♦ EGO MAG | Issue 4 | April, 2012 ♦

MAGAZINE FOR SMART, STRONG AND TASTEFUL WOMEN

AP R I L 2 012

04

A

IL

12 20

P

R

CANAPE IS A HEALTHY LIFESTYLE Our visitors always feel like at home ჩვენი სტუმრები თავს ისე გრძნობენ, როგორც საკუთარ სახლში

ეკა ღვანია

14

03 დაიჯესტი

Eka Gvania

02 ამბავი

6

იცხოვრე სხვისთვის

Digest

Story

დედა ტერეზა Something beautiful for God

კანაპე ჯანსაღი ცხოვრების წესია

20 20 Inventions

by Women ქალის 20 გამოგონება

04

25 Vivienne Westwood Jane Austen Hypatia Nika Turbina ვივიენ ვესტვუდი ჯეინ ოსტინი ჰიპათია

Zaha Hadid ზაჰა ჰადიდი The Shape that doesn’t follow function ფორმა, რომელიც არ მოჰყვება ფუნქციას

Gulf

გალფი Quality Oil ხარისხიანი საწვავი

14 კულინარია

75/81

Addresses 84 Easter holidays in Europe სააღდგომო არდადეგები ევროპაში

15 მისამართები

Culinary

Trendsetter

ნიკა ტურბინა

13

96

Gift Ideas

T

05

30 Tamar Lebanidze თამარ ლებანიძე

06 სასაჩუქრე იდეები

N

Career

E

კარიერა

T

A room of One’s Own

N

Mother TERESA

01 საკუთარი ბიზნესი

O

საკუთარი ოთახი

Running your own business

C

34

მთავარი რედაქტორი/ Editor in Chief აღმასრულებელი რედაქტორი/ Executive Editor

პასუხისმგებელი რედაქტორი/ Responsible Editor ლიტერატურული რედაქტორი/ Literary Editor არტ დირექტორი/Art Director კრეატიული დირექტორი/Creative Director საზოგადოებასთან ურთიერთობის მენეჯერი/PR Manager ადმინისტრაციული მენეჯერი/Administrative Manager გაყიდვების მენეჯერები/Sales Managers

ანუკი ნაცვლიშვილი/Anuki Natsvlishvili ნატალია ლუჩანინოვა/ Natalia Luchaninova

ნინიკო ელიზბარაშვილი/ Niniko Elizbarashvili ნატუკა ნაცვლიშვილი/ Natuka Natsvlishvili სერგო კულიჯანოვი/Sergo Kulijanov საშა პრიშვინი/Sasha Prishvin ლიკა მენაღარიშვილი/Lika Menagarishvili გვანცა სალთხუციშვილი/Gvantsa Saltkhutsishvili მარიანა ნინიკაშვილი/Mariana Ninikashvili ხატია გუჯაბიძე/ Khatia Gujabidze

დიზაინი/ Design

გიორგი შოთაძე/George Shotadze სერგო ტიტენკოვი/Sergo Titenkov გიორგი წოწკოლაური/ Wer Michèlle

ფოტოგრაფები/ Photographers

გიორგი ნებიერიძე/Giorgi Nebieridze თამარა ლორთქიფანიძე/ Tamara Lortkipanidze

ჟურნალისტები/Journalists

ალექსანდრა აროშვილი/Aleksandra Aroshvili კატო მაისურაძე/Kato Maisuradze ელენე ფასური/ Elene Pasuri მარიამ ტაბაღუა/ Mariam Tabagua

კორექტორი/Corrector მთარგმნელები/ Translators

პაატა შამუგია/ Paata Shamugia ალექსანდრე სკრივენერი/Alexander Scrivener ელენე გრძელიძე/ Elene Grdzelidze მარიამ შარვაშიძე/Mariam Sharvashidze

დისტრიბუტორი/Distributor ბუღალტერი/Accountant

ჟურნალი ეგო

2012

04

აპრილი A P R IL

დავით კუპრაძე/David Kupradze მარინა ალექსაური/Marina Aleksauri

რედაქცია: საქართველო, თბილისი მ. ბროსეს ქ, 7., საფოსტო ინდექსი 0108 , ტელ.: +995 322 946 446, ფაქსი.: +995 322 922 898 / მარკეტინგის სამსახური info@ego.com.ge / გამოცემის თარიღი: 7.04.12. გამომცემლობა „ფლიტ მედია“ საქართველო, თბილისი, მ. ბროსეს ქ. 7, ელ.ფოსტა flitmail@flit.ge. პერიოდული გამოცემა/ გამოდის 2011 წლის დეკემბრის თვიდან.

Editorial office 7 M. Brosse st. 0108 Tbilisi, Georgia. Tel.: +995 322 946 446 Fax: +995 322 922 898 Marketing department: info@ego.com.ge პოლიგრაფიული წუნის აღმოჩენის შემთხვევაში დაგვიკავშირდით ტელეფონის ან ელ.ფოსტის საშუალებით და 5 დღის განმავლობაში მიიღებთ ახალ ეგზემპლარს. კატეგორიულად იკრძალება „ეგოში“ გამოყენებული ტექსტური და ფოტო მასალის სრულად ან ნაწილობრივ გამოყენება მთავარი რედაქტორის წერილობითი თანხმობის გარეშე. გამომცემლობა პასუხისმგებლობას იხსნის რეკლამაში განთავსებულ შინაარსზე.

Date of edition: 07.04.2012. Publishing house “FLIT MEDIA”. In case of any polygraphic defects please address to our office or contact us by e-mail and new copy will be delivered within 5 days. Full or partial usage of texts or photo materials from “EGO” is forbidden without written confirmation of the Editor in Chief. Publishing house is not responsible for the content of advertised material.

UDC (უაკ) 396(0512)+659.3 ე–162 E-31

E D I TO R ' S L E T T E R

“While men tremble with fear and refer to feminists as to angry unsatisfied creatures, a Georgian woman is searching for the golden mean.” or “What should we, the Georgian women do – pick up the light bulb and change it or have it changed?” - You will read in the article named “A pearl bead and other types of scaffold” a certain first step into a new rubric called – the Figure.

The thing is that with a joint decision of the EGO team, from issue number 4 and on, we will show you the representatives of “the weaker sex” in a new light. We will discuss different topics of great importance and if up to now there were only business women in our spotlight, now we will very easily examine the housewives’ problems – depending on how our readers’ interests are distributed.

In the abovementioned article, the author will reveal the rough reality from several completely new points of view, but will never make conclusions for you. What I wanted to say is that the following new rubric will be loaded with clearly analytical articles. This is regarding the main news… Another interesting thing is that you will also come across a truly masculine reading material in the April issue, meaning the mini-article on an Oil company. I didn’t use the expression “a truly masculine reading material” by accidentladies; on the twentieth page of this same issue you will see the traditional digest this time devoted completely to the innovative nature of a woman. A pleasant discovery awaits you – a car heater and windshield cleaners, along with many other practical items were invented by a woman. I entrust the rest to you… The point is that EGO prepared a humorous,

Anuki Natsvlishvili ანუკი ნაცვლიშვილი

argumentative response to the recently intensified sexist attitude towards female drivers.

„სანამ მამაკაცები შიშით ძრწიან და ფემინისტებს გაბრაზებულ, დაუკმაყოფილებელ არსებებად მოიხსენიებენ, ქართველი ქალი ოქროს შუალედს ეძებს.“ ან კიდევ „რა ვქნათ ჩვენ, ქართველმა ქალებმა, ავიღოთ ნათურა და შევცვალოთ, თუ შევაცვლევინოთ?”- ამოიკითხავთ სტატიაში, რომელსაც „მარგალიტის მძივი და ეშაფოტის სხვა ნაირსახეობანი“ ჰქვია და „ეგოს” ახალი რუბრიკის, Figure-ის ერთგვარ პირველ ნაბიჯადაც შეგვიძლია, აღვიქვათ. საქმე ისაა, რომ „ეგოს“ გუნდის ერთობლივი გადაწყვეტილებით, მეოთხე ნომრიდან ჟურნალი ახალ ჭრილში დაგანახებთ „სუსტი სქესის წარმომადგენლებს“. ვისაუბრებთ სხვადასხვა საჭირბოროტო საკითხზე და თუ აქამდე ჩვენს ობიექტივში, რატომღაც, მხოლოდ საქმიანი ქალები ექცეოდნენ, ახლა ძალიან მარტივად, მაგალითად, დიასახლისების პრობლემებსაც განვიხილავთ - გააჩნია, როგორ გადანაწილდება მკითხველის ინტერესის სფეროები. ზემოთხსენებულ სტატიაში, ავტორი რამდენიმე აბსოლუტურად განსხვავებული ხედიდან საკმაოდ უხეშ რეალობას დაგანახებთ, მაგრამ არავითარ შემთხვევაში გამოიტანს დასკვნას თქვენ მაგივრად. იმის თქმა მინდა, რომ ახალი რუბრიკა წმინდა ანალიტიკური სტატიებით დაიტვირთება. ეს რაც შეეხება მთავარ სიახლეს... კიდევ ერთი საინტერესო ამბავი ის არის, რომ აპრილის ნომერში ჭეშმარიტად მამაკაცური საკითხავიც შეგხვდებათ, ვგულისხმობ მინი სტატიას ნავთობკომპანიის შესახებ. სიტყვათშეთანხმება „ჭეშმარიტად მამაკაცური საკითხავი“ უმიზეზოდ არ გამომიყენებია. ქალბატონებო, ამავე ნომრის მეოცე გვერდზე იხილავთ ტრადიციულ დაიჯესტს, რომელიც ამ შემთხვევაში მთლიანად ქალის ნოვატორულ ბუნებას დაეთმობა. სასიამოვნო აღმოჩენა გელით - მანქანის გამათბობელი და საქარე მინის საწმენდი ისევე, როგორც უამრავი პრაქტიკული ნივთი, ქალის გამოგონილია. დანარჩენი თქვენთვის მომინდვია...მთავარია, რომ ბოლო დროს განსაკუთრებით გამძაფრებულ სექსისტურ დამოკიდებულებას ქალი მძღოლის მიმართ „ეგომ“ მსუბუქად იუმორისტული, არგუმენტირებული პასუხი გასცა.

R U N N I N G YO U R O W N B U S I N E S S

Eka Gvania ეკა ღვანია

6

201 2

APRIL

R U N N I N G YO U R O W N B U S I N E S S

Canape is a healthy Lifestyle კანაპე

ჯანსაღი ცხოვრების წესია

APRIL

201 2

7

R U N N I N G YO U R O W N B U S I N E S S

If

I say that there is nothing better than sitting in the café Canape in Vake in winter, no one will deny it. If I say the same but mention summer instead of winter they will still agree. Some people might oppose and ask why I wouldn’t mention café Canape located in Kazbegi street. In any case all five branches of Canape have very good thermoregulation, which means that it's nice and cool in summer and warm and cozy in winter to sit comfortably and drink hot tea there. The staff is always friendly and smiling. . . You don't have to adjust to Canape but Canape will adjust to you. Everyone will agree that it's not easy to start a business that will become a good source of income and stay a pleasant place to work at the same time.

It

is the first business for Eka Gvania. Before starting business Eka studied history and then theory of cinematography but never has worked by her profession. Eka says she had worked at an insurance agency for a little while before she started Canape. As it occurs the author of the idea was Vakho Kandelaki, Eka's husband: "Vakho has a healthy lifestyle from the childhood. When the kids of his age were eating ice-cream he usually went home and ate steamed food. Even today he doesn't smoke, he does physical exercises and healthy food is his "weakness" up to now. We loved going to restaurants and maybe that's why we decided to establish a chain of Canape shops. Everyone liked the idea but they used to ask “can’t we eat there?”, thus we decided to turn it into the café.”

Some friends of the café owners have contributed a lot in starting Canape and soon it became one of the most popular places for gathering in Tbilisi. The first branch was open after three years since starting the first café, but Canape in Abashidze Street still stays a favorite one for Eka. It's interesting that Eka is the author of the interior design of the Canape cafés at the same time. She is responsible for the staff recruitment; she obtains absolutely all necessary information she needs and controls every bit of her business - "I love managing anything related to the business - my zodiac sign is Leo. I am interested in every detail and I have even studied things about kitchen and confectionery."

How does the morning start?

My morning starts with phone calls. . . I'm calling all Canape cafés and asking what is going on. Afterwards I'm getting ready and start warding around. I move from one café to another during the whole day.

There's always something to be done and some problems to be solved.

Thus, the work never ends.

What specific mechanisms do you use for Canape’s promotion?

We don't have any special mechanisms. The main course of Canape is offering customers healthy food.

One will never see any fast food here.

Kitchen is supplied on a daily basis and the chiefs never use the products of the previous day. Due to the fact that the environment in the world is polluted, we are trying to contribute at least a little in popularization of healthy food. This is all thanks to Vakho as he is a kind of man who worries about others and we are all following him. I believe that the

8

201 2

APRIL

above- listed reasons turned Canape cafés a successful business. Besides I always search for innovations and learn new things. I often travel and come back with lots of new information. The process of continuous renovation is very important in the business.

How do you select the staff?

This is one of most important parts of my job. Mostly I pay attention to what kind of aura people have. I don't concentrate on their appearance but seek for their positive attitude instead. It means that for me absolutely subjective criterion plays a big role in the selection process.

They need to know Russian and the knowledge of the English language is preferable as well. They are to be live, energetic and positive and have good pronunciation. I have friendly relationships with my staff. I love every single one of them with all my heart and they respond with the same feelings. Such relations affect

the aura at the cafés. That's why our visitors always feel like at home. re there any new services to be offered?

Canape will be offering its own coffee “Canape” starting from May. It is made in Netherlands and is 100% natural Arabica coffee. The coffee has the Rain Drop Forest quality sign that is very famous in the coffee world. It is supposed to be very tasty. It will be a step forward to get the opportunity to taste “canapé” coffee. Eka said the following about it: “We always take into consideration our customers’ opinions. That is why we have carried out some type of degustation of the coffee for our special guests and they fancied it a lot”. One more thing – soon Canape café chain will be increased by one more café in Abanotubani (old district of Tbilisi). The new café will be equipped by a high quality and unique sound system and will offer the visitors many new services . . .

R U N N I N G YO U R O W N B U S I N E S S

If Vake Canape was alive . . .

It would be healthy, kind, cozy, warm and tasteful . . .

APRIL

201 2

9

R U N N I N G YO U R O W N B U S I N E S S

ზ

ამთარში ვაკის „კანაპეს“ არაფერი ჯობს-მეთქი, რომ ვთქვა, ყველა უპრობლემოდ დამეთანხმება. იგივე რომ გავიმეორო, ოღონდ „ზამთრის“ ნაცვლად „გაზაფხული“ ჩავსვა, მაინც სიამოვნებით დამიკრავენ თავს. პრინციპში, შეიძლება, ვინმემ საპირისპირო აზრიც გამოთქვას და ვაკის „კანაპეს“ ნაცვლად პავლოვის რატომ არ ახსენეო, მითხრას. ნებისმიერ ვარიანტში, „კანაპეს“ ხუთივე ფილიალში აუცილებლად არის კარგი თერმორეგულაცია, რაც იმას ნიშნავს, რომ ზაფხულში გრილად ხარ, ზამთარში კი საოცარ სიმყუდროვეში ცხელ ჩაის სვამ, პერსონალი უშუალოა და გიღიმის... მოკლედ, შენ კი არ ერგები „კანაპეს“, „კანაპე“ გერგება შენ. დამეთანხმებით, არც ისე მარტივია, ააწყო ბიზნესი, რომელიც შემოსავლის წყაროდაც იქცევა და მთელი შენი ინტერესის სფეროდაც.

ე

კა ღვანიასთვის ეს პირველი ბიზნესია. მანამდე ისტორიის ფაკულტეტი დაამთავრა, შემდეგ კინომცოდნეობა, თუმცა, პროფესიით არასოდეს უმუშავია. როგორც ამბობს, ცოტა ხნით სადაზღვევო კომპანიაში იმუშავა, შემდეგ „კანაპეს“ ეტაპი იწყება. როგორც აღმოჩნდა, იდეის ავტორი ეკას მეუღლე, ვახო კანდელაკია: „ვახო ბავშვობიდან ჯანსაღი ცხოვრების წესით ცხოვრობს. თურმე, მაშინ, როცა მისი თანატოლები ნაყინს ჭამდნენ, სახლში მიდიოდა და ორთქლზე დამზადებულ საკვებს შეექცეოდა. დღემდე ასეთია, არ ეწევა, ვარჯიშობს და ჯანსაღი კვება მისი ერთ-ერთი „სუსტი“ წერტილია. კაფეებში სიარული ძალიან გვიყვარდა, ალბათ ამიტომაც გადავწყვიტეთ, „კანაპეების“ მაღაზია გაგვეკეთებინა. ყველას მოსწონდა იდეა, თუმცა, მაინც ხშირად გვეკითხებოდნენ - „საჭმელი არ გაქვთ?“ ამიტომაც გადავაკეთეთ კაფედ“. „კანაპეს“ ამუშავებაში დიდი წვლილი შეიტანეს მფლობელების მეგობრებმა, სულ ცოტა ხანში კი ერთ-ერთ ყველაზე პოპულარულ თავშეყრის ადგილად იქცა თბილისში. სამი წლის თავზე პირველი ფილიალიც გაიხსნა, თუმცა ეკასთვის საყვარელ „კანაპედ“, რა თქმა უნდა, აბაშიძის „კანაპე“ რჩება. საინტერესოა, რომ ეკა ინტერიერსაც თვითონ აკეთებს, თვითონვე არჩევს პერსონალს, აბსოლუტურად ყველა საჭირო ინფორმაციას ფლობს და საკუთარი ბიზნესის უკლებლივ ყველა სფეროს თვითონ აკონტროლებს: „ვგიჟდები ნებისმიერი საქმის მართვაზე. ზოდიაქოს ნიშნით ლომი ვარ. ყველაფრით ვინტერესდები, სამზარეულოს და საკონდიტროს თავისებურებებიც შევისწავლე.“

როგორ იწყება დილა?

დილა იწყება სატელეფონო ზარით, ვრეკავ კანაპეში და ვკითხულობ, რა ხდება. მერე ვდგები, ვწესრიგდები და ვიწყებ შემოვლას. მთელი დღე ერთი ფილიალიდან მეორეში სიარულს ეთმობა, ყველგან რაღაც არის გასაკეთებელი, მოსაგვარებელია პრობლემები. მოკლედ, საქმე არასოდეს ილევა.

10

201 2

APRIL

რა კონკრეტულ მექანიზმებს იყენებთ „კანაპეს“ პოპულარიზაციისათვის?

განსაკუთრებული მექანიზმები არ გვაქვს. „კანაპეს“ მთავარი მიმართულება ჯანსაღი კვებაა – აქ ვერ ნახავთ სწრაფი კვების პროდუქტს, ყოველდღე მარაგდება სამზარეულო და არასოდეს გამოიყენება მეორე დღის პროდუქტი,

იქიდან გამომდინარე, რომ გარემო დღეს უკვე საოცრად დაბინძურებულია, ვცდილობთ, პატარა წვლილი მაინც შევიტანოთ ჯანსაღი ცხოვრების წესის პოპულარიზაციაში, ეს ყველაფერი კი ვახოს დამსახურებაა, მისი ბუნებიდან გამომდინარე ჩამოვყალიბდით ასე. ალბათ სწორედ ზემოთ ჩამოთვლილი ფაქტორები იქცა „კანაპეს“ წარმატების მიზეზად. ამის გარდა, მუდმივად სიახლეებს ვეძებ, სულ ვსწავლობ, ხშირად ვმოგზაურობ და უკან ზღვა ინფორმაციით ვბრუნდები, ესეც საკმაოდ მნიშვნელოვანია – უწყვეტი განახლების პროცესი.

R U N N I N G YO U R O W N B U S I N E S S

რა პრინციპით არჩევთ პერსონალს?

ეს ჩემი საქმის ერთ-ერთი ყველაზე საინტერესო ნაწილია. გაგიკვირდებათ და, ამ დროს ყველაზე დიდი ყურადღებით ვაკვირდები, როგორი მუხტის მატარებელია ესა თუ ის ადამიანი. ვკონცენტრირდები არა ვიზუალზე, არამედ დადებით მუხტზე. რაც იმას ნიშნავს, რომ, ერთი შეხედვით, აბსოლუტურად სუბიექტური საზომი ჩემს შემთხვევაში ყველაზე მნიშვნელოვან, გადამწყვეტ როლს თამაშობს პერსონალის შერჩევაში. აუცილებელია, იცოდეს რუსული და სასურველია ინგლისურიც, უნდა იყოს ცოცხალი, ენერგიული და

დადებითი... ჰო, მართლა, რბილი „ლ“ უპატიებელია. პერსონალთან მეგობრული ურთიერთობა მაქვს, მართლა გულით მიყვარს თითოეული მათგანი, შესაბამისად – იმავეს ვგრძნობ მათგანაც და ეს აურაზეც აისახება, ამიტომაც არის, რომ ჩვენი სტუმრები თავს ისე გრძნობენ, როგორც საკუთარ სახლში.

სიახლეები

„კანაპე“ მალე საკუთარ ყავას შემოგთავაზებთ – ჰოლანდიაში მზადდება, ასი პროცენტით ნატურალური არაბიკაა და ყავის სამყაროში ცნობილი

ხარისხის ნიშანი, Rain Drop Forest აქვს მინიჭებული - ლოგიკურად თუ ვიმსჯელებთ, ძალიან გემრიელი უნდა იყოს. უდავოდ მნიშვნელოვანი წინ გადადგმული ნაბიჯია, მაისიდან „კანაპეს“ დაგემოვნებაც შეგეძლებათ. „ჩვენ ყოველთვის ვითვალისწინებთ მომხმარებლის აზრს, სწორედ ამიტომ ერთგვარი დეგუსტაცია მოვაწყეთ, სპეციალურად ჩვენი სტუმრებისათვის. უნდა აღინიშნოს, რომ ყავამ დიდი აღფრთოვანება გამოიწვია“ – ამბობს ეკა. და კიდევ ერთი, სულ მალე „კანაპეს“ ქსელს მეხუთე ფილიალი შეემატება – აბანოთუბანში!

APRIL

201 2

11

R U N N I N G YO U R O W N B U S I N E S S

ახალი „კანაპე“ უმაღლესი ხარისხის, უნიკალური საუნდ სისტემით იქნება აღჭურვილი და უამრავ საინტერესო სიახლეს შემოგთავაზებთ.

12

201 2

APRIL

ვაკის „კანაპე“ რომ ადამიანი ყოფილიყო...

იქნებოდა ჯანმრთელი, კეთილი, მყუდრო, თბილი და გემრიელი.

კატო მაისურაძე/Kato Maisuradze

ანაბარი დააგროვე უსაფრთხოდ და მიიღე სარგებელი

STO RY

Mother

TERESA T

he term altruism was introduced to psychology by Auguste Comte as a term used in contradistinction to egoism in human behavior. Altruism is a moral principle which urges people to set aside their private interests and take care of others. More specifically, altruism means selfless service: when one is generous without expecting compensation, when you are helping others without expecting anything in return and, most importantly, when you care about others at the expense of exposing yourself to great risk.

At first seem it is absolutely natural that such a force should exist because we are noble creatures: we love and help each other…

Something beautiful for God live for somebody else

On the other hand, there is something unusual about this. The morals which can theoretically exist in every human are not always there in practice. Your absolutely rational and conscious decision to help others disappears as soon as the basic human instinct – self-preservation resurfaces. Essentially, the display of altruism in emergency situations is tantamount to a miracle. Well, how can something like altruism defeat the self-preservation instinct in a human being? Altruism towards others is a subject of particular interest in the study of human psychology –help and self-sacrifice shown not only to relatives or loved ones but to strangers.

It is for this reason that altruism is regarded as a prominent sign of humanity’s moral development and an indicator of civilized society, something that can have several possible causes. This can either be genetic legacy – when care about others enables individuals to build on their genetic inheritance on the unconscious level. Or else this can be conditioned by the cognitive development of individuals, that is, their level of moral development, when they begin to live according to the principle of communion with others. It can also be conditioned by social experience…and perhaps religion.

It is a fact that the history of the world knows heroes, singers, actors, writers or warriors.

What about altruists? I cannot recall many of

14

201 2

აAPRIL

STO RY

them, so it will be better if we focus on the “few of them” we remember when we remember outstanding examples of charity and noble behavior.

Agnes Gonxha Bojaxhiu, an Albanian girl who joined the Sisters of Loreto monastic order in Ireland in 1931. As she was tonsured she was named after Thérèse de Lisieux who had been famous for her kind and charitable nature. Teresa taught for twenty years at the St Mary women’s school. On 10 October 1946, she obtained permission to take care of the needy and travelled to Calcutta, India where she lived for 40 years with local people, including orphans, ailing people and poor families, taking care of the needy and teaching poor children. Leaving the monastery was difficult for her. She often had to spend nights in the street, go hungry, communicate with the terminally ill and take care of lepers. Nevertheless, she always said that she felt God’s support to her.

In 1949, Mother Teresa was joined by the first group of young girls who formed the Missionaries of Charity which committed itself to care for the poor people of Calcutta. Their number at the time was about 30,000 people.

Because she often had to deal with ailing people Mother Teresa learned first aid, attended a nursing course and opened an outpatient clinic in Calcutta.

They founded a dormitory, the House of Peace where poor people could live together with their families. At that time, the order did not have many financial resources – they lived as poorly as the poor people dependent on them. The main aim of Mother Teresa was to show boundless love to people and care about them. She treated their illnesses and defended people of different races, ethnicities and religions. “If you start judging people there will be no room left to love them,” she used to say. She also opened first hospices for people with HIV and established various shelters for orphans, prostitutes and

დედა ტერეზა “SOMETHING BEAUTIFUL FOR GOD”

იცხოვრე სხვისთვის ტერმინი „ალტრუიზმი“ ფსიქოლოგიაში პირველად ოგიუსტ კონტმა დაამკვიდრა, როგორც „ეგოიზმის” საწინააღმდეგო, მისი გამანეიტრალებელი ძალა პიროვნების ქცევაში. ალტრუიზმი ზნეობრივი პრინციპია, რომელიც ადამიანს უჩენს სურვილს, გადადოს გვერდზე საკუთარი ინტერესები და სხვებზე ზრუნვით, სხვების დახმარებით შემოიფარგლოს. უფრო ზუსტად კი ალტრუიზმი უანგარო სამსახურს ნიშნავს – როდესაც მოლოდინის გარეშე გასცემ, როდესაც ეხმარები ადამიანებს ისე, რომ მათგან არაფრის მიღებას არ გეგმავ და მეტიც, ზოგჯერ საკუთარი თავის უდიდეს საფრთხეში ჩაგდების ხარჯზე ზრუნავ სხვებზე. ერთი შეხედვით, ასეთი ძალის არსებობა სავსებით ბუნებრივია: ჩვენ ხომ კეთილშობილი არსებები ვართ – ერთმანეთი გვიყვარს, ერთმანეთს ვეხმარებით... მეორე მხრივ, არის ამაში რაღაც უჩვეულო. ეს მორალი, რომელიც

თეორიულად შესაძლოა, ყველა ადამიანში არსებობდეს, პრაქტიკაში სულ სხვანაირად ვლინდება – სადღაც ქრება; აბსოლუტურად რაციონალური და გააზრებული გადაწყვეტილება – დაეხმარო სხვებს – ქრება, როგორც კი ირაციონალურ დონეზე ადამიანში უპირველესი ინსტინქტი, თვითგადარჩენა, იღვიძებს. ექსტრემალურ სიტუაციებში ალტრუიზმის გამოვლენა, ფაქტობრივად, სასწაულის ტოლფასია. აბა, როგორ შეიძლება, ამ ტიპის ძალამ თვითგადარჩენის ინსტინქტი დაამარცხოს ადამიანში? პიროვნების ფსიქოლოგიაში განსაკუთრებული ინტერესის საგანი სწორედ უცხოთა მიმართ გამოვლენილი ალტრუიზმია - როდესაც საუბარია არათუ დახმარებაზე, არამედ თავგანწირვაზე, თანაც არა ახლობლის ან ნათესავისთვის, არამედ სრულიად უცხო ადამიანისთვის. სწორედ ამიტომ, ალტრუიზმი მიიჩნევა პიროვნების ზნეობრივი განვითარების უმაღლეს საფეხურად და ცივილიზებული საზოგადოების ინდიკატორად, რასაც მეცნიერები მხოლოდ რამდენიმე შესაძლო მიზეზით ხსნიან: ეს შეიძლება, იყოს გენეტიკური მემკვიდრეობა – როდესაც სხვებზე ზრუნვა გენეტიკური კვლავწარმოების გადარჩენის შესაძლებლობას აძლევს ინდივიდს; გაუცნობიერებელ დონეზე; პიროვნების კოგნიტური განვითარებით: ანუ მისი ზნეობრივი და შემეცნებითი განვითარების დონით, სადაც ის სხვასთან „თანაზიარობის“ პრინციპით იწყებს ცხოვრებას; ასევე სოციალური გამოცდილებით... ან იქნებ, რელიგიით? ფაქტია, რომ მსოფლიოს ჰყავდა გმირები, მომღერლები, მსახიობები, მწერლები თუ მეომრები. მაგრამ ალტრუისტები? ბევრი არ მახსენდება, ამიტომ უმჯობესია, იმ „მცირეზე“ გადავიდეთ, რაც პირველ რიგში გაგვახსენდებოდა ქველმოქმედებისა და კეთილშობილების პრეცედენტებზე ფიქრისას.

1931 წელს, ირლანდიაში, მონაზონთა ორდენ „ლორენცოს ირლანდიელ დებში“ ჩარიცხული ალბანელი გოგონა, აგნეს განჯა ბოიაჯუ მონაზვნად

APRIL

201 2

15

STO RY

აღკვეცეს, სახელით „ტერეზა“, მონაზონ-კარმელიტი წმინდა ტერეზას პატივსაცემად, რომელიც განთქმული იყო კეთილი და ქველმოქმედი ბუნებით. გოგონა 20 წლის განმავლობაში ასწავლიდა წმინდა მარიას ქალთა სკოლაში, 1946 წლის 10 ოქტომბერს კი გაჭირვებულებზე ზრუნვის ნებართვა მიიღო და ინდოეთში, კალკუტაში გაემგზავრა, სადაც 40 წელი ცხოვრობდა იქაურ ავადმყოფებთან, ობლებთან, ღატაკ ოჯახებთან ერთად, უვლიდა გაჭირვებულებს და ასწავლიდა ღარიბ ბავშვებს. მონასტრიდან წასვლა მისთვის სხვადასხვა სიძნელეებთან იყო დაკავშირებული: ხშირად უწევდა ღამის ქუჩაში გათევა, შიმშილი, მძიმე ავადმყოფებთან ურთიერთობა, კეთროვნების მოვლა - თუმცა ყოველთვის ამბობდა, რომ ღმერთის თანადგომას გრძნობდა.

1949 წელს დედა ტერეზას ახალგაზრდა გოგონების პირველი ჯგუფი შეუერთდა, რომლებთან ერთად შექმნილმა „გულმოწყალების ორდენმაც“ საკუთარ თავზე კალკუტის გაჭირვებულებზე ზრუნვა აიღო - მათი რაოდენობა იმ დროისთვის, დაახლოებით, 30 000-ს შეადგენდა. რადგან ხშირად უწევდა ავადმყოფებთან უერთიერთობა, დედა ტერეზამ პირველადი სამედიცინო დახმარება შეისწავლა, გაიარა მედდის მოსამზადებელი კურსი და ორდენთან ერთად გახსნა ამბულატორია კალკუტაში. მათ დააარსეს საერთო საცხოვრებელი, თავშესაფარი „მშვიდობის სახლი“, სადაც გაჭირვებულებს ოჯახებთან ერთად შეეძლოთ ცხოვრება. ამ დროს, ორდენს თითქმის არ გააჩნდა ფინანსური რესურსი – ისინი ისევე ცხოვრობდნენ, როგორც მათზე დამოკიდებული ღარიბები. დედა ტერეზას მთავარი მიზანი, მთავარი მისია, ადამიანების მიმართ განუსაზღვრელი სიყვარულის გამოხატვა და მათზე ზრუნვა იყო. მკურნალობდა და იფარავდა სხვადასხვა რასისა და ეროვნების, სხვადასხვა სარწმუნოების ადამიანებს - „თუ ადამიანების განსჯას დაიწყებ, დრო აღარ დაგრჩება მათი სიყვარულისათვის“, - ამბობდა იგი. სწორედ მის სახელს უკავშირდება პირველი საავადმყოფოები შიდსით დაავადებულთათვის. მან დააარსა სხვადასხვა თავშესაფარი ობოლი ბავშვებისთვის, მეძავებისთვის, მარტოხელა დედებისთვის. დედა ტერეზას განსაკუთრებული დამოკიდებულება ჰქონდა აბორტის მიმართ - თუ ვინმეს სურდა შვილზე უარის თქმა, სთხოვდა, მისთვის მიეყვანათ, ასეთი ბავშვების აღზრდას საკუთარ თავზე იღებდა. სულ მალე, დედა ტერეზა ვატიკანის მოქალაქეობას იღებს. მისი ქველმოქმედებისა და სიკეთის ამბავი სწრაფად ვრცელდება. 1969 წელს კი, BBC-ის მიერ გადაღებული დოკუმენტური ფილმით, რომელიც დედა ტერეზას მოღვაწეობას ასახავდა, მისიონერი მონაზონი მთელმა მსოფლიომ გაიცნო. „ქველმოქმედების მისიონერების“ სხვა წევრები, კალკუტადან სხვადასხვა ქალაქებში გადადიან სამოღვაწეოდ, 2000 წლისთვის კი მსოფლიოს 111 ქვეყანაში, 400 სხვადასხვა ფილიალით და 120 ქვეყანაში 700-მდე თავშესაფრით ეხმარებიან ადამიანებს. ეს არის გამაოგნებელი ციფრები მთელი მსოფლიოსთვის, რადგან ის ერთი „ჩვეულებრივი“ მონაზვნის პირად ენთუზიაზმზე დგას. დედა ტერეზა ყველას აოცებდა თავისი ენთუზიაზმით: დგებოდა ძალიან ადრე, ლოცულობდა, ხეხავდა და ალაგებდა ოთახებს, პალატებს, მუშაობდა მთელი დღე, შემდეგ კი სხვების დახმარებითა და სწავლებით იყო დაკავებული. ხალხს იგი ასე მოიხსენიებდა 16

201 2

აAPRIL

single mothers. Mother Teresa had a special attitude to abortion. If somebody wanted to disown their children, she asked them to bring the children to her and pledged to raise them herself.

Soon afterwards Mother Teresa adopted Vatican citizenship. The story of her charity and kindness spread quickly in many cities.

In 1969, through a BBC documentary featuring Mother Teresa’s life, the whole world got to know the missionary nun. Other members of the Missionaries of Charity travelled from Calcutta to other cities and conducted their activities there. By 2000, they worked in 111 countries with 400 branches and about 700 asylums in 120 countries to help people.

These are extraordinary numbers for the whole world as all this was possible through the efforts of one “ordinary” nun’s personal enthusiasm. Mother Teresa amazed everybody with her enthusiasm. She got up very early, prayed, cleaned and tidied up rooms, wards and worked every day. She was engaged in helping and teaching others. She referred to people as “my humans” and kept inventing fresh means for helping them.

She believed in people. She used to say that humans were created for kindness and love, that the human soul is beautiful and is noble and full of love from the beginning. For Teresa every human being was unique and of special value. Even after communicating with incalculable numbers of people she could be amazed by them and learn from them. Mother Teresa truly loved people and proved this love in practice. Through her life she showed that love can work miracles.

Before she took monastic vows Teresa had various hobbies. She was an exemplary pupil at school, she sang in a choir, played the guitar and wrote poems. She was viewed as a very talented youngster and it was believed that she would probably pursue a musical or literary career. Her writings were often printed in local newspapers. Teresa came from a deeply devout family. When she was a schoolgirl, her mother taught her how to exercise kindness and charity in everyday life. Once a week, her mother used to take Teresa and her sisters and brothers to see ailing people, bringing food and clothes for them. Everything changed after her father’s death. The 12-year old Teresa was

STO RY

APRIL

201 2

17

STO RY - „ჩემი ადამიანები“, მათ დასახმარებლად კი სულ ახალ-ახალ საშუალებებს იგონებდა. მას სჯეროდა ხალხის. ამბობდა, რომ ადამიანი შექმნილია სიკეთისა და სიყვარულისთვის, რომ მისი სული მშვენიერია და ის ჩანასახშივე კეთილშობილი და სიყვარულით სავსეა. ტერეზასთვის ყოველი ადამიანი უნიკალური და განსაკუთრებული მნიშვნელობის მქონე იყო. განუსაზღვრელი რაოდენობის ადამიანთან კონტაქტის შემდეგაც კი შეეძლო, ყოფილიყო მათით აღფრთოვანებული და ესწავლა მათგან. დედა ტერეზას უსაზღვროდ უყვარდა ხალხი და ამ სიყვარულს თავისი საქმიანობით ამტკიცებდა: თავისი ცხოვრებით მან აჩვენა, რომ სიყვარულს სასწაულების მოხდენა შეუძლია. ჯერ კიდევ მონაზვნად აღკვეცამდე, ტერეზას სხვადასხვა გატაცებები

ჰქონდა: კლასში საუკეთესო მოსწავლე იყო, მღეროდა გუნდში, უკრავდა გიტარაზე, წერდა ლექსებს. ძალიან ნიჭიერ მოზარდად ითვლებოდა და სავარაუდო კარიერად მუსიკას ან ლიტერატურას უწინასწარმეტყველებდნენ, მისი ნაწარმოებები ადგილობრივ გაზეთებში იბეჭდებოდა. ტერეზა ძალიან მორწმუნე ოჯახიდან იყო. სიკეთისა და ქველმოქმედების ყოველდღიურ ცხოვრებაში დამკვიდრება ჯერ კიდევ სკოლის ასაკში, დედისგან ისწავლა. კვირაში ერთხელ, ტერეზა, და-ძმებთან ერთად, დედას ავადმყოფთა მოსანახულებლად დაჰყავდა, მიჰქონდა მათთვის საჭმელი და ტანსაცმელი. ყველაფერი მამის სიკვდილის შემდეგ შეიცვალა – 12 წლის ტერეზას დაუოკებელი სურვილი გაუჩნდა, თავი რელიგიისათვის მიეძღვნა. „ლოცვითა და ძლიერებით, მამის სიკვდილის შემდეგაც კი, ბედნიერ ოჯახად დავრჩით“ - იხსენებს ქველმოქმედი მონაზონი. ტერეზამ უამრავი ჯილდო მიიღო სიცოცხლეში – 1973 წელს, მონაზონი

ტემპლტონოვის პრემიის პირველი ლაურეატი გახდა „რელიგიის პროგრესში განსაკუთრებული წვლილის შეტანისათვის“. 1976 -ში, რომის პაპისაგან განსაკუთრებული ჯილდო მიიღო მშვიდობის სამსახურში დგომისათვის, ასევე მიიღო ინდური ორდენი სახელად „ლოტოსის ქალბატონი“ და „თავისუფლების“ მედალიც კი – ამერიკის შეერთებული შტატების პრეზიდენტის, რონალდ რეიგანისგან.

1979 წელს დედა ტერეზა ნობელის პრემიის ლაურეატი ხდება. მსოფლიო აღტაცებაში მოჰყავს პატარა, მომღიმარი მოხუცის საოცარ ენერგიასა და უდიდესი სიყვარულით „ჩადენილ“ სიკეთეებს. 1987 წელს მან მოახერხა, დაეთანხმებინა პალესტინისა და ისრაელის პარტიზანული არმიები, შეეჩერებინათ ცეცხლი, რათა მისთვის დრო მიეცათ ფრონტის საავადმყოფოდან დაჭრილების გამოსაყვანად. დედა ტერეზამ ამ მოლაპარაკებით 37 ბავშვის საავადმყოფოდან გამოყვანა და გადარჩენა შეძლო. 1997 წლის 5 სექტემბერს, 87 წლის ასაკში, დედა ტერეზა გარდაიცვალა. მსოფლიო მას „თანამედროვე წმინდანს“ უწოდებს. წამყვან ტელეარხებზე პირდაპირ ეთერში გადის მისი დაკრძალვის კადრები. სიკვდილამდე ცოტა ხნით ადრე, ერთმა ჟურნალისტმა მოახერხა მისთვის შეკითხვა დაესვა, ეშინოდა თუ არა სიკვდილის, რაზეც მონაზონმა ასეთი პასუხი გასცა: "არ მეშინია, რადგან სიკვდილი ნიშნავს შინ დაბრუნებას. როგორ შეიძლება სახლში, ახლობლებთან დაბრუნების გეშინოდეს?“ 2003 წელს, რომის პაპმა იოანე პავლე მეორემ ალბანელი კათოლიკე გოგონა, აგნეს განჯა აბიაჯუ, იგივე დედა ტერეზა, წმინდანად შერაცხა.

Aleksandra Aroshvili/ალექსანდრა აროშვილი

18

201 2

აAPRIL

overcome by a great desire to dedicate herself to religion. “Through prayer and strength, we remained a happy family even after our father’s death,” she used to recall.

Throughout her lifetime Teresa was awarded numerous awards. In 1973, she became the laureate of the Templeton prize for her “outstanding contribution to religious progress”.

In 1976, she received a special award from the pope in Rome for her championing of peace.

She was also awarded the Indian order of the Lord of the Lotus and even US Medal of Freedom from President Ronald Reagan.

In 1979, Mother Teresa became a laureate of the Nobel Peace Prize. The world was amazed to see this tiny smiling old lady and her deeds committed through her surprising energy and great love. In 1987, she succeeded in persuading Palestinian and Israeli guerillas to cease fire, to enable her to transport the wounded from the frontline hospital. Through these negotiations Mother Teresa managed to rescue and save 37 children from the hospital. On 5 September 1997, Mother Teresa died at the age of 87. The world calls her a modern saint.

Footage of her funeral was carried live on many leading TV channels of the world. Shortly before her death a journalist asked her whether or not she was afraid of death, to which the nun replied: “I am not afraid because death means going home. How can one be afraid of returning home to one’s loved ones?”

In 2003, Roman Pope John Paul II beautified the Albanian Catholic girl, Agnes Gonxha Bojaxhiu, known as Mother Teresa.

Read EXCLUSIVE Interviews & Articles in

The COMMERCIAL TIMES Newspaper Weekly

Mob: 5 70 700 253; 570 700 254 OFFICE: 2 309 786 E-mail: marketing@commercial.ge

T

oday’s digest can be used at any common party. After three glasses or so, when the ice is broken and conversations have already become more casual, because that is when usually the gender war is brought up: “Which are smarter: men or women?” – you probably have found yourself in such occasion before and you are probably aware that as usual, men’s most powerful argument is: name just one great women inventor, just one, and I’ll shut up.” Digest usually rounds up with the list of three or four, but let us make an exception at this point, because you will be amazed how many things are the products of women’s creativity. I assume you will not even need to prove anything, just list the following:

20

Inventions by Women

DIGEST

ქალის 20 გამოგონება

20

201 2

APRIL

დ

ღევანდელი დაიჯესტი გამოგადგებათ სტანდარტულ წვეულებაზე, იმ მომენტში, როცა სამი ჭიქის მერე კომპანია უკვე შეკავშირებულია და საუბარი თავისუფალი ნაკადით მიდის. სწორედ ამ დროს იწყება სქესთა ომი. „ქალები უფრო ჭკვიანები არიან თუ კაცები?” მოხვედრილხართ ალბათ მსგავს სიტუაციაში და ხშირად მამაკაცის გონებრივი უნარების უპირატესობის დასამტკიცებლად მათი არგუმენტია: „კარგი, მაშინ დამისახელე ერთი გამოჩენილი ქალი გამომგონებელი. ერთი, და დაგანებებ თავს.” დაიჯესტი, როგორც წესი, სამი ან ოთხი ჩამონათვალით შემოიფარგლება ხოლმე, თუმცა, მოდი, გამონაკლისი დავუშვათ, რადგან თვითონაც გაგიკვირდებათ, რამდენი რამ ყოფილა ქალის კრეატიულობის შედეგი. არა მგონია, რამის მტკიცება დაგჭირდეთ, უბრალოდ, ჩამოთვალეთ:

DIGEST

Electric hot water heater IDA FORBES 1917

1

წყლის ელექტრონული გამათბობელი იდა ფორბსი 1917 წელი.

Kevlar – a bulletproof substance – This is what bulletproof vests are made of. STEPHANIE KWOLEK took a job in “Dupon” company to raise money and continue her education in medical school. As the result, god knows how many lives she saved კევლარი - ტყვიაგამძლე მატერიალი, ჯავშან-ჟილეტი. სტეფანი კუოლეკმა კოპანია „დიუპონ”-ში დაიწყო მუშაობა, რომ ფული შეეგროვებინა და სამედიცინო სკოლაში გაეგრძელებინა სწავლა. შედეგად, ვინ მოთვლის, რამდენი სიცოცხლე გადაარჩინა.

HEIDI LAMAR became scandalously famous after taking part in the movie made by Czechoslovakian Director, Gusav Mahatov, for the first time in History there was an open sexual scene presented in cinema. As a Result Adolph Hitler labeled her as the enemy of the Third Reich, and Roman Pope Pi XII forbade this movie for all the Catholics. But Cinema was not Heidi’s only interest. In 1941 she patented the secret tool of communication, which dynamically modified the frequency of connection in order to avoid the enemy. From year 1962 this mechanism was used in American torpedoes, as for the modern days in mobile connections and Wifi.

3

მას შემდეგ, რაც ჰეიდი ლამარმა ჩეხოსლოვაკელი რეჟისორის, გუსტავ მახატოს ფილმში მიიღო მონაწილეობა, სკანდალური პოპულარობა მოიპოვა. ეს იყო პირველი ფილმი ისტორიაში, რომელიც ღია სექსუალურ სცენებს შეიცავდა. ადოლფ ჰიტლერმა ქალი მესამე რეიხის მტრად გამოაცხადა, ხოლო რომის პაპმა, პი მეთორმეტემ ყველა ჭეშმარიტ კათოლიკს მოუწოდა, ეს ფილმი არასდროს ენახათ. თუმცა, კინო არ იყო ჰეიდის ერთადერთი გატაცება. 1941 წელს მან კომუნიკაციის საიდუმლო საშუალება დააპატენტა, რომელიც კავშირის სიხშირეს დინამიურად ცვლიდა და მოწინააღმდეგეს დაკავშირებაში უშლიდა ხელს. 1962 წლიდან ეს მოწყობილობა ამერიკულ ტორპედოებში გახდა საჭირო, ხოლო თანამედროვეობაში კი ფიჭური კავშირისა და Wifi-სთვის გამოიყენება.

4

2

Windshield wipers – Can you believe this? When MARY ANDERSON visited New-York for the first time, the year was 1903, the beginning of the century and very few people were car-owners. Mary decided to take the sight-seeing tour around the snowy city and took a Tram.

However the tour disappointed her, since the driver had to stop nearly every five minutes to wipe the snow from the windshield. To be honest, this one is my favorite here, it shows us how big is the woman’s demand for comfort, those princess hints – just because she could not enjoy the scenery, a woman ended up entering history. ს აქარე მინის საწმენდი - ე.წ. „დვორნიკები”. წარმოგიდგენიათ? როდესაც მერი ანდერსონი პირველად ჩავიდა ნიუ იორკში, იდგა 1903 წელი, საუკუნის დასაწყისი, მანქანა სულ ერთი-ორს თუ ჰყავდა. მერიმ გადაწყვიტა, დათოვლილ ქალაქში ტრამვაით გაესეირნა. ექსკურსიამ კი გუნება გაუფუჭა, რადგან მძღოლი ხუთ წუთში ერთხელ ჩერდებოდა, რომ საქარე მინა თოვლისაგან გაეთავისუფლებინა. სიმართლე გითხრათ, ეს ჩემი საყვარელი გამოგონებაა - ის გვაჩვენებს, რამდენად დიდია ქალის კომფორტის მოთხოვნილება, პრინცესული ოფოფები - უბრალოდ იმიტომ, რომ პეიზაჟით წყნარად ვერ დატკბა, ქალი გამოგონებით შევიდა ისტორიაში.

APRIL

201 2

21

DIGEST

COBOL – one of the first programming languages – Whenever we speak of computer progress, Men like Bill Gates or Stieve Jobs come to our minds, However few may know that these man have followed the course already taken by a woman.

In 50ies, GRACE MURRAY HOPPER developed a program while in Harvard University. For those who do not know – Compiler is the rudimentary part of the system, the one that turns wordy commands to codes, computer commands.

5

კომპილატორი პირველი კომპიუტერებისთვის როდესაც კომპიუტერულ პროგრესზე ვსაუბრობთ, გონებაში, ძირითადად, ბილ გეიტსი და სტივ ჯობსი ამოტივტივდება ხოლმე, თუმცა ცოტამ თუ იცის, რომ მათ უკვე გაკაფულ გზაზე გაიარეს... პრინციპში, ქალის გაკაფულ გზაზე, რადგან გრეის მიურეი ჰოპერმა 50-იან წლებში ჰარვარდის უნივერსიტეტში ყოფნისას განავითარა ეს პროგრამა. მათთვის, ვინც არ იცის, კომპილერი კომპიუტერული სისტემის ერთ-ერთი რუდიმენტული ფუნქციაა, სწორედ ეს არის, რაც სიტყვიერ ბრძანებებს კომპიუტერულ ბრძანებებად აქცევს, ანუ კომანდებს აქცევს კოდებად.

Locomotive chimney - MARRY WALTON 1879 ლოკომოტივის საკვამური - მერი უოლტონი 1879.

7

6 Elevated railway MARRY WALTON 1881

ესტაკადური ტრანსპორტი მერი უოლტონი 1881

Dishwasher – Well of course, this just had to be invented by a woman. But JOSEPHINE COCHRAN didn’t attempt to ease her own chores. She just felt sympathy to her own servants after parties, with all those dishes to clean. This invention is dated 1886, the author was one of the lucky women to receive a patent for it in those times

8

ჭურჭლის მრეცხავი მანქანა - რასაკვირველია, ეს ქალის გამოგონება უნდა ყოფილიყო, თუმცა, ქალბატონი ჟოსეფინ კოქრეინის გამოგონება სრულიადაც არ ემსახურებოდა საკუთარი მდგომარეობის შემსუბუქებასა და დიასახლისის სამუშაოს შემცირებას. მას, უბრალოდ, შეეცოდა საკუთარი მსახურები სახლში გამართული წვეულებების გამო. ეს გამოგონება 1886 წლით თარიღდება, ავტორ ქალს ჰქონდა საკმარისი იღბალი, რომ პატენტი მიეღო ამისათვის.

22

201 2

APRIL

DIGEST

9 Liquid paper

BESSY NESMITH 1954

კორექტორი, თეთრი სითხე ბესი ნესმიტი 1954.

Radioimmunoassay technique – in 1950ies ROSALYN SUSSMAN YALOW invented the method that made the screening the bioactive substances, antigens and antibodies possible in liquids. Yalow received a Nobel prize for her invention in 1977. რადიოიმუნური ანალიზი - როზალინ სასმენ იალოუმ 50-ან წლებში გამოიგონა მეთოდი, რომლითაც ბიოლოგიურად აქტიური ნივთიერებების, ანტიგენებისა და ანტისხეულების სითხეებში დაფიქსირება შეიძლება. იალოუს 1977 წელს ნობელი გადასცეს.

Chocolate chip cookies – Well the name of this miracle can only be spoken in English. The thing tastier than chocolate chip cookies does not exist! It is a pity that they are not as popular in Georgia. But in western countries, you can hardly find a child who doesn’t enjoy one with milk before sleep and you can hardly find a grownup who will not confess that it is the biggest creation in the world – Thanks to

12

RUTH WAKEFIELD

13

Glucose detector for diabetics HELEN FREE 1923

10

გლუკოზის დეტექტორი დიაბეტით დაავადებულთათვის ჰელენ ფრი 1923 წელი.

20 Inventions by Women

11

Chocolate сhip cookies - მომიტევეთ და, ნამდვილად არ ვიცი, ქართულად როგორ უნდა გამოითქვას ეს საოცრება. ამაზე გემრიელი რამ საერთოდ არ არსებობს. სამწუხაროა, რომ ეს ორცხობილა შოკოლადის ბალიშებით საქართველოში იმდენად პოპულარული არაა. სამაგიეროდ, დასავლეთში ძნელად თუ მოიძებნება ბავშვი, რომელიც ძილის წინ მას არ გეახლებათ რძესთან ერთად და უფროსი, რომელიც არ აღიარებს, რომ ეს ნადვილად გენიალური გამოგონებაა. მადლობა რუთ უეიკფილდს

მანქანის გამათბობელი - ყველა მამაკაცს, რომელიც ამბობს, რომ ქალები და მანქანები დიდი გაუგებრობაა, ქალბატონ მარგარეტ უილკოქსს უნდა უმადლოდეს, რომ ისინი კომფორტულად მართავენ საჭეს თბილ მანქანაში.

Car Heater – Every man who has ever said that women and cars are a disaster together should be thankful for the mind of MARGARET WILCOX because while they said it virtuously driving on the icy road, her invention is the one that kept them worm inside the automobile.

Life raft

MARIA BEASELEY 1882

14

სამაშველო გასაბერი გემი მარია ბიზლი 1882.

APRIL

201 2

23

DIGEST

15

Technology of food canning AMANDA JONES 1880

16

საჭმლის დაკონსერვების ტექნოლოგია მანდა ჯოუნსი 1880 წელი.

17

Dam and Reservoir Construction – HARRIET STRONG 1887 – After this, supposedly you should have already won the debates mentioned above. კაშხალი და რეზერვუარული კონსტრუქცია ჰარიეტ სტრონგი 1887 წელი. წესით, ამის შემდეგ დებატებში გამარჯვებულის პოზიცია უმალ უნდა დაგითმონ.

18

Vacuum cleaner NANCY PERKINS 1987 მტვერსასრუტი

ნენსი პერკინსი 1987 წელი.

Nystatin – a medical substance which is used in treatment against fungal diseases. RACHEL FULLER BROWN and ELIZABETH LEE HAZEN 1957 ნისტატინი - სოკოვანი დაავადებების სამკურნალო ნივთიერება, რეიჩელ ფულერ ბრაუნი და ელიზაბეტ ლი ჰეიზენი 1957.

19

20

Submarine lamps SARAH MATHER 1945 წყალქვეშა ნავების შუქმნათები სარა მაზერი 1845

Barbie Doll – Respond to those who do not believe in women’s commercial abilities – RUTH HANDLER 1959 თოჯინა ბარბი - პასუხი მათთვის, ვისაც ქალის კომერციული უნარების არ სჯერა რუთ ჰენდლერი 1959 წელი.

24

201 2

APRIL

And After all, MARIE CURIE!

That should be quite enough.

და ბოლოს და ბოლოს, მარია კიური! მგონი, ეს საკმარისი უნდა იყოს.

Elene Pasuri/ელენე ფასური

A ROOM OF ONE’S OWN საკუთარი ოთახი

A ROOM OF ONE’S OWN

T

he third Queen of England” – you will often hear this epithet addressing Westwood in the world of English fashion: it was simply impossible of her not to have been born in the homeland of Punk – a girl from a severely poor family, who got married at a very early age just to escape hunger and family nightmares. The three-year domestic life gave her two children, in the meantime seizing her chance to continue her studies at the art school – the most inconsequent result of which was the following: self-taught Vivienne becomes the “mother” of the British fashion within several years.

Westwood introduced elements of contemporary Punk and underground culture to the fashion mainstream – this was a new wave. She practically established “Trash” like latex, fishnet stockings, bright makeup, piercings on the catwalk, Mohawks, chains and colors in glamour – when watching Westwood’s show, you hate minimalism. You hate wealth, hate bourgeois attractiveness, “elegance” justified with modesty – she opened a podium in the street: it was low color screaming colors in the world of elegant-glamorous colors, a visual revolution, turning counter-culture into culture. Westwood made Punk a much more mass and social-cultural product.

Vivienne Westwood ვივიენ ვესტვუდი

“Too Fast To Live, Too Young To Die” – this is what Westwood’s 70’s boutique was called.

“To Fast To Live, To Young To Die” ასე ერქვა ვესტვუდის ბუტიკს 70 იანი წლების ლონდონში.

Her name is connected to Malcolm McLaren of the legendary Sex Pistols, her second marriage, frequently linked to the peak of her career. In 1981, before the famous Pirate Collection, the McLaren’s and Westwood’s first joint show, Vivienne had a boutique on Kings Road with the Sex Pistols, called “SEX”. She worked as a teacher, was a famous political activist, member of the Labor party. She spread her left-wing ideas on the catwalk. She later became a unionist, fighting for environmental protection up to today. In 2005 she arranged a show, with t-shirts with captions: “I’m not a terrorist, Don’t arrest me” – t-shirts sold 50 pounds each.

Vivienne Westwood’s art is politics on the catwalk, subcultures on the catwalk, a shock in the “Royal Castle” and legitimate piracy – it is freedom in dressing style, which, at the same time, is loaded with ideas, thinking and progressiveness.

უ

ბრალოდ შეუძლებელი იყო, „ინგლისის მესამე დედოფალი“ პანკის სამშობლოში არ დაბადებულიყო - გოგონა უკიდურესად გაჭირვებული ოჯახიდან, რომელიც შიმშილისა და საოჯახო კოშმარებისგან თავის დასაღწევად ადრე გათხოვდა. სამწლიანი ოჯახური ცხოვრება კრახით დასრულდა, თუმცა, რამდენიმე წელიწადში, თვითნასწავლი ვივიენი ინგლისური მოდის „დედა“ ხდება. ვესტვუდმა მოდის მეინსტრიმში თანამედროვე პანკისა და მიწისქვეშა კულტურის ელემენტები შეიტანა - ეს იყო ახალი ტალღა. შეიძლება ითქვას, მან გლამურში „თრეში“ დაამკვიდრა: მკვეთრი მაკიაჟი, პირსინგები პოდიუმზე, იროკეზი, ჯაჭვები და სიჭრელე - როცა ვესტვუდის ჩვენებას უყურებ, მინიმალიზმს ვერ იტან, ვერ იტან სიმდიდრეს, ბურჟუაზიულ მომხიბვლელობას. ამ ქალმა პოდიუმი გახსნა ქუჩაში: ეს იყო დაბალი კლასის ფერების ყვირილი დახვეწილ-გლამურული ფერების სამყაროში, ვიზუალური რევოლუცია, კონტრ-კულტურის კულტურად ქცევა.

მისი სახელი უკავშირდება ლეგენდარულ Sex Pistols-ს და მალკოლმ მაკლარენს, დიზაინერის მეორე ქორწინებას. 1981 წელს, მეკობრეების კოლექციის ჩვენებამდე (The Pirate Collection), რომელიც მათი პირველი ერთობლივი ჩვენება იყო, ვივიენს Kings Road-ზე Sex pistols-თან ერთად ბუტიკი ჰქონდა გახსნილი, სახელწოდებით “SEX”. მუშაობდა მასწავლებლად, იყო ცნობილი პოლიტაქტივისტი, ლეიბორისტული პარტიის წევრი. მემარცხენე იდეებს პოდიუმზე ამკვიდრებდა, შემდეგ კონსერვატორი გახდა, დღემდე იბრძვის ეკოლოგიის დასაცავად. ვივიენ ვესტვუდის შემოქმედება - ეს არის იდეოლოგია პოდიუმზე, პოლიტიკა პოდიუმზე, სუბკულტურები პოდიუმზე; ეპატაჟი „სამეფო სასახლეში“ და ლეგიტიმური მეკობრეობა - თავისუფალი ჩაცმის სტილი, რომელიც დატვირთულია იდეებით, აზროვნებით, პროგრესულობით.

26

201 2

APRIL

A ROOM OF ONE’S OWN

imagination is very A lady's rapid; it jumps from admiration to love, from love to matrimony in a moment.”

“The first lady” of the English literature – this is how Austen is referred to in England. The girl was born in the County of Hampshire, in a large family of a poor priest. Out of six brothers, she was most friends with Henry Thomas and his husband, Eliza de Feuillide – a French nobleman’s widow, who finished her life on a guillotine. Jane’s works are frequently said to be under Feuillide’s influence – she was in touch with contemporary French authors, participated in the historic processes of the time. Jane also lived the period of sharp changes: Napoleon’s wars, fighting for independence in North America, revolutions in Britain – there were many revolts in Ireland.

In spite of such changes, you can’t find political motives in Austen’s works – she was always being criticized for excessive “sensitivity”, which does not necessarily mean sentimentality. Jane Austen’s books are more of a breath of “realism” as a literary process in the 20th century English literature, than sentimental narration. Moreover, the main research topics are the relationships – all types of everyday relationships, holding characters in captivity. Here the political influences stamping the 18th century literature are shown indirectly.

Her novels are full of everyday, realistic and at the same time, clearly perceptive narratives. Austen writes with amazing sincerity on simple topics, where she broadly opens the deeply psychological portraits of characters – often with irony and cynicism – demonstrating the true, secret “sentimentality”, so typical for women in literature, often treated as the “tastiest bit”. “Pride and Prejudice”, “Sense and Sensibility”, Emma” and others are pieces just like this. There are numerous movies shot on Jane Austen’s works and her biography.

„ ქალის წარმოსახვა საოცრად მოქნილია - დახტის აღფრთოვანებიდან სიყვარულამდე, სიყვარულიდან

ქორწინებამდე და ეს ყველაფერი ერთ წამში, ერთ გაელვებაში“ ბრიტანული ლიტერატურის „პირველი ლედი“ - ჰემფშირის საგრაფოში დაიბადა, ღარიბი მღვდლის მრავალშვილიან ოჯახში. ოსტინის შემოქმედებას ხშირად უკავშირებენ მისი ძმის მეუღლის, ელიზ დე ფეიდის გავლენას, რომელმაც სიცოცხლე გილიოტინაზე დაასრულა, რადგან შეხება ჰქონდა თანამედროვე ფრანგ ავტორებთან, იყო იმდროინდელი ისტორიული პროცესების მონაწილე. ჯეინის ცხოვრების პერიოდიც მძაფრი ცვლილებების ხანა იყო: ნაპოლეონის ომები, დამოუკიდებლობისთვის ბრძოლა ჩრდილოეთ ამერიკაში, გადატრიალებები ინგლისში, ამბოხებები ირლანდიაში. მიუხედავად ამისა, ოსტინის ნაწარმოებებში თითქმის ვერ შეხვდებით პოლიტიკურ მოტივებს. მას ყოველთვის აკრიტიკებდნენ ზედმეტი „მგრძნობიარობის“ გამო, რასაც ვერ ვუწოდებთ სენტიმენტალურობას. მისი წიგნები, XIX საუკუნის ინგლისურ ლიტერატურაში,რეალიზმის, როგორც მიმდინარეობის საწყისი უფროა, ვიდრე სენტიმენტალური თხრობა. მეტიც, მწერლის მთავარი საკვლევი თემა ყოველდღიური ურთიერთობებია, რომლის ტყვეობაშიც იმყოფებიან მისივე პერსონაჟები - აქ უკვე ირიბად ჩანს ის პოლიტიკური გავლენები, რომლებმაც XVIII საუკუნის ლიტერატურას დაასვა დაღი. ჯეინ ოსტინის რომანები სავსეა ყოველდღიური, ყოფითი და ამავდროულად წმინდა „შეგრძნებითი“ ნარატივებით. ის გასაოცარი გულწრფელობით წერს უბრალო სიუჟეტებს, სადაც ფართოდ შლის პერსონაჟების ღრმა ფსიქოლოგიურ პორტრეტებს. ახასიათებს ირონია, ცინიზმი, რაც იმ ნამდვილ, შეფარვით „სენტიმენტალურობაზე“ მეტყველებს, ქალებს რომ ზოგადად ახასიათებთ ლიტერატურაში. ეს კი ძალიან ხშირად, ყველაზე „გემრიელ ლუკმად“ ითვლება. სწორედ ასეთია „სიამაყე და ცრურწმენა“; „გრძნობა და მგრძნობელობა“; „ემა“ და სხვები. ჯეინ ოსტინის ნაწარმოებებსა და თავად მის ბიოგრაფიაზე უამრავი მხატვრული ფილმია გადაღებული.

Jane Austen ჯეინ ოსტინი

(1775 -1817)

APRIL

201 2

27

A ROOM OF ONE’S OWN

T

he first woman philosopher was born back in Ancient Greece. Hypatia, living in Alexandria, was daughter of Theon Alexandricus, teaching mathematics in Egypt. The girl received education from her father and started to teach at a school in Alexandria, which was the center of Greek culture and intellectual life of the time – near was the wonderful “Library of Alexandria”, museums and small independent schools. Hypatia of Alexandria imparted the knowledge of Plato and Aristotle, she then simultaneously taught mathematics and astronomy. She was one of the strongest erudite in Neo-Platonism, interested in philosophy; she created layouts and tables of planets.

In the historic sources of the time, Hypatia is mentioned as the owner of amazing intellect and education. She was an authority and deserved great appreciation. Through her discoveries and achievements he had reached special heights among philosophers and scientists of her time. Those wishing to study philosophy arrived to her from different places – however, despite her unique confidence, she was very modest, quiet and calm. Because of her extraordinary capabilities, she had many admirers.

Hypatia

ჰიპათია

"Reserve your right to think, for even to think wrongly is better than not to think at all." “ყოველთვის გამოიყენე ფიქრის უფლება - ჯობს არასწორად იფიქრო, ვიდრე საერთოდ არ იფიქრო“

The governor of Alexandria Orestes, was in love with Hypatia; he had strained relations with the Christian Patriarch Cyril. Cyril was against the Jews and the heathen and he was the one to order Orestes’ death and Hypatia, preaching a heathen religion and spoke about “suspicious sciences” appeared in Cyrils hands. A mob of fanatics dragged her out in the street, beat and then burnt her, because she was “a woman not knowing her place”.

Her students saved Hypatia’s teachings, although works and manuscripts have not been preserved.

პ

ირველი ფილოსოფოსი ქალი ჯერ კიდევ ძველ საბერძნეთში დაიბადა. ჰიპათია თეონ ალექსანდრიელის ქალიშვილი იყო,რომელიც ეგვიპტეში ასწავლიდა მათემატიკას. გოგონამ მამისგან მიიღო განათლება და მალე, თავადაც დაიწყო სწავლება ალექსანდრიის სკოლაში - ეს იყო ბერძნული კულტურისა და ინტელექტუალური ცხოვრების ცენტრი, ბიბლიოთეკებით, მუზეუმებითა და პატარ-პატარა დამოუკიდებელი სკოლებით. თავიდან, ის პლატონისა და არისტოტელეს მოძღვრებებს ასწავლიდა, შემდეგ, მათემატიკასა და ასტრონომიასაც. სკოლაში ერთ-ერთ ყველაზე ძლიერ სწავლულად ითვლებოდა ნეოპლატონიზმში. ქმნიდა პლანეტების განლაგების ცხრილებსა და ტაბულებს. ისტორიული წყაროების მიხედვით, ჰიპათია გამოირჩეოდა გასაოცარი ინტელექტითა და ავტორიტეტით. თავისი აღმოჩენებითა და მიღწევებით, მის თანამედროვეებს შორის განსაკუთრებულ სიმაღლეზე იდგა, რის გამოც, ფილოსოფიის შესწავლის მსურველები მასთან სხვადასხვა ადგილებიდან ჩადიოდნენ. მიუხედავად თავდაჯერებულობისა, ჰიპათია აღწერილია ძალიან მოკრძალებულ, მშვიდ ქალად ექსტრაორდინალური უნარებით, ამის გამო უამრავი თაყვანისმცემელი მამაკაცი ჰყავდა. მათ შორის, ალექსანდრიის გამგებელი - ორესტე, რომელსაც არც ისე კარგი ურთიერთობა ჰქონდა ქრისტიან ეპისკოპოსთან, კირილთან. კირილი ებრაელებსა და წარმართებს ემტერებოდა, სწორედ მისი დავალებით მოკლეს ორესტე, მასთან ასოცირებული ჰიპათია კი, რომელიც წარმართულ რელიგიას ქადაგებდა და „საეჭვო მეცნიერებებზე“ საუბრობდა, ქუჩაში გამოათრიეს, სცემეს და შემდეგ დაწვეს, რადგან „ის იყო ქალი, რომელმაც არ იცოდა თავისი ადგილი“. ჰიპათიას სწავლებები მისმა სტუდენტებმა გადაარჩინეს. სამწუხაროდ, ხელნაწერები არ არის შემონახული.

28

201 2

APRIL

A ROOM OF ONE’S OWN

“I cannot sleep and neither can the time and heaviness of day does not let me close my eyelashes…” „Не спиться мне, и времени не спится, И тяжесть дня не даст сомкнуть ресницы...“

Nika Turbina ნიკა ტურბინა

ც

ხოვრება თვითმკვლელობით დაასრულა. როგორც ამბობენ, კოორდინაციასთან სულ ჰქონდა პრობლემები. 27 წლის ასაკში ხუთსართულიანი სახლიდან გადმოხტა - მოხუცებული და დაბერებული.

ჯერ კიდევ მაშინ, როცა პოეტები მოედნებს ავსებდნენ, 10 წლის ნიკა ტურბინა იტალიიდან უდიდესი პრემიით, „ოქროს ლომით“ დაბრუნდა, რომელსაც მანამდე,საბჭოთა კავშირიდან მხოლოდ ანა ახმატოვა ფლობდა. გოგონასგან ვარსკვლავი შექმნეს. 11–ს ჯერ არ იყო, როცა მისი პირველი კრებული „Черновик“ საკმაოდ დიდი ტირაჟით გამოვიდა. 12 წლის ნიკას საერთოდ არ ეძინა. ჰქონდა ასთმა, ოჯახის წევრები ექიმებს სთხოვდნენ დახმარებას, თუმცა ვერაფრის შეცვლას ვერ ახერხებდნენ. გოგონა ამბობდა,რომ მას ლექსები ახრჩობენ. წარმოიდგინეთბავშვი, რომელიც წერს ტკივილზე, ომზე, ცინიზმზე, კაცობრიობაზე... რომელიც სვამს კითხვას, რა დარჩება ამქვეყნად მის შემდეგ. ნიკა ტურბინას მიიჩნევდნენ პოეზიის მოცარტად, კოსმიურ ენერგიად - უბრალოდ შეუძლებელი იყო, ჯერ კიდევ ჩამოუყალიბებელი ბავშვის თავზარდამცემი ცნობიერების ნაკადის ჩვეულებრივად აღქმა. ლექსებს ყოველთვის დედასთან ხელჩაკიდებული კითხულობდა. როცა კადრებს უყურებ, უცნაური ენერგიით ივსები - გოგონა ისეთი დაძაბულია, გგონია, წაიქცევა. „როგორც დავწერე, ისე წავიკითხავ“ - ამბობს ერთ-ერთ ჩანაწერში.

S

he ended her life in suicide. They say Nika always had problems with coordination. She was 27 when she jumped off a five-story house – she had grown old. At the age of 27 she was already old.

Nika Turbina, at the age of 10, when at the time poets filled grounds, became a topic to talk about for all of the Soviet Union. She returned from Italy with the greatest prize – “The Golden Lion”. Only Anna Akhmatova had received that prize in Soviet Union. They created a star from this girl – she was first discovered by Yevgeny Yevtushenko. She wasn’t 11 yet, when her first book “Drafts” was published in a rather large number of copies. 12 year-old Nika barely ever slept. She suffered from asthma, members of her family contacted all of the doctors, but nobody could help her. The girl has sleepless nights and said the poems were strangling her. The poems came from pain back when she didn’t even know how to write – when she was 5 her mother and grandmother wrote them down for her.

ნიკა გაიზარდა და პუბლიკას მობეზრდა სათამაშო. აღფრთოვანება მოკვდა, გაოცება მოკვდა. ის უკვე აღარ არის ბავშვი და მისგან მეტს მოელიან. ქების მაგივრად აკრიტიკებენ.მიდრეკილება აქვს ალკოჰოლისკენ. მეგობრები ამბობენ, რომ იმედგაცრუება კლავს. „გიყვარდეთ, სანამ ცოცხალი ვარ“ - წერს შიგადაშიგ. მიდრეკილია ეპატაჟისაკენ. ხშირად ხვდება საავადმყოფოებში მოტეხილობებით. ძალიან ლამაზია. ცარიელია. გამოიფიტა. ლექსები ავიწყდება. სიცოცხლეს ხაზს უსვამს და კიდევ ერთხელ ეცემა. ჯერ კიდევ 10 წლისამ კი, ზუსტად იცის, რა დარჩება მის შემდეგ:

„Человечество, с этого дня.“

Imagine a child of 9-10 years writing about what will be left after her; writes about mirrors, images, pain, war, cynicism, humanity, the night. She was considered Mozart of poetry, cosmic energy. It was simply impossible to perceive the horrible stream of consciousness of a yet immature child as something normal. She always read poems holding her mother’s hand. This beautiful creature of angelic looks fills with demonic energy while reading poetry. She is so tense you might think she’ll fall. “I read as I wrote it” – she says in one of her notes Nika grew up and the public got bored of the toy. Delight died out. She has grown, she’s no longer a child that is a grown-up, she is a grown-up and more is expected of her.

They criticize instead of praising her. At 16 she marries a 76 year-old Swiss psychologist, but soon she flees and never speaks about it again. She is inclined towards alcohol.

Her friends say disappointment is killing Nika – “Love me while I’m still alive” – she writes between now and then. She’s inclined towards shocking behavior – she jumps from a window and appears in a hospital – with fractures. She is very beautiful. She is empty. She is depleted. She keeps forgetting poems. She crosses her life and falls once again. Even at 10, she already knows what exactly will be left after her: “Mankind, from this day on.”

Aleksandra Aroshvili/ალექსანდრა აროშვილი

APRIL

201 2

29

CAREER

Tamar Lebanidze One of the founders of Bank Constanta and the chair of its board of supervisors

30

201 2

APRIL

Tamar Lebanidze is one of the founders of Bank Constanta and the chair of its board of supervisors. Interestingly, she graduated from Tbilisi State University, majoring in biology, specifically human and animal physiology. Starting from her student years, she worked at the Institute of Physiology. And then the hard times hit as it became increasingly difficult to obtain funds for scientific projects. Tamar travelled to Germany for a brief period where she worked at Humboldt University and then in 1993 she changed her profession.

CAREER

“If you wanted to have an income and support your family it was impossible to stay in science. At that time many international organizations arrived in Georgia and despite my big love for physiology, which continues to this day, albeit in a passive form, I moved to a different sector”.

Tamar worked in several international organizations, including Save The Children. This was where the idea came to draft a micro-finance project and set up the Constanta micro-finance organization to implement this. Unlike other projects by Save The Children, through her involvement, Constanta became an independent Georgian organization.

“We did not have a large budget or experience. We used to give out 100 Gel micro loans to women entrepreneurs. This is how we started operating in Tbilisi. Save The Children was helping us, not just financially, but technically as well – in the form of education, trainings and methodology sharing. It was very important for us.”

In 2007, Constanta was reshaped into a commercial organization and in 2008, it was the first and only microfinance organization in Georgia which obtained a banking license. Constanta continues to demonstrate loyalty to its customers and continues to give out even 100 Gel loans to small entrepreneurs. However, now it can afford to offer them full banking services which are maximally tailored to their needs.

“We certainly have large clients to whom we offer expensive services but small and micro businesses continue to be our main focus. For example, we worked with farmers and try to maximally attend to their needs. I would say, in this respect, our bank is a pioneer.”

Tamar says that it is a necessary requirement for Constanta staff to have a sense of responsibility and an appreciation of what they are doing.

“The most important thing for me is an individual’s correct attitude to his/her job. I mean sense of responsibility.

In addition, in our business specifically, it is difficult to provide quality services unless you really love your job. It is important to appreciate that this is not just about providing banking services. It is about helping the people who need us. Of course this is ordinary business but the charm of micro-financing is that as well as business, it incorporates a large social component and all these are mixed together. We do not just deal with numbers.

First and foremost, we deal with human beings,” Tamar says.

At the moment, Constanta has 30 branches, including 24 in the regions. At the moment, the bank has over 41,000 customers. Its credit portfolio exceeds 130 million Gel and its deposit volume is almost 16 million Gel (it is notewor thy that the bank only began offering savings deposits in January 2011).

თამარ ლებანიძე ბანკ „კონსტანტას“ ერთ-ერთი დამფუძნებელი და სამეთვალყურეო საბჭოს თავმჯდომარე

თამარ ლებანიძე ბანკ „კონსტანტას“ ერთერთი დამფუძნებელი და სამეთვალყურეო საბჭოს თავმჯდომარეა. თუმცა, თავიდან თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტში, ბიოლოგიის ფაკულტეტზე სწავლობდა. თამარის პირველადი განათლება ადამიანის და ცხოველთა ფიზიოლოგიაა. სტუდენტობის დროიდან ფიზიოლოგიის ინსტიტუტში მუშაობდა. მერე რთული პერიოდი დადგა, სამეცნიერო სამუშაოებისთვის საჭირო სახსრები არ მოიპოვებოდა. თამარი ცოტა ხნით გერმანიაში წავიდა, ჰუმბოლდტის უნივერსიტეტში იმუშავა, 1993 წლიდან კი პროფესია შეიცვალა.

„შეუძლებელი გახდა მეცნიერებაში დარჩენა, თუ გინდოდა, რომ შემოსავალი მაინც გქონოდა და ოჯახი გერჩინა. მაშინ ბევრი საერთაშორისო ორგანიზაცია ჩამოვიდა საქართველოში და ფიზიოლოგიისადმი ჩემი დიდი სიყვარულის მიუხედავად, რომელიც პასიურად დღესაც გრძელდება, სხვა სექტორში გადავინაცვლე.” თამარი რამდენიმე საერთაშორისო ორგანიზაციაში მუშაობდა. ერთ-ერთი იყო „გადავარჩინოთ ბავშვები“ (“Save The Children”). სწორედ აქ დაიბადა მიკროსაფინანსო პროექტის განხორციელების და ამ მიზნით, მიკროსაფინანსო ორგანიზაცია „კონსტანტას“ დაარსების იდეა. “Save The Children”-ის სხვა პროექტებისგან განსხვავებით, „კონსტანტა“ მისი ხელშეწყობით დამოუკიდებელ, ქართულ ორგანიზაციად ჩამოყალიბდა.

„ჩვენ არ გვქონდა დიდი ბიუჯეტი და გამოცდილება. გავცემდით 100-ლარიან სესხებს მიკრო მეწარმე ქალბატონებზე. ასე დავიწყეთ საქმიანობა თბილისში.

"Save The Children” გვეხმარებოდა არა მხოლოდ ფინანსურად, არამედ ტექნიკურადაც. სწავლებას, ტრენინგებს, მეთოდიკის გაზიარებას ვგულისხმობ. ეს ჩვენთვის ძალიან მნიშვნელოვანი იყო.“ 2007 წელს „კონსტანტა“ კომერციულ ორგანიზაციად გადაკეთდა, ხოლო 2008 წელს ის იყო პირველი

APRIL

201 2

31

CAREER

“It is our mission to offer the highest quality financial services to our customers and facilitate small and micro businessmen in the development of their operations. This is a very important segment for this country. This is where we belong – with the people who are engaged in small and micro business. We have experience in this and this is our main niche.

Tamar’s workdays are so diverse that she finds it difficult to describe an ordinary day.

“Constanta is now experiencing a period of challenging, interesting and intensive development. Therefore, we cannot possibly make mistakes. It is very important to ensure that the board of supervisors effectively oversees the process. The board is an independent critical eye. While it is up to the management to attend to the implementation of various tasks, the board of supervisors is there to supervise the effectiveness of each move the bank takes and check if these steps comply with the company’s development strategy. It is my obligation to be constantly fully aware of what is happening and be certain that the organization is moving to the right direction.”

From February 2004 to February 2005, Tamar Lebanidze was the minister of environment and natural resources of Georgia.

She has attended many courses related to financial issues. One of the most important of these was the American Banking Association’s School of Banking which is regarded as a leading organization in the sector. In addition, in 2010, she was elected a member of the board of supervisors of the ECLOF International micro-finance organization and in 2012 as the vice-president of the same board.

“Difficulties are absolutely natural. It is not easy to change your profession and have to start everything from scratch several times. However, it is possible to overcome all this through hard work and dedication. The most important thing in my life is that I have never thought I would fail at doing something or that something was impossible for me to do. Together with my friends and colleagues I have always tried to do my best. We worked hard to ensure that Constanta would become a well-developed organization and we never spared our efforts to achieve our goal. Hard work always yields results.”

32

201 2

APRIL

და ერთადერთი მიკროსაფინანსო ორგანიზაცია საქართველოში, რომელმაც საბანკო ლიცენზია მოიპოვა. „კონსტანტა” თავის მომხმარებელს არც ახლა ღალატობს და ისევ გასცემს მიკრომეწარმეებზე თუნდაც 100-ლარიან სესხებს, მაგრამ ახლა მათ უკვე სრულ საბანკო მომსახურებას სთავაზობს, რომელიც მაქსიმალურად მორგებულია მათ მოთხოვნებზე.

„რა თქმა უნდა, გვყავს მსხვილი კლიენტები, რომლებსაც მაღალფასიან მომსახურებას ვთავაზობთ, მაგრამ ჩვენი ძირითადი ფოკუსი ისევ მცირე და მიკრო მეწარმეებზეა. მაგალითად, ვმუშაობთ ფერმერებთან და ვცდილობთ, მაქსიმალურად ახლოს მივიდეთ მათთან. შეიძლება ითქვას, ამ მხრივ, ჩვენი ბანკი პიონერია.“ თამარი ამბობს, რომ „კონსტანტას“ თანამშრომლებს აუცილებელად უნდა ჰქონდეთ პასუხისმგებლობის გრძნობა და კარგად ესმოდეთ, რას აკეთებენ.

„ჩემთვის ყველაზე მნიშვნელოვანი ადამიანის სწორი დამოკიდებულებაა საქმის მიმართ – პასუხისმგებლობის გრძნობას ვგულისხმობ. გარდა ამისა, ვფიქრობ, ისეთ სფეროს ვემსახურებით, რომ თუ შენი საქმე არ გიყვარს, ძალიან რთულია ხარისხიანი მომსახურების შექმნა. მნიშვნელოვანია გვესმოდეს, რომ ეს არ არის მხოლოდ საბანკო მომსახურება, ეს არის იმ ხალხის ხელშეწყობა, რომელთაც ჩვენი დახმარება სჭირდება. რა თქმა უნდა, ჩვეულებრივი ბიზნესია, თუმცა, მიკროფინანსების მთელი ხიბლი სწორედ ისაა, რომ იგი, ბიზნესთან ერთად, ძალიან დიდ სოციალურ კომპონენტსაც შეიცავს და ეს ყველაფერი ერთმანეთს ერწყმის. ჩვენი საქმე მხოლოდ ციფრებთან ურთიერთობა არაა, ეს, პირველ რიგში, ცოცხალ ადამიანებთან კონტაქტს გულისხმობს“– ამბობს თამარი. „კონსტანტას“ დღეს 30 ფილიალი აქვს, საიდანაც 24 რეგიონებში მდებარეობს. ამჟამად ბანკის მომხმარებელთა რაოდენობა 41 000-ს აღემატება, საკრედიტო პორტფელის მოცულობა 130 მილიონ ლარს აჭარბებს, ხოლო დეპოზიტების მოცულობა თითქმის 16 მილიონი ლარია (იმის გათვალისწინებით, რომ ბანკმა ანაბრები 2011 წლის იანვარში გამოიტანა ბაზარზე). „ჩვენი მისიაა, მაქსიმალურად მაღალი ხარისხის ფინანსური მომსახურება მივაწოდოთ მომხმარებელს, ხელი შევუწყოთ მცირე და მიკრო მეწარმეებს საქმიანობის განვითარებაში. ეს ქვეყნისთვის ძალიან მნიშვნელოვანი სეგმენტია. ჩვენი ადგილი სწორედ აქაა – ხალხთან, რომელიც წვრილი და მიკრო ბიზნესით არის დაკავებული. აქ გვაქვს გამოცდილება და აქაა ჩვენი მთავარი ნიშა.“ თამარის სამუშაო დღეები იმდენად მრავალფეროვანია, რომ ერთი ჩვეულებრივი დღის აღწერა უჭირს.

„კონსტანტა“ ახლა რთული, საინტერესო და ინტენსიური განვითარების პერიოდში იმყოფება, აქედან გამომდინარე, შეცდომა არ გვეპატიება. ძალიან მნიშვნელოვანია, სამეთვალყურეო საბჭომ კარგად გააკონტროლოს მთელი პროცესი. ერთგვარი დამოუკიდებელი კრიტიკული თვალია. როგორ შესრულდეს ესა თუ ის ამოცანა მეთოდურად – მენეჯმენტის გადასაწყვეტია, მაგრამ რამდენად სწორია თითოეული ნაბიჯი და ჯდება თუ არა კომპანიის განვითარების სტრატეგიაში, ამას სამეთვალყურეო საბჭო აკონტროლებს. ჩემი ვალია, მუდმივად ვფლობდე სრულ ინფორმაციას და დარწმუნებული ვიყო, რომ ორგანიზაცია სწორი მიმართულებით მიდის.“

CAREER

2004 წლის თებერვლიდან 2005 წლის თებერვლამდე თამარ ლებანიძე საქართველოს გარემოსა და ბუნებრივი რესურსების დაცვის მინისტრი გახლდათ. მას ბევრი კურსი აქვს გავლილი ფინანსურ საკითხებთან დაკავშირებით. ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი ამერიკის საბანკო ასოციაციის ბანკირთა სკოლაა, რომელიც ამ სფეროში ერთ-ერთ წამყვან ორგანიზაციად ითვლება პრაქტიკოსი ბანკირებისთვის. გარდა ამისა, 2010 წელს საერთაშორისო მიკროსაფინანსო ორგანიზაციის, “ECLOF International”-ის სამეთვალყურეო საბჭოს წევრად აირჩიეს, 2012 წელს კი ამავე საბჭოს ვიცეთავმჯდომარედ. „სირთულეები სავსებით ბუნებრივია. ადვილი არ არის, შეიცვალო პროფესია, რამდენჯერმე მოგიხდეს ყველაფრის თავიდან დაწყება, მაგრამ ნებისმიერი სირთულის გადალახვა შესაძლებელია შრომით და მონდომებით. არასდროს მიფიქრია, რომ რაღაც არ გამომივიდოდა ან რამის გაკეთება ჩემთვის შეუძლებელი იყო. მეგობრებთან და კოლეგებთან ერთად ყოველთვის ვცდილობდი, მაქსიმუმისთვის მიმეღწია. ძალიან გვინდოდა, „კონსტანტა“ კარგად განვითარებული ორგანიზაცია ყოფილიყო, ამიტომ ენერგიას არ ვზოგავდით, ბევრი გვესწავლა, ამას კი შედეგი ყოველთვის მოაქვს.“

Mariam Tabagua/მარიამ ტაბაღუა

APRIL

201 2

33

Gift Ideas 01 JUICY COUTURE SQUARE FLORAL UMBRELLA www.asos.com 80.57 USD 02 HIGH SOCIETY BY NICK FOULKES www.net-a-porter.com 40.00 GBP

03 SILK-CREPE COLLAR www.nordstrom.com

33.33

04 TOWEL www.net-a-porter.com 116.77 GBP

34

201 2

APRIL

GBP

GIFT IDEAS

05

06

KEEP CALM CARRY ON LUGGAGE TAGS www.zgallerie.com 8.95 USD

FREY WILLE - WATERDROPS EARRINGS COLLECTION "FLORAL SYMPHONY" 1465.00 GEL

Tbilisi, Georgia, Rustaveli Ave. 26 Tel: +995 322 990 957 tbilisi@freywille.ge | www.frey-wille.com

07

COSMETICS CASE www.net-a-porter.com 41.67 GBP

08

YVES SAINT LAURENT - 'ROCK CANDY' 4-COLOR EYESHADOW PALETTE www.sales.ge

65.00 USD

APRIL

201 2

35

GIFT IDEAS

09 PARKER - JOTTER PREMIUM CLASSIC www.sales.ge 50.00 GEL

10

11

36

ALEXANDER MCQUEEN – KEYCHAIN www.net-a-porter.com 62.50 GBP

201 2

APRIL

12

ZIPPO - SOLOD BRASS www.sales.ge 80.00 GEL

ZIPPO - 121 FB www.sales.ge 95.00 GEL

SPECIAL PROJECT

TO SALE MORE FOR MORE S ales Manager – It is a profession that is not popular in Georgia so far but it is one of the prestigious and high-paid jobs in any of the developed countries.

They say that a good Sales Manager is able to sell a single match for a thousand Euros. Sure, it's exaggerated but still very close to the truth. Sales Manager should have a great knowledge of the own product and be aware of the psychology in general. As competent people say being laconic and flexible is important for the Sales Manager as well . . . For more details EGO has interviewed the sales managers of the hotel Radisson Blu Iveria.

38

201 2

APRIL

SPECIAL PROJECT

გ

აყიდვების მენეჯერი - აი, პროფესია, რომელიც ჩვენთან, საქართველოში, ჯერჯერობით არც ისე პოპულარულია. სამაგიეროდ, ნებისმიერ განვითარებულ ქვეყანაში ყველაზე მაღალანაზღაურებადი და პრესტიჟულია. ამბობენ, რომ კარგ გაყიდვების მენეჯერს ასანთის ღერის ათასობით ევროდ გაყიდვა შეუძლია. რა თქმა, უნდა უტრირებული ნათქვამია, თუმცა გარკვეულ სიმართლესაც შეიცავს. ამ პროფესიის ადამიანი აუცილებლად უნდა ფლობდეს უზარმაზარ ინფორმაციას საკუთარი საქმის შესახებ, კარგად იცოდეს ზოგადი ფსიქოლოგია, აუცილებელია სისხარტე და სხვადასხვა სიტუაციაში კარგად ლავირების უნარი... ასე მიიჩნევენ კომპეტენტური პირები. მეტი კონკრეტიკისათვის „ეგო“ სასტუმრო „რადისონ ბლუ ივერიას“ გაყიდვების მენეჯერებს გაესაუბრა.

APRIL

201 2

39

SPECIAL PROJECT

Nina Asatiani Head of Sales and Marketing Department

Salome Saakadze Group Sales Coordinator

Relations are most important in our job - costumers should feel that they are coming to the person that can help them in planning and deciding various issues. Confidence is important as well. On the other hand one shouldn't be concentrated only on prices as the product is sold through relations but not the price. Smile and right posture is not enough, you should find common language with the client instantly. You should always try not to use the word ‘no’ and always keep good relations with the former clients. You should serve every client the way you would like to be served when you are the customer.

Never lie to the costumers – this is my motto. It is a very fragile issue. I always tell the truth as it is very important that customers do not get the feeling of being cheated. The main thing is to listen to them and understand exactly what they want. You shouldn't confuse them with giving a lot of information at once, first you should understand what their expectations are. Everybody likes the attention, the feeling that they are important for you. They certainly know you have many other clients besides them but you should show them that they are somehow special for you and for your company. Keeping calmness in difficult situations is also very important - good Sales Manager should never get emotional.

ნინა ასათიანი

სალომე სააკაძე

გაყიდვების და მარკეტინგის დეპარტამენტის უფროსი

ჯგუფური გაყიდვების კოორდინატორი

ყველაზე მნიშვნელოვანია ურთიერთობები – მომხმარებელი არ უნდა გრძნობდეს, რომ რაღაცის შესაძენად მოდის, ის მოდის ადამიანთან, რომელსაც შეუძლია, ამა თუ იმ საკითხის გადაწყვეტაში და დაგეგმარებაში დაეხმაროს. ნდობა – აი, რა არის მთავარი. მეორე მხრივ, მთავარია, არ კონცენტრირდე ფასზე, რადგან პროდუქტს რეალურად ფასი კი არა ურთიერთობები ყიდის. ღიმილი და კარგი მიხვრა-მოხვრა არც ისე მნიშვნელოვანია, მთავარია, სულ რამდენიმე წუთში გამონახო საერთო ენა კლიენტთან. უნდა ეცადო, იშვიათად იხმარო სიტყვა „არა“ და აუცილებლად გააგრძელო ურთიერთობა ყოფილ მომხმარებელთან. ყველა მომხმარებელს უნდა მოექცე ისე, როგორც შენ გინდა, გექცეოდნენ, როცა თავად ხარ მყიდველი.

არასოდეს მოატყუო მომხმარებელი – ეს არის ჩემი დევიზი. ძალიან ფაქიზი თემაა. როცა მომხმარებელი მოდის, ვეუბნები იმას, რაც არის. მნიშვნელოვანია, იგრძნოს, რომ არ პირფერობ. უნდა მოუსმინო და გაიგო, ზუსტად რა უნდა – ეს არის ამოსავალი წერტილი. არ დააბნიო, არ „მიაყარო“ ბევრი ინფორმაცია ერთდროულად, ჯერ უნდა გაიგო, რა მოლოდინი აქვს. ყველას სიამოვნებს კეთილგანწყობა, ყურადღება და იმის შეგრძნება, რომ შენთვის მნიშვნელოვანია. რა თქმა უნდა, რეალურად იცის, რომ მის გარდა კიდევ უამრავი კლიენტი გყავს, მაგრამ უნდა შეძლო და დაანახო, რომ შენთვის და შესაბამისად, კომპანიისთვის რაღაცით გამორჩეულია. და კიდევ ერთი – რთულ სიტუაციებში მაქსიმალური სიმშვიდის შენარჩუნება. კარგი გაყიდვების მენეჯერი არასოდეს უნდა აყვეს ემოციებს..

40

201 2

APRIL

SPECIAL PROJECT

Sopo Meskhi Sales Manager To be a good Sales Manager you should believe in the quality of the product that you're selling. You should listen to the costumers well to understand what they need. Always establish friendly relationships with the clients and treat them like you treat your own guests at home and help them be clear on their necessities. This will positively reflect on your future relationships. Your costumers should be able to call you any time without being troubled of barriers.

Maggie Mitiashvili Corporate Sales Executive Diligence plays a big role in sales management like in any other business. You should love the product you are selling.

Main purpose is to realize what the category of the client is and offer the product in an appropriate way. There are no unattainable goals in this field; if the door is closed you should climb out of the window..

სოფო მესხი

მეგი მითაიშვილი

გაყიდვების მენეჯერი

კორპორატიული გაყიდვების აღმასრულებელი

იმისათვის, რომ კარგად გაყიდო, აუცილებლად უნდა გჯეროდეს იმ პროდუქტის ხარისხის, რომელსაც ყიდი. კარგად უნდა მოუსმინო მომხმარებელს იმისათვის, რომ ზუსტად გაიგო, რა სჭირდება. დამკვეთთან მეგობრული ურთიერთობა უნდა დაამყარო, ზუსტად ისე უნდა დახვდე, როგორც სტუმარს ხვდები საკუთარ სახლში და სწრაფად ჩამოყალიბდე ამა თუ იმ საკითხში – ეს პოზიტიურად აისახება შენს სამომავლო ურთიერთობებზე. მომხმარებელს უნდა შეეძლოს, რომ ნებისმიერ დროს დაგირეკოს და ბარიერებმა არ შეაწუხოს.

რა თქმა უნდა, ისევე, როგორც ნებისმიერ საქმეში, გაყიდვებშიც დიდ როლს თამაშობს გულმოდგინება – უნდა გიყვარდეს პროდუქტი, რომელსაც ყიდი. მთავარი ამოცანაა, ამოიცნო მომხმარებლის კატეგორია და მიაწოდო პროდუქტი ისე, როგორც მისთვის იქნება მისაღები. არ არსებობს მიუღწეველი მიზნები ამ სფეროში, თუ კარი დაკეტილია, ფანჯრიდან უნდა გადაძვრე.

APRIL

201 2

41

SPECIAL PROJECT

Tako Kvernadze Group Sales Coordinator Having good communication skills is one of the main qualities for a Sales Manager. It helps you in each specific situation. But unfortunately not everyone has such skills originally.

One should always identify priorities and be sure what each client needs. I can easily recognize what is important for my client. Time factor is also playing a big role – it always depends a lot on how fast you can give out the necessary information. It is hard to attract the costumers but it is harder to maintain them.

Sopo Lomaia Corporate Sales Manager It is an unwritten rule that if you don't love and believe in your product, you won't be able to sell it. This is my Method.

It is very important to work with the clients individually; to be interested not only in the process of selling but also in the follow-up process as well. You should constantly check the information about the market.

თაკო კვერნაძე

სოფო ლომაია

ჯგუფური გაყიდვების კოორდინატორი

კორპორატიული გაყიდვების მენეჯერი

კომუნიკაციის უნარი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ატრიბუტია გაყიდვების მენეჯერისათვის. თუმცა, ეს ადამიანს შინაგანად ან აქვს, ან არა - ნებისმიერ სიტუაციაში გეხმარება. ზუსტად უნდა განსაზღვრო პრიორიტეტები – რა სჭირდება კონკრეტულ კლიენტს. მე ადვილად შემიძლია, ამოვიცნო, რა არის მნიშვნელოვანი ჩემი კლიენტისთვის. დიდ როლს თამაშობს დროის ფაქტორიც – რამდენად სწრაფად აწვდი ინფორმაციას. და ბოლოს: რთულია, მოიყვანო კლიენტი და უფრო რთულია, შეინარჩუნო ის.

დაუწერელი კანონია – თუ შენი პროდუქტის არ გჯერა და არ გიყვარს, ვერასოდეს გაყიდი კარგად. სწორედ ეს არის ჩემი მეთოდი. მნიშვნელოვანია, რომ ყველა კლიენტს თავისებურად მიუდგე, გაინტერესებდეს არა მხოლოდ გაყიდვის პროცესი, არამედ მისი „Follow up“იც. მუდმივად უნდა გაეცნო ნებისმიერ ინფორმაციას ბაზრის შესახებ.

მადლობას ვუხდით ყვავილების მაღაზია Flowers.ge-ს 42

201 2

APRIL

P E R F E C T I O N I N D E TA I L S

Bridge House T Architects: Max Pritchard Architect Location: Adelaide, Australia Constructed Area: 110 sqm Project Year: 2008

he young couple's demand was to turn a little plot located one kilometer away from Adelaide into a garden. Having a small budget the architects had to build small, comfortable and beautiful house that would also function as an office. Finally they constructed a bridge between two small hills that had amazing view from both sides.

The owners of the house now say that they have a feeling that they're living amongst the trees. The micro-house was built following the main principals of eco-architecture. Effective thermoregulation system including both, heating in winter and air-conditioning in summer, was accomplished by correct placement of windows and by using proper materials.

The rooms have glass walls, thus the existing warm illumination and the minimalist furniture is enough for creating calm living and working disposition. Sitting at the creek is also the perfect way for relaxation after a long working day. Well, we congratulate the young couple and we "don't envy them at all". არქიტექტურა: Max Pritchard Architect ადგილმდებარეობა: ადელაიდა, ავსტრალია ფართობი: 110 კვადრატული მეტრი

ა

პროექტის თარიღი: 2008

ხალგაზრდა ცოლ-ქმრის მოთხოვნა ადელაიდადან ერთი კილომეტრის სავალზე, პატარა ნაკვეთის წალკოტად ქცევას გულისხმობდა. არქიტექტორებს საკმაოდ მცირე ბიუჯეტის ფარგლებში პატარა, ლამაზი, კომფორტული სახლი უნდა აეშენებინათ, რომელსაც ამავდროულად ოფისის ფუნქციებიც უნდა შეეთავსებინა. საბოლოოდ, ორ პატარა ბორცვს შორის ხიდი ააგეს - ორივე მხრიდან ხედით - მეპატრონეები ამბობენ, რომ ისეთი შეგრძნება აქვთ, თითქოს ხეებში ცხოვრობენ. მიკრო-სახლი თანამედროვე ეკო არქიტექტურის ძირითადი პრინციპების გათვალისწინებით ააგეს. ეფექტური თერმორეგულაცია, რაც ზამთარში სითბოს და ზაფხულში ვენტილაციას გულისხმობს, არც მეტი, არც ნაკლები ფანჯრების განლაგების და მასალის სწორი არჩევანით არის განპირობებული. ოთახებს შუშის კედლები აქვს, თბილი განათება და მინიმალისტური ავეჯი სრულიად საკმარისია მშვიდი თანაცხოვრების და სამუშაო განწყობისათვის. დატვირთული დღის შემდეგ, იქვე, ნაკადულთან ჩამოჯდომაც მშვენიერი სარელაქსაციო საშუალებაა. სხვა რა დაგვრჩენია, ვულოცავთ ახალგაზრდა წყვილს, და „საერთოდ არ გვშურს“.

44

201 2

APRIL

P E R F E C T I O N I N D E TA I L S

T

Free Spirit Spheres

here is a small eco-hotel in a tropical forest west from Vancouver. Adults who are fond of extreme life style and tree houses can experience complete attractiveness of Free Spirit Spheres. Here each month out of twelve in a year offers something new and unique.

Three different types of handmade wooden spheres are hanging on different heights. They are meant for different age groups. They have different sizes, different interior designs and even different names.

ვ

Eve, Eryn and Melody are for rent on daily basis. It is to be taken into consideration that the spheres are fixed and hung on the branches by ropes so that each breeze of wind brings the extraordinary feeling to the inhabitants of the spheres.

Eve is designed for two persons. It is made from the cedar strips . You can drink tea or coffee and listen to the music in the Eve. Comfortable beds, audio system, clean water and little electric heater will always be waiting there for you. $135 per night.

Eve, Eryn, Melody ყოველდღიურად

Eryn is made from Sitka spruce.

It's almost 80% bigger then Eve so there's enough room for three. One big and one small bed are placed in two different little rooms. It has five windows; one of them is on the ceiling so one can look at the sky at night. $190.00 per night (plus 35$ for the third person).

წამოქროლებისას უნიკალური შეგრძნებები იჩენს თავს.

ორი ადამიანისთვის განკუთვნილი ივი კედარისგან არის დამზადებული. შეგიძლიათ, დალიოთ ყავა ან ჩაი, მოუსმინოთ მუსიკას. მყუდრო საწოლი და სპეციალურად ანკუვერის დასავლეთით, ტროპიკულ ტყეში, პატარა ეკო სასტუმროა. მძაფრი დამონტაჟებული აუდიო სისტემა, სუფთა წყალი და პატარა ელექტრო ღუმელი აქ შეგრძნებების და ხეებზე შეკიდული შტაბების აწ უკვე ზრდასრულ მოყვარულებს ყოველთვის დაგხვდებათ. ფასი - 135 $ ღამე შეუძლიათ, Free Spirit Spheres-ის მთელი სიტკბო საკუთარ თავზე გამოსცადონ. წელიწადის თორმეტი თვიდან თითოეული, ერინი სიტკური ნაძვით არის აწყობილი. ივზე თითქმის 80 პროცენტით დიდია, შესაბამისად, მომდევნო რაღაც ახალს და უნიკალურს სამი ადამიანი თავისუფლად ეტევა. ერთი გთავაზობთ. სამი სახეობის ხელნაკეთი დიდი და ერთიც პატარა საწოლი ორ პატარა ხის სფერო სხვადასხვა სიმაღლეზეა გამოკიდებული და სხვადასხვა ასაკობრივი ოთახშია გადანაწილებული. ხუთი ფანჯარა აქვს, ერთ-ერთი ჭერზეა დამონტაჟებული - ეს ჯგუფისთვის არის განკუთვნილი, იმ შემთხვევაში, თუ ღამის ცაზე დაკვირვების შესაბამისად განსხვავდება ზომა, შიდა განლაგება და თქვენ წარმოიდგინეთ, წარმოება გადაწყვიტეთ. ფასი - 190.00 $ ღამე. სახელებიც კი. დამატებითი 35$ მესამე ადამიანისთვის.

ქირავდება. გასათვალისწინებელია, რომ სფეროები მსხვილი თოკებით არის დამაგრებული ტოტებზე და ნიავის ყოველი

მელოდი ყველაზე მაღალ ხეებს შორის არის ჩამოკიდებული. მისი ექსტერიერი საკმაოდ განსხვავდება დანარჩენი ორი სფეროსგან - ყვითელი შუშით არის მოპირკეთებული. მელოდიში მოსახვედრად პატარა ხიდზე უნდა გადახვიდე და სპირალური კიბე აიარო. ინტერიერი მთლიანად შავი კაკლით არის აწყობილი. ისევე, როგორც ერინს ხუთი ფანჯარა აქვს, ფანჯრებთან პატარა სკამები და მაგიდებია მიდგმული. აქ შეგიძლიათ წეროთ, ხატოთ ან უბრალოდ დაისვენოთ.. მელოდი იდეალურია მუსიკოსების, მხატვრების და ზოგადად არტისტებისათვის. მსუბუქი ნიავი და ულამაზესი ტროპიკული ტყე გარშემო, რა თქმა უნდა, აქაც გარანტირებულია. ფასი 105.00 $ ღამე

Melody is hangig between the tallest trees. Its exterior is very different from the other two spheres - it's made from a yellow fiberglass. To get to Melody one has to cross the small bridge and go up the spiral stairs. The Interior is made out of the black walnut wood. Like Eryn it has five windows, with little chairs and tables standing by them, where you can write, paint or just relax. The bedroom is for two persons. As the owner says the third newest sphere Melody is ideal for musicians, painters and for artists in general. Enjoy light breeze and beautiful view of tropical forest around as well. $105.00 per night.

APRIL

201 2

45

P E R F E C T I O N I N D E TA I L S

ROOMS

W

e have already introduced to our readers the Design Studio ROOMs and its founders and discussed the tendencies of interior design in general. We should admit that we are very happy about existing of such precedent in Georgian reality:- people tend to decorate interior by minimalist metal chairs instead of ‘Renaissance’ furniture.

Studio ROOMs was founded in 2007. Since then two young designers, Nata Janberidze and Katie Toloraia together with a group of designers have started to produce pretty interesting designs for different type of organizations and/or individuals:

მ

არტის ნომერში დიზაინ სტუდია ROOMs-ი და მისი დამფუძნებლები გაგაცანით - ზოგადად მიმოვიხილეთ ინტერიერის დიზაინის ტენდენციები. რა დასამალია და, ნამდვილად მოხარული გახლავართ, რომ ქართულ რეალობაში მსგავსი პრეცედენტი არსებობს, რომ შეგიძლია მინიმალისტური მეტალის სკამები დადგა მაგიდის გარშემო - რენესანსის ნაცვლად. თვითონ ROOMs-ი 2007 წელს დაარსდა. მას შემდეგ ახალგაზრდა დიზაინერები - ნატა ჯანბერიძე და ქეთი თოლორაია - დიზაინერების ჯგუფთან ერთად საკმაოდ საინტერესო დიზაინს აკეთებენ სხვადასხვა დაწესებულებების თუ კერძო დამკვეთებისათვის.

Mirror ‘You’ Diameter – 60 sm.

Material – wood (maple) ‘You’ is a multifunctional mirror. One can use it for different purposes. Thanks to special zigzag connection fixed to the wall you can move it back and forth and turn it into any direction. It is very practical and simple. The mirror can fit bathroom, entrance or bedroom at the same time.

A Table-Chair ‘Bolt’ Diameter of the upper surface - 70 sm.

Minimum height – 55 sm. / Maximum height – 75 sm.

Diameter of the basis – 32 sm. / Height – 50 sm.

Material – painted MDF

The Table-Chair ‘Bolt’ is a multifunctional item like the mirror ‘You’. It is possible to turn a chair into a table, or a little coffee table into a tall dining table. Is not it convenient? The best thing is that it is not only a convenient design but it is beautiful as well. And lastly, it is a portative design and one can easily take it to summer houses. სარკე „You“ დიამეტრი - 60 სმ

მასალა - ხე (ნეკერჩხალი)

You მრავალფუნქციური სარკეა. შეგიძლიათ, სხვადასხვა დანიშნულებისათვის გამოიყენოთ - სპეციალურად დამონტაჟებული ზიგზაგისებრი კონსტრუქციის საშუალებით, რომელიც, თავის მხრივ, კედელზეა დამაგრებული, ახლოს მოიტანოთ, პირიქით უკან გასწიოთ ან დაატრიალოთ. პრაქტიკული და სადა ნივთია, ასე რომ, სააბაზანოს, მისაღებ ოთახს ან სულაც საძინებელს უპრობლემოდ მოერგება.

46

201 2

APRIL

მაგიდა და სკამი „Bolt”

ზედა ნაწილის დიამეტრი - 70 სმ მინიმალური სიმაღლე - 55 სმ / მაქსიმალური - 75 სმ საყრდენის დიამეტრი - 32სმ / სიმაღლე 50 სმ მასალა - შეღებილი MDF

მაგიდა-სკამი-ჭანჭიკიც ისევე, როგორც სარკე you, მულტიფუნქციურია. სავსებით შესაძლებელია, რამდენიმე წუთში სკამი მაგიდად გადაიქცეს, ან ყავის მაგიდის ნაცვლად მაღალ მაგიდად - სადილისათვის, მოსახერხებელია, არა? რაც მთავარია, რომ მოსახერხებელთან ერთად ლამაზიც არის - ესეც რომ არ იყოს, პორტატულია, აგარაკზე წაღებაც მარტივად მოხერხდება.

Natuka Natsvlishvili/ნატუკა ნაცვლიშვილი

OUt dooR ge ipoveT Tqveni adgili auTdor.ji-s sareklamo sivrceSi

ტელ: +995 32 291 61 21 INFO@OUTDOOR.GE WWW.OUTDOOR.GE

PORTRAIT

144 steps as a cursor

H

ow many female gallerists are there in the world, I wonder? If someone would count, go through different countries… No, it’s absurd, there’s probably no such statistics. Ah, what can you do…? On the other hand, I know for sure and so will you after reading this article, that at one of the highest places in Tbilisi, resides a ginger, curly-hair and green-eyed Rusiko Oat - in her own gallery. She’s an art critic by profession and before college she worked at a fish farm just for interest’s sake. She can’t imagine living without cigarettes, she often sleeps three hours or less per night, she’s always ready for something new, she thinks people only use a thousandth of their capabilities. Once, when she put a readymade product in the microwave and turned the timer on, she suddenly found that one should not spend the precious two minutes of life staring at the timer on the microwave…

In general, Rusiko is one of the most highlymotivated and interesting women in the national creative space. She often smiles and barely ever gets tired. She will say whatever she wants to say. I’m telling you the story from present towards the past.

48

201 2

APRIL

PORTRAIT

Here and Now My main work at this point is to popularize the Oat Gallery, help it “stand” and develop. – Oat Gallery hangs down at the end of 144 stairs going up next to 27 Bethlehem Street. It’s planned by quite an interesting Swiss architect, a micro-house with its own gallery and a café – winter version of which is inside the gallery itself, while the summer option is on a beautiful small veranda where you can see all of Tbilisi from, especially the historic part of it. – As New-Art, an organization founded by me and my ex-husband at the beginning of our career, I represent young painters – our mission and a sphere of my very intense interest, In my opinion, the country’s cultural future depends on its cultural reality and if we don’t support the generation adequately evaluating the circumstances properly so that it demonstrates its capabilities, we will have a future. I love working with them very much, I like the new energy, I love talented people, especially if they have a personal vision and are brave enough to speak their minds.

Certainly, I have quite a strict and a critical attitude towards the issue, I choose painters and works with certain criteria, because if I spare my space for someone, or present them, they should definitely fit them. I think it’s time I focus on specific painters. By that I mean the best of the representatives of the 90’s – several painters I work on. I think the works of these painters should be presented at the State Contemporary Art Museum. They’re undoubtedly creating true, actual Georgian culture. Their main activity is painting – actual painting. It’s not saloon-type, it reacts to reality, events taking place here and now – from the philosophical, historical or social points of view – it also concentrates on ordinary human feelings, but obviously, never limits to effect of visual enjoyment.

Rusiko Oat New Art Union Head Person Oat Gallery Owner APRIL

201 2

49

PORTRAIT

აქ და ახლა

144

საფეხური როგორც კურსორი

ნ

ეტა, რამდენი გალერისტი ქალი არსებობს მსოფლიოში? აი, რომ ადგე და დათვალო, დაიარო სხვადასხვა ქვეყანა... აბსურდია, სტატისტიკა ალბათ არ არსებობს, რას იზამ... სამაგიეროდ, მე პირადად ზუსტად ვიცი და სტატიის გადაკითხვის შემდეგ შენც გეცოდინება, მკითხველო, რომ თბილისის ერთ-ერთ ყველაზე მაღალ წერტილში ხვეულ, წითურთმიანი და მწვანეთვალებიანი რუსიკო ოატი ცხოვრობს - საკუთარ გალერეაში. პროფესიით ხელოვნებათმცოდნეა და სტუდენტობამდე მხოლოდ ინტერესის გამო თევზსაშენში მუშაობდა. სიგარეტის გარეშე ცხოვრება ვერ წარმოუდგენია, ხშირად ღამეში მხოლოდ სამი საათი ან ნაკლებიც კი სძინავს, მუდმივად მზადყოფნაშია სიახლეებისათვის, მიაჩნია, რომ ადამიანები საკუთარი შესაძლებლობების მეათასედს იყენებენ, ერთხელ, როცა მიკროტალღურ ღუმელში მზა პროდუქტი შედო და წამზომი ჩართო, უცბად მიხვდა, რომ არ შეიძლება შენი ცხოვრების ესოდენ ძვირფასი ორი წუთი მიკროტალღური ღუმელის წამზომს მიჩერებულმა გაატარო... საერთოდაც, რუსიკო ერთ-ერთი ყველაზე მოტივირებული და საინტერესო ქალია ნაციონალურ შემოქმედებით სივრცეში. ხშირად იღიმის და თითქმის არ იღლება. იტყვის, რაც უნდა, რომ თქვას. ისტორიას ახლანდელიდან გავყვებით წარსულისკენ.

50

201 2

APRIL

ჩემი მთავარი საქმე ამ ეტაპზე „ოატ გალერის“ პოპულარიზაცია და მისი განვითარებაა. „ოატ გალერი“ ბეთლემის ოცდაშვიდ ნომერთან, 144–საფეხურიანი კიბის ბოლოს არის გადმოკიდებული. საკმაოდ საინტერესო შვეიცარიელი არქიტექტორის დაპროექტებულია – მიკრო სახლი, თავისი გალერეით და კაფეთი, რომლის ზამთრის ვარიანტიც თვითონ გალერეაშია, საზაფხულო კი – პატარა ლამაზ ვერანდაზე, რომლიდანაც მთელი თბილისი ჩანს, განსაკუთრებით მისი ისტორიული ნაწილი. ორგანიზაცია „ნიუ არტი“ მე და ჩემმა ყოფილმა მეუღლემ დავაარსეთ ჩვენი კარიერის დასაწყისში და მისი ეგიდით წარმოვადგენ ახალგაზრდა მხატვრებს - ეს ჩვენი მისია და ჩემი ძალიან დიდი ინტერესის სფეროა. მიმაჩნია, რომ ქვეყნის კულტურული მომავალი დამოკიდებულია მის კულტურულ რეალობაზე და თუ შექმნილი სურათისადმი ადეკვატურად განწყობილ თაობას ხელი არ შეუწყვე შესაძლებლობების წარმოჩენაში, მომავალი არ გვექნება. ძალიან მიყვარს მათთან მუშაობა, მომწონს ახალი ენერგია, ნიჭიერი ადამიანები მიყვარს, განსაკუთრებით, თუ საკუთარი ხედვა აქვთ და გამბედაობა ყოფნით თამამი სიტყვების სათქმელად. რა თქმა უნდა, საკმაოდ მკაცრად და კრიტიკულად ვუდგები საკითხს, გარკვეული კრიტერიუმების მიხედვით ვარჩევ მხატვრებს და ნამუშევრებსაც. თუ ვინმეს ჩემი სივრცე დავუთმე ან წარვადგინე, ზუსტად უნდა პასუხობდეს ზემოთ ჩამოთვლილ კრიტერიუმებს. ვფიქრობ, რომ დადგა დრო, როცა აქცენტი კონკრეტულ მხატვრებზე უნდა გავაკეთო. ამ შემთხვევაში 90-ანელთა საუკეთესო ნაწილი მაქვს მხედველობაში – რამდენიმე მხატვარი, რომლებზეც ვმუშაობ. მიმაჩნია, რომ ამ მხატვრების ნამუშევრები წარმოდგენილი უნდა იყოს თანამედროვე ხელოვნების სახელმწიფო მუზეუმებში. ისინი ნამდვილ, აქტუალურ ქართულ კულტურას ქმნიან. მათი ძირითადი საქმიანობა ფერწერაა, აქტუალური ფერწერა. არ არის სალონური ტიპის, რეაგირებს რეალობაზე, აქ და ახლა განვითარებულ მოვლენებზე - ფილოსოფიურ, ისტორიულ თუ სოციალურ ჭრილში - კონცენტრირდება ჩვეულებრივ ადამიანურ გრძნობებზეც, მაგრამ არ შემოიფარგლება ვიზუალური ტკბობის ეფექტით. შეიძლება არ ჩანს, მაგრამ საბოლოოდ დინამიკა ჩვენს სივრცეში ნამდვილად იგრძნობა. საქმე ისაა, რომ ქვეყნის ეკონომიკური მდგომარეობა არ არის საკმარისად მძლავრი, შესაბამისად, მათ, ვისაც მართლა უყვარს ხელოვნება, ერთგვარ ფუფუნების სფეროდ ექცათ არტი. როგორც ხედავთ, ცოტა პრობლემური საკითხია. ამას ემატება ისიც, რომ თვითონ სახელმწიფო არ არის დაინტერესებული თანამედროვე კულტურით. ხშირად მომყავს მაგალითად პოლონეთი - როგორი აქტივია სახეზე პოლონურ არტში, რა დამოკიდებულებაა თანამედროვე ხელოვნებისადმი. ფანტასტიკური სახელმწიფო ხელოვნების გალერეა და ცენტრი აქვთ, სადაც ძალიან საინტერესო პროექტები კეთდება. არსებობს ასეთი საერთაშორისო ფესტივალი – „არტისტერიუმი“. „ნიუ არტი“, როგორც თანაორგანიზატორი, ყოველწლიურად იღებს მონაწილეობას და ახალგაზრდა მხატვრების თაობას წარადგენს, რომლებიც თანამედროვე მედიებში მუშაობენ და საკმაოდ საინტერესო ნამუშევრები აქვთ. ასევე ვარ „ტრანსკავკასიის“ ერთ-ერთი თანაორგანიზატორი – პოლონური ფესტივალია, ევროპაში კავკასიური კულტურის პოპულარიზაციას ემსახურება და უკვე რამდენიმე წელია, ვთანამშრომლობ. კოლაბორაცია ლოგიკურად ქართველებს, სომხებს, აზერბაიჯანელებს და პოლონელებს შორის შედგა. არაერთი საინტერესო პროექტი გავაკეთეთ ვარშავაში. შარშან ფესტივალის ფორმატი გაიზარდა, ავსტრიიდან და ჩეხეთიდანაც შემოგვიერთდნენ.

PORTRAIT

It might not be seen, but finally, there’s real dynamics in our space – it exists, undoubtedly.

The thing is that the economic situation in the country is not strong enough, thus, art has become a sort of luxury for people who really love it – as you can see, the issue is a little problematic. The fact that the state is not interested in contemporary culture only adds on to this. I often bring up the example of Poland – how active is the Polish art, what attitude there is towards contemporary art. They’ve got a fantastic State Art gallery and center, where many interesting projects take place.

There’s an international festival – Artisterium.

New Art, as a co-organizer participates annually and presents a generation of young painters that work in contemporary media and have quite interesting works.

I’m also one of the co-organizers of the Trans Cavcasia – it’s a Polish festival – serving the popularization of Caucasian culture in Europe – I’ve been collaborating for several years now.

Logically, the collaboration took place among the Georgian, the Armenian, the Azerbaijani and the Polish. We did a lot of interesting projects in Warsaw. The festival format increased last year, we were joined by representatives from Austria and Czech Republic.

ერთი წლის წინ დაახლოებით ერთი წლის წინ ჩემი ცხოვრება რადიკალურად შეიცვალა. გავშორდი მეუღლეს და შესაბამისად – უკანასკნელ პარტნიორს. მივხვდი, რომ არც ისეთი საიმედოა, გყავდეს პარტნიორი და გადავწყვიტე, მარტომ ვაკეთო საქმე. რა თქმა უნდა, ძალიან კარგ მეგობრებად დავრჩით, ვეხმარებით და პარტნიორობას ვუწევთ ერთმანეთს, გვაქვს საერთო ორგანიზაცია „ნიუ არტი“ და ამ მიმართულებითაც ვმუშაობთ. აქედან იწყება „ოატ გალერის“, ჩემი საკუთარი სივრცის ისტორია. მოგეხსენებათ, ქართველი ხალხი, ცოტა არ იყოს, ზარმაცია, ამიტომ ერთგვარი მანიფესტაციის ხერხად 144 საფეხური ავირჩიე, როგორც კურსორი. აღფრთოვანებული ვარ ამ ადგილით. კამერული სივრცე ყველაფერის საშუალებას იძლევა – ეწყობა მრავალპროფილიანი ივენთები, მაგალითად, "ანფლაგდი" და რომელიმე მხატვრის გამოფენის გახსნა სინთეზურად, პროექტი „მხატვრის სამზარეულო“ – კონკრეტული მხატვრის ერთი დღე – ის ამზადებს რაიმე კერძს და პარალელურად მისი გამოფენა ან "სფიჩი" ან ვიდეოს პროექციაა... მოკლედ, ყველაფერი ამ მხატვრის გარშემო. პრაქტიკა მაქვს, იქიდან გამომდინარე, რომ „ნიუ არტ კაფეში“ ხშირად ეწყობოდა მსგავსი საღამოები. იკრიბებოდნენ ნამდვილად კარგი არტისტები – თაობა, რომელიც მჭიდროდ არის გადახლართული ერთმანეთში – მწერლები, პოეტები მხატვრები...

90-იანებში ეს კიდევ უფრო მძაფრად იგრძნობოდა. მანამდე უამრავი საინტერესო პროექტი და გამოფენა იყო. პირველი ნაბიჯები: ნაქირავები ფართი საჯარო ბიბლიოთეკის ერთ-ერთი დერეფნის ბოლოს, მასშტაბური მიზნები და მცირე დაფინანსება, ოდნავ უფრო ახლო წარსულში კი ომი.

APRIL

201 2

51

A Year Ago My life changed completely around a year ago.

I got divorced with my husband, him being my last partner. I found that having a partner is not so reliable and decided to work on my own. Of course we’re very good friends, we help and support each other, we have a mutual organization New Art and we work in this direction as well. This is where the story of Oat Gallery - my personal space starts. As you well know, Georgian people are quite lazy – as a certain form of manifest I chose 144 steps – as a cursor.

I’m delighted with this place. This sacred space provides the opportunity to do anything – there are multi-profile events held here – For example Unplugged along with an exhibition opening, a project – a painter’s kitchen – one day of a specific painters’ life – as he/she prepares a dish while there’s an exhibition or a speech or a video projection… in short, everything regarding this painter. I’ve got practice in this since there were evenings like this held very often in New York Art Cafés. Truly great artists gathered – this is a generation very closely interlaced with each other – writers, poets, painters… It was even more obvious in the 90’s.

There were many interesting projects and exhibitions before. First steps – rented space at the end of one of the corridors of the public library, massive goals and small financing and in the slightly nearer past – war.

PORTRAIT

სტრუქტურული ცვლილებები და ცოტაოდენი ომის შესახებ 2009 წელს ზემოთ ნახსენები პოლონური ფესტივალის, „ტრანსკავკასია“-ს ფარგლებში გავაკეთეთ პროექტი, რომელიც რუსეთ-საქართველოს ომს ეძღვნებოდა. „სტრუქტურული ცვლილებები და ცოტაოდენი ომის შესახებ“ ერქვა. იმ თანამედროვე ქართველი მხატვრების ნამუშევრები წავიღეთ, რომლებმაც საინტერესო რეაქცია აჩვენეს ომთან დაკავშირებით. სოციალურ-ფილოსოფიური განხილვა მოეწყო - რატომ იწყება ომი?! საკითხი გლობალურად განიხილებოდა და არა გადმოსახედიდან „როგორი ცუდები არიან რუსები“. შეიძლება ცოტა უცნაურად ჟღერს, მაგრამ ყოველთვის ვეუბნებოდი მხატვრებს, წარმოიდგინეთ, როგორ გაგიმართლათ, რომ ომს მოესწარით. შეგიძლიათ, გქონდეთ თქვენი სოციალური რეაქცია და შექმნათ მძაფრი, იდეოლოგიურად გამართული ნამუშევრები. ეს ომი ხომ რეალურად ხუთ დღეს გაგრძელდა და საქართველო მსოფლიოს ეპიცენტრად აქცია. ამ დროს ფიქრობ, ვინ ხარ შენ და ვინ არის შენი მტერი, იტვირთები, რეაგირებ. სწორედ ამიტომ ელოდებოდა დასავლეთი ჩვენს რეაქციას. მნიშვნელოვანი პროექტი იყო, როგორც ჩემთვის, ისე მხატვრებისათვის.

2004 - არტ ექსპო 2004 წელს გავაკეთეთ პირველი რეგიონალური თანამშრომლობის პროექტი საქართველოში - „არტ

ექსპო“. მოწვეულები იყვნენ აზერბაიჯანელი და სომეხი არტისტები. პროექტი ფონდმა „ევრაზიამ“ დააფინანსა - ეს იყო ყველაზე დიდი გრანტი, რომელიც საქართველოში, ჩვენს სფეროში გაცემულა - 105 000 დოლარი მხოლოდ ერთი ფონდისგან. პირველი კავკასიის „არტ ექსპო - არტ კავკასია“ სავაჭრო ცენტრ GTC-ში მოეწყო. დაიდგა ბოქსები და პრინციპში, შეიძლება თამამად ითქვას, რომ ფესტივალმა საკმაოდ მაღალი სტანდარტები აჩვენა. ექსპერტად „ჩიკაგო ექსპოს“ დამფუძნებელი ჯონ ვილსონი მოვიწვიეთ. „არტ ექსპო“ ნათელი მაგალითი იყო იმისა, რომ ხელოვნება ის პლასტია, სადაც დაპირისპირებული ქვეყნების წარმომადგენლებიც კი მშვენივრად პოულობენ საერთო ენას. ფესტივალი ჩატარდა 2005 წელსაც. სამწუხაროდ, მე და ჩემს იმდროინდელ პარტნიორს აბსოლუტურად რადიკალური ხედვა გაგვიჩნდა და პროექტმაც თავისთავად შეწყვიტა განვითარება, იმის მიუხედავად, რომ ძალიან წარმატებული იყო და წესით, კარგი მომავალი უნდა ჰქონოდა.

Structural Changes and a Something about War In 2009, in the frames of the abovementioned Polish festival – Trans Caucasus, we did a project dedicated to the Russian-Georgian war – Structural Changes and A Little Something about War.We took works of those contemporary Georgian painters, who showed an interesting reaction towards war. There was a socialphilosophical discussion – why does war start?! The issue was being discussed globally and not from a point of view: “How bad the Russians are”. It might sound a little awkward but I’ve always been telling painters, imagine, how lucky you are to have witnessed war. You can have your social reaction and create harsh, ideological works. This war went on for five days, putting Georgia in the spotlight for the world. This is when you start thinking about who you are and who your enemy is, you are loaded, you react. This is why the West was expecting our reaction. It was an important project to me, as well as to the painters.

A story of female artists, the inevitable problematic aspects of their self-concentration and one exhibition In any field, if we’re talking about art of course, mentioning sex is ridiculous. Art covers all: psychology, the inner world, the individual, existence and social integration, attitudes towards the world or vice versa, the world’s attitude towards the individual… A specific work is interesting since before its creating, the author discovered something, solved it, brought it into the light – with this in the background, whether there’s a nature of a woman or a man expressed on, per say, satin is completely negligible – the only thing that matters is the answer to the question. We’re very different from each other – we’re practically the opposite poles and it’s great. We have our form of declaration – it’s interesting how we create this form, how… everyone sees it their own way.

New Art Café My ex-husband and I bought space on Orbeliani street and turned it into New Art Café. Unfortunately, the gallery as it is cannot function in our country. The Art-Market is not developed enough to manage the exhibition space accordingly. It’s about the contract system, exclusiveness, advertising, what leads to very large sums of money, so we made a café-gallery, choosing this as a APRIL

201 2

53

PORTRAIT

ხელოვანი ქალების, მათი გარდაუვალი თვითკონცენტრირებულობის საჭირბოროტო ასპექტებისა და ერთი გამოფენის ისტორია ნებისმიერ სფეროში, მით უფრო, თუ ხელოვნებაზე

ვსაუბრობთ, სასაცილოა სქესის ხსენება. ხელოვნება ხომ ყველაფერს მოიცავს: ფსიქოლოგიას, შინაგან სამყაროს, ინდივიდს, მის ყოფასა და ინტეგრაციას სოციუმში, მის დამოკიდებულებას სამყაროსადმი ან პირიქით, სამყაროს დამოკიდებულებას მისდამი... კონკრეტული ნაწარმოები იმით არის მნიშვნელოვანი, რომ მის შექმნამდე ან შექმნის პროცესში ავტორმა რაღაცას მიაგნო, ამოხსნა, სააშკარაოზე გამოიტანა. ამის ფონზე კი სრულიად უმნიშვნელოა, ვთქვათ, ტილო მკვეთრად ქალის ან კაცის ბუნებას გამოხატავს თუ არა – მნიშვნელოვანი მხოლოდ დასმულ კითხვაზე გაცემული პასუხია. ჩვენ ძალიან განვსხვავდებით ერთმანეთისგან - ფაქტობრივად, ორი საპირისპირო პოლუსი ვართ და ეს ძალიან კარგია. გვაქვს ჩვენი ფორმა, რომლითაც ვდეკლარირებთ - საინტერესოა, როგორ ვქმნით ამ ფორმას, როგორ... ყველა თავისებურად ხედავს.

way to satisfy our creative and at the same time commercial interests. In a very short period of time, it became one of the most popular places in the Art World. It was a lively and dynamic gathering place, there were workshops and different events held here.

The 90’s I always knew I’d end up linking my future with art, back in early childhood when drawing became my only favorite activity. I got married early, thus I became a mother early.

That’s when I found that art criticism is closest to my field of interests. Up until today I think that my teacher IuzaKhuskivadze’s contribution to my further development is invaluable. He was the one who gave me all the keys I still use to open desired doors. I simultaneously worked at the Tbilisi History Museum, at Karvasla, where there were interesting Georgian beginner painters exhibited at the time – non-engaged, independent artists – they were the main characters of the ongoing events. They were interesting ears. Youngsters started working in post-modernism, abstractionism and other styles.

54

201 2

APRIL

ნიუ არტ კაფე მე და ჩემმა ყოფილმა მეუღლემ ორბელიანის ქუჩაზე ფართი შევიძინეთ და „ნიუ არტ კაფე“ გავაკეთეთ. სამწუხაროდ, გალერეა, როგორც ასეთი, ჩვენს ქვეყანაში ვერ ფუნქციონირებს. არტ მარკეტი არ არის საკმარისად განვითარებული, რომ საგამოფენო სივრცე შესაბამისი წესებით მართო. საუბარია საკონტრაქტო სისტემაზე, ექსკლუზივზე, რეკლამაზე, რაც დიდ თანხებთან არის დაკავშირებული, ამიტომ გავაკეთეთ კაფე-გალერეა, შემოქმედებითი და ამავე დროს კომერციული ინტერესების დაკმაყოფილების გზად ეს ავირჩიეთ. სულ მცირე დროში ეს სივრცე ერთ-ერთ ყველაზე პოპულარულ ადგილად იქცა არტ სამყაროში. ცოცხალი და დინამიკური თავშეყრის ადგილი იყო, ტარდებოდა ვორკშოფები და სხვადასხვა ივენთები.

90-იანები ყოველთვის ვიცოდი, რომ ჩემს მომავალს საბოლოოდ

ხელოვნებას დავუკავშირებდი, ჯერ კიდევ ღრმა ბავშვობიდან, როცა ერთადერთ საყვარელ საქმიანობად ხატვა მექცა. ადრე გავთხოვდი, შესაბამისად – ადრე გავხდი დედა. სწორედ მაშინ მივხვდი, რომ ჩემი ინტერესის სფეროსთან ყველაზე ახლოს ხელოვნებათმცოდნეობაა. დღემდე ვთვლი, რომ ჩემი პედაგოგის, იუზა ხუსკივაძის წვლილი ჩემს შემდგომ განვითარებაში ფასდაუდებელია. სწორედ მან მომცა ყველა ის გასაღები, რომლითაც დღემდე ვხსნი სასურველ კარებს. პარალელურად Kato Maisuradze/კატო მაისურაძე

PORTRAIT

ვმუშაობდი თბილისის ისტორიის მუზეუმში, ქარვასლაში, სადაც იმ პერიოდში საინტერესო დამწყები ქართველი მხატვრები იფინებოდნენ. არაანგაჟირებული, თავისუფალი არტისტები – სწორედ ისინი გვევლინებოდნენ მიმდინარე პროცესების მთავარ გმირებად. საინტერესო I don’t like wasting time, though I do love people a lot and I strongly believe in their წლები იყო. ახალგაზრდებმა პოსტმოდერნიზმში, აბსტრაქციონიზმში და capabilities. I think not a second should სხვა მიმდინარეობებში მუშაობა დაიწყეს.

Rusiko Oat

be wasted, since the more things you do, the more energy you have. The fact that I love what I do is not the most important რუსიკო ოატ thing and these are not just words – this is: Work – world that I live in – happiness დროის დახარჯვა არ მიყვარს. სამაგიეროდ, ძალიან მიყვარს ადამიანები – pain – emotion. I hate a day passed და მტკიცედ მწამს მათი შესაძლებლობების. მიმაჩნია, რომ ყოველი წამი idly. I don’t remember who exactly, but უნდა გამოიყენო; რომ რაც უფრო მეტ საქმეს აკეთებ, მით უფრო მეტი ენერგია გაქვს. ყველაზე მთავარი კი ის არის, რომ ჩემი საქმე მიყვარს და I remember what they told me – they said it’s happiness when you’re running ეს უბრალო სიტყვები არ არის. ეს არის სამყარო, რომელშიც ვცხოვრობ, სიხარული, ტკივილი, ემოცია. ვერ ვიტან დღეს, რომელიც უქმად ჩაივლის. happy to work in the morning and can’t wait to get home in the evening. This ზუსტად არ მახსოვს ვინ, მაგრამ მახსოვს, რა მითხრა – მითხრა, რომ of course, is kind of a shallow idea of ბედნიერებაა, როცა დილას დიდი სიხარულით მირბიხარ სამსახურში happiness, but it’s still ideal. Everything და საღამოს ერთი სული გაქვს, რომ სახლში მიხვიდე. ეს, რა თქმა უნდა, else consists of dynamics. I love feelings, ბედნიერების გარკვეულწილად ზედაპირული გაგებაა, მაგრამ მაინც because there is no better inspiration for იდეალური. ყველაფერი დანარჩენი დინამიკისგან შედგება. მე მიყვარს an artist. განცდები, იმიტომ, რომ არტისტისთვის ამაზე კარგი შთაგონების წყარო, უბრალოდ, არ არსებობს.

Indira Gandhi ინდირა განდი

You must learn to be still in the midst of activity and to be vibrantly alive in repose. უნდა შეძლო და ისწავლო, როგორ იცხოვრო მშვიდად აქტიურ მოქმედებაში და იყო აქტიური სიმშვიდეში.

Don't compromise yourself.

You are all you've got.

Janis Joplin ჯენის ჯოპლინი

ნუ დათმობ შენს თავს. შენ ყველაფერი ხარ, რაც გაგაჩნია.

I know God will not give me anything I can't handle. I just wish that He didn't trust me so much. დარწმუნებული ვარ, ღმერთი არ დამავალებს იმაზე მეტს, ვიდრე შემიძლია. ნეტავ ასე არ მენდობოდეს.

Mother Theresa დედა ტერეზა

an, m o w a n r o b One is not one. one becomes ყალიბდებიან. ქ

ლა დ ებიან, ქა დ ა ბ ი რ ა ლა დ ა

voir u a e B e d Simone დე ბოვარი ს ი მ ო ნე

56

201 2

APRIL

The future belongs to those who believe in the beauty of their dreams. მომავალი ეკუთვნის მათ, ვისაც საკუთარი ოცნებების სილამაზის სწამს.

Eleanor Roosevelt ელეონორ რუზველტი

Toughness doesn't have to come in a pinstripe suit.

Kirstie Alley

არ არის აუცილებელი სიმტკიცეს საქმიანი კოსტიუმი ეცვას.

კირსტი ელი

You are not in business to be popular.

ბიზნეს სფეროში პოპულარობისთვის არ მოღვაწეობ.

Dianne Feinstein დაიან ფაინშტაინი

Those who don't know how to weep with their whole heart don't know how to laugh either.

მათ, ვინც ვერ ტირის მთელი გულით, არ იციან, როგორ გაიცინონ.

Golda Meir

გოლდა მეიერი

Margaret Thatcher მარგარეტ ტეტჩერი

Being powerful is like being a lady.

If you have to tell people you are, you aren't. ძლევამოსილება ქალად ყოფნას ჰგავს. თუ გჭირდება, ხალხს დაუმტკიცო, რომ ძლევამოსილი ხარ, ესეიგი არ ხარ.

APRIL

201 2

57

OT H E R

What is the concept of the PR CLUB and what are your objectives? პირველად საქართველოში PR პრაქტიკოსთა პროფესიული გაერთიანება ჩამოყალიბდა

58

201 2

APRIL

OT H E R

PR

Manager is currently one of the most demanded professions in Georgia. This field is comparably new for our country. Thus it was necessary to think about its development and popularization. It was not easy to accomplish this task by efforts of a few individuals though. That is why four active PR Managers have met and united around this interesting idea. The idea became true thanks to the efforts carried out by the above-mentioned initiators’ who finally have founded the first PR Club in Georgia ever.

The initiators are Nuka Lezhava, Nutsa kandelaki, Diana Velengurskaia and Tea Gotsiridze.

Nuka is the PR Manager for Merab Berdzenishvili International Cultural Center “Muse”; Nutsa is the PR Manager for the Company “Outdoor.ge”; Diana is the PR Manager for “TEGETA MOTORS” and Tea is the Creative and Advertising Manager for the “Goodwill” Hypermarket.

დ

ღეისათვის საქართველოში ერთ-ერთი ყველაზე აქტუალური პროფესია საზოგადოებასთან ურთიერთობის მენეჯერია. ეს სფერო ჩვენი ქვეყნისთვის შედარებით ახალია, ამიტომ საჭიროა მის განვითარებასა და პოპულარიზაციაზე ზრუნვა, თუმცა, ცალკეული ინდივიდების ძალებით ამის გაკეთება შეუძლებელია. სწორედ ამ მიზნით შეიკრიბა ოთხი აქტიური PR მენეჯერი და ერთი იდეის გარშემო გაერთიანდა. მათი მონდომებით იდეა რეალობად იქცა და პირველად საქართველოში „პიარ კლუბი“ ჩამოყალიბდა. ინიციატორები ნუკა ლეჟავა, ნუცა კანდელაკი, დიანა ველენგურსკაია და თეა გოცაძე არიან. ნუკა მერაბ ბერძენიშვილის სახელობის კულტურის საერთაშორისო ცენტრ „მუზას“, ნუცა სარეკლამო კომპანია “ Outdoor.ge”-ს, დიანა “ Tegeta Motors”-ის PR მენეჯერია, თეა კი “Goodwill”-ის კრეატივისა და რეკლამის მენეჯერი.

APRIL

201 2

59

OT H E R

როგორ გაჩნდა კლუბის შექმნის იდეა? ნუკა: უკვე შვიდი წელია, ამ სფეროში ვმოღვაწეობ და ჩემი პროფესია ძალიან მომწონს. ყოველთვის მინდოდა, ყოფილიყო პრაქტიკოს PR მენეჯერთა გაერთიანება. საინტერესო იქნებოდა სხვადასხვა სფეროში მოღვაწე საზოგადოებასთან ურთიერთობის სპეციალისტთა შეკრება და ამ დარგზე მსჯელობა. ერთი წლის წინ „მუზაში“ PR მენეჯერებისთვის შექმნილი ვებ-გვერდის პრეზენტაცია გაიმართა. სწორედ მაშინ გადავწყვიტე, რომ ჩემი სურვილი რეალობად მექცია. დავუკავშირდი გოგოებს. შემდეგ ყველაფერი ერთობლივად დავგეგმეთ და ამჟამად ვახორციელებთ კიდეც. რა სამუშაოები უძღოდა წინ კლუბის დაარსებას? დიანა: პროექტზე ექვსი თვეა ვმუშაობთ. პირველ რიგში, ვებ-გვერდ „PR exchange“-ის მეშვეობით ჩავატარეთ გამოკითხვა, სურდათ თუ არა ასეთი კლუბის არსებობა PR პრაქტიკოსებს. შედეგად აღმოჩნდა, რომ საიტზე დარეგისტრირებულ 200-ზე მეტ PR მენეჯერს ჰქონდა ამის სურვილი. მაშინვე დავიწყეთ პროექტის წერა. იქიდან გამომდინარე, რომ კლუბი არ შეიძლება ფუნქციონირებდეს რამდენიმე ადამიანის შეხედულებების მიხედვით, შევქმენით საკონსულტაციო საბჭო. წევრები მარიკა დარჩია, ბერდია ნაცვლიშვილი, ელდარ პირმისაშვილი, კახა მაღრაძე და თორნიკე გურული არიან. კლუბი, პირველ რიგში, PR პრაქტიკოსებისთვის უნდა ყოფილიყო საინტერესო, ამიტომ გადავწყვიტეთ, რომ გაწევრიანება მხოლოდ ამ სფეროში დასაქმებულ პრაქტიკოსებს შეეძლებათ. აუცილებელია უმაღლესი პროფესიული განათლება.

60

201 2

APRIL

How did the idea emerge?

Nuka: I have been working in this field for seven years and I like my job very much. I have always dreamed to create a PR Manager’s Association practicing in Georgia. It would be very interesting to gather all specialists working on PR Management in different sectors. A year ago the presentation of the webpage for PR Managers took place at the International Cultural Center “Muse”. At the very moment I made my mind to turn my dream into reality. I contacted my friends and colleagues to plan all the related details together and . . . we did it.

What kind of activities was needed for founding the club?

Diana: We have been working on the project for six months. First of all we displayed inquiries through the webpage “PR Exchange” to find out whether the PR professionals wanted such club to be established. In result 200 PR managers who had registered on the site, expressed their positive wish regarding the issue and thanks to them we immediately started to design the related project. We created a Council of Advisors as the Club could not function only by following the outlook of a few founders. The Council is comprised of the professionals such as: Marika Darchia, Berdia

OT H E R

Natsvlishvili, Eldar Pirmisashvili, Kakha Maghradze and Tornike Guruli. We aimed at making the club interesting place for PR professionals practicing in Georgia and decided to propose the membership to the practicians who worked only in this field. For this purpose high professional education was required.

What kind of activities have been car ried out for the PR Club so far?

Diana Velengurskaya

Tea Gotsadze

რა გაკეთდა დღემდე „ PR კლუბისთვის“ ? თეა: პროექტი დავწერეთ და რამდენიმე წამყვანი კომპანიის PR მენეჯერებს შევხვდით. შეხვედრებმა ძალიან საინტერესოდ ჩაიარა, იმართებოდა დებატები. აღმოჩნდა, რომ ამ სფეროს ირგვლივ ბევრი პრობლემა არსებობს. შემდეგ ჩავატარეთ კიდევ ერთი გამოკითხვა, რომ გაგვეგო, კონკრეტულად რა ღონისძიებები იქნებოდა საინტერესო თითოეული PR პრაქტიკოსისთვის კლუბის ფარგლებში. გამოკითხულთა 76-მა პროცენტმა გამოთქვა სურვილი, დასწრებოდა ლექცია-სემინარებს და მიეღო მონაწილეობა კვალიფიკაციის ასამაღლებელ ტრენინგებში. სწორედ ამ მიზეზით კლუბის პირველი ღონისძიება ლექცია-სემინარი იყო, რომელსაც ამერიკელი პროფესორი საზოგადოებასთან ურთიერთობის დარგში, დენის ლ. უილკოქსი უძღვებოდა. ლექციას 160 PR სპეციალისტი დაესწრო და მათ “PR კლუბის” სერტიფიკატები გადაეცათ. პროფესორი უილკოქსი კლუბის სტრატეგიის ჩამოყალიბებასა და სამოქმედო გეგმის შედგენაშიც დაგვეხმარა. რაში მდგომარეობს „ PR კლუბის“ არსი და რა მიზნები გაქვთ? ნუცა: ეს არის საზოგადოებასთან ურთიერთობის პრაქტიკოსთა არაკომერციული, ნებაყოფლობითი გაერთიანება, რომელიც არასამთავრობო ორგანიზაციის სახით დავაარსეთ. კლუბი მიზნად ისახავს ამ სფეროს განვითარებაზე და კლუბის წევრების კვალიფიკაციის ამაღლებაზე ზრუნვას, სხვადასხვა ღონისძიების ჩატარებას, მნიშვნელოვანი საკითხების წამოჭრასა და განხილვას, PR-ეთიკის კოდექსის შემუშავებას და ასე შემდეგ. ერთ-ერთი მიმართულება იქნება საჭირო ლიტერატურის შედგენა, დაიწერება „ქეისები“ ქართული კომპანიების მაგალითებით. გარდა ამისა, წევრებს შეეძლებათ კოლეგებთან შეხვედრა და საერთო ინტერესებზე საუბარი. კლუბი ასევე კარგი საშუალებაა წევრების ფოკუს ჯგუფებად გამოყენებისთვისაც. PR პრაქტიკოსები ყველა კომპანიისთვის მნიშვნელოვანი სეგმენტია. ისინი თავისთავად მოიაზრებიან ერთმანეთის პოტენციურ მომხმარებლებად. ყველაფერს თქვენ უწევთ ორგანიზებას? როგორ უთავსებთ ამას PR საქმიანობას? თეა: ძალიან დატვირთული გრაფიკი გვაქვს. თითოეული ჩვენგანი

Tea: We have designed a project and showed to the PR managers of the leader companies of Georgia. The meetings with the PR managers occurred very interesting.

Their discussions revealed a lot of problems which they were facing. Later we conducted the second round of interviews to find out what kind of activities were to be carried out within the framework of the Club to meet the interests of the PR professionals. 76% of the interviewees expressed the desire to attend workshops on the existing issues and participate in the trainings increasing qualifications. Due to this the first activity held in the club was a workshop led by Professor Dennis L. Wilcox practicing in Public Relations. The workshop was attended by 160 PR managers and they were awarded by a Certificate issued by the PR Club. Professor Wilcox assisted the Club in creating its strategies and action plan .

What is the concept of the PR Club and what are your objectives?

Nutsa: The Club is a non-profit and voluntary association for PR professionals founded as a Non-Governmental Organization. The objectives of the Club are as follows: to support the development of the field; to organize workshops/trainings for enhancing PR Manager skills; to carry out different kind of activities for rising and discussing important issues; to work out PR Conduct Code, etc. One of the main goals of the Club is to design PR literature including case studies based on the cases form different Georgian companies. Besides, the Club members will get the opportunity to meet their colleagues and discuss the issues of their interest. They may use the Club premises for Focus Group researches as well. PR Professionals are important segment for Georgian companies. They all consider each other as potential customers.

APRIL

201 2

61

OT H E R Are you responsible for all these activities?

How are you going to combine your job with the Club activities?

Tea: We are very busy, for sure. Each of us works for big and famous companies. But we have been meeting after work almost every day for six months at each other’s places and/or at some calm cafes. We haven’t even rested on weekends as we were eager to fulfill the idea of creating the Club as soon as possible. For this purpose we have hired interns – six students from six different universities.

How does the membership process work?

Nuka: Since the presentation of the Club180 PR Managers have become the Club members. It is open for every PR professional who wishes to get membership. There are some limitations though.

For instance, the potential member shall have minimum 3 year experience of working in the field.

They have to fill special application form and submit it to the Club. Current members have already actively been involved in the selection processes.

They are the members of different committees at the same time like the Committees for Media and Public Relations.

How did you seek for the necessary funds?

Diana: The Club has membership fees that equals to GEL 60 per year. This amount is necessary for supplying the club with some technical materials. Our main desire is to build harmonic relations between the club members and to deepen the relations. By the end of the year we are planning to provide the ceremony of awarding PR Professionals. The winners of different nominations are supposed to be revealed by a competent jury.

საკმაოდ ცნობილ და მსხვილ კომპანიაში მუშაობს. ექვსი თვეა სამსახურის შემდეგ ვიკრიბებით, ხან ერთმანეთთან სახლში, ხან სადმე წყნარ ადგილას. დიდი ხანია, არც შაბათ-კვირას დაგვისვენია. გვინდოდა, რაც შეიძლება სწრაფად განგვეხორციელებინა იდეა, ამიტომ პრაქტიკანტები ავიყვანეთ – ექვსი სტუდენტი ექვსი სხვადასხვა უნივერსიტეტიდან. როგორ ხდება კლუბში გაწევრიანება? ნუკა: პრეზენტაციიდან დღემდე უკვე 180 PR პრაქტიკოსი გაწევრიანდა. კლუბი აბსოლუტურად ღიაა მსურველთათვის, თუმცა, გარკვეული შეზღუდვები მაინც არსებობს. მაგალითად, საჭიროა ამ სფეროში მუშაობის, მინიმუმ, 3-წლიანი გამოცდილება. მსურველებმა უნდა შეავსონ სააპლიკაციო ფორმა და წარადგინონ კლუბში. წევრები უკვე აქტიურად ჩაერთვნენ პროცესებში და გახდნენ სხვადასხვა კომიტეტის წევრები. გვაქვს საზოგადოებასთან, მედიასთან ურთიერთობის და სხვა კომიტეტები. როგორ მოიძიებთ საჭირო ფინანსებს? დიანა: კლუბს აქვს საწევრო გადასახადი – სიმბოლური თანხა წელიწადში 60 ლარის ოდენობით, რაც საჭიროა სხვადასხვა ტექნიკური მასალით მომარაგებისთვის. ჩვენი მთავარი სურვილი კლუბის წევრებს შორის ჰარმონიული ურთიერთობის ჩამოყალიბება და ამ ურთიერთობების გაღრმავებაა. წლის ბოლოს წევრებს შორის PR პრაქტიკოსთა დაჯილდოვების დიდი ცერემონიალი გაიმართება, სადაც გამოვლინდებიან გამარჯვებულები სხვადასხვა ნომინაციაში. გადაწყვეტილებას კომპეტენტური ჟიური მიიღებს. რა არის კლუბის მთავარი მესიჯი? ნუცა: პირველ რიგში, კლუბი ახალ შესაძლებლობებს სთავაზობს წევრებს. როგორი გამოცდილიც არ უნდა იყოს საზოგადოებასთან ურთოერთობის სპეციალისტი, მისთვის ჩვენთან თანამშრომლობა მაინც საინტერესო იქნება, მნიშვნელოვანი პროექტებიდან და ღონისძიებებიდან გამომდინარე. კიდევ ერთი, რასაც ხაზი გვინდა გავუსვათ, ისაა, რომ ყველა PR სპეციალისტს კარგად ესმის კლუბის მისია. პრეზენტაციამ, რომელიც კულტურის ცენტრ „მუზაში“ გაიმართა, შესანიშნავად ჩაიარა. ახლა აქტიურად ვმუშაობთ ვებ-გვერდის შექმნაზე, სადაც სრული ინფორმაცია განთავსდება კლუბის შესახებ, მომავალ წევრებს ონლაინ აპლიკაციის შევსება შეეძლებათ.

What is the main message of the Club?

Nutsa: The club is proposing new opportunities to the Club members. No matter how big is a PR Manager’s experience, as due to significance of the projects and activities offered by the Club the cooperation within the Club will be useful for any of them. One more thing that we would like to highlight is as follows – each PR specialist enrolled in the Club does entirely understand the mission of the Club. The presentation held at the International Cultural Center “Muse” has passed perfectly well. We are currently working on updating the website for the Club where all necessary information will be displayed and the future Club members will be able to fill the membership application form on-line.

62

201 2

APRIL

Nutsa Kandelaki

Nuka Lejava Mariam Tabagua/მარიამ ტაბაღუა

A D V I C E S F O R T R AV E L E R S

KUALA LUMPUR

64

201 2

MARCH

A D V I C E S F O R T R AV E L E R S

MARCH

201 2

65

A D V I C E S F O R T R AV E L E R S

O

ne of the largest cities of South Asia – Kuala Lumpur is located on the Malacca peninsula, at the confluence of the rivers Klang and Gombak. This settlement of not a very long history was founded in 1857 and was announced the capital of Malaysia only in 1983.

ს

ამხრეთ აზიის ერთ-ერთი უდიდესი ქალაქი - კუალა ლუმპური მალაკის ნახევარკუნძულზე, მდინარეების, კლანგისა და გომბაკის შეერთების ადგილას მდებარეობს. არც ისე დიდი ისტორიის მქონე დასახლება 1857 წელს დაარსდა და მხოლოდ 1983 წლიდან გამოცხადდა მალაიზიის დედაქალაქად.

The first impression on Kuala Lumpur depends on the part of the city you appear in, though most of the visitors from foreign countries, find a place in the city center – where the central “business” district is located: hotels, offices, modern buildings, restaurants… although the center is quite small and around it resides the average Malaysian population. Kuala Lumpur is a city combining skyscrapers and ordinary ground floor red-top houses. პირველი შთაბეჭდილება იმაზეა დამოკიდებული, თუ ქალაქის

რომელ ნაწილში მოხვდებით, თუმცა სხვა ქვეყნებიდან ჩამოსული სტუმრები ძირითადად ქალაქის ცენტრში პოულობენ ადგილს სადაც ცენტრალური, „საქმიანი“ უბანია: სასტუმროები, ოფისები, თანამედროვე სტილის შენობები, რესტორნები... თუმცა, ცენტრი საკმაოდ პატარაა და მის გარშემო საშუალო სტატისტიკური მალაიზიელი მოსახლეობა ცხოვრობს. შეიძლება ითქვას, კუალა ლუმპური არის ერთდროულად ცათამბჯენებისა და მათ გარშემო განლაგებული ჩვეულებრივი, წითელსახურავიანი, დაბალსართულიანი სახლების ქალაქი.

66

201 2

APRIL

Nino Chikovani ნინო ჩიქოვანი Brand Manager IDS Borjomi Georgia ბრენდ მენეჯერი

IDS ბორჯომი საქართველო

A D V I C E S F O R T R AV E L E R S

I first visited Kuala Lumpur during my honeymoon, for several days that I think are quite enough to look around this city.

Travelers from around the world have a hard time staying here for too long since the climate conditions are rather harsh, due to terrible humidity although, this city is quite interesting for 5-6 days of stay.

კუალა ლუმპურში პირველად საქორწინო მოგზაურობისას ვიყავი, რამდენიმე დღით, რაც ვთვლი, რომ ამ ქალაქის მოსანახულებლად სავსებით საკმარისია. ძნელად ასატანი კლიმატური პირობების გამო - საშინელი ნესტია - მსოფლიოს სხვა კუთხეებიდან ჩამოსულ მოგზაურებს აქ დიდხანს გაჩერება უჭირთ. თუმცა, საშუალოდ 5-6 დღით გასაჩერებლად, ეს ქალაქი საკმაოდ საინტერესოა.

When you arrive to Kuala Lumpur, with no idea what environment awaits you and have not really heard much about this city, seeing the famous Twins Towers - which are a sort of business card for this place - will definitely calm you down. როდესაც კუალა ლუმპურში ჩადიხარ და საერთოდ არ იცი, როგორი გარემო დაგხვდება, თანაც ამ ქალაქზე მანამდეც არც ისე ბევრი გსმენია, აუცილებლად დაგამშვიდებს ცნობილი Twins Towers -ის დანახვა, რომელიც, შეიძლება ითქვას, კუალა ლუმპურის სავიზიტო ბარათია.

If you stay at the Kuala Lumpur Renaissance Hotel located in the center of the city, right next to the Twins Towers, then: თუ გაჩერდებით სასტუმრო „რენესანსში“ (Kuala Lumpur Renaissance Hotel), რომელიც ქალაქის ცენტრში, ზუსტად ტყუპ ცათამბჯენებთან მდებარეობს, მაშინ:

09:00 am

In the morning you will be able to have breakfast at the hotel, where along with a pleasant environment, there’s also a rather wide variety of choice. დილით შეძლებთ ისაუზმოთ სასტუმროში, სადაც, სასიამოვნო გარემოს გარდა საკმაოდ მრავალფეროვანი არჩევანია.

14:00 am

For dinner it’s better to go to the “Robson Heights Seafood Restaurant” which is considered one of the best restaurants of the city.

სადილად უმჯობესია წახვიდეთ „Robson Heights Seafood Restaurant“ -ში, რომელიც ქალაქის ერთ-ერთ საუკეთესო რესტორნად ითვლება.

19:00 am “The Haute Food Co Café” is a very nice place for supper, where you can try some of the tastiest desserts and coffee. ვახშმისთვის ძალიან კარგი ადგილია „The Haute Food Co Cafe“, სადაც უგემრიელეს დესერტებს და ყავას გასინჯავთ.

APRIL

201 2

67

A D V I C E S F O R T R AV E L E R S

What to visit:

The city as old as only a century and a half does not have many historic sightseeing places; however, walking around Kuala Lumpur is interesting due to a variety of different architectural concepts. Kuala Lumpur is a multicultural city where you come across traditional Asian style buildings (Sultan Abdul Samad's castle; the old railway station, the Malaysian railway headquarters) as well as other architectural highlights.

The examples of Islamic architecture are: the Kuala Lumpur National Mosque, the Yayasan AlBukhari Mosque and the Kuala Lumpur Tower.

You can see the Victorian style “Carcosa Seri Negara” - formerly a castle, now an elite hotel near the Lake Gardens; Also the Malaysian tourist center and the Clock Tower also under the Victorian influence.

You will also come across Neo-Gothic buildings: the Holy Rosary Church in Brickfields district and St. John’s Catholic Cathedral.

Besides, the city is full of clearly Malaysian cultural monuments: the National Library building, Palace of Culture and the National History Museum that you should visit by all means.

If you’re not really interested in the architectural variety of the city, you can visit the famous Butterfly Park preserving many different butterfly species, the Aquarium and the Kuala Lumpur Bird Park.

In the evening, after all of this – “Mandara Spa” that is a real miracle! This is an ideal place for relaxation, seclusion and satisfaction that awaits you at your own, the abovementioned “Kuala Lumpur Renaissance Hotel”. The Spa is located at the eastern part of the hotel, next to the fitness-center. Apart from a massage, “Mandara Spa” offers you a variety of treatment services with elements of old folk traditions.

For entertainment, visit the hotel Sky Bar that has a very beautiful view.

Lifestyle: The local population is mainly of lower social strata. If we say that the Kuala Lumpur is a center, most of them live in the outskirts of this center. The city center is mainly meant for foreign guests, there are many Arabs, Indonesians, Thai, and Chinese. You can come across the local population in the center of Kuala Lumpur only in the role of cheap labor and service personnel.

68

201 2

APRIL

საღამოს კი, ამ ყველაფრის შემდეგ - “Mandara Spa”, რომელიც ნამდვილი საოცრებაა! ეს არის იდეალური ადგილი იმისათვის, რომ დაისვენოთ, განმარტოვდეთ და ისიამოვნოთ, რაც თქვენსავე სასტუმროში, ზემოთხსენებულ „რენესანსში“ გელით წინ. სპა განლაგებულია სასტუმროს აღმოსავლეთ ნაწილში, ფიტნეს-ცენტრის გვერდით. გარდა მასაჟისა, Mandara Spa სხვადასხვა მეთოდებით სამკურნალო მომსახურებასაც გთავაზობთ, რომელიც ძველი ხალხური ტრადიციების ელემენტებს შეიცავს. გასართობად აუცილებლად შეიარეთ სასტუმროს Sky Bar-ში, საიდანაც ძალიან ლამაზი ხედი იშლება.

A D V I C E S F O R T R AV E L E R S

Lifestyle

რა მოვინახულოთ სულ რაღაც საუკუნენახევრიან ქალაქში იტორიული ღირსშესანიშნაობები არც ისე ბევრია, თუმცა, კუალა ლუმპურში სეირნობა საინტერესოა იმით, რომ უამრავ სხვადასხვა არქიტექტურულ მიმდინარეობას წააწყდებით. შეიძლება ითქვას, ეს ის მულტიკულტურული ქალაქია, სადაც შეხვდებით როგორც ტრადიციული აზიური სტილის შენობებს, (სულთან აბდულ სამადის სასახლე; ძველი სარკინიგზო სადგური, მალაიზიის სარკინიგზო შტაბ- ბინა) ისე სხვა არქიტექტურულ ღირსშესანიშნაობებს: ისლამური არქიტექტურის ნიმუშებია: კუალა ლუმპურის ნაციონალური მეჩეთი და იასან ალ ბუჰარის მეჩეთი, ასევე კუალა ლუმპურის ცნობილი ტელე-კოშკი.

The local population is mainly of lower social strata. If we say that the Kuala Lumpur is a center, most of them live in the outskirts of this center. The city center is mainly meant for foreign guests, there are many Arabs, Indonesians, Thai, and Chinese. You can come across the local population in the center of Kuala Lumpur only in the role of cheap labor and service personnel.

ცხოვრების სტილი ადგილობრივი მოსახლეობა ძირითადად დაბალ სოციალურ ფენას მიეკუთვნება. თუ ვიტყვით, რომ კუალა-ლუმპური ცენტრია, გამოვა, რომ მათი უმრავლესობა ცენტრის შემოგარენში ცხოვრობს. ქალაქის ცენტრი უფრო უცხოელ სტუმრებზეა გათვლილი, არიან ბევრი არაბები, ინდონეზიელები, ტაილანდელები, ჩინელები. ადგილობრივი მოსახლეობა ცენტრში მხოლოდ იაფი მუშახელის როლში თუ შეგხვდებათ, როგორც მომსახურე პერსონალი.

: Shopping

შეგიძლიათ ნახოთ ვიქტორიანულ სტილში wers e Twins To აშენებული „Carcosa Seri Negara“ - ადრე ated in th c ide lo w r a te ’s n g ce სასახლე იყო, ახლა კი ელიტური სასტუმროა p at: there o h s The tradin to nds, mous bra ood place დიდი ტბის პარკის მახლობლად; ასევე g from fa is a very g in rt ta n s ia , oice alays მალაიზიის ტურისტული ცენტრი და საათის კოშკი, variety of ch andmade items: M h to y a w რომლებიც ასევე ვიქტორიანულ all the ts enirs. the stree ses, Souv arkets in m ll plates, Va გავლენას განიცდიან. შეხვდებით ნეოგოთიკურ a m s sale. there are acks” for Besides, შენობებსაც: წმინდა როზარიას ტაძარი (Holy “knick-kn n ia s y la with Ma Rosary Church) ბრიკფილდსის რაიონში და კათოლიკური კათედრალური ტაძარი (St. John’s Cathedral). გარდა ამისა, ქალაქი სავსეა წმინდა მალაიზიური კულტურული ძეგლებით: ნაციონალური ბიბლიოთეკის შენობა, კულტურის საყიდლებისათვის ძალიან კარგი ადგილია სასახლე, ნაციონალური ისტორიის მუზეუმი, Twins Towers-ში განლაგებული სავაჭრო რომელსაც აუცილებლად უნდა ესტუმროთ. ცენტრი, სადაც საკმაოდ მრავალფეროვანი არჩევანია, დაწყებული ცნობილი თუ ქალაქის არქიტექტურული მრავალფეროვნება ბრენდებიდან, ადგილობრივი ხელნაკეთი მაინცდამაინც არ გაინტერესებთ, შეგიძლიათ, ნივთებით დამთავრებული: მალაიზიური მოინახულოთ ცნობილი პეპლების პარკი, სადაც თეფშები, ვაზები, სუვენირები. უამრავი სახეობის პეპლის ჯიშია დაცული, ასევე გარდა ამისა, ქუჩებში გაშლილია პატარკუალა ლუმპურის საამაყო ოკენარიუმი და პატარა ბაზრები, სადაც მალაიზიური ფრინველების პარკი. „წვრილმანები“ იყიდება.

შოპინგი

APRIL

201 2

69

FIGURE

A PEARL BEAD AND OTHER TYPES OF SCAFFOLD

70

201 2

APRIL

“In the grocery store today, I mused, "What else do we need?" Sweet little Lola murmured solicitously, "Gin? Do we have enough gin?"…This is a blog-post of an ordinary American woman I found the other day – nothing special at first sight, the blog is called: “Shh, don’t wake the drunken housewife” with the following subtitle: “The writings and rantings of an overeducated, feminist stay-at-home parent who probably drinks too much, thinks too much and doesn’t get enough exercise”. - having read several posts I found that this woman is a graduate of one of the IVY League Universities and in the past a successful member of middle class management of a large corporation, she has tons of information and thorough education; some of her posts are devoted to reviewing different feminist rallies, some to new books and others to attempts of baking an apricot tart before the celebration. The husband here is known as “The Sober Husband”. Thanks to charismatic self-criticism and cinnamon tea or chiffon curtains every now and then, the site is quite popular, the woman feels more or less selfactualized and the Sober Husband is quite happy, being fed with tasty dinner from time to time. Only little Lola is lost in this misunderstanding - she will probably become a prostitute at the age of 14 because of boredom, or attend Anonymous Maniac meetings. The thing is that her mother drinks, more precisely, the thing is that her mother is so “independent”, even more precisely it’s the fact that her mother is so lost, that her mother has a hang-up. She’s trying as hard as she can to establish a non-standard image of a housewife, even the subtitle for the blog is a proof of that: she is a housewife, but she’s not wearing bright colors and is not expecting her husband from dusk till dawn, indeed she will send her daughter to the shop for alcohol and tell her – this dear, is a plastic sex-toy and in general, behave exactly as she wants to- say out loud that this is not her, that the society is expecting a tender voice, a warm pie and a quince compote when mentioning a housewife.In reality there’s a slightly different, sadder background to all of this; you might think this woman is constantly apologizing in front of her ultramodern society and does her best to prove that she is not being oppressed – just because she chose to build her personal life instead of burning flags or delving into papers till

FIGURE

მარგალიტის მძივი და ეშაფოტის სხვა ნაირსახეობანი. „დღეს პროდუქტების მაღაზიაში ჩემთვის წავიწუწუნე: კიდევ, კიდევ რა გვჭირდება? პატარა ლოლამ ამომხედა უზარმაზარი თვალებით და მზრუნველი ტონით მითხრა: ჯინი დედიკო, სახლში ჯინი საკმარისად გვაქვს?“... ეს ჩვეულებრივი ამერიკელი ქალის ბლოგ-პოსტია,

რომელსაც იმ დღეს გადავაწყდი, დიდი არაფერი, ერთი შეხედვით. ბლოგს ასე ქვია: „ნუ გააღვიძებთ მთვრალ დიასახლისს“, ქვესათაური კი ასეთია: ”მაღალფარდოვანი ჩანაწერები ზედმეტად განათლებული ფემინისტი, სახლში ჩამჯდარი მშობლისა, რომელიც სავარაუდოდ ბევრს სვამს, ბევრს ეწევა და არ ვარჯიშობს საკმარისად“. - რამოდენიმე პოსტის წაკითხვის შემდეგ გაირკვა, რომ ეს ქალი ერთი-ერთი „აივი ლიგის“ უნივერსიტეტის კურსდამთავრებულია და წარსულში მსხვილი

კორპორაციის მიდლ მენეჯმენტის წარმატებული წარმომადგენელი, აქვს ზღვა ინფორმაცია და საფუძვლიანი განათლება, ხოლო მისი პოსტები ხან სხვადასხვა ფემინისტური აქციების მიმოხილვას ეძღვნება, ხან ახალი წიგნის „რევიუს“, ხან კი გარგარის ტარტის მცდელობებს დღესასწაულის წინ. მეუღლე, აქ ასე მოიხსენიებოდა: „ფხიზელი ქმარი.“ ადგილ-ადგილ თვითკრიტიკის ქარიზმატული გამობრწყინებებისა და დარიჩინიანი ჩაისა თუ შიფონის ფარდების გლამურის დამსახურებით - საიტი საკმაოდ პოპულარულია, ქალიც ასე თუ ისე რეალიზებულად გრძნობს თავს და ფხიზელი ქმარიც მშვენივრად, რადგან დროდადრო გემრიელად ავახშმებენ ხოლმე. გაუგებრობაში კი ერთადერთი პატარა ლოლაა მოხვედრილი, რომელიც სავარაუდოდ 14 წლის ასაკში პროსტიტუციას მიჰყობს ხელს მოწყენილობის ნიადაგზე ან ანონიმური მანიაკების შეკრებებზე ივლის. საქმე იმაშია, რომ დედა სვამს, უფრო სწორედ, საქმე იმაშია, რომ დედა ასეთი „თავისუფალია“, უფრო სწორად დედა ასეთი დაბნეულია, უფრო სწორად დედას კომპლექსი აქვს. ის მთელი ძალით ცდილობს არასტანდარტული დიასახლისის იმიჯის დამკვიდრებას, მისი ქვესათაურიც კი ამაზე მეტყველებს: ის დიასახლისია, მაგრამ დიახაც, მას სულაც არ აცვია ღია ფერები და არ ელის ქმარს

5 a.m. She couldn’t “take care of her career first” and now she “won’t be cleaning”. An interesting hybrid, isn’t she? The country this author resides in has taken multiple steps to make sure women were called independent and have their lives simplified, which resulted in having a much complex type – a woman, thinking it’s a shame to reveal certain feminine habits (caring, aesthetics, etc.). A woman having different ideals, since she, unfortunately was born in a society that’s already open and thinks that if there are housewives, they’re blonde, stupid and with handcuffs on and if there are feminists – they will never be married. To cut the long story short, the illusion that we’re different can sometimesput us through very funny situations.

The Georgian society however, has just recently gotten used to setting a woman free from the kitchen. The subject of gender equality is becoming more and more popular, engaging the intellectual as well as nonintellectual members of the society, the youth are becoming more active and if not in the regions, at least 80% of women in the capital are leading a more independent lifestyle. While talk shows are trying to describe the stories of women being beaten up in most naturalistic detail and men are scared and refer to feminists as to angry, unsatisfied creatures, a Georgian woman is looking for a golden mean.

It’s completely normal that liberal values establish a little later in our country; it’s also quite natural that a postsoviet person has a hard time coping with all of this peacefully and these teachings end up becoming similar to a housewife’s delicious mix dish. A Georgian woman may hire a babysitter, spend several weeks not seeing her children due to her career – yet still be smoking secretly. A young girl is covered with tattoos all over her body, yet she keeps cursing her

APRIL

201 2

71

FIGURE

15-year-old classmate, who accidentally got pregnant, for her improper behavior. These are ordinary human stories and everyone’s life is full of similar details seeming contradictory at first sight. It’s probably very hard to precisely define a lifestyle according to the idea you’ve chosen, especially when you have not yet elucidated what the idea itself is about. What should we, the Georgian women do – pick up the light bulb and change it or have it changed? What does the label - “CAUTION! Woman driving”- mean? After this, are pink high-heel shoes a symbol for female nonsense? - should I, or should I not wear them? Should I or should I not say that indeed, I do like gentlemen and do not expect a 50/50 receipt when asked out for a dinner? And a short skirt? What about a short skirt?

I’ve actually come across visuals slightly outdated in the West recently, those similar to a certain movie and a literary work…”The Stepford Wives” – in the Hollywood screening Nicole Kidman plays a young ambitious TV producer, who moves to Stepford after getting the axe.

Everything is ideal around here and residents simply have no problems, all women look perfect and all husbands are satisfied… In the end it turns out women are being turned into obedient robots.

This satirical thriller is undoubtedly a culmination of the exterior evolving throughout the years. This is the ideal housewife, with a pearl bead around her neck and a slightly inadequate look in her eyes - The Energizer rabbit with her Xanax and Prozac. This role has gained much more popularity and comes across in various interpretations. In short, they’re the David

72

201 2

APRIL

Lynch blonde divas and a little bit of blood – we can’t really create hostility with these men, regardless if we pick an axe, a tommy gun or a broom, they still want us and someone will always make a product out of this – in the 2000’s visage was added to this and voila “The Desperate Housewives” with a slightly dirty laundry and exquisite bodies dipped in ruche.With any attempt to adapt to a single, slightly

rebellious type and remain in it, it momentarily dies on a porn site, which in its base is a part of a masculine culture. Is it enough a reason to go as far as possible from a typical feminine lifestyle? Are we not, on the opposite, making it a little more fun and just as a famous man once said “wasn’t feminism created by lazy men?”

Either way it’s a fact, that just like everything new, this is a very trendy subject in Georgia. You are well aware

of women’s, in general the Georgian women’s legendary firmness, so it’s not a big surprise of us to manage to be a top manager and a booth seller throughout the day, we do have the potential to be strong, smart and take care of not only our, but several other lives as well. What’s important is for all of this not to fly by as a wave of tendency. The main thing is for the society to acknowledge the subject fully and in three years, having returned from work, we should not be beaten up – since as we all know, a tendency is such a non-stabile and dangerous thing, you never know if it’s worth following.

ON the other hand though, there is a chance for a different scenario to develop: where the word “marriage” associates with conformity, any expression of taste - with void and wasting time for nothing, having children with having nothing to do and not being able to “build your life”.

Women’s emancipation does in no case mean adding complexes to them, what has happened to sweet Lola’s mother and if a smart, tasteful woman wants to be a housewife and spend her days building comfort and working for love, it does not mean that she’s a slave. After all, being a housewife is having the only job without holidays, where women – especially smart women – have much harder dilemmas to face – if a businesswoman has to make a presentation from data, a housewife has to make a person out of an embryo.

As of taking care of a man – it doesn’t necessarily mean being his subordinate – why not pass him a glass of water if he deserves it? 

FIGURE

დილიდან საღამომდე, დიახაც ბავშვს მაღაზიაში გაუშვებს ალკოჰოლზე და ეტყვის – "აი, დედიკო, ეს არის პლასტმასის სექს-სათამაშო" – და საერთოდ, როგორც უნდა ისე მოიქცევა, ხმამაღლა იტყვის, რომ ეს მასში არ ზის, რომ საზოგადოება მიჩვეულია ალერსიან ხმას, თბილ ღვეზელსა და კომშის კომპოტს, როდესაც დიასახლისებზე იწყება საუბარი. რეალურად კი ცოტა უფრო სხვა, მეტად დამანაღვლინებელი ფონი აქვს ამ ყველაფერს, გეგონება, ქალბატონი მუდმივად ბოდიშს იხდის მისი ულტრათავისუფალი საზოგადოების წინაშე და მთელი ძალით ამტკიცებს, რომ ის არ არის დაჩაგრული - მან ხომ პირადი ცხოვრების შენება ამჯობინა დროშების წვასა თუ ქნევას და ღამის ხუთამდე ქაღალდებში კირკიტს. ვერც ”ჯერ კარიერას ვერ მიხედა” და აბა ”წინდებს ხომ არ ამორეცხავს.” საინტერესო ჰიბრიდია არა? ქვეყანამ, სადაც ეს ავტორი ცხოვრობს, ძალიან ბევრი ნაბიჯი გადადგა იმისათვის, რომ ქალს თავისუფალი დარქმეოდა და ცხოვრება გამარტივებოდა, შედეგად კი ბევრად კომპლექსური ტიპი მიიღო - ქალი, რომელსაც სირცხვილად მიაჩნია, გამოავლინოს რამოდენიმე ჩვეული ქალური თვისება (მზრუნველობა, ესთეტიზმი და ა.შ.). ქალი, რომელსაც სხვა იდეალები ჩამოუყალიბდა, რადგან მისდასაუბედუროდ აწ უკვე ღია საზოგადოებაში დაიბადა და ასე ჰგონია, თუ არიან დიასახლისები - მაშინ ქერები, შტერები და ბორკილები ადევთ, ხოლო თუ ფემინისტები - მაშინ ვერასდროს თხოვდებიან. მოკლედ ილუზიამ, რომ ჩვენ გასხვავებულები ვართ ხანდახან შეიძლება ძალიან სასაცილო სიტუაციაში ჩაგვაგდოს. საქართველოში კი საზოგადოება

სულ ახლახანს დაყაბულდა ქალის გათავისუფლებას

სამზარეულოდან. გენდერული თანასწორობის საკითხი სულ უფრო და უფრო აქტუალურია, ჩართულია საზოგადოების ინტელექტუალური თუ არაინტელექტუალური ნაწილი, აქტიურდება ახალგაზრდობა და რეგიონებში თუ არა, დედაქალაქში ქალთა 80% მაინც, უკვე ასე თუ ისე შედარებით დამოუკიდებელ ცხოვრებას ეწევა. ხოლო სანამ თოქ-შოუები ცდილობენ, რაც შეიძლება ნატურალისტურად აღწერონ არმატურით ნაცემ ქალთა ისტორიები, სანამ მამაკაცები შიშით ძრწიან და ფემინისტებს გაბრაზებულ, დაუკმაყოფილებელ არსებებად მოიხსენიებენ, ქართველი ქალი ეძებს ოქროს შუალედს. სრულიად ნორმალურია ის ფაქტი, რომ ჩვენს ქვეყანაში ლიბერალური ღირებულებები ცოტა გვიან იკიდებს ფეხს, სრულიად კანონზომიერია ისიც, რომ ყოფილი საბჭოთა ადამიანი ამას მთლად მშვიდობიანად ვერ ახერხებდეს და მთელი ეს მოძღვრებები კარგი დიასახლისის მომზადებულ ერთ გემრიელ აჯაფსანდალს ქმნიდეს. ქართველი ქალი დღეს შეიძლება ძიძას ქირაობდეს, შვილი შეიძლება ერთი კვირის განმავლობაში არ ჰყავდეს ნანახი კარიერული ნიუანსების გამო - თუმცა, მაინც მალულად ეწეოდეს სიგარეტს. ახალგაზრდა გოგონას ტანი ტატუებით აქვს დაფარული, თუმცა ლანძღვაგინებით იკლებს შემთხვევით დაფეხმძიმებულ 15 წლის კლასელს მსუბუქი ყოფაქცევის გამო. ეს ჩვეულებრივი ადამიანური ისტორიებია და ნებისმიერის ცხოვრება მსგავსი, ერთი შეხედვით ურთიერთგამომრიცხავი დეტალებითაა სავსე. ალბათ ძალიან რთულია, ზუსტად განსაზღვრო საკუთარი ცხოვრების წესი იმ იდეის მიხედვით, რომელიც აირჩიე, მითუმეტეს, როდესაც ჯერ კარგად ვერ გაგირკვევია, იდეა რაში მდგომარეობს. რა ვქნათ ჩვენ, ქართველმა ქალებმა - ავიღოთ

APRIL

201 2

73

FIGURE

ნათურა და თვითონ შევცვალოთ თუ შევაცვლევინოთ? რას ნიშნავს სტიკერი ”ფრთხილად საჭესთან ქალია?” ამის მერე ვარდისფერი, ქუსლიანი ფეხსაცმელი არის თუ არა ქალური სისულელის სიმბოლო, ჩავიცვა არ ჩავიცა - ვთქვა თუ არა, რომ დიახ ძალიანაც მიყვარს ჯენტლმენი მამაკაცები და არ ველი 50/50-ზე როდესაც ვახშამზე მპატიჟებენ? და მოკლე ქვედაბოლო? მოკლე ქვედაბოლო? ისე, ამ ბოლო დროს

განსაკუთრებით, ხშირად მხვდება დასავლეთში ცოტა მოძველებული ვიზუალები, ერთი ფილმისა და ლიტერატურული ნაწარმოების მსგავსი... ” სტეპფორდის ცოლები” - მის ჰოლივუდურ ეკრანიზაციაში ნიკოლ კიდმანი ასრულებს ახალგაზრდა ამბიციური ტელეპროდუსერის როლს, რომელიც სამსახურიდან გაგდების შემდეგ სტეპფორდში გადადის საცხოვრებლად. აქ ყველაფერი იდეალურია და მაცხოვრებლებს უბრალოდ არ გააჩნიათ პრობლემები, ყველა ქალი უნაკლოდ გამოყურება და ყველა ქმარი კმაყოფილია... მოკლედ, საბოლოოდ აღმოჩნდება, რომ ქალებისაგან მორჩილ რობოტებს ამზადებენ. ეს სატირული ტრილერი უდავოდ კულმინაცია იმ იერსახისა, რომელიც წლების გამნავლობაში ყალიბდებოდა. ეს არის იდეალური დიასახლისი, ყელზე მარგალიტის მძივითა და თვალებში ოდნავ არაადეკვატური მზერით. კურდღელი ენერჯაიზერი და მისი ზანაქსი და პროზაკი. ამ ამპლუამ ბევრად უფრო დიდი პოპულარობა მოიპოვა და სხვადასხვა ინტერპრეტაციებით გვხდება. მოკლედ დევიდ ლინჩის ქერათმიანი დივები და ცოტა სისხლი - ამ მამაკაცებს კიდევ ხომ ვერაფრით გადაემტერები, ხელში ცულს აიღებ, ავტომატსა

74

201 2

APRIL

თუ ცოცხს, მაინც ვუნდივართ, ამისგან ვიღაც პროდუქტს ყოველთვის გააკეთებს - 2000-იანებში ამას ვიზაჟიც დაემატა და აჰა ” სასოწარკვეთილი დიასახლისებიც” ცოტათი ბინძური სარეცხითა და რუშებში ჩაძირული ულამაზესი ტანებით. ნებისმიერი მცდელობა ადაპტაცია გავიაროთ ერთ, ოდნავ ამბოხებულ იერსახესთან და დავრჩეთ მასში და ის მომენტალურად პორნო საიტზე კვდება, რაც თავის ფესვებშივე მასკულინური კულტურის ნაწილია. არის თუ არა ეს საკმარისი მიზეზი, იმისათვის, რომ რაც შეიძლება შორს წავიდეთ ტიპიური ქალური ცხოვრების წესისგან? პირიქით ცოტა ხომ არ ვახალისებთ მას და როგორც ერთმა გამოჩენილმა კაცმა თქვა ”ფემინიზმი ზარმაცი კაცების მოფიქრებულიაო? ” ნებისმიერ შემთხვევაში ფაქტია,

რომ როგორც ყველაფერი ახალი, საქართველოში ეს თემა ძალიან მოდურია. ქალების და ზოგადად ქართველი ქალების ლეგენდარული ამტანობის მოგეხსენებათ, ასე რომ გასაკვირიც არაა წარმატებით ვახერხებდეთ ტოპ მენეჯერობასაც და მთელი დღის განმავლობაში ჯიხურის გამყიდველობასაც, ჩვენ ნამდვილად გვაქვს პოტენციალი ვიყოთ ძლიერები, ჭკვიანები და არა მხოლოდ საკუთარი, არამედ რამდენიმე ადამიანის ცხოვრება წარვმართოთ. მთავარია, ეს ყველაფერი ტენდენციად არ დარჩეს და ტალღასავით არ ჩაგვიფრინოს. მთავარია, საზოგადოებამ შეისისხლხორცოს საკითხი და სამი წლის მერე, ახლა უკვე სამსახურიდან მოსულები არ ვიცემოთ არმატურით, რადგან მოგეხსენებათ ტენდენცია როგორი არასტაბილური და საფრთხიანი რამეა, არც კი იცი, ღირს თუ არა, რომ მიჰყვე. მეორეს მხრივ კი, სხვა სცენარის შესაძლებლობაც არსებობს: სადაც სიტყვა ”გათხოვება” გაიგივდება კონფორმიზმთან,

ნებისმიერი გემოვნების გამოვლინება სიცარიელესა და ფუჭ დეტალებზე დროის კარგვასთან, შვილების გაჩენა უსაქმურობასთან და ცხოვრების ”ვერ აწყობასთან.” ქალთა ემანსიპაცია არავითარ შემთხვევაში არ გულისხმობს ქალის დაკომპლექსებას, რაც საყვარელ ლოლას დედას დაემართა. თუ ჭკვიან, გემოვნებიან ქალს უნდა, რომ იყოს დიასახლისი, დღეები მყუდროების შენებასა და სიყვარულის სამსახურში გაატაროს, სულაც არ ნიშნავს, რომ ის მონაა. ბოლოს და ბოლოს, დიასახლისობა ერთადერთი უშვებულებო სამსახურია, სადაც ქალებს და მითუმეტეს ჭკვიან ქალებს ათასჯერ მეტი დილემა აქვთ - თუ საქმიანმა ქალმა მონაცემებისგან პრეზენტაცია უნდა დაამზადოს, დიასახლისმა ემბრიონისგან პიროვნება უნდა დააყენოს. ხოლო მამაკაცზე ზრუნვა სულაც არ ნიშნავს სუბორდინაციას მის წინაშე - რატომაც არა გავუწოდოთ ჭიქა წყალი, თუკი ის ამას იმსახურებს 

Elene Pasuri/ელენე ფასური

TRENDSETTER

The Shape that doesn't Follow Function Zaha Hadid ფორმა, რომელიც არ მოჰყვება ფუნქციას ზაჰა ჰადიდი

Back

in the 70's when the postmodern ideas were born, a famous French scientist and one of the most important figures in postmodern philosophy Jacques Derrida established the idea of deconstruction. Since 80's “Deconstructivism” has developed very fast as a movement in art and literature, but it originally came from the postmodern architecture.

ჯ

ერ კიდევ 70-იან წლებში, როცა, ასე ვთქვათ, იბადებოდა პოსტმოდერნული იდეები, ცნობილი ფრანგი მეცნიერი და ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი ფიგურა პოსტმოდერნულ ფილოსოფიაში, ჟაკ დერიდა აყალიბებს დეკონსტრუქციის იდეას. 1980-იანი წლებიდან, დეკონსტრუქტივიზმი, როგორც მიმდინარეობა, ხელოვნებასა და ლიტერატურაში უსწრაფესი ტემპებით ვითარდება, თუმცა, მანამდე სათავეს პოსტმოდერნული არქიტექტურიდან იღებს.

APRIL

201 2

75

TRENDSETTER

When mentioning architecture it is always associated with building and construction. In 80's architecture found a way opposite to this associations, to the reversed discourse - deconstruction. Deconstruction means destruction but not in the direct meaning of this word. It means that the existing stereotypes and dogmas are being destroyed but the buildings are being built devoid of those dogmas and frames.

Ski jump facility in Innsbruck and so on. . . Iraqi lady is completely destroying the classical attitude towards urban space.

Her architectural designs have structures which are disorderly applied into a space.

They have liberated forms and design having unpremeditated height, width or length. We can say that Zaha had initiated a revolution in this field. Jacques Derrida’s theoretical roots found practical realization in the works of Zaha Hadid.

One of the first followers of this movement is the Commander of the Order of the British Empire, Iraqi architect Zaha Hadid.

She is the creator of the architectural masterpieces such as: Vitra Fire Station in Weil-am Rhein, Germany; Rosenthal Center for Contemporary Art in Ohio; Hoenheim-nord Terminus in Strasbourg;

Hadid was born in 1950, in Baghdad, Iraq.

She got a degree in mathematics at the American University in Beirut when she was younger. Later she went to London and studied there at the School of Architecture where she gained professional education in Modern Architecture. In 80's she started her private practice in London. She taught

76

201 2

APRIL

at the Architectural Institution and worked at the Office for Metropolitan Architecture at the same time. Later Zaha Hadid started to teach at the leading universities of the world. She replaced the prominent Japanese Architect Kenzo Tange at Harvard University and currently is training postgraduate students of the Department of the Design and Architecture there. She is training students at Chicago and Illinois Universities as well.

She is an invited professor at Hamburg University, provides master-classes at Columbia University, NY and works in other cities as well.

Hadid will soon become a member of the American Art Academy and the American Architectural Institution. In addition she is invited to Vienna University in Austria. High temp of Zaha’s advanced carrier growth is

TRENDSETTER

არქიტექტურა, რის ხსენებაზეც ავტომატურად ერთი და იგივე ასოციაცია ჩნდება – შენება, კონსტრუქცია – 80-იან წლებში გზას პოულობს სწორედ ამ ასოციაციური ცნებების საწინააღმდეგო, აბსოლუტურად შებრუნებულ დისკურსში – დეკონსტრუქციაში, რაც თავისთავად ნიშნავს ნგრევას, თუმცა არა პირდაპირი მნიშვნელობით – ინგრევა სტერეოტიპები, ინგრევა დოგმები, ნაგებობები კი შენდება სწორედ ამ დოგმებისა და ჩარჩოების გარეშე. სწორედ ამ მიმდინარეობის ერთ-ერთი პირველი მიმდევარია ბრიტანეთის იმპერიის ორდენის წევრი, წარმოშობით ერაყელი არქიტექტორი, ზაჰა ჰადიდი. მას ეკუთვნის მსოფლიო არქიტექტურული შედევრების ისეთი ნუსხა, როგორიცაა ვიტრას სახანძრო სადგური გერმანიაში, ვეილ-ამ რაინში, როზენთჰალის

თანამედროვე ხელოვნების ცენტრი ოჰაიოში, ჰონჰაიმ-ნორზის ტერმინალი სტრასბურგში, ინსბურკის სათხილამურო ტრამპლინი და ასე შემდეგ. ერაყელი ქალბატონი მთლიანად ანგრევს ურბანული სივრცის კლასიკურ ხედვას – მისი ნაგებობები არის სივრცეში უწესრიგოდ გასროლილი ფორმები, თავისუფალი მოცულობა დიზაინში, წინასწარგანსაზღვრული სიმაღლის, სიგანისა და სიგრძის გარეშე. შეიძლება ითქვას, ზაჰამ გადატრიალება მოახდინა ამ სფეროში. ჟაკ დერიდას თეორიული საფუძვლები პრაქტიკულ განხორციელებას პოულობს ზაჰა ჰადიდის შემოქმედებაში. ჰადიდი 1950 წელს, ბაღდადში, ერაყში დაიბადა. გოგონამ ჯერ კიდევ ახალგაზრდობაში მიიღო ხარისხი

მათემატიკის დარგში, ბეირუთის ამერიკულ უნივერსიტეტში. შემდეგ ის ლონდონის არქიტექტურულ სკოლაში მიდის სასწავლებლად, სადაც უმაღლეს პროფესიულ განათლებას იღებს თანამედროვე არქიტექტურაში და 1980-იან წლებში, უკვე საკუთარ პრაქტიკას იწყებს ლონდონში, სადაც პარალელურად ასწავლის არქიტექტურის ასოციაციაში და მუშაობს ე.წ „მეტროპოლიტენის არქიტექტურის“ ცენტრში (Of-

fice For Metropolitan Architecture).

აღსანიშნავია, რომ სწორედ ამ წლებში, ზაჰა ჰადიდი იწყებს მსოფლიოს წამყვან უნივერსიტეტებში სწავლებას, იკავებს ცნობილი იაპონელი არქიტექტორის, ტანგე კენძოს ადგილს ჰარვარდის უნივერსიტეტში, დიზაინისა და არქიტექტურის ასპირანტურაში; ასევე ასწავლის ჩიკაგოში,

APRIL

201 2

77

TRENDSETTER

directly reflected in her creations. Her architectural works perfectly fiddle with the highly developed technological achievements characterized for the end of twentieth century but it is to be noted that despite winning many international competitions not all of her projects have been implemented, e.g. Peak Club in Hong Kong (1983) and Cardiff Opera Theatre -in Wales. In 2002 Hadid won the International Design Competition and in 2005 her project won the main prize of the contest announced for constructing Basel Casino, Switzerland.

In 2004 Zaha Hadid became the first lady who was awarded by the famous Pritzker Architecture Prize, one of the owners of which was Kenzo Tange as one of the founders of the “Structural Expressionism”. They recognize Pritzker Prize as the equivalent to the Nobel Prize in Architecture. Thus since 2004 Zaha Hadid has been officially awarded by the status of the world scale architect. She later became a board member of the Britannica Encyclopedia that is one of the oldest encyclopedias in the world. In 2006 she got the honor to organize the retrospective exposition of her works at Guggen-

heim Museum in New York. The same year she was awarded an honorable degree of the Beirut American University.

Zaha Hadid’s great works directly oppose the forethought and calculated rationality of the precious modern architecture. The most of her works are conceptual, where no attention is paid to fragmental distribution and classical geometry. She contradicts to the modern architecture sources that discard absolute liberation of design in the space. According to the critics of Deconstructivism, such metamorphose of the art and architecture is the classi-

ილინოისის უნივერსიტეტში, მიწვეული პროფესორის სტატუსით ატარებს ლექციებს ჰამბურგში, მასტერკლასებს კოლუმბიის უნივერსიტეტში, ნიუ იორკსა და სხვა ქალაქებში; ხდება ამერიკის ხელოვნების აკადემიისა და ამერიკის არქიტექტურის ინსტიტუტის წევრი, ასევე ვენის უნივერსიტეტის პროფესორი ავსტრიაში. ზაჰას მიერ კარიერულ წინსვლაში აღებული უსწრაფესი ტემპი პირდაპირ ისახება მის შემოქმედებაშიც: მეოცე საუკუნის დასასრულისათვის დამახასიათებელი სწრაფადგანვითარებადი ტექნოლოგიური მიღწევების პარალელურად, უსწრაფესად ვითარდება მისი არქიტექტურული ნამუშევრებიც. თუმცა, აღსანიშნავია ისიც, რომ საერთაშორისო კონკურსებში გამარჯვებული მისი პროექტების უმრავლესობა არ აშენებულა: Peak Club-ი ჰონგ კონგში (1983); კარდიფის საოპერო თეატრი უელსში. 2002 წელს, ჰადიდი ხდება საერთაშორისო დიზაინერების კონკურსის გამარჯვებული, 2005 წელს კი მისი პროექტი იმარჯვებს ბაზელის კაზინოს ასაშენებლად გამოცხადებულ დიზაინერთა კონკურსში.

2004 წელს, ზაჰა ჰადიდი ხდება

პირველი ქალი, რომელიც იღებს პრიცკერის ცნობილ პრემიას, რომელიც მანამდე ტანგე კენძოს ჰქონდა მიღებული, როგორც „სტრუქტურული ექსპრესიონიზმის“ ერთ-ერთ ფუძემდებელ არქიტექტორს. პრიცკერის პრემიას, თავისი მნიშვნელობით, ხშირად

78

201 2

APRIL

TRENDSETTER

ნობელის პრემიასაც ადარებენ, უწოდებენ რა მას ნობელის პრემიის „ეკვივალენტს“ არქიტექტურის სფეროში. ამგვარად, 2004 წლიდან ზაჰა ჰადიდი ხდება მსოფლიო მნიშვნელობის არქიტექტორი უკვე ოფიციალური სტატუსით, მას იღებენ „ბრიტანიკას“– მსოფლიოს ერთერთი უძველესი, უნივერსალური ენციკლოპედიის – სარედაქციო საბჭოში. 2006 წელს მას აქვს პატივი, განათავსოს თავისი ნამუშევრების რეტროსპექტივა ნიუ-იორკში, გუგენჰაიმის მუზეუმში. ამავე წელს მას ანიჭებენ საპატიო ხარისხს ბეირუთის ამერიკულ უნივერსიტეტში. ზაჰა ჰადიდის შემოქმედება პირდაპირ უპირისპირდება მანამდე არსებული არქიტექტურული მოდერნის წინასწარ გათვლილ რაციონალურობას. მისი ნამუშევრების უმრავლესობა კონცეპტუალურია, სადაც არ ექცევა ყურადღება ფრაგმენტულობას, კლასიკურ გეომეტრიას. იგი ეწინააღმდეგება იმ მოდერნულ საწყისებს არქიტექტურაში, რომლებიც უარყოფენ დიზაინის აბსოლუტურ თავისუფლებას სივრცეში. დეკონსტრუქტივისტი კრიტიკოსების აზრით, ხელოვნებისა და არქიტექტურის ასეთი მეტამორფოზა პოსტმოდერნული

ცნობიერების განვითარების კლასიკური მაგალითია, რაც, სოციალური თვალსაზრისით, ნაკლებად მნიშნელოვანია და უფრო კაპიტალისტური სამყაროს პოლიტიკას უკავშირდება. გარკვეულწილად, ეს მოსაზრება სავსებით ლოგიკურია, რადგან არქიტექტურის ასეთი „მრავალკულტურული“ გამოხატულება ანგრევს სხვადასხვა კულტურებში არსებულ ტრადიციებს. თუ მრავალი საუკუნის მანძილზე ადამიანებს შენობებისა და ქალაქის ხედების მიხედვით შეეძლოთ განესაზღვრათ, რომელ ქვეყანაში იმყოფებოდნენ, ან რომელი კულტურისათვის იყო დამახასიათებელი ესა თუ ის არქიტექტურული მიმდინარეობა, დეკონსტრუქტივისტული არქიტექტურა მთლიანად გლობალისტურია – ჰადიდისა და მისი თანამედროვეების მიერ შექმნილი ნაგებობები ერთდროულად მსოფლიოს სხვადასხვა ქალაქში იგება და მიუხედავად მათი აბსოლუტური დამოუკიდებლობისა ფორმის თვალსაზრისით, ისინი ძალიან ჰგვანან ერთმანეთს. წარმოიდგინეთ ჩვეულებრივი მოგზაური,რომელიც გერმანიაში, ლაიფციგში ფოტოს უღებს ზაჰა

APRIL

201 2

79

TRENDSETTER cal example of postmodernist cognitive development which is less important from the social viewpoint and is due regard to the capitalistic world policy. This opinion is partly logic as multicultural manifest of architecture destroys traditions existing in different cultures. While during the centuries people could guess which country they were in and judge which culture was characterized by the particular architectural tendencies according to the buildings and views they observed, Deconstructivist architecture is entirely globalist - the buildings designed by Hadid and her contemporaries have been constructed at different corners of the world at the same time and despite the concept of absolute liberation of forms, they look like each other. Imagine an ordinary traveler making photo of Zaha Hadid fabulous construction, such as BMW Central Building, later he/she observes the masterpiece of the same architect in Glasgow (Riverside Museum of Glasgow), then the same in Switzerland, Italy, US, UK . . . Then when going to Cairo, Egypt, he/ she occurs at Expo City, and even when going to China and looking at the monuments of the local national cultural origins, again . . . Guangzhou Opera Theatre, designed by Zaha Hadid, rises in front of him/her.

Briefly saying it is a festival of postmodernist cognitive development in the modern world where people do not anymore need those closed square forms in Europe, triangle roofs in China and Japan; brick gothic buildings in Great Britain, and/or one floor wooden houses in Georgia. It is like when one is in a big city and in many big cities altogether at the same time because there are one and the same type of building everywhere. To be more precise it is one and the same building but having different shapes at a place.

It is a spatial revolution of the mankind at the edge of the 21st century that directly destroys modern dogma established for centuries – “Shape that follows function” Nowadays Zaha Hadid is one of the leader architects. Her architectural monuments occupy special place at every corner of the world. The magnificent fantasy of the lady is going to be revealed in her future numerous projects. Currently she is working on London Aqua Center for 20 000 spectators that will host the 2012 Olympic games.

Aleksandra Aroshvili/ალექსანდრა აროშვილი

80

201 2

APRIL

ჰადიდის მიერ აგებულ გასაოცარ კონსტრუქციას – „ბე-ემ-ვეს“ ცენტრალურ შენობას, შემდეგ იგივე არქიტექტორის ნამუშევარს აწყდება გლაზგოში, შვეიცარიაში (Riverside Museum of Glazgo); ასევე იტალიაში, ამერიკაში, ბრიტანეთში... ხვდება Expo City-ში, კაიროში, ეგვიპტეში მოგზაურობისას და მაშინაც კი, როცა ჩინეთში, აღფრთოვანებული ათვალიერებს ერის კულტურული თვითმყოფადობის ნიმუშებს, მის წინ ზაჰას მიერ შექმნილი გუანძუს ოპერის თეატრი აღიმართება. ერთი სიტყვით, ეს ყველაფერი პოსტმოდერნული ცნობიერების „ზეიმია“ თანამედროვე სამყაროში – სადაც, ადამიანებს, უბრალოდ, აღარ სჭირდებათ ჩაკეტილი, ოთხკუთხედი ფორმები და აუცილებლად სამკუთხა სახურავებიანი სახლები ჩინეთსა და იაპონიაში, აუცილებლად აგურებით ნაშენი გოთური შენობები ბრიტანეთში, აუცილებლად ერთსართულიანი „ოდები“საქართველოში. ეს არის სივრცე, სადაც შენ ხარ ერთ ქალაქში, და ზუსტად იმავე დროს, ხარ მსოფლიოს სხვადასხვა უდიდეს ქალაქში, რადგან შენს წინ ყველა ქალაქში ერთი შენობა დგას. ერთი შენობა – სხვადასხვა ფორმებით. ეს არის კაცობრიობის სივრცითი რევოლუცია ოცდამეერთეს საფეხურებთან, რომელიც პირდაპირ ანგრევს საუკუნეების მანძილზე მყარად მდგარ მოდერნულ დოგმას – „ფორმას, რომელიც მოჰყვება ფუნქციას“. დღეს, ზაჰა ჰადიდი მსოფლიოს წამყვანი არქიტექტორია. მისი ძეგლები მსოფლიოს ყველა კუთხეში იკავებს განსაკუთრებულ ადგილს. ამ ქალბატონის საოცარი ფანტაზია მომავალში ჩაფიქრებულ კიდევ უამრავ პროექტში აპირებს თავის გამოვლენას. ამჟამად იგი მუშაობს ლონდონის აქვა ცენტრის 20000-იან მაყურებელთა დარბაზზე, რომელიც 2012 წლის ოლიმპიადას უმასპინძლებს.

TRENDSETTER

Gulf

Quality Oil The

Gulf Oil company was founded in 1901 in Texas, US and by the 60’s of the twentieth century it became one of the largest oil companies of the world.

As of today, Gulf is a dynamically developing company, operating in over 140 countries of the world. There are petrol stations in the United States and almost all through Europe, particularly: England, Germany, Benelux countries, Czech Republic, Slovakia, Turkey and many other countries.

“Gulf Georgia” is a joint project carried out by Gulf Oil International and an American group operating in the energy sector - Energy Investment Venture LLC in South Caucasus, particularly in Georgia. In the beginning of the year 2011, after having realized the huge potential of the local market, “Gulf Georgia” purchased petrol stations from Senta, Magnati, OPDC and NRG. The multimillion renovations and rebranding process started to establish the world-recognized brand in Georgia. In summer 2011 Gulf Georgia took over petrol stations under the ownership of Eco Georgia which resulted in the largest APRIL

201 2

81

TRENDSETTER

Gulf - ხარისხიანი საწვავი

კ

ომპანია Gulf Oil 1901 წელს ამერიკაში, ტეხასის შტატში დაარსდა და მეოცე საუკუნის სამოციანი წლებისათვის მსოფლიოს ერთ-ერთ უმსხვილეს ნავთობკომპანიად ჩამოყალიბდა.

დღესდღეობით Gulf დინამიკურად

განვითარებადი კომპანიაა, რომელიც ოპერაციებს მსოფლიოს 140-ზე მეტ ქვეყანაში აწარმოებს, აქვს ბენზინგასამართი სადგურები აშშში და თითქმის მთელი ევროპის მასტაბით, კერძოდ: ინგლისში, გერმანიაში, ბენილუქსის ქვეყნებში, ჩეხეთში, სლოვაკეთში, თურქეთში და ბევრ სხვა ქვეყანაში.

„გალფ ჯორჯია“ წარმოადგენს Gulf Oil International-ს და ენერგეტიკის

სფეროში მოქმედი ამერიკული ჯგუფის, Energy Investment Venture LLC-ის ერთობლივ პროექტს სამხრეთ კავკასიაში, კერძოდ - საქართველოში.

2011 წლის დასაწყისში, ადგილობრივი ბაზრის უზარმაზარი პოტენციალის გაცნობიერების შემდეგ, „გალფ ჯორჯიამ“ შეისყიდა ავტოგასამართი სადგურები „სენტასგან“, „მაგნატისგან“, OPDC-სა და NRG-სგან, დაიწყო მრავალმილიონიანი განახლებებისა და რებრენდინგის პროცესი მსოფლიოში აღიარებული ბრენდის საქართველოში დასამკვიდრებლად.

2011 წლის ზაფხულის მიწურულს „გალფ ჯორჯიამ“ „ეკო ჯორჯიას“

82

201 2

APRIL

კუთვნილი ავტოგასამართი სადგურებიც აიღო მართვაში და შედეგად 130-ზე მეტი ავტოგასამართი სადგურით საქართველოში ყველაზე ფართო ქსელის ოპერატორი გახდა. კომპნიის მარკეტინგის მენეჯერის, ლაშა თევზაძის განცხადებით, წელს კომპანია რებრენდინგის პროცესის დასრულებას გეგმავს. წლის ბოლოსათვის მხოლოდ 70 კი არა, უკვე ყველა ავტოგასამართი სადგური „გალფის“ ბრენდის ქვეშ იფუნქციონირებს.

ყველაზე დიდ სიამოვნებას კი ისეთი საჩუქრების მიტანა გვანიჭებს, რომლებიც უშუალოდ ბავშვებს გაახარებს, კერძოდ, ყოველთვის მიგვაქვს სათამაშო კომპიუტერები, დისკები და ტელევიზორები. გვინდა, ამ ბავშვებს განვითარებისა და გართობის ისეთივე შესაძლებლობები ჰქონდეთ, როგორიც ჩვენს შვილებს აქვთ. ვცდილობთ, მოკრძალებული

წვლილი შევიტანოთ ქართული სპორტის განვითარებაში. განსაკუთრებით მინდა აღვნიშნო, რომ ჩვენ საქართველოს რაგბის ნაკრების სპონსორები ვართ, რაც თითოეული ჩვენი თანამშრომლისათვის საამაყოა. გასული წლის განმავლობაში ასევე აღსანიშნავია თბილისის კომპანიამ უამრავი სიახლე დანერგა „დინამო“-ს სპონსორობა. ზოგადად, ბაზარზე და რამდენიმე საინტერესო მიგვაჩნია, რომ მსხვილი ბიზნესი აქციითაც დაამახსოვრა თავი უფრო მეტად უნდა იყოს ჩართული მომხმარებლებს. ყოველთვიურად ქვეყანაში სპორტის განვითარებასა კომპანია ირჩევს რომელიმე და ჯანმრთელი ცხოვრების წესის ბენზინგასამართ სადგურს მტკვრის მარჯვენა სანაპიროზე და ერთი საათის პროპაგანდაში. განმავლობაში ნებისმიერ მსურველს „გალფი“ ჯერ კიდევ გასული უფასოდ უსხამს ათ ლიტრ ბენზინს. საუკუნის სამოციანი წლებიდან არის „ანალოგიურ აქციებს სისტემატურად ჩართული მსოფლიო ავტოსპორტში. ვატარებთ. ჩვენთვის ეს ერთგული ბრენდის ფერებში სპორტული მომხმარებლებისათვის ერთგვარად მანქანების გაფორმება ერთგვარ მადლობის გადახდის საშუალებაა, თავიდანვე გადავწყვიტეთ, რესურსები სუბკულტურადაც კი ჩამოყალიბდა, შესაბამისად, ჩვენც აქტიურად რეკლამაში ნაკლებად დაგვეხარჯა ჩავებით ქართულ ავტოსპორტში და მომხმარებლებთან იმ ტიპის და მის მომავალ განვითარებაში. კომუნიკაციის საშუალებები გვეპოვა, რაც მათთვის რეალურად ხელშესახები მიგვაჩნია, რომ სარბოლო ტრეკი და რბოლის ექსტრემალური პირობები იქნებოდა. ამ ტიპის აქციის დროს სწორედ ის ადგილია, სადაც ყველაზე ჩვენი დანახარჯი დაახლოებით 10-დღიანი სატელევიზიო სარეკლამო მარტივადაა შესაძლებელი საწვავის მაღალი ხარისხის დამტკიცება.“ კამპანიის დანახარჯის ტოლია. რა თქმა უნდა, რეკლამის შემთხვევაში რაც შეეხება სამომავლო გეგმებს, უფრო მეტი ადამიანი ნახავს, მაგრამ „გალფი“ ნამდვილი რევოლუციის ჩვენთვის რამდენიმე ასეული მოხდენას აპირებს. „სიახლეებიდან, ადამიანის დადებითი ემოცია უფრო რომელთა დანერგვასაც ვაპირებთ, მნიშვნელოვანია.“ – ამბობს ლაშა პირველ რიგში, აღსანიშნავია თევზაძე. საბარათე სისტემა, მიგვაჩნია, რომ ეს სიახლე უმთავრესად „გალფ ჯორჯია“ თავისი სოციალური ქართულ ბიზნესს დააინტერესებს. პასუხისმგებლობითაც გამორჩეული სისტემის საშუალებით ბიზნეს და კომაპანიაა: „ჩვენ ყოველთვიურად სახელმწიფო მომხმარებლებს ერთ ბავშვთა სახლს ვირჩევთ, შესაძლებლობა ექნებათ ონლაინ მიგვაქვს სხვადასხვა საჩუქრები.

TRENDSETTER

რეჟიმში მართონ საკუთარი ავტოპარკის საწვავის მოხმარება. საინტერესოა ისიც, რომ სისტემის GPS-ის სატელიტური ნავიგაციის სისტემასთან ინტეგრირებაც შესაძლებელია, რაც კომპანიისათვის საწვავის მოხმარების კონტროლის იდეალური მექანიზმია. მეორე მნიშვნელოვანი სიახლე „გალფ ქლაბი“

იქნება, სადაც გაწევრიანების შესაძლებლობა ყველა ჩვენს მომხმარებელს ექნება. კლუბის წევრებს უამრავ შეღავათთან ერთად მრავალი სიურპრიზიც ელოდებათ, ასევე საწვავის შეძენისას დაგროვებული ქულების სანაცვლოდ სხვადასხვა პროდუქტის შეძენა შეეძლებათ.

და კიდევ ერთი – „გალფის“ მაღაზიები ავტოგასამართ სადგურებზე. იმდენად საინტერესო კონცეფცია გვაქვს, რომ დარწმუნებულები ვართ ამ პროექტის წარმატებაში“, – ამბობს ლაშა თევზაძე.

network operator with over 130 petrol stations all over Georgia. According to the marketing manager of the company Lasha Tevzadze, the company is planning to finalize the rebranding process this year.

By the end of the year, not just 70, but all of the petrol stations will be functioning under the Gulf brand.

Within the past year the company established many innovations on the market and retained in customers’ memory with several interesting promotional campaigns. Every month the company choses several petrol stations located on the right bank of river Mtkvari and give out ten liters of petrol for free to any willing customer. Lasha Tevzadze says – “We carry out similar campaigns systematically.

For us it’s a way to thank our loyal customers, we had decided from the very start that we would spend resources less on advertising and would rather find a more tactile way of communicating with our customers. These types of campaigns are worth about 10 days of TV advertising. Of course, with advertising, more people would see it, but to us, the positive emotions of several hundred people are much more important.”

“Gulf Georgia” is also exceptional with its social responsibility – “Every month we choose an orphanage to which we take different presents. The most pleasant is giving presents that make kids happy, we always bring toy computers with CD-s and TV sets. We want these kids to have the same chance of developing and having fun as our children.

We’re trying to make a modest contribution in development of Georgian sport. I would especially like to point out that we’re sponsoring the Georgian national rugby team and it’s something all of our employees are proud of. Sponsoring Tbilisi “Dinamo” club is also important. I generally think that large businesses should be more involved in developing sports and promoting a healthy lifestyle.

Gulf has been involved in world auto sports from the 60’s of the past century and designing cars in brand colors has become a certain subculture, thus we actively engage in Georgia auto sports and its future development. We think that a racing track and extreme racing environment is exactly the place where we can prove the high quality of our petrol.

As of the future plans, Gulf is really planning a revolution. “The first important thing from the news we’re going to implement is the card system – we think this idea will be most interesting for Georgian business. Through the system, business and state customers will be able to manage their auto-park fuel consumption online. It’s also an interesting fact, that the system GPS can be integrated with the satellite navigation system, which is the ideal mechanism for the company to control fuel consumption.

The other important news will be the “Gulf Club” - all of our customers will be able to join. Along with many discounts, different surprises await the club members, they will also be able to purchase different products in exchange for points accrued while buying petrol.

And another thing, Gulf shops at petrol stations. Our concept is so interesting, we’re absolutely sure about the success of this project.”Says Lasha Tevzadze.

Kato Maisuradze/კატო მაისურაძე APRIL

201 2

83

CULINARY

Easter Holidays in Europe

Easter eggs, as the main symbol of Easter are widespread in Europe. They are painted in red mostly in Orthodox countries, and cracked into each other to congratulate the close ones with Easter. In Greece, Easter preparations start from the Good Friday: during the day, the sounds of bells fill the streets.

On Saturday evening, the Greek go to the Easter Liturgy and return home at dawn, where a traditional feast awaits them: roasted sheep, the Easter cade and red eggs. Godparents give their godchildren presents and candles for Easter. Cracking eggs is a longstanding tradition here as well as in

84

201 2

APRIL

E

aster – the greatest celebration for the entire Christian world – is on April 15th this year. This celebration comes across differently in different countries. In Orthodox countries Easter is more of a religious event than a public celebration. Thus, the ceremonies are more religious in nature: Christians fast, attend the service at the church the evening before Easter and later have a feast of different traditional dishes with their families.

Bulgaria, where people great eachother with the holiday just like this.

Here Easter is one of the most important celebrations – there’s a special festival called “Velkiden”, which word by word means faith in Easter. The Bulgarians also paint eggs and bake the traditional Easter cakes -„Kolache” or „Kozunak”. Baklava, wine and special recipe pancakes are also must-have attributes of a Bulgarian Easter. Neighbors, relatives, family friends are all invited to the Easter table. When cracking eggs they tell each other: “Christ has risen!” to which the response is: “Truly!” followed by

wishing success to each other.

In Catholic and Protestant countries of Europe, Easter is a more traditional public celebration than a religious ritual. The well-established Easter symbols come more form folk traditions. In many European countries and the U.S. the Easter Bunny has become a symbol for this day. The bunny supposedly brings the Easter eggs, thus, in the period of celebration, you can come across many rabbit-shaped sweets: there are different size chocolate rabbits with chocolate eggs, there are even people dressed up as bunnies in dif-

CULINARY

ა

ღდგომა – უდიდესი

დღესასწაული მთელი ქრისტიანული სამყაროსათვის – წელს 15 აპრილს აღინიშნება. ამ დღესასწაულს სხვადასხვა ქვეყანაში განსხვავებულად ეგებებიან. მართლმადიდებლურ ქვეყნებში აღდგომა უფრო საეკლესიო დღესასწაულია, ვიდრე სახალხო ზეიმი. მისი აღნიშვნაც, შესაბამისად, უფრო რელიგიურ ხასიათს ატარებს: ქრისტიანები მარხულობენ, აღდგომის წინა საღამოს მიდიან ეკლესიაში, მსახურებაზე, შემდეგ კი ოჯახთან ერთად სხვადასხვა ტრადიციულ კერძს მიირთმევენ.

სააღდგომო არდადეგები ევროპაში

კვერცხებს და აცხობენ ტრადიციულ სააღდგომო კულიჩებს -„Kolache” ან „Kozunak”. ბულგარული აღდგომის აუცილებელი ატრიბუტია ასევე, ფახლავა, ღვინო და განსაკუთრებული რეცეპტით მომზადებული ბლინები. სააღდგომო სუფრაზე ეპატიჟებიან მეზობლებს, ნათესავებს, ოჯახის ახლობლებს. კვერცხების მიჭახუნებისას ისინი ერთმანეთს ეუბნებიან: „ქრისტე აღსდგა“, პასუხობენ: „ჭეშმარიტად“, რის შემდეგაც წარმატებას უსურვებენ ერთმანეთს.

ევროპის კათოლიკურ და პროტესტანტულ ქვეყნებში აღდგომის აღნიშვნას უფრო სახალხო ზეიმის, ტრადიციული კვერცხი, როგორც აღდგომის დღესასწაულის ხასიათი აქვს, მთავარი სიმბოლო, მთელ ვიდრე საეკლესიო რიტუალის. ევროპაშია გავრცელებული. საყოველთაოდ დამკვიდრებული წითლად მას, ძირითადად, სააღდგომო სიმბოლოებიც მართლმადიდებლურ ქვეყნებში ხალხური ტრადიციებიდან ღებავენ, შემდეგ კი ერთმანეთს უფრო მოდის. ევროპის ძალიან უჭახუნებენ და ამით ახლობლებს ბევრ ქვეყანაში და ამერიკაშიც, ქრისტეს აღდგომას ულოცავენ. აღდგომის სიმბოლოდ, დიდი საბერძნეთში, აღდგომისათვის ხანია, იქცა კურდღელი, რომელსაც მზადება წითელი პარასკევიდან სააღდგომო კვერცხები მოაქვს, იწყება: მთელი დღის განმავლობაში, ქუჩებში ზარის ხმა ამიტომ დღესასწაულის პერიოდში ევროპის თითქმის ყველა ისმის. შაბათ საღამოს ბერძნები ქვეყანაში შეხვდებით ტკბილეულს, სააღდგომო ლიტურგიაზე რომელსაც კურდღლის ფორმა მიდიან, გამთენიისას სახლებში ბრუნდებიან, სადაც ტრადიციული აქვს: აკეთებენ სხვადასხვა ზომის შოკოლადის კურდღლებს, სუფრა ელოდებათ: ცეცხლზე შოკოლადისავე კვერცხებით, შემწვარი ცხვარი, სააღდგომო ზოგიერთ ქვეყანაში ქუჩაშიც „კულიჩი“ და წითელი კვერცხები. დადიან კურდღლის ფორმაში აღდგომის დღეს ნათლიები გამოწყობილნი, კალათებში კი ნათლულებს საჩუქრებსა და შოკოლადის კვერცხები უწყვიათ. სანთლებს ჩუქნიან. კვერცხების მიჭახუნების ცერემონია აქაც დიდი კურდღლის, როგორც სააღდგომო ხნის ტრადიციად ითვლება, ასევე სიმბოლოს წარმოშობასთან დაკავშირებით, კონკრეტული ბულგარეთში, სადაც სწორედ წყარო არ არსებობს, სხვადასხვა ასე ულოცავენ ერთმანეთს დღესასწაულს. აქ აღდგომა ერთ- ქვეყანაში მის გაჩენას სხვადასხვა ერთ ყველაზე დიდ დღესასწაულად ხალხურ ცრურწმენას უკავშირებენ. ითვლება – ტარდება სპეციალური მაგალითად, გერმანიაში სააღდგომო კურდღლის გარეშე ეს ფესტივალი, სახელად „Veდღესასწაული წარმოუდგენელია: likden”. სიტყვასიტყვით, ეს მშობლები შვილებს კურდღლის დასახელება აღდგომის რწმენას ნიშნავს. ბულგარელებიც ღებავენ მოტანილ საჩუქრებს უმალავენ,

APRIL

201 2

85

CULINARY

მათ კი უნდა იპოვნონ. აქ, ძირითადად, დეკორატიული კვერცხები ჭარბობს, სხვადასხვა ნახატებით. ბავშვებს სკოლიდან დაახლოებით ორი კვირით ითხოვენ სააღდგომო არდადეგებზე, ქუჩები გირლიანდებითა და ტოტებით ირთვება, ოჯახები სტუმრად დადიან ახლობლებთან, სააღდგომო სუფრის განუყოფელი კერძია თევზი. შვედეთში სახლებს ყვავილებით რთავენ, ამზადებენ სხვადასხვანაირ ტკბილეულს. მუყაოსგან დამზადებულ სააღდგომო კვერცხებში კანფეტებია ჩაწყობილი. პოლონეთში კვერცხებს სხვადასხვაფრად ღებავენ, ამზადებენ ნამდვილ „პასკებს“, რომლებიც ხაჭოსგან მზადდება და ირთვება ნუშით, ჩირით, ცუკატებით, თხილით... ასევე, აცხობენ სააღდგომო ტორტს ფხვიერი ცომით, რომლის კრემით გაჟღენთასაც ძალიან დიდი ხანი სჭირდება. ამბობენ, რომ ძალიან გემრიელია. პოლონეთში, ისევე, როგორც ჩეხეთში, არსებობს ტრადიცია – კრავის ფორმის სააღდგომო „კულიჩებს“ აცხობენ. ასევე, მიირთმევენ შებოლილ ლორს, რომელიც უფრო საშობაო კერძია, თუმცა აღდგომას ის არანაკლებ გემრიელია. სუფრაზე მიაქვთ ასევე პოლონური „kolaczki”- ც, პატარა ხილის ნამცხვრები და სხვა დესერტები. საფრანგეთში ქრისტეს

აღდგომას ზარების რეკვით ეგებებიან – სწორედ ასე იწყება აღდგომის დილა. სხვადასხვა სოფლებში, ზარის ხმაზე ქრისტიანები გარეთ გამოდიან და ახლობლებს, მეზობლებს, ოჯახის წევრებს ეხვევიან,

86

201 2

APRIL

ულოცავენ დღესასწაულს, უსურვებენ ბედნიერებას. ბავშვებისათვის, ეს დილა კვერცხების ძებნით იწყება, რომლებსაც მშობლები მალავენ სახლებში, ეზოებში... შემდეგ იწყება სააღდგომო არდადეგები, რომელსაც, როგორც წესი, ოჯახთან ერთად ატარებენ. საფრანგეთში, აღდგომა შოკოლადის დღესასწაულია: ამ პერიოდში, იმდენი სხვადასხვანაირი შოკოლადი მზადდება, რომ მრავალი მათგანი გამოფენებზეც კი ხვდება, როგორც ხელოვნების ნიმუში. აქაც, სხვა ქვეყნების მსგავსად, შოკოლადისაგან, ძირითადად, კურდღლებსა და ზარებს ამზადებენ. ესპანეთში აღდგომა პომპეზურად

აღინიშნება, ისევე, როგორც იტალიაში - იმართება სხვადასხვა ფესტივალი, სახალხოდ წვავენ სახელდახელოდ დამზადებულ საფრთხობელებსა და ფიტულებს, ზოგჯერ კი ჩვეულებრივ მანეკენებს, რომლებიც, მათი აზრით, იუდას განასახიერებს. ცხვება სხვადასხვანაირი ტორტები, ზოგჯერ დისნეის პერსონაჟების გამოსახულებით. ტრადიციული სააღდგომო ტორტი ესპანეთში არის „La Mona”; ასევე პოპულარულია „Torrijas” – პატარ-პატარა პურის ნაჭრები, რომლებსაც თბილ რძეში, კვერცხსა და შაქარში ალბობენ და შემდეგ ზეთში წვავენ, მიირთმევენ ღვინოსთან, თაფლთან და სხვადასხვა სასუსნავთან ერთად.

იტალიაშიც სააღდგომოდ, ძირითადად, ტკბილეულია პოპულარული: შოკოლადის კვერცხები ყველა სუპერმარკეტში იყიდება. აღდგომამდე ერთი დღით ადრე, ფასები საგრძნობლად იმატებს, თუმცა კლიენტი მაინც უამრავია: ეს კვერცხები იტალიელი ბავშვებისათვის საუკეთესო სააღდგომო საჩუქრად ითვლება. სახლის პირობებში, იტალიელები სააღდგომო პასკებს აცხობენ, იქნება ეს სახელგანთქმული „ Panettone” თუ „Colomba”- ჯვრის ფორმის პასკა, რომელსაც შოკოლადის ან ვანილის მინანქრით აფორმებენ. საღამოს ცხრა საათისთვის, იტალიის სხვადასხვა ქალაქის ქუჩებში რელიგიური პროცესია იწყება, ეს განსაკუთრებით მასშტაბურ ხასიათს იძენს რომში, სადაც ზუსტად ამ დროს იწყება სააღდგომო მესა. თავად დღესასწაულს იტალიელები, ძირითადად, სახლში ხვდებიან, ოჯახისა და ახლობლების გარემოცვაში, ნაწილი მთებში ან სოფელში მიდის ოჯახითურთ და პიკნიკს აწყობს. ბევრ სხვადასხვა ერს მიაჩნია, რომ სააღდგომო კვერცხი, მთელი თავისი სიმბოლური და სადღესასწაულო დატვირთვით, განსაკუთრებულია, რადგან ის არ ფუჭდება. მას აღდგომის შემდეგ კიდევ დიდხანს მიირთმევენ და ზოგიერთ ოჯახში მთელი წლითაც კი ინახავენ. გერმანიაში ასეთი ტრადიცია არსებობს: თუ ფეხმძიმე ქალს სურს, რომ ბიჭი შეეძინოს, აუცილებლად უნდა ჭამოს

CULINARY

ferent countries, holding baskets filled with chocolate eggs. There is no precise source on how the bunny became an Easter symbol – in different countries the story is associated with different folk prejudices. In Germany for example, this celebration is unimaginable without the Easter Bunny: parents hide the presents the Bunny brings so that the kids find them on their own. Most of these eggs are decorative, with different prints and characters on them. Children have two-week Easter holidays at school, the streets are decorated with lights and branches, families go visiting to their relatives… The inseparable part of the Eastern table is fish.

In Sweden, houses are decorated with flowers and various sweets are prepared for this day. There are sweets in carton Easter Eggs. In Poland, eggs are painted in different colors, real Easter cakes are baked with cottage cheese, decorated with almonds, dried or candied fruits and nuts… Some of

other Easter pastry is baked with very loose dough that takes ages to be filled with cream. It is said to be delicious. In Poland, as well as in Czech Republic, there’s a tradition of baking lamb-shaped Easter cakes. They also have smoked ham, which is more a Christmas dish, though it does not taste any less on Easter. They also serve the Polish “Kleczka”, small fruit cakes and other desserts.

In France they greet the resurrection of Christ with bells ringing – this is how the Easter morning begins. In different villages, Christians come out on the sound of bells and greet friends, neighbors and members of their families, share holiday greetings, wish each other happiness. For children, this morning starts with “egg hunting” – searching for eggs their parents have hid in their houses and yards… Then the Easter holidays start, usually spent with families. In France, Easter is a chocolate cel-

ebration: So many different kinds chocolate are made in this period that many of them end up on exhibitions as works of art. Here, similar to other countries, rabbits and bells are mostly made of chocolate.

In Spain as well as in Italy, Easter is celebrated with pomp – different festivals are held, there’s a public burning of promptly made scarecrows and stuffed figures, sometimes ordinary mannequins that, in their mind, symbolize Judas. Different kinds of cakes are baked, sometimes with Disney characters on them. The traditional Easter cake in Spain is “La Mona”; “Torrijdas” – small pieces of bread soaked in warm milk with eggs and sugar, then fried in oil, eaten with wine, honey and other dainty is also very popular. In Italy, sweets are most popular for Easter: chocolate eggs are for sale in every supermarket. Prices increase drastically the day before Easter, although there are still many

APRIL

201 2

87

CULINARY

სააღდგომო კვერცხი. ჰოლანდიასა და ბელგიაში დღემდე სჯერათ, რომ სააღდგომო კვერცხს ხანძრებისა და სხვადასხვა სტიქიებისაგან დაცვა შეუძლია. ასევე, ინახავენ შოკოლადის კურდღელსაც, რომელიც, ევროპის გარდა, ავსტრალიასა და ამერიკაშიც ძალიან პოპულარულია. ავსტრალიაში, სამსახურიდან დაბრუნების შემდეგ მიირთმევენ ტკბილ, ცხელ ფუნთუშებს. ამერიკაში ტრადიციულ კერძად ითვლება ლორი ანანასით, კარტოფილით, ხილისა და ბოსტნეულის სალათით. სააღდგომო კურდღელს აქაც მოაქვს ბავშვებისათვის საჩუქრები: ძირითადად, კანფეტები და ტკბილეული. ძალიან პოპულარულია სააღდგომო თამაშები - მაგალითად, დახრილ გაზონებზე ამერიკელები კვერცხებს აგორებენ და ერთმანეთს ეჯიბრებიან, ვინ უფრო შორს შეძლებს კვერცხის დაგორებას. ყველაზე მასობრივი შეჯიბრი აღდგომას თეთრ სახლთან ტარდება – აქ უამრავი ბავშვი მოდის კვერცხებით სავსე კალათით და სააღდგომო შეჯიბრში იღებს მონაწილეობას. კვერცხებს პირდაპირ პრეზიდენტის სახლის წინ მდებარე გაზონზე აგორებენ.

clients: these eggs are considered the best Easter presents for Italian children. In home conditions, the Italians bake Easter cakes, be it the famous „Panettone” or „Colomba”- the cross-shaped Easter cake, decorated with chocolate or vanilla glaze. By 9 o’clock in the evening, a religious procession starts in the streets of different cities, this is particular large-scale in Rome, where the Easter Mess begins at the same time. As of the celebration itself, the Italians mostly spend it at home, among friends and family, some take their families to the mountains or villages for a picnic.

ამ მცირე წინასააღდგომო მიმოხილვის

Reading though this small pre-Easter review you’ll probably get many ideas on how to celebrate this year’s Easter, that’s coming very soon. Other than tasting the traditional “Chaqapuli” and cracking eggs with friends, you can also add something new to the traditional attributes of the celebration: like baking a real cotton cheese Easter cake that comes in many different sorts and with different recipes.

For this you will need dried cotton cheese that you can put through the meat grinding machine, some butter, eggs and sugar. The rest is up to your taste: chocolate, jam syrup, raisins, nuts, walnuts, candied or dried fruit or other dainty can all be use to season the cotton cheese Easter cake. Have a happy Easter holiday – visit relatives, friends and give them presents.

კითხვისას ალბათ უამრავი იდეა დაგებადათ, თუ როგორ აღნიშნოთ წლევანდელი აღდგომა, რომელიც სულ მალე დადგება. გარდა იმისა, რომ აუცილებლად გასინჯავთ ტრადიციულ ჩაქაფულს, მეგობრებს კვერცხებს მიუჭახუნებთ და ქრისტეს აღდგომას მიულოცავთ, დღესასწაულის ტრადიციულ ატრიბუტიკაში რაიმე ახლის შეტანაც შეგიძლიათ: მაგალითად, გამოაცხოთ ნამდვილი, ხაჭოს „პასკა“, რომელიც უამრავი სახის არსებობს და განსხვავებული რეცეპტებით მზადდება. ამისთვის გამომშრალი ხაჭოა საჭირო, რომელიც ხორცსაკეპ მანქანაშიც შეგიძლიათ გაატაროთ, ასევე კარაქი, კვერცხი და შაქარი. დანარჩენი თქვენს გემოვნებაზეა დამოკიდებული: შოკოლადი, მურაბის სიროფი, ქიშმიში, თხილი, ნიგოზი, დაშაქრული ხილი, ჩირი თუ სხვა სასუსნავები თავისუფლად შეგიძლიათ გამოიყენოთ ხაჭოს „პასკის“ შესაკმაზად, ბედნიერად გაატაროთ სააღდგომო „არდადეგები“ – მოინახულოთ ნათესავები, მეგობრები, ახლობლები, აჩუქოთ მათ საჩუქრები.

88

201 2

APRIL

Many people believe that the Easter egg, with its entire symbolic and festive load, is special since it does not go bad. Many families eat them long after Easter and even save them for a year. In Germany there’s a tradition: if a pregnant woman wants to have a boy, she has to eat an Easter egg. In Holland and Belgium, it’s still believed that Easter eggs can protect people from fires and different natural disasters. They tend to save chocolate rabbits as well, also very popular in Australia and the US. In Australia, they eat sweet hot buns after returning come from work. In the U.S ham with pineapple and potato, fruit and vegetables salad is a traditional dish. The Easter Bunny brings kids presents here too: mainly sweets and candy.

Easter games are rather popular – for example, the Americans roll eggs on stoop lawns, competing on who can take them further. The most mass competition is held at the White House – many children gather here with baskets full of eggs and participate in the Easter contest. They roll their eggs on the lawn right in front of the President’s house.

Aleksandra Aroshvili/ალექსანდრა აროშვილი

On March 28th, at 8 o'clock in the evening, in Rike Park Tbilisi, Georgia, Buddha Bar was opened. The ceremony was big and elegant. The fireworks, actors of the movement theater dressed in kimonos, the fire show and Asian beat played on the drums was arousing tensity and expectations in the guests gathered on the red carpet.

The Georgian version of Buddha Bar exceeded expectations of most guests. Some say that it is one of the best Buddha Bars.

Huge Buddha statue that was specially brought from France is very impressive. Plus the dance of Geisha, big colored dragon, Sandro Nikoladze's brilliant improvisation on the flute and Asian tunes by Ketato Charkviani, that was dressed in red satin made it unforgettable. The interior design stands out with Asian wealth and Georgian simplicity. The building is 1400 square meters big, has two floors and the capacity of 300 persons.

DJ Ravin was brought specially for the opening of the bar. He is best known for his contributions to the Buddha Bar and did an amazing job providing great music for the evening. Buddha Bar is ready to host guests.

28 მარტს, საღამოს რვა საათზე საქართველოში თბილისში - რიყეზე ბუდა ბარი გაიხსნა. ცერემონიალი საოცრად მასშტაბური და ელეგანტური გახლდათ. ფოირვერკები და მოძრაობის თეატრის დასი, ცეცხლისმფრქვეველი, კიმონოებში გამოწყობილი მსახიობები და დასარტყამ ინსტრუმენტებზე გუნდურად შესრულებული აზიური ბიტი ერთის მხრივ დაძაბულობას, უფრო კი მოლოდინს აღვივებდა წითელ ხალიჩაზე შეკრებილ საზოგადოებაში. უნდა აღინიშნოს, რომ სტუმრების უმეტესობისათვის ბუდა ბარის ქართულმა ვერსიამ მოლოდინს გადააჭარბა. ამბობენ, რომ ერთ-ერთი საუკეთესოა. სპეციალურად საფრანგეთიდან ჩამოტანილი უზარმაზარი ბუდას გამოსახულება შთამბეჭდავი სანახავია, თუ ამას კოსტიუმირებული დადგმა - ამ შემთხვევაში გეიშების ცეკვა, უზარმაზარი ფერადი დრაკონი, სანდრო ნიკოლაძის სრულიად გენიალური სოლო ფლეიტაზე, ან წითელ ატლასის კაბაში გამოწყობილი ქეთათო ჩარკვიანის აზიური მოტივები ემატება, მითუმეტეს. ინტერიერი აზიური სიმდიდრით და ქართული სისადავით გამოირჩევა. 1400 კვადრატული მეტრის ფართობზე განლაგებული, ორსართულიანი შენობა დაახლოებით 300 ადამიანზეა გათვლილი. სპეციალურად ბარის გახსნისათვის ორგანიზატორებმა ბუდა ბარის ცნობილი დიჯეი რავინი ჩამოიყვანეს. რომელმაც თავისმხრივ ნამდვილად არაჩვეულებრივად უზრუნველყო საღამოს მუსიკალური გაფორმება. ბუდა ბარი უკვე მზად არის სტუმრების მისაღებად.

Presentation

PR Club

22 მარტს კულტურის საერთაშორისო ცენტრ მუზაში არაკომერციულ გაერთიანება „პიარ კლუბის“ პრეზენტაცია გაიმართა. პრეზენტაციას ორასამდე პიარ პრაქტიკოსი დაესწრო და კლუბშიც გაერთიანდა. „პიარ კლუბი“ წევრების ინტერესების დაცვაზე, მათი კვალიფიკაციის ამაღლებასა და პიარ სფეროს განვითარებაზე იზრუნებს. პრეზენტაციის პირველ ნაწილი კლუბის მიზნებისა და მისიის გაცნობას დაეთმო, შემდეგ კი კლასიკური კვარტეტის თანხლებით სტუმრებმა „გუდვილის“ უგემრიელესი ფურშეტიც დააგემოვნეს. ივენთის დასასრულს სპონსორების მიერ დაწესებული უამრავი საჩუქარი გათამაშდა.

On march 22nd in the International Cultural Center “Muse� the presentation of non-profit union "PR Club" was held. Under two hundred PR practicians attended the presentation and joined the club. "PR Club" will work on protecting the rights of it's members, upgrading their qualifications and developing the field of PR. The first part of the presentation was about the goals and missions of the club, afterwards the guests were able to enjoy the classical quartet and delicious food of "Goodwill". The guests were also able to win some gifts provided by the sponsors of the event.

Exhibition

Anne Vitale

Anne Vitale is a young Georgian photographer. She has been taking photos for six years, although she decided to arrange a solo exhibition only this year. Thus, Anne Vitale’s first photo exhibition - Feminine – dedicated to women was held on March 15. The exhibition featured 20 photos, 15 of which were black-and-white and five - colored. Most of them were portraits of famous as well as unknown Georgian women. Among them were Salome Ghviniashvili, NiniBadurashvili, ShorenaBegashvili, Qristine Dzidziguri , Ana Sajaia … The evening was musically illustrated by ZuraKhutsishvili, and after 10 p.m. DjRembo occupied the exhibition space.

ანე ვიტალე ახალგაზრდა ქართველი ფოტოგრაფია. უკვე ექვსი წელია იღებს, თუმცა, პერსონალური გამოფენის მოწყობა მხოლოდ წელს გადაწყვიტა. ამრიგად, 15 მარტს ანე ვიტალეს პირველი პერსონალური ფოტო გამოფენა - Feminine - შედგა, რომელიც ქალბატონებს მიეძღვნა. გამოიფინა 20 ფოტოსურათი, აქედან 15 შავთეთრი, ხოლო, ხუთი ფერადია, მათ ძირითად ნაწილს როგორც ცნობადი, ისე უცნობი ქართველი ქალბატონების პორტრეტები შეადგენდა, მათ შორის: სალომე ღვინიაშვილი, ნინი ბადურაშვილი, შორენა ბეგაშვილი, ქრისტინე ძიძიგური, ანა საჯაია.... საღამოს მუსიკალურად პიანისტი, ზურა ხუციშვილი აფორმებდა, ხოლო ათი საათიდან საგამოფენო სივრცე დიჯეი რემბოს დაეთმო.

ADDRESSES

01

RADISSON BLU HOTEL, BATUMI/Batumi, Georgia, Ninoshvili Str. 1./Tel: +995 422 255 555./Fax: +995 422 228 888./info.batumi@radissonblu.

com/radissonblu.com/hotel-batumi

02

RADISSON BLU IVERIA HOTEL/Tbilisi 0108, Georgia/Tel: +995 322 402 200/Fax: +995 322 402 201/info.

tbilisi@radissonblu.com/radissonblu.com/hotel-tbilisi 03 HOLIDAY INN/Tbilisi 0171, Georgia/26 May Sq. 1/Tel: +995 322 300 099/info@hi-tbilisi.com/ hi-tbilisi.com

04

FREY WILLE/Tbilisi 0105, Georgia/Rustaveli Ave. 25/Tel: +995 322 990 957/tbilisi@freywille.ge/frey-wille.com

Tbilisi 0131, Georgia/Parnavaz Mepe Ave. 1/Tel: +995 322 243 673/info@goodwill.ge/www.goodwill.ge Chavchavadze Ave. 34/Tel: +995 322 244 333/info@goodwill.ge/www.goodwill.ge gia/Tel: +995 322 400 002/info@goodwill.ge/www.goodwill.ge bankconstanta.ge

96

201 2

APRIL

06

06

05

04

GOODWILL/

GOODWILL - VAKE/Tbilisi 0179, Georgia/

GOODWILL - KAVTARADZE/Kavtaradze str. 1, Tbilisi, Geor-

BANK CONSTANTA/Tsereteli ave. 117, Tbilisi, Georgia/ +995 322 401 401/www.

ეკა ღვანია

14

03 დაიჯესტი

Eka Gvania

02 ამბავი

6

იცხოვრე სხვისთვის

Digest

Story

დედა ტერეზა Something beautiful for God

კანაპე ჯანსაღი ცხოვრების წესია

20 20 Inventions

by Women ქალის 20 გამოგონება

04

25 Vivienne Westwood Jane Austen Hypatia Nika Turbina ვივიენ ვესტვუდი ჯეინ ოსტინი ჰიპათია

Zaha Hadid ზაჰა ჰადიდი The Shape that doesn’t follow function ფორმა, რომელიც არ მოჰყვება ფუნქციას

Gulf

გალფი Quality Oil ხარისხიანი საწვავი

14 კულინარია

75/81

Addresses 84 Easter holidays in Europe სააღდგომო არდადეგები ევროპაში

15 მისამართები

Culinary

Trendsetter

ნიკა ტურბინა

13

96

Gift Ideas

T

05

30 Tamar Lebanidze თამარ ლებანიძე

06 სასაჩუქრე იდეები

N

Career

E

კარიერა

T

A room of One’s Own

N

Mother TERESA

01 საკუთარი ბიზნესი

O

საკუთარი ოთახი

Running your own business

C

34

MAGAZINE FOR SMART, STRONG AND TASTEFUL WOMEN

AP R I L 2 012

04

A

IL

12 20

P

R

CANAPE IS A HEALTHY LIFESTYLE Our visitors always feel like at home ჩვენი სტუმრები თავს ისე გრძნობენ, როგორც საკუთარ სახლში