ESPECIAL over het leven aan de costa del sol
TOPSTRANDEN IN ANDALUSIË EEN OVERZICHT
OP NAAR HET DAK VAN AXAGUÍA VERSLAG VAN BEKLIMMING
17 NR.
JULI 2017
EXIT ROAMING KOSTEN
JULI 2017
OP PAD MET LANDBOUWER PAVÓN AFVALVERWERKING IN MÁLAGA NEDERLANDSE STUDENTEN IN BELGIEË
TomateHueveToro DE GROENTEKONING VAN DE GUADALHORCE
Reservations: (+34) 952 932 780 info@maxbeach.com - www.maxbeach.com A7/N340 - Km 198.1 - Riviera del Sol - Mijas Costa
News & Info: MaxBeachSpain MaxBeachSpain MaxBeachSpain
Live entertainment EVERY DAY THROUGHOUT THE SUMMER @ MAX BEACH SUN CLUB
LIVE POOLSIDE DJ SETS
MÚSICA EN VIVO LAURA OLDFIELD TODOS LOS MARTES EVERY TUESDAY
FELIPE MADRID TODOS LOS VIERNES Y SÁBADOS EVERY FRIDAY & SATURDAY
LEONARDO LA PERUTA TODOS LOS DOMINGOS + MIÉRCOLES 19 JULIO EVERY SUNDAY + WEDNESDAY 19 JULY
TMAR MIÉRCOLES 12 JULIO / WEDNESDAY 12 JULY MIÉRCOLES 26 JULIO / WEDNESDAY 26 JULY JUEVES 3 AGOSTO / THURSDAY 3 AUGUST
ZOE LOUISE JUEVES 13 JULIO / THURSDAY 13 JULY JUEVES 20 JULIO / THURSDAY 20 JULY
JADE LAW JUEVES 27 JULIO / THURSDAY 27 JULY MIÉRCOLES 2 AGOSTO / WEDNESDAY 20 AUGUST
Design: [theRoom1.0] Model: Eileen Soepenberg Photos: David Rodriguez & Pepo Alcalá Location: Max Beach Sun Club Stylist: Zhanet Filipova Make up: Chantal García Hair: Carmen Solís
colofon
ESpecial Life is een maandelijks GRATIS glossy magazine met actuele website en een digitale nieuwsbrief. Mail ons uw suggesties, vragen, tips, opmerkingen of als u wilt inschrijven voor de nieuwsbrief of wilt adverteren in het magazine of op de website. info@especial-life.com Dutch glossy magazine, FOR FREE, with monthly editions. Also a website with weekly columns, information and a newsletter. Please do email us your questions, tips, remarks or if you would like to advertise at the website or magazine or wish to subscribe for the newsletter. info@especial-life.com ©2014-2017 publisher Luc Daels alle rechten voorbehouden Sales Michel Lageirse +34 630 992 688 sales@especial-life.com
ESpecial Life team: Luc Daels (redactie), Michel Lageirse (sales) Marieke Vaandrager (vormgeving) Verder werken mee: Else Beekman Erik Blankenstein Nazli Kreft van den Kieboom Maria Kupers Maria Beddeleem Nelly Van de Winckel Stijn Govaert Susanna Verboon Yvo Cools Rens Zwanenburg Andre Vandenbroele
INHOUD EEN GREEP UIT DE INHOUD:
pagina 06
TOPSTRANDEN IN ANDALUSIË pagina 16
NEDERLANDSE STUDENTEN IN BELGIË pagina 30
DAGJE MEE MET LANDBOUWER PAVÓN pagina 36
ALLES OVER DE GROENTENKONING VAN DE GAUDALHORCE: DE TOMAAT pagina 46
EXIT MET DE ROAMING pagina 55
OP BEZOEK BIJ AFVALVERWERKINGS CENTRUM LOS RUICES IN MÁLAGA pagina 62
OP NAAR HET DAK VAN DE AXARGUÍA
EN NOG VEEL MEER....
Wekelijks nieuwe artikelen op www.especial-life.com
ESpecial Life Magazine
@ESpecialLifeMag ES LIFE | 4
17
06
VOORWOORD
16 30
De maand juni was voor mij een bijzonder verrijkende ontdekkingsmaand. De haringparty’s die ik heb mogen meemaken hebben mij overtuigd dat Nederlanders kunnen feesten gelijk de beesten, drinken gelijk geen ander maar vooral genieten van het lekkere leven. Uit volle borst, met vette haring tussen de tanden, Hollandse kaas in de handen zongen en dansten ze alsof het een tv opname was van “Dutch have talent” of “The voice of Holland”. Met haarpijn van het feesten kan je best uitwaaien op een van de prachtige stranden van Andalucia, ESpecial Life geeft graag een kort overzicht van Topstranden in de regio. Kan een multi-culturele samenleving bestaan? Een cultuur is een stel overeenkomen regels aanvaarden en nakomen om in een gemeenschap te kunnen samen leven? Onze jongeren zijn opgegroeid in een multiculturele omgeving en zelfs zij worden verrast door de cultuurverschillen tussen Belgen en Nederlanders. We brengen een artikel hoe Nederlandse studenten die in Vlaanderen komen studeren dit ervaren. Vanessa Van Camp legt uit waarvoor BBCCE staat en nodigt iedereen uit op het Witte Feest PUR BENELUX op 22 en 23 juli waar Belgische, Nederlandse en Luxemburgse bedrijven en dienstverleners kunnen netwerken in een feestelijke sfeer op een unieke locatie in San Pedro de Alcantara. Allen daarheen!
36 55
En ga je daar niet heen dan kan Else Beeckman uitleggen wat je in Málaga allemaal kan beleven in haar nieuwe Malaga gids. Susanna Verboon neemt ons mee naar de Koning van de Guadalhorse, el tomate Huevo Tore. In de streek Guadalhorce (ten noordwesten van Málaga), ook wel de ´huerta´ (groentetuin) van Málaga genoemd, worden wel veertig verschillende tomatenrassen geteeld. La Tomatina of het tomatenfeest in Bunol vindt plaats de laatste woensdag van augustus. Direct na afloop van het gevecht beginnen alle inwoners met de grote schoonmaak. De avond voor het gevecht worden er grote pannen met heerlijke paella klaargemaakt boven grote houtvuren. En van schoonmaak gesproken, Rens Zwanenburg gaf een rondleiding en uitleg over het vuilophaalbedrijf Limasa. Afval van de gemeenten Benahavís, Benalmádena, Casares, Estepona, Fuengirola, Istán, Manilva, Marbella, Ojén, Torremolinos en Mijas wordt vervoerd naar de vuilverwerking van de Mancomunidad de Municipios Costa del Sol Occidental in Casares, dagelijks komt daar 3 miljoen kilo afval aan. Om dit allemaal vlotjes te laten verteren stel ik voor om een plekje in de schaduw te zoeken, een glaasje frisse fruitige witte wijn te serveren, en te genieten van jouw Especial life magazine nr 17.
62
Luc Daels ES LIFE | 5
natuur
n e d n a r t s Top- lusieë a d n A in VAN OOST NAAR WEST DE BESTE STRADEN VAN DE ANDALUSISCHE KUSTPROVINCIE ES LIFE | 6
natuur
Het is weer zomer! In het binnenland neemt de kwaliteit van het leven met het stijgen van het kwik rechtevenredig af. Dat zie je het duidelijkst in dorpjes en steden ver van de kust. Gesloten rolluiken, geen hond op straat, zinderend asfalt en pas weer na negen uur 's avonds weer leven op straat. De enige plek waar het nog een beetje uit te houden is, is aan zee. De meesten die in AndalusiĂŤ woonachtig zijn of er regelmatig terugkeren voor een vakantie hebben al wel een vast strand-adres. Voor wie dat niet heeft, brengen we hier ter inspiratie wat bijzondere stranden onder de aandacht. Voor sommige moet je wat verder rijden, maar ze zijn vaak zo mooi dat het absoluut de moeite waard is om er op een dag de koelbox en parasol voor in de kofferbak te gooien en met de airco op de hoogste stand te gaan rijden. Per Andalusische kustprovincie stellen we van oost naar west een paar stranden aan je voor. Tekst Else Beekman ES LIFE | 7
natuur
HIER VIND JE DE ENIGE WOESTIJN VAN EUROPA
Almeria
In Almería ligt het natuurgebied Cabo de Gata – Níjar. Niet vernoemd naar een kat, maar naar agaat, het mineraal dat hier vroeger werd gewonnen en ágata heet in het Spaans. Hier vind je de enige woestijn van Europa. Het landschap is verlaten, vulkanisch, dor, droog en daarom op een surrealistische manier prachtig. De mooiste stranden liggen er verborgen en het massatoerisme heeft ze nog niet ontdekt. Wil je er een uitstapje maken, breng dan een bezoek aan de filmstudio's in de woestijn. Hier werden in de jaren vijftig en zestig de spaghettiwesterns opgenomen met – onder vele andere beroemdheden - Clint Eastwood. De provinciehoofdstad Almería is ook leuk een middag te bezoeken.
1. Playa los Muertos Het 'strand van de doden' heet zo omdat het vroeger bekend stond als strand waar veel schipbreukelingen aanspoelden. Het is voor kleine kinderen en oudere mensen die wat moeilijker ter been zijn niet gemakkelijk toegankelijk. Je komt er via een lang, steil wandelpad. Bovendien is zwemmen er met harde oostenwind (de levante) zelfs gevaarlijk. Toch is het meer dan de moeite waard vanwege de dramatische rotsen, het kraakheldere water en de moeilijke bereikbaarheid, waardoor het er nog erg maagdelijk bij ligt. Hier moet je vanwege de afwezigheid van horeca zelf voor je natje en droogje zorgen.
2. Playa del Monsul Nergens anders is de vulkanische oorsprong van deze streek zo goed te zien als op Playa del Monsul. Steven Spielberg koos het als decor voor zijn film 'Indiana Jones and the last crusade'. Midden op het fijne zand en in het kristalheldere water ligt een enorme rots voor de nodige schaduw op de heetste dagen. Er is geen horeca dus je moet zelf zorgen voor eten en drinken en een parasol.
a d a n Gra
HIER HEEFT CLINT EASTWOOD EEN WESTERN OPGENOMEN
Playa los Muertos
Playa del Monsul
De kustlijn van Granada is vrij grillig. Relatief dichtbij in het binnenland ligt de Sierra Nevada met de hoogste pieken van Spanje, waarvan er drie hoger dan 3.000 meter zijn. In een uur Playa de La Herradura rijden zit je in dit hooggebergte, waar in de zomer de temperaturen nog wel heel aangenaam zijn. Of rijd in drie kwartier naar de stad Granada. Daar laat je je betoveren door het wereldberoemde Alhambra of struin je rond door de leuke straatjes van de Moorse wijk Albaicín. Granada's kust strekt zich uit van La Rábita in het oosten tot de gemeente Almuñecar in het westen.
ES LIFE | 8
a g a l Ma
natuur
De kust van Málaga's is beroemd. Hier werd het massatoerisme zo'n beetje uitgevonden. Wie heeft er niet gehoord van de Costa del Sol met tot de verbeelding sprekende plaatsen als Torremolinos, Fuengirola en Marbella? Toch vind je tussen de veelal uitgestrekte stranden met uitgebreide voorzieningen zoals zonnebedden, parkeerplaatsen en horecagelegenheden ook genoeg pareltjes van stranden. Vooral in het oosten van de provincie liggen leuke baaitjes die zijn omgeven door ruige kliffen en die je cliché-beeld van een strand aan de Costa del Sol in duigen laten vallen. Ben je het strand even zat, breng dan een bezoek aan de charmante stad Málaga, waar overigens ook een paar mooie stranden liggen.
1. Playa Burriana Dit is het meest geliefde strand van Nerja, lang, breed met fijn goudkleurig zand en vlakbij het centrum. Leuke winkeltjes en ook bars en restaurants voor een heerlijk diner op een zwoele zomeravond. Omdat gemak de mens dient heeft dit strand douches, zonnebedden, speeltuinen voor kinderen en volleybalvelden en kun je er waterfietsen, jetski's en kajaks huren of je inschrijven voor een duikcursus of een ervaring opdoen met parasailing. 2. Playa del Cristo bij Estepona Dit strand net ten westen van de haven van Estepona is ongeveer zevenhonderd meter lang en kreeg vorig jaar een blauwe vlag. Dat wijst op een goede hygiëne, beveiliging, voorzieningen en uitstekende waterkwaliteit. Er zijn diverse chiringuitos en dankzij de ligging aan de baai zijn er relatief weinig golven. Het ondiepe water is snel opgewarmd en zodoende zeer geschikt voor kleine kinderen. Daarbij ligt de charmante kern van Estepona binnen handbereik, waar je naar hartelust kunt winkelen of terecht kunt voor een tapaatje.
Playa Burriana
Playa del Cristo bij Estepona
DIT STRAND KREEG VORIG JAAR EEN BLAUWE VLAG
Playa de Cantarrijan 1. Playa de La Herradura La Herradura is een nog erg authentieke kuststadje dat aan een baai ligt die de vorm van een hoefijzer (una herradura) heeft. Hier staan de auto's nog praktisch op het strand geparkeerd en vind je veel typische strandbars (chiringuitos) waar je heerlijke verse vis kunt eten. Er zijn genoeg voorzieningen en vertier voor als de zon onder is, want langs het hele strand ligt de boulevard met restaurants, bars en winkeltjes. Deze omgeving is vanwege het heldere water en de kliffen in zee geliefd onder duikers en snorkelaars. Ook zie je veel kajaks in de zee, die je bij verschillende bedrijven kunt huren.
2. Playa de Cantarrijan Dit verborgen en moeilijk toegankelijke strand is het meest westelijke van de Costa Tropical. Het ligt aan een baai die wordt omsloten door hoge rotsen. Nudisten zijn hier ook welkom. Je hoeft dus geen nudist te zijn om naar dit strand te gaan en de nudisten houden zich meestal op aan de randen bij de kliffen. Het strand ligt prachtig aan het einde van de kloof El Cantarriján in het beschermde natuurgebied van MaroCerro Gordo net ten oosten van Nerja. Omdat je niet dichtbij het strand kunt parkeren is er een microbus-dienst die je er voor 2 euro brengt.
ES LIFE | 9
natuur
Cadiz De provincie Cádiz begint vlak voor de havenstad Algeciras. De mooiste stranden vind je daar waar de Middellandse Zee is overgegaan in de Atlantishe Oceaan. Dit is de Costa de la Luz, de kust van het licht. Van surfersmekka Tarifa tot aan Sanlúcar de Barrameda aan de monding van de Guadalquivir heb je keuze uit paradijselijke en uitgestrekte stranden. Breed, met fijn zand en hier en daar een hoge duin om te beklimmen of vanaf te rollen. De harde oostenwind die hier regelmatig heerst, heeft ervoor gezorgd dat je hier nog weilanden ziet die direct aan zee grenzen. De massa houdt er niet van om gezandstraald te worden. Vanaf deze kust kun je voor een snuif gastronomie en cultuur sherry-stad Jérez de la Frontera of de dorpjes Véjer de la Frontera of Medina Sidonia bezoeken. Wil je wat meer dynamiek, ga dan naar Cádiz, het Havana van Europa genoemd vanwege de sfeer en de gekleurde huizen langs de kade.
1. Playa Bolonia Playa Bolonia hoort bij het gehucht El Lentiscal en is diverse keren uitgeroepen tot het mooiste strand van Spanje. Het is een lang en breed strand dat aan de noordzijde uitkomt in een hoge duin én er liggen ruïnes op het strand. Deze Romeinse resten van Baelo Claudia zijn ook te bezoeken. In het kleine dorpje zijn diverse leuke en kleinschalige logies, bars en restaurantjes. Alleen in juli en augustus is het er erg druk. 2. Playa Cabo de Trafalgar In 1805 werd hier de Slag bij Trafalgar tussen de Engelse en Franse vloot uitgevochten. De overwinning van de Britten had gevolgen tot ver in de twintigste eeuw. De vuurtoren van Trafalgar domineert vanaf een schiereilandje van duinen het zicht richting het Noorden en kijkt uit over maagdelijke stranden die grenzen aan ruige rotsen en hoge kliffen. Het is er prachtig ongerept.
Playa Bolonia
DUINEN OM TE BEKLIMMEN OF OM VAN AF TE ROLLEN
Onder Spanjaarden uit Sevilla of Extremadura is de kust van Huelva een goede bekende, want voor hen hemelsbreed het dichtstbij. Toeristen kennen de stranden hier amper. Een gemis, want ook hier is het zeer aangenaam toeven op het fijne witte zand met het frisse Atlantische water en een mooi duinlandschap als decor. Een groot voordeel is dat de Levante-wind hier minder hard waait dan aan de kust van Cádiz. Wil je vanaf een van deze stranden een bijzonder uitstapje maken, ga dan naar het plaatsje Minas de Riotinto. Dankzij een eeuwenlange mijnindustrie is het landschap hier drastisch veranderd. De Rio Tinto die hier doorheen stroomt is dankzij het ijzerhoudend water rood van kleur. Huelva doet veel voor fietsers. De provincie is vrij vlak, zeker dichtbij de kust, en er liggen veel fantastische fietspaden.
Playa Matalascañas
ES LIFE | 10
Playa Cabo de Trafalgar
1. Playa Matalascañas Dit eindeloze strand grenst aan het nationale park El Coto de Doñana, Europa's belangrijkste wetland. In het hoogseizoen is het er vrij toeristisch, te zien aan de talloze hotels en appartementencomplexen. Daardoor zijn er wel veel voorzieningen. Buiten het seizoen is het in het plaatsje zelf een beetje troosteloos, maar dat zie je niet als je op het tropisch aandoende witte zand zit en naar de Atlantische Oceaan kijkt.
a v l e u H Playa de Isla Canela
2. Playa de Isla Canela Vanaf dit witte strand met fijn zand kun je Portugal bijna aanraken. De rivier Guadiana vormt de landsgrens en de riviermonding bestaat uit veel kleine eilandjes waarvan Isla Cristina en Isla Canela het bekendst zijn. Feitelijk lig je er op een lang en breed strand dat omgeven wordt door het water van de zee en het brakke water van de vertakte riviermonding.
spiritueel
Toon Roijers en de niet-materiële dimensie Tegenwoordig beseffen steeds meer mensen dat ons bewustzijn niet tot materiële processen reduceerbaar is en dat er mensen zijn die spontaan contact kunnen maken met deze innerlijke dimensie. Zij vangen informatie op van anderen, die via andere dan de fysieke zintuigen binnenkomen. Ook Toon Roijers van het bedrijf Heart4Homes kan dat. Via zijn intuïtie maakt hij contact met het energieveld – vaak aura genoemd - dat hij rond personen en zaken waarneemt. Dat veld bevat veel informatie over onder meer de innerlijke gemoedstoestand, psychische of emotionele blokkades van personen of de staat van de energie van zaken, zoals woningen. Toon werd in 2002 door zijn medewerksters op zijn gave gewezen en zij vonden dat hij hier iets mee moest gaan doen. Voor Toon was spiritualiteit destijds echter slechts een geitenwollensokken-gebeuren en daar had hij niet
zoveel mee. Via één van zijn personeelsleden kwam hij in contact met Margriet van Bentem die een opleiding aura's lezen verzorgde. Zij las zijn aura en die lezing werd opgenomen. Maanden later luisterde Toon die opname nogmaals af en toen kwam het besef. Hij besloot daarop de driejarige opleiding aura lezen te volgen. Het viel hem op dat het zakelijk niveau van de andere deelnemers ook vrij hoog was. Daarbij waren advocaten, een filmproducent, psychologen en een aantal mensen met staffuncties bij grote bedrijven. Die opleiding komt hem bij zijn werk voor Heart4Homes nog steeds zeer goed van pas. Toon helpt mensen aan de Costa del Sol met het vinden van een woning die energetisch goed bij hen past. Daarnaast kan hij ook het door omstandigheden gestremde verkoopproces van een woning bespoedigen. Meer informatie op www.Heart4Homes.net
TOON ROIJERS, The Home Whisperer www.heart4homes.net | info@heart4homes.net telephone: +34 617 778 227 Holistic Real Estate Agent
HOME IS WHERE THE HEART IS... Als holistisch makelaar begeleid ik mensen bij zowel de aankoop als verkoop van een woning. Huizen beschikken net als mensen over een energieveld, ook wel Chi genoemd. Ik voel deze Chi en kan deze daar waar nodig optimaliseren.
U zoekt een woning? Een huis koop je vaak voor een langere periode, vandaar het belang het juiste huis te kiezen. Ik voel of een huis wel of niet past bij jou/jullie eigen levensenergie. Kijk alvast op de site voor mijn aanbod. Heeft u zelf of elders al iets op het oog? Ook dan biedt ik ondersteuning bij het aankoopproces. Bel voor een vrijblijvende afspraak.
U wilt uw woning verkopen? Overweegt u een woning te verkopen? Bel mij vandaag nog voor een vrijblijvende afspraak. Daar waar nodig pas ik de energie aan wat in veel gevallen het verkoopproces zal versnellen. Ook wanneer het al een tijdje niet lukt uw woning te verkopen kan ik u helpen. Ik achterhaal de oorzaak van de stagnatie en neutraliseer negatieve energieën.
Geïnteresseerd? Neem contact op.
ES LIFE | 11
clubs
MDBC HOEDJES EN HARING Gouden Haring winnaars Joyce van Ombergen en Bert Riemslag (midden)
VEERTIENDE EDITIE Het was alweer de veertiende editie van deze traditionele en oer-Hollandse viering van de vangst van de Hollandse Nieuwe. Maar liefst 1.300 haringen werden door Schmidt Zeevis uit Rotterdam naar het zuiden van Spanje vervoerd, zodat de Nederlandse en Vlaamse genodigden die in Spanje wonen en daar hun Hollandse Nieuwe of 'maatje' missen, er ook weer van konden proeven. Voor Suus Kortekaas en Patrick Pronk van Schmidt Zeevis vormde deze Haring Party een persoonlijk jubileum. Suus maakte voor de tiende keer haringen schoon tijdens het event en Patrick bereidde de hapjes. Vanaf half acht stroomde chiringuito Ibiza (het voormalige Del Mar) vol met de leden van de Marbella Dutch Business Club en hun genodigden. Iedereen zag er prachtig uit en de ene hoed of haarversiering was nog mooier dan de andere. Men werd hartelijk ontvangen met drankjes en de heerlijke hapjes waarin haring, zalm en paling de hoofdmoot vormden. Al snel vormde zich een lange rij voor de balie waar de Hollandse Nieuwe vakkundig werd schoongemaakt. Gelukkig konden de wachtenden al lekker snaaien van de Old Amsterdam die klaarstond. GER VOS De Marbella Dutch Business Club had dit jaar de Nederlandse societyzanger en entertainer Ger Vos uitgenodigd voor een miniconcert. Dat Ger Vos niet alleen in Nederland volle zalen trekt, werd in Marbella gelijk duidelijk. Hij hoefde zijn eerste nummer maar in te zetten, of de dansvloer stroomde al vol. Vos bracht nummers ten gehore die vrijwel iedereen kende, waardoor er ook enthousiast werd meegezongen tussen het haring happen door.
YOU'LL NEVER WALK ALONE
ES LIFE | 12
WINNAARS GOUDEN HARING 2017 Tijdens een korte pauze in het optreden van de zanger werd de winnaar van de Gouden Haring 2017 bekendgemaakt door de voorzitter van de Business Club, Kaspar Huijsman. Het bestuur kent deze prijs al sinds 2012 toe aan een Nederlander die zich verdienstelijk maakt of heeft gemaakt voor de Nederlandstalige gemeenschap in Zuid-Spanje en daarmee de economie stimuleert. Dit jaar viel deze eer te beurt aan Joyce van Ombergen-Jong. Met haar bedrijf JongLeren brengt zij studenten uit Nederland in contact met bedrijven in Zuid-Spanje, alwaar zij een paar maanden stage kunnen lopen. De studenten worden vervolgens intensief begeleid door Joyce en haar team. Als uitzondering werd dit jaar een extra Gouden Haring uitgedeeld. Bestuurslid Bert Riemslag werd hiermee door zijn eigen Business Club bedankt voor zijn jarenlange inzet voor de club. SMAKELIJKE AVOND De opzwepende klanken, de heerlijke hapjes en de ruim 250 gasten om mee te socializen of netwerken zorgden voor een in alle opzichten smakelijke avond. De prijs voor de mooiste hoed ging naar Ilze Dombrovska. Het management van Ger Vos had als doel de zanger op het hoogtepunt te laten stoppen. Dat accepteerde zijn toeschouwers echter niet. Tal van toegiften later bracht hij dan toch echt zijn laatste nummer ten gehore: You'll never walk alone. Het werd uit volle borst meegezongen, alvorens gasten langzaam maar zeker begonnen te vertrekken. SUPPORTERS De Haring Party werd mede mogelijk gemaakt door de volgende supporters: Alex Spanje, ABN AMRO Private Banking Spain, Arcos & Lamers Asociados, Inter-Green, Tieleman Keukens, Baileys, Megens Real Estate, Schmidt Zeevis, Residencia Estates en South Beach Marbella. Klik hier als je meer wilt weten over de Marbella Dutch Business Club.
InSPANJE.nl
MeerSPANJE.nl
SPAANS NIEUWS EN PRAKTISCHE INFORMATIE OVER LEVEN IN SPANJE
REIS- EN CULTUURBLOG OVER SPANJE
InSPANJE.nl
MeerSPANJE.nl
ES LIFE | 13
sport
Andalucian Dutch Open 2017 wederom een RALLY enorm succes!
Op 9, 10 en 11 juni dit jaar werd het Andalucian Dutch Open weer gespeeld. Na een succesvolle start vorig jaar met het toernooi in een geheel nieuw jasje, heeft dit jaar alle verwachtingen overtroffen! Het toernooi vond dit keer plaats op golfclub El Paraiso in Estepona, en werd wederom gespeeld in Matchplay vorm. De kennismakingsavond stond meteen al garant voor succes: een grote deelname aan Beat the Pro zorgde voor de mooie opbrengst van 285 euro! Feiken Verwarming heeft deze opbrengst verdubbeld, waardoor er een mooi bedrag van 570 euro naar Triple A Marbella is gegaan! Hierna volgde twee intensieve golfdagen waarbij 144 deelnemers, verdeeld over 12 poules, de strijd met elkaar aangingen. Uiteraard werd er goed gezorgd voor de nodige versnaperingen tussendoor en was er in de avond voldoende ruimte voor feestelijk vertier. Na alle poule wedstrijden volgde er op zondag een zinderende shoot out waarin alle poule winnaars het tegen elkaar opnamen. Na een spannende afvalrace werd uiteindelijk op hole 18 de beslissende put gemaakt; op de eerste plaats eindigden Remko Udo en Gerard ten Velden met als runner-up Patricia en Jacques Hogerheijde. Dankzij diverse sponsoren, waaronder hoofdsponsor Feiken Verwarming, is het Andalucian Dutch Open ook dit jaar weer een geweldig toernooi geworden!
ES LIFE | 14
Because I like it Haringparty bij MultiHomeSpain
OntSpanje in Spanje Multihome Spain ontzorgt u
HĂŠt service-concept van Torrequebrada en omgeving voor o.a. - sleutelbeheer - onderhoud - boodschappen - controle - airportservice - autokeuring - was en strijk
verbouwen en renovatie
nieuwbouw
maar ook bouwzaken zoals - (ver)bouw van (inloop)douches, keukens, terrassen, zonneschermen - stuc-, tegel-, electra, schilder- en loodgieterswerk, Microcemento, zwembaden - de volledige begeleiding en bouw van nieuwe woningen. Wist u dat wij niet alleen de verhuur van uw woning kunnen regelen maar ook thuis zijn in de verkoop van uw woning?
Avd. de Europa local 5, Torrequebrada, 29630 BenalmĂĄdena Costa Tel. +34 639 841 722 - +34 669 371 339
WWW.MULTIHOMESPAIN.COM
schoonmaak en verhuur
ook KOOP en VERKOOP bemiddeling
U heeft vertrouwen, als wij voor u bouwen ES LIFE | 15
sociaal
Verkijken Nederlandse studenten in Vlaanderen zich op cultuurverschillen ? In acht jaar tijd verdubbelde het aantal Nederlandse studenten in Vlaanderen. Studeren is er goedkoper en ze moeten alleen even de grens oversteken. Eens dat gebeurt, zijn de Nederlandse studenten hoogst verbaasd over de cultuurverschillen. Zo lijkt ‘vrienden maken’ erg tegen te vallen… Tekst : Luc Daels
VERBAZING Steeds meer Nederlanders studeren in Vlaanderen. De jongste acht jaar is dat aantal meer dan verdubbeld: van 4.380 tot 9.830 vorig academiejaar. Pas ter plekke ervaren de Nederlandse studenten de culturele verschillen. Op vraag van de Nederlandse krant NRC vulden honderdzestig Nederlanders die studeren of gestudeerd hebben in Antwerpen, Leuven of Gent een enquête in over hun ervaringen. Een derde van hen zei zich onvoldoende te hebben voorbereid op de Vlaamse cultuur, zoals de manier van omgaan met docenten of de gang van zaken in het studentenleven. Onder meer Rosanne Noumon (24) keek op vrijdagmiddag vaak met verbazing naar de rijen Vlaamse studenten die met rolkoffers naar het station van Antwerpen trokken. Voor de Nederlandse studente biomedische wetenschappen was het wennen aan deze ratelende volksverhuizing. Toen ze net in België studeerde, stuurde ze op vrijdag haar onderbuurmeisje een berichtje om mee uit eten te gaan. Het antwoord kende ze eigenlijk al op voorhand: Nee, ik eet elk weekend bij mijn mama en papa…
de Nederlandse sociaal psycholoog Geert Hofstede zijn er geen twee landen met een gemeenschappelijke grens en taal ‘die toch zo veel verschillen qua cultuur als Vlaanderen en Nederland’. Cultuurwetenschappers gebruiken zestien ‘waarden’ om culturen te categoriseren. Vlaanderen en Nederland verschillen op liefst twaalf van die waarden. Van de twaalf cultuurverschillen met Vlaanderen kunnen er volgens Gerritsen zeven tot problemen leiden. Een voorbeeld is het grote ‘privéterritorium’ in België. Zo ging de zoon van Gerritsen voor zijn studie een halfjaar naar Luik. Om zijn kotgenoten te leren kennen, hing hij een briefje op waarin hij zich voorstelde en iedereen uitnodigde voor een borrel. Hij wachtte de hele avond: niemand daagde op. Karakteristiek voor Vlamingen, aldus Hofstede, is hun angst voor het onbekende. Ze proberen onzekerheden te vermijden en laten niet graag het achterste van hun tong zien. In onderzoek van Hofstede naar 76 landen en regio’s bleek Vlaanderen op dat punt een van de koplopers, Nederland staat ergens midden op die ranglijst. Gerritsen heeft een historische verklaring: ‘Vlaanderen is van 1585 tot 1830 in handen geweest van buitenlandse machten, en pas in de jaren dertig van de vorige eeuw kwamen er wetten om Vlaanderen als eentalig gebied te erkennen. Nederland is veel langer vrij geweest, dat zie je in de cultuur.’
spaanse haring
ANGST VOOR HET ONBEKENDE Marinel Gerritsen, emeritus hoogleraar interculturele communicatie aan de Radboud Universiteit Nijmegen, is niet verbaasd. ‘Studenten beseffen vaak niet dat Vlaanderen het buitenland is’, zegt ze. ‘De valkuil is te denken dat je, als je dezelfde taal spreekt, ook hetzelfde bent.’ Volgens
ES LIFE | 16
sociaal
"Ik doe niks fout, dus ik heb niks te verbergen" HEIMWEE Vrienden maken is erg moeilijk, heeft Isabelle Buhre (27), een Nederlandse masterstudente Latijn, in Leuven ervaren. ‘Studenten in Vlaanderen zullen niet snel belangstelling voor je tonen, of vragen of je erbij komt zitten.’ Ze heeft heimwee naar Nederland, en vooral naar de ‘open houding’ van Nederlanders. ‘In Vlaanderen hebben studenten vaak al vrienden van bij de jeugdbeweging en de middelbare school. Daar kom je niet tussen.’ Ze voelt zich meer thuis bij andere buitenlandse studenten. HIËRARCHIE Een ander belangrijk verschil: Vlamingen hechten veel waarde aan hiërarchie. Waar kinderen in het Vlaamse onderwijs al van jongs af aan leren netjes in de rij te staan en te wachten op de leerkracht, rennen Nederlandse kinderen zo de klas in. Ook het hoger onderwijs kent dat verschil. Nederlandse docenten stellen kritische opmerkingen op prijs en moedigen discussies over de leerstof aan. Docent en student zijn gelijk. Dat geldt niet in het Vlaamse universitaire onderwijs. ‘Je spreekt je prof alleen in uitzonderlijke situaties aan, en enkel met echt scherpe, goede vragen’, zegt Rosanne Noumon.‘De proffen zijn redelijk strikt’, bevestigt Valery Manneveld (21) uit Schagen, die diergeneeskunde studeert in Gent. ‘Ik krijg alleen antwoord op mijn mail als ik de mailetiquette volg: beginnen met “Geachte professor” en afsluiten met ‘Hoogachtend’....’ KENNIS OF INZICHT Ook de manier van leren is anders in Vlaanderen. Leerstof erin ‘stampen’ is het kernwoord aan de Vlaamse universiteiten: veel uit het hoofd leren in korte tijd. Voor sommige studenten is dat wennen. ‘Je moet voor examens veel feitjes uit je hoofd kennen’, zegt Donna Kerseboom (21) uit Oosterhout, die in Antwerpen taal- en letterkunde studeert. ‘In Nederland gaat het meer om inzicht. Vroeger haalde ik makkelijk achten, nu moet ik soms vechten voor een voldoende.’ NUMERUS CLAUSUS Dat het aantal Nederlandse studenten in Vlaanderen enorm stijgt, ondanks de cultuurverschillen, heeft verschillende redenen: Vlaanderen is dichtbij en de kosten zijn relatief laag. Zo bedraagt het collegegeld (vanaf 890 euro) minder dan de helft van in Nederland, ontbreekt een langstudeerboete en vind je in de Vlaamse studentensteden makkelijker een kamer. Maar dé reden om de overstap te maken, is dat
studenten niet ingeloot worden in Nederland, waar voor geneeskunde en diergeneeskunde een numerus clausus geldt. Abdessamad el Mousati (30) uit Gorinchem wilde eigenlijk tandheelkunde studeren, maar werd daarvoor in Nederland uitgeloot. Voor zijn tweede keuze (farmacie) werd hij ook uitgeloot, maar kon hij wel in Antwerpen terecht. ‘Zowel de begeleiding als het niveau is goed, en de mondelinge examens bevallen me wel’, zegt hij. ANTWERPEN Van alle Vlaamse universiteiten heeft die van Antwerpen in verhouding de meeste studenten uit Nederland: één op de elf. Bij diergeneeskunde, waar in België geen toelatingsexamen of numerus clausus bestaat, is dat bijna één op de twee. Heeft de toevloed van Nederlanders gevolgen voor het Belgische studentenleven? ‘Ik denk het niet’, zegt woordvoerder Peter De Meyer van de Universiteit Antwerpen. ‘Ze zijn misschien wat mondiger, maar dat kan helpen om de stille Vlaming wat uit zijn kot te lokken.’ Specifiek bij diergeneeskunde leiden de vele Nederlanders soms wel tot problemen. De Meyer: ‘Vaak zijn die studenten in eigen land niet toegelaten door een verkeerde vooropleiding of motivatie. Sommigen denken dat het genoeg is om veel met dieren bezig te zijn, maar dit is echt wel een wetenschappelijke opleiding. Dat leidt tot slechte studieresultaten en bovendien haalt zo’n groep ‘zwakkere studenten’ het algemene niveau naar omlaag.’ GORDIJNEN OPEN Als een Nederlandse student in China of Japan gaat studeren, verdiept hij zich doorgaans vooraf in de cultuur. Dat gebeurt zelden als hij of zij naar Vlaanderen trekt, bevestigt Lut van Hove, een Vlaamse die lezingen geeft over het cultuurverschil aan verschillende Nederlandse volksuniversiteiten. Van Hove woont al zestien jaar in Nederland en stelt vast dat daar nog veel overblijfselen zijn van het eeuwenlange protestantse denken. ‘Als je op straat rondloopt, zie je dat alle gordijnen open zijn’, zegt ze. ‘Je kunt zo naar binnen kijken.’ Volgens haar stamt dat uit een cultuur waarin fouten niet getolereerd werden. ‘Ik doe niks fout, dus ik heb niks te verbergen’, lijken de open gordijnen te zeggen. In het van oudsher katholieke Vlaanderen blijven de gordijnen dicht. Daar kon, en kan, een foutje nog wel vergeven worden. Misschien nog een reden voor Nederlanders om hier te komen studeren.
ES LIFE | 17
natuur
ES LIFE | 18
PLATINUM CAR PARKING +34 951 402 866 | +34 695 982 031
persoonlijke service 24 /7 * betrouwbare airport valet parking * geen wachttijd voor pendelbussen * persoonlijk ophalen en afleveren auto bij aankomst en vertrek * lange termijn tarieven al vanaf € 1,35 per dag * binnen en buiten parkeren beschikbaar
gratis wassen (als u vertelt deze advertentie te hebben gezien in dit blad) Engels sprekend. www.carparkingatmalagaairport.es platinumcarparking@gmail.com
Wil je adverteren in ESpecial Life? Dat kan via het geprinte magazine, via de website, de nieuwsbrief en Facebook. Contacteer Michel: sales@especial-life.com
GASTVRIJ DRIE STERREN FAMILIEHOTEL IN HET HARTJE VAN SAN PEDRO
BOUW- EN AANNEMINGSBEDRIJF SINDS 1997
Alles in en rondom uw woning van Málaga tot Estepona
Leneke, Kees en Paul zorgen niet alleen graag voor ú, maar ook voor uw familie en vrienden! HOTEL DOÑA CATALINA Avenida Oriental 14 San Pedro de Alcántara
telefoon +34 951 406 348 www.hoteldonacatalina.com contacto@hoteldonacatalina.com
• • • • • • • • •
nieuwbouw verbouwingen renovatie schilderwerk tegelwerk metselwerk electra loodgieterswerk advies
Poligono Industrial Los Perales Calle Pera Trinidad, Nave 6 29651 Mijas Frank van Krimpen Telefoon Mobiel Mail
+34 951 135 973 +34 628 111 989 info@nedpiramide.com
ES LIFE | 19
Spaans
NIEUWS
VUUR,
BELANG N E N E D N A H N E MENS
EN
Bij de grote brand in Portugal eind juni heeft een Nederlandse vrouw haar woning en dieren weten te redden door de eiken, olijf- en kastanjebomen op haar terrein te laten staan. Een groene oase temidden van zwartgeblakerde heuvels waar ooit alleen Eucalyptusbomen stonden, was het gevolg.
Bosbranden zijn op zichzelf al een ramp. Ze leggen prachtige ruige natuurgebieden in de as, vermoorden duizenden dieren die er leven en verwoesten het ecosysteem. Daarbij neemt het aantal bosbranden toe omdat Spanje steeds meer met droogte worstelt.Vaak zijn wij mensen de oorzaak van een brand. Niet alleen door nalatigheid of onachtzaamheid, maar veel branden worden gewoon aangestoken. Ook hebben we een grote hand in het op zo'n manier wijzigen van het natuurlijke ecosysteem dat áls er branden ontstaan, de vlammen snel en allesvernietigend om zich heen kunnen grijpen. Dit maakt het voorbeeld van de vrouw in Portugal die wél haar huis nog heeft goed duidelijk. Afgezien nog van onze ongebreidelde consumptie waardoor het klimaat verandert met grotere droogte en hogere temperaturen tot gevolg. Een combinatie van ellendige factoren zorgt ervoor dat er dit jaar al diverse records zijn gesneuveld. Zo was het voorjaar het warmst sinds mensenheugenis; staat de watervoorraad in alle Spaanse stuwmeren samen op het laagste niveau van deze eeuw en viel dit hydraulisch jaar (van 1 oktober vorig jaar tot 30 september aanstaande) 13 procent minder neerslag. Bovendien voorspellen weerexperts een zomer met hogere temperaturen dan normaal. Al met al geen vrolijk plaatje voor de maanden die komen gaan. Zeker niet als je bij bovenstaande informatie ook nog eens bedenkt dat tussen januari en eind mei al 50 procent meer bos op ging in brand dan het gemiddelde van de afgelopen tien jaar. Tot 31 mei werd al 38.000 hectare in de as gelegd bij meer dan 3.000 bosbranden. Insinuaties Bij elke bosbrand in Spanje, met name die in of dichtbij natuurgebieden woeden en waarvan duidelijk is dat ze werden aangestoken, wordt opnieuw geïnsinueerd dat de wetswijziging van 2015 in de Bergwet (Ley de Montes) hier ES LIFE | 20
wel mee te maken zal hebben. Zo ook dit jaar na de brand die eind juni woedde in het beschermde natuurgebied Doñana in de provincie Huelva. Cayo Lara, partijleider van Verenigd Links (Izquierda Unida) insinueerde op Twitter dat Gas Natural en de Bergwet de brandstof hebben gevormd voor de vlammen die het nationale park bedreigden. Dat dat niet het geval is werd direct daarop in verschillende krantenartikelen uitgelegd. De belangrijkste boodschap hier is dat het beschermde natuurgebied juridisch onder de Ley de Patrimonio Natural (wet op natuurlijk erfgoed) valt en niet onder de bergwet. HOE ZIT HET NOU? De oorspronkelijke tekst van de Bergwet werd door de Spaanse socialistische arbeiderspartij in 2006 ingevoerd om de Spaanse bossen te beschermen tegen speculanten. Er staat in dat de bestemming van de grond die werd verwoest door brand gedurende 30 jaar na de brand niet mag worden gewijzigd. De wetswijziging, waarmee artikel 50 werd toegevoegd, stelt vervolgens dat uitsluitend in exceptionele gevallen autonome regio's mogen beslissen om de verbrande natuur een andere bestemming dan bosgebied te geven. Het algemeen belang of nut is in dit geval van doorslaggevend belang. Volgens Lourdes Hernández van de afdeling bosbranden van het Wereld Natuur Fonds is sinds 2015 geen enkele keer een bestemmingswijziging na een brand doorgevoerd. Wel stonden een aantal precedenten aan de basis van de totstandkoming van de oorspronkelijke Bergwet en de '30 jaar-regeling'; Op door een aangestoken brand verwoeste grond in 1992 bij Benidorm verrees nadien het pretpark Terra Mítica met een hotel en honderden woningen. Een in de as gelegd terrein in Valladolid werd omgetoverd tot een kunstijsbaan en hetzelfde gebeurde nabij Madrid, waar een helling van Monte Abantos na een bosbrand helemaal werd volgebouwd.. Volgens de directeur van de afdeling Política Forestal (Magrama), Begoña Nieto zou het 'algemeen belang' in de wetswijziging enkel slaan op mogelijke grote infrastructurele projecten. En al is deze term multiinterpretabel, een wijziging moet nog altijd worden goedgekeurd door de Consejo de Estado, het hoogste adviserende orgaan van de Spaanse overheid.
Achtergronden van de hand van Else Beekman. Lees meer nieuws uit en over Spanje op www.inspanje.nl
SE KUSTEN: N A A P S S G N A L T GROOT FEES CARMEN LA VIRGEN DEL
De viering van San Juan is nog niet achter de rug met de volgepakte stranden met barbecuende Spanjaarden nog vers in het geheugen, of de verering van Virgen del Carmen ligt al in het verschiet. Elk jaar is16 juli dé dag van deze Maagd van de zee en vissers. Zij wordt op zo'n manier geëerd dat de volledige bevolking van de Spaanse kust weer uit zeelieden lijkt te bestaan. Met name langs de kust van Andalusië wordt deze traditie rond La Virgen del Carmen flink in ere gehouden. Onder meer El Palo en Pedregalejo in Málaga, La Carihuela in Torremolinos en Los Boliches in Fuengirola zijn van oudsher visserswijken. Op 16 juli verenigen de meeste bewoners van deze wijken zich weer in een etmaal lang in een gezamenlijke devotie. Elke wijk heeft een eigen Maagd en dus een eigen processie.
PROCESSIES Ieder jaar vertrekken voor dag en dauw de processies ter ere van La Virgen del Carmen. De rest van de dag doorkruisen de maagden met hun gevolg zoveel mogelijk straten van de authentieke visserswijken. Langs de kant staan veel geëmotioneerde mensen. Voor de plaatselijke bevolking is dit dé feestdag van het jaar. De tronos (draagbaren) schommelen voort op de schouders van puffende broeders én zusters. Voor de Maagd uit lopen kleine kinderen in traditionele klederdracht, die hun taak in de optocht bloedserieus nemen en hun kelen schor zingen en schreeuwen. Bovenop de tronos staat, rijkelijk met bloemen versierd, de maagd. Leden van de bijbehorende broederschappen zijn gekleed in zwarte broeken of rokken, witte overhemden en grote rode sjaals om hun middel. De typische muziek doet denken aan die je tijdens Semana Santa altijd hoort. MAAGD AAN BOORD Tegen een uur of negen heeft de processie de Paseo Marítimo ofwel de zeeboulevard bereikt. Hier vindt een van de belangrijkste momenten van de dag plaats; het verplaatsen van de Maagd van haar draagbaar naar een roeiboot. Door een grijzige mist van opgestoven zand is tegen een uur of negen 's avonds, als de zon net onder is, nog net te zien hoeveel, in rood, zwart en wit uitgedoste aanbidders van Virgen del Carmen de zee in rennen. Vaak met kleren en al, zwemmen ze achter hun heldin aan. Tientallen enthousiaste toeschouwers jutten elkaar op en duiken ook het water in. Want zojuist is het beeld van de koningin van de zee en beschermheilige van de vissers
op een roeiboot gezet. Het begint al te schemeren en op tientallen omringende bootjes branden fakkels. Ook de maagd en haar bootje zijn feestelijk verlicht. EMOTIONEEL MOMENT Eenmaal aan boord, koersen de vissersbootjes naar open zee, om daar door de Maagd het water te laten zegenen. In Málaga ontmoeten rond een uur of elf 's avonds de Maagden van Pedregalejo en El Palo elkaar midden op zee. Voor iedereen die de Virgen del Carmen hier een warm hart toedraagt is dit het meest emotionele moment. Tranen worden weggepinkt en de zeekoningin wordt in het schijnsel van vuurwerk en lichtkogels onder luid applaus en viva-geroep, weer van boord getild en op haar draagbaar gezet. Dan vervolgt zij haar weg langs het water terug naar haar kerk. ETEN Op het moment dat de maagd over de golven deint om haar taak uit te voeren, hebben haar dragers, net als het grootste deel van het publiek, tijd om te eten. De boulevards zien zwart van de prachtig uitgedoste mensen. Alle visrestaurants zitten van de nok tot aan de geïmproviseerde, uitgebreide terrassen – vaak tot op het zand - vol met grote families. Mensen die geen plekje bij een van de restaurants meer hebben kunnen bemachtigen, regelen zelf een barbecue op het strand om zich tegoed te oen aan gefrituurde of gegrilde vis. En als de Maagd allang weer achter gesloten deuren staat, feesten haar aanbidders door tot het weer licht wordt.
ES LIFE | 21
interview
BELGIAN BUSINESS & COMMUNITY CLUB ESPAÑA
IN GESPREK MET VANESSA VAN CAMP Ik ben groot voorstander van meer samenwerking tussen Belgen en Nederlanders. Ik ga op zoek naar de verschillen en overeenkomsten tussen beide nationaliteiten en spreek deze maand met Vanessa Van Camp van de Belgian Business & Community Club España. Tekst Luc Daels
Ik heb je leren kennen als een duizendpoot: moeder, drukke zakenvrouw en bovendien de stuwende kracht achter de Belgische Business & Community Club España. Waar haal je de magische kracht om dat allemaal rustig te blijven combineren? Ik heb een prachtige dochter, ik zorg voor mijn moeder, ben gepassioneerd door het vastgoed en gemakkelijk overtuigd om aan positieve projecten mee te werken. Al dat schoons in het leven geeft mij veel energie om dat allemaal met plezier en hartstocht te doen. Dat lukt af en toe wel maar niet altijd. Ik ben als kind met mijn ouders naar Spanje op vakantie gekomen, inmiddels meer dan 33 jaar geleden. Ik ben later naar hier verhuisd en woon nu in San Pedro de Alcàntara. Toen ik hier aankwam was er een kerkje en een rijstveld, vandaag is enkel het kerkje nog hetzelfde, de rest is onherkenbaar veranderd. Ik heb mijn masteropleiding gedaan. Zowel in Spanje als in België hebben wij een erkend API-licentie in de makelaardij en alle jaren besteed ik veel tijd aan vorming en bijscholing. Ik vind communicatie met de mensen zeer belangrijk. Zo heb ik met mijn dochter Chinese lessen gevolgd. Jij bent ook voorzitter van de BBCCE, wat is die club? Onze naam: “De Belgian Business & Community Club España” vat eigenlijk goed samen wie en wat we zijn. We zijn een Belgische Club voor zakenmensen maar ook een Community club voor Belgen op zoek naar sociale contacten. Wij zijn een aanspreekpunt voor Belgen met vragen, zowel vragen uit de juridische of fiscale hoek als vragen over persoonlijke of sociale aspecten van leven in Spanje. Vandaar het laatste woord in onze titel España. Tenslotte wonen of verblijven we veel in Spanje en willen vrienden zoeken of hobby’s delen of uitstapjes maken, integreren in de Spaanse cultuur, allemaal punten waar onze club een platform voor wil zijn. Wij lossen de vragen niet zelf of, we willen mensen met elkaar in contact brengen om antwoorden en oplossingen bij elkaar te vinden.
ES LIFE | 22
Wie kan lid worden van de BBCCE? Bij onze leden maken we een onderscheid tussen sympathisanten en actieve leden of members. Sympathisanten betalen 150€ per jaar en kunnen deelnemen aan de activiteiten maar participeren niet in het beleid van de BBCCE, hebben geen stemrecht op de vergaderingen. Het zijn onze sympathieke passieve deelgenoten aan onze activiteiten. Ze mogen uiteraard hun professionele activiteiten voorstellen en genieten ook van de commerciële voordelen van BBCCEcontracten. De andere categorie zijn de actieve leden of members, betalen 480€ per jaar en hebben stemrecht, delen in het beleid van BBCCE, genieten ook van commerciële kortingen maar bovendien krijgen ze extra voordelen bij activiteiten. De actieve leden of members kunnen deelnemen aan bepaalde zakelijke bijeenkomsten. We hebben ongeveer 100 ingeschreven sympathisanten en actieve leden maar we hebben ook zeer veel volgers. Een groot deel van de ingeschreven sympathisanten en actieve leden is ook professioneel actief aan de Costa del Sol. Wij zijn een open club en bij de meeste activiteiten hebben wij een open deur. Iedereen is welkom, ingeschreven of niet. Toetreden tot onze club is zeer gemakkelijk, wij staan open voor iedereen die onze talen spreekt, zowel Vlamingen als Franstaligen. Als je duidelijk iets waardevols met België te maken hebt ben je welkom in onze club. De members of actieve leden worden verondersteld ook zelf een toegevoegde waarde te leveren aan de club. We organiseren culturele activiteiten met open deur, gesloten zakelijke bijeenkomsten op vraag van leden en bedrijven en we organiseren jaarlijks een groot happening. Dit jaar op 22 en 23 juli hebben we ons witte feest Pur Benelux waarbij we zowel Belgische als Nederlandse bedrijven en zelfstandigen de kans willen bieden om op een unieke locatie en in een ontspannen en feestelijke sfeer te netwerken met alle gasten. De toegang is gratis en staat open voor iedereen aanwezig aan de Costa del Sol.
clubs
Met ESpecial life willen wij Nederlandstaligen beter connecteren. In het landschap zie ik de BBCCE, de MDBC, de Ellas, Vlamingen in de wereld, allemaal aparte verenigingen. Hoe sta jij hiertegenover? We hebben als club al verschillende keren samen gezeten met andere clubs en dat vind ik fantastisch. Zo zijn er activiteiten geweest samen met Ellas, de actieve Nederlandstalige zakenvrouwen, maar voor Ellas mochten enkel professioneel actieve vrouwen deelnemen en dat heeft geĂŻnteresseerde leden van BBCCE uitgesloten en dat was niet zo leuk. Nu is er een evenement met Costa Women gepland waarbij opnieuw de contacten met andere verenigingen gelegd worden. Het evenement is Engelstalig omdat Costa Women internationaal is.
het belangrijkste kanaal om de club te promoten bij de Belgen. We hebben ons groot netwerkevenement dit jaar op 22 en 23 juli, het witte feest Pur Benelux. Tijdens dat evenement bieden wij een unieke kans om te netwerken. Zowel Belgen als Nederlanders, als Luxemburgers kunnen met bezoekers communiceren via verschillende formules; Visuals, standen, spreekbeurten, presentaties, bier en andere degustaties. Er is een galadiner (betalend) op zaterdag, live music. Op zondag starten we met Belgische ontbijtkoeken. We combineren het zakelijke met het feestelijke. De bezoekers kunnen kennismaken met bedrijven, producten en dienstverleners uit de Benelux hier aan de Costa del Sol actief.
Welke communicatiekanalen bestaan er om Belgen tot bij de BBCCE te krijgen?
Pur Benelux vindt plaats in CasaClub in San Pedro, de entree is gratis en we verwachten zeer veel bezoekers. De leden van CasaClub zullen vrienden meebrengen. De leden van de BBCCE zullen vrienden meebrengen, zo ook de leden en vrienden van de Lions club. Wij hopen op vele leden en vrienden van Ellas, de Marbella Dutch Business Club, Vlamingen in de wereld en hun vrienden en vele lezers en hun vrienden van Kosta magazine en ESpecial Life magazine.
Vandaag gebeurt de introductie van de club op een zeer persoonlijke wijze. We hebben een website, een facebookpagina maar de persoonlijke contacten zijn vandaag
Plezier gaan we zeker maken, lekker eten en drinken ook, en we werken hard om het professioneel ook heel interessant te maken.
Ik vind dat zeer boeiend en constructief. Maar we zien ook dat er cultuurverschillen bestaan zelfs tussen Nederlanders en Belgen. Dit verklaart waarom die verschillende verenigingen bestaan maar ik ben uitgesproken voorstander om activiteiten met andere verenigingen te delen.
INFO : +34 639 67 18 93
ES LIFE | 23
gids
ESpecial Life medewerkster ElseBeekmanoverhaarMálaga-gids Vanaf het eerste nummer bijna drie jaar geleden is Else Beekman betrokken bij Especial Life. Ze schrijft nieuws, interviews en reportages. Onlangs kwam haar reisgids 'Málaga. De leukste trips door stad en omgeving' uit. HOE KWAM JE ERTOE EEN GIDS OVER MÁLAGA TE SCHRIJVEN? 'Dat kwam eigenlijk via via op mijn pad. Ik schrijf inmiddels ruim twaalf jaar over Spanje voor diverse media en omdat ik hier woon, is Zuid-Spanje zo'n beetje mijn specialiteit geworden. De uitgeverij benaderde mij met de vraag of ik dat zou willen en kunnen doen en daar hoefde ik niet lang over na te denken.' WOON JE IN MÁLAGA? 'Niet meer. Ik woonde er bijna vier jaar nadat ik in 2003 in Spanje kwam wonen. Eerst in een zijstraat van de Alameda Principal in wat nu Barrio Soho is en daarna aan de boulevard in het visserswijkje Pedregalejo. Vanaf dag één houd ik erg van de stad en blijf er regelmatig komen. Ik verbaas me ook telkens weer over de bijzondere sfeer die er hangt en de positieve energie die Málaga me geeft. Waarin onderscheidt jouw gids zich van andere gidsen? 'De gids hoort in een reeks. Uitgeverij Edicola – een onafhankelijke uitgeverij in Deventer – bracht eerder al een boekenreeks uit over Italië. Locals nemen de lezer mee op reis door hun stad of streek. Die serie loopt zo goed dat de uitgever besloot er ook een over Spanje te maken. Wat mij direct aansprak is dat er geen opsommingen van musea, restaurants, adressen en bezienswaardigheden in hoeven, maar dat het er juist om gaat mensen mee te nemen, zoals je dat ook doet als er bijvoorbeeld iemand uit Nederland op bezoek komt. Dan ga je ook naar de plekken die je zelf inspirerend of speciaal vindt en graag wilt delen. Bovendien is iedereen tegenwoordig zo handig met smartphones dat je echt geen openingstijden of telefoonnummers meer in een boek hoeft te zetten. Mijn gids gaat meer de diepte in en bevat veel mooie foto's. Wel geef ik bijvoorbeeld meer cultuurhistorische achtergronden dan dat ik kunst in kerken uitgebreid omschrijf. Simpelweg omdat het eerste nu eenmaal meer mijn interesse heeft. Het is ook meer een boek dat je voordat je op reis gaat doorbladert of stukjes uitpikt om te lezen en nadat je er geweest bent er nog eens op naslaat. Niet om in de hand te hebben terwijl je door de stad loopt. Daar zijn weer andere gidsen voor. WAT KUNNEN WE ER ZOAL IN TERUGVINDEN? Dat was nog een moeilijk selectieproces. De eerste vier hoofdstukken gaan over de stad. Het monumentale gedeelte, het minder bekende gedeelte en fietstrips naar oost en west. Daarnaast wilde ik ook de plaatsen aan de Costa del Sol meenemen, maar dat was veel te ambitieus
ES LIFE | 24
voor de ruimte die ik had. Daarom heb ik ervoor gekozen om vooral de wat minder begane paden te beschrijven waarover je niet zo gemakkelijk veel informatie in het Nederlands vindt. Zo staan er trips in naar Nerja, VélezMálaga en naar Antequera. In elke route komt ook de omgeving van die plaatsen uitgebreid aan bod. Met interessante zaken voor families, voor natuurliefhebbers, over gastronomie, voor wandelaars, over monumenten en ook voor mensen die behoefte hebben aan wat context van een streek. Ook beschrijf ik nog de Sierra de Mijas en de Sierra de las Nieves die ik het beste ken en geef informatie over het kustpad en een wandelroute die in etappes de hele grens van de provincie Málaga beslaat. Tot slot een hoofdstuk met alle things to do met kinderen, zowel in als buiten de stad. HOE KUNNEN ESPECIAL LIFE LEZERS AAN EEN GIDS KOMEN? Ze kunnen een exemplaar bestellen via Bol.com, maar wie verzendkosten wil vermijden, kan mij mailen op else@inspanje.nl. De gids kost 19,95 euro.
Else Beekman
19.95
dieren
5 OORZAKEN VAN PUPPY DIARREE
tips
VAN
Nazli van den Kieboom, dierenarts bij Pointer Clinic in Estepona. Nazli heeft haar eigen dierenartspraktijk POINTER CLINIC in Estepona. Zelf heeft zij 3 honden, 2 schaapjes, 2 katten, 7 kippen, 2 kwartels, 2 landschildpadden en een aquarium met guppen plus een vijver met vissen en kikkers!!! www.pointerclinic.com
VRAAG?
Heeft u een vraag voor Nazli? Laat het ons weten en misschien ziet u de volgende keer het antwoord wel terug in ESpecial Life: info@especial-life.com
RADIO:
Nazli is wekelijks op zaterdag van 10.00 – 11.00 uur bij Talk Radio Europe / ‘David the Dogman and guests’. De radioshow gaat over allerlei huisdieren en is in het Engels. De herhaling is ’s maandags om 20.00 uur. Online talkradioeurope.com/ listen-live. Gibraltar/ Sotogrande 98.7, Algeciras/Calahonda 91.9, en meer naar het oosten op 91.5.
LEZERS TIP:
1. STRESS Ten gevolge van enorme veranderingen in een kort tijdsbestek, wanneer de pup bij de moeder en nestgenootjes weggaat en in een nieuwe omgeving komt. Dit gaat meestal met een paar dagen vanzelf over. Zorg dat de pup voldoende drinkt en eet. Geef het ook gelegenheid voldoende te slapen. 2. VERANDERING VAN VOEDING Elke abrupte verandering van voeding kan leiden tot diarree. Begin met hetzelfde voer in het nest en meng dat ¼, ½, ¾ per dag met het nieuwe voer om zo geleidelijk overtegaan. Ik adviseer om gedurende het leven van de hond een aantal keer overtegaan op ander voer met een andere eiwitbron om voedings allergie te voorkomen. 3. ETEN VAN VREEMDE VOORWERPEN Puppies ontdekken de wereld met hun mond en kunnen van alles inslikken. Zorg dat dit niet gebeurd, maak het huis ‘puppieproof’ en zorg dat hij buiten niets in de mond stopt. Begin direkt met het ‘LOS’ commando. Planten, aarde, stokjes, bloemen, vuilnis etc kunnen leiden tot diarree. 4. WORMEN Spoelwormen kunnen via de moedermelk de puppy besmetten. Daarom worden zij op 2, 4 en 6 weken al ontwormd. Dan adviseren wij maandelijks te ontwormen tot in ieder geval 6 maanden oud. Andere wormen en protozoen kunnen ook infecties veroorzaken met diarrhee. 5. VIRUSSEN Deze infecties zijn ernstig en kunnen levensbedreigend zijn. Parco/Corona virussen veroorzaken een bloederige diarrhee. Het is belangrijk dat de moeder goed is ingeent en dat de pup op de goede tijd zijn entingen krijgt. Hele jonge puppies kunnen heel snel heel ziek worden en hebben snel dierenarsen hulp nodig. Wat kun u thuis doen bij milde diarree? Begin met 12 uur vasten, geef dan een roerei of wat gekookte kip in kleine beetjes 6 x per dag en ga dan weer over op gewone voeding. Blijft de diarrhee bestaan, wordt het erger of begint de pup overtegeven zoek dan diergeneeskundige hulp.
Nat doekje Uitstapjes maken in 30 – 35C kan een warme bedoening worden. Een goede tip is om de avond voordien een nat washandje of doekje in het vriesvakje van de koelkast te stoppen. Als je dan de volgende dag op stap gaat heb je lekker afkoelmiddeltje bij. Nog beter als je ’s morgens het doekje besprenkelt met je favoriete parfum en dan in een hersluitbaar zakje steekt zodat je het gemakkelijk in je handtas of rugtas kan meenemen. Wanneer je het opeens te warm krijgt, heb je meteen een lekker geurend afkoelmiddel bij de hand.
ES LIFE | 25
Ga nu voor het best haalbare rendement ‘Door Surence kan ik nu echt slim beleggen’
Word nu gratis lid op Surence.nl Ben jij belegger of spaarder? Profiteer van het free membership op surence.nl. Doorloop eenvoudig stap voor stap wat voor jou de beste en slimste strategie is. Met de gebruiksvriendelijke tools maak je het beleggen en plannen nog eenvoudiger. Binnen enkele minuten kun je aan de slag. Support: Surence ‘slim beleggen’ introductie De basis principes van slim beleggen Doorlopend slim beleggen Tools: Prognose calculators Voorbeeld portefeuilles Vergelijk kosten, vergelijk je voordeel Handleidingen en how to’s Elke week meer ...
Slim beleggen is beter. Slim beleggen is nu voor iedereen haalbaar. Van beginnend belegger tot ervaren miljonair. Surence maakt het beleggen simpel en voordeliger waardoor je het best haalbare resultaat realiseert. Onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek bewijst ‘keer op keer’ dat kosten het resultaat reduceren, dus schrap de kosten. Laat je niet langer verleiden en misleiden. Word nu gratis lid op www.surence.nl en ontdek het geheim van simpel en slim beleggen. Ga nu naar www.surence.nl en start vandaag nog. De revolutie van slimmer beleggen is gestart en Surence leidt de weg.
slimmer beleggen
Contactgegevens Av. Cánovas del Castillo 12 Marbella (Málaga) Spanje ilse@ilsejodts.com www.ilsejodts.com
LEGAL & TAXES
(+34) 952 766 150 (+34) 952 866 778
Advisering en begeleiding bij aankoop en verkoop van vastgoed in Spanje Wij verrichten een grondig onderzoek naar de juridische - en planologische situatie van het goed. Daarnaast verzorgen wij een fiscaal en financieel onderzoek met betrekking tot de transactie, het opstellen en controleren van de voor elk stadium benodigde documenten, om op deze wijze onaangename verrassingen te voorkomen. Erfrechtprocedures Wij verzorgen de nodige formaliteiten voor bemiddeling bij erfrechtprocedures van niet-residenten die goederen bezitten in Spanje. Vermogensplanning en testamenten Zowel wanneer u al vastgoed bezit in Spanje, als wanneer u voornemens bent om binnenkort vastgoed aan te kopen, verzorgen wij maatwerkonderzoek voor de beste planning van uw vermogen in verband met erfrechtelijke en fiscaalrechtelijke gevolgen, enz. Recht inzake ruimtelijke ordening (verkrijgen van bouwvergunningen, vergunningen voor eerste bewoning, regularisaties, enz.) Eén van onze specialismen is het recht inzake ruimtelijke ordening. Wij kunnen u helpen bij het verkrijgen van uw bouwvergunning, een vergunning voor eerste bewoning of de regularisatie van uw woning in verband met inschrijving in het Eigendomsregister, om op deze wijze problemen in de toekomst te voorkomen. Boekhouding van Spaanse vennootschappen Wij bieden integrale dienstverlening op het gebied van boekhouding voor Spaanse vennootschappen. Aangifte van inkomstenbelasting voor niet-residenten in Spanje Eén van onze andere specialismen zijn belastingzaken voor nietresidenten in Spanje, zowel voor natuurlijke personen als voor vennootschappen. Terugvordering van 3% voorheffing niet-ingezetene verkopers De Spaanse belastingdienst verplicht niet-ingezetene verkopers om 3% van de verkoopprijs in te houden. Ons kantoor helpt u bij de nodige formaliteiten voor de terugvordering van het eventueel teveel betaalde, indien van toepassing. ES LIFE | 27
zakelijk
Belgische belastingvrijstelling op spaardeposito’s in strijd met EU-recht! Eindelijk is het zover, 8 juni 2017 mag door wie inwoner is van België en buitenlandse spaarrente geniet, bijvoorbeeld van een Spaanse spaarrekening, aangemerkt worden als een heuglijke dag. Het Hof van Justitie van de EU heeft immers geoordeeld dat de Belgische belastingvrijstelling op spaardeposito's in strijd is met het EU-recht. Uitgezonderd België kent namelijk geen enkele andere lidstaat van de EER een regeling inzake spaardeposito's die voldoet aan de voorwaarden die België aan de spaardeposito's stelt. WAAROVER GAAT HET? Wie spaart, mag daarbij in België rekenen op een ruggensteuntje van de fiscus. Maar er zijn wel voorwaarden. Er is een eerste schijf aan intresten op een gewone spaarrekening die vrijgesteld is van roerende voorheffing. Voor 2017 gaat het om 1.880 euro. Dat fiscaal voordeel geldt per persoon. Zodra u met de spaarrente van een bepaalde spaarrekening boven het vrijgestelde bedrag uitkomt, zal uw Belgische bank 15 % roerende voorheffing inhouden op het rentegedeelte dat boven de vrijstelling uitkomt. Wanneer u uw spaargeld over diverse spaarrekeningen bij verschillende banken spreidt, en erop let dat u met de renten nergens boven het vrijgestelde bedrag uitkomt, ontsnapt u aan de roerende voorheffing. Zelfs al komt u met al uw renten samen wel aan een hoger bedrag. Het is dan aan u als belastingplichtige om dat via uw jaarlijkse belastingaangifte aan de Belgische fiscus te laten weten, en u zult dan op de aangegeven renten worden belast tegen 15 %, plus de gemeentelijke opcentiemen. VRIJSTELLING NIET VOOR BUITENLANDSE SPAARRENTEN Wanneer u spaarrente geniet van een buiten België gevestigde spaarrekening, bijvoorbeeld een spaarrekening in Spanje, dan geldt de vrijstellingsgrens van 1.880 euro niet. Zo houdt mevrouw Anna Pot als inwoonster van België spaarrekeningen aan bij financiële instellingen die niet in België zijn gevestigd, en verzoekt om toepassing van een belastingvrijstelling op spaardeposito's. Volgens de Belgische fiscus heeft Pot echter geen recht op de belastingvrijstelling, omdat de financiële instellingen niet kunnen aantonen dat de spaarrekeningen voldoen aan gelijkaardige voorwaarden die gelden voor de Belgische gereglementeerde spaardeposito's. De Belgische rechter stelt een prejudiciële vraag in deze zaak. ES LIFE | 28
Ivan Cools is als partner verbonden aan het Nederlands-Belgisch Centrum en daarnaast onder meer lid van de Raadgevende Commissie Grensoverschrijdend Werken & Ondernemen en diverse adviescommissies van de Tweede Kamer en het Parlement. Als gespecialiseerd dienstencentrum biedt het Nederlands-Belgisch Centrum een breed pakket van diensten aan op het terrein van grensoverschrijdend wonen, werken en ondernemen. Daarenboven behartigt de Stichting grensarbeid onverkort uw belangen en dit in overleg met nationale en Europese overheden en politici. Waar in goed overleg geen afdoende resultaten worden geboekt, voert de Stichting grensarbeid collectieve juridische proefprocedures teneinde de positie van haar leden te vrijwaren en/of te verbeteren. T: +32 (0)3-295 55 95 F: +32 (0)3-337 15 80 info@nederlands-belgisch-centrum.be
EEN RUGGESTEUNTJE VAN DE FISCUS, VOOR DE BELGISCHE SPAARDER. HOF VAN JUSTITIE VAN DE EU Het Hof van Justitie van de EU oordeelt daarover nu in haar arrest van 8 juni 2017 (zaak C-580/15) dat de Belgische belastingvrijstelling op spaardeposito's in strijd is met het EU-recht. Dit geldt voor zover de toegang van in andere lidstaten gevestigde dienstverrichters tot de Belgische bankenmarkt aan voorwaarden wordt onderworpen. Het Hof merkt daarbij op dat daarbij niet van belang is dat de belastingvrijstelling zonder onderscheid geldt voor inkomsten uit spaardeposito's bij aanbieders van bankdiensten die in België zijn gevestigd of in een andere lidstaat van de EER. Uitgezonderd België kent namelijk geen enkele andere EER-lidstaat een regeling inzake spaardeposito's die voldoet aan de voorwaarden die België aan de spaardeposito's stelt.
zakelijk
EN WAT DOET NEDERLAND? Nederland kent geen vergelijkbare roerende inkomstenbelasting als België. Woont u in Nederland en houdt u een spaarrekening aan in Spanje, waarover spaarrente wordt genoten, dan dient u deze niet op te geven in Nederland. Wél kent Nederland een zogenaamde vermogensrendementsheffing (box 3-heffing). Tot en met 2016 berekende de Nederlandse fiscus een fictief rendement van 4 % over uw vermogen. Over deze 4 % betaalde u 30 % inkomstenbelasting. U betaalde dus uiteindelijk 1,2 % belasting over uw vermogen. Echter met ingang van 2017 is de berekeningswijze gewijzigd. Er zijn nu 3 schijven voor het berekenen van het fictief rendement. De eerste schijf loopt tot 75.000 euro, de tweede tot 975.000 euro en de derde over het meerdere. Over het berekende fictieve rendement betaalt u 30% inkomstenbelasting.
HOE STELT NEDERLAND DAN VRIJ ? Conform de hierboven weergegeven schijven berekent Nederland dus vermogensrendementsheffing. De eerste schrijf van 25.000 euro aan vermogen is per belastingplichtige vrijgesteld. Kortom, hebt u niet meer dan 25.000 euro aan vermogen, dan betaalt u niets. Maar wat wanneer u bijvoorbeeld 25.000 euro vermogen aanhoudt in Nederland en nog eens 75.000 euro in Spanje? Zoals gezegd zal Nederland niet heffen over de in Spanje genoten spaarrente, echter in de aangifte inkomstenbelasting dient wel een totaal vermogen van 100.000 euro te worden vermeld. Of het vermogen dus binnen of buiten Nederland wordt aangehouden, heeft dus geen effect. De vrijstellingsgrens van 25.000 euro blijft gerespecteerd.
WÉL KENT NEDERLAND EEN ZOGENAAMDE VERMOGENSRENDEMENTSHEFFING
E x q u i s i t e R e s t a u r a n t | M u s i c B a r | L o u n g e Te r r a c e
To Dally Club Marbella Come and enjoy daily from 11.00 - 00.00 Dally’s exquisite fusion world (finger) food, nice cosmopolitan music or lounge at our terrace. ‘To Dally Club Marbella’, a jolly good place / venue for sophisticated hedonists.
Monique & Christiaan
Avda. del Prado s/n, local 1 Nueva Andalucia Tel. +34 952 818 133
ES LIFE | 29
op bezoek bij
Sebastián Pavón Urbaneja
Cosas de la Vida Española een dag mee met Sebastián Pavón Urbaneja , landbouwer. Je woont of verblijft lange tijd in Spanje en in principe red je je prima. Maar er zijn van die dingen waar je het fijne weleens van wilt weten. ESpecial Life duikt achter de schermen van de Spaanse maatschappij en spreekt met Spanjaarden met een interessante functie. Tekst en foto's Maria Kupers
Bij vrijwel alle grote steden ligt een groot landbouwgebied in de buurt, de akkers van de Vega de Granada voorzien de stad Granada al eeuwenlang van groente en fruit en in de provincie Málaga is de regio Valle del Guadalhorce de moestuin voor de bewoners van de omliggende steden. Sebastián Pavón Urbaneja (1983) is landbouwer in Coín, samen met zijn vader José verbouwt hij sinaasappels, avocado’s en diverse seizoensgroenten. “Mijn opa heeft dit land gekocht toen hij nog jong was en hier is ons hele gezin opgegroeid.” Sebastián heeft zes oudere zussen en de familie heeft ook een huis in het dorp waar ze in de winter verblijven. Toen hij naar school ging verbleef hij, net als veel andere kinderen van boeren in de omgeving, door de week in een residentie in het dorp. Na de middelbare school koos hij voor de lerarenopleiding en werkte een tijdje in een hotel in Groot Brittannië. “Ik heb gezien hoe hard het werken op het land is en mijn ouders stimuleerden me om een andere loopbaan te kiezen. Het is niet makkelijk om een baan in het onderwijs te vinden en als soort van tussenoplossing ging ik samen met mijn vader aan het werk.” Vader José is van de oude stempel, hij werkt zeven dagen per week van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat en ondanks zijn leeftijd (73) en versleten rug en knieën peinst hij er niet over om met pensioen te gaan. Hij is ook van de oude stempel als het gaat om het gebruik van bestrijdingsmiddelen en daar hebben vader en zoon regelmatig discussies over. Tot de jaren zeventig waren er amper plagen maar daarna zag José regelmatig hoe ziektes en beestjes hele oogsten vernielden en waardoor hij amper genoeg verdiende om zijn gezin te ES LIFE | 30
eten te geven. Toen er, ook in de jaren zeventig, chemische bestrijdingsmiddelen en meststoffen op de markt kwamen en deze door de fabrikanten via de boerenbonden zwaar gepromoot werden twijfelde hij er niet over om deze ook op zijn land toe te passen. Sebastián heeft een andere filosofie over de landbouw. “Behalve dat ik zelf ook niet de hele dag met allerlei gifstoffen in aanraking wil komen kan ik het ook niet over mijn hart verkrijgen om mensen groente en fruit te verkopen waarvan ik weet dat het eigenlijk schadelijk voor ze is. Hoe je het ook wendt of keert, het zijn geen natuurlijke stoffen en dus zal er altijd ergens in het lichaam op lange of korte termijn schade aangericht worden. Bovendien is het desastreus voor het milieu.”
op bezoek bij
HOE JE HET OOK WENDT OF KEERT, HET ZIJN GEEN NATUURLIJKE STOFFEN EN DUS ZAL ER ALTIJD ERGENS IN HET LICHAAM OP LANGE OF KORTE TERMIJN SCHADE AANGERICHT WORDEN
Sebastián is daarom drie jaar geleden begonnen met het omschakelen naar ecologische landbouw. Hij heeft een eigen stuk grond waar 1.000 sinaasappelbomen staan en waar geen enkel chemisch middel wordt toegepast. “Ik heb diverse cursussen gedaan en pas diverse technieken uit de permacultuur, regeneratieve landbouw en ecologie toe. Door te zorgen voor een goed evenwicht van diverse stoffen in de grond krijg je sterke planten en bomen die minder vatbaar zijn voor ziektes. Ik gebruik mest, bocashi (een mengsel van gefermenteerde granen en suikers) en microbacteriën om de grond vruchtbaar te maken en te houden. Tussen de bomen zaai ik bloemen en peulvruchten die via hun wortels nitrogeen in de grond brengen en door al deze zaken te combineren krijg je een goed evenwicht.” Vorig jaar ging Sebastián op zoek naar biologische zaden van diverse tomatensoorten die van oudsher in de regio worden gekweekt en dus gewend zijn aan het klimaat. Hij pootte in totaal 1.500 plantjes en net toen de vruchten enigszins rood begonnen te worden sloeg het noodlot toe. In de hele regio Coín, Cártama en Alhaurin del Grande brak een ziekte uit die de stengel van de tomatenplant aantastte. Ook telers die wel chemische middelen hadden konden niets anders doen dan lijdzaam toezien hoe grote delen van de oogst verloren gingen. Pas tegen het einde van het seizoen kwam er een bestrijdingsmiddel op de markt en daardoor konden sommige conventionele landbouwers die hun planten later gepoot hadden nog een deel redden maar voor Sebastián was alles verloren. “In een paar weken tijd zag ik een investering van een paar duizend euro en heel veel arbeidsuren in rook opgaan. Ik had erop gerekend ongeveer 12.000€ aan inkomsten te hebben maar dat ging dus niet door.” Vanwege het noodweer en de kou in Valencia afgelopen winter ging daar veel van de sinaasappeloogst verloren en dat was een gelukje voor de boeren in de Valle del Guadalhorce. De prijs van de sinaasappels steeg waardoor ze weer wat meer marge hadden en ook de avocado’s leverden een goede prijs op. “Als relatief kleine landbouwer is het absoluut niet makkelijk om te overleven. Je krijgt de kosten er meestal wel uit maar als je echt gaat zitten rekenen kom je al snel tot de conclusie dat het uurloon absoluut niet boven
de vijf euro komt. Maar ondanks dat vind ik het nog steeds wel leuk, het is fantastisch om dingen te zien groeien, ik ben de hele dag buiten en kan mijn eigen tijd indelen.” De prijzen die de boeren voor hun producten krijgen zijn laag, er wordt met meerdere tussenhandelaren onderhandeld om een zo hoog mogelijk bedrag te krijgen maar het verschil tussen wat de boer ontvangt en wat de consument betaalt is enorm groot. “Op de veiling krijg ik voor een kilo sinaasappels bijvoorbeeld 20 cent terwijl ik die op de markt zelf direct aan de consument voor 80 cent kan verkopen. Daarvoor moet ik wel alles in een busje laden en een hele dag op de markt staan. Het is altijd weer een afweging tussen wat het kost en wat het oplevert. Ik probeer zelf zoveel mogelijk via lokale handelaren of vaste consumentengroepen te verkopen. Hoe minder schakels ertussen zitten hoe beter.” Dit jaar heeft Sebastián toch weer 500 tomatenplanten gepoot, tussen de sinaasappelbomen groeien diverse soorten meloenen en voor een consumentencollectief in Marbella heeft hij verschillende gewassen gezaaid. “Ik heb geen idee of ik dit altijd zal blijven doen, ik bereid me ondertussen ook voor op de toelatingsexamens voor onderwijzer en dan zie ik wel wat er gebeurt. De sinaasappels vragen niet heel veel onderhoud dus dat zal ik ook kunnen voortzetten als ik ergens anders werk en ik zal ook zeker altijd mijn eigen ecologische groenten verbouwen. Want eten direct uit je eigen tuin smaakt nog altijd het lekkerst.”
DE PRIJS VAN DE SINAASAPPELS STEEG WAARDOOR ZE WEER WAT MEER MARGE HADDEN
ES LIFE | 31
Deco LifestyLe Design shop centro comercial centro plaza 44-46, nueva andalucia, naast de bullring in puerto banus telefoon +34 952 908 705 | openingingstijden: maandag-vrijdag 10.00 -18.00, zaterdag 10.00 -14.00 www.siestainteriordesign.com | info@siestainteriordesign.com | facebook: siesta interior design ES LIFE | 32
living
WOON
trends
Cathelijne is interior designer en runt haar interieurwinkel in Nueva Andalucia.
GREEN TOUCH
Waar denk je aan bij forever wild? Juist. Jungle! Een warmere sfeer betekent ook meer donkere kleuren in het interieur, in plaats van de pastel kleuren dat we nu nog veel zien. Bij die warmere trend past ook groen, want groen = booming! Ga dus voor veel planten in huis, maar ook voor een groene touch in materialen. Groen brengt leven in je huis en laat je interieur opfrissen! Of je nu kiest voor legergroen, limoengroen, leemgroen of een grijsgroene tint. En dat is nu zo leuk want zo valt het met ieder interieur te combineren. Het voordeel wat wij het zonnige zuiden hier hebben is natuurlijk dat we een trend ook buiten kunnen doorzetten. Dus voor de gene die in het interieur groen niet vindt passen; hoe ziet jullie terras/tuin eruit? Al groene vingers? Een paar leuke buiten kussens en wat groene glazen vazen met grote takken erin is helemaal super om het huis een lift te geven! Het hoeft niet veel te zijn maar net dat ene accent maakt een wereld van verschil! En voor de gedurfde onder ons: Wat denk je ervan om je interieur op z´n kop te zetten? Hang bijvoorbeeld je plantjes ondersteboven en geef zo je interieur een unieke toets. Gaan we allemaal extra happy de zomer door!
De winkellocatie: Centro Comercial Centro Plaza, oficina 4446, Nueva Andalucia (naast de bullring en de zaterdagmarkt). Telefoon: +34 952 908 705
ES LIFE | 33
ES LIFE | 34
ES LIFE | 35
natuur
DEGROENTEKONING VANDEGUADALHORCE DE ZOMERGROENTE VAN ANDALUSIË: DE TOMAAT IS VOLOP IN ALLE KLEUREN EN MATEN TE VERKRIJGEN EN DEZE MAANDEN GETEELD IN DE BUITENLUCHT EN VERS VAN HET LAND.
ES LIFE | 36
natuur
In de streek de Guadalhorce (ten noordwesten van Málaga), ook wel de ´huerta´ (groentetuin) van Málaga genoemd, worden wel veertig verschillende tomatenrassen geteeld. Ze variëren van de kleine cherry tomaatjes tot grote tomaten met allerlei vormen en texturen. Ook verschillen ze in kleur van geel, oranje, zwart, groen tot aan het hele palet aan rode kleuren. Ze staan onder de kenners bekend als, voor ons spannend klinkende Spaanse namen: el tomate bombilla amarillo, el tomate cueva, el negro de Crimea, el choricero, el rey amarillo, el denominado sangre invertido, calabaza coco, corazón de toro en el morao de Gaucín. Tekst en foto's Susanna Verboon
VITAMINEBOMMETJE De tomaat is een nachtschadeplant en onder andere familie van de aardappel en aubergine. Dit zijn officieel eigenlijk vruchten, maar wij noemen ze in de volksmond groenten. Tomaten zijn buitengewoon gezond: ze bevatten veel vitamine C, zink, calcium en ijzer, maar belangrijker is nog dat de tomaten rijk zijn aan lycopeen. Dit is een natuurlijke pigmentstof, waaraan de tomaat zijn rode kleur en ook zijn officiële naam Solanum lycopersicum dankt. Het lycopeen wordt gevormd tijdens het rijpingsproces van de tomaat. Hoe roder de tomaat, hoe meer lycopeen aanwezig is. Lycopeen behoort tot de groep van de carotenoïden en staat bekend als een krachtig antioxidant. Bij verhitting, bijvoorbeeld bij het maken van verse tomatensaus, komt er zelfs nog meer lycopeen vrij. Gedurende de zomermaanden is de tomaat de belangrijkste speler in de groentetuin in de Vallei van de Guadalhorce. Deze streek kent een lange traditie van groente- en fruitteelt. Door de combinatie van natuurlijke ondergrondse waterbronnen, meanderende riviertjes, een rijke bodem met voedingsstoffen en een microklimaat, is het bij uitstek het gebied om groente en fruit te telen. We bezoeken de ecologische tomatenteler Cristóbal Hevilla in Coín, in het dagelijks leven ouderenverzorger en alle vrije uren met zijn broer op zijn land te vinden. Cristóbal: “Het zit in de familie. Al sinds jaar en dag telen we groenten en mijn broer en ik hebben het stokje overgenomen van mijn vader”. Cristóbal vervolgt: “Sinds enkele jaren staat de streek bekend om zijn tomatenras: huevo de toro (vrij vertaald: stierenkloten). Dit oeroude ras werd altijd al door de boeren voor eigen gebruik geteeld. Het is een zeer arbeidsintensieve tomaat: het begint met het zaad, dit is het goud in handen. Daarna zetten we de kleine tomatenplanten in de bewerkte grond. Vervolgens plaatsen we de bamboestokken, die we van de rivieroever halen, en binden we ze daaraan vast. De tomatenplanten moeten zo´n vijf tot zeven kilo aan tomaten kunnen dragen. Ook ´dieven´ we de planten, dit is het weghalen van de jonge scheuten die anders te veel energie opslurpen die bestemd is voor de vruchten. ”
Door de kwetsbaarheid en de geringe resistentie van dit ras was hij nooit bestemd voor de grote supermarkten en was het simpelweg de ´huistomaat’, die iedere familie voor eigen consumptie teelde. Een aantal jaar geleden heeft een groep boeren het initiatief opgepakt om de tomaat op een nieuwe (ecologische) ´dag ‘markt te brengen. Er is toen een grote campagne gestart om deze bijzonder smaakvolle tomaat onder consumenten, de markt en de restaurants in de regio te promoten. Cristóbal beschrijft de tomaat: “Hij is groot (sommigen kunnen een kilo wegen), ze hebben een intense en sappige smaak, zijn vol en rond in de mond, hebben een dun velletje en zijn hartvormig. Er zitten bijna geen zaden in en de kleur is mooi rood.” Het was deze Huevo de Toro die ´de tomaat´ weer haar ´aanzien´ gaf en de aandacht trok van verschillende autoriteiten op het gebied van de gastronomie. Het restaurant El Lago in Marbella, dat een Michelin ster heeft, was een van de eerste restaurants die deze tomaat op de kaart zette. Ook culinair recensent voor het dagblad El Pais, José Carlos Capel, vond dat er eindelijk weer een tomaat was die naar echte tomaat smaakte. ES LIFE | 37
natuur
ELK JAAR IS ER EEN WEDSTRIJD EN EEN VEILING IN COÍN
Zoveel te zien vanaf de top!
OPBRENGST We vragen Cristóbal naar de opbrengst per plant. “Wij zetten zo´n drieduizend tot vijfduizend tomatenplanten. Waarbij de oogst kan doorlopen tot en met oktober. De productie van onze tomatenplanten ligt veel lager dan van de conventionele tomatenplant uit de kassen, die per plant tot wel tien kilo aan tomaten op kan brengen. Daar ligt de nadruk op productie en deze tomaten zijn heel resistent en kunnen tegen een stootje. Onze planten leveren slechts zo´n drie tot vier kilo per plant, maar onze tomaat heeft meer smaak en veel gezonde voedingswaarden. En dat kun je van de tomaat uit de grote supermarkten toch echt niet zeggen!” VEILING Ieder jaar wordt er in de zomer, tijdens de feria van Coín, een wedstrijd en veiling georganiseerd voor de lekkerste tomaten van het jaar. Alle telers uit de regio kunnen hieraan meedoen. Een vakkundige jury, bestaande uit verschillende leden uit de gastronomische wereld, kiezen dan de winnaars. Ze kijken daarbij naar de kleur en vorm, smaak, textuur en aroma van de tomaat. Vorig jaar werd het kistje tomaten geveild voor 1.200 euro aan José Cobo, de eigenaar van het beroemde restaurant El Pimpi in Málaga. Dit jaar wordt dit evenement gehouden op 15 augustus 2017 in Coín. Iedereen is van harte welkom en kan tijdens het event ook zelf de tomaten proeven. GROENTEMARKT EL MERCADILLO Zin om deze bijzondere tomaat of andere dagverse groenten en fruit eens te proeven? Bezoek dan de ecologische groentemarkt El Mercadillo. Deze markt rouleert op vaste dagen door de provincie Málaga.
De finca van de familie Hevilla is ook te bezoeken. Meer informatie? Neem dan contact op met Susanna Verboon: (+34) 630 863 113
ES LIFE | 38
TYPETOMATEN
natuur
Ronde tomaten ( +/- 100 gram) Grappige naam, 'ronde' tomaat. Want de vleestomaat misschien uitgezonderd zijn alle tomaten aardig rond. Telers gebruiken de aanduiding 'ronde tomaat' echter om de klassieke tomaat aan te geven. Het is het tomaatje dat al vele jaren geteeld wordt, aangepast aan de smaak en de teeltomstandigheden van nu. Nog altijd is het de meest geteelde tomaat van Nederland. In de keuken kom je 'm tegen bij het bakken of roerbakken. Ook in soepen en sauzen zijn ronde tomaten niet te versmaden.
Pruimtomaten (70 - 100 gram) Het is niet moeilijk te bedenken waar de inspiratie voor de naam 'pruimtomaat' vandaan komt. Het zijn tomaten met een wat spits uiterlijk. De pruimtomaat wordt vooral gewaardeerd om de associatie met Italië. Bovendien is het een van de tomatensoorten met het hoogste lycopeengehalte. Waar je de pruimtomaat vooral een plezier mee doet, is met roerbakken. En ook in soepen en sauzen voelt deze tomaat zich in zijn element.
Trostomaten ( 100 - 150 gram)
Vleestomaten ( +/- 150 gram)
De naam zegt het al: de trostomaat is per trosje te koop. Deze trostomaat wordt ook per trosje geknipt en verkocht. Doordat hij een week langer aan de plant hangt dan zijn losse collega's heeft deze tomaat een echte tomatensmaak. De trostomaat is in vele soorten, maten en kleuren verkrijgbaar, vele hebben hierin weer hun eigen 'titel' verdient. De trostomaat is met haar volle smaak de perfecte smaakmaker in een soep of saus. Liefhebber van een tomaatje op brood? Probeer ook dán de trostomaat. Die is heel makkelijk snijdbaar!
Vooral in zuidelijke landen kennen ze de vleestomaat. Het is de ideale tomaat voor salades: veel vruchtvlees, weinig vocht en pitjes. Daar houden Italianen en Spanjaarden van. Behalve door hun samenstelling vallen ze ook op door hun uiterlijk: vaak een beetje grillig en onregelmatig gevormd of zelfs geribbeld en vrij groot. Nee, moeders mooiste is de vleestomaat niet. Maar lekker des te meer, op de barbecue of gevuld uit de oven.
Cherrytomaten (25- 35 gram) 'Klein maar fijn' is een Hollandse uitdrukking die vooral van toepassing is op de cherrytomaat. Cherrytomaten zijn stevig en toch sappig. Je vindt ze - natuurlijk - in rood, maar ook in avontuurlijk geel of oranje in de winkel. Het zijn ideale en sappige tomaatjes om te snacken. 's Avonds, op de bank, met een drankje of een borreltje erbij. En wist je dat een cherrytomaat ook verrukkelijk is in de salade?
Snacktomaten (15- 25 gram) Een tomaat als snack? Ja zeker! Niet elke tomaat is geschikt voor een carrière als tussendoortje. Daarom kiezen telers er speciale rassen voor. Die zijn wat kleiner en ook iets zoeter. Niet voor niets worden snacktomaatjes ook verkocht onder naam 'snoeptomaatjes', verpakt in grappige cocktailshakers. Leuk voor kinderen die eindelijk verantwoord kunnen snoepen. En lekker voor de rest van het gezin. Tip: varieer eens met een lekker dipsausje bij de borrel! ES LIFE | 39
natuur vervolg
TYPETOMATEN
Troscocktailtomaten (45 - 55 gram) De troscocktailtomaat ziet er verleidelijk uit, met z'n allen aan een trosje. En neem maar gerust een hap: het zijn ook tomaten die een stevige 'bite' hebben. Op zoek naar een zoete tomaat, dan ben je bij de troscocktailtomaat aan het juiste adres. Veelzijdig in de keuken is deze tomaat zeker. In de salade komen troscocktailtomaten goed tot hun recht. En ben je in de zomer een enthousiaste buitenkok? Op de barbecue doet deze tomaat het óók goed! Tip: ideaal te verwerken in allerhande gerechten.
recept
Troscherrytomaten (25- 40 gram) De kleinste tomaat in de trostomaten reeks. Net als de cherrytomaat is het een lekker snack tomaatje. Door de hele zoete smaak is de troscherrytomaat echt een snoepje voor tussendoor. Maar ook deze tomaat heeft meer mogelijkheden, probeer deze kleine tomaatjes ook eens in warme gerechten.
Gazpacho al Andalus
Gazpacho, is het een soep, een drankje, een crème, een vloeibare salade…. Gazpacho werd al in de tijd van de Moren in Al Andalus gegeten. De ingrediënten waren toen: broodkruim, olijfolie, azijn, knoflook, zout en water. Pas nadat de tomaten uit Zuid-Amerika waren geïntroduceerd werden de tomaten aan de gazpacho toegevoegd. Er zijn in Andalusië veel verschillende gazpacho´s te proeven. Iedere streek of stad heeft wel een variant op de koude tomatensoep. De meest bekende zijn: de klassieke drink gazpacho, salmorejo de Córdoba, porra Antequerana. Deze laatste twee zijn vrijwel gelijk aan elkaar, hoewel de ´locals´ dat ten zeerste zullen bestrijden, en zijn romiger dan de gazpacho omdat er geen water, ui, komkommer of groene paprika, maar wel meer brood in zit. Recept voor een doodgewone Gazpacho van chefkok Dani García.
Ingrediënten
• • • • • • •
Bereiding
•
•
ES LIFE | 40
7 rijpe tomaten 1 teentje knoflook Groene puntpaprika Halve ui Een stukje witbrood van de vorige dag Scheut goede olijfolie Klein scheutje Jerez azijn
Laat de in stukken gesneden groenten en het stukje brood een paar uur staan op kamertemperatuur. Pureer daarna de tomaten, knoflook, groene puntpaprika, halve ui en het stukje witbrood. Voeg als laatste de olijfolie, azijn en het zout toe naar smaak. Wil je wat bijzonders? Vervang dan alleen de helft van de tomaten door watermeloen en volg verder het recept. Voor een hele zomerse gazpacho!
natuur
! es j t a a m o t Zon Het binnenland van de provincie Málaga is één grote moestuin. Boeren werken zeven dagen per week om groentewinkels en markthandelaren te voorzien van groente en fruit. Vers van het land is het lekkerst en ESpecial Life geeft u behalve achtergrondinformatie over producten uit de regio ook een lekker Spaans recept om zelf klaar te maken. Tekst Maria Kupers
Wat is er nou lekkerder dan een zongerijpte tomaat? Om zo in te bijten, in een salade of in een frisse gazpacho: met tomaten kun je uitgebreid variëren. Behalve lekker is ie ook gezond, een tomaat bevat veel vitamine C, de antioxidant lycopeen, vezels, calcium en natrium. In de Valle de Guadalhorce wordt op grote schaal tomaten geteeld. De meeste boeren beginnen in november al met het voorbereiden van het land, verse mest wordt door de bovenste laag aarde gemengd zodat alle onderdelen alvast aan een afbraakproces kunnen beginnen en het nitrogeengehalte van de grond optimaal is als er geplant gaat worden. Op de akkers worden dan duizenden planten gepoot, meestal in fases want in principe is een tomatenplant die later in het seizoen geplant wordt minder gevoelig voor ziektes omdat het weer vanaf eind mei stabieler is. Maar is het financieel interessant om zo lang mogelijk tomaten op de markt te kunnen brengen dus men neemt de gok om al eind maart de eerste planten in de aarde te zetten. Vanaf juni tot eind september en soms zelfs nog in oktober of november zijn tomaten vers van het land te koop. Tomatenkweken kan echter een risicovolle onderneming zijn. In principe zijn overal (chemische) bestrijdingsmiddelen voor maar vorig jaar bijvoorbeeld was er sprake van een plaag die de stengel van de plant aantastte en waar geen remedie voor was. Hele oogsten gingen verloren en dat was na een zeer slecht aardappelseizoen de nekslag voor veel landbouwers. RODE TOMATEN? Er zijn vele soorten tomaten en die zijn lang niet allemaal rood. Gele, roze, groene en zelfs zwarte en blauwe tomaten hebben allemaal hun eigen smaak. Als je een rode variant hebt gekocht die nog niet helemaal rood is kun je die gewoon buiten de koelkast bewaren, het rijpingsproces gaat dan nog een paar dagen door. Echt rode tomaten zijn al wel rijp en die kun je nog 2 à 3 dagen in de koelkast bewaren. Tomaten die met chemische middelen bewerkt zijn blijven overigens nog wel wekenlang goed in de groentelade. RONDE TOMATEN? Voorheen zag je in de supermarkten vooral perfecte ronde tomaten maar tegenwoordig is het heel normaal om allerlei vreemde vormen te zien, de variant raf uit Almería of de in Málaga zo bekende ‘huevo de toro’ hebben diepe rimpels. De vorm van de tomaat hangt af van de hoeveelheid vruchtvlees, sap en pitjes.
ES LIFE | 41
cultuur
La Tomatina TOMATENFEEST
Uitzinnig tomatenfeest in Buñol (Valencia, Spanje). Een dag per jaar verandert het slaperige plaatsje Buñol in een vrolijk slagveld waar men elkaar bekogelt met tomaten. Jaarlijks iedere laatste woensdag van augustus. Tekst: Luc Daels
In 1950 stond de gemeenteraad van Buñol het feest nog toe, maar het jaar daarna niet meer en een aantal deelnemers werd opgepakt. Door veel druk van de buurgemeenten werden deze toch vrijgelaten. Uiteindelijk werd het gehele feest toegestaan en naast het gooien van tomaten werden andere gebruiken gemeengoed. Zo werd men met water overgoten en werden er waterstralen op de tegenstander gericht. In 1957 werd het feest weer verboden en stond op overtreding een gevangenisstraf. Dat jaar besloten omwonenden om een lijkwade met een grote tomaat door het dorp te dragen, "om hem te begraven". Deze processie werd bijgestaan door bands die begrafenismuziek speelden. In 1959 werd Tomatina definitief toegestaan en sinds 1980 deelt de gemeente jaarlijks tomaten uit aan de steeds talrijker wordende bezoekers.
WAT 60 JAAR GELEDEN BEGON ALS KATTENKWAAD VAN EEN GROEPJE JONGENS IS NU 'S WERELDS GROOTSTE VOEDSELGEVECHT.
ES LIFE | 42
La Tomatina
cultuur
Toen was er een festival in Buñol. Er kwamen muzikanten optreden. Een kijker was niet tevreden met het spektakel. Hij gooide een tomaat naar het podium. Dat vonden de mensen in Buñol blijkbaar heel leuk. Want sindsdien doen ze het elk jaar. Wat de oorsprong ook is, La Tomatina is ongetwijfeld het meest krankzinnige festival van Spanje en misschien wel van heel Europa. Op de laatste woensdag van augustus om 11.00 begint dit gevecht en om 13.00 is het afgelopen. Direct na afloop van het gevecht beginnen alle inwoners met de grote schoonmaak. De avond voor het gevecht worden er grote pannen met heerlijke paella klaargemaakt boven grote houtvuren.
Het totale feestprogramma duurt meer dan een week en wordt opgedragen aan San Luís Bertrán, de patroonheilige van het dorp. Rondom het tomatengevecht zijn er kleurrijke processies en shows, concerten en talrijke andere evenementen. Niemand is veilig voor de duizenden tomatengooiers die elkaar en de kijkers, vooral fotografen en toeristen, met rijpe tomaten bekogelen. Kledingadvies: zwembroek en duikbril.
HET TOTALE FEESTPROGRAMMA DUURT MEER DAN EEN WEEK EN WORDT OPGEDRAGEN AAN SAN LUÍS BERTRÁN
blijf ook
UP TO DATE Wil je op de hoogte blijven van de actualiteit en nieuwe berichten? Schrijf je dan in op de nieuwsbrief van ESpecial Life. • • • •
Surf naar www.especial-life.com/nieuwsbrief Volg ons op Facebook: ESpecial Life magazine en website Heb je een zoekertje, of zoek je iets heel bijzonders? ESpecial Life kan helpen via het geprinte magazine, via haar Facebook groep of via de nieuwsbrief. Stuur je vraag naar info@especial-life.com en wij proberen je te helpen.
Wil je adverteren in ESpecial Life? • • • •
Dat kan via het geprinte magazine Dat kan via de website Dat kan via de nieuwsbrief Dat kan via Facebook
Contacteer Michel: sales@especial-life.com ES LIFE | 43
column
Certific aat van het Handelsre gistervoor een bedrijf in Span je.
Heeft u een deelname in een Besloten Vennootschap met Beperkte Aansprakelijkheid in Spanje? Bent u aandeelhouder van een Naamloze Vennootschap of bestuurder van een buitenlandse vennootschap met permanente vestiging in Spanje?
Het Spaanse Handelsregister is een overheidsdienst en hangt af van het Ministerie van Justitie. Het Centraal Handelsregister is gelegen te Madrid en er bestaan Handelsregisters in elke hoofdstad van de verschillende provincies.
Weet dan dat de volgende informatie openbaar gekend is!
Gegevens zoals de naam, datum waarop de activiteiten van start gaan, maatschappelijke zetel, duur, fiscaal identificatienummer, maatschappelijk doel en structuur van het bestuursorgaan staat tot uw volledige beschikking en staat ingeschreven in het desbetreffende Handelsregister.
Wim Lamers, Arcos&Lamers, www.arcos-lamersasociados.com
De dienst voor interactieve handelsinformatie is een dienst waar informatie kan worden geraadpleegd over welke vennootschap dan ook die staat ingeschreven in het Handelsregister.
Naast de hierboven vermelde informatie, staat ook het volgende tot iedereens beschikking:
• • •
Geldige presentaties tot inschrijving. Vermelding van aktes van handelsaard alsook de jaarrekeningen en de gelegaliseerde boeken. Bijzondere situaties. Het handelsregister zal vermelden of de vennootschap zich in een “bijzonder situatie” bevindt. Fundamenteel zal dit gaan om de feiten of de vennootschap voldaan heeft aan de indiening en inschrijving van de desbetreffende jaarrekeningen.
Het is relatief eenvoudig om een kopie van de inhoud van elke ingediende en ingeschreven jaarrekeningen te bekomen. De individuele ondernemers of ondernemers die onder het stelsel van Zelfstandige hun activiteit uitoefenen zijn niet verplicht om zich in het Handelsregister in te schrijven. Ze kunnen dit echter wel op vrijwillige basis doen.
ES LIFE | 44
natuur
Zelf tomaten kweken • • • • • •
Zaaien na de nieuwe maan van april, planten kan vanaf eind maart tot eind juni Gecomposteerde mest moet je op ongeveer 8cm diepte mengen. Niet gecomposteerde mest kun je beter boven op de aarde laten liggen Dek de grond rondom de tomaten af met stro, zo blijft de aarde langer vochtig, het bevordert de groei van micro-organismen en het voorkomt onkruid Zaai in de buurt een mix van bloemen, dat trekt bijen en insecten aan die behalve dat ze de bestuiving verzorgen ook de ongewenste beestjes opeten Zet tomatenplanten op ongeveer 30 centimeter naast elkaar. Cherrytomaten hebben meer ruimte nodig en behoeven ook geen stok Zorg voor een goede combinatie met andere gewassen: slabonen, basilicum, munt en bieslook voorkomen
• • •
•
plagen en zorgen voor een goede stofwisseling in de aarde Haal elke week de stengeltjes die in de ‘oksels’ groeien weg (dieven), behalve die met bloemetje natuurlijk Geef in de zomer zeker elke twee dagen water, bij voorkeur ’s avonds Als je een plaag in de planten ontdekt vraag dan bij een speciaalzaak om biologische bestrijdingsmiddelen. ‘Bacillus thuringiensis’ en ‘sulficalcio’ werken vrijwel overal tegen. Rondom volle maan is de oogst wel 10 keer zo groot als de rest van de maand, je kunt ze weggeven maar ook in blokjes invriezen of inmaken.
BIJPASSENDE GRAPJES: Rechter tegen supporter: “U blijft er dus bij, dat u de scheidsrechter enkel met tomaten naar zijn hoofd gegooid heeft?” Supporter: “Jawel, edelachtbare.” Rechter: “Hoe verklaart u dan die builen op het hoofd van de scheidsrechter?” Supporter: “Het waren tomaten in blik, edelachtbare.”
Moeder tomaat en haar zoontje willen de straat oversteken."Vlug tomatteke, want daar komt een vrachtwagen aan!" Ze steken over maar worden toch overreden. "Ja", zucht moeder tomaat."Kom ketchupke, we gaan terug naar huis!"
ES LIFE | 45
techniek
exit roamingkosten met mijn mobiele telefoon De wereld is één groot dorp, behalve wanneer het op telefoneren in het buitenland aankomt. Dan tellen de landsgrenzen plots wel mee. Op zakenreis of vakantie loopt de de telefoonrekening vaak sneller op dan u lief heeft. Vanaf 15 juni 2017 mogen de telecomoperatoren in de Europese Unie niets extra meer aanrekenen voor roaming, dat zijn de extra kosten om te bellen, sms’en of surfen als u buiten uw thuisland bent. De dure gsm-factuur bij grensoverschrijdend gebruik van de mobiele- of smartphone moet daarmee tot het verleden behoren.
maar weten we wel goed wat roaming is? Roaming betekent zwerven of dwalen. Als uw gsm buiten het bereik is van uw eigen provider wordt via een techniek met de naam roaming automatisch gezocht naar het netwerk van andere telecombedrijven. Op die manier kunnen alle diensten beschikbaar blijven. Bijvoorbeeld u heeft een abonnement bij KPN of bij Telenet en u wil bellen vanuit Malaga dan kan uw gsm niet connecteren met uw eigen KPN of Telenet provider omdat het KPN of Telenet signaal niet beschikbaar is in Malaga. Uw gsm zal automatisch zoeken naar bereikbare lokale providers zoals Vodaphone of Orange. Deze techniek noemt men roaming. Vodaphone en Orange hebben prijsafspraken gemaakt met KPN en Telenet hoeveel moet betaald worden om de gsm-gebruiker te laten bellen en surfen via de “nieteigen-operator”, dit zijn roamingkosten. Het is dus dankzij roaming dat u uw mobiele telefoon niet alleen in uw thuisland kan gebruiken, maar ook in Spanje, Turkije, Peru of Nieuw-Zeeland. ES LIFE | 46
Roamingkosten gelden zowel voor spraak, sms als data. Het was vooral de laatste categorie die roaming een slechte naam bezorgde. Bij gewoon telefoneren of sms’en worden roamingkosten aangerekend enkel als u effectief telefoneert of een sms verstuurt. Bij data is dat niet zo. Uw gsm controleert voortdurend of u nieuwe emails zijn ontvangen of bepaalde apps nieuwe berichten hebben gekregen. De roamingtechniek loopt continu door zonder dat u dit beseft. Vanaf 15 juni 2017 is dit veranderd binnen de landen van de Europese Unie. Vanaf die dag kan u met uw gsm gelijk waar binnen de landen van de Europese Unie bellen, sms en data-surfen aan je “eigen-provider-alsof je thuis wastarief” mits een aantal regels te respecteren. Gaat u naar meer exotische bestemmingen dan kunnen die roamingkosten wel aangerekend worden.
techniek
BELLEN NAAR VAST EN MOBIEL, SMS’EN EN SURFEN NET ALS THUIS, MAAR...
VOOR EEN VERFRISSENDE VORMGEVING
In de EU-regelgeving wordt dit omschreven en uitgelegd als “roam like at home”. “Roam like at home” is bedoeld voor mensen die af en toe op reis gaan buiten het land waar ze wonen of een nauwe band mee hebben, bijvoorbeeld omdat ze er werken of studeren. De regel is niet bedoeld voor wie permanent in een ander EU-land zijn mobiele telefoon wil gebruiken. Zolang u thuis meer tijd doorbrengt dan in het buitenland, of zolang u uw gsm meer thuis gebruikt dan in het buitenland, kunt u overal in de EU roamen tegen thuistarief. Dit wordt gezien als een “redelijk gebruik” van roamingdiensten. Gebruikt u uw gsm wel permament of hoofdzakelijk in het buitenland, dan kan uw provider u toch nog steeds extra roamingkosten aanrekenen. REDELIJK GEBRUIK Telecomaanbieders hebben het recht om in hun contracten een “ beleid inzake redelijk gebruik “ toepassen. Alleen dan is het mogelijk ervoor te zorgen dat alle gebruikers ook daadwerkelijk kunnen roamen tegen thuistarief in andere EU-landen. Dit betekent dus niet dat iedereen in de EU aan het zelfde tarief kan bellen. Dit betekent wel dat telefoneren, sms’en dataverkeer zullen gefactureerd worden volgens uw eigen provider contract of bundel, zolang u binnen de EU blijft en voldoet aan het beleid inzake redelijk gebruik van uw eigen provider. De roamingkost verdwijnt enkel in de Europese Unie (Bulgarije, Grieks-Cyprus, Denemarken, Duitsland, Estland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Hongarije, Ierland, Italië, Kroatië, Letland, Litouwen, Luxemburg, Malta, Nederland, Oostenrijk, Polenm Portugal, Roemenië, Slovenië, Slowakije, Spanje, Tsechië, het Verenigd Koninkrijk tot 2019, Zweden, Noorwegen, Ijsland en Liechtenstein SOMMIGE OPERATOREN HEBBEN DE LIJST UITGEBRIED MET POPULAIRE VAKANTIEBESTEMMINGEN. Om te vermijden dat u overstapt naar een goedkope buitenlandse operator, mag uw operator vragen om bij te betalen als u meer dan vier manden per jaar belt of surft vanuit het buitenland. Reis u per schip of vliegtuig binnen de EU dan kunt u roamen tegen thuistarief zolang u verbonden bent met een gsm mast aan land. Gaat het mobiele verkeer via een satellietsysteem, dan kunt u niet meer roamentegen thuistarief en zult u moeten betalen voor niet gereguleerde roamingdiensten. Om te controleren of u zich aan het beleid van redelijk gebruik houdt, heeft uw eigen provider het recht om uw roamingverbruik te meten gedurende een periode van 4 maanden. Bent u in die periode meer in een ander EU land geweest dan thuis en hebt u daar meer gebruikgemaakt van mobiele diensten dan thuis dan kan de provider uitleg vragen en roamingkosten doorrekenen.
zowel offline als online
BEKIJK ONS WERK OP ONZE WEBSITE
SPLEZ
GRAFISCHE VORMGEVING WEBDESIGN ONLINE & OFFLINE MARKETING
MARIEKE VAANDRAGER & ALPHONS GERRITSEN: • 693 728 960 • WWW.SPLEZ.COM • INFO@SPLEZ.COM
let op! even lezen
AAN ALLE LEZERS Help ons de agenda te vervolledigen met waardevolle activiteiten aan de Costa del Sol. Mail info@especial-life.com informatie over de activiteit Wij werken voortdurend aan de verbetering van het lifestyle magazine. Uw opmerkingen, tips en suggesties zijn voor onze kwaliteitszorg zeer belangrijk. Wij ontvangen op info@espeical-life graag al uw bedenkingen. Aan alle nederlandstalige hulpverleneers Help ons de database van nederlandstalige hulpverleners te actualiseren. Stuur uw dienstverlening en uw coördinaten naar info@especial-life.com
ES LIFE | 47
Tussen Fuengirola en Marbella ligt op een paradijselijk plekje aan de Middellandse Zee Max Beach Sun Club.
Deze sun club biedt alles voor een complete en onvergetelijke zon-, zee en –strandervaring aan de Costa del Sol, inclusief heerlijk eten op basis van streekgebonden en duurzame producten. Zoals eigenaar en manager Carl Creemers het zelf al aanstipt:
'It would only be fair that we offer a quality of service that matches such a generous, spectacular and changing scenery'. Bij Max Beach Sun Club kun je gerust de hele dag terecht. Koester je in de zon op een sunlounger of een Balinese bed bij het ruime zwembad (25 meter) of kies voor een Cama VIP, zodat je naast een comfortabel zonnebed ook nog een fijne zithoek hebt. Alle sunloungers zijn ruim genoeg voor vier personen. De Beach Club is zo ingericht dat je vanaf elk hoekje een onbelemmerd zicht hebt op zee en je uitgebreid kunt laven aan het steeds veranderende licht en fraaie luchten.
ES LIFE | 48
Kies voor een ultieme chill out-ervaring hartje Costa del Sol
De innerlijke mens Vanaf 12 uur kun je kiezen uit een van de gerechten op de snack-kaart zoals smaakvolle quesadillas, heerlijke wraps, krokante kroketjes, een luxueuze club sandwich of een traditionele omelette. Vanaf 14 uur wordt de lunch geserveerd en hiertoe bestudeer je de zeer uitgebreide kaart met salades, vis-en vleesgerechten, pasta's en een aanlokkelijke aanbod aan desserts. Max Beach hanteert de 'Km Nul-politiek': In de keuken wordt uitsluitend gebruik gemaakt van streekproducten die op duurzame wijze tot stand zijn gekomen. Zo is er de garantie van kwaliteit en versheid.
Lounge en cocktails Om je te verleiden tot in de late uurtjes te blijven gaat de rustige lounge/clubmuziek geleidelijk over in een stijlvolle avondbeat die wordt verzorgd door een dj die snapt waar de gasten van Max Beach Sun Club graag naar luisteren. Op vrijdag, zaterdag en zondag is er livemuziek. Vrijdag en zaterdag wordt deze verzorgd door Felipe Madrid en op
zondag klinken de opzwepende klanken van de jazzmuzikant Leonardo la Peruta. En wat is er heerlijker dan mee te deinen op de beats met een zinnestrelende cocktail in je hand? Er is keuze uit maar liefst twintig varianten!
Parkeren en reserveren Dankzij de privĂŠ-parking voor Max Beach is parkeren er doorgaans geen enkel probleem en zorgt personeel van Max Beach ervoor dat je auto goed weggezet wordt. Om extra rustig van de zon te kunnen genieten zijn er achter de bar kluisjes om je waardevolle spullen in op te bergen. Het verdient aanbeveling om voor een sunlounger, lunch en diner te reserveren. Dit kan via de website Maxbeach.com onder het kopje 'reservations' of bel met +34 952 932 780. De keuken van Max Beach is open van 12 tot 22 uur. Je vindt Max Beach Sun Club aan de N-340/A-7, km 198,1, bij afrit Riviera del Sol.
ES LIFE | 49
column
na 20 jaar eindelijk concurrentie Judith en Eric zijn al circa 28 jaar werkzaam aan de Costa del Sol, ze verzorgen alles wat te maken heeft met geluid, beeld en satelliet. Eric schrijft exclusief voor ESpecial Life over zijn ervaringen in het vak.
Ik zat er zelf niet echt op te wachten maar toch is er dan na 20 jaar een provider die met Canal Digital gaat concurreren. Vanaf volgende maand gaat JOYNE van start. Een gedurfde zet van 3 grotere satelliet ondernemers die de uitdaging aan gaan. Wat hangt ons (letterlijk) boven ons hoofd? Boven onze hoofden hangt de Eutelsat, deze krachtige satelliet is vorig jaar gelanceerd en geeft minder storingen dan bijvoorbeeld de Astra 23,5. Dat betekent dat je met een schotel van 65cm of zelfs nog kleiner in het zuiden van Spanje een goede ontvangst hebt. Abonnees zullen een uitgebreid pakket met Nederlandse zenders kunnen ontvangen, ook de regionale omroepen en een aantal muziekzenders zitten daar in. Bovendien gaat JOYNE ook Fox Sport 1, 3 en 5 uitzenden dus de liefhebbers van de Nederlandse Eredivisie hoeven geen wedstrijd meer te missen. Groot voordeel van de nieuwe provider is dat je per maand een abonnement af kunt sluiten en ze bieden ook mogelijkheden voor een contract voor 3, 6 of 12 maanden. Wij zijn officiĂŤle dealer voor JOYNE en daar zijn we blij mee. Want door de goede dekking van de satelliet kan er met kleinere schotels gewerkt worden en dat betekent dat het nu ook mogelijk is om op een klein balkon een schotel uit het zicht te plaatsen. Ideaal voor mensen die van de vereniging van eigenaren voorheen geen schotel mochten installeren omdat die zo groot moest zijn om goed beeld te krijgen. Bovendien is de kwaliteit van het beeld goed en hoef je dus geen illegale streams via internet te kijken.
ES LIFE | 50
We weten nog niet wat de prijzen zullen zijn maar dat ze van plan zijn Canal Digital uit hun machtspositie te drukken is al wel duidelijk. Canal Digital heeft er al alles aan gedaan om de nieuwe concurrent het leven zuur te maken door allerlei rechtszaken aan te spannen. Maar dat heeft dus niet mogen baten. Een ander voordeel van JOYNE is dat je geen speciale decoder meer nodig hebt, zolang er een gangbare plug zit op het bestaande kastje kun je de televisie aansluiten. Op het moment dat Especial Life naar de drukker gaat ben ik net in Nederland geweest voor overleg en beschik als u dit leest dus over veel meer gedetailleerde informatie. Daarover meer in een volgend artikel en natuurlijk kunt u altijd contact met ons opnemen als u vragen heeft over satelliettelevisie. Ik hoop van harte dat Canal Digital de komst van concurrentie aangrijpt om ook hun service en aanbod te verbeteren zodat wij als consumenten hier profijt van kunnen hebben.
U kunt ons altijd mailen met vragen over beeld, geluid en internet: info@je-systems.net
路 Voor al uw installaties 路 Alle TV en audio merken verkrijgbaar 路 Koelkasten, drogers, wasmachines
Tel.: 952 591 603 路 Mobiel: 676 888 565 E-mail: info@je-systems.net
w w w . j e - s y s t e m s . n e t
ES LIFE | 51
De revolutie van slim beleggen is nu gestart
“Met Surence is er eindelijk een partij die mij alles laat zien en in mijn belang denkt” - Nico uit Alkmaar -
De weg naar het best haalbare beleggingsresultaat Wat is ‘slim beleggen’? Bespaar slim op beleggingskosten waardoor je direct al een veel beter resultaat behaalt Beleg doelgericht met een gerust gevoel Beleg in kant en klare wereldwijd gespreide portfolio van top aandelen en obligaties en versla de ‘pro’ Laat je niet verleiden of misleiden tot actief beleggen, daar worden echt uitsluitend anderen beter van*
Wat is onze missie? • Alle kosten van beleggen voor de gebruiker tot nihil terugbrengen want kosten zijn de grootste vijand • Alleen denken en doen in het belang van elke gebruiker, door deze eerlijk en transparant te helpen • Slimme technologie gebruiken om kennis samen te delen en kosten te besparen
Surence is simpel in gebruik Doorloop op surence.nl eenvoudig stap voor stap wat voor jou de beste strategie is Gebruiksvriendelijke tools die het beleggen en plannen nog eenvoudiger maken Gebruik de slimme tricks & tips en lees wat andere gebruikers hiervan vinden Binnen enkele minuten aan de slag
Onze basis Surence academy en ‘slim beleggen’ is volledig gebaseerd op de resultaten van wetenschappelijke onderzoeken (o.a. literatuurstudie van de AFM ‘De wetenschap over de resultaten van actief en passief beleggen’) en strategieën die zijn gebaseerd op de kennis van Nobelprijswinnaars
en Surence leidt de weg
“Zelfs mijn moeder kan nu zelf beleggen en ze vindt het nog leuk ook!” - Raoul uit Breda -
Ga nu naar Surence.nl en start vandaag nog Surence is gratis
Surence biedt extra voordeel
Surence basic account is gratis voor elke belegger en spaarder. Leer hoe je eenvoudig zelf een beter resultaat haalt op basis van evidence-based (index)strategieën.
Vergelijk transparant de kosten voor beleggen en pak je voordeel. Ontdek ook hoe je gratis extra rendement kan behalen en op steeds meer aankopen korting krijgt.
Support: Surence ‘slim beleggen’ introductie De basis principes van ‘slim beleggen’ Leer doorlopend ‘slim beleggen’
Veilig: Een beveiligd privacy platform volgens de hoogste standaarden Onafhankelijk van tegenstrijdige belangen van banken en vermogensbeheerders De gebruiker belegt rechtstreeks bij AFM geregistreerde partijen.
Tools: Prognose calculators Voorbeeld aandelen en oblogatie portfolio’s Vergelijk alle kosten en vergelijk je voordeel Handleidingen en how to’s * De beleggerssupport van Surence heeft geen mening over de markt.Verwachtingen en voorspellingen op zowel technische als fundamentele gronden blijken niet van consistent toegevoegde waarde. Wel wegen de kosten ervan negatief door op je resultaat.
Ga nu naar www.surence.nl en start vandaag nog
slimmer beleggen
ALS VAKSCHILDER BIED IK MIJN KLANTEN ALTIJD DE BESTE KWALITEIT VERF. EN NU KAN DAT OOK DUURZAAM. EEN WIN WIN VOOR IEDEREEN! John Wilst, vakschilder
InterCheM ontwikkelt samen met Inter-GreeN thinners en lakken van teruggewonnen grondstoffen uit ingezameld afval, gecombineerd met zuivere duurzame grondstoffen. InterCheM haalt chemisch afval op en zorgt via uitgekiende recycling-technieken voor bruikbare grondstoffen die vervolgens worden gebruikt om er o.a. kwalitatieve oplosmiddelen en verf van te maken. Goed voor nu, goed voor later. Inter-Green levert vooral aan de professionele markt maar gaat zich nu ook op de consument richten. Rens Zwanenburg - directeur van Inter-Green: “De Inter-GreeN productlijn is ontstaan uit de jarenlange kennis en activiteiten uit het verleden en voorziet in de behoeften van het heden: snel, kwalitatief en beter voor het milieu.
Inter-GreeN heeft de ambitie om internationaal een totaalpakket te vermarkten van duurzame producten. "Naast Nederland bedienen wij nu ook Spanje en Engeland. De markt is groot, denk maar eens aan alle urbanisaties. Onze verf heeft een hogere viscositeit en dekt sneller dan die van andere partijen, wat ook nog scheelt in manuren en hoeveelheid product", aldus Rens.
PRIJSWINNAAR NATIONALE BUSINESS SUCCES AWARD: GROENSTE BEDRIJF VAN NEDERLAND & BESTE IN CHEMIE Powered by:
Inter-GreeN | InterCheM Platinawerf 22-26, 6641 TL Beuningen GLD ES LIFE | 54 www.inter-green.eu - sales@inter-green.eu
Leveranciers in Spanje Edward Durlacher, Pintor Come Soon: +34 639 930 010 Tim Bakker, Pinturas Sostenibles: +34 952 919 980
bezoek aan
EEN KIJKJE ACHTER DE SCHERMEN BIJ…
Afvalverwerkingsstation LosRuicesin Málaga Iedereen heeft natuurlijk thuis een systeem bedacht om het afval te scheiden zodat het in de daarvoor bestemde containers gegooid kan worden. Of toch niet? Want er blijven hardnekkige geruchten gaan dat het apart inzamelen van papier, plastic en glas helemaal geen zin heeft. Alles zou toch op de grote hoop gegooid worden, dus waarom moeite doen? Verslaggeefster Maria Kupers ging op stap met recycling expert Rens Zwanenburg, DGA van InterChe-M BV en Inter-GreeN BV te Beuningen(Nederland) om de feiten te checken. Tekst en foto’s Rens Zwanenburg ES LIFE | 55
bezoek aan
In het buitengebied van Málaga ligt het Centro Medioambiental ‘Los Ruices’ van het vuilophaalbedrijf Limasa. Dagelijks komen daar 400 vrachtwagens het huisvuil storten, het plastic uit de gele containers wordt er verwerkt en bouwbedrijven kunnen er hun puin brengen. Op het 320 hectare tellende terrein staan diverse punten waar met behulp van gas uit biomassa elektriciteit wordt opgewekt. Het lijkt er dus verdacht veel op dat niet alles zomaar op een grote hoop wordt gegooid. Limasa is voor 51% in handen van het bedrijf Servicios Urbanos de Málaga S.A., de gemeente heeft de overige 49% van de aandelen in handen. Het bedrijf is verantwoordelijk voor het inzamelen van vuil, het schoonhouden van de stad en het verwerken van het afval. Er werken 1.000 mensen als schoonmakers, 300 vuilnisophalers en nog eens 125 mensen op het afvalverwerkingsterrein. In de hele stad staan vier types containers zodat glas, plastic, papier en restafval gescheiden aangeleverd kunnen worden. De glascontainers worden geleegd door het speciaal daarvoor ingehuurde recyclebedrijf Movilisa uit Alhaurin de la Torre, het papier wordt opgehaald door Saica, een Andalusisch recyclebedrijf met een vestiging in Málaga. De rest van het afval (290.000.000 kilo) wordt naar ‘Los Ruices’ vervoerd voor verdere verwerking. HANDEL IN VUIL Javier Pazos, directeur van het Centro Ambiental, geeft ons voordat we de installaties gaan bezoeken uitgebreid uitleg over het reilen en zeilen van de afvalverwerking in Málaga. In 1994 werd het terrein in gebruik genomen, toen werd het grootste deel van het
ES LIFE | 56
afval in een grote afgraving gestort. In 2001 begint men met het professioneel scheiden van afval en daarvoor zijn grote fabriekshallen gebouwd. Tot 2005 werd al het vuil uit de plastic containers met de hand gescheiden maar inmiddels verloopt dat proces volledig automatisch. “Ik heb meerdere afvalstations in Spanje bezocht en was niet altijd laaiend enthousiast” vertelt Rens Zwanenburg. “Maar deze is heel modern, net als in Nederland wordt er bijvoorbeeld gebruik gemaakt van een grote trommelzeef om het lichte plastic uit het afval te blazen en apart op te vangen.” Blik, plastic en verpakkingen worden apart tot kleine pakketten geperst en aan bedrijven geleverd die het materiaal vervolgens verwerken tot nieuwe producten. Het huisvuil wordt via grote opvoerbanden vervoerd en daar wordt met de hand nog veel plastic, blik, glas en papier uitgehaald met uiteindelijk doel om de restanten te composteren. Sinds 2011 mag dit niet meer als compost gebruikt worden dus dit materiaal wordt gebruikt om de afgravingen op het terrein te vullen. Bij de fermentatieprocessen van het huisvuil komt gas vrij en dat gas wordt gebruikt om elektriciteit mee op te wekken. Er staan 3 kleine centrales die jaarlijks 24 miljoen MegaWatt opwekken. Daarvan wordt 15% gebruikt voor de installaties op Los Ruices, de rest wordt verkocht aan het elektriciteitsbedrijf en dat levert per jaar 1 miljoen euro op. Bouwbedrijven kunnen hun bouwafval aanleveren zodat ook dit gerecycled kan worden. Hout, ijzer, beton en stenen worden van elkaar gescheiden. De stenen
en het beton worden verpulverd tot granulaat van verschillende grootte zodat het weer gebruikt kan worden als bijvoorbeeld onderlaag voor wegen. “Sinds 2009 wordt er veel minder beton aangeleverd, door de crisis in de bouw is er simpelweg minder afval. Wat we nu krijgen is veel meer puin en dat kost meer werk om te scheiden.” Al het materiaal dat op het verwerkingsstation wordt gescheiden wordt verkocht. Limasa heeft daarvoor een contract met Ecoembes, een afvalbemiddelaar. “Zij onderhandelen met diverse afnemers en vertellen ons dan waar we het vuil naartoe moeten sturen. Zo sturen we dan plastic naar bijvoorbeeld Valencia en blik naar Ciudad Real” vertelt Javier Pazos. Jeugd heeft de toekomst Málaga beschikt over een goedwerkend systeem om afval te recyclen maar nog lang niet iedere burger neemt de moeite om het huisvuil te scheiden. Daarom heeft Limasa een speciaal lesprogramma voor kinderen en kunnen ook volwassenen het centrum bezoeken om uitleg te krijgen over recyclen. Jaarlijks bezoeken 5.000 kinderen de speciale Aula Medioambiental. Rens is meteen enthousiast “het zijn de kinderen die daadwerkelijk begrijpen hoe belangrijk het is om afval te scheiden. Je moet bij hen beginnen om in de toekomst 100% hergebruik van afval te bereiken. Buiten dat is het ook een perfecte manier om via hen de ouders te benaderen want welke ouder kan met droge ogen tegen zijn kind zeggen dat het hem of haar niet uitmaakt hoe de wereld er over twintig jaar uitziet?”
HET LIJKT ER DUS OP DAT NIET ALLES ZOMAAR OP EEN GROTE HOOP WORDT GEGOOID
bezoek aan
Javier Pazos, directeur van het Centro Ambiental
CIJFERS • • • • •
• •
•
•
Aantal inwoners Málaga: 600.000 Aantal containers voor recycling glas, papier en plastic: 5.000 Ingezameld glas 2016: 4.854,30 ton Ingezameld papier: 6.629,49 ton Ingezameld plastic/ verpakkingsmateriaal: 5.064,65 ton Ingezameld huisvuil grijze containers: 253.611,76 ton Recyclebaar afval dat op de vuilstort uit huisvuil is gehaald: 3.393 ton Afval van de gemeenten Benahavís, Benalmádena, Casares, Estepona, Fuengirola, Istán, Manilva, Marbella, Ojén, Torremolinos en Mijas wordt vervoerd naar de vuilverwerking van de Mancomunidad de Municipios Costa del Sol Occidental in Casares, dagelijks komt daar 3 miljoen kilo afval aan. Afval van de overige 91 gemeenten in de provincie Málaga gaat naar één van de afvalstations van Provinciale Staten in Vélez-Málaga, Ronda, Antequera, Campillos, Archidona en Cártama.
Latablacabopino@gmail.com
952 83 06 06 abrimos 12-23h we are open 12-11pm
cerrado los martes
closed tuesday
Vengan entree las 12h y las 19h a comer y te INVITAMOS a UNA BOTELLA de la casa Come between 12pm & 7pm & receive a FREE bottle of house wine
Min 2 Personas Min 2 People
952 83 06 06
ES LIFE | 57
culinair
Valencia heeft er een trendy gastronomisch-cultureel centrum bij
Voor de renovatie
Het nieuwe jasje
Op zaterdag 8 juli opent in Valencia Bombas Gens de deuren. De voormalige pompenfabriek werd grondig gerenoveerd en omgebouwd tot een gastronomisch en cultureel centrum met onder andere het restaurant van de Valenciaanse sterrenchef Richard Camarena. Bron: weekend.knack.be
Bombas Gens is een parel van industrieel erfgoed. Het werd gebouwd in 1930 door de beroemde architect Cayetano Borso di Carminati. 'Een onderscheidend en innovatief design', luidde de opdracht van Carlos Gens Minguet, producent van kleine machines, industriĂŤle kranen en hydraulische pompen. De naam Bombas Gens verwijst naar de 'pompen van Gens'. De oude fabriek is een van de weinige voorbeelden van architectuur in Art Deco stijl die vandaag nog te vinden zijn in Valencia. In de fabriek bevindt zich ook nog een schuilkelder uit 1938, die werd gebouwd om de fabrieksarbeiders tijdens de Spaanse Burgeroorlog te beschermen tegen de luchtbombardementen. Volgens getuigen van toen verergerden de luchtaanvallen toen de fabriek wapens begon te produceren. De kelder heeft speciale waarde omdat het een uniek voorbeeld is van een schuilkelder in een industrieel gebouw in de stad. Ook werd de kelder van een boerderij uit de 15e eeuw teruggevonden onder het gebouw. NIEUW KUNSTENCENTRUM Bombas Gens wordt het nieuwe hoofdkwartier van de FundaciĂł Per Amor a l'Art, een stichting met doelstellingen op vlak van kunst en cultuur, onderzoek en gezondheid en sociaal werk.
ES LIFE | 58
De vaste kunstcollectie van de stichting zal te zien zijn in Bombas Gens, evenals een tijdelijke tentoonstelling met het werk van de fotografen Bleda en Rosa, en het verhaal achter de voormalige fabriek van Bombas Gens. De stichting neemt vijf van de gerenoveerde gebouwen in voor het kunstencentrum, evenals de schuilkelder en het Wilson Coordinatiecentrum dat is gewijd aan onderzoek van zeldzame ziektes. In een tweede fase, in november, openen ook een tuin en een middeleeuwse bodega. STERRENRESTAURANT Na vijf jaar gekookt te hebben in de hippe Valenciaanse wijk Ruzafa, verhuist Ricard Camarena zijn sterrenrestaurant 'Ricard Camarena' naar Bombas Gens. Hij heeft hier een ruimte van duizend vierkante meter verdeeld over verschillende ruimtes en natuurlijk licht. Het restaurant biedt plaats voor 40 personen. De keuken van Ricard Camarena is voortdurend in ontwikkeling. Zelf omschrijft hij de evolutie als 'elke dag meer gehecht aan het land en dichterbij de producten'. Zijn aanbod stemt hij af op de smaak, het product en de seizoenen. Richard Camarena Hij propageert de rijke tuin van Valencia en de lokale producenten.
column
GESPLITSTE AANKOOP
Wie op latere leeftijd investeert in een tweede (derde, vierde…) woning, maakt zich soms zorgen over de erfbelasting die hun erfgenamen later zullen moeten betalen. Een gesplitste aankoop tussen ouders en kinderen kan in zo’n geval een interessante oplossing zijn. Één partij (de ouders) koopt het levenslange vruchtgebruik op de woning, een andere partij (de kinderen) koopt de blote eigendom. Vruchtgebruik is het levenslange recht om de woning te bewonen en er de vruchten (huurinkomsten) van te innen. Wat overblijft is de blote eigendom. De blote eigenaar is eigenaar, maar kan, zolang de vruchtgebruikers leven, met dat eigendomsrecht weinig doen. Niet hij maar de vruchtgebruiker heeft het recht de woning te bewonen, verhuren… Wanneer alle vruchtgebruikers overleden zijn, verwerft de blote eigenaar de volle eigendom en wordt hij volwaardig eigenaar. Zo’n verwerving door uitdoving van het vruchtgebruik wordt niet als een erfenis beschouwd en is dus vrijgesteld van erfbelasting. De enige belasting die verschuldigd is, is de overdrachtsbelasting op het deel ‘vruchtgebruik’.
GESPLITSTE AANKOOP IN SPANJE
Meestal zal de operatie van de gesplitste aankoop voorafgegaan worden door een schenking van de ouders aan de kinderen van een geldsom om de blote eigendom aan te kopen. Dat kan gewoon in het thuisland via een eenvoudige handgift door overschrijving op bankrekening. Een voorbeeld: Myriam en Marc zijn beiden 67 jaar. Ze willen een woning aankopen van € 400.000 en willen dit doen via een gesplitste aankoop met hun dochters Sophie en Isabelle. De waarde van het vruchtgebruik wordt (aan de hand van wettelijke criteria) bepaald op 25% van de aankoopprijs. De waarde van de blote eigendom wordt bepaald op 75%. De enige belasting die Sophie en Isabelle na het overlijden van hun beide ouders zullen moeten betalen is 10% overdrachtsbelasting op de 25% vruchtgebruik. Door hun successie te plannen hebben Myriam en Marc hun dochters heel wat erfbelasting bespaard. Ook in België is een gesplitste aankoop mogelijk, maar daar gelden heel wat restricties waarmee rekening moet gehouden worden.
Stijn Govaert Jurist en vastgoedmakelaar
gezocht
wij zoeken Heb je een bijzonder verhaal, schrijf je graag of wil je een eigen mode rubriek in ESpecial life, wil je schrijven over Spaanse culinaire toppers, of een wijn rubriek delen met de lezers, ben je een opinieschrijver, of ken je bijzondere plekjes in het binnenland, wij zijn voortdurend op zoek naar nieuw talent en boeiende content. Contacteer Luc@especial-life.com Werkt het scannen? Alle bordjes op de juiste plek?
ES LIFE | 59
27- 28 - 29 OKTOBER 2017
Ontdek het beste wat
MARBELLA te bieden heeft op onze Woon & Immo Expo
BEZOEKERS
EXPOSANTEN
BEKIJK DE LAATSTE TRENDS
ONTMOET NIEUWE KLANTEN
SEMINARS WOON SEMINARS GRATIS BIJ
BEZOEK ONZE WOONBEURS EN ONTMOET: Decoratie, interieur en exterieur designers Architecten, constructie- en renovatiebedrijven Vastgoed en service management consultants Juridisch, fiscaal en financieel adviseurs Telecommunicatie en lifestyle specialisten
Tel: +34 951 317 206 E-mail: info@agspain.com Home Fair Costa del Sol Gratis toegang via webregistratie op www.homefaircostadelsol.com ES LIFE | 60
© Zoute Events
TIME HAS A H E A RT B E AT S TA RT YO U R E N G I N E S A N D D R I V E IN GR AND ST YLE WITH THE BR AND-NEW L E DAU P H I N – S OTO G R A N D E G R A N D P R I X 2 017.
M AG N I F Y L I F E W W W. L E B E A U - C O U R A L LY. C O M
ES LIFE | 61
activiteit
Naar het dak van de
Axarquía
De hoogst piek van de provincie of niet, hij moest een keer worden beklommen. En zo geschiedde. La Maroma beheerst op bijna autoritaire wijze de hele hoek van de provincie Málaga die wordt aangeduid met La Axarquía. Het is een ontoegankelijk ogende, grote grijze bult die naast overvloedige, onbedorven natuur, slechts enkele kleine dorpjes op zijn flanken duldt.Op een stralende zondag in juni besluiten we de uitdaging aan te gaan. Maar via welke route? Er zijn niet alleen meerdere wegen naar Rome, maar ook naar de Maroma. De volgens de door ons geraadpleegde bronnen gemakkelijkste route begint vanaf de Roble-vallei aan de noordkant. Iets moeilijker maar even lang is de route vanaf Alcaucín en de lastigste is die via de zuidhelling vanaf het dorpje Canillas de Aceitunas. Wij kiezen voor de middelste, die ergens in de krant Sur als 'meer bezadigd' wordt omschreven. Nou, dat hebben we geweten. Tekst en beeld Else Beekman
De berg is samen met een aantal andere pieken onderdeel van het beschermde natuurgebied Sierra de Tejeda, Almijara y Alhama, dat over de grens tussen de provincies Málaga en Granada is neergevleid. Door die ligging werd regelmatig getwijfeld of La Maroma niet net in Granada lag en dat daarom de eer van de hoogste top van Málaga toe zou vallen aan de Pico Torrecilla in de Sierra de las Nieves helemaal in het westen van de provincie. Uiteindelijk gaf in 2008 een onderzoek van de afdeling milieu van de regionale regering van Andalusië uitsluitsel: La Maromo ligt inderdaad in Málaga en is 2.069 meter hoog. Het is daarmee ook de enige berg in Málaga die boven de 2.000 meter uitkomt. CORTIJO DE ALCÁZAR Via Wikiloc achterhalen we dat je zonder te pauzeren in 6,5 uur heen en terug moet kunnen lopen over de totale afstand van 16,6 kilometer inclusief duizend meter niveauverschil. Dat lijkt ons prima te doen bij een vertrek rond acht uur 's ochtends. Vroeg opstaan lukte na een heerlijke overnachting in Casa Encantada in Benamargosa, dat op een steenworp afstand ligt van Alcaucín (Encantada.eu). Onderweg naar Alcaucín zien we onze uitdaging al liggen, badend in de zon. Geen wolkje aan de lucht. De auto parkeren we bij het recreatiegebiedje Cortijo de Alcázar dat, als je Alcaucín binnenrijdt goed staat aangegeven. Op dit ES LIFE | 62
soort terreinen kun je in Spanje altijd gratis kamperen. Het verbaast ons dus enigszins dat we enkel één kampeerbusje zien staan. Verder is het terrein verlaten. STENCIL OF APP? Wandelen anno 2017 verschilt aanzienlijk met wandelen vroeger. Dat wordt ons al snel duidelijk als we de omschrijving van deze route van de Brit .... op afgedrukte stenciltjes proberen te volgen. Tegelijkertijd laten we de wandelapp van Wikiloc meelopen. Na slechts vijf minuten stoppen we de stenciltjes, hoe boeiend geschreven ook, weer terug in de rugzak en lopen we verder op de aanwijzingen van de moderne technologie. De officiële route loopt de eerste paar kilometer over een verharde weg. Deze komt grotendeels overeen met de PR-A-352. De bewijzering is goed. Op strategische punten staat altijd een paaltje met de kleuren geel en wit en waar geen paaltje staat ligt wel een hoopje stenen in piramidevorm: in het Spaans 'balizas'. Wij kiezen voor een short cut die recht omhoog, een stukje via de Botanische route, een paar kilometer afsnijdt. De short cut maakt onze route in totaal 5 kilometer korter en het begin ervan vinden we bij het informatiebord Fuente del Tío Peligran. Een smal paadje gaat daar het bos in. Overigens is die botanische route ook een aanrader. Een afwisselend rondje van 6,6 kilometer door weelderig begroeid bos, geurend naar kruiden en met zeldzame flora.
activiteit
SNEEUWMETERS Na het eerste deel door het bos waarin we al gelijk flink moeten klimmen en steeneiken, zwarte dennen, heesters, welriekende struiken vol tijm en rozemarijn passeren, volgt er de vlakte Alto de las Víboras waar het officiële deel van de route weer samenkomt met de onze. We vragen ons af wat de mysterieuze soort emmer op een paal van een meter of drie hoog daar doet. Google leest dat het gaat om een 'nivómetro', een niveaumeter dus. Gebruikt om de sneeuwhoogte en dikte te meten en te berekenen hoeveel neerslag er in een bepaald tijdvak op een bepaalde plaats is gevallen. Hoger op de berg komen we er later nog een vervallen exemplaar van tegen. Vanaf de vlakte hebben we een mooi zicht op de rotspartij Tajos del Alcázar. Ergens moeten hier ook ruïnes van een Arabische vesting liggen die de naam aan deze omgeving hebben gegeven, maar we zijn er niet van overtuigd dat de hoop stenen die we onderweg tegenkwamen deze 'Alcázar' betreffen. Na onze steile klim volgt een iets vlakker pad om even op adem te komen. Vanaf hier is het uitzicht over de Axarquía meer dan wijds. Het stuwmeer van La Viñuela vormt een mooie spiegel voor de staalblauwe lucht en zelfs van hier is goed te zien hoe laag het waterpeil nu al staat, terwijl de zomer nog moet beginnen. Van een gebrek aan water merken we gelukkig op het eerste gedeelte van onze wandeling weinig als we ons een weg banen door kniehoog struikgewas langs overhangend gebladerte. De weelderige begroeiing slokt hier en daar compleet ons pad op. Gelukkig is Wikiloc met ons en volgen we gewoon de oranje streep op het scherm van de smartphone en zien we vanzelf of we goed zitten of niet. Vanaf hier kijken we ook regelmatig neer op de typisch gevormde bergpas 'boquete de Zafarraya' en de met akkertjes geruite vlakte erachter.
WILDE WESTEN We zigzaggen verder omhoog en passeren de mooie vallei Llanadas del Espino waar na een bocht en een stuk pad door Barranco de los Tejos het landschap bruusk verandert in een soort wild westen. Inmiddels hebben we af en toe zicht op ons einddoel. Kale lichtgrijze rotsen bedekt met wit gruis gevormd door stenen van elk willekeurig formaat, liggen voor ons. Opeens horen we doordringend gehinnik. We kijken op en uit de verderop gelegen bergwand Collado del Mojón lijkt opeens een paard naar voren te komen. We kijken nog eens goed en tellen uiteindelijk – erachter komend dat ook paarden goede schutkleuren hebben – zeven en een veulen. Een merry lijkt zwanger. Later horen we van een geitenhoeder dat iemand uit Zafarraya hier zijn paarden heeft achtergelaten. 'Die kon er waarschijnlijk niet meer voor betalen', gaf de herder als argument. Dus geen wilde, maar verwilderde paarden. Ze zien er gelukkig vrij goed uit en het feit dat er een jong veulen omheen dartelt geeft aan dat het ze goed gaat. Het opvangcentrum voor ezels en paarden Refugio el Burrito heeft de gemeente aanbevolen de paarden op La Maroma te laten onder supervisie van herders en boswachters. Zojuist passeerden we ook Fuente Santa, een bron in een kleine oase temidden van de kale leegte, dus dorst zullen de dieren ook niet zo snel krijgen. De paarden completteren voor ons wel het wilde westenbeeld dat de omgeving hier al bij ons oproept.
OP DIT SOORT TERREINEN KUN JE IN SPANJE ALTIJD GRATIS KAMPEREN.
ES LIFE | 63
activiteit
DE TOP We eten ietsje erboven onze lunch op die was bedoeld voor de top. Het is echter inmiddels drie uur en de fysieke inspanning van achthonderd meter klimmen heeft ons hongerig gemaakt. Een afdalend stel roept ons bemoedigend toe dat het vanaf hier nog maar een kwartiertje klimmen is. Dat geeft de burger moed en inderdaad, niet veel later zien we de grote monolith die de top markeert. Deze staat temidden van een grote bolle vlakte die is bedekt met door erosie platgeslagen lichtgrijze stenen. We kijken om ons heen, maar zien enkel meer grijs in de vorm van heuse wolken, terwijl de zon ons nog wel beschijnt. Weg uitzicht. Dat is wel jammer, want dat leek nou net zo'n mooie beloning om vanaf hier de zee te zien schitteren in de verte en in alle witte vlekjes dorpjes te kunnen onderscheiden en te genieten van mooie panorama's. Helaas. Als het onbewolkt is, dan ook moet je naar de randen lopen om iets van het uitzicht te zien. Eerdere bergbeklimmers hebben 'corraletas' aangelegd. Grote ronde cirkels die zijn ommuurd met opgestapelde stenen om te schuilen tegen de soms ijzige wind. Het is ook flink koud en ondanks het overwegend zonnige weer, zijn we erg blij dat we iets warms meegenomen hebben. Bij bergwandelaars staat deze berg
bekend als verraderlijk. Het is dus wel oppassen geblazen als je opeens in de wolken terechtkomt en geen hand voor ogen meer ziet. We zagen onderweg maar drie andere koppels. Op de top krijgen we dan eindelijk gezelschap van een van de ruim 1.500 steenbokken die in het hele natuurpark zouden leven. Deze steenbok kijkt ons nieuwsgierig aan maar blijft op gepaste afstand. Officieel heet deze berg de Pico Tejeda. Vlakbij de piek ligt een kloof (sima in het Spaans). Door deze kloof lag een lang dik touw (maroma in het Spaans). Met behulp van die ketting werd 's winters sneeuw vanuit de diepe sneeuwput naar beneden vervoerd. Spraakverwarring door de eeuwen heen verbasterde 'sima La Maroma' in 'cima La Maroma', waar 'cima' top betekent. Inmiddels is La Maroma ook de officieel gebruikte naam voor de top. PRAKTISCH • Startpunt: Area Recreativa El Alcázar • Lengte: 16,6 kilometer, linear, dus heen en terug • Hoogteverschil ruim 1.000 meter. • Start op 838 meter, top 2.067 meter • Niveau: gemiddeld en goed te doen • Je daalt 1.000 meter af, nog zwaarder is dan klimmen
HOPE TO SEE YOU SOON • Arcos & Lamers - Marbella
• InterGreen
• Siesta Interior Design
NL: Uw advocaat en accountant
NL : Groenste bedrijf van Nederland
NL : Interior Design
• Atalay Golf - Estepona
• La Tabla - Cabopino
• Splez – Ronda
• Satelliet Systemen - Mijas
BE : Restaurant met Belgische keuken
NL : grafische vormgeving, websites
TV – audio – internet
• Macaao Beach Club –
& marketing
• El Vecino – San Pedro de Alcantara
San Pedro de Alcantara
• Sunso
NL : Bar - Bistro
BE : Beachclub ***** Marbella
FR : the art of lounging
• Eurocafe – La Carihuela
French Cuisine
• Surence
NL : Restaurant – cafe
• Max Beach Club - Mijas
NL : Belggen Slim Slimmer Slimst
• Heart $ Homes
BE : Beachclub ***** Marbella
• To Dally Club
NL : Holistic Homefinders
• MultiHome Spain - Benalmadena
BE : Exquisite restaurant Lounge
Hotel Dona Catalina – San Pedro de
NL: aannemersbedrijf
terras
Alcantara
• Ned Piramide
• Touch of Matrix
NL : Gastvrij 3-sterren familie hotel
NL : bouw- en aannemersbedrijf
NL : Revolutionaire
• Hotel Tambor del Llano – Sierra de
• Ocean Club
bewustzijnsmethodiek
Grazalema
BE : Beachclub ****** Puerto Banus
• Vancamp International Properties
ES : Modern eco hotel waar je kan
• Platinum Car Parking
& Investment
Spaans leren en relaxen
ES : car park
BE : Makelaar
• Ilse Jodts - Marbella
• Shutters in Spain
• Zozoï - Marbella
BE : Legal & Taxes
NL : Technical Window dressing
BE : restaurant
HET VOLGEND NUMMER: • ES LIFE | 64
Staat vol met leuke weetjes en informatie over de Moscatel druif!
train
ing
Sudoku
brain
brain training
Life is like solving Sudoku Puzzle, we know what to do to finish it, but we still need to open the gate to the future one by one with what we know.
Uw advocaat en accountant. Samen werkend voor u. Uw bedrijf is in goede handen bij Marbella’s toonaangevende team van Spaans- en Nederlandstalige advocaten, accountants en belastingadviseurs. Bij Arcos & Lamers Asociados spreken wij verschillende talen – waaronder Spaans, Engels, Nederlands, Duits en Frans – waardoor juridische en belastingzaken voor u makkelijker te begrijpen zijn. Maite Arcos & Wim Lamers
avda. ricardo soriano, 12 · edif marqués de salamanca, 10 -3 · 29601 marbella tel: +(34) 952 775 010 · fax: +(34) 952 900 577 www.arcos-lamersasociados.com | email: info@arcos-lamersasociados.com
Especial Life – 133mm x 92mm
ES LIFE | 65
Markten EEN OVERZICHT
MAANDAG Marbella - feriaterrein Torrox Costa DINSDAG Fuengirola - feriaterrein nabij Los Boliches Nerja Salobreña Benamocarra (Axarquía) WOENSDAG La Cala de Mijas - feriaterrein Estepona - Avda Pueblo del Mar Algarrobo Costa Rincón de la Victoria Alhaurín de la Torre Benalmádena (rommelmarkt) Benamargosa Calahonda - Calypso Periana (Axarquía) DONDERDAG Alhaurín el Grande - La Fama Torremolinos - El Calvario Frigiliana Torre del Mar Vélez-Málaga San Pedro de Alcántara - feriaterrein Mijas Costa Benahavís Cutar (Axarquía) Granada VRIJDAG Arroyo de la Miel - naast Tivoli Elviria - nabij de Banco Atlántico Almuñécar Salobreña La Herradura (alleen ‘s zomers) Sabinillas Almachar (Axarquía) Benahavís Cala del Moral (Axarquia) Calahonda - Calypso Puente don Manuel (Axarquía) boerenmarkt chiringuito Antonio
ES LIFE | 66
ZATERDAG Nueva Andalucía - bij de bullring / CC Plaza Cómpeta Caleta de Velez La Cala de Mijas Fuengirola (ook rommelmarkt) Alcaucín (Axarquía) Benahavís Caleta de Velez (Axarquía) - N340 tegenover jachthaven Coín Málaga (2e zaterdag La Malagueta, 1e zaterdag Parque de la Alameda) Comares (Axarquía) La Vinuela (Axarquía) – 1e en 3e zaterdag (juni t/m augustus) Maro (Axarquía) Ojén Pueblo Torre del Mar - 2e en 4e zaterdag - bij de camping Trapiche (Axarquía) - El Trapiche bar/restaurant ZONDAG Estepona - in de haven Málaga - op het jaarbeursterrein Fuengirola - nabij Parque Doña Sofía Fuengirola-Mijas (2e zondag) - Av. los Lorios (bio/ecologische markt) Nerja (rommelmarkt) Torremolinos (rommelmarkt) Cartama Estación (1e zondag) Coin - de la Trocha (rommelmarkt) Coin - (3e zondag) Crta de la Villa (bio/ecologische markt) Pizarra (4e zondag) Plaza de Ayuntamento (bio/ecologische markt) Málaga - nabij het voetbalstadion Benahavís Alhaurín el Grande - elke 2e zondag (Calle Real) Granada Iznate (Axarquía) Sabinillas (rommelmarkt) Sotogrande arts, antiek en ambachtenmarkt in de haven
Nederlandstaligehulpverleners EEN OVERZICHT
DIERENARTSEN Estepona Marcel Vet - 952 795 049 Nazli Kreft - 952 804 165 Nueva Andalucía André Evers - 952 906 626 FYSIOTHERAPEUTEN Calahonda Stanley Groot - 952 933 975 Marbella Mireille Rinchard - 607 153 025 Robina van den Berge - 639 926 228 Patrick Vervaeke - 691 320 710 Mijas - Mijas Costa Stanley Groot - 952 933 975 Marielle de Bruin - 670 663 910 Nerja Fysiotherapie Holandesa - 952 526 881 Fysioterapia Judy - 952 526 195 HUISARTSEN Alhaurin el Grande Ch. M van Meer - 952 597 230 El Morche Bernadette Veeger - 952 532 065 / 617 913 196 Fuengirola Frank Buster - 952 473 170 / 608 658 338 Carlos Azcona - 952 471 362 Henri Guemal - 952 461 992 Nerja Rik Heyman - 952 526 775 / 619 502 151 Nueva Andalucía Carlos Azcona - 952 810 154 Torremolinos J.O. Landman - 952 388 872 / (spoed) 606 939 812 Frank Buster - 952 380 279 / 608 658 338 INTERNIST La Cala de Mijas J Hakman - 952 493 035 / 608 953 998
Voor correcties of toevoegingen stuur een e-mail naar info@especial-life.com
ORTHOPEDIE Nerja Henry en Linda Chatelin - 695 481 082 / 658773857 Marbella Dr Marc Bosquet - 952 771 637 PODOLOGIE Torremolinos Desirée González Bossaers - 951 339 219 PSYCHOLOGIE Málaga Gerlinda Smit - 669 579 996 Marbella Marlies van Boxtel - 697 898 674 TANDARTSEN Fuengirola Hans Kools. 952 475 972 Marbella Leonard Pelzer – 951 317 021 Wouter Teng - 952 827 392 / 607 530 368 Torremolinos Snezana Kools - 661 470 111 THUISZORG Costa del Sol Anneke Verhoeff - 952 562 107 / 619 287 481 Bep van de Bremer - 687 487 291 Jolanda de Kuijer - 676 991 443 Cees van Osch - 693 262 604 Algarrobo Costa Miranda van Poortvliet van Tiel - 618 552 919 UROLOOG Marbella Wim de Bruyn - 619 992 369 VERLOSKUNDIGE Alhaurin el Grande Anouk van der Stam - 617 611 231 UITVAARTSERVICE Costa del Sol Europe Funerals 690 341 198
ES LIFE | 67
Beach Club ***** Marbella
French Cuisine
info@macaaobeachclubmarbella.com www.macaaobeachclubmarbella.com facebook.com/macaaobeachclubmarbella
Calle JosĂŠ Echegaray s/n Guadalmina Playa 952 113 618