ETTU Waterschap Rijn & IJssel in voortrekkersrol
Onderhoud en beheer is eerste hulp bij ongelukken
Chazia Mourali oveR Cyber warriors ettu.nl Februari - 2011 Nummer 1
20 14
38
28
4
34
Inhoud Artikelen 12 14
Het ETTU Proces
24 26 28
Event
Zorro
Interview
11
Rubrieken 4 View Source 8 City & Bytes 38 Wie, wat, waar 40 Bits & Bytes
Oplossingen voor
Waterschap Rijn en IJssel
32
Travel
Columns 3 20
Editorial
Chazia Mourali
ETTU Magazine
1
Editorial Beste lezer, Voor u ligt al weer ons derde magazine. Geïnspireerd door uw enthousiaste reacties hebben we besloten het magazine elk kwartaal te maken. Zo kunnen we u informeren over wat wij belangrijk vinden en u op de hoogte houden van de portalen, solutions en webparts die wij ontwikkelen. Wij geloven namelijk in hergebruik van kennis en ervaring en willen dat graag met u delen, zodat ook binnen uw organisatie het wiel niet opnieuw hoeft te worden uitgevonden. Noteert u 24 maart alvast in uw agenda! Op die dag organiseert ETTU, in samenwerking met onze partner Comsoft Direct (software licensing en software asset management diensten) een evenement met lezingen en workshops rond ‘Het Nieuwe Werken’. Wij laten op die dag zien welke grote rol MS SharePoint daarbij kan spelen. Het bijzondere is dat wij u dat niet zelf gaan vertellen, maar dat een aantal van onze klanten de door ETTU ontwikkelde oplossingen zal demonstreren. Ondermeer het Waterschap Rijn en IJssel zal u de werking van onze standaard DMS RMA portaal laten zien, een Document Management en Records Management portaal. Ontwikkeld in SharePoint 2010 en in te zetten met name in organisaties die zaakgericht werken, waarbij documenten procesmatig door verschillende mensen of afdelingen worden verwerkt. In dit nummer van ETTU leest u er meer over. Via onze website kunt u zich nog inschrijven voor het evenement. Het belooft een dag te worden vol informatie, energie en mogelijkheden te spreken met vakgenoten. In dit eerste magazine van 2011 willen we nog even terugkomen op het jaar dat achter ons ligt. 2010 was voor ETTU een zeer succesvol jaar, dat een flinke groei liet zien. De omzet steeg met 50% en de EBIT met 265%. We danken dit aan de grote loyaliteit van onze klanten en medewerkers en daar zijn we trots op. In 2011 zullen we enthousiast voortgaan met het ontwikkelen van nog meer standaard portalen en solutions. Waarmee wij onze klanten willen laten profiteren van de kennis en ervaring van ons en al onze andere klanten. Wij geloven in specialisme en hergebruik van oplossingen en kennis. Piet Vink
ETTU Magazine
3
Bits&Bytes Life
waarmee gitarist Keith Richards – still in the flesh - zijn boek de wereld in stuurt.
Digital Life
De autobiografie met als decor de Rolling Stones, is haast een te bizar verhaal,
Een lifestyle glossy voor de doorgewinterde digitalen onder ons. In dit
maar vanaf de eerste pagina sleurt Richards je zijn wereld in van seks, drugs &
magazine lees je wat ‘hot’ is op het gebied van alles wat met computers,
‘This is the life. Believe it or not I haven’t forgotten any of it.’ Dit is de aanbeveling
rock’n’ roll. Het boek staat vol met geestige situaties waar Richards door zijn jonge hondengedrag met grote regelmaat inrolt. Daarnaast geeft het een kijkje in de coulissen bij de bekendste rockband ter wereld en lees je wat het is om een van de muzikanten daarvan te zijn en welke impact het op zijn leven heeft.
internet en gadgets te maken heeft. Waarschijnlijk hebben de echte ‘digital lifestylers’ de informatie al per item uitgezocht. Maar toch wel handig dat het vier keer per jaar gebundeld wordt in een hip tijdschrift. Te koop voor € 6,95
Voor € 24, 95 te koop in de boekhandel.
La Prairie
&
All over the top
Floris Chelsea
Ik had zelf geen betere naam voor deze crème kunnen verzinnen. Dat is namelijk precies waarvoor ze is
cellular energizing body spray
bedoeld, deze kuurcrème van Koh: om helemaal over
Deze energizing body spray is een super-
der. Bij de betere drogist te koop vanaf € 24,95.
je vingertoppen te smeren. Ze belooft korte metten te maken met harde, gescheurde nagelriemen en kloofjes. Doordat de crème de nagelriemen weer soepel maakt, worden je nagels bovendien sterker en groeien ze har-
product, als je het mij vraagt! Het is een fijne samenvoeging van parfum en een huidverzorgingsproduct. De beloofde hydraterende werking zorgt voor een lekker zacht huidje. De etherische oliën die in de spray verwerkt zijn, geven een heerlijke geur af die energie opwekkend is en die je een goed humeur bezorgt. Een must voor in elke dames-handtas. Te koop bij de betere parfumerie en op internetsites, vanaf € 89, -
4
ETTU Magazine
Picture this: mannen met lang haar, een strakgesneden pak met ultrasmalle broekspijpen en een halflange regenjas, waaronder - om het geheel compleet te maken - Chelseas. Sixties? The Beatles! Yep, maar de Chelsea boot is terug van weggeweest en onder andere door Floris van Bommel gepimpt om bij de 21e eeuw te passen. De van oorsprong op Jodphurs , de klassieke paardrijschoen, gebaseerde Chelsea is vertaald naar bruin of grijs leer met een paarse inzet. Is deze uitvoering te wild, geen nood, de ‘more classic’ Chelsea heeft Van Bommel ook in het assortiment. Vanaf € 220, - te koop bij Zwartjes in Amsterdam.
ETTU Magazine
5
Bits&Bytes onder redactie van Arlette Bruser
By laser plus
Geen zin in rimpels? Ga dan voor de ultieme huidverbetering. Eerst een microdermabrasie, een zeer grondige peeling waarbij de bovenste huidlaag van alle dode huidcellen wordt ontdaan. Daarna masker van Alpha Hydroxi Acid die de huid klaar maakt voor de volgende stap, namelijk een behandeling met laserlicht. De laser verwarmt en activeert de collageenstructuren
Eameselephant Het ultiem verantwoorde speelgoed: de door Ray & Charles Eames ontworpen olifant. Het ontwerp dat uit 1945 stamt, werd aanvankelijk in multiplex geproduceerd. Doordat het
in de huid, waardoor deze opnieuw collageen gaan aanmaken. En het
ontwerp zeer arbeidsintensief bleek te zijn en grote productie
ontbreken van collageen is de veroorzaker van…juist rimpels. Op bylaser.nl
onhaalbaar, bleef het in eerste instantie bij twee olifantjes. In
meer informatie over deze super gezichtsbehandeling m/v.
2007, ter gelegenheid van Charles Eames honderdste verjaardag heeft Vitra het olifantje opnieuw in multiplex uitgebracht. In gelimiteerde oplage. Door het succes van het object heeft Vitra besloten het olifantje in diverse kleuren kunststof - en dus hufterproof zoals speelgoed hoort te zijn - in de collectie te houden. Voor € 185, - heb je thuis je eigen olifant!
Kameleontas ‘Peep’ said Tot voor kort moesten dames het doen met dezelfde saaie laptoptassen als de heren. Door het vrij nieuwe merk Rysto komt daar een sprankelende en zeker ook kleurrijke verandering in. Het vrij simpele systeem bestaat uit twee basistassen, de ‘Hoodbase’ en de ‘Outertwin’. Deze tassen kun je al naar gelang je outfit of stemming opfleuren met accessoires. Zo is de zwarte Outertwin ineens een compleet andere tas wanneer je er deze ‘Zebra’ binnentas in stopt. Basistassen vanaf € 299, - accessoires vanaf € 29,95
the Egg
Freebe
Soms krijg je een totaal
aan, het ding raakt regelmatig zoek. Blijkbaar hebben
onzinnig lijkende gadget
daar hele volksstammen last van, want er is een heuse
van iemand cadeau. Let
App ontwikkeld om je mobiel in no time weer terug
wel: líjkt in dit geval, want
te vinden. Nadeel van deze App is dat je wel vrienden
met dit felgekleurde plastic ei heb je de allerbeste
moet hebben, want iemand moet een sms naar je
eierwekker ooit in huis. Je legt de eieren samen met
sturen. Hierdoor wordt het volume voluit gezet. Dan
Beepegg in koud water. Even checken wat voor eitje
moet het nummer worden gebeld en voilà, daar ligt hij,
de voorkeur heeft, en hop…, koken maar. Voor de
te glimmen tussen de vuile was. Mocht je echt pech
zacht-liefhebbers piept het ei precies op tijd ‘Killing
hebben en hij is niet in de directe omgeving, wordt er
me softly’. Wanneer het ei ‘Ik wou dat ik een kip was’
ook nog een mail met de locatie van je telefoon naar je
inzet, zijn je eitjes medium en voor de harde jongens
gestuurd! Find my phone, heet het en deze super App is
wordt de ‘Carmina Burana’ vakkundig om zeep
helemaal gratis.
Hoe mooi, klein en
handig mobiele telefoons ook zijn er kleeft een nadeel
geholpen. Maar de eitjes zijn altijd goed! Vanaf € 12, 95 heb je je hoogstpersoonlijke Beep egg.
6
ETTU Magazine
ETTU Magazine
7
ETTU vult SharePoint aan met maatwerk tekst Marco Faasse Portalen bouwen doen we al een tijdje. Vanuit die ervaring hebben we inmiddels ook enkele kant en klare oplossingen op de markt gebracht. We ontwikkelen daarnaast ook regelmatig specifieke oplossingen voor SharePoint. Wanneer wij een vraag krijgen over iets dat niet
one
standaard binnen SharePoint kan, besluiten wij veelal daarvoor een generieke ‘solution’ te ontwikkelen. Onze club kent SharePoint van binnen en van buiten en is zeer competent in het vinden van op maat gesneden oplossingen. De ontwikkelkosten ervan worden voor een groot deel door ETTU zelf gedragen. Dit werkt drempelverlagend; voor onze klanten kunnen we de prijs voor een solution laag houden, en omdat meerdere klanten het dan aanschaffen verdient ETTU de investering terug. Zo hebben we bijvoorbeeld ETTU Flexforms ontwikkeld. Daarmee is het mogelijk zonder Infopath eenvoudige formulieren in SharePoint te maken. Ideaal voor bijvoorbeeld een verlofverzoek of een declaratie. Of neem de ETTU Content Type Wizzard. Een programma dat het mogelijk maakt om contenttypes te groeperen en te bundelen. Daarbij hoeft niet ieder documenttemplate meer automatisch een contenttype in SharePoint te zijn. Het contenttype ‘offerte’ kan nu bijvoorbeeld bestaan uit de templates Word, Excel, PDF en meer. Drie verschillende types documenten, één contenttype.
8
ETTU Magazine
Verder hebben we de ETTU rechtenviewer ontwikkeld. Bij grotere organisaties is het soms lastig om overzicht te houden wie nu waar welke rechten heeft. Met deze solution zijn de uitgedeelde rechten in één oogopslag inzichtelijk, per site en per gebruiker. Nog zo’n praktische solution; de Outlook Connector. Een oplossing om e-mail vanuit Outlook binnen SharePoint te beheren én tevens documenten vanuit SharePoint offline mee te nemen binnen Outlook , allemaal via een simpel ‘drag ’n drop’ principe. Naar zo’n soort oplossing was veel vraag en we hebben besloten dit te ontwikkelen. Zo hebben we in de loop van de jaren een behoorlijk aantal solutions ontwikkeld die stuk voor stuk aanvullende functionaliteit bovenop SharePoint bieden. Enkele zijn overbodig geworden met de komst van SharePoint 2010, heel veel zijn juist weer doorontwikkeld met SharePoint 2010 in gedachte. Voor een volledig overzicht van onze solutions en webparts kijkt u op onze site, of, belt u ons voor een goed gesprek.
two
view source
ETTU’s onderhoud en beheer: Eerste Hulp Bij Ongelukken tekst Marco Faasse Ja, en dan staat die prachtige portal daar te blinken. Als ware het een nieuwe auto, zo uit de showroom. Net opgeleverd, nog helemaal schoon, geen volle prullenbakken, geen geurtjes, nee, niks. Nieuw. Kent u dat gevoel? Voor het eerst zo’n prachtige nieuwe portal binnentreden? Nog niet helemaal weten hoe te navigeren? Waar zit
elk knopje en wat doet het precies? En dan begint het echte werk. Want u en uw gebruikers gaan vullen. Met content. En binnenkort de live-gang met het portaal. Spannend! Maar heeft u al eens nagedacht over wat er gebeurt als al dit prachtigs eens even niet werkt zoals zou moeten? Als de sites even niet bereikbaar zijn? Een http error geven? Of andere ellende? Tja, het blijft software, afhankelijk van hardware. En daarmee kunnen dingen mis gaan. Niet echt iets om blij van te worden. Maar wel reëel. En zoals u uw auto op tijd naar de garage brengt en wellicht lid van de Wegenwacht bent, zo kunt u maar beter ook een goed scenario voor uw portal hebben. Voor als het een keer mis mocht gaan. Voordat dat gebeurt heeft ETTU’s onderhoud en beheer meestal al diverse mogelijke scenario’s voor-
zien. Als u tenminste onderhoud en beheer heeft aangeschaft. ETTU’s onderhoud en beheerclub monitort preventief uw omgeving. Verzorgt updates, patches, doet onderhoud aan de SharePoint omgeving en weet u van te voren al vaak van dreigende problemen op de hoogte te stellen. Bijvoorbeeld een database die te snel groeit. Of een SQL server die problemen geeft. Maar mocht het toch een keer écht mis dreigen te gaan, dan staat zij ook voor u klaar om de boel snel en adequaat op te pakken. Afhankelijk van uw afspraken wordt er binnen vier uur een aanvalsplan opgesteld. Veel zaken zijn uiteraard ook real time weer op te lossen. En ook daarvoor heeft u onderhoud en beheer van ETTU. Op onze website vindt u alle informatie over deze dienstverlening. ETTU Magazine
9
three
AGENDA
De volgende events staan gepland de komende periode:
24 maart Het Nieuwe Werken Wonderland evenement van het jaar. Voor agenda, tijd en plaats, zie p12&13.
31 maart 2011 – Hèt SharePoint Event voor het onderwijs Locatie: ETTU te Gouda Duur: van 14.00 tot 17 uur Gratis Deelname 14.00 Ontvangst 14.15 Presentatie ETTU Standaard Portalen 15.00 Businesscase NHTV
16.00 Pauze 16.15 Live demo van de SharePoint omgeving van NHTV 17.00 Borrel In april en mei zullen er nog SharePoint events gepland worden. Voor data verwijzen we u naar de website www.ettu.nl
ETTU Magazine
11
Event
Demonstraties en ontmoeten op 24 maart
Het Nieuwe Werken ‘Wonderland’ Evenement van het jaar
12
ETTU Magazine
Het Programma 10.00
Registratie en ontvangst
10.30
Opening door dagvoorzitter Chazia Mourali
10.35
Chazia Mourali interviewt Piet Vink van ETTU en Marc Stuifzand van Comsoft Direct
10.50
Daan Quakernaat over de toekomst en trends van het Nieuwe Werken
11.20 - 11.45
Microsoft en Het Nieuwe Werken
Door Roemer Visser, Microsoft
11.45 - 12.30
Sessie 1 Case Waterschap Rijn en IJssel
DMS RMA in SharePoint 2010
Door Marc van Gemert, Waterschap Rijn en IJssel
Sessie 2 VMware maakt IT minder complex door cloud computing.
Door Ton Hermes, VMware
12.30 - 13.30
Lunch op de ‘meet&greet’ vloer
Op 24 maart aanstaande organiseert ETTU, samen met
13.30 - 14.15
Sessie 3 Case Waterschap Rijn en IJssel
Comsoft Direct, ‘Het Nieuwe Werken ‘Wonderland’ evene-
Projecten en intranet in SharePoint 2010.
ment van het jaar’. Een dag voor en ook door onze klan-
Door Marc van Gemert, Waterschap Rijn en IJssel
ten, omdat een aantal ervan de ICT-oplossingen die wij in
Sessie 4 Hoe om te gaan met software en licenties?
de loop der jaren hebben ontwikkeld voor bedrijven en
Eenvoudig licentiebeheer door het inzetten van software asset management.
organisaties die ‘Het Nieuwe Werken’ hebben ingevoerd,
Door Marc Stuifzand, Comsoft Direct
zelf aan u zullen demonstreren. Naast een informatieve
14.15 - 15.00
Sessie 5 Case Delta NV
top dag is wordt het ook een heel erg leuke interactieve
SharePoint portal ‘Mijn Delta’ voor consumenten en Insight SharePoint intranet in combinatie
dag met ruimte voor fun en het ontmoeten van vakgeno-
met Het Nieuwe Werken
ten uit andere organisaties.
Door Jeroen Derynck, Delta NV
ETTU en Comsoft nodigen directies, IT-management en
Sessie 6 Microsoft BPOS Bent u klaar voor de cloud?
mensen die een functie vervullen in business-manage-
Slimmer samenwerken en effectiever communiceren, waar en wanneer u dat wilt.
ment uit deze bijzondere en leerzame dag bij te wonen.
Door Frank van der Meer, Microsoft
Voor mensen uit deze doelgroep zijn er geen kosten aan
15.00 - 15.15
Korte Pauze
verbonden. Er is plaats voor honderdzeventig deelnemers
15.15 - 15.45
Praktijkcase AMP Logistics
in Regardz Mariënhof, een eeuwenoud klooster, in Amers-
Mobiele verwerking van T-Mobile consumenten contracten met ‘live’ legitimatie-check en directe
foort. Wees er snel bij. Inschrijven kan via onze website
draadloze dataverwerking.
www.ettu.nl
Door Koos Verhave, AMP Logistics
In parallel sessies delen klanten en partners van ETTU en
15.45 - 16.15
Afsluiting Spetterende jongleershow van More Balls Than Most - De kunst van het loslaten
Comsoft hun visie met u in een dagvullend programma
16.15 - 18.15
Netwerkborrel ETTU Magazine
13
Artikel
Het ETTU Proces Stap voor stap naar de beste oplossing tekst Marco Faasse
U wilt samenwerken, kennis, nieuws en informatie delen, projecten beheren, documenten managen en een portaal als springplank gebruiken voor uw andere applicaties. En dit alles op basis van Microsoft SharePoint. Dit artikel beschrijft de stappen in het proces waarmee u te maken krijgt indien u op basis van SharePoint uw portaal gaat ontwikkelen. Standaard portalen
uw ideeĂŤn, wensen en behoeftes. Aan een vervolg-
Wellicht kiest u voor een standaard portaal, een van
afspraak neemt ook een medewerker techniek of
onze best practices. In onze projecten DMS, Intranet
implementatie deel. Wellicht past een ETTU High
en Projecten hebben we een duidelijke rode draad
Value portaal goed bij de wensen. Het kan ook zijn
ontdekt. Op basis van deze ervaring hebben wij het
dat de opdrachtgever een portaal Fixed Price wil la-
ETTU DMS – Communicatie en Projectenportaal
ten ontwikkelen. Daarnaast blijft het uiteraard mo-
ontwikkeld. Hiermee kunt u een behoorlijke versnel-
gelijk om op projectbasis en nacalculatie van start te
ling geven aan het proces met betrekking tot de in-
gaan. Deze zaken komen aan bod tijdens het eerste
voering van een SharePoint portaal. Maar ook indien
gesprek.
u kiest voor een standaard portaal, zijn veel van onderstaande stappen van belang.
Kick Off meeting Er zijn meerdere facetten die bepalen of een Share-
14
Sales
Point project een succes wordt of niet. Om alle neu-
Doorgaans vindt uw eerste kennismaking met ETTU
zen de zelfde kant op te krijgen, starten we met een
plaats met onze salesafdeling. Daarmee bespreekt u
Kick-Off. Tijdens deze Kick-Off geven we een korte
ETTU Magazine
ETTU Magazine
15
presentatie over de mogelijkheden van SharePoint
Design
en bespreken we de visie die de opdrachtgever
De ontwikkeling van een design, de navigatie, hi-
heeft ten aanzien van SharePoint. Dit werkt vaak
ërarchie en het ontwerp van de sites gaan de FO
verhelderend en versnellend voor diegenen die nog
fase vooraf. Soms start dit traject tijdens de FO
niet alles van SharePoint af weten. Het creëren van
fase. Voor het FO is duidelijkheid over de navigatie
draagvlak binnen de organisatie is namelijk een
en hiërarchie uiteraard wel noodzakelijk. De uit-
van de aandachtspunten tijdens de implementa-
eindelijke lay-out, navigatie en het grafische design
tie van SharePoint als platform. Hiermee kan niet
wordt vervolgens door ETTU tijdens de ontwikke-
vroeg genoeg worden begonnen!
ling geïmplementeerd in SharePoint.
Functioneel Ontwerp of niet?
Technisch en/of Infrastructureel ontwerp
De basis van een goed project is het Functioneel
Afhankelijk van de complexiteit van de oplossing
Ontwerp (FO). Opdrachtgever en ontwikkelaars
kan het noodzakelijk zijn een Technisch Ontwerp
bepalen gezamenlijk hoe de sites eruit komen te
te maken. Een TO is noodzakelijk indien er maat-
zien, welke functionaliteiten ze bieden en wat de
werk aan het project te pas komt. Ook kan er be-
opbouw is van de diverse sites en subsites. Om tot
hoefte bestaan aan een Infrastructureel Ontwerp.
dit FO te komen, is een tijdsinvestering van op-
Dit kan tijdens een Kick-Off of tijdens de FO fase
drachtgever en opdrachtnemer noodzakelijk. Door-
worden besproken en besloten.
gaans kan ETTU binnen 5-7 sessies een FO maken. Deze sessies worden gelijk gepland tijdens de Kick-
De Projectensite
Off bijeenkomst.
Voor elke opdracht die ETTU krijgt, maakt zij een projectensite aan op haar projectenportaal. De op-
Plan van aanpak
drachtgever krijgt toegang tot deze portaal en dit
Alvorens met de daadwerkelijke ontwikkeling te
heeft als doel om communicatie via één platform te
starten, wordt er een Plan van Aanpak gemaakt,
laten lopen. Afspraken worden genoteerd op deze
waarin de deelnemers, verantwoordelijkheden en
projectensite, alle bijbehorende documentatie is
de projectorganisatie worden beschreven.
hier op één plek in de laatste versie te vinden en de projectplanning wordt hier middels een Gantt-view
Content types en metadata
inzichtelijk gemaakt.
Bij de implementatie van een nieuw intranet, pro-
Op de Projectensite worden alle afzonderlijke taken
jectenportaal, kennismanagement-systeem of sa-
aangemaakt en gepland. Middels een status wordt
menwerkingsportaal hoort het kwalificeren van in-
zichtbaar gemaakt in hoeverre de taak uitgevoerd
formatie. Dit doen we met content types en metada-
is. Bijkomend voordeel is dat de opdrachtgever zijn
ta. Onbekende termen? ETTU kan u helpen deze
project 24/7 kan monitoren.
content types en metadata binnen uw organisatie in kaart te brengen. Het terugvinden van informa-
Ontwikkeling
tie begint met het juist kwalificeren van informatie.
Tijdens de ontwikkeling vinden tweewekelijkse bijETTU Magazine
17
eenkomsten plaats. Deze zijn bedoeld om kleine
nieuwe portaal impact op de organisatie. De af-
issues tijdig te signaleren en laten de opdracht-
deling Implementatie van ETTU helpt u met het
gever de voortgang zien door middel van korte
implementeren van de oplossing. Hierbij hoort
demo’s van de tot nog toe ontwikkelde functiona-
een onderzoek naar de noodzakelijke opleidin-
liteit. Voortgangsverslagen en beslissingen wor-
gen, cursussen, handleidingen en andere onder-
den op de projectensite opgeslagen.
steunende middelen.
Technische oplevering
Content Management
Nadat de functionaliteit is opgeleverd, wordt er
Na acceptatie dient de portaal uiteraard gevuld
eerst door ETTU getest. Eigenlijk begint dit tes-
te worden met content. ETTU kan hier een on-
ten al tijdens de ontwikkeling op afzonderlijke
dersteunende rol in spelen. Soms hoeven wij
onderdelen. Nadat ETTU de omgeving vrij geeft
hierbij alleen maar als ‘vliegende keep’ op te tre-
voor oplevering, wordt de opdrachtgever ver-
den, soms is het de wens van de opdrachtgever
zocht te testen. Ook hier kan de afdeling Imple-
om hier actief een rol in te spelen. Tijdens het
mentatie van ETTU ondersteuning bieden.
opstellen van het Implementatieplan wordt hier aandacht aan geschonken.
Issues en bugfixing Softwarematige oplossingen bevatten issues en/of
Trainingen
bugs. Het is zaak deze zo goed en snel als mogelijk
Uiteraard is het van groot belang dat iedereen
te signaleren en te elimineren. Na oplevering zal
binnen de organisatie kan werken met de nieuwe
ETTU daarom de regie in handen houden tijdens
oplossing. Het streven dient ook te zijn om een
een testperiode en erop toezien dat er ook daad-
zo gebruikersvriendelijk mogelijke omgeving te
werkelijk getest wordt. Issues en bugs worden
ontwikkelen. De ervaring van ETTU is dat een
aangemeld op de eerder genoemde projectensite.
‘normale’ gebruiker heel weinig of geen training nodig heeft (SharePoint lijkt uiterlijk veel op
Acceptatie
Microsoft Office). Presentaties en of Quick Re-
Na afhandeling van alle issues en bugs komt het
ference Cards (of een beknopte handleiding) blij-
formele moment van acceptatie. De opdracht is
ken veelal voldoende om een gebruiker verder te
voltooid en nieuwe wijzigingen dienen via een
helpen. Veelal trainen wij ‘supergebruikers’ die
RFC (Request For Change) ingediend te worden
de kennis kunnen overdragen aan overige ge-
via de projectenportal. RFC’s die hier ingediend
bruikers en die als vraagbaak of ambassadeur
worden, worden door ETTU van een ureninschat-
dienen.
ting voorzien, waarna de opdrachtgever digitaal zijn goedkeuring kan geven.
Onderhoud en Beheer Functioneel beheer kan bij ETTU ondergebracht
Implementatie
worden. In de rubriek View Source vindt u een
In vrijwel alle gevallen heeft het werken met de
artikel over ETTU’s onderhoud en beheer.
ETTU Magazine
19
Cyberwarriors I
n het vorige nummer van ETTU-magazine schreef ik een kritisch stuk over de rol van sociale media in onze samenleving. Nog steeds denk ik niet altijd positief over het onderhouden van virtuele relaties als die de plaats innemen van echte vriendschappen, de vaak oppervlakkige inhoud van twitter berichten en de gewoonte van mensen om in gezelschap of op het werk meer met scherm en toetsen bezig te zijn, dan met hun omgeving. Sinds mijn stukje van een paar maanden geleden hebben de sociale media ware omwentelingen mogelijk gemaakt op het wereldtoneel. En ik moet dan ook eerlijk toegeven: wat ik destijds schreef ging vooral over het gebruik van sociale media in de westerse wereld. Elders spelen ze een rol die onomkeerbaar lijkt en veranderen ze machtsverhoudingen definitief. Als ik u vertel dat mijn vader afkomstig is uit Tunesië, zal het u niet verbazen dat ik mij zeer betrokken voel bij deze ontwikkelingen. De Jasmijnrevolutie wordt nu al het moment genoemd waarop de sociale media een dictator ten val brachten. Tot 1956 was Tunesië een Frans protectoraat, een specifiek soort kolonie. Na de bevrijding werd het land een totalitair regime. Onder de eerste president, Habib Bourgiba, was de situatie veel minder ernstig dan onder de latere dictator Ben Ali. Nederlandse toeristen kwamen naar het land voor onbezorgde strandvakanties, wiebelen op kamelen en goedkope souvenirs en hadden geen zin zich te mengen in binnenlandse aangelegenheden. De Tunesiërs zelf namen de geleide pers aanvankelijk niet zo serieus. Toen ik er als jong meisje op vakantie ging, zag ik hoe ieder nieuwsbulletin begon met beelden van de president die ging zwemmen. Het eindeloze gespetter van de Opperstrijder, zoals hij werd genoemd, moest aantonen dat hij nog fit was en in staat om het land te leiden. Maar elke avond dezelfde tekst, dezelfde tent van een zwembroek en datzelfde oude lijf werkten bij mijn neven en nichten vooral op de lachspieren. Later werd de situatie veel grimmiger. Een kleine elite verrijkte zich tot absurde proporties ten koste van het volk. De vrouw van de president vloog bijvoorbeeld in een privéjet naar Parijs om een couturejas van tienduizenden euro’s aan te schaffen. Vaak werden die aankopen niet eens betaald. Om de macht in handen te kunnen houden, werd kritiek steeds meer gesmoord. En tot 14 januari dit jaar werd er zoveel gesmoord dat 10 miljoen Tunesiërs uiteindelijk liever de dood wensten dan Ben Ali. De uitspraak van de Romeinse tiran Caligula ‘Laat ze me maar haten, zolang ze me maar vrezen.’ bleek van toepassing. Vanaf het moment dat
ETTU Magazine
21
De uitspraak kennis is macht, is nog nooit zo actueel geweest als nu. de Tunesiërs niets meer te verliezen hadden, werd de muur van de angst verbrijzeld. Via Twitter en Facebook was informatie over misstanden allang naar buiten gekomen. De relatief hoog opgeleide bevolking wist berichten in razend tempo van de ene naar de andere plek te laten stromen en de sociale media werden ingezet voor concreet verzet. Nieuwe woorden zijn al ontstaan: cyberwarriors klinkt als een woord uit een computerspelletje. Maar het bloed dat vloeide in de straten van Tunis, Caïro en elders was echt en vol betekenis. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Clinton sprak verschillende keren over het belang van vrije informatie via de sociale media in de Arabische wereld. Alleen de informatie die via Wikileaks de wereld over ging, beviel haar minder. De uitspraak kennis is macht, is nog nooit zo actueel geweest als nu. De manier waarop de sociale media sociale onrust veroorzaken, toont aan dat overal in de wereld macht baat heeft bij het bewaren van geheimen. Bedrijven en organisaties roepen tegenwoordig voortdurend dat ze voor transparantie zijn. Maar de volledig ongecontroleerde informatiestromen die nu mogelijk zijn dankzij de sociale media gaan onze wereld nog veel ingrijpender veranderen dan we kunnen overzien. De menselijke natuur zal niet veranderen. Het verlangen naar macht zal niet veranderen. Of de sociale media over 25 jaar de wereld uiteindelijk democratischer zullen hebben gemaakt is de vraag. Misschien komen er nieuwe dictators, die de nieuwe communicatietechnologie zodanig naar hun hand weten te zetten dat burgers er opnieuw onder zullen lijden. En misschien betekent democratie in de Arabische wereld uiteindelijk wel dat honderdduizenden mensen daar alleen nog maar zullen twitteren over Bedoeïen Zoekt Vrouw of Arabia’s Next Top Model. Dan hebben ze ons beschavingsniveau bereikt... Chazia Mourali
ETTU Magazine
23
Zorro D
e musical Zorro is na het succes in Engeland en Frankrijk vanaf april te zien in het Nieuwe De La Mar theater in een vernieuwde versie met nog meer hits van de ‘Gipsy Kings’. Het visuele spektakel, geïnspireerd op het boek Zorro van Isabel Allende, vertelt het verhaal van een gemaskerde strijder die vecht voor rechtvaardigheid en het avontuur liever opzoekt dan uit de weg gaat. Een levenslustige hartenbreker bij wie het ritme van de Spaanse klanken door het bloed stroomt. Zorro wordt verscheurd tussen zijn liefde voor Luisa en zijn gepassioneerde strijd tegen onderdrukking en uitbuiting van het volk. Hoofdrollen worden gespeeld door Lone van Roosendaal, René van Kooten en Thom Hoffman. Lone van Roosendaal zal de rol van de humoristische Inez, de Spaanse schone, op zich nemen. René van Kooten zal te zien zijn in de rol van Ramon, de broer van Zorro en Thom Hoffman in de rol van de verteller en van Don Alejandro, de vader van Ramon en Zorro.
foto Joop van den Ende theaterproducties
24
ETTU Magazine
Zorro is een spectaculaire musicalervaring en romantisch liefdesverhaal vol passie, stunts, avontuur, humor en ontroering, omlijst met de authentieke Spaanse Flamenco en de aanstekelijke muziek van de Gipsy Kings, waaronder bekende nummers als ‘Bamboleo’, ‘Djobi Djoba’ en ‘Baila Me’. DeLaMar Theater in Amsterdam 13 tot en met 17 april
ETTU Magazine
25
tekst Arlette Bruser foto Patrick van Gijzen
26
Patrick van Gijzen Patrick van Gijzen & NHTV Patrick van Gijzen werkt sinds 2003 bij NHTV internationaal hoger onderwijs Breda en is ICT projectleider/adviseur. NHTV is een zelfstandige hoger onderwijsinstelling met als specialistische domeinen: games & media, hotel & facility, stedenbouw, logistiek & mobiliteit, toerisme en vrije tijd. De opleiding heeft ruim 7000 studenten. Informatie aan studenten werd aangeboden per applicatie. Nieuws en belangrijke studie informatie op intranet, cijfers in het studenten informatie systeem, roosters via een web weergave van het roosETTU Magazine
terpakket. Niet erg gebruikersvriendelijk, zeker als je bedenkt dat voor verschillende applicaties vaak nog apart ingelogd diende te worden. De wens was dat studenten zelf kunnen bepalen welke informatie ze wanneer willen zien. Ze moeten zelf een pagina kunnen indelen met informatieblokken, zowel vanuit NHTV met algemene studie en persoonlijke informatie en resultaten maar ook bijvoorbeeld via RSS feeds of een lijst met interessante sites (favorieten). Van Gijzen had uiteraard wel een beeld over welke standaard informatie in het studenten portaal thuis zou horen zoals cijfers, roosters en nieuws. Maar
binnen het project was dat niet zijn rol. Deze vraag zou immers door de studenten zelf worden ingevuld. Eigenlijk vond van Gijzen het veel belangrijker dat het geen statisch systeem zou worden. Zijn visie was een concept neerzetten waarmee binnen dit project resultaat kon worden geboekt en dat de komende jaren eenvoudig kan worden uitgebreid, een groeibriljant. Patrick van Gijzen & ETTU Bij het selecteren van bedrijven kwam ETTU als beste uit de bus, door de professionele uitstraling en het feit dat ze gespecialiseerd zijn in SharePoint. Ook het beginsel fixed date & fixed price sprak ons aan. En ook niet onbelangrijk is dat ze staan vermeld in de catalogus van surfdiensten. ETTU heeft voor NHVT een ‘studentenportaal’ ontwikkelt dat bestaat uit een aantal standaard ingerichte pagina’s met webparts en een persoonlijke pagina die de student zelf kan indelen.
Op deze persoonlijke pagina kan een student zelf webparts plaatsen vanuit een catalogus van NHVT en daarbuiten. Een deel van deze webparts heeft ETTU ontwikkeld. De studenten zijn intensief betrokken geweest bij het bouwen van dit portaal. Ze hebben de lijst van eisen en wensen samengesteld die zijn verwerkt in de functionele specificaties voor de bouw van het persoonlijk studenten portaal. Ze hebben het portaal getest op verschillende momenten tijdens de ontwikkeling en ze hebben ook het eindproduct beoordeeld. Dus dit portaal is echt een product van de studenten geworden. Door de enorme betrokkenheid en het enthousiasme van alle partijen hebben we nu een geweldig eindproduct. Van Gijzen: ‘Als projectleider ben je natuurlijk tevreden als je binnen tijd en budget de gewenste kwaliteit kan opleveren. Maar ik durf wel te stellen dat we niet alleen binnen tijd en budget gebleven zijn maar wat betreft kwaliteit alle verwachtingen hebben overtroffen.’ ETTU Magazine
27
Artikel Waterschap Rijn en IJssel, een instituut met een historie van eeuwen, stapt met volle overtuiging de virtuele wereld van Portals en digitale workfows binnen. Tijdens het proces van digitaliseren ontstaat het innovatieve idee om via SharePoint een DMS(Document Management System) annex RMA( Record Management Application) te ontwikkelen. Bij het betrekken van het nieuwe pand in 2009 concluderen Ben Veurman, ICT en Hans de Wit, facilitaire zaken, dat de processen binnen het waterschap drastisch anders en digitaal georganiseerd dienen te worden. Een waterschap heeft zich aan een wirwar van regelgeving en wetten te houden, waarvan aktes moeten worden opgemaakt en opgeslagen. Daarnaast documenteert en archiveert het waterschap zelf ook een enorme hoeveelheid gegevens. Dit heeft een steeds verder expanderend archief tot gevolg. Veurman en de Wit besluiten de handen in elkaar te slaan om de informatiestroom binnen het waterschap te verbeteren en een oplossing te zoeken voor het alsmaar uitdijende archief. Het idee is iedereen op eenvoudige wijze toegang te verschaffen tot actuele informatie, zodat efficiëntie van de organisatie toeneemt en de samenwerking tussen collega’s wordt bevorderd. Veurman realiseert zich echter al snel dat het documentmanagement systeem waar op dat moment mee wordt gewerkt, ontoereikend is.
tekst Arlette Bruser
Eeuwenoud en toch een voortrekker
Digitaal samenwerken Microsoft heeft in het product SharePoint een platform om samenwerken te ondersteunen en te stimuleren. De missie van Microsoft om via ‘Het Nieuwe Werken’ mensen & organisaties in staat te stellen hun volledig potentieel te realiseren, appel-
ETTU Magazine
29
vonden de helft van de ontwikkelkosten voor haar rekening te nemen. Microsoft steekt ook energie in deze ontwikkeling en stelt resources en kennis beschikbaar die normaal gesproken niet beschikbaar zijn. Daarbij zal ook, indien nodig, haar thuisbasis in de USA worden geraadpleegd. Daarnaast wil Microsoft het waterschap als referentie case gebruiken.
leert aan het wensenpakket van het waterschap. De keus valt dan ook op SharePoint. Door installatie van SharePoint komt het waterschap tegelijkertijd tegemoet aan de bepaling uit de CAO, dat medewerkers per 01-01-2011 moeten worden gefaciliteerd om één dag per week thuis te kunnen werken. Op 17 juni 2010 wordt het plan van aanpak van het programma Digitaal Procesgericht Samenwerken door het college van dijkgraaf en heemraden goedgekeurd. Hoofddoel is het implementeren van digitaal procesgericht samenwerken met als platform SharePoint van Microsoft. Hierbij staat de ‘nieuwe’ manier van werken’ centraal en niet de applicatie. Dan is er nog de kwestie van het archief.
Een volledig geïntegreerde oplossing voor bewerkelijke processen.
30
ETTU Magazine
Microsoft & ETTU De wens is om een volledig geïntegreerde oplossing voor het befaamde archief te ontwikkelen die de medewerkers in de primaire processen het meest optimaal ondersteunt bij het dagelijkse werk. Het framework van deze oplossing met alle gewenste toepassingen moet nog volledig worden bedacht en ontwikkeld. Het waterschap trekt twee externe organisaties, Microsoft en ETTU (Microsoft gold partner) aan om binnen SharePoint 2010 deze behoefte aan een Document Management Systeem (DMS) & Record Management Applicatie (RMA) te ontwikkelen. Tijdens het inventariseren en analyseren van de problemen rond het archiefbeheer, heeft het Waterschap Rijn en IJssel naast zijn eigen kennis en expertise ook aan een vijftal andere waterschappen gevraagd om mee te kijken en input te leveren. In deze fase maakt het waterschap gebruik van de kennis van de medewerkers die met dit systeem zullen gaan werken. Tegelijkertijd wordt deze periode gebruikt om de medewerkers te laten wennen aan het idee van een nieuwe manier van werken. ETTU gaat de oplossing daadwerkelijk realiseren en is bereid ge-
In de testfase Inmiddels heeft ETTU het DMS & RMA portaal ontwikkeld en is het binnen het waterschap Rijn en IJssel de testfase in gegaan. Binnen het DMS portaal is het mogelijk om alles dat met een proces of project van het waterschap te maken heeft, digitaal op te slaan en binnen het RMA wordt het hierna gearchiveerd. Van het nazoeken van wettelijke bepalingen tot aan de onderlinge mailwisseling van de medewerkers aan toe, alles wordt hierin opgeslagen. Vervolgens houdt het systeem aan de hand van ingegeven parameters zelf bij hoe lang de documenten bewaard moeten worden. Het enige proces dat uiteindelijk nog handmatig zal worden gedaan is het verlenen van toestemming door de archivaris door middel van zijn handtekening voor verwijdering van documenten uit het archief. Waterschap Rijn en IJssel is het eerste waterschap dat een volledig geïntegreerde oplossing krijgt voor de ondersteuning van deze bewerkelijke processen. Met gepaste trots kijkt Veurman terug op het proces. Niet alleen is het absolute maatwerk voor het waterschap Rijn en IJssel een cadeautje om mee te werken, het hele traject kost een fractie van het bedrag dat oplossingen en aanpassingen van het voormalig systeem gekost zou hebben. Inmiddels kijken de diverse waterschappen met veel interesse naar deze ontwikkeling, aangezien zij er ook graag gebruik van willen gaan maken. Zo hebben onder andere samenwerkingspartners in de regio, de oostelijke waterschappen, al aangegeven hiermee te willen starten. Het waterschap Rijn en IJssel zal op nog een punt de voortrekkersrol op zich nemen: als eerste waterschap zullen ze de processen op dit onderdeel laten certificeren door het ECB (European Certification Bureau Nederland) voor NEN 2082. Hetgeen uiteraard alleen maar als een extra aanleiding gezien kan worden voor de andere waterschappen om ook over te stappen.
Waterschappen zorgen voor droge voeten De waterschappen ontstaan in de Middeleeuwen. Ze zorgen er van oudsher voor het land tegen het water te beschermen. In een laag land zoals Nederland kan water altijd snel een serieuze dreiging worden. Daar waar de eerste waterschappen verantwoordelijk waren voor inpoldering, het droog houden van de polders en het opwerpen van dijken, doen de huidige waterschappen nog een aantal zaken meer. Ze houden zich bezig met dijkbeheer, de zorg voor een goede waterkwaliteit en waterkwantiteit en het vaarwegbeheer. Nederland is in pakweg 26 waterschappen opgedeeld, elk met hun eigen specifieke landschap en de daarbij horende specifieke problematiek.
Ben Veurman WRIJ Manager Informatie- en Communicatietechnologie
ETTU Magazine
31
Remarkable Down Under tekst Piet Vink foto’s Ghislaine Vink
Piet Vink, directeur van ETTU, reisde anderhalve maand met vrouw en kind dwars door AustraliĂŤ. Voor de thuisblijvers hield hij een reisblog bij. We pakken de draad van zijn reisverslag op, op het moment dat hij het superluxe resort op Heron Island verruilt voor een camper.
We reizen van Heron Island via Gladstone naar Adelaide. Het grootste deel van de dag brengen we door aan boord van vliegtuigen. Het is een behoorlijk turbulente vlucht. De stewardessen mogen af en toe tien minuten een quick service doen en rennen dan letterlijk met de bestellingen door het vliegtuig. Maar het landschap onder ons is adembenemend mooi en dat maakt veel goed. Halverwege de middag komen we aan in Adelaide; vanaf hier reizen we verder per camper. We hebben een leuk ding gehuurd. Een VW bus met een dak dat je kunt verhogen, daaronder slaapt Indiah. Een keukentje en een douche achter de auto voor noodgevallen. Super klein en handig allemaal. Echt enthousiast gaan we op pad, eerst maar eens op zoek ETTU Magazine
33
Inmiddels staan we op een prima camping en gaan we morgen en overmorgen naar Kangaroo Island. Het schijnt een fantastisch eiland te zijn met heel veel dieren. Kangaroo Island Vanochtend zijn we op tijd opgestaan en om tien uur staan we met camper en al op de Ferry. Kangaroo Island is prachtig. De oversteek retour kost 450 dollar, 360 euro, maar dan krijg je ook wat. Het eiland is 150 km lang en ongeveer 30 breed. Het is
naar een camping. Op de eerste is een plaats beschikbaar maar we vinden het een beetje massaal. Dus, nee laat maar, we zoeken wel door. De volgende is vol, die daarna al gesloten en ja hoor…. de daaropvolgend is ook gesloten! Weer terug naar de eerste, het wordt al donker. Inmiddels is die ook gesloten, maar gelukkig wel bereid om ons te helpen. We mogen de camper op de parkeerplaats voor de receptie zetten en stroom tappen van zo’n stroompaal. In het donker nog geprobeerd de camper zo goed mogelijk in te richten. Laten we zeggen dat de sfeer beter kon zijn. We slapen opmerkelijk goed. De volgende ochtend gaan we Adelaide in. Niet het grote centrum, maar het oude centrum aan zee. Dat is echt geweldig. Veel sportactiviteiten, straten in oud Australische stijl die een beetje aan Texas doen denken, palmen in de straten. ’s Middags rijden we naar McLaren Vale. Een bekende naam voor wijnliefhebbers. We bezoeken twee wineries en proeven lekkere wijnen. We houden ons enorm in en kopen slechts twee flesjes (de koelkast ligt al te vol met andere flessen). Daarna nog naar Maslin Beach, een schitterend strand. Grappig genoeg zijn ze daar bezig met een fotoshoot van twee blote dames, die poses aannemen die duidelijk niet bedoeld zijn voor de catalogus van Wehkamp. Uiteraard hebben we hier verder niet te veel opgelet.
34
ETTU Magazine
fantastisch mooi. Heuvels, meren, zee. We stoppen eerst bij een kwekerij van lavendel. Ruikt heerlijk. Ze maken daar allerlei producten waar ze lavendel in verwerken. Trots vertelt de man daar dat ze zevenenzeventig soorten lavendel in de tuin hebben. Wij kunnen maar zes soorten onderscheiden. Daarna naar Seal Bay. Een aantal stranden waar een kolonie van duizend zeeleeuwen ‘woont’. Je mag alleen onder begeleiding dat strand op. Mensen vergeten namelijk dat het wilde dieren zijn. Zodra je dreigend overkomt op een baby of moeder zullen de mannetjes je grof aanvallen. Het is heel mooi om die kolonie te zien. Treurig dat zelfs deze redelijk beschermde groep vier procent per jaar afneemt doordat ze overlijden door rotzooi in het water. Ter plekke zien we hoe een babyzeeleeuw aan de gevolgen van vervuiling ligt dood te gaan. Natuurpark We vinden een geweldige kampeerplek in een natuurpark. Echt heel mooi. Er lopen koala’s rond en de kangoeroes en wallaby’s komen tot aan de camper. De dag is erg warm maar door de wind van Antarctica koelt het flink af nu. Morgen gaan we rest van het eiland verkennen. Nu eerst even iets eten. De wallaby’s zitten gewoon onder tafel te vragen om een hapje. Dit kamperen op een natuurpark is echt bijzonder. De faciliteiten zijn beperkt, maar de schitterende omgeving en de dieren maken veel goed. Het is geen luxe maar wel echt geweldig om zo op te gaan in de natuur. We blijven hier zeker nog een nacht.
ETTU Magazine
35
Heerlijk geslapen. Wat een stilte hier. Een koala met kind op haar buik is in de boom pal naast onze camper gekropen. Prachtig om te zien hoe lui de moeder de hele dag in de boom hangt en de kleine een beetje over haar heen en weer kruipt. Vanochtend naar Flinders National Park geweest. Onderdeel daarvan zijn de ‘Remarkable Rocks’. Ik denk dat dit de mooiste plek is die ik ooit heb gezien. Fenomenaal orgastisch mooi. Het is een plateau met rotsen erop in opmerkelijke vormen, die de afgelopen vijfhonderd miljoen jaren zijn gevormd door weer en wind. Het plateau ligt aan de zuidkust van het eiland waar de koude wind van Antarctica continu de golven laat beuken tegen de rotsachtige kust. Het water is diep blauw, de golven hebben witte koppen en de kust heeft prachtig groene en uitgestrekte beplanting. Woorden en ook de foto’s zullen te kort schieten om te beschrijven hoe mooi het is. Remarkable! Daarna nog naar Admiral Arch, ook een strand in dat park. Wij kijken op een boardwalk naar een kolonie zeeleeuwen (weer een ander soort dan die we gisteren zagen). Dit is de soort die wij in onze dierentuinen zien. We lachen als we ze zien opzwemmen tegen die enorme golven die tegen hun rotsen knallen. Maar kóud dat het er is! Iedereen loopt in jasjes. Daarna rijden we naar de noordkant van het eiland. Via onverharde wegen komen we bij het begin van een wandelroute, richting een waterval. Wel opvallend dat wij de enigen zijn. Na tweeënhalve kilometer lopen blijkt de waterval en de rockpool droog te zijn gevallen. Geen water, wel enorm veel vliegen. Niet normaal. In de bloedhitte lopen we weer terug (hier geen koude wind, maar tegen de 40 graden) met Indiah het grootste deel van de wandeling op onze nek of rug. Bij terugkomst bij de camper proberen we de buitendouche maar eens uit en slaan we een koud biertje achterover. Nu weer relaxen op de camping. Beetje wijn drinken en praatje maken met de mensen die bij koala en kind komen kijken. Morgen gaan we de ferry weer op naar Adelaide. Werk? Helemaal vergeten. Dit reizen gaat best wennen! Heerlijk.
Ook naar Australië en Heron Island? Van Amsterdam naar Sydney kost per persoon Retourticket economy class KLM€ 1290, Retourticket business class KLM € 5596, Van Sydney naar Gladstone Zuij € 240. – De tarieven naar Heron Island per helicopter zijn wisselend Reizen door Australië kan op diverse manieren per auto, camper, met binnenlandse vluchten, met tweemotorige vliegtuigjes of per helicopter en voor de eilanden zijn er de Ferry’s. Handig om te weten. De seizoenen in Australie zijn precies tegengesteld aan die in Nederland het beste seizoen om er te zijn is dus vanaf september tot februari. Auto huren, een rijbewijs dat minimaal nog zes maanden geldig is en je hebt een creditcard nodig.
ETTU Magazine
37
City&Bytes INSIGHT TIPS WENEN DOOR CHRISTIAN CLERX
Christian Clerx is travel- en lifestyle journalist en initiatiefnemer van de steden website CityZapper.nl
Wenen Restaurant Motto Met een gezonde trek kun je bij Motto prima terecht. Op de kaart vind je sushi en Thaise curries, maar ook echte Oostenrijkse kost. Motto blinkt uit vanwege het bijzondere rood-zwarte interieur en in de zomer kun je heerlijk buiten eten in de prachtige tuin. Maar vooral het nachtleven heeft Motto wereldwijde faam bezorgd, want een internationale beroemdheid kun je er regelmatig spotten. Motto is voor sterren als Paris Hilton, Mel Gibson en George Clooney de grote favoriet in Wenen. Motto staat ook bekend als een van de meest homo-vriendelijke restaurants van Oostenrijk. Het ligt een beetje buiten het centrum, maar dat is de kleine d-tour zeker waard. I. www.motto.at A. Schonbrunner strasse 30
Wenen Carnaby Ondanks het feit dat de naam dit doet vermoeden, is deze kleine, bijzondere winkel niet gevestigd in 'Swinging' London, maar in het mooie Wenen. Alles ziet eruit alsof het van Carnaby Street uit de jaren ‘60 is gekomen, inclusief het winkelpersoneel. Als je je vintage garderobe wilt uitbreiden is deze winkel zeker een bezoekje waard. De eigenaar, Oliver Schaffer, is al twintig jaar bezig met het verzamelen van kleding en accessoires uit de jaren ‘60. Niet alleen diehard fans van dit tijdperk zullen blij zijn deze winkel te ontdekken, zelfs andere bezoekers zullen het assortiment zeker kunnen waarderen. Wees niet verlegen en laat je terugbrengen naar de 'swinging sixties'! Internet: www.carnaby.at Adres: Neubaugasse 78
38
ETTU Magazine
Rotterdam
Rotterdam is een levendige, wereldse stad. De skyline is adembenemend en wereldberoemd sinds er een Jacky Chan film is opgenomen. De stad heeft één van de grootste havens ter wereld, een rondvaart door deze haven, de Euromast, Kubuswoningen, Blijdorp mé t zee aquarium, de Kunsthal, de Koopgoot, het nieuwe Luxor, Hotel New York, de Kop van Zuid en natuurlijk de watertaxi. Niets van je gading? Rotterdam timmert stevig aan de weg met culturele evenementen. Zet maar vast in je agenda: 8-7-2011 - 10-7-2011 29-7-2011 - 30-7-2011 21-8-2011 2-9-2011 - 4-9-2011
North Sea Jazz Ahoy Zomercarnaval Rotterdam Route door stad, Coolsingel Bavaria City Racing Centrum Wereldhavendagen Op en langs de Maas, centrum
stad van Sabine Tio
Boymans Van Beuningen Een museum met een werkelijk waanzinnige collectie. En het staat gewoon in Rotterdam! Van oude kunst tot aan modern, Boymans Van Beuningen heeft het. In de vaste collectie onder andere een prachtige ‘Blaue Reiter’ van Kandinsky. Het museum is van dinsdag tot en met zondag geopend van 11.00 tot 17.00. Niet spectaculair genoeg? Op 5 maart kun je het museum ook tussen 20.00 en 02.00 bezoeken. Museumpark 18 20 Rotterdam 010 4419400 boymans.nl
Café De Unie In 1925 opende Café De Unie haar deuren op de Coolsingel. De architect J.J.P. Oud tekende voor het ontwerp, dat alle kenmerken van de kunstenaarsgroep ‘De Stijl’ heeft. Tijdens de bombardementen van 1940 ging het gebouw verloren. In 1986 opent een gloednieuw Café De Unie opnieuw haar deuren. De buitenkant is een replica van het origineel en tegenwoordig staat er ook weer door Oud ontworpen meubilair in het etablissement. In al dat moois kun je ook nog gewoon eten en drinken. Dagelijks geopend van 11.00 tot 01.00 Mauritsweg 34-35 Rotterdam 010 4111111 deunie.nu
ETTU Magazine
39
wie wat waar P&P Lissabon
Subsidieadvies voor ICT-projecten
P&P Dubai P&P Singapore
Ook voor
ETTU begeleiden wij
met succes subsidietrajecten
Ghislaine Vink Australie P&P Singapore
Colofon
productie & concept: Chillicontext hoofdredactie: Arlette Bruser, Sander van Dijk Art Direction Arlette Bruser, Sander van Dijk
ETTU Wilhelmina van Pruisenlaan 141 2807 KH Gouda E-mail: info@ettu.nl Telefoon:+31 (0)182 686 000 Fax:+31 (0)182 686 565
40
ETTU Magazine
Adres: Chillicontext Senecalaan 9 3707 ZP Zeist 06-511 57 544 Medewerkers deze maand: Christian Clerx, Marco Faasse, Chazia Mourali, Isabel Marcos, Sabine Tio, Piet Vink
Eindredactie: Ruud Buurman Fotografie Peppers & Pictures: Sander van Dijk Editorial Piet Vink foto Ghislaine Vink Column Chazia Mourali foto Ghislaine Vink Cover: Chazia Mourali door Ghislaine Vink Vormgeving: Cees van der Steldt Gerben den Ouden Impact reclame & marketing Groot-Ammers Drukkerij: Van der Perk B.V. Groot-Ammers
www.financieelimpuls.nl | 0228-567770 | info@financieelimpuls.nl
De meest efficiente software oplossing voor Field Services organisaties
• eenvoudige bediening • past op elke back office • workflow gestuurd
• vriendelijke licentieprijzen • maatwerk mogelijk
the art of sharing with ETTU MOBILE www.servicemobile.nl