MAGAZINE FOR SMART, STRONG AND TASTEFUL WOMEN
MAR C H | # 03 ( 13 ) | 2 013
03
M
R
C
H
20
A
13
TAKO CHKHEIDZE თაკო ჩხეიძე A WOMAN IS GREAT WHEN SHE MAKES TIME FOR EVERYTHING OP TICS
ქალი მაგარია მაშინ, როცა, ყველაფერს ასწრებს
7
kala.ge
MENGRELIAN CUISUNE
PASTORAL RESTAURANT
New!
Fantastic Duhan 8 Chanturia st. Tel: 592 681166
6 Erekle II str. T: 599 31 19 19, 2 99 90 19 8/10 Erekle II str. tel: 599 799 737. 8/10 Erekle II str. tel: 832 2985013, 599 674 488 : 3a Kazbegi Ave. tel: 599 101 238. : 37 Abashidze str. tel: 591 681 000 9 Leonidze st. tel: 592 221 131. Gldani 2 Mkr. building N24.T: 592 411980
ამბავი
Marina Abramović
თაკო ჩხეიძე
Relation in Time
A woman is great when she makes time for everything
ურთიერთობა დროში
82 • Inita Paulovica
ინიტა პაულოვიცა
Breaking the Box
ჩარჩოებს მიღმა
14 კულინარია
98 One’s kitchen, as a room of one’s own საკუთარი სამზარეულო,
• “One is not born, but rather becomes a woman” „ქალებად არ
იბადებიან, ქალებად
ყალიბდებიან“
როგორც საკუთარი ოთახი
Tamar Dekanosidze თამარ დეკანოსიძე
not the Result მთავარია ბრძოლა და არა შედეგი
15
E
104
N
T
What? Where? When?
E
Perfection in Details 24
It’s about the Battle,
Events
Other
Culinary
ქალი მაგარია მაშინ, როცა, ყველაფერს ერთად ასწრებს
13 სხვადასხვა
მარინა აბრამოვიჩი
04
22
T
05
30 • 3D Systems • Letter Boxes • FREYWILLE
06 რა? სად? როდის?
Tako Chkheidze
03
N
სრულყოფილება დეტალებში
14
-30
02
ნატალია ლუჩანინოვა
O
-30
Gift Ideas
08
Natalia Luchaninova
სასაჩუქრე იდეები
01 ოჯახი და კარიერა
Story
Career & Family
C
34 Irina Pruidze ირინა ფრუიძე “An ideal man should be: smarter than me, kinder than me, more attentive than I am, more talented than I am, he should be a liberal like a European and have a charm of an Asian man. I have already found a man like that”. „იდეალური მამაკაცი უნდა იყოს: ჩემზე ჭკვიანი, ჩემზე კეთილი, ჩემზე ყურადღებიანი, ჩემზე ნიჭიერი, უნდა იყოს ლიბერალი, ევროპელივით და ჰქონდეს აზიელი მამაკაცის ხიბლი. ასეთი მამაკაცი მე უკვე ვიპოვე“.
Postpartum Depression მშობიარობის შემდგომი დეპრესია
● Bonnie&Clyde
ბონი და კლაიდი
●
Mata Hari A Fatal Woman მატა ჰარი საბედისწერო ქალი
● AVON ● Franco Fontana
Advice for Travelers
EGO Style
10
54 Irinka Sherazadishvili
11
ირინკა შერაზადიშვილი I have never loved. My profession is my personal life today!
61 Anano Dolaberidze ანანო დოლაბერიძე
არასდროს მყვარებია. ჩემი პირადი ცხოვრება დღეს ჩემი პროფესიაა!
March 2013 | 03 (13)
12 რჩევები მოგზაურებს
48
ეგო სტილი
●
The Black Widow შავი ქვრივი
09
კულტურა
●
41
მშვენიერი ქალბატონი
08
Culture
Pretty Woman
A room of one’s own 38
საკუთარი ოთახი
News სიახლეები
07
74 Irina Kochak ირინა ქოჩაკი
MAURITIUS
მთავარი რედაქტორი/ Editor in Chief აღმასრულებელი რედაქტორი/ Executive Editor
პასუხისმგებელი რედაქტორი/ Responsible Editor ლიტერატურული რედაქტორი/ Literary Editor მოდის რედაქტორი/ Fashion Editor არტ დირექტორი/Art Director კრეატიული დირექტორი/Creative Director საზოგადოებასთან ურთიერთობის მენეჯერი/ PR Manager ადმინისტრაციული მენეჯერი/Administrative Manager
ანუკი ნაცვლიშვილი/Anuki Natsvlishvili ნატალია ლუჩანინოვა/ Natalia Luchaninova
ნინიკო ელიზბარაშვილი/ Niniko Elizbarashvili ნატუკა ნაცვლიშვილი/ Natuka Natsvlishvili ანანო დოლაბერიძე/Anano Dolaberidze სერგო კულიჯანოვი/Sergo Kulijanov საშა პრიშვინი/Sasha Prishvin ლიკა მენაღარიშვილი/ Lika Menagarishvili გვანცა სალთხუციშვილი/Gvantsa Saltkhutsishvili
მთავარი რედაქტორის ასისტენტი/Assistant of Editor in Chief
ნიკა გომართელი/Nika Gomarteli
დიზაინი/ Design
გიორგი შოთაძე/George Shotadze სერგო ტიტენკოვი/Sergo Titenkov დავით სამსონაძე/ David Samsonadze
გაყიდვების მენეჯერები/Sales Managers
დიმიტრი მახარაშვილი/ Dimitri Makharashvili მაკო ბასილაშვილი/Mako Basilashvili
ფოტოგრაფი/ Photographer
ზურა ქართველიშვილი/ Zura Kartvelishvili
ჟურნალისტები/Journalists
ალექსანდრა აროშვილი/Aleksandra Aroshvili კატო მაისურაძე/ Kato Maisuradze თამარ ფოლადაშვილი/ Tamar Poladashvili ნინო ლომიძე/Nino Lomidze სოფიო დვალიშვილი/Sophio Dvalishvili
კორექტორი/Corrector მთარგმნელები/ Translators
ნატუკა ნაცვლიშვილი/ Natuka Natsvlishvili ელენე გრძელიძე/ Elene Grdzelidze მარიამ შარვაშიძე/Mariam Sharvashidze
დისტრიბუცია/ Distribution
დავით კუპრაძე/David Kupradze გიორგი გოგოლაშვილი/George Gogolashvili
ბუღალტერი/Accountant ჟურნალი ეგო
2013 |13 03 MARCH - მარტი
მარინა ალექსაური/Marina Aleksauri
რედაქცია: საქართველო, თბილისი 0102 დ. უზნაძის ქ. 11 , საფოსტო ინდექსი 0108 , ტელ.: +995 322 946 446, მარკეტინგის სამსახური info@ ego.com.ge / გამოცემის თარიღი: 03.03.2013. გამომცემლობა „ფლიტ მედია“ საქართველო, თბილისი, დ. უზნაძის ქ. 11 , ელ.ფოსტა flitmail@ flit.ge. პერიოდული გამოცემა/ გამოდის 2011 წლის დეკემბრის თვიდან.
Editorial office 11 D. Uznadze str. 0102 Tbilisi, Georgia. Tel.: +995 322 946 446 Fax: +995 322 922 898 Marketing department: info@ego.com.ge პოლიგრაფიული წუნის აღმოჩენის შემთხვევაში დაგვიკავშირდით ტელეფონის ან ელ.ფოსტის საშუალებით და 5 დღის განმავლობაში მიიღებთ ახალ ეგზემპლარს. კატეგორიულად იკრძალება „ეგოში“ გამოყენებული ტექსტური და ფოტო მასალის სრულად ან ნაწილობრივ გამოყენება მთავარი რედაქტორის წერილობითი თანხმობის გარეშე. გამომცემლობა პასუხისმგებლობას იხსნის რეკლამაში განთავსებულ შინაარსზე.
Date of edition: 03.03.2013. Publishing house “FLIT MEDIA”. In case of any polygraphic defects please address to our office or contact us by e-mail and new copy will be delivered within 5 days. Full or partial usage of texts or photo materials from “EGO” is forbidden without written confirmation of the Editor in Chief. Publishing house is not responsible for the content of advertised material.
UDC (უაკ) 396(0512)+659.3 ე–162 E-31
დაბეჭდილია სტამბა "დიოსში"
E D I TO R ' S L E T T E R Writing the editor’s letter is the final stage before sending it to print. Before you start writing, you always think about the content of your work and the month of publishing. It’s March this time – the beginning of spring, with strange weather and days still with a dash of cold. It probably affects the mood negatively for most of you, but if we try to see more positivity in this month I am sure we’ll make it and March – so “crazy” at first sight will bring many positive emotions.
Anuki Natsvlishvili ანუკი ნაცვლიშვილი
After a long grey winter of dormant sentiments and slow pace we should get to livening ourselves up. Starting with our bodies – let’s engage in sport activities. You pick the type: gym, yoga, jogging in the park etc. Don’t forget to relax, too. There are many Spa Salons in the city for that. Try to relieve stress after a long day of work – take a walk if the weather’s good enough, if not – spending time with family members and friends is just about right. I see that there are many people spending their time otherwise and I’d like to give you a piece of advice – if winter has left you in a depressive mood, try something new, something unusual even. Go to the hippodrome and learn how to ride a horse, take up the art of speed reading, learn how to swim, paint, or try studying Japanese; no matter how unusual it seems, whatever you have thought of at least once, or dreamed of when you were little, give it a shot and the more diverse your attempts are, more enjoyable it will be to make them. You’ll be surprised that you felt bad or bored. I would also like to suggest a book by a wonderful and a very interesting author –Irina Khakamada. The book is called Дао Жизни and it will be a great help in finding the strengths hidden within you. For some reason Georgian women often need to be reminded that they’re strong, smart and “almighty”. Read this book and reassure yourself in that. As of the March issue, it should be noted that we’ve got two new authors and they’re both men: Nika Gomarteli and Tornike Chivadze. They will be preparing a lot of very interesting material for you, so do wait.
რედაქტორის წერილი ბოლო ეტაპია ჟურნალის „ბეჭდვაში ჩაშვებამდე“. სანამ წერას დაიწყებ, ყოველთვის ფიქრობ ნომრის შინაარსზე და თვეზე, რომელშიც გამოიცემა. ამჯერად ეს არის მარტი გაზაფხულის დასაწყისი, გაუგებარი ამინდით და ჯერ კიდევ სუსხიანი დღეებით. ბევრი თქვენგანის განწყობაზე, ალბათ, უარყოფითად მოქმედებს, მაგრამ თუ ვეცდებით, მეტი დადებითი დავინახოთ ამ თვეში, დამიჯერეთ, ყველას აუცილებლად გამოგივათ და ეს ერთი შეხედვით „გიჟი“ მარტი საკმაოდ ბევრ დადებით ემოციას მოიტანს. მოდით, გრძელი, რუხი ზამთრის შემდეგ, მიძინებული განწყობის, შენელებული ტემპების და საკუთარი სხეულის გამოღვიძებას შევუდგეთ. წამოვიწყოთ სპორტული აქტივობები. აქტივობის ტიპი თვითონ შეარჩიეთ: სპორტული დარბაზი, იოგა, უბრალოდ პარკში სირბილი და ა.შ. არ დაგავიწყდეთ რელაქსაციაც. ამისათვის ქალაქში უამრავი სპა სალონია. სტრესებით დატვირთული სამუშაო დღის შემდეგ აუცილებლად ეცადეთ, განიტვირთოთ, თუ ამინდი ხელს გიწყობთ ბევრი ისეირნეთ თუ არა - დასვენება ოჯახის წევრებთან და მეგობრებთან ერთადაც სასიამოვნოა. ვხედავ, რომ უამრავი ადამიანი ასე არ იქცევა და მინდა ერთი რჩევას მოგცეთ - იმ შემთხვევაში, თუ ზამთარმა დეპრესიული განწყობა დაგიტოვათ, აუცილებლად მოსინჯეთ რაიმე ახალი და შეიძლება უცნაურიც, მაგალითად: წადით იპოდრომზე და დაიწყეთ ჯირითის შესწავლა, დაეუფლეთ სწრაფად კითხვის ხელოვნებას, ისწავლეთ ცურვა, დახატეთ, სცადეთ იაპონურის სწავლა, რაც არ უნდა უცნაურად გეჩვენებოდეთ ის საქმიანობა, რომელზეც ერთხელ მაინც გიფიქრიათ, ან ბავშვობაში გიოცნებიათ, აუცილებლად მოსინჯეთ და რაც უფრო მრავალფეროვანი იქნება თქვენი მცდელობები, მით უფრო მეტ სიამოვნებას მიიღებთ. გაოცებულიც კი დარჩებით, რომ თავს აქამდე ცუდად ან უინტერესოდ გრძნობდით. ასევე გირჩევდით წიგნს, რომლის ავტორიც არაჩვეულებრივი, საინტერესო ქალბატონი ირინა ხაკამადაა. წიგნს Дао Жизни ჰქვია და ის ძალიან დაგეხმარებათ დამალული და თქვენ მიერ იგნორირებული ძლიერი თვისებების აღმოჩენაში. ქართველ ქალებს, რატომღაც, ხშირად სჭირდებათ იმის შეხსენება, რომ ძლიერები, ჭკვიანები და „ყოვლისშემძლენი“ არიან. ჰოდა, წაიკითხეთ ეს წიგნი და კიდევ ერთხელ დარწმუნდით ამაში. რაც შეეხება მარტის ნომერს, აღსანიშნავია, რომ ორი ახალი ავტორი გვყავს და ისინი მამაკაცები არიან: ნიკა გომართელი და თორნიკე ჩივაძე. ისინი თქვენთვის უამრავ საინტერესო მასალას მოამზადებენ, ასე რომ დაელოდეთ.
There’s a gorgeous woman, Tako Chkheidze on the cover of this issue.
ამ ნომრის ყდას კი მშვენიერი ქალბატონი, თაკო ჩხეიძე ამშვენებს.
I wish that March becomes the beginning of a new, full and happy life for you. This, as you know, is something that depends entirely on you!
გისურვებთ, რომ მარტი ახალი, სავსე და ბედნიერი ცხოვრების დასაწყისი ყოფილიყოს. ეს კი, ხომ იცით, მხოლოდ თქვენზეა დამოკიდებული!
პიჯაკი
89 GEL
MANGO.COM თბილისი, ჭავჭავაძის გამზ. #16 პეკინის გამზ. #19 TBILISI, 16 CHAVCHAVADZE AVE. 19 PEKINI AVE.
C A R E E R A N D FA M I L I Y
Tako Chkheidze თაკო ჩხეიძე Founder of the Tbilisi Fashion Week & Founder of Model Agency-GeoModels თბილისის მოდის კვირეულის და სამოდელო სააგენტო „ჯეომოდელსის“ დამფუძნებელი
8
2013
MARCH
C A R E E R A N D FA M I L I Y
A woman is great when she makes time for everything ქალი მაგარია მაშინ, როცა, ყველაფერს ასწრებს Tako Chkheidze is one of the most famous representatives of her generation. She was the only model invited to work in New York at the time. She has been a part of the fashion world for a while now. She started off on the catwalk and now she has her own agency – “Geomodels”. She says she is not a careerist; she has given many things up for her family. Happiness to her is being home with her husband and three children. თაკო ჩხეიძე თავისი თაობის ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილი წარმომადგენელია. იმ დროს ის ერთადერთი მოდელი იყო, რომელიც ნიუ იორკში მიიწვიეს სამუშაოდ. დიდი ხანია, რაც სამოდელო სფეროში მოღვაწეობს. პოდიუმით დაიწყო და ახლა თავისი სააგენტო - „ჯეომოდელსი“ აქვს. როგორც თვითონ ამბობს, კარიერისტი არ არის, ოჯახის გამო ბევრი რამ დაუთმია. მისთვის ბედნიერება სახლში, მეუღლესთან და სამ შვილთან ერთად ყოფნაა.
ოჯახის შესახებ ოჯახი ძალიან პატარამ შევქმენი - 15 წლის ვიყავი, როცა ჩემი მომავალი მეუღლე გავიცანი და 2 წლის შემდეგ შევუღლდით. სწორედ ამ დროს ნიუ იორკში ვიყავი. „IMG“-დან მქონდა მოწვევა და 6 თვე ვმუშაობდი. მაშინ მეილები არ იყო, ამიტომ ფოსტით ვუგზავნიდით წერილებს ერთმანეთს. წერილები, რა თქმა უნდა, შენახული მაქვს. 16 წლის ასაკში, ნიუ იორკში მარტო ცხოვრებისთვის ფსიქოლოგიურადაც არ ვიყავი მზად. რასაც ვაკეთებდი, არ მაინტერესებდა, თან შეყვარებული ვიყავი. ბავშვობაში სულ ვამბობდი, რომ ჯერ უნდა მესწავლა, კარიერა გამეკეთებინა და მერე უნდა შემექმნა ოჯახი, მაგრამ ასე არ მოხდა. დიდი სიყვარულით დავქორწინდი და შეგნებულად გადავდგი ეს ნაბიჯი, თუმცა, ბევრ რამეზე მომიწია უარის თქმა. 15 წელია, ერთად ვართ.
MARCH
2013
9
C A R E E R A N D FA M I L I Y
About the family I was very young when I created a family – I was 15 when I met my future husband and we got married 2 years later. I was in New York at the time. I had a 6 month contract with “IMG”. There was no e-mail back then, so we would send each other letters through mail. I’ve saved all the letters, of course. I was 16 - I was not ready to live in New York on my own, not even on a psychological level. I was not interested in what I did, plus I was in love. When I was little I always used to say that I had to study and get my career going first of all and settle down for a family later, but that’s not how it happened. I got married with great love and I made that decision consciously, although there were many things I had to say no to. We’ve been together for 15 years now. About the children I have three sons. The elder one is 12, the middle one is three and the youngest is a year and a half. I’m a friendly mother. They’re all of different ages and require different approaches. We play, I read them stories and we watch cartoons together. I spend all of my free time with them. There’s a big age gap between the first two children – nine years. Throughout that time I kept working and thinking that it was a better idea to mind my career. Besides, my profession doesn’t really allow working during pregnancy. I want my children to be well-educated gentlemen. I’m trying the best I can to support their interests. My elder son keeps switching from one hobby to another and I keep following him, satisfying his interests and curiosity. I don’t pressure him into anything and luckily, he doesn’t need to be. I don’t have to be strict either. He is just as responsible as I am. About the career All girls might be dreaming of becoming a model. Being a model was not that popular when I was little. Young people nowadays have much more opportunities to learn about contemporary fashion trends –through television, as well as the internet. I took dancing classes my entire childhood. Maka Bakhtadze once told my mother that “Natali” was about to open. Just like that, by accident, I got into a model agency, but I was very happy. I didn’t sleep the night before. I had to stop dancing in time. It became impossible to combine the two. Then I left for New York, to work for “IMG”. I’ve been working in the same field my entire life. I think I should have done more in my modeling career, but what I did was the best I could along having a family. I’m no longer interested in the catwalk today. Although I do have to go out on it from time to time presenting collections by my designer friends. I always want to suggest new faces to them from my agency. Establishing “Geomodels” has started a new period in my life. Organizing the Tbilisi Fashion Week is an entirely different subject. It’s a very responsible job, but since I took it up, I will do everything to make the best out of it. I love what I do and that helps me a lot.
10
2013
MARCH
შვილების შესახებ სამი ვაჟი მყავს. უფროსი 12 წლისაა. შუათანა ‐ სამის, უმცროსი კი ‐ წლინახევრისაა. მეგობრული დედა ვარ. სამივე სხვადასხვა ასაკის არის და სხვადასხვანაირი ურთიერთობა სჭირდებათ. ვთამაშობთ, ზღაპრებს ვუკითხავ, მულტფილმებს ვუყურებთ. თავისუფალ დროს მათთან ერთად ვატარებ. პირველ შვილსა და მეორე შვილს შორის დიდი ასაკობრივი სხვაობაა ‐ ცხრა წელი. ამ ხნის განმავლობაში სულ ვმუშაობდი და ვფიქრობდი, რომ ჯობდა, კარიერისთვის მიმეხედა. თან ეს პროფესია ისეთია, რომ ორსული ვერ იმუშავებ. მინდა იყვნენ ჯენტლმენები და განათლებულები. მაქსიმალურად ვცდილობ, ხელი შევუწყო მათ ინტერესებს. ჩემს უფროს შვილს ხან რა გაიტაცებს, ხან რა. მეც ვცდილობ, მივყვე, დავაკმაყოფილო მისი მოთხოვნები და ცნობისმოყვარეობა. არაფერს ვაძალებ, საბედნიეროდ, არც სჭირდება. არც სიმკაცრის გამოჩენა მიწევს. მასაც ჩემსავით აქვს პასუხისმგებლობის გრძნობა განვითარებული. კარიერის შესახებ შეიძლება ყველა გოგონას ოცნება და სურვილია, გახდეს მოდელი. ჩემს ბავშვობაში მოდელობა ასეთი პოპულარული არ იყო. ახლა ახალგაზრდებს უფრო მეტი საშუალება აქვთ, თვალი ადევნონ და გაეცნონ თანამედროვე მოდის ტენდენციებს - როგორც ტელევიზიით, ისე ინტერნეტით. მთელი ბავშვობა ქართულ ცეკვაზე დავდიოდი. მაკა ბახტაძემ უთხრა დედას, რომ „ნატალი“ იხსნებოდა. ასე შემთხვევით მოვხვდი სამოდელო სააგენტოში, მაგრამ ძალიან ბედნიერი ვიყავი. წინა ღამეს არ მეძინა. დროთა განმავლობაში, ცეკვაზე უარის თქმა მომიწია. შეუძლებელი აღმოჩნდა, ორივეს შეთავსება. მერე ნიუ იორკში წავედი, „IMG“-ში. მთელი ცხოვრებაა, ერთ სფეროში მიწევს მოღვაწეობა. ვფიქრობ, სამოდელო კარიერაში უფრო მეტი უნდა გამეკეთებინა, მაგრამ ეს იყო ჩემი მაქსიმუმი, რაც ოჯახთან ერთად შევძელი. დღეს პოდიუმით აღარ ვარ დაინტერესებული. თუმცა, ხანდახან მიწევს გასვლა, ჩემი მეგობარი დიზაინერების კოლექციების წარდგენისას. სულ მინდა, ჩემი სააგენტოდან სხვები შევთავაზო, ახალი სახეები. „ჯეომოდელსის“ დაარსებით ახალი პერიოდი დაიწყო ჩემს ცხოვრებაში. ცალკე თემაა თბილისის მოდის კვირეულის ორგანიზატორობა. ძალიან საპასუხისმგებლო საქმეა, მაგრამ რადგან ხელი მოვკიდე, ყველაფერს გავაკეთებ, რომ კარგი გამოვიდეს. თანაც, მიყვარს, რასაც ვაკეთებ, ეს კი ძალიან მეხმარება. რთულია ოჯახისა და კარიერის შეთავსება? ძალიან. თან, თუ მოდელი ხარ. ამ პროფესიის სირთულე ის არის, რომ მუდმივად გიწევს მოგზაურობა. დედაჩემი მეუბნებოდა, ქალი მაგარია მაშინ, როცა ყველაფერს ერთად ასწრებსო - კარიერას, ოჯახს, მეგობრებს... თორემ ცალ-ცალკე ყველას ყველაფერი შეუძლია.
C A R E E R A N D FA M I L I Y
MARCH
2013
11
C A R E E R A N D FA M I L I Y
Is it hard to combine a family and a career? It’s very hard, especially if you’re a model. The difficult part of this profession is that you’re constantly on the road. My mother used to say a woman is great when she makes time for everything – a career, a family, friends…because minding everything separately is very easy. Are you a great woman? No I try to manage to do everything and others tell me I’m good at it, but I can’t really see it myself… When I get tired of an active life, I lock up with my family and I’m happy. I’m not a careerist who does not need a family, or a child, or a husband. I need to have a man beside me to be happy, a man I can lean onto, put my head on his shoulder, speak to, laugh and cry with… The kind of man you have next to you is very important. My great-grandfather Grighol Vashadze was a representative of the first generation of “Chokhosnebi” (a national movement supporting Georgian traditions through wearing national clothes and minding rituals). He often used to say: the kind of husband a man is, the kind of wife he will have. It matters a lot, for both, men and women, what their second half is like. Did you have to make choices because of your family? I had to choose between the family and the modeling career several times, I always chose my family. I had three serious offers. The first one – while I was in New York. After getting married my husband and I traveled to France. They offered me to stay there, but I declined the offer. The third was in Switzerland where I lived with my family. I worked a lot and gave it my all. My husband was by my side the entire time and he always said it was my choice. How do you manage combining the matters of your family and work? I often have to travel. My husband is the Ambassador to Estonia, so I always go there for a while and then come back. I have two lives completely different from one another. During my time here I try to resolve the issues with “Geomodels” and the Tbilisi Fashion Week, I barely have any time for home, whereas I’m completely concentrated on the family in Estonia. I enjoy being at home there, cooking dinners, and taking children for walks. I have two completely different lives in Tbilisi and Tallinn. This radicalism is what brings balance. What advice would you give to start-up models planning to create families? If they have what it takes to work abroad, I would suggest refraining from creating a family for a while. The main value is of course having a family and children, yet when you’re young and living in the 21st century, when all the doors are open,
12
2013
MARCH
მაგარი ხარ? არა ვცდილობ, ყველაფერი მოვასწრო, სხვები მეუბნებიან, რომ მაგარი ვარ, მე ვერ აღვიქვამ... როცა აქტიური ცხოვრებით ვიღლები, ჩემს ოჯახში ჩავიკეტები და ბედნიერი ვარ. მე არ ვარ კარიერისტი ქალი, რომელსაც არც ოჯახი სჭირდება, არც შვილი და არც ქმარი. ბედნიერებისთვის მე გვერდით მჭირდება მამაკაცი, რომელსაც დავეყრდნობი, თავს დავადებ, მოვუყვები, გავიცინებ, ვიტირებ... ქალისთვის ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს, როგორი მამაკაცი უდგას გვერდით. ჩემი დიდი ბაბუა, გრიგოლ ვაშაძე, ჩოხოსანთა პირველი თაობის წარმომადგენელი იყო. ის ხშირად ამბობდა: როგორი ქმარიც იქნება კაცი, ისეთი მეუღლე ეყოლება მას. როგორც კაცისთვის, ისე ქალისთვის, დიდი მნიშვნელობა აქვს, როგორი მეორე ნახევარი ეყოლება გვერდით. ოჯახის გამო არჩევანის გაკეთება თუ გიწევდა? რამდენჯერმე მომიწია ოჯახსა და მოდელის კარიერას შორის არჩევანის გაკეთება, მე ყოველთვის ოჯახს ვირჩევდი. სამჯერ მქონდა სერიოზული მიწვევა. პირველად - ნიუ იორკში ყოფნისას. გათხოვების შემდეგ, მე და ჩემი მეუღლე საფრანგეთში წავედით. იქ დარჩენას მთავაზობდნენ, რაზეც უარი ვთქვი. მესამედ კი, შვეიცარიაში, სადაც ოჯახით ვცხოვრობდი. ბევრი ვიმუშავე და ძალიან დავიხარჯე. ჩემი მეუღლე ყოველთვის გვერდით მედგა, ყოველთვის მეუბნებოდა, რომ ეს ჩემი გადასაწყვეტი იყო. როგორ ახერხებთ ოჯახისა და სამსახურის საქმეების შეთავსებას? ხშირად მიწევს საქართველოდან გამგზავრება. ჩემი მეუღლე ელჩია, ესტონეთში, ამიტომ მუდმივად მიწევს ცოტა ხნით იქ წასვლა და მერე დაბრუნება. ორი, რადიკალურად განსხვავებული ცხოვრება მაქვს. აქ ყოფნისას ვცდილობ, „ჯეომოდელსისა“ და თბილისის მოდის კვირეულის საქმეები მოვაგვარო, სახლისთვის დრო თითქმის არ მრჩება. ესტონეთში ყოფნისას კი მთლიანად ოჯახზე ვკონცენტრირდები. იქ უფრო მსიამოვნებს სახლში ყოფნა, სადილების კეთება, ბავშვების გასეირნება. თბილისსა და ტალინში განსხვავებული ცხოვრებით ვცხოვრობ. ორი რადიკალური რითმი კი ერთმანეთს აბალანსებს. რას ურჩევდით დამწყებ მოდელებს, რომლებიც ოჯახის შექმნას აპირებენ? თუ აქვთ მონაცემი, რომ იმუშაონ უცხოეთში, ჩემი რჩევა იქნება - ცოტა ხანი თავი შეიკავონ ოჯახის შექმნისგან. მთავარი ღირებულება, რა თქმა უნდა, მაინც ოჯახი და შვილის გაჩენაა. თუმცა, როცა ახალგაზრდა ხარ, თანაც 21-ე საუკუნეში ცხოვრობ და მართლა ყველა კარი ღიაა შენთვის, მაქსიმალურად უნდა გამოიყენო
C A R E E R A N D FA M I L I Y
you have to make the best of your looks and youth. It takes a lot of work and patience though. Years pass very quickly. Complete the sentence… Had it not been for my family, I: would not have been happy… Had it not been for my profession, I: would not be this popular. Although it doesn’t matter much.
გარეგნობა და ახალგაზრდობა. ამისთვის ბევრი შრომა და მოთმინებაა საჭირო. წლები ძალიან სწრაფად გადის. დაასრულე წინადადება... რომ არა ჩემი ოჯახი, მე: არ ვიქნებოდი ბედნიერი... რომ არა ჩემი პროფესია, მე: არ ვიქნებოდი ასეთი პოპულარული. თუმცა, ამას არ აქვს დიდი მნიშვნელობა. Tamar Poladashvili/თამარ ფოლადაშვილი
MARCH
2013
13
STO RY
Marina Abramović Relation In Time
მარინა აბრამოვიჩი ურთიერთობა დროში
A woman losing features of a mortal ქალი, რომელიც
კარგავს მოკვდავის თვისებებს 14
2013
MARCH
STO RY
I
t’s quite an interesting fact that there’s still a definition of art that goes – art is a way of granting aesthetic pleasure. Marina Abramović and others have been completely destructive towards this narrative, typical for the classic period barely existing in the contemporary world of art – since the 60’s. In small and tendentious countries like Georgia, such narratives remain firm. The society has a hard time accepting attempts of creating straightforward, real and “bitter” art. I’m saying this, because it’s better to have realized the authenticity of such ideas about art and culture in the modern world before we start talking about Marina Abramović, because with her we won’t see beautiful compositions, aesthetic visuals and poetic (in the most superficial sense of the word) details; Although we can freely speak of the metaphysical romanticism and idealism of her works. Here we will see interesting and painful metamorphoses, the “toughest” forms of creative individualism, victory over givens determined socially and biologically, experiments, physical and mental shock… Thus: I present you Marina Abramović, a Serbian performer knowing whom no text material would ever be enough, trust me. The only thing that could possibly bring us closer to her is actually seeing her works. Young Marina Abramović conducted one of her most famous experiments in 1974 – researching the connection between an artist and the audience during the performance. She put 72 items on a big table, the items were meant for the audience. Some of them could cause pleasure, others could cause pain: there were scissors, a knife, needles and even a charged revolver. Marina announced herself being one of the items as well. Abramović devoted herself entirely to the public for six hours allowing the participants to manipulate her body. At first the people were modest and cautious, but within several hours of watching how passive the performer was, the public became aggressive. “What I learned was that… if you leave it up to the audience, they can kill you”. – Marina said. They tore her clothes and pierced her body with needles, one of the participants even put the revolver to her head, but another attendant took it away fast enough. 6 hours later when Marina got up and headed towards the audience, they ran. She says it was “to save themselves from true resistance and revenge”. Abramović called this act “Rhythm 0” and finished a one-year cycle of “Rhythm” performances with this experiment.
ს
აკმაოდ საინტერესო ფაქტია, რომ ჯერ კიდევ არსებობს ხელოვნების ასეთი დეფინიცია – ხელოვნება ესთეტიკური სიამოვნების მინიჭების ხერხია. კლასიკური პერიოდისათვის დამახასიათებელ ამ ნარატივს, რომელიც მსოფლიო ხელოვნებაში თითქმის აღარ არსებობს, სხვებთან ერთად, თავიდან ბოლომდე დესტრუქტივისტულად ანგრევს მარინა აბრამოვიჩი - ჯერ კიდევ 60-ანი წლებიდან. საქართველოს მსგავს პატარა და ტენდენციურ ქვეყნებში ასეთი ნარატივები ჯერ კიდევ მყარია. საზოგადოება საკმაოდ მტკივნეულად აღიქვამს პირდაპირი, რეალური და „მწარე“ არტის კეთების მცდელობებს. ამას იმიტომ ვამბობ, რომ მარინა აბრამოვიჩზე საუბრის დაწყებამდე, უმჯობესია, წინასწარ გაცნობიერებული გვქონდეს ხელოვნებისა და კულტურის შესახებ მსგავსი მოსაზრებების არაავთენტურობა თანამედროვე სამყაროში, რადგან მარინასთან ჩვენ ვერ ვნახავთ ლამაზ კომპოზიციებს, ესთეტურ ვიზუალებსა და პოეტურ (ამ ცნების ყველაზე ზედაპირული გაგებით) შტრიხებს. თუმცა, მისი ნამუშევრების მეტაფიზიკურ რომანტიზმსა და იდეალიზმზე თავისუფლად შეგვიძლია ვისაუბროთ. ჩვენ აქ ვნახავთ საინტერესო და მტკივნეულ მეტამორფოზებს, შემოქმედებითი ინდივიდუალიზმის “უმძიმეს“ ფორმებს, სოციალურად, თუ ბიოლოგიურად დეტერმინირებულ მოცემულობებზე გამარჯვებას, ექსპერიმენტებს, ფიზიკურ და მენტალურ შოკს... მაშ ასე: თქვენ წინაშეა მარინა აბრამოვიჩი, სერბი პერფორმერი, რომლის გასაცნობადაც დამერწმუნეთ, არავითარი ტექსტური მასალა არ გვეყოფა. ერთადერთი, რაც მასთან დაგვაახლოვებს, მისი ნამუშევრების უშუალოდ ნახვაა.
1974 წელს ახალგაზრდა მარინა აბრამოვიჩმა თავისი ერთერთი ყველაზე ცნობილი ექსპერიმენტი ჩაატარა, რომლითაც იგი პერფორმანსის მსვლელობისას არტისტსა და მაყურებელს შორის კავშირს იკვლევდა. დიდ მაგიდაზე 72 საგანი დააწყო, საგნები მაყურებლისათვის იყო განკუთვნილი. აქედან ზოგ ნივთს სიამოვნების მინიჭება შეეძლო, ზოგს კი ზიანის მიყენება: მაგიდაზე ეწყო მაკრატელი, დანა, ნემსები და დატენილი რევოლვერიც კი. ამ პერფორმანსით მარინამ თავი ერთერთ საგნად გამოაცხადა. აბრამოვიჩმა პუბლიკას ექვსი საათით სრულიად დაუთმო საკუთარი თავი და მონაწილეებს მისი სხეულით მანიპულირების საშუალება მისცა. თავიდან, ხალხი მორიდებულად, ფრთხილად იქცეოდა, რამდენიმე საათის განმავლობაში კი პერფორმერის პასიურობის შემხედვარე პუბლიკა აგრესიული გახდა. „გამოცდილება, რომელიც ამ ექსპერიმენტით მივიღე, მხოლოდ იმაზე მიუთითებს, რომ თუ გადაწყვეტილების მიღებას ხალხს მიანდობ, ისინი მოგკლავენ.“ – ამბობდა მარინა. მას ახევდნენ ტანსაცმელს, სხეულში ნემსებს ურჭობდნენ, ერთმა მონაწილემ რევოლვერიც კი დაადო თავზე, მაგრამ სხვა მონაწილემ მალევე წაართვა. 6 საათის შემდეგ, როცა აბრამოვიჩი წამოდგა და ხალხისაკენ გაემართა, ისინი გაიქცნენ. როგორც თავად ამბობს „ალბათ, ნამდვილი წინააღმდეგობისაგან, შურისძიებისაგან გადასარჩენად“. ამ აქტს აბრამოვიჩმა “Rythm 0” უწოდა და ერთწლიანი პერფორმანსების Rythm ციკლი ამ ექსპერიმენტით დაასრულა.
“THE WORSE YOUR CHILDHOOD WAS THE MORE INTERESTING YOUR ART IS”.
However, it was only the beginning. Marina moved to Amsterdam in 1976, before that she worked in Belgrade, Yugoslavia – where she was born and spent her childhood. Her family was of traditional Christian believers. Marina’s uncle was the Patriarch of the Serbian Orthodox Church; however, her parents joined the communist party later. Her mother didn’t like Marina’s distinctive, stubborn character; she often beat her and raised her without sympathy. “The worse your childhood was the more interesting your art is”. – Abramović says – “the only good things I had were education, books, musical instruments and paint. We were the Red bourgeoisie”. Before applying to the university Marina received a Champion’s title in chess, later, in the 60’s, already being a student of the Academy of Fine Arts in Belgrade she headed the mass student demonstrations. After moving to Amsterdam she met a German performer and artist, Uwe Laysiepen,
თუმცა, ეს მხოლოდ დასაწყისი იყო. 1976 წელს მარინა ამსტერდამში გადავიდა საცხოვრებლად, მანამდე კი
MARCH
2013
15
STO RY
who went by the pseudonym “Ulay”. He was the son of a Nazi soldier and a very attractive and a charismatic artist: he had documental
series of self-flagellation where she pierced, tattooed and cut his body. “We went straight home from the restaurant the day we met and stayed in bed for 10 days”. – Marina reminisces. The relationship between Ulay and Abramović, involved all aspects of their lives: love, friendship, art. The couple traveled together in a van. They staged performances together. They dressed and acted as twins. They created a collective being called “the other” that unified them and they presented themselves to be parts of a “two-headed body”. Ulay and Abramović were born on the same day, November 30 and they met on that day, November 30. They spent a year living with aborigines in the desert of Central Australia. The installations created together from 1976 to 1988 made the both of them quite famous. In one of the performances the two artists devised a piece in which they connected their mouths and took in each other’s exhaled breaths until they used up all of the available oxygen. 17 minutes after the beginning of the performance they both fell to the floor unconscious - their lungs filled with carbon dioxide. This personal piece explored the idea of an individual's ability to absorb the life of another person, exchanging and destroying it. Ulay and Marina recognized the simultaneous existence of both yin and yang. Their performances were quite hard to watch, they would slap each-other’s faces for hours, completely naked, they would stand back-to-back, they would hit the walls that would slowly get wider, they would yell at each other. One of their first works was called „Communist Body, Fascist Body”. The idea was born when Marina found that there was a red star in her birth certificate and a
16
2013
MARCH
მოღვაწეობდა ბელგრადში, იუგოსლავიაში, სადაც დაიბადა და გაატარა ბავშვობა. მისი ოჯახი ტრადიციული, მორწმუნე ქრისტიანებისაგან შედგებოდა. მარინას ბიძა სერბეთის მართლმადიდებლური ეკლესიის პატრიარქი იყო, თუმცა, მოგვიანებით, მისი მშობლები კომუნისტურ პარტიაში გაწევრიანდნენ. დედას არ მოსწონდა მარინას ჯიუტი, გამორჩეული ხასიათი, ხშირად სცემდა მას და თანაგრძნობის გარეშე ზრდიდა. „რაც უფრო ცუდი ბავშვობა გქონდა, მით უფრო საინტერესოა შენი არტი“. – ამბობს აბრამოვიჩი – „ერთადერთი, რაც ძალიან კარგი მქონდა, ეს განათლება, წიგნები, მუსიკალური ინსტრუმენტები და საღებავები იყო. ჩვენ წითელი ბურჟუები ვიყავით“. უნივერსიტეტში ჩაბარებამდე ჩემპიონი გახდა ჭადრაკში, შემდეგ კი, როგორც უკვე ბელგრადის სახვითი ხელოვნების აკადემიის სტუდენტი, 60-ანი წლების მასობრივ სტუდენტურ გამოსვლებს ედგა სათავეში. ამსტერდამში გადასვლის შემდეგ მან გერმანელი არტისტი და პერფორმერი, უვე ლეისაპენი გაიცნო, ფსევდონიმით „ულეი“. ეს იყო ნაცისტი ჯარისკაცის შვილი, მომხიბვლელი და ქარიზმატული ხელოვანი: ჰქონდა თვითგვემის დოკუმენტური სერიები, სადაც იხვრეტდა, ისვირინგებდა და ისერავდა სხეულს. „გაცნობის დღესვე, რესტორნიდან პირდაპირ მის სახლში წავედით და 10 დღე ლოგინიდან არ ავმდგარვართ“. – იხსენებს მარინა. ულეისა და აბრამოვიჩის ურთიერთობამ მათი ცხოვრების ყველა მიმართულება მოიცვა: სიყვარული, მეგობრობა, ხელოვნება. წყვილი ერთად მოგზაურობდა ფურგონით. წლების განმავლობაში ერთად დგამდა პერფორმანსებს. ისინი იცვამდნენ და იქცეოდნენ როგორც ტყუპები. შექმნეს კოლექტიური არსება, სახელად „სხვა“, რომელიც მათ გაერთიანებას წარმოადგენდა და საკუთარ თავს წარადგენდნენ, როგორც ორთავიან სხეულს. ულეი და აბრამოვიჩი დაიბადნენ ერთსა და იმავე დღეს, 30 ნოემბერს. მათი გაცნობაც 30 ნოემბერს შედგა. ერთი წელი ცენტრალური ავსტრალიის უდაბნოში, აბორიგენებთან ერთად იცხოვრეს. 1976 წლიდან 1988 წლამდე შექმნილმა ერთობლივმა ინსტალაციებმა კი ორივე საკმაოდ ცნობილი გახადა. ერთ-ერთ პერფორმანსში, ისინი პირებით შეერთდნენ სპეციალური აგრეგატით და ერთმანეთში სუნთქადნენ მანამ, სანამ ჟანგბადი არ გამოელიათ. 17 წუთის შემდეგ, მათ გონება დაკარგეს, ნახშიროჟანგით სავსე ფილტვებით. ეს დადგმა იკვლევდა ინდივიდის
STO RY
Fascist swastika in Ulay’s – which meant it emphasized the political heritage and mental past of a person and made the battle between the two different ideologies in everyday life clear. But it can be said that their most famous performance was the “Imponderabilia” performed in 1977: two performers, both completely nude were standing in a narrow doorway of a museum in Amsterdam while the public had to squeeze between them in order to pass and in doing so choose which one of them to face. In 1998 Ulay and Abramović decided to make a spiritual journey which ended their relationship. They traveled to the Great Wall of China separately, from two opposite ends. Marina traveled from the East, along mountains, Ulay from the West, through the desert. They met in the middle and said the final goodbye having traveled 2500 kilometers to see each-other. The end of this relationship had a tragic impact on Abramović. Despite this, her art kept reaching higher and higher peaks. In 1997 she received a Golden Lion and the Venice Biennale for her famous “Balkan Baroque”. The firmness and adherence to principles of the artist were astonishing and it was not only about baring physical pain. Her deeply conceptual ideas played a vital role in the development of performance, as a genre. Of course there had been such attempts before, in the face of Yoko Ono and Boyce, yet Marina legitimized the purely Asian phenomenon in the act of western performance – torture, self-sacrifice as a symbol of victory over body, pain and other
შესაძლებლობას, „ჩაეყლაპა“ მეორე ადამიანის ცხოვრება, შთაენთქა, გაენადგურებინა ის. ულეიც და მარინაც აღიარებდნენ მამაკაცური და ქალური საწყისების ერთდროულად არსებობას. მათი პერფორმანსები საკმაოდ მძიმე საყურებელი იყო, ისინი საათობით ურტყამდნენ ერთმანეთს სახეში, სრულიად შიშვლები, იყვნენ ზურგებით მიყრდნობილნი, ენარცხებოდნენ კედლებს, რომლებიც ნელ-ნელა ფართოვდებოდა, უყვიროდნენ ერთმანეთს. მათ ერთ-ერთ პირველ ნამუშევარს ერქვა „Communist Body, Fascist Body” (კომუნისტური სხეული, ფაშისტური სხეული). იდეა მაშინ დაიბადა, როდესაც მარინამ აღმოაჩინა, რომ მის დაბადების მოწმობაში წითელი ვარსკვლავი ეხატა, ულეის გერმანულ მოწმობაში კი ფაშისტური „სვასტიკა“, რითაც იგი პიროვნების პოლიტიკურ მემკვიდრეობას, მენტალურ წარსულს უსვამდა ხაზს და ამ ორ განსხვავებულ იდეოლოგიას შორის ჭიდილს ააშკარავებდა ყოველდღიურ ურთიერთობებში. თუმცა, შეიძლება ითქვას, მათი ყველაზე ცნობილი პერფორმანსი 1977 წელს გამართული „უწონადობა“ იყო: ამსტერდამის მუზეუმის შესასვლელ, საკმაოდ ვიწრო კარში, წყვილი სრულიად შიშველი იდგა ერთმანეთის პირისპირ და მუზეუმში შემსვლელ ყველა ადამიანს მათ შორის უნდა გაევლო. 1998 წელს ულეიმ და აბრამოვიჩმა გადაწყვიტეს, დიდი „სულიერი მოგზაურობა“ მოეწყოთ, რამაც
ბოლო მოუღო მათ კავშირს. ისინი ჩინეთის დიდ კედელზე გაემგზავრნენ, ცალ-ცალკე, სხვადასხვა მხრიდან. მარინა აღმოსავლეთით, მთებით მიუყვებოდა კედელს, ულეი დასავლეთიდან, უდაბნოს გზით. ამ ურთულესი ექსპერიმენტის შემდეგ, ისინი შუაში შეხვდნენ ერთმანეთს და საბოლოოდ გამოემშვიდობნენ კიდეც, მას შემდეგ, რაც ერთმანეთთან შესახვედრად თითოეულმა
MARCH
2013
17
STO RY
weaknesses to prove eternity of sole. She cut her body and often fainted, she was even trapped in a cube for one of the performances being supplied with only water; she also lay in a pentagram on fire as a symbol of purification from the Soviet experience. Her art is
2500 კილომეტრამდე გაიარა. ამ ურთიერთობის დასასრულმა აბრამოვიჩზე ძალიან ტრაგიკულად იმოქმედა. მიუხედავად ამისა, მისი შემოქმედება უფრო და უფრო დიდ მწვერვალებს აღწევდა. 1997 წელს, ცნობილი ნამუშევრისათვის „ბალკანური ბაროკო“ მარინას ოქროს ლომის პრემია და ვენეციის ბიენალე მიანიჭეს. გასაოცარია ის სიმტკიცე და პრინციპულობა, რასაც არტისტი პერფორმანსებისას იჩენდა, ეს კი არამხოლოდ ფიზიკური ტკივილების გაძლებაში გამოიხატება. მისმა ღრმად კონცეპტუალურმა იდეებმა გადამწყვეტი როლი შეასრულა პერფორმანსის, როგორც ჟანრის, მიმდინარეობის განვითარებაში. რა თქმა უნდა, ამის მცდელობები მანამდეც იყო, ჯერ კიდევ იოკო ონოს ან ბოისის სახით, თუმცა მარინამ დასავლური პერფორმანსის აქტში, შეიძლება ითქვას, ლეგიტიმურად დაამკვიდრა წმინდა აზიური მოვლენა – სხეულის გვემა, თვითშეწირვა, როგორც ფიზიკურ სხეულზე, ტკივილზე და სხვა სისუსტეებზე გამარჯვების სიმბოლო, სულის მარადიულობის დასამტკიცებლად. ისერავდა სხეულს, ხშირად კარგავდა გონებას, ერთ-ერთ
dominated by pure ascetic, Shaman and Buddhist teachings. In one of her famous compositions she combed her hair until her scalp bled repeating: „Art Must Be Beautiful; Artist Must Be Beautiful”. How exactly Abramović manages to overcome the difficulties she comes across in her performances is the most interesting. “Performance is not theatre, you cannot plan or define it ahead, it’s alive and you never know what to expect from yourself, from others and the environment. You will never know what you might feel through an experiment that does not have a scenario”. – Marina says. Pain, risk and danger that are there in almost all of Abramović’s works are not so natural to her in real life. She says if she accidentally cut her
18
2013
MARCH
პერფორმანსში ის დამწყვდეული იყო კუბში, სადაც მხოლოდ წყალი მიეწოდებოდა, ასევე, იწვა აალებულ პენტაგრამაში, რომელიც საბჭოთა გამოცდილებისაგან განწმენდის სიმბოლო იყო. მის შემოქმედებაში დომინირებს შამანური, ბუდისტური, წმინდა ასკეტური სწავლებები. ერთ-ერთ ცნობილ კომპოზიციაში ის თმას ივარცხნიდა, მანამ, სანამ თავის კანიდან სისხლი არ წამოუვიდა და თან საათების განმავლობაში იმეორებდა: „Art Must Be Beautiful; Artist Must Be Beautiful”. ყველაზე საინტერესო
STO RY
finger, she could cry. She’s completely free of all the features the mortals have: complexes, influences, givens and suppresses all feelings that bring her discomfort in everyday life. “The context of the idea and the goal of doing something heroic, something that will disturb and inspire people is what give me strength. To beat, deny materialism, deny physical givens as they are – this is what you need sacrifice for. I deny art that has the image of commercial product and is sold in that matter – that is why my works are real and often dangerous – this is not the product you consume, you cannot enjoy it, you have to feel it, embrace it. And if I can beat pain, it means any person can do it”. The fact that her feministic approaches are of not political, but metaphysical content is very obvious in her performances – this is a romantic explanation of the freedom a woman can feel. Marina thinks you cannot achieve this by joining a party or any such type of a career battle – you need to achieve it spiritually.
ისაა, თუ როგორ ახერხებს აბრამოვიჩი სირთულეების დაძლევას, რაც მას პერფორმანსებისას უწევს. „პერფორმანსი თეატრი არ არის, მას წინასწარ ვერ განსაზღვრავ და დაგეგმავ, ის ცოცხალია და არასოდეს იცი, რას უნდა ელოდო საკუთარი თავისგან, სხვებისგან და გარემოსაგან. ვერასოდეს მიხვდები, რას შეიგრძნობ ამა თუ იმ ექსპერიმენტით, რომელსაც არ აქვს განსაზღვრული სცენარი“. – ამბობს მარინა. ტკივილი, რისკი და საშიშროება, რომელიც ფიგურირებს აბრამოვიჩის თითქმის ყველა ნამუშევარში, რეალურ ცხოვრებაში მისთვის არც ისე ორგანულია. ამბობს, რომ თუ თითი შემთხვევით გაიჭრა, შეიძლება იტიროს. პერფორმანსის დროს მთლიანად თავისუფლდება მოკვდავის ყველა თვისებისაგან: კომპლექსების, გავლენების, მოცემულობებისაგან და მხოლოდ ამ პროცესში თრგუნავს შეგრძნებებს, რომელიც ყოველდღიურობაში დისკომფორტს ანიჭებს. „სიძლიერეს მმატებს იდეის კონტექსტი და მიზანი, ჩავიდინო გმირობა, რაც შეძრავს, აღაფრთოვანებს ადამიანებს. დავამარცხო, უარვყო მატერიალიზმი, უარვყო ფიზიკური მოცემულობა, როგორც ასეთი – აი, ამისთვისაა საჭირო მსხვერპლშეწირვა. მე უარვყოფ ხელოვნებას, რომელიც კომერციული პროდუქტის სახეს იღებს და ამ ფორმით საღდება – ამიტომ, ჩემი ნამუშევრები ნამდვილი და ხშირად სიცოცხლისთვის საშიშია – ეს არ არის საქონელი, რომელსაც მოიხმარ, ამით სიამოვნებას ვერ მიიღებ, ეს უნდა გადაიტანო, განიცადო. და თუ მე შემიძლია დავამარცხო ტკივილი, ეს ნიშნავს, რომ ამას ყველა ადამიანი შეძლებს“.
“PERFORMANCE IS NOT THEATRE, YOU CANNOT PLAN OR DEFINE IT AHEAD, IT ’S ALIVE AND YOU NEVER KNOW WHAT TO EXPECT FROM YOURSELF, FROM OTHER AND THE ENVIRONMENT.
The Museum of Modern Art in New York presented Marina Abramović’s retrospective in 2010. It was the greatest exhibition (with a 224 page program catalogue) in the history of museum. Marina also staged a new piece of work – the performance lasted a record-breaking period of time. The project was called “The Artist Is Present” – the idea was that any person attending the exhibition could sit in front of Marina on a wooden chair, in a huge hall, form eye-contact and as the artist noted, establish an emotional connection with her. The performance lasted 716 hours and 30 minutes, 77 days. Marina Abramović looked over 1500 people in the eye. The most perturbing part of the performance was when Ulay showed up at the exhibition. After 22 years of separation, the German artist came to see Marina’s retrospective. Ulay saw the black van he traveled with Abramović in and even walked through new performers staging “Imponderabilia”. Marina would close her eyes before each new guest and open them only after the visitor would sit in front of her. There’s a video of how Marina saw Ulay. The artist cried – and it was absolutely thrilling: Marina Abramović, 60 years old, wearing a bright red dress and Ulay who had come to exchange glances with her…They held hands and Marina had a hard time looking into the eyes of other visitors coming to establish emotional connection. One of Ulay’s and Marina’s first works was called Relation In Time where they were tied to each other with hair, for 17 hours. Relation in time – is what you would call this scene of them meeting. Marina Abramović, 63, now lives in her villa in Amsterdam. She has students she picks very carefully and then teaches them. Judith Thurman who visited Marina for an interview, wrote how she witnessed her students move slowly in the yard for three hours. She said time became so unimportant that she managed to see what nobody could ever see even if they were staring – how apples ripened on trees. Marina already knows what her final performance will be: her funeral should be held simultaneously in three different cities - Belgrade, where she was born, Amsterdam and New York. The artist says that
პერფორმანსებში ღიად ჩანს, რომ მისი ფემინისტური შეხედულებები არა პოლიტიკური, არამედ უფრო მეტაფიზიკური შინაარსისაა – ეს არის იმ თავისუფლების რომანტიკული ახსნა, რომელიც ქალს შეუძლია, შეიგრძნოს. მარინას აზრით, ამას რომელიმე პარტიაში გაწევრიანებით და ასეთი ტიპის კარიერული ბრძოლით ვერ მიაღწევ – სულიერად უნდა მიაღწიო. 2010 წელს, ნიუ იორკში, თანამედროვე ხელოვნების მუზეუმში (MoMA) მარინა აბრამოვიჩის რეტროსპექტივა წარმოადგინეს. ეს იყო უდიდესი გამოფენა (224 გვერდიანი პროგრამის კატალოგით) მუზეუმის ისტორიაში. რეტროსპექტივის პარალელურად, მარინამ ახალი ნამუშევარი დადგა – ეს იყო პრეცედენტი, როდესაც პერფორმანსი რეკორდულად დიდხანს გაგრძელდა. პროექტს ერქვა „The Artist Is Present” – „არტისტი აწმყოა“ და მისი იდეა იმაში მდგომარეობდა, რომ რეტროსპექტივის სანახავად მოსულ ნებისმიერ ადამიანს შეეძლო მარინას პირისპირ, ხის სკამზე ჩამომჯდარიყო, უზარმაზარ დარბაზში, მზერა გაეცვალა მისთვის და როგორც არტისტმა აღნიშნა, ემოციური კავშირი დაემყარებინა მასთან. პერფორმანსი 716 საათი და 30 წუთი მიმდინარეობდა, 77 დღე. მარინა აბრამოვიჩმა 1500-ზე მეტ დამთვალიერებელს ჩახედა თვალებში.
MARCH
2013
19
STO RY
there will be a coffin in every city, but nobody will know which one has the body in it. In the end I would suggest you browse the internet inside-out and judge the installations by Marina Abramović, see all of her works because this is the one rare case when the artist forms such a connection with the audience it’s practically impossible to write about it. You have to see her nonstandard appearance, the unimaginable firmness in her eyes and her soft-heartedness so typical for a woman, her charisma, unusual English she speaks in. Listen to her interviews and look closely at her performances because Marina Abramović is a phenomenon. A precedent. Art that is not beautiful, but at the same time – it is. It’s not aesthetic and yet, you like it. It’s not pleasant, but it’s healthy. Art – direct and bitter – completely naked and real.
ყველაზე ამაღელვებელი ამ პერფორმანსში გამოფენაზე ულეის გამოჩენა იყო. 22 წლიანი განშორების შემდეგ, გერმანელი არტისტი მარინას რეტროსპექტივის სანახავად მოვიდა. ულეიმ მუზეუმში ნახა შავი ფურგონი, რომლითაც აბრამოვიჩთან ერთად მოგზაურობდა და შიშველ, ახალ პერფორმერებს შორისაც გაიარა, რომლებიც მარინასა და ულეის ნამუშევარს „უწონადობას“ ასრულებდნენ. ყოველი ახალი სტუმრის მოსვლამდე, მარინას თვალები დახუჭული ჰქონდა და მხოლოდ მისი სკამზე დაჯდომის შემდეგ ახელდა. არსებობს ვიდეოჩანაწერი – როგორ დაინახა მარინამ მის წინ, სკამზე მჯდომი ულეი. არტისტი ატირდა – და ეს საოცრად ამაღელვებელი იყო: 60 წლის მარინა აბრამოვიჩი ხასხასა, წითელ კაბაში და მასთან მზერის გასაცვლელად მოსული ულეი... მათ ხელები ჩაჰკიდეს ერთმანეთს, ემოციური კავშირის დასამყარებლად მოსული შემდეგი დამთვალიერებლისათვის კი მარინას ძალიან გაუჭირდა თვალებში ჩახედვა. Relation In Time - ასე ერქვა ულეისა და აბრამოვიჩის ერთ-ერთ პირველ ნამუშევარს, სადაც ისინი თმით იყვნენ ერთმანეთზე გადაბმულნი, 17 საათის განმავლობაში. ურთიერთობა დროში – იგივეს თუ დაარქმევდით ამ შეხვედრის სცენასაც. 63 წლის მარინა აბრამოვიჩი ამჟამად ამსტერდამში, საკუთარ ვილაში ცხოვრობს. ჰყავს მოწაფეები, რომლებსაც ძალიან ფრთხილად არჩევს და შემდეგ ასწავლის. ჯუდით თერმანი, რომელიც მარინასთან ინტერვიუს ასაღებად ჩავიდა, წერდა, თუ როგორ უყურებდა მისი მოსწავლეების სამსაათიან, ნელ გადაადგილებას აბრამოვიჩის ეზოში. მისი თქმით, დრო იმდენად მეორეხარისხოვანი გახდა, რომ მან შეძლო დაენახა ის, რასაც დაძაბული მზერითაც კი ვერასოდეს დაინახავ – მაგალითად, როგორ მწიფდებოდა ხეებზე ვაშლები. ცხოვრების უკანასკნელი პერფორმანსი მარინას უკვე მოფიქრებული აქვს: მისი პანაშვიდი სამ ქალაქში ერთროულად უნდა გაიმართოს. ბელგრადში, სადაც დაიბადა, ამსტერდამსა და ნიუ იორკში. არტისტი ამბობს, რომ სამივე ქალაქში იქნება კუბო, თუმცა რომელში იქნება ცხედარი, ეს არავის ეცოდინება. დასასრულს, მე გირჩევდით, გადაატრიალოთ ინტერნეტ სივრცე და განსაჯოთ მარინა აბრამოვიჩის ინსტალაციები, ნახოთ მისი ყველა ნამუშევარი, რადგან ეს არის უიშვიათესი შემთხვევა, როდესაც არტისტი იმდენად პირდაპირ კავშირს ამყარებს მაყურებელთან, რომ მასზე წერა თითქმის შეუძლებელია. თქვენ აუცილებლად უნდა ნახოთ მისი არასტანდარტული გარეგნობა, წარმოუდგენელი სიმტკიცე თვალებში და ამავდროულად, ქალური გულჩვილობა, მისი ქარიზმატულობა, უცნაური ინგლისური, რომლითაც საუბრობს. მოუსმინეთ მის ინტერვიუებს, დააკვირდით პერფორმანსებს, რადგან მარინა აბრამოვიჩი არის მოვლენა. პრეცედენტი. ხელოვნება, რომელიც არ არის ლამაზი, და თან ლამაზია. არ არის ესთეტური, და თან მოგწონს. არ არის სასიამოვნო, მაგრამ სასარგებლოა. ხელოვნება – რომელიც პირდაპირი და მწარეა – მაგრამ ყველაზე შიშველი და ნამდვილი. Aleksandra Aroshvili/ალექსანდრა აროშვილი
20
2013
MARCH
GIFT IDEAS
01 SONOMA LAVENDER ‘FRENCH STAMP’ Sachet Trio www.norstrom.com 18.0 USD
Natalia Luchaninova ნატალია ლუჩანინოვა
Gift Ideas by
02 BETTER HOMES AND GARDENS NEW COOK BOOK Food Gifts from Your Kitchen www.amazon.com 17.0 USD
Executive Editor of EGO ეგოს აღმასრულებელი რედაქტორისაგან
03 FREYWILLE SILK SCARF CARRE www.freywille.com 812.0 GEL
04 ARCHIPELAGO BOTANICALS ‘EXCURSION’ | Glass Jar Candle www.norstrom.com
17.50 USD
05 HERSHESON | Professional Ionic Hair Dryer www.asos.com 165.0 USD
22
2013
MARCH
GIFT IDEAS
06 MISSONI Vintage Umbrella www.farfetch.com 125.0 USD
07 KINDLE FIRE HD www.amazon.com 199.0 USD 08 RECYCLED GLASS TREE GLOBES Mothrhood www.uncommongoods.com 450.0 USD
09 CHARM ROSE by Thomas Sabo thomassabo.com 69.0 USD 10 IIIBECA BY JOY GRYSON ‘BEACH STREET’ Cosmetics Case www.norstrom.com 78.0 USD
MARCH
2013
23
-30
How did you choose your profession? I knew I wanted to protect children’s rights even before I made a choice. I thought if I applied to the law faculty, I would have more chances of doing that. Immediately after graduating from school I attended a UN Conference in Slovakia dedicated to violence against children. It was then I realized how much I wanted to be in this field and protect human rights. What do you think success is? When you see the results of your work changing the society. When you create something valuable that alters other people’s lives. What was your first success? There’s personal and professional success, I haven’t had any of the latter so far. I haven’t seen my work affect other people’s lives. My first success was when I was seventeen, when I was chosen to attend the UN Conference in Slovakia. That was a very important event; because it was my first time participating in such a project, especially abroad. I met a lot of people from all around the world. Besides, kids didn’t have the chance to travel abroad back when I was 17. My speech at the conference had great resonance and many participants showed their appreciation for me, which quite frankly, was something I didn’t expect. How do you react to failure? I wanted to intern after receiving my Master’s Degree in the UK. It’s very difficult to get an internship there. Finally I was accepted at one of organizations in London, I had to do routine work such as printing emails and sealing envelopes. The printer broke down when I was printing emails, I sealed more envelopes than I was supposed to, I messed some things up and they fired me immediately. They told me I could not work at their organization with my skills. I felt very bad, I was depressed, but soon a vacancy was availble at “Amnesty International”. They chose 2 out of 250 applicants there. I was one of them. The 6 months I spend at “Amnesty International” were a great experience. So when I can’t achieve something, I just think it wasn’t my place there, it was not for me and I should do something else. The US was your first long-term trip abroad, what changed during your residence there?
It’s about the battle, not the result მთავარია ბრძოლა და არა შედეგი Tamar Dekanosidze has just recently started work-
ing at the Georgian Young Lawyers’ Association on human rights and health issues. I personally, think she’s one of the most successful -30’s of our rubric. The first time she had to be abroad for long was when she traveled to the US. Several months after she returned – she left for the UK to receive her Master’s Degree at the University of Essex. Then she went to Kosovo, to monitor and research. She’ll tell you the rest herself. თამარ დეკანოსიძემ „ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციაში“ მუშაობა ახლახანს დაიწყო, ადამიანთა უფლებებისა და ჯანდაცვის საკითხზე. ჩემი აზრით, ის ჩვენი რუბრიკის ერთი-ერთი ყველაზე წარმატებული -30-ია. პირველად ხანგრძლივი დროით უცხოეთში ცხოვრება ამერიკაში მოუწია. ჩამოსვლიდან რამდენიმე თვეში - ინგლისში წავიდა, ესექსის უნივერსიტეტში მაგისტრატურის დასამთავრებლად. შემდეგ კი კოსოვოში, მონიტორინგისა და კვლევების ჩასატარებლად. დანარჩენზე თავად მოგიყვებათ.
24
2013
MARCH
-30
Tamar Dekanosidze თამარ დეკანოსიძე Lawyer / იურისტი
I came back from the US a completely different person. I used to see things in a narrow perspective when I was in Georgia, while there it was all global. I realized that it doesn’t really matter where you live and what you do, because people are so much alike that you can be self-actualized anywhere, you can find people close to you anywhere you go. I saw that the world doesn’t spin around Georgia. Why did you decide to go to Kosovo? I wanted to visit a country with an ongoing conflict. I wanted to be in the epicenter of events, I wanted to see how international organizations work at the hot spots and what could be done to protect human rights in such a state of emergency. I couldn’t go to the Middle East so I decided to travel to a post-conflict country at least. Kosovo happened to be one just like that. I was extremely interested in how a society had developed after the war and what influence conflict has on developing mentality. I couldn’t have traveled to a better place to satisfy my interest. It was the right decision.
MARCH
2013
25
-30 How do you remember being a student? The people I met when I was studying in Georgia were what I remember best. At the university I met people I resembled, people that were just like me. It was a great discovery to me. The friends I found here are the ones I reminisce the most. From the period I spent in the US I remember a particular moment I will never forget: the first day of university I was on my way for classes and I met a group of people. I stopped and watched completely different individuals of different skin color and different race, this image is still in my head. Representatives of the entire world were walking towards me. In London – the most memorable event was when I received the honorary title of the best student. They would award the best Master’s Degree student each year. There were 55 people in my year, from all around the world – all very talented and hardworking. I could not have imagined I would be the best student among them, despite the fact that I had received a high degree diploma. I was the youngest in my year. One day I received an email, I was already in Kosovo then – they informed me that one British girl and I had received the title of the best student. They awarded me with a certificate and 150 pounds. I bought “Harry Potter” series with that money. What do you think will you be able to find a job comprehending your education in Georgia? I think that there are more jobs comprehending my education in developing countries rather than the developed ones. The level of human rights protection is much lower in developing countries, yet clearly there are better salaries and working conditions in First World countries. I worked on war crimes in Kosovo, I was looking for people lost in the war, Kosovo was much more appropriate and fulfilling than England from the point of satisfying interests. What I did at “Amnesty International” was unusual. I was sitting in the best office on the best district of London writing a paper about human torture in Cambodia. It was unusual because I was writing about something I had never seen or heard myself; I was only analyzing stories brought to me by other people. Writing from personal experience was much more interesting to me. How is the Georgian youth different from that of Europe and the US? Here everyone expects to apply to a university once they graduate from school. They usually take one or two years off there, they go to volunteer somewhere, to think and decide what they want to study. When I was in the UK I was doing my Master’s Degree at 22 which was unimaginable to them. At 22 most of them hadn’t even done their Bachelor’s in law. Everything happens at a slower pace for them, applying to the university, graduating – everybody under 30 is an intern. They have a period of elucidation. From what I’ve observed, they have more personal responsibility than the youth here. Here they depend more on their families. They think their parents will support them financially and stand by them in everything. You become completely independent once you turn 18 there; from that moment on you are responsible for your actions. The youth in Europe and America can take better responsibility for their lives than young people here.
26
2013
MARCH
როგორ აირჩიე პროფესია? სანამ პროფესიას ავირჩევდი, ძალიან მინდოდა, დამეცვა ბავშვთა უფლებები. ვიფიქრე, თუ იურიდიულზე ჩავაბარებდი ამის განხორციელების მეტი საშუალება მექნებოდა. სკოლის დამთავრებისთანავე სლოვაკეთში, გაეროს კონფერენციაზე ვიყავი, რომელიც ბავშვთა მიმართ ძალადობას ეძღვნებოდა. მაშინ მივხვდი, რომ ძალიან მინდოდა ამ სფეროში ყოფნა და ადამიანთა უფლებების დაცვა. შენი აზრით, რა არის წარმატება? როდესაც შენი მუშაობის შედეგს ხედავ, რომელმაც საზოგადოებაზე ცვლილება მოახდინა. ქმნი ღირებულს, რაც ცვლის სხვა ადამიანის ცხოვრებას. პირველი წარმატება ცხოვრებაში? არსებობს პირადი და პროფესიული წარმატებები, მე პროფესიული ჯერ არ მქონია. სხვა ადამიანების ცხოვრებაზე ასახული ჩემი შრომის ეფექტი ჯერ არ დამინახავს. პირველი წარმატება ჩვიდმეტი წლის ასაკში მქონდა, როდესაც სლოვაკეთში, გაეროს კონფორენციაზე ამირჩიეს. ეს იყო ძალიან დიდი და მნიშვნელოვანი რამ. იმიტომ, რომ პირველად მივდიოდი ასეთ პროექტში, თანაც საზღვარგარეთ. გავიცანი ძალიან ბევრი ადამიანი, მთელი მსოფლიოდან. თანაც მაშინ 17 წლის ვიყავი, ბავშვებს არ ჰქონდათ საშუალება, რომ საზღვარგარეთ წასულიყვნენ. ჩემს სიტყვით გამოსვლას კონფერენციაზე დიდი გამოხმაურება მოჰყვა და კონფერენციის მონაწილეებმა ძალიან დამაფასეს, რაც ჩემთვის მოულოდნელი იყო. წარუმატებლობაზე როგორ რეაგირებ? ინგლისში, მაგისტრატურის დამთავრების მერე სტაჟირების გავლა მინდოდა. იქ კი ძალიან ძნელია სტაჟირება. როგორც იქნა, ლონდონის ერთ-ერთ ორგანიზაციაში მიმიღეს, ისეთ რუტინულ სამუშაოს მავალებდნენ, როგორიც არის იმეილების ამობეჭდვა და კონვერტებზე ბეჭდის დასმა. იმეილების ბეჭდვისას პრინტერი გაფუჭდა, უფრო მეტ კონვერტს დავარტყი ბეჭედი, ვიდრე საჭირო იყო, შემეშალა რაღაცები და იმ დღესვე დამითხოვეს. მითხრეს, რომ ჩემი უნარებით ვერ ვიმუშავებდი მათ ორგანიზაციაში. ძალიან ცუდად ვიგრძენი თავი, დეპრესიაში ვიყავი, მაგრამ ცოტა ხნის შემდეგ გამოცხადდა ვაკანსია „Amnesty International“-ში. იქ 250 აპლიკაციიდან 2 ადამიანი აგვირჩიეს. „Amnesty International“-ში გატარებულმა ექვსმა თვემ მომცა ძალიან დიდი გამოცდილება. ამიტომ, როცა რამეს ვერ ვაღწევ, ვფიქრობ, რომ იქ უბრალოდ ჩემი ადგილი არ არის, არ შევეფერები და სხვა რამე უნდა გავაკეთო. ამერიკა შენი პირველი ხანგრძლივი მოგზაურობა იყო, რა შეიცვალა შენში იქ ცხოვრების მანძილზე? ამერიკიდან ჩამოვედი სულ სხვა ადამიანი. საქართველოში ცხოვრებისას ყველაფერს ვიწროდ ვუყურებდი, იქ კი - გლობალურად. მივხვდი, რომ
-30
In 10 years I will… I have no idea I don’t know. I plan everything, I have schedules for months ahead, but I don’t know what it will be like in 10 years. It’s all about…
The battle and not the result.
MARCH
2013
27
-30 რეალურად არ აქვს მნიშვნელობა, სად იცხოვრებ, რას გააკეთებ, რადგან ადამიანები იმდენად ვგავართ ერთმანეთს, რომ ყველგან შეგიძლია რეალიზდე, ყველგან შეიძლება გყავდეს ახლობელი ადამიანები. დავინახე, რომ სამყარო საქართველოს გარშემო არ ტრიალებს. რატომ გადაწყვიტე კოსოვოში წასვლა? ძალიან მინდოდა, წავსულიყავი კონფლიქტურ ქვეყანაში. მინდოდა, მოვლენათა ეპიცენტრში ვყოფილიყავი, მინდოდა, მენახა, როგორ მუშაობენ საერთაშორისო ორგანიზაციები ცხელ წერტილებში და ასეთ საგანგებო მდგომარეობაში რისი გაკეთება შეიძლებოდა ადამიანის უფლებების დასაცავად. შუა აღმოსავლეთში ვერ წავედი, ამიტომ გადავწყვიტე, პოსტკონფლიქტურ სახელმწიფოში მაინც წავსულიყავი. ასეთი აღმოჩნდა კოსოვო. ძალიან მაინტერესებდა, როგორ ვითარდება საზოგადოება ომის შემდეგ და რა გავლენა აქვს ომს საზოგადოების ცნობიერების ჩამოყალიბებაზე. ჩემი ინტერესის დასაკმაყოფილებლად უკეთეს ადგილს ვერ ვნახავდი. ეს იყო ძალიან სწორი გადაწყვეტილება. როგორ გახსენდება სტუდენტობა? საქართველოში სწავლის პერიოდში დასამახსოვრებელი ის ხალხი იყო, რომლებსაც შევხვდი. უნივერსიტეტში გავიცანი ისეთი ადამიანები, რომლებიც მგავდნენ და ვგავდი. ეს კი დიდი აღმოჩენა იყო ჩემთვის. ყველაზე მეტად მაგონდებიან სწორედ ის მეგობრები, რომლებიც აქ გავიჩინე. ამერიკაში ცხოვრების პერიოდიდან მახსენდება ერთი ეპიზოდი, რომელიც არასოდეს დამავიწყდება: სწავლის პირველ დღეს, როცა სახლიდან უნივერსიტეტში მივდიოდი, სტუდენტთა ჯგუფი შემხვდა. მე გავჩერდი და ვუყურებდი განსხვავევბული კანის ფერის, განსხვავებული რასის, სრულიად განსხვავებულ ადამიანებს, ეს კადრი ძალიან ჩამრჩა გონებაში. სრულიად მსოფლიოს წარმომადგებლობა მოდიოდა ჩემკენ. ლონდონში ყველაზე დასამახსოვრებელი და შოკის მომგვრელი იყო ის, რომ მე მომენიჭა საუკეთესო სტუდენტის ტიტული. ყოველ წელს აჯილდოებენ მაგისტრატურის კურსის საუკეთესო სტუდენტს. ჩემს კურსზე 55 ადამიანი იყო, მთელი მსოფლიოდან - ყველა ნიჭიერი და მშრომელი. ნამდვილად ვერ წარმომედგინა, რომ მე გავხდებოდი საუკეთესო სტუდენტი, მიუხედავად იმისა, რომ მაღალი ხარიხსის დიპლომი ავიღე. კურსზე ყველაზე უმცროსი ვიყავი. ერთ მშვენიერ დღეს მომდის იმეილი - თან უკვე კოსოვოში ვიყავი - მატყობინებდნენ, რომ ერთ ბრიტანელ გოგოსთან ერთად საუკეთესო სტუდენტის სტატუსი დავიმსახურე. სერთიფიკატითა და 150 ფუნტით დამაჯილდოვეს. იმ ფულით „ჰარი პოტერის“ შვიდტომეული ვიყიდე. : ) როგორ ფიქრობ, შენი განათლების შესაბამის სამსახურს საქართველოში იპოვი? მე მგონია, რომ ჩემი განათლების შესაბამისი სამსახური განვითარებად ქვეყნებში უფროა, ვიდრე განვითარებულში. განვითარებადში უფრო დაბალია ადამიანთა უფლებების დაცვის ხარისხი. მაგრამ, რა თქმა უნდა, სამუშაო პირობები
28
2013
MARCH
და ანაზღაურება განვითარებულ ქვეყნებში ბევრად მეტია. კოსოვოში ომის დანაშაულებზე ვმუშაობდი, ვეძებდი ომში დაკარგულ ადამიანებს. ინტერესის მხრივ კოსოვო უფრო მეტად შესაფერისი და ბევრის მომცემი იყო, ვიდრე ინგლისი. „Amnesty International“-ში რაზეც ვმუშაობდი, უცნაური იყო. ვიჯექი ლონდონის საუკეთესო უბანში, საუკეთესო ოფისში და ვწერდი კვლევას კამბოჯაში ადამიანთა წამებაზე. უცნაური იყო, იმიტომ, რომ წერ იმაზე, რაც შენი თვალით არ გინახავს, რაც შენი ყურით არ გაგიგონია და ახდენ სხვების მოტანილი ამბის ანალიზს. ჩემთვის პირადი გამოცდილებით დაწერილი უფრო საინტერესო იყო. რითი განსხვავდებიან ქართველი ახალგაზრდები ამერიკელებისა და ევროპელებისაგან? ჩვენთან ყველა მოელის, რომ როგორც კი სკოლას დაამთავრებენ, მაშინვე უნდა ჩააბარონ უნივერსიტეტში. იქ ერთი-ორი წელი ისვენებენ, მიდიან სადმე, მოხალისეობრივი სამუშაოს შესასრულებლად, რომ იფიქრონ კარგად და გადაწყვიტონ, რა ისწავლონ. მე რომ ინგლისში ვსწავლობდი და 22 წლის ასაკში ვაკეთებდი მაგისტრატურას, ეს მათთვის წარმოუდგენელი იყო. 22 წლის ასაკში მათ სამართალში ბაკალავრზეც არ ჰქონდათ ჩაბარებული. მათთვის ყველაფერი უფრო ნელა ხდება, უნივერსიტეტში ჩაბარებაც, დამთავრებაც, 30 წლამდე ყველა სტაჟიორია. გამორკვევის პერიოდი აქვთ. ჩემი დაკვირვებით, მათ პირადი პასუხისმგებლობა აქვთ ბევრად მეტი, ვიდრე აქაურ ახალგაზრდებს. ახალგაზრდები აქ უფრო არიან დამოკიდებულები საკუთარ ოჯახებზე. ფიქრობენ, რომ მშობლები მისცემენ ფულს, მხარს დაუჭერენ ყველაფერში. იქ კი 18 წლის შემდეგ ხდები სრულიად დამოუკიდებელი, დამოუკიდებლად აგებ პასუხს შენს ქმედებებზე. ევროპელ და ამერიკელ ახალგაზრდებს უფრო მეტად შეუძლიათ, აიღონ პასუხისმგებლობა საკუთარ ცხოვრებაზე, ვიდრე ჩვენთან. 10 წლის შემდეგ მე... წარმოდგენა არ მაქვს. არ ვიცი, ყველაფერს წინასწარ ვგეგვამ, თვეების განრიგი მაქვს, მაგრამ არ ვიცი, რა იქნება 10 წლის შემდეგ. მთავარია...
ბრძოლა და არა შედეგი.
Tamar Poladashvili/თამარ ფოლადაშვილი
Wrangler
Denim Spa
ჯინსი, რომელიც გიცავთ ცელულიტისაგან ალოე ვერას და ზეთისხილის ექსტრაქტები მოხდენილი ფეხებისა და აბრეშუმივით პრიალა კანისათვის
ქ
ალებს ახლა უკვე შეუძლიათ, საბოლოოდ დააღწიონ თავი ცელულიტის პრობლემებს.
Wrangler-ის ახალი ჯინსები შეიცავს ალოე ვერასა და ზეთისხილის ექსტრაქტებს, რომლებიც დაეხმარება ქალებს მოხდენილი და ნაზი ფეხების შენარჩუნებაში. „ის აშკარად უფრო კარგად გამოიყურება, ვიდრე ჩვეულებრივი ჯინსები. მისი ერთ დღიანი ტარების შემდეგ ჩემი ფეხები იდეალურად გრძნობს თავს - ჩემი კანი კიდევ უფრო ნაზი და აბრეშუმივით პრიალაა, ვიდრე აქამდე იყო“. ამბობს ლიზ ჯაგერი (მიკ ჯაგერის ქალიშვილი), რომელიც WRANGLER-ის ამ ინოვაციური პროდუქტის სახეა. ამ რევოლუციურ ჯინსებს ახალი კოლექციიდან, გააჩნია დამატენიანებელი ინგრედიენტები, რომელიც ეხმარება ქალებს წონის შენარჩუნებასა და კანის სიმშრალისაგან თავის დაცვაში.
● ალოე ვერა (Aloe Vera) ● ზეთისხილის ექსტრაქტი ● დამატენიანებელი ინგრედიენტები აღსანიშნავია, რომ თითოეული მათგანი შეიცავს ალოე ვერას ექსტრაქტს, რომელსაც ანტიალერგიული ფუნქციაც გააჩნია მგრძნობიარე კანისათვის. ღია ლურჯი ჯინსი შეიცავს ალოე ვერას. შედარებით უფრო მუქი ლურჯი ჯინსი კი ზეთისხილის ექსტრაქტს, რომელიც გამოირჩევა კანის დამარბილებელი ეფექტით. ხოლო ჯინსი, სახელწოდებით „soft legs“ გამოირჩევა განსაკუთრებით გაბედული დიზაინითა და შემადგენლობით: ფორთოხლის კანი, რეტინოლი (ა ვიტამინის ნაირსახეობა), კოფეინისა და ზღვის მარცვლები - ეს ის ინგედიენტებია, რომელთა შემუშავება და გატესტვაც მოხდა საფრანგეთში. ჯინსის სპა ეფექტი გრძელდება 15 დღის განმავლობაში ან 4-დან 6 გარეცხვამდე. ამის შემდეგ კი შეგიძლიათ, გამოიყენოთ სპეციალური სპრეი ჯინსისათვის, რაც მის ეფექტურობას გაახანგრძლივებს 65‐დან - 97 ჩაცმამდე.
თბილისის მაღაზიებში კოლექცია წარმოდგენილი იქნება, როგორც ვიწრო
საქართველოში აღნიშნული პროდუქცია აპრილის თვიდან გაიყიდება
(skinny), ასევე სწორ (straight) მოდელებში.
Lee & Wrangler-ისა და Jeans Gallery-ის მაღაზიებში შემდეგ მისამართებზე:
სავარაუდო გასაყიდი ფასი საქართველოში კი
LEE & WRANGLER (Original Store): ● ი. ჭავჭავაძის გამზ. 34 (Pixel Center)
იქნება 197 ლარი
● Tbilisi Mall – II სართული; JEANS GALLERY (Multi brand Store): ● პეკინის 14ა ● ს/ც „ქარვასლა“ - ც. დადიანის #7
რაც შეეხება Wrangler Denim Spa - ჯინსის ინგრედიენტებს, იგი სამი ძირითადი კომპონენტისაგან შედგება:
Tel: 238 28 78 / Web: www.jg-group.ge Facebook: Jeans Gallery
P E R F E C T I O N I N D E TA I L S
3D Perfection Systems in Details
3D Systems and Olaf Diegel created eight unique electric and bass guitars using sPro 230 SLS system. Guitars are printed on with Selective Laser Sintering method. Stronger form of nylon, Duraform PA is used to create these guitars. Resolution of prints is 0, 1 mm. which means that each layer of guitar’s body is 0, 1 mm. thick. The material of the body is made from maple tree that gives an opportunity for any musician to find its individual key easily. Most important thing is that customers can work themselves together with Olaf Diegel on their guitar’s design.
კომპანია 3D Systems -მა და დიზაინერმა, ოლაფ დიგელმა, sPro 230 SLS სისტემაზე დაყრდნობით რვა უნიკალური ელექტრო და ბას გიტარა გამოიგონეს 3D პრინტიანი გიტარები, შიდა ატომითა და მბრუნავი ელექტრონებით. კორპუსი მოხატულია შერჩევითი ლაზერული აგლომერაციის (Selective Laser Sintering) მეთოდით. დასამზადებლად გამოიყენება ნეილონის ძლიერი ფორმა - Duraform PA. პრინტების რეზოლუცია 0,1 მილიმეტრია, რაც ნიშნავს, რომ გიტარის კორპუსის შემადგენელი თითოეული ფენა 0,1 მილიმეტრის სისქისაა. ხიდისა და გრიფის დამაკავშირებელი ღერძი ხისგან (წითელი ხის ან ნეკერჩხლისგან) არის დამზადებული, რაც საშუალებას იძლევა, რომ ინსტრუმენტის ტონალობა ინდივიდუალურად მოირგოს ყველას მუსიკოსმა. რაც მთავარია, დამკვეთს შეუძლია, ოლაფ დიგელთან ერთად, თავად იმუშაოს საკუთარი გიტარის დიზაინზე.
30
2013
MARCH FEBRUARY
P E R F E C T I O N I N D E TA I L S
დიდებული ფერების რომანტიკული პალიტრა, რომელიც შეგრძნებებს აცოცხლებს! FREYWILLE-ის კოლექცია, Floral Symphony, ფაქიზად მიაგებს
A Romantic Palette of Opulent Colours that Entertain the Senses…
პატივს ბუნებას და მის საუცხოო ბრწყინვალებას. სამი ახალი, მგზნებარე დიზაინი მშვენიერებას და სიყვარულის მხიარულ შეგრძნებას ეძღვნება და სპეციალურად მათთვის შეიქმნა, ვინც სიამოვნებას იღებს სიცოცხლისა და იმ სიხარულისაგან, რომელიც თან ახლავს მას.
იმპრესიონისტი ყვავილები -
Impressionist Flowers იმპრესიონისტული მოძრაობით შთაგონებული მხიარული კოლექციაა. შექმნილია ფერთა საუცხოო მრავალფეროვნების გამოყენებით - სინათლის და მისი ვიზუალური აღქმის აღსაწერად. მიმზიდველი დიზაინი ციმციმა ტონებით არის დაფერილი და უარყოფს კონტურებს - რომ პარიზული ნიავი შევიცნოთ, რომელიც ცნობილმა არტისტებმა შესანიშნავად აღწერეს საკუთარ ნამუშევრებში.
FREYWILLE’s Floral Symphony collection is a tender tribute to nature and its magnificent splendour. Three new passionate designs dedicated to beauty and the exhilarating feeling of love, created distinctively for those who relish life and all the joys that accompany it.
პასტელური ფერების ჰარმონიული ნაზავი,
სიზმრისეული ყვავილების ტილოს მეშვეობით, აღძრავს გრძნობებს. Bouquet of Dreams მგრძნობიარე დიზაინია და თითქოს Savoir Vivre-ს მღერის. ნაზი ყვავილების ოქროთი მოსევადებული, მაცდუნებელი მორევი ტკბილი ცდუნებით გატკბობს. კოლექცია ფუნჯის თითოეული მონასმის სიმრუდით ბაროკოს გავლენას ეხმიანება. Bouquet of Dreams აუცილებლად მოხიბლავს ჩვენი დროის რომანტიკულ გულებს.
“Impressionist Flowers”
Impressionist Flowers is a light-hearted collection inspired by the Impressionist movement. A design created by a remarkable plethora of hues to depict light and how it is visually perceived. The magnetic design is painted with vibrant colours and neglects outlines in order to realise the Parisian aura that well-known artists had famously produced.
“Bouquet of Dreams”
A harmonic blend of pastel colours that arouse the senses in a dream-like canvas of flowers, FREYWILLE’s Bouquet of Dreams is a sensual design that sings Savoir Vivre! Seductive swirls of soft petals with gold linings rejoice sweet temptation. Bouquet of Dreams’ baroque influence resonates with the curvature of each brushstroke; it is a design certain to captivate the romantic hearts of our time.
„პირველი სიყვარული“ პირველი სიყვარული ღთვაებრივი გრძნობაა, რომელსაც ახალგაზრდობაში განიცდიან და არასდროს ავიწყდებათ. დაუსრულებელი ბედნიერების შეგრძნებას, სინაზეს და სითბოს ასხივებს პირველი სიყვარულის FREYWILLE-ისეული ხატი. სათუთ ფორმებს და ცოცხალ ფერებს დინამიური სახე მიეცა, რაც ახალგაზრობის წლების და უმანკოების ერთგვარი რემინისცენციაა.
“First Love”
From youth, the heavenly feeling of first love is what one never forgets. The sensation of everlasting joy, tenderness and warmth is what emanates in FREYWILLE’s charming portrayal of First Love. Gentle shapes and bubbly colours designed in a rhythmic pattern that is reminiscent of the teenage years of youth and innocence.
MARCH
2013
31
P E R F E C T I O N I N D E TA I L S
letter boxes
This is XXI century, people don’t write letters anymore and you can hardly see a pigeon with a paper bound to its leg. But letter boxes for receiving important documentations or cards from foreign countries are still needed. Maybe we don’t like the box and want something different? Maybe something that will make our gardens prettier and depreciated letters more romantic. This is why Playso and a designer Justin Hutchinson created new letter box called Koo Koo. This is a big bird that stands on a long leg and is always ready to receive new, interesting information in its square stomach.
მართალია, XXI საუკუნეში ნამდვილ წერილებს აღარავინ წერს და ფეხზე უსტარგამობმულ მტრედსაც იშვიათად შეხვდებით სადმე, მაგრამ საფოსტო ყუთები, სადაც ყოველთვის შეიძლება მიიღო მნიშვნელოვანი დოკუმენტაცია ან შორი ქვეყნებიდან გამოგზავნილი ლამაზი ღია ბარათები მაინც საჭიროა. ხომ შეიძლება, უბრალოდ ყუთი არ მოგვეწონოს და რაიმე განსხვავებული მოვინდომოთ?! ისეთი, ჩვენს ეზოებსაც რომ დაამშვენებს და გაუფასურებულ მიწერ-მოწერასაც ცოტაოდენ რომანტიკას შესძენს? სწორედ ამიტომ, Playso-მ და დიზაინერმა ჯასტინ ჰაჩინსონმა ბევრი იფიქრეს, თუ ცოტა, გამოიგონეს საფოსტო ყუთი სახელად Koo Koo. ეს არის დიდი ჩიტი, გრძელ ფეხზე დგას და ყოველთვის მზად არის ახალი, საინტერესო ინფორმაციის ოთხკუთხედ მუცელში გამოსამწყვდევად.
32
2013
MARCH
W H AT ? W H E R E ? W H E N ?
Irina Pruidze
ირინა ფრუიძე
The first female captain and the first female respondent in our rubric პირველი მანდილოსანი კაპიტანი და პირველი მანდილოსანი რესპოდენტი ჩვენს რუბრიკაში
34
2013
MARCH
W H AT ? W H E R E ? W H E N ?
“An ideal man should be: smarter than me, kinder than me, more attentive than I am, more talented than I am, he should be a liberal like a European and have a charm of an Asian man. I have already found a man like that”.
“I was Irina Pruidze once” – my friend told me after having taken her seat at the mirror table before the shooting of the show. In the Georgian Television quiz-show Irina Pruidze is the only woman “Mr. Host” entrusted with five male quiz-players. Being the captain is more of a pleasure to her than a challenge. When you ask her to think of the qualities of an ideal man, she answers very simply. Ladies and Gentlemen, I present you Irina Pruidze: the first female captain and the first female respondent in our rubric. Irina, the respondents before you had not thought of ideals until we asked them; what is your attitude towards ideals? Ideals are a very individual concept and they change constantly according to age and environment. Different roles apply to people in different circumstances and thus their ideals change accordingly. I, similar to male quiz-players have never had an idol. I’ve never made a fetish of an actor or a singer, either - Never, not at any age. If you think of it now, what kind of a man is ideal for you? An ideal man should be: smarter than me, kinder than me, more attentive than I am, more talented than I am, he should be a liberal like a European and have a charm of an Asian man. I have already found a man like that, by accident. The most beautiful relationships usually start off by accident, don’t they? In order for the relationship to be ideal, is it necessary that there’s an ideal man beside you? Nobody’s perfect. What matters in a relationship is mutual respect and compromise where it’s necessary, warmth and comfort. This is the closest a relationship gets to an ideal. The concept of comfort is also very individual, to some, it’s about not having conflicts, to others – it’s fighting and an emotional get-together after it. This is why it’s impossible to make up a formula for an ideal relationship.
I’m quite a realist and despite the fact that I read a lot and always enjoyed fiction, I never had an exceedingly romantic attitude towards relationships between men and women. So I was not expecting a particularly beautiful man who would come into my life one day and bow before me, or climb up a tower and “free me from captivity”. I found my knight, but I’ve never seen him wear a shiny armor. We enjoy being together and we’re happy we came across each other (I really am happy and I hope he is too, he has never complained at least). You’re the only female captain in the club, is it hard being a captain to five men? It’s more pleasant than hard. We’re a cheerful team and we trust each other. I’m trying to be a dominating captain and I can’t be one next to such strong players. I try to regulate relationships in the team as much as I can. I can’t say it’s hard. Of course there are some difficulties during the game; it’s a live process full of emotions and surprises. It’s rather difficult considering that they are all stars- choosing one from many versions of such competent people is a great responsibility. What did it feel like, playing the TV version of the quizshow “What?Where?When?”? It was very hard for me and the entire team. We even lost taht game. It was the first game of the renewed show and we were extremely stressed. I made a little too many mistakes. I haven’t made that many errors in any of the following games. What piece of advice would you give to women who will ever be captain in the Television quiz-show? Don’t be afraid, be courageous. The main thing is to venture, the rest will be okay. Sometimes they will lose, other times, they’ll win, but they will end up being winners if they smile at fortune. Like the Roman poet Ovid elegantly noted – “Fortune and love favor the brave”.
Were you waiting for a “knight in a shiny armor” like most of the girls?
MARCH
2013
35
W H AT ? W H E R E ? W H E N ?
„იდეალური მამაკაცი უნდა იყოს: ჩემზე ჭკვიანი, ჩემზე კეთილი, ჩემზე ყურადღებიანი, ჩემზე ნიჭიერი, უნდა იყოს ლიბერალი, ევროპელივით და ჰქონდეს აზიელი მამაკაცის ხიბლი. ასეთი მამაკაცი მე უკვე ვიპოვე“.
„ერთხელ ვიყავი ირინა ფრუიძე“- თქვა ჩემმა მეგობარმა, რომელმაც გადაცემის ჩაწერის წინ სარკისებურ მაგიდასთან ირინა ფრუიძის ადგილი დაიკავა. ქართულ სატელევიზიო თამაშში ირინა ფრუიძე ერთადერთი მანდილოსანია, რომელსაც ბატონმა წამყვანმა 5 მოაზროვნე მამაკაცი ანდო. გუნდის კაპიტნობა მისთვის უფრო სასიამოვნოა, ვიდრე ძნელი. როდესაც იდეალური მამაკაცის თვისებებზე დაფიქრებას სთხოვ, მარტივად გპასუხობს. ქალბატონებო და ბატონებო, თქვენ წინაშეა ირინა ფრუიძე: პირველი მანდილოსანი კაპიტანი და პირველი მანდილოსანი რესპოდენტი ჩვენს რუბრიკაში. ქალბატონო ირინა, თქვენამდე გამოკითხული რესპოდენტები ინტერვიუმდე იდეალებზე არ დაფიქრებულან, თქვენ რა დამოკიდებულება გაქვთ იდეალებთან?
36
2013
MARCH
იდეალი ინდივიდუალური ცნებაა და თან, მუდმივად ცვალებადია. მუდმივად იცვლება ასაკისა და სიტუაციის მიხედვით. ადამიანი სხვადასხვა გარემოში სხვადასხვა როლს ირგებს, შესაბამისად, იცვლება მისი იდეალებიც. მეც, მამაკაცი მოაზროვნეების მსგავსად, არასდროს მყოლია იდეალი. მსახიობი და მომღერალიც კი არ გამიფეტიშებია. არცერთ ასაკში. ახლა რომ დაფიქრდეთ, როგორი მამაკაცია თქვენთვის იდეალური? იდეალური მამაკაცი უნდა იყოს ჩემზე ჭკვიანი, ჩემზე კეთილი, ჩემზე ყურადღებიანი, ჩემზე ნიჭიერი, უნდა იყოს: ლიბერალი - ევროპელივით და ჰქონდეს აზიელი მამაკაცის ხიბლი. ასეთი მამაკაცი მე უკვე ვიპოვე, სრულიად შემთხვევით. ყველაზე ლამაზი ურთიერთობები ხომ, ხშირად, შემთხვევით იწყება.
W H AT ? W H E R E ? W H E N ?
იმისათვის, რომ ურთიერთობა იყოს იდეალური, აუცილებელია, იდეალური მამაკაცი გყავდეთ გვერდით?
რა რჩევას მისცემდით იმ მანდილოსნებს, რომლებსაც ოდესმე სატელევიზიო თამაშში გუნდის კაპიტნობა მოუწევთ?
სრულყოფილი არავინაა. ურთიერთობაში აუცილებელია ერთმანეთის პატივისცემა, დათმობა, იქ, სადაც საჭიროა, სითბო და კომფორტი. აი, ესაა, ჩემი აზრით, იდეალურთან მაქსიმალურად მიახლოებული ურთიერთობა. კომფორტის გაგებაც ხომ ინდივიდუალურია, ზოგისთვის ეს არის უკონფლიქტობა, ზოგისთვის კი პირიქით - ჩხუბი და ჩხუბის შემდეგ ემოციური შერიგება. ამიტომ, იდეალური ურთიერთობის ფორმულის გამოყვანა შეუძლებელია.
არ შეეშინდეთ, იყვნენ თამამები. მთავარია გაბედონ, მერე, თავისთავად, ყველაფერი კარგად იქნება. ზოგჯერ წააგებენ, ზოგჯერ მოიგებენ, მაგრამ თუ ფორტუნას გაუღიმებენ, საბოლოოდ, გამარჯვებული დარჩებიან. როგორც რომაელმა პოეტმა, ოვიდიუსმა, აღნიშნა „ფორტუნა და სიყვარული მამაცებს სწყალობენ“.
თქვენც, როგორც გოგონების უმეტესობა, „თეთრ ცხენზე ამხედრებულ პრინცს“ ელოდით? მე საკმაოდ რეალისტი ვარ და მიუხედავად იმისა, რომ ბევრს ვკითხულობდი და მიყვარდა მხატვრული ლიტერატურა, არასდროს მქონია გადაჭარბებულად რომანტიკული დამოკიდებულება ქალისა და მამაკაცის ურთიერთობის მიმართ. ამიტომ, არ ველოდებოდი განსაკუთრებულად ლამაზ მამაკაცს, რომელიც ერთ მშვენიერ დღეს ჩემს ცხოვრებაში შემოიჭრებოდა და დამიჩოქებდა, ან კოშკზე ამოძვრებოდა და „ტყვეობიდან გამათავისუფლებდა“. მე ვიპოვე ჩემი რაინდი, თუმცა ის თეთრ ცხენზე ამხედრებული არასდროს მინახავს. ჩვენ გვიყვარს ერთად ყოფნა და ბედნიერები ვართ, რომ გადავაწყდით ერთმანეთს (მე ნამდვილად ბედნიერი ვარ და იმედია, ისიც, ყოველ შემთხვევაში, პრეტენზია ჯერ არ გამოუთქვამს). კლუბში ერთადერთი მანდილოსანი კაპიტანი ხართ, ძნელია ხუთი მამაკაცის კაპიტნობა? უფრო სასიამოვნოა, ვიდრე ძნელი. მხიარული გუნდი ვართ და ვენდობით ერთმანეთს. მე არ ვცდილობ, რომ ვიყო დომინანტი კაპიტანი, ვერც ვიქნები ასეთი ძლიერი ინტელექტუალების გვერდით. ვცდილობ, ურთიერთობები მაქსიმალურად დავარეგულირო. ვერ ვიტყვი, რომ რთულია. რა თქმა უნდა, თამაშის დროს იქმნება გარკვეული სირთულეები, ეს ხომ ცოცხალი პროცესია, ემოციითა და მოულოდნელობებით დატვირთული. მე უფრო რთულად მესახება ის, რომ ყველა მათგანი ნამდვილი ვარსკვლავია. დიდი პასუხისმგებლობაა ასეთი კომპეტენტური ადამიანების ვერსიებიდან ერთის არჩევა. როგორი შეგრძნება იყო პირველ სატელევიზიო „რა? სად? როდის?“-ში თამაში? ძალიან რთული იყო ჩემთვის და მთელი გუნდისთვის. წავაგეთ კიდეც. განახლებული გადაცემის პირველი თამაში იყო, ძალიან დაძაბულები ვიყავით. უამრავი შეცდომა დავუშვი. ამდენი შეცდომა არც ერთ შემდგომ თამაშში არ დამიშვია.
Photos: Tamar Korakhashvili Tamar Poladashvili/თამარ ფოლადაშვილი
MARCH
2013
37
NEWS
01
Grace Coddington გრეის კოდინგტონი
The name Grace Coddington became particularly popular after the movie “The September Issue” was released in 2009. It was then the fashion world got the chance to evaluate her talent and devotion to work. In 2012 a book was published – A MEMOIR – memoirs of one of the most influential women in the American fashion. Grace is 71 and she has a lot to tell. She tells the readers the story of the car accident that made her finally refuse the career of a model… She writes about her sister’s death and her two marriages, about her romance with the stylist Didier Malige and of course, her not-sosimple collaboration with Anna Wintour… The book will be available in Russian from February. სახელი, გრეის კოდინგტონი, 2009 წელს, ფილმ September Issue-ს გამოსვლის შემდეგ ორმაგად პოპულარული გახდა. მაშინ მოდის სამყაროს მიეცა შესაძლებლობა, შეეფასებინა ამ ქალბატონის ნიჭი და საქმის მიმართ ერთგულება. 2012 წელს კი გამოიცა წიგნი, A MEMOIR - ამერიკული მოდის სამყაროს ერთ-ერთი ყველაზე გავლენიანი ქალის მემუარები. გრეისი 71 წლის არის და მას ბევრი აქვს მოსაყოლი. მკითხველს მოუთხრობს საავტომობილო კატასტროფის ამბავს, რომელმაც მას საბოლოოდ ათქმევინა უარი სამოდელო კარიერაზე... ყვება დის გარდაცვალების და ორი ქორწინების შესახებაც, ასევე რომანზე სტილისტ დიდიე მალიჟემთან და, რა თქმა უნდა, ანა ვინტურთან არცთუ მარტივ თანამშრომლობაზე... თებერვლიდან წიგნის რუსულ ენაზე წაკითხვაც შესაძლებელი გახდება.
02 The American weekly magazine that switched to online publishing after 80 years of existence, kept its cover. The loyal readers were pleasantly surprised. A journalist and a writer Tom Wolfe considered the pioneer of “new journalism” is on the cover of the first electronic issue. ამერიკულმა ყოველკვირეულმა ჟურნალმა, რომელიც 80 წლიანი არსებობის შემდეგ ონლაინ რეჟიმზე გადავიდა, ყდა შეინარჩუნა. გამოცემის ერთგული მკითხველი სასიამოვნოდ გაკვირვებული დარჩა. პირველ ელექტრონულ ყდაზე ჟურნალისტი და მწერალი, ტომ ვულფია, რომელიც „ახალი ჟურნალისტიკის“ პიონერად ითვლება.
38
2013
MARCH
NEWS
03
Kirstie Clements კირსტი კლემენტსი
Fashion enthusiasts are looking forward to the release of The Vogue Factor by Kirstie Clements in February 2013. Despite the fact that Kristie was dismissed from her post several months ago, everyone wants to know what the road from a reception desk to the position of chief editor of Australian “Vogue” is like… Even those who have never read Australian “Vogue” can’t wait to read the book. კირსტი კლემენტსის წიგნს, The Vogue Factor, რომელიც თებერვლის ბოლოს გამოვა, სულმოუთქმელად ელოდებიან მოდის მოყვარულები. მიუხედავად იმისა, რომ კირსტი რამდენიმე თვის წინ გაათავისუფლეს თანამდებობიდან, ყველას აინტერესებს, როგორია გზა რესეფშენიდან ავსტრალიური „ვოგის“ მთავარ რედაქტორობამდე. წიგნს მოუთმენლად ელიან, ისინიც კი, ვისაც ავსტრალიური “ვოგი” არასდროს გადაუფურცლავს.
04
Condoleezza Rice კონდოლიზა რაისი
The former US Secretary of State Condoleezza Rice is the CBS News Contributor on politics from February this year. ამერიკის ყოფილი სახელმწიფო მდივანი, კონდოლიზა რაისი, თებერვლიდან CBS News-ის პოლიტიკური კომენტატორია.
05 “Forbes” is now being published in 23 French-speaking countries in Africa. The content of the magazine consists of local business demands and materials from the American “Forbes”.
„ფორბსი“ ახლა უკვე აფრიკის 23 ფრანგულენოვან ქვეყანაში გამოიცემა. ჟურნალის შიგთავსი ადგილობრივი ბიზნეს მოთხოვნებისა და ამერიკული „ფორბსის“ კონტენტისაგან შედგება.
MARCH
2013
39
NEWS
06
Anton Corbijn ანტონ კორბაინი
მაისში გამოვა ტომ უეიტსის ფოტოების წიგნი. ექსკლუზიური მასალები მრავალწლიანი თანამშრომლობის შედეგად შეაგროვა ჰოლანდიელმა ფოტოგრაფმა, ანტონ კორბაინმა. წიგნი 200 გვერდისგან შედგება და ფოტოების ძირითადი ნაწილი ჯერ არსად გამოქვეყნებულა. მუსიკოსის განცხადებით, მას დიდი სიამოვნება მიანიჭა მსოფლიოს ერთ-ერთ საუკეთესო ფოტოგრაფთან თანამშრომლობამ. A book of Tom Waits’ photos will be published in May. A Dutch photographer Anton Corbijn managed to collect exclusive materials as a result of many years of collaboration. The book is made up of 200 pages and most of the photos have never been published before. According to the musician, working with one of the world’s best photographers has been a pleasure.
07 British McDonald’s offers customers a new program called Happy Readers. Kids will receive children’s books instead of toys with their Happy Meals. The idea was born as a result of research according to which every third child in Britain does not read books while every second does not like reading. McDonald’s has decided to alter the statistics. ბრიტანული მაკდონალდსი მომხმარებელს ახალ პროგრამას სთავაზობს, რომელსაც Happy Readers ჰქვია. ბავშვები Happy Meal-ის სათამაშოების ნაცვლად საბავშვო წიგნებს მიიღებენ საჩუქრად. იდეა კვლევის შედეგად გაჩნდა, რომლის თანახმადაც, დიდ ბრიტანეთში ყოველი მესამე ბავშვი არ კითხულობს წიგნს, ყოველ მეორეს კი არ უყვარს კითხვა. მაკდონალდსმა გადაწყვიტა, სტატისტიკა შეცვალოს.
08
Gaston-Louis Vuitton გასტონ ლუი ვიტონი
Louis Vuitton’s grandson, Gaston-Louis Vuitton was a big fan of trunks which is obvious if you look through his impressionable collections of photos and newspaper cutouts. A little while ago this archive became available for 11 famous French writers.The Trunk is a collection of 11 stories made up of exclusive facts, interviews and articles. There will be two versions of the publication – with leather cover (in English, French and Japanese) and the ordinary one in French only.
ლუი ვიტონის შვილიშვილი, გასტონ ლუი ვიტონი, ჩემოდნების დიდი მოყვარული გახლდათ, რაზეც მისი ფოტოების და საგაზეთო ამონაჭრების შთამბეჭდავი კოლექციებიც მეტყველებს. სულ ცოტა ხნის წინ, ეს არქივი ხელმისაწვდომი გახდა 11 ცნობილი ფრანგი მწერლისთვის. The Trunk ექსკლუზიური ფაქტებით, ინტერვიუებით და სტატიებით შედგენილი 11 მოთხრობის კრებულია. გაიყიდება გამოცემის ორი ვერსია - ლიმიტირებული - ტყავის ყდით (ინგლისურ, ფრანგულ და იაპონურ ენებზე) და ჩვეულებრივი, რომელიც მხოლოდ ფრანგულ ენაზე იქნება.
40
2013
MARCH
Nika Gomarteli/ნიკა გომართელი
A ROOM OF ONE’S OWN
A ROOM OF ONE’S OWN
საკუთარი ოთახი MARCH
2013
41
A ROOM OF ONE’S OWN
“The Black Widow”
T
here’s an idyllic scene depicted on the photo – a caring mother with her three daughters, all dressed in white like angels. But first impressions are often, and especially in this case, wrong and unjust. This is Belle Gunness. Born in Norway. Back in 1859. There’s nothing special about her – she’s plain with a tired face. Her real name – Brynhild. Do you also think this one suits her better? Her looks have nothing to do with it; it’s that this woman, this woman with reptile eyes…killed these three girls, her own daughters, dressed in white like angels. She murdered at least 40 other people as well. Not at the same time, slowly, one-by-one… for money… Psychologists, researchers and biographers usually research the past to find the reasons why a human would turn into a beast. There was a motive in her past – they said Brynhild was raped, molested, oppressed when she was young. It could have been like that, it’s hard to say for sure, but this changes nothing… What’s interesting is that Brynhild soon moved from the village to the city, changed her name, called herself Belle, got married, had kids and…another disaster occurred in her life – her children died at an early age. The doctor concluded acute colitis. The children were insured and the unfortunate parents received quite the compensation from the insurance company. Soon Belle’s husband died as well. In a very interesting moment, too – the last day of the old and the first day of the new insurance terms. They attributed death to heart failure and sorrow over children’s death while Belle received double insurance compensation – all in accordance with the law of the time and bought a farm (a slaughterhouse, really). Belle soon found a new admirer, a rich usurer who had a young daughter from his first marriage. A month after the marriage the little girl died unexpectedly. Six months later the usurer was accidentally hit by a heavy meat-chopper and died on the spot – “as a result of an accident”. Belle received compensation again – 3000 dollars (an unimaginably solid amount at the time). Left alone she started publishing classified ads in the newspaper: “Personal — comely widow who owns a large farm in one of the finest districts in La Porte County, Indiana, desires to make the acquaintance of a gentleman equally well provided, with view of joining fortunes.”… There were many willing to be acquainted, Belle would choose the richest and the loneliest and invited them to move into her farm. These acquaintances would soon disappear leaving no trace behind, leaving Belle with their fortune as a consolation. She had three daughters from several such husbands. She was unlucky once. One of the companions appeared to have a brother with doubts following the trace of his dead brother. It led to the widow’s farm. Smart Belle was prepared – she went to the local Sheriff and asked for help telling him she had a crazy admirer who kept threatening her he would burn the farm down with her and her daughters in it if she didn’t marry him. It wasn’t long after this threat that the farm actually burned down. They found four corpses in ash and ruins. A woman and three children. A terrifying discovery awaited the firemen in the basement – there were 39 bodies on different levels of decay. Later, when it was a little too late, it turned out that the body of the woman was not Brynhild Gunness, but of her maid. There was no trace of Belle to ever be found…
42
2013
MARCH
A ROOM OF ONE’S OWN
„შავი ქვრივი“
ფ
ოტოზე იდილიური სცენაა აღბეჭდილი - მზუნველი დედა, თავის სამ, ანგელოზივით თეთრ სამოსში გამოწყობილ ქალიშვილთან ერთად. მაგრამ პირველი შთაბეჭდილება ხშირად, და ამ შემთხვევაში განსაკუთრებით, მცდარი და უმართებულოა. ეს ბელ ჰანესია. ნორვეგიაში დაბადებული. შორეულ 1859 წელს. თითქოს, არაფრით გამორჩეული ქალი - ცოტა ულამაზო, გადაღლილი სახით. ნამდვილი სახელი - ბრინხილდი. თქვენც ჩემსავით ფიქრობთ, რომ ეს უკანასკნელი უფრო უხდება? გარეგნობა არაფერ შუაშია, უბრალოდ, ამ რეპტილიისმზერიანმა ქალმა სამი ანგელოზივით თეთრებში გამოწყობილი გოგონა, საკუთარი ქალიშვილები... მოკლა. მათ გარდა კიდევ, სულ მცირე, 40 კაცი გაისტუმრა საიქიოს. ერთბაშად არა, ნელ-ნელა, ცალკ-ცალკე...ფულის გულისთვის... ასეთ დროს ფსიქოლოგები, მკვლევარები, ბიოგრაფები წარსულს იკვლევენ ხოლმე და ცდილობენ, იქიდან ამოქექონ მიზეზები, რომელიც ადამიანის ურჩხულად გადაქცევის საბაბი ხდება. ამ ქალის წარსულშიც დაიძებნა მოტივი - ყმაწვილობაში ბრინხილდი თითქოს ვიღაცამ გააუპატიურა, ცემა, დაჩაგრა. შესაძლოა, ასეც იყო, დაზუსტებით თქმა ძნელია, მაგრამ ეს არაფერს ცვლის... საინტერესო ისაა, რომ სულ მალე ბრინხილდი სოფლიდან ქალაქში გადავიდა საცხოვრებლად, სახელი შეიცვალა, ბელი დაირქვა, გათხოვდა, ბავშვები გააჩინა და... კიდევ ერთი უბედურება დაატყდა თავს - ბავშვები მცირეწლოვან ასაკში დაეღუპა. ექიმის დასკვნით, მწვავე კოლიტით. ბავშვები დაზღვეულები იყვნენ და უბედურმა მშობლებმა გვარიანი ანაზღაურება აიღეს სადაზღვევო კომპანიისგან. ცოტა ხანში ბელს მეუღლეც გარდაეცვალა. თან ისეთ საინტერესო მომენტში, როგორიცაა ძველი დაზღვევის ბოლო და ახალი სადაზღვევო ვადის პირველი დღე. სიკვდილი გულის უკმარისობას და შვილებზე დარდს მიაწერეს, ბელმა კი, იმდროინდელი კანონის თანახმად, ორმაგი საკომპენსაციო სადაზღვევო თანხა ჩაიჯიბა და აღებული ფულით ფერმა იყიდა. (ფერმა კი არა, ნამდილი სასაკლაო). სულ მალე ახალი თაყვანისმცემელი გამოუჩნდა, მდიდარი მევახშე, რომელსაც პირველი ცოლისგან მცირეწლოვანი გოგონა ჰყავდა. ქორწილიდან ერთი თვის თავზე გოგონა უცაბედად გარდაიცვალა. ნახევარი წლის შემდეგ კი მევახშეს შემთხვევით თავში მძიმე ხორცის საკეპი მანქანა მოხვდა და ადგილზევე მოკვდა - „უბედური შემთხვევის შედეგად“. ბელმა ამჯერადაც აიღო კომპენსაცია - 3000 დოლარი (იმ დროისთვის წარმოუდგენლად სოლიდური თანხა). მარტო დარჩენილმა გაზეთებში დაიწყო განცხადებების გამოქვეყნება: „მარტოხელა, შეძლებული ქვრივი ეძებს ცხოვრების თანამგზავრს“... თანამგზავრობის მსურველები ბევრნი იყვნენ, ბელი მათგან ყველაზე შეძლებულებს და მარტოსულებს ირჩევდა და თავის ფერმაში გადმოჰყავდა საცხოვრებლად. ეს თანამგზავრები, მოგვიანებით, უკვალოდ ქრებოდნენ, ბელს კი მათი თან მოყოლილი ქონება რჩებოდა სანუგეშოდ. რამდენიმე ასეთი დროებითი ქმრისგან სამი გოგონა გააჩინა. ერთხელაც არ გაუმართლა. ერთ-ერთ თანამგზავრს ძმა აღმოაჩნდა, რომელმაც უმალ იეჭვა რაღაც და დაკარგული ძმის კვალს გაჰყვა. კვალი ქვრივის ფერმაში მიდიოდა. საზრიანმა ბელმა თადარიგი დაიჭირა - ადგილობრივ შერიფს დაადგა და შეშინებულმა დახმარება სთხოვა. ერთი გადარეული თაყვანისმცემელი არ მასვენებს, მემუქრება, თუ ცოლად არ გამომყვები, ფერმას გადავწვავ და შენ და შენს ქალიშვილებს ცეცხლში ამოგბუგავთო“. დიდი დრო არ გასულა ამ მუქარიდან, რომ ფერმა მართლაც დაიწვა. ფერფლში და ნანგრევებში ოთხი გვამი აღმოაჩინეს, ერთი ქალის და სამი ბავშვის. სარდაფში ჩასულ მეხანძრეებს საზარელი აღმოჩენა ელოდათ - იქ 39-მდე ხრწნის სხვადასხვა სტადიაში მყოფი გვამი განისვენებდა. მოგვიანებით, როდესაც უკვე ძალიან გვიანი იყო, აღმოჩნდა, რომ ქალის დამწვარი სხეული სინამდვილეში ბრინხილდ ჰანესი კი არა, მისი მოახლე იყო. ბელის კვალს ვერავინ ვერასდროს მიაგნო...
MARCH
2013
43
A ROOM OF ONE’S OWN
Postpartum Depression მშობიარობის შემდგომი დეპრესია
F
ate gave Andrea and Russell Yates five children. Russell was a NASA engineer with a very busy schedule. The kind, tireless and caring Andrea was a housewife. The couple had decided from the beginning that they didn’t need help from anyone else. They would only call Russell’s mother from time to time when Andrea had to leave to go to the store. One sunny morning in July there was a phone call in Russell’s office. It was Andrea calling – “Come home quickly” – she said in a bizarre voice. “Is there something wrong with the kids?” Russell asked. “Yes, all five of them are sick”… Not even in the worst of his thoughts could Russell ever assume what awaited him back home. His house was surrounded with yellow tape and there were cars from the prosecturium parked around it. Within one hour Andrea had drowned 5 of her children in the bathtub and then made two phone calls – she called 911 and her husband’s office… Russell later remembered he should not have had trouble identifying the symptoms of mental disorder – “there are two people fighting inside me. On the one hand, I can’t explain what forced Andrea to do it, I can never forgive her, on the other hand, and I can imagine how she went mad from exhaustion and depression. I feel responsible for what happened. I could have helped her more and this would not have happened”… However, it was only the mother who faced legal responsibility. As unbelievable as it is, the prosecutor’s office didn’t raise death penalty as an option. Instead they put Andrea Yates to a closed psychiatric clinic which is where she will be spending the rest of her life…
44
2013
MARCH
ა
ნდრეა და რასელ იეიტსებს განგებამ ხუთი შვილი აჩუქა. რასელი კოსმოსური კვლევითი ცენტრის თანამშრომელი იყო, დატვირთული სამუშაო გრაფიკით. კეთილი, დაუღალავი, მზრუნველი ანდრეა კი - დიასახისი. ცოლ-ქმარმა თავიდანვე გაწყვიტა, რომ უცხო დამხმარე არ სჭირდებოდათ. იშვიათად დასახმარებლად რასელის დედას ეძახდნენ. ისიც მაშინ, როცა ანდრეას მაღაზიაში უწევდა გასვლა. ივლისის ერთ მზიან დილას რასელის სამუშაო ოთახში ტელეფონის ხმა გაისმა. ანდრეა რეკავდა „სასწრაფოდ მოდი სახლში“ გაისმა არაამქვეყნიური, უცნაური ხმა. „ბავშვებს სჭირთ რამე?“ ჩაეკითხა რასელი. „ჰო, ხუთივე ავად გახდა“... სამსახურიდან სახლში მიმავალი რასელი, სავარაუდოდ, ყველაზე საშინელ პროგნოზშიც ვერ წარმოიდგენდა იმას, რაც სახლში მისულს დახვდა. მისი სახლი ლენტით იყო გარშემორტყმული, სახლთან კი პროზექტურის მანქანები იდგა. ანდრეამ ერთი საათის განმავლობაში თავისი 5 შვილი წყლით სავსე აბაზანაში ჩაახრჩო, შემდეგ კი ორი სატელეფონო ზარი გააკეთა - 911-ზე და მეუღლის სამსახურრის ნომერზე... მოგვიანებით, რასელი იხსენებდა, რომ ფსიქიკური აშლილობების ნიშნების ამოცნობა არ უნდა გასჭირვებოდა - „ჩემში ორი ადამიანი ებრძვის ერთმანეთს. ერთი მხრივ, ვერ ამიხსნია, რამ აიძულა ანდრეა, ეს ნაბიჯი გადაედგა, ვერ მიპატიებია ეს მისთვის, მეორე მხრივ კი, წარმომიდგენია გადაღლილობისგან და დეპრესიისგან როგორ შეიშალა მეუღლე. საკუთარ პასუხისმგებლობასაც ვგრძნობ მომხდარის გამო. შემეძლო, მეტად დავხმარებოდი, რომ ეს საშინელება არ მომხდარიყო“... თუმცა, სამართლებრივი პასუხისმგებლობა მხოლოდ მკვლელ დედას შეეხო. რაოდენ გასაოცარიც არ უნდა იყოს, პროკურტურამ სასჯელის უმაღლესი ზომა - სიკვდილით დასჯა ბრალდების მტკიცებისას არ წამოაყენა. ამის ნაცვლად, ანდრეა იეიტსი დახურული ტიპის ფსიქიატრიულ კლინიკაში გადაიყვანეს. სწორედ იქ გაატარებს ის სიცოცხლის დარჩენილ დღეებს...
A ROOM OF ONE’S OWN
A Bonnie & Clyde
ბონი და კლაიდი
ქ
ალი, რომელსაც ყველა ბონის სახელით იცნობს, (სრული სახელი ბონი ელიზაბეტ პარკერი) დაიბადა 1910 წლის 1 ოქტომბერს, ქალაქ როვენაში (ტეხასი). ოთხი წლისას მამა გარდაეცვალა და დედა, სამ შვილთან ერთად, საცხოვრებლად დალასის გარეუბანში გადავიდა. მიუხედავად სიღარიბისა, ბონი სკოლაში კარგად სწავლობდა, განსაკუთრებით უყვარდა ლიტერატურა. მოგვიანებით მისი ლტოლვა პოეტობაშიც გადაიზარდა და მან დაწერა ლექსი „The Story of Bonnie and Clyde”, რომელიც გაზეთებში გამოქვეყნდა და დიდი პოპულარობაც ხვდა წილად. თუმცა, ამ შემთხვევაში, ავტორის ნიჭზე და ნაწარმოების მხატვრულ ღირებულებაზე მეტად გადამწყევეტი ბონის პოპულარობა იყო... 1926 წლის 25 სექტემბერს 16 წლის პატარა ბონი (სიმაღლე - 150 სმ, წონა - 41 კგ) ცოლად გაჰყვა როი ტორნტონს. 1927 წელს დაიწყო მიმტანად მუშაობა კაფე „მარკოში”, აღმოსავლეთ დალასში. თუმცა მომსახურების სფერო „მისი“ არასდროს ყოფილა და ბონისაც ხშირად ჰქონდა კონფლიქტი მეპატრონესთან, კლიენტებთან უხეში და შეუწყნარებელი ურთიერთობის გამო. 1929 წელს ბონი და როი ერთმანეთს დაშორდნენ, თუმცა ოფიციალურად არ განქორწინებულან და ბონიც სიკვდილამდე ატარებდა საქორწინო ბეჭედსა და ტატუს მარჯვენა მუხლზე, წარწერით „როი და ბონი”. ამავე წელს მოხდა ბონისა და ტეხასელი „ავარდნილი ბიჭის“, კლაიდის, საბედისწერო შეხვედრა. ამ დღიდან დიდი ხანი არ გასულა და ბონისა და კლაიდის სახელებს ცალ-ცალკე უკვე აღარავინ ახსენებდა... სწორედ აქედან იწყება შეყვარებული წყვილის კრიმინალური კარიერა. ისინი ძარცვავდნენ ბანკებს, საიუველირო მაღაზიებს, ბენზინგასამართ სადგურებსა და სახელმწიფო დაწესებულებებს. ახალგაზრდა, თავზეხელაღებული შეყვარებულები იოლად და დახვეწილად მოქმედებდნენ ХХ საუკუნის 30-ან წლებში. თუმცა, მათი რომანტიზმი საკმაოდ მალე გადაიზარდა სისხლის მდინარეებში, სიკვდილის ჭუჭყში და ქაოსში... მათ 13 მკვლელობა და 12-მდე ბანკის ძარცვა მიეწერებათ. 1934 წლის 23 მაისს გზაზე მიმავალი მძარცველების ავტომობილი დაცხრილა ექვსმა პოლიციელმა. მანქანას 167 ტყვია მოხვდა, მათგან 50-ზე მეტმა წყვილის სხეულში გაიარა... მიუხედავად ბონის ლექსში გამოხატული სურვილისა, შეყვარებულები ცალ-ცალკე დაასაფლავეს. მათი სიკვდილის ადგილზე დადგეს ობელისკი. ბონის საფლავზე დღემდეა შემორჩენილი დედამისის მიერ გაკეთებული წარწერა: „როგორც ყველა ყვავილი ხდება ნაზი მზის სხივებისაგან, ისე ეს ძველი სამყარო ხდება უფრო კაშკაშა შენნაირების ცხოვრების შედეგად”...
woman everyone knows under the name Bonnie (full name Bonnie Elizabeth Parker) was born on September 1, 1910 in Rowena, Texas. She was four when her father died and her mother moved with three children to an industrial suburb of Dallas. Despite poverty Bonnie studied well at school, she particularly loved literature. Later her passion turned her into a poet and she wrote “The Story of Bonnie and Clyde” – it was published and became rather popular. Although in this case it was Bonnie’s popularity that played a bigger role than her talent as a poet… On September 25, 1926 little Bonnie (height 150cm, weight 41kg) married Roy Thornton. In 1927 she started working as a waitress at café “Marco” in East Dallas. But service was never really “her thing” and she often had conflicts with the owner due to her harsh and intolerant attitude towards clients. Bonnie and Roy separated in 1929, although they didn’t divorce and Bonnie wore the wedding ring and the tattoo on her knee that said “Roy and Bonnie” till the very end. It was that year that the fatal meeting between Bonnie and the “crazy boy” Clyde took place. It wasn’t long after that day that nobody named Bonnie and Clyde separately… This is where the criminal career of the couple in love begins. They robbed banks, jewelry stores, petrol stations and state institutions. The young outrageous couple acted delicately in the 30’s of the 20th century. Although their romanticism turned into blood rivers, death dirt and chaos pretty soon… They are accounted for 13 murders and 12 bank robberies. On May 23, 1934 six policemen riddled their car. There were 167 bullets in the car, over 50 out of which went through the bodies of the two… Despite Bonnie’s wish expressed in her poem, they were buried separately. There was an obelisk put up on the spot where they died. Bonnie’s grave still has her mother’s writing on it: “As the flowers are all made sweeter by the sunshine and the dew, so this old world is made brighter by the lives of folks like you”…
MARCH
2013
45
A ROOM OF ONE’S OWN
M
argaretha Geertruida Zelle was born on August 7, 1876 in the Netherlands, in the family of a hatter. Her father went bankrupt and disappeared, her mother passed away. The uncle took the orphan with him. The girl of temperament got bored of poor provincial life pretty soon. She dreamed of adventure and countries far away. She once found an advertisement in the newspaper placed by Rudolf MacLeod, Captain of the Dutch Colonial Army looking for a wife. This was the first time her purposefulness showed and Geertruida married the man she desired. The captain turned up to be a strict and an evil man. The girl ran away from her husband and headed for Paris. Upon arrival Margaretha Zelle started working as a horse rider at the circus and soon switched to the bandstand. She needed an effective stage name and Geertruida chose an exotic name - Mata Hari. Her wonderful performance of Oriental dances and striptease shocked the pre-war Europe. Mata Hari charmed Paris, Vienna, Berlin, Amsterdam, Rome and Monte Carlo all in a blink of an eye. The Dutch orphan became one of the richest women of the time. It seems this attracted attention of intelligent services from different countries. The German intelligent services were interested in Mata’s identity and she was won over. She received a lot of financial compensation after successfully completing several assignments, although Mata Hari never had enough money, her expenses always exceeded her income. Where could she find more money? Mata found an easy way out and this time she contacted the French intelligence service. Who would have said no to this effective, charming woman?! Mata Hari soon started working for the French intelligence service, never saying that she was already working for the Germans. The French intelligence service learned that she was playing double and she was arrested on February 13, 1916 with an espionage charge. She was sentenced a death penalty. The life of this adventuress, brave and beautiful woman ended in the woods close to the Vincennes polygon. She was executed with shooting. She asked not to have her eyes covered. She was smiling and looking up at the grey sky till the very last moment of her life…
Mata Hari A Fatal Woman მატა ჰარი
საბედისწერო ქალი
მ
არგარეტ ჰერტრუდა ცელე დაიბადა 1876 წლის 7 აგვისტოს, ჰოლანდიაში, მექუდის ოჯახში. მამამისი ადრევე გაკოტრდა და სადღაც გაუჩინარდა, დედა კი გარდაიცვალა. ობოლი აღსაზრდელად ბიძამ წაიყვანა. ღარიბული პროვინციული ცხოვრება ტემპერამენტიან გოგონას მალე მობეზრდა. ის თავგადასავლებზე და შორეულ ქვეყნებზე ოცნებობდა. ერთხელ, გაზეთის კითხვისას, ვინმე რუდოლფ მაკლეოდის, კოლონიური ჯარების კაპიტნის, საქორწინო განცხადებას წააწყდა, რომელიც მომავალ მეუღლეს ხელსა და გულს სთავაზობდა. გოგონას მიზანდასახულობა პირველად სწორედ აქ გამოვლინდა და ჰერტრუდა სასურველ მამაკაცზე დაქორწინდა. კაპიტანი ბოროტი და სასტიკი ადამიანი აღმოჩნდა. გოგონა ქმარს გაექცა და პარიზისკენ აიღო
გეზი. პარიზში ჩამოსულმა მარგარეტ ცელე მაკლეოდმა ცირკში მხედრად დაიწყო მუშაობა, მალე კი ესტრადაზეც გადავიდა. საჭირო იყო ეფექტური სასცენო ფსევდონიმი და ჰერტრუდამ ეგზოტიკური სახელი, მატა ჰარი, შეარჩია. აღმოსავლური ცეკვების არაჩვეულებრივმა შესრულებამ, რასაც თან ახლდა სტრიპტიზი, შეძრა ომამდელი ევროპა. მატა ჰარიმ ელვის სისწრაფით მონუსხა პარიზი, ვენა, ბერლინი, ამსტერდამი, რომი და მონტე კარლო. ჰოლანდიელი ობოლი გოგონა იმ დროის ერთ-ერთ უმდიდრეს ქალად იქცა. როგორც ჩანს, ამან სხვადასხვა ქვეყნების დაზვერვის სამსახურების ყურადღება მიიქცია. მატას პიროვნებით გერმანული სადაზვერვო სამსახურები დაინტერესდნენ და ქალი გადაიბირეს. რამდენიმე დავალების წარმატებით შესრულების შემდეგ გაწეული სამსახურისათვის საკმაოდ დიდი ფულადი ანაზღაურებაც მისცეს, თუმცა, მატა ჰარის არასდროს ყოფნიდა თანხა, მისი ხარჯები ყოველთვის აღემატებოდა შემოსავალს. სად უნდა ეშოვნა ფული? ადვილი გამოსავალი იპოვა და ამჯერად თავად დაუკავშირდა საფრანგეთის სადაზვერვო სამსახურს. ეფექტურ, მომხიბვლელ ქალს უარს ვინ ეტყოდა?! მატა ჰარიმ მალევე დაიწყო ფრანგულ დაზვერვაში მუშაობა, თუმცა არაფერი უთქვამს იმის შესახებ, რომ უკვე ირიცხებოდა გერმანული დაზვერვის შტატში. საფრანგეთის სპესცსამსახურებმა კონტრდაზვერვის მეშვეობით შეიტყვეს, რომ ქალი ორმაგ თამაშს ეწეოდა და 1916 წლის 13 თებერვალს დააკავეს, ჯაშუშობის ბრალდებით. ძიება რამდენიმე თვეს გაგრძელდა. მატას სასიკვდილო განაჩენი გამოუტანეს. ამ ავანტიურისტი, გაბედული და მშვენიერი ქალის სიცოცხლე ვენსენის პოლიგონის მახლობლად, ტყეში დასრულდა. მატა ჰარი დახვრიტეს. დახვრეტის წინ ქალმა ითხოვა, რომ მისთვის თვალები არ აეხვიათ. ბოლო წუთამდე ის იღიმებოდა და ნაცრისფერ ცას შეჰყურებდა... Nino Lomidze/ნინო ლომიძე
46
2013
MARCH
ANEW PRO ENERGY
for your skin
თქვენი კანისთვის
Y
our skin needs care and recovery after winter. The Avon Company offers its customers the best of solutions the new line for face care Anew Pro Energy contains the specific substances your skin lacks so much. ზამთრის შემდეგ კანს მოვლა და აღდგენა ესაჭიროება. კომპანია Avon-ი მომხმარებელს საუკეთესო გამოსავალს სთავაზობს. სახის კანის მოვლის ხაზი Anew Pro Energy სწორედ იმ ნივთიერებებს შეიცავს, რომლებიც ასე აკლია თქვენს კანს.
The Pro Energy Complex developed at the Avon Company laboratory in New York is a mix of vitamins, antioxidants and enzymes that enhances the skin structure, gives it a healthy look, a light color and protects it from premature aging. If you are a woman of 25/30 or older, if you have an active, stressful lifestyle and want to protect your skin from damaging, then the Anew Pro Energy is exactly what you need. The soft, velvet structure of the cream is rapidly absorbed and is full of wonderful flavors of fruits and flowers; it has a moisturizing effect giving skin a wonderful smoothness and makes it very soft. The product is created to fight the skin problems emerging particularly in this age. Small wrinkles, mimic lines, expanded pores and relaxed skin are what crops up in this period. Improvements in skin color and structure are noticeable in 3 days after using Anew Pro Energy products and in 2 weeks small wrinkles disappear and expanded pores decrease. Skin care products from this line include 4 novelties – daytime cream, night cream, eye cream and cleansing gel. The product will be available from March 4.
Pro Energy Complex-ი რომელიც შემუშავებულია კომპანია Avon–ის ლაბორატორიაში – ნიუ–იორკში, ვიტამინების ანტიოქსიდანტებს და ფერმენტების ნაზავია, რომლებიც აძლიერებს კანის სტრუქტურას, ანიჭებს ჯანსაღ, ნათელ ფერს და იცავს მას ნაადრევი დაბერებისგან. თუ 25/30 წელს ზევით ასაკის ქალბატონი ხართ, გაქვთ აქტიური, სტრესული ცხოვრების სტილი და გსურთ, დაიცვათ კანი დაზიანებისაგან, მაშინ Anew Pro Energy სწორედ თქვენთვის არის შექმნილი. კრემის ხავერდოვანი, ნაზი სტრუქტურა სწრაფად შეიწოვება, გაჯერებულია ხილისა და ყვავილების სასიამოვნო სურნელით, აქვს დამატენიანებელი თვისებები, რაც საოცარ სიგლუვეს და სირბილეს ანიჭებს კანს. პროდუქტი შექმნილია სწორედ ამ ასაკში წარმოქმნილ კანის პრობლემებთან საბრძოლველად. მცირე ნაოჭები, მიმიკური ხაზები, გაფართოებული ფორები და მოდუნებული კანი ხომ სწორედ ამ პერიოდში იჩენს თავს. Anew Pro Energy-ს საშუალებების გამოყენებიდან 3 დღეში შეიმჩნევა კანის ფერის და სტრუქტურის გაუმჯობესება, ხოლო 2 კვირის შემდეგ, ქრება პატარა ნაოჭები და მცირდება გაფართოებული ფორები. ამ ხაზის კანის მოვლის საშუალებები 4 ახალი პროდუქტს მოიცავს – დღის კრემი, ღამის კრემი, თვალის კრემი და გამწმენდი გელი. პროდუქტი მომხმარებლისთვის ხელმისაწვდომი იქნება 4 მარტიდან.
Franco Fontana is congratulating you on two amazing holidays - Mothers Day and International Women's Day and is offering up to 40 % discounts in every branch of the brand. It’s been 5 years that “Franco Fontana” – a prestigious jewelry shop network appeared on the Georgian market. It is a famous Italian brand offering customers contemporary jewelry collections for men and women. The brand itself combines many European brands, such as: Pomi, Pasquale Bruni, Marco Giovanni,Graziella, Il Bernando, Ganezzi, Sofia… The exquisite modern design and newest jewelry manufacturing technologies are the principles that have made “Franco Fontana” shops one of the most preferred and attractive places for women, who are the main focus group for the company. It should be noted that any diamond piece comes with a quality certificate. Whether you’re young or old, a man or a woman, you can find something to fit your taste and price range. “Franco Fontana” shops are distinguished with top-notch service. You will be greeted with a warm environment and attentive staff ready to considerately help you choose the desired item. Only at “Franco Fontana” you can purchase the most exquisite wedding or engagement rings. And if you cannot find what you’re looking for at the spot, you can always choose something from the catalogue and order the piece in your size and design. Aside from the exclusive range of choices, “Franco Fontana” indulges its customers with various discounts and offers. If you decide to visit, don’t forget the discount voucher from the magazine – you will become eligible for a grand offer – receive a 20% discount on gold and diamond items and 30$ off of silver items.
Franco Fontana გილოცავთ ორ არაჩვეულებრივ დღესასწაულს - დედებისა და ქალთა დღეს - და
გთავაზობთ 40% -მდე ფასდაკლებას ბრენდის ნებისმიერ ფილიალში. უკვე მე‐5 წელია, რაც Franco Fontana - პრესტიჟული საიუვილერო მაღაზიათა ქსელი საქართველოს ბაზარზე გამოჩნდა. ეს არის ცნობილი იტალიური ბრენდი, რომელიც მომხმარებელს ქალისა და მამაკაცის საიუველირო ნაწარმის თანამედროვე კოლექციებს სთავაზობს. თვითონ ქსელში ერთიანდება მრავალი ევროპული ბრენდი, ესენია: Pomi, Pasquale Bruni, Marco Giovanni,Graziella, Il Bernando, Ganezzi, Sofia თანამედროვე და დახვეწილი დიზაინი და საიუველირო წარმოების უახლესი ტექნოლოგიები - სწორედ ამ პრინციპების წყალობით იქცა Franco Fontana-ს მაღაზიები ქალბატონების ერთ-ერთ საყვარელ და მიმზიდველ ადგილად, სწორედ ისინი შეადგენენ მიზნობრივი მომხმარებლის უდიდეს ნაწილს. აღსანიშნავია, რომ ბრილიანტის ნებისმიერ ნაკეთობას თან ახლავს ხარისხის დამადასტურებელი სერთიფიკატი. აქ ნებისმიერი თქვენგანი - პატარა თუ დიდი, მამაკაცი თუ ქალბატონი – იპოვნის საკუთარი გემოვნების შესაბამის ნივთს და თქვენ წარმოიდგინეთ, ფასებიც ყველასთვის ხელმისაწვდომია. Franco Fontana-ს მაღაზიები გამოირჩევა უმაღლესი დონის მომსახურებით. თქვენ აქ დაგხვდებათ თბილი გარემო და ყურადღებიანი პერსონალი, თითოეული მათგანი დიდი გულისხმიერებით დაგეხმარებათ თქვენთვის სასურველი ნივთის შერჩევაში. მხოლოდ Franco Fontana -ს ქსელში შეგიძლიათ ყველასაგან განსხვავებული საქორწილო თუ ნიშნობის ბეჭდების შეძენა. და თუ მაინც ვერ ამოირჩიეთ შესაფერისი ნაკეთობა, შეარჩიეთ კატალოგიდან და შეუკვეთეთ სხვადასხვა ზომისა თუ დიზაინის საქორწილო ბეჭედი. გარდა ექსკლუზიური არჩევანისა, Franco Fontana მომხმარებელს ანებივრებს სხვადასხვა აქციებითა და ფასდაკლებებით.
PRETTY WOMAN
03 | Earrings 01 | Ring | Gold | 750 proof
Gold, Diamond | 750 proof
1520 - 1292 - GEL
7523 - 6018 - GEL
02 | Earrings
Gold | 750 proof 3237 - 2750 - GEL
04 | Ring
Gold, Diamond | 750 proof 5524 - 4419 - GEL
05 | Earrings
Gold, | 585 proof 4717 - 4009 - GEL
06 | Bracelet
Gold | 585 proof 5690 - 4552 - GEL
07 | Ring
Gold | 585 proof 789 - 631 - GEL
MARCH
2013
51
PRETTY WOMAN
08 | Ring
Gold, Diamond | 750 proof 12280 - 9210 - GEL
09 | Earrings
Gold | 585 proof 2179 - 1743 - GEL 10 | Ring | Gold | 585 proof 1582 - 1265 - GEL
11 | Earring
Silver | 929 proof 1740 - 1044 - GEL
12 | Brooch | Gold | 750 proof
13 | Ring
2292 - 1833 - GEL
Gold, Diamond | 750 proof 12570 - 10056 - GEL
52
2013
MARCH
PRETTY WOMAN
14 | Earringd | Silver | 925 proof 1144 - 686 - GEL 15 | Ring | Silver | 925 proof 548 - 329 - GEL
16 | Bracelet | Gold | 585 proof 2381 - 2024 - GEL
17 | Prendant
Silver | 925 proof 498 - 299 - GEL 18 | Ring
Silver | 925 proof 598 - 359 - GEL 19 | Earrings
Silver | 925 proof 399 - 239 - GEL
26 Rustaveli Ave. | T. 2 18 10 47 21 Chavchavadze Ave. | T. 2 18 10 46 7 Pekini Str. | T. 2 30 65 56 7 Tsotne Dadiani Str. | 2 18 14 15 [ Shopping Mall Karvasla ]
MARCH
2013
53
C U LT U R E
I have never loved. My profession is my personal life today! არასდროს მყვარებია. ჩემი პირადი ცხოვრება დღეს ჩემი პროფესიაა! A specific tone of voice, complex lyrics and diverse arias. Her profession requires being in shape at all times. Irinka Sherazadishvili is only 20 and she’s already successful. She was passed on her vocal abilities form her mother’s side. She chose her profession on her own. Today she does exactly what she dreamed of when she was little. Irinka is a soprano, a dramatic soprano. Famous opera singers predict a great future for her. She herself has many plans and desires. სპეციფიკური ხმის ტემბრი, რთული ტექსტები და მრავალფეროვანი არიები. მისი პროფესია მუდმივად ფორმაში ყოფნას მოითხოვს. ირინკა შერაზადიშვილი ჯერ მხოლოდ 20 წლის არის და უკვე წარმატებულია. ვოკალური მონაცემები დედის მხრიდან გადმოეცა. პროფესია თავად აირჩია. დღეს ზუსტად იმ საქმეს აკეთებს, რომელზეც ბავშვობაში ოცნებობდა. ირინკა დრამატული სოპრანოა. ცნობილი საოპერო მომღერლები დიდ მომავალს უწინასწარმეტყველებენ. თავად გოგონას კი უამრავი გეგმა და სურვილი აქვს.
54
2013
MARCH
C U LT U R E
Irinka Sherazadishvili
ირინკა შერაზადიშვილი Singer / მომღერალი
MARCH
2013
55 55
C U LT U R E
Who is Irinka Sherazadishvili and where does her “vocal history” begin?
ვინ არის ირინკა შერაზადიშვილი და საიდან იწყება მისი „ვოკალური ისტორია“?
Today Irinka Sherazadishvili is a soprano. It took me a lot of time and hard work to get to where I am today. I studied piano at music school #9. I finished seven-year studies and from grade eight I decided to switch to vocal studies. I enrolled at the faculty of vocals, in Guliko Kariauli’s class.
ირინკა შერაზადიშვილი დღეს სოპრანოა. იმისათვის, რომ დღევანდელ დღემდე მოვსულიყავი, საკმაოდ ბევრი დრო და შრომა დამჭირდა. მეცხრე მუსიკალურ სასწავლებელში, ფორტეპიანოს განხრით ვსწავლობდი. დავამთავრე შვიდწლედი და მერვე კლასიდან გადავწყვიტე, სწავლა ვოკალის მიმართულებით გამეგრძელებინა. ჩავირიცხე ვოკალის ფაკულტეტზე, გულიკო კარიაულის კლასში...
When and how did you find you had a gift of singing? I’ve been singing ever since I can remember. I could stand in front of a mirror singing into an imaginary microphone for 24 hours when I was little. I hadn’t started talking when I was already humming, exactly what others were singing to me. I remember I sang at a school concert what I was 7 – I took music classes and they picked me as a person with a musical gift. Remember your first teacher… I first started taking vocal classes with Guliko Kariauli. Nobody has ever heard her praise anyone, if she likes something, she says – “nichivo, nichivo” (Russian for “Okay”) – it means she is interested. That’s not how it happened it my case. When I finished singing, she turned back to my parents and told them we would work and make good things out of it. I study at the Conservatory now, in the group Mrs. Karinauli teaches and we all try very hard to deserve more than “nichivo” from her.
როდის და როგორ აღმოაჩინე, რომ ვოკალური მონაცემები გქონდა? რაც თავი მახსოვს, სულ ვმღერი. ბავშვობაში შემეძლო, 24 საათი სარკის წინ ვმდგარიყავი და, წარმოსახვითი მიკროფონით ხელში, მემღერა. ლაპარაკი არ მქონდა დაწყებული, რომ უკვე ვღიღინებდი. თან ზუსტად იმას, რასაც მიმღეროდნენ. მახსოვს, 7 წლის ასაკში სკოლის კონცერტზე ვიმღერე - მუსიკალური წრეზე დავდიოდი - იქ შემარჩიეს, როგორც მუსიკალური ნიჭით დაჯილდოებული ადამიანი.
I could stand in front of a mirror singing into an imaginary microphone for 24 hours whenI was little.
What did you perform for the first time? I had to perform my first serious selection at the entrance exam. But I forgot everything all of a sudden. In several seconds I get an idea and I hear the melody – “Captain, captain smile” (a Russian song) – and I sang that. I will never forget the surprise on my mother’s face when she found out what I sang. I started out with small exercises and the serious repertoire crawled in slowly, in time. Why did you choose opera over variety music? I wanted to sing more than anything and it didn’t matter how I would end up on stage. To me, classical music is infectious, if you touch it and if it enters you, it stays there, forever. My uncle, Davit Sakvarelidze often says that music is a virus – if you catch it, it’s very hard to get rid of. Classical music sneaked into me just like that, quietly and harmoniously. You were born in a family where everybody sings and whoever does not sing, is famous for their love towards music. Who is it that judges you first?
56
2013
MARCH
გაიხსენე შენი პირველი მასწავლებელი...
პირველად, ვოკალზე სიარული გულიკო კარიაულთან დავიწყე. ქალბატონი გულიკოსგან შექება არავის ახსოვს, თუ მოსწონს, ამბობს - „ნიჩივო, ნიჩივო“ - ეს ნიშნავს, რომ დაინტერესდა. ჩემ შემთხვევაში ასე არ მოხდა. სიმღერა რომ დავასრულე, მშობლებს მიუბრუნდა და უთხრა, ვიმუშავებთ და კარგ რაღაცებს გავაკეთებთო. დღეს უკვე კონსერვატორიაში ვსწავლობ, ქალბატონი გულიკოს ჯგუფში ვარ და მთელი კლასი ვცდილობთ, მისგან „ნიჩივოზე“ მეტი დავიმსახუროთ. რა ნაწარმოები შეასრულე პირველად?
პირველი სერიოზული ნაწარმოები მისაღებ გამოცდაზე უნდა შემესრულებინა, მაგრამ უცებ ყველაფერი დამავიწყდა. რამდენიმე წამში მომდის აზრი და მესმის მელოდია „კააააპიიიიტაან კაპიტან ულიბნიწეეს“ - ვიმღერე რუსული სიმღერა.
არ დამავიწყდება დედაჩემის გაოცებული სახე, როცა გაიგო, რა სიმღერა შევასრულე. თავიდან პატარა სავარჯიშოებოთ დავიწყე, სერიოზული რეპერტუარი ნელ-ნელა შემომეპარა. რატომ აირჩიე საოპერო მიმართულება და არა საესტრადო? ყველაზე მეტად მინდოდა სიმღერა, არ ჰქონდა მნიშვნელობა, როგორ მოვხვდებოდი სცენაზე. ჩემთვის კლასიკური მუსიკა არის სენი, ერთხელ თუ გაეკარე და შემოვიდა შენში, სამუდამოდ რჩება. ბიძაჩემი, დავით
C U LT U R E
The person who first took me to study music is the one who judges me first – my grandmother, Veriko. She used to take me to classes. My other grandmother would often replace her in that. In short, my grandmothers evaluate me before anyone else and they are who I trust the most. Are there any restrictions in your food ration or lifestyle? Restrictions start from the very first steps you take in this field. This profession takes a lot of energy, devotion and often complete dedication from women. All of this is reflected on the life regime. The most harmful part of my profession is living without a particular schedule – going to sleep late and waking up early in the morning. My family supports me in managing time and getting a rest. When you’re rested and calm your voice is much stronger and sounds much better. As of the food diet, I try to control it before the concert and not drink carbonated drinks or alcohol and not eat anything bitter or cold. I restrain my food allowance on my own. Who would you wish to perform with and a piece from what opera? This is a rather important issue. Jessye Norman is somebody I would love to meet. I would sing with her and receive advice and remarks from her with great pleasure. Unfortunately she does not sing on stage anymore, but she has a wonderful tone and manner of performance. From male singers – I would not mind recording a duet with Jonas Kaufmann. What’s your dream aria? I have high hopes and expectations that I will one day sing Salome from the opera Salome by Strauss and Desdemona’s aria from Otelloby Verdi. If not a vocalist, who would you be? All of my dream professions have been linked to art ever since I was little. If not a vocalist, I would be a music critic. I dreamed of being an actress, sometimes a Georgian teacher. Today I realize that if I would be a singer, I would simply not choose any other profession. I was lucky – something I loved the most, became my profession. Future plans…
All of my dream professions have been linked to art ever since I was little. If not a vocalist, I would be a music critic.
My parents have been living in Spain for the past 4 years, so I plan a business visit there. I’m preparing several performances, I’m planning on participating in international competitions and expecting further offers. In the future I want to sing on stages like “La Scala”, “Metropolitan Opera” and “Covent Garden”.
MARCH
2013
57
C U LT U R E
საყვარელიძე, ხშირად ამბობს, რომ მუსიკა ვირუსია - თუ შეგეყარა, მერე გათავისუფლება ძნელია. ასე, ჩუმად და ჰარმონიულად შემოიპარა კლასიკური მუსიკა ჩემში. დაიბადე ოჯახში, სადაც ყველა მღერის და ვინც არ მღერის, ცნობილი მელომანია. შენი პირველი შემფასებელი ვინ არის? ჩემი პირველი შემფასებელი ზუსტად ის ადამიანია, ვინც პირველად მიმიყვანა მუსიკაზე - ბებიაჩემი, ვერიკო. მეორე ბებიაც ხშირად ენაცვლებოდა. ერთი სიტყვით, პირველი შემფასებლები ბებიები არიან, ყველაზე მეტად სწორედ მათი მჯერა. რაიმე შეზღუდვა თუ გაქვს, თუნდაც კვების რაციონში ან ცხოვრების წესში? თუ ამ სფეროში მოხვდი, შეზღუდვები პირველივე ნაბიჯებიდან იწყება. ქალბატონებისთვის ეს პროფესია დიდ ენერგიას, თავდადებას და ხშირად, თავგანწირვასაც მოითხოვს. ყველაფერი კი რეჟიმზე აისახება. ყველაზე მავნებელი ჩემს პროფესიაში ურეჟიმოდ ცხოვრებაა - გვიან დაძინება და დილით ადრე გაღვიძება. ოჯახში, ამ მხრივ, ხელს მიწყობენ, რომ დრო სწორად გავანაწილო და დასვენებული ვიყო. როდესაც მშვიდად ხარ, ხმა უფრო ძლიერი და უფრო ჟღერს. რაც შეეხება კვებას, ვცდილობ, მხოლოდ კონცერტამდე გავაკონტროლო თავი და არ დავლიო გაზიანი სასმელი, ალკოჰოლი, არ ვჭამო მწარე და ცივი. კვების რაციონს თავად ვზღუდავ.
58
2013
MARCH
C U LT U R E
I will never forget the surprise on my mother’s face when she found out what I sang.
MARCH
2013
59
C U LT U R E
Have you tried composing? I tried once and my childish creative work – a melody and lyrics are stored at home. Do you have a hobby? What’s your day off like? I like painting and I usually paint or read when I’m free. How do you imagine combining your personal life and stage pursuits, will a family interfere with your job? Being a vocalist takes up a lot of time. I think initially a family will interfere with my career advancements. My teacher has prohibited me from having a family or even thinking about the subject. She says I have a great future ahead. I have never loved. My profession is my personal life today. რომელი ოპერიდან და ვისთან ერთად ისურვებდი დუეტის შესრულებას? ეს მეტად მნიშვნელოვანი საკითხია. ჯესი ნორმანს შევხვდებოდი. მასთან ერთად ვიმღერებდი, მისგან რჩევებს და შენიშვნებსაც სიამოვნებით მივიღებდი. ეს გახლავთ შავკანიანი ქალბატონი, რომელიც უკვე ასაკოვანია და სამწუხაროდ, სცენაზე აღარ მღერის, მაგრამ საოცარი ხმის ტემბრი და შესრულების მანერა აქვს. მამაკაცებიდან კი - იონას კაუფმანთან დუეტის ჩაწერაზე არ ვიტყოდი უარს. საოცნებო არია? დიდი იმედი და მოლოდინი მაქვს, რომ შტრაუსის ოპერიდან, სალომე, სალომეს და ვერდის ოტელოდან, დეზდემონას არიას შევასრულებ. რომ არა ვოკალისტი, ვინ იქნებოდი? ბავშვობიდან, ყველა ჩემი საოცნებო პროფესია ხელოვნებას უკავშირდება. რომ არა ვოკალისტი, ვიქნებოდი მუსიკის კრიტიკოსი, შემფასებელი. ბავშვობაში ხან მსახიობობაზე ვოცნებობდი, ზოგჯერ ქართულის მასწავლებლობაზეც. დღეს ვხვდები, რომ მომღერალი თუ არ ვიქნებოდი, სხვა პროფესიას არ ავირჩევდი. გამიმართლა, რაც ყველაზე ძალიან მიყვარდა, ჩემი პროფესია გახდა. თვითონ თუ გიცდია მუსიკის დაწერა? ერთხელ ვცადე, ჩემი ბავშვური შემოქმედება - მელოდია და ტექსტი სახლში ინახება. სამომავლო გეგმები . . . ჩემი მშობლები უკვე 4 წელია, ესპანეთში ცხოვრობენ, ამიტომ ვგეგმავ მათთან საქმიან ვიზიტს. ვამზადებ რამდენიმე პარტიას, ვგეგმავ საერთაშორისო კონკურსებზე გამგზავრებას და ველოდები შემდგომ შემოთავაზებებს. მინდა მომავალში ისეთ სცენებზე ვიმღერო, როგორიც არის: „ლა სკალა“, „მეტროპოლიტენი“ და „ქოვენთ გარდენი“. ჰობი თუ გაქვს? როგორია შენი თავისუფალი დღე? მიყვარს მხატვრობა, თავისუფალ დროს ვხატავ ან ვკითხულობ. როგორ წარმოგიდგენია, სამომავლოდ როგორ შეათავსებ პირად ცხოვრებას სასცენო მოღვაწეობასთან, შეუშლის თუ არა ხელს ოჯახი საქმიანობას? ვოკალისტობა საკმაოდ ბევრ დროს მოითხოვს. საწყის ეტაპზე, ვფიქრობ, რომ ოჯახი ხელს შეუშლის კარიერულ წინსვლას. ჩემი პედაგოგი მიკრძალავს დაოჯახებას და ამ თემაზე ფიქრსაც კი. მეუბნება, რომ დიდი მომავალი მაქვს. არასდროს მყვარებია. ჩემი პირადი ცხოვრება დღეს ჩემი პროფესიაა.
60
2013
MARCH
Sophio Dvalishvili/სოფიო დვალიშვილი
EGO STYLE
Style
Fashion is about dressing according to what’s fashionable. Style is more about being yourself.
Oscar de la Renta
MARCH
2013
61
EGO STYLE
Preen S/S 2013
Bag Chloé
Anano Dolaberidze Fashion Editor
ანანო დოლაბერიძე მოდის რედაქტორი
Proenza Schouler
www.anobanooo.blogspot.com
Loafers
S/S 2013
Avec Modération
TREND REPORT S/S 2013
Erdem S/S 2013
Exotic Leather
Gucci S/S 2013 Clutch Michael Kors
Bag Balenciaga
Chanel A/W 2012-13 Clutch Lanvin
Boots Jimmy Choo Bag Fendi
Exotic leather has become a tendency for the Spring/Summer collections of 2013. Many designers have used snake leather and fish skin in their designs and offered us some rather interesting combinations. ეგზოტიკური ტყავი საკმაოდ მოდურია 2013 წლის გაზაფხული/ზაფხულის კოლექციებში. ძალიან ბევრმა დიზაინერმა გამოიყენა გველისა თუ თევზის ტყავი და საკმაოდ საინტერესო კომბინაციებიც შემოგვთავაზეს.
Shoes Christian Louboutin Bag Jimmy Choo
62
2013
MARCH
Bag Alexander Wang
Salvatore Ferragamo S/S 2013
EGO STYLE
Shirt ETRO
HOW TO GET THE PERFECT LOOK
Shirt ChloĂŠ
Pant Rochas
Skirt Marni
Pant J.CREW
Bag 3.1 PHILLIP LIM
Skirt Proenza Schouler
Taylor Tomasi Hill Style and accessories director for US Marie Claire magazine
Shoes Balenciaga
Clutch Balenciaga
Sunglasses THIERRY LASRY
Sandals Givenchy
Bracelet Ring
FREYWILLE
Maison Martin Margiela
MARCH
2013
63
EGO STYLE
Fendi S/S 2013
SKIRT TENDENCIES S/S 2013 J.CREW
There are many skirts presented in the new collections this season. The emphasis is mainly on straight and high-waist skirts. Prints are also quite common. The length, shape and color of the skirt depend entirely on your test. Designers offer all kinds of styles in the Spring/Summer collections of 2013.
Erdem
ქვედაბოლოები მრავლად არის წარმოდგენილი ახალ კოლექციებში. ძირითადად, აქცენტი სწორ და მაღალწელიან ქვედაბოლოებზე კეთდება. საკმაოდ აქტიურად გამოიყენება პრინტებიც. ქვედაბოლოს სიგრძე, ფორმა და ფერი თქვენს გემოვნებაზეა დამოკიდებული. დიზაინერები 2013 წლის გაზაფხული/ ზაფხულის კოლექციებში ყველანაირ სტილს Carven გვთავაზობენ.
Givenchy S/S 2013
Jason Wu S/S 2013
Balenciaga S/S 2013 Lanvin
Marc Jacobs
TORY BURCH
Dolce & Gabbana S/S 2013
64
2013
MARCH FEBRUARY
JONATHAN SAUNDERS
Richard Avedon
რიჩარდ ავედონი (1923 – 2004 ) ამერიკელი მოდის ფოტოგრაფი იყო და საუკეთესო პორტრეტებს იღებდა. New York Times-ში წერდნენ, რომ მისმა ფოტოებმა მკაფიოდ წარმოაჩინა ამერიკული სტილი, სილამაზე და კულტურა. 1944 წლიდან, ავედონი სისტემატურად იღებდა Harper’s BAZAAR-ისთვის. შემდეგ თანამშრომლობდა VOGUE-სა და Life-თან. ფოტოგრაფს კოლეგებისაგან სრულიად განსხვავებული სტილი ჰქონდა. მისთვის მიუღებელი იყო სტანდარტული სახის ფოტოსესიები, უემოციო და უმეტყველო მოდელების მუშაობა კამერების წინ.
Fashion Photography
უპირატესობას ანიჭებდა ბუნებრიობას, ღიმილს, ემოციებს... მისთვის ყველაზე მნიშვნელოვანი და სასიამოვნო პროცესი კი პორტრეტების გადაღება იყო, სადაც ადამიანის ემოციის გადმოცემა ყველაზე მეტად არის შესაძლებელი.
Diana Vreeland
Richard Avedon (1923-2004) was an American fashion photographer taking some of the best portraits. The New York Times wrote that “his fashion and portrait photographs helped define America’s image of style, beauty and culture for the last half-century. From 1944 Avedon regularly took photos for Harper’s Bazaar. He also collaborated with Vogue and Life. He had a completely different style compared to his colleagues. Avedon couldn’t stand standard photo-shoots, with emotionless models fake looks working in front of the camera. He preferred natural smiles and emotions… The most pleasurable and important process to him was shooting portraits where showing human emotions is of highest possibility.
Model Carmen, coat by Cardin, Paris, August 1957
Kate Moss, 1998
Dovima with elephants, evening dress by Dior, Cirque d’Hiver, 1955
Audrey Hepbun
FEBRUARY MARCH
2013
65
EGO STYLE
Sense OF
SPRING
photo | Sasha Prishvin style | Anano Dolaberidze models | George Lokhishvili Elene Makharashvili [Look Models Management] apparel | TOPSHOP TOPMAN project coordinator | Lika Menagarishvili make up | Teko Shenken
Girl is wearing Knitwear, cigarette trousers, ankle boots, necklaces and bag All TOPSHOP
Boy is wearing knitwear, shirt, chinos trousers and trainers All TOPMAN
Girl is wearing Blouse, cardigan, skater skirt, wedge sandals, all accessories and bag All TOPSHOP
Boy is wearing Top, shirt and chino trousers All TOPMAN
Girl is wearing swing coat, cropped top, jersey pencil skirt, wedge sandals and cat ears aliceband All TOPSHOP
Boy is wearing
Girl is wearing
T-shirt, cardigan,
military jacket,
chino trousers, belt
mini dress, wedge sandals
All TOPMAN
and animal print hat
hat TOPSHOP
All TOPSHOP
Boy is wearing
Girl is wearing
suit, shirt
red bodycon dress,
and bow tie
belt , hat, clutch bag,
All TOPMAN
necklaces All TOPSHOP
A D V I C E F O R T R AV E L E R S
74
2013
MARCH
A D V I C E F O R T R AV E L E R S
M
auritius, a small paradise in the middle of the Indian Ocean, east to Madagascar, with a surface area of 2000 square kilometers, is one of the world’s top luxury tourism destinations. The island is famous for its perfect white sand beaches, turquoise waters of the ocean, odd shaped mountains, magnificent landscapes of the countryside, and, of course, the heart-touching Mauritian hospitality.
Although it has been settled for less than 400 years, Mauritius was probably visited by Arabs in the 10th century, the Malays in 1400s, and the Portuguese in the early 1500s. It had been a colony of Netherlands, France and Great Britain, and finally was granted independence in 1968. The inhabitants of the island are known as the rainbow nation; here you can see faces from all over the world. Indeed, the rich cultural diversity of the people has become the island’s pride: its Indian, Chinese, Creole, African, European and Malagasy populations live together in perfect harmony, respecting each-other’s traditions and remaining true to their own.
მ
ავრიკი პატარა სამოთხეა, ინდოეთის ოკეანის შუაგულში, მადაგასკარის აღმოსავლეთით. მისი ფართობი 2000 კვადრატული კილომეტრია და ის მსოფლიოს ერთ-ერთ ყველაზე ძვირადღირებულ კურორტად ითვლება. კუნძული ცნობილია თავისი უნაკლო თეთრი სანაპიროებით, ოკეანის ფირუზისფერი წყლით, უცნაური ფორმის მთებით, სოფლის დიდებული პეიზაჟებით და, რა თქმა უნდა, მავრიკული სტუმართმოყვარეობით. მიუხედავად იმისა, რომ 400 წელზე ნაკლებია, რაც კუნძულს მუდმივი მოსახლეობა ყავს, არსებობს ვარაუდი, რომ მავრიკს მეათე საუკუნეში არაბები სტუმრობდნენ, 1400-ან წლებში - მალაელები, მეთექვსმეტე საუკუნის დასაწყისში - პორტუგალიელები. კუნძული ჰოლანდიის, საფრანგეთის და დიდი ბრიტანეთის კოლონია იყო და საბოლოოდ, 1968 წელს მიიღო დამოუკიდებლობა. კუნძულის მოსახლეობა ცნობილია „ცისარტყელის ხალხის“ სახელით; აქ შეხვდებით სახეებს მთელი მსოფლიოდან. მართლაც, კულტურული მრავალფეროვნება კუნძულის სიამაყედ იქცა. ინდური, ჩინური, კრეოლური, აფრიკული, ევროპული და მადაგასკარული წარმომავლობის ადამიანები ერთად ცხოვრობენ, სრულ ჰარმონიაში, ერთმანეთის ტრადიციებს პატივის სცემით და საკუთარი წეს-ჩვეულებების მიმართ ერთგულები რჩებიან.
MARCH
2013
75
A D V I C E F O R T R AV E L E R S
The best season to visit Mauritius. . .
საუკეთესო სეზონი მავრიკის მოსანახულებლად
The island can be visited all year round - sunshine is guaranteed. The hot summer season is from November to May. კუნძულის მონახულება მთელი წლის განმავლობაში შეიძლება - მზე გარანტირებულია. ზაფხულის ცხელი სეზონი ნოემბრიდან მაისამდე გრძელდება.
Irina Kochak ირინა ქოჩაკი Director of FREYWILLE Tbilisi ფრაი ვილე, თბილისი
The Necessary Item აუცილებელი ატრიბუტი
A swimsuit, a pair of sandals, a sun hat, and different sarongs will be quite enough for daytime and bring something to dress up a bit in the evenings. Don’t forget special equipment if you are a diver.
დირექტორი
საცურაო კოსტიუმი, სანდლები,
მზის ქუდი და რამდენიმე სარონგი სავსებით საკმარისი იქნება. ყოველი შემთხვევისთვის, საღამოს კაბაც წაიღეთ. თუ მყვინთავი ხართ, არ დაგავიწყდეთ სპეციალური აღჭურვილობა.
76
2013
MARCH
A D V I C E F O R T R AV E L E R S
Where to stay? სად გავჩერდეთ?
Mauritius is full of luxurious five-star hotels and resorts, plus plenty of budget options. Pioneers of the luxury hotel industry in Mauritius, Beachcomber Hotels chose the most spectacular locations for their hotels. My favorite is Trou Aux Biches Resort & Spa, a legendary hotel for couples and honeymooners. Set in a palm-shaded grove, on the island’s
მავრიკი სავსეა ძვირადღირებული ხუთვარსკვლავიანი სასტუმროებითა
და კურორტებით, თუმცა არჩევანი დიდია, ბიუჯეტის დაზოგვის შემთხვევაშიც. მავრიკზე ლუქს სასტუმროების ინდუსტრიის პიონერმა - Beachcomber Hotels საკუთარი სასტუმროებისთვის ყველაზე შთამბეჭდავი ადგილები შეარჩია. ჩემი ფავორიტია Trou Aux Biches Resort & Spa - ლეგენდარული სასტუმრო წყვილებისა და თაფლობის თვის მოგზაურთათვის. კუნძულის ჩრდილოდასავლეთ ნაპირზე, პალმების ჩრდილში განთავსებული Trou Aux Biches ბრწყინვალე რეპუტაციით სარგებლობს - მავრიკული სტუმართმოყვარეობის, სითბოს, მეგობრულობის და მომსახურების უმაღლესი სტანდარტების დამსახურებით. სასტუმროს კონცეფცია, რომელიც აერთიანებს ტროპიკულ ელეგანტურობას, თანამედროვეობას, კომფორტსა და ინტიმურ გარემოს, Trou Aux Biches-ს ნამდვილ ხუთვარსკვლავიან კურორტად წარმოაჩენს.
www.beachcomber-hotels.com .
North-west coast, TrouAux Biches has earned a reputation for true Mauritius hospitality, warmth, friendliness and the highest standards of service. The hotel concept combining tropical elegance, modernity, comfort and intimacy positions TrouAux Biches as a five-star village-style resort in Mauritius. Amazing sunsets are renowned worldwide and individual pavilions and villas are set in lush tropical gardens along one of the most breathtaking beaches on the island. If you travel with children, choose Le Canonnier - one of the best family resorts in Mauritius. Le Canonnier enhances the authentic Mauritian atmosphere with commanding views over the Northern islands and sparkling Indian Ocean, lush tropical gardens dotted with cascading pools and a string of secluded creeks. Bearing testimony to the island’s historical past are ruins of a lighthouse and fortress blending seamlessly into the tropical gardens. The hotel is also known for its unique mini-club housed in an ancient lighthouse.
აქაური შთამბეჭდავი დაისი საქვეყნოდაა ცნობილი, ხოლო ინდივიდუალური პავილიონები და ვილები აყვავებულ ტროპიკულ ბაღებშია მოწყობილი, კუნძულის ერთ-ერთი ყველაზე თვალწარმტაცი სანაპიროს გასწვრივ. თუ ბავშვებთან ერთად მოგზაურობთ, აირჩიეთ Le Canonnier - მავრიკის ერთერთი საუკეთესო საოჯახო კურორტი. Le Canonnier ამძაფრებს ავთენტურ ატმოსფეროს, ჩრდილოეთ კუნძულებსა და ინდოეთის მბზინავ ოკეანეზე გარდამავალი საუკეთესო ხედებით, კასკადური აუზებით დახუნძლული ტროპიკული ბაღებით და იზოლირებული ყურეების ხეივნით. კუნძულის ისტორიულ წარსულს პატივს მიაგებს შუქურის და ციხესიმაგრის ნანგრევები, რომელიც შეუმჩნევლად ერწყმის ტროპიკულ ბაღებს. სასტუმრო ცნობილია უნიკალური მინიკლუბითაც, რომელიც უძველესი შუქურის ნარჩენებშია განთავსებული.
MARCH
2013
77
A D V I C E F O R T R AV E L E R S
What to see
რა ვნახოთ
The Bazaar of Port Louis - the market in the capital city where you can find tropical fruits, traditional souvenirs, local snacks. The Blue Penny Museum - home to one of the world’s rarest stamps. Caudan Waterfront - one of the best shopping, dining and night life destinations in Mauritius. Pamplemousses botanical gardens - most famous for its giant water lilies, as well as spices, ebonies, sugar canes and 85 varieties of palms from Central America, Asia, Africa and the islands around the Indian Ocean. Maheswarnath Temple - the biggest Hindu temple built in 1819 in honor of the Gods Shiva, Krishna, Vishnu, Muruga, Brahma and Ganesh. Eureka - an old Creole residence built in 1830. Chamarel Colored Earths - a landscape with different shades of colors that are a result of the erosion of the volcanic ash, best visiting in the morning, when the sun is at its brightest and the colors are their deepest. Victoria 1840 - an old sugar cane factory that had been converted to a museum and a delightful restaurant. Ile aux Cerfs - a small island with a beautiful lagoon and the most beautiful beaches. A perfect day-trip.
78
2013
MARCH
პორტ ლუისის ბაზარი - დედაქალაქის ბაზარი, სადაც შეგიძლიათ შეიძინოთ ტროპიკული ხილი, ტრადიციული სუვენირები და ადგილობრივი „სასუსნავი“. Blue Penny-ს მუზეუმი - აქ გამოფენილია მსოფლიოს ერთ-ერთი უიშვიათესი საფოსტო მარკა. Caudan Waterfront - საყიდლების, კვების და ღამის ცხოვრებისათვის საუკეთესო ადგილი მავრიკზე. Pamplemousses - ბოტანიკური ბაღები - ცნობილია წყლის გიგანტური თეთრი დუმფარებით, ისევე, როგორც სუნელებით, აბანოზის ხეებით, შაქრის ლერწმით და პალმის 85 სახეობით ცენტრალური ამერიკიდან, აზიიდან, აფრიკიდან და ინდოეთის ოკეანის გარშემო არსებული კუნძულებიდან. Maheswarnath ტაძარი - უდიდესი ინდური ტაძარი, რომელიც 1819 წელს აშენდა ღმერთების: შივას, კრიშნას, ვიშნუს, მურუგას, ბრაჰმას და განეშას სადიდებლად. Eureka - 1830 წელს აშენებული ძველი კრეოლური რეზიდენცია. ქამარელის ფერადი მიწები ვულკანური ფერფლის ეროზიის შედეგად წარმოშობილი ფერადი ლანდშაფტი. უმჯობესია, ეწვიოთ დილით, როდესაც მზე ყველაზე მეტად ბრწყინავს და ფერებიც ყველაზე ღრმა და შთამბეჭდავია. ვიქტორია 1840 - შაქრის ლერწმების ძველი ქარხანა, რომელიც გადაკეთებულია მუზეუმად. აქვეა არაჩვეულებრივი რესტორანიც. Ile aux Cerfs - პატარა კუნძული ულამაზესი ლაგუნით და საუკეთესო სანაპიროებით. იდეალური ადგილია ერთდღიანი მოგზაურობისთვის.
A D V I C E F O R T R AV E L E R S
What’s the life rhythm in Mauritius and
which other city could it be compared to in that sense? როგორი ცხოვრების რიტმია მავრიკზე და რომელ ქალაქს შეადარებდით მას, ამ თვალსაზრისით?
Choose your own rhythm - relax on the beach or play golf, spoil yourself at a hotel's spa or go deep sea fishing, explore the island's sightseeing places or check the nightlife at Port Louis. თავად შეარჩიეთ საკუთარი ცხოვრების რიტმი - დაისვენეთ პლაჟზე, ითამაშეთ გოლფი, გაინებივრეთ თავი სასტუმროს სპაში, ან წადით სათევზაოდ, დატკბით კუნძულის სანახაობებით, ან ნახეთ, როგორია ღამის ცხოვრება Port Louis-ში.
რა მივირთვათ
What to eat
Mauritius can offer you a great variety of flavors and aromas. Choose from French, Chinese, Indian and African cuisines. It's common for a combination of cuisines to form part of the same meal. And don't forget about eating as much fruits as you can. მავრიკი გემოსა და არომატის მრავალფეროვნებას გთავაზობთ. გააკეთეთ არჩევანი ფრანგულ, ჩინურ, ინდურ და აფრიკული სამზარეულოს შორის. ხშირია კერძების კომბინაციაც. მთავარია, არ დაგავიწყდეთ, მიირთვათ რაც შეიძლება მეტი ხილი.
MARCH
2013
79
A D V I C E F O R T R AV E L E R S
Places on
erie rass tric B Elec
of entertainment
სად Mauritius Island გავერთოთ? Blue Safari submarine - one of the most spectacular ways to explore the ocean bed and see various wrecks dating back to the 17thcentury. Deep sea fishing - for those who would like to catch blue or black marlin, sailfish or tuna. Best on the west coast of the island. The Marlin World Cup is held here every February/March. Golf - in 1844, under British rule, Mauritius became the third country in the world to be introduced to golf. There are seven great golf courses on the island, the best being Golf du Chateau and the Four Seasons Golf Club at Anahita, plus several nine-hole courses. Casela Nature & Leisure Park – walkwith lions and cheetahs and take a short safari tour. Horse-riding - Centre Equestre De Riambel - an amazing experience riding along the beach watching the sun go down. Mauritius Aquarium - a small marine showcase in Pointe aux Biches on the coast road to Grand Baie. Don’t expect too much, but your children will be excited to see around 200 species of Mauritian fish, corals and sponges. Sailing, scuba-diving, parasailing, water skiing and other possible water sports. Spa - every hotel offers a variety of massages, body and facial treatments.
80
2013
MARCH
წყალქვეშა ნავი, Blue Safari - ოკეანის შესწავლის ერთ-ერთი ყველაზე სანახაობრივი გზა. დაათვალიერეთ მეჩვიდმეტე საუკუნით დათარიღებული გემების ნანგრევები. თევზაობა ღრმა წყალში - მათთვის, ვისაც ლურჯი ან შავი მარლინის, აფროსანი თევზის ან თინუსის დაჭერა სურს, საუკეთესო ადგილი კუნძულის დასავლეთ სანაპიროა. სწორედ აქ იმართება მარლინის მსოფლიო თასი ყოველ თებერვალს/მარტს. გოლფი - 1884 წელს, ბრიტანეთის მმართველობის ქვეშ, მავრიკი გახდა მსოფლიოში მესამე ქვეყანა, რომელიც გოლფს გაეცნო. კუნძულზე გოლფის სამი გრანდიოზული მოედანია. მათგან საუკეთესოა Golf du Chateau, Four Seasons Golf Club და რამდენიმე ცხრახვრელიანი მოედანი. Casela Nature & Leisure Park - გაისეირნეთ ლომებთან და ლეოპარდებთან ერთად და აიღეთ მოკლე Safari ტური. საცხენოსნო - Centre Equestre De Riambel - მზის ჩასვლის დროს სანაპიროს გასწვრივ ჯირითის შეუდარებელი გამოცდილება. მავრიკის აკვარიუმი - პატარა წყალქვეშა ვიტრაჟი Pointe aux Biches-ის ტერიტორიაზე, Grand Baie-სკენ მიმავალი გზის ნაპირას. დიდი მოლოდინი ნუ გექნებათ, მაგრამ თქვენს შვილებს აუცილებლად გაახარებს მავრიკული თევზების 200-მდე სახეობის, მარჯნების და ზღვის ღრუბლების ნახვა. ნაოსნობა, აკვალანგით ყვინთვა, პარასეილინგი, წყლის თხილამურები და ზოგადად, წყლის სპორტის თითქმის ყველა სახეობა. სპა - ყველა სასტუმრო გთავაზობთ მასაჟის, სხეულისა და ტანის მოვლის საშუალებებს.
A D V I C E F O R T R AV E L E R S
e Electric Brasseri
Electric Brasseri e
What to try
რა გავსინჯოთ?
Vanilla tea at Bois Cheri tea factory and museum Sugar cane rum at the Rhumerie de Chamarel ვანილის ჩაი - ჩაის ქარხანამუზეუმში, Bois Cheri შაქრის ლერწმის რომი, Rhumerie de Chamarel-ში
If you could say it in a single word, what is Mauritius island great for? Relaxation.
ერთი სიტყვით, რისთვისაა მავრიკის კუნძული იდეალური? რელაქსაციისთვის.
კი? მავრი მ ო ტ რა
hyitius? Wu us i t i r u a r M t to i s i v s Ma i h g n i radise was wing dur
pa llo n o f e h d t i a d s n a n i t a s r w Mark T created Mauritius fi a holiday that you can od ou y G “ e v : i g 7 1 n 8 a c 1 in lace p s i h T . ” it fe. copied after he best times in your li t f o e n o r e d i s con დროს ზიტის ი ვ ე ზ იკ ემდეგ ა მავრ ექმნა და შ ს, მ ნ ე ვ შ ტ დრო რიკი მარკ ებულ . რ მავ ელს, 1817 წ მერთმა ჯე ე“. იქ გატარ ჩათვლით დ ხ ღ „ ა თ : დ ა ო ვ ო თქ - სამ ერი ლად ესო პ მის ას ბის საუკეთ ე ცხოვრ
MARCH
2013
81
OT H E R
Inita Paulovica Deputy Resident Representative of the United Nations Development Programme in Georgia
ინიტა პაულოვიცა გაეროს განვითარების პროგრამის წარმომადგენლის მოადგილე
Inita Paulovica is the deputy head of UNDP in Georgia. After almost four successful years in our country, she is sharing her personal experience and thoughts about women who want to be successful in every area of their lives. ინიტა პაულოვიცა საქართველოში გაეროს განვითარების პროგრამის წარმომადგენლის მოადგილეა. ჩვენს ქვეყანაში გატარებული თითქმის ოთხი წარმატებული წლის შემდეგ, ის გვიზიარებს საკუთარ გამოცდილებას და მოსაზრებებს ქალებზე, რომლებსაც ცხოვრების ყველა ასპექტში წარმატების მიღწევა სურთ.
82
2013
MARCH
OT H E R
Breaking the Box ჩარჩოებს მიღმა
MARCH
2013
83
OT H E R
First of all, I would like to know about your experience. How did you end up being the Deputy Resident Representative of the UN Development Program in Georgia?
My life has made a lot of big turns. My primary profession is a musician. I graduated a music academy in Riga, established my first choir when I was 21, and worked as a choir conductor for almost 10 years. A lot of opportunities were opening up at that time and I felt I wanted to do more. The first School of Social Work opened in Latvia. I didn’t know anything about social work but I liked working with people, and so I went to study there. I loved music, it was a part of my life, but working with people and trying to get things done together was very exciting. I was invited to work at the Ministry of Social Welfare. First, as a Junior Desk Officer but then I ended up as the Head of the Social Policy Department. Later I went to the US to study International Development Policy and then I joined UNDP – first the Latvian office, then I worked in Turkmenistan, and now I am in Georgia. It was a long journey with a lot of interesting turns. My main passion was working with people. You can do certain things alone, but when you work together in harmony and with a common goal, you can see how things are changing. Did you have to overcome any gender related discrimination factors on the way and if so, how did you cope with them?
Yes, there were some factors throughout my career - starting with being a choir conductor, in fact. Choir conducting is a very old tradition in Latvia – each village
84
2013
MARCH
პირველ რიგში, მოგვიყევით თქვენი გამოცდილების შესახებ. როგორ მოხვედით საქართველოში გაეროს განვითარების წარმომადგენლის მოადგილის პოზიციამდე?
ჩემს ცხოვრებაში ბევრი დიდი ცვლილება მოხდა. თავდაპირველი პროფესიით მუსიკოსი ვარ. დავამთავრე მუსიკის აკადემია, რიგაში. 21 წლისამ ჩამოვაყალიბე ჩემი პირველი გუნდი და გუნდის დირიჟორად ვიმუშავე თითქმის 10 წელი. იმ დროს ბევრი ახალი შესაძლებლობა ჩნდებოდა და ვგრძნობდი, რომ მეტის გაკეთება მინდოდა. ამ პერიოდში ლატვიაში გაიხსნა სოციალური სამსახურის პირველი სკოლა. არაფერი ვიცოდი სოციალურ სამუშაოზე, თუმცა ხალხთან მუშაობა მიყვარდა და ამიტომ, გადავწყვიტე იქ მესწავლა. მუსიკა ძალიან მიყვარდა, ჩემი ცხოვრების განუყოფელი ნაწილი იყო, მაგრამ ადამიანებთან ერთად საქმის კეთება დიდ სიხარულს მგვრიდა. ცოტა ხანში სამუშაოდ მიმიწვიეს სოციალური დაცვის სამინისტროში. თავიდან უმცროსი ოფიცერის პოზიციაზე, ბოლოს კი სოციალურ საქმეთა დეპარტამენტის უფროსად ვმუშაობდი. მოგვიანებით აშშ-ში გავემგზავრე, საერთაშორისო განვითარების პოლიტიკის შესასწავლად და შემდეგ გაეროს განვითარების პროგრამას შევუერთდი - თავიდან ლატვიის ოფისში ვიყავი, შემდეგ თურქმენეთში, ახლა კი საქართველოში ვარ. დიდი გზა გამოვიარე, ბევრი საინტერესო მოსახვევით. ამ ხნის მანძილზე ჩემი მთავარი ინტერესი ხალხთან მუშაობა იყო. მარტოს შეგიძლია გარკვეული საქმე აკეთო, მაგრამ როდესაც სხვებთან მუშაობ და საერთო მიზნისკენ მიდიხარ, ხედავ, როგორ იცვლება ვითარება.
OT H E R
has a choir. Choir conductors are mostly men while women are choir masters. At the music academy, there were always boys who were picked by top professors promising to make them the best choir conductors. At the same time, choirs in Latvia survived because of women. They were doing all the hard work getting people together, rural people from towns and villages who would come to culture houses twice a week just to sing with hope that once in five years they would go to Riga for the National Song Festival. Now there are more and more female choir conductors at the National Festival. But when I was young there was only one woman and all the girls were admiring her, wanting to wear a beautiful long white dress conducting 20 000 singers. When I moved to work for the government, I found out that 90% of people working in the area of social affairs were women. The Ministers have always been men, but most of us who made policies and organized them were women. In the UNDP you see more and more women holding senior positions. We have a very good example in the face of our Administrator Helen Clark who visited Georgia this February. She has been the Prime Minister of New Zealand for nine years and is now the first woman to lead UNDP. Considering my own experience I can tell you a secret – in order to get there you have to give up a lot of things. You have long working hours and you travel a lot. Women are not always able or willing to give up stability, family and free time. Do you think women’s solidarity and advocacy for other women’s economic empowerment can make a difference in the gender equality?
A lot depends on how women see themselves. Self-perception is what we learn in early childhood. When you are a girl everyone keeps telling you – you have to behave, be nice and look beautiful. We learn what we can or cannot do. It’s not as if someone else restricts us later in life; we do all the restrictions ourselves. When it comes to careers, women often doubt their abilities and knowledge. The society is also very demanding – nobody cares what men look like if they do a good job. But if you are a female professional, you should be perfect at work and in your looks. This puts a lot of pressure on women who want to succeed. Georgia is a country of patriarchal culture and conservative mentality. Social attitudes are the informal norms that might be more vital in defining the individual’s actions, than laws. What do you think are the necessary actions to be taken in order to change the society’s point of view in this sense?
ამ გზის მანძილზე, მოგიწიათ თუ არა რაიმე სახის გენდერულ დისკრიმინაციასთან გამკლავება და თუ კი, როგორ მოახერხეთ ეს?
დიახ, ჩემი კარიერის მანძილზე იყო რამდენიმე შემთხვევა - პირველი მაშინ, როდესაც ჯერ კიდევ გუნდის დირიჟორი ვიყავი. გუნდის დირიჟორობა ძირძველი ტრადიციაა ლატვიაში - ყველა სოფელს თავისი გუნდი ჰყავს. თუმცა დირიჟორები, უმეტესად, კაცები არიან, ხოლო ქალები, როგორც წესი - რეგენტები. მუსიკის აკადემიაში საუკეთესო პროფესორები ყოველთვის ვაჟებს არჩევდნენ და მათგან საუკეთესო დირიჟორების აღზრდას ჰპირდებოდნენ. ამ დროს ლატვიაში გუნდური სიმღერა ქალების დამსახურებით გადარჩა. სწორედ ისინი აკეთებდნენ ყველაზე რთულ საქმეს - აგროვებდნენ ხალხს, რომლებიც კვირაში ორჯერ მხოლოდ იმისთვის ჩამოდიოდნენ სოფლებიდან და პატარა ქალაქებიდან, რომ კულტურის სახლში ემღერათ, იმ იმედით, რომ ხუთ წელიწადში ერთხელ რიგაში გაემგზავრებოდნენ, სიმღერის ნაციონალურ ფესტივალზე მონაწილეობის მისაღებად. ახლა უფრო და უფრო მეტი ქალია გუნდის დირიჟორი ნაციონალურ ფესტივალზე. ჩემს ახალგაზრდობაში იქ მხოლოდ ერთი ქალი გამოდიოდა და ყველა გოგონა აღტაცებით შეჰყურებდა მას, მათაც უნდოდათ, მის მსგავსად გრძელ თეთრ კაბაში გამოწყობილებს ედირიჟორათ 20 000 მომღერლისთვის. როდესაც სახელმწიფო სექტორში გადავინაცვლე, აღმოვაჩინე, რომ სოციალურ საკითხებზე მომუშავეთა 90% ქალები იყვნენ. მინისტრის პოზიცია ყოველთვის კაცებს ეკავათ, თუმცა სტრატეგიული კურსის შემუშავებასა და ორგანიზებაზე უმეტესად ქალები მუშაობდნენ. გაეროს განვითარების პროგრამაში სულ უფრო და უფრო მეტი ქალი იკავებს წამყვან პოზიციებს. ჩვენ ბრწყინვალე მაგალითი გვაქვს ჩვენი ადმინისტრატორის, ჰელენ კლარკის, სახით, რომელიც საქართველოს ესტუმრა თებერვალში. იგი ცხრა წლის მანძილზე ახალი ზელანდიის პრემიერ მინისტრი იყო, ახლა კი პირველი ქალია, რომელიც გაეროს განვითარების პროგრამას უდგას სათავეში. ჩემი გამოცდილებით, შემიძლია საიდუმლო გაგანდოთ - იმისათვის, რომ აქამდე მოხვიდე, ბევრი რამის დათმობა გიწევს. გრძელი სამუშაო საათები და ბევრი მოგზაურობაა საჭირო. ქალები ყოველთვის არ არიან მზად, ან არ სურთ სტაბილურობის, ოჯახისა და თავისუფალი დროის დათმობა. როგორ ფიქრობთ, შეცვლის ქალთა სოლიდარობა და ადვოკატირება ქალების ეკონომიკური გაძლიერებისათვის რაიმეს, გენდერული თანასწორობის თვალსაზრისით?
იმაზე, თუ როგორ აღიქვამენ საკუთარ თავს ქალები, ბევრი რამ არის დამოკიდებული. საკუთარი
MARCH
2013
85
OT H E R
86
2013
MARCH
OT H E R
We should understand that there are men who want to be at home, with children, and there are women who want to explore the world, have a professional career and create something new. I decided to continue my education and study social work at a new school when my children were still very young. That was not an easy decision and I did not know how my husband would take it. I told him when we were having dinner with my parents. They thought it was a great idea and my husband, even though he was not very happy at first, finally accepted it. Our family life changed a lot since then. I wasn’t at home anymore, I was busy in the evenings and my husband had to take the kids out of the kindergarten and cook dinner sometimes. I have to say that he was very brave about it. He said - yes I can do it, if my wife wants to achieve something I am ready to support her. Being grown-ups now, my children already have a different vision from that of the majority and I think it will be easier for them to divide duties when they have families of their own. When you see that the society accepts different role models in a family, it becomes easier for women as well as for men to go for it. Within the UN Joint Programme “to enhance gender equality in Georgia” UNDP’s activities are focused on women’s political and economic empowerment. Being the representative of the United Nations Development Program, what importance do you see in the economic and political empowerment of women?
It is very difficult for women to make decisions on their own when family finances depend on men’s income. That is why women’s economic empowerment is so important. Economic independence gives women freedom of decision and the feeling of equality. The same is in politics, which is why we are linking political and economic empowerment. We work with women in rural areas, those who are already active, already doing something, and promote them to become leaders in their communities. In the future they can become decision makers in the local councils or municipalities, and later, perhaps, run for the seats in the parliament. What particular actions does the program involve? How exactly do you plan to empower women economically and how will the successful women be mobilized to act as role models?
We work with female politicians to help them improve their political skills. These women are role models; their example will help the other women to become more active in politics. We work with community leaders assisting them to set up local networks, especially with the local government elections ahead. We also offer opportunities to women who want to be engaged in economic activities, but do not know how to do that. This includes business education, small business support and networking.
თავის აღქმას ღრმა ბავშვობაში ვსწავლობთ. როცა გოგო ხარ, ყველა გამუდმებით გიმეორებს, რომ კარგად უნდა მოიქცე, წესიერი უნდა იყო და ლამაზად გამოიყურებოდა. ჩვენ ვსწავლობთ, რა შეიძლება და რა არ შეიძლება. თუმცა მოგვიანებით, სხვა აღარავინ გვზღუდავს. როგორც წესი, თავად ვიზღუდავთ თავისუფლებას. როდესაც საქმე კარიერას ეხება, ქალებს ხშირად ეპარებათ ეჭვი საკუთარ შესაძლებლობასა და ცოდნაში. საზოგადოებაც ძალიან მომთხოვნია - არავის ადარდებს, როგორ გამოიყურება მამაკაცი, თუკი ის საქმეს კარგად ართმევს თავს. მაგრამ თუ ქალი პროფესიონალია, იდეალური უნდა იყოს, როგორც საქმეში, ისე გარეგნობითაც. ეს დიდი წნეხის ქვეშ აქცევს ქალებს, რომლებსაც წარმატების მიღწევა სურთ. საქართველო პატრიარქალური კულტურისა და კონსერვატული მენტალიტეტის ქვეყანაა. საზოგადოებრივი შეხედულებები კი ის არაფორმალური ნორმებია, რომლებიც შეიძლება უფრო მეტად განსაზღვრავს ინდივიდის ქცევას, ვიდრე დაწერილი კანონები. როგორ ფიქრობთ, რა ღონისძიებებია საჭირო იმისთვის, რომ საზოგადოებრივი აზრი ამ კუთხით შეიცვალოს?
ჩვენ უნდა გავიაზროთ, რომ არსებობენ კაცები, რომლებსაც სურთ სახლში ბავშვებთან ყოფნა, ისევე, როგორც არსებობენ ქალები, რომლებსაც სამყაროს შეცნობა, პროფესიული კარიერის აწყობა და რაღაც ახლის შექმნა უნდათ. მე სწავლის გაგრძელება და სოციალური სამუშაოს შესწავლა გადავწყვიტე მაშინ, როდესაც ჩემი შვილები ჯერ კიდევ ძალიან პატარები იყვნენ. ეს არ იყო ადვილი გადაწყვეტილება და მე არ ვიცოდი, როგორ მიიღებდა ამას ჩემი მეუღლე. სიახლის შესახებ მაშინ ვუამბე, როდესაც ჩემს მშობლებთან ერთან ვვახშმობდით. მშობლებმა იდეა მომიწონეს და ჩემი ქმარიც, მართალია, მაშინვე არა, მაგრამ ბოლოს მაინც შეეგუა. ჩვენი ოჯახური ცხოვრება მნიშვნელოვნად შეიცვალა. მე ცოტა დროს ვატარებდი სახლში, საღამოობით მუდამ დაკავებული ვიყავი და ჩემს ქმარს უწევდა ბავშვების ბაღიდან გამოყვანა, ხანდახან სადილის მომზადებაც. უნდა აღვნიშნო, რომ ძალიან თამამად მოეკიდა საკითხს. მან თქვა - დიახ, მე შევძლებ ამას, თუ ჩემს ცოლს უნდა, რამეს მიაღწიოს, მე მზად ვარ, მხარში ამოვუდგე მას. ახლა, როცა ჩემი შვილები დიდები არიან, ისინი სხვანაირად უყურებენ მსგავს საკითხებს და ვფიქრობ, მათთვის უფრო ადვილი იქნება როლების გადანაწილება, როდესაც ოჯახებს შექმნიან. თუ ხედავ, რომ საზოგადოებისთვის მისაღებია განსხვავებული ეტალონები, რისკზე წასვლაც უფრო ადვილი ხდება. გაეროს ერთობლივი პროგრამით „გენდერული თანასწორობის ხელშეწყობისათვის საქართველოში“ გაეროს განვითარების პროგრამის საქმიანობა ორიენტირებულია ქალთა პოლიტიკურ და ეკონომიკურ
MARCH
2013
87
OT H E R
A piece of advice for our readers about how to operate in everyday life...
Georgian women are strong and goal-oriented. They know what they want, and traditionally play a powerful role in their families. Now they need to open up to social opportunities. There is a stereotype that a woman with successful career is often single, or that a family woman can never be professionally successful. I think that is what we need to work at. You always have to be open. Open to your environment, to people’s minds and to yourself. We put ourselves in a box and then we start measuring this box and comparing it to other boxes. But if you take this box away you find out that you have a lot of freedom. Here is my advice– do not to put yourself in a box that nobody needs.
Elene Grdzelidze / ელენე გრძელიძე
გაძლიერებაზე. როგორც ამ პროგრამის წარმომადგენლის მოადგილე, რას ფიქრობთ, რატომა არის ეს საკითხები მნიშვნელოვანი?
ქალისთვის დამოუკიდებელი გადაწყვეტილებების მიღება ძალიან ძნელია, როდესაც ოჯახის ფინანსები მამაკაცის შემოსავალზეა დამოკიდებული. ამიტომაა ქალთა ეკონომიკური გაძლიერება ასეთი მნიშვნელოვანი. ეკონომიკური დამოუკიდებლობა ქალებს აძლევს გადაწყვეტილების მიღების თავისუფლებას და თანასწორობის შეგრძნებას. იგივეა პოლიტიკაშიც და სწორედ ამიტომ, ჩვენ ერთმანეთს ვუკავშირებთ პოლიტიკურ და ეკონომიკურ გაძლიერებას. ჩვენ ვმუშაობთ სოფლებში მცხოვრებ ქალებთან, რომლებიც აქტიურები არიან და უკვე შეაქვთ წვლილი ადგილობრივ საზოგადოებაში, ვეხმარებით მათ, გახდნენ ლიდერები. მომავალში ისინი მიიღებენ გადაწყვეტილებებს ადგილობრივ თვითმმართველობებსა და მუნიციპალიტეტებში და მოგვიანებით, შესაძლოა, იბრძოლონ პარლამენტში ადგილების დასაკავებლად. კონკრეტულად რა ქმედებებს მოიცავს პროგრამა? ზუსტად როგორ აპირებთ ქალების ეკონომიკურ გაძლიერებას და როგორ მოხდება უკვე წარმატებული ქალების მობილიზება, რომ ისინი მიბაძვის ობიექტები გახდნენ სხვებისთვის?
ჩვენ უკვე ვმუშაობთ ქალ პოლიტიკოსებთან და ვეხმარებით პოლიტიკური უნარების გაუმჯობესებაში. ეს ქალები არიან მაგალითი სხვებისთვის; მათი ჩართულობა სხვა ქალბატონებს დაეხმარება, გააქტიურდნენ პოლიტიკური თვალსაზრისით. ჩვენ ადგილობრივი საზოგადოებების ლიდერებთანაც ვმუშაობთ და ხელს ვუწყობთ ადგილობრივი კავშირების ჩამოყალიბებაში, რაც განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია, მომავალი ადგილობრივი არჩევნების გათვალისწინებით. ასევე ვთავაზობთ შესაძლებლობებს ქალებს, რომლებსაც სურთ, იყვნენ ჩართულები ეკონომიკურ საქმიანობაში, მაგრამ არ იციან, როგორ მოახერხონ.. ეს შესაძლებლობები მოიცავს ბიზნეს განათლებას, მცირე ბიზნესის მხარდაჭერას და კავშირების ჩამოყალიბებას. რჩევა ჩვენი მკითხველისთვის - როგორ წარმართონ ყოველდღიური ცხოვრება...
ქართველი ქალები ძლიერები და მიზადასახულები არიან. მათ იციან, რა უნდათ და ტრადიციულად მნიშვნელოვან როლს თამაშობენ თავიანთ ოჯახებში. ახლა საჭიროა, მზად იყვნენ სოციალური შესაძლებლობების გამოსაყენებლად. არსებობს სტერეოტიპი, რომ ქალი, რომელსაც წარმატებული კარიერა აქვს, მარტოხელაა, ან რომ მეოჯახე ქალი ვერასდროს იქნება პროფესიულად წარმატებული. ვფიქრობ, სწორედ ამ სტერეოტიპებს უნდა შევეჭიდოთ. ყოველთვის იყავით გახსნილი გარემოს, ხალხის აზრის და თქვენი თავის მიმართ. ჩვენ ხშირად ვათავსებთ საკუთარ თავს ჩარჩოებში, შემდეგ ვიწყებთ ამ ჩარჩოების გაზომვას და სხვების ჩარჩოებთან შედარებას. თუ ამ ჩარჩოს გააქრობთ, აღმოაჩენთ, რომ დიდი თავისუფლება გაქვთ. აი, ჩემი რჩევა - ნუ დაიბრკოლებთ თავს ჩარჩოთი, რომელიც არავის სჭრიდება.
88
2013
MARCH
Become a VIP at the Airport? Then ask for “primeclass” CIP Service “primeclass” CIP Service offers a complete package of meet and assist services at the airport. “primeclass” CIP Service agents will gladly assist passengers during all flight procedures for both departure and arrival. Passengers are accompanied through the fast tracks, dedicated security check points and business check-in and hosted in “primeclass” Lounge while their luggage are carried by a porter.
OT H E R
“One is not born, but rather becomes a woman” Simone de Beauvoir
„ქალებად არ იბადებიან, ქალებად ყალიბდებიან” სიმონ დე ბოვუარი 90
2013
MARCH
OT H E R
H
owever utopian feminism may be – it is a radical statement about the fact that a woman is “human”, because being human requires political, social and cultural rights established in society. This is why the history of feminism is history of fighting to “become human” – not in a biological, but rather a social context. Feminism is an integral part of universal emancipatory movements and demands equality between sexes in all social and political aspects. For years women’s movements fought for a wide range of objectives: the right to education, voting rights, increasing the number of women on elite positions, legalizing abortion, eradicating prostitution and introducing sexual education. Feminism supports both tactics: the reformative and the revolutionary. In time it also merged with broad political ideologies – liberalism, Marxism, anarchism and some of eco-movements. The feminist philosophy first initiated controversy with quasi-scientific, metaphysical, religious and dogmatic social theories in XIX century; they acted against all theses where the social role of a woman was biologically predetermined or “permitted” by the creator. Feminism doubts the formation of private space and the dichotomic society, which brings everyday life practices into a wide political field. Feminists opposed the wall between a “private woman” and a “political, social man”. It was through separating the concepts of sex (the natural and immutable differences between a man and a woman) and gender (the cultural concept denoting the roles of a man and a woman assigned by the society; the gender roles are relative and changeable) that they managed to see the misbalance between genders in a social prism; this brings down the fundamentals of the biological point of view on the subject of inequality and sees the reasons for it in a social-cultural aspect. Thus, the final result of the feminist battle is an individual without gender.
რ
აც არ უნდა უტოპიური იყოს, ფემინიზმი - ეს რადიკალური განაცხადია, იმის შესახებ, რომ ქალი „ადამიანია“, რადგან ადამიანად ყოფნას საზოგადოებრივ ცხოვრებაში განმტკიცებული პოლიტიკური, სოციალური და კულტურული უფლებები სჭირდება. სწორედ ამიტომ, ფემინიზმის ისტორია ქალის ადამიანად ქცევისათვის ბრძოლის ისტორიაა, რომელშიც „ადამიანად ქცევის“ არა ბიოლოგიური, არამედ სოციალური კონტექსტი იგულისხმება. ფემინიზმი ზოგადსაკაცობრიო ემანსიპატორული (განმანთავისუფლებელი) მოძრაობების განუყოფელი ნაწილია და სქესთა შორის თანასწორობას მოითხოვს, ყველა სოციალურ თუ პოლიტიკურ ასპექტში. წლების განმავლობაში, ქალთა მოძრაობები იბრძოდნენ საკმაოდ ფართო დიაპაზონის მიზნებისკენ: განათლების უფლებისათვის, ქალთა საარჩევნო ხმის უფლებისა თუ ქალთა რაოდენობის გაზრდისათვის ელიტარულ სოციალურ პოზიციებზე, ასევე აბორტის ლეგალიზაციის, პროსტიტუციის აღმოფხვრისა და სექსუალური განათლებისათვის. ფემინიზმი ემხრობა როგორც რეფორმისტულ, ისე რევოლუციურ ტაქტიკას. დროთა განმავლობაში, ის ფართო პოლიტიკურ იდეოლოგიებსაც შეერწყა – ლიბერალიზმს, მარქსიზმსა და ანარქიზმს, ასევე ეკო-მოძრაობებს. ფემინისტური ფილოსოფია პირველად XIX საუკუნეში იწყებს კვაზი-მეცნიერულ, მეტაფიზიკურ, რელიგიურ, დოგმატურ სოციალურ თეორიებთან დაპირისპირებას, ისეთ თეზისებთან, სადაც ქალის სოციალური როლი წინასწარაა დეტერმინირებული ბიოლოგიურად ან „დაშვებულია“ სამყაროს შემქნელის მიერ. ფემინიზმი ეჭვქვეშ აყენებს პრივატული სივრცისა და საზოგადოებრიობის დიქოტომიურ აგებას, რასაც ყოველდღიური ცხოვრების პრაქტიკა ფართო პოლიტიკურ ველში შემოჰყავს. ფემინისტები დაუპირისპირდნენ „კერძო ქალს“ და „პოლიტიკურ, სოციალურ კაცს“ შორის არსებულ კედელს. მათ სქესის ცნებისაგან (ბუნებრივი და უცვლელი ბიოლოგიური განსხვავებები ქალსა და მამაკაცს შორის) გენდერის ცნების (კულტურული ცნებაა, რომელიც აღნიშნავს იმ დასწავლილ როლებს, რომელსაც საზოგადოება ანიჭებს ქალსა და მამაკაცს, გენდერული როლები რელატიური და ცვალებადია) გამოყოფით მოახერხეს სქესთა შორის უთანასწორობის სოციალურ პრიზმაში დანახვა, რაც უთანასწორობაზე არსებულ ბიოლოგიურ შეხედულებას საფუძვლებს აცლის და უთანასწორობის მიზეზებს სოციალურ-კულტურულ სივრცეში ხედავს. შესაბამისად, ფემინისტური ბრძოლის საბოლოო შედეგი უგენდერო ინდივიდია.
The first woman to pick a pen to protect her sex was an Italian writer Christine de Pizan who published a book called “The Book of the City of Ladies” in 1405 where she opposed the misogynist attitudes of a French poet Jean de Meun revealed in the book “Romance of the Rose”. The book holds many ideas of modern feminism - the author protects women’s rights to education and active participation in social-political events. Proto-feminist ideas can also be found in Greek and Ancient Chinese civilizations while the modern, so called first-wave feminism begins from the 19th century, the period of great political turnovers, although developing in in different directions, with different demands. The main demands of the first wave operate on educational and political (active and passive voting rights etc.) rights; it is also closely linked to labor movements. In history of Western democracy the French Revolution became the phase of absolutism and aristocracy turning into citizenship being a dominant political power. The revolution overthrew the Monarchy and the republic announced “Liberty, Equality and Fraternity” to be the motto of the revolution. One of the most important documents – “Declaration of MARCH
2013
91
OT H E R პირველი ქალი, რომელმაც ხელში კალამი აიღო საკუთარი სქესის დასაცავად, იტალიელი მწერალი, ქრისტინე დე პიზანია. მან 1405 წელს გამოსცა წიგნი სახელწოდებით „ქალთა ქალაქის წიგნი“, სადაც ის დაუპირისპირდა ფრანგი პოეტის, ჟან დე მენის, მიზოგენური შეხედულებების მქონე ნაწარმოებს, „რომანი როზაზე“. წიგნში თანამედროვე ფემინიზმის მრავალი იდეაა გადმოცემული, ავტორი იცავს ქალთა უფლებას, ჰქონდეთ განათლების მიღებისა და სოციალურ-პოლიტიკურ საქმეებში აქტიური მონაწილეობის საშუალება. პროტოფემინისტური იდეების მოძიება საბერძნეთსა და ძველი ჩინეთის ცივილიზაციებშიც შეიძლება. თანამედროვე, ეგრეთ წოდებული პირველი ტალღის ფემინიზმი კი XIX საუკუნიდან, დიდი პოლიტიკური გადატრიალებების პერიოდიდან იწყება, თუმცა ვითარდება სხვადასხვა სივრცეში, სხვადასხვა მიმართულებითა და მოთხოვნით. პირველი ტალღის ძირითადი მოთხოვნები საგანმანათლებლო და პოლიტიკურ (აქტიური და პასიური საარჩევნო უფლება და სხვა) უფლებებზე ოპერირდება; ასევე აქტიურად უკავშირდება მუშათა მოძრაობებს. დასავლური დემოკრატიის ისტორიაში საფრანგეთის რევოლუცია აბსოლუტიზმისა და არისტოკრატიის ხანიდან მოქალაქეობისაკენ, როგორც დომინანტური პოლიტიკური ძალისაკენ გარდამავალ ფაზად იქცა. რევოლუციის წყალობით, საფრანგეთში დაემხო მონარქია და რესპუბლიკამ რევოლუციის დევიზად „თავისუფლება, თანასწორობა და ძმობა“ გამოაცხადა. 1789 წელს გამოქვეყნდა უმნიშვნელოვანესი რევოლუციური დოკუმენტი, სახელად „ადამიანისა და მოქალაქის უფლებათა დეკლარაცია“, რომელმაც საზოგადოება the rights of Man and of the Citizen” was published in 1789 di- სოციალურ კლასებად დაჰყო - აქტიურ და პასიურ viding the society into social classes – into active and passive მოქალაქეებად. ქალები პასიურ მოქალაქეთა რიცხვში citizens where women were among the passive. In 1791 a French მოხვდნენ. 1791 წელს, ფრანგი პოლიტიკური აქტივისტი political activist and abolitionist Olympe de Gouges published the და აბოლიციონისტი, ოლიმპია დე გუჟი, დეკლარაციის “Declaration of the Rights of Woman and the Female Citizen” as a საპასუხოდ აქვეყნებს „ქალისა და მოქალაქის response where she emphasizes the importance of giving women დეკლარაციას“, სადაც ხაზს უსვამს ქალებისთვის the right to vote, education and private property and demands საარჩევნო, განათლებისა და საკუთრების უფლების მინიჭების მნიშვნელობას equal rights. The document by de და მოითხოვს უფლებების Gouges was based on the former Feminism supports both tactics: გათანასწორებას. დე declaration, the only difference is the reformative and the revolutionary. გუჟის დოკუმენტი that there are women’s rights added to it. Olympe de Gouges’ life In time it also merged with broad political აგებულია ზემოხსენებული დეკლარაციის მიხედვით. came to an end on a guillotine. She ideologies – liberalism, Marxism, განსხვავება მხოლოდ ისაა, was said to be “a woman of exalted imagination” who was punished anarchism and some of eco-movements. რომ დოკუმენტში ქალთა უფლებებია ჩამატებული. by the law “for having forgotten the virtues that belong to her sex.” You will probably agree that this ოლიმპია დე გუჟმა სიცოცხლე გილიოტინაზე დაასრულა. comment on the reason of her execution is very interesting, be- ის „ეგზალტირებული წარმოსახვის ქალად“ შერაცხეს, cause here it’s clear how power can turn social laws (agreements) რომელიც „საკუთარი სქესისთვის დამახასიათებელი into “the natural imperative” and spread it on citizens by force. In ღირსებების დავიწყებისთვის“ დასაჯა კანონმა. ალბათ, France women gained the right to vote only in 1944, almost two დამეთანხმებით, რომ სიკვდილით დასჯის მიზეზზე გაკეთებული ეს კომენტარი საკმაოდ საინტერესოა, რადგან centuries after de Gouges’ death.
92
2013
MARCH
MARCH
2013
OT H E R After de Gouges, in 1792 a work by a British writer Mary Wollstonecraft “A Vindication of the Rights of Woman” where she claims that women are not naturally inferior to a man, but appear to be only because they lack education. She develops a discussion of women as objects of desire, in a family for example, considering it a model of society and social order. In 1851 a British philosopher and economist John Stuart Mill published an article “Giving Women the Right to Vote” with her wife Harriet Taylor Mill. The article later became a part of the book they wrote together called – “The Subjection of Women”. In their opinion a woman and a man should have equally distributed rights and responsibilities and destroy the resistance between private and public areas. Mill denies the idea of intellect and sentiments, mind and emotion belonging to sex and considers them as universal characteristics for both sexes. In 1867 John Stuart Mill presented a draft of amendments to the constitution to the House of Commons where he suggested the word “man” is replaced by the word “individual”. Mill’s proposition was a severe failure. Wollstonecraft’s ideas greatly influenced the suffragist movement, which was formed in England in the second half of the XIX century. This movement later spread to the USA, Germany, France and many other countries across the globe. The first to succeed in the fight for voting rights were Finnish women (in 1905), then the Norwegians and the Danish. Major steps forward were taken through 1918-1920 when women were granted the right to vote in Belgium, Germany, Poland, Canada, the USA and several other countries. Although it should also be noted that the success of the suffrage paused the overall development of women’s political movement and it remained static the following forty years. Yet the century-long fight of the suffragists was the greatest fight in history of feminism. The “first-wave” feminism came to an end the late first half of the twentieth century. As we have mentioned, receiving legal rights weakened the feminist movement in a way. Despite the fact that they were granted political rights, ideas of many feminists on complete female emancipation were not justified. Emma Goldman is a very interesting figure in this sense – she actively fought for women’s emancipation yet she thought that the universal right to vote had become a little too idolized by women and created
94
2013
MARCH
აქ ნათლად ჩანს, როგორ გადააქცევს ძალაუფლება „ბუნებრივ იმპერატივად“ სოციალურ კანონებს (შეთანხმებებს) და ძალის გამოყენებით ავრცელებს მოქალაქეებზე. საფრანგეთში ქალებმა ხმის უფლება მხოლოდ 1944 წელს მიიღეს, თითქმის ორი საუკუნის შემდეგ დე გუჟის სიკვდილიდან. დე გუჟის შემდეგ, 1792 წელს, გამოვიდა ბრიტანელი მწერლის, მერი უილსთონქრაფთის ნაშრომი „ქალთა უფლებების დაცვა“, სადაც იგი ამტკიცებს, რომ ქალი არ არის მამაკაცზე ბუნებრივად დაბლა მდგომი არსება, ის ასე გამოიყურება მხოლოდ განათლების უქონლობის, განათლების მიღების საშუალების არქონის გამო. ავტორი ავითარებს მსჯელობას ქალზე, როგორც სასურველ ობიექტზე, მაგალითად ოჯახში, როგორც საზოგადოებისა და სოციალური წესრიგის მოდელზე. 1851 წელს, ინგლისელი ფილოსოფოსი და ეკონომისტი ჯონ სტუარტ მილი მეუღლესთან, ჰარიეტ ტეილორ მილთან ერთად აქვეყნებს სტატიას „ქალთათვის საარჩევნო ხმის მინიჭების უფლება“, რომელიც შემდეგ შედის მათ ერთობლივ წიგნში – „ქალთა დამორჩილება“. მათი აზრით, ქალმა და მამაკაცმა უნდა გაინაწილონ უფლებამოვალეობები, გაანადგურონ წინააღმდეგობა, პრივატულსა და საჯარო სფეროებს შორის. მილი უარყოფს ინტელექტისა და სენტიმენტების, გონებისა და ემოციის სქესობრივ მიკუთვნებულობას და მათ უყურებს, როგორც ორივე სქესის უნივერსალურ მახასიათებლებს. 1867 წელს, ჯონ სტიუარტ მილმა თემთა პალატას წარუდგინა ცვლილებათა კანონპროექტი, კონსტიტუციაში შესატანად, სადაც ამბობდა, რომ სიტყვა „მამაკაცი“ უნდა ჩანაცვლებულიყო სიტყვა „პიროვნებით“. მილის წინადადებამ სასტიკი მარცხი განიცადა. უილსონქრაფთის იდეებმა ძლიერი გავლენა იქონია სუფრაჟისტების მოძრაობაზე, რომელიც ინგლისში, XIX საუკუნის მეორე ნახევარში ჩამოყალიბდა. მოგვიანებით, ეს მოძრაობა გავრცელდა აშშ-ში, გერმანიაში, საფრანგეთსა და მსოფლიოს მრავალ სხვა ქვეყანაში. საარჩევნო უფლებებისათვის ბრძოლაში პირველად ფინელმა ქალებმა
OT H E R only an illusion of emancipation. According to Goldman, women’s მოიპოვეს წარმატება (1905 წ.), შემდეგ ნორვეგიელებმა movements should have spread wider, around many economic და დანიელებმა. შეიძლება ითქვას, სერიოზული ნაბიჯი and social problems and should not have been concentrated on გადაიდგა წინ 1918-1920 წლებში, როცა ქალებს საარჩევნო solely political rights. Emma called upon activists to engage in უფლება მისცეს ბელგიაში, გერმანიაში, პოლონეთში, revolutionary activities, not კანადაში, აშშ-სა reaching out for privileges და რამდენიმე სხვა (elite feminism) and without ქვეყანაში. თუმცა, Olympe de Gouges’ life came to an end on a merging with the unjust auაღსანიშნავია ისიც, guillotine. She was said to be “a woman of exalted რომ სუფრაჟიზმის thority system. წარმატებამ დროებით imagination” who was punished by the law As a conclusion we can note შეაჩერა ქალთა “for having forgotten that the first-wave feminism პოლიტიკური was framed with political მოძრაობის საერთო the virtues that belong to her sex.” rights. It was this limit that განვითარება და gave the feministic thought მომდევნო ორმოცი the chance to reevaluate its ideas. This contributed to the emer- წლის განმავლობაში, იგი სტატიკურ მდგომარეობაში იყო. gence of the second-wave feminism in the 60’s of the twentieth მაგრამ სუფრაჟისტების საუკუნოვანი ბრძოლა უდიდესი century, which significantly expanded the scope of feminist ide- ბრძოლა იყო ფემინიზმის ისტორიაში. ology and its struggle. ფემინიზმის „პირველი ტალღა“ მეოცე საუკუნის პირველი ნახევრის მიწურულს დასრულდა. როგორც ზემოთ აღვნიშნეთ, იურიდიული უფლებების მოპოვებამ ერთგვარად დაასუსტა ფემინისტური მოძრაობა. მიუხედავად პოლიტიკური უფლებების მოპოვებისა, არ გამართლდა ბევრი ფემინისტის აზრი ქალების სრული ემანსიპაციის შესახებ. ამ მხრივ, საინტერესოა ემა გოლდმანი, რომელიც აქტიურად იბრძოდა ქალების ემანსიპაციისთვის, თუმცა მიიჩნევდა, რომ უნივერსალური ხმის მიცემის უფლება, შეიძლება ითქვას, გაფეტიშებული იყო ქალთა მიერ და ქმნიდა ემანსიპაციის ილუზიას. გოლდმანის აზრით, ქალთა მოძრაობები უნდა გაშლილიყო უფრო ფართოდ სხვადასხვა ეკონომიკური და სოციალური პრობლემების გარშემო, და არ უნდა კონცენტრირებულიყო მხოლოდ პოლიტიკურ უფლებებზე. ემა აქტივისტებს მოუწოდებდა რევოლუციურ საქმიანობაში ჩაბმისაკენ და არა პრივილეგიების (ელიტური ფემინიზმი) მოპოვებისა და ძალაუფლებრივ, უსამართლო სისტემასთან შერწყმისაკენ. დასასრულს, შეგვიძლია აღვნიშნოთ, რომ პირველი ტალღის ფემინიზმს ჰქონდა თავისი განსაზღვრული ჩარჩოები, რომლებიც პოლიტიკური უფლებებით იყო შემოსაზღვრული. სწორედ ამ ლიმიტებმა მისცა ფემინისტურ აზროვნებას იდეათა გადააზრების საშუალება. ამან მეოცე საუკუნის 60-ანი წლებიდან ფემინიზმის მეორე ტალღის წარმოშობას შეუწყო ხელი, რომელმაც საგრძნობლად გააფართოვა ფემინისტური იდეოლოგიისა და ბრძოლის არეალი. Tornike Chivadze/თორნიკე ჩივაძე
96
2013
MARCH
CULINARY
One’s kitchen, as a room of one’s own საკუთარი სამზარეულო, როგორც საკუთარი ოთახი
I
don’t know how compatible culinary and writing are to you, but it should not come as a surprise that every dish and dessert has a story behind it.
Diana Anphimiadi is a poet. She became interested in culinary only when her husband came into her life. She’s been interested in writing for a while now. Her book “Soul Kitchen” is about people, people that come with stories and of course, recipes. She’s very kind and sweet and she will put you on a good mood anytime. I had this sudden desire to ask her which dessert she would compare me to; to which she said: “You’re a fruit salad, from Georgian fruits; with nuts and a variety of sour tastes”.
ა
რ ვიცი, თქვენთვის რამდენად შეთავსებადია კულინარია და მწერლობა, მაგრამ ყველა კერძს და დესერტს რომ თავისი ისტორია აქვს, ეს გასაკვირი არ უნდა იყოს.
დიანა ანფიმიადი პოეტია. კულინარიით მხოლოდ მაშინ დაინტერესდა, როცა მის ცხოვრებაში მეუღლე გამოჩნდა. მწერლობით კი დიდი ხანია, დაინტერესებულია. წიგნი, „პირადი კულინარია“, ადამიანებზეა, იმ ადამიანებზე, რომლებსაც ამბებიც მოჰყვებათ და რეცეპტებიც, რა თქმა უნდა. ძალიან თბილი და კეთილია, დადებით განწყობაზე გაყენებს. მე კი გამიჩნდა სურვილი, დიანასთვის მეკითხა, რომელ კერძს ან დესერტს შემადარებდა? პასუხიც მივიღე: „შენ ხარ ხილის სალათი, ქართული ხილის. ბევრი მჟავე გემოთი და ნიგვზით“.
98
2013
MARCH
CULINARY
გემო, რომელიც გახსოვს. ვიღაცები ამბობენ, რომ 2 წლიდან ახსოვთ ყველაფერი, მე კი განსაკუთრებული მეხსიერებით არ გამოვირჩევი. როცა მამა გარდაიცვალა, შვილების შიმშილით შეშინებული დედა ისტერიულად აკეთებდა მურაბებსა და კომპოტებს. რასაც შოულობდა, ყველაფერს ქილებში ყრიდა. პირველი გემო, რომელიც მახსოვს, სწორედ ჯემებისა და კომპოტებისაა - უშაქრო ჭანჭური თუ ალუბალი. კერძი, რომელიც პირველად გააკეთე: არ ვიცი, ალბათ შემწვარი კვერცხი იქნებოდა, ყველაზე მარტივია და იმიტომ. დედაჩემს დღემდე სასაცილოდ არ ჰყოფნის ჩემი კულინარიული ამბები, არ სჯერა ჩემი წარმატებების, რადგან თვითონ ძალიან კარგად ამზადებს, მე კი მხოლოდ ბოლო ხუთი წელია, კულინარიით დავინტერესდი. მანამდე არ გამომიჩენია დიდი ინტერესი. „ქალი კუხნაში“: პირველი კულინარიული ამბავი - „საკუთარი სახლი და საკუთარი სამზარეული“ - სწორედ სტერეოტიპის დასანგრევად დავწერე. მგონია, რომ სტერეოტიპზე ცუდი, სტერეოტიპის შიშის სტერეოტიპია. არიან ქალები, რომლებიც, სამწუხაროდ, სამზარეულოში ყოფნით იტანჯებიან, რადგან უზარმაზარი ოჯახის გამოკვება უწევთ. ეს მათთვის რუტინაა. არიან სხვანაირი ქალებიც, რომლებიც საკუთარ თავს კულინარიაში პოულობენ, მაგალითად, ჯულია ჩაილდი ან ბარბარე ჯორჯაძე. მარკესის პერსონაჟი მახსენდება, ბუენდიების ოჯახის დედაბოძი ურსულა, მისი სიძლიერე სამზარეულოშია.
A taste you remember. I don’t have a special memory; some people say they remember everything since they were 2. The first taste I remember is from the very difficult period when my father passed away. My mother, scared that her children would starve, kept making jams and compotes. She’d throw everything she found in jars. The first taste I remember is of those jams and compotes – it was either plum or cherry – no sugar. The dish you first prepared on your own: I’m not sure - it was probably fried eggs, because it’s the easiest. My mother still laughs about my culinary stories, she doesn’t believe in my success, because she’s very good at cooking and I’ve only been interested in culinary for the last five years. I didn’t show much interest in it before. “A woman in the kitchen”: I wrote the first culinary story – “A house and a kitchen of one’s own” – particularly aiming to destroy stereotypes. I think the stereotype of fearing stereotypes is much worse than the stereotypes as they are.
MARCH
2013
99
CULINARY
photo | Tamara Mirianashvili
ვისთვის არის „პირადი კულინარია“? კულინარია ნებისმიერი ხელოვნების დარგივით არის. თუ დაფიქრდი, რისთვისაა საჭირო, შეიძლება დეპრესიაში ჩავარდე. მაგალითად, როცა ფიქრობ, რომ რომელიმე კარგი ნახატის საღებავისა და ფუნჯის თანხით ორი მშიერი ადამიანის გამოკვება შეიძლებოდა, მხატვრობაც აზრს კარგავს. ასევე, როცა ვფიქრობ, რამდენ ბავშვს შია, მაშინ, როცა ნაღების კრემს ვთქვეფ ან ახალი რეცეპტი გამომყავს, სინდისი მქენჯნის. თუმცა, ეს წიგნი არც ჭამაზეა და არც მზადებაზე, ის სიყვარულზეა, ლიტერატურის, ადამიანების, ცხოვრების სიყვარულზე, ერთმანეთზე ზრუნვაზე და სითბოს თუ ლუკმის განაწილებაზე. რითი ჰგავს კულინარია მწერლობას? ძალიან ბევრი რაღაცით ჰგავს. მით უმეტეს, იმ ტიპის კულინარია, რომელიც მე მიყვარს: არა მზა რეცეპტებით ხელმძღვანელობა, არამედ მზადების პროცესში მოფიქრება. ლიტერატურაშიც შეგიძლია მზა რეცეპტებით იხელმძღვანელო, მაგრამ ეს უკვე საინტერესო აღარ არის. როგორც საჭმელთან, ისე ტექსტთან უნდა იყო ძალიან
100
2013
MARCH
There are women, who suffer from being in the kitchen because they have to feed a big family. To them it’s a routine; and there are other kinds of women, who find themselves in culinary, Julia Child for example, of Barbare Jorjadze. I recall a character by Márquez, Ursula – the heart of the Buendía family – her strength was in her cooking. Who is “Soul Kitchen” suited for? Culinary is just like any other art. If you think about what it’s for, you might end up being depressed. If you think that you could feed two people with the amount of money spent on paint and brushes for a good painting, painting as a form of art, loses sense. The same way my conscience bothers me when I
MARCH
2013
CULINARY
თამამი, არ უნდა გენანებოდეს ინგრედიენტები და სიტყვები, უნდა იყო თავისუფალი და ამზადებდე სიყვარულით, საყვარელი ადამიანისთვის. სამზარეულოში დაგიწერია ლექსი? არ მახსოვს, რა სად დავწერე, თუმცა, ალბათ, იქაც დავწერდი, რატომაც არა?! როგორი შეგრძნებაა, გქონდეს საკუთარი სამზარეულო? ისეთივე, როგორიც გქონდეს საკუთარი ოთახი ადგილი, სადაც შენ წყვეტ ყველაფერს. ბევრისგან გამიგია, რომ რეცეპტში ერთი საიდუმლო პუნქტი აქვთ, შენ თუ გაქვს ასეთი? ერთადერთი რამის მჯერა, ხელის და განწყობის, ამიტომაც არასოდეს გამფუჭებია კერძი. შეიძლება არ გამოვიდეს ისეთი, როგორიც უნდა იყოს, მაგრამ ყოველთვის გამომდის გემრიელი. სულ მახსენდება ბებიაჩემის ხელები. მის გაკეთებულ საჭმელს, სრულიად განსაკუთრებული გემო ჰქონდა. კულინარია ქიმიაა, რაღაც ნივთიერებას, პლუს მეორე ნივთიერება - შედეგად კი მათი სინთეზი - სასწაული გემო, ჯადოქრობაა, აბა რა, ხელების მაგიაა. რა არის აუცილებელი, რომ წიგნი იყოს კარგად წასაკითხი და კერძი გემრიელი? მარტივად: კერძი გემრიელი რომ იყოს, უნდა გინდოდეს, რომ გემრიელი იყოს. წიგნი კარგად წასაკითხი რომ იყოს, უნდა გინდოდეს, რომ კარგად წასაკითხი იყოს. იფიქრო, იმაზე, ვისთვისაცაა კერძი, თუ ტექსტი - ეს სიყვარულით სავსე პასუხისმგებლობაა.
think how many children are starving while I’m whipping cream or making up a new recipe. This book however, is neither about eating or preparing, it’s about love, love for literature, people, life, taking care of each other and sharing warmth or a piece of food. How is culinary similar to writing? There are many things they have in common. Especially the kind of culinary I like: without ready-made recipes, thinking of ingredients as I go. It’s the same in literature – you could use guidelines, but that would not be interesting. You have to be bold both with food and texts, you should not grudge on ingredients and words, you should be free and prepare it all with love, for a special person. Have you written a poem in the kitchen? I don’t remember where I write, but I probably have, why not?! How does it feel to have a kitchen of your own? It feels the same as having a room of your own – a place where you make the decisions. I’ve heard people having a secret in every recipe, do you have that? I only believe in hand and mood, which is why my cooking has never gone wrong. It might not turn out the way it’s supposed to, but it always tastes good. I always remember my grandmother’s hands. Everything she cooked had this absolutely special taste. Culinary is chemistry, a substance plus another substance – resulting in a synthesis – a wonderful taste, it is sorcery, the magic of hands. What’s necessary for a book to be good to read and a dish to taste good? It’s very simple: in order for the food to be tasty, you should want it to be tasty. In order for the book to be good to read, you should want it to be good to read. You should think whoever this dish or text is for – it’s a responsibility full of love.
Tamar Poladashvili/თამარ ფოლადაშვილი
102
2013
MARCH
ProCredit Bank opened a new office at A.Kazbegi Street 21 on February 14. The citizens of Tbilisi expected the completion of construction with great interest. 12 000 square meters of modern design with private parking, a cafeteria and a park serves three functions. The central branch takes up the first two floors including a service point and a business center; the next four floors are devoted to the Head Office departments and there is a training center and a terrace located on the seventh floor. SaschaTernes, Director of ProCredit Bank Georgia: “We are proud of the new building that creates an enjoyable and comfortable environment for our clients and employees. The new Head Office once again demonstrates ProCredit Bank holding a stable position on the Georgian banking market, our long-term perspectives and plans. The building is solid, built with high quality and it clearly reflects our corporate values such as – open communication and transparency. We would like to express particular gratitude to everyone actively engaged in the successful implementation of the project throughout these years”.
14 თებერვალს, ა. ყაზბეგის 21-ში, პროკრედიტ ბანკის ახალი სათაო ოფისი გაიხსნა. თბილისის მოსახლეობა დიდი ინტერესით ელოდა მშენებლობის დასრულებას. 12 000 კვადრატული მეტრის ფართობის თანამედროვე დიზაინის შენობა, საკუთარი ავტოსადგომით, კაფეტერიითა და პარკით, სამ ფუნქციას ითავსებს. პირველ ორ სართულზე განთავსებულია ცენტრალური ფილიალი, რომელიც სერვისპუნქტსა და ბიზნესცენტრს მოიცავს, შემდეგი ოთხი სართული სათაო ოფისის განყოფილებებს ეთმობა, ხოლო მეშვიდე სართულზე განლაგებულია სასწავლო ცენტრი და ტერასა. საშა ტერნესი, პროკრედიტ ბანკი საქართველოს გენერალური დირექტორი: „ჩვენ ვამაყობთ ახალი შენობით, რომელიც კლიენტებსა და თანამშრომლებს სასიამოვნო და კომფორტულ გარემოს უქმნის. ახალი სათაო ოფისი კიდევ ერთხელ მეტყველებს საქართველოს საბანკო ბაზარზე პროკრედიტ ბანკის სტაბილურ პოზიციაზე, ჩვენს გრძელვადიან პერსპექტივებსა და გეგმებზე. შენობა არის მყარი, მაღალი ხარისხით ნაშენი და ნათლად ასახავს ჩვენს კორპორატიულ ღირებულებებს, როგორიცაა - ღია კომუნიკაცია და გამჭვირვალობა. განსაკუთრებული მადლობა მინდა, გადავუხადო მათ, ვინც ამ წლების მანძილზე აქტიურად იყო ჩართული პროექტის წარმატებით განხორციელებაში“.
15 თებერვალს, 9:00 საათზე, გალერეა „გამრეკელში“ მიშა შენგელიას პერსონალური გამოფენა გაიმართა, რომელიც ორგანიზატორებმა განგებ დაამთხვიეს მხატვრის დაბადების დღეს. წარმოდგენილი იყო დაზგური ნამუშევრები, რომელიც დასავლური კულტურის სახეებს და სიმბოლოებს აერთიანებს, რომელთა ინტერპრეტაციაც მარტივი, გონებამახვილური გზავნილებით იშიფრება, მაგალითად: კოკა-კოლა და პიერო დელა ფრანჩესკა, ღმერთი და ჰუგო ბოსის მოსასხამი. ჩრდილოური რენესანსის სტილში შესრულებული ნამუშევრები, ერთი მხრივ ხასიათს და კოლორიტს ინარჩუნებს, მეორე მხრივ კი არ ითვალისწინებს ამ სტილისთვის დამახასიათებელი დეტალების ერთგულებას და სწორედ ამ დეტალების მხატვრულად და იდეურად გარდაქმნით ცხად მითითებებს იძლევა. მხატვრის მიზანი კულტურის სახეებით მანიპულირება არ არის, მისთვის კულტურა საერთოა, ნებისმიერი ზღვარის გარეშე, ამიტომ მნიშვნელობა არ აქვს ჟანრს, გამაღიზიანებელ, მკაცრ კომენტარს ან მომხმარებლური საზოგადოების მიმართ მიზანმიმართულ სარკაზმს. ჯამში ყველაფერი ძალიან ცუდად ან ძალიან კარგად არის.
On February 15 at 9:00 the “Gamrekeli” gallery hosted a personal exhibition for Misha Shengelia intentionally coincided with the artist’s birthday. There were easel paintings presented uniting the symbols and faces of the Western culture. The interpretation is simple and stands for quick wit messages, for example: Coca-Cola and Pierro dela Francesca, God and a Hugo Boss coat. Works in the style of Northern Renaissance maintain character and coloration on the one hand, while ignoring typical details of the style on the other. It’s the artistic and ideological transformation of these details that provides clear guidance. The artist does not aim to manipulate with cultural faces, culture is something common to him, without borders, which is why the genre does not matter, the annoying strict comments or the sarcasm aimed at the consumer society don’t matter. Overall, everything is either very bad, or very good.
EVENTS
If you knew how life ends, how exited would you be surviving? And music should be like that. თუკი ცხოვრების დასასრული წინასწარ გეცოდინება, ხომ ვერ ისიამოვნებ გადარჩენის მთელი პროცესით? მუსიკაც ამას დაემსგავსება.
“Café de France” is the only place in Tbilisi, where you can listen to AVA trio. Arto Tuncboyaciyan, Vahagn Hayrapetyan and Armen Hyusnunts are avant-garde folk musicians from Armenia performing avant –garde folk music. Arto is as intresting a respodent as he is an artist. ერთადერთი ადგილი თბილისში, სადაც „ავა ტრიოს“ შეგიძლიათ მოუსმინოთ, „Café de France“-ია. მუსიკოსები არტო ტუნჯბოიაჯანი, ვააგნ აირაპეტიანი და არმენ ჰიუსნუნცი სომხეთიდან არიან და ავანგარდ ფოლკს ასრულებენ. არტო ტუნჯბოიაჯანი ისეთივე კარგი რესპოდენტია, როგორიც მუსიკოსი.
108
2013
MARCH
EVENTS Tell us about the AVA trio, how did you gather? Armen, Vahagn and I, we have been playing together for almost 15 years now. We have the Armenian Navy Band. None of us had ever played in Georgia before and the three of us decided to play avant-garde folk in Tbilisi. The Armenian Navy Band consists of thirteen members. We don’t have Navy, but the people with honest hearts and ideology become water to us. That’s how the boat goes around. I want to hear a new sound from the new generation, not my own. I am trying to be an example.
„ავა ტრიოს“ შესახებ მოგვიყევით, როგორ შეიკრიბეთ? არმენი, ვააგნი და მე ერთად უკვე 15 წელია, ვუკრავთ. სომხეთში Armenian Navy Band გვაქვს სამწუხაროდ, აქამდე საქართველოში არ დაგვიკრავს. ახლა კი ჩვენ სამმა გადავწყვიტეთ, ავანგარდ ფოლკი წარმოგვედგინა ქართველი მსმენელისათვის. Armenian Navy Band-ი 13 წევრისგან შედგება. ჩვენ საზღვაო ფლოტი არ გვაქვს, მაგრამ ის ადამიანები, ვისაც სუფთა გული და იდეოლოგია აქვთ, ჩვენი „წყალი“ ხდება. აი, ასე „დაცურავს“ ნავი. მინდა, რომ ახალი თაობისგან ახალი ხმა მოვისმინო და არა ჩემი. ამიტომაც ვცდილობ, მათთვის მაგალითი ვიყო.
What is avant-garde folk? Avant-garde folk is “being yourself,” being who you are and playing what you imagine tomorrow might bring.Without directives.
რას ნიშნავს ავანგარდ ფოლკი? ავანგარდ ფოლკი ნიშნავს, იყო ის რაც ხარ. უკრავ იმას, რაც შეიძლება, ხვალ შეგემთხვეს - შენი ფანტაზიიდან გამომდინარე. აქ არ არსებობს დირექტივები.
Which Jazz genre mostly expresses you? Genres are for the market, for business. For me, it is just music. I don’t think about style. I use a sort of culture music, but I am not representing it. I don’t divide music in categories, but I divide the music world into bad and good musicians. Who owns the ”do re mi fa so la ti do”? No one, but some makes it one way and others - the other way. You play different instruments, even the beer bottle, how did the idea of playing the beer bottle occur to you? That’s because, I didn’t grow up culturally. All of that comes to being an Armenian in Turkey… You can’t study your history, but you have to study theirs. You get into their system and you either become negative to them, or you find something to line for. I found music, but I had problems with instruments, so, I found the way out. Even when I sing, the language I use is my own. Sometimes, when I want to say something to Armenian people, I use Armenian language, and Turkish – for the Turkish. So, I came to the point where I am the instrument; everything else is tools to express yourself. If you remember, how old you were when you first listened to a Jazz composition? I was very little; when I started to play at night clubs; I was barely eleven. I don’t even think about jazz till I was thirteen, fourteen. What is the meaning of Jazz? Jazz has two meaning for me: one – you play what you survive, two- as a form. Unfortunately, Jazz sells as a form nowadays. Is avant- garde folk a revolutionary form of creativity? Yes, because it does not give you any directions. There is no form you can find more open than this. What kind of stories do you tell though your music? What life I have lived, what I have survived. What is the secret of life? A secret. That’s simple. If you knew how life ends, how exited would you be surviving? And music should be like that.
ჯაზის რომელი ჟანრი „გამოგხატავთ“ ყველაზე მეტად? ჟანრები ბიზნესისთვისაა. ჩემთვის, ჯაზი უბრალოდ მუსიკაა, არ ვფიქრობ სტილზე. მაშინაც კი, როცა მუსიკის რომელიმე მიმდინარეობას ვიყენებ, მე მას არ გამოვხატავ. მუსიკას კატეგორიებად არ ვყოფ. სამყაროში შეიძლება არსებობდნენ მხოლოდ კარგი და ცუდი მუსიკოსები. ვის ეკუთვის „დო, რე, მი, ფა, სოლ, ლა, სი, დო“ ? - არავის. მაგრამ ზოგი ასე იყენებს მას, ზოგი კი - ისე. განსხვავებულ ინსტრუმენტებზე უკრავთ, მათ შორის, ლუდის ბოთლზეც კი, როგორ მოგივიდათ თავში ასეთი იდეა? ეს იმიტომ, რომ მე კულტურულად არ გავზრდილვარ. ეს ყველაფერი იქიდან მოდის, რომ მე, ეროვნებით სომეხი, თურქეთში ვცხოვრობდი... სადაც ნაცვლად ჩემი ისტორიისა, მათ ისტორიას ვსწავლობდი. შენ მათი სისტემის ნაწილი ხდები და მათ მიმართ ან ნეგატიურად განეწყობი, ან პოულობ ხაზს, რომელსაც მიყვები. ასე ვიპოვე მუსიკა. თავიდანვე, ინტრუმენტების შოვნასთან მქონდა პრობლემა, გამოსავალი კი ასე მოვძებნე. მაშინაც კი, როცა ვმღერი, ჩემს გამოგონილ ენას ვიყენებ. ხანდახან, როცა რაღაცის თქმა მინდა სომხებისთვის, სომხურად მივმართავ, თურქებს კი, მათ ენაზე. მივედი დასკვნამდე, რომ მე თავად ვარ ინსტრუმენტი. ყველაფერი დანარჩენი კი საკუთარი თავის გამოხატვის საშუალებაა. თუ გახსოვთ, რამდენი წლის იყავით, პირველად ჯაზს რომ მოუსმინეთ? ბავშვობიდან ვმუშაობდი ღამის კლუბში, ალბათ, 11 წლის ვიქნებოდი. 13-14 წლამდე ჯაზზე არც კი მიფიქრია. რაში მდგომარეობას ჯაზის არსი? ჩემთვის, მას ორი მნიშვნელობა აქვს: შენ უკრავ იმას, რითიც ცოცხლობ, და მეორე: ჯაზი, როგორც ფორმა. სამწუხაროდ, დღესდღეობით ჯაზი, როგორც ფორმა უკეთესად იყიდება. ავანგარდ ფოლკი რევოლუციური კრეატივის ფორმაა? დიახ, არის, რადგან ის არ გაძლევს არანაირ დირექტივას. არ არსებობს სხვა ფორმა, რომელიც უფრო მეტ შემოქმედებით თავისუფლებას მოგცემს. რის შესახებაა თქვენი ისტორიები, რომლის მოყოლასაც მუსიკით ცდილობთ? ჩემი ისტორიები იმაზეა, თუ რა ცხოვრებით ვიცხოვრე, რაც გადავარჩინე... რა არის სიცოცხლის საიდუმლო? საიდუმლო. ძალიან მარტივია. თუკი ცხოვრების დასასრული წინასწარ გეცოდინება, ხომ ვერ ისიამოვნებ გადარჩენის მთელი პროცესით? მუსიკაც ამას დაემსგავსება.
Do you feel free when you perform? There is no freedom. To be free, we have to think nothing, but you have to think “to think nothing”.
თავს თავისუფლად გრძნობთ, როდესაც უკრავთ? არ არსებობს თავისუფლება. იმისათვის, რომ თავისუფლები ვიყოთ, არაფერზე უნდა ვიფიქროთ, მაგრამ უნდა ვიფიქროთ, რომ არაფერზე ვიფიქროთ.
What is the ideal sonority for you? The ideal sound? I don’t know yet. I’m going to find it; that’s the exiting part about the reactionary musicians. You don’t know but you imagine the future, because what we live in is a late picture of our sense. If you think you have reached the place – you are naphthalene in that moment, like fashion, when it comes out to the market – it’s already outdated.
რომელ ინსტრუმენტს აქვს იდეალური ჟღერადობა თქვენთვის? იდეალური ჟღერადობა? ჯერ არ ვიცი. სწორედ ამას ვეძებ. სწორედ ეს არის რეაქციონერ მუსიკოსებზე გამავალი ხაზი. არ იცი, მაგრამ ყოველთვის წარმოიდგენ მომავალს. იმიტომ რომ, ჩვენი ცხოვრების აზრი, ჩვენივე შეგრძნებების დაგვიანებული კადრია. თუ გაიფიქრე, რომ მიაღწიე იმ წერტილს, მაშინვე ნაფტალინად იქცევი. ეს ყველაფერი მოდას ჰგავს. როგორც კი მაღაზიიდან გამოდის, მაშინვე ძველდება. MARCH
2013
109
Cafe De France
AVA trio
Cafe De France was the host of AVA trio on 7,8,9 February. Georgian Jazz and especially, avant-garde folk lovers had a great chance to listen to the members of Armenian Navy Band. Arto Tuncboyaciyan, Vahagn Hayrapetyan and Armen Hyusnunts perfomed avant-garde folk for Georgian listeners for the first time. Arto Tuncboyaciyan is well known among Jazz lovers. He is one of the popular avant-garde musician, compositor and multi instrumentalists. He has won Grammy award and World music Award. He worked with jazz legends such as: Chet Baker, Al Di Meola, and Joe Zawinul.
Cafe De France
ავა ტრიო
7, 8, 9 თებერვალს Cafe De France-მა ავა ტრიოს’ უმასპინძლა. ქართველ ჯაზ მოყვარულებს და განსაკუთრებით კი, ავანგარდ ფოლკის მსმენელებს იდეალური შანსი ქონდათ, მოესმინათ Armenian Navy Band-ის წარმომადგენლებისთვის. არტო ტუნჯბოიაჯანი, ვააგნ აირაპეტიანი და არმენ ჰიუსნუნცი წარდგნენ ქართველი მსმენელის წინაშე. ჯაზ მოყვარულები კარგად იცნობენ არტო ტუნჯბოიაჯანს. ის ერთ-ერთი პოპულარული ავანგარდ მუსიკოსი, კომპოზიტორი და მულტიინსტრუმენტალისტია. მიღებული აქვს გრემის პრემია (Grammy Award) და World Music Award–ი. მუშაობდა ჯაზის ლეგენდებთან: ჩეტ ბეიკერთან, ალ დი მელოასთან და ჯო ზავინულთან.
On February 22 GT MOTORS presented the All-New Range Rover to the society at the Tbilisi Event Hall. The car desired by many maintains the innovative spirit that has been characteristic for all Range Rover generations for over 40 years now. The All-New Range Rover is characterized as powerful, sophisticated and luxurious. Its slogan Above and Beyond refers to the many advantages of the model. Range Rover is created to bring comfort for business-class customers as well as Off Road enthusiasts. Owning the new Range Rover makes you prominent and adjusting the world to your demands.
22 თებერვალს, თბილისის „ივენთ ჰოლში“ GT MOTORS-მა საზოგადოებას „აბსოლუტურად ახალი“ Range Rover-ი წარუდგინა. ბევრისთვის სასურველი ავტომობილი ინარჩუნებს ინოვაციურ სულს, რაც უკვე 40 წელია Range Rover-ის ყველა თაობას ახასიათებს. მანქანა ხასიათდება როგორც მძლავრი, დახვეწილი და მდიდრული. მისი სლოგანი Above and Beyond ბევრ უპირატესობაზე მიუთითებს. Range Rover-ი შექნილია მაქსიმალური კომფორტის შესაქმნელად, როგორც ბიზნეს კლასის მომხმარებლისთვის, ისე Off Road-ის მოყვარულთათვის. გყავდეს ახალი Range Rover-ი, ნიშნავს, იყო გამორჩეული და მისი წყალობით, სამყაროს ირგებდე.
kala.ge
MENGRELIAN CUISUNE
PASTORAL RESTAURANT
New!
Fantastic Duhan 8 Chanturia st. Tel: 592 681166
6 Erekle II str. T: 599 31 19 19, 2 99 90 19 8/10 Erekle II str. tel: 599 799 737. 8/10 Erekle II str. tel: 832 2985013, 599 674 488 : 3a Kazbegi Ave. tel: 599 101 238. : 37 Abashidze str. tel: 591 681 000 9 Leonidze st. tel: 592 221 131. Gldani 2 Mkr. building N24.T: 592 411980
MAGAZINE FOR SMART, STRONG AND TASTEFUL WOMEN
MAR C H | # 03 ( 13 ) | 2 013
03
M
R
C
H
20
A
13
TAKO CHKHEIDZE თაკო ჩხეიძე A WOMAN IS GREAT WHEN SHE MAKES TIME FOR EVERYTHING OP TICS
ქალი მაგარია მაშინ, როცა, ყველაფერს ასწრებს
7