ESpecial Life - editie 28

Editie 28. April / mei 2019

LIFE

ESPECIAL

Nederlandstalig magazine over het leven aan de Costa del Sol

ESPECIAL SESSIES ouder worden in Spanje

Vrijwilligerswerk

Nuttig en goed voor je sociale contacten

Mini vakantie in Cazorla

Mocro Maffia? Hier?

Interview met Wouter Laumans

DECOR

SHADE

HOMES

EVENTS

Showroom: Carril de Picaza 30, 29670 San Pedro | www.acoola.eu | info@acoola.eu | +34 951 569 655

COLOFON

EDITORIAL

ESPECIAL LIFE TEAM Else Beekman Joyce van Ombergen-Jong Jet Bootsma Femke Eliza Utrecht Nazli van den Kieboom Ronald Dorlas Sander Klomp Susanna Verboon Taco te Gussinklo Wim Lamers PUBLISHERS Marjan Schut (commercial director) sales@especial-life.com +34 680 674 188 Maria Kupers (creative director) maria@especial-life.com ADVERTENTIES sales@especial-life.com ESpecial Life is een tweemaandelijks GRATIS magazine dat ook online gepubliceerd wordt: especial-life.com Heeft u vragen, suggesties of tips? Mail ons! info@especial-life.com

Het is lente! Niet dat we hier nou echt koude winters kennen maar toch begint er deze maanden overal weer van alles te kriebelen. In de kleinere dorpen zie je dat de traditie van de lenteschoonmaak nog in ere gehouden wordt. Dat betekent dat het huis van binnen en buiten gewit wordt voor Semana Santa, kleden worden geklopt en het balkon weer van nieuwe geraniums voorzien worden.

Bij ons sloegen de moestuinkriebels toe: we hebben gespit, gezaaid en gepoot zodat we over een paar maanden heerlijk verse groente uit eigen tuin kunnen eten. In dit magazine tips om ook zelf aan de slag te gaan, in de tuin of op het balkon. Susanne Verboon ging op bezoek bij geitenhouder Pepe Fernández en zag de jonge geitjes door het gras dartelen. In haar artikel lees je alles over de verschillende soorten geitenkazen die hier in de regio gemaakt worden.

Else Beekman trof net een bewolkte dag voor haar wandeling in de Montes de Málaga maar met haar beschrijving in de hand kun je zelf een zonniger dag kiezen om van dit mooie gebied te genieten. En als je een paar dagen weg wilt is de Sierra de Cazorla zeker een aanrader. Dus wat voor kriebels je ook hebt deze lente, als je activiteit wilt hebben we een paar leuke suggesties!

Tijdens de ESpecial Sessie voor deze editie spraken we met lezers over ouder worden aan de Costa del Sol. Hoe beleven zij de tijd na hun pensionering of wat zijn hun plannen? Wat hebben ze geregeld en vooral wat niet? Er is ons een ding duidelijk geworden: wacht niet met het uitvoeren van je dromen en geniet van het leven op elk moment.

Tot slot willen we je uitnodigen deel te nemen aan de korte enquête over de inhoud van ESpecial Life. Op pagina 6 vind je een link om de vragen te beantwoorden, we zijn benieuwd wat je van de inhoud vindt en of je nog suggesties hebt.

Dutch magazine, FOR FREE, with bi-monthly editions. Also published online: especial-life.com.

If you have any questions or suggestions, mail us! info@especial-life.com Alle rechten voorbehouden ©2014-2019 Foto cover: Koningspage Maria Kupers

Marjan & Maria ES Life 3

adverteren bij ESpecial Life

MEER DAN PRINT! U wilt uw bedrijf onder de aandacht brengen maar hoe gaat u dat precies doen? Kiest u voor geprinte media, sociale media, uw eigen website of een combinatie van de diverse mogelijkheden? Het binnenhalen van nieuwe klanten, onder de aandacht brengen van producten en diensten en het creëren van naamsbekendheid vereist een uitgekiende strategie.

Via ESpecial Life kunt u het Nederlandstalige publiek aan de Costa del Sol bereiken op de manier die het beste bij uw doelstellingen past.

Offline & online

Met een advertentie in het magazine komt uw bericht bij duizenden mensen terecht. Niet alleen via de geprinte versie maar ook via onze site.

Daar kan het magazine, waarin uw advertentie voorzien is van een link naar uw site, gedownload worden. Bovendien worden alle artikelen ook nog eens apart gepubliceerd en gepromoot zodat uw banner ook onder de aandacht komt.

Gecombineerde online promotie

U kunt nu via ESpecial Life ook diverse soorten online campagnes voeren. Die zijn specifiek gericht op het vergroten van het aantal volgers op Facebook en Instagram, het uitbreiden van uw database en het binnenhalen van klanten voor bijvoorbeeld restaurants of winkels.

Deze speciale acties worden via de kanalen van ESpecial Life verspreid en u kunt ze ook zelf op uw sociale media gebruiken. U bepaalt zelf uw targets en houdt daarmee ook zelf de kosten in de hand.

• • •

Advertentie met QR code: via een speciale QR code in uw advertentie komen potentiële klanten op uw actiepagina terecht.

Kras & win: hierbij kunnen mensen bijvoorbeeld een gratis dessert of een korting winnen. U genereert direct extra traffic naar uw restaurant of (web) winkel.

Attention booster: hiermee zorgt u voor extra aandacht op social media. Door middel van speciale (kortings) acties trekt u meer publiek dat ook daadwerkelijk uw bericht zal liken en delen.

Meer weten?

We hebben ons volledig verdiept in alle mogelijkheden om uw bedrijf onder de aandacht te brengen en vertellen u daar graag meer over. Neem contact op met Marjan Schut: sales@especial-life.com

especial-life.com facebook.com/especiallife instagram.com/especiallifespanje/ ES Life 4

INHOUD

LIFESTYLE, GASTRONOMIE & INTERVIEWS 10 ESpecial Sessies: ouder worden 14 Spaanse kaaskoppen 24 Vrijwilliger bij Cudeca 36 Maffia aan de Costa del Sol 42 Bubbels 46 Ondernemen aan de Costa del Sol 54 Meemigreren

NIEUWS & COLUMNS 06 Business Buzz

30

40 De schrijfsels van de notaris 51 Vlooiencircus 52 Wijze lessen 58 Magnetisch evenwicht 61 Benidorm?

62 Semana Santa vanaf de tribune

14

48 ACTIVITEITEN, NATUUR & CULTUUR 20 Wandelen in de Montes de Mรกlaga 30 Tripje: Sierra de Cazorla 48 Groen aan de Costa del Sol

PRAKTISCH 63 Culturele agenda 64 Overzicht Nederlandstalige ondernemers en hulpverleners

ES Life 5

COSTA DEL SOL BUSINESS BUZZ

Bed in de tuin Woodfactory lanceert dit voorjaar een nieuw product: de cabana. Deze houten luxe ‘dagdroom bedden’ zijn geïnspireerd op de Balinese Daybeds en zijn uitstekend geschikt voor een Spaanse siësta. Dit type bedden stonden tot op heden alleen bij beach clubs maar kunt u nu thuis op uw terras, in de tuin of bij het zwembad plaatsen. De cabanas worden op maat gemaakt en er is keuze in kleur van het hout, matras en doek. De bedden zijn demontabel en verplaatsbaar.

Woodfactory.es

Lezersonderzoek: wat vindt u leuk?

Het team van ESpecial Life werkt met veel plezier aan elke nieuwe editie. Maar we zijn eigenlijk wel benieuwd wat uw mening over het magazine is. Daarom hebben we een korte enquête opgesteld. U kunt deze invullen door de onderstaande QR code te scannen of door naar deze site te gaan: https://wecreateattention.com/especial/ QR code??

Deze code werd jarenlang geleden geïntroduceerd als dé manier om mensen direct naar een pagina op een website te laten gaan. Na het eerste enthousiasme nam de belangstelling weer af maar deze technologie is nu toch weer in opkomst. De QR code wordt vooral gebruikt bij monumenten en natuurgebieden zodat mensen ter plekke meer informatie kunnen bekijken. Daarnaast wordt de code ook voor marketingdoeleinden in bijvoorbeeld advertenties gebruikt.

Vrijwel alle mobiele telefoons hebben standaard een scan app, indien niet kan deze in de diverse stores gedownload worden.

ES Life 6

Holistic Life opent winkel in San Pedro Holistic Life Marbella heeft sinds 17 maart een winkel in San Pedro! Een uitgebreide collectie van XSensible schoenen en producten van canabis uit de regio (CBD Spain).

De winkel is geopend van dinsdag tot en met vrijdag van 10-19u en op zaterdag van 10 tot 13u. Jessica geeft op die dagen ook yogalessen dus als de deur dicht zit kun je even op het naastgelegen terrasje een kopje koffie drinken en tot rust komen holisticlifemarbella.com

COSTA DEL SOL BUSINESS BUZZ

Nederlandse kwaliteit van Spaanse bodem Na de succesvolle introductie vorig jaar van Roger’s Linnerie in La Carihuela – Torremolinos, kwam snel van particulieren én vanuit de vastgoed- en hotelbranche de vraag naar Nederlandse boxsprings, matrassen en toppers. Bed-designer Kees Diks werd in de arm genomen en zijn Bornelli boxsprings en matrassen zijn nu exclusief voor de Costa del Sol daar verkrijgbaar.

Diks ontwerpt en produceert zijn boxsprings in eigen beheer in Sevilla. Alles wordt per bestelling ambachtelijk handgemaakt: klimaatgericht en met uitsluitend natuurlijke materialen. De grootste troeven van Diks zijn de onbegrensde productiemogelijkheden: alle denkbare maten worden gerealiseerd tegen zeer concurrende prijzen en de levering is supersnel aan de gehele Costa del Sol. In combinatie met het luxe bedtextiel-gamma staat daar nu een compleet business to business bedding-concept naar Nederlandse maatstaven. rogerslinnerie.com

Sociaal verantwoord luieren Ilse Duijn van Bali Parasol heeft een speciale band met Bali en haar bewoners. Onlangs is zij in contact gekomen met het Muntigunung project in het meest afgelegen deel van Bali. (alleen bereikbaar middels een hike van 3 uur!). Dit sociaal project van 2 Zwitsers helpt deze armste (bedelende) gemeenschap van 5.500 mensen met het opbouwen van een zelfstandig bestaan door te voorzien in opleiding in ambachtelijke- en landbouwvaardigheden.

Begin mei komen de eerste unieke luxe handgeknoopte hangmatten binnen waarvan er 3 gepersonaliseerd zijn met ingeweven bedrijfsnaam en villa naam. Bestel een hangmat en de moeders van Muntigunung zijn u dankbaar! baliparasols.com

ES Life 7

UNIEK & EXCLUSIEF • • • • • • •

Luxe sterke waterproof outdoor kwaliteit Niet vergelijkbaar met standaard Bali parasols Getest onder strand condities Geschikt voor mediterraan klimaat Handgemaakt & Handbeschilderd 30 Soorten / Beperkte oplages Maatwerk & Projecten op aanvraag

Bestellen op: www.baliparasol.com info@baliparasol.com - 0031 6 83 206 777 Showroom: Inhouse bij Woodfactory Calle Budapest 16 - San Pedro de Alcantara

ESPECIAL SESSIES

Ouder worden aan de Costa del Sol De Costa del Sol heeft ook wel de naam het Californië van Europa te zijn. Het is de favoriete bestemming van mensen die na hun pensionering graag in de zon willen wonen. Op oudere leeftijd heb je echter andere behoeftes, je hebt misschien zorg nodig en je familie en vrienden zijn niet altijd in de buurt. We gingen met lezers van diverse leeftijden om tafel zitten om met hen te praten over hun ervaringen, hun plannen voor de toekomst en vroegen hen of en hoe ze bepaalde zaken geregeld hebben.

Tekst & foto’s: Maria Kupers

Als Marjan Schut alle deelnemers aan deze sessie aan elkaar voorstelt blijkt al meteen dat iedereen een uniek verhaal heeft. Jan Ingenbleek was in Nederland al met vervroegd pensioen, het was zijn jeugddroom in Spanje te gaan wonen. Een droom die in eerste instantie helemaal niet zo leuk leek te zijn toen ze op een ietwat afgelegen villa in de Valle de Ebron woonden. Elvire Boitelle vertrok op haar achttiende voor het eerst naar Barcelona om daar te studeren en naderhand te werken. Na wat omzwervingen in andere landen kwam ze naar de Costa del Sol en werkte daar veertig jaar in het toerisme in diverse functies bij twee belangrijke Spaanse reisbureaus. Ze is nu gepensioneerd, woont alleen en is bijna nooit thuis vanwege het vele vrijwilligerswerk dat ze doet en de tijd die ze op de golfbaan doorbrengt.

Peter van der Linden werkte zestien jaar in Spanje en ging twee jaar geleden met pensioen. Maar de droom om dan samen met zijn partner van de vrije tijd te genieten kwam niet uit. Zijn partner werd ernstig ziek en heeft langdurig zorg nodig.

Daar is de rest van de tafel even stil van. Het wordt pijnlijk duidelijk dat het leven eigenlijk niet te organiseren is.

Later ga ik…

Mieke Feenstra runt samen met haar man Tom een makelaarskantoor. Zij gaat regelmatig naar Nederland, om familie en vrienden te zien en de cultuur in Amsterdam op te snuiven. “We hebben vrienden hier maar ik kan niet zonder mijn uitstapjes naar Nederland. Tom heeft dat ES Life 10

niet zo, die zou ook hier blijven wonen als ik kom te overlijden. Ik niet, ik zou weer teruggaan.

Als we ophouden met werken, wil ik gaan golfen en langere reizen maken, naar Azië en ZuidAmerika. En als ik dan even door fantaseer dan zou ik graag een pied-a-terre in Amsterdam willen.” Jessica Runderkamp heeft nog even te gaan voor ze met pensioen kan maar ook zij zal dan veel op de golfbaan te vinden zijn. Samen met haar partner Frank is ze een jaar geleden naar Spanje gekomen. Ze zijn druk bezig hun zaak verder uit te breiden en in hun vrije tijd doen ze veel samen hoewel ze ook apart veel sociale contacten hebben. Jessica is dan ook niet bang dat ze op oudere leeftijd zonder sociaal vangnet zit. Geen van de deelnemers denkt dat ze helemaal alleen zullen komen te staan, Mieke merkt wel op dat het op latere leeftijd moeilijker is om diepe vriendschappen te sluiten maar dat geldt niet alleen voor Spanje, ook in Nederland is dat lastiger.

Kees Diks woonde met zijn partner Roger vijftien jaar aan de Costa de la Luz voor hij naar Torremolinos kwam. “De crisis sloeg daar hard toe en hier konden we allebei vrij makkelijk werk vinden. Het was een enorme omslag en hoewel we niet actief de Nederlandse gemeenschap opzoeken weten we wél dat deze bestaat en voor veel mensen van ‘levensbelang’ is.” Hij heeft geen echte plannen voor zijn pensionering. “Misschien dat ik op een bepaald moment de zaak verkoop maar dan nog zal ik elke dag langskomen om een kopje koffie te drinken, ik vind het nog allemaal veel te leuk.”

En wat als?

Als je vol in het leven staat denk je eigenlijk niet aan wat er anders kan lopen dan je eigenlijk zou wensen. Vrijwel iedereen aan tafel heeft een privéverzekering voor ziektekosten, vooral om de wachttijden bij de openbare zorgvoorziening te vermijden. Maar ze weten ook dat, zodra er sprake is van ernstige aandoeningen, je het beste bij de Seguridad Social terecht kunt. “Wij hebben de diagnose en onderzoeken via de privéverzekering laten uitvoeren maar de arts daar raadde ons zelf aan om naar het Hospital Clinico in Málaga te gaan. Simpelweg omdat ze daar naar meer dingen kijken en een integraal plan opstellen in plaats van zich op één klacht te richten. Dus dat hebben we gedaan en zijn uitermate tevreden” vertelt Peter. Hij denkt erover de privéverzekering op te zeggen want de premies gaan fors omhoog naarmate iemand ouder wordt en vanwege zijn pensioen zijn ze ook al verzekerd via de Seguridad Social.

Kees vraagt Peter of zij al bekend waren met de Spaanse maatschappij en gezondheidszorg of dat ze pas dingen gingen uitzoeken toen er sprake was van ziekte. “We waren al op de hoogte van het reilen en zeilen hier, dat vind ik ook logisch. We zijn van plan hier oud te worden dus dan moet je echt wel de taal spreken en je in de maatschappij verdiepen. Het was voor ons dus makkelijk om onze weg te vinden.” Iedereen aan tafel blijkt op de hoogte te zijn van hoe de zaken hier gaan en als de nood aan de man komt vertrouwen ze er volledig op dat ze weten waar ze terecht kunnen voor de juiste hulp. Van het gezelschap is Elvire degene die het langst in Spanje woont. “Ik heb altijd tussen Spanjaarden gewerkt en voel me hier dus net zo op mijn gemak als dat ik dat in Nederland zou doen. In mijn familie wordt iedereen behoorlijk gezond oud en ik hoop dat dat ook voor mij geldt.”

“Ik vraag me wel eens af: wie gaat er eigenlijk voor mij zorgen?”

Ontroerende ontboezemingen en humoristische opmerkingen wisselen elkaar af.

ES Life 11

Terug in geval van nood?

Mieke hoort vaak van oudere mensen in haar omgeving dat ze onzeker worden over wat hen hier in Spanje te wachten staat als ze ziek worden en daarom toch weer terug naar Nederland gaan. “Ik hoor van Spanjaarden dat de familie voor hen zal zorgen maar wie gaat er voor mij zorgen? Als ik ooit alleen kom te staan ga ik terug naar Nederland, want ik weet zeker dat ik daar omarmd word door liefde.” Ook Jan zou teruggaan naar Nederland. “We hebben daar kinderen en kleinkinderen die we regelmatig bezoeken, maar die hebben wel hun eigen leven.

Desondanks willen we in het geval van een progressieve ziekte toch bij hen in de buurt zijn.”

Vooral de zorg in de laatste fase van het leven lijkt voor de deelnemers een belangrijk punt te zijn. Niet iedereen weet wat de mogelijkheden hier zijn op het gebied van verpleeghuizen, mantelzorg en bejaardenhuizen. Sommigen van hen weten wel dat er in Puerto Banús een privé-tehuis zit maar niet dat de overheid ook (gedeeltelijk) gesubsidieerde ‘residencias’ heeft.

Elvire en Marjan vertellen over het hospice

Elvire Boitelle (70) Gepensioneerd, alleenstaand.

Jan Ingenbleek (73) Gepensioneerd, samenwonend met Barbara.

ES Life 12

van Cudeca, waar een gezamenlijke vriendin vrijwilligerswerk doet. Daar kunnen mensen met kanker, omringd door uitstekende zorg, sterven.

En dat is dan meteen het volgende onderwerp: het verbod op euthanasie in Spanje. Ook hier blijkt weer dat iedereen al langere tijd hier woont en dus al allerlei situaties heeft meegemaakt.

Want ondanks dat de wet het niet toestaat actief een leven te beëindigen wordt er wél medicatie gebruikt die het lijden moet verzachten en waarvan een wat hogere dosis tot de dood lijdt.

Het feit dat je je laatste wensen, het levenstestament, kunt registreren is niet bij iedereen bekend. Een document bij de notaris is in een dergelijke situatie niet het meest praktisch. Bij de Servicio Andaluz de Salud kun je precies vastleggen wat je wel en niet wilt als je stervende bent. Die verklaring kan door artsen van de openbare gezondheidszorg in heel Spanje worden geraadpleegd indien het nodig is. Peter heeft de papieren hiervoor al gedownload maar moet ze nog invullen. Jessica geeft toe dat ze nog nooit echt over al deze dingen heeft nagedacht maar dat naar aanleiding van deze gesprekken zeer zeker zal doen.

Peter van der Linden (67) Gepensioneerd, samenwonend met Jan.

Mieke Feenstra (58) Samenwonend met Tom. www.verygoodestates.com

Makkelijk huis Als je ouder wordt bestaat de mogelijkheid dat je niet meer zo makkelijk de trap op kunt of dat je liever dichtbij allerlei voorzieningen wilt wonen. Jan woonde eerst in een buitenwijk van Marbella maar is met het oog op de oude dag verhuisd naar het centrum van de stad.

“We hebben een gelijkvloers appartement, op loopafstand van winkels, restaurants en het strand. Heel praktisch in het geval we minder mobiel worden en ook een stuk prettiger om sociale contacten te onderhouden. Omringd zijn door mensen voorkomt eenzaamheid.” Het huis van Peter is dan wel gelijkvloers maar er zit een behoorlijk stuk land bij. Er gaat veel tijd en energie in het onderhoud zitten en hij twijfelt of dat in de toekomst nog allemaal bij te houden is. Jessica heeft onlangs een townhouse gekocht.

“Daar zitten wel trappen in, maar we hebben het gekocht als een investering voor ons pensioen. In de toekomst kunnen we het gaan verhuren.”

“ik ben echt van plan mijn zaken te regelen, het komt er alleen niet van...”

En een testament?

Zowel Elvire als Jessica hebben geen testament, het staat nog wel op hun lijstje om dat op te laten stellen. Kees vertelt dat hij allerlei andere dingen nog niet echt heeft geregeld want “we zijn zo met de dagelijkse routine bezig dat we geen tijd hebben genomen om over deze aspecten van de toekomst na te denken”. Maar een testament hebben hij en Rogier wel laten vastleggen. Zowel Peter als Mieke en Jan hebben ook een testament bij de notaris liggen. Er worden nog even wat tips uitgewisseld over het opstellen van een testament in twee talen en volgens het Spaans of Nederlands recht voordat iedereen afscheid van elkaar neemt.

En bij dat afscheid valt op dat iedereen het heel bijzonder vond om met onbekenden openhartig over dit onderwerp te hebben gesproken: handen worden wat langer vastgehouden en er worden omhelzingen uitgedeeld.

Meer weten over het regelen van de praktische zaken rondom ouder worden?

Vorig jaar publiceerden we in editie 21 een artikel over allerlei zaken die je zelf nú al kunt regelen. Je kunt het terugvinden op onze site: www.especial-life.com/leef Kees Diks (55)

Dit is het tweede verslag uit de serie ESpecial

Samenwonend met Roger. www.rogerslinnerie.com

Sessies. Dit jaar gaan we in totaal zes keer om tafel zitten om met lezers over verschillende onderwerpen te praten.

Met dank aan Barbara Ingenbleek van EuroEconomics, zij verzorgt voor alle ESpecial Sessies de locatie en de versnaperingen.

Jessica Runderkamp (41) Samenwonend met Frank. www.holisticlifemarbella.com ES Life 13

kaaskoppen Wij Nederlanders staan, op zich niet erg vleiend, ook wel bekend als ‘kaaskoppen’. Dat Nederlanders graag kaas eten, staat buiten kijf. Favoriet zijn, naast natuurlijk de Nederlandse kazen, de Franse kazen en dan ergens achter aan komt Spanje met de manchego schapenkaas. Dat is wat de meeste Nederlanders nog wel aan hun kaasplankje weten toe te voegen. Maar er is meer, veel meer kaas in Spanje te ontdekken en te proeven. Er zijn blauwaderkazen, witschimmelkazen en natuurlijk de hele reeks tussen verse kazen en belegen kazen, gemaakt van schapen-, geiten- of koeienmelk.

Tekst: Susana Verboon. Foto’s: Susana Verboon, Cabrama, Maria Kupers

ES Life 14

ES Life 15

World Cheese Awards In de provincie Málaga zien we vooral de geitenkuddes door de bergen trekken. Málaga heeft de grootste concentratie van geiten in heel Europa. Er zijn inmiddels meer dan dertig traditionele geitenkaasmakerijen te vinden, veelal familiebedrijven die al decennialang hun kaas volgens oude tradities maken. Afgelopen november zijn tijdens de jaarlijkse World Cheese Awards, een internationale kazenwedstrijd, zelfs acht kazen uit de provincie Málaga met prestigieuze prijzen beladen.

Vooruit met de geit!

In deze regio is vooral het Malagueña geitenras te vinden. Een ras wat hier al eeuwenlang voorkomt en prima uit de voeten kan in het bergachtige gebied van de provincie. Het Malagueña ras produceert een melk die zeer zacht en romig is van smaak. Per dag geven de geiten gemiddeld twee à drie liter melk. Hoe meer de geiten van verschillende struiken en grassen eten, hoe meer de aroma´s terugkomen in de melk.

Geitenherder Pepe Fernandez Sanchez kan ons er alles over vertellen in de velden rondom Casabermeja. Met zijn 24 jaar is hij een bijzonder jonge verschijning tussen de vooral ouderere mannen die geiten hoeden. Hoewel opgegroeid tussen de geiten, had zijn vader andere plannen met hem: studeren. Hij rondde zijn studie

ES Life 16

bosbouw en milieu af, maar besloot toch om herder te worden. “Ik wilde het bedrijf van mijn vader voortzetten. Ik heb nu 180 geiten en breng de melk naar de coöperatie waar de kaas gemaakt wordt. Mijn droom is om zelf kaas te maken en te verkopen. De titel ‘kaasmeester’ heb ik al gehaald.”

Als ik hem vraag naar zijn vakantiedagen, lacht hij. “Nee, vakantiedagen heb ik niet en ik heb ook nog geen vriendin. Dit is een 24 uur per dag, zeven dagen per week baan. Gelukkig helpt mijn vader me en dat scheelt heel veel.” Hij fluit en slaat met een touw (soort zweep) op de grond, zo houdt hij zijn geiten bij elkaar. “Ik schreeuw niet en gebruik geen blaffende honden, daar worden de geiten alleen maar onrustig van en dat is weer slecht voor de melkproductie”, voegt hij toe. Vlakbij staat een geit met een klein geitje, die nog wankelt op zijn pootjes. “Net vannacht geboren”, zegt hij lachend. Ik vraag hem hoelang dit geitje bij zijn moeder mag blijven: “zestig dagen”, antwoord Pepe, “dan worden ze van elkaar gescheiden.”

Wereldwijd interesse Casabermeja, een dorp in het noorden van de Axarquia, is de zetel van Cabrama, de overkoepelende vereniging van fokkers van het geitenras Malaguena in Spanje. Juan Manuel Micheo, in het dagelijks leven dierenarts, maar ook de secretaris van de organisatie, vertelt ons

het belang van deze vereniging. “We promoten en ontwikkelen het ras met alle bijbehorende producten, zoals het lamsvlees (chivo lechal) en versterken en verspreiden het in Europa en erbuiten. We zijn in contact met een Russisch bedrijf die de geitenteelt en de bijbehorende producten wil introduceren op de markt in Rusland. Ook exporteren we veel geiten naar Portugal, Italië en Marokko. Cabrama organiseert daarnaast excursies voor scholen en geïnteresseerden en workshops kaas maken.”

Romige smaak In vergelijking met bijvoorbeeld koeienmelkproducten heeft geitenkaas een lager vetgehalte en minder calorieën en cholesterol. Geitenkaas bevat meer calcium en minder koolhydraten dan koeienkaas en is licht verteerbaar. Hoewel geitenkaas minder calorieën heeft, heeft het toch een volle, rijke en romige smaak. Voor mensen met een koemelkintolerantie biedt geitenmelk vaak uitkomst. Interessant is dat geitenmelk qua eigenschappen het dichtst bij menselijke moedermelk in de buurt komt.

onschadelijk te maken), dat wil zeggen kort verhit op een hoge temperatuur en daarna snel weer afgekoeld. Daarna wordt er stremsel toegevoegd om de kaas te stremmen (vaster te maken, de vaste stoffen zoals de vetten en de proteïnes worden van de vloeistoffen gescheiden). Er zijn verschillende soorten stremsel: een enzym wat uit de maag van een klein geitje wordt gehaald, een vegetarisch stremsel gemaakt door microorganismen of genetisch gemodificeerd stremsel.

Nadat het stremsel zijn werk heeft gedaan, kan de vaste massa gescheiden worden van de vloeistof.

De kaas wordt in een vorm gedaan en het vocht wordt eruit geperst. Vroeger werden de verse kazen gewikkeld in een gevlochten ‘riem’ van espartogras, waardoor ook de mooie afdruk in de korst van de kazen verscheen. De korsten van de meeste kazen zijn eetbaar en worden ingesmeerd met kruiden, zoals rozemarijn, paprikapoeder of met olijfolie of varkensvet.

Kaas stremmen Kaas werd van oudsher gebruikt als manier om melk te conserveren. Om een kilo kaas te maken is er ongeveer vijf à zes liter geitenmelk nodig.

Om een verse kaas te maken wordt eerst de verse, rauwe melk gepasteuriseerd (om bacteriën

ES Life 17

Satelliet Systemen T V - S AT E L L I T E - I N S TA L L AT I O N S

JOYNE

Televisie via de satelliet www.joyne.nl

JOYNE

YNE

CAMERA BEWAKING EN ALARMSYSTEEM SPECIALIST alarmsysteem zonder maandelijkse kosten. 路 Voor al uw installaties 路 Alle TV en audio merken verkrijgbaar 路 Koelkasten, drogers, wasmachines Directie: Judith & Eric

Tel.: 952 591 603 路 Mobiel: 676 888 565 E-mail: info@je-systems.net

w w w . j e - s y s t e m s . n e t

Ambachtelijke kaasmakerijen In de provincie Málaga bevindt zich een aantal ambachtelijke kaasmakerijen. Allemaal hebben ze hun eigen unieke aanbod van traditioneel geproduceerde geitenkazen.

De meeste geitenkazen worden verkocht in de eigen kaasmakerijen (winkeltje), via internet, in de winkels in het dorp of op de gourmetafdelingen van de grote supermarkten. Een kleine greep uit het assortiment: Málaga – El Pinsapo De kaasmakerij met de naam El Pinsapo, een verwijzing naar de bijzondere pinsapo bomen in het natuurpark Sierra de las Nieves, biedt een grote diversiteit aan geitenkazen: verse kaas, half belegen, belegen, rollen geitenkaas, kazen met verschillende korsten zoals peper, olijfolie, paprikapoeder. Deze kaasmakerij heeft al verschillende internationale prijzen gewonnen.

Coín – La Hortelana La Hortelana staat, naast om hun mooie klassieke kazen, bekend om hun kaaspatés: smeerbare belegen kaas en een variant met paprikapoeder. Ook maken ze een kaas, type Provolone (een van koemelk gemaakte half harde kaas uit Italië). In hun assortiment bieden ze naast geitenmelkproducten ook producten aan gemaakt van schapenmelk.

Alhaurin el Grande – El Pastor del Valle El Pastor del Valle biedt een groot aanbod aan geitenkazen met daarnaast ook yoghurt en smeerkazen. Traditioneel geproduceerd met de hoogste kwaliteit melk, afkomstig van hun eigen geitenkudde.

Colmenar – Montes de Málaga De coöperatie van veetelers van de Montes de Málaga (Agamma) biedt een grote diversiteit aan geitenkazen. Deze kaasmakerij heeft al een aantal keer nationale en internationale prijzen in de wacht gesleept.

Campillos - Argudo Deze kazen verschillen van het reguliere aanbod.

Het gaat om zachte kazen en ‘grijze’ bergkazen als Garrotxa (meer bekend in Catalonië). Ze hebben inmiddels aan faam en exclusiviteit gewonnen en worden veel geëxporteerd naar andere delen van Spanje en andere landen in Europa.

Casares - Quesos Crestellina Kaas van het andere bekende geitenras payoya, een Andalusisch ras dat voorkomt in de provincie (vooral in de provincie Cádíz, maar met uitsterven wordt bedreigd. Crestellina heeft veel verschillende kazen in het assortiment.

Cajiz, Vélez-Málaga – La Cañada del Capitán Deze geitenkaasmakerij is, naast om de klassieke kazen, vooral bekend om hun rauwmelkse geitenkazen, gewikkeld in mangobladeren. Ze produceren ook een variant die geïmpregneerd is in olijfolie extra vierge of varkensvet.

Terminologie geitenkazen • Fresco: verse geitenkaas. Zeer romig en zacht.

Dit is een kaas van ongeveer één dag oud. Lekker met kweeperenpasta (membrillo); • Semi curado: tot ongeveer twee maanden gerijpte half belegen kaas. Deze kazen hebben een sterkere geur en smaak, maar zijn nog steeds romig • Curado: belegen kazen die tussen de één en twee jaar gerijpt hebben • Curado leche cruda: rauwmelkse belegen kaas, minimaal 60 dagen gerijpt

ES Life 19

Wandelen in het hart van de Montes de Málaga De van een afstand wat monotoon uitziende, met donkergroen bostapijt beklede hellingen van de Montes de Málaga zijn veel diverser dan op het eerste oog lijkt. Biologen noemen het een uniek stukje natuur in Zuid-Spanje. Natuur die enerzijds door de mens met langdurige wijnbouw werd beschadigd, maar die dankzij diezelfde mens nu steeds verder in zijn oorspronkelijke staat terugkeert.

Tekst & foto’s: Else Beekman

ES Life 20

Naast het uitgebreide netwerk aan boswegen waarover veel gefietst en gewandeld wordt, zijn er talloze wandelroutes. Velen daarvan zijn eenvoudig omdat ze gebruik maken van diezelfde boswegen, zodat je er ook complete families tegenkomt met kinderwagens. Op een bewolkte zondag kiezen wij voor een leuke route in het hart van dit kleine natuurgebied dat Málaga tegen de heftigste invloeden van de koude wind uit het noorden beschermt. Die beschutte ligging draagt flink bij aan het heerlijke microklimaat dat de Zuid-Spaanse stad al duizenden jaren aantrekkelijk maakt voor zowel inwoners als bezoekers. Onze wandelroute doorkruist een gebied dat in augustus 1986 volledig werd verwoest door een bosbrand en laat ons nu – ruim dertig jaar later – op een geruststellende manier zien hoe veerkrachtig de mediterrane begroeiing is. De dichtbegroeide heuvels van de Montes zorgen er tegelijkertijd voor dat Málaga gevrijwaard blijft van de ergste overstromingen.

Aan het begin van de 20e eeuw kwamen die regelmatig voor als bij heftige regenbuien de rivier Guadalmina buiten zijn oevers trad.

Het water stroomde van de voor de wijnbouw ontboste hellingen de rivier in, met desastreuze gevolgen. De rivier mondt uit aan de westkant van de haven in de stad.

De ‘ruta del Cerrado’ is qua moeilijkheidsgraad niet heel hoog gegrepen, al zit er wel een stevige klim in die op één stuk het grootste gedeelte van het hoogteverschil in de route beslaat. Dat is 200 meter op een totale afstand van 2.780 meter.

Wie op steile stukken liever klimt dan daalt, kan er zoals wij deden voor kiezen om de route anders te lopen dan de meeste omschrijvingen voorschrijven. Het overige gedeelte van de route leidt over een onverharde bosweg, waar je incidenteel bestemmingsverkeer tegenkomt.

Op de regenachtige zondagmiddag dat wij de wandeling deden, hebben we geen auto gezien.

Vertrekpunt Het vertrekpunt is het recreatiegebiedje El Cerrado dat tegenover de ingang van Hotel Humaina ligt. Dit is de enige accommodatie in het beschermde natuurgebied en ligt diep verscholen tussen de bomen onderin een dal dat er verstild bijligt. Een effect dat versterkt wordt door de laaghangende sluierbewolking die zich in slowmotion op de toppenzee in vijftig tinten groen neervleit. De grootte van de parkeerruimte tussen het hotel en het recreatiegebiedje verraadt

dat het hier regelmatig drukker is dan nu met slechts onze twee auto’s. Wel horen we het gezellige geluid van picknickende Spanjaarden waar een heel klein wit hondje omheen dribbelt dat een roze regenjasje draagt en geen pootjes lijkt te hebben. Bij nader inzien blijken die zo bruin van de modder te zijn dat ze tegen de achtergrond lijken te verdwijnen. De miezerige regen trotserend, kiezen we ervoor te met het klimwerk te beginnen.

Geocachen Om de wandeling voor de kinderen wat avontuurlijker te maken, laten we hen zoeken naar een ‘geocache’. Geocaching is een soort schatzoeken, waarbij je de term schat even flink moet relativeren. Het is een van oorsprong Amerikaans buitenspel dat je laat zoeken naar een cache. Dat is een waterdicht doosje met daarin een logboekje en een ‘schat’. Die localiseer je met behulp van een gps-ontvanger of een mobiele telefoon met de Geocache app. Je opent de app en die geeft dan waar je ook bent de dichtstbijzijnde caches aan. Dat klinkt gemakkelijker dan het is. Al weet je de locatie en plaatst de verstopper vaak hints in de app, dan nog liggen de doosjes vaak verstopt onder rotsen, in holle bomen of op andere onmogelijk direct vindbare plekken.

Voor ons is het een ideale manier om de kinderen geboeid te houden tijdens elke wandeling die we doen. Als echte avonturiers en ervaren berggeiten klimmen ze vliegensvlug het pad op om maar zo snel mogelijk in de buurt van de cache te komen.

Flora en fauna Na een minuut of tien geklommen te hebben, valt ons oog op iets helderroods dat flink contrasteert met het omringende groen. Het zijn aardbeitjes van de ‘madroño’, de aardbeiboom. We zien langs de route hier en daar ook wat heldergroene ‘palmitos’, de enige autochtone palm die in Europa groeit. Verder veel jeneverbessen, wilde olijfbomen, kamperfoelie, kamille, munt, verschillende soorten eiken en natuurlijk heel veel dennebomen. Als de hond opeens stopt om op iets te kauwen om dat vervolgens haastig uit te spugen, zien we dat hij een stukje ‘armeluis chocolade’ in zijn bek had. De donkerbruine peulen van de Johannesbroodboom schijnen vooral geliefd te zijn onder ezels en paarden.

Ook mensen kunnen de bonen, die niet zo lekker ruiken, eten.

ES Life 21

B Y

S I E S T A

H O M E S

B Y

S I E S T A

H O M E S

DECO LIFESTYLE DESIGN SHOP Centro Comercial Centro Plaza 44-46, Nueva Andalucia, naast de bullring in Puerto Banus Openingstijden: maandag-vrijdag 10.00 -18.00, zaterdag 10.00 -14.00 Telefoon +34 952 908 705 | interiordesign@siestahomes.com www.siestainteriordesign.com | Facebook: siesta interior design | Instagram: @siesta_interior_design B Y

S I E S T A

H O M E S

B Y

S I E S T A

H O M E S

Ze maakten eeuwenlang gerechten en dranken zoet, voordat suikerriet die functie overnam. De peulen kunnen ook gebruikt worden om chocola te vervangen in koekjes. Van dichtbij is de flora van de Montes de Málaga zeker een stuk diverser dan je op het eerste gezicht zou vermoeden.

Behalve onze eigen honden komen we geen dieren tegen op onze route. In de montes leven kameleons, wezels, bunzingen, wilde zwijnen en kleinere roofvogels zoals haviken, buizerds en de grote oehoe.

Mirador El Chochino Later op de route, vanaf het uitkijkpunt Mirador El Cochino, kunnen we nog duidelijk de grens zien met het gedeelte dat ooit door vlammen is verwoest. Vlakbij de mirador geeft onze geocache app aan dat we heel dichtbij zijn. De kinderen schuifelen voorzichtig een stukje de berg af door voor hun heuphoge struiken en een opgewonden kreet kondigt de vondst van de schat van de dag aan. Het valt een beetje tegen, want het is een in verre staat van ontbinding verkerend plastic bakje met een logboekje erin waarvan alle tekst door het regenwater is uitgelopen. Toch zijn de jongens blij met hun vondst, die ze met een nieuw zakje een beetje proberen op te kalefateren en op dezelfde plek terugleggen. De mirador is vernoemd naar het beeld van een ‘cochino’ dat een lokale kunstenaar maakte van in het park gevonden oud schroot. Een ‘cochino’ is niet zomaar een varken, maar eentje die speciaal voor de ‘matanza’ wordt gehouden. Dat is de jaarlijkse traditionele varkensslacht die boerenfamilies overal in Spanje in het binnenland begin december organiseren. Het uitzicht hier is erg boeiend. Over de toppen van de vele bomen schittert de baai van Málaga in de verte, meer naar rechts draaiend zien we Churriana en Alhaurín de la Torre liggen met daarachter de toppen van de Sierra de Mijas en zelfs nog verder weg die van de Sierra de las Nieves. Om ons heen domineren alle tinten groen, terwijl verder in het uitzicht het vooral de grijstinten zijn die de verte in steeds waziger worden. Hier en daar breken

zonnestralen door gaten in het wolkendek met een spectaculair effect op ons panorama.

Hotel Humaina Vanaf de mirador zetten we de daling in, nog een tijdje genietend van het mooie uitzicht op links. De kinderen gooien stokken vooruit, waar de twee honden elkaar voor de poten lopend, dol achteraan rennen. Hotel Humaina lijkt nog heel ver weg en ligt omringd door dennengroen eenzaam in de diepte. Die aanblik leidt bij de kinderen tot de ietwat ontmoedigend klinkende reactie: ‘is het nog zo ver?’ Maar dat valt reuze mee en twintig minuten later zijn we er en belonen onszelf met een wijntje en een bordje Spaanse kaas en jamón ibérico. We zijn dan iets minder dan twee uur onderweg geweest. Het hotel laat gelukkig huisdieren toe. De honden worden nieuwsgierig begroet door de viervoeter van de eigenaar. Binnen brandt de haard en ruikt het eten er zoals de inrichting eruit ziet: rustiek, traditioneel en degelijk. Precies wat je verwacht van een hotel op deze plek, waar de stilte ´s nachts overdonderend moet zijn. Zomers kun je er zelfs na je wandeling even afkoelen in het zwembad.

Dat gaan we zeker nog een keer proberen.

Hoe kom je er Neem vanuit Málaga of vanuit Colmenar de A-7000 die deze plaatsen met elkaar verbindt langs de oostkant van de Montes de Málaga.

Deze kronkelt vanuit de stad omhoog en biedt na elke bocht weer andere wijdse vergezichten op enerzijds de stad en aan de andere kant de Axarquía helemaal tot Cómpeta. Ongeveer 300 meter na kilometerpaaltje 546 neem je bij de ‘venta’ (wegrestaurant) Fuente de la Reina linksaf de weg het natuurgebied in. Volg vanaf hier de borden die Hotel Humaina en ‘Area Recreativa El Cerrado’ aangeven. Bij het hotel parkeer je de auto. Als je de weg verder zou volgen, kom je na eindeloos veel bochten, schilderachtige plekken en een opvallende stilte weer uit op de A-7000.

ES Life 23

'Het voelt goed om je tijd te doneren aan een goed doel' ES Life 24

vrijwilligerswerk in Zuid Spanje

Tine Muizelaar & Cudeca Wat drijft mensen tot het doen van vrijwilligerswerk? En verschilt dat nog per type vrijwilligerswerk? ESpecial Life spreekt de komende maanden met mensen aan de Costa del Sol die zich als vrijwilliger inzetten om antwoord te geven op deze en meer vragen. Én om wellicht anderen te inspireren die ook op zoek zijn naar een zinvolle tijdsbedsteding.

Tekst & foto’s: Else Beekman, Cudeca

De serie start bij misschien wel het bekendste goede doel aan de Costa del Sol: de Stichting Cudeca in Benalmádena. Die naam is het acroniem voor ‘Cuidados del Cancer’ (kankerzorg) en Cudeca biedt zorg en ondersteuning aan terminaal zieke patiënten die zich in de laatste fase van hun ziekte bevinden en hun familieleden. We spraken daar met Tine Muizelaar die al zeven jaar vrijwilliger voor Cudeca is. Met haar keuze voor deze stichting werd zij onderdeel van een inmiddels duizendkoppig team van vrijwilligers.

Een indrukwekkend aantal. Dat vrijwel iedereen, die al wat langer meedraait aan de kust, de stichting kent of er wel eens van heeft gehoord, is grotendeels te danken aan de tomeloze inzet van mensen als Tine en haar collega’s.

De Nederlandse woont al 45 jaar in Zuid-Spanje.

Toen zij tien jaar geleden met vervroegd pensioen ging bij een grote internationale reisorganisatie, voelde zij er niets voor om stil te gaan zitten.

‘Eerst besloot ik lekker te gaan genieten van mijn vrijheid. Ik had jarenlang heel hard gewerkt en de baan was best intensief en stressvol. Dankzij een weduwenpensioen en een ontslagvergoeding hoefde ik gelukkig niet direct aan het werk.

Bovendien was het op mijn leeftijd ook niet vanzelfsprekend dat ik werk zou vinden terwijl Spanje net in crisis was’. Om toch in beweging te blijven besloot Tine het aan de vrijwilligerskant te zoeken. ‘Eerst probeerde ik het een tijdje bij het Rode Kruis maar dat was zo’n grote organisatie en erg onpersoonlijk. Omdat ik al jaren af en toe kleding naar de Cudeca-winkel in Arroyo de la Miel bracht en meer te weten kwam over de stichting en wat die doet, besloot ik het daar

te proberen. Ik ben er gewoon heen gegaan en kreeg gelijk een soort sollicitatiegesprek. Dat was heel interessant. Zelf dacht ik aan receptiewerk, maar zij suggereerden een van hun charity shops te proberen.’ Daar had Tine zelf nooit aan gedacht en ze besloot om voor twee ochtenden in de week in een winkel te gaan staan. Inmiddels doet ze ook tweemaal per maand administratieve werkzaamheden. ‘Ik krijg dan een computer tot mijn beschikking en stuur bedankbrieven aan mensen die geld hebben gedoneerd.’ Wat Tine vooral zo goed bevalt is het contact met haar voornamelijk Engelse collega’s en met de klanten die heel internationaal zijn. Het bezig zijn, dingen leren over andere culturen en de collegialiteit vormen voor haar een verrijking. Heel soms heeft ze moeten vertalen voor een Nederlandse patiënt en familie die voor zorg van Cudeca in aanmerking kwamen. ‘Dat was wel heftig, want je vormt op zo’n moment voor mensen echt een houvast in hun wanhoop.’

Cudeca Cudeca geeft letterlijk leven aan de laatste dagen van ernstig zieke patiënten en heeft daarbij ook veel oog voor de naaste familieleden. Een hospice zoals Cudeca dat heeft bestond niet in het Spanje van dertig jaar geleden. Zeven medische teams bestaande uit een arts en een verpleger bezoeken patiënten thuis langs de hele kust en in het binnenland om hen daar zo goed mogelijk te behandelen. De teams worden daarbij ondersteund door psychologen, fysiotherapeuten en sociaal werkers. Als dat nodig is, kunnen ES Life 25

patiënten ook naar het dagcentrum van Cudeca in Benalmádena. Daar kunnen ze met hulp in bad, gemasseerd worden, naar de kapper gaan, terecht voor psychologische ondersteuning en fysiotherapie en voor ondersteunende groepsactiviteiten. Verderop in het zeer goed aanvoelende en huiselijk ingerichte gegebouw zijn negen kamers ingericht waar patiënten met hun families in een liefdevolle omgeving hun laatste dagen kunnen doorbrengen en verzekerd zijn van alle zorg die ze dan nodig hebben.

Hoe het begon Dat was ook de visie van de Britse oprichtster Joan Hunt. Ongelukkig als zij destijds was met de manier waarop haar zieke man werd behandeld, besloot ze met twee verpleegsters na zijn dood de stichting op te richten. Met haar enorme gedrevenheid, enthousiasme en doorzettingsvermogen wist ze de gemeente van Benalmádena zover te krijgen dat die haar stichting het perceel schonk waarop later Cudeca verrees. Op dit moment wordt een opleidingsen onderzoekscentrum gebouwd. Hier kunnen professionals uit heel Spanje en daarbuiten in de nabije toekomst terecht om alle ins en outs te leren over palliatieve zorg.

Onder: de gedenkmuur.

Rechts: Tine en Natieva en het dagcentrum, kapel en receptie hospice.

ES Life 26

Cudeca dertig jaar later Alleen al in 2017 stond Cudeca ruim veertienhonderd nieuwe patiënten bij. Dat is een toename van negentig procent in vijf jaar tijd. Alle zorg die Cudeca biedt is gratis voor de patiënten en hun families. De stichting heeft ruim zeventig mensen in dienst, dus het is goed voor te stellen dat elke euro welkom is. Daarmee komen de vrijwilligers zoals Tine in beeld.

Naast de Charity Shop waar Tine werkt, zijn er nog 21 winkels. Deze vormen de belangrijkste bron van inkomsten voor Cudeca, gevolgd door erfenissen, donaties en evenementen. Dat Cudeca op duizend vrijwilligers kan rekenen, is bijzonder. Alleen al in Tine’s winkel werken tegen de zestig collega’s. ‘Het zijn vooral Britten en weinig Nederlanders’ zegt ze. ‘Het verloop is vrij hoog, omdat mensen weer vertrekken naar hun land, of ze zijn er een aantal maanden niet of ze vinden een baan’. Cudeca is niet zomaar een goed doel om voor te werken, vindt Tine.

Omdat wat Cudeca doet zo wezenlijk is en zo raakt aan de fundamenten van het bestaan, geeft het haar een erg goed gevoel om zich daarvoor in te zetten. Dat Cudeca er daarbij ook alles aan doet om vrijwilligers betrokken en gemotiveerd te houden draagt daar in grote mate aan bij.

Wil je ook vrijwilliger worden in een charity shop, bij evenementen of Cudeca op een andere manier helpen? Kijk dan op www.cudeca.org, bel naar 952 564 910 of stuur een e-mail via het formulier op de website.

ES Life 27

Worldwide supplier of quality kitchens

Tieleman Keukens | Korendreef 15 | 3241 AS Middelharnis | +31 187 602555 | www.tieleman.nl

016

BESTE SERVICE AWARD OPINESS.NL

TOPWINKEL OPINESS.NL

FINANCIEEL GEZOND GROENE VLAG GRAYDON

BESTE KEUKENWINKEL WUGLY.NL

BESTE FAMILIEBEDRIJF VAN GOEREE-OVERFLAKKEE

BESTE FAMILIEBEDRIJF VAN WEST-NEDERLAND

BESTE ZELFSTANDIGE WINKEL VAN NEDERLAND

WARME DOUCHE TROS RADAR

BESTE KEUKENSPECIALIST VAN NEDERLAND

2018

2017

2012 - 2017

2012 - 2016

2014

2011

2011

2010

2003 / 2004 / 2009

BOUW- EN AANNEMINGSBEDRIJF SINDS 1997

Alles in en rondom uw woning van Málaga tot Estepona

• • • • • • • • •

nieuwbouw verbouwingen renovatie schilderwerk tegelwerk metselwerk electra loodgieterswerk advies

Poligono Industrial Los Perales Calle Pera Trinidad, Nave 6 29651 Mijas Frank van Krimpen Telefoon Mobiel Mail

+34 951 135 973 +34 628 111 989 info@nedpiramide.com

www.rogerslinnerie.com

N E DERL ANDSE SLAAPSPECIALISTEN AAN D E COSTA DEL SOL BOXSP R I N GS, MAT RASSEN, TOPPERS , KUS S ENS EN BEDTEXTI E L

Avenida Carlota Alessandri 158, La Carihuela - Torremolinos · Schuin tegenover Carihuela Park - Discotheek Voom Voom Openingstijden: ma. t/m vr. 10-17u. - za. 10-14u. · Tel. 951 395934 · Eigen parkeer oprit

groene natuurpracht

Sierra de Cazorla, Segura y Villas Het Parque Natural Sierra de Cazorla, Segura y Villas is met bijna 210.000 hectare het grootste beschermde natuurpark in Spanje. Door het gebied stromen vele beken en rivieren, de hoogste bergtoppen zijn 2.000 meter hoog en het landschap is zeer afwisselend. We kozen een hotel vlakbij Carzorla als uitvalsbasis om een paar dagen te genieten van de bossen die nog ĂŠcht bossen zijn.

Tekst & foto’s: Maria Kupers

ES Life 30

Als je in je omgeving eens rondvraagt naar wat mooie natuurgebieden zijn en waar je fijn kunt wandelen, fietsen en paardrijden is er altijd wel íemand die Cazorla noemt. Het is een flink eind rijden vanaf Málaga (256 km) maar het landschap op je route door de provincies Granada en Jaén is afwisselend dus saai is het zeker niet. We stoppen onderweg ergens aan de rand van een olijfboomgaard om een meegebracht broodje te eten en rijden verder het hele stuk in een keer door.

Het dorp Cazorla ligt aan de voet van het gelijknamige natuurpark en zodra je er binnenrijdt zie je meteen dat het toerisme hier een grote rol speelt. Behalve de normale voorzieningen in een dorp (winkels, banken, scholen etc.) zie je uithangborden van fietsverhuurbedrijven, hotels, casas rurales en een uitgebreid aanbod aan allerlei activiteiten in de natuur. Door al die borden raken we een beetje de weg kwijt maar komen uiteindelijk aan bij ons hotel dat aan de weg tussen Cazorla en Iruela ligt.

Het dorp Cazorla Het dorp is tegen de helling van de Peña Halcón gebouwd en wordt al sinds 2.000 jaar voor Christus bewoond. De landbouw en de jacht zijn hier altijd de belangrijkste bronnen van inkomsten geweest. Cazorla telt nu ongeveer 8.000 inwoners, ze jagen niet meer maar de olijfolie maakt nog steeds een groot deel uit van de lokale economie. Die olie wordt overigens niet alleen in de keuken gebruikt. In de buurt zijn diverse kleine fabriekjes die allerlei soorten cosmetische producten maken met de olie als basis. Hoog tijd om het dorp eens verder te verkennen. We volgen de borden naar de parkeerplaats maar die is vol. Parkeren in Cazorla blijkt niet heel makkelijk te zijn, tenzij je je auto aan de rand van het dorp wilt zetten. Op goed geluk rijden we de smalle straatjes in en komen vast te zitten achter een toeristentreintje. Het voordeel is wel dat we kunnen horen wat de gids vertelt en horen dat de kerk Santa Maria over de rivier Cerezuelo is gebouwd. Toen die buiten haar oevers trad stortte het ondergrondse aquaduct in en bleef er van de kerk uiteindelijk niet meer dan de buitenmuren over. De binnenruimte wordt nu gebruikt voor concerten.

Als we eindelijk het treintje kunnen inhalen komen we op een weggetje dat naar Castillo de Yedra leidt. De eerste delen van het kasteel werden

in de twaalfde eeuw gebouwd door de Arabieren en later door de Christenen uitgebreid tot het kasteel dat het nu is. Je kunt het kasteel en het daarin gevestigde Museo de Artes y Costumbres Populares del Alto de Guadalquivir bezoeken om een beter idee te krijgen van de geschiedenis van Cazorla en de omgeving. Al met al is Cazorla een typisch Andalusisch bergdorpje: een wirwar van smalle straatjes en leuke pleintjes in het centrum en eromheen de nieuwere straten waar woningen en winkels elkaar afwisselen.

Op ontdekkingstocht Van de receptionist van het hotel hebben we een kaart van de omgeving meegekregen waarop hij heeft aangegeven wat we allemaal moeten bezoeken. Dat is zoveel dat we meteen besluiten daar twee dagen voor uit te trekken. Aangezien we gisteren al een hele tijd in de auto hebben gezeten gaan we vandaag voor een wandeling. De lange afstandsroute GR247 Bosques del Sur loopt door de hele Sierra de Cazorla, Segura y Villas.

Het 478 kilometerlange traject is opgesplitst in 21 etappes en er zijn ook nog diverse varianten uitgezet. De meeste begin- en eindpunten zijn bij plekken met basisvoorzieningen, dorpjes, een camping of een recreatiezone. Op de andere trajecten zijn boshutten te vinden waar je kunt schuilen of overnachten. Aangezien je diep het natuurgebied ingaat heb je niet overal bereik met je mobiele telefoon. In je eentje gaan wandelen is dan ook niet heel verstandig. We kiezen voor een korte rondwandeling over een smal rotsachtig pad dat langs de rivier Guadalquivir loopt.

Daarna rijden we nog wat rond in de omgeving en het valt ons op dat er overal borden staan met waarschuwingen om rekening te houden met fietsers. We zijn niet veel fietsers tegengekomen maar voor de liefhebber zijn deze bergen zeker een aanrader.

Arroyo Frio De naam zegt het al: er stroomt een rivier met koud water door dit kleine dorpje. Arroyo Frio ligt in een vallei en bestaat voornamelijk uit vakantiewoningen, een paar supermarktjes, bars en restaurants. Maar ook hier rijdt wél weer een toeristentreintje. We beginnen ons af te vragen welk type toerist bewust midden in de natuur op vakantie gaat en dan toch in een treintje rondgereden wil worden. Wij rijden liever in onze eigen auto en als we de weg vervolgen rennen er ES Life 31

een paar herten in het bos met ons mee. Jammer genoeg kun je niet met een fototoestel in de hand een auto besturen dus we waren te laat om het vast te leggen, sommige beelden moet je dan maar in je geheugen opslaan. Sowieso is de omgeving prachtig, loof- en naaldbomen wisselen elkaar af en op de vochtige plekken staan metershoge varens en zijn boomstammen bedekt met mos.

Ondanks dat we op keurig onderhouden wegen rijden, lijkt het alsof de mens hier nooit geweest is, het is puur natuur.

Buiten ligt een botanische tuin met allerlei soorten bomen en planten, de 115 meter hoge sequoia is vooral indrukwekkend. We lunchen op het terras bij het centrum en vragen de ober, altijd de beste informatiebron, naar het naastgelegen huisje. Dat blijkt een vakantiehuis van Franco te zijn geweest, ondanks zijn verdere afwijkingen had hij dus wel een goede smaak als het om natuur ging.

door het vochtige mircroklimaat is het altijd overdadig groen

Toch is de mens hier al jarenlang aanwezig. Langs de weg liggen campings, kleine hotels, casas rurales en restaurants die regionale gerechten op het menu hebben staan. Er zijn op diverse plekken ‘zonas recreativas’ (recreatiezones) aangelegd waar je kunt picknicken en waar wandelingen beginnen. En natuurlijk zijn er de ‘miradores’ (uitzichtpunten) met de informatiepanelen over wat er in de omgeving te zien is. We stoppen bij Centro de Visitantes Torre del Vinagre om ons eens uitgebreid op de hoogte te stellen van alle details over de Sierra Cazorla, Segura y Villas. Dat doen we eigenlijk altijd op onze trips in de natuurparken en ook hier is het weer de moeite waard. Het informatiecentrum is in handen van de Junta de Andalucía en die weet de informatie voor kinderen en volwassenen op een aantrekkelijke manier te presenteren.

Je kunt de geluiden van dieren horen, video’s kijken en genieten van prachtige foto’s die diep in het natuurgebied, waar je zelf niet zo snel kunt komen, gemaakt zijn. Zo leren we alles over het ontstaan van de bergen, alle flora en fauna, het leven in vroeger tijden en waar men tegenwoordig van leeft.

ES Life 32

We vervolgen onze weg naar de Embalse de Tranco, een stuwmeer dat in 1945 in gebruik werd genomen. In het midden ligt een eilandje waar nog resten van Castillo de Bujaraiza op te vinden zijn.

Vlakbij het stuwmeer ligt Centro de Fauna Silvestre, daar worden dieren in semi-vrijheid gehouden. Er leven voornamelijk diverse soorten geiten en herten die in dit gebied thuishoren. Mocht er ooit een ziekte uitbreken onder de dieren die volledig in het wild leven kan er met deze exemplaren weer een nieuwe populatie worden opgebouwd. We hebben langer geluncht dan gepland en kunnen dus niet meer mee met een rondleiding, maar we weten ook niet of we dat heel erg vinden. Het grootste deel van de rondleiding gaat namelijk met een toeristentreintje!!

In het natuurpark zijn vele mogelijkheden om te wandelen, fietsen, paardrijden en met een 4x4 de bergen in trekken

Lammergieren Guadalentín

in

Centro

de

Cria

Diep verscholen in de bergen ligt het centrum van de Stichting Gypaetus waar we afgesproken hebben met biologe Margarita. Zij gaat ons meer vertellen over het werk dat daar verricht wordt. Het Centro de Cria is een broedcentrum voor de ‘quebrantahuesos’: de lammergier. In de jaren tachtig werd deze roofvogelsoort met uitsterven bedreigd en werden er op diverse plekken in Europa centra opgericht om de soort in stand te houden. “Gieren houden van een rustige leefomgeving en door ingrijpen van de mens werd hun leefgebied steeds kleiner. Om te voorkomen dat ze helemaal zouden uitsterven worden er nu hier, in de Pyreneeën en ook in de Alpen eieren uitgebroed en de jongen worden na drie maanden uitgezet in de natuur. Waar dat gebeurt en hoeveel exemplaren wordt in overleg met de andere centra bepaald”, zegt Margarita.

geboren kunnen worden. De kuikens zijn blind dus zien niet wie hen voert en de ouders hebben geen reukzin dus kunnen zonder problemen een jong van een ander stel terugkrijgen. Na drie maanden worden de jongen vrijgelaten in een grot in de bergen. Daar wordt eten voor ze neergelegd totdat ze op een leeftijd van 5 maanden zelf kunnen vliegen. Dan trekken ze het hele land door en als ze ongeveer 6 jaar oud zijn gaan ze weer terug naar hun geboortegrond om een nest te bouwen.

In alle kooien hangen camera’s zodat men vanuit de controlekamer alles in de gaten kan houden.

Ook als de dieren vrijgelaten zijn worden ze nog gevolgd. Ze worden geringd, een paar veren worden geverfd en ze krijgen een chip met gps die gevoed wordt door een zonnecel. Daardoor weet men op elk moment waar de vogel zich bevindt. De ‘naam quebrantahuesos’ betekent letterlijk ‘bottenbreker’, ze eten namelijk botten

relatietherapie voor gieren

De lammergier is een monogame vogel die ook nog eens niet zomaar met alle vrouwtjes paart.

“Het zijn eigenzinnige beesten, we moeten er soms veel tijd voor uittrekken om een mannetje en een vrouwtje bij elkaar te brengen. Daar gebruiken we soms een kraai voor. De kans bestaat dan namelijk dat de gieren dan een band kweken vanwege de indringer in hun kooi”, vertelt Margarita. En inderdaad, even later zien we twee gieren argwanend naar een kapriolen uithalende kraai zitten kijken.

De gieren worden zoveel mogelijk met rust gelaten maar als er eieren zijn worden die vlak voor het uitkomen vervangen door stenen exemplaren zodat de jongen onder toezicht

van bijvoorbeeld geiten die in de natuur liggen weg te rotten. Ze zoeken een plek met rotsen en veel zijwind om die botten vervolgens te laten vallen tot ze in kleinere hapklare stukken breken.

De lammergier weegt tussen de drie en vijf kilo en de vleugels hebben een reikwijdte van bijna 3 meter. Aangezien de vogels stress krijgen van de aanwezigheid van mensen kun je niet dicht in de buurt van de kooien komen. Maar dan nog is het centrum absoluut de moeite van het bezoeken waard, van juli tot eind september mag je op afspraak een kijkje komen nemen.

Meer info:

https://cazorla.es/turismo/ http://www.gypaetus.org ES Life 33

Mieke Feenstra en Tom van Wees van Very Good Estates vertellen u graag over de interessantste projecten aan de Costa del Sol. www.verygoodestates.com

info@verygoodestates.com

Telefoonnummers: +34 952 808 880 +34 629980882 (Mieke) +31 611334255

mocro maffia aan de costa De Costa del Sol heeft de bijnaam Costa del Crime.

Ondanks dat de politie regelmatig internationale bendes oprolt blijven er auto’s ‘spontaan’ in brand vliegen en vinden er schietpartijen plaats. Waarom heeft Marbella toch zo’n aantrekkingskracht op criminelen en waarom wordt er zoveel grof geweld gebruikt? We vroegen misdaadjournalist en schrijver Wouter Laumans ons meer te vertellen over de onderwereld en de betrokkenheid van Nederlandse criminelen.

Tekst: Maria Kupers. Foto’s: Wouter Laumans & Maria Kupers

“Criminelen zijn net mensen, ook zij houden van de zon” vertelt Wouter.

“Bovendien hebben ze veel geld te besteden en waar kun je dat nu beter doen dan in Marbella? Daar is alles goud wat er blinkt. Rondrijden in het nieuwste model Ferrari, een extreem duur horloge om je pols en zeer veel geld uitgeven in beach clubs en restaurants: niemand kijkt ervan op. Geld witwassen door de aanschaf van bijvoorbeeld onroerend goed kan tegenwoordig niet meer maar zeer dure villa’s en auto’s maandenlang huren kan vaak wel gewoon met cash betaald worden dus ze kunnen hun geld hier heus wel kwijt.” Wouter Laumans is al jaren misdaadjournalist voor de Nieuwe Revu en Panorama. Hij schreef samen met Marijn Schrijver het boek Mocro Maffia waarvan vorig jaar een serie werd gemaakt.

Zijn interesse voor de onderwereld werd gewekt toen er in Amsterdam op klaarlichte dag gewoon midden op straat een criminele afrekening plaatsvond. “Dat was een nieuw verschijnsel, het is niet ongebruikelijk dat vanwege een onderlinge ruzie een crimineel werd vermoord maar nooit zo, zo gewelddadig en zo openbaar. Dat fascineerde me en ik besloot wat graafwerk te verrichten.”

Het verhaal achter de crime Wouter is vooral geïnteresseerd in het hoe en waarom. Wat is de achtergrond van de criminelen, wat is er nu precies gebeurd en hoe heeft de politie alles kunnen achterhalen? Om die informatie boven tafel te krijgen spreekt hij met getuigen, rechercheurs en de criminelen zelf. Uiteindelijk komt dan een duidelijk beeld van wat er zich afspeelt naar boven en daar schrijft hij dan over. Daarbij kiest Wouter er bewust geen superlatieven te gebruiken, de feiten zijn voldoende.

ES Life 36

“Nederland is altijd een grote speler geweest op het gebied van de export van wiet en hasj. Er gingen geen extreem hoge bedragen om in die handel. Als een rivaliserende bende je voorraad stal was je niet blij maar dat was geen reden om meteen met kalasjnikovs de straat op te gaan. Toen men in het buitenland zelf begon te kweken droogde die handel min of meer op. Tegelijkertijd werd het in Colombia rustiger, de voorraden coke die men daar had konden veel makkelijker het land uit. Om deze vervolgens naar Europa te krijgen werden de oude hasjroutes gebruikt, simpelweg omdat die hele infrastructuur al bestond en gebleken was dat de betrokken mensen te vertrouwen waren.

Vertrouwen is van het grootste belang in het criminele circuit. Een kilo wiet kost ongeveer €4.200, een kilo coke €32.000. Als iemand je lading steelt zit je dus veel dieper in de problemen want je leverancier moet wel betaald worden. Daarom wordt er veel grover geweld gebruikt.”

Verheerlijking Het boek van Wouter en zijn collega Marijn Schrijver is enorm populair en de serie heeft de online-aanbieder Videoland tienduizenden extra abonnees opgeleverd. Is hij niet bang dat het criminele wereldje op een bepaalde manier verheerlijkt wordt? “Welnee, ze gaan uiteindelijk allemaal dood!” zegt Wouter. “Ik snap de motivatie op zich wel. De verlokking van het snelle geld. Kinderen, want het zijn nog kinderen, die absoluut niet als hun vader in een kippenslachterij willen werken en dan dit wereldje inrollen. Maar je komt er niet meer uit, er zijn twee exits: de gevangenis of de dood.”

Ondanks dat hij de motivatie begrijpt is hij het absoluut niet met de keuze van de jonge criminelen eens. “Als kind van emigranten heb je het zwaar ja. Maar je groeit op in Nederland, niet in een banlieu in Frankrijk, dat is pas zwaar. Hier heb je echt kansen en kun je op een normale manier iets van je leven maken.”

Wouter Laumans

ES Life 37

Hills Café & Restaurant

Indonesische rijsttafel Als je iets wilt vieren met je familie of vrienden of gewoon een heerlijke lunch wilt, dan is dit verborgen juweeltje een uitstekende plaats om naar toe te gaan.

Kies voor de rijs�afel en de tafel komt helemaal vol te staan met allemaal bakjes rijst, stokjes saté, knapperige kroepoek en geurende groente- en vleesgerechten.

Wat ons betre� de beste rijs�afel aan de kust!

Elke zaterdag van 12.30 tot 16 uur.

Hills Café & Restaurant Benavahavis Hills Country Club Bel voor reserveringen: 952 856 171 of mail hillscafe@benahavishills.com

Atelier E.

conceptstore Nieuwe collectie !

Ruime keuze dameskleding

K-design van xxs tot xxl en meer!

Waar kan u ons vinden?

Paseo Costa Del Sol 3, 29649 La Cala De Mijas. Achter het postkantoor.

Openingstijden van maandag tot zaterdag van 10u - 14u.

Namiddag of private shopping; eva.nuyens@icloud.com of whatsapp 0034-645513714.

Gevaarlijk Als journalist kun je allerlei onderwerpen in de maatschappij behandelen die een stuk minder gevaarlijk zijn dan de onderwereld.

Waarom zou je bewust contact leggen met mensen die er blijkbaar niet over twijfelen hun pistool te trekken als iemand hen tegen de haren instrijkt? Wouter zegt niet bang te zijn maar geeft toe dat hij wel voorzichtig is. “Ik ga natuurlijk niet in een verlaten parkeergarage met iemand afspreken. Dat is leuk voor de film, in het echte leven zou dat gewoon stom zijn. Ik spreek bijvoorbeeld af in het restaurant van een groot warenhuis.”

Volgens hem is het ook niet zo dat het plegen van moorden iets heel normaals geworden is. “Het zijn geen cowboys die om het minste geringste in het wilde weg gaan schieten.” Toch heeft zijn boek wel het woord maffia in de titel. Dat doet niet denken aan een stel voorzichtige boeven. “Het is ook echt maffia, georganiseerde misdaad op een manier die we in Nederland niet kenden. Niet voor niets heeft justitie contact opgenomen met de Italiaanse veiligheidsdiensten om meer te weten over de manier waarop zij te werk gaan om de maffia te bestrijden.

Over de titel is behoorlijk ophef geweest, niet alleen omdat men dacht dat de term maffia overdreven zou zijn. Het woord Mocro impliceert dat het alleen om Marokkanen zou gaan, er zijn inderdaad ook andere nationaliteiten bij betrokken maar de hoofdrolspelers hebben wel die achtergrond.”

Nederlandse crimehubs in Spanje In zijn zoektocht naar het volledige verhaal achter de misdaden komt hij regelmatig de link met Spanje tegen. Het land is een doorvoerland van drugs, vanuit de havens van voornamelijk Marokko wordt de coke naar Algeciras vervoerd om vervolgens naar andere Europese landen te worden getransporteerd. De politie en Guardia Civil daar voeren een dagelijkse strijd om de ladingen te onderscheppen en de criminelen te pakken.

“Spanje heeft eigenlijk de pech dat ze met ‘geïmporteerde’ criminelen te maken hebben. Er zitten aan de Costa del Sol veel internationale bendes die vanuit hier hun zaakjes regelen. Die bendes hebben onderling nogal eens een meningsverschil en dat praten ze niet gezellig even onder het genot van een biertje in Puerto Banús uit. Het is voor de veiligheidsdiensten hier eigenlijk dweilen met de kraan open. Aangezien Nederlandse bendes een belangrijke rol spelen op het internationale drugstoneel zijn ook zij hier aanwezig. Er wordt op Europees niveau door de politiemachten veel samengewerkt. Nederland heeft zelfs besloten een officier van justitie bij de Nederlandse Ambassade in Madrid aan te stellen om de procedures te vergemakkelijken, dat is niet voor niets.” Of de Costa del Sol nu terecht de bijnaam Costa del Crimen heeft maakt voor Wouter niet heel veel uit: “ik kom er zelf ook graag op vakantie.”

ES Life 39

COLUMN Was getekend: de notaris Soms gebeurt het dat buitenlandse cliënten contact opnemen met ons advocatenkantoor in Marbella om een kopie op te vragen van het ‘koopcontract’ van hun woning of van hun Spaanse testament, zonder dat ze echt beseffen wat ze vragen. Dit komt doordat ze een onderhands document niet onderscheiden van een openbaar document.

Bij de verkoop van onroerend goed wordt vaak voorafgaande aan de ondertekening van de notariële akte een prive-koopovereenkomst ondertekend. Dit gebeurt in veel gevallen op het kantoor van de advocaten die de verkopende en de kopende partij vertegenwoordigen. Dit is dus een onderhands document.

Minuut

Het eerste document dat partijen ondertekenen voor een notaris is de ‘minuut’. Dit ambtelijk stuk bevat de vrijwel vastgestelde versie van het document met de handtekening van alle partijen én die van de notaris. De minuut wordt vervolgens op eht kantoor van de notaris bewaard. In geval van invaliditeit of overlijden van deze notaris komt de minuut onder de bewaring van zijn opvolger.

De betrokken partijen krijgen een gewaarmerkte kopie waarop de handtekening van de partijen (die wel op de minuut staan) niet staan. Dit gewaarmerkte exemplaar wordt afgegeven op gezegeld papier. Dit zijn officiële vellen papier die alleen voor notariële documenten gebruikt worden. Elk vel is genummerd en uniek, waarmee dus elke gewaarmerkte kopie van een akte op zijn beurt ook weer uniek is.

Kopie op papier of digitaal

Je kunt altijd weer een kopie bij de notaris opvragen. De notaris kan ‘gewone kopieën’ afgeven op notarieel papier, hoewel veel notarissen gewoon papier gebruiken. De functie daarvan is louter informatief, zonder de geldigheid van een gewaarmerkte kopie. Gewone kopieën worden gewoonlijk gebruikt om bij de vereffening van de belastingen te voegen, of om bepaalde nutsvoorzieningen zoals elektriciteit, water en gas aan te sluiten in verband met een nieuwe woning.

Je kunt ook een gewaarmerkte kopie van het gehele of een deel van het document opvragen.

Bij een gedeeltelijke kopie zijn niet alle elementen of stukken die deel uitmaken van de minuut bijgesloten. De gewaarmerkte kopie op papier zal de handtekening van de notaris en de officiële zegels bevatten. Er wordt ook een digitale versie van de minuut gemaakt, deze wordt door de notaris gebruikt om met andere openbare instellingen en registers te communiceren.

Testament

Voor testamenten geldt een andere regeling. Als u in Spanje een testament opstelt, zult u, eenmaal getekend, een gewone kopie ontvangen. Het originele testament in Spanje blijft in het kantoor van de notaris en gewaarmerkte kopieën ervan worden niet afgegeven. De notaris die het testament ondertekent, zal dit meedelen aan het Centraal Testamentenregister.

Wim Lamers Partner bij Welex, Lawyers & Accountants www.welex.es ES Life 40

Dit voorbeeld houdt in geen enkel geval juridisch of fiscaal advies in. Elke soortgelijke situatie moet zorgvuldig per geval worden geanalyseerd waarbij altijd de betreffende belastingkantoren moeten worden geraadpleegd.

Uw advocatenkantoor in Spanje

Av. Ricardo Soriano 12, Edif. Marqués de Salamanca 1, 3B Marbella Tel. (+34) 952 775 521 info@welex.es - www.welex.es

•

Advies bij aan- en verkoop van onroerende zaken

•

Testamenten en Nalatenschappen in Spanje

•

Deskundige accountants en belastingadviseurs in Spanje

•

Bedrijven en vennootschappen in Spanje

•

Procesrecht in Spanje

•

Inkomstenbelasting in Spanje voor personen die niet in Spanje wonen

•

Advies bij arbeidszaken in Spanje

•

Bijzondere procedures

•

Herziening van de financiële en boekhoudkundige balansen in Spanje

•

Fiscale verplichtingen van een vennootschap in Spanje

•

Verplichtingen volgens de handelswetgeving van een Spaans vennootschap

als het maar bruist!

Cava kennen we allemaal als de voordelige mousserende wijn uit Spanje. Een voordelig alternatief voor champagne, net als Prosecco uit Italië. Een fles Freixenet of Cordoníu koopt u in de supermarkt voor rond €6. Dit is precies het imago waar de Corpinnat producenten vanaf willen.

Begin dit jaar hebben 9 producenten van hoge kwaliteit cava zich afgescheiden van de Denominacion de Origen Cava en gaan hun wijn voortaan verkopen onder de merknaam “Corpinnat”.

Zit er daadwerkelijk verschil tussen beide wijnen? We zochten het voor u uit.

Tekst: Ronald Dorlas. Foto: Maria Kupers

ES Life 42

Wat is Cava?

En wat is Corpinnat?

Cava is mousserende wijn uit Spanje. De D.O. Cava valt geografisch grotendeels samen met de D.O. Penedès, het gebied ten zuiden van Barcelona, waar 95% van alle cava wordt gemaakt. Maar de D.O. Cava omvat ook gebieden in de Catalaanse provincies Girona, Lleida en Tarragona, en buiten Catalonië in Álava (Baskenland) La Rioja, Navarra, Extremadura, Valencia en Zaragoza.

Corpinnat is ook mousserende wijn uit Spanje maar wordt gemaakt volgens de Metodo Tradicional. Corpinnat. Deze onderscheidt door het gebruik van druiven uit een strikt afgebakend gebied in het hart van de D.O. Penedès, dat 23.000 ha wijngaarden omvat. De Corpinnat producenten menen dat dit gebied de wieg van cava is. Corpinnat laat zich vertalen als “geboren in het hart van de Penedès”. Het Corpinnat gebied valt samen met 80% van D.O. Penedès en 60% van D.O. Cava. Corpinnat is een geografische aanduiding, terwijl Cava een methode van wijn maken aanduidt.

Cava wordt gemaakt volgens de Metodo Tradicional (Methode Traditionelle, voorheen Methode Champenoise): eerst wordt stille wijn gemaakt van witte druiven, Macabeo, Xarello, Parellada (deze 3 maken 85% van Cava uit), Malvasia en Chardonnay; en rode druiven: Garnacha, Monstrell, Trepat en Pinot Noir.

Vervolgens wordt de wijn van verschillende druiven en verschillende oogstjaren samengevoegd volgens de stijl van het cava-huis en op de fles getrokken.

Dan wordt een mengsel van suiker en gist (licor de tiraje) toegevoegd en de fles wordt afgesloten met een kroonkurk. Hierdoor heeft een tweede gisting in de fles plaats, waarbij het koolzuur in de wijn gevangen blijft en de mousse vormt.

Voor de tweede fermentatie worden de flessen horizontaal gelagerd in koele kelders (cava’s) voor minimaal 9 maanden. Aan het einde van de tweede fermentatie worden de flessen met de hals naar beneden in een rek (pupitre) geplaats en regelmatig een slag gedraaid met de hand of mechanisch (in de gyropalette) waardoor de gistresten naar de kurk zakken. Dan wordt de hals van de fles bevroren en de kroonkurk en bevroren gistresten verwijderd. Voordat de definitieve kurk op de fles gaat wordt de wijn aangevuld met licor de expedición (mengsel van wijn, suiker en geheime ingrediënten van het cava-huis).

De drie grote Cava huizen Cordoniu, Freixenet and García Carrión maken naar schatting 85%90% van alle cava. Zij kopen het grootse deel van hun druiven en soms stille wijn van wijnboeren in D.O. Cava; slechts een klein deel van de druiven komt van hun eigen wijngaarden (net als bij de grote Champagne huizen).

Daarnaast onderscheiden de Corpinnat producenten zich door zich te houden aan strikte kwaliteits-regels: • Corpinnat wordt gemaakt van organisch geteelde en met de hand geoogste druiven • 75% van de druiven is afkomstig zijn van de eigen wijngaarden van de producent • ingekochte druiven zijn van hoge kwaliteit met een minimale prijs van €0,70 per kilogram (de gemiddelde prijs in Penedès ligt rond €0,40/kg) • 90% van de wijn wordt gemaakt van de inheemse druiven Macabeo, Xarello, Parellada, Malvasia, (Chardonnay, Pinot Noir en Trapet mogen maximaal 10% van de blend uitmaken).

Voor rosé wijn mogen uitsluitend Garnacha, Monastrell, Sumoll, and Xarel·lo Rosat gebruikt worden • de druiven worden geheel gevinifieerd in de kelders van de producent zelf (inkoop van stille wijn is niet toegestaan) • de wijn ondergaat een tweede gisting in de fles na minimaal 18 maanden.

er gelden strikte regels voor de het gebruik van de naam voor de diverse soorten wijnen

ES Life 43

THE BEST WAY TO ENJOY THE BEACH

southbeachmarbella.com (+34) 665 660 737 - 636 605 059

Discussies De L’Associació d’Elaboradors i Viticultors Corpinnat (AVEC) bestaat al sinds september 1997 en is sindsdien in discussie met de Consejo Regulador de D.O. Cava over de erkenning van deze nieuwe benaming. Ze zijn het niet eens geworden en daarom hebben negen Corpinnat producenten (Gramona, Llopart, Nadal, Recaredo, Sabaté i Coca, Torelló, HuguetCan Freixes, Júlia Bernat en Mas Candí) zich afgescheiden van de D.O. Cava. Corpinnat is dus een nieuwe naam voor topklasse Cava uit Penedès.

Hoewel de Corpinnat producenten slecht 1% van alle cava maken, zijn zij goed voor 30% van de Cava Gran Reserva en voor zes van de dertien Parajes Calificados. Echter, sinds zij zich hebben afgescheiden van de D.O. Cava mogen zij niet langer de benaming Cava, Gran Reserva of Paraje Calificado (een benaming die sinds 2017 in gebruik is om cava van specifieke wijngaarden aan te duiden) gebruiken.

De Corpinnat wijnen zullen worden aangeduid als ‘Vino Espumoso de Calidad, Método Tradicional’.

Naar verwachting zullen de eerste flessen Corpinnat dit voorjaar op de markt komen. Op basis van de Gran Reservas en Parajes Calificado, die ik van enkele Corpinnat producenten heb geproefd, verwacht ik van Corpinnat een wijn met diepte en concentratie, een goudgele kleur met een fijne mousse, frisse aroma’s van steenfruit met een vleugje amandel en toast, vol en soepel in de mond met frisse, elegante zuren, een sprankelende, fijne mousse en een volle, droge afdronk. Ik ben benieuwd!

U zult Corpinnat waarschijnlijk kunnen vinden in de gespecialiseerde vinoteca’s zoals Vinos y Licores Casa Pablo, Vinos Casa Santi en Vinacoteca Castillejos in Marbella, Terroirs in San Pedro de Alcantara en Vinos & Cavas Marberioja in Estepona. Verwacht een prijs van €30-€50 per fles.

Ronald Dorlas is vinoloog van de Nederlandse Wijnacademie sinds 2007.

Hij heeft wijngebieden in Frankrijk, Italië, Duitsland, Californië, Australië, Nieuw-Zeeland en Zuid-Afrika bezocht en is enthousiast wijnproever. Volg Ronald’s proefnotities op vivino.com/users/ronald.dor/.

ES Life 45

Ondernemen aan de Costa del Sol De Costa del Sol is waarschijnlijk het meest internationale gebied van Spanje. In Barcelona en Madrid hebben veel internationale bedrijven een vestiging om de Spaanse markt te bedienen maar ondernemers hier richten zich vaak exclusief op de buitenlandse markt. Vooral in de kustplaatsen zitten veel Nederlandstalige dienstverleners en bedrijven. Ik vroeg Jan Doorakkers van Doorakkers & Partners Tax Law naar zijn ervaringen met ondernemen in Spanje.

Tekst: Femke Eliza Utrecht. Foto: Jan Doorakkers

Van Nederland naar Spanje Jan (52) heeft in Tilburg fiscaal recht gestudeerd, daarna werkte hij als belastingadviseur en financieel planner. Toen hij bij Achmea werkte was er een regeling om een sabbatical op te nemen. “We zijn 7 maanden gaan reizen, we zijn de hele wereld over geweest en dat was prachtig.

Eenmaal terug in Nederland besloten we dat we in het buitenland wilden wonen en werken.

Via mijn werkgever had ik contact met Akkermans & Partners, hij vroeg mij of ik in Marbella een kantoor op wilde zetten. Als je me zestien jaar geleden had gezegd dat ik aan de Costa del Sol zou gaan wonen, met zoals nu drie kinderen en twee labradors, had ik je uitgelachen.

Maar we gingen toch.

In het begin richtten we ons vooral op fiscaal advies op pensioengebied. Dat was echter veel te beperkt. Jongere mensen die hier komen zoeken werk of beginnen bijvoorbeeld een bed and breakfast en die houden zich niet met pensioen bezig. Oudere mensen hebben hun pensioen al geregeld. Akkermans stopte in 2008 met investeren. Ik nam even de tijd om te kijken wat ik wilde. Tijdens een 23-daagse fietstocht

ES Life 46

van Nederland naar Spanje bedacht ik dat ik misschien dan wel fietsvakanties zou kunnen organiseren. Want hier in Spanje een master in fiscaal recht te studeren leek me erg ingewikkeld.

En dat zou ik wel moeten doen als ik als jurist verder zou willen.

Maar uiteindelijk kreeg mijn juridische kant toch de overhand en besloot ik de opleiding te volgen.

Ik overlegde met de directeur van de universiteit want ik wilde niet dat ik door taalfouten mijn examens niet zou halen. Ik was de eerste buitenlander die deze master ging studeren en gelukkig hebben ze door de verkeerde werkwoordsvormen heen gelezen en alleen gekeken naar de inhoud van mijn antwoorden.

Ik moest 17 vakken volgen, het eerste examen was meerkeuze dus dat was makkelijk. Maar het examen Spaans Staatsrecht was een drama.

De docent stelde de vragen mondeling en de studenten moesten de antwoorden opschrijven.

Daar liep ik behoorlijk vast, een geschreven vraag kun je nog een paar keer lezen tot je het snapt maar dat was hier dus niet het geval. Ik moest dus op mijn veertigste een paar keer herexamen doen‌.Uiteindelijk heb ik alle vakken gehaald maar het was heel zwaar.

Spanje versus Nederland Ik heb het zelf aan den lijve ondervonden maar ik zie het ook bij mijn kinderen: het onderwijssysteem in Spanje is fundamenteel anders dan wij in Nederland gewend zijn. Ons wordt geleerd om op basis van kennis diverse situaties te analyseren en op te lossen.

Hier wordt alleen aan kennisoverdracht gedaan. En je kunt in de praktijk meer bereiken als je in staat bent om zelf na te denken, dat je over een bepaalde creativiteit beschikt. Dat zie je ook bij Spaanse werknemers, als de baas zegt we gaan links dan gaat iedereen links. Ook al denkt een werknemer dat het verstandiger zou zijn om rechts te gaan. Dat zouden ze nooit zeggen, ze geven geen tegengas. Dat is bij Nederlanders wel anders, wij vragen altijd waarom.

Kun je ook gek van worden trouwens, maar toch.

Toekomst en tips “Ik sluit niet uit dat we over een paar jaar nog meer mensen in dienst heb maar megagroot hoeft het van mij niet te worden.” Hij heeft nog wel tips voor (beginnende) ondernemers: “heb plezier in je werk, spreek de taal, probeer het allemaal zelf uit te vinden met instanties zodat je het aan den lijve kan ondervinden. En neem een goede adviseur in dienst” voegt hij er lachend aan toe.

ES Life 47

de vriendelijke tuin Elke dag met de gieter of de tuinslang in de weer om de planten water te geven is niet een klusje waar je op zit te wachten. Bovendien wonen we in een gebied waar het water schaars is. Een beregeningssysteem dat per plant water geeft in plaats van hele stukken tegelijk te sproeien is het meest praktisch. Bij de tuincentra en ook bij de grote supermarkten zijn diverse systemen te koop, met een tijdsklok, vochtigheidsmeter en en er zijn zelfs systemen die je via een app kunt bedienen.

Als je daarnaast ook nog voor planten kiest die goed tegen de droogte kunnen blijft je waterrekening helemaal binnen de perken. Lavendel, rozemarijn, aloĂŤ vera en andere vetplanten zijn een goede optie.

ES Life 48

Groen aan de Costa del Sol

Handen uit de mouwen!

Het voorjaar is aangebroken dus is het tijd om alvast te denken wat we deze zomer willen eten. We gaan voor de ontbijtjes met fruit en lunch met verse salades en geroosterde groenten. Hoog tijd om aan de slag te gaan dus.

Ga samen met ons de uitdaging aan om zelf groenten te verbouwen. Wij leggen twee moestuinen aan: op een stuk grond in de tuin én op het terras. Het maakt dus niet veel uit hoeveel ruimte je hebt, er kan altijd wel ergens een kropje sla of tomatenplant groeien. Op onze site en facebook kun je de voortgang van de ESpecial moestuin volgen.

In de tuin, zo doe je dat: • Kies een stuk grond waar niet de hele dag de zon op staat en maak dit onkruidvrij. Diep omspitten hoeft niet, dat verstoor het bodemleven • Leg het beregeningssysteem aan • Poot de plantjes op gemiddeld 25cm afstand van elkaar. Als je het (kleine) gat graaft, gooi er dan meteen wat mest of compost bij in • Zaaien kan natuurlijk ook, hou ook dan rekening met de afstand en voeg wat mest aan de aarde toe Op je balkon of terras, zo doe je dat: • Kies een plek waar niet de hele dag de zon op staat • Je kunt eigenlijk overal groente in verbouwen: potten, blikken, een oude boodschappentas of in een zak tuinaarde • Zorg wèl voor afwatering: prik gaatjes aan de onderkant • Poot of zaai de gewassen die je wilt, hou er wel rekening mee dat ze gaan groeien en dus voldoende ruimte nodig hebben

Wat staat er in de ESpecial tuin?

Aardappels, uien, sla, aardbeien, courgette, afrikaantjes, aubergine, diverse soorten tomaten, paprika, jalopeño pepers, basilucum, frambozen, hierba buena, zonnebloemen en aardbeien

Wat staat er op het ESpecial terras?

Aardappel, spinazie (gezaaid), cherrytomaten, sla, paprika en aubergine

Tips & tricks • •

• • •

Onkruid in de moestuin kan geen kwaad, zorg ervoor dat het niet hoger wordt dan het gewas zelf.

Doe bij het poten van tomaten en boontjes meteen de stokken in de grond, als je dat later doet bestaat de kans dat je de wortels beschadigt. Harde grond? Gooi er een emmer water over zodat de stok makkelijker de grond in gaat Courgetteplanten hebben minstens 80cm ruimte nodig Plant tussen de gewassen diverse soorten kruiden. Door de sterke geur zijn het natuurlijke bestrijdingsmiddelen tegen insecten.

Courgettes en gewone tomaten zijn niet zo geschikt om op het terras of balkon te telen vanwege de ruimte die ze nodig hebben. Cherrytomaten kunnen echter weer wel, dat worden kleine struikjes.

ES Life 49

meer dan je dagelijks brood

in onze winkel: • allerlei soorten beleg • uitgebreide collectie wijnen • koekjes, zoetwaren en sauzen

open va maand n ag t/ zaterda m g van 9 to t 17u

op ons terras: • ontbijt • koffie met gebak • lunch

PANADE R IA LA H ER EDI A

Urb. La Heredia, Ctra de Ronda (A397) Km 43. Tel 952 92 70 81

tot 30% korting op uw ziektekostenverzekering!

Neem vrijblijvend contact op voor een offerte: insurance@vancamp.es Coinbroker Colaborador 469

Tel: (+34) 639 67 18 93 Tel: (+34) 646 65 06 31

VANESSA VAN CAMP SL INTERNATIONAL PROPERTIES OFFICIËLE MAKELAARS spainvancamp.com

COLUMN Vlooiencircus Ooit een vlooienplaag gehad? Nou geloof me dat wil je echt niet!!

De vlo is een klein vleugelloos insect, heeft een stevig pantser en is zijdelings afgeplat, hetgeen het tussen de haren doorlopen vergemakkelijkt. Ze hebben 3 paar poten waarmee ze tot tien keer hun lichaamsgrootte kunnen springen en stevige monddelen om bloed uit de gastheer te kunnen zuigen. De meest voorkomende vlo tegenwoordig is de kattenvlo, Ctenocephalides felis. Ze kunnen op alle zoogdieren leven maar de mens is niet hun favoriet, liever hebben ze een lekkere vacht.

De levenscyclus van de vlo is als volgt: Eitje: een volwassen vrouwelijke vlo legt tot 40 eitjes per dag. Die zitten niet vast aan de vacht en kunnen dus overal terechtkomen. De eitjes komen na 2 dagen uit maar kan ook iets langer duren.

Larve: komen uit het etjei en voeden zich met vlooienpoep (gestold bloed van de gastheer). Dit zijn kleine zwarte korreltjes. Na 5 tot 15 dagen is de larve sterk genoeg om een cocon te vormen.

Pop: in de cocon verandert de larve in een volwassen vlo. Deze cocons zijn bijna onvernietigbaar en trekken vuil en debris aan om zich te camoufleren. De vlooien komen pas uit de cocon als er zich een gastheer aandient. Door middel van warmte, trillingen en koolzuur ‘zien’ ze de gastheer.

Ze kunnen tot meer dan 100 dagen wachten!

Vlo: komt uit de cocon en begint direct bloed te zuigen. Dit veroorzaakt een enorm jeukend bultje in de huid. Na 36 tot 48 uur begint ze eitjes te leggen tussen de poep die ze geproduceerd hebben. De volwassen vlo kan onder gunstige omstandigheden 4 tot 6 weken leven.

Reken maar uit: 40 x 4 x 7 = minimaal 1120 eitjes per vlo!!!!

Het bovenstaande verklaart waarom het zo moeilijk is om van een vlooienplaag af te komen.

Voorkomen is van essentieel belang. Hiertoe zijn verschillende middelen verkrijgbaar. Zo zijn er de pipetjes (spot-on), tabletten, shampoo, sprays en banden. Hoe vaak deze moeten worden gegeven is afhankelijk van het produkt. Elke maand, elke 3 maanden of zelfs om de 8 maanden.

Let altijd goed op de verpakking zodat een product voor honden niet aan de kat wordt gegeven!

Voor de omgeving zijn er sprays en een soort bom waarmee de hele ruimte wordt behandeld.

Daarnaast is het wassen van beddegoed en goed stofzuigen (met een antivlo product in de stofzuigerzak!) ook van groot belang om de hoeveelheid eieren in de omgeving te reduceren.

De vlooien met de hand vangen is een moeilijke klus, stop ze dan in een bakje water, knijp ze niet dood tussen je vingers want dan vliegen de eieren alle kanten op!

Trouwens: mocht je ooit een egeltje willen redden, hou er dan rekening mee dat deze vaak vol zitten met vlooien!

Nazli van den Kieboom Dierenarts bij Pointer Clinic in Estepona. pointerclinic.com ES Life 51

COLUMN Wijze lessen U mag best weten, ik ben helemaal geen liefhebber van beurswijsheden en andere algemene tips bij en over het beleggen. Misschien komt dat wel doordat er op TV en andere media gestrooid wordt met one-liners en iedereen onthoudt wat hij of zij wil onthouden. En vervolgens daar zijn/ haar strategie op baseert. Bijvoorbeeld door zo tegen de zomer vragend te beginnen over ‘Sell in may..? Natuurlijk is het goed om een paar heldere uitganspunten te hebben bij uw beleggingen en natuurlijk hoeft u niet altijd zelf het wiel uit te vinden. Maar om alleen met een paar overgenomen kreten hopelijk succesvol te zijn op de beurs is denk ik wel wat veel gevraagd.

Maar ik moet zeggen dat ik laatst toch een aantal interessante stellingen tegenkwam, gehanteerd door ervaren beurshandelaren. Eén daarvan wil ik u niet onthouden: ‘Denk meer na over uw positiegrootte dan over uw timing’ De timing komt natuurlijk veelvuldig aan de orde als het over beleggen gaat. Kopen op het dieptepunt, verkopen op het hoogtepunt of in ieder geval daarbij in de buurt. En niemand zal ontkennen dat het resultaat met uw beleggingen in sterke mate van uw timing afhangt. Maar over de bepalende invloed van de positiegrootte hoor ik particuliere beleggers minder vaak. Sterker nog, vaak wordt er met standaardbedragen gewerkt, om zo te spreiden over meerdere posities. Dat is natuurlijk een logisch en legitiem uitgangspunt, maar voor de genoemde stelling valt ook wat te zeggen. Een relatief ‘klein ritje’ met een grotere positie kan natuurlijk hetzelfde resultaat geven als de ‘hele rit naar boven’ met een kleinere positie. (uiteraard geldt dit ook naar beneden).

Doe er je voordeel mee

In mijn optiek is het een kunst op zich bij het beleggen om enerzijds je niet te laten afleiden door allerlei tips van kenners, wijze buurmannen etc. en anderzijds toch open te staan voor verbeteringen en nieuwe invalshoeken. Waar die grens ligt durf ik niet te zeggen, maar ik denk dat heel veel uitspraken op bijvoorbeeld de televisie u niet echt helpen voor het opzetten en volgen van uw eigen strategie. En misschien geldt dat voor u ook wel voor de stellingen uit dit artikel…

Taco te Gussinklo, relatiemanager van BinckBank in Spanje taco.te.gussinklo@binckspanje.com / +34 952 924 011 / binckspanje.com

ES Life 52

De informatie in deze column is een momentopname en niet bedoeld als individueel beleggingsadvies of als een individuele aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. De beloning van Taco te Gussinklo staat/stond/zal niet direct of indirect in relatie (staan) met zijn specifieke aanbevelingen of standpunten in deze column

HAK & REIN VOS

DENK OOK AAN UW NABESTAANDEN IN NEDERLAND. REIZEN IS NIET MEER NODIG. WIJ HOUDEN KANTOOR IN NEDERLAND EN SPANJE!

JURIDISCH ADVISEURS EN NOTARISSEN

AL MEER DAN 10 JAAR UW NEDERLANDSE NOTARIS AAN DE COSTA DEL SOL Kantoren Spanje, Costa del Sol, Marbella, Calle Jacinto Benavente 23 Spanje, Costa Blanca, El Albir/l’Alfàs del Pí, Carrer W.A. Mozart 3 Nederland, Lelystad, Meentweg 8 Afspraken per Skype of bij u thuis zijn ook mogelijk.

Contact Mail: info@erfrechtinspanje.nl Web: www.erfrechtinspanje.nl Telefoon: 965.020.254 (vanuit Spanje) Telefoon: 0320-247394 (vanuit Nederland)

De Nederlandse notarissen van Hak & Rein Vos Juridisch Adviseurs en Notarissen zijn specialisten in: • het opstellen van testamenten • het opstellen van levenstestamenten • het opstellen van tweetalige volmachten • het maken van een (fiscale) nalatenschapsplanning • het afwikkelen van nalatenschappen voor Nederlanders (met bezit) in Spanje.

Benieuwd?

Kom langs voor een gratis testamentcheck of intakegesprek.

Meubels van steigerhout, op maat gemaakt in onze eigen werkplaats.

Bezoek onze showroom van 400m2 in San Pedro de Alcántara.

Poligono San Pedro de Alcántara Calle Budapest 16 Mon-Fri: 10-16hrs. Sa: 11-14hrs

info@woodfactory.es - +34 620 230 376 - woodfactory.es

meemigreren

ES Life 54

Als je ouders besluiten om een nieuw leven op te bouwen in Spanje heb je als kind geen keus: je moet mee. Hoe kijken kinderen die ooit met hun ouders moesten meemigreren naar Spanje terug op hun jeugd? We vroegen de kinderen van toen, nu volwassen, hun ervaringen met ons te delen.

Tekst: Jet Bootsma. Foto’s: Kimberly en Daan

Kimberley was acht, Daan bijna zes toen hun ouders de knoop doorhakten om Nederland voor Spanje in te wisselen. De vader van Kimberley woonde zelf in zijn jeugd een paar jaar in Spanje.

Hij vindt het een pré dat hij internationaal is opgegroeid, en wilde dat ook graag de kinderen meegeven. Daarbij waren beide ouders niet blij met de manier waarop in Nederland altijd alles geregeld moet worden. Haar moeder vertelde dat ze, leuk, een afspraak wilde maken met vriendinnen en dat ze pas vier maanden later een gezamelijk gaatje in de agenda’s konden vinden.

Tel daarbij op dat het klimaat in Spanje voor de kinderen heilzaam bleek; Kimberley en Daan hadden toen ze klein waren veel last van eczeem.

Als ze een paar dagen op vakantie in Spanje waren, was het weg. Zónder gelazer met dokters, crèmes of diëten, gewoon helemaal vanzelf weg. De beslissing werd genomen. Kimberley herinnert zich dat ze het heel oneerlijk vond dat ze niks over de beslissing te zeggen had. ‘Waarom zou je veranderen wat goed is?’

Si, si. Of toch niet?

Daan heeft geen eigen herinneringen aan de tijd die hij in Nederland gewoond heeft. Hij is echter niet vergeten hoe hij zich in de begintijd in Spanje voelde. Ze vlogen eind maart met z’n drieën naar Spanje, naar een appartement in Rincon de la Victoria. Daan, Kimberley en hun moeder. Hun vader kwam pas drie maanden later.

Daan en z’n zus werden in het diepe gegooid, en moesten meteen naar een Spaanse school. In de eerste instantie konden ze ook nog eens niet naar dezelfde school, dus Daan voelde zich vreselijk alleen. Geen zus, geen moeder... Daarbij begreep hij echt niets van alles wat er tegen hem gezegd werd. ‘Ik kon alleen ‘si’ zeggen, en zei dat dus ook op alles. Dan vroeg de juf; ‘wil je wat doen?’, ‘Si’.

‘Snap je wel wat ik tegen je zeg?’. ‘Si’. In Spanje wordt elk schooljaar afgesloten met een dans, de door velen gevreesde ‘Baile fin de curso’*. Daan

wilde niet meedoen, vond het écht vreselijk, maar door geven van het enige antwoord dat hij kende op de vraag ‘Doe je mee?’, belandde hij tóch op het podium. ‘Ik weet nog dat ik huilend ben weggerend, naar m’n moeder. Ze vroeg me ‘maar Daan, waarom zeg je dan niet gewoon dat je niet wilt?’

Ook Kimberley heeft geen goede herinneringen aan toen; ‘Ik wílde helemaal niet naar school.

Alle kinderen dromden om me heen en ik had geen idee wat ze zeiden. Iedereen zit aan je. In Nederland heb je veel meer personal space...

Elke week als ik niet had gehuild en flink was geweest kreeg ik een prijsje van mijn moeder.

Kauwgom of zo’. Na een hele zomer spelen met Spaanse kinderen in de urbanisatie ging het met het Spaans van beiden een stuk beter.

Opnieuw wennen Twee jaar later verhuist het gezin naar Churriana, en Kimberley en Daan moeten wéér opnieuw beginnen op een nieuwe school. ‘Ik had nét zoiets van, ‘ok, i got this’ en toen moest ik weer weg,’ vertelt Kimberley. Het was een hele kleine Spaanse school en ik kwam als nieuweling terecht in een hele hechte groep’ Het valt me op dat ze ‘nieuweling’ zegt, en niet ‘buitenlander’. Het was he-le-maal geen leuke school, verschrikkelijk!

Echt, ik dacht ‘waarom naaien jullie me zo?

Je hebt me dit nu twee keer aangedaan en het wordt elke keer slechter! Waarom laten jullie MIJ de beslissingen niet nemen! Ik was zoooo ongelukkig daar. Dát ga je je ouders écht kwalijk nemen!

Daan vond het juist wel prettig dat het een kleine school was: je kende eigenlijk iedereen. ‘Ik had niet één vast vrienden groepje, maar had bij iedereen wel aansluiting’. Hij voelde zich vrij om te zijn wie hij was, en te doen wat hij wilde.

ES Life 55

Voortgezet onderwijs en verder Als Kimberly Bachillerato in Málaga gaat doen, verandert dat een beetje. ‘Daar waren de kinderen meer open minded´. Hoewel het heel hard werken is, voelt ze zich hier meer op haar plek. ‘Feestjes, naar het strand, barbecues’. Daan gaat twee jaar later ook naar deze school. ‘Ik was er al een paar keer geweest om Kim op te halen, had inmiddels de directeur ontmoet’.

Toch ervaart Daan daar nu ook dat het lastig is nieuwe vrienden te maken. Pas als er een uitwisseling is met een school in Duitsland en hij een week met een hele groep op pad is, settelt hij.

Na het Bachillerato gaat Kimberley eerst een jaar als au pair werken. ‘Ik wilde weg! ‘ Amerika vond ik cool’.

Engels had ze geleerd van Justin Bieber. In Amerika komt ze, 19 jaar oud, terecht in een gezin waar ze voor vier kinderen moet zorgen, waarvan twee knullen van dertien en vijftien. ‘Daar realiseerde ik me dat mijn handelen ook effect heeft op andere mensen. Het is niet alleen nemen nemen nemen. Eigenlijk heb ik me heel lang machteloos gevoeld, maar ik realiseerde me toen dat je zélf verantwoordelijk bent voor je eigen geluk’.

Daan en Kimberly in hun schooluniform

Hoewel er in Daan een heus wiskundig genie schuilt, gaat hij journalistiek studeren in Madrid. Al snel blijkt het niet te zijn wat hij er van verwacht had. Zijn vader en moeder stimuleren hem over de grens te kijken en onderzoeken met Daan ook de mogelijkheden in Nederland. Het maakt op Daan geen goede indruk, en hij voelt zich in Nederland voor het eerst een buitenlander. ‘Dat was wel een shock’. Alles strak georganiseerd en geregeld, studentenverenigingen: hij moet er niets van hebben. Uiteindelijk kiest hij voor een studie psychologie in Granada. ‘Misschien af en toe iets te vrijblijvend, of ‘losjes’ maar daar voel ik me heel lekker bij.

‘Daan, zou jij je Nederlandse paspoort willen inwisselen voor een Spaans paspoort?’ vraag ik. ‘Oh nee! Echt niet. Ik vind het wel lekker zo. Er tussenin.

Hij voelt zich prima zoals hij is, hoeft niet per sé ergens bij te horen.

Na onderzoek wat ze kan met haar profiel, komt Kimberley grappig genoeg weer in Nederland terecht. In Den Haag studeert ze nu International Communication Management.

Ze krijgt een kamer waar ook twee meiden wonen die bij een studentenvereniging zitten. Ze slepen Kimberley mee. Ze komt er daar achter dat, Nederlands als ze toch is, ze de taal niet goed beheerst. ‘Er kwam een jongen op me af die vroeg ‘zullen we bekken? Ik had

ES Life 56

echt geen idee wat hij bedoelde. Als je alleen maar met je ouders praat, leer je toch een soort pappa en mamma-Nederlands. Zonder scheldwoorden of straattaal. Hij en ik zijn wel vrienden geworden, hij heeft me veel vieze woorden geleerd’.

Nederlands zijn, of tóch niet? ‘In Spanje was het makkelijk. Ik kon altijd de guiri-kaart spelen. Je kan alles maken, je bent tóch buitenlander. Wat hier moeilijk is, is dat je ineens niet meer anders bent. In Spanje kreeg ik altijd alle aandacht, ik wás anders.

Hier ben ik invisible’. Onzichtbaar? dat klinkt heftig...

Maar het verhaal heeft een vervolg...

Een stampvolle kroeg, het laatste nummer. ‘En ik loop hier alleen in een te stille stad, ik heb eigenlijk nooit last van heimwee gehad...’ Iedereen zingt keihard mee, iedereen kent de tekst. Behalve Kimberley. ‘Ik stond daar... ik voelde me... ik kèn dit niet...’ Toen werd ze meegetrokken. ‘Hup! Meezingen! Volgende week moet jij dit ook kennen, want dít is Nederlandse cultuur!’

Daar, in die kroeg, beseft Kimberley; ‘Ik hoor hier bij, dit zijn mijn mensen. Bij dit suffe lied, met bier dat ik niet eens lekker vind, maar tóch’. Haar verhaal ontroert me.

‘Ja, ik word nu even heel gelukkig van vieze kaasbroodjes van de Appie, frietjes met mayo. In juni ben ik klaar, verder dan dát heb ik nog niets besloten. Óf masters doen, of ergens anders heen, Zuid Amerika of zo...

Daan bij de Universidad de Granada en Kimberly bij de Haagse Hogeschool

Wat kan ik nou eens voor zinnigs zeggen over wat deze twee prachtige en geweldige kids mij verteld hebben over hun ervaringen? Schiet mij maar lek.

Zijn ze beïnvloed door de meemigratie? Absoluut.

Was niet emigreren beter voor ze geweest?

Kimberley zegt daarover: ‘Ik heb heel ongelukkige tijden gekend, ja. Maar wie weet hoe het zou zijn geweest als ik in Nederland zou zijn opgegroeid?

Misschien was ik dan wel helemaal losgeslagen! Veel te vrij! Drank, drugs! Ik vraag Daan: ‘als iemand je vertelt dat ze plannen hebben om te gaan emigreren met hun kinderen van zes en acht, wat zeg je ze dan?’

‘Nou, er is eigenlijk geen verkeerde keus. Je kan niet twee levens tegelijk leven en daarna zien welke het leukste was. Je kiest, en je gaat’. *Baile fin de curso; Elke klas, of elk jaar van Infantil of Primaria studeert een eigen dansje in, waarbij alle kinderen het zelfde pakje aan moeten. Door de vaak inferieure geluidsinstallatie pijnigt de compleet overstuurde muziek ieders trommelvliezen.

ES Life 57

COLUMN magnetisch evenwicht Steeds meer mensen zijn geïnteresseerd in alternatieve therapieën. Ze zijn op zoek naar een meer natuurlijke manier om hun lichaam te helpen beter te worden. De laatste tijd zie ik in mijn praktijk vaak mensen die problemen hebben met de spijsvertering: brandend maagzuur, gastritis of een verstoorde darmwerking. Geen vreemde verschijnselen als je bedenkt dat het leven vandaag de dag in een hoog tempo verloopt, we niet altijd even gezond eten en het stressniveau bij vrijwel iedereen tamelijk hoog is.

Deze omstandigheden zorgen ervoor dat het afweersysteem aangetast wordt en bacteriën vrij spel krijgen. De bacterie Helicobacter Pylori bijvoorbeeld gaat zich dan actief voortplanten en verstoort de gezondheid. De bacterie is bij meer dan de helft van de bevolking aanwezig, in het bovenste deel van het spijsverteringskanaal. Door middel van een biomagnetische behandeling kan de aanwezigheid van de Helicobacter Pylori worden aangetoond. Door de PH-waarden van het orgaan waarvan ze de werking verstoren te neutraliseren kan het lichaam zich weer herstellen en wordt de bacterie vanzelf geëlimineerd.

Hoe werkt dat?

Biomagnetisme is een alternatieve therapie die is ontwikkeld door de Mexicaanse arts Dr Isaac Goiz. Hij gaat ervan uit dat de PH-waarde van organen verstoord wordt door bijvoorbeeld bacteriën, gifstoffen of emotionele stress. Elke cel heeft namelijk zijn eigen evenwicht tussen protonen en elektronen. Als er sprake is van een ontsteking wordt dit evenwicht verstoord en kan de cel niet meer optimaal functioneren en dat is uiteindelijk van invloed op het orgaan en het hele lichaam. Door het gebruik van magneten op het lichaam wordt de PH-waarde van organen weer in evenwicht gebracht en krijgt het lichaam zijn vitale (herstel)kracht terug.

Tijdens een sessie biomagnetisme wordt het hele lichaam van top tot teen doorgemeten zodat afwijkende PH-waarden kunnen worden vastgesteld. Daarvoor gebruik ik een specifieke methode uit de kinesiologie: de spiertest. De te behandelen persoon ligt op de tafel en hoeft verder niets te doen. De hele methode is niet invasief en gericht op het oplossen van de oorzaak van de klachten, het gaat dus niet om symptoombestrijding.

Waarvoor en voor wie?

Biomagnetisme wordt gebruikt voor het behandelen van problemen die veroorzaakt worden door een onevenwichtige PH in de weefsels. Door het evenwicht te herstellen hebben ziektes en andere problemen geen kans meer. Ik pas deze therapie toe bij mensen die last hebben van bijvoorbeeld huidziektes, problemen hebben met de spijsvertering, migraine, allergieën of slapeloosheid. Bij het doormeten kunnen al afwijkingen in het PH evenwicht worden opgespoord voordat iemand last heeft van de symptomen. Biomagnetisme is voor iedereen geschkt maar wordt afgeraden voor mensen die chemotherapie ondergaan. Bij mensen met een pacemaker wordt de behandeling iets aangepast.

Sorana Filipescu Therapeut biomagnetisme biomagnetismo.com ES Life 58

PLATINUM CAR PARKING +34 951 402 866 | +34 695 982 031

persoonlijke service 24 /7 * betrouwbare airport valet parking * geen wachttijd voor pendelbussen * persoonlijk ophalen en afleveren auto bij aankomst en vertrek * lange termijn tarieven al vanaf € 1,35 per dag * binnen en buiten parkeren beschikbaar

gratis wassen (als u vertelt deze advertentie te hebben gezien in dit blad) Engels sprekend. www.carparkingatmalagaairport.es platinumcarparking@gmail.com

KriAgg Projects S.L. CONSTRUCTIE & TECHNIEK Onze projecten:

Architectuur & ontwerp.

Bouwvergunningen & - certificaten.

Alle houtwerk. Keukens & inrichtingen.

Luxe badkamers & walk-in douches.

Luxe zwembaden, watervallen & spa’s. Terrassen.

Exclusief afgewerkte interieurs & exterieurs.

Glas & roestvrijstaal projecten. Luifels & trappen.

Verwarming. Ventilatie. Airconditioning. Koel- & warmtepomp.

Loodgieterswerk. Electrische installaties. Home automation.

Zonneënergie. Fotovoltaïsche energie. Wind energie.

Technisch onderhoud & reparaties.

Alleen het allerbeste!

+34 627 914 769 - info@kriaggprojects.com - www.kriaggprojects.com

DECOR

SHADE

HOMES

EVENTS

Showroom: Carril de Picaza 30, 29670 San Pedro | www.acoola.eu | info@acoola.eu | +34 951 569 655

COLUMN Málaga, het nieuwe Benidorm?

Het hele jaar door zie ik ze om me heen. Jong, oud, bruin, wit, rood, fluorescerend, glad, behaard en in alle soorten en maten. Weer of geen weer! Zelfs als ik mijn winterjas nog even stevig dichttrek, passeren ze mij op straat …. blote benen!

Sinds een paar jaar is Málaga echt ontdekt als citytrip-bestemming en dat heeft het straatbeeld behoorlijk veranderd. Een zee aan toeristen golft dagelijks door de stad, gekleed in gepaste of minder gepaste vakantie outfit. En die outfit is voor iedereen anders, zo blijkt keer op keer. Ik blijf me erover verbazen.

Shorts met daaronder slippers of sandalen, al dan niet met de beruchte (sport)sokken, shirts met hawaii-print of een of grappig bedoelde teksten. Zomerjurkjes dusdanig kort dat t-shirt misschien een betere benaming is. Hoedjes, petjes, moneybelts, rugzakken in alle formaten en niet te vergeten de fotocamera! Al heeft iedereen tegenwoordig een mobieltje om foto’s te maken, de echte camera blijft populair. Liefst vol op de buik gedragen. Soms denk ik zelfs een bordje om de nek te zien hangen met daarop ‘beroof mij!’, maar dat zal ik me vast ingebeeld hebben.

Sommige toeristen maken het wel heel erg bont. Vanuit mijn kantoor, dat toch een klein half uurtje lopen van het strand ligt, zag ik een keer een toerist gehuld in een zwembroek, handdoek over de schouder gedrapeerd en het luchtbed reeds opgeblazen onder de arm. Hoe zou dat nou voelen, zo half bloot door een winkelstraat lopen in een buitenlandse stad? Ik kan me er werkelijk helemaal niets bij voorstellen, maar dat zal vast aan mij liggen.

Een paar maanden geleden kwam ik een wel heel bijzondere zwembroek tegen in de stad.

Hij was goudkleurig en gemaakt van latex, erin zat een Engelsman die met zijn vrienden zijn vrijgezellenweekend vierde. Het was 14:00 uur ‘s middags en hij was al ladderzat! Moet ik oprecht bang zijn dat ‘mijn’ Málaga langzaam aan het veranderen is in een soort Benidorm? Ik heb namelijk op mijn 18e gezworen dat dat eens maar NOOIT meer was.

‘Erger u niet maar verwonder u slechts’ las ik ooit op een bumpersticker, en meestal lukt me dat vrij aardig. Maar er zijn van die momenten dat ik even niet zo redelijk blijf, gewoon ongezouten baal en het liefst een enkele reis naar huis voor ze boek. Dan maar niet ‘what happens in Málaga stays in Málaga’…

Joyce van Ombergen-Jong Internship & personal coach jongleren.es / yourjourney.academy ES Life 61

COLUMN Semana Santa vanaf de tribune “Ze willen onze Semana Santa kapot maken! Ze nemen al mijn herinneringen af en van de processies blijft niets meer over!” Het klinkt als het surrealistische begin van een slechte thriller, maar aan het woord is mijn vriend en broeder José. Al jaren loopt hij precies drie plekken achter mij op Paaswoensdag als we de troon van de Cristo de la Sangre dragen. Door het jaar heen zien we elkaar regelmatig. Als het dan niet over de ruzies die hij met zijn vriendin heeft gehad gaat, bespreken we bij voorkeur alles wat met de Semana Santa te maken heeft. “De Semana Santa van Málaga is de allermooiste week van het jaar” roept hij dan steevast.

Maar nu is de toon heel anders: “De officiële route is al bijna honderd jaar hetzelfde, waarom moet dat nu ineens anders?” Het antwoord op die vraag is eigenlijk niet zo moeilijk, want al uitgebreid besproken in alle kranten en zelfs op televisie. Vrijwel alle broederschappen wilden al lange tijd de Recorrido Oficial veranderen, omdat de oude onlogisch, onhandig en onveilig was. Toch zijn er veel mensen, voornamelijk mensen met een abonnement op een stoeltje langs die route, die het er hardgrondig mee oneens zijn.

Het is dan ook een hele operatie geweest. Een kwart van alle abonnementshouders moest een nieuw plekje toegewezen krijgen. Dat is goed gelukt. Zo´n negentig procent ging meteen akkoord met hun nieuwe plekje. José niet. “We zitten al jaren aan Calle Larios en hebben nu een plekje in Molina Lario gekregen. Van de hoofstraat van Málaga worden we verhuisd naar een zijstraat.” Ik wil nog inbrengen dat hij op 40 meter van de Kathedraal komt te zitten en dus een bevoorrecht mens is, maar weet dat dat tevergeefs zal zijn.

En natuurlijk gaat zo´n grote verandering gepaard met het verlies van enkele mooie tradities.

Enkele emblematische straten zullen niet of veel minder door de verschillende processies aangedaan worden. De legendarische Tribuna de los Pobres, dé plek voor de ‘gewone’ Malagueño om de processies te zien, zag elk jaar zo´n vijfendertig processies aan zich voorbijtrekken. Dit jaar zullen het er nog maar een handjevol zijn. Daar staat wel tegenover dat meer broederschappen dan ooit nu de Kathedraal binnen kunnen gaan.

Gelukkig blijven er ook genoeg dingen precies zoals ze al ruim 500 jaar gaan. Pollinica zal op zondag zoals ieder jaar de eerste zijn. Op maandag zullen de mensen al vroeg langs de route staan om el Señor de Málaga te zien. Op dinsdag zal de bloemenmantel van Las Penas door de straten trekken en op woensdag zal er een gevangene vrijgelaten worden. Op donderdag zal het Legioen de straten innemen en op vrijdag zal de straatverlichting uitgaan voor Servitas. En maakt u zich over José geen zorgen. Hij zal de Semana Santa dit jaar vanaf zijn stoeltje naast de Kathedraal bekijken. En na afloop, als we elkaar weer treffen, zal hij weer vertellen dat het de mooiste week van het jaar was. Tenminste, als hij niet net ruzie heeft gehad met zijn vriendin.

ES Life 62

Meer weten over de Semana Santa? Sander Klomp is dé Semana Santa kenner van Málaga. Hij schreef er een online gids over die te downloaden is op zijn website www.ditismalaga.nl. Daarnaast is hij opgeleid tot officiële gids over het thema Goede Week. In de weken voor en tijdens de Paasweek organiseert hij rondleidingen met dit thema. Dé mogelijkheid om alles over deze speciale week te weten te komen!voor meer informatie en contact kijk je op zijn website www.ditismalaga.nl .

Cafeteria Gourmet

Carihuela

Slagerij Stam

WE SOLVE ALL YOUR COMPUTER PROBLEMS

Home & office visits, virus removal, disaster recovery, screen repair, IPTV (40 countries) software updates, managed IT services and much more from Málaga to Estepona.

We are your experts in PC, laptop and Macbook repairs, cover all your IT needs and offer excellent remote support service.

www.electronbox.net info@electronbox.net Phone (+34) 952 591 071

Filet Americain, belegde broodjes

We also offer web design and development, social media marketing, site and email hosting and other business support services.

Vleeswaren en salades

Gourmet, fondue en Barbecue schotels, diverse sauzen, kazen, wijnen en kant en klare maaltijden

Open van dinsdag t/m zaterdag van 11.00-21.00 De keuken is de hele dag open

Paseo Jesús Santos Rein Nº. 11 Edificio Vega, Portal 3 Fuengirola

Adres: Avenida Carlota Alessandri 87 29620 Torremolinos - Rotonda Pez Espada Telefoon: 0034 672108573

Controle en veiligheid in en om uw woning Toezicht, waar je ook bent Heldere beelden dag en nacht Tijdig melding vóór inbraak

Global Security Spain | Marbella voor meer informatie bel: +34 653 47 56 65 of mail: paul @globalsecurityspain.com

WWW.GLOBALSECURITYSPAIN.COM

GRILL DEL PUERTO Puerto Banus 1ste lijn Tel : 952 811 686 www.grilldelpuerto.com open van 13:00 tot laat Dress code : Casual Elegant

Belgische keuken specialiteit : houtskool grill

Voor fijnproevers en wijnliefhebbers

Nieuw : Tiny Tastings Een selectie uit onze kaart als kleine degustatiegerechtjes.

Kleine proeverijen met een lekker glaasje wijn.

De perfecte oplossing voor de minder grote honger.

RANCHO GRILLE Ctra. de Cรกdiz - Urb Carib Playa Cambio de sentido LAS CHAPAS exit km. 194 Tel : 952 831 922 www.grillerancho.com open van 17:00 tot laat Dress code : Casual Elegant

AGENDA KUNST / MUZIEK

EVENEMENTEN

Ritmo a caballo Flamenco & Andalusische paardrijkunst 10 april, 17.45u - Torremolinos ranchito.com

Koningsdag 27 april op diverse lokaties Nikki Beach - El Vecino - Mama’s Bakery

Concert Juan Jose Robles Diverse snaarinstrumenten 25 april, 21u Centro Cultural MVA Málaga centroculturalmva.es Cómpeta Artwalk 20 - 24 april artcompeta.com

Andalucia Dutch Open Golf Toernooi 14-16 juni - Golfclub El Paraiso andaluciandutchopen.nl Lezing ‘Málaga bruist’ 23 april 15.30u - Binck Investment Academy binckspanje.com Feria Internacional de los Pueblos 30 april tot 5 mei Fuengirola

SPAANSE FEESTDAGEN 14 - 21 april Semana Santa 1 mei Dag van de arbeid

NEDERLANDSTALIGE CLUBS COSTA DEL SOL Marbella Dutch Business Club (marbelladutchbusinessclub.nl) Ledenbijeenkomsten eerste dinsdag van de maand 15 juni - Haringparty El Chiringuito Ibiza (Puente Romano)

Belgian Business & Community Club (bbcce.be) Vierjarig bestaan: details op de site Ellas (ellas-spanje.nl) 14 mei - viering 15 jarig bestaan Nederlandse Club Costa del Sol (nccs.es) 3 mei, 18u - inloopborrel

evenement vermelden? stuur een e-mail naar info@especial-life.com

ES Life 65

NEDERLANDSTALIGE HULPVERLENERS HUISARTSEN Alhaurin el Grande Medical Centre Alhaurin - Ch. M van Meer 952 597 230 El Morche Mar y Salud - Bernadette Veeger - 952 532 065 Fuengirola Medisch Centrum PG - Henri Guemal - 952 461 992 Nerja Medical Clinic Nerja - Rik Heyman - 952 526 775 Nueva Andalucía Centro Medico Romano - Carlos Azcona 952 810 154 Torremolinos J.O. Landman - 952 388 872 Frank Buster - 952 380 279 TANDARTSEN Marbella Clinica Dental Soriano - Leonard Pelzer 951 317 021 Clinica Dental Doctor Wouter Teng 952 827 392 Mijas Johan Alphons Kools - 952 475 972

Monda Craniokracht - Sophie Pothoven - 647 677 365 Nerja Fisioterapie Holandesa - Rutger - 952 526 881 Nueva Andalucia Marjan Massage - 696 423 870 Torremolinos Fisioterapia PlayaMar - Desiree - 952 123 742 ORTHOPETEN Marbella Dr Marc Bosquet - 952 771 637 Nerja Ortopedia Chatelin - 685 773 857 UROLOOG Marbella Urologie Marbella - Wim de Bruyn - 619 992 369 THUISZORG Algarrobo Costa Miranda van Poortvliet van Tiel - 618 552 919 Benalmadena Anneke Verhoeff - 619 287 481 Fuengirola Bep van de Bremer - 687 487 291

Nueva Andalucia Dental Arts - Jose Luis Morena Miranda 952 817 110

El Morche Mar y Salud - Jolanda de Kuijer - 676 991 443

Torremolinos Clinica Monte Blanco - Snezana Kools 661 470 111

PSYCHOLOOG Marbella Marlies van Boxtel - 697 878 694

FYSIOTHERAPIE / OSTEOPATIE / MASSAGE Pizarra / Coín Markus Link fasciatherapie & massage- 684 123 107 Benalmadena Body Center - Mireille Rinchard - 607 153 025 Fuengirola/Mijas Marielle de Bruin - 670 663 910 Stanley Groot - 952 933 975 Marbella Centro de Fisioterapia Roda Robina vd Berge - 639 926 228 Patrick Vervaeke - 691 320 710

Mijas/Fuengirola Clinica Monte Blanco Maryna Khorolska - 657 198 928 DIERENARTSEN Estepona Pointer Clinic - Nazli Kreft - 952 804 165 Tamara Veterinary clinic - Marcel Vet - 952 795 049 Nueva Andalucía Pointer Marbella - André Evers - 952 906 626 algemeen noodnummer 112

Voor correcties of toevoegingen: stuur een e-mail naar info@especial-life.com

ES Life 66

NEDERLANDSTALIGE ONDERNEMERS

B

Baika & Erik Bablo Marbella aan en verkoop regio Marbella BaBlo info@bablomarbella.com

Saskia Gruijters & Martin Faessen WeCare Mortgages Hypotheken in Spanje info@wecaremortgages.com Spanjehypotheek.com

Lynn van Wilderode Primrose Real Estate info@primrose-realestate.com Nederlandse Costa del Sol makelaar primrose-realestate.com

Barbara De Swaan Orange Insurances barbara@orangeinsurances.com Verzekeraar voor Nederlandstaligen orangeinsurances.com

Zigtema Idiomas Asociación Parasol Costa del Sol Onderwijs in de Nederlandse taal zigtema.com - nscds.nl (+34) 649 335 336

Barbara Ingenbleek EuroEconomics marbella@euroeconomics.com Advocaten en accountants euroeconomics.com

De tuinmeubelspecialist met 13.000m2 expositie info@detropen.es A7-salida 272 Vélez Malaga detropen.es

Rens Zwanenburg lzwanenburg@interchem.nl InterChem - InterGreen - Marbella Sterk in duurzaam verven inter-green.eu

Hakotrans Verhuizingen Pol. ind. la Vega del Cañadón Nave 13a, 29649 Mijas.

Tlf. 952 587 619 hakotrans.com

Roger’s Linnerie / Bornelli by Kees Diks Slaapspecialisten Avenida Carlotta Alessandri 158 Torremolinos rogerslinnerie.com

Residencia Estates Uw droomhuis aan de Costa del Sol Telf. +34 952 85 00 01 residenciaestates.com

JongLeren.es Joyce van Ombergen-Jong Stage- en projectbemiddeling in en rond Málaga jongleren.es

MARBELLA

AJ Automotive Services Auto invoer – uitvoer – transport – ITV Telf +31 492 477 522 +34 617 781 091 invoerinspanje.nl

Andalucía Specialist NVM-gecertificeerd aankoopmakelaar Bas Mulders & Angelique van Luijn www.andaluciaspecialist.com

Uw bedrijf in een kadertje?

Stuur een mail naar: sales@especal-life.com

ES Life 67

Leuke plannen voor uw agenda voor 2019

ALLE EVENEMENTEN ZIJN GRATIS EN VRIJBLIJVEND Bij Binck kunt u seminars volgen over alle vormen van beleggen.

Daarnaast organiseren we ook lezingen en debatten over het leven als buitenlander aan de Costa del Sol. feb 21 mrt 29 apr 25 mei 23 jun 14 jul/aug sep 19 okt 17 nov 07 dec 12

Alles wat u moet weten over de fiscus in Spanje Brexit Breakfast Málaga bruist Alles over ProTrader Nederlandse crime hubs in Spanje Bespreken van voorbeeldportefeuilles op afspraak Debat: het gaat goed met de Spaanse economie Mystery Guest Het leven als guiri aan de Costa del Sol Vooruitblik en visie op 2020 & KerstBorrel

CONTACT:

telefoon +34 952 924 011

web www.binckspanje.com

Alle bijeenkomsten vinden plaats in onze Binck Investment Academy in Marbella

Schrijf u in via BinckSpanje.com

e-mail info@binckspanje.com

Beleggen brengt risico’s met zich mee. Uw inleg kan deels verloren gaan. BinckBank nv – Vergunninghouder DNB Geregistreerd bij de Autoriteit Financiële Marketen – Kvk Amsterdam 33162223