Liftiminn 12 09 2014

EkkErt lát á flóttanum Heilbrigðisstarfsmenn sækja enn í vinnu erlendis og nýliðun hér er ekki næg. Stefnir í óefni.

7. tölublað 2. árgangur

12. september 2014

Síða 2

Krabbamein í boði ríkisins

Sífellt fleiri ungir karlmenn taka neftóbak í vörina. Um fimmtungur karla á aldrinum 18-24 ára tekur reglulega í vörina en neyslan getur haft alvarlegar afleiðingar á heilsu. Hún eykur líkur á krabbameini í munni, koki, vélinda og brisi og sömuleiðis á hjarta- og æðasjúkdómum. Íslenska ríkið framleiðir neftóbak í gegnum ÁTVR og stuðlar því sjálft að neyslu þess og afleiðingum sem hún hefur. Framleiðsla á íslensku neftóbaki hefur aukist mikið. Hún var 16 tonn árið 2007 en er nú komin yfir 30 tonn á ári. Tekjur ríkisins af sölu neftóbaks nema rúmlega hálfum milljarði á ári hverju.

Síða 4

—2—

12. september 2014

Ekkert lát á flóttanum Frá hruni hafa margir heilbrigðisstarfsmenn sótt sér atvinnu á erlendri grund þar sem laun og vinnuaðstæður eru betri. Þó sex ár séu liðin virðist lítið lát vera á flóttanum og stefnir í óefni. Nýliðun er ekki næg meðal sjúkraliða, lækna og hjúkrunarfræðinga og fer aldur stéttanna hækkandi. 900 hjúkrunarfræðingar geta farið á eftirlaun á næstu þremur árum. Á sama tíma er áætlað að um 400 nýir hjúkrunarfræðingar ljúki námi.

D ag n ý H u l Da E r l E n D s D ó t t i r

Á þriðja þúsund látin vegna ebólu Alþjóðaheilbrigðismálastofnunin greindi frá því í vikunni að um 2.300 manns hafi látist úr ebólu í Gíneu, Líberíu og Sierra Leone síðan sjúkdómurinn kom upp þar í byrjun árs. Veiran dregur nafn sitt af ánni Ebólu í Austur-Kongó en þar og í Súdan kom hún fyrst fram á sjónarsviðið árið 1976. Talið er að ebóla smitist frá dýrum í menn en vísindamenn hafa ekki enn komist að því hvort apar eru dýrahýsillinn eða hvort önnur spendýr, fuglar, skriðdýr, moskítóflugur eða blóðmítlar komi við sögu í lífsferli veirunnar. Ebóla veldur því að frumur og vefir skemmast. Tíminn frá smiti til einkenna getur verið 4 til 16 dagar en er oftast innan við tvær vikur. Tíminn frá því að sjúkdómurinn gerir vart við sig þar til sjúklingurinn annað hvort deyr eða byrjar að jafna sig er oftast sjö til tíu dagar.

Sætúni 8, 105 Reykjavík. Sími: 531 3300.

Ritstjóri: Höskuldur Daði Magnússon hdm@ frettatiminn.is . Ritstjórnarfulltrúi: Dagný Hulda Erlendsdóttir dagnyhulda@frettatiminn.is .

Auglýsingastjóri: Valdimar Birgisson valdimar@ frettatiminn.is . Framkvæmdastjóri: Teitur Jónasson teitur@frettatiminn.is . Líftíminn er gefinn út af Morgundegi ehf., prentaður í 85.000 eintökum í Landsprenti og dreift mánaðarlega með Fréttatímanum og á heilbrigðisstofnanir.

H

júkrunarfræðingar sækja enn mikið til Noregs þar sem mikil eftirspurn er eftir starfskröftum þeirra, að sögn Ólafs G. Skúlasonar, formanns Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga. „Sífellt fleiri vinna í lotum í Noregi. Í einhverjum tilfellum minnkar fólk við sig starfshlutfall hér á landi og hefur lotuvinnuna á móti. Með flutningum á norskum launum yfir til Íslands fást mun hærri laun en hjúkrunarfræðingur fær fyrir sama starf hér á landi.“ Þá segir hann einnig töluvert um að hjúkrunarfræðingar flytji búferlum til Noregs og nú nýlega í auknum mæli til Svíþjóðar. „Erfitt hefur verið að manna stöður hjúkrunarfræðinga upp á síðkastið og er ástandið sérstaklega slæmt á hjúkrunarheimilum. Einnig hefur borið á skorti á stærri heilbrigðisstofnunum.“ Á næstu þremur árum geta um 900 hjúkrunarfræðingar farið á eftirlaun og telst Ólafi til að á þeim tíma muni um 400 hjúkrunarfræðingar útskrifast. Því blasi við verulegur vandi varðandi mönnun hjúkrunarfræðinga.

Að sögn Kristínar Á. Guðmundsdóttur, formanns Sjúkraliðafélags Íslands, heldur straumur íslenskra sjúkraliða til Noregs áfram en einnig er algengt að þeir starfi í Svíþjóð og Danmörku. „Nú hefur keyrt um þverbak varðandi fjöldann sem starfar í Noregi.

Einnig er mikið um að fólk nýti sumarfríin sín frá vinnu á Íslandi til að vinna þar.“ Þá segir Kristín nokkuð um að sjúkraliðar sem vilji flytja aftur til Íslands treysti

Ný tækni við göngugreiningu

Flexor notast við nýja tækni við göngugreiningu. Göngu- og hlaupabrettið okkar býr yfir innbyggðum þrýstinemum sem skilar nákvæmum upplýsingum um göngulag.

Fáðu góð ráð, faglega göngugreiningu og lausnir við stoðkerfisvandamálum hjá Flexor.

Pantaðu tíma í síma 517 3900 Orkhúsinu / Suðurlandsbraut 34 / 517 3900

sér ekki til þess og að launin séu ekki eina ástæðan, heldur einnig gríðarlegt álag í vinnu. „Á hinum Norðurlöndunum er menntun sjúkraliða mun betur nýtt. Þar sinna þeir þeim störfum sem þeir hafa menntun og þjálfun til. Hér á landi er það orðið þannig á sumum hjúkrunarheimilum að sjúkraliðar starfa í þvottahúsum og við skúringar.“ Mikill meirihluti sjúkraliða á Íslandi er kominn yfir fimmtugt og því líkur á enn meiri vöntun á þeim á næstu árum. Á Landspítalanum eru aðeins 58 sjúkraliðar 50 ára eða yngri en 309 eru komnir yfir fimmtugt.

Flótti meðal íslenskra lækna var mestur árin 2009 og 2010 og fækkaði þeim þá um 10 prósent.

Að sögn Þorbjörns Jónssonar, formanns Læknafélags Íslands, hefur þeirri þróun ekki enn verið snúið við. „Megin vandinn er sá að ungir læknar flytja ekki til Íslands að sérnámi loknu. Frá hruni hefur meðalaldur sérfræðinga og yfirlækna á Íslandi hækkað um 3 ár og er í dag liðlega 55 ár. Þá er einnig töluvert um að læknar á miðjum aldri annað hvort minnki við sig vinnu á Íslandi og vinni að hluta til erlendis eða starfi alfarið erlendis.“ Samantekt Læknafélagsins leiddi í ljós að af þeim læknum sem fengu lækningaleyfi og störfuðu á Íslandi á árunum 2004 til 2006 hafi aðeins fjórðungur komið til baka að loknu sérnámi. Þorbjörn segir það mun minna en fyrir hrun þegar búast mátti við að 80 til 90 prósent lækna flyttu til baka. Á næstu fimm árum fara 130 læknar á eftirlaun sem er helmingi meira en síðustu fimm ár.

Í dag koma

25% lækna aftur til Íslands að loknu sérnámi. Áður

var hlutfallið 80

til 90%.

Á Landspítal-

anum eru 58 sjúkraliðar yngri

50 ára en 309 eldri en 50 ára.

en

900 hjúkrunarfræðingar geta farið á eftirlaun á næstu 3 árum.

Árin 2009 og 2010 fækkaði læknum á Íslandi um 10 prósent. Ungir læknar flytja síður hingað til lands að loknu sérnámi og töluvert er um að þeir eldri starfi að hluta til eða alfarið erlendis.

Ljósmynd/NordicPhoto/GettyImages

Hér á landi er það orðið þannig á sumum hjúkrunarheimilum að sjúkraliðar starfa í þvottahúsum og við skúringar.

Áhrif BPA á frjósemi kvenna Niðurstöður rannsókna vísindamanna við University of Illinois benda til að efnið BPA geti haft skaðleg áhrif á frjósemi. BPA er skammstöfun á orðinu Bisphenol A. Efnið má finna í plastílátum, drykkjarflöskum og matarílátum úr plasti, niðursuðudósum og kassakvittunum. Efnið er notað til að herða plast. Í rannsókninni var ungum kvenkyns músum gefið ákveðið magn af BPA daglega í mánuð og eggjastokkar þeirra síðan rannsakaðir. Niðurstöðurnar bentu ótvírætt til að egg músanna sem fengið höfðu BPA voru færri og smærri en annarra músa. Frekari rannsóknir sýndu að BPA getur valdið röskun á starfsemi hormóna. Þá sýndu niðurstöðurnar að mýsnar hættu að framleiða lífvænleg egg óeðlilega ungar.

Niðurstöður annarra rannsókna hafa jafnframt sýnt fram á áhrif BPA á menn og dýr. Vísindamenn hafa áhyggjur af því að BPA á æskuárum geti haft áhrif á frjósemi kvenna síðar meir og að innbyrði fullorðnar konur efnið geti það haft þau áhrif að barneignaraldur þeirra styttist.

BPA var bannað í pelum fyrir ungbörn á Íslandi árið 2011. Frá og með 1. janúar 2015 verður efnið bannað í matarumbúðum í Frakklandi. Nokkur lönd hafa þegar bannað sölu á ungbarnapelum, snuðum og fleiru sem inniheldur BPA.

PIPAR \TBWA SÍA

VERTU MEÐ!

Ekki missa af degi rauða nefsins á RÚV klukkan 19:35 í kvöld!

—4—

Fimmtungur ungra karla tekur í vörina

12. september 2014

Í HNoTSkuRN Neysla tóbaks í vör fer vaxandi meðal ungra karla á Íslandi. Notkunin verður fljótt að fíkn sem flestir eiga erfitt með að brjótast út úr. Sænskar rannsóknir hafa sýnt að meðalneysla ungra karla sé 12 til 14 tímar á sólarhring.

Þ

rátt fyrir að neysla tóbaks í vör geti aukið líkur á krabbameinum, hjarta- og æðasjúkdómum og valdið langvarandi bólgum í tannholdi kjósa rúmlega 20 prósent karla á Íslandi á aldrinum 18 til 24 ára að neyta þess. Þar af eru 15 prósent sem neyta þess daglega. Algengt er að íslenskt neftóbak sé notað til neyslu í vör. Íslenska tóbakið er framleitt af ÁTVR sem eykur framleiðsluna eftir því sem eftirspurn eykst. Þannig aukast tekjur ríkisins með aukinni notkun en kostnaður heilbrigðiskerfisins á líklega eftir að vaxa. Það sem af er þessu ári hefur ríkið selt rúmlega 21 tonn af íslensku neftóbaki. Árið 2004 seldi ÁTVR 12,7 tonn af neftóbaki en árið 2013 27,6 tonn.

Tekjur ÁTVR af sölu neftóbaks í fyrra voru 576,9 milljónir.

Að sögn Viðars Jenssonar, verkefnisstjóra tóbaksvarna hjá embætti landlæknis, er aukin neysla ungra karlmanna mikið áhyggjuefni. „Fimmtungur ungra karlmanna á Íslandi er háður tóbaki í vör og ræður illa við að hætta neyslunni. Sænskar rannsóknir sýna að meðalneysla ungra karlmanna er 12 til 14 tímar á sólarhring,“ segir hann. Í byrjun árs 2013 var verð ÁTVR á neftóbaki hækkað um helming og sló þá verulega á neysluna en nú lítur út fyrir að þau áhrif séu að fjara út, að sögn Viðars.

Jón Gunnlaugur Jónasson, yfirlæknir Krabbameinsskrár.

Kristín Heimisdóttir, tannréttingasérfræðingur og formaður Tannlæknafélags Íslands.

Ekki aðeins tengt íþróttum Eftir bankahrun minnkaði ólöglegur innflutningur á sænska snusinu hingað til lands og sala á íslenska neftóbakinu jókst. Viðar segir neyslu tóbaks í vör hreina viðbótarneyslu við sígarettur hjá þessum aldurshópi því reykingar minnki ekki í hlutfalli við aukna neyslu tóbaks í vör. Neyslan mælist mjög lítil meðal kvenna. Lengi vel var neysla munntóbaks hér á landi bundin við ákveðnar íþróttagreinar, líkt og var í Svíþjóð þar sem neyslan er um 40 prósent meðal karlmanna. Samkvæmt niðurstöðum íslenskrar rannsóknar á framhaldsskólanemum frá árinu 2004 var neysla tóbaks í vör meiri meðal iðkenda íþrótta hjá íþróttafélögum en meðal íþróttaiðkenda almennt. Algengust var notkunin í handbolta, fótbolta, körfubolta, í júdó, karate, jujitsu, boxi og vaxtarrækt. „Neyslan í dag er mun víð-

Viðar Jensson, verkefnastjóri tóbaksvarna hjá embætti landlæknis.

tækari og hafa niðurstöður rannsóknar sem Íþróttabandalag Reykjavíkur lét gera sýnt fram á að ungir menn í íþróttum nota tóbak í vör til jafns við aðra sem ekki stunda íþróttir,” segir Viðar.

Fíkn sambærileg við heróín

Nikótín í munntóbaki og sígarettum leiðir fljótt til þess að neytandinn verður háður efninu líkamlega, andlega og félagslega. Á vef embættis landlæknis kemur fram að nikótín í munntóbaki hafi áhrif á vellíðunarstöð heilans með svonefndri geðvirkni. „Vellíðunin“ felist ýmist í slökun eða örvun, stundum hvoru tveggja. Þá er geta nikótínsins til að vekja fíkn að sumu leyti sambærileg við heróín. Að sögn Kristínar Heimisdóttur, tannréttingasérfræðings og formanns Tannlæknafélags Íslands, er ógnvekjandi hversu sterk fíknin er. „Ég veit aðeins um einn sem hefur getað

hætt neyslunni. Það er mjög hættulegt að fólk líti á tóbak í vör sem hættulausa neyslu því hún er það svo sannarlega ekki.” Kristín kveðst sjá það glöggt að neyslan sé að aukast meðal ungra karla. „Afleiðingarnar sjást á slímhúðinni því neyslan getur valdið breytingum í tannholdi og langvarandi bólgum sem leiða til beintaps, líkt og gerist hjá reykingafólki. Þar sem tóbakið liggur hörfar tannholdið þannig að slímhúðin yfir tönninni þynnist.“

Meira nikótín en í sígarettum

Í tóbaki eru 28 krabbameinsvaldandi efni og inniheldur neftóbakið svipað magn nikótíns og sígarettur. Talið er að notendur þess innbyrði svipað, ef ekki meira magn nikótíns en reykingamenn.

Jón Gunnlaugur Jónasson, yfirlæknir Krabbameinsskrár, segir talið að neysla tóbaks í vör auki líkur á myndun krabbameins í munni, koki, vélinda, brisi og maga. „Þó ber að taka fram að tengslin eru ekki eins skýr og á milli reykinga og lungnakrabbameins. Þó er víst að líkurnar á þessum krabbameinum eru auknar með neyslu munntóbaks.“ Því er stundum haldið fram að sænska snusið sé hættuminna en annað tóbak en Jón Gunnlaugur varar við slíkum sjónarmiðum. „Það er gott að hafa í huga að þetta er allt slæmt fyrir heilsuna.”

Hafa selt 21 tonn á árinu Algengt er að neftóbak sé notað sem munntóbak og hefur sala þess aukist frá fyrra ári. Fyrstu átta mánuði þessa árs seldi ÁTVR rúmlega 21 tonn af neftóbaki sem er 25,4 prósent aukning frá í fyrra. Til samanburðar má geta að árið 2007 voru framleidd 16 tonn. Neftóbakið er framleitt hjá ÁTVR á Stuðlahálsi og inniheldur tóbakslauf, ammoníak, vatn, pottösku og salt.

Íslenskt neftóbak er framleitt hjá ÁTVR á Stuðlahálsi. Yfir 30 tonn eru framleidd á hverju ári. Ljósmyndir/Hari

Neftóbak inniheldur svipað magn nikótíns og sígarettur. Í tóbaki eru 28 krabbameinsvaldandi efni. Talið er að notendur þessi innbyrði svipað, ef ekki meira magn nikótíns en reykingamenn. Neyslan getur aukið líkur á krabbameini í munni, koki, vélinda, brisi og maga. Þá er hún talin auka líkur á hjarta- og æðasjúkdómum.

Neytendur verða fljótt háðir efninu og er geta nikótíns til að vekja fíkn er að sumu leyti sambærileg við heróín.

Notkun tóbaks í vör meðal karla eftir aldri 8

Nota tóbak í vör sjaldnar en daglega

7 6 5 4 3 2 1 0

15

18–24 25–39 40–54 55–79 ára

Nota tóbak í vör daglega

12 9 6 3 0

18–24 25–39 40–54 55–79 Heimild: Heilsa og líðan Íslendinga 2012

—6—

Með Gum Original White munnskoli og tannkremi verða tennurnar hvítari.

Vörurnar innihalda flúor, veita vörn og hreinsa burt bletti og óhreinindi.

12. september 2014

Soft Picks tannstönglarnir komast vel á minni tanna, innihalda flúor og engan vír.

Hvítari tennur með Gum Original White áður ekki tannkul. Slípimassinn er agnarsmár svo hann rispar ekki upp glerunginn eins og oft vill verða þegar notuð eru hvíttunartannkrem.“ Guðný segir það einnig kost að Original White línan viðhaldi árangri eftir lýsingameðferð á tannlæknastofu. „Soft Picks tannstönglarnir eru mitt uppáhald því þeir komast vel á milli tannanna og innihalda engan vír og eru ríkir af flúori. Frábærir einnota tannstönglar sem virka eins og millitannburstar en þá er hægt að hafa í veskinu eða heima fyrir framan sjónvarpið.“ Hvíttunarvörurnar innihalda sérstaka blöndu sem Gum hefur einkaleyfi á og hreinsar betur en bleikiefni.

Vörurnar eru fáanlegar í flestum apótekum, í hillum heilsuverslana, í Hagkaup og Fjarðarkaup.

Gum Original White munnskol og tannkrem hreinsa burt bletti og óhreinindi og veita tönnunum vernd.

Guðný Ævarsdóttir tannfræðingur hefur notað Gum vörurnar í mörg ár á tannlæknastofunni Brostu. „Ég mæli heilshugar með Gum vörunum. Vörulínan er breið og góð og í henni má finna allt frá tannburstum og Soft Picks tannstönglum til tannhvíttunarefna. Sérfræðingar Gum eru fljótir að tileinka sér nýjungar og mæta þörfum fólks sem er virkilega gott í þessum geira,“ segir Guðný.

Gum Original White munnskol og tannkrem hreinsa burt bletti og óhreinindi og tennurnar fá sinn upprunalega lit. Báðar vörurnar innihalda flúor og má nota að staðaldri. Þær hafa ekki skaðleg áhrif á almenna tannheilsu og innihalda ekki bleikiefni sem geta skaðað náttúrulega vörn tannanna. „Hvíttunarlínan, Original White, er mjög góð því hún virkar vel en fólk fær samt sem

UNNIð í saMVINNU VIð icecare

Mun færri konur mæta í skimun fyrir leghálskrabbameini í dag en áður og segir yfirlæknir Leitarstöðvar Krabbameinsfélags Íslands það mikið áhyggjuefni. HPV-veira er nær undantekningarlaust ástæða leghálskrabbameins en almenn þekking um hana er lítil.

OKKAR STYRKUR - YKKAR STYRKUR Sjúkraþjálfun Styrkur - Höfðabakka 9 - sími: 587 7750 www.styrkurehf.is

Í heilsurækt Sjúkraþjálfunar Styrks er haustdagskráin að hefjast í rúmgóðum og björtum húsakynnum að Höfðabakka 9

Hólmfríður

Sigrún

Arnar Már

Meðalaldur við greiningu leghálskrabbameins er 45 ár. Talið er að HPV-veira orsaki nær 100 prósent tilvika leghálskrabbameins og um helming tilfella krabbameins í skapabörmum og í leggöngum. Ljósmynd/NordicPhoto/GettyImages

Tuttugu og tvö andlát árlega vegna krabbameina í kynfærum

Guðný Ævarsdóttir tannfræðingur mælir með Gum vörunum.

Auður

Þegar best lét tóku 84 prósent kvenna þátt í skimun en nú er hlutfallið komið niður í 65 prósent.

Baldur

Einar Örn

Erla

María

Ásta

Margrét

VEFJAGIGTARHÓPAR FYRIR KONUR

HJARTA- OG LUNGNAHÓPAR

Sigrún og María sjúkraþjálfarar

Auður sjúkraþjálfari

kenna þessa leikfimi sem byggir á úthaldi, liðleika, styrk, jafnvægi og slökun.

sér um þjálfun þessa hóps ásamt blóðþrýstings, púls- og mettunarmælingum, reglubundnum eftirliti og fræðslu.

DAGSKAMMTUR

FÆRNI- OG JAFNVÆGISHÓPUR

Baldur, Einar Örn og Arnar Már

Hólmfríður sjúkraþjálfari

leiða 30 mínútna kröftuga og fjölbreytta stöðvaþjálfun fyrir konur og karla í hádeginu.

sér um þjálfun aldraðra með byrjandi færniskerðingar og jafnvægisleysi.

HEILSUGRUNNUR

TÆKJASALUR

Erla og María sjúkraþjálfarar

mánaðarkort / árskort í vel útbúnum tækjasal

bjóða upp á nýtt þjálfunarúrræði fyrir einstaklinga sem ekki hafa fundið sér þjálfun við hæfi. Fræðsla og góð leiðsögn.

Einstaklingsmiðuð þjálfun ásamt reglulegum árangursmælingum og eftirfylgni sjúkraþjálfara

PILATES

JÓGA

Margrét pilateskennari

Ásta jógakennari

Frábærar 50 mínútna styrktaræfingar í hádeginu. Æfingar sem þjálfa djúpvöðva líkamans.

kennir jóga sem eflir einbeitingu, bætir öndun og eykur styrk, liðleika og jafnvægi líkamans. Byrjenda- og framhaldshópar, vefjagigtarjóga og krakkajóga.

Kynnið ykkur fjölbreytta þjálfunarmöguleika og faglega leiðsögn á www.styrkurehf.is

A

ð meðaltali létust 22 konur á ári hér á landi af völdum krabbameina í kyn- og æxlunarfærum á tímabilinu 2008 til 2012, samkvæmt tölum frá Krabbameinsskrá. Árin 2005 til 2009 voru að meðaltali 67 konur sem greindust með fyrrgreind krabbamein árlega. Á sunnudag verður Globathon hlaupið haldið til að vekja fólk til vitundar um krabbamein í kyn- og æxlunarfærum kvenna og mikilvægi þess að fara reglulega í leghálsskoðun. Krabbameinsfélagið mælir með því að konur á aldrinum 23 til 65 ára mæti í skoðun á þriggja ára fresti.

Að sögn Kristjáns Oddssonar, yfirlæknis Leitarstöðvar Krabbameinsfélagsins, hefur þátttaka í skimun fyrir leghálskrabbameini farið minnkandi hér á landi á undanförnum árum. „Það er okkur mikið áhyggjuefni. Þegar best lét tóku 84 prósent kvenna þátt í skimun en nú er hlutfallið komið niður í 65 prósent. Samkvæmt alþjóðlegum við-

miðunum ætti þátttakan ekki að fara undir 80 prósent,“ segir hann. Kristján telur skýringarnar vera nokkrar, meðal annars sú að krabbameinið sé sjaldgæfara en áður og því hafi árveknin minnkað og skoðun ekki eins ofarlega á forgagnslista kvenna og áður.

Vitað er að HPV-veira er ástæða leghálskrabbameins í nær 100 prósent tilvika. Hún smitast á milli fólks við kynmök. Kristján segir almenna þekkingu um HPV-veiruna litla. „Ef konur vissu þetta almennt myndu þær mæta betur í skoðun því það er eina aðferðin sem við höfum í dag til að vita hvort HPV-veiran veldur konum skaða.“ Nýlega gerði Krabbameinsfélagið könnun í samvinnu við Maskínu sem sýndi að vel innan við helmingur þeirra kvenna sem þátt tóku vissu að HPV-veiran orsakar leghálskrabbamein en meðalaldur við greiningu þess er 45 ár. Þá er talið að HPVveiran orsaki um 50 prósent tilfella krabbameins í skapabörmum og um 50 prósent krabbameins í leggöngum.

Líf styrktarfélag og Krabbameinsfélagið halda Globeathon hlaup næstkomandi sunnudag, klukkan 14 og hefst hlaupið við Háskólann í Reykjavík. Í boði verður að hlaupa 5 og 10 km og að ganga 5 km. Tilgangur hlaupsins er að vekja fólk til vitundar um krabbamein í kyn- og æxlunarfærum kvenna. Globeathon hlaupið var haldið í fyrsta sinn í fyrra á 130 stöðum um heiminn. Upphafsmaður hlaupsins er læknir í Washington, Larry Maxwell, sem nýtti tengslanet sitt til að hefja vitundarvakningu um allan heim. Að sögn Þórunnar Hildu Jónasdóttur, framkvæmdastjóra Lífs, tóku um 150 manns þátt í hlaupinu á Íslandi í fyrra en búist er við fleirum í ár. „Með hlaupinu viljum við ýta við ungum konum að fara reglulega í skoðun. Því fyrr sem krabbamein greinist, því fyrr er hægt að grípa inn í,“ segir hún. Í hlaupinu verða glæsileg verðlaun í boði og margir útdráttarvinningar.

Með Globathon hlaupinu er ætlunin að vekja fólk til vitundar um krabbamein í kynog æxlunarfærum kvenna.

—7—

12. september 2014

Mikilvægt að huga að heilsu og líðan starfsmanna

Á

hersla á heilsueflingu á vinnustöðum hefur verið sífellt meira áberandi seinustu ár.

Vaxandi áhugi er hjá fyrirtækjum og stofnunum að bjóða upp á heilsustyðjandi vinnuumhverfi, segir Guðbjörg Helga Birgisdóttir, hjúkrunar- og lýðheilsufræðingur hjá Vinnuvernd ehf.

Hvert er ykkar starfssvið? „Vinnuvernd er þjónustufyrirtæki sem sérhæfir sig á sviði vinnuverndar og heilsueflingar á vinnumarkaðinum. Starf okkar beinist að starfsmönnum, en breiður hópur fagaðila starfar hjá Vinnuvernd. Með sameiginlegri sérfræðiþekkingu er boðið upp á heildræna þjónustu á þessu sviði og eru verkefnin sniðin að þörfum hvers og eins. Viðskiptavinahópurinn er fjölbreyttur og fyrirtæki af öllum stærðargráðum nýta þjónustuna.“ Hvert er markmiðið með þjónustunni sem veitt er? „Markmið þjónustunnar er að stuðla að bættri heilsu og líðan starfsmanna, auk þess að huga að öryggi og almennri starfsánægju. Við Íslendingar erum ennþá aftarlega á merinni í þessum efnum ef við berum okkur saman við nágrannaþjóðirnar. Það er þó jákvæð þróun í gangi og hægt og rólega erum við að mjakast í rétta átt, sem eru góðar fréttir, því ekki er vanþörf á auknum heilsutengdum forvörnum hérlendis.“

Hver er ávinningurinn af svona þjónustu? „Heilsuefling er án efa góð fjárfesting sem skilar ávinningi til starfsmanna jafnt sem vinnustaðarins sjálfs. Við hjá Vinnuvernd finnum fyrir breyttum áherslum stjórnenda og auknum kröfum starfsfólks í þessum efnum. Það hefur orðið mikil vakning seinustu ár og stórnendur eru meðvitaðari en áður um mikilvægi þess að vera vakandi fyrir sínu fólki hvað vinnuumhverfi snertir og heilsufar starfsmanna varðar. Í heilsustyðjandi vinnuumhverfi er líðan fólks að jafnaði betri, sem aftur skilar sér í jákvæðari og heilsuhraustari starfskrafti, sem er dýrmætt.“ Af hverju heilsuefling á vinnustöðum? „Það er margt sem einstaklingurinn sjálfur getur gert til þess að auka lífsgæði sín, en ekki er verra að vinnustaðurinn stuðli að heilsusamlegri vinnustaðarmenningu. Vinnustaðurinn er frábær vettvangur til að ná til fjölda fólks og hafa áhrif. Þar dvelur fólk löngum stundum og eyðir jafnvel meirihluta sólarhringsins. Árangur af heilsueflingu hefur gjarnan margföldunaráhrif, s.s. út í fjölskyldu viðkomandi starfsmanns, sem aftur skilar sér í bættri almennri lýðheilsu. Það er afar ánægjulegt að verða vitni að hugarfarsbreytingu í átt að auknu heilbrigði hjá einstaklingum og jafnvel vinnustaðnum í heild, þá er árangrinum svo sannarlega náð.“

Hvaða þjónusta er svo í boði hjá ykkur? „Þessa dagana erum við að bjóða upp á skemmtilega heilsueflingu sem er jafnframt árangursríkt hópefli á vinnustaðnum. Þar er fléttað saman á skemmtilegan hátt, verkefni sem sjúkraþjálfari, sálfræðingur og hjúkrunarfræðingur koma að. Er þá boðið upp á prógramm í nokkrar vikur með fræðslu, forvörnum, hreyfiáskorun og heilsufarsmælingum í einum pakka. Ótal margt er hægt að gera til að efla heilsuna, stundum dugar jafnvel að einhver einn starfsmaður sé hugmyndaríkur og gefi sér tíma til að skipuleggja heilsueflingarprógramm en mörgum finnst gott að geta þegið sérhæfða þjónustu eins og hjá okkur ekki síst þegar tímaskortur er algengur.

Fyrir utan það að skipuleggja heilsueflingu er þjónustan margvísleg sem í boði er.

Gjarnan er byrjað á því að gera samning um ákveðna þjónustu og lagður grunnur að trúnaðarlæknisþjónustu sem felur í sér aðgang að lækni. Trúnaðarlæknisþjónusta gefur starfsmannahaldi möguleika á óháðu mati á veikindum starfsmanna, meðferðarmöguleikum, horfum og starfshæfni þeirra. Úrlausnir veikinda og fjarvista verða skjótari og geta því flýtt fyrir bata. Þá bjóðum við upp á fjarvistarskráningu og símaráðgjöf hjúkrunarfræðings sem hentar fyrirtækjum með margar starfsstöðvar og síbreytilegt vinnuafl.

Markmið heilsueflingar 

Bæta félagslega-, andlega og líkamlega heilsu

  

Stuðla að vellíðan



Tryggja öryggi

Auka stafsánægju Bæta vinnuskipulag og vinnuumhverfi

Ávinningur heilsueflingar      

Heilsuhraustara stafsfólk Jákvæðari starfsmenn Meiri starfsánægja Meiri samheldni Færri veikindadagar Betri almenn lýðheilsa

Í vetur langar okkur að leggja meiri áherslu á fyrirtæki í iðnrekstri og framleiðslu. Á þeim vettvangi eru fyrirækin oftar fámennari sem gera þau minna sýnileg. Við höfum tiltölulega minna þjónustað þau gegnum tíðina og við höfum hug á að bæta úr því.

Fjarvistasamtöl eru einnig vaxandi þáttur í þjónustunni og hefur mælst vel fyrir og gefið góðan árangur. Fyrir utan fasta þjónustu stendur fyrirtækjum til boða að kaupa stök verkefni, má þar nefna ýmis fræðsluerindi, skyndihjálparnámskeið, heilsufarsmælingar og árlegar bólusetningar gegn inflúensu sem einmitt eru að fara í gang þessa dagana. Einnig bjóðum við upp á sérhæfða þjónustu í bólusetningum fyrir ferðamenn, sem kallast Ferðavernd. Þá annast sjúkraþjálfarar úttektir á vinnuaðstæðum, gerð áhættumats ásamt mati á umhverfisþáttum og fleira. Síðast en ekki síst, þá er fókusinn líka á andleg málefni, vinnusálfræðingur býður upp á álags- og streitustjórnun, eineltisáætlunargerð, viðtalsmeðferðir og áfallahjálp, svo eitthvað sé nefnt.“ Að lokum segir Guðbjörg að þrátt fyrir jákvæða þróun og vitundarvakningu á þessu sviði þá sé akurinn að mörgu leyti óplægður og því spennandi þróunarvinna fram undan hjá Vinnuvernd sem horfir jákvæðum augum til framtíðarinnar.

Unnið í samstarfi við VinnuVernd.

—8—

12. september 2014

Vefur um næringu mikilvægasta æviskeiðsins Enginn næringarfræðingur er starfandi í mæðra- og ungbarnavernd á Íslandi og því ákvað ingibjörg Gunnarsdóttir, doktor í næringarfræði, að opna vefinn nmb.is þar sem verðandi mæður og foreldrar ungra barna geta nálgast upplýsingar um næringu á gagnvirkan hátt.

Á

dögunum var vefurinn Næring móður og barns, www. nmb.is, opnaður en þar geta barnshafandi konur svarað spurningum um mataræði sitt og fengið einstaklingsmiðaðar ábendingar um hugsanlegan skort á næringarefnum og um hvað megi betur fara í mataræðinu.

Foreldrar barna að átján mánaða aldri geta sömuleiðis fengið ráðleggingar um mataræði barna sinna. Vefurinn er einnig hannaður til að halda utan um upplýsingar um þyngdaraukningu á meðgöngu og vöxt barna fram á fullorðinsár. Meðal annars geta foreldrar borið saman vaxtarkúrfur barna sinna á myndrænan hátt, séu þau skráð í kerfið.

Að vefnum standa dr. Ingibjörg Gunnarsdóttir, prófessor í næringarfræði

við Háskóla Íslands og eiginmaður hennar, Ólafur Heimir Guðmundsson viðskiptafræðingur. Gangi vefurinn vel hér á landi er aldrei að vita nema gerðar verði nýjar útgáfur sem nota mætti í öðrum löndum.

Að sögn Ingibjargar var kveikjan að stofnun vefsins meðal annars sú að engir næringarfræðingar starfa hjá mæðra- og ungbarnavernd hér á landi. „Stöðugt eru að koma fram nýjar uppgötvanir tengdar næringarfræði. Ég vildi því koma þekkingu vísindamanna á lesanlegt og aðgengilegt form þannig að barnshafandi konur og foreldrar ungra barna gætu lesið um allt það nýjasta og fengið persónulegar ráðleggingar um bætt mataræði, sé þörf á því,“ segir Ingibjörg.

Kveikjan að stofnun vefsins var meðal annars sú að engir næringarfræðingar starfa hjá mæðra- og ungbarnavernd hér á landi. Konur fá bækling um næringu á meðgöngu en einstaklingsmiðaðar ráðleggingar eru ekki í boði.

Þekkt er að næringarskortur móður á meðgöngu og barna á fyrsta aldursári geti haft áhrif á þroska barna.

Dr. Ingibjörg Gunnarsdóttir.

Tengsl milli næringar og þroska Ingibjörg hefur brennandi áhuga á næringu á meðgöngu og á fyrstu æviárunum og hefur komið að fjölda rannsókna á því sviði. „Ég er sannfærð um að þetta sé eitt mikilvægasta tímabil ævinnar með tilliti til næringar. Þekkt er að næringarskortur móður á meðgöngu og barna á fyrsta aldursári geti haft áhrif á þroska barna. Þetta ætti að taka alvarlega og ætti ekki að gerast hér á landi, að það fæðist börn sem ekki hafa fengið að njóta þess að móðirin hafi borðað hollan mat á meðgöngunni.“ Hún bendir á að ekki séu nema 20 ár síðan því var haldið fram að mataræði móður á meðgöngu skipti ekki máli, barnið fengi alltaf sitt. „Slík sjónarmið standast ekki skoðun í dag.“

Óháð auglýsingum

Vefurinn er lokaður og nauðsynlegt að kaupa áskrift til að nýta þjónustuna þar sem lagt var

upp með að engar auglýsingar væru á vefnum. „Ég hefði getað gert síðu þar sem allt væri ókeypis og fjármagnað með auglýsingum en ákvað að fara aðra leið. Efnið er því algjörlega óháð styrktaraðilum og byggir aðeins á bestu mögulegu þekkingu en ekki því hvaða fyrirtæki styrkja síðuna.“

Sérhannað fyrir íslenska foreldra

Ráðleggingarnar á vefnum er sérstaklega hannaðar fyrir íslenska foreldra og segir Ingibjörg mikilvægt að næringarráðgjöf sé unnin með tilliti til fæðuúrvals á hverjum stað. „Eins og staðan er í dag fá konur bækling um næringu á meðgöngu en einstaklingsmiðaðar ráðleggingar eru ekki í boði. Algengt er því að þær leiti frekari upplýsinga á erlendum vefsíðum og fá upplýsingar sem í sumum tilfellum eiga ekki við á Íslandi, til dæmis um hvaða fæðutegundir eru bestu D-vítamín gjafarnir.“

Hljómgæði með hæstu einkunn Dönsku heyrnartækin LiNX frá ReSound tengjast þráðlaust við iPhone, iPad og iPod. Í óháðri rannsókn gaf hópur heyrnartækjanotenda þeim hæstu einkunn.

Nýlega komu á markað ný heyrnartæki frá danska fyrirtækinu ReSound sem hlotið hafa mikla athygli. Þau eru bæði hágæða heyrnartæki og þráðlaus heyrnartól fyrir snjalltæki og hægt er að tengja þau við öll snjalltæki sem eru með blátannartækni (Bluetooth).

Tækin eru svo fíngerð að þau sjást varla þegar þau eru komin á bak við eyrun. Heyrnartækin frá ReSound eru fáanleg hjá Heyrn og þar eru einnig allar gerðir af heyrnartækjum sem henta mismunandi heyrnartapi og lífsstíl.

Ellisif Katrín Björnsdóttir er löggiltur heyrnarfræðingur og starfar hjá Heyrn sem er einkarekin heyrnarþjónusta, stofnuð árið 2007. Að hennar sögn minnkar heyrnarskerðing lífsgæði og getu til að sinna vinnu og námi. „Þegar möguleikinn á því að eiga snurðulaus samskipti er skertur getur það valdið félagslegri einangrun.

Algengt er að fólk hætti að vinna og að taka þátt í öðru sem það hefur gaman að þegar heyrnin tapast,“ segir hún.

Margir halda að allir aðrir séu farnir að tala hratt og óskýrt, en í raun og veru er það visst tíðnisvið sem tapast úr heyrninni og því greinir fólk tal illa. „Það getur gerst að fólk viti ekki af því að það sé farið að tapa heyrn. Þegar sagt er við okkur að við séum farin að hvá, er rétt að bregðast við og fara í heyrnargreiningu. Ekki þarf tilvísun til að koma til okkar.“

Heyrnartækin frá ReSound er svo fíngerð að þau sjást varla þegar þau eru komin á bak við eyrun. Tækin eru fáanleg hjá Heyrn sem er einkarekin heyrnarþjónusta.

Þegar nýr Apple búnaður kemur á markað stendur fólk í löngum röðum til að tryggja sér eintak en þegar kemur að því að kaupa heyrnartæki dregur fólk það árum saman, jafnvel þó það viti að slík tæki geti aukið lífsgæðin til muna. „Rannsóknir sýna að fólk bíður í um sjö ár að meðaltali frá því það grunar að það sé farið að heyra illa þangað til það gerir eitthvað í málunum og fær

sér heyrnartæki. Það er einhver feimni ríkjandi gagnvart því að fá sér heyrnartæki,“ segir Ellisif.

LiNX heyrnartækin er búin Surround Sound by ReSound sem er einstök kringnæm hljóðvinnsla sem hermir eftir vinnslu mannseyrans.

Með ReSound heyrnartækjum verður heyrnin notaleg og áreynslulaus og öll hljóð eru mjög greinileg og eðlileg.

Þess vegna er talmál ætíð skýrt með góðum styrk sem auðvelt er að skilja. „Tilfinning fyrir umhverfinu breytist þegar maður tekur betur eftir og heyrir eðlilega á ný.“ Ef LiNX heyrnartæki týnist er hægt að nota tenginguna við iPhone til að finna það. Síminn getur staðsett tækin með GPS tækni. Ljós á símanum verður

skærara eftir því sem hann er nær tækinu.

Hjá Heyrn getur fólk komið í greiningu og fengið lánuð tæki til reynslu.

Nánari upplýsingar má nálgast á síðunni www.heyrn.is og á Facebooksíðunni Heyrn.

UNNið Í SamviNNU við Heyrn

—9—

12. september 2014

Snilldarlausn gegn aukakílóum

G

arcinia Camboga er 100% náttúrulegt fæðubótarefni. Það er tilval ið fyrir alla sem vilja borða minna í hverri máltíð, ná stjórn á mauli milli mála, sykuráti, kvöldsnarli, losna við aukakílóin og upplifa vellíðan í eigin skinni.

Fæðubótaefnið er unnið úr ávext inum Garcina Cambogia sem finnst í Suðaustur-Asíu. Ávöxturinn hefur verið notaður í mörg hundruð ár, bæði sem almenn fæða og sem lækningarlyf. Virkni ávaxtarins má rekja til efnisins HCA eða hýdroxýsýru sem hindrar fitubygg ingu, minnkar matarþörf, býr til seddutilfinningu, jafnar blóðsykur og eykur serótónín framleiðslu sem býr til jafnaðargeð, eykur vellíðan og minnkar stress.

Vinsælasta fæðubótarefnið á Heimkaup frá upphafi Garcina Cambogia er þegar orðið eitt allra vinsælasta fæðubótaefni í heiminum og er nú m.a. fáanlegt í fjölda apóteka. Meðal þeirra eru Lyfja, Apótekið, Heilsuhúsið, Hagkaup, Heimkaup, Fjarðarkaup, Heilsuver, Heilsulausn. is og Heilsuhornið Blómavali.

Unnið í samstarfi við Balsam.

Borða minna og líður betur Þórdís Lilja Bergs hefur notað Garcinia Cambogia í nokkra mánuði og árangurinn leynir sér ekki.

Hún sá umfjöllun í heilsuþættinum Dr. OZ. og kynnti sér ávöxtinn ítarlega á netinu í kjölfarið. „Ég borða mun minni skammta og er hætt öllu kvöldsnarli. Mér líður einfaldlega miklu betur.“

Ráðlögð notkun Taktu 2 hylki af Garcina Cambogia með vatnsglasi um 30-60 mínútum fyrir aðalmáltíð eða taktu 2 hylki stuttu eftir aðalmáltíð. Dagsskammtur er 2-6 grænmetishylki.

Heilbrigð lausn við svefnvanda

M

agnolia Officinalis er það nýjasta frá Natural Health Labs. Það er tilvalið fyrir þá sem vilja aðstoð vegna svefnvandamála, stuðla að samfelldum svefni, vinna gegn þunglyndi, kvíða og depurð og bæta andlega og líkamlega líðan.

Börkur af plöntunni Magnolia officinalis sem vex í fjallahéruðum Kína hefur verið notaður við svefnvandamálum, kvíða- og þunglyndi í yfir tvö þúsund ár í Asíu. Rekja má ótrúlegan lækningamátt hans til náttúrulegu efnanna honokiol og magnolol. Börkurinn virkjar taugaboðefni í heilanum sem hafa slakandi og róandi áhrif og stuðlar að heilbrigðum, samfelldum svefni.

Börkurinn vinnur einnig gríðarlega vel gegn kvíða og þunglyndi með því að koma jafnvægi á hormónið kortísól, sem er stundum kallað stresshormónið.

Nýleg rannsókn frá Landlæknisembættinu sýnir að um þriðjungur Íslendinga á við svefnvandamál eða þunglyndi að stríða.

Umfjöllun í fræðiritum

Mikið hefur verið fjallað um plöntuna nýlega, til að mynda í fræðiritinu The Nutrition Journal og á vefsíðunni webmd.com.

Ný sending komin í verslanir

Magnolia officinalis hefur nú þegar notið mikilla vinsælda á Íslandi og seldust fyrstu sendingarnar upp með hraði. Það er nú til að mynda fáanlegt í nær öllum apótekum landsins. Þeirra á meðal eru Lyfja, Lyf og Heilsa, Heilsuhúsið, Hagkaup, Fjarðarkaup, Heilsuhornið Blómavali, Heilsuver, Heilsulausn. is og Heimkaup.

Margir hafa haft samband

Ómar Þór Ómarsson, framkvæmdastjóri hjá Balsam, þakkar frábærar móttökur. „Svefnvandi og þunglyndi eru virkilega erfið vandamál sem geta sett mikið álag á líf fólks. Margir hafa nú þegar haft samband og sagt mér að með hjálp Magnolia hafi þeim tekist að ná mun betri stjórn á svefninum og hafi ekki liðið betur í langan tíma.“ Unnið í samstarfi við Balsam.

— 10 —

12. september 2014

Meðferð við þurrki í augum Almenn ráð við Augnþurrki

Talið er að 5 til 30 prósent fólks 50 ára og eldra hafi augnþurrk. Á undanförnum árum hefur mikil þróun átt sér stað á sviði meðferðar við augnþurrki.

Mikil tölvunotkun getur aukið einkennin.

Tölvunotkun Mikil tölvunotkun er líklega ein algengasta orsök þurra augna. Við blikkum augunum mun sjaldnar þegar við horfum á tölvuskjá og veldur það aukinni uppgufun tára. Hægt er að koma í veg fyrir þetta með því að breyta uppstillingu skjásins, skrifborðsins og stólsins. Skjárinn ætti að vera í 50-70 cm fjarlægð frá augum, hann ætti að halla 15-20 gráður aftur og miðja hans ætti að vera 15-30 gráðum undir beinni sjónlínu. Einnig er gott ráð að minnka birtustig skjásins og gera reglulega hlé á vinnu.

þ

egar tárafilma augans nær ekki að viðhalda nauðsynlegri vörn á yfirborði augans myndast augnþurrkur. Að sögn Gunnars Más Zoëga, augnlæknis hjá Táralind, er augnþurrkur afar algengt vandamál sem valdið getur allt frá vægum óþægindum til verulegra vandamála. „Erlendar rannsóknir hafa áætlað að 5 til 30 prósent þeirra sem eru eldri en 50 ára hafi augnþurrk.

Helstu einkenni eru augnþreyta, ljósfælni, sviða- og kláðatilfinning, breytileg sjónskerpa og síðan getur aukið tárarennsli verið einkenni augnþurrks,“ segir hann.

Ástæður augnþurrks

Orsakir augnþurrks eru fjölþættar og afleiðingar hans sjást í tárafilmunni og á yfirborði augans. Minnkuð táraframleiðsla er algeng orsök augnþurrks.

Gunnar segir fitukirtla augnlokanna nauðsynlega fyrir heilbrigða tárafilmu.

Hvarmabólga geti truflað framleiðslu þessara fitukirtla og leitt til augnþurrks. Ástæður augnþurrks geti einnig verið tengdar lyfjum sem einstaklingurinn þarf að taka af öðrum orsökum.

Augnþurrkur er algengt vandamál sem rétt er að bregðast við. Mikil þróun hefur orðið á sviði meðferðar við augnþurrki undanfarin ár.

mataræði Augnþurrkur er einnig tengdur ýmsum gigtarsjúkdómum og sjálfsofnæmissjúkdómum. „Umhverfi okkar hefur einnig veruleg áhrif á einkennin, þannig getur þurrt og kalt loft verið til vandræða auk þess sem mikil tölvunotkun getur aukið einkennin. Oft er hins vegar enga

sérstaka ástæðu að finna fyrir augnþurrkinum.“

Greining á augnþurrki

Þegar augnþurrkur er greindur er nákvæm saga lykilatriði. „Staðlaðir spurningalistar, hefðbundnar prófanir og tæknilega þróaðar rannsóknir eru gundnvöllur greiningar, í samræmi við alþjóðlegar leiðbeiningar TFOS (Tear Film and Ocular Surface Society). Táralind notast við nýtt tæki, svo kallaðan „OCULUS Keratograph“, sem gerir okkur kleift að skoða tárafilmuna og fitukirtlana í augnlokunum á mun nákvæmari hátt en áður hefur verið mögulegt.“ Síðan eru augun skoðuð með smásjá, táraframleiðslan og fituinnhald í tárum eru metin auk þess sem sérstök litarefni eru notuð til að meta ástand yfirborðs þeirra.

Meðferð við augnþurrki

Undanfarin ár hafa miklar breytingar orðið í meðferð augnþurrks. Gunnar segir að áður fyrr hafi verið talið að þurrk í augum mætti oftast rekja til minnkaðrar táraframleiðslu en í dag sé augnþurrkur meðhöndlaður sem margþættur sjúkdómur sem einnig megi rekja til minnkunar, eða minni gæða, olíu í tárafilmu augans.

Augnþurrkur er meðhöndlaður eftir því hversu alvarlegur hann er samkvæmt alþjóðlegum viðmiðunar-

reglum (Tear Film and Ocular Surface Society).

Gervitár eru grundvöllur meðferðarinnar ásamt bólgueyðandi lyfjum eftir því sem við á. „Það hefur orðið mikil þróun á þessu sviði á undanförnum árum og ýmsar nýjungar á sjóndeildarhringnum. Tappar í táragöngin sjá síðan til þess að þau tár sem eru til staðar gagnist sem allra lengst,” segir hann. „Hvarmarnir gegna eins og áður kom fram lykilhlutverki fyrir yfirborð augans og tárafilmuna. Þá er nauðsynlegt að hita, nudda og hreinsa. Þetta er gert til að koma eðlilegri starfsemi kirtla í augnlokunum af stað, þannig að nóg verði til af fituefnum. Hitameðferð bætir starfsemi fitukirtlanna og þar með gæði tárafilmunnar. Þetta má til dæmis gera með heitum bökstrum og nuddi á augnlokin til að dreifa fituefnunum sem hafa bráðnað við upphitun“ segir Gunnar Már. Að auki getur svokölluð Blephasteammeðferð komið að góðum notum. Þá eru sérstök hita- og rakagefandi gleraugu notuð í 10 mínútur í senn allt að tvisvar sinnum á dag í þrjár vikur.

Nánari upplýsingar má nálgast á vefnum www.taralind.is Unnið í samvinnU við Táralind

Rannsóknir hafa sýnt að ómega-3 fitusýrur, sem fást meðal annars úr lýsi, geta dregið úr einkennum augnþurrks.

lyf Mörg lyf geta valdið augnþurrki. Meðal þeirra lyfja eru blóðþrýstingslyf, ofnæmislyf, þunglyndislyf og lyf við bólum. Ef þú greinist með augnþurrk og notar eitthvað af þessum lyfjum mælum við með því að þú hafir samband við heimilislækninn þinn og athugir hvort þú getir hætt að taka lyfið, minnkað skammtinn eða skipt lyfinu út.

þurrt loft Orsök augnþurrks má ekki sjaldan rekja til þess að loftið innanhúss er of þurrt. Vinnueftirlitið hefur birt leiðbeiningar um inniloft á vinnustöðum, meðal annars um hvernig má stilla raka og bæta inniloftið á vinnustað.

ÞURR AUGU

Náttúruleg vörn Án rotvarnarefna Þægilegar umbúðir auðvelda skömmtun 2ja mánaða skammtar Má nota með linsum

Thealoz inniheldur trehalósa sem er náttúrulegt efni sem finnst í mörgum jurtum og dýrum sem lifa í mjög þurru umhverfi.

Trehalósi eykur viðnám þekjufrumna hornhimnunnar gegn þurrki.

Nýjungrki r gegn þuum í aug

Fæst í flestum lyfjaverslunum

Geratherm Family line Þvagfærasýkingarpróf Infection control • Nemur hvít blóðkorn, prótein, nítröt og blóð í þvagi • 3 strimlar í pakka • Öruggt og auðvelt í notkun • Ætlað til heimilisnota

Snemmtækt þungunarpróf

Fjölnota frjósemispróf

Early detect

• Einfalt fjölnota próf sem segir til um frjósemi

• 99% áreiðanlegt 4 dögum fyrir áætlaðar blæðingar

OVU control

• Greinir saltkristalla í munnvatni

• Öruggt, einfalt og fljótlegt

• Handhægt, nákvæmt og hreinlegt

• Ætlað til heimilisnota

• Ítarlegar leiðbeiningar fylgja

Sveppasýkingarpróf Fungal infection • Próf til greiningar á Candida sveppasýkingu í leggöngum • Yfir 90% áreiðanlegt og einfalt í notkun • Ætlað til heimilisnota Fæst eingöngu í apótekum

Útsöluaðilar: Apótek, Fjarðarkaup, Hagkaup, Iceland og þín verslun

Eirberg ehf. Stórhöfða 25 • eirberg@eirberg.is • Sími 569 3100 • eirberg.is