Globe Magazine juli-augustus 2016 by evofenedex

Magazine voor Internationaal Ondernemen

► Juli 2016 | nummer 411

Apex Tool Group p.12

“Wij zorgen dat export werkt.” 20

Kent u alle handelsovereenkomsten? Er zijn er honderden, doe uw voordeel!

Maak het verschil met valutamanagement Bescherm uw verkoopmarges met hedging.

36 Anti-Piraterij Verordening eindelijk aangepakt Optreden tegen namaakgoederen is voortaan eenvoudiger.

Global network, here I come

We’ve been to the moon and back. We’ve mapped every square inch of our planet and yet there’s still so much more to discover. It’s a matter of seeing opportunities, not obstacles. And then being flexible enough to roll with them. To find out how our global team can help you connect in over 40 countries, go to ingwb.com.

World, here I come

Magazine voor internationaal ondernemen

GLOBE MAGAZINE

Op de cover Colofon Globe Magazine voor Internationaal Ondernemen is het maandblad van Fenedex en richt zich op exporterende en internationaliserende Nederlandse bedrijven. Globe Magazine voor Internationaal Ondernemen verschijnt 11x per jaar. Redactie Bart Jan Koopman (hoofdredacteur) Elmar Otten (eindredacteur) Marianne Elissen (redacteur) Frannie Flinterman (redacteur) Willemijn Gwanmesia (redacteur) Dorine Noordam (redacteur)

Audrey Root Customer Service manager De Amerikaanse Apex Tool Group is een van de drie grootste producenten van gereedschap in de wereld. In Emmen staat het ‘Center of Competence’ voor de EMEAregio, waar de afdeling Customer Service een bijzondere rol speelt. Lees het interview op pag 12.

Contact redactie Fenedex Postbus 90409, 2509 LK DEN HAAG T 070 – 330 56 20 F 070 – 330 56 56 E redactie@globemagazine.nl Vormgeving Silo, Den Haag Druk Veenman+, Rotterdam Globe Magazine voor Internationaal Ondernemen wordt milieuvriendelijk en op chloorvrij papier (TCF) gedrukt.

Abonnementen Globe Magazine voor Internationaal Ondernemen wordt verspreid onder leden van Fenedex. Ontvangt u het magazine nog niet? Neem dan contact op met de redactie. Overige verspreiding Relaties van Fenedex in de politiek, bij ambassades en consulaten in het buitenland, werkgeversorganisaties, branche organisaties en docenten internationaal ondernemen in het HBO en MBO kunnen Globe Magazine voor Internationaal Ondernemen toegestuurd krijgen. Verspreiding vindt plaats in controlled circulation. Overname Overname van artikelen en andere informatie is alleen toegestaan na voorafgaande schriftelijke toestemming van de redactie, mits met bronvermelding. Disclaimer Aan de totstandkoming van deze uitgave is uiterste zorg besteed. Fenedex en haar auteurs aanvaarden geen enkele aansprakelijkheid voor eventuele fouten en onvolkomenheden noch voor de gevolgen hiervan. De inhoud van de artikelen hebben een informatieve strekking, zijn globaal en beschrijvend van opzet en kunnen niet worden gezien als juridisch advies. Aan deze informatie kunnen geen rechten worden ontleend.

Foto: Ivo van der Bent

Advertenties Mooijman Marketing & Sales, Julius Röntgenstraat 17 2551 KS DEN HAAG T 070 – 323 40 70 E dm@mooijmanmarketing.nl

“Export is de omgekeerde import, hoe beter wij onze export op orde hebben des te beter kan onze klant importeren. Customer service is de spil tussen alle interne en externe disciplines, onze helicopterview is zeer belangrijk.”

ISSN: 2352-5843 Juli 2016 / Nr. 411

Thuis in Nederland.

Thuis in de wereld.

11 International Desks in Europa. Internationaal Zakendoen? De Rabobank is met 11 International Desks thuis in de belangrijkste Europese landen. We kennen er de markt, de weten de regelgeving en we hebben het netwerk waar u als ondernemer ĂŠcht wat aan hebt.

Kijk op rabobank.nl/internationaal Samen sterker. Dat is het idee van coĂśperatief bankieren.

GLOBE MAGAZINE

Voorwoord

NL Next Level Nog voor de zomervakantie is de campagne van VNO-NCW en MKB Nederland gestart voor de verkiezingen van 2017. Regeren is vooruitzien tenslotte. De verkiezingsprogramma’s van alle partijen worden nu geschreven en die inhoud zal het uiteindelijke regeerakkoord bepalen. Een uitstekend idee dus om de nieuwe investeringsagenda voor het komende kabinet alvast vast te stellen. Een voorstel voor een nieuw investeringsfonds met 100 miljard euro voor de noodzakelijke transitie maar vooral ook een nieuw perspectief voor bedrijven en burgers in Nederland. Een duurzame economie op basis van een groeiagenda! Een van de acht thema’s bij dit allesomvattende plan van en voor ondernemers is vanzelfsprekend internationaliseren! Onze welvaart wordt in grote mate bepaald, het zij nog maar eens gezegd, door het buitenland. Europa speelt hierbij voor Nederland een cruciale rol. Export is verantwoordelijk voor ruim twee miljoen banen in Nederland en omvat een derde van ons nationaal inkomen. Om tot een Next Level op het gebied van internationaliseren te komen is een strakkere organisatie van de internationale handelsbevordering in een publiekprivate samenwerking (NL Trade & Invest Cooperation) onontbeerlijk. Dit in combinatie met het verbeteren van de financiering van export en buitenlandse investeringen en een bundeling van ontwikkelings- en exportfinanciering zoals onze grotere buurlanden al langere tijd doen. Dat wij al jaren voor een krachtenbundeling in de handelsbevordering pleiten zal geen verbazing wekken, maar nog liever zouden wij met het concrete resultaat aan de slag gaan! Laten we de hoop uitspreken dat de keuze voor “Next Level” niet wordt ingehaald door de realiteit van een Brexit want dan zullen we misschien niet alleen het Engels als voertaal moeten loslaten (in het Duits klinkt het overigens niet) maar dan zijn we wederom gedwongen een nieuwe crisis binnen Europa te voorkomen. Ik wens u in deze spannende tijden alvast een bijzonder mooie zomervakantie.

Bart Jan Koopman Directeur Fenedex

Juli 2016 / Nr. 411

GLOBE MAGAZINE

Inhouds opgave

Totaalexport

Als er iets bestaat als het concept ‘totaalexport’, dan hebben ze dat bij Apex Tool Group aardig onder de knie. De customer service afdeling van het bedrijf is niet alleen verkoopbinnendienst, maar doet ook een flink stuk sales. 

Voorwoord 05 NL Next Level Column 09 Pampus Thema: Exportbinnendienst 12 Totaalexport 18 Oorsprongsdocumenten 20 Handelsovereenkomsten 22 Seller’s interestverzekering 23 Douaneproject West-Afrika Expertise 26 Btw en vastgoeddiensten 28 Valutarisicomanagement 32 Distributie en franchise in Iran 35 Intellectueel eigendom India 36 Namaakgoederen aangepakt Elke maand 10 Kort 11 Vreemde Zaken 39 Verenigingsnieuws 39 Fenedex Member Benefits 40 Ontmoetingen 42 Q&A: Export Matters 44 Agenda 46 Fenedex contact 6

Juli 2016 / Nr. 411

Kent u alle handelsovereenkomsten?

De EU heeft met meer dan 160 landen handelsovereenkomsten gesloten of in voorbereiding. Ze betekenen concreet voordeel voor uw bedrijf. 

GLOBE MAGAZINE

BTW en vastgoeddiensten

Vastgoeddiensten worden belast in het land waar het vastgoedobject zich bevindt. Maar wanneer is iets een vastgoeddienst? 

Nederlandse expertise vergroot handelsmogelijkheden

Sinds begin 2016 is EVO-Fenedex actief in een project in Liberia, Sierra Leone en Guinnee om de Nederlandse expertise op het gebied van douane en logistiek te delen. 

Distributie en franchise in Iran

Het beëindigen van een contract met een distributeur in Iran is niet eenvoudig. Een bindende uitspraak van de bevoegde rechtbank over de beëindiging is noodzakelijk. 

28 “Hoop is geen afdekking”

Hoe kan een bedrijf zijn omzet beschermen tegen de gure wind van de valutamarkten? Een introductie in hedging.  Juli 2016 / Nr. 411

Vertrouwen verzekerd. Waar gehandeld wordt is Atradius. Wij helpen voorkomen dat bedrijven ten onder gaan aan vorderingen die te laat of niet worden betaald, wereldwijd. Door onze jarenlange ervaring en kennis van de markt kunnen onze klanten met vertrouwen de toekomst tegemoet zien â&#x20AC;&#x201C; zelfbewust, veerkrachtig en vooruitstrevend. Het is de perfecte balans tussen risicobeheersing en het bevorderen van handeldrijven, tussen zekerheid en vrijheid, tussen veiligheid en vertrouwen. Grijp uw kans en ontdek meer. Bel: 020 553 3131 Mail: sales.nl@atradius.com Bezoek: www.atradius.nl

Kredietverzekering | Incasso | Bedrijfsinformatie

GLOBE MAGAZINE

HEIN SCHOTSMAN

Pampus

Column

Vanuit zijn optiek als econoom geeft Hein Schotsman commentaar op internationale handels ontwikkelingen.

Onlangs was ik op Pampus. Nee, ik lag niet voor Pampus. Heerlijk dagje uit: frisse wind, weidse uitzichten, een leuk museum en je kunt er nog eten ook. Ik hoefde er gelukkig niet te blijven. Leven op zo’n eiland heeft ook zo zijn nadelen. Het water- en het energiebedrijf laten het afweten. En als de dag-gasten zijn vertrokken, wordt het er stil. Is dat een goede metafoor voor het VK na Brexit? Met een beetje fantasie wel, vrees ik. Het wordt er een stuk stiller als dit eiland zijn banden met het vasteland doorsnijdt. De wind blijft wel waaien maar of de economie blijft draaien? De bedrijvigheid krijgt in elk geval een tik. Ik schrijf deze column vóór het referendum over Brexit. U kent de uitslag als u de column leest. Ik verwacht dat u nu denkt: deze column had niet geschreven hoeven worden want er komt geen Brexit. Maar goed, mijn verwachtingen komen wel vaker niet uit. En als ik ongelijk heb, gaan we een hoop narigheid meemaken. Dat is alleen al zo omdat geen mens weet welke vorm de nieuwe relatie tussen de EU en het VK zal krijgen. Zwitsers, Turken en Noren hebben dat op heel verschillende manieren met de EU geregeld. En u kunt zich de sfeer wel voorstellen aan de onderhandelingstafel als de scheiding net is uitgesproken. Wanordelijke, langdurige onderhandelingen liggen voor de hand. Wederzijdse handelsbeperkingen ook. De Britten zullen een flinke rekening gepresenteerd krijgen. Het klimaat voor directe investeringen wordt verpest door onduidelijkheden. De onvermijdelijk lijkende verzwakking van de munt (beleggers houden niet van onzekerheid) is heel vervelend voor een land dat grote buitenlandse schulden heeft omdat het structureel meer importeert dan exporteert. Schotland gaat zich weer roeren. Misschien vinden ze het daar aantrekkelijker om bij de EU dan bij het VK te horen. In het ergste geval slaat het Brexit-virus over naar andere landen. De EU is zeer onvolmaakt maar heeft wel veel goeds gebracht. Terugkeer naar een verbrokkeld Europa is net zoiets als de kanonnen op Pampus weer gebruiksklaar maken. Een zinloze reis terug in de tijd. En dan het Nederlandse bedrijfsleven. Ruim 9% van onze uitvoer gaat naar het VK. U kent de grote Nederlands-Engelse concerns. We opereren binnen de EU vaak als bondgenoten als het gaat om opkomen voor vrijhandel. Voor Nederlandse bedrijven is een Brexit slecht nieuws. Ik hoop dan ook van harte dat u inmiddels weet dat dit een overbodige column is.

Hein Schotsman is Senior Economist bij ABN-AMRO

Juli 2016 / Nr. 411

GLOBE MAGAZINE

Kort nieuws

Kort Handelsverdrag EU en Zuidelijk Afrika In Kasane, Botswana, is 10 juni een handelsverdrag tussen zes Afrikaanse landen en de Europese Unie getekend. Dit Economische Partnerschapsakkoord (EPA) regelt de handel tussen de EU lidstaten en Zuid-Afrika, Botswana, Lesotho, Mozambique, Namibië en Swaziland. 2016

Zo is voor Afrikaanse bedrijven volledige tariefvrije en quotavrije markttoegang tot de EU veiliggesteld. Ook zijn afspraken gemaakt over voedselzekerheid en bescherming van opkomende industrieën tegen bijvoorbeeld dumping. Ander opvallend aspect is een grote reductie aan douaneformulieren. Verder worden merknamen beschermd tegen imitatie, zoals Rooibos voor Zuid-Afrikaanse producenten en Gouda Holland kaas voor Nederlandse exporteurs. Het handelsvolume tussen beide regio’s bedraagt momenteel jaarlijks circa 64 miljard euro. De EU exporteert onder meer machinerie, voertuigen en elektrische apparatuur, naar Zuidelijk Afrika. Andersom spelen brandstoffen, juwelen, landbouwproducten als noten en fruit en belangrijke rol.  Bron: Rijksoverheid.nl Volledig artikel: bit.ly/1W10xjw

CBS: Export groeit aanzienlijk Het volume van de goederenexport was in april 6,7% groter dan in 2016 april 2015, meldt CBS. De stijging is aanzienlijk groter dan in de voorgaande maand.

Veel invloed op de cijfers had een platform voor de aardoliewinning op de Noordzee. Daarnaast zijn ook meer auto’s en vrachtwagens uitgevoerd. Verder exporteerden bedrijven ook meer (basis)metaalproducten. Zowel de export van Nederlands product als de wederuitvoer (de uitvoer van eerder ingevoerde producten) was hoger dan een jaar geleden. Volgens de CBS Exportradar zijn de omstandigheden voor de export in juni gunstiger dan in april en mei. Met name het vertrouwen in de Duitse industriële producenten is minder negatief.  Bron: CBS.nl Volledig artikel: bit.ly/265eLCA

2016 FDA lanceert nieuw voedingswaarde etiket

De Food and Drug Administration (FDA) heeft hun nieuwe voedingswaarde-etiket bekend gemaakt. De huidige versie, die op elk voorverpakt voedingsproduct bestemd voor de consument in de Verenigde Staten te vinden is, werd twintig jaar geleden gelanceerd.

Het nieuwe etiket is met ingang van 26 juli 2016 van kracht en bedrijven met een jaarlijkse verkoopomzet van

Juli 2016 / Nr. 411

US$ 10 miljoen of meer krijgen tot 26 juli 2018 de tijd om hun verpakkingen aan te passen. Bedrijven met minder dan US$ 10 miljoen dollar tot 26 juli 2019. De FDA hoopt dat met de nieuwe lay-out van het etiket consumenten beter geïnformeerde beslissingen kunnen nemen over de voeding die zij eten.  Bron: Nederlandse Ambassade Washington Volledig artikel: bit.ly/24SEdJ9

Zwaardere EU-sancties tegen Noord-Korea De Europese Unie stelt zwaardere sancties in tegen Noord-Korea. Het land mag geen olieproducten of luxegoederen meer naar Europa uitvoeren en niet meer investeren in de EU.

Verder mogen schepen met NoordKoreaanse bemanning niet meer in Europese havens komen. Ook worden meer financiële tegoeden bevroren en reisrestricties opgelegd. Europese bedrijven mogen voortaan niet meer investeren in de mijn-, raffinage en chemische sector in Noord-Korea. Financiële transacties zijn nauwelijks meer toegestaan. De handel in wapens en bepaalde metalen was al verboden. De maatregelen volgen op de kernproef en rakettest die het regime in Pyongyang begin dit jaar uitvoerde.  Bron: Nu.nl Volledig artikel: bit.ly/1W11ybl

GLOBE MAGAZINE

Vreemde zaken

ELMAR OTTEN

Vreemde Zaken

De antislipzwemsok Veel mensen hebben er een nare jeugdherinnering aan: je rent op je blote voeten over de natte tegels rond het zwembad en opeens lig je onderuit. Met Sweakers®, speciale antislipzwemsokken, gebeurt je dat niet. CEO Jermaine Moerli van Ockyz® legt uit. Wat is het verhaal achter de Sweakers? “Het is de angst van elke ouder dat zijn of haar kind uitglijdt en een nare smak tegen de rand van het zwembad maakt. Een ongeluk dat je liever voorkomt. De oprichter van Ockyz was twee jaar geleden met zijn familie in een zwemparadijs, waar de vloer zo glad was dat bijna elke half uur een kindje uitgleed. Hij ging onmiddellijk op zoek naar een oplossing en ontdekte dat er geen antislip-producten voor kinderen zijn die cool en comfortabel zijn. Met een team van gepassioneerde mensen werden de antislipzwemsokken uitgevonden, ontworpen als een leuke mix tussen zwemsokken en sneakers.” In welke landen zijn jullie al actief? “We zijn inmiddels bezig met een tiental distributeurs voor Europa en willen dit jaar naar ruim twintig uitbreiden. We zijn via een distributeur of agent al aanwezig in Spanje, Portugal, Duitsland, België, Curaçao en Nederland. We verkopen ook rechtstreeks aan de consument via onze webwinkel www.ockyz. com en andere online kanalen.” Hoe beschermen jullie je tegen goedkope namaak? “Model, merk en logo zijn beschermd. We zijn

bezig met de ontwikkeling van een versie 2.0 waarvoor we een vernieuwd patent willen aanvragen. De beste bescherming is uiteindelijk toch snelle penetratie en het domineren van de markt in Europa en de rest van de wereld. Verder zijn we een kwaliteitsmerk, we hebben het product laten testen door de TÜV. Het product is complexer dan het oogt, het wordt in drie verschillende fabrieken gemaakt en het profiel dat we gebruiken is vrij uniek en complex.”

Ockyz B.V. Opgericht in: 2015 Hoofdkantoor: Capelle aan den IJssel Voornaamste exportproduct: Sweakers anti slip zwemsokken Voornaamste exportlanden: België, Duitsland, UK Exportomzet: 20%, prognose 2017 80%

Jullie hebben een crowdfunding-project lopen. Waar halen jullie geld voor op? “We halen financiering op om snelle groei te realiseren. Om aandeelhouderswaarde te creëren zullen we snellen moeten groeien dan autonome groei. Neem Uber als voorbeeld, die 10,41 miljard dollar aan kapitaal heeft opgehaald in de periode 2009 tot 2016. Dat voorbeeld volgen we graag. Ons groeipad staat al vast en we hebben een routemap om ons in de toekomst richting ‘tech’, veiligheid en innovatie te gaan ontwikkelen, met als doelgroep kinderen.” En de markt voor volwassenen? “De huidige modellen zijn ook te verkrijgen in volwassen maten. We gaan wel een ‘basic’ variant ontwikkelen met neutralere kleuren (grijs, zwart) dat een oudere doelgroep meer aanspreekt. Verder zijn we bezig de ‘medische’ Sweakers te ontwikkelen, die meer bedoeld zijn voor de zorg en revalidatiemarkt. Een markt met wellicht nog grotere een potentie dan onze huidige.” Juli 2016 / Nr. 411

GLOBE MAGAZINE

ELMAR OTTEN IVO VAN DER BENT

Totaalexport Het Amerikaanse Apex Tool Group is een van de drie grootste producenten van gereedschap in de wereld, met merken als GearWrench, Wiss, Nicholson, Crescent, Lufkin en Weller. In Emmen staat het ‘Center of Competence’ voor de EMEA-regio. In een showroom met muren vol handgereedschap ontmoeten we Customer Service manager Audrey Root.

Een verkoopbinnendienst die ook sales doet, vertel eens. “Bij Apex is het zo ingericht dat de key-accountmanagers de grote accounts op zich nemen. Dat is goed voor zo’n 70% van de omzet. De overige 30% bestaat uit middelgrote of kleine klanten en die worden rechtstreeks commercieel door mijn afdeling behartigd. We zijn er vanaf de offerte-aanvraag tot en met de logistieke afhandeling. We houden ons bezig met de uitvoeraangifte, certificaten van oorsprong, de EUR.1’s, maar maken ook zelf afspraken over prijs, contracten, levering, etc. Daarmee zijn we dus een hele commerciële afdeling, maar logistiek is voor ons ook heel belangrijk. We leveren voornamelijk aan distributeurs, dus we moeten rekening houden met de ‘landed-cost-price’ waarvoor een product uiteindelijk op de markt komt. De logistieke kosten moeten voor de klant dus zo laag mogelijk zijn en de afhandeling zo prettig

mogelijk. Export is de omgekeerde import, hoe beter wij onze export op orde hebben des te beter kan onze klant importeren. En wij zijn een beetje de spil tussen alle interne en externe disciplines, dienen altijd een helicopter view te hebben.” Waarom is er voor gekozen om de binnendienst ook sales te laten doen? “We merkten dat onze accountmanagers zich niet goed op de grote klanten konden concentreren. In de gereedschappenmarkt is het belangrijk om samen met de klant een strategische beleid neer te zetten. Dat vraagt tijd en commitment. In Duitsland alleen al hebben we negenhonderd klanten, waarvan er maar een handvol keyaccounts zijn. We willen de keyaccounts de juiste aandacht geven, maar de andere klanten mogen we ook niet vergeten. Die hebben net zo goed hun vragen. Een keyaccountmanager moet zich niet bezig hoeven te houden met al die ad-hoc kwesties, daarom hebben we besloten dat mijn afdeling al die middelgrote en kleinere klanten volledig afhandelt. Een belangrijke KPI is on-time-delivery (OTD) en omdat we bovenop iedere zending zitten kunnen we samen met inkoop er voor zorgen dat we (bijna) altijd op tijd leveren. Wij verschepen naar 56 landen en hebben ongeveer 8000 zendingen per jaar.

“Alleen al in Duitsland hebben we 900 klanten.”

Juli 2016 / Nr. 411

GLOBE MAGAZINE

Juli 2016 / Nr. 411

GLOBE MAGAZINE

Het grootste deel van onze zendingen blijft in de EU, dat noemen we dan ook geen export. Onze afdeling boekt er de orders wel voor, maar het opmaken van een vrachtbrief naar bijvoorbeeld Zweden doet het magazijn. Pas als het gecompliceerder wordt, gaat mijn afdeling aan de slag. Denk bijvoorbeeld aan inspecties van SGS, douane aangiftes, etc.” Komen goederen allemaal eerst naar het distributiecentrum? “In 90% van de gevallen wel. De producten die hier in de showroom hangen komen allemaal van zusterfabrieken, wereldwijd. De goederen komen hier binnen en distribueren we in het EMEAafzetgebied. We zien wel een toename in zogenaamde dropshipments. We zijn nu bezig met een zending van Mexico naar Ivoorkust, waarom moet je die eerst naar Emmen halen? We doen veel dropshipments op Israël, die ontvangen hun zending graag rechtstreeks uit Amerika. We zitten er alleen maar tussen voor de coördinatie en zaken als het factureren en het opmaken van documenten.”

verschillende artikelnummers, dus voor ons is het nog best gecompliceerd en zoiets moet echt waterdicht zijn.” Klopt het dat je ooit de cursus Exportbinnendienst bij Fenedex hebt gedaan? “Ja, maar dat is al meer dan twintig jaar geleden. Ik kon destijds bij de cursusleider ook stage lopen, bij Ericsson was dat. Ik kreeg er een vaste baan en uiteindelijk heeft hij me ook meegenomen naar Apex Tool Group. Wat ik nog steeds zo ontzettend leuk vind aan deze job is het internationale karakter van de exportbinnendienst. De diversiteit maakt het tot een dynamisch vak. Het vraagt van de medewerkers expertise op het vakgebied van douanezaken, buitenlands betalingsverkeer, in- en outbound vrachtvervoer, producten klantenkennis. Dit dient overgoten te worden met een commercieel sausje en het ad-hoc kunnen en willen reageren op situaties met inachtneming van de wensen van de klanten en de richtlijnen van de wet!”

“Vroeger moest je met de typemachine T1-tjes invullen.”

Verkoopbinnendienst, sales, doen jullie nog meer? “We doen ook alle douanezaken zelf, ook voor import. Je kunt dat uitbesteden, maar wij willen die kennis in huis hebben, uiteindelijk zijn we er zelf eindverantwoordelijk voor. We zijn AEO-gecertificeerd, hebben alle vergunningen in huis. Als Center of Competence moet je die competentie natuurlijk wel uitstralen. Het enige wat nog op mijn verlanglijstje staat is een bonded warehouse, een entrepot. Maar wij hebben 13000 14

Juli 2016 / Nr. 411

Heb je in de dagelijks werk nog voordeel van de cursus destijds? “Destijds moest je natuurlijk nog met de typemachine T1-tjes en dat soort dingen invullen. Nu is alles geautomatiseerd en hoef je niet meer na te denken. Je leert een trucje en als het goed gaat, gaat het goed. Als je alles zelf moet opmaken en bij elke type fout een nieuw formulier dient te te typen, ga je beter begrijpen wat er acher zit. Daar heb ik nog steeds profijt van.” Inmiddels verzorg je zelf trainingen voor Fenedex, over

GLOBE MAGAZINE

de meeste voorbehouden voorkomen uit documenten die derden aanleveren, bijvoorbeeld de vervoerder. Zij kennen je situatie niet, ze kennen je goederen niet, een fout is dan snel gemaakt. Maar volgens de banken is het tegengestelde waar. Tachtig procent van de voorbehouden is vanwege de eigen gemaakte documenten zoals de factuur en paklijst. Dat vond ik verrassend! Bij ons is dat gelukkig niet zo. Je kunt ook best wat doen om fouten bij derden te beperken. Stuur bijvoorbeeld een kopie van het L/C mee naar de vervoerder, zodat deze weet hoe hij de B/L moet opmaken.”

L/C’s. Is Apex aan veel betalingsrisico’s blootgesteld? “Die zijn er natuurlijk altijd wel. We zien dat op dit moment de dollars niet zo makkelijk uit bepaalde landen komen. Toch hebben we er voor gekozen om dit niet af te dekken met een verzekering, maar zoeken zekerheid in vooruitbetaling of het werken met een L/C. Op zich gaat er zelden iets mis, in de achttien jaar dat ik hier nu werk heb ik maar één keer een behoorlijk bedrag moeten afschrijven. Dat was op een levering naar Cyprus, tijdens de bankencrisis. Een voordeel is dat ik rechtstreeks aan de directeur rapporteer, dus als keyaccountmanagers een prijsafspraak maken of een betalingsconditie afspreken waarbij ik mijn twijfels heb, kan ik daar actie op ondernemen. Sowieso wil ik van Graydon dan zien wat de kredietwaardigheid is. En als ik dan nog twijfel, wil ik dat er een (geconfirmeerd) L/C geopend wordt of vooruitbetaling wordt afgesproken.”

Raad je het L/C af voor exporteurs die er geen verstand van hebben? “Haal gewoon de kennis in huis. Wat in mijn cursus opvalt, is dat de cursisten werkzaam zijn op diverse afdelingen. Zo zijn er boekhouders, customer-

“Ik betaal liever wat extra voor zekerheid, dan dat ik geen betaling binnenkrijg.”

Andere bedrijven zeggen: een L/C is duur. “Ja, het is duur, maar het biedt ook zekerheid. Ik betaal liever wat meer dan dat je de betaling niet binnenkrijgt.” Of ze zeggen: een L/C is moeilijk. “Ook dat klopt, het is lastige materie en je moet op elk aspect letten. Toch moet je de complexiteit ook weer niet overdrijven. Houdt de UCP-600 regels er bij en bel bij vragen met je bank. Want uiteindelijk gaat het er om hoe zij het L/C interpreteren. We willen allemaal geen voorbehouden en de bank is toch degene die het L/C controleert, dus praat met hen en voorkom interpretatiefouten. Natuurlijk moet je hele grove fouten voorkomen, maar er is vaak ruimte voor een dialoog. Je hebt ook veel in eigen hand. Ik dacht altijd dat verreweg Juli 2016 / Nr. 411

Bent u al AGS-proof? Wij wel! De douanemodules van CustomsController®, direct duidelijk AGS is de nieuwe standaard voor uw douaneaangiften. Bestaande aangiftesystemen als Sagitta Invoer en Sagitta Uitvoer komen te vervallen. Bent u nog niet klaar voor AGS? Of heeft u uw douaneaangifte uitbesteed en wilt u in de toekomst meer grip op uw aangiften en écht in control zijn? Met CustomsController bent u optimaal voorbereid op de komst van AGS. Profiteer van onze direct duidelijke aanpak en dito support. Kijk voor meer informatie over AGS en de mogelijkheden van CustomsController op www.beurtvaartadres.nl/douane.

Over CustomsController® Met CustomsController doet u gemakkelijk en snel uw douaneaangifte. CustomsController is een webbased applicatie met een scala aan functionaliteiten. Een efficiënt online loket waarbij u zich nooit zorgen hoeft te maken over updates. Daar zorgen wij namelijk voor. CustomsController biedt onder andere de volgende modules: • AGS • Sagitta • Transit (Doorvoer) • EMCS • Trader at Exit • Portbase • E-Balie (APCS Antwerpen) • Management • Koppeling ERP/WMS/TMS • Automatische aangifteverwerking

Postbus 24023, 2490 AA Den Haag E info@beurtvaartadres.nl I www.beurtvaartadres.nl T 088 55 22 152 F 088 55 22 103

GLOBE MAGAZINE

servicemedewerkers, salesmanagers, etc. Wat ik ze altijd aanraad, is om óók degene die de documenten opmaakt het L/C te laten afwerken. Die kent namelijk het hele plaatje.” Wanneer zet je een L/C in, niet binnen Europa neem ik aan? “Nee, reguliere klanten binnen Europa doen we op open account. Als het daar om een wat slechtere betaler gaat, stappen we over op vooruitbetaling. Een L/C binnen Europa werkt wat moeilijker omdat de transport- en levertijden korter zijn. De documenten moeten natuurlijk wel voor de zending bij de klant zijn, en er zijn zoveel schakels dat dat lastig kan zijn. Dus wij zetten het hoofdzakelijk in bij zeevrachtzendingen boven 45.000 euro en dan met name buiten de EU.” Waarom geen documentair incasso? “Doen we ook, met cash against documents (CAD) of documents against acceptance (D/A). Er zijn gevallen waarbij een redelijk betrouwbare klant de documenten liever via bankinstructie ontvangt.” Maar een L/C heeft de voorkeur. “Bij D/A voegen we een wissel bij en dat is toch een soort omgekeerde cheque; de klant belooft dat hij gaat betalen, maar het is geen 100% garantie. We zien wel eens dat we een wissel afgeven voor 60 dagen, maar dan hebben we op de 61ste dag nog geen betaling binnen. Uiteindelijk krijgen we het wel binnen hoor, maar een wissel is geen dwangmiddel. Cash against documents lijkt dan beter, maar is ook niet waterdicht.” Welke Incoterm raad je aan bij een L/C? “Bij een L/C is de bill of lading hét waardedocument, daar hangt de hele zending vanaf. Als je een van de originelen hebt, kun je al aan de goederen komen. Als wij dan FCA Emmen afspreken, maakt de vervoerder van de klant de bill of lading op. Wie betaalt, bepaalt. Wie zegt mij dan dat hij niet toch een express release bill of lading opmaakt, terwijl we een 3/3 bill of lading hebben afgesproken met alle originelen naar ons. Als je een vertrouwensband met de klant hebt maar de waarde van de lading is net wat te hoog of er is net wat te veel spanning in het land, kun je rustig FCA of FOB afspreken. Maar als het om een nieuwe klant gaat, dan gebruiken wij de term CPT en belasten we de vrachtkosten door. Ik wil in controle blijven over de documenten, over de vervoerder en over de agent van de vervoerder in het land van aankomst.”

Is er bij jullie zelf wel eens iets mis gegaan met een L/C? “Ik had een keer een L/C rond Ivoorkust, dat waren zaagbladen van Nicholson. De omschrijving was ‘Hacksaw Blade’. Dat viel onder de dual-use-goederen. De bank wilde helaas niet confirmeren. We hebben samen met de douane de statistieknummers geanalyseerd en samples opgestuurd. Uiteindelijk kwam het goed. Je moet opletten dat artikelomschrijvingen in de factuur of pro-forma factuur niet anders geïnterpreteerd kunnen worden. Benamingen zoals ‘Soldering Guns’ zijn bij voorbaat al risicopunten. Op dat soort dingen zijn we nu wel kien.”

“Een frisse blik is heel waardevol.”

Heb je nog een goede tip voor het gebruik van L/C’s? Laat je documenten altijd door een collega controleren. Het is namelijk heel lastig om je eigen fouten te zien. Andere ogen kunnen dan heel waardevol zijn. Wij hebben zelfs in ons audit-programma opgenomen dat minimaal eenmaal per jaar iemand van een andere discipline meekijkt op een andere afdeling. Die stelt dan soms vragen over processen waar zelf ook even weer over nagedacht dient te worden. Je doet het immmers al jaren zo. Het helpt enorm om je processen en werkomschrijvingen goed in kaart te brengen en te actualiseren. En een extra voordeel is dat je begrip krijgt voor wat je collega’s doen. Uiteindelijk doe je het samen. Juli 2016 / Nr. 411

GLOBE MAGAZINE

HANS KOKJE, JOLANDE OCHTEN

Wie wereldwijd handel drijft krijgt al snel met oorsprongsdocumenten te maken. Welke zijn er en wat is het verschil tussen preferentieel en niet-preferentieel?

Preferentieel en niet-preferentieel uitgelegd

Oorsprongsdocumenten Wanneer u zaken doet met landen buiten de Europese Unie zult u vaak te maken krijgen met Certificaten van Oorsprong en EUR.1 certificaten (of de factuurverklaring via de regeling Toegelaten Exporteur). Beide certificaten worden vaak in één adem genoemd, maar verschillen wezenlijk van elkaar. Niet alleen zijn de certificaten onder verschillende omstandigheden noodzakelijk maar er ligt ook andere wetgeving aan ten grondslag. Bovendien verschilt het bewijsmateriaal dat nodig is voor afgifte van beide documenten.

Juli 2016 / Nr. 411

Certificaat van Oorsprong Oorsprongsdocumenten zijn onder te verdelen in niet-preferentiële- en preferentiële certificaten. Onder de niet-preferentiële certificaten valt het Certificaat van Oorsprong. Dit veelal verplichte certificaat wordt gevraagd vanwege politieke redenen (boycot, waardoor producten worden geweigerd), handelspolitieke redenen (hoeveelheidscontingent) en als vereiste in een Letter of Credit. Het Certificaat van Oorsprong vindt haar wettelijke basis in het Douanewetboek van de Unie (DWU). De belangrijkste uitgangspunten voor het bepalen van de oorsprong van uw goederen zijn het geheel en al verkregen van uw product of de

laatste ingrijpende be- of verwerking aan uw product. De Certificaten van Oorsprong worden afgegeven door de Kamer van K oophandel (KvK). De KvK controleert de oorsprong aan de hand van het overlegde bewijsmateriaal. Dit bewijsmateriaal zou het volgende kunnen zijn: • Indien u producent bent, een overzicht van uw productieproces. • Indien u handelaar bent en goederen koopt met de oorsprong Europese Unie, dan kan een leveranciersverklaring voor goederen van niet-preferentiële oorsprong als bewijs van oorsprong dienen. • Indien u handelaar bent en goederen inkoopt bij een leverancier

GLOBE MAGAZINE

Casus 1: postverspringing

Casus 2: waardecriterium

Hydratec B.V. wil een hydraulisch systeem met postnummer 8425 naar Zuid-Korea exporteren. Het betreft een product dat uit meerdere onderdelen bestaat, met allemaal hun eigen oorsprong. Eén van de eisen om voor een EU oorsprong in aanmerking te komen is postverspringing.

Het bedrijf Big Wheels wil een custom car (postnummer 87.03) naar Zwitserland exporteren. Om voor een EUoorsprong in aanmerking te komen moet minimaal 60% van de materialen (op basis van kostprijs) uit de EU komen. Let op dat in het geval van gebruikte materialen er gekeken wordt naar de oorsprong van die materialen.

Grondstof

Oorsprong

Postnummer

Kleppen

Spanje

8481

Motoren

8501

Body

India

8431

Relais

USA

8536

Cable harness

Polen

8544

Vraag: Wordt er voldaan aan de eis? Antwoord: Geen van de onderdelen dragen het postnummer 8425. Aan de eis van postverspringing is dus voldaan; het product kan een EU-oorsprong krijgen.

buiten de Europese Unie, dan zou een Certificaat van Oorsprong uit het betreffende land als bewijs dienen. EUR.1 Het EUR.1-certificaat is een preferentieel certificaat dat ervoor kan zorgen dat uw klant een verlaging of kwijtschelding van douanerechten ontvangt. De hoogte van het douanerecht (invoerrecht) kan voor ieder land en ieder product verschillend zijn. Ook hier is de KvK wederom de instantie die de oorsprong controleert aan de hand van de door uw geleverde bewijsstukken. Indien u handelaar bent kunt u de oorsprong aantonen door middel van een leveranciersverklaring van preferentiële oorsprong

Prijs-af-fabriek

€ 100.000

Lonen, winst, overhead etc.

€ 50.000

Totaal gebruikte materialen

€ 50.000

-Hiervan uit EU

€ 10.100

-Hiervan uit Japan

€ 39.900

Vraag: Wordt er voldaan aan de eis? Antwoord: Zowel materialen als lonen, winst, overhead etc. tellen mee bij de bepaling. In het voorbeeld is 60,1% (60.100/100.000*100) aantoonbaar EU. Ook hier wordt voldaan aan de eis; de auto kan een EU-oorsprong krijgen.

2015/2447. Dit was tot 1 mei 2016 de leveranciersverklaring 1207/2001. Bent u producent, dan moet u voldoen aan de oorsprongseisen die vastgelegd zijn in de overeenkomst met het land van bestemming. Deze eisen kunnen per land en per product verschillen waardoor een eenduidig antwoord niet mogelijk is. Het is raadzaam u goed te laten informeren inzake deze vereisten. Samengevat Zowel het Certificaat van Oorsprong alsmede het EUR.1 certificaat komt veelvuldig voor bij internationale transacties. Beide certificaten geven de oorsprong van het product aan waarbij moet worden opgemerkt

dat de oorsprongscriteria sterk kunnen verschillen. Naast het vaak verplichte karakter van het Certificaat van Oorsprong biedt het EUR.1 certificaat betere kansen op de internationale handelsmarkt vanwege de lagere douanerechten die u voor uw klant kunt bewerkstelligen. Hans Kokje is productmanager opleiding & training bij Fenedex. Jolande Ochten is export documents specialist bij PincVision.

Juli 2016 / Nr. 411

GLOBE MAGAZINE

Handelsovereenkomsten In juni 2016 sloot de EU een handelsverdrag met zes Zuidelijk-Afrikaanse landen, dat onder meer douaneprocedures vereenvoudigt.

ROY VAN MONTFORT

De EU heeft met meer dan 160 landen handelsovereenkomsten gesloten of in voorbereiding. Ze betekenen concreet voordeel voor uw bedrijf.

Doe uw voordeel! Internationale zendingen zijn twee keer zo duur als lokale, duren vijfmaal zo lang en vereisen volgens Aberdeen Research vijf keer meer variabiliteit. Internationale handelsovereenkomsten kunnen de weg aanzienlijk voor u vereffenen.

Veel lokaal actieve bedrijven zien mogelijkheden om hun marktterrein te verbreden door internationaal uit te breiden. Bij het maken van concrete plannen komen zij er vaak achter dat de potentiële risico’s van internationaal zakendoen groter zijn dan bij de reguliere lokale activiteiten. Hoewel zakendoen altijd gepaard gaat met risico’s helpen internationale handelsovereenkomsten om financiële risico’s te minimaliseren door te betalen douanerechten te beperken en markttoegang te vereenvoudigen. Handelsovereenkomsten zijn er in twee belangrijke varianten: de vrijhandelsovereenkomsten (FTA’s - Free 20

Juli 2016 / Nr. 411

Trade Agreements) en de preferentiële handelsakkoorden (PTA’s - Preferential Trade Agreements). In een vrijhandelsakkoord leggen landen diverse afspraken vast om de onderlinge handel te bevorderen. Dit wordt vaak gerealiseerd door douanetarieven voor bepaalde producten en diensten af te schaffen of te verlagen. In een vrijhandelsakkoord kijken overheden ook naar zaken die de handel tussen de deelnemende landen kunnen belemmeren. Denk hierbij bijvoorbeeld aan productstandaarden, milieuzaken, onderwijseisen, intellectueel eigendomsrecht, etc. Het uiteindelijke doel van een preferentiële handelsovereenkomst lijkt veel op dat van een vrijhandelsovereenkomst, namelijk het elimineren van handelsbelemmeringen. Echter, in het algemeen zijn de afspraken in een preferentiële handelsovereenkomst minder breed te noemen en ligt de focus met name op het

GLOBE MAGAZINE

afschaffen of verlagen van douanerechten voor bepaalde producten en diensten. Hoe vindt u de juiste overeenkomst?

Er zijn wereldwijd honderden overeenkomsten en een land kan tegelijkertijd in meerdere overeenkomsten participeren. Dat maakt de zoektocht naar een bepaalde handelsovereenkomst er niet makkelijker op. En wanneer een organisatie een bepaalde handelsovereenkomst heeft gevonden, is het nog wel nodig te bepalen of aanspraak op de overeenkomst mogelijk is. Dit vereist voor bedrijven vaak een intensief onderzoek, waarbij meerdere bedrijfsafdelingen betrokken kunnen zijn. Daarbij gaat het met name om de volgende vragen: • Wat is de rol van het bedrijf dat aanspraak wil kunnen maken op een handelsovereenkomst? Is het een producent, exporteur, importeur, dienstverlener, etc. of een combinatie van verschillende rollen? • Welke mogelijke handelsroute is voorhanden? Dit kan een bestaande handelsroute zijn, maar ook een toekomstige handelsroute wanneer een bedrijf bijvoorbeeld onderzoek verricht naar een nieuwe locatie om producten te produceren. • Welk product en/of welke dienst betreft het? Bepaalde producten of diensten kunnen bijvoorbeeld op voorhand al vrijgesteld zijn van bijvoorbeeld invoerrechten, ongeacht of er een vrijhandelsakkoord is.

te bepalen welke handelsakkoorden voorhanden zijn. Het digitale tijdperk voorziet daarbij in snelle toegang tot deze informatie. Het advies is om altijd gebruik te maken van officiële bronnen als de World Trade Organization (WTO), de Nederlandse Rijksoverheid en de Europese Unie (http://ec.europa.eu/trade/ policy/countries-and-regions/agreements/). Hoe gebruikt u een handelsovereenkomst?

Nadat er een mogelijke handelsovereenkomst geïdentificeerd is, rest de hamvraag: hoe kan ik aanspraak maken op het handelsakkoord in kwestie? Misschien wel het belangrijkste element binnen een handelsovereenkomst is het kunnen aantonen van de oorsprong. De exacte voorwaarden per handelsovereenkomst worden altijd vastgelegd in de zogenaamde Oorsprongsregels. Het is dus belangrijk deze goed te begrijpen. We zien vaak veel gelijkenis in deze oorsprongsregels maar er zijn zeker verschillen die een significante invloed kunnen hebben om aanspraak te kunnen maken op een handelsakkoord. Denk hierbij aan zaken zoals bewijsstukken die aangeleverd moeten worden om de oorsprong aan te duiden. Afhankelijk van het handelsakkoord waar gebruik van te maken is, kunnen dit verschillende documenten zijn, zoals leveranciersverklaringen, certificaat van oorsprong, Form-A, factuurverklaring, EUR1, EUR-MED en meer. Maar denk ook aan zaken zoals toegelaten exporteur. Dit levert weer enkele vereenvoudigingen op. Een bedrijf met deze door de douane afgegeven vergunning mag dan zelf de oorsprong door middel van een factuurverklaring aantonen. Buiten het feit dat een bedrijf veel zaken zelf kan uitzoeken en regelen, is het gebruik van een gespecialiseerde softwareoplossing vaak een uitkomst. Zo’n softwareoplossing leidt bedrijven door de benodigde processen, valideert per handelsovereenkomst de condities, berekent of een product kwalificeert volgens de oorsprongsregels van de desbetreffende handelsovereenkomst, geeft een organisatie directe toegang tot deze oorsprongsregels, valideert de condities van documenten die benodigd zijn en genereert deze zelfs wanneer nodig.

Global Trade Map 2016 De Global Trade Map van Amber Road toont in één oogopslag alle bestaande en nog in onderhandeling zijnde handelsovereenkomsten van de EU met meer dan 160 landen. Daarbij geeft de kaart ook de potentiële handelsrisico’s weer op een schaal van één tot vier. bit.ly/1UeiqMl

Roy van Montfort is European Solutions Consultant bij Amber Road.

“De oorsprong van uw product is een belangrijke voorwaarde.”

• Wat zijn de vertegenwoordigde waardes en volumes van deze producten en/of diensten? De uiteindelijke vaststelling van deze criteria kan van invloed zijn om wel of geen aanspraak te kunnen maken op de condities zoals vastgelegd in de desbetreffende handelsovereenkomst. • Wat is de daadwerkelijke vastgestelde oorsprong van het product en/of dienst? Voor het van toepassing zijn van een handelsovereenkomst telt oorsprong en niet de herkomst. Met het antwoord op deze vragen is nauwkeurig

Juli 2016 / Nr. 411

GLOBE MAGAZINE

DIES KOOLE

Heeft uw afnemer de transportverzekering afgesloten? Dek dan uw eigen belang in met een seller’s interestverzekering.

Seller’s Interestverzekering In onze tijd van politieke, economische en sociale onzekerheden is deze verzekering een vorm die zeker aandacht verdient. Wanneer komt zo’n verzekering van pas en hoever reikt de dekking? Laat ik twee voorbeelden geven.

Een exporteur van zuivelmachines naar Brazilië is met zijn afnemer overeengekomen dat op CFR-condities zal worden geleverd. De afnemer zal dus in eigen land een transportverzekering afsluiten. Er gaat iets flink mis met het transport. Er is geen mogelijkheid van regres op de wegvervoerder, de goederentransport verzekering van de ontvanger blijkt ontoereikend. De exporteur heeft slechts een aanbetaling op de factuur binnen en zit nu dus met een probleem. Typisch een situatie waarin een seller’s interestverzekering de exporteur uitkomst zou kunnen bieden.

Juli 2016 / Nr. 411

Dekking Verstandig dus, zo’n verzekering, maar er bestaat nog wel eens een misverstand over de reikwijdte van de dekking. Dat bleek enige tijd terug nog bij het vervoer van een zending chemicaliën naar Nigeria. Onder de conditie CFR Lagos werden tachtig zakken chemicaliën naar Nigeria verzonden. Conform de in Nigeria geldende bepalingen diende de afnemer in dat land zelf voor de verzekering zorg te dragen. De Nederlandse exporteur ontving enige tijd later het bericht dat de zending verloren was gegaan en dat per vergissing geen transportverzekering was afgesloten.

De factuur was echter wel betaald, in naira’s bij de Nigeriaanse bank. Deze bank kon het geld echter alleen naar Nederland overmaken wanneer een bill of entry of een certificate of loss voorhanden zou zijn. Van het eerste document kon uiteraard geen sprake zijn maar van het tweede evenmin, omdat er geen verzekering was afgesloten. De Nederlandse exporteur deed een poging de schade bij zijn eigen transportverzekering te claimen op basis van de seller’s interestclausule. Tevergeefs. Volgens de verzekeringsadviseur had aan twee vereisten moeten worden voldaan: Er moet sprake zijn van een onder de gewone transportcondities van de polis gedekte schade. De ontvanger moet vanwege de schade het beschadigde of verloren goed niet of niet volledig betalen. Aan de tweede eis werd niet voldaan, de koper had immers betaald. Conclusie: een seller’s interest is bij bepaalde levercondities een nuttige aanvulling, maar waan u niet onkwetsbaar. Controleer altijd zorgvuldig de voorwaarden.

GLOBE MAGAZINE

Sierra Leone

Om de handel te vergemakkelijken deelt Nederland graag zijn logistieke en douaneexpertise.

PETER VAN RHEENEN

EVO-Fenedex in West-Afrika

“We delen graag onze kennis” EVO-Fenedex is sinds begin 2016 actief in Liberia, Sierra Leone en Guinee. In april en mei heeft EVO-Fenedex in deze landen zo’n 120 personen getraind in Trade logistics and customs. Deze trainingen zijn onderdeel van een initiatief van het ministerie van Buitenlandse Zaken om de handel met Liberia, Sierra Leone en Guinee te vergemakkelijken.

uitdaging om goederen op de eindbestemming in deze landen te krijgen. Andersom geldt dit ook, goederen uit deze landen importeren of naar derde landen te exporteren is geen sinecure. Nederland als handelsland wil zoveel mogelijk belemmeringen voor de handel zien te verminderen. Belemmeringen

Op dit moment is het voor bedrijven een flinke

Handelsbelemmeringen doen zich op diverse terJuli 2016 / Nr. 411

GLOBE MAGAZINE

reinen voor. Er bestaan tarifaire en non-tarifaire handelsbelemmeringen. De eerste groep belemmeringen zijn invoertarieven en leiden direct tot hogere tarieven voor buitenlandse producten. Voor de handel met West-Afrika is het goed om rekening te houden met de ECOWAS (Economic Community of West African States). Door de afspraken die Afrikaanse landen gemaakt hebben in het kader van ECOWAS zou daar een gemeenschappelijk douanetarief ingevoerd moeten zijn. Dit is vergelijkbaar met de Europese gemeenschappelijke markt. Enige nuance is echter op zijn plaats, want in de praktijk blijkt dat nog niet alle ECOWASlanden dit gemeenschappelijke douanetarief ingevoerd hebben. De tweede categorie belemmeringen, de nontarifaire belemmeringen, kunnen heel duidelijk (en vastgelegd) zijn, maar dikwijls komt het ook voor dat ze niet direct zichtbaar zijn. Denk dan aan bureaucratische afhandeling van goederen in havens. In West-Afrika moet u als exporteur zeker rekening houden met de kans op dit soort belemmeringen.

Een sterkere keten

In de landen waar EVO-Fenedex de trainingen verzorgt, is samenwerking in de keten één van de speerpunten. In ieder land worden de trainingen geopend of afgesloten door het topmanagement van de douane, ministeries van Handel en andere stakeholders. Tijdens de trainingen staan de docenten uitgebreid stil bij het belang van soepele supply chains, douaneprocessen en logistiek. De landen gaan werk maken van het invoeren van verbeteringen, zowel de douane als private sector. Dit bleek tijdens de eindpresentaties van de cursisten die in april en mei getraind werden. De cursusgroepen werden opgesplitst in kleinere groepen van vijf cursisten. Deze groepen, bestaande uit douanebeambten, verladers en logistiek dienstverleners presenteerden verbetervoorstellen. Eén van de zaken die regelmatig terug kwam in de voorstellen, was de behoefte aan betere afstemming tussen en kennis over de logistieke processen enerzijds en de douaneprocessen anderzijds. EVO-Fenedex hopen het programma Trade logistics and customs in de komende jaren nog enkele keren te kunnen uitvoeren in Liberia, Sierra Leone en Guinee. Ook voor andere landen kunnen vergelijkbare programma’s ontwikkeld worden.

“Samenwerking in de keten maakt het verschil. ”

Handelsmissie

Extra ondersteuning krijgt het project door de handelsmissies die het ministerie van Buitenlandse zaken naar deze landen organiseert. Eind mei was de eerste handelsmissie naar Guinee, waarvoor EVO-Fenedex ook uitgenodigd was door de Nederlandse ambassadeur. Waarschijnlijk volgen Liberia en Sierra Leone later dit jaar. EVO-Fenedex blijft nauw betrokken bij ontwikkelingen in deze landen. Naast de trainingen in de landen, gaat EVO-Fenedex ook een trainde-trainerprogramma opzetten en faciliteert EVO-Fenedex een bezoek aan Nederland voor circa vijftien stakeholders uit de drie landen (dit najaar). Als u interesse heeft in zakendoen met Guinee, Sierra Leone of Liberia en de delegatie zou willen ontvangen, dan hoor ik het graag. 24

Juli 2016 / Nr. 411

Liberia

GLOBE MAGAZINE

Peter van Rheenen is senior programmamanager bij EVOFenedex. “Ik ben erg blij met de samenwerking tussen Fenedex en EVO. Internationaal zakendoen is eerder regel dan uitzondering tegenwoordig, daarom is het mooi dat logistiek en internationale handel nu samen komen in één werkbedrijf. Het is indrukwekkend hoeveel kennis er in huis is. En via het netwerk van EVO en Fenedex is de kennis oneindig. Ik ben 15 jaar werkzaam bij EVO. Ik ben begonnen als lobbyist voor nationale en internationale dossiers. Daarna manager van de afdeling innovatie van opleidingen geweest en nu programmamanager voor supply chain management en internationale programma’s.

Buitenlandse projecten EVO-Fenedex Het project in West-Afrika is niet het eerste voor EVO-Fenedex. De afgelopen jaren zijn al enkele honderden mensen van over de gehele wereld getraind op het gebied van internationale logistiek en douane. Kern van de opleidingsprogramma’s is dat deelnemers opgedane kennis leren toepassen in hun dagelijkse werk. De programma’s worden tailor-made gemaakt en zijn zowel in het buitenland als in Nederland te volgen. Dankzij het enorme netwerk van EVO-Fenedex kunnen we deze programma’s op allerlei niveaus verzorgen en is het in Nederland goed mogelijk om bedrijfsbezoeken in het programma te verwerken. EVO-Fenedex kan voor de internationale opleidingsprogramma’s een beroep doen op freelance docenten

met veel internationale ervaring. Enkele eerdere projecten: • Zuid-Afrika: International logistics and applied supply chain management (diverse keren uitgevoerd in Nederland); • Zuid-Afrika: Creating a new logistic industry for parcel delivery in South Africa (twee programma’s uitgevoerd in Nederland met mogelijk vervolg in Zuid-Afrika); • Saoedi-Arabië: Supply chain execution program voor een Saoedische multinational, programma draait inmiddels drie jaar en loopt nog verder door); • Vietnam: Applied supply chain management (uitgevoerd in Nederland); • Safety in warehouses voor een grote Nederlandse multinational (uitgevoerd in Nederland met deelnemers van over de gehele wereld).

Er stroomt inmiddels ook Fenedexbloed door mijn aderen. Ik ben nauw betrokken bij Fenedexprojecten en verantwoordelijk voor het project in West-Afrika. Voor dit project ben ik inmiddels enkele keren in Afrika geweest. Ik streef er altijd naar om de landen waarvoor ik projecten uitvoer ook zelf een keer te bezoeken om op die manier zelf te ervaren hoe het er in dat land aan toe gaat. Ook het netwerk dat ik daarmee ontwikkel, kan later goed van pas komen, zowel voor de projecten, maar natuurlijk ook voor de leden van EVO en Fenedex.”

Juli 2016 / Nr. 411

GLOBE MAGAZINE

CHARLES VAN DER BERG

De btw-regels voor vastgoeddiensten wijken af van de bekende btw-hoofdregel. Maar wanneer is iets een vastgoeddienst? Een Uitvoeringsverordening met concrete voorbeelden biedt voortaan houvast.

Btw en vastgoeddiensten Zoals u wellicht weet hebben we vanaf 2010 te maken met nieuwe regels voor de btw op basis waarvan u bepaalt of de door u verrichte dienst in Nederland belast is met btw of in een ander land. Vanaf 2010 is de hoofdregel, voor diensten tussen ondernemers, dat de door u verrichte dienst niet in Nederland belast is met btw maar in het land waar uw afnemer is gevestigd. Bovendien is uw afnemer (indien gevestigd in een ander EU lidstaat) verantwoordelijk voor die btwafdracht, zodat u zich niet hoeft te registreren in dat andere land. Dat is zeker een vereenvoudiging te 26

Juli 2016 / Nr. 411

noemen ten opzichte van de regels uit het verleden. Maar pas op, er gelden nog steeds uitzonderingen op die hoofdregel. Een van die uitzonderingen geldt voor vastgoeddiensten. Afhankelijk van de situatie kunnen er drie situaties ontstaan, namelijk: De dienst is belast met btw in Nederland; De dienst is belast met btw in het land waar uw afnemer is gevestigd; De dienst is belast met btw in het land waar het vastgoed is gelegen. Dit artikel gaat over situatie . Indien namelijk uw dienst kwalificeert als een zogenaamde vastgoeddienst, is uw dienst belast in het land waar het

vastgoed is gelegen. In die gevallen leidt dat helaas tot een btw-registratie in dat EU-land. Dit is zeker geen vereenvoudiging te noemen. Laat ik dit illustreren met het voorbeeld van een Nederlandse vastgoeddienstverlener die voor zijn Franse klant diensten verricht aan vastgoed dat in Duitsland is gelegen. Als het daadwerkelijk om een vastgoeddienst gaat, dient deze Duitse btw te factureren aan de Franse klant. Zoals ik al eerder aangaf, dat is geen vereenvoudiging. Bovendien heeft de dienstverlener de plicht om een btw-registratie aan te vragen in Duitsland. Indien het geen vastgoeddienst betreft, is de dienst belast met Franse btw en draagt de Franse

GLOBE MAGAZINE

ondernemer de btw af. Helaas is het in de praktijk nog steeds erg lastig te bepalen of diensten wel of niet kwalificeren als vastgoeddiensten. Bijvoorbeeld: • Is het huren van 35m2 muur voor het plaatsen van gevelreclame een vastgoeddienst? • Is het schoonmaken van een gebouw een vastgoeddienst? • Zijn de diensten van een architect die een gebouw ontwerpt een vastgoeddienst? • Kwalificeert het huren van ‘rackspace’ voor servers als vastgoeddienst? • U huurt 150 m2 in een loods voor het opslaan van goederen, is dat een vastgoeddienst? Het is dus van groot belang te weten wanneer er nu sprake is van een vastgoeddienst. Of beter gezegd, wanneer er geen sprake is van een vastgoeddienst, zodat de dienst onder de hoofdregel valt, waardoor u geen btw hoeft te berekenen en uw afnemer verantwoordelijk is voor de btw in zijn eigen land. Aangezien er veel behoefte bestond aan meer duidelijkheid, is er een lijst opgesteld met voorbeelden van diensten die wel dan wel niet als vastgoeddienst kwalificeren. Deze lijst met voorbeelden treedt op 1 januari 2017 in werking. Dat neemt niet weg dat als u nu een discussie heeft met de belastingdienst over de kwalificatie van uw dienst als vastgoeddienst, u wel kunt verwijzen naar deze lijst. De praktijk leert dat deze lijst namelijk wel al wordt geaccepteerd in discussies met de belastingdienst (in Nederland althans). Deze lijst is niet limitatief en zal in de toekomst waarschijnlijk een aantal keer worden aangepast.

Conclusie De lijst met voorbeelden biedt u de mogelijkheid na te gaan of de door u verrichte dienst wel of niet kwalificeert als een vastgoeddienst. Als de dienst kwalificeert als vastgoeddienst, dient u btw in rekening te brengen van het land waar het vastgoed is gelegen. Indien uw dienst niet kwalificeert als vastgoeddienst, geldt de hoofdregel zodat de btw verschuldigd is in het land van uw afnemer.

“Wanneer is iets een vastgoeddienst?”

Ook schoonmaakwerkzaamheden vallen onder vastgoeddiensten. Hier zijn ramenwassers aan het werk in Melbourne.

Charles van den Berg is eigenaar bij Vat Partners.

Juli 2016 / Nr. 411

GLOBE MAGAZINE

JEREMY COOK

Export kan de levensader van de Nederlandse economie zijn, maar hoe kan een bedrijf zijn omzet beschermen tegen de gure wind van de valutamarkten? Jeremy Cook van World First legt het uit.

Valutarisicomanagement

“Hoop is geen afdekking”

Het is menselijk om je tegen veranderingen te verzetten, totdat de situatie onhoudbaar wordt. Kijk maar naar het mondiale financiële systeem. Hoewel de problemen daar misschien niet veroorzaakt zijn door deze nonchalante houding, heeft het de situatie zeker verergerd. En in een markt die al zolang wij ons kunnen herinneren door drie belangrijke banken gedomineerd wordt, is dit een zeer herkenbare situatie.

transacties in valutamarkten op een veilige en efficiënte manier inperken, met behoud van hun vrijheid om onafgedekt te blijven. Ook in Nederland verschuift het financiële landschap. Veel import- en exportbedrijven zoeken naar nieuwe alternatieven voor de traditionele banken, zoals die in de snelgroeiende FinTech-sector, om zo flexibelere en transparantere manieren te vinden om de deviezen te beheren. Voor mij als econoom is concurrentie, door de efficiëntie en de besparingen die daaruit kunnen voortvloeien, erg belangrijk.

Een algemeen probleem voor importeurs en exporteurs is het vinden van een manier om het valutarisico af te dekken en tegelijkertijd een concurrentievoordeel te behouden ten opzichte van de rivalen in hun bedrijfstak. Het is bekend dat Nederland een uiterst competitieve markt is, waarin de winstmarges van alle kanten onder druk staan; door goedkopere alternatieven, belastingverhogingen, transportkosten of volatiele valuta’s. Door de marktbewegingen in de afgelopen jaren zijn financiële directeuren gedwongen om te zoeken naar oplossingen die de risico’s van

Aan zakendoen zijn veel risico’s verbonden. Elk bedrijf heeft ongeacht zijn omvang te maken met cashflow- en liquiditeitsrisico’s omdat het tijdstip waarop klanten betalen niet geheel voorspelbaar is. Het is moeilijk om je tegen reputatieschade en risico’s van politieke aard te verzekeren, maar een belangrijk risico dat beheerd kan worden is het deviezenrisico. Het goed controleren van dit risico is vaak de sleutel tot succes.

Juli 2016 / Nr. 411

Het is makkelijk om te verdwalen

Wereldwijd zijn valutamarkten de grootste markten

GLOBE MAGAZINE

ter wereld en er wordt dagelijks voor circa $ 5,3 biljoen in verhandeld volgens de Bank for International Settlements (Bank voor Internationale Betalingen). De totale waarde van de Nederlandse export bedroeg in 2015 $ 567,4 miljard, een verhoging van 6,9% ten opzichte van 2011, terwijl uit de statistieken van het Internationale Monetaire Fonds blijkt dat het Bruto Binnenlandse Product in Nederland in 2015 $ 831,4 miljard bedroeg. Kortom, de export vertegenwoordigt circa 68,2% van de totale Nederlandse economische productie. Valutabewegingen kunnen volatiel zijn en waardeschommelingen van 2 à 5% in een maand zijn geen uitzonderingen. Alleen al in mei 2016 was de verschuiving in de EUR/USD pariteit tussen het hoogste en het laagste niveau zo’n 4,3% . Wanneer bedrijven in competitieve markten opereren of bijzonder krappe winstmarges op hun producten hebben, kunnen dit soort verschuivingen de winst van een bedrijf teniet doen, ongeacht het innovatieve en baanbrekende karakter van die producten. Wat kan een exporteur hieraan doen?

Jezelf tegen deze bewegingen beschermen of het afdekken van deze risico’s is een natuurlijk, verstandig en noodzakelijk onderdeel voor het behoud van een internationaal opererend bedrijf. Dit vinden wij als specialisten in valutaafdekking logisch, maar toch spreken we vaak met bedrijven die hiervoor geen beheerstrategie

hebben en zichzelf nog aan marktbewegingen blootstellen. In veel gevallen is dit simpelweg het gevolg van het feit dat deze expertise of producten niet beschikbaar zijn voor het Nederlandse MKB. De reden dat de meer gespecialiseerde en maatwerk leverende bedrijven aan momentum winnen in de Nederlandse markt is omdat ze deze essentiële zaken toegankelijk maken voor het MKB. Als er één gouden regel was die het principe van afdekking of hedging beschrijft, dan zou het ‘Hoop is geen afdekking’ zijn. Ongeacht hoelang je al in de valutamarkten actief bent, je koestert altijd de hoop dat de koers gunstiger wordt voor jou en je bedrijf. Voordat je het weet, staat het bedrijf ‘onder water’. Terwijl het eenvoudig is: kijk naar de gangbare koersmarges en zorg dat deze kosten op de een of andere manier zijn gedekt.

“Koersfluctuaties kunnen alle winst teniet doen.”

Je kunt deze marges in EUR bij het vaststellen van de begroting vastpinnen door middel van een termijncontract of een valutaoptie. Beide contracten stellen een bedrijf in staat een valutabedrag tegen een vaste koers af te dekken op een toekomstig tijdstip maar ze verschillen onderling in de mate van flexibiliteit. Een termijncontract biedt een bedrijf een veilig ondergrens voor de koers, waar je altijd op kan

Handelaars aan het werk in de ‘euro-dollar-pit’ op de beurs in Chicago. Juli 2016 / Nr. 411

13 OKT

2016

Organisatie:

AHOY

NATIONAAL 2016 DOUANECONGRES VROEGBOEKKORTING

1 3 O K T O B E R 2 0 1 6 , R O T T E R D A M A H OY

VÓÓR 1 AUGUSTUS

€ 75,- KORTING P.P.

Douane in beweging Zorg dat u in één dag uw kennis weer up-to-date krijgt. Krijg alle ins en outs te horen op het gebied van onder andere het DWU. Niet wat de wijzigingen zijn, maar vooral de gevolgen en de huidige problematiek komen aan de orde. > > > >

U volgt inspirerende plenaire sessies gecombineerd met praktische themasessies De dag wordt voorgezeten voor sportpresentator Toine van Peperstraten Er wordt een bijdrage geleverd door Douane Nederland, Ministerie van Buitenlandse Zaken, EVO, Fenedex en Fenex Laat uw specifieke vragen behandelen door deze vooraf in te dienen

Kijk voor meer informatie op onze vernieuwde website www.douanecongres.nl Sponsoren:

Partners:

GLOBE MAGAZINE

rekenen. Perfect om risico’s af te dekken, al kan het bedrijf niet profiteren van eventuele gunstige valutabewegingen in de tussenliggende periode. Een valutaoptie geeft het bedrijf in het slechtste scenario ook het recht op die vastgestelde koers, maar biedt tevens de flexibiliteit om te profiteren van eventuele gunstige valutabewegingen. Beide producten zijn volledig op maat gemaakt en kunnen worden gewijzigd, afhankelijk van de behoefte van het bedrijf.

wordt naarmate de tijd verstrijkt.

Flexibel

Flexibiliteit is cruciaal voor de afdekkingstransacties van een bedrijf en een slim bedrijf zal over een actieve managementstrategie beschikken. De impact van volatiliteit is goed zichtbaar in het voorbeeld van een fruitimporteur. Een gemiddelde aankoop-tot-verkoop-cyclus kan als volgt verlopen: bestelling van een product in week één, wachttijd van circa vier weken voor de verscheping over de Atlantische Oceaan, verkoop in week zes en ontvangst van de betaling in week 10.

Elke exporteur heeft op enige wijze wel eens te maken gehad met een te late betaling, meestal door een klant. Onze ervaring leert dat een van de meest voorkomende problemen is dat exporteurs in hun afdekkingsproducten niet de flexibiliteit hebben om deze af te stemmen op de onzekerheid van betalingstermijnen. Met dit in gedachten, biedt de mogelijkheid om je marges voor een bepaalde periode af te dekken en niet de valuta op een bepaalde datum in te moeten ruilen, in veel opzichten waarde.

Het resultaat van deze afdekkingsstrategie is minder volatiliteit en een grotere voorspelbaarheid. Uiteraard heeft een deel van dit proces met risico te maken, dus het is belangrijk om te weten hoeveel risico je bereid bent te nemen. Wil je jezelf helemaal afdekken en geen risico nemen of een koers afdekken en toch nog kunnen profiteren van eventuele koersstijgingen?

Jeremy Cook is hoofdeconoom binnen World First en een van de toonaangevende stemmen op het gebied van vreemde valuta wereldwijd. Jeremy werkt al 14 jaar in financiële markten.

“Hoeveel risico bent u bereid te accepteren?”

Er zijn verschillende manieren waarop bedrijven het deviezenrisico kunnen afdekken. Sommige bedrijven gebruiken een statische afdekking (static hedging). Dit kan werken voor een bedrijf dat het gehele jaar vaste kosten heeft, waarover na de prijsstelling niet meer onderhandeld kan worden. De afdekking is dan gebaseerd op de begroting die voor het lopende jaar is gemaakt. Wij zien dat de meeste bedrijven die internationaal opereren gebruik maken van een doorlopend afdekkingsprogramma (rolling-hedge). Om zo min mogelijk rekening te hoeven houden met de niveaus op het moment van de afdekking, maken ze gebruik van een doorlopend systeem, waarbij periodiek vooraf gedefinieerde bedragen voor vaste termijnen worden afdekt. Een uitbreiding van deze systematiek is om ook de koersvolatiliteit tussen de termijnen aan te pakken door hedges te stapelen. Er worden dan tegelijkertijd meerdere afdekkingen met een verschillende duur afgesloten om een samengestelde koers te verkrijgen die minder volatiel

Omdat niemand kan voorspellen wat er tijdens die cyclus met de wisselkoersen gebeurt, kunnen de wisselkoersbewegingen elke winst op de transactie tenietdoen. Wanneer de fruitimporteur bijvoorbeeld een winstmarge van 5% op dat product heeft op het moment van de verkoop, kunnen alleen al de bewegingen van de afgelopen maand deze winstmarge met 4,3% verminderen. Een onzekere toekomst

Samengevat: ongeacht de grootte van uw bedrijf en hoe ver weg uw doelstellingen ook liggen, het beheersen van risico’s is een natuurlijk onderdeel van de groeistrategie van uw bedrijf. We kennen de gevolgen van een Brexit, de immigrantencrisis, nieuwe rentestijgingen door de FED of het schrikbeeld van een Trump als president op de wereldeconomie nog niet, maar we weten dat er middelen bestaan om de effecten ervan op uw bedrijf te verzachten.

World First Amsterdam World First Amsterdam is open voor zaken. Kom langs voor de officiële lancering op 7 juli 2016. Meldt je aan bij oliver. whelan@worldfirst.com. Juli 2016 / Nr. 411

GLOBE MAGAZINE

MAHMOUD E. TABRIZI

Het beëindigen van een contract met een distributeur in Iran is niet eenvoudig. Een bindende uitspraak van de bevoegde rechtbank over de beëindiging is noodzakelijk.

Iran

Distributie en franchise De Iraanse markt bedienen via een distributeur kan een aantrekkelijke keuze zijn, maar neem in de overweging wel mee dat beëindiging van de relatie nog niet zo eenvoudig is. Een buitenlandse fabrikant/leverancier kan een natuurlijk persoon of rechtspersoon aanwijzen om zijn producten te verkopen in Iran. Het distributierecht geldt indien een distributeur de goederen van de fabrikant koopt en deze vervolgens distribueert op de Iraanse markt. De betrekkingen tussen de distributeur en de fabrikant worden contractueel vastgelegd en geregistreerd door de relevante Iraanse autoriteit. In het geval van distributie van medische producten en apparatuur bijvoorbeeld, bepaalt het Iraanse ministerie van Gezondheid het kader van de juridische betrekkingen tussen de beide partijen en legt dit vast in een contract. In het contract is het volgende opgenomen: Naam en adres van de fabrikant. Naam en adres van de distributeur. Looptijd van het contract. 32

Juli 2016 / Nr. 411

Of de fabrikant gedurende de looptijd van het contract gerechtigd is om een andere distributeur aan te wijzen of dat het een exclusief contract is. Vergunning voor de invoer van goederen in Iran. Opgemerkt dient te worden dat het ministerie eerst de goederen bestemd voor distributie aan een technische keuring onderwerpt, en na een positieve beoordeling van de technische kwaliteit vergunningen verstrekt voor de invoer van de goederen en distributie in Iran. Beëindiging aanvragen Zoals hierboven vermeld, zijn met de ondertekening van dit zeer beknopte contract (meestal niet meer dan één pagina) en de bekrachtiging daarvan door de relevante autoriteit, de betrekkingen tussen de beide partijen vastgelegd. Na de ondertekening kunnen zowel de fabrikant als de distributeur het contract niet zomaar beëindigen. In het geval dat de distributeur het contract schendt en de fabrikant het contract wenst

te beëindigen, is de fabrikant verplicht beëindiging daarvan aan te vragen bij de relevante autoriteit – bijvoorbeeld het ministerie van Gezondheid – en zich te onderwerpen aan het bindende oordeel van de relevante juridische autoriteit met betrekking tot de beëindiging van het contract. Pas daarna kan de fabrikant de levering van de goederen aan de Iraanse distributeur stopzetten. Opgemerkt dient te worden dat in aanvulling op het contract dat wordt vereist door het relevante ministerie, de partijen het recht hebben een uitgebreider contract met nadere afspraken en voorwaarden aan te gaan. Het is niet nodig om een dergelijk contract te overleggen aan het relevante ministerie. In het betreffende contract kunnen de beide partijen het recht waaraan het contract is onderworpen vastleggen, wat het recht van een ander land dan Iran mag zijn. De partijen kunnen ook bepalen welk juridisch orgaan bevoegd is om eventuele geschillen tussen de beide partijen te beslechten.

“Beëindiging van een contract is niet eenvoudig.”

GLOBE MAGAZINE

Pakistaanse mannen laden een schip in Dubai op weg naar Iran.

Het is belangrijk om op te merken dat in geval van een duidelijke schending van het contract door de Iraanse distributeur, het niet eenvoudig zou zijn voor de fabrikant om de levering van goederen aan de distributeur stop te zetten gedurende de looptijd van het contract. Bovendien zal het relevante ministerie niet akkoord gaan met een nieuwe distributeur aangewezen door de fabrikant, tenzij het ministerie over een uitspraak van een juridisch orgaan beschikt. Dit is een van de grote problemen tussen Iraanse distributeurs en buitenlandse fabrikanten. Voorbeeld We illustreren dit aan de hand van een voorbeeld. Stel dat een exclusief contract wordt getekend met een

looptijd van twee jaar en het contract is onderworpen aan Iraans recht. En stel dat vervolgens, ĂŠĂŠn jaar na ondertekening van het contract, de distributeur het contract schendt. Gezien de gemiddelde onderzoekstijd van de Iraanse rechtbanken duurt het ongeveer anderhalf jaar voordat de fabrikant een bindende uitspraak met betrekking tot de beĂŤindiging van het contract en het officieel verbreken van de betrekkingen tussen de beide partijen mag verwachten. Je zou kunnen beargumenteren dat als er eenmaal uitspraak is gedaan jegens de Iraanse distributeur, de fabrikant een schadevergoeding kan eisen van de distributeur en de goederen via een nieuwe distributeur kan aanbieden. Het tegenargument is dat, ervan uitgaand

dat de rechtbank de fabrikant in het gelijk stelt, het waarschijnlijk is dat het vonnis in de praktijk niet uitvoerbaar is. In het verleden is gebleken dat Iraanse distributeurs maatregelen namen om hun bezittingen te beschermen en de uitvoering van een waarschijnlijk vonnis tegenhouden. Uiteraard kan de rechtbank, in specifieke gevallen, het verzoek van de fabrikant om een uitspraak in kort geding inwilligen. Met andere woorden, als het om evidente contractschendingen gaat, kan de rechtbank beslissen dat de fabrikant de levering van goederen aan de distributeur mag stopzetten totdat het onderzoek is afgerond en een bindende uitspraak wordt gedaan. Maar zelfs een dergelijke uitspraak kan niet voorkomen dat de fabrikant schade lijdt, Juli 2016 / Nr. 411

GLOBE MAGAZINE

aangezien een voorlopige uitspraak niet betekent dat de rechtbank de fabrikant toestemming kan verlenen om een nieuwe distributeur aan te wijzen om zijn producten aan te bieden in Iran gedurende het onderzoek. Korte contracten Zoals hierboven gemeld, hebben de fabrikant en de distributeur het recht om, in aanvulling op het ondertekende contract dat onder toezicht van het relevante Iraanse ministerie valt, een uitgebreider contract aan te gaan waarin de afspraken tussen de beide partijen nader worden uiteengezet. Wij zijn echter van mening dat, in het geval van evidente contractschendingen door de distributeur, het voor de buitenlandse fabrikant onmogelijk zou zijn om het contract per direct te beëindigen of de levering van goederen stop te zetten voor de resterende looptijd van het contract, tenzij de rechtbank een bindende uitspraak heeft gedaan. Bovendien staat het relevante ministerie in de praktijk vaak aan de kant van de Iraanse distributeur en gaat het doorgaans niet akkoord met de aanwijzing van een nieuwe distributeur voor het aflopen van het contract, of zonder rechterlijke uitspraak. Derhalve wordt geadviseerd de looptijd van het contract zo kort mogelijk te houden totdat er vertrouwen is opgebouwd tussen de fabrikant en de distributeur. Opnemen beëindigingsrecht Houd in gedachten dat een manier om een contract te kunnen beëindigen het opnemen van een beëindigingsrecht voor de fabrikant in het contract is. Dit houdt in dat het contract een herroepelijke transactie voor de fabrikant moet zijn en een onherroepelijke transactie voor de distributeur, zodat de fabrikant het contract kan beëindigen als hij vaststelt dat de distributeur zich niet aan het contract houdt. Maar zelfs in 34

Juli 2016 / Nr. 411

“Franchise is populair bij buitenlandse ondernemingen.” een dergelijk geval is het noodzakelijk dat een bevoegde rechtbank uitspraak doet over de beëindiging van het contract, dat wil zeggen dat de rechtbank – nadat deze heeft vastgesteld dat de fabrikant een recht tot beëindiging had en daarvan gebruik heeft gemaakt – de fabrikant in het gelijk stelt. Voordat een dergelijke rechterlijke uitspraak tot stand komt, is minstens een jaar verstreken. Franchise Franchise is een manier van zakendoen waarbij de ene partij (de franchisegever) een onafhankelijke andere partij (de franchisenemer) het recht verleent om het zakelijke concept van de franchisegever te exploiteren. Dit kan gaan om het recht om producten vervaardigd door de franchisegever te distribueren, onder het handelsmerk van de franchisegever, en van training en andere ondersteuning te profiteren, bijvoorbeeld in de vorm van nationale en internationale reclamecampagnes. Franchisewetgeving Franchise is uitgegroeid tot een populaire methode voor buitenlandse ondernemingen die de Iraanse markt willen betreden en de controle over hun merk willen behouden. Er is echter geen specifieke franchisewetgeving in Iran. De betrekkingen tussen de partijen zijn onderworpen aan de voorwaarden van de franchiseovereenkomst, het Iraanse wetboek van koophandel en algemene contractregelgeving in het Iraanse burgerlijk wetboek. Er zijn ook nog andere wetten die van toepassing kunnen zijn op franchise in Iran. Denk daarbij aan in- en uitvoerbe-

palingen, arbeidsrecht, en regelgeving inzake sociale zekerheid, belastingen, vergunningen om de markt te betreden, werken verblijfsvergunningen, banken verzekeringsregelgeving, etc. Aangezien franchiseovereenkomsten vaak worden gebruikt om intellectueleeigendomsrechten zoals handelsmerken, logo’s, auteursrechten, kennis en octrooirechten te exploiteren, zijn de wetten ter bescherming van intellectueel eigendom eveneens van toepassing op franchiseovereenkomsten in Iran. Verder zijn ook het wetboek van koophandel uit 1932 en de wet inzake burgerrechtelijke aansprakelijkheid uit 1960 van toepassing op franchiseovereenkomsten.

Mahmoud E. Tabrizi is oprichter en senior partner van M. Ebadi Tabrizi & Associates. www.etabrizi.com

GLOBE MAGAZINE

BART HERGAARDEN

Met de juiste aanpak kunt u prima zaken doen op de Indiase markt, zonder u zorgen te hoeven maken over uw intellectueel eigendom.

India

Bescherm uw eigendom Hoe zorgt u ervoor dat uw intellectueel eigendom in India goed is beschermd? We vroegen Bart Hergaarden, als India-trainer verbonden aan Fenedex, een aantal tips.

Is intellectueel eigendom in India goed beschermd?

“India heeft zeer omvangrijke wetgeving omtrent intellectueel eigendom. Dit omvat alle aspecten waar ondernemers mee te maken kunnen krijgen: van copyright en trademarks tot en met industrieel design en handels- en merknamen. Deze wetgeving is bovendien constant in ontwikkeling: verschillende (semi)-overheidsorganen en denktanks houden zich bezig met het hervormen en aanpassen van deze wetgeving. Voor Nederlandse ondernemers zijn er dan ook tal van mogelijkheden om hun intellectueel eigendom in India goed te beschermen.” Zoals?

“Zorg dat je samenwerkingsdocumenten laat opstellen en/of laat checken door een gespecialiseerde Indiase jurist. Wacht niet op een contractvoorstel van de Indiase partij, maar stel samen met een Indiase IE jurist uw eigen contract op. Laat daarna uw Indiase zakenpartner hiernaar kijken en voer samen eventuele wijzigingen door in een tweede herzieningsronde. Een dergelijke, grondige aanpak verzekert betrokkenheid van alle partijen en levert een overeenkomst op die rekening houdt met de Indiase context. Daarnaast is het aan te raden om grondig achtergrondonderzoek uit te voeren naar de partij(en) waar u in India zaken mee wilt doen. Wat is hun reputatie in de markt? Wie zijn hun belangrijkste klanten? Hoe ziet het MT eruit? Wie zijn de aandeelhouders? Staan er rechtszaken open of wordt het bedrijf aangeklaagd? Zijn er in het verleden juridische conflicten geweest? Deze informatie is

publiek beschikbaar en kan door gespecialiseerde Indiase partijen inzichtelijk worden gemaakt.” Waar moet ik verder op letten?

“De vraag die je als exporteur altijd moet stellen aan Indiase afnemers is of ze vaker zakendoen met internationale (Westerse) bedrijven. Dit zegt iets over de mentaliteit en professionaliteit van het bedrijf. Zorg er verder voor dat je altijd goede contractsjablonen hebt met sterke clausules die Intellectueel Eigendom adresseren en beschermen. Een goede voorbereiding en contractuele bescherming van uw IE helpt enorm in geval van escalatie. Ten slotte is er – naast de formele beschermingsmaatregelen die u moet nemen – geen effectievere manier voor het beschermen van uw intellectueel eigendom dan het creëren van een goede (persoonlijke) zakenrelatie. Wanneer u een goede verstandhouding heeft met uw Indiase zakenpartner zullen conflicten zelden escaleren via formele routes.”

Bart Hergaarden is partner van IndiaConnected en als India-trainer actief voor Fenedex.

Juli 2016 / Nr. 411

GLOBE MAGAZINE

Sinds maart dit jaar is het aanzienlijk eenvoudiger voor merkhouders om tegen namaakartikelen op de Europese markt op te treden. De omgekeerde bewijslast is eindelijk verdwenen.

Anti-piraterij Verordening en Uniemerkenverordening

Namaakgoederen aangepakt In twee eerdere artikelen1 in Fenedexpress en Globe Magazine zijn wij ingegaan op de positie van de merkhouder bij de internationale handel in namaakgoederen. De Europese Anti-Piraterij Verordening2 geeft de douaneautoriteiten handvatten om op te treden. Bij de meest recente aanpassing van de Anti-Piraterij Verordening in 2014 werd het probleem rondom namaakgoederen in transit niet opgelost. Het bleef vrijwel onmogelijk voor de douane om transitogoederen tegen te houden.

‘Slimme’ handelaren in namaakgoederen hielden goederen daarom zo lang mogelijk onder de douaneregeling douanevervoer of een andere schorsingsregeling geplaatst. De aangifte voor het vrije verkeer werd uitgesteld tot op het moment van aflevering. Of er werd schimmig gedaan over de eindbestemming. Met de recente wijziging van de Uniemerkenverordening is de situatie radicaal verbeterd ten gunste van de merkhouder. De oplossing is uiteindelijk uit de hoek van het intellectueel eigendomsrecht zelf gekomen. 36

Juli 2016 / Nr. 411

De Anti-Piraterij Verordening (APV) – tot nu

De APV van 2003 kende géén bepaling die het mogelijk maakte namaakgoederen in transit tegen te houden. Eerdere versies van de Verordening gaven daar nog wel enige ruimte voor en dit werd ook bekrachtigd in jurisprudentie. Maar naar aanleiding van de wijzigingen in 2003, wees het Europese Hof van Justitie in 2011 het bekende Philips/Nokia-arrest3. Daarin werd bevestigd dat goederen in transit geen inbreuk maken. Deze goederen konden enkel worden tegengehouden, zo besliste het Hof van Justitie, als er aanwijzingen waren dat de goederen inbreuk zouden (gaan) maken, een zogenoemd gefundeerd vermoeden. De bewijslast berustte bij de merkhouder! Deze diende bijvoorbeeld aan te tonen dat de goederen (reeds) in Europa op de markt werden aangeboden. Merkhouders stonden in de praktijk regelmatig voor een onmogelijke opgaaf. Want hoe toon je aan dat goederen voor de Europese markt bestemd zijn als daarvoor geen aanwijzingen zijn te vinden op de producten zelf, hun verpakking of in de handelsdocumentatie? Het aantal

GLOBE MAGAZINE

Illegale straathandelaren in Barcelona staan klaar om weg te rennen met hun namaakartikelen.

douanebeslagen met betrekking tot transitgoederen is sinds het Philips/Nokia- arrest dan ook sterk afgenomen. Sinds 2012 is dat aantal met maar liefst 66% afgenomen4. De wijziging van de APV in 2014 bracht op het punt van de aanpak van namaakgoederen in transit ook geen verbetering5. Volgens velen een gemiste kans. Wijzigingen in het merkenrecht

Op 23 maart 2016 is Verordening (EU) 2015/2424 in werking getreden tot wijziging van (onder meer) Verordening (EG) 207/2009 inzake het Gemeenschapsmerk. Het Gemeenschapsmerk wordt vanaf nu Uniemerk of merk van de Europese Unie genoemd. In de Uniemerkenverordening zijn de mogelijkheden voor de houder van een Europees merk om tegen namaak op te treden aanzienlijk verruimd. Kort samengevat kan de houder van een Uniemerk optreden tegen derden “[…] wanneer die in het economisch verkeer waren binnenbrengen in de Unie zonder dat deze daar in de vrije handel worden gebracht, wanneer deze waren, met inbegrip van verpakking, uit derde landen afkomstig zijn en zonder toestemming een merk dragen dat

gelijk is aan het voor deze waren ingeschreven Uniemerk of in zijn belangrijkste onderdelen niet van dat merk kan worden onderscheiden” 6. Kortom, niet-communautaire goederen7 die het grondgebied van de EU worden binnen gebracht en onder de douaneregeling transit worden geplaatst, kunnen nu wel worden tegengehouden, zonder dat de merkhouder de bestemming voor het Europese vrije verkeer aannemelijk hoeft te maken.

“Optreden tegen namaakgoederen is voortaan eenvoudiger.”

De nieuwe Merkenrichtlijn kent overigens eenzelfde bepaling maar dient nog in de nationale wetgeving van de lidstaten te worden geïmplementeerd8. De houder van een Benelux- of nationaal merk moet dus nog even wachten óf vraagt als hij verstandig is zo spoedig mogelijk een Uniemerk aan.

Alleen als de aangever of de houder van de namaakgoederen in transit kan aantonen dat de eindbestemming van de producten in kwestie een derde land is waar de merkhouder zijn rechten niet kan inroepen (omdat hij daar geen bescherming geniet), vervalt het recht van de merkhouder de goederen in transit tegen de Juli 2016 / Nr. 411

GLOBE MAGAZINE

houden. Onder verwijzing naar de APV vervolgt artikel 9, lid 4 van de Uniemerkenverordening namelijk: “Het recht van de houder van een Uniemerk op grond van de eerste alinea vervalt indien door de aangever of de houder van de waren tijdens de procedure om te bepalen of er inbreuk op het Uniemerk is gemaakt, die is ingeleid overeenkomstig Verordening (EU) nr. 608/2013 van het Europees Parlement en de Raad (**) inzake de handhaving van intellectueleeigendomsrechten door de douane, het bewijs wordt geleverd dat de houder van het Uniemerk niet gerechtigd is om het op de markt brengen van waren in het land van eindbestemming te verbieden.” Laat de aangever of houder van de goederen niet (tijdig) van zich horen of is er onduidelijkheid over de eindbestemming, dán is de actie van de merkhouder dus succesvol. Kortom, de bewijslast is omgedraaid ten opzichte van de oude situatie en wij denken dat dit terecht is. Het is voor de houder van de goederen immers makkelijker om aan te tonen dat de goederen bestemd zijn voor een bepaald land buiten de EU (waar de merkhouder mogelijk geen bescherming geniet), dan dat het voor de merkhouder voorheen was om aan te tonen dat de transitogoederen wel voor de Europese markt bestemd waren. Douanebeleid

In het licht van deze wetswijzigingen, die deels al van toepassing zijn, dient de douane naar onze mening haar beleid ten opzichte van goederen in transit zo spoedig mogelijk aan te passen. Heeft een merkhouder bij de douane een verzoek tot optreden ingediend op grond van APV dan dient de douane vanaf nu óók douanebeslag op (verdachte) goederen in transit te leggen én de merkhouder daarmee in staat te stellen daadwerkelijk op te treden tegen namaak als bedoeld in de Uniemerkenverordening en (straks) de Merkenrichtlijn. Vraag is of en wanneer de douane haar beleid aanpast. Het is verder ook van belang om te realiseren dat deze mogelijkheid om op te treden bij goederen in transit nu alleen openstaat voor houders van een merkrecht. De houder van een ander intellectueel eigendomsrecht, zoals een octrooi- of auteursrecht, zal het vooralsnog moeten doen met de regels uit het Philips/Nokia-arrest en zal dus het bewijs van bestemming voor de Europese markt hard moeten maken. Dat is jammer. Het is voor deze rechthebbenden wachten op een volgende aanpassing van de APV of op een vergelijkbare aanpassing van de verordening of richtlijn die over dat specifieke intellectueel eigendomsrecht gaat, naar voorbeeld van de Uniemerkenverordening. Alleen het modelrecht leent zich naar onze mening voor die laatste optie. De overige intellectuele eigendomsrechten zijn daarvoor op Europees niveau namelijk te weinig geharmoniseerd. 38

Juli 2016 / Nr. 411

Fenedexpress, nr. 374/ feb 2013 “Anti-Piraterij Verordening; Europa’s antwoord op de internationale handel in namaak” en Globe, nr. 388/ juni 2014 “Anti-piraterij Verordening; Verbeterd recent tegen namaak” 2 Verordening 608/2013 3 HvJEU 1 december 2011, C-446/09 en C-495/09, ECLI:EU:C:2011:796. 4 Report on EU customs enforcement of intellectual property rights – results at the EU border 2014, http://ec.europa.eu/taxation_customs/resources/documents/customs/ customs_controls/counterfeit_piracy/statistics/2015_ipr_statistics.pdf p. 12 5 Verwezen wordt naar het tweede artikel van deze auteurs in dit blad, juni 2014, nr. 388, p. 22 e.v. 6 Art. 9 lid 4 Uniemerkenverordening 7 Sinds het nieuwe Douanewetboek van de Unie van toepassing is, moet over ‘Uniegoederen’ en ‘niet-Uniegoederen’ gesproken worden om het onderscheid aan te geven tussen goederen die wel respectievelijk niet in het vrije verkeer zijn gebracht. 8 Daartoe hebben de lidstaten tot 15 januari 2019 de tijd.

Thera Adam-van Straaten en Jikke Biermasz zijn advocaat bij Kneppelhout & Korthals Advocaten, een Rotterdams kantoor met een sterke focus op handel en haven en intellectueel eigendoms- en ICT recht. Thera is gespecialiseerd in het intellectueel eigendomsrecht en Jikke in het internationale handels-, transport en communautaire douanerecht.

Verenigings nieuws Vind uw business opportunity Fenedex is al enkele jaren partner en mede-initiatiefnemer van internationaalondernemen.nl, een handig informatiekruispunt waar u als exporteur uw voordeel mee kunt doen. Wist u bijvoorbeeld dat hier concrete exportkansen op te vinden zijn? Gesorteerd op land, sector of een combinatie van beiden. Dat kan gaan van een waterrecycling project in het zuiden van Brazilië tot een automotive testcentrum in Turkije. Op internationaalondernemen.nl vindt u ook markt-en sectorrapporten én de meest uitgebreide evenementenkalender voor internationaal georiënteerde ondernemers van Nederland. Zoekt u uitleg of bepaalde exportonderwerpen? Wilt u meer over financieringsmogelijkheden weten? De Gids op de site geeft een uitgebreid overzicht van relevante informatie. 

Member Benefits

GLOBE MAGAZINE

Fenedex Member Benefits zijn diensten en producten die uw export versterken. Omdat Fenedex een grote groep exporteurs vertegenwoordigt, hebben wij bij diverse aanbieders scherpe prijzen en voorwaarden onderhandeld voor onze leden. De kortingen kunnen oplopen van 10% tot 75% ten opzichte van de reguliere prijzen. Sommige diensten zijn zelfs gratis voor onze leden. Exclusief Fenedex-leden kunnen gebruik maken van de acties binnen Fenedex Member Benefits. Het Fenedex Membership Benefits-programma wordt mede mogelijk gemaakt door: Btw-advisering 20% korting op diverse diensten van BTW-PLAZA.

Douanezaken 10% korting op het honorarium voor het voeren van juridische douaneprocedures.

Legalisatie- & Visumdienstverlening Twee gratis opdrachten voor legalisatie van export documenten en aanvraag van visa.

Persondersteuning 15% korting op het All-in-PR pakket.

Exportadvies en -ondersteuning 20% korting op internationalisatie scan, business partner search en potentiële klanten scan.

Reizen & overnachtingen Kosteloos exclusieve toegang tot de Fenedex Travel Portal.

Juridische belemmeringen, ingewikkelde douaneprocedures, rijverboden of onverenigbare technologie. Bedrijven in het grensgebied ervaren elke dag belemmeringen van de nationale grens.

Expresszendingen 20% tot 75% korting op de Expressvervoer.

Taaltrainingen 10% tot 15% korting op individuele of groepstaaltrainingen.

Om hiervoor oplossingen te vinden organiseert de Euregio, een samenwerkingsverband van Nederlandse en Duitse gemeenten in Oost-Nederland, de workshop ‘Interoperabiliteit in het grensoverschrijdend goederenvervoer – belemmeringen en oplossingen’. Deze vindt plaats op 4 juli 2016 te Gronau, Duitsland. De Euregio en partners, zoals de provincie Overijssel, zijn geïnteresseerd in de problemen die ondernemers ervaren, de oplossingen die zij voorstellen en de verwachtingen die zij hebben van de politiek in Zwolle, Arnhem, Den Haag of Brussel. 

Innovatie en subsidies Gratis subsidieadvies inzake internationaal ondernemen.

Vertalingen 15 tot 20% korting op vertalingen.

Kredietmanagement Tot 70% korting op krediet informatierapporten.

Werving & selectie 20% Verlaging van de wervings kosten voor het invullen van een exportmanager vacature.

Oproep discussieronde goederenvervoer

Deelnemen? Kijk op https://www.evo.nl/site/ belemmeringen-grensoverschrijdend-goederenvervoer voor meer informatie.

L/C-advies Kostelozeadvisering en scan van uw L/C.

Kijk voor het complete aanbod op www.fenedex.nl/ memberbenefits

Juli 2016 / Nr. 411

GLOBE MAGAZINE

ELMAR OTTEN, MARIANNE ELISSEN

Royal Delft en B&S Bosman Global, twee oer-Hollandse bedrijven. De een produceert een van de bekendste symbolen van Nederland, de ander is de grootste toeleverancier van scheepsbevoorraders ter wereld.

Ontmoetingen

Ontmoetingen ‘Delft’s Blauw’ is een wereldwijd begrip. Royal Delft maakt het al sinds de 17e eeuw, maar brengt ook moderne design-series uit. Het porselein gaat net als vroeger nog altijd over de hele aardbol. B&S Bosman Global levert ook over de hele wereld, maar dan om schepen en booreilanden te laten bevoorraden. Ook belevert zij veel Afrikaanse supermarkten. Wouter van Duivendijk, Exportmanager Royal Delft is in gesprek met Cor van Esch, Managing Director van B&S Bosman Global. Wouter: “Vertel eens over B&S. Ik weet dat het al 140 jaar oud is. Wanneer zijn jullie gaan exporteren?” Cor: “Wij zijn een internationale groothandel en distributeur van fast-moving consumer goods. We leveren aan een scala van nichemarkten, we zijn bijvoorbeeld sterk in scheepsbevoorrading. B&S is een holding die uit drie Rotterdamse bedrijven is ontstaan. Na de Tweede Wereldoorlog nam het bevoorraden van schepen in Nederlandse havens een vlucht, mede omdat deze bedrijven zich sterk ontwikkelden op 40

Juli 2016 / Nr. 411

het gebied van douanevergunningen en er voor zorgden dat alle kennis in huis beschikbaar was en bleef. We zijn nu bij uitstek een exportbedrijf; onze naamsbekendheid in Nederland is gering. Ik schat dat zeker 95% van onze klanten zich buiten Nederland bevindt. Jullie bedrijf presenteert zich naar buiten met twee namen, De Koninklijke Porceleyne Fles en Royal Delft. Wat is de reden hiervan?” Wouter: “De Koninklijke Porceleyne Fles is de naam die sinds de 18e eeuw wordt gevoerd na overname door een nieuwe eigenaar in 1876, de heer Joost Thooft. Dit is ook de naam waarmee ons bedrijf sinds 1954 op de beurs staat genoteerd. De merknaam Royal Delft is ingevoerd na het ontvangen van het Koninklijk predicaat in 1919. Deze merknaam is korter en legt eenvoudiger een relatie met de activiteiten van ons productiebedrijf, namelijk het produceren van origineel handgeschilderd Delftsblauw aardewerk. Royal Delft is daarmee de laatste aardewerkfabriek uit de 17e eeuw in de wereld, die nog schildert en produceert volgens de technieken uit die tijd. Hiermee

valt het bedrijf onder het cultureel erfgoed van Nederland. In ons museum in Delft ontvangen we ruim 120.000 bezoekers per jaar, uit alle windstreken van de wereld.” Cor: “Maar behalve het klassieke Delft’s Blauw, zie ik op jullie website ook moderne series van bekende Hollandse ontwerpers.” Wouter: “De handgeschilderde iconen en modern design zijn voor ons twee verschillende markten. Toch brengen we deze twee stromingen bij grote internationaal bekende warenhuizen bij elkaar in shop-in-shop-presentaties. Daarmee vertellen we het héle verhaal, want

GLOBE MAGAZINE

Royal Delft heeft ook een zeer innovatieve kant. Dat is nodig om verrassend te blijven en op lange termijn te overleven. Daar slagen we denk ik heel goed in.” Afzetmarkten Wouter: “B&S levert veel voedingsmiddelen van gerenommeerde partners zoals Unilever en Heinz, maar jullie hebben ook een eigen merk: Goodburry. Waarom hebben jullie besloten een eigen merk te bouwen naast de dienstverleningsactiviteiten, waar jullie groot mee zijn geworden?” Cor: “Door de grote spreiding van onze afzetmarkten verkopen wij enorme hoeveelheden levensmiddelen. Daarbij werken wij inderdaad samen met een groot aantal A-merkfabrikanten maar in veel markten is prijs de belangrijkste factor en daarna komt de kwaliteit. Wij kopen en verkopen al ruim een eeuw over de hele wereld en op basis van onze douanevergunningen kunnen wij (bijna) alles in entrepot opslaan. Deze combinatie van factoren heeft ons doen besluiten om ook onder een eigen private label te gaan werken. Goodburry bestaat nu zo’n acht jaar en heeft haar plek veroverd in een aantal van onze core markten zoals scheepvaart, off- en onshore catering en in supermarkten in een groot aantal landen. Door

het bewaken van de juiste kwaliteitprijsverhouding zijn wij er in geslaagd om ons merk zodanig te positioneren dat bijvoorbeeld rederijen nu in hun aanvragen al het merk Goodburry vermelden. Goodburry doet het ook goed in een groot aantal Afrikaanse landen, ook omdat de we daar de juiste prijs-kwaliteitverhouding bieden. Het is een mooi gezicht om in supermarkten onze eigen producten in de schappen te zien staan. Hoe zit jullie marktbewerking in elkaar?” Wouter: “Ons afzetgebied is eigenlijk de hele wereld, met een focus op de USA. Wij maken een distributieverdeling tussen handgeschilderde en designartikelen. Voor de handgeschilderde producten zoeken we partners die al werken met merken die een grote toegevoegde en emotionele waarde hebben, zoals Hermes, Versace, Lalique etcetera. Voor de designartikelen kunnen we gebruik maken van het wereldwijd opgebouwde netwerk van ons voormalige zustermerk RoyalVKB.” Kansen en bedreigingen Wouter: “Er is in de media momenteel veel aandacht voor het TTIP-verdrag, ook met betrekking tot voedselveiligheid. Zie je TTIP als kans of bedreiging voor Goodburry?”

Cor: “Er bestaat nog steeds veel onduidelijkheid over de voor- en nadelen van het TTIP-verdrag. Wanneer de eisen voor de EU en de USA gelijk getrokken worden opent dat mogelijkheden voor die Goodburry-producten die op dit moment goedgekeurd zijn voor de EU. We kopen ook veel in andere delen van de wereld en die producten hebben niet altijd een EU-goedkeuring. Aangezien wij toch zo goed als alles exporteren is dat voor ons geen probleem. Daarnaast kopen wij ook veel in de USA. Veel van die producten zijn niet door de EU goedgekeurd voor invoer in de EU. Iedereen weet dat de redenen daarvan vooral gezocht moeten worden in handelspolitieke oorzaken. Wanneer met een TTIPverdrag daar een einde aan zou komen, zou dat veel meer concurrentie op de Europese markt veroorzaken. Blijft toch de vraag of dat uiteindelijk positief gaat uitwerken voor de Europese levensmiddelenfabrikanten.

Wouter van Duivendijk is exportmanager bij Royal Delft.

Cor van Esch is managing director van B&S Bosman Global.

Juli 2016 / Nr. 411

GLOBE MAGAZINE

Q&A

Export matters Efficiënte afwikkeling van reis -en verblijfkosten in Frankrijk Wij zijn op zoek naar een efficiënte oplossing voor de declaraties van onze Franse werknemers voor de reis- en verblijfkosten in Frankrijk. Hoe voorkomen wij met name de veelheid aan bonnen en facturen voor de kosten van tol? U maakt als bedrijf al gebruik van de DKV tankpas voor de benzinekosten van de betreffende medewerkers. U kunt deze pas ook gebruiken voor de tolbetalingen. Op een totaalfactuur staan overzichtelijk per voertuig de gemaakte kosten en krijgt u niet van elke wegbeheerder afzonderlijk een factuur. Een bijkomend voordeel is tevens dat via DKV de in Frankrijk betaalde BTW kan worden terug gevorderd. Uitgebreide informatie over de mogelijkheden zijn te vinden op de website: https://www.dkv-euroservice.com/nl/diensten/ Voor wat betreft de verblijfkosten is het aan te raden om met een aantal grote hotelketens met een landelijk netwerk in Frankrijk het gesprek aan te gaan over de mogelijkheid van een bedrijfsaccount. 

Kostenoverzicht exportdocumenten Kunt u zeggen waar ik een overzicht kan vinden van de kosten van onderstaande documenten? • Certificaat van oorsprong • Eur-1 document • Verpakkinsgverklaring/ certificaat • ATR document • Quarantine Declaration • Export document • T2L document • Legalisatie factuur (door de KvK) • Legalisatie factuur (door de ambassade) • Legalisatie certificaat van oorsprong (door de ambassade)

Helaas bestaat er geen overzicht waarin alle kosten van de genoemde documenten zijn opgenomen. Een aantal documenten (EUR1, CVO, ATA en legalisatie/ certificering door de KvK) dat door de Kamer van Koophandel wordt afgegeven kunt via hun website terugvinden: http://www.kvk.nl/advies-en-informatie/ internationale-handel/exportdocumenten/tarievenexportdocumenten/ Een ATR, T2L, exportdocument (EX-A) zal door een douane-expediteur worden opgemaakt en daar hebben wij geen inzicht in, omdat de kosten per aanbieder

Juli 2016 / Nr. 411

GLOBE MAGAZINE

Q&A kan verschillen. Indien u het opmaken zelf (wil gaan) doen, dan kunt u blanco formulieren bestellen bij o.m. Beurtvaartadres. https://shop.beurtvaartadres.nl/browse. aspx?catalog=standaardcatalogus&category=mc5 Let er wel op dat deze documenten geschikt zijn indien u ook een verbinding met de douane en een softwareleverancier hebt. Voor wat betreft het verpakkingsdocument of certificaat: dit is afhankelijk van de vraag of en wat het bestemmingsland vereist. Het kan om een eigen verklaring gaan of een fyto-certificaat of zelfs een door een inspectiebureau afgegeven certificaat. Hier is helaas geen duidelijke tariefstelling voor geven. Kosten van documenten die door een ambassade gelegaliseerd moeten worden zijn zeer afhankelijk van het land. Vaak wordt er op basis van de factuurwaarde een fee berekend met een maximum. U kunt dit het beste bij de betreffende ambassade navragen. Een andere optie is om dit aan onze Member Benefit-partner Embassy Services uit te besteden. Houdt naast legalisatiekosten dan ook rekening met servicekosten. Het voordeel van uitbesteden is dat u niet persoonlijk naar de ambassade hoeft af te reizen. 

Maak kennis met:

Anneke Huybens Accountmanager bij het Kennisen Adviescentrum Fenedex.

Samen met mijn collega’s beantwoord ik jaarlijks meer dan duizend vragen van aangesloten leden. Ik help u graag om de juiste gesprekspartner bij collegaexporteurs te vinden of u in contact te brengen met een specialist uit ons netwerk. Neem gerust contact met me op om uw vraag voor te leggen! Contactinformatie Kennis- en adviescentrum Fenedex 070-3305680 keac@fenedex.nl

Verpakkingswetgeving Duitsland Kunt u mij helpen met informatie over de verpakkingswetgeving in Duitsland? De vertaling van EU-wetgeving naar wetgeving op nationaal niveau schijnt wat bijzonderheden te bevatten. Helaas kan ik hierover weinig concrete informatie vinden op internet. Wat verwacht de klant/ de markt van ons als leverancier en hoe kunnen we dit zo eenvoudig mogelijk toepassen in ons dagelijkse proces?. Voor informatie kunt u onder andere terecht op de volgende website: http://www.posttip.de/ rubrik2/19970/2/verpackungsverordnung-so-entsorgenhaendler-verpackungen.html. Daar staan meerdere bedrijven vermeldt die het naleven van de verpakkingswetgeving voor u kunnen regelen. 

Juli 2016 / Nr. 411

GLOBE MAGAZINE

Agenda Juli

September

vr 1

do 8

wo 28

DWU update voor import-/ exportmedewerkers Bijeenkomst Zoetermeer

Manager Customs & Trade Affairs

De fiscale en juridische aspecten van het zakendoen in de VS

Opleiding · Utrecht

Bijeenkomst · Zoetermeer

di 5 Invloed van nieuwe DWU op uw bedrijfsvoering Masterclass · Zoetermeer

Welke invloed heeft de nieuwe douanewetgeving (DWU) op uw risicomatrix? Wat zijn de fiscale en financiële gevolgen? En biedt DWU u nog kansen? Spar samen met vakgenoten en experts over de impact die DWU kan hebben op uw bedrijfsvoering.

Ontwikkel u verder in Customs & Trade affairs. De vernieuwde post-hbo opleiding MCTA biedt u een praktische vakopleiding. Een MCTA is enerzijds een vakinhoudelijk expert op het gebied van douane en trade compliance en anderzijds is hij (proces) manager/ bewaker. Een goede MCTA weet dan ook beide rollen professioneel in te vullen, zijn balans te vinden tussen deze rollen en op adequate wijze deze brugfunctie binnen zijn organisatie te vervullen.

Het opzetten van een eigen vestiging en tax in de VS Training · Bunnik

Het verkoopcontract en productaansprakelijkheid in de VS Training · Bunnik

do 29 Export Binnendienst Cursus · Eindhoven

wo 6

do 22

Intensieve Masterclass Incoterms 2010

Certificaten van Oorsprong, EUR.1 en Factuurverklaringen

Masterclass · Doorn

Training · Bunnik

Training · Eindhoven

Letter of Credit Masterclass · Rosmalen

Oktober di 4 Export Binnendienst

di 27

Juli 2016 / Nr. 411

Cursus · Utrecht

Documenten bij export

Export Control & Sanctiebeleid

Cursus · Zwolle

Training · Nijkerk

GLOBE MAGAZINE

wo 5

vr 4

Export van A t/m Z

Douanezaken in de praktijk!

Cursus · Arnhem

November do 6 Het effectief selecteren en managen van agent/ importeur in het buitenland

wo 2 Nationaal Export Event Event · Nieuwegein

Cursus · Den Bosch

Laat u inspireren door experts en collega- exportmanagers om het rendement uit uw buitenlandse zakenpartners te verhogen.

vr 7

Op het Nationaal Export Event draait alles om investeren in internationaal succes. Wij bieden u een boeiend dagprogramma met vooraanstaande sprekers, workshops over actuele thema’s en de uitreiking van de Nationale Exportmanager Award 2016. Daarnaast is het ook dit jaar weer mogelijk om adviesgesprekken aan te vragen met medewerkers van Nederlandse ambassades.

Documenten bij export

Cursus · Utrecht

Leg in drie dagen een goede basis op het gebied van Douanezaken. Ook al heeft u uw douanezaken uitbesteed, als exporteur blijft u verantwoordelijk. Ons trainersteam daagt u uit kritisch te kijken naar uw eigen douaneprocessen om risico’s en kosten optimaal te kunnen managen.

di 15 Documenten bij export Cursus · Rotterdam

wo 23 Het begrijpen en benutten van de Amerikaanse zakencultuur

Cursus · Eindhoven

Workshop · Rosmalen

di 11

do 3

wo 30

Indeling douanetarief

Dag van de Declarant

Documenten bij export

Workshop · Utrecht

Event · Vianen

Cursus · Utrecht

Manager Customs & Trade Affairs

Documenten bij export Cursus · Arnhem

Opleiding · Eindhoven

Export van A t/m Z Cursus · Eindhoven

wo 12

Meer info over de trainingen of inschrijven: www.exporttrainingen.nl Vragen: per e-mail oet@fenedex.nl of telefonisch 070-330 56 60

Incoterms 2010 Training · Eindhoven Juli 2016 / Nr. 411

GLOBE MAGAZINE

Komend nummer In het juli-augustusnummer van Globe Magazine voor Internationaal Ondernemen kunt u lezen over o.m. de volgende onderwerpen:

Fenedex Fenedex heeft 1200 leden en duizenden klanten die zij dagelijks verbindt, adviseert, opleidt en waarvan zij de belangen behartigt. Kortom een branche-overschrijdende partner voor expansie in het buitenland. Fenedex is onderdeel van EVO-Fenedex B.V.

Postadres Postbus 90409 2509 LK Den Haag

E-commerce VS

Ondernemen in Brazilië

Bezoekadres Den Haag Raamweg 14 2596 HL Den Haag T 070-330 56 00 F 070-330 56 56 E info@fenedex.nl Bezoekadres Zoetermeer Signaalrood 60 2718 SG Zoetermeer T 079-346 73 46

Het exportverhaal van Herculan

Dropshipments & compliance

Online www.globemagazine.nl Website met het archief van Globe Magazine voor Internationaal Ondernemen en Fenedexpress. www.export.nl Al jaren hét startpunt voor exporterende ondernemers. twitter.com/fenedex Volg Fenedex op Twitter voor het laatste nieuws over Fenedex en internationaal ondernemen. www.linkedin.com/groups?gid=42534 Discussieer mee met meer dan 1500 betrokkenen in de LinkedIn groep Export en Internationaal Ondernemen. www.fenedex.nl/exportnieuwsbrief Gratis nieuwsbrief met het laatste nieuws en artikelen over export en internationaal ondernemen. 46

Juli 2016 / Nr. 411

Bestuur Ir. A.M.G. van Hamburg (Voorzitter) Oud-managing director DHV Holding B.V. J.C.M. Albers Managing director export FrieslandCampina A.C.G.M Bastiaansen President iLoc Group B. Bruning Director Atradius Dutch State Business Drs. J.J. Cramer Directeur Grolsch International Mw. M.A.C. van Dijk Algemeen directeur Royal Duyvis Wiener B.V. C.E. van Esch Managing Director B&S Bosman Global Supply Mr. E.W. Mehring (Vice-voorzitter) Rechtsanwalt, Advocaat en Partner Van Till Advocaten D.P. Schuilwerve Managing Director ABN AMRO Bank N.V. R.R.J. Smeets RA (Penningmeester) Partner KPMG Accountants B. van de Vrie Head of Marketing for Business Clients ING Netherlands

Ere-Leden Jhr. H.J.M. van der Wyck N.P. Knape Jhr. Mr. A.W.G. van Riemsdijk Mr. C.W.H. van Dam F. Hauwert Organisatie Bart Jan Koopman Directeur Directie- en Bestuurszaken 070-330 56 20 directie@fenedex.nl Kennis- en adviescentrum 070-330 56 80 keac@fenedex.nl Juridische desk 070-3305690 juridischedesk@fenedex.nl Ledenservice en -werving 070-330 56 80 accountmanagers@fenedex.nl Opleiding en training 070-330 56 60 oet@fenedex.nl Communicatie 070-330 56 70 communicatie@fenedex.nl Financiële administratie 070-330 56 40 administratie@fenedex.nl China Desk 070-330 56 83 chinadesk@fenedex.nl Rusland Desk 070- 330 56 88 ruslanddesk@fenedex.nl Turkije Desk 070-330 56 82 turkijedesk@fenedex.nl

De Duitse markt is voor Nederlandse exporteurs erg

Debelangrijk Duitse markt is voor Nederlandse erg en veelbelovend. Steeds vaker exporteurs bouwt men aan belangrijk veelbelovend. Steeds vaker bouwt men aan een eigenenlokale verkooporganisatie ter ondersteuning van een eigen lokale ter ondersteuning distributeurs of verkooporganisatie ter vervanging van agenten. Toch wordtvan de

Arnhem | Düsseldorf Arnhem | Düsseldorf

distributeurs vervanging van agenten. Toch werkwijze wordt de “klik” tussenofdeter Duitse zakelijke cultuur, de Duitse en het verwachtingspatroon van de Nederlandse “klik” tussen de Duitse zakelijke cultuur, de Duitse exporteurs werkwijze zoeken naar de geschikte kandidaat niet altijd als enbij hethet verwachtingspatroon van de Nederlandse exporteurs

bijeven het gemakkelijk zoeken naarervaren. de geschikte kandidaat niet altijd als even gemakkelijk ervaren.

Zoekt u personeel in Duitsland?

Zoekt u personeel in Duitsland? ExportSelect heeft de ervaring en de expertise om de Nederlandse exporteur te ondersteunen bij de lokale werving van

ExportSelect heeft de ervaring en de expertise om de Nederlandse exporteur te ondersteunen bij de lokale

Duitse account-of salesmanagers. Via ons Duitse netwerk en het eigen ExportSelect Support Office in Düsseldorf, kunnen

werving van Duitse account-of salesmanagers. Via ons Duitse netwerk en het eigen ExportSelect Support Office

wij een brug slaan tussen de voor Nederlandse exporteurs gewenste functieprofielen en de lokale Duitse werving en

in Düsseldorf, kunnen wij een brug slaan tussen de voor Nederlandse exporteurs gewenste functieprofielen en de selectie van kandidaten. Kortom, ExportSelect verbindt partijen om te komen tot Duits-Nederlandse HR oplossingen!

lokale Duitse werving en selectie van kandidaten. Kortom, ExportSelect verbindt partijen om te komen tot DuitsVoor meer informatie kunt u contact opnemen met:

Nederlandse HR oplossingen! ExportSelect ExportSelect

ExportSelect - Duitsland Support Office Düsseldorf ExportSelect - Duitsland +49 (0)211 53 883 437

+31 (0)26 37 64 581

+49 (0)211 63 552 454

Email: info@exportselect.de

Email: info@exportselect.nl

Email: info@exportselect.de

www.exportselect.nl

www.exportselect.de

agri-food ••machineen farma • chemie agri-food machine-enenmetaalindustrie metaalindustrie • chemie en farma

www.exportselect.de

Exporteren is een vak… . het vinden van de juiste exportmanager ook. ExportSelect is gespecialiseerd in werving en selectie voor export en internationale managementfuncties zoals exportmanagers, area salesmanagers, international accountmanagers.

Kandidaten via ExportSelect: . hebben voldoende export- en talenkennis. . spreken minimaal twee buitenlandse talen. . hebben de gewenste branchekennis en landen/regio ervaring. . voelen zich goed in andere zakelijke culturen. . zijn gewend om veelvuldig te reizen.

Deze focus heeft er inmiddels toe geleid, dat ExportSelect zich kan profileren met één van de grootste kandidaten-netwerken voor export en internationaal management.

www.exportselect.nl

agri-food • machineen metaalindustrie • chemie en farma

Tel. 026 37 64 581

Doet u zaken over de grens? Dan begrijpt u als geen ander dat internationaal ondernemen verschilt met zakendoen in Nederland. Uw bankzaken worden complexer en omvangrijker. In ieder land werkt het betalingsverkeer tenslotte weer anders. Dan wilt u inzicht, controle en grip op uw gelden goederenstromen houden. Daarom geven wij u graag advies en bieden we u oplossingen voor internationaal betalingsverkeer en internationaal cashmanagement. Meer informatie: abnamro.nl/internationaal