♦ EGO MAG | Issue 1 (40) | January, 2016 ♦ by Flit Media

MAGAZINE FOR SMART, STRONG AND TASTEFUL WOMEN

JANUARY | # 01 ( 4 0 ) | 2 01 6

Y AR NU ი JA არ

16 20ნვ ია

RUSKA MAKASHVILI რუსკა მაყაშვილი DEATH AND ETERNITY EQUALLY SCARE ME ერთნაირად მეშინია სიკვდილის და მარადისობის

egos are the roles played by her --------------------------მსახიობისთვის ალტერ ეგოები მის მიერ შექმნილი პერსონაჟები არიან

თამარ ნასიძე Creative Portrait Painted with Classical Music --------------------------კლასიკური მუსიკით შესრულებული შემოქმედებითი პორტრეტი

საკუთარი ოთახი

A ROOM OF ONE’S OWN

მენეჯერი

MANAGER

კალენდარი

CALENDAR Tamar Nasidze

The Four Richest Businesswomen ---------------------------ოთხი ყველაზე

Tea Lominadze Manana Gelashvili

მდიდარი ბიზნეს ქალი

თეა ლომინაძე

მანანა გელაშვილი

-30

For an actress, alter

პორტრეტი

რუსკა მაყაშვილი

PORTRAIT

გამონათქვამები

QUOTES

EGO Ruska Makashvili

Mariam Jorbenadze მარიამ ჯორბენაძე Gender is in no way a determinant of professionalism --------------------------სქესი არ განსაზღვრავს პროფესიონალიზმს

Rixos is happiness and smiling faces of our guests --------------------------Rixos-ისთვის საუკეთესო საჩუქარი ჩვენი სტუმრების სახეებზე აღბეჭდილი ბედნიერება და ღიმილია

რჩევები მოგზაურებს

Brussels ---------------------------ბრიუსელი

104

JANUARY ISSUE 01(40) 2016 იანვარი

onten

The greatest award for

ADVICE FOR TRAVELLERS

ოკან კორტელი

EGO STYLE

ინტერვიუ

INTERVIEW

Okan Kortel

თანადამფუძნებელი, გამომცემელი/Co-Founder, Publisher – ანუკი ნაცვლიშვილი/Anuki Natsvlishvili თანადამფუძნებელი, არტ დირექტორი/Co-Founder, Art Director – სერგო კულიჯანოვი/ Sergo Kulijanov მთავარი რედაქტორი/ Editor in Chief აღმასრულებელი რედაქტორი/ Executive Editor

ლიტერატურული რედაქტორი/ Literary Editor კრეატიული დირექტორი/Creative Director მოდის რედაქტორი/ Fashion Editor ოპერაციების აღმასრულებელი დირექტორი/Chief Operations Officer კლიენტსერვისის უფროსი/ Head of client service მთავარი დიზაინერი/Senior Designer დიზაინერი/ Designer ფოტოგრაფები/ Photographers

ანუკი ნაცვლიშვილი/Anuki Natsvlishvili ნიკა გომართელი/Nika Gomarteli

ნატუკა ნაცვლიშვილი/Natuka Natsvlishvili საშა პრიშვინი/Sasha Prishvin პიტო სეთურიძე/ Pito Seturidze ნინიკო ელიზბარაშვილი/ Niniko Elizbarashvili გვანცა სალთხუციშვილი/Gvantsa Saltkhutsishvili დავით სამსონიძე/David Samsonidze სერგო ტიტენკოვი/Sergo Titenkov ზურა ქართველიშვილი/ Zura Kartvelishvili ირაკლი დოლიძე/ Irakli dolidze გიორგი მარტიაშვილი/George Van de Kamp

ჟურნალისტები/Journalists

თორნიკე ჩარგეიშვილი/ Tornike Chargeishvili ქეთი ეფაძე/ Keti Epadze მაიკო ჯანგულაშვილი/Maiko Jangulashvili სოფო დვალიშვილი/Sophio Dvalishvili მარიამ პატატიშვილი/Mariam Patatishvili

სპეციალური რეპორტიორი/Special Reporter კორექტორები/Correctors

ირინა კოჩაკი/Irina Kochak ნატუკა ნაცვლიშვილი/Natuka Natsvlishvili ლუკა გოგიბედაშვილი/Luka Gogibedashvili

მთარგმნელი/ Translator დისტრიბუტორი/ Distributor ბუღალტერი/Accountant

ჟურნალი ეგო

2 016 | 4 0

NOVEMBER/DECEMBER

გიორგი ამირხანაშვილი/Giorgi Amirkhanashvili დავით კუპრაძე/ David Kupradze მარინა ალექსაური/Marina Aleksauri

რედაქცია: საქართველო, თბილისი, 0102, ე. ახვლედიანის ხევი 3; ტელ.: +995 322 946 446; მარკეტინგის სამსახური: info@ego.com.ge გამოცემის თარიღი: 27.02.2016; გამომცემლობა „ფლიტ მედია“: საქართველო, თბილისი, ე. ახვლედიანის ხევი 3; ელ.ფოსტა: flitmail@flit.ge პერიოდული გამოცემა / გამოდის 2011 წლის დეკემბრის თვიდან.

Editorial office: 3, E. Akhvlediani ravine, 0102, Tbilisi, Georgia; Tel.: +995 322 946 446; Fax: +995 322 922 898; Marketing department: info@ego.com.ge პოლიგრაფიული წუნის აღმოჩენის შემთხვევაში დაგვიკავშირდით ტელეფონის ან ელ.ფოსტის საშუალებით და 5 დღის განმავლობაში მიიღებთ ახალ ეგზემპლარს. კატეგორიულად იკრძალება „ეგოში“ გამოყენებული ტექსტური და ფოტო მასალის სრულად ან ნაწილობრივ გამოყენება მთავარი რედაქტორის წერილობითი თანხმობის გარეშე. გამომცემლობა პასუხისმგებლობას იხსნის რეკლამაში განთავსებულ შინაარსზე.

Date of edition: 27.02.2016. Publishing house FLIT MEDIA. In case of any polygraphic defects please address to our office or contact us by e-mail and new copy will be delivered within 5 days. Full or partial usage of texts or photo materials from EGO is forbidden without written confirmation of the Editor in Chief. Publishing house is not responsible for the content of advertised material.

UDC (უაკ) 396(0512)+659.3 ე–162 E-31

დაბეჭდილია სტამბა „სეზანი"

E D I TO R ' S L E T T E R

Among the readers of EGO, there will be those who will first turn the pages of this issue at the EGO AWARDS 2015, since the will see this issue for the first time at the Marjanishvili Theatre. And for those who will not be able to attend this celebration, I would like to briefly describe as to what EGO AWARDS is all about. It is an annual awards ceremony, which will take place for the second time this year. The prizes are awarded to people and companies involved in various fields of businesses, who demonstrated certain achievement in 2015. The first EGO AWARDS was held in January of 2015 and this year, the date was set to the 29th of February. The previously existing 17 nominations have been increased and today its total amounts to 22. Various types of surveys have been conducted, through which people had a chance to nominate candidates for the award categories predetermined by the editorial staff. The voting process was undertaken online, with the use of Survey Monkey service. People selected quite interesting and deserving nominees. I think an award ceremony of the sort will be a considerable incentive for those striving to achieve success. Since our city is not all that pampered with such events, we are glad that we have managed to create a tasteful, pleasant and interesting event in the form of EGO AWARDS. The readers of EGO will be afforded a chance to read interviews with all the winners in the special follow-up issue. But until then, read this issue, which is pretty diverse in terms of respondents and topics of discussion. I bid you farewell, until the next issue.

Anuki Natsvlishvili ანუკი ნაცვლიშვილი „ეგოს“ მკითხველებს შორის არიან ადამიანები, რომლებიც ამ ნომერს ყოველწლიურ დაჯილდოების ცერემონია, EGO AWARDS 2015-ზე გადაშლიან, რადგან სწორედ „მარჯანიშვილის თეატრში“ იხილავენ პირველად ამ გამოცემას. ხოლო ვინც ვერ დაესწრება ამ დღესასწაულს, მათ მინდა ორიოდე სიტყვით მოვუთხრო, რა არის EGO AWARDS. ეს არის ყოველწლიური დაჯილდოების ცერემონია, რომელიც წელს მეორედ ტარდება. ჯილდო გადაეცემათ სხვადასხვა სფეროში მოღვაწე ადამიანებსა და კომპანიებს, რომლებსაც 2015 წელს გარკვეული მიღწევები ქონდათ. პირველი EGO AWARDS 2015 წლის იანვარში ჩატარდა წელს კი ეს თარიღი 29 თებერვალია. 17 ნომინაციას კიდევ რამდენიმე დაემატა და დღეს 22 ნომინაცია გვაქვს. ჩატარდა სხვადასხვა ტიპის გამოკითხვა; რედაქციის მიერ დაწესებულ ნომინაციებში კანდიდატები ხალხმა წარადგინა. ხმის მიცემაც ელექტრონულად მოხდა, SurveyMonkey-ის გამოყენებით. ხალხმა საინტერესო და ღირსეული ნომინანტები შეარჩია. ვფიქრობ, მსგავსი ტიპის დაჯილდოება სტიმული იქნება ადამიანებისთვის, რომლებიც წარმატების მისაღწევად იღწვიან. რადგან ჩვენი ქალაქი არ არის განებივრებული მსგავსი ივენთებით, გვიხარია, რომ შევძელით, შეგვექმნა გემოვნებიანი, სასიამოვნო და საინტერესო ღონისძიება EGO AWARDS-ის სახით. „ეგოს“ მკითხველს საშუალება ექნება შემდეგ, საიუბილეო ნომერში იხილოს ინტერვიუ ყველა გამარჯვებულთან. მანამდე კი წაიკითხეთ ეს ნომერი, რომელიც საკმაოდ მრავალფეროვანია რესპონდენტებითა და თემებით. გემშვიდობებით, მომავალ გამოცემამდე.

●

EGO

●

Photo: George Van de Kamp Apparel: Datuna Sulikashvili Make up: Teko Shenken Hair: Giorgi Eliadze (4U)

Upon commencing our conversation, she revealed to me that it would be hard for her to talk about her ego, because her ‘self’ and inner world differ from how others see her. However, during the conversation, I came to realize that behind a joyful, positive girl, there hides a very interesting girl, who is waging a constant battle with her ego. She is trying to achieve balance, but at the same time, uses her diverse world to create widely beloved characters. EGO spoke with Ruska Makashvili.

uska 8 | 2016 | JANUARY |

akashvili

●

EGO

For an

●

actress, alter egos are the roles played by her

| JANUARY | 2016 | 9

●

10 | 2016 | JANUARY |

EGO

●

ego won’t allow me to feel fully content with myself

●

Ruska Makashvili – actress, TV host, TV personality, who is always associated with good mood, fun, fireworks… What is Ruska Makasvhili’s ‘me’ like, what is her ego like? I think my inner world is quite diverse. But at the same time, very different from what it appears to be from far away. I am a complex, difficult person, who likes to think a lot. I experience inner battles and suffer from doubts. I always try to suppress them, since they tend to frequently get in the way. My another ‘me’ however, is very funloving, constantly in a good mood and astonishingly positive. As an actress, do you have to mask your ego, due to your profession?

EGO

●

რუსკა მაყაშვილი საუბრის დასაწყისშივე მითხრა, რომ გაუჭირდებოდა საკუთარ ეგოზე საუბარი, რადგან მისი მე და შინაგანი სამყარო განსხვავდება იმისგან, როგორი წარმოდგენაც სხვებს აქვთ მასზე. საუბრისას კი მივხვდი, რომ მხიარული, პოზიტიური გოგონას მიღმა ძალიან საინტერესო ადამიანი დგას, რომელიც საკუთარ ეგოსთან მუდმივ ჭიდილშია. ცდილობს, იპოვოს ბალანსი, მაგრამ, ამავდროულად, იყენებს საკუთარ მრავალფეროვან სამყაროს იმისათვის, რომ ყველასათვის საყვარელი პერსონაჟები შექმნას. EGO რუსკა მაყაშვილს ესაუბრა. რუსკა მაყაშვილი, როგორც მსახიობი და ტელეწამყვანი, ასოცირდება კარგ განწყობასთან, მხიარულებასთან, ფეიერვერკთან... როგორია რუსკა მაყაშვილის „მე“, მისი ეგო? მგონია, რომ ჩემი შინაგანი სამყარო საკმაოდ მრავალფეროვანია, მაგრამ, ამავე დროს, იმისგან განსხვავებული, როგორიც შორიდან ჩანს. რთული ადამიანი ვარ, მძიმე, ბევრი ფიქრი მიყვარს, შინაგანი ბრძოლები მაქვს, ეჭვები მღრღნის. ვცდილობ, ეს ყველაფერი მივაძინო ხოლმე, რადგან ბევრ რამეში მიშლის ხელს. ჩემი მეორე მხარე კი არის ძალიან მხიარული და საოცრად ოპტიმისტი.

It is hard, but if you want to be a character and not just Ruska, you have to mask it. I was playing in a performance called “Psychosis 4:48”, where there were two characters: Sara and her ego and the battle between the two was illustrated. We were working on the performance for 3 months and during the process I was constantly thinking about my ego – what it was like and what I would have done in various situations. I came to realize that it turned out to be depressive 3 months. When playing different characters, is it not hard not to lose Ruska?

Quite the contrary, it is hard to lose it and good if you do. If I remain Ruska when playing different characters, it will not be interesting neither for me nor for the spectators. It is quite hard to vanish what you are and create a new type, new character, so that they don’t say you are a typical actress, who is the same everywhere and does nothing. I always try to make them separate, different and not like me. Do you have an alter ego? I think, for an actress, alter egos are the characters and roles played by her. It is you, portraying another. But in my case, these alter egos are nothing like Ruska. The most significant piece of wisdom that life has taught your and has strengthened your ego…

| JANUARY | 2016 | 11

●

EGO

●

First of all, it is the hard and tireless work that strengthens you. Success also tends to strengthen you, but you shouldn’t allow it to fuel your ambition. You should have a healthy little ambition in you. You should concentrate on doing your job well and as a result you will be both successful and accomplished. As time passes, does it become harder to control your ego, or is it the contrary? It is becoming harder and harder as I grow older but I do try to find balance between myself and my ego. Who is an ideal person for you? Who is the person you would want to be like? Nobody. I’ll be what I am. It is better to be myself. Better listen to our own ego, our calling and look for the problems in ourselves and do the right things all by ourselves. The main thing is to be comfortable with yourself. If you are not comfortable with yourself, with your ego, it is the worst thing and the biggest problem. A fictional character with whom you identify? Pippi Longstocking. Looking at her you see that she is constantly in a good mood, nothing poses a problem for her, she is an optimist and finds a way out from any situation. But at the same time she is alone and lonely. A director, in whose movie you see yourself playing… I don’t mean to sound ambitious, but I would take immense pleasure in playing in the movies directed by Almodóvar and Tarantino. It is my dream to be in their movies. How predictable are you? I am not at all predictable. My mood radically changes quite frequently. It is very hard and tiresome, mostly for me. What do you think, is your inner world, the inner ‘me’ easily discoverable for others? Is it easy for you to open up? I open up to nobody, because it all is somewhat mine. You should be the only person to know yourself. However, this is in no way saying that nobody knows me. A person I love knows and understand me. They don’t dig deep, but they like it all. The real Ruska is familiar to her

12 | 2016 | JANUARY |

როგორც მსახიობს, პროფესიიდან გამომდინარე, გიწევთ თუ არა საკუთარი ეგოს შენიღბვა? რთულია, მაგრამ თუ გინდა, პერსონაჟი იყო და არა რუსკა, უნდა შენიღბო. ერთ სპექტაკლში ვთამაშობდი – „ფსიქოზი 4:48“ – სადაც იყო ორი პერსონაჟი: სარა და მისი ეგო. ნაჩვენები იყო მათი ბრძოლა. 3 თვე ვდგამდით ამ სპექტაკლს და მუშაობისას სულ ჩემს ეგოზე ვფიქრობდი: როგორია, რას გააკეთებდა სხვადასხვა სიტუაციაში. მივხვდი, რომ დეპრესიული 3 თვე გამომივიდა. სხვა პერსონაჟების მორგებისას, რთული არ არის, არ დაკარგო რუსკა?

●

EGO

●

| JANUARY | 2016 | 13

●

EGO

eternity equally scare me

Death and

14 | 2016 | JANUARY |

●

EGO

●

mother, sister and husband. Dreams… I always see and remember them. I see colourful dreams. I guess dreams originate from the subconscious. The kind of subconscious that we even don’t remember. Do you think man’s and woman’s egos differ from each other? Yes, I think men’s inner world is far simpler than that of women. I hope men won’t find this offending. Women are more complex than men. Men are simpler, I think. A characteristic feature, on which you are constantly working… I am very direct, which often comes off quite tactless, but I still prefer to say exactly what I think. What scares you? Death, the death around me, the loss of the loved ones and simultaneously, of eternity. When I think about death, I realize how terrifying it is, but then again, it would be ever more terrifying not to die. Fear has a very good name, that illustrates well as to what it stands for. In general, I think, we humans, tend to perceive things quite differently – even colours, music, sensations. This is what makes people so different from each other. The thing that you strive towards… What I strive towards is to advance in my profession and be content of what I do. It makes me happy to have my profession and to be doing what I love, but I want to be content within and be satisfied with the roles I play. When I watch a movie, I want to be able to say that it is good, that I did well in it. My ego won’t allow me to feel fully content with myself. On the upside, it might be good too, because it does not let me relax. I strive towards becoming a good actress. Your advice to the readers… Don’t be ambitious and learn, because you can learn from anything and anybody. Always search for something good and smile.

პირიქით, რთულია დაკარგვა და კარგია თუ დაკარგავ. თუ მე სხვადასხვა როლში ვიქნები რუსკა, არც ჩემთვის და არც მაყურებლისთვის არ იქნება ეს საინტერესო. საკმაოდ რთულია, გააქრო საკუთარი თავი და გააჩინო ახალი ტიპაჟი, ახალი პერსონაჟი, არ იყო დაშტამპული მსახიობი, ყველგან ერთნაირი, რომელიც არაფერს აკეთებს. ყოველთვის ვცდილობ, ჩემი თითოეული პერსონაჟი განსხვავებული იყოს და მე არ ვიყო. ალტერ ეგო თუ გყავთ? ვფიქრობ, მსახიობისთვის ალტერ ეგოები არიან მის მიერ შქმნილი პერსონაჟები, როლები. შენ ხარ, მაგრამ ანსახიერებ სხვას. ჩემს შემთხვევაში ეს ალტერ ეგოები არ გვანან ნამდვილ რუსკას. რა არის მთავარი სიბრძნე, რაც ცხოვრებამ გასწავლათ და რამაც გააძლიერა თქვენი ეგო? პირველ რიგში, გაძლიერებს ბევრი შრომა და მუშაობა. წარმატებაც გაძლიერებს, მაგრამ არ უნდა წახვიდე ამბიციისკენ; უნდა გქონდეს პატარა ჯანსაღი ამბიცია. უნდა იყო კონცენტრირებული იმაზე, რომ შენი საქმე კარგად გააკეთო. ასე წარმატებულიც იქნები და რეალიზებულიც. რაც დრო გადის, უფრო რთული ხდება ეგოს მართვა თუ პირიქით? რაც უფრო ვიზრდები და ასაკში შევდივარ, მით უფრო რთულია, მაგრამ ვცდილობ, რომ რაღაცნაირად ბალანსი

| JANUARY | 2016 | 15

●

EGO

●

საერთოდ არ გვახსოვს. როგორ ფიქრობთ, ქალის და მამაკაცის ეგო განსხვავდება?

დავიჭიროთ მე და ჩემმა ეგომ. როგორია თქვენთვის იდეალური პიროვნება? ვინ არის ადამიანი, რომელსაც გინდათ, რომ გავდეთ? არავის. ვიქნები ისევ მე. ჯობს საკუთარ თავს ვგავდე; ჯობს ისევ ჩვენ ეგოს დავუჯეროთ, ჩვენს ამოძახილს და ისევ ჩვენ თავში ვეძებოთ პრობლემები; თვითონ გავაკეთოთ რაღაცები სწორად. თუ საკუთარ ეგოსთან, მესთან, ვერ ხარ კომფორტულად, ეს პრობლემაა. ლიტერატურული პერსონაჟი, რომელთანაც აიგივებთ თავს? პეპი გრძელიწინდა. შორიდან ჩანს, რომ მუდმივად კარგ განწყობაზეა, მისთვის არაფერია პრობლემა, ოპტიმისტია და ყველა სიტუაციაში პოულობს გამოსავალს, მაგრამ, ამავე დროს, მარტოსულია. რეჟისორი, რომლის ფილმშიც ხედავთ თავს. არ მინდა ამბციურად გამომივიდეს, მაგრამ სიამოვნებით ვითამაშებდი ალმადოვარის და ტარანტინოს ფილმებში. ოცნება მაქვს, რომ მათ ფილმებში ვითამაშო. რამდენად პროგნოზირებადი ხართ? საერთოდ არ ვარ პროგნოზირებადი. ძალიან ხშირად რადიკალურად მეცვლება ხასიათი. ეს საკმაოდ რთული და დამღლელია, ისევ და ისევ ჩემთვის. როგორ გგონიათ, თქვენი შინაგანი სამყარო, შინაგანი მე, სხვებისთვის ადვილად ამოსაცნობია? მარტივად უღებთ ადამიანებს კარს? არავის ვუღებ, რადგან ჩემია. მარტო შენ უნდა იცოდე საკუთარი თავი. თუმცა ეს იმას არ ნიშნავს, რომ არავინ მიცნობს. ჩემი საყვარელი ადამიანი მიცნობს და ხვდება, არ ეძიება, მაგრამ მას მოსწონს ეს ყველაფერი. ნამდვილ რუსკას იცნობს დედა, და და ქმარი. სიზმრები... ყოველთვის ვხედავ და ყოველთვის მახსოვს. ვხედავ ფერად სიზმრებს. სიზმარი მოდის ალბათ ქვეცნობიერიდან, ისეთი ქვეცნობიერიდან, რომელიც

კი, ჩემი აზრით, კაცების შინაგანი სამყარო უფრო მარტივია, ვიდრე ქალების. იმედი მაქვს, არ მიწყენენ. ქალი უფრო რთულია, ვიდრე კაცი. თვისება, რომელზეც მუდმივად მუშაობთ... ძალიან პირდაპირი ვარ. ხანდახან ვფიქრობ, რომ უტაქტოდ გამომდის, მაგრამ მაინც ვამჯობინებ ვთქვა, რასაც ვფიქრობ. რისი გეშინიათ? სიკვდილის, ჩემი საყვარელი ადამიანების დაკარგვის და თან მეშინია ამავდროულად მარადისობის. როცა ვფიქრობ სიკვდილზე, იმასაც აღვიქვამ, რა საშინელება იქნება, რომ არ მოვკვდე. შიშს ძალიან კარგი სახელი აქვს; კარგად გამოხატავს სიტყვის არსს. საერთოდ, მგონია, რომ ადამიანები ყველაფერს სხვადასხვანაირად აღვიქვამთ, თუნდაც ფერებს, მუსიკას, გრძნობებს, ამიტომ განვსხვავდებით ერთმანეთისგან. რისკენ ისწრაფვით? მინდა პროფესიულად წავიწიო წინ და კმაყოფილი ვიყო იმით, რასაც ვაკეთებ. ბედნიერი ვარ, რომ ჩემი პროფესია მაქვს და ვაკეთებ იმას, რაც მიყვარს, მაგრამ მინდა შინაგანად კმაყოფილი ვიყო ჩემი თავით და თამაშით. მინდა, რომ ფილმს შევხედო და ვთქვა, ეს კარგია, რაღაც გამომივიდა-მეთქი. ჩემი ეგო არ მაძლევს საშუალებას, რომ ბოლომდე კმაყოფილი ვიყო. ეს, ერთი მხრივ, კარგიც შეიძლება იყოს, რადგან არასოდეს ვდუნდები. ვისწრაფვი იმისაკენ, რომ კარგი მსახიობი დადგეს ჩემგან. რჩევა მკითხველს... არ იყოთ ამბიციურები და ისწავლეთ, რადგან ყველაფრიდან და ყველასგან შეიძლება სწავლა. ყოველთვის ეძებეთ რაღაც კარგი და გაიღიმეთ. Mariam Patatishvili/მარიამ პატატიშვილი

16 | 2016 | JANUARY |

●

EGO

●

| JANUARY | 2016 | 17

It is not easy to find happiness in ourselves, and it is not possible to find it elsewhere.

Agnes Repplier

საკუთარ თავში ბედნიერების პოვნა არც ისე ადვილია, სხვაგან კი

>> აგნეს რეპლიე <<

უბრალოდ შეუძლებელი.

rned by one a e l r o e n do For what is e omes, by virtu c be n e m o w class of omanhood, the w n o m m o c of their women. ll a f o ty r e p pro

Elizabeth Blackwell

რასაც შ

ექ მ

ჯგუფი, ქ

ე ბი ს ე რ ლი ს ქალ ით, წყალობ იანობი ს

ეისწავ ნი ს ან შ

ალთა ე რ

ალი ს ყველა ქ

თ

თი

ბა. ება ხდე საკუთრ

კუელი << ბეთ ბლე ა ზ ი ლ ე >>

A wise woman wishes to be no one’s enemy; a wise woman refuses to be anyone’s victim.

Françoise Sagan >> ფრანსუაზ საგანი <<

ბრძენ ქალს არ სურს ვინმეს მტრად იქნას შერაცხული; ბრძენი ქალი ერიდება ვინმეს მსხვერპლად ქცევას.

Maya Angelou >> მაია ენჯელოუ <<

There is a certain kind of

stupidity reserved for women’s dealings with men.

ქალების კაცებთან ურთიერთობა ერთგვარი სისულელით არის აღსავსე.

God’s Word is the ultimate beauty treatment for every woman. ღვთის სიტყვა ნებისმიერი ქალისთვის საუკეთესო თავის მოვლის საშუალებაა.

Elizabeth George >> ელიზაბეთ ჯორჯი <<

Sometimes questions are more important than answers. ზოგჯერ კითხვები უფრო მნიშვნელოვანია, ვიდრე პასუხები.

Nancy Willard >> ნენსი ვილარდი <<

Bored women join clubs and volunteer. Sad women have affairs. მოწყენილი ქალები კლუბების წევრები ხდებიან და მოხალისედ დგებიან. სევდიანი ქალები კი საყვარელს იჩენენ.

Sandra Day O’Connor

Jill Alexander Essbaum >> ჯილ ალექსანდერ ესბაუმი <<

>> სანდრა დეი ო’კონორი <<

The family unit plays a critical role in our society and in the training of the generation to come. ოჯახი გარდამტეხ როლს თამაშობს ჩვენს საზოგადოებაში, ისევე, როგორც მომავალი თაობების ჩამოყალიბებაში.

Maureen Dowd >> მორინ დაუდი <<

Why is it honesty when a man speaks his mind and madness

when a woman does?

რატომ მივიჩნევთ კაცის მიერ საკუთარი აზრის გამოთქმას გულწრფელობად, ხოლო ქალის მიერ სიგიჟედ?

Sharon Kay Penman >> შერონ ქეი პენმანი <<

The minute you settle for less than you deserve, you get even less than you settled for. როგორც კი დასჯერდებით იმაზე ნაკლებს, ვიდრე იმსახურებთ, რასაც დასჯერდით იმაზე გაცილებით ნაკლებს იღებთ.

●

TAMAR NASIDZE თამარ ნასიძე Musician მუსიკოსი

20 | 2016 | JANUARY |

PORTRAIT

●

PORTRAIT

●

Creative Portrait Painted with

Classical Music კლასიკური მუსიკით შესრულებული შემოქმედებითი პორტრეტი

This article is somewhat reminiscent of an artist’s attempt to paint a landscape – since a landscape can be quite colourful, an artist would naturally try his best not to miss a single color and I too have found myself in such a predicament. I will now try to introduce you to a wonderful respondent, Tamar Nasidze, and paint her portrait in a way that I opt out nothing, well, at least nothing all that important… Tamar Nasidze is a young musician, both by line of work and “origin”. She is a student of maestro Shalva Mosidze, at the Tbilisi State Conservatoire, on the faculty of Choral Conducting. She sings with the Tbilisi Women’s Choir and the folklore ensemble at the Theatre and Film Georgia State University. She also composes music of various genre. But this is not all, she also paints and is actively engaged in civic activities. I thought it logical to start drafting her portrait by details related to music and therefore, our interview took off with a question of the sort. How did music enter your life? Music has always been there in my life. I was born and raised in a family of music-lovers, where I always heard polyphony. I find it hard to recall as to when my first contact with music occurred, since, if I’m not mistaken, I started singing much earlier than I did talking. Not only the members of my family are music-lovers, but the majority of my relatives and ancestors are as well. Among them is a famous Georgian composer, Sulkhan Nasidze, of whom we are all very proud. Upon hearing my surname in the conservatoire, everybody gets excited and I myself also try to justify this responsibility instead of making it a professionally irrelevant privilege. Shall we say that you owe it all to the talent and the genes then? In a manner of speaking, yes, but eventually it is an outcome of a stern decision and consequently of hard work. Before I would

ეს სტატია ძალიან ჰგავს მხატვრის მცდელობას, დახატოს პეიზაჟი. რაც უფრო მრავალფეროვანია პეიზაჟი, მით მეტად ცდილობს მხატვარი, არც ერთი ფერი არ გამორჩეს. სწორედ ასეა ახლა ჩემი საქმეც. ვეცდები, გაგაცნოთ არაჩვეულებრივი რესპონდენტი, თამარ ნასიძე და მისი პორტრეტი ისე შევასრულო, რომ არაფერი გამომრჩეს, ყოველ შემთხვევაში, რაიმე ძალიან მნიშვნელოვანი მაინც. თამარ ნასიძე ახალგაზრდა მუსიკოსია, როგორც საქმიანობით, ისე „წარმოშობით“. იგი თბილისის სახელმწიფო კონსერვატორიის საგუნდო-სადირიჟორო ფაკულტეტზე მაესტრო შალვა მოსიძის სტუდენტია. მღერის თბილისის გოგონათა გუნდში და თეატრალური უნივერსიტეტის ფოლკლორულ ანსაბლში და ასევე ქმნის კომპოზიციებს სხვადასხვა ჟანრში. თუმცა ამით არ მთავრდება ყველაფერი – ის აგრეთვე ხატავს და საკმაოდ აქტიურადაა ჩართული სამოქალაქო საქმიანობაშიც. ჩავთვალე, რომ ლოგიკური იქნებოდა, მისი პორტრეტის დამუშავება მუსიკალური დეტალებით დამეწყო. პირველი კითხვაც შესაბამისია. როგორ შემოვიდა მუსიკა თქვენს ცხოვრებაში? მუსიკა ჩემს ცხოვრებაში ყოველთვის იყო. დავიბადე და გავიზარდე ძალიან მუსიკალურ ოჯახში, სადაც ყოველთვის ისმოდა მრავალხმიანობა. მიჭირს, გავიხსენო, როდის იყო ჩემი პირველი შეხება მუსიკასთან, იმიტომ, რომ, თუ არ ვცდები, სიმღერა უფრო ადრე დავიწყე, ვიდრე ლაპარაკი. მუსიკალურია არა მხოლოდ მთელი ჩემი ოჯახი, არამედ ჩემი ნათესავებისა და წინაპრების უმრავლესობაც. გვარში ცნობილი ქართველი კომპოზიტორი, სულხან ნასიძე გვყავს, რომლის პიროვნებითაც ნამდვილად ძალიან ვამაყობთ. კონსერვატორიაში რომ გაიგებენ ხოლმე ნასიძის გვარს, ყველას უხარია. მეც ვცდილობ, ეს პასუხისმგებლობა სრულად გავამართლო და არ ვაქციო უსაფუძვლო პრივილეგიად.

| JANUARY | 2016 | 21

●

22 | 2016 | JANUARY |

PORTRAIT

●

PORTRAIT

decide to follow music professionally and academically, I received a bachelor’s degree in Political Science, from the Tbilisi State University. Hearing this fact from a respondent, who was practically born a musician, certainly surprised me, but it did indicate as to what the ‘decision’ was all about. Hence, I dug deeper in her past and discovered a lot more interesting things about her experience in music and the diversity of it all: I was pretty young when I first started singing in an academic choir. Other than that, I was chanting in a church for 10 years and worked as a choirmaster. This might come as a surprise, but I was and still am very much into rock and alternative music. I simply love Led Zeppelin, Pink Floyd, Pearl Jam. As well as grunge, due to my character. I also compose music, among others in electroacoustic genre as well, in which noise and silence are just as much of music as is the music of sonorous instruments. I’ve had a number of bands and in some I was a vocalist, while in others I played keyboard or guitar. I have played at quite some concerts with those bands and have even recorded an album. And after all this, how did you end up in classical music and choral conducting? At a certain stage in life, I decided to follow a different path, which explains why I graduated from the faculty of political sciences, but as time passed, I began to realize that music was where I belonged. People constantly try to express themselves and each has their own language. Music, as it so happens, is exactly the language with which I best communicate and manage to express myself. Other than that, my teachers were always advising me to follow this path, due to my capabilities and experience. As I noticed during the interview, our respondent happens to be a left-hander, on which she reflected with a smile, that it tends to make things a little difficult for her – since, it is customary for conductors to hold the wand in the right hand. This brought us to discussing the needs and complexities of conducting: A conductor has to feel music in its entirety of substance and character and try to correspondingly direct a choir or an orchestra. This line of work, in many ways, unites leadership and witchcraft. You have to manage the discipline and mood of a lot of people, organize them and motivate emotionally. The energy plays such a crucial role in it that oftentimes the compositions performed differ based on exactly the kind of energy a conductor expends. A conductor must know how to get particular sounds from musicians. The peculiar complexity of this line of work is exactly the need of a conductor to have a group of musicians to carry out his work. As opposed to a solo performer, who can build up a career all alone, a conductor has no such possibility.

●

ჩავთვალოთ, რომ ეს ნიჭის და გენების დამსახურებაა? გარკვეულწილად კი, მაგრამ საბოლოოდ, ეს მაინც მტკიცე არჩევანის და შემდგომ დიდი შრომის შედეგია. სანამ გადავწყვეტდი, მუსიკისათვის პროფესიონალურად და აკადემიურად მომეკიდა ხელი, თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტში პოლიტიკის მეცნიერების ბაკალავრის ხარისხი მოვიპოვე. ამის გაგონებამ რესპონდენტისაგან, რომელიც ფაქტობრივად „წარმოშობით“ მუსიკოსია, ნამდვილად გამაკვირვა, თუმცა მიმახვედრა რა შუაშიც იყო არჩევანის გაკეთება. ამიტომ ცოტა უფრო მეტად ჩავეძიე მის წარსულს და კიდევ უფრო მეტი საინტერესო რამ აღმოვაჩინე მუსიკალურ გამოცდილებასა და მრავალფეროვნების შესახებ: საკმაოდ პატარა ასაკიდან დავიწყე სიმღერა აკადემიურ გუნდში. ამას გარდა, ათი წელი ვგალობდი ეკლესიაში და ვმუშაობდი როგორც ლოტბარი. შეიძლება გაგიკვირდეთ, მაგრამ ვიყავი და დღემდე ძალიან ვარ გატაცებული როკითა და ალტერნატიული მუსიკით. ძალიან მიყვარს Led Zeppelin, Pink Floyd, Pearl Jam... ასევე გრანჟი, ჩემი ხასიათიდან გამომდინარე. ვქმნი კომპოზიციებს და ვწერ მუსიკასაც, მათ შორის ელექტრო-აკუსტიკურ ჟანრშიც, სადაც ხმაურიც და დუმილიც ისეთივე მუსიკაა, როგორიც ჟღერადი ინსტრუმენტების მუსიკა. მყავდა არაერთი ბენდი, სადაც ვიყავი ვოკალისტი, ვუკრავდი კლავიშზე და გიტარაზეც. ბენდებთან ერთად მრავალი კონცერთიც ჩამიტარებია და ალბომიც მაქვს ჩაწერილი. ყოველივე ამის შემდეგ როგორ მიხვედით კლასიკურ მუსიკამდე და საგუნდო-სადირიჟორომდე? ცხოვრების ერთ-ერთ ეტაპზე გადავწყვიტე, სხვა გზით წავსულიყავი და ამიტომაც დავამთავრე პოლიტიკის მეცნიერებათა ფაკულტეტი. მაგრამ რაც დრო გადიოდა, ვხვდებოდი, რომ ჩემი ადგილი მუსიკაში იყო. ყველა ადამიანი გამუდმებით ცდილობს საკუთარი თავის გამოხატვას და რეალიზაციას და ყველას თავისი ენა აქვს – მუსიკა კი სწორედ ის ენაა, რომელზეც ყველაზე უკეთ ვმეტყველებ და გამოვხატავ საკუთარ თავს. პედაგოგები სულ ამას მირჩევდნენ, ჩემი მონაცემებიდან და გამოცდილებიდან გამომდინარე. როგორც შევნიშნე, ჩვენი რესპონდენტი ცაცია ყოფილა. თავადაც ღიმილით აღნიშნა, რომ ეს ცოტა არ იყოს საქმეს ურთულებს – როგორ წესი, დირიჟორებს თავიანთი ჯოხი მარჯვენა ხელში უჭირავთ. აქვე საუბრისას დირიჟორობის საჭიროებებსა და სირთულეებსაც შევეხეთ: დირიჟორს მუსიკა მთელი თავისი არსით, შინაარსითა და ხასიათით თავში უნდა ჰქონდეს წინასწარ და ცდილობდეს გუნდისა თუ ორკესტრის შესაბამისად წარმართვას. ეს საქმე დიდწილად ლიდერობა და ერთგვარი ჯადოქრობაცაა. გიწევს უამრავი ადამიანის დისციპლინისა და განწყობის მართვა, ხალხის ორგანიზება და მათი ემოციურად დამუხტვა. აქ ენერგიას იმხელა მნიშვნელობა აქვს, რომ ხშირად შესრულებული ნაწარმოებები სწორედ დირიჟორის ენერგეტიკის მიხედვით განსხვავდება ერთმანეთისაგან.

| JANUARY | 2016 | 23

●

PORTRAIT

Where do you find the inspiration? I derive the inspiration, without which it would be impossible to become a musician, from a number of different sources. I guess, I would have to start by Mozart, who has been my favourite composer since the early age, and whose compositions I conduct with immense pleasure. My loved ones and the people closest to me are another source of inspiration. I try to learn from them as much as possible and help them out as much as I can. I also love philosophy and literature, sometimes even listening to myths and fairy-tales and I think of them as the source of considerable substance and sensibility for my music, in addition to inspiration. And, last but not least, the source of inspiration for me is my own self and my thoughts, to which I try to listen closely and follow all the way through. Where do you see classical music in modernity? Classical music will always occupy an important place in any given time, because there are no time or space limits to this genre. All that is eternal, will always be timely and a moving force behind modernity. I myself elected to follow classical music due to my being a maximalist. Acquiring a fundamental higher education in music is impossible without classical music, however, this is not to say that I plan on working only in this genre. This kind of educational background allows you to create all sorts of music and try your hand at experiments. As they say, a talented person is said to be talented, because they are handy at everything. This viewpoint has definitely held true in case of our respondent. Tamar is very good at painting and is also very busy with civic activities. And so, we dedicated the last part of our interview to these very issues: Next to music, I just love painting and since childhood I have been drawing clothes design sketches. I used to create the models suitable to my taste and make up their clothing. Once or twice I have even sewn a dress with my own two hands. I also have painted in oil. I remember, I loved to seclude in a room, stand in front of an easel and paint while listening to Mozart’s requiem. As far as my civic activity is concerned, I volunteer and participate in various civic projects or international trainings. I myself am an organizer of several of them and I think the experience will aid me through implementing musical projects in the future. Do you ever get free time and what do you do in such cases?

●

დირიჟორმა უნდა იცოდეს, როგორი ბგერა როგორ უნდა შეასრულებინოს მუსიკოსს. ამ საქმის სირთულეც სწორედ ისაა, რომ დირიჟორს მუდამ სჭირდება მუსიკოსთა ჯგუფი საკუთარი საქმის გასაკეთებლად. განსხვავებით სოლო შემსრულებლებისაგან, რომლებმაც შესაძლოა კარიერა მარტოებმა გაიკეთონ, დირიჟორს ამის საშუალება არ აქვს. სად პოულობ შთაგონებას? შთაგონებას, რომლის გარეშეც შეუძლებელია შედგე მუსიკოსად, სხვადასხვა წყაროდან ვიღებ. დავიწყებდი მოცარტით, რომელიც ადრეული ასაკიდან ჩემი უსაყვარლესი კომპოზიტორია და რომლის ნაწარმოებებსაც დიდი სიხარულით ვდირიჟორობ. ჩემი შთაგონების წყაროა ჩემი უახლოესი და უსაყვარლესი ადამიანები. ვცდილობ, მათგან ბევრი რამ ვისწავლო და მათთვისაც ბევრი გავაკეთო. მიყვარს ასევე ფილოსოფია და ლიტერატურა, ხანდახან მითებისა და ზღაპრების მოსმენაც კი და ვთვლი, რომ ისინი ჩემს საქმიანობას, შთაგონებასთან ერთად, ღრმა შინაარსსა და აზრს ანიჭებენ. და ბოლოს, ჩემი შთაგონების წყარო ისევ საკუთარი თავი და საკუთარი ფიქრებია, რომელთაც ვცდილობ გულისყურით მოვუსმინო და მივყვე. როგორ ხედავ კლასიკურ მუსიკას თანამედროვეობაში? კლასიკური მუსიკას დიდი ადგილი ეჭირება ნებისმიერ დროში, იმიტომ, რომ ამ მუსიკას საერთოდ დროისა და სივრცის შეზღუდვა არ გააჩნია. რაც უკვდავია, ის ყოველთვის აქტუალური და თანამედროვეობისათვის ბიძგის მიმცემია. მე კლასიკურ მუსიკას იმიტომ მივყავი ხელი, რომ მაქსიმალისტი ვარ. საფუძვლიანი უმაღლესი მუსიკალური განათლების მიღება კლასიკის გარეშე შეუძლებელია, თუმცა ეს მაინც არ ნიშნავს იმას, რომ მხოლოდ ამ ჟანრში ვაპირებ მოღვაწეობას. ეს განათლება შემდგომში გაძლევს საშუალებას, სხვადასხვა მუსიკა აკეთო. ამბობენ ნიჭიერი ადამიანი იმიტომაა ნიჭიერი, რომ ყველაფერი ეხერხებაო. ეს შეხედულება ჩვენი რესპონდენტის შემთხვევაში ნამდვილად გამართლდა. თამარი საკმაოდ კარგად ხატავს და ასევე ეწევა სამოქალაქო საქმიანობასაც. ჩვენი ინტერვიუს ბოლო ნაწილიც სწორედ ამ საკითხებს დავუთმეთ.

The concept is practically foreign to me, since music, or any other things, are somewhat endless fields. When I’m not busy with music, I guess I’d have to say that such periods are more of a break than free time. In such cases, when they do occur, I love spending time with my friends in different places.

მუსიკის გარდა ძალიან მიყვარს ხატვა და ბავშვობიდან ვაკეთებდი ხოლმე ტანსაცმლის დიზაინის ესკიზებს. ვქმნიდი ჩემი გემოვნების მოდელებს და მათ ჩაცმულობას. ერთიორჯერ შემიკერავს კიდეც კაბა. მაქვს ასევე ნახატები, შერულებული ზეთის საღებავებით. მახსოვს, ძალიან მიყვარდა ოთახში მარტოს მოცარტის რექვიემის ფონზე მოლბერტთან დგომა და ხატვა.

And so our interview reached its logical end in an absolutely friendly and positive environment. I hope I managed to offer you the outline of Tamar Nasidze’s portrait in a more or less precise manner, and I do hope that the readers found it interesting to travel in the thoughts of a classical musician and a master of different crafts through these couple of pages.

რაც შეეხება ჩემს სამოქალაქო საქმიანობას – ვარ მოხალისე და მონაწილეობას ვიღებ სხვადასხვა სამოქალაქო პროექტსა თუ საერთაშორისო ტრენინგში. რამდენიმეს ორგანიზატორი თავადაც ვარ და ვფიქრობ, ეს გამოცდილება დამეხმარება სამომავლოდ მუსიკალური პროექტების განხორციელებაში.

24 | 2016 | JANUARY |

●

PORTRAIT

●

თავისუფალი დრო თუ გრჩებათ და რას აკეთებთ ხოლმე ასეთ დროს? ეს ცნება ჩემთვის, ფაქტობრივად, არ არსებობს, იქიდან გამომდინარე, რომ მუსიკა ამოუწურავი სფეროა. როცა მუსიკას არ ვაკეთებ, ამას უფრო დასვენებას დავარქმევდი, ვიდრე თავისუფალ დროს. ასეთ შემთხვევებში კი ძალიან მიყვარს მეგობრებთან ერთად ყოფნა სხვადასხვა გარემოში. ასე დავასრულეთ ჩვენი ინტერვიუ მეგობრულ და დადებით გარემოში. იმედია, მეტ-ნაკლებად წარმატებით მოვახერხე თამარ ნასიძის პორტრეტის ძირითადი ხაზების გავლება და მკითხველისთვისაც საინტერესო იყო რამდენიმე გვერდის განმავლობაში კლასიკურ მუსიკისა და მრავალმხრივი ადამიანის ფიქრებში მოგზაურობა.

Tornike Chargeishvili/თორნიკე ჩარგეიშვილი

| JANUARY | 2016 | 25

JANUARY იანვარი

Calendar

1785

1191

The first issue of the oldest daily English newspaper – The Daily Universal Register was published. გამოვიდა უძველესი ინგლისური ყოველდღიური გაზეთის, The Daily Universal Register-ის პირველი ნომერი.

The city of Bern was founded, Switzerland. დაარსდა ქალაქი ბერნი, შვეიცარია.

Apple was founded. დაარსდა Apple.

1977

1943

1912

The American Times announced Joseph Stalin the Man of the Year. ამერიკულმა „თაიმსმა“ წლის ადამიანად იოსებ სტალინი დაასახელა.

The Havana University was established. დაარსდა ჰავანის უნივერსიტეტი.

New Mexico becomes a part of the States. ნიუ-მექსიკო შედის ამერიკის შეერთებული შტატების შემადგენლობაში.

The Academy of Sciences was officially opened in Petersburg. პეტერბურგში ოფიციალურად გაიხსნა მეცნიერებათა აკადემია.

1839

1759

Tea was first imported to England from India. ინგლისში პირველად შეიტანეს ჩაი ინდოეთიდან.

The human life was insured for the first time in the US. შეერთებულ შტატებში პირველად დააზღვიეს ადამიანის სიცოცხლე.

1728

1726

1769 1873 The first women’s prison was opened in the US. ამერიკაში გაიხსნა პირველი ქალთა ციხე. 26 | 2016 |

JANUARY

Catherine II of Russia published a manifesto on the print of paper money. ეკატერინე II-მ გამოსცა მანიფესტი ქაღალდის ფულის გამოშვების შესახებ.

●

C A L E N DA R

●

1993

1906 London is being light up with electric energy. იწყება ლონდონის ელექტროენერგიით განათება.

The first advertising page appeared in the Scientific American magazine. ჟურნალ Scientific American-ში გამოჩნდა პირველი სარეკლამო გვერდი.

1690 A clarinet was invented in Nuremberg. ნიურნბერგში გამოიგონეს კლარნეტი.

The last, 2137th episode of Santa Barbara was aired on NBC. NBC-ის ეთერში გავიდა სერიალ „სანტა ბარბარას“ ბოლო, 2137 სერია.

1984

1988

Michael Jackson received 8 Grammys for the album Thriller. მაიკლ ჯექსონმა მიიღო გრემის 8 პრემია, ალბომისთვის – Thriller.

The largest cactus was discovered in Arizona. არიზონას შტატში აღმოაჩინეს ყველაზე დიდი კაქტუსი.

1882

1825 The opening of Grand Theatre in Moscow. დიდი თეატრის გახსნა მოსკოვში.

1701 1966 Indira Gandhi became the third Prime Minister of India. ინდირა განდი გახდა ინდოეთის მესამე პრემიერ-მინისტრი. 28 | 2016 |

JANUARY

1946 The resignation of Charles de Gaulle. შარლ დე გოლის გადადგომა.

The first engineering school was founded by the order of Peter I. პეტრე პირველის ბრძანებით შეიქმნა პირველი საინჟინრო სკოლა.

●

C A L E N DA R

1970 Boeing 747 completed its first passenger flight – New York – London. ბოინგ 747-მა შეასრულა პირველი სამგზავრო რეისი – ნიუ იორკი-ლონდონი.

●

1950

1939

Jerusalem announced the capital of Israel იერუსალიმი ისრაელის დედაქალაქად გამოცხადდა.

The biggest earthquake in Chile, over 50.000 people dead. უდიდესი მიწისძვრა ჩილეში; დაიღუპა 50.000-ზე მეტი ადამიანი.

1802

1479 The 15 years of war between Turkey and Venice ended. დასრულდა 15-წლიანი ომი, თურქეთსა და ვენეციას შორის.

The US congress library was created. შეიქმნა შეერთებული შტატების კონგრესის ბიბლიოთეკა.

1879 Tomas Edison patented the electronic light bulb. თომას ედისონმა დააპატენტა ელექტრონული ნათურა.

1917 1906 Women’s first polytechnic courses were opened in Saint Petersburg. სანკტ-პეტერბურგში გაიხსნა პირველი ქალთა პოლიტექნიკური კურსები. 30 | 2016 |

JANUARY

1996 Venice’s legendary opera house La Fenice was burned to the ground. ხანძრისგან განადგურდა ვენეციის ლეგენდარული საოპერო თეატრი – „ლა ფენიჩე“.

1937 The first ever Jazz vinyl was recorded in the US. ამერიკაში ჩაიწერა მსოფლიოში პირველი ჯაზის ვინილი.

Centre national d'Art et de Culture Georges Pompidou was opened in Paris. პარიზში გაიხსნა ჟორჟ პომპიდუს სახელობის ხელოვნებისა და კულტურის ცენტრი.

●

YO U N G TA L E N T S

●

დეკემბრის თვეში ჟურნალმა „ეგომ“ ჩაატარა კონკურსი დამწყები ჟურნალისტებისათვის. ეს იყო დამწყები ჟურნალისტების წახალისების მცდელობა. სასიამოვნოდ გაოცებულები დავრჩით შემოსული ნამუშევრების რაოდენობითა და ხარისხით და 3 პირველ ადგილს კიდევ 10 დავამატეთ. 11 დეკემბერს, ქალაქის საკრებულოში, დაჯილდოვების ცერემონია გაიმართა. გამარჯვებულებს გადაეცათ ფულადი ჯილდოები და სხვადასხვა საჩუქარი ჩვენი პარტნიორი კომპანიებისაგან. გთავაზობთ პირველი ადგილების მფლობელ ნამუშევრებს.

32 | 2016 | JANUARY |

●

YO U N G TA L E N T S

გამომცემლობა „ფლიტ მედია“ და ჟურნალები Ego და Ego men აჯილდოვებს სტუდენტურ კონკურსში გამარჯვებულ

ხატია ხარჩილავას I ადგილით ულოცავს მას და უსურვებს პროფესიულ წინსვლასა და განვითარებას

პატივისცემით,

გამომცემლობა „ფლიტ მედიას“ დირექტორი

ანუკი ნაცვლიშვილი

ქალაქი, რომელმაც დრო დაამარცხა

იყო დრო, როდესაც ამ ქალაქს ბუების ქალაქს უწოდებდნენ. მოგვიანებით იგი თესევსის ქალაქად იქცა. მერე დიდი ხნის განმავლობაში იცვლიდა ეპითეტებს, მანამ, სანამ სულ რამდენიმე წლის წინ, ერთი შეხედვით ერთობ უცნაურ, მაგრამ მის თანამედროვე მდგომარეობასთან ყველაზე ახლოს მდგომ ზედწოდებას არ მიიღებდა – ფილოსოფოსთა ქალაქი გაფიცულთა და მომიტინგეთა ქალაქად არ იქცეოდა. არ ვიცი რისი ბრალია, მისთვის დამახასიათებელი განსაკუთრებულად დიდი მიზიდულობის ძალისა თუ პარადოქსებისა და პარადოქსული ადამიანების სიჭარბის, მაგრამ ფაქტია – არ მეგულება ადამიანი, რომელსაც თუნდაც ერთხელ მაინც შემოფეთებოდეს გზად აკროპოლისი და მყისვე ათენური ვირუსის მსხვერპლი არ გამხდარიყოს. ჩემი (ისევე, როგორც აღნიშნული ვირუსის მატარებელთა უმრავლესობის) და მისი მეგობრობა ნამდვილად სცდება უბრალო ქალაქისა და ადამიანის ურთიერთობის ფარგლებს და დაახლოებით იმგვარი სიყვარულის ჩარჩოებში ექცევა, ამ ორი ათას ხუთასიოდე წლის წინ, აკადემიის ეზოში რომ განუმარტავდა თავის მოწაფეებს ბრძენი მოძღვარი. სწორედ ამიტომ, მინდა ათენზე გიამბოთ, ქალაქზე, რომელმაც დრო დაამარცხა. მოდით, მივყვეთ ანტიკურ ტრადიციას და მითების თხრობით დავიწყოთ: ათასობით წლის წინ, ერთმა უცნაურმა არსებამ, სახელად კეკროპსმა, ყველაზე ლურჯი ზღვის სანაპიროსთან ახლო პატარა ქალაქი დააარსა, რომელსაც 57 წლის განმავლობაში მართავდა. იმ ადგილს ჯერ კეკროპიად, შემდეგ კი აკროპოლისად მოიხსენიებდნენ მოკვდავნი. ერთხელაც კეკროპსის ქალაქის მფარველობა ორმა ღმერთმა, ათენამ და პოსეიდონმა მოიწადინა. ატყდა ღვთაებრივი დავა იმის შესახებ, თუ ვინ უნდა გამხდარიყო კეკროპსის ქალაქის მფარველი ღვთაება და ვინაიდან კამათს ბოლო არ უჩანდა, კეკროპსმა გადაწყვიტა, ღმერთებს შორის აგონი მოეწყო – ვინც საუკეთესო ძღვენს მისცემდა ქალაქის მკვიდრთ,

●

მფარველობაც მას დარჩებოდა. პოსეიდონისთვის სამკაპის მიწაზე ერთი დაკვრა აღმოჩნდა საკმარისი საიმისოდ, რომ კლდოვანი ზედაპირიდან ღვთებრივი წყალი ამოღვრილიყო. „აჰა, თქვენ წყალი, საწყისი სიცოცხლისა“ – ბრძანა ზღვის ღმერთმა და საკუთარ გამარჯვებაში დარწმუნებულმა, კეკროპიას მკვიდრთ ძღვენი გადასცა. ჯერი ათენაზე მიდგა. ყველა მოუთმენლად ელოდა ქალღმერთის საჩუქარს. უეცრად კლდიდან პატარა ყლორტი ამოიზარდა, რომელმაც ჯერ ტოტები გამოისხა, ხედ იქცა, შემდეგ საოცარი, მომწვანო ფერის ფოთლებით შეიმოსა, ბოლოს კი უცნაური ნაყოფით დაიხუნძლა. „ეს ზეთისხილის ხეა. იგი დაგიცავთ მზის მცხუნვარებისგან ზაფხულში და მისი ტოტები გაგათბობენ ზამთარში. ეს ხევე გიბოძებთ ნაყოფს, რომლითაც შიმშილს და წყურვილს მოიკლავთ“ – თქვა ათენამ და ჩვეული სიდინჯით გადგა გვერდზე. მადლიერმა მაცხოვრებლებმა ქალღმერთის პატივსაცემად თავიანთ ქალაქს ათენი უწოდეს, ზეთისხილის ხე წმინდა მცენარედ შერაცხეს და ქალაქის სიმბოლოდაც ქალღმერთის წმინდა ფრინველი – ბუ აირჩიეს. აკროპოლისზე, ათენა პართენოსის ტაძრის გვერდით, იქ, სადაც ოდესღაც მეფე კეკროპსმა ქალაქის გასაშენებლად პირველად შემოსაზღვრა შემაღლებული ბორცვის მიწა და საკუთარ სამსხვერპლოდ აქცია, ერთი პატარა ხე დგას – ზეთისხილის ხე. ათენელთა წარმოდგენით, ეს სწორედ იმ ზეთისხილის ხის მემკვიდრეა, რომელიც ოდესღაც ქალღმერთმა აღმოაცენა მათთვის. ათენელებს უყვართ მითები, ეს მათი წარსულია, მათი აწმყო და მომავალი. ამიტომაც ათენში უამრავ სიმბოლოს შეხვდებით, რომლებსაც ისე მარტივად და ჩვეულებრივად შეუძლიათ გამოგზაურონ ისტორიული რეალობიდან მითოლოგიურ რეალობაში, რომ ამისთვის სულაც არაა საჭირო გენიალურ რეჟისორთა და გამოცდილ ფოტოგრაფთა კამერები. ამ ქალაქში მითები ყოველგვარი დამხმარე იარაღის გარეშეც ცოცხლდება და უფრო მეტიც, ისე ერწყმიან აწმყოს, თითქოს არც ათასწლეულებს ჩაევლოს და არც ზღვარი არსებობდეს გამოგონილსა და არსებულს შორის. ერთი მიზეზი, იმისა, თუ რატომ იზიდავს ათენი ათასი ჯურის ადამიანს, სწორედ მისთვის დამახასიათებელი დიაქრონიზმია, რომლის წყალობითაც 21-ე საუკუნის ტექნოლოგიებითა და მითებით გაჯერებული ეპოქები აქ ყოველგვარი წინააღმდეგობის გარეშე თანაარსებობენ და ათენის ქუჩებში მოსეირნე ადამიანს არაფერი აბრკოლებს საიმისოდ, რომ აწმყო და წარსული ერთნაირად ცოცხლად შეიგრძნოს. არსებობს მეორე მითიც, უფრო სწორად კი საყოველთაოდ გავრცელებული რწმენა იმის შესახებ, რომ აკროპოლისის ბორცვი კოსმიური ენერგიის მატარებელი ადგილია. არ ვიცი, რამდენად შეესაბამება ეს სიმართლეს, მაგრამ ერთი ცხადია – როგორც კი აკროპოლისს მიუახლოვდები, გრძნობ, რომ უცნაური ძალით ივსები, გრძნობ, რომ აქ რაღაც სხვა სამყაროა და ამიტომაც გინდა მეტად მიუახლოვდე, რომ მისი ენერგიის მატარებელი შენც გახდე. მიუხედავად არაერთი არსებითი ცვლილებისა, რომელმაც ბოლო ათასწლეულების განმავლობაში სამყარო

| JANUARY | 2016 | 33

●

YO U N G TA L E N T S

დღევანდელობამდე მოიყვანა და რომელთა საერთო დინებაში ათენიც იმთავითვე ჩაერთო, საზოგადოებრივი ცხოვრების თვალსაზრისით აქ ბევრი არაფერი შეცვლილა – ათენი ღირებულებების მატარებელ ქალაქად დარჩა, რაზეც ჯერ კიდევ ანტიკური ეპოქის ისტორიკოსები, პოეტები და ფილოსოფოსები მოგვითხრობდნენ: ათენის გული აკროპოლისია. აქ 25 საუკუნეზე მეტია, უამრავი მლოცველი მოდის, რათა ყველა ის სიწმინდე მოიხილოს, რასაც ეს პატარა ბორცვი იტევს. ანტიკურ ეპოქაში ადამიანები აკროპოლისზე ჯგუფებად ამოდიოდნენ და საყოველთაო დღესასწაულის მონაწილენი ხდებოდნენ. დღესაც ასეა. ზოგი ამას აცნობიერებს, ზოგიც საკუთარ გზას ტურისტულ მოგზაურობად ნათლავს, თუმცა როგორც კი პართენონს მიეახლებიან, მაშინვე ნებით თუ უნებლიედ, იმ მრავალსაუკუნოვან რიტუალში ერთვებიან, რომელსაც დიდი ათენური დღესასწაული ჰქვია. რიტუალის მთავარი შემადგენელი ნაწილი, დრო რომ ვერაფერს აკლებს, არის საოცარი მოწიწება, რაც ათენურ სიწმინდეთა მომხილველთ მეტყველების უნარს დროებით ართმევს და მთლიანად ღმერთების ნებას უმორჩილებს. ათენში რიტუალი ისევ ცოცხლობს და ყველა, ვინც აქ მოხვდება, მისი მონაწილე ხდება. აკროპოლისიდან მოჩანს ზღვა, ლაჟვარდოვანი ზღვა, რომლის ნათლობაც მაშინ მოხდა, როდესაც ჭაღარა ეგეოსის დაუდევარ შვილს – კრეტადან გამარჯვებით დაბრუნებულ თესევსს, თავის ხომალდზე თეთრი აფრების გაშლა დაავიწყდა, რის გამოც დამწუხრებულმა მამამ ზღვის ტალღებს მისცა თავი. სწორედ ეგეოსის ზღვისკენ პირმიქცევით აღმართეს ძველმა ათენელებმა აკროპოლისზე ათენა პრომაქოსის ანუ წინმებრძოლი ათენას ქანდაკება, რომლის ოქროს ფარის ბრწყინვალება მრავალი კილომეტრით დაშორებული იმ ძველი ნავსადგომიდანაც მოჩანდა, სადაც ეგეოსმა დაასრულა სიცოცხლე. აქაც თითქოს არაფერი შეცვლილა – მართალია ათენას ქანდაკება დღეს აღარ დგას, მაგრამ ათასობით ტურისტის ფოტოკამერების ნათება დაახლოებით ისეთსავე ეფექტს ქმნის, როგორსაც ათენას ფარის ბრწყივალება ახდენდა შორიდან მომზირალთათვის. აკროპოლისის დასავლეთით მდებარეობს პნიქსი – ადგილი, რომელთანაც უშუალოდაა დაკავშირებული თანამედროვე სამყაროში, ალბათ, ყველაზე უფრო ცნობილი და საჭირო ძველი ბერძნული სიტყვა – დემოკრატია. ის, რომ ათენი დემოკრატიის სამშობლოა, საყოველთაოდ ცნობილი ჭეშმარიტებაა. სწორედ პნიქსზე იკრიბებოდნენ ხოლმე ძველი ათენელები და თავიანთი ქალაქის პოლიტიკურ ცხოვრებას წარმართავდნენ. განსაკუთრებული გამართლება არ სჭირდება იმას, რომ ათენში ძველ პნიქსზე თავშეყრილ ათენელთა სულისკვეთება შეიგრძნოთ – ამისთვის საკმარისია, ოდნავ ზემოთ გადაინაცვლოთ, სინტაგმას მოედანზე, იქ, სადაც პარლამენტის შენობა მდებარეობს და მიხვდეთ, რომ არც ამ თვალსაზრისით შეცვლილა ბევრი რამ ათენში. ათენელები ისევ იკრიბებიან, თან უფრო ხშირად, ვიდრე უწინ და ისევ აქტიურ 34 | 2016 | JANUARY |

●

მონაწილეობას იღებენ საკუთარი ქვეყნის პოლიტიკურ ცხოვრებაში, უბრალოდ ამგვარ შეკრებებს უწინ თუ „ეკლესიას“ უწოდებდნენ, დღეს „დემონსტრაციებს“ უწოდებენ. განსხვავება მხოლოდ ესაა. მერე რა, რომ ხშირად ამგვარი ათენური „ეკლესიები“ ხელჩართული ბრძოლის ასპარეზად იქცევა ხოლმე – ათენელებს სჩვევიათ საკუთარი უფლებებისთვის ბრძოლა. თუ ეს ბრძოლა სიტყვით არ გამოსდით, მაშინ თავიანთ საომარ გამოცდილებას მიმართავენ. ამიტომ არ გაგიკვირდეთ, ათენში ჩამობრძანებული, აკროპოლისზე აფრიალებულ უზარმაზარ პლაკატებს თუ იხილავთ. იცოდეთ, რომ ეს საკუთარი უფლებების დამცველი ათენელების ერთ-ერთი „ეკლესიაა“ და მეტი არაფერი. როგორც აღვნიშნე, ათენი პარადოქსების ქალაქია, ოღონდ ათენური პარადოქსების განმასხვავებელი ნიშანი ისაა, რომ ისინი უჩვეულოდ აღარ გეჩვენებიან მას შემდეგ, რაც გააცნობიერებ მათ ლოგიკას. მახსოვს, ათენში პირველად ჩამოსულმა, გადავწყვიტე, ფეხით მომევლო ქალაქი და სასეირნოდ გამოვედი. რთული წარმოსადგენი არ უნდა იყოს, უნივერსიტეტის წყალობით, ექვსწლიანი ბერძნული გავლენით დამუხტული ადამიანის მოლოდინი, როდესაც პირველად აღმოჩნდება სამყაროში, რომელსაც აქამდე მხოლოდ წიგნებიდან იცნობდა. ჰოდა, მეც, დარწმუნებული იმაში, რომ ათენის ქუჩებში ცოცხალ აქილევსებს, ოდისევსებს, სოკრატეებს, პლატონებს თუ ესქილეებსა შევხვდებოდი, აღფრთოვანებული შევცქეროდი ქუჩაში მოსიარულე ადამიანებს, რის გამოც მათ გაოცებულ მზერას ვიმსახურებდი. ერთი რამ იმთავითვე გამიკვირდა: ხალხი, გარეგნულად სრულიად განსხვავდებოდა იმ ტიპაჟებისგან, როგორადაც მე ბერძნები წარმომედგინა. ამას დაერთო ისიც, რომ მათი ენა სულაც არ ჰგავდა ბერძნულს. და ასე, აქილევსებისა და ელენეების ძებნაში, უეცრად ჩემი ბავშვობიდან გადმოტყორცნილ ბელადისთავიან პლაკატებს რომ გადავაწყდი და მოგვიანებით კომუნისტების შეკრებაზე აღმოვჩნდი, პირველი შეგრძნება, რაც გამიჩნდა იყო ეჭვი – მართლა საბერძნეთში ვიყავი თუ არა. ყველაფერს წარმოვიდგენდი გარდა იმისა, რომ პერიკლესის ქალაქში ლენინის გამოსახულებიანი პლაკატებით შეიარაღებულ მომიტინგეებს შორის აღმოვჩნდებოდი. დროთა განმავლობაში ამ პარადოქსმაც ლოგიკური ელფერი შეიძინა. შესაძლოა, ვინმემ იფიქროს – დემოკრატიის სამშობლოში ლენინის გამოსახულებიანი პლაკატებით მოარული ბერძნების ხილვა, როგორ შეიძლება ლოგიკური იყოსო. საქმე ისაა, რომ საბერძნეთი სწორედ იმის გამო ინარჩუნებს დემოკრატიულ სულს, რომ აქ თითოეული ადამიანის პოლიტიკური თუ რელიგიური მრწამსი კონკრეტული ადამიანის თავისუფალი ნების გამოხატულებად აღიქმება, რაც ყველაზე დიდ პატივისცემას იმსახურებს ათენურ საზოგადოებაში. აქ ისევე დაუბრკოლებლად თანაარსებობენ კომუნისტური, მონარქისტული, შოვინისტური და გნებავთ, ფაშისტური მსოფლმხედველობები, როგორ დაუბრკოლებლადაც თანაარსებობს მითი და სინამდვილე. ალბათ, სწორედ ესაა ძველი და თანამედროვე ათენური დემოკრატიული აზრის მთავარი მიღწევაც. ათენის ერთ-ერთი უმთავრესი, პარადოქსული ადგილი აკროპოლისთან ახლოს მდებარე ომონიას მოედანია.

●

YO U N G TA L E N T S

ამ მოედნის სახელწოდება, რაც ქართულად „თახმობას“, „ერთსულოვნებას“ ნიშნავს, საოცრად ეხმიანება მოედნის დღევანდელ ფუნქციას. აქ ყოველდღიურად, განსაკუთრებით კი კვირაობით, თითქმის ყველა ეროვნების ათასობით ადამიანი იკრიბება და ერთა შორის საჯარო თანხმობის მაგალითებს იძლევა. ერთ რამედ ღირს იმის ცქერა, თუ როგორი წარმატებით ახერხებენ ერთმანეთში მორიგებას სრულიად განსხავებული ენობრივი სივრცის წარმომადგენლები. აქ ბერძნულის გარდა კიდევ უამრავი ენის მოსმენა შეგიძლიათ, მათ შორის, ქართულისაც. ომონია ერთ-ერთი ის ადგილია, რომელიც აუცილებლად უნდა ნახო, რათა ათენური სინამდვილე სრულად შეიგრძნო – სინამდვილე, რომელიც უკიდურესობათა შერწყმის შედეგად იქმნება. ზოგადად, არაბერძნული ეროვნების ადამიანთა სიჭარბე ამ ქალაქისთვის დამახასიათებელი ის ერთ-ერთი აუცილებელი ნიშანია, რაც მას კულტურათა გზაჯვარედინად აქცევს. ათენი რეალურად ხომ სწორედ სხვადასხვა ეროვნების ადამიანთა მიერ შექმნილი კულტურის მატარებელი ქალაქია. ჯერ კიდევ თუკიდიდესი წერდა თავის „პელოპონესის ომის ისტორიაში“, რომ მე-5 საუკუნის ათენის მაცხოვრებელთა უმეტესობას სხვადასხვა ქვეყნიდან ჩამოყვანილი მონები შეადგენდა, მაშინ, როდესაც ათნელ მოქალაქეთა რიცხვი მათზე 3-ჯერ მცირე იყო. ძველი ათენელებისა რა მოგახსენოთ და, თანამედროვე ათენელებთან ურთიერთობა ერთი სიამოვნებაა. გარდა იმისა, რომ საოცრად გულღია, მხიარული და ადვილად საურთიერთო ხალხია, ათენელებს ორი უმთავრესი და თან სასიცოცხლო მნიშვნელობის გასართობი აქვთ – ყოყოჩობა და დაუსრულებელი ლაპარაკი. პირველი ბევრი ქვეყნის დედაქალაქის მაცხოვრებლებს ახასიათებთ, მათ შორის თბილისელებსაც. მეორეს რაც შეეხება, ამ საკითხში ათენელებს ვერავინ შეედრება. არ იფიქროთ, რომ ლაპარაკში უბრალო საუბარი იგულისხმებოდეს, არა! უფრო ზუსტად ამ ფენომენს სიტყვა „სიბრძნისმეტყველება“ აღნიშნავს, ოღონდ პირდაპირი გაგებით – სიბრძნის მეტყველება. ათენელები სულ ამტკიცებენ და მათი ღრმა რწმენით, ბრძნულადაც. როდესაც რომელიმე ათენელი რამეს გიმტკიცებს, შემიძლია მთელი დამაჯერებლობით ვთქვა, რომ ყველა იმ მეთოდს იყენებს, რასაც პლატონის დიალოგებში ვხვდებით. ათენის კიდევ ერთი უმთავრესი ღირსშესანიშნაობა მისი ღამის ცხოვრებაა. აქ ნამდვილი ცხოვრება სწორედ ღამით იწყება, როდესაც ღია კაფეები თუ კლუბები ხალხით ივსება და მთელი ქალაქი გართობის ერთიან ნაკადში იძირება. ე.წ. „პოტოზე“ (ანუ სასმელზე) გასვლა ხომ ათენის მკვიდრთათვის უმნიშვნელოვანესი ღამის რიტუალია. დღის განმავლობაში აკროპოლისის, მისი მიმდებარე არქეოლოგიური ადგილებისა და მუზეუმების მოხილვით დაღლილ ტურისტებს შორს წასვლა არ სჭირდებათ საიმისოდ, რომ თისიოს ღია კაფეებიდან ღამეული აკროპოლისის ხედი უზოს თანხლებით დააგემოვნონ. სწორედ კაფე-ბარებმა შეითავსეს ათენური აგორას ფუნქციაც: ძველი წელთაღრიცხვის მე-5 საუკუნეში ათენური საზოგადოებრივი ცხოვრება თუ აგორაზე ჩქეფდა, დღეს ამ მნიშვნელობის მატარებელნი ღამის ათენის კაფე-ბარებია. აქ არაერთ სოკრატეს წააწყდებით. მათ შეუძლიათ მხოლოდ რამდენიმე

●

შეკითხვით გამოგიყვანონ წყობიდან ან სამუდამოდ თავის თაყვანისმცემლებად გაქციონ. კიდევ ერთი პარადოქსი ახასიათებს ამ ქალაქს: ათენში დრო საოცარი სისწრაფით გარბის, მაგრამ ისე, რომ მისი სვლა ყველასთვის შეუმჩნეველი რჩება. ათენის ქუჩებში საათებს იშვიათად შეხვდებით, დიდი-დიდი ანტიკურობიდან შემორჩენილი მზის საათი შემოგხვდეთ სადმე, რომლის ამოკითხვის ხელოვნებასაც ძალიან ცოტა თუ ფლობს. ათენელებისთვის, დანარჩენი სამყაროსგან განსხვავებით, ცხოვრება დროის საზომი ერთეულით კი არა, სიამოვნებათა ერთეულით აითვლება. ათენური კალენდრის ყოველ კვირას 3 უწმინდესი დღესასწაული აქვს – პარასკევის საღამო, შაბათი და კვირა დღე. ამ დღეებში ქალაქის მკვიდრთ ერთი საფიქრალი აქვთ – სად და როგორ დახარჯონ ცხოვრების საზომი ერთეულები. ათენში დროის წუთებითა და საათებით ათვლას მხოლოდ მაშინ იწყებენ, როდესაც ქალაქის ქუჩებში ავტომობილების დაუსრულებელი რიგები ჩნდება და საცობებს ქმნის. მხოლოდ მაშინ ახსენდებათ ათენელებს დროის არსებობა, მაგრამ იმ წამსვე ივიწყებენ, როგორც კი აღნიშნული საცობებიდან თავს დააღწევენ. ათენმა დრო ჯერ კიდევ ათასწლეულების წინ დაამარცხა და სწორედ ამით აიხსნება ალბათ ის დიაქრონიზმიც, ზემოთ რომ ვსაუბრობდით. ათენი უცნაური არიქიტექტურის მქონე ქალაქია. მისი არქიტექტურის მთავარი მახასიათებელი ისაა, რომ ერთი კონკრეტული სტილი არ გააჩნია. ესეც ქალაქის მრავალფეროვანი კულტურის ერთ-ერთი გამოვლინებაა. აქ ანტიკური ეპოქის რომელიმე ძეგლს ერთი მხრიდან, შესაძლოა, თამედროვე, მინებიან-რკინებიანი შენობა ამშვენებდეს, მეორე მხრიდან – კლასიცისტური ნაგებობა, სადღაც იქვე, ათენასა და აპოლონის ქანდაკებების გვერდით კი, აბსტრაქტულ მონუმენტებს წააწყდეთ. ათენის ისტორიაც ისეთივე მრავალფეროვანია, როგორც მისი არქიტექტურა. ათენს ხან სპარსელები ეპატრონებოდნენ, ხან რომაელები, ხან სხვადასხვა ევროპული ტომი, ბოლოს კი თურქების გავლენის სფეროდ იქცა. მხოლოდ პართენონის მაგალითიც კმარა საიმისოდ, რომ ამ ქალაქის ბედსა თუ უბედობაზე დავფიქრდეთ. კლასიკური ათენის უმთავრესი სიწმინდე – ათენა პართენოსის ტაძარი ბიზანტიურ ეპოქაში ქრისტიანულ ტაძრად გადაკეთდა. როდესაც ათენი თურქებმა დაიპყრეს, პართენონს მინარეთი დაადგეს და ტაძარი მეჩეთად იქცა. ვენეციელთა შემოჭრისას პართენონმა იარაღის საწყობის ფუნქციაც შეითავსა. სწორედ თურქებისა და ვენეციელების ბრძოლისას ჩამოვარდნილმა ბომბმა იმსხვერპლა ტაძრის უდიდესი ნაწილი. უკვე სანახევროდ დანგრეულ პართენონს არც მძარცველთა ხელი დაჰკლებია. ლორდი ელჯინის მიერ პართენონის მარმარილოთა ინგლისში გაზიდვა დღემდე მოუშუშებელ ჭრილობად რჩება ბერძნებისათვის. აკროპოლისის ახალ მუზეუმში, მიუხედავად მათი შორს ყოფნისა, ყველა იმ ნივთისთვისაა ადგილი განკუთვნილი, რომლებიც თავის დროზე ლორდმა გაზიდა და დღეს ბრიტანეთის მუზეუმში ინახება. ამ ადგილებს წარწერები აქვს. ეს წარწერები იუწყებიან, რომ სამშობლოში დაბრუნების შემდეგ, კონკრეტულ ადგილას კონკრეტული ნიმუში განთავსდება. შეუპოვარი ხალხია ათენელები. | JANUARY | 2016 | 35

●

YO U N G TA L E N T S

პართენონის ისტორია მთლიანად ასახავს ათენის ბედს – ქალაქისა, რომელმაც მრავალი განსაცდელი გადაიტანა, მრავალჯერ დაეცა და აღსდგა და დღემდე აოცებს სამყაროს იმ კულტურული მემკვიდრეობით, რაც უძველესი დროიდან მოყოლებული შეუქმნია და გადმოუცია ჩვენთვის. დღეს ათენის ცენტრში დგას აკროპოლისი, რომელიც მიუხედავად რთული ისტორიული წარსულისა, დღემდე ევროპული არქიტექტურის პირველ შედევრად ითვლება; მის ძირას მდებარეობს დიონისეს თეატრი, რომელიც ჩვენამდე მოღწეული პირველი თეატრალური ნაგებობაა; იქვე, ახლოს, შეგვიძლია მსოფლიოში არსებული პირველი „პარლამენტის“ ადგილსამყოფელიც მოვიხილოთ, არეოპაგთან ერთად, სადაც, ესქილეს გადმოცემის თანახმად, პირველი სასამართლო პროცესი შემდგარა. ათენსა და საბერძნეთზე საუბარი დაუსრულებლად შეიძლება. ამისათვის არც მხოლოდ ერთი ადამიანის სიცოცხლეა საკმარისი და არც ცოდნა. ეს ის ქალაქია, რომელსაც ვერასდროს გაიგებ, თუ არ შეიგრძნობ. მის შესაგრძნობად კი მხოლოდ ერთი წამიც კმარა – მხოლოდ ერთხელ გასეირნება წმინდა გზაზე, ერთხელ ასვლა აკროპოლისზე და უსაშველოდ გაწოლილ ქალაქზე ერთხელ თვალის მოვლება, არეოპაგელის ბორცვიდან ვარსკვლავებით მოჭედილი ცის მხოლოდ ერთხელ დანახვა, ან სულაც, კერამეიკოსის ნანგრევებში ჩაკარგული მდინარე ერიდანოსის ფსკერზე სიარული და დიონისეს თეატრის სიჩუმის მოსმენა. ეს წმინდა ქალაქია, რომელიც მაშინვე თავის ქურუმად გაქცევს, როგორც კი მის სიწმინდეს შეიგრძნობ. მერე კი აუცილებლად დაბრუნდები, რადგან ქურუმებს ღვთაებისგან დიდი ხნით განშორება არ შეუძლიათ, ეს მათ ძალებს აღემატება… მეგობრული რჩევა ათენის მომხილველთათვის: ათენში გამგზავრებას რომ გადაწყვეტთ, მისი არქეოლოგიური ადგილებისა და მუზეუმების მოხილვის შემდეგ, არ დაგავიწყდეთ ფილის ქუჩაზე მცხოვრებ, 90 წელს გადაცილებულ ათენელ ქალბატონს – დომნა ტასუ-ბალას ეწვიოთ. ეს ქალბატონი ათენის ნამდვილი სიმბოლოა, რომელმაც ისევე დაამარცხა დრო, როგორც მისმა მშობლიურმა ქალაქმა და თუ როგორ – ამის შესახებ თავად გიამბობთ!

ხატია ხარჩილავა

36 | 2016 | JANUARY |

●

გიორგი დვალს II ა დ გ ი ლ ი თ ულოცავს მას და უსურვებს პროფესიულ წინსვლასა და განვითარებას

2 პატივისცემით,

გამომცემლობა „ფლიტ მედიას“ დირექტორი

ანუკი ნაცვლიშვილი

გაყევით ციცინათელებს გვიანი შემოდგომა იდგა, იმერეთის ერთ პატარა, ყველასგან მივიწყებულ და დაცარიელებულ ციცინათელების სოფელში, ყვითელი მთებით გარშემორტყმულ, პატარა, ხის ერთსართულიან ოდაში, ცხოვრობდა მოხუცი თევდორე, თავის ექვსი წლის შვილიშვილ მათესთან ერთად. სოფელი დაიცალა, ზოგი ქალაქში წავიდა, ბედის საძებნად, ზოგი კი ზეცაში, მარადიული ცხოვრებისათვის. თეოდორეს წამითაც არ უფიქრია სოფლის მიტოვება, არც თავის შვილიშვილს აგრძნობინა მარტოობა, ყველასგან მივიწყებულები ბედნიერად განაგრძობდნენ ცხოვრებას. დილის შვიდ საათზე მზემ დაანათა სოფელს. ხის ჭუჭყიანი სარკმელიდან მზე პირდაპირ მათეს უყურებდა და მის გაღვიძებას ცდილობდა. მათემაც თვალები ჭყიტა და ხის იატაკზე სასწრაფოდ დადგა დაკაწრული ორი შიშველი ფეხი. ფეხისგულებით გრძნობდა, როგორ დაეხრათ ჭიებს იატაკი. თეოდორე არსად ჩანდა, მაგრამ მათეს გაახსენდა, რომ დღეს რთველია, ყურძნის მტევნები გაშრა და დასაწურად უკვე მზად იყო. მათემ სწრაფად ჩაიცვა მუხლებზეგადაკერილი შავი შარვალი, თოკი ქამრის მაგივრად შემოიჭირა გამხდარ წელზე და რეზინის ბოტებში შიშველი ფეხები ჩაჰყო. გარეთ გავარდა. მწიფე ხილის და გამხმარი ფოთლების სუნი იდგა. მათემ თვალები დახუჭა, ჰაერი ღრმად ჩაისუნთქა, მთებს ამაყად თვალი მოავლო და მთელი სისწრაფით გაიქცა მარნისაკენ. უკან ბახულა გაჰყვა. გაქუცული, გამხდარი, ბებერი ძაღლი, რომელიც მათეზე ადრე მოევლინა ქვეყანას და მეტი ცხოვრებისეული გამოცდილება ჰქონდა. მათეს ბახულა შეეცოდა და გაჩერდა, დაელოდა შემდეგ კი ერთად განაგრძეს მარნისაკენ გზა. მათეს მოუთმენლობა იპყრობდა და ბახულას აჩქარებდა. ბახულა ხვდებოდა რა უნდოდა ბიჭს, მაგრამ არ შეეძლო, მასავით სწრაფად ევლო. წნელით შემოღობილი პატარა ხის მარანი გამოჩნდა. ყვითელი ფოთლებით დაფარულ ეზოში დიდი ხე იდგა. თედოს კოხტად ჰქონდა გამვლელებისათვის ხის სკამი და მაგიდა გაკეთებული, მაგრამ გამვლელი არავინ ჩანდა. ბოლოს ორი თვის წინ დაალევინა მეზობელ სოფლიდან წამოსულ პოლიკარტეს ერთი ჭიქა ღვინო. გაუხარდა, საუბრის გაბმა სცადა, მაგრამ პოლიკარტე ჩქარობდა. არაუშავს,

●

YO U N G TA L E N T S

თევდორეს ესეც ეყო ბედნიერებისათვის. მათემ სწრაფად შეირბინა მარანში, მაგრამ ბაბუა იქ არ დახვდა. ხმაური მოესმა, მიმოიხედა, მერე ეზოში დაბრუნდა, გაფაციცებით ატრიალებდა ლურჯ თვალებს, ბოლოს ქვევრთან მიირბინა, მუხლებზე ხელისგულებით დაეყრდნო და ამაყად ჩახედა ქვევრში. - მოვედი!- თქვა დაღლილმა და დააკვირდა. თეოდორემ გახუნებული დაღლილი თვალებით ახედა თავის იმედს და გაუღიმა, მერე ჩაახველა და თქვა: - მომაწოდე წყალი! მათემ სწრაფად მიირბინა წყლით სავსე სათლთან, ხელი მოკიდა, ემძიმა, სახე გაუწითლდა, მაგრამ ფარ-ხმალი არ დაუყრია და ბაბუას ქვევრში ჩააწოდა. დაახლოებით ერთი საათი ადევნებდა თვალს, როგორ რეცხავდა თევდორე ქვევრს. მიუხედავად იმისა, რომ ბოლო დღეებია, ცოტათი შეუძლოდ არის, სახლის საქმეებს არ ეშვება. ქვევრიდან ამოლასლასდა, მინდორზე დაჯდა და მზეს ღიმილით ახედა, დამჭკნარი ხელი გაოფლილ შუბლზე მოისვა, პერანგის ჯიბიდან გაყვითლებული გაზეთის ქაღალდი და თუთუნი ამოიღო, შეახვია და მყრალი ბოლი ცას შეუერთდა. გაქრა ქაღალდზე ამოტვიფრული ისტორია, ისევე, როგორც ქრებოდა თევდორეს ცხოვრება და ზეცისათვის ემზადებოდა. ისიც მალე შეუერთდებოდა ცას, როგორც თუთუნის კვამლი. - კარქათ გამოვრეცხე ქვევრი – დაიწყო ამაყად თედომ – ისე სუფთაა, შიგნი ჩასხმული წყალიც უნდა ილეოდეს, დღეს შენი ქორწილისთვის გავაკეთებთ ღვინოს, ასე გამიკეთეს მე ჩემმა მშობლებმა და ასე გაგიკეთებ მეც შენ. რო მეიყვან ქალს, მოხადე თავი და გოუმასპინძლდი სტმრებს, მარა ერთხელ მახსენე ბაბუამ გამიკეთა ღვინოთქვა, კაი მეღვინე კაცი იყოთქვა, ვუყვარდითქვა შენ თუ გეყვარები ისიც თქვი მეცმიყვარდათქვა. - შენ სად მიდიხარ? – ჰკითხა ბაბუას გაკვირვებულმა მათემ. თევდორემ პასუხი არ გასცა. ასე ორივესთვის უკეთესი იქნებოდა. სიჩუმე ჩამოვარდა, მსუბუქი ნიავი ფოთლებს საოცრად მშვიდად აშრიალებდა, ბაბუა და შვილიშვილი ვენახში წავიდნენ. მარნის გევრდით თევდორეს დიდი ვენახი ჰქონდა. იმაზე მეტი ვიდრე სჭირდეოდა. არავინ ჰყავდა ღვინის დამლევი, მაგრამ არც კი უფიქრია ვაზის მოჭრაზე. ქართველი კაცი არასოდეს მიიტანს ცულს ვაზზეო და თევდორეც პირნათლად ასრულებდა ამ სიტყვებს. ბახულა ვენახის თავში დაჯდა, თევდორე და მათე ვენახში შევიდნენ. ყვითელ ფოთლებს შორის წითელი ოცხანური საფერე ბრწყინავდა. შეუსვენებლად გაავსეს ბაბუამ და შვილიშვილმა წნელის გოდრები და ხის უზარმაარ საწნახელში ჩაყარეს. ბადაგი წელს მათემ პირველად გასინჯა. გაუხარდა და ტკბილმა სითბომ სხეულში სასიამოვნოდ დაუარა. ქვევრი წითელი სითხით აივსო. დაღლილები მარნის ეზოში დასხდნენ, ხმელ პურის ნატეხს თეთრ ყურძენს აყოლებდნენ და საოცარი ბუნებით ტკბებოდნენ. ყვებოდნენ ისტორიებს და მღეროდნენ. თევდორემ საღამოს ძროხა მოწველა, ხმელი ჭადი დაფშვნა და ბუხარზე რძე შემოდგა

●

ასადუღებლად. შვილიშვილს რძეში ჩაფშვნილ მჭადს უკეთებდა. მათეს კი გული სიხარულით ევსებოდა და დიდი მნდომებით უყურებდა, როგორ ურევდა ბაბა ცხელ რძეში მოტივტივე მჭადის ნატეხებს. მათე საღამოს კარგად დანაყრდა. თევდორემ გარჩეული თხილი უჯრიდან გამოიღო და მათესთან ერთად ძაფზე აცმას შეუდგა. არ უნდოდა შვილიშვილისათვის რამე დაეკლო. არ ჰქონდა შესაძლებლობა ხშირად ევლო ბაზარში და ბიჭი კანფეტებით გაენებივრებინა, მაგრამ არასოდეს აკლებდა ტრადიციულ ტკბილეულს. წელსაც მთელი წლის სამყოფ ჩურჩხელას ავლებდნენ. ნავთის ლამფის შუქზე, ორ სკამზე ჯოხი დადეს და ზედ წვრილი ჩურჩხელები დაკიდეს, სქელმა ფელამუშმა იქვე თებშებზე დაიწყო წვეთვა. ეს მათეს საყვარელი საჭმელი იყო. გვიანი ღამე იდგა, შემოდომის თბილი დღე დასრულდა. უკვე თორმეტს გადასცდა. ბაბუამ ბუხართან აბანავა, შეამშრალა, გაათბო და წვიმაც დაიწყო. ბუხარში ცეხცლი მინელდა, არც ბაბუას და არც შვილიშვილს არ ეძინებოდა. სიბნელეში ჭერს უყურებდნენ. ბოლოს სიჩუმე თევდორემ დაარღვია. - ეე, გადმორეკეს ჭინკებმა ღრუბლები. მოვასწარით ყურძნის დაკრეფა და დაწურვა. ამაღამ ერთი-ორჯერ დოვურევ. - გინახავს ჭინკა?- კითხა მათემ და გული აუჩქარდა. - რავა არ მინახავს შე კაცო, მის მეტი რა ყოფილა. - მომიყევი, არ შემეშინდება. - ვიცი - ჩაიცინა თევდორემ და ამბის მოყოლას შეუდგა. უწინ არსად არ იყო შუქი, ჭინკებიც ბლომად იყვნენ, აქ, ტყეში. მარა მარტო ამ დროს, შემოდგომაზე სექტემბერ-ოქტომბერში, ახლა განსაკუთრებით არიან მომრავლებულები. ოქტომბრის შუა რიცხვებში იციან გადარევა. მათეს გააჟრიალა და საბანი მაგრად შემოიხვია ტანზე. თევდორემ თხრობა განაგრძო. - ზამთარი ახლოვდებოდა შეშაზე მივდიოდი. ასე წვიმდა, მარა იმხელა გზა მქონდა გავლილი უკან ვერ დავბრუნდებოდი. ხარებსაც უჭირდათ სიარული. მოვძებნე ცოტა შეშა, დავტირთე ურემი და ამასობაში დაღამდა კიდევაც. უკან წამოვედი, გზაზე ხარებს წინ ვუძღვები, მარა არ მომყვებიან. არც იმდენი შეშა მქონდა, რო ვერ შეძლებოდათ ტარება. მივიხედე უკან და რაცხა პატარა შავი არსება დგას ურემზე და მიცინის. ასე დაწნული თმები ქონდა, გადვირიე კაცი, რომელი ხართქვა მე ვუთხარი, არ გამცა ხმა, მივუახლოვდი, გადეიკისკისა და ტყეში გოუჩინარდა, სწრაფად წამევედი უკან და მის მერე ვერიდები ტყში სიარულს ღამით. მათეს ხმა არ ამოუღია, სიჩუმე ჩმოვარდა. წვიმის წვეთები სასიამოვნოდ წკაპუნებდნენ სახურავზე. - ვიმღეროთ - უთხრა მათემ შიშის დასაძლევად ბაბუას. ეშინოდა, მაგრამ არ იმჩნევდა. - რა ვიმღეროთ? - ჰკითხა ბაბუამ შვილიშვილს. | JANUARY | 2016 | 37

●

YO U N G TA L E N T S

- ჩემო ციცინათელა - არც დაფიქრდა ისე უპასუხა. წვიმის ხმაურს ბაბუა-შვილიშვილის საოცრად ტკბილი ხმა შეუერთდა, თითქოს ბუნებამაც ყური უგდოო, გაირინდა. სიმღერის დასრულებისთანავე ისევ გაიელვა, თევდორე გაჩუმდა და ჩეძინა. მათე ფეხისწვერებით მივიდა ფუხართან ასანთი აიღო და ლამფა აანთო, სიბნელეში ბაბუას გახედა, თევდორე იღიმოდა, მაგრამ თვალები დახუჭული ჰქონდა. მათემ დაიმორცხვა, იფიქრა ბაბუა დამცინოსო და თავი იმართლა: - არ მეძინება და ჯობია იყოს - თევდორემ პასუხი არ გასცა. მათე ბაბუას დააკვირდა, ის არ ინძრეოდა და არ სუნთქავდა. შეეშინდა. მიხვდა, რომ ბაბუა აღარ იყო, გული აუჩქადა თვალები მაგრად დახუჭა იმ იმედით, რომ როცა გაახელდა, ეს ყველაფერი სიზმარი იქნებოდა. მერე ისევ გაახილა, მაგრამ იგივე სურათი დახვდა. გაიელვა და დაიქუხა. ღმერთს ყოველთვის ესმოდა მათესი და უსრულებდა სურვილებს, ამიტომ უჯრა გამოაღო, სანთელი აიღო, ჯიბეში ასანთი ჩაიგდო და წვიმაში სწრაფად გავადა გარეთ. მირბოდა ატალახებულ გზაზე, აღარ ახსოვდა ჭინკების ისტორია და არც არაფერი აშინებდა. მის გვერდით ბახულა იყო, რომელიც უჩვეულო სისწრაფით მიჰყვებოდა მცველად პატარა ბიჭს. მათემ მთაზე რამდენიმე წუთში აირბინა, ძაღლს სთხოვა დალოდებოდა და ძველ ეკლესიაში არ შეყოლოდა, ეკლესიის კარი შეაღო, საოცარი სიმშვიდე სუფევდა ტაძარში, სანთელი გაამშრალა და ასანთი აოიღო. - ღმერთო გამიცოცხლე ბაბუა - იმეორებდა მათე. სანთელი ჩაიწვა. პირჯვარი გადაისახა, დაიჩოქა და სირბილით წავიდა სახლისკაენ. გზაში ორჯერ წაიქცა, მაგრამ არ გაჩერებულა, დაღლილმა და გულაჩქარებულმა კარი გააღო და ბაბუას შეხედა, ის ისევ იღიმოდა და თვალები დახუჭული ჰქონდა. არა ღმერთო, გთხოვ, გაიფიქრა მათემ და ეკლესიაში მეორედ არბინა. ახლა მოუთმენლად ელოდა, როდის ჩაიწვებოდა სანთელი, ღმერთს ჰპირდებოდა, რომ არ შეჭამდა ბაბუას გაკეთებულ ჩურჩხელებს, არ შეჭამდა ხილს, რომელიც უყვარდა... არ უთქვამს, რომ ცუდად არასოდეს მოიქცეოდა, რადგან ისედაც არასოდეს იქცეოდა ცუდად. სახლში მეორედ მიირბინა, ისევ ის სურათი დახვდა. საშინლად დაიღალა, მაგრამ მაინც ამოიღო უჯრიდან მესამე სანთელი და ეკლესიაში გაიქცა. ამჯერად ბახულა შინ დარჩა. მეტი აღარ შეეძლო. მათემ მთელი სისწრაფით აირბინა ეკლესიაში და სანთელი დაანთო. ისევ ილოცა, ისევ პირობები დადო, სანთელი ბოლომდე დაწვა და სახლში გაიქცა. შუა გზაზე შედგა გაშეშდა და გაოცებისაგან პირი დააღო. გზაზე პატარა გოგონა მიდიოდა თეთრი კაბით, უჩვეულო ოქროსფერი თმით და საოცრად ლამაზი თეთრი ფრთებით. გოგონა ანათებდა. ის ანგელოზი იყო, რომელიც გზაზე მშვიდად მიდიოდა და გალობდა. - ანგელოზო! - იყვირა მათემ. ანგელოზი შემოტრიალდა და მათე გაშეშდა. ეს იყო მის ცხოვრებაში ყველაზე ლამაზი წამი, ყველაფერი გაქრა: სევდა, მწუხარება, ტკივილი, მარტოობა... ანგელოზი იყო 38 | 2016 | JANUARY |

●

მისთვის ყველაზე დიდი ბედნერება და იმედი. მათეს არასოდეს ენახა მშვენიერი გოგონა, ის ვერ ახერხებდა სკოლაში სიარულს და თანატოლებთან გართობას, ამიტომ ვერც ვერასოდეს წარმოიდგენდა, თუ ასეთ მშვენიერებას იხილავდა. მანათობელი ანგელოზი სუფთა, საოცარი სახითა და ულამაზესი არაამქვეყნიური ნაკვთებით, უყურებდა მათეს. შემდეგ გაშეშდა და გაუკვირდა როგორც ადამიანს. - მხედავ? - ჰკითხა ზარივით წკრიალა და სასიამოვნო ხმით, რომელიც მათეს სხეულს სითბოდ მოედო. - გხედავ, ღმერთმა გამოგაგზავნა? - აღმოხდა მათეს და გაოცებისაგან პირზე ხელი აიფარა. ანგელოზმა მუშტები შეკრა, თვალები დახუჭა და თითქოს რაღაც ჩაიბურტყუნა, მერე კი ისევ მათეს მიმართა და მათემაც ლამის გონება დაკარგა, ასეთი სასიამოვნო ხმა არ სმენია მის ყურებს. - მხედავ? - გაუმეორა ანგელოზმა. მათემ ხმა ვეღარ ამოიღო. რამდენიმე წამის შემდეგ კი თავი დაუქნია და თვალები დაახმახამა. ანგელოზის ბრწყინვალებამ თვალი მოსჭრა, გაირინდა. - მე შენ არ უნდა მხედავდე! - თქვა გაოცებულმა ანგელოზმა და ისევ მუშტები შეკრა. - მხედავ? მათემ ისევ თავი დაუქნია და აზრზე მოვიდა. - წამომყევი ბაბუა იქ არის - უთხრა მათემ ანგელოზს და ხელი გაუშვირა. ანგელოზმა წარბები შეკრა და მათეს სუფთა და პატარა ხელს გაოცებით დახედა, თითქო ეშინოდა. მერე რაღაც ძალამ უბიძგა და ხელი ჩასჭიდა. ეს იყო მათესათვის ყველაზე თბილი და სასიამოვნო შეხება. არაფერი ყოფილა მის ცხოვრებაში მსგავსი. არც ის დრო, როცა ბაბუა კოცნიდა ძილის წინ, არც ისეთი სასიამოვნო, როცა პირველად სამი წლის ასაკში გამვლელმა კამფეტი აჩუქა. ეს ყველაფერი ერთად რომ ავიღოთ, ამ სიამოვნებას ვერც შეედრებოდა. მათე ყველაზე ბედნიერი იყო ახლა. მას ყოველი წამი ბედნიერებას ანიჭებდა. გაფართოებული ცისფერი თვალებით უყურებდა როგორ ანათებდა ანგელოზი. აღარც თვალების დახამხამება უნდოდა. ფიქრობდა, რომ ამ საოცრების სანახავად ისეთი მოკლე დროც კი არ იყო დასაკარგი, რაც თვალის დახახამებას სჭირდებოდა. - მე ბაბუას სულის წასაყვანად მოვედი. ეს ჩემი პირველი მოგზაურობაა დედამიწაზე - აუხსნა ანგელოზმა - მაგრამ როგორ მხედავ, ვერ ვხვდები. მათემ ამაზე პასუხი არ იცოდა, მაგრამ ანელოზი ხვდებოდა, რომ ის იყო ადამიანებს შორის ყველაზე სუფთა და სპეტაკი სულის პატრონი, უბოროტო და გასაოცარი ადამიანი, რომელმაც ყველაზე დიდხანს შეინარჩუნა სულის სისუფთავე, მათ შორის, ვისაც კი დედამიწაზე უცხოვრია. მათე დაღონდა ანგელოზის პასუხზე, მაგრამ არ

●

YO U N G TA L E N T S

●

შეწინააღმდეგებია. უბრალოდ აინტერესებდა, სად მიყავდა ბაბუა. ანგელოზი უთქმელად მიუხვდა მათეს კითხვას და ისევ სასიამოვნო ხმით უჩურჩულა:

სიმწრისაგან ტალახის გუნდებს დამჭკნარ ხელებში ზელდა... კვდებოდა. მათეს გული გაუჩერდა. მიხვდა, რომ ქალს არავინ ჰყავდა ისეთი, ვინც ძებნას დაუწყებდა.

- ღმერთთან უფრო ახლოს, უფრო გასაოცარ სამყაროში.

- გადაყარე - სთხოვა ანგელოზმა მათეს. მათემაც არ დააყოვნა და მანათობელი ბურთები ჰაერში გაბევრდა, უფრო აკაშკაშდა და ისე დაეშვა მიწაზე.

- მარტო არ მინდა, დამიტოვე - თქვა მათემ და მისი ცრემლი წვიმის წვეთებს შეერწყა. არა, მათემ არ უნდა იტიროს, მაგრამ რა ექნა, ეს ხომ მის ცხოვრებაში ყველაზე დიდი და მოულოდნელი ამბავი იყო - წამომყევი გააცოცხლე. ანგელოზი მათეს ხმის ამოუღებლად მიჰყვებოდა. მიდიოდნენ გზაზე და ორივენი ფიქრობდნენ, ანგელოზს მათე შეეცოდა. - რაღაცას გაჩვენებ! - უთხრა მას და ხელი უფრო მაგრად ჩასჭიდა. ანგელოზმა ფრთები შეარხია და ჰაერში აიჭრა. მის გარშემო უამრავი მანათობელი წერტილი გაჩნდა. მათეც ანგელოზს გაჰყვა და სუნთქვა შეეკრა. დედამიწაზე ყველაფერი ჩანდა. ეს იყო ანგელოზის თვალით დანახული მთელი სამყარო. მათე ხედავდა ბაბუას სხეულს, ბახულას, რომელიც გზას უყურებდა და მის გამოჩენას ელოდა, მათე ხედავდა ტყეში ხეზე დამსხდარ ფრინველებს და ყველა ცხოველს. - როცა ვინმეს უჭირს, ჩვენ შეგვიძლია ასე დავინახოთ თქვა ანგელოზმა და მათემაც ძირს ჩაიხედა, ყველაფერი ისე ჩანდა, როგორც დღეს. - მე შენ დაგინახე, მოვედი, რომ დაგხმარებოდი. არ მეგონა თუ შენი სული ისეთი სუფთა იქნებოდა, რომ ჩემს დანახვას შეძლებდი. შენი სხეულიც, სულის გამო, მსუბუქია. ზოგიერთი ანგელოზი სულის აყვანის დროს ზეცისკენ მიმავალ გზაზე სამჯერ ისვენებს, ისეთი მძიმე სული აქვთ ადამიანებს. სამზე მეტჯერ თუ დაისვენა, ანგელოზი სულთან ერთად უჩინარდება ამ სამყაროში. ის, რასაც თქვენ ვარსკვლავის მოწყვეტას ეძახით სინამდვილეში ანგელოზია, რომელსაც ადამიანის მძიმე სულის გამო არ შეუძლია გზა განაგრძოს და სადღაც უჩინარდება. ჩვენ ერთ ადამიანს დედამიწაზე, ვისაც ყველაზე მეტად უჭირს, ნებისმიერ სურვილს ვუსრულებთ. რათა ახალი გარდაცვლილის სული უფრო გამსუბუქდეს. შენი სული იმდენად სუფთაა, რომ შეიძლება ერთ გრამსაც არ იწონიდეს. მთხოვე რაც გინდა, მხოლოდ ერთი სურვილი, შენი ბაბუისათვის, ბაბუას ვერ გავაცოცხლებთ, ეს აღარ შეიძლება, ჩვენ უკვე მოვედით მის წასაყვანად. მათეს გული აუჩქარდა, სუნთქვა შეეკრა, ანგელოზმა ხელი მოკუმშა და მათეს გაუშვირა, მათემ გაშლილი ხელისგული გაუწოდა ანგელოზს და დაინახა, როგორ დაუყარა ანგელოზმა მანათობელი ბურთები ხელზე. მათემ გულის კანკალით ჩაიხედა დაბლა და დააკვირდა, ვის სჭირდებოდა ყველაზე მეტად დახმარება. დაინახა მოხუცი ქალი, რომელსაც სციოდა, მის გვერდით ჩალისფერი ბებერი გაძვალტყავებული ძროხა იყო და ბღაოდა, მათე მიხვდა, რომ ძროხამ ქალს ფეხი მოტეხა და მოხუცს გადაადგილება აღარ შეეძლო, აწვიმდა სციოდა და ლოცულობდა საკუთარი სულისთვის. ძროხა ბღაოდა, ნანობდა საკუთარ საქციელს, ქალი ამშვიდებდა, და

- რა მოხდება? – იკითხა მათემ. - ყველაფერი კარგად იქნება - გაუღიმა თბილად ანგელოზმა. მათეს შეუყვარდა არამქვეყნიური სიწმინდე. ამას მიხვდა, ანგელოზიც და გაუჩინარდა. მათემ მიმოიხედა და ვერაფერი დაიახა. სახლისაკენ სირბილით წავიდა, თუმცა ანგელოზზე ფიქრობდა. ბაბუა სადღაც გაქრა თავის სხეულთან ერთად. ის სამუდამოდ წაიყვანა ანგელოზმა ზეციურ სამყაროში. მათე შიშმა შეიპყრო, ბუხარი აანთო ბახულას დაუძახა და კართან დაისვა. თავის თავგადასავალი უამბო. ბახულამაც მოუსმინა და თავი კალთაში ჩაუდო, დაამშვიდა. მათე ლოგინში ჩაწვა და ფიქრს შეუდგა. ეშინოდა და შიშს ვერ ივიწყებდა, ოღონდ ვერ ხვდებოდა რისი ეშინოდა. სახლში ანგელოზი შემოვიდა. - შენ წაიყვანე? - ფეხზე წამოხტა მათე. - არა სხვა ანგელოზმა - თბილად გაუღიმა ანგელოზმა მათეს - ნუ გეშინია. - დარჩი ჩემთან სამუდამოდ, აღარ წახვიდე - წამოსცდა დაუფიქრებელი სიტყვები მათეს. - არ შემიძლია. - ღმერთს ეტყვი? - რას? -მადლობას და იმას, რომ მიყვარს. - ღმერთმა იცის - გაუღიმა ანგელოზმა მათეს. ანგელოზმა უკან დაიხია, მიხვდა, რომ მათეს თავდავიწყებით უყვარდა. ანგელოზი კი არ ფიქრობდა ამაზე. - გარეთ ვიქნები და წავალ - თქვა ანგელოზმა. გავიდა და აივანზე ჩამოჯდა. სარკმლიდან მისი ბრწყინვალება შემოდიოდა, რაც მათეს საოცრად ამშვიდებდა. მათეს, არ უნდოდა დაძინება, იცოდა, რომ არც ბაბუა და არც ანგელოზი დილით აღარ დახვდებოდა, თუმცა ძალიან დაიღალა, შრომით სირბილით და თვალები დაუმძიმდა, დილით ბაბუა არსად ჩადა, არც ანგელოზი, მხოლოდ ბახულა და მათე დარჩნენ სოფელში. მათე, რომელიც წელს პირველად ურევდა ქვევრს, აკეთებდა ბაბუას დანატოვარ ღვინოს. გვიანი შემოდგომა იყო, დრო გადიოდა, ყოველ შემოდგომაზე მათეს ანგელოზი სტუმრობდა ერთი დღით.

| JANUARY | 2016 | 39

●

YO U N G TA L E N T S

მათე კი უღიმოდა და ყოველ ჯერზე უფრო უყვარდებოდა ანგელოზი. ბოლო სტუმრობისას ბაბუასთან წერილი გაატანა, წერილში ეწერა, რომ ძალიან უყვარს და რომ ჯერ კიდევ ელოდება მისი საქორწილო ღვინო სტუმრებს. ეს ისტორია უამრავი წლის წინ მოხდა, თუმცა ყოველ შემოდგომაზე, ჭინკობისთვეში, ოქტომბრის შუა რიცხვებში, თუ იმერეთის უღრან ტყეში შეხვალთ, გაჰყვებით ციცინათელებს, იქვე მთებით გარშემორტყმულ მარანს ნახავთ, სადაც დაგხვდებათ პატარა ბიჭი, დოქით ხელში, დაგისხამთ ღვინოს და გეტყვით, რომ ეს გააკეთა მისმა ბაბუამ, რომელიც დიდი მეღვინე იყო. შეგიძლიათ დაუტოვოთ წერილები მათთვის გასაგზავნად, ვინც აღარ არის, ან მისწეროთ წერილი ღმერთს, ანგელოზი აუცილებლად დაბრუნდება და წაიღებს ამ წერილებს ზეცაში. თუმცა ამბობენ იმასაც, რომ ანგელოზი აღარ დაბრუნდა, იმასაც, რომ მათემ ანგელოზს ფრთები მოაჭრა, რომ არსად გაფრენილიყო, იმასაც, რომ ეს ისტორია სიცრუეა, მაგრამ რას გაიგებს კაცი. თქვენ მაინც გადაამოწმეთ, გვიანი შემოდგომა ახლოვდება! გიორგი დვალი

თათია მთვარელიძეს III ა დ გ ი ლ ი თ ულოცავს მას და უსურვებს პროფესიულ წინსვლასა და განვითარებას

3 პატივისცემით,

გამომცემლობა „ფლიტ მედიას“ დირექტორი

ანუკი ნაცვლიშვილი

ნიცშე და დოსტოევსკი ერთი შეხედვით, რთულია ამ ორი უდიდესი მოაზროვნის შედარება, მათი რელიგიური მრწამსიდან და შეხედულებებიდან გამომდინარე, მაგრამ მათ შორის ერთი დიდი ხიდია გადებული და მას „ზე კაცი“ ეწოდება. ამასთან, თუ გავითვალისწინებთ იმ ფაქტსაც, რომ ნიცშე დოსტოევსკის ერთ-ერთ უძლიერეს ფსიქოლოგად და მოაზროვნედ მიიჩნევდა და გავიხსენებთ მის სიტყვებს – „დოსტოევსკი ერთადერთი ფსიქოლოგი იყო, ვისგანაც შეიძლებოდა მე რამე მესწავლა“ – გასაკვირი არ უნდა იყოს, რომ დოსტოევსკის გავლენა ნიცშეს შემოქმედებაშიც იგრძნობა. ხმამაღალი ნათქვამი გამოგვივა, თუ ნიცშეს პლაგიატად მოვიხსენიებთ,

40 | 2016 | JANUARY |

●

ამიტომ ამ ორი გენიოსის აზრთა თანხვედრა უბრალო დამთხვევას მივაწეროთ. ნიცშეს შემოქმედების უმთავრეს იდეას „ზე კაცი“ წარმოადგენს, რომელიც მან თავის ერთ-ერთ ნაშრომში, „ასე იტყოდა ზარატუსტრაში“ წარმოგვიდიგნა. “ღმერთი მოკვდა“ – ამბობს ნიცშე, რაც ნიშნავს, რომ ქრისტიანულმა ღირებულებებმა დაკარგა თავისი ძალა. ადამიანი რჩება თავისი თავის ანაბარა. საჭიროა ღმერთი ჩანაცვლდეს ახალი ძალით. სწორედ აქ აფუძნებს ნიცშე ზეკაცის იდეას, რომელმაც უნდა დაიკავოს ღმერთის ადგილი, გახდეს ძალაუფლების სიმბოლო. ღმერთის სიკვდილის აღიარება იმის მტკიცებასაც ნიშნავს, რომ ჭეშმარიტი შემოქმედი არის ადამიანი. ნიცშეს „ზეკაცი“ ძლიერი პიროვნებაა, რომელიც თავისუფალია მორალური დოგმებისა და რელიგიური ბორკილებისგან. ის ცხოვრობს აწმყოთი, ამქვეყნიური სიამისთვის და მისთვის არ არსებობს მიღმიური სამყარო. ნიცშეს „ზე კაცი“ არის ანალოგი დოსტოევსკის „ღმერთკაცისა“. დოსტოევსკი თავის რომანში „ძმები კარამაზოვები“ იმდენად სრულყოფილად გადმოგვცემს „ზეკაცის“, იგივე „ღმერთკაცის“ იდეას, რომ მას ციტირებით გთავაზობთ. „ადამიანს მხოლოდ ღმერთის იდეა უნდა მოუსპო, აი საქმეს რითი უნდა შეუდგე. როცა მთელი კაცობრიობა ღმერთს განუდგება, მაშინ მთელი ადრინდელი მსოფლმხედველობა და რაც მთავარია, ადრინდელი ზნეობა დაემხობა. შემდეგ კი ყოველივე ახალი დაიწყება. ადამიანები გაერთიანდებიან, რათა ცხოვრებისგან მიიღონ ყველაფერი, რისი მოცემაც ცხოვრებას შეუძლია, მაგრამ უსათუოდ მარტო ამქვეყნად ბედნიერებისა და სიხარულისთვის. ადამიანს ღვთაებრივი, ტიტანური ამაყი სული განადიდებს და „ღმერთკაცად“ აქცევს. ნებისყოფისა და მეცნიერების შემწეობით, ბუნებას იგი ყოველ წუთას უკვე შეუზღუდველად დაამარცხებს, რაც ყოველ წუთს ისეთ სიამოვნებას მიანიჭებს, რომ ეს ადრინდელ ზეციურ სიამეთა სასოების მაგივრობას გაუწევს. ყველა შეიმეცნებს, რომ მოკვდავია, აღარასოდეს აღდგება და სიკვდილს ღმერთივით მშვიდად და ამაყად შეხვდება. სიამაყე მიახვედრებს, რომ არ უნდა დრტვინავდეს იმის გამო, რომ სიცოცხლე წარმავალია. ახალ ადამიანს უფლება ექნება „ღმერთკაცად“ იქცეს, თუნდაც მთელ ქვეყანაზე მარტოდმარტო იყოს.“ როგორც ხედავთ, ნიცშე და დოსტოევსკი ერთ აზრს ავითარებენ. ორივე მოაზროვნემ „ზე კაცისა“ და „ღმერთკაცის“ იდეა შვა, როგორც საწყისი ახალი აზროვნების ჩამოყალიბებისთვის. ეს აზროვნება მორგებულია იმ სამყაროზე, სადაც ღმერთი აღარ არსებობს და შესაბამისად მკვიდრდება ახალი ღირებულებები, ინგრევა ძველი აზროვნება და ადამიანი გამოდის წინა პლანზე, როგორც სამყაროს ერთადერთი შემოქმედი. დოსტოევსკის „ღმერთკაცი“ და ნიცშეს „ზე კაცი“, როგორც ვახსენეთ, ეფუძნება ღირებულებების გადაფასებას. ეს არის კლასიკური ნიჰილიზმი, რომელსაც ორივე მოაზროვნე ერთნაირად ავითარებს. ახლა კი გავიხსენოთ დოსტოევსკის „დანაშაული და სასჯელი“, სადაც რასკოლნიკოვს თავის თეორიაში

●

YO U N G TA L E N T S

მთელი სამყარო „არაჩვეულებრივ“ და „ჩვეულებრივ“ ადამიანებად ჰყავს დაყოფილი: „ჩვეულებრივი“ ადამიანები მოვალენი არიან, კანონის მორჩილნი იყვნენ და არაფრით დაარღვიონ იგი, იმიტომ, რომ ჩვეულებრივ ხალხს წარმოადგენენ. „არაჩვეულებრივ“ ადამიანებს კი უფლება აქვთ, ყოველგვარი დანაშაული და უკანონობა ჩაიდინონ, რაღაც დიადის მისაღწევად, მხოლოდ იმიტომ, რომ არაჩვეულებრივი ბუნებისანი არიან. რასკოლნიკოვი არჩევს, რომ იყოს მეორე – იდეაში ის ყველაფერს სიკეთისთვის აკეთებს, მაგრამ მკვლელობის გზით და არც ნანობს ამას. „ახლა კი ვიცი, რომ ის არის ხალხის მბრძანებელი და ბატონი, ვინც სულითა და ჭკუით ძლიერია! ვინც მეტს გაბედავს, სიმართლეც იმისკენ არის. ვინც მეტად აიგდებს ყველაფერს აბუჩად, კანონმდებელიც ის არის; ვისაც მეტის გაბედვა შეუძლია, ყველაზე მართალიც ის არის“ – ამბობს რასკოლნიკოვი და ამასთან დასძენს, რომ მისი თეორია მხოლოდ განსაკუთრებულ ხალხზეა მორგებული. ნიცშეს აზრითაც, არსებობს ორი ტიპის აზროვნება: მონის აზროვნება და თავისუფალი ადამიანის, ანუ ბატონის (საკუთარი თავის ბატონის). ადამიანებს, რომლებსაც აკმაყოფილებთ მათთვის გადმოგდებული ხურდა, ნიცშე მონის ფსიქოლოგიის მქონე ადამიანებად თვლიდა. ისინი ბევრნი არიან, მათ შეუძლიათ მთელი მსოფლიოს შეცვლა, მაგრამ ისინი მიძინებულნი არიან ეკლესიური მოწყალებით. მათ თავში არასდროს მოუვათ აზრი, რომ არავისთვის არაფერი სათხოვარი არ აქვთ. მათ, ვისაც ისინი თხოვენ, არავისთვის არაფერი უთხოვიათ, უბრალოდ მივიდნენ და აიღეს, უფრო გაბედულები აღმოჩნდნენ. სწორედ მათაც შეუძლიათ უბრლოდ მივიდნენ და აიღონ.“ თანამედროვე ცხოვრების სტილმა ადამიანები დააავადმყოფა, მიაჩვია ობმოდებულ მშვიდობასა და მშიშრულ დათმობებს. ტოლერანტობა, რომელსაც გულმოწყალეები იჩენენ ყველაფრის მიმართ, ჩვენთვის მხოლოდ და მხოლოდ ცხელი ქარია.“ – წერს ნიცშე „ანტიქრისტეში“ და მოუწოდებს ადამიანებს გამბედაობისკენ და იმ ნორმების და ჩარჩოების რღვევას, სადაც დაობებულა. დოსტოევსკის პრესონაჟის, რასკოლნიკოვის, მსგავსად, ნიცშეც თვლის, რომ ეს თეორია ყველაზე ვერ იქნება გათვლილი, ამიტომ ის ამობობს – „მე კანონი ვარ ჩემისთანებისთვის და არა ყველასთვის“. ღმერთის არსებობის იდეას წარმოაჩენს ორივე მოაზროვენე რიტორიკული კითხვით. ნამდვილად გასაოცარია დოსტოევსკისა და ნიცშეს ფრაზების მსაგვსება იმ მონაკვეთში, სადაც ისინი საუბრობენ ღმერთისა და ადამიანის არსებობის იდეურ წარმოშობაზე. დოსტოევსკის რომანში „ძმები კარამაზოვები“ ივანი ამბობს: „ადამიანმა შექმნა ღმერთი თუ ღმერთმა ადამიანი?!“ ნიცშე კი წერს: „არის ადამიანი ღმერთის უხეში შეცდომა თუ თავად ღმერთია ადამიანთა შეცდომათაგანი?“. მეორე საკითხია ის,თუ როგორ ესმის ადამიანს ღმერთის ცნება. ეს პრობლემა ორივე მოაზროვნის შემოქმედებაში მძაფრად არის წარმოდგენილი. ნიცშე „ასე იტყოდა ზარატუსტრაში“ წერს: „ჯერ საკუთარი თავი არ

●

უპოვიათ და უფალს ჰპოვებენ. ესაა ყველა მორწმუნე. ამად აქვს ნაკლები ფასი ყველა სარწმუნოებას“. დოსტოევსკის აზრითაც, ადამიანმა ჯერ თავად უნდა იპოვოს უფალი და იცხოვროს მისი გზით და არა ბრმად სწამდეს და მხოლოს დოგმატური აზროვნებით და ამაოდმეტყველებით შემოიფარგლებოდეს.“ ქრისტეს ცნება ჯერ თავად უნდა აღვასრულოთ და თავს ნება მხოლოდ ამის მერე მივცეთ, რომ ჩვენს შვილებს მოვთხოვოთ,“ – წერს დოსტოევსკი. რამდენიც არ უნდა ვიკამათოთ და ვიმსჯელოთ, ნიცშეს შემოქმედებას მუდმივად გასდევს ტკივილი იმის შეგრძნებისა, რომ ღმერთი მოკვდა. „ღმერთი მოკვდა, ადამიანთა სიბრალულმა მოკლა ღმერთი“, „ღმერთი მოკვდა, ჩვენ ყველანი მისი მკვლელები ვართ“, „ღმერთსაც აქვს თავისი ჯოჯოხეთი და მას ადამიანებისადმი სიყვარული ეწოდება“, ყოველივე ეს კი კულმინაციას აღწევს „ასე იტყოდა ზარატუსტრას“ იმ ეპიზოდში, სადაც მთელი სასოწარკვეთით და უბედურების მძაფრი შეგრძნებით განმსჭვალული ალეგორიული პერსონაჟი შემოჰყავს ნიცშეს, ადამიანი, რომელმაც მოკლა ღმერთი. ღმერთის სახელი გაუფასურდა, ადამიანებმა დააკნინეს მისი სახელი და ეს არის ერთ-ერთი უმთავრესი მიზეზი, რის გამოც ის ამბობს, რომ აღარ არსებობს ღმერთი. ნიცშე წერს: „ღმერთის ნიღბით დაიფარეთ თავი თქვენი თავიდან, თქვენ „უბიწონო“. ყველაზე საინტერესოა „ასე იტყოდა ზარატუსტრას“ ფინალი, როდესაც ზარატუსტრა ბრუნდება სახლში, ის ხედავს თავის მოწაფეებს და უპირველეს ყოვლისა, „ღმერთის მკვლელს“, რომელთაც ღვთის გარეშე დაკარგვიათ ყოველივეს საზრისი და ახალ კერპად ვირი გაუხდიათ და მას ეთაყვანებიან. ეს ეპიზოდი მოგვაგონებს დოსტოევსკის ფრაზას – „თუ კაცობრიობას თავისი უკვდავების რწმენას მოუსპობთ, მყისვე დაეშრიტება ყოველგვარი სასიცოცხლო ძალა არსებობის გასაგრძელებლად“. და მართლაც, ზარატუსტრას მიმდევრებმა ვერ შეძლეს რწმენის გარეშე არსებობა და მუხლმოდრეკილნი ვირს სცემენ თაყვანს და ამით ცდილობენ ცხოვრების საზრისის დაბრუნებას სამყაროში, სადაც ღმერთი არ არსებობს. ფაქტი ფაქტად რჩება, ვერ შეძლო ვერც ნიცშეს „ზე კაცმა“ და ვერც დოსტოევსკის „ღმერთკაცმა“ კაცობრიობის მოქცევა, ვერ შეძლეს ხალხისთვის რწმენის წართმევა და უფლის გარეშე სიცოცხლე აუტანელ სასჯელად ექცათ. „ზარატუსტრაში“ ჯადოქრის სიმღერა ასე მთავრდება: „ჰე, დამიბრუნდი ჩემო უცნაურო ღმერთო, ჩემო ტკივილო, ჩემო უკანასკნელო ბედნიერებავ“. დოსტოევსკის საბოლოო დასკვნა კი ასეთია: „ქრისტიანობის უარმყოფელთა და მის წინააღმდეგ ამბოხებულთა არსი იმავე ქრისტეს სახებაა, ისინი ისეთივე დარჩნენ, რადგან აქამდე ვერც მათმა სიბრძნემ, ვერც მათი გულის მხურვალებამ ადამიანს და მის ღირსებას ვერ შეუქმნა სხვა უმაღლესი ხატება, ვიდრე წარსულში ქრისტეს ნაჩვენები ხატებაა. როცა კი შექმნას შეეცადნენ, ხელთ მხოლოდ სიმახინჯე შერჩათ“. თათია მთვარელიძე

| JANUARY | 2016 | 41

GIFT IDEAS

01 ROKSANDRA – Dress www.matchesfashion.com 910.0 £

Nika Gomarteli

02 BERNARD DELETTREZ – Ring www.aizel.ru 103.0 £

ნიკა გომართელი

03 YVES SAINT LAURENT – Doll www.farfetch.com 168.0 £ 04 WANDA NYLON – Coat www.wandanylon.fr 335.0 £

06 LOUIS VUITTON – Botillions www.ru.louisvuitton.com 1 165.0 £ 05 A’N’D – Bag www.valerydemure.com 360.0 £

42 | 2016 | JANUARY |

GIFT IDEAS

08 ROCHAS – Shoes www.farfetch.com 625.88 £ 07 FUJIFILM – Instax www.instaxmini.ru 43.0 £

09 JENNIFER LOISELLE – Earrings www.modbrand.ru 47.0 £

10 DG HOME – Chandelier www.ebay.com 237.0 £

11 OSMAN – Culottes www.farfetch.com 870.0 £

12 DUNCAN SHOTTON – Pencils www.dshott.co.uk 10.0 £

| JANUARY | 2016 | 43

●

M A N AG E R

●

>> I grew up… carefree.

>> მე ვიზრდებოდი უდარდელად.

>> My main strength is… loyalty.

>> ჩემი მთავარი დადებითი თვისებაა ერთგულება.

>> I certainly… am a hard worker. >> I can never manage… to be a hypocrite. >> Today the world… is a big, interesting madhouse. >> Everybody tells me that… I smile with my eyes. >> I try to… invest my maximum in whatever I do.

44 | 2016 | JANUARY |

>> მე ნამდვილად შრომისმოყვარე ვარ. >> არასოდეს გამომდის ორპირობა. >> დღეს სამყარო დიდი, საინტერესო საგიჟეთია. >> ყველა მეუბნება, რომ თვალებით ვიცინი. >> ვცდილობ, ყველაფერში, რასაც ვაკეთებ, ჩემი შესაძლებლობების მაქსიმუმი ჩავდო.

●

M A N AG E R

●

TEA LOMINADZE თეა ლომინაძე East Point – Shopping & Entertainment City Marketing Director ისთ ფოინთი – სავაჭრო & გასართობი ქალაქის, მარკეტინგის დირექტორი

| JANUARY | 2016 | 45

●

46 | 2016 |

JANUARY |

M A N AG E R

●

>> It is extremely hard… to have enough time to live.

M A N AG E R

●

>> ძალიან რთულია, მოასწრო ცხოვრება. >> არასოდეს მიმუშავია საქმის მიმართ ინდიფერენტულად.

>> I have never worked… indifferently towards my job.

>> ხშირად მინდა, ისევ ვიყო სკოლის მოსწავლე.

>> I often wish… to still be a schoolgirl.

>> თვრამეტ წლამდე ვთვლიდი, რომ ცხოვრებაში ყველაფერი ან შავია, ან – თეთრი.

>> Up until I was eighteen, I thought that… everything in life is either black or white.

>> შავი ფერის დანიშნულება – კლასიკაა.

>> The purpose of colour black… is classics. >> My chief achievement is… my circle of friends. >> I was the happiest… in the year 2004 – the last day of school, when the performance my class organized went well and was ‘critically acclaimed’! 11th of May, 2010, the emotion I so vividly remember was the happiness I felt when I received a message regarding being enrolled in a master’s programme abroad. 12th of September, the end of the East Point opening day! In general, I consider myself a happy person. >> If I had a chance, I would change in myself… if there is a desire, everything is subject to change. >> A fictional character similar to me?... In each book I try to find a new character with whom I can identify, so it is hard for me to select just one.

>> ჩემი მთავარი მიღწევაა ჩემი მეგობრები. >> ყველაზე ბედნიერი ვიყავი 2004 წელს – ბოლო ზარზე, როდესაც ჩემი კლასისის სპექტაკლმა კარგად ჩაიარა და „აღიარება“ მივიღეთ! 11 მაისი, 2010 წელი – ემოცია, რომელიც მკაფიოდ მახსოვს. ბედნიერება, როდესაც შეტყობინება მივიღე, რომ საზღვარგარეთ სამაგისტრო პროგრამაზე ჩავირიცხე; 12 სექტემბერი – „ისთ ფოინთის“ გახსნის დღის ბოლო! ზოგადად, ვთვლი, რომ ბედნიერი ადამიანი ვარ. >> რომ შემეძლოს, ჩემს თავში შევცლიდი… სურვილის შემთხვევაში, ყველაფრის შეცვლა შეიძლება. >> ლიტერატურული პერსონაჟი, რომელიც მგავს... ყოველ წიგნში ახალ პერსონაჟს ვეძებ და ვპოულობ მსგავსებას. ამიტომ ერთის გამოყოფა მიჭირს. >> ყველაზე მეტად ვნანობ… არ ვნანობ, მომხდარს ვაანალიზებ. >> რაც არ უნდა მოხდეს, ყოველთვის წინ ! >> 60 წამი მჭირდება დილას, გამოსაფხიზლებლად.

>> I most regret… I never regret. I just analyze the things that happen.

>> არასოდეს გამომიცდია საკუთარი თავი ექსტრემალურ სიტუაციაში.

>> Whatever happens… Always ahead!

>> გაგიკვირდებათ, მაგრამ მე ღრმა ბავშობაში მინდოდა გამოვსულიყავი ბანკის მმართველი.

>> It takes me 60 seconds… to fully awake in the morning.

>> არასდროს დავიღლები ცეკვით.

>> I have never experienced… being in an extreme situation.

>> მთავარი, რაც ცხოვრებამ მასწავლა არის ის, რომ ადამიანურ ურთიერთობებზე მნიშვნელოვანი არაფერია!

>> It will come as a surprise, but I… in my early childhood, I wanted to be a bank manager. >> I will never get tired of… dancing. >> The main thing life has taught me… Never say never.

| JANUARY

| 2016 | 47

●

MANANA GELASHVILI მანანა გელაშვილი Julius Meinl in Georgia Deputy General Director „იულიუს მაინლის“ ოფიციალური წარმომდგენლობა საქართველოში – გენერალური დირექტორის მოადგილე

48 | 2016 | JANUARY |

M A N AG E R

●

M A N AG E R

●

>> I grew up… in a very warm and loving family. I was my grandmother’s special and favourite child.

>> მე ვიზრდებოდი ძალიან თბილ, მოსიყვარულე ოჯახში. ვიყავი ბებიკოს საყვარელი შვილიშვილი.

>> My main strength is… my being responsible for my actions.

>> ჩემი მთავარი დადებითი თვისებაა – პასუხისმგებლობის გრძნობა, პირველ რიგში საკუთარი თავის წინაშე.

>> I certainly… take pleasure in doing the job I do today. >> I can never manage… to stay angry for a long time.

>> მე ნამდვილად მანიჭებს სიამოვნებას ის საქმე, რითიც ვარ დაკავებული დღეისათვის. >> არასოდეს გამომდის დიდხანს გაბრაზება.

>> Today the world… is developing in split seconds and it is important to grasp it all in a timely manner, in order to feel that you are a part of this world.

>> დღეს სამყარო წამის სისწრაფით ვითარდება და საჭიროა, დროულად აუღო ალღო, რომ გრძნობდე თავს ამ სამყაროს ნაწილად.

>> Everybody tells me that… I am too soft-hearted.

>> ყველა მეუბნება, რომ ვარ ძალიან ლმობიერი.

| JANUARY | 2016 | 49

●

M A N AG E R

●

>> I try to… correctly share my time between family and work.

>> ვცდილობ, სწორად გადავანაწილო დრო სამსახურსა და ოჯახს შორის.

>> It is extremely hard… to meet all the challenges, but I still do my best to cope with it all.

>> ძალიან რთულია ყველა გამოწვევას უპასუხო, თუმცა მე ყველანაირად ვცდილობ ამის გაკეთებას.

>> I have never worked… with superficial attitude towards my job. >> I often wish… to have more time to spend with the family and friends. >> Up until I was eighteen, I thought that… time was passing slowly. >> The purpose of colour black… In Japanese culture, black is a symbol of growth and experience, as opposed to white, which in itself symbolizes apprenticeship, youth. Colour black symbolizes the highest of ranks in a number of martial arts (black belt). >> My chief achievement is… after being a contracted employee, creating my own company and participating in its development. >> I was the happiest… when I first touched my child. >> If I had a chance, I would change in myself… nothing. >> A fictional character similar to me?... Scarlett O’Hara. >> I most regret… not allocating enough time for my kids, due to a busy work schedule. >> Whatever happens… I retain optimistic and positive frame of mind. All that is not happening, is ought to be as it is and it is always to the best. >> It takes me 60 seconds… to prepare kids for school in the morning. >> I have never experienced… flying a plane. >> It will come as a surprise, but I… don’t smoke. >> I will never get tired of… working. The more I have to do, the more I get done. >> The main thing life has taught me… life is beautiful. Each second spent with family, friends and colleagues at work, is invaluable.

50 | 2016 |

JANUARY |

>> არასოდეს მიმუშავია საქმისადმი ზედაპირული დამოკიდებულებით. >> ხშირად მინდა მქონდეს მეტი დრო, რომ დავუთმო ოჯახს და მეგობრებს. >> თვრამეტ წლამდე ვთვლიდი, რომ დრო ნელა გადის. >> შავი ფერის დანიშნულება – იაპონურ კულტურაში შავი ასაკისა და გამოცდილების სიმბოლოა. ამასვე მოწმობს შავი ქამარი, საბრძოლო ხელოვნებაში – უმაღლესი რანგის ნიშანია. >> ჩემი მთავარი მიღწევაა დაქირავებული თანამშრომლობიდან საკუთარი კომპანიის ჩამოყალიბება და მის წარმატებაში წვლილის შეტანა. >> ყველაზე ბედნიერი ვიყავი, როცა პირველად შევეხე ჩემს შვილს. >> რომ შემეძლოს, საკუთარ თავში შევცვლიდი... არაფერს. >> ლიტერატურული პერსონაჟი, რომელიც მგავს... სკარლეტ ო’ჰარა. >> ყველაზე მეტად ვნანობ, რომ ჩემს პატარებს ვერ ვუთმობ საკმარის დროს, დატვირთული რეჟიმიდან გამომდინარე. >> რაც არ უნდა მოხდეს, ვარ ოპტიმისტურად და დადებითად განწყობილი. >> 60 წამი მჭირდება, რომ მოვამზადო ბავშვები სკოლაში წასასვლელად. >> არასოდეს გამომიცდია თვითმფრინავის მართვა. >> გაგიკვირდებათ, მაგრამ მე არ ვეწევი. >> არასდროს დავიღლები საქმის კეთებით. რაც უფრო მეტი საქმე მაქვს, მით უფრო მეტს ვასწრებ. >> მთავარი, რაც ცხოვრებამ მასწავლა არის ის, რომ ცხოვრება მშვენიერია. ყოველი წამი გატარებული ოჯახთან, მეგობრებთან, კოლეგებთან, სამსახურში – შეუფასებელია.

●

M A N AG E R

●

Special thanks:

| JANUARY

| 2016 | 51

●

A ROOM OF ONE’S OWN

●

The four

RICHEST businesswomen ოთხი ყველაზე მდიდარი ბიზნეს ქალი The list of women who have place among the richest people on earth is quite long. Part of these women attained their wealth through inheritance, marriage or a lucky break, however, we dedicate this column only to the women who are notorious not only for their riches, but are, first and foremost, exemplary for their strong character, determination and healthy ambition. They are strong, successful and smart women who deserve admiration. Probably, the society will never get tired of exploring the reasons behind their success, and similarly, we will also try to familiarize you with the interesting lives of the four richest business ladies, their difficult road to success and the current activities. The life paths of the richest women of four different countries diverge from one another, but they do have something in common – they are self-made women, who believed in their capabilities and made their dreams a reality. They teach us that risk, hard work, believing in oneself and overcoming the fear of defeat are the chief components that help us actualize ourselves. საკმაოდ გრძელია სია იმ ქალბატონებისა, რომლებიც მსოფლიოს უმდიდრეს ადამიანებს შორის იკავებენ ადგილს. მათი ნაწილი მემკვიდრეობის, ქორწინების ან იღბლიანი შემთხვევითობების წყალობით გახდა მდიდარი. თუმცა, ჩვენ ამ რუბრიკას მხოლოდ იმათ დავუთმობთ, ვინც არა მხოლოდ ბევრი ფულით არის ცნობადი, არამედ სამაგალითოა უპირველესად ძლიერი პიროვნული მახასიათებლებით, მიზანდასახულობითა და ჯანსაღი ამბიციურობით. ისინი ძლიერი, წარმატებული, ჭკვიანი ქალბატონები არიან და მუდამ აღფრთოვანებას იმსახურებენ. ალბათ, არასდროს მობეზრდება საზოგადოებას, იკვლიოს მათი წარმატების მიზეზები და ჩვენც ვეცდებით, მივყვეთ საზოგადოებრივ ინტერესს და გაგაცნოთ ოთხი უმდიდრესი ბიზნეს ლედის საინტერესო ცხოვრება, რთული გზა წარმატებისკენ და მათი ამჟამინდელი საქმიანობა. ოთხი სხვადასხვა ქვეყნის ყველაზე მდიდარი ქალბატონის ცხოვრებისეული გზა ერთმანეთისგან განსხვავდება, თუმცა ოთხივეს აერთიანებს ერთი უმთავრესი რამ – მათ თავად შექმნეს საკუთარი თავი, ირწმუნეს საკუთარი შესაძლებლობების და ოცნება რეალობად აქციეს. ისინი გვასწავლიან, რომ რისკი, შრომა, საკუთარი თავის რწმენა და მარცხის შიშის გადალახვა, ის მთავარი კომპონენტებია, რომლებიც გვეხმარება თვითრეალიზაციაში.

52 | 2016 | JANUARY |

●

A ROOM OF ONE’S OWN

●

Folorunsho Alakija ფოლორუნშო ალაკიჯა

olorunsho Alakija პირველი ნიგერიელი მილიარდერი ქალია. მან თავისი კარიერა დაიწყო 20 წლის ასაკში, 1974 წელს, როდესაც ბანკში დაიწყო მუშაობა მდივნად, მაგრამ შემდეგ გადაწყვიტა, მიეტოვებინა სამსახური და დიზაინის კურსები გაევლო ლონდონში. სწავლის დასრულების შემდეგ ფოლორუნშო დაბრუნდა ნიგერიაში, სადაც მას ჰყავდა შედარებით შეძლებული ოჯახი და დააარსა სამოდელო სახლი, რომელიც განკუთვნილი იყო მაღალი სოციალური წრის ქალბატონებისთვის. ბიზნესმა გაამართლა და ფოლორუნშო ქვეყნის მასშტაბით ცნობადი სახე გახდა. უფრო მეტიც, მისი წვლილი ნიგერიის პოპულარიზაციაში, მოდისა და სტილის მიმართულებით, შეუფასებელია.

olorunsho Alakija is the first Nigerian female billionaire. She started her career at the age of 20, in 1974, when she took a position of a secretary in a bank, but later on decided to quit it and travel to London to study fashion design. After graduation, Folorunsho returned to Nigeria, where she had quite a wealthy family and established a fashion house, which was targeted at the female members of the high society. The business flourished and Folorunsho became famous around the country. Moreover, her share in popularizing Nigeria in terms of fashion and style is invaluable.

In 1993, utilizing her personal connections, she moved from fashion into the oil industry. Ibrahim Babangida, the then president of Nigeria, issued Folorunsho an oil prospecting license, which allowed her company – Famfa Limited – to explore for oil on a 617,000-acre block. Folorunsho had no experience in this field and in 1996, she signed a risky agreement with the Star Deep Water Petroleum Limited where she invested the 40% share of her company. The risk paid off. Currently, her company is the highest producing oil block, with an output of 200,000 barrels a day. Folorunsho owns a 60% share in the company, the chairman of which is her spouse. This 65-year-old successful lady is a mother of four as well and currently owns 2.1 billion dollars, and her company is priced at 7.3 billion dollars.

1993 წელს ის, პირადი კავშირების გამოყენებით, მოდიდან ნავთობის ბიზნესში გადავიდა. იბრაჰიმ ბაბანგიდამ, ნიგერიის მაშინდელმა პრეზიდენტმა, ფოლორუნშოს მისცა ნავთობის კვლევის ლიცენზია, რაც უფლებას აძლევდა მის კომპანიას – Famfa Limited – გამოეკვლია ნავთობი 617,000 კვარტალურ აკრზე. ფოლორუნშოს არ ჰქონდა ამ სფეროში გამოცდილება, ამიტომ 1996 წელს სარისკო ხელშეკრულება გააფორმა კომპანია Star Deep Water Petroleum Limited-თან და თავისი კომპანიის 40 %-იანი წილი მასში ჩადო. რისკმა გაამართლა. ამჟამად მისი კომპანია ყველაზე მაღალწარმოებადი ნავთობის ბლოკია, რომელიც 200,000 ბარელს ამზადებს დღეში. ფოლორუნშოს 60 %-იანი წილი აქვს, რომლის თავმჯდომარეც მისი მეუღლეა. 65 წლის წარმატებული ქალბატონი, ოთხი შვილის დედაცაა და ამჟამად 2.1 მილიარდი დოლარის მფლობელია, ხოლო მისი კომპანიის ღირებულება 7.3 მილიარდ დოლარს შეადგენს.

| JANUARY | 2016 | 53

●

A ROOM OF ONE’S OWN

●

Denise Coates დენის კოუტსი

enise Coates is a British billionaire. Denise grew up in Stoke city, where she worked as a cashier in her father’s bookmaking firm. After graduating from school, she attended the University of Sheffield, where she studied econometrics. Upon returning home, she sold her father’s business. In 2000, she acquired a gambling website – Bet365. com. Traditional capitalists avoided financing her endeavour, however, with the financial support from her family and a bank loan, Denise managed to set the wheels of the new business in motion. In 2001, the website was officially launched. This was the exact period, when internet business was reaching its peak and Denise used this opportunity magnificently. Soon after the launch of the website, it became one of the fast growing online businesses of all. Last year, the sales amounted to 1.6 billion dollars. Currently, Denise is managing the company with her brother, John, and owns the 50.1 percent share. Denise’s income constitutes to 2.5 billion dollars. She is actively engaged in charitable work as well. Denise considers tireless labour the key to her success and says that it took enormous effort and work: “You are working 24 hours, 7 days a week, even when you are not at the office, you receive phone calls in the middle of the night, continuously. This is what the first years were like. You cannot begin to imagine what a hard work it was. It is only the last few years that life returned to its ordinary flow,” – says the 47-yearold business lady.

54 | 2016 | JANUARY |

enise Coates ბრიტანელი მილიარდერი ქალბატონია. გაიზარდა ქალაქ სტოკში, სადაც მოლარედ მუშაობდა მამის ბანქოს მაღაზიაში. სკოლის დამთავრების შემდეგ სწავლობდა შეფილდის უნივერსიტეტში. შეისწავლა ბუღალტერია. სახლში დაბრუნების შემდეგ გაყიდა მამის მაღაზია. 2000 წელს კი შეისყიდა აზარტული თამაშების ვებგვერდი – Bet365.com. ტრადიციულმა კაპიტალისტებმა თავი აარიდეს მის დაფინანსებას, თუმცა დენისმა ოჯახის ფინანსური მხარდაჭერითა და ბანკის სესხით, შეძლო საიტის ამუშავება. 2001 წელს ვებგვერდი ოფიციალურად ჩაეშვა ინტერნეტ სივრცეში. ეს სწორედ ის პერიოდი იყო, როდესაც ინტერნეტბიზნესი თავისი დასაწყისის პიკს აღწევდა და დენისმა ეს შესაძლებლობა ბრწყინვალედ გამოიყენა. მალე საიტი ერთ-ერთ ყველაზე მზარდ ონლაინ აზარტულ კომპანიად იქცა. გასულ წელს გაყიდვებმა 1.6 მილიარდ დოლარს მიაღწია. ამჟამად, დენისი კომპანიას ძმასთან, ჯონთან ერთად მართავს და 50.1 %-იანი წილის მფლობელია. დენისის შემოსავალი 2.5 მილიარდი დოლარია. ის აქტიურადაა ჩართული საქველმოქმედო ღონისძიებებშიც. თავისი წარმატების გასაღებად მუხლჩაუხრელ შრომას მიიჩნევს და ამბობს, რომ ამ წარმატების უკან ძალიან დიდი ძალისხმევა და შრომაა ჩადებული: „შენ მუშაობ 24 საათი, კვირაში 7 დღე. როცა ოფისში არ ხარ, იღებ ზარებს სახლში, ღამითაც კი, რეგულარულად. აი, როგორი იყო პირველი წლები. ვერც კი წარმოიდგენთ, რამდენად რთული იყო მუშაობა. ბოლო რამდენიმე წელია, ცხოვრება ჩვეულ რეჟიმში ჩადგა“ – აცხადებს 47 წლის ბიზნეს ლედი.

●

Sheryl Sandberg შერილ სანდბერგი

heryl Sandberg is an American billionaire. She was born in Washington. Sheryl successfully graduated from the Miami high school and continued her studies in the Harvard College at the faculty of economics. In Harvard, she cofounded an organization – Women in Economics and Government. Additionally, Sheryl graduated from the Harvard Business School. After graduation Sheryl worked as a management consultant. Later on she worked at the United States Department of the Treasury. The 2001 saw Sheryl’s first steps in Google, which lasted up until 2008. She was Vice President of Global Online Sales and Operations, however, a meeting with the founder of Facebook, Mark Zuckerberg, which first occurred on a Christmas Eve of 2007, radically changed Sheryl’s career. In March of 2008, Facebook officially nominated Sheryl the Chief Operating Director of the company. In 2013 she sold 2.3 million shares in the company worth about 91 million dollars. Currently, 47-year-old Sheryl owns 0.5% of shares in the company, which is worth 1 billion dollars.

A ROOM OF ONE’S OWN

●

heryl Sandberg ამერიკელი მილიარდერი ქალბატონია. დაიბადა ვაშინგტონში. წარმატებით დაამთავრა მაიამის საშუალო სკოლა და სწავლა ჰარვარდის უნივერსიტეტში, ეკონომიკურ ფაკულტეტზე განაგრძო. ჰარვარდში ის იყო თანადამფუძნებელი ორგანიზაციისა „ქალები ეკონომიკასა და მთავრობაში“. ამასთან, შერილმა დაამთავრა ჰარვარდის ბიზნეს სკოლაც, რომლის დასრულების შემდგომ, 1995 წელს, მუშაობდა მენეჯერ-კონსულტანტად. მოგვიანებით კი ამერიკის ფინანსთა სამინისტროში. 2001 წელს იწყება შერლის პირველი ნაბიჯები კომპანია „გუგლში“, სადაც 2008 წლამდე მუშაობდა. ის იყო გლობალური ონლაინ გაყიდვებისა და ოპერაციების ვიცე პრეზიდენტი, თუმცა 2007 წელს, შობის დღესასწაულზე, ფეისბუქის დამაარსებელთან, მარკ ცუკერბერგთან, შეხვედრამ რადიკალურად შეცვალა შერილის კარიერა. 2008 წლის მარტში ფეისბუქმა ოფიციალურად დაასახელა ის მთავარ ოპერაციულ დირექტორად. 2013 წელს, შერილმა გაყიდა კომპანიის 2.3 მილიონიანი წილი დაახლოებით 91 მილიონ ამერიკულ დოლარად. ამჟამად, 47 წლის შერილი 0.5 % წილის მფლობელია კომპანიაში, რომლის ღირებულებაც მილიარდი დოლარია.

თავის წიგნში – Lean In, რომელიც ქალთა ბიზნეს საქმიანობას, ლიდერობასა და ფემინიზმს ეხება, შერილი წერს: „ჩვენ თავად უნდა განვსაზღვროთ საკუთარი შესაძლებლობები. სტერეოტიპულ შეხედულებებს არ უნდა მივცეთ უფლება, უკან დაგვხიონ. ჩვენ უნდა ვიმოქმედოთ ნიჭით, პიროვნული ჟინითა და ინტერესით“.

In her book, Lean In, which covers the topics of women’s business activities, leadership and feminism, Sheryl writes: “We can each define ambition and progress for ourselves. The goal is to work toward a world where expectations are not set by the stereotypes that hold us back, but by our personal passion, talents and interests”.

| JANUARY | 2016 | 55

●

A ROOM OF ONE’S OWN

●

Chu Lam Yiu რენატა ტებალდი

hu Lam Yiu is the youngest female billionaire, who achieved success only through her efforts. Unfortunately, the information about the early life of Chu is pretty scarce. She graduated from the Beijing College. It was exactly in the college years that Chu realized her true calling was doing business and decided to become a successful business lady. Her interest in fragrances and flavouring were chief determinants of her career path. In 1996, she established Huabao International Holding, which was producing and supplying tobacco chemicals and flavouring. This ambitious and self-confident woman is successfully leading the business to this day. Currently, she is the chief executive of Huabao International Holding. Simultaneously, she holds a position of vice chairman of the China Association of Fragrances Flavour and Cosmetic Industry. Her company produces a wide variety of flavouring for the biggest cigarette producer in China. The income of 46-year-old Chu is 2.8 billion dollars. She actively invests in chemical products, medical centres and information technology.

56 | 2016 | JANUARY |

hu lam yiu ყველაზე ახალგაზრდა მილიარდერი ქალია, რომელმაც საკუთარი ძალისხმევით მიაღწია წარმატებას. სამწუხაროდ, ჩუს ცხოვრების ადრეულ პერიოდზე ძალიან მწირი რამ არის ცნობილი. მან დაამთავრა პეკინის კოლეჯი. სწორედ სწავლის პერიოდში მიხვდ, რომ მისი საქმე ბიზნესის კეთება იყო და მიზნად დაისახა, გამხდარიყო წარმატებული ბიზნეს ლედი. სუნამოებისა და სანელებლებისადმი ინტერესმა კი მისი კარიერის სფერო განსაზღვრა. 1996 წელს დააარსა ჰუაბაოს საერთაშორის ჰოლდინგი, რომელიც ამზადებდა თამბაქოს სანელებლებსა და არომატიზატორებს. ამბიციური და თავდაჯერებული ქალბატონი დღემდე წარმატებით უძღვება ბიზნესს. დღესდღეობით, ის არის ჰუაბაოს საერთაშორისო ჰოლდინგის მთავარი აღმასრულებელი. ასევე – ჩინეთის სანელებლებისა და კოსმეტიკის ვიცე თავმჯდომარე. მისი კომპანია აკეთებს ყველაზე მრავალფეროვან თამბაქოს სანელებლებს ჩინეთის უდიდესი სიგარეტის მწარმოებლებისთვის. 46 წლის ჩუს შემოსავალი 2.8 მილიარდი დოლარია. იგი აქტიურად დებს ინვესტიციებს ქიმიურ და სამედიცინო სფეროსა და საინფორმაციო ტექნოლოგიებში.

www.babilon.ge

●

Mariam Jorbenadze მარიამ ჯორბენაძე BLC law firm lawyer იურიდიული კომპანია BLC იურისტი

58 | 2016 |

JANUARY

-30

●

-30

●

”GENDER DOES NOT, IN ANY WAY DETERMINE PROFESSIONALISM“ „სქესი არ განსაზღვრავს პროფესიონალიზმს“ The column “-30”, tells you the stories of people who achieved success at early age and managed to fully realize their potential. Today we turn the spotlight to Mariam Jorbenadze, the youngest lawyer of the BLC law firm. In your childhood, your dreamed of becoming a… An actress. In my childhood my friends and I would often enact scenes from various cartoons and movies. We would give out tickets and invite family and neighbours alike to one of our houses. And eventually you still went with the lawyer’s profession – was this in any way a bold move on your behalf, considering our more or less patriarchal reality? I finished school when I was 16. At this age, I didn’t give all that much thought to choosing profession, however, if I were to choose a profession now, I would still go the same way. I think, a lawyer’s work is valued by the quality of job done and the gender does not, in any way determine professionalism. Currently, there are a lot of successful women in Georgia, which in my opinion, challenges the prevalent stereotype about patriarchal reality. You are the youngest lawyer at the BLC law firm today. Years ago, you have graduated from the Faculty of Law at the Ivane Javakhishvili Tbilisi State

რუბრიკა „-30“ იმ ადამიანებზე მოგითხრობთ, ვინც ადრეულ ასაკში მიაღწია წარმატებას და მოახერხა საკუთარი შესაძლებლობების მაქსიმალურად რეალიზება. ამჯერად ყურადღება იურიდიული კომპანია BLC-ის ყველაზე ახალგაზრდა იურისტზე, მარიამ ჯორბენაძეზე შევაჩერეთ. ბავშვობაში ოცნებობდით, ყოფილიყავით... მსახიობი. მე და ჩემი მეგობრები ბავშვობაში, თამაშის დროს, ხშირად ვდგამდით სცენებს სხვადასხვა მულტფილმიდან და ფილმიდან. ვარიგებდით ბილეთებს. მშობლებსა და მეზობლებს ვპატიჟებდით რომელიმე ჩვენგანის სახლში. და საბოლოოდ აირჩიეთ პროფესია – იურისტი. იყო თუ არა ეს თქვენი მხრიდან თამამი გადაწყვეტილება, ჩვენს ასე თუ ისე პატრიარქალურ რეალობაში? სკოლა 16 წლისამ დავამთავრე. არჩევანის გაკეთებისას ბევრი ნამდვილად არ მიფიქრია. ახლა რომ ვირჩევდე პროფესიას, იგივეს ავირჩევდი. ვფიქრობ, იურისტი მაინც გაკეთებული საქმის ხარისხით ფასდება და სქესი არ განსაზღვრავს პროფესიონალიზმს. საქართველოში, დღესდღეობით, საკმაოდ ბევრი წარმატებული ქალია, რაც, ვფიქრობ, ანგრევს პატრიარქალური რეალობის სტერეოტიპებს. თქვენ ხართ იურიდიული კომპანია BLC-ის ყველაზე ახალგაზრდა იურისტი. წლების წინ დაამთავრეთ ივ. ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის სამართლის ფაკულტეტი; შემდეგ იყო ვენის უნივერსიტეტი. მოგვიყევით ამის შესახებ უფრო დეტალურად. იურიდიული კარიერის აწყობა ყოველთვის საქართველოში მინდოდა, შესაბამისად, ბაკალავრიატის პროგრამის შერჩევისას, არჩევანი სწორედ ქართულ უნივერსტიტეტზე გავაკეთე. ივ. ჯავახიშვილის სახელობის

| JANUARY

| 2016 | 59

●

Special thanks:

60 | 2016 |

JANUARY

-30

●

University, which was followed by the University of Vienna… Tell us about it in further detail. I have always wanted to build up my lawyer’s career in Georgia. Correspondingly, when selecting from where to get bachelor’s degree, I chose a Georgian university. The Ivane Javakhishvili Tbilisi State University has a very high quality law programme. This university equipped me with quite a fundamental theoretical knowledge of Georgian law. I started working in the BLC law firm right after the graduation at the entry level position – lawyer’s assistant. In about a year, I enrolled to the University of Vienna, on the master programme of European and International Business Law. Parallel to my studies, I was an intern in one of the central offices of UN, in the field of International Trade Law. Within this period, I had the privilege to attend a number of events of international scale, where I got to know a lot of interesting people. Upon my return to Georgia, I went back to work for the BLC law firm, this time as a lawyer. I am proud to be working next to some leading lawyers, as it aids my professional growth. What makes a good lawyer – the education or more of the gained experience? If I have to choose one out of the two, then I would have to go with experience. However, naturally, education plays a significant role in it all. While studying at the university, I was one of the best students, I thought that a sound theoretical knowledge would simplify my practical work. Howeverm everything turned out to be not as simple as I had anticipated. In any case, both education and experience are necessary to become a good lawyer. How protected are human rights in Georgia? On a legislative level, I guess you could say that they are protected. However, I am hesitant to flat-out say that there are no issues here at all. In order to improve it, a deliberate work has to be carried out and civic consciousness elevated, so that citizens have proper information regarding their rights. Could you single out a principle of a lawyer’s activity? I think that all lawyers are to adhere to professional ethics. Those principles would be maintaining confidentiality, avoiding conflict of interests and valuing collegiality, to name a few. What is the hardest thing in your profession? Effective time management. When you are serving several clients at once, you have to try and

-30

●

თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტს ძალიან მაღალი დონის სამართლის პროგრამა აქვს. ამ უნივერსიტეტმა ქართული სამართლის საკმაოდ სიღრმისეული თეორიული ცოდნა მომცა. იურიდიულ კომპანია BLC-ში მუშაობა უნივერსიტეტის დამთავრებისთანავე დავიწყე, იურისტის თანაშემწის პოზიციაზე. დაახლოებით 1 წელიწადში ჩავირიცხე ვენის უნივერსიტეტში, ევროპული და საერთაშორისო ბიზნეს სამართლის მაგისტრატურის კურსზე. პარალელურად გავდიოდი სტაჟირებას გაეროს ერთ-ერთ ცენტრალურ ოფისში, საერთაშორისო სავაჭრო სამართლის განხრით. ამ პერიოდის განმავლობაში საკმაოდ ბევრ საერთაშორისო მასშტაბის ღონისძიებაზე დასწრება მომიწია და ბევრი საინტერესო ადამიანი გავიცანი. საქართველოში დაბრუნების შემდეგ კვლავ იურიდიულ კომპანია BLC-ში დავბრუნდი, ამჯერად, იურისტის პოზიციაზე. ამაყი ვარ, რომ წამყვანი იურისტების გვერდით მიწევს მუშაობა, ეს პროფესიულად მზრდის. კარგი იურისტი – ეს არის მიღებული განათლება თუ უფრო მეტად გამოცდილება? თუ ერთ-ერთი უნდა დავასახელო, ვიტყოდი, რომ გამოცდილება. თუმცა, ცხადია, განათლება საკმაოდ დიდ როლს თამაშობს. უნივერსიტეტში სწავლის პერიოდში ერთ-ერთი გამორჩეული სტუდენტი ვიყავი და მეგონა, კარგი თეორიული ცოდნა პრაქტიკაში საქმეს გამიმარტივებდა. თუმცა, ყველაფერი არც ისე მარტივად ყოფილა. ნებისმიერ შემთხვევაში, კარგ იურისტად ჩამოყალიბებისთვის ორივე მნიშვნელოვანია – ცოდნაც და გამოცდილებაც. რამდენად დაცულია ადამიანთა უფლებები საქართველოში? საკანონმდებლო დონეზე, შეიძლება ითქვას, რომ დაცულია. თუმცა, გამიჭირდება იმის თქმა, რომ რეალურად ამ კუთხით პრობლემები არ არის. ამის გამოსწორებას მიზანმიმართული მუშაობა და საზოგადოებრივი ცნობიერების ამაღლება სჭირდება, რათა მოქალაქეებს მაქსიმალურად ამომწურავი ინფორმაცია ჰქონდეთ საკუთარი უფლებების შესახებ. შეგიძლიათ დამისახელოთ ადვოკატის საქმიანობის ძირითადი პრინციპი? მიმაჩნია, რომ ყველა ადვოკატმა უნდა დაიცვას პროფესიული ეთიკა. გამოვყოფდი კონფიდენციალობის დაცვის, ინტერესთა კონფლიქტის დაუშვებლობისა და კოლეგიალობის პრინციპებს. ყველაზე რთული რა არის თქვენს პროფესიაში? დროის სწორი მენეჯმენტი. როდესაც რამდენიმე კლიენტს ემსახურები, უნდა ეცადო, რომ სამუშაო დრო სწორად გაანაწილო, იმისთვის, რომ კლიენტის ინტერესები მაქსიმალურად მაღალ დონეზე დაიცვა. თქვენი ხასიათის მთავარი შტრიხი? საკმაოდ მიზანდასახული ვარ. გადაწყვეტილება თუ მივიღე, როგორც წესი, ბოლომდე მიმყავს საქნე. ცხადია, თუ ჩემგან სრულიად დამოუკიდებელი მიზეზებით არ შეიცვალა გარემოება. რას მიიჩნევთ თქვენს ყველაზე დიდ მიღწევად? ჩემი ყველაზე დიდი მიღწევა არის ის, რომ დღეს ზუსტად იქ ვარ, სადაც რამდენიმე წლის წინ ვგეგმავდი, ვყოფილიყავი. როგორ ფიქრობთ, რა არის ყველაზე დიდი უსამართლობა? როგორც იურისტს, მიმაჩნია, რომ ყველაზე დიდი უსამართლობაა ადამიანებისთვის კანონით მინიჭებული უფლებების შეზღუდვა.

| JANUARY

| 2016 | 61

●

-30

effectively manage time, in order to maximally uphold the interests of each client. The major trait of your character? I am quite determined. If I make a decision, I generally follow through. Certainly, if the conditions are not altered completely independent of me. What do you consider your towering achievement? My greatest achievement would be the fact that today I am in a place where I planned to be a couple years before. What do you think is the greatest injustice? As a lawyer, I consider limiting a person’s legal rights to be the greatest injustice. Which historical figure or a celebrity would you have liked to represent in court? My favourite historical figure is Alexander the Great, who achieved a lot in quite a young age. There often was a controversy about his decisions and actions, and so, I would have gladly represented him in court and helped him make up his will. As you might know, his empire collapsed after his death, because he failed to name a successor in his lifetime.

If not a lawyer, you would have been a… Most probably a banker. I find a busy rhythm of life very enticing. In what situation do you resolve to a lie? When I am cornered. I think, sometimes, a little lie is excusable. I don’t think there is a person, who never ever lies in any situation, even if it is an innocent lie. One thing I can tell you for sure though, is that I have never told a lie that had dire consequences or affected anything in a significant manner. You are afraid that… I think, fear is a self-defense mechanism of mind, responding to a given environment, which in itself impedes us and prevents us from making rational decisions. I am determined to never allow fear affect my choices and actions. I choose not to be afraid. Freedom is… Freedom is concordance of actions and desires. For me, freedom is not merely the freedom of speech, religion or even personal freedom. Freedom manifests itself in the free will of each individual, which ought not to be constrained by external factors. Unfortunately, nowadays, it is hard to be free, because in our everyday decisions we have to factor in th e environment in which we are submerged, as well as the social responsibilities. And the way I see it, freedom can be subject to nothing. Many might disagree, but that’s my understanding of freedom.

62 | 2016 |

JANUARY

●

რომელ ისტორიულ გმირს ან გამოჩენილ ადამიანს დაიცავდით? ჩემი საყვარელი ისტორიული გმირი ალექსანდრე მაკედონელია, რომელმაც ბევრს მიაღწია საკმაოდ ახალგაზრდა ასაკში. მის გადაწყვეტილებებთან და ქმედებებთან დაკავშირებით, ხშირად იყო აზრთა სხვადასხვაობა. შესაბამისად, სიამოვნებით დავიცავდი ამ ისტორიულ გმირს და ანდერძს დავაწერინებდი აუცილებლად. როგორც იცით, მისი სიკვდილის შემდეგ იმპერია დაიშალა, ვინაიდან ალექსანდრემ სიცოცხლეში მემკვიდრის დასახელება ვერ მოასწრო. რომ არა იურისტი, იქნებოდით... სავარაუდოდ, ბანკირი. ძალიან მიზიდავს დაძაბული ცხოვრების რიტმი. რა შემთხვევაში იტყუებით? როდესაც სხვა გამოსავალი არ მაქვს. ვფიქრობ, რომ ხანდახან პატარა ტყუილი შეიძლება ეპატიოს ადამიანს. არ მგონია, არსებობდეს ადამიანი, რომელიც არასდროს, არცერთ სიტუაციაში არ ამბობს თუნდაც უმნიშვნელო ტყუილს. ერთს კი დანამდვილებით გეტყვით – არასდროს მითქვამს ტყუილი, რომელსაც სავალალო შედეგი მოჰყვებოდა ან მნიშვნელოვან გავლენას იქონიებდა რაიმეზე. რისი გეშინიათ? ჩემი აზრით, შიში გონების თავდაცვითი მექანიზმია ამა თუ იმ გარემოებისადმი, რომელიც გვაბრკოლებს და ხელს გვიშლის რაციონალური გადაწყვეტილებების მიღებაში. მე არასდროს მივცემ შიშს უფლებას, გავლენა იქონიოს ჩემს არჩევანსა და ქმედებებზე. ვარჩევ – არ მეშინოდეს. რა არის თავისუფლება? თავისუფლება არის მდგომარეობა, როდესაც ადამიანის მოქმედებები სრულ შესაბამისობაშია მის სურვილებთან. ჩემთვის თავისუფლება მხოლოდ სიტყვის, აღმსარებლობის ან თუნდაც პირად თავისუფლებას არ გულისხმობს. თავისუფლება ყოველი ინდივიდის თავისუფალ ნებაში ვლინდება, რომელიც არ შეიძლება შეიზღუდოს გარეშე ფაქტორებით. სამწუხაროდ, დღესდღეობით, ძნელია, იყო თავისუფალი, რადგან ჩვენს ყოველდღიურ გადაწყვეტილებებს მეტწილად განაპირობებს თითოეული ჩვენგანის გარემოპირობები და სოციალური ვალდებულებები. ჩემთვის კი თავისუფლება არ ემორჩილება არაფერს. შეიძლება ბევრი არ დამეთანხმოს, მაგრამ ეს თავისუფლების ჩემეული აღქმაა.

Maiko Jangukashvili/მაიკო ჯანგულაშვილი

●

NEWS

●

Oil While the world’s top leaders have assembled in Davos to focus on shaping the global and regional agendas, the stability in oil industry is being fraught with danger.

Bidzina Kumsiashvili ბიძინა ქუმსიაშვილი

According to the most recent statistics, oil is down to $28 a barrel, a drop in price that’s going to have an untold and possibly disruptive impact on countries around the world and across the development spectrum. As The Economist notes, Saudi Arabia’s break-even price on oil is a mere $12 a barrel, on the other hand Iran’s is at nearly $30, and the US is nearly $70. Each leading country in oil industry has its individual intention to overproducing the fossil fuel and manipulating with prices. For instance, Saudi Arabia, responsible for almost 13% of global oil output, could make the price plunge go away by dialing back its own 10.25 million-barrel-a-day output. Instead, Riyadh chooses not to reduce its production to cut into the oil profits of Iran, country’s top geographical foe. In addition to this, Saudi Arabia has 16% of the world’s proven oil reserves and can raise revenue through selling off relatively insignificant percentages of Saudi Aramco. Whilst, Iran prefers to absorb a great deal of foreign investment. As Valiollah Seif mentions, Iran has already reaped some benefits from

ნავთობი სანამ მსოფლიო ლიდერები დავოსში იკრიბებიან და მსჯელობენ მსოფლიოსა და რეგიონალურ პრობლემებზე, ნავთობის მრეწველობა ძლიერი დარტყმის ქვეშ მოექცა. უკანასკნელი სტატისტიკური მონაცემების მიხედვით ერთი ბარელი ნავთობის ფასი 28 აშშ დოლარზე ნაკლებია. ფასის ვარდნამ, რაც ჯერ კიდევ მოსალოდნელია, შესაძლოა, დამანგრეველი ზეგავლენა იქონიოს მსოფლიოს მასშტაბით მთელ განვითარებად სპექტრზე. როგორც Economist-ი იუწყება, საუდის არაბეთის ნავთობის ფასი ბარელზე 12 აშშ დოლარს შეადგენს, ირანში თითქმის 30 აშშ დოლარს, ხოლო აშშ-ში 70 აშშ დოლარს. თითოეულ წამყვან ნავთობის მომპოვებელ ქვეყანას გააჩნია ინდივიდუალური გეგმა – შეძლოს წიაღისეული საწვავის ჭარბწარმოება და ამ გზით მოახდინოს მანიპულაცია ფასზე. მაგალითად, საუდის არაბეთს, რომელიც პასუხისმგებელია მსოფლიო ნავთობის 13%-ის წარმოებაზე, შეუძლია შეამციროს წარმოება 10,25 მილიონამდე. ამის მაგივრად, Riyadh ირჩევს, არ შეამციროს წარმოება ქვეყნის პირველ გეოპოლიტიკურ

64 | 2016 | JANUARY |

●

NEWS

the implementation of last year’s nuclear accord, negotiated with world powers including the U.S. and European Union that were the prime movers of the sanctions regime. About $32 billion of oil revenues previously frozen in accounts overseas are now accessible, and will probably be used to buy commodities. The oil drop has a direct impact on Russian ruble and the country’s financial stability. The officials of Russia took the crisis into stride and pointed out their visions about the ongoing process. Bank of Russia Governor - Elvira Nabiullina announced that the currency is close to its “fundamental levels,” while President Vladimir Putin indicated that changes in the exchange rate are actually opening up “additional opportunities” for some businesses. Piotr Matys, a strategist for emerging-market currencies at Rabo bank in London, notes that if oil continues to fall and, as a result of that, the ruble continues to depreciate rapidly, the central bank will have to face a huge dilemma of raising interest rates at the time when the economy is still in a recession.

The crisis has put exploration and production groups into the dicey situation as well. Shares in General Energy, Shell, BP, Total, Statoil, ExxonMobil and Chevron also fell during last month; However, Bob Dudley, BP chief executive, predicted the oil price would recover in the second half of 2016 as demand increased from countries including China, and supply began to ease as the US shut down production. This prediction has already started to come up to reality. Lately, oil has had a bit of a bump-up in late Asian trading and has biggest weekly gain in three months. In early European trade Brent crude, the international benchmark, was up 4.9 per cent at $30.68 a barrel, while West Texas Intermediate was up 4.3 per cent at $30.80. To Sum up, according to the above mentioned, facts show that drop in oil prices brought up new tensions between leading political powers and largest energy companies had quit significant loss; however, newest predictions give hopes for leading oil production companies to recover in the middle of 2016.

●

მოწინააღმდეგესთან, ირანთან მიმართებაში. გარდა ამისა, საუდის არაბეთს აქვს მსოფლიო ნავთობის მარაგის 16 % და შეუძლია წლიური შემოსავლის გაზრდა უმნიშვნელო წილის გაყიდვით „საუდი არამკოდან“. მიუხედავად ამისა, ირანს ურჩევნია, მიიღოს უცხოური ინვესტიციები. როგორც ვალიოლა სეიფი აღნიშნავს, ირანმა უკვე მიიღო გარკვეული სარგებელი წინა წლის ბირთვული შეთანხმებიდან. ეს იყო მოლაპარაკება მსოფლიოს უფლებამოსილ პირებთან; მათ შორის იყვნენ ამერიკისა და ევროკავშირის წარმომადგენლები, სანქციების რეჟიმის ამოქმედების მთავარი მამოძრავებელი ძალა. საზღვარგარეთ გაყინული დაახლოებით 32 მილიონი აშშ დოლარი ნავთობის შემოსავლებიდან ამჟამად ხელმისაწვმდომია და სავარაუდოდ, გამოყენებული იქნება. ნავთობს აქვს პირდაპირი გავლენა რუსულ რუბლზე და ქვეყნის ფინანსურ სტაბილურობაზე. ოფიციალური რუსეთის წარმომადგენლები ფიქრობენ, რომ ამ კრიზისს ზედმეტი ძალისხმევის გარეშე გადალახავენ. რუსეთის ეროვნული ბანკის გუბერნატორის წარმომადგენელმა, ელვირა ნაბიულინამ, განაცხადა, რომ სავალუტო კურსი ახლოსაა მის „ფუნდამენტურ დონესთან“; პრეზიდენტმა პუტინმაც აღნიშნა, რომ ცვლილებები ვალუტის კურსის გაცვლისას ზოგიერთ ბიზნესს დამატებით შესაძლებლობებსაც კი აძლევს. პიოტრ მატისი, სტრატეგისტი განვითარებადი ბაზრის ვალუტაში, Rabobank ლონდონში, აღნიშნავს, რომ თუ ნავთობი განაგრძობს ვარდნას და ამის შედეგად რუბლი გააგრძელებს სწრაფად გაუფასურებას, ცენტრალური ბანკი დილემის წინაშე დადგება – აამაღლოს თუ არა ადგილობრივი კომუნალური და სახელმწიფო გადასახადები, მაშინ, როცა ეკონომიკა ისევ განიცდის რეცესიას. კრიზისმა საფრთხის წინაშე დააყენა მომპოვებელი და მწარმოებელი კომპანიებიც. General Energy-ის აქციების ფასი 13 %-ით დაეცა, მას შემდეგ რაც კომპანიამ განაცხადა, რომ ამ წელიწადში მოსალოდნელია წარმოებისა და შემოსავლების ვარდნა. ლონდონში, Shell-ის აქციების ფასმა დაიწია დაახლოებით 7 %-ით; BP-ის აქციები დაეცა 4 პროცენტით, Total-ის აქციები 5 %-ით; ხოლო Statoil-ის – 7-ით. ბობ დადლი, BP-ის აღმასრულებელი დირექტორი, ვარაუდობს, რომ ნავთობის ფასი დაუბრუნდება ჩვეულ ნიშნულებს, 2016 წლის მეორე ნახევარში, რადგან მოთხოვნა იზრდება. შეჯამებისთვის, აღსანიშნავია, რომ 2016 წელი განსაკუთრებით მძიმედ დაიწყო ნავთობის მწარმოებლებისთვის და კიდევ ბევრ ცვლილებას მოიტანს სხვა ეკონომიკურ თუ პოლიტიკურ სპექტრში. თუმცა ამ სფეროს წამყვანი სპეციალისტები ირწმუნებიან, რომ 2016 წლის მეორე ნახევრიდან ნავთობის ფასი ისევ აიწევს და მიუახლოვდება პირვანდელ ნიშნულს.

| JANUARY | 2016 | 65

●

NEWS

●

Denmark broke world record for wind power in 2015 Windy year helps Denmark to produce 42% of its electricity from wind turbines, despite two major wind farms being offline. Denmark became a pioneer in wind power and a world leader in wind power technology. If we go back to history we found out that up till the 1970’s, Denmark had been highly dependent on imported energy, primarily oil from the Middle East. Exploration of oil and gas from the Danish section of the North Sea had started in the early 1960’s but it took almost ten years before the first oil deposits were developed. In 1979, the first commercial wind turbine was installed. Today, more than 40% of Denmark’s energy supply comes from wind power and the plan is to reach 50% by 2020, as set out in the 2012 Energy Act. In 2050, the plan is for Denmark to be 100% free of fossil fuel and wind energy will make up a very large part of the energy mix by then. Denmark has benefited tremendously from being a first mover in the wind industry and the country today boasts a world-leading industry with hundreds of companies covering every aspect of the supply chain, ranging from wind turbine producers, developers of offshore wind farms to special vessels for offshore installation and transport. Interconnectors allowed 80% of the power surplus to be shared equally between Germany and Norway, which can store it in hydropower systems for use later. Sweden took the remaining fifth of excess power. “It shows that a world powered 100% by renewable energy is no fantasy,” said Oliver Joy, a spokesman for trade body the European Wind Energy Association. “Wind energy and renewable can be a solution to decarbonization – and also security of supply at times of high demand.”

დანიამ რეკორდი დაამყარა ქარის ენერგიის გამომუშავებაში ქარიანმა ამინდება ხელი შეუწყო დანიას, ელექტროენერგიის 42 % ქარის ენერგიიდან მიეღო, მიუხედავად იმისა, რომ ორი მთავარი ქარის წისქვილი უფუნქციო იყო. დანია გახდა ქარის ენერგიის წარმოების პიონერი და მსოფლიო ლიდერი მისი ტექნოლოგიის გამოყენებაში. თუ ისტორიას გადავხედავთ, აღმოვაჩენთ, რომ 1970 წლამდე დანია იყო დამოკიდებული ახლო აღმოსავლეთიდან შემოსულ იმპორტირებულ ელექტროენერგიაზე, მათ შორის, ყველაზე მეტად გაზზე. 1979 წელს კი პირველი კომერციული ქარის წისქვილი ამუშავდა. დღესდღეობით დანიის ენერგომომარაგების 40 %-ზე მეტი მოდის ქარის ენერგიაზე. ქვეყნის მიზანია, რომ ამ ნიშნულმა 2020 წლისთვის მიაღწიოს 50 %-ს. ხოლო, 2050 წლისთვის ქვეყანა 100%-ით გადავიდეს უფასო წიაღისეული საწვავის მოხმარებაზე. დანიამ საოცრად დიდი სარგებელი მიიღო იმით, რომ არის პირველი ქვეყანა ქარის ენერგიის წარმოების ინდუსტრიაში. ის ფლობს ასობით კომპანიას, რომელიც ჩართულია წარმოების ჯაჭვში, დაწყებული ქარის ტურბინების მწარმოებელი კოპანიებით. ევროპის ქარის ენერგის ასოციაციის სავაჭრო სპიკერმა, ოლივერ ჯომ, განაცხადა, რომ ქარის ენერგია, როგორც განახლებადი რესურსი არის გამოსავალი დეკარბონიზაციის და მაღალი მოთხოვნების პირობებში.

66 | 2016 | JANUARY |

●

Apple Apple Company is taking steps to expend aggressively. By now company is building IOS App Developing Center in Italy. Apple has already created about 1.2 million jobs from its App Store and now it is planning on increasing that number. Only in Europe developers for IOS have already earned 10.2 billion Euros. Apple is also trying to open its first official retail store in India and open 40 more in China. Some analysts think that it will be hard for Apple to make its stores work in India as most of the Indian population cannot afford to pay $700 for iPhones. On the other hand, in 2015, 250 million Indians already had Smartphone and according to industry estimates this number is expected to double by 2018.

Alibaba Year started with some impressive changes for Alibaba Group Holding Ltd. The Company is making big investments in cloud computing and artificial intelligence as well as in food delivery market. This giant company teamed up with Nvidia Corp. and is planning on investing $1 billion in online data storages and analysis as it anticipates that more and more companies, as well as government, will use online data storages and artificial intelligence for their day-to-day operations. Besides, in this investment, Alibaba sees an opportunity to

NEWS

●

Apple-ი გასაფართოებლად აგრესიულ ნაბიჯებს დგამს. ამჟამად კომპანია აფუძნებს IOS აპლიკაციების ცენტრს იტალიაში. Apple-მა უკვე შექმნა 1,2 მილიონი სამუშაო ადგილი App Store-ში და გეგმავს ამ რიცხვის გაზრდას. მხოლოდ ევროპული დეველოპერებისგან IOS-მა გამოიმუშავა 10,2 მილიონი ევრო. Apple-ი ასევე ცდილობს, გახსნას თავისი პირველი ოფიციალური საცალო მაღაზია ინდოეთში და 40-ზე მეტი ჩინეთში. ზოგი ანალიტიკოსი ფიქრობს, რომ Apple-ისთვის რთული იქნება მაღაზიის გახსნა ინდოეთში, სადაც მოსახლეობას არ შეუძლია აიფონში 700 აშშ დოლარის გადახდა. მეორე მხრივ, 2015 წელს, მილიონმა ინდოელმა უკვე იყიდა სმარტფონი და ინდუსტრიაში 2018 წლისთვის ამ რიცხვის გაორმაგებას ვარაუდობენ.

ალიბაბა შპს „ალიბაბა ჰოლდინგი“ ახორციელებს მნიშვნელოვან ინვესტიციებს Cloud Computing-ში და ხელოვნურ ინტელექტში, ასევე კვების მიწოდების ბაზარზეც. ეს უზარმაზარი კომპანია გაერთიანდა კორპორაცია NVIDIA-სთან და გეგმავს 1 მილიარდი აშშ დოლარის ინვესტირებას მონაცემთა ბაზებში, რადგან მათი ვარაუდით, სულ მალე სულ უფრო მეტი კომპანია და ასევე მთავრობაც გამოიყენებს მონაცემთა საცავებს ყოველდღიური ოპერაციებისთვის. გარდა ამისა, ამ ინვესტიციაში, „ალიბაბა“ ხედავს შესაძლებლობას უკეთესი კონკურენცია

| JANUARY | 2016 | 67

●

NEWS

●

გაუწიოს თავის ერთ-ერთ ყველაზე დიდ კონკურენტს, Amazon.com Inc.-ს. უფრო მეტიც, ეს ინვესტიცია დაეხმარება კომპანიას, აიშენოს შესანიშნავი პლატფორმა, რადგან ვარაუდობენ, რომ ჩინეთის ონლაინ ბაზარი 2020 წლისთვის 1,5 ტრილიონ აშშ დოლარამდე გაიზრდება.

better compete with one of its biggest rivals Amazon. com Inc. Moreover, this investment will help the company to build a great platform for itself as it is projected that China’s online market will grow up to $1.5 trillion by 2020.

ასევე, კომპანია გეგმავს ინვესტიციის ჩადებას საკვები პროდუქციის ონლაინ მიწოდების სერვის Ele.me-ში. იგი გეგმავს, გახდეს მაკონტროლებელი აქციონერი და აფასებს თავის სერვისს დაახლოებით 4,5 მილიონ აშშ დოლარად. დღეისათვის სულ უფრო მეტი ადამიანი იყენებს მობილურებს და პერსონალურ კომპიუტერებს ონლაინ მომსახურებისათვის. საჭმლის მიტანის სერვისი ამ მომსახურებებს შორის ერთ-ერთი ყველაზე მოთხოვნადია. ვარაუდობენ, რომ შემდეგ წელს ონლაინ მომსახურების წლიური ღირებულება 1,1 ტრილიონ აშშ დოლარს მიაღწევს, რაც „ალიბაბას“ უქმნის შესანიშნავ ამინდს Ele.me-ში ინვესტიციის ჩასადებად.

Alibaba Group Holding Ltd. is also planning on investing in Ele.me, a food delivery startup. It is planning on becoming a controlling shareholder of this food delivery company and values its services at approximately $4.5 billion. Today more and more people are using their mobile phones and PCs to order services online and food delivery service is one of the largest of them all. The value of online delivery services is believed to reach $1.1 trillion next year, which makes it perfect timing for Alibaba to make investments in Ele.me. Alibaba is trying to look into the future and be one step ahead its rivals by making these investments. Today more and more companies are using online data sources and artificial intelligence and more and more people are taking advantage of online delivery services. Artificial intelligence and online data storages are way cheaper and time saving for companies and government, and same can be said for online delivery services for people not to mention how convenient it is.

„ალიბაბა“ ცდილობს, იყუროს მომავალში და ამ ინვესტიციის დახმარებით ერთი ნაბიჯით გაუსწროს თავის კონკურენტებს. დღეისათვის სულ უფრო და უფრო მეტი კომპანია იყენებს ონლაინ სერვისებს და ხელოვნურ ინტელექტს და ანიჭებს უპირატესობას ონლაინ მიწოდების სერვისს. ეს ყველაფერი გაცილებით იაფია და ამასთან ერთად უზოგავს დროს ბევრ კომპანიასა და მთავრობას. იგივე შეიძლება ითქვას ხალხზე. აღნიშვნაც არ არის საჭირო. თუ რამდენად მოსახერხებელია ეს მათთვის. 68 | 2016 | JANUARY |

●

China Joins EBRD

NEWS

●

ჩინეთი „იბიარდის“ წევრი გახდა

EBRD President Sir Suma Chakrabarti visited Beijing on 15-16 January to finalize the details of China’s EBRD membership and to attend the inauguration ceremony of the Beijing-based Asian Infrastructure Investment Bank (AIIB).

EBRD-ის პრეზიდენტი, სერ სუმა ჩაკრაბარტი 1516 იანვარს პეკინს ეწვია ოფიციალური ვიზიტით, რათა საბოლოო გადაწყვეტილება მიეღო ჩინეთის ორგანიზაციაში გაწევრიანების შესახებ. ის დაესწრო აზიის ინფრასტრუქტურის საინვესტიციო ბანკის ინაუგურაციასაც.

BEIJING - China officially became the 67th member of the European Bank for Reconstruction and Development (EBRD) after completing all formalities on Friday. Speaking ahead of his visit, Sir Suma said that Chinese membership of the EBRD is a win-win-win scenario for China, for the EBRD, and for the countries where the EBRD invests. Moreover, he said that EBRD membership would also provide a boost to China’s One Belt, One Road initiative.

ჩინეთი გახდა ევროპის რეკონსტრუქციისა და განვითარების ბანკის (EBRD) 67-ე წევრი. ვიზიტის დროს სუმა ჩაკრაბარტმა განაცხადა, რომ „იბიარდი“ მხარს დაუჭერს ჩინეთის ინტეგრაციას გლობალურ ეკონომიკაში და იქნება ჩინური კომპანიების ძლიერი პარტნიორი. „იბიარდის“ წევრები ასევე მხარს დაუჭერენ ჩინეთის პრეზიდენტის ახალ ინიციატივას –„ერთი სარტყელი – ერთი გზა“.

The EBRD would benefit from having the world’s second largest economy as a shareholder and would have better access to Chinese firms that could be partners in the EBRD regions. China’s membership will also create opportunities for China and the EBRD to cooperate in investment, industry and technology in Central and Eastern Europe, the eastern and southern Mediterranean, Central Asia and North Africa, according to the central bank. The EBRD has been a strong supporter of the AIIB and has cooperated from very early days, providing advice on such issues as governance and social and environmental standards.

„იბიარდი“ არის მსოფლიოში ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი საერთაშორისო საფინანსო ინსტიტუტების გაერთიანება. ორგანიზაცია მიიღებს დიდი სარგებელს ეკონომიკური განვითარებით მსოფლიოში სიდიდით მეორე ქვეყანასთან პარტნიორობით. ჩინეთის წევრობა შესაძლებლობას მისცემს როგორც ჩინეთს, ისე „იბიარდის“, ითანამშრომლოს საინვესტიციო, ინდუსტრიულ და ტექნოლოგიურ პროექტებზე ცენტრალურ და აღმოსავლეთ ევროპაში, აღმოსავლეთ და სამხრეთ ხმელთაშუა ზღვის ქვეყნებში, ცენტრალურ აფრიკასა და ჩრდილოეთ აფრიკაში.

| JANUARY | 2016 | 69

OKAN KORTEL ოკან კორტელი General Manager of Rixos Borjomi „რიქსოს ბორჯომის“ გენერალური მენეჯერი

70 | 2016 | JANUARY |

●

INTERVIEW

●

“THE GREATEST AWARD FOR RIXOS IS HAPPINESS AND SMILING FACES OF OUR GUESTS“ „Rixos-ისთვის საუკეთესო საჩუქარი ჩვენი სტუმრების სახეებზე აღბეჭდილი ბედნიერება და ღიმილია“ He started working in the hotel business at the age of 21. He already knew at the time what he wanted and how to achieve the goals he set out for himself. He went through all the steps up until reaching the position of a General Manager and thinks that it is the very determinant of his success in the capacity of a manager. It has been well over a year since he has been managing a hotel in Georgia and thinks that the country has a huge potential in terms of tourism. The guest of EGO Magazine is Okan Kortel, the General Manager of Rixos Borjomi. სასტუმრო ბიზნესში მუშაობა 21 წლისამ დაიწყო. მაშინ უკვე კარგად იცოდა რა სურდა და როგორ უნდა მიეღწია დასახული მიზნებისთვის. გენერალურ მენეჯერობამდე ყველა საფეხური გაიარა და ფიქრობს, რომ სწორედ ეს განაპირობებს მისი, როგორც მმართველის წარმატებას. უკვე წელიწადზე მეტია, რაც საქართველოში მართავს სასტუმროს და მიაჩნია, რომ ქვეყანას დიდი პოტენციალი აქვს ტურიზმის კუთხით. „ეგოს“ სტუმარია ოკან კორტელი, „რიქსოს ბორჯომის“ გენერალური მენეჯერი.

Your Resume is Quite Impressive; tell us about yourself, who is Okan Kortel?

თქვენი რეზიუმე საკმაოდ შთამბეჭდავია. გვიამბეთ თქვენს შესახებ. ვინ არის ოკან კორტელი?

I am from Istanbul, Turkey. I feel like I was born to serve in tourism industry, since I love my job. Seeing satisfied guests, offering high quality service, improving staff skills and creating their own career plans, as well as leaving a good name behind, just make me happy.

წარმოშობით თურქეთიდან, სტამბოლიდან ვარ. ასე მგონია ტურიზმის სფეროში სამსახურისთვის ვარ დაბადებული, რადგან ჩემი საქმე ძალიან მიყვარს. კმაყოფილი სტუმრების დანახვა, მაღალი ხარისხის სერვისის შეთავაზება, პერსონალის უნარების გაუმჯობესება და მათი პირადი კარიერული გეგმების შედგენა, ისევე, როგორც კარგი სახელის დატოვება – ეს ყველაფერია, რაც უბრალოდ ბედნიერებას მანიჭებს.

I have over 20 years of experience in managing multicultural and multi-national teams in tourism industry. I would describe myself as a professional who rose through all the ranks and who has academic standards. Except my work in Turkey, I have had managerial duties in Spain, Turkmenistan, Kazakhstan, Azerbaijan and now here in lovely Georgia.

მრავალკულტურული და მრავალნაციონალური გუნდების მართვის 20 წელზე მეტი ხნის გამოცდილება მაქვს. საკუთარ თავს აღვწერდი, როგორც პროფესიონალს, რომელმაც კარიერის ყველა საფეხური გაიარა და რომელსაც აკადემიური სტანდარტები აქვს.

| JANUARY | 2016 | 71

●

You are from Turkey, a country that has a very large tourism business. Was this the key in deciding your future career? In tourism industry Turkey is at the 6th place in the world and at the 4th in Europe, according to World Travel Organization’s official data and these numbers increase with each passing year. I grew up in Istanbul and after graduating from university, I moved to Antalya. These two cities are the capitals of tourism in Turkey. So, I have always been surrounded by tourism and tourists which might have had a considerable impact on my career choice. Whatever it was, I am very happy with my job and if I were born again, I would choose the same one. In the Hotel Management sphere you have undergone every step of the career… Does this help you today in managing the hotel? Is this the key to being successful? That’s exactly right. After receiving my bachelor’s degree in tourism and hotel management field, I could have easily started working at managerial levels in hotels but it would have been the first and the biggest mistake of my career. I preferred to start from entry level and took my first position at belldesk. I was simply carrying luggage and delivering papers to offices. In due time, I was being promoted and got experience at almost all levels. Today it gives me full managerial, controlling and guiding skills. If you don’t know how all the departments are supposed to work, then you cannot supervise and lead them. You have a huge experience in hotel management; You have managed hotels in different countries. In your opinion, what kind of potential Georgia has in Tourism Business? Georgia has a great potential for tourism. As statistics say Georgia’s incoming tourist numbers are increasing every year. The most attractive assets in Georgia are the nature, natural parks, mineral waters, wines & vineyards, local cuisine, historical landmarks, ski resorts, Black Sea and your hospitality. Having quite a large number of visitors for casinos is also a reality. Tell us about Rixos, Famous Brand in 11 countries, with 30 hotels ... Rixos Hotels, established in 2000, is one of the world’s fastest growing, luxury hotel chain. Dedicated to offering traditional Turkish hospitality and a unique spa experience in the finest surroundings and luxury ambience, Antalya based group owns and operates premium resorts & villas including city hotels in key regions as diverse as Turkey, Europe, CIS Countries, North Africa and Middle East. Rixos Hotels portfolio of exceptional properties is sited in prime and historic locations. With more than 6,500 staff serving all its properties, Rixos Hotels have developed an innovative guest experience that blends the best of the new and old.

72 | 2016 | JANUARY |

INTERVIEW

●

თქვენ თურქეთიდან ხართ, ქვეყნიდან, რომელსაც უზარმაზარი ტურისტული ბიზნესი აქვს. იყო თუ არა ეს გადამწყვეტი ფაქტორი თქვენი სამომავლო კარიერის არჩევისას? მსოფლიო ტურიზმის ორგანიზაციის ოფიციალური მონაცემების თანახმად, ტურიზმის ინდუსტრიაში, თურქეთს მსოფლიოს მასშტაბით მე-6, ხოლო ევროპაში მე-4 ადგილი უჭირავს და ეს მონაცემები ყოველწლიურად უმჯობესდება. მე სტამბოლში დავიბადე და უნივერსიტეტის დამთავრების შემდეგ, ანტალიაში გადავედი საცხოვრებლად. თურქეთში ეს ორი ქალაქი მიიჩნევა ტურიზმის დედაქალაქებად. შესაბამისად, ყოველთვის გარემოცული ვიყავი ტურიზმითა და ტურისტებით, რამაც შეიძლება მოახდინა კიდეც გავლენა ჩემი კარიერის შერჩევაზე. რაც არ უნდა ყოფილიყო გადამწყვეტი მიზეზი, ჩემი საქმე უზარმაზარ ბედნიერებას მანიჭებს და ხელმეორედ რომ დავბადებულიყავი, იგივე გზას ავირჩევდი. სასტუმროების მართვის საქმეში კარიერის თითოეული საფეხური გაქვთ გავლილი. რამდენად გეხმარებათ ეს ყოველივე დღესდღეობით სასტუმროს მართვაში? არის ეს გამოცდილება თქვენი წარმატების განმსაზღვრელი? ზუსტად ასეა. ტურიზმისა და სასტუმროს მენეჯმენტის სფეროში ბაკალავრის ხარისხის მიღების შემდეგ, სულ ადვილად შემეძლო რომელიმე სასტუმროში სამსახურის შოვნა მმართველ დონეზე, თუმცა ეს ალბათ იქნებოდა ჩემი კარიერის პირველი და უდიდესი შეცდომა. ვარჩიე, მუშაობა საწყისი ეტაპიდან დამეწყო და პირველად მეკორიდორედ დავსაქმდი. უბრალოდ ბარგი დამქონდა და ოფისებში გაზეთებს ვარიგებდი. თავის დროზე მაწინაურებდნენ ხოლმე და შესაბამისად, კარგი გამოცდილებაც მივიღე თითქმის ყველა დონეზე. დღესდღეობით ეს მაძლევს სრულ მენეჯერულ, მართვის და გაძღოლის უნარებს. თუ არ იცი როგორ უნდა მუშაობდეს თითოეული განყოფილება, მაშინ ვერც უხელმძღვანელებ და ვერც გაუძღვები. სასტუმროების მართვის უზარმაზარი გამოცდილება გაქვთ; სხვადასხვა ქვეყანაში გიმუშავიათ სასტუმროს მმართველად. თქვენი აზრით, რა პოტენციალი გააჩნია საქართველოს ტურიზმის ბიზნესის კუთხით? საქართველოს ტურიზმის სფეროში შესანიშნავი პოტენციალი აქვს. სტატისტიკის თანახმად, საქართველოში შემოსულ ტურისტთა რიცხვი ყოველწლიურად იზრდება. ამ ქვეყნის ყველაზე მიმზიდველი ღირებულებებია: ბუნება, ტყე-პარკები, მინერალური წყლები, ღვინო და ვენახები, ადგილობრივი სამზარეულო, ისტორიული ღირსშესანიშნაობები, სათხილამურო კურორტები, შავი ზღვა და სტუმართმოყვარეობა. კაზინოების სტუმრობის მიზნით საკმაოდ დიდი რაოდენობის სტუმრების ჩამოსვლაც ასევე რეალურია. გვიამბეთ „რიქსოსის“ შესახებ. 2000 წელს დაარსებული „რიქსოს სასტუმროები“ მსოფლიოში ერთ-ერთი ყველაზე სწრაფად მზარდი სასტუმროების ქსელია. მისი მიზანია ტრადიციული თურქული სტუმართმოყვარეობის და უნიკალური სპა გამოცდილების შეთავაზება უმშვენიერეს გარემოსა და მდიდრულ ატმოსფეროში. ანტალიაში დაფუძნებული ჯგუფი ფლობს და განაგებს პრემიუმ კურორტებსა

â&#x2014;?

INTERVIEW

â&#x2014;?

Known for their hospitality, attentive personalized service and fine cuisine, Rixos Hotels received global recognition and top ratings from distinguished specialist professional bodies such as the American Five Star Diamond Award, Conde Nast, World Travel Awards and Great Hotels of the World. Why did Rixos, one of the fastest growing hotel chains, decide to operate in Georgia, Borjomi? What were the main criteria? First of all, Georgia is a very beautiful country and is attractive for tourists with its assets such as vineyards, historical landmarks, natural parks, nature, cuisine and so on. Within the last year, more than 5 million tourists crossed Georgian borders, meaning that this country had more tourists than its population, which is slightly less than 5 million. Till today, Iceland was the only country in the

| JANUARY | 2016 | 73

●

world which has more tourists than its population, but now Georgia is in the same situation. Rixos can easily see the opportunities, potential and future success. Rixos Borjomi is our first project in Georgia and the second one, Rixos Tbilisi, will be opening doors soon, as well. What services does Rixos Offer to Guests? Why Should Guests stay in Rixos Borjomi? I wouldn’t say they should stay, but I can highly recommend Rixos Borjomi Hotel to our future guests. The main reason, as to why Rixos Borjomi is not an ordinary hotel, is that it has a soul inside of it. Every potential guest has a reason to travel. Our attraction cores are leisure, business, treatment, winter sports, excursions, history, sports and losing weight. Leisure, business and medical treatment segments stand out more than others. Our rooms are large and comfortable. Meeting rooms and medical center units are fully equipped with high-end technology. Your slogan is quite bold – Expect Nothing Less... Tell us more about it. Our guests are always very important to us. All our efforts are dedicated to reaching beyond guests’ expectations. The greatest award for Rixos is happiness and smiling faces of our guests. That’s why this slogan perfectly conveys our aim. Expect Nothing Less! Rixos Borjomi has been accepting guests for already 1 year. How would you describe the big picture? What about Georgian guests? I can say, that the first operational year passed with success. We had 60% Georgian guest occupancy in last year. First years are always difficult for new hotels, actually. Building up and training staff, marketing and public relations activities, sales activities are very important in the very first year, but in Rixos Borjomi all has been accomplished successfully. We have guest satisfaction, staff satisfaction and profitability, as I mentioned earlier. For the future we have lots of strategies, such as, expanding in our target markets, of which first come Russia, Kazakhstan and Azerbaijan. Then other potential markets will follow. Rixos Borjomi Hotel will participate in the international leisure and treatment fairs to promote the brand name and the region. On the local market, our marketing efforts will continue in meeting, conference and leisure segments, as well. We will have some surprise international events planned for the future, too. Second year will be very different than the first one.

74 | 2016 | JANUARY |

INTERVIEW

●

და ვილებს, მათ შორის ქალაქის სასტუმროებს ისეთ ძირითად რეგიონებში, როგორებიცაა: თურქეთი, ევროპა, დსთ-ს ქვეყნები, ჩრდილოეთ აფრიკა და ახლო აღმოსავლეთი. „რიქსოსის“ გამორჩეული სასტუმროების პორტფელი შეიცავს მთავარ და ისტორიულ ადგილებზე განთავსებულ შენობებს. ყველა სასტუმროში 6,500-ზე მეტი თანამშრომელია. „რიქსოს სასტუმროები“ ქმნის სტუმრებისთვის უნიკალურ გამოცდილებას, რომელშიც ახალი ძველს ჰარმონიულად ერწყმის. ცნობილი თავისი სტუმართმოყვარეობით, ყურადღებით აღსავსე პირადი მიდგომით და დიდებული სამზარეულოთი, „რიქსოს სასტუმრობი“ არაერთხელ გამხდარა საერთაშორისო დონეზე აღიარებული და მოხვედრილა რეიტინგებში ისეთი მაღალ საფეხურებზე გამორჩეული სპეციალიზირებული პროფესიონალი ორგანიზაციების შეფასების წყალობით, როგორებიცაა: ამერიკული ხუთ-ვარსკვლავიანი ბრილიანტის ჯილდო, Conde Nast, მსოფლიო ტურიზმის ჯილდო და მსოფლიოს საუკეთესო სასტუმროები. რატომ გადაწყვიტა „რიქსოსმა“, ერთ-ერთმა ყველაზე სწრაფად მზარდმა სასტუმროების ქსელმა ბორჯომში სასტუმროს გახსნა და ამით საქართველოს ბაზარზე შემოსვლა? რა იყო ძირითადი კრიტერიუმები? პირველ რიგში, საქართველო ძალიან ლამაზი ქვეყანაა და ტურისტებისათვის მიმზიდველია. უკანასკნელი წლის განმავლობაში, 5 მილიონზე მეტმა ტურისტმა გადაკვეთა საქართველოს საზღვარი, რაც ნიშნავს, რომ ქვეყანას იმაზე მეტი ტურისტი ჰყავდა, ვიდრე მოსახლე. დღევანდლამდე, ისლანდია იყო ერთადერთი ქვეყანა მსოფლიოში, რომელსაც საკუთარ მოსახლეობაზე მეტი რაოდენობის ტურისტი ჰყავდა, მაგრამ ამჟამად, საქართველოც უკვე ამ მდგომარეობაშია. „რიქსოს“ ადვილად ხედავს შესაძლებლობებს, პოტენციალს და სამომავლო წარმატებას. „რიქსოს ბორჯომი“ ჩვენი პირველი პროექტია საქართველოში და სულ მალე, მეორე, „რიქსოს თბილისი“, გაუღებს კარს მომხმარებლებს. რა სერვისებს სთავაზობს „რიქსოსი“ თავის სტუმრებს? რატომ უნდა გაჩერდნენ სტუმრები „რიქსოსში“? ვერ ვიტყვი, რომ უნდა დარჩნენ, მაგრამ სასტუმრო „რიქსოს ბორჯომის“ მომავალ სტუმრებს ნამდვილად ვურჩევდი ჩვენთან გაჩერებას. ძირითადი მიზეზი, თუ რატომ არ არის „რიქსოს ბორჯომი“ ჩვეულებრივი სასტუმრო, გახლავთ ის, რომ მას თავისი სული გააჩნია. ყველა პოტენციურ სტუმარს, აქვს მიზეზი, რომ გვეწვიოს. ჩვენი ძირითადი შეთავაზებებია: განტვირთვა, ბიზნესი, მკურნალობა, ზამთრის სპორტი, ექსკურსიები, ისტორია, სპორტი და წონაში დაკლება. დასვენების, ბიზნესისა და მკურნალობის სეგმენტები, სხვებთან შედარებით მაინც გამორჩეულია. ჩვენი ოთახები დიდი და კომფორტულია. შეხვედრების ოთახები და სამედიცინო ცენტრები აღჭურვილია უმაღლესი დონის აპარატურით. თქვენი ლოზუნგი საკმაოდ გამბედავია - ამაზე ნაკლებს არც ელოდეთ... გვითხარით მეტი ამის შესახებ.

●

INTERVIEW

●

სტუმრები ჩვენთვის ყოველთვის მნიშვნელოვანნი არიან. ყველა მცდელობა მიმართულია იმისაკენ, რომ სტუმრის მოლოდინს გადავაჭარბოთ. „რიქსოსისთვის“ საუკეთესო საჩუქარი სტუმრების სახეებზე აღბეჭდილი ბედნიერება და ღიმილია. სწორედ ამიტომაა, რომ ეს ლოზუნგი ზუსტად გადმოსცემს ჩვენს მიზანს. ამაზე ნაკლებს არც ელოდოთ! „რიქსოს ბორჯომი“ უკვე ერთი წელია, სტუმრებს მასპინძლობს. მთლიან სურათს როგორ დაგვიხატავდით? ქართველ სტუმრებზე რას გვეტყვით? შემიძლია გითხრათ, რომ პირველმა წელმა წარმატებით ჩაიარა. გასულ წელს სტუმრების 60 % საქართველოდან იყო. როგორც წესი, სასტუმროებისთვის პირველი წელი ყოველთვის რთულია ხოლმე. პერსონალის შეკრება და გაწვრთნა, მარკეტინგი და საზოგადოებასთან ურთიერთობა, გაყიდვები – ყველაფერი ეს ძალიან მნიშვნელოვანია, განსაკუთრებით პირველ წელს, თუმცა „რიქსოს ბორჯომში“ ყველაფერი წარმატებით განხორციელდა. კმაყოფილი სტუმრებიც გვყავს, კმაყოფილი პერსონალიც და მომგებიანობაც, როგორც ზემოთ აღვნიშნე. სამომავლოდ უამრავი სტრატეგია გვაქვს დასახული, მაგალითად, სამიზნე ბაზრებზე საქმიანობის გაფართოება, რომელთაგან პირველები არიან: რუსეთი, ყაზახეთი და აზერბაიჯანი. შემგომ, ამას მოჰყვება სხვა პოტენციური ბაზრებიც. სასტუმრო „რიქსოს ბორჯომი“ მონაწილეობას მიიღებს საერთაშორისო დასვენებისა და სამკურნალო კურორტების სავაჭრო გამოფენებში, როგორც საკუთარი ბრენდის, ისე რეგიონის რეკლამირების მიზნით. ადგილობრივ ბაზარზე, ჩვენი მარკეტინგული მცდელობები კვლავაც გაგრძელდება შეხვედრების ორგანიზების, კონფერენციებისა და დასვენების სეგმენტებში. სამომავლოდ ასევე გვექნება სიურპრიზები, საერთაშორისო ღონისძიებების გამართვის მხრივ. მეორე წელი, პირველისგან სრულიად განსხვავებული იქნება. Mariam Patatishvili/მარიამ პატატიშვილი

| JANUARY | 2016 | 75

●

LIKA KARTOZIA ლიკა კარტოზია International Corporation ICR The Food Line Processes Manager საერთაშორისო კორპორაცია ICR კვების მიმართულების პროცესების მართვის მენეჯერი

76 | 2016 | JANUARY |

INTERVIEW

●

INTERVIEW

●

IT’S ALL IN THE DETAILS… საქმე დეტალებშია

People go to restaurants for tasting the food and for positive emotions – and my respondent certainly does not doubt it. Our dialogue will be of particular interest not only to the customers of the cafes and restaurants of International Corporatiom ICR, but to all those restaurant managers, who cannot fully comprehend their professional mistakes to this day. If there were a nomination for “the sincerest respondent”, without a second thought, I would have awarded the prize to Lika Kartozia, The Food Line Processes Manager of International Corporation ICR. რესტორნებსა და კაფეებში ხალხი საჭმელად და დადებითი ემოციების მისაღებად დადის – ამაში ეჭვი არც ჩემს რესპონდენტს ეპარება. ჩვენი დიალოგი არა მარტო საერთაშორისო კორპორაცია ICR-ის რესტორნებისა და კაფეების მომხმარებლისთვის იქნება საინტერესო, არამედ ყველა იმ რესტორნის მენეჯერისთვის, რომელიც თავის პროფესიულ შეცდომებს დღემდე არასერიოზულად აღიქვამს. „ყველაზე გულწრფელი რესპონდენტის“ ნომინაცია რომ არსებობდეს, ბევრი ფიქრის გარეშე საპრიზო ადგილსაც მივანიჭებდი, საერთაშორისო კორპორაცია ICR-ის კვების მიმართულების პროცესების მართვის მენეჯერს, ლიკა კარტოზიას.

When and how did you start your work in this field? By profession I am a philologist and a psychologist. I used to work by profession in the ESM business school. One fine day, I was offered a position to manage a food and beverage outlet which opened on Ian Homer tennis courts. To tell you the truth, at first I was a little scared, since I had virtually no experience in the field. However, the knowledge acquired in my family was quite useful at the first stages of work. Our family would often host grand, well-organized parties. It was a sort of family tradition… This is how I was selected for the job by a person who was a frequent guest of the parties held in our family. Naturally, afterwards I took the work up as a professional and started studying the field. I graduated from a course of restaurant administration and management. My first steps were made in the then very popular GMC and Gogli-mogli. Restaurant Kalakuri was the next step, where I acquainted myself with European, Georgian and Asian cuisines. I was faced with interesting challenges. Planning events in such a big restaurant was a sort of sport too. Overcoming new and interesting barriers on a daily basis helped my professional growth… My next stop was the restaurant Tokyo. And so, the workplaces kept changing and my experience was enriching.

როდის და როგორ დაიწყეთ ამ სფეროში მოღვაწეობა? პროფესიით ფილოლოგი და ფსიქოლოგი ვარ. ჩემი პროფესიით ვმუშაობდი კიდეც, ESM-ის სკოლაში. ერთ მშვენიერ დღეს, შემომთავაზეს კვების ობიექტის მართვა, რომელიც იან ჰომერის საჩოგბურთო კორტებზე გაიხნა. სიმართლე გითხრათ, თავიდან შემეშინდა, მე ხომ მანამდე არასდროს მქონია ამ სფეროში გამოცდილება. თუმცა ოჯახში მიღებული ცოდნა პირველ ეტაპზე ძალიან გამომადგა. ჩვენთან ყოველთვის იმართებოდა გრანდიოზული, კარგად ორგანიზებული საღამოები. ეს იყო ერთგვარი ოჯახური ტრადიცია. სწორედ ასე შეარჩია ჩემი კანდიდატურა ადამიანმა, რომელიც ჩვენი ოჯახური წვეულებების ხშირი სტუმარი იყო. რა თქმა უნდა, ამის შემდეგ საქმეს პროფესიულად მივუდექი და დავიწყე ცოდნის გაღრმავება. დავამთავრე რესტორნის ადმინისტრირება და მენეჯმენტი. პირველი ნაბიჯები იმ პერიოდში საკმაოდ პოპულარულ GMC-ში და „გოგლი-მოგლიში“ მოვსინჯე . შემდეგ იყო რესტორანი „ქალაქური“, სადაც ვეზიარე ევროპულ, ქართულ და აზიურ სამზარეულოს. ჩემ წინ იდგა საინტერესო ამოცანები. ღონისძიებების დაგეგმვაც ამხელა რესტორანში ერთგვარი სპორტი იყო. ყოველდღე ახალი და საინტერესო ბარიერის გადალახვა პროფესიულად მზრდიდა. შემდეგი „გაჩერება“ – რესტორანი „ტოკიო“. იცვლებოდა სამუშაო ადგილები და მემატებოდა გამოცდილება.

| JANUARY | 2016 | 77

●

INTERVIEW

●

As for International Corporation ICR, it was quite a novelty for me. The idea of Pomodorissimo was being conceived at the time. There was a large creative group and high hopes. I consider the Pomodorissimo project to be a huge success and I allow myself to think so based on the love customers express. We have been on the market for the past four years and enjoy enormous popularity.

რაც შეეხება ICR-ს, ეს ჩემთვის ერთგვარი სიახლე იყო. „პომოდორისიმოს“ კონცეფციაც სწორედ მაშინ მუშავდებოდა. იყო დიდი შემოქმედებითი ჯგუფი და დიდი იმედები. პროექტი „პომოდორისიმო“, ვთვლი, რომ არის ძალიან წარმატებული და ამის თქმის უფლებას, თბილისელი მომხმარებლის სიყვარული მაძლევს. ოთხი წელია, რაც ბაზარზე ვართ და დიდი პოპულარობით ვსარგებლობთ.

The next project was Cafe la France – a French boulangerie. It was followed by restaurant Tabla, with its academic, city house concept and fascinating interior. I think customers find café Laboratory quite interesting as well.

შემდეგი პროექტი იყო „ლა ფრანსი“ – ფრანგული ბულანჟერია. შემდეგ რესტორანი „ტაბლა“, თავისი აკადემიური, ქალაქური სახლის კონცეფციით და საოცარი ინტერიერით. ვფიქრობ, მომხმარებლისთვის ასევე ძალიან საინტერესოა კაფე „ლაბორატორია“.

How do you attract customers to the International Corporation ICR restaurant chain and what methods do you use?

როგორ ხდება ICR-ის რესტორნების ქსელში მომხმარებლის მოზიდვა? რა ხერხებს მიმართავთ ამისთვის?

In general, all our establishments are opened with grandeur. We plan everything ahead of time, before opening and each move is planned properly. Our customers are well-aware that we are offering them quality product. We have already earned the trust on the market. We use natural products and pay close attention to training personnel. Beautiful interior, tasteful music, affordable price, comfortable parking… In other words, there is everything necessary to maintain the leading position on the market. You have to adhere to all the norms when in the business of gastronomy. Details make up the great business. What is the necessary precondition to have a first-time visitor return? A Georgian is a gourmand. They know the value of good food, so if they visit us once, they are sure to come back again. Other than good food and interior, the guests are greeted by constantly smiling and well-trained service personnel. Customers pay for service and not just for food. A customer is your guest and as a good host, you have to ensure they take pleasure in the whole experience. Is the cuisine of a restaurant a determinant of its success? What do you think, which cuisine enjoys the most demand both from Georgian and foreign customers?

როგორც წესი, ჩვენი ყველა ობიექტი დიდი ხმაურით იხსნება. გახსნამდე ყველაფერი გათვლილი გვაქვს და ყველა სვლა – კარგად დაგეგმილი. მომხმარებელმა უკვე იცის, რომ ჩვენ მათ ვთავაზობთ ძალიან კარგ პროდუქტს. ბაზარზე უკვე მოპოვებული გვაქვს ნდობა. ვმუშაობთ ნატურალურ პროდუქტზე, ასევე დიდ ყურადღებას ვაქცევთ პერსონალის გადამზადებას. ლამაზი ინტერიერი, გემოვნებიანი მუსიკა, მისაღები ფასი, მოსახერხებელი პარკინგი – აქ ყველაფერია იმისთვის, რომ გვეჭიროს ერთ-ერთი მოწინავე ადგილი. გასტრონომიაში უნდა დაიცვა ყველანაირი ნორმა. დეტალებისგან იქმნება დიდი საქმე. რა აუცილებელი პირობა უნდა დაიცვათ იმისთვის, რომ ერთხელ მოსული მომხმარებელი მოვიდეს მეორედაც? ქართველი ადამიანი გურმანია, იცის კარგი საჭმლის გემო. ამიტომ ერთხელ ჩვენთან სტუმრად მოსული, აუცილებლად მოვა მეორედ. კარგი საჭმლის და ინტერიერის გარდა, სტუმარს ხვდება მუდამ მომღიმარი და კარგად დატრენინგებული მომსახურე პერსონალი. მომხმარებელი ფულს იხდის როგორც საკვებში, ასევე სერვისში. ის შენი სტუმარია და როგორც კარგმა მასპინძელმა, ბოლომდე უნდა იზრუნო მის სასიამოვნო განწყობაზე. განსაზღვრავს თუ არა რესტორნის პოპულარობას სამზარეულო? როგორ ფიქრობთ, რომელი ქვეყნის სამზარეულოა უფრო მეტად მოთხოვნადი ქართველი და არა მარტო ქართველი მომხმარებლისთვის?

Each cuisine has its own customer. Young generation tends to go for the European one. I guess, you could say that healthy eating practice is gaining a foothold in the country. However, you can meet representatives of any generation in Pomodorissimo. Both kids and students come here to eat pizza. Youngsters mostly eat salads and savour cocktails in the evenings… We are also frequented by middle-aged men, who order steak and Italian wine. Accordingly, I could say that Georgians enjoy any cuisine, as long as the dishes are tasty and well-prepared.

ყველა სამზარეულოს თავისი მომხმარებელი ჰყავს. ახალგაზრდა თაობა, ხშირად, ევროპულ სამზარეულოს ირჩევს. შეიძლება ითქვას, ჩვენში ნელ-ნელა ფეხს იკიდებს სწორი კვების კულტურა. თუმცა „პომოდორისიმოში“ ყველა თაობის წარმომადგენელს ნახავთ. აქ პიცის საჭმელად დადიან ბავშვებიც და სტუდენტებიც. ახალგაზრდები საღამოობით მიირთმევენ სალათს და კოქტეილს; დადიან შუახნის მამაკაცებიც, რომლებიც უკვეთავენ სტეიკს და იტალიურ ღვინოს. აქედან გამომდინარე, შემიძლია ვთქვა, რომ ქართველებს უყვართ ნებისმიერი სამზარეულო, უბრალოდ ყველაფერი უნდა იყოს გემრიელი და კარგად შესრულებული.

As far as the menu is concerned, and the details such as the types of dishes, quantity, presentation are in a

რაც შეეხება მენიუს... კერძების დასახელება, რაოდენობა, დიზაინი, ალბათ, ეს დეტალები, გარკვეულწილად, განსაზღვრავს

78 | 2016 | JANUARY |

●

INTERVIEW

●

way determinant of the restaurant’s success. What do you think a wellcomposed menu should look like? A menu has its own rules of composition. It is important as to how the name of a dish is written out and of course, all of them should be arranged according to their lightness. Determining the sizes of servings have their own rules as well – how many grams a salad or a hot dish should be and on which side the dressing should be placed and so on. Would you say the restaurants and bars in Georgia are compliant to European standards? Do you think the service in Georgia has improved as opposed to the previous years? As opposed to recent years, it did improve, but it is a little difficult to apply classic, European standards to Georgian market. The gold standard is created elsewhere and we merely borrow it to fit to our reality. I think, the service personnel has appropriated the major aspect, which is to greet and host each guest equally, with a smile. Do you yourself ever have to interact with customers? Anybody, who steps foot in our establishment is a guest of mine. I am not just a supervisor and a manager in a Georgian sense. Just like in a good old Georgian family a hostess greets guests, I try to act similarly. I have served them myself a lot of times personally, I see nothing strange in it. In response, I am met with respect and appreciation. I can freely take an order and change an ash-tray, and if they are unclear on something, recommend them what to order. I try to make them feel as comfortable as possible, since, in a way, it is a privilege for me too, that in such a big city, where competition is so fierce, they have elected to visit us. My job is a source of adrenaline rush for me – the best among the many feelings. Not a day

| JANUARY | 2016 | 79

●

passes by that I don’t come up or create something new. This process considerably aids my growth. How important is interior design for customers? We are an aesthetic nation. We just love pretty objects, tasteful designs and well-presented dishes. I think it is all in our genes. A Georgian never spares money when it comes to entertainment and tasty food. Do you agree to this statement? Certainly I agree, a Georgian will pay the last penny for food. With us, the tables are always plentiful. I like people who enjoy tasty dishes. I also like the tradition of making tables at home. Which country’s cuisine do you prefer? I personally like French, Spanish and especially Italian cuisines, because it is very similar to Georgian one, in terms of taste. Do you yourself like cooking? And which dish do you make the best? I am a pretty good cook. I generally prefer cooking meat and almost all my dishes are tasty. I have a lot of signature dishes, due to the fact that I love innovations, especially in culinary. What would be your advice to those who want to work in your field? What should a good restaurateur be like? Very energetic. They have to have pedagogic skills, in order to pass down the knowledge onto the employees and of course, have good taste, because without it, no job can be done well. They ought to love people, communication and the job they do. Otherwise, nothing will come out of it. Is this the peak you wanted to reach or do you have other dreams? My zodiac sign is Sagittarius, so my target is always ahead of me and as a rule, I tend to shoot the arrow quite accurately. I would be lying if I said I am dreaming to own a restaurant, but I would establish a cooking school with great pleasure, where students could learn and familiarize themselves with cuisines of various countries. I guess it would be a big house of culinary. What is it that you think about after work, before falling asleep? Before sleeping, I usually plan the next day.

80 | 2016 | JANUARY |

INTERVIEW

●

რესტორნის წარმატებას. როგორ ფიქრობთ, როგორი უნდა იყოს სწორად შედგენილი მენიუ? მენიუს აქვს თავის შედგენის წესები. მნიშვნელოვანია, როგორ წერია კერძის დასახელება და, რა თქმა უნდა, ეს ყველაფერი სიმსუბუქის მიხედვით უნდა იყოს დალაგებული. ულუფების ზომის განსაზღვრასაც თავისი წესები აქვს: რამდენი გრამი უნდა იყოს სალათი და ცხელი კერძი, რომელ მხარეს უნდა იდოს გარნირი და ა.შ. აკმაყოფილებენ თუ არა საქართველოში არსებული რესტორნები და ბარები ევროპულ სტანდარტებს? თვლით, რომ სერვისი ქართულ რესტორნებში წინა წლებთან შედარებით გაუმჯობესებულია? წინა წლებთან შედარებით გაუმჯობესებულია. თუმცა საქართველოს ბაზარზე ცოტა რთულია ევროპული, კლასიკური სტანდარტების მორგება. ოქროს სტანდარტი იქმნება სხვაგან, ჩვენ უბრალოდ გადმოგვაქვს და ვარგებთ ჩვენს რეალობას. ჩემი აზრით, მომსახურე პერსონალმა ისწავლა მთავარი რამ, რომ ყველა სტუმარი ერთნაირად ღიმილით მიიღოს და გაუმასპინძლდეს. თავად თუ გიწევთ თქვენს მომხმარებელთან ურთიერთობა? აქ მოსული ყველა ადამიანი ჩემი სტუმარია. მე არ ვარ მხოლოდ მენეჯერი და მმართველი ქართული გაგებით. როგორც კარგ ქართულ ოჯახში ეგებება ხოლმე დიასახლისი თავის სტუმრებს, ზუსტად ისე ვიქცევი მეც. ხშირად გამიწევია მომსახურება მათთვის და ამაში საოცარს, პირადად მე, ვერაფერს ვხედავ. პასუხად ვიღებ პატივისცემას და დაფასებას. შეიძლება თავისუფლად ავიღო შეკვეთა და გამოვცვალო საფერფლე, თუ სტუმარმა რამე ვერ გაიგო, გავუწიო რეკომენდაცია, ვურჩიო, რა მიირთვას. ვცდილობ, ყველანაირი კომფორტი შევუქმნა ჩვენს სტუმარს, იმიტომ, რომ ჩემთვისაც დიდი პატივია, რომ ამხელა ქალაქში, ასეთი კონკურენციის პირობებში მირჩევს მე. ჩემი საქმე დიდი ადრენალინია, საუკეთესო შეგრძნება შეგრძნებათა შორის. არ გადის დღე, რამე ახალს რომ არ ვიგონებდე ან ვქმნიდე. ამ პროცესში ძალიან ვიზრდები. რამდენად მნიშვნელოვანია ინტერიერის დიზაინი მომხმარებლისთვის? ჩვენ ესთეტი ერის წარმომადგენლები ვართ. გვიყვარს ლამაზი ნივთები, გემოვნებით შესრულებული დიზაინი, კარგად გაფორმებული კერძები. ვფიქრობ, ეს გენეტიკურ კოდშია ჩადებული. ქართველ ადამიანს გართობაში და გემრიელ საკვებში ფული არ ენანება. ეთანხმებით ამ მოსაზრებას? რა თქმა უნდა ვეთანხმები. ქართველი კაცი საჭმელში ბოლო ფულს გადაიხდის. ჩვენთან ბარაქიანი სუფრები იშლება. მიყვარს ადამიანები, ვისაც გემრიელად ჭამა უყვარს. მომწონს სახლში სუფრების გაშლის ტრადიციაც. რომელი ქვეყნის სამზარეულოს ანიჭებთ უპირატესობას?

●

INTERVIEW

●

ძალიან მიყვარს ფრანგული, ესპანური და განსაკუთრებით, იტალიური სამზარეულო, რადგან გემოვნური თვისებებით ძალიან ჰგავს ქართულს. თავად თუ გიყვართ კერძების მომზადება და ყველაზე კარგად რომელი კერძი გამოგდით? ძალიან კარგი მზარეული ვარ. ხორცეულის მომზადება მიყვარს. თითქმის ყველა კერძი გემრიელი გამომდის. მაქვს ძალიან ბევრი საავტორო კერძი, იქიდან გამომდინარე, რომ მიყვარს სიახლეები, განსაკუთრებით, კულინარიაში. რას ურჩევდით ადამიანს, რომელიც თქვენს სფეროში აპირებს თავის დამკვიდრებას? როგორი უნდა იყოს კარგი რესტორატორი? ძალიან ენერგიული. უნდა ჰქონდეს პედაგოგიური უნარები, იმისათვის, რომ გადასცეს ცოდნა იმ ადამიანებს, ვინც მასთან იმუშავებს და უნდა ჰქონდეს გემოვნება, რადგან გემოვნების გარეშე არცერთი საქმე კარგად არ კეთდება. უნდა უყვარდეს ადამიანები, მათთან ურთიერთობა და საქმე, რომელსაც აკეთებს. სხვანაირად არაფერი გამოვა. ეს არის ის მწვერვალი, რისი მიღწევაც გინდოდათ, თუ კიდევ ოცნებობთ რამეზე? ზოდიაქოს ნიშნის მიხედვით მშვილდოსანი ვარ. ჩემი სამიზნე ყოველთვის წინ არის და ისარსაც, ძირითადად, მიზანში ვისვრი. რომ გითხრათ, რესტორანზე ვოცნებობ, მოგატყუებთ, თუმცა დიდი სიამოვნებით გავხსნიდი გასტრონომიულ სკოლას, სადაც შეისწავლიან და გაეცნობიან მსოფლიოს ყველა ქვეყნის სამზარეულოს. ალბათ, ეს იქნება კულინარიის დიდი სახლი. რაზე ფიქრობთ სამუშაო დღის ბოლოს, ძილის წინ? ძილის წინ ყოველთვის ვგეგმავ მომდევნო დღეს.

Special thanks:

Maiko Jangulashvili/მაიკო ჯანგულაშვილი

| JANUARY | 2016 | 81

●

POINT OF VIEW

●

Mako Jaoshvili მაკო ჯაოშვილი

Managing our time, emotions and of course, our lives!

ვმართავთ დროს, ემოციებს და საკუთარ ცხოვრებას, რაღა თქმა უნდა! I’m sure you would agree that each and every one of us understands ‘success’ in their own way, however, whatever the interpretation, first and foremost “being successful” means effectively managing our everyday lives. This in itself requires a heightened sense of responsibility. Achieving the inner sense of balance helps us reach the highest peaks. The most valuable thing life has taught me is that we can improve our state by the correct self-evaluation, weighing the situation and making the right choices. დამეთანხმებით, რომ ყოველ ადამიანს წარმატების საკუთარი გაგება აქვს, თუმცა ნებისმიერი ფორმულირებით „იყო წარმატებული“, უპირველეს ყოვლისა, ნიშნავს, ეფექტურად განაგებდე ყოველდღიურობას. ამისთვის საჭიროა პასუხისმგებლობის მაღალი გრძნობა. დიდი სიმაღლეების დალაშქვრაში შინაგანი წონასწორობის მოპოვება გვეხმარება. ყველაზე ფასეული, რაც ცხოვრებისეულმა გაკვეთილებმა მასწავლა ის არის, რომ მდგომარეობას ვაუმჯობესებთ სწორი თვითშეფასებით, სიტუაციის აწონ-დაწონვითა და საღი გადაწყვეტილებით.

ust think, how many times you have made an elephant out of a fly and/or lost temper as a result of other people’s actions. Most probably you will also remember the cases when you were easily influenced by others and moreover, have troubled yourself by thinking what others would have to say about you. Sometimes, I also feel engulfed by the waves of such fuss and worries. But later, the self-assessment and inner solitude indicates as to how I can avoid anger, insult and disappointment. I have realized that it is not worth ruining my mood by the processes unfolding independent of us, which are obviously out of our control. This made me accustomed to maintaining calm, strengthened my skills of concentration and budged me towards positive thinking. You cannot begin to imagine how much physical, emotional and brain power you can spare by maintaining inner balance. More so, you are overcome with such a joy, after relieving yourself of inner unrest, that you can even ‘move the mountains’.

დაფიქრდით, რამდენჯერ ყოფილა, რომ უმნიშვნელო რამ გაგიზვიადებიათ ან/და „აფეთქებულხართ“ სხვისი ქმედების გამო. ისეთი შემთხვევებიც გაგახსენდებათ, როცა ადვილად მოქცეულხართ სხვების გავლენის ქვეშ და უფრო მეტიც, შეუწუხებიხართ იმაზე ფიქრს, რას იტყვიან სხვები. მეც შემომიტევს ხოლმე „ფორიაქის“ ამგვარი ტალღები და მღელვარება. თუმცა შემდგომ თვითანალიზი და განმარტოება მაჩვენებს, როგორ ავირიდო თავიდან ბრაზი, წყენა თუ იმედგაცრუება. მივხვდი, რომ არ ღირს გუნება-განწყობის გაფუჭება ჩვენგან დამოუკიდებლად მიმდინარე მოვლენების გამო, რომელთა შეცვლა ჩვენს ძალებს აღემატება. ამან მიმაჩვია სიმშვიდის შენარჩუნებას, გამიძლიერა კონცენტრირების უნარი და პოზიტიური აზროვნებისკენ მიბიძგა. ვერ წარმოიდგენთ, რამდენი ფიზიკური, ემოციური და გონებრივი ენერგია შეიძლება დაზოგოთ შინაგანი წონასწორობის შენარჩუნების გზით. მეტსაც გეტყვით, იმხელა სილაღე გეუფლებათ მას შემდეგ, რაც მოუსვენრობისგან თავისუფლდებით, რომ შეგიძლიათ „მთებიც კი გადადგათ“.

In light of the new-found loads of determination, do not let yourself forget discipline and keep pushing yourself.

მოზღვავებული შემართების ფონზე ნუ დაგვავიწყდება დისციპლინა და საკუთარი თავისადმი მომთხოვნობა.

82 | 2016 | JANUARY |

●

POINT OF VIEW

It is one thing what we want, at quite another what we can do in a given period of time. Try to retain balance and judge your will, time-periods and capabilities with a clear mind. In the words of La Rochefoucauld, “We seldom ever fully understand what we really want”. A person cannot tell you with absolute confidence as to what they want to achieve in the future if they do not know what desires motivate them today. As they say, “You can't make an omelette without breaking eggs”. To put it briefly, now is the time to determine what we can do to achieve our goals and make our dreams come true. We often hear that people want to get rich, but notice that they are lazy to work or read a book and make a habit of procrastinating… And additionally, there is one more weakness – sometimes people tend to think that they are working for others, while actually each of us only serve ourselves in the first place. We arrive at the most amazing discovery when we fully understand what personal responsibility means. By realizing it, we get filled by optimistic strength, creative approaches and we become far more constructive. I found a very interesting piece of advice about selfevaluation and result-oriented approach in the book by Brian Tracy – ‘Be a Sales Superstar’. Have you ever wondered how high-paid professionals of any field tend to behave?! They assume 100% responsibility for current situations, as well as their own lives. They never blame failures on others and neither do they come up with reasons to justify it. They know that they are the ones responsible for improving the dire situation and always try to find a way out. They do not whine, criticize others or blame the people around them. They consider themselves the “conductors” of their own lives and thoroughly play the compositions they took it upon themselves to conduct. Do you want to achieve more?! Look at the person staring back at you from the mirror. Ask them, what they do or avoid doing for attaining desired results. “Negotiate” the fee you expect from them and arrange in what period you will “pay off” the debt. You have to act – make up the short tasks necessary for paying off your debt. And what is the most important, start doing them in the pre-determined time-period. By the way, as soon as I wrote out this kind of approach as a motto in my daily agenda, my mood improved instantaneously and each day became filled with more substance. Blossoming of plants is the doings of the forces of nature, while managing our inner nature is completely upon us. Let us create the best “weather” both for ourselves and for those around us. What could be more joyous than taking the reins of our emotions by managing our feelings and thoughts, as well as controlling our luck. Do not think that I am asking something impossible of you. I have made it my goal to better understand myself through this column, alongside my readers, as well as to find the strength for overcoming my weaknesses and to live better than I am living now. “Remember, there is no restriction, which prevents us from managing our time and life as per our will. We are the ones setting limits for ourselves,” – Brian Tracy.

●

ერთია რა გვინდა, ხოლო მეორე – რა შეგვიძლია დროის კონკრეტულ მონაკვეთში. დავიცვათ ბალანსი და საღად შევაფასოთ სურვილები, ვადები და შესაძლებლობები. ლაროშფუკოს თქმით, „ჩვენ იშვიათად ვაცნობიერებთ ბოლომდე, თუ რა გვინდა“. ადამიანი დარწმუნებით ვერ იტყვის, რისი მიღწევა სურს მომავალში, თუ არ იცის, რა სურვილი ამოძრავებს დღეს. ნათქვამია, თუ გინდა ნიგოზი მიირთვა, ჯერ კაკლის ნაჭუჭი უნდა გატეხო. მოკლედ, დადგა დრო, დავადგინოთ, რა შეგვიძლია სურვილებისა და მიზნების მისაღწევად. ხშირად გვსმენია ადამიანებისგან, რომ გამდიდრება უნდათ, მაგრამ ვხედავთ, რომ ეზარებათ შრომა, წიგნის წაკითხვა, საქმის გადადება სჩვევიათ... და კიდევ ერთი სისუსტე – ზოგჯერ ადამიანები ფიქრობენ, რომ სხვებისთვის მუშაობენ, არადა, ნებისმიერი ჩვენგანი, პირველ რიგში, საკუთარ თავს ემსახურება. ყველაზე საოცარ აღმოჩენას მაშინ ვაკეთებთ, როცა ჩავუღრმავდებით, თუ რას ნიშნავს პირადი პასუხისმგებლობა. ამის გათავისებით გვემატება ოპტიმისტური ძალა, კრეატიული მიდგომა და გაცილებით კონსტრუქციულები ვხდებით.

ბ

რაიან ტრეისის წიგნში – „გახდი გაყიდვების სუპერვარსკლავი“ – თვითშეფასებისა და შედეგებზე ორიენტირების შესახებ საკმაოდ საინტერესო რჩევას მივაგენი. გაინტერესებთ, როგორ იქცევიან ნებისმიერი სფეროს მაღალანაზღაურებადი პროფესიონალები? ისინი 100 %-ით საკუთარ თავზე იღებენ პასუხისმგებლობას მიმდინარე სიტუაციასა და საკუთარ ცხოვრებაზე. არავის აბრალებენ წარუმატებლობას და არც მიზეზებს იგონებენ თავის გასამართლებლად. იციან, რომ თავად უნდა შეცვალონ სიტუაცია და ეძებენ გამოსავალს; არ წუწუნებენ, არავის აკრიტიკებენ და არც ვინმეს ადანაშაულებენ; მიაჩნიათ, რომ ცხოვრების „დირიჟორები“ არიან და ზედმიწევნით კარგად ასრულებენ იმ ნაწარმოებს, რომლის „დაკვრაც“ ითავეს. გინდათ მიაღწიოთ მეტს? ჩახედეთ სარკეში თქვენ წინაშე მდგომ ადამიანს, შეეკითხეთ, რას აკეთებთ და რას არ აკეთებთ იმისათვის, რომ მიიღოთ სასურველი შედეგი. „მოელაპარაკეთ“, უთხარით რა საზღაურს მოელით მისგან, რა ვადაში „გაუსტუმრებთ“ ვალს; გადადით ქმედებაზე – გაწერეთ მოკლევადიანი ამოცანები პირობის შესასრულებლად. რაც მთავარია, შეუდექით დათქმულ დროში მათ გაკეთებას. სხვათაშორის, როგორც კი ყოველდღიურ განრიგში მოწოდებად „გავწერე“ ასეთი მიდგომა, უკეთეს განწყობაზე დავდექი და ყოველი დღე გაცილებით შინაარსიანად იქცა. მცენარეების აყვავილება ბუნების ძალით იმართება. ჩვენი შინაგანი ბუნების მართვა კი ჩვენზეა დამოკიდებული. შევუქმნათ საუკეთესო „ამინდი“ საკუთარ თავს და გარშემო მყოფებსაც. იმაზე მეტი ბედნიერება რა უნდა იყოს, როცა გრძნობებისა და ფიქრების მართვით ვიმორჩილებთ ემოციებს და სრულად განვაგებთ ბედ-იღბალს. არ იფიქროთ, რამე შეუძლებელს ვითხოვდე თქვენგან. ამ რუბრიკით მიზნად დავისახე, რომ თქვენთან ერთად კიდევ ერთხელ „გავიცნო“ საკუთარ პიროვნება, ვიპოვო ძალა სისუსტეთა დასაძლევად და ვიცხოვრო იმაზე უკეთ, ვიდრე ახლა ვცხოვრობ. „გახსოვდეთ, არ არსებობს შეზღუდვა, რომლის გამოც სურვილისამებრ ვერ განვკარგავთ დროს და ცხოვრებას. ლიმიტს საკუთარ თავს ჩვენ თავად ვუწესებთ“ – ბრაიან ტრეისი.

| JANUARY | 2016 | 83

●

MEDICINE

●

UNIQUE EQUIPMENT in David Gvritishvili Clinic უნიკალური აპარატურა

დავით გვრიტიშვილის კლინიკაში

Unique equipment and professional staff. A new clinic has been opened on Tchavtchavadze Avenue, Tbilisi. Plastic surgeries, pigment spot removal and blood vessel removal are the procedures offered in David Gvritishvili Clinic. A doctor who arrived from Kiev, shares his experience with the readers of EGO Magazine and promises to offer many other procedures alongside the unique equipment in the future. The guest of the column is doctor David Gvritishvili. თბილისში, ჭავჭავაძის ქუჩაზე, ახალი კლინიკა გაიხსნა, უნიკალური აპარატურითა და პროფესიონალი კადრებით. პლასტიკური ოპერაციები, პიგმენტური ლაქებისა და კაპილარების მოცილება – ყველა ეს პროცედურა დავით გვრიტიშვილის კლინიკაში ტარდება. კიევიდან ჩამოსული ექიმი საკუთარ გამოცდილებას ჟურნალ „ეგოს“ მკითხველს უზიარებს და სამომავლოდ სხვა საჭირო პროცედურების ჩატარებას გვპირდება. რუბრიკის სტუმარი ექიმი დავით გვრიტიშვილი გახლავთ.

Dr. Gvritishvili, how long has it been since your clinic was established and from where did the idea of its creation originate? The David Gvritishvili Clinic was opened approximately 6 months ago on 62 Tchavtchavadze Avenue, Tbilisi. The idea was born with the realization upon my return to Georgia that a large portion of society had a demand on procedures that our clinic offers. I have spent many years working for some leading clinics in Kiev and after returning to Georgia, I decided to open my own clinic and care for Georgian customers. What sort of services are offered in David Gvritishvili Clinic? In our clinic, we offer any sort of aesthetic service to women. In the recent period, the more popular ones proved to be rejuvenation of vagina dilated as a result of

84 | 2016 | JANUARY |

ბატონო დავით, რამდენი ხანია, რაც თქვენი კლინიკა არსებობს და საიდან გაჩნდა მისი შექმნის იდეა? დავით გვრიტიშვილის სახელობის კლინიკა დაახლოებით 6 თვის წინ გაიხსნა, თბილისში, ჭავჭავაძის N62 ნომერში. იდეა გაჩნდა მას შემდეგ, რაც მე საქართველოში ჩამოვედი და მივხვდი, რომ საზოგადოების დიდ ნაწილს გაუჩნდა საჭიროება იმ პროცედურების ჩატარებისა, რომლებსაც ჩვენი კლინიკა გთავაზობთ. წლების განმავლობაში მე ვმუშაობდი კიევში, წამყვან კლინიკებში. საქართველოში დაბრუნებულმა გადავწყვიტე, რომ საკუთარი კლინიკა გამეხსნა და ქართველ მომხმარებელზე მეზრუნა. რა სახის სერვისების ჩატარებაა შესაძლებელი დავით გვრიტიშვილის კლინიკაში? ქალბატონებს ნებისმიერი სახის ესთეტიკურ მომსახურებას ვთავაზობთ. ყველაზე აქტუალურია

DAVID GVRITISHVILI დავით გვრიტიშვილი Plastic Surgeon პლასტიკური ქირურგი natural childbirth, all sorts of plastic surgeries (face, breast, body, male and female intimate plastics), removal of pigment spots and blood vessels. This is an incomplete list of services that are performed in our clinic on a daily basis. Recent period has seen an increase in the number of females going for such manipulations. Which indicates that when a problem arises, it can easily be resolved in David Gvritishvili Clinic. What is the technical equipment like in your clinic and how qualified is your staff? Our Clinic has modern equipment and we use ultra-modern methods. The technical equipment

| JANUARY | 2016 | 85

●

in the clinic is fully compliant to modern standards and the staff employed here is highly qualified. They attend special trainings in different countries of the world on regular basis. Quite frequently, foreign specialist visit our clinic and trainings are organized right here. The apparatus we use daily for the procedures is a laser device of latest generation manufactured by a German company - Asklepion Laser Technologies. I can confidently tell you that we are the only clinic in the region which is equipped with this particular apparatus. There are a number of diverse procedures carried out here. Our clinic is accredited according to international standards and the quality system implemented within, serves as a guarantee for the precision and high quality of manipulations.

As long as the procedures themselves are concerned, how painful are they? All the above-mentioned procedures are done without local anesthesia in a very comfortable environment, and correspondingly, all the procedures are absolutely painless for patients. The modern equipment we have purchased allows us to make the procedures necessary for customers as convenient as possible, in the shortest time-period and of course with high quality. How affordable are the prices in your clinic? A special group was working on prices in our clinic. They spent a lot of time studying the prices on the Georgian market. We took competition into account and offered customers price that they would find quite affordable. Due to the fact that a lot of people have a desire to introduce minimal alterations in their appearance, we, at the David Gvritishvili Clinic, adjusted our prices to the requirements of the target group. Several times a year, we offer customers holiday discounts, we have special gift

86 | 2016 | JANUARY |

MEDICINE

●

ფიზიოლოგიური მშობიარობის შემდეგ გაფართოებული ვაგინის შევიწროება, ყველა სახის პლასტიკური ოპერაცია (სახე, მკერდი, სხეული, მამაკაცის და ქალის ინტიმური პლასტიკა), პიგმენტური ლაქებისა და კაპილარული ქსელების მოცილება. ეს იმ სერვისების არასრული ჩამონათვალი გახლავთ, რომლებიც ჩვენს კლინიკაში ყოველდღიურად ტარდება. ბოლო დროს საკმაოდ იმატა ქალბატონებში მსგავსი მანიპულაციების ჩატარების რიცხვმა, რაც მიგვითითებს იმაზე, რომ პრობლემის გაჩენის შემთხვევაში მისი მოგვარება დავით გვრიტიშვილის კლინიკაშია შესაძლებელი. როგორია თქვენი კლინიკის მატერიალურ-ტექნიკური ბაზა და რამდენად კვალიფიციური პერსონალი გყავთ დასაქმებული? ჩვენი კლინიკა აღჭურვილია თანამედროვე აპარატურით. აქ დანერგილია ულტრათანამედროვე მეთოდები. კლინიკის მატერიალურ-ტექნიკური ბაზა თანამედროვე სტანდარტის შესაბამისია, აქ მომუშავე პერსონალი კი მაღალკვალიფიციური. ისინი პერიოდულად გადიან სპეციალურ ტრენინგებს მსოფლიოს სხვადასხვა ქვეყანაში. ხშირად უცხოელი ინსტრუქტორები სტუმრობენ ჩვენს კლინიკას და ადგილზე ატარებენ ტრენინგებს. აპარატი, რომლითაც ჩვენ ყოველდღიურად ვმუშაობთ პროცედურებზე, გერმანულ კომპანია Asklepion Lazer Technologies-ის მიერ წარმოებული ბოლო თაობის ლაზერი გახლავთ. თამამად შემიძლია გითხრათ, რომ რეგიონის მასშტაბით ჩვენი კლინიკა ერთადერთია, სადაც ეს კონკრეტული აპარატი დგას. აქ უამრავი დასახელების პროცედურა ტარდება. ჩვენი კლინიკა აკრედიტირებულია საერთაშორისო სტანდარტის მიხედვით, აქ დანერგილი ხარისხის სისტემა მანიპულაციების შედეგების სიზუსტისა და მაღალი ხარისხის გარანტია.

●

MEDICINE

●

ვისაუბროთ უშუალოდ პროცედურებზე. რამდენად მტკივნეულია? ნებისმიერი ზემოთ აღნიშნული პროცედურა ტარდება ადგილობრივი ანესთეზიის გარეშე, საკმაოდ კომფორტულ პირობებში. აქედან გამომდინარე, პროცედურები პაციენტისთვის აბსოლუტურად უმტკივნეულოა. თანამედროვე აპარატურა გვაძლევს შესაძლებლობას, რომ მომხმარებლისთვის უფრო მეტად მოსახერხებელი გავხადოთ საჭირო პროცედურები, უმოკლეს დროში და თანაც ხარსხიანად. რამდენად მისაღებია ფასები თქვენს კლინიკაში? ფასებზე სპეციალური ჯგუფი მუშაობდა. ისინი დიდი ხნის განმავლობაში სწავლობდნენ ქართულ ბაზარს. ჩვენ გავითვალისწინეთ კონკურენციაც და, ამავდროულად, პროცედურებს საკმაოდ რეალური ფასები დავადეთ. იქიდან გამომდინარე, რომ უამრავ ადამიანს ყოველდღიურად უჩნდება საჭიროება, საკუთარ გარეგნობაში მინიმალური ცვლილება შეიტანოს, ფასები მიზნობრივ ჯგუფს მოვარგეთ. წელიწადში რამდენჯერმე ვაკეთებთ სადღესასწაულო ფასდაკლებას, გვაქვს სპეციალური სასაჩუქრე ბარათები და ფასდაკლების ვაუჩერები. მე ვფიქრობ, ეს ყველაფერი კარგი შანსია, საყვარელ ადამიანს გაულამაზო და გაუხალისო ცხოვრება. cards and discount vouchers. I think it is a good chance to bring beauty and joy in the lives of your loved ones. Future plans? In the future, we plan to purchase for our clinic a plasmapheresis apparatus, which is used to cleanse body on a cellular level. The procedures are done in ambulatory conditions. Plasmapheresis apparatus is used to fight staphylococcus infection, which is often the reason behind acne. We also plan to purchase Cryosauna, which is used not only for weight loss, but also to treat joint pain and bruises in sportsmen, as well as for other purposes. Two more unique pieces of equipment will be added to the David Gvritishvili Clinic, which will make certain procedures available only in our clinic throughout the region.

Tbilisi 0159, Chavchavade ave. 62 თბილისი, ჭავჭავაძის გამზ. 62 Tel: (+995 32) 2434994 Mob: (+995 591) 41 77 77 www.gvritishvili.com Facebook: david gvritishvili clinic

როგორია თქვენი სამომავლო გეგმები? სამომავლოდ ვაპირებთ, რომ შევიძინოთ პლაზმოფერეზის აპარატი. აღნიშნული აპარატის მეშვეობით ხდება ორგანიზმის გაწმენდა უჯრედულ დონეზე. პროცედურა ტარდება ამბულატორიულ პირობებში. პლაზმოფერეზის აპარატით ხდება სტაფილოკოკურ ინფექციასთან ბრძოლა, რომელიც ხშირად აკნეს გამომწვევი ხდება. ასევე ვგეგმავთ, შევიძინოთ კრიო საუნა, რომელიც არა მარტო გასახდომად, არამედ სპორტსმენებში სახსრების ტკივილის, სილურჯეებისა და სხვა დანიშნულებისათვის გამოიყენება. დავით გვრიტიშვილის კლინიკას კიდევ ორი უნიკალური აპარატი შეემატება, რომლების საშუალებითაც სხვადასხვა პროცედურის ჩატარება რეგიონის მასშტაბით მხოლოდ ჩვენს კლინიკაში იქნება შესაძლებელი. Sophio Dvalishvili/სოფო დვალიშვილი

| JANUARY | 2016 | 87

●

MEDICINE

●

A VET recommends რჩევები ვეტერინარისგან

There are very few animal shelters and a lot of stray animals in our country. We are generally talking here, of course, about cats and dogs. Oftentimes owners just get tired of caring for the animal and simply leave them out on the street. The practice of taking the four-legged friends to a vet is not all too widespread. We decided to ask a couple of questions about this topic to Sergo Osipov, a veterinarian. ჩვენს ქვეყანაში ძალიან ცოტა უპატრონო ცხოველთა თავშესაფარი და ძალიან ბევრი უპატრონო ცხოველია. საუბარია, ძირითადად, კატებსა და ძაღლებზე. ხშირად პატრონი უბრალოდ იღლება ცხოველის მოვლით და პირდაპირ ქუჩაში ტოვებს მას. არ არის გავრცელებული ოთხფეხა მეგობრების ვეტერინართან მიყვანის პრაქტიკა. გადავწყვიტეთ, რამდენიმე საჭირო კითხვა დაგვესვა ამ თემაზე ვეტერინარ სერგო ოსიპოვისათვის.

Which animal would you advise us to buy?

რა ცხოველის შეძენას გვირჩევდით?

When selecting a pet, we must know for what purpose we need them. For instance, different breeds of dogs, require different kinds of care, so before you decide to adopt an animal, you have to be decided on why we need them and if we really have the necessary time and conditions to care for them. There are many various breeds of dogs. They differ from each other by size and purpose. Selecting a cat is much simpler. In this case, the main criterion of selection is based on the visual appearance. Same goes for guinea pigs, hamsters and parrots.

შინაური ცხოველის არჩევისას უნდა ვიცოდეთ, რისთვის გვჭირდება ის. მაგალითად, სხვადასხვა ჯიშის ძაღლი სხვადასხვანაირ მოვლას მოითხოვს, ამიტომ სანამ გადაწყვეტთ ცხოველის ყიდვას, კარგად უნდა ვიყოთ ჩამოყალიბებულები, რამდენად გვაქვს მათი მოვლის დრო და სათანადო პირობები. ძაღლების მრავალი ჯიში არსებობს. ისინი ერთმანეთისგან ზომით და დანიშნულებით განსხვავდებიან. უფრო მარტივია კატების შერჩევა. ამ შემთხვევაში დატვირთვა ძირითადად ვიზუალზე მოდის; ასევეა ზღვის გოჭების, ზაზუნებისა და თუთიყუშების შემთხვევაში.

What do we have to take into account when taking care of a pet?

რა უნდა გავითვალისწინოთ შინაური ცხოველის მოვლისას?

From the very moment of adopting a per, you need to find a vet, who can guide you and explain to you what precautionary measures you ought to take, will help you select the right diet, as well as tell you how often a hygienic grooming is necessary for the animal, usage of antiparasitic remedies and vaccination.

ცხოველის შეძენის მომენტიდან აუცილებელია, შეირჩეს ვეტერინარი ექიმი, რომელიც დაგაკვალიანებთ, გეტყვით, რა პროფილაქტიკური ღონისძიებები უნდა ჩაუტაროთ თქვენს შინაურ ცხოველს, შეგირჩევთ კვების რაციონს, აგიხსნით, რა სიხშირით არის სასურველი ცხოველის ჰიგიენური მოვლა, ანტიპარაზიტული საშუალებების მოხმარება და ვაქცინაცია.

How dangerous is it to keep a pet at home? In order for us to feel safe, first and foremost, we have to take care of our pets. There are certain diseases that are common, but if we adhere strictly to all the precautionary measures and a vet’s advice, both us and our four-legged friends will be safe. Why do we have to microchip our pets? As you might already know, Animal Monitoring Agency has passed a resolution about registration of animals. Microchipping is a way of registering your pet. The microchip includes information about the owner as well. In case you lose your dog and it ends up in a shelter or in the hands of a stranger, it will be easier to find the owner and prove their ownership.

88 | 2016 | JANUARY |

რამდენად საშიშია ცხოველის სახლში ყოლა? იმისათვის, რომ დაცულად ვიგრძნოთ თავი, პირველ რიგში, უნდა მივხედოთ ჩვენს შინაურ ცხოველს. არის რიგი დაავადებებისა, რომლებიც საერთო გვაქვს, მაგრამ თუ ზუსტად შევასრულებთ ყველა პროფილაქტიკურ ღონისძიებას და მივყვებით ვეტერინარის რჩევებს, ჩვენც დაცული ვიქნებით და ჩვენი ოთხფეხა მეგობრებიც. რისთვის უნდა გავუკეთოთ ჩიპირება ჩვენს ცხოველს? როგორც მოგეხსენებათ, ცხოველთა მონიტორინგის სამსახურმა შეიმუშავა დადგენილება ცხოველთა რეგისტრაციის შესახებ. ჩიპირებით ხდება თქვენი ცხოველის რეგისტრაცია. ჩიპზე დატანილია ინფორმაცია ცხოველის მეპატრონის შესახებაც. იმ შემთხვევაში, თუ თქვენ დაკარგავთ ძაღლს და ის მოხვდება თავშესაფარში ან უცხო

●

MEDICINE

●

Sergo Osipov სერგო ოსიპოვი Vet ვეტერინარი

How safe is the microchip for animals? All the studies known to us have confirmed that they are safe for our four-legged friends.

ადამიანის ხელში, გამარტივდება პატრონის მოძებნა და ამით თქვენი მესაკუთრეობის დამტკიცება. რამდენად უსაფრთხოა ჩიპი ცხოველებისთვის? აქამდე ჩვენთვის ცნობილი ყველა კვლევა ადასტურებს მის უსაფრთხოებას ჩვენი ოთხფეხა მეგობრისთვის.

| JANUARY | 2016 | 89

Advertisement that works რეკლამა, რომელიც მუშაობს

ow do we go about introducing our company and making it memorable for our customers, as well as increase the sales through a sensible budget? How can we encompass all segments when TV has middle aged and elderly audience, while internet advertising is targeted mainly at teenagers and youngsters? There is one answer to this conundrum: outdoor advertising. Lately, the foreign media has been actively discussing the new ‘discovery’, that is sure to excite all the marketers and managers. Sensible price, area of distribution, location, size, duration – sounds too good to be true, but these are the very advantages of one of the outdoor advertising products: advertisements on bus stops. Through them, our message is delivered to everybody standing on the bus stop awaiting transport, or those who move, walk, are stranded in a traffic jam… due to its size, it is visible from all over the place. It is again due to its size that it can accommodate all sorts of information – be it text or photos. One of the chief advantages is that as opposed to other media, you cannot change the channel, or ignore. It works for you 7

90 | 2016 | JANUARY |

როგორ გავაცნოთ, დავამახსოვროთ მომხმარებელს ჩვენი კომპანია და გავზარდოთ გაყიდვები გონივრული ბიუჯეტით? როგორ მოვიცვათ ყველა სეგმენტი, როცა ტელევიზიას შუა ასაკისა და ხანდაზმული აუდიტორია ჰყავს, ინტერნეტ რეკლამა კი ძირითადად თინეიჯერებსა და ახალგაზრდებზეა გათვლილი? ამ თავსატეხზე პასუხი ერთია: გარე რეკლამა. ბოლო დროს უცხოური მედია აქტიურად ალაპარაკდა ახალ „აღმოჩენაზე“, რომელიც მარკეტერებსა და მენეჯერებს ნამდვილად გაახარებთ. გონივრული ფასი, გავრცელების არეალი, ლოკაცია, ზომა, ხანგრძლივობა თითქოს დაუჯერებელია, მაგრამ სწორედ ეს უპირატესობები აქვს გარე რეკლამის ერთერთ პროდუქტს – რეკლამას ავტობუსების გაჩერებებზე. მისი საშუალებით ჩვენს მესიჯს იღებს ყველა, ვინც გაჩერებაზე ტრანსპორტს ელოდება ან მოძრაობს, სეირნობს, საცობში დგას... ზომიდან გამომდინარე, ის ყველგან ჩანს. ზომიდან გამომდინარე, იტევს ნებისმიერ ინფორმაციასაც – ტექსტს, ფოტოს... ერთ-ერთი მთავარი უპირატესობა კი არის ის, რომ ვერ გადართავ, ვერ გაუკეთებ იგნორირებას. ის მუშაობს თქვენზე კვირაში 7 დღე, 24 საათი. ფასი კი ის ფაქტორია, რომელიც დაგარწმუნებთ, რომ დღეს ავტობუსების გაჩერებებზე რეკლამის განთავსება ერთ-ერთი ყველაზე გონივრული გადაწყვეტილებაა. EGO დაინტერესდა, როგორ მუშაობს ავტობუსების გაჩერებებზე რეკლამა საქართველოში, რომელი კომპანიები არიან ამ პროდუქტის პროვაიდერები, ვინ არის დამკვეთი და რა რეალური შედეგები მოიტანა, გაყიდვებისა თუ ცნობადობის გაზრდის კუთხით. დიდი დრო არ დაგვჭირვებია კომპანიის მოსაძებნად, რომელიც სწორედ ავტობუსების გაჩერებებზე და ზოგადად, გარე რეკლამაზეა ორიენტირებული და შეიძლება ითქვას, ყველაზე წარმატებულები არიან ამ საქმეში. ამაში დაგვარწმუნეს მათმა დამკვეთებმაც, კომპანიებმა, რომლებსაც „ფერტუნა მედიასთან“ წარმატებული მუშაობის გამოცდილება აქვთ.

days a week, 24 hours a day. And the price is definitely a factor which will persuade you that nowadays, placing advertisements on bus stops is the most sensible decision. EGO got interest to learn how advertising on bus stops works in Georgia, which companies are the providers of this product, who are the customers and what actual results it has yielded in terms of raising a company’s awareness and increasing its sales. It did not take us long to find the company which is oriented exactly at the advertising on bus stops and in general, outdoor advertising, and it is safe to say that they are the most successful in this regard. We were certainly persuaded by the customers, who have a long-standing experience of successful cooperation with Fertuna Media. Gegi Vasadze General Manager at Fertuna Media Our company has been operating on the Georgian market since the year 2008 and during these eight years, it has transformed into one of the leading and the most steadily developing companies on the outdoor advertising market of Georgia. We offer our customers various opportunities for advertising, among them on: bus stops, billboards, outdoor monitors, street signs and lightboxes, located in five central cities of Georgia: Tbilisi, Batumi, Kutaisi, Rustavi and Ambrolauri. We fully understand that outdoor advertising affects the appearance of a city and accordingly, it should be suited to the local culture and requirements. Correspondingly, when creating our product, we take into consideration the mobility of the society and we stay focused on quality. It is exactly what guarantees the effectiveness and success of advertising with us. Based on your experience, what are the advantages of outdoor advertising? Outdoor advertising is one of the most widely spread and one of the most effective means of advertising in the world, which is confirmed by relevant research. A study conducted by COG Research in 2016,

GEGI VASADZE გეგი ვასაძე Fertuna Media General Manager „ფერტუნა მედია“ გენერალური მენეჯერი | JANUARY | 2016 | 91

concluded that people are 33% more attentive outside than at home. And according to the research conducted by the Outdoor Advertising Association of America, 39% of people who saw an outdoor advertisement of a store, visited said store within the next month, and the figure stood at 40% in the case of food and drinks establishments. Where does the Georgian advertising market stand, in terms of outdoor advertising? Outdoor advertising sector is growing at quite a fast pace in Georgia. It is on the second place falling just short of TV advertisements, which is a good indicator for its effectiveness. I would still emphasize the advertisements on bus stops: it serves as equally ideal means for both informative and image advertising campaigns. It is mainly determined by the large numbers of people and their location: they are located in ideal places, in the most active of junctures of a city. How do you select the partner companies? Is any of them allowed to work with you? Advertisement can be placed by any company, if advertising of their product is not limited by Georgian legislation. We pay great attention to each customer’s needs. We also pay great attention to all the companies, whom we can help deliver the necessary message to the desired target group. Additionally, we help them select the necessary means for advertising. It is worth mentioning here that outdoor advertising is much more affordable as opposed to TV advertisements, which allows small, medium and large enterprises to use it for an effective advertising campaign. Especially because in terms of outdoor advertising, Fertuna Media stands out with the lowest price and the highest quality of service. We are constantly prepared to erect a bridge between our customers and their consumers. Our tireless labour serves as a guarantor for the success of our customers.

გეგი ვასაძე „ფერტუნა მედიას“ გენერალური მენეჯერი ჩვენი კომპანია საქართველოს სარეკლამო ბაზარზე 2008 წლიდან მოღვაწეობს. ამ 8 წლის განმავლობაში ჩამოყალიბდა ერთ-ერთ წამყვან და სტაბილურ კომპანიად საქართველოს გარე რეკლამის ბაზარზე. ჩვენ დამკვეთებს ვთავაზობთ რეკლამის სხვადასხვა საშუალებას: ავტობუსის გაჩერებები, ბილბორდები, გარე მონიტორები, ქუჩის მანიშნებლები და ლაითბოქსები, რომლებიც განთავსებულია საქართველოს ხუთ ცენტრალურ ქალაქში: თბილისში, ბათუმში, ქუთაისში, რუსთავსა და ამბროლაურში. კარგად გვესმის, რომ გარე რეკლამა ქალაქის სახეს ქმნის და შესაბამისად, მორგებული უნდა იყოს ადგილობრივ კულტურასა თუ მოთხოვნებზე. ამიტომ პროდუქციის შექმნისას ვითვალისწინებთ საზოგადოების მობილობას და ორიენტირებულნი ვართ ხარისხზე. სწორედ ეს არის ჩვენი რეკლამის ეფექტურობისა და წარმატების გარანტი. - თქვენი გამოცდილებით, რა უპირატესობები აქვს გარე რეკლამას? გარე რეკლამა მსოფლიოში ერთ-ერთი ყველაზე ფართოდ გავრცელებული და ერთ-ერთი ყველაზე ეფექტური რეკლამის საშუალებაა, რასაც შესაბამისი კვლევებიც ადასტურებს. COG Research-ის მიერ 2016 წელს ჩატარებულმა კვლევამ დაადასტურა, რომ ადამიანები 33 %-ით მეტ ყურადღებას ამჟღავნებენ გარე ფაქტორების

Salome Gozalishvili Marketing Director at JSC Elit Electronics Elit Electronics stands out with its active advertising campaigns. In your experience, which is the shortest route to the customers?

SALOME GOZALISHVILI

Elit Electronics is actively using all communication channels currently existing in Georgia. In reality, it allows us to increase the brand recognition and at the same time, maintain the existing state. Certainly, outdoor advertising is a significant communication channel and we are using it quite actively.

სალომე გოზალიშვილი

In Georgia, we are pretty limited when it comes to communication channels in the regions. So it is very hard to

92 | 2016 | JANUARY |

JSC Elit Electronics, Marketing Director სს „ელიტ ელექტრონიქსი“ მარკეტინგის დირექტორი

მიმართ, ვიდრე სახლში არსებული გარემოს მიმართ. ხოლო ამერიკის გარე რეკლამის ასოციაციის (Outdoor Advertising Association of America) კვლევების მიხედვით, გარე სარეკლამო საშუალებაზე არსებული მაღაზიის რეკლამის მხილველთაგან 39 % შემდეგი ერთი თვის განმავლობაში ეწვია აღნიშნულ მაღაზიას, ხოლო საკვები ობიექტის შემთხვევაში - 40 %. გარე რეკლამის თვალსაზრისით, როგორია ქართული სარეკლამო ბაზარი?

deliver information to the customers in cities, such as Rustavi, Kutaisi and Batumi. Considering this sort of state of affairs, advertising on bus stops proved very affective for us, because we managed to establish communication in specific regions. Our goals were increasing the sales, contributing to the growth of brand awareness, which we have achieved and I am proud to say, quite successfully as well. How did you select a company that would be amplifying your voice to your customers? We knew who our target group was and we also knew the region where we wanted to place our ads. Fertuna Media turned out to be the only company that implemented the necessary works in a timely and high quality manner. It is easy to communicate with them and it makes the life here, at our marketing department a little simpler. What we find the most important is the trust and speed of work completion. It is important that the agency which works with us, follows our tempo. Fertuna Media is a trustworthy partner for us.

გარე რეკლამა საკმაოდ მზარდია ქართულ სივრცეში. ის მეორე ადგილზე დგას, სატელევიზიო რეკლამის შემდეგ, რაც მის ეფექტურობაზე მიგვითითებს. გამოვყოფდი რეკლამას ავტობუსების გაჩერებებზე: ეს იდეალური საშუალებაა როგორც საინფორმაციო, ისე საიმიჯო სარეკლამო კამპანიისთვის. ამას განაპირობებს ხალხის დიდი ნაკადი და მდებარეობა: იდეალურად არის განლაგებული ქალაქის ყველაზე აქტიურ წერტილებში. როგორ არჩევთ პარტნიორ კომპანიებს? ყველას შეუძლია თქვენთან თანამშრომლობა? რეკლამის განთავსება შეუძლია ნებისმიერ კომპანიას, რომლის პროდუქციის ან მომსახურების რეკლამა საქართველოს კანონმდებლობით არ იკრძალება. მაქსიმალურად ვითვალისწინებთ თითოეული დამკვეთის მოთხოვნას. ჩვენ დიდ ყურადღებას ვუთმობთ ყველა იმ კომპანიას, რომელსაც შეგვიძლია დავეხმაროთ საჭირო მესიჯის სასურველ სამიზნე ჯგუფამდე მიტანაში. ვეხმარებით საჭირო სარეკლამო საშუალების შერჩევაშიც. ამასთან, უნდა ითქვას, რომ გარე რეკლამა სატელევიზიო რეკლამასთან შედარებით ბევრად ხელმისაწვდომია, რაც საშუალებას აძლევს როგორც მცირე, ისე საშუალო და დიდ ბიზნესს, გამოიყენოს ის ეფექტური სარეკლამო კამპანიისთვის. მით უმეტეს, რომ გარე რეკლამის სფეროში „ფერტუნა მედია“ ყველაზე დაბალი ფასით და მაღალი ხარისხის სერვისით გამოირჩევა. ყოველთვის მზად ვართ, გავდოთ ხიდი დამკვეთსა და მომხარებლს შორის. ჩვენი დაუღალავი შრომა ჩვენი კლიენტების წარმატების გარანტია.

დეა გეგელია „იაკობს საქართველოს“ ბრენდ მენეჯერი Dea Gegelia Brand Manager at Jacobs Georgia The power and influence of outdoor advertising increases on a daily basis. Does your company use the services of outdoor advertisers?

გარე რეკლამის ძალა და გავლენა დღითიდღე იზრდება. თქვენი კომპანია სარგებლობს გარე რეკლამით? ბუნებრივია, როდესაც ფართო სეგმენტზე გათვლილი პროდუქტის კომუნიკაციაა გასაკეთებელი, შესაბამისი

| JANUARY | 2016 | 93

Naturally, when you are trying to accomplish communication of a product targeted at a large segment, relevant means should be selected. We always try to run composite campaigns. It is often the case, when we are introducing some new product on the market and need to deliver certain information to a large audience in a short period of time. Outdoor advertising is a significant channel for our campaigns. Taking into consideration the pricing of outdoor advertising, I must say, the ad placement on bus stops yields the same or better quantitative results for a much more affordable price. In other words, we get a better coverage, but have far less expenses. How did you select a company that would be amplifying your voice to your customers? When choosing a provider, particular attention should be devoted to the quality of service. And by this I mean not only the placement of an ad, but the follow up monitoring of its quality as well. I can certainly assess the cooperation with Fertuna Media, as very qualitative. At various stages of cooperation, they have demonstrated professionalism and high levels of responsibility. These characteristics are in turn very important for any customer. We had placed ads in the cities of Kutaisi and Rustavi. The fact that Fertuna Media offers the services in regions with the same high quality as in the capital city, is in itself a very important factor for the companies whose products or services go beyond the boundaries of Tbilisi.

არხები უნდა შეირჩეს. ჩვენ ყოველთვის ვცდილობთ, კომპლექსურად განვახორციელოთ კამპანიები. ძირითადად, ეს ხდება ხოლმე მაშინ, როდესაც ბაზარზე შემოგვაქვს ახალი პროდუქტი და გვჭირდება ფართო მასებისთვის მოკლე ვადაში გარკვეული ინფორმაციის მიწოდება. გარე რეკლამა კი ჩვენი კამპანიების მნიშვნელოვან არხს წარმოადგენს. უნდა ავღნიშნო, რომ ავტობუსების გაჩერებებზე რეკლამის განთავსება გვაძლევს რაოდენობრივად იგივე ან უკეთეს შედეგს, შეღავათიან ფასად, ანუ უკეთეს დაფარვას ვიღებთ ნაკლები ხარჯის გაწევით. როგორ შეარჩიეთ კომპანია, რომელიც თქვენს ხმას მომხმარებლამდე მიიტანდა? მომწოდებლის შერჩევის პროცესში განსაკუთრებულად მნიშვნელოვანია მომსახურების ხარისხი. ვგულისხმობ არა მარტო რეკლამის განთავსებას, არამედ მისი ხარისხის შემდგომ მონიტორინგს. „ფერტუნა მედიასთან“ თანამშრომლობის გამოცდილება კი ამ მხრივ შემიძლია შევაფასო, როგორც ძალიან ხარისხიანი. თანამშრომლობის სხვადასხვა ეტაპზე მათ გამოიჩინეს პროფესიონალიზმი და პასუხისმგებლობის მაღალი დონე. ეს მახასიათებლები კი ყველა დამკვეთისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია. ჩვენ რეკლამა გვქონდა განთავსებული ქუთაისში და რუსთავში. ის ფაქტი, რომ „ფერტუნა მედიას“ რეგიონებშიც შეუძლია მომსახურების გაწევა, იგივე ხარისხით, როგორითაც დედაქალაქში, ძალიან მნიშვნელოვანია ისეთი კომპანიებისთვის, რომელთა პროდუქტი თუ მომსახურება თბილისის საზღვრებს სცდება.

Nika Khurtsia Non-TV Media Manager at Publicis Georgia Creative without strategy is called 'art’; Creative with strategy is called 'advertising' (Jef Richards). Our company works adhering to this motto. Our goal is to make our brand recognizable, trigger interest towards it, attract potential customers, all of which is impossible without advertising. Outdoor advertising… In terms of today’s busy schedules, the majority of the population almost never watches TV. Advertising on bus stops entails some advantages, which TV advertising is completely void of. For instance, Georgian legislation prohibits advertising tobacco products and beverages with high volumes of alcohol on TV, the

94 | 2016 | JANUARY |

NIKA KHURTSIA ნიკა ხურცია Publicis Georgia, Non-TV Media Manager არასატელევიზიო მედია მენეჯერი

სალომე გოზალიშვილი მარკეტინგის დირექტორი, სს „ელიტ ელექტრონიქსი“ „ელიტ ელექტრონიქსი“ გამოირჩევა აქტიური სარეკლამო კამპანიებით. თქვენი გამოცდილებით, რომელია ყველაზე მოკლე გზა მომხმარებლამდე? „ელიტ ელექტრონიქსი“ აქტიურად იყენებს ყველა საკომუნიკაციო არხს, რომელიც ამ ეტაპზე საქართველოში არსებობს. რეალურად, ეს გვაძლევს საშუალებას, გავზარდოთ ბრენდის ცნობადობა და ამასთან, შევინარჩუნოთ არსებული მდგომარეობა. რა თქმა უნდა, გარე რეკლამა, ამ კუთხით, ჩვენთვის მნიშვნელოვანი საკომუნიკაციო არხია და მას საკმაოდ აქტიურად ვიყენებთ. საქართველოში რეგიონებში საკომუნიკაციო არხების კუთხით შეზღუდული ვართ. ამიტომ ძალიან რთულია მომხმარებლამდე ინფორმაციის მიტანა, ისეთ ქალაქებში, როგორიცაა რუსთავი, ქუთაისი და ბათუმი. ასეთ ვითარებაში რეკლამირება ავტობუსის გაჩერებებზე საკმაოდ ეფექტური აღმოჩნდა ჩვენთვის, რადგან ერთეულ რეგიონში მოვახდინეთ კომუნიკაცია. ჩვენი მიზნები იყო ბრენდის გაყიდვების ზრდა, ასევე ცნობადობის გაზრდა, რასაც მივაღწიეთ და შემიძლია ვთქვა, წარმატებითაც. როგორ შეარჩიეთ კომპანია, რომელიც თქვენს ხმას მომხმარებლამდე მიიტანდა?

limitation that partly does not affect outdoor advertising. Additionally, advertising on bus stops is far cheaper and with the right creative, several target audiences can be encompassed. When a potential customer is awaiting transport, they involuntarily familiarize themselves with the provided information. However, the creativity plays a significant role in it all: a bus stop wrapped with the right creative, triggers huge interest in people. What is the most important factor for you when selecting an advertising partner? I am greatly affected by the professionalism of a marketing manager, their ability to offer me alternatives, the skill of finding simple and painless solutions to problems. In general, all advertising campaigns have limited budgets and affordable prices and discounts are very important as well. Fertuna Media has a team of professionals, with good management. They know exactly what to offer, they have a flexible discount system, they are punctual and encompass almost all the segments of outdoor advertising.

ვიცოდით, ვინ იყო სამიზნე ჯგუფი და ვიცოდით რეგიონი, სადაც გვინდოდა რეკლამის განთავსება. „ფერტუნა მედია“ კი აღმოჩნდა ერთადერთი კომპანია, რომელმაც დროულად და საკმაოდ ხარისხიანად შეასრულა სამუშაოები. მათთან კომუნიკაცია მარტივია და ეს ჩვენ, მარკეტინგის დეპარტამენტს, საქმეს გვიმარტივებს. ჩვენთვის მნიშვნელოვანია ნდობა და შესრულების სიჩქარე. მნიშვნელოვანია, რომ სააგენტო, რომელიც ჩვენთან მუშაობს ჩვენს ტემპს აჰყვეს. „ფერტუნა მედია“ სანდო პარტნიორია.

ნიკა ხურცია Publicis Georgia, Non-TV Media Manager „კრეატივი სტრატეგიის გარეშე ხელოვნებაა, კრეატივი სტრატეგიით კი - რეკლამა“. ჯეფ რიჩარდსი. ჩვენი კომპანიაც სწორედ ამ დევიზით მუშაობს. ჩვენი მიზანია, გავხადოთ ბრენდი ცნობადი, გავაჩინოთ მისდამი ინტერესი, მოვიზიდოთ პოტენციური მომხმარებელი. ამ ყველაფერს კი რეკლამის გარეშე ვერ გავაკეთებთ. გარე რეკლამა... დღევანდელი გადატვირთული გრაფიკის პირობებში მოსახლეობის დიდი ნაწილი ტელევიზორს თითქმის არ უყურებს. რეკლამას ავტობუსების გაჩერებებზე აქვს ის უპირატესობა, რაც არ გააჩნია სატელევიზიოს. მაგალითად, საქართველოს კანონმდებლობით აკრძალულია ტელევიზიაში მაღალი ალკოჰოლის შემცველობის პროდუქტისა და თამბაქოს რეკლამირება, ეს შეზღუდვა კი ნაწილობრივ არ მოქმედებს გარე რეკლამაზე. თანაც რეკლამა ავტობუსების გაჩერებებზე გაცილებით იაფია და სწორი კრეატივით შესაძლებელია ერთდროულად რამდენიმე სამიზნე აუდიტორიის მოცვა. როდესაც პოტენციური მომხმარებელი ელოდება ტრანსპორტს, ის ძალაუნებურად ეცნობა ინფორმაციას. დიდი მნიშვნელობა აქვს კრეატივს. სწორი კრეატივით შეფუთული ავტობუსის გაჩერება ინტერესს იწვევს ადამიანებში. რა არის თქვენთვის გადამწყვეტი სარეკლამო პარტნიორის შერჩევისას? ჩემზე დიდ გავლენას ახდენს მარკეტინგის მენეჯერის პროფესიონალიზმი, მისი უნარი შემომთავაზოს ალტერნატივები, იპოვოს პრობლემის გადაჭრის მარტივი და უმტკივნეულო გზები. როგორც წესი, ყველა სარეკლამო კამპანიის ბიუჯეტი შეზღუდულია. დიდი მნიშვნელობა აქვს ხელსაყრელ ფასებს და ფასდაკლების სისტემას „ფერტუნა მედიას“ პროფესიონალებით დაკომპლექტებული გუნდი ჰყავს, გამართული მენეჯმენტით. მათ ზუსტად იციან, რას გვთავაზობენ, აქვთ ფასდაკლების მოქნილი სისტემა, არიან პუნქტუალურები და მოიცავენ გარე რეკლამის ბაზრის თითქმის ყველა სეგმენტს.

| JANUARY | 2016 | 95

●

P E R F E C T I O N I N D E TA I L S

For your valentine – from swatch, with love თქვენი ვალენტინისთვის – სიყვარულით სვოჩისგან From Swatch, with love, comes TENDER PRESENT (GZ300), just in time for Valentine's Day. Love is a delicate emotion, to be handled with care. There's never too much love, that’s why we always want more of it. Don't waste time waiting to say how you feel, do it today with Swatch on Valentine's Day!

ვალენტინობის დღისათვის „სვოჩი“ სიყვარულით წარმოგიდგენთ მოდურ საათს – GZ300. სიყვარული დელიკატური გრძნობაა, მას სათუთი მოპყრობა სჭირდება. არ არსებობს საკმარისი სიყვარული, ამიტომაც ყოველთვის გვინდა უფრო მეტი. ნუ დაკარგავთ დროს თქვენი გრძნობების გასაზიარებლად. გააკეთედ ეს „სვოჩთან“ ერთად, ვალენტინობის დღეს!

96 | 2016 |

JANUARY

●

| JANUARY | 2016 | 97

●

EGO STYLE

●

favourite things

Givenchy ss 16 Givenchy ss 16

Givenchy ss 16

Givenchy ss 16 Givenchy ss 16

Givenchy ss 16

ou can find favourite, most frequently worn pieces of clothing in everybody’s wardrobe. These are the items we increasingly like with each passing day, notwithstanding of their being new or old, fashionable or out of fashion. These are the items you can easily make your favourite and an everyday friend.

ყ

ველას გარდერობში შევხვდებით საყვარელ ამოჩემებულ ნივთებს, რომლებიც სულ უფრო და უფრო მოგვწონს, იმის მიუხედავად ახალია თუ ძველი, მოდურია თუ უკვე აღარ. ეს არის ნივთები, რომლებიც უნდა ამოიჩემოთ და აქციოთ მეგობრებად.

98 | 2016 | JANUARY |

Givenchy ss 16 Givenchy ss 16

Givenchy ss 16

Givenchy

●

EGO STYLE

●

ss 16

Givenchy ss 16

Givenchy ss 16 Givenchy ss 16

Givenchy ss 16

Givenchy ss 16 Givenchy ss 16

Givenchy ss 16

| JANUARY | 2016 | 99

●

EGO STYLE

●

BACK STAGE

jeans sempre jeans ss 16

We always follow the new trends and clothes on a catwalk, but I think the preparation and the preceding period is far more interesting. Let us check out what goes on in the backstage of 2016 shows.

Dries Van Noten ss 16

ახალ ტენდენციებს და სამოსს პირველად ყოველთვის პოდიუმზე ვხედავთ. მე ვფიქრობ, რომ მზადება და წინა პერიოდი უფრო საინტერესოა. მოდით, შევიხედოთ 2016 წლის საუკეთესო ჩვენებების კულისებში. Chane ss 16

Chane ss 16

Chane ss 16 100 | 2016 | JANUARY |

jeans sempre jeans ss 16

ChloĂŠ ss 16

Alexander Wang ss 16

Misha Nonoo ss 16

Faustine Steinmetz Greg Lauren

ss 16

Off-White ss 16

Marques'Almeida ss 16

Off-White ss 16 | JANUARY | 2016 | 101

â&#x2014;?

EGO STYLE

graphic style

tyle is best illustrated through sketches. We are not offering you any specific brand or clothing, because it is not that important. In order to look your best, it is enough to select your style and corresponding items of clothing are quite plentiful even in second-hand shops.

102 | 2016 | JANUARY |

â&#x2014;?

●

EGO STYLE

●

ს

ტილის საუკეთესო გამოხატულება ჩანახატებია. ამჯერად არ გთავაზობთ კონკრეტულ ბრენდს ან სამოსს, ეს არც არის საჭირო. იმისათვის, რომ საუკეთესოდ გამოიყურებოდეთ, საკმარისია, აირჩიოთ თქვენი სტილი. შესაბამისი ნივთები კი მეორადი სამოსის მაღაზიაშიც დიდი რაოდენობით მოიპოვება.

| JANUARY | 2016 | 103

A D V I C E F O R T R AV E L L E R S

he capital of Belgium, and effectively the capital of Europe, Brussels is known as world’s most cosmopolitan and diverse cities. Backed by over a millennium of old traditions, it is the only bi-lingual capital in Europe. Flemish (Dutch) and French are the official languages of this impressive city filled with grand halls, great music, remarkable architecture, and delicious cuisines.

ბ

ელგიის და ზოგადად, ევროპის დედაქალაქი, ბრიუსელი, ცნობილია, როგორც მსოფლიოს ყველაზე კოსმოპოლიტური და მრავალფეროვანი ქალაქი. ათასწლეულების სიძველის ტრადიციებით გამყარებული, ის ევროპის ერთადერთი ორენოვანი დედაქალაქია. ნიდერლანდური და ფრანგული ოფიციალური ენებია ამ შთამბეჭდავი ქალაქისა, რომელიც ბრწყინავს თავისი დარბაზებით, საუცხოო მუსიკით, შესანიშნავი არქიტექტურითა და უგემრიელესი სამზარეულოთი.

Brussels 104 | 2016 | JANUARY |

A D V I C E F O R T R AV E L L E R S

| JANUARY | 2016 | 105

A D V I C E F O R T R AV E L L E R S

What’s the best season to visit BRUSSELS? From April to October. რომელი სეზონია ბრიუსელში ვიზიტისთვის საუკეთესო?

აპრილიდან ოქტომბრის ჩათვლით.

> Which is a better place to stay? – Hotels, districts…

Irina Kochak ირინა კოჩაკი Director of FREYWILLE Tbilisi „ფრაი ვილლე“ თბილისის დირექტორი

106 | 2016 | JANUARY |

Amigo – is set among the cobbled streets of Brussels, just around the corner from the picturesque Grand Place, one of the most beautiful squares in the world. A former prison, it became a hotel in 1957, just in time to host royals, celebrities and VIPs for the Brussels World’s Fair. Made in Louise – located in a quiet residential area in a building dating back to the 18th Century, this boutique hotel is only a short walk away from the city’s main attractions.

A D V I C E F O R T R AV E L L E R S

> სად გვირჩევდით გაჩერებას? სასტუმროები, უბნები... Amigo – მდებარეობს ბრიუსელის ერთ-ერთ მოკირწყლულ ქუჩაზე, თვალწარმტაცი გრან-პლასის, მსოფლიოს ერთ-ერთი ყველაზე ლამაზი მოედნის სიახლოვეს. ყოფილი ციხე, 1957 წელს გადაკეთდა სასტუმროდ, ზუსტად შესაფერის დროს, „ბრიუსელის საერთაშორისო გამოფენაზე“ დასასწრებად ჩამოსული სამეფო კარის წარმომადგენლების, ცნობილი სახეებისა და მნიშვნელოვანი სტუმრების მასპინძლობისათვის. Made in Louise – განთავსებულია წყნარ საცხოვრებელ უბანში, მე-18 საუკუნეში აგებულ შენობაში. ეს ბუტიკის ტიპის სასტუმრო ფეხით სავალ მანძილზეა ქალაქის ძირითადი ღირსშესანიშნაობებიდან.

> Where to eat?

09:00 - Le Pain Quotidien

- Manhattan Breakfast (soft boiled organic egg, smoked salmon, ricotta, organic bread and or-ganic baguette)

13:00 - La Moule Sacrée

- Mussels "Sacrées" (with Garlic and Cream)

19:00 - Aux pavés de Bruxelles

- Veal Mini Burgers with Truffle Cream and Rucola

- Irish Steak with Pepper Sauce and Belgian Fries

| JANUARY | 2016 | 107

A D V I C E F O R T R AV E L L E R S

> სად მივირთვათ?

09:00 – Le Pain Quotidien

– მანჰეტენური საუზმე (თოხლოდ მოხარშული ორგანული კვერცხი, შებოლილი ორაგული, იტალიური ყველი – რიკოტა, ორგანული პური და ორგანული ბაგეტი)

13:00 – La Moule Sacrée

– მოლუსკები Sacrées (ნივრითა და ნაღებით)

19:00 – Aux pavés de Bruxelles

– ხბოს ხორცის მინი ბურგერები ტრიუფელის ნაღებითა და

– ირლანდიური სტეიკი წიწაკის საწებელითა და ბელგიური

რუკოლათი კარტოფილი ფრითი

> What are the “must-visit” places there? > Grote Markt - the geographical, historical and commercial heart of the city. Open-air markets took place around the Grand Place as early as the 11th century. > Hôtel de Ville - built between 1402 and 1455, this building is still used as a town hall. High-lights include the fine 18th-century tapestries of the Alderman’s Room, the elaborate Council Chamber and the Neo-Gothic Wedding Room, as well as the collection of paintings. > Maison du Roi - standing on the Grand Place, the King’s House, once the residence of the Spanish monarchs, was built in the 1870s. Now it houses Museum of the City of Brussels, which most famous attraction is the splendid collection of outfits made for the Manneken Pis. > Manneken Pis - a landmark small bronze sculpture of a young boy relieving himself into a small pool. Designed by Jerome Duquesnoy the Elder and put in place in 1619. The charm of this statue comes from the many rumours and fables behind it. > Galeries Royales Saint Hubert - the first shopping arcade in the continental Europe built in Neo-Renaissance style was opened in 1847 by Leopold I, the first king of Belgium.

108 | 2016 | JANUARY |

A D V I C E F O R T R AV E L L E R S

> რა შედის აუცილებლად მოსანახულებელ ადგილთა სიაში? > Grote Markt – ქალაქის გეოგრაფიული, ისტორიული და კომერციული ცენტრი. ღია ცის ქვეშ, გრან-პლასის გარშემო, ბაზრობა მე-11 საუკუნიდან ეწყობა. > Hôtel de Ville – 1402-დან 1455 წლამდე პერიოდში აგებული ეს შენობა დღემდე გამოიყენება რატუშად. შენობაში ყველაზე მნიშვნელოვანია მე-18 საუკუნის დროინდელი ოლდერმენის ოთახის დახვეწილი გობელენი, გულმოდგინედ დამუშავებული საბჭოს დარბაზი და ნეო-გოთიკური საქორწინო დარბაზი, ისევე, როგორც ფერწერული ნამუშევრების კოლექცია. > Maison du Roi – გრან-პლასზე აღმართული მეფის სასახლე, ერთ დროს ესპანელ მონარქთა რეზიდენცია. აგებულია 1870-იან წლებში. ამჟამად აქ განთავსებულია ქალაქ ბრიუსელის მუზეუმი, რომლის უმთავრეს ღირსშესანიშნაობას წარმოადგენს ქანდაკება Manneken Pis-სათვის (ბიჭუნა, რომელიც შარდავს) შექმნილი სამოსის საუცხოო კოლექცია. > Manneken Pis – ყველასთვის კარგად ცნობილი პატარა ბრინჯაოს ქანდაკება – ბიჭუნა, რომელიც მცირე ზომის აუზში შარდავს. იგი შექმნილია ჯერომ დიუკენუა უფროსის მიერ და აღიმართა 1619 წელს. ქანდაკებას კიდევ უფრო მეტ ხიბლს სძენს მასთან დაკავშირებული ჭორები და იგავები. > Galeries Royales Saint Hubert – ევროპის კონტინენტზე აშენებული პირველი ქარვასლა, აგებულია ნეო-რენესანსულ სტილში. გაიხსნა 1847 წელს, ლეოპოლდ I-ის, ბელგიის პირველი მეფის მიერ. > Cathédrale Saints-Michel-et-Gudule de Bruxelles – ბელგიის ეროვნული ეკლესია, ბრაბანტის გოთიკური არქიტექტურის ერთ-ერთი ყველაზე დახვეწილი ნიმუში. მშენებლობა დაიწყო ჰენრი I-ის, ბრაბანტის ჰერცოგის დროს და საბოლოო სახე მიეცა 300 წლის შემდეგ, კარლ V-ს მმართველობის ხანაში. > Palais Royal – ბრიუსელის ცენტრში განთავსებული სასახლე ბელგიის მონარქთა ოფიციალური რეზიდენციაა. მისი მშენებლობა 1820-იან წლებში დაიწყო. გარეგან ნაწილზე ძირითადი სამუშაოები ლეოპოლდ II-ს მმართველობის ხანაში დასრულდა (1835-1909). > Musées royaux des Beaux-Arts de Belgique – რამდენიმე მუზეუმი, რაც მთლიანობაში ბელგიის სახვითი ხელოვნების მუზეუმს წარმოადგენს. მოიცავს უამრავი სახის ხელოვნების ნიმუშს, დაწყებული მე-15 საუკუნის ფლამანდრიური პრიმიტივისტული რელიგიური ფერწერიდან, დამთავრებული 1960 და 1970-იანი წლების პოპ-არტითა და მინიმალიზმით.

| JANUARY | 2016 | 109

A D V I C E F O R T R AV E L L E R S

> Cathédrale Saints-Michel-et-Gudule de Bruxelles - the national church of Belgium, one of the finest examples of Brabant Gothic architecture. Work began in 1226 under Henry I, Duke of Brabant, and was finally completed 300 years later under the reign of Charles V. > Palais Royal - the official residence of the Belgian monarchy in central Brussels. Its construc-tion began in 1820s, most of the exterior was completed during the reign of Leopold II (1835-1909).

> Musée des Instruments de Musique – მუსიკალური ინსტრუმენტების მუზეუმის შენობა, შექმნილი პოლ სენტენუას მიერ, მაღაზია „ძველი ინგლისისათვის“, 1899 წელს, არტ-ნუვოს არქიტექტურული სტილის ნამდვილად მომნუსხველი ნიმუშია. მუზეუმის კოლექცია მოიცავს 6000-ზე მეტ ნიმუშს, რომელთა შორისაა უამრავი ინსტრუმენტი შუა საუკუნეებიდან თანამედროვეობამდე. > Porte de Hal – მე-14 საუკუნის ქალაქის კედლიდან შემორჩენილი ერთადერთი კარიბჭე. ქალაქის კედლები მე-18 საუკუნეში მოარღვიეს, თუმცა ჰალესკენ მიმავალი გზის კარიბჭე შენარჩუნდა, რადგან მასში იმ დროს ციხე იყო განთავსებული. > Parc du Cinquantenaire – პარკი და სასახლე 1880 წელს აიგო, ბელგიის დამოუკიდებლობის ოქროს იუბილეს აღსანიშნავად. მეორე მსოფლიო ომის პერიოდში პარკის მიწა გამოიყენებოდა ბოსტნეულის მოსაყვანად ბრიუსელის მცხოვრებთა გამოსაკვებად. > European Parliament – ევროპული პარლამენტის სამი შენობიდან ერთ-ერთი. ეს ვეებერთელა, თანამედროვე სტილის ფოლადისა და შუშის კომპლექსი 1997 წელს აშენდა. > რა და სად გავსინჯოთ?

> Musées royaux des Beaux-Arts de Belgique - Several museums that make up the Museum of Fine Arts of Belgium contain works of many artistic styles, from the religious paintings of the 15th-century Flemish Primitives to the Pop Art and Minimalism of the 1960s and 1970s. > Musée des Instruments de Musique - the building of the Musical Instruments Museum, de-signed by Paul Sintenoy for the Old England company in 1899, is a striking showpiece of Art Nouveau architecture. The collection of the museum contains more than 6000 items and includes many fine examples of instruments from medieval times to the present day. 110 | 2016 | JANUARY |

A D V I C E F O R T R AV E L L E R S > Porte de Hal - the only surviving gate from the 14th-century medieval city walls that once surrounded Brussels. The walls were pulled down in the 18th century, but the gate on the road towards Halle survived because it was used as a prison. > Parc du Cinquantenaire - the park and the palace were built for the Golden Jubilee celebra-tions of Belgian independence in 1880. During World War II the grounds of the park were used to grow vegetables to feed the people of Brussels. > European Parliament one of the three homes of the European Parliament, the elected body of the European Union. This vast, modern steel and glass complex was built in 1997.

> ლუდი – ბელგია ლუდის ქვეყანაა და ბრიუსელი ამ თვალსაზრისითაც დედაქალაქია. ბრიუსელში საუკეთესო ბარი ლუდის აღმოსაჩენად არის Moeder Lambic Fontainas, განთავსებული ბურსის (ბრიუსელის საფონდო ბირჟა) სიახლოვეს. ბარი მომხმარებელს სთავაზობს 40 სახეობის ჩამოსასხმელ ლუდს და „მოწვეული“ ლუდის არჩევანს ბელგიიდან და მსოფლიოს სხვადასხვა ქვეყნიდან. > მოლუსკები – Moules Frites ბელგიის ეროვნული კერძია და მისი სეზონი სექტემბრიდან თებერვლამდე გრძელდება. მოლუსკები უამრავი სხვადასხვა ფორმით არის წარმოდგენილი ბრიუსელის თითქმის ყველა რესტორანში. > შოკოლადი – ადგილობრივი შოკოლადი მთელ მსოფლიოში საუკეთესოდ არის აღიარებული. შოკოლადის ბარებს და მაღაზიებს ყოველ ნაბიჯზე შეხვდებით. გასინჯეთ რძიან შოკოლადში ამოვლებული მარწყვი გრან-პლასზე განთავსებულ მაღაზია Godiva-ში. > გასართობი ადგილები: > Théâtre Royal de la Monnaie – ევროპის ერთ-ერთი საუკეთესო ოპერის თეატრი. > Charleroi Danses – ვალონიის სამეფო ბალეტთან არსებული ეს დასი ამჟამად მთლიანად კონცენტრირებულია თანამედროვე ცეკვაზე. > St Géry – ამ მოედნის გარშემო, ვრცელ ტერიტორიაზე, განთავსებულია უამრავი ბარი, კაფე და რესტორანი, რაც მას ბრიუსელში ყველაზე მიმზიდველ ადგილად აქცევს ღამის ცხოვრების მოყვარულთათვის.

If you co uld what is B say it in a single russels a w great city ord, ერთი სი for? ტყვით

რომ და არის ბრ ახას იუსელი დიდებუ იათოთ, რისთვი ლი ქალ ს Weeken აქი? d.

უქმეები სათვის.

> What to try – and where? > Beer - Belgium is the country of beer and Brussels is the capital even in that aspect. The best bar in Brussels to discover beer is Moeder Lambic Fontainas. Located near the Bourse, it offers 40 beers on tap and a rotating list of ‘guest’ beer from around Belgium and the world. > Mussels - Moules Frites is a national dish in Belgium and are in season from September to Feb-ruary. Mussels are served in a variety of ways in almost every restaurant in Brussels. > Chocolate - the local chocolate is widely considered as the best in the world. The chocolate bars and shops are everywhere. Try strawberries dipped in milk chocolate at Godiva store on Grand Place. > Places of entertainment in Brussels: > Théâtre Royal de la Monnaie one of Europe’s best opera houses. > Charleroi Danses - originated with the Royal Ballet of Wallonia, now the company focuses en-tirely on modern dance. > St Géry - the area around this square is home to many bars, cafés and restaurants in the area, making it a popular Brussels nightspot.

ლი? რიუსე ბ მ ო რატ

ა. ? s l ლინი e s ი ბერ s ლ ა u ხ r ელი ა ბრიუს . n Why B i l ew Ber

is the Brussels

| JANUARY | 2016 | 111

MAGAZINE FOR SMART, STRONG AND TASTEFUL WOMEN

JANUARY | # 01 ( 4 0 ) | 2 01 6

Y AR NU ი JA არ

16 20ნვ ია