Editie 30. Augustus / september 2019
LIFE
ESPECIAL
Nederlandstalig magazine over het leven aan de Costa del Sol
ESPECIAL SESSIES
De èchte verhalen over B&B
Verfrissend bier of een vino rosado? alles over craft beer en rosé uit Málaga
de helden van de bosbrandweer Verborgen baaitjes en steile kliffen bij Maro
DECOR Cathelijne de Vilder: interior designer bij Acoola Decor
Showroom: Carril de Picaza 30, San Pedro (Marbella) www.acoola.eu | info@acoola.eu | +34 951 569 655
IS DIT ECHT VOOR BUITEN? We gaan een stap verder met het buiten-naar-binnen en binnen-naar-buiten halen. Het ‘gezellig maken’ hadden we inmiddels al onder controle. De sfeervolle buitenverlichting heeft de TL-verlichting vervangen, de comfortabele eetstoel de CocaCola stoel, het buitentapijt staat super leuk met de bijpassende poefjes, de accessoires die oh zo belangrijk zijn vullen alles aan en we dachten er te zijn, maar niets is minder waar...
De outdoor loungeset is nu ook verkrijgbaar in de meest uiteenlopende stoffen, kan op maat gemaakt worden en nog unieker, heeft het comfort en de look van een binnenbank! Niet meer de harde strakke kussens, maar een echt comfortabele bank kan nu ook buiten staan, wij vinden het een absolute ‘WAUW’!
COLOFON
EDITORIAL
ESPECIAL LIFE TEAM Bianca van Hoorn Else Beekman Joyce van Ombergen-Jong Marcel Boers Maybritte van Blijderveen Nazli van den Kieboom Ronald Dorlas Sander Klomp Susanna Verboon Taco te Gussinklo Wim Lamers PUBLISHERS Marjan Schut (commercial director) sales@especial-life.com +34 680 674 188 Maria Kupers (creative director) maria@especial-life.com ADVERTENTIES sales@especial-life.com ESpecial Life is een tweemaandelijks GRATIS magazine dat ook online gepubliceerd wordt: especial-life.com
Terwijl veel mensen aan de Costa del Sol nog uitgebreid van vakantie genieten, gaat op het platteland in augustus en september de druivenpluk weer van start. Traditiegetrouw wordt hier de zoete moscatelwijn van gemaakt maar Ronald Doorlas ontdekte een paar heerlijke roséwijnen die in de provincie Málaga worden gemaakt. Als je een liefhebber bent van bier dan is het artikel van Susanna Verboon een aanrader, in onze regio worden namelijk diverse soorten craft beer gemaakt. Málaga heeft nog veel meer van eigen bodem te bieden, Else Beekman bezocht diverse biologische markten waar je direct van de boer je eten kunt kopen. Lekker, gezond en goed voor de regionale economie. Natuurlijk hebben we ook in dit nummer weer aandacht voor de ESpecial Moestuin, zo aan het einde van de zomer kunnen we al wat conclusies trekken over dit experiment. Op het moment dat wij dit schrijven zijn er alweer meerdere bosbranden geweest in Andalusië. Die konden allemaal vrij snel geblust worden door de gespecialiseerde teams van de Andalusische overheid. Maria ging op bezoek bij de basis in Cártama om uit eerste hand te weten te komen hoe de bosbrandweer te werk gaat. Dank aan iedereen die via Facebook hun vragen aan hen heeft gesteld, de antwoorden zijn in het artikel verwerkt. Onze nieuwsgierigheid kent geen grenzen, we nemen altijd graag een kijkje achter de schermen. Zo kwamen we alles te weten over de organisatie van de haringparty, hoe het nu werkelijk is om een bed & breakfast te runnen en waarom een jong meisje als vrijwilliger in een verzorgingshuis werkt. En zo nu en dan hebben we ook wat behoefte aan actie: Else werd verliefd op de kliffen bij Maro met hun indrukwekkende rotspartijen en ongerepte baaien en deelt haar wandelervaring met de lezers. Het was ons weer een waar genoegen om deze editie samen te stellen, we wensen je veel leesplezier!
Heeft u vragen, suggesties of tips? Mail ons! info@especial-life.com Dutch magazine, FOR FREE, with bi-monthly editions. Also published online: especial-life.com. If you have any questions or suggestions, mail us! info@especial-life.com Alle rechten voorbehouden ©2014-2019 Foto cover: Marco Penninkhof
Marjan & Maria ES Life 3
Satelliet Systemen T V - S AT E L L I T E - I N S TA L L AT I O N S
JOYNE
Televisie via de satelliet www.joyne.nl
JOYNE
YNE
CAMERA BEWAKING EN ALARMSYSTEEM SPECIALIST alarmsysteem zonder maandelijkse kosten. 路 Voor al uw installaties 路 Alle TV en audio merken verkrijgbaar 路 Koelkasten, drogers, wasmachines Directie: Judith & Eric
Tel.: 952 591 603 路 Mobiel: 676 888 565 E-mail: info@je-systems.net
w w w . j e - s y s t e m s . n e t
INHOUD LIFESTYLE, GASTRONOMIE & INTERVIEWS 16 Biertje? 21 Mosselen in biersaus 22 De helden van de bosbrandweer 28 Achter de schermen: de haringparty 30 Bed & Breakfast, een droom die uitkomt? 36 Jonge vrijwilligster in ouderenzorg 42 Verfrissende rosé
NIEUWS & COLUMNS 06 Business Buzz
08
40 Autorijden in Spanje 47 Mijn oren suizen! 48 Steekpartij in 1487 53 Castreren of niet? 54 Laatste wijsheid 60 Vallei van geluk 63 Sombra
16
56 ACTIVITEITEN, NATUUR & CULTUUR 08 Klifwandeling bij Maro 50 Groen aan de Costa del Sol 56 Vers van de markt
PRAKTISCH 65 Culturele agenda 66 Overzicht Nederlandstalige ondernemers en hulpverleners
ES Life 5
COSTA DEL SOL BUSINESS BUZZ
Dubbel patent voor bed-designer Kees Diks Op verzoek van Roger’s Linnerie in Torremolinos ontwikkelde bed-designer Kees Diks vorig jaar in Sevilla een nieuwe boxspringlijn voor in aan de Costa del Sol wonende Nederlanders en Belgen. Precies volgens het procedé waarmee Diks al decennia werkte ontstond de BORNELLI boxspring: authentiek met de juiste en preciese pocketveer-verhouding en het ultieme vering-op-vering-effect en met een geraffineerde afwerking die tot op dat moment nog niet bestond op de Spaanse markt. Van heinde en ver wisten liefhebbers van échte boxsprings Roger’s Linnerie in Torremolinos te vinden. Nadat het merk BORNELLI door Diks succesvol was geregistreerd ontstond het idee om eens te onderzoeken of hij zijn authentieke samenstelling zou kunnen patenteren in Madrid. En dat lukte met succes! De formule wordt daarmee niet uitgerold: Bornelli boxsprings blijven exclusief verkrijgbaar bij Roger’s Linnerie en Diks is daar zelf voortaan dagelijks aanwezig voor persoonlijk advies op maat. www.rogerslinnerie.com Nieuwe eigenaren bar Royal Tennis Club
Pijnvrij via triggerpoints Pijn op een bepaalde plek hoeft niet altijd te betekenen dat er op diezelfde plek ook daadwerkelijk iets mis is. Veel van onze alledaagse pijnklachten en andere symptomen worden feitelijk veroorzaakt door myofasciale triggerpoints. Dat zijn eigenlijk zeer lokale verkrampingen in spieren waar als gevolg van een gebrek aan doorbloeding en zuurstof een overgevoelige plek ontstaat. Van buitenaf zijn deze spierknopen voelbaar als pijnlijke harde bobbeltjes. Elk triggerpoint heeft een eigen uitstralingsgebied, zo kan bijvoorbeeld een punt in de onderrug voor pijn in de enkel zorgen. Het is nu ook aan de Costa del Sol mogelijk om deze triggerpoints op te laten sporen en te laten behandelen. Frank van Holistic Life Marbella is een ervaren en gediplomeerd triggerpointbehandelaar. Samen met de patiënt gaat hij op zoek naar de daadwerkelijke bron van de pijn zodat je klachten verholpen kunnen worden. Dit type behandeling is geschikt voor allerlei pijnklachten aan het bewegingsapparaat. www.holisticlifemarbella .com ES Life 6
De bar bij de tennisclub in El Rosario was altijd een eenvoudige gelegenheid. Wim de Weerdt en zijn familie zagen echter het potentieel van de locatie. Sinds deze zomer is de bar omgetoverd in het stijlvolle restaurant Royal Rabibo. Je kunt er de hele dag genieten van heerlijke drankjes en uitstekende maaltijden. Op het terras of op de ligbedden bij het zwembad. Behalve dat je er kunt zwemmen en padel kunt spelen zijn er dans- en karatelessen voor kinderen en een tafeltennistafel. In de zomermaanden is er elke dag een DJ die voor relaxte achtergrondmuziek zorgt. Het restaurant kan ook gehuurd worden voor feesten en partijen. Facebook: Royal Rabibo Restaurant Sports Bar and Pool Club
Verborgen baaitjes en steile kliffen bij Maro
ES Life 8
ES Life 9
Wie diepe afgronden vreest, kan beter een andere wandeling kiezen, maar buiten dat is de klifwandeling in het natuurgebied Los Acantilados Maro – Cerro Gordo een absolute aanrader. Je kijkt neer op verscholen baaien waar schuimende golven vervaarlijk steile rotsen kussen en geniet van panorama's die mooier zijn dan welke ansichtkaart dan ook. Eenmaal uitgewandeld, koel je af met een plons in de golven of met een drankje op een van de idyllische strandjes die er liggen. Tekst & foto’s: Else Beekman
ES Life 10
Het natuurgebied omvat kleine baaien die op natuurlijke wijze van elkaar worden gescheiden door kliffen van zeker honderd meter hoog en indrukwekkende rotspartijen in het water. De route leidt je langs terrasvormige boomgaarden, oude christelijke en Arabische wachttorens zoals Torre de Maro, Torre del Río of Torre de la Miel. Van hoog op de duizelingwekkende kliffen krijg je steevast de mooiste perspectieven op dit stukje Mediterrannee. Dat de baaien verscholen liggen en in het hoogseizoen niet goed met de auto bereikbaar zijn, houdt de massa van deze stranden weg. Die zijn dan ook compleet anders dan het clichébeeld dat je wellicht hebt van een strand aan de Zuid-Spaanse costa. Onze prachtige route verbindt de twee stranden Playa del Cañuelo, nog in de gemeente Nerja, en Playa Cantarriján in de provincie Granada. Uit de informatie vooraf begrepen we dat de hele route bestaat uit comfortabele paden en dat deze goed te doen is voor gezinnen met kinderen. Na afloop hebben we daar toch onze twijfel over. Net voor het midden liepen we verkeerd, vanwege niet al te duidelijke route-aanduidingen. Noodgeddwongen transformeerden we onszelf in halve berggeiten. Met handen en voeten klampten we ons zo nu en dan vast aan grote stenen of een verdwaald boomstammetje tegen de steile helling, die verder alleen maar losliggend gesteente bood, dat van onder onze voeten enthousiast de diepte in gleed. We waren op dat moment erg blij dat de kinderen lekker thuis zaten.
De route
Onze circulaire route begint op de parkeerplaats van Playa Cañuelo. Het wandelingetje omlaag naar het strand van één kilometer biedt direct al mooie vergezichten. De route is totaal 6,5 kilometer lang, dus goed te combineren met een bezoek aan een van de stranden. We lopen door een groen, landelijk gebied met nog wat huizen. Halverwege nemen we links een smal pad dat ons zigzaggend naar het strand leidt. Daar ziet het eerste restaurant er aantrekkelijk uit onder schaduwrijke bomen waarvan het groen mooi contrasteert met het blauw van de zee en lucht. Aan de oostkant van dit strand, bedekt met grof grijs zand en kiezels, begint het smalle pad omhoog de kliffen op. Na slechts eventjes klauteren over een steil paadje hebben we een mooi vogelperspectief op de baai waar we net vandaan komen. In totaal zullen we driehonderd meter klimmen en ook weer driehonderd meter dalen. We maken een kleine lus naar de Torre Calet, een van de vele wachttorens van waaruit de kust werd bewaakt tegen aanvallen van piraten. Onderweg moeten we goed opletten geen routemarkeringen te missen. Die zijn hier en daar wat vervaagd, maar worden afwisselend gevormd door rode en witte strepen die de GR-92 (Senda del Meditarráneo) aanduiden en blauwe stippen die op grote stenen zijn geschilderd. Bij splitsingen waar we twijfel voelen over wat het juiste pad is, wordt het niet-juiste pad aangegeven door kleine barrières gevormd door rijtjes of stapeltjes stenen.
spectaculaire uitzichten op zee en moeilijk bereikbare strandjes ES Life 11
De enige andere wandelaars die we tegenkomen doen een vervaarlijke afdaling met volle strandtassen, koelbox en parasol naar een piepklein strandje dat we diep beneden ons zien liggen. Cala Doncella is - als je het aandurft gegarandeerd een idyllisch privéstrand. Tenzij andere avonturiers het per kajak hebben weten te bereiken. Wij lopen door langs pijnbomen, mediterraan struikgewas en zien de volgende toren Torre Caleta uit de zestiende eeuw voor ons opdoemen. Hier wandelen we even heen. Zittend voor de in 2008 gerestaureerde toren verlustigen we ons aan het werkelijk beeldschone uitzicht over de grillige kust. De bovenkant van de grijze kliffen is bedekt met helder groen. De witte schuimkoppen in het water dat dichter bij de rotsen azuurblauwe tonen aanneemt, vervolmaakt ons beeld.
We lopen door over het smalle pad en genieten van de fabelachtige panorama's, het gezoem van bijen, om ons hoofd heen fladderende vlinders en de weelderige begroeiing in deze tijd van het jaar (begin juni). Als het pad afbuigt naar links zien we diep beneden ons Playa Cantarriján liggen. Een aanlokkelijk zicht en we belonen onszelf dan ook met een drankje op het terras van chiringuito La Barraca.
De stranden
Het water bij Playa del Cañuelo en Playa Cantarriján is zo helder dat je bij rustig water tot ver in zee de bodem kunt zien. In de buurt zijn talloze onderwatergrotten, zoals de grot van de Genoveses en die van Cajilla. Deze trekken elk seizoen veel duikers en snorkelaars aan die er per kajak naar toe gaan om er het onderwaterleven te bewonderen. Playa del Cañuelo ligt 13 kilometer ten oosten van Nerja en is de drukstbezochte van de twee stranden die we vandaag aandoen. Dit is eenvoudiger te bereiken dan Cantarriján. Vanaf de parkeerplaats boven rijdt in het hoogseizoen een microbus heen en weer. Al is de kilometer omlaag prima lopend te doen als je daarna toch kunt afkoelen in het heldere water van de Middellandse Zee. Op de parkeerplaats staat een informatiebord over de korte route naar beneden. Het gaat hier om een fragiel stukje kust van zeer specifieke ecologische waarde. Op het strand liggen twee restaurants en er zijn ligbedden te huur.
ES Life 12
Playa Cantarriján is een naturistenstrand. Behalve in het hoogseizoen kun je hier wel met de auto tot aan beneden rijden. In juli en augustus is daarvoor een busje dat je voor een paar euro met al je spullen van en naar je auto vervoert. Het strand heeft twee delen. Eentje met ligbedden en twee strandtenten en het oostelijke gedeelte is voor nudisten gereserveerd.
Natuurgebied Acantilados Maro-Cerro Gordo
Het natuurgebied Acantilados de Maro-Cerro Gordo loopt van Torre de Maro in Nerja tot de Cazaida-kreek in Almuñécar (Granada). Het beschermde gebied omvat een twaalf kilometer lange, smalle kuststrook waarvan 395 hetare land is en 1.415 hectare water. De ruim honderd meter hoge kliffen worden bekroond door indrukwekkende plateaus en daaronder liggen rotsachtige zeebodems aan kleine baaien met idyllische stranden. Sommige hiervan zijn vrijwel ongerept. Vanwege het ecologische belang werd dit natuurgebied door de Verenigde Naties uitgeroepen tot een speciaal beschermd gebied van Mediterraan belang (SPAMI). Er zijn diverse beschermde en schaarse plantensoorten te vinden en grotten die de thuisbasis zijn van de zeegrassoorten posidonia en zostera. Dit levert een rijk onderwaterleven op met sponzen, koraal en kreeftachtigen. Dankzij de vijf bakentorens en het Áquila-aquaduct hebben de kliffen van Acantilados de Maro ook een grote culturele waarde.
Als je de afdaling met je strandtas en koelbox aandurft heb je wèl een ‘eigen’ strand tot je beschikking. Het water is extreem helder, vergeet je duikbril en snorkel niet!
Hoe kom je bij het begin van de route Neem vanaf de ‘nieuwe’ snelweg A-7 de afslag naar La Herradura. Volg de weg naar beneden naar de kust en neem de N-340 richting Malaga. Je keert dus parallel aan waar je vandaan komt terug, maar dan dichter langs de kust. Na ongeveer vijf kilometer wordt de afslag Paya del Cañuelo duidelijk aangegeven. Je kunt ook afrit 295 bij Nerja nemen om dan verder over de N340 tot je na ongeveer 14,5 kilometer bij een rotonde komt. Hier sla je rechtsaf het weggetje in en volgt het bord Playa del Cañuelo.
ES Life 13
Hills Café & Restaurant
Indonesische rijsttafel Als je iets wilt vieren met je familie of vrienden of gewoon een heerlijke lunch wilt, dan is dit verborgen juweeltje een uitstekende plaats om naar toe te gaan. Kies voor de rijs�afel en de tafel komt helemaal vol te staan met allemaal bakjes rijst, stokjes saté, knapperige kroepoek en geurende groente- en vleesgerechten. Wat ons betre� de beste rijs�afel aan de kust! Elke zaterdag van 12.30 tot 16 uur (geopend tot 20 uur)
Hills Café & Restaurant Benavahavis Hills Country Club Bel voor reserveringen: 952 856 171 of mail hillscafe@benahavishills.com
EVA
FASHION FOR ALL WOMAN
Calle Hernan Cortes 6, San Pedro. Recht tegenover het postkantoor. Openingsuren van dinsdag tot zaterdag van 11u - 14u. en van 15h - 20h
Hele ruime keuze dameskleding! Van xxs tot xxl en meer!
Atelier E.
conceptstore
Paseo costa del sol 3, La cala de Mijas. Achter postkantoor. Openingsuren van maandag tot zaterdag van 10u - 14u.
Kom langs in onze 400m2 showroom in San Pedro de Alcantara. Voor inspiratie & meubels op maat! Ma - Vrij: 10-16 uur Za: 11-14 uur
OP MAAT GEMAAKTE MEUBELS VAN STEIGERHOUT Calle Budapest 16 San Pedro de Alcantara Tel.: 620 230 376 www.woodfactory.es info@woodfactory.es
namaste - s a f a r i spowered by nature
ERVAAR AFRIKA √ safari in Tanzania √ op maat gemaakte reizen √ avontuur is gegarandeerd namastesafaris.nl
BIERTJE? een koude klets uit Mรกlaga
ES Life 16
Hoewel de provincie Málaga vooral bekend staat om haar ‘vino dulce’ (zoete wijn), wint het ambachtelijk gebrouwen zogenaamde craft beer steeds meer terrein. Inmiddels zijn er in de provincie steeds meer micro-bierbrouwerijen te vinden die elk hun eigen gerstenat produceren. Uniek, allen met hun eigen stijl en smaak- en kleursensatie. De term craft beer is over komen waaien uit Amerika. Kort samengevat is craft beer het antwoord op de jarenlange dominantie van de commerciële brouwerijen, die alleen maar pils brouwen. Tekst: Susanna Verboon. Foto’s: 3MONOS, stock
We krijgen een rondleiding van Ignacio Argudo, kortweg Nacho. Hij is de commercieel manager van de brouwerij 3MONOS craftbeer in Málaga, een kleine ambachtelijke brouwerij verscholen op het industrieterrein van Málaga. Vol enthousiasme vertelt Nacho over de start van hun spannende project: “We zijn vier jaar geleden begonnen met dit avontuur. 3Monos (drie apen) is een knipoog naar de cartoons uit de jaren tachtig van de vorige eeuw, ons bouwjaar. We wilden een ambachtelijk bier brouwen. Met mijn broer, die bioloog is, en nog drie vrienden zijn we zelf begonnen, zonder specifieke cursus of scholing. Thuis experimenteerden we met een bierbrouwerskit, we bezochten ambachtelijke bierbrouwers in België, Engeland en Duitsland en natuurlijk bierfestivals”, voegt hij lachend toe. “Zo is het begonnen. Op dit moment produceren we zestigduizend liter bier per jaar, verdeeld over zeven verschillende soorten, allemaal met hun eigen karakter, smaak en kleur. Onze bieren hebben drie dingen gemeen: ze zijn ambachtelijk gebrouwen en ze zijn niet gepasteuriseerd of gefiltreerd. We hebben de volgende bieren ins ons assortiment: Monkey Business (American Pale Ale), Lara Craft (South Coast Pale Ale), Dirty Harry (Indian Pale Ale), Monkey Python (New England IPA), Vito Hopleone (Double Red IPA), Black Soul (Russian Imperial Stout) en American Psyco Pie (Sour Ale).”
IPA, APA
De ambachtelijke bieren met IPA of APA-naam duiding die nu op de markt te vinden zijn, vinden hun oorsprong in Engeland en Amerika. IPA, wat staat voor Indian Pale Ale, is een naam die verwijst naar de gistsoort ‘Ale’ en die ook iets zegt
over de temperatuur van fermentatie, namelijk boven de 16 graden Celsius (hooggistend bier), terwijl pils een laaggistend bier is (fermentatie onder de 14 graden Celsius). IPA werd door de Engelsen in de tijd van de kolonisatie van India meegevoerd op de schepen. Omdat het gangbare bier tijdens de reis bedierf, begon men meer hop toe te voegen. Hop heeft namelijk ook een conserverende eigenschap. Er ontstond een nieuwe biersoort, bitterder, maar wel bestand tegen de maanden op zee. APA is de later ontstane Amerikaanse variant Pale Ale. Nu worden deze termen door veel ambachtelijke brouwerijen gebruikt om hun bieren te duiden. Naast IPA en APA zijn er nog veel meer biersoorten die Ale als gist gebruiken zoals: stout, porter, blond, tripel, witbier, geuze, etc.
Brouwproces
Nacho legt ons het brouwproces haarfijn uit: “Voordat we het bier kunnen drinken zijn we zo’n vier à vijf weken verder. Wij hebben onze installaties tweedehands gekocht van een brouwerij in Galicië. We hebben alle onderdelen hierheen getransporteerd en zijn aan de slag gegaan! Bier wordt simpelweg gemaakt van water, mout (afkomstig van gerst of andere graansoorten, zoals tarwe en havermout), hop en gist. Wij maken zelf onze mout en maken daarvoor gebruik van verschillende graansoorten.” Nacho laat ons verschillende granen zien en ruiken. Hij vervolgt: “De kleur, of de granen geroosterd zijn en de graansoort zijn al wat bepalend voor de smaak en kleur van het bier.
ES Life 17
Eerst laten we de gerst weken en kiemen in het water. Daarna drogen we de gekiemde gerst met hete lucht. Dit noemen we de mout. De mout malen we en dit mengen we vervolgens met warm water, waardoor een soort pap ontstaat. Deze pap wordt opgewarmd. Het zetmeel in de pap verandert dan in suikers. De warme pap filteren we, zodat er een heldere vloeistof overblijft. Deze vloeistof verhitten we om alle bacteriën te doden en dan voegen we de hop toe. De hop zorgt voor het aroma en de bittere smaak. Er zijn ontzettend veel soorten hop te vinden en daar experimenteren we volop mee. De vloeistof wordt snel afgekoeld en gefilterd. Dan volgt een proces van gisting. We voegen daarvoor gist toe aan de vloeistof. Gist geeft die echte biersmaak en zorgt ervoor dat de suiker wordt omgezet in alcohol en koolzuur. Daarna moet de substantie nog nagisten in afgesloten tanks of vaten. Dit duurt nog enige tijd. Als laatste wordt het bier nogmaals gefilterd en daarna verpakt in onze flesjes of in grote biervaten.” De deuren van de brouwerij zijn inmiddels open gegaan en geïnteresseerden staan te popelen om naar binnen te kunnen. Rancho gaat staan en vertelt vol enthousiasme over hun avontuur aan deze bierliefhebbers, dit keer met een bruisend einde: het proeven van verschillende bieren aan de tap. Proost!
Van links naar rechts: Jose Miguel Argudo Ignacio Argudo David Morales
ES Life 18
La Fabrica de cerveza
Cruzcampo opende vorig jaar de deuren van La fabrica de cerveza, een bijzondere onderneming van Cruzcampo in het hartje Málaga, in de hippe wijk El SOHO. Cruzcampo wil met deze Fabrica de Cerveza een ontmoetingsplek creëren en bezoekers laten kennismaken met ambachtelijk bier, kunst en gastronomie. In la Fabrica de Cerveza zijn zeven verschillende bieren te proeven onder de verzamelnaam urban craft beer. La fabrica de Cerveza nodigde vorig jaar nog de sterren kok: Angél Leon (restaurant Aponiente, Cádiz) uit, die ook wel bekend staat om het gebruik van plankton in zijn gerechten. Met de meesterbrouwers van Cruzcampo heeft hij een speciaal bier gebrouwen met twee van zijn favoriete ingrediënten: plankton en ingelegde Marokkaanse citroenen. Het leverde een bijzonder bier op: een licht fris bier met 4,6 procent alcohol, met een lichtzouten zee smaak door het zeewater en het plankton en een licht zuurtje van de citroen die mooi in evenwicht is met de gebruikte gerstmout.
Bekende bieren uit Málaga Murex, Axarquia Murex was een van de eerste micro-brouwerijen die bier op de markt bracht in Málaga. Naast de meer conventionele soorten als blond, donker en amber, bracht Murex twee bieren op de markt met een knipoog naar de regio: een tripel met rozijnen en een bier met een vleugje rietsuiker (beide producten zijn afkomstig uit Axarquía). www.cervezasmurex.es Gaitanejo Ardales Vanaf 2014 wordt er in Ardales bier gebrouwen. Gaitenejo produceert drie types, elk met een naam die verwijst naar een historische of landschappelijke plek. Caminito del Rey (type APA, Andalusian Pale Ale), La Bobastro (type Golden) en La Turón (type Indian Pale Ale). Deze brouwerij organiseert ook proeverijen en rondleidingen. www.cervezasgaitanejo.com
La Axarca Frigiliana Tropisch, Pale Ale en uit Málaga, zo wordt het bier getypeerd. Een natuurlijk gebrouwen bier met smaaksensaties van mango en citrus. www.axarca.es Trinidad Alhaurin del Grande Deze bierbrouwerij biedt vier verschillende biersoorten aan: Blonde Ale, American Pale Ale, Brown Ale en Saison Pale Ale. Hier is ook een bezoek aan de brouwerij mogelijk voor groepen. www.cervezatrinidad.com Puente Nuevo Ronda Deze bierbrouwerij uit Ronda produceert vooral vraaggericht, in kleine hoeveelheden. Naast het reguliere aanbod aan Pale Ale en Amber, brouwt deze brouwerij een spectaculair en exclusief soort bier: Submarina, dat gerijpt (gegist) is onder de zeespiegel voor de kust van Estepona. www.saboramalaga.es/productor/puente-nuevo/ Gran de Select Manilva Een zeer exclusief bier, geproduceerd in Manilva. Deze bieren worden gebotteld met een kurk à la champagne in flessen van 750 ml. Het aanbod: Selection Yellow (Pils), Cerveza Reserva I (Pale Ale), Vintage Cristian (Brown Ale) en Limited Edition 2014 (Barley Wine). www.grandeselect.com La Catarina Craft Marbella Een bierbrouwerij uit Marbella die sinds 2012 zo’n zestal speciaal bieren brouwt. La Catarina Craft heeft ook een eigen restaurant waar de bieren geproefd kunnen worden bij passende gerechten. Het aanbod: Golden Mile (Blonde Ale), Muelle de Hierro (Mosaic Amber Ale), Cruz de Juanar (Cascadian Dark Ale), Altos Hornos (American India Pale Ale), Tarifa (Session India Pale Ale) en De Pedro (Double India Pale Ale). www.lacatarina.beer/
ES Life 19
Worldwide supplier of quality kitchens
Tieleman Keukens | Korendreef 15 | 3241 AS Middelharnis | +31 187 602555 | www.tieleman.nl
016
BESTE SERVICE AWARD OPINESS.NL
TOPWINKEL OPINESS.NL
FINANCIEEL GEZOND GROENE VLAG GRAYDON
BESTE KEUKENWINKEL WUGLY.NL
BESTE FAMILIEBEDRIJF VAN GOEREE-OVERFLAKKEE
BESTE FAMILIEBEDRIJF VAN WEST-NEDERLAND
BESTE ZELFSTANDIGE WINKEL VAN NEDERLAND
WARME DOUCHE TROS RADAR
BESTE KEUKENSPECIALIST VAN NEDERLAND
2018
2017
2012 - 2017
2012 - 2016
2014
2011
2011
2010
2003 / 2004 / 2009
Gestoomde mosselen in biersaus Recept
voor twee personen Ingrediënten • 1 à 2 kg mosselen • 1 ui • 2 tomaten • 2 tenen knoflook • ½ rode paprika • ½ groene paprika • 1 à 2 flesje ambachtelijk bier type IPA of blond, naar smaak
Bereiding Spoel de mosselen goed af onder de kraan en verwijder de mosselen die stuk zijn. Mosselen die open staan kun je even kort aantikken tot ze sluiten. Sluiten de mosselen niet dan gooi je deze ook weg. Snijd de groenten in stukjes en bak ze in een koekenpan met een scheut olijfolie extra vierge. Doe de mosselen in een mosselpan of andere grote pan en schenk het bier erover. Laat het op een hoog vuur koken totdat de mosselen allemaal open zijn gaan staan. Giet het vocht af in een aparte kom, doe daar de groenten bij en pureer het tot een gladde saus. Leg de mosselen op een bord en schenk de saus erover. ¡Buen proveche! Eet smakelijk!
ES Life 21
DE HELDEN VAN INFOCA
Het leven in Spanje is zoveel leuker als je een beetje weet hoe de maatschappij in elkaar steekt. Maar je kunt niet overal zomaar binnenlopen om te vragen wat men daar eigenlijk doet. Daarom doen wij dat voor jou. In deze aflevering van Vida EspaĂąola nemen we een kijkje achter de schermen bij de Brigada Especializada en Incendios Forestales de la Comunidad Andaluza, de brandweer die gespecialiseerd is in het bestrijden van bosbranden. ES Life 22
Tekst & foto’s: Maria Kupers
Na de mens zijn bosbranden het grootste gevaar voor natuurgebieden. Andalusië telt honderdduizenden hectares aan natuurgebieden en platteland die niet altijd even goed bereikbaar zijn met gewone brandweerwagens. Daarom richtte de Junta de Andalucía in 1995 een speciale eenheid op om branden in de natuur te voorkomen en te bestrijden. Onder de naam Plan INFOCA (Incendios Forestales Andalucía) zijn het hele jaar door dagelijks honderden mensen aan het werk om zowel de natuur als de mensen die in de berggebieden wonen te beschermen. Ik heb afgesproken op de basis in Cártama met Adriano Vázquez Mora, de directeur van het regionale operatie centrum in Málaga. In de provincie zijn drie van dergelijke bases, in Ronda, Colmenar en in Cártama. Op die bases is standaard een team van gespecialiseerde brandblussers aanwezig, klaar om in de helikopter te stappen zodra er ergens in de provincie een brand wordt gemeld. Het team kan bovendien ook worden opgeroepen om elders in Andalusië aan de slag te gaan. Op het vliegveld van Málaga staan ook nog twee blusvliegtuigen van het ministerie van Milieu. Kortom, de sky is not the limit voor de brandweer.
Fernando (links) en Adriano in gesprek over de branden van de afgelopen dagen
Het feit dat de basis in Cártama zo dicht bij de luchthaven ligt betekent dat er altijd contact gezocht moet worden met de luchtverkeersleiding. “Piloten van passagiersvliegtuigen worden toch lichtelijk nerveus als wij onder hen vliegen en omvliegen is voor hen geen optie want dat kost extra brandstof ”, vertelt helikopterpiloot Fernando. Hij is de afgelopen drie dagen elke middag op pad geweest. “Het is dit jaar opnieuw raak bij Mijas. Je kunt er bijna de klok op gelijk zetten rond vier uur ’s middags lijkt iemand zich te vervelen en wil graag wat leven in de brouwerij. Dat zie je wel vaker, mensen die kicken op het zien van een helikopter. Behalve dat ze door een brand aan te steken veel schade aanrichten, brengen ze ook mensen in gevaar. Elke keer als wij opstijgen lopen we een risico, daar moet niet lichtzinnig over gedacht worden.” We staan met z’n drieën te praten op de landingsbaan, naast de helikopters van INFOCA. Zowel Adriano als Fernando hebben vele verhalen over branden die met opzet aangestoken worden. “Je hebt de klassieke pyromaan die van vuur houdt, dan zijn er mensen die ervan genieten om te zien dat ze met een vlammetje van een aansteker hele teams in actie kunnen brengen en dan heb je nog degenen die met opzet ergens chaos creëren zodat alle veiligheidsdiensten ver weg zijn van de plek waar zij bijvoorbeeld een lading drugs willen verhandelen”, aldus Adriano.
ES Life 23
Brand in de bergen blussen: zo werkt dat
Zodra er een melding van een brand in de natuur of op het platteland binnenkomt wordt het aanwezige team op de basis gewaarschuwd via de omroepinstallatie. Om een beeld te krijgen van hoe dat te werk gaat krijg ik ter plekke een demonstratie. Op een drafje gaan de mannen naar de schuurtjes, voor elk team één, bij de landingsbaan. Daar hangt hun kleding en staat het gereedschap. Terwijl ze hun hun pakken aantrekken, ruik ik een vage rooklucht. Het materiaal waarmee ze de brand te lijf zullen gaan wordt als eerste ingeladen en vervolgens stappen ze snel in de helikopter, ieder op een vaste plaats. Bij het instappen geven ze elkaar nog even een soort van high-five om elkaar geluk te wensen. Binnen 15 minuten na
ES Life 24
de oproep moet de helikopter opstijgen en het lukt hen meestal om daar nog wat minuten af te krijgen. Het team wordt geleid door Francisco Vera, hij is bosbouwkundig ingenieur. Zijn vader en grootvader werkten ook al in de brandbestrijding in de natuurgebieden, lang voordat INFOCA werd opgericht. Zodra de helikopter in de buurt van de brand komt worden er video-opnames en foto’s gemaakt van de omgeving zodat er een goed overzicht van de situatie is en er een veilige plek om te landen gekozen kan worden. Direct na de landing gaan de mannen aan de slag. De helikopter vertrekt dan meteen weer om water te halen. Daarvoor wordt de ‘bambi’ gebruikt. Dat is een oranje zak die onder het toestel hangt en
waar ongeveer 900 liter water in kan. Indien nodig wordt er nog een tweede helikopter ingezet. Daar wordt geen personeel in vervoerd en er kan een waterzak van 1.200 liter onder hangen. In de natuurgebieden zijn speciale waterbassins aangelegd waar de helikopters de ‘bambi’ kunnen vullen. Als er in de buurt stuwmeren zijn wordt ook daar water uitgeschept. Het verhaal van mensen die rustig op hun terras van een wijntje zitten te genieten en die ineens een helikopter water uit hun zwembad zien halen, is een soort van broodje aap verhaal. Alleen in uiterste noodgevallen kan dit gebeuren maar Fernando heeft het nog nooit meegemaakt of van collega’s gehoord dat zij dit doen. “Volgens de wet mag het maar het is absoluut niet wenselijk. Zo vlakbij een huis zijn de gevaren voor een helikopter altijd groter en dat wil je echt niet.”
De gereedschappen voor het blussen van de brand
Water ter afkoeling
In België en Nederland zijn we gewend dat de brandweerwagen met gillende sirenes een straat in komt rijden en er dan slangen uitgerold worden. Alles is altijd goed bereikbaar en overal is water beschikbaar. Dat is in Andalusië niet het geval. Afhankelijk van de plek waar de brand woedt, worden ook bluswagens ingezet maar dat is op bergtoppen toch ietwat gecompliceerder. Een brand wordt hier dan ook niet zozeer geblust als wel uitgeslagen.
Terwijl het team nog in de lucht is maakt Francisco het plan van aanpak op basis van de gegevens die hij binnenkrijgt vanaf de grond en van wat ze ter plekke zien. Het eerste doel van het team is het veiligstellen van de bevolking in de buurt, daarna het beschermen van de natuur en eventuele monumenten in het gebied. Er is voortdurend contact met het operationele centrum in Málaga, zodat er indien nodig meer mensen en materieel ingezet kunnen worden. De strategie is simpel: zorg ervoor dat er niets te branden meer is. De methode om dat te bereiken is al eeuwenoud. De mannen werken in een rij, ieder met een eigen taak. Met gereedschappen die lijken op schoffels en scheppen wordt alles wat brandbaar is met de grond gelijk gemaakt. De volgende persoon in de rij slaat de vlammen vervolgens dood met een soort roeispaan. Indien nodig wordt ook nog een motorzaag ingezet om lage begroeiing af te zagen. Zo ontstaat ter plekke een brandgang die verdere verspreiding van het vuur voorkomt.
Afhankelijk van de situatie wordt zelfs een andere plek in brand gestoken. Door stukken terrein met onkruid op gecontroleerde wijze af te branden blijft er niets dan verschroeide grond over en dat is dan de grens voor de oorspronkelijke brand. Vuur met vuur bestrijden werkt in dit geval dus echt. Het water dat door de helikopters en eventueel ingezette blusvliegtuigen wordt gestort is vooral bedoeld ter afkoeling van de plekken waar de brandweer op de grond aan de slag is.
ES Life 25
BOUW- EN AANNEMINGSBEDRIJF SINDS 1997
Alles in en rondom uw woning van Málaga tot Estepona
• • • • • • • • •
nieuwbouw verbouwingen renovatie schilderwerk tegelwerk metselwerk electra loodgieterswerk advies
Poligono Industrial Los Perales Calle Pera Trinidad, Nave 6 29651 Mijas Frank van Krimpen Telefoon Mobiel Mail
+34 951 135 973 +34 628 111 989 info@nedpiramide.com
Urb. El Rosario, Ctra. N340 km 188, Marbella Tel.: +34 625 133 526 Facebook: Royal Rabibo Restaurant, Sports Bar and Pool Club
www.rogerslinnerie.com
D é s l a a ps pe cia lis ten van d e C o st a d el So l NEDERLANDSE BOXSPRINGS, MATRASSEN, TOPPERS, KUSSENS EN BEDTEXTIEL
Avenida Carlota Alessandri 158, La Carihuela - Torremolinos · Schuin tegenover Carihuela Park - Discotheek Voom Voom Openingstijden: maandag t/m zaterdag: 10.00 - 14.00 u. · Tel. 951 395934 · Eigen parkeer oprit
Wie zijn onze helden?
Na de simulatie van een melding en uitgebreide uitleg over het gebruik van de gereedschappen ben ik zwaar onder de indruk. Deze mannen stappen blijkbaar zonder enige twijfel en angst elke keer weer in de helikopter om met een vaartje van 250 kilometer per uur naar de plek des onheils te gaan. Ik vraag Adriano wat voor opleiding je moet hebben om dit werk te kunnen doen. “Iedereen heeft een studie bosbouw gedaan. Ze kennen de natuur door en door en hebben daarnaast ook specifieke aanvullende scholing gevolgd op het gebied van het blussen van natuurbranden en veiligheid. Bovendien wordt er voortdurend aan bijscholing en opfriscursussen gedaan. Buiten dat moeten ze natuurlijk fit zijn, het is zeer zwaar lichamelijk werk”, vertelt hij.
Het team van de basis in Cártama is mobiel inzetbaar maar er zijn nog vele honderden mensen die op vaste plekken aan het werk zijn. In alle berggebieden zijn teams van INFOCA actief, op centrale plekken staan ook huisjes met uitkijkposten die als hun basis dienen. Zij houden de omgeving in de gaten, helpen bij bluswerkzaamheden en zorgen voor het onderhoud van de berggebieden door bijvoorbeeld brandgangen aan te leggen. Een deel van hen is het hele jaar door in dienst van de overheid, een deel alleen in de zomermaanden en een ander deel van de werkzaamheden wordt door vrijwilligers gedaan.
Binnen 15 minuten is de heli onderweg naar de brand Geen rook zonder vuur
Terwijl de brandweer nog aan het blussen is gaat het team van de Brigada de Investigación de Incendios Forestales al aan de slag. Het is hun taak om uit te zoeken hoe de brand is ontstaan en om alle bewijzen te verzamelen. Met die bewijzen in de hand gaat de Policia Nacional of Seprona (van de Guardia Civil) op zoek naar de eventuele dader. Helaas is de mens meestal de aanstichter van de brand.
Op de basis is een lesruimte, een grote keuken waar de mannen samen koken en eten en een ruimte met fitnessapparaten. Er zijn in totaal vier teams die elkaar afwisselen. Afhankelijk van het tijdstip van zonsondergang is de basis in principe van 10 uur ’s ochtends tot 22 uur ’s avonds bezet. Bij grote branden worden alle teams opgeroepen. Onder de brandweermensen zelf bevinden zich geen vrouwen. “Toen ik studeerde waren er maar heel weinig vrouwen op de faculteit. Bosbouwkunde lijkt toch een mannending te zijn. De laatste jaren zie je wel meer vrouwen in de uitvoerende functies maar dat gaat heel langzaam. Er is echter wel sprake van een zeker evenwicht tussen mannen en vrouwen in de leidinggevende functies.”
Uit de statistieken van vorig jaar blijkt dat er in 5% van de gevallen sprake is van een natuurlijke oorzaak en dat is dan een blikseminslag. Veertig procent van de branden wordt veroorzaakt door nalatigheid, 35% is met opzet aangestoken en in 10% is er sprake van een ongelukje. Van de overige tien procent is de oorzaak (nog) niet bekend. Onder die nalatigheid valt ook de sigarettenpeuk, de grootste veroorzaker van branden. Terwijl ik nog even wat napraat met wat brandweermannen blijkt dat ze dat, na het moedwillig aansteken, echt wel de meest erge oorzaak vinden. Ze begrijpen niet waarom het niet tot mensen wil doordringen dat ze door hun achteloze gedrag natuur vernielen en de bevolking en de brandweer in potentieel levensgevaarlijke situaties brengen.
ES Life 27
HARING PARTY De haringparty van de Marbella Dutch Business Club (MDBC) is inmiddels een zeer geliefd feest onder de Nederlanders aan de Costa del Sol. Niet alleen bekend vanwege de hoedjesparade maar ook om de smaakvolle locatie en de fijne dansmuziek. De voorbereidingen beginnen dan ook al ruim van tevoren. Nieuwsgierig als we zijn vroegen we om een kijkje achter de schermen. Tekst: Maria Kupers. Foto’s: Sjoots en Maria Kupers
De Marbella Dutch Business Club heeft een speciaal comité dat zich bezighoudt met alle voorbereidingen voor de haringparty. Eind vorig jaar kwamen Eduard Megens, Bert Riemslag, Rens Zwanenburg, Michel de Kroon, Michel Geutjes en Wim Lamers voor het eerst bij elkaar om de taken te verdelen. Aangezien de club al jarenlang vaste gast is bij Puente Romano voor zowel de maandelijkse bijeenkomsten als de haringparty was het vastleggen van de locatie de makkelijkste klus. Sergio Sánchez Pastor is de directeur van alle restaurants van het luxe hotel en is elk jaar weer blij met de haringparty. “Het is dit jaar voor de zestiende keer dat de party bij ons georganiseerd wordt en ik moet eerlijk zeggen dat het een van de best georganiseerde en meest stijlvolle feesten van het jaar is. De laatste jaren worden de gasten verwelkomd in onze ‘Chiringuito Ibiza’ op het strand en dat geeft een extra touch aan het geheel.” Sergio heeft zelf een tijdje in Lapland gewoond en daar allerlei soorten vis geprobeerd. “De haring heeft een aparte smaak die wij hier niet gewend zijn, maar die wel vergelijkbaar is met andere soorten visgerechten die in Scandinavische landen gegeten worden”, vertelt hij.
Sponsoren
De toegangsprijs voor de haringparty maakt onderdeel uit van het lidmaatschap van de leden van de MDBC. Daarnaast kunnen zij tegen betaling gasten uitnodigen en kunnen mensen via de website een toegangsbewijs aanschaffen. “Daarmee zijn we er echter nog niet.De kosten van dit feest zijn behoorlijk hoog. Gelukkig kunnen we op een aantal Nederlandse bedrijven rekenen. Zij betalen een sponsorbedrag en krijgen in ruil daarvoor toegangskaarten en hun logo wordt op onze uitingen vermeld”, vertelt Eduard Megens, voorzitter van het partycomité. ES Life 28
De haring
De naam haringparty komt natuurlijk niet uit de lucht vallen. Deze rauwe vis, niet echt geliefd bij Spanjaarden, speelt de hoofdrol als het gaat om de hapjes maar er zijn ook allerlei andere soorten zeevruchten te proeven. Schmidt Zeevis verscheept elk jaar twee pallets vol diepgevroren vis naar Marbella. Suus Kortekaas uit Volendam staat uren voor de aanvang van het feest in de keukens van Puente Romano om de eerste serie haringen schoon te maken. Ze houdt een deel achter om ze tijdens de party zelf live eetklaar te maken. De rest van de vis en zeevruchten wordt door de koks van Puente Romano bereid in unieke hapjes die de Nederlandse en mediterrane smaken met elkaar combineren. Behalve de diverse vissoorten kunnen de gasten genieten van echte jenever, oude Nederlandse kaas en kleine Spaanse gebakjes.
Perfecte coรถrdinatie
Op de zaterdag van de party wordt er schijnbaar rustig aan de laatste details gewerkt. De laatste lunchgasten verlaten rond 17 uur de Chiringuito en dan kan er officieel met de opbouw begonnen worden. Technici installeren geluid en licht voor de optredens van Ger Vos en Lisa Michels, terwijl een team obers de laatste glazen poleert. Enorme plantenbakken, ballonnen en vlaggetjes worden aangevoerd en een groepje vrijwilligers vult de goody bags. In minder dan twee uur tijd is alles en iedereen gereed voor de zestiende editie van de haringparty. De eerste gasten lopen om 19.30 uur over de rode loper de Chiringuito binnen, klaar voor een stijlvolle avond vol Nederlands vermaak. De haringparty werd mede mogelijk gemaakt door: Acoola Living, Aqua-Sana, Bali Parasol, Baileys, Beaumont Capital, BeLounge, BinckBank Spanje, Intergreen, Megens Real Estate, Schmidt Zeevis, Tieleman Keukens en Welex. De Gouden Haring is gewonnen door Elvire Boitelle voor haar inzet als vrijwilliger voor diverse doelen aan de Costa del Sol.
ES Life 29
ESPECIAL SESSIES
B&B: droom of nachtmerrie? Vrijwel iedereen heeft wel eens met kromme tenen en leedvermaak een aflevering van het programma ‘Ik vertrek’ gezien. Mensen die over het algemeen met meer illusies dan gezond verstand besluiten dat het runnen van een Bed & Breakfast in Spanje hun ultieme droom is. Natuurlijk worden voor de televisie vooral de voor de kijker hilarische momenten geselecteerd maar toch… Hoe is het nu ècht om dag en nacht klaar te staan voor vakantiegangers? We vroegen een aantal Belgische en Nederlandse B&B eigenaren naar hun ervaringen. Tekst & foto’s: Maria Kupers
De zoektocht naar deelnemers voor deze sessie was niet makkelijk. Er zijn genoeg B&B’s in de provincie maar Marjan Schut kreeg vaak te horen dat men niet weg kon: te druk. En dat is meteen één van de onderwerpen die aan bod komt, hoe combineer je je baan met je vrije tijd en vooral ook als je ook nog gasten bij je huis verblijven. Susan Jans van Finca El Mundo in Alhaurin el Grande heeft nog een klein huisje vlakbij de B&B waar ze zo nu en dan even naar toe kan voor wat privacy. “Ik heb twee grote honden die overdag daar zijn, dat is praktischer. Het is maar vier minuten lopen dus ik ben altijd in de buurt.”
Marcel Boers van Mariposa Libre in Cártama heeft bewust niet gekozen voor een Bed & Breakfast maar voor ‘glamping’. “We hebben luxe tenten waar mensen zelf kunnen koken. Als gasten dat willen bieden we ze ontbijt en we organiseren regelmatig een speciale avond met eten en muziek.” Yves van den Bossche runt sinds 2007 samen met zijn vrouw Casa Domingo in Álora. Zij hebben een schoonmaakster en manusje-van-alles in dienst zodat ze zelf niet 24 uur per dag aan het werk hoeven te zijn en ook nog wat kunnen genieten van het leven in Andalusië.
Ad van Gurp van Casa los Dos in Cómpeta geeft Er zit één iemand aan tafel die nog niet echt toe dat hij en zijn echtgenoot wel moeite hebben vanuit de praktijk kan spreken: Leslie van den om het terrein te verlaten. “We willen Burg van Finca del Gecko in Alhaurin altijd klaarstaan voor onze gasten el Grande heeft deze maand zijn eerste maar eigenlijk is dat helemaal niet gasten ontvangen. Samen met zijn nodig. Natuurlijk kun je echt wel even “Een B&B heeft vrouw heeft hij een cursus gedaan bij boodschappen doen of in het dorp de B&B Academy van Susan Jans en is een serieus op een terrasje zitten, we moeten ons voorbereid op het harde werk. er soms echt toe zetten om dat met bedrijfsplan nodig” z’n tweeën te doen. Ik ga elke maand Dromen en koffers pakken? acht dagen naar België om daar als Susan en Marcel hebben beiden met hun partners verpleegkundige te werken en tussen november meegedaan aan het programma ‘Ik vertrek’ maar en maart zijn we gesloten en gaan we samen naar gingen niet zonder enige voorbereiding naar België. Op die manier kunnen we onze batterij Spanje. Niemand aan tafel heeft zich onbesuisd in weer opladen.” het avontuur gestort. Yves en zijn vrouw werkten in België in de financiële wereld en hadden Mark Boskamp van La Posada del Torcal in vanwege hun werk al eerder in het buitenland Villanueva de la Concepción neemt samen met gewoond. Beiden waren op een moment beland zijn vrouw bewust drie middagen per week vrij. waarop ze zich afvroegen waar ze eigenlijk mee “Ondanks het feit dat we personeel hebben voor bezig waren. “Ons leven bestond uit werken, de schoonmaak en diverse klusjes is het hard eten en slapen. Daar waren we niet gelukkig werken. Dat vinden we geen probleem maar het mee en besloten we dat het tijd was om iets heel moet wel leuk blijven, we houden het vol door anders te gaan doen. Na een zoektocht naar de een juiste balans van werk en vrije tijd.” ES Life 30
juiste plek voor ons besloten we Casa Domingo over te nemen. Terwijl we nog over onze eigen verhuisdozen moesten klimmen ontvingen we de eerste gasten. Die eerste periode functioneerden we puur op adrenaline.” Ad en zijn man hadden al negen jaar plannen om in het buitenland een B&B te beginnen. Beiden hadden nog opgroeiende kinderen en wilden wachten tot die volwassen waren voor ze de stap zouden zetten. “We gingen op taalles en volgens de lerares zou het nooit echt wat worden met ons Spaans. Daar heeft ze gelijk in gekregen, ik heb er nog steeds moeite mee om de Competeños te verstaan. We hebben een uitgebreid financieel plan gemaakt, rekening houdend met het feit dat we er twee of drie jaar voor nodig zouden hebben om iets op te bouwen. We hebben het hele gebied ten oosten van Málaga verkend en werden verliefd op Cómpeta. Daar hebben we uiteindelijk ook ons huis gevonden.” Voor Mark en zijn vrouw was de verhuizing ook een zeer bewuste en goed voorbereide keuze. “Voor ons is passie heel belangrijk, als je geen passie voelt voor wat je doet heb je geen energie om het vol te houden. En dat is wat ons in Nederland gebeurde, we hadden het niet meer naar onze zin. Via crowdfunding binnen onze eigen kring hebben we geld bij elkaar gekregen om een hotel te kopen dat we als B&B in gebruik konden nemen. De geldschieters hebben recht op vijf overnachtingen per jaar en zijn onze beste
ambassadeurs. Ikzelf hou heel erg van koken en we bieden onze gasten vier avonden per week de mogelijkheid om te dineren.” Leslie en zijn vrouw komen uit de horeca en weten dus wat gastvrijheid is. “We speelden al langer met de gedachte en in 2016 hebben we de knoop doorgehakt. Eind vorig jaar vonden we de voor ons perfecte locatie en we zijn dus net van start gegaan. We hebben onze plannen goed doordacht en hebben bij Susan een speciale cursus gevolgd. Dat was enorm verhelderend.” De ‘oude rotten’ in het vak zijn erg benieuwd hoe die B&B Academy werkt. Susan vertelt dat mensen een week te maken krijgen met allerlei aspecten van het vak. Ze krijgen onder andere informatie over juridische zaken, het maken van een financieel plan en zijn een dag verantwoordelijk voor de praktische gang van zaken. Er wordt smakelijk gelachen als ze zegt dat ze een keer tijdens de voorbereidingen voor een diner de stroom heeft uitgezet. Een herkenbare situatie voor iedereen die hier al een tijdje woont maar bij de cursisten was er meteen sprake van paniek. Vooral ook omdat ze toen haar telefoon niet opnam. “Dit soort dingen gebeuren nu eenmaal en dan ben ik er ook niet om te helpen, je moet het echt zelf uitzoeken” zegt ze met een grijns.
De Sessies zijn altijd een gezellige uitwisseling van verhalen uit de praktijk.
ES Life 31
Overvloedig aanbod
Volgens de deelnemers wordt er echt wel te makkelijk gedacht over het runnen van een B&B. Allemaal hebben ze in de afgelopen jaren gezien dat er in hun omgeving tientallen nieuwe accommodaties zijn bijgekomen. Ondertussen groeit ook het aanbod op Airbnb en stijgt het aantal toeristen dan wel maar is het aanbod inmiddels te groot. Ze zijn van mening dat veel van de nieuwkomers het niet zo lang zullen uithouden. Omdat ze het werk onderschatten of omdat ze geen goed financieel plan hebben. De concurrentie is zo groot dat je niet meer kunt wachten met het opknappen van je kamers totdat er geld is, mensen willen de hoogste kwaliteit en nemen geen genoegen met lelijke badkamertegels. “Ik kan me herinneren dat we vroeger met mijn ouders naar Engeland op vakantie gingen en dan bij een Bed and Breakfast overnachtten. En dat was dan ook wat je kreeg, een bed en ontbijt, niets meer en niets minder” vertelt Leslie. Marcel weet nog dat hij voor het eerst van het fenomeen hoorde bij een boerderij. “Je sliep in een kamer die ze overhadden en at met de familie aan tafel.
Ad van der Gurp Casa los Dos, Cómpeta www.casalosdos.com
Leslie van de Burg Finca del Gecko, Alhaurin el Grande www.fincadelgecko.com ES Life 32
Dat is tegenwoordig echt anders.” Volgens Susan is het veel makkelijker, vanwege de regelgeving, om je te laten registeren als B&B dan als een hotel. Maar de meeste B&B’s bieden zo langzamerhand wel de services van een hotel, inclusief een keurige ober die hen de drankjes bij het zwembad brengt.
“Sommige gasten laten een blijvende herinnering achter” Zelf je klanten uitkiezen
Eenvoud is er dus niet meer bij als het gaat om een Bed & Breakfast. Het aanbod is groot maar dat betekent ook dat je je kunt onderscheiden van de rest. Door een bepaalde stijl van inrichting, de hoogte van de prijzen en het wel of niet aanbieden van ontbijt, lunch of diner. Mark heeft met opzet gekozen voor een ‘adults only’ formule. Zijn gasten zijn vooral tweeverdieners die een actieve of culturele vakantie willen. “Behalve de toeristen uit het buitenland komen er tegenwoordig ook steeds meer buitenlanders die in de provincie wonen om een paar nachten te slapen om te komen eten. Ons restaurant is bewust alleen geopend voor gasten die bij ons verblijven.”
Marcel Boers Mariposa Libre, Cártama www.mariposalib.re
Susan Jans Finca Del Mundo, Alhaurin El Grande www.fincadelmundo.com
Bij Casa los Dos zijn kinderen alleen in de schoolvakanties welkom. “We bieden onze gasten rust en niet iedereen stelt dan de levendigheid van kinderen op prijs” aldus Ad. Susan is van mening dat kinderen die met hun ouders naar een B&B op vakantie gaan wel totaal anders zijn dan de ‘all inclusive’ kids. Marcel heeft in de weekenden juist jonge gezinnen als gasten. “Dat is de nasleep van de crisis. Veel jonge Spanjaarden moesten toen om financiële redenen weer bij hun ouders gaan wonen. Om toch een paar dagen privacy te hebben komen ze dan bij ons. Meer dan de helft van onze gasten is Spaans, alleen in het hoogseizoen hebben we vooral Nederlanders.” Juist omdat iedereen zo hard werkt om een bepaald type gasten te trekken doet niemand van de deelnemers mee aan een concurrentiestrijd. Ze laten liever een kamer leeg dan dat ze die voor de helft van het geld in de aanbieding doen.
Vrienden voor het leven?
Juist in een B&B is er sprake van een persoonlijker contact dan in andere types accommodaties. De gasten verblijven op hetzelfde terrein als waar jij
woont en tenzij je op gezette tijden de deuren op slot doet, weggaat of een afgesloten tuin of terras hebt kun je ze op elk moment van de dag tegenkomen. Is dat leuk? Iedereen geeft toe dat er wel eens een gast is waar je geen klik mee hebt maar over het algemeen zijn er geen klachten. Veel mensen komen terug en er ontstaat een bepaalde vorm van vriendschap. Susan en Ad merken dat mensen tijdens hun vakantie open staan voor goede gesprekken en heel lief kunnen zijn. “Soms tref je mensen met een verhaal dat je echt raakt” vertelt ook Yves. “Een paar jaar geleden hadden we onszelf een rustige kerst en oud & nieuw beloofd. Toen werden we gebeld door een echtpaar dat echt heel graag wilde komen. Ze bleven aandringen en uiteindelijk gaven we toe. Toen we hen later spraken bleek dat de vrouw kanker had en dat dit haar laatste vakantie zou zijn. Dat grijpt je dan toch wel aan.” De combinatie van de mooie momenten die de eigenaren met hun gasten delen en het leven in Andalusië maakt hun leven de droom die ze voor ogen hadden, ondanks de kleine nachtmerriemomentjes tussendoor.
Dit is het vierde verslag uit de serie ESpecial Sessies. Dit jaar gaan we in totaal zes keer om tafel zitten om met lezers over verschillende onderwerpen te praten. Mark Boskamp La Posada Del Torcal, Villanueva De La Concepción www.posadatorcal.com
Met dank aan Barbara Ingenbleek van EuroEconomics, zij verzorgt voor alle ESpecial Sessies de locatie en de versnaperingen.
Yves van den Bossche Casa Domingo, Alora www.casadomingo.be ES Life 33
Mieke Feenstra en Tom van Wees van Very Good Estates vertellen u graag over de interessantste projecten aan de Costa del Sol. www.verygoodestates.com
info@verygoodestates.com
Telefoonnummers: +34 952 808 880 +34 629980882 (Mieke) +31 611334255
vrijwilligerswerk in Zuid-Spanje
Zenna huijsman& age concern
Wat drijft mensen om vrijwilligerswerk te doen? En halen ze eruit wat ze verwachten? We wijden een speciale serie aan mensen aan de Costa del Sol die zich als vrijwilliger inzetten voor een goed doel. In het derde deel van deze serie aandacht voor de elfjarige Zenna Adriana Yvonne Huijsman.* Samen met haar moeder gaat ze een keer per week naar een bejaardenhuis om koffie te schenken en een praatje te maken. Tekst & foto’s: Maria Kupers
ES Life 36
“We geven al geld voor dieren en arme mensen maar mijn moeder vond dat we wel iets meer konden doen. Ik vind het wel leuk hier, er zijn aardige mensen en soms gaan we samen knutselen” vertelt Zenna. Ze is vrijwilligster bij Age Concern, een van oorsprong Britse organisatie die zich richt op het verlichten van eenzaamheid onder oudere internationale residenten. Er is een speciale afdeling voor de regio Marbella-San Pedro. Elke tweede donderdag van de maand wordt er een koffieochtend gehouden op de Padel- en Tennisclub Nueva Alcántara. Het is een plek om anderen te ontmoeten en kennis te maken met vrijwilligers. De vrijwilligers gaan bij mensen op bezoek, simpelweg voor een praatje en wat gezelschap, maar ook om hen te helpen met diverse zaken. Zo kun je vragen of iemand meegaat naar bijvoorbeeld de huisarts of boodschappen doen.
Alle vrijwilligers hebben een cursus gevolgd zodat ze weten hoe ze moeten handelen in diverse situaties. Tijdens die cursus leren ze ook hoe ze ervoor zorgen dat ze zelf niet meegezogen worden in de problemen van anderen. Gedurende het jaar worden diverse evenementen georganiseerd om geld te werven en ook via de website kun je een donatie doen om het werk van de officieel geregistreerde liefdadigheidsinstelling te ondersteunen.
Geduld en aandacht
Zenna gaat samen met haar moeder een keer per week naar het bejaardenhuis Orpea in Puerto Banús. Daar wonen mensen van verschillende nationaliteiten die om diverse redenen niet meer voor zichzelf kunnen zorgen. Ik tref Zenna in de lounge waar ze met veel aandacht een kopje koffie inschenkt voor een bewoonster. Ze zorgt ervoor dat de dame haar kopje stevig in handen heeft voor ze het loslaat.
“Soms gaan we samen knutselen”
ES Life 37
Otelli’s Kitchen Restaurant & Catering
Perfecte locatie voor lunch, diner, feestjes, bruiloften en golfers
GROOT IN KLEINE KLUSSEN U bent bij ons van harte welkom op ĂŠĂŠn van de mooiste “patios Andaluzâ€? van Fuengirola Otelli’s Kitchen Mike en Fiona
692 300 610
Plaza San Juan (Pueblo Lopez) Fuengirola Gesloten op maandag en vrijdag
www.otellisrestaurant.com
Maar weet u ook dat wij naar u toe kunnen komen? Mike kookt in uw eigen keuken de lekkerste gerechten en Fiona serveert Geen boodschappen, geen stress; u kiest uw eigen wijnen. Maar vooral: lekker eten en drinken met uw vrienden
Van een buffet tot heerlijke ossenhaas, kreeft, tong of onze Spaanse Surprise Tapas. En na het diner geen afwas, geen dure taxi’s. Gewoon lekker thuis of op terras, relaxed zonder culinaire zorgen. Voor meer informatie: bel ons op of kom langs.
Construxus S.L. is speciaal opgericht om uw kleine klussen zo snel en efficient mogelijk op te lossen. De meeste bedrijven nemen dergelijke klussen niet aan omdat het financieel niet aantrekkelijk is of omdat het hen aan tijd ontbreekt. Wij wel! Wij werken met een betrouwbaar team van schilders, loodgieters, electriciens en overige vakmensen zodat wij u met welke klus dan ook direct kunnen helpen. Voorbeeld klussen: klein schilderwerk, electrische reparaties, lekkages, instalatie sanitair, reparaties van kasten en deuren, vervangen van ramen of spiegels en kleine verbouwingen. BEL VRIJBLIJVEND NAAR:
628 111 989
“Er is hier een mevrouw met wie ik altijd heel erg moet lachen”
Ondertussen schenken de andere drie aanwezige vrijwilligers van Age Concern ook koffie en thee en maken een praatje. Een oudere meneer zoekt me op om me te vertellen dat ik net Naomi Campbell heb gemist, maar dat is volgens hem niet zo erg, gisteren was Pamela Anderson er en die is veel aardiger. Zenna is inmiddels gewend aan de soms ietwat onsamenhangende verhalen van de bewoners. “Sommige mensen herhalen vaak hetzelfde maar dat geeft niet. Er is een heel leuke mevrouw die een blonde dochter heeft, ze vertelt me elke keer weer dat ik haar aan haar doe denken en ik moet altijd heel erg met haar lachen” aldus Zenna.
Het idee voor het doen van dit vrijwilligerswerk komt van Zenna’s moeder, Femke Utrecht. “We leven in een egoïstische maatschappij en ik wil mijn kinderen meegeven dat je ook iets belangeloos voor anderen kunt doen” zegt Femke. Moeder en dochter bezoeken nu ruim een half jaar elke week het bejaardenhuis en na de zomervakantie gaan ze ook bij mensen thuis op bezoek. “Er is veel verborgen eenzaamheid aan de kust en als wij het leven van mensen wat leuker kunnen maken is dat onze tijd zeker waard!” Meer informatie: www.ageconcernmarbella.com *Zenna wilde graag dat we haar doopnamen vermelden, ze zijn een eerbetoon aan haar grootouders.
Jonge energie
De blonde Zenna is de jongste vrijwilliger van Age Concern. “Ik hoop dat als ik oud ben er dan ook mensen zijn die mij komen bezoeken. Maar ik wil zelf niet in een tehuis werken, ik wil zangeres worden, of pianiste.” Op school vinden ze het heel goed dat Zenna vrijwilligerswerk doet. Ze heeft wel eens een vriendinnetje meegenomen. Ze doet niet alleen de ouderen een plezier met haar bezoek. Voor de afgelopen kerst moest ze voor school een kerstkussen maken. Dat huiswerk nam ze mee naar Orpeo en een paar vrouwen hebben haar geholpen.
Boven: dr vrijwilligers van Age Concern. Onder: Zenna deelt koffie uit
ES Life 39
COLUMN Buitenlands kenteken in Spanje? Je ziet hier aan de Costa del Sol regelmatig auto’s met buitenlandse kentekenplaten. Soms zijn het toeristen die in de auto door het land trekken maar in veel gevallen gaat het om mensen die hier wonen en hun auto meegenomen hebben. Het is echter wettelijk niet toegestaan om permanent met een buitenlands kenteken op de Spaanse wegen te rijden. Residenten hebben de keuze: de buitenlandse auto officieel importeren of deze in het thuisland verkopen en hier een auto aanschaffen. Je auto is nog in uitstekende staat dus waarom zou je als je naar Spanje verhuist, deze niet meeverhuizen? Er is per slot van rekening sprake van vrij verkeer van personen en goederen. Dat gaat voor auto’s echter niet helemaal op. Elk land heeft eigen regelgeving op het gebied van verkeer en dat betekent dat je, ook in Europa, niet maandenlang met een buitenlands kenteken mag rijden. In Spanje is het verplicht om je auto met een Belgische of Nederlandse nummerplaat binnen 30 dagen bij de Direccion General de Trafico te registreren. Je krijgt dan een tijdelijk Spaans nummerbord en een vergunning om te blijven rijden. Om definitieve nummerborden en een ‘permiso de circulación’ te krijgen moet de auto gekeurd worden. Dat gebeurt in Spanje bij de onafhankelijke ITV stations, bij gebreken moet je zelf je eigen garage zoeken. Voor deze speciale keuring moet je een (vertaalde) kopie van de technische gegevens meenemen, een betalingsbewijs van de invoerbelasting en de originele aankoopfactuur van het voertuig. Wettelijk gezien mag je maximaal zes maanden met een in het buitenland geregistreerde auto in Spanje rijden. Als je de auto daar langer houdt, moet je deze officieel opnieuw registreren als een Spaanse auto. Veel buitenlandse inwoners kennen deze wet niet en blijven het in het land van herkomst jaar na jaar de auto gebruiken die geregistreerd is in het buitenland. Je moet echter voorzichtig zijn, omdat de lokale politie het recht heeft om beslag te leggen op een auto als die in het buitenland is geregistreerd en wanneer zij vermoeden dat deze permanent in Spanje wordt gebruikt. In veel gevallen is op deze manier je verzekering ook niet geldig, aangezien het gebruik ervan in Spanje niet legaal is buiten de vastgestelde termijn.
Een auto kopen in Spanje
Gezien al deze feiten is de optie om een nieuwe of een tweedehandse wagen in Spanje te kopen vaak veel aantrekkelijker. Vooral als je er rekening mee houdt dat auto’s in Spanje meestal goedkoper zijn. Als je een nieuwe of een tweedehandse auto koopt van een Spaanse dealer, wordt deze in het algemeen als onderdeel van de verkoop geregistreerd. Het kentekenbewijs wordt ‘permiso de circulación’ genoemd en is een bewijs van eigendomsoverdracht op jouw naam. Als je echter een tweedehandsauto van iemand koopt, moet je de aanvraag indienen om de auto op jouw naam te registreren binnen 10 dagen na de aankoop.
Wim Lamers Partner bij Welex, Lawyers & Accountants www.welex.es ES Life 40
Dit voorbeeld houdt in geen enkel geval juridisch of fiscaal advies in. Elke soortgelijke situatie moet zorgvuldig per geval worden geanalyseerd waarbij altijd de betreffende belastingkantoren moeten worden geraadpleegd.
Uw advocaat en uw accountant werken samen voor u Uw zaken zijn in goede handen bij Marbella’s meest gerenommeerde advocaten, accountants
en belastingadviseurs. Om uw juridische en belastingzaken nog begrijpelijker voor u te maken, spreken we meerdere talen, waaronder Spaans, Nederlands, Engels, Duits en Frans.
• Gerechtelijke en buitengerechtelijke civiele zaken • Koop en verkoop van onroerend goed • Belastingadvies en accountantsdiensten • Corporate law, handelsmaatschappijen
• Erfrecht: testamenten en successie • Handelsmerken en patenten • Strafrechtzaken • Afwikkeling faillissementen • Algemeen fiscaal en juridisch advies
C/RAMÓN GÓMEZ DE LA SERNA 23, LOCAL 7 • 29602 MARBELLA
96
TEL: +34 952 775 521 • email: info@welex.es • www.welex.es ESPANJE!
Welex 3-2019.indd 96
10-05-19 11:08
verfrissende rosé Zomer, vakantie, ontspanning, genieten, liefde – dé momenten voor een koel glas rosé! Een ‘vino rosado’ past bij uitstek bij het onbezorgde leven aan de Costa del Sol. Tekst: Ronald Dorlas.
ES Life 42
Roze is rosé?
Rosé is er in vele kleuren, van zacht zalmroze tot brons-oranje en roodachtige tinten, rosé is zo mooi en zo verfrissend lekker. Maar kleur is geen indicatie van kwaliteit, het kan wel een indicatie van herkomst, druivensoort en stijl van wijn maken zijn. Het schoolvoorbeeld van rosé komt uit de Provence (Zuid-Frankrijk) met de zacht zalmroze kleur, gemaakt van hoofdzakelijk Grenache gemengd met Carignan, Cinsault en/ of Mourvèdre, met aroma’s van fris rood fruit (aarbeien, frambozen, bessen), frisse, elegante zuren, en droge afdronk. De bekendste Provence rosé’s zijn Chateau Minuty en Domaines Ott. Maar ook in Spanje worden uitstekende wijnen gemaakt. Spaanse rosado’s zijn er in vele tinten van licht robijnrood, frambozen roze, tot bleek zalmroze. Clarete is een Spaanse bijzonderheid, een wijn van rode en witte druiven met een bleek-oranje kleur, die in de laat 19e eeuw in La Rioja gemaakt werd en recent door enkele wijnmakers herontdekt is.
Makkelijke rosado …
De meeste rosado’s worden gemaakt als een simpele, frisse, makkelijk drinkbare wijn. Te drinken op het terras of op het strand, bij charcuterie of een salade. Een paar voorbeelden in deze categorie (voor minder dan €10): Muga Rosado D.O.C. Rioja (garnacha, viura, tempranillo), Izadi Larossa D.O.C. Rioja (garnacha), Hiriart Élite D.O. Cigales (tempranillo, garnacha, verdejo), Pricum D.O. Tierra de León (prieto picudo), Aurora d’Espiells D.O. Penedés (pinot noir, xarel.lo, syrah), Hito Rosado D.O. Ribera del Duero (tinto fino).
Met een blokje ijs?
Mag er een blokje ijs in de rosado? Mijn advies: drink de wijn zoals u het lekker vindt, want wijn is gemaakt om van te genieten. Tenzij u heel snel drinkt, zal het smeltende ijs de smaak van de wijn verdunnen en dat is zonde van al die moeite die de wijnmaker erin gestoken heeft. Als u de wijn toch in het glas wil koelen, probeer het dan eens met een paar bevroren druiven of frambozen, die wel koelen maar de wijn niet verdunnen. De ideale serveer temperatuur voor rosado ligt tussen 8°C en 12°C, dus niet direct uit de koelkast, want die koelt tot 4°C. Als u de wijn te koud serveert, komen de aroma’s en smaak niet tot uitdrukking en proeft u voornamelijk zuren en bitters; te warm maakt de wijn log en laat de alcohol overheersen. U kunt de wijn het best koelen in een ijsemmer (water met een paar blokjes ijs). Een abrupte wisseling van temperatuur is nooit goed voor wijn, leg hem daarom niet in de diepvries om snel te koelen. Bovendien, als u hem vergeet, loopt u het risico dat de fles barst.
Rosado om bij stil te staan
Rosado is een wijnstijl op zichzelf geworden en sommige wijnmakers hebben zich toegelegd op het maken van elegante, complexe rosado’s met bewaarpotentieel, die niet onderdoen voor de beste rode wijnen. Druiven als pinot noir, merlot, of witte druiven kunnen baat hebben bij een rijping op de “lie” (droesem van uitgewerkte gistcellen), hetgeen de fruitigheid en complexiteit ten goede komt. Druiven als garnacha en tempranillo lenen zich goed voor rijping op eikenhouten vat, waardoor de tertiaire (aardse) aroma’s zich ontwikkelen en het bewaarpotentieel toeneemt. Deze volle, rijpe rosado’s passen goed bij gegrilde (“en espeta”) vis, gambas, of kip; bij paella, hartige tapa’s of manchego viejo.
ES Life 43
EEN IDEALE PLEK VOOR UW GROEPS EVENEMENT Voor meer informatie over groepsevenementen, neem contact op: events@benahavishills.com 952 856 171
SPECTACULAIR RUIM TERRAS VOOR EVENTS ZOALS VERJAARDAGEN
KEUKEN OP MAAT, VOOR ZOWEL KLEINE ALS GROTE GROEPEN
ZOWEL BINNEN ALS BUITEN SPORT & WELNESS FACILITEITEN
HILLS CAFE & RESTAURANT MET SCHITTEREND UITZCHT
THE HOT NEW GRILLING SENSATION IS NOW IN STOCK! Barbecue World is happy to announce that it has partnered up with Traeger Grills to bring you the newest grilling fenomenon straight from the United States. SIX WAYS TO MASTER
ROAST
GRILL
YOUR GRILLING GAME
SMOKE BAKE
BRAISE
BBQ
Calle Juan de Mena 18, PolÃgono Industrial, Estepona, Costa del Sol
+34 699201365 - info@barbecueworld.es www.BARBECUEWORLD.es
Vol leuke wetenswaardigheden en tips over cultuur, gastronomie, natuur en geschiedenis van de Zuid-Spaanse stad en provincie. Te koop bij Attent Holandes en Supermercado Diferente in Torremolinos of bestel een exemplaar via else@inspanje.nl. Prijs 19,95 euro.
Wijntips van Ronald Pícaro del Aguila Clarete, Dominio del Aguila, D.O. Ribera del Duero (€27). Gemaakt van Tempranillo, Garnacha, Bobal en Albillo: licht rode kleur, expressief rood fruit aroma’s, elegante zuren en stevige tannines, serieus en intrigerend in de mond.
Interessante rosado’s uit Málaga
Le Rosé de Antídoto, Antídoto, D.O. Ribera del Duero (€30). Tinto Fino en Albillo: licht zalmroze, rozen, gekonfijte kers en citrus in de neus, complexiteit en diepte van een rode wijn met de frisheid van witte wijn.
Ariyanas Romé Rosado, D.O. Malaga (€14). Romé op de lie gerijpt. Licht roze wijn met een neus van viooltjes en rozen, licht rood fruit, frisse citrus; elegant en fris in de mond met prettige zuren en mineraliteit en een licht bittertje in de afdronk.
Pla dels Angels, Scala Dei, D.O.C. Priorat (€22). Garnacha. Licht roze, weelderig rood fruit, zachte zuren, vol en complex in de mond met lange afdronk. Dido “La Solucia Rosa”, Venus La Universal, D.O. Montsant (€18). Garnacha Gris, Garnacha Tinta, Garnacha Blanca, Cariñena, Macabeo and Syrah. Licht rode wijn, neus van fris rood fruit, levendige zuren en droge afdronk.
Rosado, F. Schatz, D.O. Sierra de Málaga Serranía de Ronda (€18). Moscatel Negro, gerijpt in eikenhout. Licht robijnrood, aroma’s van rozen, linden, drop, zachte structuur, lange afdronk.
Ik hoop dat u de wijnen waar ik over schrijf (in dit en vorige artikelen) probeert. Wat is uw favoriete rosado? Ik zie uw reacties graag tegemoet op ronald.dorlas@gmail.com. Geniet van de zomer, geniet van de rosados!
Lías Finas Edicíon Limitada, Honorio Rubio, D.O.C. Rioja (€14). Garnacha en Viuara met rijping op de lie, bloemige en kruidige aroma’s met een beetje brioche, beendroge afdronk. El Grifo Rosado de Làgrima, D.O. Lanzarote (€15). Listán Negro van vulkanische bodem. Frambozen roze, bloemig aroma en mooi rood bessenfruit, stenig droog met rotsachtige mineraliteit.
Ronald Dorlas is vinoloog van de Nederlandse Wijnacademie sinds 2007. Hij heeft wijngebieden in Frankrijk, Italië, Duitsland, Californië, Australië, Nieuw-Zeeland en ZuidAfrika bezocht en is enthousiast wijnproever. Volg Ronald’s proefnotities op vivino.com/users/ronald.dor/.
ES Life 45
B Y
S I E S T A
H O M E S
B Y
S I E S T A
H O M E S
DECO LIFESTYLE DESIGN SHOP Centro Comercial Centro Plaza 44-46, Nueva Andalucia, naast de bullring in Puerto Banus Openingstijden: maandag-vrijdag 10.00 -18.00, zaterdag 10.00 -14.00 Telefoon +34 952 908 705 | interiordesign@siestahomes.com www.siestainteriordesign.com | Facebook: siesta interior design | Instagram: @siesta_interior_design B Y
S I E S T A
H O M E S
B Y
S I E S T A
H O M E S
COLUMN Mijn oren suizen! Een voortdurend gesuis in de oren heeft eigenlijk niet zo veel met het gehoor zelf te maken. Het is een probleem van het zenuwstelsel. Tinnitus (de wetenschappelijke naam voor oorsuizen) is het gevolg van het feit dat delen van ons (hoor)zenuwstelsel niet meer geprikkeld worden. Een op de vijf mensen heeft het, maar gelukkig ondervindt het overgrote deel van hen er geen hinder van. Deze mensen zijn er als het ware aan gewend, het ‘fantoomgeluid’ is onbewust als onschuldig beoordeeld, onderdeel geworden van hun ‘veilige omgeving’ en de filters in onze gehoorzenuwen drukken het geluid weg als onbelangrijk. Mensen die er wel last van hebben, hebben het fantoomgeluid onbewust, vaak door een samenloop van omstandigheden gemarkeerd als een alarmsignaal. Daardoor zijn ze zich voortdurend bewust van het suizende geluid. Er is geen medische oplossing voor dit probleem maar gehoorverbetering heeft bij het overgrote deel van deze patiënten een positief effect. Hoortoestellen zorgen voor hernieuwde prikkeling van de zenuwen, ze zorgen dat de luisterinspanning (hoorstress) minder wordt, ze bieden geluidsverrijking aan zodat het probleemgeluid naar de achtergrond gaat, (indien zinvol zelfs met extra, rustgevende geluiden), richten de aandacht vooral in het begin naar andere, echte geluiden en zorgen dat mensen zich veiliger voelen. Dat laatste refereert aan de oerfunctie van ons gehoor, die eigenlijk ten grondslag aan dit hele probleem ligt: het detecteren van gevaar, het bepalen of we veilig zijn. Slijtage van het binnenoor begint eigenlijk al vanaf ons 20ste jaar. Dit proces is erfelijk bepaald. Daarnaast kunnen (lawaai)belasting en ziekte zorgen voor een supplementair effect. De hoge tonen (pieptonen) worden steeds minder goed waargenomen, waardoor het onderscheiden van medeklinkers (map of mat, nat of mat?) moeilijker wordt. Vooral in rumoerige omstandigheden wordt het verstaan van mensen dan steeds moeilijker. Spraak kan niet losgemaakt worden van omgevingsgeluid of andere spraak. Gek genoeg worden we ook steeds gevoeliger voor harde geluiden, vooral in het gebied waarin we slechter zijn gaan horen. Tinnitus (oorsuizen) is een veel voorkomend symptoom bij vermindering van het gehoor. Met het dragen van hoortoestellen hou je de achteruitgang van het gehoororgaan niet tegen. Je onderhoudt echter wel het verwerkingsmechanisme van geluiden op neuraal niveau. Het gaan dragen van hoorhulpmiddelen betekent ‘opnieuw leren horen’ en verbindingen weer activeren of zelfs herstellen. Dit proces verloopt overigens bij de ene mens makkelijker dan bij de ander door een verschil in plasticiteit van het brein. Daardoor gaat de ene mens bij het dragen van hoortoestellen auditief sneller vooruit dan de ander. Bij mensen die te lang wachten met hoortoestellen zien we daarentegen door deprivatie zenuwverbindingen sneller afsterven. Diverse wetenschappelijke onderzoeken hebben aangetoond dat ook andere mentale vaardigheden sneller achteruitgaan als er te lang gewacht wordt met gehoorverbetering. Ook op sociaal en emotioneel gebied ontstaat sneller problematiek. Goede redenen dus om regelmatig een hoortest te doen! Mocht dan blijken dat uw gehoor wat ondersteuning nodig heeft dan is het slim om uitgebreid de prijzen te vergelijken. Het is technisch mogelijk en prijstechnisch interessant om vanuit Spanje in Nederland een hoortoestel aan te schaffen.
Carlo Habets audioloog Oogvoororen.nl
ES Life 47
COLUMN Geen lichamen katapulteren tijdens feria... De hete zomermaanden van het jaar 1487 beginnen langzamerhand hun tol te eisen. De stad Málaga is al vier maanden lang omsingeld door de troepen van de Katholieke Koningen. De Moorse inwoners hebben nauwelijks meer te eten of te drinken. De soldaten dreigen zichzelf over te geven als er niet snel verandering komt in de situatie. Als een klein Moors leger uit Guadix (Granada) naar Málaga komt in de hoop hulp te kunnen bieden aan het ingesloten leger, ontstaat er verwarring. De soldaten moeten immers door de vijandelijke linies van de Katholieke Koningen breken om bij hun broeders te kunnen komen. Ibrahim el Guerbi, een van de wijze raadsheren uit Guadix, maakt van deze verwarring gebruik en verstopt zich in de omgeving van het kampement van Koningin Isabel. De volgende dag gaat hij bij dag en dauw op een steen zitten mediteren. Soldaten uit het Katholieke leger vinden hem en nemen hem mee ter ondervraging. “Ik ben waarzegger en heb een visioen gehad over het einde van strijd om Málaga!”, vertelt Ibrahim al snel. “Ik weet hoe en wanneer het af zal lopen. Maar... Ik kan dat alleen aan Koning Fernando en Koningin Isabel vertellen.” De soldaten twijfelen en brengen verslag uit aan het Koningspaar. “Wij willen dit heerschap graag ontvangen. Maar we zijn net klaar met eten. Eerst een siësta dus en daarna horen wij graag wat hij te vertellen heeft”, antwoordt Koning Fernando. En zo geschiedde. Ibrahim wordt naar een tent gebracht om daar te wachten. In de tent ziet hij een dame en een heer, die vergezeld werden door verschillende edelen en een heel leger lijfwachten. Dit moeten de Katholieke Koningen wel zijn, denkt Ibrahim en hij besluit zijn geheime plan in werking te stellen. Hij rent richting de dame en heer. Onderweg grijpt hij snel uit zijn binnenzak een groot mes. Eerst steekt hij in op de dame en als hij daarna de heer onder handen wil nemen wordt hij overmeestert en vermoordt door de lijfwachten. Hij overlijdt, waarschijnlijk denkend dat hij de Katholieke Koningin vermoord heeft. De dame overleeft het echter door het steekwerende vest dat ze onder haar kleding draagt. En die dame, dat was ook helemaal de Koningin niet. Die was, met de Koning, een paar tenten verderop nog de siësta aan het houden. Nee, die twee mensen in de tent waren de Markiezin van Moya en haar man Don Álvaro de Portugal. De Markiezin was de vertrouwenspersoon en hartsvriendin van de Koningin en had daarom een hoge positie aan het hof. En ook al overleefde iedereen de aanslag, toch waren de Katholieke Koningen boos. Heel boos. Om te laten zien dat er niet met hen viel te spotten, werd het lichaam van Ibrahim in stukken gesneden en over de stadmuren het Alcazaba in gekatapulteerd. De actie van Ibrahim mocht dus niet baten. Sterker nog, enkele weken erna gaven de Moren zich alsnog over. Deze overgave wordt nog ieder jaar gevierd tijdens de Feria. Ook dit jaar weer, als deze éxtra lang duurt van 14 tot en met 24 augustus. Op de laatste dag is er een traditionele optocht, zoals die ook in 1487 plaats vond. Het katapulteren van het lichaam wordt, gelukkig, niet nagespeeld.
Sander de Klomp is eigenaar van Hotel Casa de las Mercedes in het centrum van Málaga. casadelasmercedes.com ditismalaga.nl. ES Life 48
Cafeteria Gourmet
Carihuela
Slagerij Stam
WIJ LOSSEN UW COMPUTERPROBLEMEN OP! Dankzij onze Nederlandse medewerker kunt u uw computerproblemen nu ook in uw eigen taal uitleggen.
Home & office visits, virus removal, disaster recovery, screen repair, IPTV (40 countries) software updates, managed IT services and much more from Málaga to Estepona. We are your experts in PC, laptop and Macbook repairs, cover all your IT needs and offer excellent remote support service. We also offer web design and development, social media marketing, site and email hosting and other business support services.
www.electronbox.net info@electronbox.net Phone (+34) 952 591 071
• • • • •
Aannemingsrecht Zakelijke zekerheden en Beslagrecht Huur en pachtrecht Vennootschapsrecht Contractenrecht
Filet Americain, belegde broodjes
Vleeswaren en salades
Gourmet, fondue en Barbecue schotels, diverse sauzen, kazen, wijnen en kant en klare maaltijden
Open van dinsdag t/m zaterdag van 11.00-21.00 De keuken is de hele dag open
Paseo Jesús Santos Rein Nº. 11 Edificio Vega, Portal 3 Fuengirola
• • • • •
Vermogensrecht Personen- en familierecht Aansprakelijkheids- en Verzekeringsrecht Erfrecht Wegverkeer
Adres: Avenida Carlota Alessandri 87 29620 Torremolinos - Rotonda Pez Espada Telefoon: 0034 672108573
Juridisch Advies Civiele & Strafrechtelijke Procedure Fiscaal Advies & Administratieve Ondersteuning
FRANCISKA SMIDT
NIEUW KANTOOR
EXPOSITIE
Mede oprichter Advocaat & Jurist Spreekt Spaans, Nederlands, Zweeds en Engels Gedreven en een doorbijter Lid van Ellas
Recent hebben wij een nieuw kantoor geopend voor allround Juridische, Fiscale & Administratieve Ondersteuning m.b.t. Onroerend Goed.
Momenteel hebben wij een expositie van het kleurrijke werk van de Nederlandse schilderes Petra Wilderink. Kom gerust eens langs om haar werk, waaronder het schilderij Love Life, te bewonderen.
LEGAL/CONVEYANCING DEPARTMENT (NIEUW)
LITIGATION DEPARTMENT & LO&AL ASESORIA FISCAL
Avda. Ricardo Soriano Nº5, edificio Espléndido 7ºB
Avda. Ricardo Soriano 29, Edificio Azahara II
Marbella, Málaga
Marbella, Málaga
+34 952 860 215
WWW.PROFESSIONALLAWINTERNATIONAL.COM
¿Higo o breva? Heel oplettende mensen zal het opgevallen zijn: in juni zijn er verse vijgen te koop en in september weer. Maar de vruchten zien er later in het jaar wel iets anders uit. De reden is heel simpel, het zijn verschillende vruchten ook al komen ze vaak van dezelfde boom. De vijgenboom is in dat opzicht een zeer unieke boom. In principe zijn in september de vijgen rijp, een wat kleinere vrucht die extreem zoet is. Maar er zijn bomen waarvan niet alle vijgen volgroeien, de kleine vruchtjes ‘overwinteren’. Het rijpingsproces gaat verder zodra de temperaturen weer gaan stijgen en zijn in juni eetrijp. Die worden ‘breva’s’ genoemd. Ze zijn groter en minder zoet dan vijgen.
ES Life 50
Groen
Hoe gaat het met de moestuin?
aan de Costa del Sol
Dit voorjaar begonnen we met de ESpecial Moestuin. Op een stukje grond èn op het terras verbouwen we onze eigen groente. Het hoogtepunt van dit experiment is in de zomer, tijd voor een tussentijdse evaluatie. Tomaten, aardappels, sla, courgette, aardbeien: de smaak is echt niet te vergelijken met die van groenten uit de supermarkt. En het idee dat je vlak voor het koken even wat uit de tuin kunt halen is ook erg fijn. In dat opzicht is het absoluut een geslaagd experiment. De hoeveelheid werk valt reuze mee, als alles eenmaal in de aarde (met mest) staat is het een kwestie van om de twee of drie dagen water geven en hier en daar eens wat onkruid weghalen. Het enige dat een beetje tegenvalt is het verbouwen op het terras. De speciale zak die we aangeschaft hebben is geen succes. Onder het zwarte plastic warmt de aarde behoorlijk op en de plantjes staan er wat zielig bij. De aubergine in pot doet het wel prima, de cherrytomaat ook maar dat is wel een tamelijk verwilderde struik geworden. Als je van opgeruimd en overzichtelijk houdt is het geen aanrader. Zodra de hitte voorbij is houden we het bij een paar potten met kruiden, ook altijd lekker om bij de hand te hebben.
Plannen voor het najaar
Planten groeien het beste als er mest door de grond gemengd wordt. Voor het beste resultaat meng je in augustus al een grote hoeveelheid door de aarde en laat het dan minstens 20 dagen rusten. Eind augustus zijn de temperaturen alweer aan het dalen en begint er een nieuw seizoen in de moestuin. Je moet er misschien nu nog niet aan denken, maar er komt een moment dat je zin hebt in stevige kost met diverse soorten kool. Aangezien het gemiddeld drie maanden duurt voor je een groente kunt oogsten moet je in september gaan poten. Bij de kweker kun je onder andere broccoli, bloemkool, boerenkool en rode kool aanschaffen. Geef de jonge plantjes vooral in de eerste dagen zeer regelmatig water. Zodra de wortels hun eigen weg hebben kunnen vinden is een keer per drie of vier dagen voldoende.
De moestuin in augustus en september
De tuin in het najaar
•
Zodra de temperaturen weer beginnen te dalen kun je weer actief aan de slag in de tuin.
• • •
Vanaf half augustus kun je weer aardappels poten (voor tips voor het kweken van aardappels in een zak, kijk op onze site) Sla kun je het hele jaar door verbouwen, plant ze dicht bij elkaar zodat onkruid geen kans krijgt In september kun je artisjokken planten De zaailingen voor witte en rode uien kunnen nu ook weer de grond in
Verwijder en vervang dode bloemen en planten. Meng weer een forse hoeveelheid mest door de aarde zodat er voldoende voedingstoffen aanwezig zijn voor een nieuwe groeiperiode. Eind september kun je voorzichtig beginnen met het snoeien van groene deel van struiken. Wacht met het snoeien van de houtige delen tot het voorjaar. ES Life 51
Installatie, reparatie en onderhoud van alle merken ¥ ¥ ¥ ¥ ¥ ¥ ¥ ¥ ¥ ¥
Airconditioning Verwarming Zonneboilers Warmtepompen Elektriciteit Camerabewaking Zonnepanelen Zwembadtechnieken Loodgieterswerken Alle technische problemen
Bij ons steeds de beste prijskwaliteit en service
www.allcoolheatingsolutions.com
Met ons advies onderneemt ú de juiste stappen in Spanje. Fiscaal & Juridisch Advies Spanje Nederland Aan- & Verkoopbegeleiding Onroerend Goed Spanje Belasting Aangiftes Spanje Nederland Overige fiscale en juridische diensten
Nederland: Breda | Spanje: Marbella (+34) 951 419 998 www.doorakkerstaxlaw.com info@doorakkerstaxlaw.com
& PARTNERS
COLUMN Wel of niet castreren? Met castreren van uw huisdier bedoelen we het verwijderen van de voortplantingsorganen, dus de eierstokken of de teelballen. Bij vrouwelijke dieren wordt het meestal steriliseren genoemd. Honden worden rond de 8e maand geslachtsrijp, katten tussen de 5 en 6 maanden. Als er niet met deze dieren gefokt gaat worden zijn er vele redenen uw huisdier te castreren. Voor de teef ten eerste om preventieve gezondheidsredenen. Een teef die tussen de 1e en 2e loopsheid gesteriliseerd wordt krijgt bijna nooit melkklier tumoren en kan geen baarmoederontsteking krijgen. Ze kan ook niet meer (schijn)zwanger worden en heeft dus duidelijk minder kans op suikerziekte. Ten tweede om praktische redenen, de teef heeft nooit meer uitvloeiing en is niet meer aantrekkelijk voor reuen. Een teef hoeft absoluut geen nestje gehad te hebben, dit heeft geen enkel voordeel voor de gezondheid van de teef. De voordelen van het castreren van de reu zijn de voortplanting, hun gezondheid en gedrag. Een gecastreerde reu heeft significant minder kans op rectale tumoren, prostaatkanker en testikel tumoren. Hij heeft minder noodzaak weg te lopen, te vechten om een teef te of om zijn territorium af te bakenen. Hij is niet meer gefrustreerd op zoek naar een loopse teef noch uit hij dit gedrag op de familieleden. Wij adviseren de leeftijd van 8 maanden voor kleine hondjes en 12 maanden voor de grote honden omdat zij langer doorgroeien. Als nadeel van castreren wordt vaak overgewicht genoemd. Daarom adviseren wij de eerste 3 maand na de ingreep 15 tot 30% (afhankelijk van het gewicht ervoor) minder te voeren. Want ieder pondje komt door het mondje! Voor de teef is het belangrijk dat ze op de juiste tijd (tussen 9 en 18 weken) na de loopsheid wordt gesteriliseerd. Bij sommige hondenrassen (ie de Ierse Setter) zien we een verandering na de sterilisatie, de vacht wordt dan wollig. Bij andere hondenrassen (ie Boxer) treedt later incontinentie op. Dit is de reden dat we adviseren eenmaal de teef loops te laten worden opdat de oestrogenen op de blaaskringspier kunnen inwerken. Het gedrag van de reu is mede bepalend of hij gecastreerd moet worden of niet. Hele onzekere/ onderdanige honden zijn vaak niet gebaat met het verlies van testosteron. Er is een tijdelijke (chemische) castratie mogelijk door middel van een chip die 6 maanden werkzaam is. Aangezien katten over het algemeen vrij rondlopen is het dringend aan te raden hen te castreren. De krolse poes schreeuwt de hele buurt bij elkaar en ovuleert bij de dekking dus zwangerschap gegarandeerd! De kater gaat op zoek naar de poes, markeert z’n territorium met penetrante urine, loopt weg en belandt in vechtpartijen als hij al niet wordt aan- of doodgereden.
Nazli van den Kieboom Dierenarts bij Pointer Clinic in Estepona. pointerclinic.com ES Life 53
COLUMN Laatste wijsheid Ik wil u niet te veel met verschillende ‘beurswijsheden’ confronteren, want zoals ik u al in de eerste column over dit onderwerp noemde, ben ik in algemene zin geen voorstander van algemene kreten over het beleggen. Waarom? Omdat dit kan afleiden bij het zelf bepalen van een visie, doelstelling, risico-acceptatie enzovoort. Toch heb ik de afgelopen maanden een aantal interessante stellingen van ervaren en succesvolle handelaren besproken. En vandaag weer één: De markt interesseert het niet op welke koers u gekocht heeft Uiteraard heeft iedere belegger zicht op de historische aankoopprijs van zijn belegging. Overigens zijn er wel verschillende visies mogelijk op de historische koers. U kunt bijvoorbeeld bij een rekening Binck Zelf Beleggen kiezen dat u standaard de koers van 1 januari van het betreffende jaar als ‘startpunt’ ziet, of de echte historische aankoopkoers van bijvoorbeeld een aantal jaren geleden. Maar welke van de twee u ook hanteert, in gesprekken met beleggers merk ik veel dat deze historische koers bepalend is voor de beslissingen. ‘Als de koers weer op € 10 staat dan gooi ik hem er uit’. Logisch, menselijk, ik weet het niet, maar eigenlijk maakt de historische koers naar de toekomst kijkend niet meer uit. Het is meer een kwestie van iemands ego, zodat uiteindelijk gezegd kan worden dat de trade niet fout was. Vraag: als u een aandeel op een bepaalde dag niet zou kopen, waarom zou u dat aandeel wel aanhouden in uw portefeuille? Met de beurswijsheid dat de beurs niet geïnteresseerd is in uw verleden met het aandeel, kunt u wellicht uw voordeel doen door de emoties opzij te zetten. En alleen na te denken over wat er vanaf dan wel of niet gaat gebeuren. Want dat is eigenlijk het enige wat telt! Alles of niets En nog iets waar beleggers niet altijd open voor staan: gedeeltelijk verkopen. Als u het alleen al in overweging neemt, ben ik tevreden. Zeker als u een keer aan de verkeerde kant zit met een belegging, dan heeft u dus meer mogelijkheden dan niets doen of alles te verkopen. Als u zich enerzijds zorgen maakt over het koersverloop, maar anderzijds ook vertrouwen heeft in een herstel, dan rijst het gevaar van besluiteloosheid. Een gedeeltelijke verkoop kan dan uitkomst bieden, als uw ego het natuurlijk toelaat!
Taco te Gussinklo, relatiemanager van BinckBank in Spanje taco.te.gussinklo@binckspanje.com / +34 952 924 011 / binckspanje.com
ES Life 54
De informatie in deze column is een momentopname en niet bedoeld als individueel beleggingsadvies of als een individuele aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. De beloning van Taco te Gussinklo staat/stond/zal niet direct of indirect in relatie (staan) met zijn specifieke aanbevelingen of standpunten in deze column
HAK & REIN VOS
DENK OOK AAN UW NABESTAANDEN IN NEDERLAND. REIZEN IS NIET MEER NODIG. WIJ HOUDEN KANTOOR IN NEDERLAND EN SPANJE!
JURIDISCH ADVISEURS EN NOTARISSEN
AL MEER DAN 10 JAAR UW NEDERLANDSE NOTARIS AAN DE COSTA DEL SOL Kantoren
De Nederlandse notarissen van Hak & Rein Vos Juridisch Adviseurs en Notarissen zijn specialisten in:
Spanje, Costa del Sol, Marbella, Calle Jacinto Benavente 23 Spanje, Costa Blanca, El Albir/l’Alfàs del Pí, Carrer W.A. Mozart 3 Nederland, Lelystad, Meentweg 8
• het opstellen van testamenten • het opstellen van levenstestamenten • het opstellen van tweetalige volmachten • het maken van een (fiscale) nalatenschapsplanning • het afwikkelen van nalatenschappen voor Nederlanders (met bezit) in Spanje.
Afspraken per Skype of bij u thuis zijn ook mogelijk.
Contact
Benieuwd? Kom langs voor een gratis testamentcheck of intakegesprek.
Mail: info@erfrechtinspanje.nl Web: www.erfrechtinspanje.nl Telefoon: 965.020.254 (vanuit Spanje) Telefoon: 0320-247394 (vanuit Nederland)
ARCHITECTUUR URBANISME DUURZAAMHEID
Wij maken dromen waar.
Een comfortabel en betaalbaar huis.
952 89 39 58 info@a4tecnicos.com www.a4tecnicos.com
Met uw wensen als leidraad, helpen wij u met het kopen van het plot, het ontwerpen van het project en het selecteren van materialen en machines. Wij begeleiden de bouw zodat u uiteindelijk geniet van een kosteneffectieve woning met duurzame langetermijnwaarde.
Biologische markten in de provincie Málaga Biologische producten zijn vaak smaakvoller, gezonder, seizoensgebonden en komen van dichtbij. Met consumptie ervan geef je de wereld een klein zetje in de goede richting. Maar waar vind je die producten als je op vakantie bent, of verblijft in een land waar je nog niet honderd procent thuis bent? Om je bij die zoektocht te helpen, ging ESpecial Life op zoek naar de belangrijkste biologische markten die in de provincie Málaga worden georganiseerd. Tekst & foto’s: Else Beekman
In het binnenland van de Costa del Sol liggen twee enorme 'groentetuinen' rond de rivier Guadalhorce en in de streek La Axarquía. Van alle landbouwers en boeren die gebruik maken van de vruchtbare grond en het gunstige klimaat in de provincie Málaga kiezen er steeds meer voor een biologische en duurzame benadering. Dus wie weg wil blijven van toxische stoffen, additieven of chemische bereidingswijzen kan ook in het uiterste zuiden van Spanje terecht. Hoewel veruit het grootste deel van de productie van biologische levensmiddelen in Spanje nog het buitenland als bestemming heeft, neemt het aandeel biologische producten in de schappen van supermarkten toe. Her en der langs de kust en ook in de stad Málaga openen winkels die zich compleet op een biologisch aanbod toeleggen hun deuren.
ES Life 56
Heb je geen biologische winkel in de buurt? Dan kun je terecht bij één van de vele biologische (boeren)markten in de provincie. Er is elke zaterdag en zondag wel ergens een markt waar je terecht kunt voor producten direct van de boer en producten die honderd procent biologisch zijn, zoals groenten, fruit, noten, zaden, pitten, honing, jam, olijfolie, wijn, kaas, zuivel, kruiden, vlees, eieren, meel, pasta, visconserven of natuurlijke zeep. Vaak is er op die 'mercadillos ecológicos' ook een plek waar je iets kunt eten en drinken en hoe leuk is het om een praatje te maken met de producent van de artikelen die je er koopt. Op sommige van de markten kun je niet alleen levensmiddelen maar ook ambachtelijke streekproducten zoals handgemaakte waaiers, rieten manden, keramiek, espadrilles, tassen, hoeden of textiel kopen.
De feiten op een rijtje Wanneer is een product biologisch?
In Spanje worden biologische producten aangeduid met de termen ‘biológico’, ‘orgánico’ en ‘ecológico’. Volgens het ministerie van Landbouw, Visserij en Voeding (MAPA) is biologische productie ‘afkomstig van levensmiddelenbedrijven en –producenten die de beste milieupraktijken combineren met een hoge mate van biodiversiteit en behoud van natuurlijke hulpbronnen. Daarbij worden veeleisende normen op het gebied van dierenwelzijn toegepast volgens de voorkeuren van bepaalde consumenten. Het weglaten van chemische (bestrijdings) middelen is dus niet het enige dat nodig is om een product als biologisch te kunnen beschouwen’. Alle biologische producten dienen het Europees biologisch keurmerk te hebben.
Andalusië en Málaga
Volgens gegevens uit 2018 van de regionale regering zijn er in Andalusië in totaal 15.401 producenten van biologische producten. Hiervan zitten er 1.802 in de provincie Málaga, dat daarmee na Almería, Granada en Córdoba de vierde plek in de deelstaat inneemt. Málaga beschikt over 36.270 hectare grond van de in totaal één miljoen hectare in heel Andalusië waarop biologische producten worden verbouwd. Olijfboomgaarden nemen het grootste deel hiervan in met 4.118 hectare, gevolgd door citrusvruchten (2.206) en noten (2.052). Daar komen subtropische vruchten en granen nog bij. Málaga staat aan kop in Andalusië wat betreft industriële activiteiten op biologisch vlak. Hier gaat het om bedrijven die biologische levensmiddelen bewerken, verwerken en verpakken.
Biologische landbouwareaal Spanje
Spanje is het Europese land met het grootste aantal hectares (2 miljoen) waar biologische producten op worden verbouwd. Het land wordt in dit opzicht gevolgd door Italië met 8 procent minder, Frankrijk met 16 procent minder en Duitsland met 45 procent minder. Van alle biologische productie in de Europese Unie vertegenwoordigt Spanje 17 procent, Italië 15 procent, Frankrijk 14 procent, Duitsland 9 procent. Binnen Spanje vertegenwoordigen de autonome regio's Andalusië, Castilië-La Mancha, Catalonië, de regio Valencia en Extremadura 83 procent van de volledige oppervlakte waarop biologische producten worden verbouwd.
Consumptie biologische producten
Wat betreft de consumptie van biologische producten staat Spanje in de onderste regionen van de ranglijst. Tachtig procent van wat in Spanje wordt gemaakt, heeft als bestemming het buitenland: vooral Duitsland, Scandinavië, Zwitserland en Nederland. Spanjaarden geven per hoofd van de bevolking 36,33 euro uit aan biologische producten. Dat is een toename van 12,5 procent ten opzichte van 2015. Ter vergelijking: Duitsers besteden hieraan meer dan 250 euro per jaar. In de laatste tien jaar nam het aantal producenten in de biologische sector toe tot 41.871 (51%). Van alle producenten vertegenwoordigt de meerderheid de landbouw (86%). Hier gaat het vooral om granen, olijven, noten, wijngaarden, peulvruchten en groenten.
ES Life 57
Waar moet je zijn? Eerste weekend van de maand Zaterdag: Marbella van 10 – 14h in de Avda. España, Pinar de Elviria. Zondag: Gedeeltelijke biologische markt in Cártama van 10 tot 14 uur in het park van de wijk Los Naranjos, tegenover het tankstation. Zondag: Rincón de la Victoria in de ochtend op Plaza de la Constitución. Tweede weekend van de maand Zaterdag: Málaga van 10 tot 14 uur in de Paseo de Reding in de wijk La Malagueta tussen de zee en het historische centrum. Zaterdag: Alhaurín el Grande in Calle Real (voetgangersstraat in het oude centrum) van 10 tot 14 uur. Zondag: Mijas, Las Lagunas van 10 tot 14 uur in Parque de Andalucía. Derde weekend van de maand Zaterdag: Marbella – Nueva Andalucía van 10 tot 14 uur in Paseo Ramón Garzón. Zaterdag: Coín op Plaza de la Villa van 10 tot 14 uur. Zondag: Benalmádena van 10 tot 14 uur op het feriaterrein van Arroyo de la Miel naast Parque Paloma in de ochtend. Vierde weekend van de maand Zaterdag: Málaga, Parque de Huelín (ten westen van de haven bij Paseo Marítimo Antonio Machado) in de ochtend.
ES Life 58
Laatste zondag van de maand La Cala de Mijas van 10 tot 14 uur aan de Boulevar de la Cala tegenover de Tenencia de Alcaldía (gemeentehuis). Pizarra op de Plaza de la Cultura van 10 tot 14 uur.
Wekelijkse biologische markten Benajarafe, elke zaterdag van 10 tot 14 uur in Garden Center Florymar. La Viñuela, elke zaterdag op de Carretera Vélez-La Viñuela, km. 39 van 10 tot 15 uur. Estepona, elke zondag van 10 tot 14 uur een markt met een combinatie van 'artesanía' (ambachtelijke producten) en biologische producten op Plaza ABC. Coín, elke zondag is er een markt met een gecombineerd aanbod van levensmiddelen (niet uitsluitend ecologische) direct zonder tussenpersonen aangeboden door de producent en ambachtelijke snuisterijen. Van 9:30 tot 14:30 uur aan de Carretera de Coín-Cártama (Avenida de España) bij het winkelcentrum La Trocha.
Online verkoop producten
biologische
Mocht je niet in staat zijn een van de bovengenoemde versmarkten te bezoeken, dan kun je ook steeds beter online terecht. Biomilanes. com is een familiebedrijf dat biologische producten verbouwd op 30.000 vierkante meter grond in de gemeente Cártama. Via de website worden bestellingen bezorgd in Málaga, Cártama, Alhaurín de la Torre, Alhaurín el Grande en langs de kust van Torremolinos tot en met Estepona en van La Cala del Moral tot Vélez-Málaga. Je kunt kisten met seizoensgebonden groenten en/of fruit bestellen en alle producten zijn los te bestellen. Bobalén is een familiebedrijf uit Pizarra die ook biologische producten online verkoopt via www.bobalenecologico.es en hetzelfde geldt voor www.biovega. es uit de omgeving van Antequera en www.guadalhorceecologico. es met producten uit de Valle de Guadalhorce.
Meer informatie
De vereniging Guadalhorce Ecológico (www.guadalhorceecologico.com) vertegenwoordigt biologische bedrijven uit de streek Valle de Guadalhorce. De meeste hierboven genoemde biologische markten worden door Guadalhorce Ecológico georganiseerd. Sabor a Málaga is het merk dat door de provincie Málaga is opgericht om lokale en authentieke producten uit de provincie te promoten. Op de website www.saboramalaga.es/ ecologicos/ is een hoofdstuk gewijd aan biologische producten. Je vindt er een overzicht van biologische producenten en biologische winkels of bedrijven waar je terecht kunt, bijvoorbeeld kaasmakerijen, olijfolieproducenten etc. ES Life 59
COLUMN De vallei van het geluk Als je vanuit Granada naar het zuiden rijdt kom je langs de Valle de Lecrín. Je rijdt de afslag naar de vallei makkelijk voorbij, want vanaf de A7 van Motril naar Granada zie je eigenlijk niets dat in het bijzonder je aandacht trekt. Maar iedereen die om een of andere reden tóch besluit hier af te slaan wordt onmiddellijk beloond. De sfeer is anders, het is hier groener groen, de bloemen bloeien talrijker en zijn intenser van kleur, het oogt hier op de een of andere manier vriendelijker. De boomgaarden produceren overvloedig citrusfruit, olijven, granaatappels en amandelen. Het water dat van de Sierra Nevada naar beneden stroomt, wordt in twee glinsterende stuwmeren opgevangen. Wij namen drie jaar geleden voor het eerst de afslag naar deze Vallei van het Geluk, de naam die de Moren de Lecrin Vallei gaven. We voelden ons er direct thuis, zozeer dat we er inmiddels een huis hebben gekocht. In dit prachtige gebied starten we met ons project “AndarLucia”, waar we mensen laten kennismaken met de rijkdom uit verschillende culturen, die zich hier in overvloed toont. Dat heeft alles te maken met de rijke geschiedenis van Spanje, waar vele eeuwen geleden verschillende culturen in redelijke harmonie vreedzaam samenleefden. Hun onderlinge inspiratie leidde tot een ongekende economische, wetenschappelijke en kunstzinnige ontwikkeling en welvaart. De stichting die we daartoe hebben opgericht spant zich in om deze visie van samenwerken versus uitsluiten onder de aandacht te brengen. Zo wordt een bijdrage geleverd aan het bewustzijn, dat wederzijdse culturele inspiratie onderling begrip en een bloeiende maatschappij opleveren. Daarnaast richt de stichting zich op milieu-educatie en productontwikkeling. Het erfgoed van AlAndalus wordt zo levend gehouden. “Wat toen kon, kan nu ook!”, vinden wij. Via de stichting en het project AndarLucia worden de verborgen schatten van deze streek opnieuw zichtbaar gemaakt. De activiteiten hebben een variërend karakter, van gastronomie en educatie tot culturele evenementen, lezingen en workshops, met als doelstelling het beleven van de schoonheid, wijsheid en kennis van deze culturen. Via onze “innovation hub” worden samen met lokale producenten nieuwe producten ontwikkeld. Soms horen we mensen zeggen: “Dat klinkt aardig, maar de kaliefen, emirs en koningen uit vroeger tijden gingen elkaar in deze streek ook te lijf ”. Dat klopt, maar belangrijk is, dat er langere perioden van samenwerking en bloeiende welvaart waren. Focus dus op het positieve en de mogelijkheden. Niet ‘Zoek de verschillen (tussen culturen)’, maar ‘Wat kun jij waar ik iets van kan leren?’. Wish us luck, het wordt een mooie uitdaging en we geloven erin.
ES Life 60
Bianca en Cees hebben jarenlang trainingen ontwikkeld en gegeven over bewustzijn en LevensKunst. Zij hebben over dit onderwerp boeken en columns geschreven. Zij wonen deels in de Lecrin Vallei net onder Granada. Ook wel ‘de vallei van het geluk’ genoemd. Zij werken daar aan een project over de vergeten schatten van Andalusie. Op de website www. andarlucia.com kan je er alles over lezen.
PLATINUM CAR PARKING +34 951 402 866 | +34 695 982 031
persoonlijke service 24 /7 * betrouwbare airport valet parking * geen wachttijd voor pendelbussen * persoonlijk ophalen en afleveren auto bij aankomst en vertrek * lange termijn tarieven al vanaf € 1,35 per dag * binnen en buiten parkeren beschikbaar
gratis wassen (als u vertelt deze advertentie te hebben gezien in dit blad) Engels sprekend. www.carparkingatmalagaairport.es platinumcarparking@gmail.com
KriAgg Projects S.L. CONSTRUCTIE & TECHNIEK Onze projecten:
Architectuur & ontwerp. Bouwvergunningen & - certificaten. Alle houtwerk. Keukens & inrichtingen. Luxe badkamers & walk-in douches. Luxe zwembaden, watervallen & spa’s. Terrassen. Exclusief afgewerkte interieurs & exterieurs. Glas & roestvrijstaal projecten. Luifels & trappen. Verwarming. Ventilatie. Airconditioning. Koel- & warmtepomp. Loodgieterswerk. Electrische installaties. Home automation. Zonneënergie. Fotovoltaïsche energie. Wind energie. Technisch onderhoud & reparaties.
Alleen het allerbeste!
+34 627 914 769 - info@kriaggprojects.com - www.kriaggprojects.com
DECOR
SHADE
HOMES
EVENTS
Showroom: Carril de Picaza 30, 29670 San Pedro | www.acoola.eu | info@acoola.eu | +34 951 569 655
COLUMN Sombra “Un sombra descafeinado, por favor”. Dit is hoe ik standaard mijn koffie bestel in een Spaans barretje. Wie in Málaga of nabije omgeving woont weet dat je je koffie op heel wat verschillende manieren kunt bestellen. Café solo, nube, cortado, mitad om er meteen maar een paar te noemen. Mijn favoriete koffietje is dus een ‘sombra’, wat ‘schaduw’ betekent. Koffie met veel melk, een soort koffie verkeerd, in mijn geval decafé, ik hou ervan, bij voorkeur in een glas. In Málaga hangt bij Café Central aan Plaza de la Constitución een tegeltableau waarop alle soorten staan uitgelegd, erg handig! Zomers lopen de temperaturen meestal flink op en dan bestel ik die ‘sombra’ vaak ook letterlijk. In de schaduw is het namelijk nog een beetje uit te houden, al kan het ook daar nog behoorlijk warm zijn. Zolang mogelijk aan de schaduwzijde van de straat blijven lopen behoort tot een van mijn overlevingsstrategieën. En als de schaduw niet genoeg verkoeling biedt, zit er maar een ding op; naar binnen! Afkoelen in de airco van kantoor of winkelcentrum of bij het vriesvak van de supermarkt. In veel steden en dorpjes is het in juli en augustus op straat tijdens de siësta redelijk uitgestorven. Op een handjevol toeristen na die het ogenschijnlijk geen probleem vinden om gutsend van het zweet door de stad te sjokken. Ik moet eerlijk toegeven dat ik me hier vroeger toen ik op vakantie was ook schuldig aan heb gemaakt. Nu weet ik wel beter en laat het wel uit mijn warme hoofd. Waar ik woon, buiten Málaga op platteland, is het in de zomer nog een paar graden warmer dan in de stad. Airco en een batterij aan ventilatoren helpen ons de zomer door. ‘s Nachts zetten we alle ramen open zodat het een beetje af kan koelen. Al kan het op de heetste dagen soms zelfs ‘s nachts nog 30 graden blijven. Overdag is het dan zaak om alle ramen en luiken potdicht te houden. Toen ik naar Spanje verhuisde had ik nooit kunnen bedenken hoezeer ze ook hier met het weer bezig zijn. Alleen Nederlanders praten en klagen over het weer, toch? Niets bleek minder waar, de Spanjaarden klagen minstens zo hard. Het is te warm, te droog, te nat of te koud. Menig Spaanse schone verzucht, met waaier in de hand, dat het maar weer gauw winter mag worden. Mooie uitvinding trouwens die waaier. Naast dat ze er vaak prachtig uitzien, geven ze instant verkoeling. Mocht je trouwens in de zomer toch van je koffietje willen blijven genieten en het er niet nóg warmer van krijgen, dan heb ik een tip voor je. Bestel eens een café ‘con hielo’, wat koffie ‘met ijs’ betekent. Het is even wennen zo’n ijsklontje in je hete koffie, maar verkoeling is verzekerd. Let er wel op dat je het ijs in een apart glas laat serveren en de koffie in een groot glas anders wordt het een grote knoeiboel. Gebruik je suiker? Laat die dan eerst oplossen voordat je het ijs erin doet, suiker lost namelijk niet goed op in koude vloeistof. ¡Que aproveche!
Joyce van Ombergen-Jong Internship & personal coach jongleren.es / yourjourney.academy ES Life 63
GRILL DEL PUERTO Puerto Banus 1ste lijn Tel : 952 811 686 www.grilldelpuerto.com open van 13:00 tot laat Dress code : Casual Elegant
Belgische keuken specialiteit : houtskool grill
Voor fijnproevers en wijnliefhebbers
Nieuw : Tiny Tastings Een selectie uit onze kaart als kleine degustatiegerechtjes. Kleine proeverijen met een lekker glaasje wijn. De perfecte oplossing voor de minder grote honger.
RANCHO GRILLE Ctra. de Cรกdiz - Urb Carib Playa Cambio de sentido LAS CHAPAS exit km. 194 Tel : 952 831 922 www.grillerancho.com open van 17:00 tot laat Dress code : Casual Elegant
AGENDA KUNST / MUZIEK
EVENEMENTEN
Banksy - the art of protest 24 mei - 15 september La Térmica - Málaga latermicamalaga.com/exposiciones/
Nachtelijke bezoeken Jardín Botánico 16 augustus, 21.30u www.laconcepcion.malaga.eu/
Orquesta Filarmónica 12 & 13 september, 20u - Teatro Cervantes www.teatrocervantes.com
We love Queen, the musical 20 aug, 21.30u - Auditorio Felipe V - Estepona www.tafestepona.com Noche del Vino 15 augustus - Cómpeta Feria de Málaga 15 -24 augustus Festival 3 culturas 22 - 25 augustus - Frigiliana www.frigiliana.es
SPAANSE FEESTDAGEN 15 augustus Maria ter Hemelopneming
NEDERLANDSTALIGE CLUBS COSTA DEL SOL Marbella Dutch Business Club (marbelladutchbusinessclub.nl) Ledenbijeenkomsten eerste dinsdag van de maand
Belgian Business & Community Club (bbcce.be) 10 oktober- networking event Nederlandse Club Costa del Sol (nccs.es) 13 oktober - jubileumfeest
Ellas (ellas-spanje.nl) Ledenbijeenkomsten tweede dinsdag van de maand evenement vermelden? stuur een e-mail naar info@especial-life.com
ES Life 65
NEDERLANDSTALIGE HULPVERLENERS HUISARTSEN Alhaurin el Grande Medical Centre Alhaurin - Ch. M van Meer 952 597 230 El Morche Mar y Salud - Bernadette Veeger - 952 532 065 Fuengirola Medisch Centrum PG - Henri Guemal - 952 461 992 Nerja Medical Clinic Nerja - Rik Heyman - 952 526 775 Nueva Andalucía Centro Medico Romano - Carlos Azcona 952 810 154 Torremolinos J.O. Landman - 952 388 872 Frank Buster - 952 380 279 TANDARTSEN Marbella Clinica Dental Soriano - Leonard Pelzer 951 317 021 Clinica Dental Doctor Wouter Teng 952 827 392 Mijas Johan Alphons Kools - 952 475 972 Nueva Andalucia Dental Arts - Jose Luis Morena Miranda 952 817 110 Torremolinos Clinica Monte Blanco - Snezana Kools 661 470 111 FYSIOTHERAPIE / OSTEOPATIE / MASSAGE Pizarra / Coín Markus Link fasciatherapie & massage- 684 123 107 Benalmadena Body Center - Mireille Rinchard - 607 153 025 Fuengirola/Mijas Marielle de Bruin - 670 663 910 Stanley Groot - 952 933 975 Marbella Centro de Fisioterapia Roda Robina vd Berge - 639 926 228 Patrick Vervaeke - 691 320 710
Monda Craniokracht - Sophie Pothoven - 647 677 365 Nerja Fisioterapie Holandesa - Rutger - 952 526 881 Torremolinos Fisioterapia PlayaMar - Desiree - 952 123 742 ORTHOPETEN Marbella Dr Marc Bosquet - 952 771 637 Nerja Ortopedia Chatelin - 685 773 857 UROLOOG Marbella Urologie Marbella - Wim de Bruyn - 619 992 369 THUISZORG Algarrobo Costa Miranda van Poortvliet van Tiel - 618 552 919 Benalmadena Anneke Verhoeff - 619 287 481 Fuengirola Bep van de Bremer - 687 487 291 El Morche Mar y Salud - Jolanda de Kuijer - 676 991 443 PSYCHOLOOG Marbella Marlies van Boxtel - 697 878 694 Mijas/Fuengirola Clinica Monte Blanco Maryna Khorolska - 657 198 928 Nerja/Málaga Gerlinda Smit - 669 579 996 DIERENARTSEN Estepona Pointer Clinic - Nazli Kreft - 952 804 165 Tamara Veterinary clinic - Marcel Vet - 952 795 049 Nueva Andalucía Pointer Marbella - André Evers - 952 906 626 algemeen noodnummer 112
Voor correcties of toevoegingen: stuur een e-mail naar info@especial-life.com
ES Life 66
NEDERLANDSTALIGE ONDERNEMERS Baika & Erik Bablo Marbella makelaar regio Marbella info@bablomarbella.com bablomarbella.com
B
Saskia Gruijters & Martin Faessen WeCare Mortgages Hypotheken in Spanje info@wecaremortgages.com Spanjehypotheek.com
BaBlo MARBELLA
Lynn Van Wilderode Primrose Real Estate info@primrose-realestate.com Belgische Costa del Sol makelaar primrose-realestate.com
Barbara De Swaan Orange Insurances barbara@orangeinsurances.com Verzekeraar voor Nederlandstaligen orangeinsurances.com
Zigtema Idiomas Asociación Parasol Costa del Sol Onderwijs in de Nederlandse taal zigtema.com - nscds.nl (+34) 649 335 336
Barbara Ingenbleek EuroEconomics marbella@euroeconomics.com Advocaten en accountants euroeconomics.com
De tuinmeubelspecialist met 13.000m2 expositie info@detropen.es A7-salida 272 Vélez Malaga detropen.es
Rens Zwanenburg lzwanenburg@interchem.nl InterChem - InterGreen - Marbella Sterk in duurzaam verven inter-green.eu
Hakotrans Verhuizingen Pol. ind. la Vega del Cañadón Nave 13a, 29649 Mijas. Tlf. 952 587 619 hakotrans.com
Roger’s Linnerie / Bornelli by Kees Diks Slaapspecialisten Avenida Carlotta Alessandri 158 Torremolinos rogerslinnerie.com
Residencia Estates Uw droomhuis aan de Costa del Sol Telf. +34 952 85 00 01 residenciaestates.com
JongLeren.es Joyce van Ombergen-Jong Stage- en projectbemiddeling in en rond Málaga jongleren.es
AJ Automotive Services Auto invoer – uitvoer – transport – ITV Telf +31 492 477 522 +34 617 781 091 invoerinspanje.nl
Andalucía Specialist NVM-gecertificeerd aankoopmakelaar Bas Mulders & Angelique van Luijn www.andaluciaspecialist.com
Uw bedrijf in een kadertje? Stuur een mail naar: sales@especal-life.com
ES Life 67
VERGROOT UW KANSEN LEER MEER OVER BELEGGEN BIJ DE BINCK ACADEMY IN MARBELLA
BELEGGEN BRENGT RISICO’S MET ZICH MEE. JE INLEG KAN MINDER WAARD WORDEN.
www.binckspanje.com info@binckspanje.com +34 952 924 011