21 desember 2012

Kannski margrét vilhjálmsdóttir höldum við jólin og leikur lafði macbeth út af því að við frumsýnir annan í jólum. elskum jólin Það verða því rauð 24 Jólinveðurfari, jól, óháð en þrátt fyrir drunga Shakespeares nýtur hún aðventunnar með börnunum. viðtal 30

www.intersport.is

talar eiÓmeir frá madríd.

Kjólamatnum?

EYPIS Ó K E Y IS ein þekktastaPútvarpsrödd landsins er komin 22 MaTur og Vín heim frá Spáni. kristinn hefur komið sér fyrir í vesturbænum og segir að það sé ekki erfitt að temja sér nýjar siðvenjur.

Jólagjafir fyrir alla fjölskylduna!

EINSTÖK GJÖF FYRIR ALLA 23.-25. desember 2011 2. tölublað 1. árgangur 51. tölublað 2. árgangur

Jól

viðtal 94

Helgarblað Gleðile

ÓKEYPIS ÓKEYPIS

 Viðtal

g l e ð il e g

j ól

G

PIPAR\TBWA · SÍA · 123727

21.-23. desember 2012 51. tölublað 3. árgangur

Árni StefÁn ÁrnaSon lögfr æðingur

 Úttekt Hljómsveit ársins er Of mOnsters and men

Leggja heiminn að fótum sér ÓKEYPIS ÓKEYPIS

Á rúmum tveimur árum hafa krakkarnir í of monsters and men farið frá því að vinna Músíktilraunir í að selja yfir milljón plötur. Heimsfrægð bíður handan við hornið og á aðeins örfáum mánuðum hefur hljómsveitin unnið stóra sigra í ameríku. óhætt er að fullyrða að aldrei hefur íslensk hljómsveit slegið jafn hratt í gegn. Árangurinn er með ólíkindum.

Svava í 17 Verslunarkona af ástríðu sem sofnaði áður fyrr yfir jólamatnum Kirkjugarður á

ViðTal 26

bak við Bauhaus Tákninafíplássleysi málinu Áhyggjur fær  Fréttir 6 „SannGuðmundarog kallaður Geirfinnsmálið yndisí leikhús lestur“

ÓKEYPIS ÓKEYPIS

Rúnar 40 Guðbrands.

Bækur með nýja sýningu

síða 18 Dýravinur sem lætur verkin tala. Árni Stefán tók annan þessara hunda af eiganda sem hafði farið illa með dýrið. Hundurinn býr nú við gott atlæti hjá Árna.

Hvalkjöt fyrir milljarða geymt í frystum Hvals

Stíllinn 104 leiKhús hennar Bergdísar

H

valur hf sat uppi með rétt tæplega 2,4 milljarða virði af afurðabirgðum samkvæmt ársreikningi ársins 2010 sem nær reyndar frá 1. október 2009 til 30. september 2010.

Að sögn Kristjáns Loftssonar, framkvæmdastjóra Hvals, er að stærstum hluta um að ræða frystar hvalaafurðir, þá væntanlega bæði kjöt og mjöl. „Í þessum tölum eru birgðir sem veiddar voru sumarið 2010 og hluti frá veiðinni 2009,“ segir Kristján. Ljóst er að hlaðist hefur á garðann frá fyrra ári því í lok september árið 2009 var verðmæti afurðabirgða rétt rúmur milljarður. Á einu ári hafa þær rúmlega síða Frá 42árinu 2009 hefur Hvalur hf veitt 273 langreyðar af þeim tvöfaldast.

300 sem veiðiheimildir kveða á um að sögn Eyþórs Þórðarsonar hjá

– Lifið heil

Við höfum opið um jólin

Ljósmynd/NordicPhotos/GettyImages

Ein helsta eign Hvals hf eru afurðabirgðir upp á tæpa 2,4 milljarða. Birgðirnar af frystu hvalkjöti hafa tvöfaldast á einu ári.

Félagið tapaði 350 milljónum á síðasta starfsári.

Fiskistofu. Ekki hefur það þó bæst við birgðirnar því ekkert hefur verið veitt af langreyðum á þessu ári. Ástæðan er að sögn Kristjáns ástandið í Japan eftir jarðskjálftana í landinu fyrr á þessu ári. Þær eru þess eðlis að ekki er hægt að flytja neitt þangað. Í maí sagðist hann ætla að skoða í september hvort veiðar myndu hefjast á ný en af því hefur ekki orðið.

Kristján Loftsson vildi ekki tjá sig um magn þeirra afurða sem liggja í frystigeymslum en eftir því sem Fréttatíminn kemst næst er samanlögð þyngd þeirra dýra sem Hvalur hf hefur veitt undanfarin tvö ár rúmlega sextán þúsund tonn.

TíSka

„SÚ SÚ KANN AÐ SEGJA SÖGU“ 52 THE ECONOMIST

oskar@frettatiminn.is

Gleðilega jólahátíð Opið aðfangadag: kl. 8-18 í Lágmúla kl. 8-18 á Smáratorgi

Systir hennar og Kate Moss fyrirmyndir

Opið jóladag: kl. 10-1 í Lágmúla kl. 9-24 á Smáratorgi

www.lyfja.is

ÍSLENSKA / SIA.IS / LYF 57448 11/11

Ljósmynd/Hari

Jól in í F rét tatíma nu m í dag : S aga j óla n na – S kötuv e i Sla – j óla Sp i li n – j ó la matur Hr e F n u Sætr a n – j ó la lo Stæti o g l j ú F F e n g v í n

Blóðrauð jól Kristinn r.

Sælkerar Jólabörn á drekka Möggulaufásborg Vilhjálms flutturHvaðheim þau með

2

fréttir

Helgin 21.-23. desember 2012

 jólagæsK a misKunnsami samver jinn geFur jólabónus

Keypti inn til jólanna fyrir einstæða móður Sigríður Dögg Auðunsdóttir sigridur@ frettatiminn.is

Einstæð móðir getur hlakkað til jólanna með börnunum sínum þremur eftir að hjartagóður Íslendingur fór með henni í Bónus í fyrradag og keypti inn með henni fyrir 125 þúsund krónur. Að auki gaf hann henni 50 þúsund krónur í peningum til að halda jólin hátíðleg.

Júlíus Þór Júlíusson hafði samband við Fjölskylduhjálpina fyrir skömmu og óskaði eftir því að fá að styrkja fjölskyldu fyrir jólin og var komið í samband við einstæða þriggja barna móður sem ekki nær endum saman. Á miðvikudag fór hann svo í Bónus með konunni og keypti allt til jólanna, mat, heimilisvörur og jólagjafir.

Þetta er ekki í fyrsta sinn sem Júlíus lætur gott af sér leiða því undanfarin ár hefur hann styrkt konur sem búa á Dyngjunni, sem er áfangaheimili fyrir konur sem lokið hafa áfengismeðferð. „Ég held ég hafi sjaldan séð jafnmikla gleði og þakklæti. Þetta verður að minnsta kosti til þess að þessi fjölskylda getur vonandi haldið þokkaleg jól,“ segir Júlíus. „Það eina sem skyggði á gleðina hjá henni var að á meðan við vorum að versla var reynt að brjótast inn í bílinn hennar á bílastæðinu fyrir utan Bónus í Holtagörðum,“ segir hann.

Einstæðri móður með þrjú börn var boðið í Bónus þar sem hjartahlýr maður keypti allt inn til jólanna fyrir hana og börnin.

Ljósmynd/Hari

 Fjölmiðlar K aninn má eKKi spila vinsældalista Fr á ameríKu

Jól á Suðurpólnum „Verðlaunaði mig með jólahlaðborði sem samanstendur af 1 pakka af havarti osti og 1 pakka af ss pulsum sem tollararnir fundu ekki í Chile,“ segir Vilborg Arna Gissurardóttir sem er hálfnuð á ferð sinni um Suðurskautið. Hún stefnir að því að verða fyrst Íslendinga til að ganga ein og Hörkukona. án utanaðkomandi aðstoðar á Suðurpólinn og verður ekki komin á leiðarenda fyrr en um miðjan janúar. Vilborg heldur því jól og áramót hátíðleg á Suðurpólnum, eða allavega í mikilli nálægt við hann. Í fyrrakvöld hafði hún lagt helming leiðarinnar að baki, tæplega 600 km, en leiðangurinn er alls 1140 km frá upphafsstað göngunnar við Hercules Inlet. Á meðan á göngunni stendur safnar Vilborg Arna áheitum til styrktar Líf styrktarfélags Kvennadeildar Landspítalans – og geta menn sett sig í spor Vilborgar með því að heita á hana í síma 908 1515 (1500 kr) eða með frjálsum framlögum á vefsíðunni www.lifsspor.is.

Seacrest bannaður í íslensku útvarpi Vinsæll útvarpsþáttur á Kananum, 100,5, hefur verið bannaður samkvæmt nýjum úrskurði Fjölmiðlanefndar. Dagskrárstjóri Kanans, Sigvaldi Kaldalóns, segist hafa boðið nefndinni að útskýra fyrir hlustendum á íslensku hvað væri að gerast í þættinum.

m

Hárið að seljast upp Ekkert lát er á vinsældum bókarinnar Hárið. Önnur prentun bókarinnar seldist upp hjá útgefanda og var flogið með þriðju prentun hingað til lands í snatri í gærmorgun.

Höfundur bókarinnar er Theodóra Mjöll hárgreiðslukona og nemi í vöruhönnun. Theodóra segist alltaf hafa stefnt hátt með bókina en viðurkennir að viðtökurnar hafi farið fram úr björtustu vonum. Samkvæmt upplýsingum Hildar Hermóðsdóttur, útgáfustjóra bókaútgáfunnar Sölku, er von á því að upplagið klárist frá forlaginu fyrir helgina. Ekki mun nást að prenta meira af bókinni fyrir jól til og bendir Hildur því áhugasömum að tryggja sér eintak sem fyrst. Ljóst þykir að íslenskar konur verði vel til hafðar um höfuðið um þessi jól.

Þetta er auðvitað algjört grín.

Gleðileg jól Fréttatíminn kemur næst út föstudaginn 28. desember.

Starfsfólk blaðsins óskar lesendum gleðilegra jóla.

aður situr bara og hristir höfuðið,“ segir Sigvaldi Kaldalóns, dagskrárstjóri K-100,5, sem er yfir sig bit eftir úrskurð fjölmiðlanefndar sem segir að stöðin megi ekki spila American Top 40 vinsældalistann sem sjónvarpsstjarnan úr American Idol, Ryan Seacrest, stýrir. Þátturinn samanstendur af kynningum Seacrest á vinsælustu lögunum og viðtölum hans við erlendar stórstjörnur. „Við erum búin að vera að vasast í þessu í nokkra mánuði og trúum því varla að þetta sé lokaniðurstaða,“ segir Sigvaldi og bendir á að þau á Kananum hafi boðist til að koma inn í þáttinn á kortérsfresti og útskýra hvað hefði verið að gerast og hvað myndi gerast næst; „á íslensku þá.“ Niðurstaða Fjölmiðlanefndar var hins vegar að það væri ófullnægjandi og talsetja yrði þáttinn. Slíkt tekur Sigvaldi ómögulegt enda ekki hægt að talsetja Ryan Seacrest að tala við heimsþekkta poppara. „Þetta er auðvitað algjört grín,“ heldur Sigvaldi áfram og finnst undarlegt að vera að standa í þessu árið 2012. „Lögin eru sett til að vernda íslenska tungu og ég get alveg borið virðingu fyrir því en íslensk börn byrja að læra ensku átta ára og það er orðið okkar annað tungumál.“ Hjá Fjölmiðlanefnd fást engin svör.

JÓLATILBOÐ 64.900 FULLT VERÐ

79.900

Er frá Þýskalandi

Opið kl. 11 - 19 föstudag Opið kl. 11 - 18 laugardag Opið kl. 13 - 18 sunnudag

Smiðjuvegi 2, Kóp - S. 554 0400

www.grillbudin.is

YFIR 50 GERÐIR GRILLA Á TILBOÐI

Ryan Seacrest má ekki vera í íslensku útvarpi.

Dalla Ólafsdóttir, aðstoðarframkvæmdarstjóri nefndarinnar, vísar í úrskurðinn sjálfan sem er öllum aðgengilegur á netinu. Þar er líka að finna niðurstöðu nefndarinnar í máli Stöðvar 2 Sports sem má ekki lengur senda út Liverpool TV og Chelsea TV á sínum stöðvum. Í fjölmiðlanefnd sitja fimm manns, þau Eiríkur Jónsson, dósent við lagadeild Háskóla Íslands, en hann er formaður, Vilhjálmur H. Vilhjálmsson hæstaréttarlögmaður er varaformaður, en aðrir í nefndinni eru Þorgerður Erlendsdóttir héraðsdómari, Arna Schram, upplýsingafulltrúi Kópavogs og Salvör Nordal, forstöðumaður Siðfræðistofnunar Háskóla Íslands.

Mikael Torfason mikaeltorfason@frettatiminn.is

Sigvaldi Kaldalóns skilur ekkert í Fjölmiðlanefnd.

g n u s Sam ar! n n i p i gleð

1

not .000 12 kun á kr. m m þes ánuði án. í sum fyl sím gir a!

500 kmr.án. í

ná notku ði fylgir nu á m 12 síma! þessum

I y SII x a l a ng G u s stgr.

Sam . r k

án.

0 8m 9 1 í 9 . .

109 r. á mán

Samsun g Galax y SII

0k 6.79

74.990 kr. stgr.

4 .590 kr . ám

án. í 18 mán.

500 kr.

notkun á m 6 mánuð án. í i fylgir þessum sí ma!

500

dagur & steini

notkun kr. á 3 mánu mán. í ði fylg ir þessum síma!

00 kr.

5 mán. í notkun á i fylgir 3 mánuð ma! m þessu sí

ce 2 laxy A a G g n Samsu

. stgr. án. r k 0 9 12 m 49.9 mán. í kr. á 4.590

yY Galax g n u s Sam

. stgr. án. r k 0 9 12 m 19.9 mán. í kr. á 1.890

ini 2 laxy M a G g n Samsu

. stgr. án. r k 0 9 12 m 29.9 mán. í kr. á 2.690

ti Setmæmrstistaður

sk Verslanir Nova eru í Kringlunni, Smáralind, Lágmúla, á Selfossi og á Glerártorgi Akureyri Þjónustuver 519 1919 | www.nova.is | m.nova.is | Facebook | Twitter Símnotkun fylgir með 0 kr. Nova í Nova og Eitt verð í alla, áskrift og frelsi. Mánaðarleg afborgun greidd með kreditkorti + 325 kr./mán. greiðslugjald. Það er ódýrara að staðgreiða og þá þarf ekki kreditkort.

í heimi!

EYPIS

4

fréttir

Helgin 21.-23. desember 2012

veður

þorláksmessa

aðfangadagur

jóladagur

vaxandi frost um jólin Spárnar hafa verið að hlaupa dálítið til. Nú lítur út fyrir um jólin að það kólni strax á aðfangadag og frostið verði vaxandi upp frá því. Na-átt verður þessa daga og él norðantil, einkum við sjávarsíðuna. Hríðarveður með köflum austantil, en úrkomulaust að heita má sunnan- og suðvestantil.

Nýsnævi á jörðu víða norðanlands, norðantil á vestfjörðum og á austurlandi. Suðvestanlands hins vegar áfram auð jörð ef af líkum lætur.

0

2

2

-2 2

einar sveinbjörnsson vedurvaktin@vedurvaktin.is

-2

-1

-1

-2

-9

-7

-8

-5 -1

-5

A- og NA hvAssviðri. rigNiNg sA-lANds, eN sNjókomA eðA él AustAN- og NorðAustANtil.

ÁkveðiN NA-Átt og kólNANdi veður. él NorðANtil, eN sNjókomA AustAst.

komið tAlsvert frost með sNjókomu eðA éljAgANgi N- og NA til, eN úrkomulAust syðrA.

höfuðborgArsvæðið: ÚrkomulauSt oG hiti ofaN froStmarkS.

höfuðborgArsvæðið: léttSkýjað oG væGt froSt.

höfuðborgArsvæðið: léttSkýjað oG vaxaNdi froSt.

OYSTER PERPETUAL DATEJUST

 Íbúðakaup fjölskyldan getur lagt fyrir 24 þúsund á mánuði Michelsen_255x50_C_0612.indd 1  fjáröflun Ísland -palestÍna safnar fé

01.06.12 07:21

96 ára gömul kona gaf 250 þúsund til neyðarsöfnunar vegna Palestínu Á dögunum barst félaginu Ísland-Palestína óvænt peningagjöf. 96 ára gömul kona á Blönduósi gaf 250 þúsund krónur til neyðarsöfnunar félagsins vegna ástandsins í Palestínu. Einnig söfnuðust um 160 þúsund krónur með framlögum fólks á fjölmennum samstöðufundi félagsins fyrir utan bandaríska sendiráðið í nóvember.

Allir þessir fjármunir fara óskiptir til Heilsustarfsnefndanna UHWC (Union Work Committees), sem reka heilsugæslu og sjúkrahús í flóttamannabúðum á Gaza.

Félagið hefur stutt starfsemina áður en Ísland-Palestína hefur í mörg ár stutt ýmis málefni á Gaza. Núna einblína samtökin

Hagnaður sjávarútvegs jókst milli ára Samkvæmt könnun hagstofu um hag veiða og vinnslu jókst hagnaður fyrirtækja í sjávarútvegi á milli áranna 2010 og 2011.

Niðurstöður könnunarinnar eru að hluta byggðar á reikningum sem fyrirtæki í sjávarútvegi sendu hagstofunni. Þar kemur fram að heildareignir sjávarútvegs í árslok 2011 voru rúmir 547 milljarðar króna, heildarskuldir rúmir 443 milljarðar og eigið fé því 105 milljarðar.

Heildartekjur fyrirtækjanna á árinu

á að íbúar á Gaza fái lífsnauðsynlega læknishjálp í kjölfar loftárása Ísraelshers en samkvæmt tölum heilbrigðisyfirvalda á Gaza slösuðust alvarlega um 1478 manns, þar af 533 börn.

Félagið stendur einnig fyrir árlegri fjáröflun sinni á Þorláksmessu. Sjálfboðaliðar félagsins verða, líkt og undanfarin ár, á horni Skólavörðustígs og Bankastrætis.

Hægt verður að styrkja samtökin með frjálsum framlögum en einnig er í boði að kaupa ólívusápur og kafíur sem framleiddar eru á vesturbakkanum. Öll framlög renna beint til hjálpar- og uppbyggingarstarfs í Palestínu. námu um 263 milljörðum króna. Á móti koma útgjöld líkt og launakostnaður sem nam tæpum 80 milljörðum og olíukostnaður um 18 milljarðar.

Hreinn hagnaður sjávarútvegsfyrirtækja jókst því úr 19,8 prósentum í 22,6 ef ekki er gert ráð fyrir milliviðskiptum með hráefni. verðmæti heildareigna hækkaði um 8,9% frá 2010 og skuldir lækkuðu um 6,5%. Einnig kemur fram að veiðigjald útgerðarinnar hafi verið 2,3 milljarðar árið 2010 en 3,7 milljarðar króna í fyrra.

Samkvæmt útreikningum er þá hreinn hagnaður fyrirtækjanna um 60 milljarðar.

Gleðileg jól

ÓKEYPIS

EYPIS

EYPIS

EYPIS

EYPIS

EYPIS ÓKEYPIS

EYPIS

EYPIS

EYPIS

YPIS

ÓKEYPIS

Útgjöld fjölskyldunnar eru því 561 þúsund krónur á mánuði.

Guðbjörg og kjartan eru 11 ár að safna sér fyrir útborgun í fyrstu íbúðinni sinni. Ljósmynd/Getty

11 ár að safna fyrir útborgun í íbúð

Hjón með eitt barn á leikskólaaldri, kennari og hjúkrunarfræðingur búsett á höfuðborgarsvæðinu, mega gera ráð fyrir að þurf að safna í 11 ár til þess að eiga fyrir útborgun í fyrstu íbúðinni sinni.

g

uðbjörg og Kjartan eiga þriggja ára dóttur, Þá upphæð leggja þau inn á sparnaðarreikning og Hildi. Guðbjörg er 28 ára hjúkrunarfræðingur ná að safna 288 þúsund krónum á ári að viðbættum á Landspítalanum þar sem hún vinnur vaktavöxtum og verðbótum. vinnu á hjartadeild. Hún er með 484 þúsund krónur Þau langar að eignast sína eigin íbúð því þau hafa á mánuði í laun. Kjartan er 27 ára umsjónarkennari í þurft að flytja tvisvar vegna þess að íbúðin sem þau grunnskóla í Reykjavík og er með leigðu fór úr leigu. Þau langar að 302 þúsund krónur í laun á máneignast fjögurra herbergja íbúð því Laun Kjartans: 302 þúsund uði. Samanlagt eru þau því með þau langar að eignast fleiri börn Laun Guðbjargar: 520 þúsund 786 þúsund krónur á mánuði í laun. og langar ekki að vera miðsvæðis í Útgjöld: 561 þúsund Guðbjörg tekur aukavaktir á spítalborginni. Þau hafa í huga fjögurra anum til að hífa upp launin sín og herbergja, 97 fermetra íbúð í blokk á Afgangur: 24 þúsund nær þeim þannig upp í 520 þúsund Kleppsveginum sem kostar 22 milljDraumaíbúðin: 22 milljónir á mánuði. Samanlagt eru þau þá ónir. Þau geta fengið 80 prósenta lán Lán frá Íbúðalánasjóði: 17,6 milljónir með 822 þúsund krónur í laun og hjá Íbúðalánasjóði, sem er 17,6 milljÚtborgun í íbúð: 4,4 milljónir fá útborgað um 585 þúsund. ónir. Útborgunin nemur mismunMiðað við 5% vexti á sparnSamkvæmt reiknivél velferðarinum, 4,4 milljónir. aðarreikningi eru þau því 132 ráðuneytisins eru neysluviðmið Þau hafa lagt 24 þúsund krónur mánuði, 11 ár að safna fyrir 4,4 þessarar fjölskyldu um 411 þúsund fyrir á hverjum mánuði frá því að milljóna útborgun. krónur á mánuði án húsnæðisþau hófu sambúð fyrir fjórum árum kostnaðar. Meðalleiguverð þriggja og hafa því safnað um 1200 þúsund herbergja íbúðar í Reykjavík er tæplega 1500 krónur krónum. Miðað við 5 prósenta vexti tæki það þau 11 fermetrinn og leigukostnaður 100 fermetra íbúðar því ár að safna fyrir útborguninni að því gefnu að launin um 150 þúsund á mánuði. Útgjöld fjölskyldunnar eru þeirra hækki ekki. Þau þurfa því að leggja fyrir í sjö ár því 561 þúsund krónur á mánuði. til viðbótar. Þegar Guðbjörg og Kjartan hafa greitt alla reikninga og staðið undir öllum útgjöldum eiga þau því 24 þúsund sigríður dögg Auðunsdóttir krónur eftir af laununum sínum við hver mánaðamót. sigridur@frettatiminn.is

Gleðileg jól Arion banki óskar viðskiptavinum sínum og landsmönnum öllum gleðilegra jóla og farsældar á komandi ári.

6

fréttir

Helgin 21.-23. desember 2012

 bílar um 20 r afbílar eru á íSlandi

Rafbílasamband Íslands stofnað Rafbílasamband Íslands var stofnað í vikunni og um leið var vígður fyrsti alvöru hleðslupóstur fyrir rafbíla í Kringlunni, á bílastæði á annarri hæð. Í tilkynningu sambandsins kemur fram að um 20 rafbílar séu nú þegar á Íslandi og mættu 8 rafbílaeigendur í Kringluna til að taka þátt í stofnun félagsins. Var slegið Íslandsmet í leiðinni, því aldrei hafa jafn margir rafbílar verið samankomnir á einum stað á Íslandi áður. Rafbílasamband Íslands stefnir að því að verða

OPIÐ TIL KL. 20.00 Í KVÖLD!

samtök eigenda og söluaðila á rafbílum og vörum og þjónustu þeim tengdum. Tilgangur sambandsins er að vera í málsvari fyrir sambandsaðila um málefni rafbílgreinarinnar gagnvart öllum opinberum aðilum, samtökum, framleiðendum, öðrum viðskiptamönnum og almenningi og að efla og þróa rafbílgreinina á Íslandi. Þegar rafbílarnir átta lögðu af stað út í umferðina voru þeir búnir að hlaða inn á sig yfir nóttina rúmlega 1000 km með tilsvarandi eldsneytissparnaði.

 SkipulagSmál kirkjugarðar borgarinnar að fyllaSt

R HELGA GJA

SPREN FIMMTUDAG

AGS TIL SUNNUD

SKOÐAÐU SKOÐ ÐAÐU ÖLL TILBOÐIN TILBOÐ Á RAFHA.IS

Eitt kort 35 vötn 6.900 kr

00000

Frábær jólagjöf!

w w w. v e i d i k o r t i d . i s

Útkall – sonur þinn er á lífi

Þórsteinn Ragnarsson, forstjóri Kirkjugarða Reykjavíkurprófastsdæma, fyrir framan Bauhaus en borgin hefur úthlutað landi undir kirkjugarð ofan við verslunina. Framkvæmdir við undirbúning hans taka um 8 ár sem er sá tími sem núverandi grafreitur borgarbúa að Gufunesi mun fyllast. Ljósmynd/Hari

Nýr kirkjugarður bak við Bauhaus Hefja þarf framkvæmdir við nýjan kirkjugarð nú þegar svo hann verði tilbúinn í tæka tíð því gera má ráð fyrir að Gufuneskirkjugarður fyllist innan 8 ára. Svo langan tíma tekur að undirbúa nýjan garð og telja Reykjavíkurprófastsdæmi að borgin þurfi að bregðast við hið snarasta.

Ú

Útkallsbókin fjallar um snjóflóðin í Neskaupstað fyrir jól 1974 – einn sögulegasta atburð síðustu aldar Hraði, spenna og íslenskur raunveruleiki Páll Baldvin Baldvinsson um Útkallsbækurnar: ,,Hversdagshetjur sem sýna af sér umhyggju, ást og virðingu“ Egill Helgason: ,,Feykivinsælar bækur“ Bækur fyrir bæði kyn á öllum aldri

2. sæ

ti

Fræði og alm.efni 25.11-01.12

Óttar Sveinsson

ARD stærsta sjónvarpsstöð Þýskalands um Útkall - Goðafoss

Við höfum gríðarlega þörf fyrir nýjan kirkjugarð innan næstu átta ára en það tekur þann tíma að útbúa kirkjugarð.

tlit er fyrir að á næstu árum verði allir kistugrafreitir í höfuðborginni fullnýttir og verði ekki brugðist við nú þegar horfir til vandræða. Þórsteinn Ragnarsson, forstjóri Kirkjugarða Reykjavíkurprófastsdæma, segir að fyrir nokkrum árum hafi borgin úthlutað svæði í hlíðum Úlfarsfells undir nýjan kirkjugarð. Jarðvegsefni í hann átti að koma úr hverfinu sunnan Úlfarsfells en að sögn Þórsteins hefur lítið verið byggt í hverfinu eftir hrun og áform um frekari byggingar voru sett á bið. „Við höfum gríðarlega þörf fyrir nýjan kistukirkjugarð innan næstu átta ára en það tekur þann tíma að útbúa kirkjugarð. Svæðið þarf að drena, gróðursetja þarf tré og koma upp gatnakerfi,“ segir Þórsteinn. Svæðið er á hjalla í um 100 metra hæð fyrir ofan Bauhaus, utan gatnakerfis.

Kirkjugarðar Reykjavíkurprófastsdæma sendu því í október inn erindi

til skipulagsráðs Reykjavíkurborgar þar sem óskað er eftir úthlutun svæðis í Geldinganesi þar sem hægt verði að ganga að úthlutuðu landi sem þarfnast minni undirbúnings en svæðið við Úlfarsfell, að sögn Þórsteins. Skipulagsráð hefur ekki svarað erindinu.

Um fjórðungur er ónýttur af Gufuneskirkjugarði og er gert ráð fyrir að hann muni fyllast á næstu átta árum. „Við þurfum úrlausn okkar mála hið snarasta því tíminn vinnur ekki með okkur í þessu,“ segir Þórsteinn.

Svæðið í Úlfarsfelli er um 22 hektarar að stærð, 220 þúsund fermetrar og gert er ráð fyrir að þar megi koma fyrir rúmlega 26 þúsund leiðum. Dregið hefur úr þörf á grafreitum því líkbrennsla hefur aukist mjög á undanförnum árum og er því gert ráð fyrir að grafreiturinn í Úlfarsfelli muni duga í áratugi.

Sigríður Dögg Auðunsdóttir sigridur@frettatiminn.is

8

fréttir

Helgin 21.-23. desember 2012

 LandLæknir kynjamunur á aLgengi sLysa

Drengir í meiri slysahættu

k

arlar lenda frekar í slysum en konur og drengir frekar en stúlkur, samkvæmt nýjum upplýsingum frá Landlæknisembættinu. Árið 2011 voru 37.510 slys skráð og algengust voru slys í heimahúsum og frítíma sem voru nálægt helmingi allra slysa. Umferðarslys voru næst algengust, því næst vinnuslys og loks íþróttaslys.

Talsverður kynjamunur er á algengi slysa og eru karlmenn líklegri til að verða fyrir öllum tegundum slysa að undanskildum umferðarslysum. Þrefalt fleiri karlmenn en konur slasast við vinnu og tvöfalt fleiri karlar en konur slasast í

íþróttum.

Slysahætta á barnsaldri er talsverð og einna mest á unglingsárum. Drengir eru líklegri en stúlkur til að slasast á fyrstu fjórum æviárunum og einnig eru unglingsdrengir í meiri slysahættu en unglingsstúlkur.

Fram til sjötugs eru karlmenn líklegri til að slasast en konur. Síðan víxlast kynjamunurinn og á aldrinum 70-90 ára eru slys algengari meðal kvenna en karla. Eftir nírætt er lítill kynjamunur á slysatíðni.

Sigríður Dögg Auðunsdóttir

Drengir slasast oftar en stúlkur. Slysatíðni 15–19 ára drengja er 174 af hverjum 1.000 en 133 af hverjum 1.000 hjá stúlkum í sama aldurshópi. Ljósmynd/Getty

sigridur@frettatiminn.is

 FjöLskyLduhjáLpin Fimm Þúsund FjöLskyLdur Fá aðstoð ár Lega

Gaf Fjölskylduhjálpinni tvö þúsund bækur Samskip með geðveikasta jólalagið Starfsfólk 15 fyrirtækja tók áskorun Geðhjálpar fyrir þessi jól um að syngja jólalag og búa til myndband því til stuðnings. Landsmönnum gafst svo kostur á að kjósa jólalagið sem þeim þótti skara fram úr og heita á það fé. Lang flestir völdu lag Samskipa en Arion banki hafnaði í öðru sæti og Bláa lónið í því þriðja. Samskip söfnuðu einni milljón og

hundrað tuttugu og sjö þúsund krónum í áheitum mest allra.

Lagið var einnig valið besta lagið af átta manna dómnefnd.

Allir þeir fjármunir sem safnast í jólalagakeppninni verða nýttir til að hanna aðgerðaráætlanir á vinnustöðum. En samkvæmt aðstandendum Geðhjálpar er mikilvægt fyrir fyrirtæki að eiga slíkt, komi upp andleg veikindi hjá starfsfólki.

Um fimm þúsund fjölskyldur njóta aðstoðar Fjölskylduhjálparinnar árlega og sækir stór hluti þeirra matargjafir og jólagjafir fyrir jólin.

Fyrirtæki og einstaklingar eru viljugir að aðstoða þá sem minna mega sín og gaf bókaútgáfan Sofðu unga ástin mín tvö þúsund bækur á dögunum.

VerTu klár með korTið og pinnið – ÞAð FlÝTir FYrir AFgreiðSlu.

pinnið á minnið

Sara Hlín Hálfdanardóttir, framkvæmdastjóri bókaútgáfunnar Sofðu unga ástin mín, afhendir fulltrúa Fjölskylduhjálparinnar tvö þúsund bækur sem fara í jólagjafir skjólstæðinga Fjölskylduhjálparinnar. Ljósmynd/Hari

Þ

Snúðu kortinu rétt. Örgjörvinn á kortinu snýr upp og fram. Örgjörvinn er lítill gylltur eða silfraður kassi á framhlið.

Skref 1.

Settu kortið í posann. Örgjörvinn snýr upp og fram.

Skref 2.

Sláðu inn pinnið og staðfestu viðskiptin með því að ýta á græna takkann.

Bíddu meðan heimild er sótt.

Með verkefninu Pinnið á minnið er notkun greiðslukorta með örgjörva innleidd á Íslandi. Íslensk fyrirtæki og korthafar uppfylla þannig alþjóðlegar öryggiskröfur. Upplýsingarnar í þessari auglýsingu eru ætlaðar til fróðleiks og eru ekki tæmandi. Í þeim felst engin ábyrgð eða skuldbinding varðandi móttöku greiðslukorta eða miðlun á rafrænum kortafærslum.

Skref 3.

Taktu kortið úr posanum.

www.pinnid.is

úsundir fjölskyldna á suðvesturhorni landsins sækja aðstoð til Fjölskylduhjálparinnar fyrir jólin, að sögn Ásgerðar Jónu Flosadóttur formanns. „Við erum mjög þakklát fyrir hve fyrirtæki og einstaklingar hafa brugðist vel við og aðstoðað okkur við að aðstoða fólk fyrir jólin sem minna má sín,“ segir Ásgerður.

Bókaútgáfan Unga ástin mín gaf til Fjölskylduhjálpar Íslands tvö þúsund barnabækur fyrir börn á aldrinum 0-11 ára. „Unga ástin mín vill með þessu gjarnan leggja sitt af mörkum til að gleðja þau börn og þær fjölskyldur sem minna mega sín um hátíðarnar,“ segir Sara Hlín Hálfdanardóttir, framkvæmdastjóri Ungu ástarinnar minnar. „Það má aldrei gleymast að það er fólk sem þarf á hjálp að halda nú sem fyrr og örugglega mun fleiri en maður áttar sig á og við sem getum veitt aðstoð eigum að gera það. Og börnin eru þar númer eitt. Ef við getum glatt tvö þúsund börn með þessari gjöf þá gleðjumst við hjá Ungu ástinni minni líka,“ segir Sara Hlín. „Meðal þeirra sem lagt hafa fjölskylduhjálpinni lið fyrir jólin eru Gylfi Sigurðsson, knattspyrnumaður hjá Tottenham, sem studdi starfið um hálfa milljón,“ segir Ásgerður. „Svo ég nefni nokkur fyrirtæki þá afhenti fjármálafyrirtækið Sparnaður okkur 2,4 milljónir og Orkan hefur gefið krónu af hverjum seldum bensínlítra. Þá gaf Krónan inneign í formi innkaupakorta sem nemur 1 milljón króna og Samkaup sem nemur hálfri milljón. Síminn gaf inneignarkort fyrir 1,5 milljónir en að auki hefur fjöldi jólagjafa

borist úr ýmsum áttum, útivistarfatnaður, bíómiðar, leikhúsmiðar, tölvuleikir, leikföng, heimaprjónaðir ullarsokkar og vettlingar og margt fleira. Á síðasta ári voru fimm þúsund fjölskyldur á skrá hjá Fjölskylduhjálpinni, að sögn Ásgerðar, og gefnar voru um 26 þúsund matargjafir og kom því hver fjölskylda að meðaltali fimm sinnum yfir árið.

Hver matargjöf er frá tveimur innkaupapokum upp í sex, eftir fjölskyldustærð.

Matargjöfin fyrir jólin er óvenju vegleg, að sögn Ásgerðar. Í henni er: Svínabógur, kartöflur, ferskt grænmeti (gulrætur og salat), appelsín, kók og malt, mjólk, skyr, jógúrt, rjómi, smjör, smjörlíki, sýrður rjómi, ostur, hveiti, sykur, egg, grænar baunir, rauðkál, maís, sælgæti, síld, salernispappír, brauðmeti, fiskibollur, kaffi og jólagjafir eftir þörfum.

Að auki er hægt að fá jólaskraut og nammipoka fyrir jólasveina til að láta í skóinn og ýmislegt annað sem Fjölskylduhjálpinni hefur áskotnast, svo sem 100 bayonneskinkur sem Perlan gaf, skartgripir og fleira. Einnig hafa þrír hárgreiðslumeistarar boðið upp á ókeypis klippingar fyrir skjólstæðinga Fjölskylduhjálparinnar.

Síðasta úthlutun fyrir jól fer fram í dag, föstudag, en að sögn Ásgerðar mun hún þó aðstoða fólk eftir því sem þörf er á eftir það og fram að aðfangadag og síðan milli jóla og nýárs.

Sigríður Dögg Auðunsdóttir sigridur@frettatiminn.is

Verið velkomin á jólagleði í verslun okkar við Bankastræti á þorláksmessu 23.Desember. Ýmis skemmtiatriði og veitingar í boði!

Opnunartími: 23 þorláksmessa: 10:00-23:00 24 aðfangadagur: 10:00-13:00 25 jóladagur: 11:00-16:00 26 annar í jólum: 11-00:16:00 27 10:00-18:00 28 10:00-18:00 29 10:00-18:00 30 10:00-18:00 31 gamlársdagur 10:00-13:00 1 jan nýársdagur 11:00-16:00

Icewear Þingholtsstræti 2-4 101 Reykjavík Tel.: +354 561 9619 www.icewear.is

Suðurhrauni 12c 210 Garðabær Tel.: +354 555 7400

Víkurprjón Austurvegi 21, 870 Vík Tel.: +354 487 1250

10

fréttir

Helgin 21.-23. desember 2012

 Bók aprentun 7% sk attur af Bókum prentuðum í útlöndum

Yfir þrefalt hærri skattar af bókum prentuðum á Íslandi V

Íslenskum prentsmiðjum er gert að rukka útgefendur um 25,5% virðisaukaskatt af prentuðum bókum. Útgefendur borga 7% virðisaukaskatt af bókum prentuðum erlendis. Sama bók Bókafélagsins endurprentuð í hérlendis ber yfir þrefalt hærri skatta.

ið erum bara að óska eftir sanngirni,“ segir Rúnar Höskuldsson, deildarstjóri sölusviðs hjá Odda, einni stærstu prentsmiðju landsins, um gagnrýni þeirra á þá staðreynd að ef bók er prentuð erlendis borgar útgefandinn 7% virðisaukaskatt af bókunum en sé hún prentuð á Íslandi borgar hann meira í virðisaukaskatt, eða 25,5%.

Bókafélagið er eitt af þeim forlögum sem hefur fengið að finna fyrir þessari mismunun í kerfinu. Í fyrra lét það prenta Limrubókina í Finnlandi og greiddi 7% virðisaukaskatt. Í ár var sama bók endurprentuð hjá Odda og af henni var greiddur 25,5% virðisaukaskattur. „Við hjá Bókafélaginu tökum undir með íslenskum prentsmiðjum að það er augljóst misrétti á markaðnum þegar innheimtur er 25,5% virðisaukaskattur af prentun bóka á Íslandi, en einungis 7% þegar bækur eru prentaðar erlendis,“ segir Snjólaug Lúðvíksdóttir, deildarstjóri hjá Bókafélaginu.

Snjólaug Lúðvíksdóttir með eina bók prentaða í útlöndum og af henni var greiddur 7% virðisaukaskattur en í hinni hendinni er bók sem prentuð var hér á landi og ber 25,% virðisaukaskatt.

Skekkt samkeppnisstaða íslenskra prentsmiðja var til umfjöllunar í héraðsdómi en málinu var vísað frá. Hæstiréttur staðfesti þann úrskurð í síðustu viku.

Í síðustu viku staðfesti hæstiréttur frávísunardóm héraðsdóms en bókaforlagið Uppheimar hafði höfðað mál gegn íslenska ríkinu vegna ofgreidds virðisaukaskatts á bókum prentuðum hjá Odda. Því máli var, eins og fyrr segir, vísað frá og hjá prentsmiðjunni Odda furðar fólk sig á óréttlætinu. „Þetta er ósanngjarnt í mínum huga,“ segir Snjólaug og bætir við að henni þætti eðlilegast að lækka virðisaukaskatt á prentuðum bókum niður í 7% og mæta þannig sanngirniskröfum.

Um 30% bókatitlar eru prentaðir erlendis og íslenskar prentsmiðjur

eiga í harðri samkeppni við erlendar prentsmiðjur. Skekkt skattaumhverfi er ekki að hjálpa, segja fyrirsvarsmenn Odda sem segja ástandið hlægilegt: „Við rekum til dæmis svona myndbókavef fyrir einstaklinga, þar sem þú ferð inn á vef okkar og býrð til eigin bók. Af þeirri bók rukkum við 7% virðisaukaskatt af því að um sölu til einstaklings er að ræða en útgefendur rukkum við um 25,5%,“ segir Rúnar Höskuldsson.

Mikael Torfason mikaeltorfason@frettatiminn.is

GÓÐAR JÓLAGJAFIR UNDIRFATNAÐUR

SKÍÐAPAKKAR MEÐ 20% AFSLÆTTI

FATNAÐUR

Mikið úrval af útivistarfatnaði

Allt frá fjöru til fjalla

Í jólapakkann

Jólagjöfin í ár

NOTAÐ UPP Í NÝTT Tökum notuð heilleg Carving skíði í stærðum 60 til 170 upp í bestu skíðin fyrir þig

GJAFAKORT

100% ull fyrir alla fjölskylduna Frábær verð

Ný vetrarlína frá Icepeak

Góð gjöf ...

SOFTSHELL BUXUR

SKÍÐI/BRETTI, FATNAÐUR OG HJÁLMAR Mikið úrval af frábærum úlpum í jólapakkann

Snjóbrettapakkar

TILBOÐ: 54.995

Bretti 125 til 165cm Skór 39 til 46 og bindingar

Hinar sívinsælu Softshell buxur komnar aftur Vatnsheldar í strets

Verð: 19.995.-

BAKPOKAR OFL.

20% Jólatilboð

Hinir vinsælu MICROspikes keðjubroddar

Í s le n s k u

Mikið úrval af bakpokum Göngustafir Jólatilboð: 8.995.-

Góð gæði Verð: 9.995.Geymslupoki: 1.495.-

Betra verð

ALPARNIR

Faxafeni 8 • 108 Reykjavík • Sími: 534 2727 • www.alparnir.is

Allt fyrir jólin í

NORMANNSÞINUR 175-200 CM Verð áður 8.595.-

: VERÐ NÚ

5.995.-

30%

NORMANNSÞINUR 150-170 CM Verð áður 6.430.-

VERÐ NÚ

:

4.495.-

AFSLÁTTUR

GÆÐA JÓLATRÉ

VERÐ NÚ

:

Í BAUHAUS færðu draumajólatréð þitt á betra verði. T.d. Normannsþinur stærð 125-150 cm. Verð áður: 4.295.-

.2.995.-

M U S Ó J L A L Ó J G O M U R Ö V A L Ó J F A R 50% AFSLÁTTU

50% AFSLÁTTUR

Auglýst verð gildir frá miðvikudeginum 19. desember til og með mánudagsins 24. desember 2012. Gildir á meðan birgðir endast.

BAUHAUS REYKJAVIK - Lambhagavegur 2-4 - 113 Reykjavik - www.bauhaus.is

HægiNdasTólar

dönsk hönnun og gæði!

LEVANTO hægindastóll með skemli

Kr. 139.800 Til í svörtu, hvítu og rauðu leðri.

Opus hægindastóll með skemli

Amstel hægindastóll með skemli

Kr. 149.900 Í antracite áklæði.

Kr. 219.800

Kr. 149.800

Til í svörtu og hvítu leðri.

Til í svörtu og hvítu leðri.

alvöru dúnsængur Verð frá kr. 37.900

Tempur heilsukoddar Verð frá kr. 15.120

Opnunartími til jóla: 21.-23. des. 10-22 • 24. des. 10-12

DÝNUR OG KODDAR

NÝTT Á RÚMIÐ Þegar mjúkt á að vera mjúkt

JólagJafirNar fást hjá okkur!

DÝNUR OG KODDAR

Tempur heilsudýnur,stillanlegur botn og lappir

22.635

*

Hjónagjöfin ykkar!

2x90x200

mánaðargr. m.v.

36. mán raðgr.

Frábært verð: 2x90x200 C&J stillanleg rúm með Tempur® heilsudýnum.

Aðeins kr. 649.000,* meðalgreiðsla á mánuði

Upplifðu þægindi, upplifðu stuðning, upplifðu TEMPUR® Þegur þú sefur á TEMPUR heilsudýnu, hvílast hryggur og liðir í sinni náttúrulegu stöðu. Með því einu að snerta takka getur þú stillt rúmið í hvaða stöðu sem er og með öðrum færðu nudd.

Vaknaðu upp endurnærð(ur) og tilbúin(n) í átök dagsins. Þráðlaus fjarstýring

EINA DÝNAN OG KODDINN SEM VIÐURKENND ERU AF NASA OG VOTTUÐ AF GEIMFERÐASTOFNUNINNI

GleðileG jól

Heilsuinniskór Vinsælasta jólagjöfin í Betra Baki. Inniskór sem laga sig að fætinum og dreifa þyngd jafnt undir allt fótasvæðið.

Parið kr. 3.900,2 pör kr. 6.980,3 pör kr. 9.990,-

Gjöf fyrir kaldar tær Úrval af baðsloppum – allar stærðir – fyrir dömur og herra

TempraKON dúnsokkar Verð hvítir kr. 5.990 Verð svartir kr. 6.990

Faxafeni 5, Reykjavik og Skeiði 1, Ísafirði Sími 588 8477 • www.betrabak.is

EYPIS

HELGA RBLA Ð

14

viðhorf

Helgin 21.-23. desember 2012

Jólahátíð og hækkandi sól

Fleira sameinar en sundrar

Þú getur nálgast Fréttatímann frítt á þjónustustöðvum N1 um land allt

V

Jaques í Aneho.

Nóvember 2012

Gefðu gjöf sem gefur Með því að kaupa gjafabréf frá Sól í Tógó og gefa þeim sem þér þykir vænt um ertu sannarlega að gefa gjöf sem gefur.

Andvirði gjafabréfssins rennur til heimilis munaðarlausra barna í Tógó í Afríku sem er eitt fátækasta ríki heims.

Gjafabréfin eru að verðmæti 1.500 kr. og 3000 kr. Þau fást í Heilsubúðinni, Njálsgötu 1 og Bókabúðinni, Bergstaðastræti 7. Farðu á www.solitogo.org og fáðu nánari upplýsingar. Þú getur líka sent póst á solitogo@solitogo.org eða hringt í síma 659 7515 og við sendum þér gjafabréf.

Gleðileg jól

Vetrarsólstöður eru í dag, föstudag, og jólin fram undan. Daginn tekur að lengja á ný sem er gleðiefni þeirra sem búa á norðlægum slóðum. Skammdegið er mörgum þungt í skauti. Jólin brjóta það upp með ljósum sínum og litadýrð. Því er mikilvægt að njóta þeirra samvista fjölskyldu og vina sem hefðbundin eru um jól og styrkja þau bönd sem mikilvægust eru.

Jólin nú eru löng og hagstæð vinnulúnum fjölskyldum. Helgi fer fyrir og margir njóta þess að hafa ekki vinnuskyldu á aðfangadag. Þeirra bíða því fimm frídagar. Vinnudagur flestra Íslendinga er langur. Reglan er að báðir foreldrar vinna úti og hjá ungu fólki gefst oftar Jónas Haraldsson en ekki lítill tíma til samvista jonas@frettatiminn.is við börn nema um helgar. Þau eru daglangt í skóla eða leikskóla og allir lúnir að kvöldi. Jólin eru alltaf tillhlökkunarefni, ekki síst barna. Nú gefst foreldrum tiltölulega langur tími til að njóta þeirra með börnum sínum.

Fjöldi manna hefur þó starfsskyldur um jólin, meðal annarra starfsfólk sjúkrahúsa og annarra heilbrigðis- og umönnunarstofnana, slökkviliðs og lögreglu. Þá er hluti sjómannastéttarinnar á hafi úti, þótt flest útgerðarfyrirtæki stefni skipum sínum í land fyrir jólin svo áhafnirnar fái notið samvista við fjölskyldur sínar yfir hátíðirnar. Ógleymdir eru sjúklingar sem dvelja fjarri heimilum sínum um jólin þótt starfsfólk og ættingjar leggi sig fram um að gera þá vist sem léttbærasta.

Jól eru viðkvæmur tími fyrir þá sem misst hafa sína nánustu. Allt er breytingum háð en minningar leita á hugann. Jólin eru tími hefða. Þá vilja flestir hafa sitt í föstum skorðum. Hluti fólks býr við fjárhagslegar þrengingar. Enn hefur ekki tekist að ráða fram úr vanda margra þeirra sem fóru verst út úr því efnahagsfárviðri sem hér varð í kjölfar falls bankanna haustið 2008. Það

hlýtur að vera meðal meginefna í kosningabaráttunni sem fram undan er fyrir alþingiskosningarnar á nýju ári og úrlausnarefni að þeim loknum að koma þeim málum endanlega í þann farveg að bærilegt sé.

Fjárhagslegar áhyggjur hafa áhrif á samband fólks og börn verða óhjákvæmilega fyrir áhrifum enda fara áhyggjur foreldra ekki framhjá börnum þegar þau eru komin til vits og ára. Það er því í þágu fjölskyldnanna að atvinnulífi sé búið hagstætt umhverfi. Það er meginefni stjórnvalda hverju sinni að treysta þá undirstöðu og um leið velmegun fjölskyldnanna. Að því gefnu að heilsa sé í lagi byggist annað á því, hvort heldur er frístundastarf, menningarneysla, skólavist við hæfi eða hvað annað. Sérhver einstaklingur þarf að finna tilgang með lífi sínu.

Fagna ber því að atvinnulausu fólki hefur fækkað undanfarin misseri en betur má ef duga skal.

Mörgum blöskra þau átakastjórnmál sem einkennt hafa þetta kjörtímabil. Slík átök eru að vísu ekki nýlunda hér á landi, um það má rekja fjölmörg dæmi frá fyrri áratugum. Þá er heldur ekki óeðlilegt að átök fylgi í kjölfar mikils efnahagsáfalls eins og hér varð. Það þing sem kosið verður í vor hlýtur þó að gera sér grein fyrir því að þreytu gætir í samfélaginu gagnvart óbilgirni og ósætti. Stjórnmálaleiðtogar sem leiða munu sitt lið inn í nýtt kjörtímabil, hvort heldur þeir verða í stjórn eða stjórnarandstöðu, hljóta að taka tillit til krafna almennings um að bökum verði snúið saman í þjóðarþágu.

Ef rétt er á spilum haldið á íslensk þjóð að lifa í velmegun. Auðlindir og mannauð eigum við. Þegar allt kemur til alls er það fleira sem sameinar þessa fámennu þjóð en sundrar. Það sést best þegar raunverulega bjátar á. Þá stendur þjóðin sem einn maður til styrktar þeim sem á stuðningi þurfa að halda.

Fréttatíminn óskar landsmönnum öllum gleðilegra jóla.

MaðuR vikunnaR

Friðarganga í 30 ár

ÓKEYPIS

EYPIS

EYPIS

EYPIS

Maður vikunnar að þessu sinni er Stefán Pálsson. Hann er annálaður friðarsinni og gaf nýverið út bókina ð–ævisaga. Íslenskir friðarsinnar hafa um árabil efnt til friðargöngu niður Laugaveginn á Þorláksmessu eða í rúmlega þrjá áratugi. Krafan er einföld, beðið er um frið og afvopnun í heiminum. „Þessi ganga er orðin fastur, ómissandi liður í jólahaldi margra. Það er líka svo gott að taka frí frá neyslunni um stund og huga að þessum málum. Gangan fer oftar en ekki fram í skugga átaka, sem við erum jafn-

vel partur af,“ segir Stefán. Í ár, líkt og áður, safnast göngumenn saman við Hlemm og ganga niður Laugaveg og staðnæmast við Ingólfstorg þar sem tekur við friðarræða borgarstjórans, Jóns Gnarr. „Að þessu sinni verðum við dreifð um jólaþorpið en við því eru þó ýmis ráð. Ræðumaðurinn, Jón Gnarr, fær pláss á svölum á Hótel Vík og okkur er sagt að torgið taki vel allan þann fjölda sem saman kemur.“

EYPIS

EYPIS ÓKEYPIS

EYPIS

Sætúni 8, 105 Reykjavík. Sími: 531 3300. ritstjórn@frettatiminn.is Ritstjórar: Jónas Haraldsson jonas@frettatiminn.is og Mikael Torfason mikaeltorfason@frettatiminn.is. Framkvæmda- og auglýsingastjóri: Valdimar Birgisson valdimar@frettatiminn.is. Útgáfustjóri: Teitur Jónasson teitur@frettatiminn.is .

Fréttatíminn er gefinn út af Morgundegi ehf. og er prentaður í 82.000 eintökum í Landsprenti.

EYPIS

YPIS

Kia Sorento EX Luxury

ÓKEYPIS

Árgerð 2012, 197 hestafla dísilvél, 2199 cc, ekinn 20.000 km, 6 ár eftir af ábyrgð.

Bakkmyndavél, fjarlægðarskynjarar, íslenskt leiðsögukort, heilsársdekk, 17” álfelgur, Bluetooth, hleðslujafnari að aftan, hraðastillir, rafdrifnir speglar, leðurákæði og margt fleira.

Eyðir frá aðeins 7,4 l/100 km í blönduðum akstri.*

ÓKEYPIS

Ásett verð: 6.990.000 kr.

Tilboðsverð: 6.690.000

kr.

Mánaðarleg afborgun: 54.900 kr.**

Gæða bíll

ASKJA NOTAÐIR BÍLAR

Kletthálsi 2 · Sími 590 2160 · notadir.is

*Skv. uppgefnum meðaleyðslutölum frá framleiðanda. **Miðað við 3.500.000 kr. útborgun í peningum eða með uppítökubíl ásamt láni frá ERGO til 84 mánaða. Árleg hlutfallstala kostnaðar: 11,64%. Vextir: 9,70%.

Opið frá kl.10-18

H V Í TA H Ú S I Ð / S Í A – 1 2 - 0 9 1 3

EYPIS

Framtíðarreikningur vex með barninu

Framtíðarreikningur Íslandsbanka er verðmæt gjöf sem vex með barninu. Hann er bundinn þar til barnið verður 18 ára og ber hæstu vexti almennra verðtryggðra innlánsreikninga bankans hverju sinni.

Með því að stofna Framtíðarreikning í nafni barns safna ástvinir fyrir það í sjóð sem getur seinna meir orðið ómetanlegt veganesti út í lífið.

Jólakaupauki! Öllum nýjum Framtíðarreikningum og innlögnum yfir 2.000 kr. fylgir bolur eða geisladiskur.*

Þú finnur sérfræðinga í sparnaði í þínu útibúi. * Meðan birgðir endast.

Við bjóðum góða þjónustu islandsbanki.is | Sími 440 4000

16

fréttir vikunnar

 Vik an sem VaR Vinstri-grænir friðaðir Það henti Pál Vilhjálmsson, framkvæmdastjóra Heimssýnar, að blogga stórkarlalega á dögunum í garð Vinstri-grænna. Allt var það rétt sem hann sagði nema það að það á engum að útrýma og Heimssýn á sér ekkert markmið um að útrýma Vinstrigrænum í kosningunum í vor.

Guðni Ágústsson, fyrrverandi ráðherra, stakk niður penna til þess að útskýra skrif félaga síns í baráttunni gegn ESB, Páls Vilhjálmssonar, sem hætti í stjórn Heimssýnar eftir að hann styggði vinstri græna innan raða félagsins.

Helgin 21.-23. desember 2012

950

milljónir króna borgar Reykjavíkurborg Orkuveitu Reykjavíkur fyrir Perluna.

Indæll strokufangi Þetta er rólyndur og indæll drengur en það er bara eitthvað í skapinu hjá honum og skapferlinu sem kveikir svona bál og þetta gerðist.

Manneskja sem þekkir vel til strokufangans Matthíasar Mána Erlingssonar skýrði lundarfar flóttamannsins í DV. Skilaboð til fanga Ekki gera eitthvað sem þú sérð ávallt eftir. Ást mamma.

Móðir strokufangans Matthíasar Mána sendi honum skilaboð á Facebook.

Nótt hinna löngu hnífa Ég sá bara glitta í blaðið og svo byrjaði hann að sveifla hnífnum eins og brjálæðingur.

Leó Kristberg Einarsson, yfirdyravörður á Hressingarskálanum, sagði DV frá hnífaárás sem hann varð fyrir.

Geðgóð framtíð Það er því með söknuði og stolti sem ég í dag segi af mér sem formaður Geðhjálpar vegna mikilla anna sem ég má vænta á hinum nýja vettvangi.

Björt Ólafsdóttir, sem leiðir lista Bjartrar framtíðar í Reykjavíkurkjördæmi, hætti störfum fyrir Geðhjálp.

110

547

sóttu um sanngirnisbætur vegna vistunar á unglingaheimili ríkisins frá árunum 1971 til ársins 1994.

milljarðar króna voru heildareignir sjávarútvegsfyrirtækjanna um síðustu áramót, 104 fjórir milljarðar umfram heildarskuldir.

36

Deilt við dómarann Ég er mjög ósáttur við þennan dóm. Þetta eru mikil vonbrigði og ég geri ráð fyrir að áfrýja.

Börkur Birgisson var dæmdur í sex ára fangelsi í héraði. Verjandi hans, Ingi Freyr Ágústsson, var óhress með niðurstöðuna.

Ráðherra fækkar fötum Var beðin að afklæðast lopapeysu minni hér áðan.

Katrín Jakobsdóttir menntamálaráðherra mátti ekki vera í lopapeysu í þingsal enda er staðinn dyggur vörður um virðingu Alþingis eins og alþjóð veit.

Vikan í tölum

ár er samanlagður brotaferill þeirra Annþórs Karlssonar og Barkar Birgissonar, samkvæmt frétt Vísis.

1,2

40

prósent Íslendinga ætla að gæða sér á skötu á Þorláksmessu, samkvæmt könnun MMR.

milljónir króna söfnuðust í söfnun til styrktar sauðfjárbændum á Norðurlandi sem urðu fyrir búskaða vegna veðurofsa í september.

Að njóta fýlufrírrar Þorláksmessu

R

Eru jól án skötuveislu?

étt eins og ég tilkynnti afmælis­ gestum í pistli hér á þessari síðu að ég myndi ekki veita áfengi í fertugsafmælinu mínu hef ég afráðið að nýta þetta tækifæri og lýsa því yfir að við hjónin höldum ekki hina árlegu skötuveislu í ár.

Afsakið það, skötuunnendur og vinir.

En það er bara allt of vond lykt af sköt­ unni sem gerir það að verkum að á Þor­ sjónaRhóll láksmessukvöld neyðumst við til að þrífa heimili okkar hátt og lágt í því skyni að útrýma henni.

Ekki misskilja mig. Mér finnst ofboðslega gaman að fá vini mína í heimsókn og hringja inn jólin með vel kæstri skötu að Vestfirðinga sið – því ég er Ísfirðingur í aðra ættina Sigríður og alin upp við Þorláksmessu­ Dögg skötu. Heimilið er allt komið í auðunsdóttir jólabúning, kveikt á kertum um sigridur@ allt hús og hátíðin að færast í höfn. frettatiminn.is Ef það væri ekki fyrir þessa ógurlegu lykt, þá myndi ég ekki hugsa mig um tvisvar.

Við höfum svo sem reynt ýmislegt til þess að draga sem mest úr henni.

Við höfum soðið skötuna á prímus úti á svölum (sem gengur eiginlega ekki

í tíu stiga gaddi eins og í hittifyrra) og á rafmagnshellu í bílskúrnum (sem nú er búið að innrétta og breyta í íbúð þannig að ekki gengur það) en það er sama hvað við gerum, lyktin af skötunni kominni á borð er svo stæk að finna má skötulykt af rúmfötum í mars (þessi sem voru neðst í staflanum í línskápn­ um á Þorláksmessu). Ég hef velt því fyrir mér að halda skötuveislu án skötu. Bara svona til að fá að hitta fólkið. En það er ekki eins. Það er dálítið eins og að halda jól án jóla­ gjafa (pæling). Ég hugleiddi að bjóða upp á hákarl og síld – en féll frá þeirri hugmynd. Því hef ég ákveðið – ekki í samráði við manninn minn frekar en fyrri dag­ inn – að aflýsa skötumessuhaldi í ár.

Mig langar bara á Laugaveginn með börnunum í rólegheitum á Þorláks­ messu, drekka heitt súkkulaði og borða piparkökur. Pakka inn síðustu gjöfunum og hlakka til. Þið hljótið að skilja mig.

Reyndar getum við gert eitt: haldið skötuveislu daginn fyrir Þorláksmessu. Þá getum við tekið daginn snemma á Þorláksmessu og þrifið og gert fínt en samt notið dagsins og kvöldsins í róleg­ heitum í jólatilhlökkun.

En er það ekki eins og að fagna nýju ári daginn fyrir gamlárskvöld?

Ég hef velt því fyrir mér að halda skötuveislu án skötu.

Fæ st ía pó te ku m

MÝKJANDI Í MJÚKA PAKKANN Mýkir húðina og liðkar liði

Mýkjandi gelshanskar

Mýkjandi ylglófar

Mýkjandi ylsokkar

Mýkjandi gelsokkar

Mýkjandi hælasokkar www.portfarma.is

OPNUNARTÍMI UM HÁTÍÐIRNAR Vínbúðirnar á höfuðborgarsvæðinu, Akureyri, í Reykjanesbæ og á Selfossi Föstudagur 21. desember Skeifan, Dalvegur og Skútuvogur

kl. 11.00 – 20.00 kl 10.00 – 20.00

Laugardagur 22. desember

kl. 11.00 – 22.00

Sunnudagur 23. desember

LOKAÐ

Mánudagur 24. desember

kl. 09.00 – 13.00

Þriðjudagur 25. desember (jóladagur) Miðvikudagur 26. desember (annar í jólum)

LOKAÐ LOKAÐ

Fimmtudagur 27. desember Föstudagur 28. desember Skeifan, Dalvegur og Skútuvogur

kl. 11.00 – 18.00 kl. 11.00 – 19.00 kl. 10.00 – 20.00

Laugardagur 29. desember

kl. 11.00 – 19.00

Sunnudagur 30. desember

LOKAÐ

Mánudagur 31. desember

kl. 09.00 – 14.00 LOKAÐ

Þriðjudagur 1. janúar (nýársdagur)

Nánari upplýsingar um opnunartíma er að finna á vinbudin.is

vinbudin.is

18

viðhorf

Helgin 21.-23. desember 2012

Þorláksmessuskata í nánd

Ilmur eða ódaunn

N

ú brestur Húsfélagið getur brátt á með brugðist við og sett skötusuðu skötusuðu takmarkog skötuáti sem anir í húsreglum nær hæstum hæðeða með öðr um hætti. Almennt og um á Þorláksmessu og er eitur í nösum blátt bann við suðu þorra fólks. Það er á kæstri skötu í sérkennileg birtfjölbýlishúsum ingarmynd jólagleðkemur þó tæplega til greina enn sem innar að leggjast í og útbreiða dómskomið er. dagsf ýlu á ÞorDaunn frá víti – láksmessu. Spurt er hvort þessum Sigurður Helgi Guðjónsson hrl. úrgangur og óæti ófögnuði í skötulíki formaður Húseigendafélagsins.

Skötusuða í fjölbýlishúsum jaðrar megi ekki úthýsa úr að margra dómi mannabústöðum.

Menn þrá gamla, góða, jólailminn við villimennsku sem má líkja við af eplum, appelsínum, kanil, negul hryðjuverkaárás á þefskyn fólks. og barri, sem skötustækjan drep- Það er óneitanlega yfirgangur og ur. Annað veifið koma upp mál út af tillitsleysi, að sturta yfir granna óþef frá íbúðum í fjölbýlishúsum. sína viðbjóðslegri stækju sem Stundum hefur sérsinna fólk mán- smýgur alls staðar og tekur sér uðum og árum saman fyllt íbúðir bólfestu i fatnaði, hverjum krók og sínar af sorpi og úrgangi. Slíku kima, íbúðum, húsgögnum og samfylgir ferleg lykt sem þó er hátíð og eign fjölbýlishúsa. Eru dæmi þess sem ljúfur ilmur miðað við skötus- að stækjan hafi verið svo illvíg og tækju sem er allra lykta verst. Það lífseig að hún hafi verið til ama frá er ekkert við því að segja að fólk Þorláksmessu fram á sumar. Hefur sjóði kæsta skötu í afskekktum þurft að mála sameign og skipta sveitum og á ystu annesjum fjarri um nýleg teppi til að komast siðuðu fólki og í einbýlishúsum í fyrir stækjuna. Kæst skata þéttbýli þar sem lyktin ætlar ekki er að margra mati frekar aðra að drepa. úrgangur en matvæli, hvað sem hver segir.

Blessuð skatHún virðist elduð og á an er borð borin í því skyni glöggt að misbjóða, ganga dæmi um fram af, ögra og hrella að það sem fólk með heilbrigða er einum til bragðlauka og lyktánægju og yndis a rsk y n. Þ ega r me n n getur verið öðrum til ama og óþæginda.

Hins vegar er skötusuða í fjölbýlishúsum svo mikill amaog ónæðisvaldur að hún er ekki einkamál viðkomandi. Skötuunnendur hafa ekki frjálst spil í því efni, það kemur sambýlisfólkinu við.

koma þessum viðbjóði varla niður og tárin streyma um diska og borð þá er löngum hlegið hátt og mikið skríkt. Sjálfsagt finnst öllum innst inni skata vera óætur viðbjóður. Þegar menn stynja öðru upp öðru undir pressu og vökulum augum kjamsandi og smjattandi borðfélaga þá eru þeir yfirleitt að skrökva sig í álit. Þessi barbarismi ber blæ af frumstæðri manndómsvígslu. Það er í sjálfu sér skiljanlegt að fólk hafi í hungursneyðum og hörmungum neyðst eða freistast til að leggja sér úldmeti til munns. En að halda því áfram þegar á betri bitum er völ er illskiljanleg tímaskekkja og villuráf.

Einhver sagði að ef kreppan fúla lyktaði þá væri sú lykt hátíð samanborið við skötustækjuna.

Skötusuða í fjölbýli – verður skötu úthýst?

Hvað má og ekki má í fjöleignarhúsum fer eftir sérstökum lögum um slík hús og reglum og fyrirmælum í húsfélagssamþykktum og húsreglum. Er byggt á því að meirihlutinn ráði málum og um flest er byggt á hagsmunamati. Einnig að séreign og sameign megi aðeins hagnýta til þess sem þær eru ætlaðar og að eigendum beri að sýna tillitssemi og að valda sameigendum ekki óþarfa óþægindum og ama. Ekki eru í fjöleignarhúsalögum bein ákvæði um lyktarmengun og skötustækju og gilda í því efni al-

„Skötusuða í fjölbýlishúsum jaðrar að margra dómi við villimennsku sem má líkja við hryðjuverkaárás á þefskyn fólks. Það er óneitanlega yfirgangur og tillitsleysi, að sturta yfir granna sína viðbjóðslegri stækju sem smýgur alls staðar og tekur sér bólfestu i fatnaði, hverjum krók og kima, íbúðum, húsgögnum og sameign fjölbýlishúsa.“ Ljósmynd/Hari

Fjöldi tækja á séstöku jólaverði.

Sjón er sögu ríkari.

Þessi barbarismi ber blæ af frumstæðri manndómsvígslu.

Þorláksmessuskatan er ekki göm- ul hefð – tíðarandinn

Menn láta ljúga að sér og vaða í þeirri villu að það sé þjóðlegt að borða þennan vonda og illaþefjandi mat, ef mat sk yldi kalla . Þessi villimennska á Þorláksmessu er víst ekki gama l l og gróinn siður, nema þá á Vestfjörðum þar sem vondur matur þykir góður. Það skyldi þó ekki vera að skötustækjan hafi stuðlað að fólksflótta að vestan. Eigandi má gera það á sinni eign sem er venjulegt og eðlilegt og grannar verða að sætta sig við það.

Við mat á því hvort menn fara yfir strikið og valda nágranna sínum ónæði, ama og röskun umfram það

BOSCH Handþeytari Jólaverð:

Gigaset Símtæki Jólaverð:

7.880 kr. stgr.

Nóatúni 4 Sími 520 3000 www.sminor.is

Komdu í heimsókn til okkar á aðventunni og gerðu góð kaup.

menn ákvæði um tillitsemi og umburðarlyndi. Húsfélög geta sett nánari fyrirmæli í húsreglum eða fundarsamþykktum um skötusuðu eins og annað sem ónæði getur valdið. Þótt húsreglur fjalli fyrst og fremst um afnot sameignar þá getur húsfélag einnig sett reglur um afnot séreigna en því eru skorður settar því eigandi hefur almennt einkarétt til hagnýtingar og umráða yfir séreign sinni. Dæmi um inngrip í séreignarráð sem til skamms tíma hafa þótt ganga of langt er bann við reykingum í íbúðum og skötusuðu. Almenningsviðhorf og réttarþróun hefur síðustu árin siglt óðfluga í þá átt að úthýsa slíku. Er nú líklega svo komið tíðaranda að húsfundur geti bannað eða takmarkað reykingar og skötusuðu inni í íbúðum. Réttur fólks sem vill lifa eðlilegu og heilbrigðu vegur þyngra á metunum en frelsi granna til að kaffæra sameigendur sína í reyk og stækju.

BOSCH Skaftryksuga Jólaverð:

5.200 kr. stgr.

SIEMENS Þvottavél Jólaverð:

23.900 kr. stgr.

114.900 kr. stgr.

SIEMENS Þurrkari Jólaverð:

119.900 kr. stgr.

sem hann verður að þola og venjulegt er, verður að horfa til þess sem almennt viðgengst og tíðarandinn telur við hæfi á hverjum tíma. Þrengir jafnt og þétt að þeim tillitslausu sem menga og eru skeytingarlausir um frið og rétt granna.

Umburðarlyndi – dregið úr ónæði

Þessi óþægindi eru sérstök vegna þess að þau eru tímabundin og margir telja að sýna beri umburðarlyndi gagnvart Þorláksmessuskötunni. Það hafa margir gert lengi og umborið skötustækju árum saman. Þótt skötusuða sé bundin við ákveðinn árstíma og yfirleitt einn dag ársins þá gefur það ekki ótakmarkaða heimild til að hrauna yfir sambýlisfólkið. Það má líka leiða að því líkum að þeir sem eru skeytingarlausir við granna sína með skötusuðu séu almennt ekki ýkja tillitssamir í öðrum atriðum. Þeir sýna gjarnan annars konar yfirgang á öðrum árstíma. Hengja t.d. blóðug fuglahræ veiðimennsku sinni til dýrðar utan á hús og hafi hátt meðan grannar reyna að sofa.

Einstaka skötudýrkandi hefur reynt að draga úr ónæðinu með ýmsu móti. Er það vel og virðingarvert.

Menn hafa reynt að sjóða skötu á prímus og útigrillum út á svölum og í bílskúrum og viðhafa sérstakar tilfæringar sem þeir telja að drepi niður eða deyfi lyktina. Það er sjálfsagt svo að með ýmsu móti má draga úr lyktarmengun í skötulíki. Þótt öll slík viðleitni sé til bóta þá dugir hún ekki. Einnig hefur það færst í aukana að skötu sé úthýst úr mannabústöðum og sé elduð og etinn í sölum út í bæ með öflugri loftræstingu. Það er líka í áttina.

Er skata lífshættuleg?

Flestir kannast við Steve heitinn Irvin, ástralska sjónvarpsmanninn geðþekka, sem í mannsaldur buslaði með og glímdi við krókódíla, slöngur og önnur allslags skriðkvikindi og óargadýr af öllum stærðum og gerðum, án þess að verða meint af. En svo hitti hann fyrir skötu eina ógurlega sem drap hann umsvifalaust áður en hann gat deplað auga. Af því má sjá glöggt sjá að skötur eru skaðræði, bæði lifandi og úldnar.

Heimilistæki, ljós og símar í miklu úrvali.

VENDELA Borðlampar Jólaverð:

8.900 kr. stgr.

Adler Eldhúsvogir Jólaverð:

2.300 kr. stgr.

Samsung á jólatilboði með rafbók og Netinu í símanum Samsung Galaxy S II

Samsung Galaxy S III

Samsung Galaxy S III Mini

Fangar jólaandann í háskerpu.

Sími morgundagsins, eitursnjall og snar.

Stundum eru minnstu pakkarnir stærstu pakkarnir.

4.490 kr.

6.590 kr.

4.190 kr.

á mánuði í 18 mánuði*

á mánuði í 18 mánuði*

Staðgreitt: 109.900 kr.

Staðgreitt: 72.900 kr.

8MP

1,2GHz

4.3”

16GB

8MP

1,4GHz Exynos

Staðgreitt: 69.900 kr. x2

4.8”

FRÁBÆRIR KAUPAUKAR FYLGJA

jol.siminn.is

Innifalið: Rafbók og Netið í símanum í 6 mán. – allt að 1 GB.

á mánuði í 18 mánuði*

x4

x2

16GB

Innifalið: Rafbók og Netið í símanum í 6 mán. – allt að 1 GB.

Rafbókin Reykjavíkurnætur

Netið í símanum

Metsölubókin Reykjavíkurnætur eftir Arnald Indriðason á rafbók fylgir með.

Bókina er hægt að lesa í Android og iPhone snjallsímum, spjaldtölvu og tölvu.

Þegar þú kaupir iPhone færðu Netið í símanum með, allt að 1 GB notkun í sex mánuði.

8GB

5MP

1,0GHz

4”

Ragnheiður Gröndal heimsækir verslun okkar í Kringlunni á laugardag og sunnudag kl. 14.30 og syngur hugljúfa tóna fyrir gesti. Líttu við og komdu þér í hátíðarskap.

Kakó og smákökur í verslunum Símans Upplifðu notalega jólastemningu í verslunum okkar fyrir jólin. Við bjóðum upp á rjúkandi kakó og smákökur og hjálpum þér að velja tækið og áskriftarleiðina sem hentar þér.

*Greiðslugjald 340 kr. bætist við mán.gjald.

Innifalið: Rafbók og Netið í símanum í 1 mán. – allt að 1 GB.

20

úttekt

Helgin 21.-23. desember 2012

Á blaðamannafundi á miðvikudag: Össur Skarphéðinsson utanríkisráðherra, E. Kozakou-Marcoullis, utanríkisráðherra Kýpur, sem er í formennsku ráðherraráðs ESB, og Stefan Füle, framkvæmdastjóri stækkunarsviðs Evrópusambandsins.

ESB aðstoði við afnám hafta

Hugsanlegt er að Evrópusambandið aðstoði Íslendinga við að afnema gjaldeyrishöft en þau eru að verða að dýpsta pólitíska og efnahagslega vandanum sem blasir við Íslendingum, að sögn Össurs Skarphéðinssonar utanríkisráðherra. Mikilvægt skref var tekið í aðildarviðræðum í vikunni þegar samningar hófust í mikilvægum málaflokkum á borð við umhverfismál og efnahagsmál. Sigríður Dögg Auðunsdóttir fór til Brussel.

Í

sland getur ekki fengið aðild að evrusamstarfinu nema með því að afnema gjaldeyrishöft og er nú í skoðun hjá sérstökum vinnuhópi fulltrúa Íslendinga, Evrópusambandsins og Alþjóðagjaldeyrissjóðsins hvaða leiðir eru bestar til að afnema megi höftin. Evrópusambandið hefur lýst yfir vilja til þess að aðstoða Íslendinga við afnám haftanna en Össur Skarphéðinsson utanríkisráðherra vildi ekki reifa afstöðu ESB né vilyrði. Gjaldeyrishöftin brjóta í bága við ákvæði um frjálst flæði fjármagns innan aðildarríkja ESB. Á ríkjaráðstefnu ESB og Íslands sem fram fór á miðvikudaginn voru sex nýir kaflar opnaðir í samningaviðræðunum um aðild Íslands að Evrópusambandinu og einum kafla var lokað á ríkjaráðstefnu sem fram fór í Brussel á miðvikudag. Einn þessara kafla varðar efnahagsmál og því gjaldeyrishöftin. Viðræður eru því hafnar í 27 af þeim 33 köflum sem samið er um og búið er að loka

samningum á þriðjungi þeirra.

Efnahagsmálin munu reynast áskorun fyrir samninganefndina, ekki vegna þess að við munum þurfa að aðlaga reglur okkar svo mikið að Evrópusambandinu – hið eina sem við þurfum að gera er að efla sjálfstæði Seðlabankans, sem hefur hvort eð er verið á dagskrá, að sögn Össurar. „Ögrunin felst í því sem eftirsóknarverðast er fyrir Íslendinga hvað varðar aðild að Evrópusambandinu – að komast sem fyrst inn í fordyrið að evrusamstarfinu, ERM II, þar sem krónan kemst í skjól og haldið er tilteknum stöðugleika,“ segir Össur. „Það gefur okkur jafnframt færi á að lækka vexti og draga úr verðbólgu sem kemur sér vel fyrir alla. Við hins vegar kom-

umst ekki þangað inn nema sé búið að afnema gjaldeyrishöftin. Það er mjög erfitt og er að verða að dýpsta pólitíska og efnahagslega vandanum á Íslandi.

Evrópusambandið vill hins vegar greiða leið okkar inn í bandalagið og þar með þátttöku okkar í þessu gjaldmiðlasamstarfi,“ segir Össur.

Settur hefur verið á stofn sérstakur vinnuhópur fulltrúa ESB, AGS, Seðlabanka Íslands, Evrópska seðlabankans og efnahagsráðuneytisins til þess að reyna að greiða úr þeim vanda sem gjaldeyrishöftin skapa í því skyni að finna leiðir til að afnema þau. „Það verður erfitt en hins vegar held ég að það muni takast. Í öllu falli er ekki hægt að segja á þessum tímapunkti með hvaða hætti Evrópusambandið kemur okkur til

Efnahagsmálin munu reynast áskorun fyrir samninganefndina.

Aflandskrónur Vegna takmörkunar á gjaldeyrisviðskiptum vegna fjármagnshreyfinga hafa myndast tveir markaðir með krónur. Á aflandsmarkaði eru viðskipti með krónur sem notaðar höfðu verið til skammtímafjárfestingar á Íslandi en óheimilt er að skipta þeim á ný fyrir gjaldeyri eða ráðstafa á annan hátt innanlands nema í gegnum Seðlabankann, með undanþágum, útboðum eða sérstökum leiðum. Af þessum sökum er tvöfalt gengi með íslenskar krónur undirgjaldeyrishöftum.

Mótmæli Greepeace og fleiri vegna kvótaúthlutunar.

Stefán Haukur Jóhannesson Aðalsamningamaður og formaður samninganefndar Íslands Störf  Skipaður aðalsamningamaður Íslands vegna viðræðna um aðild Íslands að ESB, nóvember 2009.  Sendiherra Íslands gagnvart ESB í Brussel, 2005-2010.  Fastafulltrúi gagnvart Alþjóðaviðskiptastofnuninni WTO, EFTA og S.þ. í Genf 2001-2005.  Skipaður sendiherra og skrifstofustjóri viðskiptaskrifstofu utanríkisráðuneytisins, 19992001.  Skrifstofustjóri rekstrar- og starfsmannaskrifstofu utanríkisráðuneytisins, 1996-1998.  Starfsmaður utanríkisþjónustunnar frá 1986 og starfsmaður fastanefnda Íslands gagnvart NATO í Brussel og WTO í Genf frá 1987-1993.

Verkefni  Formaður samningahóps WTO um markaðsaðgang fyrir iðnaðarvörur (NAMA) í Dohalotunni, 2004-2006.  Formaður samninganefndar um aðild Rússlands að WTO frá 2003.

Viðræðum lauk í nóvember 2011 og jákvæð niðurstaða um aðild Rússlands samþykkt í desember 2011.  Formaður úrskurðarnefndar í „stáldeilu“ Bandaríkjanna og ESB, Kína, Japan og fleiri ríkja, 2002-2003.  Þátttaka í Uruguay samningalotu á vettvangi GATT fyrir hönd utanríkisráðuneytisins, 1990-1993.  Talsmaður Íslands í undirnefndum 1 og 2 í EES frá 1993-1996.

liðsinnis en það vill greiða leið okkar. Lengra get ég ekki gengið í því að reifa afstöðu þess eða vilyrði,“ segir Össur.

Opnun kaflanna sex stórt skref

E. Kozakou-Marcoullis, utanríkisráðherra Kýpur, sem er í formennsku ráðherraráðs ESB, sagði á blaðamannafundi í Brussel að viðræður gengu eins vel og við mætti búast og opnun kaflanna sex væri stórt skref fram á við.

Stefan Füle, framkvæmdastjóri stækkunarsviðs Evrópusambandsins, lagði áherslu á að hagsmunir Íslendinga og Evrópusambandsins færu saman varðandi aðild Íslands að bandalaginu. Hann nefndi að styrkleikar landsins á sviði endurnýjanlegra orkugjafa og stefnu landsins í málefnum norðurslóða gætu nýst Evrópusambandinu. „Leyfið mér að undirstrika það að við tökum sérstöðu Íslands til greina um leið og við stöndum vörð um stefnu Evrópusambandsins,“ sagði hann. Össur tók undir orð KozakouMarcoullis og Füle. „Þetta er sögulegt vegna þess að við erum í dag að opna sex kafla, sem verður að teljast stór áfangi. Á sama tíma er Svartfjallaland að hefja sínar viðræður og opna einn kafla. Við erum búin að opna langflesta kaflana en þessi áfangi er líka mikilvægur vegna þess að nú erum við að færa okkur yfir á dýpri vötn. Við erum að opna kafla sem eru ekki hluti af EES eins og umhverfismálin, byggðamálin og auðvitað gjaldmiðilsmálin. Þetta verða erfiðir kaflar og Framhald á næstu opnu

22

úttekt

Helgin 21.-23. desember 2012

að því leytinu til eru þetta kaflaskipti,“ segir hann.

Þriðjungur til byggðamála

Össur Skarphéðinsson og Stefan Füle hittust í íslenska sendiráðinu í Brussel fyrir ríkjaráðstefnu ESB um aðildarviðræður Íslands.

Þriðjungur fjárlaga ESB rennur til byggðamála innan aðildarríkjanna og því ljóst að verulegir fjármunir eru undir fyrir Íslendinga í samningum í framlögum til byggðamála á Íslandi. Össur telur Íslendinga uppfylla mörg skilyrðanna sem eru fyrir því að geta fengið tiltölulega háar fjárveitingar miðað við höfðatölu, meðal annars vegna þess að hvergi í Evrópu sé þéttleiki íbúa landsins jafn lítill. Þó svo að fjármunirnir skipti verulegu máli sé ekki síður veigamikið að Evrópusambandið hafi náð mjög jákvæðum árangri í byggðamálum. „Það býr til áætlanir sem hafa reynst mjög farsælar og fylgir þeim fast eftir, öfugt við það sem hefur gerst með byggðaáætlanir íslenskra stjórnvalda, fyrrverandi og núverandi, með fullri virðingu fyrir þeim og áætlunum þeirra. Ég er þeirra skoðunar að aðild að ESB muni gjörbreyta jaðarbyggðum á Íslandi í gegnum byggðasamstarfið,“ segir Össur og nefnir byggðarlög á borð við Vestfirði, Norð-austur- og Austurland og staði á Suðurlandi. Í samningaviðræðunum er samið um fjármagn sem ESB veitir til byggðamála á Íslandi. Fjármununum verður hins vegar úthlutað af íslenskri stofnun og sömuleiðis verða stofnanir á Íslandi, yfirleitt stofnanir sem þegar eru til staðar, sem hafa eftirlit með því hvernig fjármununum er varið.

Spurður um dæmi um verkefni sem gætu nýst til uppbyggingar í þessum byggðum nefnir hann verkefni sem nú eru í vinnslu fyrir tilstuðlan svokallaðra IPA-styrkja sem Evrópusambandið veitir ríkjum sem hafa sótt um aðild að sambandinu. Þeir fari hins vegar mest eftir frumkvæði íbúanna á svæðinu.

Hvað eru gjaldeyrishöft?

Haustið 2008 voru gjaldeyrishöft innleidd á ný á Íslandi. Síðan þá hafa höftin verið hert og áhrifa þeirra gætir sífellt víðar í íslensku samfélagi. Íslendingar þurfa að framvísa farseðlum til að fá takmarkaðan ferðagjaldeyri, fylgst er með erlendum kreditkortafærslum þeirra og íslensk fyrirtæki þurfa að sækja um undanþágu fyrir öllum fjármagnsflutningum sem ekki eru til að greiða beint fyrir vörur og þjónustu.

Auk beinna áhrifa á fólk og fyrirtæki, í formi aukins flækjustigs og kostnaðar, hafa höftin víðtæk önnur áhrif á framgang hagkerfisins. Má þar m.a. nefna að þau:  Draga úr fýsileika Íslands sem fjárfestingarkosts fyrir erlenda aðila  Gera fjármálafyrirtækjum erfitt fyrir að þjónusta innlend fyrirtæki í alþjóðlegri starfsemi  Draga úr aðhaldi við fjárhagslega endurskipulagningu fyrirtækja og einstaklinga, þ.e. að ferlið gangi sem hraðast fyrir sig  Takmarka verulega virkni hlutabréfamarkaðar  Hvetja innlend fyrirtæki og frumkvöðla til vaxtar erlendis og letja til aukinna umsvifa hérlendis  Skapa hvata til að sniðganga hagkerfið þegar kemur að nýju fjármagni og draga þar með m.a. úr skattheimtu ríkissjóðs  Veita Seðlabankanum færi á að hafa áhrif á umsvif fyrirtækja og heimildir til söfnunar viðamikilla persónuupplýsinga  Skapa hættu á eignabólu vegna takmarkaðra fjárfestingakosta sem af höftunum leiðir, en þær takmarkanir draga jafnframt úr eðlilegri áhættudreifingu t.a.m. lífeyrissjóðanna  Valda almennri tortryggni í garð Seðlabankans vegna framkvæmdar haftanna  Hafa neikvæð áhrif á lánshæfismat íslenska ríkisins  Skerða samkeppnishæfni Íslands samanborið við helstu samanburðarlönd  Veita stjórnvöldum rými til viðamikillar skattlagningar sem annars hefði ekki verið möguleg  Skapa ákveðinn iðnað sem byggir alfarið á tilvist haftanna, er ekki sjálfbær til lengri tíma og í felst sóun á kröftum íslenskra fjölskyldna og fyrirtækja Úr skýrslu Viðskiptaráðs Íslands frá 2011

Hvað þýðir það að opna og loka köflum?

Samstarf aðildarríkja Evrópusambandsins byggir á sameiginlegri löggjöf og stefnu á þeim sviðum sem það nær til. Samningaviðræður um aðild snúast um það með hvaða hætti ný aðildarríki taka upp og framkvæma þessa löggjöf og stefnu. Ísland hefur í gegnum þátttökuna í EESsamstarfinu nú þegar tekið upp stóran hluta löggjafar í 21 kafla af 35 köflum lagaverks ESB. Kaflarnir sem opnaðir voru á miðvikudag varða efnahags- og peningamál, byggðastefnu og samræmingu uppbyggingarsjóða, umhverfismál, utanríkistengsl, skattamál og frjálsa vöruflutninga. Á fundinum lauk einnig viðræðum samkeppnismál og hefur því 11 samningsköflum verið lokað á þeim 18 mánuðum sem liðnir eru frá því að efnislegar viðræður hófust.

Næsta ríkjaráðstefna fer fram í mars á næsta ári og samkvæmt heimildum Fréttatímans innan ESB er stefnt að því

að opna tvo nýja kafla í viðræðunum á þeim fundi, kaflana um matvælaöryggi og dóms- og innanríkismál. Einnig er ráðgert að opna tvo til viðbótar í júní, kaflana um staðfesturétt og þjónustufrelsi og frjálsa fjármagnsflutninga. Gangi það eftir verða einungis tveir kaflar í samningaviðræðunum óopnaðir um mitt næsta ár, landbúnaður og sjávarútvegur.

Kafli er ekki opnaður fyrr en samningsafstaða beggja aðila liggur fyrir.

Opnun kafla er því vísbending um að báðir aðilar telji sig geta komist að niðurstöðu í samningaviðræðum.

Opnun kaflanna sex á miðvikudag er þýðingarmikið skref í aðildarviðræðunum því í fyrsta sinn eru nú opnaðir kaflar sem standa alfarið utan EES-samningsins.

Kaflarnir sem samið hefur verið um til þessa eða opnaðir hafa verið eru að miklu eða öllu leyti þegar til staðar í íslensku lagaumhverfi í gegnum EES-samninginn og því fela þeir engar breytingar í sér.

Þriðjungur fjárlaga ESB rennur til byggðamála innan aðildarríkjanna og því ljóst að verulegir fjármunir eru undir fyrir Íslendinga í samningum um framlögum til byggðamála á Íslandi.

Össur hefur reynslu af byggðamálum frá því að hann starfaði sem ráðgjafi í Írlandi á níunda áratugnum, í Gallway. „Þar voru svæði sem komin voru á vonarvöl en blómstruðu í kjölfar þess að ESB veitti þangað fjármagni. Byggð var upp ferðaþjónusta og fiskeldi sem tókst mjög vel og varð að stórum iðnaði,“ segir hann og bendir jafnframt á reynslu af jaðarsvæðum í norður-Portúgal þar sem mikið atvinnuleysi var og fábreytt atvinnulíf sem breyttist til hins betra með tilkomu byggðastefnu ESB. Portúgal var fátækasta ríki innan Evrópusambandsins þegar það gekk í sambandið en hefur náð að skríða upp í meðaltalið síðan, mest vegna þátttöku ESB í byggðamálum, að sögn Össurar.

Gætu styrkt samgöngur

Ekki er útilokað að ESB muni veita styrki til samgöngumála á jaðarsvæðum í gegnum byggðastefnuna. Sömuleiðis gætu ákveðnir innviðir, á borð við dreifingu vatns og rafmagns fallið þar undir. „Það Framhald á næstu opnu

Jólaopnun miðborgar Opið til kl. 22:00 öll kvöld til jóla og til 23:00 á Þorláksmessu.

Verum, verslum og njótum — þar sem jólahjartað slær. www.midborgin.is

Við óskum landsmönnum öllum gleðilegra jóla og farsældar á nýju ári. Um leið minnum við á að ál er ekki bara létt, sterkt og fallegt, heldur má endurnýta það nánast endalaust.

Munum að endurvinna um hátíðarnar!

Takk fyrir frábært samstarf Starfsfólk Norðuráls

24

úttekt

Helgin 21.-23. desember 2012

ÆÐU

STAÐA VIÐRÆÐNA VIÐ ESB

VI ÐR Æ Ð EKKI HA UR F N AR

Jaques í Aneho.

Nóvember 2012

Gefðu gjöf sem gefur Með því að kaupa gjafabréf frá Sól í Tógó og gefa þeim sem þér þykir vænt um ertu sannarlega að gefa gjöf sem gefur.

Andvirði gjafabréfssins rennur til heimilis munaðarlausra barna í Tógó í Afríku sem er eitt fátækasta ríki heims.

Gjafabréfin eru að verðmæti 1.500 kr. og 3000 kr. Þau fást í Heilsubúðinni, Njálsgötu 1 og Bókabúðinni, Bergstaðastræti 7. Farðu á www.solitogo.org og fáðu nánari upplýsingar. Þú getur líka sent póst á solitogo@solitogo.org eða hringt í síma 659 7515 og við sendum þér gjafabréf.

Stíflað nef?

Nefrennsli?

Naso-ratiopharm losar stífluna xylometazolin hýdróklóríð

auðveldar öndun hraðvirkt án rotvarnarefna

rir Grænn fy börnin

ódýrt

Fæst án lyfseðils í apótekum

Naso-ratiopharm nefúði inniheldur xylometazolin sem minnkar þrota í slímhúðum í nefi og hálsi, dregur úr aukinni slímmyndun og auðveldar einstaklingum með kvef að anda í gegnum nefið. Lyfið er ætlað til skammtíma meðferðar við stíflu í nefi, t.d. vegna kvefs.

Skammtar eru 1 úðun í hvora nös, eftir þörfum, mest þrisvar á dag. Lyfið má nota í mest 7 daga í senn. Naso-ratiopharm 0,5 mg/ml: Lyfið er ekki ætlað börnum yngri en 2 ára. Tíminn á milli skammta skal ekki vera styttri en 8 klst. Naso-ratiopharm 1 mg/ml: Lyfið er ekki ætlað börnum yngri en 10 ára. Tíminn á milli skammta skal ekki vera styttri en 6 klst. Algengustu aukaverkanir eru sviði og ofþornun í slímhúð í nefi. Einstaklingar sem m.a. nota MAO-hemla, eru með þrönghornsgláku eða hafa ofnæmi fyrir xylometazolini eða einhverju hjálparefnanna skulu ekki nota lyfið, sjá nánar í fylgiseðli. Lesið vandlega fylgiseðlinn sem fylgir lyfinu. Nóvember 2012.

69% *konur 25 – 80 ára á höfuðborgarsvæðinu.

Capacent júlí-sept. 2012

... kvenna á höfuðborgarsvæðinu lesa Fréttatímann*

R H A FN A R

VI ÐR ÆÐUM

ÐR

LO

VI

KI

Ð

MS FO R I Ð ATRI

1.

Frjálsir vöruflutningar

Viðræður hafnar

2.

Frjáls för vinnuafls

Viðræðum lokið

3.

Staðfesturéttur og þjónustufrelsi

Viðræður ekki hafnar

4. Frjálsir fjármagnsflutningar

Viðræður ekki hafnar

5.

Opinber innkaup

Viðræður hafnar

6.

Félagaréttur

Viðræðum lokið

7.

Hugverkaréttur

Viðræðum lokið

8.

Samkeppnismál

Viðræðum lokið

9.

Fjármálaþjónusta

Viðræður hafnar

10. Upplýsingasamfélagið og fjölmiðlar

Viðræður hafnar

11. Landbúnaður og dreifbýlisþróun

Viðræður ekki hafnar

12. Matvælaöryggi og dýra- og plöntuheilbrigði

Viðræður ekki hafnar

13. Sjávarútvegur

Viðræður ekki hafnar

4. Flutningastarfsemi

Viðræður hafnar

15. Orkumál

Viðræður hafnar

16. Skattamál

Viðræður hafnar

17. Efnahags- og peningamál

Viðræður hafnar

18. Hagtölur

Viðræður hafnar

19. Félags- og vinnumál

Viðræður hafnar

20. Fyrirtækja- og iðnstefna

Viðræðum lokið

21. Samevrópsk net

Viðræðum lokið

22. Byggðastefna og samræming uppbyggingarsjóða

Viðræður hafnar

23. Réttarvarsla og grundvallarréttindi

Viðræðum lokið

24. Dóms- og innanríkismál

Viðræður ekki hafnar

25. Vísindi og rannsóknir

Viðræðum lokið

26. Menntun og menning

Viðræðum lokið

27. Umhverfismál

Viðræður hafnar

28. Neytenda- og heilsuvernd

Viðræðum lokið

29. Tollabandalag

Viðræður hafnar

30. Utanríkistengsl

Viðræður hafnar

31. Utanríkis-, öryggis- og varnarmál

Viðræðum lokið

32. Fjárhagslegt eftirlit

Viðræður hafnar

33. Framlagsmál

Viðræður hafnar

34. Stofnanir

Formsatriði

35. Önnur mál

Formsatriði

gæti skipt máli fyrir staði eins og Vestmannaeyjar,“ segir Össur.

Einn af köflunum sex sem opnaðir voru á miðvikudag var kaflinn um umhverfismál. Íslendingar óska eftir sérafgreiðslu í 14 málum í þessum kafla, þar á meðal varðandi rétt Íslendinga til að tína fuglsegg, dúntínslu og rétt til að stunda hvalveiðar. Stefna Evrópusambandsins er mjög skýr hvað

varðar hvalveiðar: þær á að banna með öllu. Skiptar skoðanir eru jafnframt á Íslandi um mikilvægi þess að þjóðin fái að stunda þær áfram. Össur er spurður hvort það sé hugsanlegt að samninganefndin sé tilbúin til þess að nýta hvalveiðarnar sem útspil í viðræðum um mikilvægari mál síðar í samningaferlinu. „Það gæti ég aldrei fallist á. Ég er ráðherrann sem falið er að

Ekki er útilokað að ESB muni veita styrki til samgöngumála á jaðarsvæðum í gegnum byggðastefnuna.

fylgja stefnunni sem mótuð er og í þessu tilviki er hún mótuð af hálfu hagsmunaaðila og stjórnvaldsins í sérstökum samningahópum. Þetta varð niðurstaðan, hún er mjög umdeild, það er alveg klárt. Þar er meðal annars um að ræða heimild til veiða á tegundum sem hafa ekki verið nýttar að verulegu marki.

En það er ljóst að þetta er samningskrafa af okkar hálfu og henni

úttekt 25

Helgin 21.-23. desember 2012

verður fylgt fast eftir,“ segir hann. Össur segir jafnframt ómögulegt á þessu stigi að segja til um hvernig samningaviðræður muni þróast í þessum málum sem öðrum. „Það eru líka breytt viðhorf í Evrópu gagnvart sjálfbærri nýtingu auðlinda, við tökum eftir því til dæmis varðandi langvarandi deilur gagnvart selveiðum Grænlendinga, að komið er annað hljóð í hinn evrópska strokk,“ segir hann. Össur vill þó ekki ganga svo langt að segja að umburðarlyndi gagnvart hvalveiðum Íslendinga hafi aukist eða muni aukast. „Ég er ekki að spá því. Íslendingar munu verða fastir fyrir en það verður Evrópusambandið líka. Nokkur ríki, þar á meðal Þýskaland, eru gríðarlega á móti hvalveiðum,“ segir hann.

Íslands í fiskveiðimálum byggja á sérhæfðum lausnum byggðum á sérstöðu Íslands. Vel er hægt að benda á fyrirmynd að þessu á öðrum sviðum í öðrum samningum,“ segir hann.

Umræðan ekki málefnaleg

Engar almennilegar rökræður eða málefnalegar umræður eiga sér stað um Evrópusambandið, að mati Preda. Neikvæðar fréttir um ESB sjáist víða en ekki rökræður þar sem bæði sjónarhorn komi fram. Hann segir stjórnmál á Íslandi ekki frábrugðin stjórnmálum í öðrum Evrópulöndum. Í tillögum Preda um aðildarumsókn Íslands lýsir Dan Preda áhyggjum sínum yfir skiptum skoðunum

ríkisstjórnar á aðild Íslands í ESB. Aðspurður um hvort þingmenn á Evrópuþingi geti skilið aðstæður á Íslandi og hvers vegna neikvæðar raddir séu háværar sagðist hann gera það. Hins vegar segist hann ekki hafa heyrt nógu góða ástæðu til þess að hætta við aðildarumsókn. Dan Preda segir það vera undir Íslendingum komið hvort þeir dragi aðildarumsókn sína til baka en hann segir skilning annara landa ekki vera mikinn. „Það mun hafa neikvæð áhrif á trúverðugleika landsins ef þið ákveðið að draga umsóknina til baka. Öllum þjóðum er annt um orðspor landsins síns enda skiptir það máli,“ segir Preda.

Ákvæði um sjávarspendýr í samningsmarkmiðum Íslands Íslenska hagkerfið er háð nýtingu Íslands á náttúruauðlindum sínum og sjálfbærni lifandi auðlinda hafsins er forsenda hagsældar landsins til langs tíma litið. Af þessu leiðir að Ísland leggur mikla áherslu á verndun og sjálfbæra nýtingu á lifandi auðlindum hafsins og nauðsynlegt er að taka tillit til alls vistkerfisins. Þar með talin er sjálfbær nýting á sjávarspendýrum, þ.e. á hvölum og selum, sem löng hefð er fyrir á Íslandi.

Christian Dan Preda, sendifulltrúi ESB vegna aðildarumsóknar Íslands og þingmaður á Evrópuþinginu, sagði á fundi með íslenskum blaðamönnum í Brussel síðastliðinn þriðjudag að viðhorf fólks í löndum Evrópusambandsins væri almennt neikvætt varðandi stækkun sambandsins, enda telja margir að sambandið hafi stækkað nægilega til austurs en undanfarin 5 ár hafa 12 lönd í Austur-Evrópu gengið í Evrópusambandið. „Viðhorfið til Íslendinga er hins vegar jákvætt. Það yrði sorglegt ef Íslendingar ákvæðu að slíta aðildarviðræðum,“ segir hann.

Að sögn Preda hefur makríldeila Íslendinga og nokkurra Evrópuþjóða þau áhrif að samningaviðræður um kaflann um fiskveiðimál gætu tafist af þeim sökum að deiluþjóðirnar vegna makrílsins taki fyrir það að Evrópusambandið bjóði Íslendingum að hefja viðræður um sjávarútveg fyrr en makríldeilurnar hafa verið leystar. Þó svo að makríllinn hafi ekki bein áhrif á viðræður Íslendinga um aðild að ESB gerir hann það því óbeint. „Íslendingar og Evrópusambandið eru meðal mestu sérfræðinga í sjávarútvegsmálum í heiminum.

Ef við ættum ekki að geta samið um sjávarútveg – þá ætti engin þjóð að geta það,“ segir hann. Önnur ástæða fyrir því að sjávarútvegskaflinn hefur ekki verið opnaður er sú að sjávarútvegsstefna Evrópusambandsins er í endurskoðun. Meðal annars er til athugunar að taka upp viðlíka kvótakerfi og Íslendingar hafa notast við í áratugi. Nokkur mótmæli voru fyrir utan skrifstofur ráðherraráðsins í Brussel í vikunni þar sem hagsmunaaðilar og umhverfisverndarsinnar á borð við Greenpeace mótmæltu kvótaúthlutun ESB fyrir árið 2013 sem fram fór á dögunum.

Breytingar sem fyrirhugaðar eru á fiskveiðilöggjöf Evrópusambandsins gætu orðið til þess að kerfið sem stuðst er við í stjórn fiskveiða færist í átt til þess sem Íslendingar þekkja. Af þeim sökum yrði um færri undantekningar fyrir Íslendinga að semja.

Að sögn þeirra sem Fréttatíminn ræddi við í Brussel er almennt talið að landbúnaður og sjávarútvegsmálin verði síður en svo þau svið sem munu reynast samningamönnunum erfiðust. Mörg fordæmi séu fyrir því í samningum annarra landa að undantekningar séu gerðar á borð við þær sem líklegt er að Íslendingar telji sig þurfa á að halda. Ef ekki á sviði fiskveiða eða landbúnaðar, þá á öðrum sviðum sem yfirfæra má yfir á íslenskar aðstæður. Össur tók undir þetta og áréttaði að hann efaðist ekki um að hagsmunir Íslendinga nytu skilnings í þessum málaflokkum. „Landbúnaður og sjávarútvegur mun ekki reynast eins erfiðir og ýmsir kaflar sem eru undir,“ segir hann. „Samningsmarkmið

F í t o n / S Í A

Jákvæðni í garð Íslendinga

Hvíldartíminn Færð þú umsaminn hvíldartíma í desember?

VR | KRINGLUNNI 7 | 103 REYKJAVÍK | S. 510 1700 | F. 510 1717 | WWW.VR.IS

Virðing Réttlæti

26

menning

Helgin 21.-23. desember 2012

 IngIbjörg reynIsdóttIr ÁhugI Á að kvIkmynda ævIsöguna

Gísli Örn gæti orðið Gísli á Uppsölum Leikkonan og rithöfundurinn Ingibjörg Reynisdóttir hefur heldur betur slegið í gegn með bók sinni um einbúann Gísla á Uppsölum.

Bókin hefur rokselst og nú eru uppi hugmyndir um að gera bíómynd byggða á henni. Allt er þetta enn á frumstigi en mikill áhugi er á að fá hinn fima Vesturportsleikara Gísla Örn Garðarsson til þess að leika nafna sinn á Uppsölum.

frá kr.

Þ

etta er allt á frumstigi en menn eru búnir að setja sig í samband við mig og eru mjög áhugasamir og lukkulegir með þessa sögu hans Gísla,“ segir Ingibjörg Reynisdóttir, höfundur ævisögu Gísla á Uppsölum um hugsanlega kvikmynd byggða á bókinni. „Fólk hefur greinilega endalausan áhuga á Gísla en þetta

eru bara þreifingar ennþá. Ég er búin að vera svo rosalega upptekin í upplestrum og hef ekki getað sett mig almennilega inn í málið,“ segir Ingibjörg sem hefur á síðustu vikum lesið upp úr bókinni fyrir fólk á 35 stöðum. „Við ætlum að tala betur saman þegar hægist á eftir jólin en það eru þegar komnar upp vangaveltur um að fá Gísla Örn Garðarsson í hlutverk Gísla.“ Ingibjörg er ekki alveg blaut

79.900

Slóvenía

ENNEMM / SIA • NM55924

Birt með fyrirvara um prentvillur. Heimsferðir áskilja sér rétt til leiðréttinga á slíku. Ath. að verð getur breyst án fyrirvara.

3.-9. júlí

79.900 kr.

Beint flug til Ljubljana Netverð á mann. Flugsæti báðar leiðir með sköttum.

188.900 kr.

Ljubljana og Portoroz

209.900 kr.

Gísli Örn Garðarsson þykir ákjósanlegur kostur í hlutverk Gísla á Uppsölum þótt allar vangaveltur um kvikmynd eftir ævisögu hans séu á algeru frumstigi. Ljósmynd/Hari

bak við eyrum þegar kemur að kvikmyndagerð en hún skrifaði handrit unglingamyndarinnar Óróa ásamt leikstjóranum Baldvin Z og fór auk þess með hlutverk í myndinni. Hún segist vel geta hugsað sér að skrifa kvikmyndahandrit upp úr bók sinni. „Ég kann alveg til verka og það kemur alveg til greina að ég skrifi handritið enda er ég orðin svo kunnug þessum einstaklingi.

En ég myndi nú samt örugglega fá einhvern sterkan reynslubolta til þess að gera þetta með mér. Ég held að það hljóti alltaf að vera betra.“ Miklar vinsældir ævisögu Gísla á Uppsölum komu Ingibjörgu á óvart og hún segist engan veginn hafa getað séð þetta fyrir. „Þetta er bara búið að vera rosalega skemmtilegt og maður átti nú ekki von á að henni yrði svona svakalega vel tekið. Mér finnst líka alþýðan og almenningur svo þakklát fyrir þessa bók og

áhuginn er mikill hjá hinum venjulega Íslendingi. Ég er búin að fá ótrúlega mikið af símtölum og bréfum, bæði í tölvupósti og handskrifuðum, alls staðar að á landinu. Og þá sérstaklega frá Vestfjörðum. Fólk er eitthvað svo þakklátt og það yljar mér um hjartaræturnar. Ég gat alveg eins átt von á að fólk yrði bara grautfúlt og leiðinlegt og þætti ég vera að taka eitthvað rosalega stórt upp í mig með því að vera að skrifa þessa bók.“ Ingibjörg telur sögu Gísla geta kennt fólki margt þannig að hún eigi vel erindi á fimu. „Mér finnst líka gaman að sagan um Gísla fái að lifa aðeins lengur með komandi kynslóðum. Hún vekur okkur til umhugsunar um svo ótrúlega margt. Ég tek mér einstaka skáldaleyfi í sögunni en ég byggi hana algerlega í meginatriðum á heimildum sem ég hef fengið frá fólki að vestan og rosalega mikið úr hans eigin skrifum þannig að þessar pælingar og vangaveltur í sögunni koma svo mikið frá honum.“ Þórarinn Þórarinsson toti@ frettatiminn.is

Sérferð – Perlur Slóveníu Sjá nánar um fjölbreytta möguleika í þessari ferð á www.heimsferdir.is Skógarhlí› 18 • 105 Reykjavík • Sími 595 1000 • Fax 595 1001 Akureyri sími: 461 1099 • www.heimsferdir.is

Ingibjörg Reynisdóttir hefur rokselt bók sína um Gísla á Uppsölum og er nú í viðræðum um að gerð verði kvikmynd eftir bókinni.

Dynjandi Vínarvals, ungir einleikarar og þekktir snillingar

Vínartónleik ar 2013

ungir einleik ar ar

Haydn, mozart og grieg

Fim. 10. jan. » 19:30 Fös. 11. jan. » 19:30 Lau. 12. jan. » 16:00

Þri. 15. jan. » 19:30

Fös. 18. jan. » 19:30

Á þessum einstöku tónleikum koma fram sigurvegarar í árlegri keppni ungra einleikara sem Sinfóníuhljómsveit Íslands stendur að í samvinnu við Listaháskóla Íslands. Komdu og upplifðu kraftinn sem býr í ungu og efnilegu tónlistarfólki.

Ein eftirsóttasta söngkona sinnar kynslóðar, Sally Matthews, flytur tilþrifamiklar aríur úr vel völdum verkum Haydn, Mozart og norska tónskáldsins Grieg, undir stjórn aðalhljómsveitarstjóra Sinfóníunnar í Þrándheimi. Ekki láta stórkostlega kvöldstund fram hjá þér fara.

Glæsileiki og gleði einkenna Vínartónleika Sinfóníunnar sem mörgum þykir ómissandi upphaf á nýju ári. Taktföst tónlist hljómar nú undir stjórn eins fremsta flytjanda heims á tónlist Strauss feðga.

Tryggðu þér miða og taktu vel á móti nýárinu.

Peter Guth stjórnandi Hulda Björk Garðarsdóttir og Snorri Wium einsöngvarar

Bernharður Wilkinson stjórnandi Einar Bjartur Egilsson, Geirþrúður Anna Guðmundsdóttir, Sólveig Steinþórsdóttir og Unnsteinn Árnason einleikarar

Eivind Aadland stjórnandi Sally Matthews einsöngvari

Miðasala » www.sinfonia.is » www.harpa.is » Miðasala í anddyri Hörpu » Sími: 528 5050 » Opið 10-18 virka daga og 12-18 um helgar

jólaepli RauÐ

459

KR./KG

ÍSLENSKT t nÝtKJÖT

Bakað ðnum á sta jólabRauÐ

399

KR./STK.

myllu maRenSbOTn, hvíTuR

719

KR./STK.

ÍSLENSKT KJÖT

TB KJÖ ORÐ

B

I

beSTiR í KjöTi Ú

R

KJÖTBORÐ

KR./KG

R

I

1598

Ú

nóaTúnS hambORGaRhRyGGuR

húSavíKuR hanGilæRi, úRbeinaÐ

3798

KR./KG

ÍSLENSKT KJÖT

3498 KR./KG

1398

KR./STK.

Ú

beSTiR í KjöTi

I

SKOSK Rjúpa, hamfleTT

B

KJÖTBORÐ

íSfuGl KalKúnabRinGuR

KR./KG

TB KJÖ ORÐ

Ú

1998

R

I

1898

KR./KG

Öll verð eru birt með fyrirvara um prentvillu og/eða myndabrengl

lambahRyGGuR

R

KalKúnn, feRSKuR

Við gerum meira fyrir þig

Hangikjötsborð Nóatúns Léttari tur! vaLkos

Nýtt að Léttsalt

milda maTReiÐSluRjómi, 3 TeG.

199

húSavíKuR hanGilæRi, úRb., léTTSalTaÐ

3598

án msg!

OScaR fljóTandi humaRKRafTuR

598 KR./STK. OScaR lambaKRafTuR

498

KR./STK.

KR./STK.

KR./KG

fyllt með villisveppum, ferskum trönuberjum og camembert

ÍSLENSKT KJÖT finiSh pOweR ball, lemOn, 38 STKK.

1019 Ú

R

B

I

beSTiR í KjöTi Ú

R

KJÖTBORÐ

1098

KR./pK.

TB KJÖ ORÐ

allRa uppþvOTTalöGuR, 739 ml

finiSh pOweRball, lemOn, 38 STK.

159

999

zewa eldhúSRúlluR. 4 STK í pK.

papcO jóla wc, 6 STK. í pK.

KR./STK.

emmeSS íSKaKa, 6-8 manna

449

I

KR./KG KR./KG

399

deSTROppeR KöKuR, 2 TeG.

KR./pK.

háTíÐaRlambalæRi lambalæRi KR./pK. nóaTúnS 2012

2698 1498

fRón KöKudeiG, KóKOS- OG laKKRíSTOppaR

469

KR./pK.

KR./pK.

399 KR./pK.

KR./STK.

Hamraborg – Nóatún 17 – Hringbraut – Austurver – Grafarholt

30

viðtal

Helgin 21.-23. desember 2012

Margrét Vilhjálmsdóttir sér rautt þessa dagana enda á kafi í undirbúningi fyrir frumsýningu Þjóðleikhússins á Macbeth á öðrum degi jóla þar sem hún leikur hina mögnuðu persónu lafði Macbeth.

Hún hefur samt gefið sér tíma til þess að njóta aðventunnar með fjölskyldunni, er búin að fella jólatré og baka piparkökuhús. Ljósmynd/Hari

Blóðrauð jól Margrétar Vilhjálms Jólin verða rauð hjá leikkonunni Margréti Vilhjálmsdóttur, óháð veðurfari í desemberlok, þar sem hún stígur á svið Þjóðleikhússins að kveldi annars dags jóla í hlutverki lafði Macbeth í hinu blóði drifna leikriti skáldjöfursins William Shakespeare.

Lafðin er óneitanlega með bitastæðrari kvenhlutverkum leikhúsbókmenntanna en Margrét segist þó varla geta talað um að hún sé komin í draumahlutverkið. Það sé í raun frekar martröð rétt eins og magnþrungin sagan sem Shakespeare segir. Þótt leikkonan sé með höfuðið á kafi í drungalegu verkinu tekst henni samt að njóta aðventunnar með börnunum.

Þ

að er ekki laust við að í manni sé örlítill uggur þegar maður ranglar áttavilltur um ganga Þjóðleikhússins á nöprum desembermorgni í leit að Margréti Vilhjálmsdóttur sem er einhvern veginn strax runnin saman við lafði Macbeth í huga blaðamannsins. Óttinn gufar hins vegar upp um leið og Margrét stekkur gleiðbrosandi og hlýleg út úr herbergi sínu á efstu hæð leikhússins. Hún reiðir fram bleksvart og rótsterkt kaffi, stingur jólaljósaseríu í samband á meðan hún lætur dæluna ganga um Macbeth, eitt þekktasta verk Shakespeares. „Ég er nú bara að koma mér í gírinn. Það líður svo langur tími frá því að maður er búin að vera að fara í gegnum verkið, heimspekina í því og fræðilega hlutann. Svo er ég allt í einu dottin inn í hlutverkið og þegar lafði Macbeth hefur tekið mann yfir þarf oft að rifja aðeins upp hvað þetta á eiginlega að fyrirstilla í heildarmyndinni,“ segir Margrét og ákafinn leynir sér ekki.

Alræmd og misskilin kona

Margrét segir persónuna sem hefur undanfarnar vikur rutt sér til rúms í höfði hennar ákaflega spennandi en hún telji þó að lafði Macbeth sé um margt misskilin. „Ég held að flestir sem segi að hún sé rosaleg persóna séu ekkert endilega búnir að lesa verkið og hafi bara heyrt svo mikið um hana. Hún er með „reputation“ og það er eiginlega það besta við hana. Ég vil alls ekki líkja henni við Hallgerði langbrók en mér finnst þær dálítið eiga þetta slæma orðspor sameiginlegt. Þær eru báðar samþykktar þangað til eitthvað annað kemur upp á og þá er ég ekki að tala um morðin heldur ákveðin persónueinkenni. Lafði Macbeth er mjög mögnuð að þessu leyti.“

Það fossar blóð

Þegar talið berst að verkinu sjálfu ber strax blóð á góma. „Þetta er auðvitað rosalega blóðugt verk og mörg morð framin,“ segir Margrét og bendir á að slíkt sé þó ekkert einsdæmi þegar Shakespeare er annars vegar. „Það eru nú margir drepnir á óhuggulegan hátt í flestum þessum verkum hans. Í Hamlet, Lé konungi og það er auðvitað alltaf stríð og þarna eru alltaf hermenn sem eru að snúa aftur úr stríði. Eins og í Ríkharði III, Guð minn góður! Þetta er svolítið svipað og í Ríkharði III þar sem Macbeth bíður ekki eftir sínum tíma. Í upphafi fær hann nýja titla og vegsemd af því hann stóð sig svo vel í stríðinu og myrti svo rosalega.“ Margrét segir auðvelt að finna hliðstæður við blóðugan heim Shakespeares í stríðshrjáðum sam-

tíma okkar. „Við þekkjum þetta í dag en skiljum þetta kannski ekki. Sérstaklega ekki Íslendingar og við erum ef til vill voða hissa á því að hermenn eigi erfitt með að aðlagast samfélaginu þegar þeir koma heim. Þú ert þarna með drápstól og kannski er auðveldara en margan grunar að ýta við hermannseðli þeirra. Egna þá með því að spyrja hvort þeir séu menn eða mýs og þá kannski hrekkur þessi vél í gang.“

Morðóð maskína

Þetta er einmitt meðalið sem lafði Macbeth notar á eiginmann sinn sem hún í ofmetnaði virkjar til illra verka. „Macbeth er svo ótrúlega spennandi á margan hátt.

Spennan milli þeirra hjóna er mikil. Þau eru ástfangin í upphafi og kynferðisleg spennan á milli þeirra er mikil. En svo fara þau í rauninni alveg hvort í sína áttina.

Fyrst er hún til í tuskið og þarf að sannfæra hann þótt hann hafi jafnvel plantað hugmyndinni í huga hennar. Þá dregur hún hann áfram og peppar hann upp í þetta eina morð. Á kónginum. En hún veit ekki hvað hún er búin að kveikja því hann hættir ekki þar og byrjar að drepa og drepa þannig að hún fær taugaáfall yfir því hvernig hann missir tökin. Hún endar geðveik en hann heldur áfram eins og morðóð maskína.“ Framhald á næstu opnu

S LOW FA S H I O N

ER ELLA Á ÓSKALISTANUM HENNAR FYRIR JÓLIN? FATNAÐUR, LEÐURTÖSKUR, BELTI , KERTI , ILMVÖTN & RJÚK ANDI HEITT JÓLAGLÖGG Á KÖNNUNNI

W W W. E L L A BY E L . C O M –– I N G Ó L FS S T R Æ T I 5 –– S Í M I 5 5 1 5 3 0 0 –– 1 0 1 R E Y K JAV Í K O P I Ð T I L K L . 2 2 FR A M A Ð J Ó LU M O G K L . 2 3 Á Þ O R L Á K S M E S S U

Í S L E N S K

H Ö N N U N

32

viðtal

Helgin 21.-23. desember 2012

DEUTER FUTURA

Bakpokar

MARGVERÐLAUNAÐIR BAKPOKAR, ÝMSAR STÆRÐIR.

FRÁ 18.990 kr.

ÁRNASYNIR

Margir sjá hana örugglega fyrir sér en vita ekkert endilega hvað hún stendur fyrir.

utilif.is

látum

Friðarljósið lýsa upp aðventu aðventuna

PIPAR\TBWA - 102975

Með því að kaupa FRIÐARLJÓSIÐ styrkir þú hjálparstarf og um leið verndaðan vinnustað.

69%

... kvenna á höfuðborgarsvæðinu lesa Fréttatímann*

*konur 25 – 80 ára á höfuðborgarsvæðinu.

Capacent júlí-sept. 2012

ÍTALSKT JÓLABRAUÐ

Heimur martraðar

Margrét bendir á að þótt ekki vanti drápin og blóðið í Macbeth þá sæki verkið ekki síst styrk sinn til hæfileika Shakespeares til þess að skemmta áhorfendum með marglaga frásögn sem virki spennandi á svo mörgum sviðum. „Hann fer alveg niður í erótík eða jafnvel léttan dónaskap en höfðar líka alltaf til þeirra sem vilja fá aðeins meira og kemur með einhverja heimspeki eða póesíu og svo býður hann upp á svikráðin og morðin fyrir spennufíklana. Þetta verk hans sker sig kannski aðeins frá öðrum vegna þess að þetta gerist í martröð.

Dramatúrgían er í raun bara martröðin og það gerir þetta svo spennandi. Ég hefði ekki trúað því hvað þetta er spennandi,“ segir Margrét um verkið, uppfærsluna og glímuna við lafðina. „Þetta kostar líka heilmikil átök og það eru engin rólegheit í kringum þetta. Ég var spurð að því um daginn hvort þetta væri ekki draumahlutverkið en ég gat nú ekki svarað því öðruvísi en að þetta væri meira hálfgerð martröð. Eins og verkið sjálft.“ Og Margrét ítrekar að lafði Macbeth sé ekki öll þar sem hún er séð. „Margir sjá hana örugglega fyrir sér en vita ekkert endilega hvað hún stendur fyrir. Þetta gildir að ég held líka um verkið sjálft. Mörg fræg verk hafa þessa áru. Fólk er með miklar skoðanir á þeim en þekkir þau ekkert endilega mjög vel og hefur kannski ekki lesið þau alveg.“

Sígildur og vinsæll

Sími: 561 1433

mánudaga-föstudaga 7.30 -17.30 laugardaga 8.00 - 16.00 sunudaga 8.00 - 16.00

Margrét heldur áfram að tala um misskilning í kringum Shakespeare eða jafnvel ranghugmyndir. Ein þeirra segir hún að fólk virðist standa í þeirri trú að fáir leggi leið sína í leikhús til þess að horfa á verk eftir þennan meistara leiksviðsins. Hún viðrar þá kenningu að textinn sé í hugum margra flókinn og óaðgengilegur og bætir við að fólk þurfi ekki að hafa áhyggjur af neinu slíku í þessu tilfelli þar sem unnið sé með nýja og lipra þýðingu Þórarins Eldjárns á verkinu. „Macbeth hefur nú líka verið þýddur óvenju oft.

Við höfum þýðingu Matthíasar Jochumsonar og svo auðvitað Helga Hálfdanarsonar. Sverrir Hólmarsson þýddi það líka og svo erum við núna með nýja þýðingu frá Þórarni Eldjárn. Það er mýta að fáir horfi á Shakespeare og þessi þýðing Þórarins er ansi skýr og skemmtileg og heldur alveg anda verksins.“ Margrét segir vinnuna við Macbeth búna að vera mjög ánægjulega og ber leikstjóranum Benedict Andrews einkar vel söguna. Hann er öflugur öflugur Shakespeare-leikstjóri og setti Lé konung upp í Þjóðleikhúsinu í hittifyrra.

„Benedict er frábær leiðbeinandi. Hann er búinn að hugsa þetta allt niður í smæstu eindir og vinnur þetta mjög sjónrænt. Hann er samt alltaf opinn fyrir nýjum hugmyndum frá leikurum og öðrum. Þannig að vinnan er frjó og spennandi.“

Aðventan er dásamleg

Venju samkvæmt frumsýnir Þjóðleikhúsið jólasýningu sína á öðrum degi jóla þannig að aðventan hjá Margréti litast óneitanlega af því sem fram undan er hjá henni.

Henni tekst samt að skilja á milli sín og lafðinnar blóðugu og gengur vel að njóta jólaundirbúningsins með börnunum tveimur, stúlku sem er nýorðin þriggja ára og fjögurra ára gutta. „Þetta er eiginlega bara dásamlegt. Maður er á kafi í jólaundirbúningi. Við fórum um daginn í það sem við kölluðum „Christmas Tree Hunting“. Hvað getur maður kallað það?“ Spyr Margrét út i bláinn og hlær dátt. „Tréð var samt ekki skotið. En þetta er svo frábært. Við fórum með börnin upp í Heiðmörk og fundum rétta tréð og hittum jólasveinana. Svo bökuðum við piparkökuhús á sunnudaginn. Maður leyfir sér þetta ennþá og einhvern veginn gengur þetta upp með æfingum og öllu saman. Ég hugsaði samt alveg með mér að það yrði eitthvað snúið að láta þetta ganga en enn sem komið er hefur þetta gengið mjög vel.“ Margrét segist ekki alveg fá botn í hvers vegna fólk tali endalaust um að það hlakki til jólanna. Hún lifir í núinu og nýtur augnablikanna í aðdraganda jólanna. „Mér finnst þetta snúast um að hlakka til þess sem er að gerast núna, að njóta aðventunnar. Maður gleymir því stundum svolítið. Sérstaklega þegar maður er að vinna svona mikið og með hausinn á kafi í einhverju.

Maður þarf aðeins að stilla sig af og leyfa hægra heilahvelinu að ráða og slaka á. Þetta er svo geggjaður tími. Sérstaklega með börnunum. Þá er þetta bara best í heimi. Börnin eru á mjög hressum aldri hjá okkur og það er ekki mikið um dauðar stundir. En þetta er mikil gleði. Maður á svo eftir að púsla jólunum sjálfum saman, njóta þeirra og reyna að hugsa ekki of mikið um frumsýninguna þótt hún muni nú örugglega leynast einhvers staðar í kollinum á manni á aðfangadagskvöld.“ Með jólin í huga segist Margrét hafa velt fyrir sér hvort Macbeth sé efni í jólasýningu og hafi komist að þeirri niðurstöðu að svo sé. „Já, rauði liturinn er nú svo jólalegur og rautt blóðið fær nú alveg að skína á sviðinu.“ Þórarinn Þórarinsson toti@frettatiminn.is

36

úttekt

Helgin 21.-23. desember 2012

Jól í Konukoti Starfsemi Konukots er ekki öllum kunn. Þar rekur Rauði kross Íslands, í samstarfi við Reykjavíkurborg, neyðar- og gistiskýli fyrir konur. Tilgangur skýlisins er sá að veita þeim konum skjól, sem sökum neyslu sinnar og/eða annarra veikinda hafast við á götum borgarinnar og eiga ekki í nein hús að venda.

Samkvæmt skýrslu Reykjavíkurborgar um utangarðsvanda hefur konum á götunni fjölgað talsvert.

Konum sem búa við utangarðsvanda er mjög hætt við hvers konar kynferðisofbeldi og misnotkun og dæmi eru um að konur sjái sig tilneyddar til þess að veita kynferðisgreiða fyrir húsaskjól. Blaðamaður Fréttatímans fékk að vera fluga á vegg eina kvöldvakt og fylgjast með starfseminni.

K

onukot er fyrsta gistiskýlið sem eingöngu er ætlað konum. Samkvæmt upplýsingum Fréttatímans var ekki mikil vitneskja um tilvist útigangskvenna á Ís­ landi fyrr en aðeins fyrir nokkrum árum og brást þá Rauði krossinn við með opnun skýlisins árið 2004. Það er ekki laust við að skrefin í átt að Konukoti hafi verið blaðamanni þungbærari en búist var við. Við hliðina á Konukoti blasti við mannhaf sem tilheyrði matarúthlutun á vegum Fjölskylduhjálparinnar. Þarna var verið að dreifa matargjöfunum fyrir jólin, til fólks á öllum aldri. Á þessum litla bletti á botni Hlíðanna í Reykjavík er starfsemi sem við vitum öll af, en fæst okkar gefa henni nokkurn gaum eða áttum okkur á umfanginu. Það er ef til vill táknrænt að svona mitt á milli Laugavegar og Kringlu, þar sem jóla­ verslun landans er í hámæli, stendur hópur fólks og bíður eftir matarpoka, eða freistar þess að fá hreinan bedda og máltíð í Konukoti.

Jólin í Konukoti

„Jólin ganga út á hefðir og því er ekki öðruvísi farið hér á bæ,“ segir Kristín Helga Guðmundsdóttir, verkefnastjóri hjá Rauða krossinum, sem tekur á móti blaðamanni í Konukoti. Hún bendir á að Konukot sé griðastaður fyrir konur sem af einhverjum ástæðum eiga erfitt uppdráttar,

69%

oftast sökum neyslu. „Hér er í boði öruggt skjól, máltíð og stuðningur. Jólin eru þar hvergi undanskilin svo mikilvægt er að hlúa sérstaklega að þeim sem erfiðast eiga um jólin en þessi tími getur verið mikill streituvaldur. Til dæmis hjá mæðrum sem ekki hafa rétt á umgengni við börn sín eða aðra fjölskyldumeðlimi.“ Konukot er mjög heimilislegt, þar eru jólaljós í gluggum og þegar inn er komið blasir við húsbúnaðurinn, notalegur og stíl­ hreinn. „Allt hér inni er gjöf, ýmist frá ein­ staklingum eða fyrirtækjum. Við leggjum mikið upp úr því að hér sé heimilislegt þó þetta sé ekki heimili neins,“ útskýrir Krist­ ín Helga og leiðir blaðamann um húsið.

Innanhúss eru átta uppábúin rúm, snyrtiað­ staða og rúmgott sameiginlegt rými, þar sem konurnar geta flett blöðum, fengið kaffi og spjallað eða horft á sjónvarp.

Vaktina standa tveir sjálfboðaliðar á kvöldin og ein sinnir næturvaktinni.

Fljótlega eftir að vakt hefst er knúið dyra. Þar eru á ferð kvenfélagskonur utan af landi sem komu færandi hendi með fatnað í pokum. Starfskonurnar tvær, sem báðar hafa verið sjálfboðaliðar um langt skeið, fara í gegnum pokana og útbýta síðar til þriggja kvenna sem inn höfðu komið. Tvær þeirra notuðu þjónustu borgarvarða við að komast í skýlið, bíl sem sinnir þjónustu við útigangsfólk og sér um að koma því í skjól.

Sú þriðja kom að sjálfsdáðum. Konurnar létu sér fátt um nærveru blaðamanns finn­ ast og eru hlýjar í viðmóti, en á útliti þeirra og fasi leynir sér ekki að þær hafa þurft að þola margt. Önnur sjálfboðaliðanna út­ skýrir að það sé við öllu að búast á vaktinni en undanfarið hafi þó verið mikil ró í hús­ inu „Maður veit aldrei hver er hinum megin við hurðina. Það getur verið hver sem er.

Jafnvel einhver úr fortíð þinni. Við slíkar aðstæður tökum við bara á því. Annars er þetta yndislegt starf og ég held að ég hafi lært meira á veru minni hér en nokkurs staðar annars staðar.“

Unnið með virðinguna að leiðarljósi

... kvenna á höfuðborgarsvæðinu lesa Fréttatímann*

*konur 25 – 80 ára á höfuðborgarsvæðinu.

Capacent júlí-sept. 2012

Þingholtsstræti 2-4, 101 Reykjavík Suðurhraun 12c, 210 Garðabær

Starfsemi Konukots byggist upp á vinnuframlagi sjálfboðaliða. Fyrir áhugasama er hægt að hafa samband við Rauða kross Íslands. Ljósmyndir/Hari

Víkurprjón, Austurvegi 21, 870 Vík Fæst í verslunum um land allt.

Konukot er rekið samkvæmt skaðaminnk­ andi hugmyndafræði sem beinist að því að draga úr eða lágmarka heilsufarslegan, félagslegan og fjárhagslegan skaða sem vímuefnaneysla veldur einstaklingi eða samfélögum. Í skaðaminnkandi nálgun er sjónum beint að afleiðingum og áhrifum fíknihegðunar en ekki á notkunina sem slíka. Markmið skaðaminnkunar er fyrst og fremst að auka lífsgæði neytanda. Innan­ húss eru húsreglur og við ítrekuð brot er konum vísað frá. Slíkt segir Kristín Helga að sé afar sjaldgæft þar sem konurnar hjálpist að við að halda heimilisfriðinn. „Upp geta komið smávægilegir pústrar en á þá er litið sem fylgifisk sjúkdómsins. Það er ekki manneskjan sjálf sem kemur illa fram, heldur er hegðunin órjúfanlegur hluti sjúk­ dómsins sem hana hrjáir. Sjálfboðaliðarnir hér þurfa því að sýna mikið tillit og það gengur vel þar sem hér starfa margar og því ná þær að hlaða vel batteríin milli vakta.

Við vinnum fyrst og fremst með virðinguna að leiðarljósi. Hingað leita konur sem margar hverjar hafa ekki fundið slíka út á við, vegna stöðu sinnar eða fyrir sjálfri sér

í lengri tíma og vegna ítrekaðra árekstra í lífinu, en konurnar sem hingað leita hafa flestar slóð áfalla að baki og það ber okkur einnig að virða í samskiptunum við þær.“ Í Konukot leita konur í allskonar ástandi og Kristín útskýrir að starfsmenn verði að sýna fylgstu nærgætni í samskiptum sínum og háttum. „Hér koma kon­ ur til þess að hvíla sig og jafnvel minnsta tramp í hæla­ skóm getur sett þær út af laginu. Þær hafa kannski orðið fyrir ofbeldi fyrr um daginn og vilja bara fá að vera í friði.

Við erum hlutlaus aðili og reynum ekki nein inn­ grip. Hér er allt unnið á kvennanna forsendum, en þeim er vissulega leiðbeint í rétta átt, óski þær þess.“ Konurnar geta gengið að vísu Í Konukoti er í boði hreinum búnaði til neyslu og er tilgangur öruggt skjól, máltíð þess að fá þær til meðvitundar um mikil­ og stuðningur fyrir vægi hreinlætis til að koma í veg fyrir smit. konur sem ekki eiga „Það er svo okkar von að sú meðvitund í nein önnur skjól að smiti svo áfram út frá sér, til hinna.“ venda. Jólin eru þar Að sögn Kristínar ríkir oft mikil spenna hvergi undanskilin. í loftinu á aðfangadag og andrúmsloftið er þrungið miklu tilfinningatogi kvennanna þangað til skyndilega þegar nær dregur sex skellur á dúnalogn. „Við höfum tamið okkur að setja markið mjög hátt og  Konur voru 24% af heildarfjölda árið 2009 en voru hér er mjög 35,8% árið 2012 og hafði því fjölgað nokkuð. hátíðlegt um  Meirihluti utangarðsfólks eða heimilislausra býr við að litast. Við ótryggar aðstæður eða 93. Af þeim eru 45 konur. útbúum átta  22 eru skráðir á götunni, þar af átta konur og aðeins 29 gjafir, sem búa í langtíma búsetuúrræði. Af þeim eru níu konur. Þá hver um sig notfæra sextíu sér gistiskýli, þar af 23 konur. inniheldur bók, eitthvað fatakyns, snyrtivörur og svo konfekt af fín­ ustu gerð. Mér sjálfri finnst mjög mikilvægt að konurnar fái eina nýja jólabók og við erum svo heppin að einstaklingar og fyrir­ tæki aðstoða okkur oft við að setja saman gjafirnar með framlögum. Við setjum þetta svo allt í bréfpoka sem eru merktir á síðustu stundu, svona þegar ljóst er hverjar verða í húsi. Hingað kemur svo árlega ung­ ur kokkur sem ber fram jólamatinn. Allt mjög hátíðlegt,“ útskýrir Kristín Helga.

179 manns á götunni í Reykjavík

María Lilja Þrastardóttir marialilja@frettatiminn.is

ekki missa af þessu! frábært tilboð!

25% afsláttur

af öllum

íþrótta- og götuskóm

21. til 24.

desember

Birt með fyrirvara um prentvillur og/eða myndabrengl.

frábært tilboð!

l indum / bíldshöfða / akureyri / selfossi / www.intersport.is

38

bækur

Helgin 21.-23. desember 2012

Útgerðarlán í höfn! Elly tók tíu þúsund króna lán í Landsbankanum til að fjármagna kjólakaup sín.

Sló útgerðarlán í banka til að fjármagna kjólakaup Elly Vilhjálms ætlaði að verða rithöfundur og leikkona en örlög hennar réðust þegar hún fór í söngprufu hjá KK-sextettinum, sautján ára gömul. Elly var dáðasta söngkona þjóðarinnar, eins og lesa má um í ævisögu hennar sem Margrét Blöndal hefur skráð og Sena gefur út.

Fréttatíminn birtir hér brot úr bókinni.

Í

byrjun vetrar 1960 var opnaður veitingaog skemmtistaður í Reykjavík. Hann var í nýju húsi sem reis við Lækjarteig og kallaðist Klúbburinn. Hönnun staðarins þótti einstök. Þar mátti finna kínverskan bar, veiðistofu og blómagarð svo nokkuð sé nefnt og ekkert var til sparað að gera staðinn sem glæsilegastan. Hljómsveit Kristjáns Magnússonar var ráðin til að sjá um tónlistarflutning og þar kom að Elly og Jón Páll kvöddu KK-sextettinn og Þórscafé. Klúbburinn var vinsæll og auk þess buðust Elly þar betri laun en hún hafði áður haft og ýmis fríðindi. En þegar á reyndi varð lítið um efndir og gylliboðin reyndust orðin tóm. „Þetta voru tóm svik og vitleysa,“ sagði Elly og bar stjórnanda staðarins ekki góða sögu.

Kjólaútgerð

Þegar Elly hóf feril sinn saumaði hún kjólana sína sjálf en eftir að hún fór að syngja að staðaldri leitaði hún til Sigríðar Jónsdóttur, saumakonu á Hjarðarhaganum. Sigríður

saumaði á hana fína, flegna kjóla ólíka þeim sem voru á boðstólum í íslenskum verslunum í þá daga. Fyrirmyndirnar var flestar að finna á hvíta tjaldinu. Elly hafði gaman af því að fara í bíó og ef hún sá fallegan kjól í kvikmynd flýtti hún sér heim og teiknaði hann á blað. Kjólunum fylgdu heilmikil útgjöld og við bættust dýrar snyrtivörur. Þetta voru kostnaðarliðir sem aðrir í hljómsveitinni þurftu ekki að hafa áhyggjur af. Þau voru öll á sömu launum og Elly fannst óréttlátt að þurfa sífellt að birtast í nýjum kjólum úr því að félagar hennar gátu mætt á svið kvöld eftir kvöld í sömu jakkafötunum.

Einhverju sinni var hún í miklum vandræðum með að fjármagna kjólasauminn og fór á fund Péturs Benediktssonar, bankastjóra Landsbankans. Hún vildi taka tíu þúsund króna víxil og sagði að sig vantaði útgerðarlán. Pétur horfði á konuna og spurði hvers konar útgerð hún stundaði. Elly sagði honum að það kallaðist kjólaútgerð. Það þótti bankastjóranum ekki vænlegur rekstur og sagðist ekki lána út á hann. Elly var ekki á því að gefa sig og spurði hvernig honum þætti að bjóða erlendum gestum í mat í Klúbbnum og á sviðinu stæði söngkona sem væri eins og drusla til fara. Pétur fór að hlæja og Elly fékk víxillánið. Nokkru seinna sátu erlendir gestir við langborð í Klúbbnum. Með í för var Pétur bankastjóri og nú gat hann ekki stillt sig um að segja söguna af klókindum söngkonunnar sem stóð brosandi á sviðinu í nýjum og glæsilegum kjól. Kjólarnir hennar Ellyjar vöktu athygli og aðdáun og margir þeirra lifa enn í minningu fólks. Þeir voru umtalaðir og um þá var skrifað í dagblöð. Þeir rötuðu meira að segja inn í minningargrein Jónasar Péturssonar um Axel Jónsson fv. alþingismann sem hafði veg og vanda af héraðsmótum Sjálfstæðisflokksins um árabil. Í Sindrabæ sat ég eitt sinn í gestahópnum hjá Elíasi á Rauðabergi. Elly Vilhjálms var meðal þeirra er skemmtu og heillaði alla með glæsileik og silfurþýðu röddinni á öllum tónsviðum. Fjórum sinnum kom hún fram í dagskrá og var í nýjum kjól í hvert skipti. Auðvitað heillaðist Elías eins og aðrir af röddinni, en fleira nam hann því hann hvíslaði að mér: Hún á mikið af kjólum, þarna komnir fjórir.

En kjólanna gætti Axel eins og alls annars farangurs á milli staða ...

My Fair Lady

Haustið 1961 bárust þær fréttir að Þjóðleikhúsið hygðist setja söngleikinn My Fair Lady á svið. Sumum þótti þetta hið mesta glapræði og drógu í efa að hægt væri að þýða slíkt verk með góðu móti á íslensku. Öðrum fannst verkið of léttvægt fyrir sjálft þjóðleikhús Íslendinga en flestir höfðu þó mestan áhuga á að vita hver myndi hreppa hlutverk Elizu Doolittle. Í fyrsta sinn í íslenskri leikhússögu var gerð svokölluð „stjörnuleit“ fyrir leiksýningu og hátt í fimmtíu stúlkur kepptu um hlutverkið. Mæður hringdu í Guðlaug

Fyrsta gönguferðin. Elly og Hólmfríður Ásta, dóttir hennar og Jóns Páls.

Röddin var dýpri og fyllri og líkari þeirri sem á næstu árum átti eftir að tryggja henni varanlega aðdáun og virðingu.

Elly á hljómsveitarpalli í Klúbbnum.

(Efri mynd) Að tjaldabaki árið 1961.

Rósinkranz þjóðleikhússtjóra til að láta hann vita af hæfileikaríkum dætrum sínum og skömmu fyrir frumsýningu var því slegið föstu í dagblöðum að sýningin yrði „einn mesti listviðburður hér á landi“. Áður en leitin að hinni íslensku Elizu hófst voru ýmsir kostir ræddir. Nafn Ellyjar var eitt hið fyrsta sem nefnt var. Hún þótti hafa allt til að bera, sönginn, útlitið og vinsældirnar, og að auki átti hún leiklistarnám að baki hjá Ævari Kvaran. Benedikt Árnason sem aðstoðaði Svend Åge Larsen við leikstjórn sagði engan vafa leika á að Elly hefði komið sterklega til greina í hlutverkið. Sú hugmynd gat þó ekki orðið að veruleika því að stefnt var að frumsýningu í byrjun mars og Elly átti von á barni um miðjan febrúar.

Hólmfríður Ásta

Elly og Jón Páll voru gefin saman í Neskirkju í ágúst 1961. Þá var Elly orðin ófrísk í annað sinn og 19. febrúar 1962 fæddist þeim dóttir.

Hún fékk nafnið Hólmfríður Ásta og bar ættarnafn föðurfjölskyldunnar, Bjarnason. Elly tók sér fjögurra mánaða frí frá söngnum og naut þess að hugsa um litlu stúlkuna sína sem dafnaði vel. Hún bar dökkt yfirbragð foreldra sinna og brátt kom í ljós að hún hafði erft skapferli föður síns. Hún var félagslynd og kát og þeir eiginleikar áttu eftir að nýtast henni vel á lífsleiðinni.

Jón Páll hélt áfram að spila. Eftir leiðindin í Klúbbnum fór hann fyrir eigin hljómsveit á Hótel Borg og hélt síðan í Storkklúbbinn í Framsóknarhúsinu sem síðar átti eftir að verða Glaumbær. Aftur lá leiðin á Hótel Borg og brátt kallaði vinnan líka á Elly. Sem fyrr söng hún mörg kvöld í viku og á veturna bættust við alls konar einkasamkvæmi félagasamtaka. Eftir að Elly fór að syngja með Jóni Páli á Hótel Borg breyttist söngstíll hennar eins og Jónatan Garðarsson hefur bent á: „Hún hafði fram að þeim tíma beitt röddinni líkt og Connie Francis og fleiri vinsælar, erlendar dægurlagasöngkonur en nú kvað við annan tón. Röddin var dýpri og fyllri og líkari þeirri sem á næstu árum átti eftir að tryggja henni varanlega aðdáun og virðingu.“ Elly var öruggari með sig en fyrr, en þetta var ekki auðveld vinna fyrir móður með ungbarn. Hún viðurkenndi að stundum hefði verið erfitt að vakna upp fyrir allar aldir eftir að hafa sungið fram á nótt. En Hólmfríður fékk sinn hafragraut klukkan sjö á morgnana og á kvöldin þegar tímabært var að halda aftur af stað komu barnfóstrur og gættu litlu stúlkunnar.

SICILY tungusófi OSCAR Breidd: leðurhornsófi 268x165cm

CARLO leðursófi

Stærð 298X210cm Litir: Svart og hvítt

Litur: Svart - Stærð: 276X220

Tilboðsverð: 183.200,-

Verð: 398.000,-

Verð: 389.000,Verð áður: 229.000,-

-20%

ERIC skenkur

hnota / svart háglans Breidd: 170cm

ERIC TV Skenkur

Verð: 149.900,-

hnota / svart háglans - Breidd: 210cm

Verð: 139.900,-

GLEÐILEG JÓL OG FARSÆLT KOMANDI ÁR ÞÖKKUM VIÐSKIPTIN Á ÁRINU SEM ER AÐ LÍÐA

Stækkanlegt hnotuborð - 2 stærðir 160(248)X100cm

JESSIE 16.900,-

MONET 19.900,-

DEVON 19.800,-

200(288)X110cm

TANGO 18.900,-

Verð: 179.900,Verð: 199.900,-

MIKIÐ ÚRVAL AF LJÓSAKRÓNUM OG GJAFAVÖRU

MALMO þriggja sæta sófi Breidd: 230cm

Tilboðsverð: 116.100,-

CANYON HORN/TUNGUSÓFI Stærð: 318X223X152cm

Tilboðsverð: 239.700,-

Opið mán-fös: 10:00 - 18.00 Opið um helgina: Lau 10.00-16.00 - Sun: 13.00-16.00

Ego Dekor - Bæjarlind 12 S: 5444420 - www.egodekor.is

óskum landsmönnum öllum gleðilegra jóla Eimskipafélag Íslands er stór vinnustaður með starfsemi um allan heim. Fyrirtækið hefur verið mikilvægur hlekkur í atvinnulífi Íslendinga í tæp 100 ár með flutningastarfsemi á ýmsum sviðum. Eimskip leitast við að leggja samfélaginu lið á margvíslegan hátt. Það er gert meðal annars með framlagi til forvarna, uppbyggingar margs konar íþróttastarfsemi, stuðningi til lista-, menningar- og góðgerðamála. Að auki er það árviss gjöf frá félaginu að annast flutning á Óslóartrénu á Austurvelli fyrir jólin. Leiðir Eimskips og landsmanna hafa því legið saman á fjölmörgum sviðum á liðnu ári og þakkar félagið landsmönnum af alhug ánægjuleg samskipti á árinu sem er að líða.

Eimskip | Korngörðum 2 | 104 Reykjavík | Sími 525 7000 | www.eimskip.is

Eimskipafélagið leggur fjölmörgum aðilum lið, þar á meðal þessum: Fimleikasamband Íslands, styrktaraðili.

Fjölskylduhjálp Íslands, styrktaraðili.

Rauði kross Íslands. Eimskip leggur fatasöfnun RKÍ lið með því að flytja fatnað með Flytjanda af landsbyggðinni til Reykjavíkur og áfram út til Alþjóðaskrifstofu Rauða krossins.

Golfsamband Íslands, aðalstyrktaraðili golfs á Íslandi.

Sjóminjasafnið, einn helsti styrktaraðili þess.

Eimskip hefur gefið öllum grunnskólabörnum reiðhjólahjálma síðan árið 2004.

Skátasamband Íslands, styrktaraðili.

Skógrækt ríkisins (starfsemin í Brynjudal).

Landsbjörg, Slysavarnaskóli sjómanna, styrktaraðili.

Vesturport, einn helsti styrktaraðili.

Mæðrastyrksnefnd, styrktaraðili.

42

úttekt

Helgin 21.-23. desember 2012

Seldu milljón plötur á átta mánuðum Hljómsveitin Of Monsters and Men sigraði í Músíktilraunum vorið 2010. Fyrsta breiðskífa sveitarinnar kom út haustið 2011 og í kjölfarið fylgdi útgáfusamningur við risann Universal. Í vor og sumar kom platan út um allan heim og meðlimir Of Monsters and Men hafa verið á stöðugum tónleikaferðalögum til að kynna hana. Árangurinn er óumdeilanlegur; um milljón eintök af hafa selst af plötunni og 2,3 milljónir eintaka af smáskífunni vinsælu, Little Talks. Í vikunni náði breiðskífan gullsölu í Bandaríkjunum. Engin íslensk sveit hefur náð viðlíka frægð á svo skömmum tíma.

F

jórir krakkar af Suðurnesjum og úr Garðabæ komu, sáu og sigruðu á Músíktilraunum í mars árið 2010. Of Monsters and Men þóttu verðugir sigurvegarar. „Sveitin er leidd af Nönnu Bryndísi Hilmarsdóttur og stýrði hún gangi mála af miklu öryggi.

Söngrödd hennar er frábær; brestur á réttum stöðum, hæfilega hrjúf og ljúf í senn. Tónlistin „Seabear“-ískt nýþjóðlagapopp, melódískt mjög, lögin fullmótuð og sveitin einnig. Hnökralaust, svo gott sem, og síðasta lagið, „Love, Love, Love“ algjör snilld,“ sagði í umsögn tónlistarsérfræðingsins Arnars Eggert Thoroddsen í Morgunblaðinu. Fleiri en hann hrifust af bandinu. Haraldur Leví Gunnarsson, útgefandi hjá Record Records, var fljótur að semja við krakkana um útgáfu á fyrstu breiðskífunni.

Hilmarsson trommari og Kristján Páll Kristjánsson bassaleikari.

Eins og kemur fram annars staðar í umfjölluninni hætti Árni Guðjónsson nýverið í sveitinni en hann lék á hljómborð. Fréttatíminn sagði frá því á dögunum að Stein-

grímur Karl Teague úr hljómsveitinni Moses Hightower hefði hlaupið í skarðið fyrir Árna á nýafstaðinni tónleikaferð. Hann er ekki genginn í Of Monsters and Men en gæti haldið áfram að spila með þeim á tónleikum.

Fyrsta plata Of Monsters and Men, My Head is an Animal, kom út í september árið 2011 og náði strax talsverðum vinsældum hér á landi. Mánuði síðar var tilkynnt að sveitin hefði gert útgáfusamning við risann Universal í Bandaríkjunum.

Universal ætlaði Of Monsters and Men strax stóra hluti. Bandaríski upptökustjórinn Jacquire King kom til Íslands í byrjun þessa árs og hjálpaði krökkunum að betrumbæta plötuna fyrir útgáfu á alþjóðavísu. King hefur unnið með listamönnum á borð við Kings of

Beint í sjötta sæti Billboard

Nanna Bryndís Hilmarsdóttir og Ragnar Þórhallsson eru forsprakkar hljómsveitarinnar. Þau syngja bæði og spila á gítar. Auk þeirra eru í bandinu Brynjar Leifsson gítarleikari, Arnar Rósenkranz

Leon, Noruh Jones og Tom Waits og kann því vel til verka.

My Head is an Animal kom út í Bandaríkjunum og Kanada 3. apríl en ekki fyrr en 27. ágúst í Bretlandi. Strax frá fyrstu viku var ljóst að eitthvað stórt var í uppsiglingu því platan skaust beint í sjötta sæti Billboard-vinsældalistans.

Tónleikaferð fram í september á næsta ári

Á þessum átta mánuðum sem liðnir eru frá útgáfu plötunnar hafa krakkarnir í Of Monsters and Men verið afar duglegir við tónleikahald og kynningarstörf.

Að sögn Heather Kolker, umboðsmanns sveitarinnar, hefur Of Monsters and Men troðið upp á um 150 tónleikum um allan heim síðan í mars. Stærstu tónleikarnir voru á tónlistarhátíðum í sumar þar sem oft voru tugþúsundir áhorfenda.

Hún nefnir Lollapalooza-hátíðina sem sérstaklega stóra tónleika. Þið eruð þegar búin að skipuleggja fjölda tónleika á næsta ári.

Verður sveitin á tónleikaferðalagi allt árið? „Já, mestallt árið. Líklega fram í september,“ segir Kolker.

Er farið að huga að næstu plötu?

Eru þau farin að semja nýtt efni? „Hljómsveitin er byrjuð að semja nýtt efni en það hefur gengið hægt því þau eru svo upptekin við tónleikahald.“ Höskuldur Daði Magnússon hdm@frettatiminn.is

Á tónleikum. Raggi og Nanna á sviði á Latitude tónleikahátíðinni í England í sumar. Ljósmynd/NordicPhotos/Getty

Meira á næstu opnu

Gleðilega hátíð Þú finnur hlýlegt úrval af fallegum flíkum í verslunum okkar ef þú ert enn að leita að jólagjöfum fyrir þína. Til dæmis hettupeysuna Vík sem nota má vetur, sumar, vor og haust.

Vík hettupeysa Polartec® flísefnið er fislétt, teygjanlegt og þornar fljótt.

23.500 kr.

44

úttekt

Helgin 21.-23. desember 2012

Fékk nóg af því að búa í ferðatösku Árni Guðjónsson hljómborðsleikari hætti í Of Monsters and Men í síðasta mánuði. Hann segir að tónleikaferðirnar hafi ekki átt vel við sig og saknar krakkanna og hlakkar til að detta í það með Ragnari þegar hann kemur heim um jólin.

J

20.400

1 115.000 2

150

Plata Of Monsters and Men, My Head is an Animal, var valin besta plata ársins hjá netrisanum Amazon.com.

Fjöldi „like“-a á Facebooksíðu sveitarinnar.

Eintök seld í Bretlandi.

eintök seld í Bandaríkjunum.

Platan náði gullsölu í vikunni.

eintök seld á Íslandi.

510.000

Árni Guðjónsson hætti í Of Monsters and Men eftir tónleika sveitarinnar á Airwaves í nóvember. Hann er að vinna á Mánabar, stundar nám í FÍH og stefnir á nám í Hollandi. Ljósmynd/Hari

498.203

2.300.000

og hefur lokið námi í tónsmíðum í Listaháskólanum. Hann gat reyndar ekki verið viðstaddur eigin útskriftartónleika því hann var á tónleikaferðalagi með Of Monsters and Men. Nú er Árni aftur farinn að læra í FÍH og skipuleggur framtíðina. „Ég fékk nú pínu áfall um daginn og fór að hugsa um hvað ég ætti eiginlega að fara að gera. Ég ákvað að sækja um skóla erlendis, hljómsveitar útflutningsnám í Hollandi. Ef ég kemst inn er það fjögurra ára nám. Ef ekki, þá verð ég bara hér og reyni að klára FÍH,“ segir Árni sem er 24 ára.

Meðfram tónlistarnáminu er hann að vinna á Mánabar við Hverfisgötu. „Það voru menningarvitar sem keyptu staðinn og eru að reyna að koma góðu orði aftur á húsið. Við ætlum að breyta staðnum í heitustu djassbúllu bæjarins, við erum með tónleika hérna og ég sé um vínylplötukvöld á þriðjudögum. Ég er svo heimakær, mér finnst gott að vera hérna. Svo var ég að flytja í Hlíðarnar og er að reyna að njóta lífsins.“ En allar þessar vinsældir og allt þetta tónleikahald hlýtur að skila einhverju. Eitthvað hlýtur að skila sér inn á bankareikninginn þinn? „Blessaður, ég veit ekki einu sinni hvernig ég á að borga leigu á morgun. Ég fæ einhvern starfslokasamning en hann verður ekkert svakalega hár. Ég veit ekki hvort það verður hundrað þúsund, milljón eða hvað. Það kemur bara þegar það kemur.“ -hdm

eintök hafa selst um allan heim af smáskífunni Little Talks.

á, það er nú það,“ segir hljómborðsleikarinn Árni Guðjónsson þegar hann er spurður af hverju hann kaus að segja skilið við Of Monsters and Men á dögunum. „Það var aldrei stefnan að vera brjálæðislega lengi í þessu bandi. Mér fannst þetta mjög skemmtilegur tími en þetta gerðist allt svo hratt. Allt í einu var ég kominn til Ástralíu og hugsaði með mér, hvað er ég að gera hér?“ Fréttatíminn greindi frá brotthvarfi Árna í lok nóvember og komu tíðindin mörgum á óvart. Það er enda ekki algengt að menn stökkvi frá borði þegar allt gengur hljómsveitum í haginn. Árni segir að sér finnist tónlist Of Monsters and Men góð og krakkarnir í sveitinni skemmtilegir.

Hann hafi hins vegar fengið nóg af tónleikaferðalögunum. „Þetta er rosalega mikið brölt, maður býr alltaf í ferðatösku. Það halda allir að þetta sé eitt stórt frí og maður syndi í seðlum en það gæti ekki verið fjær sannleikanum. Þetta er hörku vinna og maður er pískaður áfram.

Hugurinn þarf að vera hundrað prósent í þessu og ég var ekki alveg þar.

Bandið er að fara spila rosalega mikið á næsta ári og mér féllust hendur við tilhugsunina.“ Árni viðurkennir að það hafi stundum tekið á taugarnar að spila sömu lögin aftur og aftur, enda hefur sveitin bara gefið út eina plötu og hafði verið dugleg við tónleikahald hér heima áður en landvinningarnir hófust. „En þetta eru góð lög og þessir krakkar eru mínir bestu vinir. Við tókum fund og ræddum saman. Ég sagði þeim að þau gætu hringt í mig ef þau vantar einhvern tíma hljómborðsleikara í einhver gigg. Það fóru allir sáttir frá þeim fundi,“ segir Árni um brotthvarfið. „Nú er ég spenntur að fá þau heim og sérstaklega að fá að detta í það með honum Ragnari mínum,“ segir hann ennfremur, en Árni og Ragnar, söngvari og gítarleikari, leigðu saman þegar Of Monsters and Men sigraði í Músíktilraunum og Árni gekk til liðs við sveitina í kjölfarið. „Hann bað mig að koma og spila inn á nokkur lög. Það varð aðeins meira úr því.“ Árni hefur lært á píanó síðan hann var sex ára

Fjöldi tónleika sem Of Monsters and Men hefur komið fram á síðan í mars.

seld um allan heim, utan Bandaríkjanna og Íslands.

460.000 eintök Þau skipti sem hljómsveitin hefur troðið upp í vinsælum spjallþætti Jay Leno. Sveitin kom einnig fram í þætti Jimmy Fallon og hjá Graham Norton í Bretlandi.

1.000.000

eintök seld af plötunni My Head is an Animal um allan heim.

Engin takmörk fyrir því hvað þau geta komist langt M Anna Hildur Hildibrandsdóttir, framkvæmdastjóri Nomex, hefur fylgst með uppgangi Of Monsters and Men. Hún fagnar því að íslensk „mainstream“ hljómsveit skuli loks slá í gegn og spáir sveitinni frekari frama.

ér finnst þetta mjög ánægjulegur árangur hjá þeim. Það eru fáir betur að þessu komin en þau. Þau hafa nýtt sitt tækifæri eins vel og hægt er,“ segir Anna Hildur Hildibrandsdóttir, framkvæmdastjóri hjá Nomex, Nordic Music Export. Anna er fyrrum framkvæmdastjóri Útflutningsmiðstöðvar íslenskrar tónlistar, Útón, og hefur fylgst með uppgangi Of Monsters and Men frá fyrsta degi. Anna hefur starfað um árabil í tónlistarbransanum, bæði á Íslandi og erlendis, og telur að sveitin geti náð enn lengra.

Framhald á næstu opnu

Anna Hildur Hildibrandsdóttir,framkvæmdastjóri Nomex.

a ð ó g a l G am ð i s f f u P C oc oa r u t f a ð i kom ! r i ð ú b r Í alla

46

úttekt

Íslenska samstaðan Tónlistarmaðurinn Örn Elías Guðmundsson, Mugison, mun hita upp fyrir Of Monsters and Men á tónleikaferð um Evrópu í febrúar og mars. Anna Hildur segir að sér þyki vænt um þá samstöðu sem sé meðal íslenskra tónlistarmanna almennt. „Það er gaman að OMAM skuli detta fyrst í hug að bjóða Lay Low, Sóleyju og nú Mugison á allar stóru tónleikaferðirnar sínar. Það er mikið framlag af þeirra hálfu til að vekja athygli á áhugaverðum tónlistarmönnum frá Íslandi.“

Helgin 21.-23. desember 2012

„Ég hef farið á nokkra tónleika með þeim hér í Bretlandi og í Svíþjóð og þetta verður sífellt stærra og stærra. Þau hafa komið fram í öllum helstu fjölmiðlum og eru víða til umfjöllunar. Svona árangur verður auðvitað til þess að óhjákvæmilega skapast aukinn áhugi og umfjöllun um íslenska tónlist.

Of Monsters and Men er poppaðra band og meira „mainstream“ en flest það sem vakið hefur athygli frá Íslandi og það er skemmtileg viðbót við þá fjölbreytni sem fyrir er. Það er án efa hvetjandi fyrir lagahöfunda í poppmúsík á Íslandi að þetta band skuli hafa slegið í gegn.“ Anna Hildur segir að margt hafi smollið saman til að vel-

gengni Of Monsters and Men hafi orðið sem raun ber vitni. Útgáfufyrirtækið hafi haft mikla trú á sveitinni, mikil fjárfesting sé í verkefninu, gott teymi af fólki hafi unnið með þeim og þau sjálf séu vinnusöm og skilji og skynji vel hvaða leið þau séu að fara. Hún hrósar sérstaklega starfi umboðsmanns þeirra, Heather Kolker.

Hún starfar sem tónleikabókari á stórri skrifstofu í Bandaríkjunum og vinnan með Of Monsters and Men var frumraun hennar í starfi umboðsmanns. Kolker á íslenskan mann og býr hér á landi. „Það var mikill fengur fyrir sveitina að fá hana snemma inn til að þróa ferilinn. Hún er mjög öflug,“ segir Anna Hildur. Rúm tíu ár eru síðan Sigur Rós sló í gegn úti í heimi.

Anna Hildur segir að fjöldinn allur af listamönnum frá Íslandi hafi verið að gera góða hluti og vakið mikla athygli á undanförnum árum og því spennandi að fylgjast með því hvaða band yrði næst til að slá í gegn. Hún segir þó að enginn hafi getað séð uppgang Of Monsters and Men fyrir. „Maður hefði aldrei þorað að gerast svo djarfur að spá því að við ættum band sem kæmist beint í sjötta sætið á Billboard þegar frumraun þeirra kom út í Bandaríkjunum.

Yfir milljón eintök seld á einu ári? Þetta er ótrúlegur árangur!“ Hvað geta þau náð langt? „Ég held að það sé eins og að spyrja hvar endar himininn. Það eru í raun engin takmörk fyrir því hvað þau geta komist langt.

Aðalatriðið er að þau hafi gaman af því sem þau eru að gera svo þau haldi áfram að gera góða tónlist. Þau eru farin að fylla þúsund til tvö þúsund manna tónleikastaði. Það eru mjög stórir tónleikar þar sem þau eru aðalnúmerið. Ég hef aldrei séð neitt íslenskt band þróast svona hratt ef við horfum bara á markaðslegan árangur. En þetta er bara byrjunin hjá þeim.“ Þau voru með „hittarann“ strax í byrjun, lagið Little talks... „Það var lag sem spurðist út fljótt í gegnum útvarpsspilun í Bandaríkjunum. Þetta var fyrsta lagið árið 2011 á safndiski ÚTÓN sem kallast Made in Iceland og er sendur til háskólaútvarpsstöðva til að vekja athygli á nýjustu útgáfunum á Íslandi hverju sinni. Og það komu strax mikil viðbrögð.

Sjálf pældi ég mikið í því hvort það myndi nýtast þeim betur að bíða í eitt ár því þetta var bara árið eftir að þau unnu músíktilraunir. Tómas Young sem vinnur hjá ÚTÓN var hins vegar harðákveðinn í að þetta væri rétti tíminn.“ Anna Hildur segir að meðlimir Of Monsters and Men hafi góðan bakgrunn í tónlist og virki á sig sem duglegt og heilsteypt fólk. „Þau voru búin að undirbúa jarðveginn hvert á sinn hátt. Það er einhver gjöf að akkúrat þessi blanda skuli smella saman og ná svona vel til fólks. En þetta er hörkuvinna og gríðarlegt álag. Þau ferðast á nóttinni á milli staða í svefnrútum og þurfa síðan oft að mæta í fjölda viðtala og á uppákomur fyrir utan að koma fram á tónleikum. En á meðan þau hafa orkuna í þetta eru þeim allir vegir færir.”

Eru þessir krakkar orðnir ríkir? „Það get ég ekki ímyndað mér. Ég veit ekki hvernig staðan þeirra er en í verkefnum eins og þessi er gríðarleg fjárfesting sem fer í þróunarferlið og markaðssetninguna. Ég ímynda mér að þau séu ekki að skammta sér há laun því fyrirframgreiðslan sem þau hafa fengið frá útgáfufyrirtækinu sínu þarf eflaust að duga í 2-3 ár. Auðvitað verða stefgjöldin dágóð þegar þau berast ef hittari gengur lengi.

Svo uppskera þau af því smátt og smátt eftir því sem verkefnið vex og dafnar.“ -hdm

AfgreiðslutímAr: 22. des. kl. 10–20 | 23. des. kl. 10–20 | 24. des. kl. 9–12

JólAgJöfin er fundin!

Fenix - GPS útivistarúr

Garmin eTrex 20 útivistartæki

Garmin fenix er GPS útivistarúr með hæðar- og loftvogsnema ásamt 3-ása rafeindaáttavita. Úrið var hannað með atvinnumönnum í fjallgöngum sem gera miklar kröfur fyrir áreiðanleika. Þægilegt en öflugt GPS úr fyrir daglega notkun, fjallgöngu, hlaup eða aðra útivist.

Nett og notandavænt útivistartæki. Ferlaðu leiðina þína til að komast sömu leið til baka.

Settu inn fyrirhugaða göngu- eða reiðhjólaleið svo þú komist örugglega á áfangastað.

Sýnir hæð yfir sjávarmáli, farna vegalengd, hámarkshraða og meðalhraða ásamt öðrum upplýsingum. Vatnshelt tæki sem kemur þér til byggða.

Verð: 69.900 kr.

Verð: 35.900 kr.

Garmin Forerunner 10 - GPS æfingaúr Minnsta og einfaldasta GPS hlaupaúrið frá Garmin.

Fylgstu með tíma, vegalengd, hraða og kalóríubrennslu.

Tvær stærðir og þrír litir, eitthvað fyrir alla.

Verð: 23.900 kr.

Garmin Nüvi 40LM leiðsögutæki

PIPAR\TBWA • SÍA • 123794

Finndu heimilisföng eða milljónir áhugaverða staða um alla Vestur-Evrópu (einnig á Íslandi). Frí lífstíðar uppfærsla á kortinu fylgir, getur uppfært 3x á hverju ári. Nüvi 40LM vísar þér á réttan veg með akgreinavísi og raddleiðsögn.

Tilboðsverð: 29.900 kr.

Ögurhvarfi 2, 203 Kópavogi S: 577 6000 | www.garmin.is

48

myndlist

Helgin 21.-23. desember 2012

Sendi skopmyndateiknaranum Sigmúnd aðdáendabréf

MIKIÐ ÚRVAL

SPORTBAKPOKAR FRÁ 4.990 kr.

MARGIR LITIR.

ÁRNASYNIR

Arngrímur og Matthías Rúnar samsýningu opna sýningu í Kaffistofunni á Hverfisgötu í kvöld, föstudagskvöld. Þeir eru ungir og upprennandi listamenn og stunda báðir nám við myndlistardeild Listaháskóla Íslands. Þetta ku vera í fyrsta skipti sem strákarnir sýna saman, þrátt fyrir að hafa fylgst að alla tíð en þeir eru tvíburabræður. Þeir hafa ólíkan stíl og misjafnar áherslur í myndlistinni en þeir stigu báðir sín fyrstu skref í listinni með að mála Warhammer leikföng sem börn og lærðu síðar teikningu hjá munki í Indlandi.

utilif.is

Gefðu gjöf sem gefur

Florentine í Aneho.

Nóvember 2012

Tvíburabræðurnir Matthías og Arngrímur opna sína fyrstu samsýningu á ferlinum. Þeir eru báðir myndlistarmenn og nema við Listaháskólann. Ljósmynd/Hari

Þ

Með því að kaupa gjafabréf frá Sól í Tógó og gefa þeim sem þér þykir vænt um, ertu sannarlega að gefa gjöf sem gefur. Andvirði gjafabréfssins rennur til heimilis munaðarlausra barna í Tógó í Afríku sem er eitt fátækasta ríki heims.

Heimilið er rekið af Victo sem er nunna í bænum Anehó í Tógó.

Fyrir fimmtán árum tók hún að sér unga munaðarlausa stúlku.

Síðar bættist önnur stúlka við og smá saman safnaðist í kringum Victo hópur barna. Þegar hún var ráðin til að kenna við skóla í miðbæ Anehó fylgdu börnin með. Nú eru þau orðin rúmlega sjötíu talsins og það er ekki lengur rúm fyrir þau í húsnæðinu við skólann. Þess vegna hefur félagsskapurinn Sól í Tógó tekið að sér að reisa nýtt hús fyrir Victo og börnin.

Með því að kaupa gjafabréf frá Sól í Tógó og gefa þeim sem þér þykir vænt um ertu sannarlega að gefa gjöf sem gefur. Andvirði gjafabréfssins rennur til heimilis munaðarlausra barna í Tógó í Afríku sem er eitt fátækasta ríki heims.

Gjafabréfin eru að verðmæti 1.500 kr. og 3000 kr. Þau fást í Heilsubúðinni, Njálsgötu 1 og Bókabúðinni, Bergstaðastræti 7. Farðu á www.solitogo.org og fáðu nánari upplýsingar. Þú getur líka sent póst á solitogo@solitogo.org eða hringt í síma 659 7515 og við sendum þér gjafabréf.

CASALL

MAGAHJÓL

3.790 kr.

ÁRNASYNIR

MIKIÐ ÚRVAL SPORTAUKAHLUTA.

utilif.is

„Ég man eftir því að hafa átt bók eftir Sigmund skopmyndateiknara. Ég æfði mig að teikna eftir honum.“

að er ótrúlega gott að eiga samferðamann í gegnum lífið með sama áhugamál,“ segir Arngrímur Sigurðsson myndlistamaður um tvíburabróður sinn, Matthías Rúnar, einnig myndlistarmann. Bræðurnir hafa að eigin sögn alla tíð teiknað mikið. Þeir nema báðir við myndlistardeild Listaháskólans og mun það vera í fyrsta skipti sem tvíburar leggja stund á nám innan skólans á sama tíma. Þeir opna samsýningu á verkum sínum í kvöld, föstudagskvöld, í Kaffistofunni nemendagalleríi við Hverfisgötu. Þeir eru sammála því að myndlist mætti vera aðgengilegri almenningi í öllum skilningi. „Ég gerði mikið af því í fyrra og er enn að fikta við það að gera skúlptúra og þetta verður í fyrsta sinn sem ég sýni skúlptúrverkin mín,“ útskýrir Matthías en við erum stödd á heimili hans vestur í bæ. Um alla íbúð gefur að líta hinar ýmsu fígúrur sem hann hefur að sögn mótað á síðustu tveimur árum, utan við teikningarnar.

Arngrímur sinnir hins vegar málaralistinni. „Það verður mjög gaman að sjá þetta allt saman uppi á vegg. Þetta eru alveg tveir ólíkir heimar,“ segir Arngrímur.

Bræðurnir eru rólegir í fasi og klára gjarnan setningarnar fyrir hvorn annan. Þeir eru ekki svo líkir í útliti þó að svipurinn leyni sér ekki. „Fólk segist oft þekkja okkur á göngulaginu. Það er víst eitthvað sem einkennir okkur," segir Arngrímur kíminn. „Við erum annars ólíkir í öllum grundvallaratriðum,“ bætir Matthías við.

Bræðurnir eiga ekki langt að sækja myndlistarhæfileikana en þeir hafa, að eigin sögn, alla tíð teiknað mikið. Móðir þeirra er myndlistarkonan Kristín Arngrímsdóttir og þegar drengirnir voru barnungir flutti fjölskyldan til Englands þar sem hún lauk viðbótarnámi í faginu. „Við vorum alltaf með henni og fengum að vaða alveg uppi á vinnustofunni í skólanum en þar eyddum við gjarnan heilu dögunum og fengumst við hverskonar teikningar og myndlist,“ útskýrir Matthías og bætir við að þeir bræður hafi gjarnan málað Warhammer karla, sem eru lítil módel af skrímslum og hverskonar vættum. „Ég man eftir því að hafa átt bók eftir Sigmúnd, skopmyndateinara Morgunblaðsins. Ég æfði mig að teikna

eftir honum. Ég lærði alveg heilmikið á að herma eftir myndunum hans. Ég sendi honum meira að segja aðdáendabréf einhvern tímann og fékk til baka fullt af teikningum og allskonar dót,“ segir Arngrímur og bætir við, „Matti var svo mikið meira í að teikna skrímsli og þannig.“ Strákarnir hafa fylgst að alla skólagönguna en eftir grunnskólann héldu þeir báðir á myndlistarbraut í Fjölbraut í Breiðholti. Að því námi loknu fóru þeir svo saman í ferðalag til Indlands þar sem þeir tóku meðvitaða ákvörðun um að skoða ekki landið á hefðbundinn hátt. „Við settumst að í litlum útlagabæ og fundum þar gamlan munk sem kenndi okkur teikningu, Thangka list. Við vorum frekar stefnulausir á þessum tíma svo þetta var mjög gott fyrir okkur,“ segir Arngrímur og Matthías segir að það hafi verið mikil skólun. „Við gerðum ekkert annað en að teikna allan daginn. Svo við lærðum mjög mikið.“ Þrátt fyrir að vera samrýndir hafast þeir töluvert ólíkt að í listsköpun sinni og bera verk þeirra þess merki. Arngrímur útskýrir hvernig hann lætur hugann reika og malla í hugsunum sínum á meðan hann málar en Matthías hugsar, að eigin sögn, vandlega út í hvert pennastrik sem kemur sem viðbragð eða útrás fyrir einhverja líðan. „Ég nota tónlist mikið í minni listsköpun og oft reyni ég að teikna tóna og túlka hljóð,“ segir Matthías.

Sýning þeirra bræðra verður opnuð í Kaffistofunni við Hverfisgötu klukkan átta í kvöld, föstudagskvöld, þar sem hægt verður að skoða teikningar, málverk og skúlptúr. „Það væri mjög gaman að sjá sem flesta, fólk talar oft um að það vanti meira af málverkum og teikningu í íslenska listasenu og því erum við sammála. Þó við höfum báðir mjög gaman af nýmiðlun þá er þetta eins og allt annað tungumál. Myndmál orkar einhvern veginn öðruvísi á mann en önnur list,“ segir Matthías og Arngrímur bætir við, „Francis Bacon sagði: Þú málar ekki það sem þú getur talað um. Mér finnst það alltaf mjög góð setning og lýsandi fyrir það sem myndlistin er fyrir mér.“ María Lilja Þrastardóttir marialilja@frettatiminn.is

Nýju úlpurnar eru komnar!

CINTAMAN

I Í JÓLAPAKKANN

KONUR ELSA | 45.990 80/20 DÚNN

KONUR EYDÍS | 37.990 PADDED PARKA

KONUR FREYDÍS | 44.990 PRIMALOFT® ECO

KONUR ERIKA | 55.990 90/10 DÚNN

MENN FREYR | 35.990 PRIMALOFT® ECO

MENN EYÞÓR | 43.990 PADDED PARKA

MENN ALBERT | 43.990 PRIMALOFT® ECO

KRAKKAR DODDI | 29.990 90/10 DÚNN

OPNUNARTÍMI FRAM AÐ JÓLUM Austurhraun 3 mán-fös. 10-18 lau.

11-14 sun. lokað 533 3805

I

Bankastræti 7 mán-sun. 11-22 23. des.

10-23 24. des.

10-13 533 3390

I

I

Kringlan mán-lau. sun.

23. des.

24. des.

533 3003

10-22 13-22 10-23 10-13

Smáralind mán-lau. sun.

23. des.

24. des.

533 3013

10-22 13-22 11-23 10-13

–

t s m e r f g o t s r fy

! r ý d ó

I R Æ L A !

L a n ó í J þ g o ig þ r i r y f –

1598

kr. kg

15

Lambalæri, trönuberja- og eplamarinerað

%ur

20

afslátt

3998

998

% tur

afslát

kr. kg

Verð áður 4998 kr. kg Ungnautalund, frosin erlend

2998

kr. kg

kr. kg

Verð áður 1198 kr. kg Grísahryggur með pöru

Sambands hangilæri, úrb.

% 0 4 afsláttur

1199

kr. kg

Verð áður 1998 kr. kg Esju Sænsk jólaskinka

A L S I E V U t ö SK frábært verð!

998

348

kr. pk.

kr. kg

FS skata

Stóruvalla hamsatólg, 250 g

2 kg

1 kg

1998

kr. pk.

Anthon Berg konfekt, 400 g

GJAFKAoRt

2686 Nóa konfekt, 1 kg

kr. pk.

3986 Quality Street, 2 kg

Gjafakort Krónunnar fæst á www.kronan.is

kr. pk.

– fyrir þi FRáBÆR

VERð!

t

1398 698 kr. kg

Krónu hamborgarhryggur

kr. kg

Grísabógur, hringskorinn

% 0 3 afsláttur

1189 1369 1998 949 kr. kg

Ísl. matvæli hamborgarhryggur með beini

kr. kg

Kalkúnn, frosinn, íslenskur

r u k ö k á m s a l ó J ! i l a v r ú í

% r 0 u t 5afslát

kr. kg

Verð áður 2998 kr. kg Kalkúnabringa, frosin, erlend

kr. stk.

Kokkarnir kalkúnafylling

? ú þ r Vinnu verðmæti: ð a i n n u n ó r K í t r Gjafako

. r k 0 0 100.0

-laugardags g a d tu s fö i n n u n ró Allir sem versla í Kassastrimilinn. Geymdu strimilinn! fá lukkunúmer á k

rða birt Vinningsnúmer ve . des.

8 á kronan.is fös. 2

Sjá opnunartíma Krónuverslana yfir jól og áramót á www.kronan.is

52

viðtal

Helgin 21.-23. desember 2012

Hjónin á bak við leiksýningu ársins Hjónin Valur Freyr Einarsson og Ilmur Stefánsdóttir gengu lengi með það í maganum að segja sögu mömmu Ilmar. Úr varð sýningin Tengdó sem var valin leiksýning ársins á Grímunni fyrr í ár. Hjónin eiga fjögur börn og einn sonurinn er með sömu leikhúsbakteríuna og foreldrarnir og leikur bæði í Dýrunum í Hálsaskógi og Mary Poppins.

Á

Grímunni í sumar var Tengdó valin leiksýning ársins, Valur Freyr Einarsson fékk að auki leikskáldaverðlaunin og var valinn besti leikari ársins auk þess sem Davíð Þór Jónsson fékk verðlaun fyrir hljóðmynd verksins. Tengdó er samvinnuverkefni Commonnonsense leikhópsins sem myndlistarkonan Ilmur Stefánsdóttir og eiginmaður hennar, fyrrnefndur Valur Freyr, starfrækja ásamt Davíð Þór. Þau segjast hafa ættleitt Jón Pál Eyjólfsson leikstjóra sem leikstýrði einmitt Tengdó.

Tengdó fjallar um Magneu Reinaldsdóttur, mömmu Ilmar, og það kemur strax blik í augu Vals Freys þegar hann minnist á hana. Honum þykir augljóslega vænt um tengdamömmu sína. Allavega það vænt um hana að hann settist niður og skrifaði heilt leikrit um hana. „Hún er alveg einstök týpa. Bara síðan ég kom inn í fjölskylduna hefur hún flutt kannski tíu, fimmtán sinnum og henni þykir ekkert tiltökumál að skipta um vinnu,“ segir Valur og hlær að sögu sem þau Ilmur byrja að botna fyrir hvert annað um það þegar Magnea vann í einn dag hjá Nóa og Síríusi („henni fannst vinnan hreinlega vera ofbeldi,“ segir Valur). „Mömmu finnst ekkert tiltökumál að vinna í viku einhvers staðar og halda svo annað,“ útskýrir Ilmur en hugmyndin að leikritinu kviknaði fyrir nokkrum árum þegar hjónin fóru á Feneyjatvíeyringinn. „Steingrímur Eyfjörð var að sýna fyrir hönd Íslands,“ segir Valur Freyr og Ilmur botnar: „Við sátum á kaffihúsi og horfðum á eldri borgara Feneyja ferðast vel hífaða á milli öldurhúsa. Þeir stoppuðu í einn til tvo drykki á hverjum stað og fóru svo á næstu knæpu. Þá fórum við Valur að tala um það hvernig eldra fólk í suðrænum löndum hættir ekkert að lifa lífinu.

Mamma er einmitt þannig týpa og okkur langaði að segja sögu hennar.“ Úr varð leiksýning ársins. Hvorki meira né minna. Sagan fjallar í stuttu máli um leit mömmu Ilmar, tengdamömmu Vals, að pabba sínum en hún er svokallað ástandsbarn. Pabbi hennar var bandarískur hermaður sem gerði hér stutt stopp í stríðinu og skildi eftir barn. Stúlkubarn.

Hjónin Ilmur og Valur í nýrri leikmynd Ilmar fyrir Mýs og menn sem Valur leikur einmitt í. Ljósmyndir/Hari

Í Tengdó gengur allt upp og allt stefnir í 50 sýningar áður en yfir lýkur.

Formsatriði að fara inntökuprófið í leiklistarskólanum

Ilmur og Valur eru leikhúsfólk. Hann er leikari, hún leikmyndahönnuður. Þau eru búin að vera saman í tuttugu ár og eiga fjögur börn. Elsta dóttirin, Salka, er sautján og sagði mér að hún væri einstæð þriggja barna móðir þessa dagana. Hún er í Morfísliði MH, eina stelpan, og bróðir hennar, árinu yngri, var að kaupa miða á jólaballið. Hann er að lesa Hobbitann. Svo er það hann Grettir („með ólæknandi leikhúsbakteríu“) sem leikur í Dýrunum í Hálsaskógi og Mary Poppins. Gríma er yngst („henni finnst skemmtilegast í jazzballet“).

Hjónin grínast með að Valur hafi átt að verða stelpan í sinni fjölskyldu. „Ég er fimmti strákurinn,“ segir hann en Ilmur átti einmitt að vera strákur. Hún á eldri systur og varð fljótt viðhengi föður síns sem er tæknifræðingur og plötu- og ketilsmiður. Ilmur hefur alltaf verið að búa til hluti og gekk í myndlistarskóla og verkin hennar voru frá upphafi svo mikið leikhús að það lá beinast við að hún endaði sem leikmyndahönnuður. Valur var alveg viss, eftir MR, að hann myndi verða leikari. Hann og Hilmir Snær og Benni Erlings voru góðir vinir.

Hilmir og Valur leigðu saman og allir þrír héldu þeir í inntökupróf hjá Leiklistarskóla Íslands. Það var bara formsatriði, fannst þeim strákunum, því þeir áttu víst sæti í skólanum. „Við komumst allir í sextán manna úrtakið en aðeins átta komust inn í skólann. Þá var þetta þannig,“ útskýrir Valur, „að maður mætti upp í skóla og inntökunefndin afhenti öllum sextán bréf. Átta fengu nei og átta já. Ég kom aðeins of seint og strákarnir, Benni og Hilmir, voru búnir að gefa hvor öðrum „high five“ og svona, báðir komnir inn. Ég náði í mitt bréf og ólíkt öllum öðrum reif ég það upp fyrir framan nefndina. Aðrir hlupu út í horn milli vonar og ótta. Ég hélt mér hefði verið rétt vitlaust umslag. Það stóð eitthvað svona „því miður“ og ég ætlaði að skila þeim bréfinu aftur en þá var mér sagt að þetta væri „nei.“ Ég komst ekki inn.“ „Ég man eftir honum þarna um kvöldið. Við þekktumst þá,“ segir Ilmur. „Strákarnir, vinir hans, voru að skemmta sér og fagna og maður sá að hann var svona að reyna að átta sig á því hvað hefði gerst.“ Ári síðar voru þau orðin par.

Framhald á næstu opnu

frábærar JÓL JÓLaGJafIr afIr afI Ir á góðu verði Vöfflujárn

3.999

WF2118

• 1200W • Bakar falleg hjartalauf • Stillanlegur hiti • Auðvelt að þrífa plötur

blandari 350W

Kjöthitamælir

Hr200070

DO301Ct

• 350W • 1,5 l glerkanna • Má setja í uppþvottavél

• þráðlaus & stafrænn • sýnir hitann á góðum skjá • Hitastig frá -45°C til 200°C

4.999

5.999

verð áður 7.999

Paninigrill brauðrist

gr2130

• 750W • ofhitnar ekki • auðvelt að þrífa • glæsilegt og öflugt

DO423t

• hvítt burstað stál.

• afþýðing og endurhitun • mylsnubakki • ristunarstillir • bollu og brauðvermir

2.999

4.999

Hárblásari HD2322

• 2000W • takki fyrir kalt loft • stór stútur sem gefur meiri og betri fyllingu • yfirhitavörn

2.999

bylgjujárn, þrefalt

5.499

verð áður 5.999

Expert hárblásari D221e

• kraftmikill • þrjár hraðastillingar • takki fyrir kalt loft

9.999

verð áður 10.999

C260E

• Keramik titanium húðun á plötu • 3 mismunandi stillingar • kaldur endi • snúningssnúra

Krullujárn keila C20e

Sléttujárn • mjög þunnar keramik húðaðar plötur • hitar allt að 215°C • tilbúið á 30 sek.

• 8 stillingar

7.499

1.999

S1450

verð áður 2.999

4.999

Sléttujárn ADA670

• keramik húðaðar plötur • hámarkshiti 200°C • fljótt að hitna • löng snúra

Nef- og eyrnahárasnyrtir gildir til 24. desember á meðan birgðir endast.

DO7032

Hár-og skeggsnyrtir DO7033

• hlaðanlegar hár- og skeggsnyrtiklippur • 5 kambar fylgja

5.999

verð áður 6.999

2.699

• Hlaðanlegar hár- og skeggsnyrtiklippur • 5 kambar fylgja • er í fallegri gjafaöskju

Öll raftækin fást í Hagkaup Smáralind, Kringlu og garðabæ, minna úrval í öðrum verslunum.

og ralind á m íS a til jól

• 10 hitastillingar • má nota á litað hár og með mótunarefnum • snúningssnúra

54

viðtal

Helgin 21.-23. desember 2012

BOLTAR

FRÁ 1.990 kr.

ÁRNASYNIR

HANDBOLTAR, KÖRFUBOLTAR, FÓTBOLTAR.

utilif.is

Fjölnir

Grindavík

Mömmu finnst ekkert tiltökumál að vinna í viku einhvers staðar og halda svo annað.

KR Víkingur

Ný húfa er ómissandi á jólum....

Flottar Beanie húfur kr. 3.490.-

Í Borgarleikhúsinu ásamt Gretti sem smitast hefur af leikhúsbakteríunni.

Ármúla 36 - 108 Reykjavík - s.588 1560 Mín myndlist kallar á leikhús

www.rosendahl-timepieces.dk

Verð frá 64.900 kr.

Valur og Ilmur höfðu svo verið saman í um hálft ár þegar hann er farinn út til Manchester í leiklistarnám. Þá var hún í Myndlistarskólanum en Valur hafði unnið hjá Sjónvarpinu eftir að hafa ekki komist inn í Leiklistarskólann.

Mánuði eftir að Ilmur og Valur útskrifuðust úr námi sínu fæddist Salka. Valur var að klára þegar Ilmur var ólétt og þau minnast þess bæði að ensku samnemendur hans skildu hvorki upp né niður í honum. „Bekkjarsystur mínar tóku mig afsíðis og spurðu mig hvort ég vissi hvað ég væri að gera. Hvernig ætlaði ég að sjá fyrir konu og barni. Ég var svona að sýna þeim óléttumyndir af Ilmi og fannst þetta voða krúttleg hugmynd en þær skyldu ekki stærðfræðina í þessu hjá mér.“ Þau voru líka dauðhrædd, unga parið, þegar hann kom heim og mánuði síðar fæddist stúlkubarn. Valur svo stressaður að hann myndi ekki standa sig að þegar hann fékk vinnu við að talsetja efni fyrir Sjónvarpið lærði hann textann utanbókar. „Þetta var áður en það kom sér hljóðrás heldur talaði maður yfir einhvern norskan þul og allir lásu auðvitað bara upp úr handriti en ég sagði bara „nei, nei, ég þarf ekkert handrit.“ En þetta var alveg óttalegt hark á köflum,“ segir Valur.

En þetta gekk allt og Valur skrifaði sjálfur einleik sem hann flutti í Kaffileikhúsinu sáluga sem Ása Richardsdóttir rak. Stefán Baldursson Þjóðleikhússtjóri mætti og gerði honum strax atvinnutilboð.

Síðan þá hefur Valur starfað bæði fyrir Þjóðleikhúsið og Borgarleikhúsið.

Leið Ilmar í leikhúsið er eilítið flóknari. Þau eignuðust tvö börn í beit, eins og sagt er, og hún ruggaði vöggum með fótunum og vann að sinni myndlist með höndunum á meðan. Svo fór hún í mastersnám til London og eignaðist svo tvö önnur börn. Verkin hennar kölluðu svo á leikhús og aftur leikhús og þau hjónin stofnuðu Commonnonsense leikhópinn til að fá útrás fyrir myndlist Ilmar og leik Vals og tónlist vinar þeirra, Davíðs Þórs Jónssonar. „Fyrsta sýning Commonnonsense, var þannig að ég setti mismunandi stökkbreytta hluti út á gólf og við byrjuðum að spinna út frá þeim,“ útskýrir Ilmur og bætir við; „mín myndlist kallar á leikhús.“ Og nú vinniði hjónin mikið saman, gengur það vel? „Já,“ segir Ilmur. „Við eigum fjögur börn saman og hérna heima erum við aldrei tvö, og okkar samband ekki alltaf í forgangi en í leikhúsinu höfum við tíma til að vera saman. Það er ótrúlega gott og hentar okkur mjög vel.“

Áttu bara að vera 10 sýningar Laugavegi 15 - 101 Reykjavík - sími 511 1900 - www.michelsen.is

Þegar Valur var að skrifa Tengdó eyddi hann bæði miklum tíma með tengdamóður sinni og öðru fólki

sem tengist henni. Þau ætluðu fyrst að gera hreint heimildaleikhús en eftir því sem Valur safnaði meira efni og þau Ilmur ræddu hugmyndina meira áttuðu þau sig á að það þyrfti handrit. Svo Valur settist niður og skrifaði. Hann segist oft hafa verið í miklu efasemdakasti („hann er mikill efasemdamaður,“ segir Ilmur og brosir) og hafi í raun ekki hætt að efast fyrr en Ilmur las handritið og grét. „Þá fór mig að gruna að ég væri með eitthvað í höndunum,“ útskýrir Valur en sjálf segist Ilmur hafa fengið það staðfest að sýningin gæti farið á flug þegar þau fóru að sýna öðru fólki í leikhúsinu nokkru fyrir frumsýningu. „Þá leit Jón Páll leikstjóri á mig og sagði: „Ég held við höfum hitt á eitthvað alveg einstakt.““ Þegar þarna var komið voru liðin nokkur ár frá því þau sátu á kaffihúsi í Feneyjum og hugsuðu til mömmu og tengdamömmu. Og í febrúar snýr sýningin aftur í Borgarleikhúsið en síðasta vor var hugmyndin eingöngu að sýna verkið 10 sinnum. Þetta var ekki merkilegri viðskiptahugmynd en það, útskýra þau hjón enda ekkert sérstaklega upptekin af því að leikhús sé viðskiptahugmynd. Í Tengdó gengur samt allt upp og allt stefnir í 50 sýningar áður en yfir lýkur. Áhorfandinn hlær og grætur til skiptis og gagnrýnendur hafa verið á einu máli um að hér fari fimm stjörnu sýning.

Verkin þroskast ef erindið er nógu brýnt

Sonur þeirra hjóna, Grettir, vann með mömmu sinni í Dýrunum í Hálsaskógi. Þar gerði hún leikmynd en hann leikur Pétur íkornabarn. Grettir var einmitt rétt rúmlega eins árs þegar þau hjónin gerðu fyrstu Commonnonsense sýninguna ásamt Davíð Þór Jónssyni.

En nú er strákurinn að æfa Mary Poppins á meðan mamma og pabbi vinna saman í Mýs og menn. Ilmur með leikmynd og búninga en Valur leikur Slim, verkstjóra George og Lennie. Fram undan er leikmynd Ilmar fyrir nýtt leikrit Jóns Atla Jónassonar, Nóttin nærist á deginum, og Kvennafræðarann í Þjóðleikhúsinu. Þá mun Valur sýna Tengdó frá og með febrúar og hann leikur líka í nýju íslensku verki „Núna“ eftir Tyrfing Tyrfingsson, Sölku Guðmundsdóttur og Kristínu Eiríksdóttur. „Svo langar okkur að gera eitt eða tvö ný verkefni næsta vetur,“ segir Valur en það ræðst þó af fjármagni. „Verkin okkar hafa fundið sér farveg og þroskast ef erindi þeirra er nógu brýnt. Í Commonnonsense erum við svo heppin að geta leikið okkur með vinum okkar með hugmyndir og viðfangsefni sem brenna á okkur og stundum verða til einstakar perlur.“ Mikael Torfason mikaeltorfason@frettatiminn.is

WWW.DOMINOS.IS SÍMI 58 12345 DOMINO’S APP

Þó að við hjá Domino's séum svo sannarlega komin í hátíðarskap verðum við samt dugleg að hafa opið á næstunni. Kynntu þér afgreiðslutíma Domino's hér að neðan.

21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 01. 02.

DESEMBER

DESEMBER

DESEMBER

DESEMBER

DESEMBER

DESEMBER

DESEMBER

DESEMBER

DESEMBER

DESEMBER

JANÚAR

JANÚAR

OPNAR

LOKAR

OPNAR

LOKAR

FÍTON / SÍA

DESEMBER

Skeifan

24/7

24/7

kl. 01

LOKAÐ

LOKAÐ

kl. 11

24/7

24/7

24/7

kl. 00

LOKAÐ

kl. 11

24/7

Höfðabakki

11-03

11-03

11-01

LOKAÐ

LOKAÐ

11-00

11-00

11-03

11-03

11-00

LOKAÐ

11-00

11-00

Garðatorg

11-22

11-22

11-01

LOKAÐ

LOKAÐ

16-22

16-22

11-22

11-22

11-22

LOKAÐ

11-00

16-22

Hjarðarhagi

11-03

11-03

11-01

LOKAÐ

LOKAÐ

11-00

11-00

11-03

11-03

11-00

LOKAÐ

11-00

11-00

Fjarðargata

11-03

11-03

11-01

LOKAÐ

LOKAÐ

11-00

11-00

11-03

11-03

11-00

LOKAÐ

11-00

11-00

Spöng

11-00

11-00

11-01

LOKAÐ

LOKAÐ

11-00

11-00

11-00

11-00

11-00

LOKAÐ

11-00

11-00

Undirhlíð

11-00

11-00

11-01

LOKAÐ

LOKAÐ

11-00

11-00

11-00

11-00

11-00

LOKAÐ

11-00

11-00

Nýbýlavegur

11-03

11-03

11-01

LOKAÐ

LOKAÐ

11-00

11-00

11-03

11-03

11-00

LOKAÐ

11-00

11-00

Kringla

10-22

10-22

10-23

LOKAÐ

LOKAÐ

LOKAÐ 10-21

10-20

10-18:30 13-18:30 LOKAÐ LOKAÐ 11-19

Lóuhólar

11-00

11-00

11-01

LOKAÐ

LOKAÐ

11-00

11-00

11-00

11-00

11-00

LOKAÐ

11-00

11-00

Skúlagata

11-00

11-00

11-01

LOKAÐ

LOKAÐ

11-00

11-00

11-00

11-00

11-00

LOKAÐ

11-00

11-00

Hafnargata

11-03

11-03

11-01

LOKAÐ

LOKAÐ

11-00

11-00

11-03

11-03

11-00

LOKAÐ

11-00

11-00

Rjúpnasalir

11-22

11-22

11-01

LOKAÐ

LOKAÐ

16-22

16-22

11-22

11-22

11-22

LOKAÐ

11-00

16-22

Smiðjuvellir

11-22

11-22

11-01

LOKAÐ

LOKAÐ

16-22

16-22

11-22

11-22

11-22

LOKAÐ

11-00

16-22

Eyrarvegur

11-00

11-00

11-00

LOKAÐ

LOKAÐ

11-00

11-00

11-00

11-00

11-00

LOKAÐ

11-00

11-22

Jóla ú

JÓLAVÖRUR • SMÁRAFTÆKI • BÚSÁHÖ

20-50%

afsláttur af jólavörum laskreytingar Jó • r íu r se a l r Jólatré • Jó ppír • Jóladúka a p a l Jó • i t r e k Jólastyttur • t • servíettur u a r sk a l Jó • r kúlu JólalJós • Jóla og Margt fleira

LÆG S LÁGA TA VER Ð HÚSA SMIÐ JUNN AR

Afsláttur gildir ekki af vörum merktum „Lægsta lága verð Húsasmiðjunnar“ eða tilboðsvörum.

Tax Free tilboð jafngildir 20,32% afslætti af almennum vörum.

Að sjálfsögðu stendur Húsasmiðjan skil á virðisaukaskatti til ríkissjóðs.

* *

útsala

opið í skútuvogi til kl. 22:00 í grafarholti til kl. 21:00

ÖLD • FATNAÐUR• LEIKFÖNG

30% afsláttur

20% afsláttur

allur fatnaður

öll búsáhöld

20% afsláttur

öll smáraftæki

20-50% afsláttur

öll leikföng

Jóla hýasinta 2 fyrir 1 399 kr.

Blómaval

JÓLATRÉ*

Jólasýpris 399 kr/stk.

Blómaval

stór leiðisgrein 1.990 kr.

Blómaval

stór leiðisgrein

með áprentuðum borða

2.990 kr.

Blómaval

Jóla túlípanar

10 stk.

1.490 kr.

Blómaval

hluti af Bygma

allt frá grunni að góðu heiMili síðan 1956

EYPIS

58

viðhorf

Helgin 21.-23. desember 2012

Rétta jólabragðið

SKÍÐAPAKKAR 20% AFSLÁTTUR

K

ÁRNASYNIR

ÞEGAR KEYPT ERU SKÍÐI, BINDINGAR OG SKÍÐASKÓR.

HELGARPISTILL

utilif.is

Jónas Haraldsson jonas@ frettatiminn.is

Teikning/Hari

Gleðileg jól

ÓKEYPIS

EYPIS

EYPIS

EYPIS

EYPIS

EYPIS ÓKEYPIS

EYPIS

EYPIS

EYPIS

YPIS

ÓKEYPIS

Þingholtsstræti 2-4, 101 Reykjavík Suðurhraun 12c, 210 Garðabær

ÓKEYPIS

Víkurprjón, Austurvegi 21, 870 Vík Fæst í verslunum um land allt.

Konan er alin upp við jólarjúpu, ekki ég.

Hún tók hefðina með sér. Allan okkar búskap höfum við haft rjúpur á borðum á aðfangadagskvöld. Ég er ekki skotveiðimaður en lengst af var ekkert vandamál að redda rúpum. Annað hvort útvegaði tengdapabbi þær, hann var með sambönd við villibráðarmenn, eða kjötkaupmaðurinn í Nóatúni. Þar var hægt að panta rjúpur að vild. Þessar rjúpur reittum við tengdafeðgarnir rétt fyrir jól, eða hamflettum öllu heldur. Hann kenndi handtökin, hausinn af, lappirnar og vængirnir. Hamnum síðan flett af frá hálsi aftur á stél, innyflin úr og brjóstið slitið frá lærum og neðri hluta hryggjar. Gæta þess að taka frá fóarnið og hjartað. Sarpurinn skiptir líka máli. Hann má ekki skemma þegar hausinn er skorinn af enda leynast oftar en ekki í honum ber og lyng, ómissandi bragðgjafar í villibráðarsósuna. Það er sósan sem setur punktinn yfir i-ið, sumir matgæðingar fullyrða raunar að hún skipti öllu máli. Það er blóðug iðja að hamfletta rjúpur og hentar ekki eldhúsum. Rjúpnamenn verða því að finna sér afdrep fyrir hamflettinguna í tiltækum bílskúr, búnir nauðsynlegum tólum til verksins.

Hausar, hamir, vængir, lappir og innyfli fara í svartan plastpoka og beint í ruslið en kjötið lostæta í skál.

Við þetta aðventustarf fýkur mikið fiður og því meira sem líður á rjúpnareitinguna. Þar kann að ráða nokkru sú hefð sem skapast hefur að menn punta aðeins upp á sig svo komast megi í gegnum hinn blóðuga gjörning, fá sér örlítið í tána. Fyrst vorum við aðeins tveir, tengdafeðgarnir, en smám saman hefur fjölgað í hópnum. Við hafa bæst afkomendur og fleiri úr stórættinni, menn með rjúpur sem gaman er að gera að í góðum félagsskap. Jólalyktin fylgir rjúpunum, þessum fallegu fuglum sem eru svo bragðgóðir að allir enda þeir í kjafti manna eða annarra rándýra.

Rýrnandi rjúpnastofn veldur hins vegar vanda. Siv friðaði rjúpuna á sínum umhverfisráðherratíma og Svandís leyfir veiðar aðeins í stuttan tíma á hverju hausti. Þá ræðst það af gæftum hvernig veiðist. Það viðraði illa flesta veiðidagana í haust. Rjúpur á jólaborðið 2012 verða því væntanlega heldur færri en venjulega. Veiðimennirnir í okkar hópi fengu fáar en þó nógu margar til þess að bílskúrshátíðin á þessari aðventu verður hátíðleg haldin.

Við hjónakornin sáum hins vegar ekki fram á að fá rjúpur að þessu sinni, í fyrsta skipti í okkar búskap. Það er víst lögbrot að selja rjúpur – og þá líklega einnig að kaupa þær. Jafnvel þótt við hefðum íhugað lögbrot, löghlýðin sem við erum, var ekkert að hafa. Það virtust engar rjúpur vera á markaðnum, hvorki svörtum né öðrum. Jafnvel tengdapabbi, með öll sín sambönd, virtist engin ráð hafa.

Skoskar rjúpur voru því þrautalendingin. Ég stakk að minnsta kosti upp á þeim útlendu staðgenglum til þess að bjarga jólunum. „Þetta eru í grunninn sömu fuglarnir þótt þeir hafi ekki étið íslensk ber eða lyng. Það hljóta að vera bragðgóð ber á skosku heiðunum, ekki síður en þeim íslensku,“ sagði ég í þeirri von að sannfæra eiginkonuna. Áður hafði ég lesið umsögn Nönnu Rögnvaldardóttur, eins helsta matgæðings landsins. Sú góða kona sagði að náttúrlega fengist aldrei sama bragðið af þeim skosku og hinum íslensku en reyna mætti, ef elda ætti rjúpurnar með hefðbundnum hætti, að setja dálítið af villikryddi í pottinn og best væri íslenskt villikrydd með blóðbergi og bláberjum. Þá mætti nota timjan og lárviðarlauf og bæta við 5-6 einiberjum og svolitlum villibráðarkrafti og jafnvel nokkrum þurrkuðum villisveppum. Láta þetta síðan sjóða með til að fá bragðmikið soð, ásamt gulrót, sellerístilki og blaðlauki og krydda síðan með pipar og salti. Að þessu loknu mætti gera sósuna á venjulegan hátt.

Ef við ætluðum hins vegar bara að steikja bringurnar af skosku rjúpunni væri um að gera að fá sem mestan kraft úr beinunum, höggva þau í bita, brúna vel og láta svo malla mjög rólega með grænmeti og kryddjurtum í að minnsta kosti klukkustund. Svo væri allt síað og sett aftur pottinn og látið sjóða rösklega niður þar til komið væri kraftmikið soð.

Gott væri síðan að grípa til frosinna íslenskra bláberja og setja svolítið af þeim í sósuna. Þessi ræða mín um matreiðslu á skoskum rjúpum kom konu minni svo á óvart að hún féllst á kaup á slíkum fuglum, þótt með semingi væri. Ég sleppti því að segja frá lokaorðum Nönnu sem sagði einfaldlega að ekkert kæmi í staðinn fyrir ekta rjúpnasósu, íslenska.

Með skoska heimild upp á vasann fór ég í Nóatún og keypti skoskar rjúpur, taldi mig raunar góðan að hafa náð í nógu marga fugla á jólaborðið því fleiri hlytu að vera í sömu sporum og við. Þessi stórkaup mín voru varla afstaðin þegar konan hringdi, nánast á innsoginu, og sagði formálalaust: „Þú þarft ekki að kaupa þessar skosku. Pabbi reddaði rjúpum.“ Gömul villibráðarsambönd höfðu haldið. Hvernig tengdapabbi reddaði rjúpunum veit ég ekki og vil ekki vita. Það eina sem skiptir máli er að hann kemur með rétta bragðið. Þær skosku verða geymdar í frysti, að minnsta kosti fram á hvítasunnu. Það verður svo að ráðast hvort Svandís kemur og reynir að góma okkur tengdafeðgana – en hún verður þá að hafa hraðann á því við ætlum að reita í kvöld – og koma okkur þar með í jólagírinn. Það mun því fjúka fiður í ákveðnum bílskúr í kvöld en ef gera á afla upptækan þykir mér líklegt að við afhendum frekar þær skosku.

Við óskum viðskiptavinum okkar og landsmönnum öllum gleðilegrar hátíðar

Oddi og Plastprent munu sameinast undir merki Odda um áramót. Oddi er öflugt íslenskt umbúða- og prentfyrirtæki sem býður upp á eitt breiðasta vöruval í umbúðum og prentun á Íslandi.

Oddi fyrir þig, þegar hentar, eins og þér hentar.

Oddi – umhverfisvottuð prentsmiðja.

Höfðabakka 7, 110 Reykjavík, sími 515 5000, www.oddi.is

60

fréttir

Helgin 21.-23. desember 2012

Kleopatra varð ekki keypt með Armani

Hélt hann virkilega að ég væri svona heimsk og hallærisleg!?

Reykjavíkurástarsaga Kleopötru Kristbjargar tók á og var síður en svo bara dans á rósum. Hér er gripið niður í bókina Kleopatra – villt af vegi þar sem hún yfirgefur ástmann sinn eftir að hann hélt fram hjá henni. Aumkunarverðar tilraunir hans til þess að halda í hana með gjöfum færðu Kleopötru heim sanninn um að hún væri stærri og sterkari en hann. Þrátt fyrir sársaukann.

B

íddu, bíddu aðeins, ég ætla að gefa þér svolítið, sagði hann, sleppti mér og fór upp úr rúminu. Ég fékk sting í hjartað því ég vorkenndi honum svo mikið og ég hugsaði: Greyið, hann þekkir ekkert annað en að kaupa konur og nú ætlar hann að kaupa mig. Heldur hann virkilega að ég sé svona hallærisleg eins og hinar? Skilur hann það ekki að ég elskaði hann hans vegna en ekki vegna peninganna? Hann kom aftur til mín, kraup á rúminu við hliðina á mér og setti á höfuðið á mér svarta silkihúfu.

– Komdu fram og sjáðu þig í speglinum, hún klæðir þig alveg ofsalega vel, sagði hann. Ég kyssti hann á kinnina og sagði: – Takk, en nú er ég að fara. Þakka þér fyrir allar yndislegu stundirnar og ég óska þér alls hins besta.

– Nei, bíddu, bíddu, það er meira, sagði hann og rauk aftur upp úr rúminu. Þá munaði engu að ég færi að gráta, greyið litla, hann þekkir ekkert annað en að kaupa konur og nú heldur hann að hann geti keypt mig. Veslings maðurinn, kannski trúir hann því ekki að ég elski hann í alvörunni. Ég gat ekki stillt mig og byrjaði að gráta inn í mér. Ég vorkenndi honum svo mikið og fann hvað mér þótti vænt um hann. Tárin fylltu augun mín og ég varð að beita mig hörku til að fara frá honum, en framhjáhald líð ég að sjálfsögðu ekki og ætlaði að fara úr rúminu strax þegar hann sneri baki í mig. En hann kom strax aftur upp í rúm, tók utan um mig og sagði: – Nei, ekki fara, gerðu það, ekki fara frá mér! Sjáðu, hvað ég er með handa þér, ég ætla að gefa þér þetta. Hann rétti mér litla

öskju og utan um hana var borði bundinn í slaufu og sagði: – Opnaðu, sjáðu hvað ég gef þér. Ég opnaði öskjuna með tárin í augunum og gat ekki talað því ég vildi ekki að hann heyrði að ég var að gráta inni í mér. Í öskjunni var lítið sjal.

– Sjáðu, sjáðu! Sjáðu, þetta er Armani, þetta er Armani!! Trúir þú því ekki!? Sérðu, það stendur þarna á borðanum! Trúir þú því ekki!? Trúir þú því ekki að þetta sé Armani!?

Sjáðu, það stendur þarna! Á ég að kveikja ljós svo þú sjáir það!?

– Nei, varð ég að stynja upp með grátstafinn í kverkunum. Ef hann hefði kveikt ljósið hefði ég trúlega fengið höfuðverk strax því höfuðið á mér var ennþá viðkvæmt eftir þær vítiskvalir sem ég hafði þurft að þola.

– Komdu þá fram og sjáðu. Leyfðu mér að setja þetta á þig. Sjáðu, hvað þetta er flott sjal, sagði hann og setti sjalið á axlirnar á mér. Ég vorkenndi honum bara ennþá meira og barðist við grátinn. Hélt hann að mér þætti það eitthvað merkilegt!? Hélt hann virkilega að ég væri svona heimsk og hallærisleg!?

Svona hugsaði ég á meðan hann talaði stanslaust áfram um þessa Armani-pjötlu. Hvað þetta væri flott og færi mér vel. Það var nánast algjört myrkur í herberginu, en dyrnar voru opnar fram á ganginn og þar var ljós. Veslings maðurinn þekkir greinilega bara svona heimskar, hallærislegar og hégómlegar kerlingar, hugsaði ég. Hann heldur að ég sé svona hallærisleg eins og allar hinar og mannauminginn er svona hallærislegur sjálfur, hugsaði ég. Þarna kraup ég

á rúminu hans, svo lítil og vanmáttug á þessu augnabliki vegna sársaukans, en fannst þó allt í einu ég vera stærri og sterkari en hann. Ég var alla vega gapandi yfir því hvað mér fannst hann heimskur, hégómlegur og barnalegur. Ég var að byrja að átta mig á því þarna hvernig maður Jón var; svo ægilega hégómlegur og fleira hallærislegt sem sýnir mikla heimsku. Já, vitið var bara ekki meira.

Dansinn hans Gudda

Þessi stutti tími sem ég átti með Gudda var að mörgu leyti spennandi og skemmtilegur.

Guddi var mjög sjarmerandi á sinn hátt – einhvern sérstakan hátt. Hann dansaði eins og dansmeistari, algjör snillingur, og alltaf þegar Guddi sá mig dansaði hann fugladansinn. Ég kallaði það fugladansinn; það er eins og karlfuglinn sem þenur brjóst og sperrir stél þegar hann er að stíga í vænginn við kvenfuglinn. Það heillaði mig alveg sérstaklega, gerði Gudda svo ótrúlega heillandi og það hvernig hann nálgaðist mig á svo hæglátan og undraverðan hátt. Það var einhver töfrandi fegurð í því, það gerði dansinn, þessi fallegi fugladans. Það minnti mig svo fallega á náttúrulögmálið og náttúruna, fallega fuglalífið.

Guddi reyndi ekki við mig á ógeðslegan hátt eins og maður sér alls staðar á skemmtistöðum.

Nei, Guddi gerði það eins og sannkallaður herramaður á svo fallegan hátt. Um leið og hann sá mig byrjaði hann að dansa þennan fugladans, en aldrei annars – bara þegar

hann sá mig. Þá fór Guddi alltaf í gang og dansaði fyrir mig í eina eða tvær mínútur – eins og ég ýtti á einhvern töfratakka á honum. Það var svo mikil fegurð fólgin í þessum hreyfingum og virðing sem hann sýndi mér. Þetta hafði ég aldrei séð fyrr. Ég ætlaði aldrei að hitta Gudda aftur eftir að ég var með honum fyrst af því að ég vissi að þetta var bara bull, en hitti hann alltaf óvart af tilviljun á sama stað. Það kom mér alltaf jafnmikið á óvart að sjá Gudda, því í öll skiptin hélt ég að Guddi væri farinn út, þar sem hann bjó erlendis og mér hafði skilist á Gudda strax fyrsta skiptið að hann væri á förum. Þennan skemmtistað sækja vinir mínir og þess vegna hitti ég Gudda alltaf þar. Það var eins og eitthvert ómótstæðilegt afl drægi mig að honum þegar Guddi byrjaði að dansa, í byrjun vandræðalega og feiminn eins og hann vissi ekkert hvernig hann ætti að vera gagnvart mér og kunni því engin önnur ráð en þetta. Þetta var tjáning hans og nálgun við mig. Stundum var líkt og við værum í stríði en það var þögult stríð, fugladansinn skapaði vopnahlé. Kannski var stríðið eins konar tilfinningastríð.

SÖNN LÍFSREYNSLUSAG

 Ævisaga villt af vegi

Kleopatra hneykslar Majónesdrottningin Kleopatra Kristbjörg lætur sér ekki nægja að stjórna Gunnars Majonesi þar sem hún er einnig afkastamikill rithöfundur.

Hún hefur sent frá sér bækurnar Daggardropar, Hermikrákuheimur, Þá var gott að deyja, skáldsöguna Biðukollur útum allt og barnabókina Vetrarnótt. Og þótt hún hafi hingað til ekki viljað ræða einkalíf sitt opinberlega nú er komið að ævisögu hennar sem hún segir í hinni nýútkomnu Kleopatra – villt af vegi. „Ég segi náttúrlega aðeins frá mér. Hvaðan ég kem og svona en ég er náttúrlega frá flottasta stað í heimi. Vopnafirði sem mér þykir ákaflega vænt um,“ segir Kleopatra.

Eins og við er að búast segir Kleopatra hispurslaust frá en æskuminningarnar eru bæði ljúfar og sárar en þar ber hæst sáran móðurmissi og alvarlega misnotkun sem hún varð fyrir í æsku. „Er ég ekki þekkt fyrir að tala hreint út?“ Spyr Kleopatra ákveðin. „Ég hneyksla fólk alveg rosalega með þessari bók. Af því að hún er sönn saga mín. Ég segi líka frá því hvað ég er skelfileg og öllu sem ég hef gert af mér enda sést það nú á titlinum að ég tolli ekki einu sinni á veginum.“ Eftir fertugt hefur Kleopatra búið í Reykjavík og hún segir einlægt og opinskátt átakanlega ástarsögu sína frá Reykjavíkurárunum. „Ég segi þarna frá ástarsambandi mínu og er mjög bersö-

gul. Fólk þorir ekki einu sinni að segja frá svona,“ segir Kleopatra sem að eigin sögn gefur ekkert eftir í kynlífslýsingum. „Svo kem ég líka út úr skápnum og viðurkenni að ég sé engill. Það héldu allir að ég væri norn og svo er ég bara engill,“ segir Kleopatra sem sækir framtíðarvitneskju í drauma sína sem hún hefur því miður ekki alltaf haft vit á að fara eftir. Hún hefur komist að því að á jörðinni eru englar sem Kleopatra Kristbjörg segir sögu sína blátt áfram og hispurslaust. Nafnið seg Sagan er berorð og Kristbjörg Kleopatra segir m.a.Kleopatra spáir mik-ir mikið um innihald eiga sér hlutverk, sem hún kallar jarðarengla. frá því allra nánasta í einkalífi sérhvers manns – og er þ mjög ólíkt henni – sem aldrei hefur viljað ræða einkamál sín opinberlega. ið í tilgang lífsins og drauma Sjálf segist hún vera engill auk þess sem „ég kem ÁSTIR OG ÖRLÖG KLEOPÖTRU Kleopatra lítur í þessari bók yfir farinn veg ogvísa rekur örveginn hún segir ogsinni. Í upphafi rifjar hú lagaþætti úr ævi upp um nokkra engla í bókinni sem eru góðir upp æskuminningar,sem ljúfar sem sárar, og segir frá uppvaxt arárunum heima á Vopnafirði og nán fjölskyldu sinni. Hún fjallar um sáran us móð missi, umvitund aðurinnri grafalvarlegaokkar vinir mínir.“ misnotkun í æsku o.fl.

Kleopatra er mjög staðfesta berdreymin og fær oft leiðbein ingar og viðvaranir í gegnum drauma.

um draumum sínum og því hvernig Hún se þeir komu fram, en því miður fór hún býr yfir framtíðarvitneskju. toti@frettatiminn.is ekki alltaf eftir le ingunum. Eftir fertugt hefur hún ver ið búsett nokkr

í Reykjavík og hún segir átakanlega gerðist á þeim árum á mjög einlægan ástarsögu sína og opinskáan hátt.

Kleopatra hefur lengi spáð í hluti sem fólk spáir almennt lítið sem ekkert í, m.a. tilgang lífsins o draumana sem vísa veginn og segir okkur þar með að innri vitund okkar býr yfir framtíðarvitnesk Hún hefur komist að því að á jörðinni eru englar sem eiga sér hlutverk, sem hún kallar jarðareng bókinni eru myndir af sumum þeirra sem eru góðir vinir hennar. Alls eru 70 litmyndir í bókinni.

Jólaopnun miðborgar Opið til kl. 22:00 öll kvöld til jóla og til 23:00 á Þorláksmessu.

Verum, verslum og njótum — þar sem jólahjartað slær. www.midborgin.is

EINSTÖK GJÖF FYRIR ALLA Óskaskrín henta fullkomlega í harða pakka fyrir þá sem vilja upplifa og njóta, þá sem velja sjálfir, þá sem eiga allt. Það er einfalt að velja rétta gjöf – gefðu

PIPAR\TBWA

•

SÍA

upplifun í öskju, gefðu Óskaskrín.

Þú velur á milli 8 ólíkra Óskaskrína, hvert með sínu þema, eftir því hvert tilefnið er eða áhugasvið viðtakandans. Hvert skrín inniheldur upplýsingar um allt að 20 sérvaldar upplifanir í anda þemans og gjafakort sem nýta má til að njóta þeirrar upplifunar sem viðtakandi velur.

sími 577 5600 info@oskaskrin.is www.oskaskrin.is

Opna – Velja – Njóta

62

úttekt

Helgin 21.-23. desember 2012

 Úttekt

Æðisköst ársins á Facebook Á Facebook hefur hver og einn fengið sitt gjallarhorn og getur látið rödd sína og skoðanir óma laus undan oki hinna hefðbundnu fjölmiðla sem voru fyrir tíma bloggs og samfélagsmiðla hliðverðir umræðunnar. Hávaðinn á Facebook er því oft mikill, sérstaklega þegar hitamál springa út á vefnum og fók ryðst upp á sína kassa og hefur upp gól sín á umræðutorginu. Múgæsingin er sjaldan langt undan og kyndlar og heykvíslar innan seilingar. Fréttatíminn rifjar hér upp nokkur deilumál sem ærðu óstöðuga netverja á árinu sem er að líða.

Salt í sárin Ólafs þáttur Grímssonar

Guðbergur tryllir lýðinn á 17. júní

Forseti vor var ítrekað í eldlínunni á árinu og stuðaði netverja oft hressilega. Hann varði forsetastólinn í óvæginni kosningabaráttu og tryggði sér tuttugu ára setu á Bessastöðum. Hann hóf baráttuna bratt með árásum á helstu ógnina, Þóru Arnórsdóttur, við lítinn fögnuð og einhvern veginn fór það þveröfugt í mannskapinn þegar Ameríkanar dubbuðu Ólaf Ragnar Grímsson upp sem Dalai Lama Norðursins.

Var að enda við að senda áskorun til Ólafs Ragnars um að gefa kost á sér til forsetakjörs í sumar. Reyndar sem Andrés Önd, en ég er nokkuð viss um að Walt Disney hefði samþykkt þetta. Áskorun mín var nr. 21028! Þetta er alveg að koma!! Á morgun mun ég svo senda inn sem Rocky Balboa.

Gaukur Úlfarsson Æi!! Viljiði hætta að suða í Ólafi Ragnari!

Sextán ár er yfirdrifið... ekki meira takk!

Heiða B. Heiðars

Hann hefur náð áður óþekktum hæðum. Dalai Lama norðursins! Allsherjargoði útrásarvíkinganna! Hans forsetalega hátign! Þráinn Bertelsson Til að styggja ekki bófa í Kína neitaði Dalai Lama norðursins fyrir hálfu þriðja ári að tala við hinn ekta Dalai Lama Jónas Kristjánsson Dalai Lama hefur ákveðið að héðan í frá muni hann einungis gegna kallmerkinu Ólafur Ragnar Suðursins.

Helgi Seljan Ég hélt að forsetinn væri verndari þjóðkirkjunnar, en svo reynist hann bara leiðtogi norrænna búddista. Hver hefði trúað því? Ævar Örn Jósepsson Hvað átti klappstýran Ólafur Ragnar við þegar hann kallaði Þóru Arnórsdóttur „2007 - frambjóðanda“? Getur einhver sagt mér það?

Sveinn Andri Sveinsson

Ólafur Ragnar þjófstartar kosningabaráttunni með rangfærslum.

Ingibjörg Stefánsdóttir

Guðbergur Bergsson hefur nánast gert það að ævistarfi að stuða fólk og hleypa öllu í bál og brand. Hann gerði allt brjálað á þjóðhátíðardaginn þegar hann birti grein um mál Egils Einarssonar á Eyjunni.

Loðnar og teygjanlegar vinsældir Bók með því sem kallað er fantasíur íslenskra kvenna rokseldist fyrr á árinu og kynlífsfíkn lesenda náði síðan hámarki þegar 50 gráir skuggar komu út í íslenskri þýðingu.

Blautlegar „kvennabækur“ stóðu í fólki á Facebook. Allir höfðu skoðanir á fyrirbærinu en fjöldinn eyddi miklu púðri í að sverja af sér að hafa lesið ósköpin.

Mega konur nú ekki hafa rétt á því að eiga sínar fantasíur? fantasíur eru FANTASÍUR – og ástæðan fyrir því að þetta heita fantasíur er að þetta er ekki raunveruleiki.

Bryndis Gyða Michelsen Svona breytist tískan. Í nokkur ár hafa norrænar glæpasögur verið á hverju náttborði.

Nú eru klámsögur komnar í þeirra stað – og skulu vera skrifaðar af konum, enda hafa karlmenn sem klæmast illt orð á sér og hafa jafnan verið kallaðir „klámhundar“. Skyldi orðið „klámtík“ ná fótfestu í málinu? Þráinn Bertelsson Las ritdóminn um Fantasíubókina í Fréttablaðinu. Látum nauðgunarvinkilinn liggja á milli hluta... en hvern langar í kynlíf þegar hann/hún liggur með snúinn ökkla útí móa??? Morfín kannski, en ríðingar... nei!

Stefán Pálsson

Grúví, hann Guðbergur (má hann þetta, er ekki ólöglegt að tjá skoðanir sínar á Íslandi?) Ætli sérsveit öfgafemínista sé núna á fullu að vígbúast gegn gamla manninum úr Grindavík? Er Boot Camp í Grindavík?

Svanur Már Snorrason Hjúkkitt að Guðbergur er ekki forseti, hver veit hvað hann hefði skrifað undir Icesave?

Bragi Valdimar Skúlason Grein Guðbergs Bergssonar gerir álíka mikið fyrir málstað Egils Einarssonar og það ef leikskólakennarar myndu sprengja leikskóla til að mótmæla uppsögnum.

Helgi Seljan Ég vona að kallarnir 3300 sem fagna Guðbergi og skrifum hans þurfi aldrei að horfa upp á dætur sínar, systur, eiginkonur, mæður og/eða vinkonur fást við afleiðingar nauðgunar. Ekki viss um að kátína þeirra yfir ummælum eins og „stelpupussulátum“ yrði jafn sönn...

Grímur Atlason

Gríðarleg reiði braust út í samfélaginu, réttlát reiði, þegar í ljós kom að þjóðin hafði óafvitandi gætt sér á ýmsum matvælum bragðbættum með iðnaðarsalti í rúman áratug. Eldar loga enn og reykinn leggur að sjálfsögðu yfir Fésbókina.

Mig langar í iðnaðarsalt. Hipparnir ykkar.

Lára Björg Björnsdóttir Var að fá fax frá Grínlögreglu ríkisins: Saltbrandarakvótinn hefur verið fylltur.

Jón Oddur Guðmundsson Eitthvað eru menn súrir yfir salti.

Hafliði Helgason Auglýsi eftir upplýstri umfjöllun og umræðu um salt!

Rósa Guðbjartsdóttir Það er merkilegt að heyra frá framleiðendum matvæla sem segjast ekkert vita hvaða efni þeir nota í matinn. Frú Sigurveig notar ekki salt í hafraklattana né kökurnar sem hún framleiðir, en ögn af Maldon salti – sem er sjávarsalt - í soyabaunirnar sem selur líka.

Egill Helgason

Verra er þeirra réttlæti Umræðan um landsdómsmál Geirs Haarde fór á tilfinningaþrungna fleygiferð enn á ný þegar dómur var upp kveðinn og allt varð brjálað.

Guðbergur og hans líkar eru ennþá að menga Facebook. Þess vegna fáið þið annað gott kattavídjó. Óttar M. Norðfjörð

bíður eftir að heyra þá kenningu að Landsdómur sé á einhvern hátt tæki Evrópusambandsins. Þá verður dagurinn fullkomnaður.

Stefán Pálsson

Ekki vissi ég að Guðbergur Bergsson, rithöfundur, væri í eiturlyfjunum.

Andri Þór Sturluson

Því miður hefur hinn popúlíski dómsmálaráðherra ekki ennþá tjáð sig um hvaða miskabætur honum finnist að þjóðin eigi að greiða Geir H. Haarde fyrir ástæðulausa ákæru og óþægindi og kostnað sem hann hefur haft af málinu. Þráinn Bertelsson

Mér leiðist þessi gamli karl.

Ragnar Þór Pétursson

Sumir eru á þeirri skoðun að það sé ígildi þess að afneita hruninu að fella niður kæruna á hendur Geir H. Haarde. Er það ekki fullmikið í lagt. Hvað ef Landsdómur kemst að þeirri niðurstöðu að Geir sé saklaus? Væri Landsdómur þá að afneita hruninu?

Bergsteinn Sigurðsson

fótbolti

64

Helgin 21.-23. desember 2012

Ekkert frí á Englandi um hátíðarnar

F

Jólin eru ekki bara hátíð ljóss og friðar, þau eru líka hátíð fyrir unnendur enska boltans. Fram undan eru fjórar umferðir á tæpum tveimur vikum og úrslit í leikjum toppliðanna geta ráðið miklu um hver stendur uppi sem sigurvegari í vor. Rétt eins og á síðustu leiktíð heyja grannliðin Manchester United og Manchester City einvígi um Englandsmeistaratitilinn. heimsækir Sunderland. Þessi nágrannalið í norð-austur Englandi hafa valdið miklum vonbrigðum í vetur og munu gera sitt til að stríða stóru liðunum. Í þriðju umferðinni um jólin fær United lið West Brom í heimsókn á meðan City heimsækir Norwich. Að síðustu fær Man City lið Stoke í heimsókn á meðan United heimsækir nágranna sína í Wigan. Á síðustu leiktíð kom það mjög á óvart þegar Wigan lagði United að velli og höfðu þau úrslit sitt að segja um að City fór með sigur af hólmi í deildinni.

ótboltaáhugafólk hefur um fleira að hugsa þessi dægrin en jólaundirbúninginn. Fjórar umferðir verða leiknar í enska boltanum yfir hátíðarnar og veislan hefst á morgun, laugardag.

Allra augu verða á leikjum toppliðanna tveggja, Manchester United og Manchester City, en liðin á botninum horfa líka fram á afar mikilvæga leiki.

Einvígi Manchesterliðanna

Englandsmeistarar Manchester City hefja törnina með leik á heimavelli gegn nýliðum Reading á morgun, laugardag. Búast má við auðveldum sigri heimamanna enda fær lið Reading helst ekki minna en þrjú mörk á sig í leik. Á sunnudag eiga erkifjendurnir í Manchester United erfiðan útileik gegn Swansea.

City-menn eru sex stigum á eftir United eftir sigur síðarnefnda liðsins í grannaslagnum á dögunum. City-menn vita því sem er að þeir mega ekki við því að gera mistök í jólaleikjunum; þeir þurfa helst að ná fullu húsi stiga og vonast eftir því að keppinautarnir misstígi sig. Á annan dag jóla fær United lið Newcastle í heimsókn en City

Hangir Benitez yfir jólin?

Chelsea er nú þrettán stigum á eftir toppliði Manchester United en á leik til góða. Rafa Benitez hefur ekki tekist að hrífa stuðningsmenn liðsins og tapið í heimsmeistarakeppni félagsliða um síðustu helgi var afar slæmt högg eftir að liðið virtist vera Staða efstu og neðstu liða Leikir toppliðanna um jólin Botnbaráttan að ná sér á strik. Chelsea mætir Leikir Markatala Stig harðnar Aston Villa (h), Norwich (ú) 1. Man Utd 17 19 42 og Everton (ú) í jólatörninni og En það verður ekki 2. Man City 17 18 36 endar svo á að fá QPR í heimbara barist á toppi sókn. Óhætt er að fullyrða að deildarinnar yfir jólin.

3. Chelsea 16 11 29 Benitez þarf að kreista það besta Nú þegar deildin er að 4. Tottenham 17 5 29 út úr mannskapnum svo Roman verða hálfnuð harðnar Abramovich, eigandi félagsins, baráttan á botninum Swansea (ú) Reading (h) 17. Southampton 16 -10 15 fari ekki að leita að nýjum stjóra. með hverri umferð.

Newcastle (h) Sunderland (ú) Enn og aftur.

Leikmannaglugginn 18. Wigan 17 -14 15 West Brom (h) Norwich (ú) Arsenal-menn rifu sig upp af opnar um áramótin og 19. QPR 17 -15 10 rassgatinu á mánudagskvöldið má fastlega búast við Wigan (ú) Stoke (h) 20. Reading 17 -15 9 þegar þeir fóru létt með Reading. því að liðin í neðri hlutLeik liðsins við West Ham á annanum láti til sín taka an dag jóla hefur verið frestað í leikmannakaupum. fram á næsta ár og því leikur Arsenal aðTil að mynda Harry Redknapp, sem nú eins þrisvar yfir jólahátíðina. Stjóranum stýrir QPR og hefur aldrei verið feiminn Arsene Wenger gefst því meiri tími til að að grenja út peninga hjá eigendum þeirra undirbúa leikmannakaup í liða sem hann stjórnar. Nú um helgina janúarglugganum. Ekki verða tveir afar forvitnilegir leikir í botnveitir af. baráttunni. Newcastle tekur á móti QPR á morgun. Heimamenn hafa tapað sex Höskuldur Daði af síðustu sjö leikjum í deildinni á Magnússon meðan QPR vann sinn fyrsta leik um liðna helgi. hdm@frettatiminn.is Ef Newcastle vinnur

…

Sergio Aguero og Carlos Tevez hafa samanlagt skorað 13 mörk fyrir Manchester City í deildinni.

Carlos Tevez Wayne Rooney og Robin van Persie hafa samanlagt skorað 19 mörk fyrir Manchester United í deildinni í vetur.

VETRARKORT Í BLÁFJÖLL & SKÁLAFELL Tilvalin jólagjöf fyrir alla fjölskylduna

PIPAR\TBWA • SÍA • 123318

ekki þennan leik sogast liðið beint niður í fallbaráttuna. QPR-menn geta aftur á móti komist á flug með sigri. Sama dag tekur Southampton á móti Sunderland en þau sitja hlið við hlið á töflunni fyrir ofan botnliðin þrjú.

Sala vetrarkorta er nú í fullum gangi. Kortin er hægt er að kaupa í gegnum tölvupóst á midar@skidasvaedi.is. Einnig má fá kort í Hinu húsinu, Pósthússtræti 3–5, dagana 27. og 28. desember.

Athugið að tilboðsverð á vetrarkortum gildir aðeins út desember.

Sjáumst í brekkunum, starfsfólk Skíðasvæðanna.

Upplýsingasími 530 3000

skidasvaedi.is

Íslenskur kalkúnn

ÍSLENSK FRAMLEIÐSLA

ATA R N A

Heslihnetu- og sveppafylling að hætti Reykjabúsins • 150 g smjör • 350 g nýir sveppir, niðursneiddir • 200 g laukur, smátt saxaður • 1 stilkur sellerí, smátt saxaður • 1/2 búnt steinselja, smátt söxuð eða 2 msk þurrkuð • 3-4 msk þurrkuð salvía • 300 g skinka, smátt söxuð • 100 g heslihnetur, ristaðar og sneiddar • 150 g (u.þ.b. 3 bollar) brauðteningar • 2 stór egg • 2 dl rjómi • 1/2 tsk salt • 1 tsk ferskmalaður pipar

Bræðið smjör í stórum potti og látið sveppi og grænmeti ásamt steinselju, salvíu og skinku krauma í því í 10 mínútur eða þar til grænmetið er orðið mjúkt. Bætið þá heslihnetum og brauðteningum í pottinn og látið fyllinguna kólna lítillega. Hrærið þá eggjum og rjóma saman við og kryddið með salti og pipar. Má laga daginn áður og geyma í ísskáp þar til fylla á fuglinn.

Verði ykkur að góðu Reykjabúinu, Mosfellsbæ.

kalkunn.is

Hreint kjöt án allra aukaefna – beint frá bónda Þú veist hvaðan það kemur!

66

bækur

Helgin 21.-23. desember 2012

 TónlisT sTuð Vors lands efTir Gunnar lárus Hjálmarsson

Með metnað á böllunum Gunnar Lárus Hjálmarsson hefur skrifað stóra bók um íslenska dægurtónlist frá upphafi 19. aldar og fram á þennan dag.

Gripurinn þykir óvenju veglegur og kallast Stuð vors lands.

Bókin er prýdd gríðarlegum fjölda mynda, sem flestar hafa ekki birst áður og hafa mikið heimildagildi auk þess sem texti Gunnars þykir lipur og fræðandi. Fréttatíminn birtir hér kafla um tímabil sem flestir ættu að muna eftir.

Nýleg mynd af Ný dönsk.

V

„Við erum metnaðarfullt poppband sem spilar á böllum,“ sagði Björn Jörundur Friðbjörnsson í Þjóðviljanum 1991.“

ið erum metnaðarfullt poppband sem spilar á böllum,“ sagði Björn Jörundur Friðbjörnsson í Þjóðviljanum 1991 og negldi starfsemi Nýdanskrar í einni setningu. Hann og Daníel Ágúst Haraldsson og fleiri strákar, þar á meðal trommarinn Ólafur Hólm Einarsson, hófu samstarf árið 1987 og unnu sér það til frægðar að sigra í hljómsveitakeppninni á Húsafelli sama ár. Stuðmenn fengu hljómsveitina til að hita upp fyrir sig á næstu misserum og sveitin hélt sjálfstæða tónleika, þar sem mikið var lagt upp úr leikrænum tilþrifum til að vekja athygli. Nýdanskri óx ásmegin eftir því sem Björn samdi fleiri lög. Það fyrsta sem kom út var lagið Síglaður á safnplötu Skífunnar, Smellir, fyrir jólin 1987.

Strákunum leiddist framtaksleysið hjá Skífunni, fóru yfir til Steinars og settu tvö lög á safnplötuna Frostlög árið eftir. Annað þeirra var Hólmfríður Júlíusdóttir, sem vakti athygli fólks á Nýdanskri svo um munaði. Eftir tvö lög á enn einni safnplötunni, Bandalögum, kom loks fyrsta stóra plata Nýdanskrar fyrir jólin 1989, Ekki er á allt kosið. Bítlavinirnir Jón Ólafsson og Rafn Jónsson voru upptökustjórar plötunnar.

Hún gekk vel, enda vinsæl lög af tónleikaprógramminu innanborðs; Apaspil, Fram á nótt og Hjálpaðu mér upp.

Um sumarið 1990 kom enn einn smellurinn, Nostradamus á Bandalögum 2, en um haustið var bandið orðið hálfgert rekald því tveir meðlimir – þeir Valdimar Bragason og Einar Sigurðsson – höfðu haldið utan „til að læra vélritun og gleraugnasmíði“. Í staðinn komu Stefán og Jón úr Possibillies og voru „sérstakir aðstoðarmenn“ til að byrja með en fullgildir meðlimir eftir útkomu hinnar vönduðu plötu Regnbogalands, sem var afrakstur samstarfsins. Nú var Daníel farinn að semja meira en áður og hippa- og bítlalegar poppmelódíurnar beinlínis runnu af félögunum: Frelsið og Tíminn gripu mest.

Með tilkomu lagahöfundanna Stefáns og Jóns var kominn hópur sem var til alls líklegur. Hljómsveitin hafði vakið lukku og athygli á tónleikum og böllum og stundum klætt sig djarflega upp að hætti hippaáranna.

Tónlist og útlit gerði því að verkum að margir settu hippastimpil á Nýdanska. „Við getum ekki svarið það af okkur að við höfum gaman af hippatónlist, en við erum ekki endilega hippar sjálfir eins og þú sérð,“ sagði Jón í Þjóðviljanum 1991. „Okkur finnst þessir búningar bara flottir,“ bætti Björn við. „Við spilum helling af íslensku hippadóti, fullt af Hljómum um það leyti sem þeir voru að hætta og nú erum við að gæla við að spila eitthvað af Lifun, þeirri frábæru plötu.“

- „Alelda, sáldrandi brjáli“ – fór til dæmis alveg fyrir ofan garð og neðan margra hlustenda. Þeir, sem misheyrðist í viðlaginu, töldu sig þó fá aðeins meiri botn í lagið en aðrir – „Alelda, sólbrenndur bjáni!“

Spursmál hvað við þraukum lengi á litlum markaði

Línurit sveitarinnar hafði verið á stöðugri uppleið, bæði hvað gæði og vinsældir snerti, og enn stefndi strikið upp. Gamalkunnug og velþekkt þreyta á íslenska dvergbransanum var þó komin upp innan sveitarinnar. Aðsóknarhrun hafði orðið á ballmarkaðinum og hljómsveitin gerðist duglegri við skólaböllin. „Þetta sveitaballafyrirkomulag er orðið ansi þreytt,“ sagði Daníel í Pressunni í desember 1992. „Það eru komnir pöbbar á flesta stærri staði þar sem fólk getur séð lifandi tónlist. Við viljum vera í músíkinni og verðum því að víkka út landamærin, vinna ný lönd til að stækka markaðinn.“ „Við erum ekki að biðja um nein ósköp,“ sagði Stefán. „Bara eitthvað smávegis, því það skemmtilegasta sem við gerum er að spila á tónleikum og taka upp plötur. Það gengur ekki upp hér á Íslandi eingöngu.

Við erum allir með önnur járn í eldinum, einhver aukadjobb.“ Steinar hafði kynnt bandið lítillega sem Arctic Orange, m.a. á safnplötunni Icebreakers, en nú var Jakob Frímann Magnússon orðinn menningarfulltrúi í London og eyddi tíma og krafti og peningum skattborgaranna í að koma ár íslenska poppbátsins fyrir borð. Jakob var Nýdanskri innan handar í stórborginni og hóaði í ýmsa bransakarla sem horfðu á Kind, eins og hljómsveitin kallaði sig nú, taka lagið í hljóðverinu. Ytra bauðst sveitinni að fara á túr með Electric Light Orchestra, sem hefði verið frábært ef þetta hefði ekki verið ELO II án aðalmannsins Jeffs Lynnes. Gerð var effektahlaðin útgáfa af Kirsuberjum á ensku með upptökumanninum John Jones, sem hafði þá nýlega tekið upp með Duran Duran. Lagið Cherry Blossom með texta eftir Hilmar Örn Hilmarsson lá í salti þar til lagið kom út á safnplötunni Nýdönsk 1987-1997.

Þraukað

Ný danskir fá gullplötu árið 1992.

Tilefni viðtalsins var ný plata, Kirsuber, með tveimur nýjum lögum og fimm gömlum í tónleikaútgáfum.

Lagið Kirsuber gaf til kynna hvert bandið stefndi. „Við höfum ákveðnar hugmyndir fyrir næstu plötu,“ sögðu þeir, „okkur langar til að spila allir inn í einu og hafa þetta miklu hrárra en fyrr. Við viljum hafa meira rokk-sánd. Það er kominn tími á eina svolítið þróttmikla plötu.“ Sú plata var Deluxe, sem kom fyrir jólin 1991.

Hún var tekin upp hratt og að eldri rokksið alveg án stafrænnar tækni og fínpússningar. „Það svífur sami andi yfir allri plötunni,“ sagði Björn. „Hljómsveitin er nákvæmlega svona og það er það skemmtilegasta við plötuna.“ R.E.M.-lega lagið Alelda eftir Daníel og Jón sló í gegn. Textar sveitarinnar voru með uppskrúfaðasta skrúðmælgismóti og oft erfitt að fá botn í þá. Viðlagið

Í Bretlandi tók Nýdönsk upp glerfína poppplötu, Himnasendingu, sem kom út síðla árs 1992. Nú var sveitin komin aftur á mála hjá Skífunni og lög eins og Ilmur, Fluga og sérstaklega Horfðu til himins sáu til þess að sveitin sló öll fyrri sölumet með plötunni.

Platan kom einungis út á geisladiski (CD), en ekki á vínyl líka, eins og hinar stóru plöturnar þrjár, enda vínyllinn á hraðri útleið á þessum tíma. Meðlimir Nýdanskrar höfðu meira að segja þurft að berjast fyrir því að Deluxe kæmi út á vínyl árið áður.

Geisladiskurinn hafði komið á markað árið 1982 en það tók nokkur ár fyrir hann að ná almennri útbreiðslu. Plötur Mezzoforte höfðu komið út á alþjóðamarkaði á CD, en fyrsti íslenski geisladiskurinn er jafnan talinn vera Frelsi til sölu með Bubba Morthens, sem kom út fyrir jólin 1987. Þrátt fyrir metsölu Himnasendingar gátu meðlimir Nýdanskrar ekki varist þeirri tilhugsun að þeir væru farnir að hjakka í sama farinu á Íslandi og lítið gekk að komast á kortið í útlöndum. „Við erum aðallega orðnir þreyttir á því sem við höfum ekki erlendis en þakklátir fyrir það sem við höfum hér,“ sagði Björn í Pressunni í nóvember 1993. „Það er alltaf spursmál hvað við þraukum lengi á litlum markaði. Eins og

stendur erum við að leita að góðum umba, einhverjum sem gæti haldið á okkar spilum úti. Við vorum búnir að finna einn sem var æðislega góður í kjaftinum en gerði svo aldrei neitt og tók okkur í rassgatið. Við ætlum að finna annan sem lætur okkur að minnsta kosti vita þegar hann tekur okkur í rassgatið. Við getum þá sjálfviljugir tekið þátt í því.“ Fimmta stóra platan, Hunang, sem upprunalega átti að heita Djásn, kom út fyrir jólin 1993 og var tekin upp í stúdíói í Surrey með Íslandsvininum Ken Thomas, líkt og Himnasending. Nú vantaði smelli á borð við þá stærstu sem sveitin hafði áður átt og platan seldist ekki sem skyldi. Nýdönsk tók að sér að spila í Gauragangi Ólafs Hauks Símonarsonar í Þjóðleikhúsinu og lék undir hjá Megasi í MH á tónleikunum sem komu síðar út á plötunni Drög að upprisu, en fór svo í langt frí. Það var uppi á Birni Jörundi typpið. Hann klippti sig eins toppskarfur, gaf út sólóplötuna BJF fyrir jólin 1994 og gerði út hljómsveitina Poppland. Síðan fór hann í listaháskóla Pauls McCartneys í Liverpool, enda hafði hann fengið leiklistarbakteríuna eftir frækilega frammistöðu sem góðlegi lúðinn Axel í kvikmyndinni Sódóma Reykjavík.

Jón tók hins vegar þátt í gegndarlausri upprifjun á öllu því sem hippískt var. Hann tók að sér tónlistarstjórn í söngleiknum Hárinu sumarið 1994. Söngleikurinn sló rækilega í gegn og markaðurinn krafðist minnst tveggja söngleikja á sumri næstu árin. Jón var með puttana í Súperstar sumarið eftir og Stone Free 1996.

Saumaklúbbur

„Við vorum eiginlega bara sofandi,“ sagði Björn í Fókus sumarið 1998. Þá kom út ný plata með Nýdanskri, Húsmæðragarðurinn. „Við gáfum aldrei neina yfirlýsingu um að við værum hættir. Þegar við gerðum safnplötuna (Nýdönsk 1987-97) vildum við endilega hafa ný lög með og í kringum það byrjuðum við að tala um að gera heila nýja plötu. Svo kom í ljós að Daníel var of upptekinn við Gusgus og baðst lausnar. Þá veltum við hinir því fyrir okkur hvernig við ættum að snúa okkur og ákváðum að láta það ekki koma í veg fyrir að við gerðum þessa plötu; áttum slatta af lögum og vildum koma þeim á koppinn.“ Síðan hefur Nýdönsk verið að með hléum, verið vinsæl á skólaböllum og strákarnir haft gaman af félagsskap hver annars – bandið verið einskonar saumaklúbbur. Platan Pólfarir var tekin upp á Möltu sumarið 2001 – „þriðja besta platan okkar“ sögðu þeir sjálfir af því öryggi sem áratugir í bransanum veita – og nú var ballaða Jóns um flugvélar stóri smellurinn. Bandið gaf út órafmagnaðar Freistingar 2002 og samstarfinu með Sinfó voru gerð skil á plötunni Skynjun, 2004. Það var nóg að gera á öðrum vígstöðvum. Jón var einn aðalmaðurinn í söngvarakeppninni Idol stjörnuleit á Stöð 2 og gerði auk þess tvær sólóplötur, Jón Ólafsson 2004 og Hagamelur 2007. Björn gerði David Bowie-legu plötuna Have a Nice Trip undir hljómsveitarnafninu Lúxus árið 2000, lék geðsjúkling með Hitlers-komplexa í Englum alheimsins, sá um dagskrárgerð á Skjá einum og lét sig hverfa til Brasilíu. Þegar áttunda hljóðversplata Nýdanskrar, Turninn, leit dagsins ljós árið 2008 var Daníel Ágúst snúinn aftur og hefur verið með síðan, m.a. annars í kabarettsýningunni Í nánd, sem bandið stóð fyrir í Borgarleikhúsinu 2011.

-20% ERU FERÐALÖG FRAMUNDAN?

GEFÐU VANDAÐA FERÐATÖSKU FRÁ SAMSONITE

T R Æ B Á FR !

L A V R Ú

Vörur frá Samsonite -25%

Orðabelgur Vnr.: OBE120928

7.990,-

Skrípó spilið Vnr.: FOR535782

Frábæ rt verð!

6.790,Verð áður 8.990,-

www.a4.is / sími 580 0000 / sala@a4.is A4 Skeifunni 17 / A4 Smáratorgi 1 / A4 Reykjavíkurvegi 66, Hafnarfirði A4 Dalsbraut 1, Akureyri / A4 Miðvangi 13, Egilsstöðum / A4 Austurvegi 65, Selfossi

-20%

Krakkasprengjuspilið Vnr.: FER782763

3.992,Verð áður 4.990,-

einfaldlega Forréttir

Valette foie gras Andalifur m/fíkjum 90gr Andalifrakæfa m/papriku 90gr • Andalifrakæfa 90gr • Andafita 300gr • •

Paté í úrvali

Kokkur humarkraftur

reyktur & grafinn lax

matreiddu hina fullkomnu humarsúpu

í úrvali

Aðalréttir

Þýsk pekingönd

Hangikjöt

frosin 2,6 kg.

að skagfirskri hefð

gulrótarkaka þriggja hæða

Cheesecake factory

ekta amerískar ostakökur

Hátíðarlambalæri

léttreykt með bláberjum og einiberjum

Vanilluís með brownieskökum, karamellusósu og Bourbon vanillu

Súkkulaðimús með kókos og rommi

Heit súkkulaðikaka með mjúkri miðju

Silkimjúk súkkulaðimús með hindberjum

Skyrterta

vinsælasta Fabrikku skyrtertan í heiminum!

edwards bökur Sælkerabökur 5 teg.

og alind á í Sm r la til jó

meira úrVal Hráskinka í úrvali fyrir 4-5 • Iberico úr svörtu svíni • Fumagalli parmaskinka • Ítalíu hráskinka • Surtido tradicional magnpakkning

Spennandi forréttir fyrir 4-5 • Grafið lamb • Sveitapaté • Grafinn nautavöðvi • Taðreykt lambainnralæri

frosnir sniglar í hvítlaukssmjöri

Valette Reykt andarbringa

a! þetta eina sann

Þarf ekki að sjóða! aðeins 90 mín. í ofni!

Salt minni

Hagkaups Hamborgarhryggur

ferskur íslenskur kalkúnn

sérvalinn af fagmönnum úr nýju hráefni

tilbúið beint í ofninn!

Eftirréttir

Ostakaka að hætti Jóa fel með appelsínusúkkulaði

Smjörsprautað kalkúnaskip

Soja & kókosís frábær mjólkurlaus ís

debic ebic Parfait gerðu þinn eigin ís eða ístertu

debic Créme Brulée auðvelt og gott

jól

Helgin 21.-23. desember 2012  Þorláksmessa k æstur ilmur leikur um nefið

PIPAR\TBWA • SÍA • 123272

EYPIS

70

Gefðu persónulega jólagjöf í ár Fallegar gjafir fyrir ástina þína.

www.jonogoskar.is

Sími 5524910 / Laugavegi 61 / Kringlan / Smáralind Þeir Úlfar og Stefán hlakka til Þorláksmessunnar. Ljósmyndir/bpj

Skatan vinsæl fyrir jólin

BRETTAPAKKAR 20% AFSLÁTTUR ÞEGAR KEYPT ERU BRETTI, BINDINGAR OG BRETTASKÓR.

Feðgarnir Úlfar Eysteinsson og Stefán Úlfarsson bjóða upp á skötu á Þorláksmessu.

ÁRNASYNIR

á

utilif.is

Gleðileg jól

mörgum heimilum er skata ómissandi á Þorláksmessu.

Sumum finnst lyktin óbærileg en hjá öðrum ganga jólin ekki í garð fyrr en skötuilmurinn leikur um nefið. Feðgarnir Úlfar Eysteinsson og Stefán Úlfarsson, matreiðslumenn á veitingastaðnum Þrír Frakkar, falla svo sannarlega í seinni hópinn. Þeir hafa matreitt skötu í mörg ár og þekkja sögu hennar, verkun og eldun mjög vel. „Skata eins og við þekkjum hana hefur verið til í hundruð ára. Verkunin er komin til vegna geymsluaðferða eða öllu heldur skorts á slíkum aðferðum. Frost var ekki til nema bara auðvitað hið náttúrulega. Það var því vandamál með þennan fisk því það var ekki hægt að flytja hann út og selja hann. Hann var kæstur, útvatnaður og svo var hann saltaður. Svo var hann borðaður reglulega, jafnvel einu sinni í viku. Þetta tíðkast ennþá til dæmis á elliheimilum og jafnvel togurum fyrir vestan.“

„Urðum að éta þennan blessaða fisk“

ÓKEYPIS

EYPIS

EYPIS

EYPIS

EYPIS

EYPIS ÓKEYPIS

EYPIS

EYPIS

EYPIS

YPIS

ÓKEYPIS

Hefð fyrir kæstri skötu er ættuð frá Vestfjörðum. Þar hefur skata verið verkuð á þennan hátt um aldir en hefðin er einnig rík um allt Vesturland og á höfuðborgarsvæðinu. Kæsing á skötu tekur um það bil fjórar vikur. Það fer þó svolítið eftir hitastigi og eins hversu kæst eða bragðsterk hún á að vera. „Það tekur skemmri tíma að verka tindabykkjuna. Hún tekur um þrjár vikur. Það má alls ekki skola hana því slorið ver fiskinn svo hann úldni ekki. Þetta er svo alltaf spurning um hitastig. Ef það er heitara þá tekur verkunin skemmri tíma. Þetta tekur svo lengri tíma með stærri skötuna. Það er sennilega nær fimm vikum. Við vorum alveg á taugum í fyrra þegar það var svo

kalt. Sá sem verkar fyrir okkur fór of seint í gang. Ég smakkaði hana um miðjan mánuðinn og þá hélt ég að þetta myndi ekki ganga. Svo var hún tilbúin daginn fyrir Þorláksmessu, svo þetta slapp fyrir horn.

Fyrir vestan eru þeir með þessa milliskötu. Hún er aðeins stærri en tindabykkjan. Í staðinn fyrir að salta skötuna þurrkuðu þeir hana. Þá þurftu þeir ekkert að útvatna og hún var auðvitað mikið sterkari. Þeir borðuðu svo hnoðmör með.

Hann er geymdur í stappi í nokkrar vikur þar til hann fer að mygla aðeins og svo er hann hnoðaður. Hann verður því mjög viðkvæmur þegar hann er búinn að mygla svona og það má ekki hita hann nema í vatnsbaði. Í Vestmannaeyjum er það bara stóra skatan. Þetta er það sama og með ýsuna. Það er svo hræðilega erfitt að geyma hana nema í frosti.

Frystihús voru ekki til hér fyrr en eftir stríð, þetta er ekki lengra síðan. Við urðum því að éta þennan blessaða fisk.“

Allur matur góður eftir skötu

Sú hefð að borða skötu á Þorláksmessu hefur verið til síðan á millistríðsárunum. Hún er hugsanlega eldri í sjávarþorpunum en síðan 1980 hefur fólk safnast saman á veitingahúsum eða félagsheimilum til að borða skötu. Úlfar segir þá sem ekki vilja borða skötu ættu endilega að prófa. Þó ekki nema bara til að komast að því að allir matur sé góður eftir að fólk hefur borðað skötu. „Ég man eftir því þegar við vorum að reka veitingastaðinn Pottinn og pönnuna voru 70 manns sem komu til okkar og borðuðu skötu árið 1982. Þetta er líka til víðar í heiminum. Skata er veidd í Indlandshafinu og þar í kring og til dæmis Kóreumenn borða hana kæsta. Þeir sem hafa verið með bílaumboðin hérna

frá Kóreu hafa beðið okkur um að redda skötu til að borða hérna yfir hásumar.“ Þeir sem ekki eru aðdáendur skötunnar nefna lyktina gjarnan sem einn helsta ókost hennar. Úlfar segir ómögulegt að verjast lyktinni en það séu margar leiðir til að auðvelda suðuna og lágmarka lyktina. Hann segir það þægilegra að sjóða skötuna í lágum potti. „Þegar maður sýður skötu er best að velja sér lágan pott og sjóða frekar tvisvar. Þú sýður og fólk getur fengið sér og svo er bara að sjóða aftur því þetta tekur svo stuttan tíma. Þegar skatan er skorin í stykki er best að hafa þau frekar lítil. Með tindabykkjuna látum við suðuna koma upp og setjum hana síðan ofan í og tökum pottinn af. Við látum hana jafna sig þar í svona fimm mínútur og þá er hún tilbúin því hún er svo þunn. Með stærri skötuna þá látum við suðuna koma upp, setjum lokið á og sjóðum í fimm mínútur og látum hana síðan standa í 15 mínútur. Ef maður fer að sjóða þetta of mikið þá hrynur þetta í sundur og verður nánast eins og plokkfiskur. Það er best að gera þetta svona því þetta lágmarkar lyktina fyrir þá sem ekki eru hrifnir af henni. Á ýmsum heimilum er viskastykki vætt með ediki, sett yfir pottinn og síðan lokið.

Stykkið dregur í sig einhvern hluta af lyktinni.“ Þetta er mjög góð helgi hjá okkur því við fáum í rauninni þrjár Þorláksmessur; föstudag, laugardag og svo sjálfa Þorláksmessuna á sunnudaginn. Það eru margir sem eru að fara til útlanda og vilja fá skötuna sína. Þú getur auðvitað haft skötuna með þér út en þá er nú eins gott að vera búinn að hugsa hvar þú ætlar að sjóða hana þegar út er komið.

Bjarni Pétur Jónsson ritstjorn@frettatiminn.is

ÓKEYPIS

Stefán gefur hamsatólg með skötunni.

Klassískur skötudiskur á Þremur Frökkum.

Verð frá 129.995.-

Nikon School D-SLR Intro – 2.5 klst kynningar-námskeið ásamt Check & Clean í 3 ár fylgir með D3200 að verðmæti 25.000.-

KI U A P U KA Innifalið í kaupum á D3200 er WU-1a tengi sem gerir kleift að fjarstýra vélinni eða senda myndir og kvikmyndir þráðlaust í snjallsímann eða spjaldtölvuna að verðmæti

11.995.-

Ný hágæða stafræn SLR myndavél með 24.2 Megapixla C-MOS myndflögu og 18-55VR linsu með hristivörn. GUIDE valmyndakerfið auðveldar öllum að taka betri myndir á augabragði. D-Movie kvikmyndataka í háskerpu (1920x1080p). 11 punkta sjálfvirkt fókus kerfi, hátt ljósnæmi ISO (100-6400) sem má framlengja í 12800, Live View og stórum 3“ háskerpu skjá.

I AM MERRY CLICKMAS UKI A P U A K Verð 22.995.-

Innifalið í kaupum á S3300 myndavélinni fylgir. Taska að verðmæti

2.495.-

COOLPIX S3300 – Litrík sýn á þína veröld. Nett og meðfærileg myndavél með 16 megapixla upplausn, NIKKOR gleiðhornslinsu, 6x optískum aðdrætti og hristivörn. Sjálfvirkar umhverfisstillingar, stór 2.7“ LCD skjár og HD hreyfimyndataka. Eins fæst hún í 8 líflegum litum Taktu skemmtilegar myndir við öll tilefni.

www.nikon.is

Með öllum Nikon vélum fylgir íslenskur leiðarvísir.

SÖLUAÐILAR Á HÖFUÐBORGARSVÆÐINU

SÖLUAÐILAR Á LANDSBYGGÐINNI

Heimilistæki – Suðurlandsbraut 26, 108 Reykjavík – 569 1500 – www.ht.is Sjónvarpsmiðstöðin – Síðumúla 2, 108 Reykjavík – 568 9090 – www.sm.is Beco – Langholtsvegi 84, 104 Reykjavík – 533 3411 – www.beco.is Fotoval – Skipholti 50b, 105 Reykjavík – 553 9200 – www.fotoval.is MAX – Kauptún 1, 210 Garðabær – 412 2200 – www.max.is Reykjavik Foto – Laugavegur 51 – 577-5900 – www.reykjavikfoto.is Tölvulistinn – Reykjavík, Hafnarfirði – 414 1700 – www.tl.is

Hljómsýn – Akranesi; Framköllunarþjónustan – Borgarnesi; Blómsturvellir – Hellissandi; Hrannarbúðin – Grundarfirði; Skipavík – Stykkishólmi; Snerpa – Ísafirði; Kaupfélag V-Húnvetninga – Hvammstanga; Skagfirðingabúð – Sauðárkróki; SR Byggingavörur – Siglufirði; Valberg – Ólafsfjörður; Kauptún – Vopnafirði; Verslunin Pan – Neskaupstað; Geisli – Vestmannaeyjum; Mosfell – Hellu; Heimilistæki – Reykjanesbæ, Selfossi, Akureyri og Húsavík; Tölvulistinn – Akureyri, Egilstaðir, Selfoss og Reykjanesbæ; Omnis – Akranes, Borgarnes og Reykjanesbæ; Nettó og Samkaupsverslanir um land allt

OPIÐ ALLA

HELGINA OPIÐ ALLA DAGA TIL JÓLA FRÁ 10-19 SMELLT Á KÖRFUNU A NETBÆKLIN GU RÁ WWW.TOLV U T MEÐ GAGN EK.IS V KÖRFUHNAIRKUM PP

USB GLINGUR

Glæsilegt úrval af skemmtilegu USB glingri frá Satzuma nú á ótrúlegu tilboðsverði!

FRÁ 990

HENTUGT Í ALLA PAKKA

1280x800

IPS

LT AÐ R MEÐ AL HD SKJÁ JÓNARHORN 178° S

AÐEINS

m 9Þm UNN OG

ÖR T FISLÉT

Birt með fyrirvara um breytingar, innsláttarvillur og myndabrengl

PROTAB26 IPS

Glæsileg spjaldtölva með einstökum 10’’ IPS HD fjölsnertiskjá búin allri nýjustu tækni og Multi Core Mali400 3D skjákjarna

34.900

FYRIR ALLA FJÖLSKYLDUNA:)

SMART TV

Fyrir þitt sjónvarp, vafraðu á netinu, kíktu á Facebook, spilaðu kvikmyndir og tónlist, þráðlaust lyklaborð með mús fylgir.

29.900

JÓLAGJÖF FYRIR SJÓNVARPIÐ ÞITT;)

OPNUNARTÍMAR

ALLA DAGA TIL JÓLA 10:00 - 19:00 AÐFANGADAG LOKAÐ Reykjavík • Borgartúni 31 • 563 6900 | Akureyri • Undirhlíð 2 • 430 6900

jól 73

Helgin 21.-23. desember 2012  SamveruStund aukið úrval Spila

Spil sem brúa kynslóðabilið Þ að er vinsælt hjá mörgum f jölsk yldum að spila fyrir jólin, hvort sem það er á venjuleg spil eða borðspil. Úrval slíkra borðspila er alltaf að aukast og áhuginn virðist fylgja með. Það er möguleiki að finna spil fyrir alla aldurshópa en þegar fjölskyldan öll er sest við spilaborðið er kynslóðabilið fljótt að minnka. Við hjá Fréttatímanum kíktum á nokkur þeirra íslensku spila sem komu út á árinu og henta vel fyrir fjölskyldur sem vilja spila saman.

Tímalína

Tímalína er spurningaspil þar sem leikmenn fá fimm spjöld með ýmsum fyrirbærum eða atburðum og eiga að raða þeim í rétta tímaröð. Þó svo leikmenn hafi ekki hugmynd um svarið er alltaf hægt að giska með hjálp tímalínunnar. Þetta er spil fyrir alla í fjölskyldunni. Það er aðeins eitt markmið; að vera fyrsti leikmaðurinn til að spila út öllum spilunum sínum rétt.

Skrípó Skrípó gengur út á að leikmenn skrifa niður brandara eða texta við teikningar eftir Hugleik Dagsson, Halldór Baldursson, Lóu Hlín Hjálmtýsdóttur og Sigmund. Þegar leikmenn hafa skrifað niður sinn texta velur dómarinn hver honum þykir bestur. Keppendur skiptast svo á að vera dómarinn. Sá sem þykir sniðugastur kemst fyrstur í mark og vinnur spilið að lokum. Spilið hentar fyrir breiðan hóp. Það hentar þó sjálfsagt betur í vinahópinn heldur en fyrir fjölskylduna.

Jóakim Aðalönd Eins og nafnið gefur til kynna gengur spilið út á að verða ríkur. Þegar síðasti gullpeningurinn er horfinn er spilinu lokið. Allir leikmenn spila sem Jóakim Aðalönd og hægt er að kaupa hlutabréf í fyrirtækjum í Andabæ. Spilið byggir að nokkru leyti á hinu vinsæla Monopoly. Það er þó ekki boðið upp á að kaupa hótel líkt og í fyrirmyndinni sem einfaldar spilið til muna og lætur það ganga hraðar.

Orðabelgur Orðabelgur er borðspil sem brúar kynslóðabilið. Í spilinu eru spjöld sem skiptast í fimm flokka eftir þyngd spurninganna. Börn fá léttari spurningar en þeir sem eldri eru og því hentar þetta spil vel fyrir alla fjölskylduna því allir geta spilað með.

GJAFA KORT Skjaldbökuhlaupið Spilið gengur út á að koma sinni skjaldböku í markið á undan hinum. Í markinu bíða ferksir salathausar svo keppnin því mikil. Skjaldbökur fara frekar hægt yfir og spilið getur því tekið sinn tíma. Spilið hentar ágætlega fyrir alla fjölskylduna þó yngri börnin þurfi sjálfsagt nokkur skipti til að komast upp á lagið með spilið. Leikmenn geta nefnilega beitt blekkingum til að koma sínum skjaldbökum í mark.

Gjafakort Kringlunnar er gjöf af öllu hjarta. Þú færð kortið á þjónustuborðinu á 1. hæð við Hagkaup eða á gjafakort.kringlan.is

KRINGLAN.IS

74

jól

Helgin 21.-23. desember 2012

 Jólahald hvers vegna höldum við Jól?

Sálræn nauðsyn að lyfta sér upp í skammdeginu Árni Björnsson, doktor í menningarsögu, segir okkur sögu jólanna. Skammdegishátíðir virðast hafa verið til víða og það ráku Evrópumenn sig á í ferðalögum sínum.

Á

jólunum fögnum við fæðingu frelsarans. Við skreytum hýbýli okkar, dönsum í kringum jólatré og gefum hvort öðru gjafir. En af hverju gerum við þetta, hvaða þýðingu hafa jólin fyrir okkur og hvað þýðir orðið jól ef út í það er farið? Árni Björnsson, doktor í menningarsögu, er margfróður um sögu jólanna og hefðirnar sem þeim tengjast. Hann fræddi okkur um þessa hátíð sem er okkur svo kær og raunar nauðsynleg, að mati Árna. Það er ljóst að margir hafa notað tímann þegar skammdegið er sem mest til að halda hátíðir. Skrifaðar heimildir um slíkt eru þó af skornum skammti. „Þessi kristilegu jól sem við þekkjum eru mjög ung í sögu mannkynsins, ekki nema 1500-1600 ára gömul. Þegar Evrópumenn fóru að leggja undir sig heiminn rákust þeir á frumbyggja sem héldu hátíðir á þessum tíma, í skammdeginu. Hvort sem það var hjá indjánum í Ameríku eða austur í Himalajafjöllum. Ekki voru þeir kristnir. Það virðist því vera sálræn nauðsyn fyrir fólk að lyfta sér upp í skammdeginu. Að halda hátíð með gleðskap, dansi, mat og drykk.

Skammdegishátíðir virðast hafa verið til víða og það ráku Evrópumenn sig á í ferðalögum sínum.“

Skammdegishátíðir algengar áður fyrr

Til að þrengja sviðið færum við okkur til Miðjarðarhafsins þar sem skriflegum heimildum fjölgar. Þar var haldin skammdegishátíð sem hét Saturnalia og var kennd við frjósemisguðinn Satúrnus. „Þá voru þetta tvær hátíðir, Saturnalia sem var um miðjan desember og svo Kal-

endae sem var nýárshátíð og haldin í kringum áramót eða í byrjun janúar. Það var því hátíð þegar skammdegið var sem mest og síðan önnur þegar sólin er greinilega farin að hækka á lofti og birta fer á ný. Ég held að þetta sé blátt áfram nauðsynlegt fyrir fólk að lyfta sér upp í skammdeginu og úr því sé þetta sprottið. Hin forna trú Rómverja var fjölgyðistrú og það gekk ekki nógu vel saman við keisaraveldið eftir daga Sesars. Þess vegna gerðu þeir sólina að æðsta valdi og hátíð hennar var sólhvörfin sem þeir reiknuðu út að væru 25. desember, sem var reyndar ekki alveg rétt. Sólin var þarna æðsta valdið og alveg sama fyrirbæri þekkist í Japan, keisarinn þar hét sonur sólarinnar og í Kína var keisarinn kallaður sonur himinsins.“

„If you can't beat them join them“

Svo verða til lágstéttartrúarbrögð við austanvert Miðjarðarhaf sem við köllum kristna trú. Upphaflega kom hún fram meðal lágstéttanna.

Reynt er að bæla hana niður og upphafsmaðurinn krossfestur, eins og við vitum. Þetta berst samt um Miðjarðarhafssvæðið og til Rómaborgar og þeim tókst aldrei að bæla þetta alveg niður. Þá virðist koma fram einhver klókur maður við keisarahirðina sem segir svipað og við þekkjum núna úr ensku „if you can't beat them join them.“ Rómverjar gerðu í framhaldi kristna trú að ríkistrú. Þeir löguðu hana svolítið til svo hún skerti ekkert völd yfirstéttarinnar. Þá verður til einn keisari, einn guð og einn páfi. En þegar kristnin er orðin ríkjandi passar ekki lengur að hafa

jöf

lin

a Tilv

g jóla

OYSTER 6 kort, nafnspjöld seðlar og mynt Stærð: 10x6x2,5 Kr. 7.700

sólina sem æðsta vald. Þá koma lærðir menn til sögunnar og sanna það að Kristur hafi fæðst einmitt þennan dag. Það stendur reyndar ekkert um það í Biblíunni hvenær hann er fæddur. Það eina sem við vitum er að hann fæðist um það leyti sem manntal er tekið svo það er trúlegt að það hafi verið í upphafi árs.

Annars vitum við ekkert um það.

Eftir að kristnin var orðin ríkistrú í Rómaveldi fór hún að breiðast norður eftir Evrópu. Það gengur þó mjög hægt. Um 800 stofnaði Karl mikli hið heilaga rómverska ríki þýskrar þjóðar sem stóð í um þúsund ár. Í framhaldinu kemur þessi trú til Skandinavíu og þar rekast klerkarnir á að fyrir er gömul hátíð sem heitir þessu skrýtna nafni, Jól. Það sem gerist þá er að kirkjan yfirtekur gömlu hátíðina en nafnið Jól helst í staðinn fyrir að hún heiti Kristsmessa eins og við þekkjum úr enskunni. Nú eða heilagar nætur eða Weihnachten eins og hún heitir í þýskumælandi löndum. Það er athyglisvert að þessar hátíðir hafa alltaf staðið í nokkra daga. Þess vegna eru þær oft í fleirtölu eins og við þekkjum með jólin þó við vitum kannski ekki hvað orðið sjálft merkir. Á þessum tíma fór fólk ekki eftir neinu almanaki heldur notaðist við sólina og tunglið. Jólin voru ekki haldin á ákveðnum degi heldur sem næst fullu tungli í námunda við sólstöður.“

Kynsvall um jólin?

Í Heimskringlu segir að Hákon Aðalsteinsfóstri hafi um miðja 10. öld látið færa jólahaldið til þess tíma sem kristnir menn héldu þau. Það er frekar lítið vitað um það hvað var gert á þessum heiðnu jólum. Það er þó ljóst að það hefur verið mikil veisla því samkvæmt fornum lögum áttu menn að eiga mikið magn af öli. „Það segir líka í kvæði um Harald Hárfagra að hann vilji drekka jól úti og heyja Freysleik. Hvað er nú Freysleikur? Það veit maður auðvitað ekki. Freyr var frjósemisguð svo maður getur ímyndað sér að þetta sé einhvers konar dans eða jafnvel kynsvall. Þetta gæti því hafa verið tími þar sem fólk hefur sleppt sér lausu. Það á líka við um gamlar hátíðir á borð við hina rómversku Saturnaliu. Við vitum hins vegar lítið um þetta og þetta eru því í rauninni bara tilgátur.“

Jólatréð, andsvar við jólajötunni

Kortaveski 21. aldarinnar frá Þýskalandi Korta-hulstur úr hágæða áli.

Ver kort fyrir rafsegulgeislun og kemur í veg fyrir að þjófar geti skannað kortaupplýsingar.

Níðsterkur og léttur kostagripur í mörgum litum.

RAZOR

SHELL

12-14 kort og nafnspjöld Stærð: 10x6x2 Kr. 6.900

Símahulstur fyrir iPhone4 og 4s.

Létt og þunnt úr áli.

Stærð: 12x6,1x11,8 Kr. 6.900

ig Fæst einn ð ú b u ss í Mö Akureyri.

SMÁRALIND / sími 528 8800 / drangey.is /

drangey/napoli

Hið sígræna tré hefur alltaf þótt merkilegt. Tengsl þess við jólin eru órjúfanleg í okkur huga. Það er vitað að fólk skreytti hús sín með grænum greinum á þessum skammdegishátíðum. Þessi dýrkun á hinu sígræna tré er því mjög forn.

Við siðaskiptin verða harðvítugar deilur milli kaþólskra og mótmælenda. „Mótmælendur vildu útrýma öllu sem þeir kölluðu pápísku eða kaþólsku. Eitt af því sem var og er jafnvel enn mikið atriði meðal kaþólskra er jólaskreyting sem nefnist jólajatan. Þar er hin heilaga fjölskylda, stundum eru vitringarnir frá Austurlöndum með en auðvitað mismunandi hvað fólk leggur mikið í þetta. Eftir siðaskiptin vilja mótmælendur ekki hafa þennan pápíska andskota en börnin vildu hafa eitthvað. Þá finna þeir upp þetta ljósum skreytta jólatré, það byrjar því

Árni Björnsson, doktor í menningarsögu: Það virðist vera sálræn nauðsyn fyrir fólk að lyfta sér upp í skammdeginu. Ljósmynd/Hari

ekki fyrr en eftir siðaskiptin suður í Þýskalandi. Jólatréð þekkist ekki á Norðurlöndum fyrr en eftir 1800.

Hingað til Íslands kemur það líklega með dönskum kaupmönnum eða danskmenntuðu fólki. Vandinn var auðvitað sá að hér uxu engin grenitré. Það þurfti því að flytja þetta inn. Skipin voru jafnvel einn mánuð á leiðinni á 19. öld og því lítill tilgangur með því að flytja inn tré á þeim tíma. Þá fóru menn að smíða jólatré. Það tíðkaðist fram yfir miðja 20. öld. Í minni bernsku vestur í Dölum man ég vel eftir slíku.“

Hver gefur gjafirnar?

Upphaf lega voru ekki jólagjafir nema kannski meðal einstaka höfðingja eða kóngafólks. Á Íslandi þekktu menn eiginlega ekki jólagjafir en hér á landi gaf fólk gjarnan sumargjafir. „Við virðumst hafa litið svo á, áður en við fengum rómverska tímatalið, að byrjun sumars væri áramót. Aldur fólks og húsdýra var alltaf talinn í vetrum. Í Evrópu tíðkaðist að gefa gjafir og sérstakur gjafadagur var 6. desember, dagur Nikulásar biskups. Það voru því ekki gefnar gjafir á jólunum. Nikulás er eins konar forfaðir hins alþjóðlega jólasveins, Santa Klaus.

Með siðaskiptunum kemur síðan trúarpólitíkin aftur. Mótmælendur þoldu ekki að kaþólskur dýrlingur væri að gefa börnum gjafir. Þeir leggja því til að gjafirnar verði gefnar á jólunum sjálfum, 25. desember. En hver átti þá að koma með gjafirnar? Ekki mátti það vera þessi Nikulás, í það minnsta ekki þá. Menn stungu upp á jólaengli eða jafnvel jesúbarninu sjálfu en sumum fannst það ekki ganga upp.

Svo fundu menn upp förumann sem var kallaður Afi Frosti eða eitthvað álíka. Hann líktist Nikulási, var klæddur síðri kápu og hann verður þessi jólasveinn. Þetta var mikið á þýska svæðinu og tíðkast ennþá austur í Rússlandi, þar er Afi Frosti ennþá til.“

13 dagar jóla

Jólahátíðin okkar varir í þrettán daga. Árni segir að það hafi komið til vegna vangaveltna um fæðingardag Krists. „Upphaflega hugsuðu kristnir menn ekkert um fæðingardaga. Jarðlífið var bara undirbúningur að hinu eilífa lífi. Menn vissu nákvæmlega hvenær menn dóu því þá tók hið eilífa líf við, jarðvistin var frekar ómerkileg. Þegar kristninni vex fiskur um hrygg fara menn að velta fyrir sér hvenær Jesús var fæddur. Sá dagur sem náði fyrst mestri útbreiðslu var 6. janúar. Ennþá er ein kirkjudeild til, Ar-

menska kirkjan, sem hefur 6. janúar sem fæðingardag Jesú. Á kirkjuþingum verður töluverð togstreita um hvenær fæðingardagur frelsarans er. Menn koma þá með sáttatillögu, 25 desember verður fæðingardagurinn en skírnardagurinn og tilbeiðsla Austurvegskonunga sé 6. janúar. Því heitir þrettándinn sumstaðar þriggjakóngadagur. Í þessu er mikil trúarpólitík en þaðan höfum við fengið þessa þrettán daga jólahátíð.“

Uppruni jólasveinanna

Við Íslendingar höfum skapað okkur töluverða sérstöðu með jólasveinunum okkar. Útlendingar eru farnir að sækja hingað til að verða vitni að komu þessara jólasveina til byggða. Árni segir erfitt að rekja nákvæman uppruna þeirra því sögurnar séu nokkuð mismunandi. „Það voru til hópar af jólasveinum í ýmsum héruðum á landinu. Stundum voru þeir fimm eða sjö eða jafnvel tuttugu. Þeir fyrstu sem komust á bók voru hinsvegar þessir þrettán. Það er árið 1862 þegar Jón Árnason gefur út þjóðsögurnar. Þá koma til þessir þrettán sveinar, hver með sitt nafn.

Jólasveinar koma fyrst fyrir í skrifuðu máli á 17. öld í kvæði eftir séra Stefán Ólafsson í Vallanesi. Þar eru þeir barnafælur. Þar voru hins vegar engin nöfn eða neitt slíkt.

Grýla er svo töluvert eldri. Hún er nefnd í vísu í Sturlungu og þar er hún mikil ófreskja og hefur á sér hala fimmtán eins og sagt er. Jólasveinarnir eru ekki nefndir fyrr en gætu þó auðvitað verið mun eldri.

Sá sem lætur Jón hafa þessi nöfn á 13 jólasveinum er séra Páll Jónsson. Það er því líklegast að þetta sé vestan úr Dölum því þar er Páll uppalinn. Seinna var hann prestur í Eyjafirði og Skagafirði.

Málamiðlun verður þegar ríkisútvarpið tekur til starfa árið 1930.

Jólasveinn átti að koma fram í útvarpinu og það skapaðist töluverð togstreita um það hvernig þeir ættu að vera. Hvort þeir ættu að vera góðir eða vondir eða hvernig þeir ættu að haga sér. Það er ekki fyrr en eftir þetta sem jólasveinar fóru að koma fram á jólatrésskemmtunum.

Fyrir þann tíma voru þeir ekki húsum hæfir. Sá sem síðan yrkir hinar frægu jólasveinavísur, Jóhannes úr Kötlum, er einnig vestan úr Dölum. Það er eins og Jóhannes hafi ekki tekið þetta beint úr þjóðsögunum því það eru tvö nöfn í rununni sem ekki eru eins. Það er því allt eins líklegt að hann hafi lært þetta í bernsku sinni, eins og séra Páll.“ Bjarni Pétur Jónsson ritstjorn@frettatiminn.is

76

heilsa

Helgin 21.-23. desember 2012  heilsa toplistinn

Fimm heilsutrend ársins 2012 Heilsutengdar áherslur ársins 2012 voru fjölmargar og ólíkar. Fréttatíminn setti saman lista með fimm atriðum sem fóru hátt í umræðunni á árinu sem nú er að líða.

1.

Blönduð bardagalist: Áhugi á sportinu náði ákveðnu hámarki í ár og má það eflaust rekja til fyrsta UFC deildar sigurs bardagakappans Gunnars Nelson. Hann lagði andstæðing sinn með eftirminnilegum hætti í fyrstu lotu og er nú kominn í heimsklassa innan greinarinnar.

Stíflað nef?

Nefrennsli?

2.

Paelomatarræðið: Hugmyndafræðin byggir á því að matur sem kemur beint úr náttúrunni sé hollastur. Allar aðferðir til að hafa áhrif á matvæli með nútímatækni þykja ónáttúrulegar. Þar til landbúnaður kom til sögunnar, fyrir um 10 þúsund árum, borðaði maðurinn ekki kornvörur, baunir, kartöflur, mjólk eða unnar sykurvörur. Skiptar skoðanir voru meðal næringarfræðinga um gagnsemi mataræðisins og þótti mörgum það heldur öfgafullt.

Naso-ratiopharm losar stífluna xylometazolin hýdróklóríð

auðveldar öndun hraðvirkt án rotvarnarefna

rir Grænn fy börnin

ódýrt

Fæst án lyfseðils í apótekum

3.

Zumba er blanda af salsadansi og líkamsrækt. Á árinu náðu vinsældirnar ákveðnu hámarki og þú þóttir varla maður með mönnum nema að hafa kíkt í tíma og salsað frá þér allt vit.

Naso-ratiopharm nefúði inniheldur xylometazolin sem minnkar þrota í slímhúðum í nefi og hálsi, dregur úr aukinni slímmyndun og auðveldar einstaklingum með kvef að anda í gegnum nefið. Lyfið er ætlað til skammtíma meðferðar við stíflu í nefi, t.d. vegna kvefs.

Skammtar eru 1 úðun í hvora nös, eftir þörfum, mest þrisvar á dag. Lyfið má nota í mest 7 daga í senn. Naso-ratiopharm 0,5 mg/ml: Lyfið er ekki ætlað börnum yngri en 2 ára. Tíminn á milli skammta skal ekki vera styttri en 8 klst. Naso-ratiopharm 1 mg/ml: Lyfið er ekki ætlað börnum yngri en 10 ára. Tíminn á milli skammta skal ekki vera styttri en 6 klst. Algengustu aukaverkanir eru sviði og ofþornun í slímhúð í nefi. Einstaklingar sem m.a. nota MAO-hemla, eru með þrönghornsgláku eða hafa ofnæmi fyrir xylometazolini eða einhverju hjálparefnanna skulu ekki nota lyfið, sjá nánar í fylgiseðli. Lesið vandlega fylgiseðlinn sem fylgir lyfinu. Nóvember 2012.

69%

5. ... kvenna á höfuðborgarsvæðinu lesa Fréttatímann*

4.

Snorkl: Heilmikill áhugi var á árinu fyrir snorklferðum í Silfru á Þingvöllum. Deilur spruttu upp vegna gjaldtöku Þingvallanefndar sem áttu að renna til eftirlits á svæðinu, vegna aukins ágangs. En einnig fyrir aðstöðu til þess að skipta um föt. Þrátt fyrir gjaldtökuna döluðu vinsældirnar þó ekki.

*konur 25 – 80 ára á höfuðborgarsvæðinu.

Capacent júlí-sept. 2012

Heilbrigð líkamsímynd: Nokkur umræða skapaðist á árinu, á Íslandi jafnt sem ytra um tengslin á milli heilbrigðis og líkamsgerðar. Ljóst þykir að ekki sé endilega samasemmerki á milli líkamsstærðar og heilbrigðis. Með tilkomu samtaka um líkamsvirðingu voru augu almennings fyrir fitufordómum opnuð. Samtökin sendu svo erindi til stjórnsýslu og eftirlitssviðs Alþingis um mikilvægi þess að nefna holdafar meðal atriða sem talin eru upp, undir ákvæði um jafnræði í nýrri stjórnarskrá.

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

GEFÐU ÁVÍSUN Á GÓÐA HEILSU Í JÓLAGJÖF Úrval gjafabréfa í boði í öllu sem viðkemur heilsurækt, snyrti- og nuddmeðferðum.

www.worldclass.is

www.laugarspa.is

heilsa 77

Helgin 21.-23. desember 2012  Fjallgöngur Toppaðu með Íslenskum Fjallaleiðsögumönnum

Hvannadalshnjúkur í jólapakkann Verkefnið „Toppaðu“ með Íslenskum fjallaleiðsögumönnum hefst um miðjan janúar og er átakið nú haldið í sjötta skipti.

Verkefnið er unnið í samstarfi við 66 gráður norður. Í ár nær það svo hámarki með ferð á Hvannadalshnjúk þar sem þátttakendur geta valið um tvær dagsetningar, 25.maí eða 1. júní til göngunnar. Allt eftir því hvað hentar hverjum og einum. Íslenskir fjallaleiðsögumenn bjóða upp á gjafabréf sem kjörið er í jólapakka áhugafólks um útivist.

Jóga við höfuðverk Ef þér er illa við að leita á náðir verkjalyfjanna í hvert skipti sem þú finnur fyrir höfuðverk, ættir þú að prófa nokkrar léttar jógaæfingar.

Höfuðverkurinn getur stafað af streitu og eymslum í vöðvum, baki eða hálsi. Þessar æfingar eru til þess að slaka á vöðvunum og opna fyrir orkuflæði og létta á spenni í baki og hálsi.

Áætlun verkefnisins er í tveimur þáttum og undirbúningur er mikill en hver sem er getur tekið þátt. Í fyrri þættinum eru sextán göngur, meðal annars á Fimmvörðuháls sem ætlað er að efla kunnáttu, líkamlegt þol og reynslu áður en haldið er á Hvannadalshnjúk. Í þeim seinni eru svo fyrirlestrar og námskeið þar sem þátttakendur fræðast meðal annars um næringu, klæðnað, búnað, öryggi og umhverfislega ábyrgð. Í fyrra tóku hátt í 100 manns þátt og voru launin ekki af verri

kantinum, eða þau að standa á þessum hæsta tindi Íslands.

Ganga um hnjúkinn að vori þykir hin magnaðasta upplifun sem seint líður þátttakendum úr minni. Öræfajökull er einstakt eldfjall með mikla sögu og í ár verður skemmtilegt hliðarverkefni á döfinni en það er undirbúningur Everest fara samhliða gönguátakinu. Stefnt verður að því að Everestfararnir séu að toppa á sama tíma og Hnjúkfararnir. Upplýsingar og gjafabréf er að finna á vef íslenskra fjallaleiðsögumanna.

Gerðu jólamatinn enn betri!

Lífrænt, glútenlaust og spelt mjöl í allan bakstur.

Höfuðverkurinn gæti stafað af stífleika í hálsi. Prófaðu að setjast á gólfið í jógastellingu með beint bak og teygja vandlega á hálsinum með höndunum til skiptist. Haltu teygjunni nokkur andartök og skiptu svo um hlið.

Allir jógaiðkendur þekkja hundinn. Þessi staða er öðruvísi útfærsla þar sem álagið er tekið af höndum og úlnliðum og þú hvílir fram á handleggnum sjálfum.

Andaðu djúpt inn í stöðuna og láttu höfuðið hanga fram á milli axlanna. Að láta blóðið streyma fram í höfuðið getur oft verið nóg til þess að stöðva höfuðverkinn.

Krafturinn í jólasósuna og súpur, lífrænn og án aukefna.

Allt í eftirréttinn.

Biona lífræna meðlætið gerir jólamáltíðina enn betri.

Lífrænt og bragðmikið krydd í jólamatinn, margar tegundir sem henta í alla matargerð.

Komdu við í Heilsuhúsinu fyrir jólin.

Ef þú telur að bakverkur sé ástæða höfuðverkjarins, er þessi stelling kjörin til þess að slaka vel á og teygja á bakinu í leiðinni.

Náðu þér í púða og komdu honum fyrir undir mjóbakinu.

Færðu rassinn eins þétt upp við vegginn og þú getur og slakaðu á útlimunum út til hliðanna. Lokaðu augunum og vertu meðvituð/ aður um öndun þína. Reyndu að ná fullkominni slökun, liggðu eins lengi og þú þarft.

Kryddið, meðlætið, krafturinn og bökunarvörurnar okkar gera matinn bragðbetri og þér líður vel um jólin.

HeIlsuhúsið LAUGAVEGI, LÁGMÚLA, KRINGLUNNI, SMÁRATORGI, SELFOSSI OG AKUREYRI

heilsuhusid.is I Facebook: Heilsuhúsið I Sími 530 3800

78

Heilsteiktur kalkúnn með heslihnetu- og sveppafyllingu 1 kalkúnn, u.þ.b. 5 kg 1 sítróna 1/2 dl bráðið smjör Salt og pipar Nokkrir dropar af sojasósu Í steikingarpottinn Laukur Gulrætur 5 þurrkuð einiber Vatn fylling * 150 g smjör

* 350 g nýir sveppir, niðursneiddir * 200 g laukur, smátt saxaður * 1 stilkur sellerí, smátt saxaður * 1/2 búnt steinselja, smátt söxuð eða 2 msk. þurrkuð * 1-2 msk. kalkúnakrydd frá Pottagöldrum * 300 g skinka, smátt söxuð * 100 g heslihnetur, ristaðar og sneiddar

Fyllingin Bræðið smjörið í stórum potti og látið sveppina og grænmetið ásamt steinseljunni, kalkúnakryddinu og skinkunni krauma í því í 10 mínútur eða þar til grænmetið er orðið mjúkt. Bætið þá heslihnetum og brauðteningum í pottinn og látið fyllinguna kólna lítillega.

Hrærið þá eggjunum og rjómanum saman við og kryddið með salti og pipar.

Steiking kalkúnsins Skerið sítrónuna í helminga og stingið öðrum í hálsopið svo það lokist vel. Setjið fyllinguna í kalkúninn og bindið leggina saman til að loka opinu. Pressið safann úr sítrónunni og blandið smjöri, kryddi og sojasósu út í og penslið kalkúninn með blöndunni. Steikið kalkúninn

* 150 g (u.þ.b. 3 bollar) brauðteningar * 2 stór egg * 2 dl rjómi * 1/2 tsk. salt * 1 tsk. ferskmalaður pipar Sósa * soð * hveiti * rjómi * ávaxtamauk * púrtvín

matur

 Hrefna Sætr an UppSkrift að góðUm jólUm

Purusteik með kanil­ gljáa og eplasalati Jólakryddsíld, tilvalin yfir hátíðirnar.

H

refna Rósa Sætran, matreiðslumaður á Grillmarkaðnum og Fiskmarkaðnum, ætlar að hafa það náðugt um jólin.

Hrefna ætlar að deila með okkur

í ofni við 225°C þar til hann er orðinn brúnn.

Hellið vatni yfir og minnkið hitann í 175°C. Steikið kalkúninn síðan með hrygginn upp og síðar hliðarnar. Ausið yfir hann annað slagið.

Snúið bringunni upp síðasta hálftímann. Þegar kjöthitamælir sýnir 72°C þegar honum er stungið á þykkasta stað kalkúnsins án þess að stinga í bein er hann tilbúinn. Hellið soðinu af og færið kalkúninn upp á eldfast fat og breiðið álfilmu yfir. Takið hana af og leyfið kalkúninum að kólna örlítið, penslið með smjöri og setjið í ofn og stillið á grill. Eldið upp soðið fyrir sósuna og þykkið með hveiti.

Látið sjóða í nokkrar mínútur. Kryddið með salti og pipar og smakkið sósuna til og bætið púrtvíninu út í. Berið fram með bökuðum kartöflum, sósu, rauðkáli og rósakáli.

Ilmur af jólum

Helgin 21.-23. desember 2012

Purusteik með eplasalati fyrir 4 800 g svínasíða (endilega biðja kjötiðnaðarmennina að skera í hana fyrir ykkur) 6 msk gróft salt 6 stk lárviðarlauf 12 stk negulnaglar Hrefna Rósa Sætran, eigandi Grillmarkaðaðarins og Fiskmarkaðarins.

Jólasíldin með öllu tilheyrandi.

Jólakryddsíld 600-800 g marineruð síld 4 msk sýrður rjómi (24 %) 1 msk chili sambal (maukað chili) 1 stk skalotlaukur, skorinn smátt ½ stk gul paprika, skorin smátt ½ stk rauð paprika, skorin smátt Smá saxað dill Smá söxuð steinselja

Kalkúnakryddið frá Pottagöldrum er ómissandi á Jólakalkúnann. Uppskrift á pottagaldrar.is

uppskriftum sem eiga vel við um jól og áramót. Hún segist þó ekki ætla að hafa þetta í jólamatinn hjá sér enda sé hún svo heppin að vera boðið í mat. „Ég er ekki að elda sjálf á aðfangadag því ég er svo heppin að vera boðið í mat hjá tengdafjölskyldu minni. Ég reyni samt að gera síld til að eiga í ísskápnum heima á aðventunni og yfir hátíðirnar. Þá geri ég kannski tvær útfærslur til að eiga og það er hægt að laumast í þetta yfir jólin.“

Aðferð: Raðið lárviðarlaufunum og negulnöglunum ofan í fituskurðina á kjötinu.

Nuddið grófa saltinu vel á kjötið báðum megin. Setjið kjötið í ísskápinn og leyfið því að marinerast í 2 klst. Setjið vatn í ofnskúffu og setjið kjötið ofan í (fituhliðin niður og vatnsmagnið á að ná alveg yfir kjötið). Það er mjög þægilegt að sjóða kjötið í ofninum því þá er ekkert að sjóða upp úr eða neitt svoleiðis. Eldið kjötið við 120 gráður í 120 mínútur. Takið kjötið upp úr vatninu og setjið á ofngrind (fituhliðin upp). Hitið ofninn upp í 220 gráður. Setjið kjötið aftur inn í ofninn og poppið fituna í 20 mínútur eða

Purusteik með eplasalati.

Aðferð: Sigtið síldina og þerrið hana. Blandið saman sýrða rjómanum, chili-inu, lauknum, paprikunni og kryddjurtunum. Skerið síldina gróft niður og blandið henni út í sýrða rjómann. Bætið loks kryddjurtunum út í. Með síldinni er gott að bera fram soðið og djúpsteikt egg með smá bleikju tartar, steiktum lauk og dill mæjónesi. Svo má auðvitað ekki gleyma rúgbrauðinu.

Opnunartími yfir hátíðarnar Gleðileg jól þökkum viðskiptin á árinu 21. desember Föstudagur 10 - 19 22. desember Laugardagur 10 - 18 23. desember Sunnudagur 10 - 20 24. desember Mánudagur 10 - 12

27. desember Fimmtudagur 10 - 19 28. desember Föstudagur 10 - 19 29. desember Laugardagur 10 - 18 30. desember Sunnudagur 10 - 20 31. desember Mánudagur 10 - 14

Grensásvegi 48 - Sími 571 5511

lengur. Mikilvægt að fylgjast mjög vel með kjötinu á síðara stiginu þar sem það brennur auðveldlega.

Púðursykurs kanilgljái 4 msk balsamik-edik 2 msk hindberjaedik 1 stk kanilstöng 6 msk púðursykur Aðferð: Setjið allt hráefnið í pott og sjóðið örlítið niður.

Kælið gljáann. Þegar kjötið er tilbúið, penslið það þá með gljáanum rétt áður en þið setjist að snæðingi.

Eplasalat: 2 stk epli 2 lúkur þurrkuð trönuber 4 msk mæjónes 4 msk flórsykur 4 msk léttþeyttur rjómi Aðferð: Blandið mæjónesinu og flórsykrinum saman í skál.

Skrælið eplin og skerið þau í litla bita. Bætið eplabitunum og trönuberjunum út í skálina og blandið léttþeytta rjómanum saman við í lokin.

80

miðbærinn

Helgin 21.-23. desember 2012  Br auð Bjór ar Borgar fá nýtt hlutverk

Bjórbrauð í Sandholt bakaríi í miðborginni e

Ásgeir Sandholt bakari á milli þeirra Stulla og Valla, bruggmeistara Borgar. Þeir hafa þróað nýtt bjórbrauð sem er nú selt í Sandholti á Laugavegi. Ljósmynd/Hari

lska ekki allir bjór? Það er ekki verra að fá bæði að drekka hann og borða,“ segir Ásgeir Sandholt bakari. Ásgeir hefur þróað nýtt brauð í samstarfi við Borg Brugghús og Ölgerðina og selur það nú í bakaríi sínu á Laugavegi. Það sem gerir brauðið sérstakt að það er meðal annars unnið úr hratinu af hinum vinsæla bjór Giljagaur nr. 14 og bróður hans, Myrkva nr. 13. „Stulli bruggmeistari í Borg hafði samband og við ákváðum að gera eitthvað saman og við höfum verið að þróa þetta brauð að undanförnu,“ segir Ásgeir. Hann segir að þeim hafi tekist að snúa saman bjórgerðarferlinu og brauðgerðarferlinu. „Og út úr því kemur þetta fína brauð sem minnir svolítið á Borg, það er með spes bragði og humlaríkt.“ Ásgeir segir að Sandholt bakarí og Borg Brugghús eigi margt sameiginlegt. Bjórar Borgar eru flestir framleiddir í takmörkuðu upplagi og eru þar af leiðandi oft uppseldir. Það á til dæmis við um Giljagaur sem seldist upp á fimm dögum. „Við erum bara með eitt lítið bakarí á Laugavegi og bökum allt í eldgömlum ofni. Við getum bara bakað svo og svo mörg brauð á hverjum degi,“ segir Ásgeir en nýja bjórbrauðið fór í sölu um síðustu helgi og hefur selst upp á hverjum degi síðan þá.

Brauðið verður til sölu fram að jólum. „Svo höldum við áfram og ætlum að gera eitthvað annað í janúar. Við leyfum þessu að vera fljótandi eins og er hjá þeim Borgarstrákum. Þeir eru hressir og hugmyndaríkir.“ -hdm

BIRNA Concept Shop Skólavörðustígur 2 S: 4452020

Peysa 38.900 kr.

Kjóll 19.900 kr.

Gleðileg jól Opið til kl 22:00 fram að jólum Skór 21.500 kr.

www.birna.net

Jakki 59.900 kr.

oyster perpe tual milg aus s

Michelsen_MBL_255x390_G_0612.indd 1

01.06.12 07:41

vín

82

Helgin 21.-23. desember 2012

 Jól Vín með Jólasteikinni

Jólalostæti og ljúffeng vín Sjá

Gott vín getur fullkomnað jólasteikina. Hér eru kynnt til sögunnar gæðavín sem flokkuð eru stigvaxandi frá léttri fyllingu í mikla - og passa vel með mismunandi jólamat. Vín með létta fyllingu stenst fyllilega samanburð við vín með meiri fyllingu. Þar ræður smekkur einn.

r a v Sjá

Létt fylling

u f t jóS

Létt fylling

v

u

Franck Millet Sancerre 2.999 kr.

Domaine Laroche Chablis Saint Martin 3.397 kr.

Morandé Pionero Chardonnay 1.799 kr.

Beringer Napa Valley Sauvignon Blanc 2.999 kr.

Sjá

up

ift pSkr

ir á

Mikil fylling

tu næS

Rene Mure Pinot Gris Signature 2.399 kr.

Joseph Drouhin Laforet Pinot Noir 2.597 kr.

Clay Station Viognier 2.999 kr

Montes Limited Selection Pinot Noir 2.399 kr

Casillero del Diablo Merlot 1.899 kr.

Gerard Bertrand Carignan Vieilles Vignes Res.Spec 2.298 kr.

Tommasi Appassimento Graticcio 1.999 kr

Sjá

opn

u

up

ift pSkr

ir á

tu næS

Mikil fylling

opn

u

ð

Emilio Moro 3.999 kr.

La Planta 2.599 kr.

Valiano Chianti Classico Riserva 3.799 kr.

Montes Alpha Chardonnay 2.989 kr.

t ö j k gLa

Chateau St. Michelle Riesling 2.398 kr.

á r b i iLL

Létt fylling

ir á

opn

r i t t ré

Peter Lehman Classic Riesling 1.999 kr.

L

up

ift pSkr

tu næS

Banfi Centine 2.198 kr.

Campo Viejo Gran Reserva 2.999 kr.

Faustino I Gran Reserva 3.998 kr.

Marques de Casa Concha Cabernet Sauvignon 2.899 kr.

Trivento Golden Reserve Syrah 2.999 kr.

Mikil fylling

Flokkunin: Létt fylling: Lægra alkóhólmagn, ljósari á lit, milt tannín (rauðvín), ferskari og berjaríkari. Henta betur með léttari, minna krydduðum réttum.

Mikil fylling: Mikið tannín, mikið bragð og fylling, sýruríkari og því þyngra sem vínið er því meira alkóhólmagn er í því. Henta vel með feitari og krydduðum mat.

Meira á næstu opnu

Jólabókin í ár! jólabókin í ár!

Lestölva

. r k 5 t

9 9 .

4 2

& gjafakort

r fako a j g n va + r. inneig l ö t Les .000 k 4 með

Lestölva og gjafakort frá eBókum er fullkomin jólagjöf.

Fæst eingöngu í Elko.

Gef gjafa ðu á jól kort abók ina!

Gjafakort fæst í Hagkaupum, ELKO og Epli.

Les ar sk íslen kur bæ PocketBook lestölva 6 tommu E Ink skjár • Glampafrír skjár, hægt að lesa í sól • Stuðningur við 18 skráartegundir, m.a. EPub og PDF Rafhlöðuending allt að 30 dagar eða 8.000 flettingar • Þyngd aðeins 180 g • Tveir litir í boði Þú getur notið allra íslensku bókanna.

Mesta úrval landsins af íslenskum og erlendum raf- og hljóðbókum og allir nýjustu titlarnir á eBækur.is

84

matur

Helgin 21.-23. desember 2012

 Jólalostæti og lJúffeng vín

Fetað í fótspor meistarans Þráinn Freyr Vigfússon, yfirmatreiðslumaður Kolabrautarinnar, leiðir okkur inn í heim hinna innvígðu og innmúruðu matgæðinga með þremur hátíðaréttum í þungavigt.

Þráinn Freyr Vigfússon yfirmatreiðslumaður á Kolabrautinni.

Ljósmyndir/Hari

Sjávarréttir Steiktur humar, grillaður smokkfiskur, tómatsulta, furuhnetueggjasósa.

Steiktur humar 4 stk. humarhalar Aðferð: Saltaðir og steiktir, látnir hvíla í sítrónusafa og hvítlauk.

Grillaður smokkfiskur 100 gr. smokkfiskur hreinsaður Aðferð: Saltaður og grillaður skorinn í strimla og látinn hvíla í sítrónusafa og hvítlauk.

Tómatsulta 5 stk. tómatar skornir í bita 1 hvítlauksgeiri í heilu pillaður

og saxaður 2 stk. fínt saxaðir skalottulaukar 1/2 stk. chilli 100 ml. hvítvín Safi úr hálfri sítrónu 50 gr. sykur 30 ml. hvítvínsedik 1/2 búnt ferskt basil

Furuhnetueggjasósa

Aðferð: Laukur, hvítlaukur og chilli er létt steikt í potti. Bætið hvítvíni, tómat, sykri, ediki, sítrónusafa út í og soðið niður rólega. Allt unnið í matvinnsluvél og kryddað til með salti og basil.

Aðferð: Eggjarauðurnar eru þeyttar yfir heitu vatnsbaði þar til létt gylltar og stífar svo er smjörinu rólega bætt út í ásamt furuhnetuolíunni. Kryddað til með salti, pipar, sítrónu- Teitur Jónasson og Kristinn Grétarsson safa og ediki. matur@frettatiminn.is

Ljóst kjöt Kalkúnabringa 1 stk. bringa 10 ml. sojasósa 40 gr. púðursykur 30 gr. sætt sinnep 50 gr. smjör Sítrónubörkur, appelsínubörkur, rósmarín, salvía Aðferð: Bringan er steikt í smjörinu á pönnu á báðum hliðum þar til vel brúnuð og stökk. Elduð í ofni á 100°C með stungu hitamæli í. Eldaði í 90-120 mín eða þar til hitamælirinn sýnir 73°C í kjarnhita. Bringan svo gljáð með blöndu af púðursykri, soja og sinnepi.

2 stk. eggjarauður 50 gr. furuhnetuolía (40 gr. furuhnetur – 100 ml. olía. Allt sett í pott og hitað upp þar til hneturnar eru brúnaðar).

200 gr. bráðið smjör edik, pipar, salt

Villibráð

Kalkúnn með sætkartöflukremi, gulrótum, rósakáli og sinnepssósu fyrir tvo

setjið í skál. Hægt er að setja í blender en ekki nauðsynlegt.

Kryddað til með salti, pipar, og hvítvínsediki

Sinnepssósa 1 stk. laukur 100 gr. sveppir 100 ml. hvítvín 200 ml. kjúklingasoð 50 ml. safi úr jarðskokkum (jarðskokkar djúsaðir í djúsvél) 50 ml. safi úr fennel (fennel djúsaður í djúsvél) 50 gr. gróft sinnep 10 gr. rifin piparrót 200 ml. rjómi

Aðferð: Laukur og sveppir skornir niður í sneiðar og létt steikt í pott. Hvítvíni bætt út í og soðið niður um helming. Öllu bætt út í og soðið niður um þriðjung.

Unnið með töfraspota.

Kryddað til með sítrónusafa, salti, sykri, ediki og pipar.

Rósakál og gulrætur 1/2 poki rósakál skorið í tvennt og hreinsað 3 stk. gulrætur skrældar og skornar í bita 1 l. vatn Smjör, salt, sykur, pipar

Aðferð: Vatn sett í pott og látið sjóða, saltið vatnið. Gulræturnar settar út í og soðnar í 3 mín þá er rósakálinu bætt úti og soðið í aðrar 3 mín.

Sigtað og kælt í klakavatni.

Sjóða saman á pönnu 50 ml. vatni, 30 gr. smjör, 1 tsk. sykur og ½ tsk. Þegar suðan er kominn upp eru guræturnar og rósakálið gljáð í pönnuni.

Sætkartöflumauk 1 stk. sæt kartafla 1 stk. rósmarínstilkur 20 ml. góð olía Salt, pipar, edik

Málverk: Karólína Lárusdóttir

Aðferð: Kartöflurnar eru skornar í tvennt. Álpappír lagður í bakka ásamt rósmarín, salti, olíu.

Kartöfluhelmingarnir lagðir ofan á álpappírinn með sárið niður. Bakið við 160°C í 25-30 mín. Takið svo innan úr kartöflunum og

Gæsalifrakæfa með grafinni gæs, steiktum lunda og portobello sveppum Gæsalifrarkæfa 280 gr. kjúklingalifur 20 gr. gæsalifur 100 ml. Madeiravín 50 ml. portvín 20 gr. hunang 6 gr. nítrítsalt 2 gr. pipar 300 gr. brætt smjör 300 gr smjör við stofuhita skorið í bita Aðferð: Sjóðið vínið með hunangi niður um helming. Eldið lifrina við 68°C með víni og kryddum í 30 mín eða þar til elduð í gegn. Setjið lifrina ásamt víninu í blandara og blandið. Hellið svo brædda smjörinu rólega út í blönduna, því næst smjörbitunum einnig rólega.

Sigtið. Plastið eldfast mót og hellið lifrarkæfunni út í.

Steikt lundabringa

Raðið því næst skorinni gæs, lunda og portobello sveppum í frauðið og kælið.

2 stk. lundabringur 50 ml. malt Aðferð: Bringan er lögð í malt í 1 klst. Þerrið og kryddið með salti og pipar.

Steikið á pönnu 1 mín á hvorri hlið. Setjið í ofninn í 2 mín á 160°C, tekið út og látið standa í 10 mín. skorið í sneiðar.

Grafin gæs 1 stk. gæsabringa Grafningurinn 140 gr. salt 100 gr. sykur Appelsínubörkur af einni appelsínu 15 gr. kardimommur 15 gr. pipar 35 gr. anis 10 gr. einiber 6 gr. fennelfræ

Bakaðir portobello sveppir

Aðferð: Allt sett í matvinnsluvél og unnið. Látið gæsina í bakka með 50 gr. af kryddblöndunni og látið standa í 5 tíma. Skolið og skerið niður í strimla.

3stk. portobello sveppir Aðferð: Sveppir eru hreinsaðir að ofan og bakaðir með olíu og salti, balsamico á 150°c í 15 mín. og skornir í sneiðar.

eitthvað alveg

einstakt

STOFNAÐ 1987

Úrval einstakra málverka og listmuna eftir íslenska listamenn

Skipholt 50a | Sími 581 4020 | www.gallerilist.is

Toppurinn 谩 j贸lunum

86

bílar

Helgin 21.-23. desember 2012

Kia pro_cee‘d fékk iF hönnunarverðlaunin Kia pro_cee´d, nýjasti bíllinn frá suður-kóreska bílaframleiðandanum, hlaut á dögunum hin eftirsóttu iF hönnunarverðlaun. Það merkilega við þetta er að bíllinn hlýtur verðlaunin áður en hann kemur á markað, að því er fram kemur í tilkynningu Öskju, umboðsaðila Kia. Þar segir enn fremur: „Kia bilar hafa vakið mikla athygli á undanförnum árum fyrir fallega hönnun og frá árinu 2009 hefur bílaframleiðandinn fengið alls 20 hönnunarverðlaun, þar af fimm iF hönnunarverðlaun, sem eru með þeim eftirsóttustu í heimi. Þjóðverjinn Peter Schreyer er yfirhönnuður Kia og hann á tvímælalaust stærstan heiðurinn af þessari miklu velgengni Kia á hönnunarsviðinu.

Schreyer var áður aðalhönnuður VW-samsteypunnar og er m.a. ábyrgur fyrir hönnun bíla eins og nýju Bjöllunnar, Audi A6 og A3 og Audi TT. Ráðning hans virðist hafa skilað sér því Kia hefur sópar að sér hönnunarverðlaunum síðan Þjóðverjinn snjalli kom yfir í herbúðir suður-kóreska fyrirtækisins.

Kia pro cee‘d, sem nú var verðlaunaður, er þriggja dyra bíll með sportlegar línur. Hann kemur á markað næsta vor. Dómnefndin í valinu var skipuð 30 sérfræðingum úr bílageiranum og lagði mat á þætti eins og hönnun, gæði, útlit, nýjungar, virkni og öryggi.“ Kia pro_cee´d er væntanlegur á markað næsta vor.

 Skoda FramleiðSla haFin nýrri gerð hinS vinSæla milliStærðarbílS

Glæsileg þriðja kynslóð Octavia af færibandinu Flottur að framan. Hinn nýi Skoda Octavia er meðal annarra bíla Volkswagen-samsteypunnar, byggður á sama undirvagni og nýr Volkswagen Golf sem kynntur var í haust og er væntanlegur á íslenskan markað innan skamms.

Skoda Octavia, árgerð 2013, er meðal laglegustu bíla í Volkswagen-fjölskyldunni allri, þ.e. VW, Skoda, Seat og Audi.

Nútímaleg innrétting. Bíllinn er meðal annars búinn níu loftpúðum.

Erlendir bílasérfræðingar segja að bíllinn sé meðal laglegustu bíla Volkswagen-samsteypunnar.

„Öryggi farþega og ökumanns tryggja meðal annars níu loftpúðar, þar af einn til verndar hnjám ökumanns.“

F

ramleiðsla er hafin á nýjum Skoda Octavia, þriðju kynslóð, í verksmiðjum tékkneska bílaframleiðandans í Mlada Boleslav. Verksmiðjan var endurnýjuð í því hléi sem myndaðist milli framleiðslu þeirrar gerðar sem verið hefur í framleiðslu og hinnar nýju. Myndir hafa borist af hinum vinsæla bíl og óhætt er að segja að ný Octavia sé glæsileg en bíllinn hefur verið með þeim söluhæstu hér á landi. Þar hafa farið saman gæði og gott verð.

Nýja Octavian er byggð á sama MQB undirvagni og nýr Volkswagen Golf, sjönda kynslóð, sem kynntur var á bílasýningunni í París í haust og Hekla hefur auglýst að sé væntanlegur á markað hér á landi.

Audi A3 og Seal Leon eru einnig með sama undirvagn en allar þessar bílgerðir tilheyra Volkswagen móðurfélaginu. Langbaksútfærsla Octavia kemur á markaðinn næsta sumar og enn síðar fjórhjóladrifin gerð. Þá hefur framleiðsla kraftaútgáfunnar, RS, einnig verið staðfest.

Vélarnar sem í boði verða eru þær sömu og í A3, Golf og Leon, 3 bensínvélar, allt að

178 hestaafla vélar og 2 dísilvélar, allt að 148 hestafla. Bíllinn léttist frá forveranum um allt að 102 kílóum, eftir búnaði. Bíllinn er samt 9 cm lengri og 4,5 cm breiðari en var. Þá er til muna lengra milli hjóla en á fyrri gerð, svo munar 10,8 cm. Skottrými bílsins er 590 lítrar. Helstu mál eru: Lengd 4659 mm, breidd 1844 mm og lengd milli hjóla 2686 mm. Fótapláss er það mesta sem þekkist í þessum stærðarflokki bíla, C-flokki, og fylgir hin nýa Octavia þar í kjölfar stóra bróður, Skoda Suberb, en þar er fótarými hið mesta í þeim stærðaflokki bíla, D-flokki. Í umsögn erlendra bílasérfræðinga kemur fram að hinn nýi Skoda Octavia sé meðal laglegustu bíla Volkswagen-samsteypunnar.

Skodaverksmiðjurnar í Tékklandi binda miklar vonir við sölu þessa bíls enda búist við að hann verði ein helsta uppistaðan í sölu verksmiðjanna. Þar á bæ ætla menn að sala Skoda verði komin í 1,5 milljón bíla á ári árið 2018. Alls hafa verksmiðjurnar framleitt 3,7 milljónir Octavia frá því að framleiðsla þessarar fornfrægu gerðar Skoda hófst að nýju árið 1996.

Innra rými er í senn glæsilegt og nútímalegt og öryggi farþega og ökumanns tryggja meðal annars níu loftpúðar, þar af einn til verndar hnjám ökumanns.

RAYMOND WEIL söluaðilar: Reykjavík: Gilbert úrsmiður | Laugavegi 62 | S: 551-4100 GÞ - skartgripir & úr | Bankastræti 12 | S: 551-4007 Leonard | Kringlunni | S: 588-7230 Meba | Kringlunni | S: 553-1199 Meba - Rhodium | Smáralind | S: 555-7711 Hafnarfjörður: Úr & Gull | Firði-Miðbæ Hafnarfjarðar | S: 565-4666 Kef lavík: Georg V. Hannah, úrsmiður | Hafnargötu 49 | S: 421-5757 Akureyri: Halldór Ólafsson, úrsmiður | Glerártorgi | S: 462-2509

88

tíska

Helgin 21.-23. desember 2012  Tísk a „second hand“ í aTmo

Vorum að taka upp frábæran náttfatnað Kjólar frá 7.990 kr.

Ynja undirfataverslun

Hamraborg 20 S. 544 4088

9 Líf tískufatnaður fyrir góðan málstað Verslunin 9 Líf selur notaðan fatnað sem safnast hefur á vegum Rauða krossins og rennur stærsti hluti ágóðans til samtakanna. Verslunin þykir kærkomin í fjölbreytta flóru hönnunar- og verslunarhúsnæðisins Atmo við Laugaveg. „Nauðsynlegur valmöguleiki að geta endurnýtt á þennan hátt,“ segir verslunarstýran.

SKÓM A R K A Ð U R Grensásvegi 8

Mikið úrval af herraskóm fyrir jólin

Opið

mánud-föstud. 11-18 laugard. 11-16

SKÓ

MARKAÐURINN Grensásvegur 8 - Sími: 517 2040

Jólin koma !

Verslunin 9 líf er í Atmo við Laugaveg. Verslunarstýran segir það frábært hve opnir Íslendingar eru að verða fyrir endurnýtingu á fatnaði.

Þ Jólakjólar

Undirföt Náttföt Náttkjólar Sloppar Gjafakort

Munið gjafakortin enginn gildistími

Opið 11 - 21 alla daga til jóla Bæjarlind 6, sími 554-7030 Eddufelli 2, sími 557-1730 www.rita.is

Ríta tískuverslun

etta er okkar lóð á vogarskálarnar því mikilvægi þess að endurnýta hluti er ótvírætt,“ segir Hildur Rósa Konráðsdóttir, verslunarstýra 9 Líf. Verslunin selur notuð föt sem sérvalin eru af flokkunarstöð Rauða krossins. Ágóði sölunnar rennur að stærstum hluta til starfsemi Rauða kross Íslands. „Ég fer í flokkunarstöðina og vel úr ásamt samstarfsfólki mínu. Við höfðum af því veður að Rauða krossinum bærist mikið magn af fatnaði og stór hluti þess væri sendur út fyrir landsteinana. Okkur langaði að nýta þetta betur hér innanlands og við höfum fundið fyrir mikilli ánægju með framtakið.“ Athygli vekur að fatnaðurinn sem seldur er í versluninni er því ekki innfluttur, líkt og tíðkast í öðrum „second hand“ verslunum og hefur því aðeins gengið Íslendinga á milli sem er óneitanlega hlýleg tilhugsun og slíkt verður að teljast afar umhverfisvænt.

Hildur Rósa segir að kostir þess að kaupa „second hand“ séu ótal margir. „Gömlu efnin eru oft vandaðri og endingarbetri en þau nýju. Um daginn kom hingað kona og keypti tvö ullarteppi til að gefa í jólagjafir. Mér þótti mjög vænt um að augu fólks væru að opnast fyrir því að verðmæti hlutanna rýrni ekki við það að hafa verið notaðir áður. Ef hluturinn er vel farinn stenst hann fyllilega samanburð og verður jafnvel eilítið sérstakari fyrir vikið.“ Hildur segir að samstarfið við Atmo gangi mjög vel og gaman sé að fjölbreytni verslunarhúsnæðisins. „Það er mjög gaman að vera hér í bland við alla þessa fallegu hönnun og vegna fjölbreytileikans ættu allir að geta fundið eitthvað við sitt hæfi og mér þykir það alveg nauðsynlegur valmöguleiki að geta endurnýtt á þennan hátt.“ María Lilja Þrastardóttir marialilja@frettatiminn.is

Helgin 21.-23. desember 2012  Hönnun Varma semur Við ecco

Íslenskir lopasokkar í útrás Íslenska fyrirtækið Varma seldi á dögunum þúsund pör af íslenskum lopasokkum til skórisans Ecco.

Sokkarnir eru allir framleiddir hér á landi og framleiðslan fer að mestu leyti fram í prjóna- og saumastofunni á Hvolfsvelli. Það má því segja að þar velti lítil þúfa þungu hlassi. „Þetta var skemmtilegt átak og kom mjög óvænt upp og sérstaklega svona í ljósi þess við eigum ekki svona mikið magn af vörum til á lager. Þetta var því mikil vinna, en mjög gaman og alveg frábært tækifæri,“ segir Birgitta G.S. Ásgrímsdóttir sölu- og markaðsstjóri Varma. Ætlun Ecco er svo að stilla upp vörunni við hlið vetrarskónna í Kanada. „Framhaldið er því alls óljóst og það verður spennandi að sjá hvað kemur út úr þessu.“ Birgitta segir að fyrirtækið Ecco sé þekkt fyrir umhverfissjónarmið í framleiðslu sinni og eigi aðstandendur vörumerkisins til að mynda allar verksmiðjurnar sjálfir. Það sé gert svo hægt sé að fylgjast með að starfsemin sé mannúðleg með öllu. „Það er mikill heiður að vera í samstarfi við þau, enda fellur okkar starfsemi vel að þeirra stefnu enda erum við mjög umhverfisvæn og öll okkar framleiðsla er úr innlendu hráefni,“ segir Birgitta.

María Lilja Þrastardóttir marialilja@frettatiminn.is

ÍSLENSKT VÖRUMERKI NONAME.IS Íslensku lopasokkana þekkja allir Íslendingar. Nú fá Kanadamenn að kynnast þeim í gegnum skórisann Ecco.

NO NAME FÆST LÍKA Á EFTIRFARANDI STÖÐUM: ABACO - AKUREYRI; DEKURSTOFU DAGNÝJAR - ÍSAFIRÐI; SNYRTISTOFUNUM: MAKEOVER - HAFNARFIRÐI; LÍKAMA OG SÁL MOSFELLSBÆ; PANDORA - MJÓDD; TÁNNI - SAUÐÁRKRÓKI; TEXTURE MOSFELLSBÆ; HÁRSTOFUNNI ÝR - HÓLAGARÐI NONAME.IS - SALA@NONAME.IS - 662-3121 - 694-5275

90

tíska

Helgin 21.-23. desember 2012 KynninG

Skór og stígvél – vinsælt í jólapakkann Það eru fáar konur sem ekki hafa gaman af fallegum skóm. Hvað þá að fá falleg stígvél eða skó í jólapakkann. Fyrirtækið GS skór er með mikið úrval af skóm með bæði lágum og háum hælum úr rúskinni og leðri. Inga Rósa Harðardóttir, rekstrarstjóri fyrirtækisins, segir klassíkina ráða ferðinni þegar kemur að jólaskónum. „Litirnir á jólaskónum hjá okkur í ár eru svartur, rauður, silfur og gull. Við erum einnig með fallegan burgundy lit sem er búinn að vera mjög vinsæll hjá okkur. Við erum með mikið úrval og bjóðum upp á vönduð skómerki frá Ítalíu og Spáni. Til margra ára höfum við selt hin margrómuðu leðurstígvél frá Billi bi. Þau eru bæði þægileg, vönduð og koma í nokkrum víddum því blessunarlega erum við ekki allar eins. Þau hafa því verið mjög vinsæl í jólapakkann.“ GS Skór hafa einnig boðið upp á hinar vinsælu skókeðjur frá spænska merkinu Sendra. Þær hafa slegið í gegn í vetur, að sögn Ingu. „Þær hafa slegið í gegn því þú getur sett þær á hvaða skó sem er ef þig langar aðeins að „rokka“ upp látlausu skóna þína og þeir líta út eins og nýir. Ökklaskór eru líka flottir við jóladressið sem og í jólapakkann. Hinir klassísku Dr martens eru vinsælir í jólapakkann í ár. Ekki má gleyma Again&Again ökklaskóm sem eru mjög vandaðir og eiga stóran aðdáendahóp hjá íslenskum konum. Við erum einnig með vörur frá Brako, Bullboxer, Pavement, Sixty Seven, Tatuaggi og Underground.“

 Gender Bauti

Brugga vín og gera boli Vinirnir Kolbeinn Gauti og Atli Bender eru mennirnir á bak við myndlistartvíeykið Gender Bauti. Þeir hanna nú og framleiða boli með myndum eftir sig sjálfa og fengu til liðs við sig óvanalegar fyrirsætur.

Nýr útsaumur frá Philippe Ricard.

Handprjónasamband Íslands Skólavörðustíg 19 s. 552-1890 www.handknit.is

Bolir Kolbeins Gauta og Atla eru margvíslegir, en þeir eru þrykktir með myndlist sem félagarnir hafa unnið saman.

„Við höfum verið saman í listrænum baxklúbbi í tvö ár og langaði að prófa að fást við eitthvað nýtt,“ segir Kolbeinn Gauti Friðriksson en hann ásamt vini sínum Atla Bender myndar listatvíeykið Gender Bauti. Þeir hafa síðastliðið ár unnið saman að margvíslegum listtengdum verkefnum. Ber þar hæst að nefna bókverkið „Gagnsýringur“ sem var safnrit ungra skálda og rauðvínsframleiðslu undir formerkjum Gender Bauta. Rauðvíninu útbýttu þeir svo á meðal vina en það ku hafa afar sérstakan keim.

Nú róa félagarnir hins vegar á ný mið og handprenta boli með myndlist eftir þá sjálfa. „Við höfum verið að vinna með myndir sem við tökum og Atli sér svo um að vinna. Hugmyndin að bolunum kom svo bara í framhaldi af því.

Jólanáttföt mikið úrval

Aðeins 3 dagar til jóla.

6.900 kr

Við bjóðum 20% afsláttur af öllum vörum.

Frábær verð og persónuleg þjónusta

Myndir á Facebook

Kjóll kr. 12.900 Stefán Bogi Gull og silfursmiður

Skólavörðustígur 2 S. 552 5445

Laugavegi 53 S. 553 1144

tíska 91

Helgin 21.-23. desember 2012  Sif CoSmetiCS Húðdroparnir fljúga HÁtt

Mest selda snyrtivaran hjá evrópskum flugfélögum

Ný sending góð verð

Íslensku EGF Húðdroparnir frá Sif Cosmetics eru mest selda snyrtivaran um borð í flugvélum Lufthansa, Air France og Swiss og í öðru sæti hjá British Airways en á þeim bænum eru droparnir, sem unnir eru úr byggi í Grindavík, sagðir eitt besta dæmið um velheppnaða markaðssetningu um borð í vélum félagsins.

Björn Örvar er í harðri samkeppni við þekktustu snyrtivöruframleiðendur heims um borð í vélum evrópskra flugfélaga.

Á

rangur EGF Húðdropana um borð í flug- einu á markaði á Íslandi sem innihalda frumuvélum Lufthansa, Air France, Swiss og vaka sem eru náttúrulegir húðinni og stuðla að British Airways hlýtur að teljast nokkuð endurnýjun hennar. Frumuvakarnir eru framgóður þar sem um borð í vélum félagana keppa leiddir í samstarfi við ORF Líftækni hf. sem hefdroparnir við ekki minni merki en Estée Lauder, ur þróað einstakar framleiðsluaðferðir, byggðar á íslensku hugviti, þar sem byggfræ er notað L'Oreal, Guerlain og La Prairie. sem smiðja til að framleiða frumuvakana.

Björn Örvar, framkvæmdastjóri Sif Cosme„Byggið sem frumuvakarnir eru unnir úr er tics, segir grunninn að velgengni húðdropanna ræktað í Grænu smiðjunni okkar í Grindavík,“ hér heima og erlendis byggja á gæðum þeirra segir Eiríkur Sigurðsson hjá Sif Cosmetics. og virkni sem spyrjist hratt út. „Samkeppnin er „Sala Húðdropanna hófst erlendis fyrir aðeins hins vegar gríðarlega hörð á þessum markaði og tæpum tveimur árum, undir því ekki sjálfgefið að fólk trúi vörumerkinu BIOEFFECT. okkur endilega frekar en öðrÞeir eru nú seldir í mörgum um þegar við tölum um vísindi virtustu snyrtivöruverslunum og einstaka virkni.“ Evrópu, meðal annars í SelHann segir góða ímynd Ísfridges og Harvey Nichols lands því vega þungt auk þess í London, La Rinascente í sem droparnir séu sprottnir Mílanó og Colette í París og upp úr líftæknirannsóknum. í á annað hundrað verslunum „Við höfum gætt okkur á því um alla Evrópu. Í Colette, að láta virkni Húðdropanna einni frægustu lífsstílsverslun tala sínu máli og ekki reyna að Parísar, eru Húðdroparnir keppa beint við stóru snyrtimest selda snyrtivaran frá uppvörufyrirtækin sem fyrst og hafi, enda segir Lisa Libreton, fremst nota auglýsingar til að yfirmaður snyrtivörudeildar markaðssetja sínar vörur.“ Colette, að nánast 100% viðSif Cosmetics, er dótturfyrirskiptavina hennar sjái greinitæki ORF Líftækni hf., og var EGF Húðdroparnir hafa slegið legan mun á húðinni eftir stofnað árið 2009. Björn segir í gegn í háloftunum. notkun þeirra.“ húðvörur fyrirtækisins þær

Fylltir ökklaskór

8.995.-

Ökklaskór m/glimmer

9.995.-

Jólatilboð

20% afsláttur

Hælaskór m/platform

af öllum vörum

Okkur fannst vanta svolítið upp á að hægt væri að nálgast flottan fatnað á viðráðanlegu verði. Svo það var ákveðinn útgangspunktur.“ Athygli vekur að fyrirsæturnar sem strákarnir notast við í kynningarskyni eru ekki mjög hefðbundnar. „Það hefur alltaf verið hluti af okkar nálgun, að reyna að gera hlutina á annan hátt en tíðkast svo við fengum vistmenn af hjúkrunarheimilinu Mörk til liðs við okkur. Manneskjan er svo falleg í margbreytileikanum og það langaði okkur að fanga.“ Bolirnir segir Kolbeinn að ættu að henta öllum og þá er hægt að nálgast í Útúrdúr á Hverfisgötu, Morrow í Kringlunni eða í gegnum atlibender.tumblr. com þar sem hægt er að skoða úrvalið.

10.995.-

Mikið úrval af kjólum og kjólabolum St. 40-58

Fylgstu með jólasveinadagatali Belladonna á Facebook

Ökklaskór m/rennilás

9.995.-

Skeifunni 8 • 108 Reykjavík • Sími: 517-6460 www.belladonna.is

Jólagjöfin hennar Hælaskór

5.995.-

Skoðið úrvalið á facebook! www.hjahrafnhildi.is S. 581 2141

Kringlan - Smáralind s.512 1733 - s.512 7733 www.ntc.is | erum á

92

krossgátan

Helgin 21.-23. desember 2012

Nýr vefur með krossgátulausnunum: krossgatur.gatur.net, lausnin er birt að viku liðinni.

GRUFLA ÁKÆRA

SJÚKDÓMUR

ÍÞRÓTTAFÉLAG

SÍGA

UNDANHALD

SEIÐIS

FRENJA

LJÚKA UPP

KRYDDBLANDA

AÐFALL

FÆÐA

REYNA

STAKUR

MJÖG

HITTA

LITLAUS TJÓN

NUGGA

KVK. NAFN

MUNNVATN

EFLA

VÖKVA

TRÖLL

ÍÞRÓTT

FRUMKVÆÐI

FORA

HLJÓTA

TVEIR EINS

FROSTSKEMMD SKELFING

FJÓRÐUNGUR

PIRRA

GLÁP

MÓTMÆLI

FYLGSNI

SKEL

FAÐMUR

TVEIR EINS

EINS UM F

HLJÓÐFÆRI

MATUR

ÞÆFINGUR

HYGGJA

TÓNLISTARMAÐUR FNYKUR

GLUNDUR

ANNÁLL

ÞREYTA

GYÐJA

GERAST

ÓNEFNDUR

MUNDA

TRÉ

HNUGGINN

KLUKKA

POT

HINDRA

MERGÐ

TÓNLIST

PEST

SKOÐUN

STORMUR

ÁHRIFAVALD

FLAN UNDIREINS

EINNA

AFL

DÆSA

ÁNÆGJU

SÍLL

UTAN

KYRTLA

KEYRA

VIÐ

TIL DÆMIS

LÍKAMSHLUTI

ÚTDRÁTTUR

DEIGJA

SIÐLEYSI

BLEKKING

MÖLVAÐI

BLANDAR

ÓMERKI

KRAFTUR

HJALA

SPIL

LÉST

MÁLMUR

ÁTT

SUSS

RAUN

DVELJA

GUNGA

BAUKA

LITUR

VITLEYSA LÝÐ

Í VAFA

SKAMMSTÖFUN

Í RÖÐ

ÞUS

ÍVILNA

SKORDÝR

BÁTUR

LAND

SKELLUR

MÁLMUR

TILBÚNINGUR

TVEIR EINS

GAFFALL

FRUMEIND

VÉLAR BAKTAL

ÞRÆÐIR LISTI

STUNDA

DRASL

KAÐALL

ÁTT

STROFF

FYRSTUR

FRÆNDBÁLKUR

TVEIR EINS

ÁKÆRA

ÁVÖXTUR

Í VIÐBÓT

HUGREKKI

HINDRUN

EYÐA

UMFANG

STÓR

TÍMABILS

BLUNDA

KÖLSKI

KOMAST

FLÍK

STRUNSA

VANDRÆÐI

SJÁÐU

ANDSPÆNIS ELDSNEYTI

STEINTEGUND TÚNGUMÁL

FYRIRMYND

BELTAÞYRILL

ÞURRKA ÚT VIÐUREIGN

REITUR

STEFNUR

DRYKKUR

HLÁTUR

OF MIKILS VIRT

HAMINGJA

HVOFTUR

STAGL

RADAR

LÆKNAST

SÆTI

KYRRÐ

ÓNN

PIRRA

HÁ

SPRÆKUR VIÐBURÐUR

TÓNLIST

MITTISÓL

VEISLA

VERSLUN

SVELL

LAND

KUSK

MYNTEINING

UTANHÚSS

BRAK

DÝRAHLJÓÐ

Í RÖÐ

SAMÞYKKI

MÁLMUR LÆSING

HÁTTUR

ÞUNNUR VÖKVI

BARDAGI

ÓSKÝR

Í RÖÐ

TVEIR EINS

MÁL

SAMTÖK

TVEIR EINS

FUGL

FLANDUR

KLÆÐA

JÖTUN

FRÁSÖGN

NJÓLI

TÍMAEINING

GJALDA

MIKILS TIL OF

RANGL

KJÖT

GÓN

ASI 950

FJALL

FARVEGUR VÍNBLANDA

ÁTT

VERKFÆRI

SKÓLI

SAMKVÆMI

SÁLGA

FJÖR

SPIL

FUM

KVAÐ

BOX

NESODDI

UMHVERFIS

VENTILL

SKAMMSTÖFUN

HVOLFÞAK

HALLANDI

KEYRI

HAMINGJA

VIÐARTEGUND

KVABB

DRULLA

RÍKI

TRAPPA

FLAN

DROTTINN

KRÆKJA

KVÖL

BRODDUR

NIÐUR

LUMMÓ

PIPARFUGL

SKAMMSTÖFUN

AÐ

MÁLMUR

GOLF ÁHALD

JARÐVEGUR

SKÓLI

BLÓM

REYNDAR

PENINGAR

KOPAR

HÆKKA

PÁFAGAUKUR PFN.

SÍÐASTI DAGUR

UPPSKRIFT

TÍMAEINING

TVÍHLJÓÐI BLESSUN

GREIND

REKJA BOLTA

MISFELLA

HREYFING

HYGGST

SVEKKJA

STANDA SIG

GEIL

LOFTTEGUND FLÝTIR BARDAGI

ÁTT

49

Í RÖÐ STÓ

SNYRTILEG

TIGNA

VIÐSKIPTI

SKRAF BEIN

UPPHRÓPUN

STEINFELLA

ÆLA

SKÓLI

ÓÐAGOT

ÍÞRÓTTAFÉLAG

UPPHRÓPUN STÆKKUÐU

SLENGJAST

AÐ VÍSU

ANGRA

LAND LÁGFIÐLA

LJÁ ÖKUTÆKI

SPJALL

AFHENDING FYRIRTÆKI

VARKÁRNI

TIL

KÆNA

ÞESSI

DÝRAHLJÓÐ

BRÍARÍ ÁVALA

SEYTLAR

VEIÐARFÆRI

FRÁ

GOÐMÖGN

SKRIFA Á

FRÆ

LEIÐSLA

FLÆÐI

AFSPURN

FLÍK

ÞREYTA

EKKI

ÞREIFA ÁA

VOLA

HUGUR

FERÐALAG

MÁNUÐUR

DRYKKUR

HREYSI

EIGNIR

KÖTTUR

Í Minju finnur flú fallega íslenska hönnun jafnt sem listrænar gjafvörur frá öllum heimshornum

Æ›ruleysisbænin

Kerti Kr. 1.899

á bol & bolla

Englar frá Heklu í mörgum myndum

Bolur Kr. 2.690 Bolli Kr. 2.690

Eldspítur Kr. 660

Súkkulaði Kr. 640

Servíettur (Nokkrir litir) Kr. 945

Glasabakkar úr le›ri 4 í pakka (Margir litir) Kr. 3.300

Sjálflímandi Veggskraut Kr. 3.000

Hani, krummi, hundur, svín Veggskraut með 4 snögum. Kr. 11.900

Reykjavíkurkort & Íslandskort

Forna íslandskortið með gjósandi fjöllum og spúandi drekum og Reykjavíkurkortið.

Krúsir með 500 bitum Kr. 3.690

Köttur úti í m‡ri Veggskraut með 3 snögum Kr. 10.900

Skartgripir Hönnun eftir Hlín Reykdal Fjölbreytt úrval!

Sjálflímandi veggskraut

Armband Kr. 4.900

Höfu›handklæ›i

(2 saman) Kr. 3.900

Kríur Sjálflímandi veggskraut (3 saman) kr. 3.500

Lipurt og þægilegt Kr. 2.990

Drífa Kertastjaki (Bility) Gamalt íslenskt útsaumsmunstur Kr. 3.590

Fálkapeysa Handprjónuð peysa úr léttlopa.

Kr. 29.900

Fi›rildi Veggskraut (Bility) 3 í pakka Kr. 3.590

skólavörðustíg 12 • sími 578 6090 • www. minja.is • facebook: minja

Kraftaverk

Hálsmen Kr. 11.900

Krummar

94

viðtal

Helgin 21.-23. desember 2012

Kristinn R. Ólafsson talar ei meir frá Madríd Kristinn R. Ólafsson er með þekktari útvarpsröddum landans.

Hann hefur um áratugaskeið miðlað fréttum sunnan úr Miðjarðarhafi en er nú fluttur heim til Íslands, til harðlífislands lútherskunnar þar sem getur reynst erfitt að temja sé nýjar siðvenjur eða öllu heldur skortinn á þeim. Blaðamaður Fréttatímans sótti Kristin heim þar sem hann hefur komið sér fyrir í Vesturbænum og átti við hann spjall yfir rótsterkum kaffibolla að hætti Spánverja.

R

ödd Kristins R. Ólafssonar ætti að vera flestum Íslendingum kunn en hann hefur í um 30 ár þjónað sem fréttaritari Íslands á Spáni. Á Spáni hefur hann búið síðan 1977 en er nú fluttur heim og upplifir sinn fyrsta vetur á Íslandi í langan tíma. „Ég er í vægu menningaráfalli,“ segir Kristinn kíminn en hann hefur átt erfitt með að venjast ósiðum Íslendinga, ef slíka mætti kalla. „Það eru þessir litlu hlutir sem ég á erfitt með að venjast. Það fyrsta sem ég hef tekið eftir er þetta með samskiptahefðina, þegar maður mætir fólki eða er samferða því í lyftu, þá eru í öllum menningarsamfélögum svona reglur um hvernig beri að haga sér. Þetta vantar hér en ég hugsa að það sé komið til vegna þess hve

stutt er síðan við urðum borgarþjóð, það eru ekki nema um fimmtíu ár síðan.“ Kristinn útskýrir að þetta tengist því ekki ókurteisi heldur ómótuðum siðvenjum. „Ég lendi í stökustu vandræðum í verslunum með þetta. Ég veit ekkert hvað ég á að segja við starfsfólkið,“ segir hann og hlær. Þetta er einn af þessum smáu núningum sem ég hef fundið fyrir.

En það er nú aðallega til gamans heldur en hitt. Það er svo annað með umræðuhefðina sjálfa en það hefur löngum einkennt íslenska umræðuhefð svokallað ad hominem, að vaða í manninn ekki málefnið. Það einkennist kannski af smæðinni, það er auðveldara að kalla frændur sína bara hálfvita í stað þess að eiga við þá í rökræðum. Þetta er óþægilegt því það er

NÝJA ULLARLíNAN ER KOMIN! OLSEN | 8.990

ógjörningur að fá einhverja grunnsýn í málefnin sem virðast brenna hvað mest á landanum. ESB og verðtryggingin bera þar hæst, já og femínisminn. Það vantar hlutlausa úttekt á málum. Svo er það þessi pólitíska rétttrúnaðarstefna sem gengur ansi langt hér á Íslandi. Það má ekkert segja orðið,“ segir Kristinn sem segist þó vera femínisti. „Án þess að ég vilji skilgreina mig nokkuð opinberlega, það er best að halda skoðunum sínum fyrir sig, í pólitík og öðru slíku þegar maður fæst við mína vinnu.“

Hvar er „la crisis?“

Á Spáni er vaxandi áhugi á Íslandi

og fjöldi mótmælendahreyfinga horfir hingað vegna lausna frá erfiðleikum spænsku kreppunnar. Á Spáni er nú um 25 prósent atvinnuleysi og að sögn Kristins vex nú úr grasi svokölluð hvorki né kynslóðin, eða „nie nie“. Það ku vera fólkið sem hvorki hefur atvinnu né menntun. „Þetta er týnda kynslóðin. Hér á Íslandi virðist allavega vera atvinna þó að atgervisflótti hafi vissulega verið einhver, launin eru auðvitað lág og hér er dýrt að lifa en það er samt sem áður töluverður munur á löndunum og við erum komin tiltölulega langt út úr þessum erfiðleikum.

Fyrir ekki svo löngu var ekki hægt að hitta Íslending án þess

að hann ræddi um kreppuna, nú er það eiginlega búið. Það tala að minnsta kosti fáir um hana ennþá.

Hvort það sé merki þess að henni sé lokið verður að liggja á milli hluta en Spánverjar líta margir hingað til lausna. Mótmælahreyfingin M15 hefur til að mynda búið til sína útgáfu eða goðsögn af Íslandi sem þau nota til hliðsjónar í sinni baráttu. Ég heimsótti tjaldbúðir þeirra og þegar spurðist út að ég væri frá Íslandi báru þau mig á höndum sér. Ég var eins og byltingarleiðtogi, Fidel Castro bara,“ segir Kristinn hlæjandi og bætir við, „í búðunum mátti líta fána með áletrunum „Islandia es el camino“ eða „Ísland er fyrirmyndin“. Fyrir

MÖLLER | 2.490 HANSEN | 3.990

BLÖNDAL | 3.990

BRIEM | 4.490

„Ég kom heim að leita ástar. Hvað svo sem það nú þýðir verður að fá að liggja á milli hluta,“ segir Kristinn dularfullur.

viðtal 95

Helgin 21.-23. desember 2012

Kristinn R. Ólafsson er snúinn aftur til Íslands eftir áratugalanga búsetu á Spáni.

Aðdáendur hans þurfa þó ekki að örvænta þar sem hann sendir ennþá frá sér útvarpspistla.

Ljósmyndir/Hari

þeim stendur það upp úr að Íslendingar sögðu nei, létu bankana falla og felldu ríkisstjórnina. Það fylgir hins vegar ekki sögunni að Íslendingar hafa þurft að dæla peningum inn í bankakerfið og margir komu mjög illa út úr því. En ætli við höfum ekki farið tiltölulega rétta leið.“ Kristinn segir að vandinn á Spáni, líkt og hér á landi, sé ekki beinlínis sýnilegur á götum úti, en sé þó til staðar og hundruð þúsunda heimila hafi til að mynda ekki neina fyrirvinnu og slíkt bjóði upp á sprengingu í félagslega kerfinu. Einnig sé erfitt að fá lán, að fjárfesta og fregnir berast með fjölmiðlum af fólki sem borðar upp úr ruslatunnum.

Niðurskurður hjá hinu opinbera er einnig mikill og til stendur að einkavæða heilbrigðiskerfið sem hluta af sparnaðaraðgerðum, slíku hefur þó verið mótmælt harðlega. „Ég var í Madríd í október og sat úti með vini mínum og hliðstæðingi sem einnig er fréttaritari. Á götunum er mikill mannsvaðall og hann spurði, hvar er „la crisis?“ En það er svo kannski ekki að marka því að Spánverjar skera kannski síst niður í því að fara út og fá sér eitthvað, mat eða drykk. Þeir fá sér bara minna. Svo er líka ennþá mikið um ferðamenn sem er einmitt stærsta tekjulindin.“

Ástin í harðlífislandi lúterskunnar

Kristinn skildi á árinu og kom heim í kjölfar þess. Hann á eina dóttur, Öldu, sem býr ennþá á Spáni og sinnir þar blaðamennsku. „Skilnaðurinn var í mestu vinsemd og við heyrumst ennþá,“ útskýrir hann en vill þó síður fara út í hvort að hann hafi komið heim vegna ástarinnar, „ég vil ekkert fara út í það beint, það er of persónulegt, en ég get sagt eins og lögfræðingurinn vinur minn ráðlagði mér að segja, ég kom heim að leita ástar.

Hvað svo sem það nú þýðir verður að fá að liggja á milli hluta.“ Kristinn hefur þó ekki sagt skilið við pistlastörfin og kemur til með að miðla áfram á RÚV fréttum sunnan úr Miðjarðarhafi.

Hann hefur einnig margvísleg önnur ritstörf á takteinum en hann

Ég lendi í stökustu vandræðum í verslunum, ég veit ekkert hvað ég á að segja við starfsfólkið.

þýðir íslensk skáldverk á spænsku og öfugt. Hann segir blaðamanni að hann hafi um nokkurt skeið gengið um með hugmynd að bók í maganum og vonast til að Ísland komi til með að opna fyrir innblásturinn.

Fyrir hefur Kristinn skrifað tvær bækur sem komið hafa út á íslensku og spænsku. Það er ljóst að íslenska loftið hreyfir við einhverjum listkenndum hjá Kristni en hann sneri sér einnig að myndlistinni á nýjan leik eftir áratugalangt hlé. Hann æfir sig einnig í ítölsku og skiptir við tvo kennara við Háskóla Íslands á tungumálum. „Það má kannski ekki segja skattinum þetta,“ segir hann kíminn, það sem blaðamanni liggur helst á að vita er þó hvernig honum tekst að viðhalda þessari fögru íslensku eftir

alla þessa dvöl erlendis. En íslenska Kristins er eitt af því sem einkennir hann og útvarpspistlana. „Ætli það sé ekki samspil margra þátta,“ útskýrir hann, „ég ólst upp á síðustu öld, fyrir tíma sjónvarps og faðir minn var fæddur árið 1892. Hann var sextugur þegar ég fæddist og það hefur eflaust eitthvað að segja. Þar fyrir utan er íslenskan mitt atvinnutól og fyrir Íslending í útlöndum er hún líka svolítil spariföt, svona um leið og hún er vinnugalli. Ég hef tileinkað mér ákveðið tungutak og það má segja að það sé orðið að vörumerki mínu en ég lifi á orðum.“ Talinu víkur á nýjan leik að siðvenjunum sem Kristinn á erfitt með að venjast. „Á Spáni er það ekkert tiltökumál að fá sér smá rauðvín með matnum og þá er ég að tala um hvaða

mat sem er. Ég þarf talsvert að venjast því að það stingur í stúf að fá sér vín með hádegismatnum. Á Spáni veltir enginn vöngum yfir því hvort að það sé vínlykt af manni, til dæmis í viðtali. Hér er ég hræddari við að vera hreinlega skikkaður í meðferð fyrir slíkt. Annars hef ég verið skattaður í bindindi ef svo mætti að orði komast. Það er samt þannig hér í þessu harðlífislandi lútherskunnar að það tíðkast síður að dreypa á víni með matnum, en fólk sleppir sér svo um helgar. Það er mjög áberandi hve Íslendingar verða ölvaðir, það kemur heim og saman við það sem við ræddum fyrr, það vantar að fínpússa borgarsiðina.“ María Lilja Þrastardóttir marialilja@frettatiminn.is

96

sjónvarp

Helgin 21.-23. desember 2012

Föstudagur 21. desember

Föstudagur RÚV

21.40 Þór (Thor) Óðinn rekur bardagagarpinn Þór son sinn úr Ásgarði og sendir hann til jarðar til að búa á meðal mannanna.

20:20 The X-Factor (26/27) Það er komið að glæsilegum endaspretti hjá þessu ótrúlega hæfileikaríka fólki.

Laugardagur allt fyrir áskrifendur

fréttir, fræðsla, sport og skemmtun

4

20:30 The Bachelor (6:12) Panama er næsti viðkomustaður piparsveinsins Ben og kvennanna sem allar vilja giftast honum.

20.40 Norræn jólaveisla (Det store nordiske juleshow) Norrænir jólatónleikar í tónleikasal Danska ríkisútvarpsins.

Sunnudagur

20:10 National Lampoon's Christmas Vacation Alvörujólamynd þar sem Chevy Chase leikur fjölskyldufaðirinn Clark Griswold

allt fyrir áskrifendur

fréttir, fræðsla, sport og skemmtun

20:30 Nobel Peace Prize Concert 2012 Upptaka frá stórtónleikum sem 4 haldnir eru í Osló á ári hverju til heiðurs handhafa friðarverðlauna Nóbels.

STÖÐ 2

Laugardagur 22. desember RÚV

STÖÐ 2

Sunnudagur RÚV

08.00 Morgunstundin okkar / Froskur 08.00 Morgunstundin okkar / Lítil 08.00 Morgunstundin okkar / Gurra 07:00 Barnatími Stöðvar 2 07:05 Strumparnir / Brunabílarnir / og vinir hans / Kóalabræður / Franklín prinsessa / Háværa ljónið Urri / Kioka / grís / Sæfarar / Herramenn / Tóti og 08:05 Malcolm in the Middle (17/22) Elías / Algjör Sveppi / Harry og Toto / Úmísúmí / Babar / Grettir / Nína Pataló Algjör Sveppi / Scooby-Doo! Leynifélagið og vinir hans / Stella og Steinn / Smælki Patti / Sögustund með mömmu Marsibil 08:30 Ellen (66/170) / Kúlugúbbar / Kung fu panda / Skrekkur íkorni / Unnar og vinur / Spurt og sprellað / Fæturnir á Fann09:15 Bold and the Beautiful 10:45 Big Time Rush Goðsagnir frábærleikans / Litli prinsinn / 10.25 Hanna Montana eyju / Millý, Mollý / Með afa í vasanum / 09:35 Doctors (49/175) 11:10 Glee (8/22) Galdrakrakkar / Ævintýri Merlíns 10.50 Á tali við Hemma Gunn e.

Kafteinn Karl / Hin mikla Bé! / Grettir 10:15 Til Death (5/18) 12:00 Bold and the Beautiful 11.30 Völundur - nýsköpun í iðnaði (3:5) e.

11.40 Maður og jörð – Graslendi Rætur 10.20 Hanna Montana: Bíómyndin e.

10:40 Two and a Half Men (2/16) 13:45 The X-Factor (26/27) 12.00 Maður og jörð – Árnar - Vinir eða valdsins (6:8) e.

12.00 Maður og jörð – Fjöllin - Líf í 11:05 Masterchef USA (8/20) 14:35 Jamie's Family Christmas óvinir (7:8) e. þunnu lofti (5:8) e.

11:50 The Kennedys (2/8) allt fyrir áskrifendur12.30 Maður og jörð - Á tökustað (6:8) e.

15:15 New Girl (9/24) allt fyrir áskrifendur 12.50 Maður og jörð - Á tökustað (7:8) e.

12.40 Kiljan e.

12.50 Maður og jörð - Á tökustað (5:8) e.

12:35 Nágrannar 15:45 Týnda kynslóðin (15/24) 13.05 Vitlausir í óperur: Caffè Taci í 13.30 Kexvexmiðjan (6:6) e.

13.05 Kexvexmiðjan (5:6) e.

13:00 Jólaréttir Rikku 16:15 ET Weekend fréttir, fræðsla, sport og skemmtun fréttir, fræðsla, sport og skemmtun New York e.

13.55 Njósnari (6:6) (Spy) e.

13.35 Njósnari (5:6) (Spy) e.

13:40 Nothing Like the Holidays 17:05 Íslenski listinn 13.55 Djöflaeyjan (17:30) e.

14.20 Landinn e.

14.00 Wallis og Játvarður e.

15:25 Waybuloo 17:50 Sjáðu 14.35 Marcello Marcello e.

14.45 Útsvar e.

15.40 Ástareldur 15:45 Tasmanía 18:20 Jóladagatal Skoppu og Skrítlu 16.15 Síðustu forvöð - Nashyrningarnir 15.50 Jón Múli Árnason e.

17.20 Táknmálsfréttir 16:10 Ævintýri Tinna 18:30 Fréttir Stöðvar 2 snúa aftur e.

16.45 Íþróttaannáll 2012 e.

17.30 Jóladagatalið 16:35 Bold and the Beautiful 18:476 Íþróttir 4 5 4 Táknmálsfréttir 5 6 17.20 17.20 Táknmálsfréttir 17.31 Hvar er Völundur? e.

17:00 Nágrannar 18:56 Heimsókn 17.30 Jóladagatalið 17.30 Jóladagatalið 17.37 Jól í Snædal e.

17:25 Ellen (67/170) 19:18 Lottó 17.31 Hvar er Völundur? e.

17.31 Hvar er Völundur? e.

18.02 Turnverðirnir (8:10) 18:10 Jóladagatal Skoppu og Skrítlu 19:25 Veður 17.37 Jól í Snædal e.

17.37 Jól í Snædal e.

18.15 Hrúturinn Hreinn 18:23 Veður 19:35 The Nutcracker Frábær 18.00 Stundin okkar 18.01 Turnverðirnir (9:10) 18.25 Í fyrsta sæti er ... - Söngkeppni 18:30 Fréttir Stöðvar 2 fjölskyldumynd sem gerist í Fen18.25 Hið ljúfa líf - Jól (3:4) e.

18.15 Hrúturinn Hreinn framhaldsskólanna e.

18:47 Íþróttir eyjum snemma á 20.öldinni. Ung 19.00 Fréttir 18.25 Úrval úr Kastljósi 19.00 Fréttir 18:54 Ísland í dag stúlka fær að gjöf afar merkilega 19.30 Veðurfréttir 18.54 Lottó 19.30 Veðurfréttir 19:21 Veður brúðu á sjálfan aðfangadag.

19.40 Skemmtiþáttur Catherine Tate 19.00 Fréttir 19.40 Á tali við Hemma Gunn 19:30 Simpson-fjölskyldan (8/22) 21:25 Serious Moonlight RómanJólaævintýri ömmu e.

19.30 Veðurfréttir 20.30 Útsvar 19:55 Týnda kynslóðin (15/24) tísk gamanmynd með dramtísku 20.35 Downton Abbey (6:9) 19.40 Ævintýri Merlíns (7:13) 21.40 Þór (Thor) 20:20 The X-Factor (26/27) ívafi og fjallar um hina farsælu 5 6 21.30 Forrest Gump (Forrest Gump) 20.30 Hraðfréttir 23.35 Dráparinn – Vélræði dauðans (5:6) 21:05 The X-Factor (27/27) Louise sem fær þær fréttir frá Óskarsverðlaunamynd frá 1994 20.40 Norræn jólaveisla (Det store 01.05 Hvítar gellur (White Chicks) e.

22:35 Die Hard Bruce Willis leikur eiginmanni sínum að hann vilji um treggáfaðan pilt sem flýtur í nordiske juleshow) 02.50 Útvarpsfréttir í dagskrárlok John McClane, rannsóknarlögskilnað og að hann sé með aðra gegnum lífið og verður vitni að 22.20 Desember Íslensk bíómynd reglumann frá New York yngri í takinu. ýmsum stórviðburðum síðustu frá 2009. e. sem fyrir tilviljun er staddur SkjárEinn 22:55 Season Of The Witch Mögnuð aldar án þess að skilja fyllilega 23.55 Klikk (Click) e. í skýjakljúfi yfir jólahátíðina 06:00 Pepsi MAX tónlist mynd með Nicolas Cage sem hvað fram fer.

01.40 Útvarpsfréttir í dagskrárlok þegar hryðjuverkamenn leggja 08:00 Rachael Ray (e) gerist á hinum myrku miðöldum.

23.50 Bónorðið (The Proposal) e. til atlögu.

08:45 Dr. Phil (e) 00:30 Bourne Supremacy 01.35 Útvarpsfréttir í dagskrárlok 00:45 Being John Malkovich 09:35 Pepsi MAX tónlist SkjárEinn 02:15 The Last Song 02:35 Nothing Like the Holidays 16:00 Top Chef (3:15) (e) 06:00 Pepsi MAX tónlist 04:00 We Own the Night SkjárEinn 04:15 Simpson-fjölskyldan (8/22) 16:45 Rachael Ray 09:10 Rachael Ray (e) 05:55 Fréttir 06:00 Pepsi MAX tónlist 04:40 Two and a Half Men (2/16) 17:30 Dr. Phil 10:40 Dr. Phil (e) 10:20 Rachael Ray (e) 05:05 Týnda kynslóðin (15/24) 18:10 Survivor (7:15) (e) 12:55 Kitchen Nightmares (10:17) (e) 12:35 Dr. Phil (e) 05:25 Fréttir og Ísland í dag 19:00 Running Wilde (5:13) (e) 13:45 Top Chef (3:15) (e) 08:55 Nedbank Golf Challenge 2012 14:05 The Bachelor (6:12) (e) 19:25 Solsidan (5:10) (e) 14:30 Parks & Recreation (8:22) (e) 12:30 Miðfjarðará 15:35 Tomorrow Never Dies (e) 19:50 America's Funniest Home Videos 14:55 Happy Endings (8:22) (e) 13:00 Being Liverpool 17:35 30 Rock (18:22) (e) 20:40 Minute To Win It 15:20 The Good Wife (6:22) (e) 17:10 Spænsku mörkin 13:45 Enski deildarbikarinn 18:00 House (14:23) (e) 21:25 The Voice - LOKAÞÁTTUR (15:15) 16:10 The Voice (15:15) (e) 17:40 Þýski handboltinn 15:25 Spánn - Danmörk 18:50 Last Resort (5:13) (e) 00:05 Excused 19:00 Minute To Win It (e) 19:05 Frakkland - Svíþjóð 16:50 Spænski boltinn 19:40 Survivor (8:15) 00:30 House (14:23) (e) 20:30 The Bachelor (6:12) 20:30 Oklahoma - Miami 21:00 Miami - Oklahoma allt fyrir áskrifendur20:30 Nobel Peace Prize Concert 2012 01:20 CSI: New York (18:18) (e) 22:00 Ringer (17:22) 22:25 UFC 120 23:10 Box: Pacquiao - Marquez 21:50 Cinderella Pact 02:10 A Gifted Man (16:16) (e) 22:50 Do you know me fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 23:20 Live and Let Die (e) 03:00 Last Resort (5:13) (e) 00:20 Misery (e) allt fyrir áskrifendur 01:25 House of Lies (10:12) (e) 03:50 CSI (10:23) (e) 02:10 Ringer (17:22) (e) 01:50 In Plain Sight (13:13) (e) 04:30 Pepsi MAX tónlist 03:00 Excused (e) 16:15 Sunnudagsmessan 09:25 Reading - Arsenal fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 02:35 Excused (e) 03:25 Pepsi MAX tónlist 17:30 Liverpool - Aston Villa 11:05 Premier League Review Show 03:00 Pepsi MAX tónlist 19:10 Premier League World 2012/13 12:30 Wigan - Arsenal 4 5 6 19:40 Blackpool - Wolves 14:45 Tottenham - Stoke allt fyrir áskrifendur allt fyrir áskrifendur 10:05 Adam 21:45 Premier League Preview Show 17:15 Liverpool - Fulham 11:45 Ævintýraeyja Ibba 09:30 Temple Grandin 22:15 Football League Show 2012/13 19:30 Man. City - Reading 4 5 6fræðsla, sport og skemmtun allt fyrir áskrifendurfréttir, fræðsla, sport og skemmtun fréttir, 12:00 Pink Panther II 13:05 Fame 11:20 Nothing Like the Holidays 22:45 Blackpool - Wolves 21:10 West Ham - Everton allt fyrir áskrifendur 13:30 Amelia 15:05 Adam 13:00 The Goonies 00:25 Premier League Preview Show 22:50 Newcastle - QPR allt fyrir áskrifendur 15:20 Elf fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 16:45 Ævintýraeyja Ibba 14:55 Temple Grandin 00:55 Newcastle - Man. City 00:30 WBA - Norwich 16:55 Pink Panther II fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 18:05 Fame 16:45 Nothing Like the Holidays fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 18:30 Amelia 20:10 Limitless 18:25 The Goonies SkjárGolf SkjárGolf 4 5 6 4 520:25 Elf 6 22:00 The Imaginarium of Doctor 20:20 When Harry Met Sally 06:00 ESPN America 06:00 ESPN America 22:00 Wall Street: Money Never Sleep 5 6 Parnassus 22:00 In Bruges 08:50 Ryder Cup Official Film 1999 08:05 US Open 2012 (3:4) 4 5 6 00:10 Bjarnfreðarson 00:10 Second Sight 23:55 The Eye 10:25 US Open 2012 (2:4) 14:00 World Tour Championship 2012 4 5 02:006 500 Days Of Summer 01:40 Limitless 01:30 When Harry Met Sally 16:00 World Tour Championship 2012 19:00 World Challenge 2012 (3:4) 4 03:35 Bjarnfreðarson 03:30 The Imaginarium of Doctor 03:05 In Bruges 21:00 World Challenge 2012 (2:4) 00:00 ESPN America 05:25 Wall Street: Money Never Sleep Parnassus 00:00 ESPN America

Tryggðu þér stærstu myndbandaleigu landsins heim í stofu í síma 800 7000

JÓLIN ERU Í SKJÁBÍÓ Njóu þess að slaka á í faðmi ölskyldunnar Yfir 5000 titlar bíða þín!

Þú færð SkjáBíó í Sjónvarpi Símans

sjónvarp 97

Helgin 21.-23. desember 2012  Dagskr áin Upstairs Downstairs

23. desember STÖÐ 2

Sjónvarpsáhorfendur sem komnir eru til vits og ára muna sjálfsagt eftir bresku sjónvarpsþáttunum Upstairs Downstairs sem gengu á bresku sjónvarpsstöðinni ITV á árunum 1971 til 1975. Sjónvarpið sýndi þættina, sem nefndust Húsbændur og hjú, við miklar vinsældir fyrir drjúgum þremur áratugum.

Að kvöldi jóladags, klukkan 20.20, hefur Skjár einn sýningar á nýjum þáttum sem taka upp þráðinn þar sem skilið var við íbúa og þjónustufólk á óðalssetrinu 165 Eaton Place fyrir tæpum fjörutíu árum. Þættirnir eiga sér stað árið 1936 5

eða sex árum eftir að gömlu þáttaröðinni lauk. Jean Marsh endurtekur hlutverk sitt sem Rose Buck sem verður ráðskona hjá nýjum húsbændum á Eaton Place, hjónunum Sir Hallam and Lady Agnes Holland sem Ed Stoppard og Keeley Hawes leika.

Fyrstu þrír þættirnir í nýju þáttaröðinni voru sýndir í Bretlandi um jólin 2010 en sögunni lauk með sex þáttum sem sýndir voru í febrúar á þessu ári. Þættirnir nutu mikilla vinsælda í Bretlandi enda ekkert til sparað til þess að fanga á ný gamla stemningu.

6

Jólatilboð Jólaafsláttur af völdum vörum

Stærð 140x200

SkjárGolf 4

06:00 ESPN America 08:00 US Open 2012 (4:4) 14:00 World Tour Championship 2012 19:00 World Challenge 2012 (4:4) 00:00 ESPN America

4

15 mismunandi gerðir

Áður 13.490 kr Núna 11.466 kr

Birki rúmföt -15%

Blómahaf NÝTT -15%

Allar jólavörur -30%

Áður 2.790 kr Núna 2.232 kr

5

Handklæði - 25% Áður 11.980 kr Nú 10.183kr

6

Áður 13.490 kr Núna 11.466 kr

Klifurrós - 15% afsláttur

5

-30%

Áður 11.980 kr, núna 10.183 kr

fréttir, fræðsla, sport og skemmtun

08:15 Wigan - Arsenal 09:55 Liverpool - Fulham 11:35 Man. City - Reading 13:15alltSwansea - Man. Utd. fyrir áskrifendur 15:45 Chelsea - Aston Villa 18:00 Tottenham - Stoke fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 19:40 Swansea - Man. Utd. 21:20 Chelsea - Aston Villa 23:00 West Ham - Everton

Með nýjum húsbændum færist heldur betur líf í tuskurnar á óðalssetrinu 165 Eaton Place.

k ns n le u Ís nn

09:30 Nedbank Golf Challenge 2012 13:05 Spænski boltinn 16:25 Þýski handboltinn 18:05 Meistaradeild Evrópu 19:50 Icelandic Fitness and Health Expó 20:20 Frakkland - Danmörk 22:05 Þýski handboltinn allt fyrir áskrifendur 23:30 Miami - Oklahoma

Húsbændur og hjú

hö

07:00 Strumparnir / Villingarnir / Hello Kitty / Algjör Sveppi / Jóladagatal Skoppu og Skrítlu / Lína langsokkur / Tasmanía / Tommi og Jenni 11:05 iCarly (25/25) 11:25 Victorious 11:50 Nágrannar 13:30 The X-Factor (27/27) 14:55 Four Christmases allt fyrir áskrifendur 16:25 Eldsnöggt með Jóa Fel 17:00 60 mínútur fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 17:50 Jóladagatal Skoppu og Skrítlu 18:30 Fréttir Stöðvar 2 19:00 Um land allt 19:25 Nú stendur mikið til Sérstakir hátíðartónleikar frá 2010 þar sem 4 Sigurður Guðmundsson og Memfismafían flytja lög af plötunni sinni Nú stendur mikið til.

20:10 National Lampoon's Christmas Vacation 21:45 The Family Stone Bráðskemmtileg, rómantísk gamanmynd.

Meredith er stíf og íhaldssöm viðskiptakona sem þarf að eyða jólunum með tilvonandi tengdafjölskyldu sinni. Þetta getur ekki annað en farið illa enda er tengdafjölskyldan frjálslyndur hópur sem á fátt sameiginlegt með Meredith.

23:25 Homeland (12/12) 00:20 60 mínútur 01:05 The Daily Show: Global Edition 01:30 Covert Affairs (3/16) 02:15 Death Becomes Her 03:55 National Lampoon's Christmas Vacation 05:30 Fréttir

3 litir 6

Stafrófið - 20% afsláttur

Stök koddaver - 20%

Rókókó rúmföt -15%

20 gerðir margir litir

Hestarúmföt 9.990 kr (áður 12.790 kr)

Áður 10.490 kr Núna 8.916 kr

Dúkar 25-30% afsláttur

Baðsloppar - 20%

Gleym mér ei -15%

Mjúka jólagjöfin fyrir alla í fjölskyldunni Opið til kl 20 alla daga fram að jólum Tilboðin gilda í verslun og vefverslun fram að jólum Sendum frítt úr vefverslun

www.lindesign.is

Lín Design Laugavegi 176 Sími 533 2220 www.lindesign.is

98

bíó

Helgin 21.-23. desember 2012

 Frumsýnd liFe oF Pi MEÐ STUÐNINGI REYKJAVÍKURBORGAR OG KVIKMYNDAMIÐSTÖÐVAR ÍSLANDS  MIÐASALA: 412 7711

NÝTT Í BÍÓ PARADÍS Á ANNAN Í JÓLUM!

CHAPLIN: GULLÆÐIÐ ÞRJÚBÍÓ

ANNAN Í JÓLUM 950 KR. INN

SVARTIR SUNNUDAGAR: Kl. 20 annan í jólum.

Aðeins þessi eina sýning.

Sjá sýningartíma á BIOPARADIS.IS og MIDI.IS SKÓLANEMAR: 25% afsláttur gegn framvísun skírteinis!

sjóða! ekki að

KOMDU Í KLÚBBINN! bioparadis.is/klubburinn

Á reki með tígrisdýri Kvikmyndaaðlögun hins fágaða leikstjóra Ang Lee (Brokeback Mountain, Crouching Tiger, Hidden Dragon) á skáldsögunni Life of Pi verður frumsýnd á föstudag. Myndin er gerð eftir samnefndri skáldsögu Yann Martel frá árinu 2001 og segir frá hinum 16 ára gamla Pi Patel sem þarf að eyða 227 dögum á reki í björgunarbáti úti á reginhafi með Bengal-tígrísdýr um borð. Þegar Pi er sextán ára ákveður faðir hans að loka dýragarði sem fjölskyldan rekur á Indlandi, selja dýrin og flytja til Kanada. Þau sigla með japönsku flutningaskipi sem ferst á miðri leið. Fjölskylda Pi ferst með skipinu en hann kemst í björgunarbát þar sem tígrisdýrið Richard Parker felur sig. Þessir ólíklegu ferðafélagar þurfa að venjast hvor öðrum og á meðan Pi bíður eftir björgun áttar hann sig á því að hann heldur í sér lífinu með því að sinna tígrisdýrinu.

Pi og tígrisdýrið Richard Parker mega dúsa saman á reki úti á reginhafi mánuðum saman.

 Hobbitinn Forleikurinn byr jar

Njótið jólanna

TANTRA- FÁKAFENI & HLÍÐARSMÁRA - TANTRA.IS

Hagnýt jólagjöf

Sverðið Stingur frá Gondólín á oft eftir að reynast Bilbó vel á ferð sinni með dvergunum og Gandálfi.

Óvænt ferðalag Árið 1937 sendi J.R.R. Tolkien frá sér skáldsöguna Hobbitinn þar sem hann sagði frá mögnuðu ferðalagi hobbitans Bilbó Baggasonar. Hobbitinn er frekar stutt og snotur saga sem síðar varð forleikur hins tröllvaxna bálks höfundarins um Hringadróttins sögu. Peter Jackson kvikmyndaði Hringadróttins sögu fyrir nokkrum árum með einstökum tilþrifum en er nú kominn aftur á byrjunarreit og ætlar sér að rekja sögu hobbitans í þremur kvikmyndum, rétt eins og hann gerði með Hringadróttins sögu.

e

Hamraborg – Nóatún 17 – Hringbraut – Austurver – Grafarholt

THE DAISY COLLECTION

Laugavegi 15 - 101 Reykjavík sími 511 1900 - www.michelsen.is

Gandálfur var Fróða til halds og trausts og hann er ekki minni örlagavaldur í sögu Bilbós.

ftir nokkurt japl, jamm og fuður varð úr að Peter Jackson tók að sér að kvikmynda The Hobbit og aðdáendur Hringadróttins sögu fögnuðu niðurstöðunni að vonum ákaft enda vandséð, eftir Hringadróttins sögu, að nokkur annar leikstjóri væri betur fallinn til verksins. Þó runnu tvær grímur á einhverja í haust þegar Jackson lét þau boð út ganga að hann væri búinn að taka upp slíkt magn af efni að hann ætlaði sér að skila The Hobbit af sér í þremur kvikmyndum og skipta sögunni í kaflana An Unexpected Journey, The Desolation of Smaug og There and Back Again.

Fyrsta myndin verður frumsýnd á Íslandi á öðrum degi jóla en seinni myndirnar tvær skila sér á næsta ári og því þar næsta. Skemmst er frá því að segja að eins og við mátti búast hefur The Hobbit slegið aðsóknarmet ytra og engin kvikmynd fyrr né síðar hefur skilað jafn miklum tekjum af desemberfrumsýningu. Gagnrýnendur eru hins vegar síður en svo á einu máli um ágæti myndarinnar og á meðan sumir fagna henni innilega eru aðrir á þeirri skoðun að heldur fari nú leiðangur Bilbós skrykkjótt af stað.

Bilbó er, eins og sjálfsagt allir vita frændi Fróða, sem var í forgrunni Hringadróttins sögu þegar hann fékk það vandasama verkefni að eyða Hringnum eina. Í The Hobbit segir aftur á móti frá því hvernig Bilbó hafði hringinn með klækjum af undirheimaverunni Gollum sem Hringurinn hafði á löngum tíma gerspillt og breytt í ófreskju.

Gandálfur var Fróða til halds og trausts og hann er ekki minni örlagavaldur í sögu Bilbós þar sem hann dregur heimakæran hobbitann úr snyrtilegri hobbitaholunni sinni og dröslar honum á vit ævintýranna og örlaganna.

Eftir óvænta heimsókn frá Gandálfi og þrettán misgáfuðum dvergum sem lúta stjórn hins konungborna Þórins slæst Bilbó treglega í för

með hópnum. Förinni er heitið til Auðnafjalls sem áður var heimkynni dverganna. Drekinn Smákur hefur hins vegar tekið sér bólfestu þar, flæmt dvergana á brott og liggur nú á gulli þeirra. Þórinn er staðráðinn í því að sigra drekann og setjast að í konungsríki dverganna og ekki spillir fjársjóðurinn fyrir. Hvaða erindi Bilbó á í þessa háskaför er öllum hulið nema Gandálfi sem stendur fastur á mikilvægi hobbitans fyrir leiðangurinn. Sjálfur vill Bilbó helst bara hafa það notalegt í hægindastólnum sínum og borða egg og beikon og vill sem minnst af ævintýrabrölti vita.

Jackson tengir Hobbita-bálk sinn Hringadróttins sögu-myndunum sterkum böndum með því að dýpka og teygja á sögu Bilbós með forsögum persóna og sækir efnivið sinn ekki aðeins í bókina heldur einnig eftirmála Hringadróttins sögu. Nokkrir leikarar sem voru áberandi í Hringadróttins sögu endurtaka hér rullur sínar og þar ber vitaskuld fyrstan að nefna Ian McKellen sem leikur Gandálf. Andy Serkis túlkar Gollum áfram, Ian Holm leikur Bilbó á eftri árum og Elijah Wood leikur Fróða á ný. Christopher Lee lætur sig ekki vanta sem Sarúman og Hugo Weaving, Cate Blanchett og Orlando Bloom mæta til leiks í hlutverkum álfanna Elrond, Galadriel og Legolas.

Martin Freeman (Sherlock, Hot Fuzz, The Hitchhiker's Guide to the Galaxy) leikur svo Bilbó og þykir standa sig með stakri prýði enda hefur Jackson látið hafa eftir sér að enginn annar leikari hafi komið til greina í hlutverkið.

Þórarinn Þórarinsson toti@frettatiminn.is

Kringlan s . 512 1737 | Smรกralind s. 512 7737 www. nt c.is | erum รก

100

bækur

Helgin 21.-23. desember 2012

 Bækur HuldufÓlk á eldfjallaeyju

Mæðgin segja sögu saman Sigrún Elsa Smáradóttir og tvítugur sonur hennar, Smári Rúnar Róbertsson, hafa sent frá sér bókina Sagan af huldufólkinu á Eldfjallaeyjunni. Ævintýrið á sér nokkuð langa sköpunarsögu þar sem ákveðnir þræðir þess urðu til í ritgerð sem Sigrún Elsa skrifaði í barnaskóla. „Ég dustaði rykið af þessu, fléttaði saman fleiri þráðum, og fékk son minn til þess að myndskreyta,“ segir Sigrún Elsa. Smári Rúnar er nú á öðru ári í listnámi í Amsterdam og Sigrún Elsa segir þau mæðgin hafa hugsað bókina þannig að börn og foreldrar gætu haft gaman að því að lesa hana saman.

Huldufólkinu á Eldfjallaeyjunni bregður í brún þegar mannfólk strandar á eyjunni. Huldufólkið hefur heyrt ýmislegt misjafnt af mönnunum og ætlar sér að losna við mennina af landi sínu en ljóst er að eyjan verður aldrei söm.

Sigrún Elsa og Smári Rúnar unnu að bókinni í eitt og hálft ár og geta verið ánægð með árangurinn.

 Óttar Norðfjörð Segir NíStaNdi dr augaSögu

★★★★ LJÓSMÓÐIRIN EFTIR EYRÚNU INGADÓTTUR

TILNEFNING

„Vel u unnið verk, skemmtilegt og um leið fræðandi aflestrar.

Saga um líf og dauða, sorg gleði.“ og gle ANNA A NNA LILJA LI ÞÓRISDÓTTIR, MORGUNBLAÐIÐ

„Hrífandi bók. Mögnuð örlagasaga sem ég drakk í mig.“ SIRRÝ - RÁS 2

„Mér hefur alltaf fundist Vatnsleysuströnd einstaklega draugalegur staður. Það er eins og maður skynji að eitthvað dularfullt og hræðilegt hafi gerst þarna,“ segir Óttar sem hefur fengið góð viðbrögð við draugasögu sinni sem einn gagnrýnandi sagðist ekki hafa „þorað að leggja frá sér“ fyrr en hún var búin.

Að missa ástvin er eins og að vakna upp í hrollvekju

Rithöfundurinn Óttar M. Norðfjörð er þekktastur fyrir spennusögur á borð við Hníf Abrahams og Lygarann. Spennan er heldur ekki langt undan í nýjustu bók hans sem nefnist Una en þar kveður þó við nokkuð nýjan tón þar sem hann segir hrollvekjandi draugasögu. Una er fyrsta sagan sem Óttar skrifaði eftir að hann missti föður sinn fyrir rúmum fjórum árum.

Gleðileg jól

EYPIS

ÓKEYPIS

EYPIS

EYPIS

EYPIS

EYPIS

EYPIS ÓKEYPIS

EYPIS

EYPIS

EYPIS

YPIS

Þ Þegar ég byrjaði smám saman að jafna mig var þetta sagan sem ég vildi segja.

að má segja að sagan hafi valið mig,“ segir Óttar. „Þetta er fyrsta sagan sem ég skrifaði eftir að ég missti pabba minn fyrir fjórum og hálfu ári. Þegar það gerðist breyttist heimurinn minn í martröð sem stóð yfir í nokkrar vikur. Ég borðaði lítið, skrifaði ekkert, og gerði í raun ekkert nema að láta tímann líða. Þegar ég byrjaði smám saman að jafna mig var þetta sagan sem ég vildi segja. Af manneskju sem týnir ástvini en neitar að sleppa takinu. Þannig leið mér með pabba. Að missa nákominn ástvin er eins og að vakna upp í hrollvekju.“ Una fjallar um Unu Helgu sem týndi fimm ára gömlum syni sínum í snjóbyl tæpu ári áður. Allir telja hann látinn nema hún sem heldur leit sinni áfram. Þegar röð dularfullra vísbendinga tekur að berast henni veit Una ekki lengur hvort hún er komin á slóðir drengsins eða hvort hún er að missa vitið. Leit hennar færir hana meðal annars að eyðibýlinu Sjónarhóli á Vatnsleysuströnd sem kemur mikið við sögu. „Mér hefur alltaf fundist Vatnsleysuströnd alveg einstaklega draugalegur

staður. Það er eins og maður skynji að eitthvað dularfullt og hræðilegt hafi gerst þarna í gamla daga. Þegar ég sá eyðibýlið Sjónarhól, sem er þarna, byrjaði sagan mín að þróast yfir í það sem hún síðan varð,“ segir Óttar sem að sjálfsögðu skoðaði eyðibýlið. „Ég kíkti einu sinni inn í það. Það var mjög skrítin stemning inni í því og ég forðaði mér þaðan sem fyrst. Ég veit ekkert um fyrri íbúa þess og kynnti mér það viljandi ekki til að skálda í eyðurnar sjálfur.“ Kvikmyndarétturinn að Unu hefur verið seldur og Óttar kemur að handritsskrifunum. „Vinnan við handritið er nú þegar hafin og ég og Marteinn Thorsson, leikstjóri hjá Tenderlee, sem keypti réttinn að bókinni, munum skrifa þetta saman. Ég skrifaði reyndar Unu fyrst sem kvikmyndahandrit. Þetta var árið 2008. En svo breytti ég henni í skáldsögu. Að breyta henni aftur í kvikmyndahandrit verður því líklegra auðveldara en venjulega.“ Þórarinn Þórarinsson toti@frettatiminn.is

★★★★

„ÆSISPENNANDI“

DYNAMO REYKJAVÍK

JÓN YNGVI JÓHANNSSON FRÉTTABLAÐINU

„Fléttan er býsna þétt ... mun án efa kæta marga spennufíkla.“ EINAR FALUR INGÓLFSSON, MORGUNBLAÐINU

„... magnaður draugagangur ...Það er vandasamt að smíða góða draugasögu en hér tekst Yrsu betur upp en í Ég man þig ... Á köflum er sagan æsispennandi og henni tekst að halda lesandanum í kitlandi óvissu. ...

Spennandi og áhrifamikil draugasaga.“ JÓN YNGVI JÓHANNSSON, FRÉTTABLAÐINU

„Enn sterkari og áhrifameiri bók en Ég man þig.“ SIGURJÓN SIGHVATSSON KVIKMYNDAFRAMLEIÐANDI SEM TRYGGT HEFUR SÉR RÉTTINN Á ÉG MAN ÞIG OG KULDA

102

menning

Helgin 21.-23. desember 2012

 Bækur Sölvi Björn SigurðSSon gefur út nýja ljóðaBók

Sláturtíð í jólabókaflóði Sölvi Björn Sigurðsson sendir nú frá sér sína fjórðu ljóðabók en hann hefur einnig skrifað fjórar skáldsögur.

Ein þeirra, Síðustu dagar móður minnar, kemur út á ensku hjá Open Letter forlaginu í sumar.

Ljóðin fara út í heiminn og eru þar hvort sem einhver les þau eða ekki.

Forsíðan á nýrri ljóðabók Sölva er gjörningur en hann er hrifinn af höfundum eins og William Blake sem blönduðu saman myndlist og ritlist.

t

ilurðin er auðvitað sú sama og með allar bækur, maður skrifar eitthvað og svo kemur það út,“ segir Sölvi Björn Sigurðsson um útgáfu á nýrri ljóðabók, Sláturtíðin, sem kom út nú í miðju jólabókaflóði. Hún fæst í betri bókaverslunum og er útgáfan nokkurs konar gjörningur hjá höfundinum sem hefur haft í miklu að snúast síðustu ár. Þetta er fjórða ljóðabók Sölva en hann hefur að auki gefið út fjórar skáldsögur sem notið hafa mikillar hylli hjá gagnrýnendum. Bók hans, Síðustu dagar móður

minnar, fékk einróma lof þegar hún kom út 2009 og í sumar kemur hún út á ensku hjá Open Letter forlaginu.

Sölvi segir skáldsögur fela í sér stærri útgáfu og meira brjálæði en ljóðabækurnar eru „lágstemmdari gjörningur sem maður nýtur meira í rólegheitunum. Fyrsta ljóðabókin mín var heftuð inn í málaðan striga og sú næsta kom út á smjörpappír. Ljóðin fara út í heiminn og eru þar hvort sem einhver les þau eða ekki. Skáldsaga er miklu meira samtal við samfélagið.“

Það er Gallerý Brumm sem gefur út ljóðabókina en það forlag varð til í skottinu á gömlum Land Rover, segir Sölvi Björn, sem hefur alltaf verið heillaður af listamönnum sem blanda ritlistinni og myndlistinni saman („eins og til dæmis William Blake“) því að einhverju leyti er ljóðagerð líka eins konar myndlist „því frásögnin verður aukaatriði og myndirnar tala sínu máli.“ Sölvi er nú upptekinn við að skrifa tvær skáldsögur og „ganga frá bók sem er einhvers konar óður til gamalla náttúrurita,

gamalla sóknarlýsinga og landkönnuða eins og Eggerts og Bjarna. Hún fjallar um vötnin og fiskana og segir til dæmis frá urriða sem lifir í brunni inni í Bárðardal og hverfur þaðan undir Ódáðahraun. Og svo er ég þýða Robert Burns. Ég er að vonast til að klára Tam O’ Shanter yfir jólin,“ segir þessi metnaðarfulli höfundur sem hefur einmitt getið sér gott orð fyrir frábærar þýðingar.

Mikael Torfason mikaeltorfason@frettatiminn.is

Tenórarnir þrír á Ingólfstorgi

Jóhann Friðgeir Valdimarsson.

Opið: Föst. 11 - 18, laugard. 11 - 18, Þorláksmessa 11 - 18

Í miðri jólaösinni munu himneskar raddir tenóranna þriggja óma frá svölum Vallarstrætis 4 við jólabæinn á Ingólfstorgi. Í ár eru það þeir félagar Jóhann Friðgeir Valdimarsson, og Snorri Wium og Garðar Thor Cortes sem þenja raddir sínar og flytja vel valin jólalög og þekktar aríur af svölunum.

Jóhann Friðgeir Valdimarsson er öllum landsmönnum vel þekktur, hefur sungið fjölda ópera og tónleika á Íslandi. Snorri Wium er einnig vel þekktur og hefur komið víða við á söngferli sínum, þá sérstaklega í Þýskalandi og víðar. Þriðji tenórinn að þessu sinni er Garðar Thor Cortes sem vart þarf að kynna, svo rækilega hefur hann sungið sig inn í hjörtu landsmanna á undanförnum árum.

Steinunn Birna Ragnarsdóttir sér um meðleikinn á píanó. Tónleikarnir hefjast klukkan 21 á svölum Vallarstrætis 4 við jólaþorpið á Ingólfstorgi.

menning 103

Helgin 21.-23. desember 2012  Tónleik ar á milli jóla og nýjárs

Sirkusþorp í Vatnsmýrinni

Sirkushátíðin VOL.CAN.O verður haldin í Vatnsmýrinni 4.-14. júlí næsta sumar. Reist verða 4 sirkustjöld og lofa aðstandendur töfrum og leikjum í þessa tíu daga. Það eru Norræna húsið í Reykjavík, Cirkus Xanti og Cirkus Cirkör sem standa að hátíðinni sem verður að teljast til tíðinda í íslensku menningarlífi.

Nú þegar er byrjað að selja miða á einn af sirkusunum sem mæta, Cirkus Cirkör, en miðarnir fást í afgreiðslu Norræna hússins. Sýningar Cirkus Cirkör nefnast „Wear it Like a Crown“ og fara fram 4., 5., og 6. júlí klukkan 20. Eins og myndirnar hér við hliðina bera með sér er sýningin lífleg og skemmtileg.

Cirkus Cirkör kom síðast til Íslands 2005 með sýninguna 99% Unknown og var uppselt á allar sýningarnar. Cirkus Cirkör kemur við á Íslandi á ferð sinni um heiminn. Þau fljúga hingað frá Buenos Aires og næsta stopp á eftir Íslandi er Montreal. Þess má geta að Cirkus Cirkör sá um listrænt atriði fyrir konunglegt gala matarboð Nóbelsverðlaunanna nú síðast og þykir það einstakur heiður í Svíþjóð. Þá er ekkert svið heldur þarf að aðlaga atriðið að kirkju þar sem hátíðarhöldin fara fram.

Síðast var uppselt á allar sýningar Cirkus Cirkör en ráðgert er að reisa fjögur sirkustjöld í Vatnsmýrinni í sumar.

Fílaharmónía og einsöngvari í Landakoti Söngsveitin Fílharmonía heldur friðartónleika á milli jóla og nýárs í Kristskirkju í Landakoti þann 27. desember klukkan 20. Á efnisskránni eru jólalög af ýmsu tagi eins og þjóðlagið Hátíð fer að höndum ein í útsetningu Jóns Ásgeirssonar, Ave María Sigvalda Kaldalóns, Ecco aría úr Jólaóratóríu Bach og gömul erlend lög eins og Hin fegursta rósin er fundin og franska 16. aldar lagið Opin standa himins hlið. Einsöngvari er Hallveig Rúnarsdóttir sópran, organisti Steingrímur Þórhalls-

son en öllu saman stjórnar Magnús Ragnarsson.

Að sögn aðstandenda mun hátíðarbragur svífa yfir vötnum og eru tónleikarnir kjörið tækifæri fyrir hvíld og hugarró eftir annasama aðventu og stressið sem oft einkennir síðustu dagana fyrir jól. Allir unnendur kórtónlistar ættu af hafa gott og gaman af tónleikunum sem eru um klukkustundarlangir. Hægt er að nálgast aðgöngumiða í safnaðarheimili Kristskirkju og hjá kórfélögum.

104

Gefðu töfrandi stundir í jólapakkann

leikhús

Helgin 21.-23. desember 2012

 Leikhús RúnaR GuðbRandsson LeikstjóRi oG hans fóLk með nýtt LeikRit

Mýs og Menn (Stóra svið)

Fös 28/12 kl. 20:00 fors Mið 16/1 kl. 20:00 7.k Fim 31/1 kl. 20:00 13.k.

Lau 29/12 kl. 20:00 frums Fim 17/1 kl. 20:00 8.k Fös 1/2 kl. 20:00 14.k Fös 4/1 kl. 20:00 2.k Fös 18/1 kl. 20:00 aukas Fös 8/2 kl. 20:00 Sun 6/1 kl. 20:00 3.k Lau 19/1 kl. 20:00 9.k Lau 9/2 kl. 20:00 Sun 20/1 kl. 20:00 10.k Lau 16/2 kl. 20:00 Mið 9/1 kl. 20:00 4.k Fim 24/1 kl. 20:00 11.k Sun 17/2 kl. 20:00 Fim 10/1 kl. 20:00 aukas Fös 25/1 kl. 20:00 aukas Mið 27/2 kl. 20:00 Fös 11/1 kl. 20:00 5.k Lau 26/1 kl. 20:00 aukas Lau 12/1 kl. 20:00 aukas Sun 13/1 kl. 20:00 6.k Sun 27/1 kl. 20:00 12.k Jólasýningin 2012. Saga um gildi manneskjunnar, drauma hennar og þrár

Á sama tíma að ári (Stóra sviðið)

Sun 30/12 kl. 20:00 Lau 5/1 kl. 20:00 lokas Hjartnæmur og bráðfyndinn gamanleikur. Síðustu sýningar

Gulleyjan (Stóra sviðið)

Mið 26/12 kl. 14:00 Sun 6/1 kl. 14:00 Sun 20/1 kl. 14:00 Sun 13/1 kl. 14:00 Sun 30/12 kl. 14:00 Ævintýralegasta fjársjóðsleit allra tíma. Aukasýningar í janúar!

Gullregn (Nýja sviðið í desember og janúar. Stóra sviðið í febrúar)

Fim 27/12 kl. 20:00 Lau 12/1 kl. 20:00 Fös 28/12 kl. 20:00 Sun 13/1 kl. 20:00 Lau 29/12 kl. 20:00 Mið 16/1 kl. 20:00 Sun 30/12 kl. 20:00 Fim 17/1 kl. 20:00 Fim 3/1 kl. 20:00 Fös 18/1 kl. 20:00 Lau 19/1 kl. 20:00 Fös 4/1 kl. 20:00 Mannlegt verk um íslenskt fólk og útlenskt tré

Mið 23/1 kl. 20:00 Fim 24/1 kl. 20:00 Fös 25/1 kl. 20:00 Lau 26/1 kl. 20:00 Lau 2/2 kl. 20:00

Saga Þjóðar (Litla sviðið)

Eva Signý Berger, Birna Hafstein, Rúnar Guðbrandsson og Ólafur Darri Ólafsson frumsýna í Þjóðleikhúsinu á vormánuðum sýningu sem mun vekja mikla athygli.

Fös 4/1 kl. 20:00 Fös 18/1 kl. 20:00 Sun 27/1 kl. 20:00 Fös 11/1 kl. 20:00 Lau 19/1 kl. 20:00 Lau 26/1 kl. 20:00 Lau 12/1 kl. 20:00 Íslandssagan á hundavaði í tónsjónleik með Hundi í óskilum.

Jesús litli (Litla svið)

Fös 21/12 kl. 19:00 Lau 5/1 kl. 20:00 Fös 21/12 kl. 21:00 Sun 6/1 kl. 20:00 Mannbætandi upplifun! Grímusýning ársins 2010

Stundarbrot (Nýja sviðið)

Fim 10/1 kl. 20:00 frums Þri 15/1 kl. 20:00 3.k Fös 11/1 kl. 20:00 2.k Sun 20/1 kl. 20:00 4.k Framsækið og tilraunakennt sjónarspil

Þri 22/1 kl. 20:00

Hinn eini sanni jólaandi (Litla sviðið)

Lau 22/12 kl. 16:00 Notaleg sögustund fyrir alla fjölskylduna með Góa og Þresti Leó

Skoppa og Skrítla í leikhúsinu (Litla sviðið)

Lau 12/1 kl. 13:00 1.k Sun 13/1 kl. 13:00 3.k Lau 19/1 kl. 13:00 5.k Sun 13/1 kl. 11:00 2.k Lau 19/1 kl. 11:00 4.k Leikhús með söng og dansi fyrir börn frá níu mánaða aldri

Miðasala | 568 8000 | borgarleikhus.is

Dýrin í Hálsaskógi (Stóra sviðið)

Lau 29/12 kl. 14:00 29.sýn Lau 5/1 kl. 16:00 Aukas.

Lau 29/12 kl. 17:00 30.sýn Sun 6/1 kl. 13:00 33.sýn Sun 30/12 kl. 14:00 31.sýn Sun 6/1 kl. 16:00 34.sýn Sun 30/12 kl. 17:00 32.sýn Sun 13/1 kl. 13:00 35.sýn Lau 5/1 kl. 13:00 Aukas.

Sun 13/1 kl. 16:00 36.sýn Sýningar í janúar komnar í sölu!

Macbeth (Stóra sviðið) Sun 23/12 kl. 14:00 Fors Mið 26/12 kl. 19:30 Frums.

Fim 27/12 kl. 19:30 2.sýn Fös 28/12 kl. 19:30 3.sýn Fim 3/1 kl. 19:30 4.sýn Aðeins sýnt út janúar!

Fös 4/1 kl. 19:30 5.sýn Mið 9/1 kl. 19:30 Aukas.

Fim 10/1 kl. 19:30 6.sýn Fös 11/1 kl. 19:30 7.sýn Mið 16/1 kl. 19:30 Aukas.

Sun 20/1 kl. 13:00 37.sýn Sun 20/1 kl. 16:00 38.sýn Sun 27/1 kl. 13:00 39.sýn Sun 27/1 kl. 16:00 40.sýn

Fim 17/1 kl. 19:30 8.sýn Fös 18/1 kl. 19:30 9.sýn Fim 24/1 kl. 19:30 10.sýn Fös 25/1 kl. 19:30 11.sýn

Jónsmessunótt (Kassinn)

Lau 12/1 kl. 19:30 25.sýn Lau 19/1 kl. 19:30 27.sýn Sun 13/1 kl. 19:30 26.sýn Sun 20/1 kl. 19:30 Meinfyndið nýtt íslenskt verk, svört kómedía beint úr íslenskum samtíma.

Karíus og Baktus (Kúlan)

Lau 5/1 kl. 13:30 5.sýn Sun 6/1 kl. 15:00 8.sýn Lau 5/1 kl. 15:00 6.sýn Sun 6/1 kl. 16:30 Aukas.

Lau 5/1 kl. 16:30 Frums.

Lau 12/1 kl. 13:30 9.sýn Sun 6/1 kl. 13:30 7.sýn Lau 12/1 kl. 15:00 10.sýn Frábært leikrit sem á erindi við alla krakka!

Leikrit um Guðmundarog Geirfinnsmálið Rúnar Guðbrandsson leikstjóri hefur gengið með það í maganum í um tuttugu ár að gera leikrit um Guðmundar- og Geirfinnsmálið. Hann hefur fengið til liðs við sig einvalalið leikara og sjálfan Sjón til að skrifa handritið í samvinnu við leikhópinn.

V Þetta er auðvitað sviðsskáldskapur og sýningin verður mjög óvenjuleg

ið byrjum að æfa eftir áramót,“ segir Rúnar Guðbrandsson leikstjóri en hann hefur sett saman leikhóp í kringum leikritið Hvörf sem frumsýnt verður í Þjóðleikhúsinu í mars og fjallar um Guðmundar- og Geirfinnsmálið. „Sjón er núna að skrifa handritið með okkur Stefáni Halli Stefánssyni og leikhópnum,“ útskýrir Rúnar en í leikhópnum eru meðal annarra Ólafur Darri Ólafsson, Árni Pétur Guðjónsson, Birna Hafstein, Arnar Jónsson, Friðrik Friðriksson og Stefán Hallur Stefánsson. Guðni Franzson sér um tónlistina og hin hæfileikaríka Eva Signý Berger hannar leikmynd.

Rúnar byrjaði fyrst að hugsa um gera sýningu úr þessari miklu sögu sem snerti hann mjög á sínum tíma. Krakk-

Gleðileg jól

Lau 12/1 kl. 16:30 Aukas.

Sun 13/1 kl. 13:30 11.sýn Sun 13/1 kl. 15:00 12.sýn Sun 13/1 kl. 16:30 Aukas.

Leitin að jólunum (Þjóðleikhúsið)

Lau 22/12 kl. 11:00 Lau 22/12 kl. 14:30 Sun 23/12 kl. 12:30 Lau 22/12 kl. 13:00 Sun 23/12 kl. 11:00 Sívinsælt aðventuævintýri Þjóðleikhússins - áttunda árið í röð!

Með fulla vasa af grjóti (Stóra sviðið )

Fim 31/1 kl. 20:30 19.sýn Fös 8/2 kl. 20:30 21.sýn ÓKEYPIS Sun 3/2 kl. 20:30 20.sýn Sun 10/2 kl. 20:30 ÓKEYPIS Nýtt sýningatímabil hefst eftir áramót - miðasala í fullum gangi!

ÓKEYPIS

ÓKEYPIS

VIÐ SÝNUM TILFINNINGAR

ÓKEYPIS ÓKEYPIS

ÓKEYPIS

Hverfisgötu 19

551 1200

leikhusid.is

midasala@leikhusid.is

ÓKEYPIS

ÓKEYPIS

ÓKEYPIS ÓKEYPIS

ÓKEYPIS

ÓKEYPIS

arnir sem voru dæmdir í málinu voru á aldur við Rúnar og hann fylgdist vel með Guðmundar- og Geirfinnsmálinu. Og í upphafi tíunda áratugarins leikstýrði hann verki og fékk Sævar Ciesielski til ráðgjafar. Hann kom þá og lýsti reynslu sinni fyrir ungum leikhópnum og fór á mikið flug, að sögn Rúnars sem tók meðal annars upp efni með Sævari og fékk þá strax hugmynd um að færa þessa sögu í leikhús.

Nú tuttugu árum síðar er verkið tilbúið: „Þetta er auðvitað sviðsskáldskapur og sýningin verður mjög óvenjuleg. Ekki alveg hefðbundið leikhús hjá okkur og margt sem mun koma áhorfendum mjög á óvart.“ Mikael Torfason mikaeltorfason@frettatiminn.is

Macbeth annan í jólum Á annan í jólum frumsýnir Þjóðleikhúsið Macbeth eftir William Shakespeare í leikstjórn Ben Andrews.

Margrét Vilhjálmsdóttir og Björn Thors fara með hlutverk Macbeth hjónanna.

Ben Andrews leikstýrði Lé konungi eftir Shakespeare fyrir tveim árum og fékk sex Grímuverðlaun (m.a. sýning ársins og leikstjórn ársins). Andrews er ástralskur leikstjóri sem eftirsóttur er víða um veröld. Það er Þórarinn Eldjárn sem hefur þýtt Macbeth fyrir Þjóðleikhúsið en þýðing hans á Lé konungi var tilnefnd til Íslensku þýðingaverðlaunanna.

Björn Thors og Margrét Vilhjálmsdóttir.

BLÓÐ VILL BLÓÐ Frumsýnt:

26. desember 2012

Miðasala:

551 1200 midasala@leikhusid.is leikhusid.is

Aðeins sýnt út janúar 2013 2012 sýningar 23. des kl. 14:00 — Forsýning (örfá sæti laus) 26. des kl. 19:30 — Frumsýning (uppselt) 27. des kl. 19:30 — 2. sýning (uppselt) 28. des kl. 19:30 — 3. sýning (uppselt)

2013 sýningar 3. jan kl. 19:30 — 4. sýning (uppselt) 4. jan kl. 19:30 — 5. sýning (örfá sæti laus) 9. jan kl. 19:30 — Aukasýning 10. jan kl. 19:30 — 6. sýning (örfá sæti laus) 11. jan kl. 19:30 — 7. sýning (örfá sæti laus)

Þjóðleikhúsið er á Facebook, fylgstu með – facebook.com/leikhusid

16. jan kl. 19:30 — Aukasýning (örfá sæti laus) 17. jan kl. 19:30 — 8. sýning (örfá sæti laus) 18. jan kl. 19:30 — 9. sýning (örfá sæti laus) 24. jan kl. 19:30 — 10. sýning 25. jan kl. 19:30 — 11. sýning

Brandenburg

Leikstjóri: Benedict Andrews JÓLAFRUMSÝNING ÞJÓÐLEIKHÚSSINS

106

tónlist

Helgin 21.-23. desember 2012  Tónleik ar rokk á Bar 11 HverfisgöTu

Dýrðin og Sindri Eldon and The Ways Á þriðja í jólum, 27. desember klukkan 22, ætla Dýrðin og Sindri Eldon and the Ways að halda mikla tónleika á Bar 11, Hverfisgötu. Dýrðin er nýbúin að gefa út aðra breiðskífu

Sindri Eldon and the Ways.

sína sem ber heitið Gull og Vitleysa en á henni er að finna pönkað popp og pönkið er ekki langt að sækja enda er trommari sveitarinnar hinn goðsagnakenndi Tóti sem var í Risaeðlunni og Bubbleflies og sem hefur verið að spila síðan hann var barn að aldri í Vonbrigðum í Rokk í Reykjavík.

Sindri Eldon þarfnast vart viðkynningar. Hann ætlar að koma fram með hljómsveit sinni The Ways en þeir eru um þessar mundir að taka upp plötu og ætla félagarnir dreifa demóinu Holuhjarta á tónleikunum.

Dýrðin í allri sinni dýrð.

 Ívar scHr am gefur úT plöTuna Barcelona

Missti vörina og rappar um reynsluna Ívar Schram er 27 ára Vesturbæingur sem gaf á dögunum út sína fyrstu sólóplötu. Platan er uppgjör við atburð sem Ívar varð fyrir í fyrra þegar neðri vörin var bitin af andliti hans, af ókunnugum manni úti á götu í Barcelona. Atvikið segir Ívar hafa haft á hann mikil áhrif, en þó ekki á þann hátt sem ætla mætti. „Ég ákvað það strax í flugvélinni á leiðinni heim að láta þetta atvik ekki há mér á neinn hátt. Ég tók bara ákvörðun um að vera ekkert að velta sjálfum mér upp úr þessu og hugsunum eins og, hvað ef ég hefði gert eitthvað öðruvísi.“

Í

var Schram er í háskólanum þar sem hann nemur félagsráðgjöf. Hann er í óða önn við að skrifa BA ritgerðina sína sem fjallar um tvöfalt lögheimili skilnaðarbarna við sameiginlega forsjá. Hann gefur sér þó tíma til að hitta blaðamann Fréttatímans í spjall um nýju plötuna og atburðinn sem platan fjallar að stóru leyti um. Þrátt fyrir að vera í námi og hafa nær alla ævi verið viðloðandi einhverjar íþróttir segir Ívar aðaláhugamálið samt vera tónlistina. Tónlistin sé það áhugamál sem rækta beri hvað mest og þegar að hljómsveitin Original Melody, sem Ívar hefur verið í um langt skeið, fór í hlé í fyrra ákvað hann að gera sína eigin plötu.

Man tilfinninguna þegar ég reyndi að loka munninum.

Hefur aldrei fundið fyrir reiði til gerandans

Jólaró

á Þorláksmessu

í anddyri Hörpu kl. 17-18

einsöngvarar syngJa Jóla-og Hátíðarlög

arndís Halla ásgeirsdóttir auður gunnarsdóttir elsa waage Hallveig rúnarsdóttir sesselJa kristJánsdóttir o.fl. antonía Hevesi, píanó

Ívar hélt síðan til Barcelona að leita sér innblásturs. „Það kaldhæðnislega í þessu öllu er að innblásturinn fékk ég, í tíunda veldi,“ segir Ívar en hann hélt utan ásamt vini sínum. Þeir höfðu dvalið við gott atlæti hjá öðrum vini, sem búsettur er ytra. Tveimur dögum fyrir heimförina átti atvikið sér stað þegar vinirnir voru á leiðinni heim í íbúð eftir að hafa borðað kvöldmat í nágrenninu. „Ég man atvikið sjálft ekki svo vel. Við vorum tveir á heimleið og vinur minn átti í viðskiptum við götusala, en hann ætlaði að kaupa drykkjarföng til þess að taka með heim í íbúðina. Ég rölti mjög hægt á undan honum og þegar ég kem fyrir horn þá er í minningunni eins ég hafi hreinlega orðið fyrir bíl. Ég man ekki neitt nema bara eftir högginu. Það er þarna sem ég missi bara meðvitund.“ Þegar vin Ívars bar að garði sér hann hvar maður liggur yfir Ívari klofvega. Sá hleypur þó burt þegar hann verður vinarins var. „Það fyrsta sem ég man er allt blóðið á skyrtunni minni og tilfinningin sem ég fann fyrir þegar ég reyndi að loka munninum. Ég gat ekki sett saman varirnar. Ég man þegar að vinur minn sagði við mig, „það vantar vörina á þig.“ Það var mjög sérstök tilfinning. Tíminn eftir það líður áfram í einhverri móðu, sjúkrabíllinn var mjög lengi á leiðinni og ég datt svona inn og út.“ Gerandinn í máli Ívars náðist aldrei og engar vísbendingar eru um það hvað vakti fyrir manninum. Ívar segist þó aldrei fundið fyrir neinni reiði í hans garð. „Kannski er það af því að ég hef enga mynd af honum í höfðinu. Ég veit þess vegna ekki hvert ég ætti að beina reiðinni. Ég er samt ekki þannig gerður að ég finni fyrir neinni ofsareiði í garð fólks eða mig langi til að beita það ofbeldi. Ég vildi samt alveg að hann hefði fundist til þess ég gæti kært hann. En það er það sem er svo erfitt í þessu máli. Lögfræðilega hlið þess er svolítið snúin.“ Samkvæmt íslenskum lögum er íslenska ríkið ekki bótaskylt í málum Íslendinga sem verða fyrir tjóni utan landsteinanna nema við sérstök tilefni. Bótanefndin vísaði beiðni Ívars frá en tilefni hans þótti ekki eiga við sem sérstakt tilefni.

Með tóbaksklút fyrir vitum

allir velkomnir ókeypis aðgangur!

Til að byrja með hélt Ívar sig til hlés og fór ekkert út úr húsi án þess að hafa tóbaksklút fyrir vitum sér. Hann segir að sú hugsun sem hafi leitað hve mest á hann hafi verið hvort hann ætti nokkurn tímann eftir að rappa

Ívar Schram er mjög bjartsýnn á framhaldið. Hann hefur gengist undir nokkrar aðgerðir og á eina stóra eftir, er vörin verður byggð upp í sína fyrri mynd. Ljósmynd/Hari

aftur, en tal hans bjagaðist eðlilega fyrst um sinn. Það hefur þó allt gengið til baka og er Ívar mjög bjartsýnn á framhaldið. Hann hefur gengist undir nokkrar aðgerðir og á eina stóra eftir, er vörin verður byggð upp í sína fyrri mynd. „Vörin er bara barn að fæðast og ég verð bara að bíða þolinmóður í því ferli. Þetta böggar mig ekkert og það er í raun magnað að sjá alltaf nýja og nýja spegilmynd. Ég er bara svo ánægður að það hafi komið eitthvað gott úr þessari lífsreynslu. Þetta hefur kennt mér svo margt svo ég er í raun bara þakklátur,“ segir Ívar æðrulaus.

Muntu einhvern tímann fara aftur til Barcelona? „Ég veit það ekki alveg. Mér stóð til boða að fara þangað til þess að taka upp myndband fyrir lag á plötunni. Ég afþakkaði þá því ég treysti mér ekki alveg til þess. Ég hræðist borgina ekkert sérstaklega, en veit ekki hvernig mér mundi líða að fara þangað. Ég er ennþá var um mig og forðast það jafnvel að labba einn hér heima. Ég er einhvern veginn varkárari. Ætli þetta hafi ekki breytt mér meira en mig grunar.“ María Lilja Þrastardóttir marialilja@frettatiminn.is

Sumarblær - íslensk hönnun 19.300 kr.

15.300 kr.

7.800 kr.

15.300 kr.

28.350 kr.

18.300 kr.

Skartgripir og úr - góðar jólagjafir

Jacques Lemans

35.400 kr.

Fossil

21.000 kr.

Arne Jacobsen

64.900 kr.

Jacques Lemans

32.800 kr.

Armani

69.300 kr.

Arne Jacobsen

64.900 kr.

Jacques Lemans

35.100 kr.

Casio

12.900 kr.

Casio

5.600 kr.

Jorg Gray

Jorg Gray

Diesel

Arne Jacobsen

Rosendahl

Rosendahl

51.750 kr.

64.900 kr.

64.900 kr.

24.900 kr.

23.200 kr.

24.900 kr.

Skoðaðu glæsilegt úrval jólagjafa á michelsen.is

Skagen

24.200 kr.

Skagen

31.600 kr.

Skagen

27.900 kr.

Laugavegi 15 - 101 Reykjavík - sími 511 1900 - www.michelsen.is

108

dægurmál

Helgin 21.-23. desember 2012

 Í takt við tÍmann Emmsjé Gauti

Geng mikið í hlýrabolum eftir að ég fékk bringuhár Gauti Þeyr Másson er 23 ára tónlistarmaður sem flestir þekkja undir nafninu Emmsjé Gauti. Auk tónlistarinnar stundar hann nám í grafískri miðlun í Tækniskólanum, er meðlimur í TRVP NIGH$ crewinu (trapnights. com) og vinnur sem barþjónn á Prikinu. Gauti býr í Vesturbænum og keyrir um á fjórtán ára stationbíl. Gauti hefur gefið út eina sólóplötu og er að vinna í plötu númer tvö sem mun bera nafnið ÞEYR.

Emmsjé Gauti er með lögheimili á Prikinu. Ljósmynd/Hari

Staðalbúnaður

Vélbúnaður

Ég er náttúrlega skeitbarn og því er fatastíllinn minn skítugt hjólabretta lúkk í bland við snyrtilegan skoppara. Ég kaupi aðallega föt í Noland, ætli það séu ekki svona 98 prósent af fötunum sem ég geng í þaðan. Ef maður vill lúkka vel fer maður í Noland og Morrow.

Uppáhaldsmerkin mín eru Krew og Supra. Ég kynntist nýlega merkjunum þeirra Halldórs og Eika Helgasona og Gulla, Hoppípolla húfum og 7 9 13 beltum. Annars er ég búinn að vera mikið að detta í hlýraboli eftir að ég fékk bringuhár.

Ég keypti mér Mac-tölvu á þessu ári og fékk mér byrjenda pródúsersett. Þá get ég leikið mér að því að gera takta fyrir mig sjálfur. Ég keypti mér líka Dj-græjur um daginn því plötusnúðurinn er að heilla mig. Ég er með dúndrandi lagasafn og þetta er smám saman að smella hjá mér. Núna er ég með Samsung Galaxy SII síma en ég hugsa að ég skipti yfir í iPhone fyrst ég er kominn með Makka. Allt sem við gerum á internetinu er typpakeppni, við erum alltaf að reyna að vera nettari en náunginn. Ég tek fullan þátt í því og skammast mín í leiðinni fyrir það.

Hugbúnaður

Aukabúnaður

Ég var búinn að hanga á Prikinu í þrjú ár þegar ég hélt upp á tvítugsafmælið mitt þar. Ég hef gert allt frá því að vera hent út fyrir að vera of ungur á Prikinu yfir í að spila þar og vinna sem barþjónn. Mér líður alltaf vel á Prikinu, það er gott í allt og þar er besta tónlistin á kvöldin. Ég nenni ekki að hlusta á Gangnam Style á djamminu. Einu staðirnir sem ég fer á fyrir neðan Lækjargötu eru Dollý og Laundromat. Annars er þetta bara Gaza svæðið, maður þarf helst að vera vopnaður þarna niðurfrá. Ég og Hlynur Helgi vinur minn förum í sund næstum daglega. Það er gott að byrja daginn í heitum potti. Ég hef alltaf verið duglegur á hjólabretti en svo fótbrotnaði ég og fékk bumbu. Eftir það fer ég ekki alveg jafn oft á bretti en reyni þó að kíkja í smá skate þegar hjólabrettasamviskubitið er farið að naga mig. Ég er dálítill þáttagaur, fylgist með Breaking Bad og Supernatural. Síðan get ég alltaf horft á South Park. En ef ég er þunnur og lítill í mér horfi ég á krúttleg kettlingavídeó á Youtube.

Ég fer mjög reglulega í Bónus og kaupi inn fyrir tuttugu þúsund en borða svo fyrir tvö þúsund kall og hendi restinni. Það er erfitt að búa einn og kaupa í matinn. En ég reyni samt að elda og pósta svo Instagrammyndum þannig að maður lúkki eins og alger draumaprins. Ég keyri um á rappstjörnubíl, 98 módel Mitsubishi Lancer station. Tvær rúður eru bilaðar og þegar það er rigning þá virkar hann ekki. En hann kemur mér á milli staða. Ég hef svo margt skemmtilegra við peningana að gera heldur en að fá mér einhvern kagga á lánum. Þegar ég fer á barinn panta ég mér einfaldan Havana Club, sjö ára, í Ginger Ale og með lime-sneiðum. Í viskíglasi. Skemmtilegasti staður sem ég komið á er Barcelona.

Ef maður fer aðeins út fyrir Römbluna og túristamenninguna er þetta yndisleg borg. Þetta er líka ein besta skeitborg í heiminum, það er eins og skeitari hafi hjálpað til við að hanna hana.

Jólagjöf fyrir alla fjölskylduna Geisladiskur fylgir frítt með!

Kór Öldutúnsskóla syngur 20 jólalög inn á meðfylgjandi geisladisk:

Nældu þér í þessa!

 Hönnun nýtt fr á r atdEsiGn

Rjúpan fær aftur sinn sess í jólahaldinu

1. Jólasveinar ganga um gólf 2. Í skóginum stóð kofi einn 3. Adam átti syni sjö 4. Snæfinnur snjókarl 5. Skreytum hús 6. Það á að gefa börnum brauð 7. Jólasveinar einn og átta 8. Gefðu mér gott í skóinn 9. Jólin koma 10. Magga litla og jólin hennar 11. Aðfangadagskvöld 12. Jólin alls staðar 13. Gekk ég yfir sjó og land 14. Ég sá mömmu kyssa jólasvein 15. Nú skal segja 16. Snjókorn falla 17. Hvít jól 18. Hátíð í bæ 19. Það er eitthvað fast í strompnum 20. Bjart er yfir Betlehem

Snjókorn falla Höfundur texta:

Jónatan Garðarsson.

Höfundur lags:

Bob Heatlie.

Snjókorn falla er eitt af fjölmörgum jólalögum sem koma við sögu í þessari glæsilegu jólabók. * Rétt er að taka fram að höfundur texta er Jónatan Garðarsson og höfundur lags er Bob Heatlie. Það misfórst í prentaðri útgáfu bókarinnar.

Vönduð 120 blaðsíðna barnabók með sögur af jólasveinunum, Grýlu og Leppalúða. Efnið tengist gömlu góðu jólalögunum sem við syngjum öll saman á jólaskemmtunum.

Ragnheiður Tryggvadóttir vöruhönnuður með Jólarjúpuna sína.

„Mig langaði til að fá rjúpunni aftur sess í jólahaldinu en kannski ekki endilega á jólaborðinu,“ segir Ragnheiður Tryggvadóttir vöruhönnuður.

Ragnheiður hannar undir nafninu Ratdesign og vakti athygli fyrir nokkrum misserum fyrir Svarta sauðinn, fatahengi úr stáli. Nú hefur hún sent frá sér Jólarjúpuna sem er órói úr pólýhúðuðu járni. Jólarjúpan er framleidd hér á landi. „Hugmyndin varð til vegna þess að rjúpan hefur fylgt jólahaldi á Íslandi gegnum aldirnar,“ segir Ragnheiður. „Hún var í upphafi jólamatur fátækra sem ekki gátu slátrað lambi fyrir jólin.

Núna er hún þó orðin að hálfgerðri lúxusvöru eftir að sett var á hana tímabundið veiðibann um árið og færri og færri skyttur virðast koma færandi hendi heim,“ segir Ragnheiður sem stefnir á að framleiða fleiri vörur í kringum rjúpuna og jólin. Til að mynda borðdúka, matarstell, jólapappír og jafnvel fleira.

Jólarjúpan fæst í Hrím á Laugavegi og í Pottum og prikum á Akureyri. Þá getur fólk sett sig í samband við Ratdesign á Facebook.

-hdm

Verslun Ármúla 26 522 3000 hataekni.is Opið: virka daga 9.30–18 laugardaga 12–17

YAMAHA RESTIO

– Einstök hljómfegurð

PIPAR\TBWA · SÍA · 123317

Restio er ný upplifun í hljóði og hönnun frá Yamaha. Restio vekur fyrst athygli fyrir flott útlit og síðan fyrir frábæran hjómburð þegar tónlistin er sett í gang.

· iPod / iPhone vagga · Geislaspilari · FM útvarp · Vekjaraklukka

Ný sending komin

· Hægt að tengja MP3 spilara

- allir litir

· USb 2.0 tengi

Jólatilboð kr. 129.995 Verð áður: kr. 149.995

Restio getur staðið á gólfi eða hangið á vegg.

110

dægurmál

Helgin 21.-23. desember 2012

 Jólatré Ellý StEinSdóttir Er fJögurra barna móðir Og flugfrEyJa

Fullt starf að vera í flugbjörgunarsveit „Jú, ég starfa sem flugfreyja og leiðsögumaður auk þess sem ég hef verið að vinna smá aukavinnu í Minju, Skólavörðustíg,“ segir Ellý Steinsdóttir sem gekk að auki í Flugbjörgunarsveitina í Reykjavík („það er reyndar alveg fullt starf að vera í Flugbjörgunarsveitinni,“ segir hún og hlær) á árinu og gengst þessa dagana undir stranga nýliðaþjálfun auk þess að standa vaktina í jólatrjásölu FBSR í húsi

sveitarinnar við Flugvallarveg. Það er opið frá 10-22 fram að jólum og mikil stemning í húsinu. „Að vera björgunarsveitinni er bara sennilega það magnaðasta sem ég hef gert,“ segir Ellý sem á fjögur börn, það yngsta átján og elsta 27, en það er ekki langt síðan hún flutti heim eftir að hafa búið í fimmtán ár í Bretlandi og eitt og hálft ár í München. „Þetta er miklu skemmtilegra en mig grunaði.

Guðni grínast yfir skötu Skatan er ýmist talin aufúsu- eða vágestur á Þorláksmessu en ekki verður hjá því komist að skötulyktina leggi víða yfir á sunnudaginn. Á Grand Hótel verður blásið til rammíslenskrar skötuveislu á Þorláksmessu á milli klukkan 12-14 og varla er nokkur hætta á því að gestir muni sitja grettnir yfir borðum þar sem landbúnaðarráðherrann fyrrverandi og grínarinn Guðni Ágústsson mætir á staðinn, stígur í pontu þar sem hann ætlar að ræða lífsins gagn og nauðsynjar á sinn sérstaka hátt.

Vinsæll dagskrárstjóri Kvikmyndagerðarfólk og að því er virðist nánast hver einasta manneskja sem kúldrast með hugmyndir að leiknu sjónvarpsefni í kollinum leggur leið sína í röðum í Efstaleitið til þess að funda með nýráðnum dagskrárstjóra Sjónvarpsins, Skarphéðni Guðmundssyni. Skarphéðinn var áður dagskrárstjóri Stöðvar 2 sem hefur á undanförnum árum pakkað Ríkissjónvarpinu saman þegar kemur að framleiðslu leikins íslensks efnis. Á meðan Stöð 2 hefur teflt fram Vakta-seríunni, Pressu og Rétti hefur RÚV borið á borð til dæmis Tríó og Kexvexsmiðjuna sem stóðu efni Stöðvar 2 langt að baki í gæðum. Nú ríkir hins vegar mikil bjartsýni í bransanum og fólk gerir sér miklar vonir um að Skarphéðni fylgi ferskari straumar.

Sex fengu Kraumsverðlaun Sex hljómsveitir og tónlistarmenn fengu Kraumsverðlaunin í vikunni fyrir framúrskarandi plötur á árinu. Verðlaunin hlutu Ásgeir Trausti, Hjaltalín, Moses Hightower, Ojba Rasta, Pétur Ben og Retro Stefson.

Kraumsverðlaunin fela í sér að Kraumur kaupir plötur listamannanna og dreifir þeim til áhrifafólks í tónlistarbransanum erlendis og eykur þar með möguleika þeirra til að koma verkum sínum á framfæri.

THE MOONLIGHT COLLECTION

Laugavegi 15 - 101 Reykjavík sími 511 1900 - www.michelsen.is

Ellý Steinsdóttir bregður á leik með Kertasníki.

Félagsskapurinn og samkenndin er einstök.“ Ellý segist hafa bara gleymt því að hún ætti að vera orðin gömul.

Hún lærði það af börnunum sínum og hefur ávallt haft það sem stefnu að lifa lífinu lifandi. „Ég verð að selja jólatré alla helgina,“ segir þessi glaða kona.

Mikael Torfason mikaeltorfason@frettatiminn.is

 Huginn Þór Ofvirki barnabók aHöfundurinn

Orðinn jafn umfangs­ mikill og Mál og menning Huginn Þór Grétarsson stofnaði barnabókaútgáfuna Óðinsauga fyrir nokkrum árum og hefur dælt út barnabókum af miklu kappi. Svo miklu að hann virðist hálf ofvirkur í útgáfunni enda skrifar hann, þýðir eða endursegir stóran hluta þeirra ævintýra sem hann hefur gefið út. Hann gefur út 24 titla á þessu ári og er að einhverju leyti sjálfur með puttana í tíu þeirra. Flaggskip útgáfunnar í ár er bókin Jólalögin okkar þar sem hann fléttar íslensku jólasveinana þrettán saman við útlend áhrif sem rugla börn í ríminu.

H

uginn Þór Grétarsson gaf út bókina Háskafór um Suður-Ameríku undir merkjum Óðinsauga árið 2006. Hann gaf síðan allt í botn tveimur árum síðar þegar hann sendi frá sér fimm barnabækur eftir sjálfan sig 2008. „Þarna kom ég inn af fullri hörku og hef að meðaltali verið með þrjár bækur ár ári en núna er ég með tíu bækur sem ég kem að á einhvern hátt,“ segir Huginn sem gefur í það heila út 24 titla á þessu ári. „Óðinsauga er orðin stærst í íslenskri barnabókaútgáfu ásamt Máli og menningu. Tíu bækur eru ekkert smáræði en ég er svo líka með helling af verkum eftir aðra höfunda. Ég frumsem þetta nú samt ekki allt og þarna inn á milli eru gömul góð íslensk ævintýri, eins og Búkolla og Naglasúpan, sem ég hef aðeins snyrt til. Þannig að ég leik mér svolítið með þekkt efni en auðvitað er þetta alltaf einhver úrvinnsla.“ Huginn segist án efa vera söluhæsti barnabókahöfundurinn á þessu ári. „Ég er búinn að selja um 2000 bækur bara í leikskólana og er með bækur inni á metsölulistum núna. Ég er með svo marga titla að ég er örugglega lang söluhæsti barnabókahöfundurinn síðustu tvö ár.“ Myrkfælna tröllið er ein þeirra bóka sem Huginn skrifar sjálfur en í henni hjálpar hann börnum að takast á við myrkfælni. Síðan er hann sérstaklega ánægður með ungbarnabókina Kúkum í koppinn

Huginn Þór á fimm ára gamla dóttur og er duglegur að segja henni sögur. Hann segir viðfangsefni sín óhjákvæmilega taka eitthvert mið af dótturinni. „Ég er að skrifa aðeins dýpri sögur núna og er að færa mig aðeins upp í aldri með henni.“ Mynd Har i

sem hefur farið vel af stað. „Ég gerði hana fyrir lítinn frænda minn sem heitir Nökkvi og það er engin lygi að daginn sem hann fékk bókina þá hætti hann að kúka í bleiuna. Hún virkaði svona vel.“ Huginn segist hafa heillast af barnabókunum vegna þess að það sé honum ákveðið metnaðarmál að koma góðum boðskap áleiðis og barnabækurnar séu kjörnar til þess. „Það er allt í lagi að vekja börn aðeins til umhugsunar án þess að vera eitthvað að predika sérstaklega. Ég velti bara upp alls konar spurningum á fyndinn hátt.“ Stærsta bók Hugins á þessari vertíð er Jólalögin okkar en í henni segist hann reyna að flétta útlend áhrif á íslensku jólasveinana saman við gömlu sögurnar og búa til grundvöll fyrir börn að fá til dæmis botn í fljúgandi vagn og hreindýr heilags Nikulásar sem eru vitaskuld býsna fjarri veruleika Grýlusonanna þrettán. „Það eru komnar svo margar hugmyndir að utan sem rugla hugmyndafræðina um jólasveinana þrettán. Þannig að ég segi til dæmis frá hreindýrum sem var sleppt á hálendi Íslands á sínum tíma og hurfu síðan sporlaust. Ég kem með þá skýringu að auðvitað hafi jólasveinarnir tekið þau og það hafi síðan helst komið í hlut Grýlu að hugsa um dýrin.“ Þórarinn Þórarinsson toti@frettatiminn.is

„Það eru komnar svo margar hugmyndir að utan sem rugla hugmyndafræðina um jólasveinana þrettán.“

HVÍTA HÚSIÐ/SÍA

Jólin eru komin hjá Vodafone Þín ánægja er okkar markmið

*M.v. 12. mánuði. Við afborgunarverð bætist greiðslugjald, 340 kr. á mánuði.

vodafone.is/jol

Jólapakki Vodafone

Samsung Galaxy Ace II

Samsung Galaxy S III

Fylgir þessum símum og fleiri snjalltækjum hjá Vodafone.

Ný útgáfa hins vinsæla Ace síma. Öflugur, með góðan skjá og myndavél.

S III sló í gegn þegar hann kom út í sumar enda er allt flott við þennan síma.

49.990 kr.

109.990 kr.

4.590 kr. á mán.*

10.090 kr. á mán.*

HE LG A RB L A Ð

Hrósið... ... fá þingmennirnir þrír sem reknir voru úr lopapeysum sínum á þinginu. Fyrir að hafa þjóðlega hætti í hávegum í klæðaburði sínum.

Sætúni 8, 105 Reykjavík. Sími: 531 3300 ritstjorn@frettatiminn.is www.frettatiminn.is  Bakhliðin BjöRt ÓlafSdÓttiR

Björt Björt og Björt framtíð Aldur: 29 ára.

Búseta: Lítið ris á Tjarnargötu.

Menntun: BA í sálfræði og kynjafræði og meistaragráða í mannauðsstjórnun frá Háskólanum í Lundi.

Maki: Birgir Viðarsson verkfræðingur.

Foreldrar: Drífa Kristjánsdóttir og Ólafur Einarsson, frumkvöðlar í meðferðum unglinga á Íslandi.

Starf: Mannauðsráðgjafi hjá Capacent Fyrri störf: Meðferðarfulltrúi, ráðgjafi á geðdeild Landspítalans, viðskiptaþróun, skrifta á RÚV og fyrrum formaður Geðhjálpar. Áhugamál: Samvera með fjölskyldu og vinum, eldamennska, hestar skíði og útivist.

Stjörnumerki: Fiskur.

Stjörnuspá: Gefðu þér nægan tíma til þess að sinna sjálfri þér. Því annars er hætt við því að þú hafir minna að gefa af þér. Einhver þér nákominn mun koma þér mikið á óvart og lyfta lund þinni upp í hæstu hæðir, leyfðu þér að njóta þess.

JÓLAVÖRUÚTSALA ALLUR JÓLAPAPPÍR LAPAPPÍÍR LAPAPP

Í vikunni tilkynnti stjórn Bjartrar framtíðar um skipun framboðslista fyrir komandi alþingiskosningar. Björt Ólafsdóttir er í fyrsta sæti listans í Reykjavíkur kjördæmi norður. Samkvæmt skoðanakönnunum á Björt að líkindum þingsæti í vændum en samkvæmt þjóðarpúlsi Gallup mælist flokkurinn með 8,1 prósent fylgi eða sem samsvarar fimm manneskjum á þing. Björt er fyrrum formaður Geðhjálpar.

Mikið úrval af jólagjöfum

JÓLAVARA

3/2

30-70%

3 RÚLLUR Á VERÐI 2

SPARIÐ

3000

AFSLÁTTUR

SÆNG+KODDI

25% AFSLÁTTUR

50%

Þ

að er svo margt um hana að segja, ég veit ekki hvar ég á að byrja,“ segir Védís Hervör Árnadóttir, söngkona og vinkona Bjartar. „Hún er framtakssöm, er opin fyrir öllum skoðunum og klár í að setja sig í spor annarra. Hún er ákveðin, skemmtileg og það er mjög gaman að pæla með henni og spjalla en hún er líka með mjög skemmtilegan talanda. Það er mjög bjart yfir Björt sem ber svo sannarlega nafn með rentu. Svo er hún frjó og skapandi og dugleg í eldhúsinu og hrærir oft í góðar vöfflur.“

:00 2 2 . l k l i t opið l a! ó j l i t d l ö öll kv

AFSLÁTTUR

SÆNG+KODDI FULLT VERÐ: 12.990

9.990 135 X 200 SM.

KRoNboRg coMFoRT ANDADúNSÆNg Mjög góð sæng, fyllt með 60% af dúni og 40% af fiðri. Þyngd: 900 gr. Má þvo við 60°C. Sængur: 135 x 200 sm. 9.995 135 x 220 sm. 10.950 Koddi: 50 x 70 sm. 2.995

1.495

3 STK.

RIKA HANDKLÆðASeTT 3. stk. saman. Fæst með bleikum eða bláum blómum.

Stærðir: 33 x 33 sm. + 40 x 71 sm. + 68 x 127 sm.

89

MoLLIe SÆNgURVeRASeTT Efni: 100% polyestermíkrófíber. Stærð: 140 x 200 sm. og koddaver 50 x 70 sm. Fæst í 2 fallegum litum.

AFSLÁTTUR

SPARIÐ

169 RUSTIc KeRTI Margir litir.

EKTA LEÐUR

LeIKMoTTA Skemmtileg leikmotta með ljósum og hljóði.

2000

FULLT VERÐ: 5.995

1 STK.

1 STK.

1.495

50%

ILMKeRTI Mikið úrval af góðum ilmkertum fyrir jólin.

DúKKA Flott dúkka ásamt fullt af fylgihlutum á frábæru verði!

FULLT VERÐ: 1.995

3 STK. FULLT VERÐ: 2.995

3.995

FULLT VERÐ: 5.995

WeLLPUR HeILSUKoDDI Frábær LAKE TAHOE heilsukoddi með þrýstijafnandi eiginleika. Styður vel að hálsi og hnakka.

2.995

33% AFSLÁTTUR

fyrir alla fjölskylduna LEÐURHANSKAR

1.695

TRIAL LeðURHANSKAR Góðir leðurhanskar á frábæru verði!

Nokkrar stærðir og gerðir fáanlegar.

FULLT VERÐ: 2.995

1.995 AFRIKA MÍKRÓFLÍSábReIðA A 3 munstur. Stærð: 140 x 200 sm.

1 PAR

Opið til kl. 22:00 fram að jólum

Skóverslun Smáralind

995

WIN HANSKAR og LúFFUR Stærðir: 3-10 ára.

TILBOÐIN GILDA 21.12 - 24.12

GESTARÚM

9.995 VeLoUR coMFoRT geSTARúM Sniðug lausn fyrir þá sem þurfa að taka á móti gestum en hafa lítið pláss. Auðveldara getur þetta ekki verið! Vindsæng með innbyggðri rafmagnspumpu. Taska fylgir. Stærð: B157 x L203 x H47 sm.