Column EFMI
Geef ons ook morgen ons dagelijks brood
S
De nummer 2 in de ‘vleesvervangerstest’: de vegetarische burger van Lidl
sumenten nu en in de toekomst tegen de kwaliteit en de smaak van al die burger aan gaan kijken. Complimenten voor Future Farm. En hij blijkt ook nog het minste zout te bevatten. ■
upermarkten leveren letterlijk en
teruggebracht hebben, de kop van Jut. Om
figuurlijk een ‘wereld’ aan keuze. In
ruimte te maken voor andere economische
onze sterk geglobaliseerde wereld
activiteiten zouden zij verplicht allerlei extra
komen producten werkelijk overal
kostprijsverhogende investeringen moeten
vandaan. Gember uit China, sinaasappels
doen om de stikstofemissie nog verder terug
uit Brazilië en cacao uit Ghana. En veel van
te dringen. Een aantal boeren vindt dat als
de melk, varkenslapjes, paprika’s en zaden
‘de Nederlandse samenleving’ dit eist, de
die wij produceren, gaat weer naar het
supers dan maar meer moeten gaan betalen
buitenland. En zo raar is dat allemaal niet,
voor hun etenswaren. Maar ja, het gros
want hetzelfde zien we terug bij veel andere
wordt geëxporteerd, dus hoe los je zoiets
producten: uw auto komt waarschijnlijk
op?
uit Duitsland of Frankrijk, uw kleding uit Turkije of Vietnam en uw iPhone uit
De landbouw afbouwen is mijns inziens
China. En dit alles is gestoeld op de ‘wet
niet de juiste oplossing. Daarmee
van Ricardo’, die laat zien dat specialisatie,
verlies je namelijk een deel van de
gekoppeld aan handel met weinig
toegevoegdewaardeketen, en daarnaast
toetredingsdrempels, de welvaart van allen
ligt er een grote uitdaging om wereldwijd
vergroot, in economenjargon de zogeheten
de komende dertig jaar nog ongeveer 50%
‘comparatieve voordelen’.
meer voedsel te produceren. We zullen juist alles op alles moeten zetten om onze
Omdat Nederland in een zeer vruchtbare delta ligt, is de landbouwsector van oudsher
“Vlees eten zonder schuld, genot zonder lijden – heerlijke oncalvinistische toekomst. ‘Vlees is leed’ zal klinken als de macabere poëzie uit een duister era, toen we op een klein oppervlak als Nederland miljoenen productiedieren pijnigden voor hun vlees.” Tommy Wieringa
een sterke sector. Dat heeft ook tot een hele stoet aan verwerkende bedrijven geleid, zoals Vion, FrieslandCampina en Heineken, die ieder flink wat waarde toevoegen aan relatief eenvoudige landbouwproducten. En daaromheen zitten weer superinnovatieve kennisinstellingen, die met hun R&D zorgen dat er beter, schoner en efficiënter wordt geproduceerd. Netto levert deze
productiemethoden nog efficiënter en nog
‘We zullen juist alles op alles moeten zetten om onze productiemethoden nog efficiënter en nog schoner te maken’
Schrijver Wieringa, columnist in NRC, herinnert
foodagrocluster onze samenleving
zich de kreet ‘vlees = leed’ op een brug over de
jaarlijks zo’n slordige € 50 miljard op aan
schoner te maken. Dat kan economisch
A12, die daar jarenlang als graffiti op gekalkt
toegevoegde waarde. En een deel van dat
gezien het beste gerealiseerd worden
stond. En probeert zich voor te stellen hoe we in
bedrag wordt door het buitenland betaald,
via een Europees stikstofemissiesysteem,
een verre toekomst op de huidige consumptie
door onze export. Collectief worden we dus
dat vergelijkbaar is met het CO2-
zullen terugkijken, met een bord kweekvlees
jaarlijks fors rijker.
beprijzingssysteem. Door stikstofemissie
voor onze neus.
“Een pakketcentrum openen doet Amazon in alle landen waar het een tijdje actief is. Dan gaat het ook eigen bestellingen bezorgen. Ach, de pakkettenmarkt groeit zo snel. Er is nooit sprake van een status quo. Ik weet nog niet wat het voor ons gaat betekenen. Amazon is al lang een klant van ons. Weet wel dat DHL van oudsher meer pakketten distribueert voor Amazon dan wij.” - Herna Verhagen
te beprijzen, stimuleer je innovaties die dit So far, so good. Zou je denken dan. Maar
kunnen verlagen en deze innovaties kunnen
niets is minder waar. Want een reeds overvol
gefinancierd worden uit de inkomsten van
Nederland heeft grote behoefte aan extra
zo’n systeem. Daarmee kunnen boeren
ruimte voor industrieterreinen, windmolens,
dan investeringen doorvoeren, gericht op
zonnepanelen en datacenters. Er wordt dan
emissieverlaging. De terugbetaling hoeft
ook met grote jaloezie naar onze boeren
dan niet in euro’s gedaan te worden, maar
gekeken, want die hebben a) veel grond en
in bespaarde emissies. Want we willen niet
b) veel emissieruimte. En opeens zijn boeren,
alleen heden ons brood, maar ook morgen
die de stikstofuitstoot in dertig jaar tijd al met 60%
ons brood geleverd krijgen, van graan van boeren die ook zelf een goed belegde boterham verdienen.
De wisselende columnisten van EFMI Business School: Marcel van Aalst, Koen Hazewinkel en Laurens Sloot. Deze maand: Laurens Sloot. Reacties: sloot@efmi.nl.
De ceo van PostNL reageert op de vraag of ze omzet gaat verliezen als Amazon een eigen pakketcentrum gaat openen in ons land.
13 FoodPersonality maart 2021
12-13_GefundFressen_EFMI.indd 13
16-03-2021 17:46
