Heilsa Láttu þér líða betur á líkama og sál
Með kántrýplötu í smíðum Selma Björns Dollý Parton ýtti mér út í kántrýið
Sérblað
58
HEELLGGAARRBBLLAA H ÐÐ
HELGARBLAÐ 8.- 10. október 2010 2. tölublað 1. árgangur
Á
H lögmenn ehf., félag Ársæls Hafsteinssonar, framkvæmdastjóra skilanefndar Landsbankans, skilaði 62 milljóna króna hagnaði á síðasta ári. Félagið hagnaðist því um rúmar fimm milljónir á mánuði. Eftir því sem Fréttatíminn kemst næst var Landsbankinn eini viðskiptavinur félagsins. Það greiddi rúmar sex milljónir í laun, sem eru um 500 þúsund krónur á mánuði. Í ársreikningnum kemur fram að stjórnin, sem samanstendur af Ársæli einum, leggi til að greiddur verði arður fyrir þetta ár. Ársæll staðfesti í samtali við Fréttatímann að langstærsti viðskiptavinur ÁH lögmanna væri Landsbankinn. Hann vildi ekki tjá sig frekar um málefni félagsins. “Ég ætla ekki að tjá mig um prívatmál einkahlutafélags,” sagði Ársæll sem komst í fréttirnar þegar FME neitaði að samþykkja hann í skilanefnd Landsbankans. Hann var þá ráðinn framkvæmdastjóri í staðinn. -óhþ
Tvívegis greind með brjóstakrabba Algjört kjaftæði að það sem drepi mann ekki styrki mann 24
Jennifer Aniston Kynþokkinn kom henni í efsta sæti hjá Vanity Fair síður 6, 14 og 16 Einar Marteinsson forseti MC Iceland, til hægri, ásamt félaga sínum í samtökunum.
Ljósmynd/hari
Hells Angels komnir og Outlaws á leiðinni
N
orska rannsóknarlögreglan hefur undir höndum upplýsingar um að vélhjólasamtökin Outlaws séu að reyna að ná fótfestu hér á landi. Í september munu útsendarar Outlaws MC Norway hafa komið hingað til lands til þess að stofna stuðningsklúbb í nafni Black Pistons MC hér á landi. Auk þess hefur norska lögreglan upplýsingar um að íslenskur ríkisborgari stjórni Black Pistons-vélhjólaklúbbnum í Haugasundi í Noregi. Jón Trausti Lúthersson staðfestir að hann stýri vélhjólasamtökunum Black Pistons þar ytra.
Eins og þekkt er hefur fyrrum vélhjólaklúbburinn Fáfnir, sem nú kallast MC Iceland, unnið að því að fá inngöngu í Vítisengla, Hells Angels, og hefur lögreglan ítrekað stöðvað komu erlendra Vítisengla hingað til lands, alls 65 frá árinu 2002. Vélhjólaklúbburinn er nú á þröskuldi fullrar aðildar eftir að hafa sótt það stíft í hálft þriðja ár. Norska rannsóknarlögreglan telur að það takist áður en árið er úti. Vítisenglar í Noregi eru fjölmennustu vélhjólasamtökin þar og segir norska lögreglan 75% allra meðlima þeirra vera afbrotamenn.
Þeir lendi í síendurteknum útistöðum við meðlimi Outlaws, sem stækki hraðast. „Ég kannast ekkert við þá og hef aldrei heyrt á þá minnst,“ svarar Leif Ivar spurður um samskipti samtakanna við Outlaws. Jón Trausti var áður forseti MC Iceland. Hann vék úr samtökunum í ágúst í fyrra þegar slitnaði upp úr vinskapnum við fyrrum félagana. Ásgeir Karlsson, yfirmaður greiningardeildar Ríkislögreglustjóra, vildi ekki tjá sig um málið. -gag
SKE MM T UM O KKUR I N NANL ANDS FLUGFELAG.IS
52
Benedikt Jóhannesson framkvæmdastjóri
Mótmælin byrjuðu ekki á Austurvelli. Þau hófust í kjörklefanum í vor. 32
ÍSLENSKA/SIA.IS/FLU 51588 09/10
Skilanefndarmaður með 60 milljóna hagnað
MC iceland vígalegir vítisenglar
2
fréttir
Helgin 8.-10. október 2010
Actavis tapaði 180 milljörðum Actavis Group tapaði 180 milljörðum á síðasta ári samkvæmt ársreikningi félagsins sem nú er opinber. Langstærsti hluti tapsins skýrist af virðisrýrnun vegna viðskiptavildar, eða 165 milljarðar. Eftir því sem Fréttatíminn kemst næst er slíkt ekki óeðlilegt hjá félögum í fjárhagslegri endurskipulagningu. Skuldir félagsins nema um 4,2 milljörðum evra eða um 630 milljörðum króna. Fram kemur í ársreikningnum að búið sé að endursemja um skuldir félagsins við Deutsche Bank og eru þær ekki á gjalddaga fyrr en 2013 með möguleika á framlengingu til 2014. Vert er að hafa í huga að Actavis Group er í eigu Actavis eignarhaldsfélags sem er í eigu Novoator Pharma Holding 5, sem er í eigu Novator Pharma Holding 4, sem er í eigu Novator Pharma Holding 3, sem er í eigu Novator Pharma Holding 2, sem er í eigu Novator Pharma Holding 1, sem er 78% í eigu Novator Pharma Holding Sarl, sem er í eigu Novator Pharma Holdings Limited, sem er í eigu Björgólfs Thors Björgólfssonar. -óhþ
Novator skuldar BeeTeeBee sex milljarða Novotor ehf., sem er í eigu aflandsfélagsins BeeTeeBee Limited, sem er aftur í eigu Björgólfs Thors Björgólfssonar, er með neikvætt eigið fé upp á rúma tvo milljarða samkvæmt ársreikningi félagsins. Stærsta skuldin er við BeeTeeBee Limited sem nemur rúmum sex milljörðum. Á meðal eigna Novators eru fjarskiptafyrirtækið Nova, CCP, 42% hlutur í Verne Holding og F11 ehf., sem heldur utan um Fríkirkjuveg 11. -óhþ
Dómsmál vopnaburður
Nova tapar 800 milljónum Fjarskiptafyrirtækið Nova tapaði 765,7 milljónum króna á síðasta ári samkvæmt ársreikningi félagsins sem birtur var á dögunum. Félagið hefur tapað rúmum tveimur milljörðum á þeim þremur árum sem það hefur starfað. Í samtali við Fréttatímann segir Liv Bergþórsdóttir, framkvæmdastjóri Nova, að þessar tölur komi heim og saman við áætlanir. Hún segir að félagið muni skila jákvæðri rekstrarafkomu á þessu ári og hagnaði árið 2011. -óhþ
Uppboðsstíflan er að bresta „Hér er stífla að bresta,“ segir Þuríður Árnadóttir, sýslumaður í Reykjavík, því aðeins út þennan mánuð fá þeir sem ekki hafa áður sótt um frest leyfi til að fresta lokauppboði á eignum sínum. Í vikunni sem er að líða og næstu þrjár voru vel yfir 100 eignir skráðar á lokauppboð hjá embættinu, en Þuríður segir að eigendur þeirra nái oft að afstýra uppboði nokkrum klukkustundum áður en þau eiga fara fram. Alls höfðu 270 fasteignir verið slegnar á uppboði fram að vikunni. „Það er töluverð aukning,“ segir hún. -gag
MÓNAKÓ ÍÞRÓTTASÝNING
Hnúajárnsregnhlífarmaður sýknaður Iðnhönnuðurinn Sruli Recht var í gær sýknaður af ákæru um brot á vopnalögum. Hann var ákærður fyrir að hafa í fórum sínum fjögur hnúajárn sem hann notaði sem handföng á svokallaðar Umbusterregnhlífar. Dómarinn taldi að ekki stafaði meiri hættu af þessum renghlífum heldur en öðrum slíkum og sýknaði Sruli. Hann segir í samtali við Fréttatímann að hann sé ánægður með dóm-
inn. Spurður hvort hann hyggi á að láta reyna á að fá einhverjar skaðabætur segir hann svo ekki vera. “Ég horfi bara til framtíðar en dvel ekki í fortíðinni.” -óhþ
Gæsluvarðhald framlengt
Hæstiréttur þyngdi dóm fyrir árás og rán
Hæstiréttur staðfesti í gær framlenginu gæsluvarðhalds til 1. nóvember yfir karli sem réðst á fyrrverandi sambýliskonu sína í Hveragerði nýverið. Maðurinn er talinn hafa ráðist með barefli eða hnúajárnum á konuna og beint árásinni fyrst og fremst að höfði og andliti hennar. Mat réttarmeinafræðings er að slík árás sé til þess fallin að geta valdið dauða þess er fyrir verður. Maðurinn er enn fremur grunaður um tvær líkamsárásir til viðbótar, annars vegar að hafa ráðist á mann og konu og hins vegar að hafa hrint fötluðum manni af reiðhjóli með þeim afleiðingum að hann mjaðmagrindarbrotnaði. Árásarmaðurinn á töluverðan sakaferil að baki. Fram kom hjá lögreglustjóranum á Selfossi að konan og vitni í málinu óttast hefndaraðgerðir af hans hálfu. -jh
Hæstiréttur þyngdi í gær refsingu 42 ára karls vegna húsbrots og ráns í febrúar í fyrra. Maðurinn ruddist ásamt öðrum manni inn á heimili í Reykjanesbæ þar sem þeir gengu í skrokk á húsráðanda með höggum og spörkum í höfuð og líkama. Mennirnir höfðu síðan á brott með sér fartölvu. Héraðsdómur dæmdi manninn í tíu mánaða fangelsi en Hæstiréttur þyngdi dóminn í árs fangelsi. Vegna alvarleika málsins voru ekki talin efni til að skilorðsbinda refsinguna. Samkvæmt sakavottorði á hinn dæmdi að baki nokkurn sakaferil allt frá árinu 1985. Hinn maðurinn var dæmdur í tólf mánaða fangelsi í Héraðsdómi og áfrýjaði ekki þeim dómi.
Port Hercules í Mónakó þar sem snekkjurnar safnast saman.
Ljósmynd/Getty
Jón Ásgeir íþróttaráðgjafi 365 í Mónakó Eiginmaður stjórnarformanns og eiganda 365 heldur áfram ráðgjafarstörfum fyrir fjölmiðlafyrirtækið
J
ón Ásgeir Jóhannesson, eiginmaður Ingibjargar S. Pálmadóttur, aðaleiganda og stjórnarformanns fjölmiðlarisans 365, er á lista yfir gesti hinnar árlegu íþróttaefnissýningar í Mónakó sem hefst á mánudaginn. Eftir því sem Fréttatíminn kemst næst er Jón Ásgeir titlaður sem sérstakur ráðgjafi Ara Edwald, forstjóra 365. Jón Ásgeir er kameljón þegar kemur að ráðgjafahlutverkum fyrir 365. Greint hefur verið frá því í DV að Jón Ásgeir þáði ráðgjafagreiðslur frá 365 fyrir fjármálaráðgjöf. Jafnframt var
hann á gestalista LA Screening fyrr á þessu ári í hluverki ráðgjafa um erlent sjónvarpsefni. Af einhverjum ástæðum mætti hann ekki þar. Nú stendur til að hann taki að sér ráðgjafahlutverk um íþróttaefni fyrir sjónvarpsstöð eiginkonunnar. Og það er ekki komið að tómum kofunum hjá Jóni Ásgeiri þegar íþróttir eru annars vegar. Þekktur er áhugi hans á ensku knattspyrnunni. Hann leigði sérstök herbergi á Upton Park, heimavelli West Ham, og St. James‘ Park, heimavelli Newcastle, til að fóðra knattspyrnuáhuga sinn. Alþekkt er að hann reyndi að kaupa Newcastle haustið 2007 án árangurs. Formúluáhugi Jóns Ásgeirs er vel þekktur. Hann hefur verið fastagestur á Mónakó-kappakstrinum undanfarin ár og leigði einkaþotu til að fljúga með vini sína til Sao Paulo í Brasilíu haustið 2006 til að sjá síðasta kappakstur Þjóðverjans Michaels Schumacher. Jón Ásgeir og Ari Edwald stefna saman til Mónakó.
NÝR
www.mitsubishi.is
F í t o n / S Í A
VIÐ FRUMSÝNUM ASX MITSUBISHI ASX ER KOMINN - FRUMSÝNING Á MORGUN Mitsubishi ASX er passlegur á svo marga vegu. Hann er rúmgóður án þess að vera of fyrirferðarmikill. Nýja Staðalbúnaður m.a. Bluetooth búnaður, Fosgate hljómflutningskerfi, aldrif 4WD og 17” álfelgur
Verð 4.990.000 kr.
ClearTec dísilvélin er aflmikil en um leið einstaklega sparneytin og losar aðeins 150g af CO2 á hverja 100 km. Mitsubishi ASX er nettur og fallegur að utan sem innan og hið afburðagóða Rockford Fosgate hljómflutningskerfi fylgir hverjum bíl sem staðalbúnaður. Ef þú elskar lífið, þá elskar þú Mitsubishi ASX. Komdu og reynsluaktu!
Mitsubishi ASX Invite
ALLT A AÐ 5 ÁRA ÁBYRGÐ MEÐ BÍLAÁBYRGÐ HEKLU Opið virka daga frá kl. 10–18 og á laugardögum frá kl. 12–16
4
fréttir
Helgin 8.-10. október 2010
veður
Föstudagur
laugardagur
sunnudagur
Óvejuleg hausthlýindi
Ekki er hægt að segja annað en að tíðarfarið sé sérkennilegt þessa dagana. Um helgina eigum við í vændum sannkallaðan sumarauka og allt að því óvenjulegt góðviðri sé miðað við árstíma. Ekki nóg með að hitinn verði vænn, heldur kemur sólin til með að skína glatt víðast hvar, bæði á laugardag og sunnudag.
Fá peningana tveimur og hálfu ári eftir hrun Þeir sem áttu innlánsreikninga í Landsbankanum í Lúxemborg mega búast við því að fá peningana sína, vaxtalaust, nú um áramótin. Innistæðurnar frusu inni þegar bankinn fór í þrot í október fyrir tveimur árum. Lengi vel var ekki vitað hvort innlánseigendur fengju eitthvað umfram lágmarkstryggingu greidda, rúmar þrjár milljónir króna, en með samningi Landsbanka Íslands og Seðlabanka Lúxemborgar við tíu stærstu kröfuhafana í ágúst varð ljóst að innlánseigendur fengju sitt, samkvæmt
12
9
12
10
14 12
12
SV-gola, milt veður og úrkomulust, en smárigning sunnan og suðaustantil.
Bjartviðri og sólskin um land allt. Hlýtt miðað við árstíma
Ekkert lát á góðviðrinu ef marka má spár.
Höfuðborgarsvæðið: Bjart veður og milt í veðri
Höfuðborgarsvæðið: Létt gola og hlýtt í veðri. Léttskýjað
Höfuðborgarsvæðið: Jafnvel enn hlýrra en á laugardag!
vedurvitinn@gmail.com
Peningastefnunefnd Seðlabankans er sammála um að enn sé svigrúm til áframhaldandi slökunar peningalegs aðhalds að því gefnu að gengi krónunnar haldist stöðugt eða styrkist og hjöðnun verðbólgu haldi áfram. Næsti vaxtaákvörðunardagur er 3. nóvember og miðað við þær skoðanir sem koma fram í fundargerðinni mun bankinn lækka vexti enn frekar þá, segir í mati Greiningar Íslandsbanka. -jh
13
10
9
10
10
10
Einar Sveinbjörnsson
Svigrúm til frekari vaxtalækkunar
11
9
upplýsingum frá skilanefnd Landsbankans. Hópur Íslendinga, flestir fjáðir, eiga peninga í þrotabúi Landsbankans í Lúxemborg en innlánin voru þó aðeins tíundi hluti allra krafna í búið. -gag
Eiga erfitt með meðlagið Á milli 150 og 250 meðlagsgreiðendur sækja í hverjum mánuði um greiðslufrest eða að fá að lækka greiðslurnar til Innheimtustofnunar sveitarfélaga. „Það geta aldrei allir orðið ánægðir með afgreiðslu stofnunarinnar en ég held að ég geti fullyrt að langflestir séu sæmilega sáttir við afgreiðslu mála,“ segir Jón Ingvar Pálsson, forstjóri Innheimtustofnunarinnar, spurður hvort margir fái neitun. Jón Ingvar segir æ fleiri sækja um breytingu greiðslnanna á hverju ári. „Við hrunið breyttist þetta allt til hins verra,“ segir hann. Fólk hafi misst vinnuna, þurft að lækka starfshlutfall og/eða lent í öðrum hremmingum. Meðlagsgreiðendur eru um þrettán þúsund á landinu öllu. Þeir greiða ekki forsjárforeldri beint heldur sér Tryggingastofnun um það. Því hefur breyting á greiðslunum ekki áhrif á börnin. Meðlag er að lágmarki 21.657 kr. á mánuði. -gag
Ísland á tossalista AGS Ísland er á tossalista Alþjóðagjaldeyrissjóðsins (AGS), að því er fram kemur í nýrri hagspá hans. Þar kemur fram að efnahagslegur bati alheimshagkerfisins sé enn á afar viðkvæmu stigi, segir Greining Íslandsbanka. Nýmarkaðsríki og þróunarlönd draga hagvaxtarvagninn. Þrátt fyrir að bati sé hafinn eru enn nokkur samdráttarríki. AGS býst við að hagkerfi Grikklands dragist saman um 4% á þessu ári, Íslands um 3% og Írlands og Spánar um 0,3%. Mestur vöxtur á þessu ári verður í Singapúr eða 15%. Þá spáir AGS því að atvinnuleysi verði 14% í Slóvakíu, 13,5% á Írlandi og 11,8% í Grikklandi. Atvinnuleysi verður minnst í Singapúr á þessu ári, eða 2,1%, sem er svipað og var á Íslandi fyrir hrun. AGS spáir að atvinnuleysi hér verði að meðaltali 8,6% á þessu ári og 8,4% á næsta ári. -jh
3% Samdráttur á hagkerfi Íslands SPÁ Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn
Glæpsamlega snemma?
sson ar spennusögur í Eymund Forlagið kynnir væntanleg -18 — verið velkomin! Skólavörðustíg í dag kl. 17
Árni Þóra – Morgunrinsson engill
Þórunn E Óskar Hra – Mörg e rlu-Valdimarsd. ru ljónsin – Martrö fn Þorvaldsson ð millann s eyru a
Rekstur R agnarssels í uppnámi
Óvissa á heimilum fatlaðra barna Alger óvissa ríkir um rekstur dagheimilis fyrir einhverf og fjölfötluð börn á Suðurnesjum. Öllum starfsmönnum hefur verið sagt upp. Inga Sveina Ásmundsdóttir segir skelfilegt að vita ekki hvort hún og maðurinn hennar geti stundað fulla vinnu eða verði að vera heima með vökul augu á fimmtán ára einhverfum syni sínum.
R
agnarssel er ekki geymsla fyrir börn eða frístundarúrræði. Þarna fer fram markviss þjálfun fyrir einhverf og fjölfötluð börn frá því að skólastarfi lýkur,“ segir Inga Sveina Ásmundsdóttir, varaformaður Þroskahjálpar á Suðurnesjum og móðir fimmtán ára einhverfs pilts, Bergs Edgars Kristinssonar. „Til að mynda þarf að kenna syni mínum hverja einustu athöfn. Fái hann ekki þessa þjálfun minnkum við lífsgæði hans og þar með talið okkar fjölskyldu hans. Getum við beðið um það?“ spyr hún. Bergur sækir Ragnarssel þrjá tíma á dag og þarf að vera undir stöðugri gæslu í skóla og heima. Öllum tólf starfsmönnum Ragnarssels á Suðurnesjum hefur verið sagt upp vegna óvissunnar um hvað tekur við þegar málefni fatlaðra færast af hendi ríkisins til sveitarfélaga. Uppsögnin tekur gildi um áramót. „Það er nú upp á sveitarfélagið komið hvernig staðið verður að starfinu í Ragnarsseli og hvort sveitarfélög á svæðinu ætla að vinna saman eða brjóta upp starfsemina. Ég hef áhyggjur af því sem foreldri og stjórnarmaður í Þroskahjálp að þekkingin í Ragnarsseli þynnist út og hverfi,“ segir Inga Sveina og bætir við: „Við foreldrarnir höfum líka áhyggjur af því að börnin einangrist í sínu bæjarfélagi og fái ekki félagsskap meðal jafningja sem þau fá í Ragnarsseli.“ Þroskahjálp á Suðurnesjum rekur Ragnarssel og hefur þjónustusamning við ríkið, sem nú hefur verið sagt upp. „Þetta er eina félagið á landinu með svona rekstur,“ segir hún og bætir við að reksturinn sé betur kominn í höndum sveitarfélaga. „Mér finnst að sveitarfélögin á Suðurnesjum hefðu mátt byrja undirbúninginn fyrr. Flest önnur sveitarfélög eru komin lengra og eru því betur í stakk búin að taka við málefnum fatlaðra. Það er eins og menn hafi haldið að ríkið myndi fresta því að afhenda sveitarfélögum fatlaða.“
Bergur Edgar Kristinsson og fjölskylda hans bíða í ofvæni eftir ákvörðun sveitarfélaga á Suðurnesjum um hvernig þau vilja haga rekstri Ragnarssels. Bergur sækir dagheimilið eftir skóla en nú er búið að segja öllum starfsmönnum upp og tekur uppsögnin gildi um áramót.
Allir foreldrar barnanna sextán í Ragnarsseli voru boðaðir á fund daginn sem uppsagnirnar voru tilkynntar. Inga Sveina segir óvissuna sem nú taki við í lífi fjölskyldnanna naga þær að innan. „Óvissan er skelfileg. Við vitum ekki hver staðan verður. Við hjónin erum til dæmis bæði útivinnandi. Fái sonur okkar ekki vistun eftir skóla veit ég ekki hvernig við brúum það.“ Gunnhildur Arna Gunnarsdóttir gag@frettatíminn.is
Vorfiðringur í staranum þótt kominn sé október “Það er eins og það sé eitthvað vitlaus í þeim klukkan,”
Vorfiðringur er í staranum í októberblíðunni og ýmsum virðist sem hann sé kominn í hreiðurgerð. Fuglafræðingur dregur það þó í efa. “Það er eins og það sé eitthvað vitlaus í þeim klukkan,” segir Ágúst Ísfjörð, sviðstjóri hjá Teiti hópferðum við Dalveg í Kópavogi, en þar er ekki annað að sjá en starar séu á fullu í vorverkum. Þeir hegða sér eins og í undirbúningi hreiðurgerðar. Ágúst segir hið sama eiga við um Reykjanesbæ þar sem hann býr. Þar sé vorstuð á staranum. Hann segir enn fremur að starfsmenn Frumherja við Dalveg hafi fengið léðan lyftara á verkstæði hópferðafyrirtækisins til þess að hindra starann við að leita sér að smugum í þakskeggi. Ágúst bætir því við að jarðargróður sé einnig tímavilltur því gulltoppurinn sé farinn að blómstra í októberblíðunni í Keflavík. Höskuldur Sæmundsson, skoðurnarmaður ökutækja hjá Frumherja, segir starann djöflast mikið á þakskegginu í
veðurblíðu hins milda hausts. “Við reyndum að loka rifum en þeir hafa ekki látið sér segjast, reyna sjálfsagt aðrar leiðir því starinn er harður af sér. “Þeir hafa verið með hreiður hér árum saman, heilu fjölskyldurnar, á vorin og fram á sumarið,” segir Höskuldur sem aldrei hefur séð þá í þessum ham að hausti til. Kristinn Haukur Skarphéðinsson, fagstjóri í dýrafræði hjá Náttúrufræðistofnun, segir hormónastjórnun hjá fuglum taka mið af dagsbirtu þannig að óþekkt sé á þessari breiddargráðu, nema með örfáum undantekningum, að fuglar verpi á mismunandi árstímum. “Húsdúfan getur orpið allt árið og eins verpir krossnefur stundum á haustin og jafnvel á veturna þegar grenifræ eru nægilega þroskuð. Á suðlægari slóðum verpa fuglar oft á haustin eða snemma vetrar,” segir Kristinn Haukur. Eftir stendur þá aðeins hvort starinn lítur á Kópavog og Keflavík sem nægilega suðlægar slóðir til haustvarps. -JH
RAKAÐU SAMAN MILLJÓNUM
F í t o n / S Í A
5 X 0 9 1 0 2 0 1 0
Fimmfaldur Lottópottur stefnir í 40 milljónir. Leyfðu þér smá Lottó!
Skráðu þig sem aðdáanda Lottó á facebook.com/lotto.is
010 0 9/10 2
.IS .LOT TO | WWW
6
Nýjar á náttborðið
fréttir
Helgin 8.-10. október 2010
Forvirk ar r annsóknarheimildir
Tvæ r f r á b æ ra r k i l j u r !
Arsenikturninn eftir metsöluhöfundinn Önnu B. Ragde, höfund Berlínaraspanna
Jóhann R. Benediktsson segir lögregluna nauðsynlega þurfa forvirkar rannsóknarheimildir. Ljósmynd/Hari
Heildarlisti 29.09-05.10.10
2.
Sýna erlendum glæpamönnum enga linkind Dómsmála- og mannréttindaráðherra segir að lögreglan fengi aðeins forvirkar rannsóknarheimildir ef beiðnir hennar um að beita þeim færu fyrir dómstóla. Mikilvægt sé að mæta mönnum sem hingað komi í glæpsamlegum tilgangi af einurð. Fyrrum lögreglustjóri segir skipulagða glæpastarfsemi vaxandi.
F
orvirkar rannsóknarheimildir mega ekki vera á kostnað almennra mannréttinda, segir Ömundur Jónasson, dómsmálaog mannréttindaráðherra. Hann segir þó mikilvægt að rannsóknarheimildir fari fyrir dómstóla og að lögreglan sé ekki sjálfráð um að beita forvirkum rannsóknarheimildum. „Hins vegar á að mæta þeim hópum af einurð sem koma hingað til lands í glæpsamlegum tilgangi,“ segir hann spurður um þá stefnu stjórnvalda að vísa öllum meðlimum Hells Angels úr landi.
prentun
væntanleg
„... mikil fjölskyldusaga ... afskaplega fallegur stíll og hún er vel skrifuð. Bók sem höfðar til margra ...“ Þorgerður E. Sigurðardóttir / Kiljan
Blóðnætur
Þurfa að ná betri árangri
Lögregluyfirvöld hér á landi hafa bent á nauðsyn forvirkra rannsóknarheimilda til þess að þau geti fylgst með mönnum sem þau telja að muni brjóta af sér; mönnum eins og með-
eftir sænsku glæpasagnadrottninguna Åsu Larsson
limum MC Iceland, sem sótt hafa um inngöngu í Hells Angels-vélhjólasamtökin. Jóhann R. Benediktsson, fyrrverandi lögreglustjóri, segir ljóst að skipulögð glæpastarfsemi á Íslandi sé að komast á annað stig. Lögreglan beiti því öllum löglegum ráðum til að fylgjast með félögum MC Iceland. Hún þyrfti að nota forvirkar rannsóknarheimildir til að ná betri árangri því ljóst sé að ekki hafi tekist að stöðva myndun vélhjólagengja sem tengjast glæpastarfsemi: „Staðan mun versna úr þessu, fái íslensk lögregluyfirvöld ekki að beita sömu rannsóknarheimildum og lögregluyfirvöld í nágrannaríkjum okkar.“
steinsson hæstaréttarlögmaður benda á að slíkar rannsóknarheimildir hafi verið misnotaðar erlendis. Ragnar segir að tryggja verði að það gerist ekki hér. „Þótt slík mál fari fyrir dómara er enginn sem kemur fram og segir að rök lögreglunnar eigi ekki við.“ Því sé sá öryggisventill gegn misnotkun ekki endilega nægur. Hann bendir á að í Danmörku fái þeir sem lögreglan vill eltast við talsmann. „Ég er samt ekki alveg viss um að það virki þar sem talsmaðurinn getur ekki rætt við umbjóðendur sína. En þetta er ein þeirra aðferða sem kæmi til álita, eigi að leyfa slíkt,“ segir hann.
Má ekki misnota
Gunnhildur Arna Gunnarsdóttir
Bæði Ögmundur og Ragnar Aðal-
Dr Gunni er Umboðsmaður ney tenda
gag@frettatiminn.is
Á bendinga r og k va rta nir: d rg u nn i@centr u m.is
Hvað kostar að fá kvef? Heildarlisti 29.09-05.10.10
Kvefið fer á endanum en hinn klassíski Vicksnefstautur og fleiri vörur gera það bærilegra á meðan það þvælist fyrir manni.
Nú er kjörtími kvefs. Horinn byrjar að leka úr nösunum, beinverkir herja á og hitavella, hósti og almenn leiðindi. Engin lækning er til við kvefi og allt kemur fyrir ekki, hvernig sem fólk belgir sig út af náttúrulyfjum. Þar til kvefið rjátlast af manni af sjálfu sér má reyna að gera sér kvefið sem bærilegast. Til þess eru ýmis hjálparmeðul. Hver býður svo best í kvefvörnum? Ég gerði verðkönnun á tíu kveftengdum vörum, fór í sex apótek á höfuðborgarsvæðinu og tók niður verð. Hér koma niðurstöðurnar.
Verðkönnun – Algengar vörur til að berjast við kvef
2.
Garðsapótek, Sogavegi 108
prentun
væntanleg
„Aðdáendur Hennings Mankell, Karinar Fossum og Arnaldar Indriðasonar fá hér bók við sitt hæfi.“ Publishers Weekly
Lyfjaver, Suðurlandsbraut
Skipholtsapótek
Apótekarinn, Melhaga
Lyf og heilsa, Hringbraut
Lyfja, Lágmúla
Paratabs 500 mg, 30 töflur
290
285
394
394
427
378
Ibufen, 400 mg - 30 töflur
440
470
542
542
587
566
Nezeril nefúði, blár 7.5 ml
416
410
428
428
462
510
Pinex barnastílar, 125 mg, 10 stk
340
407
435
435
472
496
Pektólín, hóstasaft, 150 ml
490
490
548
548
592
575
Strepsils, hunungs og sítrónu, 24 stk.
890
870
857
938
928
1272
300
302
318
296
318
379
Panodil Hot, 500 mg, 10 stk
1090
1230
1201
1201
1299
1259
Vicks Vaporub-krem
1200
1241
1349
1349
1349
1199
800
877
934
934
934
998
6256
6582
7006
7065
7368
7632
Voxis-hálstöflur
Vicks-nefstautur SAMTALS:
Garðsapótek kemur best út úr þessari könnun. Það munar 1.376 krónum á verði tíu vara hjá þeim og dýrasta apótekinu, Lyfju. Garðsapótek hefur verið einkarekið apótek í
fimmtíu ár og tekur fram á heimasíðu sinni að það tengist hvorki lyfjakeðjum né eignarhaldsfélögum. Lyfja er hins vegar með meira en þrjátíu útibú um allt land. Það
væri hægt að álykta sem svo að markaðsstærð fyrirtækisins skilaði sér í einhverju öðru en að það væri dýrasta apótek höfuðborgarsvæðisins. Svo er þó ekki.
Gunnar Hjálmarsson drgunni@centrum.is
ÍSLENSKA SIA.IS ICE 51858 10/10
HUGURINN BER ÞIG AÐEINS HÁLFA LEIÐ
NÝR ÁFANGASTAÐUR!
WASHINGTON D.C.
VALDAMIKIL, FLOTT OG SKEMMTILEG Icelandair býður beint flug til Washington, höfuðborgar Bandaríkjanna, frá og með 17. maí 2011. Nú er kjörið tækifæri til að skoða sig um, þar sem heimsmálin eru daglegt viðfangsefni, bregða sér á söfnin frægu, á frábæra veitingastaði og njóta lífsins á forsetavísu.
+
+ Bókaðu á www.icelandair.is Vinsamlegast athugið: Einstaka sinnum kemur fyrir að farþegar Icelandair fljúgi með vél sem ekki er búið að setja í ný sæti og nýtt afþreyingarkerfi.
8 BORGIR – 52 SINNUM Í VIKU Washington er fimmti nýi áfangastaðurinn sem Icelandair bætir við áætlun sína á næsta ári og áttunda borgin sem Icelandair flýgur til í áætlunarflugi til Norður-Ameríku. Næsta sumar mun Icelandair fljúga 52 sinnum í viku til Norður-Ameríku, mun oftar en önnur flugfélög á Norðurlöndum. Alls verða áfangastaðir Icelandair 31 á árinu 2011 og hafa aldrei verið jafnmargir.
8
fréttir
Helgin 8.-10. október 2010
K a na da Eru k y nmök á fölskum for sendum r efsi v er ð?
Kynferðisleg misnotkun eða svik í ástum Ástin á piparsveininum dofnaði þegar í ljós kom að hann hafði sagt rangt til nafns, var kvæntur og tveggja barna faðir
Jónas Haraldsson jonas@ frettatiminn.is
Ef kynmök eru stunduð á fölskum forsendum, hver er þá staða þess sem blekktur var? Kanadískur dómstóll stendur frammi fyrir því að úrskurða um það hvort blekkingin hafi verið nauðgun, kynferðislegt misneyti eða svik í ástum – en hið síðastnefnda er varla refsivert. „Ég gaf Kam Ali samþykki mitt til kynmakanna, piparsveini sem var að leita að varanlegu sambandi,“ segir Minki Basu. Hún hafði kynnst hinum meinta einhleypa manni á netinu en komst að því eftir fimm
mánaða samband að hann var kvæntur og tveggja barna faðir – og hét alls ekki Kam Ali heldur Kaz Akbar. Minki sætti sig ekki við lygarnar og kærði manninn, sagði hann hafa brotið gegn sér og hverjar samfarir þeirra kynferðislega árás af hans hálfu. Kam, eins og hann kallaði sig þá, hafi vísvitandi villt á sér heimildir í því skyni að táldraga hana. Ljóst er að konan gekk viljug til samræðisins en á forsendum sem hún sættir sig ekki við eftir að hið
Vestfirðingar segja tillögur ríkisstjórnarinnar um 40% niðurskurð á sjúkrahúsþjónustu hjá Heilbrigðisstofnun Vestfjarða aðför að öryggi og lífsgæðum íbúa á Vestfjörðum, að því er fram kemur á bb.is. Bolungarvíkurkaupstaður, Ísafjarðarkaupstaður og Súðavíkurhreppur efndu til opins borgarafundar í íþróttahúsinu Torfunesi í gærkvöld. Í ályktun sem lögð var fyrir fundinn var alfarið hafnað þeim stórfellda niðurskurði á heilbrigðisþjónustu á Vestfjörðum sem lögð var til í fjárlagafrumvarpinu og þess krafist að fallið yrði frá honum.
Hætt verður að taka á móti börnum í Vestmannaeyjum gangi niðurskurðaráform ríkisstjórnarinnar eftir. Nýir Eyjamenn fæðast þá uppi á fastalandi, segir í Eyjafréttum. Þar er greint frá því mati Gunnars K. Gunnarssonar, framkvæmdastjóra Heilbrigðisstofnunarinnar í Vestmannaeyjum, að loka verði skrifstofu, hætta fæðingarþjónustu og segja upp allt að þrjátíu starfsmönnum til að mæta niðurskurðinum. Bæjarráð Vestmannaeyja fordæmir niðurskurðarhugmyndirnar og ætlar að óska eftir öryggisúttekt frá landlækni í ljósi landfræðilegrar sérstöðu eyjanna.
Þrjár heilbrigðisstoðir riða til falls
Grunnþjónusta við íbúa verður stórlega skert ef fram fer sem horfir, segir m.a. í ályktun bæjarstjórnar Reykjanesbæjar sem allir bæjarfulltrúar skrifuðu undir. Þar er harðlega mótmælt fyrirhuguðum niðurskurðartillögum í heilbrigðisþjónustu á Suðurnesjum. Einnig segir þar að þrjár stoðir og stolt í
Ljósmynd/Hari
Svik fremur en nauðgun „Maðurinn hefur augljóslega svikið konuna en ég hef ekki klára sýn á hvort skilgreina á það sem nauðgun,“ segir Guðrún Jónsdóttir, starfskona Stígamóta, um kanadíska dómsmálið sem hún segir fjarri því að vera klassískt viðfangsefni samtakanna. “Það er nauðgun að gera manneskju eitthvað sem hún vill ekki, að virða ekki kynfrelsi hennar. Þetta er hins vegar eitthvað sem ég hoppa ekki á, mér finnst ekki sjálfgefið að tala um þetta sem nauðgun, heldur svik, en þá erum við farin að tala um annað.”
Þingey inga r ber jast f yr ir Heilbr igðisstofnuninni
Aðför að Vestfjörðum
Hætt að taka á móti börnum í Eyjum
sanna kom í ljós um manninn. Spurt er hvers eðlist svik geti verið svo saknæm teljist; að ljúga til um aldur, atvinnu eða trú, svo dæmi séu tekin. Ísraelskur dómstóll komst t.d. nýlega að þeirri niðurstöðu að um „svika-nauðgun“ hefði verið að ræða þegar kona, gyðingur, féllst á samræði með manni sem sagðist vera gyðingur en eftir á kom í ljós að Guðrún Jónsdóttir, um Palestínumann starfskona Stígamóta. var að ræða.
Guðrún Jónsdóttir
40% niðurskurður
aðför að öryggi og lífsgæðum íbúa á Vestfjörðum
starfsemi Heilbrigðisstofnunar Suðurnesja (HSS) séu að bresta; fæðingardeild og sjúkradeild auk þess sem heimahjúkrun riði til falls, að því er Víkurfréttir greina frá. Hljóð mótmæli voru boðuð vegna niðurskurðarins í skrúðgarðinum við HSS í gærkvöld.
Skelfing í Skagafirði
Það er mikill ábyrgðarhluti af hálfu stjórnvalda að leggja fram svo óraunsæjar tillögur sem aukinheldur valda ótta og skelfingu í þeim byggðarlögum þar sem harðast er borið niður, segir í tilkynningu sveitarstjórnar Skagafjarðar sem mótmælir harðlega þeirri aðför sem boðuð er í fjárlagafrumvarpi næst árs, eins og þar segir. Þar kemur fram að Heilbrigðisstofnuninni á Sauðárkróki er ætlað að taka á sig um 30% niðurskurð á næsta ári til viðbótar við 11% niðurskurð á yfirstandandi ári. Sveitarstjórnin segir að stofnunin muni ekki halda velli í núverandi mynd ásamt því að stór hluti af þeirri þjónustu sem hún hefur veitt verði aflagður. Stjórn Félags ungra framsóknarmanna í Skagafirði mun standa fyrir táknrænum mótmælum fyrir utan sjúkrahúsið á Sauðárkróki á morgun, laugardag kl. 16, að því er segir í tilkynningu stjórnarinnar -jh
Borgarafundur Allt að fimmtán hundruð sátu fund um mikinn niðurskurð hjá Þingeyingum. Fólk er gáttað, hissa, sorgmætt og öskureitt yfir áformunum. Ljósmynd/Heiðar Kristjánsson/Skarpur
Fólk grét á Húsavík Þingeyingar eru slegnir yfir þeirri stefnu ríkisstjórnarinnar að skera niður fjárframlög til Heilbrigðisstofnunarinnar um 40%. Gjaldþrot blasir við þeim sem ekki flýja land og samfélagið er lagt í rúst, segir yfirhjúkrunarfræðingur. Sveitarstjórinn harmar samráðsleysið.
F
ólk grét á Húsavík þegar það frétti að skera ætti niður fé til Heilbrigðisstofnunar Þingeyinga um 40%, segir Bergur Elías Ágústsson, sveitarstjóri Norðurþings. Hann er reiður: „Eldra fólk er með áhyggjur, börn koma í skólann með áhyggjur af pabba og mömmu. Hver kemur svona fram við fólk? Þessi ákvörðun hefur haft hræðileg áhrif.“ Á annað þúsund Þingeyingar funduðu um niðurskurð fjárframlaga til stofnunarinnar um fjörutíu prósent, sem þýðir að segja þarf upp 60 til 70 starfsmönnum. „Enginn fyrirvari, ekkert samráð. Þessu er dengt framan í samfélagið og við það verður ekki unað,“ segir Bergur Elías.
Leggja byggðina í rúst
Guðrún Á. Guðmundsdóttir, yfirhjúkrunarfræðingur á Heilbrigðisstofnuninni, segir áfallið skelfilegt: „Við erum gáttuð, hissa, sorgmædd og öskureið „Þeir sem missa vinnuna munu lenda á atvinnuleysisbótum. Ein-
hverjir munu flytja úr landi. Sérfræðimenntaðir fara. Við missum fagþekkingu og menntun burtu. Við eigum hér hús og komumst ekki í burtu. Við okkur blasir gjaldþrot,“ segir Guðrún sem hugsar þó fyrst og fremst um sjúklinga sem nú þurfi að senda heim og þá sem ekki verði hægt að sinna: „Hér eru biðlistar en samt ber okkur að fækka rýmum og senda sjúklinga heim,“ segir hún. “Við eigum skilið að horft sé framan í okkur og að við fáum svör og útskýringar og getum þá fært rök fyrir því af hverju þetta má ekki gerast.”
Svæðinu veitt náðarhögg
Í grein sem Steingrímur J. Sigfússon fékk birta í þingeyska fréttamiðlinum Skarpi á Húsavík í febrúar 2007 tíundaði hann tækifæri Þingeyinga, önnur en álver á Bakka, og á toppnum trónaði Heilbrigðisstofnunin, sem mætti efla. „Það er mitt mat að Steingrímur sé úr takti við samfélagið hér,“ segir Bergur Elías. „Þessari vitleysu þarf að afstýra strax.“ Undir það tekur
Stjórnlagaþing 2011 Þitt sjónarmið á erindi Framboðsfrestur rennur út á hádegi 18. október 2010 Stjórnlagaþing - Borgartúni 24 – 105 Reykjavík – sími 422-4400 - www.stjornlagathing.is - www.kosning.is - www.landskjor.is
Guðrún Á. Guðmundsdóttir horfir á eftir 85% sviðsins sem hún stýrir, verði af niðurskurðartillögum fjárlaga ríkisstjórnarinnar. Hér er hún á Heilbrigðisstofnun Þingeyinga.
Guðbjartur Ellert Jónsson, fjármálastjóri sveitarsfélagsins: „Fólk hefur barist áfram og reynt að byggja upp atvinnulífið. Í hvert skipti er lagður steinn í götu þess. Þetta er náðarhögg sem á að veita samfélaginu hér.“ Gunnhildur Arna Gunnarsdóttir gag@frettatiminn.is
Mjólkur- & ostadagar í Hagkaup 7. - 17. október Ostameistarar
ráðleggja um osta og aðrar mjólkurvörur
Einkaþjálfarar
gefa ráð um notkun prótein- og íþróttadrykkja
Hjúkrunar- og næringafræðingar
ráðleggja um notkun Benecols við lækkun blóðþrýsting 7. okt. í Hagkaup Skeifunni 8. okt. í Hagkaup Garðabæ 9. okt. í Hagkaup Kringlunni
15%
afsláttur v/kassa
Getraunaleikur í Skeifunni, krinGlunni oG Garðabæ Komdu og giskaðu á magnið af kókómjólk! Vegleg verðlaun í boði!
Þú færð kraft úr kókómjólk
20%
afsláttur v/kassa
20%
10%
afsláttur v/kassa
afsláttur v/kassa
20%
afsláttur v/kassa
20%
afsláttur v/kassa
20%
afsláttur v/kassa
10%
10%
afsláttur v/kassa
afsláttur v/kassa
10%
afsláttur v/kassa
10%
afsláttur v/kassa
15%
afsláttur v/kassa
10%
10%
afsláttur v/kassa
Gildir til 17. október á meðan birgðir endast.
afsláttur v/kassa
ÍSLENSNKMTETI GRÆ
BLÓMKÁL ÍSLENSKT
299
31% afsláttur
KR./KG
SPERGILKÁL ÍSLENSKT
ÍSLENSKT KJÖT
349 KR./KG
Ú
ÐI
KR./KG
BESTIR Í KJÖTI
KJÖTBOR
2898
B
Ú
249
1998
TB KJÖ ORÐ I
JÖKLABRAUÐ
R
R
BAKAÐ NUM Á STAÐ
FOLALDA INNRALÆRI
KR./STK.
afsláttur TB KJÖ ORÐ
B
BESTIR Í KJÖTI
I
KR./KG
R
KJÖTBORÐ
2898
R
1998
Ú
FOLALDAPIPARSTEIK
Ú
Ódýr heimilismatur!
31%
I
Sláturmarkaður
ÍSLENSKT KJÖT
25 skammtar úr einu slátri
ÍSLENSKT KJÖT
R
TB KJÖ ORÐ
B
BESTIR Í KJÖTI
I
KR./KG
Öll verð eru birt með fyrirvara um prentvillu og/eða myndabrengl
KJÖTBORÐ
noatun.is
2599
KR./KG
Hamraborg – Nóatún 17 – Austurver - Hringbraut – Grafarholt
R
Þú færð allt hráefni og öll áhöld til sláturgerðar í Nóatúni. Lærðu að taka slátur á www.noatun.is í sérstöku myndbandi eða fáðu kennslubækling gefins í næstu Nóatúns verslun.
ÍSFUGL KALKÚNABRINGA
Ú
Þegar þú tekur slátur færðu mikinn mat fyrir lítinn pening auk þess sem sláturgerð er mikil skemmtun fyrir alla fjölskylduna. Sláturmarkaðurinn er opinn þriðjudaga til laugardaga.
I
1698
Ú
FOLALDASNITSEL
Við gerum meira fyrir þig
Við gerum meira fyrir þig ÍSLENSKT KJÖT
22%
HOLLT & GOTT KLETTASALAT 75 G
afsláttur
B
I
BESTIR Í KJÖTI R
KJÖTBORÐ
2959
TB KJÖ ORÐ
Ú
KR./KG
R
I
2299
Ú
FOLALDAFILE
399 KR./PK.
ÍM, FROSIN JARÐARBER
249 KR./PK.
125 G ÍSLENSKT KJÖT
RJÓMAOSTUR 6 TEGUNDIR
169 KR./STK.
R
TB KJÖ ORÐ
B
I
BESTIR Í KJÖTI
I
KR./KG
Ú
R
KJÖTBORÐ
1598
Ú
FOLALDAGÚLLAS
GÓÐUR VERÐUR MORGUN HONEY NUT CHEERIOS, 482 G
20% ISKBORÐ
F
RF
I
FERSKIR Í FISKI Ú
ISKBORÐ
1998
KR./KG
RF
I
1598
Ú
GOURMET SALTFISK HNAKKASTYKKI
199
KR./STK.
HUNT’S TÓMATSÓSA SQUEEZE
549
299
ERLENDIRSTAR ÚRVALS O
GOTT INU MEÐ KAFF
KR./PK.
afsláttur
FLORIDANA VIRKNI, 2 TEG.
KR./STK.
KEXSMIÐJA SNÚÐAR, 3 TEG,
OSTUR PRIMA DONNA MATURO
229 KR./PK.
12
fréttir
Helgin 8.-10. október 2010
Húðkr abbamein vaxandi vandi
Tíu deyja vegna sortuæxla á ári Gunnhildur Arna Gunnarsdóttir gag @frettatiminn.is
Rúmlega þrítugur karlmaður og tvær konur undir fertugu eru þau yngstu sem látist hafa úr húðkrabbameini hér á landi. Hátt í tugur Íslendinga deyr vegna sortuæxla á hverju ári. Fimmtíu greinast að meðaltali árlega með þennan húðsjúkdóm, tuttugu karlar og þrjátíu konur, allt niður í tíu ára aldur. Meðalaldur þeirra sem deyja vegna sortuæxla hér á landi er um sjötíu ár, sú elsta var 96 ára. Þetta kemur fram í upplýsingum sem Krabbameinsskrá Íslands vann fyrir Fréttatímann.
Bárður Sigurgeirsson, húðsjúkdómalæknir á Húðlæknastöðinni, segir að sortuæxli virði engin mörk. Takist krabbameinsfrumum að dreifa
Yfirlit (2004-2008) Meðalfjöldi tilfella á ári Meðalaldur við greiningu
Karlar
Konur
20
29
59 ár
50 ár
Meðalfjöldi látinna á ári
5
4
Fjöldi á lífi í árslok 2008
210
428
Heimild: Krabbameinsskrá Íslands
sér um líkamann geti verið ógjörningur að vinna bug á þeim. Mjög einstaklingsbundið sé á hve löngum tíma æxli dreifi sér. Þau vaxi inn í vefi, dýpra og dýpra inn í æðar, fitu og bein. Íslenskar konur eru líklegastar kvenna á Norðurlöndum til að greinast með sortuæxli, samkvæmt grein sem birtist í septemberhefti tímaritsins American Journal of Epidemiology. Þar segir að fram undir 1990 hafi Íslendingar verið ólíklegastir Norðurlandabúa til að fá sortuæxli. Staðan sé Sortuæxli Hér má sjá sortuæxli í húð. því gjörbreytt.
Lögreglan finnur breytingar á fíkniefnamark aðnum
Efnin flutt hálfunnin til landsins Fíkniefnalögreglan nær eiturlyfjum nú á vinnslustigi úr höndum innflytjenda, sem hafa viðað að sér þekkingu á framleiðslu þeirra. Fíkniefnamarkaðurinn hefur stökkbreyst á stuttum tíma og er skipulagðari. Lögreglan útilokar ekki útflutning efna. Hún forgangsraðar nú verkefnum vegna fjárskorts.
L
Nærri 200 kílóa innflutningur tónleikahaldarans Þorsteins Kragh skýrir að mestu það mikla magn af hassi sem fíkniefnalögreglan náði árið 2008. Hann fékk níu ára fangelsisdóm.
Hass 2010 – 4.364 g
2007 – 8.711 g 2008 – 233.443 g
2009 – 5.391 g
Teppalagt tækifæri fyrir stigaganga.
Nýtið ykkur virðisaukaskattinn!
ögreglan hefur ekki tekið eina einustu e-töflu af götunni það sem af er ári, en tók þúsundir stykkja síðuðustu ár. Mest árið 2007 þegar 26 þúsund töflur komust aldrei í hendur eiturlyfjaneytenda. Svo virðist einnig, þegar rýnt er í tölur upplýsinga- og áætlanadeildar lögreglunnar á höfuðborgarsvæðinu, sem árangur lögreglunnar við að taka amfetamín úr umferð sé ekki sá sami og í fyrra. Þá náðust rúmlega 80 þúsund grömm á landsvísu en það sem af er þessu ári eru þau tæplega ellefu þúsund. Eins náðust um 54 þúsund grömm af marijúana í fyrra en nú er magnið komið í tæplega 17 þúsund grömm á höfuðborgarsvæðinu, 19 þúsund á landinu öllu. Karl Steinar Valsson, yfirmaður fíkniefnadeildar lögreglunnar á höfuðborgarsvæðinu, segir að þar sem fíkniefnadeildin hafi skipt um taktík og leggi nú áhersluna á að taka heldur þá sem flytja efnin inn en þá sem neyta þeirra, sé erfitt að bera tölurnar saman. Hvert mál sé það stórt og mikið magn sem næst í hverju sinni. „Það er því algengt að rannsóknir hafi staðið yfir í eitt ár þegar kemur að handtöku,“ segir hann. „Við höfum einnig náð efnunum á vinnslustigi og sjáum að þau eru nú flutt hálfunnin inn í landið. Það er vísbending um meira skipulag fíkniefnamarkaðarins en áður og að menn hafi aflað sér sérfræðiþekkingar til að framleiða þau.“ Þannig tókst til að mynda að leggja hald á rúmlega tuttugu lítra af amfetamínbasa sem
Verð frá 5.980 kr. per m2 ákomið.
Karl Steinar Valsson Yfirmaður fíkniefnadeildar er sáttur við árangurinn.
hefði gefið af sér 200 kíló af amfetamíni við götustyrkleika.
Stökkbreyttur markaður
Athygli vekur að á síðustu tveimur árum hefur fíkniefnalögreglan upprætt þúsundir kannabisplantna, sem styður þá kenningu lögreglunnar að fíkniefnin séu nú oftar framleidd hér á landi. Árið 2007 náðust ríflega 1.100 plöntur, færri 2008 en í fyrra voru þær 11.700 og fram til 25. september í ár hefur hún náð tæplega 7.700 stykkjum. Karl Steinar bendir á að fyrir nokkrum árum hafi lögreglan stöðvað eina og eina ræktun, í lok árs 2008 hafi hún verið komin með upplýsingar um tuttugu framleiðslustaði og endaði með að stöðva hátt í fimmtíu árið eftir: „Við teljum að hér séu hópar sem hafi haft þau plön að framleiða fíkniefni og selja út. Það á ekki aðeins við um marijúana heldur einnig amfetamín,“ segir hann. Fíkniefnalögreglan hefur ekki úr miklu fjármagni að spila og verður því að forgangsraða verkefnum. „Við komumst ekki yfir að vinna úr allri vitneskjunni sem við höfum á borðum okkar og höfum ekki gert í talsverðan tíma,“ segir Karl Steinar. Það sé pólitísk ákvörðun hversu miklu púðri eigi að eyða í baráttuna
Amfetamín
Vönduð og slitsterk, þé�ofin teppi sem auðvelt er að þrífa.
2007 – 32.458 g 2008 – 10.726 g
gegn fíkniefnum. „Við reynum að ná eins miklu og við getum.“ Karl Steinar segir álagið mikið á deildinni. „Erlendir samstarfsaðilar eru gáttaðir á því hvað við náum miklu. Við getum verið stoltir af flottri rannsóknarvinnu eins og sjá má af viðbrögðum sem málin okkar fá í dómskerfinu.“ Hann segir að lítið sé um sýknanir þegar á hólminn sé komið. Gunnhildur Arna Gunnarsdóttir gag@frettatiminn.is
Kannabisplöntur
2010 – 24,414 g 2007 – 4.810 g 2009 – 31.497 g
Ecstasy 2008 – 7.721 stk. 2009 – 10.221 stk.
2010 – 0 stk.
2007 – 6.469 stk.
Kókaín
Bjóðum heildarlausnir, þegar endurnýja á gól�eppi
2010 – 4.364 g
í stigagöngum í �ölbýlis- og sambýlishúsum. Aðeins ei� símtal og málið er komið í gang.
2007 – 6.469 g 2009 – 80.069 g
Ármúla 32 · 108 Reykjavík · Sími 533 5060 · Fax 533 5061 · www.stepp.is
2008 – 4.382 g
2010 – 10.514 g
2009 – 5.391 g
2008 – 7.721 g
TAKK! Takk fyrir frábærar viðtökur við fyrsta tölublaði Fréttatímans. Það er greinilega þörf fyrir blað sem hvorki er háð hagsmunaaðilum né viðskiptablokkum. Starfsfólk Fréttatímans
H E LG AR BL AÐ
14
fréttaskýring
Helgin 8.-10. október 2010
Nærmynd MC Iceland -vélhjólasamtökin
Ísland eignast Vítisengla MC Iceland hefur í tvö og hálft ár sóst eftir inngöngu í Vítisengla, vélhjólamsamtökin víðfrægu. Lögregluyfirvöld óttast þróunina og uppgjör innan undirheimanna þegar þau verða fullgild. Á þessum tíma hefur glæpum hins vegar ekki fjölgað og dæmi eru um að dæmdum félögum hafi verið úthýst úr vélhjólasamtökunum.
V
Íslensku Vítisenglarnir eru fámennur en þaulskipulagður klúbbur manna á miðjum aldri – reyndar allt að sextugu. Talið er að þeir séu ekki færri en fimmtán.
2007 Fáfnir sækir opinberlega um aðild að Hells Angels og fær stöðu áhangenda, hangarounds, og nafnið Fafner MC-Iceland.
2007
nóvember Lögreglan á Suðurnesjum og höfuðborgarsvæðinu og sérsveit ríkislögreglustjóra gerir húsleit í húsakynnum Fáfnis MC-Iceland í leit að fíkniefnum en finna ekki.
2009 mars Fáfnir opnar nýtt klúbbhús í Hafnarfirði. Þrettán erlendir gestir vélhjólasamtakanna fengu ekki landvistarleyfi og var vísað úr landi.
2009
ágúst Fáfnir opinberlega lagður niður og klúbburinn tekur upp nafnið MC Iceland. Jón Trausti Lúthersson hættir sem forseti klúbbsins vegna agabrota og Einar „Boom“ Marteinsson tekur við.
élhjólaklúbburinn MC Iceland er á þröskuldi fullrar aðildar að samtökum vítisengla, eða Hells Angels, undir handleiðslu norskra Vítisengla. Vítisenglar þvertaka fyrir að þeir séu glæpasamtök en lögregluyfirvöld um allan heim hafa vakandi auga með þeim og fullyrða að samtökin séu full af glæpamönnum. Hér á landi eru þau flokkuð sem glæpasamtök í skýrslu ríkislögreglustjóra. Þau eru sögð tengjast fjárkúgunum, fíkniefnaviðskiptum, vændi og ofbeldisbrotum. Þá er því haldið fram að glæpastarfsemi Vítisengla á Norðurlöndum fari vaxandi og lesa má um blóðug átök félaga í ólíkum gengjum vélhjólamanna á Norðurlöndum í norrænum miðlum. Starfseminni er sögð fylgja fíkniefnaneysla og ógn við frið og allsherjarreglu. Því er spurt hvers vegna íslensk vélhjólasamtök vilji vera í slagtogi við Vítisengla. Stefnir í svona ástand hér á landi. Eitt er í það minnsta ljóst. Norska rannsóknarlögreglan telur að andstæðingar Vítisengla séu einnig að fóta sig hér á landi. Hún fékk í september þá vitneskju að Outlaws MC Norway hefðu gert sér ferð til landsins til að hefja inntökuferli vélhjólasamtakanna Black Pistons MC hér á landi. Outlaws, eða Útlagarnir, séu nú einnig með stuðningsklúbb í Haugasundi í Noregi sem stýrt sé af Íslendingi.
MC Iceland, hvað er það?
Íslensku Vítisenglarnir eru fámennur en þaulskipulagður klúbbur manna á miðjum aldri – reyndar allt að sextugu. Talið er að þeir séu ekki færri en fimmtán. Ljóst þykir að innan vébanda þeirra séu allir með dóma á bakinu, misalvarlega og marga – nema einn. Hópurinn er einnig talinn skiptast upp. Innan hans munu vera sex með fulla aðild, álíka margir við það að fá fulla aðild, eru prospects, og svo þrír, svo vitað sé, sem sækja fast að vera með, og teljast því til svokallaðra hangarounds. Þeir ganga í verkin – sýna undirgefni, eins og einn sagði. Fyrir hópnum fer Einar „Boom“ Marteinsson sem er rétt tæplega fertugur. Hann tók við vélhjólaklúbbnum Fáfni af Jóni Trausta Lútherssyni, sem nú býr í Noregi og staðfestir að hann stjórni þar Black Pistons, áhangendum Outlaws. Í skýrslu ríkislögreglustjóra um skipulagða glæpastarfsemi og hættu á hryðjuverkum, sem gefin var
Gunnhildur Arna Gunnarsdóttir gag@frettatiminn.is
út í mars, segir að ljóst sé að þar sem MC Iceland hafi hlotið viðurkenningu sem stuðningsklúbbur Vítisengla í Noregi hafi hópur manna stofnað til formlegra tengsla við alþjóðleg glæpasamtök. Norsku samtökin stjórni innvígslu íslenska klúbbsins.
Reynt að ná fótfestu í átta ár
Embætti ríkislögreglustjóra metur það svo að í átta ár hafi Hells Angels reynt að ná fótfestu á Íslandi. „Koma foringja vítisengla frá Noregi hingað til lands í febrúarmánuði 2010 er til marks um þá áherslu sem samtökin leggja á að festa sig í sessi,“ segir í skýrslunni og einnig að alls staðar þar sem vítisenglum hafi tekist að skjóta rótum hafi aukin skipulögð glæpastarfsemi fylgt í kjölfarið. Ríkislögreglustjóri berst gegn þróuninni. Lögregla og tollgæslan hafa ítrekað stöðvað hópa erlendra Vítisengla við komu til landsins og sent þá beina leið til baka aftur. En þessar aðgerðir lögreglu koma þó ekki í veg fyrir að íslensku vélhjólamennirnir komist í samband við þá norsku. Þeir fara út. Með ferðum sínum til útlanda, þar sem þeir sinna þeim verkefnum sem fyrir þá eru lögð, vinna þeir félagi sínu sess innan Hells Angels. Verkefnin sem þeim eru fengin eru ekki endilega glæpsamleg heldur sinna þeir öryggisgæslu og vinna á börum, svo dæmi séu nefnd. Í ágúst í fyrra gaf ríkislögreglustjóri út tilkynningu um að nú í haust eða fyrripart vetrar væri búist við að íslensku vélhjólasamtökin MC Iceland yrðu vígð inn. Enn eru meðlimir MC Iceland, sem einhverjir gætu talið að stæði fyrir mótorhjólaklúbbur en er þó túlkað sem karlaklúbbur (e. men’s club), merktir sem líklegir inn, það er prospects. Samkvæmt heimildum Fréttatím-
ans er íslenski klúbburinn þó farinn að hegða sér sem fullgildur Vítisengla-klúbbur, enda hefur hann í tvö og hálft ár sóst eftir inngöngu, fyrst sem hangarounds og nú prospects. Á heimasíðu Hells Angels er íslenski klúbburinn MC Iceland list aður sem prospect. Sjá má að ýmsir klúbbar, til dæmis í Litháen, eru taldir til hangarounds – eru því styttra á veg komnir í inntökuferlinu.
Ekki aukin glæpatíðni
Þrátt fyrir að íslenski klúbburinn sé í dyragættinni er ekki hægt að merkja að ofbeldisverkum hafi fjölgað hér á landi vegna samtakanna. Þvert á móti hafa samtökin losað sig við menn sem hafa verið áberandi í undirheimunum, þekkta handrukkara og fyrrnefndan Jón Trausta Lúthersson. Hann hefur verið bannfærður í samtökunum og fengið stimpilinn banned standing. Samkvæmt heimildum Fréttatímans fór hann ekki í góðu. Innan samtakanna munu gilda reglur sem menn lúta hvar sem þeir standa í goggunarröðinni. Til dæmis megi hvorki ljúga eða stela frá félögunum né ágirnast konur vina sinna; núverandi eða fyrrverandi. Bræðralagið megi ekki vanvirða með slíku. Hann eigi því ekki upp á pallborðið lengur. Menn velta því fyrir sér hvort þessi stefnubreyting hjá MC Iceland sé áróðurstaktík – hvort stefnt sé að því að skapa aðra ímynd af starfinu en raun sé eða hvort það sé samtökunum í hag að vera til fyrirmyndar á meðan þau ná fótfestu. Mennirnir sjást orðið í miðbænum um helgar í
vestunum merktum og þeim fylgja áhangendur. Þeir eru meðlimir í öðrum vélhjólaklúbbum sem farnir eru að bera merki í jökkum sem eiga að sýna að þeir styðji MC Iceland. Sagt er að allt snúist þetta um lífsstíl útlagans og hvernig lífsstíllinn sé fjármagnaður. Ýmsir sem eru hliðhollir samtökunum og þekkja til segja að þótt menn séu á skjön við samfélagið sé ekki þar með sagt að það þurfi að berja þá niður með lögregluvaldi. Þeir séu ekki hættulegir. En af hverju að sækjast eftir sambandi við erlend samtök sem full eru af glæpamönnum? Tölur norsku lögreglunnar benda til þess að 75 prósent meðlima Vítisengla þar séu dæmdir menn. Einn heimildamanna Fréttatímans segir að lögreglan óttist að þótt félagar MC Iceland rúnti nú rólegir um á vélfákum sínum hafi þeir getu, þekkingu og jafnvel löngun til að gera allt mögulegt. Með tengslanetinu sem þeir hafi byggt upp síðustu ár efli þeir fjárhag sinn og tengsl sem auðveldi þeim til að mynda fíkniefnainnflutning. Þá megi vænta þess að með fullgildingu klúbbsins í Hells Angels fari fram uppgjör í undirheimunum þar sem menn skipti með sér verkum og svæðum. Það sé reynsla annarra þjóða. Alls óvíst sé að það verði gert í góðu. Því er nú spurt hvort þessi staða sé komin upp eða hvort íslensku Vítisengla-samtökin feti aðra braut en erlendir vinir þeirra – sem þeir vilja vera í slagtogi við.
2009
haustmánuðir Helstu forsprakkar MC Iceland bjóða fyrirtækjum í Hafnarfirði upp á öryggisgæslu að nóttu til gegn 3.500 króna mánaðargjaldi. Lögreglan stöðvar þá vegna þess að þeir hafa ekki tilskilin leyfi.
2010
ársbyrjun Yfirvöld ákveða að vísa öllum meðlimum Hells Angels sem hingað koma úr landi, hvort sem þeir ferðast í hópum eða einir.
2010
janúar Tveimur á vegum Hells Angels vísað úr landi.
Fréttatíminn náði þessari mynd af forseta MC Iceland, eINARI Marteinssyni t.h. ásamt félaga á Ingólfstorgi í síðustu viku – úr launsátri.
2010
febrúar Forseta Hells Angels í Noregi vísað úr landi þegar hann ætlar að heimsækja MC Iceland. Hann kærir en dómstólar úrskurða að brottvísunin hafi verið lögum samkvæmt. Tveimur öðrum félögum einnig vísað úr landi þennan mánuðinn.
2010
febrúar Borgarstjórinn í Kaupmannahöfn varar Íslendinga við komu Hells Angels hingað til lands.
2010
ágúst Meðlimir MC Iceland fara til Englands á ráðstefnu Evrópudeildar Hells Angels-vélhjólasamtakanna. Búist var við fullgildingu félaganna þar, en varð ekki.
2010
september Meðlim Hells Angels, sem kom ásamt félögum sínum að sækja bát, vísað heim. Báturinn ekki sagður tengjast fíkniefnainnflutningi og var hann sá eini sem fékk ekki landgönguleyfi.
2010
fyrir árslok Stefnt að fullgildingu MC Iceland inn í Hells Angels.
KING KOIL FRÁBÆRT
VERÐ!
CORSICA
Queen Size (153x203cm)
• 7 svæðaskipt svefnsvæði • 5 svæðaskipt gormakerfi • 10 ára ábyrgð • Lagar sig að líkamanum • Veitir góða slökun
• Stuðningur við bak og önnur viðkvæm svæði líkamans • Tvíhert sérvalið stál í gormakerfi
HEILSURÚM
• Hreyfing milli svefnsvæða aldrei minni • Steyptir kantar
• 20% stærri svefnflötur • Þarf ekki að snúa
Verð 174.845 kr.
HÁGÆÐA HEILSURÚM FRÁ AMERÍKU! Eitt það mikilvægasta í lífi okkar er góður svefn. Til þess að geta átt góða nótt og sofið vel þurfum við að huga vel að vali okkar á góðu rúmi. Í Rekkjunni er að finna eitt mesta úrval landsins af heilsurúmum við allra hæfi. Starfsmenn okkar hafa áralanga reynslu í að aðstoða fólk við að velja rétta rúmið. Í þau 17 ár sem að Rekkjan hefur starfað hafa Íslendingar keypt rúm frá Bandaríska framleiðandanum King Koil sem hefur framleitt hágæða heilsurúm í 112 ár. King Koil hefur veitt gríðarlegum fjármunum og tíma í þróun og prófanir. Á þessum tíma hefur King Koil náð miklum og góðum árángri sem endurspeglast í viðurkenningum sem fyrirtækinu hafa verið veitt í gegnum árin. í dag er King Koil einu heilsurúmin sem eru bæði með vottun frá FCER (Alþjóðasamband Kiropraktora) og Good Housekeeping (Stærstu neitandasamtök í Bandaríkjunum).
VERÐ!
GRAND HAVEN Queen Size (153x203cm)
• 7 svæðaskipt svefnsvæði • 5 svæðaskipt gormakerfi
FRÁBÆRT
VERÐ!
• 10 ára ábyrgð • Svefnsvæði er úr þrýstijöfnunar- svampi og latexi sem skorið er með leysi (laser). • Lagar sig að líkamanum • Veitir fullkomna slökun • Stuðningur við bak og önnur viðkvæm svæði líkamans
Verð 294.912 kr.
Rekkjan ehf ≤≥ Suðurlandsbraut 48 (Bláu húsin í Faxafeni) ≥≥ 108 Reykjavík ≥≥ 588 1955 ≥≥ www.rekkjan.iS ≥≥ Opið virka d. 10–18 og lau 11–16
AMELIA Queen Size (153x203cm)
• 5 svæðaskipt svefnsvæði • 3 svæðaskipt gormakerfi • 5 ára ábyrgð • Lagar sig að líkamanum • Veitir góða slökun • Stuðningur við bak • Tvíhert sérvalið stál í gormum • Styrktir kantar • Þarf ekki að snúa
Verð 109.900 kr. ARGH! 081010
FRÁBÆRT
H E I L S U R Ú M
16
fréttaskýring
Helgin 8.-10. október 2010
noregur MC-klúbbarnir
Sprenging vélhjólagengja í Noregi Venjulegt fólk finnur ekki fyrir vélhjólagengjunum í sínu daglega lífi og lendir ekki í útistöðum við meðlimi þeirra, að mati norsku rannsóknarlögreglunnar. Hins vegar segir hún að þegar vélhjólagengi takist á hugsi þau lítið um stað og stund. Fréttatíminn leitaði til norsku lögreglunnar og fékk hana til að deila reynslu sinni af vélhjólagengjum þar í landi svo að lesendur geti velt því fyrir sér hvort svipuð staða geti komið upp hér.
N
orska rannsóknarlögreglan hefur fylgst með vélhjólagengjum frá því í lok níunda áratugarins, þegar þau fyrst náðu þar fótfestu. Séð í baksýnispeglinum segir hún öruggt að hægt hefði verið að bregðast öðruvísi við til að sporna við gengjunum en aðferðir lögreglunnar hafi þróast í takt við viðfangsefnin. Norska lögreglan segir enga einfalda lausn á því hvernig berjast eigi við MC-vélhjólagengin. Klæðskerasauma þurfi áætlanir og aðgerðir sem ráðist sé í hverju sinni. Val á árangursríkum aðgerðum krefjist þekkingar á umhverfi þeirra. Til þess að berjast gegn mótorhjólagengjunum sé lykilatriðið skilningur á því hvers konar samfélagsleg ógn þau séu.
Ekki þaulskipulögð glæpasamtök
„Reynsla okkar sýnir að umræðan um samtökin snýst fyrst og fremst um hvernig þau brjóta af sér en ekki hvers vegna. Hefðbundin glæpasamtök eins og ítalska mafían, kínversk glæpasamtök og albanska mafían eru skipulögð þannig að þau geti þénað sem mest með minnstri mögulegri áhættu. Menn í vélhjólasamtökunum eru oft viðriðnir stórglæpi, jafnvel þótt þau hafi ekki sama hefðbundna og fastmótaða valdastrúktúrinn og þar þekkist,“ segir í svörum norsku lögreglunnar við fyrirspurn Fréttatímans. „Tilgangur samtakanna er að koma í veg fyrir að lífsstíl vélhjólamannanna sé ógnað. Glæpastarfsemi er afleiðing af því. Til að einfalda þetta er hægt að segja að lífsstíll vélhjólamanna, en ekki löngunin til að verða glæpamaður, sé markmið þeirra og hvatning með inngöngu í samtökin.“
Útistöður Vítisengla við Útlaga
Norska lögreglan segir að það sem helst einkenni 1% vélhjólasamfélagið í Noregi þessa stundina séu svæðisbundin gengjaátök milli Vítisengla og áhangendaklúbba þeirra annars vegar og hins vegar Útlaganna, Outlaws. 1% stendur í þessu tilviki fyrir karlaklúbba sem byggja lífsstíl sinn á bræðralagi í kringum vélfáka sína. Síðustu ár eru Vítisenglar sagðir hafa haft vinninginn og ráðið yfir stærstu svæðunum, enda flestir sem tilheyri vélhjólagengjum í Noregi innan þeirra raða. Norska lögreglan telur að þar sem Outlaws geri nú atlögu að nánast einveldi Hells Angels í Noregi geti á næstu misserum komið til frekari átaka milli klúbbanna. Hells Angels MC Norway hafa, að sögn norsku lögreglunnar, síðasta árið og fram á þetta ár fengið til liðs við sig fleiri svokölluð götugengi í Þrándheimi, Kristiansand, Ósló, Stavanger og Tromsø. Þau skipa yngri menn sem hafa ekki áður tengst véhjólalífsstílnum og MC-mótorhjólaumhverfinu. Í Kristiansand eiga margir þessara manna sér sögu sem ofbeldisfullir kynþáttahatarar, í líkingu við það sem sést hefur meðal vélhjólagengja í Danmörku, en norska lögreglan bendir á að þar gangi þau undir nöfnunum AK 81 = Alltaf klárir 81. Átta standi þá fyrir áttunda stafinn í stafrófinu, eða H, og 1 þann fyrsta, sem er jú A = Hells Angels. Norsku götugengin hafa fengið húfur og jakka með ásaumuðum táknum sem gefa í skyn hollustu og að þeir tilheyri bræðralaginu Hells Angels MC Norway. Norska lögreglan segir að þrátt fyrir þetta séu samskiptin milli Hells Angels í Noregi og Danmörku
ekki mikil og telur hún að Hells Angels í Danmörku séu að einhverju leyti rasísk samtök því þau berjist við innflytjendur. Svo sé ekki í Noregi.
Glæpir ekki á ábyrgð klúbbanna
Reynsla norsku lögreglunnar er sú að meðlimir mótorhjólaklúbbanna séu orðnir miklu færari en áður í að dulbúa glæpastarfsemina sem fyrirfinnst innan samtakanna. Glæpastarfsemin segir hún að sé í höndum einstakra meðlima klúbbanna sem stundi umfangsmikla eiturlyfjasölu og vopnaviðskipti. Hluti gróðans í tengslum við þessi viðskipti lendi í peningakössum klúbbanna. Önnur viðskipti eigi sér oft stað í umhverfi þar sem persónur og leikendur vinni á gráu svæði lögmætra og ólögmætra viðskipta.
Tromsö
Gunnhildur Arna Gunnarsdóttir gag@frettatiminn.is
n Bandidos n Áhangendur
Kortleggja vélhjólasamtökin og meðlimi þeirra Norska rannsóknarlögreglan hefur kortlagt vélhjólagengin og þróun þeirra í Noregi. Hún hefur á árunum 2007 til 2010 séð æ fleiri sækja í vélhjólagengin, sem lögreglan telur ekki til glæpasamtaka heldur til samtaka fullra af glæpamönnum. Hér á eftir fer mat hennar á stöðu vélhjólasamtakanna eins og hún var þar í landi í byrjun september.
Bandidos Norska lögreglan hefur talið 48 í vélhjólagenginu. Þeir gegni fjórum stöðum; séu fullgildir meðlimir, á reynslupassa eða probationaries, prospects og hangarounds. Af þessum 48 hafa 30 hlotið refsidóma, eða um 62%. Bandidos er með sjö vélhjólagengi í Noregi, Þeim fylgi tíu áhangendaklúbbar, staðsettir víða í Noregi og hafi meðlimir Bandidos MC gert skurk frá árinu 2007 í að styrkja stöðu sína í 1% vélhjólasamfélaginu. Hinn 1. ágúst hafi hópar áhangenda verið á bilinu átta til tíu.
Hells Angels Alls taldi norska lögreglan 113 fullgilda meðlimi, prospects og hangarounds í Hells Angels MC í Noregi í febrúar 2010. Af þessum 113 hafa 85 hlotið dóma, sem samsavarar um 75% meðlima. Hells Angels MC Norway er langstærsti klúbburinn með um 90% þeirra sem tilheyra svokölluðum 1% klúbbum í Noregi. Lögreglan segir að á síðustu þremur árum hafi Hells Angels MC tekið inn fleiri áhangendaklúbba en áður og að samtökin séu einnig með svokallaðan prospects-klúbb
í Björgvin, rétt eins og hér á landi. Hún segir höfuðsamtökin í Noregi stuðningssamtök MC Iceland. Það þýði að þeir séu ráðgjafar og leiðbeinendur fyrir íslenska klúbbinn. Formlega verði því Hells Angels MC Norway að samþykkja allar ákvarðanir sem hafi einhverja þýðingu í klúbbnum. Norska rannsóknarlögreglan býst við því að MC Iceland verði hluti af Hells Angels MC Norway áður en árið er liðið. Vítisenglagengin í Noregi eru talin vera sjö. Þá séu Samtökin Renegades MC Bergen áhangendur þeirra; svokölluð hangarounds. Þeim fylgi þó einnig götugengi víða í Noregi.
Outlaws Norska lögreglan gaf ekki upp hve margir væru í þessum samtökum í Noregi, aðeins að ellefu hópar væru með fulla aðild að vélhjólagengjum undir merkjum Outlaws, eða Útlaganna. Þeim fylgi einnig þrír hópar undir nafninu Coffin Cheaters. Mest hefur fjölgað í Outlaws MC-klúbbunum í Noregi síðustu þrjú árin, að mati lögreglunnar. Outlaws munu einnig hafa tekið stuðningskúbbinn Black Pistons MC í Haugasundi upp á sína arma. Leiðtogi hópsins er íslenskur ríkis-
Rogan
Outlaws Áhangendur
borgari sem var áður tengdur MC Iceland. Norska lögreglan fékk í september upplýsingar um að fulltrúar Outlaws MC Norway hefðu komið hingað til Íslands til þess að stofna stuðningsklúbb í nafni Black Pistons MC.
StjØrdal Þrándheimur
Forseti norskr a Vítisengla
Hamar
Látum ekki stöðva okkur „Það er sama hvernig íslensk yfirvöld haga sér. Þau munu aldrei stöðva inngöngu MC Iceland í Hells Angels. Vilji þau haga sér sem börn verður komið fram við þau sem slík,“ segir Leif Ivar Kristiansen, forseti Hells Angels í Noregi. Hann vill ekki gefa upp hvert markmiðið er með inngöngu íslenska klúbbsins í Hells Angels og ekki hvað íslensku vélhjólamennirnir fást við þegar þeir koma til Noregs í nafni samtakanna. Leif Ivar hefur í árafjöld leitt norsku Vítisenglana, samkvæmt veffrétt Dagbladet.no. Hann er fimmtugur og var meðal stofnenda Hells Angels-klúbbsins í Þrándheimi og leiðir hann nú. Hann var til að mynda handtekinn í janúar með mikið magn fíkniefna og vopn.
Vítisenglar í Noregi eru fjölmennustu vélhjólasamtökin þar og segir norska lögreglan 75% allra meðlima þeirra vera afbrotamenn. Þeir lendi í síendurteknum útistöðum við meðlimi Outlaws, sem stækki hraðast. „Ég kannast ekkert við þá og hef aldrei heyrt á þá minnst,“ svarar Leif Ivar glaðhlakkalega, spurður um samskipti samtakanna við Outlaws. Leif Ivar Kristiansen er forseti Vítisengla í Noregi.
Hells Angels Áhangendur
GjØvik Hadeland Eidsvoll Björgvin
Jessheim LillestrØm ÓslÓ
Asker Drammen Horten Skien
Stavanger
KristIansand
Fredrikstad Moss Halden
18
úttekt
Helgin 8.-10. október 2010
Íslandsráð Fréttatímans Íslenskt þjóðfélag logar. Krafa fólks er hávær um aðgerðir stjórnvalda til handa heimilum og fjölskyldum í landinu sem blæðir út. Margir vilja ríkisstjórnina frá og nýjar kosningar. Fréttatíminn leitaði til fjögurra einstaklinga um leiðir til úrbóta. Brynjar Níelsson, Elsa B. Friðfinnsdóttir, Halla Tómasdóttir og Jón Sigurðsson mynda Íslandsráð Fréttatímans.
I Á að skipa utanþingsstjórn? II Á að kjósa? III Hvaða svigrúm hafa stjórnvöld til að bæta hag almennings? IV Næstu skref í ríkisfjármálum. Niðurskurður eða auknar skattahækkanir?
Elsa B. Friðfinnsdóttir formaður Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga
I “Það er að mínu mati freistandi
hugmynd að skipa tímabundið utanþingsstjórn með sérfræðingum í hverjum málaflokki. Vandinn í því er hins vegar sá að slík stjórn þarf að treysta á þingið til að koma málum áfram í formi frumvarpa. Það þarf að vera ansi góð samstaða og eining innan þingsins og að það sé tryggt fyrirfram að alþingismenn sætti sig við að þeir eigi ekki framkvæmdavaldið eins og núverandi skipan er. Það er freistandi að koma á utanþingsstjórn til að leysa úr þeim verkefnum sem eru hvað brýnust. Það er nóg af hæfum einstaklingum sem þekkja vel til þeirra málaflokka sem þarf að taka á. Ég held að sú utanþingsstjórn þyrfti að hafa mjög afmörkuð verkefni sem brýnust eru en ekki einhverja moðsuðu úr öllu. Í framhaldi af vinnu utanþingsstjórnarinnar þarf síðan að boða til kosninga og þá yrði þetta hefðbundnara form. Þar vil ég þó taka skýrt fram að ég vil ekki að ráðherrar séu þingmenn. Það þarf að skilja þetta tvennt að.”
er ekkert þjóðfélag án virks fjármálakerfis. Hins vegar get ég verið sammála þeirri gagnrýni að stjórnvöldum hafi ekki tekist að bjarga heimilum og smærri fyrirtækjum sem þó sjá fjölda fólks fyrir vinnu. Það er óhjákvæmilegt að fara einhverja leið til að bjarga heimilunum og ég hef verið hrifnust af þeirri leið sem Sjálfstæðisflokkurinn hefur verið að benda á. Að aftengja vísitöluþáttinn og fólk haldi áfram að greiða viðráðanlega upphæð og lánstíminn verði lengdur. Í slíkar aðgerðir þarf að fara og það þarf líka, að mínu mati, að fara í sérstakan björgunarleiðangur gagnvart minni fyrirtækjum. Þar verður að ganga í að gera þeim kleift að halda áfram því fjölgun á atvinnuleysisskrá er ekki það sem við þurfum.”
IV “Ég held, sannast sagna, að sú
leið sem farin hefur verið, að fara bil beggja, sé eina færa leiðin. Þó að hvort tveggja sé illþolanlegt fyrir millistéttina, fólkið sem er með lánin og tekur skerðingu á sig á öllum sviðum. Varðandi niðurskurð er þetta spurning um hversu hratt er farið í hann. Ég hefði viljað sjá stjórnvöld fara hraðar í niðurskurð í byrjun hrunsins í stað þess að keyra niðurskurðinn harkalega inn í þessum fjárlögum núna. Stjórnvöld hefðu átt að taka meiri skell í upphafi en ekki fara þessa leið sem AGS virðist vilja fara – að taka næsta ár mjög bratt. Það er óhjákvæmilegt að skera niður en mér finnst að stjórnvöld mættu skipuleggja niðurskurðinn betur. Í augnablikinu virðast menn bara ætla að vaða af stað og sjá hvar það endar. Það hefur yfirleitt ekki verið farsælt.”
III “Svigrúmið er afar lítið. Þó að
menn hafi gagnrýnt að ríkisstjórnin hafi einblínt á fjármálakerfið þá
III “Það er enginn möguleiki á
hæstaréttarlögmaður
að bæta hag almennings nema með aukinni framleiðslu. Þannig aukast tekjurnar. Það er nauðsynlegt að auka innlendar og erlendar fjárfestingar í landinu. Niðurfellingar skulda í stórum stíl er ekki rétta lausnin til að bæta hag almennings enda þá verið að færa fé úr einum vasa í annan. Það þarf að fara í fullnustuaðgerðir vegna skuldanna og nauðungarsölur munu fara fram. Það er hins vegar óþarfi að hundelta fólk vegna þess sem út af stendur. Það er ekki stærsta vandamálið hjá fólki að missa húsið sitt. Verst er að hafa ekki vinnu. Ef fólk hefur vinnu getur það rekið heimili sómasamlega þótt það eigi ekki húsnæðið sjálft.”
I “Utanþingsstjórn er ekki góð
IV “Næstu skref í ríkisfjármálum
Brynjar Níelsson
hugmynd á tímum efnahagskreppu. Þá þarf sterkan og samstæðan þingmeirihluta á bak við framkvæmdavaldið svo að nauðsynleg löggjöf nái fram að ganga hratt og örugglega. Svo hef ég enga trú á því að þingmenn vilji missa ráðherravaldið.”
II “Kosningar nú eru ekki til bóta.
Kannski í vor ef hægt gengur. Endurnýjun var alltaf of brött í síðustu kosningum. Nýliðar og viðvaningar í stórum stíl er ekki það sem þjóðin þarf núna. Þingmenn þurfa að þjappa sér saman þótt það sé erfitt eftir þetta landsdómsklúður. Best væri að fella ákæru niður svo hægt væri að mynda einhvers konfólki taki um stjórntaumana. Mér hefur þó verið tjáð af reyndum stjórnmálamönnum að þetta sé líklega eina málið sem þingmenn næðu þverpólitískri samstöðu um að vilja ekki og það segir líklega allt sem segja þarf um þankagang þeirra. Samkvæmt nýlegri skoðanakönnun myndu 80% þjóðarinnar styðja skipun utanþingsstjórnar. Ég tel litlar líkur á að sitjandi þingmenn hljóti brautargengi í framtíðarkosningum ef þeir standa í vegi fyrir slíkri lausn á þeirri erfiðu stöðu sem við stöndum nú frammi fyrir.”
II “Ég er hrifnari af utanþingsstjórn
heldur en kosningum. Við kusum í fyrra og þá varð gríðarleg endurnýjun. Þá höfðu aðeins liðið tvö ár frá kosningum þar sem töluverð endurnýjun varð. Það hafa því orðið miklar mannabreytingar þannig að menn geta ekki sagt að við þurfum nýtt fólk. Við erum með fullt af nýju fólki en af einhverjum ástæðum hefur því ekki tekist að taka á málum eins og almenningur vill. Ég held því að hin leiðin, með utanþingsstjórn, sé betri.”
ar þjóðstjórn og menn einhentu sér í verkefnin sem bíða.”
II “Ég hef efasemdir um að kosn-
Halla Tómasdóttir stjórnarformaður Auðar Capital
I “Ég hef frá hruni verið fylgjandi því að utanþingsstjórn skipuð fag-
ingar séu lausn á núverandi stöðu. Staðan er einfaldlega þannig að erfitt er að sjá fyrir sér stjórnarmynstur þar sem hægt væri að mynda samstöðu um stóru málefnin. Ég vil heldur sjá þingmenn sameinast um skipun utanþingsstjórnar sem fái tímabundið framkvæmdavald til að ráðast í þau verkefni sem brenna
eru niðurskurður og aftur niðurskurður þótt það kalli á aukið atvinnuleysi tímabundið. Hækkun almennra skatta í kreppu mun aldrei gefa nokkrar tekjur í ríkissjóð þegar upp er staðið. Það er ekki stórmál að fara í mikinn niðurskurð. Það þarf bara að spóla 5-7 ár til baka og taka út það sem við var bætt á þeim árum. Auðvitað verður að forgangsraða í niðurskurði. Byrja á að taka út allt lúxussplæs, síðan það sem ekki er nauðsynlegt en okkur þykir gott að hafa og þar næst að skerða aðeins í menntun og velferðarþjónustu án þess að kollvarpa því sem þar hefur áunnist. “
á og taka þær erfiðu ákvarðanir sem þarf að taka. Stjórnmálaflokkar og fólk geta þá nýtt það svigrúm til að taka til í eigin ranni og undirbúa sig til að sækja nýtt umboð og traust til þjóðarinnar eftir tvö ár eða svo.
III Það er mjög erfitt að svara þessari spurningu því sannleikurinn er ekki uppi á borðum. Við vitum t.d. ekki á hvaða verði húsnæðislánin fóru yfir í nýju bankana. Nýlegar fregnir herma að bankarnir hafi sjálfir komið með tillögur að flötum afskriftum, en að slíkar hugmyndir hafi ekki fengið brautargengi hjá stjórnvöldum. Það vekur vissulega furðu mína. Engu að síður er mikilvægt að gera sér grein fyrir því að lagasetning getur myndað skaðabótaskyldu á ríkið og því kann að vera að betra sé að leita annarra lausna. En kröfuhafar, bankar, stjórnvöld og þjóðin sjálf eru í raun öll með sameiginlega hagsmuni hér og það er að samfélagssáttmálinn
Jón Sigurðsson fyrrverandi seðlabankastjóri og ráðherra
I Til þess að slík ríkis-
stjórn nái árangri verður hún að njóta viðurkenningar meirihluta Alþingis. Þau skilyrði eru varla fyrir hendi núna. Annars er þetta alltaf umhugsunarverður kostur.
II Ríkisstjórnin hefur ekki starfhæfan meirihluta á Alþingi. Aðgerðir hafa tafist og hrakist. Enda þótt enginn sjái fyrir um úrslit kosninga, eru þær þó lýðræðisleiðin til að mynda ábyrgan meirihluta. III Stjórnvöld hafa ekki
svigrúm til þess um þessar mundir og líklega verður þröngt í búi næstu árin. Það er alltaf erfitt og tímafrekt að minnka almenna skuldsetningu. Mestu skiptir að áhersla verði lögð á atvinnu og verðmætasköpun.
IV Því miður er varla
önnur leið fær en niðurskurður, svo sársaukafullt sem það nú verður. Auknir skattar verka alveg gegn atvinnuuppbyggingu og vaxandi verðmætasköpun. Á þessum grunni verður að stefna að því að lækka skuldirnar.
haldi og að hagkerfið komist aftur í gang. Margt bendir til að brestirnir séu orðnir verulegir og því þarf að einhenda sér í að finna lausnir sem stærri hluti þjóðarinnar getur fundið sanngirni í og byggt framtíð sína á.
IV Það þarf bæði niðurskurð og skatthækkanir. Ég myndi sjálf vilja sjá meiri niðurskurð og bendi t.d. á að fækkun ríkisstarfsmanna frá hruni er brotabrot af fækkun í einkageiranum. Ég myndi þó vilja sjá skýrari forgangsröðun og finnst að menntun og velferð eigi að vera í forgrunni við ráðstöfun tekjustofna ríkisins og að skoða eigi af alvöru að hreinlega leggja starfsemi af sem við höfum ekki efni á að fjármagna í þessu árferði. Hvað skatta varðar, þá hefði ég viljað sjá kerfið einfaldað verulega og tel að skattheimtur yrðu þannig meiri og rekstrarkostnaður kerfisins miklu minni.
komdu þér af sTað! Haustið er yndislegur tími. Tíminn til að koma sér af stað eða halda áfram að æfa. Nýir æfingaskór og æfingaföt virka alltaf hvetjandi til þess að standa sig betur. Þess vegna höfum við valið bestu haustvörurnar og bjóðum þær nú á frábæru verði. Verið velkomin!
3.690
12.990
(fullt verð 4.990)
9.990
Pro TouCh Parna + Pamela
Pro TouCh shanna
Hlaupasett, jakki og buxur úr DRY PLUS efni með öndun. Dömustærðir.
Hlaupabolur úr DRY PLUS efni með öndun. Dömustærðir.
(fullt verð 12.990)
Pro TouCh sabadia Hlaupajakki úr DRY PLUS efni með öndun. Hægt að breyta í vesti. Dömu- og herrastærðir.
4.990 (fullt verð 6.490)
7.990
5.990
Pro TouCh shelly
Hlaupabuxur úr teygjanlegu DRY PLUS efni með öndun. Dömustærðir.
Pro TouCh PrisCilla
Pro TouCh Pernilla
Hlaupapeysa úr flís með windstopper að framan. Dömu- og herrastærðir.
Hlýr síðerma hlaupabolur fyrir veturinn. Litir: Svartur, hvítur. Dömu- og herrastærðir.
990
14.490
5.990990
3.990
asiCs blaCkhaWk
mCkinley fleeCe haT
mCkinley fleeCe headband
Pro TouCh VaTskebalTe
Hlaupaskór með geldempun í hæl. Dömu- og herrastærðir.
Húfa úr flís.
Eyrnaband úr flís.
Hlaupabelti með 4 brúsum og 3 lokuðum hólfum.
akureyri sími 460 4890
OPIÐ: mán. - fös. 10 - 18. lau. 10 - 16
selfossi sími 856 4610
bíldshöfða sími 585 7220 OPIÐ: mán. - fös. 10 - 19. lau. 10 - 18. sun. 12 - 18 lindir sími 585 7260 OPIÐ: mán. - fös. 11 - 19. lau. 11 - 18. sun. 12 - 18 smáralind sími 585 7240 OPIÐ: mán. - mið. 11 - 19. fim. 11 - 21. fös. 11 - 19. lau. 11 - 18. sun. 13 - 18
OPIÐ: mán. - fös. 10 - 18. lau. 10 - 16
20
fréttaskýring
Helgin 8.-10. október 2010
Börnin vita ekki hvaðan hjálpin kemur Móðir þriggja barna, tveggja þeirra fatlaðra, stóð ásamt heyrnarskertri móður sinni og beið þess að fá mat hjá Fjölskylduhjálp Íslands á sólardegi síðla septembermánaðar.
S
jálf glímir hún við MS sjúkdóminn. Heima biðu eiginmennirnir – hennar hefur verið án vinnu í ár og faðir hennar glímir við krabbamein. Ekki fjarri þeim stóðu vinkonur, báðar einstæðar mæður og öryrkjar. Aðstæður fólksins í biðröðinni fyrir utan Fjölskylduhjálpina eru átakanlegar. Nærri tveir tímar eru í matarúthlutun og nú þegar stendur á annan tug fólks á öllum aldri fyrir utan og bíður þess að fá matargjafir fyrir sig og fjölskyldur sínar.
Án vinnu og á örorkustyrk
„Ég vil ekki segja þér hvað ég heiti en ég vil segja þér frá aðstæðum mínum,“ segir kona, rétt um fertugt, sem situr á bekk fyrir framan hús Fjölskylduhjálparinnar. Hún er þar í fyrsta sinn ásamt manninum sínum. Þau koma frá ríki fyrrum Júgóslavíu og hafa búið hér á landi í rúman áratug. „Maðurinn minn missti vinnuna fyrir tæpum tveimur árum. Hann leitar og leitar að annarri vinnu en hefur enga fundið,“ segir hún. „Ég hef verið í veikindaleyfi í átján mánuði og er á örorkustyrk. Við náum ekki endum saman.“ Þau hjónin eiga tvö börn á grunnskólaaldri, unglings stúlku og dreng í þriðja bekk. „Fjárhagsstaða okkar er mjög erfið en þetta er í fyrsta skipti sem við sækjum aðstoð hingað.“ Hún segir að þau hjónin hafi velt fyrir sér að flytja úr landi en börnin taki það ekki í mál. „Þau eiga sína vini hér og vilja ekki skipta um skóla og umhverfi.“
Vikuskammturinn Hér má sjá þann skammtinn sem fjögurra manna fjölskylda fær úthlutað á viku.
netið. Nú gengur ekki að vera netlaus því mikið af heimanáminu er á netinu og þetta þarf allt að borga.“ Hún fær 120 þúsund krónur í örorkubætur á mánuði auk meðlags með börnunum.
... auðvitað labbar maður stundum um Kringluna, en maður gerir sér nú engar vonir um að geta keypt neitt þar. Börnin fá ekki að vita
Einstæðar á örorkubótum
Á hverri mínútu bætist í biðröðina á þessum fallega haustdegi. Erlenda konan situr ekki ein á bekknum sem skuggi af húsinu fellur á, því á hinum enda hans situr gráhærður eldri maður í bláum gallabuxum og svartri úlpu. Hann er ellilífeyrisþegi. „Ég kem hingað aðra hvora viku. Hina fer ég á hinn staðinn,“ segir hann og vísar til Mæðrastyrksnefndar. „Ég bý einn, leigi félagsíbúð og hef úr litlu að moða þegar ég hef greitt leiguna. Ég er alltaf einn og þótt ég komi oft og þekki andlitin hér í röðinni get ég ekki sagt að ég þekki fólkið.“ Tvær vinkonur standa utan við röðina og ræða saman. Sólin skín á þær. Báðar eru þær rétt tæplega þrítugar. Önnur á eitt barn og býr í Breiðholti en hin á þrjú börn og býr í austurborginni. „Ég er ein með börnin mín þrjú og er öryrki,“ segir hún. Eldri börnin eru hjá feðrum sínum aðra hvora viku. Það yngsta er alveg hjá móður sinni þar sem faðir þess getur lítið tekið þátt í uppeldinu. „Ég hef áður þurft að leita til Fjölskylduhjálparinnar. Það er jú ekki mikið eftir þegar ég er búin að borga leikskólagjöldin, skólann, húsaleiguna, rafmagn og fyrir
Ásgerður Jóna Flosadóttir Ásgerður stofnaði Fjölskylduhjálpina ásamt fleiri konum árið 2004.
„Ráðstöfunartekjur mínar eftir að ég hef greitt þessi föstu gjöld eru á milli 40 og 50 þúsund krónur,“ segir hún. „Ég fæ föt hér hjá Fjölskylduhjálpinni og líka hjá eldri frændsystkinum barnanna. Elsti drengurinn fær föt af bróður mínum og þau eru sem himnasending.“ Ungu mæðurnar sækja einnig aðstoð hjá öðrum hjálparstofnunum og voru nýkomnar frá Hjálparstofnun kirkjunnar. „Við verðum samt að koma hingað líka því þótt við fáum mat hjá kirkjunni er þar enga mjólk eða aðra ferskvöru að fá eins og hér.“ Hún fær skóladótið fyrir börnin sín í kirkjunni og segir þau ekki vita af því að hún sæki aðstoð fyrir heimilið til hjálparstofnana. „Í þeirra huga kaupi ég vörurnar.“ Hún vill ekki að þau upplifi sig fátæk. „Ég vil ekki að þau tali um það við vini sína að við þurfum að fá mat og föt gefins. Börn geta verið svo andstyggileg og grimm og erfitt að hugsa til þess að börnin mín yrðu skotmörk vegna þess hve ég hef úr litlu að spila.“ Vinkona hennar er einnig öryrki en rekur bíl, greiðir leik-
skólagjöld fyrir drenginn sinn og húsaleigu. Hún er ein með barnið og engin tengsl eru við föður þess. Hún fær 125 þúsund krónur í bætur. „Eftirstöðvarnar eru mjög litlar, þrjátíu, fjörutíu, fimmtíu þúsund – það er misjafnt milli mánaða.“ Þær segja matargjafirnar endast þeim fram í vikuna. Í grunninn fái þær sömu vörurnar milli vikna. „En kvöldmaturinn sem maður fær, breytist alveg stundum. Þetta eru þó allt unnar kjötvörur – krakkabúðingur og kjötfars. Þetta er ekki matur sem ég myndi kaupa úti í búð ef ég gæti valið,“ segir sú með börnin þrjú. Hvorug þeirra leyfir sér þann munað að setjast inn á kaffihús eða eyða fé í búðarápi í Kringlunni. „Það er nú bara munaður. Jú, auðvitað labbar maður stundum um Kringluna, en maður gerir sér nú engar vonir um að geta keypt neitt þar – nema þá þegar koma barnabætur, þá kaupir maður það sem helst vantar; nærföt eða eitthvað annað spes.“
Úr leik eftir hjartaáfall
Æ fleiri safnast í röðina fyrir utan hús Fjölskylduhjálparinnar. Vel til hafður maður situr á barði beint á móti innganginum og bíður rólegur eftir hjálpinni. Hann er 62 ára og hefur verið öryrki frá því hann fékk hjartaáfall fyrir fjórtán árum. „108 þúsund eftir skatta á mánuði. Það dugar ekki,“ segir hann. „Oft eru peningarnir búnir um miðjan mánuðinn. Þá þarf ég að leita til hjálparstofnana, en það sem ég fæ hér úthlutað dugar mér ekki út vikuna. Ég reyni að spara matinn og kaupi vel inn um mánaðamótin og frysti. Þá get ég gripið í það þegar allt þrýtur. Ég þarf ekki mikið, en reyni þó að borða eina heita máltíð á dag og læt það duga.“ Hann greiðir um áttatíu þúsund krónur með hússjóði fyrir félagslega íbúð hjá borginni.
Fjölskylduhjálpin Fjölskylduhjálpin ríflega fimmfaldaði veltuna á milli áranna 2008 og 2009. Þar vinna hátt í fjörutíu sjálfboðaliðar í hverri viku, um sjötíu prósent þeirra öryrkjar. Hjálparsamtökin þiggja styrki frá fyrirtækjum, tvær milljónir frá ríkinu og annað eins frá borginni, en greiðir einnig fyrir leigu á húsnæðinu, tólf hundruð þúsund á ári, til borgarinnar. Úthlutanir Fjölskylduhjálparinnar fara fram alla miðvikudaga milli klukkan 14 og 17.
„Svo fæ ég húsaleigubætur, rúm tuttugu þúsund, og heimilisuppbót, 12 þúsund kall á mánuði. Ég hef ekki efni á að reka bíl – er bara á hjóli.“ Hann skildi fyrir fjórum árum og segist einmana. „Ég stunda lítið félagslíf og gerði það heldur ekki þegar ég vann. Mátti ekki vera að því.“ Hann var sjómaður en hætti þegar honum bauðst betra starf í landi. „Þrekið þraut þegar ég fékk hjartaáfallið. Ég reyndi að vinna eftir þetta, en það gekk ekki. Nú dröslast ég áfram,“ segir hann og bætir við að hann muni aldrei ná sér út úr þessu. Tengslin við fjölskylduna eru góð, að hans sögn, og hún veit að hann þarf að leita til hjálparstofnana. „Ég fer líka stundum niður í Mæðró, en ég fer ekkert nema þegar ég er orðinn peningalaus. Það er ekkert skemmtilegt að þurfa að leita eftir hjálp.“
Sækja hjálpina saman
Nú stendur á annað hundraðið og bíður þess að klukkan verði
tvö. Fyrir innan eru um tuttugu sjálfboðaliðar að tína vörur í poka; rófur, kál, brauð, mjólk og þennan miðvikudag fá fjölskyldur tannbursta fyrir börnin. Meðal þeirra sem bíða eru mæðgur í afar erfiðri stöðu. „Ég á þrjú börn og sjálf er ég MS-sjúklingur,“ segir dóttirin, tæplega fertug. „Ég hef lengi þurft að stóla á hjálparstofnanir eins og Fjölskylduhjálpina. Maðurinn minn hefur verið atvinnulaus í eitt ár. Hann missti vinnuna eftir fimmtán ár á sama stað.“ Hún þarf að sækja mataraðstoð í hverri viku. „Ég er í alltof litlu félagslegu húsnæði, um hundrað fermetra, með börnin þrjú. Tvö þeirra eru fötluð og þurfa að deila herbergi.“ Þau ganga í Öskjuhlíðarskóla. Drengurinn er þroskaheftur, málfatlaður, einhverfur og flogaveikur. Stúlkan er þroskaheft og málfötluð. Þær mæðgurnar hjálpast að en amma barnanna er einnig öryrki. Hún er heyrnarskert. Maður hennar glímir við krabbamein. „Þetta er svakalega erfitt. Hann er með æxli í heiladinglinum sem við bíðum eftir að verði tekið. Það er búið að reyna einu sinni en mistókst.“ Hún reiknar ekki með að hann verði vinnufær eftir aðgerðina og hagur fjölskyldunnar vænkist. Þau séu komin á aldur. Dóttirin segir sjálfboðaliða Fjölskylduhjálparinnar þekkja aðstæður fjölskyldunnar. Hún fái fyrir vikið stærri skammta. Hún segir elsta barnið vita um þessar erfiðu aðstæður foreldranna. „Það segir vinum sínum ekki frá þessu og tekst að halda þessu leyndu.“
Gunnhildur Arna Gunnarsdóttir gag@frettatiminn.is
VERÐI ÞÉR AÐ GÓÐU
ÍSLENSKA SIA.IS SFG 50278 06/10 - Ljósmyndir: Hari
Hjónin Vignir og Ásdís rækta gulrætur í Auðsholti á bökkum Hvítár auk þess að búa með kýr. Fjölskyldan vinnur saman við garðyrkjuna og þegar mest er að gera er stórfjölskyldan kölluð til. Mikil vinna er lögð í hverja gulrót. Þær eru þvegnar, snyrtar og þeim pakkað í höndunum áður en þær eru sendar til neytenda. Ræktunin í Auðsholti er vistvæn.
islenskt.is
22
fréttir
Helgin 8.-10. október 2010
Kosið til stjórnlagaþings 27. nóvember
Hljótt um afdrifaríkar kosningar
Stjórnlagaþing Framboðsfrestur rennur út 18. október Þjóðfundur 1.000 manna í Laugardalshöll 6. nóvember Stjórnlagaþing kosið 27. nóvember, þingfulltrúar 25-31 Stjórnlagaþing sendir Alþingi frumvarp til stjórnskipunarlaga
K
osið verður til stjórnlagaþings laugardaginn 27. nóvember næstkomandi. Furðu hljótt hefur verið um svo afdrifaríkar kosningar, þ.e. til þings sem setur lýðveldinu Íslandi nýja stjórnarskrá, en framboðsfrestur fyrir stjórnlagaþingskosningarnar rennur út eftir tíu daga, 18. október. Stjórnlagaþingið skal skipað minnst 25 og mest 31 þjóðkjörnum fulltrúa sem kosnir skulu persónukosningu og er landið eitt kjördæmi. Stjórnlagaþingið kemur saman eigi síðar en 15. febrúar á næsta ári og skal ljúka störfum tveimur mánuðum síðar, 15. apríl, en getur ákveðið sjálft að ljúka störfum fyrr. Þurfi stjórnlagaþingið lengri tíma er því heimilt að óska eftir því við Alþingi að starfstími þess verði framlengdur með þingsályktun um allt að tvo mánuði. Til undirbúnings þinginu verður haldinn þjóðfundur um þúsund manna í Laugardalshöll helgina 6. nóvember. Á þjóðfundinum verður kallað eftir meginsjónarmiðum og áherslum almennings um stjórnskipan landsins og stjórnarskrá og breytingar á henni. Stjórnlaganefnd mun vinna úr því sem safnast á þjóðfundinum og afhendir stjórnlagaþinginu þegar það kemur saman í febrúar. Stjórnlaganefndin var kosin af Alþingi í júní síðastliðnum en hún sér um skipulag þjóðfundarins og stjórnlagaþingsins. Guðrún Pétursdóttir er formaður nefndarinnar en aðrir nefndarmenn eru: Aðalheiður Ámundadóttir, Ágúst Þór Árnason, Björg Thorarensen, Ellý Katrín Guðmundsdóttir, Njörður P. Njarðvík og Skúli Magnússon. Landskjörstjórn upplýsir fyrir 3. nóvember hverjir bjóða sig fram til stjórnlagaþingsins. Kjörgengir til þess eru þeir sem eru kjörgengir til Alþingis. Forseti Íslands, alþingismenn, varamenn þeirra, ráðherrar og nefndarmenn í stjórnlaganefnd og undirbúningsnefnd eru þó ekki kjörgengir. Með framboði skal fylgja samþykki frambjóðanda og nöfn minnst
Guðrún Pétursdóttir, formaður stjórnlaganefndar, vonast eftir góðum frambjóðendum og nógu mörgum svo að kjósendur hafi val. Ljósmynd/Hari
Jónas Haraldsson jonas@frettatiminn.is
30 og mest 50 meðmælenda. Meðfylgjandi skal vera skrifleg yfirlýsing frá hverjum meðmælanda sem staðfest hefur verið af tveimur vottum. Hverjum kosningabærum manni er einungis heimilt að mæla með einum frambjóðanda. Dómsmálaráðuneytið útbýr kynningarefni um frambjóðendur og verður því dreift á öll heimili hér á landi auk þess sem kynningarefnið verður birt á vefsíðu á vegum ráðuneytisins. Kostnaður hvers frambjóðanda vegna kosningabaráttu má að hámarki nema tveimur milljónum króna. -jh
Guðrún Pétursdóttir, formaður stjórnlaganefndar
Vonumst til að gott fólk bjóði sig fram Lýðræðisleg tilraun þar sem Alþingi framselur vald sitt til þjóðarinnar „Þetta er í raun mjög falleg lýðræðisleg tilraun sem verið er að gera. Alþingi framselur vald sitt til þjóðarinnar til að kjósa á stjórnlagaþing. Allir á landinu geta verið á framboði og stjórnmálaflokkarnir skipta sér vonandi ekki af því. Nú er boltinn hjá okkur,“ segir Guðrún Pétursdóttir, formaður stjórnlaganefndar.
„Við vonum að gott fólk bjóði sig fram og nógu margir til að kjósendur hafi gott val svo hægt sé að forgangsraða.” Guðrún leggur áherslu á að atkvæði manna fullnýtist. “Kjósandinn dregur ekki úr möguleikum þess sem kosinn er í fyrsta sæti þótt kosinn sé annar í annað sæti og síð-
an koll af kolli. Um að gera að kjósa sem flesta og helst 25,” segir hún. „Frumvarpi stjórnlagaþings er síðan skilað til Alþingis eins og þarf að gera. Alþingi getur breytt því, það hefur fullan rétt til þess. Við verðum að fara að gildandi stjórnarskrá. Það má ekki breyta stjórnarskrá nema Alþingi samþykki það
Mastercraft jeppadekk – nú á lægra verði Dekkin frá Mastercraft eru sérhönnuð fyrir stærri bifreiðar og jeppa, veita hámarksöryggi og eru á sama tíma einkar hljóðlát. Vertu því öruggari í vetur með Mastercraft undir bílnum. Mastercraft hefur framleitt dekk síðan 1909 og byggir því á yfir 100 ára reynslu.
SÓLNING
K ó p a v o g u r, S m i ð j u v e g i 6 8 - 7 0, s í m i 5 4 4 5 0 0 0 N j a r ð v í k , Fitjabraut 12, sími 421 1399 S e l f o s s, Gagnheiði 2, sími 482 2722
Skútuvogi 2 | 104 Reykjavík | Sími 568 3080 | www.bardinn.is
fréttir 23
Helgin 8.-10. október 2010
Sömu laun og alþingismenn
Um hvað fjallar stjórnlagaþing?
g Forseti Alþingis setur stjórnlagaþingið í febrúar, stýrir kjöri forseta þingsins úr hópi þingfulltrúa í sérstöku kjöri en víkur síðan af þinginu. Forseti stjórnlagaþings stýrir kjöri varaforseta og þriggja formanna starfsnefnda úr hópi þingfulltrúa á fyrsta fundi þess. g Forseti, varaforseti og formenn starfsnefnda skipa forsætisnefnd stjórnlagaþings. g Forseti stjórnlagaþings er formaður forsætisnefndar og ber ábyrgð á rekstri stjórnlagaþings og hefur æðsta vald í stjórnsýslu þess. g Fulltrúar á stjórnlagaþingi njóta á samkomutímabili þingsins launa sem samsvara þingfararkaupi alþingismanna. Ríkissjóður greiðir launin. Forseti stjórnlagaþings nýtur samsvarandi launa og forseti Alþingis. Nefndarformenn njóta samsvarandi launa og formenn fastanefnda Alþingis. g Auk forsætisnefndar skulu þrjár starfsnefndir starfa á vegum þingsins: Nefnd um undirstöður íslenskrar stjórnskipunar, dómstóla og réttarríkið. Nefnd um skipan löggjafarvalds og framkvæmdarvalds og hlutverk forseta lýðveldisins og nefnd um kosningamál og þjóðaratkvæðagreiðslur. g Stjórnlagaþing starfar í einni málstofu. Þingfundir verða haldnir í heyranda hljóði, öllum opnir eftir því sem húsrúm leyfir. g Stjórnlagaþingsfulltrúar eru, að því er fram kemur í lögum þar um, eingöngu bundnir við sannfæringu sína og ekki við nein fyrirmæli frá kjósendum sínum eða öðrum. Stjórnlagaþingið nýtur sömu verndar og Alþingi. -jh
g Stjórnlagaþingið sem kosið verður í haust og kemur saman í febrúar skal sérstaklega taka til umfjöllunar eftirfarandi þætti, að því er fram kemur í lögum þar um, en getur ákveðið að taka til umfjöllunar fleiri þætti: g Undirstöður íslenskrar stjórnskipunar og helstu grunnhugtök hennar. g Skipan löggjafarvalds og framkvæmdavalds og valdmörk þeirra. g Hlutverk og stöðu forseta lýðveldisins. g Sjálfstæði dómstóla og eftirlit þeirra með öðrum handhöfum ríkisvalds. g Ákvæði um kosningar og kjördæmaskipan. g Lýðræðislega þátttöku almennings, m.a. um tímasetningu og fyrirkomulag þjóðaratkvæðagreiðslu, þar á meðal um frumvarp til stjórnarskipunarlaga. g Framsal ríkisvalds til alþjóðastofnana og meðferð utanríkismála. g Umhverfismál, þar á meðal um eignarhald og nýtingu náttúruauðlinda.
DY N A M O R E Y K J AV Í K
tvisvar með kosningu á milli. Svo getur vel verið að í þessu frumvarpi verði önnur ákvæði um það hvernig breyta eigi stjórnarskránni í framtíðinni. Því meiri eindrægni sem skapast á stjórnlagaþingi og því betra sem frumvarp stjórnlagaþings verður, t.d. ekki fullt af minnihlutaálitum, þeim mun minni líkur eru á að Alþingi finni sig knúið til að breyta því. Því jákvæðara sem fólk er gagnvart stjórnlagaþingi og þessari tilraun allri og leggur sig fram við að láta hana takast, því sterkara verður það,” segir formaður stjórnlaganefndarinnar. Hún segir það auðvitað geta gerst að stjórnmálaflokkarnir reyni að setja puttana í þetta en þeir stjórni ekki atkvæðum fólks í kjörklefanum. “Kjósendur verða bara að vera vakandi. Það er ekki hægt að koma í veg fyrir þetta en það er kjósenda að segja álit sitt á því,” bætir hún við. “Ég geri ráð fyrir því að flestir frambjóðendur kynni sig á netinu. Það kostar ekki mikið og hægt er að fá aðstoð einhvers 11 ára eða svo á heimilinu til að aðstoða sig við það ef á þarf að halda, unga fólkið kann þetta. Það þarf ekki að skrifa langlokur en þeir geta sagt frá sínum baráttumálum í lengra máli en því prentaða sem borið er í hús. Það fer prufukjörseðill til allra landsmanna með öllum nöfnum þeirra sem bjóða sig fram en merkja á við eftir númeraröð. Þar verða menn að velja, þetta er eins konar tossaseðill og menn taka hann með sér inn í kjörklefann og millifæra nöfnin með blýanti yfir á kjörseðilinn.” Guðrún hvetur landsmenn til að kynna sér málin á kosning.is og thjodfundur2010.is þar sem finna má upplýsingar um stjórnlagaþing, stjórnarskrá og þjóðfundinn, auk þess sem vefurinn stjornlagathing. is var opnaður í gær.
Hugsanlegir fr ambjóðendur
Þessi hafa verið nefnd Jón Ólafsson, Herdís Þorgeirsdóttir, Ólafur Teitur Guðnason, Jónas Kristjánsson, Andri Snær Magnason, Sigríður Þorgeirsdóttir, Rúnar Freyr Gíslason, Pétur Gunnarsson, Guðmundur Andri Thorsson, Jakob F. Ásgeirsson, Ingibjörg Sólrún Gísladóttir, Óskar Magnússon, Sigríður Andersen, Finnur Beck, Ragna Árnadóttir, Jón Björnsson, Viggó Örn Jónsson, Ómar Ragnarsson, Vigdís Finnbogadóttir, Benedikt Erlingsson, Jón Baldvin Hannibalsson, Hannes Pétursson, Brynjar Níelsson, Hermann Guðmundsson, Sigurður Gísli Pálmason, Karl Axelsson, Þorvaldur Þorsteinsson, Þórhildur Þorleifsdóttir, Guðrún Agnarsdóttir, Vilhjálmur Þorsteinsson, Ólafur Proppé, Guðfinna Bjarnadóttir, Guðfinna Eydal, Heimir Örn Herbertsson, Tryggvi Gíslason, Ragnheiður Davíðsdóttir, Bryndís Hlöðversdóttir, Katrín Fjeldsted, Lára Hanna Einarsdóttir, Jón Ormur Halldórsson, Margrét Pála Ólafsdóttir, Sveinn Biering, Björg Eva Erlendsdóttir, Sr. Gunnar Kristjánsson, Davíð Scheving Thorsteinsson, Helgi Vilhjálmsson, Sigríður Margrét Guðmundsdóttir, Lárus Ýmir Óskarsson
VILDARÞJÓNUSTUTILBOÐ Í HREYFINGU
VILDARÞJÓNUSTA BYRS
Kynntu þér kostina á byr.is
Gefðu þér tíma fyrir það sem skiptir máli Heilsan skiptir öllu máli. Þess vegna fá viðskiptavinir Vildarþjónustu Byrs frítt vikukort hjá Hreyfingu og 20% afslátt af Betri aðild með margs konar fríðindum. Komdu í Hreyfingu – glæsilega líkamsræktarstöð með einstakri Blue Lagoon slökunaraðstöðu.
BYR | Sími 575 4000 | www.byr.is
Vertu í Vildarþjónustu Byrs og fáðu aukin fríðindi, persónulega þjónustu og sjálfvirkar lausnir sem veita þér betri yfirsýn yfir fjármálin. Þannig færðu tíma fyrir það sem skiptir máli. Að auki færðu ýmis sértilboð hjá samstarfsaðilum.
24
viðtal
Helgin 8.-10. október 2010
Ég er ennþá Ágústa Ágústa Erna Hilmarsdóttir hefur starfað sem fyrirsæta, flugfreyja, hjúkrunarfræðingur og framkvæmdastjóri í eigin fyrirtæki. Stærsta verkefni lífsins hefur þó verið óeigingjarnt starf hennar í þágu krabbameinssjúkra og aðstandenda þeirra. Fyrir tveimur árum greindist hún sjálf með brjóstakrabbamein í fyrsta sinn – og aftur nú í ár. Heiðdís Lilja Magnúsdóttir ræddi við Ágústu um kaldhæðni örlaganna, sársaukann og fegurðina í lífinu. ljósmyndir: María Kjartans/www.eyemazingphotography.com og úr einkasafni
Ágústa Erna Hilmarsdóttir er einungis þrjátíu og átta ára en býr yfir meiri þroska en flest okkar. Fimmtán ára vann hún Ford-fyrirsætukeppnina á Íslandi og starfaði í kjölfarið sem fyrirsæta í nokkur ár, bæði hérlendis og í Evrópu. Andlit hennar prýddi síður íslenskra og erlendra glanstímarita og brosið hennar blasti við vegfarendum á risaauglýsingaskiltum á götum stórborganna. Hún fór að heiman sextán ára til að vinna sem tískufyrirsæta og starfaði aðallega í Evrópu. „Fyrirsætuferillinn byrjaði þannig að ég var stödd í verslun með mömmu þegar til mín kom kona og spurði hvort ég vildi taka þátt í Ford-keppninni. Ég svaraði strax neitandi. Þá talaði hún við mömmu. Þetta endaði með því að ég tók þátt í keppninni hérna heima, vann hana og fór út í aðalkeppnina í LA. Þar fékk ég samning við þýska umboðsskrifstofu og fór að vinna sem fyrirsæta. Inni á milli vinnutarna kom ég heim og kláraði eina og eina önn í MH. Þetta var ævintýri. Ég var nógu bráðþroska og hörð af mér til að standast þrýsting af ýmsu tagi en almennt séð myndi ég ekki mæla með því að fólk sendi börnin sín út svona ung,“ rifjar Ágústa upp. Þótt fyrirsætuheimurinn hafi verið harður átti ekkert eftir að búa Ágústu undir þá þrekraun sem beið hennar skömmu eftir að ferlinum lauk. Eldri systir Ágústu, Hildur Björk, veiktist af krabbameini í tvígang og eftir það helgaði Ágústa sig stuðningi við krabbameinssjúka og aðstandendur þeirra. Fyrst sem aðstandandi og lífgjafi systur sinnar, síðar sem hjúkrunarfræðingur á krabbameinsdeild og stuðningsaðili í sjálfboðastarfi, þar sem hún var m.a. með opinn stuðningssíma allan sólarhringinn til margra ára. „Systir mín greindist fyrst með hvítblæði árið 1994. Það var fjölskyldunni mikið áfall,“ segir Ágústa þar sem við sitjum í stofusófanum á heimili hennar í Garðabæ. Hún er nýkomin úr geislameðferð morgunsins og óvenjuþreytt að eigin sögn. Ekki er það þó á henni að sjá. Það eina sem bendir til þess að hún eigi við veikindi að stríða er hárlaust höfuðið. Hún er brosmild og geislar af sjálfstrausti og hlýju. „Ég tók strax þann pól í hæðina að
gera allt sem ég gæti til að hjálpa systur minni í veikindum hennar. Vera til staðar fyrir hana í orðsins fyllstu merkingu, fara með henni í læknismeðferðir, dvelja hjá henni á sjúkrahúsum og svo framvegis. Þetta tók gríðarlega mikið á okkur öll. Við erum samheldin fjölskylda en samheldnin dugar ekki ein og sér þegar svona áföll ríða yfir. Þá er utanaðkomandi stuðningur einnig nauðsynlegur. Oft er sagt að það sem drepi mann ekki styrki mann. Það er algjört kjaftæði,“ segir Ágústa Erna og hlær. „Stundum verða áföllin einfaldlega of mörg.“ Hún var snemma ákveðin í að velja sér hjúkrun að ævistarfi og grínast með að hafa alltaf verið þessi líknandi týpa; konan með lampann.
Lífgjafi systur sinnar
Einungis tuttugu mánuðir eru á milli systranna Ágústu og Hildar. Næstyngstur í systkinahópnum er bróðirinn Birgir en yngst er hálfsystir þeirra, Vera. Foreldrar Ágústu Ernu eru Sigríður Kristinsdóttir og Hilmar Ragnarsson. Eftir erfiða veikindabaráttu náði Hildur Björk heilsu en veiktist aftur árið 1997. „Það var mikið áfall fyrir okkur þegar hún greindist aftur. En þá vissum við hvað var í vændum og gátum búið okkur undir það sem koma skyldi.“ Í ljós kom að Hildi var ekki hugað líf nema hún fengi beinmerg að gjöf. Ágústa var eini mögulegi merggjafinn og hún segir aldrei annað hafa komið til greina en að hjálpa systur sinni. „Þetta var auðvitað erfitt. En það var mjög mikill léttir að líkami Hildar skyldi ekki hafna mergnum.“ Í kjölfarið stofnuðu systurnar, ásamt fleirum, félagið Kraft, stuðningsfélag fyrir ungt fólk sem greinst hefur með
krabbamein og aðstandendur þess. Ekki lét Ágústa þar við sitja heldur var hún virkur stuðningsaðili á vegum Krafts og bar á sér farsíma sem aðstandendur og veikir gátu hringt í. Hún heimsótti fjölskyldur og veitti þeim stuðning, bæði í veikindaferlinu sjálfu og einnig eftir dauðsföll. Allt þetta vann hún í sjálfboðavinnu. Um svipað leyti starfaði hún sem hjúkrunarfræðingur á krabbameinssviði Landspítalans. Árið 1999 varð Ágústa fyrir aftanákeyrslu sem breytti lífi hennar. „Slysið kippti mér alveg út úr lífinu. Það hafði þær afleiðingar að ég fékk gigt, þjáðist af verkjum auk þess sem þetta hafði áhrif á mig sálfélagslega. Ég hætti að vinna við hjúkrun og fór að læra stjórnun og rekstur fyrirtækja. Síðar stofnaði ég mitt eigið fyrirtæki sem heitir Hrif og gengur út á að færa alhliða heilsueflingu inn í fyrirtæki. Ég er stolt af því að hafa haft mig út í að stofna þetta fyrirtæki og fyrir að hafa þar með lagt mitt á vogarskálarnar til að efla líkamlega og andlega heilsu fólks úti í samfélaginu. Viðskiptavinir okkar eru afar ánægðir, enda höfum við lagt mikið upp úr því að veita heildræna, trausta og persónulega þjónustu.“ Árið 2008 greindist Ágústa sjálf með brjóstakrabbamein. „Þegar ég greindist fyrst fannst mér krabbameinið bara léttvægt miðað við slysið. Ég vissi að ég yrði að kljást við afleiðingar slyssins alla ævi en taldi víst að ég myndi sigra brjóstakrabbameinið. Enda sögðu læknarnir að ég væri orðin heilbrigð þegar búið var að taka af mér brjóstið. Ég tók þetta mjög mikið á hörkunni. En ég er svo óheppin að ég þoldi krabbameinslyfjameðferðina óvenju illa.“
Átti að fá betra eftirlit Í október 2008 fékk Ágústa þær fréttir að hún hefði sigrast á meininu. „Ég var rétt að stíga upp úr veikindum þegar allt hrundi í hagkerfinu. Ég var svo glöð á meðan allir voru svo sorgmæddir. Þetta hafa verið skrýtin ár,“ segir hún alvarleg. Gleðin stóð þó ekki lengi. „Þrátt fyrir að eiga að vera orðin heilbrigð var ég alltaf slöpp og orkulaus. En mér var sagt að ég væri læknuð og þar við sat. Ég hefði átt að fá betra eftirlit.“ Grunsemdir Ágústu reyndust á rökum reistar. Í apríl 2010 greindist hún aftur með krabbamein. „Það var óraunverulegt. Miklu verra en í fyrra skiptið. Fram að þessu hafði ég aldrei kennt í brjósti um sjálfa mig. Mér fannst svo skrýtið að upplifa það, í fyrsta sinn, að finna til með sjálfri mér. Sorgin var svo gríðarlega mikil á tímabili að ég hélt að ég myndi deyja. Þetta var eins og verið væri að rífa úr mér hjartað. En líkami okkar og sál eru stórmerkileg. Maður kemst alltaf skrefinu lengra. Kemst upp. Nokkrum dögum síðar fann ég að ég var komin á næsta stig og var farin að höndla ástandið betur. Því ná ekki allir. Sumir festast á þessu fyrsta stigi. Þá er ég að tala um sorgarferlið. Í sorgarferli fer maður í gegnum ýmis stig; afneitun, sársauka og svo framvegis.“ Reiði er líka hluti af sorgarferlinu. Hefurðu fundið fyrir reiði? „Ég man ekki eftir því að ég hafi verið reið. En ég hef sagt vinum og fjölskyldu að mér finnist þetta ekki sanngjarnt.“
Ekki í afneitun
Ágústa Erna segir mikilvægt að missa ekki sjónar á sjálfum sér í aðstæðum sem þessum. „Ég er ekki sjúkdómurinn. Ég er ennþá Ágústa; vinkona,
viðtal 25
Helgin 8.-10. október 2010
Systurnar Ágústa Erna og Hildur Björk ásamt móður þeirra. Myndin er tekin fyrr á þessu ári.
Mörg andlit Ágústu. Myndir frá fyrirsætuárunum.
Systurnar saman á góðri stundu.
dóttir, systir, hjúkrunarfræðingur, kynvera og svo margt fleira. Þetta má aldrei gleymast. Ég afneita því ekki að ég sé veik. En þegar erfiðustu meðferðunum er lokið má maður ekki vera of upptekinn af sjúkdómnum.“ Þú ert greinilega sterkur karakter. Hefur það hjálpað þér í gegnum þetta? „Það er góð spurning. Stundum skil ég ekki alveg hvernig ég get þetta. Þegar systir mín veiktist var ég í hlutverki sáluhjálparans. Núna er sáluhjálparinn veikur og til að byrja með vorum við pínulítið týnd, þar sem hlutverkaskipan er breytt. Það er erfitt fyrir mig að finna einhvern einn til að vera minn sáluhjálpari.“ Hvað myndirðu ráðleggja fólki sem hefur nýlega greinst með krabbamein? „Ég myndi náttúrlega ráðleggja því að hafa samband við mig!“ segir Ágústa og hlær. „Nei, ég myndi ráðleggja fólki að leita til fagaðila og leita í félögin. Reyna að vera opið. Sumir eru í afneitun fram í rauðan dauðann. Viðurkenna ekki að þeir séu mjög veikir eða deyjandi. Svo er mikilvægt að lifa í núinu. Ég er sjálf að vinna í því.“ Ertu meðvituð um dauðann eftir að hafa komist í návígi við hann í starfi? „Ég hugsa ekki mikið á þeim nótum en auðvitað kemur það fyrir. Ég veit að það getur brugðið til beggja vona. Ég veit að ég er með hættulegan sjúkdóm. Sem betur fer hef ég þá von og trú í hjarta mínu að mér sé ætlað að komast í gegnum þetta. En ef ekki þá ætla ég að gera það vel, eins og annað sem ég tek mér fyrir hendur. Mitt mottó er að gera þetta fallega, sama hvernig fer.“
Að læra að þiggja
Ágústa, ásamt systkinum sínum og föður.
Ágústa segir það ekki hafa verið sérlega þungbært að missa hárið, þrátt fyrir allt.
Oft er sagt að það sem drepi mann ekki styrki mann. Það er algjört kjaftæði. Stundum verða áföllin einfaldlega of mörg.
„Þetta hár skiptir mig ekki svo miklu máli en auðvitað gerir það mann veikindalegan að missa það. Það sem mér fannst erfiðast var að missa sjálfstæðið, að þurfa t.d. aðstoð við böðun og að geta ekki farið ein út í göngutúr, svo eitthvað sé nefnt. Í dag þarf m.a. að skutla mér, versla og elda fyrir mig. Ég þyrfti að geta sagt við sjálfa mig: Hingað og ekki lengra, ég þarf á þessu að halda og þarf að þiggja! Ég er ofboðslega þakklát. En þetta er samt erfitt. Ég styrkist þó með degi hverjum og vonast til að öðlast sjálfstæði á ný sem fyrst.“ Nú er upplausnarástand í þjóðfélaginu. Hvernig horfir það við manneskju sem er að berjast fyrir lífi sínu í bókstaflegri merkingu? „Ég skil fólkið á Austurvelli. Mér finnst ömurlegt hvað það er mikil spilling í þessu landi. Ég horfi ekki á sjónvarpsfréttir, hlusta ekki á útvarpsfréttir og les ekki blöðin. Það er bara af því að fréttirnar eru svo neikvæðar. Ég mæli með því að veikt fólk sleppi því að fylgjast með fréttum. Mér finnst að það ætti að styðja betur við bakið á þeim sem
eru veikir í stað þess að afskrifa lán hjá útrásarvíkingum. Ég finn fyrir niðurskurði í heilbrigðiskerfinu, t.d. varðandi rannsóknir. En það jákvæðasta við heilbrigðiskerfið er að mínu mati Heimahlynning LSH, sem bjargaði lífi mínu í sumar, og Líknardeildin í Kópvogi. Um daginn dvaldi ég þar á fimm daga deildinni, í fjórar vikur, og þar er unnið frábært starf. Fólk er hrætt við orðið líknardeild. Vinkona mín hringdi hágrátandi í aðra vinkonu mína þegar hún frétti að ég væri komin inn á líknardeild. En líkn er ekki það sama og dauði. Þarna var bara verið að byggja mig upp og hjálpa mér inn í lífið,“ útskýrir Ágústa. Fram undan er erfið barátta upp á líf og dauða. Þótt Ágústu finnist hlutskipti sitt ekki sanngjarnt er hún ákveðin í að takast á við það af æðruleysi, með húmorinn og vonina að vopni. „Ég kann ekki almennilega að berjast fyrir sjálfa mig. Það hefur verið mitt líf og yndi að hjálpa öðrum og gefa af mér. Ég hef fengið mörg falleg símtöl og pósta frá fólki sem ég hef hjálpað í gegn-
Hefurðu velt því fyrir þér hvort tengsl séu á milli andlegs álags og krabbameins? „Já, ég er alveg viss um það. Vegna þess að það er ekki brjóstakrabbamein í minni ætt. Þegar mörg áföll verða á tiltölulega stuttum tíma tel ég það geta haft áhrif á að brenglaðar frumuskiptingar eigi sér stað í líkamanum. Eflaust eiga einhverjir eftir að hrista höfuðið þegar þeir lesa þetta. Maður getur náttúrlega aldrei verið viss. Sumir tala um að erfið lífsreynsla styrki mann og þroski. En það eru takmörk fyrir því hvað maður getur verið sterkur og ofboðslega þroskaður. Ég hlýt að vera orðin ofþroskuð!“
um tíðina. Fyrir jólin í fyrra hringdi t.d. móðir eins skjólstæðings míns í mig og bauð mér í kakó. Mikið þótti mér vænt um það! Ég trúi því að einn tilgangurinn með þessu sé sá að ég læri að þiggja og einnig að ég átti mig á því hvað ég hef hjálpað öðrum mikið,“ segir hún. Ágústa stefnir að því að komast út í óhefðbundnar lækningameðferðir sem bundnar eru miklar vonir við. „Svo er ég í yndislegum bænahóp. Ég er með allt þetta fólk í kringum mig sem hugsar um mig, fallega til mín og biður fyrir mér. Viljinn og vonarneistinn eru til staðar. Hugarfarið skiptir öllu máli,“ segir hún með áherslu. „Oft er talað um að hugurinn beri mann hálfa leið. Þannig er það. Það sem máli skiptir eru lífsgæðin. Kærleikur í mannlegum samskiptum. Að eiga innihaldsríkt líf. Að því er ég að einbeita mér núna. Ég hlakka svo til að eignast þetta innihaldsríka líf mitt aftur!“
Betri kau t r ý d Ó
7.890
3.990
Fullt verð: 9.990
Fullt verð: 4.990
Vnr. 74807512
Ryksuga EINHELL ryksuga, tekur bæði gróft og fínt ryk, þurrt eða blautt. Ryksugan er 1250W með 20 lítra tanki og með henni fylgja mismunandi stútar og hausar sem henta til margs konar hreingerninga.
990
Matar- og kaffistell Postulíns matar- og kaffisett með blómamynstri fyrir fjóra, 20 stk.
3.890
kr./ m2
Fullt verð: 1.490
Fullt verð: 4.927
Vnr. 0113520
Ódýrt
Vnr. 41100720
kr./ m2
Flísar
Parket
Smelluplastparket, eik, 6x194x1290 mm.
Fullt verð: 2.390
Vnr. 17850060/5
Vnr. 0113719
Plastparket
1.890
kr./ m2
NORDIC WOOD, eik, 15x189x2200 mm.
Frostþolnar flísar, granít, milligráar eða dökkgráar, 30x30 cm.
Gerðu verðsamanburð! Gerðu ve rðsaGe manrð burð ur ma Gerrð ðusa u ve verð amnb ð! ur anbu nb ma sa rðð! rð ve u GerG Gerð ðu
990
590
Fullt verð: 1.690
Fullt verð: 890
Vnr. 51353180-1
Perur Glóperur, mattar, E27, 40W eða 60W, 10 stk. í pakka.
Vnr. 68544340
Vnr. 41119050
Fastir lyklar
Pottasett
ELLIX fastir lyklar, 12 stk.
PLANTIN INDUC pottasett, 5 stk.
35
9.990 Fullt verð: 12.99 0
%
afsláotg tur af sýprus haustlaukum!
Vnr. 65103015
Ryksuga SHINEY ryksuga, 2000W.
13.900 Fullt verð: 19.990
up í Byko! Vnr. 52230684
Loftvifta Loftvifta, 4 blaða, antík og messing.
9.990 Fullt verð: 19.900
2.990 Fullt verð: 4.292
Vnr. 52235651
Kastari MONTE CARLO kastari GU10, 50W, stál.
t r ý d Ó
3.900
4.890
Fullt verð: 4. 890
Fullt verð: 5.99 0
Vnr. 15400045
Handlaugartæki ARMATURA FERRYT handlaugartæki.
Vnr. 52235662
Kastari
2.790
Vnr. 17851010
Handlaug
Fullt verð: 3.995
IMAX handlaug í borð, 57,5x48 cm.
SALVADOR kastari GU10, 50W, stál.
ð! Gerðu verðsamanburð! Gerðu ve ur nb ma sa rð ve u rð Ge u verðsamanbu 2.990
rð! Gerðu verðsamanburð! Gerðu verðsamanburð! Gerðu verðsam an
1.990 Fullt verð: 2.490
Fullt verð: 3.990
4l
1l
Vnr. 89071140-1240
Vnr. 89030110-100910
Innimálning
Lakkmálning
SADOLIN innimálning, gljástig 10, hvítir litir, 4 l.
Vetrardekkin eru komin í BYKO!
Ódýrt
Vnr. 84100160
Rúlla og málningarbakki
SADOLIN olíulakk eða akrýllakk, allir litir, 1 l.
FIA rúlla og málningarbakki, 25 cm.
7.490 Fullt verð: 10.990
Vnr. 93458278-83
Kuldagalli TRANEMO kuldagalli, Navy, stærðir S-3XL.
990 Fullt verð: 1.190
28
tónlist
Helgin 8.-10. október 2010
hverjir eru bestir á Airwaves?
Rokkað, rappað, dansað og krúttast Tónlistarhátíðin Iceland Airwaves fer fram í tólfta sinn dagana 13. til 17. október í Reykjavík. Tónlistarunnendur víðsvegar að sækja þessa stærstu tónlistarhátíð okkar Íslendinga þar sem nýliðar spreyta sig ásamt þekktari hljómsveitum. Fréttatíminn skoðar hér fáeina af mest spennandi listamönnunum í fjölbreyttum deildum hátíðarinnar þetta árið, og spyr nokkra gesti hverju þeir ætla alls ekki að missa af. -kp
Rokk Ham Rokkhljómsveitin goðsagnakennda sem starfaði á árunum 1988 til 1994. Lítið hefur sést til þeirra pilta síðan þeir hituðu upp fyrir Rammstein 2001, en hún mun nú koma fram á Airwaves í ár, sem er auðvitað stórviðburður. Agent Fresco Stofnuð árið 2008 af ungum áhugamönnum um tónlist. Hljómsveitin sló í gegn á Músíktilraunum og varð ein af vinsælustu rokkhljómsveitum Íslands. Mínus Mestu rokkarar landsins. Punktur. Hafa spilað með stórhljómsveitum á borð við Metalica og Foo Fighters. Hljómsveitin er vel þekkt úti um allan heim. Fáir betri á tónleikum.
Indý: Who knew Stofnuð árið 2005 af sex tónlistarmönnum. Hún spilar sígilda gítartónlist. Kimono Íslenskir prog-rokkarar og ríkja eins og konungar yfir þeirri senu.
Hiphop/rapp: Diddi Fel er einn af frumherjunum í íslensku rappi. Hann hóf feril sinn árið 1998 með hljómsveitinni Bounce Borthers.
Dans: FM Belfast Frábær tónleikasveit sem stofnuð var árið 2005. Hljómsveitin er geysivinsæl og fær yfirleitt til sín mikinn fjölda góðra gestaspilara á sviðið. Kasper Björke Einn þeirra tónlistamanna sem koma frá Danmörku og spila á Airwaveshátíðinni. Hann er mjög vinsæll plötusnúður í heimalandi sínu.
Human woman Tónlistarteymi sem skartar þeim Jóni Atla og Gísla Galdri, fyrrverandi meðlim í hljómsveitinni Trabant. Þeir eru að vinna að sinni fyrstu plötu saman.
hjá okkur þegar hún kom hingað til lands árið 2008.
Popp:
Hurts Breskt tvíeyki sem kemur frá Manchester. Mjög umdeilt í heimalandi sínu en hefur þó unnið til margra verðlauna.
Robyn Poppgyðja sem kemur frá Svíþjóð. Hún er mjög stórt nafn á meginlandinu og sló rækilega í gegn hérna
Bombay Bicycle Club Popphljómsveit frá London, stofnuð árið 2005. Meðlimir hljómsveitarinnar eru hámenntaðir tónlistarmenn.
Sudden Weather Change Samanstendur af fimm íslenskum ungmennum. Hljómsveitin var stofnuð árið 2006.
Krútt:
XXX Rotweiler er ein stærsta hiphophljómsveit landsins. Árið 2001 gaf hún út sína fyrstu plötu sem komst á topp 20-listann yfir bestu íslensku plöturnar frá upphafi.
Moses Hightower er íslensk hljómsveit sem sækir innblástur sinn mikið til tónlistar frá áttunda áratugnum. Stofnuð árið 2007 en sló í gegn á þessu ári.
Steve Sampling Íslenskur hiphoppari. Þótt hann hafi mest verið í hiphoppinu fær tónlistin hans mikinn innblástur frá dupstebog electronica-tónlist.
Nóra Var stofnuð af systkinunum Auði og Agli árið 2006. Síðar bættust vinir þeirra við og þar tóku við langar og strembnar hljómsveitaræfingar í bílskúrnum.
Porsche Cayenne S
Rökkurró Íslensk hljómsveit stofnuð af fimm krökkum árið 2007. Þau leggja mikið upp úr íslenskri náttúru og semja tónlistina pínu í takt við hana.
385 hö Verð 9.900.000,-
Nýskráður 3.2007 - ekinn 59 þús. Leðurinnrétting, Topplúga, Dráttarbeisli með rafdrifni innfellingu, 21” álfelgur, Bi-Xenon ökuljós, PDCC hallavörn, Rafdrifin opnun á afturhlera, Dökkt gler í afturrúðum o.fl.
Porsche Boxster S
295 hö
Verð 7.900.000,-
Nýskráður 7.2007 - ekinn 19 þús. Leðurinnrétting, Sport sæti, Sport Chrono pakki, Bi-Xenon ökuljós, Leiðsögukerfi, Cruise Control, 19” SportDesign álfelgur, Ný dekk, o.fl.
Porsche Cayenne Turbo
450 hö
Verð 8.990.000,-
Nýskráður 11.2005 - ekinn 44 þús. Leðurinnrétting, Glertoppur, Dráttarbeisli með rafdrifni innfellingu, 20” álfelgur, Bi-Xenon ökuljós, Vetrardekk fylgja, Dökkar hliðarrúður, Cruise Control, BOSE hljóðkerfi, o.fl. o.fl.
Helgin 8.-10. október 2010
Auður Viðarsdóttir úr Nóru Hverju ætlarðu alls ekki að missa af? ,,Það eina sem ég ætla alls ekki að missa af er bandaríski raftónlistamaðurinn Dan Deacon sem spilar á Nasa á sunnudeginum, hann er víst með doktorspróf í raftónlist. Við hlustuðum mikið á hann í fyrra þegar við vorum að taka upp plötuna okkar. Hann er mikilvægur og óbeinn áhrifavaldur Nóru, hljómsveitarinnar minnar.”
Teppalagt tækifæri fyrir stigaganga.
Nýtið ykkur virðisaukaskattinn!
2 Verð frá 5.980 kr.mper m2 ákomið. Verð frá 5.980 kr. per ákomið. Vönduð ogog slitsterk, þé�ofin teppi sem auðvelt er að þrífa Vönduð slitsterk, þé�ofin teppi sem auðvelt er að þrífa.
Unnsteinn úr Retro Stefson:
Bjóðum heildarlausnir, þegar endurnýja á gól�eppi í stigagöngum í �ölbýlis- og sambýlishúsum. Við mætum og gerum tilboð í efni
Hverju ætlarðu alls ekki að missa af? ,,Það væri nú verst ef ég myndi missa af sjálfum mér spila. Annars er það Herkules and the love affair sem ég ætla alls ekki að missa af.”
og vinnu. Aðeins ei� símtal og málið er komið í gang.
Ármúla 32 · 108 Reykjavík · Sími 533 5060 · Fax 533 5061 · www.stepp.is
EinfaldlEga fallEg húð
Guffi úr For a minor reflection: Hverju ætlarðu alls ekki að missa af? ,,Efterklang er mjög ofarlega á listanum yfir þá sem ég ætla að sjá. Við höfum spilað með þeim á tveimur eða þremur hátíðum, mjög flott band! Hef líka heyrt góða hluti um Alex Metric, Bombay Bicycle Club og Robyn; líklega reyni ég að sjá eitthvað af þessu. Svo eru auðvitað þessi klassísku íslensku bönd sem ekki má missa af: Agent Fresco, Mammút, UMTBS, Útidúr, Rökkurró, XXX Rottweiler og Ólafur Arnalds!” Hvaða tónlistarmann værirðu mest til í að sjá? ,,Helst vildi ég sjá Radiohead spila á hátíðinni, þeir eru efstir á mínum lista yfir bönd sem mig langar að sjá.”
nýtt!
bætt uVa -Vörn
Vinnur gegn hrukkumyndun
Sérðu hvað ég Er gömul?
Benni úr Jungle Fiction Hverju ætlarðu alls ekki að missa af á Airwaves? ,,Ætla pottþétt að sjá Chateau Marmont, Alex Metric, Neon Indian og The Amplifetes.” Einhverjar fyrri Airwaves-sögur sem standa upp úr? ,,Ég hef ekki mikla reynslu af Airwaves en þegar við vorum að spila í fyrra, spiluðum við of lengi, fram yfir okkar tíma. Hljóðmaðurinn var að brjálast og það endaði með því að hann tók okkur úr sambandi. Um leið og hann slökkti á okkur fór rafmagnið af húsinu.”
Ég hef engar hrukkur til að sanna það niVea Q10 PluS dagkrEm mEð bættri uVa-Vörn sem Vinnur gegn hrukkumyndun. notaðu best geymda leyndarmál húðarinnar til að minnka hrukkur - þitt eigið Q10 kóensím. nú einnig með bættri uva-vörn sem vinnur gegn hrukkumyndun, sléttir og nærir húðina. Q10. Skapað af húðinni. Bætt af niVea. www.niVea.com
H V ê TA H ò S I � / S ê A Ð 1 0 - 1 3 0 1
Íslenskir ostar – hreinasta afbragð
heilsa Heilsutíminn | fyrir líkama og sál
Unnur Guðrún Pálsdóttir, kölluð Lukka, er ein af eigendum Happ-veitingahúss. Happ stendur fyrir Healthy and Pure prouducts og gengur út á það að bæta heilbrigði Íslendinga.
bls XX
Undirbúðu húðina fyrir veturinn bls 10
2
heilsutíminn
Helgin 8.-10. október 2010
LDUNA
ÖLSKY ALLA FJ
tur t á l s f a 30- 40% ólum af hj RIR
HJÓL FY
UÐ ÖLL NOT L Á JÓ BARNAH 0.KR. 5.00
- 30%
- 20%
Í andlitsbaði Nota þarf maska til að vinna á þurri húð, segir Kristín Guðmundsdóttir Ljósmyndir/Hari
D-vítamín Íslendingar ættu að taka meira inn af því á veturna
Nýlegar rannsóknir sýna að D-vítamín er miklu mikilvægara fyrir líkamann en áður var talið. Það er þekkt að D-vítamín er nauðsynlegt líkamanum, verndi gegn krabbameini og beinþynningu. En nú hefur einnig komið í ljós að D-vítamín virkar mjög vel fyrir ónæmiskerfi líkamans. Líkaminn framleiðir meira D-vítamín á sumrin þegar hann fær á sig sólarljós. Þess vegna þurfum við Íslendingar að taka inn meira D-vítamín á veturna. Komdu við í næstu verslun Maður lifandi og kynntu þér málið eða hafðu samband í síma 585-8700
www.madurlifandi.is
Verslanir og veitingastaðir á höfuðborgarsvæðinu Borgartúni 24................105 Reykjavík Hæðasmára 6................201 Kópavogi Hafnarborg....................220 Hafnarfjörður
Árvekni gegn streitu og verkjum Árangursrík aðferð gegn síþreytu, krónískum verkjum og vefjagigt. Námskeið hefst 12. október
Nánari upplýsingar: www.salfraedingur.is Björgvin Ingimarsson sálfræðingur Sími: 571 2681
Undirbúðu húðina fyrir veturinn Þegar kólna fer í veðri verður húðin viðkvæmari og hvimleiðir kvillar láta á sér kræla; húðin getur orðið þurr, þurrkblettir geta myndast og jafnvel bólur.
L
ausnin á þurri húð felst ekki í því að kaupa feitara krem heldur maska sem sérstaklega er ætlaður fyrir þurrkbletti. Eins þarf að slípa húðina með djúphreinsi- eða slípikremi en passa þarf að ofgera því heldur ekki því húðin er viðkvæm og má alls ekki skrúbba oftar en þrisvar viku,“ segir Kristín Guðmundsdóttir, snyrtifræðingur og eigandi snyrtistofunnar Krismu í Spönginni í Grafarvogi Húð fólks eru misjöfn og eitt og sama kremið hentar ekki öllum. Þess vegna ráðleggur Kristín fólki að fara í húðgreiningu. „Ég ráðlegg flestum að fara á snyrtistofur og fá húðgreiningu í andlitsmeðferð því að þá er hægt að ráðleggja fólki við val á réttum húðvörum.“ Einnig telur Kristín að mikilvægt sé að vanda sig við val á farða og til að vera sem öruggastur í vali er mjög gott að velja sér púðurfarða sem inniheldur steinefni, svokallaðan steinefnafarða. Slíkur farði er sniðugur að því leyti að konur eiga auðveldara með að losna við grímu sem myndast oft við notkun farða. Nauðsynlegt er að koma þrisvar til fjórum
Nok kur góð r á ð til a ð v iðh a lda góðu ja fn vægi í húðinni:
Drekka nóg af vatni. Hreinsa húð bæði kvölds og morgna. Nota gott næturkrem eða undirkrem fyrir nóttina. Ekki skrúbba andlitið oftar en þrisvar í viku og nota milt andlitsskrúbb. Nota dagkrem sem ætlað er þinni húðgerð. Setja góðan maska á húðina í baráttunni við þurrkbletti.
Kristín Guðmundsdóttir mælir með húðgreiningu.
sinnum á ári í andlitsmeðferð til að viðhalda góðu jafnvægi í húðinni. „Oft erum við að kasta krónunni til að spara aurinn þegar við lendum í vandræðum með húðina; við kaupum vöru sem hentar okkur ekki, hún skemmist og endar í ruslinu. Þá er betra að fá ráðleggingar hjá fagaðila sem ræður okkur heilt,“ segir Kristín.
Streita eykur hættu á flensu og kvefi Stressaðir einstaklingar eru í rúmlega tvöfalt meiri hættu á að fá flensu eða kvef en þeir sem ekki glíma við streituna, að því er Bobby Zachariae, sérfræðingur við háskólasjúkrahúsið í Árósum, greinir frá. Hann og samstarfsmenn hans hafa unnið að rannsókn þessa í samstarfi við rannsóknarteymi háskólans í Pittsburgh, að því er danska blaðið
Politiken greinir frá og vitnar til rannsóknarniðurstöðunnar í læknaritinu Psychosomatic Medicine. Rannsóknin sýnir klárt samhengi milli stress og sjúkdóma í öndunarvegi.
þúsund manns. Kvef og flensa geta reynst lífshættulegar pestir fyrir þá sem eru veikir fyrir en þessir sjúkdómar eru algengasta orsök þess að fólk tilkynnir sig veikt og kemst ekki til vinnu.
Lengi hefur verið talið að streita veiki ónæmiskerfið, sem auðveldar smitleiðir. Þetta styður rannsóknin en hún tók til yfir átta
„Niðurstöður okkar sýna að koma má í veg fyrir sjúkdóma með því að draga úr streitu,” segir Bobby Zachariae
heilsutíminn 3
Hlaupajakki 34.990 kr.
Bolur 5.990 kr. Hlaupaskór 25.990 kr.
Buxur VANTAR VERÐ Taska 8.990 kr
Stella McCartney
Þegar hausta tekur setja margir sér það markmið að byrja aftur í ræktinni eftir sumarfrí. Grillmaturinn, ölið og jafnvel sætir kokteilar hafa kannski gert það að verkum að uppáhaldsbuxurnar þínar passa ekki lengur. En áður en haldið er af stað þarf að spá í góða skó og fatnað sem passar í tískuheimi líkamsræktarstöðvanna, allavega fyrir þá sem vilja vera töff í ræktinni. Hér sjáum við brot af því hvað Puma og línan hennar Stellu McCartney frá Adidas hafa upp á að bjóða í vetur.
Jakki 16.490 kr.
Hlaupaskór 34.990 kr.
Vertu töff í ræktinni
Stuttbuxur 9.990 kr.
Hlaupabuxur 12.990 kr.
Helgin 8.-10. október 2010
PUMA
Þú getur nálgast Fréttatímann frítt á þjónustustöðvum N1 um land allt
1. Mjaðmalyftur: Kviðvöðvarnir dregnir vel saman þannig að mjaðmirnar lyftast vel frá gólfi með hendur uppi. Útöndun þegar mjaðmirnar lyftast, gert 15-20 sinnum endurtekið þrisvar.
Flottir magavöðvar Flestir sem stunda líkamsrækt af einhverju tagi hafa einhver markmið. Hafdís Jónsdóttir betur þekkt sem Dísa í World Class gaf okkur góð ráð hvernig best er að vinna að því að ná fram flottum maga.
T
2. Hjólstöðuæfing: Draga skal kviðvöðvana vel saman, hnén að brjósti, axlir frá gólfi og höfuðið hvílir þægilega í lófunum. Hjóla með fótunum og halda spennunni í kviðvöðvunum. Útöndun við hvert hné, gert 15-20 sinnum endurtekið þrisvar.
il þess að ná fram „þvottabrettinu“ fyrir næsta sumar er gott er að taka þrjár til fjórar mismunandi kviðæfingar á dag fimm sinnum í viku. Þá helst einhverjar kviðæfingar með lóðum annan hvern dag. Mataræðið skiptir líka miklu máli því oft sést ekki í flotta magavöðva vegna fitulags sem liggur yfir honum. Til þess að ná sem bestum árangri þarf að borða hollan og góðan mat í þeim hlutföllum sem hentar þannig að fitan sitji ekki á okkur. Best er að hafa þol/ brennsluæfingarnar með tvisvar til þrisvar í viku, þá kemur þetta hjá öllum.“ Segir Dísa hress í bragði. Hér koma nokkrar góða magaæfingar sem Dísa mælir með.
LÍMMIÐA LOTTÓ KANANS, N1 OG SPARK ER BYRJAÐ!
MEÐAL VINNINGA: FERÐ FYRIR TVO TIL TENERIEFE MEÐ SUMARFERÐUM, ÚTTEKT Í SKÓR.IS, MATARKÖRFUR FRÁ NETTÓ, GLÆSILEG SAMSUNG MYNDAVÉL ÁSAMT FJÖLDA ANNARRA VINNINGA FRÁ BT, GJAFAKORT Í 3 SMÁRA , SÆLULYKLAR Á HÓTEL ÖRK, MÁLTÍÐIR Á TANDOORI OG HELLINGUR AF AUKA VINNINGUM
3. Rétta úr öðrum fæti þannig að hnén eru læst saman, draga kviðvöðvana saman og losa aðeins til baka á milli. Útöndun þegar kviðvöðvarnir eru dregnir saman, gert 15-20 sinnum endurtekið þrisvar.
4. Skávöðvar á æfingabolta: Skávöðvarnir eru dregnir saman þannig að önnur öxlin lyftist upp á ská yfir. Útöndun þegar kviðvöðvarnir eru dregnir saman, gert 15-20 sinnum endurtekið þrisvar.
KOMDU VIÐ Á NÆSTU N1 STÖÐ OG FÁÐU LÍMMIÐA Í AFTURGLUGGANN KOMDU Í SIGURLIÐ KANANS FM100.5 ÞAR SEM ÞÚ ERT
4
heilsutíminn
Helgin 8.-10. október 2010 Kenndu barninu að borða með fullri vitund. Ef setið er fyrir framan sjónvarp eða tölvu og borðað er mun meiri hætta á að borðað sé of mikið eða lítið. Hugurinn er þá ekki við matinn heldur eitthvað allt annað. Þetta virkar alveg eins hjá börnum; barnatíminn eða tölvan er ekki góður félagsskapur á matmálstíma. Með því að venja börn við þennan ósið geta skapast vandamál seinna meir. Það er því mikilvægt að sitja við matarborðið á meðan borðað er og þess þá heldur þegar kemur að því að byrja daginn. Vaknið aðeins fyrr og eigið saman góða stund áður en haldið er af stað út í daginn.
Kenndu barninu þínu góðar heilsuvenjur S umum börnum finnst voðalega gott að borða og sækja mikið í kolvetnisríkan mat á meðan varla er hægt að koma bita ofan í önnur. Of þung börn eiga frekar á hættu að lenda í einelti í skóla og eiga erfiðara uppdráttar í félagslífi og tómstundum. Mín reynsla er sú að börn borða oftast það sem fyrir þau er sett, með misjafnlega góðum árangri þó. Ef ekkert annað er í boði endar þetta oftast með því að þau narta í „vonda“ fiskinn eða grænmetið sem sett er á diskinn og smám saman hættir svo þetta tuð og þau borða fisk og grænmeti með bestu lyst. Aðalatriðið er að gefast ekki upp of fljótt, þetta gæti verið þolinmæðisvinna og tekið einhvern tíma. Með því að hafa fjölbreytta fæðu í boði, vera með grænmeti með mat og ávaxtasnarl seinnipartinn ertu ekki aðeins að stuðla að góðri heilsu hjá barninu þínu heldur ertu að leggja grunn að góðri framtíð.
Leyfðu barninu að ráða. Þegar farið er í búðina, leyfðu þá barninu að velja sér ávexti sem það langar að fá eða smakka. Skerið ávextina niður í sameiningu, setjið í skemmtilega og litríka skál eða raðið á disk, notið jafnvel flottar servíettur og eigið saman notalega stund. Það þarf ekki alltaf að vera nammi á boðstólum þegar fjölskyldan hefur kósí-kvöld; oft getur líka verið sniðugt að poppa og hafa djús svona spari.
Hér koma nokkur góð ráð til að viðhalda heilbrigði barnsins þíns: Bjóddu upp á vatn eða mjólk með matnum. Gott er að halda vatni að barninu, þá hefur það síður tilhneigingu til að sækja í óhollan mat. Oft er líkaminn bara þyrstur þegar hann heldur að hann sé svangur. Kalk er líka mjög nauðsynlegt fyrir kroppa sem eru að vaxa en kalk eða kalsíum er að finna í mjólkur-
vörum, svo sem mjólk og osti. Einnig er dökkgrænt grænmeti mjög kalsíumríkt. Gerðu grænmetið girnilegt! Skerðu það niður í strimla, t.d rauðar og gular paprikur sem eru frekar sætar og getur verið gott að narta í með mat, sem og gúrku. Barnið hrífst af útliti
matarins rétt eins og við og litríkur og skemmtilegur matur vekur alltaf hrifningu. Settu barnið í hlutverk. Fáðu það til að hjálpa til í eldhúsinu,
leggja á borð eða raða á matarfötin. Með því fær barnið á tilfinninguna að það eigi þátt í að elda matinn og borðar jafnvel frekar það sem er á boðstólum.
Eins er gott, á meðan allir eru að venjast breyttum lífsstíl, að barnið hafi ekki val um hvort það ætli að borða ávexti eða ekki. Bjóðið því heldur tvo kosti, til dæmis að velja á milli banana og eplis.
ÓsátturBörn borða oftast það sem fyrir þau er sett. Getty Images Nordic Photos
Opnunartími mán – fös frá kl. 8 – 16 og laugardaginn 9. okt frá kl. 10 – 14
VIKUSPRENGJA HJÁ MY SECRET Maturinn
sem karlar ættu að borða My Secret býður uppá 5 lítra brúsa af aada engiferdrykknum frá 7.-14.október.
Fæst eingöngu á Digranesvegi 10, Kópavogi.
» AÐEINS ÞESSA VIKU
4.900 kr.
Hugsaðu um heilsuna Aada er hugsaður til þess að hjálpa fólki við að bæta heilsu og auka vellíðan. Drykkurinn er auk þess vatns- og þyngdarlosandi og getur reynst góð hjálp við mígreni, flensu, kvefi, bólgum, gigt, ógleði, ferðaveiki, þreytu, sljóleika, meltingartruflunum og jafnvel hjálpað til við að styrkja kynlífið. My Secret · Digranesvegi 10 · 200 Kópavogi · S: 527-2777 · www.mysecret.is
Það þykir lúxus að borða ostrur en kosturinn við þær er hollustan, einkum fyrir karla. Ostrur ásamt ýmsum öðrum matvörum halda lækninum í hæfilegri fjarlægð, að því er fram kemur í samantekt bandarískra fæðusérfræðinga sem birt var í veftímaritinu WebMD og Jótlandspósturinn vísar til. Ostrur eru í fyrsta sæti á lista sérfræðinganna yfir þær matvörur sem hollastar eru fyrir karla, rétt matreiddar vel að merkja. Í ostrum er mikið af sinki sem nýtist líkamanum á margan hátt. u Númer tvö á listanum er öllu alþýðlegri og algengari matvara, bananar. Líkaminn fær orku fljótt úr banönum og þeir eru góðir fyrir blóðþrýstinginn. Neysla banana dregur úr hættu á hjartaáföllum. u Í kjölfarið fylgir feitur fiskur, t.d. lax, makríll, síld eða sardínur. Í þessum fiski er mikið af ómega 3-fitusýrum og D-vítamíni. Lýsið sem margir Íslendingar eru duglegir að taka á morgnana er vissulega í þessum flokki. Næst á listanum eru spergilkál (brokkólí), hnetur, kornmatur úr ómöluðu korni, plöntustanólester sem minnkar kólesteról í blóði – og er m.a. viðbætt efni í nokkrum matvörum, t.d. Benecol sem margir þekkja hér – sojabaunir, ber og að lokum rauðir og appelsínulitir garðávextir, þ.e. gulrætur, grasker, rauður pipar og sætar kartöflur. u Þessi matseðill hentar körlum, ekki síst þeim sem vilja viðhalda vöðvamassa sínum og fyrirbyggja ýmsa sjúkdóma, t.d. krabbamein í blöðruhálskirtli og hjartasjúkdóma en þeir sjúkdómar leggja flesta karla að velli.
Topp tíu fyrir karla: Ostrur Bananar Feitur fiskur Spergilkál Hnetur Ómöluð kornvara Plöntustanólester (er t.d. í Benecol) Sojabaunir Ber Rauðir og appelsínulitir garðávextir u Þessar tíu hollu vörutegundir duga þó ekki einar og sér, segja sérfræðingarnir. Lífsstíllinn þarf almennt að vera heilbrigður, karlarnir þurfa að hreyfa sig og reykingar eru forboðnar. Karlarnir verða að átta sig á því að borði þeir hollan mat bæta þeir frammistöðu sína, hvort heldur er í vinnu eða svefnherberginu þegar heim er komið, segir í Jótlandspóstinum. -jh
U T K K Ö T S
AF STA Ð
NÁMSKEIÐIN HEFJAST 11. OKTÓBER Skráðu þig núna á www.hreyfing.is eða í síma 414 4000.
STS super átak
FYRIR KONUR
Taktu málin föstum tökum og stökktu af krafti strax af stað í nýjan og betri lífsstíl með STS kerfinu. STS kerfið (Shock Training System) er sérhannað til að æfingarnar framkalli hámarks árangur. Þú færð sífellt að glíma við nýjar æfingar og vöðvarnir fá ekki að aðlagast sömu rútínunni. Innifalið: • Þjálfun 3x í viku • Þátttakendur velja sér styrkleikastig • Sérhannað æfingakerfi sem miðar að því að „ögra“ líkamanum að komast út úr stöðnun, ná eftirbruna og tryggja að þú komist í þitt allra besta form • Auka-æfingaáætlun til að tryggja þátttakendum hámarksárangur á námskeiðinu • Ótakmarkaður aðgangur að tækjasal og opnum tímum • Aðgangur að glæsilegri útiaðstöðu – jarðsjávarpotti og gufuböðum • Dagleg hvatning, fróðleikur og uppskriftir frá Ágústu Johnson á lokuðu heimasvæði inni á www.hreyfing.is • Markvissar leiðbeiningar um mataræði. Byggt upp á sama hátt og vinsælt er hjá Hollywood-stjörnum sem þurfa að koma sér í toppform fyrir rauða dregilinn –við tryggjum að það er heilsusamlegt og skynsamlegt! • Mælingar – vigtun og fitumælingar – fyrir og eftir STS super átak – 6 vikna námskeið 3x í viku. Verð 24.900 kr.
Árangur FYRIR KONUR Árangur – 6 vikna námskeið fyrir konur Byrjendanámskeið fyrir alla þá sem ekki hafa stundað reglulega þjálfun síðastliðna mánuði og vilja taka þjálfunina föstum tökum og komast vel í gang. 6-vikna átaksnámskeið fyrir alla þá sem vilja raunverulegan árangur. Æfingakerfið er þróað sérstaklega svo þú náir þínum markmiðum. Innifalið: • Lokaðir tímar 3x í viku • Ótakmarkaður aðgangur að tækjasal og opnum tímum • Aðgangur að glæsilegri útiaðstöðu – jarðsjávarpotti og gufuböðum • Hvatning, fróðleikur og uppskriftir í tölvupósti • Aðgangur að uppskriftavef Hreyfingar • Mælingar – vigtun og fitumælingar Árangur – 6 vikna námskeið 3x í viku. Verð 22.900 kr.
Álfheimar 74 Sími: 414 4000 hreyfing@hreyfing.is www.hreyfing.is
AUSTURBÆR H SÝNINGAR ERU HAFNAR OG NÆG BÍLASTÆÐI Í STJÖRNUPORTI
MIÐASALA Á MIÐI.IS
„...helvíti þéttir og góðir, sándið gott á góðu blasti... bara allt dúndur gott." - Dr. Gunni, Eyjan.is
HEFUR OPNAÐ! STEMMINGIN ER ÓLÝSANLEG NÝJAR SÝNINGAR KOMNAR Í SÖLU
8
heilsutíminn
Helgin 8.-10. október 2010
Hláturinn bætir Hláturjóga bætir andlega og líkamlega líðan. Ljósmynd/Hari
Hlátur náttúrulegur kvalastillir
Á
sta Valdimarsdóttir er starfandi hláturjógakennari. Þegar hún ákvað að nema þessa fræði upplifði hún sjálfa sig sem alvarlega konu og fannst því tilvalið að hlæja meira. Sjálf hætti hún að hlæja sem barn því önnur börn hlógu að henni og fannst hún hlæja asnalega, en nú hlær hún svo sannarlega með og að sjálfri sér. „Það hefur verið vísindalega sannað að hláturjóga reynist á allan
hátt vel fyrir okkur, bæði andlega og líkamlega. Svo er þetta sálarbót líka. Það er einmitt þörf á að fólk hlæi núna þegar erfiðlega gengur, því þetta er gott tæki til að halda heilsu,“ segir Ásta Valdimarsdóttir hláturjógakennari. Hláturjóga er byggt á æfingum og augnsambandi og með því að nota þessar æfingar og augnsamband verður hláturinn eðlilegur og það er svo margt jákvætt sem gerist í líkamanum þe-
www.lyfja.is
Hjúkrunarþjónusta í Lyfju Lágmúla
Veitum ýmsa sérhæfða þjónustu, m.a. ráðgjöf við val á næringarvörum vegna vannæringar eða sjúkdóma. Þjónustan er veitt virka daga frá 8 til 17
ÍSLENSKA / SIA.IS / LYF 51626 10/10
ÍSLENSKA / SIA.IS / LYF 51626 09/10
– Lifið heil
Á æfingu Ýmsar æfingar kalla fram hlátur. Ljósmynd/Hari
heilsutíminn 9
Helgin 8.-10. október 2010
Zumba, dans og gleði
Það má svo sannarlega segja að mikil gleði ríki í zumba-tímum í Valsheimilinu. Hjónin Theodóra S. Sæmundsdóttir og Jóhann Örn Ólafsson standa fyrir þessu dansæði hér á landi. „Zumba er fyrir fólk á öllum aldri, unga sem aldna, konur sem karla,“ segir Theódóra, jógakennari og dansleiðbeinandi, betur þekkt sem Thea með bros á vör. Jóhann Örn, betur þekktur sem Jói, er menntaður danskennari. Hann sagði hress í bragði: „Við kennum öll þriðjudags- og fimmtudagskvöld, svo erum við með zumba-partí á laugardagsmorgnum, sem enginn ætti að missa af.“ Í zumba er spilað mikið af suður-amerískri tónlist og stigin létt salsaspor í bland við diskó og hipp hopp. „Formúlan er að halda þétt áfram. Dansað er við mismunandi lög, sum eru hröð og önnur róleg. Með því fáum við púlsinn upp og niður til að auka brennsluna,“ segir Thea. Hægt er að nálgast nánari upplýsingar um zumba-tíma og verðskrá á heimasíðunni www.dansogjoga.is
ég hætti sjálf að hlæja sem krakki vegna þess að hinir krakkarnir hlógu svo mikið að því hvernig ég hló gar við hlæjum og honum er alveg sama hvort við hlæjum að einhverju eða bara af einskærum ásetningi og þess vegna getum við notfært okkur hláturinn eins og tæki.
„Margir halda að ekki sé hægt að hlæja nema frá innstu hjartarótum og það þurfi ástæðu til. Í hláturjóga er hláturinn hins vegar notaður sem tæki til að létta sér lífið, meira skipulag kemst á hugsun, hún verður jákvæðari og þar með er auðveldara að ráða við erfiðleika, sálin verður glaðari,“ segir Ásta og hlær. Indverski læknirinn dr. Matakataria, sem er hugmyndasmiður hláturjóga, leggur mikið upp úr gleðinni sem fylgir því að hlæja, sérstaklega þeirri gleði sem allir þekkja úr æsku, líkt og þegar börn hlæja án nokkurrar ástæðu. Ásta segir að hláturjóga-æfingarnar séu einnig líkamlegar: „Einn tími í hláturjóga jafnast á við þriggja tíma róður, þannig að þetta helst allt í hendur og hjálpar fólki að fleyta sér yfir erfiðleikana.“
EGILL GILLZ EINARSSON ÍÞRÓTTAFRÆÐINGUR
Tók sig of alvarlega
Ásta er grunnskólakennari að mennt og kenndi börnum í þrjátíu ár. Hún lagði mikið upp úr því að börnin brostu. „Ég æfði þau aldrei í að hlæja upphátt. Ég vissi bara ekki mikilvægi þess þá, ég hætti sjálf að hlæja sem krakki vegna þess að hinir krakkarnir hlógu svo mikið að því hvernig ég hló.“ Ásta var búsett í Noregi þegar hún sótti námskeið í hláturjóga. „Ég hugsaði með mér að þetta væri nú eitthvað fyrir mig; ég var alltaf áhyggjufull, alvarleg og gleymdi oft að hlæja.“ Námskeiðið varð til þess að hún fór að kenna þetta bæði í Noregi og síðar meir hér heima og hefur verið að kenna hláturjóga síðan 2001. Ásta er eini starfandi hláturjógakennarinn á Íslandi, en til þess að teljast kennari í slíkum fræðum verður að nema hjá dr. Matakataria. Hláturjóga bætir samskipti fólks og stuðlar að framleiðslu endorfíns og annarra efna sem hafa jákvæð áhrif. Auk þess er hlátur náttúrulegur kvalastillir. „Þetta er leikfimi fyrir líkamann, fyrir hugsunina og fyrir sálina, þar sem fólk hlær hvað með öðru en ekki hvað að öðru,“ segir Ásta að lokum og hlær. Hægt er að nálgast upplýsingar á heimasíðu Ástu sem er www.hlaturjoga.com
100%
HÁGÆÐA MYSUPRÓTEIN HLEÐSLA ER ÍÞRÓTTADRYKKUR SEM INNIHELDUR PRÓTEIN OG KOLVETNI TIL HLEÐSLU. HENTAR VEL FLJÓTLEGA EFTIR ÆFINGAR EÐA MILLI MÁLA. PRÓTEIN Í HLEÐSLU ERU EINGÖNGU HÁGÆÐA MYSUPRÓTEIN SEM UNNIN ERU ÚR ÍSLENSKRI MJÓLK. HLEÐSLA HENTAR ÖLLUM SEM ERU Í ÍÞRÓTTUM EÐA STUNDA AÐRA HREYFINGU.
ÁN HVÍTS SYKURS ÁN SÆTUEFNA MEÐ AGAVESAFA
ÍSLENSKA SIA.IS MSA 48730 02/10
Getur fleytt okkur yfir erfiðleika
10
heilsutíminn
Helgin 8.-10. október 2010
Góð heilsa fæst með breyttum lífsstíl Unnur Guðrún Pálsdóttir, kölluð Lukka, er ein af eigendum Happ-veitingahúss og veisluþjónustu á Höfðatorgi. Happ stendur fyrir Healthy and Pure prouducts og snýst um að bæta heilbrigði Íslendinga.
E
inn hluti af því að breyta um lífsstíl er næringin. „Það er mikið í mataræði okkar sem ekki er gott. Þess vegna ákváðum við að leggja allt okkar í það að bjóða fólki upp á góða næringu. Sjálf vinnum við allan okkar mat frá grunni og notum aldrei neitt sem er unnið eða tilbúið,“ segir Lukka og bætir við: „Það er okkar meginmarkmið að fá fólk til að huga meira að heilbrigðum venjum með breyttum lífsstíl.“ Unnur Guðrún Pálsdóttir einblínir á heilbrigði. Ljósmynd/Hari
Hún telur hreina fæðu vera lykilatriði og bendir jafnframt á að ekki sé nauðsynlegt að „flokka“ sig í einhvern hóp. „Maður þarf ekki að setja merkimiða á sjálfan sig, þarf ekki að vera grænmetisæta eða eitthvað annað, heldur er meginatriði að borða næringarríkan og hollan mat og hreina, óunna og ómengaða fæðu.“ Lukka vill ekki einblína á það neikvæða þegar hún er spurð út í óhollustu og það sem henni fylgir. „Við þurfum að einblína á það jákvæða, bæta smám saman inn góðum venjum. Alveg eins og með allt annað í lífinu er mikilvægt að taka bara eitt skref í einu. Það er mun skynsamlegra og vænlegra til árangurs, í staðinn fyrir að bylta öllu á einum sólarhring. Best er að safna nýjum venjum, einblína ekki á það sem maður ætlar að hætta að gera, heldur hugsa frekar um það hverju á að bæta við.“
tt ý N
Ferskari lengur Nýr Dove mýkjandi lyktareyðir sem dregur úr hárvexti. Dove hair minimising svitalyktareyðir, inniheldur ¼ Dove rakakrem sem verndar húðina og mýkir. Við reglubundna notkun dregur úr hárvexti undir höndum, þökk sé hinni einstöku Pro-Epil Complex formúlu sem inniheldur náttúruleg efni, s.s. sojaprótein og sólblómaolíu. Dove hair minimising hægir tímabundið á frumuendurnýjun í hársekknum, þannig að hárið verður mýkra og vex ekki eins hratt.
Börn og næring er okkar hjartans mál
„Sem foreldrar berum við ábyrgð og rannsóknir benda til aukinnar offitu meðal barna. Það versta er að börn niður í 12 ára aldur greinast nú með áunna sykursýki sem hér áður fyrr var kölluð öldrunarsykursýki. Eins og nafnið gefur til kynna er þessi sykursýki áunnin og ekki barninu um að kenna heldur samfélaginu, foreldrum og skóla,“ segir Lukka alvarleg og greinilegt er að þetta mál snertir hana. Happ sér um skólamáltíðir í tveimur grunnskólum á höfuðborgarsvæðinu og meðal þess sem rak þau út í það verkefni voru einmitt niðurstöður þessara rannsókna. „Það er ekki eins og okkar tekjur komi frá því að sinna þessu verkefni. Við tókum þetta að okkur því börn og næring eru okkar hjartans mál. Okkur finnst mjög mikilvægt að þau læri ung að þekkja og finna hvernig þeim líður
þegar þau borða hollan mat.“ Þeim sem vilja breyta sínum lífsstíl ráðleggur Lukka að byrja rólega. „Ef þú borðar til dæmis alltaf pitsu á föstudögum, haltu því þá bara áfram en gott er að setja til dæmis klettasalat og spínat ofan á pitsuna. Þá er hún orðin mun hollari. Þú færð góð næringarefni úr salatinu, trefjar, steinefni og annað sem þú fékkst kannski ekki áður.“ Lukka segir einnig að best sé að venja sig smám saman af óhollustunni og hætta sé á að við missum móðinn ef við ætlum að snúa öllu við á einu bretti.
Náttúran hluti af líkama og sál Hjá Happ eru alls kyns námskeið í boði, allt frá klukkutíma fyrirlestrum inni í fyrirtækjum upp í sex vikna námskeið. Markmiðið með þeim er að kenna fólki að bera ábyrgð á eigin heilsu. „Á námskeiðunum tölum við um fleiri þætti heldur en bara mat. Við tölum um andlega líðan, hreyfingu, slökun, jóga og ýmislegt fleira. Rauði þráðurinn er samt næringin og það sem þú borðar. Þú kemst ekkert nær náttúrunni en það að þú setur hana upp í þig. Hún verður hluti af þér og hún hefur áhrif á líkama og sál,“ segir Lukka að lokum með bros á vör. -aea
heilsutíminn 11
Helgin 8.-10. október 2010
Uppskrift Kókoskúlur 3 bollar kókos 1½ bolli möndlu-hveiti* eða kakó (ósætt), eftir því hvort þið viljið ljósar eða dökkar kúlur (með súkkulaðibragði) 1 bolli hreint hlynsíróp
Jamie Oliver Jamie Oliver hefur á sama hátt og Happ barist fyrir því að innleiða holla og næringarríka fæðu í grunnskólunum. Jamie gerði þætti um fæði í skólamötu-neytum í Bretlandi árið 2005 og þeir leiddu í ljós hversu óhollur maturinn var og mikið um unna fæðu. Herferð hans „Feed me better“ stendur enn yfir og baráttan við að breyta mataræði í skólamötuneytum í Bretlandi á, að hans sögn, enn töluvert langt í land. Þegar þú lest á vöruna og þekkir ekki innihaldsefnin eða innihaldsheiti eru mjög fræðileg og hljóma eins og efnafræði, þá er varan eflaust mikið unnin og ekki góð fyrir þig. Gott er að fá sér vatnsglas í staðinn fyrir gos. Þá er ósjálfrátt dregið úr gosdrykkjunni því líkaminn kallar eftir vökva. Hann er ekki að kalla eftir gosi. Við ætlumst til að fá ódýran barnamat en ef vara er mjög ódýr er það vegna þess að þeir sem framleiða hana nota mjög ódýrt hráefni.
1/3 bolli kókosolía 1 msk. vanilla ½ -1 tsk. sjávarsalt Hrærið öllu saman. Búið til kúlur (ca 50 stk.) og þurrkið við 46°C í þurrkofni í 8-16 tíma eftir því hversu stökkar eða mjúkar þið viljið hafa þær.
Það er líka hægt að baka kúlurnar í ofni við 140°C í 15-20 mín. * Möndlu-hveiti: Möndlur með hýði lagðar í bleyti yfir nótt, þurrkaðar og hakkaðar þar til þær verða að möndludufti. Möndlumjöl má nota í ýmsar uppskriftir í stað hveitis eða til helminga á móti hveiti. Pitsubotnar verða hreinlega hollir ef þeir eru gerðir úr möndludufti og spelti. Hreint hlynsíróp er mun betri kostur sem sætuefni en hvítur sykur þar sem hlynsírópið inniheldur bæði steinefni og andoxunarefni.
NÝR TÖFRADRYKKUR FRÁ MYSECRET Út frá hinni miklu velgengni My Secret kemur út nýr drykkur undir nafninu „Beat the body with goji“. Þetta er mjög öflug 5 daga hreinsun og byggist drykkurinn á grunndrykknum aada ásamt goji berjum, rauðrófum, bláberjum og cayenne pipar. Engifer eykur hitastig líkamans og eykur þannig grunnbrennslu líkamans. Brýtur niður eggjahvítu og fituríka fæðu sem styður við meltinguna.
Engiferdrykkurinn aada hefur heldur betur slegið í gegn og það besta við drykkinn er hvað hann er að virka vel á ýmsa kvilla hjá fólki og má þar helst nefna gigt og bólgur. Hann virkar hjá mörgum vatnslosandi og hefur hjálpað mörgum við meltingarvandamál. Nú svo gefur engifer aukna orku og þol. Annars fáum við að heyra á degi hverjum magnaðar sögur frá fólki sem er að upplifa betri heilsu af neyslu drykksins. Þó svo að stór hluti af viðskiptavinum hafi í upphafi verið konur þá eru karlarnir farnir að viðurkenna að þeir drekki drykkinn því þeir heyri að hann hafi hjálpað mörgum. Það er óhætt að segja að þegar notað er ferskt hráefni, án allra aukaefna verður virknin svo öflug að hún getur klárlega stuðlað að bættri heilsu og vellíðan.
HREINSUNARÁHRIF DRYKKSINS Rauðrófur eru þekktar fyrir hreinsandi áhrif á blóð, ristil og meltingu. Þær eru góðar fyrir húðina og veita náttúrulega hreinsun á einfaldan en öflugan hátt. Gojiber auka vellíðan og eru því oft kölluð „hamingjuberin“. Einnig eru þau sögð draga úr matarlyst og ofáti. Þau auka á framleiðslu T-frumna og hvetja hvítu blóð-kornin til hreinsunarstarfa. Cayenne pipar inniheldur virka efnið capsaicin sem hefur sýnt í rannsóknum að hann eykur fitu- brennslu. Rauður pipar er m.a notaður í fitubrennsluvörur og er sagður draga úr matarlyst, ásamt því að auka blóðflæði. Bláber eru holl fyrir hjartað þar sem þau vinna á slæma kólester- ólinu og gagnast einnig við þvagfærasýkingum, bæta meltingu og vinna á bakteríusýkingum. Þau eru einnig sneisafull af C og E vítamínum, sem og anthcyanins, sem halda minninu hnífskörpu með auknum aldri. Bláber geta lækkað kólesteról og hindrað fitusöfnun í æðum. Bláber innihalda mikið af andoxunarefnum og hafa hæsta ORAC gildið (oxygen radical absorbance capacity). En rannsóknarmenn skoða hversu vel phytochemicals og andoxunarefni vinna saman og finna þannig út þetta gildi eða andoxunarkraft þess. Seleníum og germaníum: Áhrifarik efni til varnar krabbameini. Beta-sitosteról: Bólgueyðandi efni sem er talið lækka kólesteról og hefur verið notað til þess að meðhöndla getuleysi og stækkun á blöðruhálskirtli. Seaxanþínn and lútín: Hafa verndandi áhrif á augu. Betaíne: Framleiðir kólín í lifur sem hjálpar henni við hreinsun (detox). Það er einnig þekkt fyrir að auka minni, stuðla að vöðvavexti og sporna við feitri lifur (fatty liver disease). Cyperone: Notað í meðferð á leghálskrabba meini. Hefur góð áhrif á blóðþrýsting, hjarta og tíða vandamál. Solavetivon: Bakteríu- og sveppadrepandi. Physalin: Efnablanda sem er talin styrkja ónæmiskerfið. Einnig talið áhrifaríkt í meðferð á hvítblæði, krabbameini og lifrarbólgu B. ATH! Aðeins 15,000 flöskur.
Mataræði á meðan 5 daga hreinsunin fer fram
TAKMARKAÐ MAGN
Lögð er áhersla á að meðan drykkurinn er drukkin er mikilvægt að huga vel að mataræðinu og leggja áherlsu á ferskt hráefni (óunnin mat) grænmeti, ávexti, enga hveitivörur, ferskur fiskur og kjúklingur í lagi. Heilsudrykki má finna á heimasíðunni og eru þeir án mjólkurvara.
2 glös á dag ( 200 ml ) 1 á fastandi maga á morgnana 1 seinnipartinn
Ábendingar • Drykkurinn er 5 daga hreinsun og á að notast sem slíkur. • Drykkurinn er sterkur! Ef þér finnst aada sterkur þá rífur þessi mun meira í. • Ekki er ráðlegt að drekka aada á meðan.
3 glös (130 ml) á dag 1 á fastandi maga á morgnana 1 á hádegi 1 seinnipartinn
• Drykkurinn er ekki ætlaður börnum. • Ekki ætlaður barnshafandi konum né konum með barn á brjósti.
Vilt þú bjóða bestu vinkonu þinni í 4 daga ferð til Farðu þá inn á www. mysecret.is og svaraðu laufléttum spurningum
Í lok október mun Ívar Guðmunds draga heppinn aðila í
beinni á Bylgjunni. Hlustaðu og fylgstu með.
VINNINGURINN ER: Ferð fyrir 2 og gisting á hótel Colonnade, Miðar á sýningu Blue Man Group, út að borða á veitingastaðinn Cuchi Cuchi, 2 gjafabréf hjá Victoria’s Secret í Boston og út að borða á Sjávarkjallaranum.
bílar 31
Helgin 8.-10. október 2010 Fr éttatíminn birtir k afl a úr bók Loga Geir ssonar 10.10.10
Bílaeltingaleikur og handtaka á ítalskri strönd Logi Geirsson gefur út atvinnumannasögu sína á sunnudaginn, á 28 ára afmælinu hljóp að bílstjóranum, baðaði út öllum öngum og sagði honum að stoppa um leið og ég smeygði mér inn í bílinn. Gaurinn lét sér ekki segjast og ætlaði bara að draga bílinn minn burt þó að við kærast-
Höfundarnir Logi Geirsson gerir bókina í samstarfi við íþróttafréttamanninn Henry Birgi Gunnarsson. Ljósmynd/Hari
landsbankinn.is/fjarhagur Blogg og hljóðpistlar um fjármál.
Námskeið um réttindi lífeyrisþega
Mér leið eins og ég væri staddur í Die Hard-mynd. Ég var samt ekki jafnsvalur og Bruce Willis því ég var að skíta á mig af hræðslu. Leið okkar lá eftir strandgötunni og eftir um fimm mínútur sá ég að gaurinn á dráttarbílnum var á eftir okkur. Ég kíkti í spegilinn og sá náungann nánast froðufellandi fyrir aftan mig. Mér leið eins og ég væri staddur í Die Hard-mynd. Ég var samt ekki jafnsvalur og Bruce Willis því ég var að skíta á mig af hræðslu. Við nálguðumst hraðbrautina og þá var þar kominn upp vegartálmi og allt stopp. Vopnaðir lögreglumenn gengu á alla bílana en ég vissi ekki þá að þeir voru að leita að bílnum mínum. Um leið og lögreglumennirnir sáu bílinn minn hlupu þeir til okkar. Þrír lögreglumenn tóku mig úr bílnum og hentu mér á húddið. Þar var ég svo handjárnaður. Kærastan var við að fá taugaáfall í farþegasætinu og hágrét á meðan ég var járnaður. Hún var ekki ein um það því mér var líka öllum lokið.
Landsbankinn kynnir röð fjármálanámskeiða fyrir almenning undir yfirskriftinni Fimmtudagskvöld eru fjármálakvöld. Markmið þeirra er að auðvelda fólki að öðlast betri yfirsýn yfir fjármálin. Á næstu fjármálakvöldum verður námskeið um réttindi lífeyrisþega. Næstu námskeið 14. október kl. 20 Útibúið á Laugavegi 77 21. október kl. 20 Útibúið á Akranesi, Þjóðbraut 1 Skráning og nánari upplýsingar á landsbankinn.is og í síma 410 4000. Allir velkomnir.
FJÁRMÁLARÁÐGJÖF | landsbankinn.is | 410 4000
ENNEMM / SÍA / NM43525
an og Lúna værum inni í honum. Hann vildi greinilega fá eitthvað fyrir sinn snúð líka og lögreglan stóð hlæjandi á hliðarlínunni og fylgdist með. Maðurinn á dráttarbílnum sýndi mér miða sem á stóð 150 evrur, það var það sem hann vildi fá í sinn hlut. Ég er orðinn mjög reiður og kærastan farin að tárast úr hræðslu. Ég hafði engan áhuga á að borga meira og ætlaði að keyra í burtu. Gaurinn á dráttarbílnum náði þá lyklinum úr svissinum og hljóp inn á lögreglustöðina. Sem betur fer vorum við með varalykil og gátum forðað okkur. Ég man enn eftir svipnum á þeim þremur sem horfðu á mig bruna af stað. Ég hef sjaldan eða aldrei verið eins hræddur um ævina.
NBI hf. (Landsbankinn), kt. 471008-0280.
Þ
remur vikum fyrir fyrstu æfingu hjá Lemgo eftir sumarfrí fór ég í stutt frí, ók á blæjubílnum mínum niður á ítölsku rivíeruna ásamt Lúnu litlu og þáverandi kærustu minni. Við keyrðum alla Rivíeruna og það var mikið stuð á okkur og yfir 35 gráðu hiti alla dagana. Á flakki okkar þarna niður frá hitti ég Frakka, Jean Michel að nafni, en hann er umboðsmaður sem ég hafði kynnst á Íslandi áður en ég flutti út. Hann bjó í einhverri villu í hlíðunum með 25 metra sundlaug. Við spjöllum um heima og geima og meðal annars um markað þarna í nágrenninu sem seldi vandaðar eftirlíkingar af frægum merkjum. Við ákváðum að rúlla þangað en lentum í miklum vandræðum með að finna bílastæði við staðinn. Ég endaði með því að leggja fyrir framan eitthvert hús og við hliðina á rampi, ekkert sérstaklega vel lagt því ég þrengdi akstursleiðina upp rampinn. Ég var ekki alveg með augun opin því að auki hafði ég lagt ólöglega fyrir utan lögreglustöð bæjarins. Svo löbbuðum við bara á markaðinn og keyptum þar alls konar drasl og vorum rúman klukkutíma í burtu. Þegar við komum til baka stóðu nokkrir lögregluþjónar við bílinn. Við höfðum ekki hugmynd um hvað væri í gangi en löbbum upp að lögreglunni og spurðum tíðinda. Þeir görguðu eitthvað á mig á ítölsku og ég skildi ekki neitt. Ég benti svo á bílinn og kinkaði kolli, reyndi að gera þeim ljóst að þetta væri minn bíll. Það skipti þá engum togum að þeir rifu mig inn á lögreglustöðina. Kærastan og Lúna sátu eftir inni í bíl og þurftu að bíða lengi. Lögreglumennirnir voru með mikla stæla við mig, höfðu hátt og kröfðust þess að ég borgaði. Ég spurði fyrir hvað eiginlega? Þeir vildu að ég greiddi 600 evrur fyrir að leggja ólöglega og hindra lögregluna í því að sinna störfum sínum. Ég þénaði vel á þessum tíma en gat ekki tekið út meira en 500 evrur á kortunum mínum. Að lokum fór ég með lögreglunni í hraðbankann, tók út 500 evrur og var með nærri 200 evrur á mér. Ég greiddi þeim 600 evrur. Þá hló ein lögreglan í andlitið á mér og það rann upp fyrir mér að þeir voru bara að hafa af mér fé, það var augljóst. Ég hafði greitt með reiðufé og ekki fengið kvittun. Ég hringdi strax í Giuseppe, ítalskan vin minn og son eigandans á Vesuvio-veitingastaðnum í Lemgo og rétti síðan löggunni símann − þeir skelltu nánast strax á hann. Hvað um það, ég stökk út og kom þá strax auga á dráttarbíl. Ég
32
viðhorf
Helgin 8.-10. október 2010
Enginn hefur unnið styrjöld með því að gefast upp
Uppbygging eða slagsmál í rústunum?
N
hlustuðu samt ekki á ú eru tvö friðsamlega viðvörun ár síðan kjósenda, heldur efnahagsbuðu aðeins upp á kerfi þjóðarinnar sína útjöskuðu plötu hrundi. Á einni nóttu um átján ára óstjórn þurrkaðist út sparnSjálfstæðisflokks. aður tugþúsunda Stjórnarandstaðan fjölskyldna. Fólk, gat samt ekki hrósað sem taldi sig áður sigri í sveitarstjórnarvel stætt, varð eignakosningunum. Þrátt laust og skuldum fyrir að sjálfstæðisvafið. Það átti minna menn væru undir en ekki neitt. Eins forustu borgarstjóra, og hendi væri veifað sem stóð sig afar vel voru hlutabréf verðvið erfiðar aðstæður, laus, húsnæði lækktapaði flokkurinn aði í verði og varð Benedikt Jóhannesson fylgi í Reykjavík. illseljanlegt, margir framkvæmdastjóri Framsókn er nánast misstu vinnuna, úr leik á höfuðborglaun voru lækkuð, lífeyrissjóðir rýrnuðu. Á sama tíma arsvæðinu. Hefðbundnu stjórnmálaflokkarnir hækkaði verð á nauðsynjavörum um tugi prósentna. Þeir sem höfðu voru rassskelltir, en skelltu skollatekið lán sáu þau hækka um þrjátíu eyrum við ákalli fólksins. Landsprósent, ef þeir voru heppnir. Hjá fundur Sjálfstæðisflokksins ákvað hinum óheppnu tvö- eða jafnvel þref- að loka á framtíðina en festa þess í stað þjóðina í fjötrum krónunnar. Alölduðust lánin. Eftir hrunið hópuðust Íslendingar menningi skyldi neitað um að eiga á mótmælafundi. Þeim var misboðið síðasta orðið um Evrópuumsóknina. Venjulegt, heiðarlegt fólk kann og töldu stjórnmálamenn hafa svikið sig. Reiðin var gífurleg og stundum ekki að meta stjórnmál heiftar, gekk hún of langt. En þegar þús- haturs og hefndar. Stór hluti hefur undir manna koma saman á Austur- gefist upp á stjórnmálum sem ganga velli er ekki hægt að afgreiða þá út á það eitt að vera á móti einhverju. alla sem öfgamenn eða vitleysinga. Þjóðin vill stjórnmálamenn sem eru Mótmælendur voru einfaldlega með henni í liði, stjórnmálamenn venjulegt fólk sem fannst það hafa sem halda leiðum opnum en loka verið svikið. Ný ríkisstjórn tók við ekki á sérhverja vonarglætu. Það og mótmælin hættu, því að almenn- eru engar töfralausnir til, en engingur hélt að stjórnmálamenn hefðu inn hefur unnið styrjöld með því að lært sína lexíu. Nú yrði unnið fyrir gefast upp. Stundum gerist það í sögu þjóðar fólkið. Eitt er að missa aleiguna. Verra að að aðstæður hafa breyst með þeim missa vonina. Tveimur árum seinna hætti að gömlu stjórnmálaöflin eru hópast fleiri á Austurvöll en nokkru skyndilega orðin úrelt. Hagmunirnir sinni fyrr. Fólkið sem fyrir tveimur sem þau börðust fyrir skipta ekki árum skipulagði mótmælin verður lengur meginmáli. Gamlir fjandnú fyrir aðkasti. Þjóðin var svikin í menn sameinast um hugmyndafræði kyrrstöðu eða afturhalds. tryggðum. Mótmælin byrjuðu ekki á Austur- Aðrir taka höndum saman um að velli. Þau hófust í kjörklefunum í verða hreyfiafl nýrra tíma. Það er tómarúm í íslenskum vor. Samfylkingin fékk gult spjald málum. Framtíð þjóðarinnar í flestum sveitarfélögum. VG hafði stjórn nærri verið vikið af velli í Reykjavík, krefst þess að það verði fyllt af þeim við lá að flokkurinn fengi engan bæj- sem vilja vera með henni í liði. arfulltrúa. Jóhanna og Steingrímur
Vandi þingheims
Kosningar kannski eina lausnin Hún er furðuleg umræðan um að ríkisstjórnin standi sig ekki við að leysa úr vanda skuldsettra heimila. Jafnvel harðir hægrimenn hafa farið með þessa þulu reglulega undanfarin misseri; í sumum tilvikum sömu menn og eru þekktir aðdáendur hins frjálsa markaðar og lítilla ríkisafskipta. Auðvitað á ríkisstjórnin ekki minni eignarhlut í þeirri hugmynd að þetta sé vandamál sem er leysanlegt. Forystumenn hennar hafa, í ákafa sínum við að segja það sem þeir halda að þjóðin vilji heyra, frekar falið sig á bak við innistæðulausa frasa um skjaldborgina um heimilin og meinta illsku Alþjóðagjaldeyrissjóðsins, en að ræða þá sársaukafullu staðreynd að það verður aldrei hægt að bjarga öllum úr skuldavanda sínum. Það er löngu kominn Jón Kaldal tími til að horfast í augu kaldal@frettatiminn.is við að þessi vandi verður ekki leystur. Það er útilokað. Til þess er vandamálið of stórt. Við höfum sem þjóð ekki efni á að taka á okkur skuldir allra þeirra sem eru í mestu fjárhagsvandræðunum. Hitt er jafn mikið á hreinu að við sem þjóð höfum alls ekki efni á því að skilja
illa setta samlanda okkar eftir á berangri. Vandi þeirra verður ekki leystur, en hann verður að milda. Samfélagið þarf að finna leiðir til að uppfylla grunnþarfir meðbræðra sinna og systra. Það má enginn vera án húsaskjóls og næringar. Þetta eru klassísk verkefni stjórnmálanna; að koma hjálpinni til þeirra sem þurfa mest á henni að halda. Því miður virðast stjórnmálamennirnir okkar ekki átta sig á þessu mikilvæga hlutverki. Eða hafa það að minnsta kosti hvorki í fyrsta, öðru né þriðja sæti á forgangslistanum. Þó er ekkert annað mikilvægara fram undan við fjárlagagerð þessa hausts. Þetta hefur ekki verið sannfærandi hjá þeim í Alþingishúsinu. Fyrst var ólmast vegna þess að skattar voru hækkaðir. Því næst var hamast vegna þess að niðurskurðurinn er of mikill. Þótt það hljómi eins og óðs manns æði að blása til kosninga nú, getur komið að því að það verði eina lausnin ef flokkarnir taka ekki á sig rögg og fara að vinna saman. Vandamálin munu ekki hverfa við kosningar en kannski fáum við nýja flokka og nýtt fólk á þing. Fólk sem getur unnið saman við að taka þær erfiðu ákvarðanir sem fram undan eru. Það væri til mikils að vinna.
Stjórnlagaþingið getur boðið þjóðinni ýmsa kosti
Lofa að eyða ekki krónu
É
g hef boðið mig fram til stjórnlagaþings. Lofa að eyða ekki krónu í kosningabaráttu. Hef skammað alla og er ekki í neinni valdaklíku. Er hvorki umboðsmaður neins flokks né neinna hagsmuna. Hef mestan áhuga á auknu gegnsæi og afnámi bankaleyndar. Er einn þeirra, sem telja verulegra breytinga þörf á stjórnarskránni. Farið á heimasíðu mína, sláið inn “Stjórnlagaþing” og þið sjáið margar greinar mínar um stjórnlagaþing. Geri ráð fyrir, að væntanlegur þjóðfundur sýni okkur, hvað þjóðin vill hafa í stjórnarskrá. Einnig, að stjórnlagaþingið noti plöggin frá þjóðfundinum. Vinni úr þeim gögnum texta, sem hæfi stjórnarskrá. Verður þá ekki lagatæknilegur kansellí-texti, heldur alþýðlegur texti bænda eins og í bandarísku stjórnarskránni. Hef enga trú á, að stjórnlagaþingið takmarki sig við orðalagsbreytingar á gömlu stjórnarskránni. Hún er barn síns tíma, skrifuð af kansellistum. Góð stjórnarskrá er ekki texti í lagatækni. Hún er íslenzkur texti um væntingar þjóðarinnar til samfélagsins. Sáttmáli þjóðarinnar við sjálfa sig. Í aðdraganda stjórnlagaþings verður baráttan milli fjórflokksins
Jónas Kristjánsson ritstjóri
Hef skammað alla og er ekki í neinni valdaklíku. Er hvorki umboðsmaður neins flokks né neinna hagsmuna.
annars vegar og almennings hins vegar. Flokkar og hagsmunaaðilar munu senda á vettvang vel til hafða fulltrúa, sem lítt hafa verið áberandi í flokkum og poti. Fjölmiðlar þurfa að finna þá og fletta af þeim dulargervinu. Á móti þessu fyrirsjáanlega liði lítilla breytinga koma óskaddaðir frambjóðendur, sem hafa ekki verið í nánu samfélagi við stjórnmálaflokka og hagsmunaaðila. Stjórnlagaþingið verður tæpast sammála um allt. Getur því vísað nokkrum ágreiningsefnum í eina þjóðaratkvæðagreiðslu. Það er að segja, ef ekki er eindreginn meirihluti um eina leið. Heldur öflugur minnihluti um aðra leið, til dæmis átta þingfulltrúar af 31. Dæmi um slíkt gæti verið: Aðild að öflugum fjölþjóðastofnunum. Afnám bankaleyndar, skjalaleyndar og fundaleyndar. Fjárhagslegur aðskilnaður ríkis og kirkju. Auðlindir í eigu þjóðarinnar og afnumið sérstakt hugtak nýtingarréttar. Jafnrétti hópa, til dæmis allt landið eitt kjördæmi. Stjórnlagaþingið getur boðið þjóðinni ýmsa kosti. Dregið fólk að fleiri og merkari ákvörðunum. Slíkt eykur ábyrgð almennings. Á því er ekki vanþörf. Þjóð, sem axlar ábyrgð, lendir síður í bankahruni.
Sætúni 8, 105 Reykjavík. Sími: 531 3300. ritstjórn@frettatiminn.is Ritstjóri: Jón Kaldal kaldal@frettatiminn.is Framkvæmdastjóri: Teitur Jónasson teitur@frettatiminn.is Fréttastjóri: Óskar Hrafn Þorvaldsson oskar@frettatiminn.is Ritstjórnarfulltrúi: Jónas Haraldsson jonas@frettatiminn.is. Auglýsingastjóri: Valdimar Birgisson valdimar@frettatiminn.is . Fréttatíminn er gefinn út af Miðopnu ehf. og er prentaður í 82.000 eintökum í Landsprenti.
Stjórnlagaþing 2011 Þitt sjónarmið á erindi Framboðsfrestur rennur út á hádegi 18. október 2010 Stjórnlagaþing - Borgartúni 24 – 105 Reykjavík – sími 422-4400 - www.stjornlagathing.is - www.kosning.is - www.landskjor.is
Útivistardagar
20% afsláttur af öllum útivistarvörum
Útivistarfatnaður frá North Face, Cintamani, Zo on, Helly Hansen o.fl. Gönguskór frá Meindl, Scarpa, Trezeta o.fl. Bakpokar og svefnpokar frá Deuter, North Face, High Peak o.fl. ... og fleira og fleira.
ÍSLENSKA / SIA.IS / UTI 51868 10/10
Gríptu tækifærið og græjaðu þig upp.
HOLTAGÖRÐUM
GLÆSIBÆ
KRINGLUNNI
SMÁRALIND
WWW.UTILIF.IS
34
viðhorf
Helgin 8.-10. október 2010
Af hliðarlínunni
Þingmenn verða að starfa fyrir þjóð sína og samvisku; flokkurinn á að koma síðast.
Valdníðsla formanns KSÍ
Skömmin mun brennimerkja þá
Geir Þorsteinsson, Nú er komin upp formaður KSÍ, gerði sú staða að sá trúnsig sekan um alvarleg aður og það traust mistök þegar hann sem hefur ríkt á milli forystu KSÍ ákvað einhliða að Eyjog landsliðsþjálfólfur Sverrisson, þjálfari U-21 árs landsliðsarans hefur beðið ins, gæti valið úr öllum verulegan hnekki. þeim leikmönnum Sem er auðvitað ömurleg t . Engsem væru gjaldgengir inn velkist í vafa í liðið burtséð frá því um að Geir hefur hvaða hlutverki þeir verið milli steins hafa gegnt í A-lands- Óskar Hrafn Þorvaldsson liðinu undanfarið ár. oskar@frettatiminn.is og sleggju. Öðrum Þessa ákvörðun tók megin var U-21 árs Geir án samráðs við landsliðið og metnÓlaf Jóhannesson landsliðsþjálfara. aður til að ná sem lengst en hinum Með öðrum orðum þá tróð hann megin áframhaldandi uppbygging ákvörðuninni ofan í kok á Ólafi án A-landsliðsins með ungu mennina í þess að hann fengi að bera hönd broddi fylkingar. En hann féll á próffyrir höfuð sér. Ákvörðun sem felur inu. Í stað þess að ráðfæra sig við í sér að Ólafur þurfti að velja lands- Ólaf og Eyjólf og komast að niðurliðshóp fyrir leikinn gegn Portúgal stöðu sem allir gætu sætt sig við féll án sjö lykilmanna. Þessi framganga Geir í þá gryfju að líta á sig sem alGeirs verður seint talin stjórnunar- máttugan alheimsherra knattspyrnleg snilld, meira í ætt við valdníðslu. unnar í fílabeinsturni.
Í
Jón Kalman Stefánsson rithöfundur
Fært til bókar
Kristján III Kristján L. Möller leyndi ekki óánægju sinni þegar Jóhanna svipti hann ráðherradómi um daginn. Hann þakkaði pent fyrir sig með síðasta embættisverki sínu og gaf grænt ljós á skráningu herþotna hollenska fyrirtækisins ECA program á Keflavíkurflugvelli. Með því ærði hann Vinstri græn, samstarfsflokkinn í ríkisstjórninni, enda átti Stefán Pálsson, áhrifamaður í VG, ekki orð yfir „fáránlegu hefndarbroti“ Kristjáns. Um væri að ræða brot á stjórnarsáttmála sem ekki yrði látið viðgangast. Vafalaust vissi Möller að þær vegtyllur sem biðu í pólitískri framtíð yrðu í þynnri kantinum. Það hefur komið á daginn. Hann var kosinn varaforseti Alþingis í fyrradag, ekki fyrsti, ekki annar heldur þriðji. Forföllin í forsetaliðinu þurfa því að vera talsverð til þess Siglfirðingurinn komist í þingbjölluna.
Jóhanna slær Spaugstofuna út Árum saman mátti treysta því að Spaugstofan væri með mesta áhorf allra sjónvarpsþátta Ríkissjónvarpsins. Því mátti líka treysta að skylduútsending sömu stöðvar frá árlegri stefnuræðu forsætisráðherra í þingbyrjun væri lítt til vinsælda fallin meðal sjónvarpsáhorfenda. Nú er öldin önnur. Jóhanna Sigurðardóttir sló Spaugstofuna út í vinsældum á 68 ára afmælisdegi sínum, 4. október síðastliðnn.
Rúmlega helmingar þjóðarinnar sá beina útsendingu frá umræðum um stefnuræðuna. Spaugstofan, sem frumsýnir á Stöð 2 á morgun, má því hafa sig alla við ef hún ætlar sér að slá landsmóðurina út. Vera kann að mótmæli þúsunda manna á Austurvelli sem sýnd voru samtímis ræðum þingmanna hafi haft einhver áhrif á áhorfið enda sum myndskeið þaðan safarík, svo ekki sé meira sagt.
Skelfingin í verktakabransanum Tilboðin sem opnuð voru í vikunni í seinni áfanga Suðurstrandarvegar sýna glögglega það ástand sem ríkir í verktakageiranum. Áætlaður kostnaður Vegagerðarinnar við 14,6 kílómetra langan vegarkaflann var 433 milljónir króna. Háfell ehf., sem lauk á dögunum gerð Héðinsfjarðarganga, átti langlægsta tilboðið, eða 179 milljónir króna. Það er aðeins 41,3% af áætluðu kostnaðarverði við vegagerðina. Það þarf ekki mikla hag spekinga til þess að sjá að slíkt skilar ekki miklum arði. Varla verður slíku tilboði líkt við annað en örvæntingarfulla leið til þess að tryggja áframhaldandi verkefni. Suðurverk hf. átti næstlægsta tilboð í verkið, 242,3 milljónir, eða sem svarar 56% af kostnaðarverði. Tvö næstu tilboð voru á svipuðu róli, 259,2 milljónir og 266,4 milljónir. Það er barist um hvern brauðmola.
Ef þingmenn láta ekki umsvifalaust af sinni vana bundnu hegðun, hanga í morfís klækjum, ódýrum vinsældabrellum og neita sam vinnu þvert á flokka, þá bregð ast þeir þjóð sinni.
slands óhamingju verður allt að vopni, segir í frægu kvæði, og sjálfsagt hafa ófáir muldrað þá línu með sjálfum sér síðastliðin tvö ár. Óhamingja og ógæfa hvers manns er hins vegar ósjaldan sjálfsprottin, og það á að miklu leyti við um þá ógæfu sem nú hangir yfir okkur. Ég er ekki að tala um það hvernig við komum okkur inn í það erfiða landslag sem við blasir; leyfðum peningaöflum að breyta Íslandi í eins konar tilraunastöð fyrir nýfrjálshyggju. Látum þá sögu liggja kyrra í augnablikinu. Ég á við þá daga sem nú líða. Dagar óvissu, reiði, gjaldþrots, mótmæla. Dagar tortryggni. En hvort sem okkur líkar betur eða verr þá þurfum við að fara í gegnum erfiðan skafl, og það verður vont. Það er hins vegar ekki sama hvernig við förum í gegnum hann; um leið og við erfiðum okkur í gegnum skaflinn, erum við að leggja grunn að framtíðinni, hvernig samfélagi við viljum lifa í. Vopnin, eða verkfærin, sem við þurfum á að halda eru heiðarleiki, fagmennska, hugrekki. Ég veit ekki með hugrekkið, en hitt tvennt, heiðarleiki og fagmennska, hafa því miður lengi verið skorin við nögl hér á landi. Þess vegna treysta svo fáir Alþingi, fjölmiðlum og stofnunum ríkisins.
Heiftin stjórnar Hádegismóum
Það er ólán okkar, óhamingja, að hafa ekki nógu öfluga fjölmiðla. Dagblöðin eru annaðhvort veik eða múlbundin á klafa eigenda. Morgunblaðinu ritstýrt af kvótaveldi, DV grefur undan sjálfu sér með tilfinningaklámi, Fréttablaðið skortir dýpt og þjónar auglýsendum stundum betur en lesendum; það kom átakanlega í ljós í síðasta þriðjudagsblaði þegar stórar, litríkar auglýsingar frá Arion-banka kaffærðu myndir af mótmælendum utan við Alþingishúsið. Morgunblaðið, þetta fyrrum stórveldi, er þó á sérplani. Ritstýrt af manni sem seint verður kenndur við sátt og fagmennsku, enda ganga óhreinindi og eiturörvar frá ritstjóranum og helstu liðsforingjum hans yfir samfélagið. Það er heiftin sem stjórnar Hádegismóum, ekki fagmennska. Einsýni, ekki víðsýni. Okkur vantar svo sárlega öflugt dagblað að það svíður undan. Það verða því gerðar miklar kröfur til Fréttatímans!
Í gegnum skaflinn
Leið gærdagsins liggur í gegnum nöfn eins og Davíð Oddsson, Finn
Ingólfsson, Halldór Ásgrímsson, Valgerði Sverrisdóttur. Það er leið þar sem hagsmunir eru mikilvægari en fagmennskan, flokkurinn mikilvægari en Alþingi. Leið gærdagsins er að gera dýralækni að fjármálaráðherra. Leið gærdagsins er að byrja að reisa álver án þess að huga að orkunni. Leið gærdagsins er að fordæma faglegt umhverfismat. Leið gærdagsins er að kalla alla afturhaldsseggi sem efast um að álver séu töfralausnir. Leið gærdagsins er hamagangur; ekki hugsa langt, heldur skammt. Leið gærdagsins er okkar óhamingja. Hún gæti þó sjálfsagt komið okkur í gegnum skaflinn – en þá einungis til að fleygja okkur inn í næstu kreppu.
Hollusta við flokk eru svik við þjóðina
Eina rétta leiðin liggur í gegnum fagmennsku, heiðarleika, hugrekki og þolinmæði. Og það þýðir að ríkisstjórnin verður að sýna hugrekki til að gera það sem þarf að gera, en alls ekki síður að hafa hugrekki til að viðurkenna mistök, hlusta á stjórnarandstöðu, ýmis hagsmunasamtök, og nýta sér það besta úr þeirra rökum. Það þýðir að stjórnarandstaðan verður að láta af landlægum morfís klækjum sínum, sem eru beinlínis mannskemmandi og fylla almenning annaðhvort vonleysi eða reiði, og viðurkenna það sem ríkisstjórnin gerir vel. Þingmenn verða, hver og einn með tölu, að starfa fyrir þjóð sína og samvisku; flokkurinn á að koma síðast. Í dag er hollusta við flokk einfaldlega svik við þjóðina. Okkur stendur flestum hjartanlega á sama um það hvort Lilja Mósesdóttir er ósátt við ríkisstjórnina eða ekki, hvort Ögmundur er ráðherra eða í fýlu utan stjórnar, hvort einhverjir þingmenn Sjálfstæðisflokks eru reiðir út í þingmenn Samfylkingar. Allt þetta verða þingmenn að eiga við sjálfa sig. Það eina sem skiptir máli núna er að þjóna þjóð sinni, leggjast á eitt við að komast í gegnum skaflinn, sá fræjum samheldni, ekki tortryggni, og bölvun sé yfir þeim sem grafa sig núna niður í pólitískar skotgrafir. Ef þingmenn láta ekki umsvifalaust af sinni vanabundnu hegðun, hanga í morfísklækjum, ódýrum vinsældabrellum og neita samvinnu þvert á flokka, þá bregðast þeir þjóð sinni. Og skömmin mun brennimerkja þá alla.
Vantar þig yfirsýn yfir sölur í þínu fyrirtæki? Ertu að missa af sölum? CRM viðskiptamannakerfi á íslensku sem heldur utan um:
Samskiptasögu Tengiliði Sölutækifæri Tölvukerfi ehf. Ármúla 20, 108 Reykjavík Sími 534-4200. www.tolvukerfi.is
Markaðsherferðir Vefhýsing og tölvupóstur
-
Google Apps -
IP símkerfi
-
Sala tölvubúnaðar
-
CRM
-
Ráðgjöf
-
Myndaeftirlitskerfi
36
viðhorf
Mótmæli við Alþingi
Lyklar að lífi ókunnugs fólks
Þ
essi grein lyklar að húsum og er skrifuð í bílum sem hent var framhaldi af víðs vegar úr mannmótmælum við þingfjöldanum. Ég sá ekki betur en að setningu A lþingis 1. október 2010 og það væri bara svona er vitnisburður um ósköp venjulegt fólk lyklakast, táknrænsem kastaði þessu. an atburð sem, eftir Eldri kona vakti atþví sem ég best veit, hygli mína þar sem er án nokkurra forhún kastaði eindæma við mótmæli hverju í átt að þinghér á landi. mön nu m þ eg a r þeir nánast hlupu Við mótmælin var mikill hiti í fólki svo við fót úr kirkju og sem vænta mátti en inn bakdyramegin um 3.0 0 0 manns Rúnar Sig. Birgisson í Alþingishúsið. voru samankomin á markaðsráðgjafi Ég tók þessa konu tali og hún Austurvelli þennan dag. tjáði mér, með grátLaganna verðir með kylfur og stafinn í kverkunum, að hún hefði í gasbrúsa á lofti voru mjög áberandi mótmælaskyni hent lyklum að húsi strax í upphafi þessara mótmæla sonar síns sem hann væri að missa og búið að girða af allstórt svæði og bíl sem hún hefði misst vegna fyrir framan Alþingi. Það má segja ábyrgðar á lánum sonarins. Til að lögreglu til hróss að hún stóð sig kóróna raunir hennar var einkanokkuð vel í að halda málum innan sonurinn þegar fluttur með konu ramma eðlilegra mótmæla, ef svo og börn til Noregs – svo að aðgerðamá segja, en oft mátti litlu muna að leysi og hægagangur stjórnvalda upp úr syði. hafði í raun svipt hana jafnt barni Það var afar undarleg tilfinning sem barnabörnum sínum þremur. Þegar um hægðist tók ég mig til og sérstök að standa andspænis laganna vörðum með gasbrúsana á og safnaði saman lyklum og setti lofti og var ekki laust við að sumu í haug fyrir framan þinghúsið, en fólki væri brugðið og enn aðrir leyfði mér að halda eftir lyklum brugðust reiðir við. Tiltölulega lítill að einhverjum bílnum og íbúð hópur fólks skar sig úr og sá um að eða húsi. Ekki veit ég hvort þetta grýta eggjum og ýmsum matvælum eru lyklar umræddrar konu – en og öðru lauslegu í þinghús og ráða- samt er þeir dapur minnisvarði um menn þjóðarinnar. Auk þess sem mannlegan harmleik orsakaðan af tvær rúður voru brotnar í Dómkirkj- ómannlegri græðgi og getuleysi stjórnvalda til að slá marglofaða unni meðan á þingmessu stóð. Allt í einu tók að rigna í átt að skjaldborg um heimilin og almennþingmönnum smáhlutum sem við ing í landinu. skoðun aðeins síðar reyndust vera
Helgin 8.-10. október 2010
Haftastefnan, ríkisstóriðja og vond meðferð á skattfé
Tekið á kerfsgöllunum frekar en kerfiskörlunum Þ
Heiðar Már Guðjónsson hagfræðingur
„Íslenska krónan, smæsti gjaldmiðill heims, er smærri en sá gjaldmiðill sem notaður er í Disneyworld ...“
að getur verið erfitt að greina hagsögu. Svo erfitt að nú, rúmum 80 árum eftir hrunið mikla 1929 og þá miklu kreppu sem á eftir kom, hafa menn ekki enn komist að sameiginlegri niðurstöðu um hvað orsakaði hrunið. Þessi atburður mannkynssögunnar er líklega sá sem hagspekingar hafa rannsakað betur en nokkurn annan. Þeir hafa bent á marga samverkandi kerfisgalla þar sem enginn einn var ráðandi, því í stóru myndinni skiptir meira máli hvers vegna menn breyttu eins og raun ber vitni en hverjir gerðu hvað. Enda er það svo, þrátt fyrir mikilvægi uppgjörs við fortíðina, að þegar litið er fram á veginn um nýtt skipulag og umgjörð um efnahagslíf þjóðar, eru það kerfislægir þættir sem einna helst þarf að huga að. Efnahagskerfi sem er þannig uppbyggt að tilteknir einstaklingar geti fellt það, er ekki traust kerfi.
Kerfisgallarnir
Á Íslandi blasa gallar kerfisins við. Íslenska krónan, smæsti gjaldmiðill heims, er smærri en sá gjaldmiðill sem notaður er í Disneyworld, en tvisvar sinnum meiri umsvif eru í því hagkerfi en því íslenska. Ekki einu sinni ævintýralandinu Disneyworld dettur í hug að hafa sérstakan seðlabanka enda tengja þeir myntina beint við dollarann. Árið 2007 kom John Greenwood, faðir Hong Kong-dollarans, til Íslands og kynnti slíkt mynt ráð. Undirritaður hefur ásamt öðrum kynnt aðra leið, sem er einhliða upptaka myntar sem myndi gera sama gagn, en gengi skrefinu lengra því engin hætta væri á að myntráðið yrði misnotað. Það er hrun peningastefnunnar á Íslandi sem hefur valdið almenningi mestu tjóni með gríðarlegri hækkun skulda. Ríkisrekin stóriðja getur ýtt undir hagsveiflur og tryggir ekki hagkvæma notkun auðlindanna. Þannig voru heildarumsvif Kárahnjúkavirkjunar og álvers Alcoa allt að fjórðungur landsframleiðslu og féllu til á fáum árum. Slíkar stórframkvæmdir koma öllu hagkerfinu úr jafnvægi. Sjónarmið um arðsemi ráða ekki alltaf ferðinni því stjórnmálamenn vilja oft frekar selja orkuna til stóriðju í sínum kjördæmum, með afslætti, en fyrir hæsta verð sem í boði er. Þannig hefur t.d. verið tæknilega hagkvæmt frá árinu 1995 að flytja orku um sæstreng til Evrópu og selja á alþjóðlegu verði. Útgjöld hins opinbera tvöfölduðust að raunvirði á árunum 2003-2009, þó leiðrétt sé fyrir t.d. tapi Seðlabankans af ónýtum veðum upp á tæpa 200 milljarða. Síðan heldur Háskóli Íslands ráðstefnur um að „nýfrjálshyggja“ hafi komið kerfinu í vanda. Ekki veit ég hvað þetta orð á að þýða, en miðað við þróunina þýðir það tvöföldun ríkisútgjalda, eitthvað sem alþjóðlega er aldrei tengt við frjálshyggju.
Ekki hef ég séð neina umræðu eða kannanir sem sýna fram á að þjónusta hins opinbera hafi tvöfaldast að gæðum síðan 2003. Tekjum hins opinbera, sem koma frá þegnum landsins, er hreinlega illa varið. Umfang hins opinbera er alltof mikið og hamlar aukna framleiðni. Það er glapræði að leyfa samrekstur viðskiptabanka og fjárfestingarbanka ef ríkið ætlar að ábyrgjast innistæður. Freistnivandinn sem slíkt býður upp á er öllum augljós í dag. Frekar en að reyna að banna hitt og þetta, sem er afleiðing samrekstrarins, liggur beinast við að aðskilja reksturinn. Hrun íslensku bankanna kom mjög illa við íslenskan efnahag en lenti þó mest, í krónum og evrum talið, á erlendum lánardrottnum þeirra.
Gjaldeyrishöft í 73 ár
Í dag, á meðan Íslendingar glíma við fortíðina, búa þeir við höft á fjármagnsmarkaði. Um höftin hnjóta allir þeir sem hugleiða framtíð íslensks samfélags og endurreisn þess. Slík höft hafa ekki einvörðungu áhrif á flæði fjármagns til og frá landinu, heldur á allar ákvarðarnir sem teknar eru í viðskiptum. Höftin brengla alla ákvarðanatöku og skekkja efnahagskerfið. Þannig getur byggst upp þjónusta og iðnaður í samfélaginu, eingöngu vegna haftastefnunnar. Framleiðsla raftækja á Íslandi á síðasta haftatímabili er dæmi um þetta en Rafha (Raftækjaverksmiðja Hafnarfjarðar 1936-1990), sem var í meirihlutaeigu ríkisins, var stórtæk allt fram til loka 9. áratugarins, án þess að Ísland hefði nokkra samkeppnislega yfirburði til slíkrar framleiðslu. Þegar gjaldeyrishöft voru innleidd árið 1924 kynntu stjórnvöld aðgerðirnar sem tímabundna ráðstöfun, og að þeim yrði aflétt að nokkrum árum liðnum. Árin urðu 73 talsins.
Að endurtaka leikinn, frekar en endurreisa hagkerfið
Íslendingar búa við gjaldeyriskreppu og skuldakreppu, en bankakreppan er í rénun. Allt þetta veldur efnahagskreppu. Er lausnin á efnahagsástandinu fólgin í því að halda áfram með óbreytta peningastefnu, studda erlendum lánum? Er skynsamlegt að auka enn við skuldsetningu landsins með auknum stóriðjuframkvæmdum? Er hyggilegt að einkavæða banka á nýjan leik, eins og stjórnvöld hafa gert, án þess að huga að ríkisábyrgð á innistæðum og uppskiptingu þeirra í fjárfestingarbanka og viðskiptabanka? Hefur einhverri ríkisstjórn í hagsögunni tekist að ná tökum á ríkisfjármálum í kreppu og efla verðmætasköpun á sama tíma með skattlagningu? Þessar fyrirætlanir stjórnvalda eiga lítið skylt við endurreisn, heldur virðist einfaldlega verið að endurtaka mistök fyrri tíma. Á sama tíma og gert er upp við fortíðina berum við vonandi gæfu til að skilja orsakir hrunsins og hrinda í framkvæmd raunhæfum aðgerðum sem koma þjóðinni aftur á rétta braut. Endurreisn á nýjum grunni er of mikilvægt verkefni til að falla í gamlar pólitískar skotgrafir og verða einkamál þeirra sem fastir eru í pólitískum orrustum fortíðarinnar. Ísland getur breytt ímynd sinni úr hryllingsmynd í fyrirmynd, ef tekið er af alvöru á kerfisgöllum í íslensku samfélagi. Þá getum við losað okkur við haftastefnuna og skapað sterkt og sjálfbært atvinnulíf, þar sem frelsi ríkir.
Influttar pekingendur 2,6 kg. 1998 kr.stk 2000 stk. í boði
Nicky WC pappír 698 kr. Nú 12 rúllur á verði 9
FÖSTUDAGUR
10:00-19:30
FÖSTUDAGUR
10:00-19:30
38
viðhorf
Helgin 8.-10. október 2010
Skammtímahugsun á Alþingi
Fleiri aðila að borðinu Y
Þóranna Jónsdóttir framkvæmdastjóri samskipta & viðskiptaþróunar Auðar Capital
firstandandi vika hefur verið athyglisverð. Það er ekki tilviljun að mótmælin á Austurvelli síðastliðið mánudagskvöld voru þau fjölmennustu frá því að efnahagshrunið dundi yfir. Það er mikilvægt að átta sig á því hvað er að gerast og hvers vegna. Á mánudagskvöldið mátti sjá þverskurð þjóðarinnar saman kominn á Austurvelli, fólk á öllum aldri, úr öllum stéttum og þjóðfélagshópum. Það var ekki bara samsetning hópsins sem var athygli verð heldur einnig inntak mótmælanna. Mótmælin strax í kjölfar hrunsins snerust að stærstum hluta um að kalla menn til ábyrgðar, að knýja á um breytta forystu í stjórnmálum og sýna mótstöðu gegn þeim efnahagslegu afleiðingum sem hrunið hafði. Í dag standa enn fjölmörg heimili frammi fyrir því að eiga enga fjárhagslega framtíð og fjöldi þeirra vex. Að auki fjölgar þeim sem hafa misst þolinmæðina gagnvart því að það muni horfa til betri vegar á næstunni. Það merkilegasta er þó að sá hópur sem í þessari viku
hefur bæst í raðir mótmælenda eru þeir sem hafa misst trúna á framtíðarhorfurnar.
Skortur á framtíðarsýn
Efnahagshrunið var stórt og hafði í för með sér margs konar vanda sem var ekki auðleystur. Flestir skynsamir einstaklingar hafa þó haft skilning á því að lausnir taki tíma og sem betur fer missti þorri þjóðarinnar ekki sjónar af því að til lengri tíma litið væru horfur Íslands góðar. Við eigum unga og tiltölulega vel menntaða þjóð, við höfum fjárfest í innviðum mennta- og heilbrigðiskerfis og eigum náttúruauðlindir sem hæglega má nýta á skynsamlegan og sjálfbæran máta. Því miður hefur skortur á samvinnu og einingu um framtíðarsýn meðal þingheims og annarra ráðandi afla gert það að verkum að æ fleiri efast um að hér verði lífvænleg framtíð. Þess vegna fjölgar mótmælendum. Skortur á framtíðarsýn hefur grafalvarlegar afleiðingar í för með sér. Það eru því miður alltof margir, ekki
síst þingmenn, sem halda því fram að sökum aðsteðjandi vandmála höfum við hvorki tíma til né efni á að spá í framtíðina. Ég vil síst gera lítið úr brýnum vanda sem krefst tafarlausrar lausnar en ef menn setja lausnir ekki í samhengi við langtímastefnu og markmið er eins víst að önnur og stærri vandamál fylgi í kjölfarið. Það er afar brýnt að ákveða hvernig við skilgreinum langtímaárangur og hverjir séu lykilþættir þess að hægt sé að byggja upp samfélag sem nær árangri til lengri tíma. Takist þetta, verður að sama skapi miklu auðveldara að greina aðalatriðin frá aukaatriðunum og augljósara hvernig takast eigi á við skammtímavanda.
Sérhagsmunum þjónað
Stærsta vandamálið er þó að skammtímahugsun er innbyggð í þankagang Alþingis og stjórnmálamanna. Þar snúast leikreglurnar um að ná skjótfengnum árangri, hvort sem er sem einstaklingur eða flokkur, og færast þannig ofar í goggunarröðina hjá kollegum eða kjósendum. Auk þess
Skortur á framtíðarsýn hefur grafalvarlegar afleiðingar í för með sér. má ná enn skjótari frama með því að þjóna sérhagsmunum valdamikilla aðila. Þannig eru skammtímalausnir og hagsmunagæsla verðlaunuð en langtímalausnum ýtt til hliðar. Því miður er niðurstaðan sú að þar sem langtímasjónarmið skortir eru líkurnar á raunverulegum árangri og umbótum litlar. Þessu ástandi mótmælir fólk nú. Það er nokkuð ljóst að alþingi og stjórnmálamenn ráða ekki við verkefnið. Til þess þurfum við fleiri aðila að borðinu. Til að sameinast um framtíðarstefnu og markmið þurfum við að nýta þá hæfileika sem búa í hæfu og skynsömu fólki sem ekki er bundið sérhagsmunum. Einungis þannig náum við að takast á við þær áskoranir sem nútíð og framtíð búa yfir.
Olga Alþjóðleg sviðslistahátíð í Reykjavík 8 – 10.október
Meðal sýninga laugardag og sunnudag Ódauðlegt verk um samhengi hlutanna Listasafni Reykjavíkur laugardag kl 20 Ókeypis aðgangur
Eyjaskegg Brimhúsinu við höfnina laugardag kl 23 Miðasala við innganginn, Aðeins 1.500 krónur
It ´s definitely a spirtual thing Tjarnarbíó laugardag kl 24 - á miðnætti Ókeypis aðgangur
Jónas Haraldsson jonas@ frettatiminn.is
Teach us to outgrow our madness
Upplýsingar um allar sýningar á www.kedja.id.is Heildardagskrá á www.tjarnarbio.is
Teikning/Hari
Norðurpólnum, Seltjarnarnesi Sunnudag kl 18 Miðasala við innganginn Aðeins 2.000 krónur
Ég viðurkenni að ég hef ekki alltaf verið duglegur að ryksuga. Því gat ég ekkert sagt þegar konan kom heim með sjálfvirka ryksugu á dögunum, apparat sem hún sagði að sæi hér eftir um að halda gólfum hreinum og ryklausum. „Við þurfum ekkert að gera,“ fullyrti hún, „annað en að setja hana af stað og svo sér hún um að ryksuga á meðan við erum í vinnunni. „Guð láti gott á vita,“ sagði ég og leyndi vantrú minni á þessu tækniundri. Ég kíkti á tækið sem var kringlulaga eins og búlduleitt andlit. Það minnti mig á mynd af konu sem ég sá forðum daga í sovésku áróðursriti frá MÍR, Menningartengslum Íslands og Ráðstjórnarríkjanna, á traktor á þarlendu samyrkjubúi. Undir myndinni af þessari stæðilegu konu með eplakinnar stóð með augljósu stolti: Olga á dráttarvélinni. Olgunafnið festist við þessa nýju vinnukonu á okkar samyrkjubúi. Eiginkona mín tók að sér að sjá um Olgu. Hún hlóð hana rafmagni og setti stefnuvita á sinn stað til að stýra ferðum hennar. Sölumaður ryksugunnar hafði lýst því fjálglega að eftirleikurinn væri einfaldur. Tækið ynni á því svæði sem stefnuvitarnir mörkuðu, það bakkaði út úr ógöngum og sogaði til sín allt tiltækt ryk. Við fylgdumst með fyrstu ferðum Olgu eins og barns sem er að stíga sín fyrstu skref og það verður að segjast eins og er; ferðalag hennar var jafn stefnulaust og smábarns. Munurinn er hins vegar sá að barnið þroskast og nær tökum á ferðum sínum. Það sama varð ekki sagt um Olgu. Hún virtist ekki taka neinum framförum. „Hún á að læra,“ sagði konan og hafði það eftir sölumanninum að Olga lærði af mistökum sínum. Ég dró það í efa, sá ekki betur en hún væri tröllheimsk. Sú búlduleita stímdi á veggi og húsgögn, festist hér og þar, brunaði fram og aftur eftir sömu braut en lét aðra hluta gólfsins ósnerta. „Hún ryksugar verr en þú,“ sagði konan sem hafði bundið svo miklar vonir við Olgu, „en ég ætla að prófa að láta hana ganga á morgun á meðan við förum í vinnuna og sjá svo til með þetta. Ég prófa hana um leið og öryggiskarlinn er farinn á morgun.“ Sá var á vegum öryggisfyrirtækis og átti að setja þjófavarnarkerfi í húsið. „Eru gæludýr á
heimilinu?“ spurði starfsmaður öryggisfyrirtækisins áður en hann hóf uppsetningu kerfisins morguninn eftir að við prófuðum Olgu. „Nei,“ sögðum við hjónin einum rómi, „í okkar hús hefur enginn fjórfætlingur drepið niður fæti síðan við losnuðum við Alla albínóa, hamsturskvikindi sem dóttur okkar var gefið fyrir margt löngu. Öryggismaðurinn stoppaði okkur af, hafði greinilega takmarkaðan áhuga á bleikeygum hamstri. Hann útskýrði fyrir okkur að stilla þyrfti hreyfiskynjara kerfisins sérstaklega ef hundur eða köttur væri á ferli í íbúðinni og kerfið á. Á því var augljóslega engin þörf. Að lokinni uppsetningu kenndi maðurinn okkur á kerfið. Við meðtókum fræðsluna, kláruðum úr kaffibollunum og gerðum okkur klár til brottfarar. Áður en við læstum og settum kerfið á leysti konan Olgu úr búri sínu. Hún suðaði lítillega og gerði sig klára til sinna verka. „Það verður ekki rykkorn hérna þegar við komum heim,“ sagði konan, bjartsýn á að Olga spjaraði sig þrátt fyrir byrjunarerfiðleika gærdagsins. Við áttum spölkorn ófarið í vinnuna þegar vörður öryggisfyrirtækisins hringdi neyðarhringingu í farsíma konunnar. Ég sá að hún fölnaði upp um leið og hún stundi, „já, við komum strax.“ „Hvað er að?“ spurði ég. „Það er einhver inni hjá okkur, það hefur verið brotist inn,“ sagði konan á innsoginu. „Það var eins gott að við fengum okkur þetta öryggiskerfi.“ Við komum að húsinu á sama tíma og öryggisvörðurinn renndi í hlað. „Farðu inn með honum, ég bíð hér,“ sagði konan. „Ætti ég að hringja á lögregluna?“ bætti hún við. „Nei, hafi einhver farið inn hefur hann örugglega forðað sér þegar djöfulgangurinn í bjöllunni byrjaði,“ sagði ég og reyndi að bera mig karlmannlega þótt röddin titraði örlítið. Öryggisvörðurinn opnaði og slökkti á ólátum kerfisins. Ég fylgdi í humáttina. Saman sáum við sökudólginn sem hafði ekki haft vit á að forða sér þrátt fyrir ærandi bjölluhringinguna. Öryggisvörðurinn greip hann en ég snerist á hæli og aftur út í bíl. „Hún hamaðist á stólfæti, eins og hundur á tík, og setti allt draslið í gang,“ sagði ég óðamála um leið og ég reif upp bílhurðina hjá konunni, „og það var einmitt þannig sem kerfið nam hana – sem hund.“ „Hver var þetta?“ hrópaði konan skelkuð og óttaðist hið versta. „Nú, þessi Olga, en ekki hver!“
TOPPTILBOÐ
ideas for life
PRO 5
600Hz FULL
HD
1920x1080p
SKERPA
5.000.000:1
Panasonic TXP42G20
TILBOÐ
42" Full HD NeoPlasma sjónvarp með 1920x1080p upplausn, THX, Vreal Pro5, 600Hz Intelligent Frame Creation, Infinite Black 5.000.000:1 skerpu, Pro 24p Smooth Film/ Play Back, x.v Colour, Progressive Scan, VIERA CAST, Digital Cinema Colour 3D Colour, C.A.T.S háskerpu HDTV DVB-T stafr. móttakari, kortalesara, 2 x USB tengi fyrir Wi-Fi/HDD upptöku, 2x Scart, 4 HDMI, PC tengi ofl.
249.990
FULLT VERÐ kr. 319.990
DVB-T
DVB-T SKERPA
32" LCD sjónvarp með 1366x768p upplausn, Vreal 4, 40.000:1skerpu, 24p Playback, Progressive Scan, Intelligent Scene Controller 3D, Colour Management Sub-Pixel Control, VIERA Link, stafrænum DVB-T móttakara, kortalesara, Scart, 2 HDMI tengi ofl.
TILBOÐ
109.990
FULLT VERÐ kr. 139.990
100Hz
3 HDMI
SKERPA
SKERPA
2.000.000:1
40.000:1
Panasonic TXP42C2
42" HD Ready 16:9 Plasma sjónvarp með 1024x768p upplausn, Vreal 4, 100Hz, 24p, Real Black Drive 2.000.000:1 dýnamískri skerpu, x.v Colour 3D Colour management, Motion Pattern, Noise Reduction, Sub-Pixel Control, Progressive Scan, Viera Link, stafr. háskerpu HDTV DVB-T móttakara, kortalesara, Scart, 2 HDMI ofl.
TILBOÐ
124.990
FULLT VERÐ kr. 179.990
600Hz
DVB-T
PRO 4
2 HDMI
Panasonic TXL32C20
PRO 5
FULL
HD
1920x1080p
SKERPA
20.000:1
Panasonic TXP42S20
42” Full HD 1080p Plasma sjónvarp með 1920x1080P upplausn, Vreal Pro4 Engine, 24p Playback Plus/Playback, 2.000.000:1 skerpu, 0.001 msec svartíma, x.v Colour, Progressive Scan, Digital Cinema Colour 3D Colour, Motion Pattern Noise Reduction, 3D Comb Filter, háskerpu HDTV DVB-T stafrænum móttakara (MPEG4), kortalesara ofl.
TILBOÐ
179.990
FULLT VERÐ kr. 229.990
5.000.000:1
Panasonic TXP46G20
42" Full HD NeoPlasma sjónvarp með 1920x 1080p upplausn, THX, Vreal Pro5, 600Hz IFC, Infinite Black 5.000.000:1 skerpu, Pro 24p Smooth Film Play Back, x.v Colour, Progressive Scan, VIERA CAST, Digital Cinema Colour 3D Colour, C.A.T.S háskerpu HDTV DVB-T stafr. móttakara, kortalesara, 2 x USB fyrir Wi-Fi/HDD upptöku, 2x Scart, 4 HDMI, PC tengi ofl.
TILBOÐ
329.990
FULLT VERÐ kr. 369.990
MINNISKORT STOFNAÐ 1971
RAFTÆKJAVERSLUN • SÍÐUMÚLA 2 • SÍMI 568 9090 • www.sm.is
ALLAR GERÐIR
UMBOÐSMENN UM LAND ALLT REYKJAVÍKURSVÆÐIÐ: Hagkaup, Smáralind. VESTURLAND: Hljómsýn, Akranesi. Hagkaup, Borgarnesi. Samkaup, Borgarnesi. Blómsturvellir, Hellissandi. Skipavík, Stykkishólmi. VESTFIRÐIR: Kaupfélag Steingrímsfjarðar, Drangsnesi. Samkaup, Ísafirði. NORÐURLAND: KF Steingrímsfjarðar, Hólmavík. KF V-Húnvetninga, Hvammstanga. Smárabær, Blönduósi. Skagfirðingabúð, Sauðárkróki. Hagkaup, Akureyri. Heimilistæki, Akureyri. Öryggi, Húsavík. AUSTURLAND: Samkaup, Egilsstöðum. Kauptún, Vopnafirði. KF Héraðsbúa, Seyðisfirði. Sparkaup, Fáskrúðsfirði. Nettó, Höfn Hornafirði. SUÐURLAND: Mosfell, Hellu. Fossraf, Selfossi. Geisli, Vestmannaeyjum. REYKJANES: Heimilistæki, Reykjanesbæ. Hagkaup, Njarðvík.
40
bækur
Helgin 8.-10. október 2010
Big Mac og bók
A lm anak HÍ 2011
Argentína toppar í Frankfurt
Frá og með deginum í dag verður barnabók eftir Kim Fupz Aakeson reidd fram í 84 McDonald's-sjoppum í Danmörku. Danir fylgja fordæmi Svía, Finna og Norðmanna en þar hafa McDonald's gefið yfir tvær milljónir eintaka með barnaskömmtun undanfarin ár. Gagnrýnisraddir segja þetta gert til að bæta ímyndina, rétt eins og þegar auðhringurinn reyndi að bjóða upp á hollari mat en borgarana sína um árið. Það sé ekki nóg að gefa bók, einhver verði að lesa hana ... -pbb
Bókamessan í Frankfurt hófst á miðvikudag og þá styttist í íslensku innrásina í ríki Þjóðverja eftir ár. Argentína skipar sæti heiðursgestsins ár og þangað verður flogið á sjöunda tug höfunda og skálda. Í ár fagnar landið tveggja alda sjálfstæði frá Spáni. Stórátak stendur sem hæst: 300 rit eftir 230 höfunda koma út í þýðingum á þýsku og þrjátíu og tveimur öðrum tungumálum. Bókaiðnaður er sterkur í landinu: 22.600 titlar koma út ár hvert. Mörg verkanna sem koma nú út díla á einhvern hátt við harðstjórnarárin 1976 til 1983 og nöfn á borð við Bruzzone, Drucaroff, Kohan, Martinez, Schweblin og Pauls kunna að verða þekkt víða á komandi árum. Hefðarveldi í argentínskum bókmenntum á rætur víða: Þangað fluttust menn víða úr heiminum og það lýsir heim bóka þar í landi. -pbb
Bók a dóm a r
Almanak fyrir Ísland 2011 er komið út. Þetta er 175. árgangur ritsins. Höfundar eru Þorsteinn Sæmundsson stjörnufræðingur og Gunnlaugur Björnsson stjarneðlisfræðingur.
Samantha Schweblin er upprennandi stjarna frá Argentínu.
Bók a dómur Ertu guð, a fi þorgr ímur þr áinsson
Enn á ný: afasaga Bók Þorgríms stendur verðskuldað undir barnabókaverðlaunum Ármanns Kr. Einarssonar. Höfundi er mikið niðri fyrir en höndlar efnið af næmleik og stillingu.
Í
Vitavörðurinn
Aldrei framar frjáls
Blóðnætur
Camilla Läckberg Sigurður Þór Salvarsson þýddi Undirheimar 2010
Sara Blædel Árni Óskarsson þýddi Uppheimar 2010
Ása Larsson Eyrún Edda Hjörleifsdóttir þýddi JPV 2010
Að Fjallabaki Svíþjóðar
Mellur á kjöttorgi
Kvennakirkja og morð
Ágústsmellurinn var sjöunda saga Fjallabaks-höfundarins Läckberg: Vitavörðurinn. Á nær 500 síðum rekur sagan örlög systranna tveggja sem tengjast morðgátum með ólíku móti. Hefst sagan þar sem sjöttu bókinni lauk. Camilla er fimur plottari þótt sögurnar séu oft keimlíkar; hún notar oft tveggja tíma sýn og glæpir eiga upphaf í lífi barna sem bjuggu við harðræði. Sögur hennar eru spennandi en fjölskyldulíf Ericu og Patriks lögreglumanns þreytir mann sem uppistaða í vefnum. -pbb
Sara Blædel hin danska gerir mansal að meginefni í Kaupmannahafnarkrimma með Louisu Rick í aðalhlutverki. Krimmaskáldin hafa grætt mikið söguefni á Balkanstríðinu en hér er vikið að þeim fjölda austurevrópskra kvenna sem þjóna í kynlífsiðnaði í Köben. Margt er hér kunnuglegt enda virðist útsaumsramma nýbylgjunnar í Norðranum skorta fjörefnin. Þar er nákvæm lýsing á sóðalegri útþurrkun lífs talin vera kraftmesta kryddið. Þar eltir sagan filmuna. Á sama tíma er samfélag sýnt í snöggleiftri, en krufning lifandi líks stórborgarinnar er fjarri Blædel hinni dönsku. -pbb
Önnur bók Ásu Larsson er komin út: Blóðnætur. Hún rekur áfram feril Rebekku Martinsson eftir hina ægilegu atburði Sólgoss sem kom þýdd í fyrra. Sviðið er sem fyrr Norður-Svíþjóð og nú dettur Rebekka inn í morðrannsókn sem Anna-María lögreglukona leiðir í einangruðu samfélagi. Larsson gerir umhverfið að áhrifaþætti rannsóknar á myrtum kvenpresti sem hefur snúið karlasamfélagi á hvolf með starfi sínu meðal kvenna í sókninni. En jafnvel kvennaguðfræðingar í hempu eiga sér leyndarmál. Persónulýsingar næmar, lyktir ófyrirsjáanlegar og pólitískt kórréttar. -pbb
Ertu Guð, afi? Þorgrímur Þráinsson Vaka-Helgafell 2010
síðustu viku fékk Þorgrímur Þráinsson Íslensku barnabókaverðlaunin sem Ármann Kr. Einarsson stofnaði til fyrir hartnær aldarfjórðungi. Fyrir tilstuðlan hans státa útgefendur og aðstandendur af langri röð verka fyrir börn. Hvort Þorgrímur, sem á langan feril að baki sem höfundur bóka fyrir börn og unglinga, utan þess sem hann er einn hinna þekktu manna í þorpinu Íslandi, hefur áður lagt handrit í keppnina veit ég ekki. Sagan sem hann vann verðlaunin fyrir heitir Ertu Guð, afi? og er skondin lýsing á snöggum þroska stelpuskotts sem kemst í kynni við föðurafa sinn er hnigið er að kvöldi á ævi þessa veraldarvana farmanns. Höfundurinn hendir sögunni beint inn í reykvískt hversdagslíf vestur við Landakot, helgi kirkjunnar og heimili stúlkunnar í túnfæti gamla Víkurkotsins gefa sögunni skemmtilegan blæ, ugglaust framandlegan flestum lesendum en kunnuglegan okkur sem búum á þessum slóðum. Sögumaðurinn er stúlkan Emma Soffía, hennar undrun og undur eru okkar undur, við sjáum heiminn með hennar augum og þroskumst eins og hún í gegnum frásöguna sem segir fallega frá heimkomu afans, samverustundum þeirra tveggja, sambandi hans við föður stúlkunnar og móður, og tekst höfundi að draga upp kosmos sem hverfist frá hinu smáa í upphafi sögunnar til víðari skilnings á heiminum, hér og handan skilvitundar. Stór markmið en afar sannfærandi um þau höndlað í kátlegum stíl, kotrosknum og víða barnalegum í skynjun og hversdagslegum í lýsingum og upplifun. Heimur föðurins er fjær okkur, hann stundar sjóinn á frystitogara og er lengi fjarvistum frá sínu fólki, en móðirin mæðist heima. Samband stúlkunnar og afans er í upphafi ekki að hennar skapi en hún umpólast á sinn hátt líka.
Þorgrímur Þráinsson hefur skrifað skondna sögu um stelpuskott og föðurafa hennar.
Ég þekki ekki mikið til ritverka Þorgríms, svo mikið sem hann hefur skrifað gegnum tíðina og selt, en hann er vinsæll höfundur og hefur tekist á merkilegan máta að sigla í beinni rák til lesenda lengst af sínum ferli. Bókin er ágætlega hugsuð í erindi sínu og höfundi er mikið niðri fyrir en hann höndlar það af næmleik og stillingu. Fyrir bragðið gefst ungum lesendum kostur á sögu sem vill leiða þau lengra og sýna þeim lífsskoðanir sem sjaldan rekur inn í bækur fyrir aldurshópinn ellefu plús. Hann verðskuldar því verðlaunin með sóma.
Bækur
Páll Baldvin Baldvinsson pbb@frettatiminn.is
Bók a dómur Ljóð af ætta r móti A nton Helgi Jónsson
Holl lesning Ljóðabálkar spyrtir saman af ramma, kirkjugarði, mánuði, þorpinu, eru ekki ókunnir unnendum ljóðheima. Anton Helgi Jónsson hefur alltaf haft sérstaka sýn á lífið og megnað að binda hugsun sína og upplifun af veröldinni í persónulegan stíl, ekki áleitinn í orðkynngi og stóryrðum, heldur þvert á móti á hófstilltan, jafnvel svolítið rolulegan máta sem reynist við ítrekaða skoðun vera lágradda en lúmsk aðferð til að segja sögu í litlu ljóði. Oft stóra sögu, knippi af snöggum lýsingum, blæbrigði um þema sem lætur ekki mikið yfir sér.
Ljóð af ættarmóti Anton Helgi Jónsson Mál og menning 2010
Ættarmótsljóðabókin hans nýja, sem leggur sig á 88 lessíður og geymir 55 ljóð telji ég rétt, er svona: í ættarmótinu og ættarmóti er falinn orðaleikur: þjóðin er undir í kvæðasafninu og því er hann margradda ljóðmælandinn, reikull, óviss oft
og smeykur um sitt, ekki sterkur á svellinu, karlkyns, kvenkyns, misindismenn og níðingar í bland við hina sem súpa sár vonbrigðin og eru við enda línunnar orðnir þess áskynja að lífið fór hjá. Þetta er hollur skáldskapur. Miskunnarlaus í blíðlegu háði sem stikar ekki yfir auma blettina en lítur til þeirra af mildum skilningi og skýrri greiningu. Hér má víða hlæja en hláturinn er sprottinn af tragikómískum harmi trúðsins en ekki grodda gleðimannsins. Fín bók fyrir ferlega tíma. -pbb
VE RÐ HR UN ! // BARNABÆKUR B // MATREIÐSLUBÆKUR // HANDAVINNUBÆKUR // SJÁLFSHJÁLPARBÆKUR KUR R // LJ LJÓÐA LJÓÐABÆKUR ÓÐABÆK BÆKUR UR
M U M Ý R Ð VI JU Ý N R I R Y TIL F UNUM! JÓLABÓK
RYMINGAR
A L SA
ALLT Á
AÐ SELJAST!
BÓKAÚTGEFENDA
BÓK AÐ G JÖF EF ÞÚ KA UPIR FYR 5.000 KR IR .
OPIÐ ALLA DAGA FRÁ KL. 11-19
EÐA MEI RA!
ALLT AÐ 90% AFSLÁTTUR! STÓRVIRKI ! I Á HÁLFVIRÐ
9.980,9 .9 980,4.990,-
18.800,9.900,-
5.480,5 .4 480,1.480,-
MIKIÐ ÚRVAL BAR
3.680,3 680 1.490,-
NABÓKA
ALLRANRAR UM
ÓGRY BARNA NNI BÓKA
BÆKUY POTTER HARR ILBOÐI! ÁT
3.980,3 980 9 80 1.990,-
14.900,1 4.9 900,4.990,4 990
2.390,1.890,-
2.990,2 990 500,-
1.699,1 699 890,-
1.990,1 990 490,-
UNDIR 500 k r.!
// LJÓÐABÆKUR // ÆVISÖGUR // FRÆÐIBÆKUR // HANDBÆKUR // FERÐABÆKUR // RÓMANTÍSKAR BÆKUR KUR // UNGLINGABÆKUR UNGLINGABÆK KUR // SKÁLDSÖGUR SKÁLD SK ÁLDS SÖGUR // SPENNUSÖGUR SPENNUSÖGU //
SKÁLDSÖGUR KÁ // SPENNUSÖGUR // ÆVISÖGUR // BARNABÆKUR // MATREIÐSLUBÆKUR // HANDAVINNUBÆKUR // SJÁLFSHJÁLPARBÆKUR UNGLINGABÆKUR UNGLIN UNG LINGAB GABÆKU ÆKUR R //// SK
42
matur
Helgin 8.-10. október 2010
Uppskrift
Hægeldað uxabrjóst upp úr Egils malti
Föstudagur (í dag):
15.00 Búið til kryddblöndu. Einn hluti af hverju: pipar, sinnepsfræ, tímían og salvía og þrír hlutar sjávarsalt. Myljið og nuddið kryddinu inn í uxabringuna. Steikið um 200 g af reyktu svínafleski skornu í strimla þar til það er stökkt. (Biðjið kjötkaupmanninn um fleskið. Ekki kaupa pækilog sprautusaltað beikon í plastumslögunum.) Veiðið fleskið upp úr og steikið uxabringuna upp úr feitinni í um 5 til 10 mínútur á
hvorri hlið. Takið kjötið upp úr og hendið fitunni. Notið hálfan lítra af nautasoði til að leysa upp steikarskánina af pönnunni og hellið soðinu yfir í pott með loki. (Ef þið notið ekki pott sem bæði er hægt að nota á hellurnar og í ofninn.) Bætið einni Egils malt saman við fleskið, nokkrum lárviðarlaufum og átta steinlausum sveskjum. Setjið kjötið á fituhliðina í pottinn og þrjá lauka sneidda í hálfhringi ofan á það. Leggið lokið á, setjið pottinn inn í kaldan ofn og
stillið á 90°C. Snúið ykkur að öðru í tvo og hálfan tíma. Hlustið t.d. á Das Rheingold eftir Wagner.
17.00
Snúið kjötinu við svo að laukurinn falli ofan í soðið.
18.00 Hækkið hitann í 120°C. Setjið Die Walküre í tækið. Kíkið á pottinn eftir fyrsta þátt. Soðið má ekki sjóða. Lækkið hitann örlítið ef loftbólurnar eru of stórar eða ólmar.
20.15 Bætið hálfu kílói af gulrótum og hálfu kílói af
sveppum í pottinn. Skorið eftir smekk.
21.50 Slökkvið á ofn-
inum þegar síðustu tónar Wagners deyja út. Látið pottinn vera í ofninum. Góða nótt.
Laugardagur:
12.00 Takið pottinn út úr ofninum og setjið inn í ísskáp.
steikja og ofnbaka kartöflur). Skerið kjötið í þunnar sneiðar og leggið í eldfast mót og grænmetið ofan á. Sjóðið soðið niður þar til það þykknar eilítið og hellið yfir kjötið. Breiðið álpappír yfir og setjið fatið í kaldan ofn. Stillið á 120°C og hitið í einn og hálfan tíma. Snúið ykkur að meðlætinu; sætum kartöflum, byggi og einföldu grænu salati hússins.
19.00 Verði ykkur að
Sunnudagur:
17.00 Brjótið fituna ofan
góðu.
af soðinu (notið hana til að
Matur ÞAÐ BESTA ER ÁVALLT ÓDÝRAST – EKKI SÍST Í KREPPU
Uppskrift Fullgildir grænmetisréttir
Sættið ykkur ekki við fábreytilegt úrvalið í stórmörkuðum. Í Melabúðinni er til dæmis hægt að leggja inn óskalista um varphænur, sauðakjöt, uxabrjóst, kálfalifur – hvað eina. Hér hefur Friðrik Guðmundsson fundið til brjóstvöðva af nauti. Með því að hægelda hann í Egils Maltöli verður hann að drottningafæðu í kreppunni.
Tveir góðir frá Jerúsalem Til að vega upp hinar holdlegu uxabringur er ráð að bera fram með þeim fullgilda grænmetisrétti frekar en hefðbundið meðlæti svo fólk geti sjálft ráðið vægi kjötsins á disknum. Andi þessara tveggja rétta er sóttur til veitingastaða í London sem tveir félagar ættaðir frá Jerúsalem eiga, annar gyðingur en hinn Palestínuarabi. Veitingastaðirnir heita eftir Ottolenghi sem bakar. Það er hins vegar Sami Tamimi sem er snillingurinn. Hér eru sætar kartöflur og íslenskt bygg í anda hans.
Ljósmynd/Hari
Sætar kartöflur
ÍSLENSKA SIA.IS SFG 42040 04.2008
1. Þvoið tæpt kíló af sætum kartöflum (ekki afhýða þær) og brytjið í um 2 cm bita, veltið upp úr olíu og setjið í skúffu inn í 200°C heitan ofn í um hálftíma. Varist að elda þær um of. 2. Setjið um 50 g af pecan-hnetum í ofninn í 5 mínútur og brytjið þær gróflega. 3. Hrærið saman 4 msk. ólívuolíu, 2 msk. maplesíróp, 1 msk. sérríedik (traustara en balsamik, sem oft er falsað), safa úr einni appelsínu og hálfri sítrónu, ½ tsk. kanil og raspið sentimetra af engiferrót út í. Smakkið og fínstillið bragðið. Setjið 50 g af rúsínum út í. 4. Brytið gróft saman flata steinselju, kórí-
ander, graslauk, vorlauk, klettasalat eða annað sem er við höndina (sumt af þessu, ekki allt) þar til þið hafið góðar tvær hnefafyllir af einhverju grænu, fersku og kröftugu. 5. Hellið salatolíunni yfir kartöflurnar og blandið saman. Blandið hnetum og jurtunum saman við og kryddið með salti, pipar og ef til vill smávegis af þurrkuðum chiliflögum. Þessi réttur er bestur við stofuhita eða rétt rúmlega það.
Íslenskt bygg 1. Sjóðið einn bolla af heilu byggi á móti þremur bollum af vatni í um 45 mínútur. Leyfið korninu að jafna sig í pottinum. 2. Setjið 2 msk.af púðursykri út í um 50 ml af kirsuberjaediki
og hrærið. Brytjið einn rauðlauk og þrjá sellerístilka smátt og leyfið að marínerast í edikinu í klukkustund. 3. Steikið 250 g af sveppum í smjöri og piprið vel. (Grillið kúrbít í staðinn fyrir sveppina ef þið bjóðið upp á uxabringuna hér til hliðar. Það er nóg af sveppum í þeim rétti.) 4. Brytjið saman flata steinselju, tarragon, graslauk, klettasalat, spínat (sumt af þessu, ekki allt) í um einn bolla. 5. Setjið byggið í skál, hellið um 5 msk. af ólívuolíu yfir, þar næst lauknum og edikinu, þá sveppunum og loks þessu græna. Blandið saman, smakkið og kryddið til með pipar og grófu salti. Best við stofuhita.
Bestu bitarnir enda í hakkavélinni Iðnvæðing matarframleiðslunnar hefur leitt til meiri einhæfni. Kjötið er af sífellt yngri skepnum, meyrara en bragðminna. Kjöt af eldri skepnum og grófari bitar hafa horfið úr búðunum. Og með þeim hverfa stórir kaflar úr matarhefðinni – oft bestu kaflarnir. Matur
Þórir Bergsson og Gunnar Smári Egilsson matur@frettatiminn.is
H
enning Steinfeld, sérfræðingur hjá Matvælastofnun Sameinuðu þjóðanna, WHO, lýsti þeirri skoðun sinni á ráðstefnu í Argentínu fyrir skömmu að kjötframleiðsla myndi svo til leggjast af í heiminum innan fárra áratuga. Ástæðan er fyrirsjáanlegur vatnsskortur. Út frá sjónarmiðum vatnsverndar er kjötframleiðsla glórulaus sóun. Hver hitaeining í kjöti svelgir í sig fimmtíufalt vatnsmagn á móti hverri hitaeiningu í rófu. Kjötneysla verður því munaður hinna ofsaríku, sagði Henning þessi, þegar raunvirði vatns hefur kippt fótunum undan fjöldaframleiðslu á kjöti. Þetta hljómar sláandi. En er það kannski ekki þegar betur er að gáð. Það er tiltölulega stutt síðan farið var að rækta dýr einvörðungu vegna kjötsins. Þótt markaðir fyrir kjöt hafi stækkað í kjölfar iðnbyltingarinnar magnast framleiðslan ekki fyrr en með verksmiðjuræktun síðustu áratuga. Ómannúðlegar aðfarir, vatnssóun, sjúkdómar og óheyrileg lyfjanotkun eru merki þess að maðurinn hefur ekki enn náð neinum tökum á þessari framleiðslu.
Kjötsúpan er fyrir gamalt fé Fyrir tíma fjöldaframleiðslunnar var kjöt fyrst og fremst aukaafurð. Eggin skiluðu varphænum, mjólkin kálfum, sauðamjólk vorlömbum, ullin haustlömbum og uxinn, sem áður dró plóginn, endaði í kröftugum pottrétti. Margar af matarhefðum og eldunaraðferðum okkar byggjast á kjöti sem aukaafurð. Íslenska kjötsúpan er augljóslega sprottin fram af þörf fyrir að sjóða kjöt af gömlu dýri án þess að sóa eldiviði um of. Það fer best með kjöt af gömlum skepnum að elda það lengi við vægan hita. Íslendingar létu því suðuna koma upp, settu lokið á pottinn, vöfðu hann heyi og settu í kassa þar sem súpan var látin moðsjóða í nokkra klukkutíma. Það er hins vegar út í hött að elda lambakjöt með þessum hætti. Ungt kjöt er meyrt og það fer best á því að elda það við mikinn hita en skamma stund.
Allt hakkað nema hryggurinn
Þegar við stöndum fyrir framan kjötborðin sjáum við ekki lengur kjöt af eldri dýrum. Þau fara í pulsur. En við sjáum heldur ekki kröftugri bitana af unga kjötinu. Þeir eru hakkaðir. Það eina sem okkur stendur til boða eru meyrustu bitarnir af yngstu dýrunum. Og svo hakk og SS-pulsur. Með þetta úrval af kjöti þarf enginn á matreiðslubók að halda. Sama regla gildir um allt: Steikið snöggt við háan hita. Um daginn voru fluttar fréttir af gæsaskyttum sem skáru bringurnar af gæsunum en skildu hræin eftir uppi á heiðum. Þessir menn hafa
litið á lærin sem lélegar bringur. En þeir eru ekkert skrítnari en við hin. Við hökkum eiginlega allt sem ekki er hryggvöðvi og borðum svo kjötbollur og spagettí bolognese í annað hvert mál. Þegar við bætist að meyra kjötið af ungu dýrunum verður með kynbótum stöðugt yngra, meyrara og bragðminna er ljóst að við erum á leið frá fjölbreytileika að leiðindum.
Varphænur með bragði
Ef þið farið vel að kjötkaupmanninum ykkar getur hann útvegað alls kyns kjöt annað en það sem stillt er fram. Þið getið til dæmis breytt varphænum frá Brúneggi í klassískan hana í víni. Varphænur eru allt önnur tegund en holdakjúklingar. Þær eru helmingi léttari, kjötið er dökkt og bragðið minnir á fashana frekar en verksmiðjukjúkling. Nútímakjúklingur getur aldrei orðið almennilegur hani í víni. Þeir verða of þurrir við langa eldun og hafa lítið bragð að gefa sósunni. En geymum hænurnar og bíðum eftir að kjöt af sauðum og fullorðnu fé verði fáanlegt þegar líður á sláturtíðina. Á meðan útveguðu karlarnir í Melabúðinni okkur brjóstvöðva af nauti og seldu okkur á sama verði og hakk, enda er uxabrjóstið vanalega hakkað. Sem er synd. Brjóstvöðvinn er kröftugur vöðvi með mikla sögu, ekki síst úr gyðingaeldhúsinu. Ef uxabrjóst er eldað blíðlega og af þolinmæði virkar bragðmild nautalundin sem norskt strákaband við hliðina á Neil Young.
Við kynnum girnilega jóladagskrá á Hilton Reykjavík Nordica og VOX – nú er vandi að velja! Dýrindis jólahlaðborð í hátíðarsal Hilton. Davíð Ólafsson og Stefán Helgi Stefánsson slá á létta strengi og syngja inn jólin með gestum okkar langt fram á kvöld. Hefst 19. nóvember - 18. desember öll föstudags- og laugardagskvöld. Á sama tíma bjóða meistarakokkar VOX upp á stórglæsilegan jólamatseðil og ógleymanlega kvöldstund fyrir þá sem kjósa framúrskarandi þjónustu og umgjörð. Ennfremur: Sunnudagsbröns og hádegishlaðborð virka daga með sérstöku jólaívafi frá 17. nóvember.
Nánari upplýsingar í síma 444 5052 eða hilton@hilton.is | www.hilton.is
heilabrot
Helgin 8.-10. október 2010
?
Spurningakeppni fólksins Spurningar
Sudoku
6 9 3
1. Hvernig fór atkvæðagreiðslan á Alþingi þegar samþykkt var að ákæra Geir H. Haarde fyrir landsdómi? 2. Hvað heitir fyrrverandi ritstjóri Séð og heyrt sem var sagt upp störfum í síðustu viku?
1 3
4 1
2 6 7
3. Hvaða leikmaður spilar í treyju númer 15 hjá Chelsea?
5. Hver er útgefandi Morgunblaðsins? 6. Hvað eru landsmenn margir? Skekkjumörk fimm þúsund. 7. Hver er vararitstjóri Kastljóss?
6 RÉTT
15. Skilanefnd Glitnis hefur stefnt sjö einstaklingum fyrir dómstól í New York. Hverjir eru þeir?
3 2 1 7 7
1. Þetta fór 33-30. 2. Stórvinur minn Eiríkur Jónsson. 3. Malouda. 4. Ohhhh. Hún er af austur-evrópskum ættum. Briana Banks. 5. Víðir Sigurðsson. Það hlýtur að vera hann. 6. 315.000. 7. Sigmar. 8. Dómkirkjunni. 9. Penelope Cruz. Það var hún eða Selma Hayek. 10. Það er íslenskt lag. Elskum þessar mellur með Blaz Roca. 11. Sprengjuhöllinni. 12. Hringekjan. 13. Ahhh. Ég veit þetta. Djöfull væri ég til í að gúgla þetta. 14. Þrettán 15. Jón Ásgeir Jóhannesson, Hannes Smárason, Ingibjörg Pálmadóttir, Pálmi Haraldsson, Vigdís Finnbogadóttir, Birgir Ármannsson og Björgólfur Thor.
8. Í hvaða kirkju þjónar Hjálmar Jónsson? 9. Hver er eiginkona Javiers Bardem? 10. Hvert er vinsælasta lag Rásar 2? 11. Í hvaða þekktu hljómsveit var Bergur Ebbi Benediktsson? 12. Hvað heitir nýi skemmtiþátturinn sem RÚV sýnir á laugardagskvöldum? 13. Hvað heitir höfuðborg Ghana? 14. Hvað hefur Arnaldur Indriðason gefið út margar skáldsögur?
Hannes Óli Ágústsson skorar á Vigni Rafn Valþórsson, leikara næst.
8
Sudoku fyrir lengr a komna
9
3 5 9 8
4
6 3 2 4 9 5 2
7 7 5 4 8 3
6 9 1
5 6
2
9 RÉTT
krossgátan
9 3
5
Hjörvar Hafliðason (29) knattspyrnuspekingur
1. 33-30. 2. Eiríkur Jónsson. 3. Lampard? 4. Ég man það ekki. 5. Ólafur Magnússon. 6. 330.000. 7. Sigmar er aðal.... Ragnhildur Steinunn? 8. Dómkirkjuprestur. 9. Penelope Cruz. 10. Í dag? Það heitir .... pass ... Er það með Múgsefjun? 11. Sprengjuhöllinni. 12. Hringekjan. 13. O, ég man það ekki. 14. Ég ætti að geta munað þetta. Tólf? 15. Jón Ásgeir, Ingibjörg Pálma, Lárus Welding, Pálmi Haralds, Hannes Smárason, og man ekki ... meir.
8
4 7
4. Hvað heitir vændiskonan sem David Beckham ákvað að stefna eftir að hún hélt því fram að hún hefði sofið hjá honum?
Hannes Óli Ágústsson (29) leikari
4
lausn krossgátunnar er birt á vefnum: www.this.is/krossgatur, að viku liðinni
Svör: 1. 33-30 2. Eiríkur Jónsson 3. Florent Malouda 4. Irma Nici 5. Óskar Magnússon 6. 318.006 7. Þóra Arnórsdóttir 8. Dómkirkjunni 9. Penelope Cruz 10. Negril með Bjartmari og Bergrisunum 11. Sprengjuhöllinni 12. Hringekjan 13. Accra 14. Þrettán 15. Jón Ásgeir Jóhannesson, Pálmi Haraldsson, Hannes Smárason, Jón Sigurðsson, Lárus Welding, Þorsteinn M. Jónsson og Ingibjörg S. Pálmadóttir.
OFSÖGUR
SKORDÝR
PÓLL
HERMA
HIMINLIFANDI
FLANA
BATA
LOGA
RIFNARI
LÉLEGT ÁHALD FÍFLAGANGUR ÞEFJA TÁKN
Ertu í fjárhagsvandræðum? Láttu okkur sjá um fjármálin. Fáðu stöðumat á aðeins 30 mínútum.
SAGNORÐ
FUGLA
PLANTA
SNOTUR
SAMTÖK
LAUSAMENNSKU
VERKFÆRI
BARDAGI
ALGJÖRLEGA
INNSVEIGÐAR
SVIK
KEYRA
Verð kr. 4.500,Tímapantanir í síma 533-1200 eða á stopp@stopp.is
www.stopp.is
RÁNDÝRA
ÁVÖXTUR
SKAMMSTÖFUN
ÓHEPPNIN
ANSANS
ÓHREINKA
KÖGUR
SKEL
MÆLIEINING HAMINGJA
MÆLA DÝPT
ÍLÁT
BLÓÐSUGA
EYÐSLA
GILDI
H E LG A R B L A Ð GELT FRÆ
TAUG
MAR
ÞREYTTAR
UPPHAFSSTAFIR SIÐLEYSI
SKÖRP BRÚN
HVÍLD
LÉST
VÖ‹VAFESTING
ÓSÆLL
NÝLEGA
RÖNDIN
SJALDGÆFUR PJATLA
OTI
URRDAN
ÁTT
SKYLDIR
STARFA
GISTA
ÞRÆLKUN
KEMBA
HIMNA NÍSTA
Þú getur nálgast Fréttatímann frítt á þjónustustöðvum N1 um land allt
GUÐ
SVÍVIRÐA
ATHUGA
Í RÖÐ
HÆNGUR
TRUFLAÐUR RYKKORN
GOGGUR
SAMSKONAR
HITA
TORTÍMIR
ÁTT
VEFSLÓÐ
EINS UM B ELSKAÐI
GANGÞÓFI
SAMTÖK
BOR
KVK NAFN
44
AÐHLYNNINGAR
SARG
FUGL
46
sjónvarp
Helgin 8.-10. október 2010
Föstudagur 8. október
Föstudagur
Sjónvarpið
20.10 Útsvar Í þessum þætti mætast lið Álftaness og Reykjanesbæjar.
20.15 Logi í beinni 25. starfsár Stöðvar 2 er að hefjast. Í tilefni þess verður allsherjar grínveisla hjá spjallþáttakonungnum Loga þar sem hann fær til sín alla allt fyrir áskrifendur helstu grínara Stöðvar 2 frá upphafi. fréttir, fræðsla, sport og skemmtun
Laugardagur 4
19.35 Hringekjan Skemmtiþáttur í umsjón Góa sem tekur á móti góðum gestum og þau Katla Margrét Þorgeirsdóttir, Viktor Már Bjarnason og Ari Eldjárn bregða á leik.
19.35 Spaugstofan Spéfuglarnir í Spaugstofunni fara yfir atburði vikunnar og sýna okkur þá í spaugilegu ljósi.
Sunnudagur allt fyrir áskrifendur
fréttir, fræðsla, sport og skemmtun
4
20.10 Frá torfbæ á forsíðu TIME Heimildamynd um Holger Cahill, öðru nafni Svein Kristján Bjarnarson sem fæddist árið 1887 á Íslandi og dó í Bandaríkjunum árið 1960. Hann átti merkilegan feril í menningarlífi Bandaríkjanna og var meðal annars forstöðumaður MoMa í New York.
20.10 Top Gear Best Of (3.4)
Laugardagur 9. október
Skjár einn
Sjónvarpið
06.00 Pepsi MAX tónlist 07.30 Game Tíví (4.14) (e) 08.00 Dr. Phil (e) 08.40 Rachael Ray (e) 09.25 Pepsi MAX tónlist 12.00 Game Tíví (4.14) (e) 12.30 Pepsi MAX tónlist 16.40 Rachael Ray 17.25 Dr. Phil 18.05 Friday Night Lights (5.13) (e) 18.55 How To Look Good Naked 4 (2.12) (e) 19.45 Family Guy (3.14) (e) 20.10 Bachelor (9.11) Raunveruleikaþáttur þar sem rómantíkin ræður ríkjum. Það er komið að úrslitastundinni. Jason verður að gera upp hug sinn og velja þá konu sem hann elskar. Fyrst hittir hann konu úr fortíð sinni, DeAnna Pappas, sem hafnaði honum í Bachelorette þáttunum. 21.40 Last Comic Standing (5.14) 22.25 Olivia Lee. Dirty, Sexy, Funny (4.8) Breskur gamanþáttur þar sem falin myndavél er notuð til að koma fólki í opna skjöldu. Gríngellan Olivia Lee bregður sér STÖÐ 2 í ýmis gervi og hrekkir fólk með 5 07.00 Barnatími6Stöðvar 2 ótrúlegum uppátækjum. Hún er Tommi og Jenni, Boowa and Kwala, sexí, óþekk og klúr og gengur Boowa and Kwala, Lalli, Hvellur fram af fólki með undarlegri keppnisbíll, Kalli litli Kanína og vinir hegðun. Útkoman er bráðfyndin 08.15 Oprah og skemmtileg. 08.55 Í fínu formi 22.50 Hæ Gosi (2.6) (e) 09.10 Bold and the Beautiful 23.20 Sordid Lives (5.12) 09.30 The Doctors Bandarísk gamanþáttaröð um 10.15 60 mínútur allt fyrir áskrifendur skrautlegar konur í smábæ 11.05 Mercy (1.22) í Texas. Aðalhlutverki Olivia 11.50 Glee (16.22) fréttir, fræðsla, sport og skemmtun Newton-John. 12.35 Nágrannar 23.45 Secret Diary of a Call Girl (1.8) 13.00 Ramsay’s Kitchen Nightmares (e) 13.50 La Fea Más Bella (250.300) 00.15 Law & Order. Special Victims 14.35 La Fea Más Bella (251.300) Unit (9.22) (e) 15.25 Wonder Years (15.17) 4 5 01.05 Whose Line is it Anyway (5.20) 15.55 Barnatími Stöðvar 2 (e) Camp Lazlo, Kalli litli Kanína og vinir, 01.30 Premier League Poker II (10.15) Tommi og Jenni 03.15 Jay Leno (e) 17.08 Bold and the Beautiful 04.00 Jay Leno (e) 17.33 Nágrannar 04.45 Pepsi MAX tónlist 17.58 The Simpsons (10.25) 18.30 Fréttir Stöðvar 2 18.47 Íþróttir 18.54 Ísland í dag 19.20 The Simpsons (16.21) 19.45 Auddi og Sveppi 20.15 Logi í beinni 25. starfsár Stöðvar 2 er að hefjast. Í tilefni þess verður allsherjar grínveisla hjá Loga þar sem hann fær til sín alla helstu grínara Stöðvar 2 frá upphafi. 21.20 Yes Man Gamanmynd sem fjallar um Carl Allen sem finnst líf hans standa í stað. Hann ákveður því að skrá 5 6 sig á sjálfshjálparnámskeið og lærir að segja já við öllu. 23.05 Taken Mynd með Liam Neeson í hlutverki fyrrum leyniþjónustumanns sem þarf nú að nota alla sína þekkingu og reynslu til þess að bjarga dóttur sinni úr klóm mannræningja. 00.40 Forgetting Sarah Marshall 02.30 Across the Universe 04.40 A Mighty Heart
08.00 Morgunstundin okkar 08.04 Gurra grís (7.26) 08.09 Teitur (33.52) 08.20 Sveitasæla (7.20) 08.34 Otrabörnin (3.26) 08.58 Konungsríki Benna og Sóleyjar (18.52) 09.09 Mærin Mæja (28.52) 09.18 Mókó (24.52) 09.23 Einu sinni var... lífið) 09.50 Hrúturinn Hreinn (5.40) 09.57 Latibær (127.136) 10.25 Að duga eða drepast (1.20) 11.10 Stelpulíf (1.4) e. 11.40 Hvað veistu? - Augu dýra 12.20 Kastljós e. 12.50 Kiljan e. 13.40 Íslenski boltinn e. 14.30 Mörk vikunnar e. 15.00 Mótókross e. 15.30 Íslandsmótið í handbolta Bein útsending, Haukar og FH. 17.35 Táknmálsfréttir 17.45 Útsvar . Álftanes - Reykjanesbær e. 18.54 Lottó 19.00 Fréttir 19.30 Veðurfréttir 19.35 Hringekjan 20.40 Brúin til ævintýralandsins (Bridge to Terabithia) e. 22.20 Hamskiptingar (Transformers) Unglingspiltur flækist óvart inn í hatramma baráttu tveggja ættbálka utan úr geimnum. 00.40 Vonarpeningur (For Your Consideration) e. 02.05 Útvarpsfréttir í dagskrárlok
16.00 Logi í beinni 17.15 Sjálfstætt fólk 18.10 PGA Tour Highlights 17.55 Sjáðu 19.05 Inside the PGA Tour 2010 18.30 Fréttir Stöðvar 2 19.30 Á vellinum 18.49 Íþróttir 20.00 Kraftasport 2010 18.56 Lottó 20.40 Fréttaþáttur Meistaradeildar E 19.04 Ísland í dag - helgarúrval 21.10 F1. Föstudagur 19.29 Veður 21.40 World Series of Poker 2010 allt fyrir áskrifendur19.35 Spaugstofan 22.30 European Poker Tour 5 Spaugstofumenn fara yfir Pokerstars atburði liðinnar viku og sýna fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 23.20 European Poker Tour 5 okkur þá í spaugilegu ljósi. Pokerstars 20.05 The Proposal 00.15 Gunnar Nelson Rómantísk gamanmynd með 01.55 Formúla 1 Söndru Bullock og Ryan Reyn4olds. 5 21.50 Surrogates Spennutryllir með Bruce Willis. 23.20 Custody 16.00 Sunnudagsmessan Hugljúf kvikmynd um ekkil sem 17.00 Enska úrvalsdeildin á hættu á að missa forræðið yfir 18.45 Enska úrvalsdeildin 13 ára gamalli stjúpdóttur sinni. 20.30 Ensku mörkin 2010/11 allt fyrir áskrifendur 00.50 The Mambo Kings 21.00 PL Classic Matches 02.30 Disturbia 21.30 Premier League World fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 04.10 Joshua 2010/2011 05.55 Spaugstofan 22.00 Football Legends 22.30 PL Classic Matches 23.00 Enska úrvalsdeildin 4
SkjárGolf
06.00 What Happens in Vegas... 08.30 European Tour 2010 (1.4) (e) 08.00 The Truth About Love 12.30 European Tour 2010 (2.4) allt fyrir áskrifendur 10.00 My Girl (e) 16.30 Golfing World (e) 12.00 Shrek 2 17.10 Golfing World (e) fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 16.00 My Girl (e) 18.00 Golfing World 18.00 Shrek 2 18.50 European Tour 2010 (2.4) (e) 20.00 What Happens in Vegas... 22.00 Golfing World (e) 22.00 Bride Wars 22.50 PGA Tour Yearbooks (1.10) (e) 00.00 Snakes on a Plane 23.40 Golfing World (e) 5 4 02.00 The Last Boy Scout 04.00 Bride Wars
Skjár 1
06.00 Pepsi MAX tónlist 09.00 Rachael Ray (e) 09.45 Rachael Ray (e) 10.30 Dr. Phil (e) 11.10 Dr. Phil (e) 11.55 Dr. Phil (e) 12.35 90210 (23.24) (e) 13.15 90210 (24.24) (e) 13.55 Real Housewives of Orange County (13.15) (e) 14.40 America’s Next Top Model (1.13) (e) 15.30 Kitchen Nightmares (10.13) (e) 16.20 Top Gear Best Of (2.4) (e) 17.20 Bachelor (9.11) (e) 18.50 Game Tíví (4.14) (e) 19.20 The Marriage Ref (4.12) (e) 20.05 Fyndnar fjölskyldumyndir (1.10) (e) 20.30 Wimbledon (e) Rómantísk gamanmynd frá þeim sömu og gerðu Notting Hill, Bridget Jones og Love Actually. Peter Colt er farinn að nálgast endinn á frekar daufum tennisferli. Síðasta tækifærið er Wimbledon-mótið þar sem hann er ekki talinn eiga neina möguleika. 22.10 Crossing Over Dramatísk og spennandi kvikmynd frá árinu 2009 með Harrison Ford, Ashely Judd og Ray Liotta í aðalhlutverkum. Max Brogan er lögreglumaður í Los Angeles sem vinnur hjá innflytjendaeftirlitinu. Veikleiki hans er hvað hann er góðhjartaður því oft á tíðum hefur hann samúð með fólkinu sem hann á STÖÐ 2 að vísa úr landi. 07.00 Barnatími Stöðvar 2 Sumardalsmyllan, Lalli, Þorlákur, 00.10 Spjallið með Sölva (3.13) (e) 00.50 Olivia Lee. Dirty, Sexy, Funny Hvellur keppnisbíll, Elías, Doddi (4.8) (e) litli og Eyrnastór, Gulla og 01.15 Friday Night Lights (5.13) (e) grænjaxlarnir 02.05 Whose Line is it Anyway (6.20) 08.05 Algjör Sveppi 6 (e) 11.35 iCarly (8.25) 02.30 Premier League Poker II (10.15) 12.00 Glee (15.22) 12.45 Pretty Little Liars (6.22)allt fyrir áskrifendur(e) 04.15 Jay Leno (e) 13.35 Chuck (1.22) 05.00 Jay Leno (e) 14.20 Gossip Girl (10.22) fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 05.45 Pepsi MAX tónlist 15.10 Grey’s Anatomy (2.22)
16.50 Sonja Zorilla 17.20 Táknmálsfréttir 17.30 Fræknir ferðalangar (66.91) 17.55 Frumskógarlíf (2.13) 18.00 Manni meistari (18.26) 18.30 Mörk vikunnar 19.00 Fréttir 19.30 Veðurfréttir 19.35 Kastljós 20.10 Útsvar Í þessum þætti mætast lið Álftaness og Reykjanesbæjar. 21.20 Ósigrandi (Invincible) Bandarísk bíómynd frá 2006 byggð á sögu Vince Papale, þrítugs barþjóns í Philadelphiu sem lék með ruðningsliði Eagles árið 1976. Leikstjóri er Ericson Core 23.05 Taggart - Yfir strikið 23.55 4 mánuðir, 3 vikur og 2 dagar (4 luni, 3 saptamâni si 2 zile) Rúmensk bíómynd frá 2007 um konu sem hjálpar vinkonu sinni að eyða fóstri með ólöglegum hætti í Rúmeníu á 9. áratug síðustu aldar. Myndin hlaut Gullpálmann á kvikmyndahátíðinni í Cannes. e. 01.45 Útvarpsfréttir í dagskrárlok
5
6
Sunnudagur Sjónvarpið 08.00 Morgunstundin okkar 08.01 Húrra fyrir Kela (39.52) 08.24 Kóalabræður (76.78) 08.34 Babar (4.26) 08.57 Krakkamál 09.00 Disneystundin 09.01 Snillingarnir (3.28) 09.24 Sígildar teiknimyndir (3.42) 09.29 Gló magnaða (3.19) 09.52 Galdrakrakkar (16.21) 10.25 Hringekjan e. 11.25 Landinn e. 11.55 Návígi e. 12.30 Silfur Egils 14.00 Sesselja - Að fylgja ljósinu e. 14.55 Járnkrossar - Ættargrafreiturinn á Mýrum e. 15.45 Maður á streng (Man on Wire) e. 17.20 Táknmálsfréttir 17.30 Fallega fólkið e. 18.00 Stundin okkar 18.28 Með afa í vasanum 18.40 Skúli Skelfir 19.00 Fréttir 19.35 Veðurfréttir 19.40 Landinn 20.10 Frá torfbæ á forsíðu TIME Heimildamynd um Holger Cahill, öðru nafni Svein Kristján Bjarnarson sem fæddist árið 1887 á Íslandi og dó í Bandaríkjunum árið 1960. Hann átti og merkilegan feril í menningarlífi Bandaríkjanna og var meðal annars forstöðumaður Museum of Modern Art í New York. 21.10 Himinblámi (Himmelblå) 22.00 Sunnudagsbíó Flugdrekahlauparinn (The Kite Runner) Bíómynd frá 2007 byggð á þekktri sögu eftir Khaled Hosseini. 00.05 Silfur Egils e. 01.25 Útvarpsfréttir í dagskrárlok
STÖÐ 2
07.00 Barnatími Stöðvar 2 Aðalkötturinn, Litla risaeðlan, Lalli, Sumardalsmyllan 08.00 Algjör Sveppi Sveppi sýnir teiknimyndirnar Mörgæsirnar frá Madagaskar, Halló Kittý Strumparnir, Svampur Sveinsson, Hvellur keppnisbíll, 04.45 Formúla 1 2010 Doddi, Könnuðurinn Dóra, Diego. allt fyrir áskrifendur 09.00 Inside the PGA Tour 2010 10.05 Histeria! 4 5 6 09.25 Umspil EM U21 10.30 Hoot fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 11.30 F1: Föstudagur 12.00 Spaugstofan 12.00 Formúla 1 2010 12.30 Nágrannar 13.35 Á vellinum 13.55 America’s Got Talent (25.26) 14.05 Fréttaþáttur Meistaradeildar E 15.15 America’s Got Talent (26.26) allt fyrir áskrifendur 14.35 Kraftasport 2010 16.55 Oprah 4 15.15 Veiðiperlur 17.40 60 mínútur fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 15.45 Vildargolfmót Audda og Sveppa 18.30 Fréttir Stöðvar 2 16.35 US PGA Championship 2010 19.15 Sjálfstætt fólk Jón Ársællr´’ir 20.25 UFC Unleashed b. börnum við Ásdísi Rán 21.10 UFC Unleashed b. börnum 20.25 The Mentalist (1.22) 21.556 UFC Unleashed b. börnum 21.10 4 Monk (15.16) 5 6 22.40 UFC Live Events b. börnum 21.55 The Pacific (4.10) 22.45 60 mínútur 23.30 Spaugstofan 00.00 Daily Show. Global Edition 14.00 Season Highlights 00.25 V (4.12) 14.55 Enska úrvalsdeildin 01.10 The Event (2.13) 16.40 Enska úrvalsdeildin 01.55 Dollhouse (1.13) 18.25 Premier League World 02.45 Elizabeth. The Golden Age allt fyrir áskrifendur 2010/2011 04.35 Monk (15.16) 18.55 Football Legends 05.20 Mér er gamanmál fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 19.25 Enska úrvalsdeildin 05.50 Fréttir 21.10 Enska úrvalsdeildin 22.55 Season Highlights
06.00 Marley & Me 08.00 Notting Hill Skjár Golf 4 allt fyrir áskrifendur 10.00 Confessions of a Shopaholic 08.30 European Tour 2010 (2.4) (e) 12.00 Bolt 12.30 European Tour 2010 (3.4) fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 14.00 Notting Hill 16.30 The Open Championship 16.00 Confessions of a Shopaholic Official Film 2009 (e) 18.00 Bolt 17.25 Golfing World (e) 20.00 Marley & Me 18.15 European Tour - Highlights 2010 22.00 Fool’s Gold (1.10) (e) 4 5 00.00 Casino Royale 19.05 European Tour 2010 (3.4) (e) 6 02.20 Next. 23.05 LPGA Highlights (1.10) (e) 04.00 Fool’s Gold
06.00 Mr. Deeds 508.00 The Bucket List 6
fyrir áskrifendur 10.00 The Jane Austen Book allt Club 12.00 Alvin and the Chipmunks 14.00 The Bucket List fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 16.00 The Jane Austen Book Club 18.00 Alvin and the Chipmunks 20.00 Mr. Deeds 22.00 The Kingdom 6 4 00.00 Girl, Interrupted 02.05 The Number 23 04.00 The Kingdom
sjónvarp 47
Helgin 8.-10. október 2010
10. október
Í sjónvarpinu Hringekjan
Skjár 1
Hringleikahús með þorrablótsbrag Alveg eins og það er ekki gott að alhæfa er ekki gott að reyna að gera öllum til geðs. Því ætla ég ekki að alhæfa neitt um að nýi skemmtiþáttur Rúv, Hringekjan, sé vondur. Þetta hef ég þó að segja. Þetta var ekki gott, án þess að alhæfa neitt. Gói er hæfileikaríkur og skemmtilegur en að henda honum og meðhjálpurunum svona út í djúpu laugina með míkrófón og kameru spyrjandi fólk um veðrið er ekki ávísun á gott sjónvarp. Einn viðmælandi í settið er heldur ekki nóg til að halda uppi fjörinu. Það var nettur þorrablótsbragur á þessu öllu saman og ég veit ekki hvort var verra, Jeffer grínið eða þegar bankinn byrjaði að syngja. Þetta
35%
06.00 Pepsi MAX tónlist 10.00 Rachael Ray (e) 10.45 Rachael Ray (e) 11.30 Rachael Ray (e) 12.15 Dr. Phil (e) 13.00 Dr. Phil (e) 13.40 90210 (1.22) (e) 14.20 90210 (2.22) (e) 15.00 90210 (3.22) (e) 15.40 Million Dollar Listing (8.9) (e) 16.25 Spjallið með Sölva (3.13) (e) 17.05 Nýtt útlit (3.12) (e) 17.55 Parenthood (1.13) (e) 18.50 The Office (7.26) (e) 19.15 Hæ Gosi (2.6) (e) 19.45 Fyndnar fjölskyldumyndir (2.10) Bráðfyndinn fjölskylduþáttur þar sem sýnd eru bæði innlend og erlend myndbrot, sem kitla hláturtaugarnar og koma öllum í gott skap. Þættinum hafa borist mörg hundruð íslensk myndbrot og eins og áður verða veitt vegleg verðlaun fyrir fyndnasta íslenska myndbrotið. Vinsælasti skemmtikraftur Íslands, Þórhallur Sigurðsson, hinn eini og sanni Laddi, er kynnir þáttanna. 20.10 Top Gear Best Of (3.4) 21.10 Law & Order. Special Victims Unit (10.22) Bandarísk sakamálasería um sérdeild lögreglunnar í New York sem rannsakar kynferðisglæpi. Benson og Stabler reyna að finna sönnunargögn til að klófesta hættulegan nauðgara sem gerir klámmyndir með fórnarlömbum sínum. Vandamálið er að fórnarlömbin muna ekki eftir nauðguninni. 22.00 Leverage (4.15) Spennandi þáttaröð um þjófahóp sem rænir þá sem misnota vald sitt og ríkidæmi. Nate og félagar leggja gildru fyrir afríska bræður sem eru bendlaðir við barnaþrælkun og demantasmygl. 22.50 House (7.22) (e) 23.40 Nurse Jackie (1.12) (e) 00.10 Last Comic Standing (5.14) (e) 00.55 Sordid Lives (5.12) (e) 01.20 CSI. New York (16.25) (e) 02.05 Pepsi MAX tónlist
má bara ekki, án þess að alhæfa neitt. Ari Eldjárn er fyndinn gaur og hann var sennilega hápunktur þáttarins. Þótt stand- up í sjónvarpi virki ekki alltaf svo vel, án þess að alhæfa þó. Það er einfaldlega verið að reyna of mikið. Það á að gera öllum á landinu til geðs en það er bara ekki hægt á klukkutíma. Ég vona innilega að einhver þarna í Efstaleitinu sjái það og ég hálfpartinn vonast líka til þess að þríeykið sem heldur utan um þáttinn, sem sannarlega eru engir aukvisar, komi fram í byrjun næsta þáttar og segi djók! ...nú byrjar grínið. Haraldur Jónasson
05.30 Formúla 1 2010 08.15 F1: Við endamarkið 08.45 Pepsí deildin 2010 10.30 Pepsímörkin 2010 12.00 Formúla 1 2010 14.05 F1: Við endamarkið 14.35 Spænsku mörkin allt fyrir áskrifendur 15.30 Þýski handboltinn 2010/2011 17.05 US PGA Championship 2010 fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 21.35 Kobe - Doin ‘ Work 23.05 Þýski handb
14.00 PL Classic Matches 14.30 PL Classic Matches 15.00 Season Highlights 15.55 Premier League World 2010/2011 allt fyrir áskrifendur 16.25 Enska úrvalsdeildin 18.10 Enska úrvalsdeildin fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 19.55 Football Legends 20.25 Season Highlights 21.20 Enska úrvalsdeildin 23.05 PL Classic Matches 23.35PL Classic Matches 4
4
5
5
6
6
HALLE™, HALLE BERRY™ Bellah Brands Inc.
Skjár Golf 08.30 European Tour 2010 (3.4) (e) 12.30 European Tour 2010 (4.4) 16.30 Ryder Cup Official Film 1995 (e) 17.25 LPGA Highlights (1.10) (e) 18.45 European Tour 2010 (4.4) (e) 22.45 PGA Tour Yearbooks (1.10) (e)
www.halleberryfragrances.com
48
bíó
bíódómur: brim
Helgin 8.-10. október 2010
frumsínin gar
Sigling þjakaðra sála
Græna ljósið með tvennu
Vesturportshópurinn telur óvenjumarga urrandi talenta og í þessari kvikmyndaaðlögun verðlaunaleikritsins Brim sýnir leikhópurinn allur sínar bestu hliðar undir styrkri leikstjórn Árna Ólafs Ásgeirssonar. Hér tekst áhöfn á litlum ryðdalli á við lífið um borð eftir að einn úr hópnum styttir sér aldur í síðasta túr á undan. Þetta eru sveittir karlpungar, ólíkir innbyrðis en allir eitthvað dældaðir á sálinni. Og ekki skánar mórallinn um borð þegar stúlka tekur pláss hins látna. Yfir þessum fiskitúr svífur einhver annarleiki og feigð þannig að ósköp venjulegur túr breytist smám
Græna ljósið frumsýnir tvær áhugaverðar myndir í dag, Enter the Void eftir Gaspar Noé og Greenberg með Ben Stiller í titilhlutverkinu. Enter the Void er sýnd í Bíó Paradís við Hverfisgötuna. Myndin vakti gríðarlega athygli á kvikmyndahátíðinni í Cannes í vor enda varla við öðru að búast frá Noé sem hreyfði hressilega við fólki fyrir nokkrum árum með hinni hrottafengnu mynd Irréversible. Hér segir Noé sögu af ungum dópsala sem er myrtur í Japan en snýr heim sem draugur til að gæta systur sinnar.
saman í siglingu glataðra sálna. Handritið er til fyrirmyndar, fall egt, fyndið og harmrænt, rétt eins og myndin sjálf sem er blaut, köld, brimsölt og undurfögur í grámanum. Þórarinn Þórarinsson
Gísli Örn Garðarsson og Ingvar E. Sigurðsson gera persónum sínum góð skil í Brimi og þá sérstaklega Gísli sem fær úr miklu að moða.
Aðrir miðlar: DV: Fréttablaðið: Morgunblaðið:
Svarta kómedían Greenberg er sýnd í Háskólabíói.
Ben Stiller leikur New York-búa sem flytur til Los Angeles til að reyna að fá botn í líf sitt.
Óper a Wagners í beinni útsendingu
Bestu sæti Metropolitan Söngvarar í Reykjavík skora fleiri mörk Ólafur Kjartan Sigurðarson syngur aðalhlutverkið í Rigoletto Ólafur Kjartan segir það hreint út sagt frábært að fá tækifæri til að koma aftur á sinn heimavöll í Ingólfsstrætinu og syngja eitt af draumahlutverkunum. „Æfingatíminn er búinn að vera stórskemmtilegur og ég held að við séum með hörkusjó í höndunum.“ Ólafur Kjartan hefur meira en nóg að gera í Þýskalandi og er þéttbókaður. Spurður segir hann að líf óperusöngvarans í útlöndum sé ekki ósvipað lífi íslensku atvinnumannanna í knattspyrnu sem starfi í útlöndum en komi heim af og taki einn og einn landsleik. „Þetta er nákvæmlega eins fyrir utan launin og bílana. Miðað við nýjustu fréttir er Aron á mun dýrari bíl en ég og Volvo-inn minn fer ekkert í spyrnu við Audi-inn hans. Fótboltastrákarnir eru með miklu hærri laun en við söngvararnir skorum hins vegar miklu fleiri mörk.“ Ólafur Kjartan segir að hann hefði vel getað haft gott af því að sjá Rínargullið í bíó hjá Samfeðgum vegna þess að hann muni syngja í því í Þýskalandi næsta sumar. „En það gengur ekki þar sem ég verð á sviðinu í Íslensku óperunni. Ég hef ekki enn skellt mér í óperu í bíó en það er aldrei að vita. Þetta er mjög skemmtilegt.“
Vinsælar útsendinga Sambíóanna á óperum Metropolitan hefjast á ný á laugardaginn. Á sama tíma frumsýnir Íslenska óperan Rigoletto eftir Verdi.
S
ambíóin byrjuðu í fyrra að bjóða upp á beinar óperuútsendingar frá Metropolitan-óperunni í New York. Þessar sýningar hafa mælst vel fyrir hjá íslenskum óperuunnendum og í ljósi vaxandi vinsælda hefur verið ákveðið að halda þessum sýningum áfram í ár. Fyrsta ópera þessa tímabils er Rínargullið eftir Wagner sem verður sýnd beint á laugardaginn. „Við sáum þetta fyrst í Eistlandi þegar við vorum að skoða miðasölukerfi sem við erum að taka í notkun,“ segir Alfreð Árnason hjá Sambíóunum. „Við ákváðum að prufa þetta hérna heima og sýningarnar slógu í gegn í fyrra.“ Alfreð segir að áhorfendahópurinn á óperusýningunum sé nokkuð ólíkur þeim hópi sem helst sækir bíómyndir og að meirihluti óperugesta í bíó sé 55 ára og eldri. „Sýningarnar hafa fengið mjög góðar viðtökur og fólk er ánægt með þær enda er svo mikið um góðar nærmyndir í þessum útsendingum að fólkið í salnum kemst í raun nær flytjendunum á sviðinu en þeir sem sitja aftarlega í sal Metropolitan í New York. Fólk upplifir því tjáningu söngvaranna mjög vel, sem er ekki síst mikilvægt þegar óperur eru annars vegar.
Bíó
Þórarinn Þórarinsson toti@frettatiminn.is
Þessum sýningum er varpað beint í um þúsund kvikmyndahús um allan heim og á Íslandi getur fólk þannig komist í Metropolitan-óperuna fyrir 2.500 krónur sem þykir vel sloppið miðað við hversu dýrt er í fremstu sætin í Metropolitan.“ Stefán Baldursson, óperustjóri Íslensku óperunnar, tekur undir með Alfreð og segir útsendingarnar mjög vandaðar og að þær séu hin besta skemmtun. „Þarna eru notaðar fjölmargar myndavélar frá hinum ýmsu sjónarhornum þannig að maður er í raun meira inni í atburðarásinni en ef maður sæti aftarlega í óperuhúsinu. Það sem gefur þessum beinu útsendingum síðan aukið gildi er að í hléunum, sem oft eru tvö, eru viðtöl við söngvara og leikstjóra og maður fær að sjá hvað gerist á bak við tjöldin.“ Stefán segist síður en svo líta á þessar beinu útsendingar sem samkeppni við Íslensku óperuna.
fólkið í salnum kemst í raun nær flytjendunum á sviðinu en þeir sem sitja aftarlega í sal Metropolitan „Alls ekki. Góðar óperusýningar auka bara áhuga fólks á óperum og gera fólk spenntara fyrir því að sjá óperur hjá okkur á sviði.” Þegar Metropolitan frumsýnir Rínargullið í Sambíóunum á laugardag hittist þannig á að Íslenska óperan frumsýnir Rigoletto eftir Verdi þannig að Stefán verður að sjálfsögðu á sínum heimavelli og kemst ekki í bíó. „Þetta kvöld er óhætt að segja að ég verði virkilega á staðnum. Rigoletto er ein allra vinsælasta ópera Verdis og það hefur verið virkilega gaman að undirbúa þessa sýningu. Þetta er allt að smella saman. Við erum með frábæra söngvara í aðalhlutverkum þar sem mest mæðir á þeim Ólafi
Kjartani Sigurðarsyni, Jóhanni Friðgeiri Valdimarssyni og Þóru Einarsdóttur í hlutverkum Rigoletto, hertogans og Gildu.“ Þeir sem hafa tryggt sér miða á frumsýningu Rigoletto og komast ekki á Rínargullið þurfa ekki að örvænta því að sýning Metropolitan verður endursýnd í bíó á miðvikudaginn. Þá munu Sambíóin einnig bjóða upp á beinar útsendingar frá The National Theatre í London en fyrsta sýningin þaðan, A Disappearing Number, verður send út fimmtudaginn 14. október. Í kjölfarið fylgja svo Hamlet, FELA!, Lér konungur, Frankenstein og Kirsuberjagarðurinn.
Lausnir fyrir hjóLið þitt
AukAhlutir Þú færð aukahlutina hjá okkur opið á laugardögum frá kl. 10.00-14.00
Kletthálsi 15 110 Reykjavík Sími 577 1717
bíó 49
Helgin 8.-10. október 2010
frumsínin gar
frumsínin gar
Bíræfnir bankaræningjar
Löggur og bófar í Boston
Bankaræningjar eiga sviðið í frumsýningarmyndum helgarinnar en rétt eins og í The Town segir Takers frá hópi bankaræningja. Þeir eru vel skipulagðir og fljótir að tæma þá sjóði sem þeir herja á og láta sig svo hverfa þannig að lögreglan getur lítið annað en klórað sér í hausnum. Áform þeirra um að ræna tuttugu milljónum dollara komast í uppnám þegar grjótharður rannsóknarlögreglumaður, sem Matt Dillon leikur, einsetur sér að hafa hendur í hári þeirra og gefur ekkert eftir í þeim efnum. Á meðal annarra leikara í myndinni eru Idris Elba úr uppá-
Stjörnustríð í þrívídd George Lucas hefur nú látið þau boð út ganga, ófáum Stjörnustríðsaðdáendum til mikillar gleði, að fyrirtæki hans ætli að endursýna allar kvikmyndirnar sex í geimóperubálknum í kvikmyndahúsum. Þetta væri svo sem ekki í frásögur færandi ef ekki vildi svo skemmtilega til að myndirnar verða sýndar í þrívídd. Orðrómur um að myndirnar yrðu settar í þrívídd hefur verið á kreiki í nokkur ár og eftir þá miklu sprengju sem orðið hefur í þrívíddarmyndum undanfarið var ákveðið að kýla á þetta. The Phantom Menace, fyrsti kaflinn í sögunni, verður sýnd fyrst og er ráðgert að hún komi í bíó árið 2012.
Verður Mátturinn með honum þegar hann mætir sjálfum Matt Dillon?
haldssjónvarpsþáttum Jóns Gnarr, The Wire, og Hayden Christensen sem gerði garðinn frægan í hlutverki hins unga Svarthöfða í seinni Stjörnustríðsþríleiknum. Dómar í öðrum miðlum: Imbd: 4,9/10, Rotten Tomatoes: 29%, Metacritic: 45
Með Gone Baby Gone árið 2007 sýndi leikarinn Ben Affleck að hann er ágætis leikstjóri. Nýjasta leikstjórnarverkefni hans er glæpamyndin The Town sem segir frá hremmingum bankaræningja í Boston. Affleck leikur sjálfur aðalhlutverkið, bankaræningjann Doug MacRay. Á meðan hann leggur á ráðin um næsta rán, ásamt þjófagengi sínu, þarf hann einnig að glíma við þrjóskan FBI-mann sem er á hælum hans. Þar að auki dreymir hann um
að skilja við glæpalífið og stendur frammi fyrir því að þurfa annað hvort að svíkja félaga sína eða missa frá sér konuna sem hann elskar. Bókin sem myndin byggist á fékk Hammett-
verðlaunin fyrir frábæran glæpaskáldskap árið 2005. Sér til halds og trausts í myndinni hefur Affleck toppmenn á borð við Pete Postlethwaite og Chris Cooper.
Gjöfin þín í Lyfjum & heilsu Kringlunni Þetta er gjöfin þín ef þú verslar Estée Lauder snyrtivörur fyrir kr. 5.900 eða meira dagana 8. – 13. október.
Köngulóarmaðurinn fær nýja kærustu Hin mjög svo geðþekka leikkona Emma Stone, sem hefur verið á hraðri uppleið í sögunni eftir leik sinn í Superbad og Zombieland, hefur tekið að sér hlutverk Gwen Stacy í næstu Spiderman-mynd. Eins og fram hefur komið er Toby Maguire genginn úr skaftinu og leikur Peter Parker ekki aftur. Í hans stað fer Andrew Garfield í rauða búninginn. Þetta gefur tilefni til þess að stokka spilin upp á nýtt og nú verður horfið aftur í tímann til byrjunarára Köngulóarmannsins og Emma leikur Gwen, sem var kærasta Peters áður en Mary Jane kom til sögunnar.
Gjöfin inniheldur:
Myndasögugaur tekur við Ofurmenninu Warner Bros hefur gengið frá samningi við Zack Snyder um að hann leikstýri næstu Supermanmynd. Snyder er þekktastur fyrir að hafa komið hinum margrómuðu myndasögum 300, eftir Frank Miller, og Watchmen, eftir Alan Moore, á hvíta tjaldið með miklum ágætum og fer því væntanlega frekar létt með að gera Ofurmenninu viðunandi skil.
Idealist 7ml – undirlagskrem sem gerir kraftaverk Daywear, 7ml – Dagkrem með umhverfisvörn Double Wear Light Makeup, 10ml – farða fyrir allar húðgerðir Sumptuous Mascara – svartan mascara Pure Color Lipstick – varalit, lit Bois de Rose Fallega snyrtisösku
*meðan birðir endast *verðgildi gjafarinnar er kr. 15.200.-
Kringlunni
50
tíska
Helgin 8.-10. október 2010
Umhverfisvæn
tíska Bandaríska fyrirtækið Ecoist hefur tekið upp á því að framleiða umhverfisvænar töskur. Þetta er handunnin tískuvara, búin til úr dagblöðum og tímaritum, sælgætisbréfum og strikamerkjum sem búið er að endurvinna.
Ecoist er í samstarfi við náttúruverndarsamtökin Trees for the Future og fyrir hverja selda tösku er plantað tré á svæðum sem orðið hafa fyrir náttúruhamförum, mengun frá verksmiðjum eða eldsvoða. Þessar töskur hafa orðið mjög vinsælar á síðasta ári og alls hafa verið seld 80.000 stykki úti um allan heim. Í myndinni Sex and the City 2 má sjá Samönthu, sem leikin er af Kim Cattrall, skarta umhverfisvænni tösku frá Ecoist. Hægt er að nálgast þessar töskur hérlendis í íslenskri netverslun, www.kolors.is sem selur þær í mörgum gerðum. -kp Kim Cattrall
Lokaðu augunum og upplifðu
5
V
Kolbrún Pálsdóttir skrifar
Ný sending af peysum
Opið mán.fim 12–18, fös. 12–16, lau. lokað Sími 694 7911
Eikjuvogur 29, 104 Rvk.
Mánudagur: Pels: Gyllti kötturinn Leggings: Topshop Bolur: Primark Peysa: Vintage Skór: Gyllti kötturinn
Þriðjudagur: Jakki: H&M Skór: Gyllti kötturinn Leggings: Primark Samfestingur: Gyllti kötturinn
Fær innblásturinn frá sjálfri sér Hafdís Þorleifsdóttir er 46 ára þokkadís með áhuga á tísku, hundum og lyftingum. Hún er eigandi tískuverslunarinnar Gyllta kattarins.
Í
næsta mánuði verður búðin mín fimm ára. Ég ætla að halda rækilega upp á það með pomp og prakt,“ segir Dísa stolt. Síðustu ár hefur búðin aðallega selt sérvalin notuð föt en nú á að taka fjölbreyttari stefnu. ,,Ég reyni að blanda mikið fatnaðinn sem ég sel. Vintage, rokk, skinkuföt. Eitthvað handa öllum,“ segir hún og hlær. Hún elskar að versla, bæði fyrir sig og búðina sína. ,,Mér finnst skemmtilegast að setja alls konar föt saman og sjá hvernig útkoman verður.“ Innblásturinn fær hún helst frá sjálfri sér og finnst þægilegast að versla ein. ,,Uppáhaldsbúðin mín fyrir mig sjálfa er Primark í London, ekki spurning. Sú búð er tær snilld,“ segir Dísa ákveðin. -kp
Miðvikudagur: Skór: Gyllti kötturinn Boyfriends gallabuxur: H&M Buxur: Gyllti kötturinn
Ljósmyndir/ Hari
tíska
eitingastaðirnir, listasöfnin sem við sækjum í og tískan erlendis eru rosalega frábrugðin því sem við þekkjum hérna heima. Í útlöndum eru tíu sinnum fjölbreyttari verslanir og þar eigum við til að missa okkur í búðarápi. Við eigum það flest sameiginlegt hérna heima á litla landinu okkar að finna til löngunar til að skreppa aðeins burt. Frí frá öllu. Við kaupum flugmiða og upplifum okkur svo sem heimsborgara í nokkra daga. Við Íslendingar nærumst á því. Sjúgum svo í okkur menninguna og teljum okkur hafa upplifað eitthvað sem við gætum ekki gert hérna heima. Magnað. En það er ekki ókeypis að skreppa héðan af landinu. Stundum þarf maður að láta sér nægja að loka bara augunum og hverfa til Parísar, Rómar eða hvert sem draumarnir sækja. Upplifa hlutina þannig. Ég býst nú við að á þessari öld verði það internetið sem helst víkkar hjá okkur sjóndeildarhringinn. Við notum það á hverjum degi, í mismunandi tilgangi. Fréttir, slúður, tíska, ferðalög, matur. Mjög auðvelt að gleyma sér á internetinu. Ég tala af reynslu. Um daginn rakst ég á vefsíðu frá Bretlandi. Seldi ódýran en flottan fatnað. Á þeim tímapunkti gleymdi ég mér og var stödd í verslunarferð í London í nokkra klukkutíma. Ég missti mig auðvitað í fatakaupunum. Mánuði síðar beið stór pakki eftir mér á póstinum.
dagar dress
Fimmtudagur: Úlpa: Topshop Peysa: Pop England Skór: Gyllti kötturinn Leggings: Topshop
Föstudagur: Minkajakki: Gyllti kötturinn Leggings: H&M Kjóll: H&M
tíska 51
Helgin 8.-10. október 2010
Ekki blotna í fæturna! Það þekkja það eflaust margir að blotna í fæturna þegar hausta tekur og rigning og slydda í bland við drulluna á götunum eyðileggur uppáhaldsskóna manns. Nú er óþarfi að örvænta því stígvélatískan tröllríður tískuheiminum um þessar mundir. Ilse Jacobsen-stígvélin standa fyrir sínu. Þau fást í Ilse Jacobsen í Garðabæ.
Er þá ekki bara ráð að draga fram gömlu góðu Nokia-stígvélin, þau standa gjarna fyrir sínu og tryggja að minnsta kosti þurra og hlýja fætur.
Góðu fréttirnar fyrir þá sem vilja frekar stígvél í stíl við stjörnurnar eru þær að sést hafa stígvél í mörgum litum og gerðum frá hinum ýmsu skóframleiðendum sem anna varla eftirspurn eftir þessu nýja tískufyrirbæri.
Úti í hinum stóra heimi sjást stjörnurnar oft í Hunter-stígvélum sem fást í ýmsum litum.
Fellir vængina Ofurmódelið Heidi Klum, sem er orðin 37 ára, hefur sagt upp störfum sem undirfatamódel hjá Victoria Secret. Síðastliðin þrettán ár hefur hún gengið með vængi og sýnt nærföt á sýningarpöllum fyrir fyrirtækið ásamt mörgum þekktustu fyrirsætum heims. Hún segist ætla að einbeita sér að eiginmanni sínum og fjórum börnum héðan í frá.
Stjörnurnar í Hollywood nota gjarna stígvél við þröngar leggings eða gallabuxur.
Stærsta tískuvika í heimi Nú stendur tískuvikan í París sem hæst þar sem helstu tískuframleiðendur heims sýna nýjustu tískustefnu sína. Þetta er stærsta tískuvika í heimi og það er draumur margra kvenna að fá boðskort á þessar samkomur. Leikkonan Keira Knightley, ein af best klæddu konum Bretlands, lét sig ekki vanta þegar vortíska Chanel 2011 var sýnd á dögunum. Og sat að sjálfsögðu á fremsta bekk.
52
dægurmál
Helgin 8.-10. október 2010
Aniston
A lþjóðleg sviðslista h átíð í R eyk jav ík
1 álitlegasta konan á lausu
2
6
3 Jennifer Aniston
K auptu stílinn: R achel
4
Lady GaGa
Rachel Bilson er til fyrirmyndar
Betty White
h
5
Elena Kagan
í Kvöld, 8. október, verður mikið danspartí í Borgarleikhúsinu, sem hefst með sýningu Íslenska dansflokksins á Transaquania – Into thin air (19.30). Þar á eftir er boðið upp á danslagasamkeppnina Keppnin um keppinn (21.00) þar sem Keðja Reykjavík og samtökin S.L.Á.T.U.R. taka saman höndum um nýsköpun í danstónlistarmenningu á Íslandi. Þar er aðgangur ókeypis. Partíið
Halle Berry Elin Nordegren
H
enni var hafnað af Brad Pitt, Vince Vaughn og John Meyer. Samt sem áður telja þátttakendur í könnun Vanity Fair og 60 Minutes að Jennifer Aniston sé álitlegasta piparjúnkan. Aniston, sem er 41 árs, hafði betur í baráttu við ekki ómerkari konur en Halle Berry og Elin Nordegren, fyrrverandi eiginkonu Tigers Wood. Sjarmatröllið aldna, Bett y White, sem er orðin 88 ára, endaði í fjórða sæti og ólíkindatólið Lady GaGa vippaði sér í fimmta sætið. Í sjötta sæti var síðan hæstaréttardómarinn Elena Kagan. -óhþ
Danspartí um alla borg
ollywood-stjörnurnar eru margar alltaf flottar og f ylgja nýjustu tískunni. Þær keppast við að eiga það heitasta hverju sinni, sem við hin eigum vissulega aðeins erfiðara með að fylgja eftir, svona fjárhagslega séð. En það þýðir ekki að við getum ekki reynt eða fundið sniðugar lausnir. Rachel Bilson er ein af flottustu stjörnunum í Englaborginni og hún hefur skapað sinn eigin stíl. Þú getur keypt hann og látið þér finnast þú vera stjarna. -kp
Transaquania
Into Thin Air
Taska: Friis & Company 9.900 kr.
Jakki: Rokk & rósir 5.900 kr.
heldur svo áfram þegar áhorfendur fá tækifæri til að kryfja dýrið í manninum og langanir hans í sýningu leikhópsins Ég og vinir mínir á Húmanimal (21.45), margverðlaunaðri sýningu sem samin var í spuna af listamönnunum sjálfum. Kvöldinu lýkur svo með leiksýningunni Þú ert hér (23.15), þar sem Jón Atli Jónasson, Jón Páll Eyjólfsson og Hallur Ingólfsson beina sjónum Bilson
dægurmál 53
Helgin 8.-10. október 2010
leikhúsgesta að hruni fjármálakerfisins á eftirminnilegan hátt, en að þessu sinni sýna þeir verkið á ensku. Dagskráin í Borgarleikhúsinu er hluti af Keðja Reykjavík, sem er umfangsmikil alþjóðleg sviðslistahátíð sem Íslenski dansflokkurinn, Listaháskóli Íslands, Sjálfstæðu Listatvíeykið Steinunn & Brian do art treður upp á Laugavegi 91 milli kl. 15 og 18 á morgun, laugardag.
leikhúsin og Reykjavík Dance Festival standa að í Reykjavík um helgina. Boðið er upp á fjórtán sviðslistasýningar af öllum stærðum og gerðum, við fjölbreyttar aðstæður um alla borg.
Hattur: Spútnik 4.500 kr.
Gleraugu: Manía 1.200 kr.
Bolur: Dúkkuhúsið 6.990 kr.
Buxur: Spútnik 7.900 kr.
Eva Longoria í sjöunda himni Tónlistarsjónvarpsstöðin MTV hefur fengið örvæntingarfullu eiginkonuna Evu Longoria Parker til þess að vera kynnir á heilmikilli hátíð í Madríd á Spáni í næsta mánuði þegar stöðin veitir Evrópsku tónlistarverðlaunin sem kennd eru við MTV. Leikkonan er að eigin sögn yfir sig spennt yfir því að hafa hlotnast sá heiður að fá að kynna til leiks allar þær stjörnur sem keppa til verðlauna. Meðal þeirra sem þegar hafa staðfest komu sína eru Kings of Leon, Ke$ha, Kid Rock, Katy Perry og Linkin Park.
54
dægurmál
Helgin 8.-10. október 2010
Útlitið og fr æga fólk ið
Fata hönnun: ELM opnar v er slun í Nor egi
Blake Lively
EFTIR
Ljósmynd/Getty
FYRIR
EFTIR
Megan Fox
EFTIR
Ljósmyndir/Getty
FYRIR
Þrælar útlitsdýrkunar Er fræga fólkið að fara yfir um í lýtaaðgerðum? Við fáum æ oftar fréttir af því að heimsþekktar stjörnur hafi breytt útliti sínu með einum eða öðrum hætti. Hinir ýmsu líkamspartar taka breytingum. Ýmist er strekkt, fjarlægt eða einhverju bætt við með sílíkonfyllingum. Eru útlitskröfur orðnar svo miklar að lýtaaðgerðir eru nauðsynlegar til að standast þær? Fegurstu konur í heimi á borð við Megan Fox, Heidi Montag og Blake Lively hafa líklega allar komist í kynni við hnífinn, að minnsta kosti hefur útlit þeirra breyst verulega á undanförnum árum eins og þessar myndir bera með sér. -KP
Mikið var um dýrðir þegar ELM opnaði í Ósló og meðal annars sýndu dansarar listir sínar í fötum frá ELM við undirleik fiðluleikarans Hjörleifs Valssonar sem er búsettur í Noregi.
Kristín, framkvæmdastjóri ELM, ásamt hönnuðunum Ernu Steinu, Lisbet og Matthildi, í miðri versluninni sem er á besta stað á Øvre Slottsgate 12, hliðargötu út frá Karl Johan, einni helstu verslunargötu Óslóar.
Líf og fjör þegar ELM opnaði í Ósló
Norska fyrirsætan Mona Grundt er eitthvert þekktasta nafnið í norskum tískuheimi og koma hennar í opnunarhófið tryggði mikla athygli norskra fjölmiðla.
„Það eru fáir í útrásarhugleiðingum núna en við sjáum tækifæri í kreppunni líka,“ segir Kristín Ýr Hrafnkelsdóttir, framkvæmdastjóri ELM design, sem opnaði glæsilega fataverslun í Ósló um mánaðamótin. Hún segir erlent ferðafólk kaupa mikið í verslun ELM á Laugavegi og þar sem norskar konur hafi verið sérstaklega áberandi í þeim hópi hafi Ósló orðið fyrir valinu fyrir fyrstu smásöluverslun ELM í útlöndum. Undanfarin ár hafa allt að 80 prósent af tekjum félagsins komið af útflutningi og vörur ELM hafa verið á boðstólum hjá tugum vel þekktra verslana í Evrópu og Bandaríkjunum.
ÍSLENSKA SIA.IS ARI 49433 03/10
Heidi Montag
Ljósmynd/Getty
FYRIR
Stefnir - Ríkisvíxlasjóður. Traustur kostur fyrir einstaklinga og fyrirtæki. Verðbréfaþjónusta Arion banka er söluaðili sjóða Stefnis. Kynntu þér sjóðina hjá starfsfólki verðbréfaþjónustu Arion banka í síma 444 7000, í næsta útibúi eða á arionbanki.is/sjodir
• 90% ríkisvíxlar og ríkisskuldabréf / 10% innlán • Víxlar og stutt skuldabréf með ábyrgð íslenska ríkisins. Sjóðnum er heimilt að fjárfesta allt að 10% í innlánum. • Litlar sveiflur í ávöxtun og enginn binditími. • Hentar þeim sem vilja fjárfesta í þrjá mánuði eða lengur. • Lágmarkskaup 5.000 kr. • Enginn munur á kaup- og sölugengi.
Hafðu samband
sími 444 7000 • arionbanki.is
Stefnir - Ríkisvíxlasjóður er verðbréfasjóður skv. lögum nr. 30/2003, um verðbréfasjóði og fjárfestingarsjóði. Rekstrarfélag sjóðsins er Stefnir hf. Vakin er sérstök athygli á að almennt fylgir áhætta fjárfestingu í hlutdeildarskírteinum sjóða, t.d. getur fjárfesting rýrnað eða tapast að öllu leyti. Fyrri ávöxtun sjóða gefur ekki áreiðanlega vísbendingu um framtíðarávöxtun þeirra. Nánari upplýsingar um sjóðinn, þ.á m. nánari upplýsingar um áhættu við fjárfestingu í hlutdeildarskírteinum hans, má finna í útboðslýsingu eða útdrætti úr útboðslýsingu sjóðsins, sem nálgast má á www.arionbanki.is/sjodir.
Eivรธr
Stefรกn Hilmarsson
Margrรฉt Eir
Friรฐrik ร mar
Ragnheiรฐur Grรถndal
Regรญna ร sk
Garรฐar Thรณr Cortes
Jรณhann Friรฐgeir Hera Bjรถrk
Stรณrhljรณmsveit Frostrรณsa, Karlakรณr Fรณstbrรฆรฐra, Karlakรณr Akureyrar - Geysir, Vox feminae, ร slenski gospelkรณrinn, Barnakรณr Frostrรณsa, Skรณlakรณr Hrafnagilsskรณla & Stรบlknakรณr Reykjavรญkur
Tรณnlistarstjรณri: Karl O. Olgeirsson - Hljรณmsveitarstjรณri: ร rni Harรฐarson
Vinsรฆlasti tรณnlistarviรฐburรฐur รก ร slan Laugardalshรถll 11. desember
Miรฐasala hefst 20. oktรณber รก
HOF Akureyri 17. desember
Sรฉrstรถk forsala fyrir รพรก sem skrรกรฐir eru รก pรณstlistann รก frostrosir.is og vini Frostrรณsa รก facebook verรฐur 19. oktรณber. Vertu meรฐ okkur ...
Um lan รฐ 2010
1. 2. 3. 4. 5.
des. des. des. des. des.
ร lafsvรญk ร safjรถrรฐur Selfoss Egilsstaรฐir Eskifjรถrรฐur
Nรกnar รก frostrosir.is
7. des. 8. des. 9. des. 14. des. 15. des.
Vestmannaeyjar Akranes Reykjanesbรฆr Varmahlรญรฐ Hรบsavรญk
Hera Bjรถrk, Friรฐrik ร mar, Jรณhann Friรฐgeir, Regรญna ร sk, Ragnheiรฐur Grรถndal og Garรฐar Thรณr Cortes รกsamt Hrynsveit Frostrรณsa, strengjakvartett og barnakรณr.
dægurmál
56
Helgin 8.-10. október 2010
Selm a Björ nsdóttir: L ætur ga ml a n k ántrý-dr aum r ætast
Syngur í sérsaumuðum Dolly Parton-galla Þegar söngkonan Selma Björnsdóttir var lítil stelpa langaði hana að komast til Dallas í Texas með kassagítar á bakinu og verða kántrý-söngkona. Nú lætur hún loks sveitadrauminn rætast og tekur upp plötu með Miðnæturkúrekunum.
S
öngkonan, dansarinn og leikstjórinn Selma Björnsdóttir er þekkt fyrir flest annað en að syngja sveitalög. Þetta breytir þó engu um að kántrý-tónlist hefur verið henni hugleikin síðan í barnæsku og fljótlega stígur hún út úr kántrý-skápnum með ekta sveitatónlistarplötu. „Ég er þessa dagana að leggja lokahönd á kántrý-plötu ásamt hljómsveitinni Miðnæturkúrekunum í hljóðverinu Geimsteini í Reykjanesbæ. Með þessari plötu er ég að láta gamlan draum rætast. Ég hef alltaf verið pínu kántrý-nörd inn við beinið og ætlaði mér alltaf að verða kántrý-söngkona í Dallas þegar ég var lítil þótt það hafi farið lítið fyrir því,“ segir Selma. Selma segir að það séu ekki síst fallegar melódíurnar sem hafi löngum heillað hana við kántrýtónlistina. „Og líka þessar einlægu sögur úr hversdagslífinu sem oft eru sagðar í textunum. Þarna eru hvunndagshetjur, ástin, sorgin og allt þetta sett í svo skemmtilegt söguform.“
Kántrídrottningin Dolly Parton á einmitt heiðurinn af því að hafa laðað Selmu unga að hinum seiðandi ballöðuheimi sveitatónlistarinnar. „Ég eignaðist kassettu með Dolly Parton þegar ég var sjö ára og hef verið mikill aðdáandi hennar allar götur síðan.“ Selma segir að plötunni verði að sjálfsögðu fylgt hressilega eftir. „Við verðum með rosalegt kántrýfestival í Salnum í Kópavogi 21. nóvember og þá verður farið alla leið með gestasöngvurum, kúrekahöttum og öllu tilheyrandi. Ég ætla meira að segja að láta hanna á mig sérstakt Dolly-dress,“ segir Selma sem gefur sig alla í plötuna um þessar mundir en ýmis spennandi verkefni bíða svo handan við hornið og nægir þar að nefna að hún mun syngja eitt aðalhlutverkið í söngleiknum Chess í tónlistarhúsinu Hörpunni næsta sumar. -ÞÞ Selma skellir á skeið með Miðnæturkúrekunum og boðar mikið kántrý-stuð í nóvember þegar nýja platan kemur út. Ljósmynd/Hari
Gamlar kántrý-perlur
Flest lögin sem Selma tekur á nýju plötunni eru þekktar gamlar kántrý-perlur sem hún hefur fengið þekkta og góða textahöfunda til að snúa yfir á íslensku fyrir sig. Hún sækir meðal annars í smiðju Dolly Parton, Patsy Kline og Roy Orbison auk June Carter og Johnny Cash. Hún vill að sjálfsögðu ekki gefa upp öll lögin á plötunni en nefnir lög eins og Little Sparrow, Walking after Midnight og Blue Bayou.
Það sem koma skal! Fjórar „kitlur“ fást gefins í næstu bókabúð!
Kynntu þér nýjustu krimmana
F yrasrtniur! k a Fl
Victoria er enn heit fyrir David Fyrrum snobbkryddið Victoria virðist ekki láta þrálátan orðróm um að knattspyrnugoðið og eiginmaður hennar, David Beckham, hafi átt viðskipti við vændiskonu trufla sig. Hún hefur nú upplýst US-tímaritið um að hún sé enn bálskotin í kappanum og finnist hann æðislegur. „Ég horfði á hann um daginn þar sem hann sat á rúmstokknum kviknakinn. Svo tanaður með öll húðflúrin sem ég elska. Hann var ógreiddur, sem breytti engu vegna þess að hann lítur svo vel út frá náttúrunnar hendi, og þegar ég virti hann svona fyrir mér hugsaði ég með sjálfri mér að ég hefði staðið mig vel og krækt mér í flottan karl.“ Victoria Becham er rosalega ánægð með fallega manninn sinn, hann David.
dægurmál 57
Helgin 8.-10. október 2010
Plötuhor n Dr . Gunna
Fimm milljónir á eftir Kim
85% Skrýtin veröld Bjartmar & Bergrisarnir
Bjartmar var úti á þekju í góðærisruglinu en hann er þess kreppuvænni og kemur nú sterkur inn með klárum rokkstrákum. Bjartmars-stíllinn er klæddur í galvaniseraðan rokkbúning. Þetta er ekki ósvipuð formúla og þegar Rúnni Júl fékk uppreisn rokkæru með GCD. Platan er löðrandi í fínum lögum og gáfalega sniðugum textum. Besta og heilsteyptasta plata Bjartmars til þessa. Spilist hátt!
Fyrirsætan Kim Kardashian tvittar við hvern sinn fingur þessa dagana enda fylgjast nú hvorki fleiri né færri en fimm milljónir aðdáenda með henni á Twitter. Hún segist hafa setið límd við fartölvuna sína þegar hún sá í hvað stefndi og að tilfinningin hafi verið ótrúleg þegar tala áhangenda hennar náði þessum svimandi hæðum. Hún segist vera sérstaklega hrifin af samskiptavefnum þar sem hann færi hana nær hinum fjölmörgu aðdáendum sínum.
Zuckerberg áhugalaus um bíómynd Hinn 27 ára gamli Jesse Eisenberg sem leikur Mark Zuckerberg, stofnanda Facebook, með ótrúlegum tilþrifum í The Social Network, segist ekki geta ímyndað sér hvernig tilfinning það sé fyrir Zuckerberg að sjá líf sitt krufið á hvíta tjaldinu. Sjálfur segist Zuckerberg ekki hafa nein áform um að horfa á myndina en í henni birtist hann sem undirförull, félagslega heftur og hrokafullur tölvulúði. „Ég myndi ekki vilja sjá bíómynd um líf mitt og alls ekki þegar ég var nítján ára. Mér myndi örugglega finnast margt frekar óþægilegt,“ segir leikarinn ungi.
MATARÆÐI HANDBÓK UM HOLLUSTU ••••••
85% Innundir skinni Ólöf Arnalds
Ég fæ sirka það sama út úr því að hlusta á Ólöfu Arnalds og að hlusta á Gufuna í sumarbústað. Í rigningu. Þetta er alúðleg, einlæg og „alvöru“ tónlist. Þessi önnur plata hennar er margslungnari og þéttari í sér en sú fyrri, fleiri virkilega góð lög á henni. Ólöf syngur smá á ensku, enda gefin út í útlöndum, en það kemur ekki að sök. Maður heyrir enn í lækjarniðinn og finnur lykt af lyngi.
64 bráðskemmtilegar reglur um hvernig hægt er að bæta mataræði, heilsu og líðan Frá Michael Pollan, margverðlaunuðum metsöluhöfundi og baráttumanni fyrir hollu mataræði Nú um helgina veitir höfundurinn viðtöku hinum virtu verðlaunum úr LennonOno-friðarsjóðnum sem Yoko Ono afhendir við hátíðlega athöfn.
75% Okkar Miri
Strákarnir í Miri koma frá Austfjörðum og hafa eflaust legið yfir póstrokki á uppvaxtarárunum. Kimono eru nánustu skyldmenni þeirra innanlands, en ýmsir kappar utanlands eru líka nærri. Nostrað var við þessa plötu í tvö ár og var séníið Curver bandinu innan handar. Sánd er flott og flæði frábært. Alls konar vel útfærð smáatriði gæða plötuna lífi. Þetta er skemmtilegt rokkföndur sem dýrkar gítara.
Draugar gera Lady GaGa gaga Söngkonan og ólíkindatólið Lady GaGa hefur fyrir löngu tekið af öll tvímæli um að hún sé ekki eins og fólk er flest og nú hefur kvisast út að hún sé skíthrædd við drauga og illa anda. Hún bóki sig því aldrei á hótelherbergi eða leiguhúsnæði á tónleikaferðum sínum án þess að sérstakir „draugabanar“ fari fyrst í gegnum vistarverurnar og gangi úr skugga um að þar séu engir óhreinir andar á kreiki.
„Lífleg, einstök og ómetanleg bók“ Janet Maslin, The New York Times.
Bók á mannamáli!
salka.is
58
dægurmál
Helgin 8.-10. október 2010
Tónlist: Monik a A bendroth gefur út sólóplötu
Jörðin hyllt með hörputónum Hörpuleikarinn Monika Abendroth hefur gefið út sína fyrstu sólóplötu sem nefnist Óður til jarðar. Á plötunni leikur Monika sérvalin lög, meðal annars frá endurreisnartímanum, írsk þjóðlög og þekkt tónverk eftir ekki minni menn en þá Satie og Vivaldi. Íslenskur vindur strýkur svo hörpustrengina inn á milli laga. Monika á að baki langan feril sem hörpuleikari en hún hóf að spila með Sinfóníuhljómsveit Íslands árið 1976. Páll Óskar Hjálmtýsson stjórnaði upptökum
en hann og Monika eiga að baki langt og farsælt samstarf. Hann segir tóna Moniku á plötunni vera hreinan unað og hægt sé að njóta tónlistarinnar við öll tækifæri. Hjörleifur Valsson spilar á fiðlu með Moniku í „Vetrinum“ eftir Vivaldi. Monika leikur hamingjutóna, í tilefni útgáfunnar, á kaffihúsinu Marengs í Listasafni Íslands við Fríkirkjuveg á sunnudaginn, milli klukkan 11 og 17. Aðgangur er ókeypis og allir velkomnir.
Gibson óttast vítisvist
Mel og Oksana á meðan allt lék í lyndi, en þeir sæludagar eru langt að baki.
Oksana Grigorieva, barnsmóðir leikarans Mels Gibson, hefur nú opnað sig við tímaritið People um þá skelfingu sem hún upplifði þegar leikarinn veittist snarbrjálaður að henni á heimili þeirra í ársbyrjun. Hún segir að Gibson hafi verið gjarn á að taka æðisköst í afbrýði og miklu þunglyndi og að hann hafi oft hótað að stytta sér aldur. „Hann væri löngu búinn að drepa sig ef hann væri ekki kaþólskur. Hann er hræddur við helvíti.“ Þegar Gibson gekk af göflunum segir hún hann hafa barið sig á meðan hún var með eins árs gamla dóttur þeirra í fanginu. „Ég hélt að hann myndi drepa mig og óttaðist um líf mitt.“ Hún segist ekki hafa þorað að hringja á lögregluna af ótta við að hann ynni henni frekara mein. Þá segir Oksana að Gibson hafi sveiflað skammbyssu froðufellandi og „talað við sjálfan sig eins og geðsjúklingur“. Gibson hyggst ekki tjá sig um viðtalið við Oksönu.
FYRIRTÆKJAEIGENDUR Erum með fjárfesta sem vilja taka þátt í yfirtökum, endurfjármögnun og sameiningum fyrirtækja. Frekari upplýsingar á skrifstofu okkar Í samstarf við Dahl-Sørensen & Partners A/S í Danmörku veitum við viðskiptavinum okkar víðtæka þjónustu við öflun fjárfesta og aðra M&A þjónustu á norðurlöndunum. Investis fyrirtækjaráögjöf • Lágmúla 7 • www.investis.is
- miðbæ Hafnarfjarðar
VSK-LAUSIR DAGAR DAGANA 7. - 9. OKTÓBER - skór á alla fjölskylduna
G LU G G I N N
- tískuverslun fyrir konur
- hágæða tískuverslun
Firði - veitingastaður með einstakt útsýni
Handverk og hönnun
MARKAÐUR
FJARÐAR
Sigr íður Dögg A r na r dóttir: Óttast mótm æli við Dómk ir k juna
Sigríður Dögg er meistaranemi í kynfræði við Curtin-háskóla í Ástralíu og er nýbúin að skila meistararitgerð sinni um ófrjósemi karla. Ljósmynd/ Hari
Vill ekki fá egg yfir sig í stað hrísgrjóna K ynlífsráðgjafinn Sigríður Dögg Arnardóttir gengur í það heilaga á laugadaginn. Hún stefnir að því að játast sínum heittelskaða í Dómkirkjunni í Reykjavík en hefur áhyggjur af mótmælum og hefur því bókað aðra kirkju til vara. Br úðkaupsdagurinn er ein stærsta stund lífsins í hugum þeirra sem kjósa að innsigla ást sína með hjónabandi og flestir vilja fá að eiga þann dag fyrir sjálfa sig og sína nánustu. Slíkt gæti hins vegar reynst hægara sagt en gert fyrir þá sem hyggjast játa ást sína fyrir augliti Guðs og manna í Dómkirkjunni þessa dagana þar sem kirkjan stendur á víglínu mótmælenda og stjórnvalda við Austurvöll. Kynlífsfræðingurinn Sigríður Dögg Auðunsdóttir ætlar sér að giftast í Dómkirkjunni á laugardaginn en tekur enga áhættu og þar
sem laugardagar voru fastir mótmæladagar í Búsáhaldabyltingunni hefur hún bókað aðra kirkju til vara, fari svo að allt fari í bál og brand á Austurvelli áður en stóra stundin rennur upp. „ Mér finnst „Vanhæf ríkisstjórn!“ ekkert ofboðslega fallegur undirleikur þegar ég ætla að fara að segja „já“ við altarið. Það er ekki mikil rómantík í því þannig að auðvitað hefur maður áhyggjur. Það er heldur ekki bara það að mótmælendur verði kannski með læti rétt á meðan á athöfninni stendur heldur væri það líka svolítið skrýtið að ganga út úr kirkjunni og þá mætti manni bara óeirðalögreglan grá fyrir járnum með hjálma og kylfur á lofti.“ Sigga Dögg afþakkar slíkan heiðursvörð við brúðkaup sitt og hefur þar fyrir utan lítinn áhuga á því að eiga á hættu að fá yfir sig egg í stað hrísgrjóna eins og löngum hefur
tíðkast að kasta yfir brúðhjón þegar þau stíga út úr kirkju. „Þannig að í vikunni ákvað ég að bóka aðra kirkju til vara og ef mér líst ekki á blikuna stefni ég brúðkaupsgestum annað. Mér var sýndur fullur skilningur í hinni kirkjunni og þeim fannst ég bara mjög forsjál að gera þetta. Vill maður ekki að þetta gangi sem best fyrir sig?“ Sigga Dögg segir unnusta sinn miklu rólegri gagnvart þessu. „Hann heldur að þetta reddist bara. Vinkona mín er búin að bjóðast til að taka það að sér að fara út með gjallarhorn og spjöld og biðja fólk vinsamlega að sýna okkur tillitssemi, hafa hljóð rétt á meðan og ekki kasta neinu í okkur. Við séum bara venjulegt fólk sem vilji fá að gifta sig í friði og ró. Þannig að kærastinn er ósköp rólegur og segir að við munum enda í Dómkirkjunni.“ –þþ
Umhverfisáhrif eðlileg
S K Ó H Ö L L I N
Gjafabúðin
Satie, Vivaldi og íslenskur vindur
- hárgreiðslustofa fyrir alla
„Við fengum nú töluverða reynslu af þessu í mótmælunum 2008 og í janúar 2009,“ segir Hjálmar Jónsson dómkirkjuprestur. „En þá sýndi fólk, sérstaklega við jarðarfarir, mikla og aðdáunarverða tillitssemi og auðvitað væntir maður þess. Við þurfum að halda áfram með lífið þótt hlutirnir gangi svona.“ Hjálmar bætir við að það hafi verið einsdæmi að athöfn við kirkjuna hafi verið trufluð eins og gerðist við þingsetninguna í síðustu viku. „Annars hefur það aldrei verið gert og ég á ekki von á því að það muni gerast nema þá óvart. Það getur alltaf
heyrst eitthvað inn í kirkjuna og gerir það iðulega. Við heyrum í flugvélum, bílum og fólki inn í kirkjuna. Dómkirkjan stendur við fjórar götur þannig að hún er alveg í þjóðbraut og kirkjan vill gjarna vera á vettvangi með fólkinu í landinu. Hún er fyrir fólkið í landinu og þá er ekkert óeðlilegt að hún verði fyrir umhverfisáhrifum.“
HreinsiGeL, AnDLiTsVATn OG rAKAKreM er allt sem þú þarft. þrjú einföld ráð fyrir fallega húð 1 Hreinsaðu húðina með djúphreinsandi geli 2 Lokaðu húðinni með andlitsvatni 3 Nærðu húðina með rakagefandi kremi
1
2 3
HE LGARBL A Ð
Hrósið…
Sætúni 8, 105 Reykjavík. Sími: 513 3100 ritstjorn@frettatiminn.is www.frettatiminn.is
... fær forsetafrúin Dorrit Moussaieff fyrir að sýna hugrekki og aristókratískt æðruleysi undir mótmælunum á Austurvelli við þingsetninguna síðastliðinn föstudag.
Sálarrannsakandi mælir með Sumarlandi „Ég er mjög ánægður með myndina, hún fer mjög nærri raunveruleikanum. Þetta er fádæma skemmtileg, fyndin og falleg fjölskyldumynd sem sýnir svolítið fyndnu hliðina á miðlunum og skyggnigáfunni,“ segir Magnús Skarphéðinsson, formaður Sálarrannsóknarfélags Reykjavíkur, um kvikmyndina Sumarlandið. Hann segir handrit myndarinnar að hálfu leyti skrifað upp eftir vinnu miðlarannsóknarhóps Sálarrannsóknarfélagsins og að félagið hafi lánað alls konar innanstokksmuni fyrir tökur myndarinnar. „Guðmundur Ólafsson leikur mig í raun í myndinni. Við komum alls ekki út sem einhver frík þarna. Ég hló bara að þessu.“
FYRIRTÆKI
Sveigjanleg GSM áskrift með eitt mínútuverð óháð kerfi 15,5 K MíNúT R aN óháð k
erfi
SKIPTU NUM REIKNINGkis og
*Upphafsgjald 6,50 kr.
ENNEMM / SÍA / NM4 3 8 0 6
milli fyrirtæ ns starfsman
Yoko og Gnarr góð saman Yoko Ono, listakona og ekkja Bítilsins Johns Lennon, kom til landsins á miðvikudag en mikið verður um dýrðir í kringum hana í Reykjavík á næstu dögum. Hún afhendir fjórum einstaklingum friðarviðurkenningu í nafni Lennons í Höfða á laugardaginn en þann dag hefði Lennon orðið sjötugur. Með henni í för er hátt á annað hundrað manns og þar
á meðal eru Ringo Starr og ekkja George Harrison auk fjölskyldumeðlima og fleiri vina. Þá mæta fulltrúar um tuttugu erlendra fjölmiðla til landsins í kjölfar hennar, þar á meðal frá CNN og Reuters. Yoko hitti Jón Gnarr borgarstjóra í gær og var sá fundur að sögn ákaflega ánægjulegur og vel fór á með gestinum og hinum glaðbeitta gestgjafa.
GSM Samband fyrir fyrirtæki GSM Samband er sveigjanleg áskriftarlei› sem sameinar hagsmuni fyrirtækja og starfsfólks. Fyrirtæki› kaupir Grunnáskrift á 499 kr. á mánu›i* og bætir sí›an vi› mismunandi pökkum, allt eftir flörfum hvers og eins, sem anna›hvort fyrirtæki› e›a starfsmenn grei›a fyrir. Lægra mínútuver› og sveigjanlegar áskriftarlei›ir geta lækka› símakostna› fyrirtækisins og starfsfólks.
Það er 800 4000 • siminn.is