globe magazine december 2018

magazine voor internationaal ondernemen

Mr. Fill p.10

“ Elke stad kan een smart city worden� nr 437 december 2018

16 Op de schop Veelgestelde vragen over het nieuwe Europese btw-stelsel

21 Handelsverdragen Tien handelsakkoorden om in de gaten te houden

30 North Sea neighbours Ook na de brexit blijft het VK voor Nederland belangrijk

Vertrouwen verzekerd.

Waar gehandeld wordt is Atradius.

Wij helpen voorkomen dat bedrijven ten onder gaan aan vorderingen die te laat of niet worden betaald, wereldwijd.

Door onze jarenlange ervaring en kennis van de markt kunnen onze klanten met vertrouwen de toekomst tegemoet zien – zelfbewust, veerkrachtig en vooruitstrevend.

Het is de perfecte balans tussen risicobeheersing en het bevorderen van handeldrijven, tussen zekerheid en vrijheid, tussen veiligheid en vertrouwen.

Grijp uw kans en ontdek meer.

Bel: 020 553 3131 Mail: sales.nl@atradius.com Bezoek: www.atradius.nl

Kredietverzekering | Incasso | Bedrijfsinformatie

magazine voor internationaal ondernemen

Op de cover Colofon

globe magazine voor internationaal ondernemen is het maandblad van evofenedex en richt zich op exporterende en internationaliserende Nederlandse bedrijven, globe magazine voor internationaal ondernemen verschijnt 11x per jaar.

Theo Kik Directeur Mr. Fill

Hoofdredactie Elmar Otten Redactie Marianne Elissen Willemijn Gwanmesia Dorine Noordam Esther Riphagen Rob Zomer Aan dit nummer werkten mee Alice Boonstoppel, Anneke Huybens, Ariane van den Berg, Ivo van der Bent, Loes Janson, Loes Klappe, Marjolein Bouwers, Matthijs Houët, Peter Teunisse, Raoul Leering, SMHV, Ulrich Lison en Yoan Chung.

Redactieadres Postbus 350 2700 AJ Zoetermeer T +31 (0)79 3467 346 E redactie@globemagazine.nl Uitgever evofenedex, Bart Jan Koopman Vormgeving/prepress Thielen Peters - de communicatie kliniek Melbournestraat 7, 1175 RM Lijnden telefoon +31 (0)20 4083 100 Druk Veenman+, Rotterdam globe magazine voor internationaal ondernemen wordt milieuvriendelijk en op chloorvrij papier (TCF) gedrukt.

Advertenties Mooijman Marketing & Sales Julius Röntgenstraat 17 2551 KS Den Haag T +31 (0)70 3234 070 E dm@mooijmanmarketing.nl Advertenties vallen buiten de redactionele verantwoordelijkheid van evofenedex.

Abonnementen Ledenadministratie evofenedex Postbus 350, 2700 AJ Zoetermeer telefoon 079 3467 346 e-mail ledenadministratie@evofenedex.nl

“ Omdat wij data verzamelen en analyseren, kunnen we gemeentes adviseren over afvalmanagement. Elke stad in Europa kan een smart city worden als het om afval gaat.”

Lees het interview op pagina 10.

Copyright De inhoud van dit magazine is auteursrechtelijk beschermd. Uitgever, redactie en medewerkers hebben de in deze uitgave opgenomen informatie met de nodige zorg geselecteerd, doch kunnen geen aansprakelijkheid aanvaarden voor onverhoopte onjuistheden en/ of onvolledige informatie. De inhoud van de artikelen hebben een informatieve strekking, zijn globaal en beschrijvend van opzet en kunnen niet worden gezien als juridisch of bedrijfsmatig advies.

ISSN 2352-5843

Foto: Ivo van der Bent

Overname Overname van artikelen en andere informatie is alleen toegestaan na voorafgaande schriftelijke toestemming van de redactie, mits met bronvermelding.

globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018

3

Streamlines Logistics • Stroomlijnt de logistiek met geïntegreerde oplossingen ontworpen voor industriële verzenders, logistieke dienstverleners en douane-agenten • Levert geïntegreerde oplossingen die uw zakelijke processen stroomlijnen, uw management ondersteunen en een platform bieden voor de toekomst

DOUANE EN ACCIJNZEN De Customs Streamliner ® is de one-stop oplossing voor douanetechnische en fiscale optimalisatie van douaneagentschappen en departementen in de Benelux: GC, Fiscale Vertegenwoordiging, douane entrepots, economische regimes, PLDA, NCTS, EMCS, Sagitta en GPA in één high-tech communicatie omgeving.

LOGISTIEKE DIENSTVERLENERS Expediteurs en groupage bedrijven, scheepsagenten en logistieke dienstverleners hebben specifieke behoeften in automatisering. Stream Software is gespecialiseerd in deze zaken en biedt bedrijfsomvattende en flexibele oplossingen.

INDUSTRIELE VERZENDERS Industriële bedrijven hebben core ERP, maar wat met de logistiek? Stream Software brengt een oplossing om de logistieke departementen van de industriële bedrijven volledig te stroomlijnen en te integreren met ERP systemen zoals SAP.

STREAM SOFTWARE POTVLIETLAAN 4 | B-2600 BERCHEM | T +32 3 825 77 74 | F +32 3 830 19 28 | INFO@STREAMSOFTWARE.BE | WWW.STREAMSOFTWARE.BE

DOWNLOAD DE WHITEPAPER

Brexit.

‘40 ACTIES OM VANDAAG MEE TE STARTEN’

Blijf de concurrentie voor en onderneem actie!

Start nu met het voorbereiden op de brexit. We helpen je daar graag bij.

Op 29 maart 2019 verlaat het Verenigd Koninkrijk de Europese

Op www.evofenedex.nl/brexit vind je tips en informatie om

Unie. Voor deze datum moeten Brussel en London afspraken

direct mee aan de slag te gaan.

maken over de scheiding en de nieuwe handelsrelatie.

•

Brexit whitepaper - veertig acties om vandaag mee te starten

•

Brexit assessment & advies

Het vertrek uit de Europese Unie kan grote economische gevolgen

•

Brexitdesk bereikbaar via brexitdesk@evofenedex.nl

hebben voor bedrijven en banen. Bereid je onderneming daarom

•

Brexitnieuws via evofenedex.nl/brexit

tijdig voor op de brexit!

www.evofenedex.nl/brexit

voorwoord

De Nations League Terwijl we nog nagenieten van een wederopstanding van het Nederlands elftal in de Nations League en daarmee een halve finale plaats in Portugal (jawel, inclusief Britse aanwezigheid) maken we ons op voor de Brexit-finale in het Verenigd Koninkrijk. Deal of geen deal, wordt het de komende weken duidelijk?

In historisch perspectief herdenken we dit jaar

derne) economische theorie juist dat dit geen

dat de eerste wereldoorlog een eeuw geleden

zero sum game is, maar een ‘win-win’ ople-

is geëindigd. De volgende herdenking volgt al

vert. Er is geen sprake van een Nations Lea-

snel: op 6 juni 2019 ligt D-Day exact 75 jaar achter ons. Ook op dit toneel komen we onze grote buren, Duitsland, Frankrijk en het VK, als hoofdrolspelers tegen. Ditmaal aangevuld met de (voormalig?) leider van de vrije wereld: de Verenigde Staten. De tandem van de Ver-

“ Handel kan brede welvaart in de wereld bevorderen.”

gue met slechts één winnaar, iedereen kan juist wel varen bij meer handel. Toch zou er politiek best meer oog mogen zijn voor de onderlinge verschillen, zodat we het draagvlak versterken van een positieve handelsagenda.

Handel is bij uitstek, onder de juiste voorwaar-

enigde Staten met het Verenigd Koninkrijk is

den en inclusief, een instrument om de brede

sinds de Tweede Wereldoorlog een vertrouwd

welvaart in de wereld te bevorderen en niet

beeld in Europa geworden. In al die jaren is de

slechts die van het ene land. Dat vereist wel

trans-Atlantische relatie en daarmee de han-

samenwerking, want alleen kom je niet ver.

del flink gegroeid, ook in Nederland.

Dit inzicht brengen we al dagelijks vanuit onze

In juni 2019 zijn ons land en de Verenigde Sta-

vereniging op vele terreinen in de praktijk. Van

ten gezamenlijk gastheer van de Global Entre-

ketensamenwerking tot samenwerking tus-

preneurs Summit, ditmaal in Den Haag. Een

sen landen, inclusief meebouwen aan een

dergelijk groots evenement stelt Nederland in

gunstige Brexit-deal. Burgers en bedrijven va-

een positief daglicht en onderstreept het

ren er wel bij!

bondgenootschap dat we met Amerika hebben. Toch lijkt voor het eerst sinds tijden deze relatie stevig onder druk te staan. Wonderlijk genoeg over een typisch Nederlands thema als de handel!

Is dit toeval of zien we hier een veranderend paradigma? Keert de natiestaat terug als leidend principe, met alleen het pure eigen belang voorop? Hopelijk niet. Een van de mooie

Bart Jan Koopman

eigenschappen van handel is volgens de (mo-

Directeur evofenedex globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018

5

inhoudsopgave

Voorwoord 05 De Nations League

Column 09 Trump bijt zichzelf in de staart

18

Hoe Royal IHC de Letter of Credit inzet Bij Royal IHC is de letter of credit een van de meest gebruikte betalingscondities. Hoe zet de scheepsbouwer dit complexe instrument in?

Ervaring 10 Data uit de afvalbak

Expertise 14 Btw-wijzigingen 2019 16 Vragen over het nieuwe Europese btw-stelsel 18 Hoe Royal IHC de Letter of Credit inzet

10

20 Dringend gezocht: declaranten!

24 Wijzigingen uitvoervergunning 26 Masterdata in de internationale handel 34 Hittebehandeling houten verpakkingen

Verkenningen 21 10 handelsverdragen om in de gaten te houden 30 North Sea neighbours

Elke maand 08 Kort 36 Export Matters: Q&A 38 Agenda 40 Vreemde Zaken 41 Expats 42 evofenedex contact

6

globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018

Data uit de afvalbak Bij een smart city horen ook slimme afvalbakken.

Die worden gemaakt in Nederland, bij Mr. Fill.

De bakken laten weten wanneer ze vol zijn en wat de meest efficiĂŤnte route is om ze te legen.

Het vrijhandelsakkoord EU-Vietn

vindt zich in de afrondende fase e

mogelijk voor mei 2019 al onder

Met het verdrag verdwijnen na 16 Vragen alle douanerechten tussen beide

over het nieuwe Europese handelsbelemmeringen btw-stelsel sterk verm

den. Daarnaast worden ook tec

Na 25 jaar gaat het Europese enbtw-stelsel kunnen EU bedrijven voort op de schop. Globe

lsver-

geeft antwoord acht veel schrijven op opoverheidsopdrach

veste-

gestelde vragen.

nage-

21

ement

het in-

Vietnam. Er zal ook een invester

schermingsovereenkomst volgen

10 handelsverdragen om in de gaten te houden Nederlandse ondernemers maken nog te weinig gebruik van de handelsverdragen die de EU afsluit.

Deze tien verdragen zijn interessant om te volgen.

North Sea 30 Neighbours d met Indonesië komt “However high the waves may rise,

the United Kingdom terbij. In de laatste on-will remain an

important partner”, aldus onze koning gsronde bijiszijn voortgang staatsbezoek aan het Verenigd Koninkrijk. De ambassade in Londen het gebiedvertelt vanwaar handel in de kansen liggen.

n handel en duurzame

Australië en Nieuw-Zeeland

g.

De Europese Raad van Ministers heeft op

den bij

22 mei 2018 het onderhandelingsmandaat van de Europese Commissie vastgesteld.

De onderhandelingen met Australië en Nieuw-Zeeland zijn in juli jl. gestart en momenteel in volle gang. globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018

7

kort nieuws

kort Nieuwe verpakkingswet in Duitsland Sinds 1991 bestaat in Duits-

Op basis van deze wet wordt een nieuwe centrale controle-

land een verpakkingsveror-

instantie opgericht; de zogenoemde “Stiftung Zentrale Stelle

dening, die de verschillende

Verpackungsregister”. Iedereen die verpakkingen op de markt

soorten van verpakkingen

brengt dient zich bij de nieuwe instantie te laten registreren en

regelt. Deze wet wordt vanaf

een contract ten aanzien van een zogenaamd ‘dual systeem’ af

1 januari vervangen door

te sluiten. Het doel van de nieuwe wet is, meer afval te recyclen

een nieuwe verpakkingswet.

en producenten te stimuleren om ecologisch minder belastende

Om precies te zijn: de huidi-

verpakkingen te gebruiken. Kijk voor meer informatie op:

ge verpakkingsverordening VerpackV wordt vervangen door de

https://verpackungsgesetz-info.de

nieuwe verpakkingswet VerpackG.

Brexit-akkoord goed voor Nederland Onderhandelaars namens de

handel nog hetzelfde als nu. De termijn eindigt op 31 december

Europese Unie (EU) en het

2020 en kan eenmalig worden verlengd. Dit zou voldoende tijd

Verenigd Koninkrijk (VK) heb-

voor het VK en de EU moeten scheppen om een akkoord over

ben op 14 november een

de toekomstige handelsrelatie uit te onderhandelen.

voorlopig

bereikt

EU-burgers die in het VK werken of VK-burgers die in de EU

over hoe het VK uit zal tre-

werken, behouden in het concept het recht om dat te blijven

den. Naar het akkoord werd

doen. Ook is in het akkoord geregeld dat er geen harde grens

lang uitgekeken, maar in de

zal komen tussen Ierland en Noord-Ierland.

akkoord

eerste dagen die volgden, werd al snel duidelijk dat de ware

Volgens Bart Jan Koopman, directeur van evofenedex, doen

uitdaging zou zijn om het akkoord ondertekend te krijgen.

ondernemers er goed aan zich te blijven voorbereiden op een

Volgens minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) ziet het con-

harde brexit. Het conceptakkoord moet namelijk nog vele ob-

ceptrapport “er goed uit voor Nederland.” Voor Britse voorstan-

stakels overwinnen voor het definitief is. De voornaamste is een

ders van een harde brexit heeft hij weinig begrip: “Dat niks beter

stemronde in het Britse parlement.

zou zijn dat een harde Brexit is gewoon onzin. Gelukkig zijn er

Met de whitepaper ‘Brexit, veertig acties om vandaag mee te

veel redelijke geluiden in de Britse politiek.”

starten’ van evofenedex kunnen ondernemers direct aan de

Het conceptakkoord voorziet in een overgangsperiode waarin

slag met hun voorbereidingen. De whitepaper is te vinden op:

de EU het VK behandelt alsof het nog een lidstaat zou zijn. Ge-

www.evofenedex.nl/brexit. Op deze plek is ook het laatste

durende deze periode blijft alle regelgeving op het gebied van

nieuws te vinden en informatie over ondersteuning en advies.

Tweede Kamer kritisch op handelsagenda Kaag

8

De voorgestelde handelsa-

wege november aan de Tweede Kamer. Grote ontwikkelingen voor

genda van minister Kaag

de Nederlandse export, zoals brexit, de handelsoorlogen van

(Internationale Handel) blijkt

Trump en de expansie van China komen in het stuk niet aan de

vooral gericht te zijn op het

orde. De minister verwijst hiervoor naar andere overheidsprogram-

bijdragen aan de door de VN

ma’s en Kameroverleggen. Volgens evofenedex ontbreekt een in-

opgestelde Sustainable Deve-

tegraal perspectief van het kabinet op onze handelspositie. Naast

lopment Goals. Kaag presen-

de bijdrage aan het realiseren van de Sustainable Development

teerde haar agenda halver­

Goals zouden ook andere doelen moeten worden meegenomen.

globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018

column

Raoul Leering

Trump bijt zichzelf in de staart Tijdens zijn presidentscampagne deed President

het duurt nog even voordat de afgedwongen

Trump twee economische beloften: een hogere

concessies volledig doorwerken in verbetering

economische groei en een lager handelstekort.

van de prijsconcurrentiepositie van het Ameri-

Waar staan we na twee jaar Trump?

kaanse bedrijfsleven, maar dat zal het handelste-

Eerst het tekort op de handelsbalans. Dat toont

kort niet doen verdwijnen.

in Trumps ogen aan dat andere landen de VS

De laatste keer dat de prijsconcurrentiepositie

met oneerlijke handelspraktijken beroven van

genoeg verbeterde om het tekort weg te poet-

hun inkomen en banen. Dit moet de VS niet lan-

sen was vanaf midden jaren tachtig, toen de dol-

ger pikken, stelde Trump tijdens zijn verkiezingscampagne en dus startte hij een handelsoorlog.

Hij nam buitenlandse producenten van aluminium en staal op de korrel met 10 en 25 procent-

“ Waar staan we na twee jaar Trump?”

lar een kleine 40% goedkoper werd. Daar was toen ruimte voor omdat de dollar zwaar overgewaardeerd was. Nu is daarvan geen sprake.

Een uitgeholde prijsconcurrentiepositie is trou-

punt hogere importtarieven. Ook nam hij zijn

wens ook niet de hoofdoorzaak van het handels-

NAFTA- partners onder vuur door te dreigen met

balanstekort. Dat is de structurele overbesteding

het opzeggen van het vrijhandelsakkoord.

in Amerika. Als je als land meer wilt kopen dan je

Hij sleepte er de nodige concessies mee binnen.

zelf maakt, moet je de ontbrekende spullen uit

Niet alleen van de NAFTA-partners maar ook van

het buitenland halen. Zo simpel is dat.

staal producerende landen als Zuid-Korea, Bra-

Ten aanzien van Trumps tweede toezegging, het

zilië en Argentinië.

bereiken van een hogere economische groei,

Met China is Trump verwikkeld in een stevig par-

lost de president zijn belofte goed in. De Ameri-

tijtje armpje drukken sinds hij stap voor stap een

kaanse economie draait als een tierelier. Met zijn

steeds groter deel van de import uit China heeft

belastingverlagingen heeft Trump de bestedin-

belast met hogere importtarieven. China is min-

gen aangezwengeld en zodoende onmisken-

der afhankelijk van de VS dan de NAFTA-landen

baar een bijdrage geleverd aan de groeispurt

Mexico en Canada en geeft zich niet zomaar ge-

van de economie.

wonnen, maar is economisch toch afhankelijker

De president heeft zich alleen onvoldoende gere-

van de VS dan omgekeerd. Als Trump ook China

aliseerd dat hij met belastingverlaging zijn eerste

op de knieën krijgt en betere handelsvoorwaar-

belofte zo goed als buiten bereik heeft gebracht.

den weet te bedingen, komt hij als grote winnaar

Immers hogere bestedingen stuwen normaliter

naar voren uit de handelsoorlogen, zou je zeg-

ook de importen op, waardoor het aanzwenge-

gen. Helaas voor Trump wijzen de cijfers voorals-

len van bestedingen alleen maar tot een hoger

nog in de tegenovergestelde richting: het han-

Raoul Leering is hoofd

handelstekort leidt. Trump heeft zich dus in zijn

delstekort van de VS is dit jaar niet afgenomen

Internationaal Handels­onderzoek

eigen staart gebeten als het gaat om het terug-

maar met ruim 10% toegenomen! Toegegeven,

bij ING.

dringen van het handelstekort.

globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018

9

Mr. Fill

Data uit de afvalbak Bij een smart city horen ook slimme afvalbakken.

Die worden gemaakt in Nederland, bij Mr. Fill.

10

globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018

Elmar Otten Ivo van der Bent

Het is een bekende ergernis. Je loopt door een

kelijk negenduizend vuilnisbakken. Je wilt niet

winkelstraat en wilt als goed opgevoede bur-

weten hoeveel mensen daarmee aan de slag

ger je afval in een afvalbak doen. Na enig zoe-

zijn. De afvalbakken rond het Rembrandtplein

ken vind je een afvalbak, alleen: hij is vol. Niet

moeten soms zeven keer per dag worden ge-

alleen dat, eromheen ligt allerlei los afval op het

leegd. Met onze afvalbak hoeft dat nog maar

trottoir, waarvan een deel al is weggewaaid.

één keer per dag. De mensen bij de reini-

Dat dit ook anders kan, bewijzen de ‘slimme’

gingsdienst kunnen met de app ‘real time’

afvalbakken van het bedrijf Mr. Fill. Ze sluiten

zien hoe vol de bakken zijn. De app kan ook

perfect aan bij de wereldwijde opkomst van

bepalen wat het beste moment en de handig-

de ‘smart city’.

ste route is om alle afvalbakken te legen.”

“We hebben een zelfpersende afvalbak op

Theo is er trots op dat ze alles wat nodig is

zonne-energie ontwikkeld, die ook nog slim

voor hun oplossing in eigen huis ontwikkelen.

is”, zo introduceert directeur Theo Kik de vin-

Mr. Fill is net zo goed een it-bedrijf als een me-

ding van Mr. Fill. In de hal van het Culemborg-

taalbewerkingsbedrijf. “Wist je dat we de af-

se kantoor staat er eentje. Een elektrische

valbakken op afstand op slot kunnen zetten?”

pers in het binnenwerk maakt het afval zeven

vraagt Theo. “Handig met oud en nieuw, hoef

maal compacter. De pers onttrekt zijn stroom

je als gemeente niet één voor één al je afval-

uit het zonnepaneel, dat speciaal schuin af-

bakken af. We kunnen ze ook met een warm-

loopt zodat het meer zonlicht opvangt en

tesensor uitrusten om brand te detecteren. De

voorbijgangers er niets op kunnen zetten. De

pers drukt dan al het afval in elkaar waardoor

intelligentie van de afvalbak schuilt in de inge-

het vuur dooft. De afvalbakken zijn hufter­

bouwde sensor. Die ziet hoe vol de afvalbak is

proof. Ze kunnen zelfs praten.”

en laat via de bijhorende app weten wanneer hij vol is.

Smart city

De afvalbak is bedoeld voor de publieke ruim-

De slimme afvalbak van Mr. Fill past perfect in

te. Tot de klantenkring behoren gemeentes

het smartcity-concept dat in binnen- en bui-

maar ook bijvoorbeeld vakantieparken, vlieg-

tenland volop in de aandacht staat. In een

velden en ziekenhuizen. Een van de grootste

smart city wordt een verscheidenheid aan

pretparken in Duitsland heeft bijvoorbeeld de

data gebruikt om de stad efficiënter en duur-

slimme afvalbakken van Mr. Fill staan. De vin-

zamer te beheren. Die data kunnen uit de

ding kwam in 2015 op de markt en is nu al in

meest onwaarschijnlijke locaties komen, bij-

twaalf landen te koop.

voorbeeld uit de afvalbak.

Theo: “We zijn zeven jaar geleden begonnen

Afvalbakken legen

met de ontwikkeling van het product, drie jaar

“Mensen staan er zelden bij stil hoeveel werk

terug zijn we de markt op gegaan. De smart

het is om de afvalverwerking van een stad te

city is tegenwoordig helemaal ‘aan’. De Scan-

doen”, zegt Theo. “In Amsterdam staan mak-

dinavische landen maar ook Duitsland zijn er

globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018

11

helemaal klaar voor. Het gaat gemeentes zo-

brengt onzekerheid met zich mee. Een tender

wel om de kostenbesparing als het duur-

zorgt ervoor dat er meerdere partijen naar

zaamheidsaspect. Minder auto’s in de stad

hebben gekeken. Die tenders zijn heel be-

die vuil moeten ophalen, betekent minder uit-

langrijk voor ons, maar het is niet verstandig

stoot, minder drukte en meer veiligheid. Je

om ze vanuit Nederland te doen. Je hebt een

hebt liever niet dat er meerdere keren per dag

partner nodig in het land zelf, die de details

een wagen een drukke straat in moet om het

juist weet te interpreteren en de sociale struc-

afval op te halen. Niet alle plaatsen zijn boven-

turen kent. Onze distributiepartners zijn ge-

dien makkelijk bereikbaar. In Brussel heb je

wend om te tenderen.”

veel smalle straatjes, daar is ons product echt

Voor sommige gemeentes is de investering

heel handig.

die nodig is voor de afvalbakken een belem-

De investering is hoger dan bij een normale af-

mering om het product uit te proberen. Daar

valbak van tweehonderd liter, maar ook weer

heeft Theo een oplossing voor. “Je kunt de

niet heel veel. Volgens een Duitse studie zijn de

afvalbakken ook bij ons leasen. Voor drie of

meerkosten in een jaar en drie maanden terug te verdienen. Gemeentes kunnen via ons softwareplatform heel makkelijk hun eigen stad managen. Ze zien waar er afvalbakken tekort zijn en waar ze misschien maar voor de helft worden gebruikt. Ze weten precies wat er ge-

“ Tenders moet je niet vanuit Nederland doen.”

beurt en hoe je dat kunt aanpakken. Maar het belangrijkste blijft dat je zwerfafval tegengaat.

vijf jaar. Daar zit dan gelijk onderhoud en

Afvalbakken worden op tijd geleegd. Ratten

schoonmaak bij. Zo maken we het laagdrem-

en vogels kunnen er niet bij."

pelig. Een gemeente die bij ons leaset, is geneigd om de volgende set afvalbakken wel te

Landenkeuze

kopen.”

Theo vertelt dat de afvalbak ook in landen als

Gemeentes vormen nu nog het leeuwendeel

Frankrijk en Ierland goed aanslaat. De twaalf

van het klantenbestand van Mr. Fill, maar

landen waar Mr. Fill momenteel actief is, zijn

Theo verwacht in de toekomst ook in de pri-

niet zomaar gekozen. “Je houdt goed bij waar

vate sector sterk te groeien. “We hebben een

de vragen vandaan komen, waar er tenders

indoorafvalbak in ontwikkeling, die bijvoor-

worden uitgeschreven.”

beeld heel interessant kan zijn voor fastfood-

Het Verenigd Koninkrijk is, gezien de brexit,

restaurants, pretparken en bioscopen. Daar

gelukkig geen heel belangrijke markt voor het

liggen veel kansen.”

bedrijf. “Ik heb toevallig wel net een aanvraag uit Engeland binnen, van een universiteit. Eu-

Hoe kies je een distributeur?

ropa biedt in principe genoeg mogelijkheden.

Mr. Fill heeft zijn distributeurs gevonden door

We doen nu ook mee aan een tender in Chili,

actief op grote internationale beurzen te wer-

maar Europa heeft de focus. Daar willen we

ven. Vanzelfsprekend is niet elke distributeur

de beste worden.”

geschikt. Theo: “We volgen momenteel een sib-traject om onze export tegen het licht te

12

Tenders

houden. In een sib-traject kun je met over-

Omdat Mr. Fill veel zaken doet met gemeen-

heidssubsidie een exportadviseur inschake-

tes heeft het regelmatig te maken met aanbe-

len. Het bedrijf groeit hard en dan is het prettig

stedingstrajecten. “Het gaat dan vaak om

om met iemand van buiten het bedrijf over je

grote getallen. Je zou natuurlijk het liefste een

aanpak te praten. In de gesprekken zijn ook

contract winnen zonder aan een tender mee

de selectiecriteria voor een distributeur aan

te hoeven doen, maar dat kan niet. Vanuit een

bod gekomen. Een voorwaarde voor ons is

gemeente gezien is een tender een logische

dat een distributeur ook service naar de klant

optie. Slimme afvalbakken zijn nieuw en dat

kan bieden, maar er is meer dat telt.

globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018

Omdat we een nieuw product hebben, moeten we er voor waken dat een distributeur het alleen maar in zijn assortiment opneemt voor het geval dat er vraag naar ontstaat. Dat als er een keer een tender langs komt, ze een product hebben om op in te schrijven. We willen echt distributeurs die met ons snel en actief de markt benaderen.

Mr. Fill ondersteunt de distributeurs intensief, onder andere met een marketing- en mediaplan. “Omdat de markt nieuw is, leggen we uit hoe deze in elkaar zit, wat onze sterke punten zijn, hoe we ons onderscheiden. Daar zijn we sturend in. Ik ga zelf veel mee naar potentiële klanten, zeker bij grote tenders. Dan hoor je direct aan tafel wat de vraag is. Voor je productontwikkeling is het heel belangrijk om dichtbij de klant te staan. Om te weten te komen wat de markt wil. We hebben nu bijvoorbeeld een sensor in ontwikkeling die in elke 'domme' vuilnisbak geplaatst kan worden en verbonden is met ons platform. Dan kan een gemeente dus ook van bestaande afvalbakken zien wanneer ze vol zijn. Dat is ideaal in parken.”

Exportorganisatie Bij Mr. Fill onderhoudt de backoffice de contacten met de distributeurs en transporteurs over orders en de uitlevering. “We doen zoveel mogelijk zelf. Ook zaken als de douane-aangifte zoeken we hier op kantoor uit. We zijn ook in Noorwegen actief, je hebt dan weer met andere zaken te maken dan binnen de westerse kwaliteit is voor klanten echt heel

sing biedt om afval in te doen naar een bedrijf

belangrijk’, licht Theo toe. “Het moet stevig

dat een slimme oplossing biedt voor afvalinza-

zijn en onderhoudsarm. Onze pers kan

meling als geheel. “Omdat wij data verzamelen

15.000 persingen doen, zonder dat er iets ge-

en analyseren, kunnen we gemeentes advise-

smeerd hoeft te worden. Dat is snel zes jaar

ren over afvalmanagement. Elke stad kan een

gebruik. Maar je moet niet alleen de beste

smart city worden als het om afval gaat. Daar

EU . Bij vragen hang ik nog wel eens aan de

kwaliteit leveren maar ook de beste service en

geloof ik heel sterk in.”

bel bij evofenedex. Daar is zoveel ervaring op

het beste platform. We hebben niet voor niets

het gebied van export. Ik betaal er graag de

veel geld in de ontwikkeling van de app ge-

contributie voor.”

stoken. Ook al zijn we niet de goedkoopste,

“Elke stad kan een smart city worden.”

Made in the Netherlands

vanwege onze kwaliteit weten we toch veel

Meer weten over sib-trajecten?

tenders te winnen.”

evofenedex is een door de overheid

De afvalbakken van Mr. Fill worden volledig in

erkende uitvoerder van sib-trajecten.

Nederland gemaakt. Theo neemt regelmatig

Big data

Kijk op

buitenlandse bezoekers mee naar de fabriek,

Theo ziet de rol van Mr. Fill in de toekomst ver-

voor meer informatie.

waar altijd afvalbakken in productie zijn. “De

schuiven van een bedrijf dat een slimme oplos-

www.evofenedex.nl/sib

globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018

13

Ariane van den Berg

Ariane van den Berg is werkzaam als btw-adviseur voor VAT Institute.

Btw-wijzigingen 2019

14

Zoveel landen, zoveel btw-regelingen. Van alle wijzigingen die op de Nederlandse ondernemer afkomen, zijn die rond het Europese btw-actieplan het meest opmerkelijk, maar er is meer. We geven een beknopt overzicht.

Verhoging btw-laagtarief

Drempelbedrag elektronische diensten

Het standaard btw-tarief is sinds de introductie in 1969 al van

Als de totale cumulatieve omzet op de leveringen van elektro-

12% naar 21% (2012) gestegen. Per 1 januari 2019 gaat ook

nische diensten aan consumenten in andere lidstaten onder

het laagtarief omhoog en wel van 6% naar 9%. Daar waar

€ 10.000 blijft mag vanaf 1 januari 2019 over deze omzet Ne-

sprake is van een factuur en betaling vallend in 2018 voor pres-

derlandse btw berekend worden (drempel was € 1) in plaats

taties in 2019 geldt in principe het ‘oude’ tarief van 6% (indien

van de btw van het land van de consument.

er geen sprake is van misbruik).

GCC-landen Bahrein en Oman Nultarief voor zeeschepen

introduceren 5% btw

Vanaf 1 januari 2019 wordt de toepassing van het nultarief bij

Vanaf 1 januari 2019 zal Bahrein op de meeste leveringen van

leveringen aan commerciële zeeschepen beperkt. Het nultarief

goederen en diensten 5% btw berekenen. Oman volgt naar

is voortaan alleen van toepassing bij leveringen aan zeesche-

verwachting vanaf september 2019. Indien je alleen btw betaalt

pen die voor 70% of meer worden gebruikt op volle zee, buiten

over inkopen in deze landen zijn er mogelijkheden om de btw

de 12-mijlszone. Voorheen gold het tarief voor alle zeeschepen

terug te vorderen. Indien je zelf goederen en diensten levert kan

die aan de definitie voldeden.

dit tot btw-plicht leiden.

globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018

Niets is zo veranderlijk als de btw-regelgeving. We hebben de belangrijkste wijzigingen op een rij gezet.

Brexit Er is op het moment dat dit overzicht is samengesteld nog geen

de schakel A-B. Dit is anders als B aan A een btw-identificatie-

definitieve overeenstemming bereikt tussen de Europese Unie

nummer van de lidstaat verstrekt waar het vervoer aanvangt. B

en Groot-Brittannië over het uittredingsakkoord en de toekom-

verricht dan de ICL (vervoer schakel B-C).

stige handelsrelatie. Hierdoor kan er nog geen duidelijkheid gegeven worden over de btw-gevolgen vanaf 29 maart 2019.

➌ Vereenvoudiging bewijs vervoer bij ICL. Een leverancier moet over twee niet-tegenstrijdige bewijsstukken van twee onafhankelijke partijen beschikken om het ver-

‘Quick fixes’ btw

voer naar een andere lidstaat aan te tonen (bijvoorbeeld een

In opmars naar het nieuwe btw-stelsel dat de Europese Unie

volledig correcte en afgetekende CMR en een vervoersfactuur).

voorbereidt, treden er vanaf 1 januari 2020 al nieuwe btw-maatregelen in werking. Bereid je onderneming voor op deze zoge-

➍ Vermelding van een correct btw-identificatienummer.

heten ‘quick fixes’.

Vanaf 2020 zal het een materiële voorwaarde voor het mogen toepassen van het nultarief bij ICL zijn dat er een correct

➊ Vereenvoudiging call-of-stock.

btw-identificatienummer van de afnemer in de ‘Opgaaf intra-

Als leveranciers goederen overbrengen naar de ‘call-of-voor-

communautaire prestaties’ (ICP) wordt vermeld.

raad’ bij een afnemer in een andere lidstaat, dan is pas sprake van een intracommunautaire levering (ICL) tegen het nultarief als

Lees meer over het nieuwe

de goederen aldaar naderhand uit de voorraad worden gehaald.

btw-stelsel op pagina 16.

Bij een call-of-voorraad zijn de goederen bij de klant opgeslagen, maar het eigendom is nog niet overgegaan. Een aantal lidstaten eist nu nog het aangeven van een overbrenging van ring naar zo’n call-of-voorraad, waardoor btw-registratie voor

Verdieping btw en internationaal ondernemen

de leverancier vereist is in de lidstaat van aankomst.

18 december 2018 • Utrecht

eigen goederen (fictieve ICL) door de leverancier voor de leve-

De btw-wetgeving is voor veel exporteurs een lastig pakket

➋ Vereenvoudiging toerekening vervoer bij ABC-transacties.

met veel onduidelijkheden. Deze compacte training helpt je

De schakel waaraan het vervoer moet worden toegerekend is

de soms complexe btw-vraagstukken op te lossen.

de schakel waarin de ICL tegen het nultarief plaatsvindt. Indien

www.evofenedex.nl/opleidingen/btw

B het vervoer regelt moet het vervoer worden toegerekend aan

globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018

15

Willemijn Gwanmesia

Vragen over het nieuwe Europese btw-stelsel

Op de schop Na 25 jaar gaat het Europees btw-stelsel ingrijpend op de schop. Het nieuwe systeem zal gefaseerd ingevoerd worden tussen 2019 en 2022. evofenedex ontvangt veel vragen over de wijzigingen en gevolgen voor ondernemers.

In dit artikel de acht meest

Willemijn Gwanmesia is Manager opleidingen internationaal

gestelde vragen.

Ontbijtsessie Europees btw-actieplan 11 december 2018 • Zwolle Schuif aan voor deze ontbijtsessie van evofenedex en luister naar uitleg over de wijzigingen in het aankomende nieuwe btw-stelsel. Kijk voor meer informatie op: www.evofenedex.nl/opleidingen/btw.

16

globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018

➊ “Wat is het ‘btw-actieplan’?”

Het btw-actieplan is een pakket van wetgeving met als resultaat

➏ “Wat

verandert er als je goederen opslaat in een

andere lidstaat?”

een ingrijpende wijziging van het huidige Europese btw-stelsel.

Hier kunnen twee opties van toepassing zijn. Bij consign-

De verschillende onderwerpen in dit pakket en de verschillende

ment stock brengt een exporteur al goederen naar een an-

momenten waarop deze wijzigingen worden ingevoerd, maken

dere lidstaat voordat bekend is wie ze gaat afnemen. De

het lastig om te doorgronden wat de impact is voor individuele

ondernemer moet zich dan in de andere lidstaat bij de belas-

bedrijven. De wijzigingen hebben met name betrekking op goe-

tingdienst registreren en zelf aangifte voor een intracom-

deren en niet zozeer diensten. De laatste grote btw-wijzigingen

munautaire levering en verwerving doen. Op de factuur naar

voor diensten zijn al doorgevoerd in 2010.

de klant komt er uiteindelijk lokale btw te staan. Deze methode blijft ongewijzigd.

➋ “Wat gaat er daadwerkelijk veranderen in 2019?”

Er verandert wel iets bij de andere optie, de call of stock. In

De wijzigingen voor 2019 zijn alleen van toepassing op digitale

het geval van call of stock heeft een exporteur al wel een

diensten. Denk hierbij bijvoorbeeld aan gaming of tv-rechten.

klant in een andere lidstaat en slaat deze de goederen bij

De overige wijzigingen zijn doorgeschoven naar 2020.

die klant of daar in de buurt op. Ze zijn echter nog geen eigendom van de klant. De exporteur factureert dus ook

➌ “Waarom komt er eigenlijk een nieuw btw-stelsel?”

pas als de klant de goederen daadwerkelijk afneemt. In het

Enerzijds wil Europa een vereenvoudiging van het systeem,

nieuwe systeem is er een vereenvoudiging mogelijk voor

anderzijds is er de noodzaak om de enorme btw-fraude in de

alle lidstaten.

EU aan te pakken. In algemene zin moet het btw-systeem

De ondernemer hoeft zich in de nieuwe regeling niet meer te

meer toekomstbestendig worden.

registeren in de andere lidstaat en mag de btw heffen alsof de goederen pas bij afname uit de voorraad op dat moment

➍ “Wat is een Certified Taxable Person (CTP)?”

naar de andere lidstaat vervoerd zijn. Op dit moment hebben

In het nieuwe btw-stelsel wil de EU betrouwbare onderne-

enkele lidstaten, zoals Nederland al een vereenvoudiging. In

mers kunnen identificeren. Veel vereenvoudigingsregels zul-

2020 zal dit dus voor alle lidstaten van toepassing zijn.

len alleen van toepassing zijn voor deze gecertificeerde belastingplichtigen. Over de eisen die de EU stelt aan een CTP zijn momenteel een paar zaken bekend:

➐ “Verandert er iets in de bewijsvoering voor transport bij intracommunautaire prestaties?”

a. Geen overtreder van belasting- en douaneregels;

Ja. Exporteurs kunnen net als nu aan de hand van boeken

b. Aantoonbaar controle over relevante processen;

en bescheiden aantonen dat het transport naar een andere

c. De solvabiliteit van de onderneming is voldoende;

lidstaat heeft plaatsgevonden. Daarnaast biedt het nieuwe

Op basis van de huidige voorstellen voor de nieuwe btw-

systeem een bewijsvermoeden als aan bepaalde voorwaar-

regels geldt dat bedrijven die al over een aeo-vergunning

den wordt voldaan. Dit is geen must, maar geeft wel meer

beschikken automatisch CTP zijn voor de belastingdienst. Be-

zekerheid aan ondernemers.

gin oktober 2018 is bekend geworden dat de invoering en exacte uitvoering van de CTP-regeling uitgesteld wordt tot 2022.

➑ “Ik heb gehoord dat je binnen het nieuwe btw-stelsel lokale btw moet afdragen, aan het land waar de

➎ “Hoe kan ik nagaan of mijn afnemer de CTP-status heeft?”

afnemer is gevestigd. Moet ik mij dan ook in die landen registreren?”

Dit kan straks in het VIES–portaal van de Europese Commis-

Nee, dat is niet nodig. In het nieuwe btw-systeem verant-

sie. In de huidige situatie kun je hier al het btw-nummer van

woord je buitenlandse btw aan de Nederlandse fiscus.

bedrijven checken.

globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018

17

Hans Noordzij

Bij Royal IHC is de letter of credit een van de meest gebruikte betalingscondities. Hoe zet de scheepsbouwer dit instrument in?

Letter of Credit

Gerust exporteren De onder exporteurs niet altijd even populaire betalingsconditie Letter of Credit is voor scheepsbouw- en offshorespecialist Royal IHC van vitaal belang. In dit artikel gaat evofenedex gast-docent Hans Noordzij

incompany training op het gebied van Incoterms® en betalingsvoorwaarden.

Daarnaast verzorgt Hans als gastdocent voor evofenedex regelmatig

Hans Noordzij is Payment & Securities Consultant bij Royal IHC in Kinderdijk.

in op het gebruik van LC’s bij zijn werkgever Royal IHC.

18

Royal IHC ontwerpt en bouwt hoogwaardige schepen en ap-

van het te ontvangen LC. Met vertraging, kosten, onzekerheid

paratuur voor de bagger- en offshore-industrie, die zijn klanten

en irritatie tot gevolg. En dat terwijl je met een LC zoveel zaken

in staat stellen om complexe projecten uit te voeren, zoals het

goed kunt regelen voor klant en leverancier! Hieronder vertel ik

verdiepen van vaargeulen, het leggen van kabels op de zeebo-

kort hoe Royal IHC LC-trajecten aanpakt.

dem of de aanleg van windmolenparken op zee. Met ruim drieduizend medewerkers en aanwezigheid op alle continenten

Milestones

kan Royal IHC zijn klanten overal ter wereld ondersteunen met

Als er met een klant overeenstemming wordt bereikt over de

kennis en materieel.

bouw van bijvoorbeeld een nieuwe sleephopperzuiger, zijn de

Waar voor veel bedrijven een Letter of Credit (LC) een noodza-

betalingsvoorwaarden in het contract een heel wezenlijk onder-

kelijk kwaad is waar je niet altijd omheen kunt, is het voor Royal

deel. En gezien de duur van het bouwproces en de waarde van

IHC een van de meest gebruikte betalingscondities en een lo-

de transactie is open account of vooruitbetaling voor één van

gisch verlengstuk van het contract.

beide partijen over het algemeen niet acceptabel.

Niet ongebruikelijk in onze tak van sport is een betaling in ter-

Moeilijk

mijnen, conform de milestones in het contract. Wie wel eens

Het LC heeft binnen veel ondernemingen een reputatie als

een nieuw te bouwen huis heeft gekocht, herinnert zich nog

noodzakelijk kwaad. Als het even kan gebruiken exporteurs het

wel de termijnbetalingen die moesten worden voldaan als er

liever niet. Bij Royal IHC is het daarentegen een van de meest

een nieuwe fase van het bouwproject werd afgerond.

gebruikte betalingscondities en een logisch verlengstuk van het contract. Ons geheim? Op tijd met het LC beginnen en de

Vroeg erbij zijn

touwtjes in handen houden.

Al tijdens de onderhandelingen wordt gedetailleerd naar de be-

Klinkt allemaal vanzelfsprekend zult u zeggen? In mijn praktijk

taalzekerheden gekeken. Afhankelijk van de risico’s en de wen-

als gastdocent voor onder andere evofenedex zie ik toch bij veel

sen van de klant komen hier een of meerdere opties uit. Als

bedrijven dat het proces rondom letters of credit onvoldoende

duidelijk wordt dat de betalingszekerheid uit een LC moet ko-

aandacht krijgt of gewoon niet goed is geregeld. Sales maakt

men, wordt op dat moment intern al beoordeeld wat de sterkte

de afspraken met de klant, Customer Service moet er verder

is van de banken die het LC mogelijk kunnen gaan openen. Zit

uitvoering aan geven. Deze staat helaas vaak voor een voldon-

daar voor Royal IHC geen acceptabele keuze bij, dan wordt

gen feit en heeft geen invloed uit kunnen oefenen op de inhoud

contact gelegd met een aantal banken om de confirmatiemoge-

globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018

Deze twee sleephopperzuigers bouwde Royal IHC onlangs voor het Belgische DEME.

lijkheden te onderzoeken. Met confirmatie verplicht de bank van

transactieniveau met de banken onderhouden. Zij zijn ook de

de verkoper zich tot de overeengekomen betaling zodra er aan

schakel naar o.a. logistieke dienstverleners en Kamer van

de voorwaarden van het LC is voldaan. Hierdoor ben je als ver-

Koophandel als het gaat om de opmaak van de documenten.

koper beschermd tegen het kredietrisico van de bank van jouw afnemer ĂŠn tegen het landenrisico van deze afnemer en zijn

Zekerheid

bank. Je kunt zo in een vroeg stadium sturen op zekerheden.

Door op deze manier de betalingszekerheden nog voor de start van een project serieus aan te pakken is Royal IHC veelal in

De touwtjes in handen

staat, ondanks de complexiteit van de transactie, correcte do-

Als het op de details aankomt, werkt IHC eerst met een draft

cumenten aan te bieden bij de bank en daarmee haar betaling

LC. Bij voorkeur maken we die zelf en geven dan onze voor-

veilig te stellen!

keurscondities aan. Wij bepalen welke documenten onder het LC moeten worden aangeboden en voorkomen zo dat we later in het proces niet aan de LC-voorwaarden kunnen voldoen en onze betaling op het spel komt te staan.

Agenda

Waar bij veel exporttransacties de verkopende partij de grootste promotor van het gebruik van een LC is, is in de scheeps-

Masterclass Letters of Credit

bouw ook de kopende partij gebaat bij deze betalingsoplos-

13 december 2018 in Zwolle

sing. De in het LC op te nemen milestones en uiteindelijke geplande opleverdatum dwingen de verkoper tot een tijdige

Training Letters of Credit in English

oplevering. Immers de kopende partij, bijvoorbeeld een inter-

19 december 2018 in Utrecht

nationale opererende baggeraar, wil vanaf de geplande opleverdatum het schip inzetten op een project en gaat daar ook

Workshop Letters of Credit

contractuele verplichtingen op aan.

22 maart 2019 in Zwolle

IHC werkt met een centraal team op het hoofdkantoor dat is gespecialiseerd in de dagelijkse verwerking van LC’s en bank-

Workshop Letters of Credit en het salescontract

garanties. Stuk voor stuk specialisten die als sparringpartner

13 juni 2019 in Ugchelen

fungeren voor de interne organisatie maar ook de contacten op globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018

19

Willemijn Gwanmesia

Exporteurs en importeurs vrezen massaal vertragingen in goederenstromen komend jaar.

De oorzaak: er zijn te weinig declaranten.

Onderzoek Declarant 2018

Dringend gezocht: declaranten!

Bijna de helft van de in Nederland gevestigde importerende en exporterende bedrijven voorziet vertragingen in goederenstromen door een toename van het aantal douane-aangiftes en een tekort aan declaranten, de douane-specialisten bij bedrijven. Vooral de brexit zal een grote impact hebben. Dat blijkt uit het 'Onderzoek

Willemijn Gwanmesia is manager Opleidingen internationaal

Declarant 2018' dat evofenedex dit najaar hield.

Zestig procent van de ondervraagde declaranten relateert de

ningen en registraties aanvragen bij de Douane en haast maken

brexit aan de verwachte toename in import- en exportaangiftes.

met het opleiden van personeel tot declarant, is de deadline wel-

Ook een toename van het aantal klanten en meer aangiftes voor

licht nog haalbaar. evofenedex start binnenkort met het UWV

bestaande klanten zullen bijdragen aan de groei van het totaal

twee pilots om werkzoekenden te matchen met bedrijven en op

aantal douane-aangiftes. Tegelijkertijd verwacht bijna de helft van

te leiden tot declarant. Bedrijven die de afhandeling van de doua-

de bedrijven een tekort aan goed opgeleide declaranten.

neformaliteiten liever uitbesteden, moeten zo snel mogelijk op zoek naar een dienstverlener. Wellicht kunnen er nu nog afspra-

Onvoorbereid zijn op de brexit. Opvallend daarbij is dat de gevolgen van de

AEO-status

brexit voor de Nederlandse economie door de declaranten nega-

Circa een derde van de handels- en productiebedrijven (verladers)

tiever worden ingeschat dan de gevolgen voor de eigen onderne-

doet de douane-aangiftes volledig zelf en ongeveer twee derde

ming. Een op de vijf declaranten verwacht dat de brexit positieve

besteedt dit (deels) uit. Bedrijven die deelnemen aan het internati-

gevolgen heeft voor het bedrijf. Dit zijn met name de expediteurs

onale handelsverkeer kunnen bij de Douane de AEO-status aan-

en logistiek dienstverleners. Verladers zijn veel negatiever over de

vragen (Authorised Economic Operator). Met een AEO-status

gevolgen van de brexit voor hun bedrijf.

verlopen douaneprocedures eenvoudiger en sneller.

Pilots met UWV “Ook 35.000 bedrijven die nu geen enkele bemoeienis met de Douane hebben, moeten na de brexit douaneformaliteiten gaan vervullen”, waarschuwt Bart-Jan Koopman, directeur evofene-

Download het onderzoeksrapport

dex. “In beginsel kunnen bedrijven dit zelf regelen en het is ver-

Geïnteresseerd in het declarantenonderzoek?

standig dit nu al te organiseren. Wie afwacht tot duidelijkheid is

Download het rapport kosteloos op:

welk brexit-scenario er uiteindelijk uit de bus komt, heeft mogelijk niet meer voldoende tijd. Als bedrijven snel de benodigde vergun-

20

ken worden gemaakt over afname van diensten”, aldus Bart Jan.

Slechts 21 procent van de bedrijven vindt dat zij goed voorbereid

globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018

www.evofenedex.nl/onderzoek-declarant-2018

Loes Klappe-Linsen

Nederlandse ondernemers maken nog te weinig gebruik van de handelsverdragen die de EU afsluit. Globe heeft tien interessante verdragen geselecteerd.

Tien verdragen om in de gaten te houden

Bekend maakt bemind De Europese Unie onderhandelt voortdurend met andere landen om de handel eenvoudiger te maken. Op dit moment zijn er zo’n 130 handelsakkoorden gereed of in onderhandeling. Daar zitten vrij bekende verdragen tussen, zoals het verdrag met Canada (CETA), maar ook verdragen die minder vaak de media haalden, zoals het akkoord met Zuid-Korea uit 2016.

De akkoorden zijn er in verschillende soorten en maten. Vaak

Voor een belangrijk deel kan dat komen doordat Rotterdam als

wordt ingezet op het opheffen of verlagen van douanetarieven.

doorvoerhaven fungeert. Wil een exportproduct voor een pre-

Ook worden afspraken gemaakt over vermindering van techni-

ferentieel tarief in aanmerking komen, moet er voldoende waar-

sche handelsbelemmeringen, regelgeving en toegang tot

de in de EU zijn toegevoegd. Bij doorvoer van niet-EU-goede-

buitenlandse overheidsopdrachten.

ren is dat niet het geval.

Loes Klappe-Linsen is beleidsadviseur bij evofenedex.

Ook de complexiteit van oorsprongsregels, de gevolgen van Bekendheid

foutieve toepassing van deze regels en het soms geringe ver-

Uit een recent rapport van het onderzoeksbureau Ecorys blijkt

schil tussen het preferentiële tarief en het normale tarief kunnen

dat de meeste importeurs en exporteurs in Nederland op zich

meespelen bij het lage percentage.

wel op de hoogte zijn van de handelsakkoorden die voor hen

Preferentiële tarieven zijn niet het enige onderdeel van een vrij-

relevant zijn. Het speelt alleen zelden een rol bij het besluit om

handelsakkoord, maar de voordelen van andere onderdelen,

wel of niet met een bepaalde markt zaken te doen. Pas als de

bijvoorbeeld wederzijds erkende keuringsprocedures, worden

beslissing is gevallen, gaat de gemiddelde onderneming on-

door bedrijven nauwelijks genoemd. Dat kan komen doordat

derzoek doen naar onderwerpen als preferentiële tarieven of

ze de voordelen niet kennen maar het kan ook zijn dat die on-

vergunningsprocedures.

derdelen handelsbarrières in de beleving van ondernemers niet

Zo’n 15 tot 20% van de ondernemingen weet helaas niet welke

wezenlijk verlagen.

akkoorden er van kracht zijn.

Interessante verdragen Gebruik

Een van de aanbevelingen die Ecorys doet aan de Nederlandse

Al met al is er nog een flinke verbetering mogelijk wat betreft de

overheid is om informatie over handelsverdragen eenvoudiger

bekendheid van de akkoorden onder Nederlandse onderne-

en toegankelijker te maken. Globe draagt daar graag aan bij

mers, zodat zij er ook meer gebruik van gaan maken. Sommige

met de kaart op de volgende pagina, waar je tien interessante

aspecten, zoals het gebruik van preferentiële tarieven, zijn goed

handelsverdragen terugvindt.

te meten. Volgens het onderzoek blijken ondernemers bij import

Een compleet overzicht van alle handelsverdragen is te vinden op:

veel vaker van preferentiële tarieven gebruik van te maken dan bij export.

http://ec.europa.eu/trade/policy/countries-and-regions/ negotiations-and-agreements

globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018

21

10 interessante handelsverdragen om in de gaten te houden

Verenigd Koninkrijk Op 29 maart 2019 verlaat het VK de EU. Momenteel is er een conceptversie van het terugtrekkingsakkoord gereed, waarin richting wordt gegeven aan de nieuwe handelsrelatie. Over een vrijhandelsakkoord kan pas worden onderhandeld als het VK geen EU-lid meer is, dus vanaf 30 maart 2019.

Mexico Naar verwachting is in de eerste helft van 2019 de modernisering van het bestaande akkoord gereed. Het vernieuwde akkoord voorziet in 98% liberalisering van de handel in goederen en het wegnemen van niet-tarifaire handelsbelemmeringen. Voor Nederland is met name de tariefliberalisering voor landbouwproducten van belang.

Chili De Europese Commissie en Chili onderhandelen over een modernisering van het handelsgedeelte van het associatie-

Mercosur-landen;

akkoord uit 2005. De onderhandelingen lopen voorspoedig

ArgentiniĂŤ, BraziliĂŤ, Paraguay,

en de verwachting is dat partijen volgend jaar een akkoord

Uruguay en Venezuela

bereiken.

De onderhandelingen duren al 18 jaar. Hoewel er in 2018 drie onderhandelingsrondes

zijn

geweest

waarin voortgang is geboekt, is het helaas niet gelukt tot een akkoord te komen voor de Braziliaanse verkiezingen in oktober 2018. De onderhandelingen zijn voorlopig uitgesteld.

22

globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018

Japan Op 17 juli jl. is het EU – Japan handelsakkoord ondertekend. Het zal in werking treden na goedkeuring door het Europees Parlement en het Japanse Lagerhuis en Hogerhuis. De EU en Japan kennen een vergelijkbaar niveau van bescherming van persoonsgegevens en privacy. Een inmiddels gestarte procedure moet de grootste ruimte ter wereld voor vrij verkeer van data mogelijk maken.

China Onderhandelingen over een handelsakkoord met China liggen al sinds 2011 stil.

Wel onderhandelt de Europese Commissie druk over een investeringsakkoord, met als insteek het verzekeren van markttoegang, transparantie, het vastleggen van duurzaamheidsafspraken en het beschermen Vietnam

van investeringen.

Het vrijhandelsakkoord EU-Vietnam bevindt zich in de afrondende fase en wordt mogelijk voor mei 2019 al ondertekend.

Met het verdrag verdwijnen nagenoeg alle douanerechten tussen beide gebieden. Daarnaast worden ook technische Singapore

handelsbelemmeringen sterk verminderd

Op 18 oktober jl. hebben de EU en Singapore een vrijhandelsver-

en kunnen EU bedrijven voortaan in-

drag ondertekend én een overeenkomst om wederzijdse investe-

schrijven op overheidsopdrachten in

ringen te beschermen. Met het vrijhandelsverdrag worden nage-

Vietnam. Er zal ook een investeringsbe-

noeg alle douanetarieven opgeheven. Het Europees Parlement

schermingsovereenkomst volgen.

en de nationale parlementen van de EU-lidstaten moeten het investeringsakkoord eerst nog goedkeuren.

Indonesië Een akkoord met Indonesië komt steeds dichterbij. In de laatste onderhandelingsronde is voortgang geboekt op het gebied van handel in diensten en handel en duurzame

Australië en Nieuw-Zeeland

ontwikkeling.

De Europese Raad van Ministers heeft op 22 mei 2018 het onderhandelingsmandaat van de Europese Commissie vastgesteld.

De onderhandelingen met Australië en Nieuw-Zeeland zijn in juli jl. gestart en momenteel in volle gang.

Wist je dat je handelsbelemmeringen kunt melden bij handelsbelemmeringen@minbuza.nl en/of bij evofenedex ledenservice-io@evofenedex.nl?

globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018

23

Loes Janson

De EU maakt het stelsel van uitvoervergunningen wat soepeler, maar de administratieve verplichtingen worden zwaarder.

Serie exportcontrole (5)

Vergunning voor uitvoer In eerdere artikelen beschreef ik de veranderingen die worden verwacht bij het ingaan van de herziene dual-use-verordening. Deze veranderingen vinden voornamelijk plaats op het gebied van technologie, cybersurveillance, het interne compliance programma (ICP) en de vangnetclausule. In dit laatste artikel van deze serie over exportcontrole beschrijf ik de

Compliance & FEC bij Philip Sidney.

Loes Janson is consultant Trade

aanpassingen op het gebied van uitvoervergunningen.

24

In het voorstel tot herziening van de du-

vastgestelde producten en bestemmingen,

al-use-verordening komt duidelijk naar voren

met een standaardset gebruiksvoorwaarden

dat de vangnetclausule (catch-all) binnen het

en -eisen. Exporteurs dienen alvorens gebruik

exportproces, met name op het gebied van

te maken van een algemene vergunning, toe-

mensenrechten, het internationaal humanitair

gelaten te worden als geregistreerde expor-

recht en cybersurveillance, een grote rol speelt.

teur voor die vergunning.

Een van de gevolgen hiervan is dat rapportage

Globale en individuele uitvoervergunningen

een behoorlijk zware verplichting wordt voor

worden op aanvraag afgegeven aan specifie-

alle exporteurs die gebruik maken van de alge-

ke exporteurs door de nationale autoriteit op

mene uitvoervergunningen van de Europese

het gebied van exportcontroles. Waar een in-

Unie. Daar staat tegenover dat het exporteren

dividuele uitvoervergunning geldig is voor één

van bepaalde dual-use goederen eenvoudiger

transactie, met één ontvanger voor één con-

wordt, iets waar naar verwachting vooral het

tract, kan een globale uitvoervergunning gel-

exporterende mkb van zal profiteren.

dig zijn voor meerdere transacties en meerdere, niet nader gespecificeerde, ontvangers in

Soorten uitvoervergunningen

verschillende landen. De autoriteit bekijkt voor

Er zijn drie soorten uitvoervergunningen be-

een globale vergunning niet iedere afzonderlij-

schikbaar, namelijk algemene, individuele en

ke exportactiviteit en biedt daarom de nodige

globale vergunningen. Een algemene uitvoer-

vrijheid en flexibiliteit. Dit gaat gepaard met

vergunning wordt beschikbaar gesteld door

een grote verantwoordelijkheid voor de ex-

de Europese Unie (‘algemene uniale vergun-

porteur om er voor te zorgen dat alle export-

ning’) of door een individuele lidstaat. Deze

transacties aan de regels en vergunningvoor-

vergunning geldt voor door de regelgeving

waarden voldoen.

globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018

“ Het exporteren van bepaalde dual-use goederen wordt straks eenvoudiger.”

Serie exportcontrole en dual-use 1. Introductie (globe 433); 2. Humanitair recht en de ‘catch-all’ (globe 434); 3. Cyber security en technologie-overdracht (globe 435); 4. Het interne complianceprogramma (globe 436); 5. Veranderingen in uitvoervergunningen.

cybersurveillance-apparatuur, zoals die zal worden beschreven op de ‘dual-use-lijst’ in bijlage I, deel B. Verder wordt voor alle uniale vergunningen een jaarlijkse rapportageplicht ingesteld, wat betekent dat de exporteur goed zal moeten bijhouden welke transacties zijn verricht met behulp van welke uniale vergunning. Tot slot wordt Kroatië, dat in 2013 toetrad als lid van de Europese Unie, verwijderd uit de lijst van landen die worden gezien als exportland en wordt IJsland verplaatst naar vergunning EU001, wat de export van veel dual-use-goederen naar dit land aanzienlijk vergemakkelijkt (onder EU001 is alleen bij de eerste levering is nog melding noodzakelijk).

Nieuwe vergunningseisen

gen deel B van bijlage I, de ‘dual-use-lijst’;

Met het voorstel tot herziening van de du-

• Wanneer de transactie binnen het bredere

al-use-verordening zullen er meer situaties

afwegingskader valt met betrekking tot men-

gunningen toegevoegd, te weten:

worden beschreven waarvoor een vergunning

senrechten (International Humanitair Recht,

EU007 – voor zendingen met een waarde on-

nodig is. Vergunningen kunnen nodig zijn voor

IHR), de veiligheidssituatie in het land van

der de €5.000,- voor bepaalde producten;

uitvoer, maar ook voor tussenhandel, transit,

bestemming en behoud van regionale vrede,

EU008 – voor bedrijfsinterne overdracht van

doorvoer en technische assistentie op het ge-

veiligheid en stabiliteit.

programmatuur en technologie;

bied van dual-use-goederen. Een nieuwe ex-

Ook worden er nieuwe algemene uniale ver-

EU009 – voor bepaalde ‘versleutelingspro-

pliciet beschreven eis voor het verkrijgen van

Voor exporteurs is het daarom van belang om

ducten’ in categorie 5 van de dual-use-lijst;

globale uitvoervergunningen zal het imple-

alle activiteiten tegen het licht te houden en te

EU010 – voor bepaalde frequentie-omzetters

menteren van een Intern Compliance Pro-

beoordelen of er situaties zullen ontstaan die

en gerelateerde software en technologie.

gramma (ICP) zijn.

onder een nieuwe vergunningplicht gaan val-

Onder de nieuwe verordening kan in bepaalde

len. Zo is er nog tijd om in te grijpen en kun-

Deze nieuwe vergunningen zullen de flexibili-

situaties een vergunning vereist zijn waar dat

nen vertragingen worden voorkomen.

teit bij de export van dual-use-goederen, ze-

voorheen niet zo was. Zulke situaties zijn on-

ker voor het mkb, aanzienlijk verhogen. TeAlgemene uniale uitvoervergunningen

genover deze flexibiliteit staat dan wel de

In de algemene uniale vergunningen vinden

administratieve last van de jaarlijkse rapporta-

veel aanpassingen plaats. Er komen nieuwe

geplicht. Voor exporteurs is het daarom ver-

eisen maar ook nieuwe mogelijkheden. Deze

standig om zulke verplichtingen op te nemen

vergunningen zullen worden gepubliceerd in

in de processen binnen de organisatie, bij-

bijlage II van de dual-use-verordening. Alle

voorbeeld door middel van het ICP, en daar-

•B ij activiteiten met betrekking tot cybersur-

reeds bestaande uniale vergunningen zullen

mee een sterke grip op export- en sanctie-

veillance producten op een nieuw toe te voe-

niet geldig zijn voor de toe te voegen groep

controle te houden.

der andere: • Bij tussenhandel via dochtermaatschappijen in het buitenland; • Bij technische ondersteuning, wanneer dit valt onder nieuwe catch-all;

globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018

25

Ulrich Lison

Grote exporteurs hebben hun douaneprocessen vaak vergaand geautomatiseerd. Het succes van dergelijke systemen valt of staat echter met de kwaliteit van de data.

Masterdata in internationale handel

Niet sexy, wel noodzakelijk Masterdata-management krijgt vaak geen prioriteit binnen bedrijven. Dat is een gemiste kans. Voor bedrijven die hun operatie willen digitaliseren, is het onontbeerlijk om de basale data die de grondslag voor allerlei processen vormen

productstrategie in internationale handel.

bestuur bij AEB en verantwoordelijk voor

Dr. Ulrich Lison is lid van de raad van

digitaal voorhanden te hebben. Zeker in de internationale handel en logistiek.

26

Een ambitieuze IT-manager scoort binnen zijn of haar bedrijf

licht dat niet meer dan 15 procent denkt goed bezig te zijn met

punten met een succesvolle ERP-implementatie, met digitali-

masterdata-management, terwijl 60 procent hun eigen presta-

sering van processen in een cruciaal deel van de organisatie of

ties op dit vlak hooguit middelmatig noemen.

met een soepele, wereldwijde uitrol van logistieke software. Het inrichten van een systeem voor het beheer van masterdata is

Exportcontroles en digitale transformatie

hoogstwaarschijnlijk geen activiteit die leidt tot meer aanzien en

Wat is de beste aanpak om doelstellingen op het terrein van

waardering binnen de organisatie.

masterdata-management te realiseren? Allereerst bewustwor-

Dat is jammer. Masterdata-management is immers niet alleen

ding. Dat lijkt voor de hand liggend – en dat is het ook. Zonder

een uiterst complexe activiteit, het levert ook belangrijke toege-

een besef van de wettelijke consequenties en de economische

voegde waarde op voor het bedrijf. Consistente masterdata

nadelen als gevolg van gebrekkig masterdata management is

vormen een noodzakelijke voorwaarde voor digitalisering van

het onmogelijk om de juiste processen te implementeren.

de hele operatie inclusief de nieuwe generatie applicaties voor

De laatste jaren is een groeiend bewustzijn ontstaan als het

logistiek en internationale handel, het ‘Internet of Things’ en

gaat om het belang van masterdata voor internationale handel.

andere digitale technologieën.

De ontwikkelingen rondom exportcontroles en digitale transfor-

“Digitale transformatie zonder data van hoge kwaliteit is ge-

matie hebben ongetwijfeld daaraan bijgedragen. De juridische

doemd te mislukken.” Dat is het harde oordeel van het Duitse

consequenties van niet- of verkeerd geclassificeerde goederen

marktonderzoeks- en adviesbureau Lünendonk in het rapport

kunnen groot zijn.

‘Revival of masterdata’. Een onderzoek van Lünendonk onder

Bovendien: de aanhoudende trend naar digitaal beheer van

155 bedrijven in de industrie en handel bracht in 2016 aan het

douane- en internationale handelsprocessen vereist dat data

globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018

breed en centraal toegankelijk zijn. Datzelfde geldt voor de in-

centraal toegang te verschaffen tot data met de juiste kwaliteit

tegratie van interne systemen zoals die voor internationale han-

en de juiste scope.

del en logistiek en de integratie met externe systemen van lo-

Neem bijvoorbeeld exportmanagement. Bedrijven met een

gistieke dienstverleners en andere partners. Handmatig

groter aantal exportzendingen streven doorgaans naar een ho-

invoeren van data in elk systeem is niet meer van deze tijd,

gere automatiseringsgraad. De enige manier om dat te realise-

maar gebeurt nog vaak.

ren is door automatische aanvulling van exportzendingen met

De digitale transformatie leidt tot een toenemende integratie

de juiste masterdata in aanvulling op de logistieke data. Als de

van processen. Daardoor wordt het steeds belangrijker om

kwaliteit van de data goed is, kan het aangifteproces volledig globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018

27

automatisch worden afgehandeld. Dat leidt tot significant bete-

het belangrijk is om adequate processen voor de invoering en

re prestaties en hogere efficiëntie.

goedkeuring van masterdata te hebben – processen waarbij uiteenlopende mensen binnen de organisatie een rol vervullen. Al-

Cruciale masterdata

leen als al deze data correct, compleet en consistent is, kan ze

Maar welke data zijn belangrijk voor internationale handel?

Hieronder volgt een selectie van belangrijke masterdata: • Adresgegevens van klanten, leveranciers, dienstverleners, etc.; • Materialen en producten, inclusief productomschrijvingen;

“ De reikwijdte en complexiteit van masterdata-management is enorm.”

• Classificatiegegevens van producten (goederencodes, etc.); • Classificatie (van exportcontrol-nummers);

worden gebruikt om transacties en rapportages te ondersteunen.

• Oorsprong (preferentieel en niet-preferentieel);

Om bijvoorbeeld een klantorder in te voeren, een douaneaangifte

• Gecodeerde documenten;

op te stellen of handelsstatistieken te verstrekken aan Intrastat.

• Gewichtsgegevens;

Een belangrijke organisatorische vraag is of de data in een meer

• Wettelijke basis / voorwaarden (autorisaties, verboden, res-

gecentraliseerd model bij de douaneafdeling moeten worden

tricties, etc.);

beheerd of in een meer decentraal model, bijvoorbeeld door het

• EORI-/douanenummers.

productmanagementteam. Twee factoren zijn hierbij van belang.

Alleen al deze incomplete lijst laat de reikwijdte en daarmee de

Grotere complexiteit = meer decentraal

complexiteit van masterdata-management zien. Dat is waarom

Als het gaat om technologisch geavanceerde producten (denk aan complexe chemische samenstellingen) is classificatie vaak in handen van het productmanagementteam. Voor onderdelen die extern zijn geproduceerd, is de input van leveranciers erg welkom en

Wat is masterdata-management?

noodzakelijk. In deze situaties neemt de douaneafdeling vaak de

Professor Helmut Beckmann van Heilbronn University of Ap-

algemene verantwoordelijkheid voor de processen, onder meer

plied Sciences, auteur van de ‘Encyclopedia of Information

door extra maatregelen te treffen die de kwaliteit moeten waarbor-

Systems’, definieert masterdata-management als ‘alle strate-

gen. Maar de operationele verantwoordelijkheid ligt dan elders.

gische, organisatorische, methodologische en technologische activiteiten die betrekking hebben op de masterdata van

Groter bedrijf = meer centraal

een bedrijf’. Het doel is te waarborgen dat de masterdata

Grote bedrijven beheren hun masterdata voor internationale

consistent, compleet, actueel, correct en van hoge kwaliteit

handel doorgaans centraal. Deze vorm van centralisatie is vaak

zijn, zodat ze kunnen worden gebruikt om bedrijfsprocessen

ook dominant bij divisies van multinationals, die vaak een sha-

te ondersteunen.

red service center hebben voor het opzetten en beheren van

Dr. Beckmann maakt onderscheid tussen masterdata en

masterdata.

transactiedata. Masterdata zijn de cruciale data van een be-

De uitdagingen op dit vlak moeten niet worden onderschat,

drijf die gedurende een bepaalde periode onaangetast blijven.

aangezien sommige masterdata specifieke kennis van de wet-

“Een bedrijf kan onmogelijk zijn diensten optimaliseren als de

telijke context in een bepaald rechtsgebied vereisen. Volledig

masterdata inconsistent, incompleet, incorrect verouderd of

identieke artikelen kunnen onder de EU-TARIC-index anders

simpelweg niet beschikbaar zijn.”

worden geclassificeerd dan volgens de Zwitserse index. Om een en ander nog complexer te maken: verschillende lidstaten

28

globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018

van de EU hanteren soms verschillende interpretaties. Bindende tariefinlichtingen (BTI) kunnen dan uitkomst bieden.

Tips voor beheer van masterdata

IT creëert problemen

➊ Leg veranderingen vast

Een grote uitdaging in masterdata-management is de nood-

Dat klinkt logisch, maar in de praktijk wordt dit maar al te vaak

zaak voor consistentie. Consistentie betekent onder meer dat

vergeten. Als je tijdens het classificeren van producten bij-

dezelfde achtcijferige goederencode wordt gebruikt in export-

voorbeeld ontdekt dat een vergelijkbaar product in het verle-

aangiftes, in Instrastat-rapportages en in facturen.

den verkeerd geclassificeerd is, dien je eerst vast te leggen

Het probleem begint met het feit dat veel ERP-systemen in een

welke gebruiker op welk moment de incorrecte data heeft

beperkte dataset voor internationale handel voorzien. Sommi-

ingevoerd. IT-systemen leggen deze informatie doorgaans

ge systemen ondersteunen alleen achtcijferige goederenco-

vast in logbestanden. Vervolgens dien je ook elk nieuw ge-

des, niet de elfcijferige varianten die internationaal worden ge-

bruik van de verouderde of onjuiste classificatie te registreren.

bruikt. Een ander voorbeeld: de meeste ERP-systemen beschikken over slechts één veld voor de oorsprong. Wie zo-

➋ Gebruik tools bij de veranderingen aan het eind van het jaar

wel de preferentiële als niet-preferentiële oorsprong wil invullen,

Veel herclassificatie s vinden plaats bij de start van een nieuw

heeft dan een probleem.

jaar, vooral bij de vijfjaarlijkse veranderingen in het Harmoni-

De oplossing voor deze IT-beperkingen bestaat doorgaans uit

zed System (HS). Op dergelijke momenten stellen contentle-

één van de twee volgende aanpakken. De eerste is het

veranciers vaak correlatietabellen ter beschikking. Daarmee

ERP-systeem uitbreiden om over de juiste functionaliteit te be-

kan de gebruiker automatisch alle producten updaten waarbij

schikken. Dat vereist een bepaalde tijdsinvestering en brengt

de oude goederencodes simpelweg zijn vervangen door een

kosten met zich mee, terwijl er geen garantie is dat het maat-

nieuwe (1:1-relatie). Correlatietabellen zijn ook te gebruiken

werk ook na een upgrade nog goed werkt.

voor automatische updates als meerdere goederencodes

De andere aanpak bestaat uit synchronisatie van masterdata

worden samengebracht onder één nieuwe goederencode

tussen verschillende systemen. Dat betekent dat masterdata

(n:1-relatie). Als echter één goederencode wordt opgesplitst

vanuit het centrale ERP-systeem automatisch worden doorge-

in meerdere nieuwe goederencodes (1:n-relatie), dient de ge-

zet naar specifieke applicaties voor bijvoorbeeld douanema-

bruiker te beslissen welke code van toepassing is. Deze keu-

nagement. In de douane-applicatie wordt dan alleen de doua-

zes moeten uiteraard ook worden vastgelegd.

negerelateerde data gebruikt die nodig is voor een aangifte.

➌ Werk samen bij masterdata-management Automatisering als redding

Als bedrijven steeds meer digitaal met elkaar worden verbon-

Voorzichtigheid is geboden bij het invoeren van masterdata,

den, groeit de behoefte om bepaalde masterdata met exter-

vooral als het gaat om classificatiegegevens van producten. De

ne partners te delen. Dat gebeurt meestal omwille van de ef-

complexiteit kan enorm variëren. De meeste bedrijven hebben

ficiëntie, maar soms ook vanwege aansprakelijkheid. Neem

een vast bestand van basismaterialen en eindproducten, maar

als voorbeeld een bedrijf dat een dienstverlener inschakelt om

die moeten doorlopend ge-herclassificeerd worden, bijvoor-

artikelen in te klaren. Vanaf een bepaald aantal aangiftes kan

beeld als veranderingen in het inkoopproces worden doorge-

het zinvol zijn om masterdata (productclassificatiegegevens,

voerd. Moderne algoritmes kunnen helpen door goede sugges-

etc.) te delen met de dienstverlener, zodat hij die kan gebrui-

ties op basis van voorgaande productclassificaties te geven.

ken bij de inklaring.

Dat heet machine learning. Dat maakt het mogelijk om eenvoudige classificaties te automatiseren, zodat uw medewerkers zich kunnen concentreren op de complexe classificaties. globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018

29

in Londen. Collega Matthijs Houët is handelsattaché.

economische afdeling van de Nederlandse ambassade

Marjolein Bouwers is chief representative op de

Marjolein Bouwers en Matthijs Houët

North Sea Neighbours Koning Willem-Alexander en koningin Máxima brachten in oktober een tweedaags staatsbezoek aan het Verenigd Koninkrijk (VK). Hieruit bleek hoe nauw de banden tussen beide landen zijn, zeker ook economisch. Door de aankomende brexit gaan er dingen veranderen voor het Nederlands bedrijfsleven, maar de al eeuwenoude handelsrelatie zal zeker blijven bestaan. De koning omschreef het tijdens het staatsbezoek als volgt: “However high the waves may rise, the United Kingdom will remain an important partner. For the European Union.

And for us as your North Sea neighbour. So Brexit does not mean farewell.”

Wat heeft het eiland met de krijtrotsen en de stiff upper lip ondernemend Nederland te bieden?

Waar liggen de kansen en waar moeten ondernemers rekening mee houden?

30

globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018

Brexit betekent geen vaarwel, vindt ook de Nederlandse ambassade in Londen. Een overzicht van kansen en ontwikkelingen in het Verenigd Koninkrijk.

Uitstekende handelsbetrekkingen

Er wordt veel geïnvesteerd in innovaties om

Het VK kent een open, sterk ontwikkelde en

de Britse automotive-industrie te modernise-

marktgeoriënteerde economie. Het is de vijfde

ren, zoals nieuwe batterijtechnologie en elek-

economie in de wereld en de tweede in de EU.

trisch vervoer. Nederland ligt op het gebied

Daarnaast is het met ruim 66 miljoen inwoners

van bijvoorbeeld laadinfrastructuur enkele ja-

een van de grootste consumentenmarkten in

ren voor op het VK. Nederlandse bedrijven als

Europa en zeer georiënteerd op import. De

NewMotion, Alfen en Allego zijn al erg actief

dienstensector, die tot de grootste ter wereld

op de Britse markt. De ambassade heeft in

behoort, is goed voor ruim 80 procent van het

het VK en in Nederland Brits-Nederlandse se-

bruto binnenlands product. De financiële sec-

minars georganiseerd om de kennis en exper-

tor, verantwoordelijk voor 6,5 procent van de

tise op het gebied van Connected & Autono-

Britse economie, speelt hierin een grote rol.

mous Vehicles (CAV) te delen.

Het VK is al jarenlang een van de belangrijkste handelspartners van Nederland. In 2017 im-

Windenergie

porteerde Nederland voor een totaalwaarde

Met 36 procent van het totale geïnstalleerde

van 44 miljard euro uit het VK, waarvan 23

vermogen in de wereld is het VK leidend op

miljard euro aan goederen en 21 miljard euro

het gebied van windenergie op zee. Er bevin-

aan diensten. De totaalwaarde van de Neder-

den zich 31 operationele windparken op zee

landse export naar het land bedroeg 57,5 mil-

en er zijn er nog eens 8 in aanbouw. Neder-

jard euro, waarvan 43 miljard euro aan goederen en 14,5 miljard euro aan diensten. De export naar het VK is belangrijk voor Nederland. Ruim 3 procent van het Nederlandse bruto binnenlands product is het resultaat van de export naar het VK. Daarnaast levert de handel met het VK Nederland zo’n 218.000 voltijdbanen op.

“ Meer dan 30 procent van alle geïmporteerde groenten in het VK komt uit Nederland.”

Kansrijke sectoren Voor het VK is Nederland een van de belangrijkste leveranciers van agri-foodproducten.

landse bedrijven zijn zeer actief in deze sector

Zo komt meer dan 30 procent van alle geïm-

in het VK en blinken vooral uit in (bodem)on-

porteerde groenten uit Nederland. Met een

derzoek, installatie van windturbines, funde-

waarde van meer dan 8,5 miljard euro in 2017

ringen, onderhoud en ontwerp en bouw van

is het VK de derde grootste exportbestem-

schepen en havens. Het Britse ministerie van

ming van Nederlandse agrarische producten.

Energie kondigde in juli een nieuwe biedings-

De categorieën sierteelt, vlees en verse

ronde voor offshore windparken aan, waarin

groenten en fruit droegen daaraan elk voor

bedrijven kunnen meedingen naar projecten

meer dan een miljard euro bij. Het VK is een

ter waarde van 557 miljoen pond. Dit biedt

grote en dynamische markt, en dat biedt ook

ook grote toekomstige commerciële kansen

kansen voor innovatieve en nicheproducten.

voor Nederlandse bedrijven.

De Britse regering investeert gericht in nieuwe technologie, kennis en vaardigheden, om een

Startups

voorhoederol te kunnen spelen in de mondia-

Londen is na Silicon Valley en New York het

le transitie naar een hoogefficiënte en klimaat-

grootste ‘ecosysteem’ van techbedrijven in

bestendige landbouw. Nederlandse kennis en

de wereld. De Londense techsector groeit 2,5

innovaties zoals in de (glas)tuinbouw en vee-

keer sneller dan de Britse economie als ge-

teelt passen hier uitstekend bij.

heel. Het Britse overheidsbeleid is gericht op

globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018

31

het ondersteunen van startende onderne-

onderzoeken en met potentiële klanten en part-

is bijvoorbeeld een van de grootste private fi-

mers. Van dit gunstige klimaat profiteren Ne-

ners te praten en het bedrijf Wizenoze gebruikte

nanciers van LSH-innovatie en -wetenschap

derlandse scale-ups, die ondertussen geves-

de residentie voor een diner over een toekom-

ter wereld. In 2017 investeerde het fonds

tigde namen zijn in het VK, zoals Adyen,

stig kindvriendelijk internet.

meer dan één miljard pond (1,15 miljard euro).

alleen scale-ups weten de weg naar het VK te

Life sciences & (e)Health

Innovatie

vinden. Veel startups willen hun internationale

Het VK en Nederland kennen vergelijkbare uit-

Nederland en het VK staan respectievelijk

groei in het VK beginnen.

dagingen op het gebied van Life Sciences en

nummer twee en nummer vier op de Global

De ambassade van Nederland in het VK helpt

Health (LSH), met name op de thema’s

Innovation Index. Innovatie speelde dan ook

Nederlandse startups hier graag bij. Zo heeft de

e-health en medtech, drugdiscovery/pharma,

een prominente rol tijdens het staatsbezoek.

ambassade een groot Mentoren Netwerk opge-

oncologie en regenerative medicine. Boven-

Onder het thema ‘Co-creating pioneering so-

bouwd van Nederlanders in de Engelse tech-

dien staat het VK open voor nieuwe relaties en

lutions’ toonden Nederlandse en Britse bedrij-

sector die altijd bereid zijn om met nieuwkomers

contacten. Het VK wil de meest prominente

ven het koningspaar oplossingen voor maat-

te praten. Daarnaast is er een hub opgezet,

wereldwijde hub worden voor medische inno-

schappelijke uitdagingen als kunstmatige

waar ondernemers terecht kunnen om te wer-

vatie en biomedisch en klinisch onderzoek.

intelligentie en data-analyse, schone groei,

ken of om potentiële zakenpartners te ontvan-

Door nu te investeren, kunnen Nederlandse

mobiliteit en vergrijzing.

gen. De ambassade organiseert of faciliteert

ondernemers en kennisinstellingen samen

Denk bij innovatie niet alleen aan de relatief

ook graag en met regelmaat evenementen voor

met partners in het VK profiteren van de ge-

nieuwe sectoren. Ook bij gevestigde sectoren,

startups. Samen met De Tovertafel, een bedrijf

plande omvangrijke investeringen in LSH-in-

zoals de bouw en watermanagement maken

dat interactieve digitale tafels levert voor de ge-

novatie en de Britse gezondheidszorg, NHS.

innovatieve oplossingen het verschil. Zo schie-

zondheidszorg, organiseerde de ambassade

Door reorganisaties binnen de NHS en het

ten torens van een Brabantse producent van

bijvoorbeeld een evenement op het gebied van

groeiende marktaandeel van commerciële

prefabbeton als paddenstoelen uit de grond in

dementie; met Stucomm, techpartner voor on-

zorgaanbieders ontstaat steeds meer ruimte

derwijsinstellingen, kwam een evenement over

voor buitenlandse aanbieders en innovatieve

psychische problemen onder studenten tot

producten. Daarnaast heeft het VK een sterke

stand; een tweedaags EdTech-bootcamp bood

positie op het gebied van private investerin-

zeven startups de mogelijkheid om de markt te

gen binnen LSH-innovatie. De Wellcome Trust

Booking.com, WeTransfer en Bloomo. Niet

“ Nederland en het VK staan tweede en vierde in de Global Innovation Index.” de Londense wijk Canary Wharf en wordt het concept van de Zandmotor voor het eerst als exportproduct ingezet bij de kustbescherming aan de Engelse oostkust. In Nederland doet deze kunstmatige zandbank bij Kijkduin al enkele jaren dienst als ‘natuurlijke’ zandleverancier voor de Nederlandse kust.

Northern Powerhouse Het noorden van Engeland wordt economisch steeds belangrijker. Een beleidsvoorstel vanuit de regering wil met het concept ‘Northern Powerhouse’ een impuls geven aan economische groei in Noord-Engeland. Doel is om steden, waaronder Manchester, Liverpool, Leeds,

Londen is na Silicon Valley het grootste 'ecosysteem' van techbedrijven.

Sheffield, Hull en Newcastle, samen te brengen om zo een beter tegenwicht te kunnen

32

globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018

bieden tegen het welvaartrijke Londen en zuidoosten van Engeland.

Tot de meest prominente beleidsvernieuwingen behoren de zogenoemde ‘devolution deals’, waardoor meer zeggenschap en bevoegdheden

worden

overgedragen

aan

Manchester biedt als onderdeel van de 'Northern Powerhouse' tegenwicht aan Londen.

regio­naal bestuur. Onder de ‘Cities and Local Government Devolution Act 2016’ is een aantal deals goedgekeurd voor een paar stadsregio’s, waaronder regio’s in Noord-Engeland.

bedrijven zich wel degelijk voorbereiden op

bouwen van relaties en onderhoud deze.

Dit is relevant, omdat deze regio’s gericht

brexit. De ambassade in Londen is vanaf het

Realiseer je dat dit tijd kost.

budget krijgen en beleidsplannen maken voor

begin betrokken geweest bij het opstellen van

• Bezoek het VK - Breng een bezoek aan een

groei en ontwikkeling in de desbetreffende re-

www.brexitloket.nl en de Brexit Impact Scan.

beurs in het VK om een goed beeld te krij-

gio, bijvoorbeeld op het gebied van grote in-

De scan is volgens de ambassade nuttig voor

gen van de specifieke markt. Voor bijna elke

frastructuurprojecten, gezondheidszorg en

alle bedrijven, zelfs als ze het idee hebben dat

sector zijn er meerdere beurzen per jaar,

investeringen in wetenschap en technologie.

zij niet direct door brexit worden geraakt. Be-

Aangezien het beleidslandschap behoorlijk in

drijven kunnen ook gebruikmaken van brexit-

•Z org voor een Engelstalige website - Als je

beweging is en het noorden veel concrete

vouchers om zich voor te bereiden. Meer

contact legt met potentiële Britse zakenpart-

kansen biedt voor het Nederlandse bedrijfsle-

informatie over deze subsidieregeling om een

ners is het waarschijnlijk dat ze je bedrijf online

ven, helpt het Netherlands Business Support

brexit-adviseur in te schakelen staat op de

opzoeken. Het is daarom van belang een pro-

Office (NBSO) deze kansen te signaleren en te

website van het Brexitloket.

fessioneel vertaalde Engelstalige website te

vertalen naar het Nederlands. De belangrijkste

verspreid over hele land.

hebben als visitekaartje voor het bedrijf.

kansen liggen binnen de sectoren Life Sciences and Health, de maritieme sector in ver-

Tip

band met de havens van Liverpool, Hull, Im-

Download nu de gratis whitepaper ‘Brexit,

mingham en Teeside, Advanced Manufacturing

veertig acties om vandaag mee te starten’

Het economisch netwerk staat voor

en verder op het gebied van grote infrastructu-

op www.evofenedex.nl/brexit.

je klaar

rele en stedelijke vernieuwingsprojecten.

Het economisch netwerk in het VK bestaat uit het economisch cluster op de ambas-

Brexit

Cultuurverschillen

sade in Londen en het Netherlands Busi-

Brexit leidt tot onzekerheden en risico’s voor

Over het algemeen kunnen Nederlanders en

ness Support Office (NBSO) in Manches-

Nederlandse bedrijven die zaken doen met

Britten het goed met elkaar vinden, ook bij het

ter. Het cluster in Londen, met de afdelingen

het VK. Op het moment van schrijven is ook

zakendoen. Zij denken over veel zaken het-

economie, landbouw en innovatie werkt

het risico op een no-deal niet uit te sluiten.

zelfde, hebben dezelfde humor en spreken

nauw samen met het NBSO. Het netwerk

Mocht het VK op 29 maart uit de EU vertrek-

elkaars taal (denken we!). Echter, dat kan ook

wordt verder geassisteerd door dertien ho-

ken zonder terugtredingsakkoord en transitie-

meteen een valkuil zijn, want er zijn wel dege-

noraire consulaten.

periode, dan zullen er ernstige verstoringen

lijk verschillen. Nederlanders draaien niet om

Het economische netwerk werkt geregeld

ontstaan in de onderlinge handelsstromen.

de zaken heen en verwachten een eerlijk, dui-

samen met organisaties zoals branchever-

Maar ook bij een zogeheten zachte brexit ver-

delijk en snel antwoord. Britten zijn een stuk

enigingen, de Nederlands-Britse Kamer

anderen er dingen. De handel met het VK zal

afstandelijker, zeker in het begin van een han-

van Koophandel en de Rijksdienst voor

niet meer hetzelfde zijn als met EU-lidstaten,

delsrelatie. Er is een gezegde dat luidt: ‘The

Ondernemend Nederland; met name bij de

omdat het VK een derde land wordt. Dit zal

Dutch are too honest to be polite, and the Bri-

organisatie van evenementen, het opstel-

zich onder andere uiten in douaneformalitei-

tish are too polite to be honest.’ Enkele tips:

len van rapporten en voor het Brexitloket.

ten. Transport tussen het VK en de EU wordt

•W ees beleefd - De Brit hecht veel waarde aan

Voor meer informatie over zakendoen in

dus lastiger. Denk daarbij aan meer procedu-

sociale conventies en is minder direct dan de

het VK kunt u contact opnemen met het

res en wachttijden, wat invloed kan hebben

Nederlander. Houd daar rekening mee. Kom

Netherlands Business Support Office Man-

niet te laat en respecteer hiërarchie.

chester of kijk op www.hollanduktrade.nl.

op just-in-time-delivery en bederfelijke waar.

Ondanks dat er nog veel onzeker is, kunnen

• Onderhoud je netwerk - Investeer in het opglobe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018

33

SMHV

Wel eens gehoord van het dennenhoutaaltje? Dit kleine beestje kan er voor zorgen dat een pallet met goederen op zijn reis wordt tegengehouden.

Koop houten verpakkingen bij een geregistreerde partij

Goedkoop is duurkoop!

Het laatste waar een exporteur zich druk om wil maken, zijn de houten pallets waarop de goederen de vrachtwagen in gaan. Toch is dat belangrijk, want als de pallets geen goedgekeurde hittebehandeling hebben ondergaan, is er een zeer reëel risico dat de zending wordt tegengehouden. Dit komt onnodig vaak voor. De oplossing is eenvoudig: koop houten verpakkingen altijd bij een geregistreerde partij.

Stichting Markering Houten Verpakkingen

met keuringsdiensten en de douane bij de im-

(SMHV) voert in Nederland de mondiale stan-

port en export van zendingen.

daard voor fytosanitaire maatregelen (ISPM Onderscheppingen aan de grens

15) van de International Plant Protection Convention (IPPC) uit. Kort gezegd houdt ISPM 15 in: houten verpakkingen die de grens over gaan, moeten behandeld zijn conform de richtlijnen van deze standaard en voorzien zijn van een merkteken. Dat voorkomt dat schadelijke organismen, zoals kevers en torren, meeliften op pallets, kisten of stuwhout.

Dennenhoutaaltje Schadelijke organismen als het dennenhoutaaltje zijn berucht. In Portugal en een oostelijk deel van Spanje heeft dit meegereisde beestje arealen bos aangetast. Om dit te voorkomen eisen bijna alle landen dat verpak-

34

“ Partijen kunnen bij de grens worden terug­ gestuurd, vast­ gehouden of zelfs vernietigd.”

Ondanks dat in Nederland de uitvoering en de controle op in- en uitgaand verpakkingshout goed is geregeld, gaat het ook in ons land soms mis. Tijdens de jaarlijkse bijeenkomst van SMHV kwam een voorval aan de orde waarbij een uit Nederland geëxporteerde zending bij import aan de grens werd tegengehouden door de buitenlandse overheid. Op de houten verpakking was schors aangetroffen en levende boomschorskevers in de verpakking, die er niet in hadden gezeten als het hout conform ISPM 15 was behandeld.

Verkeerd registratienummer

kingshout behandeld en gemarkeerd moet

Het kan ook voorkomen dat een exporteur

zijn volgens ISPM 15. Ondernemingen die

normaal gesproken zaken doet met een gere-

verpakkingen conform ISPM 15 mogen leve-

gistreerde onderneming, maar voor één keer in

ren, zijn geregistreerd bij SMHV. SMHV en de

zee gaat met een niet-geregistreerde onderne-

Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit

ming. Deze onderneming kan dan de expor-

(NVWA) werken nauw samen met controle-

teur vertellen dat hij zijn verpakkingen bij een

rende instanties. De NVWA werkt ook samen

geregistreerde onderneming - en dus conform

globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018

Houten verpakkingen die de grens over gaan, moeten altijd een hittebehandeling conform de ISPM 15-regels hebben ondergaan.

ISPM 15 - heeft ingekocht en ze ook als ISPM

ondernemingen worden minimaal twee keer

plan bedacht. Check ten eerste altijd of een

15 behandelde verpakkingen verhandelen. Het

per jaar gecontroleerd. Kostenoverwegingen

producent, handelaar of reparateur geregis-

risico is dan echter groot dat het mis gaat.

spelen nog wel eens een rol om te kiezen voor

treerd staat bij SMHV. Het centraal register

Uit onderzochte onderscheppingen blijkt dat

goedkoper hout van niet-geregistreerde partij-

met geregistreerde ondernemingen is online

regelmatig niet alleen de behandeling niet vol-

en, maar zoals het voorbeeld aantoont, kan

te vinden (www.smhv.nl) en biedt een over-

gens de ISPM 15-regels is gebeurd, maar ook

goedkoop in dit geval echt duurkoop zijn."

zicht met landen die ISPM 15 verplicht stel-

dat andere afspraken niet nageleefd worden.

Er zijn veel pijnlijke voorbeelden van niet-kwaad-

len. Een tweede controlepunt is de factuur.

Zoals het volgens de overeenkomst omgaan

willende exporteurs die op kosten worden ge-

Hierop moet staan dat de betreffende houten

met de uitgegeven registratienummers. Con-

jaagd doordat ze van de goed ingeregelde pa-

verpakkingen behandeld zijn volgens ISPM

trolerende instanties en de toezichthouders

den afwijken. Ook exporteurs die zaken doen

15 en moet ook het registratienummer van

dan wel opsporingsambtenaren van de

met leveranciers die houten verpakkingen bij

de geregistreerde onderneming vermeld

NVWA letten scherp op overtredingen van de

diverse partijen kopen, lopen een risico en

worden. Alleen een verklaring dat het hout

ISPM 15-regels.

moeten extra waakzaam zijn.

een ‘hittebehandeling’ heeft ondergaan is

Volgens SMHV is er nog te weinig besef van

niet genoeg.

Goedkoop is duurkoop

de risico’s die exporterende bedrijven lopen

Tot slot kan een exporteur het IPPC-merkte-

"Niemand is verplicht om zaken te doen met

wanneer hun houten verpakkingen niet vol-

ken op de verpakking controleren. Dat merk-

geregistreerde handelaren, reparateurs of pro-

doen aan de eisen van ISPM 15. Partijen die

teken bestaat uit verschillende onderdelen,

ducenten", zegt secretaris van SMHV René de

bij de grens worden tegengehouden, kunnen

zoals de IPPC-korenaar, een landencode,

Gruijter. "Maar ISPM 15 is wel verplicht. Ook

worden teruggestuurd, vastgehouden of zelfs

het registratienummer van de onderneming

moeten exporteurs goed beseffen dat een

vernietigd. In alle gevallen zijn de financiële

en de toegepaste behandelmethode.

niet-geregistreerde onderneming de spelregels

consequenties voor de exporteur.

"Als je het op deze manier doet, speel je op zeker", zegt René de Gruijter. "Dan kan je als

van SMHV niet kent en dus ook niet kan naleven. Bovendien staan niet-geregistreerde on-

Stappenplan

exporteur eenvoudig en probleemloos trans-

dernemingen niet onder toezicht en worden

Om niet voor verrassingen te komen te staan,

porteren, zonder bedrijfsrisico’s."

dus ook niet gecontroleerd. Geregistreerde

heeft SMHV een eenvoudig drietrapsstappenglobe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018

35

Q&A

Export matters Verkeerde oorsprong op factuur Q

c. in alle andere gevallen, vanaf drie maanden na sluiting van de vervoerovereenkomst.

“Ik wil weten of het door de Douane als een strafbaar feit wordt gezien als we een country of origin

Houdt echter ook rekening met de door de fiscus voorgeschre-

op de factuur vermelden waarvan achteraf blijkt dat die

ven bewaartermijn van zeven jaar.

niet correct is. De kans bestaat dat hierdoor wellicht ten

Ondernemers zijn verplicht om de boeken en andere gegevens-

onrechte preferenties worden verleend door de Douane.”

dragers die op de onderneming betrekking hebben gedurende een periode van zeven jaar te bewaren.

“Dit kan worden beschouwd als valsheid in geschrifte,

Voor exporttransacties geldt dezelfde termijn, denk daarbij ook

dan wel als economisch delict. Je gaat iets verklaren

aan bewijsmateriaal om aan te tonen dat de goederen daad-

wat niet klopt en iets claimen waar je geen recht op hebt. Wij

werkelijk zijn uitgevoerd. Dus bijvoorbeeld kopieën van afgete-

adviseren daarom om dit niet te doen.”

kende vrachtbrieven, de confirmation of exit of de vervoersver-

A

klaring. Indien jullie deze documenten hebben ingescand, dan is de ingescande versie ook juridisch van kracht en hoeft de pa-

Bewaartermijn CMR vrachtbrief Q

“Ik heb een eenvoudige vraag. Wat is de officiële

pieren versie niet meer te worden bewaard. Let wel op dat er altijd een back-up aanwezig is voor de ingescande documenten. Voor het complete dossier raden wij exporteurs aan om alle documenten voor een termijn van zeven te bewaren.”

bewaartermijn van een cmr? Mogen we deze ook

digitaal bewaren?”

A

A

Q

“Het is raadzaam de vrachtbrieven te bewaren totdat de verjaringstermijn is verstreken. Met verjaringstermijn

wordt bedoeld de periode waarbinnen vorderingen op grond van de vervoerovereenkomst kunnen worden ingediend. De

Preferentieel tarief bij vervolgzending naar Marokko Q

“Wij hebben een zending uit Zwitserland geïmporteerd met factuurverklaring en hebben hier-

verjaringstermijnen zijn afhankelijk van het vak ‘plaats en datum

voor het preferentieel tarief toegepast. Vervolgens wordt

inontvangstneming’ op het cmr (zie onder).

het een-op-een doorverkocht aan de klant in Marokko.

In principe verjaren vorderingen na een jaar, tenzij sprake is van

Klopt het dat men in Marokko niet meer van het prefe-

opzet of grove schuld; dan geldt een verjaringstermijn van drie jaar.

rentieel tarief kan profiteren?”

De termijn wordt gemeten: a. in geval van gedeeltelijk verlies, beschadiging of vertraging, vanaf de dag dat de goederen zijn afgeleverd;

36

A

“Ja, dat klopt. Hoewel er een preferentieel akkoord aanwezig is tussen Zwitserland en Marokko, is de voor-

b. in geval van volledig verlies, vanaf de dertigste dag na afloop

waarde voor het preferentieel tarief dat goederen rechtstreeks,

van de bedongen termijn, of, bij gebreke daarvan, vanaf de

zonder inklaring elders, naar Marokko moeten worden ver-

zestigste dag na inontvangstneming van de goederen door

scheept. Men mag wel overslaan of doorvoeren maar niet in-

de vervoerder;

klaren. Dit vind je terug in het oorsprongsprotocol tussen de

globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018

maak kennis met:

EFTA en Marokko, in artikel 13. De situatie is anders bij cumu-

Yoan Chung

latie (dus be- of verwerking van de producten). Aangezien dit niet het geval is bij jullie, vervalt het preferentieel tarief bij de vervolgzending naar Marokko.”

WTO-tarieven bij brexit Q

Ledenadviseur Internationaal Ondernemen

Sinds 2017 ben ik ledenadviseur Internationaal Ondernemen bij evofenedex voor de regio Zuid-Oost Nederland. Daarvoor

“Vandaag hebben wij de actielijst voor de brexit

was ik al sinds 2008 werkzaam bij voorloper Fenedex. Ik ben

gedownload en zijn hiermee aan de slag gegaan.

het vaste aanspreekpunt voor leden uit mijn regio wanneer er

Wij willen nu gaan kijken welke douanekosten we moe-

internationale vraagstukken spelen.

ten gaan betalen bij een harde brexit. We zijn naar de

Na mijn studie Trade Management, gericht op Azië, heb ik een

database van de WTO gegaan en hebben Noorwegen als

aantal jaren ervaring opgedaan in de food en de pet food bran-

referentie gebruikt. Hoe moet ik het ontvangen docu-

che. Ondertussen heb ik mijn masteropleiding Contemporary

ment lezen? Is dan hetgeen in de blauwe kolom staat het

Asian Studies in Amsterdam afgerond.

percentage aan heffing dat betaald moet worden?”

Het internationale aspect is altijd bij me gebleven. Door de diversiteit van het evofenedex-netwerk en de vraagstukken leer ik

“Wij raden aan naar de kolom te kijken waar ‘Maximum

elke dag nog een stukje bij. Deze kennis en ervaring deel ik

AV Duty’ staat vermeld. Dit is het meest pessimistische

graag met de leden. Ik ben blij dat ik hiervan deel kan uitmaken

scenario om vanuit te gaan en dan kan het alleen maar meevallen.

en dat ik mijn steentje kan bijdragen aan exporterend Nederland.

A

De blauwe kolom geeft het gemiddelde tarief van de subheadings (verdere indeling) van de bijbehorende HS code weer.

Het is overigens niet gezegd dat het Verenigd Koninkrijk bij een harde brexit WTO-tarieven gaat hanteren die dicht bij die van Noorwegen liggen. Het is verstandig om ook de vergelijking met de EU-tarieven te maken.”

Heb je ook een exportvraag?

Leden van evofenedex kunnen kosteloos hun vraag neerleggen bij de ledenadviseurs van evofenedex.

Zij zijn thuis in diverse onderwerpen zoals Incoterms,

Brexit, veertig acties om nu mee te starten

brexit, btw of marktentree en helpen je graag verder!

Wil je ook met de brexit-actielijst aan de slag? Je kunt hem gratis downloaden op: www.evofenedex.nl/brexit

Contactinformatie evofenedex +31 (0)79 346 73 46 ledenservice-io@evofenedex.nl

globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018

37

agenda Januari 2019 di 08

Basisopleiding declarant

ma 14

Medewerker luchtvracht

di 22

Basisopleiding declarant

wo 23

Online

Opleiding • Zoetermeer

Dagopleiding • Zoetermeer

Incoterms Masterclass • Utrecht Verdiep je met andere professionals in complexe

Februari

Incoterms-vraagstukken. evofenedex biedt je een compact programma met praktijkcases en inleidingen door onze Incoterms-experts.

vr 01 do 24

Exportcontrole en sanctiebeleid Training • Zoetermeer Kun je tegenwoordig met alle sancties en regel

do 07

Elektronische douaneaangifte Training • Zoetermeer

De internationale handel en zeevracht

voor exportcontrole nog wel zaken doen én com-

Training • Zwolle

pliant zijn? Ja, hoor! Laat je in een dag inspireren

Wie zijn de spelers bij zeevracht en hoe lopen de lo-

over het optimaliseren van complianceprocessen.

gistieke processen als je goederen exporteert? Onze trainers praten je in een dag bij over de betrokken partijen en processen aan de hand van eenvoudige

vr 25

do 31

38

Exportmanager

schema’s.

Opleiding • Veenendaal

do 12

CvO, EUR.1 en factuurverklaringen

vr 15

Basisopleiding declarant

Workshop • Utrecht

Documenten bij export Opleiding • Rotterdam

globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018

Dagopleiding • Utrecht

vr 15

Optimalisatie van het exportproces Masterclass • Utrecht

Verdieping in btw en internationaal ondernemen

di 19

Training • Vught Deze compacte training daagt je uit om

do 21

Salescontract en Incoterms

internationale btw-vraagstukken te analyseren. Je

Workshop • Apeldoorn

leert welke regels je toe moet passen, hoe je de juiste gegevens verzamelt om tot een oplossing te komen, hoe je de facturen op moet stellen en hoe je dit correct verwerkt in de aangifte.

wo 27

Documenten bij export

do 28

Manager exportbinnendienst

Opleiding •Zwolle

Opleiding • Zwolle

Maart

do 07

Export van A t/m Z Opleiding • Zwolle Nieuwe exportmedewerkers in het team? Deze cursus is voor duizenden medewerkers de basis geweest voor een succesvolle exportcarrière. Ervaren exporteurs nemen hen mee in het exportproces van A t/m Z. In korte tijd raken zij bekend met de details van export aan de hand van sprekende praktijkcases.

do 07

Indeling in het douanetarief

wo 13

Basisopleiding declarant

Workshop • Utrecht

Dagcursus • Venlo

i

Meer info over de trainingen of inschrijven: www.exporttrainingen.nl Bij vragen: opleidingen-io@evofenedex.nl of

ma 18

Coordinator customs & trade compliance

079-346 69 90.

Opleiding • Utrecht

globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018

39

vreemde zaken

Ester Riphagen Musthave Malts

Interesse in een mooie whisky? Voor 6800 euro haal je een veertig jaar oude Dalmore in huis. Maar wees er snel bij, een Chinees kan je zomaar voor zijn.

De verzamelmalt Musthavemalts.com handelt in zeldzame en verzamelbare whisky, bourbon en rum.

Het bedrijf opereert in een internationale nichemarkt en richt zich zowel op bedrijven als particulieren. Het vraagt veel kennis van de verschillende regelgeving, vertelt Alwin Kuiken, mede-eigenaar bij Musthave Malts.

Wie koopt er whisky in een webshop?

te zoeken hoe we de schade beperkt kunnen houden. Gelukkig

“Onze klanten zijn voornamelijk investeer-

halen we onze grootste omzet uit Japanse en Schotse whisky

ders uit het buitenland. Investeren

en niet uit bourbon. Voor de Amerikanen geldt geen extra tarief

wordt vaak als interessant gezien

bij import uit de EU, dus voor export blijft de VS voorlopig een

wanneer een product in het

interessante markt voor ons.”

verleden een goed rendement liet zien. En dat is het geval bij oude whisky. We

Hoe gaan jullie om met accijnzen?

“Wat betreft export hebben we geen last van de accijns, deze

merken dan ook een toe-

wordt dan betaald door de koper.

nemende

in

Bij het importeren van whisky hebben we wel te maken met

whisky bij investeerders.

accijns. Daar gelden veel regels voor, die vaak per land verschil-

De meeste klanten van

len. Als we bijvoorbeeld whisky uit Duitsland invoeren, dan

interesse

ons kopen kleine aan-

moeten we accijns betalen. Bij wederuitvoer kun je dit weer te-

tallen, denk aan zes tot

rugvragen. Deze accijnscarrousel is qua papierwerk omslachtig

tien flessen per aankoop.

en niet efficiënt. Het terugvragen van de accijns weegt soms

Daarnaast verkopen we ook

niet op tegen de kosten die verbonden zijn aan het invullen van

aan verzamelaars en winkels.”

de benodigde documenten daarvoor. We verkopen vaak in kleinere aantallen en dan gaat het om maatwerkverpakkingen en

Waar gaan de flessen heen?

“Momenteel is Zuidoost-Azië onze groot-

-zendingen. Gelukkig zijn we heel specialistisch en efficiënt geworden in het uitzoeken hiervan.”

ste markt. We exporteren veel producten naar Taiwan, Hong Kong, Singapore en China. China is een van de grootste markten ter wereld, waar zich veel investeerders bevinden. In Azië verlenen we ‘24/7’ service via WeChat, de

Musthave Malts

Chinese versie van WhatsApp. Zo komen we laagdrempelig in

Opgericht: 2014

contact met (potentiële) klanten voor advies. Ook Amerika is

Hoofdkantoor: Utrecht

een belangrijke markt voor ons.”

Aantal werknemers wereldwijd: 3 Voornaamste exportproduct: whisky

40

Hebben jullie last van de handelsoorlog met de VS?

Voornaamste exportlanden: China, Taiwan, Verenigde Staten

“Ja, bij het importeren van bijvoorbeeld bourbon betalen we een

Exportomzet: 80%

extra importtarief van 25 procent. Het kost veel tijd om goed uit

Website: www.musthavemalts.com

globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018

expats

Esther Riphagen

Standplaats

Brussel Hoe is het om in het buitenland te wonen en werken?

Globe magazine vroeg het Elise Kardol, die voor de Nederlandse ambassade in Brussel werkt.

Waarom ben je naar België verhuisd?

en Belgen, maar ik heb niet het gevoel dat ik

“Gezien mijn achtergrond in handelsbevorde-

anders bekeken wordt dan de lokale inwo-

ring hoefde ik niet lang na te denken toen ik

ners. Belgen zijn over het algemeen wat min-

de kans kreeg om in België te gaan werken bij

der direct dan Nederlanders en het opbou-

de Nederlandse ambassade in Brussel. Ik

wen van een goed contact duurt even.

werk als diplomaat op de economische afde-

Investeren in een prettig contact levert be-

ling. Veel ondernemers zetten hun eerste in-

stendigere relaties op dan wanneer je alleen

ternationale stappen in België en het land is

per mail of heel vluchtig met elkaar communi-

onze op één na grootste handelspartner. Toch

ceert.”

liggen er uitdagingen: de taal is anders en er is een andere cultuur van zakendoen dan in

Waar liggen de kansen voor Nederlandse

Nederland. Ik vind het fantastisch om een bij-

bedrijven?

drage te leveren aan de vaak eerste internati-

“De belangstelling voor België zie je terug over

onale ervaring van Nederlandse exporteurs.”

de volle breedte van het Nederlands bedrijfsleven, van pluimveehouders tot bedrijven die

Hoe ervaar je de tweetaligheid in Brussel?

apps maken op het gebied van e-health. Ne-

“Omdat ik ooit in Frankrijk heb gestudeerd, is

derlandse bedrijven kijken in eerste instantie

het fijn en goed om weer Frans te spreken.

naar Vlaanderen. Gekeken naar economische

Voor Nederlands is het misschien gek om te

kansen en een gedeelde taal is dat een logi-

zien hoe nauw het in België luistert wanneer

sche keuze. Maar ook in Wallonië liggen inte-

het aankomt op tweetaligheid, maar ik zie het

ressante kansen.”

als een verrijking. Het hebben van een twee-

Brussel

talige hoofdstad zorgt ervoor dat je meerdere

Wat is je favoriete stek in Brussel?

Elise Kardol

talen beheerst, waardoor je met allerlei men-

“Brussel is een drukke stad, dus ik zoek graag

Organisatie: Nederlandse

sen in contact komt.”

een plek om aan de drukte te ontsnappen.

ambassade

Een plek waar ik tot rust kan komen is dan het

Functie: D iplomaat

Hoe kijken mensen tegen jou als Neder-

Zoniënwoud (ligt deels in het Brussels, Waals

Standplaats: Brussel, België

lander aan?

en Vlaams gewest). Brussel heeft veel prach-

Website: nederlandwereldwijd.nl/

“Er zijn wel verschillen tussen Nederlanders

tige parken en bossen.”

landen/belgie

globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018

41

komend nummer In het komende nummer van globe magazine voor internationaal ondernemen kunt u lezen over o.m. de volgende onderwerpen:

Brexit-voorbereidingen in het VK

online

E-commerce en internationalisatie

Export vanuit de provincies

www.evofenedex.nl HĂŠt startpunt voor exporterende ondernemers.

linkedin.com/company/evofenedex Discussieer mee met meer dan 1500 betrokkenen in de LinkedIn groep Export en Internationaal Ondernemen.

twitter.com/evofenedex www.globemagazine.nl

Volg evofenedex op Twitter voor het laatste

@

facebook.com/evofenedex

Website met het archief van globe magazine

nieuws over logistiek en internationaal onder-

Volg de activiteiten van evofenedex op

voor internationaal ondernemen.

nemen.

Facebook.

evofenedex is dĂŠ vereniging voor bedrij-

Postadres

Contact

ven met een logistiek of internationaal

Postbus 350

belang. Via evofenedex nemen zij hinder-

2700 AJ Zoetermeer

nissen in de logistiek en internationaal

Ledenservice ledenservice-io@evofenedex.nl

ondernemen weg en voegen zij kansen

Bezoekadres

toe. Regionaal, nationaal en internatio-

Signaalrood 60

Opleidingen en trainingen

naal. Van een veiliger en efficiĂŤnter ma-

2718 SG Zoetermeer

opleidingen-io@evofenedex.nl

gazijn, slimmer vervoer, goede opslag

T +31 (0)79 346 73 46

+31 (0)79 346 69 90

van gevaarlijke stoffen tot meer export.

Bedrijfsjuristen Met ruim 15.000 leden is evofenedex een krachtig collectief van handelaren, producenten en exporteurs die samen werken aan 360 graden logistiek en internationaal ondernemen.

42

globe magazine voor internationaal ondernemen | december 2018

bedrijfsjuristen@evofenedex.nl

Inenuitvoer.nl Hét online platform voor een efficiënt en compliant douaneproces

Kennis, kunde en vakbekwaamheid; essentieel en verplicht!

U wilt toch ook compliant zijn?

In- en Uitvoer biedt u het meest complete online pakket douanecontent voorzien van onze eigen professionele toelichting en annotatie. Maak nu gebruik van In- en Uitvoer en bespaar tijd in uw douaneaangifteproces en beperk financiële risico’s. Maar vooral, blijf ‘in control’, u bent verantwoordelijk!

In- en Uitvoer bestaat uit de volgende onderdelen: Dagelijkse nieuwsbrief Gebruikstarief; alle actuele douanetarieven, regelingen en bijlagen Toelichting; snel en eenvoudig goederen indelen Rechtspraak; alle gepubliceerde douanerechtspraak Douanewetgeving; alle relevante nationale én Europese douanewetgeving

Meer informatie? Ga naar sdu.nl/inenuitvoer of bel met Sdu klantenservice 070-378 98 80

Uw internationale bankzaken efficiĂŤnt geregeld.

Doet u zaken over de grens? Dan begrijpt u als geen ander dat internationaal ondernemen verschilt met zakendoen in Nederland. Uw bankzaken worden complexer en omvangrijker. In ieder land werkt het betalingsverkeer tenslotte weer anders. Dan wilt u inzicht, controle en grip op uw geld- en goederenstromen houden.

Daarom geven wij u graag advies en bieden we u oplossingen voor internationaal betalingsverkeer en internationaal cashmanagement.

Meer informatie: abnamro.nl/internationaal