05 12 2014 FT

Page 1

Eilíft líf Spaugstofunnar

Hárið festist og rifnaði af í hrærivélinni 24 Viðtal

Disney hringdi og ævintýri gretu Salóme hófst

96 mEnning

46 Viðtal

annasamt hjá knattspyrnumömmunni

Bæjarstjóri í jólapeysu í hot-jóga

32 Viðtal

106 Dægurmál

5.-7. desember 2014 49. tölublað 5. árgangur

 Viðtal Þorgerður Sigurðardóttir, SVæfinga- og gjörgæSlulæknir

Látinn bróðir þarf ekki þola ástandið

Hestar, hænur og hundur Hafdísar Huldar Viðtal 30

NÝJAR JÓLAVÖRUR VIKULEGA

Þorgerður Sigurðardóttir, svæfinga- og gjörgæslulæknir á Landspítalanum í Fossvogi, segist fegin að bróðir hennar hafi kvatt fyrir tveimur árum svo hann hafi ekki þurft að upplifa að vera krabbameinssjúklingur í því ástandi sem heilbrigðiskerfið er nú í.

Kri n g la n / S má ra li n d Fa c eb ook. c om/VIL A c lot h esIS Inst a g ra m @ vila c lot h es_ ic ela nd

síða 34

Ljósmynd/Hari

organic fair trade fashion

LAUGAVEGI 58 facebook.com/orgreykjavik


2

fréttir

Helgin 5.-7. desember 2014

 dÓmsmál k arlmaður sakfelldur fyrir að Hafa munnmök við sofandi mann

Áfrýjar tveggja ára nauðgunardómi Héraðsdómur Reykjaness dæmdi mann í tveggja ára fangelsi í síðustu viku fyrir nauðgun. Sá ákærði var sakfelldur fyrir að hafa haft munnmök við sofandi mann. Guðbjarni Eggertsson, verjandi mannsins, segir ákærða ætla að áfrýja dómnum. „Miðað við það hvernig dómurinn er og rökin þá tel ég tilefni til þess að áfrýja og hygg að sá ákærði geri það,“ segir Guðbjarni sem vildi ekki tjá sig frekar um málið. Í dómnum kemur fram að brotið hafi verið framið aðfaranótt

laugardagsins 7. apríl, í eftirpartíi í Reykjavík, þar sem hópur fólks hafi verið samankominn. Brotaþoli fékk leyfi húsráðanda til að gista en vaknaði síðar upp við það að sá ákærði, sem var gestur í húsinu, var að hafa við hann munnmök gegn hans vilja, og nýtti sér þannig, að því er segir í dómnum, ölvun hans og svefndrunga til að brjóta á honum. Sá ákærði segist hafa haft löngun til að eiga kynferðisleg samskipti við ákæranda og síðar hafi málin þróast með þeim hætt að hann hafi

haft munnmök við brotaþola, með samþykki hans. Í dómnum kemur fram að brotaþoli hafi reynt að gleyma mál inu en ákveðið að kæra atvikið ári síðar, eft ir að hafa séð mann inn með bróður sínum. Hinn ákærði var auk tveggja ára fangelsisdóms dæmdur til að greiða brotaþola 800.000 krónur í miskabætur, 627.500 krónur til verjanda síns, Guðbjarna Eggertssonar hæstaréttarlögmanns, og þóknun lögmanns brotaþola, Brynjólfs Eyvindssonar, 188.250 krónur. -hh

Forgangur ráðherra í heilbrigðiskerfinu Jón Þór Ólafsson, þingmaður Pírata, hefur sent heilbrigðisráðherra fyrirspurn um forgang ráðherra og þingmanna í heilbrigðiskerfinu. Tilefni fyrirspurnarinnar er viðtal við fyrrverandi landlækni, Ólaf Ólafsson, í Fréttatímanum í síðustu viku um heilbrigðismál þar sem Ólafur lét eftirfarandi orð falla: „Einhvern veginn er það líka þannig að ráðherrar og þingmenn lenda ekki á biðlistum.“ Jón Þór spyr heilbrigðisráðherra hvort hann viti til þess að ráðherrar og þingmenn njóti forgangs og ef svo sé, í hverju hann sé fólginn. Ef ráðherra viti ekki til þess, þá spyr Jón Þór hvor hann muni láta rannsaka hvort svo sé. Ef það aftur á móti reynist rétt að ráðherrar og þingmenn njóti forgangs, þá spyr Jón Þór hvort ráðherra muni þá sjá til þess að hann verði lagður af. Jón Þór óskar eftir skriflegu svari. -hh

Reykjavík ódýrust Ódýrast er fyrir barnafjölskyldur að búa í Reykjavík miðað við mismunandi fjölskyldustærðir, aðstæður þeirra og tekjur, að því er fram kemur í tilkynningu frá fjármálaskrifstofu borgarinnar. Í kynningunni eru sýnd svokölluð fjölskyldudæmi, en í þeim eru reiknuð útgjöld ákveðinna fjölskyldustærða miðað við gildandi gjaldskrár borgarinnar og þau borin saman við útgjöld hjá öðrum sveitarfélögum. Þær forsendur sem gefnar eru í hverju dæmi eru fjölskyldustærð, tekjur, stærð húsnæðis, fjöldi barna og aldur þeirra. Dæmin eru sex talsins og sýna samanburð á fjölskyldum með 1, 2 og 3 börn, þar sem foreldrar eru annars vegar í sambúð og hins vegar einstæðir. Í dæmunum er miðað við fyrirliggjandi gjaldskrártillögur Reykjavíkurborgar fyrir árið 2015 en fyrir önnur sveitarfélög en Reykjavík er miðað við gjaldskrár ársins 2014, þar sem gjaldskrártillögur þeirra hafa ekki verið samþykktar af bæjarráðum og liggja ekki fyrir. - hh www.n1.is

Heilbrigðismál Óformleg könnun meðal íslenskr a sérfr æðinga

Meiriháttar hrun læknastéttarinnar fram undan Ríflega helmingur íslenskra sérfræðinga er tilbúinn eða ákveðinn að yfirgefa landið. Ásættanleg kjarabót kæmi í veg fyrir það.

Ó Íslandsbanki selur risahús Íslandsbanki hefur selt Urðarhvarf 8 í Kópavogi. Byggingin er um 14.500 fermetrar og með um 9.000 fermetra bílakjallara. Íslandsbanki eignaðist fasteignina árið 2011 eftir skuldauppgjör við fyrri eiganda. Fasteignin var auglýst til sölu í byrjun árs 2012. Kaupendur eru félög í eigu Pálmars Harðarsonar, Skúla Gunnars Sigfússonar og Hilmars Þórs Kristinssonar. Kaupverð er trúnaðarmál.

Vímulaus æska fagnar nýju húsnæði Samtökin Vímulaus æska-Foreldrahús, fögnuðu nýjum húsakynnum að Suðurlandsbraut 50 (í Skeifunni) í gær, fimmtudag. Samtökin voru með móttöku fyrir vini og velunnara síðdegis og fögnuðu áfanganum. Þau eiga 28 ára starfsafmæli í vetur.

facebook.com/enneinn

Komdu inn úr kuldanum

Hluti af öruggri vetrarumferð

Karlmaður sem dæmdur var til tveggja ára fangelsisvistar fyrir nauðgun í Héraðsdómi Reykjaness hyggst áfrýja dómnum.

formleg könnun meðal íslenskra sérfræðinga sem lögð var fyrir þá í október síðastliðnum sýnir að 52% þeirra sérfræðinga sem starfa á Íslandi eru tilbúnir eða eru ákveðnir í að yfirgefa landið. A f þeim myndu 92% hætta við flutning ef ásættanleg kjarabót fengist. Könnunin var lögð fyrir íslenska lækna bæði hér á landi sem og ytra. Hún var send út á hóp íslenskra lækna á póstlista Læknafélags Íslands og Facebook hóp og var úrtakið um 1250 manns, allt læknar sem eru tengdir á einhvern hátt íslenska heilbrigðiskerfinu. 833 svör fengust frá læknum á öllum stigum, lokastigi læknanáms til sérfræðinga. „Ef heldur fram sem horfir í íslenska heilbrigðiskerfinu og laun lækna og aðstaða verði ekki bætt blasir hræðileg staða við. Eftir uppsagnir þriggja meltingarlækna LSH er aðgengi að inngripum, eins og t.d. magaog ristilspeglun, ekki möguleg með auðveldum hætti. Fyrir um 40 árum síðan dóu sjúklingar úr blæðandi magasárum, nú gætum við farið að sjá þau tilfelli aftur. Sérhæfð inngrip í gallveg og bris verða varla framkvæmanleg lengur á Íslandi því að enginn er eftir til að gera þau. Það sama gildir um MS - og Parkinsonlækningar, þar er staðan vægast sagt hörmuleg vegna brottfalls taugalækna sem hafa gefist upp,“ segir Davíð Þórisson, læknir á bráðamóttökunni í Fossvogi. Tvær mikilvægar spurningar voru skoðaðar þar sem annars vegar var kannaður vilji lækna erlendis til að snúa aftur til Íslands eftir sérnám og hins vegar hvort læknar sem eru að starfa á Íslandi hafi íhugað að hætta og flytja utan. Niðurstöður fyrri spurningarinnar eru mjög svipaðar og í sambærilegri könnun sem gerð var árið 2012 þar sem mikill meirihluti lækna erlendis sagðist ekki vilja snúa aftur heim að loknu sérnámi. Um 25% lækna hafa ákveðið að snúa aftur en fæstir þeirra á næstu árum, 30% telja ólíklegt að þeir snúi aftur og 45% er óákveðinn. 94% þeirra myndu sterklega íhuga að flytjast heim ef grunnlaun hækkuðu ríflega.

52% sérfræðinga vilja fara

Niðurstöður seinni spurningarinnar eru ekki síður sláandi en ef tekin eru út svör 349 sérfræðinga þá hafa

afsta ða sér fr æðinga á ísl andi til flutninga til útl anda

80

60

40

20

0

< 35 ára

36-40 ára

41-45 ára

Ætla að flytja innan 5 ára

46-50 ára

51-55 ára

56-60 ára

Hef sterklega íhugað það

61-65 ára

>65 ára

Ætla ekki að flytja

Alls

afsta ða íslensk r a l æk na er lendis til flutninga Heim

100

75

50

25

0

< 30 ára

31-35 ára

36-40 ára

Hef ekki tekið ákvörðun

41-45 ára

46-50 ára

Mun flytja innan 10 ára

Davíð Þórisson, læknir á bráðamóttökunni í Fossvogi.

45% sterklega íhugað að flytja til útlanda á næstu árum og 7% þegar ákveðið að flytja. Það þýðir að 52% sérfræðinga sem nú starfa á Íslandi eru mjög líklega að flytja

51-55 ára

56-60 ára

61-65 ára

>65 ára

Mun mjög ólíklega flytja

Alls

utan innan eins árs. Þetta gerir 181 sérfræðing sem mun hverfa af landi brott. „Könnunin endurspeglar að stóru leyti það sem við höfum áhyggjur af – í vændum er meiriháttar hrun læknastéttarinnar á Íslandi. Ofangreindar tölur endurspegla það sem ég nú heyri nú sífellt oftar á göngum spítalans. Læknar eru farnir að hugsa næstu skref og eru tilbúnir að taka þessa stóru ákvörðun. Nýlega heyrði ég af morgunfundi á gjörgæsludeild LSH þar sem allir viðstaddir sérfræðingar sögðust tilbúnir að segja upp og flytja til útlanda. Eitthvað þarf að breytast – stuðningur almennings er almennur en skilningur ráðamanna er lítill og þeir sjást ekki á biðstofu bráðamóttökunnar og hafa því ekki skilning á því hversu illa er komið fyrir heilbrigðiskerfinu,“ segir Davíð. Eva Magnúsdóttir ritstjorn@frettatiminn.is


STÖRF Í ÞÍNA ÞÁGU Öflug almannaþjónusta stuðlar að jafnrétti, öryggi og réttlátara samfélagi. Skerðing opinberrar þjónustu er skerðing á lífsgæðum allra sem í landinu búa. Án vel mannaðrar opinberrar þjónustu myndi gjörbreytt samfélag blasa við.

Það er hagur okkar allra að grunnstoðirnar séu sterkar. Hvetjum stjórnvöld til að efla almannaþjónustuna í stað þess að veikja hana. Styðjum við og verum stolt af fólkinu sem þjónar okkur í fjölbreyttum störfum hjá hinu opinbera um allt land.

Baldur lögreglumaður Hermann frístundaleiðbeinandi

Ingibjörg tollvörður

Hrefna flugöryggisvörður Plútó fíkniefnahundur

Brynja skólaliði

Jolanta bréfberi


4

fréttir

Helgin 5.-7. desember 2014

veður

Föstudagur

laugardagur

sunnudagur

Vetrarlegt næstu dagana Nú er nýr snjór yfir um nánast allt land. Seinna í dag föstudag og í nótt fara skil hratt yfir landið. Seinni partinn verður víða skafrenningur og ofankoma um landið sunnan- og vestanvert. Það nær rétt svo að hlána í byggð í skamma stund, en hríðarkóf gæti hæglega torveldað ferðir á milli landshluta. Á laugardag snýst til SV-áttar með éljum vestantil og kólnar ákveðið fram á sunnnudag þegar áttin verður N-læg og él sýna sig þá einnig norðan- og norðaustantil. Birtir þá upp syðra. einar sveinbjörnsson vedurvaktin@vedurvaktin.is

-5

-3

-3

-6

-4

-5

-3

-5

-5

-1

-7

-5

-3

-2

-7

Versnandi þegar líður á daginn, hVessir, skafrenningur og snjókoma.

sV-strekkingur og éljagangur Vestantil, en rofar til eystra.

snýst í fremur hæga n-átt og Víða éljagangur, einkum framan af degi

höfuðborgarsVæðið: Hægviðri, en tekur að blása upp úr kl. 15.

höfuðborgarsVæðið: Él meira og minna og Hiti undir frostmarki.

höfuðborgarsVæðið: n og na-átt og rofar til þegar líður á daginn.

 kvikmyndamiðstöð konur kreFjast róttækr a breytinga

 vik an sem var

trivial Pursuit heyrir sögunni til Spurningaspilið Trivial Pursuit kemur að öllum líkindum ekki aftur út á Íslandi. Þetta kemur fram á vef Kjarnans. Þar kemur fram að það sé einfaldlega of dýrt að gefa spilið út hér á landi sökum fólksfæðar. Ný útgáfa spilsins myndi ekki borga sig. Trivial Pursuit hefur verið ófáanlegt hér á landi undanfarin ár. Kjarninn segir frá því að bandaríski leikjarisinn Hasbro hafi eignast öll útgáfuréttindi að spilinu árið 2008. Síðan hefur það ekki komið út hér á landi.

Seltjarnarnesbær lækkar fasteignaskatta og hækkar tómstundastyrki Fjárhagsáætlun Seltjarnarnesbæjar gerir ráð fyrir lækkun fasteignaskatta úr 0,21% í 0,20%. Þá mun tómstundastyrkur hækka um 65% á milli ára, úr 30 þúsund krónum í 50 þúsund krónur. Í tilkynningu kemur fram að styrkirnir séu þeir hæstu á landinu.

365 semur við HBO 365 miðlar hafa gert fimm ára samning við bandaríska kapalsjónvarpsfyrirtækið HBO. Þetta kemur fram í frétt Vísis um málið en þar segir að samningurinn muni tryggja Stöð 2 viðamikil réttindi á efni HBO fyrir íslenskan sjónvarpsmarkað. Efni frá HBO verður bæði sýnt í dagskrá stöðvarinnar auk þess sem að það verður aðgengilegt í gegnum sérrásina Stöð 2 Maraþon. 818 milljónir Langisjór ehf., sem á og rekur nokkur fyrirtæki í matvælavinnslu, hagnaðist um 818 milljónir króna á síðasta ári samkvæmt ársreikningi. Hagnaðurinn

jókst um 115% frá á árinu 2012 en þá nam hagnaður fyrirtækisins 380 milljónum króna. Samkvæmt efnahagsreikningi námu eignir félagsins 6,2 milljörðum króna um áramótin samanborið við 5,5 milljarða árið á undan. Skuldir námu tæpum 5 milljörðum en voru 4,7 milljarðar árið 2012. Eigið fé félagsins í lok síðasta árs nam tæpum 1,3 milljörðum en var rúmlega 800 milljónir árið á undan. Eiginfjárhlutfall var 20,2%. 800 þúsund ár af tónlist Virkir notendur Spotify eru orðnir um 50 milljónir og þeir hafa streymt um sjö milljörðum klukkustunda af tónlist það sem af er ári. Það þýðir að þeir hlustuðu samtals á um 800 þúsund ár af tónlist á árinu, sem er reyndar enn ekki lokið. Barbie í frost Barbie er ekki lengur vinsælasta dúkkan í leikfangabúðum vestanhafs, að því er ný könnun America’s National Retail Federation, leiðir í ljós. Dúkkur byggðar á Disney-myndinni Frozen eru nú orðnar vinsælli. Þetta ku vera í fyrsta sinn í meira en áratug sem Barbie vermir ekki fyrsta sætið, í aðdraganda jólanna. Barbie-dúkkan vermir nú annað sætið.

„Það eru rosaleg tækifæri þarna fyrir framleiðendur sem vilja gefa nýja sýn á íslenskan raunveruleika. Það er hellingur af kvikmyndagerðarkonum í startholunum, tilbúnar að takast á við tækifærin um leið og þau bjóðast.“ Dögg Mósesdóttir, formaður Wift; Félags kvenna í kvikmyndum. Ljósmynd/Hari

87% fjármagns Kvikmyndasjóðs fer til karla Á árunum 2000 til 2012 fór 87% fjármagns Kvikmyndasjóðs til karla. Dögg Mósesdóttir, formaður Wift, Félags kvenna í kvikmyndum á Íslandi, segir þurfa róttækar breytingar til að komast upp úr gömlum valdastrúktúr. Laufey Guðjónsdóttir, forstöðumaður Kvikmyndamiðstöðvar, telur Kvikmyndamiðstöð vera með jafnréttissýn.

Árið 2012 var 39 styrkjum úthlutað til leikinna kvikmynda í fullri lengd úr Kvikmynda­ sjóði og 2 þeirra runnu til kvenleikstjóra. Árið 2013 var 63 styrkjum úthlutað og 11 þeirra runnu til kvenleiks­ tjóra. Á sama

Silfur 925, ykkar teikning. Verð frá 19.800 kr.

tíma eru konur líklegri til að fá styrk til stuttmynda og heimilda­ mynda.

Á

árunum 2000 til 2012 fór 87% fjármagns Kvikmyndamiðstöðvar Íslands til karla og konur leikstýrðu aðeins 15% íslenskra kvikmynda á árunum 2000 til 2009. Þetta kemur fram í rannsókn Ívars Björnssonar á konum í íslenskri kvikmyndagerð. Dögg Mósesdóttir, formaður Wift á Íslandi, Félags kvenna í kvikmyndagerð, segir hluta vandans liggja í því að færri konur en karlar sæki um styrki og að róttækar breytingar þurfi til að breyta því. Stelpur þurfi hvata til að fara í kvikmyndagerð og því sé mikilvægt að merkja hluta styrkjanna konum, líkt og gert er í Svíþjóð.

Vantar jafnréttisáætlun

„Miðað við þær tölur sem hafa komið fram þá lítur út fyrir að konur séu líklegri til að fá styrk ef þær sækja um en það er samt ekki yfirlýst stefna hjá Kvikmyndamiðstöð og þar af leiðandi er engin pressa á framleiðendur að veðja á konur. Það eru fleiri karlframleiðendur á Íslandi en kvenframleiðendur og þeir eru oft að vinna með æskuvinum eða félögum sínum. Mín kenning er sú að Kvikmyndamiðstöð geti gert helling til að breyta þessu ójafnvægi með því að vera með einhverskonar jafnréttisáætlun. Ef ákveðinn hluti styrkjanna væri merktur konum þá myndi skapast eftirspurn eftir konum í bransann, þær væru hvattar til að fara í kvikmyndanám og það hefði rosaleg margfeldisáhrif,“ segir Dögg. Dögg nefnir „sænsku leiðina“ í þessu samhengi þar sem yfirlýst jafnréttisátak hefur komið hlutfalli kvenna upp í 40%. „Auðvitað tekur allt sinn tíma og það er ekki hægt að gera ráð fyrir því að breytingarnar gerist á einu ári en eitthvað þarf að gerast. Auðvitað mega konur taka sig

á og sækja meira um en það er ákveðinn valdastrúktúr í gangi sem er erfitt að brjótast í gegnum nema með róttækum leiðum. Það hefur sýnt sig að það er ekki skortur á sögum hjá konum því þegar við settum handritasamkeppnina Doris á laggirnar þá bárust okkur 102 umsóknir. Þetta voru konur af öllum stigum samfélagsins sem vildu segja sögur sem hafa aldrei heyrst áður.“

Erfitt að framkvæma jafnréttisáætlun

Laufey Guðjónsdóttir hefur starfað sem forstöðumaður Kvikmyndmiðstöðvar Íslands frá árinu 2003. Hún fagnar því að umræðan sé komin upp á yfirborðið. Hún segir áberandi vöxt í handritaskrifum kvenna, stuttmyndagerð og heimildamyndum en að lítil ásókn kvenna í leiknar myndir í fullir lengd sé margslungið vandamál sem hún sjái ekki eina lausn á. Hún segir Kvikmyndasjóð vera með jafnréttissýn en erfitt sé að hrinda jafnréttisáætlun í framkvæmd. „Þá þyrfti ráðuneytið að strúktúrera þetta allt öðruvísi, fjárveitingar, reglugerðir og úthlutanir úr sjóðnum. Við erum með rosalega stífar reglugerðir sem við þurfum að fara eftir svo það þyrfti að breyta allri umgjörðinni.“ „Ég held að við séum með jafnréttissýn, en sjóðurinn er hálfgerð endastöð. Það þarf eitthvað annað að vera í boði líka, meðfram KMÍ. Við höfum mun takmarkaðra starfssvið en til dæmis sænska kvikmyndamiðstöðin. Við styrkjum bara fólk sem hefur atvinnu af þessu, en erum ekki menntastofnun.“ Halla Harðardóttir halla@frettatiminn.is


Framúrskarandi hönnun og tæknileg fullkomnun Mercedes-Benz GLK er ríkulega búinn og einstaklega öflugur sportjeppi. Hann er búinn hinu háþróaða 4MATIC aldrifskerfi þar sem hönnuðir og tæknimenn Mercedes-Benz hafa stigið enn eitt skrefið í átt til fullkomnunar. 4MATIC aldrifskerfið tryggir framúrskarandi aksturseiginleika og aukinn stöðugleika. Kerfið er ávallt virkt og bregst strax við breyttum akstursaðstæðum, t.d. mikilli úrkomu, ísingu eða snjó.

H V Í TA H Ú S I Ð / S Í A – 1 4 - 2 4 2 2

Hjá Öskju á Krókhálsi 11 bíður þín glæsilegur GLK til sýnis og reynsluaksturs.

GLK 220 CDI BlueEFFICIENCY, 4MATIC aldrifsbúnaður, 7 þrepa sjálfskipting, 170 hö., dráttargeta 2.400 kg. Eyðsla frá 6,1 l/100 km í blönduðum akstri. Verð frá 6.990.000 kr.

ASKJA · Krókhálsi 11 · 110 Reykjavík · Sími 590 2100 · askja.is Viðurkenndur sölu- og þjónustuaðili Mercedes-Benz á Íslandi

Þú finnur „Mercedes-Benz Ísland“ á Facebook


VELKOMIN HEIM UM JÓLIN HEIM VELKOMIN

Á jólunum viljum við að gleðin sé við völd. Við viljum halda í hefðirnar og vera í faðmi fjölskyldu og vina. Á stað sem okkur er kær. Heima hjá okkur. Stundum flækist lífið fyrir fögrum fyrirheitum. Áætlanir breytast. Rétt eins og lífið. En þá aðlögum við okkur. Við getum pakkað jólunum niður og flutt þau þangað sem hjartað slær. Flogið yfir fjöll og höf og búið okkur til nýjar hefðir þar sem ástvinir okkar eru.

Gleðilega hátíð.


+ icelandair.is

Vertu meรฐ okkur ร SLENSKA SIA.IS ICE 70229 11/14


Vinnustofan.is // 1214

8

XL bolli

fréttir

Helgin 5.-7. desember 2014

 StjÓrnmál Ólöf nordal arftaki Hönnu Birnu í ríkiSStjÓrn

Skál á fæti

2.295 kr.

5.495 kr.

Sinkbox Fílabaukur

3.495 kr.

Kökudiskur

Bollar, baukar og box 2.795 kr.

5.495 kr.

Kringlan | 588 2300

Ólöf Nordal, fyrrum alþingismaður og varaformaður Sjálfstæðisflokksins, tók við embætti innanríkisráðherra á ríkisráðsfundi í gær. Ljósmynd/Hari

BREYTT OG STÓRGLÆSILEG

DORMA

Full verslun af nýjum og spennandi vörum á jólatilboði! NATURES HEILSURÚM Á JÓLATILBOÐI NATURES REST – heilsurúm

Óvænt skipun Ólafar í ráðherraembætti Einar K. Guðfinnsson, forseti Alþingis, afþakkaði innanríkisráðherrastólinn. Bjarni Benediktsson, formaður Sjálfstæðisflokksins, leitaði því út fyrir þingflokkinn og valdi Ólöfu Nordal, fyrrverandi varaformann flokksins, í ráðherraembættið.

Ó JÓLATILBOÐ

69.900 120X200 CM

Stærð: 120x200 cm Dýna, botn og lappir. Fullt verð 79.900

ÞÚ SPARAR 10.000 kr.

NATURES COMFORT – heilsurúm

JÓLATILBOÐ

111.120 140X200 CM

Stærð: 140x200 cm Dýna, botn og lappir. Fullt verð 138.900

ÞÚ SPARAR 27.780 kr.

NATURES LUXURY – heilsurúm

JÓLATILBOÐ

135.920 160X200 CM

Stærð: 160x200 cm Dýna, botn og lappir. Fullt verð 169.900

ÞÚ SPARAR 33.980 kr.

DORMA Holtagörðum, Reykjavík ✆ 512 6800 Dalsbraut 1, Akureyri ✆ 558 1100 Húsgagnahöllinni, Reykjavík ✆ 558 1100

Óhætt er að segja að ákvörðun Bjarna Benediktssonar, formanns Sjálfstæðisflokksins, hafi komið á óvart, því gengið hafði verið út frá því sem vísu að arftaki Hönnu Birnu kæmi úr þingflokki sjálfstæðismanna

löf Nordal, fyrrverandi varaformaður Sjálfstæðisflokksins, tók við embætti innanríkisráðherra á ríkisráðsfundi í gær. Samhliða skipun Ólafar færast dómsmálin í innanríkisráðuneytið að nýju en Sigmundur Davíð Gunnlaugsson forsætisráðherra hefur farið með þau að undanförnu. Ólöf tekur við embættinu af Hönnu Birnu Kristjánsdóttur sem sagði af sér vegna lekamálsins svokallaða, þar sem aðstoðarmaður hennar varð uppvís að leka á gögnum úr ráðuneytinu. Hanna Birna tilkynnti við afsögn sína að hún tæki sér frí fram að áramótum en héldi áfram á þingi. Hún er varaformaður Sjálfstæðisflokksins. Óhætt er að segja að ákvörðun Bjarna Benediktssonar, formanns Sjálfstæðisflokksins, hafi komið á óvart, því gengið hafði verið út frá því sem vísu að arftaki Hönnu Birnu kæmi úr þingflokki sjálfstæðismanna. Einar K. Guðfinnsson, forseti alþingis og fyrrum ráðherra, þótti líklegastur en hann afþakkaði embættið eftir tilboð formannsins, sáttur í starfi þingforseta. Aðrir sem til greina komu eða sóttust eftir embættinu voru Ragnheiður Ríkharðsdóttir, formaður þingflokksins, Pétur Blöndal, Birgir Ármannsson, Brynjar Níelsson og Unnur Brá Konráðsdóttir. Bjarni Benediktsson sagðist í gær gríðarlega ánægður með þessa niðurstöðu, ríkisstjórnin fengi aukinn styrk við komu Ólafar, hún hefði setið á þingi

fyrir flokkinn fram á síðasta ár, hefði reynslu úr ráðuneytinu og væri lögfræðimenntuð. Spurður að því hvers vegna hann hefði leitað út fyrir þingflokkinn, hvort hann treysti ekki þingmönnum sjálfstæðismanna, sagði Bjarni að ákvörðunin hefði verið vandasöm. Fyrst og fremst hefði hann viljað fá einstakling sem nyti óskoraðs trausts sjálfstæðismanna. Margir af þingmönnunum hefðu komið til greina en að teknu tilliti til allra sjónarmiða væri hann ánægður með niðurstöðuna og hefði fengið svigrúm hjá þingflokknum til að fylgja henni eftir. Ólöf Nordal er 48 ára gömul. Hún sagðist í gær þakklát fyrir það traust sem sér væri sýnt. Hún var varaformaður Sjálfstæðisflokksins 2010–2013 og sat á alþingi fyrir Norðausturkjördæmi 2007–2009 og Reykjavíkurkjördæmi suður 2009–2013. Eiginmaður hennar er Tómas Már Sigurðsson og eiga þau fjögur börn. Ólöf hætti stjórnmálastarfi í fyrra og flutti með eiginmanni sínum til Genfar. Hann fékk síðan nýtt starf í New York og til stóð að þau hjón flyttu þangað. Þá „tóku æðri máttarvöld í taumana“ eins og Ólöf orðaði það sjálf á vefsíðu sinni á liðnu sumri, en hún greindist með illkynja æxli. Hún fór í kjölfar þess í skurðaðgerð, síðan lyfjameðferð og hefur náð heilsu að nýju. Jónas Haraldsson jonas@frettatiminn.is


Settu saman jóladagskrána með Sjónvarpi Símans

siminn.is/sjonvarp

Þú átt frábæra fjölskylduskemmtun í vændum Sjónvarp Símans er þægileg leið til að njóta alls þess besta í sjónvarpinu þínu um jólin. Þú stjórnar dagskránni heima í stofu og með Sjónvarp Símans appinu geturðu nýtt Frelsi, Tímaflakk og ABC Studios hvar og hvenær sem er. Hægt er að hafa appið í gangi í allt að fimm snjalltækjum í einu á sama þráðlausa netinu.

ENNEMM / NM65733

Þú getur meira með Símanum Ath. að skilmálar Apple heimila ekki leigu á myndefni með smáforriti í Apple tækjum. Unnt er að leigja myndefni gegnum önnur tæki (Android eða myndlykil) og nálgast síðan efnið í Apple tæki. Sjá nánar um skilmála þjónustunnar á siminn.is


10

fréttir

Helgin 5.-7. desember 2014

 Nám margrÉt gígja r afNsdóttir verðlauNuð hjá fr æðslumiðstöð atviNNulífsiNs

Fyrirmynd eftir að fara í nám á fertugsaldri Margrét Gígja Rafnsdóttir flosnaði snemma upp úr skóla vegna lesblindu. Fyrir fimm árum stóð hún uppi nýskilin við eiginmann sinn, ómenntuð og atvinnulaus. Hún skráði sig í nám og starfar nú á leikskólanum Rauðhóli. Fræðslumiðstöð atvinnulífsins hefur valið Margréti sem fyrirmynd í námi fullorðinna árið 2014.

Handprjónaðar jólagjafir. Uppskriftir, lopi og prjónar. Handprjónasamband Íslands Skólavörðustíg 19 s. 552-1890 www.handknit.is

LOÐSKINN STÓRLÆKKAÐ VERÐ TIL JÓLA!

Tilboð

6.420

EDDA Sjal úr kanínuskinni kr. 10.200

Tilboð

9.880

DÖGG Trefill úr fataefni og kanínuskinni kr. 12.700

ÞINGHOLTSSTRÆTI, REYKJAVÍK - HAFNARSTRÆTI, AKUREYRI

www.icewear.is

Margrét Gígja Rafnsdóttir segir börnin sín hafa verið sér hvatning í því að mennta sig á fertugsaldri og segir þau afar stolt af sér. Ljósmynd/Hari

É

g flosnaði snemma upp úr skóla sökum námserfiðleika sem síðar kom í ljós að hefðu verið vegna lesblindu en á þeim tíma var lítið um greiningar eins og í dag. Mér gekk illa í Árbæjarskóla og upplifði þar einelti enda gekk mér illa í námi og flokkaðist sem „tossi,“ segir Margrét Gígja Rafnsdóttir sem Fræðslumiðstöð atvinnulífsins hefur valið sem fyrirmynd í námi fullorðinna árið 2014, ásamt tveimur öðrum sem hafa farið í gegnum framhaldsfræðslukerfið. „Ég var flutt yfir í Hagaskóla í sérstakan bekk sem var fyrir „tossa“. Eftir grunnskólann fór ég að vinna hjá Goða í kjötvinnslunni og Össuri í pökkunardeildinni. Ég var svo um 25 ára þegar ég gifti mig manni sem bjó svo vel að ég gerðist heimavinnandi húsmóðir enda eignuðumst við saman tvö yndisleg börn og nóg að gera á heimilinu.“ Fræðslumiðstöðin hefur frá árinu 2006, í tengslum við ársfund sinn, veitt verðlaun þeim einstaklingum sem hafa sýnt góðan námsárangur, frumkvæði og kjark og þar að auki náð að yfirstíga ýmis konar hindranir í sínu námi, eins og til dæmis námserfiðleika. Þessir þættir eiga svo sannarlega við um Margréti Gígju sem stundaði nám sitt meðal annars hjá Framvegis – miðstöð símenntunar, tókst að sigrast á erfiðum hindrunum í náminu og sannarlega stendur undir nafni sem fyrirmynd í námi fullorðinna.

Fann sjálfa sig

„Ég var sátt við mitt hlutskipti og hugsaði ekki um að fara aftur í nám eða að vinna. Maðurinn minn sá um heimilisbókhaldið og alls konar hluti sem ég síðar uppgötvaði að ég þyrfti líka að kunna og geta. Við skildum fyrir nokkrum árum og hann flutti til Noregs. Ég stóð uppi sem einstæð tveggja barna móðir, án menntunar og starfsreynslu. Það var sjokk að upplifa sig svona berskjaldaða því það var erfitt að fá vinnu og ég fór því á atvinnuleysisbætur. Það var þá sem ég ákvað að ég yrði að mennta mig, bæði til að tryggja mér og börnunum mínum ákveðið öryggi og til þess að geta aðstoðað þau á skólagöngu þeirra eins og eðlilegt þykir en það getur reynst lesblindum einstaklingi talsvert erfitt. Ég fór því í Lesblindusetrið í Mosfellsbæ og fékk aðstoð og lærði margar góðar aðferðir við nám sem ég þekkti ekki áður. Síðan lá leiðin í Grunnmenntaskólann hjá Mími sem er eins konar undirbúningur fyrir frekara nám. Ég var að nálgast fertugt þegar ég fór svo í starfsgreiningu hjá námsog starfsráðgjafa hjá Vinnumálastofnun og uppgötvaði fyrst hvað mig raunverulega langaði til að verða þegar ég yrði „stór“. Niðurstaðan kom mér á óvart því hingað til hafði ég haldið að hárgreiðsla eða blómaskreytingar væru störf fyrir mig. Ég ákvað að fylgja þessari niðurstöðu eftir og sótti stuðningsfull-

trúanám hjá Framvegis – miðstöð símenntunar í Skeifunni. Það var þá fyrst sem ég fann sjálfa mig,“ segir hún.

Fékk draumastarfið

„Starfsfólkið sem tók á móti mér var yndislegt og námsumhverfið hlýlegt og ólíkt hefðbundinni skólabyggingu. Til dæmis er ekki eins vítt til veggja eða snagar fyrir framan kennslustofurnar og svo er kaffirými og spjallhorn því félagslífið skiptir auðvitað miklu máli. Ég hélt mig til hlés fyrstu skóladagana og skreið ég með veggjum, ef svo má að orði komast, en þegar leið á námið öðlaðist ég sjálfstraust og hreinlega elskaði námið. Ég hélt ræðu við útskriftina og tók við verðlaunum fyrir framúrskarandi námsárangur.“ „Mig hafði lengi langað að starfa á leikskólanum Rauðhóli sem er í hverfinu sem ég bý í og því þægilegt með tilliti til barnanna minna tveggja. Ég hafði prófað nokkrum sinnum að sækja um starf þar en ekki fengið en eftir námið hjá Framvegis þá mætti ég hnarreist á leikskólann og sótti um draumastöðu sem ég fékk. Ég er því sannfærð um að námið hafi gert mér gott og opnað ákveðnar leiðir í atvinnulífinu. Ég hef öðlast sterkari sjálfsmynd og fengið aukið sjálfstraust.“ Erla Hlynsdóttir erla@frettatiminn.is

www.lyfja.is www.lyfja.is

Lægra verð í Lyfju

Optibac Probiotics One week flat Gott að grípa til þegar við leyfum okkur meira. Hjálpar til við niðurbrot á fæðunni. Eyðir lofti og þembu úr meltingunni.

20% afsláttur

Gildir til 19. desember.

15 þúsund nemendur á ári „Í framhaldsfræðslunni er gengið út frá því að fullorðnir, sem ekki hafa lokið formlegu námi á framhaldsskólastiginu, fái annað tækifæri til náms og eigi jafnframt möguleika á að fá fyrra nám, námskeið og hvers konar lífs- og starfsreynslu metna til styttingar á námi til fullra námsloka. Um er að ræða einstaklinga sem ekki hafa lokið framhaldsnámi, þá sem ekki hafa hafið slíkt nám, sem og brottfallsnemendur,“ segir Sólveig Hildur Björnsdóttir, framkvæmdastjóri hjá Framvegis – miðstöð símenntunar. Framvegis – miðstöð símenntunar er ein þeirra 11 símenntunarmiðstöðva á Íslandi sem hafa meðal annars að leiðarljósi að veita fólki annað tækifæri til náms. Starf miðstöðvanna er umfangsmikið en um 15 þúsund nemendur fara í gegnum það á hverju ári. „Bakgrunnur og forsendur fólks eru margvíslegar.

Sólveig Hildur Björnsdóttir, framkvæmdastjóri hjá Framvegis – miðstöð símenntunar.

Sumir hafi horfið frá skóla strax eða stuttu eftir að grunnskólanámi lauk og hugnaðist ekki að koma inn í kerfið aftur eða telji sig vanbúna til þess. Þar geta legið alls konar ástæður að baki, félagslegar eða námslegar, til dæmis námsörðug-

leikar vegna lesblindu, eins og í tilfelli Margrétar Gígju. Fólkið á það sammerkt að vanta mikilvægan þátt í undirbúning sinn fyrir lífið, það er þann þátt sem framhaldsskólinn veitir með almennu námi eða starfsnámi.“


E N N E M M / S Í A / N M 6 6 0 07

Bank of the Year 2014 ICEL AND

Takk fyrir okkur

Íslandsbanki valinn banki ársins The Banker, eitt víðlesnasta fjármálatímarit í heimi, hefur valið Íslandsbanka sem banka ársins á Íslandi 2014. Starfsfólkið er stolt af þessari mikilvægu viðurkenningu. Stefna bankans er að þróa þjónustuna enn frekar, einfalda starfsemina í þágu viðskiptavinanna og stunda ábyrga bankastarfsemi sem byggir á heilbrigðum viðskiptaháttum og traustum rekstri. Auk þessarar viðurkenningar frá The Banker og viðurkenninga frá Euromoney fyrr á þessu ári eru viðskiptavinir Íslandsbanka þeir ánægðustu í bankakerfinu samkvæmt Ánægjuvoginni. Þessar viðurkenningar hvetja okkur til að halda áfram á sömu braut. Takk fyrir okkur! islandsbanki.is

Netspjall

Sími 440 4000

Facebook


12

fréttaskýring

Helgin 5.-7. desember 2014

Fáar nýjar konur í stjórnum fyrirtækja Aðeins 20% kvenna sem komu inn í stjórnir, eftir að lög um kynjakvóta tóku gildi, höfðu ekki fyrri reynslu af setu í stjórnum fyrirtækja. Alla jafna eru farnar óformlegar leiðir við að velja inn nýja stjórnarmenn og skipta tengsl þar miklu. Þetta er meðal þess sem kemur fram í niðurstöðum rannsóknar á stjórnum fyrirtækja í kjölfar lagasetningar um kynjakvóta. Rannsakendur gagnrýna að enginn gagnagrunnur er til yfir stjórnarmenn fyrir og eftir setningu laganna.

V

kynjakvóta í stjórnun fyrirtækja.

alferlið við val á nýjum stjórnarmanni var alla jafna ekki formlegt. Þannig var greining á samsetningu stjórnar út frá hlutverki og þörfum fyrirtækisins ekki nægjanlega ríkjandi,“ segir dr. Auður Arna Arnardóttir, lektor við viðskiptafræðideild Háskólans í Reykjavík, sem ásamt dr. Þresti Olaf Sigurjónssyni, dósent við deildina, rannsakaði hvernig fyrirtæki hafa unnið að breytingum á stjórnarskipan í kjölfar setningar laga um

Gengum lengra en Norðmenn

Samkvæmt niðurstöðum rannsóknarinnar er nokkurt innflæði af nýjum konum í stjórnir í kjölfar lagasetningar, en 20% þeirra kvenna sem sitja í stjórnum nú hafa minna en þriggja ára reynslu, og því hefur fremur hafi verið leitað til þeirra kvenna sem höfðu þegar reynslu af stjórnarsetu. Auður og Þröstur segja þó að taka þurfi þeim niðurstöðum með

Gómsæ og glútenlaust

Dr. Auður Arna Arnardóttir lektor og dr. Þröstur Olaf Sigurjónsson, dósent við viðskiptafræðideild Háskólans í Reykjavík, rannsökuðu hvernig fyrirtæki hafa unnið að breytingum á stjórnarskipan í kjölfar setningar laga um kynjakvóta í stjórnun fyrirtækja. Ljósmynd/Hari

þeim fyrirvara að ekki er til neinn gagnagrunnur yfir stjórnarmenn fyrir og eftir setningu laganna og kalla eftir úrbótum frá hinum opinbera. „Löggjafinn hlýtur að sjá mikilvægi þessa til að hægt sé að leggja mat á hvernig til tekst,“ segir Þröstur. Niðurstöður rannsóknar þeirra Auðar og Þrastar voru kynntar á ráðstefnu í gærmorgun, fimmtudag, á Grand hótel Reykjavík en þeir sem styrktu rannsóknina eru Kauphöll Íslands, Samtök atvinnulífsins og Jafnréttisstofa. Árið 2010 voru samþykkt lög um lágmark 40% hvors kyns í stjórnum millistórra og stærri fyrirtækja. Lögin tóku strax gildi hjá opinberum hlutafélögum. Hlutafélögum, einkahlutafélögum og samlagshlutafélögum var gefinn aðlögunartími til 1. september 2013. Það þýðir að í dag er rúmt ár frá fullri innleiðingu laganna. Norðmenn voru brautryðjendur á þessi sviði en þeir settu lög um kynjakvóta í stjórnum fyrirtækja árið 2002 en á Íslandi var gengið enn lengra þar sem lögin gilda fyrir stjórnir allra fyrirtækja með yfir 50 starfsmenn. Vegna þess að enginn gagnagrunnur er til yfir þá sem sitja í stjórnum íslenskra fyrirtækja fóru Auður og Þröstur þá leið

að hafa samband við framkvæmdastjóra 300 stærstu fyrirtækjanna og biðja þá um að koma sér í samband við stjórnarmenn. 260 stjórnarmenn svöruðu spurningalista, þar af 41% konur, en alls dekka þessir 260 einstaklingar 800 stjórnarsæti. Þá voru tekin djúpviðtöl við 11 konur og 11 karla.

Nýjar stjórnarkonur hógværari

BOSCH Hárblásari

PHD 5767

2000 W. Quattro-Ion tækni: Afrafmagnar hárið, gerir það mýkra og veitir því gljáa.

Rommelsbacher Vöfflujárn

Jólaverð:

7.900

11.900

Lux Hangandi ljós

15308-29

BOSCH Töfrasproti

MSM 67170

Kraftmikill, 750 W. Hljóðlátur og laus við titring.

SIEMENS Ryksuga

Jólaverð:

13.900

Fullt verð: 17.900 kr.

VSZ 3A222

kr.

Orkuflokkkur A. Parkett og flísar, flokkur C. Teppi, flokkur D. Útblástur A. Hljóð: 79 dB.

erla@frettatiminn.is

Bæði kyn eru ÓSAMMÁLA því að fjölgun kvenna leiði til: Fjölgunar óformlegra funda sumra stjórnarmanna. Aukins ágreinings á stjórnarfundum. Minna trausts milli stjórnarmanna.

Hágæða vörur og fyrsta flokks þjónusta.

kr.

Fullt verð: 14.900 kr.

Glæsilegt 1000 W vöfflujárn úr burstuðu stáli frá þýska framleiðandanum Rommelsbacher. Viðloðunarfrítt yfirborð.

kr.

Fullt verð: 10.500 kr.

Erla Hlynsdóttir

Jólin 2014

Jólaverð:

WA 1000/E

Teymishugsun er síður til staðar hjá karlmönnum, stjórnarformönnum og eldri einstaklingum.

Þegar leitað var eftir konum í stjórn eftir gildistöku laganna var algengast að notast væri við tilvísun frá þriðja aðila, til dæmis lífeyrissjóðum, því næst kom persónulegt tengslanet og síðan tengsl við framkvæmdastjóra. „Þar á eftir kemur sú leið að notast við valnefndir“ segir Auður en samkvæmt mannauðsfræðum myndi sú leið teljast sú faglegasta af þessum fjórum. Fimmta algengasta leið nýrra kvenna inn í stjórn var í krafti eigin eignarhlutar. „Svokölluð teymishugsun, þar sem lagt er mat á stjórnina í heild og hvernig einstaklingar innan

Bæði kyn eru SAMMÁLA um að aukin þátttaka kvenna leiði til: Meiri umræðu um ólík sjónarhorn á stjórnarfundum. Betri fyrirtækjabrags/menningar. Jákvæðari ímyndar fyrirtækisins.

hennar spila saman, er síður til staðar hjá karlmönnum, stjórnarformönnum og eldri einstaklingum. Venjan er að lögð sé áhersla á að leggja mat á hvern einstakling frekar en heildina. Það eru þó vísbendingar um að þessi hugsun sé að breytast og sum fyrirtæki hafa mun formfastara ferli við val inn í stjórnir,“ segir Auður. Þekking og reynsla af almennri stjórnun, stefnumótun og fjármálum vega þungt í vali nýrra stjórnarmanna og athygli vekur að nýrri stjórnarkonur, sem setið hafa í stjórn 3 ár eða skemur, vega getu sína og þekkingu á þessum sviðum lægra en nýir karlkyns stjórnarmenn, og reyndari karl- og kvenkyns stjórnarmenn. „Það góða er hins vegar að það virðist ekki taka meira en 3 ár að jafna út þennan kynjamun.“

Jólaverð:

23.900

Fullt verð: 29.900 kr.

kr.

Jólaverð:

15.900

Fullt verð: 21.900 kr.

kr.

Jólabæklingurinn er kominn út. Sjá nánar á sminor.is. Fullt af glæsilegum vörum á jólaverði.


Eftir að hafa verið hluti af fjölskyldunni í áraraðir vitum við að allt getur gerst

E N N E M M / S Í A / N M 5 9 9 24

ÞESS VEGNA ER F PLÚS VINSÆLASTA FJÖLSKYLDUTRYGGINGIN Á ÍSLANDI Best er auðvitað að fyrirbyggja slysin. En eins og við vitum eru nánast engin takmörk fyrir því óvænta sem getur komið upp á. F plús veitir víðtæka tryggingavernd sem sniðin er að VÍS | ÁRMÚLA 3 | 108 REYKJAVÍK | SÍMI 560 5000 | VIS.IS

breytilegum þörfum fjölskyldunnar á hverjum tíma. Njótum lífsins áhyggjulaus með F plús fjölskyldutryggingu. VÍS – þar sem tryggingar snúast um fólk.


fréttir

Helgin 5.-7. desember 2014

Ísland eyðir mest af orku í heimi Íslendingar eyða mest af orku miðað við höfðatölu. Eyðsla á mann árlega í koe ( kíló af olíujafngildi)

Ísland Katar Trínidad Kúveit Brúnei Lúxemborg Arabísku furstadæmin Kanada Bandaríkin Finnland

18,774 17,418 15,691 10,408 9,472 7,684 7,407 7,333 6,793 6,183 Fiskveiðar Landbúnaður Töp Almennur iðnaður Veitur Heimili Þjónusta Önnur stóriðja Áliðnaður 10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

Lúxemborg Eina landið á listanum sem ekki hefur aðgang að ódýrri orku. Mikil orkunotkun landsins kemur til vegna lágra skatta á eldsneyti sem hvetur eldsneytis-

86%

neytendur nágrannalandanna til að versla við fyrirtæki í Lúxemborg.

allrar orkunotkunar Íslendinga er græn: 66% jarðvarmi 20% vatnsorka 12% innflutt olía 2% innflutt kol

Nú hringja börnin og senda SMS fyrir 0 kr. Börn viðskiptavina í RED áskrift geta hringt ótakmarkað innanlands og sent SMS fyrir 0 krónur í alla og fá 50 MB gagnamagn í hverjum mánuði.* Skráðu börnin í RED Young í síma 1414 eða í næstu verslun Vodafone. Vodafone

Góð samskipti bæta lífið *RED áskrift kostar frá 5.990 kr./mán. Með RED áskrift fylgja tvær RED Young áskriftir án endurgjalds fyrir börn yngri en 18 ára. Nánar á Vodafone.is.

Heimildir: AskjaEnergy.com

14


Jólagjafir

- fyrir

heimilin í landinu

POTTAR&PÖNNUR GLÆSILEGAR JÓLAGJAFIR

Jamie Oliver

Góðar jólagjafir til heimilisins í einstöku úrvali

y

kaffivél

FLAME LEIRPOTTARNIR frá Emile Henry Alltaf glæsilegir og spennandi á matarbor›inu. Frönsk leirvara. Frönsk matarmenning. Betra brag› og meira næringargildi.

VELDU VANDAÐ - ÞAÐ BORGAR SIG ALLTAF

Allinox

SAFAPRESSAN SÍVINSÆLA

Kaffivélin frábæra sem sýður vatnið. Fæst í 3 litum.

Hollir ávaxta- og grænmetisdrykkir með safapressunni frá Solis

Jólatilboð: 19.990

29.990

POPPVÉLIN SEM GERIR ÞAÐ ROSALEGA GOTT

10, 14 og 19 lítra stálpottar á frábæru verði.

Öflugt og vandað mínútugrill

Jólatilboð: 16.990

HEIMSÞEKKT HÖNNUN

Ryksugurnar frá AEG hafa þjónað íslendingum í áratugi.

639 8

Góð jólagjöf til heimilisins

20%

9.990 Ómissandi græja fyrir alla poppara landsins.

Skemmtilegt úrval af snyrtilegu ruslafötum fyrir heimili og vinnusta›i.

afsláttur

Velkomin í Lágmúlann OPIÐ VIRKA DAGA KL. 10 -18 / LAUGARDAGA KL. 11 -15

LágmúLa 8 · sími 530 2800 · ormsson.is


16

Áttu vini í útlöndum?

viðhorf

Helgin 5.-7. desember 2014

LóABOR ATORíUM

LóA hjáLMTýsdóTTiR

FLOTTAR LÉTTAR BÆKUR SEM SMELLPASSA Í JÓLAPAKKANN

1. Metsölulisti Eymundsson Landkynningarbækur. Vika 48

Efasemdir um náttúrupassa

Gistináttagjaldið fýsilegur kostur

2. Metsölulisti Eymundsson Landkynningarbækur. Vika 48

3. Metsölulisti Eymundsson Landkynningarbækur. Vika 48

w w w .f o r l a g i d . i s – a l v ö r u b ó k a b ú ð á n e t i n u

G

Gistináttagjald það sem Samtök ferðaþjónustunnar leggja til er einföld og skilvirk gjaldtaka af ferðamönnum til uppbyggingar og viðhalds fjölsóttra ferðamannastaða. Samtökin hafa lagt til að tekið verði hóflegt náttúrugjald, 1 evra, sem ferðamenn greiði á hverja gistinótt. Þetta er ekki sú leið sem Ragnheiður Elín Árnadóttir, ráðherra ferðamála, kaus að fara varðandi gjaldtökuna. Í frumvarpi ráðherrans er gert ráð fyrir því að náttúrupassar verði seldir öllum átján ára og eldri, Íslendingum jafnt sem erlendum ferðamönnum. Öll svæði í eigu og umsjá ríkis og sveitarfélaga verði undir þessu gjaldi. Hvati verði fyrir einkafyrirtæki að taka þátt með greiðslum úr Framkvæmdasjóði ferðamannastaða. Jónas Haraldsson Margar hugmyndir hafa verið til skoðunar hvað varðar gjaldjonas@frettatiminn.is töku í ferðaþjónustunni enda þörfin óumdeild, komið er að þolmörkum á mörgum af þeim ferðmannastöðum sem fjölsóttastir eru og brýn þörf úrbóta. Fram hefur komið hjá stjórn Samtaka ferðaþjónustunnar að árið 2013 hafi samtökin samþykkt ályktun þess efnis að þau væru tilbúin til að skoða möguleika á náttúrupassa, en sú leið var einkum til skoðunar í ráðuneyti ferðamála. Í kjölfarið hafi þó spurningarnar um þá leið orðið fleiri en svörin og efasemdaröddum innan raða ferðaþjónustunnar og hjá öðrum hagsmunaaðilum sífellt fjölgað. Vegna óvissu um framkvæmd náttúrupassans fór af stað vinna á vegum Samtaka ferðaþjónustunnar á vordögum. Félagsfundir voru haldnir víða um land, skoðanakönnun var gerð meðal félagsmanna, auk þess sem ráðherra var haldið upplýstum um þessa vinnu samtakanna. Niðurstaða þeirrar vinnu var sú að náttúrupassinn væri ekki vænlegasta leiðin, þótt engin ein lausn til gjaldtöku væri augljós. Hugmyndir um landamæragjald eða komugjald væru illfærar lausnir vegna alþjóðlegra samþykkta þó svo þær líti einfaldar út við fyrstu sýn. Niðurstaða samtakanna var því tillaga um það hóflega gistináttagjald sem fyrr er nefnt. Samtökin benda á að þessi leið til gjaldtöku

sé þekkt um allan heim og hún sé einföld í útfærslu. Samtökin benda enn fremur á að líta megi til hvers konar virðisaukandi þjónustu sem greiðsla sé tekin fyrir en þar má nefna gjaldtöku vegna bílastæða, leiðsagnar, salernisaðstöðu og fleira. Þrátt fyrir andstöðu ferðaþjónustunnar kýs ráðherra að halda sig við náttúrupassann, hugnast illa, að því er fram hefur komið, að leggja viðbótargjald á einn hluta ferðaþjónustunnar. Aðrir en gistingin „sleppi“, eins og það er orðað. Ekki verður þó annað séð en hið hóflega og lítt íþyngjandi gistináttagjald dreifist vel og sé því almenn gjaldtaka. Nánast allir ferðamenn sem hingað koma nýta sér þjónustu gististaða. Ef stjórnvöld hyrfu frá áformum um náttúrupassa og færu þess í stað að ráðum samtaka ferðaþjónustuaðila um gistináttagjaldið mætti samhliða taka harðar á svartri atvinnustarfsemi í greininni svo skattheimta þar yrði skilvirkari og skilaði ríkinu réttmætum tekjum, en niðurstöður úr vinnustaðaeftirliti Alþýðusambands Íslands og Samtaka atvinnulífsins sýna aukningu á svartri atvinnustarfsemi í ferðaþjónustunni. Athyglisverð er enn fremur skoðun Önnu Dóru Sæþórsdóttir, dósents í ferðamálafræði við Háskóla Íslands. Hún segir að með leið náttúrupassans í frumvarpi ráðherra ferðamála sé lagt gjald á landsmenn vegna útþenslu einnar atvinnugreinar og átroðnings erlendra gesta. Þá þurfi Íslendingar að fara að borga fyrir að skoða sitt eigið land. Það er, að mati dósentsins, hættuleg þróun, enda hafi lög verið í gildi frá dögum Grágásar um að landsmenn megi ferðast frjálsir um land sitt. Stórmál sé að breyta lögum um almannarétt vegna þess að hér sé vöxtur í einni atvinnugrein, ferðaþjónustunni. Náttúrupassafrumvarp ferðamálaráðherra hefur verið kynnt. Það gengur gegn því sem hagsmunaaðilar í ferðaþjónustunnni telja einföldustu og skilvirkustu innheimtuleiðina. Ráðlegra hefði verið að vinna málið í þeirri sátt sem náðist innan atvinnugreinarinnar og fá með þeim hætti það framlag sem þörf er fyrir til uppbyggingar og viðhalds fjölsóttra ferðamannastaða. Enn ætti að vera færi til breytinga í þá veru.

Sætúni 8, 105 Reykjavík. Sími: 531 3300. ritstjórn@frettatiminn.is Ritstjóri: Jónas Haraldsson jonas@frettatiminn.is Fréttastjóri: Höskuldur Daði Magnússon hdm@frettatiminn.is . Auglýsingastjóri og stjórnarformaður: Valdimar Birgisson valdimar@frettatiminn.is . Framkvæmdastjóri: Teitur Jónasson teitur@ frettatiminn.is. Fréttatíminn er gefinn út af Morgundegi ehf. og er prentaður í 82.000 eintökum í Landsprenti.


Jólin nálgast

Dásamlegir dýrgripir í jólapakkann.

Retap, vatnsflöskur Flöskurnar sem slegið hafa í gegn. Umhverfisvænar úr sterku gleri.

Jólaverð: 2.900 kr. (500 ml) Fullt verð: 3.300 kr.

Stadler Form, rakatæki Jack

Eykur loftgæði.

Muurla, múmínbollar

Stórir og skrautlegir.

Jólaverð: 28.900 kr. Fullt verð: 34.900 kr.

Jólaverð: 2.800 kr.

Fullt verð: 3.300 kr.

Bosch, fótanuddtæki PMF 3000

Dekraðu við fæturna. Nýtt frá Bosch.

Kubu, reykskynjarar Til í nokkrum litum.

Jólaverð: 16.900 kr.

Jólaverð: 5.600 kr.

Fullt verð: 21.900 kr.

Fullt verð: 6.600 kr.

Bosch, ryksuga BGL 3A122

Nýr HiSpin mótor: Afkastamikill mótor sem hreinsar ryk vel með lágmarks-orkunotkun.

Jólaverð: 21.900 kr. Fullt verð: 26.900 kr.

Magisso, flöskukælir

Secrid, seðlaveski

Magisso flöskukælir heldur köldu í marga klukkutíma. Sniðug gjöf.

Álhylki fyrir kortin.

Jólaverð: 10.965 kr.

Jólaverð: 10.960 kr.

Fullt verð: 12.900 kr.

Fullt verð: 12.900 kr.

Koizol, skurðarbretti

Koizol, kökudiskur

Snap

Babell L

Samfellanleg skurðarbretti úr vistvænu plasti. Fáanleg í mörgum litum.

Kökudiskur á þremur hæðum. Fáanlegur í nokkrum stærðum.

Jólaverð: 3.790 kr.

Fullt verð: 4.480 kr.

Jólaverð: 5.270 kr.

Fullt verð: 6.200 kr.


18

úttekt

Helgin 5.-7. desember 2014

Sár þörf fyrir nýliðun sérfræðilækna á Íslandi 66% sérfræðilækna og 81% yfirlækna eru 50 ára eða eldri. Fækkun sérfræðilækna á Landspítalanum veldur áhyggjum. Mikil þörf er fyrir nýliðun í hópi þeirra.

F

farið á eftirlaun innan 10 ára, þar af 20% innan 5 ára. Það þarf því að taka á vandanum strax og laga aðstæður þannig að íslenska lækna langi að koma heim að námi loknu. Kandídatar á aldrinum 20-29 ára eru 33 og einn á aldrinum 30-34 ára. Læknar með almennt lækningaleyfi eru 59 á aldrinum 25-29 ára, 58 á aldrinum 30-34 ára og 16 á aldrinum 35-39 ára. Gat er í aldursstig sérfræðilækna á aldrinum 30-40 ára en á þeim aldri eru margir læknar erlendis í sérfræðinámi. Sérfæðilæknar eru flestir á aldursbilinu 50-54 ára eða 78 og 61 á aldrinum 45-50 ára. Sérfræðilæknar á aldrinum 40-44 ára eru 56. Nú eru 66% sérfræðilækna 50 ára eða eldri, einungis 18 sérfræðilæknar eru á aldrinum 30-39 ára. Sérfræðilæknar á aldrinum 55-64 ára eru 87 og þeim fækkar eftir það. Mikil þörf er á því að fá ungu læknana heim og búa þeim það umhverfi sem þeir þurfa til að framfleyta sér og fjölskyldum sínum.

ækkað hefur í sérfræðistéttum á Landspítalanum og veldur það læknum áhyggjum. Mest hefur fækkað á rannsóknarsviði eða um 5 stöðugildi. Sérfræðingum á Landspítala hefur þó fjölgað um 3 í heildina á 7 árum eða frá 2007 til ársbyrjunar 2014 og hangir það saman við fjölgun verkefna sem spítalinn þarf að sinna. Læknar sjá það þó sem stöðnun en ekki framþróun. Mikil þörf er fyrir nýliðun sérfræðilækna LSH á Íslandi þar sem 66% sérfræðilækna eru 50 ára eða eldri og 81% yfirlækna eru 50 ára eða eldri. Að mati Elísabetar Benedikz, yfirlæknis gæða- og sýkingavarnardeildar Landspítalans, er ástandið verst á deildum lyflækningasviðs. „Þær eru alltaf yfirfullar og ástandið er líka slæmt á bráðadeild þar sem krónískur fráflæðivandi sjúklinga sem þurfa að leggjast inn er orðinn viðvarandi og leiðir til örtraðar, lengds biðtíma og álags á starfsfólk. Það endurspeglar líka ástandið á yfirfullum legudeildunum. Þá hefur líka verið krísa um langt skeið á myndgreiningardeild vegna manneklu þar. Fleira mætti eflaust telja,“ segir hún.

Stöðnun í uppsiglingu

Fréttatíminn ákvað að skoða fjölda stöðugilda sérfræðinga hjá spítalanum brotið niður á sérfræðigreinar og þróun á fjölda þeirra síðastliðin 5 ár. Allir yfirlæknar eru með sérfræðiréttindi þeirra sérgreina sem þeir eru yfirlæknar á. Svæfinga- og gjörgæslulækningar og blóðbanki eru taldar með skurð-

66% sérfræðilækna 50 ára eða eldri

Vandinn sem blasir við er alvarlegur; 35% þeirra sérfræðilækna sem eru á spítalanum núna geta

78

Aldursdreifing lækna eftir stöðu

lækningasviði en tilheyra í dag nýju aðgerðasviði. „Í raun er þetta engin marktæk fjölgun eða aðeins um 3,9 stöðugildi eða 1,2% frá árinu 2007 og 3,3% frá árinu 2010 þegar mönnun var í lágmarki eftir kreppu. Miðað við þróun í mannfjölda og aldurssamsetningu þjóðarinnar endurspegla þessar tölur stöðnun en ekki framþróun. Ef framþróun í læknisfræði og aðstöðu væri eðlileg hér á landi mætti ætla að fjölgunin væri meiri. Skoða þarf starfsemistölur á milli ára en þær leiða í raun ljós stöðnun

eða lækkun á helstu framleiðnimælikvörðum nema hvað varðar komur í dag- og göngudeildarþjónustu og á bráðamóttökur,“ segir Elísabet.

fæðingarteymis. 2,2 stöðugildi hafa bæst við í sérfræðilækningum kvenlækninga. Fækkað hefur um rúmlega tvö stöðugildi í barnalækningum.

Rannsóknarsvið

Lyflækningasvið

Á rannsóknarsviði hefur fækkun stöðugilda orðið mest en alls hefur fækkað þar um 5,2 stöðugildi, 3,6 í myndgreiningu og 1,7 í rannsóknarsérgreinum. Þetta hefur þær afleiðingar að verkefnin færast á færri hendur og álag eykst. Rannsóknarsérgreinar eru erfða- og sameindalíffræði, klínísk lífefnafræði, ónæmisfræði, blóðmeinafræði, meinafræði, réttarlæknisfræði, sýklafræði, veirufræði, vefjarannsóknir og fleira.

61

„Á flæðissviði hefur heildarfjöldi lækna aukist innan bráðalækninga en það er ný sérgrein sem hefur verið í vexti auk þess sem verkefnum hefur fjölgað, bæði vegna aukins fjölda koma á bráðamóttökur en einnig eftir tilfærslu verkefna þegar bráðamóttökur á Hringbraut og í Fossvogi voru sameinaðar í Fossvogi árið 2010,“ segir Elísabet. Aftur á móti hefur stöðugildum fækkað í endurhæfingarlækningum og á geðsviði.

11

1

2 2

3

4

35-39

Kvenna- og barnasvið

1

30-34 g

1

1

2

25-29

1

2

20-24

3

11

13

16 16

18

22

31

34

53

53

56

58

59

Flæðissvið – geðsvið

40-44

45-49

50-54

55-59

60-64

65-69

70-74

75-79

Kandidatar g Læknar með lækningaleyfi g Sérfræðilæknar g Yfirlæknar

Aþena, Ohio er í 1. sæti á kiljulista Eymundsson

Á kvenna- og barnasviði hefur stöðugildum fjölgað um 3,9 á fimm árum. Þar hefur fjölgað um 1 stöðugildi í barna- og unglingageðlækningum og 1,2 stöðugildi í sérfræðilæknum

Á lyflækningasviði hefur heildarstöðugildum lækna fjölgað um 2,1. Fjölgunin er aðallega í líknandi meðferð en þar hafa stöðugildin farið úr 1,1 í 3. Fækkun hefur aftur á móti orðið hjá geislameðferðarlækningum eða um 1,1 stöðugildi. Einnig hefur stöðugildum í gigtarlækningum fækkað um 0,6 og 0,4 í húð- og kynsjúkrómalækningum. Stöðugildum í lyflækningum krabbameina hefur fækkað um 1,8 sem er alvarlegt mál, að mati Elísabetar.

Skurðlækningasvið

Á skurðlækningasviði hefur stöðugildum í heildina fjölgað um 0,4 á 5 árum. Fjölgun hefur orðið í bæklunarskurðlækningum og blóðbanka ásamt háls-, nef- og eyrnalækningum. Einnig hefur sérfræðingum fjölgað eilítið í svæfinga og gjörgæslulækningum. Stöðugildum hefur fækkað örlítið á öðrum sviðum. Elísabet segir að lokum að þessu til viðbótar komi minnkandi framlög til rannsóknarstarfs fram núna með fækkun birtra rannsóknargreina í vísindatímaritum. Þessari þróun þurfi að snúa við. Eva Magnúsdóttir ritstjorn@frettatiminn.is


PIPAR\TBWA-SÍA - 143655

Verður þín hugmynd að veruleika á Ásbrú? Gamla varnarasvæðið við Keflavíkurflugvöll, þar sem nú heitir Ásbrú, hefur tekið þvílíkum stakkaskiptum á síðustu árum að allir sem þangað koma hrífast af uppbyggingunni. Hér er suðupottur tækifæra fyrir ungt og kraftmikið fólk.

skapandi-

Hér trúir fólk á framtíðina Á innan við áratug hefur byggst upp á Ásbrú þróttmikið og litríkt samfélag með öfluga menntastofnun, fjölda spennandi fyrirtækja, gróskumikla nýsköpun og blómstrandi mannlíf þar sem skapandi fólk horfir fram á vel launuð framtíðarstörf í þeim greinum atvinnulífsins sem vaxa nú hvað hraðast. Það er af þessum sökum sem Ásbrú er orðið að einu kraftmesta og framsæknasta vaxtarsvæði Íslands þar sem sköpunargleði og hátækniþekking fá notið sín í hverju horni – og saman fer jákvæðni og bjartsýni í spennandi og skemmtilegu samfélagi.

Þróunarfélag Keflavíkurflugvallar | Sími 425 2100 | www.asbru.is


20

úttekt

Helgin 5.-7. desember 2014

Hefndarklám er næsta kynslóð kynferðisofbeldis

Sexting:

Að senda kynferðislega opinská skilaboð með aðstoð farsíma eða tölvu. Hugtakið er dregið af ensku orðunum „sex“ og „texting“ sem merkja „kynlíf“ og „að senda smáskilaboð.“

Dreifing nektarmynda af ungum íslenskum stelpum er ekki bundin við fyrrverandi kærasta. Algengt er að íslenskir karlmenn skiptist á myndum af nafngreindum stúlkum á netinu, rétt eins og um fótboltamyndir væri að ræða. Nýjasta fyrirbærið er að venjulegar myndir af stúlkum séu falsaðar eins og um nektarmyndir sé að ræða.

Þ

að er stór misskilningur að það séu helst fyrrverandi kærastar sem eru að dreifa nektarmyndum af stelpum. Þessi dreifing er gríðarlega mikil og margþættari en flesta grunar,“ segir Þórdís Elva Þorvaldsdóttir sem hefur um árabil unnið að forvörnum gegn kynferðisofbeldi og er til að mynda handritshöfundur forvarnarmyndanna „Fáðu já“ og „Stattu með þér.“ Hún lagði nýverið lokahönd á fyrirlestur sem fjallar m.a. um svokallað hefndarklám, sem til stendur að flytja sem víðast á næstu mánuðum, enda málefnið brýnt. „Þetta er næsta kynslóð kynferðisofbeldis,“ segir hún.

Fjórðungur ungmenna hefur sent af sér nektarmynd

Alda Hrönn Jóhannsdóttir, settur aðstoðarlögreglustjóri á höfuðborgarsvæðinu, starfaði þar til í október hjá lögreglunni á Suðurnesjum og fékk þar inn á borð til sín mál sem varða hefndarklám. „Flest málin eru tengd smáforritnu SnapChat sem er tiltölulega nýtt,“ segir Alda Hrönn. SnapChat gerir notendum kleift að senda 10 sekúndna myndbönd og því haldið fram að myndböndin eyðist sjálfkrafa eftir að horft er á þau. Ljóst er að það er ekki rétt því auðvelt er að taka skjáskot af myndböndunum og vista niður. Samkvæmt niðurstöðum nýrrar bandarískrar rannsóknar sem birt var í Archives of Pediatric and Adolescent Medicine hefur yfir fjórðungur bandarískra ungmenna á aldrin-

um 14-19 ára sent nektarmynd af sér rafrænt og þriðjungur hefur beðið annan einstakling um að senda sér nektarmynd. Alda Hrönn segir það aðallega myndir af ungum stúlkum sem sé dreift án þeirra vilja eða vitundar og þekkir hún dæmi þess að stelpur hafi sent myndir af sér eftir áskoranir eða þrýsting frá félögum. „Þá eru viðtakendur fleiri en einn og af báðum kynjum. Það er eins og í ákveðnum hópum hafi myndast hópþrýstingur eða múgæsing þar sem stelpur senda myndir af sér á hópinn hver af annarri,“ segir hún en yfirleitt sé þá um að ræða myndir af stelpunum berum að ofan eða svo gott sem. Vegna þess að auðvelt er að vista niður myndir úr SnapChat fari þær myndir þá oft fljótt í dreifingu. Tinna Ingólfsdóttir vakti þjóðarathygli þegar hún á síðasta ári steig fram og greindi frá því að kynferðislegum myndum af henni hefði verið dreift víða, Tinna sagði frá þeirri vanlíðan sem þessu fylgdi og að þarna hefði hún í raun verið beitt kynferðisofbeldi. Tinna varð bráðkvödd stuttu síðar en móðir Tinnu, Inga Vala Jónsdóttir, sagði í samtali við Fréttatímann skömmu eftir að Tinna lést að hún vonaðist til þess að barátta dóttur sinnar skipti sköpum og sagðist ákaflega stolt af henni að hafa skilað skömminni þangað sem hún átti heima. Tinna átti erfitt félagslega en myndirnar hafði hún sent til að öðlast félagslega viðurkenningu.

Hvenær kemur desemberuppbótin? Desemberuppbót félagsmanna VR í fullu starfi er núna 73.600 kr. og á að greiðast ekki seinna en 15. desember. Virðing, réttlæti og gleðilega hátíð!

VR | KRINGLUNNI 7 | 103 REYKJAVÍK | SÍMI 510 1700 | WWW.VR.IS

Hefndarklám (e. Revenge porn): Kynferðislega opinskátt efni sem dreift er án vitundar eða gegn vilja þess sem það snertir.

Amanda Todd Fædd 27. nóvember 1996 Látin 10. október 2012

Amanda framdi sjálfsmorð 15 ára gömul eftir að nektarmyndum af henni var dreift á netinu. Þegar Amanda var 13 ára flutti hún búferlum og notaði netið til að kynnast nýju fólki. Eftir mikinn þrýsting sendi hún ókunnum manni mynd af sér berri að ofan. Í framhaldinu kúgaði maðurinn Amöndu til að bera sig fyrir hann. Annars myndi hann dreifa myndinni af brjóstunum á henni. Nokkru síðar tilkynnti lögreglan Amöndu að myndir af henni væru í dreifingu á netinu. Hún var lögð í hrottalegt einelti og framdi að lokum sjálfsvíg. Rétt áður birti hún myndband á netinu þar sem hún sagði frá því ofbeldi sem hún hafði verið beitt og vakti málið heimsathygli.

Falsaðar nektarmyndir af stúlkum Nokkuð hefur verið fjallað um í fjölmiðlum svokallaðar chan-síður þar sem íslenskir notendur skiptast á kynferðislegum myndum af nafngreindum ungum stúlkum. Þessar síður eru vistaðar erlendis og á því lögreglan erfitt með að gera neitt þótt þar sé verið að dreifa myndum af stelpum sem yfirleitt eru kynntar þar inn með fullu nafni, aldri, skóla og bæjarfélagi. Þá eru þar dæmi um að strákar óski sérstaklega eftir myndum af ákveðnum stelpum og bjóði myndir af öðrum stelpum í staðinn. „Þeir skiptast á þessum myndum eins og þetta séu fótboltaspil,“ segir Þórdís Elva. Þeir sem stunda chansíðurnar senda myndirnar þannig á milli sín í tölvupósti en nokkuð hefur borið á að íslenskir notendur mæli með ákveðinni annarri stórri alþjóðlegri síðu þar sem myndirnar eru líka birtar beint á síðunni. Á þeirri síðu, sem er öllum opin og aðgengileg, er meðal annars að finna flokk þar sem birtar eru falsaðar myndir sem hefur verið breytt í myndvinnsluforritum. Þar senda notendur einnig inn myndir af jafnvel fullklæddum stelpum og biðja þá sem eru færir í myndvinnslu um að breyta myndinni. Þórdís tekur dæmi að þarna sé hægt að senda inn mynd af stelpu sem er í hestaferð með foreldrum sínum og skömmu síðar birtist „fótósjoppuð“ mynd af henni þar sem aðeins sést höfuðið en búið að skeyta honum við nakinn líkama sem er jafnvel í afar grófum kynferðislegum stellingum. Á undirsíðum á chansíðunum er líka að finna flokka með slíkum gervimyndum en stundum er ekki hægt að sjá að myndin hafi verið fótósjoppuð. „Þannig eru dæmi um að myndir af nafngreindum íslenskum stelpum sem búið er að breyta með myndvinnsluforriti séu komnar í umferð og óþjálfað auga sjái ekki betur en um sé að ræða raunverulega nektarmynd,“ segir Þórdís Elva.

Nektarmyndir notaðar sem kúgunartæki

Sú leið að láta breyta myndum af stúlkum virðist vera farin þegar engin leið er að verða sér úti um nektarmynd af ákveðnum stúlkum. „Þegar þessar myndir eru komnar

á netið þá verða þær þar og koma upp í leitarniðurstöðum þegar leitað er að nöfnum þessara stúlkna. Við getum ímyndað okkur niðurstöðuna ef tvær ungar konur væru að sækja um vinnu, þær væru báðar jafn hæfar og atvinnurekandi ákvæði að gúggla þær og fyndi grófar nektarmyndir af annarri þeirra. Þetta þyrftu þá ekki einu sinni að vera myndir sem stúlkan tók sjálf, þær gætu einfaldlega verið falsaðar. Svona myndir eru klárt brot gegn æru og friðhelgi stúlknanna og hægt að nota þær sem kúgunartæki,“ segir Þórdís Elva. Hún bendir á að klám hafi þá tilhneigingu að þróast í sífellt grófari átt. Til dæmis þyki sumum nútíma klámnotendum meira spennandi að nálgast nektarmyndir sem eru í dreifingu gegn vilja þess sem sést á þeim, fremur en hefðbundið klám þar sem samþykki leikenda liggur fyrir. Dæmi um þetta séu nýlega dæmi um innbrot í tölvur frægra einstaklinga á borð við leikkonuna Jennifer Lawrence þar sem dreift var nærgönglum myndum af henni. Viðbrögð Jennifer vöktu athygli. Hún sagðist upphaflega hafa ætlað að birta yfirlýsingu þar sem hún bæðist afsökunar en hætti við og setti skömmina þar sem hún á heima, hjá gerendunum. „Þetta er ekki hneyksli, þetta er kynferðisbrot,“ sagði hún og benti þeim sem skoðuðu og dreifðu myndunum af henni á að þeir væru að fremja kynferðisbrot. Þórdís Elva og Alda Hrönn eru sammála um að ábyrgðin liggi ekki hjá þeim sem tekur af sér nektarmyndir heldur þeim sem dreifa myndunum. Þegar um er að ræða dreifingu á myndum af ungmennum undir 18 ára aldri falli það undir lög um bann við dreifingu á kynferðislegu ofbeldi gegn börnum en Alda Hrönn telur þó ekki vænlegast að refsa ungmennum sem dreifa slíku efni heldur þurfu að leggja höfuðáherslu á fræðslu. Andlegar afleiðingar þess fyrir ungar stúlkur að kynferðislegu efni af þeim er dreift geta verið ógnvænlegar og fjölmörg dæmi eru um það erlendis frá þar sem stúlkur fremja sjálfsmorð eftir slíkt. Erla Hlynsdóttir erla@frettatiminn.is


Jólatilboð! Sturtuklefar

80 x 80 cm 90 x 90 cm

80 x 80 cm 90 x 90 cm

Verð frá 31.900

Verð frá 31.500

70 x 70 cm 80 x 80 cm 90 x 90 cm

80 x 80 cm 90 x 90 cm

Verð frá 37.200

Verð frá 37.315 Sturtuklefar úr hertu öryggisgleri, rennihurðir með 16 hjólum. Heill hornlisti, sturtubotn með lausri svuntu, sturtustangarsett og vatnslás fylgja. Stærðir 80 x 80 cm og 90 x 90 cm

Laus svunta 80 x 80 cm 90 x 90 cm

Verð frá 47.630

Verð frá 37.300

Verð frá 38.900

Opið virka daga frá 9 til 18 laugardaga 11 - 15 Ármúla 31 - Sími 588 7332

Margar stærðir Lengd frá 70 til 120 cm

i-t.is


22

pistill

Helgin 5.-7. desember 2014

Kámið á veggjunum er orðið eins og skærgult veggfóður

É Guðrún Veiga Guðmundsdóttir ritstjorn@ frettatiminn.is Guðrún Veiga Guðmundsdóttir er mannfræðinemi frá Eskifirði sem vakið hefur athygli fyrir bloggskrif sín. Hún stjórnaði sjónvarpsþættinum Nenni ekki að elda og var að gefa út samnefnda bók. Guðrún Veiga er að flytja og íhugar alvarlega að kveikja bara í kofanum.

g hef alltaf séð flutninga í einhverskonar rósrauðum ljóma. Ákveðin hreinsun. Nýtt upphaf. Nýir tímar. Rósrauði ljóminn er þó ekki lengi að hverfa þegar flutningsframkvæmdirnar sjálfar hefjast. Skítt með einhverja hreinsun eða nýtt upphaf. Nú eða nýja tíma. Fari það allt saman fjandans til. Ef eitthvað mergsýgur úr manni lífsviljann og myrðir í manni sálina þá eru það flutningar. Allt í lagi, ég skal draga aðeins úr dramatíkinni: það er ömurlegt að flytja. Til að byrja með er maður í rífandi gír. Svona á meðan tekið er úr helstu hillum og það sem prýðir veggina rifið niður. Þetta sem þægilegast er að eiga við. Síðan hefst ringulreiðin. Þú varst að tæma kommóðuna í forstofunni en finnur þig skyndilega inni í barnaherbergi að sortera legokubba. Þú hleypur aftur inn í forstofu með það í huga að klára af kommóðuna. Ah, alveg rétt – þú ætlaðir að skrúbba aðeins yfir botninn í forstofuskápnum. Þá er rokið inn í eldhús til þess að sækja búnaðinn í þann gjörning. Þú nælir þér í snöggan kóksopa úr ísskápnum fyrst. Shit, þú ætlaðir að þrífa hann. Alveg rétt. Hvar er tuskan? Er hún hjá kommóðunni? Legokubbunum? Í forstofuskápnum? Þú finnur loks helvítis tuskuna. Endar með hana í gluggakistunni inni á baðherbergi. Kommóðan ennþá full af drasli. Legokubbanir í sögulegri óreiðu. Ísskápurinn enn allur í rauðvínsslettum (beljur eiga það til að leka). Og botninn í forstofuskápnum – já, hann hefur ekki verið skrúbbaður. Ekki skulum við gleyma sakleys-

islegum skúffum og skápum – hingað og þangað um íbúðina. Manstu þegar þú fluttir inn? Glettnislegur glampinn í augunum á þér þegar þú sást allt skápaplássið. Já, sá glampi er horfinn. Vinalegu skáparnir sem heilsuðu þér í upphafi eru ekki til staðar lengur. Djöfulleg, ótæmandi svarthol hafa komið í þeirra stað. Með semingi vogar þú þér að opna eitt svartholið. Hey, þarna er kassinn með (óopnuðu) spreybrúsunum og akrýlmálningunni – þú ætlaðir jú að gera ógeðslega mörg lekker DIY-verkefni þegar þú fluttir inn. 15 pör af þrívíddargleraugum af því þú manst aldrei eftir að kippa gamla parinu með í bíó – passar samt alltaf að hirða þau í hverri bíó-

ferð. Hleðslutæki af hverju einasta símtæki sem þú hefur átt í gegnum tíðina. Ábyrgðarskírteinið af kaffivélinni. Húfan sem þú kláraðir aldrei að prjóna. Snúrur af öllum raftækjum sem þú hefur nokkurn tímann eignast – bæði lífs og liðnum. Einn skítugur blómapottur á stjákli (þú ætlaðir að spreyja hann sko). Blöðin sem þú geymdir til þess að lesa betur. Þér fallast hendur. Þú lokar svartholinu. „Æ, ég tek þennan skáp síðast.“ Eftir fimmtándu ferðina í Sorpu og þrálátar hugsanir um að kveikja einfaldlega í kofanum þá tekur þú þér kaffipásu. Horfir á hundrað og eitthvað kassa í forstofunni. Hvernig er þetta mögulegt? Þú fluttir bara

inn með sjö kassa. Þú klórar þér í höfðinu og veltir fyrir þér þessari yfirnáttúrulegu margföldun. Jæja, þetta hafðist þó. Allt komið í kassa. Kommóðan í forstofunni tóm og legokubbanir, tjah, ekki alveg sorteraðir en þó búið að pakka þeim niður. Tími á að koma sér út. Þér svelgist á kaffinu. Þetta er Eftir fimmtándu hvergi nærri búið. Því fer fjarri. Það á ferðina í Sorpu eftir að þrífa bölvog þrálátar aða íbúðina. Íbúðin sem þér þótti hugsanir um að sæmilega hrein kveikja einfaldlítur allt í einu út eins og þar hafi lega í kofanum verið ellefu hestar þá tekur þú á bás. Í marga þér kaffipásu. mánuði. Veggjakám sem áður var Horfir á hundrósýnilegt er nú á að og eitthvað við skærgult veggfóður. Rykið ofan kassa í forstofá parketlistunum unni. Hvernig öskrar nafn þitt. Undarlegir blettir er þetta möguí ruslaskápnum. legt? Fitan ofan á viftunni í eldhúsinu. Íkveikjuhugsanir sækja aftur sterkt að þér. Það hefði einhver vel mátt gauka því að mér fyrir tæpum 10 árum að maður á aldrei að flytja úr foreldrahúsum. Aldrei!

Hörðustu pakkarnir fást hjá Advania

Fartölvutaska Bogart 13V

Verð: 8.990 kr.

Leðurtaska Tiding Vintage

Verð: 26.990 kr.

Far- og spjaldtölva Dell Inspiron 7347

Verð: 179.990 9.990 kr.

Heyrnartól - þrír litir Jabra Revo Stereo Verð: 29.990 kr.

Gerðu sjónvarpið snjallara

Fartölva

Verð: 24.990 kr.

Verð: V erð: 54.990 kr.

Xtreamer Wonder

Dell Inspiron 3531

Kíktu til okkar í kaffi – við tökum vel á móti þér í verslunum okkar Guðrúnartúni 10, Reykjavík

Tryggvabraut 10, Akureyri

Mánudaga til föstudaga frá 8 til 17

Mánudaga til föstudaga frá 8 til 17

advania.is/jol

Heyrnartól

Urbanears Pla an - margir litir

Verð: 10.490 kr.

Merktu hluti - Finndu þá Chipolo - Margir litir 1 stk - verð: 3.990 kr. 3 stk - verð: 8.990 kr.


FLOTTIR SKÓR Á GÓÐU VERÐI! Skór

Skór

Skór

vnr. 912406

vnr. 912407

vnr. 912408

st. 36-41

st. 36-41

11.990

11.990

Skór

st. 36-41 vnr. 912411

Allt vöruúrvalið fæst í Smáralind, Skeifunni, Garðabæ og Holtagörðum, minna úrval í öðrum verslunum. Þessar vörur fást ekki í K Kringlunni.

11.990

Skór

Skór

vnr. 912410

vnr. 912409

st. 36-41

st. 36-41

10.990

11.990

Stígvél

vnr. 912405

vnr. 912404

14.990

er 7. jan. 2015 er 7. jan. 2015 Skilafrestur bóka Skilafrestur bóka

11.990

Stígvél

st. 36-41

EINFALT AÐ SKILA EÐA SKIPTA

st. 36-41

st. 36-41

13.990


24

viðtal

Helgin 5.-7. desember 2014

Slysið er einskonar táknmynd í mínu lífi Tvær litlar systur ákveða að baka köku í tilefni afmælis pabba þeirra. Hár yngri systurinnar festist í hrærivélinni með þeim afleiðingum að helmingur þess tætist af. Önnur þessara systra er leikkonan Anna Gunndís Guðmundsdóttir sem nú stundar meistaranám í kvikmyndagerð í New York. Hún segir atvikið hafa haft mikil áhrif á líf sitt og þegar kom að því að velja efni í fyrstu stuttmyndina kom ekki önnur saga til greina. Anna Gunndís safnar nú fyrir kostnaði á KarolinaFund og ef allt gengur að óskum hefjast tökur í janúar.

M

ig langaði upphaflega að gera mynd með kómísku ívafi og þessi mynd verður það en með alvarlegri undirtóni en ég bjóst við í upphafi,“ segir Anna Gunndís Guðmundsdóttir, leikkona og verðandi kvikmyndaleikstjóri. Anna Gunndís stendur fyrir söfnun á KarolinaFund til að fjármagna sína fyrstu stuttmynd og ef allt gengur eftir óskum munu tökur hefjast í janúar. Myndin mun fjalla um slys sem Anna Gunndís lenti sjálf í þegar hún var átta ára.

Kökubaksturinn endaði með hryllingi

„Skúffukaka er í minningunni eitthvað sem var alltaf til á heimilinu,“ segir Anna Gunndís sem ólst upp á Akureyri í hópi sjö systkina. „Þegar ég var átta ára þá ákváðum við systurnar að baka eina slíka því pabbi átti afmæli. Ég var með hár niður á axlir og systir mín sendi mig inn í herbergi til að ná í teygju í hárið á mér áður en ég fengi að snerta á handþeytaranum. Ég man að ég taldi upp að fimm, nennti ekki að leita að teygju, sagðist ekki finna neina og hún afhenti mér þeytarann sem endaði með því að deigið slettist upp um alla veggi, ég snerist í hringi á gólfinu á meðan þeytarinn tætti af mér hárið. Handþeytarinn var gamall og stoppaði ekki strax þó að honum væri kippt úr sambandi þannig að á endanum reif ég hann af höfðinu á mér og sat eftir hálfsköllótt,“ segir Anna Gunndís og bætir því við hugsandi að þeytarinn sé líklegast ennþá til á æskuheimilinu.

Falleg jólatré Gæðajólatré - sem endist ár eftir ár! Þessi jólatré eru í hæsta gæðaflokki auk þess að vera mjög falleg og líkjast þannig raunverulegum trjám. Einföld samsetning. • • • •

Ekkert barr að ryksuga Ekki ofnæmisvaldandi 12 stærðir (60-500 cm) Íslenskar leiðbeiningar

• • • •

Eldtraust Engin vökvun 10 ára ábyrgð Stálfótur fylgir

Fæst einnig í Hagkaupi Smáralind, Skeifunni og Garðabæ.

Opnunartímar: Virkir dagar kl. 09-18 Laugardagar kl. 11-18 Sunnudagar kl. 12-18 Hraunbær 123 | s. 550 9800 | skatar.is

KINETIC ROAD MACHINE + inRIDE WATT METER Train ain Smarter with the Kinetic etic inRide and inRide App. Smart-phone* based

costing hundreds more. * Works with Apple™ iOS devices with Bluetooth Smart®

Learn more about power training at:

kurtkinetic.com/inride

KRÍA HJÓL - GRANDAGARÐUR 7 - 101 REYKJAVÍK

Kinetic2015_inRide_100x100.indd 2

s.5349164

INFO@KRIAHJOL.IS

H v er er

?

Anna Gunndís Guðmundsdóttir Heimili: Brooklyn, New York. Hvaðan: Akureyri. Menntun: B.F.A. í leiklist frá Listaháskóla Íslands og hálfnuð með M.F.A. í kvikmyndaleikstjórn og handritagerð í Tisch School of the Arts. Maki: Einar Aðalsteinsson. Börn: Engin. Það besta og versta við New York: Það besta er Prospect Park, það versta er lestarstöðin á 34th Street.

Anna Gunndís Guðmundsdóttir á heimili sínu í New York.

Óttinn við að fá ekki hár

er að skila af sér einni stuttmynd Eftir að gert hafði verið að sárum og í upphafi komu nokkrar sögur Önnu Gunndísar á spítalanum var til greina. Hún var þó fljót að sjá lítið annað hægt að gera en að fara að það var þessi saga sem stóð aftur heim. „Þegar heim var komið hjarta hennar næst. „Mig langaði fékk ég sjokk í kjölfar slyssins sem að skrifa fyrir tvær stelpur, mig endaði með annarri ferð í sjúkrabíl langaði að vinna með börnum og upp á spítala þar sem ég var sett mig langaði að skoða kjarnann í allskyns rannsóknir. Það fannst í sambandi systra,“ segir Anna þó ekkert, en eftirköstin komu Gunndís sem upplifði aftur óttfram í sífelldum höfuðverkjum ann við hárlos meðan á handritaog mamma segir að ég hafi ekki skrifunum stóð. „Þegar maður talað um slysið fyrr en sex sest niður og skrifar mánuðum síðar,“ segir Anna þá kemur stundum Gunndís sem man hvað eitthvað til manns sterkast eftir óttanum við að og maður skilur fá kannski ekki aftur hár. ekki endilega hvers „Slysið hefur ekki verið vegna, svo fattar neinn dragbítur í mínu lífi maður tenginguna en það hefur orðið að einseftir á. Undanfarna konar táknmynd fyrir þá mánuði hef ég verið Þegar ég var veggi sem maður lendir í á með ótrúlega mikið yngri þá sá lífsleiðinni, sem hefur áhrif hárlos sem er hluti ég ekki fyrir á mann og fólkið í kringum af því að vera undir mann. Áföll og slys sem mér að ég yrði miklu álagi, það er þessi geta haft misalvarleg ekki alltaf tími til kvikmyndaáhrif á börn sem maður að sofa heila nótt gerir sér ekki grein fyrir út af skólanum auk leikstjóri enda fyrr en síðar, eins og marþess sem ég er með voru engar traðir, reiðiköst og svefnPCOS (Polycystic leysi. Sum börn þróa með fyrirmyndir til ovary syndrome) sér nýjan ótta eða verki sem og hárlos er eitt af staðar til að ég einkennum þess. Ég eiga sér engar raunverulegar orsakir. Mamma segir gæti fengið þá var því mikið með að ég hafi þjáðst af höfuðhugann við hár og flugu í höfuðið. óttann við að verða verkjum í kjölfar slyssins sem ég man lítið eftir. Ég reyndar sköllótt þegar ég byrjaði að skrifa.“ gerði ég mér upp ótta við lyftur og Vildi alltaf verða leikkona brýr þegar ég var lítil en ég man ekkert hvort það var fyrir eða eftir „Ég hef alltaf verið heilluð bæði af slysið. Ég gerði mikið úr þessu en leikhúsi og kvikmyndum,“ segir man að ég var bara að ljúga,“ segir Anna Gunndís sem ákvað mjög Anna Gunndís og hlær að minnung að hún vildi verða leikkona. ingunni. Henni datt þó aldrei í hug að hún yrði kvikmyndaleikstjóri. „Ég Langaði að skoða lærði leiklist í Listaháskólanum systrasambandið og vann sem leikkona í nokkur ár eftir útskrift en ég fór í raun fyrst Hluti af námi Önnu Gunndísar

10/22/14 1:10 PM

að njóta þess að leika þegar ég byrjaði að leika í kvikmyndum og sjónvarpi. Það er einhvernveginn svo mikið frelsi til að mistakast, ferlið er svo áhugavert og flókið og formið krefst samvinnu svo margra aðila sem mér finnst svo heillandi. En þegar ég var yngri þá sá ég ekki fyrir mér að ég yrði kvikmyndaleikstjóri enda voru engar fyrirmyndir til staðar til að ég gæti fengið þá flugu í höfuðið.“

Komin með hugmynd að næstu mynd

Anna Gunndís er bjartsýn á framtíð íslenskrar kvikmyndagerðar. „Ég sé óþrjótandi möguleika. Við eigum fjöldann allan af hæfileikaríku og metnaðarfullu kvikmyndagerðarfólki og við höfum sögur að segja, oft með svörtum húmor og fallegu hjarta. Það eru bjartir tímar fram undan, það getur bara ekki annað verið,“ segir Anna Gunndís sem er nú þegar komin með hugmynd að útskriftarverkefni sínu sem er kvikmynd í fullri lengd. Núna beinist þó öll hennar athygli að sögu systranna sem ákveða að baka saman skúffuköku. Ákvörðun sem hefur vægast sagt afdrifaríkar afleiðingar á líf þeirra beggja og allrar fjölskyldunnar. Svo afdrifaríkar að önnur þeirra á eftir að segja sögu þeirra í kvikmynd mörgum árum síðar. „Sagan verður falleg, með fallegri tónlist og eftirminnilegum persónum og vonandi skilur hún áhorfandann eftir með hlýindi í hjartanu og bros á vör.“ Halla Harðardóttir halla@frettatiminn.is


Hinn margverðlaunaði Nóatúns hamborgarhryggur er kominn í verslanir!

er

Við g

i kur ngilær í v a Hús eykt ha tvír kg kr./

Nóatúns grísahamborgarhryggur

1499 1698

ir þig

a fyr

eir um m

9 9 233969

kr./kg

kr./kg

Grísasíður, pörusteik

799 1198

kr./kg

kr./kg

kg kr./

Bestir í kjöti

Lambafile m/ fiturönd

3999 4798

Úr kjötborði

kr./kg

kr./kg

Helgartilboð! r u g n e ff ú Lj safi ácaxta

Myllu jólaterta með sultu, hálf

Öll verð eru birt með fyrirvara um prentvillur og/eða myndabrengl.

329

Ömmu bananabrauð, 350 g

kr./stk.

369

kr./stk.

kr./stk.

kr./stk.

255

kr./stk.

198 229

kr./stk.

kr./stk.

Bmeosltaurnir

Italpizza, Hawaii, Chicken & Bacon eða Salami

429 569

Heimilisjógúrt, 4 teg., 1 lítri

Happy Day 100% fjölvítamínsafi, 1 lítri

Ostakaka með bláberjum

1098

kr./stk.

Freyju hátíð Bestu molarnir, 400 g

699

kr./pk.

Hamraborg – Nóatún 17 – Hringbraut – Austurver – Grafarholt

Lindor kúlur, 3 teg.

1058

kr./pk.


26

viðtal

Helgin 5.-7. desember 2014

Blóm eru nauðsynlegur hluti af tilverunni Morna Fell hefur alltaf elskað blóm og gæti ekki hugsað sér tilveruna án þeirra. Eftir að hafa starfað við blómahönnun í Glasgow í 15 ár flutti hún til Íslands því hér vill hún búa með börnin sín. Nú raðar hún blómum eftir kúnstarinnar reglum á vinnustofu sinni í Kópavogi.

Nú er vetur! S805-2Y 110cm ál snjóskófla

1.990 Rúðuvökvi -18°C 4 lítrar

745

S805-10D 135cm ál snjóskófla

2.495

Rúðuskafa

190

S805-4L 170CM ál snjóskafa

Hálkusalt 5 kg

1.990

590

Kletthálsi Reykjavík Reykjanesbæ Sími 412 2500 - sala@murbudin.is - www.murbudin.is

Morna Fell er skoskur blómahönnuður sem féll fyrir Íslandi. „Sumir kaupa sér gott rauðvín til að hafa það notalegt heima hjá sér en mér finnst jafn mikilvægt að kaupa falleg blóm.“ Ljósmynd/Hari

É

g elska blóm og hef alltaf gert. Mér finnst þau falleg á öllum stigum, ekki bara í fullum blóma heldur líka áður en þau blómstra og þegar þau byrja að visna. Mamma mín ræktaði fallegan garð við húsið okkar í Skotlandi og ég var alltaf að tína þar blóm til að búa til kransa eða ilmvötn. Svo fannst mér alltaf svo gaman að koma í blómaverslanir þegar ég var yngri svo það lá einhvernveginn beint við að vinna með blóm,“ segir Morna Fell en hún vann við blómahönnun í 15 ár í Glasgow áður en hún ákvað að flytja til Íslands fyrir þremur árum.

Gott að búa á Íslandi „Ég heillaðist af Íslandi þegar ég kom hingað fyrst og ákvað að flytja hingað til að skipta aðeins um umhverfi. Ég var í rauninni ekki með neitt plan, bara að vera hér svo lengi sem ég hefði vinnu. En eftir að hafa kynnst því að ala upp börn hér get ég ekki snúið aftur,“ segir Morna sem á tvo stráka á grunnskólaaldri. „Ég féll algjörlega fyrir frelsinu sem íslensk börn lifa við. Það er líka svo frábært hvernig börn leika sér hér úti í öllum veðrum, þau eru bara dúðuð upp og þá eru þau tilbúin í hvað sem er. Hér er allt líka svo öruggt og þægilegt, fyrir utan hversu fallegt er hérna. Svo er Íslandi líka mjög stutt frá Skotlandi svo það er auðvelt að fljúga yfir.“

Ert þú að rannsaka orku og umhverfi? Orkurannsóknasjóður Landsvirkjunar styrkir námsmenn og rannsóknarverkefni á sviði umhverfis- og orkumála. Ísland er ríkt af endurnýjanlegum orkuauðlindum. Þess vegna felast mikil verðmæti í því að nýta íslenskt hugvit til þess að auka þekkingu á orku og umhverfismálum. Til úthlutunar úr Orkurannsóknasjóði árið 2015 eru 54 milljónir króna. Styrkir til efnilegra nemenda í meistara- eða doktorsnámi á sviði umhverfis- eða orkumála. Styrkir til rannsókna á sviði umhverfis- og orkumála, veittir til að mæta kostnaði vegna vinnu sérfræðinga, þátttöku meistara- og doktorsnema og öðrum útgjöldum. Nánari upplýsingar um sjóðinn og úthlutunarreglur eru á landsvirkjun.is/orkurannsoknasjodur. Öllum umsóknum verður svarað og farið með þær sem trúnaðarmál. Umsóknarfrestur er til 9. janúar 2015.

Uppáhaldsblóm „Þetta er svo erfið spurning því það er misjafnt eftir dögum. Núna er það samt Eucharus, eða Amazon lilja. Liljan stendur á háum stilk og er stjörnulaga. Hún hangir niður því hún er ættuð úr Amazon þar sem rignir mikið. Hún hefur átta knúppa sem allir blómstra á sitthvorum tíma. Þegar fyrsta blómið deyr þá klippir þú það af og þá byrjar það næsta að blómstra. Ég pantaði dálítið af þeim til að nota í jólaskreytingarnar og nú hefur ein staðið í stofunni hjá mér í þrjár vikur og er enn að blómstra.“


fréttir 27

Helgin 5.-7. desember 2014

Jólatilboðið byrjað Gefðu hlýju í jólagjöf

Laugavegi 86 101 Reykjavík S. 511 2004 www.dunogfidur.is

Fallegir jólaskór

Hér gefur að líta afrakstur nokkurra jólaskreytinga Mornu. Hluti af ágóða jólaskreytinganna mun renna til Rauða Kross Íslands. „Rauði krossin hefur stutt svo ótrúlega vel við bakið á innflytjendum hér á landi. Þegar sonur minn var í erfiðleikum með tungumálið fyrsta árið sitt í skóla hér kom tungumálakennari frá Rauða Krossinum heim til okkar einu sinni í viku.“

Stíllinn orðin norrænni Morna er með vinnustofu á heimili sínu í Kópavogi þar sem hún raðar sama blómum af mikilli kúnst. „Ég panta flestöll blóm sem ég nota frá Hollandi og vinn svo allt hérna á vinnustofunni minni. Ég tek allskonar verkefni að mér en það er langmest að gera í brúðkaupsskreytingum. Ég fer líka heim til fólks og hanna skreytingar sem passa við heimili þess. Mér finnst mikilvægt að skreytingarnar endurspegli umhverfi sitt. “ Morna segir hönnun sína hafa breyst eftir að hún flutti til Íslands. „Ég er farin að nota ull í fyrsta sinn, en þá vef ég henni utan um greinar til að fá ákveðin áhrif. Svo er ég farin að nota svartan sand og stundum hraunmola. Áður var stíllinn minn

mjög í anda breskra garða en nú er hann orðin einfaldari og að ég held norrænni.“ En það er fleira sem hefur áhrif. „Hér eru húsin svo heit að ég þarf að velja blóm sem standa lengi við háan hita, en ég vil helst að skreytingarnar standi í allavega mánuð,“ segir Morna sem er sjálf alltaf með fersk blóm í vasa heima við. „Sumir kaupa sér gott rauðvín til að hafa það notalegt heima hjá sér en mér finnst jafn mikilvægt að kaupa falleg blóm. Þau lífga upp á heimilið og fylla það ilmi sem minnir á náttúruna. Fyrir mér eru blóm nauðsynlegur hluti af tilverunni.“

7.990 kr. St. 22-30 Leður

7.990 kr. St. 31-38 Leður

7.990 kr. St. 22-30 Leður

7.990 kr. St. 31-38 Leður

Við elskum skó Smáralind • Skoðið úrvalið á bata.is

Halla Harðardóttir halla@frettatiminn.is

ICEcold - okkar hönnun og smíði

PIPAR\TBWA

SÍA

133639

- dekraðu við heimilið -

jonogoskar.is

Sími 5524910

Laugavegi 61

Kringlan

Smáralind

Opið mánud. - föstud. 11:00 - 18:00 og laugard. 12:00 - 16:00 Amíra - Ármúla 23. www.facebook.com/amiraverslun


28

fótbolti

Helgin 5.-7. desember 2014

Er Móri ósigrandi? Jose Mourinho og hans menn í Chelsea eru ósigraðir í öllum keppnum nú þegar tímabilið í enska boltanum er næstum hálfnað. Getur einhver stoppað Portúgalann sem fólk annað hvort elskar eða elskar að hata?

C

helsea hef u r ver ið óstöðvandi í vetur. Nú þegar desember er nýhafinn eru hinir bláklæddu ósigraðir í öllum keppnum. 11 sigrar og 3 jafntefli í úrvalsdeildinni. Sigur í eina leik þeirra sem komið er í deildarbikarnum. Þrír sigrar og tvö jafntefli í meistaradeildinni. Það verður að segjast að Jose Mourinho hefur búið til lið sem enginn virðist geta stoppað. Mourinho hefur oft verið atkvæðameiri á leikmannamarkaðinum en hann var í sumar. Hann fékk til sín Chelsea goðsögnina Didier Drogba og losaði sig við hrakfallabálkinn Fernando Torres. Stærsta viðbótin, og kannski sú mikilvægasta, var innkoma Cesc

Fabregas, Spánverjans knáa frá Barcelona sem virðist kunna vel við sig í London. Annars er Chelsea liðið myndað af leikmönnum sem hafa verið að blómstra í bláu treyjunni jafnt og þétt síðustu 3-5 ár, ef undan er talinn fyrirliðinn John Terry sem virðist eiga 9 líf, og er að spila sitt 17. tímabil fyrir Chelsea. José Mourinho er í aðstöðu þar sem honum líður vel, og þegar honum líður vel, líður blaðamönnum vel. Það er fátt skemmtilegra en að horfa á viðtöl við Móra þegar hann er búinn að vinna Arsenal 2-0, Liverpool 2-1 eða Schalke 5-0. Hann er bestur og veit af því. Þessi portúgalski hrokagikkur, sem fagnar 52 ára afmæli

í janúar, er ómissandi í enska boltanum. Fæddur í Lissabon árið 1963 og hóf þjálfaraferilinn hjá Benfica árið 2000, eftir brösugan feril sem leikmaður. Árið 2002 gerðist hann stjóri Porto og gerði þá að Evrópumeisturum árið 2004 og tók við Chelsea í kjölfarið. Hann gerði Chelsea strax að enskum meisturum árið 2005 og setti stigamet í deildinni sem ekki enn hefur verið slegið, 95 stig. Hann tók við Inter Milan árið 2008 og Real Madrid 2010 áður en hann kom aftur „heim“ til Chelsea árið 2013. Það er fengur fyrir aðdáendur enska boltans að hafa Móra innanborðs, því annað hvort elskum við hann, eða elskum að hata hann.

Staða Chelsea í deildinni Leikir: 14 Sigrar: 11 organic fair trade fashion

Jafntefli: 3 Töp: 0 Markatala: 33-11

Diego Costa Aldur: 26 ára. Hæð: 188 cm. Staða: Framherji. Þjóðerni: Brasilíumaður en kaus að leika fyrir Spán. Landsleikir/mörk: 7/1 Leikir í Úrvalsdeildinni: 10 Mörk í Úrvalsdeildinni: 11

Kjóll

Stærðir: 3 mánaða til 5 ára

Kr. 4.990.-

LAUGAVEGI 58 FACEBOOK.COM/ORGREYKJAVIK INSTAGRAM @ORG_REYKJAVIK

NEXT • KRINGLUNNI • SÍMI 551 3200


ENNEMM / SIA • NM65728

Rétta kortið hjálpar þér að upplifa ótrúlegustu ævintýri

Við bjóðum upp á ýmis fríðindi sem tengjast kortunum okkar. Veldu kort með þeim eiginleikum sem henta þér.

Kynntu þér kostina á kreditkort.is

Kreditkort hf Ármúla 28 108 Reykjavík

550 1500 550 1601 kreditkort@kreditkort.is kreditkort.is


30

viðtal

Helgin 5.-7. desember 2014

Hafdís Huld með hesta, hund og hænur Útgefendur tónlistarkonunnar Hafdísar Huldar í Bretlandi voru ekki par hrifnir af því þegar hún ákvað að flytja til Íslands fyrir fjórum árum, í miðri kynningarherferð fyrir nýja plötu. Henni hefur þó gengið vel að gera út héðan, platan Home fékk frábæra dóma úti í löndum og Hafdís er að gera útgáfusamning í Asíu. Næst á dagskrá er að halda jólatónleika í eldhúsinu heima sem sendir verða út á netinu – og að sinna blómstrandi búi í Mosfellsdalnum.

M

ér fannst svo skrítið að fara í tónleikaferðalag um landið og vera að spila fyrir samlanda mína að öll lögin mín væru á ensku. Það var allt í lagi meðan ég bjó í Englandi en nú þegar ég er búin að vera einhver ár hér heima finnst mér ég verða að geta spilað lög sem eru á íslensku. Við erum því að vinna í plötu núna sem kemur á næsta ári, þetta er „folk“-plata og öll lögin eru á íslensku,“ segir Hafdís Huld Þrastardóttir tónlistarkona.

Kannski er ég orðin gömul

Fjögur ár eru síðan Hafdís Huld keypti sér hús í Mosfellsdal og flutti heim eftir áralanga búsetu í Bretlandi. Hún hefur komið sér vel fyrir. „Ég verð væmin þegar ég tala um Mosfellsdalinn. Ég kom úr stórborg og asanum sem henni fylgir og er nú með hænur, hesta og hund og kött í kringum mig. Vinir mínir grínast með að ég geri mér bæjarferð einu sinni í viku en ég segi að það sé ekkert mál að skjótast í bíó og svona. Það er meira að segja hægt að panta pítsur hingað!“ segir hún. Hafdís viðurkennir fúslega að margt hafi breyst við flutningana. „Þú ferð á annað tempó hérna eins og heyrist kannski á nýju plötunni. En kannski er ég bara orðin gömul,“ segir Hafdís sem er 35 ára.

Framhald á næstu opnu


Jólatilboð 4. – 10. desember

Gjafakort fyrir tvo í Bláa Lónið Ef keyptar eru vörur í verslunum okkar fyrir 10.900 kr. vikuna 4.- 10. desember fylgir með gjafakort fyrir tvo í Bláa Lónið. www.bluelagoon.is


Helgin 5.-7. desember 2014

GÓÐIR, NÝLEGIR, TRAUSTIR GÆÐABÍLAR Á GÓÐU VERÐI

H v er er

?

Hafdís Huld Fædd 22. maí 1979. Gekk 15 ára til liðs við „fjöllistahópinn“ GusGus. Foreldrar hennar þurftu að skrifa undir plötusamning fyrir hennar hönd vegna ungs aldurs. Rekin úr Gus Gus árið 1999. Flutti í kjölfarið til London og lauk námi í upptöku- og tónsmíðum við LCCMskólann. Gaf út fyrstu sólóplötu sína sama ár og hún útskrifaðist, 2006. Gift Alisdair Wright og saman eiga þau tveggja ára dóttur. Hafdís Huld nýtur lífsins uppi í Mosfellsdal þar sem hún býr ásamt eiginmanni og tveggja ára dóttur. Þau eru meðal annars með hænur og hesta. Ljósmynd/Hari

VW Tiguan Track&Style

2.0 TDI. Árgerð 2012, dísil Ekinn 31.000 km, sjálfskiptur

Ásett verð:

4.790.000

VW Golf A7 Highl. 1.4 TSI DSG. Árgerð 2013, bensín Ekinn 21.000 km, sjálfskiptur Ásett verð:

3.640.000

Skoda Superb Combi 2.0 TDI 4x4. Árgerð 2013, dísil Ekinn 35.000 km, sjálfskiptur Ásett verð:

5.190.000

VW Caddy Maxi Trendl. 1.6 TDI. Árgerð 2013, dísil Ekinn 27.000 km, beinskiptur Ásett verð:

3.690.000

Skoda Octavia Combi 2.0 TDI 4x4. Árgerð 2013, dísil Ekinn 46.500 km, sjálfskiptur Ásett verð:

4.490.000

VW Polo 1.4 Comfl. 85 hö. Árgerð 2013, bensín Ekinn 55.000 km, sjálfskiptur Ásett verð:

2.390.000

Skoda Rapid Amb. 1.2 TSI 105 hö. Árg. 2013, bensín Ekinn 35.000 km, beinskiptur Ásett verð:

2.690.000

Það hentar kannski ekki fullkomlega að gefa plötur út á alþjóðlegum markaði en gera út frá Íslandi. „Plötufyrirtækið var ekki alveg sátt að ég væri að flytja til Íslands í miðri markaðsherferð fyrir síðustu plötu. En ég held að ég verði samt alltaf með samastað hérna þó ég skjótist út af og til.“ Hafdís sendi frá sér þriðju sólóplötu sína síðasta sumar. Hún kallast Home. Áður hafði Hafdís gefið út plöturnar Dirty Paper Cup árið 2006 og Syncronised Swimmers árið 2009 auk tveggja barnaplatna; Englar í ullarsokkum árið 2007 og Vögguvísur árið 2012. Á Home eru ellefu frumsamin lög og textar eftir Hafdísi og eiginmann hennar, Alisdair Wright, og samstarfsmenn á borð við Nik Kershaw og Ed Harcourt. Platan var öll tekin upp á heimili þeirra hjóna í Mosfellsdal. „Ætli hún sé ekki rólegri og persónulegri en fyrri plötur mínar,“ segir Hafdís um Home. „Ég samdi hana þegar ég var ólétt og með lítið barn hjá mér. Hún var tekin upp á efri hæðinni heima og þetta setur svolítið tóninn. Maður gat farið út og kíkt á hænurnar eða fengið sér tebolla. Þetta er samt ekki heil plata um hvað það er kósí í sveitinni, það væri of mikið. En það spilar auðvitað inn í hvar maður hefur verið og hvert maður stefnir.“ Home fékk „frábærar viðtökur“ gagnrýnenda úti eins og Hafdís Huld orðar það. „Manni þykir enn vænna um fjögurra stjörnu dóma af því þetta er algerlega heimagerð plata. Alger heimilisiðnaður. Það kom enginn utanaðkomandi að henni fyrr en hún fór í mix. Og fyrir vikið vorum við ofsalega ánægð og þakklát.“

Herjar á Asíumarkað

Audi A4 Avant 2.0 TDI 143 hö. Árgerð 2013, dísil Ekinn 34.000 km, sjálfskiptur Ásett verð:

6.290.000

MM Pajero 3.2 Instyle

VW Golf A6 Trendl. 1.4 TSI

Árgerð 2012, dísil Ekinn 46.000 km, sjálfskiptur

Árgerð 2010, bensín Ekinn 74.000 km, sjálfskiptur

Ásett verð:

7.590.000

Ásett verð:

1.950.000

Í sumar fóru þau Hafdís og Alisdair á tónleikaferðalag um landið. Tveggja ára dóttir þeirra var með í för og þau heimsóttu ýmsa staði sem ekki komast alltaf á kortið þegar tónleikaferðir eru skipulagðar. „Við gistum hjá ferðaþjónustbændum og ferðalagið var mjög afslappað. Við spiluðum til dæmis á Kópaskeri þar sem fimmtíu prósent íbúanna mættu á tónleikana. Þetta ferðalag var frábær upplifun og við fengum yndislega hlýjar móttökur.

Við ætlum pottþétt að gera þetta aftur næsta sumar.“ Hafdís hefur líka fylgt plötunni eftir úti í heimi. Hún fór með Boo Hewerdine á tónleikaferðalag um Bretland síðasta vor og um haustið fór hún í eigið tónleikaferðalag um Bretland. Eftir jól er svo stefnan sett á ferðalag um Ítalíu og með vorinu kveðst hún vonast til að fara til Bandaríkjanna. „Svo erum við að ganga frá útgáfusamningi í Asíu. Það er í fyrsta skipti sem ég geri útgáfusamning þar og ég væri alveg til í að fara og halda tónleika í Asíu. Það gæti reyndar orðið erfitt flug fyrir litluna mína en það verður gaman að tengjast nýjum markaði. Það er líka gaman að þetta vex hjá mér með hverri plötu. Fyrsta platan kom bara út í Evrópu og önnur þar og í Bandaríkjunum en nú bætist Asía við.“

Jólatónleikar sendir út á netinu úr eldhúsinu

Eins og áður segir vinnur Hafdís nú að nýrri plötu sem sungin verður á íslensku. Hún segir að það verði áhugavert að spila lögin á tónleikum úti í heimi. „Þegar ég gerði Vögguvísnaplötuna bjóst ég við því að hún yrði alfarið fyrir íslenskan markað en hún hefur selst vel úti, jafnt og þétt. Það gefur mér von varðandi næstu plötu og ég ætla að láta á það reyna. Það verður skemmtilegt að prófa þá nálgun.“ Næst á dagskrá eru þó óvenjulegir jólatónleikar. „Við gerðum þetta fyrir fjórum árum þegar við vorum nýflutt heim. Þá áttum við að spila á tónleikum í London en fluginu var frestað svo við ákváðum að halda tónleikana úr eldhúsinu heima og senda þá út á netinu í staðinn. Maður hafði ekki hugmynd um hver viðbrögðin yrðu... við sátum bara þarna að búa til heitt kakó og spila en það voru fimm þúsund tölvur sem tengdust okkur á meðan. Og síðan þá hefur verið reglulega spurt hvort við ætlum ekki að gera þetta aftur og okkur fannst það tilvalið núna. Tónleikarnir verða 21. desember og það eru allir velkomnir. Fólk getur haft okkur með sér í piparkökubakstrinum.“ Höskuldur Daði Magnússon hdm@frettatiminn.is

Varð að tjá sig um níð á netinu

Kíkið inná: heklanotadirbilar.is Komdu og skoðaðu úrvalið!

Laugavegi 174 | Sími 590 5040 Opið virka daga frá kl. 10-18 og laugardaga kl. 12-16

Hafdís Huld var gestur í Kastljósinu á RÚV í byrjun ársins þar sem hún talaði um einelti sem hún varð fyrir á netinu. Í þættinum kom fram að niðrandi ummæli voru skrifuð um Hafdísi á Bland.is og fremst í flokki níðinganna fór Hildur Lilliendahl. Fram að þessu hafði Hildur getið sér gott orð fyrir baráttu sína fyrir réttindum kvenna og meðal annars hlotið viðurkenningu frá Stígamótum fyrir. Málið vakti að vonum mikla athygli.

„Mér fannst bara sem móður og konu að það yrði að koma þessu á framfæri. Umræðan hafði ekki gefið sanna mynd af því sem var og mér fannst heiðarlegasta leiðin að ég kæmi í þetta viðtal. Þá fengju allir að kynnast öllum hliðum málsins og gætu tekið upplýsta afstöðu til þess. Síðan hef ég ekkert tjáð mig um þetta mál. Það er ekki mitt að díla við eftirmálin, gerandinn verður bara að ákveða hvernig hann vill vinna úr þessu,“ segir Hafdís Huld.


CLARISONIC NÚ LOKS Á ÍSLANDI

SEX SINNUM BETRI HÚÐHREINSUN Clarisonic tækið hjálpar þér að viðhalda fallegri og heilbrigðri húð. Sonic-sveiflutæknin tryggir milda og örugga húðhreinsun fyrir allar húðgerðir og hreinsar sex sinnum betur en með höndum eingöngu. Clarisonic fjarlægir fitu og óhreinindi sem eru föst í fínum línum og húðholum. Húðin verður mýkri og móttækilegri fyrir virkum efnum úr húðsnyrtivörum. Húðholur minna sjáanlegar og húðin frískleg og ljómandi.

MÍKRÓSVEIFLUR Á SEKÚNDU FRAMLEITT MEÐ EINKALEYFI

SONIC SVEIFLUTÆKNI TITRAR EKKI SNÝST EKKI

FÆST Í HAGKAUP KRINGLUNNI, SMÁRALIND, AKUREYRI OG Á HAGKAUP.IS


34

viðtal

Helgin 5.-7. desember 2014

„Skilaboðin eru skýr: Ef ekki tekst að semja við okkur lækna, mun skapast svo mikið neyðarástand eftir áramót að öryggi sjúklinga verður ekki lengur tryggt. Það er alveg ljóst,“ segir Þorgerður Sigurðardóttir, svæfingalæknir og gjörgæslulæknir á gjörgæslunni í Fossvogi. Ljósmynd/Hari

Öryggi sjúklinga er stefnt í hættu Þorgerður Sigurðardóttir, svæfingalæknir og gjörgæslulæknir á gjörgæslunni í Fossvogi, segir að ástandið á Landspítalanum sé orðið svo slæmt að útlit sé fyrir að ekki sé lengur hægt að tryggja öryggi sjúklinga. Hún missti bróður sinn úr krabbameini fyrir tveimur árum og er fegin því að hann þurfi ekki að vera krabbameinssjúklingur í því ástandi sem nú er á spítalanum.

Þ

orgerður Sigurðardóttir, svæfingalæknir og gjörgæslulæknir á gjörgæslunni í Fossvogi, sem flutti fyrir tveimur árum heim frá Svíþjóð, segir íslenskt heilbrigðiskerfi að hruni komið. „Ég hef haldið í bjartsýnina frá því ég flutti heim, mér finnst það forréttindi að fá að sinna íslenskum sjúklingum, að fá að vinna með íslenskum hjúkrunarfræðingum og kollegum. En heilbrigðiskerfi Íslendinga er að hrynja. Það er bara þannig. Þetta snýst ekkert lengur bara um launabaráttu lækna. Þetta snýst um hvort við viljum hafa heilbrigðiskerfi hérna á Íslandi sem virkar, eða ekki,“ segir Þorgerður. Þorgerður flutti heim frá Lundi fyrir tveimur árum þar sem hún hafði lagt stund á sérnám sem hún lauk árið 2009 þegar hún varði jafnframt doktorsritgerð sína. Hún er gift og eiga þau hjónin þrjú börn, fimmtán, tólf og fjögurra ára. Hana hafði langað lengi að koma heim þegar hún lét loks slag standa. Ein af ástæðunum, að sögn Þorgerðar, var sú að bróðir hennar, Árni, hafði greinst með illkynja æxli í heila árið 2010 sem hann var orðinn mjög veikur af enda lést hann í nóvember 2012, aðeins fjórum mánuðum eftir að Þorgerður flutti heim.

Feginn að bróðirinn þarf ekki að kljást við ástandið

„Það, að ég sé fegin, og ég nota orðið fegin ekki af léttúð, að Árni bróðir sem greindist með lífshættulega sjúkdóm, heilaæxli sem dró hann til dauða aðeins 35 ára gamlan árið 2012, að ég sé fegin að hann sé dáinn, segir allt sem segja þarf,“ segir Þorgerður. „Það var nóg fyrir hann að þurfa að berjast fyrir lífi sínu, ver-

andi giftur með tvö lítil börn. Hann barðist fram í rauðan dauðann. Við erum hins vegar að bjóða krabbameinssjúklingum upp á það í dag að þurfa í ofanálag að hafa áhyggjur af því hvort þeir komist í þær rannsóknir sem þeim ber og fái þau krabbameinslyf sem eru talin best og með sem minnstar aukaverkanir,“ segir Þorgerður. Hún segir frá því að krabbameinssjúklingar þurfi nú ósjaldan að mæta á göngudeild á kvöldin í viðtal hjá krabbameinslækni sínum því þeir nái ekki að sinna göngudeildarsjúklingum á daginn sökum undirmönnunar. Einnig séu fjölmörg dæmi um að krabbameinssjúklingar þurfi að fara í gegnum bráðamóttöku og bíða þar klukkustundum saman eftir þjónustu. „Þetta er ekki boðlegt,“ segir Þorgerður.

Getum ekki þagað lengur

„Hingað til hafa læknar bara þagað því að við viljum ekki hræða fólk. En stjórnvöld hafa nú sett okkur í þá stöðu, ekki bara þessi stjórn sem er núna heldur líka fyrri stjórnir, að við getum ekki þagað lengur af því að áhættan af því að þegja er eiginlega meiri,“ segir Þorgerður. Hún segir þungt hljóð í læknum enda séu ótalmargir á leiðinni að segja upp. „Við getum ekki meir. Fólk er orðið þreytt og ég hef miklar áhyggjur af því að unga fólkið sem er nýkomið heim fari aftur út. Margir kollegar mínir munu minnka við sig hlutfall á Landspítalanum og fara að vinna úti í bæ eftir áramót. Íslenskir læknar erlendis geta ekki hugsað sér að fara heim. Það vill enginn vinna á sökkvandi skipi,“ segir Þorgerður. „Það hefur til að mynda enginn nýútskrifaður kandidat, sem útskrifast

2015, sótt um að byrja kandidatsárið sitt á Landspitalanum, þeir hafa allir sótt um vinnu annarsstaðar, sem þýðir að enn eitt sumarið verður Landspítalinn mannaður af læknanemum og sérfræðingum á sólahringsvöktum sem styðja við bakið á þeim,“ segir Þorgerður.

Sigmenn með súrefniskúta í fasta lyftu

Þorgerður segir ástandi í húsnæðismálum algjörlega óviðunandi. Hún hefur til að mynda festst með fársjúkan mann í hinni margumræddu lyftu á Hringbraut en fjölmörg atvik hafa orðið henni tengd sem heilbrigðisstarfsfólk hefur kvartað undan að ógni öryggi sjúklinga. „Dæmi er um það að lyftan hafi stoppað milli hæða á meðan verið var að flytja lífshættulega veikan sjúkling milli hæða. Lyftan var svo lengi stopp að súrefnið á súrefniskútunum kláraðist og sigmenn þurftu að opna þakið á lyftunni og síga niður með fulla kúta svo hægt væri að halda áfram að gefa sjúklingnum súrefni. Erlendis er bara hægt að tengja súrefniskúta í lyftunni en það er ekki þannig hér,“ bendir hún á. „Svo ekki sé talað um ástandið á húsnæðinu á Hringbraut,“ segir Þorgerður. „Það er ekki bara mygla, það er Aspergillus að vaxa í veggjunum sem hýsir gjörgæsluna á Hringbrautinni. Þarna hýsum við ónæmisbælda sjúklinga. Nokkrir af læknunum þar eru búnir að fara í aðgerð vegna myglunnar og enn aðrir verið á margra mánaða sýklalyfjameðferð. Ég hitti einn deildarlækni um daginn og hann leit svo hræðilega út, með sokkin augu, bólginn og þrútinn, hann hafði þá tekið eina vakt á Hringbrautinni,“ segir Þorgerður.

Segir upp ef ástandið lagast ekki

Spurð hvort hún hafi gert sér grein fyrir því hvernig ástandið á Landspítalanum væri þegar hún ákvað að koma heim segist hún reyndar hafa verið spurð að því í atvinnuviðtalinu hver viðbrögð hennar yrðu ef

aðstæður yrðu ekki eins og hún væri vön, hvort hún myndi missa stjórn á skapi sínu. „Ég vissi þá þegar að það voru fluttar inn ódýrar, lélegar nálar frá Indlandi, sem eru notaðar til að setja upp æðaleggi, sem voru svo lélegar að þær virkuðu ekki. Og ég skil alveg að fólk hafi orðið frústrerað þegar lægsta tilboð er alltaf samþykkt og keyptir inn hlutir sem virka ekki einu sinni,“ segir Þorgerður. „Ég er samt sem áður sátt við að hafa komið heim. Ég mun hinsvegar segja upp ef ástandið lagast ekki. Og ég er ekki ein um það. Við heilbrigðisstarfsfólk höfum reynt allt. Við getum ekki gert meira,“ segir Þorgerður. „Þegar ráðamenn þjóðarinnar gefa samninganefnd sinni þau fyrirmæli að mega bara hækka laun lækna um þrjú prósent, þá er verið að senda ákveðin skilaboð. Uppsagnir sérfræðinga og deildarlækna eru nú þegar byrjaðar og þeim á bara eftir að fjölga, það er alveg ljóst. Nýleg dæmi eru um uppsagnir meltingalækna, sem eru allan daginn að maga- og ristilspegla sjúklinga, en bera á sama tíma ábyrgð á heilli legudeild og fá tugi símtala frá deildinni á meðan á speglunum stendur, geta ekki sinnt sjúklingum sínum sem skildi enda er ekki hægt að vera á tveimur stöðum samtímis,“ segir Þorgerður. Hún segir þetta einnig eiga við um margar aðrar sérgreinar innan lyflækninga, svo sem hjartalækna sem sinna hjartaþræðingum og hjartadeildinni, nýrnalækna sem sinna ráðgefandi þjónustu og blóðskilun og eiga líka að sinna deildinni. „Við getum einfaldlega ekki tryggt öryggi sjúklinga lengur við þessar aðstæður,“ segir hún.

Enginn sækir um auglýst störf

Þorgerður segir að álag á heilbrigðisstarfsfólk, ekki aðeins lækna heldur einnig hjúkrunarfólk, sjúkraliða og ræstitækna, sé það mikið að líkurnar á mistökum aukist. Hún bendir til að mynda á að deildarlæknar fá ekki einu sinni hvíldartíma sökum undir-

mönnunar og álags en undirmönnunin stafi meðal annars af því að enginn sæki um auglýst störf. „Við munum til að mynda auglýsa eftir nýjum yfirlækni á svæfingu í Fossvogi eftir áramót. En það er enginn tilbúinn til að koma heim til Íslands og verða yfirlæknir. Yfirlæknir verður að vera í fullu starfi á Landspítalanum. Ég get ekki hugsað mér að vinna 100 prósent á LHS, launin eru þannig, segir Þorgerður. „Ég er með 580 þúsund í grunnlaun, 464 þúsund fyrir 80 prósent vinnu. Í Svíþjóð var ég með tvöfalt það í grunnlaun og í Noregi fengi ég um 1300 þúsund,“ bendir hún á.

Fjölmörg alvarleg dæmi

Hún segist geta nefnt fjölmörg alvarleg dæmi sem heilbrigðisstarfsfólk hafi lent í með sjúklingum sem skrifa megi alfarið á aðstöðuleysi og úreltan tækjabúnað. „Til að mynda þau vandamál sem upp koma tengd því að við séum með tvö sjúkrahús. Um helgar er hjartagáttin á Hringbraut til að mynda lokuð sem þýðir að einstaklingar sem fá hjartastopp fara fyrst í Fossvoginn. Segjum að allt gangi vel og endurlífgun takist, þá þarf oft að flytja sjúklinginn niður á Hringbraut í hjartaþræðingu. Ég hef sjálf lent í því við slíkar kringumstæður að komast ekki inn Eiríksgötumegin við LSH á Hringbraut, því bílskúrshurðaopnarinn var bilaður og vaktmaðurinn sem opnar þá fyrir manni, var upptekinn annars staðar, nýr bílskúrshurðaopnari kostar um 50.000 krónur. Við höfum þurft að glíma við það að tölvusneiðmyndatæki bili á sama tíma á Hringbraut og Fossvogi þannig að við þurfum að snúa okkur til einkageirans. En nýtt tölvusneiðmyndatæki kostar um 250 milljónir og er bráðnauðsynlegt að endurnýja þau bæði við Fossvog og Hringbraut. Það er ekki hægt að bjóða sjúklingum upp það að aðal slysadeild landsins hafi ekki tölvusneiðmyndatæki sem virkar. Oft hefur mátt litlu muna að Framhald á næstu opnu


Kähler afmælisvasinn kominn í afar takmörkuðu magni VERÐUR SELDUR Í VEFVERSLUN MÓDERN, LAUGARDAG KL. 16.00

SALA Á VASANUM HEFST Í VEFVERSLUN MÓDERN LAUGARDAGINN 6. DES. KL. 16.00. AÐEINS Í VEFVERSLUN

PIPAR \ TBWA

SÍA

Omaggio kopar afmælisvasi, 12,5 cm Verð 5.790 kr.

Bjóðum mikið úrval af fallegum Kähler vörum í verslun

Lovesong vasar / Verð frá 5.490 kr.

Omaggio vasar / Verð frá 3.890 kr.

Urbania kertahús / Verð frá 6.490 kr.

Avvento kertastjakar / Verð frá 2.990 kr.

Omaggio kertastjakar / Verð frá 3.890 kr.

Omaggio vasar, 8 cm, 3 stk. / Verð 7.790 kr.

* Þeir sem versla á modern.is geta fengið vörurnar sendar heim gegn vægu gjaldi. Einnig er hægt að sækja vörurnar í verslun Módern, Hlíðasmára 1.

OPIÐ VIRKA DAGA KL. 11–18 • LAUGARDAGA KL. 11–16 • HLÍÐASMÁRA 1 • 201 KÓPAVOGUR • 534 7777 • modern.is


36

viðtal

Helgin 5.-7. desember 2014

sjúklingar einfaldlega deyi í flutningi milli sjúkrahúsa vegna tækjabilunar á öðrum hvorum staðnum,“ segir Þorgerður. „Hjartastuðtæki sem er notað til að endurlífga fólk eru örugglega 15 ára gömul. Myndir þú vilja eiga 15 ára gamlan síma eða tölvu? En er allt í lagi að stuða afa þinn með 15 ára gömlu stuðtæki?“ spyr hún.

Límbandið mikilvægast

Er markmiðið hjá stjórnvöldum læknalaust Ísland 2015? Ef svo er eru þau ekkert sérstaklega langt frá því að ná því.

„Eitt mikilvægasta tæki svæfingalækna á Landspítalanum er límbandið. Við þurfum sífellt að nota það til að tryggja að tækin virki og treysta ýmsar tengingar við svæfingarvélina, millistykki, filtera og fleira, líma það saman með límbandi svo það detti ekki í sundur í miðri svæfingu. Það er allt margþvegið hjá okkur og endurnýtt þó að það eigi að heita einnota,“ segir Þorgerður. „Auðvitað viljum við gera allt fyrir fólk. Ég legg örugglega meira á mig hérna heima því þetta er fólkið mitt og þjóðin mín. Það er miklu auðveldara að tala um tilfinningar og sorg og dauða á sínu eigin tungumáli, þó að ég hafi búið í Svíþjóð og 16 ár og tali reiprennandi sænsku,“ segir hún.

Erfitt fyrir lækna að vera í verkfalli

Þorgerður segir að læknum þyki mjög erfitt að vera í verkfalli – og enn erfiðara þyki henni að vera í verkfalli þegar stjórnvöld hlusti ekki. „Ef Bjarni Benediktsson og Sigmundur Davíð fara ekki að gera eitthvað í

þessum málum getum við lokað Landspítalanum. Þetta eru ekki óraunhæfar launakröfur lækna, þetta snýst um hvað er nauðsynlegt að gera til að snúa þessari óheillaþróun í nýliðun læknastéttarinnar við,“ segir hún. Hún segir að læknar hafi setið á hakanum í launaþróun síðastliðin tíu til fimmtán ár. „Við getum ekki snúið við núna, það væri bara ábyrgðarleysi. Maður snýr ekki við í miðri á. Þetta er samfélagslegt verkefni sem þarf að klára,“ segir Þorgerður. Hún spyr: „Er markmiðið hjá stjórnvöldum læknalaust Ísland 2015? Ef svo er eru þau ekkert sérstaklega langt frá því að ná því.“ „Ráðamenn þurfa að átta sig á því að þetta er heilbrigðiskerfi Íslendinga sem er í húfi. Þeir eiga börn, maka og foreldra sem geta lent í slysi eða veikst alvarlega – eða þeir sjálfir. En það er nú oft þannig að þegar einhver þekktur einstaklingur leggst inn, þá fær hann extra góða þjónustu. Hann fer fram fyrir röðina, hann þarf ekki að bíða eftir aðgerð. Hann er að öllum líkindum ekki látinn liggja fram á gangi, inn á klósetti eða inni á skoli eins og aðrir sjúklingar,“ bendir hún á. „Skilaboðin eru skýr: Ef ekki tekst að semja við okkur lækna, mun skapast svo mikið neyðarástand eftir áramót að öryggi sjúklinga verður ekki lengur tryggt. Það er alveg ljóst,“ segir Þorgerður. Sigríður Dögg Auðunsdóttir sigridur@frettatiminn.is

Fáðu þetta heyrnartæki lánað í 7 daga - án skuldbindinga

Árna heitnum fannst sveltistefnan glórulaus Systkinin Þorgerður og Árni eru alin upp í Vesturbænum af hjónunum Sigurði Árnasyni krabbameinslækni og Helgu Erlendsdóttur, sem er klínískur prófessor í lífefnafræði. Systkinin eru

alls fjögur. Árni var í viðtali í Fréttatímanum í ágústlok 2012, rétt eftir að Þorgerður flytur heim. Hann lést í nóvember sama ár. Árni skilur eftir sig eiginkonu og tvö börn.

Árni hafði þetta að segja um ástandið í heilbrigðiskerfinu árið 2012:

Prófaðu ALTA frá Oticon Að heyra vel er okkur öllum mikilvægt og ekki síst yfir hátíðirnar þegar fjölskylda, vinir og ættingjar hittast til

Bókaðu tíma í fría heyrnarmælingu og fáðu Alta til prufu í vikutíma

Sími 568 6880

að eiga góða stund saman. ALTA heyrnartækin gera þér

Um daginn þegar ég kom inn á spítala var einn maður á heilaskurðvakt. Svo eru menn að væla yfir Vaðlaheiðargöngum. Steingrímur J. og Kristján Möller fá ekki jólakort frá mér. Mér finnst þetta skrýtin forgangsröðum. Ég hef ekki hitt lækni sem er sammála því að byggja nýjan spítala. Það er hægt að gera margt sniðugra fyrir 100 milljarða plús.

kleift að heyra skýrt og áreynslulaust í öllum aðstæðum. ALTA eru fullkomnustu heyrnartækin frá Oticon, búin þráðlausri tækni og algjörlega sjálfvirk.

| www.heyrnartækni.is |

Glæsibæ | Álfheimum 74 | 104 Reykjavík | Þjónusta á landsbyggðinni | Sími 568 6880

Honum finnst sveltistefnan í garð Landspítalans vera glórulaus. „Oft er krónunni kastað fyrir aurinn. Það er ekki boðlegt að tæki spítalans séu löguð með límbandi. Ég veit ekki hversu oft Björn Zoëga hefur sagt að heilbrigðiskerfið sé komið að þolmörkum, en fyrir mitt leyti er kerfið löngu sprungið. Stjórnendur Landspítalans kalla úlfur,

úlfur. Þeir verða að fara að læra að standa í fæturna gagnvart þessari vitlausu forgangsröðun stjórnvalda,“ segir hann. „Því á sama tíma og einstaklingar á leikskólanum við Austurvöll reyna að reisa sér minnisvarða hrynja stoðir heilbrigðiskerfisins. Fólk hefur val um hvort það fer til Húsavíkur eða ekki, en fólk hefur ekki val um hvort það veikist.“


Stefán Pálsson og Höskuldur Sæmundsson Teiknað af Rán Flygenring Bjór Umhverfis jörðina á 120 tegundum

Gefðu Bjór um jólin

Nú er óþarfi að fara í Ríkið til að kaupa Bjór. 120 tegundir á 256 blaðsíðum og fleiri teikningar en þig grunar. Fyrsti umgangur uppseldur. Annar umgangur kominn í verslanir.


38

viðtal

Helgin 5.-7. desember 2014

Anna Lísa Björnsdóttir, dáleiðslutæknir og dáleiðslukennari hjá Dáleiðsluskóla Íslands, hefur sérhæft sig í að dáleiða börn. Hún vinnur nú að bók um aðferðafræði sína sem ber vinnuheitið „The Genius In Your Child´s mind“.

Hjálpar börnum með dáleiðslu Anna Lísa Björnsdóttir er dáleiðari sem hefur sérhæft sig í að dáleiða börn. Hún segir dáleiðsluaðferðir sínar hafa hjálpað sér mikið við uppeldið á dætrum sínum fjórum því svör við mörgum vandamálum leynist í undirvitundinni. Anna Lísa vinnur nú að bók um aðferðir sínar sem mun koma út á næsta ári.

F

ólk er oft með mjög sérstaka mynd af því hvað dáleiðsla er og oftar en ekki kemur sú mynd úr amerískum bíómyndum,“ segir Anna Lísa Björnsdóttir dáleiðslutæknir. „Þegar fólk kemur fyrst til mín heldur það stundum að það muni detta út og missa stjórn en það er alls ekki þannig. Í bíómyndunum er alltaf gengið út frá því að þú sért verkfæri sem hægt sé að gera hvað sem er við, en málið er að ef þú vilt ekki láta dáleiða þig þá er það ekki hægt. Dáleiðsla er mjög persónubundin upplifun, slakandi og þægileg en fyrst og fremst er hún breytt hugarástand. Ég, sem dáleiðslutæknir, er í raun bara að leiðbeina fólki að vinna með undirvitundinni, því þar leynast oft svörin.“

Hjálpar börnum að losa um reiði Anna Lísa lærði að dáleiða í Dáleiðsluskóla Íslands og fór svo í frekara nám hjá dr. Edwin Yager, sem er þekktur bandarískur dáleiðari. Hún vinnur með dáleiðsluaðferð sem dr. Yager hefur þróað á 40 ára ferli en hefur svo sjálf verið að þróa sína eigin sérstöku aðferð við að dáleiða börn. „Tökum sem dæmi reitt barn,“ segir Anna Lísa. „Öskureitt barn sem lendir oft í veseni í skólanum því það bregst alltaf við öllu með reiði. Með dáleiðslunni hjálpum við barninu að finna orsök reiðinnar. Í stað þess að kenna barninu að eiga við reiðina, þá finnum við út hvað það er sem gerir það verkum að barnið verður reitt. Við reynum

ekki að stjórna reiðinni heldur leit- líðan sinni, tengjast undirvitundinni, um uppruna hennar í undirmeðvit- eða „prinsessunni í huganum“, og undinni. Þegar orsökin er fundin finna orsök vandans, vinna með orlosnar barnið við reiðina. Sá sem sökina og vandinn leysist í kjölfarið.“ dáleiðir er í raun bara að leiðbeina Anna Lísa segist ekki þurfa að kenna börnum að nota fólki að vinna með undímy ndunara f lið, þv í irvitundinni.“ H v er er þau kunni svo vel á það. Notar dáleiðslu á „Undirvitund barna er Anna Lísa dætur sínar svo skýr og fyrir þeim Björnsdóttir. Anna Lísa, sem á fjórar er þetta allt saman bara Menntun: dætur, segist nota aðskemmtilegur leikur. Dáleiðslutæknir og Þeim finnst þetta alls ferðir dáleiðslunnar mikdáleiðslukennari. ið við uppeldið. „Í morgekkert skrítið eða óþægiun var 5 ára dóttir mín legt.“ Heima: til dæmis svakalega fúl Í Garðabæ. Læknaði hræðslu við og reið því hún var ekki Hvaðan: kóngulær fyrst að fá hárgreiðslu,“ Ættuð úr segir Anna Lísa og hlær. Þegar lærifaðirinn, dr.YaV-Skaftafellssýslu. „Þegar hún var komin í ger, frétti af góðum árMaki: virkilega vont skap þá angri Önnu Lísu í vinnu Guðmundur S. spyr ég hana hvað við með börnum bauð hann Johnsen. getum nú gert í málhenni í heimsókn til Börn: unum, hver lausnin sé. Kaliforníu. „Hann hvatti Fjórar dætur. mig til að skrifa bók um Þá biður hún mig um að tala við „prinsessuna í aðferðina og bauð mér Áhugamál: huganum“, en það orð er svo til þeirra hjóna í San Dáleiðsla, vitund einmitt komið úr aðferðDiego. Það var náttúrumannsins, hönnun inni sem ég vinn með. lega voða gaman að geta og portrettmálun. Þá hjálpa ég barninu að talað stanslaust í tíu daga finna einhvern sem það um það sem maður hefur lítur upp til, í flestum tilfellum er það mestan áhuga á, og fá svo þar að auki ofurhetja eða prinsessa. Svo bið ég að dáleiða þau hjónin. Ferðin var barnið, í þessu tilfelli dóttur mína, mjög upplýsandi fyrir okkur bæði um að lýsa vandamálinu fyrir „prins- og hann ákvað í kjölfarið að bjóða essunni í huganum“ og biðja hana mér til Berlínar þar sem hann verðum hjálp. Þetta fær barnið til að lýsa ur með námskeið í desember og þar

?

mun ég fá að kynna mína nálgun við hans aðferð.“ Þrátt fyrir að sérhæfa sig í barnadáleiðslu segir Anna Lísa skjólstæðinga sína vera af öllum gerðum og á öllum aldri. Hún vill ekki gefa mikið upp um fólkið sem hún hefur hjálpað en nefnir sem dæmi konu sem losnaði við astma og litla stúlku sem læknaðist af óstjórnlegri hræðslu við kóngulær.

Dáleiðsla er endurforritun undirvitundarinnar

„Það er oft eitthvað í undirvitund manneskjunnar sem telur það vera henni fyrir bestu að hafa einkenni, eins og t.d. verki, kvíða, þunglyndi, svo fátt eitt sé nefnt. Þessi einkenni geta stoppað fólk af, virkað t.d. sem tæki til að koma í veg fyrir ofkeyrslu. Þegar svo manneskjan þarf ekki á þessum óútskýrðu einkennum að halda lengur, þá komast þau skilaboð ekki til undirvitunarinnar, sem heldur áfram að stoppa einstaklinginn af með, t.d. verkjum. Með hjálp dáleiðslunnar finnum við orsökina, vinnum með hana og einkennin hverfa. Þetta er í raun hálfgerð endurforritun undirvitundarinnar. Ef orsök einkennanna er að finna í undirvitundinni þá losnar fólk við þau á einfaldan hátt með hjálp dáleiðslunnar.“ Halla Harðardóttir halla@frettatiminn.is


Fljótandi steinefnafarði, sem er ofurþunnur og silkikenndur. Einstök innihaldsefni töfra fram bjartari og jafnari húðlit* Farðinn er prófaður af húðsjúkdómalæknum og hentar öllum húðgerðum. Hann er laus við olíur, ilmefni, silicon og paraben. 95 % kvenna upplifðu að dökkir blettir urðu áberandi minna sjáanlegir*

bareMinerals kynningardagar í Hagkaup Smáralind 5. - 7. desember. 25% afsláttur af bareMinerals.

*Niðurstöður rannsókna þar sem 94 konur notuðu BARESKIN samfleytt í 8 vikur.

VIÐ LEIT OKKAR AÐ FULLKOMINNI HÚÐ, VARÐ FARÐI FRAMTÍÐARINNAR TIL.


cm minn

40

tónlist

Helgin 5.-7. desember 2014

Sjómannavalsinn

Jólafatnaður í miklu úrvali í mörgum stærðum

Lag: Svavar Benediktsson Texti: Kristján frá Djúpalæk Flytjandi: Ágústa Eva Erlendsdóttir

Sjómannavalsarnir eru visst einkenni þjóðarinnar.

Við gengum tvö Lag: Friðrik Jónsson Texti: Valdimar Hólm Hallstað Flytjandi: Páll Óskar

Lag sem býr í hjörtum margra Íslendinga. Ástarljóð af gamla skólanum.

Faxafeni 14 l Sími 5516646

Áætlunarflug

Leiguflug

Skipulagðar ævintýraferðir

Bókaðu flugið á ernir.is

Undanfarnar sex vikur hefur leit staðið yfir að óskalagi þjóðarinnar. Landsmenn hafa kosið eitt lag frá hverjum áratug síðustu sjö áratugina. Á laugardaginn ræðst það hvaða lag hreppir titilinn Óskalag þjóðarinnar, þegar 7 hlutskörpustu lögin verða flutt í beinni útsendingu í Ríkissjónvarpinu. Lögin sem þjóðin hefur valið eru öll hverjum landsmanni kunn og spennandi verður að sjá hvaða lag mun hreppa hnossið. Stefán Hilmarsson er vant við látinn og Friðrik Ómar hleypur í skarðið og syngur Söknuð.

alltaf ódýrara á netinu Gjögur

L

Húsavík

Bíldudalur

Höfn

Reykjavík

Friðrik Ómar hleypur í skarðið fyrir Stebba Hilmars

Vestmannaeyjar

562 2640 ernir@ernir.is www.ernir.is

agið Söknuður, sem flutt var af Stefáni Hilmarssyni þegar það komst áfram, verður í flutningi annars stórsöngvara í úrslitaþættinum. Friðrik Ómar mun taka við keflinu af Stefáni og segir Friðrik það hafa komið fljótt upp. „Ég var beðinn um þetta fyrir viku og það er mér ljúft og skylt að flytja þetta lag. Mér finnst flytjandinn ekki skipta máli í þessu því það eru lögin sem við erum að hlusta á í þessum þáttum og mikilvægast að gera það sem best,“ segir Friðrik Ómar. „Ég hef sungið lögin hans Villa í yfir 10 ár og það er gaman að segja frá því að þegar ég söng fyrst lögin hans opinberlega þá var ég líka að leysa Stebba Hilmars af, á tónleikum með Guðrúnu Gunnars.“

Söknuður skiptir um flytjanda.

Bláu augun þín

Lag: Gunnar Þórðarson Texti: Ólafur Gaukur Flytjandi: Valdimar Guðmundsson.

Lagið sem kynnti Gunnar Þórðarson til sögunnar sem einn besta lagahöfund þjóðarinnar.

Söknuður

Lag: Jóhann Helgason Texti: Vilhjálmur Vilhjálmsson Flytjandi: Friðrik Ómar

Söknuður er lag sem allir elska, á einhverjum tímapunkti.

Draumur um Nínu Lag og texti: Eyjólfur Kristjánsson. Flytjendur: Eyþór Ingi og Dagur Sigurðsson

Nína er þjóðsöngur íslenskra poppara. það kunna allir Nínu. „Er ég vakna, Ó!“

Ást

Lag: Magnús Þór Sigmundsson Texti: Sigurður Nordal Flytjandi: Páll Óskar

Ást er vinsælasta ástarlag síðari ára, jafnvel allra tíma.

Þannig týnist tíminn

Lag og texti: Bjartmar Guðlaugsson Flytjandi: Páll Rósinkranz

Perla frá Bjartmari. Texti sem allir tengja við og besta lag áratugarins til þessa.

HAVARTÍ FJÖLHÆFUR Havartí er einn þekktasti ostur Dana en hér á landi hófst framleiðsla á honum á Höfn í Hornarfirði árið 1987. Ostinum var upphaflega gefið nafnið Jöklaostur en því var breytt. Havartí varð til um miðja 19. öld hjá hinni frægu dönsku ostagerðarkonu, Hanne Nielsen. Havartí er mildur, ljúfur og eilítið smjörkenndur ostur sem verður skarpari með aldrinum og er með vott af heslihnetubragði. Frábær ostur með fordrykknum eða á desertbakka með mjúkum döðlum og eplum.

www.odalsostar.is


SKÍFAN FAGNAR

R A K R S T N Ó E N L L S I Í S I T AR! G E D

2CD , 9 3 6 2. 39,-

2.5539.19,9-,-

Verð áður

Verð áður

CD& DVD

3CD

2.3929.99,9-,-

2.6

2.7939.49,9-,-

Verð áður

Þú færð þessa íslensku gæðatónlist með 20% 20% afslætti alla helgina! 2.392.999,-9,-

2.953.969,-9,-

2.392.999,-9,-

Verð áður

Verð áður

Commotion · Ylja

Úlfur · Todmobile

2.392.999,-9,-

Verð áður

Aría · Gissur Páll

Verð áður

I · Hermigervill

Verð áður

3CD

3CD

2.953.969,-9,-

2.632.963,-9,Verð áður

Verð áður

Eru ekki allir sexý · Helgi Björns

SG jólalögin

2CD 2.392.999,-9,-

2.392.999,-9,-

Verð áður

Verð áður

Dive in · Vio

Sam Sam

Verð áður

25 ár · Páll Rósinkranz

3.033.979,-9,Verð áður

Pottþétt jól

3CD

2.632.963,-9,-

Verð áður

3.193.999,-9,-

Verð áður

Yfir hafið · Uniimog

Pottþétt 63

3CD

3CD 2.632.963,-9,-

2.392.999,-9,-

Verð áður

Óskalög þjóðarinnar

3CD 2.392.999,-9,-

2.632.963,-9,-

Verð áður

Crossroads · Helgi Júlíus

Tilboðin gilda til og með sunnudeginum 7. desember.

KRINGLAN OG SMÁRALIND · 591-5300 · WWW.SKIFAN.IS

Verð áður

Fyrir börnin

2.392.999,-9,Verð áður

Seasons · Kvika

2.553.919,-9,Verð áður

Í núinu · Mannakorn


42

bækur

Helgin 5.-7. desember 2014

Sæunn Marinósdóttir viðskiptafræðingur með fallegan tarf á liðnu sumri á Grænlandi. Ljósmynd/Stefán Hrafn Magnússon.

Út með þig og skjóttu tarfinn! Guðni Einarsson blaðamaður hefur tekið saman bókina Hreindýraskyttur þar sem rætt er við íslenska veiðimenn af báðum kynjum. Við birtum hér kafla úr bókinni þar sem rætt er við Pálma Gestsson leikara og Sæunni Marinósdóttur viðskiptafræðing.

B

ókin Hreindýraskyttur eftir Guðna Einarsson blaðamann geymir frásagnir tíu karla og kvenna af hreindýraveiðum á Íslandi og Grænlandi. Leiðsögumaður hreindýraveiðimanna gefur góð ráð um undirbúning veiða og útbúnað. Einnig er kafli um skipulag hreindýraveiða á 20. og 21. öld en það hefur mikið breyst frá því sem áður var. Viðmælendur í bókinni eru Axel Kristjánsson hrl., Gunnar A. Guttormsson bóndi, Guttormur Sigbjarn-

Sun. 7.des. kl. 20:00

Sun. 14.des. kl. 14:00

Sun. 21.des. kl. 14:00 Mið. 24. des. kl. 18:00

Mið. 24. des. kl. 23:30

Fim. 25. des. kl. 14:00

Mið. 31. des. kl. 17:00

arson jarðfræðingur, Sigrún Aðalsteinsdóttir, fyrrverandi húsvörður, Aðalsteinn Aðalsteinsson bóndi, Þorgils Gunnlaugsson, bóndi, María B. Gunnarsdóttir rannsóknamaður, Pálmi Gestsson leikari, Sæunn Marinósdóttir viðskiptafræðingur og Sigurður Aðalsteinsson sem er leiðsögumaður hreindýraveiðimanna líkt og þeir Aðalsteinn og Gunnar. Fyrst er gripið niður í frásögn Pálma Gestssonar, leikara og veiðimanns, af veiðiferð sem farin var haustið 2007. Leiðsögumaður hans var Sigurður Aðalsteinsson frá Vaðbrekku.

Aðventukvöld Fríkirkjunnar Fjölbreytt og glæsilegt tónlistarkvöld. Ræðumaður kvöldsins verður söngvaskáldið Svavar Knútur. Séra Hjörtur Magni stýrir stundinni. Fram koma Einar Clausen, Svavar Knútur, Sönghópur Fríkirkjunnar, Barnakór Fríkirkjunnar, Skólakór Landakotsskóla, Þorgrímur Jónsson, kontrabassaleikari, Ásgeir Ásgeirsson, gítarleikari og Gunnar Gunnarsson sem jafnframt er organisti kirkjunnar og stjórnandi sönghóps. Álfheiður Björgvinsdóttir er stjórnandi barnakórs. Jólatrésskemmtun Fríkirkjunnar í Reykjavík. Hefst með jólastund í kirkjunni. Síðan haldið upp í Safnaðarheimili og sungið og dansað í kringum jólatréð með jólasveininum. Kaffi og meðlæti fyrir alla. Heilunarguðsþjónusta á vegum Sálarrannsóknarfélags Íslands, Fríkirkjunnar og Kærleikssetursins. Aftansöngur á aðfangadagskvöldi. Söngkonana Nathalía Druzin Halldórsdóttir syngur einsöng. Sönghópur Fríkirkjunnar syngur jólin inn og leiðir safnaðarsöng undir stjórn Gunnars Gunnarssonar. Sr. Hjörtur Magni þjónar fyrir altari. Miðnætursamvera á jólanótt. Páll Óskar og Monika Abendroth ásamt strengjasveit. Sr. Hjörtur Magni talar til viðstaddra. Sönghópur Fríkirkjunnar ásamt Gunnari Gunnarssyni. Mætið vel tímanlega til að fá góð sæti! Hátíðarguðsþjónusta á jóladag. Ljósanna hátíð fagnað með rísandi sól. Egill Ólafsson söngvari syngur og spjallar um tónlistarval sitt. Sr. Hjörtur Magni Jóhannsson, Sönghópur Fríkirkjunnar ásamt Gunnari Gunnarssyni. Aftansöngur á gamlárskvöldi.

Þetta var eins og í bíómynd Pálmi hafði dottið af hestbaki um sumarið og mjaðmagrindarbrotnað. Það var því alls óvíst fram eftir sumri hvort hann kæmist á veiðar um haustið nema þá ef til vill með göngugrind, að eigin sögn. Pálmi náði það góðri heilsu að hann treysti sér til að fara austur á veiðar göngugrindarlaus. Hann var á nýlegum 35” breyttum Nissan Navarra-pallbíl, sem hann á enn, og var þetta jómfrúrferð bílsins á hreindýraveiðar. Þegar Pálmi kom austur að Vaðbrekku ásamt Georg Lárussyni, veiðifélaga sínum, hafði gengið illa að finna hreindýr. Veiðilausum veiðimönnum fjölgaði dag frá degi á Vaðbrekku eftir því sem lengur dróst að hreindýrin sýndu sig og var setinn hver bekkur þar á bæ. Sigurður á Vaðbrekku var búinn að kalla til fleiri leiðsögumenn að vera til taks þegar dýrin fyndust, því hver leiðsögumaður má ekki fylgja nema þremur veiðimönnum samtímis. Loksins bárust fréttir af góðri hreindýrahjörð við Sænautavatn. Þeir sem lengst höfðu beðið fóru fyrstir að veiða og var Pálmi þeirra á meðal. „Siggi sagði okkur að skríða langa leið þannig að við kæmumst í færi við dýrin sem lágu nálægt vatnsbakkanum. Færið var svolítið langt. Einn okkar hafði ekki skotið hreindýr áður. Þetta var orðið svolítið stress. Við ákváðum að taka samskot, telja einn, tveir og þrír og skjóta á þremur. Ég taldi og um leið og ég sagði „einn“ þá skaut þessi óvani. Þá þurfti ég að skjóta strax en hitti ekki í fátinu. Þetta var bara misskilningur okkar í milli og strákurinn var leiður yfir þessu. Dýrin ruku auðvitað af stað, úr færi og yfir veginn sem liggur þarna í heiðinni. Þar sem við lágum heyrði ég allt í einu bílhljóð. Ég leit um öxl og þá

Pálmi Gestsson leikari með nýveiddan hreintarf. Ljósmynd/Sigurður Aðalsteinsson

var bara grillið á bílnum mínum beint fyrir ofan okkur! Siggi öskraði út úr bílnum: „Komiði, komiði“ og við inn í bílinn. Hann rauk af stað og keyrði eins og bavíani í lægðinni meðfram veginum í hvarfi við dýrin, og sló ekkert af. Þótt tíminn væri að fara út um þúfur og biðröðin eftir að skjóta alltaf að lengjast, þá leist mér ekkert á blikuna. Ég maldaði eitthvað í móinn yfir aksturslaginu en Siggi spurði á móti: „Hva, er þetta ekki alvöru bíll?“ Svo snarstoppaði hann og hrópaði: „Út með þig, á þúfuna þarna og skjóttu tarfinn! Dýrin eru þarna.“ Hann nánast henti mér á þúfuna. Dýrin voru sannarlega þarna og enn á röltinu. Einn tarfurinn staldraði aðeins við til að fá sér að drekka og þá skaut ég. Hann steinlá ofan í tjörnina. Þetta var eins og í bíómynd. Ég skoðaði bílinn aðeins eftir þetta. Síðan hef ég stundum hugsað hvort það sé ekki bara best að vera á bílnum hans Sigga,“ sagði Pálmi og hló.

Á tíu fingrum í sjálfheldu

Sæunn Marinósdóttir hefur veitt hreindýr bæði á Íslandi og Grænlandi. Hér er gripið niður í frásögn hennar af veiðiferð til Grænlands. Sæunn fór aftur ein síns liðs til Grænlands sumarið 2005 á hreindýraveiðar. Sú ferð hefði getað orðið afdrifaríkari fyrir Sæunni en hún hefði kært sig um. Hún kom nokkuð

lemstruð til baka en með fallegan tarf. Það var þess virði. „Maður veit aldrei í hverju maður lendir þegar hreindýraveiðar eru annars vegar,“ sagði Sæunn. „Við sigldum um og leituðum að hreindýrum og sáum svo þennan flotta tarf frá sjónum. Ég var sett í land og var mér treyst til þess að sækja tarfinn ein. Það var nokkuð flókið að landa honum. Ég þurfti að príla upp kletta með þungan riffilinn og bakpoka til að komast í færi. Báturinn var aðeins farinn frá og ég var komin upp í klettana þegar ég missti fótanna. Þarna hékk ég bókstaflega á tíu fingrum, nánast í sjálfheldu, og var næstum búin að missa takið. Það var kuldalegt að líta niður og sjá ísmolana í sjónum. Mér tókst að krafla mig upp úr þessu en það blæddi úr flestum fingrunum. Ég þurfti að hlaupa góðan spöl upp í fjallið og niður aftur til þess að forðast að vindurinn bæri lykt af mér og tarfurinn yrði var við mig. Hann var farinn að ókyrrast og virtist ætla af stað svo ég þurfti að taka til fótanna. Síðasta spölinn þurfti ég að skríða til að komast í færi þar sem ég gat lagst á hallandi klöpp. Það var komið kapp í mig að skjóta. Ég „strappaði“ á mig ólina, reisti mig svo upp til hálfs og tók tarfinn fríhendis á 120 metra færi. Þetta var ekki gott fyrir grannvaxna konu. Við bakslagið rann ég til á klöppinni og skrapaðist slatta á mjaðmarbeinunum. Það er ekkert hugsað í hamaganginum. Maður bíður bara eftir rétta pústinu og hleypir af. Tarfurinn steinlá, hjartaskotinn. Síðan gerði ég eins og prinsessur gera, sveiflaði báðum höndum, og þá komu prinsarnir og hjálpuðu mér með dýrið.“



Jólagjafir

- fyrir

heimilin í landinu SAUE55HU7205UXXE

Stærð: 55" eða 138cm Upplausn skjás: 3840x2160 (4K) Tegund skjás: Samsung Ultra Clear UHD Upscaler: Já Rið: Clear Motion Rate 800 3D: Nei 55” UH55HU7205 560.000.-

NÚ áN VöRUGjALDA.

448.000.-

65” UH65HU7205 749.900.-

NÚ áN VöRUGjALDA.

599.920.-

A-30

X-SMC01BT-K

PIX-CM32BT-K

Hljómtækjastæða vegghengjanleg

Hljómtækjastæða með Bluetooth 30W (15W + 15W RMS) (8Ω) - 2-Way Bass-Reflex Hátalarar - MP3, WMA AM/FM Útvarp m.45 st.minni - Innbyggt Blueooth - Pioneer Wireless Streaming App - iPod, iPhone, iPad í gegnum USB

2x10W, Bluetooth, FM útvarp, geislaspilari CD-R/CD-RW, USB, MP3, WMA

Verð: 49.900,-

Nú án vörugjalda

39.920,-

Stereo magnar i Ver›: 69.900

Nú án vörugjalda 55.900 Tilbo›sver›: 2x70W, Inngangar: SACD/CD, Phono (MM), Aux, Network, Recorder, Tuner, Power Amp Direct In, Útgangar: Recorder, Phones. N-30

Net spilari

Verð: 44.900,-

33.900,-

Nú án vörugjalda

Ver›: 69.900

Nú án vörugjalda 55.900 Tilbo›sver›: Verð: 64.900,-

SBX-N550

Soundbar

Nú án vörugjalda

51.920,-

140W, innbyggður bassi, Class D magnari, Bluetooth, WiFi, Vegghengjanlegt, HDMI ARC, 2xoptical, mini jack, 1xcoaxial digital, USB

Verð: 94.900,-

SBX-N750

Soundbar

Nú án vörugjalda

75.920,-

270W, innbyggður bassi, Class D magnari, Þráðlaust 150W bassabox, Bluetooth, WiFi, Vegghengjanlegt, HDMI ARC, 2xoptical, mini jack, 1xcoaxial digital, USB

Airplay, Internet útvarp, DLNA, iPod, iPhone, iPad, Ethernet, WiFi option, Android/iPone st‡ring, Air Jam, Tengimöguleikar: 1xUSB inn, 1xLAN inn, 1xOptical út, 1xCoaxial út, 1xAnalogue út

BDP-170-K

Blu Ray spilari 3D Spilar DVD-video, VCD, CD, AVCHD, SACD, BD-ROM, BD-R/RE, CDRW, DTS-CD, DVD-RW, DL/-RW, DVD+R/+RW, DL/+RW, Tengi: HDMI, USB, WiFi

Verð: 44.900,-

Nú án vörugjalda

33.500,-

PD-30

CD spilari Ver›: 84.900

Nú án vörugjalda 67.900 Tilbo›sver›: Spilar CD, CD-R, CR-RW, SACD, DVD-R, DVD-RW (hljó›), DSD, MP3, WMA, AAC, MPEG-4, Tengimöguleikar: 1xOptical út, 1xCoaxial út, 1xAnalogue út, 1xUSB inn (framan)

heyrnartól

30%

afsláttur

Útsölumarkaður - 30-80% afsláttur Heimabíómagnarar - Nintendoleikir - Fartölvutöskur - Hljómtækjastæður - Bluetooth hátalarar - Geisladiskar - I pad hulstur - Spilað & Skilað / Spilaðir tölvuleikir Vefmyndavélar - PC stýripinnar - Tölvusnúrur - WIFi hátalarar - Diskahýsingar Leikjastýripinnar - Þráðlaus talnaborð - Farsímahulstur o.fl.


Nytjalist í hæsta gæðaflokki -sjón er sögu ríkari

Gott jólatilboð fyrir heimilið ÞVOttAVéL

ÞURRKARI - bARKALAUs

UPPÞVOttAVéL

Tekur 6 kg af þvotti. 1200 snúningar. Öll hugsanleg þvottakerfi. Íslensk notendahandbók.

Tekur 7 kg af þvotti. Ný tegund af tromlu sem minnkar slit og dregur úr krumpum. Snýr tromlu í báðar áttir og er með rakaskynjara.

Topplaus undir borðplötu. Vatnsskynjari, hljóðlát með 5 þvottakerfi.

105.900

STáL 109.900 Verð áður 139.900

Lavamat 60260FL

99.900

Verð áður 135.900

OPIÐ VIRKA DAGA KL. 10 -18 LAUGARDAGA KL. 11 -15

T61270AC

Verð áður 139.900

F56302MO

hvÍt 99.900 Verð áður 129.900

LágmúLa 8 · sími 530 2800 · ormsson.is


46

viðtal

Helgin 5.-7. desember 2014

Greta Salóme Stefánsdóttir hugsar vel um heilsuna o gtekur vel á því í Boot Camp. Ljósmynd/Hari

Disney hringir ekki á hverjum degi Gretu Salóme Stefánsdóttur hefur verið líkt við Elsu í teiknimyndinni Frozen sem er langvinsælasta teiknimynd Disney veldisins um þessar mundir. Tónlistar- og söngkonan hefur upplifað ævintýri lífs síns þar sem hún hefur verið á siglingu með skemmtiferðaskipinu Disney Dream í fjóra og hálfan mánuð og spilað og sungið fyrir 8.000 manns í hverri viku.

G

reta Salome Stefánsdóttir er um þessar mundir stödd á Íslandi í jólafríi þar sem hún mun halda íslensk jól og njóta þeirra í botn þar til hún mun sigla aftur á vit ævintýranna í sólinni á Bahamas og Flórída eftir áramótin. Undanfarna mánuði hefur tónlistar- og söngkonan sungið og skemmt þúsundum manna á skemmtiferðaskipinu Disney Dream. Hún flytur eigið efni og bætir einnig við þekktum og óþekktum lögum í eigin útsetningu. Hún fékk starfið eftir að hún sendi efnið sitt til bandarískrar umboðsskrifstofu í Los Angeles og Kanada.

En dreymir hana um að ljá teiknimyndum Disney rödd sína?

„Ég held að líkingin við Elsu sé aðallega tilvísunin í Ísland og ljósa hárið mitt. Ég efast um að ég geri eitthvað svoleiðis en ég er svo ótrúlega þakklát fyrir þetta tækifæri sem ég hef fengið. Þetta er algjört ævintýri,“ segir hún. Greta Salóme er ein af okkar ungu og efnilegustu tónlistarmönnum, uppalin í Mosfellsbænum í faðmi fella og fjalla. Hún hefur ekki alltaf farið troðnar slóðir í tónlist og leikið sér að því frá unga aldri að blanda saman klassík og dægurtónlist með einstökum hætti.

Ljúfa lífið í sólskinsparadísinni

„Disney hringir ekki á hverjum degi svo maður verður að grípa tækifærin þegar þau gefast,“ segir hún. En hvernig

skyldi tónlistarsnillingurinn Gréta eyða deginum í sólskinslöndunum Flórída og Bahamas sem hún flakkar á milli. „Ég hef mjög mikinn tíma til þess að vinna að nýrri tónlist og útsetningu hennar. Það er mjög erfitt að láta sér leiðast. Ég fer í tvær siglingar í hverri viku, þrjá og fjóra daga í einu til skiptis til Flórída og Bahamas. Ég á marga vini á Flórída og eyði miklum tíma með þeim þegar ég er þar. Í Nassau á Bahamas fer ég yfirleitt í bæinn og nota þráðlaus net á kaffihúsum til að vinna. Tvisvar í viku fer áhöfnin á æðislega Disney einkaeyju, sem er hitabeltis paradís, með eintómri strönd og pálmatrjám. Ég nota tímann til þess að hlaupa, fara í strandblak og liggja á ströndinni á milli þess sem ég vinn skrifstofuvinnuna í tónlistinni. Þetta er mjög ljúft líf. „Mig óraði aldrei fyrir því að ég ætti eftir að lenda í svona ævintýri. Ég hef reynt að seilast eftir draumum mínum en það hefur líka kostað heilmikla vinnu. Hlutirnir gerast ekki af sjálfu sér, þessi árangur er 90% vinna og 10% hæfileikar. Það fylgir því að vera tónlistarkona að vera tilbúin til að fórna flestu öðru. Ég vissi fyrir löngu að ég væri reiðubúin til þess,“ segir Greta Salóme.

Eins og að spila í Eldborg á hverju kvöldi

„Ég er virkilega þakklát fyrir tækifærið

og viðbrögðin við tónleikunum mínum hafa verið mjög góð. Þetta er eins og að spila í Eldborg á hverju kvöldi. Það eru 4000 farþegar í hverri siglingu, tvær sýningar á dag. Um 2.000 manns koma á hverja sýningu og ég syng fyrir um 8.000 manns á viku. Ég er að átta mig á því að ég er að vinna fyrir stærsta afþreyingarfyrirtæki í heimi, það þýðir að gæðastaðallinn er gríðarlega hár. Það er magnað að fá að vinna í svona umhverfi. Ég hef frábæra aðstöðu um borð í skipinu þar sem ég hef aðgang að flygli og stúdíói til að taka upp. Tónlistarfólkið heldur mjög mikið saman hérna og ég hef eignast frábæra vini. Þetta er í rauninni bara algjör draumur,“ segir Greta Salóme.

Hárin duttu úr boganum

„Þetta hefur þó ekki alltaf verið dans á rósum, ég hef verið pínu óheppin líka,“ segir hún og hlær. „Tveimur vikum áður en ég kom heim var ég að halda stóra tónleika og í miðju fiðlusólói duttu öll hárin úr boganum á fiðlunni minni svo ég gat ómögulega spilað meira. Ég varð að redda þessu með því að hneigja mig í miðju lagi. Sumir héldu bara að þetta væri hluti af sýningunni og fyrirfram ákveðið sem það var auðvitað ekki. Svona nokkuð getur komið fyrir hvenær sem er og fyrir hvern sem er, “ segir hún og hlær.

Ást á milli heimsálfa

Kærasti Gretu Salóme til síðustu fjögurra ára heitir Elvar Þór Karlsson, meðeigandi í Svanhvíti efnalaug. Elvar hefur ekki séð mikið af kærustunni á þessu ári en þau eru sammála um að láta sambandið ganga þrátt fyrir að búa í sitt

hvorri heimsálfunni. „Það eru mikil forréttindi að hafa hann með mér í þessu, hann hefur stutt mig 100 prósent. Við áttum mjög góðan tíma saman í sumar þegar við fórum í þriggja vikna frí til Flórdía og lágum þar í sólinni. Síðan fórum við til New York og fengum jól í hjartað á heimleiðinni. Aðstaðan sem ég hef úti er frábær og hann getur verið hjá mér eins mikið og hann getur. Okkur finnst báðum þetta vera ævintýri sem er þess virði að fórna ýmsu fyrir,“ segir Greta Salóme.

Forfallið jólabarn

En að jólum heima á Íslandi: „Ég er fæ fiðring í september þegar ég sé jólaskreytingarnar í IKEA. Ég er forfallið jólabarn, það er eiginlega alveg hræðilegt,“ segir hún og brosir. Hjá mér hafa jólin almennt byrjað í október með undirbúningi fyrir jólatónleika, nema núna. Jólin eru mér mikils virði, ég er alin upp á heimili þar sem ekki má stugga við neinum hefðum. Við borðum yfirleitt hamborgarhrygg, smákökurnar hennar mömmu tilheyra þessari hefð og jólaboðin gera jólin svo hátíðleg. Mér er það lífsnauðsynlegt að vera heima hjá pabba og mömmu um jólin,“ segir hún.

Skortur á jafnrétti er menningarlega rótgróið vandamál

Það vakti athygli þegar Greta Salóme tjáði sig á facebook um jafnréttismál og vísaði í rannsókn frá Háskóla Íslands þar sem fram kom að yfir 90% allra stefgjalda renni til tónlistarkarla en undir 10% til tónlistarkvenna. Ein af ástæðunum er skortur á kvenkynsþáttastjórnendum í útvarpi. Tölfræðin talar sínu Framhald á næstu opnu

Fer illinn

Greta Salóme lifir fyrir tónlist en hún hóf tónlistarnám í Suzukiskóla Íslands og var síðar í Allegro Suzukiskólanum. Þaðan lá leiðin í Tónlistarskóla Reykjavíkur. Árið 2008 útskrifaðist hún úr Listaháskóla Íslands með B.Mus gráðu í fiðluleik og einnig lærði hún við Stetson University í Flórída þar sem kennari hennar var Routa Kroumouvitch. Greta Salóme útskrifaðist með meistaragráðu í tónlist árið 2012 og gaf út sína fyrstu plötu sama ár og var það Sena sem gaf út þá plötu. Hún er tónskáld, söngkona og textahöfundur. Lag hennar, Mundu eftir mér, var valið sem framlag Íslands til Söngvakeppni Evrópskra sjónvarpsstöðva í Bakú árið 2012. Hún hefur starfað sem fiðluleikari við Sinfóníuhljómsveit Íslands frá 2008 og þangað til núna í haust 2014.


Jólatónleikar Sinfóníunnar Lau. 13. des. » 14:00 & 16:00 Miðaverð 2.400/2.800 kr. Sun. 14. des. » 14:00 & 16:00 Jólatónleikar Sinfóníuhljómsveitarinnar hafa Bernharður Wilkinson hljómsveitarstjóri Trúðurinn Barbara kynnir Hulda Björk Garðarsdóttir og Kolbrún Völkudóttir einsöngvarar Stúlknakór Reykjavíkur, Vox Signum, ungir einleikarar, bjöllukór, ungir ballettdansarar og skólahljómsveit Árbæjar og Breiðholts

notið gífurlegra vinsælda og eru fastur liður í jólahaldi margra fjölskyldna á Íslandi. Í ár, sem endranær, verður hátíðleikinn í fyrirrúmi þar sem sígild jólalög og klassísk balletttónlist eru í forgrunni.

@icelandsymphony

Tryggið ykkur miða Kynnir tónleikanna er trúðurinn Barbara sem mun á sinn einlæga og óviðjafnanlega hátt tendra ljós í hjörtum tónleikagesta. Tónleikarnir verða túlkaðir á táknmáli. Búið er að bæta við aukatónleikum á sunnudeginum kl. 16:00.

#tonsprotinn

Miðasala » www.sinfonia.is » www.harpa.is » Miðasala í anddyri Hörpu » Sími: 528 5050 » Opið 9-18 virka daga og 10-18 um helgar


Helgin 1.-3. október 2010

Í miðju fiðlusólói duttu öll hárin úr fiðlunni minni svo ég gat ómögulega spilað meira. Ljósmynd Hari

máli og er einungis sett fram málstaðnum til stuðnings og engum til höfuðs. „Ég skildi ekki sjálf hvernig staðan var fyrr en ég fór að vinna sjálfstætt sem tónlistarkona. Það er menningarlega rótgróið vandamál hvað konur eru oft ósýnilegri en karlar í tónlistarbransanum. Ég kem úr mjög vernduðu umhverfi klassíkur, staðan þar er að sumu leyti öðruvísi. Mér finnst margar íslenskar tónlistarkonur eiga skilið meiri umfjöllun en þær fá – þessu þarf að breyta,“ segir hún. Greta segir mikilvægt að fjölmiðlar leiti einnig eftir sjónarmiðum tónlistarkvenna. Það er sorglegt að það þurfi að nota hluti eins og kynjakvóta til að koma á jafnrétti. Klassíkin hefur hjálpað mér að trúa á sjálfa mig, klassíska leiðin hefur kennt mér svo margt. Það er ekkert ókeypis þar, maður þarf að vinna fyrir öllu. Mér finnst forréttindi að geta blandað saman klassískri tónlist og dægurtónlist. Ég hef gert það frá því ég var krakki. Ég kveikti oft á útvarpinu og spilaði með á fiðluna – frá hjartanu. Ég var skúffuskáld þar til ég „kom út úr skápnum“ með tónlistina mína í Eurovision, þá 25 ára gömul,“ segir Greta Salóme.

Of Icelandic Nobles & Idiot Savants

Of Icelandic Nobles & Idiot Savants

Greta Salóme heldur aftur á vit ævintýranna eftir áramót. Hún kemur fram í Denver í Colorado með djass-

Eva Magnúsdóttir ritstjorn@frettatiminn.is

Translated by: H. Hallmundsson and Julian M. D’Arcy

An Anthology of the Writings of the Novelist, Essayist, and Humorist

Translated by

Hallberg Hallmundsson and Julian Meldon D'Arcy An Anthology of the Writings of the Novelist, Essayist, and Humorist

789935 911827

Everyday Show

Thórbergur Thórdarson

Thórbergur Thórdarson

I S B N 978-9935-9118-2-7

9

Of Icelandic Nobles & Idiot Savants

gítarleikaranum Aron Walker sem hún kynntist á Íslandi síðastliðið sumar. „Ég verð gestaspilari hjá honum og hann hefur meðal annars fengið „auglýsingaslott“ í Everyday Show hjá Fox sjónvarpsstöðinni í Denver. Ég fer síðan til Orlando 11. janúar og byrja aftur hjá Disney 16. þess mánaðar. Greta Salóme gaf út lagið Halo í eigin útsetningu á netinu fyrir nokkrum dögum. „Mér finnst gaman að leika mér með nýjar útsetningar á eldri lögum. Ég nýti röddina, fiðluna og píanóið jöfnum höndum. Lagið er upphitun fyrir nýja smáskífu sem ég ætla að gefa út í janúar. Ég kem með annað lag áður en ég fer út aftur,“ segir Gréta leyndardómsfull og vill ekki gefa upp meira um það strax. Hún heldur áfram og segir: „Þetta hefði getað orðið stutt og skemmtilegt ævintýri en eins og staðan er núna þá veit ég ekki hvernig þetta endar. Fyrsti samningurinn átti bara að vera í átta vikur en þeir báðu mig um að framlengja sem endaði í fjórum og hálfum mánuði. Núna er búið að bjóða mér ennþá stærri og mjög spennandi samning fyrir næsta ár en hann verður gerður opinber fljótlega,“ segir þessi einstaka tólistarkona. Heyra má útgáfu Grétu Salóme á laginu Halo á Youtube.com.

Reykjavík 2014

Translated by HALLBERG HALLMUNDSSON and JULIAN MELDON D’ARCy

The funniest chapters from the writ­ ings of Mr. Thórdarson, along with the most daring, as for example his letter to a Nazi from the year 1933. Hér er Greta Salome með annarri söngkonu um borð í skemmtiferðaskipinu Disney Dream. Mynd úr einkasafni

The Poetry of Egill Skallagrímsson, Hallgrímur Pétursson, Jónas Hall­ grímsson, Stephan G. Stephans­ son, Einar Benediksson, Davíð Stefánsson, Tómas Guðmundsson, Jón Dan, Kristján frá Djúpalæk, Jón úr Vör, Einar Bragi, Ragnar Ingi Aðalsteinsson, Sigurður Pálsson, Steinunn Sigurðardóttir, Ísak Harðarson, Jónas Þorbjarnarson and many more. Of Icelandic Nobles is 217 pages and Potpourri is 243 pages

Also published by BRÚ:

A Potpourri of Icelandic Poetry Through Eleven Hundred Years

Translations and biographies by Hallberg Hallmundsson

Distributed by Forlagið – JPV.

The books are available in all of the bigger bookshops

Tvisvar í viku fer áhöfn skemmtiferðaskipsins á Disney einkaeyju, Castaway Cay, sem er hitabeltis paradís, með eintómri strönd og pálmatrjám. Mynd úr einkasafni


Birki rúmföt

Stærð 140x200

Jólatilboð 9.990 kr Áður 13.490 kr

Jólagjöfin sem gleður ár eftir ár Lín Design Laugavegi 176 Glerártorgi Akureyri Sími 533 2220 www.lindesign.is


50

viðtal

Helgin 5.-7. desember 2014

Þykir afskaplega vænt um Reykjavík Í sinni fyrstu bók fjallaði Eggert Þór Bernharðsson um braggahverfin í Reykjavík. Nú hefur hann gefið út aðra bók um horfin heim Reykjavíkur, Sveitina í sálinni, sem fjallar í máli og mörgum fallegum myndum um tímana þegar víðfeðmir grænmetisgarðar og húsdýr settu svip sinn á borgarlandslagið. Eggert segist sjálfur vera mikið borgarbarn og að hann sé nú þegar farinn að huga að sinni þriðju bók um borgina sem honum þykir svo vænt um.

Á

hugi Eggerts Þórs Bernharðssonar á viðfangsefni nýútkominnar bókar, Sveitin í sálinni, vaknaði snemma. „Fyrir allmörgum árum vann ég við að rannsaka og rita sögu Reykjavíkur og sá um tvö bindi af sex í miklum flokki og mitt tímabil var frá 1940 til 1990. Það sem kom mér einna mest á óvart við þá vinnu var að sjá hvað „sveitin“ var enn fyrirferðarmikil í Reykjavík framan af þessum tímabili,“ segir hann. „Mér fannst þetta merkilegt því ég var þarna ungur sagnfræðingur að skoða þetta og hafði bara alls ekki áttað mig á því hversu lengi kartöflusvæðin voru víðfeðm og hversu lengi fólk hélt hérna dýr. Reykjavík er byggð að stórum hluta af fólki sem er aðflutt og eignast svo sín börn hér. Þetta fólk flytur með sér ýmsa siði og venjur og mörgum fannst ekkert tiltökumál að vera með tómstundabúskap.“ Ætli fólk hafi þá saknað sveitarinnar? „Já, greinilega, og sumir söknuðu sauðkindarinnar sérstaklega. En svo eru líka Reykjavíkurbændur frá eldri tíð. Áður þurfti t.d. að vera með kýr því þeir sem á annað borð ætluðu sér að drekka mjólk þurftu að nálgast hana í grenndinni því það voru engar samgöngur fyrir daglega neyslu. Þannig að framan af voru forsendur fyrir heilmiklum kúabúskap í bænum og blómaskeið þess búskapar var hér fram undir 1940.“ Manstu sjálfur eftir þessum tíma? „Nei, ekki er hægt að segja það. Ég ólst upp í miðbænum en fluttist svo á ellefta ári í Árbæjarhverfi sem þá var að byggjast. Þar náði ég í skottið á Selásnum og þar eimdi nú dálítið eftir af þessum tíma. En ég var hins vegar í skólagörðunum sem strákur.“

Eggert Þór á heimili sínu við Bárugötu. Hann er þegar kominn með hugmynd að sinni þriðju bók um Reykjavík. Ljósmynd/Hari

bæjaryfirvalda við kreppunni á fjórða áratugnum en líka var verið að hugsa um að fólk gæti ræktað til þess að selja. Þetta var ákveðin atvinnusköpun í kreppunni en þegar kreppan er búin og styrjöldin skollin á fara stakir garðar minnkandi á nýjan leik en garðasvæðunum í bænum fer hins vegar mjög fjölgandi, slíkur var ræktunaráhuginn. Í tímans rás hopa garðasvæðin síðan undan byggðinni. Fyrst voru þeir í Vatnsmýrinni og vestur í bæ, svo koma Kringlumýrargarðarnir en þeir eru lagðir niður 1959 vegna vega- og byggingarframkvæmda. Svo á sjöunda áratugnum eru garðasvæðin meira og minna komin austur fyrir Elliðaár. Svo enda garðarnir á Korpúlfsstöðum og í Skammadal.“ Nú verður sífellt vinsælla að rækta garðinn sinn í Reykjavík, allt á að vera sjálfbært og hænur komnar í suma garða. Er komin sveitarómantík í borgarbúa? „Já, það er eitthvað í gangi, það er alveg rétt. Skólagarðarnir voru mjög vinsælir framan af en svo fór að draga úr áhuganum og árið 2011 voru þeir lagðir niður sem skólagarðar og nafninu breytt í fjöl-

skyldugarða. Þá hafði orðið hér bankahrun og efnahagserfiðleikar og eftir það varð algjör sprenging í ásókn í matjurtagarða fyrir almenning, þar á meðal fjölskyldugarðana. Svo er maður að heyra að það sé mikill áhugi á náttúrulegri ræktun og hænsnaumræðan er komin af stað. Ég veit ekki hvort við getum kallað það rómantík en eitthvað er í gangi.“ En eftir að hafa grúskað svona mikið í fortíð Reykjavíkur hvernig sérðu þá framtíðina fyrir þér? „Það er nú góð spurning. Ég er bara alls ekkert góður í framtíðarspám. En ég ætla að snúa út úr fyrir þér og segja þér hvað ég er að hugsa um að gera í framtíðinni. Nú er ég búinn að gera þessar tvær bækur sem eru hálfgerðar systur, um horfinn heim í Reykjavík, braggalíf á árunum 1940 til 1970 og þessa bók um búskapinn í bænum, og núna langar mig dálítið í þá þriðju. Hún yrði ekki beinlínis um heim sem er horfinn heldur um hinn nýja Reykvíking, sem fæðist inn í þéttbýlið og vex með borgarþróuninni. Ég hef mikinn áhuga á að skoða þá sögu. En hvað varðar borgina sjálfa þá þykir mér bara afskaplega vænt um hana.“

Já, það eru einmitt margar myndir af þeim í bókinni. Þeir virðast hafa verið álitnir nauðsynlegur hluti af uppeldi borgarbarna á þessum árum? „Já, maður átti að komast í tengsl við moldina og gróðurmátt jarðar með þátttöku í þeim. Mikilvægt þótti að tengja börnin sem ekki komust í sveit sem best við náttúruna og þetta var ein leiðin. Það var ein af hugmyndunum á bak við garðana á sínum tíma en auðvitað fylgdi garðræktinni líka útivist og félagsskapur. Þarna var líka kennsla og námsferðir. Maður lærði að passa upp á garðinn sinn.“ Og bar skólagarðauppeldið árangur í þínu tilfelli? „Nei, ég get nú ekki sagt það. Ég er mjög lítill ræktunarmaður. Það var ágætt að vera með félögunum í görðunum á daginn en síðasta sumarið mitt var ég nú búinn að missa áhugann og vildi frekar vera í fótbolta.“ En býlin sem voru hér í borginni, höfðu þau áhrif á það hvernig borgin byggðist upp? „Já, það má alveg halda því fram að arfur sveitasamfélagsins hafi haft sín áhrif á dreifingu byggðarinnar. Bæjaryfirvöldin skipulögðu sjálf stór og víðfeðm garðasvæði og það hefur líka áhrif á dreifingu byggðar. Svo er yfirleitt líka reynt í lengstu lög að ráðast ekki á landið fyrr en það er alveg nauðsynlegt. Enda voru bændur ekkert hrifnir af því að landið væri tekið af þeim undir byggð og þannig dregið úr möguleikum þeirra til búskapar, en það varð óhjákvæmilegt þegar íbúum fór að stórfjölga.“ Í bókinni talar þú um barnasprenginguna frá 1942 til 1964, en fjölbýlishúsin fóru að rísa fyrir alvöru á þeim tíma, einkum á síðari hluta hans. „Já, áratugum saman var allt of lítið framboð af húsnæði í Reykjavík og margir flytja t.d. í braggana. Leysa þarf húsnæðisvandann og það er ráðist í byggingu fjölbýlishúsa í röðum. Bærinn þurfti að leysa til sín land og þá hverfa möguleikar til umfangsmikils búskapar.“ Er það þá sem stóru kartöflugarðarnir hverfa? „Á sínum tíma voru þessir stóru garðar ákveðin viðbrögð

Kartöflubeð í röðum í húsgörðum milli Kárastígs og Frakkastígs.

Geir Gunnar Gunnlaugsson bóndi rak lengi kúabú í Eskihlíð. Kýrnar voru reknar eftir Rauðarárstíg og voru á beit við Norðurmýrina.

Það er mikið af skemmtilegum myndum í bókinni og má segja að það sé næstum jafn mikið af myndum og texta. Hvaðan koma allar þessar myndir? „Alls eru rúmlega 550 myndir í bókinni, fjölmargar hafa aldrei birst áður. Flestar eru úr opinberum söfnum; Ljósmyndasafni Reykjavíkur, Ljósmyndasafni Íslands í Þjóðminjasafni, Kvikmyndasafni Íslands og Borgarskjalasafni Reykjavíkur. Síðan koma ófáar ljósmyndir í bókinni úr einkasöfnum, bæði frá fyrirtækjum og stofnunum sem og frá áhugaljósmyndurum og úr einkasöfnum afkomenda þeirra sem stunduðu búskap og ræktun í Reykjavík á þessu tímabili.“ Þér finnst myndir greinilega mikilvægar? „Já, sem sagnfræðingur hef ég alltaf lagt mikið upp úr myndefni enda verður sagan á ýmsan hátt „raunverulegri“ með notkun myndefnis og ein mynd getur greint betur frá aðstæðum eða atburðum en löng lýsing í rituðu máli.“ Halla Harðardóttir halla@frettatiminn.is

Á stríðsárunum mátti enn sjá hestvagna á ferð í miðbænum við mjólkurflutninga til neytenda. Hér er mjólkurpóstur frá Eskihlíð á leið á Hótel Borg.

Hænum gefið á Klömbrum skömmu eftir seinna stríð. Börn höfðu mikla ánægju af því að fóðra hænurnar.


BÓKAVEISLA að Sannkall nfekt ... augnako ar] eru iftirn [uppskr di, girnispennan argar m legar og legar.“ a ævintýr ÐINU LA

RGUNB

ÁM, MO

SVEITASÆLA ÁM, MORGUNBLAÐINU

Veisluborð íslenskrar náttúru – glæsileg og fróðleg bók!

„Hörðum Púlu Púlurum urum er ráðla ráðlagt að ð vasaklúta hafa að minnsta kosti tvo va úta a lesturinn.“ við höndina við lesturinn OPO MORGUNBLAðINU

„Óvæ „Óvænt vænt endalok í be bestu bók R Jónasson Ragnars Jónassonar“ SG, MORGUNBLAÐINU

„Ég hreinlega gat ekki mér.“ lagt hana frá mé MENNINGARVITINN.IS

DYNAMO REYKJAVÍK

HEILLANDI OG MARGSLUNGIN „Bjarni Bjarnason er einn

Sagnamaðurinn Guðni Ágústsson sýnir á sér nýjar og óvæntar athyglisverðasti höfundur sinnar sin r hliðar í stórfróðlegri og skemmtilegri bók þar sem hann kemur kynslóðar á Íslandi.“ Hallgerði langbrók til varnar. Þetta er óður Guðna til konunnar sem WORLD LITERATURE TODAY Íslendingar kusu að fyrirlíta um aldir!

Inga Elsa Bergþórsdóttir og Gísli Egill Hrafnsson


52

viðtal

Helgin 5.-7. desember 2014

Lára Berglind Helgadóttir með syni sínum, Axel Óskari Andréssyni, á leikvangi Reading, Madejski. Hún fylgdi syni sínum utan og tveir yngri bræður, Jökull og Örn, einnig. Fjölskyldufaðirinn, Andrés Guðmundsson, heimsækir sitt fólk á fimm vikna fresti. Myndir úr einkasafni

Axel Óskar Andrésson, 16 ára, hóf atvinnuferil sinn í knattspyrnu fyrir fjórum mánuðum. Atvinnumennska í boltanum hefur verið draumur hans frá fimm ára aldri.

Aldrei frídagur hjá knattspyrnumömmunni Axel Óskar Andrésson er 16 ára miðvörður úr Mosfellsbænum sem nýlega hóf atvinnumannsferil sinn í knattspyrnu. Hann flutti til Englands fyrir rúmum fjórum mánuðum til þess að ganga í Knattspyrnuskóla Reading FC og leika með félaginu næstu tvö árin. Hann er einnig í fjórum bóklegum fögum auk þess að vera í fjarnámi í Verzló. Móðir hans og tveir yngri bræður fluttu utan með honum svo hann gæti látið drauma sína rætast en pabbinn er heima og skaffar saltið í grautinn. Bræður Axels æfa með yngri flokkum Reading. Axel segist vera mikill fjölskyldumaður og hefði ekki getað þetta án fjölskyldunnar og að mamma hans sé alveg einstök. Líf þessarar íslensku fjölskyldu snýst um knattspyrnu frá morgni til kvölds. Blaðamaður sló á Skype til þeirra mæðgina og spurði um líf og tilveru atvinnumannsins.

A

xel Óskar Andrésson, sem fæddur er árið 1998, er sonur kraftajötunsins Andrésar Guðmundssonar og Láru Berglindar Helgadóttur, stofnenda Skólahreysti. Hann á því ekki langt að sækja íþróttaáhugann. Axel á tvo yngri bræður, Jökul og Örn, sem einnig leika knattspyrnu með Reading í yngri flokkum. Axel Óskar hefur spilað knattspyrnu frá fimm ára aldri, en hann hefur leikið með Aftureldingu frá þeim tíma og hefur lengi verið lykilmaður liðsins. Axel hefur leikið 16 leiki með U-17 landsliði karla og 11 leiki með meistaraflokki Aftureldingar, 3 í Borgunarbikarkeppni karla og 8 í 2. deild karla.

Atvinnumenn 24/7

„Þetta hefur verið minn draumur frá því ég var fimm ára, en það kom mér samt sem áður á óvart hvað

þetta er í raun krefjandi. Ég hélt með Chelsea og horfði á goðið mitt, Eið Smára, spila og dáðist að honum og öðrum atvinnumönnum spila bolta með stóru félögunum,“ segir Axel. Nú er hann í sömu sporum. Að sögn Axels mun hann leika í vetur með U-18 liðinu en það lið skipa strákar sem fæddir eru 19961998. „Ég mun æfa og keppa með þeim fram á næsta sumar. Við erum núna að fara að spila á móti Arsenal í bikarnum. Ég er eiginlega fyrst núna að reyna að ná mér niður en það hefur tekið svolítið á að vera kominn í annað land. Við fengum daglanga kynningu á því hvernig veturinn yrði í skólanum í haust og þar var okkur sagt að við yrðum að vera atvinnumenn 24/7, allan sólarhringinn, alla vikuna. Að vera jákvæður og duglegur „Þetta er alvöru vinna en það má segja að áhuginn sé 90% af árangr-

GJAFAKORT KRÓNUNNAR Jólagjöfin sem nýtist öllum

inum og hæfileikar 10%. Ég var ekki alltaf bestur í fótbolta þegar ég spilaði með Aftureldingu en ég hef aftur á móti alltaf lagt mig fram 100% og verið duglegur. Það sem skiptir mestu máli í atvinnumennsku er að halda út og hafa viljastyrkinn, að vera sterkur í hausnum. Áður en ég kom út hafði ég háleit markmið um að komast strax inn í U21. Núna er ég mest að hugsa um að lifa fyrir daginn í dag og gera 100% mitt besta og láta mér líða vel. Það er aukaæfingin sem skapar meistarann og ég hef alltaf verið duglegur að æfa meira en aðrir. Ég gerði mér fljótlega grein fyrir þessu og hef aldrei misst sjónar á markmiðinu mínu. Ég hætti til dæmis að drekka gos þegar ég var 11 ára og borða mjög lítið nammi og bara á laugardögum. Ef ég ætti að ráðleggja ungum strákum eitthvað þá væri það að vera duglegir að taka aukaæfingar og vera jákvæðir. Stuðningurinn heima skiptir líka miklu máli. Ég hefði aldrei getað þetta án fjölskyldunnar, ég er svo mikill fjölskyldumaður og það er dýrmætt að hafa hana hjá mér, sérstaklega mömmu,“ segir þessi frábæra fyrirmynd og heilbrigði ungi strákur en margir ungir fótboltamenn og framtíðaratvinnumenn munu áreiðanlega láta sig dreyma um að feta í fótspor hans.

Móðureðlið sterkt

Pantaðu gjafakortið á Kronan.is

„Ég hef í langan tíma undirbúið mig fyrir það að fara utan með A xel. Hann var svo einbeittur að þessu markmiði frá fimm ára aldri og atvinnumannadraumurinn var aldrei langt undan,“ segir Lára. Ákvörðunin var auðveld, mér finnst engu máli skipta hvort hann er 16 ára að spila fótbolta í Aftureldingu eða Reading. Hann hefur nákvæmlega sömu félagslegu þarfirnar, ef ekki meiri í ókunnu landi.

Reading

Afturelding í Mosfellsbæ er uppeldisfélag Axels Óskars.

Axel Óskar í landsliðsbúningnum. Hann hefur leikið 16 leiki með U-17 landsliði Íslands.

Hann þarf að borða, það þarf að þvo þvott og hann hefur bara allar þessar þarfir unglings sem þarf að hugsa vel um. Það er mikilvægt að styðja hann og styrkja í einni hörðustu og erfiðustu vinnu sem 16 ára unglingur getur verið í. Móðureðlið í mér er svo sterkt að það yfirtekur allar aðrar tilfinningar og þrár,“ segir Lára en hún vinnur við bókhald Skólahreysti og sinnir fyrirtækinu frá Englandi en mun koma heim til að hjálpa Andrési með keppnirnar þegar þær hefjast. Þá tekur vinur hennar við búinu. „Jökull, sem er 13 ára, er í svokölluðum Middle school sem heitir Forest School og er virtur gamall breskur drengjaskóli þar sem er mikill agi og formlegir, stífir skólabúningar. Örn, 10 ára, er í Premier school sem heitir Higwood school. Andrés reynir síðan að koma út í nokkra daga á 5 vikna fresti,“ segir Lára.

Ekki bara dans á rósum

„Við tökum stöðuna þegar samningi lýkur. Jökull og Örn eru einnig að spila með Reading og njóta bara góðs af því að fá góða fótboltaþjálfun á meðan,“ segir Lára. Að vera atvinnumaður í knattspyrnu, ekki eldri en þetta, kallar

Borgin Reading er í Thames dalnum, rétt vestan við höfuðborgina London, en þar búa um 300 þúsund manns. Knattspyrnulið borgarinnar leikur í næst efstu deild í Englandi en hefur leikið af og til í Úrvalsdeildinni, síðast í fyrra. Nokkrir Íslendingar hafa leikið með Reading á síðustu árum en þeir Ívar Ingimarsson og Brynjar Björn Gunnarsson léku báðir lengi með liðinu. Þá var Gylfi Sigurðsson á mála hjá Reading fyrir nokkrum árum. Gylfi kom til Reading sextán ára gamall og lék með liðinu í sex ár. Hann er í algjörum sérflokki hjá liðinu og stuðningsmönnum þess og það eru myndir af honum upp um alla veggi. Ef hann kemur á leikvang liðsins Madejski Stadium er hann hylltur sérstaklega. Samúel Örn Friðjónsson leikur með Reading en hann er fæddur snemma á árinu 1996 og því farinn að spila með U-21 landsliðinu. Tómas Ingi Urbancic og Sindri Scheving leika síðan með U-18 liðinu.

á mikinn aga og mikla vinnu, það er ekki alltaf dans á rósum. Dæmigerður dagur hjá hinni miklu knattspyrnumömmu er ekki ósvipaður og heima á Íslandi því allir fara í sitt hvora áttina yfir daginn, ferðir í skóla og á æfingar til þess að sameinast um kvöldmat. Æfingar standa oft til klukkan 21 á kvöldin svo dagarnir eru strembnir og helgar eru alltaf eins því þá eru æfingar sem standa til klukkan14 á daginn, ef ekki eru leikir. „Á sunnudögum eru alltaf leikir hjá Jökli og Erni, ýmist á þeirra æfingasvæði eða í stórborgunum í kringum Reading,“ segir Lára. „Þá keyri ég borganna á milli með þá. Hér er aldrei sofið út og aldrei heill frídagur.“

Lokaðir en indælir Bretar

Lára segir Breta lokaða en indæla og bráðfyndna en það gengur ekki hratt að eignast vini. „Hér er kreppa eins og heima,“ segir hún. „Heilbrigðismálin á hliðinni, það er fjársvelti alls staðar og mikið af söfnunum í gangi til að halda hlutum gangandi. Bretar eru pirraðir á innflytjendum og eru í vörn gagnvart þeim. Bretar eru 20-30 árum á eftir Íslendingum í mörgu, þeir reykja t.d. alls staðar og börn borða sælgæti alla daga. Það er virkilega erfitt að finna hollan og óunninn mat í verslunum. En þeir eru á undan okkur í rafrænum samskiptum. Einnig er ýtt mikið undir frumkvæði nemenda í skólunum.“ Eva Magnúsdóttir ritstjorn@frettatiminn.is



viðhorf

Helgin 5.-7. desember 2014

Í fjaðrasófum grænum

Þ

HELGARPISTILL

Jónas Haraldsson jonas@ frettatiminn.is

Teikning/Hari

54

Það rifjuðust upp góðar stundir æskuáranna í bjúkkanum með afa á Háteigsveginum þegar glæsibílabók Arnar Sigurðssonar, Króm og hvítir hringir, rak á fjörur mínar. Forsíðumyndin er af alvöru kagga sjötta áratugarins, þegar bílar voru flottastir, Buick 1956. Bíllinn ber með sér þungbúinn þokka, tvílitur með hvítum dekkjahringjum, krómaður í bak og fyrir – og hardtop. Það þótti flottast, enginn gluggapóstur. Stýri, mælaborð og sæti samlit. Bogin framrúðan innrammaði stælinn. Afi átti einmitt sambærilegan dreka, Buick 1954. Bílinn keypti Eimskipafélagsskipstjórinn nýjan, sigldi bæði á Ameríku og Rússland og lá ekki á skoðunum sínum þegar hann bar stórveldin saman. Ég hefði heldur aldrei séð afa fyrir mér á Moskvitch – og varla Volgu, þótt vígalegri væri en Moskinn. Bjúkki var það af stærstu gerð, hvítur með grænum undirtóni, grænn að innan, sætin græn, grænt mælaborð, grænt stýri. Sjálfskiptur með vökvastýri – sem þá hét páverstýri upp á amerísku – og leið áfram, jafnvel á holóttum malarvegum þess tíma. Bekkur frammí og rúmaði marga – en yfirleitt sátu þar bara amma og afi, hann með hatt og hún líka. Hár hennar nýlagt undir hattinum, vel lagaðar bylgjurnar högguðust ekki. Afturí, á öðrum sætisbekk, sátu farþegar þeirra. Þar var nánast hægt að koma fyrir eins mörgum börnum og voru á staðnum. Það var snúra á bakhlið framsætanna, vildu menn hífa sig upp úr fjaðrasófum grænum – og kveikjari jafnt afturí og frammí. Þetta var áður en það var talið óheppilegt að reykja með börn í bílnum – en ég er ekki að segja að það hafi verið stundað í bjúkkanum hans hafa. Hann var hættur að reykja á þessum árum – og aldrei reykti amma, datt það ekki í hug. Reykingar voru fyrir karla – og vindlar voru stundum púaðir á Háteigsveginum. Í fikti náði ég einu sinni að brenna mig á kveikjaranum í bjúkkanum og reyndi engar hundakúnstir með það apparat framar. Flottast var samt þegar afi setti bjúkkann í gang og bakkaði út úr bílskúrnum upp bratta brekku því skúrinn stóð mun neðar en gatan. Startarinn var undir bensíngjöfinni og því hreinlega allt gefið í botn þegar drekinn var ræstur. Átta strokka rokkurinn tók vel við sér, rumdi þegar bensínið sprautaðist inn. Hvert start tók því sinn slurk og án efa annað eins þegar kafteinninn bakkaði upp brekkuna – en flott var það og skipti kannski ekki öllu því þetta var löngu fyrir olíukreppuna illræmdu. Buick 1954 var ekki hannaður með sparneytni í huga. Pabbi átti líka svona ameríska fleka eins og Örn lýsir í bók sinni um krómdrekana með hvítu hringina – og víst voru hvítu hringirnir á dekkjunum þvegnir með stálull á sólardögum, þegar bónað var. Fyrir mitt minni veit ég að hann átti Buick blæjubíl, árgerð 1949, en sú árgerð boðaði nýja tíma hjá þessum fornfræga bílaframleiðanda, að því er

fram kemur í bók Arnar. Ég man hins vegar eftir Chevrolet 1955 blæjubíl í hans eigu. Sá þótti flottur og komst án efa á íslenskar númeraplötur í gegnum Sölunefnd varnarliðseigna, sem meðal annars seldi notaða bíla sem varnarliðsmenn á Keflavíkurflugvelli höfðu flutt inn. Örn segir frá því í bók sinni, einmitt þegar hann fjallar um glæsilega Chevrolet bíla af árgerð 1955-57, að hér á landi hafi þessir bílar aðallega verið fernra dyra, enda voru aðrar útfærslur litnar hornauga af þeim starfsmönnum sem úthlutuðu leyfum til bílakaupa. „Þó slæddust nokkrir hardtop- og blæjubílar í gegnum Sölunefndina,“ segir hann, „ungum bílaáhugamönnum til mikillar ánægju. Íslensku vegirnir voru þó snöggir að gera út af við þá...“ Það eru orð að sönnu. Vegirnir voru hrikalegir og sennilega hafa gluggapóstar, sem ekki voru í hardtop bílunum og bæjubílunum, styrkt hina til aksturs á moldarvegunum, þótt sérkennilegt sé til þess að hugsa að ríkisapparat hafi verið við lýði í þá daga sem úthlutaði leyfum til bílakaupa. Ég náði ekki að fylgja eftir þessari drekaeign forfeðranna. Aðeins einu sinni á lífsleiðinni hef ég eignast amerískan fólksbíl – og hann var fráleitt af stærð eða þyngd fyrrgreindra bjúkka og letta. Þetta var Ford Maverick. Árgerð hans man ég ekki en rauður var hann, jafnt að utan sem innan. Mín ágæta eiginkona lét þetta eftir mér – um stundarsakir. Hún kunni aldrei að meta Fordinn, þótti húddið á honum svo langt að varla sæist fram fyrir það, þótt þessi ágæti Maverick væri aðeins hálfdrættingur á við bjúkkann hans afa, króm varla sjáanlegt á honum og því síður hvítir hringir. Hún fór því á stúfana, þegar henni þótti hinn ameríski draumur eiginmannsins orðinn nógu langur, og pantaði Mazdapútu. Mig minnir að sú hafi verið auðkennd með stöfunum 323 og var minnsta gerð – með saumavélarmótor. Að því gerðu hringdi hún í mig í vinnuna og sagði að nú gæti ég selt dollaragrínið. Maverick-inn sá ég síðar á Bíldudal. Eigandinn virtist vera ánægður með hann. Ég veit ekki um konuna hans. Auðvitað hefðum við átt að varðveita bjúkkann hans afa, gera hann upp og nota á hátíðarstundum fyrir stórfjölskylduna, sitja mörg í fjaðrasófunum, bæði afturí og frammí. Varðveisla gamalla bíla var hins vegar ekki komin á dagskrá þegar hann var seldur, eftir dygga þjónustu. Einhverjir í ættinni halda því fram að hann sé enn til, að drekanum hafi verið bjargað frá glötun og hann gerður upp. Um það þori ég ekki að fullyrða – en væri það tilfellið, mætti hugsa sér að setjast undir stýri, þótt ekki væri annað, fikta aðeins í lampaútvarpstækinu, jafnvel kveikjaranum ógnvænlega og starta, maður minn, heyra þungt hljóðið þegar bensíngjöfin neglir niður startarann sem þeytir átta strokka vélinni samstundis í gang – og sogar í sig bensínið.


GUÐNI FER Á KOSTUM! Óður Guðna Ágústssonar til Hallgerðar langbrókar – konunnar sem Íslendingar kusu að fyrirlíta um aldir!

tilegt „Skemm rk sem legt ve og frum un mikla vekja m athygli.“ HRAFN

SON JÖKULS

HVAÐ GERÐIST Á BAK VIÐ TJÖLDIN? Óvissa, ótti og tortryggni í köldu stríði. Hreinskiptin lýsing á veröld sem var.

„Fjörlega skrifuð [og] hún heldur.“ SVAVAR GESTSS ON SVAVAR.IS

HVAÐ DREYMDI ÞIG Í NÓTT? Ómissandi bók á hverju náttborði!

HÁTT Í

0Á0 4A0 N! UMT K

DR

NÝ BÓK EFTIR HÖFUND METS ÖLUBÓKARINNAR LEGGÐU RÆKT VIÐ SJÁLFAN ÞIG!

HÖNDLAÐU HAMINGJUNA! Vestræn sálarfræði, austræn viska og núvitund.


56

bækur

Helgin 5.-7. desember 2014

Færist faðirinn héti barnið eftir honum Í bókinni Útkall – Örlagaskotið eftir Óttar Sveinsson er ný frásögn af árásinni á Goðafoss, byggð á viðtölum við þá sem komust af en einnig þýsku kafbátsmennina sem sökktu skipinu á ögurstundu við Garðskaga 1944. Þar er jafnframt lýst aðdraganda þess þegar Óttar leiddi saman fyrrum skipverja á Goðafossi og loftskeytamann kafbátsins á bókasýningunni í Frankfurt 2011. Titilsaga bókarinnar fjallar um það þegar togarinn Elliði SI1 frá Siglufirði lá lengi ljóslaus og vélarvana á hliðinni í glórulausu hafróti og éljagangi út af Breiðafirði í febrúar 1962. Tuttugu og átta manna áhöfn barðist fyrir lífi sínu áður en skipið sökk. Lýst er atburðarás slyssins og líðan þeirra sem heima biðu milli vonar og ótta.

V

„Það var einn bátur með tveimur mönnum sem rak burt klukkan 18.55. Ég talaði við hann aftur klukkan rúmlega nítján og þá sagði hann mér að það væru líka tveir á korkfleka og svo var einn mannlaus bátur. Það er vestan ruddaveður hérna og mikill sjór. Ég skipti. „Takk, ég hef það.“ Nú kallaði Birgir á Elliða yfir til Júpiters: „Við erum að skjóta núna. Við erum að skjóta.“ „Já, og þá er komið annað él hjá okkur,“ svaraði Júpiter.

ið grípum hér niður í frásögnina þegar Jóhanna Birna Sigurðardóttir, 19 ára unnusta Birgis Óskarssonar, loftskeytamannsins á Elliða, var að fá fregnir af slysinu heima á Siglufirði. Hún var gengin rúma átta mánuði með barn þeirra.

Barnið á að heita eftir föður sínum

Jóhanna var á leið heim og var í þungum þönkum: „Fannfergið var svo mikið að það var ekki bílfært nema að mjög litlu leyti. Mér fannst ég geta ráðið það af svip og tali fólksins sem ég hitti og talaði við að það byggist flest við að togarinn kæmi ekki aftur heim til Siglufjarðar. Hins vegar tel ég að ég og kona Kristjáns skipstjóra höfum verið einu konurnar sem gátu verið vissar um að okkar menn væru ekki um borð í gúmbátnum sem saknað var. Það heyrðist í Birgi eftir að gúmbáturinn slitnaði frá skipinu – ég þekkti rödd hans – og svo vissu allir að skipstjórinn færi alltaf síðastur frá borði. Annars vissi enginn í bænum hverjir þessir tveir menn voru. Alls staðar þar sem ég hafði komið við í bænum var taugatitringur. Fólk taldi að þetta yrði síðasta ferð Elliða enda var veðrið kolvitlaust og hann lá á hliðinni. Ég ákvað að láta barnið mitt heita eftir Birgi ef hann færist með Elliða. Ef það yrði stúlka yrði hún látin heita Birgitta en Birgir ef það yrði drengur.“

Arngrímur Jónsson taldi líkur á að mennirnir á gúmbátnum myndu finnast á lífi – verra þótti honum útlitið með piltana á flekanum: „Við reiknuðum ekki með að sjá piltana á korkflekanum aftur. Ég taldi hins vegar að þrátt fyrir allt væru Hólmar og Egill nú hólpnir. Þessir gúmbátar höfðu þegar sýnt að þeir voru góð björgunartæki. Mér fannst nokkuð ljóst að bátarnir hefðu slitnað frá vegna þess að enn var ferð á skipinu. Hefði það verið stopp hefðu þeir að líkindum ekki slitnað. Kristján vildi auðvitað alls ekki að menn sjósettu bátana strax. Það voru gríðarleg vonbrigði að missa gúmbátana sem áttu að bjarga okkur þegar skipið sykki.“ Sjómennirnir töluðu um það í talstöðinni að með hliðsjón af veðri og straumum ræki gúmbáta að líkindum sex til sjö sjómílur á klukkustund. Nú heyrðist Birgir kalla: „Júpiter – Elliði: „Við erum að skjóta núna. Viljið þið líta út fyrir?“ „Já, en það er komið annað él hérna, við lítum út,“ svaraði Aðalsteinn. „Allt í lagi.“ Allir sem gátu voru á útkikki í brúnni á Júpiter. Stuttu síðar heyrðist Aðalsteinn kalla: „Elliði – Júpiter. Við erum búnir að sjá það, ljósið.“

Um klukkan 19.30 – Erfið samskipti í svartaéli

Klukkan 19.30 kom tilkynning um að bátarnir af Snæfellsnesi væru að raða sér skipulega upp til leitar að mönnunum tveimur í gúmbátnum sem slitnaði frá Elliða. Stuttu síðar kallaði Birgir loftskeytamaður á björgunarskipið sem var á leiðinni til þeirra. Enn var um hálfrar annarrar klukkustundar sigling á slysstað: „Júpiter – Elliði. Sjáið þið flugeldinn núna?“ Júpiter svaraði ekki. Þá kom loftskeytastöðin í Reykjavík inn og spurði Júpiter: „Heyrðirðu það sem hann (Elliði) sagði?“ Enn svaraði Júpiter ekki. Reykjavík kom aftur inn: „Júpiter – Reykjavík. Heyrðirðu þetta rétt áðan hjá þeim? Nú svaraði Júpiter og Reykjavík sagði: „Hann var að spyrja rétt áðan hvort þú hefðir séð neyðarljósið frá honum.“ „Nei, ég hef ekki séð það enn þá.“ Klukkan 19.35 spurði einn af togurunum, sem voru á leiðinni á slysstað, hvernig Júpiter gengi. Aðalsteinn á Júpiter kvaðst hafa heyrt í Elliða klukkan rúmlega hálfátta: „Já, það fer að styttast í okkur. Ætli við eigum ekki fimmtán sjómílur eftir.“ Um klukkan 19.50 töluðu Elliði og Júpiter saman á ný. Þar sem Elliði lá á hliðinni, mjög lágt á

Óttar Sveinsson rithöfundur.

Klukkan 19.55 – Júpiter sér neyðarljós

Togarinn Elliði SI1 frá Siglufirði lá lengi ljóslaus og vélarvana á hliðinni í glórulausu hafróti og éljagangi út af Breiðafirði í febrúar 1962. Tuttugu og átta manna áhöfn barðist fyrir lífi sínu áður en skipið sökk. Frá baráttu sjómannanna er greint í nýútkominni bók Óttars Sveinssonar, Útkall – örlagaskotið.

sjónum, voru mun minni líkur á að hann sæist á ratsjá en ella. „Ég á eftir sirka tólf sjómílur,“ sagði Aðalsteinn. „Já, við erum á reki ljóslausir. Þið vitið það.“ „Já, við vitum það.“ „Sjáið þið okkur í radar? Ég skipti“ „Nei, ég sé ykkur nú ekki í radar enn þá. Þið skjótið upp öðru hverju, er það ekki? Svo látum við vita þegar við sjáum til ykkar.“ Stuttu síðar kallaði Júpiter: „Viltu láta vita hvort þið sjáið ljósið frá okkur núna. Við erum með kastarann á.“

„Það er svo mikil gufa frá katlinum að við sjáum ekki vel frá okkur. Skipti,“ svaraði Birgir. Vélstjórarnir höfðu verið að hleypa gufunni út áður en þeir yfirgáfu vélarrúmið – til að minnka þrýstinginn og hættuna á sprengingu þegar skipið sykki. Elliði var með gufuknúna vél. „Við sjáum ekki vel frá okkur. Skipti,“ kallaði Birgir aftur. „Það er nefnilega það. Viltu láta okkur vita þegar þið skjótið næst því þá ætlum við að slökkva á ljóskastaranum hjá okkur.“ „Já, ég skal gera það.“ Nú kallaði Júpiter á Elliða: „Það

er svartaél hérna hjá okkur eins og er. Ég skal láta þig vita þegar styttir upp. Yfir.“ Ekki þýddi að skjóta upp flugeldum því að Júpitersmenn sáu ekkert fyrir snjóélinu. „Júpiter – Elliði. Ég heyrði þetta, þakka þér fyrir.“ Grundarfjarðarbáturinn Runólfur var að kalla á Júpiter: „Viltu segja okkur klukkan hvað hann missti bátinn frá sér? Er það nema einn bátur með tveimur mönnum í? Hvernig er vindstaðan þarna, í hvaða átt myndirðu álíta að hann ræki – beint upp á Öndverðarnesið?“ Júpiter svaraði:

Þegar Birgir á Elliða heyrði svar Aðalsteins varð hann mjög feginn. Hann og félagar hans voru búnir að bíða lengi milli vonar og ótta og vissu ekki hvort Júpiter kæmist á slysstað í tæka tíð. Þeim fannst gott að vita að menn væru í það minnsta farnir að sjá til þeirra. „Þakka þér fyrir,“ sagði Birgir og Aðalsteinn svaraði: „Þú verður svo í sambandi áfram.“ „Ég geri það ef ég get.“ Júpiter kallaði: „Sérðu kastarann hjá okkur?“ „Viltu bíða aðeins,“ sagði Birgir, gekk frá talstöðinni og fór fram í brú. Hann kom svo til baka og kallaði í Júpiter: „Hvað er langt í ykkur?“ „Augnablik,“ svaraði Aðalsteinn. Hann fór að tala við Bjarna skipstjóra. Eftir stutta stund kom hann til baka og kallaði: „Hann heldur að það séu um 10 mílur (rúmir 18 km) í ykkur.“ Birgir þakkaði fyrir. Þetta þýddi að um 45 mínútna sigling var eftir miðað við fulla keyrslu.


BARNA ÚLPA

16.990,-

BARNA KULDAGALLI

17.990,-

BARNA SNJÓBUXUR

12.990,-

LÍFIÐ ER LEIKUR FROSTI

LEIKA

Barna úlpa

Barna útigalli

100% Nylon 5.000mm vatnsvörn 5.000g öndun Laus hetta Stærðir 116 – 176 2 litir

100% Nylon 5.000mm vatnsvörn 5.000g öndun Laus hetta Stærðir 92 – 128 2 litir

17.990,-

16.990,-

BANKASTRÆTI 10 101 Reykjavík

KRINGL AN

103 Reykjavík

NÝBÝL AVEGUR 6 200 Kópavogur

www.zo-on.is


58 

viðtal

Helgin 5.-7. desember 2014

litahlaup Í fyrSta Sinn á ÍSlandi

Litasprengja í Reykjavík næsta sumar Fyrirbærið The Color Run verður haldið í fyrsta sinn hér á landi árið 2015. The Color Run var haldið fyrst árið 2011 og tengdist það Holi hátíð Indverja sem haldin er ár hvert. Hlaupið verður haldið í byrjun júní á næsta ári og segja skipuleggjendur hlaupið vera taumlausa skemmtun fyrir alla fjölskylduna.

S

kipuleggjendur hátíðarinnar eru þeir Davíð Lúther Sigurðarson og Gestur Steinþórsson hjá viðburðafyrirtækinu Silent Media. Þeir eru búnir að undirbúa The Color Run í hálft ár og hafa gert þriggja ára samning um skipulagningu viðburðarins. „Color Run byrjaði í Bandaríkjunum árið 2011. Hugmyndin er sú að sameina íþróttaviðburð við Holi hátíðina í Indlandi,“ segir Gestur. „Þetta hefur svo verið haldið yfir 200 sinnum í 40 löndum þar sem yfir 2 milljónir keppanda hafa tekið þátt. Þetta var svo haldið í fyrsta sinn á þessu ár á Norðurlöndunum, í Danmörku og Svíþjóð, og á næsta ári verður þetta haldið í Noregi, Finnlandi og Íslandi.“ „Við sáum þetta á netinu fyrir tveimur árum síðan og heillaði okkur um leið,“ segir Davíð. „Ég setti sem markmið að taka þátt í þessu sem ég svo gerði í Danmörku á síðasta ári. Við funduðum með þeim sem eiga þetta konsept og við náðum samningum. Undanfarna 6 mánuði erum við búnir að vinna að þessu og fara í nokkur hlaup til þess að læra þetta,“ segir Davíð. „Miðað við viðtökurnar sem miðasalan hefur fengið, sem byrjaði í síðustu viku, þá er útlit fyrir að þetta verði gríðarlega skemmtilegt.“ The Color Run verður haldið í Reykjavík laugardaginn 6. júní og er undirbúningur nú þegar hafinn. Getið þið útskýrt hvað þetta er nánar, hvað er Color Run? „Hlaupið virkar þannig að þú mætir á staðinn. Nærð í þinn bol og þína liti, sem fylgja með. Þú ferð í upphitunina og svo hefst hlaupið sjálft. Hlaupið er aðeins 5 kílómetrar. Á hlaupaleiðinni eru 4 litahlið og þegar þú ferð í gegnum hvert hlið er hent yfir keppendur litum sem festast á fötum og líkama.

Þegar í markið er komið tekur við tveggja til þriggja tíma taumlaus skemmtun með tónlist og miklum litasprengjum,“ segir Davíð. „Þetta er ekki keppni og það er ætlast til þess að fólk taki börnin sín með sér í þetta.“ Hluti aðgangseyrisins rennur alltaf til góðgerðamála og ekki er búið að ákveða til hvaða málefnis féð mun renna hér á landi, en það verður tilkynnt fljótlega. „Ef það verður full þátttaka, þá eru þetta um 5 milljónir sem fara í góðgerðamál eftir hlaupið,“ segir Davíð. „Eins og staðan er núna þá gerum við ráð fyrir 6 þúsund þátttakendum. Miðað við hvernig miðasalan hefur farið af stað þá verður það niðurstaðan. Það hafa margir hópar og fyrirtæki haft samband og tekið frá miða.“ Má þá ekki búast við því að það þurfi að stækka hópinn árið 2016, ef hlaupið verður svona vinsælt? „Kannski þurfum við að stækka Reykjavík,“ segir Davíð. „Þetta veltur á hlaupaleiðinni líka,“ segir Gestur. „Við erum í samstarfi við Reykjavíkurborg og það er bara eitthvað sem við myndum skoða, ef af því verður.“ Hvernig taka yfirvöld í þetta, er ekkert vandamál að dreifa lit um

borgina? „Liturinn er gerður úr náttúrulegu efni og þvæst auðveldlega úr. Liturinn er framleiddur í Þýskalandi og við þurfum að panta nokkur tonn til landsins,“ segir Davíð. „Þess vegna er einmitt svo mikilvægt að byrja miðasöluna svona snemma, því tonn til og frá er mikið magn.“ „Það er komin reynsla á þetta í 40 löndum og það hefur sýnt sig að þetta hefur aldrei verið vesen, bara gleði,“ segir Gestur. „Við erum gríðarlega spenntir fyrir þessu og viðtökurnar á samfélagsmiðlunum hafa verið langt fram úr okkar vonum.“ „Það er gríðarleg vinna fólgin í þessari skipulagningu og við erum þakklátir því að Alvogen hefur gerst bakhjarl hlaupsins og mun því viðburðurinn heita The Color Run Alvogen. Svo eru Bai5 og Nýherji samstarfsaðilar og hjálpa okkur að láta þetta verða að veruleika,“ segir Davíð. Allar upplýsingar um viðburðinn má finna á facebook síðu hlaupsins: The Color Run Iceland. Hannes Friðbjarnarson hannes@frettatiminn.is

Gestur Steinþórsson og Davíð Lúther Sigurðarson hjá Silent standa að The Color Run Alvogen á næsta ári. Mynd/Hari

Þetta er ekki keppni og það er ætlast til þess að fólk taki börnin sín með sér í þetta.


Góa og FjarÐarkaup kynna meÐ stolti BJÖRGVIN HALLDÓRSSON · BJARTEY OG GÍGJA ÚR YLJU · EIVØR · EYÞÓR INGI · GISSUR PÁLL · JÓHANNA GUÐRÚN JÓN JÓNSSON · PÁLL RÓSINKRANZ · RAGGA GRÖNDAL · SVALA · JÓLASTJARNAN 2014: GUNNAR HRAFN KRISTJÁNSSON

8 DAGAR Í UMFANGSMESTU ÍSLENSKU TÓNLEIKA ÁRSINS! HVAR VERÐUR ÞÚ LAUGARDAGINN 13. DESEMBER?

STÓRSVEIT JÓLAGESTA UNDIR STJÓRN ÞÓRIS BALDURSSONAR REYKJAVIK SESSION ORCHESTRA UNDIR STJÓRN ROLANDS HARTWELL · KARLAKÓRINN ÞRESTIR UNDIR STJÓRN JÓNS KRISTINS CORTEZ GOSPELKÓR ÓSKARS EINARSSONAR · BARNAKÓR KÁRSNESSKÓLA UNDIR STJÓRN ELÍNAR HALLDÓRSDÓTTUR HANDRIT BJÖRN G. BJÖRNSSON LEIKSTJÓRN GUNNAR HELGASON

Tryggðu þér allra síðustu miðana á Miði.is. Eingöngu laust í A og B svæði kl. 16.


60

bílar

Helgin 5.-7. desember 2014

 ReynsluakstuR lexus nx 300h

Spegla karlar sig meira í dag? Nýi tvíorku Lexusinn er lúxuskerra sem gott er að keyra. Bíllinn á eflaust eftir að vekja athygli fyrir áberandi öðruvísi útlit sitt en innri hönnun bílsins kemur líka skemmtilega á óvart.

Þ

essi nýi tvíorkubíll frá Lexus er algjör lúxuskerra, sem virkar örugg og er gott að keyra. Hönnun bílsins er áberandi öðruvísi, dálítið agressív og kannski ekki allra. Annars var það frekar hönnunin að innan sem kom mér á óvart. Ég var lengi að átta mig á því hvaðan vélarhljóðið kæmi þar sem ég ók um göturnar á rafmagni. Eða var ég kannski að nota bensínið? Ómögulegt að vera viss þegar maður keyrir um á nýjum tvíorkubíl. Svo áttaði ég mig á því að hljóðið kom alls ekkert úr vélinni heldur úr hátölurunum. Margir eiga erfitt með að venjast því að keyra hljóðlaust um göturnar á rafmagnsbíl en Lexus hönnuðir hafa hugsað til þess með því að bjóða nýinnvígðum rafmagnsökumönnum upp á mjúka lendingu. Við hlið stýrisins er lítill takki þar sem hægt er að hækka og lækka að vild sakni vanur bensín-

Nýi tvíorku-Lexusinn er sportlegur og sker sig úr hvað varðar ytri hönnun.

ökumaður þess að í sér heyrist á rúntinum. Þetta er frekar fyndinn eiginleiki sem lýsir tímum okkar vel, hægum dauðdaga bensínbílsins. Annað fannst mér fyndið sem tengist hönnun bílsins. Að innan er þessi nýi Lexus eins og hver önnur

lexus

CO2 blandaður akstur 116 (g/km) Blandaður akstur 5,0 (l/100km) Hröðun 0-100 km/klst. 9,3 sek. Hámarkshraði 180 (km/klst) Kostir: Tvíorkubíll. Rúmgóður. Þægilegt borð milli sæta fyrir snjallsíma í hleðslu. Gallar: Mjög stíf fjöðrun.

Það vantar ekkert upp á lúxusinn að innan. Innréttingar eru úr japönskum Shimamoku við og öll nútímaþægindi eru til staðar, þar á meðal snertiskjár og hleðsluborð fyrir snjallsíma.

lúxuskerra, glæsilegt mælaborðið fullt af allri nýjustu tækni fyrir utan gömlu góðu vísisklukkuna fyrir miðju mælaborði sem minnir óneitanlega á Land Rover. En á milli sætanna er hálfgert völundarhús hólfa og innan í einu þeirra er að finna lítinn handspegil. Þetta kom mér álíka mikið á óvart og gervivélarhljóðið. Ég skil ekki enn tilgang þess að hafa handhægan spegil við aksturinn, þó ég geti mér til að hann sé hugsaður til að spegla sig í. En af hverju ætti ökumaður að

Ekki gott útsýni fyrir börn í aftursæti. Verð frá 8.590.000 kr.

vilja spegla sig þegar hann er að keyra? Er það ekki bara lífshættulegt? Eða á ökumaður að spegla sig á ljósum, eða rétt áður en hann stígur út úr bílnum? Venjulega er spegill farþegasætismegin, líka í þessum bíl, og sá spegill var í upphafi hugsaður sem nauðsynlegur aukahlutur fyrir farþegann, sem á fyrri hluta 20. aldar var oftast kona. Nú þegar konur eru komnar í ökusætið virðist greinilega vera komin þörf á fleiri spegla. Eða eru karlmenn kannski farnir að spegla sig meira? -hh

Vantar þig gistingu í útlöndum? Gerðu Verðsamanburð á hóteltilboðum út um allan heim oG bókaðu haGstæðasta kostinn á túristi.is.

TÚRISTI



ferðalög

62 

Helgin 5.-7. desember 2014

flug þr jú flugfélög munu fljúga milli Íslands og BandarÍkjanna

Fleiri valkostir ef ferðinni er heitið vestur Á næsta ári verður flogið héðan til ellefu bandarískra flugvalla. Áfangastaðirnir hafa ekki áður verið jafn margir.

þ

að eru ekki til neinar opinberar tölur um hversu margir Íslendingar ferðast til Bandaríkjanna en þar sem utanferðum landans hefur fjölgað töluvert síðustu ár má gera ráð fyrir að sífellt fleiri Íslendingar fari í frí vestur um haf. Áætlunarferðirnar þangað eru líka orðnar mun tíðari en þær voru fyrir nokkrum árum síðan og í vor bætist verulega við framboð á flugferðum þangað.

Þrjú flugfélög á leið yfir hafið Áður en Iceland Express hóf flug til Bandaríkjanna sumarið 2010 var Icelandair eina félagið sem

bauð upp á reglulegar ferðir þangað. Bandaríska flugfélagið Delta hóf svo Íslandsflug sitt árið eftir og hefur allar götur síðan flogið allt að daglega yfir sumartímann hingað frá John F. Kennedy flugvelli í New York. Útlit er fyrir að bandaríska félagið bæti við flugi hingað frá Minneapolis á næsta ári. Þá mun WOW air einnig hefja flug til Bandaríkjanna og fljúga til flugvallanna við Boston og Baltimore. Sá síðarnefndi er stutt frá höfuðborg Bandaríkjanna. Í maí bætir Icelandair svo níundu bandarísku borginni við leiðakerfi sitt þegar félagið hefur áætlunarflug til Port-

Páskaferð Næsta sumar verður flogið allt að fjórum sinnum á dag til Boston frá Keflavík. Mynd Bostonusa.com

land í norðvesturhluta landsins. Þar með fljúga vélar Icelandair til tíu flugvalla í Bandaríkjunum.

Umsvifamikil í Boston

Hin fagra og forna Albanía 28. mars - 8. apríl Albanía hefur nú loksins opnast fyrir erlendum ferðamönnum. Enn hefur alþjóðavæðingin ekki náð að festa þar rætur og er lítt sjáanleg. Þar má sjá ævaforna menningu, söguna á hverju horni, gríðarfallega náttúru og fagrar strendur og kynnast einstakri gestrisni heimamanna þar sem gömul gildi eru í hávegum höfð. Verð 336.950 kr. á mann í 2ja manna herbergi. Innifalið: Flug, hótel í London, hótel með hálfu fæði í Albaníu, öll keyrsla í Albaníu, allar skoðunarferðir, ísl. fararstjóri, skattar og aðgangur þar sem við á.

Frá og með vorinu geta farþegar í Keflavík valið á milli fjögurra ferða á dag til Boston. Það er meira úrval en farþegum á stærstu flugvöllum Evrópu stendur til boða og til að mynda er ekki flogið til Boston frá neinum öðrum norrænum flugvelli en þeim íslenska. Eins og gefur að skilja er ferðagleði Íslendinga ekki helsta ástæðan fyrir þessum tíðum ferðum og vinsældir Íslands sem ferðamannastaðar meðal íbúa Massachussets fylkis skýrir ekki heldur þessa loftbrú á milli borganna. Ástæðan er fyrst og fremst sú að stór hluti farþega Icelandair er fólk á leið á milli Evrópu og Norður-Ameríku og millilendir aðeins á Íslandi á leið sinni yfir hafið. WOW air hyggst einnig ná til þessa hóps.

Þær bandarísku flughafnir sem flogið verður til á næsta ári frá Keflavíkurflugvelli Anchorage: Icelandair Baltimore/Washington: WOW air Boston Logan: Icelandair og WOW air Denver: Icelandair John F. Kennedy í New York: Delta og Icelandair Minneapolis/St. Paul: Icelandair og hugsanlega Delta Newark í New Jersey/New York: Icelandair Orlando Sanford: Icelandair (Orlando International Airport frá og með haustinu) Portland: Icelandair Seattle Tacoma: Icelandair Washington Dulles: Icelandair

Kristján Sigurjónsson kristjan@turisti.is

Í maí fer Icelandair í jómfrúarferð sína til Portland í Oregon fylki en þangað hefur ekki áður verið flogið beint frá Keflavík. Mynd Travel Portland


www.fi.is

Jólagjöf

ferðamannsins Árgjald FÍ og gjafakort FÍ Árgjald FÍ er tilvalin jólagjöf sem gefur aðgang að skemmtilegum félagsskap, heilbrigðri útiveru og góðri hreyfingu. Upplifðu náttúru Íslands.

Árbók FÍ 2014

Árbækur FÍ - Ritröðin öll Einstakur bókaflokkur um náttúru Íslands í 86 bindum

FERÐAFÉLAG ÍSLANDS

| Mörkinni 6 | 108 Reykjavík | S: 568 2533 | fi@fi.is | www.fi.is


Mikið úrval af fallegum jólagjöfum....

64

fjölskyldan

Helgin 5.-7. desember 2014

 Árbæjarsafn undirbúningur jólanna

Galli: 19.895,-

húfum, útigöllum, jólafötum, sængurgjöfum, afmælisgjöfum

Iana Reykjavík

Gamlir dagar rifjaðir upp í safninu Næstu þrjá sunnudaga munu ungir sem aldnir geta rölt um Árbæjarsafnið og fylgst með undirbúningi jólanna eins og hann var í gamla daga. Þar munu hrekkjóttir jólasveinar gægjast á glugga og kíkja í potta á meðan börn og fullorðnir fá að föndra og syngja jólalög. Guðsþjónusta hefst alla dagana klukkan 14 í safnkirkjunni og klukkan 15 er jólatrésskemmtun á torginu þar sem sungin verða jólalög og dansað í kringum jólatréð við harmonikkuundirleik og kórsöng. Í Árbænum verða fullorðnir og börn með vasahnífa og skera út laufa-

brauð en á baðstofuloftinu verður spunnið og prjónað. Í Kornhúsinu fá börn og fullorðnir að föndra, búa til músastiga, jólapoka og sitthvað

fleira en í Hábæ verður hangikjöt í potti og gestum boðið að bragða á nýsoðnu kjöti. Í hesthúsinu frá Garðastræti verður svo sýnt hvernig fólk bjó til tólgarkerti og kóngakerti í gamla daga. Að vanda verður hægt að orna sér í Dillonshúsi þar sem boðið er upp á ljúffengar veitingar, heitt súkkulaði og jólalegt meðlæti. Sýningin opin sunnudagana 7., 14. og 21. desember klukkan 13-17. Aðgangseyrir er 1300 krónur fyrir fullorðna en ókeypis er fyrir börn, ellilífeyrisþega og öryrkja. Menningarkortið veitir ókeypis aðgang að safninu. -hh

Laugavegi 53 Sími 552 3737 opið mán.-fös. 10-18, lau. 10-17

Skilaboð um að barn tilheyri ekki fjölskyldunni

Eru börn konunnar mikilvægari en dóttir mín? É

Allt fyrir jólaprjónið laugavegi 59 101 reykjavík 551 82 58 storkurinn@storkurinn.is www.storkurinn.is

g er með kvíðahnút í maganum í hvert sinni sem ég sæki dóttur mína. Það er ekki út af mömmu hennar, heldur eiginkonu minni. Ég veit aldrei hvaða móttökur dóttirin fær. Stundum heilsar konan mín henni ekki og ef það gerist er það í áhugalausum mæðutóni. Aðfinnslur um hvar hún setur töskuna og skóna fylgja venjulega á eftir. Hún fær líka að heyra það ef hún klárar ekki mjólkina úr skálinni með mjólkurkorninu, það fá stjúpbörnin mín líka en umburðarlyndi móður þeirra er meira og heimur barna tónninn annar. Dóttir mín fær ósjaldan skilaboð frá konunni að hún tilheyri ekki fjölskyldunni, þó hún orði það ekki. Henni þykir til dæmis sjálfsagt að ættingjar utan að landi fái afnot af herbergi dóttur minnar, hvort sem hún er hjá okkur eða ekki. Þegar ég mótmæli, fæ ég að heyra að dóttir mín „búi ekki hjá okkur“ hún sé bara á heimilinu nokkra daga í mánuði. Hún sé meira eins og gestur en heimilismeðlimur. Ég er þessu algerlega ósammála, auðvitað á dóttir mín heima hjá okkur líka. Ég finn reiðina, já og sorgina, krauma í mér. Sjaldan eru myndir eftir hana eða skraut sem hún kemur með úr skólanum sett á ísskápinn eins og myndir hinna barnanna og sömu reglur virðast ekki gilda um dótValgerður ið hennar og þeirra. Þau fá að vaða í það þegar hún er ekki heima, en eigi að spyrja hvort annað vilji þau fá eitthvað lánað. Ósjaldan eru geisladiskarnir hennar ekki á Halldórssínum stað þegar hún kemur til okkar. Finn ég að hún er sár en segir ekki neitt. dóttir Þegar hún getur ekki sofnað og lít ég til hennar, en svo lítið beri á. Konan mín félagsráðgjafi segir hana ekki vera smábarn og hún eigi ekki að stýra heimilislífinu þegar hún kemur. Rétt eins og tilvist dóttur minnar eigi ekki að hafa neitt vægi í mínu lífi. Hún og kennari er líka sífellt með athugasemdir á mig sem föður en bara sem föður hennar, en ekki hinna barnanna á heimilinu. Ekki veit ég hvað konan mín segi ef ég gerði það sama við hana. Ég bið ekki konuna mína fyrir hana þegar ég þarf að fara eitthvað á kvöldin. Dóttirin finnur spennuna á heimilinu og er á nálum þegar hún sér eitthvað fararsnið á mér. Ég reyni því oftast að taka hana með mér eða fá pössun fyrir hana hjá mömmu. Það er heldur ekki jafn sjálfsagt að dóttir mín komi með í sumarfríin, eins og hennar börn. Ég er hundleiður á því að það þurfi allt að fara í háaloft á heimilinu þurfi að ræða eða gera eitthvað fyrir dóttur mína, en það er allt svo sjálfsagt sem snýr að hennar börnum. Framkoma konunnar minnar er farin að bitna á samskiptum mínum við hana og hennar börn sem annars hafa verið mjög góð. Mér líður eins og ég sé í framhjáhaldi með dóttur minni þar sem ég fer á bak við konuna mína með ýmislegt er varðar hana. Það versta er að er að ég get ekki talað um þessi mál við konuna mína án þess að allt fari í háa loft og hún segir: „Á nú að gera mig að vondu stjúpunni?“ Einmana faðir og „vonda stjúpan“ er ekki góð blanda, hvorki fyrir fullorðna né börn sem eru eins og barómet á líðan foreldra. Allar fjölskyldur eiga möguleika á að lifa góðu lífi, óháð fjölskyldugerð. Sumar þurfa meiri upplýsingar og stuðning en aðrar þegar tekist er á við verkefni sem þær þekkja ekki eða eru illa undir búnar, og stundum frá fagfólki. Að hlaupa í vörn, ræða ekki málin, draga sig út úr samskiptum, fara í felur, verða enn gagnrýnni og neikvæðari er ekki vænleg leið til að byggja upp gott fjölskyldulíf. Í vel starfhæfum fjölskyldum er tekið á vandamálunum fljótt, í stað þess að leyfa þeim að safnast upp. Það er ekki vandamál að upp komi ágreiningur heldur ef ekki er á honum tekið. Hver og einn þarf að axla sína ábyrgð á stöðunni og hafa í huga – að öll börn eru mikilvæg! Byggt á „Bréfi frá föður“ á stjuptengsl.is

Einmana faðir og „vonda stjúpan“ er ekki góð blanda, hvorki fyrir fullorðna né börn sem eru eins og barómet á líðan foreldra. Allar fjölskyldur eiga möguleika á að lifa góðu lífi, óháð fjölskyldugerð.


JÓLAGJÖFIN ÞÍN FÆST Í HRÍM

4 stk í pakka 9.900 kr

Frá 16.900 kr

FALLEG HÖNNUN Í ELDHÚSIÐ

27.900 kr 2.890 kr 8990 kr

Frá 3.690 kr

Frá 4.900 kr

Frá 7.900 kr

Frá 9.900 kr Frá 19.900 kr

12.990 kr

Frá 5.190 kr

KANNT ÞÚ AÐ META GÓÐA HÖNNUN? 19.900 kr

3.290 kr Frá 1.990 kr

Frá 4.990 kr

NÝTT !! POPUP PARIS KERTI! Í 1/50 KERTI ER DEMANTUR Skemmtileg gjöf 4.990 kr

Verslaðu heima í sófanum!

www.hrim.is LAUGAVEGI 25 - S: 553-3003

LAUGAVEGI 32 - S: 553-2002


66

tíska

Helgin 5.-7. desember 2014

STÆRÐIR 42-56

NÝ SENDING AF KJÓLUM

tísk a sérsniðnar skyrtur

Pantaðu á www.curvy.is eða komdu við í Fákafen 9

Afgreiðslutímar Mán-Fös frá kl. 11-18 Laug. frá kl. 11-16 Sigurður Waage hjá Skyrta Reykjavík, Skólavörðustíg 21., segir verslunina missa húsnæðið í janúar. „Það lítur allt út fyrir að við fáum að kaupa gömlu fallegu innréttingarnar og nýta þær í næstu búð, svo við erum ánægð með það.“

Fákafeni 9, 108 RVK | Sími 581-1552 | www.curvy.is

Jólin nálgast

20% afsláttur af yfirhöfnum

Jólaskyrtan getur verið í hvaða lit eða sniði sem er Sigurður Waage elskar, líkt og aðrir Reykvíkingar, að dressa sig upp fyrir jólin. Hann vill þó alls ekki benda á neina sérstaka liti eða snið fyrir jólaskyrtuna, það eigi bara að velta á þeim sem skyrtunni klæðist.

V

ið Reykvíkingar elskum að klæða okkur fínt upp yfir hátíðarnar og við erum nú ekki í vandræðum með að hjálpa fólki við það hér í versluninni. Við sérhæfum okkur í skyrtum þannig að við erum með ótrúlega mikið úrval, allt frá hversdagslegum skyrtum yfir í skyrtur sem henta við hátíðleg tilefni, eins og jól og áramót,“ segir Sigurður Waage, hjá Skyrta Reykjavík. „Ein af mínum uppáhaldsskyrtum þessa dagana, og sú sem ég ætla sjálfur að klæðast um jólin, er smóking skyrtan. Hún er dásamlega falleg með fellingum að framan. Svo erum við með eina klassíska „club-collar“ skyrtu, sem er í 1920 stíl með bogadregnu hálsmáli. Það snið hefur verið mjög vinsælt þetta árið og verður örugglega áfram. Þetta eru allt skyrtur sem henta bæði við jakkaföt, fínar buxur eða bara gallabuxur. Það bara veltur á herranum sem henni klæðist.“ „Við mælum alls ekki með neinum sérstökum lit ®

Síðumúli 34 · 108 RVK · S. 551 4884 · www.stillfashion.is

Leðurskór Verð 19.900 kr. (kýrskinn) Einn litur Stærð 36 - 41.

eða sniði hér hjá Reykjavík skyrta því við fögnum fjölbreytileikanum og viljum að hver einstaklingur fái að njóta sín. Það væri hundleiðinlegt ef einn litur væri í tísku og allir Reykvíkingar væru bara í honum. Við viljum það auðvitað ekki.“ „Við förum bráðlega að hætta að taka við pöntunum fyrir sérsniðnar skyrtur fyrir jólin, en hér í versluninni er auðvitað nóg úrval af skyrtum fyrir alla,“ segir Sigurður en Skyrta Reykjavík sérhæfir sig í að sérsníða skyrtur. En það fer líka hver að verða síðastur til að versla í búinni við Skólavörðustíg því í janúar missir verslunin húsnæðið. „Við vorum svo ánægð með að finna þetta húsnæði því það hentar okkur fullkomlega en það var verið að kaupa húsið svo við þurfum að fara annað. Svo við erum að leita að einhverju svipuðu og það lítur allt út fyrir að við fáum að kaupa gömlu fallegu innréttingarnar og nýta þær í næstu búð, svo við erum ánægð með það.“ -hh

Laugardagstilboð

– á völdum servéttum og kertum

og Nýir us t- og ha véttum r i g e l fal itir í ser rl vetr a og ker tum

Verð 19.900 kr. Einn litur Stærð 36 - 41.

"Kryddaðu fataskápinn”

Rekstrarvörur - vinna með þér

Laugavegi 178 l S. 555 1516 l Kíktu á

síðuna okkar

Opnunartími: Virka daga kl. 11-18 Laugard. kl. 10-16

Réttarhálsi 2 • 110 Reykjavík Sími: 520 6666 • sala@rv.is • rv.is

Opið laugardaga kl. 10-16



GJÖF SEM GLEÐUR

68

tíska

sviðsljósið Töff Týpur

teg Belinda í hvítu og svörtu, stærðum S,M,L á kr. 7.950,-

Flottir í tauinu

OPIÐ: Mán. - fös. 10 - 18, Laugardaga 10 - 14

Laugavegi 178 Sími 551-3366 www.misty.is

Kjóll kr. 8900

Helgin 5.-7. desember 2014

Pharrell Williams.

Best klæddu karlmennirnir.

Þ

eir kunna að klæða sig og eru óhræddir við að nota fylgihluti og eru djarfir í fatavali. Einföld svört jakkaföt verða ekki alltaf fyrir valinu þegar þeir stíga í sviðsljósið og hversdagsklæðnaðurinn er flottur, stílhreinn og þægilegur. Þeir eru leikarar, rokkstjörnur og íþróttamenn en eiga það allir sameiginlegt að vera flottir í tauinu og allir hafa þeir ratað á lista yfir best klæddu mennina. Leikarinn Damien Lewis glæsilegur á London Film Festival á dögunum.

Full búð af jóla jóla

Leikarinn Eddie Redmayne hefur vakið athygli fyrir flottan stíl.

Frábær verð, smart vörur, góð þjónusta

Bláu húsin Faxafeni · S. 588 4499 ∙ Opið mán.- fös. 12-18 ∙ laug. 11-16 Benedict Cumberbatch mætti í bláum flauels smókingjakka á frumsýningu á síðustu myndinni um Hobbitann. Justin Timberlake er margt til lista lagt og hefur óaðfinnanlegan fatastíl.

Vertu einstök – eins og þú ert Smart föt, fyrir smart konur

stærðir 38-52 Stærðir 38-52

my style

Bæjarlind 1-3 201 Kópavogur s: 571-5464

Harry Styles í One Direction er ófeiminn við að fara ótroðnar slóðir og er hér í vínrauðum teinóttum jakkafötum.

X-men leikarinn Nicholas Hoult í svörtum gallabuxum og köflóttum jakka á göngu í London.

Fótboltahetjan og trendsetterinn David Beckham í dökkbláum smókingjakka með eiginkonu sinni, Victoriu.


J贸laheils铆a_2014_final_prent.pdf

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

1

01/12/14

10:12


70

tíska

Tískuhönnun PoP-uP mark aður í LisTasafni reykjavíkur

Helgin 5.-7. desember 2014

Íslensk hönnun úr Skúmaskoti GLÆSIKJÓLAR

Skoðið laxdal.is/kjolar •

Fatahönnuðurinn Heiða Eiríksdóttir er ein af þrjátíu íslenskum hönnuðum sem taka þátt í pop-up markaði í Listasafni Reykjavíkur um helgina. Heiða selur sína hönnun í versluninni Skúmaskoti við Laugaveg 23.

facebook.com/bernhard laxdal

Heiða Eiríksdóttir fatahönnuður.

f

atahönnuðurinn Heiða Eiríksdóttir er ein af þrjátíu íslenskum hönnuðum sem taka þátt í pop-up markaði í Listasafni Reykjavíkur um helgina. Heiða selur sína hönnun í versluninni Skúmaskoti við Laugaveg 23. Heiða hefur verið að hanna föt í mörg ár en segir sína nálgun á fatahönnun hafa tekið róttækum breytingum þegar hrunið skall á. „Í dag nálgast ég hverja flík fyrir sig og þær eru allar framleiddar af mér sjálfri. Ég vinn mikið með textílinn, lita efnin sjálf og er mikið í hekli. Áður lét ég framleiða allt fyrir mig erlendis en svo kom hrun og núna er ég bara komin „back to basics“ og það fer algjörlega eftir því í hvaða stuði ég er þegar ég vakna, hvað ég fer að gera.“ „Ég leitaði til Móu, vinkonu minnar, sem er listakona og ljósmyndari, með myndatöku í huga,“ segir Heiða Eiríksdóttir fatahönnuður. „Fyrstu pælingar voru að fá módel, og við fórum á flug með það. En niðurstaðan, eftir skemmtilegt kaffispjall, var að Móa yrði módel, leikstjóri, „makeup artist“, hárgreiðslukona og ljósmyndari. Þótt ótrúlegt megi virðast er hún sérfræðingur í öllu þessu. Við völdum flíkurnar í sameiningu og svo sá Móa um rest, ein og sér, og mér finnst útkoman stórglæsileg.“ -hh

Stefán Bogi gull- og silfursmiður

Stefán Bogi gull- og silfursmiður Metal design, Skólavörðustíg 2 metaldesignreykjavik.is

metaldesignreykjavik

Myndir og módel: Móa Hjartardóttir.


JÓLANÁTTFÖTIN FÁST Í NEXT

KRINGLUNNI

Stærðir: 3 ára til 11 ára. Verð kr. 3.990.

Stærðir: 3 mánaða til 5 ára. Verð kr. 6.990.

Stærðir: 3 mánaða til 5 ára. Verð kr. 2.490.

Stærðir: 4 ára til 12 ára. Verð kr. 7.990.

Stærðir: 3 mánaða til 5 ára. Verð kr. 3.990.

Stærðir: 3 ára til 11 ára. Verð kr. 4.490.

Stærðir: 3 mánaða til 5 ára. Verð kr. 3.990.

Stærðir: 3 ára til 11 ára. Verð kr. 5.990.

Stærðir: 3 ára til 12 ára. Verð kr. 3.490.

Stærðir: 4 ára til 12 ára. Verð kr. 3.990.

Stærðir: 3 ára til 12 ára. Verð kr. 3.990.

Stærðir: 26,5 til 38. Verð kr. 6.990.

next á íslandi

KRINGLUNNI - SÍMI 551 3200


72

hekl

Helgin 5.-7. desember 2014

Skeljakragi B

ókin „Hekl, skraut og fylgihlutir“ er nýútkomin hjá Bókafélaginu en í henni má finna 20 einfaldar en jafnframt fallegar hekluppskriftir. Höfundur bókarinnar er hin breska Ros Badger sem lærði textíl við Chelsea College of Art í London þar sem hún sérhæfði sig í prjóni en blandaði hekli alltaf í verk sín. Hér eru hekluppskriftir sem eru ýmist fyrir heimilið eða að flíkum hverskonar. Farið er yfir grunnatriði í hekli á myndrænan hátt og síðan gefna uppskriftir að, til að mynda, stígvélaskjólum, ömmuteppi, skrauthjörtum og stjörnuborða. Hér er uppskrift úr bókinni að skeljakraga sem er heklaður með endurteknu skeljamynstri. Hann er flott viðbót við einfalda flík og hægt er að binda hann saman hvort sem er að aftan eða framan. - eh

Kraginn Heklið 89 LL. Umferð 1 (rangan): 1 ST í fjórðu LL frá nálinni (3 fyrstu LL teljast sem 1 ST), sleppið næstu 4 LL, [2 ST, 1 LL, 2 ST] í næstu LL, *sleppið næstu 4 LL, [2 ST, 1 LL, 2 ST] í næstu LL; Endurtakið frá * að síðustu 5 LL, sleppið næstu 4 LL, 2 ST í síðustu lykkjuna, snúið við. (16 skeljahópar [2 ST, 1 LL, 2 ST] plús hálf skel á hvorum enda). Umferð 2 (réttan): 3 LL (telst sem 1 ST), 2 ST í fyrsta ST, *[3 ST, 1 LL, 3 ST] í næsta 1LLB; Endurtakið frá * 15 sinnum í viðbót, 3 ST efst í loftlykkjurnar 3 á endanum, snúið við (16 skeljahópar, plús hálf skel á hvorum enda). Umferð 3: 4 LL, 2 TVST í fyrsta ST, *[3 TVST, 1 LL, 3 TVST] í næsta 1LLB; Endurtakið frá * 15 sinnum í viðbót, 3 TVST efst í loftlykkjurnar 3 á endanum, snúið við (16 skeljahópar, plús hálf skel á hvorum enda).

Kúlur

(gerið 2 stk.):

Umferð 4: 4 LL, 3 TVST, í fyr staTVST, *[4 TVST, 1 LL, 4 TVST] í næsta 1LLB; Endurtakið frá *15 sinnum í viðbót, 4 TVST efst í loftlykkjurnar 4 á endanum, snúið við (16 skeljahópar, plús hálf skel á hvorum enda). Í næstu umferð er engin byrjunar LL sem verður til þess að endi kragans fer að rúnnast.

Heklið 2 LL Umferð 1 (rétta): 6 FL í fyrstu loftlykkjuna. Kúlan er hekluð áfram hring eftir hring í spíral, gott er að setja merki við byrjun umferðar til að vita hvenær næsta umferð byrjar. Umferð 2: 2 FL í hverja L út umferð. (12 FL) Umferð 3: 1 FL í hverja L út umferð. (12 FL)

Umferð 5: *[5 TVST, 1 LL, 5 TVST] í næsta 1LLB: Endurtakið frá * 15 sinnum í viðbót, endið með 1 KL efst í loftlykkjurnar 4 á endanum, snúið við (16 skeljahópar). Umferð 6: 1 KL í hvern af fyrstu 5 TVST, 1 KL í fyrsta 1LLB, [6 TVST, 1 LL, 6 TVST] í næsta 1LLB; Endur takið frá * 13 sinnum í viðbót, 1 KL í síðasta 1LLB (14 skeljahópar). Slítið frá og gangið frá lausum endum.

Umferð 4: 2 FL í hverja L út umferð. (24 FL) Umferð 5: 1 FL í hverja L út umferð. (24 FL) Umferð 6: [SL 1 FL, 1 FL í næstu FL] 12 sinnum. (12 FL) Umferð 7: [SL 1 FL, 1 FL í næstu FL] 6 sinnum. (6 FL) Troðið vel inn í kúluna með tróði. Slítið frá og skiljið eftir langan enda. Notið nál til að þræða endann í gegnum kantinn á fastalykkjunum 6 og þrengið gatið vel saman. Gangið frá endanum.

Hægt er að hafa böndin að framan eða aftan.

Snúrur (gerið 2 stk.):

Heklunál: 2 mm heklunál. Garn: 1 dokka Aunt Lydias nr. 10 bómullargarn eða 40 gr (140 m) af fínu bómullargarni. Auka: Smá tróð til að setja inn í kúlurnar.

Heklfesta: Kraginn er 8 cm breiður með 2 mm heklunál.

Skammstafanir : LL upphafsloftlykkja

Stærð: Kraginn er 8 cm breiður og innra málið (við hálsinn) mælist 34 cm fyrir utan böndin.

HST hálfstuðull

FL fastalykkja ST stuðull TVST tvöfaldur stuðull ÞRST þrefaldur stuðull

LLB loftlykjubil 1-LLB loftlykkjubil úr einni loftlykkju 2-LLB loftlykkjubil úr tveimur loftlykkjum

[] Heklið það sem er innan hornklofa eins oft og sagt er til um fyrir aftan () inniheldur oft auka upplýsingar eða frekari skýringar

Klippið 2,8 m af garni og brjótið saman. Dragið lykkjuna á endanum (þar sem brotið er) í gegnum annað efra hornið á kraganum, heklið svo 40 LL með tvöföldu bandinu. Slítið frá. Gerið hina snúruna eins á hinu efra horni kragans. Frágangur: Saumið 1 kúlu á hvora snúru. Gangið frá lausum endum.


MIKIÐ ÚRVAL OG FRÁBÆR VERÐ! 4.995KR

9.995KR

Kaupauki* að verðmæti 4.995 fylgir með Curle Secret og Diamond Professional Sléttujárninu. Kaupauki: · Taska · Hárbursti · Teygjur · Andlitsmaski

19.995KR

Thermo protect 2100w vnr. PHS-HP8230

· Ilmvatnsprufur · Sjampó · Hárnæring · Naglaþjöl

Babyliss Curl Secret vnr. BAB-C1000E

Remington herrarakvél 360 Rotary

Birt með fyrirvara um prentvillur og ófyrirsjánlegar breytingar. *Gildir á meðan birgðir endast. Allt vöruúrvalið fæst í Smáralind, takmarkað úrval í öðrum verslunum.

vnr. REM-R5150

14.995KR

2.995KR

Heyrnartól vnr. PHS-SHP1900

Nextbook spjaldtölva 8” vnr. NEX-NX008HD8G

5.495KR

Exido stál vöfflujárn vnr. EXI-12250022

9.995KR 18.995KR

Blandari - 1200w vnr. WIL-BL1200

5.995KR

Candyflossvél 450w vnr. ARI-2971

Poppvél - Retro vnr. ARI-2952


74

hönnun

Helgin 5.-7. desember 2014

Gullbúr og gömul ferðataska

H Makrame aftur í tísku M

akrame er textíl aðferð þar sem hnútar eru hnýttir í stað þess að vefa eða prjóna. Aðferðin var ansi vinsæl hér á árum áður og þá sérstaklega á áttunda áratugnum og þótti enginn maður með mönnum nema að hafa að minnsta kosti einn burkna hangandi í makrame textílverki. Aðferðin er hinsvegar ævaforn og talið að hún hafi verið fundin upp á 13. öld af arabískum vefurum og er tiltölulega einföld, en býður upp á flókin og spennandi mynstur í þrívídd, sem hefðbundinn vefnaður og prjón býður ekki upp á. Nú er makrame aftur að komast í tísku og að þessu sinni má sjá garn sem hefur verið litað í mörgum litum og kögrið sem myndast á enda garnsins, eða bandsins sem er notað, er ýkt og fær að njóta sín.

efðbundin fleti fyrir gæludýrin falla ekki alltaf að hönnun heimilisins eða að kröfum þeirra sem sækjast eftir því að hafa fallega muni í kringum sig. Hönnuðir víða um heim hafa tekið þeirri áskorun að hanna falleg fleti og búr handa köttum og hundum sem ættu að geta sómt sér vel inn á heimilinu og sum hver eins og fallegir skúlptúrar sem jafnvel þeir sem ekki eiga gæludýr gætu sóst eftir að hafa inni á heimilinu. Verðmiðinn getur þó Hundakarfa úr leðurlíki stoppað marga þar sem hágæða hönnun fyrir gæludýr nútímans er eftir japanska hönnunarfyrirtækið Nendo. ekki ódýr. Hinsvegar er hægt að sækja sér innblástur og hugmyndir í verk góðra hönnuða eins og má sjá á meðfylgjandi myndum.

Hundabúrið eiCrate er handsmíðað og kostar um 120 þúsund íslenskar krónur og fæst hjá GO! PET DESIGN.

Lúxushvíld fyrir voffa í gæruklæddum stól frá Glenn Ross sem kallar fletið Eames stólinn fyrir hunda.

Gömul ferðataska er orðin að kattafleti frá hönnunarteyminu Atomic Attic.

fínt fyrir jólin

Jólatilboð frá 1.12- 13.12 almar spring sturtuhaus 20 cm áður kr: 9.450,tilboð kr. 6.900,-

almar emotion sturtuhaus 10 cm áður kr: 3.990,tilboð kr. 2.990,-

almar onda Handsturtuhaus áður kr: 2.490,tilboð kr. 1.990,-

almar skinny Handsturtuhaus áður kr: 1.990,tilboð kr. 1.490,-

sturtubarki 150 cm áður kr: 1.910,tilboð kr. 1.490,-

Gæði, þjónusta oG ábyrGð - það er tenGi Smiðjuvegi 76 • Kópavogi • Sími 414 1000 • Baldursnesi 6 • Akureyri • Sími 414 1050

Opið virka daga frá 8 -18 laugardaga frá 10 -15 • www. tengi.is • tengi@tengi.is

teKa Calm sport te teK sturtusett áður kr: 8.500,tilboð kr. 6.900,-


E&Co. — eogco.is

Peysan Brák – 29.800 kr. Verið hjartanlega velkomin. Geysir Skólavörðustíg, Akureyri og Haukadal. Sími 519 6000 — www.geysir.com —


76

heilsa

Helgin 5.-7. desember 2014

 Heilsa Jólin geta verið annasamur tími

Haltu geðheilsunni um jólin J Allir elska manninn sem hataði ...

VVVVV

„Fantaflott og gott og vandað dæmi þess að íslenskar barnabækur eigi framtíðina fyrir sér.“ Helga Birgisdóttir / DV

VVVV

„... ískrandi fyndin og ferlega frumleg ...“ Anna Lilja Þórisdóttir / Morgunblaðið

VVVV

„Hress og bráðfyndin saga, þó með drungalegu yfirbragði.“ Halla Þórlaug Óskarsdóttir / Fréttablaðið

„... Þórarni tekst að fjalla um viðfangsefni sín með slíkum húmor að lesandinn upplifir aldrei að verið sé að lesa yfir sér ...“ Elín Björk Jóhannsdóttir / Starafugl

ólahátíðin er í hugum margra alls ekki hátíð ljóss og friðar heldur tími streitu, þreytu og kvíða. Það þarf að skúra, skrúbba og bóna, kaupa vel valdar jólagjafir, senda jólakort, baka smákökur, kaupa jólaföt, mæta í fjölskylduboð og svo auðvitað snara fram minnst þríréttuðu sem oftast. Það er ýmislegt sem hægt er að gera til að minnka líkur á að streitan nái tökum á manni og hér eru nokkur góð ráð. Erla Hlynsdóttir erla@frettatiminn.is

Skipuleggðu þig Það er ávísun á streitu að bíða með jólaundirbúninginn fram á síðustu stundu. Það getur sparað bæði tíma og peninga að skipuleggja sig. Búðu til lista yfir allt sem þú þarft að gera, hverjum þú gefur jólagjafir og hvaða matvörur þú átt eftir að kaupa. Með góðu skipulagi er líklegra að þú haldir þig innan þeirra marka sem þú hefur sett þér fjárhagslega og minnkar líkur á að nokkuð gleymist. Það vill enginn lenda í því á aðfangadagskvöld að eiga ekki rjóma í sósuna. Neyttu áfengis í hófi Hjá sumum er það hluti af hátíðarhaldi yfir jól og áramót er að skála í góðra vina hópi. Þó þér finnist þú slaka betur á eftir að fá þér eitt eða tvö glös er mikilvægt að muna að hafa hemil á sér yfir hátíðina enda getur áfengisneysla í óhófi aukið líkur á óviðeigandi hegðun og jafnvel árásargirni. Slakaðu á Jólin eru afar annasamur tími og streituvaldandi fyrir suma. Þeim sem glíma við streitu í sínu daglega lífi fyrir getur fundist álagið sem bætist við fyrir jólin vera óbærilegt. Hugleiðsla og jóga eru sérlega vel fallin til að hjálpa til við slökun og mikilvægt er að taka sinn tíma til að slaka á árið um kring. Borðaðu vel Jólahátíðin er hjá mörgum orðin samnefnari yfir óhóf í mat, jafnvel svo að fólki finnst það þurfa að fara í sérstakt heilsuræktarátak í janúar. Reyndu að huga að mataræðinu yfir jólin þannig að þú borðir líka grænmeti, ávexti, flókin kolvetni og hollar fitusýrur þannig að þú fáir alla þá næringu sem þú þarft á að halda og til að vega upp á móti óhollustunni. Gott mataræði og næring minnkar líka líkur á andlegri vanlíðan yfir dimmustu mánuðina.

w w w .f o r l a g i d .i s – alvöru bókabúð á netinu

Gerðu góðverk Að hjálpa öðrum veitir mikla vellíðan, það kætir lund, minnkar streitu og getur gert mikið fyrir sjálfsmyndina. Fjöldi verkefna er í gangi hver jól þar sem óskað er eftir sjálfboðaliðum, ýmsar safnanir eru í gangi þar sem óskað er eftir fatnaði, gjöfum eða frjálsum fjárframlögum. Þá er ótalinn sá varningur, til að mynda jólakort og merkimiðar, sem seldur er til styrktar ýmsu góðu málefni.

Fáðu nægan svefn Þó mörg okkar fái auka frídaga yfir jólahátíðina þýðir það ekki endilega að við fáum meiri og betri svefn því svefnmynstrið ruglast gjarnan þegar nóg er um veisluhöld og vinaheimsóknir. Góður svefn er lykilatriði þegar kemur að andlegu jafnvægi og vellíðan.


H

Jólatilboð Íslenskt hugvit og hönnun

YANKEE JÓLAILMUR

Birt með fyrirvara um verðbreytingar og prentvillur. Tilboð gilda til jóla 2014, eða á meðan birgðir endast.

25% afsláttur

VOGUE heilsurúm Verð frá: 112.880.

160x200cm | án höfðagafl og fylgihluta

Tvennutilboð Hafðu samband Fátt er betra en að hitta gamla félaga og fjölskyldumeðlimi í eigin persónu. Það er hins vegar ekki alltaf möguleiki en þess í stað er tilvalið að hringja eða spjalla í gegn um myndsímaforrit á borð við Skype. Ef þér finnst þú hafa misst tengsl við ákveðið fólk eru jólin góður tími til að endurnýja tengslin. Jólin eru líka góður tími til að tala opinskátt um það sem hefur legið þér þungt á hjarta. Hreyfðu þig Líkamleg hreyfing eykur andlega og líkamlega vellíðan. Það getur verið notalegt að fara í göngutúra í snjónum, búa til snjókarl eða jafnvel hleypa barninu í þér út og fara í snjókast. Öll hreyfing er betri en engin. Þeir sem kjósa frekar að vera inni geta hækkað í jólalögunum og tekið dansspor.

Bómullarhandklæði

Dúnsæng og dúnkoddi

Dúnsokkar - hlýjir og notalegir

Dúnsokkar 3 pör

Alvöru mjúkur pakki undir tréð.

8 Egypsk bómullarhandklæði og baðmotta.

Tilboð: 21.600.- kr.

Tilboð: 9.600.- kr.

Fullt verð: 12.800.-

Fullt verð: 28.800.-

Fullt verð: 12.800.-

Síðumúla 30 . Reykjavík . Sími 533 3500 Hofsbót 4 . Akureyri . Sími 462 3504 www.vogue.is

Tilboð: 9.600.- kr.


Flottar í n n a k k a p a l jó

78

heilsa

Helgin 5.-7. desember 2014

Fimm leiðir til að borða grænkál

1.

G

Metsölulisti Eymundsson Barnabækur: VIKA 48

rænkál er ein hollasta fæða sem hægt er að neyta enda stútfullt af nauðsynlegum næringarefnum. Neysla á grænkáli dregur úr hættu á krabba-

meini, lækkar blóðþrýstinginn, styrkir beinin og dregur úr hættu á asma. Ekki sakar að það er auðvelt að rækta það og það er ódýrt. Hinsvegar er það biturt bragð græn-

kálsins sem fælir stundum frá en með réttri meðhöndlun er það hið mesta lostæti. Hér eru fimm leiðir til að borða grænkál.

1. Salat Einfaldasta leiðin er að búa til salat með grænkáli. Best er að skera það í litlar ræmur og hella yfir það blöndu af sítrónusafa, ólífuolíu og örlitlu salti og láta það standa í 10 mínútur. Á meðan grænkálið bíður eru skornar niður döðlur í þunnar ræmur og rautt epli er skorið í litla bita. Öllu er blandað saman við grænkálið ásamt möndluflögum.

og brokkólí. Gott er að hella smá olífuolíu og sítrónusafa yfir grænkálið áður en það er borið fram.

einnig gott með einföldu pasta, olíu, sveppum, sterkri pylsu og parmesan osti.

3. Hristingur Grænkál er hægt að geyma í frysti og setja frosið út í hristing. Einfaldast er að bæta því út í grænan hristing en það hentar líka vel með berja- og bananarhristingi. Best er að setja lítið í einu og prófa sig áfram.

5. Flögur Frábært snakk og mun hollara en feitar kartöfluflögur. Hreinsaðu grænkálið vel og þurrkaðu eins vel og þú getur. Sullaðu smá ólívuolíu á bökunarpappír sem er á bökunarplötu og legðu grænkálið ofan á. Stráðu salti yfir kálið og hrærðu varlega svo allt blandist vel saman. Settu grænkálið í ofninn í u.þ.b. 10 til 15 mínútur eða þar til það er þurrt og stökkt. Best er að borða flögurnar heitar.

2. Soðið Grænkál er þykkt og stíft en sumir vilja hafa salatið mjúkt. Þess vegna er hægt að sjóða grænkálið í örlitla stund með salti. Það er gott að blanda því með soðnu spínati

2. Metsölulisti Eymundsson Barnabækur: VIKA 48

4. Pasta Kál er gott með pasta og það heldur áferðinni þegar það er soðið. Prófaðu að skipta því út fyrir spínat í pastauppskriftum. Það er

Femarelle er fáanlegt í apótekum, heilsuverslunum og í heilsuhillum stórmarkaða. Nánari upplýsingar má nálgast á icecare.is og á Facebooksíðunni Femarelle.

Femarelle er dásamlegt fyrir konur á breytingaskeiði Fermarelle er náttúruleg vara, unnin úr soja og vinnur á einkennum tíðahvarfa hjá konum. Hitakóf, nætursviti, skapsveiflur og verkir í liðum og vöðvum eru algeng einkenni tíðahvarfa. Virkni þess hefur verið staðfest með fjölda rannsókna á undanförnum 13 árum.

3. Metsölulisti Eymundsson Barnabækur: VIKA 48

w w w .f o r l a g i d .i s – alvöru bókabúð á netinu

„Ég las um Femarelle og leist vel á að prófa hormónalausa meðferð og hef tekið það inn í nokkra mánuði og er búin að endurheimta mitt fyrra líf,“ segir Eva Ólöf Hjaltadóttir, 71 árs. „Mér hafði ekki liðið nógu vel og var farið að finnast óþægilegt að vera mikið innan um fólk. Mér fannst ekki gott að vera í hávaða og hafði því einangrast félagslega,“ segir hún. „Eftir að ég hafði tekið Fermarelle í sex mánuði hætti ég að svitna eins og áður og er núna í sama bolnum allan daginn og er hætt að finna fyrir verkjum. Það besta er að börnin mín og tengdabörn hafa orð á því hvað ég sé orðin hress. Að auki hef ég misst 11 kíló án þess að reyna það sérstaklega. Ástæðan er sú að mér líður betur og ég get hreyft mig óhindrað. Ég er svo ánægð með Femarelle hylkin að ég mæli með þeim við allar vinkonur mínar.“ Eva Ólöf Hjaltadóttir.

„Ég ákvað að prófa Femarelle síðasta vetur eftir að hafa lesið frásögn konu í blaði þar sem hún lýsti ánægju sinni með vöruna,“ segir Soffía Káradóttir sem á þeim tíma var að byrja á breytingaskeiðinu en vildi ekki nota hormóna. „Ég fann fyrir hitakófum, fótaóeirð, skapsveiflum, líkamlegri vanlíðan og vaknaði oft upp á nóttunni.“ Eftir að Soffía hafði tekið Femarelle inn í aðeins 10 daga hurfu öll einkenni breytingaskeiðsins. „Nú fæ ég samfelldan svefn, finn ekki lengur fyrir hitakófum eða fótaóeirð og líður mun betur á allan hátt og er í góðu jafnvægi. Ég get ekki ímyndað mér hvernig mér liði í dag ef ég hefði ekki kynnst þessu dásamlega undraefni.“ Soffía Káradóttir.



80 

matur & vín

Helgin 5.-7. desember 2014

sveitasæla Ný matreiðslubók hjóNa

Hjónin Gísli Egill Hrafnsson Inga Elsa Bergþórsdóttir vilja gefa hugmyndir um nýtingu á fæðutegundum í náttúrunni. Mynd/Hari

Gæðin eru allsstaðar í náttúrunni Hjónin Inga Elsa Bergþórsdóttir og Gísli Egill Hrafnsson hafa sent frá sér matreiðslubókina Sveitasæla. Fyrri bækur þeirra hjóna, Góður matur – Gott líf og Eldað og bakað í ofninum heima, hafa notið mikilla vinsælda fyrir uppskriftir sínar og aðferðir. Þau vilja vekja athygli á öllu því góða hráefni sem hægt er að nálgast í okkar nánasta umhverfi og upplifa íslenska náttúru í leiðinni.

Í

þessari nýju bók fórum við að skoða tengslin á milli borgar­ innar og sveitarinnar,“ segir Gísli Egill Hrafnsson sem starfar alla jafna sem ljósmyndari og tekur allar þær fallegu myndir sem prýtt hafa bækurnar. „Á síðustu öld flutt­ ist meirihluti þjóðarinnar úr sveit­ unum til Reykjavíkur og samfélagið breyttist mikið. Á þeim tíma var þetta landbúnaðarsamfélag og heill hellingur af hlutum sem var verið að búa til inni á heimilunum sjálfum. Auðvitað varð sama þróun í öðrum löndum, en hún var mjög skörp hér,“ segir Gísli. „Við töp­ uðum mörgu af því sem við áttum. Kunnáttan varð svolítið eftir og smátt og smátt er hún að deyja út því matvælafram­ leiðslan fluttist bara inn í stóru mat­ vælafyrirtækin,“ segir Inga Elsa Bergþórsdóttir. „Ef við skoðum önnur lönd er staðbundin smáfram­ leiðsla miklu algengari, hvort sem um er að ræða, vín, osta eða kjöt­ framleiðslu.“

Hampa heimaframleiðslu

„Það urðu ákveðnir hlutir óþarflega einsleitir. Við erum kunnug Frakk­ landi eftir að hafa búið þar og þar þekkist það að hampa þeirri fram­ leiðslu sem á sér stað í sveitunum og okkur langar til þess að gera það,“ segir Gísli. „Með þessari bók langar okkur að hvetja fólk til að styrkja þá sem standa í sinni framleiðslu eða ræktun t.d. kjöt beint frá býli,“ segir Inga. „Margt af þeim vörum eru svo vel gerðar og það er mikill ávinningur fyrir okkur neytendur að hafa fjölbreytni og vitneskju um uppruna hráefnanna. „Í bókinni heimsækja þau Gísli

og Inga landið og sýna upp á hvaða lystisemdir það hefur upp á að bjóða. „Það er mjög mikilvægt að landsbyggðarfólk átti sig á því að það er hægt að skapa mikil verð­ mæti í gegnum matvælaframleiðslu sem hefur staðbundna tengingu. Ekkisíst fyrir ferðaþjónustuna. Ferðamenn eru tilbúnir að greiða hærra verð fyrir slíka vöru. Svo auðgar það matarmenninguna okkar“. „Það er mikilvægt okkur öllum að halda þræðinum. Rannsóknir sína t.d. að matarsmekkur mótast mest á árunum fyrir tvítugt og ef við erum ekki dugleg að bjóða börnunum upp á sjálfsagðan mat eins og fisk, þá er stutt í það að kynslóðirnar sem á eftir koma borði engan fisk,“ segir Inga.

Samvinna hjónanna

Gísli og Inga hafa unnið bækurnar í sínum hjáverkum. Inga er grafískur hönnuður og Gísli ljósmyndari og bæði eru þau leiðsögumenn, svo bókin er unnin frá grunni af þeim hjónum. „Við höfum bæði unnið að matreiðslubókum og matartengdu markaðsefni fyrir fyrirtæki í gegnum tíðina,“ segir Inga. „Gísli var lengi ljósmyndari hjá Gest­ gjafanum svo matur hefur verið áberandi í okkar lífi alla tíð. Svo í hruninu fór maður að hugsa að­ eins meira inn á við og við höfðum meiri tíma eins og gerðist hjá svo mörgum,“ segir Inga. „Fólk opnaði meira fyrir ákveðnum hlutum og af hverju ekki að prófa að gera eitthvað sjálf.“ „Okkur langaði að gera fallegan hlut sem hefði gott innihald og jákvæðan boðskap,“ segir Gísli. „Hjálpa fólki að gera hlutina sjálft.

Uppskrift úr bókinni

Smjörsteiktur silungur með fíflablöðum á pönnu Ef fíflablöðin eru soðin í sjóðandi vatni stutta stund og þeim dýft í kalt vatn strax á eftir, minnkar biturleik­ inn mikið. Best er að nota stór og safarík blöð sem gjarnan má finna á rökum stöðum, í skurðum, við ár­ farvegi eða í skjóli við aðrar hærri plöntur. Handa 4 4 heilir smásilungar eða samsvarandi magn af silungsflökum smjör og olía til steikingar salt og svartur pipar 1 stórt búnt af fíflablöðum 10 valhnetukjarnar, gróft saxaðir 3 msk ólívuolía 1 hvítlauksrif ½ rauður chilipipar, sneiddur salt

Skolið fíflablöðin undir rennandi vatni. Leggið blöðin í sjóðandi vatn sem hefur verið léttsaltað. Látið sjóða í 3–5 mínútur. Takið blöðin með spaða úr sjóðandi vatninu og setjið í ískalt vatn, gott er að hafa nokkra ísmola í vatninu eða skipta um vatn fljótt og fylla aftur með ís­ köldu vatni. Þegar blöðin hafa kóln­ að takið þau þá úr vatninu og kreistið vatnið úr þeim. Saltið og piprið silunginn að utan sem innan. Bræðið smjörið og olí­ una á pönnu og steikið silungana á báðum hliðum. Setjið til hliðar og haldið heitu. Hitið olíuna á pönnu við meðal­ hita. Setjið chilisneiðarnar og hvít­ laukinn út á og eldið í 30–40 sekúnd­ ur. Látið hvít laukinn ekki brenna. Hækkið hitann og bætið fífla­ blöðunum og valhnetunum út í og veltið í olíunni. Látið hitna vel í gegn og veltið í u.þ.b. 2–3 mínútur. Berið strax fram.

Það er til hráefni í náttúrunni sem ekki er séns fyrir verslanirnar að gera betur. Með litlum tilkostnaði getur fólk lyft lífsgæðunum ofar og við viljum miðla þekkingunni áfram.“ „Allsstaðar á landinu er eitthvað spennandi og skemmtilegt í gangi,“ segir Inga. „Gæðin eru allstaðar, maður þarf bara að opna augun fyrir þeim,“ segir Gísli.

Samþætting

Í Sveitasælu eru gefnar hugmyndir um hvernig er hægt að samþætta útivist, tómstundir og matargerð, ekki síst með börnunum. Maturinn er árstíðatengdur, allt frá einföldum heimilismat yfir í ómótstæðilegan veislumat. Margar uppskriftirnar innihalda hráefni sem finna má í sínu nánasta umhverfi. Meðal annars eru aðferðir til þess að fram­ leiða eigin sýrðan rjóma, jógúrt, krapís úr villijurtum og meira að segja eigin bjór. Gísli segir allar þessa framleiðslu frekar auðvelda í framkvæmd. „Ég var búinn að fylgj­ ast lengi með bjórframleiðslu og í bókinni er aðferð til þess að búa til sinn eigin gæðabjór,“ segir Gísli. „Við sækjum hugmyndir í matar­ gerð um allan heim og erum opin fyrir öllu, en það er nauðsynlegt að stunda smá ævintýramennsku þegar maður er að prófa sig áfram.“ Þau Inga Elsa og Gísli Egill horfa ekki bara inn á við því þau eru komin á kaf í vinnslu næstu bókar um norræna matargerð fyrir eitt stærsta bókaforlag í heimi. Hannes Friðbjarnarson hannes@frettatiminn.is



82

matur & vín

Jólasöfnun

Mæðrastyrksnefndar Reykjavíkur er hafin Það hefur sýnt sig að á erfiðum tímum stendur íslenska þjóðin saman og sýnir stuðning, hver og einn eftir bestu getu. Hægt er að leggja framlög inn á reikning nr. 0101-26-35021, kt. 470269-1119 Einnig er opið fyrir síma á skrifstofutíma s. 551 4349, netfang: maedur@simnet.is

Helgin 5.-7. desember 2014  Matur Nýtt ísleNskt sælker asiNNep koMið á Mark að

Framleiðir skánskt sælkera­ sinnep Svava H. Guðmundsdóttir missti vinnuna í hruninu og fór að framleiða eigið sinnep. Sælkerasinnep hennar fæst nú í fimm verslunum og er tilvalið með jólamatnum. Eitt af lykilhráefnunum er norðlenski bjórinn Kaldi. Svava H. Guðmundsdóttir missti vinnuna í hruninu og fór að framleiða sinnep. Sælkerasinnep Svövu er nú til sölu í fimm verslunum í Reykjavík. Ljósmynd/Hari

Þ

Giljagaur ÍSLENSK HÖNNUN OG RITSNILLD Í ÞÁGU FATLAÐRA BARNA OG UNGMENNA

að hefur ekki verið mikið um þessa tegund af „Ég fékk mjög góðar viðtökur og síðan er ég búin sinnepi hér á landi, sterkt með sætum keim. Og að koma sinnepinu í fimm búðir; Melabúðina, Búrið, þetta er sælkerasinnep, þetta er ekki verksmiðju- Frú Laugu, Kjöthöllina og Sælkerabúðina á Bitruhálsi. vara,“ segir Svava H. Guðmundsdóttir sem sett hefur á Svo er ég að reyna að koma þessu að á Akureyri, ég er markað Sælkerasinnep Svövu. nefnilega þaðan og hef fengið margar fyrirspurnir um Svava starfaði sem lyfjafræðingur í Svíþjóð fyrir hvenær hægt verði að fá sinnepið þar.“ margt löngu og þar er gömul hefð að selja sinnep í apóSvava hefur sterkar taugar norður og eitt af lykilhrátekum fyrir jólin. Hún hreifst af skánska sinnepinu efnum í sinnepinu er norðlenskt. „Það er bjór í þessu en sem er sterkt og með sætu bragði. „Við notuðum þetta ekki hvaða bjór sem er. Það er Kaldi. Hann er auðvitað alltaf og eitt árið spurði bóndinn hvort ég gæti ekki bara að norðan en hann var líka valinn af því hann inniheldur búið þetta til. Þetta var fyrir fimmtán árum eða meira. ekki nein aukaefni.“ Ég byrjaði að prófa mig áfram og fann Með hverju notar maður svo Sælkerasingamlar uppskriftir og svona. nep Svövu? Þetta var nú bara hugsað „Upphaflega byrjuðum við að nota þetta til að glasera fyrir nánustu fjölskyldu sænsku jólaskinkuna og en vatt svo upp á sig hamborgarhrygginn. Svo og vinir voru farnir að notum við sinnepið með fá sinnep hjá mér fyrir jólin,“ segir Svava. hangikjöti og öllum reyktum Svava missti vinnmat, reyktum og gröfnum lax una í hruninu og gekk og silungi. Sumir nota þetta í erfiðlega að finna sér dressingu eða ofan á brauð.“ eitthvað að gera, enda Svava kveðst hafa notið mikils stuðnings við að „skelfilega gömul að áliti vinnumarkaðarins, koma sinnepinu sínu í framleiðslu. Sigrún Harðardóttir komin yfir sextugt,“ segir hún. Hún fór því í hannaði til að mynda umnám í viðburðastjórnun búðirnar. „Ég hefði aldrei á Hólum og eitt af verkfarið út í þetta ef ekki hefði efnunum var að vinna verið fyrir stuðning fjölmeð sinnepið góða. skyldunnar. Þau hafa verið Svava tók þátt í frumofboðslega dugleg að hvetja kvöðlakeppninni Gullmig áfram,“ segir Svava sem egginu og fékk í kjölfarið kveðst langa til að gera fleiri styrk úr Atvinnumálum tegundir af sinnepi og er kvenna. Í kjölfarið hóf með tvær í undirbúningi um þessar mundir. hún framleiðslu á Sælkerasinnepi Svövu sem kynnt Höskuldur Daði Magnússon Eitt af lykilhráefnunum í sinnepi var á matarmarkaði BúrsSvövu er norðlenski bjórinn Kaldi. ins á dögunum. hdm@frettatiminn.is Höskuldur Daði Magnússon Teitur Jónasson

Vín vikunnar

Sölutímabil 5. - 19. desember Casa - Kringlunni og Skeifunni Epal - Skeifunni, Hörpu og Leifsstöð • Hafnarborg – Hafnarfirði Kokka - Laugavegi • Líf og list Smáralind Kraum - Aðalstræti og Garðatorgi • Litla jólabúðin - Laugavegi Módern - Hlíðarsmára • Scintilla – Skipholti Þjóðminjasafnið - Suðurgötu • Blómaval - um allt land Húsgagnahöllin - Reykjavík og Akureyri Blóma og gjafabúðin - Sauðárkróki Póley - Vestmannaeyjum • Valrós – Akureyri www.jolaoroinn.is

S T Y R K T A R F É L A G L A M A Ð R A O G F AT L A Ð R A

ritstjorn@frettatiminn.is

Santa Alvara Reserva Merlot

Trevini Primo Merlot Primitivo

Tarapaca Reserva Cabernet Sauvignon

Gerð: Rauðvín

Gerð: Rauðvín

Gerð: Rauðvín

Uppruni: Chile, 2012

Uppruni: Ítalía, 2013

Uppruni: Chile, 2013

Styrkleiki: 13,5%

Styrkleiki: 13,5%

Styrkleiki: 14%

Þrúga: Merlot

Þrúga: Merlot

Þrúga: Cabernet Sauvignon

Verð í Vínbúðunum: Kr. 1.699

Verð í Vínbúðunum: Kr. 1.699

Verð í Vínbúðunum: Kr. 1.950

Ágætis kaup frá Chile. Verð og gæði fara beint saman þarna. Ekki búast við neinum stórfengleika en stendur alveg vel fyrir sínu. Töluvert tannínríkt og þétt með dökkum ávexti og berjakeimi. Létt eikað en ekki mikið og þungt, frekar í léttari kantinum án þess að vera létt. Berjakeimurinn og tannínin munu passa vel með lambakjötinu, sérstaklega með berjasósu.

Vín frá Puglia á suður Ítalíu, nánast alveg í hælnum. Það hefur ákveðin einkenni þess að vera suðrænt og seiðandi. Þetta er þó engin áfengisbolti og er ágætisvín miðað við verð. Miðinn er flottur og auðþekkjanlegur sem er kostur. Þetta er vín til að drekka með mat frá þessu svæði, pasta og kjötbollum o.þ.h. Prófaðu að gera tómatsósuna frá grunni þannig er þetta best.

Cabernet Sauvignon er líklega algengasta rauðvínsþrúga heims. Þessi cab frá Chile er í ódýrari kantinum en eins og með hin tvö vínin á síðunni góð kaup. Það kemur skemmtilega á óvart hversu mjúkt það er og tannínin mild. Þetta er svona dökk berjabomba með smá piparkeimi og eik sem blandast skemmtilega saman í eftirbragðinu. Ekta vín með þyngri kjötréttum.


Ljúfmeti úr jurtaríkinu

Hrísgrjónamjólkin hefur hóflega sætan keim af

náttúrulegum sykri sem

myndast við gerjun hrís-

grjónanna. Heilsusamlegur og bragðgóður drykkur.

www.ricedream.eu


84

matur & vín

Helgin 5.-7. desember 2014

Ávaxtabaka að enskum sið

Á

Deig: Best er að nota sérstök bökuform (4,5 x 5,5 cm), auk þess sem gott er að nota stjörnulaga piparkökumót til að móta efsta lag deigsins. Auðvitað er hægt að leika sér með alls konar form til að móta „lokið“ á bökuna.

vaxtabaka, eða svokölluð „mince pie“, á rætur sínar að rekja allt aftur til Englands á miðöldum. Þegar evrópskir krossfarar sneru til baka úr ferðum sínum um Mið-Austurlönd fylgdu þeim ýmis matvæli. Bökur sem innihéldu kjöt, ávexti og alls konar krydd nutu til að mynda mikilla vinsælda. Í seinni tíð hefur kjötið hins vegar horfið úr bökunni og krydd sem minna á jólin gegna lykilhlutverki, svo sem kanill, engifer og negull. Hér má finna uppskrift af nútímalegri ávaxtaböku að enskum sið. Deig: 240 gr hveiti 60 gr matarolía 60 gr kalt smjör, skorið í teninga Safi úr einni appelsínu Salt á hnífsoddi Flórsykur, til skrauts Ávaxtahakk: 60 ml púrtvín 75 gr púðursykur 300 gr trönuber 1 tsk kanill (malaður) 1 tsk engifer (malað) ½ tsk negull (malaður) 75 gr garðaber (e. Currant) 75 gr rúsínur 30 gr þurrkuð trönuber Börkur og safi úr einni klementínu 25 ml brandí 3 dropar möndlu extrakt ½ tsk vanillu extrakt 2 msk hunang

Ávaxtahakk: Leysið upp púðursykurinn í púrtvíninu á stórri pönnu við vægan hita. Bætið við kanil, engifer, negul, garðaberjum, rúsínum, trönuberjum ásamt berkinum og safanum úr klementínunni. Látið malla í 20 mínútur, eða þar til ávextirnir hafa maukast. Takið af hitanum og kælið örlítið. Bætið við brandí, möndlu extrakt og vanillu extrakt ásamt hunangi og hrærið vel með trésleif þar til blandan verður að góðu mauki. Setjið maukið í krukkur (sótthreinsaðar) og leyfið því að kólna. Maukið geymist í ísskáp í allt að tvær vikur.

Blandið saman í skál hveiti, olíu og smjöri. Hristið saman og geymið inni í frysti í 20 mínútur. Blandið saman í aðra skál appelsínusafa og salti. Setjið lok yfir og kælið í ísskáp. Setjið deigið í matvinnusluvél og hrærið þar til deigið lítur út eins og klumpar af hafragraut. Bætið þá safanum saman við og hrærið þar til deigið hefur blandast vel saman. Ef þörf er á meiri vökva skal nota kalt vatn. Takið deigið úr matvinnsluvélinni og hnoðið vel saman og skiptið því í nokkra hluta. Betra er að vinna með lítinn hluta af deiginu í einu. Fletjið út deigið og setjið í bökunarformin. Ekki hafa deigið of þykkt, en það þarf þó að vera nógu sterkbyggt til að geta haldið utan um ávaxtafyllinguna. U.þ.b. 1 matskeið af ávaxtamauki fer í hverja böku. Skerið svo út stjörnu í deigið og tyllið ofan á bökuna. Bakið við 220°C í 10-15 mínútur. Takið úr forminu og kælið svo hægt sé að undirbúa næsta skammt sem fyrst. Endurtakið þar til allar bökurnar eru tilbúnar. Sigtið flórsykur yfir bökurnar.

Hátíðarkrafturinn kemur úr Knorr Settu hátíðarkraft í sósuna með Knorr – kraftinum sem þú þekkir og treystir!

Laufabrauðið ómissandi Ævar Þór Beneditsson, leikari og rithöfundur. Ertu jólabarn? Þar sem ég á afmæli 9. desember er ég afmælisbarn í byrjun desember, en um miðjan mánuðinn fer jólaskapið að taka yfir. Hvað finnst þér ómissandi á jólunum? Laufabrauð. Það verður að vera laufabrauð. Og nóg af því. Og fjölskyldan, auðvitað líka. En samt líka laufabrauð. Hvernig undirbýrðu jólin? Skreytirðu, bakarðu, eldarðu, föndrarðu? Ég baka lítið, en ég skreyti í hólf og gólf. Seríur eru nauðsynlegar.

Viltu deila með okkur einhverri góðri minningu frá jólunum? Mamma og pabbi eru alltaf með möndlugraut í hádeginu á aðfangadag, sem er hefð sem hefur haldist í mörg ár. Þá er keypt stórkostleg möndlugjöf (sem enginn veit hver er nema einn úr fjölskyldunni) og svo er gúffað í sig eins og allir geta látið í sig látið. Ég vinn nánast aldrei – en grauturinn er góður, þannig að allir græða. Hvaða merkja jólin fyrir þig? Jólin eru tími fjölskyldunnar. Og laufabrauðsins, auðvitað.

Sæt kartöflumús Tilbreyting frá hefðbundinni kartöflumús.

ÍSLENSKA/SIA.IS/NAT 61885 11/12

Fyrir 4

...kemur með góða bragðið!

Skrældu 2 stórar sætar kartöflur og skerðu í 2 til 3 cm þykka bita. Settu þá í pott með köldu vatni, þannig að vatnið rétt flæði yfir kartöflurnar. Bættu 1 msk af Maldon salti saman við og láttu suðuna koma upp. Dragðu úr hitanum og leyfðu þessu að sjóða í 15 mínútur. Helltu vatninu og settu kartöflurnar aftur í pottinn og stappaðu þær með ¼ bolla mjólk, 3 msk af ósöltuðu smjöri og ½ tsk kanil. Kryddaðu með salti og möluðum svörtum pipar. Passar vel með kalkún, kryddaðri steik, steiktum fiski og hamborgarhrygg.


AMERÍSK JÓL Í KOSTI

Gjafavörur Úr mjúku flísefni Stærðir: M, L, XL og XXL kr/pk

2 í pakka Stærðir: S, M og L kr/pk

Flísleggings barna

Drykkjarkrukkur

3 í pakka Stærðir: S, M, L og XL kr/pk

3 í pakka með handfangi, loki og röri 591 ml kr/pk

5.279,-

898,3.898,-

3.695,-

Disney flísteppi

Disney límmiðabækur

Risa Disney teiknisett

Nokkrar tegundir Stærð: 150x200 cm kr/stk

Piparkökuhús Samansett og allt til skreytingar í pakkanum 1,44 kg kr/stk

Stimplar, litir og málning 1.000 stk í settinu kr/stk

Nokkrar tegundir 350 límmiðar kr/stk

4.895,,-

4.195,-

6.670,-

2.595,-

3.298,-

Allt til innpökkunar 332 kr/stk

Jólapokar 15 stk í pakka kr/pk

4.985,-

38

48

Jólamerkispjöld

kr/stk

kr/stk

Jólaslaufur og merkispjöld

60 stk handgerð merkispjöld í pakka kr/pk

2.859,859,-

40 jólaslaufur og 43 merkispjöld

Þykkur pappír, prentaður báðum megin. 49 m á rúllu

kr/pk

kr/stk

3.156,-

3.495,Konfekt og sælgæti

Kostakaup

Heilsusamleg jólagjöf! Jólagjöfin í ár

Risa rúlla af jólapappír

Með NUTRiBULLET nýtir þú öll næringarefnin í fæðunni til fullnustu og stuðlar að bættri heilsu og almennri vellíðan. Nánari upplýsingar um tækið má finna á síðunni www.nutribullet.is.

kr/stk

19.980,-

Lindt Lindor trufflur Blandaðar tegundir 600 gr

Baileys súkkulaði trufflur 500 gr

kr/pk

kr/stk

2.879,-

2.585,-

Reese’s hátíðarmolar

Truffettes de france

kr/pk

kr/pk

Súkkulaði með hnetursmjörsfyllingu 623 gr

2.995,-

Súkkulaði trufflur 1 kg

1.698,-

Godiva konfekt

Gudrun konfekt

335 gr

520 gr

kr/stk

kr/stk

3.475,-

3.698,-

Snappers

Lindt konfektkassi

Saltkringlur með súkkulaði og karamellu - 680 gr

Blandaðir molar - 380 gr

kr/stk

kr/stk

2.787,Fylgstu með okkur á Facebook www.facebook.com/kostur.dalvegi

Opið alla daga frá klukkan 10.00 til 20.00 Dalvegur 10-14 | 201 Kópavogur | S: 560-2500 | kostur@kostur.is | www.kostur.is

2.995,-

71

kr/m

Með fyrirvara um villur og á meðan birgðir endast. Athugið að verð geta breyst milli sendinga. Gildir helgina 5. - 7. desember 2014.

Náttbuxur fyrir herra

Sokkabuxur fyrir dömur


86

matur & vín

Helgin 5.-7. desember 2014

Hugsa jafnvel meira um hollustu um jólin Sigrún Þorsteinsdóttir, sem heldur úti hollustuvefnum Cafesigrun. com, er tiltölulega nýflutt til Íslands eftir langa veru í London og getur loksins farið að skapa sínar eigin jólahefðir með fjölskyldunni. Uppáhaldsjólauppskriftirnar hennar eru hnetusteikin, piparkökurnar, jólakonfektið og jólagjöggið.

Heimilistæki

HEIMILISTÆKJADAGAR 20% AFSLÁTTUR

fonix.is • Hátúni 6a • 105 Reykjavík • S. 552 4420

Jólaskeiðin 2014 Við hönnun skeiðarinnar sóttum við innblástur í okkar gömlu hefðir enda ber hún emeleringu eins og fyrstu skeiðarnar okkar. Skeiðin fæst eingöngu í verslun Guðlaugs á Skólavörðustíg. Hönnun: Hanna S. Magnúsdóttir Smíðuð úr 925 sterling silfri Hin eina sanna jólaskeið okkar íslendinga í 68 ár

Guðlaugur A Magnússon í 90 ár

Skólavörðustíg 10 • Reykjavík • www.gam.is • sími 5625222

S

igrún Þorsteinsdóttir heldur úti hollustuvefnum Cafesigrun.com þar sem til að mynda er hægt er að nálgast hollar uppskriftir fyrir jólabaksturinn. Sigrún og maður hennar, Jóhannes Erlingsson, eiga tvö börn, Emblu, sem er fimm ára og Nökkva, þriggja ára. „Börnin eru byrjuð að spyrja um jólaseríurnar í nóvember en „Jólakassinn“ er opnaður í byrjun desember og þá skreytum við með því sem í honum er,“ segir Sigrún þegar hún er spurð út í jólaundirbúninginn á heimilinu. „Við höfum safnað að okkur ýmsu dóti síðustu árin og „Jólakassinn“ er löngu sprunginn. Það er reyndar engin heildræn mynd yfir skrautinu í kassanum en það er bara heimilislegra. Svo eru börnin dugleg að föndra í leikskólanum og það fer að sjálfsögðu beint upp á vegg eða hillur,“ segir hún. Sigrún segir mikilvægast í undirbúningi jólanna að passa streituna í kringum börnin. „Það er gott að muna að jólin koma þrátt fyrir ryk í hornum,“ segir hún. Henni finnst góður matur, falleg birta af kertum og jólaljósum, óáfeng jólaglögg, smákökur og mandarínur algjörlega ómissandi um jólin. Sigrún hugsar mikið um hollustu allt árið um kring og ekki minna á jólunum. „Líklega hugsa ég jafnvel meira um hollustu á jólunum ef eitthvað er því tímann notum við gjarnan í að hreyfa okkur saman, til dæmis að fara í göngutúra, sleðaferðir (ef snjór er), sund og fleira,“ segir hún. Þegar hún er spurð um jólahefðirnar segir hún að síðustu tíu árin hafi þau hjónin verið búsett í London en alltaf flogið heim yfir jólahátíðina. „Það sköpuðust ekki sterkar hefðir því yfirleitt vorum við búsett á heimili annarra og jólin voru svolítið í ferðatöskunum. Núna búum við hérlendis og erum með meiri rótfestu og þá getum við leyft okkur að vera svolítið við sjálf. Sem þýðir til dæmis að við getum verið á náttfötunum að borða jólamatinn og fengið okkur nýbakaðar smákökur ef okkur dettur það í hug. Það eru engin formlegheit hjá okkur, servíettur gleymast gjarnan, við eigum ekkert sparistell og yfirleitt gleymist að kaupa jóladúk. Börnin eru afslöppuð og tilbúin til að njóta matarins,“ segir Sigrún. „Við förum líka í jólagraut í hádeginu á aðfangadag til tengdó og það er afar ljúft. Á aðfangadagskvöldi erum gjarnan með aspassúpu í forrétt og svo hnetusteik – og eitthvert kjöt fyrir bóndann – dásamlegt salat, villisveppasósu og kannski sætkartöflumús. Svo erum við gjarnan með ís eða konfekt með kaffinu. Allt saman heimatilbúið að sjálfsögðu,“ segir hún. Aðspurð segir hún uppáhaldsjólauppskriftirnar sínar vera hnetusteikina sína, piparkökurnar, jólakonfektið og jólagjöggið – sem hún deilir hér með lesendum Fréttatímans.

Jólaglögg

(óáfengt) Fyrir 2-3 Innihald 500 ml hreinn trönuberjasafi (e. cranberry juice) 500 ml hreinn eplasafi 2 kanilstangir 4 negulnaglar 1-2 msk hreint hlynsíróp eða 6 dropar stevia með kanilbragði Safi úr hálfri sítrónu 1 lófafylli heilar möndlur 1 lófafylli rúsínur

Jólakonfekt

Gerir um 40 konfektmola Innihald 100 g cashewhnetur 15 g möndlur 50 g kókosmjöl 250 g gráfíkjur 80 g döðlur 80 g rúsínur 50 g puffed rice (sprengd hrísgrjón) eða hrískökur 3-5 msk hreinn appelsínusafi 4 msk hlynsíróp 3 msk kakó 2 msk kakónibbur (cacao nibs), má sleppa 100 g dökkt súkkulaði, lífrænt framleitt með hrásykri (eða carob) Aðferð 1. Setjið möndlur, puffed rice eða hrískökur, cashewhnetur hnetur og kókos í matvinnsluvél. Malið í um 15 sekúndur eða þangað til hneturnar eru smátt saxaðar (en ekki duftkenndar). Bætið kakói út í og malið aðeins áfram. Setjið í stóra skál. 2. Skerið stilkinn af gráfíkjunum og saxið þær gróft ásamt döðlunum. Setjið í matvinnsluvélina ásamt rúsínum og appelsínusafa. Blandið í 1 mínútu eða þangað til nokkuð vel maukað. Setjið í stóru skálina. 3. Bætið hlynsírópi út í og meiri appelsínusafa ef illa gengur að mauka ávextina.

Aðferð 1. Setjið trönuberjasafa, eplasafa, kanilstangir, negulnagla og hlynsíróp eða stevia í lítinn pott. Látið suðuna koma upp og leyfið blöndunni að malla í um 5-10 mínútur. 2. Fjarlægið negulagnala og kanilstangirnar. 3. Setjið sítrónusafann út í og látið malla í 2-3 mínútur. 4. Rétt áður en bera á drykkinn fram má bæta rúsínum og möndlum út í (einnig getur hver og einn sett í sinn bolla).

4. Bætið kakónibbunum út í stóru skálina og hrærið öllu vel saman. Gott er að nota hrærivél og deigkrók. Ef þið eigið ekki svoleiðis er gott að nota plasthanska og hnoða deiginu vel saman. Áferðin á deiginu á að vera nokkuð þétt, alls ekki blaut. Ef þið klípið í blönduna á milli vísifingurs og þumalfingurs ætti deigið að haldast saman. 5. Gott er að láta deigið bíða aðeins í kæli, betra er að móta konfektið þannig. 6. Mótið litlar kúlur (um 14 g eða eins og jarðarber að stærð). Gott er að slétta botninn á hverri kúlu, hún stendur betur á diskinum þannig. 7. Bræðið súkkulaðið yfir vatnsbaði: Hitið vatn í potti (bara botnfylli) á vægum hita. Setjið skál ofan í sem situr á brúnum pottsins og brjótið súkkulaðið ofan í. Fylgist með því og hrærið öðru hvoru þangað til nánast bráðnað, takið þá af hitanum. Gætið þess að súkkulaðið ofhitni ekki og að ekki fari vatnsdropi ofan í súkkulaðiskálina. 8. Notið tannstöngla til að stinga í flata svæðið á konfektinu. Dýfið toppi konfektsins ofan í súkkulaðið. Veltið upp úr kókosmjöli, möndlum, kakói, kakónibbum eða einhverju öðru ef þið viljið. 9. Setjið konfektið í kæliskáp í svolitla stund til að súkkulaðið storkni. 10. Hægt er að frysta molana en þeir geymast í margar vikur í lokuðu íláti í kæliskáp.

Gott að hafa í huga Mér finnst allt í lagi þó að negulnaglarnir og kanilstangirnar fái að vera lengur í pottinum en sumum finnst það of sterkt bragð. Ekki láta rúsínurnar og möndlurnar liggja mjög lengi í pottinum (setjið frekar oftar út í) nema þær megi verða mjög mjúkar. Sumum finnst það allt í lagi en öðrum finnst það ógirnilegt (bólgnar rúsínur eru ekki svo fallegar).


Helgin 5.-7. desember 2014

Aðferð Í stóra skál skuluð þið sigta saman bökunarsóda, kanil, múskati og spelti. Hrærið vel. Í aðra skál skuluð þið hræra saman rapadura hrásykri, hlynsírópi og kókosolíu. Hellið út í stóru skálina og hrærið öllu vel saman. Hnoðið deigið í smá stund til að allt blandist vel saman. Pakkið deiginu inn í plast og kælið í 30 mínútur eða lengur í ísskápnum. Skiptið deiginu í nokkra búta og fletjið með kökukefli eða stórri glerflösku. Deigið ætti að vera um 1 millimetri að þykkt. Ef deigið festist við borð eða kökukefli er ágætt að dreifa svolitlu spelti yfir borðið, deigið og kökukeflið. Skerið út deigið með t.d. kökuskurðarmótum (stjörnur, jólatré, piparkökukarla og konur, hjörtu o.fl.). Gott er að miða við um 5-7 sm í þvermál. Klæðið bökunarplötu með bökunarpappír og raðið kökunum á plötuna. Bakið við 180°C í um 10-12 mínútur eða þangað til kökurnar eru orðnar gullnar. Þær eru ekki grjótharðar á þessum tímapunkti en munu kólna og harðna. Gott að hafa í huga: Ef kókosolían er hörð má stinga krukkunni í heitt vatn í nokkrar mínútur þar til hún verður fljótandi. Ef kökurnar eru ekki harðar þegar þær hafa kólnað má baka þær í um 5 mínútur til viðbótar. Ef þær eru þykkar þurfa þær aðeins lengri tíma en ella.

SÍA •

PIPAR\TBWA

Búa má til piparkökukarla (og konur) og alls kyns fleiri skemmtilegar fígúrur úr þessu deigi. Einnig hentar þetta deig fyrir lítil piparkökuhús. Piparkökurnar eru ekki mjög mikið kryddaðar svo þær henta vel fyrir t.d. börn. Ef þið viljið meira kryddbragð, setjið þá 1 tsk af negul út í deigið. Gerir um 40 piparkökur Innihald 185 g spelti (gott að nota helming gróft og helming fínt) 1 tsk bökunarsódi 3 tsk kanill 1/4 tsk múskat 6 msk kókosolía 115 ml hreint hlynsíróp (eða hrátt agavesíróp fyrir mildara bragð) 4 msk rapadura hrásykur (eða annar hrásykur)

133360

Piparkökur

Ljóminn á skilið það lof sem hann fær Góðar uppskriftir ganga kynslóð fram af kynslóð. Minningin um uppáhaldskökuna sem amma bakaði fylgir okkur alla tíð. Bragðið, lyktin úr ofninum ... Kökurnar verða ljómandi með Ljóma. Taktu þátt í Ljómaleiknum á Facebook – Facebook.com/ljomasmjorliki Glæsileg Kenwood hrærivél í verðlaun.

Ljóma smjörlíki er eingöngu framleitt úr jurtaolíum og án transfitu.


Flottar í n n a k k a p a l jó

88

matur & vín

Helgin 5.-7. desember 2014

1. Metsölulisti Eymundsson Handbækur/fræðibækur/ævisögur VIKA 48

2. Metsölulisti Eymundsson Handbækur/fræðibækur/ævisögur VIKA 48

Girnilegir ostabakkar kæta bragðlaukana um hátíðirnar

O

star eru ómissandi um jól og hátíðir. Í Dölunum er búið til mikið úrval af mygluostum en mikil reynsla og þekking liggur hjá ostagerðarfólki MS í Búðardal. Fyrr á árinu kom á markað sérhönnuð ostaþrenna og nú fyrir jólin kemur á markað sérstök jólaþrenna. Í jólaþrennunni eru þrír sérvaldir ostar úr Dölunum, Dala Kastali, Dala Höfðingi og Dala Brie. Ostaþrennan er í fallegum og jólalegum pakkningum og er einstaklega hentug þegar von er á gestum ásamt því að vera skemmtileg tækifærisgjöf.

Meðlæti á ostabakkann

3. Metsölulisti Eymundsson Handbækur/fræðibækur/ævisögur VIKA 48

w w w .f o r l a g i d.i s – a l v ö r u b ó k a b úð á n et i n u

Sulta og vínber eru eitt vinsælasta meðlætið á ostabakkann en dæmi um annað meðlæti sem gott er að hafa með er eftirfarandi: Epli, þurrkaðir ávextir, sellerí, hnetur, chutney, pickles, hunang, púrtvínssoðnar perur, sérrí og rúsínuhlaup, síróp, chilli sulta, ólífur, grillaðar paprikur, sólþurrkaðir tómatar, ætiþistlar og margt fleira. Unnið í samstarfi við MS

Um framreiðslu á ostum: Gaman er að setja osta fram á girnilegan hátt en á ostabakka er ekki þörf á fleiri en fimm tegundum af osti. Með ostinum er gott að hafa ávexti, grænmeti og brauð eða ósætt og ósalt kex. Gott er að láta ost standa við stofuhita

í um það bil eina klukkustund áður en hann er borinn fram, til þess að ostabragðið njóti sín sem best. Gætið þess að hafa meira af mildum ostum en sterkum. Þegar ostar eru bornir fram ásamt smjöri, brauði, ávöxtum og grænmeti

og osturinn er aðalatriðið þá er gert ráð fyrir 200-250 grömmum af osti á mann. Ef osturinn er borinn fram sem eftirréttur er passlegt að reikna með um það bil 70-75 grömmum á mann.


Allt fyrir sælkerann í bakstur & konfektgerðina a j r y b n i l Jó

20%

Tilboðin gilda til 16. desember

Sonnentor lífrænu kryddin gera jólamatinn enn betri!

25%

Lífræna mjölið frá Doves

Margar tegundir fyrir glútenfrían bakstur. Heimabaksturinn smakkast betur!

25% DYNAMO REYKJAVÍK

20% 25%

u n i s ú h u s l i í He

heilsa þurrkaðir ávextir, hnetur og fræ Ómissandi fyrir konfektgerðina og baksturinn.

Biona – hágæðavörulína fyrir sælkerann Kókosolíur, kókosmjólk, súkkulaðsmyrja, hreint og blandað hnetusmjör. Algjört nammi.

35%

afmælisafsláttur

Náttúruleg sætuefni

Allt til að sæta án hvíts sykurs frá Xlear, Kal, Biona, Rowse & Bio Zentrale.

Yogi te Green te energy

Frábært fyrir aukna brennslu líkamans! Prufaðu að setja 1 tsk. af Biona kókosolíu út í tebollann.

NetverSLuN heiLSuhuSiD.iS


90

heilabrot

Helgin 5.-7. desember 2014

Spurningakeppni fólksins

 sudoku

1. Hvaða kunni markahrókur hefur verið ráðinn aðstoðarþjálfari ÍBV í knattspyrnu karla?

1. Pass.

2. Hvað borðuðu Íslendingar mikið af kalkúni í Ikea á þakkargjörðinni í síðustu viku?

3. Fimmtudegi.

3. Á hvaða vikudegi hefst árið 2015?

5. 66 ára.

4. Fyrir hvað stendur skammstöfunin IHOP?

6. Öræfum.

5. Hvað er Neil Young gamall?

11. Gísla sögu Súrssonar. 12. Kia Soul.

9

14. Póllandi.

15. Vladimir Nabokov.

?

 7 stig

Ægir Gauti Þorvaldsson tölvunarfræðinemi

9. Við hvaða fjörð stendur Þingeyri?

1. Tryggvi Guðmundsson.

10. Hvað heitir ný matreiðslubók Mörtu Maríu?

2. Hálft tonn.

11. Í hvaða Íslendingasögu kemur Ingjaldsfíflið fyrir?

 3. Fimmtudegi. 

10. MMM.

4. International House of Pancakes.

12. Pass.

12. Hvað heitir fyrsti rafmagnsbíllinn frá Kia?

5. 69 ára.

13. Hvaða land eyðir mest af orku í heimi, miðað við höfðatölu?

14. Póllandi.

6. Húsavík. 7. DNA.

14. Í hvaða landi eru árnar Visla og Odra?

 10 stig

Soul. 13. Ísland. 14. Póllandi. 15. Vladimir Nabokov.

Kjartan er kominn í 10 manna úrslit.

3

6 3 8 3 5 6 9 9 2 5 2 7 1 3 3 1 4 7

dagskrárgerðarmaður á RÚV.

 svör

9 2 4 6

7

15. Pass.

8. Gissur Páll Gissurarson.

Kjartan Guðmundsson

9

13. Holland.

7

 sudoku fyrir lengr a komna

11. Gísla sögu Súrssonar.

8

4 6 5 2 4 3 2 7 5 6 1

6

9. Pass.

5 3

1 8 4 2 6 7

13. Vatikanið.

8. Hvaða söngvari gaf út plötuna Aría nýverið?

15. Hver er höfundur bókarinnar Lolitu, sem kom út í þýðingu Árna Óskarssonar á dögunum?

3 9

8. Jóhann Friðgeir.

6. Hvar á landinu er félagsheimilið Mælifell? 7. Hvað heitir nýjasta bók Yrsu Sigurðardóttur?

10. MMM.

4. Pass.

7. DNA.

8

9. Arnarfirði.

2. 50 tonn.

?

Dýrafjörð. 10. MMM 11. Gísla sögu Súrssonar. 12. Kia Sauðárkróki. 7. DNA. 8. Gissur Páll Gissurarson. 9.

1. Tryggvi Guðmundsson. 2. Hálft tonn. 3. Fimmtudegi. 4. International House Of Pancakes. 5. 69 ára. 6.

 krossgátan 218

ALMÆTTI

POT

DRÓS

VANDRÆÐI

FLAGA

UMHVERFIS

KJAFI

FELDUR

BÍTA

TRÉ

DEYJA

RIFTA

STÆLL

BAKSLAG FISKUR ORÐFIMI

 lausn

STYKKI

Lausn á krossgátunni í síðustu viku. 217

FLEIÐRA

H O R U F Ö L K R A U L Ö G Á G R L Á K A R A R F E L I T Í L A N N U R Á T A Ð U FROSKSEIÐI

Guð er kærleikur

mynd: morgan (CC By 2.0)

MÁLEINING

ÞEI

SKAKKSEGL FORLÖG

Æ L Ú S A L K G U F A S Ú A Ð A F S D J Ú P Á T A R S S M S U T A N Æ G I Ð A R I T UNGDÓMUR

PRESSUGER

ÓSÆTTI

MUN

LUMBRA

ALKYRRÐ IM

ÚTDRÁTTUR

GYLTU

SPERGILL

MEGIN

DULDAR

RISTI

STEFNA

SVIF

ROFNA

SKILABOÐ

UNDIRSTAÐA

SEYTLA

STEINTEGUND

ÁN

NÓGUR

RÖST

SKRIFAÐUR

KLETTUR LITLAUS

ESPA

FUGL

MEÐ

ILLGRESI

TRÉS

LOFTTEGUND

FÚADÝ STRIK

GABBA

TILLAGA

NEGLA Í RÖÐ

AFL

V A L A K A Ð N Ú G S S K N O K K A G E R G Ó P A B J A R G R A E N I P N A S A M T N O F E I K A R N A M E N A A T F Á A A R R A F E S T A A K Ó R R S M I

AÐFALL

OF LÍTIÐ

ÖRNA

GARGA BEITA

HNETUMASSI

ATVIKAST

TEITI

UMKRINGJA

HEIMILDA

FEIKN

ÞRYKK

KIRTILL

SKRAUTSTEINN RÍKI

NIÐURSTAÐA

KVABBA SKÓFLA

HVOFTUR PRUMPA

NAFNORÐ

AFLI

BÓKSTAFUR

ERGJA

LOKAORÐ DÁÐ

FÍFLAST

TÍMABILS

HLJÓTA

STÆKKA

HARLA

FRUMEIND

FATAEFNI KK NAFN

ÓSLITINN

SÝKJA

O R T A G A T A L L M A L Á S L L P D I R U Ð A G I N A N G N A N A S T U K A T A U F G O F A T A

BRASKA

DUGLEGUR

ÁTT

ÚTVEGA

ÞRÁÐA

PYTTLA

ÍSMOLA

ÁNA

ÞÖKULEGGJA

GANGFLÖTUR

EYRIR

FRUMSTEINN

HUGLEIÐSLA

FESTA FUGL

VAFI

BJARTUR TRUFLA

HALDA BROTT

FÍFLAST

VEIFA

HRUMUR

ÁSAMT

BOTNKRAKI TUÐA

Í RÖÐ

BOTNVARPA

ESPA DRYKKUR

NABBI

SÆLGÆTI

SLIT

BÓKSTAFUR

ANGAR

UNNA

VELTA

GUNGA

BARDAGI TERTA

AMBOÐ

VIÐARTEGUND

GALDRAR

ÚT

HREYFITRUFLUN

SEFAST

SPIL

TRÉ MEGIN

Á KIND

ANDMÆLI

MAÐUR

LÍTILL

HNAPPUR ÓVÆTTUR KORNTEGUND

HÓFDÝR

GLJÁHÚÐ

kl.11-17

FRÁ

KATTARDÝR

ÞEFA

ASKA

KIRNA

EINKENNIS

RÆÐA LEYNILEGA

TÓNLISTARMAÐUR

TEMUR

KUSK

TVEIR EINS

ÓLUKKA

kolaportid.is

ÁTT

KRÓKUR

GARÐI

POT

TVEIR EINS

FERÐAST

KLAKA

SKÓLI

Opið alla helgina

KORTABÓK

TEITI

SKÓLI

TUDDI

MERKI

SJÚKDÓM

TVEIR EINS

ENDAST

SUNNAN

VITUR

HVERSDAS- KORTABÓK MÁL

DÁVÆNN

PIRRA

TOGA


Half Pint rjómakanna

Pumped up símastatíf

Kr. 3.100

Kr. 1.850

Skafkort

Þú skefur af þeim löndum sem þú hefur heimsótt. Stærð: 82 X 58 cm) Kr. 3.290

Söngelska eggið

Lasso flöskustandur

Spilar tónlist og tryggir að þú fáir eggið þitt soðið eins og þú vilt hafa það - Kr. 5.500,-

(Vín)andi flöskunnar svífur í reipinu. Kr. 3.900

Urbanears

Hágæða heyrnatól sem hlotið hafa viðurkenningar fyrir hljómburð og hönnun. Tvær gerðir og ótal litir. Verð frá kr. 9.700

Stóra tímahjólið

3 litir, svart, brons og hvítt. kr. 19.900

Skartgripatré Skartgripatré Kr. 3.690

Heimili fyrir unga fókið

Mr. Tea, tesía

Til að setja saman og lita Aðeins kr. 5.990

Kr. 1.790

CLIP ON LED

Öflugt lesljós til að festa á gleraugu. Kr. 1.390

Pönduklukka með pendúl Einnig til kafbátur, þyrla, róbót og fleiri dýr (sjá minja.is) kr. 7.490

Linsukrús Kaffikrús sem lítur út eins og linsa Kr. 2.190

Pyropet kerti

Snilldarhönnun Þórunnar Árnadóttur. Kr. 4.990

Heico Kanína

Kr. 7.990 (Margir litir)

Lítil Led næturljós Margar gerðir. Kr. 1.890

Funny side up

Skeggsnuð Kr. 1.790

skólavörðustíg 12 • sími 578 6090 • www. minja.is • facebook: minja

Kr. 1.790


92

sjónvarp

Helgin 5.-7. desember 2014

Föstudagur 5. desember

Föstudagur RÚV

21.30 Maðurinn með járngrímuna Ævintýra- og spennumynd með Leonardo DiCaprio og Jeremy Irons í aðalhlutverkum.

19:45 Logi (11/30) Þáttur þar sem Logi Bergman fær til sín viðmælendur og boðið uppá tónlist og óvæntar uppákomur.

Laugardagur allt fyrir áskrifendur

fréttir, fræðsla, sport og skemmtun

4

20:15 Stelpurnar (11/12) Stelpurnar snúa nú aftur í fimmtu þáttaröðinni hlægilegri en nokkru sinni .

allt fyrir áskrifendur

fréttir, fræðsla, sport og skemmtun

19:25 Secret Street Crew (6:6)) Dansarinn Ashley Banjo stjórnar þessum 4 frumlega þætti þar sem hann æfir flóknar dansrútínur með ólíklegasta fólki.

Sunnudagur

23.00 Skepnur suðursins Sex ára stúlka þarf að sýna hvað í sér býr þegar skapstyggur pabbi hennar glímir við heilsubrest, jökulhettur bráðna svo og fornir úruxar fara á stjá.

15.40 Ástareldur 17.18 Teitur (1:4) 17.28 Jesús og Jósefína (5:24) 17.48 Sanjay og Craig (15:20) 18.10 Táknmálsfréttir 18.20 Andri á Færeyjarflandri e. 18.50 Rétt viðbrögð í skyndihjálp e. 19.00 Fréttir 19.20 Íþróttir 19.30 Veðurfréttir 19.40 Hraðfréttir (11) 20.05 Óskalagið - Upprifjun (7:7) 20.15 Útsvar - Seltjarnarnes Akranes. Bein útsending.. 21.30 Maðurinn með járngrímuna Ævintýra- og spennumynd með Leonardo DiCaprio og Jeremy Irons í aðalhlutverkum. Lúðvík XIV er kominn til valda í Frakklandi og stýrir landinu af grimmd. Innilokaður í dýflissu er tvíburabróðir konungsins sem stjórnarandstæðingar reyna að leysa úr haldi og koma til valda í hans stað. Aðrir stórleikarar: Gérard Depardieu og John Malkovich. Leikstjóri: Randall 5 6 Wallace. Atriði í myndinni eru ekki við hæfi ungra barna. 23.40 Nágranninn Bandarískur spennutryllir frá 2008. Forhertur lögreglumaður lætur ekkert stöðva sig til að losna við nýja nágranna sína sem eru honum ekki að skapi. Aðalhlutverk: Samuel L. Jackson, Patrick Wilson og Kerry Washington. Leikstjóri: Neil LaBute. Atriði í myndinni eru ekki við hæfi barna. 01.25 Útvarpsfréttir í dagskrárlok 5 6

SkjárEinn

06:00 Pepsi MAX tónlist 08:00 Everybody Loves Raymond 08:20 Dr. Phil 09:00 The Talk 09:45 Pepsi MAX tónlist 15:05 Beauty and the Beast (1:22) 15:55 Agents of S.H.I.E.L.D. (1:22) 16:45 The Tonight Show 17:35 Dr. Phil 18:15 The Talk 19:00 The Biggest Loser (24/25:27) 20:30 The Voice (20/21:25) 22:45 The Tonight Show 23:30 Under the Dome (11:13) 00:20 Betrayal (4:13) 01:10 The Tonight Show 02:40 Pepsi MAX tónlist

RÚV

STÖÐ 2

07.00 Morgunstundin okkar 07:00 Barnatími Stöðvar 2 10.30 Landinn e. 08:30 Drop Dead Diva (1/13) 11.00 Útsvar e. 09:15 Bold and the Beautiful 12.00 Orðbragð (4:6) e. 09:35 Doctors (90/175) 12.30 Viðtalið (11) 10:15 Last Man Standing (7/18) 13.00 Kiljan (10:28) e. 10:40 White Collar (9/16) 13.45 Dansað á skjánum e. 11:25 Heimsókn 14.45 Hraðfréttir (11:29) e. 11:45 Junior Masterchef Australia 15.05 Sandstríð e. 12:35 Nágrannar allt fyrir áskrifendur 16.00 Jesús og Jósefína (6:24) 13:00 The Year of Getting to Know ... 16.20 Táknmálsfréttir 14:35 Home Alone fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 16.30 Makedónía-Ísland Bein 16:15 Young Justice útsending frá seinni leik Make16:35 New Girl (9/23) dóníu og Íslands í forkeppni HM 17:00 Bold and the Beautiful 18.45 Geðveik jól - Upprifjun 17:20 Nágrannar 18.54 Lottó (15:52) 17:45 Simpson-fjölskyldan (21/22) 4 5 19.00 Fréttir 18:10 Jóladagatal Skoppu og Skrítlu 19.20 Íþróttir 18:23 Veður 19.35 Veðurfréttir 18:30 Fréttir Stöðvar 2 & Íþróttir 19.40 Óskalög þjóðarinnar (8:8) 18:54 Ísland í dag. Úrslitaþáttur. 19:16 Veður 21.25 Smyglarar í Mánavík Bresk 19:25 Simpson-fjölskyldan (10/22) ævintýra- og fjölskyldumynd. 19:55 Logi (11/30) 23.00 Á tæpasta vaði John 20:50 NCIS: New Orleans (3/22) McClane lögreglumaður í Los 21:35 Louie (9/14) Angeles reynir að bjarga konu 22:05 In the Electric Mist sinni og fjölda annarra sem 23:50 Die Hard 4: Live Free or ... þýskur hryðjuverkamaður tekur 02:00 The Decoy Bride í gíslingu í jólaboði. Leikstjóri er 03:30 Movie 43 John McTiernan og aðalhlutverk 05:05 Simpson-fjölskyldan (10/22) leika Bruce Willis, Alan Rickman, Bonnie Bedelia. Bandarísk spennumynd frá 1988. Atriði 12:30 Grindavík - Tindastóll í myndinni eru ekki við hæfi 14:00 Real Sociedad - Elche barna. e. 15:40 Spænsku mörkin 14/15 01.10 Ljón fyrir lömb Dramatísk 16:10 Basel - Real Madrid spennumynd frá 2007 með Tom 17:50 Ludogerets - Liverpool Cruise, Meryl Streep og Robert 19:30 Meistaradeild Evrópu Redford í aðalhlutverkum. Atriði 20:00 La Liga Report allt fyrir áskrifendur í myndinni eru ekki við hæfi 20:30 Tékkland - Ísland barna. e. 22:10 UFC Unleashed 2014fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 02.40 Útvarpsfréttir í dagskrárlok 22:45 UFC Now 2014 23:35 Valencia - Barcelona SkjárEinn 01:15 Meistaradeild Evrópu 06:00 Pepsi MAX tónlist

07:00 Premier League Review 11:55 WBA - West Ham 13:35 Crystal Palace - Aston Villa 15:15alltPremier League World 2014/ fyrir áskrifendur 15:45 Premier League Review 16:40 Burnley - Newcastle fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 18:20 Sunderland - Man. City 20:00 Match Pack 20:30 Enska úrvalsdeildin - upphitun 21:00 Messan 21:40 Man. Utd. - Stoke 4 23:20 Leicester - Liverpool 01:00 Messan

12:10 The Talk 4 5 13:40 Dr. Phil 15:40 The Biggest Loser (24/25:27) 17:10 The Voice (20/21:25) 19:25 Dogs in the City (1:6) 20:10 Secret Street Crew (6:6) 21:00 The Mob Doctor (7:13) 21:45 Hairspray 23:45 Vegas (15:21) 00:30 Unforgettable (11:13) 01:15 Scandal (6:22) 02:00 Fargo (10:10) 02:50 Hannibal (10:13) 503:35 The Tonight Show 6 05:05 Pepsi MAX tónlist

SkjárSport 21:45 The Affair (1:10) Ung þjónustustúlka, Alison, og eiginmaður hennar Cole, berjast við ýmis vandamál í hjónabandinu í skugga harmleiks.

Sunnudagur

Laugardagur 6. desember

11:00 Bundesliga Highlights Show 12:05/17:05 Africa United 11:50 Eintr. Frankfurt - B. Dortmund 13:35/ 18:30 Clear History allt fyrir áskrifendur 13:45 Wolfsburg - B. Mönchengladb. 15:15/ 20:10 Parental Guidance 15:40/ 21:30 Hertha B. - B. München 22:00/ 03:20 Parkland fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 17:35 Freiburg - Stuttgart 23:35 Kill The Irishman 19:25/23:20 B. Dortmund - Hoffenh. 01:20 The Counselor

RÚV

STÖÐ 2

07.00 Morgunstundin okkar 07:00 Barnaefni Stöðvar 2 10.20 Fisk í dag (8:8) e. 11:35 Big Time Rush 10.30 Óskalög þjóðarinnar e. 12:00 Bold and the Beautiful 12.00 Studíó A e. 13:45 Logi (11/30) 12.45 Stephen Fry: Út úr skápnum 14:35 Sjálfstætt fólk (10/20) (2:2) e. 15:20 Heimsókn (11/28) 13.45 Djöflaeyjan (10:27) e. 15:50 Modern Family (4/24) 14.15 Einn plús einn eru þrír - Marg16:20 ET Weekend (12/53) feldisáhrif í samstarfi e. 17:10 Íslenski listinn allt fyrir áskrifendur 15.05 Geðveik jól 2014 e. 17:40 Sjáðu (368/400) 15.55 Ævintýri Merlíns (3:13) e. 18:10 Jóladagatal Skoppu og Skrítlu fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 16.40 Saga af strák (4:13) e. 18:23 Veður 17.05 Táknmálsfréttir 18:30 Fréttir & Sportpakkinn 17.15 Sebbi (8:40) 19:15 Svínasúpan 17.26 Jesús og Jósefína (7:24) 19:45 Lottó 17.46 Hrúturinn Hreinn (7:10) 19:506 The Big Bang Theory (19/24) 4 5 17.53 Skrípin (29:52) 20:15 Stelpurnar (11/12) 18.00 Stundin okkar 20:45 Help for the Holidays 18.25 Í sambýli við nátturuöflin 22:15 Homefront 18.40 Jólin hjá Claus Dalby 00:00 Ted Gamanmynd frá 2012 18.50 Rétt viðbrögð í skyndihjálp með Mark Wahlberg í aðalhlut19.00 Fréttir verki. John Bennett óskaði sér í 19.20 Íþróttir æsku að bangsinn hans lifnaði 19.35 Veðurfréttir við. Ótrúlegt en satt þá rættist 19.40 Landinn (12) óskin og bangsinn hefur fylgt 20.15 Orðbragð (5:6) honum í gegnum súrt og sætt 20.50 Downton Abbey (8:8) síðan. 22.00 Þerrið aldrei tár án hanska 01:45 The Green Mile (1:3) Áhrifamikil sænsk þáttaröð í 04:50 Puncture þremur hlutum. Atriði í myndinni eru ekki við hæfi barna. 23.00 Skepnur suðursins. Atriði í 10:00 Meistaradeild Evrópu myndinni eru ekki við hæfi ungra 10:30 Zenit - Benfica barna. e. 12:10 Holland - Lettland 00.30 Úr launsátri (2:6) e. 13:50 Grindavík - Tindastóll 01.15 Útvarpsfréttir í dagskrárlok 15:20 Sounds of the Finals 2014 16:10 Ísland - Holland SkjárEinn 17:50 Samsung Unglingaeinvígið 2 áskrifendur06:00 Pepsi MAX tónlist allt fyrir 18:20 La Liga Report 12:20 The Talk 18:50 Real Madrid - Celta Beint 13:50 Dr. Phil fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 21:05 Kiel - Gummersbach 15:10 Kitchen Nightmares (10:10) 22:25 Þýsku mörkin 15:55 Red Band Society (8:13) 22:55 Real Madrid - Celta 16:40 Survivor (9:15) 00:35 UFC Now 2014 17:25 Parks & Recreation (2:22) 01:25 UFC Fight Night: Nelson vs Story 17:50 4 Growing Up Fisher5(12:13) 03:00 6 Hendricks vs Lawler Beint 18:15 Jane the Virgin (2:13)

07:30 Chelsea - Tottenham 09:10 Swansea - QPR 10:50 Match Pack 11:20 Messan allt fyrir áskrifendur 12:05 Enska úrvalsdeildin - upphitun 12:35 Newcastle - Chelsea Beint fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 14:50 Liverpool - Southampton Beint 17:00 Markasyrpa 17:20 Man. City - Everton Beint 19:30 Stoke - Arsenal 21:10 Tottenham - Crystal Palace 4 22:50 Hull - WBA 00:30 QPR - Burnley

10:55/ 16:25 Working Girl SkjárSport 12:50/ 18:20 Thunderstruck allt fyrir áskrifendur 12:35 B. Dortmund - Hoffenheim 14:25/ 20:00 Multiplicity 14:25/ 19:30 Hannover - Wolfsburg 22:00/ 03:25 Carrie 17:25 B. München - B. Leverkusen fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 23:40 360 21:20 B. München - B. Leverkusen 01:35 Sarah’s Key

5

6

4

5

5

6

11:05/ 16:30 Mrs. Doubtfire 13:10/ 18:35 Darling Companion allt fyrir áskrifendur 14:55/ 20:25 Happy Gilmore 22:00/ 03:45 This is The End fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 23:55 The Grey 01:55 The Killer Inside Me

6

Heimabíómagnarar • Nintendoleikir • Fartölvutöskur • Hljómtækjastæður • Bluetooth hátalarar • Geisladiskar • I pad hulstur • Spilað & Skilað / Spilaðir tölvuleikir • Vefmyndavélar • PC stýripinnar • Tölvusnúrur • WIFi hátalarar • Diskahýsingar • Leikjastýripinnar • Þráðlaus talnaborð • Farsímahulstur o.fl. ormsson.is

6

19:00 The Biggest Loser - Ísland (5:11) 19:50 Solsidan (3:10) 20:10 Red Band Society (9:13) 21:00 Law & Order: SVU (17:24) 21:45 The Affair (1:10) 22:35 Hannibal (11:13) 23:20 Hawaii Five-0 (1:25) 00:05 CSI (7:20) 00:50 Law & Order: SVU (17:24) 01:35 The Affair (1:10) 02:25 Hannibal (11:13) 03:10 The Tonight Show 04:00 Pepsi MAX tónlist

Útsölumarkaður 30-80% afsláttur 4

6

Opið laugardag kl. 11-15 Lágmúla 8 - Sími 530 2800

4


sjónvarp 93

Helgin 5.-7. desember 2014

7. desember

 Sjónvarpið Simmi og konurnar

STÖÐ 2 07:00 Barnatími Stöðvar 2 12:00 Nágrannar 13:45 Stelpurnar (11/12) 14:10 Hátíðarstund með Rikku (2/4) 14:40 Á fullu gazi (4/6) 15:15 Um land allt (7/12) 15:55 Eldhúsið hans Eyþórs (1/9) 16:30 60 mínútur (10/53) 17:20 Eyjan (15/20) allt fyrir áskrifendur 18:10 Jóladagatal Skoppu og Skrítlu 18:23 Veður fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 18:30 Fréttir Stöðvar 2 18:55 Sportpakkinn (67/100) 19:15 Sjálfstætt fólk (11/20) 19:55 Bubbi og Bó 21:10 Hreinn Skjöldur (2/7) Íslenskur 4 gamanþáttur með Steinda, Sögu Garðars og Pétri Jóhanni í aðalhlutverkum. 21:40 Shameless (7/12) Fjórða þáttaröðin af þessum þáttum um skrautlega fjölskyldu. 22:35 60 mínútur (11/53) 23:25 Rizzoli & Isles (4/18) Fimmta þáttaröðin um rannsóknarlögreglukonuna Jane Rizzoli og lækninnn Mauru Isles sem eru afar ólíkar en góðar vinkonur sem leysa glæpi Boston-mafíunnar saman. 00:15 Ástríður (5/10) 00:45 Eyjan (15/20) 01:35 Brestir (7/8) 02:05 Outlander (8/16) 03:00 The Newsroom (4/6) 03:50 Rush (2/10) 04:35 Liberal Arts



Fleiri Útsvarskonur Ég ætla bara að vera hreinskilinn og opinbera það að ég hef fylgst með Útsvari í vetur. Já maður er bara ekkert merkilegri en það. Það sem hefur einkennt Útsvarið okkar góða þennan veturinn er brotthvarf Þóru Arnórsdóttur sem er í fríi. Þess vegna hefur hver þáttur einkennst af nýrri konu sem stýrir þættinum hverju sinni með Útsvars-Simma. Þættirnir byrja á svona neyðarlegri kynningu á kvenspyrlinum sem er ekki aaalveg viss hvernig hún muni tækla þetta og einhverjum krúttlegum kommentum. 5

Staðreyndin er samt sú að konurnar sem hafa verið með Simma í þættinum í vetur eru miklu skemmtilegri en hann. Þetta minnir oft á stelpurnar sem ég var með í skóla sem mættu í próf að fríka út af því að þær náðu ekki að læra neitt, en fengu svo 10 í einkunn. Ég vil sjá tvo kvenspyrla í þættinum. Það er ávísun á miklu skemmtilegri þátt. Gunna Dís og Hulda Gunnars yrðu t.d skemmtilegar. Eða Salka Sól og Margrét Maack, eða einhverjar fleiri af þeim kvenkostum sem vinna á þessari annars

ágætu stofnun. Það er einhvernveginn þannig að skiljanlega er Simmi ekki tilbúinn að sleppa fram af sér beislinu verandi nýbúinn að hakka í sig einhvern vitleysing í Kastljósinu hálftíma

áður. Ég get ekki beðið eftir föstudeginum og sjá hver verður með Simma í næsta þætti. Þetta er skemmtiþáttur for kræing át lád. Lifi Útsvarið! Hannes Friðbjarnarson

6

Gæði eru besta uppskriftin Gleðileg jól Vönduð uppskrift að vel heppnuðum jólum

11:10 Arsenal - Dortmund 12:50 NBA Home Video - 1999 Spurs 13:40 Þýsku mörkin 14:10 Real Madrid - Celta 15:50 Barcelona - Espanyol Beint 17:50 Villarreal - Real Sociedad Beint 19:50 Meistaradeild Evrópu allt fyrir áskrifendur 20:20 Barcelona - Espanyol 22:00 Villarreal - Real Sociedad fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 23:40 UFC Unleashed 2014

08:20 Hull - WBA 10:00 Liverpool - Southampton 11:40 Man. City - Everton 13:20 West Ham - Swansea Beint allt fyrir áskrifendur 15:50 Aston Villa - Leicester Beint 18:00 West Ham - Swansea fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 19:40 Aston Villa - Leicester 21:20 Newcastle - Chelsea 23:00 QPR - Burnley

SkjárSport

4 10:45 Hannover - Wolfsburg 12:35 B. München - B. Leverkusen 14:25/ 18:30 Hamburger SV - Mainz 16:25 Eintr. Frankfurt - W. Bremen 20:20 Eintr. Frankfurt - W.Bremen

4

5

5

6

6

Gleðilegan jólabakstur Jólin. Kærkominn tími til að komast út úr amstri hversdagsleikans, slappa af og eiga góðar samverustundir með fjölskyldu og vinum. Öll eigum við okkur uppáhalds jólaköku uppskrift, lykt eða bragð sem kemur okkur snarlega í jólaskap. Kannski höldum við okkur við hefðirnar eða kannski langar okkur að prófa eitthvað nýtt.


94

bækur

Helgin 5.-7. desember 2014

Tilnefningar til Íslensku bókmenntaverðlaunanna kynntar

t

ilnefningar til Íslensku urðsson og Velúr eftir Þórdísi bókmenntaverðlaunanna Gísladóttur. voru kynntar í vikunni. VerðÍ flokki fræðibóka og rita launin verða afhent á Bessaalmenns efnis eru tilnefndar stöðum í byrjun næsta árs og Hljóðin í nóttinni er þetta í 26. sinn sem þau eru veitt. Þeir þrír höfundar sem standa uppi sem sigurBryndís vegarar fá að launum eina Björgvinsmilljón króna. dóttir. Í flokki fagurbókmennta eru tilnefndar bækurnar Þrír snéru aftur eftir Guðberg Bergsson, Koparakur eftir Gyrði Elíasson, Kok eftir Kristínu Eiríksdóttur, Ófeigur Sigurðsson. Öræfi eftir Ófeig Sig-

eftir Björgu Guðrúnu Gísladóttur, Sveitin í sálinni eftir Eggert Þór Bernharðsson, Gunnlaugur Halldórsson – Arkitekt sem Pétur H. Ármannsson ritstýrir, Lífríki Íslands eftir Snorra Baldursson og Náttúra ljóðsins – Umhverfi íslenskra skálda eftir Svein Yngva Egilsson. Í flokki barna- og ungmennabóka er Ármann Jakobsson tilnefndur fyrir Síðasta galdrameistarann, Bryndís Björgvinsdóttir fyrir Hafnfirðingabrandarann, Eva Þengilsdóttir fyrir Nálu – riddarasögu, Þórarinn Eldjárn og Sigrún Eldjárn

 RitdómuR LitLu dauðaRniR

fyrir Fuglaþrugl og naflakrafl og Þórarinn Leifsson fyrir Manninn sem hataði börn. Þá eru fimm tilnefnd til Íslensku þýðingarverðlaunanna. Þau eru Gyrðir Elíasson fyrir Listina að vera einn eftir Shuntaro Tanikawa, Herdís Hreiðarsdóttir fyrir Út í vitann eftir Virginiu Woolf, Hermann Stefánsson fyrir Uppfinningu Morles eftir Adolfo Bioy Casares, Jón St. Kristjánsson fyrir Náðarstund eftir Hönnuh Kent og Silja Aðalsteinsdóttir fyrir Lífið að leysa eftir Alice Munro.

BóksöLuListinn

Yrsa náði toppsætinu Ný spennusaga Yrsu Sigurðardóttur, DNA, tyllti sér á topp metsölulista Eymundsson í vikunni. Þar með sló hún við Kamp Knox eftir Arnald Indriðason sem setið hafði í toppsætinu frá því hún kom út 1. nóvember. Vísindabók Villa 2 er komin í þriðja sæti listans og bók Helgu Guðrúnar Johnson, Saga þeirra, saga mín, stekkur úr níunda sæti upp í það fimmta. Heklfélagið kemur ný inn í áttunda sætið og Skálmöld Einars Kárasonar er í tíunda sæti. Mest selda kiljan er Aþena, Ohio eftir Karl Ágúst Úlfsson. Listinn er byggður á sölu í verslunum Pennans Eymundsson um land allt dagana 26. nóvember til 2. desember.

 RitdómuR Enginn dans við ufsakLEtt – Ástin Ein taugahRúga

Karlmaður að hruni kominn

 Litlu dauðarnir Stefán Máni Sögur útgáfa, 308 s.

Stefán Máni hefur um árabil verið einn vinsælasti spennusagnahöfundur landsins, þekktastur fyrir bók sína Svartur á leik, sem einnig hefur verið kvikmynduð. Litlu dauðarnir hefur yfirbragð spennusögu, en færist að öðru leyti undan nákvæmari flokkunum. Kristófer Sveinbjörnsson er viðskiptafræðingur sem vinnur í banka en er sagt upp í efnahagshruninu. Fyrir 2007 hefur hann stundað nám í bókmenntafræði og baslað við að klára B.A.-ritgerð um skáldskap Gyrðis Elíassonar. Hann er kvæntur Margréti Elsu Benediktz, sem er af ríkum ættum, en faðir hennar er hæstaréttarlögmaðurinn Mattías B. Benediktz, sem ekki er aðeins „ráðríkur, tilætlunarsamur og andlega kæfandi heldur einnig feðraveldið holdi klætt“(30). Í sögunni er flakkað fram og aftur í tíma. Eitthvað slæmt gerðist í febrúar 2007 sem verður til þess að lífið í lok árs 2008 er söguhetjunni Kristófer ekki sérlega auðvelt. Hann hefur komið sér í vandræði, fest sjálfan sig í eðju svika og spillingar og þegar hann missir vinnuna í bankanum, þá hefst baráttan við að bjarga sjálfum sér og fjölskyldunni. Lokahluti bókarinnar er síðan ein allsherjar upplausn. Sagan breytir um svip, kynjaverur sýna sig og martraðakenndar myndir verða áberandi. Litlu dauðarnir er saga úr hruninu, ein af mörgum, en hún er e.t.v. frábrugðin öðrum slíkum að því leyti að hrunið er í mörgum lögum. Hrun fjármálakerfisins, hrun ákveðinna „góðra“ gilda í samfélaginu og persónulegt hrun einstaklingsins Kristófers Sveinbjörnssonar, sem gengur fyrir kvíðastillandi lyfjum og er í sífellu ásóttur af misskelfilegum fortíðardraugum. Hann er einstaklingur sem er að missa tökin í öllum skilningi. Að sumu leyti minnir Litlu dauðarnir á fyrstu bækur Stefáns Mána. Allt hverfist um aðalsöguhetjuna, sem oftar en ekki er langt frá því að vera aðlaðandi, en henni er fylgt fast eftir og allar hennar athafnir tíundaðar og gaumgæfðar. Kristófer í Litlu dauðunum er fokkleiðinlegur síkvartandi smáborgari sem fór í taugarnar á þeim lesanda sem hér skrifar frá fyrstu blaðsíðu til þeirrar síðustu. Í sjálfu sér er það mjög áhugaverð upplifun að fylgja eftir aðalpersónu sem maður hefur ekki nokkra einustu samúð með á neinum tímapunkti og eiginlega afrek út af fyrir sig að maður nái að lesa bókina til enda. Það afrek vinnur lesandinn þó nokkuð auðveldlega, bara vegna þess að Stefán Máni kann að gróðursetja í honum bæði spennu og hrylling. -þhs

Sjúk af ást og öðrum fjára Í ljóðabókinni Enginn dans við Ufsaklett segir frá ástarsambandi sem fór út um þúfur. Ljóðmælandinn stendur utan við atburðina og gaumgæfir þá í þremur köflum, tilhugalífið, sambúðina og skilnaðinn, og undrast öll viðvörunarmerkin (hann er ofbeldismaður og þetta á aldrei eftir að ganga, skrifað með blikkandi jólaseríu) sem voru markvisst hunsuð, því konuna langaði svo skelfing mikið að eignast kærasta. Það er sérkennilega tær sársauki í textanum, en með fjarlægðinni verða sumir atburðirnir sem lýst er kómískir. Enginn dans við Ufsaklett er því bráðfyndin á köflum, þessi sérstaka ísmeygilega kímni sem Elísabet Jökulsdóttir hefur gert að vörumerki sínu, er áberandi. Að segja frá átakanlegum hlutum svo blátt áfram og eðlilega að þeir verða eiginlega drepfyndnir. Sýlindermaðurinn kjarnar þetta ágætlega:

Sagnameistari segir frá!

S

igurður Sigurðarson, dýralæknir og sagna-

meistari, fer hér á kostum og enginn verður svikinn af æviminningum hans sem eru sneisafullar af fróðleik og skemmtilegum sögum.

 Enginn dans við ufsaklett – Ástin ein taugahrúga Bókaútgáfan Hólar / Hagasel 14 / 109 Reykjavík / 587 26 19 / holar@holabok.is

Elísabet Kristín Jökulsdóttir Viti menn 2014, 88 s.

Kvöldið áður en hann flytur inn trúir hann mér fyrir því að konur hafi oft skipt um sýlinder til að varna honum inngöngu og augu hans fyllast af tárum og ég veit ekki hvort ég á að hlæja eða gráta hann hafi dottið í það og þær haldið að hann ætlaði að berja þær og skipt um sýlinder með köldu blóði hann komið að lokuðum dyrum og tekur af mér loforð að skipta aldrei um sýlinder, aldrei ef allt hefði verið með felldu hefði ég átt að rjúka heim og skipta um sýlinder en ég ætlaði að fá mína sambúð hvað sem það kostaði þótt ég yrði læst inni eða úti bara einhvers staðar. (41)

Ljóðmælandi áttar sig á blindu sinni, sýlinderinn er svo augljóst tákn um það að maðurinn sé bad news (og þar að auki hafa konur oft skipt um sýlinder, ekki bara einu sinni!). Dyramyndin er líka endurtekin í bókinni, konan hleypir manninum inn um sínar dyr (og lofar að skipta ekki um sýlinder) en lokast sjálf inni. „Kannski vissi ég ekki hvar dyrnar voru“ segir hún strax á fyrsta degi (13). Dyr og lyklar koma oft við sögu, enda býður ástfangna konan manninum að búa hjá sér fljótlega eftir að hún opnar hjarta sitt fyrir honum og megnar ekki að biðja hann að skila lyklinum. Hún leitar ítrekað að dyrum fyrir sjálfa sig, útgönguleiðinni, en hana er erfitt að finna. Hamingjan er stundum nálæg, villt og óhamin, en geðveikin líka alltaf skammt undan, með algera örvæntingu og niðurbrot í farteskinu. Teikningarnar eru gerðar af höfundi sjálfum, naívar og sterkar. Þær ríma einkar vel við ljóðin, en teprur munu vísast hrökkva í kút, þar sem píkur eru þar í öndvegi. Tenntar og gróteskar píkur sem gleypa, bljúgar og sætar píkur sem gráta. Ástin/sársaukinn eiga upptök sín og endalok í píkunni og viðkvæmni hennar og styrkur eru í brennidepli. Þetta nýjasta verk Elísabetar Jökulsdóttur hefur X-faktorinn í risaskömmtum. Þetta „eitthvað“ sem gerir það að verkum að sum bókmenntaverk heilla frekar en önnur. Textinn er óstýrilátur og ljóðin ófullkomin, eins og ástin sjálf, eða kannski fullkomin einmitt vegna þess að þau eru eins og þau eru. Enginn dans við Ufsaklett er társtokkin og brimsölt bók, en líka ofurlétt og hressandi. Lesið hana og þið munuð heillast láta!

Þórunn Hrefna Sigurjónsdóttir


markhönnun ehf

Ljónatemjarinn Camilla laCkberg

2.274 kr

háski í hafi illugi jökulsson

LitLu dauðarnir stefán máni

3.299 kr

3.574 kr

SPENNANDI BÓKAJÓL

Læknirinn í eLdhúsinu ragnar freyr ingvarssona

4.943 kr

30 hættuLegustu dýrin Helgi Hrafn guðmundsson

2.309 kr

rogastanz ingibjörg reynisdóttir

3.959 kr

stundarfró orri Harðarson

3.959 kr

dóra - afmæLisóskirnar niCkelodeon

1.874 kr

r u k æ b

tiL snorri snorrason

3.574 kr

Latibær - þrautabók sögur útgáfa

1.979 kr

svarthvítir dagar jóHanna ó kristjónsdóttir ristjónsdóttir

3.899 kr

strumparnir - bLeik Peyo

1.049 kr

Tilboðin gilda 05. - 07. des. 2014 www.netto.is Mjódd · Salavegur · Hverafold · Grandi · Höfn · Grindavík Reykjanesbær · Borgarnes · Egilsstaðir · Selfoss · Akureyri


Jólatónleikar Jólatónleikar Jólatónleikar Jólatónleikar Jólatónleikar ,,Ég man þau jólin...”

,,Ég man þau jólin...” jólin...” ,,Ég,,Ég manman þau þau jólin...”

Í Seltjarnarneskirkju ,,Ég man þau jólin...” Í Seltjarnarneskirkju Fimmtudaginn 11. desember Í Seltjarnarneskirkju Í Seltjarnarneskirkju Fimmtudaginn 11. kl.desember 20:00 Fimmtudaginn 11. desember Fimmtudaginn 11. desember kl. 20:00 kl. 20:00 kl. 20:00 Í Seltjarnarneskirkju Stjórnandi Sigurbjörg Hvanndal Magnúsdóttir Stjórnandi Fimmtudaginn 11. desember Stjórnandi Sigurbjörg Hvanndal Magnúsdóttir Stjórnandi Sigurbjörg Hvanndal Magnúsdóttir kl. 20:00 Píanóleikari Einsöngvari PíanóleikariValgerður Guðnadóttir

Helgi Már Hannesson Valgerður Guðnadóttir

Miðaverð, 3.000 krónur Einsöngvari Miðaverð, 3.000 krónur Miðaverð, 3.000 krónur Valgerður Guðnadóttir

Miðaverð, 3.000 krónur

brettapakkar ó n s g o Skíða20% afsl Miðaverð, 3.000 krónur

w

w

w

áttur

w

Tökum notaðan skíða- og brettabúnað upp í nýjan

• • • •

Svigskíði Fjallaskíði Gönguskíði Snjóbretti

Í s le n s k u

www.alparnir.is

menning

Helgin 5.-7. desember 2014

 Bækur k arl Ágúst úlfsson gerir upp nÁmsÁrin í ohio

Ég held að Spaugstofan hæ Leikarinn og höfundurinn Karl Ágúst Úlfsson gaf út á dögunum bókina Aþena-Ohio sem er safn útvarpspistla sem hann sendi heim fyrir rúmum tuttugu árum þegar hann dvaldist í Bandaríkjunum við nám. Hann segir pistlana vekja upp góðar minningar, en um leið skrýtna tilfinningu um að lesa um sitt eigið líf.

Sigurbjörg Hvanndal Magnúsdóttir Píanóleikari Helgi Már Hannesson Píanóleikari Helgi Már Hannesson Stjórnandi HelgiPíanóleikari Már Hannesson Einsöngvari Sigurbjörg Hvanndal Magnúsdóttir Helgi Már Hannesson Einsöngvari Valgerður Guðnadóttir Einsöngvari Valgerður Guðnadóttir

w

96

✓ Góða gæði ALPARNIR ✓ Betra verð

Faxafeni 8 // 108 Reykjavík Sími 534 2727 // www.alparnir.is

k

arl Ágúst Úlfsson hefur verið iðinn við skriftir í gegnum tíðina og eftir hann liggja 16 vinsælar barnabækur um Bjarnastaðabangsana í eigin þýðingu. Einnig hefur hann skrifað fyrir leikhús og sjónvarp sem og námsefni. Aþena Ohio er í smásagnastíl enda voru sögurnar skrifaðar sem útvarpspistlar. „Þetta eru pistlar sem ég sendi á Rás 2 þegar ég var í námi í Ohio fyrir tuttugu árum. Það hafa margir verið að spyrja mig í gegnum tíðina hvort það væri hægt að nálgast þessa pistla með einhverjum hætti og þess vegna ákvað ég að demba mér í það að gefa þetta út,“ segir Karl Ágúst sem nam leikritun í háskólanum í Athens, Ohio. „Fyrst þurfti ég auðvitað að skoða þá aðeins því ég hafði ekkert leitt hugann að þeim í öll þessi ár. Þá sá ég að þetta eru allt litlar sögur. Sögur af daglegu lífi Íslendings í hinum stóra

KARLAKÓR REYKJAVÍKUR

LAUGARDAGINN 13. DESEMBER KL. 17.00 OG SUNNUDAGINN 14. DESEMBER KL. 17.00 OG 20.00 EINSÖNGVARAR

H E LGA R Ó S I N D R I Ð A D Ó TT I R SÓPRAN

ORGELLEIKARI

LE N K A M Á T É OV Á

PÁKULEIKARI

EGGE RT P Á LSSO N T ROM P ET L E I K A R A R

B E N E D I K T GYLFA SO N D R E N G JA S Ó P R A N

Á SGE I R H . ST E I N GR Í MSSO N E I R Í KU R Ö R N P Á LSSO N

Kannski var þetta ekki nógu fyndið, segir Karl Ágúst Úlfsson. Mynd/Hari

heimi sem finnst auðvitað allt best á Íslandi,“ segir Karl. Þetta er tími sem ég hafði aldrei gert upp, átti eftir að binda endahnútinn á hann, svo mér þótti það ágætis hugmynd að láta reyna á þetta.“

Þroskasaga manns

Karl Ágúst setti af stað söfnun á Karolina Fund sem er vefsvæði þar sem fólki gefst tækifæri til að fjármagna hugmyndir sínar og hugverk. Viðtökurnar létu ekki á sér standa og náðist að fjármagna framleiðslukostnaðinn. „Ég tók meistaragráðu í leikritun og handritagerð þegar ég var búinn að starfa í 10 ár sem leikari á Íslandi. Ég hef alltaf verið að skrifa og þegar ég var að taka saman um daginn hvað ég hef skrifað, þá er þetta þó nokkur bunki,“ segir Karl. Þá er ég ekki að telja með það sem liggur í augum uppi, sem er Spaugstofan, og gríðarlegt útvarps og sjónvarpsefni sem henni tengist. Í rauninni hef ég starfað miklu meira sem höfundur en leikari.“ Þegar tuttugu ára gamlir pistlar eru lesnir upp á nýtt, standast þeir tímans tönn? „Auðvitað hefur margt breyst, og það er gaman að því að á þessum tíma var enginn með síma í vasanum og Internetið var ekki heldur til, svo það var margt annað í gangi í lífi fólks, segir Karl. Þetta gerist líka fyrir þessa miklu Ameríkuvæðingu okkar Íslendinga, sem

hefur verið mjög hröð á síðustu árum. Þarna er Ísland ekki þessi litla Ameríka sem varð svo seinna,“ segir Karl. „Það var ekki kominn McDonalds á Íslandi og enginn að halda upp á Valentínusardag eða Þakkargjörðina hér heima. Ég bý til einhverskonar sögumann sem er eyjarskeggi sem staddur er í þessu stóra og ruglingslega samfélagi og skilur í rauninni ekki upp né niður,“ segir Karl. „Ég hafði ekkert litið á pistlana síðan ég skrifaði þá þegar ég fór að huga að útgáfunni, og það var afskaplega kómískt að fara yfir þá tuttugu árum síðar,“ segir Karl. Það er fótur fyrir öllum sögunum þó ég færi í stílinn og ýki og geri mér upp skoðanir. Þetta er svolítil þroskasaga manns sem reynir allt hvað af tekur að halda sjó í samfélagi sem hann botnar lítið í, og kemst svo að því smátt og smátt að kannski er þetta ekki svo bölvað þrátt fyrir allt. Kannski er ekki allt betra á Íslandi,“ segir Karl. „Ég reyndi alltaf að sjá kómísku hliðina á þessu lífi sem var þá svo frábrugðið okkar á Íslandi. Það rifjuðust upp fyrir mér viðbrögðin sem pistlarnir fengu hér heima á þessum tíma. Ég fékk góð viðbrögð en svo voru sumir sem voru tortryggnir út í þau viðhorf sem ég var að viðra,“ segir Karl. En kannski var það mér að kenna, kannski var þetta ekki nógu fyndið, eða nógu fáránlegt.“

STJÓRNANDI

F R I Ð R I K S. KR IST I NSSO N

Sunnudagsleiðsögn með Jóni Óskari

M I Ð A SA LA Á M I D I . IS O G W W W. KKO R . IS M I Ð AV E R Ð KR . 4 . 9 0 0

m

yndlistarmaðurinn Jón Óskar leiðir gesti Listasafns Íslands við Fríkirkjuveg um sýningu sýna, Ný verk, á sunnudaginn klukkan 14. Jón Óskar er málari stórra flata og verkin á sýningunni eru risastór og agnarsmá, og allt þar á milli.

Mynd Hari

Jón Óskar stundaði nám við School of Visual Arts í New York á níunda áratugnum og á að baki fjölda einka- og samsýninga á Íslandi og erlendis. Grunneiningin í myndlist Jóns Óskars er og hefur ætíð verið teikningin í sinni einföldustu, en um leið margslungnustu mynd.


ætti aldrei

20% afsláttur af öllum vörum alla helgina

föstudag, laugardag og sunnudag

Þú færð jólagjöfina hjá okkur Spaugstofan hættir aldrei Það eru aðeins tveir mánuðir síðan Karl tók ákvörðun um að gefa bókina út svo hlutirnir hafa gerst hratt að undanförnu. „Það er dýrt spaug að gefa út bók á Íslandi og það er heilmikil skuldbinding, svo ég fór ekki almennilega af stað fyrr en ég sá að þetta var að verða að veruleika hjá Karolina Fund,“ segir Karl. „Þegar ég les pistlana í dag þá er ég sáttur með það sem hefur gerst og breyst á síðustu tuttugu árum. Mér var boðið til Aþenu árið 2008 því við sem vorum að læra leikritun á þessum tíma settum á fót leikskáldahátíð sem hefur vaxið og dafnað síðan,“ segir Karl. Mér var boðið að koma sem gestur. Það var mjög ljúfsár reynsla, en mjög gaman.“ Ertu sískrifandi? Já ég get eiginlega ekki annað. Ég er með margt í pípunum. Bæði barnabækur og smásögur. Svo hittumst við félagarnir úr Spaugstofunni alltaf reglulega og erum með ýmislegt á okkar borði sem okkur langar að koma á framfæri og eigum eftir að gera,“ segir Karl Ágúst Úlfsson. Hættir Spaugstofan nokkurn tímann? „Nei ég held að hún hætti aldrei. Ekki fyrr en sá síðasti af okkur hrekkur upp af. Okkur dettur alltaf svo margt í hug að það er ekki hægt að láta það liggja óbætt hjá garði.“ Hannes Friðbjarnarson hannes@frettatiminn.is

• Demantslokkar • Demantshringar • Demantssnúrur • Demantshálsmen • Silfurvörur • Gullvörur • Trúlofunarhringar • Fossel skartgripir

Landsins mesta úrval af úrum

LAUGAVEGI 5 - SÍMI 551 3383


98

menning

VERTU

Helgin 5.-7. desember 2014

VAKANDI!

 Menning Plantan á ganginuM hefur verið tvö ár í vinnslu

36%

þeirra sem beita drengi kynferðislegu ofbeldi eru ókunnugir karlar. blattafram.is

VERNDARI BARNA Í 10 ÁR

Þetta er ljóðræn myndasaga um vináttu og það að vera öðruvísi.

SÍÐAN 1964

Systrunum Elísabet Rún og Elínu Eddu fannst vanta myndasögu fyrir fullorðna á íslensku og gerðu því sjálfar slíka sögu. Ljósmynd/Hari

Til í þremur litum

30% afsláttur ERMITAGE svefnsófi Tilboðsverð 189.000 kr.

Systur gera myndasögu fyrir fullorðna Systurnar Elísabet Rún og Elín Edda voru að gefa út myndasöguna „Plantan á ganginum“ sem er ætluð fullorðnum. Sagan hefur verið tvö ár í vinnslu og er aðgengileg á netinu en prentað var 71 tölusett eintak og eru þau til sölu. Samhliða útgáfunni stendur yfir sýning á myndum úr bókinni í myndasögudeild Borgarbókasafnsins í Tryggvagötu.

O CONNOR svefnsófi Tilboðsverð 179.000 kr.

20% afsláttur

BENOÎT sófi 3ja sæta sófi 176.000 kr. 2ja sæta sófi 135.200 kr.

Til í fimm litum

Til í tveimur litum

20% afsláttur

BALTHASAR 3ja sæta sófi Tilboðsverð 156.000 kr.

Einnig til í grænu

20% afsláttur

kkur systurnar langaði að gera eitthvað skemmtilegt verkefni saman og okkur fannst vanta myndasögu fyrir fullorðna á íslensku,“ segir Elísabet Rún Þorsteinsdóttir sem ásamt Elínu Eddu, systur sinni, var að gefa út bókina „Plantan á ganginum.“ Í stuttu máli fjallar bókin um Geirþrúði Flóru sem býr í íbúð fullri af plöntum og blómum í fjölbýlishúsi í miðbæ Reykjavíkur. Geirþrúður Flóra kýs félagsskap plantnanna og blómanna fram yfir mannfólk. Dag einn kemur hún afar sérstakri plöntu fyrir á ganginum í húsinu, grunlaus um að plantan eigi eftir að breyta lífi hennar. Hún kynnist nágranna sínum, Örvari, og sér þá að þau eiga meira sameiginlegt en hún hafði haldið. „Þetta er ljóðræn og tilraunakennd saga um vináttu og það að vera öðruvísi,“ segir Elísabet. Þær systur gefa bókina út sjálfar, hún kom út í byrjun nóvember á vegum forlagsins Nóvember og báðar eiga þær systur afmæli í nóvember. Samhliða útgáfunni var sett upp sýning á myndunum úr bókinni á aðalsafni Borgarbókasafnsins og í myndasögudeildinni er þar hægt að lesa alla bókina á veggjunum allt til miðs janúarmánaðar. „Plantan á ganginum“ birtist upphaflega sem vefmyndasaga og fór fyrsti ramminn á netið 20. júní 2012. Systurnar luku sögunni í byrjun ársins 2014 og hafa síðan unnið að því að gefa hana út á prenti. Elísabet Rún er 21s árs og stundar nám í grafískri hönnun við Listaháskóla Íslands en Elín Edda er 19 ára og á lokaári á eðlisfræðibraut við Menntaskólann í Reykjavík. Samhliða menntaskólanum hefur hún sótt námskeið í Myndlistarskólanum í Reykjavík og er að vinna að grafískri skáldsögu.

Elísabet segir þær systur hafa samið söguna saman en síðan skipt með sér verkum. „Ég sá um að fullkára handritið en systir mín teiknaði meirihlutann,“ segir hún en Elísabet teiknar einnig í bókina og því er hún teiknuð í tveimur stíltegundum. Þó sagan hafi upphaflega birst á netinu var það alltaf markmið þeirra að láta prenta hana, hið minnsta fyrir sig sjálfar, en nú hefur verið prentað 71 tölusett eintak. Bókin er 72 blaðsíður og er fáanleg í Nexus, Eymundsson Skólavörðustíg og Austurstræti og Bókabúð Máls og menningar. Þá er öll myndasagan aðgengileg á vefslóðinni Theplanetinthehallway.tumblr.com Erla Hlynsdóttir erla@frettatiminn.is

í Gallerí Fold

20% afsláttur Til í fjórum litum

wILBO sófi 3ja sæta sófi 156.000 kr. 2ja sæta sófi 140.000 kr.

sunnudaginn 7. desember kl. 16 og mánudaginn 8. desember kl. 18 í Gallerí Fold, á Rauðarárstíg Á uppboðinu verður gott úrval verka samtímalistamanna svo og fjöldi frábærra verka gömlu meistaranna. Forsýning alla helgina í Gallerí Fold

föstudag kl. 10–18, laugardag kl. 11–17, sunnudag kl. 12–15, mánudag kl. 10–17 (einungis þau verk sem boðin eru upp á mánudag) TEkk COMpANy OG HABITAT kAupTúN 3 SíMI 564 4400 vEfvERSLuN á www.TEkk.IS

Hægt er að skoða uppboðsskrána á myndlist.is

Opið mánudaga til laugardaga kl. 11-18 og sunnudaga kl. 13-18

Rau›arárstígur 14 · sími 551 0400 · www.myndlist.is

Jóhannes S. Kjarval

Jólauppboð


Gjafakort Borgarleikhússins Gjafakort í Borgarleikhúsið er ávísun á einstaka kvöldstund sem aldrei gleymist. Gefðu töfrandi stundir í jólapakkann. Kortið er í fallegum umbúðum, gildir á sýningu að eigin vali og rennur aldrei út. JÓLATILBOÐ BORGARLEIKHÚSSINS Lína langsokkur Miði fyrir tvo á þessa vinsælu sýningu og geisladiskur með tónlistinni úr sýningunni

9.500 kr.

SÖNGLEIKURINN

BORGARLEIKHÚSIÐ

Í SAMSTARFI VIÐ BALTASAR

BYGGT Á KVIKMYND FRÁ UNIVERSAL

KORMÁK OG WORKING TITLE PICTURES/STUDIO CANAL FILM

Billy Elliot Gjafakort fyrir tvo á stórsýningu í hæsta gæðaflokki

Gómsætt leikhúskvöld Gjafakort fyrir tvo ásamt gómsætri leikhúsmáltíð fyrir sýningu eða í hléi

10.400 kr.

11.400 kr.

MIÐASALA - 568 8000 - BORGARLEIKHUS.IS


100

menning

Helgin 5.-7. desember 2014

 RitdómuR undR aheimuRinn minn–tommi teits

Þessi bók ætti að vera fræg

Beint í æð! – HHHH , S.J. F.bl. Lína langsokkur (Stóra sviðið)

Lau 6/12 kl. 13:00 27.k. Fös 26/12 kl. 16:00 Sun 7/12 kl. 13:00 28.k. Lau 27/12 kl. 13:00 Lau 13/12 kl. 13:00 29.k. Sun 28/12 kl. 13:00 Lau 3/1 kl. 13:00 Sun 14/12 kl. 13:00 30.k. Lau 20/12 kl. 13:00 Aukas. Sun 4/1 kl. 13:00 Lau 10/1 kl. 13:00 Sun 21/12 kl. 13:00 31.k. Fös 26/12 kl. 13:00 Sun 11/1 kl. 13:00 Sterkasta stelpa í heimi á Stóra sviði Borgarleikhússins!

Lau 17/1 kl. 13:00 Sun 18/1 kl. 13:00 Lau 24/1 kl. 13:00 Sun 25/1 kl. 13:00 Lau 31/1 kl. 13:00



Bláskjár (Litla sviðið)

Þri 3/2 kl. 20:00 Mið 4/2 kl. 20:00 Fyrsta verðlaunaleikritið sem gerist í Kópavogi

undraheimurinn minn–tommi teits

Kenneth Máni (Litla sviðið)

Lau 6/12 kl. 20:00 Lau 27/12 kl. 20:00 Fös 9/1 kl. 20:00 Sun 7/12 kl. 20:00 Lau 13/12 kl. 20:00 Lau 10/1 kl. 20:00 Nýjar aukasýningar komnar í sölu!

Beint í æð (Stóra sviðið)

Fös 5/12 kl. 20:00 21.k. Fös 12/12 kl. 20:00 Lau 6/12 kl. 20:00 22.k. Lau 13/12 kl. 20:00 aukas. Sun 7/12 kl. 20:00 23.k. Sun 14/12 kl. 20:00 aukas. ATH janúar sýningar komnar í sölu!

Jesús litli (Litla sviðið)

Fös 16/1 kl. 20:00

Fös 19/12 kl. 20:00 aukas. Lau 20/12 kl. 20:00 aukas. Lau 27/12 kl. 20:00 aukas.

Fös 5/12 kl. 20:00 5.k.

Sun 14/12 kl. 18:00

Sun 28/12 kl. 20:00

Fim 11/12 kl. 20:00 6.k. Fös 12/12 kl. 20:00 7.k.

Sun 14/12 kl. 20:00 8.k. Sun 28/12 kl. 18:00

Mán 29/12 kl. 20:00

aukasýning

aukasýning

Fimm stjörnu mannbætandi leikhúsupplifun!

Jólahátíð Skoppu og Skrítlu (Nýja sviðið) Lau 6/12 kl. 13:00 4.k. Lau 13/12 kl. 13:00 aukas. Lau 6/12 kl. 15:00 5.k. Lau 13/12 kl. 15:00 Sun 7/12 kl. 13:00 aukas. Sun 14/12 kl. 13:00 Sun 7/12 kl. 15:00 Sun 14/12 kl. 15:00 aukas. Bestu vinkonur barnanna koma okkur í hátíðarskap

leikhusid.is

Lau 20/12 kl. 13:00 Lau 20/12 kl. 15:00 aukas. Sun 21/12 kl. 13:00 Sun 21/12 kl. 15:00 aukas.

Konan við 1000° – HHHH „Í stuttu máli fá töfrar leikhússins að njóta sín“ – Morgunblaðið

Karitas (Stóra sviðið)

Fös 5/12 kl. 19:30 21.sýn Þri 30/12 kl. 19:30 26.sýn Sun 18/1 kl. 19:30 29.sýn Lau 6/12 kl. 19:30 22.sýn Sun 4/1 kl. 19:30 27.sýn Sun 25/1 kl. 19:30 30.sýn Fös 12/12 kl. 19:30 23.sýn Sun 11/1 kl. 19:30 28.sýn Seiðandi verk sem hefur hlotið frábærar viðtökur. Nýjar sýningar komnar í sölu.

Konan við 1000° (Kassinn)

Fös 5/12 kl. 19:30 36.sýn Mið 7/1 kl. 19:30 38.sýn Lau 6/12 kl. 19:30 37.sýn Sun 11/1 kl. 19:30 39.sýn 5 stjörnu sýning - einstök leikhúsupplifun.

Mið 14/1 kl. 19:30 40.sýn Sun 18/1 kl. 19:30 41.sýn

Leitin að jólunum (Þjóðleikhúsið)

Lau 6/12 kl. 11:00 Lau 13/12 kl. 11:00 Lau 20/12 kl. 11:00 Lau 6/12 kl. 13:00 Lau 13/12 kl. 13:00 Lau 20/12 kl. 13:00 Lau 6/12 kl. 14:30 Lau 13/12 kl. 14:30 Lau 20/12 kl. 14:30 Sun 7/12 kl. 11:00 Sun 14/12 kl. 11:00 Sun 21/12 kl. 11:00 Sun 7/12 kl. 13:00 Sun 14/12 kl. 13:00 Sun 21/12 kl. 13:00 Sun 7/12 kl. 14:30 Sun 14/12 kl. 14:30 Sun 21/12 kl. 14:30 Sívinsælt aðventuævintýri Þjóðleikhússins komið í sölu 10 leikárið í röð.

Ofsi (Kassinn)

Sun 7/12 kl. 19:30 5.sýn Lau 13/12 kl. 17:00 Sýning sem hefur fengið frábærar viðtökur.

Ævintýri í Latabæ (Stóra sviðið)

Sun 28/12 kl. 13:00 Sun 28/12 kl. 16:30 Stórsöngleikur fyrir börn á öllum aldri í Þjóðleikhúsinu.

551 1200 HVERFISGATA 19 LEIKHUSID.IS

É

Sun 14/12 kl. 19:30

Mán 29/12 kl. 13:00 Lokas.

MIDASALA@LEIKHUSID.IS

L. Pichon Þýðing: Gerður Kristný

g er lesblind og þetta er fyrsta þykka bókin sem ég nenni að klára alveg. Sem þýðir að bókin er frábær. Stundum las ég nokkrar blaðsíður áður en ég borðaði morgunmat. Þetta er ekki ævintýri heldur meiri gamansaga. Aðalpersónan heitir Tommi teits og sagan er um hann og vini hans og skólann og fjölskylduna. Hann er mjög fyndinn og skemmtilegur því hann er svo mikill prakkari. Stundum lærir hann ekki heima og þá segist hann bara hafa gleymt því. Uppáhaldshljómsveitin hans

heitir Gaurar og uppáhaldsþættirnir hans heita Draugahundar. Besti vinur hans heitir Daði og þeir eru mjög oft að leika saman. Stelpan sem Tommi er skotinn í heitir Embla og honum finnst hún rosa sæt og hún elskar líka hljómsveitina Gaura og þegar hún byrjar í kór þá fer hann líka í kór. Tommi á einn óvin sem heitir Markús og þeir eru alltaf að rífast. Frímann er kennarinn hans Tomma og Tomma finnst hann leiðinlegur en svo hittast þeir á tónleikum og þá verða þeir betri vinir. En svo vill kennarinn ekki segja

frá því í skólanum, sem mér finnst mjög skrítið. Mér fannst bókin líka með svo flottum myndum og svo eru stafirnir allskonar, stundum stórir og stundum litlir og stundum eru myndir inn í setningunum. Þetta er skemmtilegasta bók sem ég hef lesið og mér finnst að hún ætti að vera fræg því hún er svo fyndin.

Ugla Arnarsdóttir 9 ára

 menningaRsaga Lok abindin um ísLensk eyðibýLi komin út

Rannsóknin nær til 748 eyðibýla L

okabindin, sjötta og sjöunda, í safninu Eyðibýli á Íslandi eru komin út. Rannsókninni lauk í sumar þegar hús í Norður-Múlasýslu og Suður-Múlasýslu voru rannsökuð auk húsa í Á rnessýslu, Gullbringusýslu, Kjósarsýslu og Vestmannaeyjum, alls 189 hús. Í viðauka síðasta bindisins er auk þess fjallað um 4 hús. Rannsóknin í heild sinni nær því alls til 748 húsa en fyrstu skref verkefnisins voru tekin sumarið 2011 þegar rannsókn fór fram á eyðibýlum og yfirgefnum húsum á Suðurlandi. Afraksturinn var heildstætt yfirlit um 103 yfirgefin hús sem kom út í veglegu riti, Eyðibýli á Íslandi. Sumarið 2012 náði rannsóknin yfir tvo landshluta, Norðurland eystra og Vesturland. Þá voru skráð 236 hús og gefin út tvö bindi af ritinu. Sumarið 2013 náði rannsóknin til Vestfjarða annars vegar og Norðurlands vestra hins vegar. Þá voru 217 hús rannsökuð og gefin út tvö bindi. Í sveitum landsins er fjöldi eyðibýla og yfirgefinna íbúðarhúsa sem mörg hver eru vel byggð og geyma merka sögu. Markmið verkefnisins Eyðibýli á Íslandi er, að því er fram kemur hjá Gísla Sverri Árnasyni, fulltrúa Eyðibýliáhugamannafélags, að rannsaka og skrá umfang og menningarlegt vægi eyðibýla og annarra yfirgefinna íbúðarhúsa í sveitum landsins. Jafnframt að stuðla að björgun

Eyðibýlið Hvammur á Völlum á Fljótsdalshéraði.

áhugaverðra og byggingarsögulega mikilvægra húsa, m.a. með endurgerð og nýtingu í ferðaþjónustu. Til verður verðmætur þekkingargrunnur um búsetu og líf Íslendinga fyrr á tímum. Rannsókn nær til yfirgefinna íbúðarhúsa í sveitum landsins sem ekki hafa verið tekin til annarra nota. Þau skilyrði eru gefin að húsið hafi a.m.k. fjóra uppistandandi útveggi. Húsin þurfa ekki endilega að standa á eyðijörð heldur geta þau staðið á jörð í búnytjum. Eyðibýli geta

haft mikla þýðingu af ýmsum ástæðum. Þau geta verið merkar menningarminjar og mikilvægar heimildir um byggðasögu. Aldur húsanna, húsagerð eða byggingarlag þeirra getur verið sérstakt en einnig er sérstaða húsanna í búsetulandslagi sveitanna oft mikil. Bækurnar eru gefnar út í litlu upplagi af áhugamannafélagi sem stendur fyrir rannsókninni. Nánari upplýsingar er að finna á www. eydibyli.is. Hægt er að kaupa þær hjá félaginu í Síðumúla 33.


50%

AFSLÁTTUR UM HELGINA*

Vinsælustu föndurpakkarnir 1

2

3

Jólapar

Litlir sveinar

Vetrarævintýri í kúlu

Föndurpakki með öllu efni í eitt par

Föndurpakki með öllu efni í þrjá litla sveina

Allt í einum pakka fyrir ævintýralega jólakúlu

4

5

6

Sætir sveinar

Englaórói

Hama dagatal

Föndurpakki með öllu efni í fjóra sæta sveina

Föndurpakki með öllu efni í sex engla

24 hlutir til að perla

7

8

9

Blúnduenglar

Persónulegar könnur upp á stól

Gluggamynd

Föndurpakki með öllu efni í sex blúnduengla

Tvær könnur og þrír tússpennar fyrir sköpunarkraftinn

Búðu til þinn eigin jólaheim út í glugga

*50% afsláttur af öllum Panduro Hobby jólaföndurpökkum, gildir föstudag, laugardag og sunnudag, 5.–7. desember 2014

www.a4.is / sími 580 0000 / panta@a4.is / A4 Skeifunni 17 / A4 Smáralind / A4 Reykjavíkurvegi 62, Hafnarfirði / A4 Dalsbraut 1, Akureyri / A4 Miðvangi 13, Egilsstöðum / A4 Austurvegi 65, Selfossi


102

menning

Helgin 5.-7. desember 2014

 Myndlist Opið hús á seljavegi uM helgina

Leirlistakonur opna dyrnar Jóla tilboð 169.990.-

Sex leirlistakonur sem deila vinnustofum að Seljavegi 32 í Reykjavík munu halda opið hús og kynna vörur sínar um helgina. Listakonurnar hafa opnað vinnustofur sínar í desember undanfarin ár og gefst gestum og gangandi að kynna sér listmunina og um leið fá hugmyndir fyrir jólapakkana. Boðið verður upp á léttar veitingar og meðal annars mun harmonuikkuleikarinn Reynir Jónasson spila fyrir gesti í dag föstudag klukkan 18. Listakonurnar sem sýna verk sín eru þær Áslaug Höskuldsdóttir, Guðrún Halldórsdóttir, Inga Elín, Ing-

unn E. Stefánsdóttir, Ragnheiður I. Ágústsdóttir og Unnur Sæmundsdóttir. Opnunartíminn verður frá klukkan 16 til 20 í dag föstudag, og frá 12-16 á laugardag og sunnudag. Vinnustofurnar eru í gamla Landhelgisgæsluhúsinu við Seljaveg. Upplagt að líta inn og hvíla sig á erli dagsins og njóta samveru og lista með þessum listakonum. -hf Mörg gullfalleg verk leirlistakvenna verða til sýnis á opnu húsi á vinnustofu að Seljavegi 32 um helgina.

 Bækur Fjöruverðlaunin haFa verið veitt Fr á árinu 2007

Mögnuð gæði - frábært verð 48” LED SJÓNVARP KDL48W605 • Full HD 1920 x1080 punktar • Motionflow 200Hz X-Reality myndvinnslukerfi

Jólatilboð 169.990.- Verð áður 199.990.5 ÁRA ÁBYRGÐ FYLGIR ÖLLUM SJÓNVÖRPUM Þær sem voru tilnefndar á síðasta ári. Þá hlutu verðlaunin Lani Yamamoto fyrir bókina Stínu stórusæng, Þórunn Erlu- og Valdimarsdóttir fyrir Stúlka með maga – skáldættarsaga og Guðný Hallgrímsdóttir fyrir Söguna af Guðrúnu Ketilsdóttur.

Tilnefningar til Fjöruverðlaunanna

Jóla tilboð 224.990.-

50” risi

50” LED 3D SJÓNVARP KDL50W828 • Full HD 1920 x1080 punktar • Motionflow XR 800Hz myndvinnslukerfi

Jólatilboð 224.990.- Verð áður 249.990.-

Skáldsaga, skopmyndabók og ljóðabók eru tilnefndar í flokki fagurbókmennta til Fjöruverðlaunanna í ár. Tilkynnt var um tilnefningar í gær en Fjöruverðlaunahátíðin hefur verið árviss viðburður í átta ár. Ein bók er tilnefnd bæði til Fjöruverðlaunanna og Íslensku bókmenntaverðlaunanna, unglingabókin Hafnfirðingabrandarinn.

u

Jóla tilboð 382.490.-

Framúrskarandi myndgæði

49” LED 3D SJÓNVARP KD49X8505 Ultra HD TV • 4K (3840x2160) Ultra HD upplausn • Motionflow XR 200Hz, Triluminos skjár og þrívíddarafspilun

Jólatilboð 382.490.- Verð áður 449.990.-

nglingabókin Hafnfirðingabra nda r inn, ef t ir Bryndísi Björgvinsdóttur, er eina bókin sem er bæði tilnefnd til Íslensku bókmenntaverðlaunanna og Fjöruverðlaunanna, bókmenntaverðlauna kvenna á Íslandi. Tilkynnt var um tilnefningar til Fjöruverðlaunanna í gær, fimmtudag, og vekur einnig athygli að bók með teiknuðum skopmyndum er tilnefnd til verðlauna í flokki fagurbókmennta, Lóaboratoríum eftir Lóu Hlín Hjálmtýsdóttur, sem er lesendum Fréttatímans að góðu kunn fyrir skopteikningar sínar. Þá er tilnefnd fyrsta bók höfundarins Bergrúnar Írisar Sævarsdóttur sem skrifar og teiknar myndir í barnabókina „Vinur minn vindurinn“ en Bergrún teiknar einnig myndir í bók Ármanns Jakobssonar, Síðasta galdrameistarann,

Fagurbókmenntir n Englaryk eftir Guðrúnu Evu Mínervudóttur. Útgefandi Forlagið, JPV.

Heimabíó með þráðlausum bassahátalara HTCT260H • 300W 32 bita magnari • 1 hátalari og þráðlaus bassi. Bluetooth tengimöguleiki

Verð 79.990.Verslun Nýherja Borgartúni 37 Verslun Nýherja Kaupangi Akureyri

n Lóaboratoríum eftir Lóu Hlín Hjálmtýsdóttur. Útgefandi Forlagið, Ókeibæ. n Enginn dans við Ufsaklett eftir Elísabetu Kristínu Jökulsdóttur. Höfundur gefur út.

Lóa Hlín Hjálmtýsdóttir myndasöguhöfundur er tilnefnd í flokki fagurbókmennta.

sem tilnefnd er til Íslensku bókmenntaverðlaunanna. Fjöruverðlaunin hafa verið veitt árlega frá árinu 2007 en tilgangur þeirra er að stuðla að aukinni kynningu á ritverkum kvenna og

hvetja konur í rithöfundastétt til dáða. Tilkynnt verður um verðlaunahafa í janúar 2015 en hér meðfylgjandi er listi yfir tilnefndar bækur og höfunda.

Barna- og unglingabókmenntir

Fræðibækur og rit almenns eðlis

n Vinur minn vindurinn eftir Bergrúnu Írisi Sævarsdóttur. Útgefandi Töfraland.

n Saga þeirra, saga mín, Katrín Stella Briem eftir Helgu Guðrúnu Johnson. Útgefandi Forlagið, JPV-úgáfa.

n Hafnfirðingabrandarinn eftir Bryndísi Björgvinsdóttur. Útgefandi Forlagið, Vaka/Helgafell.

n Kjaftað um kynlíf eftir Siggu Dögg. Útgefandi Iðnú.

n Á puttanum með pabba eftir Kolbrúnu Önnu Björnsdóttur og Völu Þórsdóttur. Útgefandi K:at

n Ofbeldi á heimili – Með augum barna. Ritstjóri Guðrún Kristinsdóttir. Útgefandi Háskólaútgáfan.


25% AFSLÁTTUR

*

AF JÓLAVÖRUM

*Afsláttur gildir fyrir félaga í BYKO klúbbnum. Hægt er að skrá sig í Klúbbinn á byko.is og í verslunum okkar.

GILDIR TIL 7.DESEMBER

við er jólas um í kapi

JÓLASTEMNING

Í BYKO BREIDD ALLA HELGINA Laugardagur 6. desember 13:00-15:00 13:00-15:00 13:00-13:45 14:00-15:00

Sirkus Íslands - Andlitsmálun fyrir börnin. Vöfflur og kaffi í boði í öllum verslunum. Reggie Óðins syngur ljúfa tóna. Systkinin Arnar og Ingunn syngja.

Reggie Óðins

IR HEPPN INIR AV T P I K VIÐS UNNIÐ GETA

U Á LÍN MIÐA OKK! S LANG

Sunnudagur 7. desember 13:00-15:00 13:00-13:45 14:00-15:00

Sirkus Íslands - Andlitsmálun fyrir börnin. Reggie Óðins syngur ljúfa tóna. Systkinin Arnar og Ingunn syngja.

Arnar og Ingunn

VÖF OG KFLUR AFFI Á LA

ÞÚ FINNUR JÓLAGJÖFINA HJÁ OKKUR

Verkfæri

Leikföng

Búsáhöld

Allt sem þarf til að gera jólin að þínum

Ljós

Smáraftæki

Verðvernd BYKO tryggir þér lægra verð. Sjá nánari upplýsingar og skilmála á www.byko.is.

Öll verð eru birt með fyrirvara um prentvillur og/ eða myndabrengl.

UGAR Í ÖLL DAG VERS UM LUNU M


104

dægurmál

Helgin 5.-7. desember 2014

 Í takt við tÍmann HólmfrÍður SamúelSdóttir

Vel góðan bröns fram yfir fínan veitingastað

Hólmfríður Samúelsdóttir er þrítugur kennari í Hörðuvallaskóla. Hún semur lög hljómsveitarinnar SamSam sem hún skipar ásamt systur sinni, Gretu Mjöll, og fleirum en fyrsta plata þeirra kom út á dögunum. Hólmfríður fer aldrei eyrnalokkalaus út úr húsi og elskar sushi. Staðalbúnaður

Ég geng mikið í síðum peysum við leggings eða gallabuxur. Íþróttafötin eru líka minn staðalbúnaður og ég þarf að eiga bæði góða hlaupaskó og hlaupaföt. Ég fer ekki eyrnalokkalaus úr húsi og finnst gaman að skreyta mig með fallegum hálsmenum. Ég er líka handalaus ef úrið vantar á vinstri höndina. Svo passa ég alltaf að klæða mig vel, mér finnst ferlega leiðinlegt að vera kalt.

Hugbúnaður

Mér líður alltaf langbest heima. Mér finnst oft betra að vinna vinnuna mína heima og heima hjá

mér verður músíkin mín til. Ég fer nánast aldrei í líkamsræktarstöðvar en hleyp úti og á tæki og tól til líkamsræktar heima. Þar sem tónlist er mín ástríða eru til nokkur hljóðfæri á heimilinu sem mér finnst gaman að glamra á. Ég kveiki aldrei á sjónvarpi en horfi stundum á þætti með kærastanum og finnst það mjög notalegt. Suits, Modern Family og Friends klikka aldrei. Ég þyki lítill djammari en finnst mjög gaman að hitta vini og borða og blaðra. Þá er alltaf gaman að kíkja í bíó eða með vinkonum á kaffihús.

Vélbúnaður

Ég á iPhone 4s og kann nokkurn veginn á hann. Ég hef alltaf átt Appletölvur og fíla mjög vel. Facebook, Snapchat, Instagram eru mínir miðlar. Mér finnst mjög gaman að fá Snapchat frá öðrum en ég gleymi yfirleitt að senda sjálf. Ég er ennþá í því að njóta mómentsins og er ekki alltaf með símann á lofti. Ég nota útvarpsappið í símanum mikið og kaupi ennþá geisladiska,

ég er ekkert farin að nota Spotify.

Aukabúnaður

Mér finnst gaman að bjóða í mat eða borða í heimahúsi með vinum og fjölskyldu. Samt er sushi mitt uppáhald og mér finnst æði að borða á góðum sushistað. Við skötuhjú veljum bröns á Vox fram yfir fínan veitingastað að kvöldi til og erum miklir brönsunnendur. Fólkið í kringum mig er meiriháttar kokkar – mamma, tengdamamma, systir mín og kærasti eru ótrúlega fær í eldhúsinu og ég er alsæl með það. Sjálf get ég eldað en það er ekki áhugamál. Uppáhaldið er að láta fólkið mitt stjana við bragðlaukana. Tónlistin er mitt stærsta áhugamál en hreyfing og góðir vinir, fótbolti og ferðalög eru líka í uppáhaldi. Mér finnst samt betra að hafa ferðalögin í styttra lagi því mér finnst svo fínt að vera heima og í kringum fólkið mitt. Ég kýs að búa nálægt náttúrunni og þrífst á því að komast út. Ljósmynd/Hari

innra

Í núinu

Bitter, resentful







Rökkurró

Mannakorn

Sindri Eldon

Hugljúft og krefjandi

Söknuður

Hressandi mjög

Ég elska Mannakorn, Magga Eiríks og Pálma Gunnars. Hef gert það síðan ég var smástrákur. Nýjasta plata þessarar sígildu sveitar nefnist Í núinu. Mér finnst ýmsu ábótavant á þessari plötu, eiginlega of mörgu hreinlega. Það er ekkert lag sem fær mann til þess að staldra við og leggja við hlustir, heldur rennur platan í gegn nánast án þess að maður taki eftir því. Textar Magga njóta sín best þegar hann bregður sér í hlutverk vonlauss rómantíkers eins og í laginu Eftir að ég hitti þig, þá kemur fram einhver tvíræðni sem enginn kann betur en Maggi. Ekki skal taka það af þeim að allur hljóðfæraleikur er til mikillar fyrirmyndar og Pálmi er alltaf upp á 10 í söngvarahlutverkinu. Í heildina sakna ég betri laga. Ískalt mat. Bestu lög eru Eftir að ég hitti þig, Of seint að iðrast.

Sindri Eldon sendir nú frá sér sína fyrstu sólóplötu. Platan kom mér svo á óvart að ég er enn að hlæja að fordómunum í sjálfum mér áður en ég smellti henni undir geislann. Platan er full af hressilegu rokki sem oft heyrir undir það að kallast háskóla popprokk. Gítar, tromma, bassi og söngvari sem er að koma skilaboðum á framfæri. Stungið í samband og talið í. Er til eitthvað betra form? Sindri er ekki besti söngvari á Íslandi, og er langt frá því. En hann er sannfærandi og beittur, sem er mikilvægt í góðu rokki. Eiginlega mikilvægara en „réttur“ söngstíll. Tónlist Sindra er í skúffu með sveitum eins og Ash, Weezer og Pixies þó það sé aldrei gaman að flokka sveitir í skúffur, nema þá til þess að gefa lesandanum einhverja mynd af þessari plötu. Ég fer í óhemju stuð við það að hlusta á þessa plötu og hún snertir alla 90´s strengina í mér með látum. Þetta er ekkert rugl, bara rokk. Bestu lögin eru Bitter Resentful, Doer, 18 og Song of frustration in the face of resolute fidelity.

PIPAR \ TBWA

SÍA

144321

Plötuhorn HanneSar

Þinn stuðningur gerir kraftaverk Skortur á drykkjarhæfu vatni og hreinlætisaðstöðu veldur banvænum sjúkdómum en með aðgangi að hreinu vatni hefur allt líf möguleika á að vaxa og dafna. Hjálparstarf kirkjunnar tryggir fólki aðgang að hreinu vatni í Úganda og Eþíópíu – og þitt framlag skiptir sköpum. Þú getur hjálpað núna með því að greiða valgreiðslu í heimabanka.

Einnig:

• Frjálst framlag á framlag.is • Gjafabréf á gjofsemgefur.is • Styrktarsími: 907 2003 (2.500 kr.) • Söfnunarreikningur:

0334–26–50886, kt. 450670-0499

Lagasmíðarnar eru hugljúfar og krefjandi í senn. Mjög vel hefur tekst til og alltaf þakklátt að upplifa slíka tónlist. Söngkona sveitarinnar, Hildur Kristín Stefánsdóttir, er í aðalhlutverki plötunnar og hefur hún rödd sem sker sig úr annars góðri flóru söngkvenna á Íslandi. Ekki er hægt að festa fingur beint á uppruna þeirrar tónlistar sem Rökkurró sendir frá sér. Er það vel þó einstaka sinnum finni maður fyrir Kate Bush áhrifum og smá Goldfrapp hér og þar, en það er skemmtilegt. Af einhverri ástæðu tengi ég betur við íslensku textana á plötunni, en kannski er það sökum þess að þeir eru bara tveir og skera sig svolítið úr annars mjög heilsteyptri plötu. Rökkurró er mögulega næst í röð íslenskra sveita til þess að fá breiðari markhóp, eins og gerist oft hjá þeim sveitum sem halda út og gefast ekki upp. Innra ætti allavega að opna eyrun hjá mörgum fyrir þessi jól. Bestu lögin eru Flugdrekar, The Backbone, Blue Skies og Weightless.


Fylgstu meรฐ รก facebook-Lindex Iceland


106

dægurmál

Helgin 5.-7. desember 2014

 Akr Anes TAugArnAr eru sTerk Ar hjá úTvArpsmAnninum ÓlA pAllA

Óli Palli gerir upp fornfrægt hús á Akranesi

ú

t varpsmaðurinn Ólafur Páll Gunnarsson hefur látið gamlan draum rætast og keypt gamalt hús í heimabæ sínum, Akranesi. Húsið er 100 ára gamalt og ætlar Óli Palli að taka tíma í það gera það upp. „Ég fékk þessa hugmynd fyrir um ári þegar ég var að vinna við árlegt útvarp Akraness, sem var sent út í næsta húsi við þetta hús,“ segir Óli Palli. Húsið heitir Sunnuhvoll og stendur við Akratorg, í hjarta bæjarins. „Það hafa margir góðir Skagamenn búið í þessu

húsi og þarna var lengi skraddari góður með saumastofu, sem m.a saumaði fyrstu hljómsveitarbúninga Dúmbó og Steina,“ segir Óli Palli. „Þetta hús var búið að vera lengi til vandræða og var búið að standa autt í einhverja 18 mánuði. Ég fékk þá flugu í höfuðið að taka það í gegn og við fjölskyldan réðumst bara í það.“ Óli Palli er handlaginn maður og finnst fátt skemmtilegra en að taka til hendinni. „Pabbi er smiður og ég hef oft hjálpað honum og hef gaman af því að smíða. Það er

ákveðin innri íhugun sem felst í því, hálfgert jóga,“ segir Óli. Óli hefur lengi gengið með þann draum að flytja í heimabæinn en segir það ekki vera á teikniborðinu, þó margt geti breyst. „Taugarnar eru sterkar,“ segir Óli. „Það er þó ekkert á stefnuskránni, þannig. Það er samt aldrei að vita þegar ríkið tekur göngin yfir. Þá er kannski von til þess að veggjaldið leggist af. Það er stutt á milli Akranes og Reykjavíkur og mér finnst gaman að keyra. Ég fæ bestu hugmyndirnar í bílnum og sé aldrei

á eftir tímanum sem fer í það að keyra á milli staða,“ segir Óli. Hann er ekki búinn að ákveða hvaða tilgang Sunnuhvoll fær, en segir tækifærin mörg. „Hugmyndirnar eru stutt á veg komnar en það væri gaman að halda úti einhverskonar ferðamannagistingu af einhverju tagi. Það er almenn bjartsýni í bænum svo möguleikarnir eru miklir.“ -hf Óli Palli við Sunnuhvol á Akranesi.

 jÓlApeysAn gunnAr einArsson, bæjArsTjÓri í gArðAbæ

Bo og Bubbi berjast um Þorláksmessuhlustun Menningarfélag Hafnafjarðar stendur fyrir tónleikum í Bæjarbíói í Hafnarfirði á Þorláksmessu. Björgvin Halldórsson mun ásamt hljómsveit flytja öll sín bestu lög á tónleikunum og til stendur að senda tónleikana út beint á Rás 2. Þorláksmessutónleikar Bubba Morthens munu því fá harða samkeppni um hlustun landsmanna, því Bylgjan sendir út tónleika hans, sem fara fram í Hörpu.

Syngjum saman Dagur íslenskrar tónlistar verður haldinn hátíðlegur í dag, föstudag. Sérstök hátíðardagskrá er haldin í Hörpu klukkan 11 þar sem tilnefningar til íslensku tónlistarverðlaunanna verða kynntar og veitt verða verðlaun til fjölmiðlamanns sem þykir hafa skarað fram úr í stuðningi við íslenska tónlist. Einnig er mælt með því að landsmenn kveiki á útvarpinu klukkan 11.15 og syngi með þjóðinni.

Jimmy Carr mætir í Hörpu Jimmy Carr er breskur uppistandari, sjónvarpsmaður og leikari sem er þekktastur fyrir óviðjafnanlegan hlátur, hárfínan, kolsvartan húmor og vafasama brandara. Carr geystist inn á grínvöllinn árið 2000 og hefur notið mikilla vinsælda síðan. Jimmy hefur selt yfir milljón DVD diska og verið gestgjafi í ótal sjónvarpsþáttum en uppistand fyrir framan áhorfendur er tvímælalaust hans sérgrein. Uppistandið verður í Hörpu 22. mars og hefst miðasalan 18. desember.

Hárstíll á Gunna og Villa Þeir Gunnar Helgason og Vilhelm Anton Jónsson verma til skiptis tvö efstu sæti flestra metsölulista sem birtast nú í hverri viku. Gunnar með Gula spjaldið í Gautaborg, og Villi með Vísindabókina. Eina bókin sem er eitthvað að blanda sér í baráttuna er hárgreiðslubók Frozen myndarinnar. Umræða skapaðist á milli höfundanna á facebook í vikunni þar sem þeir íhuguðu að bjóða upp á Frozen hárgreiðslur á skemmtun sem þeir koma fram á í Smáralind á laugardaginn klukkan 14.

fridaskart.is

Ég hef fulla trú að þetta takist, þó ég sér svolítið kvíðinn líka, segir Gunnar Einarsson, bæjarstjóri í Garðabæ, sem ætlar í hotjóga tíma í jólapeysunn sinni. Mynd/Hari

Fer í hot-jóga þrisvar í viku Gunnar Einarsson, bæjarstjóri í Garðabæ, lætur ekki sitt eftir liggja í jólapeysukeppni Barnaheilla í ár og tekur þátt með mjög svo óvenjulegri áskorun. Gunnar, sem er íþróttamaður mikill, ætlar að fara í hot-jóga tíma, íklæddur jólapeysu úr lopa.

Þ

íslensk hönnun í gulli og silfri

Strandgötu 43 Hafnarfirði

að er mjög góð spurning, hvað mér gengur til, en fyrst og fremst er ég að styðja málefnið, segir Gunnar Einarsson, bæjarstjóri í Garðabæ, um jólapeysuáskorunina, en í ár safna Barnaheill fyrir Vináttu, forvarnarverkefni gegn einelti í skólum. Gunnar ætlar að fara í hot-jóga í lopapeysu af þessu tilefni. „Ég er alvanur hot-jóga og hef stundað það síðan í ágúst og fer þrisvar sinnum í viku. Ég þekki hitann en þetta er erfitt sport svo þetta er um leið mikið áhættuatriði.“ Gunnar spilaði handknattleik í fjölda ára og spilaði lengst af með FH. Einnig spilaði hann erlendis og á að baki landsleiki í greininni. „Hitinn í þessum tímum er í kringum 30-40 gráður og alla jafna er maður mjög léttklæddur í þess-

um tímum. Það er því ekki vitað hvernig mér muni reiða af en ég hef fulla trú á að þetta takist, þó ég sé svolítið kvíðinn líka.“ Tímarnir í hot-jóga eru annaðhvort 75 eða 90 mínútur en bæjarstjórinn ætlar að láta styttri tímann duga, í ár. „Það er aldrei að vita ef vel tekst til að maður láti sig hafa 90 mínúturnar á næsta ári,“ segir Gunnar. „Ég vona að þetta verði til þess að einhverjir sjái sér fært að styðja verkefnið með því að heita á mig í þessu verkefni. Til þess er nú leikurinn gerður. Ég er ekki með neitt markmið í þeim efnum og er sáttur með allt sem kemur inn,“ segir bæjarstjórinn. Gunnar segir hreyfingu mikilvæga og stundar alla þá hreyfingu sem hann hefur tíma til þess að

stunda. Hann mælir þó sérstaklega með hot-jóga. „Þetta er frábær hreyfing og gerir manni mjög gott. Maður á auðveldara með svefn og hugarfarið verður svo jákvætt. Þetta bætir öndunina mikið og maður verður allur léttari, þetta er bara gott á allan hátt,“ segir Gunnar Einarsson bæjarstjóri. Aðrar áskoranir í jólapeysukeppni Barnaheilla eru m.a þær að Vilborg pólfari ætlar að labba afturábak upp Esjuna, Pollapönk mun spila á tónleikum í jólapeysum og Már Guðmundsson seðlabankastjóri mun tilkynna vaxtaákvörðun íklæddur jólapeysu. Allar upplýsingar um verkefnið er að finna á www.jolapeysan.is Hannes Friðbjarnarson hannes@frettatiminn.is


Svooo gott að gefa! Í tilefni hátíðanna renna 10% af sölu á Aðventufötum KFC með Hot Wings eða kjúklingabitum, til Samhjálpar, Mæðrastyrksnefndar og Fjölskylduhjálpar Íslands.

0 kjúkli1 ngabit ar

3.490 5

2 ings t Ho W

PIPAR \ TBWA

SÍA

144262

3.299

svooogott

FAXAFENI • GRAFARHOLTI • SUNDAGÖRÐUM HAFNARFIRÐI • KÓPAVOGI • MOSFELLSBÆ REYKJANESBÆ • SELFOSSI

WWW.KFC.IS


HE LG A RB L A Ð

Hrósið... ...fær íslenska sundsveitin sem keppir á heimsmeistaramótinu í Katar um þessar mundir. Íslensku sundkapparnir hafa nú þegar sett 4 Íslandsmet í hinum ýmsu greinum.

Sætúni 8, 105 Reykjavík. Sími: 531 3300 ritstjorn@frettatiminn.is www.frettatiminn.is  Bakhliðin Telma RuT FRímannsdóTTiR

Allir fá þá eitthvað fallegt … VIENNA glös 6 stk. í pk. Verð frá 5.900 kr.

Handklæðasett * 4.900 kr.

Vienna

Tapsár dugnaðarforkur

Aldur: 22 ára. Maki: Enginn. Börn: Engin. Menntun: Stúdent frá Menntaskólanum við Sund. Starf: Vinn á leikskólanum Hlíð í Mos­ fellsbæ. Fyrri störf: Karateþjálfari, móttakan á Grand Hótel, eldhúsið í Orkuveitu Reykjavíkur. Áhugamál: Íþróttir, ferðalög og snjó­ bretti. Stjörnumerki: Ljón. Stjörnuspá: Í dag verða hlutverka­ skipti. Nýr smekkur, nýir vinir og annað umhverfi eru til marks um aukinn lífsþrótt.

T

elma er frábærlega dugleg í hreinlega öllu sem hún tekur sér fyrir hendur,“ segir Sigríður Sveinbjörnsdóttir, móðir Telmu. „Hún er mjög metnaðargjörn og góð manneskja. Hún er mjög tapsár í bæði íþróttum og spilum, en hún er að þroskast hvað varðar spilin. Hún er dugleg á heimilinu, þegar hún er heima, sem er mjög sjaldan þar sem hún er alltaf í vinnunni eða á æfingu,“ segir Sigríður. Telma Rut Frímansdóttir, karate­ kona úr Aftureldingu, var á dögunum kjörin Karatekona ársins hjá Karate­ sambandi Íslands. Telma Rut hefur verið fastur meðlimur í landsliði Íslands í kumite undanfarin ár og tekið þátt í fjölda móta á erlendis með góðum árangri. Fremst ber að telja árang­ ur hennar á fyrsta Smáþjóðamótinu í karate sem haldið var í haust þar sem hún hafnaði í 2. sæti í opnum flokki. Að auki þá náði Telma mjög góðum ár­ angri á Opna sænska meistaramótinu þar sem hún lenti í 2. sæti í opnum flokki kvenna.

Flottir plötuspilarar NÝ SENDING

Fullt verð 6.345 kr.

glös 6 stk. í pakka Margar tegundir

Margir litir *3 stk. í setti

20%

TREPIED standlampi 15.600 kr. Áður 19.500 kr.

afsláttur af öllum standlömpum

ETAH salt og pipar 3.900 kr. settið

Lampaskermur Tilboðsverð 7.920 kr. ALENTEJO leirpottur með hitaplatta 3.950 kr.

ERMINE teppi 9.800 kr.

Nýtt!

Pure Cardinal ilmkerti Margar tegundir Gott verð!

PURE CARDINAL ilmkerti 2.900 kr.

Mikið úrval af púðum Verð frá 3.900 kr

BLACK TIE bindahengi 2.450 kr. BIRDIE snagarv 3 fuglar í pakka. 3.950 kr.

TEIRA eldfast form Lítið 4.800 kr. Stórt 5.800 kr. CONCEAL ósýnilega hillan Lítil 2.950 kr. Stór 3.950 kr.

SLOT jólatré 4.900 kr.

Kaffi og kruðerí alla helgina

SÍÐAN 1964

Verð 39.900,-

Laugavegur 45 Sími: 519 66 99 Vefverslun: www.myconceptstore.is

TEKK COMPANY OG HABITAT | Kauptúni | Sími 564 4400 | Opið mánudaga til laugardaga kl. 11-18 og sunnudaga kl. 13 -18 | Vefverslun á www.tekk.is


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.