20 05 2016

frettatiminn.is ritstjorn@frettatiminn.is auglysingar@frettatiminn.is 22. tölublað 7. árgangur

Föstudagur 20.05.2016

er ástríða

Jákvætt að þorpið breytist í borg Íbúarnir elska sinn miðbæ 24

Það þarf einbeittan vilja til að stunda hjólabretti 42

Eigendur taka stærri sneið af kökunni Launþegar sitja eftir 10

Rúrí í Panamaskjölunum Fannbergsfjölskyldan með erfðaféð á Tortóla

Tvisvar lent í vopnuðu ráni Lífsreynslusaga Aaron C. Bullion

4

22

Bilal Fathi lenti í klóm misyndismanna þegar hann var fjórtán ára gamall.

Nú er hann sakaður um líkamsárás gegn manni sem hagnýtti starfskrafta sína.

Mynd | Rut

Átti mig eins og þræl Fjórtán ára unglingur sem vann sleitulaust í átta mánuði réðst á yfirmanninn sem neitaði að borga honum laun Valur Grettisson valur@frettatiminn.is

Hæstiréttur Íslands samþykkti í vikunni að framselja tæplega tvítugan pilt til Finnlands sem mátti líklega þola vinnumansal þegar hann var fjórtán ára gamall þar í landi. Bilal Fathi Tamimi kom til Íslands árið 2012 þegar hann var fimmtán ára gamall en þá flúði hann glæpamenn í Finnlandi sem höfðu notað hann til þess að vinna í erfiðisvinnu í marga mánuði án þess að greiða honum fyrir vinnuna. Fjórtán ára gamall vann hann við að rífa í sundur bíla.

Hann fékk aldrei neina frídaga.

DJI vörurnar fást í iStore

„Hann átti mig eins og þræl,“ segir Bilal Fathi sem býr í Kópavogi með íslenskri kærustu sinni, Kolgrímu Gestsdóttur.

Bilal flúði frá Marokkó þegar hann var fjórtán ára gamall, en þar hafði hann alist meira eða minna upp á götunni. Þegar hann kom til Finnlands komst hann í kynni við samlanda sinn sem notaði hann til þess að vinna fyrir sig í tæpt ár. Að lokum réðst Bilal ásamt öðrum manni á vinnuveitandann þegar hann krafðist þess að fá greitt fyrir vinnu sína.

Nú, fjórum árum síðar, samþykkti Hæstiréttur Íslands að framselja Bilal til Finnlands vegna ásakananna. Athygli hefur vakið að Bilal var nýorðinn fimmtán ára

gamall þegar hann átti að hafa ráðist á manninn.

Bilal flúði að loku vinnumansalið til Íslands en hann kom hingað til lands fimmtán ára. Í fyrstu mátti hann þola fangelsisvist í níu daga áður en honum var sleppt og komið í umsjá barnaverndaryfirvalda. Bilal segir í viðtali við Fréttatímann að hann hafi viljað mennta sig en hann hefur sótt sér nám hér á landi og talar reiprennandi íslensku.

Nútímajóga sprottið frá Müller Ferðasaga leikfimiæfinga til Indlands og til baka

30

MELLUBÖND AFTUR KOMIN Í TÍSKU SYNIRNIR VILJA ALLTAF VERA Í SUNDI SKÓGARJÓGA Í MIÐRI REYKJAVÍK

ANNA FRÍÐA Á NETINU ALLAN SÓLARHRINGINN

Hentugar göngur fyrir byrjendur FÖSTUDAGUR

20.05.16

Flúði vinnumansal en framseldur til baka Viðtal við Bilal Fathi Tamimi

Phantom 4

14

NÝR RITSTJÓRI MEÐ SON SINN Í VINNU

ANDI TJÖRUHÚSSINS FLUTTUR TIL REYKJAVÍKUR

Allt annað blað

Viðurkenndur endursöluaðili

OSMO

Inspire 1 v2.0

KRINGLUNNI ISTORE.IS

30

FRÉTTATÍMINN | FÖSTUDAGUR 20. MAÍ 2016

2|

Ragnheiður Elín á ekki að segja af sér Svandís segist ekki kalla eftir afsögn ráðherrans Iðnaðarráðherra tjáir sig ekki

Ragnheiður Elín Árnadóttir iðnaðarráðherra vill ekki tjá sig um dóm hæstaréttar sem felldi úr gildi stjórnvaldsákvarðanir hennar um að heimila Landsneti að taka land eignarnámi á fimm jörðum á Reykjanesi vegna byggingar Suðurnesjalínu.

Ragnheiður Elín segir að hún eigi eftir að kynna sér málið til hlítar og hún vilji ekki baka sér vanhæfi ef málið rati aftur á hennar borð.

Ragnheiður Elín krafðist þess að Svandís Svavarsdóttir, þáverandi

Skólinn mun ekki hafa forgöngu um að kæra málið til lögreglunnar.

Fór yfir velsæmismörk í samskiptum við nemendur Félagsmálafulltrúi Fjöl­ brautaskólans í Breiðholti var rekinn úr starfi eftir að í ljós kom að hann hafði farið yfir strikið í samskiptum sínum við nemendur. Þóra Kristín Ásgeirsdóttir tka@frettatiminn.is

Maðurinn, sem er um fertugt, hafði starfað í skólanum í talsverðan tíma en samkvæmt heimildum Fréttatímans var honum borið á brýn að hafa farið yfir velsæmismörk um samskipti nemenda og kennara.

Málið var kannað eftir kvörtun frá nemendum.

Samkvæmt heimildum fréttastofu brugðust skólayfirvöld fljótt við eftir að málið kom inn á borð til þeirra og það endaði með brottrekstri. Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir, skólameistari Fjölbrautaskólans í Breiðholti, sagðist vera bundin trúnaði og hún gæti ekki tjáð sig um mál einstakra nemenda og kennara.

Samkvæmt heimildum Fréttatímans ætlar skólinn ekki að hafa forgöngu um að kæra málið til lögreglunnar, enda sé hann ekki aðili máls, en ef viðkomandi einstaklingar hefðu ákveðið að kæra væri það hugsanlega refsivert.

umhverfisráðherra, segði af sér árið 2011 þegar hæstiréttur komst að þeirri niðurstöðu að Svandís Svavarsdóttir hefði ekki mátt samþykkja skipulag Flóahrepps nema í heild sinni. Nú hefur hún sjálf verið dæmd fyrir brot á stjórnarskrá vegna eignarnáms.

Svandís Svavarsdóttir, fyrrverandi umhverfisráðherra, segir að Ragnheiður Elín Árnadóttir iðnaðarráðherra þurfi auðvitað að svara fyrir sín embættisverk, þetta eins og önnur, gagnvart sínum kjósendum – og ekki síður þurfi hún að svara fyrir þá ómálefnalegu og rakalausu aðför sem hún hafi tekið

Það er dýrt fyrir hælisleitendur að leita til læknis.

Valur Grettisson Valur@frettatiminn.is

„Kona sem vann í afgreiðslunni tilkynnti mér að ég þyrfti að greiða 54 þúsund krónur fyrir aðhlynninguna,“ segir Malsor Tafa, hælisleitandi frá Kósovó, en sonur hans, hinn átta mánaða gamli Emir, þurfti að fara á spítala eftir að heitt vatn helltist á fót barnsins. Íslenskur fjölskylduvinur brunaði á bíl til fjölskyldunnar og keyrði móðurina og drenginn upp á spítala.

Malsor, sem er prófessor í landafræði og alþjóðlegur meistari í Taekwondo, hringdi í félaga sinn sem kom svo og ók þeim upp á spítala. Malsor er 29 ára gamall og kom hingað til lands í desember árið 2014 ásamt eiginkonu. Þau eignuðust Emir hér á landi á síðasta ári og því er drengurinn fæddur og alinn upp hér á landi. „Ég hélt í fyrstu að að ég þyrfti ekki að borga mikið þar sem barnið er fætt á Íslandi,“ segir Malsor sem gat ekki tekið saman slíka fjárhæð þegar þess var krafist af honum. Hann segist hafa haldið í fyrstu að hann þyrfti að greiða upphæðina strax og því kom fjölskylduvinur þeim til bjargar og fékk starfsfólkið til þess að senda honum víxil heim, enda ekki hlaupið að því að útvega slíka fjárhæð. „Það var ekki fyrr en klukkutíma síðar sem okkur var sagt að við

Drengurinn sem slasaðist er fæddur á Íslandi.

Arngrímur Jóhannsson .

af henni aðflutningsgjöld. Komust dómstólar að þeirri niðurstöðu að Arngrímur þyrfti að greiða milljónirnar tíu. - vg

10. október í 10 nætur

Bókaðu sól á

SIKILEY ikiley kemur á óvart með áhugaverða blöndu af öllu því helsta sem ferðamenn óska sér. Samfelld 3000

Svandís kallar ekki eftir afsögn Ragnheiðar Elínar.

Faðir borgaði 50 þúsund fyrir lækni þegar barn hans brenndist illa

Greiðir tíu milljónir af hrapaðri flugvél Hæstiréttur Íslands staðfesti dóm Héraðsdóms Reykjavíkur í gær um að Arngrímur Jóhannsson, flugstjóri og fyrrum forstjóri Atlanta flugfélagsins, þurfi að greiða rúmlega tíu milljónir króna vegna aðflutningsgjalda af sjóflugvél sem hann flutti til landsins árið 2008. Örlögin haga því þó þannig að hæstiréttur staðfestir dóminn nú, tæplega ári eftir að Arngrímur hrapaði á flugvélinni ásamt félaga sínum, sem lést í slysinu. Ágreiningur snéri að því hvort sjóflugvélin, sem skrásett var í eigu bandarísks eignarhaldssjóðs en Arngrímur hafði til umráða, væri tollskyld hér á landi svo greiða bæri

þátt í gagnvart henni sjálfri á sínum tíma.

Svandís segist hinsvegar ekki ætla að fara í þann leik að kalla eftir afsögn Ragnheiðar Elínar „Stjórnsýslan yrði bæði óskilvirk og ákvarðanafælin ef embættismenn ættu yfir höfði sér að þurfa að fara frá við það að dómstólar reynist síðar ekki sammála lagatúlkun þeirra. Nú hafa dómstólar komist að þeirri niðurstöðu að ekki hafi öll skilyrði verið uppfyllt til eignarnáms en ekki að Ragnheiður Elín hafi misbeitt valdi sínu. Þess vegna er þetta mál ekki tilefni til afsagnar.“ | þká

Malsor Tafa er alþjóðlegur meistari í Tae­ kwondo og er vel þekktur innan íþrótta­ samfélagsins sem dómari í íþróttinni.

Emir litli er átta mánaða gamall.

Heitt vatn slettist á fótlegginn fyrir slysni.

þurftum ekki að greiða upphæðina strax,“ segir Malsor.

Fjölskylda Malsor hefur verði vísað úr landi en hann fékk tilkynningu þess eðlis frá Útlendingastofnun fyrr í mánuðinum. Ástæðan er sú að í reglugerð Útlendingastofnunar kemur fram að hælisleitendur mega ekki vera hér á landi á meðan unnið er í málum þeirra. Malsor sótti um undanþágu, þar sem hann er nýbakaður faðir, en því var hafnað. Þar af leiðandi þarf fjölskyldan að taka lán fyrir flugi til Þýskalands þar sem þau vonast til þess að geta verið á meðan Útlendingastofnun vinnur úr málinu. Áður en þau yfirgefa landið munu þau fara með Emir litla á heilsugæslu til þess að skipta um umbúðir. Spurður hvort hann þurfi að borga annað eins fyrir þá heimsókn segist hann ekki vita það. „Líklega þurfum við nú samt að borga eitthvað fyrir það,“ segir Malsor. Þegar haft var samband við upplýsingafulltrúa Landspítalans fengust þau svör að gjaldið sé ákveðið með reglugerð sem heilbrigðisráðherra setur og starfsfólki Landspítalans er skylt að fara eftir.

Borgarstjórnarflokkur sjálfstæðismanna tjáir sig ekki „Júlíus er ekki lengur í borgarstjórnarflokknum. Hann sagði af sér. Því höfum við í borgarstjórnarflokknum ekkert um þetta mál að segja og tjáum okkur ekkert um það,“ segir Halldór Halldórsson, oddviti sjálfstæðismanna í borginni, um þátt Kastljóss Sjónvarpsins, þar sem sagði að Júlíus Vífill hefði játað fyrir systkinum sínum að hann hefði stofnað aflandsfélag á Panama í kringum sjóð sem faðir hans stofnaði með umboðslaunum sem hann hafði þegið frá erlendum viðskiptavinum. Systkini hans segir að móðir þeirra heitin hafi leitað að fénu í á annan áratug en Ingvar Helgason lést árið 1999. Í sama streng tóku aðrir borg-

arfulltrúar flokksins sem Fréttatíminn ræddi við. Jón Gnarr, fyrrverandi borgarstjóri, tjáir sig hinsvegar á Facebook-síðu sinni með þessum orðum: „Ég hef verið laminn saklaus af handrukkara en það var saklaus skemmtiferð samanborið við að standa daglega frammi fyrir Hönnu Birnu, Júlíusi Vífli, Davíð Oddssyni og þeirri klíku allri. Það er verulega harðsvírað lið. Úff.“ | þká Júlíus Vífill Ingvarsson sagði af sér sem borgarstjórnarfulltrúi Sjálfstæðisflokksins um leið og Panamaskjölin urðu opinber.

Aflandsfélag hasn hefur nú dregist inn í deilur fjölskyldunnar um arf eftir Ingvar Helgason bílasala.

BMW EFFICIENTDYNAMICS.

BMW i8

www.bmw.is

Sheer Driving Pleasure

100 ÁRA AFMÆLISSÝNING BMW. MISSTU EKKI AF ÞESSARI MÖGNUÐU SÝNINGU Á MORGUN FRÁ KL. 12–16.

Ofursportbíllinn BMW i8 er stjarna 100 ára afmælissýningar BMW í dag. BMW i8 er lýsandi dæmi um tæknilega yfirburði þessa þekktasta bílaframleiðanda heims. BMW i8 er að stórum hluta smíðaður úr koltrefjum og áli sem gerir hann að einum léttasta sportbíl í heimi. Öflugur rafmótor í bland við nýjustu vélatækni gerir hann að einum sparneytnasta og öflugasta fjórhjóladrifna sportbíl sem völ er á. Samanlagt afl rafmótors og Twin Power Turbo vélar er 266 kW/362 hestöfl og hröðun 0-100 km/klst. er 4,4 sek. Meðal eldsneytisnotkun er 2,1 l/100 km* og CO2 útblástur 49 g/km.

SJÓN ER SÖGU RÍKARI.

AFMÆLISÚTGÁFA BMW 525d xDrive

FRUMSÝNING BMW 730d xDrive

FRUMSÝNING BMW M2

Kynnum glæsilega afmælisútgáfu af fjórhjóladrifnum BMW 525d hlöðnum búnaði á sérstöku 100 ára afmælisverði. Láttu þetta tækifæri ekki fram hjá þér fara!

Nýja BMW 7 línan endurspeglar okkar sýn á samtíma lúxus, þar sem þægindi og hönnun í bland við nýjustu tækni skapa einstaka akstursupplifun.

Nýjasti meðlimurinn í M fjölskyldunni er kominn til landsins.

BMW M2 var byggður til þess að yfirvinna takmarkanir og fullkomna hina sönnu akstursánægju.

BL ehf Sævarhöfða 2 / 110 Reykjavík 525 8000 / www.bl.is

ENNEMM / SÍA / NM75184 BMW 1 0 0 við á r uppgefnar a 5 x 3 8 s ýviðmiðunartölur ning 2 *Miðað framleiðanda um eldsneytisnotkun í blönduðum akstri.

LESS EMISSIONS. MORE DRIVING PLEASURE.

FRÉTTATÍMINN | FÖSTUDAGUR 20. MAÍ 2016

4|

Afsala sér sölulaunum vegna listasafnsins Hærra tilboðið kom nokkrum mínútum fyrir sölu. Kaupandinn áður gert tilboð „Það er kannski ágætt að taka fram að það hefur ekkert verið sannað varðandi mistök, þó maður útiloki það ekki,“ segir Ingólfur Geir Geirsson, annar af eigendum fasteignasölunnar Valhallar, sem seldi listasafn ASÍ til hjónanna Sigurbjörns Þorkelssonar og Aðalheiðar Magnúsdóttur fyrir 168 milljónir króna. Annað og hærra tilboð barst í eignina rétt áður en hjónin skrifuðu undir kaupsamninginn og

munaði í raun mínútum á að það bærist til fasteignasalans sem sá um söluna, að sögn Ingólfs. Hann segir að starfsmaður fasteignasölunnar hafi kannað hug einstaklingsins sem átti hærra tilboðið fyrr um daginn og þá hafi hann ekki viljað gera hærra tilboð. Það breyttist þó síðar um daginn. „Við munum auðvitað sjá til þess að seljandinn skaðist ekki af málinu,“ segir Ingólfur Geir en samkvæmt heimildum Fréttatímans mun ASÍ ekki þurfa að greiða sölulaun til fasteignasölunnar, sem hefðu annars orðið umtalsverð vegna fjárhæðarinnar sem húsið

seldist fyrir. Samkvæmt heimildum Fréttatímans telur Alþýðusambandið að það hafi verði hlunnfarið um nokkrar milljónir, en Ingólfur segir muninn óverulegan.

Alls bárust 6 tilboð í húsið og samkvæmt heimildum Fréttatímans reyndi sá sem átti hæsta tilboðið að kaupa listasafnið áður en það var sett á sölu, en sá aðili er úr viðskiptalífinu eins og kaupendurnir. „Ef mistök hafa sannarlega átt sér stað, þá verður það ekki rakið til neins annars en mannlegra mistaka. Tilboðið kom bara svo seint að þetta var mínútuspursmál áður en skrifað var undir,“ segir Ingólfur. |vg

Mynd | Rut

Listasafn ASÍ var selt á tæplega 170 milljónir króna.

Tengsl milli ADHD og eiturefna í grænmeti „Það eru talin vera tengsl á milli ADHD og efnanna í miklu magni,“ segir Ingibjörg Jónsdóttir, sérfræðingur hjá Matvælastofnun, en ný dönsk rannsókn leiðir í ljós að óvenju mikið af skordýraeitri er í þvagi danskra barna.

Jótlandspósturinn hefur eftir Philippe Grandjean, sem stjórnar rannsóknum á eiturefnum, að svo mikið finnist af eitrinu að hætta sé á að það valdi tjóni á andlegu atgervi þeirra. „Þetta hefur verið að finnast í matvælum hér, en innan leyfilegra marka,“ segir Ingibjörg. „Við erum með sömu reglur og Evrópusambandið varðandi hámarksmagn efna í innfluttu grænmeti.“ Í Danmörku finnst sumum ESB reglurnar heldur rúmar. „Við erum með strangari reglur en ESB um notkun slíkra efna hérlendis.

Dimethoat hefur þó tímabundið verið leyft gegn kálflugu í gulrófnarækt. Erlendis hafa þessi efni verið notuð sem flóalyf á gæludýr og gegn kakkalökkum í byggingum. Evrópu-

sambandið er alltaf að endurskoða reglurnar. Þessi efni eru enn notuð í Suður-Evrópu en rannsóknin gæti leitt til þess að þau verði bönnuð,“ segir Ingibjörg og fullyrðir að notkunin sé fremur að minnka og líklegt að álíka rannsókn eftir nokkur ár myndi skila betri niðurstöðu. Hún segir ennfremur að efnin hafi frekar verið að finnast á landsbyggðinni í Danmörku og Bandaríkjunum, en álíka rannsókn hafi ekki verið gerð hér þar sem notkun þeirra hefur verið mjög lítil mjög lengi. „Jákvæð áhrif af neyslu ávaxta er meiri en nokkur hætta,“ segir hún -vsg.

Flest börn fæðast utan hjónabands Um 70% barna á Íslandi fæðast utan hjónabands, samkvæmt nýjum tölum Hagstofunnar sem sýnir ennfremur að frjósemi hér á landi hefur aldrei verið minni en á síðsta ári, eða árið 2015. Þannig fæddust 4.129 börn á Íslandi, sem er nokkur fækkun frá árinu 2014 þegar það fæddust 4.375 börn. Þegar aðstæður foreldra eru skoðaðar kemur í ljós að aðeins 30,1% barnanna fæddust í hjónabandi. Rúmlega 52% barna fæddust í óvígðri sambúð árið 2015 og 15,3% barna fæddust því utan sambúðar eða hjónabands í fyrra.

Aðeins 30% barna fæðast innan hjónabands.

Mynd | Hari

Listakonan Rúrí erfði peninga eftir föður sinn en þeir voru um tíma í félagi á Bresku Jómfrúareyjunum.

Listakonan Rúrí er í Panama-skjölunum Erfðapeningar Fannberg-fjölskyldunnar voru um tíma geymdir í félagi á Bresku Jómfrúareyjunum.

Félagið var stofnað fyrir tilstilli Landsbankans í Lúxemborg. Meðal hluthafa var listakonan Rúrí. Þóra Tómasdóttir thora@frettatiminn.is

Nöfn átta Fannberg-systkina er að finna í Panama-skjölunum en þau voru öll hluthafar í Gemma Investment Holdings Limited. Félagi sem stofnað var árið 2000 á Bresku Jómfrúareyjunum með aðstoð Landsbankans í Lúxemborg. Það var afskráð árið 2013.

Feðgarnir Jón og Árni Fannberg voru auðugir menn sem skildu eftir

sig háar fjárhæðir þegar þeir létust.

Jón J. Fannberg var einn stofnenda Kúlulegusölunnar og átti meðal annars fjölbýlishús við Hátún 6 þar sem leigðar voru út íbúðir. Árni tók við Kúlulegusölunni af föður sínum og auðgaðist einnig á fasteignaumsýslu. Hann lést árið 1996 og auður hans skiptist á milli eiginkonu hans, Sigríðar Guðnýjar Jóhannsdóttur Fannberg, og barna þeirra átta. Rúrí er eitt þeirra. „Ég hef gefið þetta upp til skatts frá fyrsta ári. Peningarnir voru fluttir heim árið 2009 og ég hef borgað öll lögboðin gjöld af þeim. Ég hef ekki verið að fela neitt,“ segir Rúrí.

–Orkar það ekki tvímælis að geyma peninga í skattaskjólum? „Það var ekki verið að skýla

neinu fyrir sköttum. Þetta voru ekki meiri fjármunir en svo að ég er búin að breyta öllum þeim peningum sem ég átti í myndlist, ég hef umbreytt efnislegum verðmætum í listræn og menningarleg verðmæti. Það er hlutverk okkar listamanna, ekki bara mitt, heldur allra listamanna. En fyrst þú spyrð mig, þá finnst mér sérkennilegt að hlusta á fólk halda því fram að það hafði ekki vitað að það ætti eignir þarna. Sérstaklega fólk sem er í embættum sem hefur með fjársýslu að gera. Ég hélt að flestir vissu um sínar eignir, hvort sem þær eru litlar eða stórar.“ Rúrí vildi ekki svara því hvort það að geyma peninga í skattaskjóli væri á skjön við skilaboðin sem greina má úr verkum hennar.

Töpum stórfé vegna sumarlokana „Þú sérð engan Íslending vera að njóta þess að göturnar eru lokaðar,“ segir Guðný Atladóttir, framkvæmdastjóri Café París. Hún segir að fyrirtækið tapi stórfé á hverjum degi vegna þess að borgin haldi því til streitu að sumarlokanir hefjist 1. maí. „Það var allt krökkt af Íslendingum í apríl en þeir koma síður eftir að götunum var lokað. Það er of erfitt að finna

stæði í miðbænum og það langar engan að ganga í misjöfnu veðri.

Um leið og sólin fer að skína flykkjast Íslendingar í bæinn en þeir koma síður þegar það er kalt og alls ekki ef göturnar eru lokaðar.

Við viljum endilega loka götunum þegar sólin skín en ekki hina dagana. En það þýðir ekki að ræða þessi mál við borgina. Það er að tala fyrir daufum eyrum. | þká

Það þýðir ekki að ræða þessi mál við borgina.

Guðný Atladóttir, framkvæmdastjóri Café París.

Prófaðu Fabiu í sólarhring

ŠKODA Fabia býr yfir ótal kostum, en fögur orð og fyrirheit koma ekki í staðinn fyrir persónulega reynslu. Því langar okkur að lána þér Fabiu í sólarhring. Komdu við hjá okkur eða sendu póst á skoda@hekla.is og fáðu nýja ŠKODA Fabiu til reynslu í 24 tíma. Hlökkum til að sjá þig.

Verð frá aðeins

2.290.000 kr.

HEKLA · Njarðarbraut 13 · Reykjanesbæ · Sími 590 5090 · heklarnb.is

www.skoda.is

FRÉTTATÍMINN | FÖSTUDAGUR 20. MAÍ 2016

6|

Næstbesta arðgreiðsluár frá upphafi Arðgreiðslur hafa stigmagnast frá hruni en þrátt fyrir það skila aðeins 30,8% sér til skattsins, samkvæmt grein Páls Kolbeins rekstrarhag­ fræðings sem birtist í tímariti rík­ isskattstjóra, Tíund, sem kom út í maí.

Alls voru 215 milljarðar króna greiddir út í arð árið 2014, Það er næst mesti arður sem hefur verið greiddur út á Íslandi og munar aðeins um 33 milljörðum á arðgreiðslum árið 2007, sem þá voru 248 milljarðar króna.

Eins og gefur að skilja snarféllu arðgreiðslur eftir hrun en árin 2009 og 2010 voru greiddir út 73 og 74 millj­ arðar króna. Það sem vekur athygli nú er að

einstaklingar greiddu 28 milljarða í arðgreiðslur af innlendum hluta­ bréfum árið 2014. Arður félaga af innlendum hlutabréfum voru þá 38 milljarðar. Af 215 milljörðum skiluðu 66 milljarðar sér aftur til skattsins. Þá skal tekið sérstaklega fram að lífeyr­ issjóðir eru ekki skattskyldir frekar en góðgerðar- og líknarfélög. Þá skila erlend félög ekki skattframtali hér á landi.

Fréttatíminn hafði samband við höfund greinarinnar og spurði hverju sætti að aðeins 30,8% af arðgreiðslum skiluðu sér til skattsins og svaraði Páll þá: „Næsta mál er bara að fara betur í þetta og fá skýringar á þessu.“-vg

Arðgreiðslur námu 215 milljörðum árið 2014.

Náði ekki að safna undirskriftum

„Ég náði bara að safna nokkur hundruð undirskriftum þannig ég dett bara úr keppni,“ segir Benedikt Kristján Mewes en forsetaframbjóðendur þurfa að skila inn undirskriftalistum í dag.

Kristján segir að hann hafi ekki náð að safna nægilega mörgum undirskriftum. Hann heltist úr lestinni. Tíu frambjóðendur eru eftir af þeim sem buðu sig fram, en ellefu frambjóðendur hafa þá dregið framboð sín til baka.

Heimsþekktu amerísku heilsurúmin frá Spring Air.

Nú í Dorma Skólinn er að Flatahrauni í Hafnarfirði.

Spring Air REGENCY heilsurúm með classic botni

Búið að ráða kennara og byrjað að innrita börn í nýjan einkaskóla Bæjarstjóri Hafnarfjarðar segir að tilkoma unglingagrunnskólans Nú, nýs einkaskóla fyrir 13 til 15 ára börn, leiði af sér mikil viðbótarútgöld fyrir bæjarsjóð. Byrjað er að innrita börn í skólann en þjónustusamningur við bæinn liggur ekki fyrir.

Meðal starfsmanna skólans verður Ólafur Stefánsson handboltakappi en gengið hefur verið frá ráðningum allra kennara. Þóra Kristín Ásgeirsdóttir tka@frettatiminn.is

Val um svart eða hvítt PU leður eða grátt áklæði á botni.

Fáanlegt í stærðunum 120/140/160/180 x 200 cm

Komdu og leggstu í draumarúmið!

Regency er sérlega vandað heilsurúm frá Spring Air, einum þekktasta rúmaframleiðanda Bandaríkjanna.

Gerðu kröfur um gæði – Spring Air stenst þær.

• Fimm svæðaskipt pokagormakerfi

• Silkiblandað bómullar­ áklæði

• Tvöfalt gormakerfi

• Steyptur svampur í köntum

• Hægindalag í yfirdýnu

• Sterkur botn

Kynningartilboð 180 x 200 cm Fullt verð: 279.900 kr.

Aðeins 209.925 kr.

Holtagörðum 512 6800 Dalsbraut 1, Akureyri Skeiði 1, Ísafjörður

Afgreiðslutími Rvk. Mán. til fös. kl. 10–18 Laugardaga kl. 11–16 www.dorma.is

Einkarekni grunnskólinn Nú í Hafnarfirði er kom­ inn með starfsleyfi frá menntamálaráðu­ neytinu og fékk leyfi frá fræðsluráði bæjarins án þess að gert væri ráð fyrir útgjöldum vegna hans í fjár­ hagsáætlun fyrir 2016. Kristján Ómar Björns­ son, heilsustjóri Nú, segir að þjón­ ustusamningurinn sé hreint og klárt formsatriði. Leyfi frá fræðsluráði og menntamálaráðu­ neytinu liggi þegar fyr­ ir og lögum samkvæmt þurfi bærinn að semja. Það hafi því verið opnað fyrir skráningar í skól­ ann í fullu samráði við fræðsluyfirvöld.

Haraldur Líndal, bæjar­ stjóri í Hafnarfirði, segir að innritun sé á ábyrgð skóla­ stjórnenda enda sé þetta einkaskóli: „Það er ljóst að aukaútgjöld, fylgja þessari viðbót inn í skólakerfið,“ segir Haraldur. Það sé þó ekki verið að taka neitt úr almenna skólakerfinu, þar standi frekar til að bæta í. „Það er þó erfitt að hafa yfir einhverjar tölur á

þessu stigi,“ segir hann. „Við stefn­ um á að afgreiða málið fyrir sum­ arfrí bæjarstjórnar í júlí en meira er ekki hægt að segja á þessu stigi,“ segir hann.

Kristján Ómar segir að skólinn, sem á að höfða til nemenda með áhuga á íþróttum, hafi ekki síð­ ur skapað eftirvæntingu meðal kennara en nemenda. Umsóknum hafi bókstaflega rignt inn á heima­ síðu þeirra. Búið er að ráða í störf­ in en kennarar eru á aldrinum 26 til 59 ára, jafnmargir af báðum kynjum. Frægasti starfsmaðurinn er að öllum líkindum Ólafur Stef­ ánsson handboltakappi.

Upphaflega var talað um að 120 nemendur þyrfti til að skólinn bæri sig en stefnt er að þeim fjölda á þremur árum. Gert er ráð fyrir að nemendur greiði um 24 milljónir samtals í skólagjöld, eða 200 þúsund á nemanda þegar skólinn verður kominn í fullan rekstur eftir tvö til þrjú ár.

Gunnar Axel Axelsson,

Ólafur Stefánsson hefur ráðið sig til skólans.

Þjónustusamningurinn er hreint og klárt formsatriði.

Kristján Ómar Björnsson, heilsustjóri Nú.

Innritun er á ábyrgð skólastjórnenda enda er þetta einkaskóli.

Haraldur Líndal er bæjar­stjóri í Hafnarfirði.

bæjarfulltrúi Samfylkingarinnar, segir að samkvæmt útreikningum bæjarins sparist að hámarki um 50 milljónir í almenna skólakerfinu á móti 150 milljóna króna útgjöld­ um þegar skólinn verður kom­ inn í fullan rekstur. Hann segir málið allt hið undarlegasta enda vilji meirihluti bæjarins ekki taka neina pólitíska ábyrgð á því eða svara fyrir þótt leyfið hafi verið veitt.

Kristján Ómar segir að aldrei hafi verið gengið út frá því að nemendur komi allir úr Hafnar­ firði. Það sé því ekki hægt að ganga út frá því að kostnaður bæjarins verði 150 milljónir, þegar skólinn verður kominn í fullan rekstur, eins og minnihluti bæjarstjórn­ ar haldi fram. Hann segir að til að byrja með ætli skólinn að taka inn 45 nemendur úr Hafnar­ firði á haustönn, en 15 úr öðrum sveitarfélögum. Þau geri ráð fyrir að fá 1246 þúsund með hverj­ um nemanda eins og lög geri ráð fyrir. Annað komi inn í formi skólagjalda.

Skólinn hefur þegar feng­ ið húsnæði, í iðnaðarhverfinu á Hraununum í Hafnarfirði, við hliðina á veitingahúsinu Eng­ lish pub og í næsta nágrenni bensínstöðvar. Í námskránni er lögð áhersla á íþróttaiðkun og óþvinguð samskipti milli kennara og nemenda. Þannig eiga nemend­ ur og kennarar að heilsast með því að klessa saman hnefunum í stað þess að nota formlegt ávarp.

Heimaöryggi fyrir aðeins

Öryggismiðstöðin býður nú í fyrsta

4.900 kr. á mánuði án

sinn Heimaöryggi án binditíma á aðeins 4.900 krónur á mánuði.

Enginn stofnkostnaður og uppsetning er innifalin. Einfalt, þægilegt og ódýrara Heimaöryggi.

Kynntu þér málið nánar á oryggi.is

binditíma*

eða í síma 570 2400.

INNIFALIÐ Í GRUNNPAKKA Á 4.900 Hægt er að bæta við búnaði eftir þörfum gegn aukagjaldi.

Stjórnstöð

Töluborð

1 x hreyfiskynjari 1 x stöðurofi í hurð

1 x reykskynjari

PIPAR\TBWA • SÍA

*3ja mánaða uppsagnarfrestur

Öryggismiðstöðin | Askalind 1 | Kópavogur | Sími 570 2400 – Njarðarnesi 1 | Akureyri | Sími 470 2400

Nánar á oryggi.is

8|

10. október í 10 nætur

Bókaðu sól á

SIKILEY

FRÉTTATÍMINN | FÖSTUDAGUR 20. MAÍ 2016

Örlagavaldur í lífi Davíðs Steingrímur Gautur Kristjánsson þýddi Bubba kóng og kenndi lögfræði við HÍ Leikritið Bubbi kóngur, eftir franska súrrealistann Alfred Jarry, vakti fyrst athygli hérlendis þegar Davíð Oddsson forsetaframbjóðandi lék í því árið 1969. Ágústa Skúladóttur leikstýrði því nýlega í Hafnarfirðinum og var sú uppfærsla valin til þátttöku á alþjóðlegu leiklistarhátíðinni Strawanz í Austurríki í sumar.

Steingrímur Gautur Kristjánsson lögmaður þýddi verkið á sínum tíma og nýja útgáfan heitir Ubbi kóngur, en á frummálinu Ubu Roi. „Ég vissi ekki að Ubbi væri til í ís-

lensku, en fann svo víkingakónginn Ubba í fornsögunum. Ég hef fært margt í réttara horf.“ Steingrímur lærði bókmenntafræði í Frakklandi en skipti yfir í lögfræði. „Það er náttúrulega ekkert vit í að læra bókmenntir ef maður ætlar að hafa ofan af fyrir sér, en ég hef haft þær sem áhugamál.“ Og um hvað snýst verkið? „Ubbi, sem er háttsettur við pólsku hirðina, fremur valdarán og fer síðan að innheimta skatta handa sjálfum sér. Honum steypt og hann fluttur til Frakklands, en í minni útgáfu er það til Íslands.“ | vgu

„Ég hafði mest gaman af þeirri fyrstu, Davíð og þeir voru voðalega áhugasamir og þetta sló í gegn,“ segir Steingrímur Gautur Kristjánsson um leiksýninguna Bubba kóng, sem kallast nú Ubbi kóngur í nýrri þýðingu.

S

ikiley kemur á óvart með áhugaverða blöndu af öllu því helsta sem ferðamenn óska sér. Samfelld 3000 ára menningarsaga, einstök náttúrufegurð, ótrúlegar fornminjar, fallegar byggingar og söfn, ásamt áhugaverðri matarmenningu og blómlegu mannlífi – allt þetta og miklu meira finnur þú á Sikiley. Heimsferðir bjóða beint leiguflug til Sikileyjar 10. október á yndislegum tíma. Hitastigið er ennþá notalegt og hentar bæði til sólbaða og fyrir þá sem vilja verja tímanum til að skoða þessar stórbrotnu eyju.

Flogið er til Palermo og dvalið á Fiesta Garden Beach hótelinu á Campofelice di Roccella ströndinni í 5 nætur, þá er haldið til austurstrandarinnar og dvalið á Naxos Beach Hotel á ströndinni í bænum Giardini Naxos í 5 nætur.

m/hálft fæði innifalið og drykkjum m/kvöldverði Netverð á mann frá kr. 199.900 m.v. 2 í herbergi. Innifalið er hálft fæði ásamt ¼ vínflaska og ½ vatnsflösku með kvöldverði.

10. október í 10 nætur

Bókaðu göngu á

SIKILEY Birt með fyrirvara um prentvillur. Heimsferðir áskilja sér rétt til leiðréttinga á slíku. Ath. að verð getur breyst án fyrirvara.

Fékk níu geðklofaköst og fann rödd sína sem listamaður á geðdeild í Svíþjóð Valur Gunnarsson valurgunnars@frettatiminn.is

Frá kr. 199.900

ENNEMM / SIA • NM74084

Stríðsmaður ljóssins

G

önguferð til Vindeyja – Le Isole Eolie – hins ævintýralega eldfjallaeyjaklasa norður af Sikiley. Í ferðinni verður farið í valdar dagsgöngur eftir ægifögrum göngustígum á milli litskrúðugra þorpa, gróðursællra unaðslunda og fjallstinda með óviðjafnanlegu útsýni yfir nokkrar af rómuðustu náttúruperlum Suður-Ítalíu. Meðal annars verður gengið á eldfjöllin á eyjunum Vulcano og Stromboli, þar sem látlaus eldvirknin hefur réttilega fært þeim viðurnefnið „Viti Miðjarðarhafsins“. Í ferðinni kynnumst við einstakri menningu Sikileyinga er rekja má allt aftur til forsögulegs tíma, í gegnum hámenningu fornaldarinnar hjá Grikkjum og Rómverjum, til yfirtöku Mára, Normanna og Spánverja á seinni öldum. Við kynnumst ómótstæðilegu mannlífi og ósnortinni náttúru, þar sem tækifæri gefst til að njóta sérstakrar matarmenningar og gestrisni sem á sér engan sinn líkan í veröldinni.

Frá kr. 239.900 m/morgunverði o.fl.

Netverð á mann m.v. 2 í herbergi með morgunverði alla morgna og 5 kvöldverðum.

„Fram að 1990 brenndi ég allar myndir sem ég málaði, en ég fór að ná þessu eftir að hafa verið á réttargeðdeild í Västervik í Svíþjóð,“ segir Bjarni Bernharður, myndlistarmaður og skáld, sem hefur marga fjöruna sopið. „Þá heyrði ég einhverja rödd sem sagði mér að nú væri þetta komið.“ Hann heldur nú sína fyrstu einkasýningu í Menningarhúsinu Gerðubergi í Breiðholti, en hefur áður sýnt á kaffihúsinu Mokka auk þess að selja ljóðabækur sínar í Austurstræti. Sýningin sameinar þessi tvö form, því á veggjunum má einnig finna ljóð eftir hann sjálfan. Eitt þeirra er hjartnæmt ljóð um dreng sem settur er utan sandkassa. „Þetta er 30 ára gamalt ljóð sem stendur enn fyrir sínu. Það er hætta á að þeir sem lenda fyrir utan kassann hrekist út á auðnina,

en ég er búinn að finna mér kassa fyrir utan kassann,“ segir Bjarni.

Hann er þegar búinn að selja tvö verk af sýningunni. Eitt þeirra heitir „Stríðsmaður ljóssins“ en hver er það? „Það er ég sjálfur,“ segir listamaðurinn. Hitt nefnist „Anno 86.“ Þetta lýsir harðasta geðklofakasti sem ég hef fengið um ævina, það sjöunda af níu. Þetta gerðist aldrei inni á geðdeild heldur alltaf þegar ég var einn. Ég hef oft staðið tæpt í geðklofaköstum en þarna var ég alveg á brúninni,“ segir Bjarni. Á 8. áratugnum flutti Bjarni til fríríkisins Kristjaníu í Kaupmannahöfn þar sem hann komst í kynni við ofskynjunarlyfið LSD, eða sýru, með afdrifaríkum afleiðingum. Það vakti nokkra athygli þegar hann tilkynnti á samfélagsmiðlum í haust að hann hefði neytt efnisins á ný. „Ég skildi illa við sýruna ´82 en þetta hreinsaði það allt út. Ég er með langa edrúsögu að baki

Þetta eru himnaríki og helvíti. Auðvitað er þetta ekki til en við erum kannski að finna þetta í okkur sjálfum, hið góða og hið illa. Ég er þegar búinn að fara til Heljar svo ég þekki það. og lít svo á að ég sé ennþá edrú.

Sú sýra sem ég tók í haust afbyggði mig eins og nú þykir fínt að segja og reisti mig alveg upp frá grunni. Ég hef sjaldan haft jafn mikla orku.“ Þessa daganna varar lögreglan við því að ungmenni séu aftur farin að nota LSD og Bjarni tekur undir það. „Þau er ekki að gera þetta rétt, nota hana bara til að flippa út og það má ekki. Þá losna allar skrúfur í hausnum. Sýra er stórhættuleg og velflestir sem nota hana nota hana vitlaust. Þetta var rússnesk rúlletta og ég hefði getað fengið kúluna í hausinn.“ Dýrustu verkin á sýningunni nefnast Hel og Uppheimar og kosta rúma milljón stykkið. „Þetta eru himnaríki og helvíti.

Auðvitað er þetta ekki til en við erum kannski að finna þetta í okkur sjálfum, hið góða og hið illa. Ég er þegar búinn að fara til Heljar svo ég þekki það.“

Kanadamenn spenntir fyrir konu Guðna Eliza Reid er fædd í Ottawa en hefur búið á Íslandi í 13 ár Það hefur vakið athygli meðal Kanadamanna að sú kona sem er líklegust til að verða forsetafrú Íslands er kanadísk að uppruna. Eliza Reid er búin að vera gift Guðna Th. Jóhannessyni í 12 ár og eiga þau fjögur börn. Viðtali við hana á vefsíðunni Hit Iceland hefur meðal annars verið dreift af sendiherra Kanada á Íslandi, á kanadískum spjallsíðum og af helsta blaði Vestur-Íslendinga, Lögberg-Heimskringla. „Mér finnst frekar svalt að kanadísk kona gæti orðið „First Lady“ á Íslandi,“ segir Alicyn Goodman, einn stjórnarmanna blaðsins. „Mér brá samt að sjá viðbrögðin frá sumum á Íslandi sem sögðu að for-

Guðni og Eliza með börnin. Lengst til vinstri er Rut sem heldur á Donald Gunnari, þá Duncan Tindur. Guðni situr með Sæþór Peter og Edda Margrét er í fangi Elizu, móður sinnar.

setafrúin ætti að vera íslensk. Er ekki núverandi forsetafrú einmitt af erlendum uppruna?“ Guðni hefur verið bókaður á fyrirlestur Vestra í haust. „Við höfum

oftast verið með eldri fræðimenn en Guðni er nýr og ferskur. Við vonumst til þess að hann komi, en ef hann er orðinn forseti verður þetta líklega eitthvað formlegra.“ |vsg

N 30 2016

Listahátíð í Reykjavík

Ashkenazy með Sinfóníuhljómsveit Íslands & Jean–Efflam Bavouzet

Efnisskrá Pjotr Tsjajkovskíj Rómeó og Júlía Maurice Ravel Píanókonsert í G—dúr Ludwig van Beethoven Sinfónía nr. 6, Sveitasinfónían

Tryggðu þér miða á listahatid.is & sinfonia.is

Stofnaðilar og bakhjarlar Listahátíðar

Lárusson Hönnunarstofa

25. maí, kl. 19:30 @ Harpa, Eldborg

FRÉTTATÍMINN | FÖSTUDAGUR 20. MAÍ 2016

10 |

Mikil breyting á hlutdeild launa og arðs í rekstri fyrirtækja Verkalýðsbaráttan á Íslandi hefur villst inn á hliðargötur.

Samtök launamanna heyja baráttu sem félagsmenn eiga erfitt með að tengja sig við og öll umræða í samfélaginu er fremur sveigð að hagsmunum sérhagsmunahópa og fyrirtækja en almennings og launþega.

MYND | ASÍ

Launþegar fá 120 milljörðum minna – eigendur 170 milljörðum meira Þegar skattaframtöl fyrirtækja eru skoðuð á umliðnum árum kemur í ljós að hlutdeild launa er nú miklum mun minni en var um aldamótin á meðan útgreiddur arður og aðrar útgreiðslur til eigenda eru miklum mun hærri. Jafnvel þótt stóru bankarnir þrír séu settir innan sviga er augljóst að eigendur fyrirtækja taka mun meira til sín og þá á kostnað launþega.

Gunnar Smári Egilsson gunnarsmari@frettatiminn.is

Í nýjasta tölublaði Tíundar, tímariti ríkisskattstjóra, dregur Páll Kolbeins hagfræðingur saman skattframtöl rekstraraðila á Íslandi og sýnir þróun ýmissa stærða. Meðal annars vekur Páll athygli á hvernig skipting milli launa, leigu, vaxta og arðs hefur þróast síðustu átján árin. Þessi skipting gefur til kynna hvernig afrakstri af fyrirtækjum er skipt á milli launafólks, auðmagns og eigenda fyrirtækjanna. Og eins og við er að búast sýna þessar tölur að hlutdeild launafólks hefur stórlega dregist saman; ekki aðeins í aðdraganda Hrunsins og í Hruninu

Starfsumsókn: l Þ rítug þvottavé yting u óskar eft ir tilbre kem af mjög stóru Örstutt um mig. Ég ég hef séð þetta al lt. heimili. Þannig að a í kr ingum mig.

Nú er ég bara að lít að brey ta til.

Get vel hugsað mér g! Á nóg eftir.

Ta ka ný jan snúnin mband i við Eitt enn. Ég er í sa fer ek kert þýskan þurrkara. Ég eð. ef hann fer ek ki m

sjálfu heldur hefur launafólk ekki náð að jafna sinn hlut á sama tíma og eigendur fyrirtækja taka til sín æ stærri hluta kökunnar.

Fyrirtæki fyrir eigendurna Hugmyndir um fyrirtækið hafa tekið breytingum á undanförnum áratugum, hvaða fyrirbrigði þetta er. Fyrirtæki starfa samkvæmt lögum og reglugerðum; samfélagslegu samkomulagi sem færir þeim að mörgu leyti réttindi eins og þau væri mannverur og eigendum þeirra takmarkaða ábyrgð á skuldbindingum. Fyrirtæki eru því að

mörgu leyti samfélagslegar stofnanir þótt þau geti verið í einkaeigu. Á síðustu öld döfnuðu því hugmyndir um samfélagslegt hlutverk fyrirtækja. Litið var á þau sem stólpa í samfélögum, grunn öryggis og festu, vaxtar og velsældar. Á því tímabili sem nýfrjálshyggjan var ríkjandi hugmyndastefna, frá kosningasigrum Margrétar Thacher og Ronalds Reagan um 1980 og fram að fjármálahruninu 2008, breyttust hugmyndir fólks um fyrirtækið. Í takt við almenna höfnun á samfélagslegum gildum náði sú kenning fótfestu að fyrirtæki væru fyrst og fremst eign eigenda sinna og ættu í raun ekki að þjóna neinum nema hluthöfum sínum. Því var jafnvel haldið fram að þetta væri hin eina rétta og náttúrlega sýn á fyrirtækin; að þau gætu mengast og afvegaleiðst ef stjórnendur vildu hafa aðra hagsmuni að leiðarljósi en hag hluthafanna. Eftir því sem fyrirtækin þjónuðu eigendum sínum betur því betur þjónuðu þau heildinni og samfélaginu. Þetta eru samstofna hugmyndir og lituðu aðra þætti og stofnanir samfélagsins. Sú trú var ríkjandi að ef hver einstaklingur og hver hópur sækti sína þrengstu hagsmuni af hörku og elju myndi upp rísa réttlátt og gott samfélag; byggt upp af eigingjörnum hvötum einstaklinganna. Samfélagið var í raun ekki til nema sem summa einstaklinganna. Því var hafnað að maðurinn væri hópdýr.

Fyrirtæki losna úr samfélaginu Alþjóðavæðing ýtti undir þessar kenningar. Fyrirtæki voru ekki lengur bundin því samfélagi sem þau spruttu upp úr heldur gátu flutt starfsemi sína, að hluta eða öllu leyti, hvert þangað sem þjónaði hagsmunum hluthafanna betur.

Hér heima má sjá svipuð áhrif af kvótakerfinu og frjálsu framsali.

Fyrir kvótakerfið var útgerðarmaðurinn tengdur sínu þorpi. Hann bar húsbóndaskyldur gagnvart íbúunum, ekki ósvipaðar og stórbændur gagnvart vinnuhjúum sínum. Þótt hann byði fólki ekki upp á mannsæmandi líf af launum sínum gat hann ekki kippt grundvellinum

Leiga

Vextir Arður

Laun

7,7% 11,4%

6% 74,9%

1997 –1999

Arður Laun

Vextir

19,2%

10,2%

62,7%

7,9%

Leiga

2014

Stærri sneið til eigenda, minni til launafólks

Efri kakan sýnir skiptingu kökunnar milli launa, leigu, vaxta og arðs til eigenda að meðaltali árin fyrir aldamót, 1997 til 1999. Sú neðri sýnir skiptinguna 2014 samkvæmt samandregnum framtölum rekstraraðila 2014. Miðað við stærð kökunnar 2014 er kaka launþega um 120 milljörðum króna minni en hún væri ef skiptingin væru sú sama og var undir lok síðustu aldar.

Sneið eigenda fyrirtækjanna er hins vegar um 170 milljörðum króna stærri. Eigendur taka til sín það sem launþegar hafa misst og auk þess minni vaxtaog leigugreiðslur vegna skuldalækkunar fyrirtækja.

HVAÐ Á C4 CACTUS SAMEIGINLEGT MEÐ KAKTUSUM? CITROËN

C4 CACTUS

VERÐ FRÁ

2.690.000 KR. 300.000 KR. STÓRGLÆSILEGUR

KAUPAUKI FYLGIR MEÐ Í TAKMARKAÐAN TÍMA NÝTTU TÆKIFÆRIÐ

Kaktusar eru harðgerðir, lifa á nánast engu og verja sig á snjallan hátt. Það sama á við um Citroën C4 Cactus. Veldu hagnýta hönnun, sparneytni og lágan rekstrarkostnað. Ekkert prjál, einungis hlutir sem skipta máli í dag.

Citroën C4 Cactus er fáanlegur með BlueHdi dísilvél eða nýrri PureTech bensínvél sem nýverið hlaut eftirsótta titilinn vél ársins (International Engine of the Year). Báðar vélarnar sameina frábæra frammistöðu, lága eyðslu og litla koltvísýringslosun.

Citroën C4 Cactus hefur slegið í gegn um allan heim. Glæsilegur kaupauki fylgir með tímabundið. Tryggðu þér eintak.

Komdu í reynsluakstur

citroen.is

Nýir og notaðir bílar: Söludeildir eru opnar alla virka daga kl. 9-17 og laugardaga kl. 12-16 Brimborg Reykjavík: Bíldshöfða 8, sími 515 7040 I Brimborg Akureyri: Tryggvabraut 5, sími 515 7050 Brimborg og Citroën áskilja sér rétt til að breyta verði og búnaði án fyrirvara. Útbúnaður getur verið frábrugðinn mynd í auglýsingu.

Citroen_Cactus_meðCactusum5x38_20160519_END.indd 1

19.5.2016 11:28:46

FRÉTTATÍMINN | FÖSTUDAGUR 20. MAÍ 2016

12 |

3000 2500 2000

Arður Vextir Leiga Laun

1500 1000 500 0 2004 2014

Launin hrundu og sitja eftir Neðsti flöturinn, sá rauði, sýnir þróun launa og launatengdra gjalda í samandregnum framtölum rekstraraðila á föstu verðlagi. Launakostnaður byggðist upp fram eftir öldinni, reis svo hátt á árunum fyrir Hrun en steyptist svo niður við Hrunið og var nánast sá sami frá 2009 og fram til 2014. Næsti flötur sýnir leigukostnað og sá þar fyrir ofan vaxtagreiðslur. Þetta er sneið fjármagnsins. Glórulaus rekstur áranna fyrir Hrun og uppgjörið við Hrunið brenglar þessar stærðir út úr öllu korti. En þegar bornar eru saman þessar stærðir á árunum kringum aldamótin og árin 2013 og 2014 sést að þær

Lægra verð í Lyfju lyfja.is

Nefúði við ofnæmi

Fyrirbyggir og meðhöndlar einkenni ofnæmisbólgu í nefi: 9 9 9 9

Hnerri Nefrennsli Kláði í nefi Nefstífla

Notkunarsvið: Glinor nefúði inniheldur natríumcromoglicat og er ætlaður við ofnæmisbólgu í nefi.

Frábendingar: Ofnæmi fyrir natríumcromoglicati, benzalkonklóríði eða einhverju hjálparefnanna.

Varúð: Innihaldsefnið benzalkonklóríð getur valdið ertingu í húð. Meðganga og brjóstagjöf: Engin skaðleg áhrif á fóstur hafa komið fram við notkun natríumcromoglicats. Engu að síður skal forðast notkun á fyrsta þriðjungi meðgöngu og einungis skal nota lyfið á seinni stigum meðgöngu ef þörf er á. Natríumcromoglicat skilst í litlu magni út í brjóstamjólk. Þessi útskilnaður er sennilega skaðlaus en einungis skal nota lyfið hjá mæðrum með barn á brjósti ef þörf er á. Skömmtun: Fullorðnir og börn, 4 ára og eldri: Einn úðaskammtur í hvora nös tvisvar til fjórum sinnum á dag. Algengustu aukaverkanir: Erting í nefslímhúð getur komið fram i upphafi meðferðar en þessi áhrif eru skaðlaus og tímabundin. Lesið vandlega fylgiseðilinn sem fylgir lyfinu. SmPC: Desember 2015.

undan lífsafkomunni. Húsbóndanum bar að gæta hjarðar sinnar.

Með frjálsu framsali breyttist þetta. Kvótaeigandi gat selt kvótann úr plássinu og stungið af með söluverðið. Í næsta skattaskjól ef svo bar undir. Litið var svo á að hann bæri enga ábyrgð gagnvart lífsafkomu þeirra sem höfðu lifað og starfað við fyrirtækið.

Við þekkjum samskonar dæmi úr mannkynssögunni. Breska krúnan náði að róa skosku hálöndin með því að skilgreina land sem áður var almenningur sem einkaeign höfðingjanna. Við það rofnuðu tengsl höfðingjanna við meðbræður sína og það liðu ekki nema nokkrir áratugir þar þeir hröktu fólk af löndum sínum. Þetta var kölluð Hálandahreinsunin. Það þekkjast því mörg dæmi þess úr sögu og samtíma hversu mikil áhrif það hefur þegar rofin eru tengsl fyrirtækja og auðlinda við samfélagið.

Bullið í bólunni Samkvæmt samandregnum skattframtölum rekstraraðila voru laun og launatengd gjöld um 860 milljarðar króna á núvirði að meðaltali síðustu þrjú ár síðustu aldar, frá 1997 til 1999. Útgreiddur arður úr þessum fyrirtækjum til eigenda sinna var á þessum árum 61 milljarður króna. Launafólkið fékk með öðrum orðum um 14 sinnum hærri fjárhæð en eigendurnir. Árið 2007, á hápunkti bólunnar fyrir Hrun, þegar eigendur misnotuðu fyrirtækin hvað mest og drógu úr þeim mesta fjármuni, fóru launagreiðslur upp í 1285 milljarða króna á núvirði. Þá var samanlagður útgreiddur arður til eigenda hins vegar um 680 milljarðar króna.

Launþegar fengu til sín tæplega tvöfalda þá upphæð sem eigendur drógu til sín. Þar sem eitt einkenni áranna fyrir Hrun var flókinn fyrirtækjastrúktúr þar sem hvert eignarhaldsfélagið stóð upp af öðru má búast við að í samandregnum framtölum sé hluti af arðinum tvítalinn og í sumum tilfellum jafnvel þrí- og fjórtalinn.

Laun frosin en arður rýkur upp En þessi flókni fyrirtækjastrúktúr var að mestu fallinn þegar komið

eru merkilegar líkar. Það á hins vegar ekki við um arð og aðrar útgreiðslur úr fyrirtækjum til eigenda.

Arðgreiðslur jukust mjög á árunum fyrir Hrun þar til þær voru orðnar um helmingur af öllum launakostnaði árið 2007. Við Hrunið skruppu arðgreiðslur skiljanlega saman, það voru engin verðmæti eftir í fyrirtækjunum til að greiða út. En á meðan launagreiðslur hafa nánast staðið í stað voru arðgreiðslurnar fljótar að taka við sér aftur. Á meðan launagreiðslur voru um 13 prósent lægri árið 2014 en þær voru á aldamótaárinu 2000 þá voru arðgreiðslur til fyrirtækja 250 prósent hærri.

var fram á árin 2013 og 2014. Árið 2013 voru samanlögð laun og launatengd gjöld fyrirtækjanna 737 milljarðar króna á núvirði eða um 14 prósent lægri en meðaltal áranna 1997 til 1999. Árið 2014 hækkuðu launin upp í 763 milljarða en voru samt 13 prósent lægri en á síðustu árum síðustu aldar. Árið 2013 var útgreiddur arður og aðrar útgreiðslur til eigenda úr fyrirtækjum 204 milljarðar króna á núvirði eða 240 prósent hærri en arðurinn var í lok síðustu aldar. Og 2014 hækkaði arðurinn enn, fór í 234 milljarða króna á núvirði eða 258 prósent yfir því sem var í lok síðustu aldar.

Ef við gerum ráð fyrir að hlutfallið milli launa og arðs hefði verið það sama 2014 og það var að meðaltali 1997 til 1999 má segja að launþegar hafi fengið 120 milljörðum minna í sinn hlut árið 2014 af samanlögðum launum, leigu, vöxtum og arði. Með sama hætti má segja að eigendur fyrirtækja hafi á þessu ári tekið til sín 171 milljarð króna í arð umfram það hlutfall sem almennt var ríkjandi í lok síðustu aldar. Úr 14 niður í 4 sinnum meira Sem kunnugt er greiddu bankarnir út ríkulegan arð árið 2014 og var það byggt á gríðarlegum hagnaði þeirra. Það er því ef til vill eðlilegt að skera bankanna frá öðrum fyrirtækjum þar sem stór hluti hagnaðar þeirra var byggður á endurmati eigna og lýsa ekki eðlilegu árferði eða viðvarandi rekstrarstöðu.

Ef við skerum stóru bankanna þrjá frá heildinni þá lækka launagreiðslur ársins 2014 um 42 milljarða króna á núvirði og arðurinn um 47 milljarða króna. Eftir situr 721 milljarður króna í launagreiðslur á móti 187 milljörðum krónum í arð.

Eins og fyrr segir fengu launþegar um 14 sinnum meira í sinn hlut en eigendurnir í lok síðustu aldar en þeir fengu minna en fjórum sinnum meira en eigendurnir árið 2014. Ef bankarnir eru hafði með fengu launþegar rúmlega þrisvar sinnum meira en eigendur fyrirtækja árið 2014.

Vantar milljón í launaumslagið Það hafa því orðið miklar breytingar

Ef við skerum stóru bankanna þrjá frá heildinni þá lækka launagreiðslur ársins 2014 um 42 milljarða króna á núvirði og arðurinn um 47 milljarða króna. Eftir situr 721 milljarður króna í launagreiðslur á móti 187 milljörðum krónum í arð.

á því hvernig kökunni er skipt á þessum árum. Ef við reiknum með um 110 starfandi hjá framtalsskyldum rekstraraðilum, en opinberar stofnanir eru ekki inn þessum tölum, felur þessi breyting í sér að sneið hvers starfsmanns var rúmlega einni milljón krónum minni 2014 en hún hefði verið ef hlutfallið á milli launagreiðslna og arðs úr fyrirtækjum hefði verið lík því sem það var í lok síðustu aldar. Það erfitt á áætla hversu mikið hagur hvers eigenda hefur batnað að sama skapi. Eigendur fyrirtækja eru miklum mun færri en launafólkið. Þessi færsla frá launagreiðslum til arðs er því ein birtingarmynd þeirrar þróunar sem verið hefur á Vesturlöndum undanfarna áratugi; að fjöldinn fær minna í sinn hlut á meðan hinir fáu fá sífellt meira. Því var almennt trúað á tímabili nýfrjálshyggjunnar að því meira sem fáir fengju því betur hefði heildin það. Hrunið afhjúpaði þetta sem bábilju og nú leggur meira að segja Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn áherslu á að besta leiðin til að bæta kjör heildarinnar sé að lyfta upp þeim sem minnst bera úr býtum. Það er með öðrum orðum heillavænlegra að láta þennan 171 milljarð króna, sem tiltölulega fáir eigendur fyrirtækja tóku til sín umfram það sem þeir gerðu í lok síðustu aldar, renna til fjöldans, launamanna. En þótt þetta séu orðin almennt viðurkennd sannindi í hagstjórn hafa þau ekki náð að breyta kerfinu. Það virðist halda áfram eins og ekkert hafi orðið Hrunið.

Til hagræðingar fyrir heimilin í landinu

Brabantia ruslaföturnar eru heimilisprýði um leið og þær gegna sínu hlutverki Flat back Með flötu baki og fara því vel upp að vegg. Til í TouchBin eða PedalBin og að sjálfsögðu í ýmsum litum.

Brabantia ruslafötur fást í ýmsum gerðum og litum, allt frá 3 ltr. uppí 60 ltr.

Retro Bin

Litir og munstur

Þessi með kúlulaga loki og fótstigi.

Til í ýmsum retro litum.

Sjón er sögu ríkari.

Brabantia Touch Bin opnast með einni snertingu og lokast með annarri.

Pokar með reimum sjá til þess að ekkert fari úrskeiðis við tæmingu.

Ilmspjöld minnka líkur á því að sorplykt finnist.

AÐRAR HEIMILISLAUSNIR FRÁ BRABANTIA Straubretti

Sterk eldhúsáhöld

Brettin eru öll með skrautlegu áklæði og með mismunandi palli fyrir straujárn.

Ostaskeri, hvítlaukspressa, pizzuhnífur, þeytari eða dósaopnari. Allt á sínum stað í eldhúsinu.

Vegghengjanlegar snúrur, úti eða inni

Hnífar, brýni og kubbar

Fallegir og sterkir tappatogarar

Stafrænar eldhúsvogir

Mæliskálar

Staflanlegar, léttar körfur fyrir óhreinatauið

Ómissandi gæðagripir og sannkölluð eldhúsprýði. Til í nokkrum litum.

úr stáli með silicon botni, eldhúsprýði sem endist.

Hver með sinn lit.

Góð lausn sem hentar vel á svölum eða í þvottahúsum.

FYRIR HEIMILIN Í LANDINU

LágMúLA 8 · sÍMI 530 2800 ORMSSON ORMSSON KS KEFLAVÍK ÞRISTUR-ÍSAFIRÐI SAUÐÁRKRÓKI SÍMI 421 1535 SÍMI 456 4751 SÍMI 455 4500

SR BYGG SIGLUFIRÐI SÍMI 467 1559

ORMSSON AKUREYRI SÍMI 461 5000

ORMSSON HÚSAVÍK SÍMI 464 1515

Opið virka daga kl. 10-18 og á laugardögum kl. 11-15.

ORMSSON TÆKNIBORG ORMSSON ORMSSON GEISLI VÍK -EGILSSTÖÐUM PAN-NESKAUPSSTAÐ ÁRVIRKINN-SELFOSSI VESTMANNAEYJUM BORGARNESI SÍMI 480 1160 SÍMI 422 2211 SÍMI 4712038 SÍMI 477 1900 SÍMI 481 3333

Greiðslukjör Vaxtalaust í allt að 12 mánuði

OMNIS BLóMSTuRvELLIR AKRANESI HELLISSANDI SÍMI 433 0300 SÍMI 436 6655

FRÉTTATÍMINN | FÖSTUDAGUR 20. MAÍ 2016

14 |

Flúði vinnumansal en var framseldur til baka Fjórtán ára unglingur vann sleitulaust í átta mánuði án þess að fá greitt fyrir. Verður framseldur fyrir að hafa ráðist á vinnuveitandann.

Valur Grettisson valur@frettatiminn.is

Hæstiréttur Íslands hefur samþyk kt að framselja tæplega tvítugan pilt frá Marokkó til Finnlands vegna meintrar líkamsárásar. Pilturinn, sem kom hingað til lands á unglingsaldri og var á forræði barnaverndaryfirvalda, segist hafa lent í klónum á glæpamönnum sem hnepptu hann í vinnuþrælkun á barnsaldri. Hann braust út úr aðstæðunum árið 2012 en verður nú framseldur til baka á næstu dögum. „Hann átti mig eins og þræl,“ segir Bilal Fathi Tamimi sem kom hingað til lands aðeins fimmtán ára gamall. Þá hafði hann flúið frá Finnlandi, þar sem hann lenti í klónum á manni sem lét hann vinna á hverjum degi í átta mánuði án þess að greiða honum svo mikið sem eina evru fyrir vinnuna. Samskipti Bilal við manninn enduðu með ofbeldi og samþykkti Hæstiréttur Íslands fyrr í vikunni að framselja hann til Finnlands vegna meintrar líkamsárásar gegn manninum sem Bilal sakar um að hafa haldið sér í vinnumansali. „Ég var svona lítill,“ segir hann við blaðamann á góðri íslensku, og undirstrikar með höndunum hversu lítill hann var. Með Bilal er íslensk kærasta hans, Kolgríma Gestsdóttir, en þau kynntust við nám í Tækniskólanum og búa hjá móður hennar. „Mér fannst hann bara sætur,“ svarar Kolgríma þegar blaðamaður spyr hvernig kom til að þau drógust saman. Þau kynntust þegar hann var sautján og hún sextán. Þetta var bara erfiðisvinna Fram kemur í dómi Héraðsdóms Reykjavíkur að Bilal hafi verði fimmtán ára og tveggja mánaða þegar hann á að hafa lamið og rænt vinnuveitanda sinn. Í ljósi þess að sakhæfisaldur er fimmtán ár á Íslandi úrskurðuðu dómarar að heimild væri fyrir hendi að framselja Bilal til Finnlands. Það er óhætt að fullyrða að stutt ævi hans sé viðburðaríkari en ævi flestra jafnaldra hans hér á landi. „Ég flutti frá Alsír til Marokkó

þegar ég var tveggja ára gamall. Þar ólst ég upp,“ segir Bilal. Hann átti í slæmu sambandi við móður sína og segir að þau hafi ekki tengst mikið, eins og hann orðar það sjálfur. „Ég var því bara að flækjast um Marokkó þar sem ég gat ekki alltaf verið hjá mömmu minni,“ segir hann. „Ég og nokkrir krakkar ráfuðum um, sváfum úti og stálum mat og svona.“ Það kom svo að því að hann vildi betra líf og hann var tilbúinn að leggja mikið á sig fyrir aukin tækifæri. Þá vildi hann einnig mennta sig; nokkuð sem var ómögulegt í þeim aðstæðum sem hann var í á þeim tíma. Bilal tók því afdrifaríka ákvörðun, aðeins fjórtán ára gamall; hann ákvað að leggja í hættulegt ferðalag til Evrópu í leit að betra lífi. Hann fór til Finnlands þar sem hann komst í kynni við samlanda sinn sem var með finnskan ríkisborgararétt. Sá hélt úti bílapartasölu og réði Bilal til vinnu við að rífa í sundur bíla. Sá veitti honum einnig húsaskjól. Bilal var með öllu réttindalaus og því upp á náð og miskunn vinnuveitanda síns kominn.

Góðar Salomo n Tollalæfermingargjafir u s k kór á enn k n Salomon Quest Origin GTX

beSNJÓBRETTAPAKKAR tra ve en áðurrði 0% !

3

Stærðir 36-48 MONTANA, 3000mm vatnsheld

Bilal vann sleitulaust í átta mánuði án þess að fá greitt fyrir. Að lokum réðst hann á vinnuveitanda sinn.

„Þetta var bara erfiðisvinna. Ég var að vinna hjá honum sjö daga vikunnar í átta mánuði. Ég fékk aldrei borgað fyrir vinnuna. Vinnuveitandinn minn sagði mér að hann væri að safna fyrir mig peningum og myndi greiða mér síðar,“ útskýrir Bilal. Um var að ræða erfiða vinnu án lögbundins frís og í ljósi aldurs Bilal verður vinnunni varla lýst öðruvísi en sem vinnumansali, af lýsingum hans að dæma. Undir það tekur lögmaður hans, Áslaug Gunnlaugsdóttir, í samtali við blaðamann.

Bróðirinn atvinnuglæpamaður

2. manna 16.995 kr. 12.796 kr.

3. manna 19.995 kr. 15.996 kr.

4. manna 26.995 kr. 21.596 kr.

Verð áður 49.995 kr. nú 39.995 kr.

SWALLOW 250 Kuldaþol: -8 þyngd: 1,7 kg.

11.995 kr. 9.596 kr.

Í s le n s k u alparnir.is

Bilal Fathi Tamimi og Kolgríma Gestsdóttir hafa verið kærustupar í tvö ár.

ALPARNIR FAXAFENI 8, SÍMI 534 2727

Bilal segist hafa áttað sig á því í hvaða aðstæður hann var búinn að koma sér í eftir nokkra mánuði.

Hann hafi því íhugað að leita til lögreglu. Vinnuveitandinn sannfærði Bilal um að hann yrði sendur rakleiðis aftur til Marokkó leitaði hann hjálpar hjá yfirvöldum. Það var áhætta sem Bilal vildi ekki taka.

Ofan á allt annað átti vinnuveitandinn bróður sem var atvinnuglæpamaður, að sögn Bilal. „Hann var stundum með byssu á sér og kom ítrekað með þýfi heim til bróður síns,“ segir hann og bætir við að

hann hafi verið afar hræddur við bræðurna. Hann segir glæpamanninn, bróður vinnuveitandans, hafa að auki reynt að nauðga sér þrívegis. „Einu sinni þegar ég var fjórtán og tvisvar þegar ég var orðinn fimmtán ára,“ segir hann. Bilal tókst að komast í burtu af sjálfsdáðum í tvö skipti en í það þriðja kom félagi hans honum til hjálpar, að hans sögn. „Hann sagði honum bara að ég væri ekki fyrir svona lagað,“ útskýrir Bilal sem var hættur að lítast á blikuna þegar þarna var komið.

Að lokum kom að því að félagi Bilal, sem var tæplega tíu árum eldri, fór með hann á fund vinnuveitandans þar sem hann ætlaði bæði að krefjast eigin launa og svo hjálpa Bilal að fá laun fyrir vinnu sína. Sá hefur verið dæmdur fyrir árásina. „Vinnuveitandinn sagðist þá ekki kannast við okkur og þverneitaði að borga okkur fyrir vinnuna,“ segir Bilal.

Vonar að dómari hlusti á sig Lýsingar hans á atvikinu eru ólíkar þeim sem eru tilteknar í úr-

Mynd | Rut

skurði Hæstaréttar. Þannig heldur vinnuveitandinn því fram að Bilal og vinnufélagi hans hafi lamið sig illa, hellt yfir hann bensíni, stolið um 1400 evrum auk farsíma og bifreiðar.

Bilal segir þetta ekki sannleikanum samkvæmt. Hann játar þó að hafa lent í ryskingum við hann. „Ég sparkaði í hann og sló hann, en ég rændi hann ekki. Hann kastaði 1300 evrum á gólfið og sagði okkur að hirða þann pening fyrir vinnu okkar. Það er náttúrulega ekki mikið fyrir átta mánaða vinnu,“ segir Bilal en það eru tæplega 200 þúsund krónur. Varðandi bensínið segist Bilal hafa skvett vatni úr glasi framan í hann. „Ég vona bara að dómararnir hlusti á mig. Það er ekki ég sem braut lögin hérna,“ segir Bilal sem flúði til Íslands eftir atvikið af ótta við hefndir. Þá tók þó ekki betra við, enda fékk hann að dúsa í níu daga í fangelsi á Suðurnesjum og úr varð fréttamál árið 2012. Forstjóri Barnaverndarstofu sagði þá í viðtali við fjölmiðla að ekkert land á Norðurlöndunum hefði brugðist eins við; það er að segja að fangelsa barnungan flóttamann.

Tengdamamma með út Kærasta Bilal, Kolgríma, hefur áhyggjur af kærastanum og segir móður sína ætla að verða honum innan handar úti í Finnlandi. „Hún ætlar að reyna að fara út, vera hjá honum og hjálpa honum,“ segir Kolgríma. Bilal er með dvalarleyfi hér á landi af mannúðarástæðum, enda kom hann hingað til lands aðeins barn að aldri og var undir umsjón barnaverndaryfirvalda hér á landi í fyrstu. „Mig langar að búa hér,“ segir Bilal, enda líður honum vel hér á landi. Hann vinnur við matreiðslu á veitingastaðnum Roadhouse og stefnir á nám.

Bilal var handtekinn í gærmorgun og fluttur úr landi. Hann verður færður í hendur finnskra lögregluyfirvalda, en fjölskylda Bilal vissi ekki til hvaða borgar í Finnlandi honum var flogið.

STEINVARI

Útimálning

fyrir íslenskt veðurfar Steinvari er öflug varnarlína gegn íslensku veðri, afrakstur þrotlausra rannsókna og þróunar í áratugi. Láttu sérfræðinga okkar aðstoða þig í valinu á útimálningu.

Steinvari – íslensk varnarlína í útimálningu

Útsölustaðir Málningar: BYKO, Kópavogi • BYKO, Granda • Litaver, Grensásvegi • BAUHAUS • Axel Þórarinsson málarameistari, Borgarnesi • Vélsmiðja Árna Jónssonar, Hellissandi • Málningarbúðin, Ísafirði • Vilhelm Guðbjartsson málarameistari, Hvammstanga • Verslunin Eyri, Sauðárkróki • BYKO, Akureyri • Verslunin Valberg, Ólafsfirði BYKO, Reyðarfirði • ORMSSON VÍK, Egilsstöðum • Verslunin PAN, Neskaupstað • BYKO, Selfossi • Miðstöðin, Vestmannaeyjum • BYKO, Keflavík • N1 verslun, Grindavík

ÍSLENSKA / SIA.IS / MAL 78705 05/16

- sérfræðingar í útimálningu -

FRÉTTATÍMINN | FÖSTUDAGUR 20. MAÍ 2016

16 |

Í bakherbergjum bankakaupenda Jóhann Hauksson ritstjorn@frettatiminn.is

Fléttan á bak við einkavæðingu Búnaðarbankans og milljarðalán Landsbankans til kaupa S-hópsins á hlut ríkisins í bankanum er órannsökuð. Áhugi núverandi þingmeirihluta á því að rannsaka málið er enginn. Þann 7. nóv. 2012 samþykkti Alþingi þingsályktunartillögu um þriggja manna nefnd sem falið yrði að rannsaka einkavæðingu bankanna á síðasta áratug. Margir hafa talið – og telja enn – að þar hafi losnað úr læðingi kraftar sem sex árum síðar áttu eftir að kollsteypa íslenska þjóðfélaginu í hruninu árið 2008. Í ályktuninni segir meðal annars: „Nefndin fjalli um gerð og innihald samninga við kaupendur bankanna, mat á eignum bankanna og að hve miklu leyti það samræmdist söluverði þeirra, efndir samninga og undanþágur frá ákvæðum þeirra, þ.m.t. afslætti frá kaupverði. Þá verði fjallað um eftirlit og ábyrgð með framfylgd samninganna.“ „Nefndin geri eftir atvikum ráðstafanir til þess að hlutaðeigandi yfirvöld fjalli um mál þar sem grunur leikur á um refsiverða háttsemi...“ Um ljósfælna samninga Ekkert varð af rannsókn enda komst ríkisstjórn Sjálfstæðisflokks og Framsóknarflokks til valda hálfu ári áður en skila átti skýrslu um einkavæðingu bankanna til Alþingis. Það var ríkisstjórn sömu flokka og véluðu um sölu Landsbankans og Búnaðarbankans samkvæmt áratuga gamalli helmingaskiptareglu.

Hvað hefði rannsókn á einkavæðingu bankanna getað leitt í ljós?

Hér verða aðeins nefnd fáein álitamál sem enn er allt á huldu um en rannsókn gæti varpað ljósi á.

Skömmu eftir að ríkisstjórn Jóhönnu Sigurðardóttur komst til valda ákvað hún veita almenningi aðgang að gögnum framkvæmdanefndar um einkavæðingu. Þar var eitt og annað forvitnilegt að finna eins og Sigurður G. Guðjónsson lögfræðingur skrifaði m.a. um í grein haustið 2009. Í nefndina höfðu valist „sauðtryggir og prúðir flokksgæðingar.

Menn sem tryggt var að hefðu enga sjálfstæða skoðun á einkavæðingu heldur fylgdu í blindni fyrirmælum leiðtogum flokka sinna,“ eins og Sigurður G. orðaði það.

Svonefndur S-hópur, settur saman af Ólafi Ólafssyni (Samskip) og Þórólfi Gíslasyni (kaupfélags-

stjóra á Sauðárkróki), gerði tilboð í Búnaðarbankann og hlaut náð oddvita stjórnarflokkanna, Davíðs Oddssonar og Halldórs Ásgrímssonar. Að þessum hópi kom Finnur Ingólfsson, sem þá var seðlabankastjóri (2002).

Sigurður G. hélt því fram haustið 2009 að Framsókn hafi vitað að Sigurður Einarsson, sem þá var forstjóri Kaupþings fjárfestingarbanka (og dæmdur var í Al-Thani málinu), hefði ekki mátt sjást með S-hópsmönnum meðan verið var að koma hlut ríkisins í Búnaðarbankanum í réttar hendur. Stafaði það meðal annars af mikilli spennu milli Davíðs Oddssonar og Sigurðar vegna átaka um Fjárfestingarbanka atvinnulífsins nokkrum misserum áður.

Leynifundur Sigurður G. upplýsir eftirfarandi: „Nokkru síðar skrifaði Valgerður Sverrisdóttir viðskiptaráðherra [Framsóknarflokki] undir sölu á hlut ríkisins í Búnaðarbankanum til S-hópsins. Ólafur Ólafsson og Finnur Ingólfsson óku brosandi á braut. Í Ármúlanum beið Sigurður Einarsson í Kaupþingi eftir því að taka Búnaðarbankann yfir á grundvelli samnings, sem dreginn hafði verið upp á vikulöngum leyndarfundi haustið 2002 í skrifstofuhúsnæði hér í borg.“ Sigurður getur um einkennilegt brotthvarf Finns Ingólfssonar úr Seðlabankanum. „Embætti seðlabankastjóra sleppti Finnur sjálfviljugur, sem er fátítt um embættismenn á þeim bæ, á haustdögum 2002 til að gerast forstjóri VÍS hf., sem var hluti af S-hópnum.“ Reyndin varð sú að Búnaðarbankanum var rennt inn í Kaupþing vorið 2003 aðeins fáeinum vikum eftir að nýir eigendur tóku við honum með samningi sem gerður var 16. janúar það sama ár. Svo öruggir voru menn með sig að sameinaður efnahagsreikningur Búnaðarbankans og Kaupþings var látinn gilda frá og með áramótum 2002/2003.

Auðvelt er að sjá af framansögðu að S-hópurinn og nátengdir vildarmenn úr Framsóknarflokknum og Sjálfstæðisflokknum voru löngu búnir að setja sig í stellingar og höfðu lagt vandlega á ráðin um kaupin á Búnaðarbankanum snemmvetrar 2002.

Hér verður ekki rakinn dularfullur þáttur þýska bankans Hauck & Aufhäuser í kaupum S-hópsins á Búnaðarbankanum og engum getum er að því leitt hvort þar hafi verið um refsiverða háttsemi að ræða eða brot á starfsskyldum í anda þess

sem lesa má í samþykkt Alþingis um rannsókn bankasölunnar. Þess í stað verður vikið að lántöku félaga sem stóðu að baki S-hópnum; Ólafi, Þórólfi, Finni og fleirum.

Stærsti kaupandinn var Egla (72%), VÍS (12,7%), Samvinnulífeyrissjóðurinn (8,5%) og Eignarhaldsfélags Samvinnutrygginga (7,6%).

Hringekja peninganna Upplýst hefur verið að samtals lánaði Landsbankinn um 7 milljarða króna til kaupa á Búnaðarbankanum á góðum kjörum (samsvarar 13 til 14 milljörðum króna í dag).

Landsbankinn innheimti til að mynda engin lántökugjöld eins og Björn Jón Bragason, sagnfræðingur, segir frá í tímaritsgrein (Saga 2011).

Um það leyti sem lánin voru veitt var Halldór J. Kristjánsson bankastjóri Landsbankans, en Sigurjón Þ. Árnason var ráðinn við hlið hans síðla árs 2003. Formaður bankaráðs Landsbankans var framsóknarmaðurinn Helgi S. Guðmundsson og varaformaður ráðsins var Kjartan Gunnarsson, þá framkvæmdastjóri Sjálfstæðisflokksins.

Ljóst er að þessir þrír menn Landsbankans báru mesta ábyrgð á milljarðalánunum til S-hópsins vegna kaupa á Búnaðarbankanum.

Helgi S., sem lést fyrir um þremur árum, var handgenginn Finni Ingólfssyni og innvígður í fjármálafléttur Framsóknarflokksins og S-hópsins.

Listin að græða stórfé Á þessum tíma stofnaði Helgi S. einkahlutafélagið Vogás. Eftir að salan á Búnaðarbankanum var um garð gengin í janúar 2003 tók félagið 200 milljóna króna lán hjá Kaupþingi. Hvergi er bókaður kostnaður við lánið, svo sem lántökukostnaður. Í sömu ársskýrslu segir að eignir þess séu 200 milljónir króna í hlutabréfum. Í ársskýrslu Vogáss 2004, ári síðar, er bókfærður hagnaður rétt um 150 milljónir króna og skattaskuld rétt um 33 milljónir króna. Í skýrslunni er eigin fé félagsins nokkurn veginn það sama eða um 150 milljónir króna.

Hvergi er getið um lánið frá Kaupþingi í ársskýrslunni 2004. Ætla má að lánið hafi staðið mjög stutt við í félaginu því vaxtagjöld eru aðeins um 6.700 krónur!

Umhugsunarvert kann að þykja að kveikjan að svo miklum hagnaði getur hvergi átt rætur í öðru en framangreindu 200 milljóna króna láni frá Kaupþingi árið áður.

Enn líður ár og í ársskýrslu Vogáss fyrir árið 2005 er greiddur

úr félaginu 130 milljóna króna arður til eina eigandans. Ástæðulaust er að rekja fekar efni ársskýrslna Vogáss ehf. frá þessum tíma. En áleitnar spurningar vakna um mikinn hagnað og hvernig hann er til kominn. Endurskoðendur, sem lesið hafa ársskýrslurnar að beiðni greinarhöfundar, eru fullir efasemda. Hvers vegna er vaxtakostnaður af 200 milljóna króna láni nær enginn? Því er ekki lántökugjald bókfært? Hvernig getur hagnaðurinn orðið svo ævintýralegur?

Eru til skýringar?

Ein tilgátan er sú að ekki hafi verið um að ræða raunverulegt lán af hálfu Kaupþings. Skýringanna sé að leita í samruna Kaupþings við Búnaðarbankann og afskriftareikningi hans. Ekki er unnt að sannreyna þetta nema í leitirnar komi áreiðanleikaskýrsla um Búnaðarbankann sem sannanlega var unnin í janúar 2003, fáeinum dögum áður en S-hópurinn keypti hlut ríkisins í bankanum. Traustar heimildir eru fyrir því að árangurslaust hafi verið leitað eftir þessari skýrslu hjá forsætisráðuneytinu sem vistaði gögn framkvæmdanefndar um einkavæðingu. Jafn ljóst er að skýrslan er til og að forsætisráðuneytið hefur nú aðgang að henni þótt ekki hafi hún fengist afhent. Skýrslan gæti varpað ljósi á hvað varð til dæmis um 700 til 800 milljóna króna afskriftareikning Búnaðarbankans og hvort það fé hafi verið notað til að mæta kröfum á bankann eða verið afskrifað sem tapað fé. Slíkri afskrift yrði þá einnig að fara í saumana á. Önnur tilgáta um ævintýralegan hagnað Vogáss í kjölfar lántökunnar felur í sér kunnuglega fléttu: Vogás ehf. tekur 200 milljóna króna lán hjá Kaupþingi og kaupir hlutabréf eða gerir gjaldeyriseða vaxtaskiptasamninga. Samningarnir (eða bréfin) eru síðan seld fyrir að minnsta kosti 380 milljónir króna. Lánið er síðan greitt upp en eftir situr um 180 milljóna króna hagnaður í félaginu eða sú upphæð sem er að finna í ársskýrslunum að ógreiddum sköttum. Þessar 180 milljónir króna nema framreiknaðar um 335 milljónum króna í dag.

Ekkert er vitað um kaupanda eða kaupendur bréfanna (eða samninganna) af Vogási. Ekki er loku fyrir það skotið að það hafi verið sjálfur Kaupþing banki, eða sameinað Kaupþing og Búnaðarbanki ef ofangreind tilgáta á við rök að styðjast.

Hvað sem öðru líður sátu á endanum eftir 130 milljónir króna sem

Að sögn Sigurðar G. Guðjónssonar mátti Sigurður ekki sjást opinberlega með S-hóps mönnum meðan verið var að koma Búnaðarbankanum í hendur þeirra og síðar KB banka þar sem hann var allsráðandi.

Gríðarlegur hagnaður varð af Vogási, félagi í eigu Helga, sem einungis verður rakið til stórláns félagsins frá Kaupþingi.

Sigurður sagði í grein að á vikulöngum fundi „í skrifstofuhúsnæði hér í borg“ á haustmánuðum 2002 hafi verið lagt á ráðin um að koma Búnaðarbankanum í hendur S-hópsins. „Embætti seðlabankastjóra sleppti Finnur sjálfviljugur [...] til að gerast forstjóri VÍS hf., sem var hluti af S-hópnum.“

eigandi félagsins fékk í arðgreiðslur. Það samsvarar nær 250 milljónum króna á núvirði.

Skýrslan góða og rannsóknin Vel er hugsanlegt að unnt verði að varpa frekara ljósi á þetta einstaka mál sem og fleiri mál sem tengjast dularfullri einkavæðingu Búnaðarbankans og fléttum lykilmanna Framsóknarflokksins og Sjálfstæðisflokksins í kring um þá einkavæðingu. Forsenda þess er sú að Alþingi fylgi samþykkt sinni frá 7. nóvember 2012 um rannsókn á einkavæðingu bankanna.

Sömuleiðis er nú ljóst að endanleg áreiðanleikaskýrsla um Búnaðarbankann frá því í janúar 2003 var unnin. Hún er til þótt ekki hafi hún fengist afhent. Vonir má þó binda við að hún fáist birt og geti varpað ljósi á þær fléttur sem útfærðar voru í tengslum við sölu Búnaðarbankans á sínum tíma. Sigurður G. orðaði það svo í sömu grein og hér hefur verið vísað til: „Með vali sínu á kaupendum ríkisbankanna lögðu Davíð [Oddsson] og Halldór [Ásgrímsson] grunninn að eyðileggingu íslenska bankakerfisins.“

162438 PIPAR \ TBWA

•

SÍA

•

EFLUM ÍBÚALÝÐRÆÐI Í BÆNUM

1

HUGMYND Leggðu fram hugmynd að verkefni í þínu hverfi. Þú getur komið henni á framfæri á íbúafundi eða á vefsíðu verkefnisins: www.kopavogur.is/okkarkopavogur

ÍBÚAFUNDIR Mættu á íbúafund í þínu hverfi og tryggðu þinni hugmynd brautargengi.

Kosið verður um allt að 10 hugmyndir frá hverjum fundi.

• •

•

Smáraskóli. Íbúar í Smárahverfi, 23. maí kl. 17:00 Álfhólsskóli, Hjalli. Íbúar í skólahverfi Álfhóls-, Snælands- og Kópavogsskóla, 25. maí kl. 17:00 Kársnesskóli, Vallargerði. Íbúar á Kársnesi, 26. maí kl. 17:00

2 3 www.kopavogur.is/okkarkopavogur

KOSNING Í haust kjósa íbúar 16 ára og eldri um forgangsröðun hugmynda í Kópavogi. www.kopavogur.is/okkarkopavogur

FRAMKVÆMD Við he umst strax handa!

Fylgstu með framkvæmdunum á vef verkefnisins að kosningu lokinni í haust.

#okkarkopavogur

FRÉTTATÍMINN | FÖSTUDAGUR 20. MAÍ 2016

18 |

VERTU MEMM! LYO N

lóaboratoríum

lóa hjálmtýsdóttir

frá

9.999 kr.

*

júní - sept.

E D I N B O RG

frá

9.999 kr.

*

júlí - okt.

á Tenerife með GamanFerðum!

DUBLIN

byggingar, borga læknunum okkar, kennurunum og stjórnmálamönnunum, Júlíusunum Víflunum okkar, atvinnulausum, gömlum og veikum.

frá

7.999 kr.

Þú þekkir ekki fólk fyrr en þú hefur skipt með því arfi.

*

júní - des.

NICE

9.999 kr.

*

júní - sept.

S TO K K H Ó L M U R

frá

7.999 kr.

*

maí - júní

Þ

ARFURINN Í PANAMA

ú þekkir ekki fólk fyrr en þú hefur skipt með því arfi. Þessi orð eru höfð eftir Andra Snæ Magnasyni og koma upp í hugann þegar fréttir eru sagðar í reyfarastíl af fjölskylduauði Júlíusar Vífils Ingvarssonar sem var borgarfulltrúi Sjálfstæðisflokksins í 14 ár, þar til Panama-skjölin stungu óvænt upp kollinum.

Borgarfulltrúinn sagði af sér þar sem hann átti aflandsfélag, en það er ekki góð pólitík þegar maður vinnur við að sýsla með fé almennings.

Kastljós Sjónvarpsins sagði frá því í fyrrakvöld, sem reyndar hefur verið kjaftasaga á allra vörum, að féð í þessu aflandsfélagi væri í raun sjóður sem systkini hans og öldruð móðir þeirra með alsheimer hefði leitað að í áratug.

Sjóðurinn sjálfur byggði auðvitað líka á svindli og undanskotum, þóknunum var stungið undir stól og féð hvergi gefið upp til skatts. Það óx og óx eins og baunagrasið hans Jóa og varð risavaxinn sjóður

í útlandinu, sem teygði klærnar alla leið til Íslands.

Hinn glaðlegi, söngelski borgarfulltrúi, sem dreymdi um að verða borgarstjóri þurfti ekki bara að kveðja stjórnmálin, heldur nánast að láta sig hverfa af yfirborði jarðar. Þjóðin tók andköf af hneykslun. Fórnarlömbin voru fjölskylda Júlíusar Vífils, höfð að fífli af sínum eigin bróður, þar sem þau fengu ekki að seilast í sjóðinn sem bróðirinn lá á eins og ormur á gulli. Þarna kúldrast þetta fólk inni í sjónvarpsskjánum og skammast yfir peningum, alveg hreint heilum helling af peningum.

Og við, sem erum víst þjóðin, horfum á þetta úr fjarlægð. Það fylgja því ævinlega áhyggjur að eiga svona mikla peninga, við erum víst blessunarlega laus við það.

Eða hvað? Áttum við kannski þessa peninga.

Voru þetta skattarnir okkar? Var það með þessu fé sem við ætluðum að leggja vegi, reisa opinberar

Sjálfstæðismenn í borginni hafa kosið að tjá sig ekki um nýjar vendingar í máli Júlíusar Vífils.

Hann sé einfaldlega farinn og framhaldið komi þeim ekki við. Þeir hafa umvafið sig þögn sem er þrungin vandlætingu. Hún beinist í örlitlum mæli að Júlíusi Vífli en þó mest að þeim sem spyrja.

Sjálfsagt er það klókt því ný og ný spillingarmál innan flokksklíkunnar hafa yfirskyggt þau sem voru.

Slíkur er máttur fyrirgefningarinnar og gleymskunnar.

Hver mundi eftir Hönnu Birnu, þegar Illugi var búinn að gera upp á bak? Bjarni og Borgun, um hvað var það aftur?

En við þekkjum þetta fólk, við höfum skipt með því arfi.

Við eigum með þeim fiskinn í sjónum, landið og miðin, fossana og vötnin, andrúmsloftið og gróðurinn og allt hitt líka sem hefur verið byggt upp á Íslandi.

Arðurinn af þessu liggur að hluta til á reikningum í Panama og víðar.

Og við þurfum því ekki að grenja yfir gamalli auðugri frú með alsheimer sem kom ekki höndum yfir sjóðina sem sonurinn faldi í Panama.

Við erum hún.

Þóra Kristín Ásgeirsdóttir

KATRÍNARTÚNI 12 WOWAIR.IS WOWAIR@WOWAIR.IS *Verð miðast við flug aðra leið með sköttum ef greitt er með Netgíró.

Köllunarklettsvegi 1, 104 Reykjavík. Sími: 531 3300. ritstjórn@frettatiminn.is Útgefandi: Gunnar Smári Egilsson. Ritstjórar: Gunnar Smári Egilsson og Þóra Tómasdóttir.

Fréttastjóri: Þóra Kristín Ásgeirsdóttir. Ritstjórnarfulltrúi: Höskuldur Daði Magnússon. Framkvæmdastjóri og auglýsingastjóri: Valdimar Birgisson. Fréttatíminn er gefinn út af Morgundegi ehf. og er prentaður í 83.000 eintökum í Landsprenti.

NÚ EINGÖNGU Í HAGKAUP HOLTAGÖRÐUM 2.000

1.000

3.000

500

200 500 1.000 1.500 2.000 Gildir til 12 september.

5.000

1.000

3.000 4.000 5.000 6.000 8.000

20 |

50%

40% 60%

LÁGMARKSAFLÁTTUR AF ÖLLUM VÖRUM NÚ

40%

Markaður Smáratorgi

60% 40% 50%

Outlet Grafarvogi

Smáratorgi, Kópavogi

Vínlandsleið, Grafarholti

Opið virka daga 11.00-18.00 Laugardaga 11.00-18.00 Sunnudaga 12.00-18.00

Opið virka daga 11.00-18.00 Laugardaga 11.00-16.00 Sunnudaga 13.00-17.00

ÍSLENSKIR SÓFAR SNIÐNIR AÐ ÞÍNUM ÞÖRFUM ÞÚ VELUR

Áklæði

FRÉTTATÍMINN | FÖSTUDAGUR 20. MAÍ 2016

GERÐ (90 mismunandi útfærslur) STÆRÐ (engin takmörk) ÁKLÆÐI (yfir 3000 tegundir)

OG DRAUMASÓFINN ÞÍNN ER KLÁR

Með nýrri AquaClean tækni kni er nú hægt að hreinsa nánast ast ni! alla bletti aðeins með vatni!

Erfiðir blettir eins og eftir tómatsósu, léttvín, kaffi, te, meira að segja kúlupenna, nást á auðveldan hátt úr áklæðinu.

Torino

Nevada

Mósel Mósel

Roma Roma

Basel

Rín

Opið virka daga kl. 10-18 Bíldshöfða 18 - 110 Reykjavík - sími: 557 9510 - www.patti.is

Dreymir um að opna pólskan veitingastað Á Íslandi búa um 15.000 Pólverjar og segja þær Sylwia og Katarzyna að það sé fáránlegt að allt þetta fólk hafi engan stað til að hittast á. Þær hafa undanfarin ár skipulagt pop-up veitingaviðburðinn Polka Bistro en dreymir um að stofna pólskt veitingahús.

Halla Harðardóttir halla@frettatiminn.is

Sylwia og Katarzyna hafa verið vinkonur frá því að Katarzyna hringdi í Sylwiu og bað hana um að baka með sér köku. Ein kaka varð fljótlega að pólsku matarboði sem varð svo að pop-up veitingastaðnum Polka Bistro. Ef draumar þeirra rætast munu þær næst stofna pólskan veitingastað. Við settumst niður með kaffi og ræddum næsta matarviðburð, pólska stéttaskiptingu og góð grill.

Katarzyna: „Ég var frekar nýflutt til Íslands, með tvö lítil börn og var að deyja úr einmanaleika. Ég þráði félagsskap og hafði engan til að tala pólsku við. Þá fór ég að venja komur mínar í Samtök kvenna af erlendum uppruna og heyrði af Sylwiu og hversu mikill snillingur hún væri í eldhúsinu. Mig langaði til að elda pólskan mat fyrir konurnar í félaginu og hringdi meðal annars í Sylwiu til að spyrja hvort hún gæti verið með og bakað köku.“ Sylwia: „Þetta var auðvitað ótrúlega gaman. Eftir þetta fórum við að hittast reglulega og elda saman heima hjá einhverri okkar. Stundum erum það bara við en stundum erum við margar.“ Katarzyna: „Ég var að detta í þunglyndi á þessum tíma en þessi kvöld björguðu lífi mínu. Ég elska Ísland í dag og mér líður ótrúlega vel hérna og ég held að flestum Pólverjum líði vel hérna. Lífið í Póllandi er erfitt því landið á sér erfiða sögu. Það kemur mér svo sem ekki á óvart að amma eigi erfitt með að brosa eftir allt sem hún hefur þurft að

Síðasti Polka Bistro viðburður var haldinn í garðinum við listasafn Einars Jónssonar.

upplifa. En hugarfar Pólverja hjálpar ekki til við erfiðleikana, við getum verið allt of neikvæð. Mér fannst svo mikill léttir að koma hingað og upplifa þetta jákvæða viðhorf til lífsins.“ Sylwia: „Það sem er svo erfitt í Póllandi er samkeppnin á milli fólks. Fólk á það til að vera biturt og öfundsjúkt ef það fær ekki allt sem efri stéttin fær. Það er þægilegt að búa í samfélagi eins og Íslandi þar sem stéttaskiptingin er ekki jafn mikil. Fólk er sjálfstæðara og öruggara hérna. En Pólverjar og Íslendingar eru samt að mörgu leyti líkir. Við erum mikið fjölskyldufólk og elskum að grilla og að vera úti í náttúrunni. Um leið og vorið kemur hlaupa Pólverjar út með grillin sín.“ Katarzyna: „Nú eru um 15.000 Pólverjar á Íslandi en við höfum engan stað til að hittast á, sem er fáránlegt! Það vantar svo pólskan veitingastað á Íslandi.“ Sylwia: „Akkúrat núna er ég að eyða öllum peningunum mínum í sumarhús í Póllandi en kannski í framtíðinni. Þetta er svo stórt samfélag sem hefur engan samastað. Þegar ég var að vinna í London, sem framkvæmdastjóri á veitingastað, byrjaði ég fyrst að láta mig dreyma um að opna stað.“

Ég var að detta í þunglyndi á þessum tíma en þessi kvöld björguðu lífi mínu. Ég elska Ísland í dag og mér líður ótrúlega vel hérna og ég held að flestum Pólverjum líði vel hérna.

Katarzyna Maria Sosnowska

FRÉTTATÍMINN | FÖSTUDAGUR 20. MAÍ 2016

|21

Vigdís Gríms togaði til Íslands „Samband mitt við Ísland byrjaði þegar ég var fjórtán ára og las bókina Ég heiti Ísbjörg, ég er ljón, eftir Vigdísi Grímsdóttur. Ég varð svo heilluð því mér leið eins og Ísbjörgu, sem flýr úr raunveruleikanum yfir í skáldskapinn þegar hún lendir í erfiðleikum,“ segir finnska listakonan Susanna Majuri sem gefur von bráðar út sína fyrstu ljósmyndabók, Sense of Water.

Bókin hefur mikla tengingu við Ísland því í flestum verka Susönnu birtist íslenskt landslag auk þess sem Vigdís Grímsdóttir skrifar í bókina og Ólafur Arnalds semur tónlist fyrir myndverk með bókinni. „Þegar ég svo loksins kom hingað í fyrsta sinn sem unglingur, ein með tjald, þá varð ég svo heilluð af landslaginu og fólkinu. Það má

segja að samband mitt við Ísland hafi byrjað með skáldskap og þannig hefur það haldist því ég byrjaði að segja sögur með ljósmyndum í þessari fyrstu ferð minni,“ segir Susanna sem hefur ferðast fimmtán sinnum til landsins síðan og tekið ógrynni ljósmynda í ferðum sínum. Hún segir bókina í raun vera tilfinningalegt ferðalag þar sem vatn og landslag blandar saman táknrænum myndum sem endurspegla tilfinningar sem erfitt sé að færa í orð, eins og einmanaleika og hræðsluna við að missa sína nánustu. „Þetta er í fyrsta sinn sem myndirnar mínar er settar í samhengi við orð og það er ánægjulegt að Vigdís hafi viljað taka þátt í því. Því hún er upphafið að þessu öllu saman.“ | hh

 Sjá ljósmyndasýningu á frettatiminn.is

„Myndirnar mínar eru sviðsettar tilfinningar og í þeim er að finna drauma mína og þrár, en líka hræðslu og sorgir,“ segir finnska listakonan Susanna Majuri.

GRÆNMETI

Sylwia Olszewska hefur búið á Íslandi frá árinu 2007 og vinnur sem markaðsfræðingur hjá Iceland Group.

Katarzyna Maria Sosnowska flutti til Íslands árið 2011 og vinnur sem markaðsráðgjafi hjá Actavis. Þær halda utan um pop-up veitingastaðinn Polka Bistro, sem verður haldinn í tíunda sinn á morgun, laugardag.

Mynd | Rut

Katarzyna: „Það er ekki hægt að koma til Silwiu án þess að fá eitthvað gott að borða!“ Sylwia: „Ég lærði að elda af ömmu minni en ástríða mín fyrir bakstri byrjaði þegar ég bjó í London. Ég byrjaði að blogga og búa til uppskriftir og eftir að ég flutti til Íslands hef ég birt kökuuppskriftir á pólsku fréttasíðunni.

Svo árið 2013 stofnuðum við Polka Bistro viðburð í sambandi við alþjóðlega pop-up veitingastaðadaginn og viðburðurinn á laugardaginn verður sá tíundi. Fyrsti viðburðurinn sló í gegn og í hvert sinn hafa færri komist að en vilja. Í dag þekkja margir Polka Bistro brandið, örugglega allir Pólverjar hérna.“ Katarzyna: „Það kemur allskonar fólk, ekki bara Pólverjar, heldur allir sem hafa áhuga á mat og samveru. Þess vegna er líka svo fáránlegt að það sé enginn pólskur veitingastaður hér. Á laugardaginn verðum við með ekta pólskan piknikk-mat, pylsur, kótilettur, salöt, pólsk gnoccchi og ýmislegt fyrir grænmetisætur líka. Hugmyndin er að koma fólki saman og kynna pólska menningu og gestrisni fyrir öllum sem hafa áhuga.

Við eigum það sameiginlegt með Íslendingum að elska að grilla enda er það frábær leið til að eyða deginum saman.“ Sylwia: „Ég held að Pólverjar séu almennt mjög glaðir á Íslandi, en ég held að þeir sakni fyrst og fremst matarins. Það er svo mikið af ungum Pólverjum hér sem kunna ekkert að elda. Ég lærði allt af ömmu minni en af hverjum eiga þeir að læra? Allt sem við gerum í Polka Bistor er eins og ömmur okkar myndu gera og þess vegna er maturinn okkar svona góður.“ Næsti Polka Bistro viðburður verður í garðinum á Safni Einars Jónssonar við Eiríksgötu 3, á morgun, laugardaginn 21. maí frá klukkan 13 til 17.

VIÐ ERUM grænmetis- og Beint frá bónda • Ferskt grænmeti • Nýir ávextir • Mikið úrval Í Fjarðarkaupum færðu allt á einum stað. Hjá okkur finnur þú ferskustu ávextina og grænmetið hverju sinni. Til að tryggja það eigum við í samstarfi við íslenska úrvalsbændur.

Við bjóðum hráefni í hæsta gæðaflokki hvort sem það er í nýkreistan safa eða ljúffengt salat í hádeginu og á kvöldin.

Við tryggjum þér ferskleika, g æði og úrval.

Verið velkomin í Fjarðarkaup

OPIÐ mánudaga - miðvikudaga frá 09:00 - 18:00 / fimmtudaga 09:00 - 18:30 föstudaga 09:00 - 19:00 / laugardaga 10:00 - 16:00 / lokað sunnudaga. www.fjardarkaup.is

FRÉTTATÍMINN | FÖSTUDAGUR 20. MAÍ 2016

22 |

Lífsreynslan Lenti tvisvar í vopnuðu ráni Halla Harðardóttir halla@frettatiminn.is

„Þetta gerðist þegar ég var í háskólanámi í London en þá vann ég á veðmálastofu með náminu,“ segir Aaron C. Bullion. „Einn laugardaginn fengum við fax frá annari veðmálastofu neðar í götunni um að það hefði verið framið vopnað rán. Ég var ekki búinn að lesa faxið en var einmitt að fylgjast með mjög undarlegum manni, sem var ekki þessi týpíski kúnni, sem stóð bara upp við vegg og fylgdist með mér og hinum starfsmanninum.

Veðmálastofur, líkt og pöbbar, hafa fastakúnna og þennan hafði ég aldrei séð áður.“ „Andrúmsloftið varð enn skrítnara þegar annar maður, sem líktist hinum fyrri, kom sér fyrir í einu horninu. Þegar sá þriðji kom svo inn þá vissi ég að eitthvað væri að fara að gerast. Skyndilega stökk einn þeirra upp að mér, þrýsti byssu fast upp að gagnauganu á mér og öskraði í eyrað á mér, „all the money, give me all the focking money, all the focking money now!!“ Það varð allt snarvitlaust á einu augabragði, ringulreið og öskur.

Annar þeirra hótaði félaga mínum

Aaron C. Bullion er hönnuður sem hefur búið á Íslandi í fjölda ára. Hann hefur tvisvar lent í vopnuðu ráni.

Fyrst þegar hann vann á veðmálastofu í London og í seinna skiptið í banka í London.

Camp - Let Classic Fortjald - Eldhús með helluborði, vask og krana - 13” álfelgur. Tjaldast með fortjaldi á örfáum mínútum.

Yfir 80% seldra tjaldvagna í Danmörku eru Camp-let. Camp-let notar framúrskarandi akrílefni í tjalddúkinn. Þessi er sá einfaldasti í uppsetningu - Stórglæsilegur vagn. Verð kr. 1.490.000,- með fortjaldi.

Viggi í Víkurverk hérna megin...

Ef þú kemur með gamla útilegutjaldið til okkar þá tökum við það sem 200.000 króna innborgun inn á nýjan Camplet Classic tjaldvagn. Ekki amalegt það.....

VÍKURVERK EHF • VÍKURHVARF 6 • 203 KÓPAVOGUR • SÍMI 557 7720 • WWW.VIKURVERK.IS

FRÉTTATÍMINN | FÖSTUDAGUR 20. MAÍ 2016

Fyrsta hugsunin var sorg yfir því að nú væri komið að dauðdaga mínum.

Aaron C. Bullion

líka með byssu og sá þriðji sá um að enginn kæmi inn.“ „Opnaðu helvítis öryggishólfið eða ég drep þig núna!“ öskraði hann í eyrað á mér en ég gat ekki opnað öryggishólfið því það var tímastillt. Ég hélt að ég myndi deyja þarna en það skrítna er að í svona aðstæðum þá hugsar maður svo mikið á svo stuttum tíma.

Fyrsta hugsunin var sorg yfir því að nú væri komið að dauðdaga mínum. En svo fór ég að hugsa um hvað það væri furðulegt að ég væri að hugsa þetta rétt fyrir dauðdagann og svo man ég hvernig það helltist yfir mig hversu mikið óréttlátt og ósanngjarnt það væri að þessi maður ætlaði að drepa mig.

Að ég fengi ekki að klára háskólann eða sjá kærustuna mína aftur, að hann myndi fara í fangelsi en ég yrði jarðaður.“ „Allt í einu rankaði ég við mér í innbyggðri reiðinni og dró peningaskúffuna út og kastaði henni í hann. Þetta voru ekki jafn miklir peningar og í öryggishólfinu en samt miklir peningar því þetta hafði verið annasamur dagur.

Hann beygði sig niður og tróð öllu í poka en ég var alveg handviss um

|23

að hann myndi síðan drepa mig því ég hefði örugglega reitt hann til reiði. En þegar hann hafði tekið allt upp úr gólfinu öskruðu hann og ránsfélagar hans meira út í loftið en hlupu svo út. Og allt í einu var allt búið. Við vorum í algjöru losti en við erum Bretar svo okkar leið var að fara beint á næsta pöbb og fá okkur bjór.“ „Ég fór til Suður-Frakklands í frí eftir þetta en sagði svo upp vinnunni. Það skrítna er samt að nokkrum árum síðar lenti ég aftur í vopnuðu ráni, í banka í London. Ég var á leið í banka með kærustunni minni og þegar við gengum inn tók ég eftir því að dyrnar, sem vanalega opnast með takka og þar sem eru alltaf verðir, voru opnar. Þar sem ég er alltaf á varðbergi eftir fyrri lífsreynsluna fannst mér þetta undarlegt en gekk samt inn.

Um leið og við vorum komin upp að gjaldkeranum brutust nokkrir vopnaðir menn inn og fóru að ógna okkur með byssum og ýttu okkur svo til hliðar með byssuskeftinu. Þeir öskruðu á alla gjaldkerana að afhenda peningana, þetta var bankarán eins og þú sérð í bíó. Í þetta skiptið varð ég mjög reiður yfir því að þetta væri að gerast. Stuttu síðar var þetta yfirstaðið og við sluppum ómeidd.“ „Ég myndi segja að þessar upplifanir haft mikil áhrif á mig. Ég er alltaf á varðbergi og mjög meðvitaður um það hversu varnarlaus við erum gagnvart lífinu. Hvað sem er getur komið fyrir okkur og breytt, eða tekið, líf okkar á einni sekúndu.“

GÓÐ

ÚTSKRIFTARGJÖF

FRÉTTATÍMINN | FÖSTUDAGUR 20. MAÍ 2016

24 |

JÁKVÆTT AÐ ÞORPIÐ BREYTIST Í BORG

Myndir | Hari

Fréttaflutningur af þróun miðborgarinnar hefur á undanförnum árum verið ansi neikvæður. Það eru rekin upp ramakvein yfir hótel-byggingum, lundabúðum, götulokunum og mannhafi á Laugaveginum nánast í hverri viku og fyrir óinnvígða lítur birtingarmynd fjölmiðlaumfjöllunar um miðborgina út eins og vígvöllur þar sem svekktir íbúar standa í eilífðarþrasi við yfirgangssama verktaka og engum kemur dúr á auga vegna skrölts í ferðatöskuhjólum og skellum í rútudyrum. Þessi mynd er þó langt frá lagi í augum þeirra íbúa sem Fréttatíminn ræddi við. Þeir elska sinn miðbæ með kostum og göllum og eru allir sammála um að þær breytingar sem orðið hafa á undanförnum árum séu mjög til bóta.

Friðrika Benónýsdóttir fridrika@frettatiminn.is

Öll höfum við lesið nostalgískar lýsingar rithöfunda á þorpsstemningu miðbæjarins fyrr á árum, þar sem konur fóru á inniskónum út í mjólkurbúð, börnin léku fallin spýta í bakgörðum og allir lifðu í sátt og samlyndi, Leibbi dóni leit á klukkuna, svarta María pikkaði upp róna og Óli blaðasali átti sviðið í Austurstræti. Ímynd þorpssælunnar hefur síðustu árin hins vegar vikið fyrir harðskeyttri umræðu um eyðileggingu miðbæjarins, hrakningu íbúa á brott, uppsprengt leiguverð og mannfjandsamlegan yfirgang verktaka.

Vissulega er rétt að sá þorpsbragur sem einkenndi miðbæinn til skamms tíma er á undanhaldi, þorpið er að breytast í borg með tilheyrandi sársauka, barnafólk flytur í úthverfi og fátækir listamenn hafa ekki efni á húsnæði í nýju borgarlandslagi, en það er gömul saga sem allar borgir hafa gengið í gegnum í þróun sinni og langt frá því að vera eitthvert séríslenskt fyrirbæri eins og látið er í veðri vaka á köflum.

Breytingin hefur kannski gengið hraðar fyrir sig hér en til dæmis í New York eða París en þróunin er sú sama, hvort sem okkur líkar betur eða verr og allir þeir íbúar

miðborgarinnar sem Fréttatíminn ræddi við litu hana jákvæðum augum.

Einn talaði um íslenska tuðvæðingu og þá þjóðaríþrótt að vera á móti öllum breytingum fyrirfram þegar umræðuna bar á góma, annar sagði af og frá að þorpsstemning miðbæjarins væri horfin og sá þriðji hristi bara hausinn yfir því að einhver gæti tekið banka fram yfir kaffihús, auðar götur með sandfoki fram yfir iðandi mannlíf. Í heildina virðist túristasprengjan margumtalaða hafa raskað lífi íbúa miðborgarinnar furðulítið, þeir halda áfram sínu lífi eins og þeir hafa alltaf gert, rabba við nágrannana á götum úti, rækta í sér heimsborgarann en gleyma þó ekki þorparanum.

Miðbærinn er annað og meira en bara Laugavegurinn og Skólavörðustígurinn og í hliðargötum og bakgörðum lifir þorpið góðu lífi með þeim kostum og göllum sem því fylgja. Breytingin er sú að nú tekur það þorpsbúana bara augnablik að komast í borgarstemningu þar sem framandi tungumál hljóma við hvert fótmál og mannlífsflóran er ótrúlega fjölbreytt.

Miðbærinn er annað og meira en bara Laugavegurinn og Skólavörðustígurinn og í hliðargötum og bakgörðum lifir þorpið góðu lífi með þeim kostum og göllum sem því fylgja.

benni.is

Loksins Tivoli á Íslandi!

Fjórhjóladrifin skemmtun í boði Bílabúðar Benna á morgun, laugardag

Frón i l æ ára afm

Kauptu Mjólkurkex

Frón i l æ ára afm

Það er gaman að hugsa til þess þegar maður bítur í Mjólkurkex frá Frón að amma og afi hafi trúlega alist upp við það að borða einmitt þetta kex.

Sumir segja að Mjólkurkexið sé „þjóðarkex íslendinga“. Hvað sem því líður hafa landsmenn notið þess að borða Mjólkurkexið, brotið til helminga, með ískaldri mjólk í glasi. Nú þegar tæp sextíu ár eru síðan Mjólkurkexið kom á markað hefur það leikið aðalhlutverkið sem „þjóðarkexið“ og er löngu orðið að hefð að dýfa því í mjólk.

Vertu í aðalhlutverki með kexi frá Frón í dag Kremkex

Sæmundur í sparifötunum hefur lengi verið eitt allra vinsælasta kremkex landsins.

Póló

Póló er ómissandi virka daga. Um helgar er alltaf gott að eiga Póló í eldhússkápnum.

Matarkex

Margir Íslendingar njóta þess á hverjum degi að dýfa Matarkexi í mjólkina sína.

Kemur við sögu á hverjum degi í 90 ár

FRÉTTATÍMINN | FÖSTUDAGUR 20. MAÍ 2016

26 |

Sigurveig Káradóttir Miðbærinn er ennþá þorp „Þorpið er hér ennþá, það hefur ekki breyst,“ segir Sigurveig Káradóttir, borinn og barnfæddur miðbæingur sem aldrei hefur búið fjær honum en vestur á Sólvallagötu, sem reyndar tilheyrir 101, og gæti ekki með nokkru móti hugsað sér að búa annars staðar. „Til hvers ætti maður þá að búa í Reykjavík?“ spyr hún forviða.

Sigurveig býr í Skólastræti með manni sínum, Agli Helgasyni, og syni þeirra Kára, rekur Matarkistuna við Bergstaðastræti og gengur til og frá vinnu oft á dag. „Það tekur oft mjög langan tíma, þótt þetta sé ekki nema fimm mínútna gangur, því maður hittir aftur og aftur sama fólkið, stoppar og spjallar, og ég get ekki séð að þorpið sé neitt á leiðinni að deyja,“ segir hún. „Auðvitað er fleira fólk á ferðinni, sem er mjög

jákvætt, einu sinni voru voðalega fáir hérna á götunum og ef maður fór í gönguferð að kvöldlagi sá maður í mesta lagi einn róna og kannski einhvern furðufugl á labbi og velti því óneitanlega fyrir sér hvað væri að manni sjálfum að vera á þessu rápi.“ Uppbygging miðbæjarins hefur þó haft sína ókosti að mati Sigurveigar. „Það er ægilegur hávaði hérna sem fylgir þessum eilífu byggingaframkvæmdum. Voðamikið af veggjakroti alls staðar og meira af alls konar rusli á götunum, þótt mér finnist reyndar glerbrotunum hafa fækkað. Ótrúlega mikið af hundaskít, mér er fyrirmunað að skilja hvers vegna fólk þrífur ekki upp eftir hundana sína, hvernig getur það boðið öðrum upp á slíkt? Miðbærinn er líka orðinn miklu skítugri en áður, og

það er ekki hægt að kenna borgaryfirvöldum alfarið um það, fólk þarf bara að hugsa sjálft um að þrífa í kringum sjálft sig. Það smitar út frá sér.“ Spurð hvort það sé ekki erfitt að ala upp barn í hringiðu miðbæjarins rekur Sigurveig upp stór augu. „Ég vil miklu heldur ala upp barn í miðbænum þar sem fólk er alltaf á ferli heldur en í úthverfi þar sem er enginn á ferli. Það sem maður er hræddastur við er umferðin, en hún er náttúrulega alls staðar, og börn eru alin upp í borgum um allan heim og engum finnst neitt athugavert við það. Mér finnst skrítin þessi lenska að flytja úr miðbænum þegar þú eignast barn.

Auðvitað færðu kannski fleiri fermetra fyrir sama verð í úthverfunum en mér finnst það sem þú missir við það skipta meira máli.

Garðsláttuvélar

sem slá á þínum gönguhraða Það er leikur einn að slá með nýju garðsláttuvélunum frá CubCadet. Þær eru með MySpeed hraðastilli sem aðlagar keyrsluhraða vélanna að þínum gönguhraða.

Gerir sláttinn auðveldari

ÞÓR

H F

Reykjavík: Krókháls 16 110 Reykjavík Sími 568-1500

Akureyri: Lónsbakka 601 Akureyri Sími 568-1555

Vefsíða og Opnunartími: Opið alla virka daga netverslun: frá kl 8:00 - 18:00 www.thor.is Lokað um helgar

Það tapast svo mikið frelsi við það að verða að vera á bíl. Hér getur maður labbað út hvenær sem er, fengið sér kaffi og séð annað fólk.

Er það ekki það sem flestir sækjast eftir, að vera í samneyti við annað fólk?“ Foreldrar Sigurveigar voru með veitingahúsarekstur í miðbænum frá því að hún man eftir sér og hún segist eiginlega vera fædd inn í þann bisness að þjónusta ferðamenn. Hún er þó alls ekki viss um að margumrædd sprenging í fjölda þeirra skili því sem hún gæti til miðborgarinnar. „Það vantar til dæmis alveg milliverðflokk í veitingahúsaflóruna, hér eru annað hvort skyndibitastaðir eða fokdýrir veitingastaðir, ekkert þar á milli. Og þegar veitingahús og verslanir eru farin að verðleggja vöru sína svo hátt að Íslendingar hafa ekki efni á að skipta við þau, þá endar það auðvitað illa. Ég hef líka á tilfinningunni að ferðamennirnir sem koma hingað núna eyði minni peningum í bænum en þeir sem komu áður. Ferðamenn eru orðnir mun kröfuharðari og það verður að vera framboð á hlutum sem þeim finnast þess virði að borga fyrir þá. Við erum til dæmis varla með nein fimm stjörnu hótel og ég hefði miklu frekar viljað sjá þá leið farna í ferðamennskunni en þessa hugsun um skjótfenginn gróða með sem allra minnstum tilkostnaði.“ Sigurveig segist ekki geta sagt til um það hvort íbúasamsetning miðbæjarins hafi breyst á síðustu árum, hún sé alltof samofin honum til að vera góður dómari um breytingar. „Þetta er svona eins og að horfa á gras vaxa eða

Ég vil miklu heldur ala upp barn í miðbænum þar sem fólk er alltaf á ferli heldur en í úthverfi þar sem er enginn á ferli. Það sem maður er hræddastur við er umferðin, en hún er náttúrulega alls staðar, og börn eru alin upp í borgum um allan heim og engum finnst neitt athugavert við það.

vatn sjóða, en sjálfsagt hefur hún breyst eitthvað. Það hafa líka verið að rísa hverfi hér nálægt þar sem húsnæðis- og leiguverð er aðeins skaplegra og auðvitað sækir fólk þangað. Það er líka alltof lítil áhersla lögð á það að vernda mannlífið í miðbænum, sem er algjörlega röng hugsun. Það er alltaf verið að tala um það að vernda þurfi hálendið, sem þarf auðvitað að gera, en það þarf líka að vernda miðbæinn. Náttúruauðlindir hans eru íbúarnir og ef þeir eru hraktir í burtu þá er ekkert eftir.“

17 maí - 8. júní.

Bíllinn sýnir dagana

Kíktu á tilboðin og sjáðu hvenær bíllinn verður nálægt þér.

Komdu og prófaðu nýjustu tækin!

Tilboð

www.vfs.is/milwaukee-billinn

Tilboð

Tilboð

49.900

109.900

96.900

Borvél M12CPD-402C Kolalaus m/höggi, átak 44Nm, 2 x 4,0Ah rafhlöður MW 4933440375

Tilboð

Slípirokkur M18CAG125X-502X stærð 125mm, takki ofaná 2 x 5,0Ah rafhlöður MW 4933448866

Herslulykill M18CHIWF12-502X Hersla 135Nm/ 950Nm Losun 1491Nm 2 x 5,0Ah rafhlöður og hleðslutæki MW 4933448418

Tilboð

55.900

Tilboð

74.900

M12 BPP2D-402B Borvél 38Nm m/höggi og fjölnotavél 2 x 4,0Ah rafhlöður MW 4933441250

219.900

Hefill M18BP-402C Dýpt 0-2mm, 20 stillingar Fylgja 2 x 4,0Ah rafhlöður MW 4933451114

M18 FPP6A-502B Borvél135NM, höggskrúfvél, slípirokkur, hjólsög, sverðsög, ljós LED, 3 x 5,0 Ah rafhlöður MW 4933451243

Dagskrá 20. Maí

21. Maí

23. Maí

24. Maí

25. Maí

26. Maí

Föstudagur Húsavík

Laugardagur Akureyri

Mánudagur Dalvík Ólafsfjörður Siglufjörður

Þriðjudagur Sauðárkrókur

Miðvikudagur Skagaströnd Miðfjörður Hrútafjörður

Fimmtudagur Ísafjörður Bíldudalur

27. Maí

28. Maí

Laugardagur Föstudagur Tálknafjörður Stykkishólmur Patreksfjörður Grundarfjörður

30. Maí

1. Jún

Mánudagur Grundartangi Borgarnes Akranes

Miðvikudagur

Reykjavík

FRÉTTATÍMINN | FÖSTUDAGUR 20. MAÍ 2016

28 |

Bjartmar Þórðarson Fjölbreytnin heillar

Heiðar Sumarliðason Ekki sit ég og skrifa í banka

Bjartmar Þórðarson, leikari og leikstjóri, býr á Grettisgötunni með manni sínum, Snorra Sig­ urðarsyni, og saman reka þeir íbúðahótel fyrir ferðamenn í sömu götu, en það hafa þeir gert undanfarin fimm ár. Hann seg­ ist vera borgarbarn af lífi og sál og ekki geta hugsað sér að búa annars staðar á Íslandi en í mið­ bænum, enda hafi hann búið þar meira og minna síðan hann var unglingur að undanskildum nokkrum árum sem hann var við nám í London, sem ekki minnkaði borgarástina. „Það er allt þetta líf og fjöl­ breytni sem heillar mig,“ segir hann. „Hér iðar allt af fólki og veitingahúsaflóran er orðin mjög fjölbreytt og skemmtileg á síðustu árum sem er mikil framför. Auð­ vitað fylgja þessari þróun vaxtar­ verkir, miðbærinn er að breytast úr þorpi í borg, það ætla allir að græða á túristunum og eins og svo oft hjá okkur Íslendingum stökkva allir í sama bátinn og kúldrast þar þangað til hann er orðinn svo hlaðinn að honum hvolfir. Það gengur auðvitað ekki.“ Bjartmar segir að hér áður fyrr hafi miðbærinn verið hálftóm­ ur nema um helgar og því sé aukið mannlíf af hinu góða. Það þurfi hins vegar að huga betur að innviðum ferðaþjónustunnar ef ekki eigi illa að fara. „Það er ekki næg heildarhugsun, það er tölu­ verð afmennskun á ferðamönnum í gangi á mörgum stöðum í ferða­ þjónustunni. Eins og það sé nóg að reisa fyrir þá fjölda hótela til að sofa í, veitingahús til að borða í og rétta þeim svo eins og einn lunda

Þótt leikskáldið Heiðar Sumarliða­ son sé uppalinn í Garðabænum og kona hans, Þorbjörg Daphne Hall, kennari við LHÍ, sé úr Laugardaln­ um kom ekki annað til greina í þeirra huga en miðbæjarsvæðið þegar þau keyptu sína fyrstu íbúð fyrir fjórum árum. „Við skoðuðum reyndar eina íbúð í Álfheimum,“ segir Heiðar og glottir. „En þá vorum við líka orðin örvæntingar­ full.“ Heppnin var með þeim og þau keyptu fallega risíbúð við Þing­ holtsstræti þar sem þau búa nú ásamt tveggja ára dóttur sinni, Ás­ laugu Elínu. Spurður hvers vegna þau hafi sótt í miðbæinn segir Heiðar ýmsar ástæður fyrir því. „Konan mín vinnur hérna niðri á Sölvhólsgötu, við áttum ekki bíl þá, ég skrifa mikið á kaffihúsum og akkúrat á þeim tímapunkti í lífi okkar hentaði best að vera hér.“ Hann viðurkennir þó að með tilkomu dótturinnar hafi komið til umræðu að færa sig í Laugar­ dalinn, en nú sé eiginlega búið að slá þá hugmynd út af borðinu – í bili að minnsta kosti. „Ég viður­ kenni alveg að ég hefði sjálfur ekki viljað alast upp í miðbænum, hér er ekkert nema götur og hús, þannig að þegar dóttirin eldist býst ég við að við skoðum flutn­ inga. Hér væri til dæmis ekki hægt að hleypa henni einni út að leika sér, hér er ekki mikið af leiksvæð­ um og manni myndi bara ekkert líða vel að vita af henni einni úti. Það er líka svolítið undarleg tilf­ inning að fara með hana í göngu­ túra á laugardags- eða sunnudags­ morgnum og þurfa að passa það allan tímann að hún stígi ekki á glerbrot eða í ælupollana sem eru hér um allar gangstéttir á þeim tíma. En burtséð frá þeim minni­ háttar óþægindum þá er bara frá­ bært að búa hér.“ Heiðar hefur verið viðloðandi miðbæinn frá því upp úr tvítugu og segir það að geta farið allra sinna ferða fótgangandi, nálægð­ ina við kaffihúsin þar sem hann situr löngum stundum og skrif­ ar, mannlífið og orkuna í bænum

í fangið og þá séu þeir hamingju­ samir. Ferðamenn koma ekki til ókunnra landa til að sjá kassalaga hótelbyggingar og kaupa minja­ gripi. Þeir vilja kynnast mannlíf­ inu og menningunni, en á þá þætti hefur svolítið gleymst að leggja áherslu hérna. Við verðum að fara að hugsa í víðara samhengi ef ekki á illa að fara.“ Hugmyndir þeirra sem búa annars staðar um lífið í miðbæn­ um litast af því að þar búi engir nema lattélepjandi listamenn sem

hangi á kaffihúsum daginn út og inn og geri aldrei ærlegt hand­ tak. Bjartmar hlær þegar þessi hugmynd er viðruð og segir að í fyrsta lagi sé latté algjörlega úti í kuldanum hjá miðbæjarrottum, nú drekki allir kaffi americano, og í öðru lagi sé leitun að annarri eins fjölbreytni í íbúasamsetningu og finna megi í miðbænum. „Auðvit­ að er hér mikið af listamönnum og ungu fólki með stóra drauma, en hér er líka mjög mikið af innflytj­ endum, sem gjarna leggja á sig að búa í minna húsnæði til að hafa efni á að búa hér, fjölskyldufólk, bankastarfsmenn og stjórnend­ ur lítilla sprotafyrirtækja. Það er mjög langt frá því að mannlífsflór­ an hér sé einsleit.“ Spurður hvort nálægðin við skemmtanalífið sé ekki eitt af því sem laðar ungt fólk að mið­ borginni jánkar Bjartmar því og bendir á að fyrir þá sem stundi það grimmt sé á sig leggjandi að borga hærri leigu en annars staðar þar sem á móti komi að fólk geti gengið heim að loknu djammi og spari því leigubílakostnað. „Ég er reyndar hálfgerður uppgjaf­ ardjammari og nenni lítið út nú orðið, en þegar maður var yngri þá var það óneitanlega mikill kostur að geta gengið heim eftir djamm. Núna er það þó fyrst og fremst nálægðin við fjöldann allan af góðum veitingahúsum með alþjóðlegri matreiðslu, skemmti­ leg kaffihús og bara sú nautn sem felst í því að ganga um göturnar og heyra fólk spjalla saman á mörg­ um framandi tungumálum sem gefur manni ánægju. Þess gæti ég ekki hugsað mér að vera án og ég sé það ekki fyrir mér að ég flytji nokkurn tíma í úthverfi, þótt auð­ vitað eigi maður aldrei að segja aldrei.“

bæta upp fyrir öll óþægindi sem þeim sem búa utan miðbæjarins verður starsýnt á. „Breytingin er helst sú, fyrir utan fjölgun fólksins á götunum sem er dásamleg, að ýmis þjónusta eins og símafyr­ irtæki, líkamsræktarstöðvar og bankar er horfin úr miðbænum og bara eitt bíó eftir, en maður vegur og metur kosti og galla og fyrir leikskáld er valið á milli kaffihúsa og banka auðvelt. Ekki get ég setið og skrifað í einhverjum banka.“ Þótt Þingholtsstrætið sé hliðar­ gata af Laugaveginum er hverfið ótrúlega kyrrlátt og Heiðar segist ekki hafa orðið var við neina trufl­ un af umgangi ferðamanna. „Ég var að reyna að rifja upp hvern­ ig þetta var fyrir þessa túrista­ sprengju og mig minnir nú að miðbærinn hafi bara verið stein­ dauður og mér finnst þetta líf sem fylgir ferðamönnum í miðbænum miklu skemmtilegra en að vera með göturnar tómar og ekkert nema sandinn fjúkandi í augun á manni. Þannig að ég hef nákvæm­ lega ekkert á móti túristavæð­ ingunni. Auðvitað er svívirðilegt hvað leiguverð hérna er orðið hátt, ef við ættum ekki þessa íbúð og þyrftum að leigja hefðum við ekki efni á að búa hér. Ef þú ert lista­ maður á leigumarkaði og vilt búa í 101 þá þarftu að vera mjög vel gift­ ur, það er eina leiðin.“ Aðrir sem rætt var við nefndu nálægð við bari og veitingahús sem einn kost þess að búa í mið­ bænum en Heiðar er ekki á sama máli. „Það er engin attraksjón fyrir mig, löngu hættur að nenna á barina og verðlagið á veitinga­ húsum er ekki hannað fyrir fátæka listamenn þannig að maður slepp­ ir því alveg að fara út að borða.

En það eru margir aðrir kostir við að búa hérna og ég gæti ekki hugsað mér að flytja lengra í burtu en upp í Laugardal. Þaðan er til­ tölulega stutt niður í bæ, þar er líkamsræktarstöð og sundlaug og á að fara að opna tvö ný kaffihús, þannig að það væri kannski ekkert hræðilegt.“

FYRIR ÚTSKRIFAÐA! EITT AF HÖFUÐ

GLÆ

NÝ!

SKÁLDUM

ÍSLANDS

Á 20. ÖLD!

Jón Kalman Stefánsson valdi og skrifaði formála.

VILDARVERÐ:

4.999.Verð:

6.299.-

Ljóðaúrval Hannes Sigfússon

VILDARVERÐ:

4.999.Verð:

6.299.VILDARVERÐ:

VILDARVERÐ:

4.999.-

4.999.-

6.299.-

5.999.-

Verð:

Verð:

Almanakið Ólafur Jóhann Ólafsson

Ljóðasafn Ingunn Snædal

Austurstræti 18

Álfabakka 16, Mjódd

Hafnarfirði - Strandgötu 31

Ísafirði - Hafnarstræti 2

Skólavörðustíg 11

Kringlunni norður

Keflavík - Sólvallagötu 2

Vestmannaeyjum - Bárustíg 2

Laugavegi 77

Kringlunni suður

Akureyri - Hafnarstræti 91-93

Hallarmúla 4

Smáralind

Akranesi - Dalbraut 1

Nýja tilvitnanabókin Kolbrún Bergþórsdóttir

540 2000 | penninn@penninn.is | www.penninn.is | www.eymundsson.is

Vöruúrval mismunandi eftir verslunum. Gildistími vilarverðs er 20. maí, til og með 23. maí. Upplýsingar eru birtar með fyrirvara um villur og myndabrengl.

FRÉTTATÍMINN | FÖSTUDAGUR 20. MAÍ 2016

30 |

Eugen Sandow (1867-1925) var faðir vaxtarræktar og einn helsti heilsuræktarfrömuður í byrjun tuttugustu aldar. Hann hafði gífurleg áhrif á hugmyndir heimsbyggðarinnar um líkamsrækt. Óvænt átti boðskapurinn eftir að skipta sköpum í sjálfstæðisbaráttu Indverja og tilkomu jóga sem einar helstu líkamsræktaraðferð heims.

Nútímajóga er afkvæmi „Müllersæfinga“ Jóga er ein vinsælasta gerð líkamsræktar í nútímanum. Milljónir manna um allan heim stunda óteljandi líkamsstellingar sem hressa og liðka bæði líkama og sál.

En fyrirbærið jóga – eins og vestrænt fólk þekkir það – á sér furðulega sögu sem er mun nær okkur í tíma en við áttum okkur á. Og mun vestrænni.

Helgi Hrafn Guðmundsson ritstjorn@frettatiminn.is

Í upphafi tuttugustu aldar varð vinsæl hugmyndin um að hið nýja og þróaða iðnríki hefði skaðleg áhrif á manninn. Risastórar verksmiðjur spúðu eitri í dimmum og menguðum borgum. Mannskepnan væri í hættu og þyrfti að taka sig á. Heilsuræktarfrömuðir á Vesturlöndum hvöttu því fólk til að horfa til glæstrar fortíðar mannsins í heiminum áður en iðnbylting hófst. Talið var að menn til forna hefðu verið miklu þrekmeiri og sterkari – og af þeim sökum göfugri. Kraftakarlar á borð við Eugen Sandow, sem hnykluðu vöðvana og líktu eftir grískum guðum, urðu heimsfrægir. Fyrir röð sögulegra tilviljana varð jóga gífurlega smitað af þessum vestrænu

heilsuræktaræfingum í kraumandi suðupotti breskra og indverskra áhrifa í sjálfstæðisbaráttu Indlands. Þrekdjarfir fornmenn Á Íslandi blandaðist trúin um líkamlega hnignun nútímamannsins saman við fortíðarþrá þjóðernishyggjunnar í sjálfstæðisbaráttunni. „Þegar vér lítum yfir aldursár hinnar íslenzku þjóðar, þá birtir oss þeim mun meir fyrir sjónum sem lengra dregur aptur í tímann.

Lengst í fjarska, á bak við sortann, lýsir fornöldin sem leiptur um nátt. Þar hittum vér fyrir þrekdjarfa kynslóð, er lifir dáðrökku lífi.“ Þessi orð skrifaði dr. Björn Bjarnason frá Viðfirði sem samdi bókina Íþrótt-

Baðaðu þig í gæðunum Opið virka daga frá kl. 8-18 og laugardaga kl. 10-15 Smiðjuvegi 76 • Kópavogi • Sími 414 1000 • Baldursnesi 6 • Akureyri • Sími 414 1050 • www.tengi.is • tengi@tengi.is

Myndir | Wikipedia

ir fornmanna á Norðurlöndum árið 1908. Í henni útskýrði hann hvernig menn á víkingaöld hefðu lifað miklu glæsilegri tíma vegna líkamsræktar sem þeir stunduðu daginn út og inn. Það segir sína sögu að Björn þýdd i b ók i n a Mín aðferð eftir J.P. Müller, undirstöðurit hinna frægu Müllersæfinga. Í formála hennar sagði „Yfirburðir þessarar aðferðar yfir aðra heimafimleiki eru aðallega í því fólgnir, að hún snýr einkar heilsusamlegan samþætting úr öllu þrennu: fimleikum, loftbaði og vatnsbaði, er við allra hæfi með litlum afbrigðum og þó öðrum aðferðum ódýrari, umsvifaminni og auðlærðari.“ Víða um heim urðu til samtök Müllerista sem stunduðu líkamsrækt úti í guðsgrænni náttúrunni. Frægastur þeirra hér á landi var líklega Þórbergur Þórðarson.

Hnyklaði nakinn vöðvana Annar heimsþekktur heilsuræktarfrömuður í byrjun tuttugustu aldar var prússneski kraftakarlinn Eugen Sandow. Hann hóf ferilinn sem lyftingamaður í sirkussýningum en varð heimsfrægur á ferðalögum sínum um heiminn, sérstaklega í Bretlandi. Sandow er talinn faðir vaxtarræktar en hugtakið „bodybuilding“, kom fyrst fram í bók eftir hann árið 1904. Hann sýndi stæltan líkama sinn með lítið annað en fíkjublað til að skýla sér til að líkja eftir styttum frá fornöld. Þegar hann var 10 ára gutti fór hann með pabba sínum til Rómaborgar þar sem þeir virtu fyrir sér grískar og rómverskar styttur af fögrum líkömum. „Hvers vegna eru menn ekki svona glæsilegir lengur, pabbi?“ Pabbinn svaraði um hæl að í gamla daga hefði nútímaþjóðfélagið ekki enn eyðilagt hina mikilvægu reglu um að hinir sterkustu kæmust af.

Líkamsrækt gegn úrkynjun Líkamsræktarstraumarnir sem streymdu um Vesturlönd á þessum tíma tengdust hugmyndum um

Yfirburðir þessarar aðferðar yfir aðra heimafimleiki eru aðallega í því fólgnir, að hún snýr einkar heilsusamlegan samþætting úr öllu þrennu: fimleikum, loftbaði og vatnsbaði, er við allra hæfi með litlum afbrigðum og þó öðrum aðferðum ódýrari, umsvifaminni og auðlærðari. mannkynsbótastefnu (eugenics) og félagslegan darwinisma. Mannkyninu bar að leyfa hinum sterku að brjótast til áhrifa, en berjast gegn hverskyns úrkynjun og „kynspillingu“. Manninum væri þannig unnt að flýta fyrir darwinískri þróun og stýra náttúruvali. Með þessum leiðum yrði allt mannkyn um síðir hreint og sterkt. Þessar kenningar urðu síðar ein af undirstöðum og réttlætingum fyrir kynþáttahyggju nasista sem endaði með skelfingu.

Fortíðarþrá Breta Víkjum aftur sögunni til kraftakarlsins Sandows. Boðskapur hans hitti beint í mark hjá Bretum. Breska heimsveldinu hnignaði smám saman í byrjun tuttugustu aldar og margir yfirstéttarmenn fóru að þjást af söknuði eftir hinum „einfaldari heimi“ fortíðarinnar, heilbrigðri sveitamenningu þar sem mannkynið ætti raunverulega heima. Þessar pælingar voru til þessar gerðar að réttlæta „nauðsynlega“ yfirburðastöðu hins ættgóða hvíta manns yfir heimsbyggðinni.

MÓTX EINVÍGIÐ 2016 MÓTX EINVÍGIÐ 2016

NIGEL SHORT vs NIGEL SHORT vs HJÖRVAR STEINN GRÉTARSSON HJÖRVAR STEINN GRÉTARSSON Salnum Salnum íí Kópavogi Kópavogi 21.-22.

21.-22. maí maí Laugardagur 21. maí Laugardagur maí Kl. 14.00 1. 21. skák Kl. 1. skák Kl. 14.00 15.00 2. skák Kl. 15.00 2.

Kl. 16.00 3. skák skák Kl. 16.00 3. skák

Sunnudagur 22. maí Sunnudagur 22. maí Kl. 14.00 4. skák Kl. 4. skák Kl. 14.00 15.00 5. skák Kl. 5.

Kl. 15.00 16.00 6. skák skák Kl. 16.00 6. skák

Allir Allir velkomnir! velkomnir! — — Aðgangur Aðgangur ókeypis! ókeypis!

MótX-fjöltefli í Smáralind MótX-fjöltefli í Smáralind

Föstudaginn 20. maí kl. 15.00 Nigel Short teflir við 14 á Föstudaginn 20. maí kl. andstæðinga 15.00 öllum aldri. teflir við 14 andstæðinga á Nigel Short öllum aldri.

Frábær skemmtun!

Frábær skemmtun!

S K Á K

F É L A G I Ð

S K Á K

F É L A G I Ð

The Knight b4 Sunnudaginn 22. maí The Knight b4

Tónleikar og hraðskákmót á Húrra Sunnudaginn 22. maí MótX-hraðskákmótið kl.

20.00 Tónleikar og hraðskákmót á Húrra Rokkhljómsveitin The kl.

Knight b4 kl. 21.30 MótX-hraðskákmótið 20.00 Sveitina skipa: Nigel Arnljótur SigRokkhljómsveitin TheShort, Knight b4 kl. 21.30 urðsson, Hjörtur Ingvi Jóhannsson, Sveitina skipa: Nigel Short, ArnljóturViggó SigEinar Hilmarsson, Þorvaldur Ingveldarson urðsson, Hjörtur Ingvi Jóhannsson, Viggó Einar Hilmarsson, Þorvaldur Ingveldarson

HRÓKURINN HRÓKURINN Við erum ein fjölskylda — Með gleðina að leiðarljósi Við erum ein fjölskylda — Með gleðina að leiðarljósi

MótX-einvígið 2016 er á Facebook.2016 MótX-einvígið er á Facebook.

#chessmotx

ht.is

32 |

WOW ALLA LEIÐ!

B O S TO N

Sandow varð andlit alþjóðlegrar hreyfingar sem kennd var við líkamlega menningu (Physical Culture). Valdamiklir Bretar boðuðu þessa heilsubyltingu því þeir trúðu einlæglega að hún gæti bjargað breska heimsveldinu og íbúum þess frá þeirri hræðilegu líkamlegu grotnun sem hin flókna heimsmynd nýs borgarsamfélags í heiminum olli.

Indverjar vildu verða sterkir Bókin Yoga Body, eftir breska fræðimanninn og jógakennararann Mark Singleton, segir söguna af því hvernig hugmyndir Sandows og félaga urðu á furðulegan hátt, í árekstrum ýmissa afla, upphaf jóga eins og við þekkjum það í dag.

Sandow ferðaðist um hnöttinn og kynnti æfingar sínar og skipulagði keppnina „The Empire and Muscle Competition“. Gríðarlegur mannfjöldi mætti til að berja hann augum þegar hann kom til Indlands árið 1905. Þá geisuðu mikil átök á Indlandi. Bresku nýlenduherrarnir urðu sífellt óvinsælli. Boðskapur Sandows fékk hinsvegar óvænt mikinn hljómgrunn á meðal Indverja og fór nú að blandast á einkennilegan hátt við indverska þjóðernisstefnu.

frá

15.999 kr.

*

Müller og þjóðernisást

okt. - des.

WA S H I N G TO N D.C .

15.999 kr.

frá

*

okt. - des.

TO RO N TO

frá

15.999 kr. *

sept. - des.

MONTRÉAL

frá

15.999 kr. *

sept. - des.

TENERIFE

FRÉTTATÍMINN | FÖSTUDAGUR 20. MAÍ 2016

frá

17.999 kr. *

maí - júní

KATRÍNARTÚNI 12 WOWAIR.IS WOWAIR@WOWAIR.IS *Verð miðast við flug aðra leið með sköttum ef greitt er með Netgíró.

Í lok þriðja áratugarins kom fram á sjónarsviðið heilsuræktarfrömuðurinn K.V. Iyer. Hann var nokkurs konar indversk útgáfa af Sandow. Vöðvar hans og líkamleg fullkomnun efldu indversku þjóðarsálina gegn ofríki Breta, sem höfðu ávallt litið niður á líkamlegt atgervi Indverja, töldu þá veikbyggða og spillta. En þar sem þessi nýja heilsuræktarbylgja var í raun smituð frá Bretum sjálfum datt Iyer það snjallræði í hug að sjóða hana við aldagamla indverska siði til að málflutningur hans passaði betur við sjálfstæðisbaráttuna. Til urðu ný samtök, „Yogic Physical Culture“. Í bók Singletons er farið í saumana á því hvernig jóga varð til úr þessari samsuðu vestrænna heilsuræktaraðferða – til dæmis vaxtarræktar Sandows og ýmsum aðferðum á borð við Müllersæfingarnar – við þjóðernishyggju í nútímaríki Indlands.

Fornt jóga frábrugðið Jóga hafði auðvitað verið til um aldir á Indlandi og hafði, til dæmis, hlotið töluverða frægð á meðal menntamanna í Evrópu um aldamótin 1900. En eins og lesa má í hinni skemmtilegu bók Singletons var hið hefðbundna forna jóga af allt öðrum toga en sú gerð jóga sem frægust er í dag í heiminum. Hið hefðbundna byggðist á sitjandi stöðum þar sem íhugun var lykilatriðið.

Hið sögulega jóga var ekki þessi líkamlega íþrótt líkamsræktarstöðvarinnar sem við þekkjum svo vel í dag.

Maurar átu forna bók Samverkamaður Iyer, jógakennarinn Tirumalai Krishnamacharya, kom fram með forna trúarlega speki sem í ljós hefur komið að var því miður uppspuni frá rótum.

Tilgangurinn var að gefa þessari nýju blöndu jóga og heilsuræktar indverskan og dulspekilegan blæ.

Krishnamacharya, sem síðar varð einn frægasti jógakennari sögunnar, sagði að jóga væri 5000 ára gömul hefð. Það hefði hann lært með því að lesa hina eldfornu bók Yoga Korunta, sem skrifuð var á sanskrít.

Hann sagðist hafa fundið bókina djúpt grafna í þjóðskjalasafni Indlands og þýtt hana yfir í munnlega útgáfu sem hann breiddi nú út á meðal fylgjenda sinna. Þegar reynt

Müllersæfingar slógu í gegn á Íslandi á fyrstu áratugum tuttugustu aldar. Með þeim gat nútímamaðurinn stundað svipaðar aflraunir og glæstir fornmenn Evrópu. Myndin sýnir upphafsmanninn, danska íþróttakennarann og fræðimannninn J.P. Müller (1866-1938), í miðri æfingu.

var að hafa upp á þessari gömlu bók sagði Krishnamacharya að maurar hefðu því miður étið hana upp til agna. Bók Singletons sýnir fram að speki Krishnamacharya var líklega ekkert annað en uppspuni og í raun hafi það jóga, sem hann boðaði, verið í anda vestrænnar heilsuræktar og átt lítið með hina fornu hefð að gera.

Jóga fór í marga hringi Ef marka má niðurstöður Singleton má ef til vill segja að nútímajóga sé á einkennilegan hátt sameiginlegt afkvæmi vestrænnar „Müllermenningar“ og indverskrar hefðar. Á tuttugustu öld sameinuðu menn eins og K.V. Iyer og Tirumalai Krishnamacharya hið forna jóga við ýmsar leikfimiæfingar sem þeir höfðu lært í gegnum breska valdhafa. Þegar á leið tuttugustu öldina, sérstaklega upp úr 1970 þegar jóga breiddist út um allan heim og varð að tískufyrirbrigði var það selt vestrænni menningu sem dularfull og dulspekileg asísk iðja. „Dauðans aumingjar“ Þórbergur Þórðarson var landskunnur fyrir að stunda Müllersæfingar á adamsklæðunum einum.

Færri vita ef til að hann iðkaði jóga. Í greininni „Ljós frá Austri“, sem birtist í Eimreiðinni árið 1919, sagði hann frá þeirri ástríðu sinni. Í ljósi þess sem komið hefur fram hér að ofan er ef til vill gaman að rifja upp nokkur orð sem hann skrifaði þar. Þó ber að geta þess að jógaiðkun

Yoga er reist á alt annari grundvallarskoðun á manneðlinu og umheiminum heldur en vestræn íþróttakerfi. Þeim er yfirleitt hreykt upp á þeirri flasfengnu staðhæfingu, að maðurinn sé líkami, samstarf skynrænna krafta. Yoga segir aftur á móti: maðurinn er „andi“, sem býr í og stjórnar skynrænum líkama.

hans bar til áður en hin mikla samsuða vestrænnar líkamsræktar og jóga varð að hina vinsæla alþjóðafyrirbæri sem það er í dag. „Yoga er reist á alt annari grundvallarskoðun á manneðlinu og umheiminum heldur en vestræn íþróttakerfi. Þeim er yfirleitt hreykt upp á þeirri flasfengnu staðhæfingu, að maðurinn sé líkami, samstarf skynrænna krafta. Yoga segir aftur á móti: maðurinn er „andi“, sem býr í og stjórnar skynrænum líkama. Á þessari staðhæfingu eða öllu fremur þekkingu er alt Yoga-kerfið reist.

Yoga leggur með öðrum orðum megináherzluna á þroskun andans sem stjórnanda efnisins. Af þessum gagnólíka skilningi leiðir hinn mikla mun vestrænna líkamsæfinga og Yoga. Vestrænar líkamsæfingar eru fólgnar í vissum vöðvabreyfingum, ati, sem oft er frábærlega barbariskt og smekklaust, eins og t.d. grísk-rómverska glíman og fótboltinn, sem er orðinn landlæg plága hér í kveldroðarykinu á Melunum og sýnir, hverjir dauðans aumingjar vér erum enn í þekkingu og æðri og fínni menningu. Jafnæsandi óhemjuskapur heimskar ekki að eins og útslítur kröftum þeirra, sem halda honum uppi, heldur tryllir hann jafnvel fjölda fólks, sem lítið má missa, frá rósemd og skynsamlegu viti. Í margar þessar ánalegu hreyfingar fer óguðlega mikil orka forgörðum. Þær eru blátt áfram óhagrænar, miðað við nýtni náttúrunnar og nirfilsskap þjóðarinnar í garð þessara fáu vesalinga, sem hafa lagt sig niður við að hugsa.

Menn láta eins og óðir, ef þeir vita af rennandi fossmigu einhvers staðar uppi á öræfum, hafa ekki flóafrið fyr en þeir hafa umturnað henni í mykju og hlutabréf. En mannlegur máttur er látinn fara út um hvippinn og hvappinn í allskonar fettur og brettur, pat og stapp, sem ekkert vit er í.“

ÞAKKIR fyrir greiðslufrestinn og einfalt líf Borgaðu á einfaldan og öruggan máta í verslun eða á netinu með Netgíró.

14 DAGA GREIÐSLUFRESTUR

ÍSLENSKA/SIA.IS/NEG 79780 05/16

12 MÁNAÐA RAÐGREIÐSLUR

Yfir 40.000 manns hafa skráð sig hjá okkur, þú skráir þig á www.netgiro.is

Verslaðu með símanum

FRÉTTATÍMINN | FÖSTUDAGUR 20. MAÍ 2016

34 |

„Þetta er stórkostlegt!“ Níu Kristjaníuhjól eru komin til landsins á vegum „Hjólað óháð aldri“ verkefnisins.

Tilgangurinn er að hleypa tilbreytingu, félagsskap, lífi og ferskum vindum í líf þeirra sem búa á dvalar- eða hjúkrunarheimilum.

Halla Harðardóttir halla@frettatiminn.is

„Við förum ekki það mikið úr húsi og sólin skín ekki alltaf á svölunum. Það er gott að komast út og fá ferskt loft en það er samt tilbreytingin sem mér finnst best,“ segir Rós Vilhjálmsdóttir, íbúi á Dvalarheimilinu Mörk, þar sem fjárfest hefur verið í einu Kristjaníuhjóli til að bjóða íbúunum upp á tækifæri til að komast út úr húsi, fá félagsskap, ferskt loft og njóta nýrra slóða. „Um daginn fórum við alla leið inn í Blesugróf þar sem ég bjó í tæplega fjörutíu ár og hún Helga var svo yndisleg að taka mynd af mér fyrir utan gamla húsið mitt. Mér finnst þetta stórkostlegt,“ segir Rós. Ört vaxandi verkefni Það var danska hjóladrottningin Dorthe Pedersen sem byrjaði með verkefnið „Hjólað óháð aldri“ fyrir þremur árum í Danmörku.

Tilgangurinn var að auka lífsgæði eldri borgara með því að koma þeim aftur á hjól. Hafist var handa að safna fyrir hinum svokölluðu Kristjaníuhjólum en þau hafa verið framleidd í fríríkinu í þrjátíu ár, upphaflega til að flytja lífrænt grænmeti og brauð á milli staða.

Verkefnið óx fljótlega langt út fyrir dönsku landsteinana og síðastliðinn vetur komu þrjú slík hjól til Íslands sem hafa verið í notkun á dvalarheimilunum Mörkinni, Sóltúni og Sunnuhlíð. Íbúar heimilanna hafa tekið hjólunum fagnandi og óhætt er að segja að verkefnið í heild sinni hafi slegið í gegn. Nú hafa sex hjól til viðbótar verið flutt til landsins og munu þau fara til Hafnar, Seyðisfjarðar, Sauðárkróks, Ísafjarðar, Akraness og í Garðabæ en hjólin eru öll keypt með söfnunarfé ýmissa félaga í heimabyggð. Framkvæmdastjóri Hjólafærni á Íslandi, Sesselja Traustadóttir, heldur utan um verkefnið og hefur séð um þróun þess á Íslandi frá því í apríl 2015.

Hún segir hjólin í raun vera eins og lykil inn í samfélagið aftur. „Ég á sjálf

Mynd | Hari

„Um daginn fórum við alla leið inn í Blesugróf þar sem ég bjó í tæplega fjörutíu ár og hún Helga var svo yndisleg að taka mynd af mér fyrir utan gamla húsið mitt. Mér finnst þetta stórkostlegt,“ segir Rós.

mömmu í Sóltúni, sem er 87 ára, og við hjóluðum saman í 1. maí göngu. Fengum okkur svo kaffi á Grettisgötu og hjóluðum svo í Laugardalinn. Við höfum ekki átt svona dag, þar sem við erum saman úti í marga klukkutíma, síðan við vorum saman á skíðum í gamla daga. Þetta er bara frábært.“ Hlakkar til sumarsins Á hverju dvalarheimili er ein

manneskja sem sér um allt sem viðkemur hjólunum. Starfsmenn jafnt sem ættingjar geta hjólað með alla þá sem óska þess að fara í túr en einnig getur fólk skráð sig sem sjálfboðaliða. „Það fallegasta við þetta verkefni finnst mér vera félagsskapurinn,“ segir María Guðnadóttir, sjálfboðaliði hjá „Hjólað óháð aldri“. „Ég er sjúkraþjálfi og bý hérna í hverfinu svo þetta er tilvalið. Við Rós erum að hjóla saman í fyrsta sinn í dag en

Innflytjandinn Vildi að ég væri í mafíunni Halla Harðardóttir halla@frettatiminn.is

„Ég fæddist í litlu þorpi í Amazonskóginum en flutti ung með mömmu til Ríó þar sem ég ólst upp,“ segir Jozy Zareen. „Ég var í kaþólskum skóla þar sem ég lærði snemma á píanó en orgelið varð fljótlega líf mitt og yndi. Ég æfði allt að tíu tíma á dag og var farin að kenna og vinna sem organisti í kirkju þegar ég var fjórtán ára gömul. Þegar ég giftist, sautján ára, ákvað maðurinn minn að ég mætti ekki spila meira. Í Brasilíu ákveða eiginmennirnir hvað konurnar gera og hann vildi að ég ynni heima.“ „Ég átti son með eiginmanni mínum en saknaði tónlistarinnar svo mikið að ég ákvað að fara frá honum þegar ég var 24 ára. Ég hef alltaf verið mjög langt frá uppruna mínum að þessu leyti. Ég fór í háskólann og lærði grafíska hönnun en á sama tíma byrjaði ég að dansa mikið og æfa thai-chi. Þegar ég var 27 ára hitti ég íslenskan skiptinema og við urðum mjög ástfangin,“ segir Jozy sem flutti með honum til Keflavíkur

ári síðar. „Það voru mikil viðbrigði.

Mér bauðst engin vinna, hvorki í tónlist, grafískri hönnun né dansi, bara í fiski. Og það var mikið sjokk að sjá fyrsta launaseðilinn. Eftir að hafa unnið tíu tíma á dag, sex daga vikunnar, fékk ég sömu laun og buðust í unglingavinnunni. Ég var fljót að læra að á Íslandi er tvenns konar launakerfi, eitt fyrir heimamenn og annað fyrir útlendinga.“ Eftir að hafa flutt til Reykjavíkur og skilið við fyrstu íslensku ástina fékk Jozy vinnu sem grafískur hönnuður en var skyndilega sagt upp nokkru síðar. „Yfirmaður minn vildi eiga með mér ástarsamband en ég sagði nei og var rekin. Þetta er eitthvað sem þykir eðlilegt í Brasilíu en ég man hvað ég var hissa að þetta skyldi gerast á Íslandi. En ætli þetta sé ekki eins alls staðar í heiminum. Ég hugsaði alvarlega um að fara aftur til Brasilíu en svo hitti ég barnsföður minn og átti elstu dóttur mína rúmlega níu mánuðum síðar,“ segir Jozy og hlær. „Eftir það kom aldrei til greina að fara frá Íslandi.“

Jozy fékk loks vinnu sem dans­ kennari í Kramhúsinu en stofnaði nokkrum árum síðar sinn eigin dansskóla. „Ég kynntist svo Helgu Braga leikkonu og við dönsuðum magadans út um allan bæ og vorum svakalega vinsælar. En svo kom kreppan og ég missti fyrirtækið mitt,“ segir Jozy sem hefur síðan unnið á dvalarheimilum fyrir aldraða en vinnur í dag fyrir Rauða krossinn. „Ég stefni á að læra forritun í haust því mig vantar vel launaða vinnu. Ég þarf að sjá fyrir þremur dætrum mínum og eftir mína heppni í karlamálum veit ég að það er ekki hægt að stóla á karlmenn til þess,“ segir Jozy og hlær. „Draumurinn minn er að kenna tónlist eða verða organisti og ég hef sótt um út um allt land en það er ekki hægt að komast að. Ég held maður þurfi að vera í einhverri mafíu til þess. Ég vildi að ég væri í þessari mafíu.“

Jozy Zarren fæddist í Amazonskóginum en flutti til Keflavíkur þegar hún var 27 ára gömul.

eigum örugglega eftir að kynnast betur.“ „Já, það verður gaman að sjá Elliðaárdalinn þegar sumarið loksins kemur, ef það kemur,“ segir Rós og skellihlær. Á laugardaginn verða öll nýju Kristjaníuhjólin samankomin á hjólahátíð fjölskyldunnar í Kópavogi. Hjólin verða til sýnis og prófunar fyrir áhugasama á hjólasvæðinu við bókasafnið, frá klukkan 15.15-15.45.

LAGERSALA A S K ALI N D 2 DAGANA 20.–30. MAÍ

50-70% AFSLÁTTUR AF STÓLUM BORÐUM OG SÓFUM

70%

AFSLÁTTUR AF ÖLLUM GJAFAVÖRUM

LAGERSALAN OKKAR ER Í ASKALIND 2, KÓPAVOGI

LAGERSALA ASKALIND 2, KÓPAVOGI. SÍMI: 861-7541 OPNUNARTÍMI: MÁN-LAU 13-18. SUN 12-17

36 |

1950

65

FRÉTTATÍMINN | FÖSTUDAGUR 20. MAÍ 2016

2015

GOTT UM HELGINA DAVID FARR

Emilíana Torrini og Sinfó

Þri 21/6 kl. 20:00 Mið 22/6 kl. 20:00 Fim 23/6 kl. 20:00 Fös 24/6 kl. 20:00 Lau 25/6 kl. 20:00 Sun 26/6 kl. 20:00 Fös 9/9 kl. 20:00 Lau 10/9 kl. 20:00 Sun 11/9 kl. 20:00 Fös 16/9 kl. 20:00 Lau 17/9 kl. 20:00 Sun 18/9 kl. 20:00 Lau 24/9 kl. 20:00

Auglýsing ársins (Nýja sviðið) Lau 21/5 kl. 20:00

Sun 29/5 kl. 20:00 síðasta sýn.

Ærslafullur og andstyggilegur gleðileikur eftir Tyrfing Tyrfingsson

Njála (Stóra sviðið) Fim 29/9 kl. 20:00

Kenneth Máni (Litla sviðið)

Fös 20/5 kl. 20:00 108.sýn Lau 28/5 kl. 20:00 109.sýn Kenneth Máni stelur senunni

Afhjúpun (Litla sviðið)

Jákvæð sálfræði í lífi og starfi – Opið málþing

Vellíðan í daglegu lífi og starfi

Rokkað á Skaganum

Metnaðarfull dagskrá fer fram í Háskóla Íslands á vegum útskriftarnema úr jákvæðri sálfræði frá Endurmenntun HÍ. Þar á meðal verða erindi um hvernig má vera jákvæðari, líðan kvenna eftir barnsburð, að ná árangri og njóta þess og ótal margt fleira. Nánari upplýsingar á endurmenntun.is.

Hvar: Háskóli Íslands.

Hvenær: Föstudaginn klukkan 9-15.

Dansa sitt draumasóló Persóna er þríþætt dansverk eftir þrjá íslenska danshöfunda. Í gegnum sýninguna alla er dansarinn sjálfur hafður í forgrunni sem endurspeglast í persónulegri og dýpri nálgun á túlkun dansarans. Einn þáttum verksins ber heitið What a feeling, eftir Höllu Ólafsdóttur og Lovísu Ósk Gunnarsdóttur. Þar fær dansarinn sjálfur, í samvinnu við höfunda, að skapa sinn drauma sólódans. Dans byggðan á löngunum, þrám og sögu hvers dansara fyrir sig.

Hvar: Borgarleikhúsið.

Hvenær: Föstudaginn og sunnudaginn klukkan 20.

Sun 22/5 kl. 14:00 Höfundasmiðja FLH og Borgarleikhússins

Persóna (Nýja sviðið)

Að blómstra þrátt fyrir mótlæti, streitu og álag

u r í Vestur-Evróp 332 ráðherra skir þar af 3 íslen 4 í skattaskjóli

TI N NA US

TI

ND SU LTU

Bravó Föstudagur: DJ Óli Dóri Laugardagur: DJ Silma Glømmi

RÆ

TI

AU S

TU

RS T

RÆ

TI

Prikið Föstudagur: SunSura Laugardagur: Lóan

KA

ST

RÆ

TI

T.

Bless 18 Spilltasta þjóð

m felldi Maðurinn se herra forsætisráð

BA N

.S AV

Ris og fall Sigmundar tta, Upp eins og rake prik niður eins og

in 10

amaðurinn 8

Sænski blað

RS T

TI

22

n

Sven Bergman Illnauðsynleg u aðferð í viðtalin

TU

RST Æ

GI

7. árgang ur 14. tölubla ð apríl 2016 • 8. apríl–10.

Panama-skjöli

AU S

F NA

ÓL SK

Helga rblað

HA

TR YG GV AG AT A

E AV UG LA

minn.i s www.f rettati tatimin n.is ritstjor n@fret rettatim inn.is auglysi ngar@f

Tívólí Föstudagur: Steindór/BLKPRTY Laugardagur: Sexítæm vs.

Kanilsnældur

VE

Grandagarði 8, 101 Reykjavík www.borgarsogusafn.is

Húrra Föstudagur: Tónleikar Gangly, Auður og Ultraorthodox klukkan 21 Laugardagur: Tónleikar Dimmu.

RÆ

Opið 10-17 alla daga.

Djammið um helgina ST

Sýning meistaranema í hagnýtri menningarmiðlun við Háskóla Íslands um Þorskastríðin 1958-1976 á Sjóminjasafninu í Reykjavík frá 14. maí 2016.

Að upplifa álag og streitu virðist gjarnan vera orðinn partur af lífi okkar enda hraðinn og kröfurnar miklar. Í vinnustofu um þrautseigju, sem haldin verður um helgina, er velt upp spurningunni hve mikið við látum álag og streitu hafa áhrif á okkur. Þátttakendur greina og vinna með sína eigin þrautseigju og finna út hvaða þættir næra þá, fylla orku og vellíðan sem aftur gæti aukið líkur á að þeir blómstri þrátt fyrir mótlæti, streitu og álag. Skráning og upplýsingar á www.salfraedingarnir. is/þrautseigja.

Hvar: Lyngháls 9.

Hvenær: Laugardaginn klukkan 10-15.

AÐ AL

Fös 20/5 kl. 20:00 Sun 22/5 kl. 20:00 Tvö ný dansverk eftir þrjá danshöfunda

Okkar eini sanni Magni Ásgeirsson og félagar hans í Killer Queen troða upp á Skaganum um helgina. Hljómsveitin tekur öll bestu lög Queen; Love of my Life, We will rock you, It’s a hard life, Under pressure og að sjálfsögðu We are the champions. Það verður banastuð á nýuppgerða Kaupfélaginu og tjúttað fram á nótt.

Hvar: Gamla Kaupfélagið á Akranesi.

Hvenær: Föstudag, klukkan 21.

TI

Fös 20/5 kl. 20:00 Fös 3/6 kl. 20:00 Lau 21/5 kl. 14:00 Lau 4/6 kl. 20:00 Lau 21/5 kl. 20:00 Sun 5/6 kl. 20:00 Sun 22/5 kl. 20:00 Þri 7/6 kl. 20:00 Þri 24/5 kl. 20:00 Mið 8/6 kl. 20:00 Mið 25/5 kl. 20:00 Fim 9/6 kl. 20:00 Fim 26/5 kl. 20:00 Fös 10/6 kl. 20:00 Fös 27/5 kl. 20:00 Lau 11/6 kl. 20:00 Lau 28/5 kl. 20:00 Sun 12/6 kl. 20:00 Mið 15/6 kl. 20:00 Sun 29/5 kl. 20:00 Fim 16/6 kl. 20:00 Þri 31/5 kl. 20:00 Lau 18/6 kl. 20:00 Mið 1/6 kl. 20:00 Sun 19/6 kl. 20:00 Fim 2/6 kl. 20:00 Uppselt út leikárið! Sýningar haustsins komnar í sölu.

RÆ

MAMMA MIA! (Stóra sviðið)

Aukasýningar á Ævintýraóperunni Baldursbrá verða í Hörpu um helgina. Óperan er skemmtun fyrir alla fjölskylduna og segir frá baldursbrá sem leggur í för upp á fjallstind að njóta útsýnisins. Þetta reynist þó hættuför þar sem fyrir koma hættulegur hrútur, yrðlingakór og sposkur spói. Lifir litla baldursbráin ævintýrið af?

Tónlistin í Baldursbrá byggir á fjölbreyttum grunni: íslenskum þjóðlögum, rappi og rímnalögum. Óperan er eftir þá Gunnstein Ólafsson og Böðvar Guðmundsson og var frumsýnd síðasta haust.

Hvað? Ævintýraóperan Baldursbrá.

Hvenær? Í dag kl. 19, á morgun og á sunnudag klukkan 14.

Hvar? Hörpu tónlistarhúsi.

FS ST

NJÁLA „Unaðslegt leikhús“ HHHH – SJ. Fbl.

ÓL

551 1200 | Hverfisgata 19 | leikhusid.is | midasala@leikhusid.is

Baldursbrá og félagar í hættuför á ný

ING

551 1200 | Hverfisgata 19 | leikhusid.is | midasala@leikhusid.is

GA TA

Þri 31/5 kl. 19:30 Listahátíð í Reykjavík

KJ AR

Play (Stóra sviðið)

LÆ

Mið 25/5 kl. 19:30 Mið 1/6 kl. 19:30 Ný sýning í hverri viku - Ekkert ákveðið fyrirfram!

I

Improv Ísland (Þjóðleikhúskjallari)

Vart þarf að kynna stolt okkar Íslendinga í tónlistarheimum, hana Emilíönu Torrini. Á föstudaginn, í tónlistarsal Hörpu, verður blásið til stórtónleika með henni ásamt Sinfóníuhljómsveit Íslands. Á þessum tónleikunum syngur Emilíana mörg sinna bestu laga, við órafmagnaðan leik Sinfóníuhljómsveitarinnar. Þannig öðlast lögin sjálf nýja og spennandi vídd auk þess sem hin fjölmörgu litbrigði hljómsveitarinnar njóta sín til fullnustu.

Hvar: Harpa tónlistarhús.

Hvenær: Föstudagur, klukkan 20.

ÆT

Lau 11/6 kl. 19:30 Lokasýn

SST R

Sun 29/5 kl. 19:30 77.sýn Lau 4/6 kl. 19:30 78.sýn Sun 5/6 kl. 19:30 79.sýn

TH Ú

Lau 21/5 kl. 15:00 74.sýn Lau 21/5 kl. 19:30 75.sýn Lau 28/5 kl. 19:30 76.sýn Sýningum lýkur í vor!

PÓS

Í hjarta Hróa hattar (Stóra sviðið)

Hemúllinn Fjölskyldufaðir í Breiðholti − turvelli

FRÉTTATÍMINN | FÖSTUDAGUR 20. MAÍ 2016

38 |

Þrír Bubbar í dómnefnd Jaðarber got hæfileikar

Elskar þú að grilla?

O-GRILL

Ekki allir tengja saman samtímatónlist og hæfileikakeppnir, en Jaðarber got hæfileikar ætlar að gera tilraun til þess. Verkið er hluti Listahátíðar í Reykjavík og er Berglind María Tómasdóttir höfundur þess.

Tinna Þorsteinsdóttir píanóleikari er ein þriggja keppenda sem spreyta sig í keppninni í von um sigur.

Hún segir samkeppnina mikla enda eigi þau öll erindi í keppnina þó bakgrunnur þeirra sé ólíkur. Guðmundur Felixson verður kynnir kvöldsins og í dómnefnd verða þrír sérfræðingar: Atli Ingólfsson tónskáld, Halla Oddný fréttamaður og Elísabet Indra tónlistarfræðingur. Tinna segir dómarana gáfaða, hvassa fagmenn: „Þau eru ekki alltaf sammála, höfum við tekið eftir á æfingum.“ Aðspurð hvort einhver dómaranna sé jafn harður og Bubbi Morthens segir hún þá í raun

Þau Atli Ingólfsson, Halla Oddný og Elísabet Indra munu dæma hver hefur mestu hæfileikana í samtímatónlist í Mengi á sunnudag.

alla geta fallið undir þá skilgreiningu. Það stefnir því í líflegt kvöld sem stefnan er að verði að árlegum viðburði. Hver veit nema Jaðarber got hæfileikar verði fyrir fullum sal á Korputorgi áður en langt um líður?

Stúdentagarðarnir #3 Eydís Blöndal býr á stúdentagörðunum og er sérstaklega ánægð með staðsetninguna, að geta rölt í skólann og skroppið út í drykk.

Teppið í miðju stofunnar er frá Túnis og gerir mikið fyrir íbúðina, en Eydís erfði það eftir föður sinn og sömuleiðis listaverkið ofan við sófann.

VÍKURHVARF 6 • 203 KÓPAVOGUR • SÍMI 557 7720

HELGARTILBOÐ

Myndir | Rut

49.995

kr.

53322805 - Alm.verð: 59.995kr

Sölumaður fyrir Rekstrarvörur á Norðurlandi og Vestfjörðum Rekstrarvörur óska eftir að ráða sölumann til starfa. Í boði er starf hjá rótgrónu og traustu fyrirtæki.

Starfið felur í sér heimsóknir og sölu á rekstrarvörum til fyrirtækja og stofnana, auk ráðgjafar í hreinlætismálum og þjónustu við viðskiptavini. Starfssvæði er Norðurland og Vestfirðir. Æskilegt er að viðkomandi þekki vel til á starfssvæði og hafi búsetu á Norðurlandi Viðkomandi þarf að hafa áhuga á mannlegum samskiptum og vera með einhverja reynslu af sölustörfum. Æskilegt er að viðkomandi sé handlaginn og treysti sér til að þjónusta og sinna minniháttar viðhaldi á þeim búnaði sem RV selur, t.d. skömmturum og fleira.

Vinnutími er almennt kl. 8:00-16:00 mánudaga til föstudaga.

Leitað er að áhugasömum, ábyrgum, jákvæðum, sjálfstæðum og þjónustulunduðum aðila sem getur hafið störf fljótlega.

Umsjón með ráðningu hefur Sigurlaug Þóra Kristjánsdóttir fræðslu-og starfsmannastjóri RV. Allar umsóknir ásamt ferilskrá með mynd skulu sendar á sigurlaug@rv.is Öllum umsóknum verður svarað þegar ákvörðun um ráðningu hefur verið tekin.

Umsóknafrestur er til 27. maí 2016

Rekstrarvörur | Réttarhálsi 2 | 110 Reykjavík | sala@rv.is | 520 6666 Verslun RV er opin virka daga kl. 8 - 18 og laugardaga kl. 10 - 16

Tilboðið gildir til 23. maí.

SLÁTTUVÉL, bensínvél 1,6kW, sláttubreidd 46cm

Staðsetning framar en stærð

Hvernig er best að nýta smáhýsi? Eydís Blöndal býr í 35 fermetra stúdentagarði á Lindargötunni og er þriðji viðmælandi í myndaröðinni Stúdentagarðarnir. Litið er inn til námsmanna og kannað hvernig ungt fólk nýtir rými með sniðugum og hagkvæmum lausnum, þar sem nægjusemi einkennir búskapinn. Leigumarkaðurinn er til umræðu og kynslóðin sem dreymir ekki um einbýlishúsið.

Svanhildur Gréta Kristjánsdóttir svanhildur@frettatiminn.is

E

ydís er nemi við heimspeki í Háskóla Íslands, ljóðskáld og oddviti Röskvu. Í fyrra gaf hún út ljóðabókina Tíst og bast sem sat á metsölulista yfir íslenskar ljóðabækur. Fyrir tæpu ári kom Eydís sér fyrir á stúdentagörðunum og segist kunna vel við sig í litla rýminu. „Ég get ímyndað mér að kaupa litla íbúð í framtíðinni. Kynslóðin á undan okkur sótti í stóra húsið, trampólínið, grillið og garðinn. Fyrir mína parta er meira gildi í því að vera í nálægð við góðar samgöngur og geta rölt í skólann.

Að geta stokkið út í rauðvínsglas með vinkonunum og þurfa ekki að taka taxa heim úr bænum, það er geggjað.“ Framan af var aðeins dýna, eldhúsborð og sófi í íbúðinni hjá Eydísi. Með þolinmæðina að vopni var vandað er til verka þegar kom að húsgagnakaupum. „Ég vildi ekki afgreiða málið með því að spreða hundrað þúsund krónum í Ikea og fylla íbúðina af dóti. Ég kaupi heldur einn hlut í einu og virkilega pæli í virði hans. Sófaborðið fann ég á bland.is eftir mikla leit og náttborðið í Portinu á Nýbýlavegi. Þetta eru allt hlutir sem ég get ímyndað mér að flytja í næsta bú.“ Það eru nokkrir gallar sem ber á góma, en enginn bakaraofn er í eldhúsinu. „Það takmarkar elda-

Hringlaga hillan er úr Tiger, eldhúsborðið úr Ikea og sjá má ljósmynd af Vigdísi Finnbogadóttur hoppa í París.

mennskuna að hafa ekki ofn, ég elska líka að baka. Mig dreymir einnig um parket á gólfið og líður stundum eins og ég búi á lager með þennan dúk á gólfinu. Öðru er ekki að kvarta yfir, ég hef þessa fínu geymslu sem nýtist sem lager undir ljóðabækurnar mínar. Rúmgott baðherbergi og rýmið almennt nýtist mjög vel.“ Sérstakur Facebook hópur er starfræktur fyrir háskólanemana í blokkinni, smá kommúnu fílingur líkt og Eydís kallar það. „Í hópnum hjálpumst við nágrannarnir að. Um daginn vantaði mig sárlega edik og gat þá auglýst eftir því og sótt það í næstu íbúð. Síðan er bara ótrúlega gaman að búa í nálægð við vini sína. Þegar einn er að þvo þvottinn í blokkinni á laugardagsmorgni er annar að koma heim af djamminu. Þetta er skrautlegt og skemmtilegt.“

Að geta stokkið út í rauðvínsglas með vinkonunum og þurfa ekki að taka taxa heim úr bænum, það er geggjað.

Dýnudagar 20-40%

afsláttur Sérsniðnar dýnur fyrir þig og þína.

Fyrir bústaðinn, fellihýsið, húsbílinn, heimilið eða bara hvar sem er.

Birt með fyrirvara um prentvillur og verðbreytingar.

Aðeins það besta er nógu gott fyrir þig.

Frá

20%

4.886.-

afsláttur

Sæng og koddi

Dýnur

Frábært úrval.

Í bústaðinn, fellihýsið, tjaldvagninn, o.fl.

Vissir þú að

heitir nú Vogue fyrir heimilið?

30% afsláttur

Eggjabakkadýnur Sérsníðum eggjabakkadýnur fyrir þig.

Síðumúla 30 . Reykjavík Hofsbót 4 . Akureyri www.vogue.is

FRÉTTATÍMINN | FÖSTUDAGUR 20. MAÍ 2016

40 |

Vinnustofan Ný verksmiðja – sama súkkulaðið Súkkulaðigerðin Omnom er um þessar mundir að koma sér fyrir í nýju húsnæði úti á Granda. Áður var súkkulaðið verkað í gamalli bensínstöð á Seltjarnarnesi en húsnæðið hefur sprungið utan af rekstrinum. Þeir Kjartan Gíslason og Karl Viggó Vigfússon sinna því öfundsverða starfi að framleiða og smakka súkkulaði allan liðlangan daginn. Þegar Fréttatímann bar að garði voru kokkarnir að leggja lokahönd á fyrstu tilraunalotu af súkkulaði í nýja húsnæðinu. Mjólkursúkkulaði með kaffibragði bruggað úr kaffibaunum frá Reykjavík Roasters, að sjálfsögðu fá allir að smakka. „Við smökkum í kringum 60 grömm af súkkulaði á dag, súkkulaðiplata á mann,“ segir Karl Viggó kátur í bragði með nýju vélarnar og aðstöðuna.

Ferlið frá baun í bita er umfangsmikið. Kakóbaunirnar koma frá hinum ýmsu heimshornum, lífrænar og sanngirnisvottaðar. Hjá Omnom eru þær ristaðar, malaðar niður og hrærðar saman við önnur hráefni. Á innan við viku eru þær orðnar að innpakkaðari súkkulaðiplötu, tilbúinni til sölu. „Í nýja húsnæðinu verðum við með verslun með útsýni inn í verksmiðjuna. Einnig verður kynningarrými þar sem fólk getur kynnst starfseminni. Reksturinn hefur gengið vel undanfarin ár og við viljum halda áfram að sinna eftirspurn. Við höfum góða tilfinningu fyrir þessu.“ | sgk

Mynd | Hari

Frá lögfræðidrama til költ-söngleiks Laverne Cox heldur áfram að ryðja brautina fyrir transgender leikara út um allan heim

Laverne Cox er líklega þekktust fyrir hlutverk sitt í fangelsisdramanu Orange Is The New Black.

Sjónvarpsstöðin CBS hefur nú staðfest að lögfræðidramað Doubt fer í framleiðslu hjá stöðinni, þar sem Laverne Cox, Katherine Heigl og Steven Pasquale munu fara með helstu hlutverk. Þættirnir eru úr smiðju þeirra sem skrifuðu Grey’s Anatomy á sínum tíma og fjalla um lögfræðing sem fellur fyrir sjarma skjólstæðings síns, sem gæti hafa gerst sekur um hrottalegan glæp.

Hlutverk Cox markar tímamót, því hún verður með því fyrsta transgender konan til að leika transgender aðalpersónu í bandarískum sjónvarpsþætti. Leikkonan, sem er líklega þekktust fyrir hlutverk sitt í fangelsisdramanu Orange Is The New Black, stendur ekki í neinum smáræðisverkefnum þessa dagana, en hún mun einnig leika aðalhlutverk Dr. Frank-N-Furter í framleiðslu Fox á költ-söngleiknum The Rocky Horror Picture Show í haust.

Mynd|Rut

Þau Jóhann og Andrea sýna útskriftarverk sín, Vatn er gott og Madhvít, um helgina.

Sviðslistir eiga að koma áhorfendum við Stórt vatnsglas, epli Mjallhvítar og stelpur sem taka sér pláss

„Ég vil frekar að áhorfendur fari út af sýningunni í fússi en sitji í gegnum hana af einhverri skyldurækni ef þeim leiðist,“ segir Jóhann Kristófer Stefánsson, sem um helgina frumsýnir útskriftarverk sitt, Vatn er gott, í Kúlunni.

Þ What a feeling

eftir Höllu Ólafsdóttur og Lovísu Ósk Gunnarsdóttur

eftir Hannes Þór Egilsson ti

sæ AÐEINS TVÆR SÝNINGAR EFTIR 20/5 & 22/5 örfá

Sunnudaginn 22. maí verður sérstök hátíðarsýning á Listahátíð í Reykjavík þar sem boðið verður upp á listamannaspjall og freyðivín í lok sýningar Miðasala á www.id.is eða í miðasölu Borgarleikhússins í 568 8000 #islenskidansflokkurinn

au Jóhann og Andrea Vilhjálmsdóttir eru meðal þeirra tíu sviðshöfunda sem nú einbeita sér að útskriftarverkum sínum frá sviðslistabraut Listaháskólans. „Sýningarnar eru jafn ólíkar og þær eru margar: Eitt verkið er dæmis þrekverk sem stendur í heilan sólarhring, annað er þýskt verk sem sviðshöfundurinn þýddi yfir á íslensku og setti upp og enn annað er einfaldlega leiklestur á handriti,“ segir Andrea.

Verk Andreu, Madhvít, vísar í Mjallhvítar-ævintýrið og segir hún því epli í raun leika aðalhlutverk í sýningunni: „Þetta er speglun Mjallhvítar í samtímanum, þar sem stelpur taka sér loks pláss á sviðinu.“ Madhvít er níu klukkutímar að lengd og verður sýnt í Tjarnarbíó. Áhorfendur geta þó ráðið hversu lengi þeir sitja inni í verkinu, hvort sem það eru 40 mínútur eða allir klukkutímarnir níu.

Vatn er gott skoðar hins vegar vatn frá öllum hliðum, að sögn Jóhanns: „Hugmyndin byrjaði eiginlega með einhverju gríni þar sem ég var alltaf að segja fólki að fá sér vatnsglas. En í kjölfarið fór ég fyrir alvöru að pæla í hlutverki vatns, þessa vökva sem skiptir svo miklu máli.“

Verkin eru bæði samsköpunarverk, sem þýðir að verkið er afrakstur vinnu margra í stað þess að höfundur skapi verkið einn.

Andrea og Jóhann segja sviðslistir ekki vera bundnar við leikhússvið heldur hafa miklu fleiri möguleika: „Ég man þegar ég var lítill og fór á einhverjar leiksýningar þar sem ég sat inni í leikhússal í tvo tíma og leið svo bara eins og það sem ég hefði séð kæmi mér ekkert við þegar ég kom út. Sviðslistir eiga ekki að vera þannig,“ segir Jóhann. Andrea tekur í sama streng: „Við ætlum að setja spurningamerki við hlutverk áhorfandans og jafnvel virkja hann svolítið.“ | sgþ

Útskriftarsýningar sviðshöfunda sem fara fram dagana 20.-26. maí: Ferðalagið – Brynjar Valþórsson Festival – Hekla Elísabet Aðalsteinsdóttir Hagaharmur – Sigurjón Bjarni Sigurjónsson In The Memory of Her Last-minute: Within the Center of the Concert – Ingvi Hrafn Laxdal Kapsúllinn – Anna Katrín Madhvít – Andrea Vilhjálmsdóttir Sálufélagar – Nína Hjálmarsdóttir Stertabenda – Gréta Kristín Ómarsdóttir The Last Kvöldmáltíð – Kolfinna Nikulásdóttir Vatn er gott – Jóhann Kristófer Stefánsson

TILBOÐ

TILBOÐ

Fresco Matte 0113491

0113454

Royal Oak

fullt verð 3.295 kr/m²

fullt verð 1.695 kr/m²

1.495 kr/m2

1.295 kr/m2

8mm 327x1285mm

TILBOÐ

7mm 192x1285mm

TILBOÐ

TILBOÐ

Lancaster Oak 0113498

Flaxen Oak 0113483

Santiago Oak

fullt verð 1.795 kr/m²

fullt verð 2.495 kr/m²

fullt verð 1.695 kr/m²

1.395 kr/m2 7mm 192x1285mm

0113449

1.695 kr/m2

1.295 kr/m2

8mm 192x1285mm

7mm 192x1285mm

TILBOÐ

Rugged Oak

0113478

1.695 kr/m2 fullt verð 2.295 kr/m²

TILBOÐ

Harvester Oak 0113487

1.895 kr/m2 fullt verð 2.695 kr/m² 8mm 192x1285mm

TILBOÐSDAGAR Á GÓLFEFNUM Krono Original er endingargott harðparket sem þolir vel högg, núning, álag og hitakerfi. Þýsk gæði sem hafa sannað sig.

Nánar: www.krono-original.com

Öll verð eru birt með fyrirvara um prentvillur og/eða myndabrengl. Verð gilda til 23.05. 2016

8mm 192x1285mm

FRÉTTATÍMINN | FÖSTUDAGUR 20. MAÍ 2016

42 |

Ein stór fjölskylda

Hjólabrettið heldur krökkum frá vandræðum

Jóhann Óskar í Brettafélagi Reykjavíkur vinnur forvarnarstarf með hjólabrettaiðkun

Ana Geppert segir íslensku hjólabrettasenuna ólíka þeirri á Spáni, veðurfar og aðstaðan spila stóra rullu

„Hjólabrettin verða örugglega alltaf á jaðrinum því þetta er kringlótt íþrótt. En það sem við reyndum að gera var að setja kringlótta íþrótt í kassa til að fá aðstöðu fyrir krakkana okkar að stunda hana“, segir Jóhann Óskar Borgþórsson í Brettafélagi Hafnarfjarðar.

Svo virðist sem hjólabrettahæfileikar séu fjölskyldu Jóhanns í blóð bornir. Þegar Fréttatímann bar að garði voru þar sjö einbeittir brettakrakkar á öllum aldri, börn Jóhanns og vinir þeirra. Sjálfur hefur hann stundað brettið í meira en tuttugu ár en réðst í stofnun Brettafélags Hafnarfjarðar, ásamt foreldrum annarra brettakrakka, svo þeir gætu rennt sér í öruggri inniaðstöðu. „Þegar ég var krakki á bretti var maður oft í bílageymslum eða einhversstaðar þar sem maður gat lent í slæmum félagsskap,“ segir Jóhann. Hann stendur því vaktina í húsi Brettafélags Hafnarfjarðar í Flatahrauni, þar sem fjölmargir krakkar geta æft sig á brettið óáreittir með þjálfara sem segir þeim til. „Hér er fullt af krökkum sem festust ekki í fótbolta eða öðrum íþróttum en finna sig á hjólabrettinu.“ Synir Jóhanns, þeir Ásgeir, Boggi og Arnar, eru á aldrinum 5 til 14 ára og hafa stundað íþróttina frá blautu barnsbeini. Brettið er eins og framlenging af þeim sjálfum þar sem þeir þeysa um rampana í Brettafélaginu.

Jóhann segir starfið hafa forvarnargildi, enda ólíklegra að krakkar á fullu í íþróttum fari að fikta við áfengi eða eiturlyf: „Við erum að reyna að vinna gegn staðalímynd hjólabrettagaursins. Hjólabrettaiðkun er íþrótt sem fær ekki þá viðurkenningu sem hún á skilið.“

Frá ellefu ára aldri stundaði Ana hjólabretti ásamt bræðrum sínum sem hún gefur ekkert eftir. Ana er þýsk, uppalin á Spáni en fyrir þremur árum fluttist Ana til Íslands.

Landið tók henni opnum örmum og lengdi hún því dvölina.

Hjólabretti er hennar helsti samgöngumáti til og frá vinnum milli þess sem hún nýtir sér þá brettaaðstöðu sem borgin býður upp á. „Senan á Íslandi er gjörólík þeirri á Spáni. Bróðurpart ársins þarf að Ana Geppert hefur iðkað hjólabretti frá ellefu ára aldri. Hún segir margt stunda sportið innjákvætt við íþróttina sem heldur andyra, en á Spáni krökkum frá vandræðum. eru brettagarðMynd|Rut ar út um allt og með flestum almenningsgörðum fylgir brettasvæði. Þannig er mikið komið til móts við samfélagið.“ Á Íslandi er helsti brettagarðurinn í Dugguvogi en Brettafélag Íslands flutti aðstöðu sína þangað þegar það missti húsnæði sitt í Loftkastalanum. „Ég sé mikla möguleika fyrir brettasamfélagið, því mætti í raun gera meira fyrir það. Þetta sport heldur mörgum krökkum frá vandræðum, það er svo margt jákvætt við það.“ Aðstaða er ekki það eina sem skilur íslensku senuna frá þeirri spænsku heldur einnig skortur á konum. „Ég hef ekki rekist á margar konur á mínu reki, hinsvegar virðast ungar stúlkur sækja íþróttina í vaxandi mæli. Í Barcelona er gríðarlega mikið af konum sem eru ótrúlega góðar og ég á ekki roð í. Ég gerði tilraun til þess að keppa á íslensku móti en flest allar konurnar skráðu sig úr keppni á síðustu stundu svo hún féll niður. Það sýnist mér vera að breytast með ungu kynslóðinni, sem er frábært.“

er ástríða

Það þarf einbeittan vilja og ástríðu til að stunda hjólabretti á landi eins og Íslandi. Þó hefur hjólabrettamenningin þrifist hér gegnum aðstöðuleysi, veður og vinda í meira en tuttugu ár og sífellt fjölgar krökkum sem finna sig á brettinu. Fréttatíminn ræddi við ástríðufulla hjólabrettaiðkendur á öllum aldri. Þó áherslur þeirra séu ólíkar eru þeir allir sammála um að meira þurfi að koma til móts við hjólabrettaiðkendur.

Salvör Gullbrá Þórarinsdóttir salka@frettatiminn.is Svanhildur Gréta Kristjánsdóttir svanhildurfrettatiminn.is

Hægt að skeita hvar sem er Ólafur Ingi Stefánsson er einn færasti hjólabrettakappi landsins og einn aðstandenda hjólabrettakompanísins Make.

Mynd|Hari

Jóhann ásamt brettakrökkunum sínum. F.v: Boggi, Sölvi, Laufey, Jóhann, Arnar Freyr, Ásgeir Örn og Ísak.

minn.i s www.f rettati tatimin n.is ritstjor n@fret rettatim inn.is auglysi ngar@f

Helga rblað

7. árgang ur 14. tölubla ð apríl 2016 • 8. apríl–10.

n

Panama-skjöli

Sven Bergman Illnauðsynleg u aðferð í viðtalin

u r í Vestur-Evróp 332 ráðherra skir þar af 3 íslen 4 í skattaskjóli

Ris og fall Sigmundar tta, Upp eins og rake prik niður eins og Bless 18

in 10

amaðurinn 8

Sænski blað

Spilltasta þjóð

m felldi Maðurinn se herra forsætisráð

Hemúllinn Fjölskyldufaðir í Breiðholti − turvelli pönkari á Aus Mannlíf 62

Við getum tekið sem dæmi sólpalla þar sem algengasta grafa aðferðin er að holur og steypa hólka. Með þessum skrúfum er ferlið mun einfaldara, öruggara og

Viðhald húsa FRÉTTATÍMINN

apríl 2016 Helgin 8.–10. www.frettatiminn.is

kostnaðarminna.

17

Dýrleif Arna Guðmundsdóttir, hjá Áltaki. verkfræðingur

ið Húsið var herset af köngulóm sér hús á Selfossi hennar keyptu og heilum og eiginmaður á myglusveppií dag. Auk Auður Ottesen þurftu að vinna bug húsi eftir hrun. Þau en eru ánægð í endurbættu og nú eru þau andlitslyftingu her af köngulóm garðurinn fengið hússins hefur í gegn. 8 að taka bílskúrinn

Mynd | Páll Jökull

Fjárfesting sem steinliggur

Pétursson

Sérblað

4 400 400 4 400 600 4 400 630 4 400 573

20 YFIR

TEGUNDIR AF HELLUM

SagaPro 9

Smiðjuvegi 870 Vík

• Steinsteypa • Mynstursteypa • Graníthellur • Viðhaldsefni • Stoðveggjakerfi • Múrkerfi • Einingar • Gólflausnir • Garðlausnir

Minna mál með

Berghólabraut 230 Reykjanesbær

Hrísmýri 8 800 Selfoss

Hringhellu 2 221 Hafnarfjörður

Malarhöfða 10 110 Reykjavík

Sími 4 400 400 www.steypustodin.is

í síma og láttu Hafðu samband aðstoða þig sérfræðinga okkarlausnina. við að finna réttu

Ólafur Ingi eyðir flestum dögum á hjólabretti, enda snýst vinna þess sem vill verða atvinnumaður eða -kona á hjólabretti að miklu leyti um að vekja athygli brettafyrirtækja á sér og sínum stíl á brettinu, í þeirri von að fyrirtækin styrki hann eða hana með vörum: „Þú þarft að vinna keppnir og taka upp myndbönd af þér á brettinu og senda þau út. Í mínu tilviki var ég heppinn, þekkti starfsmann fyrirtækisins og fékk stórt tækifæri,“ segir Ólafur, sem hann fékk nýlega styrk frá hjólabrettafatnaðarmerkinu HUF. Aðeins nokkrir íslenskir hjólabrettaiðkendur hafa fengið slíkan styrk, en Ólafur segir marga efnilega hjólabrettakappa á Íslandi: „Ef við hefðum betri aðstöðu væri meiri möguleiki á að fara út í fagmennsku. Það er erfitt fyrir okkur að halda í við lönd þar sem yfirvöld styðja við þetta sport og byggja góða hjólabrettagarða.“ Ólafur hefur sömu sögu að segja og allir þeir sem hafa ástríðu fyrir að stunda hjólabretti af alvöru. Jafnvel þótt borgin hafi búið til aðstöðu til brettaiðkunar í Laugardal og víðar eru þau svæði lítið nýtt, enda var ekkert samráð haft við brettaiðkendur við byggingu þeirra. Þvert á móti var golfvallahönnuður fenginn til verksins í Laugardal. Aðstaða eins og sú í Laugardal er því beinlínis peningasóun, að mati vanra hjólabrettaiðkenda.

Nú er uppáhalds árstími hjólabrettaiðkenda að hefjast og Ingólfstorg að fyllist af hjólum. Þó verður sumarið á Ingólfstorgi stutt fyrir þá enda verður torgið lagt undir EM þegar líður á sumar. Óli hefur þó ekki miklar áhyggjur af þeim missi, enda segir hann hægt að „skeita“ hvar sem er. Bara ef mann langar það nógu mikið.

Ólafur Ingi Stefánsson segir marga efnilega hjólabrettakappa að finna á Íslandi.

AAAAAhhh

EINSTAKLEGA KÆLANDI SÓLARVÖRN

NJÓTTU FYRSTU NIVEA SÓLARVARNARINNAR SEM KÆLIR NIVEA.com

GOTT UM HELGINA

Spurt er... Hver er besta útihátíð sumarsins?

TÓNLIST Í HEIMSGÆÐAFLOKKI

Ása Lind Finnbogadóttir

Það er hátíðin Extreme Chill – Undir jökli sem haldin er á Snæfellsnesi.

Hátíðin er minni en margar, en þar eru yfirleitt um 200-300 manns ár hvert. Þar er alltaf gleði og vinaleg stemning, svo ekki sé minnst á tónlist í heimsgæðaflokki.

Tónlistarhátíðin Extreme Chill –Undir Jökli verður haldin í Vík í Mýrdal dagana 2.-3. júlí.

PÖNK FYRIR NORÐAN

Jón Arnar Kristjánsson

Besta tónlistarhátíðin myndi vera Norðanpaunk á Laugarbakka. Hún er haldin um verslunarmannahelgina og þar er einfaldlega besta tónlistin og besta „crowd-ið“.

Pönk- og þungarokkshátíðin Norðanpaunk verður haldin á Laugarbakka dagana 29.-31. júlí. Þar koma fram Gnaw their tounges, Severed, Sinmara, Abominor, Cold Cell og fleiri.

GAMAN AÐ VERA Á ÚTIHÁTÍÐ Í REYKJAVÍK

Stella Björt Bergmann

Auðvitað Secret Solstice. Það er ógeðslega gaman að vera á nýrri útihátíð í Reykjavík sem er ólík öllu sem er haldið úti á landi. Svo eru stór bönd að spila. Ég er spenntust að sjá Die Antwoord.

Secret Solstice-hátíðin verður haldin í Laugardalnum í Reykjavík dagana 16.-19. júní.

Gott að versla Á sunnudaginn ætla fjölmargar tískudrósir að selja af sér spjarirnar í Iðnó á milli klukkan 13-17. Gæða fatnaður á lágu verði. Einnig verður Pop-up kaffihús, plötusnúður og tilboð á barnum.

Gott að spila Spilavinir standa fyrir borðspilamarkaði á laugardaginn frá klukkan 13. Nú er tækifærið til að býtta, selja og kaupa ný og notuð spil. Það verður heitt á könnunni og góð stemning í húsnæði Spilavina á Suðurlandsbraut 48.

Gott að dilla Amabadama og RVK soundsystem leyfa reggíinu að óma í Bæjarbíói á laugardagskvöldið. Í kvöld, föstudag, stígur á stokk hin færeyska Annika Hoydal úr hljómsveitinni Harkaliðið sem naut vinsælda hérlendis í lok sjöunda áratugar.