Guztiz ezinezkoa bazirudian arren, badirudi Zumaian hondakinen bilketaren kontuaren inguruko akordioa dagoela. Akordio hau, EAJ, Atez atekoaren aurkako plataforma, PSOE, Zumaiako Natur Taldea, Zumaiako Zero Zabor, Aralar, Eusko Alkartasuna eta Ezker Abertzaleak izenpetu dute. Akordioa irakurtzeko, hemen daukazue atxikita: Gaurko sarreraren asmoa, era eskematiko eta ulerterrazean akordioaren inguruko irakurketa azkarra egitea litzateke. Ea ba: Akordioak orokorrean baditu hainbat puntu oso onak direnak birziklatzearen alde eta errausketaren aurka gaudenontzat. Izan ere:
•
Joko politikoak alde batera utzi eta helburua emaitzetan jartzen du, %80ko emaitza argi azalduz helburu gisa. Fokua helmugan jarrita, bidea adosteko zimenduak ere ezartzen ditu.
•
Honela argi uzten du helburua ez dela sistema bat, helburua %80ko emaitzak direla eta sistemak azter daitezkeela emaitza hauek emateko moduko bermeak badituzte. Berme hauek bete litezke adostutako sisteman, pertsonalizatua eta kontrolatua baita. Beraz ez birziklatzeak aukera izateari uzten dio.
•
Gainera, sistema berri bat proposatzera dator, ez egun dauden sistemetakoren bat baztertzera. EAJk bere medioetan aurkakoa salduko badu ere, akordioan ez da atez atekoa baztertzea aipatzen. %80ko emaitzak lor ditzakeen sistema berri bat probatzea adosten da.
•
Lehen aldiz eta beste inon ez bezala PNVk eta Plataformak sistemak kontrolatua eta pertsonalizatua izan behar duela onartu du. Frakzio guztientzat txipdun edukiontziak onartu dituzten lehen aldia izateaz gain, barra kodedun poltsak frakzio guztietarako onartzen diren lehen aldia da. Bi ezaugarri hauekin uneoro pertsonalizatua da bilketa, eta akordioan “integrala eta kontrolatua” bezala definitzen da.
•
Lehen aldiz eta beste inon ez bezala PNVk eta Plataformak %80ko emaitzak jarri dituzte helburutzat. Gogoratu plataformak duela hilabete batzuk %55eko helburua proposatu ziola Udalari. EAJk, berriz, beti esan izan du %80ko gaikako bereiztea ezinezkoa eta gezurra dela.
•
%80ko helburu honek de facto desaktibatzen du errauskailuaren beharraren ideia. Zumaian %80 bada helburua, zergatik Gipuzkoako beste tokietan ez? Orain arte gehiengo politikoaren arabera zihoan hau, orain PNVk onartu du %80a. Beraz kolore politiko guztietako udaletan egokitu daiteke adostasun hau. Honek agerian utziko luke Gipuzkoan errauskailu bat egitea zorakeria hutsa dela, 240.000 tona horietatik (hauetarako dago diseinatua errauskailua)
50.000 exkax izango
liratekeelako %20a.
•
Zumaian eman den akordioa herriz-herri zabaltzen joateko aukera dago. Ez luke zentzurik PNVk ezetz esatea, Tolosan adibidez, Zumaian baietz esan dionari. Baina are gehiago, Bilduk gehiengo osoa ez duen herrietan ere ezar liteke sistema mota berri hau (Orereta, Lasarte, Donostia?,...) beraz Gipuzkoan dagoen blokeoa hausteko modu bat izan daiteke.
Arrazoi guzti hauengatik eta oposizioak hondakinen gaiarekin duen pagotxa jokoan ikusita Diario Vasco eta Noticias egunkariak hasiak dira jada akordioaren benetako edukia desbirtuatzen, atez atekoa baztertzen duen eta Itsasondo zein Lazkaoko sistemaren ingurukoa den akordio bat dela zabalduz. Benetako akordioa irakurriz gero oso bestelakoa da kontua.
Baina akordioak baditu bere arriskuak ere: •
Sistema hau ez da beste inon probatu, beraz ez dago ziurtasun erabatekorik %80 inguruko emaitzak emateko gai dela esateko. Arriskatu beharra esan nahi du honek. Ongi atera liteke eta hemendik aurrera %80 inguruko emaitzak ematen dituzten bi sistema mota eduki, edota gaizki atera daiteke eta emaitza hauek ez eman.
•
Sistema honen bideragarritasuna (batez ere ekonomikoa) ikusteke dago. Hau teknikarien lana izango da, baina aztertu beharko da diru kostuen etab. en arabera zenbateraino den sistema jartzeko modukoa.
Beraz aurrerantzean ikusi beharko da, ea sistema berria zertan gauzatzen den eta ea behin gauzatuta emaitzak ematen dituen edo ez. Baina garrantzitsuena lortuta dago: Errausketa zaleak mugiarazi dira, %80ko emaitza aho bateko helburua da. Nola horretan asmatzea da orain kontua. Ikusiko dugu sistema berriak asmatzen duen edo ez.