magazine voor internationaal ondernemen
Mr. Fill p.10
“ Elke stad kan een smart city worden� nr 437 december 2018
16 Op de schop Veelgestelde vragen over het nieuwe Europese btw-stelsel
21 Handelsverdragen Tien handelsakkoorden om in de gaten te houden
30 North Sea neighbours Ook na de brexit blijft het VK voor Nederland belangrijk
Vertrouwen verzekerd. Waar gehandeld wordt is Atradius. Wij helpen voorkomen dat bedrijven ten onder gaan aan vorderingen die te laat of niet worden betaald, wereldwijd. Door onze jarenlange ervaring en kennis van de markt kunnen onze klanten met vertrouwen de toekomst tegemoet zien – zelfbewust, veerkrachtig en vooruitstrevend. Het is de perfecte balans tussen risicobeheersing en het bevorderen van handeldrijven, tussen zekerheid en vrijheid, tussen veiligheid en vertrouwen. Grijp uw kans en ontdek meer. Bel: 020 553 3131 Mail: sales.nl@atradius.com Bezoek: www.atradius.nl
Kredietverzekering | Incasso | Bedrijfsinformatie
magazine voor internationaal ondernemen
Op de cover Colofon
globe magazine voor internationaal ondernemen is het maandblad van evofenedex en richt zich op exporterende en internationaliserende Nederlandse bedrijven, globe magazine voor internationaal ondernemen verschijnt 11x per jaar.
Theo Kik Directeur Mr. Fill
Hoofdredactie Elmar Otten Redactie Marianne Elissen Willemijn Gwanmesia Dorine Noordam Esther Riphagen Rob Zomer Aan dit nummer werkten mee Alice Boonstoppel, Anneke Huybens, Ariane van den Berg, Ivo van der Bent, Loes Janson, Loes Klappe, Marjolein Bouwers, Matthijs Houët, Peter Teunisse, Raoul Leering, SMHV, Ulrich Lison en Yoan Chung. Redactieadres Postbus 350 2700 AJ Zoetermeer T +31 (0)79 3467 346 E redactie@globemagazine.nl Uitgever evofenedex, Bart Jan Koopman Vormgeving/prepress Thielen Peters - de communicatie kliniek Melbournestraat 7, 1175 RM Lijnden telefoon +31 (0)20 4083 100 Druk Veenman+, Rotterdam globe magazine voor internationaal ondernemen wordt milieuvriendelijk en op chloorvrij papier (TCF) gedrukt. Advertenties Mooijman Marketing & Sales Julius Röntgenstraat 17 2551 KS Den Haag T +31 (0)70 3234 070 E dm@mooijmanmarketing.nl Advertenties vallen buiten de redactionele verantwoordelijkheid van evofenedex. Abonnementen Ledenadministratie evofenedex Postbus 350, 2700 AJ Zoetermeer telefoon 079 3467 346 e-mail ledenadministratie@evofenedex.nl
“ Omdat wij data verzamelen en analyseren, kunnen we gemeentes adviseren over afvalmanagement. Elke stad in Europa kan een smart city worden als het om afval gaat.” Lees het interview op pagina 10.
Copyright De inhoud van dit magazine is auteursrechtelijk beschermd. Uitgever, redactie en medewerkers hebben de in deze uitgave opgenomen informatie met de nodige zorg geselecteerd, doch kunnen geen aansprakelijkheid aanvaarden voor onverhoopte onjuistheden en/ of onvolledige informatie. De inhoud van de artikelen hebben een informatieve strekking, zijn globaal en beschrijvend van opzet en kunnen niet worden gezien als juridisch of bedrijfsmatig advies. ISSN 2352-5843
Foto: Ivo van der Bent
Overname Overname van artikelen en andere informatie is alleen toegestaan na voorafgaande schriftelijke toestemming van de redactie, mits met bronvermelding.
globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018
3
Streamlines Logistics • Stroomlijnt de logistiek met geïntegreerde oplossingen ontworpen voor industriële verzenders, logistieke dienstverleners en douane-agenten • Levert geïntegreerde oplossingen die uw zakelijke processen stroomlijnen, uw management ondersteunen en een platform bieden voor de toekomst
DOUANE EN ACCIJNZEN De Customs Streamliner ® is de one-stop oplossing voor douanetechnische en fiscale optimalisatie van douaneagentschappen en departementen in de Benelux: GC, Fiscale Vertegenwoordiging, douane entrepots, economische regimes, PLDA, NCTS, EMCS, Sagitta en GPA in één high-tech communicatie omgeving.
LOGISTIEKE DIENSTVERLENERS Expediteurs en groupage bedrijven, scheepsagenten en logistieke dienstverleners hebben specifieke behoeften in automatisering. Stream Software is gespecialiseerd in deze zaken en biedt bedrijfsomvattende en flexibele oplossingen.
INDUSTRIELE VERZENDERS Industriële bedrijven hebben core ERP, maar wat met de logistiek? Stream Software brengt een oplossing om de logistieke departementen van de industriële bedrijven volledig te stroomlijnen en te integreren met ERP systemen zoals SAP.
STREAM SOFTWARE POTVLIETLAAN 4 | B-2600 BERCHEM | T +32 3 825 77 74 | F +32 3 830 19 28 | INFO@STREAMSOFTWARE.BE | WWW.STREAMSOFTWARE.BE
DOWNLOAD DE WHITEPAPER
Brexit.
‘40 ACTIES OM VANDAAG MEE TE STARTEN’
Blijf de concurrentie voor en onderneem actie!
Start nu met het voorbereiden op de brexit. We helpen je daar graag bij. Op 29 maart 2019 verlaat het Verenigd Koninkrijk de Europese
Op www.evofenedex.nl/brexit vind je tips en informatie om
Unie. Voor deze datum moeten Brussel en London afspraken
direct mee aan de slag te gaan.
maken over de scheiding en de nieuwe handelsrelatie.
•
Brexit whitepaper - veertig acties om vandaag mee te starten
•
Brexit assessment & advies
Het vertrek uit de Europese Unie kan grote economische gevolgen
•
Brexitdesk bereikbaar via brexitdesk@evofenedex.nl
hebben voor bedrijven en banen. Bereid je onderneming daarom
•
Brexitnieuws via evofenedex.nl/brexit
tijdig voor op de brexit!
www.evofenedex.nl/brexit
voorwoord
De Nations League Terwijl we nog nagenieten van een wederopstanding van het Nederlands elftal in de Nations League en daarmee een halve finale plaats in Portugal (jawel, inclusief Britse aanwezigheid) maken we ons op voor de Brexit-finale in het Verenigd Koninkrijk. Deal of geen deal, wordt het de komende weken duidelijk?
In historisch perspectief herdenken we dit jaar
derne) economische theorie juist dat dit geen
dat de eerste wereldoorlog een eeuw geleden
zero sum game is, maar een ‘win-win’ ople-
is geëindigd. De volgende herdenking volgt al
vert. Er is geen sprake van een Nations Lea-
snel: op 6 juni 2019 ligt D-Day exact 75 jaar achter ons. Ook op dit toneel komen we onze grote buren, Duitsland, Frankrijk en het VK, als hoofdrolspelers tegen. Ditmaal aangevuld met de (voormalig?) leider van de vrije wereld: de Verenigde Staten. De tandem van de Ver-
“ Handel kan brede welvaart in de wereld bevorderen.”
gue met slechts één winnaar, iedereen kan juist wel varen bij meer handel. Toch zou er politiek best meer oog mogen zijn voor de onderlinge verschillen, zodat we het draagvlak versterken van een positieve handelsagenda. Handel is bij uitstek, onder de juiste voorwaar-
enigde Staten met het Verenigd Koninkrijk is
den en inclusief, een instrument om de brede
sinds de Tweede Wereldoorlog een vertrouwd
welvaart in de wereld te bevorderen en niet
beeld in Europa geworden. In al die jaren is de
slechts die van het ene land. Dat vereist wel
trans-Atlantische relatie en daarmee de han-
samenwerking, want alleen kom je niet ver.
del flink gegroeid, ook in Nederland.
Dit inzicht brengen we al dagelijks vanuit onze
In juni 2019 zijn ons land en de Verenigde Sta-
vereniging op vele terreinen in de praktijk. Van
ten gezamenlijk gastheer van de Global Entre-
ketensamenwerking tot samenwerking tus-
preneurs Summit, ditmaal in Den Haag. Een
sen landen, inclusief meebouwen aan een
dergelijk groots evenement stelt Nederland in
gunstige Brexit-deal. Burgers en bedrijven va-
een positief daglicht en onderstreept het
ren er wel bij!
bondgenootschap dat we met Amerika hebben. Toch lijkt voor het eerst sinds tijden deze relatie stevig onder druk te staan. Wonderlijk genoeg over een typisch Nederlands thema als de handel! Is dit toeval of zien we hier een veranderend paradigma? Keert de natiestaat terug als leidend principe, met alleen het pure eigen belang voorop? Hopelijk niet. Een van de mooie
Bart Jan Koopman
eigenschappen van handel is volgens de (mo-
Directeur evofenedex globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018
5
inhoudsopgave
Voorwoord 05 De Nations League
Column 09 Trump bijt zichzelf in de staart
18
Hoe Royal IHC de Letter of Credit inzet Bij Royal IHC is de letter of credit een van de meest gebruikte betalingscondities. Hoe zet de scheepsbouwer dit complexe instrument in?
Ervaring 10 Data uit de afvalbak
Expertise 14 Btw-wijzigingen 2019 16 Vragen over het nieuwe Europese btw-stelsel 18 Hoe Royal IHC de Letter of Credit inzet
10
20 Dringend gezocht: declaranten! 24 Wijzigingen uitvoervergunning 26 Masterdata in de internationale handel 34 Hittebehandeling houten verpakkingen
Verkenningen 21 10 handelsverdragen om in de gaten te houden 30 North Sea neighbours
Elke maand 08 Kort 36 Export Matters: Q&A 38 Agenda 40 Vreemde Zaken 41 Expats 42 evofenedex contact
6
globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018
Data uit de afvalbak Bij een smart city horen ook slimme afvalbakken. Die worden gemaakt in Nederland, bij Mr. Fill. De bakken laten weten wanneer ze vol zijn en wat de meest efficiĂŤnte route is om ze te legen.
Het vrijhandelsakkoord EU-Vietn
vindt zich in de afrondende fase e
mogelijk voor mei 2019 al onder
Met het verdrag verdwijnen na 16 Vragen alle douanerechten tussen beide
over het nieuwe Europese handelsbelemmeringen btw-stelsel sterk verm
den. Daarnaast worden ook tec
Na 25 jaar gaat het Europese enbtw-stelsel kunnen EU bedrijven voort op de schop. Globe
lsver-
geeft antwoord acht veel schrijven op opoverheidsopdrach
veste-
gestelde vragen.
nage-
21
ement
het in-
Vietnam. Er zal ook een invester
schermingsovereenkomst volgen
10 handelsverdragen om in de gaten te houden Nederlandse ondernemers maken nog te weinig gebruik van de handelsverdragen die de EU afsluit. Deze tien verdragen zijn interessant om te volgen.
North Sea 30 Neighbours d met Indonesië komt “However high the waves may rise,
the United Kingdom terbij. In de laatste on-will remain an
important partner”, aldus onze koning gsronde bijiszijn voortgang staatsbezoek aan het Verenigd Koninkrijk. De ambassade in Londen het gebiedvertelt vanwaar handel in de kansen liggen.
n handel en duurzame
Australië en Nieuw-Zeeland
g.
De Europese Raad van Ministers heeft op
den bij
22 mei 2018 het onderhandelingsmandaat van de Europese Commissie vastgesteld. De onderhandelingen met Australië en Nieuw-Zeeland zijn in juli jl. gestart en momenteel in volle gang. globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018
7
kort nieuws
kort Nieuwe verpakkingswet in Duitsland Sinds 1991 bestaat in Duits-
Op basis van deze wet wordt een nieuwe centrale controle-
land een verpakkingsveror-
instantie opgericht; de zogenoemde “Stiftung Zentrale Stelle
dening, die de verschillende
Verpackungsregister”. Iedereen die verpakkingen op de markt
soorten van verpakkingen
brengt dient zich bij de nieuwe instantie te laten registreren en
regelt. Deze wet wordt vanaf
een contract ten aanzien van een zogenaamd ‘dual systeem’ af
1 januari vervangen door
te sluiten. Het doel van de nieuwe wet is, meer afval te recyclen
een nieuwe verpakkingswet.
en producenten te stimuleren om ecologisch minder belastende
Om precies te zijn: de huidi-
verpakkingen te gebruiken. Kijk voor meer informatie op:
ge verpakkingsverordening VerpackV wordt vervangen door de
https://verpackungsgesetz-info.de
nieuwe verpakkingswet VerpackG.
Brexit-akkoord goed voor Nederland Onderhandelaars namens de
handel nog hetzelfde als nu. De termijn eindigt op 31 december
Europese Unie (EU) en het
2020 en kan eenmalig worden verlengd. Dit zou voldoende tijd
Verenigd Koninkrijk (VK) heb-
voor het VK en de EU moeten scheppen om een akkoord over
ben op 14 november een
de toekomstige handelsrelatie uit te onderhandelen.
voorlopig
bereikt
EU-burgers die in het VK werken of VK-burgers die in de EU
over hoe het VK uit zal tre-
werken, behouden in het concept het recht om dat te blijven
den. Naar het akkoord werd
doen. Ook is in het akkoord geregeld dat er geen harde grens
lang uitgekeken, maar in de
zal komen tussen Ierland en Noord-Ierland.
akkoord
eerste dagen die volgden, werd al snel duidelijk dat de ware
Volgens Bart Jan Koopman, directeur van evofenedex, doen
uitdaging zou zijn om het akkoord ondertekend te krijgen.
ondernemers er goed aan zich te blijven voorbereiden op een
Volgens minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) ziet het con-
harde brexit. Het conceptakkoord moet namelijk nog vele ob-
ceptrapport “er goed uit voor Nederland.” Voor Britse voorstan-
stakels overwinnen voor het definitief is. De voornaamste is een
ders van een harde brexit heeft hij weinig begrip: “Dat niks beter
stemronde in het Britse parlement.
zou zijn dat een harde Brexit is gewoon onzin. Gelukkig zijn er
Met de whitepaper ‘Brexit, veertig acties om vandaag mee te
veel redelijke geluiden in de Britse politiek.”
starten’ van evofenedex kunnen ondernemers direct aan de
Het conceptakkoord voorziet in een overgangsperiode waarin
slag met hun voorbereidingen. De whitepaper is te vinden op:
de EU het VK behandelt alsof het nog een lidstaat zou zijn. Ge-
www.evofenedex.nl/brexit. Op deze plek is ook het laatste
durende deze periode blijft alle regelgeving op het gebied van
nieuws te vinden en informatie over ondersteuning en advies.
Tweede Kamer kritisch op handelsagenda Kaag
8
De voorgestelde handelsa-
wege november aan de Tweede Kamer. Grote ontwikkelingen voor
genda van minister Kaag
de Nederlandse export, zoals brexit, de handelsoorlogen van
(Internationale Handel) blijkt
Trump en de expansie van China komen in het stuk niet aan de
vooral gericht te zijn op het
orde. De minister verwijst hiervoor naar andere overheidsprogram-
bijdragen aan de door de VN
ma’s en Kameroverleggen. Volgens evofenedex ontbreekt een in-
opgestelde Sustainable Deve-
tegraal perspectief van het kabinet op onze handelspositie. Naast
lopment Goals. Kaag presen-
de bijdrage aan het realiseren van de Sustainable Development
teerde haar agenda halver
Goals zouden ook andere doelen moeten worden meegenomen.
globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018
column
Raoul Leering
Trump bijt zichzelf in de staart Tijdens zijn presidentscampagne deed President
het duurt nog even voordat de afgedwongen
Trump twee economische beloften: een hogere
concessies volledig doorwerken in verbetering
economische groei en een lager handelstekort.
van de prijsconcurrentiepositie van het Ameri-
Waar staan we na twee jaar Trump?
kaanse bedrijfsleven, maar dat zal het handelste-
Eerst het tekort op de handelsbalans. Dat toont
kort niet doen verdwijnen.
in Trumps ogen aan dat andere landen de VS
De laatste keer dat de prijsconcurrentiepositie
met oneerlijke handelspraktijken beroven van
genoeg verbeterde om het tekort weg te poet-
hun inkomen en banen. Dit moet de VS niet lan-
sen was vanaf midden jaren tachtig, toen de dol-
ger pikken, stelde Trump tijdens zijn verkiezingscampagne en dus startte hij een handelsoorlog. Hij nam buitenlandse producenten van aluminium en staal op de korrel met 10 en 25 procent-
“ Waar staan we na twee jaar Trump?”
lar een kleine 40% goedkoper werd. Daar was toen ruimte voor omdat de dollar zwaar overgewaardeerd was. Nu is daarvan geen sprake. Een uitgeholde prijsconcurrentiepositie is trou-
punt hogere importtarieven. Ook nam hij zijn
wens ook niet de hoofdoorzaak van het handels-
NAFTA- partners onder vuur door te dreigen met
balanstekort. Dat is de structurele overbesteding
het opzeggen van het vrijhandelsakkoord.
in Amerika. Als je als land meer wilt kopen dan je
Hij sleepte er de nodige concessies mee binnen.
zelf maakt, moet je de ontbrekende spullen uit
Niet alleen van de NAFTA-partners maar ook van
het buitenland halen. Zo simpel is dat.
staal producerende landen als Zuid-Korea, Bra-
Ten aanzien van Trumps tweede toezegging, het
zilië en Argentinië.
bereiken van een hogere economische groei,
Met China is Trump verwikkeld in een stevig par-
lost de president zijn belofte goed in. De Ameri-
tijtje armpje drukken sinds hij stap voor stap een
kaanse economie draait als een tierelier. Met zijn
steeds groter deel van de import uit China heeft
belastingverlagingen heeft Trump de bestedin-
belast met hogere importtarieven. China is min-
gen aangezwengeld en zodoende onmisken-
der afhankelijk van de VS dan de NAFTA-landen
baar een bijdrage geleverd aan de groeispurt
Mexico en Canada en geeft zich niet zomaar ge-
van de economie.
wonnen, maar is economisch toch afhankelijker
De president heeft zich alleen onvoldoende gere-
van de VS dan omgekeerd. Als Trump ook China
aliseerd dat hij met belastingverlaging zijn eerste
op de knieën krijgt en betere handelsvoorwaar-
belofte zo goed als buiten bereik heeft gebracht.
den weet te bedingen, komt hij als grote winnaar
Immers hogere bestedingen stuwen normaliter
naar voren uit de handelsoorlogen, zou je zeg-
ook de importen op, waardoor het aanzwenge-
gen. Helaas voor Trump wijzen de cijfers voorals-
len van bestedingen alleen maar tot een hoger
nog in de tegenovergestelde richting: het han-
Raoul Leering is hoofd
handelstekort leidt. Trump heeft zich dus in zijn
delstekort van de VS is dit jaar niet afgenomen
Internationaal Handelsonderzoek
eigen staart gebeten als het gaat om het terug-
maar met ruim 10% toegenomen! Toegegeven,
bij ING.
dringen van het handelstekort.
globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018
9
Mr. Fill
Data uit de afvalbak Bij een smart city horen ook slimme afvalbakken. Die worden gemaakt in Nederland, bij Mr. Fill.
10
globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018
Elmar Otten Ivo van der Bent
Het is een bekende ergernis. Je loopt door een
kelijk negenduizend vuilnisbakken. Je wilt niet
winkelstraat en wilt als goed opgevoede bur-
weten hoeveel mensen daarmee aan de slag
ger je afval in een afvalbak doen. Na enig zoe-
zijn. De afvalbakken rond het Rembrandtplein
ken vind je een afvalbak, alleen: hij is vol. Niet
moeten soms zeven keer per dag worden ge-
alleen dat, eromheen ligt allerlei los afval op het
leegd. Met onze afvalbak hoeft dat nog maar
trottoir, waarvan een deel al is weggewaaid.
één keer per dag. De mensen bij de reini-
Dat dit ook anders kan, bewijzen de ‘slimme’
gingsdienst kunnen met de app ‘real time’
afvalbakken van het bedrijf Mr. Fill. Ze sluiten
zien hoe vol de bakken zijn. De app kan ook
perfect aan bij de wereldwijde opkomst van
bepalen wat het beste moment en de handig-
de ‘smart city’.
ste route is om alle afvalbakken te legen.”
“We hebben een zelfpersende afvalbak op
Theo is er trots op dat ze alles wat nodig is
zonne-energie ontwikkeld, die ook nog slim
voor hun oplossing in eigen huis ontwikkelen.
is”, zo introduceert directeur Theo Kik de vin-
Mr. Fill is net zo goed een it-bedrijf als een me-
ding van Mr. Fill. In de hal van het Culemborg-
taalbewerkingsbedrijf. “Wist je dat we de af-
se kantoor staat er eentje. Een elektrische
valbakken op afstand op slot kunnen zetten?”
pers in het binnenwerk maakt het afval zeven
vraagt Theo. “Handig met oud en nieuw, hoef
maal compacter. De pers onttrekt zijn stroom
je als gemeente niet één voor één al je afval-
uit het zonnepaneel, dat speciaal schuin af-
bakken af. We kunnen ze ook met een warm-
loopt zodat het meer zonlicht opvangt en
tesensor uitrusten om brand te detecteren. De
voorbijgangers er niets op kunnen zetten. De
pers drukt dan al het afval in elkaar waardoor
intelligentie van de afvalbak schuilt in de inge-
het vuur dooft. De afvalbakken zijn hufter
bouwde sensor. Die ziet hoe vol de afvalbak is
proof. Ze kunnen zelfs praten.”
en laat via de bijhorende app weten wanneer hij vol is.
Smart city
De afvalbak is bedoeld voor de publieke ruim-
De slimme afvalbak van Mr. Fill past perfect in
te. Tot de klantenkring behoren gemeentes
het smartcity-concept dat in binnen- en bui-
maar ook bijvoorbeeld vakantieparken, vlieg-
tenland volop in de aandacht staat. In een
velden en ziekenhuizen. Een van de grootste
smart city wordt een verscheidenheid aan
pretparken in Duitsland heeft bijvoorbeeld de
data gebruikt om de stad efficiënter en duur-
slimme afvalbakken van Mr. Fill staan. De vin-
zamer te beheren. Die data kunnen uit de
ding kwam in 2015 op de markt en is nu al in
meest onwaarschijnlijke locaties komen, bij-
twaalf landen te koop.
voorbeeld uit de afvalbak. Theo: “We zijn zeven jaar geleden begonnen
Afvalbakken legen
met de ontwikkeling van het product, drie jaar
“Mensen staan er zelden bij stil hoeveel werk
terug zijn we de markt op gegaan. De smart
het is om de afvalverwerking van een stad te
city is tegenwoordig helemaal ‘aan’. De Scan-
doen”, zegt Theo. “In Amsterdam staan mak-
dinavische landen maar ook Duitsland zijn er
globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018
11
helemaal klaar voor. Het gaat gemeentes zo-
brengt onzekerheid met zich mee. Een tender
wel om de kostenbesparing als het duur-
zorgt ervoor dat er meerdere partijen naar
zaamheidsaspect. Minder auto’s in de stad
hebben gekeken. Die tenders zijn heel be-
die vuil moeten ophalen, betekent minder uit-
langrijk voor ons, maar het is niet verstandig
stoot, minder drukte en meer veiligheid. Je
om ze vanuit Nederland te doen. Je hebt een
hebt liever niet dat er meerdere keren per dag
partner nodig in het land zelf, die de details
een wagen een drukke straat in moet om het
juist weet te interpreteren en de sociale struc-
afval op te halen. Niet alle plaatsen zijn boven-
turen kent. Onze distributiepartners zijn ge-
dien makkelijk bereikbaar. In Brussel heb je
wend om te tenderen.”
veel smalle straatjes, daar is ons product echt
Voor sommige gemeentes is de investering
heel handig.
die nodig is voor de afvalbakken een belem-
De investering is hoger dan bij een normale af-
mering om het product uit te proberen. Daar
valbak van tweehonderd liter, maar ook weer
heeft Theo een oplossing voor. “Je kunt de
niet heel veel. Volgens een Duitse studie zijn de
afvalbakken ook bij ons leasen. Voor drie of
meerkosten in een jaar en drie maanden terug te verdienen. Gemeentes kunnen via ons softwareplatform heel makkelijk hun eigen stad managen. Ze zien waar er afvalbakken tekort zijn en waar ze misschien maar voor de helft worden gebruikt. Ze weten precies wat er ge-
“ Tenders moet je niet vanuit Nederland doen.”
beurt en hoe je dat kunt aanpakken. Maar het belangrijkste blijft dat je zwerfafval tegengaat.
vijf jaar. Daar zit dan gelijk onderhoud en
Afvalbakken worden op tijd geleegd. Ratten
schoonmaak bij. Zo maken we het laagdrem-
en vogels kunnen er niet bij."
pelig. Een gemeente die bij ons leaset, is geneigd om de volgende set afvalbakken wel te
Landenkeuze
kopen.”
Theo vertelt dat de afvalbak ook in landen als
Gemeentes vormen nu nog het leeuwendeel
Frankrijk en Ierland goed aanslaat. De twaalf
van het klantenbestand van Mr. Fill, maar
landen waar Mr. Fill momenteel actief is, zijn
Theo verwacht in de toekomst ook in de pri-
niet zomaar gekozen. “Je houdt goed bij waar
vate sector sterk te groeien. “We hebben een
de vragen vandaan komen, waar er tenders
indoorafvalbak in ontwikkeling, die bijvoor-
worden uitgeschreven.”
beeld heel interessant kan zijn voor fastfood-
Het Verenigd Koninkrijk is, gezien de brexit,
restaurants, pretparken en bioscopen. Daar
gelukkig geen heel belangrijke markt voor het
liggen veel kansen.”
bedrijf. “Ik heb toevallig wel net een aanvraag uit Engeland binnen, van een universiteit. Eu-
Hoe kies je een distributeur?
ropa biedt in principe genoeg mogelijkheden.
Mr. Fill heeft zijn distributeurs gevonden door
We doen nu ook mee aan een tender in Chili,
actief op grote internationale beurzen te wer-
maar Europa heeft de focus. Daar willen we
ven. Vanzelfsprekend is niet elke distributeur
de beste worden.”
geschikt. Theo: “We volgen momenteel een sib-traject om onze export tegen het licht te
12
Tenders
houden. In een sib-traject kun je met over-
Omdat Mr. Fill veel zaken doet met gemeen-
heidssubsidie een exportadviseur inschake-
tes heeft het regelmatig te maken met aanbe-
len. Het bedrijf groeit hard en dan is het prettig
stedingstrajecten. “Het gaat dan vaak om
om met iemand van buiten het bedrijf over je
grote getallen. Je zou natuurlijk het liefste een
aanpak te praten. In de gesprekken zijn ook
contract winnen zonder aan een tender mee
de selectiecriteria voor een distributeur aan
te hoeven doen, maar dat kan niet. Vanuit een
bod gekomen. Een voorwaarde voor ons is
gemeente gezien is een tender een logische
dat een distributeur ook service naar de klant
optie. Slimme afvalbakken zijn nieuw en dat
kan bieden, maar er is meer dat telt.
globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018
Omdat we een nieuw product hebben, moeten we er voor waken dat een distributeur het alleen maar in zijn assortiment opneemt voor het geval dat er vraag naar ontstaat. Dat als er een keer een tender langs komt, ze een product hebben om op in te schrijven. We willen echt distributeurs die met ons snel en actief de markt benaderen. Mr. Fill ondersteunt de distributeurs intensief, onder andere met een marketing- en mediaplan. “Omdat de markt nieuw is, leggen we uit hoe deze in elkaar zit, wat onze sterke punten zijn, hoe we ons onderscheiden. Daar zijn we sturend in. Ik ga zelf veel mee naar potentiële klanten, zeker bij grote tenders. Dan hoor je direct aan tafel wat de vraag is. Voor je productontwikkeling is het heel belangrijk om dichtbij de klant te staan. Om te weten te komen wat de markt wil. We hebben nu bijvoorbeeld een sensor in ontwikkeling die in elke 'domme' vuilnisbak geplaatst kan worden en verbonden is met ons platform. Dan kan een gemeente dus ook van bestaande afvalbakken zien wanneer ze vol zijn. Dat is ideaal in parken.” Exportorganisatie Bij Mr. Fill onderhoudt de backoffice de contacten met de distributeurs en transporteurs over orders en de uitlevering. “We doen zoveel mogelijk zelf. Ook zaken als de douane-aangifte zoeken we hier op kantoor uit. We zijn ook in Noorwegen actief, je hebt dan weer met andere zaken te maken dan binnen de westerse kwaliteit is voor klanten echt heel
sing biedt om afval in te doen naar een bedrijf
belangrijk’, licht Theo toe. “Het moet stevig
dat een slimme oplossing biedt voor afvalinza-
zijn en onderhoudsarm. Onze pers kan
meling als geheel. “Omdat wij data verzamelen
15.000 persingen doen, zonder dat er iets ge-
en analyseren, kunnen we gemeentes advise-
smeerd hoeft te worden. Dat is snel zes jaar
ren over afvalmanagement. Elke stad kan een
gebruik. Maar je moet niet alleen de beste
smart city worden als het om afval gaat. Daar
EU . Bij vragen hang ik nog wel eens aan de
kwaliteit leveren maar ook de beste service en
geloof ik heel sterk in.”
bel bij evofenedex. Daar is zoveel ervaring op
het beste platform. We hebben niet voor niets
het gebied van export. Ik betaal er graag de
veel geld in de ontwikkeling van de app ge-
contributie voor.”
stoken. Ook al zijn we niet de goedkoopste,
“Elke stad kan een smart city worden.”
Made in the Netherlands
vanwege onze kwaliteit weten we toch veel
Meer weten over sib-trajecten?
tenders te winnen.”
evofenedex is een door de overheid
De afvalbakken van Mr. Fill worden volledig in
erkende uitvoerder van sib-trajecten.
Nederland gemaakt. Theo neemt regelmatig
Big data
Kijk op
buitenlandse bezoekers mee naar de fabriek,
Theo ziet de rol van Mr. Fill in de toekomst ver-
voor meer informatie.
waar altijd afvalbakken in productie zijn. “De
schuiven van een bedrijf dat een slimme oplos-
www.evofenedex.nl/sib
globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018
13
Ariane van den Berg
Ariane van den Berg is werkzaam als btw-adviseur voor VAT Institute.
Btw-wijzigingen 2019
14
Zoveel landen, zoveel btw-regelingen. Van alle wijzigingen die op de Nederlandse ondernemer afkomen, zijn die rond het Europese btw-actieplan het meest opmerkelijk, maar er is meer. We geven een beknopt overzicht. Verhoging btw-laagtarief
Drempelbedrag elektronische diensten
Het standaard btw-tarief is sinds de introductie in 1969 al van
Als de totale cumulatieve omzet op de leveringen van elektro-
12% naar 21% (2012) gestegen. Per 1 januari 2019 gaat ook
nische diensten aan consumenten in andere lidstaten onder
het laagtarief omhoog en wel van 6% naar 9%. Daar waar
€ 10.000 blijft mag vanaf 1 januari 2019 over deze omzet Ne-
sprake is van een factuur en betaling vallend in 2018 voor pres-
derlandse btw berekend worden (drempel was € 1) in plaats
taties in 2019 geldt in principe het ‘oude’ tarief van 6% (indien
van de btw van het land van de consument.
er geen sprake is van misbruik). GCC-landen Bahrein en Oman Nultarief voor zeeschepen
introduceren 5% btw
Vanaf 1 januari 2019 wordt de toepassing van het nultarief bij
Vanaf 1 januari 2019 zal Bahrein op de meeste leveringen van
leveringen aan commerciële zeeschepen beperkt. Het nultarief
goederen en diensten 5% btw berekenen. Oman volgt naar
is voortaan alleen van toepassing bij leveringen aan zeesche-
verwachting vanaf september 2019. Indien je alleen btw betaalt
pen die voor 70% of meer worden gebruikt op volle zee, buiten
over inkopen in deze landen zijn er mogelijkheden om de btw
de 12-mijlszone. Voorheen gold het tarief voor alle zeeschepen
terug te vorderen. Indien je zelf goederen en diensten levert kan
die aan de definitie voldeden.
dit tot btw-plicht leiden.
globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018
Niets is zo veranderlijk als de btw-regelgeving. We hebben de belangrijkste wijzigingen op een rij gezet.
Brexit Er is op het moment dat dit overzicht is samengesteld nog geen
de schakel A-B. Dit is anders als B aan A een btw-identificatie-
definitieve overeenstemming bereikt tussen de Europese Unie
nummer van de lidstaat verstrekt waar het vervoer aanvangt. B
en Groot-Brittannië over het uittredingsakkoord en de toekom-
verricht dan de ICL (vervoer schakel B-C).
stige handelsrelatie. Hierdoor kan er nog geen duidelijkheid gegeven worden over de btw-gevolgen vanaf 29 maart 2019.
➌ Vereenvoudiging bewijs vervoer bij ICL. Een leverancier moet over twee niet-tegenstrijdige bewijsstukken van twee onafhankelijke partijen beschikken om het ver-
‘Quick fixes’ btw
voer naar een andere lidstaat aan te tonen (bijvoorbeeld een
In opmars naar het nieuwe btw-stelsel dat de Europese Unie
volledig correcte en afgetekende CMR en een vervoersfactuur).
voorbereidt, treden er vanaf 1 januari 2020 al nieuwe btw-maatregelen in werking. Bereid je onderneming voor op deze zoge-
➍ Vermelding van een correct btw-identificatienummer.
heten ‘quick fixes’.
Vanaf 2020 zal het een materiële voorwaarde voor het mogen toepassen van het nultarief bij ICL zijn dat er een correct
➊ Vereenvoudiging call-of-stock.
btw-identificatienummer van de afnemer in de ‘Opgaaf intra-
Als leveranciers goederen overbrengen naar de ‘call-of-voor-
communautaire prestaties’ (ICP) wordt vermeld.
raad’ bij een afnemer in een andere lidstaat, dan is pas sprake van een intracommunautaire levering (ICL) tegen het nultarief als
Lees meer over het nieuwe
de goederen aldaar naderhand uit de voorraad worden gehaald.
btw-stelsel op pagina 16.
Bij een call-of-voorraad zijn de goederen bij de klant opgeslagen, maar het eigendom is nog niet overgegaan. Een aantal lidstaten eist nu nog het aangeven van een overbrenging van ring naar zo’n call-of-voorraad, waardoor btw-registratie voor
Verdieping btw en internationaal ondernemen
de leverancier vereist is in de lidstaat van aankomst.
18 december 2018 • Utrecht
eigen goederen (fictieve ICL) door de leverancier voor de leve-
De btw-wetgeving is voor veel exporteurs een lastig pakket
➋ Vereenvoudiging toerekening vervoer bij ABC-transacties.
met veel onduidelijkheden. Deze compacte training helpt je
De schakel waaraan het vervoer moet worden toegerekend is
de soms complexe btw-vraagstukken op te lossen.
de schakel waarin de ICL tegen het nultarief plaatsvindt. Indien
www.evofenedex.nl/opleidingen/btw
B het vervoer regelt moet het vervoer worden toegerekend aan
globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018
15
Willemijn Gwanmesia
Vragen over het nieuwe Europese btw-stelsel
Op de schop Na 25 jaar gaat het Europees btw-stelsel ingrijpend op de schop. Het nieuwe systeem zal gefaseerd ingevoerd worden tussen 2019 en 2022. evofenedex ontvangt veel vragen over de wijzigingen en gevolgen voor ondernemers. In dit artikel de acht meest
Willemijn Gwanmesia is Manager opleidingen internationaal
gestelde vragen.
Ontbijtsessie Europees btw-actieplan 11 december 2018 • Zwolle Schuif aan voor deze ontbijtsessie van evofenedex en luister naar uitleg over de wijzigingen in het aankomende nieuwe btw-stelsel. Kijk voor meer informatie op: www.evofenedex.nl/opleidingen/btw.
16
globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018
➊ “Wat is het ‘btw-actieplan’?” Het btw-actieplan is een pakket van wetgeving met als resultaat
➏ “Wat
verandert er als je goederen opslaat in een
andere lidstaat?”
een ingrijpende wijziging van het huidige Europese btw-stelsel.
Hier kunnen twee opties van toepassing zijn. Bij consign-
De verschillende onderwerpen in dit pakket en de verschillende
ment stock brengt een exporteur al goederen naar een an-
momenten waarop deze wijzigingen worden ingevoerd, maken
dere lidstaat voordat bekend is wie ze gaat afnemen. De
het lastig om te doorgronden wat de impact is voor individuele
ondernemer moet zich dan in de andere lidstaat bij de belas-
bedrijven. De wijzigingen hebben met name betrekking op goe-
tingdienst registreren en zelf aangifte voor een intracom-
deren en niet zozeer diensten. De laatste grote btw-wijzigingen
munautaire levering en verwerving doen. Op de factuur naar
voor diensten zijn al doorgevoerd in 2010.
de klant komt er uiteindelijk lokale btw te staan. Deze methode blijft ongewijzigd.
➋ “Wat gaat er daadwerkelijk veranderen in 2019?”
Er verandert wel iets bij de andere optie, de call of stock. In
De wijzigingen voor 2019 zijn alleen van toepassing op digitale
het geval van call of stock heeft een exporteur al wel een
diensten. Denk hierbij bijvoorbeeld aan gaming of tv-rechten.
klant in een andere lidstaat en slaat deze de goederen bij
De overige wijzigingen zijn doorgeschoven naar 2020.
die klant of daar in de buurt op. Ze zijn echter nog geen eigendom van de klant. De exporteur factureert dus ook
➌ “Waarom komt er eigenlijk een nieuw btw-stelsel?”
pas als de klant de goederen daadwerkelijk afneemt. In het
Enerzijds wil Europa een vereenvoudiging van het systeem,
nieuwe systeem is er een vereenvoudiging mogelijk voor
anderzijds is er de noodzaak om de enorme btw-fraude in de
alle lidstaten.
EU aan te pakken. In algemene zin moet het btw-systeem
De ondernemer hoeft zich in de nieuwe regeling niet meer te
meer toekomstbestendig worden.
registeren in de andere lidstaat en mag de btw heffen alsof de goederen pas bij afname uit de voorraad op dat moment
➍ “Wat is een Certified Taxable Person (CTP)?”
naar de andere lidstaat vervoerd zijn. Op dit moment hebben
In het nieuwe btw-stelsel wil de EU betrouwbare onderne-
enkele lidstaten, zoals Nederland al een vereenvoudiging. In
mers kunnen identificeren. Veel vereenvoudigingsregels zul-
2020 zal dit dus voor alle lidstaten van toepassing zijn.
len alleen van toepassing zijn voor deze gecertificeerde belastingplichtigen. Over de eisen die de EU stelt aan een CTP zijn momenteel een paar zaken bekend:
➐ “Verandert er iets in de bewijsvoering voor transport bij intracommunautaire prestaties?”
a. Geen overtreder van belasting- en douaneregels;
Ja. Exporteurs kunnen net als nu aan de hand van boeken
b. Aantoonbaar controle over relevante processen;
en bescheiden aantonen dat het transport naar een andere
c. De solvabiliteit van de onderneming is voldoende;
lidstaat heeft plaatsgevonden. Daarnaast biedt het nieuwe
Op basis van de huidige voorstellen voor de nieuwe btw-
systeem een bewijsvermoeden als aan bepaalde voorwaar-
regels geldt dat bedrijven die al over een aeo-vergunning
den wordt voldaan. Dit is geen must, maar geeft wel meer
beschikken automatisch CTP zijn voor de belastingdienst. Be-
zekerheid aan ondernemers.
gin oktober 2018 is bekend geworden dat de invoering en exacte uitvoering van de CTP-regeling uitgesteld wordt tot 2022.
➑ “Ik heb gehoord dat je binnen het nieuwe btw-stelsel lokale btw moet afdragen, aan het land waar de
➎ “Hoe kan ik nagaan of mijn afnemer de CTP-status heeft?”
afnemer is gevestigd. Moet ik mij dan ook in die landen registreren?”
Dit kan straks in het VIES–portaal van de Europese Commis-
Nee, dat is niet nodig. In het nieuwe btw-systeem verant-
sie. In de huidige situatie kun je hier al het btw-nummer van
woord je buitenlandse btw aan de Nederlandse fiscus.
bedrijven checken.
globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018
17
Hans Noordzij
Bij Royal IHC is de letter of credit een van de meest gebruikte betalingscondities. Hoe zet de scheepsbouwer dit instrument in?
Letter of Credit
Gerust exporteren De onder exporteurs niet altijd even populaire betalingsconditie Letter of Credit is voor scheepsbouw- en offshorespecialist Royal IHC van vitaal belang. In dit artikel gaat evofenedex gast-docent Hans Noordzij
incompany training op het gebied van Incoterms® en betalingsvoorwaarden.
Daarnaast verzorgt Hans als gastdocent voor evofenedex regelmatig
Hans Noordzij is Payment & Securities Consultant bij Royal IHC in Kinderdijk.
in op het gebruik van LC’s bij zijn werkgever Royal IHC.
18
Royal IHC ontwerpt en bouwt hoogwaardige schepen en ap-
van het te ontvangen LC. Met vertraging, kosten, onzekerheid
paratuur voor de bagger- en offshore-industrie, die zijn klanten
en irritatie tot gevolg. En dat terwijl je met een LC zoveel zaken
in staat stellen om complexe projecten uit te voeren, zoals het
goed kunt regelen voor klant en leverancier! Hieronder vertel ik
verdiepen van vaargeulen, het leggen van kabels op de zeebo-
kort hoe Royal IHC LC-trajecten aanpakt.
dem of de aanleg van windmolenparken op zee. Met ruim drieduizend medewerkers en aanwezigheid op alle continenten
Milestones
kan Royal IHC zijn klanten overal ter wereld ondersteunen met
Als er met een klant overeenstemming wordt bereikt over de
kennis en materieel.
bouw van bijvoorbeeld een nieuwe sleephopperzuiger, zijn de
Waar voor veel bedrijven een Letter of Credit (LC) een noodza-
betalingsvoorwaarden in het contract een heel wezenlijk onder-
kelijk kwaad is waar je niet altijd omheen kunt, is het voor Royal
deel. En gezien de duur van het bouwproces en de waarde van
IHC een van de meest gebruikte betalingscondities en een lo-
de transactie is open account of vooruitbetaling voor één van
gisch verlengstuk van het contract.
beide partijen over het algemeen niet acceptabel. Niet ongebruikelijk in onze tak van sport is een betaling in ter-
Moeilijk
mijnen, conform de milestones in het contract. Wie wel eens
Het LC heeft binnen veel ondernemingen een reputatie als
een nieuw te bouwen huis heeft gekocht, herinnert zich nog
noodzakelijk kwaad. Als het even kan gebruiken exporteurs het
wel de termijnbetalingen die moesten worden voldaan als er
liever niet. Bij Royal IHC is het daarentegen een van de meest
een nieuwe fase van het bouwproject werd afgerond.
gebruikte betalingscondities en een logisch verlengstuk van het contract. Ons geheim? Op tijd met het LC beginnen en de
Vroeg erbij zijn
touwtjes in handen houden.
Al tijdens de onderhandelingen wordt gedetailleerd naar de be-
Klinkt allemaal vanzelfsprekend zult u zeggen? In mijn praktijk
taalzekerheden gekeken. Afhankelijk van de risico’s en de wen-
als gastdocent voor onder andere evofenedex zie ik toch bij veel
sen van de klant komen hier een of meerdere opties uit. Als
bedrijven dat het proces rondom letters of credit onvoldoende
duidelijk wordt dat de betalingszekerheid uit een LC moet ko-
aandacht krijgt of gewoon niet goed is geregeld. Sales maakt
men, wordt op dat moment intern al beoordeeld wat de sterkte
de afspraken met de klant, Customer Service moet er verder
is van de banken die het LC mogelijk kunnen gaan openen. Zit
uitvoering aan geven. Deze staat helaas vaak voor een voldon-
daar voor Royal IHC geen acceptabele keuze bij, dan wordt
gen feit en heeft geen invloed uit kunnen oefenen op de inhoud
contact gelegd met een aantal banken om de confirmatiemoge-
globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018
Deze twee sleephopperzuigers bouwde Royal IHC onlangs voor het Belgische DEME.
lijkheden te onderzoeken. Met confirmatie verplicht de bank van
transactieniveau met de banken onderhouden. Zij zijn ook de
de verkoper zich tot de overeengekomen betaling zodra er aan
schakel naar o.a. logistieke dienstverleners en Kamer van
de voorwaarden van het LC is voldaan. Hierdoor ben je als ver-
Koophandel als het gaat om de opmaak van de documenten.
koper beschermd tegen het kredietrisico van de bank van jouw afnemer ĂŠn tegen het landenrisico van deze afnemer en zijn
Zekerheid
bank. Je kunt zo in een vroeg stadium sturen op zekerheden.
Door op deze manier de betalingszekerheden nog voor de start van een project serieus aan te pakken is Royal IHC veelal in
De touwtjes in handen
staat, ondanks de complexiteit van de transactie, correcte do-
Als het op de details aankomt, werkt IHC eerst met een draft
cumenten aan te bieden bij de bank en daarmee haar betaling
LC. Bij voorkeur maken we die zelf en geven dan onze voor-
veilig te stellen!
keurscondities aan. Wij bepalen welke documenten onder het LC moeten worden aangeboden en voorkomen zo dat we later in het proces niet aan de LC-voorwaarden kunnen voldoen en onze betaling op het spel komt te staan.
Agenda
Waar bij veel exporttransacties de verkopende partij de grootste promotor van het gebruik van een LC is, is in de scheeps-
Masterclass Letters of Credit
bouw ook de kopende partij gebaat bij deze betalingsoplos-
13 december 2018 in Zwolle
sing. De in het LC op te nemen milestones en uiteindelijke geplande opleverdatum dwingen de verkoper tot een tijdige
Training Letters of Credit in English
oplevering. Immers de kopende partij, bijvoorbeeld een inter-
19 december 2018 in Utrecht
nationale opererende baggeraar, wil vanaf de geplande opleverdatum het schip inzetten op een project en gaat daar ook
Workshop Letters of Credit
contractuele verplichtingen op aan.
22 maart 2019 in Zwolle
IHC werkt met een centraal team op het hoofdkantoor dat is gespecialiseerd in de dagelijkse verwerking van LC’s en bank-
Workshop Letters of Credit en het salescontract
garanties. Stuk voor stuk specialisten die als sparringpartner
13 juni 2019 in Ugchelen
fungeren voor de interne organisatie maar ook de contacten op globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018
19
Willemijn Gwanmesia
Exporteurs en importeurs vrezen massaal vertragingen in goederenstromen komend jaar. De oorzaak: er zijn te weinig declaranten.
Onderzoek Declarant 2018
Dringend gezocht: declaranten! Bijna de helft van de in Nederland gevestigde importerende en exporterende bedrijven voorziet vertragingen in goederenstromen door een toename van het aantal douane-aangiftes en een tekort aan declaranten, de douane-specialisten bij bedrijven. Vooral de brexit zal een grote impact hebben. Dat blijkt uit het 'Onderzoek
Willemijn Gwanmesia is manager Opleidingen internationaal
Declarant 2018' dat evofenedex dit najaar hield. Zestig procent van de ondervraagde declaranten relateert de
ningen en registraties aanvragen bij de Douane en haast maken
brexit aan de verwachte toename in import- en exportaangiftes.
met het opleiden van personeel tot declarant, is de deadline wel-
Ook een toename van het aantal klanten en meer aangiftes voor
licht nog haalbaar. evofenedex start binnenkort met het UWV
bestaande klanten zullen bijdragen aan de groei van het totaal
twee pilots om werkzoekenden te matchen met bedrijven en op
aantal douane-aangiftes. Tegelijkertijd verwacht bijna de helft van
te leiden tot declarant. Bedrijven die de afhandeling van de doua-
de bedrijven een tekort aan goed opgeleide declaranten.
neformaliteiten liever uitbesteden, moeten zo snel mogelijk op zoek naar een dienstverlener. Wellicht kunnen er nu nog afspra-
Onvoorbereid zijn op de brexit. Opvallend daarbij is dat de gevolgen van de
AEO-status
brexit voor de Nederlandse economie door de declaranten nega-
Circa een derde van de handels- en productiebedrijven (verladers)
tiever worden ingeschat dan de gevolgen voor de eigen onderne-
doet de douane-aangiftes volledig zelf en ongeveer twee derde
ming. Een op de vijf declaranten verwacht dat de brexit positieve
besteedt dit (deels) uit. Bedrijven die deelnemen aan het internati-
gevolgen heeft voor het bedrijf. Dit zijn met name de expediteurs
onale handelsverkeer kunnen bij de Douane de AEO-status aan-
en logistiek dienstverleners. Verladers zijn veel negatiever over de
vragen (Authorised Economic Operator). Met een AEO-status
gevolgen van de brexit voor hun bedrijf.
verlopen douaneprocedures eenvoudiger en sneller.
Pilots met UWV “Ook 35.000 bedrijven die nu geen enkele bemoeienis met de Douane hebben, moeten na de brexit douaneformaliteiten gaan vervullen”, waarschuwt Bart-Jan Koopman, directeur evofene-
Download het onderzoeksrapport
dex. “In beginsel kunnen bedrijven dit zelf regelen en het is ver-
Geïnteresseerd in het declarantenonderzoek?
standig dit nu al te organiseren. Wie afwacht tot duidelijkheid is
Download het rapport kosteloos op:
welk brexit-scenario er uiteindelijk uit de bus komt, heeft mogelijk niet meer voldoende tijd. Als bedrijven snel de benodigde vergun-
20
ken worden gemaakt over afname van diensten”, aldus Bart Jan.
Slechts 21 procent van de bedrijven vindt dat zij goed voorbereid
globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018
www.evofenedex.nl/onderzoek-declarant-2018
Loes Klappe-Linsen
Nederlandse ondernemers maken nog te weinig gebruik van de handelsverdragen die de EU afsluit. Globe heeft tien interessante verdragen geselecteerd.
Tien verdragen om in de gaten te houden
Bekend maakt bemind De Europese Unie onderhandelt voortdurend met andere landen om de handel eenvoudiger te maken. Op dit moment zijn er zo’n 130 handelsakkoorden gereed of in onderhandeling. Daar zitten vrij bekende verdragen tussen, zoals het verdrag met Canada (CETA), maar ook verdragen die minder vaak de media haalden, zoals het akkoord met Zuid-Korea uit 2016. De akkoorden zijn er in verschillende soorten en maten. Vaak
Voor een belangrijk deel kan dat komen doordat Rotterdam als
wordt ingezet op het opheffen of verlagen van douanetarieven.
doorvoerhaven fungeert. Wil een exportproduct voor een pre-
Ook worden afspraken gemaakt over vermindering van techni-
ferentieel tarief in aanmerking komen, moet er voldoende waar-
sche handelsbelemmeringen, regelgeving en toegang tot
de in de EU zijn toegevoegd. Bij doorvoer van niet-EU-goede-
buitenlandse overheidsopdrachten.
ren is dat niet het geval.
Loes Klappe-Linsen is beleidsadviseur bij evofenedex.
Ook de complexiteit van oorsprongsregels, de gevolgen van Bekendheid
foutieve toepassing van deze regels en het soms geringe ver-
Uit een recent rapport van het onderzoeksbureau Ecorys blijkt
schil tussen het preferentiële tarief en het normale tarief kunnen
dat de meeste importeurs en exporteurs in Nederland op zich
meespelen bij het lage percentage.
wel op de hoogte zijn van de handelsakkoorden die voor hen
Preferentiële tarieven zijn niet het enige onderdeel van een vrij-
relevant zijn. Het speelt alleen zelden een rol bij het besluit om
handelsakkoord, maar de voordelen van andere onderdelen,
wel of niet met een bepaalde markt zaken te doen. Pas als de
bijvoorbeeld wederzijds erkende keuringsprocedures, worden
beslissing is gevallen, gaat de gemiddelde onderneming on-
door bedrijven nauwelijks genoemd. Dat kan komen doordat
derzoek doen naar onderwerpen als preferentiële tarieven of
ze de voordelen niet kennen maar het kan ook zijn dat die on-
vergunningsprocedures.
derdelen handelsbarrières in de beleving van ondernemers niet
Zo’n 15 tot 20% van de ondernemingen weet helaas niet welke
wezenlijk verlagen.
akkoorden er van kracht zijn. Interessante verdragen Gebruik
Een van de aanbevelingen die Ecorys doet aan de Nederlandse
Al met al is er nog een flinke verbetering mogelijk wat betreft de
overheid is om informatie over handelsverdragen eenvoudiger
bekendheid van de akkoorden onder Nederlandse onderne-
en toegankelijker te maken. Globe draagt daar graag aan bij
mers, zodat zij er ook meer gebruik van gaan maken. Sommige
met de kaart op de volgende pagina, waar je tien interessante
aspecten, zoals het gebruik van preferentiële tarieven, zijn goed
handelsverdragen terugvindt.
te meten. Volgens het onderzoek blijken ondernemers bij import
Een compleet overzicht van alle handelsverdragen is te vinden op:
veel vaker van preferentiële tarieven gebruik van te maken dan bij export.
http://ec.europa.eu/trade/policy/countries-and-regions/ negotiations-and-agreements
globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018
21
10 interessante handelsverdragen om in de gaten te houden
Verenigd Koninkrijk Op 29 maart 2019 verlaat het VK de EU. Momenteel is er een conceptversie van het terugtrekkingsakkoord gereed, waarin richting wordt gegeven aan de nieuwe handelsrelatie. Over een vrijhandelsakkoord kan pas worden onderhandeld als het VK geen EU-lid meer is, dus vanaf 30 maart 2019.
Mexico Naar verwachting is in de eerste helft van 2019 de modernisering van het bestaande akkoord gereed. Het vernieuwde akkoord voorziet in 98% liberalisering van de handel in goederen en het wegnemen van niet-tarifaire handelsbelemmeringen. Voor Nederland is met name de tariefliberalisering voor landbouwproducten van belang.
Chili De Europese Commissie en Chili onderhandelen over een modernisering van het handelsgedeelte van het associatie-
Mercosur-landen;
akkoord uit 2005. De onderhandelingen lopen voorspoedig
ArgentiniĂŤ, BraziliĂŤ, Paraguay,
en de verwachting is dat partijen volgend jaar een akkoord
Uruguay en Venezuela
bereiken.
De onderhandelingen duren al 18 jaar. Hoewel er in 2018 drie onderhandelingsrondes
zijn
geweest
waarin voortgang is geboekt, is het helaas niet gelukt tot een akkoord te komen voor de Braziliaanse verkiezingen in oktober 2018. De onderhandelingen zijn voorlopig uitgesteld.
22
globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018
Japan Op 17 juli jl. is het EU – Japan handelsakkoord ondertekend. Het zal in werking treden na goedkeuring door het Europees Parlement en het Japanse Lagerhuis en Hogerhuis. De EU en Japan kennen een vergelijkbaar niveau van bescherming van persoonsgegevens en privacy. Een inmiddels gestarte procedure moet de grootste ruimte ter wereld voor vrij verkeer van data mogelijk maken.
China Onderhandelingen over een handelsakkoord met China liggen al sinds 2011 stil. Wel onderhandelt de Europese Commissie druk over een investeringsakkoord, met als insteek het verzekeren van markttoegang, transparantie, het vastleggen van duurzaamheidsafspraken en het beschermen Vietnam
van investeringen.
Het vrijhandelsakkoord EU-Vietnam bevindt zich in de afrondende fase en wordt mogelijk voor mei 2019 al ondertekend. Met het verdrag verdwijnen nagenoeg alle douanerechten tussen beide gebieden. Daarnaast worden ook technische Singapore
handelsbelemmeringen sterk verminderd
Op 18 oktober jl. hebben de EU en Singapore een vrijhandelsver-
en kunnen EU bedrijven voortaan in-
drag ondertekend én een overeenkomst om wederzijdse investe-
schrijven op overheidsopdrachten in
ringen te beschermen. Met het vrijhandelsverdrag worden nage-
Vietnam. Er zal ook een investeringsbe-
noeg alle douanetarieven opgeheven. Het Europees Parlement
schermingsovereenkomst volgen.
en de nationale parlementen van de EU-lidstaten moeten het investeringsakkoord eerst nog goedkeuren.
Indonesië Een akkoord met Indonesië komt steeds dichterbij. In de laatste onderhandelingsronde is voortgang geboekt op het gebied van handel in diensten en handel en duurzame
Australië en Nieuw-Zeeland
ontwikkeling.
De Europese Raad van Ministers heeft op 22 mei 2018 het onderhandelingsmandaat van de Europese Commissie vastgesteld. De onderhandelingen met Australië en Nieuw-Zeeland zijn in juli jl. gestart en momenteel in volle gang.
Wist je dat je handelsbelemmeringen kunt melden bij handelsbelemmeringen@minbuza.nl en/of bij evofenedex ledenservice-io@evofenedex.nl?
globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018
23
Loes Janson
De EU maakt het stelsel van uitvoervergunningen wat soepeler, maar de administratieve verplichtingen worden zwaarder.
Serie exportcontrole (5)
Vergunning voor uitvoer In eerdere artikelen beschreef ik de veranderingen die worden verwacht bij het ingaan van de herziene dual-use-verordening. Deze veranderingen vinden voornamelijk plaats op het gebied van technologie, cybersurveillance, het interne compliance programma (ICP) en de vangnetclausule. In dit laatste artikel van deze serie over exportcontrole beschrijf ik de
Compliance & FEC bij Philip Sidney.
Loes Janson is consultant Trade
aanpassingen op het gebied van uitvoervergunningen.
24
In het voorstel tot herziening van de du-
vastgestelde producten en bestemmingen,
al-use-verordening komt duidelijk naar voren
met een standaardset gebruiksvoorwaarden
dat de vangnetclausule (catch-all) binnen het
en -eisen. Exporteurs dienen alvorens gebruik
exportproces, met name op het gebied van
te maken van een algemene vergunning, toe-
mensenrechten, het internationaal humanitair
gelaten te worden als geregistreerde expor-
recht en cybersurveillance, een grote rol speelt.
teur voor die vergunning.
Een van de gevolgen hiervan is dat rapportage
Globale en individuele uitvoervergunningen
een behoorlijk zware verplichting wordt voor
worden op aanvraag afgegeven aan specifie-
alle exporteurs die gebruik maken van de alge-
ke exporteurs door de nationale autoriteit op
mene uitvoervergunningen van de Europese
het gebied van exportcontroles. Waar een in-
Unie. Daar staat tegenover dat het exporteren
dividuele uitvoervergunning geldig is voor één
van bepaalde dual-use goederen eenvoudiger
transactie, met één ontvanger voor één con-
wordt, iets waar naar verwachting vooral het
tract, kan een globale uitvoervergunning gel-
exporterende mkb van zal profiteren.
dig zijn voor meerdere transacties en meerdere, niet nader gespecificeerde, ontvangers in
Soorten uitvoervergunningen
verschillende landen. De autoriteit bekijkt voor
Er zijn drie soorten uitvoervergunningen be-
een globale vergunning niet iedere afzonderlij-
schikbaar, namelijk algemene, individuele en
ke exportactiviteit en biedt daarom de nodige
globale vergunningen. Een algemene uitvoer-
vrijheid en flexibiliteit. Dit gaat gepaard met
vergunning wordt beschikbaar gesteld door
een grote verantwoordelijkheid voor de ex-
de Europese Unie (‘algemene uniale vergun-
porteur om er voor te zorgen dat alle export-
ning’) of door een individuele lidstaat. Deze
transacties aan de regels en vergunningvoor-
vergunning geldt voor door de regelgeving
waarden voldoen.
globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018
“ Het exporteren van bepaalde dual-use goederen wordt straks eenvoudiger.”
Serie exportcontrole en dual-use 1. Introductie (globe 433); 2. Humanitair recht en de ‘catch-all’ (globe 434); 3. Cyber security en technologie-overdracht (globe 435); 4. Het interne complianceprogramma (globe 436); 5. Veranderingen in uitvoervergunningen.
cybersurveillance-apparatuur, zoals die zal worden beschreven op de ‘dual-use-lijst’ in bijlage I, deel B. Verder wordt voor alle uniale vergunningen een jaarlijkse rapportageplicht ingesteld, wat betekent dat de exporteur goed zal moeten bijhouden welke transacties zijn verricht met behulp van welke uniale vergunning. Tot slot wordt Kroatië, dat in 2013 toetrad als lid van de Europese Unie, verwijderd uit de lijst van landen die worden gezien als exportland en wordt IJsland verplaatst naar vergunning EU001, wat de export van veel dual-use-goederen naar dit land aanzienlijk vergemakkelijkt (onder EU001 is alleen bij de eerste levering is nog melding noodzakelijk). Nieuwe vergunningseisen
gen deel B van bijlage I, de ‘dual-use-lijst’;
Met het voorstel tot herziening van de du-
• Wanneer de transactie binnen het bredere
al-use-verordening zullen er meer situaties
afwegingskader valt met betrekking tot men-
gunningen toegevoegd, te weten:
worden beschreven waarvoor een vergunning
senrechten (International Humanitair Recht,
EU007 – voor zendingen met een waarde on-
nodig is. Vergunningen kunnen nodig zijn voor
IHR), de veiligheidssituatie in het land van
der de €5.000,- voor bepaalde producten;
uitvoer, maar ook voor tussenhandel, transit,
bestemming en behoud van regionale vrede,
EU008 – voor bedrijfsinterne overdracht van
doorvoer en technische assistentie op het ge-
veiligheid en stabiliteit.
programmatuur en technologie;
bied van dual-use-goederen. Een nieuwe ex-
Ook worden er nieuwe algemene uniale ver-
EU009 – voor bepaalde ‘versleutelingspro-
pliciet beschreven eis voor het verkrijgen van
Voor exporteurs is het daarom van belang om
ducten’ in categorie 5 van de dual-use-lijst;
globale uitvoervergunningen zal het imple-
alle activiteiten tegen het licht te houden en te
EU010 – voor bepaalde frequentie-omzetters
menteren van een Intern Compliance Pro-
beoordelen of er situaties zullen ontstaan die
en gerelateerde software en technologie.
gramma (ICP) zijn.
onder een nieuwe vergunningplicht gaan val-
Onder de nieuwe verordening kan in bepaalde
len. Zo is er nog tijd om in te grijpen en kun-
Deze nieuwe vergunningen zullen de flexibili-
situaties een vergunning vereist zijn waar dat
nen vertragingen worden voorkomen.
teit bij de export van dual-use-goederen, ze-
voorheen niet zo was. Zulke situaties zijn on-
ker voor het mkb, aanzienlijk verhogen. TeAlgemene uniale uitvoervergunningen
genover deze flexibiliteit staat dan wel de
In de algemene uniale vergunningen vinden
administratieve last van de jaarlijkse rapporta-
veel aanpassingen plaats. Er komen nieuwe
geplicht. Voor exporteurs is het daarom ver-
eisen maar ook nieuwe mogelijkheden. Deze
standig om zulke verplichtingen op te nemen
vergunningen zullen worden gepubliceerd in
in de processen binnen de organisatie, bij-
bijlage II van de dual-use-verordening. Alle
voorbeeld door middel van het ICP, en daar-
•B ij activiteiten met betrekking tot cybersur-
reeds bestaande uniale vergunningen zullen
mee een sterke grip op export- en sanctie-
veillance producten op een nieuw toe te voe-
niet geldig zijn voor de toe te voegen groep
controle te houden.
der andere: • Bij tussenhandel via dochtermaatschappijen in het buitenland; • Bij technische ondersteuning, wanneer dit valt onder nieuwe catch-all;
globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018
25
Ulrich Lison
Grote exporteurs hebben hun douaneprocessen vaak vergaand geautomatiseerd. Het succes van dergelijke systemen valt of staat echter met de kwaliteit van de data.
Masterdata in internationale handel
Niet sexy, wel noodzakelijk Masterdata-management krijgt vaak geen prioriteit binnen bedrijven. Dat is een gemiste kans. Voor bedrijven die hun operatie willen digitaliseren, is het onontbeerlijk om de basale data die de grondslag voor allerlei processen vormen
productstrategie in internationale handel.
bestuur bij AEB en verantwoordelijk voor
Dr. Ulrich Lison is lid van de raad van
digitaal voorhanden te hebben. Zeker in de internationale handel en logistiek.
26
Een ambitieuze IT-manager scoort binnen zijn of haar bedrijf
licht dat niet meer dan 15 procent denkt goed bezig te zijn met
punten met een succesvolle ERP-implementatie, met digitali-
masterdata-management, terwijl 60 procent hun eigen presta-
sering van processen in een cruciaal deel van de organisatie of
ties op dit vlak hooguit middelmatig noemen.
met een soepele, wereldwijde uitrol van logistieke software. Het inrichten van een systeem voor het beheer van masterdata is
Exportcontroles en digitale transformatie
hoogstwaarschijnlijk geen activiteit die leidt tot meer aanzien en
Wat is de beste aanpak om doelstellingen op het terrein van
waardering binnen de organisatie.
masterdata-management te realiseren? Allereerst bewustwor-
Dat is jammer. Masterdata-management is immers niet alleen
ding. Dat lijkt voor de hand liggend – en dat is het ook. Zonder
een uiterst complexe activiteit, het levert ook belangrijke toege-
een besef van de wettelijke consequenties en de economische
voegde waarde op voor het bedrijf. Consistente masterdata
nadelen als gevolg van gebrekkig masterdata management is
vormen een noodzakelijke voorwaarde voor digitalisering van
het onmogelijk om de juiste processen te implementeren.
de hele operatie inclusief de nieuwe generatie applicaties voor
De laatste jaren is een groeiend bewustzijn ontstaan als het
logistiek en internationale handel, het ‘Internet of Things’ en
gaat om het belang van masterdata voor internationale handel.
andere digitale technologieën.
De ontwikkelingen rondom exportcontroles en digitale transfor-
“Digitale transformatie zonder data van hoge kwaliteit is ge-
matie hebben ongetwijfeld daaraan bijgedragen. De juridische
doemd te mislukken.” Dat is het harde oordeel van het Duitse
consequenties van niet- of verkeerd geclassificeerde goederen
marktonderzoeks- en adviesbureau Lünendonk in het rapport
kunnen groot zijn.
‘Revival of masterdata’. Een onderzoek van Lünendonk onder
Bovendien: de aanhoudende trend naar digitaal beheer van
155 bedrijven in de industrie en handel bracht in 2016 aan het
douane- en internationale handelsprocessen vereist dat data
globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018
breed en centraal toegankelijk zijn. Datzelfde geldt voor de in-
centraal toegang te verschaffen tot data met de juiste kwaliteit
tegratie van interne systemen zoals die voor internationale han-
en de juiste scope.
del en logistiek en de integratie met externe systemen van lo-
Neem bijvoorbeeld exportmanagement. Bedrijven met een
gistieke dienstverleners en andere partners. Handmatig
groter aantal exportzendingen streven doorgaans naar een ho-
invoeren van data in elk systeem is niet meer van deze tijd,
gere automatiseringsgraad. De enige manier om dat te realise-
maar gebeurt nog vaak.
ren is door automatische aanvulling van exportzendingen met
De digitale transformatie leidt tot een toenemende integratie
de juiste masterdata in aanvulling op de logistieke data. Als de
van processen. Daardoor wordt het steeds belangrijker om
kwaliteit van de data goed is, kan het aangifteproces volledig globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018
27
automatisch worden afgehandeld. Dat leidt tot significant bete-
het belangrijk is om adequate processen voor de invoering en
re prestaties en hogere efficiëntie.
goedkeuring van masterdata te hebben – processen waarbij uiteenlopende mensen binnen de organisatie een rol vervullen. Al-
Cruciale masterdata
leen als al deze data correct, compleet en consistent is, kan ze
Maar welke data zijn belangrijk voor internationale handel? Hieronder volgt een selectie van belangrijke masterdata: • Adresgegevens van klanten, leveranciers, dienstverleners, etc.; • Materialen en producten, inclusief productomschrijvingen;
“ De reikwijdte en complexiteit van masterdata-management is enorm.”
• Classificatiegegevens van producten (goederencodes, etc.); • Classificatie (van exportcontrol-nummers);
worden gebruikt om transacties en rapportages te ondersteunen.
• Oorsprong (preferentieel en niet-preferentieel);
Om bijvoorbeeld een klantorder in te voeren, een douaneaangifte
• Gecodeerde documenten;
op te stellen of handelsstatistieken te verstrekken aan Intrastat.
• Gewichtsgegevens;
Een belangrijke organisatorische vraag is of de data in een meer
• Wettelijke basis / voorwaarden (autorisaties, verboden, res-
gecentraliseerd model bij de douaneafdeling moeten worden
tricties, etc.);
beheerd of in een meer decentraal model, bijvoorbeeld door het
• EORI-/douanenummers.
productmanagementteam. Twee factoren zijn hierbij van belang.
Alleen al deze incomplete lijst laat de reikwijdte en daarmee de
Grotere complexiteit = meer decentraal
complexiteit van masterdata-management zien. Dat is waarom
Als het gaat om technologisch geavanceerde producten (denk aan complexe chemische samenstellingen) is classificatie vaak in handen van het productmanagementteam. Voor onderdelen die extern zijn geproduceerd, is de input van leveranciers erg welkom en
Wat is masterdata-management?
noodzakelijk. In deze situaties neemt de douaneafdeling vaak de
Professor Helmut Beckmann van Heilbronn University of Ap-
algemene verantwoordelijkheid voor de processen, onder meer
plied Sciences, auteur van de ‘Encyclopedia of Information
door extra maatregelen te treffen die de kwaliteit moeten waarbor-
Systems’, definieert masterdata-management als ‘alle strate-
gen. Maar de operationele verantwoordelijkheid ligt dan elders.
gische, organisatorische, methodologische en technologische activiteiten die betrekking hebben op de masterdata van
Groter bedrijf = meer centraal
een bedrijf’. Het doel is te waarborgen dat de masterdata
Grote bedrijven beheren hun masterdata voor internationale
consistent, compleet, actueel, correct en van hoge kwaliteit
handel doorgaans centraal. Deze vorm van centralisatie is vaak
zijn, zodat ze kunnen worden gebruikt om bedrijfsprocessen
ook dominant bij divisies van multinationals, die vaak een sha-
te ondersteunen.
red service center hebben voor het opzetten en beheren van
Dr. Beckmann maakt onderscheid tussen masterdata en
masterdata.
transactiedata. Masterdata zijn de cruciale data van een be-
De uitdagingen op dit vlak moeten niet worden onderschat,
drijf die gedurende een bepaalde periode onaangetast blijven.
aangezien sommige masterdata specifieke kennis van de wet-
“Een bedrijf kan onmogelijk zijn diensten optimaliseren als de
telijke context in een bepaald rechtsgebied vereisen. Volledig
masterdata inconsistent, incompleet, incorrect verouderd of
identieke artikelen kunnen onder de EU-TARIC-index anders
simpelweg niet beschikbaar zijn.”
worden geclassificeerd dan volgens de Zwitserse index. Om een en ander nog complexer te maken: verschillende lidstaten
28
globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018
van de EU hanteren soms verschillende interpretaties. Bindende tariefinlichtingen (BTI) kunnen dan uitkomst bieden.
Tips voor beheer van masterdata
IT creëert problemen
➊ Leg veranderingen vast
Een grote uitdaging in masterdata-management is de nood-
Dat klinkt logisch, maar in de praktijk wordt dit maar al te vaak
zaak voor consistentie. Consistentie betekent onder meer dat
vergeten. Als je tijdens het classificeren van producten bij-
dezelfde achtcijferige goederencode wordt gebruikt in export-
voorbeeld ontdekt dat een vergelijkbaar product in het verle-
aangiftes, in Instrastat-rapportages en in facturen.
den verkeerd geclassificeerd is, dien je eerst vast te leggen
Het probleem begint met het feit dat veel ERP-systemen in een
welke gebruiker op welk moment de incorrecte data heeft
beperkte dataset voor internationale handel voorzien. Sommi-
ingevoerd. IT-systemen leggen deze informatie doorgaans
ge systemen ondersteunen alleen achtcijferige goederenco-
vast in logbestanden. Vervolgens dien je ook elk nieuw ge-
des, niet de elfcijferige varianten die internationaal worden ge-
bruik van de verouderde of onjuiste classificatie te registreren.
bruikt. Een ander voorbeeld: de meeste ERP-systemen beschikken over slechts één veld voor de oorsprong. Wie zo-
➋ Gebruik tools bij de veranderingen aan het eind van het jaar
wel de preferentiële als niet-preferentiële oorsprong wil invullen,
Veel herclassificatie s vinden plaats bij de start van een nieuw
heeft dan een probleem.
jaar, vooral bij de vijfjaarlijkse veranderingen in het Harmoni-
De oplossing voor deze IT-beperkingen bestaat doorgaans uit
zed System (HS). Op dergelijke momenten stellen contentle-
één van de twee volgende aanpakken. De eerste is het
veranciers vaak correlatietabellen ter beschikking. Daarmee
ERP-systeem uitbreiden om over de juiste functionaliteit te be-
kan de gebruiker automatisch alle producten updaten waarbij
schikken. Dat vereist een bepaalde tijdsinvestering en brengt
de oude goederencodes simpelweg zijn vervangen door een
kosten met zich mee, terwijl er geen garantie is dat het maat-
nieuwe (1:1-relatie). Correlatietabellen zijn ook te gebruiken
werk ook na een upgrade nog goed werkt.
voor automatische updates als meerdere goederencodes
De andere aanpak bestaat uit synchronisatie van masterdata
worden samengebracht onder één nieuwe goederencode
tussen verschillende systemen. Dat betekent dat masterdata
(n:1-relatie). Als echter één goederencode wordt opgesplitst
vanuit het centrale ERP-systeem automatisch worden doorge-
in meerdere nieuwe goederencodes (1:n-relatie), dient de ge-
zet naar specifieke applicaties voor bijvoorbeeld douanema-
bruiker te beslissen welke code van toepassing is. Deze keu-
nagement. In de douane-applicatie wordt dan alleen de doua-
zes moeten uiteraard ook worden vastgelegd.
negerelateerde data gebruikt die nodig is voor een aangifte.
➌ Werk samen bij masterdata-management Automatisering als redding
Als bedrijven steeds meer digitaal met elkaar worden verbon-
Voorzichtigheid is geboden bij het invoeren van masterdata,
den, groeit de behoefte om bepaalde masterdata met exter-
vooral als het gaat om classificatiegegevens van producten. De
ne partners te delen. Dat gebeurt meestal omwille van de ef-
complexiteit kan enorm variëren. De meeste bedrijven hebben
ficiëntie, maar soms ook vanwege aansprakelijkheid. Neem
een vast bestand van basismaterialen en eindproducten, maar
als voorbeeld een bedrijf dat een dienstverlener inschakelt om
die moeten doorlopend ge-herclassificeerd worden, bijvoor-
artikelen in te klaren. Vanaf een bepaald aantal aangiftes kan
beeld als veranderingen in het inkoopproces worden doorge-
het zinvol zijn om masterdata (productclassificatiegegevens,
voerd. Moderne algoritmes kunnen helpen door goede sugges-
etc.) te delen met de dienstverlener, zodat hij die kan gebrui-
ties op basis van voorgaande productclassificaties te geven.
ken bij de inklaring.
Dat heet machine learning. Dat maakt het mogelijk om eenvoudige classificaties te automatiseren, zodat uw medewerkers zich kunnen concentreren op de complexe classificaties. globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018
29
in Londen. Collega Matthijs Houët is handelsattaché.
economische afdeling van de Nederlandse ambassade
Marjolein Bouwers is chief representative op de
Marjolein Bouwers en Matthijs Houët
North Sea Neighbours Koning Willem-Alexander en koningin Máxima brachten in oktober een tweedaags staatsbezoek aan het Verenigd Koninkrijk (VK). Hieruit bleek hoe nauw de banden tussen beide landen zijn, zeker ook economisch. Door de aankomende brexit gaan er dingen veranderen voor het Nederlands bedrijfsleven, maar de al eeuwenoude handelsrelatie zal zeker blijven bestaan. De koning omschreef het tijdens het staatsbezoek als volgt: “However high the waves may rise, the United Kingdom will remain an important partner. For the European Union. And for us as your North Sea neighbour. So Brexit does not mean farewell.” Wat heeft het eiland met de krijtrotsen en de stiff upper lip ondernemend Nederland te bieden? Waar liggen de kansen en waar moeten ondernemers rekening mee houden?
30
globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018
Brexit betekent geen vaarwel, vindt ook de Nederlandse ambassade in Londen. Een overzicht van kansen en ontwikkelingen in het Verenigd Koninkrijk.
Uitstekende handelsbetrekkingen
Er wordt veel geïnvesteerd in innovaties om
Het VK kent een open, sterk ontwikkelde en
de Britse automotive-industrie te modernise-
marktgeoriënteerde economie. Het is de vijfde
ren, zoals nieuwe batterijtechnologie en elek-
economie in de wereld en de tweede in de EU.
trisch vervoer. Nederland ligt op het gebied
Daarnaast is het met ruim 66 miljoen inwoners
van bijvoorbeeld laadinfrastructuur enkele ja-
een van de grootste consumentenmarkten in
ren voor op het VK. Nederlandse bedrijven als
Europa en zeer georiënteerd op import. De
NewMotion, Alfen en Allego zijn al erg actief
dienstensector, die tot de grootste ter wereld
op de Britse markt. De ambassade heeft in
behoort, is goed voor ruim 80 procent van het
het VK en in Nederland Brits-Nederlandse se-
bruto binnenlands product. De financiële sec-
minars georganiseerd om de kennis en exper-
tor, verantwoordelijk voor 6,5 procent van de
tise op het gebied van Connected & Autono-
Britse economie, speelt hierin een grote rol.
mous Vehicles (CAV) te delen.
Het VK is al jarenlang een van de belangrijkste handelspartners van Nederland. In 2017 im-
Windenergie
porteerde Nederland voor een totaalwaarde
Met 36 procent van het totale geïnstalleerde
van 44 miljard euro uit het VK, waarvan 23
vermogen in de wereld is het VK leidend op
miljard euro aan goederen en 21 miljard euro
het gebied van windenergie op zee. Er bevin-
aan diensten. De totaalwaarde van de Neder-
den zich 31 operationele windparken op zee
landse export naar het land bedroeg 57,5 mil-
en er zijn er nog eens 8 in aanbouw. Neder-
jard euro, waarvan 43 miljard euro aan goederen en 14,5 miljard euro aan diensten. De export naar het VK is belangrijk voor Nederland. Ruim 3 procent van het Nederlandse bruto binnenlands product is het resultaat van de export naar het VK. Daarnaast levert de handel met het VK Nederland zo’n 218.000 voltijdbanen op.
“ Meer dan 30 procent van alle geïmporteerde groenten in het VK komt uit Nederland.”
Kansrijke sectoren Voor het VK is Nederland een van de belangrijkste leveranciers van agri-foodproducten.
landse bedrijven zijn zeer actief in deze sector
Zo komt meer dan 30 procent van alle geïm-
in het VK en blinken vooral uit in (bodem)on-
porteerde groenten uit Nederland. Met een
derzoek, installatie van windturbines, funde-
waarde van meer dan 8,5 miljard euro in 2017
ringen, onderhoud en ontwerp en bouw van
is het VK de derde grootste exportbestem-
schepen en havens. Het Britse ministerie van
ming van Nederlandse agrarische producten.
Energie kondigde in juli een nieuwe biedings-
De categorieën sierteelt, vlees en verse
ronde voor offshore windparken aan, waarin
groenten en fruit droegen daaraan elk voor
bedrijven kunnen meedingen naar projecten
meer dan een miljard euro bij. Het VK is een
ter waarde van 557 miljoen pond. Dit biedt
grote en dynamische markt, en dat biedt ook
ook grote toekomstige commerciële kansen
kansen voor innovatieve en nicheproducten.
voor Nederlandse bedrijven.
De Britse regering investeert gericht in nieuwe technologie, kennis en vaardigheden, om een
Startups
voorhoederol te kunnen spelen in de mondia-
Londen is na Silicon Valley en New York het
le transitie naar een hoogefficiënte en klimaat-
grootste ‘ecosysteem’ van techbedrijven in
bestendige landbouw. Nederlandse kennis en
de wereld. De Londense techsector groeit 2,5
innovaties zoals in de (glas)tuinbouw en vee-
keer sneller dan de Britse economie als ge-
teelt passen hier uitstekend bij.
heel. Het Britse overheidsbeleid is gericht op
globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018
31
het ondersteunen van startende onderne-
onderzoeken en met potentiële klanten en part-
is bijvoorbeeld een van de grootste private fi-
mers. Van dit gunstige klimaat profiteren Ne-
ners te praten en het bedrijf Wizenoze gebruikte
nanciers van LSH-innovatie en -wetenschap
derlandse scale-ups, die ondertussen geves-
de residentie voor een diner over een toekom-
ter wereld. In 2017 investeerde het fonds
tigde namen zijn in het VK, zoals Adyen,
stig kindvriendelijk internet.
meer dan één miljard pond (1,15 miljard euro).
alleen scale-ups weten de weg naar het VK te
Life sciences & (e)Health
Innovatie
vinden. Veel startups willen hun internationale
Het VK en Nederland kennen vergelijkbare uit-
Nederland en het VK staan respectievelijk
groei in het VK beginnen.
dagingen op het gebied van Life Sciences en
nummer twee en nummer vier op de Global
De ambassade van Nederland in het VK helpt
Health (LSH), met name op de thema’s
Innovation Index. Innovatie speelde dan ook
Nederlandse startups hier graag bij. Zo heeft de
e-health en medtech, drugdiscovery/pharma,
een prominente rol tijdens het staatsbezoek.
ambassade een groot Mentoren Netwerk opge-
oncologie en regenerative medicine. Boven-
Onder het thema ‘Co-creating pioneering so-
bouwd van Nederlanders in de Engelse tech-
dien staat het VK open voor nieuwe relaties en
lutions’ toonden Nederlandse en Britse bedrij-
sector die altijd bereid zijn om met nieuwkomers
contacten. Het VK wil de meest prominente
ven het koningspaar oplossingen voor maat-
te praten. Daarnaast is er een hub opgezet,
wereldwijde hub worden voor medische inno-
schappelijke uitdagingen als kunstmatige
waar ondernemers terecht kunnen om te wer-
vatie en biomedisch en klinisch onderzoek.
intelligentie en data-analyse, schone groei,
ken of om potentiële zakenpartners te ontvan-
Door nu te investeren, kunnen Nederlandse
mobiliteit en vergrijzing.
gen. De ambassade organiseert of faciliteert
ondernemers en kennisinstellingen samen
Denk bij innovatie niet alleen aan de relatief
ook graag en met regelmaat evenementen voor
met partners in het VK profiteren van de ge-
nieuwe sectoren. Ook bij gevestigde sectoren,
startups. Samen met De Tovertafel, een bedrijf
plande omvangrijke investeringen in LSH-in-
zoals de bouw en watermanagement maken
dat interactieve digitale tafels levert voor de ge-
novatie en de Britse gezondheidszorg, NHS.
innovatieve oplossingen het verschil. Zo schie-
zondheidszorg, organiseerde de ambassade
Door reorganisaties binnen de NHS en het
ten torens van een Brabantse producent van
bijvoorbeeld een evenement op het gebied van
groeiende marktaandeel van commerciële
prefabbeton als paddenstoelen uit de grond in
dementie; met Stucomm, techpartner voor on-
zorgaanbieders ontstaat steeds meer ruimte
derwijsinstellingen, kwam een evenement over
voor buitenlandse aanbieders en innovatieve
psychische problemen onder studenten tot
producten. Daarnaast heeft het VK een sterke
stand; een tweedaags EdTech-bootcamp bood
positie op het gebied van private investerin-
zeven startups de mogelijkheid om de markt te
gen binnen LSH-innovatie. De Wellcome Trust
Booking.com, WeTransfer en Bloomo. Niet
“ Nederland en het VK staan tweede en vierde in de Global Innovation Index.” de Londense wijk Canary Wharf en wordt het concept van de Zandmotor voor het eerst als exportproduct ingezet bij de kustbescherming aan de Engelse oostkust. In Nederland doet deze kunstmatige zandbank bij Kijkduin al enkele jaren dienst als ‘natuurlijke’ zandleverancier voor de Nederlandse kust. Northern Powerhouse Het noorden van Engeland wordt economisch steeds belangrijker. Een beleidsvoorstel vanuit de regering wil met het concept ‘Northern Powerhouse’ een impuls geven aan economische groei in Noord-Engeland. Doel is om steden, waaronder Manchester, Liverpool, Leeds,
Londen is na Silicon Valley het grootste 'ecosysteem' van techbedrijven.
Sheffield, Hull en Newcastle, samen te brengen om zo een beter tegenwicht te kunnen
32
globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018
bieden tegen het welvaartrijke Londen en zuidoosten van Engeland. Tot de meest prominente beleidsvernieuwingen behoren de zogenoemde ‘devolution deals’, waardoor meer zeggenschap en bevoegdheden
worden
overgedragen
aan
Manchester biedt als onderdeel van de 'Northern Powerhouse' tegenwicht aan Londen.
regionaal bestuur. Onder de ‘Cities and Local Government Devolution Act 2016’ is een aantal deals goedgekeurd voor een paar stadsregio’s, waaronder regio’s in Noord-Engeland.
bedrijven zich wel degelijk voorbereiden op
bouwen van relaties en onderhoud deze.
Dit is relevant, omdat deze regio’s gericht
brexit. De ambassade in Londen is vanaf het
Realiseer je dat dit tijd kost.
budget krijgen en beleidsplannen maken voor
begin betrokken geweest bij het opstellen van
• Bezoek het VK - Breng een bezoek aan een
groei en ontwikkeling in de desbetreffende re-
www.brexitloket.nl en de Brexit Impact Scan.
beurs in het VK om een goed beeld te krij-
gio, bijvoorbeeld op het gebied van grote in-
De scan is volgens de ambassade nuttig voor
gen van de specifieke markt. Voor bijna elke
frastructuurprojecten, gezondheidszorg en
alle bedrijven, zelfs als ze het idee hebben dat
sector zijn er meerdere beurzen per jaar,
investeringen in wetenschap en technologie.
zij niet direct door brexit worden geraakt. Be-
Aangezien het beleidslandschap behoorlijk in
drijven kunnen ook gebruikmaken van brexit-
•Z org voor een Engelstalige website - Als je
beweging is en het noorden veel concrete
vouchers om zich voor te bereiden. Meer
contact legt met potentiële Britse zakenpart-
kansen biedt voor het Nederlandse bedrijfsle-
informatie over deze subsidieregeling om een
ners is het waarschijnlijk dat ze je bedrijf online
ven, helpt het Netherlands Business Support
brexit-adviseur in te schakelen staat op de
opzoeken. Het is daarom van belang een pro-
Office (NBSO) deze kansen te signaleren en te
website van het Brexitloket.
fessioneel vertaalde Engelstalige website te
vertalen naar het Nederlands. De belangrijkste
verspreid over hele land.
hebben als visitekaartje voor het bedrijf.
kansen liggen binnen de sectoren Life Sciences and Health, de maritieme sector in ver-
Tip
band met de havens van Liverpool, Hull, Im-
Download nu de gratis whitepaper ‘Brexit,
mingham en Teeside, Advanced Manufacturing
veertig acties om vandaag mee te starten’
Het economisch netwerk staat voor
en verder op het gebied van grote infrastructu-
op www.evofenedex.nl/brexit.
je klaar
rele en stedelijke vernieuwingsprojecten.
Het economisch netwerk in het VK bestaat uit het economisch cluster op de ambas-
Brexit
Cultuurverschillen
sade in Londen en het Netherlands Busi-
Brexit leidt tot onzekerheden en risico’s voor
Over het algemeen kunnen Nederlanders en
ness Support Office (NBSO) in Manches-
Nederlandse bedrijven die zaken doen met
Britten het goed met elkaar vinden, ook bij het
ter. Het cluster in Londen, met de afdelingen
het VK. Op het moment van schrijven is ook
zakendoen. Zij denken over veel zaken het-
economie, landbouw en innovatie werkt
het risico op een no-deal niet uit te sluiten.
zelfde, hebben dezelfde humor en spreken
nauw samen met het NBSO. Het netwerk
Mocht het VK op 29 maart uit de EU vertrek-
elkaars taal (denken we!). Echter, dat kan ook
wordt verder geassisteerd door dertien ho-
ken zonder terugtredingsakkoord en transitie-
meteen een valkuil zijn, want er zijn wel dege-
noraire consulaten.
periode, dan zullen er ernstige verstoringen
lijk verschillen. Nederlanders draaien niet om
Het economische netwerk werkt geregeld
ontstaan in de onderlinge handelsstromen.
de zaken heen en verwachten een eerlijk, dui-
samen met organisaties zoals branchever-
Maar ook bij een zogeheten zachte brexit ver-
delijk en snel antwoord. Britten zijn een stuk
enigingen, de Nederlands-Britse Kamer
anderen er dingen. De handel met het VK zal
afstandelijker, zeker in het begin van een han-
van Koophandel en de Rijksdienst voor
niet meer hetzelfde zijn als met EU-lidstaten,
delsrelatie. Er is een gezegde dat luidt: ‘The
Ondernemend Nederland; met name bij de
omdat het VK een derde land wordt. Dit zal
Dutch are too honest to be polite, and the Bri-
organisatie van evenementen, het opstel-
zich onder andere uiten in douaneformalitei-
tish are too polite to be honest.’ Enkele tips:
len van rapporten en voor het Brexitloket.
ten. Transport tussen het VK en de EU wordt
•W ees beleefd - De Brit hecht veel waarde aan
Voor meer informatie over zakendoen in
dus lastiger. Denk daarbij aan meer procedu-
sociale conventies en is minder direct dan de
het VK kunt u contact opnemen met het
res en wachttijden, wat invloed kan hebben
Nederlander. Houd daar rekening mee. Kom
Netherlands Business Support Office Man-
niet te laat en respecteer hiërarchie.
chester of kijk op www.hollanduktrade.nl.
op just-in-time-delivery en bederfelijke waar. Ondanks dat er nog veel onzeker is, kunnen
• Onderhoud je netwerk - Investeer in het opglobe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018
33
SMHV
Wel eens gehoord van het dennenhoutaaltje? Dit kleine beestje kan er voor zorgen dat een pallet met goederen op zijn reis wordt tegengehouden.
Koop houten verpakkingen bij een geregistreerde partij
Goedkoop is duurkoop! Het laatste waar een exporteur zich druk om wil maken, zijn de houten pallets waarop de goederen de vrachtwagen in gaan. Toch is dat belangrijk, want als de pallets geen goedgekeurde hittebehandeling hebben ondergaan, is er een zeer reëel risico dat de zending wordt tegengehouden. Dit komt onnodig vaak voor. De oplossing is eenvoudig: koop houten verpakkingen altijd bij een geregistreerde partij. Stichting Markering Houten Verpakkingen
met keuringsdiensten en de douane bij de im-
(SMHV) voert in Nederland de mondiale stan-
port en export van zendingen.
daard voor fytosanitaire maatregelen (ISPM Onderscheppingen aan de grens
15) van de International Plant Protection Convention (IPPC) uit. Kort gezegd houdt ISPM 15 in: houten verpakkingen die de grens over gaan, moeten behandeld zijn conform de richtlijnen van deze standaard en voorzien zijn van een merkteken. Dat voorkomt dat schadelijke organismen, zoals kevers en torren, meeliften op pallets, kisten of stuwhout. Dennenhoutaaltje Schadelijke organismen als het dennenhoutaaltje zijn berucht. In Portugal en een oostelijk deel van Spanje heeft dit meegereisde beestje arealen bos aangetast. Om dit te voorkomen eisen bijna alle landen dat verpak-
34
“ Partijen kunnen bij de grens worden terug gestuurd, vast gehouden of zelfs vernietigd.”
Ondanks dat in Nederland de uitvoering en de controle op in- en uitgaand verpakkingshout goed is geregeld, gaat het ook in ons land soms mis. Tijdens de jaarlijkse bijeenkomst van SMHV kwam een voorval aan de orde waarbij een uit Nederland geëxporteerde zending bij import aan de grens werd tegengehouden door de buitenlandse overheid. Op de houten verpakking was schors aangetroffen en levende boomschorskevers in de verpakking, die er niet in hadden gezeten als het hout conform ISPM 15 was behandeld. Verkeerd registratienummer
kingshout behandeld en gemarkeerd moet
Het kan ook voorkomen dat een exporteur
zijn volgens ISPM 15. Ondernemingen die
normaal gesproken zaken doet met een gere-
verpakkingen conform ISPM 15 mogen leve-
gistreerde onderneming, maar voor één keer in
ren, zijn geregistreerd bij SMHV. SMHV en de
zee gaat met een niet-geregistreerde onderne-
Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit
ming. Deze onderneming kan dan de expor-
(NVWA) werken nauw samen met controle-
teur vertellen dat hij zijn verpakkingen bij een
rende instanties. De NVWA werkt ook samen
geregistreerde onderneming - en dus conform
globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018
Houten verpakkingen die de grens over gaan, moeten altijd een hittebehandeling conform de ISPM 15-regels hebben ondergaan.
ISPM 15 - heeft ingekocht en ze ook als ISPM
ondernemingen worden minimaal twee keer
plan bedacht. Check ten eerste altijd of een
15 behandelde verpakkingen verhandelen. Het
per jaar gecontroleerd. Kostenoverwegingen
producent, handelaar of reparateur geregis-
risico is dan echter groot dat het mis gaat.
spelen nog wel eens een rol om te kiezen voor
treerd staat bij SMHV. Het centraal register
Uit onderzochte onderscheppingen blijkt dat
goedkoper hout van niet-geregistreerde partij-
met geregistreerde ondernemingen is online
regelmatig niet alleen de behandeling niet vol-
en, maar zoals het voorbeeld aantoont, kan
te vinden (www.smhv.nl) en biedt een over-
gens de ISPM 15-regels is gebeurd, maar ook
goedkoop in dit geval echt duurkoop zijn."
zicht met landen die ISPM 15 verplicht stel-
dat andere afspraken niet nageleefd worden.
Er zijn veel pijnlijke voorbeelden van niet-kwaad-
len. Een tweede controlepunt is de factuur.
Zoals het volgens de overeenkomst omgaan
willende exporteurs die op kosten worden ge-
Hierop moet staan dat de betreffende houten
met de uitgegeven registratienummers. Con-
jaagd doordat ze van de goed ingeregelde pa-
verpakkingen behandeld zijn volgens ISPM
trolerende instanties en de toezichthouders
den afwijken. Ook exporteurs die zaken doen
15 en moet ook het registratienummer van
dan wel opsporingsambtenaren van de
met leveranciers die houten verpakkingen bij
de geregistreerde onderneming vermeld
NVWA letten scherp op overtredingen van de
diverse partijen kopen, lopen een risico en
worden. Alleen een verklaring dat het hout
ISPM 15-regels.
moeten extra waakzaam zijn.
een ‘hittebehandeling’ heeft ondergaan is
Volgens SMHV is er nog te weinig besef van
niet genoeg.
Goedkoop is duurkoop
de risico’s die exporterende bedrijven lopen
Tot slot kan een exporteur het IPPC-merkte-
"Niemand is verplicht om zaken te doen met
wanneer hun houten verpakkingen niet vol-
ken op de verpakking controleren. Dat merk-
geregistreerde handelaren, reparateurs of pro-
doen aan de eisen van ISPM 15. Partijen die
teken bestaat uit verschillende onderdelen,
ducenten", zegt secretaris van SMHV René de
bij de grens worden tegengehouden, kunnen
zoals de IPPC-korenaar, een landencode,
Gruijter. "Maar ISPM 15 is wel verplicht. Ook
worden teruggestuurd, vastgehouden of zelfs
het registratienummer van de onderneming
moeten exporteurs goed beseffen dat een
vernietigd. In alle gevallen zijn de financiële
en de toegepaste behandelmethode.
niet-geregistreerde onderneming de spelregels
consequenties voor de exporteur.
"Als je het op deze manier doet, speel je op zeker", zegt René de Gruijter. "Dan kan je als
van SMHV niet kent en dus ook niet kan naleven. Bovendien staan niet-geregistreerde on-
Stappenplan
exporteur eenvoudig en probleemloos trans-
dernemingen niet onder toezicht en worden
Om niet voor verrassingen te komen te staan,
porteren, zonder bedrijfsrisico’s."
dus ook niet gecontroleerd. Geregistreerde
heeft SMHV een eenvoudig drietrapsstappenglobe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018
35
Q&A
Export matters Verkeerde oorsprong op factuur Q
c. in alle andere gevallen, vanaf drie maanden na sluiting van de vervoerovereenkomst.
“Ik wil weten of het door de Douane als een strafbaar feit wordt gezien als we een country of origin
Houdt echter ook rekening met de door de fiscus voorgeschre-
op de factuur vermelden waarvan achteraf blijkt dat die
ven bewaartermijn van zeven jaar.
niet correct is. De kans bestaat dat hierdoor wellicht ten
Ondernemers zijn verplicht om de boeken en andere gegevens-
onrechte preferenties worden verleend door de Douane.”
dragers die op de onderneming betrekking hebben gedurende een periode van zeven jaar te bewaren.
“Dit kan worden beschouwd als valsheid in geschrifte,
Voor exporttransacties geldt dezelfde termijn, denk daarbij ook
dan wel als economisch delict. Je gaat iets verklaren
aan bewijsmateriaal om aan te tonen dat de goederen daad-
wat niet klopt en iets claimen waar je geen recht op hebt. Wij
werkelijk zijn uitgevoerd. Dus bijvoorbeeld kopieën van afgete-
adviseren daarom om dit niet te doen.”
kende vrachtbrieven, de confirmation of exit of de vervoersver-
A
klaring. Indien jullie deze documenten hebben ingescand, dan is de ingescande versie ook juridisch van kracht en hoeft de pa-
Bewaartermijn CMR vrachtbrief Q
“Ik heb een eenvoudige vraag. Wat is de officiële
pieren versie niet meer te worden bewaard. Let wel op dat er altijd een back-up aanwezig is voor de ingescande documenten. Voor het complete dossier raden wij exporteurs aan om alle documenten voor een termijn van zeven te bewaren.”
bewaartermijn van een cmr? Mogen we deze ook
digitaal bewaren?”
A
A
Q
“Het is raadzaam de vrachtbrieven te bewaren totdat de verjaringstermijn is verstreken. Met verjaringstermijn
wordt bedoeld de periode waarbinnen vorderingen op grond van de vervoerovereenkomst kunnen worden ingediend. De
Preferentieel tarief bij vervolgzending naar Marokko Q
“Wij hebben een zending uit Zwitserland geïmporteerd met factuurverklaring en hebben hier-
verjaringstermijnen zijn afhankelijk van het vak ‘plaats en datum
voor het preferentieel tarief toegepast. Vervolgens wordt
inontvangstneming’ op het cmr (zie onder).
het een-op-een doorverkocht aan de klant in Marokko.
In principe verjaren vorderingen na een jaar, tenzij sprake is van
Klopt het dat men in Marokko niet meer van het prefe-
opzet of grove schuld; dan geldt een verjaringstermijn van drie jaar.
rentieel tarief kan profiteren?”
De termijn wordt gemeten: a. in geval van gedeeltelijk verlies, beschadiging of vertraging, vanaf de dag dat de goederen zijn afgeleverd;
36
A
“Ja, dat klopt. Hoewel er een preferentieel akkoord aanwezig is tussen Zwitserland en Marokko, is de voor-
b. in geval van volledig verlies, vanaf de dertigste dag na afloop
waarde voor het preferentieel tarief dat goederen rechtstreeks,
van de bedongen termijn, of, bij gebreke daarvan, vanaf de
zonder inklaring elders, naar Marokko moeten worden ver-
zestigste dag na inontvangstneming van de goederen door
scheept. Men mag wel overslaan of doorvoeren maar niet in-
de vervoerder;
klaren. Dit vind je terug in het oorsprongsprotocol tussen de
globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018
maak kennis met:
EFTA en Marokko, in artikel 13. De situatie is anders bij cumu-
Yoan Chung
latie (dus be- of verwerking van de producten). Aangezien dit niet het geval is bij jullie, vervalt het preferentieel tarief bij de vervolgzending naar Marokko.”
WTO-tarieven bij brexit Q
Ledenadviseur Internationaal Ondernemen
Sinds 2017 ben ik ledenadviseur Internationaal Ondernemen bij evofenedex voor de regio Zuid-Oost Nederland. Daarvoor
“Vandaag hebben wij de actielijst voor de brexit
was ik al sinds 2008 werkzaam bij voorloper Fenedex. Ik ben
gedownload en zijn hiermee aan de slag gegaan.
het vaste aanspreekpunt voor leden uit mijn regio wanneer er
Wij willen nu gaan kijken welke douanekosten we moe-
internationale vraagstukken spelen.
ten gaan betalen bij een harde brexit. We zijn naar de
Na mijn studie Trade Management, gericht op Azië, heb ik een
database van de WTO gegaan en hebben Noorwegen als
aantal jaren ervaring opgedaan in de food en de pet food bran-
referentie gebruikt. Hoe moet ik het ontvangen docu-
che. Ondertussen heb ik mijn masteropleiding Contemporary
ment lezen? Is dan hetgeen in de blauwe kolom staat het
Asian Studies in Amsterdam afgerond.
percentage aan heffing dat betaald moet worden?”
Het internationale aspect is altijd bij me gebleven. Door de diversiteit van het evofenedex-netwerk en de vraagstukken leer ik
“Wij raden aan naar de kolom te kijken waar ‘Maximum
elke dag nog een stukje bij. Deze kennis en ervaring deel ik
AV Duty’ staat vermeld. Dit is het meest pessimistische
graag met de leden. Ik ben blij dat ik hiervan deel kan uitmaken
scenario om vanuit te gaan en dan kan het alleen maar meevallen.
en dat ik mijn steentje kan bijdragen aan exporterend Nederland.
A
De blauwe kolom geeft het gemiddelde tarief van de subheadings (verdere indeling) van de bijbehorende HS code weer. Het is overigens niet gezegd dat het Verenigd Koninkrijk bij een harde brexit WTO-tarieven gaat hanteren die dicht bij die van Noorwegen liggen. Het is verstandig om ook de vergelijking met de EU-tarieven te maken.”
Heb je ook een exportvraag? Leden van evofenedex kunnen kosteloos hun vraag neerleggen bij de ledenadviseurs van evofenedex. Zij zijn thuis in diverse onderwerpen zoals Incoterms,
Brexit, veertig acties om nu mee te starten
brexit, btw of marktentree en helpen je graag verder!
Wil je ook met de brexit-actielijst aan de slag? Je kunt hem gratis downloaden op: www.evofenedex.nl/brexit
Contactinformatie evofenedex +31 (0)79 346 73 46 ledenservice-io@evofenedex.nl
globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018
37
agenda Januari 2019 di 08
Basisopleiding declarant
ma 14
Medewerker luchtvracht
di 22
Basisopleiding declarant
wo 23
Online
Opleiding • Zoetermeer
Dagopleiding • Zoetermeer
Incoterms Masterclass • Utrecht Verdiep je met andere professionals in complexe
Februari
Incoterms-vraagstukken. evofenedex biedt je een compact programma met praktijkcases en inleidingen door onze Incoterms-experts.
vr 01 do 24
Exportcontrole en sanctiebeleid Training • Zoetermeer Kun je tegenwoordig met alle sancties en regel
do 07
Elektronische douaneaangifte Training • Zoetermeer
De internationale handel en zeevracht
voor exportcontrole nog wel zaken doen én com-
Training • Zwolle
pliant zijn? Ja, hoor! Laat je in een dag inspireren
Wie zijn de spelers bij zeevracht en hoe lopen de lo-
over het optimaliseren van complianceprocessen.
gistieke processen als je goederen exporteert? Onze trainers praten je in een dag bij over de betrokken partijen en processen aan de hand van eenvoudige
vr 25
do 31
38
Exportmanager
schema’s.
Opleiding • Veenendaal
do 12
CvO, EUR.1 en factuurverklaringen
vr 15
Basisopleiding declarant
Workshop • Utrecht
Documenten bij export Opleiding • Rotterdam
globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018
Dagopleiding • Utrecht
vr 15
Optimalisatie van het exportproces Masterclass • Utrecht
Verdieping in btw en internationaal ondernemen
di 19
Training • Vught Deze compacte training daagt je uit om
do 21
Salescontract en Incoterms
internationale btw-vraagstukken te analyseren. Je
Workshop • Apeldoorn
leert welke regels je toe moet passen, hoe je de juiste gegevens verzamelt om tot een oplossing te komen, hoe je de facturen op moet stellen en hoe je dit correct verwerkt in de aangifte.
wo 27
Documenten bij export
do 28
Manager exportbinnendienst
Opleiding •Zwolle
Opleiding • Zwolle
Maart
do 07
Export van A t/m Z Opleiding • Zwolle Nieuwe exportmedewerkers in het team? Deze cursus is voor duizenden medewerkers de basis geweest voor een succesvolle exportcarrière. Ervaren exporteurs nemen hen mee in het exportproces van A t/m Z. In korte tijd raken zij bekend met de details van export aan de hand van sprekende praktijkcases.
do 07
Indeling in het douanetarief
wo 13
Basisopleiding declarant
Workshop • Utrecht
Dagcursus • Venlo
i
Meer info over de trainingen of inschrijven: www.exporttrainingen.nl Bij vragen: opleidingen-io@evofenedex.nl of
ma 18
Coordinator customs & trade compliance
079-346 69 90.
Opleiding • Utrecht
globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018
39
vreemde zaken
Ester Riphagen Musthave Malts
Interesse in een mooie whisky? Voor 6800 euro haal je een veertig jaar oude Dalmore in huis. Maar wees er snel bij, een Chinees kan je zomaar voor zijn.
De verzamelmalt Musthavemalts.com handelt in zeldzame en verzamelbare whisky, bourbon en rum. Het bedrijf opereert in een internationale nichemarkt en richt zich zowel op bedrijven als particulieren. Het vraagt veel kennis van de verschillende regelgeving, vertelt Alwin Kuiken, mede-eigenaar bij Musthave Malts. Wie koopt er whisky in een webshop?
te zoeken hoe we de schade beperkt kunnen houden. Gelukkig
“Onze klanten zijn voornamelijk investeer-
halen we onze grootste omzet uit Japanse en Schotse whisky
ders uit het buitenland. Investeren
en niet uit bourbon. Voor de Amerikanen geldt geen extra tarief
wordt vaak als interessant gezien
bij import uit de EU, dus voor export blijft de VS voorlopig een
wanneer een product in het
interessante markt voor ons.”
verleden een goed rendement liet zien. En dat is het geval bij oude whisky. We
Hoe gaan jullie om met accijnzen? “Wat betreft export hebben we geen last van de accijns, deze
merken dan ook een toe-
wordt dan betaald door de koper.
nemende
in
Bij het importeren van whisky hebben we wel te maken met
whisky bij investeerders.
accijns. Daar gelden veel regels voor, die vaak per land verschil-
De meeste klanten van
len. Als we bijvoorbeeld whisky uit Duitsland invoeren, dan
interesse
ons kopen kleine aan-
moeten we accijns betalen. Bij wederuitvoer kun je dit weer te-
tallen, denk aan zes tot
rugvragen. Deze accijnscarrousel is qua papierwerk omslachtig
tien flessen per aankoop.
en niet efficiënt. Het terugvragen van de accijns weegt soms
Daarnaast verkopen we ook
niet op tegen de kosten die verbonden zijn aan het invullen van
aan verzamelaars en winkels.”
de benodigde documenten daarvoor. We verkopen vaak in kleinere aantallen en dan gaat het om maatwerkverpakkingen en
Waar gaan de flessen heen? “Momenteel is Zuidoost-Azië onze groot-
-zendingen. Gelukkig zijn we heel specialistisch en efficiënt geworden in het uitzoeken hiervan.”
ste markt. We exporteren veel producten naar Taiwan, Hong Kong, Singapore en China. China is een van de grootste markten ter wereld, waar zich veel investeerders bevinden. In Azië verlenen we ‘24/7’ service via WeChat, de
Musthave Malts
Chinese versie van WhatsApp. Zo komen we laagdrempelig in
Opgericht: 2014
contact met (potentiële) klanten voor advies. Ook Amerika is
Hoofdkantoor: Utrecht
een belangrijke markt voor ons.”
Aantal werknemers wereldwijd: 3 Voornaamste exportproduct: whisky
40
Hebben jullie last van de handelsoorlog met de VS?
Voornaamste exportlanden: China, Taiwan, Verenigde Staten
“Ja, bij het importeren van bijvoorbeeld bourbon betalen we een
Exportomzet: 80%
extra importtarief van 25 procent. Het kost veel tijd om goed uit
Website: www.musthavemalts.com
globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018
expats
Esther Riphagen
Standplaats
Brussel Hoe is het om in het buitenland te wonen en werken? Globe magazine vroeg het Elise Kardol, die voor de Nederlandse ambassade in Brussel werkt. Waarom ben je naar België verhuisd?
en Belgen, maar ik heb niet het gevoel dat ik
“Gezien mijn achtergrond in handelsbevorde-
anders bekeken wordt dan de lokale inwo-
ring hoefde ik niet lang na te denken toen ik
ners. Belgen zijn over het algemeen wat min-
de kans kreeg om in België te gaan werken bij
der direct dan Nederlanders en het opbou-
de Nederlandse ambassade in Brussel. Ik
wen van een goed contact duurt even.
werk als diplomaat op de economische afde-
Investeren in een prettig contact levert be-
ling. Veel ondernemers zetten hun eerste in-
stendigere relaties op dan wanneer je alleen
ternationale stappen in België en het land is
per mail of heel vluchtig met elkaar communi-
onze op één na grootste handelspartner. Toch
ceert.”
liggen er uitdagingen: de taal is anders en er is een andere cultuur van zakendoen dan in
Waar liggen de kansen voor Nederlandse
Nederland. Ik vind het fantastisch om een bij-
bedrijven?
drage te leveren aan de vaak eerste internati-
“De belangstelling voor België zie je terug over
onale ervaring van Nederlandse exporteurs.”
de volle breedte van het Nederlands bedrijfsleven, van pluimveehouders tot bedrijven die
Hoe ervaar je de tweetaligheid in Brussel?
apps maken op het gebied van e-health. Ne-
“Omdat ik ooit in Frankrijk heb gestudeerd, is
derlandse bedrijven kijken in eerste instantie
het fijn en goed om weer Frans te spreken.
naar Vlaanderen. Gekeken naar economische
Voor Nederlands is het misschien gek om te
kansen en een gedeelde taal is dat een logi-
zien hoe nauw het in België luistert wanneer
sche keuze. Maar ook in Wallonië liggen inte-
het aankomt op tweetaligheid, maar ik zie het
ressante kansen.”
als een verrijking. Het hebben van een twee-
Brussel
talige hoofdstad zorgt ervoor dat je meerdere
Wat is je favoriete stek in Brussel?
Elise Kardol
talen beheerst, waardoor je met allerlei men-
“Brussel is een drukke stad, dus ik zoek graag
Organisatie: Nederlandse
sen in contact komt.”
een plek om aan de drukte te ontsnappen.
ambassade
Een plek waar ik tot rust kan komen is dan het
Functie: D iplomaat
Hoe kijken mensen tegen jou als Neder-
Zoniënwoud (ligt deels in het Brussels, Waals
Standplaats: Brussel, België
lander aan?
en Vlaams gewest). Brussel heeft veel prach-
Website: nederlandwereldwijd.nl/
“Er zijn wel verschillen tussen Nederlanders
tige parken en bossen.”
landen/belgie
globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018
41
komend nummer In het komende nummer van globe magazine voor internationaal ondernemen kunt u lezen over o.m. de volgende onderwerpen:
Brexit-voorbereidingen in het VK
online
E-commerce en internationalisatie
Export vanuit de provincies
www.evofenedex.nl HĂŠt startpunt voor exporterende ondernemers.
linkedin.com/company/evofenedex Discussieer mee met meer dan 1500 betrokkenen in de LinkedIn groep Export en Internationaal Ondernemen.
twitter.com/evofenedex www.globemagazine.nl
Volg evofenedex op Twitter voor het laatste
@
facebook.com/evofenedex
Website met het archief van globe magazine
nieuws over logistiek en internationaal onder-
Volg de activiteiten van evofenedex op
voor internationaal ondernemen.
nemen.
Facebook.
evofenedex is dĂŠ vereniging voor bedrij-
Postadres
Contact
ven met een logistiek of internationaal
Postbus 350
belang. Via evofenedex nemen zij hinder-
2700 AJ Zoetermeer
nissen in de logistiek en internationaal
Ledenservice ledenservice-io@evofenedex.nl
ondernemen weg en voegen zij kansen
Bezoekadres
toe. Regionaal, nationaal en internatio-
Signaalrood 60
Opleidingen en trainingen
naal. Van een veiliger en efficiĂŤnter ma-
2718 SG Zoetermeer
opleidingen-io@evofenedex.nl
gazijn, slimmer vervoer, goede opslag
T +31 (0)79 346 73 46
+31 (0)79 346 69 90
van gevaarlijke stoffen tot meer export. Bedrijfsjuristen Met ruim 15.000 leden is evofenedex een krachtig collectief van handelaren, producenten en exporteurs die samen werken aan 360 graden logistiek en internationaal ondernemen.
42
globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018
bedrijfsjuristen@evofenedex.nl
Inenuitvoer.nl Hét online platform voor een efficiënt en compliant douaneproces
Kennis, kunde en vakbekwaamheid; essentieel en verplicht! U wilt toch ook compliant zijn?
In- en Uitvoer biedt u het meest complete online pakket douanecontent voorzien van onze eigen professionele toelichting en annotatie. Maak nu gebruik van In- en Uitvoer en bespaar tijd in uw douaneaangifteproces en beperk financiële risico’s. Maar vooral, blijf ‘in control’, u bent verantwoordelijk! In- en Uitvoer bestaat uit de volgende onderdelen: Dagelijkse nieuwsbrief Gebruikstarief; alle actuele douanetarieven, regelingen en bijlagen Toelichting; snel en eenvoudig goederen indelen Rechtspraak; alle gepubliceerde douanerechtspraak Douanewetgeving; alle relevante nationale én Europese douanewetgeving
Meer informatie? Ga naar sdu.nl/inenuitvoer of bel met Sdu klantenservice 070-378 98 80
Uw internationale bankzaken efficiĂŤnt geregeld.
Doet u zaken over de grens? Dan begrijpt u als geen ander dat internationaal ondernemen verschilt met zakendoen in Nederland. Uw bankzaken worden complexer en omvangrijker. In ieder land werkt het betalingsverkeer tenslotte weer anders. Dan wilt u inzicht, controle en grip op uw geld- en goederenstromen houden. Daarom geven wij u graag advies en bieden we u oplossingen voor internationaal betalingsverkeer en internationaal cashmanagement. Meer informatie: abnamro.nl/internationaal