Finance First
Η Yγεία στα χρόνια της κρίσης και η επόμενη μέρα Κωνσταντίνος Φίστας Φεβρουάριος 2020 Κατά τη διάρκεια της κρίσης, στην ελληνική οικονομία καταγράφηκαν αρνητικές συνέπειες σε διάφορους τομείς. Ένας από αυτούς είναι και ο κλάδος της υγείας, ο οποίος ήδη πριν την κρίση παρουσίαζε διάφορα λειτουργικά προβλήματα με αποτέλεσμα να είναι ευάλωτος σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Η οργάνωση του εθνικού συστήματος υγείας ακολουθούσε ένα μοντέλο διοίκησης που στόχευε αποκλειστικά και μόνο στις νοσοκομειακές υπηρεσίες. Το συγκεκριμένο μοντέλο βασίστηκε στις θεωρίες του Beveridge και του Bismark, που ασχολήθηκαν με τη διαμόρφωση εθνικών ασφαλιστικών σχεδίων υγείας. Οι κύριοι πυλώνες του μοντέλου ήταν η χρηματοδότηση του συστήματος από ασφαλιστικές εισφορές και η διαχείριση αυτών των εισφορών από το κράτος.
“Για να υποστηριχθεί το σύστημα χρειάζονται τρία τμήματα αλληλένδετα μεταξύ τους. Το πρώτο τμήμα είναι το Εθνικό Σύστημα Υγείας (Ε.Σ.Υ.) που ελέγχει τις νοσοκομειακές μονάδες και τα κέντρα υγείας, το δεύτερο αφορά τα ασφαλιστικά ταμεία, ενώ το τρίτο τμήμα αποτελείται από τους ιδιωτικούς παρόχους ιατρικών υπηρεσιών, όπως για παράδειγμα τα διαγνωστικά κέντρα.” 10
Κατά την εφαρμογή του παραπάνω πρότυπου μοντέλου παρατηρήθηκε υψηλός βαθμός συγκέντρωσης στη λήψη αποφάσεων από τις κρατικές δομές, ελλιπείς μηχανισμοί και υποδομές υποστήριξης, καθώς και διοικητικά στελέχη χωρίς την απαιτούμενη κατάρτιση. Οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στο Εθνικό Σύστημα Υγείας (Ε.Σ.Υ.), λόγω των παραπάνω δυσλειτουργιών, ήταν ραγδαίες και ξεκίνησαν να γίνονται ορατές από το 2009, όταν και έλαβαν χώρα περικοπές στους προϋπολογισμούς των νοσοκομειακών μονάδων της τάξης του 40%. Η συγκεκριμένη πολιτική των περικοπών, σε συνάρτηση με την αύξηση των επισκέψεων στα εξωτερικά ιατρεία των νοσοκομείων κατά 24%, οδήγησε στην φθίνουσα πορεία της αποτελεσματικότητας του συστήματος. Απόρροια της πολιτικής αυτής, ήταν και η μείωση του στελεχιακού δυναμικού, με αποτέλεσμα το υπάρχον προσωπικό να υπερφορτωθεί με ευθύνες και υποχρεώσεις, καθιστώντας την κατάσταση
μη διαχειρίσιμη. Επιπρόσθετα, παρατηρήθηκε ανορθολογική κατανομή του εναπομείναντος προσωπικού, καθώς ιδιαίτερες νοσοκομειακές μονάδες, όπως για παράδειγμα οι Μ.Ε.Θ. (Μονάδα Εντατικής Θεραπείας), δε διέθεταν τον κατάλληλο αριθμό ανθρωπίνων πόρων για τη λειτουργία τους. Κομβικής σημασίας αποτέλεσε και η νέα πολιτική που υιοθετήθηκε στον τομέα της υγείας στη χώρα, δεδομένου ότι επηρέασε σημαντικό κομμάτι του πληθυσμού. Η νέα πολιτική που εφαρμόστηκε, στόχευσε στον περιορισμό της φαρμακευτικής δαπάνης και της δημόσιας ασφάλισης. Έτσι λοιπόν οι ασφαλισμένοι καλούνταν να συμμετέχουν με μεγαλύτερο ποσοστό δαπάνης για την κάλυψη των αναγκών περίθαλψης τους. Επιπλέον, το 2017 ενοποιήθηκαν οι προϋπάρχοντες φορείς κοινωνικής ασφάλισης με αποτέλεσμα την δημιουργία ενός ενιαίου ταμείου, του ΕΦΚΑ(Ενιαίος Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης). Σκοπός της ενοποίησης τους ήταν η απλοποίηση και ο εκσυγχρονισμός των ασφαλιστικών διεργασιών. Ωστόσο, το 2019 το Ταμείο εμφάνισε έλλειμμα της τάξης των 48,6 εκατομμυρίων ευρώ, καθιστώντας