Byltingin í arabaheiminum
Ómissandi hlutir Kolbrún elskar ÓKEYPIS skóna afi Ó K Esem YPIS hennar gaf henni
Hlutverk netsins ofmetið
20
Fréttaskýring 16
25.-27. febrúar 2011 2. árgangur
2. tölublað 1. árgangur 8. tölublað
ÓKEYPIS ÓKEYPIS
Viðtal Dór a Ingibjörg Valgarðsdóttir og Erla Einarsdóttir
ÓKEYPIS ÓKEYPIS
Byltingarkennt brauð ... þriggja ára stelpur geta bakað svona brauð 38 matartíminn
ÓKEYPIS ÓKEYPIS
síða 22 Vinkonurnar og fyrrum skólasysturnar Erla Einarsdóttir (til hægri) og Dóra Ingibjörg Valgarðsdóttir hafa beitt sér fyrir því að fórnarlömb kynferðisofbeldis fái aðstoð í sinni heimabyggð. Þær búa á Sauðárkróki og segja sögur sínar í blaðinu. Ljósmynd/Pétur Ingi Björnsson
Fórnarlömb kynferðisofbeldis á landsbyggðinni fá loksins hjálp
Bækur 36
D
Þórunn Þórarinsdóttir, starfskona Stígamóta, segir í samtali við Fréttatímann að þjónusta við þolendur kynferðisofbeldis úti á landi hafi að mestu lagst af eftir hrun. Eftir landssöfnun síðastliðið haust hafi hins vegar orðið til fjármagn til að halda úti tímabundnum verkefnum. Stígamót hafa til að mynda hrundið af stað verkefninu „Stígamót á staðinn“ þar sem starfskonur félagsins ætla að heimsækja Austfirði, Suðurland og Sauðárkrók. „Þetta er frábært framtak hjá þeim Dóru og Erlu sem á eftir að hjálpa mörgum,“ segir Þórunn.
Glæsileg sólgleraugu frá heimsþekktum hönnuðum í Augastað
Hlébarðakonan sem hitti í mark á Eddunni
54
Blue Bay
Vera Wang
Boss
Vera Wang
PIPAR \ TBWA
•
SÍA
•
Sjáðu hvað sólin færir okkur
Og það eru ekki eingöngu Stígamótakonur sem blása til sóknar á landsbyggðinni því 21. mars næstkomandi verður kynnt til sögunnar glænýtt meðferðarúrræði fyrir þolendur kynferðisofbeldis á Akureyri auk þess sem Rannsóknarmiðstöð gegn ofbeldi var opnuð núna í vikunni. „Markmiðið er að útrýma öllu ofbeldi, einkum gegn börnum, og ofbeldi í nánu sambandi,“ segir Sigrún Sigurðardóttir, einn forsprakka miðstöðvarinnar og starfsmaður í meðferðarúrræðinu. Sjá nánar frétt og viðtöl á síðum 10 og 22
Bjarnheiður Hannesdóttir
110317
Stígamót skipuleggja heimsóknir um landið til þess að aðstoða þolendur kynferðisofbeldis utan höfuborgarsvæðisins. Þessi hópur hefur verið afskiptur eftir hrun þegar fjárframlög til starfs Stígamóta á landsbyggðinni drógust saman.
óra Ingibjörg Valgarðsdóttir og Erla Einarsdóttir, sem báðar eru fórnarlömb kynferðisofbeldis, hafa hrundið af stað sjálfshjálparhópi fyrir þolendur kynferðisofbeldis í heimabæ sínum, Sauðárkróki, með stuðningi Stígamóta. Fyrirmyndin er sótt í svipaða hópa sem starfræktir eru í Reykjavík og á Akureyri. Þær segja báðar að þöggunin sé mun meiri í smærri bæjarfélögum og hafa fengið mjög jákvæð viðbrögð við framtakinu nema frá sveitarfélaginu sem vildi ekkert fyrir þær gera.
Það fyrirkomulag sem er á íslenskri bóksölu er óskiljanlegt og reyndar gerólíkt því sem tíðkast í allri verslun ... allir tapa á endanum.
Valentino MJÓDDIN FJÖRÐUR
/
Álfabakka 14
/
Fjarðargötu 13-15
/
Sími 587 2123 / Sími 555 4789
AKUREYRI / Hafnarstræti 95 / Sími 460 3452 SELFOSS / Austurvegi 4 / Sími 482 3949
Gleraugnaverslunin þín
2
fréttir
Helgin 25.-27. febrúar 2011
Ársreikningar Fr amsóknarflokkurinn
„Ég biðst afsökunar á að skila ársreikningnum svona seint“ Hrólfur Ölvisson, framkvæmdastjóri Framsóknarflokksins, segir Framsókn hafa skilað ársreikningi til Ríkisendurskoðunar Óskar Hrafn Þorvaldsson oskar@ frettatiminn.is
Framsóknarflokkurinn hefur skilað ársreikningi sínum fyrir árið 2009 til Ríkisendurskoðunar. Þetta staðfestir Hrólfur Ölvisson, framkvæmdastjóri flokksins, við Fréttatímann. Þar með hafa allir stjórnmálaflokkar, sem sæti eiga á þingi, skilað ársreikningi fyrir árið 2009 en fresturinn til þess rann út 1. október á síðasta ári. Spurður um ástæður fyrir slælegum skilum Framsóknarflokksins segir Hrólfur að það skýrist af uppbyggingu flokksins. „Það þarf að safna saman
uppgjörum og upplýsingum frá um hundrað Framsóknarfélögum á öllu landinu til að ljúka gerð ársreiknings flokksins. Því miður auðnaðist ekki að ná þessum upplýsingum öllum saman fyrir tilskilinn tíma, og er þar um að kenna mismunandi heftandi vandamálum á mismunandi stöðum á landinu. Vinna við undirbúning á skilum félaganna fyrir næsta
ársreikning og umbótum á ferli nauðsynlegra skila frá Framsóknarfélögunum hefur þegar hafist til að svona seinkun muni ekki endurtaka sig. Ég biðst afsökunar á að skila ársreikningnum svona seint,“ segir Hrólfur að lokum. Útdráttur úr ársreikningi Framsóknarflokksins hefur ekki enn birst á vefsvæði Ríkisendurskoðunar.
Vinna við undirbúning á skilum félaganna fyrir næsta ársreikning og umbótum á ferli nauðsynlegra skila frá Framsóknarfélögunum hefur þegar hafist til að svona seinkun muni ekki endurtaka sig.
Dómsmál Persónuleg ábyrgð K aupþingsmanna
Bankastjóri í Lúx krafinn um 800 milljónir
Magalæknir kaupir villu Björgólfs Thors Magalæknirinn Garðar Þór Gíslason og eiginkona hans keyptu lúxusvillu Björgólfs Thors Björgólfssonar sem Mynni ehf, dótturfélag skilanefndar Landsbankans, hefur verið með á sölu.Ekki fæst upp gefið hjá skilanefndinni hversu mikið viðkomandi borgaði fyrir hana. Páll Benediktsson, upplýsingafulltrúi skilanefndarinnar, sagði í samtali við Fréttatímann að ásættanlegt verð hefði fengist fyrir húsið sem nefndin fékk í skuldauppgjöri Björgólfs Thors í fyrra. Björgólfur Thor borgaði sjálfur 150 milljónir fyrir húsið árið 2006. Garðar Þór og frú eru búsett í Bandaríkjunum, nánar tiltekið í Edmondsville í Indianafylki og starfar Garðar í Baylor College of Medicine. .-óhþ
Þriggja daga aðalmeðferð hjá Baldri Aðalmeðferð í máli ákæruvaldsins gegn Baldri Guðlaugssyni, fyrrverandi ráðuneytisstjóra í fjármálaráðuneytinu, fer fram í næstu viku. Baldur er ákærður fyrir brot á reglum um innherjaviðskipti sem og brot í opinberu starfi en hann tók á annað hundrað milljóna út úr Landsbankanum hálfum mánuði áður en hann var tekinn yfir af Fjármálaeftirlitinu. Ekki dugar minna en þrír dagar fyrir aðalmeðferðina. Hún hefst miðvikudaginn 2. mars kl. 9.15 og lýkur föstudaginn 5. mars kl. 13.45. -óhþ
Slitastjórn Kaupþings vill fá hátt í milljarð frá Magnúsi Guðmundssyni, fyrrverandi bankastjóra Kaupþings í Lúxemborg, vegna persónulegra ábyrgða.
M
Pálmi mætir Svavari í næstu viku Aðalmeðferð meiðyrðamáls athafnamannsins Pálma Haraldssonar gegn Svavari Halldórssyni, fréttamanni á RÚV, Maríu Sigrúnu Hilmarsdóttur, fréttalesara á RÚV, og Páli Magnússyni útvarpsstjóra fer fram í Héraðsdómi Reykjaness næstkomandi þriðjudag. Pálmi stefnir Svavari vegna frétta þess síðarnefnda af afdrifum tuga milljarða í eigu félaga Pálma sem Svavar sagði að hefðu horfið upp í reyk. Pálmi er ekki eini útrásarvíkingurinn sem hefur stefnt Svavari því Jón Ásgeir Jóhannesson stefndi Svavari skömmu fyrir jól vegna frétta hans af meintri aðkomu Jóns Ásgeirs að Pace Associated, huldufélagi í Panama, sem fékk þriggja milljarða lán frá Fons, félagi í eigu Pálma. -óhþ
Borgarferð
New York
með Heru og Siggu Kling Fararstjórar: Hera Björk og Sigríður Klingenberg
Verð frá:
89.900 kr.*
*miðað við fjóra saman í „presidential studio“ Innifalið: Flug með sköttum og öðrum greiðslum, gisting í 3 nætur á 4* íbúðahóteli og íslensk fararstjórn.
Nánari upplýsingar á expressferdir.is eða í síma 5 900 100
F í t o n / S Í A
29. apríl –2. maí
agnúsi Guðmundssyni, fyrrverandi bankastjóra Kaupþings í Lúxemborg og síðar Banque Havilland, hefur verið stefnt af slitastjórn Kaupþings til greiðslu 800 milljóna króna vegna persónulegra ábyrgða sem hann gekkst í þegar hann fékk lán frá Kaupþingi til kaupa á hlutabréfum í bankanum. Eins og fram hefur komið felldi stjórn Kaupþings niður persónulega ábyrgð starfsmanna vegna lánanna á stjórnarfundi 25. september 2008 en stjórn Arion banka ákvað rúmu ári seinna að fella þá ákvörðun úr gildi. Samkvæmt Rannsóknarskýrslu Alþingis var skuldastaða Magnúsar Guðmundssonar við Kaupþing 3,1 milljarður 30. júní 2008. Magnús gerði sjálfur ekki launakröfu í þrotabú Kaupþings líkt og til Magnús að Guðmundsson þarf að greiða 800 milljónir ef slitastjórn Kaupþings vinnur málið gegn honum.
mynda Sigurður Einarsson, fyrrverandi starfandi stjórnarformaður bankans.
Magnús er einn af fjölmörgum fyrrverandi starfsmönnum bankans sem hefur verið stefnt til greiðslu á persónulegum ábyrgðum vegna lána til hlutabréfakaupa. Eftir því sem Fréttatíminn kemst næst er upphæðin í tilviki Magnúsar ein sú hæsta sem slitastjórnin fer fram á. Samið hefur verið um nokkur skuldamál en stærstu málin, mál æðstu yfirmanna bankans, enda væntanlega öll fyrir dómstólum. Magnús var bankastjóri Banque Havilland, áður Kaupþing í Lúxemborg, þar til í maí á síðasta ári. Þá var hann leystur frá störfum í kjölfar gæsluvarðhaldsúrskurðar yfir honum hér á landi. Sá úrskurður, sem embætti sérstaks saksóknara fór fram á, tengist rannsókn embættisins á meintri markaðsmisnotkun Kaupþings og var Hreiðar Már Sigurðsson, fyrrverandi forstjóri Kaupþingssamstæðunnar, einnig handtekinn. Magnús sendi frá sér yfirlýsingu í kjölfar þess að hann losnaði úr gæsluvarðhaldi og sagðist ætla að halda áfram að sýna yfirvöldum fullan samstarfsvilja jafnvel þótt hann teldi gæsluvarðhaldið óþarfa þvingunaraðgerð sem hann óskaði engum, eins og hann orðaði það í yfirlýsingunni. Þá sagðist hann fullviss um að rannsókn myndi staðfesta sakleysi hans. Ekki náðist í Magnús Guðmundsson þrátt fyrir ítrekaðar tilraunir og fulltrúi slitastjórnar Kaupþings vildi ekki tjá sig um málið þegar eftir því var leitað. Óskar Hrafn Þorvaldsson oskar@frettatiminn.is
Þau brot sem Magnús Guðmundsson er grunaður um 1. Yfirstjórnendur bankans og ákveðnir starfsmenn eru taldir hafa staðið að umfangsmiklum viðskiptum með bréf í bankanum sjálfum árin 2005 til 2008 í þeim tilgangi að halda uppi gengi bréfanna. Þessi brot eru sögð varða gríðarlega fjárhagslega hagsmuni og verulega hagsmuni fjölda þeirra sem fjárfestu í bankanum. 2. Lán til þriggja aðila, Holt Investment, Kevins Stanford og Desulo Trading, fyrir kaupum á bréfum í bankanum. Grunur er um markaðsmisnotkun. „Þá sé rökstuddur grunur um að tilteknum stjórnendum bankans, þar á meðal kærða [Magnúsi], hafi verið ljóst að umræddar lánveitingar væru í andstöðu við hagsmuni Kaupþings banka hf. þar sem sum lánin hafi
verið veitt án formlegra lánasamninga og með ófullnægjandi tryggingum, til eignalausra félaga eða einstaklinga sem skráðir voru erlendis.“ 3. 510 milljóna evra lán til félaganna Trenvis Limited, í eigu hjónanna fyrrverandi, Kevins Stanford og Karenar Millen, Holly Beach, í eigu Skúla Þorvaldssonar, Charbon Capital, í eigu Antonios Yerolemou, fyrrverandi stjórnarmanns í Bakkavör, og Ólafs Ólafssonar, aðaleiganda Kaupþings, vegna viðskipta með skuldatryggingar á Kaupþing. Þá voru félagi sjeiks Al-Thani frá Katar lánaðar 50 milljónir dollara fyrir slíkum viðskiptum, sem þó gengu aldrei í gegn. Síðustu lánveitingarnar áttu sér stað eftir að Seðlabankinn veitti Kaupþingi 500
milljóna evra neyðarlán rétt fyrir bankahrun. Hreiðar Már Sigurðsson, Sigurður Einarsson og Magnús Guðmundsson eru taldir hafa tekið ákvarðanir um viðskiptin. Tjónið er metið á 510 milljónir evra. Grunur er um umboðssvik og önnur lögbrot. 4. 171 milljónar evra lán til félagsins Lindsor Holdings og fjármagnsflutningar til Marple Holdings, félags í eigu Skúla Þorvaldssonar. Lánað var fyrir kaupum Lindsor á skuldabréfum af Marple Holdings, Kaupþingi í Lúxemborg og starfsmönnum bankans, til að flytja áhættuna af fallandi verði bréfanna á Kaupþing á Íslandi. „Fjármunum Kaupþings banka hf. á Íslandi hafi þar með verið stefnt í verulega hættu“. Þá benda gögn til þess að skjöl
vegna viðskiptanna hafi verið fölsuð. Til dæmis hafi sérstakur saksóknari gögn undir höndum sem sýni að Lindsor hafi verið í eigu Kaupþings sjálfs, en á samningunum, sem voru unnir löngu eftir að viðskiptin áttu sér stað, hafi félagið verið sagt í eigu félags á Bresku Jómfrúreyjum. Guðný Arna Sveinsdóttir, fyrrverandi framkvæmdastjóri fjármála- og rekstrarsviðs Kaupþings, hafði milligöngu um frágang skjalanna. Þá eru til rannsóknar flutningar á 13 milljörðum frá Kaupþingi til Marple Holdings án lánasamninga. 5. Lán Kaupþings til félaga í eigu Ólafs Ólafssonar og sjeiks Al-Thani, án trygginga, fyrir kaupum á bréfum í bankanum. Lánin eru í vanskilum og félögin eignalaus. Heimild: Fréttablaðið
Takk!
Við erum stolt og þakklát viðskiptavinum okkar fyrir frábæra einkunn í Íslensku ánægjuvoginni. Samkvæmt könnuninni eru viðskiptavinir Nova ánægðastir allra. Starfsmenn Nova eru 101 talsins og viðskiptavinir fyrirtækisins um 85.000 í 3G farsíma- og netþjónustu. 0 kr. Nova í Nova, lægri símreikningur og góð þjónusta eru okkar aðalsmerki. Við viljum þakka viðskiptavinum okkar fyrir þessa frábæru hvatningu til að gera enn betur.
ærstitsita›ur Setm m
dagur & steini
sk
í heimi!
4
fréttir
Helgin 25.-27. febrúar 2011
Föstudagur
veður
l augar dagur
VÆTUDAGAR
sunnudagur
Veturinn í hámarki?
Samkvæmt almanakinu ætti vetur að vera í hámarki um þessar mundir. Mikið vantar hins vegar upp á vetrarsvipinn nú, sérstaklega sunnanlands þar sem jörð er marauð. Í dag er von á lægð yfir landið, en það er ekki svo hvasst í kring um hana. Á morgun verður síðan önnur hér fyrir vestan okkur og útlit SV-átt með éljum vestanlands en björtu norðaustanog austantil. Á sunnudag er síðan spáð ágætu veðri um mest allt land. Úrkomulaust að mestu og hiti um eða yfir frosmarki. Helst að Váttin ná sér á strik fyrir norðan með nokkrum strekkingi þar. Einar Sveinbjörnsson vedurvaktin@vedurvaktin. is
Haltu regninu úti svo þú getir verið lengur úti.
0
3
1
1
4
O
Verð á olíutunnu ytra komið í 12.400 krónur en var 1.800 krónur á vordögum 2003.
1
3
Höfuðborgarsvæðið: Gengur á með éljum í hita við frostmark, en sól á milli.
Óróinn í Norður-Afríku er helsti drifkraftur snarprar verðhækkunar. líuverð á heimsmarkaði hefur ekki verið hærra í krónum undanfarna tvo áratugi eftir linnulitla hækkun frá haustdögum í fyrra. Olíuverð var 106,5 dollarar á Evrópumarkaði á miðvikudaginn og snarhækkaði í 119 dollara á markaði í London í gær, fimmtudag. Síðustu vikur hefur óróinn í nokkrum N-Afríkulöndum verið helsti drifkraftur snarprar hækkunar á olíuverði, og sér ekki fyrir endann á þeirri þróun, að því er fram kemur hjá Greiningu Íslandsbanka. Líbía, sem nú rambar á barmi borgarastyrjaldar, er 17. stærsti olíuframleiðandi heims. Fram kemur að ýmsir á markaði eru farnir að bera saman þróunina nú við það sem gerðist fyrir tæpum þremur árum. Þá hækkaði olíuverð hratt og náði hámarki þegar verð á olíutunnu fór yfir 140 dollara um það leyti sem alþjóðlega fjármálakreppan skall á. Miðað við núverandi gengi dollars gagnvart krónunni kostar hver olíutunna á erlendum markaði rúmlega 12.400 krónur. Til samanburðar fór verðið í krónum lægst í tæpar 1.800 krónur á tunnuna á vordögum árið 2003. „Það er því ekki að undra að verð á eldsneyti hafi hækkað verulega hér á landi undanfarið. Algengt verð á lítra af 95 oktana bensíni í sjálfsafgreiðslu er nú 223 krónur en var 208 krónur um síðustu áramót. Hér verður raunar einnig að taka í reikninginn að opinber gjöld á eldsneyti hækkuðu nokkuð um áramótin,“ segir Greiningin. Bensín hefur því hækkað um ríflega 7% frá áramótum og svipaða sögu má segja af þróun dísilolíuverðs. jonas@frettatiminn.is
Skilanefnd Landsbankans fær 43 milljarða frá Iceland
Breska matvöruverslanakeðjan Iceland Foods hyggst fækka dótturfélögum, búa til óráðstafað eigið fé og greiða hluthöfum allt að 330 milljónir punda, eða um 60 milljarða íslenskra króna. Skilanefnd Landsbankans er stærsti hluthafi Iceland Foods með 67% hlut og skilanefnd Glitnis á einnig hlut í keðjunni. Það verða því 43 milljarðar sem koma í hlut skilanefndar Landsbankans ef áætlanir Malcolms Walker, forstjóra Iceland, ganga eftir, að því er fram kemur á vefsíðu fréttamiðilsins Liverpool Daily Post. Iceland Foods þykir vera verðmætasta eign skilanefndar Landsbankans og ekki er langt síðan félagið var verðmetið á 250 milljarða. -óhþ
43 milljarðar koma í hlut skilanefndar landsbankans úr arðgreiðslum Iceland foods keðjunnar
Líf í árvekni Mindful Living
Námskeið í einfaldari og streituminni lífsstíl helgina 5. - 6. mars
Strekkings V- og SV-átt, úrkomulaust að mestu og víða nokkuð bjart veður. Fer hlýnandi með kvöldinu. Höfuðborgarsvæðið: Él framan af degi, en síðan þurrt og hlýnar heldur.
Sálfræðistofa Björgvins Ingimarssonar www.salfraedingur.is Skráning í síma 571 2681 eða bjorgvin@salfraedingur.is
CINTAMANI WWW.CINTAMANI.IS
actavis Breyting á eignarhaldi
Björgólfur Thor langstærstur í Actavis í gegnumTortólufélag Lagði 78% eignarhlut sinn í Actavis inn í allsherjarskuldauppgjör en er samt enn langstærsti hluthafinn.
B
jörgólfur Thor Björgólfsson virðist enn vera stærsti hluthafinn í Actavis þrátt fyrir að hafa látið frá sér 78% eign í lyfjarisanum í tengslum við allsherjar skuldauppgjör sitt við lánardrottna á síðasta ári. Félagið Nitrogen DS Ltd, með heimilisfesti á Tortóla, er langstærsti hluthafi félagsins Argon Equity S.á.r.l. en það félag myndar hluthafahópinn í kringum fjárhagslega endurskipulagt Actavis. Nitrogen DS er, að því er Fréttatíminn kemst næst, að stærstum hluta í eigu Björgólfs Thors Björgólfssonar. Hann situr í stjórn Argon Equity fyrir hönd Nitrogen DS ásamt Birgi Má Ragnarssyni, samstarfsmanni sínum og viðskiptafélaga til margra ára. Aðrir hluthafar í Argon Equity eru Landsbankinn og Straumur, hvar Björgólfur Thor var stærsti hluthafinn ásamt föður sínum, og fjórtán lykilstarfsmenn Actavis Group í dag. Á meðal þeirra eru Claudio Albrecht, forstjóri Actavis Group, sem er stjórnarformaður Argon Equity, og Guðbjörg Edda Eggertsdóttir, forstjóri Actavis á Íslandi. Alls greiddu hluthafarnir átján 15.880 evrur, eða rétt tæplega 2,5 milljónir íslenskra króna, fyrir hlutaféð. í þessari endurskipulagningu er næststærsti hluthafi gamla Actavis, Róbert Wessman, fjarri góðu gamni. Félag hans Salt Generetics, sem átti rúmlega níu prósentna hlut í Actavis fyrir fjárhagslega endurskipulagningu, er hvergi sjáanlegt á hluthafalistanum. Félagið er nú í eigu GL Investments sem er aftur í eigu skilanefndar Glitnis. Heimildir Fréttatímans herma að Róbert eigi í viðræðum við skilanefndina um örlög félagsins. Ragnhildur Sverrisdóttir, upplýsingafulltrúi Björgólfs Thors, vildi lítið tjá sig um málið þegar haft var samband við hana. „Um fjárhagslega endurskipulagningu Actavis hefur ríkt trúnaður allt frá því að tilkynnt var um hana síðastliðið sumar. Sá trúnaður verður ekki rofinn og því veiti ég engar upplýsingar um uppbyggingu einstakra félaga eða annað það sem snertir eignarhald þessa einkafyrirtækis,“ sagði Ragnhildur.
oskar@frettatiminn.is
Lausnir við streitu, krónískum verkjum, vefjagigt, síþreytu, ofþyngd og kvíða
3
1
Höfuðborgarsvæðið: Snýst í vestanátt með éljum þegar líður á daginn. Kólnandi í bili.
2
0
0
Vindur af suðvestri, varla nema strekkingur. Él eða slydduél um landið vestanvert, en bjart sunnanog austanlands.
Linnulítil hækkun olíuverðs
Ljósmynd/Hari
1
Víða úrkoma, ringning sunnanlands og austan, en fyrir norðan og vestan fer veður kólnandi með éljum eða snjókomu.
olía Þróun svipuð og fyrir fjármálakreppu
Olíuverð hefur hækkað linnulítið frá því í haust.
1
5
Nýja keðjan: Nitrogen DS Ltd Argon Equity S.á.r.l. Argon New S.á.r.l. Argon Pik S.á.r.l. Argon Holding S.á.r.l. Argon Acquisition S.á.r.l. Argon Acquisition Debt S.á.r.l. Actavis Pharma Holding 4 Actavis Pharma Holding 5 Actavis Group hf.
Gamla keðjan: Novator Pharma Holdings Ltd Novator Pharma S.á.r.l. Novator Pharma Holding 1 Novator Pharma Holding 2 Novator Pharma Holding 3 Novator Pharma Holding 4 Novator Pharma Holding 5 Actavis eignarhaldsfélag ehf. Actavis Group hf.
Björgólfur Thor Björgólfsson á tvo af sjö stjórnarmönnum í nýju skipulagi Actavis, að því er Fréttatíminn kemst næst.
... því veiti ég engar upplýsingar um uppbyggingu einstakra félaga eða annað það sem snertir eignarhald þessa einkafyrirtækis.
Hluthafar í Argon Equity S.á.r.l. Nitrogen DS Ltd í eigu Björgólfs Thors eftir því sem næst verður komist Landsbanki Íslands ALCM hf. Peter Prock, varaforstjóri Actavis Claudio Albrecht, forstjóri Actavis Jeffrey Rope, framkvæmdastjóri hjá Actavis Stefán Sveinsson, framkvæmdastjóri hjá Actavis Lars Ramneborn, yfirmaður sölu í Evrópu hjá Actavis Wolter Kuizinga, yfirmaður viðskiptaþróunar hjá Actavis Frank Staud, yfirmaður samskipta-, vörumerkja- og markaðssviðs Actavis Gunnar Beinteinsson, yfirmaður mannauðsstjórnunar hjá Actavis Mark Keatley, fjármálastjóri Actavis Hörður Þórhallsson, yfirmaður sölu í Miðausturlöndum og Asíu hjá Actavis Douglas Boothe, yfirmaður sölu í Bandaríkjunum hjá Actavis Valur Ragnarsson, framkvæmdastjóri Medis (dótturfélags Actavis) Guðbjörg Edda Eggertsdóttir, forstjóri Actavis á Íslandi Guðrún Eyjólfsdóttir, yfirmaður gæðastjórnunar hjá Actavis EBT (Appleby Trust Fund)
Bestu BYKO kaupin! ÞAÐ BESTA SEM VIÐ BJÓÐUM
3.990
990 Vnr. 65103031
Kaffivél
Kaffivél fyrir malað kaffi. 2 bollar fylgja með. Vnr. 41119070
Veggklukka Veggklukka með hitaog rakamæli, 25 cm.
Vnr. 65103002
Töfrasproti Vandaður töfrasproti, 300W.
Vnr. 50698063
Barnabílstóll
3.990
NANIA RACER barnabílstóll fyrir 9-36 kg börn.
12.990 Vnr. 65103010
Brauðrist
2.990
Brauðrist með hitagrind, hvít, 750W.
ALLT FYRIR HEIMILIÐ Í BYKO! ALLT FY IL IM HE R RI FY LT AL ! KO BY Í IÐ RI IL R IM H HE EI R M RI ILIÐ Í BYKO! ALLT FYRIR HEIMILIÐ Í ALLT FYRIR HEIMILIÐ Í BYKO! ALLT FY BYK
Vnr. 41119089-97
550
Verð frá Eldhúsáhöld; pizzaskeri, dósaopnari, hvítlaukspressa, pískur, súpuausa, spaði, fiskispaði, sósuausa eða spaði.
Eldhúsáhöld
Vnr. 41119101-5
Hnífar
Verð frá
590
Hnífar, mikið úrval.
Helgin 25.-27. febrúar 2011
Gaumur á toppnum 2007 75% eign í Baugi Group 40% hlutur í Styrki Invest sem átti 39% í FL
HEIMSMÓTIÐ Í HOLUKEPPNI 64 BESTU KYLFINGAR HEIMS
FÖSTUDAGUR LAUGARDAGUR SUNNUDAGUR
Group
82,3% hlutur í 1998 ehf. sem átti 95,7% í Högum
80% hlutur í Stoðum Invest sem var stærsti hluthafi í Teymi.
Gaumur í dag
100% hlutur í HV 15 ehf. sem á tæplega 300 fermetra penthouse-íbúð á Vatnsstíg 21
100% hlutur í Gaumi Holding SA (óvíst um eignir)
Skuldamál Gaumur og Arion banki
KL. 19:00 – 23:00 KL. 17:00 – 23:00 KL. 14:00 – 23:00
Jón Ásgeir viðurkennir að það sé lítið eftir af eignum í Gaumi. Ljósmynd/Nordic Photos/ Bloomberg
Kyrrstöðusamningur Gaums við Arion banka runninn út ITIR E V IÐ
T T Á L
RT O K F OL
S F A %
G
D SLANDA Í S I ERF ÐIN MHV GRA FRÍ U M E IFT ÖLLU GLÆSIL SKR V Á F S L R A O EÐ Á AF G ANNARR IR M G L K Y U F A LF.IS
40
Ð
TI KOR F L O G
GÐU TRYG
ÞÉR
Á
IFT SKR
A
Í SÍM
Ð
00 E
60 595
RGO
KJA AÁS
Óvíst er um framtíð fjárfestingarfélags Jóns Ásgeirs Jóhannessonar og fjölskyldu. Skuldir nema milljörðum en eignir eru litlar sem engar.
K
yrrstöðusamningur sem Arion banki gerði við fjárfestingarfélagið Gaum í september á síðasta ári er runninn úr gildi. Gengið var frá samningnum við Gaum, sem er í eigu Jóns Ásgeirs Jóhannessonar og fjölskyldu hans, í tengslum við starfslok Jóhannesar Jónssonar hjá Högum. Þegar tilkynnt var um samninginn sagði Höskuldur H. Ólafsson, bankastjóri Arion banka, að það væri frekar langsótt að Gaumur ætti fyrir öllum skuldum. Bankinn væri að hámarka innheimtu skulda félagsins við bankann. Ekki fékkst uppgefið frá Arion banka hver næstu skref yrðu hjá bankanum gagnvart Gaumi. Eftir sölu á 34 prósentna hlut í Högum er ljóst að bankinn þarf að afskrifa stóran hluta þeirrar fimmtíu milljarða króna skuldar sem Gaumur var að mestu leyti í sjálfskuldarábyrgð fyrir. Gaumur hefur orðið fyrir gífurlegu tjóni frá hruni. Stærstu eignir félagsins voru í Baugi, FL Group, Högum og Stoðum Invest, eignir sem annað hvort hurfu vegna gjald-
þrota eða voru hirtar af því. Gaumur hefur ekki skilað ársreikningi frá árinu 2007 en þar kemur fram að skuldir félagsins nemi um sextán milljörðum. Þar af voru rétt tæpir tíu milljarðar á gjalddaga á síðasta ári. Jón Ásgeir Jóhannesson segir í samtali við Fréttatímann að skuldir Gaums séu nú um sex milljarðar og jafnvel lækkað niður í þrjá eftir dóm Héraðsdóms um ólögmæti lána í erlendri mynt. Hann segir tíu milljarðana hafa verið greidda. Minntur á sjálfskuldarábyrgð félagsins vegna Haga, viðurkennir hann þá ábyrgð en segir óvíst hvort Arion banki eigi nokkra kröfu á félagið eftir að bankinn hafnaði tilboði um kaup á Högum og niðurgreiðslu skulda á sjö árum. „En það segir sig sjálft að eignirnar eru ekki miklar eftir öll þau áföll sem hafa dunið á. Við erum í viðræðum við lánardrottna og greiðum af því sem við eigum að greiða,“ segir Jón Ásgeir. Óskar Hrafn Þorvaldsson oskar@frettatiminn.is
VAXTA LAUSIR
DAGAR Í REKKJUNNI Nú getur þú skipt greiðslunum vaxtalaust í allt að 18 mánuði á öllum heilsurúmum frá King Koil
Amelia
(Queen Size 153x203 cm)
7.148 kr. í 18 mánuði eða
119.760 kr. staðgreitt (fullt verð 149.700)
í 18 mánuði eða
195.500 kr. staðgreitt
í 18 mánuði eða
179.592 kr. staðgreitt
= 16% afsláttur
11.482 kr.
10.572 kr.
(fullt verð 213.800)
(Queen Size 153x203 cm)
(Queen Size 153x203 cm)
Corsica Plush
AC-Pacific
= 20% afsláttur
(fullt verð 230.000)
= 15% afsláttur Rekkjan ehf ≤≥ Suðurlandsbraut 48 (Bláu húsin í Faxafeni) ≥≥ 108 Reykjavík ≥≥ 588 1955 ≥≥ www.rekkjan.iS ≥≥ Opið virka d. 10–18 og lau 11–16
H E I L S U R Ú M
frĂŠttir
Helgin 25.-27. febrĂşar 2011
ďƒ¨
ĂžrotabĂş BjĂśrgĂłlfur GuĂ°mundsson
Enginn vill kaupa sumarhĂşs BjĂśrgĂłlfs Ă PortĂşgal
ĂžrotabĂşi BjĂśrgĂłlfs GuĂ°mundssonar gengur illa aĂ° selja sumarhĂşs kappans Ă PortĂşgal. SĂśluferli ĂĄ eigninni hĂłfst Ă maĂ ĂĄ sĂĂ°asta ĂĄri en aĂ° sĂśgn Sveins Sveinssonar, skiptastjĂłra bĂşsins, urĂ°u tafir ĂĄ sĂślunni vegna bilaĂ°rar vatnsdĂŚlu sem eyĂ°ilagĂ°i gróður Ă kringum hĂşsiĂ°. HĂşsiĂ°, sem er 900 fermetrar aĂ° stĂŚrĂ°, er Ă strandbĂŚnum Cascais, vinsĂŚlum ferĂ°amannastaĂ° um ĂžrjĂĄtĂu kĂlĂłmetra vestur af Lissabon. SpurĂ°ur segir Sveinn aĂ° fariĂ° hafi veriĂ° Ă aĂ° lagfĂŚra skemmdirnar ĂĄ kostnaĂ° krĂśfuhafa hĂşssins, Lands-
Â?Â? Â?  Â€
 �
ďƒ¨
fasteignamark aĂ°ur Fornfr ĂŚgt hĂşs selt
Kalli Ă Pelsinum selur „krĂşnudjĂĄsniĂ°â€œ sitt
‹ ŠŒ ‚ Ž ‘ � ‚ƒ  „ � … † ‡ � ˆ  ‰  Š
Þótt húsið sÊ selt halda Karl og Ester kona hans åfram rekstri Pelsins.
bankans, en BjĂśrgĂłlfur fĂŠkk um 800 milljĂłna krĂłna lĂĄn fyrir hĂşsinu frĂĄ bankanum, Ăžar sem hann var stĂŚrsti eigandinn, samkvĂŚmt RannsĂłknarskĂ˝rslu AlĂžingis. FasteignamarkaĂ°urinn Ă PortĂşgal er daufur um Ăžessar mundir og sagĂ°i Sveinn ĂĄhuga fĂłlks ĂĄ sumarhĂşsi BjĂśrgĂłlfs endurspegla ĂžaĂ°. „ÞaĂ° hefur enginn sĂ˝nt ĂĄhuga ĂĄ ĂžvĂ aĂ° kaupa Ăžetta hĂşs,“ segir Sveinn en bĂŚtir viĂ° aĂ° nokkrir hafa sĂ˝nt ĂžaĂ° er ekki slegist um ĂĄhuga ĂĄ aĂ° leigja ĂžaĂ°. ĂžrotabĂşiĂ° hafi Þó ekki haft ĂĄhuga ĂĄ ĂžvĂ aĂ° fara sumarhĂşs BjĂśrgĂłlfs GuĂ°mundssonar Ă PortĂşgal. Ăşt Ă slĂkt. -ĂłhĂž
Karl J. SteingrĂmsson, einatt kenndur viĂ° Pelsinn, hefur selt fasteignafĂŠlaginu ÞórsgarĂ°i Kirkjutorg 4 og Templarasund 3.
Innlendar bĂşvĂśrur halda niĂ°ri matvĂŚlaverĂ°i og vĂsitĂślu neysluverĂ°s Innfluttar matvĂśrur hafa hĂŚkkaĂ° um 60,6% frĂĄ ĂĄrsbyrjun 2007 til janĂşar 2011. Ă sama tĂma hafa innlendar bĂşvĂśrur, ĂĄn grĂŚnmetis, einungis hĂŚkkaĂ° um 20,4%.
LjĂłsmynd/Hari
8
Kirkjuhvoll er eitt best staĂ°setta hĂşs miĂ°bĂŚjarins, Ă hjarta borgarinnar.
Ă Ăžessu tĂmabili hĂŚkkaĂ°i vĂsitala neysluverĂ°s um 36,2%. 70%
60,6%
60 50
37,7%
40 30 20
36,2%
20,4%
10 0
BĂşvĂśrur ĂĄn grĂŚnmetis
AĂ°rar innlendar mat- og drykkjarvĂśrur
Innfluttar matog drykkjarvĂśrur
VĂsitala neysluverĂ°s
Súluritið sýnir verðbreytingar å matvÜru, frå årsbyrjun 2007 til janúar 2011.
�slenskur landbúnaður stendur vÜrð um Þjóðarhag. Heimild: Hagstofa �slands
Þórsgarður hefur verið umsvifamikill à kaupum å fasteignum å hÜfuðborgarsvÌðinu å undanfÜrnu åri.
F
asteignamĂłgĂşllinn Karl J. SteingrĂmsson, betur Ăžekktur sem Kalli Ă Pelsinum, hefur selt sĂna rĂłmuĂ°ustu eign, Kirkjuhvol viĂ° Kirkjutorg 4, beint ĂĄ mĂłti DĂłmkirkjunni Ăžar sem Pelsinn er meĂ°al annars til hĂşsa, auk hĂşseignar viĂ° Templarasund 3. Kaupandi er fasteignafĂŠlagiĂ° ÞórsgarĂ°ur, sem er Ă eigu bandarĂska fjĂĄrfestisins Michaels Jenkins, EyglĂłar RĂłsar AgnarsdĂłttur og ValdĂsar FjĂślnisdĂłttur. KaupverĂ°iĂ° er trĂşnaĂ°armĂĄl en heimildir FrĂŠttatĂmans herma aĂ° ĂžaĂ° hlaupi ĂĄ hundruĂ°um milljĂłna. Eignirnar eru samtals rĂşmir 1.500 fermetrar aĂ° stĂŚrĂ°. Karl hefur ekki, frekar en aĂ°rir Ă fasteignabransanum, fariĂ° varhluta af ĂĄstandinu ĂĄ fasteignamarkaĂ°i. Arion banki hefur hĂśfĂ°aĂ° skuldamĂĄl gegn tveimur fĂŠlĂśgum hans og ekki er langt sĂĂ°an Karl og sonur hans voru yfirheyrĂ°ir af lĂśgreglunni vegna sĂślu ĂĄ SkĂşlagĂśtu 51 til sendirĂĄĂ°s KĂna fyrir 870 milljĂłnir. Þå situr Karl uppi meĂ° Ăžriggja stigaganga blokk ĂĄ TryggvagĂśtu 18 Ăžar sem 25 lĂşxusĂbúðir eru Ăłseldar. Eins og ĂĄĂ°ur sagĂ°i hefur Karl, ĂĄsamt Ester eiginkonu sinni, rekiĂ° Pelsinn Ă nĂŚr ĂžrjĂĄtĂu ĂĄr Ă Kirkjuhvoli auk Ăžess sem Karl hefur veriĂ° meĂ° skrifstofur sĂnar Ăžar. ÞórsgarĂ°ur hefur veriĂ° umsvifamikill Ă kaupum ĂĄ fasteignum ĂĄ hĂśfuĂ°borgarsvĂŚĂ°inu ĂĄ undanfĂśrnu ĂĄri. FĂŠlagiĂ° keypti heilan stigagang viĂ° LĂśngulĂnu Ă GarĂ°abĂŚ, hiĂ° frĂŚga KaaberhĂşs viĂ° SĂŚtĂşn, sem til stendur aĂ° breyta Ă skrifstofuhĂşsnĂŚĂ°i, auk nokkurra Ăbúða Ă KĂłpavogi og HafnarfirĂ°i. ValdĂs FjĂślnisdĂłttir, framkvĂŚmdastjĂłri ÞórsgarĂ°s, segir Ă samtali viĂ° FrĂŠttatĂmann aĂ° ekki sĂŠ enn algjĂśrlega ljĂłst hvernig hĂşsnĂŚĂ°iĂ° viĂ° Kirkjutorg og Templarasund verĂ°i nĂ˝tt. ĂžaĂ° sĂŠ Þó ljĂłst aĂ° Pelsinn verĂ°i ĂĄfram ĂĄ sama staĂ° sem og VĂnbarinn og veitingastaĂ°urinn ViĂ° TjĂśrnina.. Ekki nĂĄĂ°ist Ă Karl J. SteingrĂmsson ĂžrĂĄtt fyrir ĂtrekaĂ°ar tilraunir.
oskar@frettatiminn.is
tilBoÐ
nÝtt
199
kr/stk
Kjúklingabaka með pestó tilBoÐ
199
nÝtt
kr/stk
Skúffukökubitar tilBoÐ
ilmandi gott
159
fyrir þig!
kr/stk
Muscovado vínarbrauð
Bakað á staðnum
Bakararnir okkar byrja daginn snemma til að baka brauð og bakkelsi frameftir degi. Þannig tryggjum við að þú fáir nýbakaðar vörur alla daga, allan daginn. Bjóðum upp á gæða vörur og tilboð í hverri viku.
Bakarar Myllunnar þjónusta þig!
Baguette
Hvítlaukshringur
Kanillengja Gildir til 2. mars á meðan birgðir endast.
Gróft baguette
Hafrabrauð
Fjallabrauð
Croissant
Kleinur
Snúðar
Hnetuvínarbrauð
Fimmkornabrauð
Ostaslaufur
Vínarbrauðslengja
Hvítlauksosta-baguette
Heilsubrauð
Eplalengja
10
fréttir
Helgin 25.-27. febrúar 2011
Stígamót Efla starfsemi úti á landi
Afleiðingarnar eru eins hvar sem fólk býr Heiðdís Lilja Magnúsdóttir hlm@ frettatiminn.is
Þ
órunn Þórarinsdóttir, starfskona Stígamóta, segir þjónustu við þolendur kynferðisofbeldis að mestu hafa lagst af úti á landi eftir efnahagshrunið. En eftir landssöfnun til styrktar Stígamótum síðastliðið haust hafi skapast fjármagn til að halda úti tímabundnum verkefnum. „Við vorum áður með þjónustu á nokkrum stöðum úti á landi: Vesturlandi, Vestmannaeyjum, Selfossi og Austfjörðum. Svo treystu sveitarfélögin sér ekki lengur til að borga ferðakostnaðinn, sem var í raun eini kostnaðurinn sem lagðist á þau,“ segir Þórunn. Skotturnar, sem eru regnhlífarsamtök
yfir tuttugu kvennasamtaka á Íslandi, stóðu fyrir söfnun síðastliðið haust. Markmið söfnunarinnar var að safna fé til að hægt væri að styrkja þjónustu við þolendur kynferðisofbeldis utan höfuðborgarsvæðisins. Seld voru kynjagleraugu fyrir nokkrar milljónir og rann hluti af fénu til sjálfstæðra samtaka gegn kynbundnu ofbeldi, Sólstafa á Ísafirði og Aflsins á Akureyri. „Hluta af merkjasölunni ætlum við svo að nota í verkefni sem við köllum „Stígamót á staðinn“. Við ætlum aftur á Austfirðina og Suðurland og svo erum við að fara á Norðurland vestra með verkefninu á Sauðárkróki.“
Verðlaun Blaðamannafélag Íslands
„Við rennum algerlega blint í sjóinn og höfum ekki hugmynd um hver þörfin er en vonum að til okkar leiti bæði konur og karlar sem orðið hafa fyrir kynferðislegu ofbeldi í einhverri mynd. Eins eru aðstandendur þeirra velkomnir til okkar. Fólk hringir bara í Stígamót og pantar tíma. Ég geri ráð fyrir því að verða á Sauðárkróki hálfsmánaðarlega, frá byrjun apríl og fram í júní og byrja svo aftur í haust.“ Glíma þolendur í smærri samfélögum úti á landi við aðrar afleiðingar en þolendur í stærri samfélögum? „Afleiðingarnar eru eins, sama hvort
fólk býr í Reykjavík, á Sauðárkróki eða í New York. En í litlum bæjarfélögum er nálægðin mikil. Þórunn Þórarinsdóttir, Gerandinn býr starfskona Stígamóta. kannski í næstu götu, þannig að þetta er oft flókið. Ég bý ekki á staðnum og hef orðið vör við að fólki finnst það að mörgu leyti betra. Það mætir mér ekki úti í kaupfélagi eða í fermingarveislu og ég tengist ekki inn í samfélagið.“ Sjá nánar viðtal á bls. 22-24
Bílaumhirða Íslendingar að slappast
B
laðamannaverðlaunin 2010 verða afhent við hátíðlega athöfn í Gerðubergi á morgun, laugardag. Tilnefningarnar voru tilkynntar á miðnætti síðastliðinn föstudag. Verðlaun eru veitt í þremur flokkum, fyrir bestu rannsóknarblaðamennskuna, bestu fréttaumfjöllunina og besta blaðamanninn. Eftirtaldir eru tilnefndir í hverjum flokki: Rannsóknarblaðamennska ársins 2010: Ingibjörg Dögg Kjartansdóttir, DV, fyrir áleitna og vandaða umfjöllun um kynferðisbrotamál og forystu um skrif á þessu sviði, svo sem um biskupsmálið og önnur meint kynferðisbrot innan kirkju og trúfélaga. Stígur Helgason og Trausti Hafliðason, Fréttablaðinu, fyrir greinargóða og upplýsandi umfjöllun um málefni meðferðarheimilisins Árbótar. Umfjöllunin varpaði nýju ljósi á umdeild vinnubrögð í stjórnmálum og stjórnsýslu. Þorbjörn Þórðarson, Stöð 2, fyrir skilmerkilegan fréttaflutning af viðskipta- og fjármálum sem iðulega sviptu hulunni af
framvindu meintra efnahagsbrotamála í aðdraganda og ekki síður eftir hrunið. Besta umfjöllun ársins 2010: Fréttastofa RÚV, Fréttastofa Stöðvar 2 og Ritstjórn Morgunblaðsins fá sameiginlega tilnefningu fyrir umfangsmikla og vandaða en ólíka umfjöllun um eldgosin á Fimmvörðuhálsi og í Eyjafjallajökli. Magnús Halldórsson, Viðskiptablaðinu, fyrir skýra og umfangsmikla umfjöllun um fjármál sveitarfélaga í aðdraganda sveitarstjórnarkosninga. Sigríður H. Björnsdóttir og Þóra Arnórsdóttir (ritstj.), ásamt fréttamönnum fréttastofu RÚV og Kastljóss, fyrir sérstakan þátt með greinargóðri og
viðamikilli umfjöllun um Rannsóknarskýrslu Alþingis daginn sem hún kom út. Dæmi um hröð, vönduð og fumlaus vinnubrögð. Blaðamannaverðlaun ársins 2010: Kristinn Hrafnsson, RÚV/ Wikileaks, fyrir framúrskarandi úrvinnslu á myndbandi um þyrluárás í Bagdad sem hann vann ásamt Inga R. Ingasyni. Einnig fyrir störf hans sem fulltrúi Wikileaks í samstarfi við helstu fjölmiðla heims við að koma mikilvægum upplýsingum á framfæri. Pétur Blöndal, Morgunblaðinu, fyrir fróðlegar og sérstaklega vel skrifaðar greinar um læknavísindi sem gáfu bæði innsýn í aðstæður sjúklings og lækna/heilbrigðisstarfsfólks. Ritstjórn DV fyrir Stjórn-lagaþingsvef sinn þar sem lesendum var með nýstárlegum hætti og lifandi framsetningu auðveldað að kynna sér hinn mikla fjölda frambjóðenda. Verðlaunagripur Blaðamannaverðlaunanna.
Ljósmynd/Hari
Verðlaunaðir á morgun
Feðgarnir Sigurður Geirsson og Kristján Geir Sigurðsson hafa miklar áhyggjur af umhirðu bíla.
Ónýtar vélar vegna olíuleysis Þrautreyndir bifvélavirkjar segja Íslendinga hugsa verr um bílana sína en áður.
V
ið höfum fengið bíl sem var ekinn sjötíu þúsund kílómetra án þess að skipt væri um olíu. Það segir sig sjálft að vélin var ónýt í þeim bíl,“ segir Hlöðver Hjálmarsson, eigandi bifreiðaverkstæðisins Japanskra véla í Hafnarfirði, í samtali við Fréttatímann. Hann
Ómótstæðileg heyrnartæki! Það er ástæðulaust að láta heyrnarskerðingu koma í veg fyrir að þú getir notið þess besta í lífinu - að eiga samskipti við ættingja, vini og samstarfsfólk í hvaða aðstæðum sem er. Acto frá Oticon eru nýjustu heyrnartækin í milliverðflokki. Acto heyrnartækin búa yfir þráðlausri tækni og endurbættri örtölvutækni sem gerir þér kleift að heyra skýrar í öllum aðstæðum. Acto eru falleg, nett og nærri ósýnileg á bak við eyra.
Pantaðu tíma í heyrnarmælingu í síma
568 6880
og prófaðu Acto
Glæsibæ | Álfheimum 74 | 104 Reykjavík | Þjónusta á landsbyggðinni | Sími 568 6880 | www.heyrnartækni.is
segir umhirðu á bílum hafa hrakað verulega á undanförnum árum. „Þetta helst kannski í hendur við þann fjölda af bílum sem var á bílalánum og fólk beið hreinlega eftir að þeir yrðu teknir af því. Þessir bílar eru hvorki settir í þjónustuskoðun né er skipt um dekk á þeim. Það ríkir fullkomið hirðuleysi hjá þessu fólki í sambandi við bíla sína,“ segir Hlöðver. Sigurður Geirsson hjá Bílanesi á Seltjarnarnesi segir að hann og sonur hans, Kristján Geir Sigurðsson, hafi fengið fjóra bíla á síðasta ári sem voru með ónýta vél vegna olíuleysis. „Og einn það sem af er þessu ári,“ segir Sigurður. Hann telur að þarna haldist trassaskapur og sparnaður í hendur. Olían er dýrari og síðan eru starfsmenn á bensínstöðvunum hættir að bjóða upp á olíuskipti. „Ég held að fullt af fólki hafi ekki hugmynd um hvar olían er eða hvernig kvarðinn er. Bílar eru eins og lítil börn. Það þarf að hugsa um þá og þeir láta vita af sér ef eitthvað er að,“ segir Sigurður. Stefán Örn Bjarnason, yfirmaður fullnustudeildar SP fjármögnunar, segir í samtali við Fréttatímann að fyrirtækið hafi fengið inn fjölda bíla í slæmu ástandi. „Ég get nefnt sem dæmi að um 70 prósent af þeim bílum sem við tökum eru með ónýtar bremsur. Ástæðan er væntanlega sú að þegar kreppir að freistast fólk til að sleppa viðhaldi. Það gengur hins vegar ekki ef fólk vill að bílarnir endist,“ segir Stefán. oskar@frettatiminn.is
3
1
frá Biotherm. 2 tómatar (lycopene), epli (grasfrumur), beisk appelsína (neohesperdin), grape & granatepli (polyphenol) te (catechin), ruskus (sapónín), sojaprótein, bókhveiti & trönuber (lípíð)
5 virkir efnaþættir úr ávöxtum og grænmeti sem eyða þreytumerkjum áður en þau breytast í öldrunarmerki.
SKIN ERGETIC •
1
Krem með viðgerðareiginleikum sem afmá þreytumerki 97.5% NÁTTÚRULEG INNIHALDSEFNI • ÁN PARABENS
„ÓÞREYTT“ HÚÐ ALLA DAGA. SLÉTTARI, FYLLTARI OG ÚTHVÍLD HÚÐ MEÐ FALLEGA MÓTAÐAR ÚTLÍNUR. VÍTAMÍNFYLLT OG FERSK HÚÐ. Dagkrem ANTI-OX
Næturkrem D-TOX
5 virkir efnaþættir úr ávöxtum og grænmeti2
5 virkir efnaþættir úr tei og fræjum3
12
úttekt
Helgin 25.-27. febrúar 2011
Icesave Þjóðar atkvæðagreiðsla í vor í kjölfar synjunar forseta Íslands
Já er samningaleið – nei er dómstólaleið Almennt viðurkennt að nýju Icesave-samningarnir séu betri en þeir fyrri en ágreiningur um greiðsluskyldu Íslands.
Í
slensk ir kjósendur munu taka afstöðu til tveggja kosta í þjóðaratkvæðagreiðslu í vor um Icesave-samningana eftir að Ólafur Ragnar Grímsson, forseti Íslands, synjaði nýsamþykktum lögum um samningana undirskriftar. Annars vegar að staðfesta þau lög sem heimila fjármálaráðherra að skrifa undir samningana sem fyrir liggja um lausn Icesave-deilunnar.
Hins vegar að fara dómstólaleið til að leiða málið til lykta. Ágreiningur Íslands við Breta og Hollendinga snýst um túlkun tilskipunar Evrópusambandsins um innlánatryggingakerfi og hvort íslenska ríkinu beri að ábyrgjast greiðslu lágmarkstryggingar til innistæðueigenda í útibúum Landsbankans í Bretlandi og Hollandi. Almennt er viður-
kennt að þeir samningar sem Alþingi samþykkti nýverið séu til muna hagstæðari en þeir sem þjóðin felldi í þjóðaratkvæðagreiðslu í fyrra. Jafnframt er það álit þeirra sem að málinu hafa komið að samningaleiðin sé fullreynd. Bæði íslensk og hollensk yfirvöld
hafa lýst því yfir að samningaleið verði ekki fær ef hinum nýju samningum verður synjað í komandi þjóðaratkvæðagreiðslu. Á hinn bóginn er það skoðun þeirra, innan þings og utan, sem staðið hafa gegn kröfum Breta og Hollendinga – sem segja má
að kristallist í skoðun InDefence-hópsins – að engin lögmæt greiðsluskylda hvíli að baki þeirri kröfu breskra og hollenskra stjórnvalda að íslenskir skattgreiðendur gangi í ábyrgð fyrir þær skuldbindingar sem einkafyrirtækið Landsbankinn stofnaði til með Icesave-innlánsreikningunum. Innanríkisráðuneytið undirbýr þjóðaratkvæðagreiðslu n a . Ög mu ndu r
Íslendingar taka afstöðu til tveggja kosta í þjóðaratkvæðagreiðslunni.
Ef niðurstaðan verður Seðlabankinn telur sterk rök hníga til þess að leysa beri deiluna með samningum.
Þ
Jónasson innanríkisráðherra hefur sagt að hún muni fara fram eins fljótt og auðið er en hana ber að framkvæma innan tveggja mánaða frá ákvörðun forsetans. Ráðherrann segir að ákvörðun verði tekin í dag, föstudag, og þá um það hvort hún verði einföld eða tvöföld, þ.e. hvort kosið verði jafnhliða til stjórnlagaþings að nýju. Jónas Haraldsson jonas@frettatiminn.is
Ólafur Ragnar Grímsson, forseti Íslands, tilkynnir þá ákvörðun sína að vísa nýsamþykktum Icesave-lögum frá Alþingi í þjóðaratkvæðagreiðslu. Ljósmynd/Teitur
já
nei E
að er mat Seðlabanka Íslands og fleiri umsagnaraðila að nýju Icesave-samningarnir f niðurstaðan verðséu mun hagstæðari en fyrri samningar. Rúmlega tveir þriðju hlutar þingmanna ur nei í væntanlegri mátu það svo að hag Íslands væri betur borgið með því að fara samningaleiðina. þjóðaratkvæðaÞessi afstaða kom einnig fram í máli Ólafs Ragnars Grímssonar, forseta Íslands, þegar greiðslu liggur fyrir að dómhann kynnti ákvörðun sína en þar sagði hann m.a.: „Þótt hinir nýju samningar feli stólaleiðin verður farin, segir í í sér töluverða óvissu eru þeir annarrar gerðar en hinir fyrri, hagstæðari á margan mati Greiningar Íslandsbanka. Vitnað er til nefndarálits meirihátt og fjárhagslegar skuldbindingar svo miklu minni að munurinn nemur risavöxnum upphæðum; hin erlendu aðildarríki gangast einnig við ábyrgð.“ hluta fjárlaganefndar en þar sagði Í álitsgerð Stefáns Más Stefánssonar prófessors, Benedikts Bogasonar, að dómstólaleiðin tryggði rétta löghéraðsdómara og dósents, Dóru Guðmundsdóttur aðjúnkts og Stefáns Geirs fræðilega niðurstöðu en vafi léki á að Þórissonar hæstaréttarlögmanns til fjárlaganefndar Alþingis í janúar síðasthún tryggði hagstæðustu niðurstöðu liðnum segir m.a. í niðurlagi að samningsuppkastið [sem Alþingi samþykkti fyrir Ísland. Bent er á að skiptar skoðanir séu á því meðal lögfræðinga hver líkleg síðan sem lög] feli í sér verulega endurbót frá fyrri samningsdrögum bæði dómsniðurstaða yrði í málinu. „Jafnvel þótt að því er varðar fjárhæðir og ýmsa aðra skilmála. „Sanngirnismat og siðferðilegar skyldur í samskiptum siðmenntaðra ríkja kunna einnig dómsmál vinnist er kostnaður í því fólginn að ráða einhverju um ferðina þegar endanleg afstaða er tekin,“ sagði að fara dómstólaleiðina og dragist dómsmálið enn fremur. á langinn mun óvissan ríkja lengur og tjónið Seðlabankinn metur það svo að núvirði skuldbindingar íslenska aukast sem af óleystri deilunni hlýst. Málið gæti ríkisins vegna samkomulagsins sé 69 milljarðar króna eða sem einnig tapast sem setti að öllum líkindum Ísland í verri samningsstöðu en nú er fyrir hendi og leiddi svarar 4,3% af áætlaðri landsframleiðslu ársins 2010. Greining Íslandsbanka leggur út af þessu og segir m.a.: „Þrátt fyrir að til óhagstæðari niðurstöðu. Þá verður einnig að hafa hér sé um miklar fjárhæðir að ræða og óvissa nokkur um framí huga að áfellisdómur gæti haft neikvæð áhrif á samtíðina er það mat bankans að væntanlega muni margt vinnast skipti Íslands við aðrar þjóðir. Víst má telja að frestun með samkomulaginu, ekki síst bætt aðgengi að alþjóðlegum lykta deilunnar hefði einnig áhrif á möguleika ríkissjóðs, fjármálamarkaði og hraðari endurreisn fjármálalífsins. Að sveitarfélaga og fyrirtækja til að sækja lánsfé á erlenda því viðbættu að niðurstaða EFTA-dómstólsins í hugsanlánamarkaði. Jafnframt er hugsanlegt að ágreiningur um legum málaferlum vegna Icesave-deilunnar gæti orðið fullnustu af Íslands hálfu í kjölfar áfellisdóms í samningsÍslandi í óhag telur Seðlabanki Ísands sterk rök hníga til brotamáli gæti haft áhrif á EES-samninginn gagnvart Íslandi þess að leysa beri deiluna um uppgjör Icesave-reiknog öðrum EFTA-ríkjum. inga Landsbanka Íslands með þeim hætti sem nú er Varðandi dómstólaleiðina má einnig geta þess að Eftirlitslagt til að gert verði.“ stofnun EFTA (ESA) hefur þegar stofnað til samningsbrotamáls, studd af framkvæmdastjórn Evrópusambandsins, þar sem komist jonas@frettatiminn.is
Ef niðurstaðan verður Tryggir rétta lögfræðilega niðurstöðu en vafi á hagstæðustu niðurstöðu fyrir Ísland.
er að þeirri niðurstöðu að Íslandi sé skylt að ábyrgjast greiðslu rúmlega 20.000 evra til hvers innistæðueiganda. Er það álit stofnunarinnar að á aðildarríkjum EES hvíli sú skylda að sjá til þess að það tryggingakerfi sem komið er á fót á grundvelli tilskipunarinnar um innistæðutryggingar skili innistæðueigendum þeirri lágmarkstryggingu sem hún mælir fyrir um undir hvaða kringumstæðum sem er. Lágmarkstrygging við innistæðueigendur Landsbankans í Bretlandi er metin á 2.350 milljarða punda og á 1.329 milljarða evra í Hollandi. Það jafngildir samtals 674 milljörðum króna miðað við sölugengi gjaldmiðlanna 22. apríl 2009 en kröfurnar í bú bankans voru miðaðar við gengi þann dag,“ segir m.a. í samantekt Greiningar Íslandsbanka. InDefence-hópurinn bendir hins vegar á í greinargerð sinni til fjárlaganefndar í janúar að grundvallaratriði sé að samningur um lausn málsins feli í sér þrjú meginatriði. Í fyrsta lagi að ekki sé lögbundin greiðsluskylda að baki kröfum Breta og Hollendinga, í öðru lagi að samningar feli í sér skipta ábyrgð allra samningsaðila og í þriðja lagi að samningar feli í sér skipta áhættu allra samningsaðila. Að mati hópsins endurspegla þeir samningar sem Alþingi samþykkti á dögunum ekki þessa þætti með fullnægjandi hætti þótt þeir feli í sér ýmsar úrbætur frá fyrri samningum. Helstu áhættu- og óvissuþættir séu enn til staðar. „Helstu áhættuþættirnir lúta að gengisáhættu og áhættu á matsverði eigna þrotabús Landsbanka Íslands, þótt óvissa um virði eigna LÍ sé minni en áður. Auk þeirrar áhættu veit enginn raunverulega á þessu stigi hve langt er í að greiðslur inn á höfuðstól skuldarinnar hefjist. Hve langt verður tímabilið sem vextir safnast á Icesave-skuldbindingu þjóðarinnar án þess að nokkuð greiðist á höfuðstól lánsins? Forsendur samninganefndarinnar um að greiðslur inn á höfuðstól úr þrotabúi LÍ geti hafist innan skamms tíma verða að teljast í bjartsýnara lagi,“ segir m.a. í niðurlagi greinargerðar InDefence-hópsins. jonas@frettatiminn.is
Framhald á næstu opnu
F Í L Ð I F E G R I L ÞAÐ GETA AL
ikið liggur við
búnað þegar m
gja góðan að fur Líf til að tryg
er úss. Nánast hv – háskólasjúkrah la ar íta ild sp de nd na La en ar ónustu kv lag kvennadeild ylda, þarfnast þj rg lsk so í fjö a er eð Líf er styrktarfé hv ar eð ng a barnsfæði inu, og þar m gn nd ve la i á eð gl na í ko er a einast ort sem landssöfnunar. ann á ævinni, hv . Líf efnir því til da in LSH einhvern tím ik ve a eð is , barnsmiss vegna fósturláts w.gefdulif.is ktarfélagi á ww yr st st ra ge að því útsendingu í Þú gefur Líf með verður í beinni m se r na in ar un s. Styrktarfélag eða gefa til söfn udaginn 4. mar st fö 2 öð St á á opinni dagskr
Íslandsbanki ge
H V Í TA H Ú S I Ð / S Í A
H V Í TA H Ú S I Ð / S Í A
Elísabet Helgadóttir, starfsmaður Íslandsbanka, á von á sínu þriðja barni í dag, föstudag
14
úttekt
Helgin 25.-27. febrúar 2011
Icesave Afstaða sérfr æðinga og hagsmuna aðila
Ásættanleg niðurstaða í óásættanlegu máli Falli samningarnir eru líklegast að málið fari fyrir EFTA-dómstólinn til að fá úrskurð um greiðsluskyldu Íslands.
L Vilji Bretar og Hollendingar höfða bótamál á hendur íslenska ríkinu verður það gert fyrir íslenskum dómstólum.
ee Buchheit, formaður íslensku Icesave-samninganefndarinnar, fagnaði því að Alþingi samþykkti Icesave-lögin með miklum meirihluta. Hann sagði, í viðtali við Ríkisútvarpið, að Icesave-samningarnir væru ásættanleg niðurstaða í óásættanlegu vandamáli en skiljanlega væru sumir óánægðir með hana. Viðtalið var tekið fyrir ákvörðun forseta Íslands en haft var eftir Buchheit að færu samningarnir í þjóðaratkvæðagreiðslu byðist almenningi ekki að fara eins ýtarlega yfir þá og þingið gerði. Fréttatíminn náði ekki símasambandi við Lee Buchheit við vinnslu fréttarinnar og hann kaus að svara ekki tölvupósti um hvað við tæki ef nýju Icesave-lögunum yrði hafnað í þjóðaratkvæðagreiðslu. Lárus Blöndal, fulltrúi stjórnarandstöðunnar í Icesave-samninganefndinni, sagði, að því er fram kom hjá mbl.is, að hann reiknaði ekki með því að Bretar og Hollendingar höfðuðu bótamál hér heima þótt það væri vissulega möguleiki. Líklegra væri að niðurstaða EFTA-dómstólsins og vísan í EES-samninginn yrði notuð til að þrýsta á Íslendinga um greiðslu. Hann tók þó fram að niðurstaða EFTA-dómstólsins yrði ráðgefandi og óbindandi. Niðurstaða hans yrði þannig öðru fremur vopn í pólitískum ágreiningi landanna í millum og staðan að því leyti
óbreytt. Ef Bretar og Hollendingar vildu hins vegar höfða bótamál á hendur íslenska ríkinu yrði það gert hér á landi. Lárus segir, í viðtalinu, málið í þeim farvegi að líklegast sé að það komi til kasta EFTAdómstólsins, fari svo að lögum um ríkisábyrgð verði hafnað í þjóðaratkvæðagreiðslu og ekki náist nýir samningar. Hann hefur ekki trú á að kostur sé á frekari samningaviðræðum. Haft var eftir Lárusi að hann væri mjög bjartsýnn á að úr þrotabúi Landsbankans fengist að fullu upp í forgangskröfur. Spurningin væri aðeins um vexti. Færi málið hins vegar í hart og fyrir dómstóla myndu Bretar og Hollendingar einnig gera kröfu um að íslenska ríkið bæri ábyrgð á innistæðum að fullu. „Og ofan á það koma svo vextir. Þannig að í versta falli erum við að tala um mörg hundruð milljarða.“ Björg Thorarensen lagaprófessor talar á svipuðum nótum, segir líklegast að ef Icesave-samningarnir verða felldir í þjóðaratkvæðagreiðslu muni Eftirlitsstofnun EFTA fara með málið fyrir EFTA-dómstólinn til að fá skorið úr greiðsluskyldu íslenska ríkisins, að því er fram kom á mbl.is. Hugsanlegt er einnig, að mati Bjargar, að Bretar og Hollendingar myndu leita til íslenskra dómstóla um endurgreiðslur. Fræðilega væri mögulegt að þjóðirnar semdu um lögsögu Alþjóðadómstólsins í
Lee Buchheit fór fyrir íslensku Icesave-samninganefndinni.
Haag og loks væri hægt að búa til gerðardóm. Gylfi Arnbjörnsson, forseti ASÍ, sagði dómstólaleið í Icesave-málinu þyrnum stráða og óvíst hvaða niðurstaða leiddi af henni, að því er fram kom á mbl.is. Hann sagði dómstólaleiðina taka langan tíma og öll töf á málinu væri slæm fyrir Ísland. Vilhjálmur Egilsson, framkvæmda-
stjóri SA, talaði á svipuðum nótum og mælti með því að þjóðin gæfi samþykki sitt í þeirri atkvæðagreiðslu sem fram undan væri enda væri það ekki betri kostur að hafna samningunum og halda út í óvissuna. Jónas Haraldsson jonas@frettatiminn.is
úttekt 15
Helgin 25.-27. febrúar 2011
Icesave Guðmundur Árnason, r áðuneytisstjóri og samninganefndarmaður
Eftirlitsstofnunin gæti stefnt málinu fyrir EFTA-dómstólinn í sumarlok
Falli nýju Icesave-lögin í þjóðaratkvæðagreiðslu gæti málsmeðferð hjá ESA lokið á fáum mánuðum. Dómar EFTA-dómstólsins hafa einvörðungu pólitískar afleiðingar. Takmörkun að innri markaði Evrópu hugsanleg.
Æ
tla má, ef nýju Icesave-lögin verða felld úr gildi í þjóðaratkvæðagreiðslu í apríl næstkomandi, að málsmeðferð hjá ESA, Eftirlitsstofnun EFTA, geti lokið á fáum mánuðum. ESA getur þá stefnt málinu fyrir EFTA-dómstólinn í sumarlok eða snemma næsta haust, segir Guðmundur Árnason, ráðuneytisstjóri í fjármálaráðuneytinu og einn nefndarmanna í Icesave-samninganefndinni. ESA hefur stofnað til samningsbrotamáls gegn íslensku ríkisstjórninni á þeim grundvelli að tilskipun um innistæðutryggingar hafi ekki verið framkvæmd á þann hátt að hún skili tilætluðum árangri. Íslenskum stjórnvöldum var veittur tveggja mánaða frestur til að svara erindi ESA en Guðmundur segir að í ljósi framvindu í viðræðum hafi fresturinn ítrekað verið framlengdur og ótímabundið eftir að samningar voru áritaðir í desember og meðferð Alþingis tók við. Ef til málsmeðferðar kemur fyrir EFTA-dómstólnum verður
ekki komist hjá því að virða þá tímafresti sem málsmeðferðarreglur réttarins gera ráð fyrir, að sögn Guðmundar, en meðaltími í slíkum málum hefur að jafnaði verið eitt ár. „Dómar EFTA-dómstólsins hafa einvörðungu pólitískar afleiðingar. Áfellisdómur leiðir ekki sem slíkur af sér beina greiðsluskyldu og er t.d. ekki aðfararhæfur. Dómar EFTAdómstólsins beinast, eins og álit Eftirlitsstofnunar EFTA, að ríkisstjórn viðkomandi EFTAríkis; staðfesta í raun að ESA hafði rétt fyrir sér, ef um áfelli er að ræða. Það er síðan stjórnvalda að bregðast við dómnum með viðeigandi aðgerðum. Af Íslands hálfu hefur því alla tíð verið lýst yfir að stjórnvöld muni standa við alþjóðlegar skuldbindingar sínar. Tækju þau hins vegar ákvörðun um að gera það ekki, eða væru ekki í aðstöðu til þess, mætti búast við að málið yrði tekið upp af framkvæmdastjórn Evrópusambandsins á vettvangi sameiginlegu EES-nefndarinnar með tilheyrandi afleiðingum fyrir
Dómar EFTAdómstólsins hafa einvörðungu pólitískar afleiðingar. Áfellisdómur leiðir ekki sem slíkur af sér beina greiðsluskyldu og er t.d. ekki aðfararhæfur.
Guðmundur Árnason, ráðuneytisstjóri í fjármálaráðuneytinu. Hann var einn af samninganefndarmönnum Íslands í Icesave-nefndinni.
rekstur EES-samningsins, ýmist eingöngu gagnvart Íslandi eða öllum EFTA-ríkjunum sem aðild eiga að samningnum. Afleiðingarnar gætu,“ að því er fram kom hjá Guðmundi, „verið fólgnar í að taka viðeigandi kafla samnings-
ins úr sambandi eða samninginn allan með tilheyrandi takmörkunum á aðgengi að innri markaði Evrópu.“ Jónas Haraldsson jonas@frettatiminn.is
Ánægðustu viðskiptavinirnir eru hjá TM Enn á ný mælist TM efst tryggingafélaga í Íslensku ánægjuvoginni, árlegri könnun sem mælir ánægju viðskiptavina íslenskra fyrirtækja. Í 10 skipti af 12 hafa viðskiptavinir TM verið ánægðari en viðskiptavinir hinna tryggingafélaganna.* Starfsmenn og umboðsmenn TM hafa staðið sig frábærlega í því að rækta samband við viðskiptavini á undanförnum árum. Þessi viðurkenning er hvatning til þess að halda áfram á sömu braut. * Samkvæmt niðurstöðum könnunar Capacent á ánægju viðskiptavina íslenskra fyrirtækja 1999 – 2010.
TM Síðumúla 24 // Sími 515 2000 // tm@tm.is // www.tm.is
Ef þú ert tryggður þá færðu það bætt
16
fréttir
Helgin 25.-27. febrúar 2011
Byltingin byrjaði utan netsins Í Egyptalandi hefur nýfædd stúlka fengið nafnið Facebook til að minnast þess þegar egypska þjóðin steypti forseta landsins af stóli eftir 30 ára stjórnartíð. En hversu mikinn heiður eiga netmiðlarnir skilinn þegar eitt það fyrsta sem stjórnvöld gera er að loka á netið? Herdís Sigurgrímsdóttir kannaði forsögu lýðræðisbyltingarinnar sem nú geisar í arabaheiminum.
F
yrstu mótmælin sem komust í fréttirnar í Kaíró í janúar voru reyndar ekki skipulögð á Facebook. Skipuleggjendurnir, sem vissulega héldu úti vinsælli hópsíðu á Facebook, vissu sem var að öll mótmæli sem væru skipulögð þar yrðu kæfð í fæðingu af öryggissveitum. Þeir skipulögðu því mótmæli á 20 mismunandi stöðum um borgina á netinu – þar sem yfirvöld gátu fylgst með undirbúningnum. Ein mótmæli í viðbót skipulögðu þeir af kostgæfni fjarri alsjáandi augum netlögreglunnar. Þeir völdu mótmælunum stað í fátækrahverfinu Bulaq al-Dakrour í vesturhluta Kaíró, á litlu torgi fyrir framan sætindabúð sem var vel þekkt í hverfinu. En í landi þar sem aðeins fjórðungur þjóðarinnar hefur netaðgang – og hlutfallið er enn lægra í fátækrahverfum, varð að nota hefðbundnari leiðir til að breiða út boðskapinn. Dagana fyrir mótmælin dreifðu forsprakkarnir bréfmiðum með áróðri þar sem ýjað var að fjöldamótmælum 25. janúar. Þegar dagurinn rann upp var óeirðalögregla viðbúin því að dreifa mannfjölda á öllum 20 stöðunum sem auglýstir höfðu verið á Facebook. Skipuleggjendurnir fóru þess í stað með 300 manna hóp á torgið í Bulaq al-Dakrour. Fiskisagan flaug með leifturhraða um hverfið og fólk dreif að úr völundarhúsi þröngra gatna. Þegar lögregluyfirvöld áttuðu sig á hvað gekk á og sendu sveitir til að stöðva mótmælin var hópurinn þegar orðinn of stór til að ráða við með góðu móti. Mótmælagangan frá Bulaq al-Dakrour var sú eina sem náði alla leið á Tahrir-torg þann daginn en fréttamyndirnar dugðu til að mótmælin undu hratt upp á sig upp úr því.
Núna talar fólk mikið um að Facebook hafi sett byltinguna af stað. Það hljómar voða vel en er kannski ekkert sérstaklega djúp skýring. Með henni er dregið úr mikilvægi annarra undirliggjandi þátta í þjóðfélaginu. FAGNAR FACEBOOK Samskiptasíðum á netinu hefur verið hampað fyrir velgengni uppreisnarinnar gegn Mubarak, forseta Egyptalands. En ýmislegt bendir til þess að aðrir samskiptamátar skipti ekki minna máli.
Fjölmiðlar einfalda málið
Sagan frá Bulaq al-Dakrour sýnir að netið er að mörgu leyti meingallað tæki til að skipuleggja byltingar. Það nær ekki til fólks flests í fátækari löndum, það er auðvelt að njósna um samskipti þar og að auki er leikur einn fyrir stjórnvöld að skemma fyrir skipuleggjendum með því að dreifa röngum upplýsingum. Forsprakkarnir treystu því aðallega á dreifibréf og að orðrómurinn myndi berast manna í millum. Þannig náðu þeir að hrinda af stað uppreisn. Facebook og aðrar netsíður voru hins vegar mikilvægur samskiptavettvangur til að dreifa stjórnmálaskoðunum bæði fyrir og eftir að uppreisnin byrjaði. Stjórnvöld klóruðu sér í hausnum,
skildu ekki hvernig forsprakkarnir höfðu farið að því að leika á lögregluna. Fjölmiðlar voru hins vegar snöggir að mikla hlutverk Facebook, Twitter og annarra samskiptasíðna á vefnum. Það var ekki fyrr en tveimur vikum seinna að bandaríska blaðið Wall Street Journal hafði uppi á forsprökkunum sem fóru huldu höfði, og birti söguna hér að ofan. Baldvin Þór Bergsson stjórnmálafræðingur hefur rannsakað áhrif nýrra miðla og netsins á hegðun fólks. Hann segir það ekkert einsdæmi að fjölmiðlar stökkvi á skýringar sem hljóma sennilega. „Núna talar fólk mikið um að Facebook hafi sett byltinguna af stað. Það hljómar voða vel en er kannski ekkert sérstaklega djúp skýring. Með henni er dregið úr mikilvægi annarra undirliggjandi þátta í þjóðfélaginu.“ Hann notar búsáhaldabyltinguna íslensku til samanburðar: „Tilkynningarnar voru allar á netinu, á Facebook. Samt dettur engum í hug að tala um Facebook-byltingu í því samhengi.“
Byltingin lifði af netleysið
NETLEYSI Í LÍBÍU Þrátt fyrir að aðeins fimm prósent líbísku þjóðarinnar séu nettengd náðu Líbíumenn að rísa upp gegn einræðisherranum Gaddafi.
25
af vörum á
myndabókavef
afsláttur í febrúar
www.oddi.is
Egypsk stjórnvöld reyndu líka að hindra frekari útbreiðslu uppreisnarinnar með því að loka á netaðgang og stöðva SMS-sendingar í landinu. En byltingin hafði þegar öðlast sjálfstætt líf. „Þegar Egyptar voru komnir út á göturnar, þá var teningunum kastað,“ skrifar Wael Abbas, egypskur bloggari sem er einn þeirra sem kyntu undir mótmælunum. Nokkrum dögum síðar var opnað fyrir netið aftur. „Netið auðveldaði okkur hins vegar að leiða fólkið á réttu staðina og dreifa nýjustu fréttum af stjórnmálunum.“ Hann og aðrir egypskir bloggarar gera sér einnig grein fyrir því að sjónvarp og útvarp, sér í lagi katarska sjónvarpsstöðin Al Jazeera, hafi átt fullt eins stóran þátt í að fá fólk út á göturnar.
vald í heiminum. Upplýsingar flæði frjálst yfir landamæri og ekkert ríki geti lengur einangrað þegna sína frá alþjóðasamfélaginu.
Eða er það bara nýr miðill?
Þeir sem eru á öndverðum meiði benda á að fjöldamótmæli og uppreisnir hafi ekki þurft á netinu að halda áður fyrr. Rithöfundurinn Malcolm Gladwell rifjar upp, í tímaritinu New Yorker, að setumótmæli svartra stúdenta á matsölustöðum í Suðurríkjum Bandaríkjanna á sjöunda áratugnum hafi breiðst út með leifturhraða. Orðrómurinn barst milli manna í vinahópum og á heimavistum. Fjölmiðlaumfjöllun varð til þess að brátt var mótmælt um gervöll Suðurríkin. Í bók sinni, The tipping point, segir Gladwell að hugmyndir, tíska eða vörur sem verði vinsælar berist eins og farsótt frá manni til manns. Þá gildir einu hver samskiptamátinn er. Vel heppnuð uppreisn í einu landi vekur vonir í nágrannalöndunum um að þar geti fólki lánast hið sama. Gerræðisríki kommúnismans í AusturEvrópu féllu eitt af öðru – án eins einasta twitter-innleggs. Þangað bárust upplýsingar frá umheiminum með sjóræningjaútvarpsstöðvum sem gjarna áttu höfuðstöðvar í frjálsari nágrannalöndum. Mótspyrnan var að miklu leyti skipulögð með munnlegum skilaboðum.
Munnleg skilaboð mikilvægust
Jafnvel á okkar netvæddu tímum eru munnleg skilaboð enn mikilvægasti samskiptamátinn. Þannig bárust út boðin um fjöldamótmælin í Íran, að sögn írönsku blaðakonunnar Golnaz Esfandiari. „Twitter var alls ekki að-
Ótengd arabalönd Arababyltingarnar eru ekki allar netvæddar. Í Líbíu eru aðeins fimm prósent þjóðarinnar nettengd. Byltingarbylgjan hófst í Túnis, þar sem um þriðjungur þjóðarinnar er nettengdur. Netnotkun var hins vegar ekki frjáls, frekar en fjölmiðlarnir. Túnis var nefnilega í hópi þeirra arabalanda, ásamt Sýrlandi og Jemen, þar sem fjölmiðlafrelsi er minnst, samkvæmt lista Blaðamanna án landamæra. Í Sýrlandi er grannt fylgst með allri netnotkun þegnanna og nú er búið að loka fyrir hjáleiðir þar sem netnotendur geta athafnað sig nafnlaust með því að tengjast gegnum proxynetþjón. Gaddafi í Líbíu hefur ekki þurft að hafa svo miklar áhyggjur af netnotkun íbúanna þar sem aðeins fimm prósent þjóðarinnar hafa netaðgang.
Ein mótmæli í viðbót skipulögðu þeir af kostgæfni fjarri alsjáandi augum netlögreglunnar.
Þaulsætnir þjóðhöfðingjar Í arabalöndunum hafa þjóðhöfðingjar haft tilhneigingu til að sitja sem fastast í embætti. Þá gildir einu hvort þeir eru að nafninu til lýðræðislega kjörnir, líkt og Hosni Mubarak, sem var forseti Egyptalands í 30 ár, eða hvort þeir sitja sem einræðisherrar líkt og Muammar Gaddafi hefur gert í Líbíu síðan 1969. Hann er þaulsætnasti núverandi þjóðhöfðingi í heiminum, að kóngafólki undanskildu. Ali Abdullah Saleh, forseti Jemens, hefur setið síðan 1978 en hefur sagst munu láta af embætti eftir tvö ár. Ben Ali, sem nýverið var steypt af stóli í Túnis, hafði setið í 24 ár. Þá tíðkast að forsetaembættið gangi í arf, líkt og Mubarak hafði hugsað sér í Egyptalandi. Assad-feðgarnir Hafez og nú Bashad hafa haldið forsetaembættinu í Sýrlandi síðan 1971. Í furstadæmunum við Persaflóann gengur krúnan vitaskuld í arf og víða er lítil áhersla lögð á lýðræðisumbætur.
alsamskiptatæki mótmælenda sem voru í Íran,“ skrifaði hún í Foreign Policy síðasta sumar. „Vestrænir blaðamenn sem gátu ekki heyrt í – nú, eða nenntu ekki að heyra í – fólki sem var í Íran fóru einfaldlega inn á Twitter og flettu í gegnum tilkynningar á ensku undir yfirskriftinni #iranelection. Samt virtist enginn spyrja sig: Af hverju í ósköpunum er fólk sem er að skipuleggja mótmæli í Íran að skrifa allar tilkynningarnar á ensku?“ Herdís Sigurgrímsdóttir ritstjorn@frettatiminn.is
Hefur netið breytt heiminum?
Fermingakort A6,
með 25% afslætti
159kr
119kr
Verð er gefið upp með vsk. og miðast við afhendingu hjá Odda Höfðabakka 7. Afsláttur gildir ekki með öðrum tilboðum.
Oddi – umhverfisvottuð prentsmiðja. Höfðabakka 7, 110 Reykjavík, sími 515 5000, www.oddi.is
Fræðimenn úr ýmsum greinum félagsvísinda hafa keppst við að sýna fram á að samfélagsskipan hafi riðlast með tilkomu netsins. Kenningar þeirra ganga gjarna út á að upplýsingar og samskipti séu nú hraðari og nái til breiðari hóps en áður hafi þekkst. Þannig riðlist valdajafnvægi í samfélögum þar sem yfirvöld hafi reynt að hafa hemil á upplýsingaflæði. Boðberar hnattvæðingarinnar á borð við Mary Kaldor, prófessor við London School of Economics, spá því jafnvel að brátt muni upplýsingabyltingin binda enda á einræðis-
SÁ FYRSTI SEM FÉLL Ben Ali, forseti Túnis, lét af embætti um miðjan janúar eftir fjöldamótmæli. Þar hefur þriðjungur þjóðarinnar aðgang að netinu en strangar hömlur voru á netnotkun í tíð Ben Alis.
Helgartilboð Föstudag og laugardag
Eldhúsvaskar, sturtuhausar og blöndunartæki Intra Horizon Stálvaskar í eldhús á 25% afslætti
% 5 2 n
o z i r o H
um
sk ö v l á st
Mora Izzy Eldhús blöndunartæki á 30% afslætti
Gæði, þjónusta og ábyrgð - það er Tengi
SPRING sturtuhaus Kringlóttur 20 cm Tilboðsverð: 7.500,- kr
FONTE handsturtuhaus Stærð 67 mm. Tilboðsverð: 890,- kr
ESPRITE CARRÉ Ferkantaður 20x20cm Tilboðsverð: 9.500,- kr
EMOTION sturtuhaus Kringlóttur 10 cm Tilboðsverð: 2.500,- kr
SKINNY handsturtuhaus Tilboðsverð: 1.500,- kr
Opið virka daga frá 8 -18, laugardaga 10-15 Smiðjuvegi 76 • Kópavogi Baldursnesi 6 • Akureyri
• Sími 414 1000 • Sími 414 1050
• Fax: 414 1001 • www. tengi.is • Fax: 414 1051 • tengi@tengi.is
18
viðtal
Helgin 25.-27. febrúar 2011
Eltist við tilfinningaklámið Þegar myndlistarmaðurinn og rithöfundurinn Þórarinn Leifsson var ungur maður hélt hann á vit ævintýranna með fulla vasa af ferðatékkum og þvældist um Evrópu í þrettán mánuði. Hann vann meðal annars fyrir sér sem götumálari, hvarf inn í bóhemlífið og gleymdi að láta vita af ferðum sínum heim til Íslands. Þegar áhyggjurnar af honum náðu hámarki hér heima lögðu móðir hans og systir upp í óvissuferð í leit að týnda unglingnum. Þórarinn Þórarinsson hitti Tóta, nafna sinn, yfir kaffibollum og fékk að vita meira um þessa ævintýrasögu sem kemur út í haust.
Þ
etta er svolítið í þoku og ég er enn að reyna að fylla í götin. Bókin snýst í raun svolítið um leit mína að svörum við því af hverju ég ákvað að fara og hvað rak mig áfram á þessum árum. Ég veit það ekki ennþá. Bókin er svolítil rannsókn á því og ég er að komast að því á síðustu síðunum. Þetta er rannsókn á því af hverju þessi unglingur var svona klikkaður og af hverju honum datt í hug að fara,“ segir Þórarinn sem hefur gert það gott á síðustu árum með barnabókunum Leyndarmálið hans pabba og Bókasafn Ömmu Huldar. Hann skiptir um gír í nýju bókinni sem hann segir alls ekki við hæfi barna. „Þessi bók verður bönnuð börnum enda er ýmislegt þarna sem er of gróft fyrir barnshjartað.“ Þórarinn hefur legið með þessa ferðasögu götumálarans unga árum saman en hann lagði grunninn að henni fyrir margt löngu án þess að vera með útgáfu í huga. „Þetta handrit er búið að vera til ofan í skúffu örugglega frá 1996 eða eitthvað svoleiðis,“ segir Tóti sem styðst meðal annars við bréf sem voru skrifuð á meðan á ferð hans stóð. „Ég hélt líka dagbækur á þessum tíma þar sem ég var aðallega að skrifa niður símanúmer og aðrar hagnýtar upplýsingar og þar leynist ýmislegt sem ég styð mig við.
Síðan er ég líka með bréf og póstkort sem ég sendi fjölskyldunni og nota þau líka svolítið. Ég byrjaði að slá inn þessi bréf þegar ég fékk fyrstu tölvuna mína. Aðallega til að æfa mig á lyklaborðið, eins fáránlega og það hljómar nú. Ég hafði engan metnað fyrir því að gefa þetta út.“
Fann taktinn í tilfinningakláminu
Tóti kallar þessa risamynd af Humphrey Bogart „sveinsstykkið“ en myndina gerði hann í Strassbourg daginn áður en hann hélt heim á leið eftir rúmlega árs langa ævintýraferð. „Ég naut þess að hverfa inn í risastóra bláa fletina. Þetta tímabil náði hámarki með myndinni af Humphrey Bogart í Strassbourg. Þá fyllti ég nánast út í heila göngugötu með aðstoð tyrknesks aðstoðarmanns sem sá um að maka litnum á stéttina.“
Faðir Tóta, Leifur heitinn Þórarinsson, mælti þó með því að hann gæfi ferðasöguna út en Tóti segir að á þeim tíma hafi sér fundist rithöfundar frekar óspennandi og hann hafi alls ekki haft hug á að ganga í þeirra raðir. Hann hafi heldur ekki séð efnið fyrir sér sem heildstæða sögu fyrr en hann áttaði sig á mikilvægi móður sinnar og systur fyrir söguna. „Eftir að hafa gert þessar tvær barnabækur fannst mér kominn tími til að klára þetta. Ég sá að það yrði gaman að skrifa þetta og að tímabært væri að koma þessu út úr kerfinu. Sagan fór bara ekkert að ganga upp fyrr en ég fattaði að ég yrði að lýsa mæðgunum líka. Annars hefði þetta bara verið eitthvert grín út í gegn. Nú nálgast þetta meira að verða tilfinningaklám – eða ég er að reyna að ná því.“ Eftir að myndlistarneminn ungi hélt út í hinn stóra heim er óhætt að segja að hann
hafi týnst. Hann hætti að láta vita af sér og hans nánustu vissu ekki sitt rjúkandi ráð heima á Íslandi. „Það var alveg fullkomlega ómeðvitað. Ég gleymdi mér bara og pældi ekkert í því að láta vita af mér. Ég fór út eftir sumarvinnu á Íslandi í ágúst með vasana
Greiðslulausnir sniðnar að þinni atvinnugrein. Þ jó n u s t a
Verslun
Veitingahús
Íþrótta- og félagasamtök
viðtal 19
Helgin 25.-27. febrúar 2011
Handtakan fulla af ferðatékkum sem ég kláraði hægt og rólega. Ég vann svo aðeins við einhverja vínuppskeru í Frakklandi og fór með hýruna þaðan til Portúgals. Þá var komið fram í október og ég var að verða blankur, en á Suður-Spáni komst ég fyrir tilviljun í að mála göturnar. Þetta voru flakkarar og fólk sem bjó á götunni sem hafði í sig og á með alls konar kúnstum, tónlist og myndlist til dæmis. Ég var ekki ákveðinn í því hvað ég vildi gera, fara heim eða flakka áfram, þegar ég komst í götumálunina.“
Björgunarleiðangur út í óvissuna
Ljósmynd/Hari
Tóti er kvæntur Auði Jónsdóttur rithöfundi en hún hvatti hann óspart áfram áður en hann áttaði sig sjálfur á því hvernig hann gæti fengið ferðasöguna til að ganga upp í bók. „Við vinnum alltaf meira og meira saman í því sem við erum að gera og erum í skjallbandalagi við að hvetja hvort annað áfram.“
Þegar ekkert hafði spurst til Tóta um nokkurt skeið ákváðu móðir hans, Inga Huld Hákonardóttir, og Alda Lóa systir hans að reyna að rekja slóð hans og hafa uppi á honum. Þær vissu þó í raun ekkert hvar þær ættu að byrja og því síður hvar þær myndu enda. „Þetta er tvískipt bók að því leyti að ég segi bæði frá í fyrstu persónu út frá mínu eigin sjónarhorni og svo reyni ég að fylgja móður minni og systur eftir þegar þær fer að gruna að eitthvað sé að og fara að leita að mér. Þá reyni ég að fara inn í hausinn á þeim. Ég nota meðal annars bréf sem mamma skrifaði til ömmu þegar ég reyni að átta mig á hvað var að gerast hjá þeim. Í þessum bréfum reynir mamma að láta líta út fyrir að allt sé í lagi en undir niðri er ljóst að eitthvað er að. Þær leggja blint upp í nánast vonlausan leiðangur og það sem gerðist síðan er vægast sagt ótrúlegt.“ Tóti segir bókarskrifin ekki vera viðkvæmt mál í fjölskyldunni. „Það kemur
Mjólkurkaffi og 103 brandí innan seilingar og ég nokkuð ánægður með sjálfan mig. Ég horfði á barþjóninn hella í glasið meðan hann opnaði og lokaði munninum hljóðlaust. Hægt látbragðið og sérkennilegur munnkækurinn leiddi hugann að gúbbífiski. Herra gúbbífskur var að gefa mér eld í sígarettuna þegar einhver klappaði á öxlina á mér. „Komdu með mér!“ var sagt rólega en ákveðið á spænsku. Ég leit yfir öxlina. Löggan virtist hafa líkamnast úr reyknum á barnum. Ég svaraði engu heldur seig varlega niður af stólnum, tók pokann minn og elti þjón réttvísinnar út á bílaplanið um leið og ég velti fyrir mér hver í dauðanum hefði látið vita af mér. Á bílaplaninu gengum við beint í flasið á tveim félögum hans sem beindu að mér vélbyssum. Mér var umsvifalaust skellt með magann upp við bíl eins og í lélegri bíómynd. Ein löggan leitaði í vösunum og fann aleiguna; tvö hundruð peseta seðil og tíu sígarettur.
ekkert fram þarna sem er neyðarlegt fyrir þær og eftir að ég fór að reyna að fá upplýsingar upp úr þeim ákvað ég að nafngreina þær ekki í bókinni. Þannig fæ ég meira skáldaleyfi. Ég kalla þær bara mæðgurnar og skálda upp heilu samtölin á milli þeirra.“
Hver lausn er annarri betri. Eins og smurbrauðið mitt. Jakob Jakobsson, veitingahúsaeigandi á Jómfrúnni
Hver einasti viðskiptavinur okkar er einstakur og þarfirnar geta verið ólíkar. Með þetta að leiðarljósi höfum við þróað lausnir – sniðnar að þinni atvinnugrein.
Fyrirtækjalausnir Valitor
F er ðaþjónus ta
sími 525 2080
He ildsölu r
www.valitor.is
fyrirt@valitor.is
Ríki- og sveitarfélög
H V Í TA H Ú S I Ð / S Í A – 11 – 0 0 8 9
Hafðu samband og í sameiningu finnum við greiðslulausn sem hentar þínum rekstri.
20
fréttir
Helgin 25.-27. febrúar 2011
Bráðatilfelli þurfa að bíða um helgar Innanbúðarfólk á kvenlækningadeild Landspítala – háskólasjúkrahúss er uggandi yfir erfiðum aðstæðum. Jens A. Guðmundsson yfirlæknir segir meðal annars að brýnt sé að deildin fái nýrri og fullkomnari tæki til afnota.
Á
standið á kvenlækningadeild Landspítala – háskólasjúkrahúss hefur farið versnandi á undanförnum árum þar sem sparnaður í rekstri, helgarlokanir og úr sér gengin tæki hafa komið niður á þjónustu við sjúklinga. Ekki er gert ráð fyrir kvennadeild í nýrri Landspítalabyggingu en að mati Jens A. Guðmundssonar, yfirlæknis kvenlækninga á Landspítala, er húsnæði starfseminnar alltof þröngt og krefst verulegra úrbóta. „Spítalinn leggur áherslu á aukna göngudeildarþjónustu á kvennadeild en því fylgir engan veginn viðunandi húsnæði. Hér eru öll skoðunarherbergi yfirbókuð og löng bið á göngudeild. Einbýli á legudeild eru fá fyrir veikt fólk og aðstaða til að taka á móti aðstandendum óviðunandi.“ Húsnæði kvennadeildar var byggt árið 1974 fyrir fé úr landssöfnun kvenna en sumarið 2009 var helmingur fæðingardeildar tekinn í gegn. Eftir stendur hálfur gangur sem áður var vökudeild en hann nýtist starfseminni illa, meðal annars vegna þess að sjúklingarúm komast ekki inn um dyrnar. Á kvenlækningadeild hafa ekki verið gerðar endurbætur í mörg ár.
Ekki bara hagræðing
Kvenlækningadeildin veitir þjónustu við konur á fyrstu þremur mánuðum meðgöngu og þær sem glíma við kvensjúkdóma og krabbamein í kvenlíffærum. Í eitt og hálft ár hefur deildinni verið lokað um helgar í sparnaðarskyni. „Afleiðingarnar eru miklu lakari þjónusta við konur með bráðatilfelli, svo sem utanlegsfóstur, eggjaleiðarabólgur eða sprungnar blöðrur á eggjastokkum. Nú þurfa konur að bíða lengur eftir þjónustunni nema um mjög alvarlegt ástand sé að ræða. Áður var hægt að veita hraðari og betri þjónustu um helgar,“ segir Jens og bendir á að jafnvel þótt náðst hafi góður sparnaður með helgarlokun hafi það líka valdið óhagræði.
„Þetta skapar vandamál fyrir sjúklinga sem við þurfum þá að útskrifa fyrr en ella eða flytja á aðrar deildir Landspítala. Slíkt veldur miklu raski og skapar aukna vinnu því best er auðvitað að hafa samfellda þjónustu á sömu deild. En auðvitað stefnum við fólki ekki í hættu.“
Verri nýting skurðstofa
Jens segir að með helgarlokun sé nýting skurðstofa einnig takmörkuð. Flóknar aðgerðir séu framkvæmdar fyrripart vikunnar svo að sjúklingarnir geti útskrifast fyrir helgi. Seinnipart vikunnar sé hægt að gera miklu færri aðgerðir. Á skurðstofum kvenlækninga eru gerðar yfir 2.000 kvenækningaaðgerðir á ári, en stór hluti þeirra fer fram með kviðsjártækni sem krefst dýrs tæknibúnaðar. Einnig eru langflestar fóstureyðingar á landinu gerðar á kvenlækningadeildinni. Jens telur mesta þörf á endurnýjun á mikilvægum tækjabúnaði, bæði fyrir göngudeildarþjónustu og skurðstofur. „Ómskoðunartækin hér eru af ódýrustu gerð og þau eru orðin gömul. Við þurfum nauðsynlega betri myndgæði til að geta gert nákvæmari sjúkdómsgreiningar í grindarholi kvenna. Þessi tæki eru eins og hægri hönd læknisins í dag,“ segir Jens og bendir á að enginn þrívíddarsónar sé til á kvenlækningadeild en hann sé nauðsynlegur fyrir valin tilfelli þótt hann þurfi ekki að vera í stöðugri notkun. Á kvenlækningadeild sé brýn þörf á að minnsta kosti tveimur nýjum ómskoðunartækjum sem samtals kosta um 13 milljónir króna. Einnig bráðvantar nýtt leghálsspeglunartæki sem notað er við greiningu og meðferð frumubreytinga og krabbameins í leghálsi, en slíkt tæki kostar um fimm milljónir króna. Þóra Tómasdóttir ritstjorn@frettatiminn.is
Jens A. Guðmundsson, yfirlæknir kvenlækninga á Landspítalanum.
Ljósmynd/Hari
Safnað fyrir tækjum Fyrrverandi og núverandi starfsmenn kvennadeildar Landspítalans stofnuðu styrktarfélagið Líf í árslok 2009 en þá höfðu sængurlegudeild og meðgöngudeild nýlega verið sameinaðar í sparnaðarskyni. Aðstandendur félagsins telja nauðsynlegt að ráðast í meiriháttar úrbætur,
meðal annars á loftræstingu, rafmagni og vatnslögnum í húsinu og standa fyrir landssöfnun til að ljúka við ókláraðar framkvæmdir. Í sjónvarpsútsendingu á Stöð 2 hinn 4. mars verður safnað fyrir tækjakaupum og stórbættri aðstöðu á kvennadeild Landspítala – háskólasjúkrahúss.
Nýr Nissan X-Trail er stærri og rúmbetri en flestir bílar í sama flokki. Þessi vinsæli jeppi er nú fáanlegur í nýrri og uppfærðri útgáfu. Kraftmikil dísilvél, sjálfskipting, eitt fullkomnasta fjórhjóladrif sem völ er á, þráðlaus símabúnaður, skriðstillir, fullkomin hljómflutningstæki og aksturstölva er allt staðalbúnaður í Nissan X-Trail. Kíktu til okkar og reynsluaktu nýjum Nissan X-Trail. Allar nánari upplýsingar á www.nissan.is
DÍSIL
Verð frá:
5.990.000 Eyðsla: 7.1 l/10 0 km CO2 losun: 188 g/km
NISSAN JUKE Framhjóladrifinn, sjálfskiptur, 1.6 bensín, eyðsla 6,3 l/100km, CO2 losun 145 g/km.
3.850.000 kr. / 44.221 kr. pr.mán.*
NISSAN QASHQAI 5 manna 4WD, sjálfskiptur, 2.0 bensín, eyðsla 8,2 l/100km, CO2 losun 189 g/km
NISSAN NOTE 1.4, eyðsla 5,9 l/100km, CO2 losun 139 g/km. 1.6, eyðsla 6,6 l/100km, CO2 losun 159 g/km.
ENNEMM / SÍA / NM44730
4.990.000 kr. / 57.227 kr. pr. mán.*
21 cm undir lægsta punkt
Frá 2.490.000 kr. / 28.870 kr. pr. mán.* *Mán.greiðsla m.v. 30% útb. og bílasamning í 84 mán.
INGVAR HELGASON og B&L • Sævarhöfða 2, sími 525 8000
facebook.com/nissanvinir
– FULLT HÚS ÆVINTÝRA
REYKJAVÍK • Fiskislóð 1 • Sími 580 8500 • mánud.–föstud. 10–18 • laugard. 10–16 • sunnudag. 12–16
SUMARIÐ
SÍÐASTI SÉNS!
2011 ER KOMIÐ
Veglegur afsláttur og glæsilegir aukahlutapakkar á sértilboði til þeirra sem staðfesta pöntun á nýju hjólhýsi fyrir 26. febrúar.
Við bjóðum þér að koma og skoða allt það nýjasta í hjólhýsum frá Hymer og Adria. Sýningin stendur til 26. febrúar.
HYMER 465 3.690.000 kr. ef staðfest er fyrir 26. febrúar.
Listaverð 3.990.000
Hymer-hjólhýsi er sannkallað heimili á hjólum. Í Hymer er ekkert til sparað þegar kemur að gæðum og þægindum og stíllinn er óaðfinnanlegur. Þýsk eðalframleiðsla á tæknibúnaði og innréttingum, þar sem öryggi er sett í öndvegi. Hymer-hjólhýsi býr yfir flestu því sem gerir glæsilegt hús að góðu heimili.
HYMER SPORTING 465
ADRIA 512 UP 3.990.000 kr. ef staðfest er fyrir 26. febrúar.
Listaverð 4.190.000 L ú xu s p a ð ve r a k k i ð mæt i 450.0 00 kr. f ylgir m e ð.
ADRIA ADORA 512 UP
Eigum fjölmörg ferðatæki. Komdu og skoðaðu úrvalið.
Adria býr yfir rúmlega 40 ára reynslu af hjólhýsaframleiðslu og þar er áhersla jafnt á hönnun og þægindi. Adria-hjólhýsin eru í hæsta gæðaflokki og búin öllum helstu tækninýjungum. Fjöldi gerða og mismunandi lausnir gera það að verkum að Adria getur orðið við ólíkum óskum hvers og eins.
22
viðtal
Helgin 25.-27. febrúar 2011
Ég fór á nokkrum mánuðum úr því að vera fyrirmyndarunglingur og námsmaður, hæfileikaríkur og duglegur krakki, niður í að vera bara ekkert. Verri en skíturinn á götunni. Það var skömmin sem ég upplifði. Sjálfsmyndin bara gjörsamlega hrundi til grunna. Erla Einarsdóttir
Dóra (til vinstri) og Erla teygja úr sér í fjöruborðinu við Sauðárkrók. Ljósmynd/ Pétur Ingi Björnsson
Hann hafði fylgst með mér frá því ég var barn! Þeir sluppu. Þær sitja eftir með afleiðingarnar. Dóra Ingibjörg Valgarðsdóttir og Erla Einarsdóttir sögðu Heiðdísi Lilju Magnúsdóttur frá kynferðisbrotum og afleiðingum þeirra, vonbrigðum með réttarkerfið og hvernig þær hafa stuðlað að því að færa hjálp fyrir þolendur kynferðisbrota nær heimabyggð.
N
auðgun. Kynferðisleg misnotkun. Hugtök sem bekkjarsysturnar frá Sauðárkróki, Dóra Ingibjörg Valgarðsdóttir og Erla Einarsdóttir, þekkja alltof vel af eigin raun. Báðar urðu þær fyrir kynferðisbrotum á unglingsárum. Dóru var nauðgað af þáverandi kærasta sínum þegar hún var sextán ára. Erla lenti í klónum á eldri manni sem tældi hana og misnotaði þegar hún var fimmtán ára. Báðar standa eftir með sár á sálinni sem ennþá hefur ekki gróið til fulls; mun jafnvel aldrei gera það. Það er þeirra veruleiki, þeirra glíma, rúmum tuttugu árum síðar. Þær tilheyra þeim stóra hópi þolenda sem ekki hefur fengið réttlætinu fullnægt í kerfinu. Dóra lagði fram kæru, ellefu árum eftir að brotið var á henni, en málið var fellt niður vegna skorts á sönnunum. Brotið sem Erla varð fyrir er fyrnt og gerandinn þar að auki látinn. Reynsla Dóru og Erlu af sjálfshjálparhópum fyrir þolendur kynferðisofbeldis, bæði í Reykjavík og á Akureyri, leiddi til þess að þær ákváðu að beita sér fyrir því að slíkum hópi yrði komið á fót á Sauðárkróki. Fyrir þeirra tilstuðlan munu Stígamót fara af stað með þriggja mánaða verkefni á Norðurlandi vestra í lok mars og munu samtökin hafa aðsetur á Sauðárkróki. „Áður en við töluðum við Stígamót leituðum við til sveitarfélagsins um stuðning. Okkur langaði að fá húsnæði, kannski aðgang að síma og stuðning til að auglýsa þetta. Við töluðum við yfirmann félagssviðs hjá sveitarfélaginu Skagafirði en það viðtal dró mjög úr okkur kjarkinn,“ segja þær. „Okkur var sagt að það væri verið að skera niður alls staðar og ekki vitað hvort einhverjum peningum yrði yfirhöfuð veitt í svona mál.“ Þær stöllur létu það þó ekki stöðva sig, heldur hringdu í Stígamót og ráðfærðu sig við Þórunni Þórarinsdóttur, starfsmann Stígamóta. „Ég talaði nokkrum sinnum við hana en var aldrei nógu skýr varðandi það hvað ég vildi. Það endaði með því að Þórunn spurði mig: Dóra, hvað viltu? Hvað viltu að
gerist? Getum við eitthvað hjálpað þér með þetta? Þá gat ég allt í einu orðað það sem ég vildi segja: Getið þið komið? Getið þið komið á Krókinn? Þær funduðu um þetta og ákváðu að hefja þriggja mánaða tilraunaverkefni núna í marslok. Hálfsmánaðarlega verða viðtöl sem verða auglýst á vegum Stígamóta og samtökin bera allan kostnað. Í haust gætum við svo byrjað með sjálfshjálparhóp ef einhverjir gætu hugsað sér að halda áfram,“ upplýsir Dóra, ánægð með árangurinn. „Eftir að það kvisaðist út að Stígamót væru að koma á staðinn höfum við bara fengið jákvæð viðbrögð. Núna eru allir tilbúnir að hjálpa,“ bætir Erla við. Er vitað hversu mikil þörfin er? „Við vitum af konum og körlum sem hafa verið að fara til Reykjavíkur og Akureyrar til að leita sér hjálpar. Til mín hafa leitað aðilar, m.a. frá Vinnumálastofnun, og spurt hvort þeir megi benda skjólstæðingum sínum á þetta,“ segir Dóra. „Við trúum því að það sé kostur að hafa þetta á staðnum.“ Haldið þið að það sé að einhverju leyti erfiðara að verða fyrir kynferðisofbeldi í litlu samfélagi en stærri samfélögum? „Ég held að þöggunin sé miklu meiri í litlu samfélagi þar sem allir þekkja alla,“ segir Erla og Dóra tekur undir það: „Það virðist vera meira umburðarlyndi gagnvart þessu sérstaka, þessu sem út af ber. Það vill enginn rugga bátnum. Enginn vill skipta sér af. Hlutirnir eru bara þaggaðir niður. Þetta þykir vandræðalegt og óþægilegt.“
Árásin
Það reynist fáum auðvelt að koma í viðtal af þessu tagi og opna sálarlíf sitt upp á gátt fyrir alþjóð. Þrátt fyrir að hafa margoft tjáð sig um fortíð sína og líðan í sjálfshjálparhópum falla ennþá tár þegar Dóra og Erla rifja upp erfiðustu atburði lífs síns. „Þannig er það bara,“ segja þær blátt áfram. „Við förum yfirleitt alltaf að gráta.“ En þær vilja leggja sitt af mörkum til að fá fólk til að skilja. Skilja hvers konar áfall þetta er og hversu víðtækar afleiðingar það hefur. „Skilningsleysið
er hvað erfiðast þegar maður er að berjast við þessar tilfinningar,“ segja þær. Saga þeirra sýnir hversu langan tíma það tekur að vinna úr afleiðingum kynferðisbrota og ekki síður hversu langur tími getur liðið þar til þolendur leita sér aðstoðar og hafa rænu á að leita réttar síns. Stundum getur það jafnvel verið orðið of seint. Dóra var sextán ára og hafði verið með þáverandi kærasta sínum í eitt og hálft ár þegar hann nauðgaði henni eina nóttina. „Við höfðum fengið þá flugu í höfuðið að fara að búa saman á Akureyri og höfðum verið þar í nokkra daga. Eitt föstudagskvöld var starfsmannapartí hjá honum og eftir partíið kom hann heim á miðnætti. Hann leitaði á mig, vildi fá að sofa hjá mér, en ég sagði nei. Ég var þreytt því við höfðum verið að mála íbúðina og koma okkur fyrir vegna flutninganna og þar að auki að byrja á nýjum vinnustað. Þá réðst hann á mig með valdi. Ég náði að losna undan árásinni og hann dró sig í hlé; sagðist ekki ætla að gera þetta aftur. Eftir þetta fór hann út í smástund og ég ákvað að fara að hátta. Hálftíma síðar kom hann heim og hóf næstu árás inni í svefnherbergi. Ég veit ekki hvað mér tókst að verjast honum lengi áður en hann náði að yfirbuga mig. Eftir árásina lét hann sig hverfa alla nóttina,“ rifjar Dóra upp. Minningin kallar fram táraflóð. „Þetta var árið 1989 og gsm-símar ekki komnir til sögunnar. Þar sem við vorum nýflutt höfðum við ekki látið tengja heimasímann. Ég var bara sextán ára og þorði ekki út, enda var bærinn fullur af fólki að skemmta sér. Mig langaði mest til að fara í Sjallann og fá að hringja en vissi að mér yrði ekki hleypt inn. Ég þorði ekki neinu. Það endaði með því að ég beið af mér nóttina, þangað til ég þurfti að mæta í vinnuna. Þangað mætti ég klukkan níu um morguninn og fékk að hringja í mömmu. Ég sagði frá því í vinnunni hvað hefði gerst og að ég yrði því miður að hætta störfum. Mér finnst frábært að ég skuli hafa getað sagt frá þessu. En það var ekkert gert með það. Úrræðaleysið er einkennandi fyrir þessi mál. Umræðan
Það sem mér fannst merkilegt var að strax á eftir og á meðan á nauðguninni stóð vissi ég að þetta var nauðgun. Þótt í raun og veru hafi ég lítið vitað um kynferðisofbeldi á þeim tíma. Ég gerði mér strax grein fyrir því að þetta væri ekki rétt og ég yrði að fara. Og ég fór. Dóra Ingibjörg
á þessum tíma var ekki mikil en þetta gerðist ári áður en Stígamót hófu starfsemi sína.“ Móðir Dóru og vinkona hennar sóttu hana til Akureyrar og keyrðu hana heim á Sauðárkrók. „Þar fór ég upp í herbergi og lá þar næstu vikur og mánuði. Ég man bara eftir mér liggjandi í rúminu; var tóm og fannst þetta óraunverulegt. Mér fannst ég vera utan við sjálfa mig. Mig skorti raunveruleikatengsl. Ég var þarna en samt ekki. Þó byrjaði ég í skóla og tók bílpróf á þessum tíma. Ég man ekkert eftir því en ökukennarinn hefur sagt mér að ég hafi verið fyrirmyndarnemandi. Það var alveg magnað að ég skyldi ná að taka prófin í skólanum.“ Sagðirðu einhverjum frá þessu? „Sjálfsagt sagði ég vinkonum mínum frá því hvað gerðist en ég man bara voða lítið. Ég sagði systur gerandands líka frá þessu. Ég veit ekki hvernig þau skilaboð fóru í fólkið. Sá sem kom verst fram við mig eftir þetta var hann. Hann mátti ekki sjá mig á balli eða úti á götu þá reyndi hann að áreita mig. Hann varaði fólk við mér og talaði illa um mig.“ Setti hann sig í samband við þig eftir þetta? „Já, við töluðum saman í síma eftir þetta. Hann bjó áfram á Akureyri. Við ákváðum meira að segja að hittast. En það þurfti ekki nema eitt skipti. Þá áttaði maður sig á því að það var ekkert þarna til staðar. Mér fannst að þetta hefði bara verið vondur draumur; trúði þessu ekki og efaðist um sjálfa mig. Svo flutti hann aftur heim. Það brást ekki að ef ég var einhvers staðar á gangi þá var hann kominn. Hann reyndi að keyra mig niður einu sinni og fylgdist með mér öllum stundum. Svo ef ég byrjaði að hitta strák þá vissi hann allt um það. Vissi alltaf hvenær hann var hjá mér. Hann sást ekki mikið en ég vissi alltaf af honum.“ Varstu ástfangin af honum áður en þetta gerðist? „Já, en þetta hafði samt verið erfitt. Hann var þessi afbrýðisama týpa. Það voru merki um eignarhaldssemi. Hann einangraði mig. Ég átti að hætta að hitta vinkonur mínar. Hann setti líka út á það hvernig ég málaði mig en ég var þrjósk
og frek þannig að ég hélt mínu til streitu. En það voru alltaf vandræði, afbrýðisemi og slíkt. Það sem mér fannst merkilegt var að strax á eftir og á meðan á nauðguninni stóð vissi ég að þetta var nauðgun. Þótt í raun og veru hafi ég lítið vitað um kynferðisofbeldi á þeim tíma. Ég gerði mér strax grein fyrir því að þetta væri ekki rétt og ég yrði að fara. Og ég fór.“
Ég er kliiikkaður í Cocoa Puffs!
Erla var fimmtán ára þegar karlmaður, sem vann hjá sama fyrirtæki og hún, fór að sýna henni mikinn áhuga. „Mig minnir að hann hafi fyrst fengið mig með sér heim til sín til að taka upp tónlist, sem hann átti, á spólu. Ég gat aldrei gert mér grein fyrir því af hverju ég lét tilleiðast. En hann tældi mig þarna með sér inn í rúm. Ég var bara unglingur, saklaus og „naív“. Kannski er maður það alltaf þegar maður er fimmtán ára. Ég var mjög hrekklaus.“ Við tók nokkurra mánaða misnotkunarsamband. Erla hafði átt einn kærasta áður en hún lenti í klónum á þessum manni, sem var um fimmtán árum eldri en hún. „Minn fyrsti kærasti var ári eldri en ég; það samband var voða saklaust og krúttlegt. En þarna upplifði ég hluti sem fimmtán ára krakki á ekkert að upplifa. Ég vil ekki fara út í nákvæmar lýsingar, enda man ég lítið af því sem gerðist í svefnherberginu. Hann notaði gjafir og peninga til að tæla mig; var með stanslausan fagurgala við mig og keypti vín fyrir mig og vinkonur mínar. Alls konar svona. Hann sagði mér frá því að hann hefði verið hrifinn af mér frá því ég var tólf ára. Hann lýsti fötunum sem ég hafði gengið í og skólatöskunni minni. Hann hafði fylgst með mér frá því ég var barn! Svo sá hann sér leik á borði þegar ég fór að vinna á sama vinnustað og hann. Ég man að kona sem var að vinna með mér kom einhvern tíma að máli við mig og varaði mig við honum; sagði mér að passa mig á þessum manni, þetta væri ekki góður maður. Þá var það bara orðið of seint.“ Hafði hann orð á sér fyrir barnaníð? „Já, ég fékk það staðfest þegar ég ræddi við aðra konu sem lenti í honum þegar hún var á leikskólaaldri. Hann var þekktur fyrir að áreita börn. Allt í kringum þetta var ruglað og sjúkt. Enn þann dag í dag á ég erfitt með að losna við þessa tilfinningu: Af hverju í ósköpunum leyfði ég honum þetta? Hvernig datt mér í hug að taka þátt í svona? Skömmin og niðurlægingin er rosaleg. Ég fór á nokkrum mánuðum úr því að vera fyrirmyndarunglingur og námsmaður, hæfileikaríkur og duglegur krakki, niður í að vera bara ekkert.
ÍSLENSKA/SIA.IS / NAT 53587 02/11
Upplifði hluti sem 15 ára barn átti ekki að upplifa
Framhald á næstu opnu
ERTU ORKULAUS?
VILTU LIFA LÍFINU LIFANDI? › Það er grundvallaratriði fyrir heilsuna, að halda sýrustigi líkamanns í jafnvægi
› En hvað þýðir að vera súr og afhverju er betra að vera basískur?
› Ertu með hátt eða lágt Ph gildi? Tímapantanir í síma 615 4070 //gudrunhelga@talnet.is
DesignstudioB // FIT
Guðrún Helga Rúnarsdóttir Microscopisti með sérhæfingu í basísku mataræði aðstoðar þig við að koma Ph gildi líkamans í lag og fræðir þig um mikilvægi basískrar næringar.
24
viðtal
Verri en skíturinn á götunni. Það var skömmin sem ég upplifði. Sjálfsmyndin bara gjörsamlega hrundi til grunna.“ Hvernig tókst þér að brjótast út úr þessu sambandi? „Ég veit það eiginlega ekki. Ég sagði honum að þetta væri búið. Mér liði illa og ég vildi þetta ekki. Ég væri farin og myndi ekki koma aftur. Ég vildi ekki hitta hann aftur. Þá varð hann mjög reiður og fór að grenja; sagði að ég væri svo vond við hann. Sem lét mér líða ennþá verr. Ég bar sökina algerlega á herðum mér. Það var ekki fyrr en undir þrítugt sem ég gerði mér grein fyrir því að þessi maður hafði framið glæp gagnvart mér.“
Sjálfsmyndin í molum
Erla segist hafa komist ágætlega í gegnum tíunda bekk en eftir það hafi sálarlífið tekið stóra dýfu niður á við. „Ég byrjaði í fjölbrautaskóla en var þá orðin svo þunglynd að ég hætti í skólanum á annarri önninni. Ég fór líka að misnota áfengi á þessum tíma.“ Vissu foreldrar þínir eða vinkonur að þú hafðir verið að hitta þennan mann? „Ekki foreldrar mínir en eitthvað af vinkonum mínum. Þær voru hins vegar bara á sama aldri og ég og áttuðu sig ekki á eðli málsins, frekar en ég. Það var svo lítil umræða um svona í samfélaginu á þessum tíma. Ég geri mér grein fyrir því núna að ég hef verið orðin mjög þunglynd sextán ára.“ En þú tengdir þetta ekki saman? „Nei, ég gerði það ekki. Sjálfsmyndin var gjörsamlega í molum. Það var enginn vilji til að vera neitt eða gera neitt. Ég hugsa að það hafi að vissu leyti bjargað mér, þótt það hafi verið erfitt, að eignast langveikt barn þegar ég var átján ára. Ég varð ófrísk sautján ára og þá hætti ég áfengisneyslu á staðnum. Eftir fæðingu sonar míns varð ég að standa mig og einbeitti mér að því að það yrði í lagi með þetta barn. Svo eignaðist ég annað langveikt barn þremur árum síðar. Það var rosalega erfiður tími. Sonur minn var mjög veikur fyrstu tvö árin. Fyrst eftir að álagið vegna veikinda hans minnkaði aðeins varð ég mjög alvarlega þunglynd. Einn daginn sagði barnsfaðir minn við mig: „Það er eitthvað mikið að þér. Nú verður þú að fara til læknis.“ Þá greindist ég með þunglyndi, tuttugu og fjögurra ára að aldri. En ég sagði aldrei frá misnotkunarsambandinu hjá lækninum. Þetta var bara mín skömm og allt það.“ Við tók mikil þrautaganga. Erla fór á þunglyndislyf en þunglyndið háði henni alltaf. „Svo kom að því að ég fór í Stígamót árið 2000. Dóra tilkynnti mér að hún væri búin að panta tíma fyrir mig. Þar settist ég niður og lýsti því hvað hefði komið fyrir. Byrjaði á því að segja: „Vinkona mín sagði mér að koma hingað en ég veit ekki hvort ég hef nokkuð hingað að gera. En þetta kom fyrir: Þetta er það sem mér líður illa út af ... en það var náttúrlega mér að kenna!“ Í Stígamótum fékk ég að heyra að ég væri að lýsa dæmigerðum kynferðisofbeldismanni. Þar gerði ég mér grein fyrir því að þessi atburðarás hafði ekki verið fimmtán ára barninu að kenna, heldur fullorðna manninum sem átti ekki að gera svona.“
Kærði án árangurs
Sálrænna og líkamlegra afleiðinga nauðgunarinnar varð strax vart hjá Dóru. „Ég varð þunglynd og þjáðist af áfallastreituröskun. Ég var mjög viðbrigðin, var hvumpin, grátgjörn, pirruð og reið. Það sem fólk kallar kannski að vera skapvond. Mér fannst enginn skilja mig. Endurupplifanir þjökuðu mig. Ég þoldi ekki að heyra ákveðna tónlist eða finna ákveðna lykt, þá leið mér illa. Þegar ég heyrði tónlist með Elvis Presley eða fann lykt af ákveðnu exemkremi, sem hann notaði, þá umturnaðist ég. Fljótlega eftir nauðgunina fór ég að þjást af meltingartruflunum.Ég gekk á milli sérfræðinga á þessum tíma. Það var alltaf eitthvað að. Mér leið illa. Ég hafði verki, var svefnlaus og þreytt.“ Árin liðu. Dóra lauk stúdentsprófi árið 1995 og útskrifaðist sem sjúkraliði 1996. Árið 1991 kynntist hún fyrrverandi eiginmanni sínum, Ragnari Pétri Péturssyni, og eignaðist þrjú börn með honum. „Ég var heppin að kynnast góðum manni en þetta var mikil þrautaganga. Árið 2000, þegar ég var nýbúin að fæða yngri dóttur mína, var ég að vinna á Landspítalanum. Á einni vaktinni brotnaði ég saman. Þá var ég
Helgin 25.-27. febrúar 2011
að vinna með konu sem þekkti vel til þessara mála og hún benti mér á að til væru samtök sem hétu Stígamót.“ Hafðirðu ekki heyrt um þau áður? „Jú, en fannst þau kannski ekki vera fyrir mig. Mér fannst ég ekki falla neins staðar inn. En ég hringdi strax daginn eftir, fékk viðtal og þá fór allt í gang. Ég var í viðtölum hjá þeim í ár. Þar fékk ég fyrst staðfestingu á því að þetta hefði verið raunverulegt og að þetta hefði verið ofbeldisglæpur. Að þetta tengdist ekkert kynlífi. Að þetta tengdist ekkert minni persónu. Ég væri ekki leiðinleg, ógeðsleg eða ljót.“ Hafðir þú talið þér trú um það? „Já, maður reynir að leita allra skýringa á því af hverju einhverjum dettur í hug að koma svona fram við mann. Maður leitar þá skýringa hjá sjálfum sér og kemst að þeirri niðurstöðu að maður hafi verið ljótur og leiðinlegur og átt
um okkur 2002. Við eignuðumst dóttur árið 2003 en þá fékk ég fæðingarþunglyndi. Það sama gerðist þegar ég eignaðist yngstu dóttur mína 2004 en þó ekki eins mikið.“ Á Sauðárkróki vann Erla á kassa í Kaupfélaginu. Þar varð hún tvisvar fyrir þeirri óskemmtilegu reynslu að maðurinn sem hafði misnotað hana kom inn í verslunina en hann var þá ekki lengur búsettur á staðnum. „Mér brá svo mikið þegar ég sá hann koma inn. Ég missti alla stjórn, fraus gjörsamlega og brotnaði svo niður. Ég rétt náði að hlaupa fram í fyrra skiptið og út í hitt skiptið áður en tárin fóru að renna. Þessi viðbrögð komu mér svo á óvart því ég hélt að ég hefði ágætis stjórn á hlutunum. En svo var ekki. Þarna gerði ég mér grein fyrir því að ég yrði að fara að vinna aftur í þessum málum.“ Lögum samkvæmt er refsivert að tæla barn,
Nýtt meðferðarúrræði og Rannsóknarmiðstöð fyrir ofbeldi Hinn 21. mars verður kynnt til sögunnar glænýtt úrræði fyrir þolendur kynferðisofbeldis á Akureyri. Sigrún Sigurðardóttir er doktorsnemi í lýðheilsuvísindum við Háskóla Íslands, ásamt því að vera í hlutastarfi hjá Starfsendurhæfingu Norðurlands á Akureyri. „Þetta er þverfaglegt meðferðarúrræði fyrir þolendur kynferðisofbeldis, það fyrsta sinnar tegundar á Íslandi, en ég kynntist þessu í Noregi,“ segir Sigrún. Verkefnið er rekið af Starfsendurhæfingu Norðurlands og styrkt af Starfsendurhæfingarsjóði VIRK. Um er að ræða dagskrá fyrir tólf konur í tíu vikur. „Konurnar mæta alla virka daga kl. 10-12 í fjölbreytta dagskrá, t.d. sálfræðihóp, sköpunar- og tjáningarhóp, jóga og fræðslu um líkamsvitund, næringarfræði o.fl. Eftir hádegi
verður annað hvort viðtal við sálfræðing eða geðlækni eftir því hvað hentar hverri konu. Svo verður djúpslökun, hreyfing og svokölluð sálvefræn meðferð þar sem unnið er með líkama og sál. Eftir að verkefninu lýkur fylgi ég hópnum eftir í tvö ár.“ Þar að auki var Rannsóknarmiðstöð gegn ofbeldi opnuð núna í vikunni en Sigrún er einn forsprakka hennar. „Markmið Rannsóknarmiðstöðvar gegn ofbeldi er að útrýma öllu ofbeldi, einkum gegn börnum, og ofbeldi í nánum samböndum. Þessum markmiðum hyggjumst við m.a. ná með samvinnu við samsvarandi stofnanir og félög hérlendis og erlendis og með því að standa fyrir ráðstefnum og málþingum til að útbreiða þekkingu á ofbeldi og afleiðingum þess. Einnig ætlum
þetta skilið. Það stóð nú samt ekki lengi yfir.“ Dóra kærði brotið árið 2000, eftir að hafa sótt viðtöl hjá Stígamótum. „Ég ákvað það sjálf að kæra og fékk stuðning frá Stígamótum. Starfsmenn þeirra hvetja fólk samt hvorki né letja til að kæra. En ég fékk mér lögfræðing og gekk í gegnum það ferli. Ég þurfti að bíða lengi eftir niðurstöðu. Svo tjáði lögfræðingurinn mér að ríkissaksóknari teldi sannanir ekki nægar til að byggja upp mál. Það voru mjög mikil vonbrigði. Gerandinn hafði haldið því fram að þessar tvær árásir hefðu ekki verið árásir. Við hefðum bara haft samfarir tvisvar sinnum þetta kvöld með mínu samþykki. Hann hefði komið heim glaður og þetta hefði bara verið venjulegt kvöld. Svo var þetta bara búið. Búið að afgreiða málið og ég sat ennþá uppi með skömmina. Nokkuð sem mig langaði virkilega til að skila.“ Finnst þér þú ennþá upplifa skömm? „Í raun og veru ekki. En mig langar samt að fá réttlætinu fullnægt. Maðurinn þarf ekki að bera ábyrgð á gjörðum sínum. Þetta er fjölskyldumaður í dag. Ég sit eftir með allar afleiðingarnar af þeirri ákvörðun sem hann tók. Hann tók þá ákvörðun að beita ofbeldi. Þess vegna finnst mér að hann þurfi að svara fyrir þetta.“
Brotnaði niður þegar gerandinn kom inn
Erla sótti einstaklingsviðtöl og hópmeðferð í Stígamótum á meðan hún var búsett í Kópavogi. „Þá var ég nýskilin og það var rosalega erfitt að vera einstæð móðir með tvö langveik börn og alvarlegt þunglyndi. Ég bjó fjarri foreldrum mínum og ömmu og afa sem hafa alltaf verið mitt sterka bakland og ómetanlegur stuðningur. Þetta var afar erfiður tími bæði fyrir mig og börnin mín. Það er eiginlega það sem ég er mest reið og sár yfir í dag, hvað þetta tekur mann á stundum frá börnunum einhvern veginn. Þó svo að drengirnir mínir séu duglegir og frábærir einstaklingar og stelpunum gangi vel með sitt, þá hefur þetta svo víðtæk áhrif á manns nánustu og það er sárt. Svo kynntist ég núverandi manninum mínum, Karsten, við fluttum á Sauðárkrók og gift-
Sigrún Sigurðardóttir „Markmið Rannsóknarmiðstöðvar gegn ofbeldi er að útrýma öllu ofbeldi, einkum gegn börnum, og ofbeldi í nánum samböndum.“
við að standa að námskeiðum um ofbeldi fyrir ýmsa hópa, opna heimasíðu og veita styrki til rannsókna á ofbeldi.“ Nánari upplýsingar má finna á www.ofbeldi. is <http://www.ofbeldi.is>
yngra en 18 ára, til samræðis eða annarra kynferðismaka, með blekkingum eða gjöfum. Erla hefði getað kært brotið en nú er það fyrnt og í hennar tilfelli er gerandinn látinn. „Það er ástæða fyrir því að svona brot varða við lög. Á ensku kallast það „statutory rape“ þegar fullorðinn einstaklingur hefur samræði við barn undir lögaldri. Þetta hefur víðtækar og slæmar afleiðingar. Þetta er hreinræktað ofbeldi. Þessu fylgir sjálfsniðurbrot. Ég hef átt svo erfitt með að koma sökinni yfir á þann sem á hana. Ég sé það alveg skýrt hvað þetta er glæpsamlegt þegar ég lít á hvaða fimmtán ára ungling sem er og sé fyrir mér þrítuga manneskju „í sambandi“ við þennan ungling. En að heimfæra þetta yfir á sjálfan sig og skila skömminni þangað sem hún á heima er flóknara þegar maður á sjálfur í hlut. Sektarkenndin er svo rosalega sterk og erfið tilfinning.“ Var það léttir fyrir þig að maðurinn skyldi deyja? „Ég veit það ekki. Það komu upp mjög erfiðar tilfinningar, líka af því að ég kannast aðeins við fjölskylduna hans. Ég fann til með þeim en mér fannst svo erfitt að geta ekki hugsað mér að segja „ég samhryggist“. Mér fannst að það myndi vera hræsni. Lát hans var erfitt að því leytinu til að ég hefði viljað geta skrifað honum bréf og sagt honum hvað hann gerði mér. En á móti var það léttir því það hefur alltaf hvílt á mér að ég skyldi ekki gera mér grein fyrir þessu og kæra eða segja frá. Ég hugsa ennþá: Hversu margar fleiri fór hann svona illa með? Af því að ég veit nú þegar um eina og hef óstaðfestan grun um aðra. Það er mjög trúlegt að það séu miklu fleiri.“
Glímir enn við afleiðingarnar
Eftir að Erla flutti norður fór hún í sjálfshjálparhóp hjá Aflinu á Akureyri og segir það hafa hjálpað sér mikið. Lífsins tilviljanir höguðu því þó þannig að hvert áfallið af öðru reið yfir. „Ég greindist með vefjagigt og stuttu eftir það létust tveir nánir fjölskyldumeðlimir, amma mín og frændi, með rúmlega árs millibili. Það kom að því að ég brotnaði gjörsamlega saman. Gat ekki farið í vinnuna, lá bara í rúminu og
grét í marga daga og vikur. Læknirinn minn skipaði mér að fara í sjúkraleyfi. Nú væri kominn tími til að ég fengi hjálp. Þegar amma dó talaði ég við prestinn á staðnum og spurði af hverju í ósköpunum ég höndlaði þetta svona illa. Þá spurði hún mig hvort ég væri með eitthvað fleira á bakinu sem ég hefði ekki unnið úr. Málið er að þegar maður er með svona reynslu á bakinu þá á maður erfiðara með að höndla önnur áföll í lífinu. Þau taka meira á mann og maður nær illa að vinna úr þeim. Ég var orðin svo klár í að loka og læsa tilfinningarnar niðri en það kemur því miður harkalega í bakið á manni.“ Fyrir ári greindist Erla með kvíða og áfallastreituröskun ofan á þunglyndið og vefjagigtina. „Ég hef verið hjá sjúkraþjálfara, geðlækni, sálfræðingi, starfsendurhæfingarráðgjafa og farið í Kristnes í endurhæfingu. Þannig að afleiðingarnar af kynferðisofbeldi eru ýmsar. Þær hafa áhrif á alla í kringum mann; börn þolandans, maka, foreldra og alla fjölskylduna. Það tekur svo rosalega langan tíma að vinna úr þessu. Mér finnst ég reyndar hafa unnið úr atburðinum sem slíkum. Það eru afleiðingarnar sem ég er ennþá að takast á við. Það sem sjálfshjálparhóparnir í Stígamótum og Aflinu hafa gert fyrir mig er að mér finnst orðið miklu auðveldara að tala um þetta. Maður nær að átta sig á því að maður er ekki eitthvað klikkaður eða skrítinn. Þetta eru eðlileg viðbrögð við óeðlilegri reynslu. Það er mér mikilvægt að geta nýtt þessa slæmu reynslu til góðs og það er ein ástæðan fyrir því að ég vil vinna að þessu verkefni, að fá Stígamót á staðinn.“
Verð aldrei útskrifuð
Dóra hefur svipaða sögu að segja. „Árið 2002 fór ég til gigtarlæknis sem greindi mig með vefjagigt. Flestar konurnar í þeim sjálfshjálparhópum sem ég hef verið í hafa greinst með vefjagigt. Það virðast vera tengsl þarna á milli, þótt ég viti ekki um neinar rannsóknir sem styðja það. Maður verður þreyttur, pirraður og argur við sína. Þetta bitnar á manns nánustu. En sem betur fer sést þetta ekki á manni út á við.“ Dóra og barnsfaðir hennar skildu eftir tólf ára samband og segir Dóra að þunglyndi hennar hafi tekið sinn toll af sambandinu. „Ég var ein í þrjú ár, flutti aftur heim á Sauðárkrók og fór þá að vinna í sjálfri mér og finna innri ró. Árið 2005 urðu kaflaskil hjá mér. Þá losnaði ég undan þunglyndinu og hef ekki fundið fyrir sjúklegu þunglyndi síðan þá, þótt auðvitað eigi maður sína daga eins og flestir. Árið 2006 hóf ég samband við seinni manninn minn, Árna Jónsson, og eignaðist fjórða barnið mitt með honum tveimur árum síðar. Lífið er að verða eins gott og það getur verið.“ Í janúar 2010 blossuðu gömlu áfallastreitueinkennin upp aftur. Dóra sótti námskeiðið „kynbundið ofbeldi, vanræksla og ill meðferð“ við Háskólann á Akureyri og þá rifjaðist allt upp fyrir henni á ný. „Eftir fyrstu tvo dagana í skólanum hætti ég að sofa og varð pirruð. Á þeim tíma var ég að vinna í sjálfri mér hjá Aflinu og var í skólanum. En ég varð að fara á þriðja staðinn til að „laga mig“, þannig að ég leitaði til sálfræðings. Þetta var mjög erfitt vor. Ég varð eiginlega ekki söm aftur fyrr en um haustið. Það kom mér á óvart hvað ég gat fallið langt niður aftur. Þá áttaði ég mig á því að ég yrði aldrei útskrifuð. Þetta mun fylgja mér alla ævi. Það er alltaf hægt að ná vissri sátt en maður losnar aldrei undan þessu.“ Finnst þér þetta vera óuppgert? „Já, og mér finnst að vissu leyti erfitt að fylgjast með fréttaflutningi, eins og af biskupsmálinu. Ég samgleðst Sigrúnu Pálínu og þessum konum innilega með að fá uppreisn æru og að kirkjan sé að viðurkenna þetta. En þetta er það sem mig langar að fá. Ég hef svo mikla þörf fyrir viðurkenningu á því að ég hafi ekki verið geðveik í öll þessi ár. Ég geri mér grein fyrir því að ég mun sjálfsagt aldrei fá hana.“ Þegar Dóra hugsar til baka segist hún samt vera þakklát fyrir þessa reynslu. Það hljómar kannski skringilega en ástæðan er einföld: „Vegna þess að ég væri ekki stödd þar sem ég er í dag nema fyrir þessa reynslu. Ég vil ekki breyta leiðinni sem ég fór vegna þess að þá ætti ég ekki það sem ég á í dag. Ég er þakklát fyrir þetta þótt ég hafi aldrei náð að fyrirgefa.“ Heiðdís Lilja Magnúsdóttir hlm@frettatiminn.is
MacBook Air aðeins 1kg
Ný endurhönnuð MacBook Air. Skjár með hárri upplausn og hröðu flash-minni í stað harðs disks.
MacBook Air 11”
169.990 kr.
Lækkað verð
1,4GHz Core 2 Duo / 64GB flash / 2GB vinnsluminni / Aðeins 1kg
iPhone 4 16GB / 32GB
Fartölvutöskur Walk On Water
Nike + iPod Sport Kit Nýi einkaþjálfarinn þinn
Hátalarar Fyrir unga fólkið
iPhone 4 er án efa einn vandaðasti snjallsíminn á markaðinum í dag.
Skemmtileg hönnun frá Walk On Water, ýmsir litir, margar gerðir.
Flottir og nettir hátalarar fyrir smátæki eins og iPod. Ýmsar tegundir og litir.
Verð frá:
Verð frá:
Með Nike + iPod Sport Kit getur þú fylgst með æfingum þínum og árangri á einfaldan máta. Virkar á iPod og iPhone.
3.990 kr.
6.990 kr.
139.990 kr.
5.990 kr.
Epli.is, Laugavegi 182, sími 512 1300 | Opið 10-18 mánudaga til föstudaga og 12-16 laugardaga | www.epli.is
26
ómissandi
Helgin 25.-27. febrúar 2011
Kolbrún B. Baldvinsdóttir 21 árs nemi
Sindri Már Sigurþórsson 25 ára nemi
Skórnir sem skraut
Skoraði með hjólhestaspyrnu í samskeytin
Ég hafði séð þessa skó í Top Shop og vissi að ég þyrfti að eignast þá. Stuttu seinna gaf afi mér þessa skó sem mér þykir svo ægilega vænt um. Mér finnst þeir svo flottir að ég tími varla að nota þá og geymi þá sem skraut uppi á hillu.
Ég keypti þennan fótbolta á Spáni árið 2006 þegar ég var í æfingaferð með Stjörnunni. Á fyrstu æfingunni, þar sem við notuðum boltann, skoraði ég þvílíka hjólhestaspyrnu beint í samskeytin. Síðan þá hefur hann verið í miklu uppáhaldi og Ég hef notað hann gríðarlega mikið.
Daníel Ólíver 25 ára tónlistarmaður
Þakti veggina með myndum
Polaroid-myndavélin mín er í miklu uppáhaldi. Ég fékk hana í afmælisgjöf frá ömmu og afa þegar ég var 16 ára, á hápunkti gelgjunnar. Ég elska þessa myndavél og hef notað hana mikið. Þegar ég var nýbúinn að eignast hana tók ég myndir af öllum vinum mínum og þakti veggina með myndum. Í dag nota ég hana ekki mikið; aðallega þegar ég er í myndatökum til að athuga hversu góð lýsingin er.
Arnhildur Anna Árnadóttir 19 ára nemi
Mikill Hello Kitty-aðdáandi
Mér þykir rosalega vænt um Hello Kitty-stýrið mitt. Ég rakst á það þegar ég var úti á Ítalíu með fjölskyldunni minni. Í rosalega stórri Hello Kitty-búð, sem ég ráfaði inn í, með gríðarlegt vöruúrval. Þar sem ég er nú heimsins mesti Hello Kittyaðdáandi gat ég ekki látið það fram hjá mér fara. Ég var nýbúin að eignast bílinn minn svo að þetta var tilvalin fjárfesting.
Ég elska Flestir kannast við að það er hægt að tengjast óíklegustu hlutum tilfinningaböndum. Tengslin geta sprottið af augnablikshrifningu eða langvarandi þrá sem hefur fengist uppfyllt. Kolbrún Pálsdóttir bað tvær stelpur og tvo stráka að nefna hluti sem þeim þætti vænt um. Ljósmyndir/Kolbrún Pálsdóttir
Helgin 25.-27. febrúar 2011
Á mánudaginn kemur eru 25 ár liðin frá því sænski forsætisráðherrann Olof Palme var myrtur. Rannsóknin heldur áfram svo lengi sem einhver von er um að finna morðingjann, segir sænska lögreglan.
E
f ég á að vera alveg hreinskilinn, þá höfum við enga ferska slóð að fylgja akkúrat núna.“ Þetta viðurkenndi Stig Edquist, sem stýrir rannsókninni á morðinu á Olof Palme, á blaðamannafundi sem sænska lögreglan hélt á mánudag. „En ég er sannfærður um að við fáum fullt af vísbendingum í dag, það er yfirleitt svoleiðis eftir svona fundi.“ Hann sagði einnig að í gegnum tíðina hefðu 130 manns játað á sig morðið á Olof Palme en aldrei hafi framburður þeirra reynst trúverðugur. Edquist er fjórði maðurinn sem stýrir rannsókninni, sem er fyrir löngu orðin sú lengsta og dýrasta í sögu Svíþjóðar. Hann hefur gegnt því starfi í 14 ár og viðurkennir að vinnan reynist oft þung í vöfum. Engu að síður segist hann enn hafa von um að finna morðingjann. „Þegar við höfum ekki lengur eina einustu vísbendingu að vinna með, þá verður [rannsókninni] hætt. En sá tími er ekki enn kominn.“
Banvæn bíóferð
Olof Palme var skotinn til bana í miðborg Stokkhólms skömmu fyrir miðnætti 28. febrúar 1986, þar sem hann var á göngu heim úr bíói ásamt Lisbeth eiginkonu sinni. Á mótum Sveavägen og Tunnelgatan kom maður aftan að hjónunum og skaut Palme einu skoti í bakið. Hann skaut aftur og sú kúla straukst við bakið á Lisbeth. Eftir þetta hljóp maðurHver myrti Olof Palme? inn sinn veg. Olof Palme var lýstur látinn við Sænski forsætisráðherrann komuna á sjúkrahúsið nokkrum mínútum var myrtur fyrir 25 árum en síðar. Hann hafði þá verið forsætisráðherra lögreglan heldur áfram að Svíþjóðar í alls 11 ár. rannsaka málið. Morðið markaði djúp spor í sænska þjóðarsál og vakti mikla athygli erlendis. Fyrir marga Svía hefur morðmálið viðlíka þýðingu og pólitísku morðin á John F. Kennedy og Mahatma Gandhi. Vandræðagangur í lögreglurannsókninni og hneykslismál sem fylgdu í kjölfarið hafa lifað lengi í samfélagsumræðunni.
– Lifið heil
– uppbyggjandi og slakandi Mikilvæg næringarefni til að viðhalda almennri heilsu. Kalsíum fyrir tennur, taugar og vöðvasamdrátt. Magnesíum hjálpar til við fótaóeirð og er vöðvaslakandi. Sink er fyrir ónæmiskerfið.
4Lúxusnámskeið vikna
NORDICASPA fyrir konur og karla
Hjá okkur nærðu árangri! Fimm tímar í viku – Brennsla og styrkur 3 öflugir brennslutímar 2 styrktartímar í sal Vikulegar mælingar Ítarleg næringarráðgjöf Fyrirlestur – Borðaðu til að léttast og auka orkuna Slökun og herðanudd eftir hverja æfingu Takmarkaður fjöldi 6:30, 7:30, 10:00, 16:30 og 18:30 Þjálfari er Gunnar Már Sigfússon
Ertu að glíma við:
Dæmdur og sýknaður
Einn maður hefur verið sóttur til saka fyrir morðið. Eiturlyfjafíkillinn Christer Pettersson var dæmdur í lífstíðarfangelsi í héraðsdómi í Stokkhólmi í júlí 1989 en sýknaður í hæstarétti sama ár, vegna skorts á sönnunargögnum og mistaka við vitnaleiðslur. Hann lá undir grun allt þar til hann dó árið 2004, án þess að ný sönnunargögn fyndust sem dygðu til að taka málið upp á ný. Þremur árum eftir andlát Petterssons kom fram bréf frá honum, til þáverandi kærustu hans, þar sem hann viðurkenndi fyrir henni að hafa framið morðið. Það þótti hins vegar ekki nógu áreiðanlegt sönnunargagn til að taka af allan vafa. Í gegnum tíðina hafa komið upp ýmsar samsæriskenningar. Ein sem gekk fjöllunum hærra var sú að sænsku hægriflokkarnir, sem mislíkaði hvað Olof Palme sýndi Bandaríkjunum lítinn áhuga og samstarfsvilja, hafi látið ryðja honum úr vegi. Með þeirri sögu fylgdi gjarna að sænska lögreglan hefði verið með í ráðum. Þannig mætti útskýra slæleg vinnubrögð lögreglunnar, meðal annars að lögreglumenn á vettvangi hefðu látið hjá líða að girða af morðvettvanginn svo klukkutímum skipti.
Fyrir þig í Lyfju
KALSÍUM, MAGNESÍUM OG SINK
ÍSLENSKA / SIA.IS / LYF 53500 02/11
130 hafa játað á sig morðið
www.lyfja.is
• • • • • • •
Mataróþol Matarfíkn og sykurlöngun Maga- og ristilvandamál Verki og bólgur í liðum Streitu, þreytu og svefnleysi Þunglyndi Aðra lífsstílssjúkdóma
Fimm tímar í viku – hreinsun, liðleiki og styrkur 3 tímar – jóga, liðleiki og öndun 2 tímar – léttar styrktaræfingar í tækjasal Tímar kl. 17:30 Þjálfari er Sigríður Guðjohnsen
1. vika – Orkuhleðsla Í fyrstu vikunni byggir þú upp orku og kemur líkamanum í jafnvægi.
2. vika – Öflug melting – Aukin brennsla Í viku tvö er verið að efla og bæta meltinguna til að þú fáir sem mest út úr holla matnum sem þú ert að borða.
3. vika – Hormóna jafnvægi – Hreinsun Þriðja vikan mun koma jafnvægi á hormónaflæði líkamanns sem mun hafa áhrif á skap þitt, lífsorku og kraft.
4. vika – Ónæmiskerfi eflt – Jafnvægi Í viku fjögur byggjum við upp ónæmiskerfið og hjálpum því að verja líkamann á náttúrulegan hátt.
28 daga hreinsun
NORDICASPA
með mataræði og hreyfingu
Á námskeiðinu hreinsum við líkamann af óæskilegum eiturefnum, aukum getu hans til að vinna rétt úr fæðunni, aukum liðleika og styrk og komum þér af stað í nýjan lífsstíl!
Lúxusnámskeið hefst 7. mars 28 daga hreinsun hefst 14. mars Verð kr. 34.900 Skráning er hafin í síma 444 5090 eða nordicaspa@nordicaspa.is
Herdís Sigurgrímsdóttir
W W W. N O R D I C A S PA . I S
Bröns alla laugardaga og sunnudaga
Verð aðeins
1.795
með kaf fi eða te Aðalstræti 2 | 101 Reykjavík | Sími: 517 4300 | www.geysirbistrobar.is
ÍSLENSKT KJÖT
KR./STK.
189
veLJUm T ÍsLensk
Ú
157
KR./KG
TB KJÖ ORÐ
B
ÐI
BESTIR Í KJÖTI
Bakað nUm á sTað
HEILSUBRAUÐ
SNÚÐUR
289
149
KR./STK.
JÖTBOR
HOLLT T OG GOT
Ú
FYLLTUR LAMBAHRYGGUR MEÐ VILLISVEPPUM
R
I
GrÆnT T OG HOLL
ÍSLENSKAR RÓFUR
RK
ÍSLENSKAR AGÚRKUR
GirniLeG k i e T s r a G HeL
1998 KR./KG
KR./STK.
ÍSLENSKT KJÖT
25%
afsláttur
2698
I
Ú
TB KJÖ ORÐ
B
I
BESTIR Í KJÖTI
KR./KG
KJÖTBORÐ
1867
R
noatun.is
R
Öll verð eru birt með fyrirvara um prentvillu og/eða myndabrengl
KJÖTBORÐ
UNGNAUTASNITSEL
TiLBÚinn Í Ofninn
kr./mann
Nánari upplýsingar á noatun.is eða í næstu Nóatúns verslun.
R
afsláttur
Ú
1990
30% I
aðeins verð frá
Ú
rÍkULeGaið ÚTiLáT
B
ÍsLenskaTkJÖT naUT
ÍSLENSKT KJÖT
Fermingarveislur
TB KJÖ ORÐ
BESTIR Í KJÖTI
KR./KG
2998
R
I
2249
Ú
LAMBA PRIME
HOLTA TANDOORI KJÚKLINGUR
799
KR./KG
Hamraborg – Nóatún 17 – Austurver - Hringbraut – Grafarholt
Við gerum meira fyrir þig
Úrval, gæði og þjónusta í Nóatúni ÓDÝr aTUr veisLUm
ÍSLENSKT KJÖT
kOLsÝraTTn BerGv
40% afsláttur
EGILS KRISTALL 2 L, 2 TEGUNDIR
R
TB KJÖ ORÐ
B
I
BESTIR Í KJÖTI
I
KR./KG
R
2498
Ú
1499
Ú
GRÍSAFILE MEÐ FITU
KJÖTBORÐ
ÍSLENSKT KJÖT
afsláttur Ú
B
KJÖTBORÐ
KR./KG
I
BESTIR Í KJÖTI R
2398
TB KJÖ ORÐ
TRÓPÍ SJÖA ÁVAXTASAFI, 1 L
198
KR./STK.
FRÓN MATARKEX MJÓLKURKEX
OSTAR 5 TEGUNDIR
afsláttur
afsláttur
10%
5 sTYkki Í Pakka
Ú
1798
R
I
UNGNAUTAGÚLLAS
Ur LJÚffenG TUr fiskrÉT
WEETOS ORKUSTANGIR
449 KR./PK.
ORA MEÐLÆTI 3 TEGUNDIR
10% afsláttur
nskU með ÍsLe BYGGi
20% ISKBORÐ
F
RF
I
FERSKIR Í FISKI Ú
ISKBORÐ
KR./KG
RF
I
KEILA MEÐ TÓMÖTUM OG BASIL
Ú
afsláttur
1498
KR./STK.
10%
25%
1198
198
7 áveXTir mÍn OG vÍTa
MYLLU EYRARBRAUÐ
286
KR./STK.
MERRILD 103 KAFFI, 500 G
689 KR./PK.
30
viðhorf
Helgin 25.-27. febrúar 2011
Stjórnarskráin frá 1944 er ótraust heimild
Til hvers er forsetinn?
E
f t i r þ r ið j u erfitt yrði að leiða brýn mál til lykta. synjun forseta Við höfum fundið Íslands á stað festingu á lögum frá smjörþefinn af slík Alþingi er tilvist og um deilum. Þetta er hlutverk embættisins ekki það sem okkur í brennidepli. Stjórn fýsir einmitt um arskráin frá 1944 er þessar mundir. ótraust heimild um Eigum við þá að verksvið forseta í láta forsetaembætt ljósi þeirrar túlkunar ið veg allrar verald sem núverandi forseti ar? Munum ætíð að hefur haft á hlutverki við búum í kotríki. sínu. Það er reyndar Við verðum ávallt að gæta hagsýni engin furða þar sem orðanna hljóðan í og hafa okkar fyrir stjórnarskránni seg Þorkell Helgason komulag einfaldara ir eitt en svokallaðir kjörinn ógildri kosningu á en grannríkjanna. Vera má að við lögspekingar annað. stjórnlagaþing Þótt stjórnarskránni þurfum forseta sem sameiningartákn væri ekki breytt að öðru leyti en því að gera ákvæðin um – en þá verður að fara varlega með forsetann skiljanleg venjulegu fólki embættið. væri það mikilsverð betrumbót. Eft ir að núverandi forseti hefur varpað Umboðsmaður fólksins mörgum af hefðunum um embættið Ef við viljum halda forsetaembætt fyrir róða þarf þó að fjalla um hlut inu ætti að finna því raunhæf verk verk og vald forsetans frá grunni. efni svo sem til styrktar nauðsynlegu aðhaldi að stjórnvöldum og Alþingi. Hættulegt forsetaræði Er ekki málskotsréttur forsetans, 26. Fyrsta spurningin er hvort við vilj gr. stjórnarskrárinnar, einmitt dæmi um áfram þingræði, þ.e. að fram um slíkt aðhaldsvald? Jú, en eins og kvæmdarvaldið sitji í skjóli Alþingis. mál hafa nú þróast er bersýnilegt að Sömuleiðis hvort löggjafarvaldið eigi þar skortir allar leikreglur. Þing og næsta óskorað að vera hjá Alþingi. þjóð mega ekki vera í fullkominni Þetta eru spurningar um það hvort óvissu um afdrif stórra mála þar til við viljum í meginatriðum búa við véfréttin á Bessastöðum hefur talað. fulltrúalýðræði, að við kjósum okkur Ég er fylgjandi því að forsetinn hafi fulltrúa, þingmenn, til að fara með neyðarhemil, svo sem til að stöðva öll meginmál okkar. Ég hef á öðrum framgang laga sem kunna að brjóta vettvangi svarað þessum spurn í bága við stjórnarskrá. Ferlið verður ingum játandi. Ég tel forsetaræði í þó að vera gegnsætt, til dæmis þann hvaða mynd sem er í senn óhentugt ig að forsetinn afli sér fyrst umsagn og hættulegt smáþjóð. ar Hæstaréttar sem væri þá í hlut Hví segi ég óhentugt? Ef við tækj verki stjórnlagadómstóls. Á ólgutímum er kallað á aukið eft um upp forsetaræði, þ.e. fullan að skilnað þings og framkvæmdarvalds, irlit með framkvæmdarvaldinu. Nú væri það að óbreyttu ójafn leikur. eru allmörg embætti og stofnanir Þjóðkjörinn forseti eða forsætisráð sem hafa það hlutverk að veita slíkt herra hefði allt stjórnarráðið undir aðhald og gefa viðvaranir af ýmsum sér og væri því með ótvírætt forskot á toga. Hvernig væri að setja ramma þingið um þekkingu og sérfræðinga utan um þetta aðhalds-, úrskurðarlið. Þingið myndi skjótt bregðast við. og eftirlitsvald og tryggja enn betur Hugboð mitt er að Alþingi kæmi sér að það sé hlutlaust og standi utan við upp umtalsverðu sérfræðingaliði til hið þrískipta ríkisvald? Að úr þessu að eiga í fullu tré við framkvæmdar verði eins konar umboðsmaður fólks valdið. Grófir reikningar benda til ins? Forseti lýðveldisins gæti verið 2-3 milljarða kr. kostnaðarauka á ári. yfirboðari þessa aðhaldsvalds í þeim Höfum við efni á því? skilningi að hann skipi yfirmenn En hví er það hættulegt? Þjóðkjör þessa óháða valds. Forsetinn er þjóð inn æðsti maður framkvæmdarvalds kjörinn og hefði því gott umboð til ins gæti orðið mjög valdamikill. Allt slíkrar forystu. vald spillir. Höfum við ekki séð dæmi Stjórnlagaþingið, þegar því tekst um það? Það yrði þá að minnsta kosti að hefja störf, hefur verk að vinna, að búa þannig um hnútana að eng ekki síst það að koma með úrbætur inn gæti verið í slíkri aðstöðu nema á stöðu og hlutverki forsetans. Það mjög takmarkaðan tíma. Hitt er ekki kann að reynast brýnt að koma slík síður alvarlegt að þing og stjórn gætu um umbótum á áður en forseti verður eldað grátt silfur saman þannig að kosinn á næsta ári.
Innilegar þakkir sendum við öllum þeim sem sýndu okkur samúð og hlýhug við andlát og útför ástkærrar móður okkar, tengdamóður, ömmu og langömmu,
Önnu Bjarnadóttur frá Öndverðarnesi, til heimilis að Hlíðarvegi 14, Kópavogi, Fyrir hönd fjölskyldu og ástvina, Jón Helgi Guðmundsson Þórunn Þórðardóttir Bjarnheiður K. Guðmundsdóttir Sigfinnur Þorleifsson Þórunn Guðmundsdóttir Ingvar A. Guðnason Björk Guðmundsdóttir Antoníus Þ. Svavarsson Sjöfn Guðmundsdóttir Jón Sigurmundsson ömmu- og langömmubörn
Að loknu Icesave og AGS
I
Hvert liggur leiðin?
Innan fárra mánaða bíður stjórnmálamanna þjóðarinnar það verkefni að leggja línur um hvert skuli halda í kjölfar þess að stærstu mál undanfarinna tveggja ára hverfa úr sviðsljósinu. Prógrammi Alþjóðagjaldeyrissjóðsins lýkur í sumar og þessi eina könnun sem birst hefur í tengslum við væntanlega þjóðar atkvæðagreiðslu um Icesave bendir til þess að samningaleiðin verði ofan á. Látum að minnsta kosti sem svo fari því ef ekki, veit enginn hvað gerist. Hitt er hins vegar á hreinu að þegar Alþjóða gjaldeyrissjóðurinn hefur kvatt og skýr málalok liggja fyrir um Icesave, hefur krítískum vendipunkti verið náð í endurreisn efnahags landsins. Jón Kaldal Hingað til hefur starf kaldal@frettatiminn.is stjórnvalda að langmestu leyti snúist um viðbrögð við atburðum úr fortíð; að fylgja efnahags áætluninni frá Washington, endurreisa banka, ljúka Icesave, aðstoða við lausn skuldavanda heimila og fyrirtækja og önnur álíka tiltektarstörf eftir sukkárin ógurlegu. Nú þegar sér fyrir horn með þessi snúnu verkefni er ekki úr vegi að velta fyrir sér
hvaða mál munu taka við aðalhlutverkunum á pólitíska sviðinu. Hvert ætlar ríkisstjórn Samfylkingar og VG að halda? Veit hún það? Eru flokkarnir samstiga um næstu skref? Má þjóðin eiga von á umfangsmiklum tilraunum í þjóð félagsverkfræði í boði ríkisstjórnarinnar? Ríkisstjórn Jóhönnu Sigurðardóttur hefur lukkast vel að verja stöðu þeirra sem minnst hafa á milli handanna. Var þar vel að verki staðið. Atvinnurekendur landsins eru hins vegar síður sáttir við sinn hlut. Allra verst bera sig útgerðarmenn, sem segjast ekki vita hvað bíður þeirra. Enginn vafi leikur á því að breytingar á kvótakerfinu eru annað af helstu baráttu málum forsætisráðherra. Hitt er stjórnlaga þing sem tókst að koma í höfn í gær – með lítilli reisn verður að segjast – þegar ákveðið var að skipa stjórnlagaráð með hinum ógildu stjórnlagaþingmönnum. Tilraunir forsætisráðherra til að ná fram varanlegum breytingum á fiskveiðistjórn unarkerfinu verður örugglega í miðpunkti átaka stjórnmálanna að Icesave loknu. Hvaða önnur mál ríkisstjórnin mun setja á oddinn liggur ekki fyrir. Sú mikilvæga umræða er fram undan. Hún tefst um hríð á meðan Icesave heldur sviðsljósinu. Því mið ur því hún er brýn. En undan henni verður ekki komist.
Má þjóðin eiga von á umfangsmiklum tilraunum í þjóðfélagsverkfræði í boði ríkisstjórnarinnar? Viðskipti og samskipti
Ertu læs … menningarlæs?
Á
vinnutímareglur í Danmörku, þar sem rlega gera fyrirtæki allt í íslenska leiðin að bretta upp ermar og kringum okkur mistök í við vinna frameftir á virkum dögum og skiptum og samskiptum við eitthvað um helgar, gekk einfaldlega fólk frá öðrum meningarheimum. Líka ekki upp. Það þarf ekki að fara lengra íslensk fyrirtæki. Algengustu mistökin en til Danmerkur til að gera mistök og tengjast meðal annars tungumálaörðug þó telja margir sig þekkja Dani og Dan leikum, óstundvísi og vanvirðingu fyrir mörku. Hvað þá ef viðskiptin eiga sér tíma annarra, ósmekklegum og/eða stað í mun ólíkari menningarheimum, óviðeigandi klæðaburði, mistökum við til dæmis í Afríku, Asíu, Rússlandi, Suð að heilsa mótaðilanum, vanþekkingu og ur-Ameríku. Hættan á að gera mistök vanvirðingu í almennum samskiptum eykst eftir því sem menningarheimarn (við erum lélegir hlustendur, grípum ir verða ólíkari. Þess vegna er menning fram í o.s.frv.), slæmri umgengni, t.d. á arlæsi og hæfnin til að aðlagast ólíkum skrifstofum og gagnvart skrifstofumun menningarheimum og viðskiptavenjum um, tækjum og tólum, vanvirðingu við svo mikilvæg öllum þeim sem stunda al aðra, slæmum mannasiðum (tala með þjóðleg viðskipti. fullan munn, óhófleg neysla áfengis), al Þorgeir Pálsson rekstrarráðgjafi hjá Netspori og Við Íslendingar erum að mörgu leyti mennum óróleika, að vera endalaust að þjóð forréttinda í þessu samhengi. Hér stundakennari við Háskólann í handleika eitthvað eða slá með penna í eru ekki flóknar boðleiðir né hefðir í borð, vanþekkingu á nútíma samskipta Reykjavík samskiptum. Hér er ekki skýr lagskipt tækni (tala ekki í talhólf o.s.frv.), van ing samfélagsins. Við getum velt við steinum, skapað virðu við einkalíf, svo nokkur einföld dæmi séu tekin. hluti, fengið tíma hjá ráðherra og komið af stað fyrir Nokkur séríslensk einkenni tæki á skemmri tíma og með minni fyrirhöfn en margir Við þetta má svo bæta nokkrum séríslenskum einkenn erlendir þegnar geta einungis látið sig dreyma um. Við erum búin að spilla okkur í tækniumhverfi viðskipta um, eins og: slæm eða engin eftirfylgni, svara ekki fyrirspurnum í tíma, hunsa vinnutímareglur, virða ekki lífsins, þar sem nýjustu tölvur, forrit, þráðlaus tæki og tól, smartsímar með nettengingum og pósthólfum eru lagskiptingu og hefðir í boðskiptum o.s.frv. Gildrurnar normið og það þykir sjálfsagt að hafa prentara, skjá eru endalausar og það versta er að þær eru ekki langt varpa og ljósritunarvél handan við hornið. Allt til alls, frá okkur. Það þarf í raun ekki einu sinni að fara til út alls staðar, alltaf. Með þessa mynd í huganum og okkar landa til að upplifa samskipti ólíkra menningarheima. framkomu förum við svo út í heim … og teljum víst að Ísland er í mörgu tilliti suðupottur menningarheima. umhverfið sé eins þar. Svo er ekki og þess vegna gera Mörg íslensk fyrirtæki eru með fjölda erlendra starfs starfsmenn, jafnvel reyndustu og elstu fyrirtækja, mis manna á Íslandi, hér eru alþjóðlega þekkt fyrirtæki í tök. ferðaþjónustu, listum, hér hittast alþjóðlegar nefndir, Lesum okkur til, sækjum námskeið, verðum menn hér eru starfsmenn sendiráða o.s.frv., o.s.frv. Listinn ingarlæs, því það er óvíst (og raunar óæskilegt) að sá er langur. tími komi aftur þar sem við gátum alltaf keypt okkur Og við þurfum ekki heldur að fara langt út í heim lausn út úr þeim vanda sem ófagleg vinnubrögð leiddu til að upplifa skýran menningarmun og hættu á klúðri okkur í. Sá tími er liðinn. Tími faglegra vinnubragða og vegna skorts á menningarlæsi. Íslensk fyrirtæki á sérþekkingar í menningarlæsi og ólíkum menningar dögum ,,útrásarinnar”, sem búið er að eyrnamerkja heimum er kominn. þröngum hópi manna og kvenna, ráku sig t.d. á stífar
Austurströnd 3, 170 Seltjarnarnesi. Sími: 531 3300. ritstjórn@frettatiminn.is Ritstjóri: Jón Kaldal kaldal@frettatiminn.is Framkvæmdastjóri: Teitur Jónasson teitur@frettatiminn.is Fréttastjóri: Óskar Hrafn Þorvaldsson oskar@frettatiminn.is Ritstjórnarfulltrúi: Jónas Haraldsson jonas@frettatiminn.is. Auglýsingastjóri: Valdimar Birgisson valdimar@frettatiminn.is. Fréttatíminn er gefinn út af Morgundegi ehf. og er prentaður í 82.000 eintökum í Landsprenti.
Vik an sem var Asía slapp fyrir horn „Ætluðu að opna útibú í Japan“ Kaupþing var að undirbúa að opna skrifstofu í Japan sumarið 2008 og hafði gert framkvæmdastjóra Deutsche Bank í Tókýó tilboð um að stýra starfseminni þegar Kaupþing féll. Alltaf eitthvað að hlakka til „Öll heimili eiga að fá Icesave-sérprent“ Þegar forseti synjar lögum staðfestingar ber innanríkisráðuneytið ábyrgð á að kynna þá kosti sem kjósendur geta valið á milli, samkvæmt lögum um framkvæmd þjóðaratkvæðagreiðslu, sem tóku gildi sl. sumar. Ráðuneytið skal svo fljótt sem auðið er og ekki síðar en viku fyrir þjóðaratkvæðagreiðsluna senda öllum heimilum í landinu sérprentun laganna ... Og bensínverðið aldrei hærra „Bensínlaus ríkisstjórn“ Þór Saari, þingmaður Hreyfingarinnar, telur að Jóhanna Sigurðardóttir forsætisráðherra og Steingrímur J. Sigfússon fjármálaráðherra eigi að víkja strax vegna synjunar forseta Íslands á nýju Icesave-lögunum. Hann segir að ríkisstjórnin sé orðin bensínlaus. B-liðið klárt í slaginn „Leynilisti Leifs þjálfara lak út“ Stjórnarmaður Víkings gerði þau skelfilegu mistök að senda leikmannalista Leifs Garðarssonar þjálfara á alla leikmenn liðsins. Á þessum leynilista Leifs eru leikmenn liðsins flokkaðir frá A og niður í D.
VETRARTILBOÐ SMART BOUTIQUE Opið sunnudaginn 27 feb. kl. 12–16
3 FYRIR 2 AF ÖLLUM HÖNSKUM
Allar húfur úr gervifeld frá HAUER með
20% afsl.
Allar húfur og kragar með
15% afsl.
+ 1 par af leðurhönskum fylgir frítt með
Leðurhanskar með skrautsteinum
50% afsl.
verð áður 4.990 kr.
Verð. 2.495 kr.
Ólafur lagabætir „Undrandi á rökstuðningi forsetans“ Sérfræðingar í stjórnskipunarrétti eru undrandi á rökstuðningi forseta Íslands fyrir því að vísa Icesave-lögum í þjóðaratkvæðagreiðslu. Forsetinn hafi mótað nýjar kenningar í stjórnskipunarrétti og gert grundvallarbreytingar á stjórnskipun landsins. Gutti kominn heim „Velferðarráðuneytið vel heppnað“ Ríkisendurskoðun telur að sameining heilbrigðisráðuneytis og félags- og tryggingamálaráðuneytis í velferðarráðuneyti hafi um flest verið vel af hendi leyst. Er samt ekki vissara að setja niður kartöflur í vor? „Synjun þýðir ekki hungursneyð“ Synjun á Icesave-samningi þýðir ekki hungursneyð eða stórvægileg áföll, segir Árni Páll Árnason viðskiptaráðherra.
Langir leðurhanskar
70% afsl.
Kanínu hettutrefill
50% afsl.
verð áður 6.970 kr.
verð nú 3.485 kr.
verð áður 10.000 kr.
… og mörg fleiri spennandi tilboð
Laugavegur 55, sími 551-1040 • Opið mán.–fös. kl. 11-18 • lau. kl. 10–16. Mikið af nýjum vörum. Sendum í póstkröfu um allt land. Það er aðeins ein alvöru hanskabúð og hún er á Laugaveginum við hliðina á Bónus.
verð nú 3.000 kr. Tilboðin gilda frá 24.02 til 07.03 2011
32
viðhorf
Helgin 25.-27. febrúar 2011
Vítahringur stjórnvalda
Leyfum fúsum höndum að vinna
Í
notað til þess að greiða atvinnuleysisslendingar hafa alltaf unnið mikbætur, en frá 1. júlí 2009 til dagsins í ið. Okkur hefur gjarna verið lýst dag hafa tryggingagjöld á fyrirtæki sem ósérhlífnum og duglegum hækkað um 62%. Þetta eru miklar vinnukröftum. Sögulega hefur vinna álögur sem verið er að leggja á íslensk okkar einkennst af skorpuvinnu fyrirtæki í umhverfi þar sem hvatinn þar sem vertíðarhugsunarhátturinn til að vinna er alltaf að minnka. hefur verið allsráðandi. Þannig hafa núverandi stjórnvöld Sjálfur kem ég úr Grindavík, þar búið til vítahring sem lýsir sér í sem maður var þakklátur og stoltur því að vegna hækkandi skatta hafa yfir því að fá að vinna í fiski. fyrirtækin í auknum mæli minnkað En hvernig er hlutum háttað í kostnað með uppsögnum á starfsfólki dag? Erum við dugleg og vinnuglöð? sem á sama tíma hækkar greiðslur úr Hversu mikið þurfum við að vinna atvinnuleysistryggingasjóði. til að láta enda ná saman og borgar Ekki er óalgengt að maður heyri það sig? tölur upp á að 25-30 milljarðar á ári Nýlega sendi velferðarráðuneytið hafi verið greiddir úr atvinnuleysisfrá sér skýrslu um neysluviðmið fyr- Björn Skúlason tryggingasjóði síðustu tvö ár. ir heimili á Íslandi. Samhliða þessari viðskiptafræðingur Þetta eru gríðarlegar upphæðir sem skýrslu var stofnsett reiknivél á vef um ræðir og í stað þess að fara í aðgerðir sem eru ráðuneytisins sem er ætluð til útreikninga á neysluviðmiði hverrar fjölskyldu fyrir sig miðað við ákveðn- atvinnuuppbyggjandi hafa stjórnvöld valið þá leið að skattleggja fyrirtækin enn frekar til þess að greiða ar forsendur sem hver og einn gefur upp. fyrir aukið atvinnuleysi.
71,2% í skatta
Heildarútgjöld fjögurra manna vísitölufjölskyldu á Íslandi í dag er um það bil 600.000 krónur á mánuði samkvæmt áðurnefndri reiknivél. Þetta þýðir það að hjón þurfa að vera með brúttólaun upp á ríflega eina milljón á mánuði til að láta enda ná saman, en það er langt fyrir ofan þau lágmarkslaun sem eru í boði á markaðnum og mundi þetta fólk flokkast undir hátekjufólk samkvæmt nýrri og árangursríkri skattastefnu Steingríms J. Sigfússonar. Árangursríkri að hans mati. En hvað gera menn til þess að láta enda ná saman? Munið það að dagvinnulaun Íslendinga hafa sjaldnast nægt þeim fyrir daglegri neyslu og því höfum við iðulega brugðið á það ráð að vinna meira, vinna lengur. En hverju skilar það í dag? Nægir einfaldlega að bæta við sig vinnustundum? Fjármálastjóri útgerðarfélagsins Ramma sendi nýlega frá sér upplýsingar um það hversu mikið af 222 milljóna króna launahækkunum fyrirtækisins milli ára skiluðu sér í vasa starfsfólksins. Útkoman var sláandi, en 14,6% fóru í vasa starfsmannsins á sama tíma og 71,2% fór í skatta. Þetta þýðir það að af hverjum 10.000 krónum fékk starfsmaðurinn 1.460 krónur í sinn hlut. Vinnuglaði Íslendingurinn sér þá að það borgar sig ekki að vinna meira til að hækka launin sín þar sem langstærsti hluti umfram vinnunnar fer í skatta. Hvað er þá til ráða? Er kannski betra að vera atvinnulaus? Atvinnuleysisbætur eru í dag á pari við lægstu samningsbundin laun. Hluti af skattskyldum íslenskra fyrirtækja eru tryggingagjöld. Tryggingagjald er meðal annars
LANDSLIÐSKOKK AR N I R STEINN ÓSKAR, JÓHANNES JÓHANNESSON
O G Ó L A F U R ÁG Ú S T S S O N
TA K A V E L Á M Ó T I Þ É R Á
S JÁVARKJALL AR N U M
/
Aðals træti 2
/
101 R e y k j a v í k
/
s í m i 511 1212
Stjórnvöld hafa greinilega ekki áttað sig á þessum vítahring, halda áfram að hækka skatta á fyrirtæki, og því spyr maður sig: Af hverju er enginn þrýstingur frá þeim sem leggja til þessa fjármuni að virkja þann mannauð sem er atvinnulaus? Af hverju er verið að leggja niður tónlistarnám í skólum landsins vegna sparnaðar, þegar fjöldi tónlistarmanna er atvinnulaus? Af hverju er ekki hægt að bjóða upp á uppbyggjandi dægrastyttingu hjá börnunum okkar eftir skóla þegar á sama tíma kokkar, bókmenntafræðingar, saumafólk, listafólk, iðnaðarmenn og viðskiptafræðingar mæla göturnar? Hvernig stendur á því að okkur tekst ekki að hugsa um eldri borgara landsins vegna uppsagna í heilbrigðisgeiranum? Fæstir eru viljandi atvinnulausir, en í umhverfi þar sem 7 til 10% atvinnuleysi er viðvarandi er hætt við því að einhverjir séu án atvinnu í nokkurn tíma. Langvarandi atvinnuleysi er mannskemmandi, félagslega einangrandi og hefur neikvæð áhrif á sjálfstraust manneskjunnar. Langvarandi atvinnuleysi er mikil sóun á verðmætum og getur reynst dýrt fyrir heilbrigðiskerfið. Nýtum frekar til jákvæðrar uppbyggingar þá fjármuni sem fyrirtækin greiða í formi tryggingagjalds með því að virkja einstaklinga sem eru án atvinnu. Sóum ekki því verðmæta vinnuafli sem er til staðar. Horfum á þá staði þar sem þurft hefur að segja upp fólki vegna sparnaðar og virkjum þá sem geta unnið. Nýtum mannauðinn og höldum áfram að vera dugleg.
Fært til bókar
Vigdís fær stuðning Fræg varð snerra þeirra Vigdísar Hauksdóttur og Marðar Árnasonar á fundi umhverfisnefndar Alþingis á dögunum. Vigdís og Mörður komu enn við sögu á þinginu í þessari viku þegar samþykkt var að vísa frumvarpi til lögreglulaga til þriðju umræðu og þar bættist Vigdísi óvæntur liðsmaður í baráttunni við Mörð. Vigdís hélt því fram í umræðunni að einn og aðeins einn maður, þ.e. Mörður, bæri ábyrgð á töfum málsins sem leiddu til þess að ekki var hægt að setja Lögregluskólann um síðustu mánaðamót eins og til stóð. Mörður hafnaði því að hann, Alþingi eða allsherjarnefnd bæri ábyrgð á töfunum. Ábyrgðin lægi hjá starfsmönnum innanríkisráðuneytisins. Þessu vísaði Ögmundur Jónasson innanríkisráðherra á bug. Aðeins einn alþingismaður hefði lagst gegn málinu – enginn annar en téður Mörður.
Sameinar vinstri og hægri
Sjávarkjallarinn
Vítahringur
Ólafur Ragnar Grímsson, forseti Íslands, hefur náð þeim merka áfanga, eftir nær fimmtán ára setu í embætti, að sameina vinstri- og hægrimenn. Allt er þá þrennt er. Eftir að forsetinn neitaði að undirrita lög frá Alþingi í þriðja sinn á ferlinum, sameinuðust formenn Sjálfstæðisflokksins
og Vinstri grænna í afstöðu sinni til 26. greinar stjórnarskrárinnar, þeirrar er snýr að málskotsrétti forsetans. Langminnugir menn í pólitík muna reiði forystumanna Sjálfstæðisflokksins þegar forsetinn synjaði fjölmiðlalögunum undirskriftar árið 2004. Til þjóðaratkvæðagreiðslu kom þó ekki því ríkisstjórnin sem þá sat dró málið til baka. Ef rétt er munað harmaði vinstri kanturinn ekki viðbrögð forsetans þá. Nú er vinstrið hins vegar ósátt, svo vægt sé til orða tekið, við hinn gamla forystumann Alþýðubandalagsins, húsbóndann á Bessastöðum. Hann hefur í tvígang gert vinstristjórn Steingíms J. Sigfússonar og Jóhönnu Sigurðardóttur afturreka með Icesave-lög. Steingrímur er því sammála Bjarna Benediktssyni um nauðsyn þess að breyta nefndri stjórnarskrárgren um synjunarvald forsetans. Bjarni sagði það mikil tíðindi, í þingumræðu um málið á þriðjudaginn, að fulltrúar allra flokka á Alþingi, nema Framsóknarflokksins, hefðu lýst yfir stuðningi við hugmyndir um að breyta 26. greininni.
Eiríkur skrifar stutt „Man hvað mér þótti þrjár stuttar
hringingar fallegri en ein löng í gamla sveitasímanum í kaupfélagsstjórabústaðnum fyrir austan.“ Svona svarar Eiríkur Jónsson, blaðamaður og fyrrverandi ritstjóri Séðs og heyrðs, gagnrýnendum sínum. Eiríkur er þekktur fyrir að vera stuttorður og gagnorður. Hann bloggar nú á Eyjunni eftir að honum sinnaðist við Reyni Traustason, ritstjóra DV, en Eiríkur var áður vinsælasti bloggari dv.is. Eiríkur minnir lesendur með þessu á muninn á bloggi og aðsendum greinum til Morgunblaðsins.
Yfirbót? Þau tíðindi bárust í vikunni að Ólafur Ragnar Grímsson, forseti Íslands, héldi í næstu viku á fund Benedikts páfa sextánda í Róm. Forsetinn mun fá einkaáheyrn en slíkt þykir afar sjaldgæft, að því er fréttastofa Stöðvar 2 greinir frá. Það má velta því fyrir sér, svona í gamni, hvort Ólafur muni ganga til skrifta hjá páfa, eftir allt sem á undan er gengið. Vera kann að hann iðrist þess að hafa leikið ríkisstjórn fyrrum flokksfélaga sinna svo grátt í tvígang.
34
viðhorf
Helgin 25.-27. febrúar 2011
Okkar eilífðar smáblóm
Þ
HELGARPISTILL
Jónas Haraldsson jonas@ frettatiminn.is
MEÐ ÁST& V IRÐIN GU
Sjávarkjallarinn
/
Aðals træti 2
/
101 R e y k j a v í k
/
s í m i 511 1212
Teikning/Hari
S J ÁVA R K J A L L A R I N N
Það er sami dagur í dag og var í gær og þegar ég vakna á morgun verður enn sami dagurinn. Ég er lentur í sporum Bills Murray í Groundhog Day. Það er alltaf sami dagurinn, það sama í útvarpinu, sama í umræðunni, allt eins og það var í gær. Það er sami Icesave-dagurinn í dag og var í gær. Ég óttast að svo verði um ófyrirséða framtíð, að allt mitt líf snúist með einum eða öðrum hætti um Icesave. Það er sama hvar ég kem og hvert ég fer, Icesave yfirgnæfir allt, hvort heldur fólk hittist á götuhornum, í heimahúsum eða vinnunni. Sama gildir um skoðanaskiptin í blöðunum, útvarpinu, sjónvarpinu, netmiðlunum og á blogginu. Umræður á Alþingi hafa snúist um Icesave frá því fyrir hrun og allt gengur í hringi. Þingið samþykkir samninga, forsetinn neitar að skrifa undir og sendir í þjóðaratvæði sem þjóðin fellir. Ég veit að málið er allt hið ömurlegasta og enginn kostur góður í stöðunni. Áhættusæknir bankamenn léku sér með fjöregg þjóðarinnar og misstu það. Umræðan hefur æ síðan snúist um hvort armur íslenskur lýður þurfi að borga fyrir þau afglöp og þá hve mikið. Það er auðvelt að rökstyðja það að skattgreiðendur eigi ekki að
borga óskaplega óráðsíu og glæpsamlegt ábyrgðarleysi stjórnenda einkabanka. Með sama hætti er hægt að sýna fram á að við munum borga, beint eða óbeint, fyrir þessi afglöp, hvað sem tautar og raular. Því beri að takmarka tjónið eins og frekast er unnt með samningum. Ella stöndum við frammi fyrir verri kjörum sem þjóð um langa framtíð og hugsanlegu dómsmáli sem enginn sér fyrir endann á. Aðalatriðið er þó geðheilsa einstaklinganna og þjóðarinnar sem heildar. Ég er orðinn yfirgengilega þreyttur á þessu ömurlega máli og er varla einn um það. Haldi þetta áfram eins og hingað til, verður þetta hvimleiðasta mál allra mála rætt í öllum fermingarveislum, stórafmælum, um páska og um hvítasunnu. Þegar þjóðin fagnar þjóðhátíðardeginum í júní og minnist þess að 200 ár eru liðin frá fæðingu Jóns Sigurðssonar mun Icesave-umræðan varpa skugga á þau hátíðahöld. Sama gildir um verslunarmannahelgina, hvort heldur er á þjóðhátíð í Eyjum eða á fastalandinu og um jólin, þegar þau ganga í garð. Þegar við ættum að kveðja gamla árið og fagna nýju munum við enn ræða Icesave. Og þetta gildir ekki bara um þetta ár. Þegar þorrinn gengur í garð árið 2012 verður Icesave enn efst á baugi. Menn munu að sönnu bíta í punga, skafa af sviðahausum, skella í sig bjór og brennivíni en umræðuefnið verður eitt, og aðeins eitt. Þar verður hvorki rædd hækkandi sól, aflabrögð né gengi íþróttaliða. Þar mun maður halla sér að manni og spyrja drafandi röddu: „Hvað finnst þér um Icesave, elsku vinur?“ Svona verður þetta líka árið 2013, 2014, 2015 og 2016, allt þar til þessi örþjóð gengur endanlega af Icesave-göflunum og tapar vitinu. Við verðum öll klepptæk, hrópandi í svefni jafnt sem vöku: Icesave-Icesave! Það verður ekkert pláss á deildunum fyrir okkur og skiptir kannski engu máli því umsjónarfólk þeirra verður alveg jafn galið í kjölfar áralangrar Icesave-umræðu. Vegna alls þessa fer ég með æðruleysisbænina á hverjum nýjum Icesave-degi, sem ég veit að verður samur á morgun og líka hinn. Það er engin leið út, það er engin leið að hætta. Icesave er komið til að vera. Kannski breytast líka ljóðlínurnar við lagið alkunna í átt að þankagangi hugstola þjóðar þar sem hver mun syngja með sínu nefi, innan og utan geðdeilda: Icesave á land þitt og ávallt þú geymir Icesave í huga þér, hvar sem þú ferð. Kannski verður þetta að lokum þjóðsöngur Ís lendinga, okkar eilífðar smáblóm, hver veit?
útivistarfatnaður sundfatnaður sportfatnaður íþróttaskór barnafatnaður o.fl.
Útsölu í Holtagörðum markaður
40 70
ÍSLENSKA / SIA.IS / UTI 53817 02/11
til
The North Face Nike Adidas Arena Jamis Didriksons Helly Hansen Catmandoo og fleiri merki.
prósenta
afsláttur HOLTAGÖRÐUM
GLÆSIBÆ
KRINGLUNNI
SMÁRALIND
www.utilif.is
36
bækur
Helgin 25.-27. febrúar 2011
Borders að loka Næststærsta bóksölukeðja Bandaríkjanna er í vanda. Í allt eru 674 Borders-bókabúðir um Bandaríkin en fyrirtækið er nú í greiðslustöðvun og þriðjungi búðanna verður brátt lokað. Bókaverslun á vefslóðum er kennt um erfiðleikana. Þá eru stafrænar bækur í sókn vestanhafs og er sá markaður langt á undan Evrópu. Stærsta bókabúðakeðjan vestanhafs, Barnes & Noble, er líka í vanda og er komin á sölulista. Bókaverslunum fækkar ört vestanhafs: Á síðustu sjö árum hefur eitt þúsund bókaverslunum verið lokað í Bandaríkjunum. Ríflega ellefu þúsund bókaverslanir eru starfandi þar vestra. Fimmta hver bók sem keypt er þar í landi er á stafrænu formi, hljóðbókamarkaður er sterkur en hverfisbókabúðum fer ört fækkandi.-pbb
Gásagátan efst
Gásagátan eftir Brynhildi Þórarinsdóttur vermir efsta sæti barnabókalista Eymundsson þessa vikuna. Þetta er spennusaga sem gerist 1222 þegar Gásir voru fjölmennasti kaupstaður landsins um nokkurra vikna skeið á hverju sumri.
bók adómur Fátækt fólk
Leyndardómsfullur dauðdagi Robert Ludlum græddi milljónir á sölu verka á borð við The Bourne Identity, The Holcroft Covenant og The Prometheus Deception. Hann lést saddur lífdaga í Flórída 2001 og var 73 ára gamall. Dánarorsök var talin hjartaáfall. Nú er væntanleg bók um líf hans og dauða sem þegar er tekin að valda umtali. Kenneth Kearns, systursonur Ludlums, hafði alltaf ætlað að skrifa sögu hans, lýsa ferli Ludlums sem sjóliða, leikara og leikhúsfrömuðar, en hann fór ekki að semja
þrillera fyrr en á miðjum fimmtugsaldri. Kearns tók að safna gögnum að ævisögunni með starfa sínum sem kennari við læknadeild Yale. Þá vöknuðu grunsemdir um dauðdaga Ludlums, sem var hjartveikur og drykkfelldur undir það síðasta. Hann gerði nýja erfðaskrá snemma árs 2001 og erfði Karen, seinni kona hans, meginhluta eigna hans. Þrettán dögum eftir undirskrift erfðaskrárinnar sat hann einn á svölum húss síns þegar hann stóð skyndilega í ljósum logum. Eftir að
slökkt hafði verið í fötum hans var kallað á sjúkrabíl. Engin rannsókn var gerð á vettvangi. Karen neitaði að fara með manni sínum á sjúkrahús, sagðist þurfa að fá sér einn gráan. Ludlum var læknaður af sárum sínum en mánuði síðar var hann allur. Líkið var ekki krufið. Karen lést fjórum árum síðar. Kearns telur að fyrir slysið hafi einu sinni verið reynt að ráða Ludlum af dögum. Þá sé undirskrift erfðaskrárinnar undarleg. Á bak við þessa sögu alla er sú staðreynd að verk Ludlums
Robert Ludlum sat við drykkju þegar kviknaði í honum. Ljósmynd/Nordicphotos-Getty
sópa að dánarbúi hans gríðarlegum tekjum. Kearns og félagar vona að afhjúpanir í bókinni kalli á nýja rannsókn á dauðdaga Ludlums. -pbb
Bóksala Sk aðleg offr amleiðsla á prentefni
Meira af fátæku fólki K
Saga Tryggva er fádæma vel skrifuð og um hana alla leikur sterkur máttur væntumþykju og réttlætiskenndar.
Tryggvi Emilsson Fátækt fólk 378 bls. Forlagið 2011
omin er út í kilju minningasaga Tryggva Emilssonar verkamanns sem upphaflega kom út 1976 og vakti þá mikla athygli. Hún var send í samkeppni Norðurlandaráðs og var nálægt því að fá þar verðlaun sem þótti nokkrum undrum sæta. Tryggvi var þá ókunnur af skrifum sínum, kunnari sem máttarstólpi í verkalýðsbaráttu, virtur og mikils metinn félagi í sósíalistahreyfingunni. Fyrsta bindi endurminninga Tryggva hét Fátækt fólk og rekur hann þar ævi sína frá upphafi til tvítugs og eru undir fyrstu tveir áratugir aldarinnar. Hér segir af fólkinu hans, foreldrum sem basla í koti við Akureyri, þar sem faðirinn er daglaunamaður, með nokkra gripi í kró og fulla baðstofu af börnum. Móðir Tryggva deyr af barnsförum þegar hann er sex ára og þá hefst þrautagangan þegar heimilinu er sundrað. Tryggva verður til lífs að hann fer suður til ættingja, en þar er sælan skammvinn: Honum er komið fyrir nyrðra og er í þeirri vist nærri dauður af svelti og illri meðferð. Um síðir fær faðirinn fréttir af barninu og tekur hann til sín aftur í hokurlíf í Öxnadalnum. Saga Tryggva er fádæma vel skrifuð og um hana alla leikur sterkur máttur væntumþykju og réttlætiskenndar. Hún bregður einstöku ljósi á líf þorra alþýðu við upphaf síðustu aldar og rímar við margar svipaðar frásagnir frá sama tíma sem eru þó rýrari að stíl og skáldþrótti. Hér fer höfundurinn ýmsar leiðir en allar eru jafn vel skrifaðar: Hér má finna upphafnar náttúrulýsingar sem eru nánast leiðslukenndar, ítarlegar lýsingar á staðháttum, húsakosti og vinnubrögðum. Þá er hann naskur í persónulýsingum og stillir sig líka um oflýsingar á þeim miklu þrautum sem hann mátti líða í vinnuþrælkun hjá vondu fólki – um þá kafla gildir að hann vill allt gera til að skilja kvalara sína. Vonandi verður áframhald á endurútgáfu þessa bálks. Fátækt fólk verða allir sæmilega uppfræddir menn að lesa, bæði sér til ánægju, því stíllinn og orðfærið er einstakt, og eins til að skilja betur þann tíma sem við, öld síðar, erum harla fákunnandi um. -pbb
Bókabúð Máls og menningar á Laugavegi 18 skellti í lás í síðustu viku. Ljósmynd/Hari
Lýst er eftir bókaverslun Í liðinni viku var Bókabúð Máls og menningar á Laugavegi 18 lokað og eigendur hennar óskuðu eftir gjaldþrotameðferð. Ljóst er að bókaútgefendur, og hugsanlega fleiri birgjar, eiga milljóna kröfur í búið. Gjaldþrotið sýnir glögglega veikleika á fyrirkomulagi bóksölu á Íslandi
Ý
msum hnykkti við þegar tíðindin bárust af gjaldþroti Bókabúðar Máls og menningar. Búðin bar nafn Máls og menningar en var þó ekki á neinn hátt tengd Útgáfufélaginu sem reisti húsið á sjötta áratug síðustu aldar og hélt þar úti starfsemi um áratuga skeið. Þeir aðilar sem ráku þar verslun þar til í síðustu viku höfðu reyndar staðið í ströngu. Aðstaðan var, þar til fyrir fáum misserum, í höndum Pennans en ekki samdist um leigu og því flutti Eymundsson sig um set upp í gamla SPRON-húsnæðið við Skólavörðustíg. Eldri verslunarmenn undruðust þau umskipti sem urðu þá á hinni vinsælu verslun á Laugavegi. Þótt nýr rekstraraðili opnaði þar bókabúð eftir smávægilegar lagfæringar gat hver maður séð að aðsókn gesta og viðskiptavina breyttist við eigendaskiptin. Ös var á Skólavörðustíg en fátt viðskiptavina hélt áfram að sækja Laugaveginn. Viðskiptavildin reyndist rýr.
Óskiljanlegt fyrirkomulag
Ljúffengir og hollir grænmetisréttir
Réttur dagsins kr.
NÝTT
dýrindis Kókos hrákaka sem þú verður að prófa!
Grænn kostur Skólavörðustíg 8 • S. 552 2028 www.graennkostur.is
Íslenskir bóksalar hafa, að því er virðist, tapað tölunni ef litið er til þess tíma þegar Ísafold og Eymundsson voru í Austurstræti, Norðri á Laugavegi, Snæbjörn og Penninn í Hafnarstræti, Bókabúð Braga við Lækjartorg. Þó munu smásalar með bækur vera hátt á annað hundrað á landinu. Þá eru ekki taldir með selstöðukaupmenn í stórmörkuðum sem henda á borð titlum upp úr miðjum nóvember. Bókaútgefendur hér á landi búa við þá sérkennilegu stöðu að vörur þeirra eru í umboðssölu nánast, bóksalar hafa fullan skilarétt á óseldum eintökum eftir jólahrinuna og gera upp sölu miðað við skannaða sölu. Engar bækur
sem eru seldar í búðum hér eru keyptar til endursölu, ólíkt annarri vöru sem er seld með tilteknum greiðslufresti. Einu bækurnar sem bóksalar kaupa og borga til endursölu eru innfluttar bækur. Þetta kerfi er fastara í sessi en svo að bókaútgefendur hafi hróflað við því, jafnvel þótt útgáfan sé að færast á færri hendur. Lagerinn sem lá eftir Bókabúð Máls og menningar var því ógreiddur, rétt eins og bækurnar sem Bókabúðin hafði selt fyrir áramót. Það fyrirkomulag sem er á íslenskri bóksölu er óskiljanlegt og reyndar gerólíkt því sem tíðkast í allri verslun, mun raunar vera einstætt. Það hefur líka haft það í för með sér að prentun í eintakafjölda heimtar stærri upplög: ekkert kallar á að bóksalar haldi pöntunum í skefjum. Bók kann að vera uppseld hjá útgefanda, en liggja í hundruðum óseldra eintaka í búðum og skilar sér svo einhvern tíma eftir hátíðar í stórum óseldum upplögum. Mun láta nærri að endurskil á bókum frá söluaðilum hlaupi á tugum prósentna, milli 30 og 70% af því sem fór til sölu. Og sá aukni prentunarkostnaður heldur síðan niðri útgáfum sem liggja með milljónir eintaka af bókum sem engin þörf var fyrir. Höfundar sjá ofsjónum yfir stöðu bókarinnar á markaði og á endanum verða útgefendur að færa kostnað af of stórum upplögum á nýjar útgáfur, halda niðri launum höfunda, halda sig í óvandaðra prenti og allir tapa á endanum.
stuðningurinn við bókmenningu í landinu) svo að þeir geti unnið sæmileg verk sem útgefendur fá til sölu – en þeir eru ofurseldir bóksölukerfi sem engin skynsemi er í. Og ef höfundurinn er svo heppinn að eitthvað selst af verkinu má hann bíða uppgjörs í nærri ár. Nema hann hafi verið svo óheppinn að bók hans seldist hjá aðilum sem standa svo höllum fæti að eftir jólasöluna láta þeir sig fara á hausinn. En veldur hver á heldur: Hvers vegna hafa bókaútgefendur ekki gert skurk í þessu söluferli þannig að bókamarkaðurinn fari að starfa eftir skynsamlegri reglum? Gjaldþrot Bókabúðar Máls og menningar, rétt eins og fyrri gjaldþrot eldri bókaverslana, kallar á að hagsmunaaðilar og yfirvöld menntamála ráðist í endurskoðun á fyrirkomulagi bókadreifingar í landinu. Það er hluti af menningarstefnu sem stjórnvöld á hverjum tíma þykjast hafa. Hér á landi skammta yfirvöld litlu fé til útgáfu og þykjast höfðingleg. Bókasöfn eru vanstyrkt og laun höfunda þaðan smávægileg, andstætt því sem tíðkast í öðrum löndum. Offramleiðsla er á prentefni til skaða fyrir alla, nýir möguleikar í dreifingu lesefnis eru vanþróaðir, bæði í hljóðfælum og nú í væntanlegum myndfælum. Hér er því þörf á róttækri endurskoðun.
Bækur
Endurskoðun brýn
Þessi staða verður himinhrópandi þegar nýlokið er starfslaunaskömmtun: Höfundar fá laun frá almenningi (það er raunar eini
Páll Baldvin Baldvinsson pbb@frettatiminn.is
5.690,- 2.790,-
3.990,- 1.990,-
5.990,- 990,-
Bókamarkaðurinn Perlunni! Opið alla daga – AL
LT
9 AÐ
UR TT
14.990,- 4.990,-
Á
VERÐHRUN!
90% AFSL
!
R TU T Á
AÐ
0 % AF S L
kl. 10 - 18
– AL LT
Á ensku
7.200,- 3.900,-
3.990,1.990,-
3.980,990,-
4.490,- 1.690,-
2.990,1.490,-
Opið frá kl. 10 – 18
4.990,1.990,-
3.690,- 1.790,-
5.690,2.490,-
3.990,1.990,-
3.690,- 1.990,-
4.490,1.490,-
5.980,2.980,-
Komdu og sjáðu úrvalið! Verðið er ótrúlegt!
38
matur
Helgin 25.-27. febrúar 2011
Nokkrir br auðmolar
Alltaf eins – aldrei eins Þegar þið hafið reynt uppskriftina hans Jims Lahey er sjálfsagt að laga hana að eigin smekk. Skiptið út bolla af hveiti fyrir íslenskt heilhveiti, hendið lúku af hveitikími í deigið eða setjið ½ bolla af sigtimjöli fyrir jafn mikið af hveiti. Þegar ykkur hefur tekist einu sinni að búa til frábært brauð hafið þið fengið tilfinningu fyrir hversu blautt eða klístrað deigið á að vera; ef þið látið of mikið af mjöli bætið þið einfaldlega við vatni – eða öfugt. Þannig getið þið lagt af stað í ferð sem ber ykkur að
sesamfræjum eða smá byggmjöli, að ólívum (settar í deigið eftir að það hefur hefast í fyrra sinnið), hnetum eða einhverju allt öðru. Og svo aftur til baka að einfaldleikanum sem hæfir brauði best – hveiti, ger, salt, vatn. Breytilegt rakastig, hiti, loftvog og skaphöfn tryggja að þú færð aldrei nákvæmlega sama brauðið. Íslendingar áttu enga ofna og því er allt hefðbundið brauð á Íslandi ýmist steikt eða soðið. Hefðbundið íslenskt flatbrauð er
tær einfaldleiki og snilld. Hellið þremur hlutum af heitu vatni yfir fimm hluta af rúgmjöli, blandið saman og leyfið vatninu að virka á rúgmjölið yfir nótt. Fletjið út í flatkökur daginn eftir og steikið á pönnukökupönnu. Náið tilfinningu fyrir því hvernig vatnið kveikir á glúteninu í rúgnum og lengið frekar tímann eða geymið deigið á heitari stað frekar en að blanda lyftidufti eða matarsóda í flatbrauðið. Það er seinni tíma viðbót og tilheyrir trú á að það sé best sem er fljótlegast.
Hvítt fr anskbr auð Með stökkri skorpu
Íslendingar eru ekki eina þjóðin sem ekki þekkti ofna. Það var í raun reglan að brauð væri steikt á hlóðum. Brauðhleifurinn þróaðist ekki fyrr en fólk reisti sér sameiginlegan ofn í þorpinu, þangað sem allir gátu komið með deigið sitt. Með tímanum tók einhver að sér umsjón með ofninum og sá fór að hnoða deig fyrir þá sem ekki gátu eða nenntu. Það var Jói Fel síns tíma. Þeir sem komast upp á lag með að hnoða deig þurfa ekki að
stunda aðra íhugun eða bænir. Kvíði, ólund og ergelsi renna úr líkamanum yfir í deigið. Sá sem heldur í reiði sína allt til enda býr til óætt brauð. Þjösnaskapur og of mikil áreynsla getur af sér of þétt og stíft net próteina
Flatbauð „Hefðbundið íslenskt flatbrauð er tær einfaldleiki og snilld.“
sem gerir brauðið bæði seigt og dautt.
Matartíminn Bakstur fyrir fjögurr a ár a og eldri
Hátindur hnignunarinnar Auðvitað er þessi fyrirsögn þvæla. Hún ætti annaðhvort að vera Botn hnignunarinnar eða Hátindur þróunarinnar. En þannig er franskbrauðið. Það er ekki hollt eða gott fyrir okkur en svo frábærlega stórfenglegt að það er ekki hægt annað en dást að því. Franskbrauð er óþekki drengurinn sem kemst upp með allt af því að hann er sætur og skemmtilegur. Einhver kynni að halda að baguette eða franskbrauð hefði fylgt Frökkum öldum saman. En það var ekki fyrr en með tilkomu ofna með úðunarkerfi upp úr seinna stríði að baguette með stökkri skorpu varð algengt í París og nágrenni. Og áður en það gerðist þurfti maðurinn að læra að hreinsa bæði hýðið og kjarnann úr hveitinu (allt sem í dag er talið hollt og gott). Auk þessa sem lykillinn að góðu franskbrauði er að blanda saman brauðhveiti og venjulegu hveiti og láta það forhefast. Í stað úðunarofna geta heimabakarar notað leirofnatækni Jims Lahey. 1. Leysið 1½ tsk. af þurrgeri upp í 525 ml af volgu vatni. 2. Blandið saman 250 g af brauðhveiti, 60 g af venjulegu hveiti og 1 tsk. af salti í skál og hrærið vel til að fá súrefni í blönduna. Hellið síðan gerinu og vatninu yfir og blandið vel. Breiðið filmu yfir skálina og geymið á hlýjum stað í þrjá tíma. 3. Setjið aftur 250 g af brauðhveiti, 60 g af venjulegu hveiti og 1 tsk. af salti saman í skál og hrærið vel í. Hellið þessu yfir deigið, blandið saman og hellið á hveitistráð borð og hnoðið í um tíu mínútur eða þar til það springur aftur upp þegar þið potið í það. Setjið deigið í olíuborna skál og filmu yfir og leyfið að hefast aftur í um klukkustund.
Það er ekkert minna en kraftaverk að hægt sé að búa til jafn glæsilegan hlut og franskbrauð úr hveiti, geri, salti og vatni.
4. Hellið deiginu aftur á borð og mótið brauðhleif. Stráið grófu korni í körfu eða á pitsuspaða, setjið hleifinn á og breiðið yfir. Látið deigið jafna sig í aðra klukkustund. 5. Bleytið leirpottinn á meðan, setjið í kaldan ofn og látið hitna með ofninum upp í hæstu stillingu. 6. Takið pottinn úr ofninum, rennið deiginu í pottinn og skerið rákir í hleifinn með beittum hníf. Setjið lokið á og pottinn strax inn í ofn. 7. Takið lokið af pottinum eftir 25-30 mínútur og brauðið síðan út eftir um 15-20 mínútur þaðan í frá. Niðurstaðan á að vera risa-franskbrauð með bragðmikilli og stökkri skorpu utan um mjúkt og ilmandi brauð – fegurð á borð við gregorískan munkasöng eða tágakörfu.
Matjurtir og krydd
Auður I. Ottesen
Jón Guðmundsson
Matjurtaræktun Námskeið tvö þriðjudagskvöld 1. og 8. mars kl. 19:00-21:30.
Kryddjurtaræktun Námskeið þriðjudag 8. mars kl. 17:00-18:30. Námskeiðin eru haldin í Grasagarði Reykjavíkur.
Leiðbeinendur
Auður I. Ottesen og Jón Guðmundsson garðyrkjufræðingar.
Skráning og upplýsingar í síma 578 4800 og á www.rit.is Sumarhúsið og garðurinn
Það er ekki alveg nákvæmt hjá Jim Lahey að þetta sé bakstur fyrir fjögurra ára. Rannsóknir okkar hafa sýnt að þriggja ára stelpur geta bakað svona brauð – með örlítilli aðstoð þegar kemur að heitum ofninum. Fjögurra ára mörkin eiga því líklega við um strákana. Ljósmynd/Alda Lóa
Brauð sem ekki þarf að hnoða Bakari í New York telur sig standa fyrir mestu byltingu í brauðbakstri síðan uppgötvanir Pasteur-hjónanna opnuðu fyrir fjöldaframleiðslu og notkun á stöðluðu geri. Til að fylgja bakaranum þurfið þið ekki að læra neitt heldur þvert á móti gleyma öllu sem þið hafið lært um hefðbundinn gerbakstur.
J
im Lahey heitir maður sem á bakarí í Hells Kitchen á Manhattan (Sullivan Street Bakery, 47. stræti milli 10. og 11. breiðstrætis) og telur hann sig hafa bylt því hvernig menn baka brauð. Aðferð Jims er einföld. Hann hnoðar ekki brauðið sitt og hann bakar það í potti sem hann setur í ofninn. Og hann segir aðferð sína svo einfalda að allir fjögurra ára og eldri ráði við hana. 1. Um klukkan hálf tíu í kvöld skuluð þið hræra saman í skál 3 bollum af brauðhveiti (380 grömm), ¼ tsk. af þurrgeri og 1½ tsk. af salti, bæði til að blanda efnunum saman en einnig til að hleypa súrefni að. Hellið síðan 380 millilítrum af kranavatni saman við og hrærið þar til blandan er orðin að blautu og klístruðu deigi. Breiðið plastfilmu yfir skálina og geymið á heitum stað í 18 tíma. Undirbúningurinn tekur fimm mínútur. 2. Á morgun klukkan hálf fjögur skuluð þið hella deiginu á hveitistráð borð og leyfa því að jafna sig í korter. Setjið þá hveiti á hendurnar og brjótið deigið þrisvar saman um sjálft sig. Notið meira hveiti ef deigið er of blautt en samt eins lítið og kostur er. Setjið deigið í körfu, á bakka eða pitsuspaða sem grófu korni (polentu, heilhveiti o.s.frv.) hefur verið stráð á. Leggið visku-
stykki yfir deigið og geymið í 2 tíma. 3. Klukkan korter yfir fimm skuluð þið leggja leirpott í bleyti í tíu mínútur og setja hann síðan í kaldan ofn og stilla á 250°C. Við notum leirpott til að baka brauðið í en það má allt eins nota smíðajárnspotta, emaleraða eða ekki, og sleppa því að leggja þá í bleyti. 4. Þ egar ofninn er orðinn heitur takið þið pottinn út og lokið af, hellið deiginu í pottinn, hristið hann lítillega til svo að deigið sitji í honum miðjum, setjið lokið aftur á og pottinn í ofninn. 5. Eftir hálftíma takið þið lokið af pottinum. 6. Eftir annað korter (eða fyrr ef skorpan er orðin dökk) takið þið pottinn úr ofninum og leyfið brauðinu að kólna eilítið á grind. 7. Borðið ylvolgt heimabakað brauð í kvöldmat. Það verður stjarna borðsins og því skiptir ekki meginmáli hvort það fær súpu eða salat með sér eða bara smjör eða olíu, aioli eða hummus. En hvað er svona merkilegt með þessa aðferð? Og það svo að Jim Lahey selur ekki aðeins brauðin sín heldur vill að allir hafi aðgang að uppskriftinni? (Sláið inn Jim Lahey bread á youtube.com til að sjá kappann.) Með því að láta tímann en ekki hnoð virka á hlutfallslega lítið ger
í mjög blautu deigi fæst brauð sem minnir á ciabatta, óregluleg og misstór loftgöt í mjúku en eilítið seigu brauði. Ciabatta er líka of blautt til að hnoða og því kemur skyldleikinn ekki á óvart. Þegar þið hnoðið brauð byggið þið upp og teygið á neti próteina sem verður reglulegra og sterkara eftir því sem þið hnoðið meira og áferð brauðsins jafnari. Snilldin hjá Jim Lahey liggur miklu fremur í pottinum. Með því að baka blautt deig í potti í eldheitum ofni lokast gufan af brauðinu inni í pottinum og myndar raka. Þetta tefur myndun skorpu og því heldur brauðið áfram að rísa allt þar til þið takið lokið af. Síðasta korterið (eða tæplega það) er til að fá stökka og bragðmikla skorpu. Niðurstaðan er brauð sem er í raun betra en úr rándýrum bakarísofnum með úðunargræjum. Þið áttið ykkur á vægi þessara tveggja þátta – óhnoðað deig eða pottur – þegar þið notið leirofninn til að baka hnoðað deig. Það er besta niðurstaðan.
Matur
Þórir Bergsson og Gunnar Smári Egilsson matur@frettatiminn.is
markhonnun.is
LambaLærissneiðar Ferskar
40 % afsláttur
1.499
kr/kg
áður 2.498 kr/kg
Hvað á að elda? Lambarib-eye Ferskt
50%
Fersk LaxaFLök
eLdFast mót 1,4 L
beinLaus m/roði
998
afsláttur
1.999
kr/kg áður 1.989 kr/kg
32%
Grísahnakki beinLaus
afsláttur
1.298
eLdFast mót 2,3 L
1.789
kr/kg áður 3.998 kr/kg
LondonLamb
kr/stk.
kr/stk.
eLdFöst skáL 2,4 L m/Loki
27%
afsláttur
1.998
kr/stk.
eLdFöst skáL 4,6 L m/Loki
kr/kg áður 2.196 kr/kg
948
kr/kg áður 1.298 kr/kg
ísLenskar sveitasuLtur
Ýmsar teGundir
30%
afsláttur
2.198
kr/stk.
eLdFöst skáL 5,1 L m/Loki
2.398
kr/stk.
Skráðu þig á póstlistann á www.netto.is
Mjódd - Salavegur - Hverafold - Akureyri - Höfn - Grindavík - Reykjanesbær
Tilboðin gilda 24. – 27. febrúar eða meðan birgðir endast
Birtist með fyrirvara um prentvillur og myndavíxl.
1.498
RAAN
MANJARABAT
40
veislumatur
Helgin 25.-27. febrúar 2011
Lostæti á nýjum matseðli
Eftirlæti Mógúlkeisaranna
Lambaskankar Raan Manjarabat er spennandi nýjung, hægeldaðir í ljúffengri blöndu af kanil, kardimommum, negul, broddkúmmíni, chillí, tómötum og garam masala, sannkallað lostæti á nýjum matseðli okkar. Besta fáanlega hráefnið og sérinnflutt krydd frá Indlandi. Matgæðingar fullyrða að Austur-Indíafjelagið sé eitt fremsta veitingahús landsins - og ekki að ástæðulausu.
Hverfisgata 56 Borðapantanir: 552 1630 Opið: sun.-fim. 18:00-22:00 fös. og lau. 18:00-23:00
Litríkur og skemmtilegur matur sem gleður augað fyrst og bumbuna svo.
Happ
Fingrafæði er aðal veitingastaðarins Happ þegar kemur að fermingarveislunum. Þar er lögð áhersla á að maturinn sé bæði góður fyrir líkama og sál auk þess að líta vel út. Litríkir og skemmtilegir öðruvísi réttir með áherslu á það sem ungu fólki finnst gott. Þetta á jú að vera boð fermingarbarnanna. Þótt þetta sé hollt og gott er veislumaturinn frá Happ langt í frá að vera bara spínat og spergilkál. Þarna er að finna litlar pitsur, míní-hamborgara, quesadillas, margs konar snittur, kókoskjúklingaspjót, sushi og margt fleira sem fær veisluborðin til að svigna. Svo er ekkert slegið af í kökunum heldur.
www.austurindia.is
Matarjátningin á fermingardaginn Fermingarveislur eru bæði blessun og bölvun. Það þarf að dröslast úr jogginggallanum í betri fötin á yfirleitt sólbjörtum sunnudegi. Þá þarf að heilsa svona um 40 frænkum og enn fleiri frændum. Þeir sem eiga börn sýna þau og hinir barnlausu forða sér afsíðis frá brjáluðum litlum frændsystkinum. En það er alltaf ljós við enda ganganna og í fermingarveislunni er það að sjálfsögðu maturinn. Gömlu kökuveislurnar eru nefnilega á hröðu undanhaldi fyrir köldu og heitu borði – allt frá kaffisnittum af gamla skólanum upp í rjúkandi heitt lambalæri og með því.
Ávextir og ber
Jón Guðmundsson
Auður I. Ottesen
Ræktun ávaxtatrjáa Námskeið tvö fimmtudagskvöld 3. og 10. mars kl. 19:00-21:30.
Ræktun berjarunna Námskeið fimmtudag 10. mars kl. 17:00-18:30. Námskeiðin eru haldin í Grasagarði Reykjavíkur.
Leiðbeinendur
Jón Guðmundsson og Auður I. Ottesen garðyrkjufræðingar.
Skráning og upplýsingar í síma 578 4800 og á www.rit.is Sumarhúsið og garðurinn
veislumatur 41
Helgin 25.-27. febrúar 2011
Heitt og kalt
Gömlu góðu kaffisnitturnar standa alltaf fyrir sínu.
Matreiðslumeistarinn Sturla Birgisson, eigandi veisluþjónustunnar Heitt og kalt, er á því að fleiri kjósi að halda fermingarveisluna heima nú um stundir en að minnsta kosti á því herrans ári 2007. Oft blandar fólk líka saman heimagerðum mat og aðkeyptum. Snittur af öllum stærðum og gerðum, sem og smáréttir ýmiss konar, allt frá gömlu góðu kaffisnittunum upp í suðræna tapas-smárétti. Það vinsælasta í fermingarnar er þó áfram heitt og kalt borð þar sem hægt er að fá allt frá súpu upp í ofnsteikta andabringu með pekingsósu. Þegar fólk kaupir veislumat frá Heitu og köldu kemur maturinn tilbúinn til framreiðslu. Heiti maturinn kemur heitur og honum er haldið heitum í hitabökkum.
Kalda borðið frá Nóatúni.
Nóatún Nóatún er ekki lengur bara búð heldur var veisluþjónusta Nóatúns stofnuð á síðasta ári. Á þessu ári hafa neytendur því notið góðs af aukinni samkeppni í þeim geiranum. Áherslan hjá Nóatúni er að bjóða fólki möguleikann á því að halda hagkvæma veislu óháð því hvort hún á að vera í sal eða heimahúsi. Kalt borð, sem samanstendur mestmegnis af hamborgarhryggnum margfræga, kúklingi og roast beaf auk
meðlætis, er vinsælast en heitt og kalt borð sækir þó fast að. Þar bætist við steikt lambalæri og með því. Yfirleitt sér kúnninn um að hita upp það sem þarf að vera heitt, t.d. sósur og pottrétti, sem heldur verðinu niðri. Undantekningin er þó þegar pantað er heitt og kalt borð því þá kemur það heita í hitakassa sem skilinn er eftir.
Gallerí Fold • þar sem verkin seljast
Verðmatsdagur listmunauppboð Erum að taka á móti verkum á næsta uppboð sem verður 7. mars
Af því tilefni bjóðum við þér uppá ókeypis verðmat sunnudaginn 27. febrúar kl. 13 og 16. Síðasta uppboð var það besta frá 2007. Um 85% verkanna seldust og flest þeirra á góðu verði. Opið virka daga 10–18, laugardaga kl. 11–14 og sunnudaga kl. 13–16 Rau›arárstígur 14 · sími 551 0400 · www.myndlist.is
ABRACADABRA skartgripastandur 2.400 kr.
NÝ SENDING AF UMBRA VÖRUM ZOOLA skartgripadýr 1.600 kr. stk,
CONCEAL Ósýnilega hillan! 2.700 kr.
FA B R I K A N
PARTRIDGE skartgripastandur 4.600 kr.
WALLFLOWER / WALLFLUTTER veggskraut 20 stk. í kassa pr.gerð 5.900 kr.
Opið: Virka daga kl. 10-18 · Laugardaga kl. 10-17 · Sunnudaga kl. 13-17
Holtagörðum og Kringlunni Sími 564 4400 – www.tekk.is
42
heilabrot
Helgin 25.-27. febrĂşar 2011
?
Spurningakeppni fĂłlksins
1. La Paz. 2. Nicklas Bendtner? 3. Pass. 4. PýÞagĂłras. 5. Aron KristjĂĄnsson. 6. Gaukur Ă&#x161;lfarsson? 7. Zoff og Casillas. Man ekki hver sĂĄ ĂžriĂ°ji var. 8. Hann er kominn ĂĄ Eyjuna. 9. LĂşkas. 10. Kolbeinn Marteinsson. 11. Dagur KĂĄri fyrir The Good Heart. 12. Andri SnĂŚr Magnason. 13. Moammar Gaddafi. 14. Pass. 15. JĂłnsi, JĂłn Ă&#x17E;Ăłr Birgisson.
10 rĂŠtt
1 9
SteingerĂ°ur skorar ĂĄ Tryggva Agnarsson lĂśgmann.
Getur Þú verið heimilisvinur Dieter?
7 9
3 2
6
8 3
5 SteingerĂ°ur Ă&#x17E;orgilsdĂłttir rekstrarstjĂłri Serrano 1. La Paz. 2. VerĂ°ur maĂ°ur ekki aĂ° reyna aĂ° giska gĂĄfulega, Robert Pires? ď&#x192;¨ 3. Ekki hugmynd. 4. PýÞagĂłras. 5. Aron KristjĂĄnsson. 6. Veit ĂžaĂ° ekki. 7. Ekki hugmynd. 8. Eyjuna. 9. LĂşkas. 10. Ă&#x2030;g vissi nĂş ekki aĂ° hĂşn vĂŚri komin meĂ° nĂ˝jan aĂ°stoĂ°armann. 11. Dagur KĂĄri og The Good Heart. 12. Veit ĂžaĂ° ekki. 13. Gaddafi. 14. Valan. 15. Veit ĂžaĂ° ekki.
4 2
9 7
8
Sudoku fyrir lengr a komna
4
3
8 1 2 6 5 9
8 rĂŠtt
RĂŠtt svĂśr: 1. La Paz, 2. Andriy Arshavin, 3. Piers Morgan, 4. PýÞagĂłras, 5. Aron KristjĂĄnsson, 6. Reynir Lyngdal, 7. Gianpiero Combi (Ă?talĂa 1934), Dino Zoff (Ă?talĂa 1982) og Iker Casillas (SpĂĄnn 2010), 8. Ă Eyjuna, 9. LĂşkas, 10. Kolbeinn Marteinsson, 11. Dagur KĂĄri og The Good Heart, 12. Andri SnĂŚr Magnason, 13. Moammar Gaddafi, 14. Valan, 15. JĂłn Ă&#x17E;Ăłr Birgisson, JĂłnsi.
sagnfrĂŚĂ°ingur
Sudoku
1 9 4 1 6 6 5 2 7
1. HvaĂ° heitir hĂśfuĂ°borg BĂłlivĂu? 2. Hver skoraĂ°i sigurmark Arsenal gegn Barcelona Ă sĂĂ°ustu viku? 3. HvaĂ° heitir Bretinn sem tĂłk viĂ° af Larry King sem viĂ°talskĂłngur CNN? 4. HvaĂ°a stĂŚrĂ°frĂŚĂ°ingur kom fram meĂ° regluna Ă rĂşmfrĂŚĂ°i sem fjallar um tengslin milli lengda hliĂ°anna Ă rĂŠtthyrndum ĂžrĂhyrningi? 5. HvaĂ°a Ăslenski handboltaĂžjĂĄlfari var rekinn frĂĄ fĂŠlagsliĂ°i sĂnu Ă Ă&#x17E;Ă˝skalandi um sĂĂ°ustu helgi? 6. Hver leikstĂ˝rir myndinni Okkar eigin Ă&#x201C;slĂł sem verĂ°ur frumsĂ˝nd Ă byrjun mars? 7. HvaĂ°a ĂžrĂr markverĂ°ir eru Ăžeir einu sem hafa lyft heimsmeistarabikarnum Ă fĂłtbolta sem fyrirliĂ°ar sinna liĂ°a? 8. Hvert hefur EirĂkur JĂłnsson blaĂ°amaĂ°ur flutt blogg sitt? 9. HvaĂ°a umtalaĂ°i hundur kvaddi Ăžennan heim ĂĄ dĂśgunum? 10. HvaĂ° heitir nĂ˝r aĂ°stoĂ°armaĂ°ur KatrĂnar JĂşlĂusdĂłttur iĂ°naĂ°arrĂĄĂ°herra? 11. Hver var valinn leikstjĂłri ĂĄrsins ĂĄ Eddunni og fyrir hvaĂ°a kvikmynd? 12. Hver skrifaĂ°i sĂĂ°asta Ă&#x2013;Ă°lings-pistilinn Ă FrĂŠttablaĂ°iĂ° um helgina? 13. HvaĂ° heitir einrĂŚĂ°isherra LĂbĂu? 14. HvaĂ° heita verĂ°launin sem SkjĂĄr einn afhenti sĂnu fĂłlki til mĂłtvĂŚgis viĂ° Edduna ĂĄ laugardaginn? 15. HvaĂ°a sĂśngvari hlaut ĂĄ dĂśgunum norrĂŚnu tĂłnlistarverĂ°launin fyrir bestu norrĂŚnu plĂśtu ĂĄrsins?
Sigurlaugur IngĂłlfsson
ď&#x192;¨
ď&#x192;¨
krossgĂĄtan
2 4
3 6 9 7 4 4 9 1 8 5 2 8 1 3
lausn krossgĂĄtunnar er birt ĂĄ vefnum: www.this.is/krossgatur, aĂ° viku liĂ°inni )3&*/ 4,*-*Â&#x161;
7*Â&#x161;#Âť5
Â?"/("Â&#x161; 5*-
13Âť'"4563
'6(-
#-6/%63
4-"/(" 47Âś7*3Â&#x161;"
,Âť/(4 %Âť55*3
www.soleyogfelagar.is
)0-4,3Ă '"
ÂŤ.Âť5"
."54
4,&.." 4,Â&#x160;363 ÂŤÂ&#x160;5-6/"3 #Âś--
1:/5"3"
Â?Â?
Â?
*Â&#x161;+"
1Ă ,"
½'6( 3½Â&#x161;
-"/% Âś "'3Âś,6
,3ÂŤ
'03'"Â&#x161;*3
,6//ÂŤ55"
ÂŤ#63Â&#x161;63
/*Â&#x161;63 ("/(63
03-0'
,3:%%
Âś-ÂŤ5
.ÂŤ-.63
41&,5"3
4Âś55
.&Â&#x161;'&3Â&#x161;
'3Ă
#ÂŤ3"
45+","
.&(*/
7"/4Â&#x160;.%
)". '-&55"
-&*,63
4".5½,
4,Âť-*
4Ă&#x2026;,*/(
4"."/ #63Â&#x161;"35
#3055 )-"61
47"3"Â&#x161;*
'3Â&#x160;Â&#x161;4-6
3Âť4 "Â&#x161; %3Â&#x160;55*3
#-&,,*/( 4,0Â&#x161;6/
7&*,+" 4-Â&#x160;."
-Âś5*-- 401*
.6/%"
1-½56 6.4-"( #3&//5 7œ/
'&3Â&#x161;"45 4,*-
6.35 7&'+"3 )½5563
"Â&#x161;)Â&#x160;'" 4,Âť-*
 Â?  ÂÂ&#x20AC; Â&#x201A; Â&#x201A; Â? Â&#x192;
Â?7Âś-Âś,5
':3*35Â&#x160;,*
45&*//
4&'6/
4,3ÂŤ/*/(
45*--"
'6(4-*5
,64,
)"3Â&#x161;Â&#x160;3*
"57*,"45
Â&#x160;3
45&3563
-0'5 5&(6/% 7Âś4"Â&#x161;*
6.1Âť-"
Â?305 %Ă&#x2026;3,"
'Â&#x160;Â&#x161;"
&*/4
Âś 3½Â&#x161;
(/Ă&#x2026;3
,ÂŤ3/"
-045*
453*5
)0-"
)"/,*
':345 'Â&#x160;%%
-Ă 4"&((
STÓRAFSLÁTTARHELGI FRÁ 25. FEbRúAR TIL 2. MARS
20% afsláttur af öllum vörum
*
*ekki sértilboðum!
Starttæki
Akrýllitir 400ml
kr. 14.995,-
kr. 1.540,-
Gólftjakkur 2,25T Lyftihæð 53,5cm
Akrýllitir 200ml
kr. 28.995
kr. 985,-
Loftdæla 12V 30L
kr. 8.995,-
Hleðslutæki 12V 2-6A
kr. 12.995,-
Vélastandar Þrjár gerðir
frá kr. 18.485,-
Gólftrönur Dorset
kr. 5.160,-
kr. 11.990,-
Módelkarlar
Háþrýsti- þvottatæki
kr. 770,-
kr. 15.750,-
Airbrush-sett
Olíultasett 12x12ml, 18x12ml og 24x 12ml
Bílabónvél 110W 240mm
Gólftrönur Country
Transari 160A
kr. 22.995,-
Borðtrönur
kr. 4.890,-
Kr. 4.995,-
Frá kr. 1.245,Akrýkllitasett 12x12ml, 18x12ml og 24x12ml
Frá kr. 1.240,-
Akrýllitir 75ml
kr. 480,-
kr. 4.995,-
Rafmangnstalíur 200 - 800 kg Verkfæratöskur
Frá kr. 15.750,- frá kr. 480,-
Myndlistarvörur í miklu úrvali
Akrýl-, Olíulitaog Vatnslitaspjöld
Dráttarspil 12V
kr. 43.695
Frá kr. 335,-
Hleðsluborvélar, fjölmargar gerðir
Frá kr. 3.995,Fyrir hestamanninn, Steðjar 10 Kg
Legubretti
Kr. 11.995,-
Ljósahundur, hleðslu 60LED 12/230V
Kr. 4.995,-
Loftlykill 1/2" m/ 11 toppum
Kr. 11.995,-
Hleðsluskrúfjárn m/fylgihlutum
kr. 2.370,-
Fjölslípari m/fylgihlutum
kr. 11.995,-
Kr. 9.380,-
25 kg
Kr. 22.145,-
Strigar
Frá kr. 195,Vatnslitasett 12x12ml, 18x12ml og 24x 12ml
Frá kr. 1.240,-
Skissubækur
Frá kr. 685,-
Ennisljós
Kr. 995,-
DV EHF. / JÓN INGI
Frá kr. 320,-
Frá kr. 730,-
kr. 26.905,-
Smergel + Bandslípivél
kr. 9.895,-
Topplyklasett
Þekjulitir Skissublöð
Bútsög 254mm 1800W
Súluborvél Margar gerðir
frá kr. 22.995,-
Loftpressa 236L 24L kútur 8Bör
Kr 29.985,-
kr. 6.995,-
Ótal gerðir
frá kr. 795,-
16 ára
Verkfæralagerinn Opnunartími
Mán.- fim. kl. 9 - 18 | fös. kl. 9 - 18:30 | lau. kl. 10 - 18 | sun. kl. 13 - 18
Smáratorgi 1 | 201 Kópavogi sími 588 6090 | vl@simnet.is
44
sjónvarp
Föstudagur
Helgin 25.-27. febrúar 2011
Föstudagur 25. febrúar Sjónvarpið
22:00 Ungfrú Reykjavík BEINT Fegurðardrottning Reykjavíkur 2011 er krýnd með mikilli viðhöfn á Broadway.
19:50 Logi í beinni Laufléttur og skemmtilegur þáttur með spjallþáttakonungnum Loga Bergmann.
Laugardagur allt fyrir áskrifendur
fréttir, fræðsla, sport og skemmtun
15:40 ½ ár með Megasi e. 16:40 Átta raddir (7/8) e. 17:20 Sportið e. 17:50 Táknmálsfréttir 18:00 Otrabörnin (10/26) 18:22 Pálína (5/28) 18:30 Hanna Montana 19:00 Fréttir 19:30 Veðurfréttir 19:35 Kastljós 20:10 Útsvar Spurningakeppni sveitarfélaganna. Akureyri og Mosfellsbær eigast við í átta liða úrslitum. Umsjónarmenn: Sigmar Guðmundsson og Þóra Arnórsdóttir. Spurningahöfundur og dómari: Ólafur B. Guðnason. Dagskrárgerð: Helgi Jóhannesson. 21:15 Charlie Bartlett 22:55 Taggart Sakamálamynd 23:45 Bein útsending 00:20 Kiljan e. 01:20 Útvarpsfréttir í dagskrárlok
SkjárEinn 20:10 Gettu betur 4 Spurningakeppni framhaldsskólanema í beinni útsendingu. Verzló og MH eigast við. Spyrill er Edda Hermannsdóttir.
20:55 BRIT Awards 2011 Stærsta verðlaunahátíð í Evrópu þar sem allar skærustu stjörnurnar í tónlistarbransanum koma fram.
Sunnudagur
20:10 Átta raddir (8/8) Þáttaröð um íslenska söngvara. Gestur þessa þáttar er Björk Guðmundsdóttir. Umsjónarmaður er Jónas Sen.
01:30 Óskarverðlaunin 2011 Bein útsending frá Óskarsverðlaunahátíðinni. Kynnar eru James Franco og Anne Hathaway.
5 07:05 Game Tíví6(5/14) 07:35 Dr. Phil (121/175) 08:20 Pepsi MAX tónlist 11:35 Game Tíví (5/14) 15:35 Ella Enchanted 17:15 Dr. Phil (122/175) 18:00 Life Unexpected (12/13) 18:45 Melrose Place (17/18) 19:30 America’s Funniest Home Videos 19:55 Will & Grace (21/22) 20:20 Got To Dance (8/15) 21:10 HA? (6/12) 22:00 Ungfrú Reykjavík 2011 BEINT Fegurðardrottning Reykjavíkur 2011 er krýnd með mikilli viðhöfn á Broadway þar sem fegurstu fljóð höfuðborgarsvæðisins keppa um þessa eftirsóttu nafnbót. 23:30 30 Rock (12/22) 23:55 The Increasingly Poor Decisions of Todd Margaret (2/6) 00:20 Whose Line is it Anyway? 00:35 Dr. Phil (119/175) 00:45 Saturday Night Live (7/22) . 01:40 Diminished Capacity 03:10 Will & Grace (21/22) 03:30 Jay Leno (200 & 201/260) 05:00 Pepsi MAX tónlist
STÖÐ 2
Laugardagur 26. febrúar Sjónvarpið
08:00 Morgunstundin okkar 07:00 Barnatími Stöðvar 2 08:04 Gurra grís (26/26) 08:15 Oprah 08:06 Tóti og Patti (1/52) 08:55 Í fínu formi 08:21 Skellibær (33/52) 09:10 Bold and the Beautiful 08:34 Otrabörnin (23/26) 09:30 The Doctors 08:58 Konungsríki Benna og Sóleyjar 10:15 60 mínútur 09:09 Mærin Mæja (47/52) 11:00 ‘Til Death (6/15) 09:18 Mókó (44/52) 11:25 Auddi og Sveppi 09:26 Lóa (2/52) 11:50 Mercy (19/22) allt fyrir áskrifendur 09:41 Hrúturinn Hreinn (25/40) 12:35 Nágrannar 09:50 Elías Knár (36/52) 13:00 Making Over America fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 10:03 Millý og Mollý (9/26) 13:45 Pay It Forward 10:16 Börn á sjúkrahúsum (2/6) 15:45 Barnatími Stöðvar 2 10:30 Að duga eða drepast (19/20) e. 17:08 Bold and the Beautiful 11:15 Nýsköpun - Íslensk vísindi e. 17:33 Nágrannar 11:45 Kastljós e. 17:58 The Simpsons (6/22) 4 5 13:15 Bikarkeppnin í handbolta Beint 18:23 Veður 15:10 Sportið e. 18:30 Fréttir Stöðvar 2 15:40 Bikarkeppnin í handbolta Beint 18:47 Íþróttir 17:35 Táknmálsfréttir 18:54 Ísland í dag 17:45 Útsvar e. 19:11 Veður 18:54 Lottó 19:20 Auddi og Sveppi 19:00 Fréttir 19:50 Logi í beinni 19:30 Veðurfréttir 20:35 American Idol (11 & 12/45) 19:35 Enginn má við mörgum 23:20 The Ruins Hryllingsmynd um 20:10 Gettu betur vinahóp sem fer í frí til Mexíkós 21:15 Varamenn Fjölskyldumynd og lendir þar í miklum hremm22:45 Da Vinci-lykillinn Bandarísk ingum. spennumynd frá 2006 byggð 00:50 Love at Large Rómantísk á metsölubók eftir Dan Brown. spennumynd um tvo einkaMorð er framið á Louvre-safninu spæjara, karl og konu sem verða í París. Ekki við hæfi ungra barna. sífellt á vegi hvors annars við 00:30 Silfur Egils rannskókn sakamála. 01:15 Útvarpsfréttir í dagskrárlok 02:25 Pay It Forward 04:25 Logi í beinni 05:05 ‘Til Death (6/15) 05:30 Fréttir og Ísland í dag
STÖÐ 2
Sunnudagur Sjónvarpið
08:00 Morgunstundin okkar 07:00 Hvellur keppnisbíll 08:01 Frannies feet (20/39) 07:10 Þorlákur 08:13 Herramenn (7/52) 07:15 Brunabílarnir 08:24 Ólivía (19/52) 07:35 Áfram Diego, áfram! 08:34 Babar (24/26) 08:00 Algjör Sveppi 08:57 Leó (13/27) 09:50 Latibær 09:00 Disneystundin 10:00 Stuðboltastelpurnar 09:01 Finnbogi og Felix 10:25 Leðurblökustelpan 09:24 Sígildar teiknimyndir (23/42) 10:50 iCarly (2/45) allt fyrir áskrifendur 09:29 Gló magnaða (23/26) 11:15 Glee (12/22) 09:52 Artúr (12/20) 12:00 Bold and the Beautiful fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 10:15 Gettu betur e. 12:20 Bold and the Beautiful 11:25 Landinn e. 13:40 American Idol (11 & 12/45) 11:55 Návígi e. 16:30 Sjálfstætt fólk 13:50 Hvert stefnir Ísland? (1/5) e 17:10 ET Weekend 15:10 Svona er lífið e. 17:556 Sjáðu 4 5 16:05 Muse á tónleikum e. 18:30 Fréttir Stöðvar 2 17:10 Hrúturinn Hreinn (26/40) 18:49 Íþróttir 17:20 Framandi og freistandi (3/5) e. 18:56 Lottó 17:50 Táknmálsfréttir 19:04 Ísland í dag - helgarúrval 18:00 Stundin okkar 19:29 Veður 18:28 Með afa í vasanum (27/52) 19:35 Spaugstofan 18:40 Skúli Skelfir (19/52) 20:00 Land of the Lost 18:51 Ungur nemur - gamall temur 21:40 Street Kings Spennumynd 19:00 Fréttir um Tom Ludlow (leikinn af 19:35 Veðurfréttir Keanu Reeves) lögreglumann í 19:40 Landinn Los Angeles sem á erfitt með að 20:10 Átta raddir Björk Guðmundsdóttir halda áfram með líf sitt eftir að 21:15 Lífverðirnir hafa misst konuna. 22:15 Sunnudagsbíó - Frú Brown 23:25 Sweet Nothing in My Ear 00:00 Silfur Egils 01:00 Bourne Identity Njósnamynd 01:20 Útvarpsfréttir í dagskrárlok 02:55 Cloverfield Spennutryllir 04:20 The Butterfly Effect 2 05:50 Fréttir
6
SkjárEinn
13:35 Judging Amy (12/22) 14:20 Ungfrú Reykjavík 2011 SkjárEinn 15:50 Spjallið með Sölva (2/16) 11:50 Dr. Phil (118 & 120/175) 08:40 Spænsku mörkin 16:30 Dyngjan (2/12) 13:55 Judging Amy (11/22) 09:35 Liverpool - Sparta 17:20 HA? (6/12) 14:40 7th Heaven (15/22) 11:20 Aris - Man. City 18:10 7th Heaven (16/22) 15:25 90210 (14/22) 13:05 Evrópudeildarmörkin 07:00 Liverpool - Sparta 18:55 The Office (26/26) 16:10 The Defenders (6/18) 14:00 Meistaradeildin - (E) 17:20 Man. City - Aris 16:55 Top Gear (1/8) 15:45 Meistaradeildin - meistaramörk 19:20 30 Rock (12/22) 19:05 Evrópudeildarmörkin 19:45 America’s Funniest Home Videos 17:55 Game Tíví (5/14) 16:10 Fréttaþáttur Meistaradeildar 20:00 Fréttaþáttur Meistaradeildar allt fyrir áskrifendur 18:25 Survivor (12/16) 20:10 Top Gear (2/8) 16:40 Dunlop Masters - Bovey Castle 20:30 La Liga Report 19:10 Got To Dance (8/15) 21:10 The Defenders (7/18) 18:20 La Liga Report 21:00 Main Event Poker fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 20:00 Saturday Night Live (8/22) 22:00 The Walking Dead (3/6) (3/6) 18:50 Mallorca - Barcelona Beint 21:50 European Poker Tour 6allt- Pokers fyrir áskrifendur 20:55 BRIT Awards 2011 Hörkuspennandi hrollvekjuþættir 20:50 Deportivo - Real Madrid Beint 22:40 NBA All Star Game 22:55 Cellular Þættirnir fjalla um lögreglu23:00 UFC Live Events 124 Box fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 00:10 Dr. Phil (121/175) manninn Rick og baráttu hans 00:30 HA? (6/12) við 4 uppvakninga. 5 6 00:55 Dr. Phil (122/175) 22:50 Blue Bloods (4/22) 17:00 Fulham - West Ham 10:15 Arsenal - Stoke 01:20 Merlin and the Book of Beasts 23:35 Royal Pains (4/18) 18:45 Man. Utd. - Birmingham 12:00 Blackpool - Tottenham 02:50 Whose Line is it Anyway? 00:25 Saturday Night Live (8/22) 4 5 6 20:30 Ensku mörkin 2010/11 13:45 Premier League World 2010/11 03:15 Jay Leno (202 & 203/260) 01:20 The Cleaner (8/13) 21:00 Premier League Preview allt fyrir áskrifendur 14:15 Premier League Preview 04:45 Pepsi MAX tónlist 02:10 The Defenders (7/18) allt fyrir áskrifendur 21:30 Premier League World 2010/11 2010/11 02:55 Pepsi MAX tónlist 22:00 Puskas 14:45 Wigan - Man. Utd Beint fréttir, fræðsla, sport og skemmtun fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 22:30 Premier League Preview 17:15 Newcastle - Bolton 23:00 Liverpool - Everton 08:00 Back to the Future III 08:00 Harry Potter & the Half-Blood Prince 19:00 Everton - Sunderland 20:45 Aston Villa - Blackburn 10:00 Scoop 10:30 What Happens in Vegas... 08:00 Wedding Daze allt fyrir áskrifendur allt fyrir áskrifendur SkjárGolf 22:30 Wolves - Blackpool 12:00 TMNT: Teenage Mutant Ninja 12:05 G-Force 10:00 Mr. Bean allt fyrir áskrifendur 08:00 World Golf Championship 2011/2 4 5 14:00 Harry Potter & the6Half-Blood Prince Turtles 4 512:00 The Valley of Light 6 15:00 World Golf Championship 2011/2 fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 14:00 Back to the Future IIIfréttir, fræðsla, sport og skemmtun 14:00 Wedding Daze 16:30 What Happens in Vegas... SkjárGolf 17:45 Golfing World (30/240) fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 16:00 Scoop 16:00 Mr. Bean 18:05 G-Force 07:45 World Golf Championship 2011/3 18:35 Inside the PGA Tour (8/42) 18:00 TMNT: Teenage Mutant Ninja 18:00 The Valley of Light 20:00 Margot at the Wedding 11:45 Inside the PGA Tour (8/42) 19:00 World Golf Championship 2011 - 22:00 Drillbit Taylor Turtles 20:00 Köld slóð 13:00 World Golf Championship 2011/3 Dagur 3 - BEINT 20:00 Road Trip 00:00 Copperhead 17:00 World Golf Championship 2011 - 22:00 The Proposal 4 5 4 5 6 23:00 Golfing World (30/240) 22:00 Hancock 00:00 The Number 23 02:006 The Hoax Dagur 4 - BEINT (4/5) 4 23:50 ESPN America 00:00 Making Mr. Right 02:00 Mission Impossible 04:00 Drillbit Taylor 23:00 Champions Tour - Highlights 00:10 Golfing World (29/240) 02:00 Rock Monster 04:00 The Proposal 06:00 Köld slóð Íslenskur 23:55 ESPN America 06:00 ESPN America 04:00 Hancock 06:00 Forgetting Sarah Marshall spennutryllir 06:00 ESPN America 06:00 Margot at the Wedding
sjónvarp 45
Helgin 25.-27. febrúar 2011
27. febrúar
STÖÐ 2 07:00 Lalli 07:10 Hvellur keppnisbíll 07:20 Harry og Toto 07:35 Tommi og Jenni 08:00 Algjör Sveppi 08:50 Mörgæsirnar frá Madagaskar 09:10 Ofuröndin 09:35 Histeria! 10:00 Lukku Láki allt fyrir áskrifendur 11:30 Sorry I’ve Got No Head 12:00 Spaugstofan fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 12:25 Nágrannar 14:05 Smallville (16/22) 14:50 Tvímælalaust 15:35 Logi í beinni 16:25 Gott að borða 4 16:55 Oprah 17:40 60 mínútur 18:30 Fréttir Stöðvar 2 19:15 Frasier (5/24) 19:40 Sjálfstætt fólk 20:20 The Mentalist (14/22) 21:05 Chase (9/18) 21:50 Boardwalk Empire (2/12) 22:45 Mad Men (12/13) 23:35 Óskarsv. 2011 - Rauði dregillinn Beint 01:30 Óskarverðlaunin 2011 - Bein útsending Bein útsending frá Óskarsverðlaunahátíðinni 2011 þar helstu stjörnur í Hollywood verða viðstaddar afhendingu efstirsóttustu verðlauna í heimi skemmtanaiðnaðarins. Kynnar kvöldsins eru James Franco og Anne Hathaway en íslenskir þulir eru Ívar Guðmundsson dagskrárstjóri Bylgjunnar og Skarphéðinn Guðmundsson dagsrárstjóri Stöðvar 2. 04:55 Mannasiðir Gillz 05:40 Fréttir
Í sjónvarpinu Lífverðirnir
Takið sunnudagskvöldin frá Billegar lausnir margra bandarískra sjónvarpssería fæla margan mætan manninn frá sjónvarpsglápi. Það er ekki alslæmt því það stuðlar að auknum bóklestri. Lestrarhestarnir geta hins vegar lagt frá sér bækurnar á sunnudagskvöldum og fylgst í Ríkissjónvarpinu með lífsháska þar sem lausnirnar eru ekki einfaldar og afgreiddar með DNA-prófi á sekúndubroti. Danir kunna flestum betur að búa til sjónvarpsþætti í háum gæðaflokki, enda margverðlaunaðir fyrir iðjuna. Má þar nefna Matador, Króníkuna, Taxa og fleiri. Þessara afbragðs þátta höfum við notið mörg undanfarin ár og gerum nú með aðstoð lífvarða í dönsku öryggislögreglunni. Tveir fínir þættir eru búnir, þrír eru eftir og boða von5
6
5
6
08:25 Deportivo - Real Madrid 10:10 Mallorca - Barcelona 11:55 Meistaradeildin - (E) 13:40 Meistaradeildin - meistaramörk 14:05 Galgorm Castle Golf 15:45 Arsenal - Birmingham Beint 18:30 Evrópudeildarmörkin allt fyrir áskrifendur 19:30 NBA: Oklahoma - L.A Lakers 22:30 Arsenal - Birmingham fréttir, fræðsla, sport og skemmtun
09:20 Liverpool - Arsenal, 1997 09:50 Everton - Sunderland 11:35 Newcastle - Bolton 13:20 West Ham - Liverpool allt fyrir áskrifendur 15:35 Premier League World 2010/11 16:05 Aston Villa - Blackburn fréttir, fræðsla, sport og skemmtun 18:00 Sunnudagsmessan 19:15 Man. City - Fulham 21:00 Sunnudagsmessan 22:15 Wigan - Man. Utd 00:00 Sunnudagsmessan 4 01:15 West Ham - Liverpool 03:00 Sunnudagsmessan
4
5
SkjárGolf 07:00 World Golf Championship 2011/4 11:00 Golfing World (29/240) 11:50 World Golf Championship 2011/4 14:00 World Golf Championship 2011 - Dagur 5 - BEINT (5/5) 18:10 Golfing World (30/240) 19:00 World Golf Championship 2011/5 23:00 LPGA Highlights (1/20) 00:20 ESPN America
Getur þú styrkt barn? www.soleyogfelagar.is
6
andi enn betra framhald. Þeir sem missa af þáttunum á sunnudögum geta séð þá í endursýningu á fimmtudagskvöldum. Lífverðirnir eru síðasti hluti glæpaþríleiks Mai Brostrøm og Peters Thorsboes sem hófst með Rejseholdet og síðan kom Örninn. Í Erninum, hinni hálfíslensku þáttaröð þar sem „Íslendingurinn“ Hallgrim fór fyrir, var skipulögð glæpastarfsemi í brennidepli. Í Lífvörðunum er fjallað um afbrot þar sem mannslífin eru lítils virði og mismunandi trú og siðir flækja málin, auk flókinna ástamála valdamanna að sjálfsögðu. Í þáttunum fá áhorfendur innsýn í háskalega veröld og sálfræði glæpa sem stendur Dönum nær en okkur. Þeir þekkja af vondri reynslu átök glæpa-
gengja og mismunandi þjóðernishópa. Lífverðirnir hlutu Emmy-verðlaunin árið 2009. Það er því óhætt að taka sunnudagskvöldin frá fram til 13. mars. Jónas Haraldsson
46
bíó
bíódómur 127 Hours
Helgin 25.-27. febrúar 2011
Statham eltir Bronson
Milli steins og klettaveggs
E
r hægt að hugsa sér nokkuð jafn óáhugavert og rúmlega níutíu mínútna langa bíómynd um mann sem situr einn og yfirgefinn, fastur í iðrum jarðar með annan handlegginn klemmdan milli klettaveggjar og grjóthnullungs? Og endar svo með því að skera hann af sér til að losna? Varla. Og eiginlega er með ólíkindum að leikstjórinn Danny Boyle hafi fengið fjármagn til að gera einmitt svona mynd. Sem betur fer var það þó Boyle, en ekki einhver minni spámaður, sem réðst í það verk að kvikmynda hrakfarasögu klettaklifrarans og adrenalín-fíkilsins Arons Ralston sem lenti í ofangreindri sjálfheldu árið 2003 og lifði til að segja frá því.
Boyle tekst að gera áhrifaríka og spennandi mynd sem gerist nánast öll í þröngri klettaskoru og er hálfgerður einleikur þannig að myndin hvílir í raun öll á herðum aðalleikarans James Franco. Sá klikkar ekki, frekar en fyrri daginn, og saman skila þeir Boyle frábæru dagsverki með mynd sem sleppir ekki takinu á horfandanum þegar hún hefur á annað borð náð honum. Franco er frábær í hlutverki sínu og verður öflugri eftir því sem á líður, sálarástand hans versnar, dauðinn færist nær og hann þarf að horfast í augu við hvað hann þarf að gera til að eiga lífsvon. Þeir sem hafa lent í alvöru hremmingum og líkamlegri þjáningu vita af eigin raun að eitt varnarviðbragð sálartetursins er að hugsa sig
frumsýningar
ósk arsverðlaunin Ekki alltaf ávísun á velgengni
Glópagullið eftirsótta
Grafinn lifandi
Bíó Paradís frumsýnir á föstudag myndina Buried sem hefur vakið nokkra athygli frá því hún var frumsýnd á Sundancekvikmyndahátíðinni í fyrra. Og þarf kannski engan að undra þar sem myndin gerist nánast öll í líkkistu undir yfirborði jarðar. Sviðsmyndin getur því varla orðið einfaldari og í kistunni er að sjálfsögðu aðeins einn leikari. Ryan Reynolds leikur Paul, vörubílstjóra og verktaka í Írak, sem vaknar til meðvitundar í þröngu lokuðu rými með ekkert við höndina annað en kveikjara og hálf rafmagnslausan farsíma. Hann gerir sér grein fyrir því að hann hefur verið grafinn lifandi og á ekki mikið súrefni eftir. Farsíminn gagnast honum lítið þar sem takmarkaður áhugi virðist vera á því að hjálpa honum. Blessaður maðurinn hefur hvorki hugmynd um hver holaði honum niður í jörðina né hvers vegna og hefur á fátt annað að treysta en sjálfan sig í þessari þröngu stöðu.
burt, frá kvölunum og jafnvel fram í tímann þegar píslirnar verða langt að baki. Boyle notar þennan eðlisþátt til þess að færa persónuna af og til upp úr sprungunni þrátt fyrir að hún dúsi þar enn og fyllir um leið upp í myndina af Ralston. Óhjákvæmileg aflimunin þegar Ralston sargar af sér handlegginn með lélegum vasahníf er síðan atriði sem tryggir að þeir sem á horfa gleyma 127 Hours seint. Vel gert og að sama skapi virkilega erfitt á að horfa. Þórarinn Þórarinsson
Jaxlinn Jason Statham leikur vélvirkja og úrvalsleigumorðingja í The Mechanic sem er endurgerð samnefndrar myndar með Charles Bronson frá árinu 1972. Simon West, leikstjóri Con Air og Tomb Raider, keyrir hasarinn áfram að þessu sinni. Þegar lærimeistari og góðvinur hans er drepinn er honum hefndin efst í huga en málin flækjast þegar fleiri vilja fá tækifæri til að hefna þess gamla.
Ryan Reynolds rankar við sér í verulega vondum málum í Buried.
Hin eftirsóttu Óskarsverðlaun verða afhent í Hollywood í áttugasta og þriðja sinn á sunnudagskvöld. Verðlaunin eru þau eftirsóttustu og umtöluðustu í bíóbransanum en það er þó engin ávísun á frekari frama og velgengni í Hollywood að hampa gylltu styttunni. Ófáir leikarar hafa fengið að kenna á þessu og varla beðið þess bætur að hljóta verðlaunin.
Aðrir miðlar: Imdb 7,3, Rotten Tomatoes 86%, Metacritic 65/100
Justin Bieber – Never say Never Heimildarmynd í þrívídd um hinn sextán ára Justin Bieber, sem í dag er ein allra stærsta poppstjarna veraldar. Fylgst er með ungstirninu á bak við tjöldin og á tónleikaferðalagi sem hann fór í um öll Bandaríkin árið 2010.
The Rite Anthony Hopkins og Colin O‘Donoghue eru fremstir í flokki í þessum spennutrylli sem segir frá kaþólskum presti ( O‘Donoghue) sem er sendur til Rómar að læra djöflasæringar vegna fjölgandi fregna af andsetnu fólki. Hann er vantrúaður á andsetningar og hinn gamalreyndi prestur Lucas (Hopkins) er fenginn til að sannfæra hann. Það gengur ekkert sérlega vel þar til sá gamli fer að sýna á sér undarlegar hliðar og tvær grímur fara að renna á prestinn unga.
Faxafeni 9
Rýmingarsala verslunin lokar allt á að seljast
40-70% afsláttur.
Barnafataverslunin Fiðrildið -
Faxafeni 9 opið 11-18 og 12-18 laugardag og sunnudag. www.fidrildid.is www.facebook.com/fidrildid
Óskarsverðlaunin gerðu lítið fyrir Cuba Gooding Jr sem hefur ekki átt góðu gengi að fagna frá því hann hafði verðlaunin af sér betri leikurum með aukahlutverki í Jerry Maguire.
R
ichard Dreyfuss var á hraðri uppleið, ekki síst fyrir tilstilli Stevens Spielberg, þegar Óskarinn skall á honum af fullum þunga. Árið 1975 fór hann á kostum í fyrstu alvöru sumarstórmyndinni, Jaws. Spielberg tefldi Dreyfuss svo aftur fram í geimdramanu Close Encounters árið 1977. Þetta sama ár lék hann í The Goodbye Girl og í byrjun ársins 1978 fékk hann Óskarinn fyrir bestan leik í aðalhlutverki í þeirri mynd. Þetta þýddi þó síður en svo að framabrautin lægi bein og breið fyrir fótum hans. Leikarinn tapaði sér í neyslu fíkniefna og lék í myndum sem náðu lítilli hylli áhorfenda og gáfu lítið í aðra hönd. Á seinni hluta níunda áratugarins náði Dreyfuss sér aftur á strik. Hann er á góðu róli í dag og dúkkar ekki síst upp sterkur í smærri hlutverkum. Cuba Gooding Jr hlaut verðlaunin, óverðskuldað, sem besti aukaleikarinn fyrir Jerry Maguire árið 1996 og hafði þá
betur gegn William H. Macy (Fargo), A rmin MuellerStahl (Shine), Edward Norton (Primal Fear) og James Woods (Ghosts of Mississippi). Verðlaunin hafa ekki reynst leikaranum sérstök lyftistöng og hann er hvergi sjáanlegur á radar þeirra heitustu í Hollywood í dag. Hann var í As Good as it Gets árið 1997 með Jack Nicholson og fleiri en hefur síðan þá verið í ömurlegum gamanmyndum eins og Daddy Day Camp og Norbit og fyrir frammistöðu sína í þeim myndum var hann tilnefndur til and-óskarsverðlaunanna, The Golden Razzies. Cuba Gooding Jr var að vísu ekki líklegur til stórræðanna en það sama verður ekki sagt um hina frábæru leikkonu Marisu Tomei sem fékk Óskarinn fyrir aukaleik í My Cousin Vinny árið 1993 en hvarf síðan nánast af sjónarsviðinu þangað til henni skaut upp aftur með tilnefningu fyrir leik sinn í The Wrestler árið 2008. Staða Adrien Brody hefur
lítið breyst eftir að hann fékk verðlaun sem besti karlleikarinn í The Pianist árið 2003. Hann var í The Village, sem stóð ekki undir væntingum, hinni mislukkuðu The Jacket, risaleiðindunum King Kong og nú síðast í Predators. Ferill Kevins Costner er ein ömurlegasta sorgarsaga í seinni tíð. Hann kom, sá og sigraði á Óskarsverðlaunahátíðinni 1990 með Dances with Wolves. Myndin hlaut sjö verðlaun, meðal annars sem besta myndin, og Costner var verðlaunaður fyrir leikstjórn og tilnefndur fyrir leik í aðalhlutverki. Eftir þetta áttu honum að vera allir vegir færir en blindaður af ofmetnaði á hann heiðurinn af risafloppunum Waterworld (1995) og The Postman (1997). Þær tilraunir sem hann hefur síðar gert til þess að rétta sinn hlut hafa allar mislukkast. Óskarinn á það til að brenna konur illa. Kathy Bates var verðlaunuð fyrir bestan leik í aðalhlutverki árið 1990 fyrir Misery. Ári síðar átti hún fínan sprett í Fried Green Tomatoes en síðan tóku við mögur ár. Hún vakti aftur athygli í litlu hlutverki í óskarsverðlaunamyndinni Titanic árið 1997 og á móti Jack Nicholson í About Schmidt 2002. Helen Hunt fékk Óskarinn fyrir leik sinn á móti Jack Nicholson í As Good as It Gets. Hún vakti síðan athygli í Pay It Forward, Mætti Mel Gibson í What Women Want og Woody Allen í The Curse of the Jade Scorpion en síðan þá hefur lítið til hennar spurst. Hin geðþekka leikkona Mercedes Ruhel fékk stóra tækifærið þegar hún fékk Óskarinn sem besta leikkonan í aukahlutverki í The Fischer King 1992, þar sem hún lék unnustu Jeff Bridges. Einhverjir muna kannski eftir henni í The Last Action Hero með Schwarzenegger árið 1993 en eftir það hefur lítið farið fyrir henni í fremstu víglínu.
bíó
Þórarinn Þórarinsson toti@frettatiminn.is
Ferðaævintýri
Heimsferða sumarið 2011
Frábært verð Frá kr. 119.900
Marmaris
með kynningarafslætti
Netverð á mann m.v. 2 fullorðna og 2 börn, 2-11 ára í íbúð m/1 svefnherbergi á Club Kibele ***. Verð m.v. tvo fullorðna kr. 149.900 í studio. 2. júlí í 2 vikur.
í Tyrklandi frá kr.
Frá kr. 159.900
119.900
með „öllu inniföldu“ með kynningarafsl. Netverð á mann m.v. 2 fullorðna og 1 barn, 2-11 ára í her-bergi á Hotel Elegance *****. 21. maí í 10 nætur. Verð kr. 199.900 á mann m.v. tvo í herbergi. Aukagjald fyrir einbýli kr. 19.000.
Frábært verð
Bodrum
Frá 124.900 kr. – með „öllu inniföldu“
Netverð á mann með 10.000 kr. afslætti m.v. 2 fullorðna og 2 börn, 2 - 11, ára á hótel Eken ***+ í 10 nætur með „öllu inniföldu“, 21. maí.
ENNEMM / SIA • NM45197
Birt með fyrirvara um prentvillur. Heimsferðir áskilja sér rétt til leiðréttinga á slíku. Ath. að verð getur breyst án fyrirvara.
í Tyrklandi
Frá 139.900 kr.
frá kr. 124.900 – með „öllu inniföldu“ Bodrum sló rækilega í gegn í fyrra!
– með „öllu inniföldu“ Netverð á mann með 10.000 kr. afslætti m.v. 2 fullorðna og 1 barn, 2 - 11 ára, í herbergi á Blue Bay *** í 10 nætur með „öllu inniföldu“, 21. júní.
Frábært verð
Costa del Sol
Frá 98.440 kr.
Netverð á mann með 10.000 kr. afslætti m.v. 2 fullorðna og 2 börn, 2 - 11 ára, í íbúð á Apartamentos MS Alay´s *** í 9 nætur. 15. maí.
69.900
Frá 110.900 kr.
frá kr. – flugsæti á mann Úrval glæsilegra gistivalkosta í boði!
– með „öllu inniföldu“ Netverð a mann með 10.000 kr. afslætti. m.v. 2 fullorðna og 1 barn, 2 - 11 ára, í herbergi á Roc Flamingo *** í 9 nætur með „öllu inniföldu”, 15. maí.
Alicante frá kr.
Frábært verð Frá 59.900 kr.
59.900 – flugsæti á mann
Netverð á mann með 10.000 kr. afslætti, á nokkrum dagsetningum.
www.heimsferdir.is Skógarhlí› 18
•
105 Reykjavík
•
Sími 595 1000
•
Akureyri sími: 461 1099
•
www.heimsferdir.is
48
tíska
Helgin 25.-27. febrúar 2011
Ný fatalína frá Bilson
Skóhönnuður heiðrar Blake Lively
Hvort sem hún er stödd á rauða dreglinum eða úti að labba með hundinn sinn, er leikkonuna Rachel Bilson alltaf að finna á listum yfir best klæddu konur heims. Kvikmyndaferill hennar hefur dalað á síðustu árum en hún situr þó ekki með hendur í skauti. Nú hefur hennar fyrsta fatahönnun litið dagsins ljós þar sem hún gefur almenningi tækifæri til að komast á lista yfir best klæddu konur heims. Fatalína Bilson nefnist Edie Rose Home og inniheldur vintage-fatnað í bland við hippatísku. Fatalínan fæst nú í verslunarkeðjunni Macy’s
og á macys.com fyrir þá sem ekki eru á leiðinni til Bandaríkjanna.
Hinn færi skóhönnuður Christian Louboutin heiðraði leikkonuna Blake Lively á dögunum og nefndi nýjustu hönnun sína í höfuðið á henni. Skórnir eru svartir með lituðum ólum sem festar eru með hnöppum. Þeir munu fást í Bandaríkjunum og Bretlandi í mars og kosta litlar 120 þúsund krónur. Leikkonan segir þetta vera mikinn heiður því að hún hafi lengi dáð hönnuðinn. Ákvörðunin var tekin þegar hún heimsótti Louboutin í París í
september. Í sömu ferð rakst hún á Karl Lagerfeld sem, eins og allir vita, hefur lengi hannað fyrir Chanel. Karl segir hana hafa heillaði sig upp úr skónum með útgeislun sinni og að hann hafi gert hana að talsmanni nýjustu tískulínunnar sinnar. Það má því segja að þessi ferð hafi orðið leikkonunni til happs.
Moss hannar brúðarkjólinn Í sumar, hinn 2. júlí, mun ofurfyrirsætan Kate Moss slá upp heljarinnar brúðkaupsveislu og giftast tónlistarmanninum Jamie Hince. Þetta er hennar fyrsta brúðkaup og mun ekkert verða til sparað. Miklar umræður hafa verið í gangi um hver muni hanna brúðarkjól fyrirsætunnar og nýlega upplýsti vinkona hennar og hönnuðurinn Vivienne Westfood að fyrirsætan myndi sjálf sjá um hönnunina. Hún segir þetta vera góða æfingu fyrir hana – að hanna undir mikilli pressu. Kate er þó enginn nýliði
þegar kemur að fatahönnun. Hún hefur mikið unnið með Top Shop þar sem hún hannaði sína eigin línu sem seldist gríðarlega vel.
Þriðjudagur Skór: free people Buxur: Monki Belti: H&M Jakki: H&M Vesti: Monki Bolur: Sautján
Tískubylgjur
Það er með ólíkindum hve húðflúr er vinsælt um þessar mundir. Annar hver einstaklingur sækist eftir því að skreyta sig með alls konar mynstri og táknum sem aldrei munu hverfa. Athyglisverð athöfn sem ef til vill er ákveðin í skyndi. Það var fyrir um 5.000 árum sem mannskepnan uppgötvaði fyrir tilviljun að hægt væri að skreyta líkama sinn á langvarandi hátt. Þetta voru ættbálkar í Afríku og Norður-Ameríku sem töldu nauðsynlegt að merkja hvern og einn einstakling með ákveðnum táknum. En nú gegna þessi tákn allt öðrum tilgangi – að falla í fjöldann. Táknin, mynstrin og setningarnar sem við festum á okkur eru ákveðin gerð listar – húðflúrslist. Og eins og í öðrum listgreinum ríða yfir tískubylgjur. Það er svakalega slæmt. Ég gæti líkt þessu við að hafa fest sig í ‘80-buxunum sínum árið 1980 og aldrei komist úr þeim. Heldur slæmt. Að eltast við tískubylgjur húðflúrsins skapar mikla hættu og líklegt er að eftirsjáin blossi upp eftir nokkur ár.
tíska
Kolbrún Pálsdóttir skrifar
Ekki alls fyrir löngu voru vígalegar útgáfur ættbálkahúðflúrs eftirsóknaverðar og það er ansi leiðinlegt að þurfa að hýsa slíkt á hálsinum á sér án þess að líka einstaklega vel við það. Slík skyndiákvörðun fylgir okkur alla ævi. Ég er því þeirrar skoðunar að hugmyndavinnan að baki húðflúri ætti að vera sem persónulegust. Leyfa hugmyndunum að flæða frá hjartanu. Setningar sem hafa merkingu, tákn eða nöfn sem eru manni kær. Húðflúr sem við festum á okkur þarf þó ekki nauðsynlega að vera partur af okkur alla ævi. Við lifum á tækniöld og alltaf er hægt að leita í leysigeislaaðgerðir. Það er að vísu kostnaðarsöm aðgerð, en gæti þó verið þess virði. Tæknin verður líklega enn meiri eftir nokkur ár þegar krem koma á markaðinn sem fjarlægja blekið á örskammri stund. Þess vegna er mín skoðun sú, þar sem við lifum aðeins einu sinni, að við eigum að gera það sem okkur langar – og leiðrétta mistökin seinna meir ef þörf er á.
Mánudagur Skór: Nelly Buxur: H&M Skyrta: Monki
5
dagar dress
Væri óskandi að kunna að sauma Álfhildur Pálsdóttir er 21 árs og stundar nám í rekstrarhagfræði við Háskólann í Reykjavík. Þegar hún er ekki að læra, hjálpar hún gömlu fólki á vegum Reykjavíkuborgar eða stunda áhugamál sín. Hennar eigið áhugamál er að ferðast, surfa og ýmislegt ævintýratengt. Hönnun er henni einnig mikil ástríða og hún væri vel til í að vinna eitthvað tengt henni í framtíðinni. „Fatastíllinn minn er mjög strákalegur. Pínu rokkaður, en ekki of mikið. Ég er
nánast aldrei í neinu þröngu. Uppáhalds fataverslanirnar mínar eru vintage-verslanir í Kaupmannahöfn, Weekday og Monki – verslanir sem ég hef efni á að skipta við á tímum sem þessum. Ég skoða mikið tískublogg og tískublöð. Svo fæ ég einnig mikinn innblástur frá gömlum kvikmyndum; sé kannski skó frá einhverju ákveðnu tímabili og þrái að eignast þá. Svo stuttu seinna komast þeir jafnvel í tísku. Það væri óskandi að ég kynni að sauma og gæti búið til það sem mér dettur í hug,“ segir Álfhildur.
Miðvikudagur Skór: Urban Outfitters Buxur: Cheap Monday Bolur: Weekday Hálsmen: Berglind Halla
Fimmtudagur Skór: Jeffrey Campbell Samfestingur: Warehouse Pels: Ebay Hálsmen: Forever 21 Föstudagur Skór: Jeffrey Campbell Sokkar: Forever 21 Sokkabuxur: Oroblu Stuttbuxur: Spúútnik Undirkjóll: Nostalgía Ponsjó: Einvera Hálsmen: Nostalgía
Helgin 25.-27. febrúar 2011 K auptu stílinn Julianne Hough
Accessorize, 1.425 kr.
20% af baðfötum,
afsláttur
undirfötum og aðhaldfatnaði í dömudeild Gildir til miðvikudags
Accessorize, 3.549 kr.
Fegurð og útgeislunin mikil
J
ulianne Hough, sem best er þekkt fyrir sigra sína í bandaríska þættinum Dancing with the stars, hefur gert ýmislegt til að koma sér á framfæri. Hún hefur gefið út nokkur lög sem hafa komist á metsölulista í Bandaríkjunum, leikið í þáttum og bíómyndum og er lærður dansari. Frægð hennar er rísandi og það mun ekki líða á löngu þar til hvert einasta mannsbarn veit hver hún er. Fegurð hennar og útgeislun er mikil og það vantar alla stjörnustæla í hana. Fatnaður hennar er ekki af verri endanum og hún er alltaf flott til fara.
Vero Moda, 11.500 kr.
Sautján, 16.990 kr.
Kaupfélagið, 6.990 kr.
Sjáið stelpurnar í ungfrú Reykjavík sýna sundog undirföt frá Debenhams í opinni dagskrá á Skjáeinum á föstudagskvöld.
50
SvanaSöngur
schwanengesang · franz schubert
Aukasýning sunnudaginn 27. febrúar kl. 20
dægurmál
Helgin 25.-27. febrúar 2011
leikdómur Svik arinn
Pómó klippilistaverk Þ
í samstarfi við Pars Pro toto
r.ö.p., Mbl. „Skemmtileg, frumleg og athyglisverð sýning“ – J.S., Fbl. „Virkilega ánægjuleg kvöldstund“ – H.J., Víðsjá
Fyrir þá sem hafa yndi af póstmódernískum darraðardansi, hagleikstilburðum og djúpskoðun sjálfsins. Hinir ættu að halda sig heima.
að er mikið undir í sýningunni Svikarinn sem Lab Loki sýnir um þessar mundir í Tjarnarbíói. Þeir áhorfendur sem ekki þekkja leikverk Jeans Genet um Vinnukonurnar verða líkast til dálítið úti á þekju á meðan á sýningunni stendur Svikarinn en það fræga stykki liggur henni til grundvallar ásamt Leikstjóri: Rúnar Guðlífshlaupi leikarans, brandsson Lab Loki sýnir í Tjarnarbíói Árna Péturs Guðjónssonar. Þetta tvennt er fléttað saman og litað af ótal stílum og ólíkum leikhúsnálgunum svo að úr verður eins konar pómó klippilistaverk. Svikarinn er þannig fyrst og fremst leikarasýning enda er Lab Loki tilraunaleikhús þar sem sköpunarkraftur leikarans er aðalhreyfiaflið. Mér er nær að halda að „Leikarinn” sé með þessari sýningu að uppfylla sína helstu sviðsdrauma á einu bretti. Það gerir hann af ákveðinni íþrótt sem er nokkuð forvitnileg en fremur tilgerðarleg á köflum. Mestu flugi, og tengslum, náði Árni Pétur í „sjálfsskoðunar-köflunum“ sem báru keim af uppistandi og
játningum. Hann er feiknaflinkur leikari, sjarmerandi, fyndinn og með gullfallega rödd og magnaða nærveru hvort sem efniviðurinn er hrár eða fágaður. Sú leið að nota Vinnukonurnar eins og nokkurs konar trampólín inn í dramatíkina – og útfæra hana svo í þessum ólíku stílum, fannst mér lýjandi þótt það verði seint sagt fyrirsjáanlegt. Þannig virkaði verk Árna og leikstjórans Rúnars Guðbrandssonar meira eins og stílæfing heldur en sjálfstætt verk með erindi við áhorfendur. Það var einfaldlega verið að gera of margt í einu – kinka kolli í of margar áttir. Ljós- og hljóðmynd Garðars Borgþórssonar var mjög viðeigandi viðbót við þessa kakófóníu, búningar Filippíu Elísdóttur smekklegir sem fyrr. Leikskránni ber að hrósa því hún er ítarleg og metnaðarfull. Fyrir þá sem yndi hafa af póstmódernískum darraðardansi, hagleikstilburðum og djúpskoðun sjálfsins er þetta fyrirtaks sýning og upplifun. Fyrir þá sem myndað hafa óþol fyrir slíku er betra að halda sig heima. Kristrún Heiða Hauksdóttir
miðasala á www.oPera.is og í síma 511 4200
ERUM FLUTT ÚR KRINGLUNNI Á LAUGAVEG 178
OPNUNARTILBOÐ Á MORGUN LAUGARDAG 26. FEB.
Mér er nær að halda að „Leikarinn” sé með þessari sýningu að uppfylla sína helstu sviðsdrauma á einu bretti.
OPIÐ kl.11-16
AFSLÁTTUR -20%
-20%
FURSTYNJAN
-20% TRIO
-20%
AF ÖLLUM MATAR & KAFFISTELLUM RÚMTEPPUM IITTALA VÖRUM HNÍFAPÖRUM RCR KRISTAL RÚMFÖTUM HITAFÖTUM OG ÖLLUM GLÖSUM O.FL. O.FL.
• Sömu eigendur. • Sama kennitala. • Sama góða verðið • Sama mikla vöruúrvalið. • Sama persónulega þjónustan.
Velkomin í nýja og glæsilega verslun
LAUGAVEGI 178
Plötuhorn Dr. Gunna
Á hljómgrunnur.is er að finna aðgengilegt yfirlit yfir tónlistarviðburði sem eru fram undan. Rokk, djass, popp, klassík og allt þar á milli. Föstudagur 25. febrúar Andrew N D’Angelo Norræna húsið kl. 20.30 Bandaríski altósaxafónleikarinn Andrew N D’Angelo kannar nýjar lendur með glænýju tríói, Trio Eve, en með honum eru trommarinn Einar Scheving og bassaleikarinn Valdimar Kolbeinn Sigurjónsson. Gestir tríósins eru píanóleikarinn Kjartan Valdemarsson og trompetleikarinn Snorri Sigurðarson. Aðgangur 1.500 kr. Hjaltalín Rósenberg kl. 22. Hjaltalín hitar upp fyrir Evróputónleikaferð með tónleikum sem gætu orðið síðustu tónleikar sveitarinnar á Íslandi í langan tíma. Sveitin heldur í tónleikaferð um Bretland og gjörvalla Evrópu eftir viku. Laugardagur 26. febrúar Hjaltalín Rósenberg kl. 22. Seinni upphitunartónleikar Hjaltalín. Sunnudagur 27. febrúar Tobbi túba og klassískt diskótek Salurinn, Kópavogi, kl. 12.30 Á þessum tónleikum verður flutt verkið Tobbi túba. Í hlutverki Tobba er Tim Buzbee. Salnum verður breytt í klassískt diskótek þar sem DJ Sóri (Sigurþór Heimisson) mætir og kynnir óvenjulega danstónlist á borð við Turkish Marsch eftir Beethoven, Eine Kleine Nachtmusik eftir Mozart, tónlist Pirates of the Caribbean og Á Sprengisandi eftir Sigvalda Kaldalóns. Gissur Páll Gissurarson tenór mun líka halda uppi stuðinu ásamt dönsurum frá Listdansskóla Íslands. Aðgangur 1.500 kr. Allir hvattir til að koma í grímubúningum.
The Heavy Experience
Jóhann G in English
Jóhann G. Jóhannsson
The Heavy Experience
Hljómsveitin The Heavy Experience frá Reykjavík hefur gefið út tveggja laga tíu tommu vínylplötu. Sveitin, sem er fimm manna, segist spila spaghettí-drunur eða síð-hægkjarna. Þeir syngja ekkert en blásið er í saxófón ofan á kraftmikinn og þéttan hljóðvegg rokkhljóðfæra. Bæði lögin – Bad Temper, Bloody Sun og Morningstone – eru löng og hæg en með svo úthugsuðu aflflæði að þau halda spennu og einbeitingu hlustandans. Plata í „fullri“ lengd mun vera væntanleg og það er tilhlökkunarefni.
The King of Limbs
Radiohead
Prinsippmaðurinn Jóhann G. Jóhannsson hefur verið lengi að í músíkinni, en með hléum. Nýlega gaf hann út veglegt tveggja diska sett með úrvali laga sinna. Áherslan þar er á rólegri lögum ferilsins. Hann syngur sjálfur á fyrri diskinum, á hinum syngur landsliðið lögin hans. Allt er á ensku; væntanlega er diskurinn hugsaður sem hjálpartæki í útlöndum. Sánd og fílingur á „kóver“-diskinum er á köflum full Bylgju-legur fyrir minn smekk, effektahlaðinn og gerilsneyddur, en þegar Jói G syngur sjálfur í lífrænu umhverfi, eins og í lögunum sem voru upphaflega á plötunni Langspil, erum við að tala um eyrnakonfekt.
Öllum að óvörum mættu Thom Yorke og félagar með nýja plötu í síðustu viku, þá áttundu. Síðasta plata, In Rainbows frá 2007, var tilraun í plötusölu því sveitin lét kaupendur sjálfa ákveða hvað þeir borguðu, ef þá nokkuð. Nú er platan seld á föstu verði. Að mínu mati hefur Radiohead aldrei jafnað OK Computer, en með þeirri plötu reis veldi sveitarinnar hæst. Nýja platan er einsleit og rislítil og minnir einna helst á grúfleiðslu-tilraunir þýska bandsins Can. Þetta er ágætis bakgrunnsmúsík svo sem, en það er ljóst að Radiohead er ekki lengur í fararbroddi hvað varðar útvíkkun „rokksins“.
Helgin 25.-27. febrúar 2011
Listafólkið í peysufötum og upphlut í verkinu Án titils frá árinu 2000.
Listamannaspjall um stjórnarskrá Við ætlum aðallega að tala um sýninguna Stjórnarskrá lýðveldisins Íslands, sem við erum með í Hafnarborg núna, og vera með yfirferð á verkum okkar,“ segir Ólafur Ólafsson sem verður með listamannaspjall ásamt Libiu Castro í Hafnarborg kl. 15 á sunnudaginn. Libia og Ólafur búa í Berlín og hafa starfað saman frá 1997. Þau hafa vakið athygli fyrir verk sín sem einkennast af opnum og gagnrýnum vinnubrögðum þar sem þau takast á við spurningar úr samtímanum. Þau
verða fulltrúar Íslands á Feneyjatvíæringnum í ár og Ólafur segir að þau muni koma inn á það verkefni í spjallinu. „Við erum hér á Íslandi núna að vinna fyrir Tvíæringinn.“ Libia og Ólafur tóku fyrst að velta fyrir sér íslensku stjórnarskránni sem viðfangsefni árið 2007. Það má líta á það sem eðlilegt framhald af verkinu Ó, heilaga tímanna þúsund! (2005-2006) þar sem söngvari stendur á markaðstorgi og syngur endurskoðaða (afbyggða) útgáfu af íslenska þjóðsöngnum.
íslenski dansflokkurinn Frumsýning
Kabarett, sirkuslistir og nútímadans
Íslenski dansflokkurinn frumsýnir dansveisluna Sinnum þrír föstudaginn 4. mars. Veislan er sett saman af þremur ólíkum verkum: Großstadtsafari er nýtt verk eftir Jo Strömgren, sem hefur áður unnið með dansflokknum við góðan orðstír, Heilabrot er dansleikhús með kabarettívafi eftir tvíeykið Brian Gerke og Steinunni Ketilsdóttur og þriðja verk kvöldsins er White for Decay eftir Sigríði Soffíu Níelsdóttur sem starfar í fyrsta sinn sem danshöfundur fyrir Íslenska dansflokkinn. Sigríður stundaði nám við ESAC, fremsta sirkusskóla Evrópu, og hér blandar hún saman nútímadansi og sirkuslistinni. Á myndinni er Emilía B. Gísladóttir í Großstadtsafari. Ljósmynd/Hermann Sigurðsson
52
dægurmál Olivia Wilde leit svona út 25. janúar þegar hún mætti á samkomu hjá Varine Roitfeld, ritstýru franska Vogue.
Helgin 25.-27. febrúar 2011
Ástarbölvun Óskarsins
12. febrúar mætti Camille Belle í hádegisboð í nafni Gucci sem hannaði klæðnaðinn.
Litrík vortíska
Hér er leikkonan Emmy Rossum 21. janúar í frumsýningarpartíi Genlux.
22. september frumsýndi Gucci vorlínuna sína. Hún innihélt litríkan fatnað.
Það má segja að vortískan í ár sé heldur betur litrík. Dökku fötin sem hafa verið svo áberandi síðustu misseri hafa verið lögð til hliðar og samsetning vorklæðnaðarins er ein allsherjar litasprengja. Leikkonurnar Olivia Wilde og Camille Belle hafa áttað sig á aðstæðum ásamt fleirum og eru ekki lengi að grafa upp litríku fötin. Einnig hefur tískumerkið Gucci verið áberandi á sýningarpöllum vetrarins með sín litríku föt sem hafa slegið rækilega í gegn.
Hin eftirsóttu Óskarsverðlaun verða afhent á sunnudagskvöld og sem fyrr bítast fögur fljóð og Hollywood-gyðjur um styttuna eftirsóttu sem táknar viðurkenningu kolleganna á frammistöðu þeirra á hvíta tjaldinu. Ófáar leikkonur hafa þó mátt reyna það á eigin skinni síðustu ár að það að hreppa Óskarinn getur verið ólán í láni. Gullkallinn er nefnilega gjarn á að smeygja sér á milli elskenda og þannig hafa ófá stjörnusambönd farið í hundana eftir að betri helmingurinn hampaði styttunni góðu. Bölvunin hefur ríkt nánast óslitið frá árinu 1998 þegar Helen Hunt fékk verðlaunin fyrir leik sinn í As Good As It Gets. Þá þakkaði hún kærastanum sínum, Hank Azaria, með þeim orðum að hann væri besti maður sem hún þekkti. Þau gengu í hjónaband þetta sama ár en sex mánuðum síðar skildu þau.
Halle Berry sagði Eric Benet vera sitt mesta yndi. Þau skildu ári síðar
SkjárBíó VOD, SkjárFrelsi og SkjárHeimur er aðgengilegt um Sjónvarp Símans. Með Digital Ísland+ fæst aðgangur að SkjáEinum og SkjáFrelsi.
Julia Roberts hafði betur en stöllur hennar árið 2001 með Erin Brockovich. Þremur mánuðum eftir sigurinn lauk sambandi hennar og kærastans til fjögurra ára, Benjamin Bratt. Krúsidúllan Halle Berry fékk Óskarinn 2002 fyrir leik sinn í Monster´s Ball. Við það tækifæri sagði hún að eiginmaður hennar, Eric Benet, væri hennar mesta yndi. Þau skildu á næsta ári í kjölfar fregna af framhjáhaldi Benets.
Árið 1999 var Gwyneth Paltrow verðlaunuð fyrir Shakespeare in Love. Þá var hún í heitu sambandi við Ben Affleck. Tveimur mánuðum eftir að hún grét úr sér augun af gleði á verðlaunahátíðinni voru þau Ben hætt saman.
Charlize Theron var frábær í Monster árið 2004 og fékk verðlaunin verðskuldað. Hún þakkaði leikaranum og kærastanum Stuart Townsend fyrir að standa á bak við sig en sambandið rann síðar út í sandinn.
Hilary Swank vann árið 2000 fyrir frábæran leik í Boys Don’t Cry og svo aftur árið 2005 fyrir Million Dollar Baby. Óskarsgæfan var henni þó ekki hliðholl í
Reese Witherspoon tók við verðlaunum árið 2006 fyrir
SKJÁREINN whoop whoop!
Lilja Sigurðardóttir er einhleyp stúlka í Reykjavík. Leitin að ástinni er ekki eintómur dans á rósum en hún á litríkar og skemmtilegar vinkonur sem gera líf hennar bærilegt. Þekktar persónur úr íslenskum samtíma skjóta upp kollinum og brugðið er upp svipmyndum sem margar konur ættu að kannast við. Makalaus er á dagskrá á fimmtudagskvöldum klukkan 20.35.
einkalífinu og eftir að hún fékk seinni styttuna skildi hún við eiginmann sinn, Chad Lowe, sem hún sagði í seinni þakkarræðunni að væri sér allt.
túlkun sína á eiginkonu Johnnys Cash í Walk the Line en í lok ársins skildu hún og eiginmaður hennar, Ryan Philippe. Kate Winslet var verðlaunuð 2009 fyrir frammistöðu sína í The Reader en hjónaband hennar og leikstjórans Sams Mendes sprakk fyrir nokkrum árum. Sandra Bullock tók við verðlaununum á óskarshátíðinni í fyrra fyrir The Blind Side en gleðin tók enda þegar fréttum af framhjáhaldi eiginmanns hennar, Jesses James, rigndi yfir hana. Samband mótorhjólatöffarans við húðflúrsmódel batt enda á hjónabandið. Á þessum þrettán árum hafa aðeins tvær leikkonur, sem hafa hlotið Óskar fyrir bestan leik í aðalhlutverki, haldið í maka sína. Það eru þær Helen Mirren, sem vann árið 2007 fyrir The Queen, og Marion Cotillard sem fékk verðlaunin fyrir túlkun sína á Edith Piaf í La Vie en Rose ári síðar. Nokkuð sem Natalie Portman getur huggað sig við, fari svo ólíklega að Akademían sendi hana tómhenta heim á sunnudaginn.
Helgin 25.-27. febrúar 2011
Áhrif Gillzeneggers Biðraðir í hnéæfingaR
Tilvalið fyrir fundinn eða starfsmannapartýið!
Konráð kom Gillz af stað í líkamsræktinni á sínum tíma: „Hann var ræfilslegur á sínum yngri árum en mér tókst að búa til karlmann úr honum.“
Ástaleikur fyrir sterk hné Eftir að Egill Gillzenegger bauð upp á sýnikennslu í hinni erfiðu kynlífsstellingu „standandi 69“ í Mannasiðaþætti sínum hefur ásókn í hnéæfingar í Laugum snaraukist. að er orðið algengt að hér séu fjórir til sex í röð að bíða eftir því að komast í hnébeygjuna,“ segir Konráð Valur Gíslason, einkaþjálfari í Laugum, en sprenging hefur orðið í ásókn í hnéæfingar. Þessi aukni áhugi er settur í samband við Mannasiðaþátt Egils Gilzeneggers þar sem hann var með sýnikennslu í „standandi 69“. „Karlmönnum á öllum aldri sem sækja í hnéæfingarnar hefur fjölgað gríðarlega, og konum reyndar líka,“ segir Konráð Valur. Nú er ekki hlaupið að því að lýsa stellingu þessari en hafi fólk einhvern pata af hefðbundinni „69-stellingu“ sem fólk stundar lárétt, þá eru nánast sömu gælur viðhafðar í „standandi 69“ en eins og nafnið bendir til liggur munurinn í því að
þá er annar aðilinn standandi og heldur hinum á hvolfi. „Þessi stelling reynir sérstaklega á læri, rass og hné þess sem heldur á konunni. Þetta er vissulega ekkert fyrir aumingjana heldur bara þá allra hörðustu og menn verða að vinna markvisst í þessu áður en farið er af stað.“ Konráð Valur tekur undir þá reikningsformúlu sem Gillz kynnti í þætti sínum, en samkvæmt henni er skilyrði að sá sem ber hitann og þungann af stellingunni geti lyft tvöfaldri þyngd þess sem tekur þátt í ástaleiknum með honum. „Segjum að konan sé 60 kíló þá verður maðurinn að taka 120 kíló í hnébeygju til þess að vera öruggur. Annars er hann að taka óþarfa áhættu með konuna og þá getur gleðin endað með ósköpum.“ toti@frettatiminn.is
SKjáREinn 2.890 KR. aÐeIns
Á MÁnuÐI
ENNEMM / SÍA / NM45013
Hringdu núna og tryggðu þér áskrift í síma 595 6000, eða smelltu þér á skjareinn.is
Game Tíví
spjallIÐ
Þ
ekkert venjulegt sjónvarp
54
dægurmál
Helgin 25.-27. febrúar 2011
víkingur Kristjánsson Var boðinn í umdeilt VIP-partí
Beðinn afsökunar á mögulegum óþægindum J Þórarinn Þórarinsson toti@ frettatiminn.is
á, mér skilst að nafn mitt sé eins og blikkandi neon-ljósaskilti innan um önnur á þessum gestalista en ég er nú ekkert á leiðinni í þetta partí,“ segir Víkingur Kristjánsson leikari aðspurður hvort hann hafi boðað komu sína í umtalað og vægast sagt umdeilt VIP-partí sem þær stöllur Hildur Líf og Linda Ýr ætla að halda á skemmtistaðnum Re-Play á laugardagskvöld. „Ég kannast nú eiginlega ekki við neina á þessum lista og hefði aldrei farið að mæta, einfaldlega vegna þess að mér finnst yfirleitt skemmti-
legra að sækja samkvæmi þar sem ég þekki einhvern. Ég var víst á gestalistanum og einhvern veginn endaði nafnið mitt á lista yfir þá sem höfðu staðfest komu sína, en það er af og frá. Önnur þeirra sem standa fyrir partíinu er nú búin að senda mér póst og biðja mig afsökunar á þessu með von um að þetta hafi ekki valdið mér miklum óþægindum.“ Víkingur fékk fyrst veður af því að hann væri í hópi hinna velkomnu í gleðskapinn þegar vinir hans fóru að hringja í hann til að fá það staðfest. „Ég reyndi þá að leiðrétta þetta eftir
fremsta megni á Facebook og svona en annars finnst mér nú lætin í kringum þetta hálf furðuleg. Þarna eru ungar stúlkur að fara að skemmta sér og hafa kannski farið full geyst en mér finnst alltof langt gengið með öllum þeim uppnefnum og svívirðingum sem hafa dunið á þeim á netinu.“ Víkingur segist einfaldlega ekki fá séð að hann eigi nokkurt erindi í VIPpartíið. „En það verður greinilega mikið um föngulegar meyjar þarna þannig að sjálfsagt hafa einhverjir gaman af því að skella sér.“
Ég kannast nú eiginlega ekki við neina á þessum lista og hefði aldrei farið að mæta.
bjarnheiður Hannesdóttir Stal senunni á Eddunni í hlébarðagalla
Alls engin 101-týpa Flateyringar bítast Litlir kærleikar eru þessa dagana á milli Reynis Traustasonar, ritstjóra DV, og Björns Inga Hrafnssonar, útgefanda Pressunnar.is og Eyjunnar.is, og það er af sem áður var þegar Bingi litli lék sér í túnfætinum hjá Reyni á Flateyri. DV sáldrar þessi dægrin eitruðum sandkornum sínum yfir Björn Inga og splæsti í heillar opnu nærmynd af kappanum um síðustu helgi. Þar var Birni Inga meðal annars gefið að sök að hafa ritstýrt dagblaðinu 24 stundum. Sá fróðleiksmoli byggðist að vísu á gömlu
Höfuðlaus her stóð í lappirnar Allt nötraði og skalf í stjórnarráðshúsinu fram eftir síðustu helgi áður en forsetinn tilkynnti ákvörðun sína um að vísa Icesave-lögunum til þjóðarinnar. Jóhanna Sigurðardóttir og Steingrímur J. Sigfússon íhuguðu langt
Hönnuðurinn Bjarnheiður Hannesdóttir tók um síðustu helgi, ásamt unnusta sínum, Markúsi Klinger, við Edduverðlaununum fyrir bestu heimildarmyndina. Hún vakti óskipta athygli ljósmyndara og annarra viðstaddra þegar hún steig á svið í níðþröngum og flegnum samfestingi með hlébarðamynstri.
aprílgabbi af mbl.is og hélt því litlu sem engu vatni. Björn Ingi hefur viðrað ansi líklega skýringu á þeirri vík sem nú hefur myndast milli Flateyringanna á Facebook-síðu sinni þar sem hann skrifaði fyrr í vikunni: „DV fjallar meira um mig þessa dagana en sjálfan forsætisráðherrann. Svona getur farið illa með menn að verða undir í samkeppninni ...“ og vísar þar til þess að Pressan.is hefur verið fyrir ofan DV.is á lista samræmdrar vefmælingar um nokkurt skeið.
fram eftir sunnudeginum að segja af sér þannig að líf ríkisstjórnarinnar rambaði eina ferðina enn á grafarbakkanum. Þrátt fyrir taugaveiklunina tókst að berja kjarkinn í liðið og ákveðið var að gefa út þá opinberu línu að málið snerti ríkisstjórnina ekki þar sem stór hluti stjórnarandstöðunnar stæði með henni á bak við málið.
Allt í plasti Árlegur bókamarkaður Félags íslenskra bókaútgefenda er byrjaður í Perlunni og sem fyrr er úrvalið ærið og verðið skaplegt. Kristjáni B. Jónassyni, formanni félagsins, telst til að titlarnir sem í boði eru séu eitthvað á bilinu
Þ
10.000-12.000 og hann segir markaðinn vera eina staðinn á landinu þar sem fólk geti fundið allar bækur sem enn eru fáanlegar í plasti. Þar leynist nokkurn veginn allir fáanlegir titlar á landinu á einum og sama staðnum. Þá leynast alltaf á markaðnum einhverjir gullmolar sem fyrir löngu eru taldir ófáanlegir, en það segir sína sögu að á hverju ári finnur ljóðelski bókagrúskarinn Valdimar Tómasson einhverja gullmola sem voru fyrir löngu taldir af.
Ég er tískufrík og langaði að vera öðruvísi.
Rafknúnir hægindastólar sem auðvelda þér að setjast og standa upp Fjölbreytt úrval
Ljósmynd Hari
Opið virka daga kl. 9 -18 og á laugardögum kl. 11 - 16
Stórhöfða 25 • Sími 569 3100 • eirberg.is
etta var nú eiginlega mjög fyndið. Við fréttum á fimmtudeginum, ég og kærastinn minn, að við myndum þurfa að taka við Eddunni fyrir vin okkar,“ segir Bjarnheiður, eða Heiða eins og hún er kölluð, spurð hvort hún hafi klætt sig sérstaklega upp á með það í huga að skyggja á þekktustu leikkonur landsins. „Ég er tískufrík og langaði að vera öðruvísi. Leikarar eru svo oft svona 101-týpur. Ég er það alls ekki og vil vera pínu áberandi. Þannig að ég hannaði bara þetta dress, fór á saumastofu sem hefur saumað fyrir mig föt áður, sagði þeim hvernig ég vildi hafa það og þetta var bara klárað á tveimur tímum á laugardeginum.“ Heiða hefur lokið tveimur árum af þriggja ára námi í innanhússhönnun við listaháskólann IED í Barcelona. Hún kom heim í fyrravor og stofnaði fyrir nokkrum mánuðum fyrirtækið Deco.is þar sem hún býður fólki aðstoð við að innrétta híbýli sín. „Það hefur verið nóg að gera. Innanhússarkitektar eru mjög dýrir en ég býð upp á stíliseringu sem er mun ódýrari,“ segir Heiða sem lætur sig ekki muna um að hanna föt þótt hún hafi sérhæft sig í annars konar hönnun. Föt hafa líka verið henni hugleikin alla tíð. „Foreldrar mínir áttu tískufatabúðina Kóda í Keflavík þannig að ég er búin að vera innan um tískuföt frá því ég var þriggja ára. Tólf ára var ég farin að afgreiða í búðinni og þegar ég var fjórtán var ég farin að fara í innkaupaleiðangra til útlanda. Þannig að ég er pínu fatafrík og elska flott föt. Mér finnst gaman að klæðast flottum fötum og þori alveg að vera öðruvísi.“ Þegar Heiða er spurð hvernig henni hafi þótt á Edduhátíðinni segir hún: „Þetta var bara fínt en ekkert einhver rosa gleði. Ég er líka ekki þannig manneskja að mér finnist eitthvað æðislegt að vera innan um fræga fólkið eða eitthvað svoleiðis. Ég var þarna bara eiginlega í neyðartilfelli og fannst þetta bara fínt. Í góðu lagi bara.“ Spurð hvort aðrar konur á hátíðinni hafi gefið henni hornauga, vill Heiða lítið segja. „Ég er náttúrlega umdeild týpa og sumar konur elska mig og aðrar hata mig. Og það er bara þannig. Auðvitað finnur maður stundum fyrir einhverjum gellum sem eru kannski afbrýðisamar en mér er alveg sama.“ Dökkt hörund Heiðu vakti ekki síður athygli en hlébarðasamfestingurinn og hún hikar ekki við að upplýsa hvernig litaraftið er til komið: „Heyrðu! Ég Bjarnheiður ætlar ekki að nota samnota brúnkukrem. Báðir foreldrar mínir festinginn umtalaða aftur á Íslandi: eru með mjög dökka húð og ég verð „Það eru allir búnir að sjá þetta þannig aldrei hvít en ég hef notað brúnkuað ég er ekki að fara að mæta í þessu krem í mörg ár.“ á djammið aftur. En, hérna, maður fer mikið til útlanda og nýtir kannski einhvern tíma tækifærið þar.“
toti@frettatiminn.is
Gerið gæða- og verðsamanburð
ða a n á 6 m ausar l vaxta ðslur grei
SVEFNSÓFAR
BOARD
WALLHUGGER
BOAS
Leður hægindastóll
2x90x200 Verð frá 499.900 með okkar bestu IQ-CARE heilsudýnum
79.900
SAGA OG ÞÓR
VALHÖLL
Hágæða heilsudýnur
SAGA Queen rúm, nú aðeins 129.900 ÞÓR Queen rúm, nú aðeins 149.900
Hágæða svefnsófar. Íslensk framleiðsla. Heilsudýna úr þrýstijöfnunarefni. Svefnflötur 140x200. Nú aðeins kr. 264.900
Góð rúm á frábæru verðiÊ
Queen rúm nú aðeins kr. 179.900
ÚRVAL STILLANLEGRA HEILSURÚMA
Queen rúm, nú aðeins kr. 99.900
GERUM TILBOÐ FYRIR HÓTEL OG GISTIHEIMILI Íslenskir PU leðurbotnar og gaflar. Íslensk framleiðsla.
2x90x200 og 2x90x210 Nú aðeins 349.900 með okkar bestu IQ-CARE heilsudýnum
BOAS
Leður hægindasófi 3 sæta 169.900 Svefnsófi 169.900
Gerið gæða- og verðsamanburð
Baldursnesi 6
Listhúsinu Laugardal
Listhúsinu Laugardal, 581 2233 • Baldursnesi 6, Akureyri, 461 1150 Opið virka daga kl. 10.00 - 18.00 – laugardaga 12.00 - 16.00
Hrósið…
HE LG A RB L A Ð
... fær kvikmyndaleikstjórinn, tónlistarmaðurinn og handritshöfundurinn Dagur Kári Pétursson sem sýndi fjölhæfni sína með því að vinna til þrennra verðlauna á Eddunni á laugardag.
Austurströnd 3, 170 Seltjarnarnesi. Sími: 531 3300 ritstjorn@frettatiminn.is www.frettatiminn.is
Moses Hightower í aðalhlutverkinu
Tónlistarhátíðin Bergen-Reykjavík-Nuuk var sett með stæl í húsakynnum Norðurpólsins á Seltjarnarnesi í gærkvöld. Þetta er samnorrænt verkefni þar sem koma fram hljómsveitir frá Noregi, Íslandi og Grænlandi, eins og nafnið bendir til. Dagskrá hátíðarinnar er fjölbreytt. Aðalnúmerið í kvöld (föstudag) er Moses Hightower, en að auki koma meðal annars fram Ragnheiður Gröndal og Mr. Silla, sem fulltrúar heimafólks, Nanook frá Grænlandi og Knekklectric frá Noregi. -óhþ
Íslensk rafmagnsrúm Nýjung á Íslandi Íslensk rafstillanleg heilsurúm
Uppselt á fyrstu 25 sýningarnar
Þeir leikhúsaðdáendur sem ætla að leggja leið sína í Borgarleikhúsið til að sjá gamanleikinn Nei, ráðherra! þurfa að bíða fram í miðjan apríl. Uppselt er á 25 fyrstu sýningarnar og samkvæmt miðasöluvefnum midi. is er næsta leiksýning með laus sæti sunnudaginn 10. apríl. Leikritið verður frumsýnt í kvöld, föstudagskvöld. -óhþ
Lög um ástina á toppnum
Safndiskurinn Það er bara þú trónir á toppi Tónlistans, lista Félags íslenskra hljómplötuútgefenda yfir vinsælustu diska landsins, fyrir undangengna viku. Diskurinn er safn 38 laga um ástina. Diskur með lögunum níu úr Söngvakeppni Sjónvarpsins er í öðru sæti og hin ólseiga Ellý Vilhjálms er í þriðja sætinu með þrefalda safndiskinn Heyr mína bæn. Breska rokkstelpan Adele trónir þriðju vikuna í röð á toppi Lagalistans með hinu ofurvinsæla Rolling in the Deep en Valdimar og Memfismafían gera harða atlögu að henni með titillagi myndarinnar Okkar eigin Ósló. -óhþ
nGa i n n Y K VeRÐ
Viltu Vinna iphone4? Allir sem versla rúm hjá Rúmgott fara í pottinn. Dregið 1. júní!
Fermingartilboð!
30-50% afsláttur af fermingarrúmum.
50% afsláttur 6
STAÐAR NÝSKÖPUN ALLS verður haldið Iðnþing Samtaka iðnaðarins fjallað um nýsköpun í mars. Á þinginu verður frá þörfum atvinnulífs á breiðum grunni út
ÍÐINNI FJÁRFESTING Í FRAMT num,“ segir sér stað í öllum atvinnugrei eiga „Nýsköpun þarf að Hún bindur vonir TTIR iðnaðarráðherra. KATRÍN JÚLÍUSDÓ á réttan kjöl leiti fyrirtækja er kominn við að þegar efnahagur nýsköpun. til innri vaxtar með þau fyrst af öllu tækifæra
og menntakerfis.
70 NÝ STÖRF
u Actavis í Stækkun lyfjaverksmiðj með sér að Hafnarfirði hefur í för um sjötíu og starfsmönnum fjölgar 50 prósent. framleiðslugetan um
. . . .
Með betri áætlanagerð
hjá hinu opinbera má bæta
hag ríkis, almennings og
STERK STAÐA OG BJARTSÝNI
er sterk fyrir Staða málmiðnaðarins Hákonarson, norðan, segir Hákon formaður Félags málmiðnaðarverður 70 manna á Akureyri sem Hann segir ára á næstu dögum. sterka og margt samkeppnisstöðuna málmiðnaði. jákvætt að gerast í mikið gleðiefni, „Þetta er auðvitað gert vart við því erfiðleikar hafa í kjölfar sig svo víða í þjóðfélaginu bankahrunsins.“
oft verkefni fara fram „Ástæðan fyrir því hversu þróast með allt öðrum úr fjárhagsáætlun eða liggur í hugarfarinu,“ hætti en lagt var upp með Friðgeirsson, lektor við segir Þórður Víkingur Háskólans í Reykjavík. tækni- og verkfræðideild þar sem ákvarðanataka Hann stýrir nú verkefni leiðir til að b æta ríkisins er kortlögð og þróaðar verði sem næst veruáætlanagerð þannig að hún segir hann leikanum. Með betri vinnubrögðumfækka gjaldríkisins, hægt að ná niður kostnaði og skila meiri verkefnin vinna sem þrotum þeirra eftir að nýta það sem ávinningi fyrir þá sem eiga verið er að framkvæma.
FRIÐGEIRSSON ÞÓRÐUR VÍKINGUR er hægt að ná niður Með betri vinnubrögðum gjaldþrotum þeirra sem kostnaði ríkisins, fækka meiri ávinningi vinna verkefnin og skila
af heilsukoddum.
fagl eg ráðgjöf og
frí legugreining Komdu í heimsókn, prófaðu legugreininguna, og fáðu
faglega ráðgjöf um val á heilsudýnum, án skuldbindinga!
verktaka:
ÖGÐIN
BÆTUM VINNUBR
en ekki þannig að „Því miður er það oftar eru ekki rétt aðstórar opinberar framkvæmdir ákvarðanatakan hvorki ferðafræðilega gerðar, eða framkvæmdin um þær, skipulagning þeirrahins opinbera,“ segir sjálf með tilliti til hagsmuna dæmi rennir hann hratt Þórður og aðspurður um tónlistarhúsið, í gegnum listann. Landeyjarhöfn, við íþróttavelli í Laughátæknisjúkrahús, stúkur ng, Leifsstöð, ardal og Kópavogi, Héðinsfjarðargö , Perlan, Grímseyjarferja Ráðhúsið í Reykjavík, hús, ÞjóðleikÞjóðminjasafnið, Þjóðmenningar húsið og þar fram eftir götunum.
Sjá bls. 8 og 9.
Við framleiðum þitt rúm eftir þínum þörfum Rúmgott er eini framleiðandi landsins í svæðaskiptum heilsudýnum
ALÞJÓÐLEG VIÐURKENNING fékk
RB rúm alþjóðlegu gæðaverðlaunin International Quality Crown Awards fyrir vandaða hönnun, framleiðslu og markaðssetningu
hefur á springdýnum. „Hingað óska okkur til líka komið fólk til að að þetta er hamingju sem staðfestir
dýrmætt, en ég bæði mikilvægt og viðurkenning tel að þetta sé líka viss segir Birna fyrir íslenskan iðnað,“ framkvæmdaKatrín Ragnarsdóttir, stjóri RB rúma.
NÝSKÖPUN NÆRIST Í KREPPU Frumkvöðlasetrið Kím – Medical Park hefur verið byggt upp fyrir frumkvöðla og fyr-
irtæki í heilsutækni. Dr. Þorsteinn Ingi Sigfússon, forstjóri Nýsköpsegir markunarmiðstöðvar Íslands, að fjárfestmiðið einkum vera það lækna ing samfélagsins í menntun og í rannsóknum læknavísindanna svo þjóðin beri skili sér inn í sprota í raun gæfu til þess að uppskera lagt fram í það sem vísindin hafa frumrannsóknum sínum.
Á NETINU
www.goggur.is
Löggiltir dýnuframleiðendur, starfandi í 60 ár i landsins eftir hrun. Nú
tónlistarhússins Hörpunnar AÐ KLÁRAST Bygging . STÆRSTA VERKEFNIÐ fari að hljóma við Reykjavíkurhöfn því og styttist í að tónlistin
hefur verið stærsta byggingaverkefn
R-
sér fyrir endann á
RúmGott · Smiðjuvegi 2 (við hliðina á Bónus) · Kópavogi · Sími 544 2121 Opið virka daga frá kl. 10-18 og laugardaga kl. 11-16 · www.rumgott.is