frettatiminn.is ritstjorn@frettatiminn.is auglysingar@frettatiminn.is 32. tölublað 7. árgangur
Föstudagur 24.06.2016
Nauthólsvík del Sol
Á flótta undan fátæktinni í Póllandi B Jadwiga, Artur og Marta sækja matinn í Heiðmörk
Í sandölum og ermalausum bol
16
ÓTAKMARKAÐUR FARSÍMI + 4GB
ÓTAKMARKAÐUR LJÓSLEIÐARI WWW.HRINGIDAN.IS - 525 2400
8,2X4,7CM.indd 1
2.6.2016 13:09:08
Landslið í fjölmenningu EM sýnir svipmót hinnar nýju Evrópu
22
Löggur í skaðabótamál gegn yfirstjórn
Spillingarrannsóknin svartur blettur, segir formaðurinn
2
Bílaleigur miklu stærri en makríllinn Áhrif ferðamanna á hagkerfið fara stigvaxandi
6
Þórður Jóhann Eyþórsson segir það alrangt að hann tengist með einhverjum hætti hvarfi Guðmundar í Guðmundar- og Geirfinnsmálinu.
„Það er verið að reyna að stúta mér og framtíð minni“
Ég þarf ekki mikið pláss Ólafur Björn á kollegíi á Stúdentagörðum
32
Þórður Jóhann Eyþórsson hafnar því alfarið að tengjast Guðmundar- og Geirfinnsmálinu. Sakamál Þórður Jóhann Eyþórsson hefur verið bendlaður við alræmdasta glæpamál síðari ára, Guðmundar- og Geirfinnsmálið. Sjálfur hefur hann verið sakfelldur fyrir tvö manndráp. Valur Grettisson valur@frettatiminn.is
„Það vita það allir sem vilja að þetta er tómt bull,“ segir Þórður Jóhann Eyþórsson, en hann var handtekinn ásamt Sigurði Stefáni Almarssyni, sem er þekktastur
sem Malagafanginn, í síðustu viku vegna gruns um aðild að hvarfi Guðmundar Einarssonar. Rúm 40 ár eru liðin frá hvarfi Guðmundar og Geirfinns en endurupptökunefnd rannsakar nú málið á ný, og voru þeir handteknir vegna nýrra vísbendinga í málinu. Þórður Jóhann, eða Doddi eins og hann er jafnan kallaður, hefur hlotið þyngsta refsidóm sem hefur fallið í hæstarétti, þegar hann var dæmdur í 20 ára fangelsi fyrir manndráp árið 1993, aðeins tíu árum eftir að hann varð öðrum manni að bana. Doddi lauk betr-
unarvistinni árið 2006, og segist hafa haldið sér á beinu brautinni síðan. Hann upplifir handtökuna sem aðför að sér og sinni framtíð, enda skyndilega flæktur inni í alræmdasta sakamál Íslandssögunnar. „Þetta var bara eitthvert ljúgvitni,“ segir hann um ástæðu þess að hann hafi verið handtekinn í tengslum við málið, en sjálfur var hann 17 ára gamall þegar Guðmundur og Geirfinnur hurfu. „Ég var spurður hvort ég hefði verið farþegi í bjöllu árið 1974 á Hamarsbrautinni,“ segir Doddi.
„Stefán [Almarsson, Malagafanginn] átti að vera að keyra bílinn. Hann á að hafa misst stjórn, keyrt á eitthvert skilti og svo á Guðmund,“ útskýrir Doddi þegar hann er spurður hvað lögreglan vildi honum. „Þetta var nú bara einhver lygasaga, og ef ég hefði verið höfundur hennar, þá hefði ég nú látið okkur rúnta um á flottari bíl,“ segir Doddi og hlær.
Saga drengs úr Vogahverfinu
Nánar er rætt við Þórð Jóhann inni í blaðinu.
ðir Sérblað um sumarhátí 2016 á Íslandi sumarið
FÖSTUDAG
UR 24.06.16
SUMAR HÁTÍÐIR 12 SÍÐNA SÉRBLAÐ
Opel Vivaro
km notar aðeins 6,1l/100 1,6 dísel ECOFLEX akstur. miðað við blandaðan
Verð frá 3.379.000
OPEL VIVARO
FJÖLHÆFUR
Kynntu þér Opel Reykjavík Tangarhöfða 8 Sími: 590 2000
8
AÐ AÐSTANDENDUM KYNFERÐISBROTAÞOLA
20%
Sumarfjör og sumarhátíðir afsláttur*
af SagaPro í vefverslun SagaMedica með afsláttarkóða num „EM2016“
www.sagamedic
a.is
Ekki missa af ma rki!
Dragðu úr tíðni
Phantom 3
kr. án vsk.
eða á benni.is frá 9 til 18 Vivaro á opel.is Opið virka daga 12 til 16. Reykjanesbær og laugardaga frá Njarðarbraut 9 reynsluakstur. Verið velkomin í Sími: 420 3330
*Gildir til 15. júlí
DJI vörurnar fást í iStore
GOTT AÐ VAKNA MEÐ GLEÐI Í HJARTA Á MÁNUDÖGUM SVAVA VAR FYRSTA KONAN Í EINSTAKLINGSKEPPNI WOW CYCLOTHON HLEYPUR PRINSESSUKJÓL FYRIRÍ GOTT MÁLEFNI STARFAÐI MEÐ FÖRÐUNARFRÆÐINGI STJARNANNA
HJALTI VIGFÚSSO NI VINNUFÉLAG ÞAÐ URHLÚA ÞARFSAM LÍKA AÐ OG SPAR
Phantom 4
klósettferða meðan á leik
stendur
Viðurkenndur endursöluaðili
Inspire 1 v2.0
á tilboði! 379.990kr
(verð áður 489.990)
verð frá
verð
98.990kr
249.990kr
KRINGLUNNI ISTORE.IS
2|
FRÉTTATÍMINN | Föstudagur 24. júní 2016
Fá ekki leigt og lenda í fátæktargildru eftir dvöl sína í Kvennaathvarfinu Húsnæðismál Slæmt ástand er í Kvennaathvarfinu um þessar mundir þar sem fjölmennt er í húsinu. Konurnar eiga óvenju erfitt með að feta sig eftir dvölina þar, því þær eiga ekki séns á almennum leigumarkaði. Að sögn Sigþrúðar Guðmundsdóttur, framkvæmdastýru Kvennaathvarfsins, bíða fátæktargildrur víða þeirra kvenna sem yfirgefa ofbeldismenn sína og reyna að koma
undir sig fótunum. Hópurinn sem dvelur í athvarfinu er oft jaðarsettur vegna lítils tengslanets og bágrar félagslegrar eða fjárhagslegrar stöðu. Vegna húsnæðisvandans er óvenju erfitt að hefja nýtt líf og brjótast út úr ofbeldissambandi. „Flestar þessara kvenna gætu komið sér á gott ról ef þær ættu tök á að ljúka námi, læra íslensku eða sækja endurhæfingu sem styrkir stöðu þeirra. Þær þurfa hinsvegar langoftast að hverfa í láglaunastörf þar sem þær eiga litla möguleika á
Vilja ekki hætta við nýjan Landspítala
Gæti aldrei talað fyrir því Stjórnmál „Píratar vilja ekki hætta við eða tefja byggingu nýs Landspítala,“ segir Helgi Hrafn Gunnarsson, kapteinn Pírata.
Frétt í Fréttablaðinu um að Píratar hefðu samþykkt í rafrænni kosningu að leggjast gegn byggingu nýs spítala við Hringbraut vakti hörð viðbrögð Oddnýjar Harðardóttur, formanns Samfylkingarinnar, sem sagði að það mætti ekki með nokkru móti tefja byggingu nýs Landspítala. „Öryggi og mannslíf eru í húfi. Það er bókstaflega hættulegt að flytja veikt fólk á milli húsa Landspítalans eins og nú þarf að gera. Ný staðsetning mun tefja bygginguna og setja fleiri mannslíf
Persónulega finnst mér þessi tillaga koma of seint fram, segir Helgi Hrafn.
Ekki kærðir til lögreglu ef þeir bæta ráð sitt Allt hefur verið á suðupunkti vegna verkamanna sem starfa langt undir lágmarkslaunum á Húsavík og nágrenni, en þeir eru hér á snærum undirverktaka sem starfa fyrir íslensk fyrirtæki. Í öllum tilfellum hafa verktakarnir lofað bót og betrun eftir að verkalýðsfélagið á staðnum setti þeim úrslitakosti. „Stundum bera þeir fyrir sig fáfræði eða misskilning,“ segir Aðal-
að moða á almennum leigumarkaði. Og þegar þær eiga ekki möguleika á að komast í sæmilegt húsnæði, verður það stundum til þess að þær snúa aftur heim til ofbeldismannsins. Staða þessara kvenna er slæm af mörgum ástæðum. Oft hafa þær ekki einu sinni aðgang að innbúi sínu. Það er hrikalega sárt að horfa á eftir konu með börn í þessar aðstæður. Einstæðar konur geta deilt leigu með einhverjum eða leigt sér herbergi, en konur með börn lenda oft verulega illa í því.“ |þt
Sigþrúður Guðmundsdóttir segir húsnæðisvandann bitna illa á konum í Kvennaathvarfinu.
að bæta úr aðstæðum sínum.“ Hún segir húsnæðisvandann stóran hluta af þessu því konurnar séu illa samkeppnishæfar á almennum leigumarkaði. „Með litlar tekjur er ekki úr miklu
5 íhuga skaðabótamál gegn yfirstjórn lögreglunnar
í hættu,“ sagði Oddný. Helgi Hrafn segir frétt blaðsins um samþykkt Pírata byggja á misskilningi. Píratar hafi samþykkt í apríl að fara ætti fram fagleg úttekt á staðarvalinu. Hann segir að slík úttekt myndi væntanlega innibera kostnaðinn við að hætta við framkvæmdir sem þegar væru hafnar og líkurnar á samþykkt því hverfandi. „Persónulega finnst mér þessi tillaga koma of seint fram. Ég gæti sjálfur aldrei rökstutt ákvörðun um að hætta við framkvæmdir eða talað fyrir henni. Það liggur ekki fyrir nein ákvörðun um að tefja fyrir þessum framkvæmdum eða falla frá þeim.“ | þká
Verktakar bera fyrir sig fáfræði um kjaramál
Verkalýðsmál Undirverktakar sem greiða verkafólki langt undir lágmarkslaunum eru ekki kærðir til lögreglu ef þeir bæta ráð sitt.
Vegna húsnæðisvandans er óvenju erfitt að hefja nýtt líf og brjótast út úr ofbeldissambandi.
steinn Baldursson, formaður verkalýðsfélagsins Framsýnar, en málin eru ekki kærð til lögreglu ef verktakarnir samþykkja strax að bæta ráð sitt og gera löglega samninga við starfsfólkið. Hann segir að lögreglan sé þó ávallt upplýst um stöðu mála í verstu tilfellunum, það sé því hægðarleikur að fletta mönnum upp í málaskrám gerist þeir ítrekað brotlegir. Tvö mál hafa komið upp nýlega þar sem erlend starfsmannaleiga ætlaði að greiða lettneskum og pólskum verkamönnum langt undir lágmarkslaunum, allt niður í 580 krónur á tímann. | þká
Mynd | Rut
Snorri Magnússon, formaður Landssambands lögreglumanna, segir ekki útilokað að málið eigi rætur að rekja til valdabaráttu og togstreitu innan lögregluembættisins.
Málið setti svartan blett á lögregluna Lögregla Fleiri en eitt skaðabótamál gæti verið í uppsiglingu vegna fíkniefnalögreglumanns sem var hreinsaður af grun um misferli fyrir tæpum mánuði. Þóra Kristín Ásgeirsdóttir tka@frettatiminn.is
„Æra lögreglumannsins hefur beðið stórkostlegan hnekki,“ segir Snorri Magnússon, formaður Landssambands lögreglumanna, um mál lögreglumannsins sem var hreinsaður af grun um misferli í starfi fyrir tæpum mánuði. Hann er snúinn aftur til starfa sinna innan lögreglunnar en Snorri segir að málinu sé síður en svo lokið. „Maðurinn íhugar nú stöðu sína, meðal annars skaðabótamál. Fleiri lögreglumenn sem flæktust með einum eða öðrum hætti inn í rannsóknina eru einnig að skoða réttarstöðu sína,“ segir Snorri
Sund
Sýrlensku konurnar ánægðar með kvennatíma
„Hann er ekki lengur að sinna því starfi sem hann hafði með höndum og hafði mikinn áhuga á,“ segir Snorri. „Málið snýst um að rétta hans hlut að fullu og skaðabótamál er eitt af því sem verið er að skoða,“ segir hann. „Það voru fleiri sem flæktust inn í þetta mál og biðu tjón af. Meðal annars Aldís Hilmarsdóttir sem hefur þegar lýst því yfir að hún sé að skoða réttarstöðu sína, þá eru þrír aðrir að fara yfir málið, þar sem þeir telja að málið hafi skaðað starfsferil þeirra hjá lögreglunni.“ Snorri segir að það vegi þungt í þessu sambandi hversu langan tíma málið hafi tekið. Fyrst hafi þessar ávirðingar verið rannsakaðar árið 2012, en þá virðist sem þær komi fyrst fram. Árið 2014 hafi einnig farið fram innanhússrannsókn og síðan aftur núna í ár. Aldrei hafi fundist neitt misjafnt. Hann segir ekki útilokað að málið eigi rætur að rekja til valdabaráttu og togstreitu
Sýrlenskar konur í hópi flóttamanna á Akureyri hafa tekið því fagnandi að boðið var upp á sérstaka sundtíma fyrir konur í sundlaug Glerárskóla í vetur. Aðalsteinn Siggeirsson, umsjónarmaður laugarinnar, segir að hann hafi ákveðið að prófa þetta í fyrrahaust en hann hafði heyrt útundan sér að sumar konur vildu frekar stunda laugarnar ef bara konur væru í hópi gestanna. Í árslok kom síðan hópur sýrlenskra flóttamanna til bæjarins en konur úr þeirra hópi hafa verið duglegar að nýta kvennatímana en myndu aldrei nota almenningslaugar að öðrum kosti. Réttindagæslumaður þeirra hjá bænum hefur einnig
Maðurinn er snúinn aftur til starfa fyrir lögregluna en Snorri Magnússon segir að æra hans hafi beðið stórkostlegan hnekki.
innan embættisins. „Málið hefur sett svartan blett á lögregluna,“ segir hann. „Það þarf að koma upp á yfirborðið hvernig þessi áburður varð til og fara nákvæmlega ofan í saumana á því, hvaða áhrif hann hefur haft á starfsferil þeirra lögreglumanna sem komu við sögu.“ Með nýrri skipan hefur ávanaog fíkniefnadeildin verið lögð niður. Miðlæg rannsóknardeild hefur tekið við rannsókn fíkniefnamála, ofbeldismála og fjármálamisferlis. Snorri segir eftirsjá að deildinni. Fíkniefnamál hafi ákveðna sérstöðu. Menn séu ekki kærðir fyrir fíkniefnabrot, það þurfi að sækja upplýsingar um þau út í samfélagið.
rætt við forsvarsmenn bæjarins um hvort það sé hægt að stúka af sérstaka búnings- og sturtuaðstöðu fyrir konurnar Til greina kemur að fjölga kvennatímum næsta vetur en þeir voru aðeins eitt kvöld í viku en um 20 til 30 konur sóttu tímana. | þká
Brúðkaup 2016
Skráðu þig á brúðargjafalista á www.hrim.is
ÚTSKRIFT 2016
www.hrim.is KRINGLUNNI - S: 553-0500 LAUGAVEGI 25 - S: 553-3003
LAUGAVEGI 32 - S: 553-2002
4|
FRÉTTATÍMINN | Föstudagur 24. júní 2016
Sjónvarpshelgin mikla
28 klukkustundir af kosningum og fótbolta Sjónvarp Fram undan er þaulseta fyrir framan sjónvarpið um helgina fyrir þá sem hafa bæði áhuga á pólitík og fótbolta. Fyrir utan venjulega fréttatíma bjóða sjónvarpsstöðvarnar upp á sextán klukkutíma af beinum útsendingum frá leikjum frá laugardegi til mánudagskvölds og 12 klukkutíma af kappræðum og kosningasjónvarpi.
Samtals eru þetta 28 klukkustundir á rétt rúmlega þremur sólarhringum; frá kvöldinu í kvöld þegar kappræður hefjast í Ríkissjónvarpinu og þar til f lautað verður til leiksloka í leik Íslands og Englands í Nice á mánudagskvöldið. Ef við gerum ráð fyrir að tveir leikir fari í framlengingu og að áhugasamir horfi í korter á EM-stofuna og líka á kvöldfréttatíma sjónvarpsstöðvanna þá má reikna með að hinir áhugasömustu muni
„Hoppaði í loftið og gólaði af gleði“ Myndlist Egill Sæbjörnsson fer fyrir hönd Íslands á Feneyjatvíæringinn á næsta ári. Verkið mun hann vinna í samvinnu við tröll sem hann kynntist fyrir hálfu ári. „Ég hoppaði upp í loftið og gólaði af gleði og dansaði um herbergið,“ segir Egill Sæbjörnsson aðspurður um viðbrögð sín þegar í ljós kom að hann færi fyrir hönd Íslands á Feneyjatvíæringinn. „Við sem komum að lokum til greina vorum búin að bíða í tvær vikur eftir niðurstöðum svo við vorum orðin mjög spennt. Það var búið að kynda mann svo lengi. En þetta er bara rosalegt.“ Aðspurður um verkið segir Egill það verða spes því að því komi tröll sem hann kynntist fyrir hálfu ári. „Tröllin vita ekkert mjög mikið um mannlegt samfélag en það eru samt þau sem eru að fara til Feneyja. Þau hafa verið að fylgjast með mér gera myndlist og prófa
Egill Sæbjörnsson og frek tröll munu fara á Feneyjatvíæringinn á næsta ári.
að gera eins og það hefur verið mjög gaman. Þau eru mjög stór og skapmikil og með miklar langanir og vildu endilega gera sýningu með mér enda eru þau rosalegar frekjur. Ég gafst bara upp og leyfði þeim að vera með í þessu líka, ég mun hjálpa þeim og halda utan um þetta.“ Og hvernig leið þeim að heyra að þið væruð á leið til Feneyja? „Þau voru rosalega glöð. En þau eru líka svo gráðug í að komast og gera þetta, það er eiginlega hrikalegt. En þetta verður rosalega skemmtilegt, það sem skemmtilegasta sem ég hef komist í.“ | hh
Zik Zak leggur upp laupana Viðskipti Framleiðslufyrirtækið Zik Zak er farið í þrot.
Kvikmyndaframleiðslufyrirtækið Zik Zak hefur verið úrskurðað gjaldþrota, samkvæmt tilkynningu í Lögbirtingablaðinu sem birt var í gær. Fyrirtækið hefur verið starfandi í sextán ár og framleitt á annan tug kvikmynda. Fyrsta mynd fyrirtækisins var myndin Fíaskó sem var jafnframt fyrsta kvikmynd Ragnars Bragasonar leikstjóra sem er hugsanlega þekktastur fyrir Vaktarseríurnar svokölluðu. Zik Zak framleiddi einnig kvikmyndir Dags Kára, meðal annars Nóa
Þórir S. Sigurjónsson var annar eigenda fyrirtækisins, en hann starfar enn við framleiðslu kvikmynda erlendis.
Albínóa og The Good Heart. Stuttmyndin, Síðasti bærinn í dalnum, var einnig framleidd af fyrirtækinu, en myndin var tilnefnd til Óskarsverðlauna. Helstu aðstandendur fyrirtækisins eru þeir Þórir S. Sigurjónsson og Skúli Malmquist. Ekki náðist í þá við vinnslu fréttarinnar. -vg
sitja fyrir framan sjónvarpið í um 33 klukkustundir, frá 18.30 í kvöld og fram undir klukkan 21 á mánudaginn.
Ef við drögum frá 8 tíma svefn á hverri nóttu þá munu tveir þriðju hlutar vökutímans fara í áhorf á fótbolta og forsetakosningar.
Sjónvarpsdagskrá hinna áhugasömustu Föstudagur 18.30 Kvöldfréttir Stöðvar 2 19.00 Kvöldfréttatími Ríkissjónvarpsins 19.55 Kappræður forsetaframbjóðenda Laugardagur 13.00 Sviss –Portúgal 16.00 Wales –Norður Írland 18.30 Kvöldfréttir Stöðvar 2 19.00 Króatía –Portúgal 19.00 Kvöldfréttir Ríkissjónvarpsins 19.10 Kosningasjónvarp Stöðvar 2 22.00 Kosningavaka Ríkissjónvarpsins Sunnudagur 12.00 Aukafréttatími Stöðvar 2 12.00 Aukafréttatími Ríkissjónvarpsins 13.00 Frakkland –Írland 16.00 Þýskaland –Slóvakía 18.30 Kvöldfréttir Stöðvar 2 19.00 Ungverjaland –Belgía 19.00 Kvöldfréttir Ríkissjónvarpsins Mánudagur 16.00 Ítalía –Spánn 18.00 Kvöldfréttir Ríkissjónvarpsins 18.30 Kvöldfréttir Stöðvar 2 19.00 Ísland –England
Lögmaður vill láta reyna meira á einkamál þegar réttarkerfið bregst
Undirbýr einkamál vegna kynferðisbrots Dómsmál Lögmaðurinn Helga Vala Helgadóttir segir of mörg mál látin niður falla og slíkt sé beinlínis vandræðalegt þegar kemur að kynferðisbrotum. Valur Grettisson valur@frettatiminn.is
„Lögmenn eiga að láta reyna meira á þetta í einkamálum,“ segir lögmaðurinn Helga Vala Helgadóttir varðandi það að fara í einkamál í kjölfar árásarmála sem hafa verið látin niður falla hjá lögreglu eða saksóknara. Slík mál eru í bígerð hjá lögmannsstofu Helgu Völu, en að sögn Helgu er það réttlætiskenndin sem drífur fólk áfram til þess að sækja slík einkamál. Eftir því sem Fréttatíminn kemst næst eru 11 ár liðin síðan einkamál var höfðað á svipuðum forsendum, en þá höfðaði kona einkamál gegn þremur mönnum sem áttu að hafa nauðgað henni. Í fyrstu kærði hún málið til lögreglu, en það var að lokum látið niður falla hjá ríkissaksóknara þar sem það þótti ekki líklegt til sakfellingar. „Það eru alveg ofboðslega mörg mál látin niður falla,“ segir Helga Vala og bætir við að það sé mjög hátt hlutfall þegar kemur að kynferðisbrotum. „Það er vandræðalegt hvað það fara fá mál áfram í þeim málaflokki og ég vil meina að þegar dómarar fá ekki nauðsynlega reynslu til þess að skoða afleiðingar og viðbrögð brotaþola, eða hegðun hinna kærðu í kjölfar brota, þá sé ekki að finna nægilega mikla breidd í málunum sem fara fyrir dóminn,“ segir Helga Vala.
Mynd | Hari
Helga Vala Helgadóttir vill láta reyna meira á einkamál þegar réttarkerfið bregst
Hún telur að ákæruvaldið, héraðssaksóknari og ríkissaksóknari, séu allt of ragir við að láta á reyna að gefa út ákærur í brotaflokknum, og það komi í raun niður á réttarkerfinu. Þannig sé sakfellingarhlutfall í ofbeldismálum sem fara fyrir dóm afar hátt, en það segir þó aðeins hálfa söguna, enda aðeins lítill hluti allra kærðra ofbeldisbrota sem ná svo langt sem inn í dómsali landsins. Það var síðast árið 2005 sem kona sigraði í hæstarétti þar sem hún fór í mál við þrjá karlmenn sem áttu að hafa nauðgað henni í sumarbústað. Kærurnar voru látnar niður falla þar sem málið þótti ekki líklegt til sakfellingar. Konan sigraði hinsvegar í einkamálinu, bæði í héraði og hæstarétti. Var mönnunum gert skylt að greiða henni rúma milljón
Það eru alveg ofboðslega mörg mál látin niður falla. í skaðabætur. Helga Vala segir að sönnunarkrafan í einkamálum sé minni en í sakamálum en bótakrafan í slíkum málum er sambærileg og í sakamálum – og hleypur oft á milljónum. Aðspurð hvað drífi brotaþola áfram til þess að fara í einkamál, svarar Helga Vala: „Tilgangurinn er alltaf sá að fá einhverskonar réttlæti.“ Hún segir ennfremur að það sé ekki útilokað að farið verði í einkamál vegna eltihrellamála en, eins og Fréttatíminn hefur fjallað um, þá eru slík mál oft afar þung í vöfum þegar kemur að því að ákæra í þeim og oftar en ekki látin niður falla.
Útlendingastofnun
Neitað um ríkisborgararétt eftir 30 ára búsetu
alla föstudaga og laugardaga
„Perkele! Útlendingastofnun neitar mér um ríkisborgararétt, í bili a.m.k.! Og ég fæ ekki að kjósa á laugardag. Þetta segir Lena Nyberg, finnsk kona, sem hefur verið búsett á Íslandi í 30 ár. „Vegna þess að ég fór í skiptinám til Finnlands í 6 mánuði fyrir tveim árum telst ég ekki hafa búið hér nógu lengi til að fullnægja skilyrðum um ríkisborgararétt,“ segir hún á Facebooksíðu sinni. Lena segir að lögfræðingar Útlendingastofnunar telji að lögheimili og aðsetur sé það sama. „Ég borgaði hér þó bæði skatta og útsvar þessa mánuði sem ég var úti en það virðist ekki skipta máli,“ segir Lena sem benti sjálf á það í umsókninni að hún hefði farið í skiptinám með þessum afleiðingum. | þká
Lena Nyberg segir að lögfræðingar Útlendingastofnunar telji að lögheimili og aðsetur sé það sama.
Tekur appelsínur í karphúsið Áhugaverðar staðreyndir um mikið magn C-vítamíns og ótrúlega hæfileika paprikunnar til að skipta litum
Á að vera þétt og föst í sér og með fallegum og sterkum lit þegar hún er keypt Geymist best í 15°–18°hita
Er alg jörlega fitusnauð og inniheldur lítið af kaloríum
Inniheldur B6-vítamín
ÍSLENSKA SIA.IS SFG 44761 06/09
Er oft notuð til að fegra mat því þótt hún bragðist mjög vel gefur fallegur litur hennar mjög sérstakt yfirbragð
islenskt.is
Er fyrst græn áður en hún breytir um lit
Er svo rík af C-vítamíni að hún jafnast á við fjórar appelsínur
Paprikur eru til í gulum, rauðum, grænum, appelsínugulum, fjólubláum og meira að seg ja brúnum lit
6|
FRÉTTATÍMINN | Föstudagur 24. júní 2016
Ferða menn leysa dagleg vandamál
Og þessir puttaferðamenn virtust afar vel útbúnir í útivistarfatnaði með bakpoka. En það sem ekki kemst í bakpokann er væntanlega í tröllaukinni ferðatösku á hjólumr.
Ferðalög Einar Á. Sæmundsen, fræðslufulltrúi þjóðgarðsins á Þingvöllum, tók meðfylgjandi myndir af ferðamönnum í þjóðgarðinum sem hafa leyst praktísk vandamál á afar fjölbreytilegan hátt.
Þessir ferðamenn á Þingvöllum hafa leyst salernismálin án milligöngu íslenskra stjórnvalda.
Og þessir ferðamenn notuðu innkaupakerru við að ferja farangurinn milli Gullfoss og Geysis.
Ferðamenn eyddu hálfum milljarði á dag fyrstu mánuði ársins
Klikkuð opnunartilboð Komdu í Dorma
27%
KOLDING hægindastóll
Stillanlegur hægindastóll. með skemli. Rautt eða grátt slitsterkt áklæði. Fullt verð: 109.900 kr.
Aðeins 79.900 kr.
28% AFSLÁTTUR
Stillanlegur hægindastóll með skemli. Svart eða grátt leður. Fullt verð: 139.900 kr.
SILKEBORG hægindastóll
AFSLÁTTUR
Stillanlegur hægindastóll. með skemli. Dökkgrátt slitsterkt áklæði. Fullt verð: 69.900 kr.
Aðeins 48.930 kr. Halló Zzzmáratorg Dormaverslanirnar eru þar með orðnar fjórar Sama verð á öllum stöðum
Holtagörðum, 512 6800 Smáratorgi, 512 6800 Dalsbraut 1, Akureyri Skeiði 1, Ísafjörður
Afgreiðslutími sjá
www.dorma.is
Ekkert bendir til að farið sé að draga út aukningu ferðamanna á Íslandi. Þvert á móti bendir flest til þess að aukningin í ár verði enn meiri en í fyrra. Og það á ekki bara við um fjölda ferðamanna heldur bendir greiðslukortanotkun erlendra ferðamanna til þess að hver ferðamaður eyði meiri fjármunum á Íslandi í ár en í fyrra. Við fáum því fleiri túrista sem eyða meiru. Þar ræður mestu að ferðamönnum frá Bandaríkjunum fjölgar mest. Þeir eyða miklum fjármunum, langt yfir meðaltali. Aðeins Svisslendingar eyða meiru en Bandaríkjamenn. Í fyrra voru Bandaríkjamenn innan við 20 prósent af fjöldanum en þeir stóðu hins vegar að baki um 25 prósent af eyðslunni. Mest úr verðmætustu stofnunum
Aðeins 99.900 kr.
30%
Túrismi Þótt eyðsla ferðamanna sé innspýting inn í hagkerfið þá hefur hún langmest áhrif á ferðamannagreinarnar sjálfar sem tútna út: Flutningar, bílaleigur, ferðaþjónusta, gisting og veitingahúsageirarnir eru að verða að meginstoðum íslensks atvinnulífs. Bara bílaleiga til útlendinga er orðinn mun veigameiri þáttur í hagkerfinu en makrílveiðar. Gunnar Smári Egilsson gunnarsmari@frettatiminn.is
AFSLÁTTUR
KOLDING hægindastóll
Áhrif ferðamanna á hagkerfið stigmagnast
Ef við litum á ferðamenn sömu augum og sjávarafla myndum við segja að mikilvægt væri að auka veiðar úr verðmætustu stofnunum. Það er því mikilvægt út frá hagsmunum ferðaþjónustunnar, sem eru hratt að verða jafnframt hagsmunir þjóðarinnar, að ferðamenn frá Bandaríkjunum verða líklega í ár meira en sex sinnum fleiri en þeir voru árið 2010. Á sama tíma hefur ferðamönnum fjölgað rúmlega þrefalt. Bandaríkjamenn ná að vega upp litla eyðslu Breta, en þeim hefur líka fjölgað hratt undanfarin ár. Ef við búum til einskonar eyðslukörfu úr ferðamönnum þá má ætla að um 25 prósent fjölgun ferðamanna í ár geti gefið allt að 30 prósent aukna eyðslu innanlands. Svo mikið vegur sú staðreynd að ferðamönnum frá þjóðum sem eyða miklu fjölgar hraðar en hinum. Stigmagnandi vöxtur Reyndar benda upplýsingar frá Rannsóknarsetri verslunarinnar til að aukningin geti orðið mun meiri en þetta. Á fyrstu fimm mánuðum ársins jókst greiðslukortanotkun erlendra ferðamanna um 55 prósent á
Ferðamenn á beit í íslenska hagkerfinu. Ef fer sem horfir mun greiðslukortaeyðsla ferðamanna á Íslandi verða um 75 til 80 milljörðum króna meiri í ár en í fyrra. Það er næstum 60 prósent verðmætis alls landaðs sjávarafla í fyrra. Og það er bara aukningin. Ferðamenn munu strauja kort sín á Íslandi í ár fyrir meira en 65 prósent hærri upphæð en verðmæti alls sjávarfangs sem landað var í fyrra. Mynd | Hari
Menning 1,6 Bíla leigur 8,1
Önnur þjónusta 4,0
74,6
Verslun 8,2
48,3 Gisting 12,8
Ferða þjónusta 11,7
34,8 22,5
Flutningar 16,4 Veitingahús
Hlutdeild mismunandi geira í 12,8 greiðslukortaeyðslu ferðamanna í milljörðum króna. Heimild: Rannsóknarsetur verslunarinnar
2012
27,8
2013
2014
2015
2016
Greiðslukortanotkun erlendra ferðamanna á Íslandi fyrstu fimm mánuði hvers árs í milljörðum króna á núvirði. Heimild: Rannsóknarsetur verslunarinnar
Mest í flutninga, gistingu og ferðaþjónustu
Eyðsla ferðamanna fer stigvaxandi
föstu verðlagi frá í fyrra. Árið áður var aukningin 39 prósent en 25 prósent tvö árin þar á undan. Þetta er ævintýralegur vöxtur og dregur fram nauðsyn þess að stjórnvöld bregðist við með viðeigandi aðgerðum til að mæta þessari aukningu. Ef horft er til síðustu ára þá hefur aukning fyrstu fimm mánuðina haft forspárgildi fyrir árið allt. Í því ljósi
má reikna með að vöxturinn yfir árið í heild geti orðið um 50 prósent. Ef það gengur eftir má reikna með að erlendir ferðamenn noti greiðslukort sín á Íslandi fyrir um 235 milljarða króna í ár Slík eyðsla jafngildir um 650 milljónum króna á dag að meðaltali. Það er um 450 milljónum króna meira á dag en var fyrir aðeins fjórum árum.
Þótt eyðsla ferðamanna sé innspýting inn í hagkerfið þá hefur hún langmest áhrif á ferðamannagreinarnar sjálfar sem tútna út: Flutningar, bílaleigur, ferðaþjónusta, gisting og veitingahúsageirarnir eru að verða að meginstoðum íslensks atvinnulífs. Bara bílaleiga til útlendinga er orðinn mun veigameiri þáttur í hagkerfinu en makrílveiðar.
Eyðsla erlendra ferðamanna á Íslandi óx um heil 55 prósent fyrstu fimm mánuði þessa árs, úr 48 milljörðum króna í 75 milljarða. Árið á undan var sambærilegur vöxtur 39 prósent og 25 prósent árið þar á undan. Greiðslukortaeyðslan bendir til að áhrif ferðamanna á íslenskt samfélag fari stigvaxandi.
Michelsen_MBL_255x390_M116710BLNR_0214.indd 1
04.02.14 12:19
8|
FRÉTTATÍMINN | Föstudagur 24. júní 2016 Þórður Jóhann Eyþórsson, eða Doddi Double eins og hann hefur stundum verið kallaður, var sakfelldur fyrir tvö morð áður en hann varð fertugur.
Þórður Jóhann hafnar alfarið að tengjast hvarfi Guðmundar
Þórður Jóhann Eyþórsson hefur afplánað tvo refsidóma fyrir morð. Nú hefur hann verið bendlaður við alræmdasta sakamál seinni tíma en hann segir handtökuna aðför að framtíð sinni. Sakamál „Það vita það allir sem vilja að þetta er tómt bull,“ segir Þórður Jóhann Eyþórsson, en hann var handtekinn ásamt Sigurði Stefáni Almarssyni, þekktastur sem Malagafanginn, í síðustu viku vegna gruns um aðild að hvarfi Guðmundar Einarssonar. Rúm 40 ár eru liðin frá hvarfi Guðmundar og Geirfinns en endurupptökunefnd rannsakar nú málið á ný eftir að Ögmundur Jónasson, þáverandi innanríkisráðherra, kom á fót rannsóknarnefnd um málið. Valur Grettisson valur@frettatiminn.is
Þórður Jóhann, eða Doddi eins og hann er jafnan kallaður, hefur hlotið þyngsta refsidóm sem hefur fallið í hæstarétti, þegar hann var dæmdur í 20 ára fangelsi fyrir manndráp árið 1993, aðeins tíu árum eftir að hann varð öðrum manni að bana. Doddi slapp út úr fangelsi árið 2006 og segist hafa haldið sér á beinu brautinni síðan. Hann upplifir handtökuna sem aðför að sér og sinni framtíð, enda skyndilega flæktur inni í alræmdasta sakamál Íslandssögunnar. Dularfullt hvarf Guðmundar En byrjum á einkennilegu hvarfi Guðmundar Einarssonar. Í sem stystu máli var Guðmundur á
dansleik í Alþýðuhúsinu í Hafnarfirði í janúar árið 1974. Hann varð viðskila við félaga sína sem fóru til Reykjavíkur. Síðar um nóttina segjast tvö vitni hafa séð til Guðmundar ásamt Kristjáni Viðari Viðarssyni, sem síðar átti eftir að verða dæmdur fyrir morðið á Guðmundi sem og Geirfinni. Þeir félagar eiga að hafa verið að reyna að stöðva bíla sem áttu leið hjá í því skyni að fá far aftur heim til Reykjavíkur. Þegar þeim tókst ekki að fá far gengu þeir heim til Sævars Cielsielski og Erlu Bolladóttur sem áttu heima á Hamarsbraut í Hafnarfirði. Þar fyrir var Tryggvi Rúnar Leifsson. Eftir því sem greinir í dómi hæstaréttar urðu átök á milli Guðmundar og Sævars,
Guðmundur Einarsson hvarf í Hafnarfirði í lok janúar árið 1974. Lik hans hefur aldrei fundist.
Kristjáns Viðars og Tryggva Rúnars vegna ósættis um áfengiskaup, en Guðmundur færðist undan því að leggja fram fé til slíkra viðskipta. Lést hann í átökunum, að því er greinir frá í dómi hæstaréttar. Albert mun svo hafa aðstoðað hina þrjár við að flytja líkið út í Hafnarfjarðarhraun, þar sem það var lagt í gjótu, en fært þaðan aftur á ann-
Siemens kæliskápar á sumartilboði. Kæliskápur KG 36VUW20
Kæliskápur stál 186 sm KG 36VVI32
Hvítur, 186 sm. Útdraganleg „crisperBox“- skúffa sem tryggir lengur ferskleika grænmetis og ávaxta. LED-lýsing. „lowFrost“-tækni: Lítil klakamyndun. Stór „bigBox“frystiskúffa. Hraðfrysting. H x b x d: 186 x 60 x 65 sm.
Stál, 186 sm. Orkuflokkur A+. Útdraganleg „crisperBox“-skúffa sem tryggir lengur ferskleika grænmetis og ávaxta. LED-lýsing. „lowFrost”tækni: Mjög lítil klakamyndun og affrysting auðveld. Stór „bigBox“frystiskúffa. Hraðfrysting. H x b x d: 186 x 60 x 65 sm.
Tilboðsverð:
Tilboðsverð:
kr. Fullt verð: 94.700 kr.
kr. Fullt verð: 133.900 kr.
74.900
Gildir til 24. júní eða meðan birgðir endast.
104.900
an stað nokkru síðar. Líkamsleifar Guðmundar hafa aldrei fundist, eins og kunnugt er. Tryggvi, Sævar og Kristján voru allir dæmdir fyrir morðið á Guðmundi. Allir drógu þeir vitnisburð sinn til baka strax árið 1977 og hafa sakað lögreglu og fangaverði um að hafa þvingað játningarnar fram. Nokkur orð um Malagafangann Sigurður Stefán Almarsson er fæddur árið 1956 og er því sextugur í ár. Hann fékk nafngiftina Malagafanginn á níunda áratugnum þegar hann var handtekinn á Malaga á Spáni fyrir innbrot í íslenskt sumarhús. Fékk hann að dúsa í tæpt ár í fangelsi í landinu en DV fjallaði
Þjóðarréttur Íslendinga er lambakjöt
8,4%
17,7% 73,9%
8,4%
Fiskréttir
73,9%
Lambakjötsréttir
17,7%
*Um 74% þátttakenda í könnun Gallup, sem var unnin fyrir kokkalandsliðið, nefndu lambakjöt þegar þeir voru spurðir hver þjóðarréttur Íslendinga væri.
Annað
10 |
FRÉTTATÍMINN | Föstudagur 24. júní 2016
ítarlega um vistina á sínum tíma, enda einsdæmi á þeim tíma að Íslendingur afplánaði í fangelsi svo fjarri heimahögunum. Úr varð að Stefán hlaut samúð þjóðarinnar og hóf DV söfnun fyrir Stefán árið 1985. Upphæðin sem safnaðist fyrir hann er á reiki, en mun hafa verið á bilinu 60 til 100 þúsund krónur. Til gamans má geta uppreiknuð nemur upphæðin um 500 til 800 þúsund krónum á verðlagi dagsins í dag. Stefán var þó enginn nýgræðingur þegar kom að því að sitja í fangelsi. Hann hafði margsinnis setið inni á Litla-Hrauni og ræddi Fréttatíminn meðal annars við samferðarmenn Stefáns sem afplánuðu með honum hér á landi skömmu áður en hann fór til Spánar. „Honum var aldrei treystandi, það var helst það,“ sagði einn fangi sem mundi vel eftir Stefáni. Hann sagði Stefán ekki hafa verið mjög hátt skrifaðan á meðal glæpamanna á Litla-Hrauni. Stefáni er lýst sem myndarlegum manni á yngri árum, hann var hverfull og mikill fíkill. Æskuvinir hans voru meðal annars Bubbi Morthens tónlistarmaður og svo Þórður Jóhann, sem síðar átti eftir að verða dæmdur fyrir tvö morð. Þegar Fréttatíminn hafði samband við Bubba sagðist hann ekki vilja tjá sig um þá félaga. Hann sagði þó í lok skeytisins sem hann sendi blaðamanni: „Báðir eru góðir drengir í kjarna sínum.“ Æskuvinir úr Vogunum Þórður Jóhann Eyþórsson er ári yngri en Malagafanginn en þeir ólust upp í Vogunum þegar hverfið markaðist af gríðarlega hraðri uppbyggingu og ungu fjölskyldufólki. Börnin og unglingarnir háðu hatramma götubardaga sem Doddi og Stefán tóku þátt í, auk þess sem
Erla Bolladóttir hefur haldið því fram að framburður Stefáns hafi orðið til þess að hún var handtekin. Skjáskot | RUV
finnst að konan eigi að sjá um heimilið og þrífa. Doddi er líka vissulega skapmikill en þess á milli er hann ljúfur. Svo er hann mikill pabbi og hefur alltaf verið óbeinn uppalandi þrátt fyrir fangelsisvistina.“ Doddi Double
börnin léku sér í Grafarvoginum og sigldu á öllu sem hægt var að sigla á. Allt frá flekum yfir í bílhræ. „Við vorum bara æskufélagar, lékum okkur saman á skellinöðrum og svona,“ segir Doddi í viðtali við Fréttatímann þegar hann rifjar upp æskuárin. Strax á unglingsaldri fór slæmt orð af Stefáni og sagði einn viðmælandi Fréttatímans að hann væri enn hræddur við Stefán, kominn á miðjan aldur, enda alræmdur strax á unglingsaldri. Doddi aftur á móti virtist annarskonar maður. Á meðan Stefán braust ítrekað inn og fjármagnaði vímuefnaneyslu sína naut Doddi mikillar kvenhylli á yngri árum en átti á sama tíma í erfiðri baráttu við Bakkus. „Við hættum að hanga saman upp úr 16 ára aldri, svona eins og gerist oft með æskufélagana,“ útskýrir Doddi sem fór þá þegar að huga að alvöru lífsins á meðan Stefán hélt áfram á braut smáglæpa. Í fróðlegri grein dagblaðsins Eintaks frá árinu 1994 – sem rithöfundurinn Gerður Kristný skrifaði – kemur fram að Doddi hafi verið farinn að búa með konu átján ára gamall og eignuðust þau sitt fyrsta barn, stúlku, skömmu síðar. Barnsmóðir hans sagði í viðtali við Gerði Kristnýju á þessum tíma, þegar hún lýsti Dodda: „Mér fannst Doddi vera mikill persónuleiki og það var mikið í hann spunnið þegar vín var ekki annars vegar. Það var þægilegt að búa með honum þó hann sé svolítil karlremba. Honum
Árið 1983, þegar Doddi var 26 ára gamall, varð hann Óskari Árna Blomsterberg að bana. Hann stakk Óskar Árna í slagsmálum þegar þeir voru á fylliríi í heimahúsi í miðborg Reykjavíkur. Árásina mátti rekja til slagsmála þeirra á milli nokkru áður, þar sem Doddi varð undir. Í dóminum segir að hann hafi stungið Óskar nokkrum sinnum, eða fjórum sinnum í bakið, og fékk Doddi að dúsa inni í 7 ár. Tíu árum síðar, 1993, myrti Doddi Ragnar Ólafsson. Sá hafði verið í tygjum við kærustu Dodda, sem hafði átt við alvarlegan vímuefnavanda að stríða. Doddi var dæmdur í ævilangt fangelsi í héraði, en hæstiréttur mildaði dóminn og fékk hann 20 ára fangelsi. Það er þyngsti refsidómur sem kveðinn hefur verið upp í Hæstarétti Íslands. Þegar Doddi var spurður á sínum tíma hversvegna hann hefði myrt Ragnar, svaraði hann: „Ragnar var að reyna að fá stúlkuna aftur í dópið.“ Eftir þetta hefur Þórður Jóhann verið þekktur sem Doddi Double á meðal þeirra sem til þekkja.
Eintak fjallaði um líf Þórðar og varpaði athyglisverðu ljósi á líf hans.
Og þá að samhengi hlutanna Stefán virðist nátengdur Guðmundar- og Geirfinnsmálinu, en hann hefur áður tvívegis komið ábendingum til lögreglu sem tengjast málinu. Þá heldur Erla Bolladóttir því fram að Stefán hafi bent á hana og hennar félaga í því skyni að hefna sín á Kristjáni Viðari Viðarssyni, sem átti eftir að verða
Stefán Almarsson, oftast kallaður Malagafanginn, hlaut samúð þjóðarinnar á níunda áratugnum og söfnuðust um 800 þúsund krónur á verðlagi dagsins í dag þegar hann sat inni í spænsku fangelsi.
Reynsluaktu nýjum Audi A4 Öflugri, sparneytnari og snjallari: Nýr Audi A4 sameinar tækni og fagurfræði með einstökum hætti. Nýstárlegt Audi Virtual mælaborð með 12,3 tommu háskerpu LCD skjá og Bang & Olufsen hljómkerfi (valbúnaður) með þrívíðu hljóði gefa innanrýminu áhrifamikið yfirbragð. Komdu og reynsluaktu nýjum Audi A4 sem er margverðlaunaður um allan heim.
HEKLA · Laugavegi 170-174 · Reykjavík · sími 590 5000 · www.audi.is
5
ára ábyrgð
80kr
SUMARSMELLUR
20% AFSLÁTTUR AF
W Sumarblómum og garðrósum W Matjurtum og kryddjurtum W Ávaxtatrjám og berjarunnum W Garðhúsgögnum og vermireitum W Sláttuvélum og tjarnarvörum
r
LíFrænT GælUdýrAfóðuR
fErSk PlönTusEnDinG
sToFupLöntUr, KryDdJurTIr, jArðaBerJaPlönTur ofL
oRkIdeUtIlbOð 1.990kR
20% KynNiNgaRafSlátTur
oPið Til 21 ölL kVölD
Kosningavendir og útskriftargjafir
Stekkjarbakka 6 • 540 3300 • gardheimar.is
12 |
FRÉTTATÍMINN | Föstudagur 24. júní 2016
NÝ JU
NG ! JJ2408
Áreiðanleg vörn alla nóttina. Þú upplifir hreinleika og ferskleika þegar þú vaknar.
Eini tíðatappinn með verndandi
SilkTouch™ vængjum Mikið var fjallað um Guðmundar- og Geirfinnsmálið í fjölmiðlum, og var umfjöllunin af ólíkum toga. Meðal annars var í fyrstu fjallað um umfangsmikla leit að Guðmundi, sem var upphaflega talinn hafa orðið úti á leið heim til sín.
dæmdur fyrir bæði morðin. Þannig heldur Erla því fram að upplýsingar Stefáns hafi leitt til þess að þau voru handtekinn mánuði eftir að Stefán benti á þau, og svo úrskurðuð í gæsluvarðhald, grunuð um manndráp. Í samtali við Dodda vandaði hann Stefáni ekki kveðjurnar. „Þetta var bara eitthvert ljúgvitni,“ segir hann um ástæðu þess að hann hafi verið handtekinn í tengslum við málið, en sjálfur var hann 17 ára gamall þegar Guðmundur og Geirfinnur hurfu. „Ég var spurður hvort ég hefði verið farþegi í bjöllu árið 1974 á Hamarsbrautinni,“ segir Þórður. „Stefán átti að vera að keyra bílinn. Hann á að hafa misst stjórn, keyrt á eitthvert skilti og svo á Guðmund,“ útskýrir Þórður þegar hann er spurður hvað lögreglan vildi honum. „Þetta var nú bara einhver lygasaga, og ef ég hefði verið höfundur hennar, þá hefði ég nú látið okkur rúnta um á flottari bíl,“ segir Þórður og hlær. „Ég lét nú bara dóttur mína fletta því upp á skattkortinu mínu hvar ég var. Þá kom í ljós að ég var að vinna á Eskifirði á þessum tíma,“ segir Þórður og bætir við: „Þetta er bara tilbúningur frá a-ö.“ Lögreglan virðist því vera að skoða hvort ekið hafi verið á Guðmund þetta kvöld og þá hugsanlega hvort að ökumaður og farþegar hafi svo losað sig við lík Guðmundar þar sem ökumaður hafi átt að vera ölvaður. Verið að stúta framtíð minni
VIÐ GETUM TENGT ÞIG VIÐ BESTU PARKETSLÍPARA LANDSINS HAFÐU SAMBAND OG VIÐ RÁÐLEGGJUM ÞÉR MEÐ SLÍPUN, LÖKKUN, OLÍUBURÐ OG ALMENNT VIÐHALD Suðurlandsbraut 20
108 Reykjavík
Sími: 595 0500
www.egillarnason.is
Opnunartímar: mán - fös kl. 9–18 og lau kl. 11–15
„Ég verð nú að viðurkenna að ég átti ekki von á þessu,“ segir Þórður spurður hvað honum finnist um að hafa verið bendlaður við málið um 40 árum síðar. Hann segir að Stefán hafi áður nefnt nafn sitt í tengslum við málið í skýrslutökum hjá lögreglu, en sjálfur hafi Þórður ekki vitað af því fyrr en hann mætti til yfirheyrslu í síðustu viku. „Ég vissi ekki af þessum fyrri vitnisburði,“ segir Þórður. Hann segist einnig undrandi á handtökuskipun lögreglunnar, „Ég hefði nú bara mætt ef ég hefði verið boðaður í skýrslutöku. Þessi yfirheyrsla tók nú ekki nema um hálftíma. Ég spurði lögfræðinginn minn að því, og þeir halda nú sínum tímum til haga til þess að fá greitt fyrir sína vinnu,“ segir Þórður. „Ég á nú ekki bara eintóma vini. Ég held að það sé bara verið að
„Ég var spurður hvort ég hefði verið farþegi í bjöllu árið 1974 á Hamarsbrautinni.“ reyna að stúta framtíðinni minni,“ segir Þórður sem er einnig ósáttur við að hann hafi verið kallaður óreglumaður í fjölmiðlum. „Ég er atvinnubílstjóri, og það segir sig sjálft að óreglumenn halda ekki lengi í bílprófið,“ segir Þórður sem losnaði út af Litla-Hrauni árið 2006. Hann hefur síðan unnið ýmsa verkamannavinnu. Vinnur, étur og sefur Í grein Gerðar Kristnýjar kom fram að Þórður hefði átt erfitt með að aðlagast samfélaginu aftur eftir að hafa afplánað fyrir fyrra morðið. Spurður hvort það sama hefði átt við nú, þegar hann sat í fangelsi í rúm tíu ár, svarar Þórður: „Ég ber mikla virðingu fyrir Gerði, hún skrifaði góða grein á sínum tíma. Þetta er alltaf vinna. Ég hef lítið annað gert undanfarin ár en að vinna, éta og sofa. Svo kom hrunið og ég varð atvinnulaus í nokkurn tíma, en svo fékk ég aftur vinnu. Ég hef í raun unnið hjá sama fyrirtækinu síðan ég losnaði.“ Þórður hefur því unnið sig í gegnum erfiðasta hjallann og virðist enn eiga í góðu sambandi við dóttur sína sem nokkuð er fjallað um í grein Gerðar. Þórður reynir að halda sig á beinu brautinni og virðist ganga vel, að eigin sögn. Í lokaorðum greinar Gerðar Kristnýjar árið 1994 varpar Þórður áhugaverðu ljósi á áfengisböl sitt. Því ljúkum við greininni á tilvitnun í greinina, þar sagði Þórður um eigin glæpi: „Tilfinningin að hafa banað tveimur mönnum er auðvitað ólýsanleg. Það er ekkert sem getur bætt fyrir það, hvorki fangavist né annað. Annars hugsa ég ekki mikið um sjálfan mig. Ég hef heldur áhyggjur af dóttur minni og þeim áhrifum sem þetta hefur hana. Þetta virðist þó ekki há henni neitt í skólanum og hún er minn helsti stuðningsmaður. Það hefur alltaf verið gott samband á milli okkar og við getum talað um allt. Þess vegna hef ég sagt henni frá þessu eins og það gerðist og bent henni á hvað áfengi og vímugjafi geta haft hörmulegar afleiðingar; Það er ekki fræðilegur möguleiki að ég hefði framið þessa glæpi edrú.“
samsungsetrid.is
Tryggðu þér besta sætið með 55” Samsung sjónvarpi
samsung 2016-17 R1-muLTIROOm HÁTaLaRI FYLgIR ÞEssum sJÓnVÖRPum
55” Samsung KS9005T SUHD • ULTRA HD PREMIUM • HDR1000 • 4K • QUANTUM DOT DISPLAY • SMART TV
kr. 479.900,-
Fögnum íþróttasumrinu með nýrri árgerð, 2016-17
SUHD TV samsung 2016-17
55” Samsung KS7005
SUHD TV samsung 2016-17
55” Samsung KS7505
SUHD • ULTRA HD PREMIUM • HDR1000 • 4K • QUANTUM DOT DISPLAY • SMART TV
SUHD • ULTRA HD PREMIUM • HDR1000 • 4K • QUANTUM DOT DISPLAY • SMART TV
kr. 359.900,-
kr. 399.900,-
FYrir Heimilin Í landinu
lágmúla 8 · sÍmi 530 2800 · ormsson.is
sÍÐumúla 9 · sÍmi 530 2900
Á morgun kjósum við forseta Íslands. Þar fáum við tækifæri til að sýna að við höfum kjark og þor til þess að standa með framtíð barnanna okkar. Að við stöndum með lýðræðinu og með náttúru landsins.
Kjósum öll og kjósum framtíðina!
Við getum sýnt í verki að við óttumst ekki komandi ár heldur tökum þeim fagnandi. Við erum íbúar í landi sem okkur ber skylda til að rækta og vernda.
Við eigum að nota einstaka aðstöðu okkar til að byggja upplýst og fallegt samfélag. Við getum unnið saman, hjálpað hvert öðru og styrkt hvert annað og stækkað. Framtíðin er okkar ef við stöndum saman og sýnum dirfsku og þor. Það er ekkert að óttast!
16 |
FRÉTTATÍMINN | Föstudagur 24. júní 2016
lóaboratoríum
lóa hjálmtýsdóttir
GASTROPUB
SVÍNVIRKAR FYRIR HÓPA KJALLARINN á Sæta svíninu er ný og skemmtileg aðstaða fyrir hópa af öllum stærðum og gerðum. KJALLARINN er frábær fyrir alls konar tilefni; hádegis- eða kvöldverð, veislur, vinnufundi, kokteilboð, bjórkvöld eða fyrir „Happy Hour“ eftir vinnu. FYRSTA FLOKKS AÐSTAÐA Í NOTALEGUM SAL • Sæti fyrir allt 60 manns – hægt er að taka á móti fleirum í standandi veislu • Skjávarpi og tjald • Tilvalið er að koma með eigin tónlist og/eða skemmtiatriði • Bar • Frábær staðsetning í hjarta Reykjavíkur
Í boði eru fjölbreyttar veitingar; girnilegir hópmatseðlar, spennandi veitingar fyrir standandi veislur og auðvitað fljótandi veigar. Við hlökkum til að taka á móti þínum hóp!
ELDHÚSIÐ ER OPIÐ 11.30–23.30 SÆTA SVÍNIÐ // Hafnarstræti 1–3 / Sími 555 2900 / saetasvinid.is
Í
FERÐAMENN BREYTA ÖLLU
Fréttatímanum hefur undanfarið verið fjallað um hvernig fyrirsjáanleg fjölgun ferðamanna mun umbreyta íslensku samfélagi. Í heildina litið eru þetta jákvæðar breytingar. Við erum stödd á upphafsmetrum meiri vaxtar í gjaldeyristekjum en varð hér á stríðsárunum. Auknar gjaldeyristekjur munu styrkja stoðirnar undir atvinnulífinu og efnahagnum. Þær munu einnig styrkja blessaða krónuna. Efnahagsstjórn næstu ára mun snúast um að halda verðgildi krónunnar niðri í stað þess að halda henni uppi. Þessum vexti fylgja erfið og snúin verkefni. Sum snúa að ferðaþjónustunni sjálfri en önnur að öðrum deildum samfélagsins. Stjórnvöld þurfa að hrista af sér slenið og lyfta sér af vegasjoppu- og útihátíðarstiginu hvað varðar aðbúnað ferðamanna. Byggja þarf upp stórar þjónustumiðstöðvar með veitingasölu, salernisaðstöðu, fræðslu og verslun við Þingvelli, Geysi, Gullfoss, Jökulsárlón og fleiri vinsæla staði. Þar vantar aðstöðu sem getur árlega tekið á móti einni til þremur milljónum manna. Verkefni dagsins er ekki að bjóða út rekstur á kömrum. Stjórnvöld þurfa ekki aðeins að styðja við fyrirsjáanlega uppbyggingu ferðaþjónustu heldur ekki síður að gæta að gæðum og neytendavernd fyrir ferðamennina. Gera þarf átak til menntunar starfsfólks og byggja upp opið gæða- og verðmat til að beina ferðafólki þangað sem besta þjónustan fæst fyrir lægsta verðið.
Ferðamannaþjónustan er þegar orðin mikilvægasta atvinnugrein landsins. Með fyrirsjáanlegum vexti mun mikilvægi hennar aukast enn frekar. Íslendingum stendur til boða að verða meðal þeirra þjóða sem hafa mestar tekjur hlutfallslega af ferðaþjónustu. Til að ná þeirri stöðu og viðhalda þurfa stjórnvöld að rífa sig upp úr hagsmunagæslu fyrir hefðbundnar undirstöðugreinar og snúa sér af alvöru að uppbyggingu ferðaþjónustu. Þótt ferðaþjónustan muni þjást af vaxtarverkjum næstu árin er hætt er við að mestur sársaukinn komi fram annars staðar. Ferðaþjónustan getur skapað mikið af láglaunastörfum en hins vegar hlutfallslega fá störf sem henta ungu og menntuðu fólki. Á sama tíma mun fjölgun ferðamanna þrengja að húsnæðiskostum ungs fólks. Íbúðarhúsnæði verður breytt í gistiheimili, fasteignaverð mun hækka og byggingarverktakar munu fremur byggja hótel en íbúðarhúsnæði. Við þessu þarf að bregðast með húsnæðisstefnu sem tryggir öllum öruggt húsnæði á viðráðanlegu verði. Setja þarf lög sem tryggja réttindi leigjenda og verja þá fyrir snöggri hækkun leiguverðs. Slíkar reglur eru til í öllum siðuðum löndum. Það er löngu tímabært að Íslendingar taki þær upp. Ríki og borg þurfa síðan sjálf að byggja upp mikið af leiguhús-
næði, ein sér eða í félagi við verkalýðshreyfinguna. Slíkt hefur verið gert í nágrannalöndum okkar og reynst vel. Réttlátur leigumarkaður sprettur ekki upp af sjálfum sér. Ísland er sönnun þess. Stjórnvöld þurfa líka að stórauka framlög til rannsókna og nýsköpunar til að virkja innstreymi fjármagns til að skapa betur launuð störf. Að öðrum kosti munum við áfram sjá á eftir ungu menntuðu fólki. Landflóttinn getur orðið krónískur þrátt fyrir auknar tekjur og meiri hagvöxt, studdur áframhaldandi lélegri atvinnustefnu. Samhliða þessum aðgerðum þarf nýja stefnu varðandi innflytjendur og flóttamenn. Ferðaþjónustan mun draga til landsins tugi þúsunda starfsmanna á næstu árum. Það er óverjandi að það fólk verði fyrst og fremst flutt inn af fyrirtækjum í leit að ódýru vinnuafli. Setja þarf á stofn virka mannréttindavernd fyrir fólk sem hingað leitar og stóraukna þjónustu við nýbúa. Mikil fjölgun ferðamanna breytir forsendum annarra atvinnugreina. Það er til dæmis fráleitt að flytja íslenskt lambakjöt til New York þegar ljóst er að New York-búar muni flykkjast til Íslands. Þegar fólkið kemur til lambanna er óþarfi að flytja lömbin til fólksins. Nú þegar er íslenskur landbúnaður hættur að anna eftirspurn eftir smjöri, eggjum, kjúklinga- og nautakjöti. Aukinn ferðamannastraumur gerbreytir öðrum forsendum búvörusamnings. Byggðasjónarmið hans standast ekki lengur. Landbúnaður var líklega aldrei besta tækið til að tryggja dreifða byggð, en hann er það sannarlega ekki lengur. Ferðamannaþjónusta hefur kveikt nýtt líf í sveitunum og mun gera það enn frekar á næstu árum. Það er ekki bara gagnslaust heldur skaðlegt að styrkja á sama tíma atvinnugreinar sem hafa litla vaxtarmöguleika og skaffa starfsfólki sínu léleg laun.
Gunnar Smári
Köllunarklettsvegi 1, 104 Reykjavík. Sími: 531 3300. ritstjórn@frettatiminn.is Útgefandi: Gunnar Smári Egilsson. Ritstjórar: Gunnar Smári Egilsson og Þóra Tómasdóttir. Fréttastjóri: Þóra Kristín Ásgeirsdóttir. Ritstjórnarfulltrúi: Höskuldur Daði Magnússon. Dreifing: Póstdreifing. Framkvæmdastjóri og auglýsingastjóri: Valdimar Birgisson. Fréttatíminn er gefinn út af Morgundegi ehf. og er prentaður í 83.000 eintökum í Landsprenti.
Frá kr.
44.995 Allt að
64.000 kr. afsláttur á mann
SÓL Á SPOTTPRÍS KRÍT
KRÍT
Allt að 60.000 kr. afsláttur á mann
Birt með fyrirvara um prentvillur. Heimsferðir áskilja sér rétt til leiðréttinga á slíku. Ath. að verð getur breyst án fyrirvara.
ENNEMM / SIA • NM76056
Porto Platanias Village
MALLORCA
Allt að 60.000 kr. afsláttur á mann
MALLORCA
Allt að 60.000 kr. afsláttur
Allt að 60.000 kr. afsláttur
Sirios Village
Ola Tomir Aparthotel
Ola Tomir Aparthotel
Frá kr. 99.095 m/allt innifalið.
Frá kr. 99.820 m/allt innifalið.
Frá kr. 49.995 m/hálft fæði innf.
Frá kr. 92.595 m/hálft fæði innf.
Netverð á mann frá kr. 99.095 m.v. 2 fullorðna og 2 börn í íbúð. Netverð á mann frá kr. 144.995 m.v. 2 fullorðna í stúdíó.
Netverð á mann frá kr. 99.820 m.v. 2 fullorðna og 2 börn í íbúð. Netverð á mann frá kr. 145.895 m.v. 2 fullorðna í íbúð.
Netverð á mann frá kr. 49.995 m.v. 2 fullorðna og 2 börn í íbúð. Netverð á mann frá kr. 69.995 m.v. 2 fullorðna í íbúð.
Netverð á mann frá kr. 92.595 m.v. 2 fullorðna og 2 börn í íbúð. Netverð á mann frá kr. 104.995 m.v. 2 fullorðna í íbúð.
27. júní í 10 nætur.
27. júní í 10 nætur.
28. júní í 7 nætur.
28. júní í 14 nætur.
TENERIFE
Allt að 30.000 kr. afsláttur á mann
COSTA DEL SOL
COSTA DEL SOL
Allt að 64.000 kr. afsláttur á mann
Allt að 45.000 kr. afsláttur á mann
SALOU
Allt að 35.000 kr. afsláttur á mann
Aguamarina Costa Del Sol
Stökktu
Aparthotel Voramar
Frá kr. 99.795 m/allt innifalið
Frá kr. 72.795 m/ekkert fæði innif.
Frá kr. 54.995 m/ekkert fæði innif.
Frá kr. 75.150 m/hálft fæði innif.
Netverð á mann frá kr. 99.745 m.v. 2 fullorðna og 2 börn í íbúð. Netverð á mann frá kr. 102.695 m.v. 2 fullorðna í íbúð.
Netverð á mann m.v. 2 fullorðna og 2 börn í íbúð. Netverð á mann frá kr. 98.295 m.v. 2 fullorðna í stúdíó.
Netverð á mann frá kr. 54.995 m.v. 2 + 1 í íbúð/herbergi/stúdíói. Netverð á mann frá kr. 59.995 m.v. 2 fullorðna í íbúð/herbergi/stúdíói.
Netverð á mann frá kr. 75.150 m.v. 2 fullorðna og 2 börn í íbúð. Netverð á mann frá kr. 106.1395 m.v. 2 fullorðna í íbúð.
29. júní í 7 nætur.
30. júní í 11 nætur.
30. júní í 11 nætur.
1. júlí í 7 nætur.
Tamaimo Tropical
18 |
FRÉTTATÍMINN | Föstudagur 24. júní 2016
Á flótta undan fátæktinni í Póllandi B Jadwiga Soltysiak býr í Breiðholtinu ásamt Arturi syni sínum og Mörtu eiginkonu hans. Eins og margir Pólverjar á Íslandi koma þau frá austurhluta Póllands, Pólandi B, þar sem fátækt er meiri en vestan megin, landið strjálbýlla og sagan grimmari. Þegar Ryszard, eiginmaður Jadwigu, féll frá á besta aldri varð lífsbaráttan hörð og Jadwiga sá ekki fram á að geta komið tveimur sonum sínum til manns og flutti til Íslands þar sem hún hefur búið sér og fjölskyldunni framtíð. Alda Lóa Leifsdóttir aldaloa@frettatiminn.is
Á Íslandi búa um það bil 11 þúsund Pólverjar og helmingurinn á höfuðborgarsvæðinu. Pólverjar koma til Íslands í leit að atvinnu og fá oftast vinnu við láglaunstörf þar sem ekki er krafist menntunar þrátt fyrir að oftar en ekki séu þeir með einhverskonar fagmenntun fyrir. Soltysiak fjölskyldan í Efra-Breiðholti, þau Jadwiga, Artur og Marta, eru öll með góða menntun sem hefur þó sjaldnast nýst þeim störfum þeirra á Íslandi. Til Íslands byrjuðu Pólverjar að koma fyrst undir aldamótin en Pólland komst undan áhrifavaldi Sovétríkjanna 1991 þegar það sleit sambandinu við Sovétríkin. Fyrir og í kringum aldamótin komu Pólverjar til að vinna í fiski. Það var gjarnan fjölskyldufólk sem kom á þeim tíma og margar fjölskyldur settust að á Íslandi til frambúðar, sérstaklega á Vestfjörðum. Á sama tíma og Pólland gekk í Evrópusambandið 2004 var efnahagslegur uppgangur á Íslandi. Byggingargeirinn fylltist af pólskum karlmönnum og konur fengu störf við þrif og ýmis þjónustu- og umönnunarstörf. Einnig má finna marga Pólverja í garðyrkju og matvælaiðnaði á Íslandi. Ný bylgja af pólsku verkafólki til landsins er hafin í kringum nýjasta „búmmið“, ferðamanniðnaðinn á Íslandi.
Íslendingar hafa ekki mikinn áhuga á slavneskri menningu, þeir líta meira til Bandaríkjanna. Kannski er það fátæktin í austrinu sem veldur því, segir Artur. Myndir | Alda Lóa
„Kúnninn varð hinn fúlasti og spurði hvort maður ætti að tala ensku eða íslensku á Íslandi? Og rauk síðan á dyr.“
Tungumálið og fólksflutningarnir Fólksflutningar frá Póllandi hafa verið miklir alla tíð en mestir eftir seinni heimstyrjöldina. Flestir fluttu til Bandaríkjanna þar sem 11 milljónir Pólverja búa, aðrir fluttu til Kanada, Englands, Írlands, Brasilíu og annarra landa. Þess má geta að 55 milljónir, karlar og konur, tala pólsku um heim allan á meðan Pólverjar í Póllandi eru 38.5 milljónir. Pólland er á milli stór-
Þykkni frá Winiary gerir gæfumuninn fyrir rabarbarsaftina, segir Jadwiga, en Winiary fæst í pólsku búðinni í Breiðholti sem gömul pólsk framleiðsluvara en er núna í eigu Nestle sem keypti fyrirtækið þegar Pólland sagði skilið við Sovétríkin.
veldanna Rússlands, Þýskalands og Úkraínu. Saga Póllands er stormasöm og ofbeldisfull, en eftir stríð var Póllandi skipt upp þannig að stór hluti af austur Póllandi fór undir Rússa en Gdansk og hluti af austur Þýskalandi undir Pólland. Soltysiak í Efra-Breiðholti Jadwiga Soltysiak býr í Breiðholtinu ásamt Arturi, syni sínum, og Mörtu, eiginkonu hans. „Ég fæddist árið 1960, fólkið mitt er bændur og amma tók á móti mér við fæðingu heima á bóndabænum okkar sem er fyrir utan Lomza. Ég gekk 3 km á dag í skólann á hverjum degi. En til þess að ganga í framhaldsskóla þurfti ég að flytja til Lomza þar sem ég kláraði kokka- og þjónabraut við verslunarskólann. Eftir námið vann ég í bænum Piatnica á veitingastað. Eftir langa vakt vantaði mig far heim á sveitabæinn þegar kunningi minn benti mér á að það væri ungur maður að fara á ball í nágrenni við foreldra mína þar sem
2 0 Þ ÚSUND
AFSLÁTT
VERÐ ÁÐ UR U 119.990 R
4K
ULTRA HD 3840x2160 SNJALLAR A 48” SJÓ
NVARP ME INNBYGGÐ Ð U 4K NETFL IX
99.990
4BLS
NÝR BÆ K STÚTFULLINGUR AF SPEN LUR TÖLVUBÚNANDI NAÐI
Tölvutek • Reykjavík • Hallarmúla 2 • 563 6900 • Akureyri • Undirhlíð 2 • 430 6900 • www.tolvutek.is
GULLFALLEGIR
E N N E M M / S Í A / N M 7 5 1 8 6 R e n*Miðað a u l tviðKuppgefnar a d j a r tölur o g framleiðanda C a p t u rum 5x 38 eldsneytisnotkun í blönduðum akstri
CAPTUR OG KADJAR
VERIÐ VELKOMIN AÐ REYNSLUAKA NÝJUM RENAULT Í DAG. Hefur þú kynnt þér Captur eða Kadjar frá Renault? Tveir spennandi kostir sem eru hlaðnir staðalbúnaði, 5 stjörnu öryggi og þekktir fyrir þægindi, tæknibúnað og frábært verð. Renault Captur er snaggaralegur bíll í millistærð með hátt undir lægsta punkt, frábær í akstri og fæst í mörgum litaútfærslum. Renault Kadjar er glæsilegur sportjeppi sem fæst bæði með framhjóladrifi eða öflugu fjórhjóladrifi. Kadjar er rúmgóður og einstaklega vel hannaður. Og að sjálfsögðu er sparneytnin í fyrirrúmi í öllum Renault bifreiðum. Þú kemst einfaldlega lengra á Renault.
Renault Captur Dísil, sjálfskiptur
Renault Kadjar 2wd Dísil, sjálfskiptur
Eyðsla 3,8 l/100 km* Verð: 3.690.000 kr.
Eyðsla 3,8 l/100 km* Verð : 4.390.000 kr.
Verð á mánuði 56.570 kr.** Fleiri útgáfur í boði. Nánari upplýsingar á Renault.is
Verð á mánuði 67.278 kr.** Fleiri útgáfur í boði. Nánari upplýsingar á Renault.is
„ÞÚ TANKAR SJALDNAR Á RENAULT“
**Mánaðarlegar afborganir í 84 mánuði samkvæmt fjármögnunar reiknivél á Lykill.is. Verð og afborganir geta breyst án fyrirvara.
GE bílar Reykjanesbæ www.gebilar.is 420 0400
Bílasalan Bílás Akranesi www.bilas.is 431 2622
Bílasala Akureyrar Akureyri www.bilak.is 461 2533
Bílaverkstæði Austurlands Egilsstöðum www.bva.is 470 5070
IB ehf. Selfossi www.ib.is 480 8080
BL söluumboð Vestmannaeyjum 481 1313 862 2516
BL ehf Sævarhöfða 2 / 110 Reykjavík 525 8000 / www.bl.is
20 |
FRÉTTATÍMINN | Föstudagur 24. júní 2016
ég bjó. Ég fékk far með þessum unga manni og settist upp á mótorhjólið hans og við keyrðum heim til mín. En þegar við komum heim þá fleygði ég brauðinu inn sem ég hafði meðferðis inn til fjölskyldunnar og hélt sjálf áfram með Ryszard á ballið.“ Jadwiga átti eftir að vera með Ryszard bifvélavirkja næstu árin, þau giftu sig og eignuðust tvo litla drengi þá, Artur og Rafal, en þegar Artur var 12 ára dó Ryszard með ónýtt bris sem var rakið til eiturefna í bílalakkinu sem hann vann með. Jadwiga stóð ein uppi með tvo unga drengi sem voru ennþá í grunnskóla. „Þetta var erfitt hjá mér, ég vann í ostahúsi við að skera og pakka ostum í nokkur ár og fór svo á sumrin í jarðarberjatínslu til Þýskalands. Þar gekk ég marga kílómetra með jarðarberjakörfuna eftir endilöngum akrinum. Ég var svo þreytt eftir daginn í fótunum að fæturnir gátu varla hjólað með mig í háttinn á kvöldin. En tekjurnar dugðu ekki til, þrátt fyrir aðstoð, en mamma hjálpaði mér með strákana og foreldrar mínir gáfu okkur mat.“ Afi var riddari á hesti Artur segist vera náttúruunnandi og eiga mjög góðar minningar úr sveitinni hjá móðurafa og ömmu sinni. „Afi var járnsmiður og bóndi og þegar ég var barn sagði hann mér sögur úr stríðinu. Afi var riddari og reið hesti í hernum og hann sagði mér einu sinni að hann hafi barist ásamt gyðingi og þeir skutu á Þjóðverja í sjálfsvörn og syntu yfir á og flúðu yfir til austursins. Afi sagði mér líka frá vinum sínum sem fóru yfir þýsku landamærin að nóttu til og stálu hjólum sem þeir fluttu yfir og seldu í Póllandi.“ „En þegar ég var fimm ára fluttum við frá Piatnica til Lomza, sem er falleg borg í brekku við ánna Narew. Áin liggur fyrir norðan Varsjá, hún
rennur frá ánni Visla og liggur eins og beint strik frá vestri austur til Hvíta-Rússlands. Það er bærinn minn þar sem ég ólst upp ásamt bróður mínum og gekk í grunnskóla og menntaskóla.“ Aðspurður um líf í Lomza fyrir ungan dreng svarar Artur að það sé allt öðruvísi en hérna, „skólinn strangur og samskipti drengjanna miklu hráslagalegri en á Íslandi, ekki svona kurteisi eins og hérna, mikið slegist og tekist á. Strákarnir voru að prófa eiturlyf, sumir fóru illa út úr því, drengur í blokkinni á móti okkur í Lomza er alveg kexruglaður af neyslu.“ Arturi finnst margt í pólsku samfélagi vera eins og Ísland fyrir 10-20 árum og tekur sem dæmi málefni samkynhneigðra sem hann segir vera frekar íhaldssöm. En hann er bjartsýnn á að samfélagið eigi eftir að þroskast og batna í rétt átt, það gerist bara hægt. Lomza í B-hluta Póllands Lomza er 60 þúsund manna borg í dag. Hún er í B-hluta Póllands, sem er hluti landsins fyrir austan ána Visla. Áin, sem rennur í gegnum höfuðborgina Varsjá sem er í miðju landinu, skiptir Póllandi í A og B hluta. A-hlutinn fyrir vestan ána með sín þýsku og austurrísku áhrif er ríkari af iðnaði og þar er örari uppbygging í dag. Landflóttinn er aðallega frá B-hlutanum sem er Rússlandsmegin í austri. Sá hluti einkennist af dreifbýli og landbúnaði og hefur ekki náð sér á strik efnahagslega ennþá. Til Íslands koma flestir frá B-hlutanum, margir frá Kaszuby fyrir norðan Gdansk og einnig stór hluti frá Lomza sem var mikil gyðingaborg fyrir stríð. Árið 1931 voru íbúar þar 28 þúsund en fækkaði niður í 12 þúsund eftir stríð. Trúfrelsið sem hafði áður einkennt Pólland og gerði það að verkum að gyðingar, meðal annarra, settust þar að til þess að fá að lifa óáreittir með
PLUSPLUS kubbana fáið þið í verslun
við Gylfaflöt
Soltysiak fjölskyldan í Efra-Breiðholtinu eldar allt frá grunni. Þeim finnst Íslendingar ekki nýta það sem náttúran býður, eins og hundasúrur sem eru dýrindismatur og uppistaðan í pólsku Sorrel súpunni.
sína trú, endaði með mestu ósköpum tuttugustu aldar og 3,2 milljónir gyðingar af þeim 3,5 í Póllandi voru þurrkaðar út. Þjóðverjar réðust á Lomza árið 1939 og seinna sama ár afhentu þeir Stalín borgina. Frændfólk í Bolungarvík Árið 2000 sá Jadwiga ekki fram á að geta framfleytt sér og strákunum lengur á pólskum launum sínum og þegar hún frétti af frændfólki sínu sem var þegar flutt til Bolungarvíkur og vann í fiski hafði hún samband við það. Fjölskylda hennar í Bolungarvík, sem hvatti hana til að koma til Íslands, hafði komið með þeim sem kallast önnur bylgja innflytjenda frá Póllandi en það er straumurinn sem kom til þess að vinna í frystihúsunum rétt áður og um sama leyti og Jadwiga kom til landsins. Það var yfirleitt fjölskyldufólk sem settist að. Rúmlega 70% af Pólverjum sem komu til Íslands fyrir 2010 til vinnu komu hingað í gegnum fjölskyldutengsl. Frændfólk Jadwigu fyrir vestan vinnur fæst í fiski lengur. Frændi hennar rekur pólska matvörubúð á Ísafirði ásamt pólskri konu sinni og frænka hennar vinnur í leikskóla og giftist Íslendingi. Flutti á Tinda Þegar Jadwiga mætti á flugvöllinn í Varsjá hitti hún aðra Pólverja sem voru á leið til Íslands að vinna. Hún hóf hún störf hjá Matfugli og flutti stuttu síðar á Tinda þar sem pólskt samverkafólk hennar bjó fyrir. Á morgnana keyrðu tveir fólksbílar með fólkið frá Tindum til vinnu hjá Matfugli í Mosfellsbæ. „Ég vann við ýmislegt þarna, hreinsa innyflin úr fuglunum, reita fjaðrir, þrífa og það sem þurfti að gera.“ Í dag býr Jadwiga í EfraBreiðholtinu í eigin íbúð sem hún á skuldlaust. Hún hjólar til vinnu þegar hún tekur ekki strætó í Sundahöfn þar sem hún vinnur hjá fyrirtækinu, Í einum grænum. Hún byrjar vinnudaginn klukkan 7 á morgnana og lýkur honum klukkan 15. Hún vinnur í mötuneytinu sem hentar henni vel enda lærði hún matseld en það má segja um Jadwigu að hún er afbragðs kokkur. Á kvöldin þrífur hún tannlæknastofu í Kópavoginum.
PICK&MIX
Þú velur sjálf/ur hvaða liti þú vilt í þinn poka 50% afsláttur af PLUSPLUS PICK&MIX barnum á laugardögum
krumma.is Gylfaflöt 7
112 Reykjavík
587 8700
krumma@krumma.is
Kom til Íslands í desember 2004 Artur og bróðir hans, Rafal, urðu eftir í íbúðinni í Lomza og kláruðu framhaldsskólann. Artur lærði trésmíði og vann í tvö ár eftir skóla við þá iðn á meðan yngri bróðir hans kláraði menntaskóla. Snemma í desember árið 2004 kom Artur til Íslands þegar Jadwiga fékk vinnu fyrir hann hjá Matfugli. „Ég var nokkuð fær að grípa kjúklinga, hljóp á eftir þeim og greip svona tvo til þrjá í sitt hvora höndina. Þetta var nú frekar blóðug vinna. Í framhaldi af því fékk ég vinnu við mína iðngrein við smíði hjá fyrirtæki sem setti upp glerskála en missti þá vinnu 2008 þegar fyrirtækið minnkaði við sig eftir hrun. Ég var atvinnulaus í 8 mánuði og nýtti tímann til þess að læra íslensku. Ég hef unnið í pítsufyrirtækjum
síðan 2009, fyrst vann ég nokkra daga hjá Dominos en það var Lithái sem var yfirmaður þar og honum var eitthvað í nöp við mig og setti út á allt sem ég gerði, hann sagði mér upp áður en ég hafði náð tökum á pítsugerðinni. Kannski var ég eitthvað óöruggur og hann var ekki að gefa neitt eftir heldur hreytti hann í mig ónotum. En stuttu eftir það fékk ég vinnu hjá Pizza Sbarro í Kópavoginum þar sem ég hef unnið síðan. Ég er ekki eini Pólverjinn hjá því fyrirtæki en nýlega voru ráðnir tveir aðrir, ungt fólk sem er nýkomið til Íslands en þau tala ekki íslensku og það hefur háð þeim. Unga stúlkan fékk einhver leiðindi yfir sig um daginn þegar hún gat ekki svarað einum kúnnanum. Kúnninn varð hin fúlasti og spurði hvort maður ætti að tala ensku eða íslensku á Íslandi? Og rauk síðan á dyr.“
„Í eldhúsinu hjá American Style varð mér ljóst að ég hef áhuga á matargerð og það er það sem ég vil vinna við.“
Dreymir um eigið fyrirtæki Artur og Marta kynntust í brúðkaupi bróður Arturs en Marta er vinkona mágkonu Arturs. Stuttu síðar flutti Marta til Íslands og hefur þegar verið hjá honum í fjögur ár. Marta er frá Varsjá, hún er einkabarn foreldra sinna, en hún missti pabba sinn fyrir einu ári. Pabbi Mörtu, Jan Kaja var velmetinn hagfræðingur í Póllandi og frægur fyrir að hafa þróað „lýsandi“ aðferð í hagfræði. Hann hafði sankað að sér upplýsingum aftur til stofnunar alþingis á Íslandi sem hann ætlaði að nota til þess að greina efnahagsbreytur í íslensku efnahagslífi. Því miður dó hann frá því verkefni. Marta er ný hætt að vinna hjá American Style þar sem hún var vaktstjóri. Hana dreymir um að opna sitt eigið fyrirtæki. Hún er þessa dagana að setja upp viðskiptaáætlun fyrir matsölustað. „Í eldhúsinu hjá American Style varð mér ljóst að ég hef áhuga á matargerð og það er það sem ég vil vinna við,“ segir Marta sem lærði markaðs- og auglýsingafræði í Varsjá. Marta er alls ekki sammála Arturi um það að konur séu eitthvað sjálfstæðari á Íslandi en í Póllandi. „Konur fá lægri laun en karlar hérna á Íslandi, alveg eins og í Póllandi, segir hún.“
Furunálagreinar í sykurlegi er pólskt húsráð við flensu.
Hún klippir furunálatoppa og leggur í sykurlög, en sírópið af því þykir allra meina bót og er tekið inn við öllum kvillum.
Matarkistan Heiðmörk Þegar talið berst að samanburðinum á Íslandi og Póllandi þá er það helst að fá ávexti sem vaxa undir berum himni sem þau sakna frá heimalandinu. Þau safna sér líka fyrir hlutum áður en þau kaupa og forðast að taka lán það er ekki mjög íslenskt. Þau telja það víst að Pólverjar eldi miklu meira heima en Íslendingar. Íslendingar fari meira út og kaupi tilbúinn mat. „Það er kannski af því að það er ódýrara, segir Artur, að elda heima, en við eldum allt frá grunni og maturinn er líka betri þannig.“ Jadwiga kemur með fulla skál af hundasúrum sem hún tíndi um morguninn en þær notar hún í pólsku Sorrel súpuna. Jadwiga og Marta eru mjög hissa á Íslendingum hvað þeir nota lítið það sem vex í kringum okkur. Þær bera fram krukkur með hundasúrum í ediklegi, heimagerðar kjötbollur í ediklegi og þrjár tegundir af sveppum úr Heiðmörk í ediklegi
og nýlagaða rabarbarasaft. Á haustin tína þær bláber í Heiðmörk og búa til sultu. Í matarkistunni í Heiðmörk tína þær líka skessujurt í súpur og klippa furunálatoppa sem lagðir eru í sykurlög, en sírópið af því þykir allra meina bót og er tekið inn við öllum kvillum. Þegar ég kveð þessa pólsku fjölskyldu á laugardagseftirmiðdegi er ég leyst út með krukku af sveppum í ediklegi, heimagerðum karamellum og rabarbarakökusneið pakkaðri í álpappír og mér leið eins og ég væri fær í flestan sjó. Ég held ekki að ég hafi verið leyst út með matargjöfum af þessu tagi síðan fyrir þrjátíu árum hjá ömmu minni, henni Ollu.
LÁTTU ÞÉR LÍÐA VEL
FRÁBÆRT ÚRVAL AF RÚMUM, SÓFUM OG HVÍLDARSTÓLUM
í sumar
RÚM • SÓFAR • HVÍLDARASTÓLAR • HEILSUKODDAR • LJÓS • HÚSGÖGN • GJAFAVÖRUR • BORÐ • SÆNGUR
VERIÐ VELKOMIN Í HEIMSÓKN Í NÝJU VERSLUNINA SUÐURLANDSBRAUT 24, 108 REYKJAVÍK Opið alla virka daga 10 -18. Lau.11-16
22 |
FRÉTTATÍMINN | Föstudagur 24. júní 2016
GLÆSILEGAR BORGIR Í A-EVRÓPU Í BEINU FLUGI Við bjóðum uppá glæsilegar borgir í A-Evrópu. Tilvalið fyrir hópa, fyrirtæki og einstaklinga. Veldu tímann og farðu þegar þú vilt, 2,3,4 daga eða lengur. Verðlag er hagstætt bæði í mat og drykk. Þá er hægt að gera góð kaup á hinum ýmsu verslunum og mörkuðum. Við bjóðum uppá skoðunarferðir fyrir hópa og fyrirtæki.
VERÐ FRÁ 87.900.BÚDAPEST Í UNGVERJALANDI Ein af fallegri borgum Evrópu, hún er þekkt fyrir sínar glæsi byggingar sem margar eru á minjaskrá Unesco, forna menningu og spa/heilsulindir. Þar hefur í árhundruði blandast saman ýmis menningaráhrif sem gerir borgina svo sérstaka. Flogið er tvisvar í viku allt árið. GDANSK Í PÓLLANDI Hansaborgin Gdansk er elsta og fallegasta borg Póllands, saga hennar nær aftur til ársins 997. Glæsilegur arkitektúr, forn menning og tónlistar-hátíðir hafa gert borgina að vinsælustu ferðamannaborg Póllands. Flogið er tvisvar í viku allt árið. RIGA Í LETTLANDI Gamli og nýi tíminn mætast í borg sem ekki á sinn líka. Gamli bærinn í Riga er virkilegt augnayndi hvert sem litið er og setur borgina á stall með fallegri borgum Evrópu. Þar ber hæst kastalinn í Riga, kirkja Sankti Péturs og Dómkirkjan. Flogið er tvisvar í viku frá maí til október.
WWW.TRANSATLANTIC.IS
SÍMI: 588 8900
Regnbogi nýlenduvelda rís og fellur „Þetta fólk horfir ekki mikið í kringum sig,“ sagði Michel Platini þegar menn byrjuðu að tala um regnbogaliðið sem sameinaði Frakkland sumarið 1998, heimsmeistarana sem sömuleiðis voru kallaðir génération black, blanc, beur – svarta, hvíta og arabíska kynslóðin. Ásgeir H. Ingólfsson ritstjorn@frettatiminn.is
Platini var þó ekki að gagnrýna jákvæðnina gagnvart fjölmenningunni, heldur bara að benda á að þetta var ekkert nýtt. Sjálfur hafði Platini, sem er af ítölskum ættum, spilað með leikmönnum sem fæddir voru í Gvadalúpe, Martiník, Malí og Alsír þegar Frakkar urðu Evrópumeistarar 1984, auk þess sem hann var alls ekki einn um að vera innflytjendasonur. Platini sagði þessa umræðu 30 árum á eftir raunveruleikanum – en hún var raunar miklu lengra á eftir en það. Gamlar og nýjar nýlendur Byrjum á örfáum staðreyndum. Frakkar hernámu Alsír árið 1830 og ríktu þar fram að blóðugu frelsisstríði árin 1954 til 1962, en eftir það fékk Alsír sjálfstæði. Tveimur árum áður hafði Senegal fengið sjálfstæði frá Frakklandi, án blóðsúthellinga.
Karabíska eyjan Gvadalúpe og Reunion, eyja í Indlandshafi, stutt frá Madagaskar, eru hins vegar ennþá hluti af Frakklandi. Þetta eru bara brot af núverandi og fyrrverandi nýlendum Frakka – en þessar hafa kannski haft hvað mest áhrif á knattspyrnusögu þjóðarinnar. Sú saga var í raun fjölþjóðleg nánast frá byrjun. Alex Villaplane fæddist í Alsír árið 1905 og varð árið 1926 fyrsti landsliðsmaður Frakka af afrískum ættum. Fjórum árum síðar þá var hann fyrirliði liðsins í opnunarleik fyrsta heimsmeistaramótsins. Ári síðar varð Raoul Diagne svo fyrsti blökkumaðurinn til þess að klæðast landsliðstreyjunni. En þar skildu þó leiðir þeirra tveggja; nú er annars þeirra minnst sem hetju og hins sem óþokka. Eftir því sem fjar-
Regnbogaliðið. Zidane, Thuram og félagar, fagna heimsmeistaratitlinum.
aði undan knattspyrnuferli Villaplane, eftir HM 1930, flæktist hann sífellt meir í undirheima Parísarborgar og þegar Þjóðverjar hernámu Frakkland áratug síðar var hann farinn að smygla gulli. En nasistarnir reyndu ýmislegt til að afla sér fylgis meðal franskra araba og gáfu meðal annars út dagblað á arabísku þar sem Hitler var sýndur sem frelsarinn mikli, sem myndi frelsa þá undan oki nýlendustefnu og kommúnisma. Í kjölfarið var mynduð Norður-afríska herdeildin, SS-herdeild sem ætlað var að hjálpa til við að koma frönsku andspyrnunni fyrir kattarnef. Villaplane var foringi herdeildarinnar sem varð fljótt alræmd og sýndi Brautryðjandinn. Raoul Diagne, var fyrsti afríski blökkumaðurinn til að spila fyrir Frakkland og fyrsti landsliðsþjálfari Senegal.
andspyrnumönnum litla miskunn og skutu meðal annars ellefu andspyrnumenn úti í skurði. Flest bendir til þess að Villaplane hafi fyrst og fremst verið tækifærissinnaður glæpon, frekar en að hann hafi trúað áróðri nasista, enda reyndi hann að sýna á sér mildari hliðar þegar hann sá að nasistar voru að tapa stríðinu, sem kom þó ekki í veg fyrir að hann var tekinn af lífi eftir að bandamenn frelsuðu París – með franskar herdeildir, sem voru að meirihluta afrískar, í broddi fylkingar. Raoul Diagne var fæddur í frönsku Gíneu en fluttist til Frakklands barnungur þegar senegalskur faðir hans, Blaise Diagne, varð fyrsti svarti Afríkubúinn til þess að vera kosinn á franska þingið. Sonurinn varð svo brautryðjandi á fótboltavellinum, varnarmiðjumaður sem fékk viðurnefnið svarta köngulóin sökum þess hve leggjalangur hann var. Hann hafði þó líklega mest áhrif eftir að ferlinum lauk – en árið 1960 varð hann fyrsti landsliðsþjálfari Senegal, sem hafði nýlega öðlast sjálfstæði, og þótt hann hafi aðeins verið landsliðsþjálfari í eitt ár voru áhrif hans sem þekktasta knattspyrnumanns Senegals slík að hann hefur ósjaldan verið
kallaður guðfaðir senegalskrar knattspyrnu. Hann var ennþá á lífi þegar Patrick Vieira, arftaki hans sem frægasti senegalski fótboltamaðurinn, varð heimsmeistari með Frakklandi árið 1998 – og sömuleiðis þegar þessi sami Vieira mátti þola frægt tap gegn upprunalandinu, Senegal, þegar þeir komust á sitt fyrsta heimsmeistaramót árið 2002. Diagne lifði líka til að sjá það og dó svo seinna um haustið. Alsírska andspyrnulandsliðið Frakkar voru þó ekkert stórveldi í fótboltanum á millistríðsárunum. Þeirra fyrsta gullaldarlið vann brons á HM 1958 og var skipað stjörnum á borð við hinn pólskættaða Raymond Kopa og markamaskínuna Just Fontaine, sem var fæddur í Marokkó. Það lið hefði þó verið enn sterkara ef ekki hefði verið fyrir frelsisstríðið í Alsír sem var þá í algleymingi. Mustapha Zitouni var lykilmaður í vörn landsliðsins og Rachid Mekhloufi hafði raðað inn mörkum fyrir Frakklandsmeistara St. Etienne – en báðir flúðu þeir Frakkland í apríl 1958, Andspyrnufótbolti. Mustapha Zitouni valdi andspyrnulið Alsír fram yfir HM.
er komið aftur til Íslands! – körfur, box og fötur til allra nota
– fyrir þína hluti
Curver karfa Knit með höldum 3l, hvít
Curver karfa ferköntuð Knit með höldum 19l, hvít
Kn i t í na Ný l 6 201
Curver karfa ferköntuð Knit með höldum 8l, hvít
Curver karfa ferköntuð Knit með höldum 3l, hvít
Curver taukarfa Style með loki - 59x38x27 cm - 45 l - hvít
Curver taukarfa Style
– fyrir þvottinn
með loki - 59x38x27 cm - 45 l - svört
Curver taukarfa Style
með loki - 45x26x62 cm - 60 l - hvít
Curver taukarfa Style
með loki - 45x26x62 cm - 60 l - dökkgrá
– fyrir ruslið
Curver fata með fótstigi Slim Bin - 25 l - málm
Curver fata m.fótstigi
Slim Bin - 25x42x61 cm 40 l - málm
Curver fata m.fótstigi 30x27x45 cm - 20 l - svört
Curver fata m.fótstigi 31x35x70 cm - 40 l - svört
Rekstrarvörur
Söluaðilar:
– fyrir þig og þinn vinnustað Rekstrarvörur Réttarhálsi 2 • 110 Reykjavík Sími: 520 6666 • sala@rv.is • rv.is
Húsasmiðjan, um allt land • Miðstöðin, Vestmannaeyjum Vaskur, Egilsstöðum • Rekstrarvörur, Reykjavik og RV.is
- vinna með þér
ÞÚ FÆDDIST TIL AÐ NJÓTA LÍFSINS. Það er ekkert eitt leyndarmál sem skýrir velgengni FENDT. Tilfinning fyrir sönnum gæðum og þrotlaus vinna til að ná fullkomnun.
FENDT - EF ÞÚ ELSKAR AÐ FERÐAST.
VIKURVERK EHF • VÍKURHVARF 6 • 203 KÓPAVOGUR • SÍMI 557 7720 • WWW.VIKURVERK.IS
24 |
FRÉTTATÍMINN | Föstudagur 24. júní 2016
<< Fyrir Fyrir og eftir. Belgíska liðið 1986 var töluvert einsleitara en liðið í dag.
Vélorf Mikið úrval vélorfa með tvígengis- eða fjórgengismótor. Einnig rafknúin orf.
skömmu fyrir HM, ásamt sjö öðrum leikmönnum af alsírskum uppruna og stofnuðu þeir lið sem spilaði fyrir hönd Alsírsku frels ishreyfingarinnar og var nokkurs konar forveri alsírska landsliðsins. Þrátt fyrir mótmæli franska knattspyrnusambandsins spiluðu þeir tæplega hundrað leiki við lið víðs vegar að úr heiminum og vöktu mikla hrifningu fyrir góðan leik. Samband þeirra við fyrrum fé laga sína úr franska landsliðinu var þó áfram gott – frönsku lands liðsmennirnir skrifuðu til dæmis allir utan á póstkort sem þeir sendu Zitouni frá Svíþjóð og Mek hloufi átti eftir að snúa aftur til Frakklands eftir að frelsisstríðinu lauk og vinna þrjá meistaratitla í viðbót. Mörgum Frökkum var vissulega í nöp við hann en fyrir alsírska minnihlutanum var hann hetja. Þrjátíu árum seinna varð svo hinn alsírskættaði Zinedine Zi dane stærsta hetja franskrar knattspyrnusögu – og jafnvel al sírskrar líka – þegar hann tryggði Frökkum sinn fyrsta heimsmeist aratitil. Fótboltafabrikkan í Karíbahafinu
ÞÓR
H F
Reykjavík: Krókháls 16 110 Reykjavík Sími 568-1500
Akureyri: Lónsbakka 601 Akureyri Sími 568-1555
Vefsíða og Opnunartími: Opið alla virka daga netverslun: frá kl 8:00 - 18:00 www.thor.is Lokað um helgar
Franskir leikmenn af alsírsk um og senegölskum ættum geta þó flestir ráðið núorðið hvort landsliðið þeir spila fyrir. Slíkt val hafa þó leikmenn frá eyjun um Reunion og Gvadalúpe ekki, enda enn undir stjórn Frakka. Stjarna Frakka á núverandi Evrópumóti, Dimitri Payet, er fæddur og uppalinn í Reunion, en enn merkilegri er þó velgengni gvadalúpskra leikmanna, sem skáka jafnvel Íslendingum þegar kemur að höfðatölunni alræmdu. Þótt aðeins rúmlega 400 þús und manns búi á eyjunni hefur hún alið af sér fótboltamenn á borð við Thierry Henry, Nicolas Anelka, Sylvain Wiltord, Lili an Thuram, William Gallas og Kingsley Coman – og fjórir af þeim fjórtán leikmönnum sem komu við sögu í úrslitaleik heimsmeist aramótsins 2006 hefðu verið löglegir með Gvadalúpe, þetta sumarkvöld þegar Zidane lauk ferlinum með því að stanga varnartröllið Marco Materazzi. Rasisminn við enda regnbogans
SÖLUAÐILAR Reykjavík: Gullbúðin Bankastræti 6 s:551-8588 | Gullúrið Mjódd s: 587-410 | Meba Kringlunni s: 553-1199 Meba - Rhodium Smáralind s: 555-7711 | Michelsen Úrsmiðir Kringlunni s: 511-1900 Michelsen Úrsmiðir Laugavegi 15 s: 511-1900 | Rhodium Kringlunni s: 553-1150 Hafnarfjörður: Úr & Gull Firði-Miðbæ Hafnarfjarðar s: 565-4666 Keflavík: Georg V. Hannah, úrsmiður Hafnargötu 49 s: 421-5757 | Akureyri: Halldór Ólafsson úrsmiður Glerártorgi s: 462-2509 Akranes: Guðmundur B. Hannah, úrsmiður Suðurgötu 65 s: 431-1458 | Egilsstaðir: Klassík Selási 1 s:471-1886 Selfoss: Karl R. Guðmundsson, úrsmiður Austurvegi 11 s: 482-1433 | Vestmannaeyjar: Geisli Hilmisgötu 4 s: 481-3333
En leikurinn var ekki bara svana söngur Zidane, hann markaði líka endalok regnbogaliðsins fræga. Hinn umdeildi Raymond Domenech stýrði þeim í úr slitaleiknum – og þangað komust þeir að margra mati þrátt fyrir Domenech, sú söguskoðun var al geng að reyndari leikmenn liðsins hafi einfaldlega tekið völdin í bún ingsklefanum þegar leið á mótið. Franska knattspyrnusambandið stóð þó þétt við bakið á sínum manni – og gerði það áfram eftir skelfilegt Evrópumót tveimur árum síðar. Það sauð svo upp úr í Suður Afríku sumarið 2010 þegar leikmenn fóru í verkfall á miðju móti og Frakkar fóru heim með skömm. Og núna þótti frönsku
þjóðinni sinn eigin regnbogi ekki jafn fagur; orðræðan um landsliðið kallaðist á við vaxandi spennu í landinu – óeirðirnar í París árin 2005 og 2007 voru mönnum enn í fersku minni, en þar hafði Sarkozy Frakklandsfor seti kallað óeirðarseggina óþverra (racaille) – og sama orð var nú haft um landsliðið. Íþróttamála ráðherrann, Roselyne Bachelot, var einnig gagnrýnd fyrir að kalla liðið caïds immatures, en orðið caïd er slangur úr arabísku yfir smáglæpamenn. Það kom betur og betur í ljós að fjölmenningin hugnaðist mörgum bara þegar vel gekk – en innflytj endur urðu vandamál um leið og harðnaði á dalnum. Það var raunar í kjölfar gagnrýni þjóðern ispopúlistans Jean-Marie Le Pen árið 1996 sem menn fóru fyrst að tala um regnbogaliðið – gagn rýni Le Pen kom því harkalega í bakið á honum þá, en hins vegar tókst honum með þessu að setja málið á dagskrá og pólarísera umræðuna, þannig að um leið og harðnaði á dalnum fóru ólíkleg ustu menn að enduróma boðskap hans, þótt í mildaðri útgáfu væri. Gengi franska liðsins hefur vissulega batnað töluvert síðan 2010 – en þó virðist það ítrekað taka eitt skref aftur á bak fyrir hver tvö skref fram á við. Laurent Blanc var til dæmis framan af mun vinsælli landsliðsþjálfari en Domenech – en það byrjaði að breytast eftir að samræður um að setja kvóta á afríska leikmenn í frönskum knattspyrnuakademí um var lekið – þar sem Blanc virt ist óþægilega jákvæður gagnvart slíkum hugmyndum. Eftir ágætt heimsmeistaramót þá varð svo einni stærstu stjörnu liðsins, Karim Benzema, sparkað úr liðinu eftir mútuhneyksli – og þótt erfitt sé að mótmæla þeirri ákvörðun sem slíkri er athygl isvert hversu kynþáttamiðuð viðbrögðin urðu. Það hefur verið talað um að Benzema, sem er ættaður frá Alsír, vilji spila fyrir Frakka en vilji ekki vera franskur, hann syngi ekki einu sinni þjóð sönginn. En Benzema er alinn upp í úthverfi Lyon, einu af hinum al ræmdu banlieues sem umkringja franskar borgir. Þar er fátæktin oft svakaleg og lífsbaráttan hörð – og íbúarnir í miklum meirihluta innflytjendur. Margir franskir landsliðsmenn hafa alist upp í þessum úthverfum – og þar ligg ur oft stærsti munurinn á þeim og hvítum kollegum þeirra, þetta snýst um stéttabaráttu ekki síður en húðlit. Skjannahvítir Belgar taka lit Síðasti leikur Platini á stórmóti var bronsleikurinn á HM 1986. Andstæðingarnir voru spútniklið Belga, sem áttu efnilegasta mann keppninnar, miðjumanninn Enzo Scifo. Hann átti það sameigin legt með Platini að vera af ítölsk um ættum. Fjölþjóðlegra gerðist belgíska liðið þó ekki, leikmenn þess voru allir fæddir í Belgíu og voru skjannahvítir á hörund.
FRÉTTATÍMINN | Föstudagur 24. júní 2016
| 25
Eftir >>
Eftir nokkurn öldudal kom svo önnur gullaldarkynslóð fram í Belgíu – og hún var ólíkt fjölþjóðlegri; í hópi liðsins á þessu Evrópumóti eru leikmenn ættaðir frá Indónesíu, Kenýa, Malí, Marokkó, Martiník, Portúgal og Spáni – og heilir sex leikmenn liðsins gætu spilað fyrir gömlu nýlenduna Kongó – og Lukaku-bræðurnir eru raunar synir fyrrum landsliðsmanns Zaire. Þessi þróun á sér stað hjá fleiri og fleiri Evrópuþjóðum – þótt hún sé mest áberandi hjá Frökkum, Belgum og Svisslendingum á þessu móti – og það er líklegt að þau landslið sem enn eru jafn menningarlega fábreytt og belgíska liðið 1986 verði það ekki mikið lengur. Fyrir þessu eru margar og samverkandi ástæður. Nýlendustefnan hefur þýtt að örlög herraþjóða og gamalla nýlendna eru samtvinnuð áratugum og öldum eftir að formlegum yfirráðum lauk. Svo eru hvítir Evrópubúar að eignast færri og færri börn og þurfa á hjálp innflytjenda að halda við að halda mannfjöldanum við. Flóttamannastraumurinn frá Sýrlandi og öðrum löndum í austri mun vafalítið geta af sér merkilegar innflytjendakynslóðir á næstu áratugum. Þessar kynslóðir finna sig margar fyrst í fótboltanum, því þótt fótbolti sé vinsæll meðal flestra stétta þá virðist hann ósjaldan þrífast best í fátækt. „Ég hyggst hlaupa eins og svartur maður svo ég geti lifað eins og hvítur,“ sagði kamerúnski leikamaðurinn Samuel Eto‘o eitt sinn. Sagan um fátæka götustrákinn sem brýst úr örbirgð í ríkidæmi sökum knattfimi er löngu orðin klisja – en það er umhugsunarvert hversu algengt er að innflytjendur séu áberandi í boltasparki þótt þeir séu lítt sýnilegir í öðrum efri lögum þjóðfélagsins. Eftir að fótboltamenn hætta eru þeir svo misjafnlega sýnilegir – en leikmenn heimsmeistaraliðsins frá 1998 hafa þó fæstir horfið af sjónarsviðinu. Einn þeirra, varnarmaðurinn Lilian Thuram, hefur verið ötull í að verja innflytjendur og gagnrýndi meðal annars Sarkozy forseta fyrir að sýna raunveruleika franskra innflytjenda lítinn skilning. Áður hafði hann svarað áðurnefndum Jean-Marie Le Pen fullum hálsi og staðið fyrir sýningu um skrælingjasýningar fortíðarinnar. Þegar hann fer í heimsóknir í franska skóla þá fer hann með heimskort með sér – nema kortið snýr öfugt við það sem við erum vön og skyndilega eru Evrópa og Suður-Ameríka efst á kortinu. „Ætlunin er að fá þig til að horfa á heiminn upp á nýtt – og sjá að ef þú komst frá Afríku þá getur hún verið í miðju heimsins ekkert síður en Evrópa eða Bandaríkin,“ sagði Thuram í viðtali við Guardian – og svo er bara spurning hvort sífellt litríkari fótboltalið Evrópu geti kennt okkur að sjá þennan gamla heim upp á nýtt.
Designer Mints Nýtt bragð
einnig fáanlegar...
26 |
FRÉTTATÍMINN | Föstudagur 24. júní 2016
GOTT UM HELGINA Heilsaðu Jóni Jónsmessa er í dag en það er fæðingarhátíð Jóhannesar skírara. Þó hátíðin hafi ekki verið í hæstu hávegum höfð hér á landi má gera margt til að halda upp á daginn. Til dæmis vera snyrtilegur til fara, heilsa öllum vinalega sem heita Jón og bjóða ömmu og afa í mat. Skála í víni.
Sólstöðuganga frá Egilsstöðum Farið verður í sólstöðugöngu í Stapavík í kvöld á einkabílum frá Ferðafélagshúsinu Tjarnarási á Egilsstöðum. Gengið verður frá Unaósi í Staðavík og til baka. Fararstjóri er enginn annar en Þorsteinn á Unaósi. Hvar? Unaós í Staðavík Hvenær? Kl. 20 Hvað kostar? 1.000 kr. Frítt fyrir 14 ára og yngri
Höggmyndagarðshúllumhæ
Árbæjarsafn Kistuhyl 4, Reykjavík
Viðey Reykjavík
Lífið í þorpinu
Barnadagurinn
Sýningin sem ber framangreinda yfirskrift opnar í dag með tilheyrandi húllumhæi og samanstendur af nýjum verkum eftir myndlistarmennina Arnar Ásgeirsson, Emmu Heiðarsdóttur, Sindra Leifsson og Unu Margréti Árnadóttur. „Þegar betur er að gáð kemur í ljós hversu kraftmikil orðin „Ég hef fengið nóg“ eru. Merkustu augnablik mannkynssögunnar eiga sér einmitt stað rétt eftir að það hefur verið sagt.“ Hvar? Höggmyndagarðurinn – Nýlendugötu 15
26. júní 13:00 - 16:00
25. júní 13:00 - 16:00
Hvenær? Kl. 20
Spákona, lummur í Árbæ, tóskapur, prentun og hestar, kindur og lömb í haga
Leikhópurinn Lotta, Skringill skógarálfur, Yoga fjölskylduslökun, Skátaleikir ofl.
Kaffi og kruðerí í Dillonshúsi
Best að mæta á Skarfabakka kl.11:30
Sjá nánar á www.borgarsogusafn.is
Sjá nánar á www.videy.com
www.borgarsogusafn.is
s: 411-6300
ÖLL
Tónlist í maganum Í kvöld munu þrjár rokkhljómsveitir koma saman á BAR 11. O’Bannion, Volcanova og Slor. Lýsa má tónlist hljómsveitanna sem stoner rokki eða metal. Vænta má þess að upplifunin verði mögnuð. Áhorfendur munu finna fyrir tónlistinni í maganum. Hvar? Bar 11 Hvenær? 21.30
VIÐARVÖRN OG PALLAOLÍA
-25 % Bjórhlaup Árskógssandi
Retro hattur
Fyrsta bjórhlaup Kalda verður haldið í dag á Árskógssandi og verður frá Bruggsmiðjunni Kalda. Afhending bola verður frá klukkan fimm en hlaupaleiðin er 6 km hringleið. Bjórstöðvar verða á tveimur stöðum á leiðinni og hlauparar ráða hvort þeir ganga eða hlaupa. Hvar? Árskógssandi Hvenær? Kl. 18 Hvað kostar? 5000 kr.
Plötusnúðar helgarinnar Bravó
I
Föstudagur: DJ Davíð Roach Laugardagur: DJ Már & Nielsen
I
RS T
RÆ
TI
TI
TU
ÓL
KA
22
BA N
FS ST
GA TA
RÆ
AU S
ST
RÆ
TI
ING
TI
KJ AR
RÆ
ÆT
ND SU LTU VE
RS T
ÆT
GI
Boyz/KrBear Laugardagur: Frímann B2B Intro Beatz
TU
RST R
LÆ
Föstudagur: Balcony
AU S
F NA
E AV UG LA
Tívólí
HA
TR YG GV AG AT A
SST R
TI RÆ ST
AÐ AL
Föstudagur: DJ KGB Laugardagur: Húrra Hús: Kasper Bjørke, Sexy Lazer & The Mansisters
NA US
TI N
Húrra
TH Ú
Elskar þú að grilla? O-GRILL
Hljómsveitin Retro Stefson mun troða upp á Græna hattinum á Akureyri í kvöld. Þó nokkur tími er liðinn síðan sveitin hefur túrað um landið en nýverið gaf hljómsveitin út splunkunýtt lag og myndband. Allir á Hattinn til að hlýða á nýja tóna Retro Stefson. Hvar? Græni hatturinn Hvenær? Kl. 22
PÓS
gildir til 27.júní
Prikið
.S AV
ill/Nazareth
T.
VÍKURHVARF 6 • 203 KÓPAVOGUR • SÍMI 557 7720
ÓL SK
Föstudagur: DJ Kocoon Laugardagur: DJ Egill Speg-
„HRÍFANDI OG RÓMANTÍSK!“ – INDEPENDENT IND
DYNAMO REYKJAVÍK
YFIR R ÞRJÁ NIR Ó MILLJ AKA EINT AR! SELD
Hugljúf og harmræm ástarsaga FEMINA
sem farið hefur sannkallaða sigurför um heiminn og hefur nú verið
„Fyndin og hrífandi en aldrei fyrirsjáanleg.“ USA TODAY
kvikmynduð í Hollywood.
28 |
FRÉTTATÍMINN | Föstudagur 24. júní 2016
R
agnheiður: Keypti bolinn í Undirfataversl-
Baðstrandartískan
Nauthólsvík/ Costa del Sol
un Selenu „Það er gott að kaupa sundbol í undirfataverslunum því þar eru góð sundföt sem passa á konur með stór brjóst. Veruleiki brjóstgóðra kvenna er sá að það er vandi að vera með brjóst í stærð D ef þær vilja líta vel út í baðfötunum. Mér líður vel í sundbol sem pakkar brjóstunum vel inn og er í góðri lengd því ef hann er ekki í réttri lengd lítur maður út eins og öskupoki.“
Þeir eru margir Íslendingarnir sem skella sér á strendur landsins þegar vel viðrar. Ylströndin í Nauthólsvík er vinsæll áfangastaður til að baða sig og fara í sjósund, sérstaklega fyrir þá sem lengir eftir sólbaði á Costa del Sol. Samfara því huga margir að sundfatakaupum yfir sumartímann en oft getur verið snúið að finna hin fullkomnu sundföt: Þau verða að vera þægileg, sumarleg og í takt við tískuna.
B
ergljót: Keypti sundbolinn rauða í Primark
Birna Guðmundsdóttir birna@frettatiminn.is
í Bretlandi „Ég keypti þennan sundbol því hann er ódýr og fallegur. Mig langaði í sundbol sem ég gæti verið í þegar ég sæti á sundlaugarbakkanum, á ströndinni eða pottapartíi. Ég leita alltaf að sundbol sem eru tvöfaldur að framan því þá lítur hann betur út á maganum og heldur hlutunum á sínum stað.“
ALLAR VÖRUR Á
1.000-5.000 KRÓNUR Í VERSLUN OKKAR, EVANS SMÁRALIND
2 FYRIR 1 AF ÖLLUM VÖRUM Greitt er fyrir dýrari vöruna
Á
gústa: Keypti sundbolinn í The Glam Room í
Hafnarfirði „Ég valdi þennan sundbol því toppurinn er einfaldur. Ég get sólað alla bringuna í honum en síðan finnst mér líka gott að geta notað hann sem bol. Þó rauður sé kannski ekkert svakalega „in“ í sundbolatísku þá finnst mér liturinn klæða mig vel. Það skiptir rosalega miklu máli að velja sér sundbol sem manni líður vel í og sem passar á mann.“
SUMARGLEÐI
20%
af öllum sófum og húsgögnum
TEKK COMPANY OG HABITAT | SKÓGARLIND 2 KÓPAVOGI SÍMI 564 4400 | OPIÐ MÁN-LAU KL. 10–18 OG SUN KL. 12–17 VEFVERSLUN Á WWW.TEKK.IS
30 |
FRÉTTATÍMINN | Föstudagur 24. júní 2016
Extreme chill undir annan jökul „Tjillaðri“ hátíð en nokkru sinni fyrr „Það kom eiginlega enginn annar staður til greina en Vík í Mýrdal, þarna er rafrænt landslag,“ segir Pan Thorarensen um hátíðina Extreme Chill sem verður haldin í sjöunda skipti í ár og nú í fyrsta skipti í Vík í Mýrdal. „Það verður minna um partítónlist og meira um ambient-tónlist, auk þess sem þetta verða sitjandi tónleikar. Það má því segja að hátíðin muni þetta árið í fyrsta sinn standa fullkomlega undir nafninu Extreme Chill,“ segir Pan.
„Fólk getur svo farið í göngutúra um þetta fallega svæði, tekið upp hljóð úr umhverfinu eða unnið í sinni tónlist ef það vill.“ Hið 82 ára gamla raftónlistargoð Hans Joachim Roedelius spilar þetta árið í fyrsta sinn, og raunar í fyrsta sinn á landinu, en hann hefur lengi verið brautryðjandi á sviði raftónlistar og unnið með tónlistarfólki á borð við Brian Eno, Holger Czukay, Michael Rother, og fleiri. Hilmar Örn Hilmarsson allsherjargoði spilar á sömu tón-
leikum, svo það er áhugavert prógramm framundan,“ segir Pan. Tónleikarnir fram í Víkurkirkju og félagsheimilinu Leikskálum þann 2. og 3. júlí.
Mynd frá Vík í Mýrdal, þar sem Extreme Chill Festival – Undir Jökli verður haldin í ár.
Breyting Airbnb-laganna á mannamáli
Aron Can á Secret Solstice
Vissum alltaf að þetta yrði stórt
Með vaxandi ferðamannastraumi leigja æ fleiri Íslendingar út íbúðir sínar. Breyting á Airbnb-lögum svokölluðu hefur verið gerð vegna aukinnar skráningar íbúða á síðum eins og þeim sem er kennd við lögin. Breytingarnar eru
1
Það má leigja út fasteignir í allt að níutíu daga á ári án rekstrarleyfis frá stjórnvaldi.
2
Tekjur af því að leigja út rými mega ekki fara yfir eina milljón króna.
3
Til að leigja út íbúðina alla níutíu dagana má kostnaður fyrir nóttina því ekki fara yfir 11.111 krónur.
Salvör Gullbrá Þórarinsdóttir salka@frettatiminn.is
4
Hver sem býður upp á gistingu þarf að láta sýslumann vita.
5
Á hverju nýju ári þarf að skrá eignina aftur og það kostar 8.000 krónur.
6
Þeir sem reka heimagistingu án þess að
7
skrá það eða gera annað sem fer gegn lögunum þurfa að greiða sekt, minnst 10.000 krónur – mest eina milljón króna.
Reglurnar taka gildi í janúar 2017.
Myndir |Rut
A
Arnar Leó, Garibaldi og Aron Can á bak við Gimli-sviðið, tilbúnir að trylla áhorfendur.
ron Can stígur á svið á Gimli-sviðinu í Laugardalnum eftir tíu mínútur. Á sviðinu er norski tónlistarmaðurinn Bernhoft en í áhorfendaskaranum eru fjölmargir slánar klæddir bomber-jökkum og stelpur með derhúfur sem virðast ekki hingað komin til að hlusta á norskt rokk heldur að bíða eftir einhverju allt öðru. „Það er svolítið skrýtið að við séum látin spila á eftir klassísku rokki,“ segir Arnar Leó, dj-inn sem spilar með Aroni. Það var verið að flýta tónleikum Arons um 10 mínútur, dýrmætur tími þegar setja á upp sviðið fyrir tónleika. Stressið hlýtur að vera að færast yfir hópinn, þó þeir láti á
Skarinn tryllist þegar Aron byrjar að tala í hljóðnemann frá baksviðinu.
engu bera. Aron Can er líklega sá listamaður sem spilaði hvað oftast á Secret Solstice-hátíðinni um síðustu helgi, en auk eigin tónleika tók Aron óvænt lag sitt „Enginn mórall“ á stærsta sviði hátíðarinnar á tónleikum Emmsjé Gauta við frábærar undirtektir. En hvernig gekk að spila óvænt á tónleikum annars rappara? „Þetta gekk fokking vel sko,“ segir Aron glaðlega. Hann er þó spenntari fyrir tónleikunum sem nú eru að hefjast: „Fleiri sem eru hér núna sem komu fyrir mig.“ Frá því lagið Þekkir Stráginn kom út með Aroni Can í febrúar hefur stjarna hans verið á hraðri uppleið. Aron segir þessa miklu athygli á stuttum tíma magnaða en hún komi honum þó ekki beint á óvart: „Ekkert egó sko, en við vissum að þetta yrði stórt þegar við gæfum eitthvað út. Við höfum allir verið að gera tónlist lengi, ég þurfti bara að finna réttu mennina að vinna með mér og þá vissi ég að þetta myndi smella saman.“ Tónlist Arons Can byrjar að hljóma á sviðinu og í gegnum tónana heyrast orðin „No judging eyes“, einskonar einkennissetning hópsins sem umkringir Aron og eitt þeirra smáatriða sem gera tónlist strákanna svo vinsæla. Aron tekur við hljóðnema af einum tæknimanninum, stígur á svið og skarinn tryllist.
Fleiri myndir á frettatiminn.is
32 |
FRÉTTATÍMINN | Föstudagur 24. júní 2016
Vináttan Kaffi og hjólabretti
Mynd | Rut
Reagan, Ana og Ása fara saman í fjallgöngur og á hjólabretti.
Vinkonurnar Ana, Reagan og Ása kynntust á Te og Kaffi þar sem þær vinna en stelpurnar eru allar frá sitt hvoru landinu. Þær fara saman í fjallgöngur og á hjólabretti. „Við kynntumst allar í vinnunni en ætli það megi ekki segja að við séum frekar alþjóðlegur hópur, ég er frá Bandaríkjunum, Ana er frá Þýskalandi en ólst upp á Spáni og Ása er frá Íslandi,“ segir Reagan glöð í bragði en hún byrjaði að vinna á kaffihúsinu fyrir rúmu hálfu ári. Þær Ása og Ana hafa þekkst leng-
ur en aðspurðar segjast þær oft fara á hjólabretti saman. Stelpurnar hittast því ekki bara í vinnunni heldur líka utan hennar. „Við fórum í göngutúr að Glymi þegar við vorum seinast í fríi,“ bætir Reagan við. „Gott fyrir teymið!“ Þær segjast vinna saman á hverjum degi en það geri vinnuna miklu skemmtilegri. „Við erum gott lið. Það skiptir máli að vinna með rétta fólkinu svo allir séu ánægðir. Svo er líka best í heimi að drekka kaffi saman!“, segir Reagan. | bg
Stúdentgarðarnir #7 Ólafur Björn er mikill fagurkeri og leyfði litnum á gólfinu að stýra ferðinni í litavali á húsgögnum og hlutum. Á svölunum má sjá glitta í „gay pride“ fánann sem Ólafur flaggaði í kjölfar skotárásarinnar í Orlando. Myndir/Rut
Lífið allt á sama radíusnum
Myndir | Hari
Stemningin á Ingólfstorgi Ekki bundin við leiki íslenska liðsins Landslið Póllands komst áfram í 16 liða úrslit eftir leik sinn við Úkraínu á þriðjudag, sem fór 1:0. Eina markið skoraði Jakub Blaszczykowski glæsilega í seinni hálfleik. Mikil stemning hefur verið á Ingólfstorgi á leikjum Póllands á Evrópumótinu og augljóst að Íslendingar eru ekki eina þjóðin á Íslandi sem fylgist með EM með hjartað í buxunum, enda búa hér um 12 þúsund Pólverjar. Fleiri myndir á Næsti leikur Póllands er við Sviss á frettatiminn.is laugardag, klukkan 15. | sgþ
Miklu meira, en bara ódýrt PU Flex hanskar
Flutningstrilla samanbrjótanleg Sekkjatrilla 150kg
Kr. 295
Frá kr. 5.995
Frábært úrval af farangursteygjum og strekkiböndum
TILBOÐ kr. 6.995
Frá kr. 3.495 Flutningspallar 200/400kg
Fötur og balar í öllum stærðum
Dekk og hjól í miklu úrvali
Verkfæralagerinn
Smáratorgi 1, 201 Kópavogi, sími 588 6090, vl@simnet.is
Mán.-fim. kl. 9-18, fös. kl. 9-18:30, lau. kl. 10-18, sun. kl. 12-17
Ólafur Björn Tómasson er sjöundi viðmælandi í myndaröðinni Stúdentagarðarnir. Í tæplega eitt ár hefur smekkmaðurinn búið í kollegíi í Oddagörðum þar sem sjö manns deila eldhúsi. Hann segir skrítið að venjast því að búa einn en samt með svo mörgum. Bæði skólinn og vinnan eru í bakgarðinum svo Ólafur þarf lítið að ferðast út fyrir sitt hverfi, sem er kostur og galli fyrir kvikmyndaáhugamanninn. Svanhildur Gréta Kristjánsdóttir svanhildur@frettatiminn.is
É
g bjó áður með þremur vinum mínum í einum af þessum kokteilsósulituðu húsum við Laugardalslaug. Ætli það hafi ekki verið eitt mesta gaura tímabil sem ég hef átt,“ segir Ólafur Björn Tómasson í litla og huggulega herberginu sínu á Oddagörðum. „Það voru Playstation tölvur, sportpakkinn í sjónvarpinu og allt það. Og auðvitað allt mjög skítugt sem lenti svolítið á mér og einum öðrum að þrífa.“ „Ég fíla að vera hérna, ég þarf ekki mikið pláss,“ segir Ólafur sem fyrir ári síðan kom sér fyrir í Oddagörðunum, sá hluti stúdentagarða sem nokkur herbergi deila saman eldhúsi. „Staðsetningin er númer eitt, tvö og þrjú. Það versta er kannski hvað maður fer lítið út fyrir hverfið. Ég er alltof latur við að ferðast út fyrir minn litla radíus. Háskólinn er nokkrum skrefum frá og ég vinn á Stúdentakjallarnum svo lífið er mikið á sama reitnum sem er kostur og galli.“ Ólafur er að leggja lokahönd á nám við kvikmyndafræði og er mikill kvikmyndaunnandi. Heimavinnan er ekki af verri endanum en hann reynir að horfa á eina kvikmynd á dag. „Um þessar mundir er ég skotin í kvikmyndinni Lobster en hún kristallar hvar áhugi minn liggur,
Persónuleg plaköt og ljósmyndir gera herbergið að heimili.
distópísk framtíðarmynd sem er falleg fyrir augað. Annars tek ég svona leikstjórasyrpur, um daginn voru það Paul W.S. Anderson myndirnar og í síðustu viku Wes Anderson. Ég vil fylgjast með fleiri kvenleikstjórum en Sofia Coppola er í miklu uppáhaldi.“ Kvikmyndir hafa lengi verið áhugamál hjá Ólafi. „Í menntaskóla eyddi ég ófáum tíuþúsundköllum í DVD myndir. Án efa versta fjárfesting sem hægt er að gera.“ Áhuginn liggur ekki einungis í að horfa og fræðast um myndir heldur einnig að leika í þeim og skrifa handrit. „Ég ætlaði mér alltaf í leikarann. Ég hef þó verið að æfa spuna með Haraldinum síðan í júlí. Ég beiti síðan aðferðum
þaðan til að skrifa handrit sem ég hyggst gera meira af í framtíðinni, maður þarf bara að gera hlutina.“ Hvað varðar rýmið þá er Ólafur greinilega smekkmaður. Plakötin sem skrýða veggina og myndirnar í hillunum gera rýmið að heimili. „Ég reyni að vinna með litinn á gólfinu og gardínunum, hafa þetta einfalt en ekki of leiðinlegt.“ Sameiginlega rýmið nýtir Ólafur í að halda matarboð. „Ég get ekki sagt ég eldi mikið. Ég hef þó neglt einn rétt, grænmetislasagna, og þá býð ég fólki úr ólíkum áttum í mat til mín á Oddagarðana.“
Sjá fleiri myndir á frettatiminn.is
Elite x2
Hönnuð fyrir fyrirtækjaumhverfi, dýrkuð af notendum. HP Elite x2 2012 knúin áfram með Intel® Core™ m5 örgjörva sem uppfyllir flestar kröfur fyrir fyrirtækjaumhverfi hvað varðar eiginleika og afköst.
Stenst ströngustu öryggiskröfur
Auðvelt að þjónusta
Meistaraleg hönnun
Öryggislausnir HP hjálpa til við að verja gögn fólks á ferðinni og jafnvel áður en vélin er ræst.
Hönnun vélarinnar gerir það að verkum að auðvelt er að skipta út íhlutum ef þörf er á því.
Falleg notendavæn hönnun og með frábæru lyklaborði.
Allar nánari upplýsingar á www.ok.is/elite-x2. Intel, merki Intel, Intel Inside, Intel Core og Core Inside eru vörumerki Intel Corporation í Bandaríkjunum og/eða öðrum löndum.
-20% BAÐPLÖTUR Á KYNNINGARAFSLÆTTI
Grohe | Start Edge
Rearo Selkie eru vatnsheldar veggplötur, sérhannaðar fyrir baðherbergi, sturtur og önnur votrými.
Vnr. 15331369
17.995.-
Nánar: www.rearo.co.uk/selkie-board/
Eldhústæki með hárri sveiflu
Tilboð
Sturtuklefi 80x80x205 cm. Köntuð hurð.
Sturtuklefi 80x80x205 cm/ 90x90x205 cm. Bognar hurðir.
Vnr. 10705035
62.995.-
Tilboð
Vnr. 10705040/41
62.995.-
fullt verð 88.995.-
fullt verð 89.995.-
Sturtubotn fylgir. Blöndunartæki fylgir ekki.
Sturtubotn fylgir. Blöndunartæki fylgir ekki.
tilboð
tilboð
Grohe | Tempesta III Sturtusett.
Damixa | Zero Sturtutæki
6.995
14.995
fullt verð 7.995.-
fullt verð 17.795.-
kr.
kr.
15327794
15557450
Grohe | Eurostyle COS Handlaugatæki.
13.995
Damixa | Space Eldhústæki
8.995
kr.
8.495
kr.
15333552
fullt verð 17.995.-
kr.
15510821
tilboð
15510000
Handlaug á vegg. 45x35 cm.
Damixa | Space Handlaugatæki
tilboð
tilboð
tilboð
Somahoz | Handlaug á vegg eða borð. 45x42 cm.
3.995
Handlaug | fyrir lítil baðherbergi. 45,5x33,5 cm.
7.995
kr.
4.995
kr.
13001400
fullt verð 5.195.-
kr.
10708525
10708535
fullt verð 14.995.-
fullt verð 7.995.-
tilboð Bestter | hæglokandi salernisseta
5.995
kr.
10706002
fullt verð 8.595.-
Gustavsberg | Nautic Salerni með gólfstút, Seta fylgir ekki.
45.995
kr.
13002352
Salernisskál vegghengd án setu.
9.795
kr.
13001410
Kynningarilboð Krono Original framleiðir endingargóð vinyl- og harðparket sem þola vel högg, núning, álag og hitakerfi. Nánar: www.krono-original.com
True grit 0113590
5.398 kr/m2 fullt verð 5.998 kr/m² Fyrsta flokks gólfefni. Algerlega laust við plastefni sem gerir það endurvinnanlegt. Ný kynslóð vinylparkets sem þolir meira álag, rispast ekki og er 100% vatnshelt. Mjög auðvelt að leggja.
tilboð Þiljur | hvítt Vnr. 0111727
895 kr/m
2
fullt verð 1.395 kr/m² 2600x154mm, þykkt 7mm, 12 stk í pakka.
tilboð
tilboð
Þiljur | Askur Vnr. 0111656
1.695 kr/m
2
fullt verð 2.694 kr/pakkinn 2600x154mm, þykkt 10mm, 8 stk í pakka.
KYNNINGARTILBOÐ
Lancaster Oak
Hardy Oak
fullt verð 1.795 kr/m²
fullt verð 4.296 kr/m²
0113498
1.295 kr/m
2
Harðparket, 7mm
0113507
3.295 kr/m2 Harðparket, 10mm
HEIMILIÐ & BÚSTAÐINN Bústaðurinn er hvíldar- og griðastaðurinn þinn. Þú vilt að umhverfið sé þægilegt og hlýlegt en um leið viðhaldslítið og fallegt. Við hjálpum þér að finna réttu vörurnar til að fullkomna heildarútlitið og ramma inn þína sýn á rýmið.
Öll verð eru birt með fyrirvara um prentvillur og/eða myndabrengl. Verð gilda frá 24. - 27. 06. 2016
fyrir
GOTT UM HELGINA
Fólkið mælir með ... Jón Helgi Hólmgeirsson Útiveran: Að hjóla í stórbrotinni náttúrufegurð Nauthólsvíkurinnar í morgunsárið með ískalda hafgoluna og yndislegt íslenskt veðurfar beint í smettið. Ísinn: Apaís frá Kjörís. Einfaldur og bragðgóður. Flíkin: Peysan Bakkakot frá Farmers Market. Íslensks sumars er best notið í góðri peysu. Sérstaklega ef hún er þokkalega fín. Uppákoman: KRÁS götumatarmarkaður sem mun opna í Fógetagarði í Júlí. Allskonar matur, tónlist og næsheit. Svo er EM alveg mjög næs.
Hallveig Rúnarsdóttir Útiveran: Kattargöngutúrinn sem við förum á hverju kvöldi af því að kötturinn okkar dregur okkur af stað. Nær svo yfirleitt að draga tvo til þrjá nágrannaketti með svo við erum þekkt sem skrýtna kattafólkið með hjörðina á eftir okkur í hverfinu. Ísinn: Melónuísinn í San Crispino í Róm. Melónuísinn í Valdísi er sárabót þegar maður er ekki í Róm. Flíkin: Dökkgræna Volcano sláin mín. Fékk hana á útsölu fyrir nokkrum árum og hef aldrei notað flík jafn mikið. Alltaf eins og ný. Uppákoman: Íslenskur EM fótboltaleikur á torginu fyrir framan Hótel Tórshavn í Færeyjum. Þvílík stemning!
Una Hildardóttir Útiveran: Ég mæli með að ganga upp að Háafossi í Þjórsárdal. Gangan að fossinum og til baka tekur um 5 tíma. Einn af uppáhalds stöðum mínum á Íslandi! Ísinn: Valdís, ekki spurning. Er meira fyrir kúluís en bragðaref. Á sólríkum dögum fæ ég mér engiferís frá Valdís í hádegismat. Flíkin: Svarti jakkinn minn frá Alexander Wang. Ég fer varla úr honum á sumrin, passar við allt. Uppákoman: Fyrir utan EM er uppákoma vikunnar klárlega forsetakosningarnar og svo auðvitað kosningavakan, vonast eftir glæsilegri endurkomu frá Kosninga-Tómasi.
ÓTAKMARKAÐUR LJÓSLEIÐARI ÓTAKMARKAÐUR FARSÍMI + 4GB
WWW.HRINGIDAN.IS - 525 2400
4.5X9MM.indd 1
2.6.2016 13:04:43
Gott að kjósa Forsetakosningar eru um helgina og um að gera að nýta kosningarétt sinn. Ekki er síðra að halda daginn dálítið hátíðlegan, vera snyrtilegur og klæða sig upp. Fá sér kaffibolla með ömmu og halda síðan á kjörstað.
Gott að velta sér í dögginni Aðfaranótt laugardags er Jónsmessunótt en þá öðlast dögg sérstakan lækningamátt. Samkvæmt gamalli trú er mjög heilnæmt sé að velta sér nakinn upp úr dögginni þessa nótt. Geri fólk það batna þeim allir sjúkdómar og þeim verður ekki misdægurt næsta árið á eftir.
Gott að borða brauðtertu Margir útskrifast úr háskólanum um helgina og þá er gott að gera vel við sig og borða nóg af brauðtertu. Fátt er betra en íslenska brauðtertan sem oft býðst í úskriftarveislum landans: Aspas, skinka og majónes. Nammi namm.