Unit 05

เอกสารอิ เ ล็ ก ทรอนิ ก ส ข องมหาวิ ท ยาลั ย สุ โ ขทั ย ธรรมาธิ ร าชฉบั บ นี้ ได รั บ การสงวนลิ ข สิ ท ธิ์ แ ละคุ ม ครองภายใต ก ฎหมายลิ ข สิ ท ธิ์ รวมทั้ ง สนธิ สั ญ ญาว า ด ว ยทรั พ ย สิ น ทางป ญ ญา

ธ ส

การพัฒนาเว็บไซต์เพื่อพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์

หน่วย​ที่

5

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ชื่อ วุฒ ิ

ตำ�แหน่ง

หน่วย​ที่​เขียน

ธ ส

ม

การ​พัฒนา​เว็บไซต์เ​พื่อ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์

ม

5-1

รอง​ศาสตรา​จาร​ย์วรัญญา ปุณณ​วัฒน์

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ธ ส

ม ม

รอง​ศาสตรา​จาร​ย์วรัญญา ปุณณ​วัฒน์ บธ.บ., วท.ม. (เทคโนโลยีก​ าร​จัดการ​ระบบ​สารสนเทศ) มหาวิทยาลัยมหิดล รอง​ศาสตราจารย์​ประจำ�​สาขา​วิชา​วิทยาศาสตร์แ​ ละ​เทคโนโลยี มหาวิทยาลัยส​ ุโขทัยธ​ ร​รมาธิ​ราช หน่วย​ที่ 5

ม

ธ ส

5-2

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

หน่วย​ที่ 5

ธ ส

ม

การ​พัฒนา​เว็บไซต์เ​พื่อ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์

ม

เค้าโครง​เนื้อหา

แนวคิด

ม

ตอน​ที่ 5.1 แนวคิดใ​ น​การ​พัฒนา​เว็บไซต์​เพื่อ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์ 5.1.1 ความ​รู้เ​บื้อง​ต้น​เกี่ยว​กับ​การ​พัฒนา​เว็บไซต์​เพื่อ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์ 5.1.2 ภาษา​ที่​ใช้​ใน​การ​พัฒนา​เว็บไซต์​เพื่อ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์ 5.1.3 ซอฟต์แวร์ท​ ี่ใ​ ช้​ใน​การ​พัฒนา​เว็บไซต์​เพื่อ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์ 5.1.4 การ​ทำ�ให้​เว็บไซต์​เพื่อพ​ าณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์​ประสบ​ความ​สำ�เร็จ ตอน​ที่ 5.2 แนวทาง​การ​พัฒนา​เว็บไซต์​เพื่อ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์ 5.2.1 ขั้นต​ อน​และ​ทาง​เลือก​ใน​การ​พัฒนา​เว็บไซต์​เพื่อ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์ 5.2.2 การ​จด​ทะเบียน​โด​เมน​เนม​และ​การเต​รี​ยม​เว็บ​เซิร์ฟเวอร์ 5.2.3 แนวทาง​การ​พัฒนา​เว็บไซต์​เพื่อ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์ 5.2.4 ฟีเจอร์ใ​ น​เว็บไซต์​เพื่อ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์ ตอน​ที่ 5.3 ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​เพื่อ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์ 5.3.1 ระบบ​จัดการ​เนื้อหา 5.3.2 ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​จู​มล่า 5.3.3 เวอร์ช​ ู​มาร์​ต

ธ ส

ม

ธ ส

ธ ส

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

1. การ​พัฒนา​เว็บไซต์​มคี​ ำ�​ศัพท์ท​ ี่เ​กี่ยวข้อง​มากมาย​ทีต่​ ้อง​ทำ�ความ​เข้าใจ รวม​ถึงผ​ ูท้​ ีเ่​กี่ยวข้อง​ ใน​ที ม ​พั ฒ นา​มี ห น้ า ​ที่ ​แ ละ​บ ทบาท​ที่ ​แ ตก​ต่ า ง​กั น ​ไ ป การ​พั ฒ นา​เ ว็ บ ไซต์ ​เ พื่ อ ​พ าณิ ช ย์​ อิเล็กทรอนิกส์​มัก​จะ​ใช้​ภาษา​โปรแกรม​ที่​เป็น​ภาษา​สคริปต์​หรือ​ภาษา​มาร์​กอัป ซึ่ง​มี​ด้วย​ กัน​หลาย​ภาษา​ให้​เลือก​ใช้ และ​สามารถ​ใช้​ซอฟต์แวร์​ที่​อำ�นวย​ความ​สะดวก​ใน​การ​เขียน​ ภาษา​โปรแกรม​เพื่อ​พัฒนา​เว็บไซต์​เพื่อ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์​ได้ โดย​ซอฟต์แวร์​จะ​มี​ การ​พัฒนา​ให้​มี​เครื่อง​มือ​และ​ความ​สามารถ​ให้​พัฒนา​เว็บไซต์ไ​ ด้​อย่าง​รวดเร็ว นอกจาก​นี้ เว็บไซต์​ที่​พัฒนา​แล้ว​ควร​ต้อง​ดำ�เนิน​การ​ต่างๆ เพื่อ​ทำ�ให้​เว็บไซต์​ประสบ​ความ​สำ�เร็จ ไม่​ ว่า​จะ​เป็นการ​สร้าง​ความ​น่า​เชื่อ​ถือ​ให้​เว็บไซต์ การ​ทำ�ให้​เว็บไซต์​ติด​อันดับ​การ​ค้นหา​ด้วย​ เสิร์ช​เอน​จิน หรือ​การ​ทำ�การ​ตลาด​เครือ​ข่าย​สังคม​ซึ่ง​กำ�ลังเ​ป็น​ที่​นิยม​อย่าง​มาก

ม

ม

ธ ส

ม

ธ ส

การพัฒนาเว็บไซต์เพื่อพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ม

2. การ​พัฒนา​เว็บไซต์เ​พื่อพ​ าณิชย์อ​ ิเล็กทรอนิกส์ก​ เ็​ช่นเ​ดียว​กับง​ าน​อื่นท​ ีต่​ ้อง​มกี​ ารเต​รยี​ ม​การ​ ก่อน​เริ่มพ​ ัฒนา งาน​ใน​ระหว่าง​การ​ดำ�เนินง​ าน และ​รถู้​ ึงฟ​ ีเจอร์ต​ ่างๆ ทีค่​ วร​มใี​ น​เว็บไซต์เ​พื่อ​ พาณิชย์อ​ ิเล็กทรอนิกส์ 3. ระบบ​จัดการ​เนื้อหา เป็น​เครื่อง​มือ​ที่​นำ�​มา​พัฒนา​เว็บไซต์​สำ�หรับ​ผู้​ใช้​ทั่วไป​ที่​มี​ทักษะ​ทาง​ เทคนิคไ​ ม่ม​ าก​นักไ​ ป​จนถึงร​ ะดับท​ ีส่​ ามารถ​เขียน​โปรแกรม​คำ�​สั่งเ​พิ่มเ​ติมเ​ข้าไป​ได้ มีฟ​ ีเจอร์ โมดูล พลั๊กอิน เทมเพลต ที่น​ ่า​สนใจ หลาก​หลาย และ​อำ�นวย​ความ​สะดวก สำ�หรับ​สร้าง​ และ​บริหาร​จัดการ​เว็บไซต์​ด้วย​ตนเอง และ​เป็น​ที่​นิยม จู​มล่า​เป็น​ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​ ที่​ได้​รับ​ความ​นิยม​มาก และ​สามารถ​เพิ่ม​เติม​เครื่อง​มือ​การ​ทำ�​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์​ที่​มี ชื่อ​ว่า เวอร์​ชู​มาร์​ต ซึ่งไ​ ด้ร​ ับ​ความ​นิยม​เช่น​กัน

ธ ส

วัตถุประสงค์

ม

5-3

ธ ส

ม

ธ ส

ธ ส

ม

เมื่อศ​ ึกษา​หน่วย​ที่ 5 จบ​แล้ว นักศึกษา​สามารถ 1. อธิบาย​ประเด็น​สำ�คัญ​เกี่ยว​กับ​แนวคิด​ใน​การ​พัฒนา​เว็บไซต์​เพื่อ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์​ และ​นำ�​มา​ประยุกต์​ได้ 2. อธิบาย​ประเด็น​สำ�คัญ​เกี่ยว​กับ​การ​พัฒนา​เว็บไซต์​เพื่อ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์​และ​นำ�​มา​ ประยุกต์​ได้ 3. อธิบาย​ประเด็นส​ �ำ คัญเ​กีย่ ว​กบั ก​ าร​ใช้ร​ ะบบ​จดั การ​เนือ้ หา​ส�ำ หรับพ​ ฒ ั นา​เว็บไซต์เ​พือ่ พ​ าณิชย์​ อิเล็กทรอนิกส์​และ​นำ�​มา​ประยุกต์​ได้

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ม

ธ ส

5-4

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ตอน​ที่ 5.1

ธ ส

ม

แนวคิด​ใน​การ​พัฒนา​เว็บไซต์​เพื่อ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์

ธ ส

ม

โปรด​อ่าน​แผนการ​สอน​ประจำ�​ตอน​ที่ 5.1 แล้วจ​ ึง​ศึกษา​เนื้อหา​สาระ พร้อม​ปฏิบัติ​กิจกรรม​ใน​แต่ละ​เรื่อง

ม

หัว​เรื่อง

แนวคิด

ธ ส

เรื่อง​ที่ 5.1.1 ความ​รู้​เบื้อง​ต้น​เกี่ยว​กับ​การ​พัฒนา​เว็บไซต์​เพื่อ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์ เรื่อง​ที่ 5.1.2 ภาษา​ที่ใ​ ช้​ใน​การ​พัฒนา​เว็บไซต์​เพื่อ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์ เรื่อง​ที่ 5.1.3 ซอฟต์แวร์​ที่ใ​ ช้​ใน​การ​พัฒนา​เว็บไซต์เ​พื่อ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์ เรื่อง​ที่ 5.1.4 การ​ทำ�ให้​เว็บไซต์เ​พื่อพ​ าณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์​ประสบ​ความ​สำ�เร็จ

ธ ส

ม

ธ ส

1. การ​พัฒนา​เว็บไซต์​นั้น​มี​คำ�​ศัพท์​ที่​เกี่ยวข้อง​ที่​ควร​รู้​เป็น​พื้น​ฐาน รวม​ถึง​ตำ�แหน่ง​งาน​หรือ​ ผู้​ที่​เกี่ยวข้อง​กับ​การ​พัฒนา​เว็บไซต์ หากเป็น​งาน​ที่มีผู้​เกี่ยวข้องจำ�นวนมาก​มัก​จะ​แบ่ง​ หน้าที่ความ​รับ​ผิด​ชอบ​อย่าง​ชัดเจน แต่​จะ​ทำ�งาน​ร่วม​กัน​เป็น​ทีม และ​ทีม​งาน​เหล่า​นี้​จะ​มี​ บทบาท​แตกต่างกันไป​ใน​การ​พัฒนา​เพื่อ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์ 2. การ​พฒ ั นา​เว็บไซต์ก​ เ​็ ช่นเ​ดียว​กบั ก​ าร​พฒ ั นา​ระบบ​งาน​คอมพิวเตอร์ท​ ตี​่ อ้ ง​ใช้ภ​ าษา​โปรแกรม ซึ่ง​ภาษา​โปรแกรม​ที่​ใช้​ใน​การ​พัฒนา​เว็บไซต์​มี​หลาย​กลุ่ม​หลาย​ภาษา ทั้ง​ที่​เป็น​ภาษา​ มาร์​กอัป ภาษา​สคริปต์ หรือ​ภาษา​สไตล์ชีต แต่ละ​ภาษา​จะ​มี​ลักษณะ​แตก​ต่าง​กัน​บ้าง ต้อง​ศึกษา​และ​ทำ�ความ​เข้าใจ หรือ​อย่าง​น้อย​ควร​มี​ความ​รู้​ภาษา​เอช​ที​เอ็ม​แอล​ซึ่ง​เป็น​ ภาษา​พื้น​ฐาน​ใน​การ​พัฒนา​เว็บไซต์ 3. ซอฟต์แวร์ท​ ใี​่ ช้ใ​ น​การ​พฒ ั นา​เว็บไซต์ม​ ห​ี ลาย​ตวั ใ​ ห้เ​ลือก​และ​มก​ี าร​พฒ ั นา​ให้ม​ ค​ี วาม​สามารถ​ มาก​ขึ้น หรือ​พัฒนา​ฟีเจอร์​ใหม่ๆ อย่าง​ต่อ​เนื่อง เว็บ​แม​ทริกซ์ เป็น​ซอฟต์แวร์​ที่​รองรับ แพลตฟ​อร์ม​ โอเพ่นซอร์ส ส่วน​ดรีมว​ ฟี เ​วอร์ เป็นซ​ อฟต์แวร์ท​ ตี​่ อ้ ง​จา่ ย​คา่ ล​ ขิ สิทธิ์ ซอฟต์แวร์​ ทั้ง​สอง​ต่าง​มี​การ​พัฒนา​เครื่อง​มือ ฟีเจอร์ และ​ส่วน​ต่อ​ประสาน​ผู้​ใช้​ที่น่า​สนใจ​และ ​น่า​ใช้​งาน

ม

ม

ธ ส

วัตถุประสงค์

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

เมื่อ​ศึกษา​ตอน​ที่ 5.1 จบ​แล้ว นักศึกษา​สามารถ 1. อธิบาย​คำ�​ศัพท์​ที่เ​กี่ยวข้อง​ใน​การ​พัฒนา​เว็บไซต์​ได้ 2. วิเคราะห์บ​ ทบาท​ของ​ผู้เ​กี่ยวข้อง​กับก​ าร​พัฒนา​เว็บไซต์​ได้ 3. ประยุกต์ภ​ าษา​โปรแกรม​ต่างๆ ใน​การ​พัฒนา​เว็บไซต์ไ​ ด้ 4. นำ�​ซอฟต์แวร์ม​ า​ใช้​ใน​การ​พัฒนา​เว็บไซต์​เพื่อ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์​ได้ 5. วิเคราะห์ป​ ัจจัยท​ ี่​ทำ�ให้​เว็บไซต์เ​พื่อ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์​ประสบ​ความ​สำ�เร็จ​ได้

ม

ธ ส

การพัฒนาเว็บไซต์เพื่อพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์

ม

เรื่อง​ที่ 5.1.1 ความ​รู้​เบื้อง​ต้น​เกี่ยว​กับ​การ​พัฒนา​เว็บไซต์​

เพื่อพ​ าณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์

ธ ส

ม

5-5

ธ ส

ม

คำ�​ศัพท์​ต่างๆ ที่​เกี่ยวข้อง​กับ​การ​พัฒนา​เว็บไซต์​มี​มากมาย ใน​เบื้อง​ต้น​ควร​รู้​คำ�​ศัพท์​หลักๆ เพื่อ​จะ​ ได้​สื่อสาร​หรือ​ทำ�ความ​เข้าใจ​กับ​เรื่อง​ราว​ที่​จะ​ได้​กล่าว​ต่อ​ไป และ​ทราบ​เกี่ยว​กับ​ผู้​ที่​เกี่ยวข้อง​ใน​การ​พัฒนา​ เว็บไซต์ เพื่อ​จะ​ทำ�ให้​เลือก​ทีม​งาน​ที่​ดีม​ า​พัฒนา​เว็บไซต์

ธ ส

ม

1. คำ�​ศัพท์​ที่​เกี่ยวข้อง​กับ​การ​พัฒนา​เว็บไซต์

ธ ส

การ​พัฒนา​เว็บไซต์​นั้น​มี​คำ�​ศัพท์​ที่​เกี่ยวข้อง​มากมาย ใน​ที่​นี้​จะ​นำ�​เสนอ​คำ�​ศัพท์​บาง​ส่วน​ที่​นักศึกษา​ ควร​ต้อง​รู้ ได้แก่ เว็บเพจ เอช​ที​เอ็ม​แอล เว็บไซต์ โฮมเพจ เว็บ​เบ​รา​เซอร์ เอช​ที​ที​พี เอฟ​ที​พี เว็บ​เซิร์ฟเวอร์ โด​เมน​เนม และ​ยู​อาร์​แอล มีร​ าย​ละเอียด​ดังนี้ 1.1 เว็บเพจ (webpage) คือ เอกสาร​หรือ​แหล่ง​ข้อมูล​สำ�หรับ​เว็บ1 อยู่​ใน​รูป​แบบ​ของ​ไฟล์​เอช​ที​เอ็ม​ แอล ซึ่ง​แต่ละ​เว็บเพจ​สามารถ​เชื่อม​โยง​ถึงกัน​ได้​ด้วย​ไฮ​เปอร์​เท็กซ์2 เว็บเพจ​จะ​รวม​สคริปต์ สไตล์​ชีต หรือ​ ภาพ​ต่างๆ เข้าไ​ ว้​ด้วย​กัน สามารถ​แสดง​ผล​ได้ด​ ้วย​เว็บเ​บ​รา​เซอร์ โดย​หนึ่ง​เว็บเพจ​ก็​คือ 1 ไฟล์ 1.2 เอช​ที​เอ็ม​แอล (HTML - HyperText Markup Language) คือ ภาษา​มาตรฐาน​ที่​ใช้​ใน​การ​ สร้าง​เว็บเพจ เพื่อน​ ำ�​ไป​แส​ดง​บน​เบ​รา​เซอร์ 1.3 เว็บไซต์ (website) คือ การ​รวม​หลาย​เว็บเพจ​เข้า​ด้วย​กัน และ​รวม​ถึง​ภาพ วีดิ​ทัศน์ และ​สื่อ​ ดิจิทัล​อื่นๆ ทุก​อย่าง​ที่​ประกอบ​กันเ​ป็น​เว็บไซต์ อาจ​จะ​ระบุ​ที่​อยู่​เว็บไซต์ด​ ้วย​ยู​อาร์​แอล ทั้งนี้ เว็บไซต์​จะ​ต้อง​ จัดเ​ก็บ​อยู่​ที่​แม่​ข่าย​เว็บ​หรือ​เว็บ​เซิร์ฟเวอร์​ที่ใ​ ด​ที่ห​ นึ่ง และ​เข้า​ถึง​ได้​โดย​ใช้​เว็บเ​บ​รา​เซอร์ 1.4 โฮมเพจ (homepage) คือ เว็บเพจ​หน้า​แรก​ของ​เว็บไซต์ เปรียบ​เสมือน​หน้า​ปก​หนังสือ มัก​จะ​ ตั้ง​ชื่อ​ว่า index หรือ default 1.5 เว็บ​เบ​รา​เซอร์ (web browser) เป็น​ซอฟต์แวร์​สำ�หรับ​แสดง​เว็บเพจ โดย​มี​เครื่อง​มือ​อำ�นวย​ ความ​สะดวก​ต่างๆ เช่น การ​ค้นหา การ​ทำ�​บุ๊​กมาร์ก การ​เก็บ​ประวัติการ​ท่อง​เว็บไซต์ การ​เก็บ​ลิงก์​เว็บไซต์​ ที่ช​ อบ​หรือ​ไป​เยี่ยม​ชม​บ่อยๆ การ​ป้องกันก​ าร​แสดง​หน้า​ต่าง​ป๊อ​ปอัพ การ​เปิด​เว็บไ​ ด้​หลาย​เว็บพ​ ร้อมๆ กัน​ใน​ ลักษณะ​แท็บ (tabbed browsing) เป็นต้น

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

1 เว็บ​หรือเ​วิลด์ไ​ วด์​เว็บ (World Wide Web-WWW) คือ บริการ​บน​เครือ​ข่าย​อินเทอร์เน็ต ซึ่ง​มี​ระบบ​ของ​เอกสาร​ที่​สามารถ​

ม

เชื่อม​โยง​ถึง​กัน​ด้วย​ไฮ​เปอร์​เท็กซ์ 2 ไฮ​เปอร์เ​ท็กซ์ (hypertext) เป็น​วิธี​การ​จัด​รูป​แบบ​เว็บเพจ​ให้​สามารถ​ฝัง​การ​เชื่อม​โยง​ระหว่าง​เว็บเพจ​ต่างๆ หรือ​เชื่อม​โยง​ เว็บเพจ​กับ​วัตถุต​ ่างๆ เช่น เสียง วีดิ​ทัศน์ หรือ​ภาพ​เคลื่อนไหว

5-6

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ม

ธ ส

ซอฟต์แวร์​เว็บ​เบ​รา​เซอร์​ที่​มี​การ​ใช้​งาน​มาก​ที่สุด คือ อินเทอร์เน็ต​เอ็กซ์​โพล​เรอ​ร์ (Internet Explorer - IE) รอง​ลง​มา​คือ ไฟร์ฟ๊​อกซ์ (Firefox) กู​เกิ้ล​โครม (Chrome) และ​ซาฟารี (Safari) ตาม​ลำ�ดับ (ภาพ​ที่ 5.1)

ธ ส

ธ ส

Percent Usage 20 30

40

ม

Usage share of web browsers: November 2010

ธ ส 0 10

ม

ม

ธ ส

Internet Explorer Firefox Chrome Safari

ม

ม

ธ ส

ม

Mobile Opera browsers

ธ ส

ภาพ​ที่ 5.1 การ​เปรียบ​เทียบ​การ​ใช้​งาน​ซอฟต์แวร์​เว็บเ​บ​รา​เซอร์

ธ ส

ที่มา: เว็บไซต์ http://en.wikipedia.org/wiki/File:Web_browser_usage_share.svg ค้น​คืน​เมื่อ​วัน​ที่ 8 มกราคม 2554

ม

1.6 โด​เมน​เนม (domain name) คือ ชื่อ​ที่​ใช้​แทน​ไอ​พี​แอดเดรส3 (IP Address) เพื่อ​อ้าง​ถึง​หรือ เ​ข้าถ​ ึงเ​ว็บไซต์ เนื่องจาก​การ​ตั้งช​ ื่อเ​ว็บไซต์ด​ ้วย​ภาษา​ที่เ​รา​คุ้นเ​คย​ย่อม​ทำ�ให้ส​ ามารถ​จดจำ�​ได้ง​ ่าย​กว่าห​ มายเลข​ ไอ​พี​แอดเดรส เช่น มหาวิทยาลัย​สุโขทัย​ธร​รมาธิ​ราช โด​เมน​เนม คือ stou.ac.th ไอ​พี​แอดเดรส คือ 202.28.103.5 โดยที่ ac หมาย​ถึง สถาบัน​การ​ศึกษา th หมาย​ถึง ประเทศไทย ซึ่ง​การ​จดจำ�​ชื่อ stou.ac.th ย่อม​ง่าย​กว่า​หมายเลข 202.28.103.5

ม 3

ม

ธ ส

ไอ​พี​แอดเดรส คือ หมายเลข​ที่​อยู่​ของ​อิน​เท​อร์​เน็ต​โพร​โท​คอล หรือ​ไอ​พี (Internet Protocol-IP) ซึ่ง​ไอ​พี​เป็น​มาตรฐาน​ที่​ ใช้​ใน​การ​กำ�หนด​รูปแ​ บบ​ของ​ที่​อยู่​บน​เครือ​ข่าย​อินเทอร์เน็ต และ​ดูแล​การ​จัด​ส่ง​ข้อมูล

ธ ส

การพัฒนาเว็บไซต์เพื่อพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์

ม

5-7

ธ ส

การ​ก�ำ หนด​โด​เมน​เน​มนัน้ จ​ ะ​ตอ้ ง​พจิ ารณา​ประเภท​ของ​โด​เมน​เนม รวม​ถงึ ก​ าร​ระบุร​ หัสป​ ระเทศ​ตอ่ ท​ า้ ย ให้​เหมาะ​สม​กับ​ความ​ต้องการ​ของ​ของ​หน่วย​งาน (ตาราง​ที่ 5.1 และ​ตาราง​ที่ 5.2) ทั้งนี้ การ​ระบุ​รหัส​ประเทศ​ ต่อ​ท้าย​โด​เมน​เน​มนั้น​จะ​ต้อง​ระบุ​ประเภท​ของ​โด​เมน​เนม​ไว้​ข้าง​หน้า​รหัส​ประเทศ หรือ​ไม่​ระบุ​ก็ได้ (ตาราง​ที่ 5.2)

ธ ส

ม

ตาราง​ที่ 5.1 ประเภท​โด​เมน​เนม​และ​ตัวอย่าง​ยู​อาร์​แอล

ประเภทโดเมนเนม

.com .edu .gov .net .org

ธ ส

สำ�หรับ

กลุ่มการค้าและเว็บไซต์ทั่วไป สถาบันการศึกษาของสหรัฐอเมริกา หน่วยงานราชการของสหรัฐอเมริกา หน่วยงานเกี่ยวกับผู้ให้บริการเครือข่าย หน่วยงานที่ไม่หวังผลกำ�ไร

ธ ส

ม

ยูอาร์แอล

http://www.pantip.com http://www.ucla.edu http://www.nasa.gov http://www.nep.net http://www.unesco.org

ม

ตาราง​ที่ 5.2 รหัสป​ ระเทศ​และ​ตัวอย่าง​โด​เมน​เนม

โดเมนเนม

sydney.edu.au daad.de webhosting.com.my stou.ac.th bbc.co.uk

ธ ส

ม

ประเภทโดเมนเนม

ธ ส

edu คือสถาบันการศึกษา com คือกลุ่มการค้า ac คือสถาบันการศึกษา co คือกลุ่มการค้า

ม

ธ ส

ม

รหัสประเทศ

.au คือออสเตรเลีย .de คือเยอรมนี .my คือมาเลเซีย .th คือไทย .uk คืออังกฤษ

ธ ส

ทั้งนี้ โด​เมน​เนม​ของ​ประเทศไทย​ที่ล​ งท้าย​ด้วย .th นั้น ศูนย์​สารสนเทศ​เครือ​ข่าย​แห่ง​ประเทศไทย หรือ​ที​เอ​ชนิค (THNIC)4 ได้​รับ​อนุมัติ​จาก​ไอ​คาน (ICANN)5 ให้​เป็นผ​ ู้​ดูแล และ​ตั้งแต่​วัน​ที่ 11 มีนาคม 2554 เป็นต้น​ไป เว็บไซต์​ต่างๆ สามารถ​ตั้งช​ ื่อ​โดย​ลงท้าย​โด​เมน​เนม​เป็น .ไทย ได้ เช่น .co.th ใช้​เป็น .ธุรกิจ.ไทย .in.th ใช้​เป็น .ไทย เป็นต้น สำ�หรับ​โด​เมน​เนม .th ที่​มี​อยู่​แล้ว​สามารถ​ขอ​จด​ทะเบียน .ไทย ได้​ฟรี ส่วน​ที่ย​ ัง​ ไม่มีโ​ ด​เมน​เนม .th ต้อง​จด​ทะเบียน​โด​เมน​เนม .ไทย คู่​กับ .th โดย​โด​เมน​เนม .ไทย ต้อง​อ่าน​ออก​เสียง​ได้​ตรง​ กับ​โด​เมน​เนม​ภาษา​อังกฤษ หรือ​มีค​ วาม​หมาย​ตรง​กัน เช่น โด​เมน​เนม www.tarad.co.th จด​ทะเบียน​เป็น

ม

ธ ส

ม

4 ศูนย์​สารสนเทศ​เครือ​ข่าย​แห่งป ​ ระเทศไทย หรือ​ทีเ​อ​ชนิก (THNIC-Thailand Network Information Center) ก่อ​ตั้ง​มา​

ม

ตั้งแต่ป​ ี พ.ศ. 2531 ทำ�​หน้าที่​ดูแล​ระบบ​ทะเบียน​และ​ให้​บริการ​จด​ทะเบียน​โด​เมน​เนม 5 ไอ​คาน (ICANN-The Internet Corporation for Assigned Names and Numbers) เป็น​องค์กร​ที่​ไม่​แสวงหา​กำ�ไร ดูแล​การ​กำ�หนด​หมายเลข​ไอ​พี​แอดเดรส​และ​ชื่อ​ให้​กับ​โด​เมน​เนม

5-8

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ม

ธ ส

ตลาด.ธุรกิจ.ไทย เป็นต้น ราย​ละเอียด​ศึกษา​เพิ่ม​เติม​ได้​จาก​เว็บไซต์ www.thnic.net ของ​ศูนย์​สารสนเทศ​ เครือ​ข่าย​แห่ง​ประเทศไทย หรือ​ที​เอ​ชนิค หรือ​เว็บไซต์ www.thnic.or.th ของ​มูลนิธิ​ศูนย์​สารสนเทศ​ เครือ​ข่าย​ไทย (ศสท.)

1.7 เอช​ที​ที​พี (HyperText Transfer Protocol - HTTP) คือ โพร​โท​คอล​หรือ​มาตรฐาน​ที่​ใช้​ใน ​การ​รับ-ส่ง​เว็บเพจ​ผ่าน​เครือ​ข่าย​อินเทอร์เน็ต 1.8 เอฟ​ที​พี (File Transfer Protocol - FTP) คือ โพร​โท​คอล​หรือ​มาตรฐาน​ที่​ใช้​ใน​การ​รับ-ส่ง ​ไฟล์​ผ่าน​เครือข​ ่าย​อินเทอร์เน็ต 1.9 แม่​ข่าย​เว็บ หรือ​เว็บ​เซิร์ฟเวอร์ (web server) คือ คอมพิวเตอร์​ที่​เก็บ​รวบรวม​เนื้อหา​ของ​ เว็บไซต์​เอา​ไว้​ซึ่ง​เชื่อม​ต่อ​อยู่​กับ​เครือ​ข่าย​อินเทอร์เน็ต และ​มี​ซอฟต์แวร์​ที่​ทำ�ให้​ผู้คน​สามารถ​เข้า​ถึง​เนื้อหา ​ของ​เว็บไซต์​เหล่า​นั้นไ​ ด้ 1.10 ยู​อาร์​แอล (Universal Resource Location - URL) คือ ที่​อยู่​สำ�หรับร​ ะบุ​ตำ�แหน่ง​ของ​เนื้อหา​ บน​เครือข​ ่าย​อินเทอร์เน็ต หรือ​เรียก​ว่า ที่​อยู่ข​ อง​เว็บไซต์ (internet address) โดย​ยู​อาร์​แอล​จะ​มี​โด​เมน​เนม ​เป็น​ส่วน​หนึ่ง​ของ​ยู​อาร์​แอ​ลด้วย ซึ่ง​การ​ระบุ​ตำ�แหน่ง​ที่​อยู่​นี้​หรือ​การ​เข้า​ถึง​เนื้อหา​จะ​ต้อง​ระบุ​ผ่าน​เว็บ​ เบ​รา​เซอร์ ยู​อาร์​แอล ประกอบ​ด้วย 3 ส่วน ได้แก่ 1) โพร​โท​คอล6 2) เครื่อง​แม่​ข่าย​เว็บ และ 3) ชื่อ​โฟลเดอร์​ และ​หรือ​ชื่อ​ไฟล์ - โพร​โท​คอล - เครื่อง​แม่​ข่าย หรือ​เว็บ​เซิร์ฟเวอร์ อาจ​ระบุ​ชื่อ​แม่​ข่าย หรือ​ใช้​ไอ​พี​แอดเดรส เช่น www. stou.ac.th ทั้งนี้ อาจ​ระบุ​พอร์ต​ของ​แม่​ข่าย​เว็บ​ต่อ​ท้าย​โดย​ใช้​โคลอน​คั่น เช่น :8080 - ชื่อโ​ ฟลเดอร์ เช่น images components database หรือ customer - ชื่อ​ไฟล์ เช่น index.htm quotation.pdf หรือ netbook.jpg ทั้งนี้ หาก​ไม่​ระบุ​ชื่อ​ไฟล์ ไฟล์​ที่ม​ ีชื่อ index หรือ default จะ​แสดง​เป็น​อันดับ​แรก ตัวอย่าง ยูอ​ าร์​แอล​ของ​มหาวิทยาลัย​สุโขทัย​ธร​รมาธิ​ราช คือ http://www.stou.ac.th/applystou/index.htm - โพร​โท​คอล คือ http:// - ชื่อเ​ครื่อง​แม่​ข่าย คือ www.stou.ac.th - ชื่อโ​ ฟลเดอร์ คือ applystou - ชื่อไ​ ฟล์ คือ index.htm

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

2. ผู้​เกี่ยวข้อง​กับ​การ​พัฒนา​เว็บไซต์

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

การ​ออกแบบ​และ​พัฒนา​เว็บไซต์​นั้น​จำ�เป็น​ต้อง​อาศัย​ผู้​เกี่ยวข้อง​หลาย​ฝ่าย​ตาม​ความ​เชี่ยวชาญ​ หรือ​ความ​ถนัด เพื่อจ​ ะ​ได้แ​ บ่ง​หน้าที่​รับ​ผิดช​ อบ หาก​เป็น​โครงการ​ขนาด​เล็ก คน​หนึ่ง​อาจ​ทำ�​หน้าที่​หลาย​อย่าง

ม

6 โพร​โท​คอล (protocol) คือ กฎ​เกณฑ์​หรือ​มาตรฐาน​ใน​การ​ถ่าย​โอน​ข้อมูล

ธ ส

การพัฒนาเว็บไซต์เพื่อพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์

ม

5-9

ธ ส

แต่​ใน​โครงการ​ขนาด​ใหญ่ห​ รือ​บริษัท​ที่ร​ ับ​งาน​พัฒนา​เว็บไซต์ มัก​จะ​มี​การ​แบ่งง​ าน​ที่​ชัดเจน และ​อาจ​แตก​ต่าง​ กัน​ไป ซึ่ง​ตำ�แหน่ง​งาน​ที่​เกี่ยวข้อง​กับ​การ​พัฒนา​เว็บไซต์​จะ​มี​การ​ปรับ​เปลี่ยน​หรือ​เพิ่ม​เติม​มาก​ขึ้น​ใน​อนาคต ใน​ที่​นี้​จะ​กล่าว​ถึง​เว็บ​มาสเตอร์ (webmaster) เว็บ​ครีเอทีฟ (web creative) ผู้​เชี่ยวชาญ​เว็บ​มาร์เก็ต​ ติ้ง (web marketing specialist) นัก​ออกแบบ​เว็บ (web designer) ผู้​เชี่ยวชาญ​เว็บ​คอน​เทนต์ (Web Content Specialist - WCS) นักพ​ ัฒนา​เว็บ (web developer) และ​ผู้​ดูแล​ระบบ (system administrator) มี​ราย​ละเอียด​ดังนี้ 2.1 เว็บ​มาสเตอร์ เป็น​ผู้​ที่​รับ​ผิด​ชอบ​การ​บำ�รุง​รักษา​เว็บไซต์ หน้าที่​ของ​เว็บ​มาสเตอร์​คือ การ​ดูแล​ เว็บ​เซิร์ฟเวอร์ ฮาร์ดแวร์ และ​ซอฟต์แวร์ท​ ี่​เกี่ยวข้อง ให้​สามารถ​ทำ�งาน​ได้​อย่าง​ถูก​ต้อง การ​ออกแบบ​เว็บไซต์ การ​กำ�​หน​ดระบบเน​วิ​เก​ชัน การ​วาง​ตำ�แหน่ง​ของ​เนื้อหา​ใน​เว็บไซต์ การ​ปรับปรุง​เว็บเพจ การ​ตอบ​คำ�ถาม​ที่​มี​ ผู้​สอบถาม​หรือ​ให้​เสนอ​แนะ การ​กำ�หนด​กฎ​เกณฑ์​และ​จัดการ​สิทธิ​์ใน​การ​เข้า​ใช้​เว็บไซต์ และ​การ​รักษา​ความ​ ปลอดภัย​ของ​เว็บไซต์ เว็บ​มาสเตอร์​จะ​ต้อง​มี​ความ​รอบรู้​เกี่ยว​กับ​ซอฟต์แวร์​ที่​ใช้​บริหาร​จัดการ​เกี่ยว​กับ​ธุรกรรม​ต่างๆ ที่​ เกิด​ขึ้น​ใน​เว็บไซต์ รวม​ทั้ง​ซอฟต์แวร์เ​กี่ยว​กับ​การ​ชำ�ระ​เงินด​ ้วย มัก​จะ​เชี่ยวชาญ​ภาษา​เอช​ที​เอ็ม​แอล มี​ความ​รู้​ เกี่ยว​กับ​ภาษา​สคริปต์ (script languages) และ​ต้อง​มี​ความ​รู้​ใน​การ​จัดการ​กำ�หนด​ค่า​ต่างๆ ของ​เว็บ​เซิร์ฟเวอร์​ได้ นอกจาก​นี้ เว็บ​มาสเตอร์​อาจ​ทำ�​หน้าที่​เป็น​นัก​ธุรกิจ​ไป​ด้วย เพราะ​ต้อง​ใช้​สื่อ​ออนไลน์​ใน​การ​ขาย​ สินค้า​หรือ​บริการ​ต่างๆ รวม​ถึงก​ าร​โฆษณา การ​ทำ�​ตลาด และ​การ​รับคำ�​สั่ง​ซื้อ​สินค้า 2.2 เว็บ​ครีเอทีฟ หรือ​เรียก​ว่า เว็บ​โพ​รดิว​เซอร์ (web producer) เป็น​ผู้รับ​ผิด​ชอบ​ติดต่อ​และ ​ประสาน​งาน​กับ​ลูกค้า​หรือ​เจ้าของ​เว็บไซต์ เพื่อ​รวบรวม​ความ​ต้องการ​ต่างๆ แล้ว​นำ�​สิ่ง​ที่​ลูกค้า​ต้องการ​ มา​ถ่ายทอด ประชุม วางแผน และ​ระดม​ความ​คิด​ร่วม​กับ​ทีม​งาน​ออกแบบ เพื่อ​พัฒนา​เว็บไซต์ และ​ปรับ​ แนวคิดต​ ่างๆ กับ​ทีม​งาน​ให้​ได้​เว็บไซต์ท​ ี่​ตรง​ตาม​ความ​ต้องการ​ของ​ลูกค้า​มาก​ที่สุด 2.3 ผู้​เชี่ยวชาญ​เว็บ​มาร์เก็ต​ติ้ง เป็น​ผู้รับ​ผิด​ชอบ​การ​สร้าง ประเมิน​ผล/วัดผล วิเคราะห์ ปรับ​โปรแกรม​การ​ตลาด​ออนไลน์ใ​ ห้ด​ ี​ที่สุด และ​ประสาน​งาน​ให้ห​ น่วย​งาน​ภายใน​และ​ตัวแทน​ภายนอก​เพื่อด​ ำ�เนินการ​ พัฒนา​เว็บไซต์​ให้​บรรลุ​เป้า​หมาย​ทางการ​ตลาด โดย​ต้อง​ทำ�งาน​สอดคล้อง​กับ​การ​ทำ�​ตลาด​ของ​ผลิตภัณฑ์ การ​ติดต่อ​สื่อสาร​ด้าน​การ​ตลาด การ​ขาย และ​งา​นอื่นๆ เพื่อ​สร้าง​และ​ประยุกต์​แผน​งานการ​ตลาด​ออนไลน์​ ให้​มี​ประสิทธิภาพ​สูงสุด รวม​ถึง​การ​รณรงค์​กิจกรรม​ทาง​อีเมล การ​สร้าง​บล็อก (blogs) การ​หา​โอกาส​ การ​ทำ �​ตลาด​ร่ ว ม​กั บ ​พั น ธมิ ต ร​ท างการ​ค้ า การ​โ ฆษณา​อ อนไลน์ การทำ � ให้ เ ว็ บ ไซต์ ติ ด อั น ดั บ แรกๆ ของการค้นหาด้วยเสิร์ชเอนจิน นอกจากนี้ ต้อง​เป็น​ผู้​มี​ความ​คิด​สร้างสรรค์ เป็นน​ ัก​วิเคราะห์ และ​มี​บทบาท​ สำ�คัญ​ใน​การ​สร้าง​ความ​ตระหนัก การ​กำ�หนด พัฒนา และ​ประยุกต์​กลยุทธ์​ต่างๆ เพื่อ​ส่ง​ผล​ดี​ต่อ​ธุรกิจ 2.4 นัก​ออกแบบ​เว็บ เป็น​ผู้รับ​ผิด​ชอบ​การ​สร้าง​และ​ออกแบบ​หน้าตา​ของ​เว็บไซต์ การ​ออกแบบ​ กราฟิก​ที่​สื่อสาร​แนวคิด​ของ​เว็บไซต์ ควร​เข้า​ร่วม​ตั้งแต่​ช่วง​แรก​ของ​การ​พัฒนา​เว็บไซต์ เพื่อ​พบปะ​พูด​คุย​ กับ​เจ้าของ​เว็บไซต์ ให้​ทราบ​ถึง​การ​จัด​หน้า​เว็บไซต์ การ​จัด​โครงสร้าง​ของ​เว็บ สีสัน ภาพถ่าย ภาพ​ประกอบ ภาพ​เคลื่อนไหว และ​สิ่ง​อื่น​ที่​เกี่ยวข้อง​กับ​การ​ออกแบบ​กราฟิก​ซึ่ง​ต้องการ​ให้​ปรากฏ​ใน​เว็บไซต์ แต่​บาง​ครั้ง​

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

5-10

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ม

ธ ส

อาจ​มี​เว็บ​โพ​รดิว​เซอร์ หรือ​เว็บ​ค​รี​เอ​ทีพ เป็น​ผู้​กำ�หนด​แนวคิด​เว็บไซต์​ไว้​แล้ว นัก​ออกแบบ​เว็บ​ก็​จะ​สร้าง​ เว็บไซต์​ตาม​นั้น 2.5 ผู้​เชี่ยวชาญ​เว็บ​คอน​เทนต์ เป็น​ผู้รับ​ผิด​ชอบ​หรือ​มี​ทักษะ​เกี่ยว​กับ​การ​จัดการ​เนื้อหา​บน​เว็บ ดูแล​การ​สร้าง จัดหา เขียน แก้ไข ตรวจ​สอบ และ​นำ�​เสนอ​เนื้อหา​ต่างๆ บน​เว็บ ออกแบบ​กราฟิก และ​จัดการ​ เว็บไซต์​ใน​ภาพ​รวม รวม​ถึง​การ​คิด​สร้างสรรค์​การ​ส่ง​เสริม​การ​ขาย​บน​เว็บไซต์ การ​จัด​ทำ�​และ​ส่ง​จดหมาย ​ข่าว​ผ่าน​อีเมล และ​การ​รณรงค์ก​ ิจกรรม​ออก​สู่ส​ ังคม​หรือ​ชุมชน​ออนไลน์ 2.6 นัก​พัฒนา​เว็บ หรือ​เรียก​ว่า เว็บ​โปรแกรมเมอร์ (web programmer) เป็น​ผู้​ที่​รับ​ผิด​ชอบ​ การ​ออกแบบ​รูป​แบบ​การ​จัด​วาง​และ​สร้าง​เว็บไซต์ โดย​ต้อง​ทำ�ให้​เว็บไซต์​น่า​ดึงดูด​ใจ​และ​มี​ระบบ​เน​วิ​เก​ชั่น​ ที่​ใช้​งาน​ง่าย ตอบ​สนอง​ความ​ต้องการ​ของ​เจ้าของ​เว็บไซต์ และ​มีหน้า​ที่​ปรับ​แต่ง​เว็บไซต์​ให้​ติด​อันดับ​ของ ​การ​ค้นหา​ด้วย​เสิร์ช​เอน​จิน หรือ​เอ​สอี​โอ (Search Engine Optimizing - SEO) นัก​พัฒนา​เว็บไซต์​จะ​ต้อง​ มี​ความ​รู้​เกี่ยว​กับ​ภาษา​เอช​ที​เอ็ม​แอล และ​สามารถ​เขียน​โปรแกรม​เพื่อ​สร้าง​เว็บไซต์​ได้ ทั้งนี้ ส่วน​ใหญ่​เว็บ​ มาสเตอร์​จะ​ทำ�​หน้าที่เ​ป็น​นัก​พัฒนา​เว็บไซต์​ด้วย 2.7 ผูด้​ ูแล​ระบบ เป็น​ผู้รับผ​ ิดช​ อบ​ดูแล​การ​ทำ�งาน​ของ​ระบบ​คอมพิวเตอร์ และ/หรือ​ระบบ​เครือ​ข่าย รวม​ไป​ถึง​การ​ติด​ตั้ง ดูแล บำ�รุง​รักษา วางแผน​รับมือ​ใน​กรณี​เกิด​ปัญหา อาจ​เขียน​โปรแกรม​บ้าง​เล็ก​น้อย ฝึก​อบรม และ​ให้​คำ�​ปรึกษา​แก่เ​จ้า​หน้าที่​เทคนิค ทั้งนี้ ผู้​เชี่ยวชาญ​เว็บ​มาร์เก็ต​ติ้ง​และ​ผู้​เชี่ยวชาญ​เว็บ​คอน​เทนต์​เนื้อหา​กำ�ลัง​เป็น​ที่​ต้องการ​มาก​ขึ้น เนื่องจาก​มี​ความ​สำ�คัญใ​ น​การ​พัฒนา​เว็บไซต์​เพื่อ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์​ให้​ประสบ​ความ​สำ�เร็จ

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

หลัง​จาก​ศึกษา​เนื้อหา​สาระ​เรื่อง​ที่ 5.1.1 แล้ว โปรด​ปฏิบัติ​กิจกรรม 5.1.1 ใน​แนว​การ​ศึกษา​หน่วย​ที่ 5 ตอน​ที่ 5.1 เรื่อง​ที่ 5.1.1

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ธ ส

การพัฒนาเว็บไซต์เพื่อพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์

ม

เรื่อง​ที่ 5.1.2 ภาษา​ที่​ใช้​ใน​การ​พัฒนา​เว็บไซต์​

เพื่อพ​ าณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์

ธ ส

ม

5-11

ธ ส

ม

การ​พัฒนา​เว็บไซต์​ก็​เช่น​เดียว​กับ​การ​พัฒนา​ระบบ​งาน​คอมพิวเตอร์ หรือ​แอพพลิเคชัน​อื่นๆ ที่​ต้อง​ อาศัย​ภาษา​โปรแกรม (programming language) เพื่อ​การ​พัฒนา ซึ่ง​ภาษา​โปรแกรม​บาง​ส่วน​ที่​นำ�​มา​ใช้​ ใน​การ​พัฒนา​เว็บไซต์​นั้น​สามารถ​แบ่ง​เป็นก​ลุ่ม อาทิ ภาษา​มาร์​กอัป (markup language) ภาษา​สคริปต์ (script language) หรือภ​ าษา​สไตล์ชีต (style sheet language) ทั้งนี้ ภาษา​สคริปต์​ที่​จะ​นำ�​มา​ใช้​ใน​การ​พัฒนา​เว็บไซต์​นั้น​มี​ความ​แตก​ต่าง​กับ​ภาษา​โปรแกรม​ทั่วไป ​ตรง​ที่​ภาษา​โปรแกรม​ทั่วไป​นั้นจ​ ะ​คอม​ไพล์7 (compile) หรือ​แปล​คำ�​สั่ง​ก่อน​การ​ดำ�เนิน​งาน8 (run) ได้ ส่วน​ ภาษา​สคริปต์น​ ั้น​จะ​อินเ​ท​อร์พ​ รีต9 (interpret) หรือ​แปล​คำ�​สั่ง ณ เวลา​ดำ�เนิน​งาน ตัวอย่าง​ของ​ภาษา​โปรแกรม เช่น ภาษา​ซี (C) ภาษา​ซี​พลัส​พลัส (C++) วิ​ชวล​เบสิ​ก (Visual Basic - VB) ไพธอน (Python) รูบี (Ruby) ซี​ชาร์ป (C Sharp - C#) เป็นต้น และ​ตัวอย่าง​ของ​ภาษา​สคริปต์ เช่น พี​เอชพี (PHP - Personal Home Page) เอ​เอส​พี (ASP - Active Server Pages) เอ​เอส​พีดอต​เน็ต (ASP.Net) จาวา​สคริปต์ (JavaScript) วีบีส​ คริปต์ (VBScript) เป็นต้น ซึ่ง​จะ​ได้​กล่าว​ใน​ราย​ละเอียด​ต่อ​ไป ส่วน​ภาษา​มาร์​กอัป​นั้น เป็น​เพียง​ชุด​ของ​แท็ก (tags) ที่​ใช้​เพื่อ​กำ�กับ​ข้อความ​ใน​เว็บเพจ ทำ�​ให้​เว็บ ​เบ​รา​เซอร์​ทราบ​ว่า​ต้อง​แสดง​อะไร เช่น ข้อความ รูปภาพ หรือ​สัญลักษณ์ เป็นต้น และ​แสดง​ใน​รูป​แบบ​ใด เช่น จัด​กลาง ตัว​หนา ขึ้น​บรรทัด​ใหม่ สี​ฟ้า เชื่อม​โยง​ไป​ยัง​เว็บไซต์อ​ ื่น เป็นต้น ตัวอย่าง​ของ​ภาษา​มาร์​กอัป เช่น เอช​ที​เอ็ม​แอล (HTML - HyperText Markup Language) เอ็กซ์​เอช​ที​เอ็ม​แอล (XHTML - eXtensible HyperText Markup Language) หรือ​เอ็กซ์​เอ็ม​แอล (XML - eXtensible Markup Language) เป็นต้น ซึ่ง​จะ​ได้​กล่าว​ใน​ราย​ละเอียด​ต่อ​ไป สำ�หรับ​ภาษา​สไตล์ชีต เป็น​ภาษา​ที่​ใช้​อธิบาย​ความ​หมาย​หรือ​สัญลักษณ์​ของ​การนำ�​เสนอ​เว็บเพจ​ที่​ เขียน​ด้วย​ภาษา​มาร์ก​ อัป ภาษา​สไตล์ชีต​ที่​รู้จักก​ ัน​อย่าง​แพร่​หลาย​คือ ซี​เอส​เอส (CSS - Cascading Style Sheets)

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ธ ส

ม

ม

ธ ส

7 คอม​ไพล์ (compile) คือ การ​แปล​โปรแกรม​ที่เ​ขียน​ขึ้นด ​ ้วย​ภาษา​แนว​มนุษย์ (human oriented language) หรือท​ ี่ม​ นุษย์​

อ่าน​เข้าใจ เช่น ภาษา​ซี (C) ภาษา​ซี​พลัสพ​ ลัส (C++) วิ​ชวล​เบสิ​ก (Visual Basic-VB) เป็นต้น ซึ่ง​คอมพิวเตอร์​ไม่​เข้าใจ ให้​เป็น​ภาษา​ เครื่อง (machine language) ซึ่ง​คอมพิวเตอร์เ​ข้าใจ​ได้ โดย​การ​คอม​ไพล์น​ ั้นค​ อมพิวเตอร์จ​ ะ​อ่าน​คำ�​สั่งโ​ ปรแกรม​ทั้งหมด​จน​จบ​โปรแกรม​ แล้ว​จึง​แปล เมื่อ​เข้าใจ​แล้วค​ อมพิวเตอร์​จึงจ​ ะ​สามารถ​ทำ�​ตาม​คำ�​สั่ง​ใน​โปรแกรม​ได้ 8 การ​ดำ�เนินง​ าน​หรือ​รัน (run) คือ การ​ทำ�งาน​ของ​คอมพิวเตอร์​ที่​เป็น​ไป​ตาม​ชุด​คำ�​สั่ง​ที่​เขียน​ไว้​ใน/ด้วย​ภาษา​โปรแกรม 9 อินเ​ท​อร์พ ​ รีต (interpret) คือ การ​แปล​ภาษาโปร​แก​รม ณ เวลา​ที่โ​ ปรแกรม​ดำ�เนินง​ าน/ทำ�งาน โดย​อ่าน​คำ�​สั่งโ​ ปรแกรม​ทีล​ ะ​ คำ�​สั่ง แล้ว​แปล​เป็น​ภาษา​เครื่อง และ​ทำ�​ตาม​คำ�​สั่งท​ ี​ละ​คำ�​สั่งน​ ั้น​ทันที

ม

5-12

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ม

ธ ส

ทั้งนี้ แต่ละ​ภาษา​โปรแกรม​ที่​ใช้​ใน​การ​พัฒนา​เว็บไซต์​นั้น จะ​มี​ลักษณะ​ที่​คล้ายคลึง​กัน​หรือ​แตก​ต่าง​ ไป​บ้าง การ​ใช้​งาน​ไม่​จำ�เป็น​ต้อง​เลือก​ใช้​ภาษา​โปรแกรม​ใด​เพียง​ภาษา​เดียว​เท่านั้น อาจ​ใช้​หลาย​ภาษา​โปรแกรม​หรือ​ใช้ร​ ่วม​กัน ขึ้น​อยู่ว​ ัตถุประสงค์​ใน​การ​ใช้​งาน​และ​ความ​เหมาะ​สมใน​ด้าน​ต่างๆ เช่น ความ​เข้า​กัน​ได้​ กับ​โพร​โท​คอล ความ​ปลอดภัย ความเร็ว​ใน​การ​ประมวล​ผล ความ​เป็น​อิสระ​จาก​แพลตฟอร์ม หรือ​ความ ​สามารถ​ใน​การ​ใช้ง​ าน​ร่วม​กับ​เครื่อง​มือพ​ ัฒนา​เว็บ​อื่นๆ เป็นต้น ใน​ที่​นี้​จะ​กล่าว​ถึง​ภาษา​ใน​กลุ่ม​ภาษา​มาร์​กอัป​และ​ภาษา​สคริปต์​ซึ่ง​ใช้​กัน​โดย​ทั่วไป​ใน​การ​พัฒนา​ เว็บไซต์ ได้แก่ เอช​ที​เอ็ม​แอล เอ็กซ์​เอช​ที​เอ็ม​แอล พี​เอชพี เอ​เอส​พี และ​เอ​เอส​พีดอต​เน็ต และ​เอ​แจ็กซ์ มี​ราย​ละเอียด​ดังนี้ 1. เอช​ที​เอ็ม​แอล (HTML - HyperText Markup Language) เป็น​ภาษา​โปรแกรม​ใน​กลุ่ม​ภาษา​ มาร์ ​ก อั ป ​สำ � หรั บ ​ก าร​พั ฒ นา​เ ว็ บ ไซต์ ​โ ดย​เ ฉพาะ ซึ่ ง ​ใ ช้ ​ง าน​ง่ า ย​แ ละ​มี ​แ ท็ ก (tags) ให้ ​ผู้ ​อ อกแบบ​แ ละ ​พัฒนา​เว็บไซต์​ใช้​ใน​การ​กำ�หนด​รูป​แบบ​ต่างๆ ของ​เว็บเพจ เช่น โครงสร้าง​และ​สไตล์​ของ​เอกสาร การ​แสดง​ หัวข้อใ​ หญ่ หัวข้อย​ ่อย ตำ�แหน่งท​ ี่​แสดง​ภาพ​กราฟิก ตาราง และ​แบบ​ตัว​อักษร เป็นต้น ทำ�​ให้​เว็บเ​บ​รา​เซอร์​ สา​มา​รถ​อ่าน​แท็ก​แล้ว​แปลง​คำ�​สั่ง​เหล่า​นั้น​เพื่อ​แสดง​ผล​เว็บเพจ พร้อม​ทั้ง​ส่วน​ประกอบ​ต่างๆ บน​เว็บเพจ เช่ น รู ป ภาพ ตั ว ​อั ก ษร เสี ย ง หรื อ ​ภ าพ​เ คลื่ อ นไหว เป็ น ต้ น โดย​ไ ฟล์ ​เ ว็ บ เพจ​ที่ ​ส ร้ า ง​ขึ้ น ​จ าก​ภ าษา ​เอช​ที​เอ็ม​แอ​ลนี้​จะ​มี​นามสกุล​เป็น .html หรือ .htm ก็ได้ ดัง​นั้น เอกสาร​ที่​เขียน​ด้วย​ภาษา​เอช​ที​เอ็ม​แอล ​จึงเ​รียก​ว่า เว็บเพจ โดย​มี​การ​ใช้​แท็​กกำ�​กับ​และ​อธิบาย​สิ่ง​ต่างๆ ที่​ต้องการ​ให้​ปรากฏ​ใน​เว็บเพจ ทั้งนี้ ไฟล์​เอช​ที​เอ็ม​แอ​ลนั้น​สามารถ​สร้าง​ได้​โดย​การ​ใช้​ไมโครซอฟต์​เวิร์ด และ​จัด​แต่ง​รูป​แบบ​ด้วย​ คำ�​สั่ง​เช่นเ​ดียว​กับ​การ​สร้าง​เอกสาร​ทั่วไป ส่วน​การ​บันทึก​ให้​เลือก save as html… การ​สร้าง​เว็บไซต์​เพื่อ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์ หาก​ต้องการ​ใส่​ฟัง​ก์ชั่น​ใดๆ ลง​ไป​ต้อง​คำ�นึง​ถึง​การ​ แสดง​ผล​เว็บเพจ​ด้วย​ว่าสามารถ​แสดง​ผล​ได้​ด้วย​เว็บ​เบ​รา​เซอร์​ที่​ผู้คน​ส่วน​ใหญ่​ใช้​งาน​กัน และ​ถึง​แม้​จะ​ ใช้​เวอร์ชั่น​เก่า​ก็​ควร​แสดง​ผล​ได้​เช่น​กัน หรือ​ระบุ​ข้อความ​ให้​ทราบ​ว่า​ควร​เปิด​ดู​เว็บไซต์​ด้วย​ซอฟต์แวร์​ เว็บเบ​รา​เซอร์​ใด​เวอร์ชั่นใ​ ด​จึงจ​ ะ​แสดง​ผล​ได้ด​ ี​ที่สุด ทั้งนี้ เว็บเพจ​ที่ส​ ร้าง​ขึ้น​นั้น​สามารถ​ตรวจ​สอบ​ความ​สม​เหตุส​ ม​ผล (validation) ได้​โดย​ใช้​เครื่อง​มือ​ ที่​เรียก​ว่า เว็บเพจ​วา​ลิ​เดชั​น10 (web page validation) ที่​เว็บไซต์ http://www.w3schools.com/site/ site_validate.asp โดย​ใส่​ที่​อยู่​ของ​เว็บเพจ​ที่​ต้องการ​ตรวจ​สอบ ซึ่ง​จะ​ให้​ทราบ​ว่า​เว็บไซต์​มี​ข้อ​ผิด​พลาด ​มาก​น้อย​และ​ตรง​ไหนที่​ต้อง​ปรับปรุง​ให้​ดีข​ ึ้น​ต่อ​ไป 2. เอ็กซ์​เอช​ที​เอ็ม​แอล (XHTML - eXtensible HyperText Markup Language) หรือ​เทียบ​เท่า​ กับ​เอช​ที​เอ็ม​แอล​เวอร์ชั่น 4.01 เป็น​ภาษา​โปรแกรม​ใน​กลุ่ม​ภาษา​มาร์​กอัป​เช่น​กัน โดย​มี​ข้อ​กำ�หนด​หรือ ​ข้อ​จำ�กัด​ใน​การ​เขียน​แท็ก และ​ควบคุม​การ​เขียน​แท็ก​ให้​มี​ความ​ถูก​ต้อง​มาก​ขึ้น​กว่า​ภาษา​เอช​ที​เอ็ม​แอล​ พื้น​ฐาน

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

10 เว็บเพจ​วา​ลิ​เดชัน ​ (web page validation) ใช้​ตรวจ​สอบ​ความ​สม​เหตุ​สม​ผล (validation) ของ​เว็บเพจ​ที่​เขียน​ด้วย​ภาษา​

เอช​ทีเ​อ็ม​แอล ซี​เอส​เอส เอ็กซ์​เอช​ที​เอ็ม​แอล เอ็กซ์​เอ็มแ​ อล และ​ดับเบิล​ยู​เอ็ม​แอล (WML-Wireless Markup Language)

ธ ส

การพัฒนาเว็บไซต์เพื่อพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์

ธ ส

หลัก​การ​สำ�คัญข​ อง​เอ็กซ์​เอช​ที​เอ็ม​แอ​ลมี 4 ประการ ดังนี้ 1) หาก​มี​หลาย​แท็ก แท็ก​เปิด​จะ​ต้อง​เขียน​มี​แท็ก​ปิด​ที่​สอดคล้อง​กัน​เป็น​คู่ๆ - ใน​เอช​ที​เอ็ม​แอล การ​เขียน​แท็ก​ปิดไ​ ม่​ต้อง​สอด​คล้อง​กับ​แท็ก​เปิด <b><i>This text is bold and italic</b></i> - แต่ใ​ น​เอ็กซ์เ​อช​ที​เอ็ม​แอล การ​เขียน​แท็ก​ปิด​ต้อง​สอด​คล้อง​กับแ​ ท็ก​เปิด <b><i>This text is bold and italic</i></b> 2) ทุก​แท็ก​จะ​ต้อ​งมีแท็ก​ปิด ทั้ง​แท็ก​คู่/แท็กไ​ ม่​ว่าง และ​แท็ก​เดี่ยว/แท็​กว่าง - ตัวอ​ ย่าง​แท็ก​คู่/แท็ก​ไม่ว​ ่าง​ที่​ผิด เขียน​แท็ก​เปิดแ​ ต่​ไม่​มี​แท็ก​ปิด <p>This is a paragraph <p>This is another paragraph - ตัวอ​ ย่าง​แท็ก​คู่/แท็ก​ไม่​ว่าง​ที่​ถูก​ต้อง เขียน​แท็ก​เปิด​และ​มี​แท็ก​ปิด <p>This is a paragraph</p> <p>This is another paragraph</p> - ตัวอ​ ย่าง​แท็ก​เดี่ยว/แท็​กว่าง​ที่​ผิด (ไม่มี​เครื่อง​หมาย​สแ​ ลช “ / ” อยู่​ตอน​ท้าย​ใน​แท็ก) A break: <br> A horizontal rule: <hr> An image: <img src=”happy.gif” alt=”Happy face”> - ตัวอ​ ย่าง​แท็ก​เดี่ยว/แท็​กว่าง​ที่​ถูก​ต้อง (ต้อง​มี​เครื่อง​หมาย​ส​แลช “ / ” อยู่​ตอน​ท้าย​

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ใน​แท็ก)

ม

5-13

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

A break: <br/> A horizontal rule: <hr/> An image: <img src=”happy.gif” alt=”Happy face” /> 3) แท็ก​จะ​ต้อง​เขียน​ด้วย​ตัว​พิมพ์เ​ล็ก - ตัวอย่าง​ที่​ผิด เขียน​แท็​กด้วย​ตัว​พิมพ์​ใหญ่ <BODY> <P>This is a paragraph</P> </BODY> - ตัวอย่าง​ที่​ถูก​ต้อง เขียน​แท็​กด้วย​ตัว​พิมพ์​เล็ก <body> <p>This is a paragraph</p> </body> 4) เว็บเพจ​เอ็กซ์​เอช​ที​เอ็ม​แอล​จะ​ต้อง​มี <html> … </html> เพียง​ชุด​เดียว​เท่านั้น ส่วน​แท็​ก อื่นๆ ภายใน​ก็จ​ ะ​ต้อง​เขียน​แท็ก​เปิด​และ​แท็ก​ปิดท​ ี่​สอดคล้อง​กัน​เป็น​คู่ ดังนี้

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ม

ธ ส

5-14

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ม

ธ ส

<html> <head> ... </head> <body> ... </body> </html> ทั้งนี้ การ​เขียน​เว็บเพจ​เพื่อใ​ ห้เ​กิด​ความ​ถูกต​ ้อง หรือ​เรียก​ว่า เอช​ที​เอ็ม​แอล​ที่ส​ ะอาด (clean html) แทนที่​จะ​เขียน​เอช​ที​เอ็ม​แอล​ที่​ไม่​ดี (bad html) หรือ​ไม่​ได้​คุณภาพ จึง​ควร​จะ​เขียน​ด้วย​หลัก​การ​ของ​ภาษา​ เอ็กซ์​เอช​ที​เอ็ม​แอล แทน​เอช​ที​เอ็ม​แอล​พื้น​ฐาน นอกจาก​นี้ เว็บ​เบ​รา​เซอร์​ทุก​ค่าย​รองรับ​โค้ด​เอ็กซ์​เอช​ที​เอ็ม-​ แอล​และ​สมาคม​เวิลด์ไวด์​เว็บ (World Wide Web Consortium - W3C) ก็​แนะนำ�​ให้​ใช้​เอ็กซ์​เอช​ทีเ​อ็ม​แอล​ ใน​การ​สร้าง​เว็บเพจ​ด้วย ราย​ละเอียด​เกี่ยว​กับ​ภาษา​เอช​ที​เอ็ม​แอล เอ็กซ์​เอช​ที​เอ็ม​แอล และ​ภาษา​มาร์​กอัป​อื่นๆ ที่​ใช้​ใน​การ​ พัฒนา​เว็บไซต์ส​ ามารถ​ศึกษา​เพิ่มเ​ติมไ​ ด้จ​ าก​สมา​คม​เวิลด์ไวด์เ​ว็บทีเ่​ว็บไซต์ http://www.w3schools.com/ default.asp 3. พี​เอชพี (PHP - Hypertext Preprocessor) เป็น​ภาษา​โปรแกรม​ใน​กลุ่ม​ภาษา​สคริปต์​สำ�หรับ​ พัฒนา​เว็บไซต์​ที่​ทำ�งาน​ฝั่ง​เซิร์ฟเวอร์ (server-side scripting language) สนับสนุน​ระบบ​จัดการ​ฐาน​ ข้อมูล​ที่​หลาก​หลาย เช่น มาย​เอส​คิว​แอล11 (MySQL) ออราเคิล (ORACLE) เป็นต้น อยู่​ใน​กลุ่ม​ของ​ โอเพ่นซอร์ส ซึ่ง​สามารถ​ดาวน์โหลด​มา​ใช้ได้​ฟรี ที่​เว็บไซต์ www.php.net ไฟล์​เว็บเพจ​ที่​ใช้​ภาษา​พี​เอชพี​ มี​นามสกุล​เป็น .php .php3 หรือ .phtml ไม่​เช่น​นั้น​จะ​ไม่​สามารถ​ประมวล​ผล​ฝั่ง​เซิร์ฟเวอร์​ได้ โดย​ใน​ ไฟล์​เว็บเพจ​จะ​ประกอบ​ด้วย แท็กภาษา​เอช​ที​เอ็ม​แอล สคริปต์​พี​เอชพี และ​ข้อความ​ต่างๆ โดย​จะ​แสดง​ผล ​ใน​เว็บ​เบ​รา​เซอร์​เช่นเ​ดียว​กับ​การ​แสดง​ผล​ของ​ไฟล์​เอช​ที​เอ็ม​แอล พี​เอชพี​ทำ�งาน​บน​หลาย​แพลตฟอร์ม เช่น วินโดวส์ ยูนิกซ์ หรือ​ลิ​นุกซ์ เป็นต้น เข้า​กัน​ได้​กับ​เซิร์ฟเวอร์ส​ ่วน​ใหญ่​ที่​ใช้​กันอ​ ยู่ เช่น อา​ปา​เช่ (Apache) ไอ​ไอ​เอส (IIS - Internet Information Service) เป็นต้น มัก​จะ​ใช้​ควบคู่​กับ​ระบบ​จัดการ​ฐาน​ข้อมูล​มาย​เอส​คิว​แอล ดัง​นั้น หาก​จะ​พัฒนา​เว็บไซต์​ด้วย​ภาษา​พี​เอชพี​ กับ​มาย​เอส​คิว​แอล จะ​ต้อง​ติด​ตั้ง​อา​ปา​เช่​หรือ​ไอ​ไอ​เอ​สบน​เซิร์ฟเวอร์ แล้ว​จึง​ติด​ตั้ง​พี​เอชพี​และ​มาย​เอสค​ ิวแ​ อล หรือเ​ช่าเ​ว็บโ​ ฮ​สติ้ง​ ท​ ี่ม​ ีบ​ ริการ​รองรับ​พีเ​อชพีแ​ ละ​มาย​เอส​คิวแ​ อล เนื่องจาก​พีเ​อชพีแ​ ละ​มาย​เอส​คิวแ​ อล​ ใช้ได้​ฟรี จึง​มีผ​ ู้​นิยม​ใช้​กัน​มาก ผู้ใ​ ห้​บริการ​เว็บ​โฮ​สติ้​ง​ส่วน​ใหญ่​จึง​มี​บริการ​รองรับ​แพลตฟอร์ม​นี้ หลัก​การ​เขียน​เว็บเพจ​ด้วย​สคริปต์​ของ​ภาษา​พี​เอชพี มี​ดังนี้ - จะ​เขียน​อยู่​ภาย​ใน​แท็ก <html>…</html> เหมือน​ไฟล์​เอช​ที​เอ็ม​แอล และ​เพิ่ม​บล็อก​ สคริปต์​พีเ​อชพี - บล็อก​สคริปต์​พี​เอชพี12 (PHP scripting block) จะ​เริ่ม​ต้น​ด้วย <?php และ​สิ้น​สุด ​ด้วย ?>

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

11 มาย​เอส​คิวแ​ อล (MySQL) เป็น​ซอฟต์แวร์ร​ ะบบ​จัดการ​ฐาน​ข้อมูล​เชิง​สัมพันธ์ นิยม​ใช้​ใน​การ​พัฒนา​ระบบ หรือ​เว็บไซต์​ที่​

ม

ใช้ซ​ อฟต์แวร์​โดย​ไม่มี​ค่า​ลิขสิทธิ์ 12 บล็อก​สคริปต์​พีเ​อชพี (PHP scripting block) เป็น​ส่วน​หรือ​บล็อก​สำ�หรับ​บรรจุ​สคริปต์​พีเ​อชพี ซึ่ง​สามารถ​เขียน​แบบ​ย่อ​ คือ เริ่มต​ ้น​ด้วย <? และ​สิ้นส​ ุด​ด้วย ?> สำ�หรับ​เซิร์ฟเวอร์​ที่ร​ องรับ​การ​เขียน​แบบ​ย่อ (shorthand support) แต่​แนะนำ�​ว่า​ควร​เขียน​เต็ม​ แบบ​มาตรฐาน​คือ <?php และ​สิ้นส​ ุด​ด้วย ?>

ธ ส

การพัฒนาเว็บไซต์เพื่อพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์

ม

5-15

ธ ส

- สามารถ​วาง​บล็อก​สคริปต์​พีเ​อชพี​ไว้​ที่​ใด​ของ​เว็บเพจ​ก็ได้ - โค้ดแ​ ต่ละ​บรรทัดจ​ บ​ดว้ ย​เครือ่ งหมาย​เซมิโคลอน ; (semicolon) ซึง่ เ​ป็นต​ วั แ​ บ่งค​ �​ำ สัง่ แ​ ต่ละ​ ชุดแ​ ยก​ออก​จาก​กัน 4. เอ​เอส​พี (ASP - Active Server Pages) และ​เอ​เอส​พีดอต​เน็ต (ASP.Net) เอ​เอส​พี​เป็น​ภาษา ​โปรแกรม​ใน​กลุ่ม​ภาษา​สคริปต์​สำ�หรับ​พัฒนา​เว็บไซต์​ที่​ทำ�งาน​ฝั่ง​เซิร์ฟเวอร์ (server-side scripting language) พัฒนา​ขึ้น​โดย​บริษัท​ไมโครซอฟต์ เรียก​อีก​ชื่อ​ว่า เอ​เอส​พี​คลา​สิก (ASP classic) หรือ​คลา​สิก ​เอ​เอส​พี (classic ASP) นิยม​ใช้​เพื่อ​สร้าง​เว็บ​แอพพลิเคชั่น​ที่​โต้ตอบ​กับ​ผู้​ใช้​และ​ข้อมูลที่มีความ​เคลื่อนไหว​ หรือไดนามิก (dynamic) โดย​สคริปต์​ฝั่ง​แม่​ข่าย​นั้น​ดำ�เนิน​งาน​เมื่อ​เว็บ​เบ​รา​เซอร์​ร้องขอด้วย​ไฟล์​นามสกุล .asp ไป​ยัง​เว็บ​เซิร์ฟเวอร์ ใน​การ​สร้าง​เว็บเพจ​เอ​เอส​พีน​ ั้น​จะ​ใช้​ภาษา​วีบี​สคริปต์ (VBScript) หรือ​สามารถ​ใช้​ภาษา​อื่นๆ ได้ที่​มี​ เอน​จินส​ ำ�หรับเ​ขียน​สคริปต์แ​ บบ​แอก​ทีฟ (active scripting engine) เช่น เจ​สคริปต์ (Jscript) เพิร์ลสคริปต์ (PerlScript) เป็นต้น เว็บเพจ​ที่เ​ขียน​ด้วย​เอ​เอส​พี ก็​คือ เว็บ​เพจ​เอช​ที​เอ็ม​แอล​แบบ​หนึ่ง​ซึ่ง​บรรจุ​สคริปต์​ฝั่ง​แม่​ข่าย​สำ�หรับ​ ประมวล​ผล​ใน​ฝั่งแ​ ม่ข​ ่าย​เว็บก​ ่อน​ทีจ่​ ะ​ส่งต​ ่อย​ ังเ​บ​รา​เซอร์ข​ อง​ผูใ้​ ช้ ทั้งนี้ ผูพ้​ ัฒนา​เว็บไซต์ส​ ามารถ​จะ​ผสม​ผสาน​ เอ​เอส​พี​กับ​เอ็กซ์​เอ็ม​แอล หรือก​ ับ​เอช​ที​เอ็มแ​ อล​ได้ เว็บเพจ​ที่​เขียน​ด้วย​เอ​เอส​พี​จะ​มี​นามสกุล​เป็น .asp ส่วน​เว็บเพจ​ที่​เขียน​ด้วย​เอ​เอส​พีดอต​เน็ต​จะ​มี​ นามสกุลเ​ป็น .aspx เอ​เอส​พีดอต​เน็ต​นั้น​จะ​เข้า​มา​แทนที่​เอ​เอส​พี แต่​ใน​เว็บเพจ​ที่​เขียน​ด้วย​เอ​เอส​พีดอต​เน็ต ​ก็​อาจ​จะ​มี​การ​ใช้​คำ�​สั่ง​ของ​เอ​เอส​พี​คลา​สิก​ได้ และ​สามารถ​นำ�​เอ​เอส​พีดอต​เน็ต​มา​ใช้​สร้าง​เว็บไซต์​แบบ ​ไดนามิก สร้างเว็บ​แอพพลิเคชัน และ​สร้าง​เว็บเซอร์วิส​ได้ เพราะ​ทำ�งาน​ภาย​ใต้​กรอบ​งาน​ขอ​งดอต​เน็ต (.Net framework) ซึ่งส​ ามารถ​ประมวล​ผล​ได้เ​ร็ว​ขึ้น และ​มี​ความ​ทนทาน13 (robustness) มาก​ขึ้น ราย​ละเอียด​เกี่ยว​กับภ​ าษา​เอ​เอส​พสี​ ามารถ​ศึกษา​เพิ่มเ​ติมไ​ ด้จ​ าก​เว็บไซต์ http://www.w3schools. com/asp/default.asp และ​ราย​ละเอียด​เกี่ยว​กับ​เอ​เอส​พีดอต​เน็ต​สามารถ​ศึกษา​เพิ่ม​เติม​ได้​จาก​เว็บไซต์ http://msdn.microsoft.com/en-us/ff380144 5. เอ​แจ็กซ์ (Ajax - Asynchronous JavaScript and XML) เป็น​ภาษา​ที่​ผสม​ผสาน​ระ​หว่าง​ภาษา​ สคิปต์​กับ​ภาษา​มาร์​กอัฟ​หลายๆ ภาษา​เข้า​ด้วย​กัน ได้แก่ เอ็กซ์​เอช​ที​เอ็ม​แอล (XHTML) เอช​ที​เอ็ม​แอล (HTML) ซี​เอส​เอส (CSS) จาวา​สคริปต์ (JavaScript) และ​เอ็กซ์​เอ็ม​แอล (XML) ช่วย​ให้การ​ทำ�งาน​ ร่วม​กัน​ง่าย​ขึ้น ทำ�ให้​เว็บ​แอพ​พลิ​เคชั่​นทำ�​งาน​ได้​รวดเร็ว​ขึ้น เปลี่ยน​วิธี​การ​แสดง​และ​โต้ตอบ​กับ​เว็บเพจ​ แบบ​ไดนามิก ทำ�ให้​การ​เชื่อม​ต่อเ​ว็บเพจ​กับ​เซิร์ฟเวอร์​เพื่อ​ปรับปรุงข​ ้อมูล​ให้​ทัน​สมัย หรือ​เรียก​ข้อมูล​ได้​โดย​ ไม่​ต้อง​ทำ�การ​รีเฟรช (refresh) หน้า​เว็บ ตัวอย่าง​เว็บไซต์​ที่​ใช้​ภาษา​นี้​คือ กู​เกิ้​ลดอต​คอม (www.google. com)

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

13

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ความ​ทนทาน (robustness) เป็น​ความ​สามารถ​ของ​ระบบ​คอมพิวเตอร์​ที่​จะ​จัดการ​กับ​ข้อ​ผิด​พลาด​ที่​เกิด​ขึ้น​ใน​ระหว่าง​ การ​ประมวล​ผล หรือ​เป็น​ความ​สามารถ​ขอ​งอัล​กอ​ริ​ทึม​ที่​จะ​ทำ�งาน​อย่าง​ต่อ​เนื่อง แม้ว่า​จะ​เจอ​สภาพ​ผิด​ปกติ​จาก​การนำ�​เข้า​ข้อมูล หรือ​ การ​คำ�​นวณ​ใดๆ

5-16

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ม

ธ ส

เว็บไซต์​เพื่อ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์​บาง​แห่ง​ใช้​ภาษา​เอ​แจ็กซ์​ใน​การ​สร้าง​ตะกร้า​สินค้า (shopping carts) และ​ใน​การ​ชำ�ระ​เงิน​ด้วย​บัตร​เครดิต (credit card submissions) ซึ่ง​ตัวอย่าง​การ​ใช้​ภาษา​เอ​แจ็กต์​ ใน​การ​สร้าง​ตะกร้า​สินค้า​สามารถ​ศึกษา​เพิ่ม​เติม​ได้​จาก​เว็บไซต์ http://net.tutsplus.com/tutorials/php/ build-an-ajax-powered-shopping-cart/ แต่​ภาษา​เอ​แจ็กซ์​มี​ข้อ​จำ�กัด​บาง​ประการ เช่น กลไก​การ​ค้นหา หรือ​ส​ไป​เด​อร์​เสิร์ช​เอน​จิน (search engine spiders) และ​บ็อต​ค้นหา (search bots) จะ​ไม่​เข้าไป​ดู​ใน​สคริปต์​และ​ไฟล์​ของ​เอ​แจ็กซ์ ราย​ละเอียด​เกี่ยว​กับ​ภาษา​เอ​แจ็กต์ส​ ามารถ​ศึกษา​เพิ่ม​เติมไ​ ด้​จาก​เว็บไซต์ http://www.webhostdesignpost.com/website/webtechnology-ajax.html http://www.w3schools.com/Ajax/ajax_ intro.asp และ http://www.ajaximpact.com/tutorials.php สำ�หรับ​ราย​ละเอียด​การ​พัฒนา​เว็บไซต์​สามารถ​ศึกษา​เพิ่ม​เติม​ได้​จาก​เอกสาร​การ​สอน​ชุด​วิชา 96413 การ​ออกแบบ​และ​พัฒนา​เว็บ ของ​สาขา​วิชา​วิทยาศาสตร์​และ​เทคโนโลยี

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

หลัง​จาก​ศึกษา​เนื้อหา​สาระ​เรื่อง​ที่ 5.1.2 แล้ว โปรด​ปฏิบัติ​กิจกรรม 5.1.2 ใน​แนว​การ​ศึกษา​หน่วย​ที่ 5 ตอน​ที่ 5.1 เรื่อง​ที่ 5.1.2

ธ ส

ม

ธ ส

เรื่อง​ที่ 5.1.3 ซอฟต์แวร์ท​ ี่​ใช้​ใน​การ​พัฒนา​เว็บไซต์​

เพื่อพ​ าณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์

ม

ม

ธ ส

การ​พัฒนา​เว็บไซต์​นอกจาก​กำ�หนด​ว่า​ต้องการ​ใช้​ภาษา​โปรแกรม​ใด​ใน​การ​พัฒนา​แล้ว ยัง​สามารถ​ เลือก​ใช้​ซอฟต์แวร์​ที่​ช่วย​อำ�นวย​ความ​สะดวก​ใน​การ​เขียน​ภาษา​โปรแกรม​เหล่า​นั้น ซึ่ง​ซอฟต์แวร์​ส่วน​ใหญ่​ ที่​ใช้​ใน​การ​พัฒนา​เว็บไซต์​มีห​ ลาย​ซอฟต์แวร์ และ​รองรับ​ภาษา​ที่​ได้​กล่าว​ถึง​ไว้​ใน​เรื่อง​ที่​ได้​กล่าว​ไป​แล้ว ใน​เรื่อง​นี้​จะ​กล่าว​ถึง​เว็บ​แม​ทริกซ์ (WebMatrix) เป็น​ซอฟต์แวร์​ที่​รองรับ​การ​พัฒนา​เว็บไซต์​ด้วย​ ภาษา​โปรแกรม​ต่างๆ และ​รองรับ​การ​ใช้​แนวคิด​โอเพ่นซอร์ส รวม​ถึง​มี​สิ่ง​อำ�นวย​ความ​สะดวก​ใน​การ​พัฒนา​ ที่​ดี​ต่อ​ผู้​ใช้ ซึ่ง​จะ​ได้​กล่าว​ใน​ราย​ละเอียด​ต่อ​ไป และ​ดรีม​วีฟ​เวอร์ (DreamWeaver) ซึ่ง​เป็น​ที่​นิยม​และ​รู้จัก​ กัน​อย่าง​แพร่​หลาย และ​จู​มล่า (Joomla) ซึ่ง​เป็น​ซอฟต์แวร์​พัฒนา​เว็บไซต์​แบบ​ระบบ​จัดการ​เนื้อหา สำ�หรับ​ จู​มล่า​จะ​กล่าว​ถึง​ใน​ตอน​ที่ 5.3.2 1. เว็บ​แม​ทริกซ์ เป็น​ซอฟต์แวร์​สำ�หรับ​พัฒนา​เว็บไซต์​จาก​บริษัท​ไมโครซอฟต์ (Microsoft) มี​ เครือ่ ง​มอื อ​ �ำ นวย​ความ​สะดวก​ใน​การ​พฒ ั นา​เว็บไซต์ท​ ใี​่ ช้แ​ พลตฟอร์มโ​ อเพ่นซอร์ส เพิง่ เ​ผย​แพร่อ​ อก​สสู​่ าธารณะ​ เมื่อ​เดือน​มกราคม 2554 สามารถ​ดาวน์โหลด​ฟรี​ได้ที่​เว็บไซต์ http://www.microsoft.com/web/web matrix/ มีฟ​ ีเจอร์ท​ ี่​น่า​สนใจ ดังนี้

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

การพัฒนาเว็บไซต์เพื่อพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์

ม

5-17

ธ ส

- แพลตฟอร์ม เว็บ​แม​ทริกซ์​มี​แพลตฟอร์ม​ให้​เลือก​จาก​เว็บ​แกล​เลอ​รี (Web Gallery) ถึง 36 รายการ (ภาพ​ที่ 5.2) เช่น เวิร์ด​เพรส (WordPress) จู​มล่า ดรูพัล (Drupal) และ​อัม​บรา​โก (Umbraco) เป็นต้น ซึ่ง​ซอฟต์แวร์​จะ​ดาวน์โหลด​และ​ติด​ตั้ง​เครื่อง​มือ​สำ�หรับ​แพลตฟอร์ม​นั้นๆ ให้​พร้อม​ ใช้ง​ าน และ​มเี​ครื่อง​มือเ​อฟ​ทพี​ ี14 (FTP - File Transfer Protocol) ใน​การ​ถ่าย​โอน​หรืออ​ ัพโหลด​ไฟล์ท​ ีพ่​ ัฒนา​ เสร็จ​แล้วข​ ึ้นไ​ ป​บน​เว็บเ​ซิร์ฟเวอร์​เพื่อเ​ผย​แพร่ อีก​ทั้งย​ ังม​ ีค​ ำ�​แนะนำ�​และ​รายงาน​เกี่ยว​กับก​ าร​ปรับแ​ ต่งเ​ว็บไซต์​ ให้​ติด​อันดับ​ของ​การ​ค้นหา​ด้วย​เสิร์ช​เอน​จิน หรือเ​อ​สอี​โอด้วย

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ภาพ​ที่ 5.2 แพลตฟอร์ม​ใน​เว็บ​แกล​เลอ​รี

ที่มา: เว็บไซต์ http://www.microsoft.com/web/webmatrix/ ค้น​คืน​เมื่อ​วัน​ที่ 20 มกราคม 2554

ม

ม

ธ ส

ม

- การ​ดาวน์โหลด​และ​ติด​ตั้ง เว็บ​แม​ทริกซ์​ช่วย​ทำ�ให้​การ​ติด​ตั้ง​เป็น​เรื่อง​ง่าย เพียง​แต่​ดาวน์โหลด​และ​ติด​ตั้ง​ตาม​ขั้น​ตอน​ที่​ปรากฏ​เท่านั้น เช่น หาก​เลือก​ใช้​แพลตฟอร์ม​เวิร์ด​เพรส ต้อง​ใช้​ฐาน​ข้อมูล​ มาย​เอส​คิว​แอล หาก​ใน​เครื่อง​คอมพิวเตอร์​ยัง​ไม่​ติด​ตั้ง​มาย​เอส​คิว​แอล เว็บ​แม​ทริกซ์​จะ​ดำ�เนิน​การ​ติด​ตั้ง​ และ​ตั้ง​ค่า​เบื้อง​ต้น​ต่างๆ ให้​อัตโนมัติ - ภาษา​ทใ​ี่ ช้ส​ ร้าง​เว็บเพจ เว็บแ​ ม​ทริกซ์จ​ ะ​สร้าง​เว็บไซต์ซ​ ึ่งย​ ังไ​ ม่มเี​ว็บเ​พจ​ใดๆ จาก​นั้นส​ ามารถ​ สร้าง​เว็บเพจ​เพิ่มเ​ติม​และ​เขียน​โค้ด​ได้​ตาม​ที่​ต้องการ ซึ่ง​สร้าง​เว็บ​ไฟล์​ได้​หลาย​แบบ (ภาพ​ที่ 5.3) เช่น เอช​ที​ เอ็ม​แอล ซี​เอส​เอส จาวา​สคริปต์ เอ็กซ์​เอ็ม​แอล เอ​เอส​พีดอต​เน็ต และ​อื่นๆ ซึ่ง​เว็บ​แม​ทริกซ์​จะ​มี​ฟีเจอร์​ ที่​เรียก​ว่า อินเทล​ลิ​เซน​ซ์ (intellisense) และ​การ​เติม​คำ�​อัตโนมัติ (autocomplete) เพื่อ​ช่วย​ให้การ​เขียน​ ภาษา​ต่างๆ ทำ�ได้อ​ ย่าง​รวดเร็ว​และ​มี​ประสิทธิภาพ

ธ ส

ม 14

ม

ธ ส

ม

ธ ส

เอฟ​ที​พี (FTP-File Transfer Protocol) เป็น​โพร​โท​คอ​ลมาตร​ฐาน​ด้าน​เครือ​ข่าย​ที่​ใช้​สำ�หรับค​ ัด​ลอก​ไฟล์​จาก​โฮสต์​หนึ่ง​ ไป​ยังโ​ ฮสต์​อื่นๆ ผ่าน​เครือ​ข่าย​อินเทอร์เน็ต

5-18

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ภาพ​ที่ 5.3 ภาษา​ที่​ใช้​ใน​การ​สร้าง​เว็บเพจ​ใน​เว็บ​แม​ทริกซ์

ที่มา: เว็บไซต์ http://www.microsoft.com/web/webmatrix/ ค้น​คืน​เมื่อ​วัน​ที่ 20 มกราคม 2554

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

- เว็บ​สแท็ก (web stack) เว็บ​แม​ทริกซ์​อำ�นวย​ความ​สะดวก​ใน​การ​พัฒนา​เว็บไซต์​โดย​มี​ เครื่อง​มือช​ ่วย​ใน​การ​ติดต​ ั้งร​ ะบบ​เว็บเ​ซิร์ฟเวอร์ การเต​รยี​ ม​ฐาน​ข้อมูล และ​การ​เขียน​โค้ดท​ ำ�ให้ส​ ามารถ​ทดสอบ​ เว็บไซต์ไ​ ด้​ง่าย​และ​รวดเร็ว - ฐาน​ขอ้ มูล เว็บแ​ ม​ทริกซ์ม​ ีเ​อดิเตอร์​ด้าน​ฐาน​ข้อมูล (database editor) เพื่อ​ใช้​ใน​การ​สร้าง​ ฐาน​ข้อมูล ตาราง การ​สอบถาม และ​ป้อน​ข้อมูล​ได้​ทันที​ผ่าน​ทาง​เว็บ​แม​ทริกซ์ (ภาพ​ที่ 5.4) ทำ�ให้​เว็บเพจ​ สามารถ​ดึง​เนื้อหา​แบบ​ไดนามิก​จาก​ฐาน​ข้อมูล​มา​แสดง​บน​เว็บเพจ​ได้ เว็บเพจ​เป็น​แบบ​ไดนามิก​มี​นามสกุล​ เป็น .cshtml ซึ่ง​จะ​ประมวล​ผล​บน​เว็บ​เซิร์ฟเวอร์ และ​สามารถ​เขียน เร​เซอร์​โค้ด15 (razor code) ใน​ไฟล์​ เอช​ทเี​อ็มแ​ อล เพื่อเ​ชื่อม​ต่อก​ ับฐ​ าน​ข้อมูล สอบถาม​จาก​ฐาน​ข้อมูล และ​แสดง​ผลลัพธ์เ​ป็นร​ ายการ​แบบ​ไดนามิก​ ได้ เนื่องจาก​การ​แสดง​ผลลัพธ์เ​ป็น​แบบ​ขับ​เคลื่อน​ด้วย​ข้อมูล (data-driven) ดัง​นั้น เมื่อ​ข้อมูล​ใน​ฐาน​ข้อมูล​ เปลี่ยนแปลง​ไป ข้อมูล​ผลลัพธ์ท​ ี่แ​ สดง​บน​หน้า​เว็บเพจ​ก็​เปลี่ยนแปลง​ไป​ด้วย

ม

ธ ส

15

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ม

ธ ส

เร​เซอร์​โค้ด (razor code) เป็นการ​เขียน​โปรแกรม​ใน​ไฟล์​เอช​ที​เอ็ม​แอล เช่น ไฟล์​นามสกุล .cshtml เป็นการ​ใช้​ภาษา​ เอช​ที​เอ็ม​แอล​ผสม​ผสาน​กับ​การ​เขียน​โปร​แก​รม​หรือ​เร​เซอร์​โค้ด เพื่อ​ค้น​คืน​ข้อมูล​จาก​ฐาน​ข้อมูล​มา​แสดง​ใน​เว็บเพจ​ด้วย​ภาษา​ซี​ชาร์ป

ธ ส

การพัฒนาเว็บไซต์เพื่อพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ธ ส

ม

ภาพ​ที่ 5.4 การ​สร้าง​ฐาน​ข้อมูล​ใน​เว็บแ​ ม​ทริกซ์

ที่มา: เว็บไซต์ http://www.microsoft.com/web/webmatrix/ ค้น​คืน​เมื่อ​วัน​ที่ 20 มกราคม 2554

ม

ธ ส

5-19

ธ ส

ม

ธ ส

ม

- เฮล​เพ​อร์ (helpers) เว็บ​แม​ทริกซ์​มี​ตัว​ช่วย​หรือ​เฮล​เพ​อร์​เป็น​ศูนย์​รวม​ฟังก์ชัน​ต่างๆ เช่น กา​รบู​รณา​การ​กับ​ทวิ​ต​เตอร์ (Twitter) เป็นต้น ที่​เขียน​ใส่​ลง​ไป​ใน​โค้ด ซึ่ง​ใช้​งาน​ง่าย แก้ไข​ง่าย ดู​ผล​การ​ เปลี่ยนแปลง​ได้​ทันที แล้ว​สามารถ​ใช้​เครื่อง​มือ​การ​ดี​พลอย16 (deployment tools) ที่​ติด​ตั้ง​อยู่​ใน​ตัว​ ซอฟต์แวร์อ​ ัพโหลด​เว็บไซต์​ที่พ​ ัฒนา​ขึ้น​ไป​บน​เว็บ​เซิร์ฟเวอร์ ตัวอย่าง เทมเพลต​การ​ทำ�​พาณิชย์อ​ ิเล็กทรอนิกส์ข​ อง​ร้าน​เบ​เก​อรี่ (bakery template) เว็บ​แม​ทริกซ์​ มี​เทมเพลต​สำ�หรับ​การ​ทำ�​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์​ให้​เลือก และ​มี​ฟีเจอร์​สำ�หรับ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์ โดย​ สามารถ​แสดง​ข้อมูล​สินค้า​แบบ​ไดนามิก​ซึ่งข​ ับ​เคลื่อน​ด้วย​ข้อมูล (data driven) ผู้​เยี่ยม​ชม​เว็บไซต์​สามารถ​ เห็น​รายการ​สินค้า ราย​ละเอียด ราคา และ​ชื่อ​ภาพ​ประกอบ โดย​ข้อมูล​ต่างๆ จะ​ถูก​ค้น​คืน​มา​จาก​ฐาน​ข้อมูล (ภาพ​ที่ 5.5 และ 5.6) ทั้งนี้ สามารถ​ศึกษา​การ​ใช้​งาน​เพิ่ม​เติมไ​ ด้ที่​เว็บไซต์ http://www.microsoft.com/ web/webmatrix

ธ ส

ม

ม

ม

ธ ส

ม

ธ ส

16 การ​ดีพ ​ ลอย (deployment) เป็นข​ ั้นต​ อน​การเต​รีย​ ม​ความ​พร้อม​และ​ทำ�ให้ร​ ะบบ​พร้อม​ใช้ง​ าน เช่น การ​สร้าง​และ​บูรณ​าก​ าร

​เว็บเพจ​ต่างๆ ให้ท​ ำ�งาน​ร่วม​กัน​ได้ต​ าม​ที่​ออกแบบ​ไว้ การ​ย้าย​ไฟล์​และ​ฐาน​ข้อมูล​ต่างๆ ไป​ยัง​เว็บ​เซิร์ฟเวอร์ เป็นต้น

5-20

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ภาพ​ที่ 5.5 เท็มเพลต​เว็บไซต์เ​พื่อ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์ใ​ น​เว็บ​แม​ทริกซ์

ที่มา: เว็บไซต์ http://www.microsoft.com/web/webmatrix/ ค้น​คืน​เมื่อ​วัน​ที่ 20 มกราคม 2554

ม

ม

ธ ส

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ภาพ​ที่ 5.6 ตัวอย่าง​เว็บไซต์เ​พื่อ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์ร​ ้าน​เบ​เก​อรี​่จาก​เว็บแ​ ม​ทริกซ์

ที่มา: เว็บไซต์ http://www.microsoft.com/web/webmatrix/ ค้น​คืน​เมื่อ​วัน​ที่ 20 มกราคม 2554

ม

ธ ส

ธ ส

การพัฒนาเว็บไซต์เพื่อพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์

ม

5-21

ธ ส

2. ดรีม​วีฟ​เวอร์ เป็น​ซอฟต์แวร์​สำ�หรับ​พัฒนา​เว็บไซต์​จาก​บริษัทอะ​ดูบี (Adobe) มี​เครื่อง​มือ​ อำ�นวย​ความ​สะดวก​ใน​การ​พัฒนา​เว็บไซต์ ได้​รับ​ความ​นิยม​มา​เป็น​ระยะ​เวลา​นาน​แต่​มี​ค่าล​ ิขสิทธิ์ ดาวน์โหลด​ ชุดท​ ดลอง​ได้ที่เ​ว็บไซต์ https://www.adobe.com/cfusion/tdrc/index.cfm?product=dreamweaver ซึ่งจ​ ะ​มีฟ​ ังก์ชันแ​ ละ​ฟีเจอร์ค​ รบ​ถ้วน​สำ�หรับท​ ดลอง​ใช้​งาน​จริง สำ�หรับฟ​ ีเจอร์ใ​ หม่ท​ ี่​เพิ่มข​ ึ้น​มา​ใน​ดรีมว​ ีฟ​เวอร์​ เวอร์ชั่น​ล่าสุด มี​ดังนี้ - กา​รบู​รณา​การ​กับ​ระบบ​จัดการ​เนื้อหา (integrated CMS support) ดรีม​วีฟ​เวอร์​มี​เครื่อง​มือ​ ใน​การ​พัฒนา​เว็บไซต์​ที่ส​ นับสนุน​และ​บูรณ​า​การ​เข้าก​ ับ​ระบบ​จัดการ​เนื้อหา เช่น เวิร์ด​เพรส จู​มล่า และ​ดรูพัล เป็นต้น มี​เครื่อง​มือ​สำ�หรับ​ทดสอบ​เว็บไซต์​ที่​พัฒนา​ขึ้น รวม​ไป​ถึง​กา​รพ​รีวิว​ดู​เว็บไซต์ และ​ตรวจ​สอ​บระบบ เน​วิ​เก​ชัน​ด้วย (ภาพ​ที่ 5.7)

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ภาพ​ที่ 5.7 กา​รพ​รีวิว​ดู​เว็บไซต์แ​ ละ​ตรวจ​สอ​บระบบเน​วิ​เก​ชัน

ม

ธ ส

ม ม

ที่มา: เว็บไซต์ http://www.adobe.com/products/dreamweaver/design/ ค้น​คืน​เมื่อ​วัน​ที่ 20 มกราคม 2554

ธ ส

ธ ส

- การ​ตรวจ​สอบ​ซเ​ี อส​เอส (CSS inspection) ดรีมว​ ีฟเ​วอร์ม​ ีหน้าต​ ่าง​คุณสมบัติ (properties) ของ​ซี​เอส​เอส ซึ่ง​ผนวก​อยู่​ใน​หน้าต่าง​ของ​การ​สร้าง​เว็บเพจ จะ​แสดง​ละเอียด​ของ​ซี​เอส​เอส​ได้​โดย​ไม่​ต้อง​ไป​ อ่าน​จาก​โค้ด (ภาพ​ที่ 5.8)

ม

5-22

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ภาพ​ที่ 5.8 การ​แสดง​หน้าต่าง​คุณสมบัตขิ​ อง​ซี​เอส​เอส

ที่มา: เว็บไซต์ http://www.adobe.com/products/dreamweaver/design/ ค้น​คืน​เมื่อ​วัน​ที่ 20 มกราคม 2554

ม

- การ​ตรวจ​สอบ​กับ​เว็บ​เบ​รา​เซอร์ (adobe browser lab integration) ดรีม​วีฟ​เวอร์​มี​เครื่องมือ​ ใน​กา​รพ​รีวิว​ดู​เว็บเพจ​กับ​เว็บ​เบ​รา​เซอร์​จาก​ค่าย​ต่างๆ เช่น อินเทอร์เน็ต​เอ็กซ์​โพล​เรอ​ร์ หรือ​ไอ​อี ซาฟารี ไฟร์​ฟอก​ซ์ กู​เกิ้ล​โครม เป็นต้น เพื่อ​ตรวจ​สอบ​และ​เปรียบ​เทียบ​การ​แสดง​ผล​ของ​เว็บเพจ ระ​หว่าง​เว็บ​ เบ​รา​เซอร์แ​ ละ​ระบบ​ปฏิบัติ​การ​หรือ​แพลตฟอร์ม​ที่แ​ ตก​ต่าง​กัน (ภาพ​ที่ 5.9)

ม

ม

ธ ส

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ภาพ​ที่ 5.9 กา​รพ​รีวิว​และ​เปรียบ​เทียบ​เว็บเพจ​กับ​เว็บ​เบ​รา​เซอร์ท​ ี่​แตก​ต่าง​กัน

ที่มา: เว็บไซต์ http://www.adobe.com/products/dreamweaver/design/ ค้น​คืน​เมื่อ​วัน​ที่ 20 มกราคม 2554

ม

ธ ส

ธ ส

การพัฒนาเว็บไซต์เพื่อพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์

ม

5-23

ธ ส

- การ​ช่วย​เหลือ​ใน​การ​แก้ไข​โค้ด​พี​เอชพี (PHP custom class code hinting) ดรีม​วีฟ​เวอร์​ มี​เครื่อง​มือ​สำ�หรับ​แสดง​ไวยากรณ์​ของ​โค้ด​พี​เอชพี​เพื่อ​ช่วย​เหลือ​ใน​การ​เขียน​และ​แก้ไข​ได้​อย่าง​ถูก​ต้อง ทำ�ให้​สามารถ​สร้าง​และ​ดูแล​เว็บไซต์ไ​ ด้​อย่าง​รวดเร็ว (ภาพ​ที่ 5.10)

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ภาพ​ที่ 5.10 เครื่อง​มือ​ช่วย​ใน​การ​เขียน​โค้ด​พี​เอชพี

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ธ ส

ม

ที่มา: เว็บไซต์ http://www.adobe.com/products/dreamweaver/web/ ค้น​คืน​เมื่อ​วัน​ที่ 20 มกราคม 2554

- การ​ชว่ ย​เหลือใ​ น​การ​แก้ไข​โค้ดส​ �ำ หรับเ​ว็บไซต์ท​ ม​ี่ ล​ี กั ษณะ​เฉพาะ (site-specific code hinting) ดรีม​วีฟ​เวอร์​มี​เครื่อง​มือ​สำ�หรับ​แสดง​ไวยากรณ์​ของ​โค้ด​อื่นๆ ที่​ไม่ใช่​โค้ด​มาตรฐาน​ขอ​งด​รีม​วีฟ​เวอร์ ได้แก่ โค้ด​ของ​กลุ่ม​ภาษา​พี​เอชพี และ​กลุ่ม​ระบบ​จัดการ​เนื้อหา (ภาพ​ที่ 5.11) เช่น เวิร์ด​เพรส ดรูพัล และ​จู​มล่า เป็นต้น

ม

5-24

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ธ ส

ม

ภาพ​ที่ 5.11 เครื่อง​มือ​ช่วย​ใน​การ​เขียน​โค้ด​สำ�หรับ​เว็บไซต์จ​ าก​กลุ่ม​ระบบ​จัดการ​เนื้อหา

ที่มา: เว็บไซต์ http://www.adobe.com/products/dreamweaver/web/ ค้น​คืน​เมื่อ​วัน​ที่ 20 มกราคม 2554

สำ�หรับ​ฟีเจอร์​ที่​ได้​รับ​การ​พัฒนา​ให้ม​ ี​ความ​สามารถ​เพิ่ม​ขึ้น​ใน​ดรีม​วีฟ​เวอร์​เวอร์ชั่น​ล่าสุด มี​ดังนี้ - การ​สร้าง​เว็บไซต์ท​ ง​ี่ า่ ย​ขนึ้ (simple site setup) ดรีมว​ ีฟเ​วอร์ป​ รับใ​ ห้การ​เริ่มต​ ้นส​ ร้าง​เว็บไซต์​ และ​การ​กำ�หนด​ค่า​ต่างๆ ทำ�ได้​รวดเร็ว​ขึ้น โดย​จัด​เครื่อง​มือ​ใน​ส่วน​ของ​การ​นิยาม​เว็บไซต์เ​สีย​ใหม่ เช่น การ ​เพิ่ม​ให้​เลือก​เว็บ​เซิร์ฟเวอร์​ได้​มากกว่า​หนึ่ง​เว็บ​เซิร์ฟเวอร์ และ​กำ�หนด​ค่า​ต่างๆ ที่​เกี่ยวข้อง​ได้​สะดวก​ขึ้น เป็นต้น - การ​เพิ่ม​ซี​เอส​เอส​ใน​เว็บเพจ​แรก (CSS starter pages) ดรีม​วีฟ​เวอร์​เพิ่ม​เครื่อง​มือ​ใน​การ​ กำ�หนด​ซี​เอส​เอส โดย​สามารถ​กำ�หนด​ได้​ตั้งแต่​การ​สร้าง​เว็บเพจ​แรก ซึ่ง​เท็ม​เพล​ต​ใหม่​ที่​ปรับปรุง​แล้ว​นี้​ จะ​ทำ�ให้​เข้าใจ​และ​สามารถ​เลือก​ใช้​งาน​ซีเ​อส​เอส​ได้​ง่าย​ขึ้น - การ​ดูแล​เรื่อง​ไฟล์​หลาย​เวอร์ชั่น (subversion support) ดรีม​วีฟ​เวอร์​มี​เครื่อง​มือ​ดูแล​และ​ จัดการ​กับ​ไฟล์​ของ​เว็บไซต์​ที่​อยู่​ระหว่าง​การ​พัฒนา ซึ่ง​มี​หลาย​เวอร์ชั่น​ให้สามารถ​ทำ�ได้​อย่าง​มี​ประสิทธิภาพ​ มาก​ขึ้น ทั้ง​ใน​เรื่อง​การ​ทำ�งาน​ร่วม​กันข​ อง​ทีม​งาน และ​การ​ควบคุม​เวอร์ชั่น รวม​ถึง​การ​ย้าย คัด​ลอก และ​ลบ​ ไฟล์ท​ ี่ค​ อมพิวเตอร์​ลูก​ข่าย​แล้ว​ปรับ​ให้ต​ รง​กับ​ไฟล์​ที่​อยู่​บน​เว็บ​เซิร์ฟเวอร์​หรือ​โฮสต์ - การ​สนับสนุน​เทคโนโลยี​ใหม่ๆ (support for leading technologies) ดรีม​วีฟ​เวอร์​จัด​สภาพ​ แวดล้อม​ใน​การ​ออกแบบ​และ​พัฒนา​เว็บไซต์​ให้​สนับสนุน​เทคโนโลยี​ใหม่ๆ ใน​การ​พัฒนา​เว็บไซต์ เช่น เอช​ที​ เอ็ม​แอล เอ็กซ์​เอช​ทีเ​อ็ม​แอล ซี​เอส​เอส เอ็กซ์เ​อ็ม​แอล จาวา​สคริปต์ เอ​แจ็กซ์ พี​เอชพี เอ​เอส​พีดอต​เน็ต และ​ โค​ลด์ฟิว​ชั่น (ColdFusion)

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ธ ส

การพัฒนาเว็บไซต์เพื่อพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์

ม

5-25

ธ ส

- กา​รบู​รณา​การ​กับ​เนื้อหา​ที่​เป็นแ​ ฟลช​วิดีโอ (integrate FLV content) ดรีม​วีฟ​เวอร์​มี​ฟีเจอร์​ ให้ส​ ามารถ​เพิ่มไ​ ฟล์ป​ ระเภท​แฟลช​วิดีโอ (flash video - FLV) ใน​หน้าเ​ว็บเพจ​ได้​ง่าย​ขึ้น และ​สา​มา​รถ​พรี​วิว​ ดู​การ​แสดง​ผล​ได้ท​ ันที ทั้งนี้ สามารถ​ศึกษา​ราย​ละเอียด​ความ​สามารถ เครื่อง​มือ และ​ฟีเจอร์ต​ ่างๆ ขอ​งด​รีมว​ ีฟเ​วอร์เ​พิ่มเ​ติม​ ได้​จาก​เว็บไซต์ http://www.adobe.com/products/dreamweaver/whatisdreamweaver/

ธ ส

ม

ม

หลัง​จาก​ศึกษา​เนื้อหา​สาระ​เรื่อง​ที่ 5.1.3 แล้ว โปรด​ปฏิบัติ​กิจกรรม 5.1.3 ใน​แนว​การ​ศึกษา​หน่วย​ที่ 5 ตอน​ที่ 5.1 เรื่อง​ที่ 5.1.3

ธ ส

ม

ธ ส

เรื่อง​ที่ 5.1.4 การ​ทำ�ให้​เว็บไซต์เ​พื่อ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์​

ประสบ​ความ​สำ�เร็จ

ธ ส

ม

ม

เว็บไซต์​เพื่อพ​ าณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์​นั้น​เกี่ยวข้อง​กับ​การ​ซื้อ​ขาย​สินค้า​ออนไลน์ การ​จะ​ทำ�ให้​เว็บไซต์​ ประสบ​ความ​สำ�เร็จ​ได้​มี​หลาย​ปัจจัย แต่​ใน​ที่​นี้​จะ​กล่าว​ถึง​ปัจจัย​หลักๆ และ​กำ�ลัง​เป็น​ที่​สนใจ​ของ​ผู้คน ซึ่ง ​เกี่ยว​กับ​การ​สร้าง​ความ​น่า​เชื่อ​ถือ​ให้​กับ​เว็บไซต์ การ​ทำ�ให้​เว็บไซต์​ติด​อันดับ​การ​ค้นหา​ด้วย​เสิร์ช​เอน​จิน และ​ การ​ทำ�การ​ตลาด​เครือ​ข่ายสังคม (social network marketing) ซึ่ง​เป็นส​ ิ่ง​ที่​ช่วย​ให้​ลูกค้า​มั่นใจ ลูกค้า​ค้นหา​ เว็บไซต์​ได้ และ​การ​ขยาย​วง​ของ​ลูกค้า​ออก​ไป

ธ ส

ม

1. การ​สร้าง​ความ​น่า​เชื่อ​ถือ​ให้​กับ​เว็บไซต์

ธ ส

ธ ส

การ​พฒ ั นา​เว็บไซต์เ​พือ่ พ​ าณิชย์อ​ เิ ล็กทรอนิกส์น​ ัน้ ตอ้ ง​ค�ำ นึงถ​ งึ ค​ วาม​นา่ เ​ชือ่ ถ​ อื ข​ อง​เว็บไซต์ เนือ่ งจาก ​เกี่ยวข้อง​กับก​ าร​ตัดสินใ​ จ​เลือก​ซื้อ การ​ชำ�ระ​เงินข​ อง​ผู้​ซื้อ และ​ความ​ยั่งยืนข​ อง​ธุรกิจ การ​สร้าง​ความ​น่าเ​ชื่อถ​ ือ​ ให้​กับ​เว็บไซต์​เพื่อ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์​นั้น นอกจาก​การ​ออกแบบ​เว็บไซต์​อย่าง​เหมาะ​สม​แล้ว ควร​ทำ�การ​ จด​ทะเบียน​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์แ​ ละ​ใช้​ทรัสต์​มาร์​ก มี​ราย​ละเอียด​ดังนี้ 1.1 การ​จด​ทะเบียน​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์ เป็น​ข้อ​กำ�หนด​ของ​กรม​พัฒนา​ธุรกิจ​การ​ค้า กระทรวง​ พาณิชย์ ที่​ต้องการ​ให้​ผู้​ประกอบ​การ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์​ต้อง​จด​ทะเบียน​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์ เพื่อ ​ทำ�ให้​ผู้​บริโภค​เกิด​ความ​มั่นใจ​และ​สามารถ​ตรวจ​สอบ​การ​มี​ตัว​ตน​ของ​ผู้​ประกอบ​การ​ได้ โดย​กรม​พัฒนา​ ธุรกิจก​ าร​ค้า​จะ​ให้​เครื่องหมาย​รับรอง​การ​จด​ทะเบียน​ผู้​ประกอบ​พาณิชย์อ​ ิเล็กทรอนิกส์ (DBD registered) โดย​จัดท​ ำ�​เลข​ทะเบียน​พาณิชย์อ​ ิเล็กทรอนิกส์เ​ป็นส​ ัญลักษณ์ร​ จี​ สิ​ เ​ตอร์ (registered) แล้วส​ ่งใ​ ห้ผ​ ูป้​ ระกอบ​การ ​เป็น​โค้ด​คำ�​สั่ง (source code) เพื่อ​นำ�​ไป​วาง​บน​เว็บไซต์ หาก​ผู้​เยี่ยม​ชม​เว็บไซต์​คลิก​สัญลักษณ์​รี​จิ​ส​เตอร์​

ม

ม

ธ ส

ม

5-26

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ม

ธ ส

จะ​ปรากฏ​หน้าต่าง​แสดง​ข้อมูล​ของ​ผู้​ประกอบ​การ​ตาม​ที่​ได้​จด​ทะเบียน​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์​ไว้ เช่น คลิก​ สัญลักษณ์​รี​จิ​ส​เตอร์​ใน​เว็บไซต์​ไทย​ฟลาย (www.thaifly.com) ซึ่ง​มี​เลข​ทะเบียน​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์ 0108614821246 (ภาพ​ที่ 5.12) จะ​เชื่อม​โยง​ไป​ยัง​หน้า​เว็บ​ของ​กรม​พัฒนา​ธุรกิจ​การ​ค้า (http://www. dbd.go.th/edirectory/paper/?id=0108614821246&st=1) เพื่อ​แสดง​ราย​ละเอียด​ของ​ผู้​ประกอบ​การ เป็นต้น

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ภาพ​ที่ 5.12 ตัวอย่าง​สัญลักษณ์ร​ ี​จสิ​ ​เตอร์​ของ​เว็บไซต์ไ​ ทย​ฟลาย

ธ ส

ม

ใน​ขณะ​เดียวกัน กรม​พัฒนา​ธุรกิจ​การ​ค้า​ก็​จะ​เผย​แพร่​ข้อมูล​เหล่า​นี้​ทาง​เว็บไซต์ www.dbd.go.th ซึ่ง​เป็นการ​สร้าง​ความ​มั่นใจ​ให้​กับ​สาธารณชน และ​ประชาสัมพันธ์​เว็บไซต์​ให้​กับ​ผู้​ประกอบ​การ​ด้วย 1.2 เครือ่ งหมาย​รบั รอง​ความ​นา่ เ​ชือ่ ถ​ อื หรือท​ รัสต์ม​ าร์ก​ (trustmark) เมือ่ ผ​ ปู​้ ระกอบ​การ​จดทะเบียน​ พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์​แล้ว จะ​สามารถ​ยื่น​ขอ​ใช้​เครื่องหมาย​รับรอง​ความ​น่า​เชื่อ​ถือ หรือ​ทรัสต์​มาร์​ก (ภาพ​ที่ 5.13) ซึ่ง​จะ​มี​ความ​น่า​เชื่อ​ถือ​มากกว่า เพราะ​กรม​พัฒนา​ธุรกิจ​การ​ค้า​จะ​ออก​ให้​สำ�หรับ​เว็บไซต์​เพื่อ​พาณิชย์​ อิเล็กทรอนิกส์​ที่​มี​คุณสมบัติ​ตรง​ตาม​ที่​กำ�หนด เพื่อ​ยก​ระดับ​ผู้​ประกอบ​การ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์​ให้​เป็น​ ที่​ยอมรับม​ าก​ขึ้น​ทั้ง​ใน​ประเทศ​และ​ต่าง​ประเทศ รวม​ถึง​การ​ได้​รับ​สิทธิ​พิเศษ​หลาย​ประการ เช่น การ​เข้า​ร่วม​ กิจกรรม​ อบรม/สัมมนา การ​ได้​รับคำ�​แนะนำ� การ​ได้​รับ​ข้อมูล​ข่าวสาร​ด้าน​การ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์ เป็นต้น ราย​ละเอียด​ของ​การ​สมัคร​ขอ​ใช้​เครื่องหมาย​ทรัสต์​มาร์​ก ศึกษา​เพิ่ม​เติม​ได้​จาก​เว็บไซต์​ทรัสต์​มาร์​ก​ไทย​ ดอต​คอม http://www.trustmarkthai.com/website/index.php

ม

ม

ธ ส

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ภาพ​ที่ 5.13 เครื่องหมาย​ทรัสต์​มาร์ก​

ม

ธ ส

ธ ส

การพัฒนาเว็บไซต์เพื่อพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์

ม

5-27

ธ ส

ทั้งนี้ ผู้​ประกอบ​การ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์​ที่​ต้อง​จด​ทะเบียน​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์​นั้น มี​การ​ ประกอบ​ธุรกิจ​ใน​ลักษณะ​ใด​ลักษณะ​หนึ่ง ดังนี้ 1) การ​ซื้อ​ขาย​สินค้า​หรือ​บริการ​ผ่าน​ระบบ​เครือ​ข่าย​อินเทอร์เน็ต เช่น เว็บไซต์​ไทย​ฟลาย (www.thaifly.com) เว็บไซต์​วีรสุ (www.verasu.com) เป็นต้น 2) การ​ให้​เช่า​พื้นที่​ของ​เครื่อง​คอมพิวเตอร์​แม่​ข่าย หรือ​เว็บ​โฮ​สติ้​ง (web hosting) เช่น เว็บไซต์​สยาม​เว็บ​โฮสต์ (www.siamwebhost.com) เว็บ​ไซต์​เร​ดี​แพ​ลน​เน็ต (ww.readyplanet.com) เป็นต้น 3) การ​ให้บ​ ริการ​เป็นต​ ลาด​กลาง​ใน​การ​ซอื้ ข​ าย​สนิ ค้าห​ รือบ​ ริการ โดย​วธิ ก​ี าร​ใช้ส​ อื่ อ​ เิ ล็กทรอนิกส์​ ผ่าน​ระบบ​เครือ​ข่าย​อินเทอร์เน็ต หรือ​ที่​เรียก​ว่า อี​มาร์เก็ต​เพลส (e-Marketplace) เช่น เว็บ​ไซต์​วี​เลิฟ ช้อป​ปิ้ง (www.weloveshopping.com) เว็บไซต์​ทูโ​ ฮม (http://tohome.com) เป็นต้น

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

2. การ​ปรับ​แต่งเ​ว็บไซต์​ให้​ติด​อันดับข​ อง​การ​ค้นหา​ด้วย​เสิร์ช​เอน​จิน

การ​ปรับ​แต่งเ​ว็บไซต์​ให้​ติด​อันดับ​ของ​การ​ค้นหา​ด้วย​เสิร์ช​เอน​จิน17 หรือ​เอ​สอี​โอ (Search Engine Optimization - SEO) เป็นก​ระ​บวน​การ​ปรับปรุง​เว็บไซต์​ให้​สามารถ​มอง​เห็น​ได้​หรือ​ติด​อัน​ดับ​ต้นๆ ของ ​ผลลัพธ์​จาก​การ​ที่​มี​ผู้​ค้นหา​เว็บไซต์​ด้วย​คำ�​สำ�คัญ หรือ​คีย์เวิร์ด (keyword) ผ่าน​เว็บไซต์​ที่​ให้​บริการ​เสิร์ช​ เอน​จิน โดย​ไม่ต​ ้อง​เสีย​ค่า​ใช้​จ่าย​ใน​การ​โฆษณา​เพื่อ​ให้​ติด​อันดับ เว็บไซต์​ทั้ง​หลาย​ที่​พัฒนา​ขึ้น​มา​นั้น​จะ​มี​คุณค่า​หรือ​มี​มูลค่า​ใน​เชิง​ธุรกิจ​ก็​ต่อ​เมื่อ​มี​ผู้​เข้า​มา​เยี่ยม​ชม โดย​เฉพาะ​เว็บไซต์​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์​ย่อม​ต้องการ​ให้​มี​ผู้​เข้า​มา​เยี่ยม​ชม​มาก และ​อาจ​จะ​นำ�​ไป​สู่​โอกาส​ การ​สั่ง​ซื้อ​สินค้า​ที่​มี​มาก​ขึ้น แต่​การ​มี​ผู้​เข้า​มา​เยี่ยม​ชม​เว็บไซต์​จำ�นวน​มาก​ได้​นั้น เว็บไซต์​ต้อง​มี​ข้อมูล​หรือ​ เนื้อหา​ที่​ตรง​กับ​ความ​ต้องการ​ของ​ผู้​เยี่ยม​ชม ซึ่ง​ลูกค้า​หรือ​ผู้​เยี่ยม​ชม​เว็บไซต์​จำ�นวน​มาก​เมื่อ​เข้า​สู่​เครือ​ข่าย​ อินเทอร์เน็ต​มัก​จะ​เริ่ม​ต้น​ค้นหา​สินค้า​หรือ​บริการ​ที่​ตนเอง​ต้องการ​ผ่าน​เว็บไซต์​ที่​ให้​บริการ​เสิร์ช​เอน​จิน เช่น กู​เกิ้ล (www.google.com) ยาฮู (www.yahoo.com) หรือ​บิง (www.bing.com) เป็นต้น ผล​ที่​ได้​จาก​ การ​ค้นหา​จะ​แสดง​เป็น​รายการ​สินค้า​หรือ​บริการ​ที่​ตรง​กับ​คำ�​ค้น​มาก​ที่สุด โดย​ส่วน​ใหญ่​ห้า​ถึง​สิบ​รายการ ​แรก​จะ​ได้​รับ​การ​สนใจ​จาก​ผู้​ค้นหา​มาก​ที่สุด และ​มี​โอกาส​ที่​ผู้คน​จะ​คลิก​เข้าไป​ดู​เนื้อหา​มาก​ที่สุด​เช่น​กัน หาก​เว็บไซต์ใ​ ด​ปรากฏ​ใน​หน้า​แรก​ของ​ผล​การ​ค้นหา​ด้วย​เสิร์ช​เอน​จิน ก็​จะ​มี​โอกาส​เพิ่ม​จำ�นวน​ผู้​เข้า​เยี่ยมชม​ เว็บไซต์ไ​ ด้ม​ าก​ขึ้น ดังน​ ั้น จึงม​ ีค​ วาม​พยายาม​ที่จ​ ะ​ทำ�ให้เ​ว็บไซต์ต​ ิดอ​ ันด​ ับต​ ้นๆ ของ​การ​ค้นหา​ผ่าน​เสิร์ชเ​อน​จิน​ ที่​เรียก​ว่า เอ​สอี​โอ นั่นเอง เอ​สอี​โอ​จัด​ว่า​เป็นการ​ทำ�การ​ตลาด​ออนไลน์​รูป​แบบ​หนึ่ง ซึ่ง​นักการ​ตลาด​ใน​ยุค​นี้​ที่​ต้องการ​ให้​ เว็บไซต์​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์​ประสบ​ความ​สำ�เร็จ​จำ�เป็น​ต้อง​นำ�​มา​ใช้ โดย​กลยุทธ์​การ​ทำ�​ตลาด​ออนไลน์​ ด้วย​เอ​สอีโ​ อ​นั้น จะ​พิจารณา​ว่าเ​สิร์ช​เอน​จิน​ ทำ�​งาน​อย่างไร เสิร์ช​เอน​จิน​ใด​ที่​ผู้คน​ส่วน​ใหญ่​เลือก​ใช้ เช่น เสิร์ช​ เอน​จิ​นข​อง​กู​เกิ้ล เป็นต้น ผู้คน​ส่วน​ใหญ่​ค้นหา​อะไร​ผ่าน​เสิร์ช​เอน​จิน เช่น ภาพ วิดีโอ สถาน​ที่ ข่าว เหตุการณ์​

ธ ส

ม

ธ ส

ม 17

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

เสิร์ช​เอน​จิน (search engine) เป็น​อัล​กอ​ริธึม​ที่​ได้​รับ​การ​ออกแบบ​มา​เพื่อ​เป็น​กลไก​ใน​การ​ค้นหา​ข้อมูล​ข่าว​สา​รบน เวิล​ด์ไวด์​เว็บ​หรือเ​ว็บไซต์ต​ ่างๆ บน​เครือ​ข่าย​อินเทอร์เน็ต

5-28

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ม

ธ ส

ที่​กำ�ลัง​เป็น​ที่​สนใจ ประเภท​ของ​สื่อ ชนิด​ของ​เนื้อหา เป็นต้น หรือ​ข้อความ​ส่วน​ใหญ่​ข้อความ​ใด​ที่​พิมพ์​เป็น​ คำ�​สำ�คัญ​ที่​ใช้​เพื่อ​ค้นหา ดัง​นั้น การ​ปรับ​แต่ง​เว็บไซต์​ให้​ติด​อันดับ​ของ​การ​ค้นหา​จึง​มัก​จะ​เกี่ยวข้อง​กับ​การ​ แก้ไข​เนื้อหา​หรือ​คำ�​สั่ง​เอช​ที​เอ็ม​แอล​ของ​เว็บเพจ เพื่อ​ทำ�ให้​สัมพันธ์​หรือ​สอดคล้อง​กับ​คำ�​สำ�คัญ และ​ลด​ อุปสรรค​ใน​การ​ทำ�​ดัชนี​ของ​เสิร์ช​เอน​จิน วิธี​การ​ทำ�​เอ​สอี​โอ (SEO methods) มีห​ ลาย​วิธี เช่น 1) การ​ท�​ำ ดชั นี เว็บไซต์ท​ ี่ใ​ ห้บ​ ริการ​เสิร์ชเ​อน​จินจ​ ะ​ใช้เ​ว็บค​ ร​ อว์เ​ลอ​ร์18 (web crawler) ค้นหา ​เว็บเพจ​ต่างๆ สำ�หรับ​ใช้​แสดง​ผล​การ​ค้นหา เว็บเพจ​เหล่า​นั้น​จะ​ถูก​ลิงก์​มา​จาก​หน้า​เว็บ​ที่​ทำ�​ดัชนี​ไว้​ด้วย​ เสิร์ช​เอน​จิน แต่​ไม่ใช่​ทุก​หน้า​เว็บ​ที่​เว็บ​ค​รอว์​เลอ​ร์​จะ​ส่ง​ให้​เสิร์ช​เอน​จิน​นำ�​มา​ทำ�​ดัชนี บาง​ครั้ง​ระยะ​ห่าง​จาก ​เว็บเพจ​หน้า​แรก​ก็​เป็น​ปัจจัย​หนึ่ง​ที่​จะ​ทำ�ให้​เว็บ​เพ​จนั้นๆ ถูก​รวบรวม​ข้อมูล​โดย​เว็บ​ค​รอว์​เลอ​ร์​หรือ​ไม่​ก็ได้ เช่น หาก​ห่าง​จาก​เว็บเพจ​แรก​มาก​ก็​จะ​ไม่​นำ�​มา​ทำ�​ดัชนี เป็นต้น 2) การ​แลก​ลิงก์ เป็นการ​แลก​เปลี่ยน​ลิงก์​ระหว่าง​เว็บเพจ​ต่างๆ ใน​เว็บไซต์​เดียวกัน การ​ลิงก์​ กลับ​มายัง​หน้า​หลัก​ยิ่งม​ าก​ครั้งก​ ็​จะ​ยิ่งเ​พิ่มอ​ ันดับ​ของ​เว็บเพจ หรือ​เพจ​แร๊​งก์19 (page rank) ให้​สูง​ขึ้น 3) การ​ใช้​คยี เ์ วิรด์ การ​เพิ่ม​คีย์เวิร์ด​ที่​เกี่ยวข้อง​กับ​เว็บไซต์​ไว้​ใน​เม​ทา​แท็ก20 (meta tag) เพื่อ​ ช่วย​ให้ข​ ้อความ​ตัวอ​ ักษร​หรือว​ ลีท​ ี่เ​ป็นค​ ำ�​ค้นห​ รือค​ ำ�​สำ�คัญใ​ น​เว็บเพจ​นั้นส​ ามารถ​ค้นพ​ บ​ได้เ​มื่อม​ ีก​ าร​สอบถาม​ เพื่อ​การ​ค้นหา (search queries) 4) กา​รน​อร์มัลไล​เซ​ชั่น​ยู​อาร์​แอล (URL normalization) เป็นก​ระ​บวน​การ​ซึ่ง​ทำ�ให้​หลาย​ ยู​อาร์​แอ​ลมี​มาตรฐาน​เดียวกัน โดย​การ​แปลง​ยู​อาร์​แอล​ทั่วไป​มา​เป็น​ยู​อาร์​แอล​พื้น​ฐาน (canonical URL) ที่​มีล​ ักษณะ​สำ�คัญ​หรือ​ลักษณะ​เด่น​ร่วม​กัน โดย​การ​ใช้​เม​ทา​แท็ก​พื้น​ฐาน (canonical meta tag) เสิร์ช​เอน​จิน​จะ​ใช้​กา​รน​อร์มัลไล​เซ​ชั่น​ยู​อาร์​แอล​เพื่อ​กำ�หนด​ความ​สำ�คัญ​ให้​กับ​เว็บเพจ และ​ เพื่อ​ลด​ภาระ​การ​ทำ�​ดัชนี​ให้​กับ​หน้า​เว็บ​ที่​มี​ความ​ซ้ำ�​ซ้อน​กัน ส่วน​เว็บ​ค​รอว์​เลอ​ร์​จะ​ใช้​กา​รน​อร์มัลไล​เซ​ชั่น​ ยูอ​ าร์​แอล​เพื่อ​หลีกเ​ลี่ยง​การ​คัด​ลอก​หน้า​เว็บ​เดียวกัน​มากกว่าห​ นึ่ง​ครั้ง 5) การ​ทำ�​แบ็​กลิ​งก์ (backlink) เป็นการ​ทำ�​ลิงก์​จาก​เว็บ​ไดเรกทอรี่ (web directory) ให้​เข้า​ มายัง​เว็บไซต์​หรือ​เว็บเพจ ซึ่ง​มี​ความ​สำ�คัญ​ต่อ​การ​ทำ�​เอ​สอี​โอ เพราะ​จำ�​นวน​แบ็​กลิ​งก์​เป็น​ตัว​ชี้​วัด​ความ​นิยม​ หรือ​ความ​สำ�คัญ​ต่อ​เว็บไซต์​ด้วย ปัจจุบัน​มี​หลาย​เว็บไซต์​ที่​ให้​บริการ​ทำ�​เอ​สอี​โอ​สำ�หรับ​เว็บไซต์​โดย​คิด​ค่า​ใช้​จ่าย เว็บไซต์​สำ�เร็จรูป​ ก็​มี​การ​เพิ่ม​ความ​สามารถ​ใน​การ​ทำ�​เอ​สอี​โอ​เอา​ไว้ นอกจาก​นี้ มี​หลาย​เว็บไซต์​ที่​ให้​ข้อมูล​ข่าวสาร​และ​ให้​ ความ​รเู​้ กีย่ ว​กบั เ​อ​สอีโ​ อ เช่น เว็บไ​ ซต์ภ​ าวุธ​ ดอต​คอม (www.pawoot.com) ได้แ​ นะนำ�​วธิ ก​ี าร​งา่ ยๆ 5 วิธี สำ�หรับ​ การ​เพิ่มโ​ อกาส​ให้เ​ว็บไซต์​ติด​อันดับ​ใน​ผลลัพธ์​จาก​การ​ค้นหา​ด้วย​เสิร์ช​เอน​จิน หรือ​การ​ทำ�​เอ​สอี​โอ ดังนี้

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

18 เว็บค ​ ร​ อว์เลอ​ร์ (web crawler) เป็นโ​ ปรแกรม​คอมพิวเตอร์ท​ ีท่​ ่อง​เว็บไซต์แ​ ล้วท​ ำ�การ​คัดล​ อก​เว็บเพจ​ทั้งหมด​ทีไ่​ ด้เ​ข้าเ​ยี่ยม​

ชม ให้​เสิร์ชเ​อน​จิน​ใช้ใ​ น​การ​จัด​ทำ�​ดัชนี หรือ​อินเ​ด็ก​ซ์ (index) ซึ่ง​จะ​ทำ�ให้​สามารถ​ค้นหา​เว็บไซต์​หรือ​เว็บเพจ​เหล่า​นั้น​ได้​อย่าง​รวดเร็ว 19 เพจ​แร๊ง​ ก์ (page rank) เป็นอ​ ัลก ​ อ​ริท​ ึมใ​ น​การ​วิเคราะห์ล​ ิงก์ โดย​การ​ให้ค​ ่าน้ำ�​หนักแ​ ก่ล​ ิงก์ต​ ่างๆ เพื่อว​ ัดค​ วาม​สัมพันธ์ห​ รือ​ สอดคล้อง​ระหว่าง​ลิงก์​เหล่า​นั้น และ​เพจ​แร๊​งก์​เป็น​เครื่องหมายการค้าข​ อง​กู​เกิ้ล​ที่​นำ�​มา​ใช้​กับ​เสิร์ช​เอน​จิน 20 เม​ทา​แท็ก (meta tag) เป็น​ภาษา​เอช​ที​เอ็ม​แอล <meta … > ที่​ใช้​ระบุ​ราย​ละเอียด​ของ​โครงสร้าง​ข้อมูล หรือ​เม​ทา​ดาต้า (metadata) ของ​เว็บเพจ

ม

ธ ส

การพัฒนาเว็บไซต์เพื่อพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์

ม

5-29

ธ ส

1) การ​ระบุ​ข้อมูลส​ ินค้า​ใน​เว็บไซต์ เว็บไซต์​ควร​มี​ข้อมูล​ต่างๆ เกี่ยว​กับส​ ินค้า เช่น ชื่อ​สินค้า ยี่ห้อ หรือ​รุ่น เป็นต้น โดย​ให้​ปรากฏ​อยู่​ใน​หน้า​เว็บไซต์​อย่าง​ชัดเจน และ​อยู่​ใน​ตำ�แหน่ง​บน​สุด​ของ​หน้า​ เว็บไซต์ หรือ​ชื่อ​เว็บไซต์ (title page) 2) การ​ปรากฏ​ข้อมูล​สินค้า​ซ้ำ�​หลาย​ครั้ง เว็บไซต์​ควร​มี​ข้อมูล​เกี่ยว​กับ​สินค้า​ปรากฏ​ซ้ำ�​หลาย​ ครั้ง​ใน​หนึ่ง​หน้า​เว็บเพจ อาทิ ชื่อ​รุ่น​สินค้า​ควร​มี​การ​ระบุ​ซ้ำ�​หลาย​ครั้ง​ใน​หน้า​เว็บเพจ เพราะ​จะ​ทำ�​ให้​เสิร์ช​ เอน​จิน​ ท​ราบ​ว่า​หน้าเ​ว็บ​นี้เ​กี่ยวข้อง​กับ​สินค้า​รุ่น​นั้นๆ ซึ่ง​เป็นการ​เพิ่ม​โอกาส​ที่​จะ​ติด​ใน​อัน​ดับ​แรกๆ 3) การ​ให้​ราย​ละเอียด​ข้อมูล​สินค้า​อย่าง​ครบ​ถ้วน เว็บไซต์​ควร​มี​ข้อมูล​ต่างๆ เกี่ยว​กับ​สินค้า​ มาก​ที่สุด​และ​ครบ​ถ้วน​ที่สุด​เท่า​ที่​จะ​เป็น​ไป​ได้ ยิ่ง​ใส่​ข้อมูล​มาก​ก็​จะ​ยิ่ง​ทำ�​ให้​เสิร์ช​เอน​จิน​ค้นหา​เว็บไซต์​เจอ ​มาก​ขึ้น เพราะ​จะ​ได้​ครอบคลุม​คำ�​ค้น​ที่ผ​ ู้เ​ยี่ยม​ชม​เว็บไซต์​ใช้​ใน​การ​ค้นหา 4) การ​ระบุ​พื้นที่​การ​ขาย เว็บไซต์​ควร​มี​ข้อมูล​เกี่ยว​กับ​พื้นที่​หรือ​สถาน​ที่​ที่ต​ ้องการ​ขาย​สินค้า​ หรือ​บริการ เช่น ชื่อ​ประเทศ ภาค จังหวัด อำ�เภอ หมู่บ้าน เป็นต้น ซึ่ง​จะ​ช่วย​เพิ่ม​โอกาส​ใน​การ​ค้นหา​หาก​ ผู้​เยี่ยม​ชม​เว็บไซต์ค​ ้นหา​โดย​ระบุ​ชื่อ​พื้นที่ล​ ง​ไป​ด้วย 5) การ​แลก​เปลี่ยน​เว็บ​ลิงก์ เว็บไซต์​ควร​มี​การ​แลก​เปลี่ยน​ลิงก์​กับ​เว็บ​ไซต์​อื่นๆ หรือ​ทำ�​ลิงก์​ จาก​เว็บไซต์​อื่น หาก​มี​การ​ลิงก์​มา​เยอะ โดย​เฉพาะ​ลิงก์​จาก​เว็บไซต์​ซึ่ง​เป็น​ที่​รู้จัก​และ​มีชื่อ​เสียง ก็​จะ​ทำ�ให้​ มี​โอกาส​ติด​อันดับ​ได้​เร็ว​มาก​ขึ้น หรือ​เพิ่ม​ชื่อ​เว็บไซต์​ใน​เว็บไซต์​ที่​ให้​บริการ​เสิร์ช​เอน​จิน เช่น เว็บไซต์​กู​เกิ้ล โดย​สามารถ​เพิ่ม​เว็บไซต์​เพื่อ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์​เข้าไป​ที่​เว็บไซต์ www.google.com/addurl เป็นต้น วิธี​นี้​ง่าย​ที่สุด และ​ทำ�​ให้​เสิร์ช​เอน​จิ​นรู้​จักเ​ว็บไซต์​ได้​เร็ว​มาก​ขึ้น

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

3. การ​ทำ�การ​ตลาด​เครือข​ ่าย​สังคม

ม

ธ ส

ม

เครือ​ข่าย​สังคม (social network) เป็น​โครงสร้าง​สังคม​ที่​ประกอบ​ขึ้น​จาก​คน​หลาย​คน แต่ละ​คน​ เรียก​ว่า โหนด (nodes) เชื่อม​โยง​กัน​ด้วย​ความ​สัมพันธ์​ใน​ลักษณะ​ใด​ลักษณะ​หนึ่ง เช่น มิตรภาพ เครือ​ญาติ ประโยชน์​ร่วม​กัน ความ​สนใจ​ร่วม​กัน ความ​เชื่อ ความ​รู้ เป็นต้น ผู้คน​สามารถ​ใช้​เครือ​ข่าย​สังคม​เพื่อ​สร้าง​เครือ​ข่าย​เพื่อน​บน​โลก​ออนไลน์ และ​หาส​มา​ชิก​ของ​กลุ่ม​ เพื่อ​ติดต่อ​สื่อสาร​ถึงกัน​ระหว่าง​เพื่อน​ฝูง​ปัจจุบัน​ติดต่อ​เพื่อน​เก่า​ที่​ไม่​ได้​เจอ​กัน​มา​นาน หรือ​สร้าง​เพื่อน​ใหม่​ ที่​มี​ความ​สนใจ​ใน​เรื่อง​เดียวกัน​หรือ​คล้าย​กัน นอกจาก​นี้ การ​มี​เครือ​ข่าย​ยัง​สามารถ​ทำ�ให้​สมาชิก​หา​งาน​ทำ�​ หรือ​เกิดก​ าร​ติดต่อ​ทาง​ธุรกิจข​ ึ้น​ได้ การ​วิเคราะห์​เครือ​ข่าย​สังคม​นั้น จะ​เป็นการ​ศึกษา​ความ​สัมพันธ์​ใน​สังคม ซึ่ง​มัก​จะ​พบ​ว่า​เครือ​ข่าย​ สังคม​เกิดข​ ึ้น​ใน​หลาย​ระดับ​ตั้งแต่​ระดับ​ครอบครัว​ไป​จนถึง​ระดับ​ชาติ และ​มี​บทบาท​สำ�คัญ​ใน​การ​หา​แนวทาง​ แก้​ปัญหา​ร่วม​กัน ทำ�ให้​องค์การ/หน่วย​งาน​เดิน​หน้าต​ ่อ​ไป​ได้ หรือ​ทำ�ให้​แต่ละ​บุคคล​ประสบ​ความ​สำ�เร็จ​ได้ เว็บไซต์เ​ครือ​ข่าย​สังคม เช่น ทวิ​ต​เตอร์ (Twitter) เฟ​ซบุ๊ก (Facebook) หรือ​ยู​ทิวบ​ ์ (YouTube) มัก​ จะ​มี​เว็บ​บล็อก​และ​ฟ​อรั่ม (forum) ไว้ใ​ ห้​สมาชิก​กลุ่ม​ติดต่อ​สื่อสาร​กัน โดย​สมาชิก​สามารถ​ออกแบบ​หน้าเ​พจ ข​ อง​ตนเอง​เพื่อเ​ผย​แพร่ข​ ้อมูลส​ ่วน​ตัว โดย​จะ​มีผ​ ู้ต​ ิดตาม​มา​ตอบ​หรือแ​ สดง​ความ​คิดเ​ห็น ใคร​ก็ตาม​ทีเ่​ชื่อม​โยง ​เป็น​เพื่อน​กัน​จะ​สามารถ​อ่าน​ความ​คิด​เห็น​เหล่า​นี้​ได้ ทำ�ให้​ข้อมูล​เหล่า​นั้น​เข้า​ถึง​คน​เป็น​จำ�นวน​มาก ดัง​นั้น

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ม

ธ ส

5-30

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ม

ธ ส

เว็บไซต์​เครือ​ข่าย​สังคม​จึง​ทำ�​หน้าที่​เหมือน​เป็นการ​บอก​ต่อ​หรือ​เล่า​สู่​กัน​ฟัง​แบบ​ปาก​ต่อ​ปาก (word of mouth) การ​ท�ำ การ​ตลาด​เครือข​ า่ ย​สงั คม (social network marketing) เป็นการ​ท�ำ การ​ตลาด​โดย​อาศัยล​ กั ษณะ​ ของ​เครือ​ข่าย​สังคม​ใน​การ​เข้า​ถึง​ผู้คน​บน​โลก​ออนไลน์ หาก​เว็บไซต์​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์​นำ�​เสนอ​ข้อมูล ​เกี่ยว​กับ​สินค้า​ออก​ไป สังคม​ออนไลน์​จะ​บอก​ต่อ​กัน​เป็น​ทอดๆ ผู้คน​มัก​จะ​เชื่อ​คน​ที่​ตนเอง​รู้จัก ไม่​ว่า​จะ​ เป็น​เพื่อน​ฝูง ญาติ​พี่​น้อง หรือ​ผู้​มีชื่อ​เสียง ผู้คน​ที่​เข้า​มา​แสดง​ความ​คิด​เห็น​ร่วม​กัน​หรือ​ติดตาม​ข้อมูล​ต่างๆ เกี่ยว​กับส​ ินค้าจ​ ะ​ค่อยๆ ซึมซับค​ วาม​จงรักภ​ ักดีต​ ่อต​ ราสินค​ ้า และ​กลาย​เป็นล​ ูกค้าไ​ ป​ใน​ที่สุด ใน​ทีน่​ ีจ้​ ะ​กล่าว​ถึง ​ลักษณะ​ของ​การ​ใช้​ทวิ​ต​เต​อร์​และ​เฟ​ซบุ๊กเ​พื่อท​ ำ�การ​ตลาด​เครือ​ข่าย​สังคม ดังนี้ - ทวิ​ต​เตอร์ เป็น​เว็บไซต์​ที่​มี​บริการ​ทาง​ด้าน​เครือ​ข่าย​สังคม​ที่​ช่วย​ทำ�ให้​บริษัท​ต่างๆ สามารถ​ ส่ง​เสริม​การ​ขาย​สินค้า​เข้า​ถึง​กลุ่ม​เป้า​หมาย​ใน​ระดับ​บุคคล​ได้ โดยการ​ใช้​ข้อความ​สั้น (short message) ให้​ข้อมูล​เกี่ยว​กับ​สินค้า​แก่​ผู้​ติดตาม (follower) ซึ่ง​ผู้​ติดตาม​มัก​จะ​ชอบ​อ่าน​ข้อ​ความ​สั้นๆ โดย​ข้อความ​ เหล่า​นี้​จะ​ไป​ปรากฏ​ใน​หน้า​เว็บเพจ​ของ​ผู้​ติดตาม และ​มี​ลิงก์​ไป​ยัง​เว็บไซต์​ของ​สินค้า เช่น ข้อมูล ภาพถ่าย และ​วิดีโอ ใน​เว็บ​ไซต์​เฟ​ซบุ๊ก เป็นต้น ลิงก์เ​หล่า​นี้จ​ ะ​ทำ�ให้​ผู้​ติดตาม​สามารถ​ดู​ราย​ละเอียด​สินค้า​ทาง​ออนไลน์ อาจ​จะ​นำ�​ไป​สู่​ความ​จงรักภ​ ักดี​ต่อ​ตราสิน​ค้า และ​เพิ่ม​โอกาส​การ​โฆษณา​ให้​มาก​ขึ้น​ด้วย - เฟ​ซบุ๊ก เป็น​เว็บไซต์​ที่​มี​บริการ​ทาง​ด้าน​เครือ​ข่าย​สังคม​ที่​มี​ราย​ละเอียด​ของ​บริการ​มาก​ กว่า​ทวิ​ต​เตอร์ โดย​สามารถ​นำ�​เสนอ​วิดีโอ ภาพถ่าย และ​คำ�​อธิบาย​หรือ​ราย​ละเอียด​ที่มา​กก​ว่า​ได้ ผู้​ติดตาม​ สามารถ​แสดง​ความ​คิด​เห็น​ใน​หน้า​เพจ​ของ​สินค้า และ​ผู้​อื่น​ก็​สามารถ​มอง​เห็น​ได้ นอกจาก​นี้ เฟ​ซบุ๊ก​จะ​ลิงก์​ กลับ​ไป​ยัง​หน้า​เพจ​ใน​ทวิต​ ​เตอร์​ของ​สินค้า​ได้ ทั้งนี้ ทวิ​ต​เต​อร์​และ​เฟ​ซบุ๊ก​ส่งเ​สริม​การ​ขาย​แบบ​เรี​ยล​ไทม์ และ​ดึงดูด​ลูกค้า​มายังเ​ว็บไซต์​ที่น​ ำ�​เสนอ​ ข้อมูล​สินค้า​หรือ​เว็บไซต์​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์​ได้ ดัง​นั้น จึง​มัก​จะ​เห็น​หลายๆ เว็บไซต์​นำ�​ไอคอน (icon) ของ​เว็บไซต์เ​ครือ​ข่าย​สังคม​ไป​วาง​ไว้เ​พื่อล​ ิงก์ไ​ ป​ยัง​เว็บไซต์​เครือ​ข่าย​สังคม​เหล่า​นั้น อย่างไร​ก็ตาม การ​ทำ�ให้​เว็บไซต์​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์​ประสบ​ความ​สำ�เร็จ​นั้น​ต้อง​ใช้​หลาย​วิธี​ ร่วม​กัน เมื่อ​พัฒนา​และ​ออกแบบ​เว็บไซต์​ที่​ดีแล้ว ก็​ควร​สร้าง​ความ​น่า​เชื่อ​ถือ​ให้​กับ​เว็บไซต์ ใช้​เอ​สอี​โอ​ใน​ การ​ทำ�การ​ตลาด​ออนไลน์ รวม​ถึงก​ าร​ทำ�การ​ตลาด​ผ่าน​เครือ​ข่าย​สังคม เพื่อ​ทำ�ให้​ผู้​เยี่ยม​ชม​เว็บไซต์​มี​โอกาส​ มาก​ขึ้น​ใน​การ​เข้า​ถึง​เว็บไซต์​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์ นอกจาก​นี้ เมื่อ​เวลา​ผ่าน​ไป​เทคโนโลยี​ได้​รับ​การ​พัฒนา​ มาก​ขึ้น อาจ​มี​เครื่อง​มือ​ใหม่ๆ ออก​มา ซึ่ง​นักศึกษา​จะ​ต้อง​ติดตาม​ความ​ก้าวหน้า​เพื่อ​นำ�​มา​ใช้​ทำ�ให้​เว็บไซต์​ พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์​ประสบ​ความ​สำ�เร็จอ​ ย่าง​ต่อ​เนื่อง​ต่อ​ไป

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

หลัง​จาก​ศึกษา​เนื้อหา​สาระ​เรื่อง​ที่ 5.1.4 แล้ว โปรด​ปฏิบัติ​กิจกรรม 5.1.4 ใน​แนว​การ​ศึกษา​หน่วย​ที่ 5 ตอน​ที่ 5.1 เรื่อง​ที่ 5.1.4

ม

ธ ส

ธ ส

การพัฒนาเว็บไซต์เพื่อพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์

ตอน​ที่ 5.2

ธ ส

ม

แนวทาง​การ​พัฒนา​เว็บไซต์​เพื่อ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์

5-31

ธ ส

ม

โปรด​อ่าน​แผนการ​สอน​ประจำ�​ตอน​ที่ 5.2 แล้วจ​ ึง​ศึกษา​เนื้อหา​สาระ พร้อม​ปฏิบัติ​กิจกรรม​ใน​แต่ละ​เรื่อง

ม

หัว​เรื่อง

แนวคิด

ธ ส

เรื่อง​ที่ 5.2.1 ขั้น​ตอน​และ​ทาง​เลือก​ใน​การ​พัฒนา​เว็บไซต์​เพื่อ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์ เรื่อง​ที่ 5.2.2 การ​จด​ทะเบียน​โด​เมน​เนม​และ​การเต​รี​ยม​เว็บเ​ซิร์ฟเวอร์ เรื่อง​ที่ 5.2.3 แนวทาง​การ​พัฒนา​เว็บไซต์​เพื่อ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์ เรื่อง​ที่ 5.2.4 ฟีเจอร์​ใน​เว็บไซต์​เพื่อพ​ าณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์

ธ ส

ม

ธ ส

ม

1. ขั้ น ​ต อน​ก าร​พั ฒ นา​เ ว็ บ ไซต์ ​เ พื่ อ ​พ าณิ ช ย์ ​อิ เ ล็ ก ทรอนิ ก ส์ ประกอบ​ด้ ว ย การ​กำ � หนด​ วัตถุประสงค์ กำ�หนด​ทาง​เลือก​ใน​การ​พัฒนา การ​จด​ทะเบียน​โด​เมน​เนม การเต​รี​ยม​ เว็บ​เซิร์ฟเวอร์ และ​การ​ลงมือ​พัฒนา ส่วน​ทาง​เลือก​ใน​การ​พัฒนา​มี​หลาย​วิธี​ให้​เลือก​ตาม​ ความ​ต้องการ​และ​ความ​เหมาะ​สม ทั้ง​พัฒนา​เอง จ้าง​บริษัท​พัฒนา การ​จ้าง​ฟรี​แลน​ซ์​ พัฒนา หรือ​การ​ใช้​เว็บไซต์​สำ�เร็จรูป 2. การ​จด​ทะเบียน​โด​เมน​เนม​เพื่อจ​ ะ​ได้​ไม่มี​ผู้​อื่น​จด​ทะเบียน​ซ้ำ�​ซ้อน และ​สามารถ​ดำ�เนิน​การ​ ไป​พร้อมๆ กับ​การ​ใช้​บริการ​เว็บ​โฮ​สติ้​ง ซึ่ง​ต้อง​คำ�นึง​ถึง​ชื่อ​โดเมน การ​ตรวจ​สอบ​ชื่อ​ว่าง การเต​รี​ยม​ข้อมูล​ที่​เกี่ยวข้อง การ​เลือก​แพ็ก​เกจ​และ​ระยะ​เวลา ข้อมูล​ของ​เซิร์ฟเวอร์ จาก​นั้น​จึง​ดำ�เนิน​การเต​รี​ยม​เว็บ​เซิร์ฟเวอร์ โดย​การ​ขอ​ใช้​บริการ​ต้อง​พิจารณา​ความ ​น่า​เชื่อ​ถือ การ​ให้​ความ​ช่วย​เหลือ สถาน​ที่​ตั้ง คุณสมบัติ​ของ​เซิร์ฟเวอร์ ระบบ​ปฏิบัติ​การ ระบบ​สำ�รอง​ข้อมูล โด​เมน​เนม ราคา​ค่า​บริการ ระบบ​บริหาร​จัดการ และ​ระบบ​อีเมล 3. การ​พัฒนา​เว็บ​ไซต์​แบบ​แมชอัพ​เป็น​สิ่ง​ที่​ได้​รับ​ความ​นิยม​ชม​ชอบ​เป็น​อย่าง​มาก​ใน​ยุค​นี้ สามารถ​ดำ�เนิน​การ​ได้​อย่าง​รวดเร็ว และ​มี​เครื่อง​มือ​มากมาย​อำ�นวย​ความ​สะดวก​ใน​การ​ สร้าง​เว็บ​แมชอัพ อย่างไร​ก็ตาม การ​สร้าง​เว็บแ​ มชอัพ​ก็​มี​ทั้ง​ข้อดี​และ​ข้อ​จำ�กัด ซึ่ง​ควร​นำ�​ มา​พิจารณา​หาก​ต้องการ​สร้าง​เว็บ​แมชอัพ 4. เว็บไซต์​เพื่อ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์​นั้น​จะ​มี​ฟีเจอร์​พื้น​ฐาน​เหมือน​กับ​เว็บไซต์​ทั่วไป แต่​มี​ ฟีเจอร์​เกี่ยว​กับ​แค​ตา​ล็อก​สินค้า​ออนไลน์ ตะกร้า​สินค้า​ออนไลน์ และ​ระบบ​รับ​ชำ�ระ​เงิน​ ด้วย​บัตร​เครดิต​ออนไลน์เพิ่มเ​ติม​เข้า​มา​เพื่อ​สนับสนุน​การ​ทำ�​ธุรกรรม​ทาง​อิเล็กทรอนิกส์

ม

ม

ธ ส

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ม

ธ ส

5-32

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ธ ส

วัตถุประสงค์

ม

ม

ธ ส

ม

เมื่อ​ศึกษา​ตอน​ที่ 5.2 จบ​แล้ว นักศึกษา​สามารถ 1. ดำ�เนินก​ าร​ตาม​ขั้น​ตอน​การ​พัฒนา​เว็บไซต์​ได้ 2. วิเคราะห์ท​ าง​เลือก​ต่างๆ ใน​การ​พัฒนา​เว็บไซต์​ได้ 3. ตรวจ​สอบ​และ​จด​ทะเบียน​โด​เมน​เนม และ​เปรียบ​เทียบ​คุณสมบัติ​ของ​ผู้​ให้​บริการ​เว็บ​ โฮ​สติ้ง​ ​ได้ 4. วิเคราะห์เ​ว็บไซต์​ที่​ใช้​แนวทาง​การ​พัฒนา​แบบ​แมชอัพ​ได้ 5. สร้าง​เว็บ​แมชอัพ​ได้ 6. เปรียบ​เทียบ​ฟีเจอร์ส​ ำ�หรับ​เว็บไซต์​เพื่อ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์​ได้

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ธ ส

ม

ธ ส

ม ม

ธ ส

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ธ ส

การพัฒนาเว็บไซต์เพื่อพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์

บทนำ�

ธ ส

ม

5-33

ธ ส

ม

สำ�หรับ​ตอน​ที่ 5.2 นี้จ​ ะ​กล่าว​ถึง​การ​พัฒนา​เว็บไซต์​เพื่อ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์ โดย​เริ่ม​จาก​ขั้นตอน​ และ​ทาง​เลือก​ใน​การ​พัฒนา​เว็บไซต์เ​พื่อพ​ าณิชย์อ​ ิเล็กทรอนิกส์ ซึ่งจ​ ะ​กล่าว​ใน​เรื่อง​ที่ 5.2.1 สำ�หรับร​ าย​ละเอียด​ การ​จด​ทะเบียน​โด​เมน​เนม​และ​การเต​รี​ยม​เว็บ​เซิร์ฟเวอร์ จะ​กล่าว​ไว้​ใน​เรื่อง​ที่ 5.2.2 แนวทาง​ใน​การ​พัฒนา ​ จะ​กล่าว​ใน​เรื่องที่ 5.2.3 ส่วน​ฟีเจอร์​หลัก​ที่​ควร​มี​ใน​เว็บไซต์​เพื่อ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์ จะ​กล่าว​ใน​เรื่อง​ที่ 5.2.4

ม

ธ ส

ธ ส

ม

ธ ส

เรื่อง​ที่ 5.2.1 ขั้นต​ อน​และ​ทาง​เลือก​ใน​การ​พัฒนา​เว็บไซต์​

เพื่อพ​ าณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์

ม

ธ ส

1. ขั้น​ตอน​การ​พัฒนา​เว็บไซต์​เพื่อ​พาณิชย์อ​ ิเล็กทรอนิกส์

ม

ใน​ที่​นี้​จะ​เน้น​การ​พัฒนา​เว็บไซต์​เพื่อ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์​สำ�หรับ​ธุรกิจ​อิเล็กทรอนิกส์​แบบ​บี​ทู​ซี (B2C) ซึ่ง​เหมาะ​กับ​ธุรกิจ​ขนาด​กลาง​และ​ขนาด​ย่อม หรือ​ธุรกิจ​ที่​ดำ�เนิน​การ​ใน​ลักษณะ​ของ​บุคคล​หรือ​กลุ่ม​ บุคคล ทั้งนี้ เพราะ​ธุรกิจ​ขนาด​ใหญ่​ที่​มี​การ​ดำ�เนิน​ธุรกิจ​อิเล็กทรอนิกส์​แบ​บอื่นๆ ก็​จะ​มี​ส่วน​ที่​รองรับ​ธุรกิจ​ อิเล็กทรอนิกส์​แบบ​บี​ทู​ซี​เช่น​กัน ขั้น​ตอน​การ​พัฒนา​เว็บไซต์​เพื่อพ​ าณิชย์อ​ ิเล็กทรอนิกส์ มี​ดังนี้ 1.1 กำ�หนด​วัตถุประสงค์​ของ​เว็บไซต์ การ​เริ่ม​ต้น​ทำ�​เว็บไซต์​เพื่อ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์​จะ​ต้องรู้​ วัตถุประสงค์​ว่า​ต้องการ​ขาย​สินค้า​หรือ​บริการ​ลักษณะ​ใด หรือ​กลุ่ม​เป้า​หมาย​เป็น​ใคร ซึ่ง​จะ​ส่ง​ผล​ต่อ​การ ​เลือก​วิธี​การ​พัฒนา การ​ตั้งช​ ื่อโ​ ด​เมน​เนม การเต​รี​ยม​เว็บเ​ซิร์ฟเวอร์ และ​แนวทาง​ใน​การ​พัฒนา​เว็บไซต์ ทั้งนี้ หาก​เจ้าของ​เว็บไซต์พ​ ัฒนา​เอง​ก็จ​ ะ​เป็นผ​ ู้ก​ ำ�หนด​วัตถุประสงค์เ​อง แต่ห​ ากว่าจ​ ้าง​บริษัทพ​ ัฒนา หรือม​ อบ​หมาย​ ให้​ฝ่าย​เทคโนโลยี​สารสนเทศ​ดำ�เนิน​การ​จะ​ต้อง​บอก​ความ​ต้องการ​หรือ​วัตถุประสงค์​ให้​กับ​กลุ่ม​ที่​เป็น​เว็บ​ ครีเอทีฟ​ของ​ทีมพ​ ัฒนา 1.2 กำ�หนด​ทาง​เลือก​ใน​การ​พัฒนา​เว็บไซต์ มี​ได้​หลาย​วิธี แต่ละ​วิธี​ก็​มี​ข้อดี​และ​ข้อ​จำ�กัด​ที่​มาก​น้อย​ แตก​ต่าง​กันไ​ ป ซึ่ง​จะ​ได้​กล่าว​ใน​ประเด็น​ที่ 2 ต่อ​ไป 1.3 จด​ทะเบียน​โด​เมน​เนม เป็น​ขั้น​ตอน​สำ�คัญ​ของ​การ​เริ่ม​ต้น​ที่​จะ​มี​เว็บไซต์​เป็น​ของ​ตนเอง ซึ่ง​จะ​ ได้ก​ ล่าว​ต่อ​ไป​ใน​เรื่อง​ที่ 5.2.2

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ม

ธ ส

5-34

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ม

ธ ส

1.4 เตรียม​เว็บ​เซิร์ฟเวอร์ เป็น​ขั้น​ตอน​สำ�คัญ​ของ​การ​เริ่ม​ต้น​ที่​จะ​มี​เว็บไซต์​เป็น​ของ​ตนเอง​เช่น​กัน โดย​มาก​มัก​จะ​ดำ�เนิน​การ​ควบคู่​ไป​กับ​การ​จด​ทะเบียน​โด​เมน​เนม ซึ่ง​จะ​ได้​กล่าว​ต่อ​ไป​ใน​เรื่อง​ที่ 5.2.2 1.5 พัฒนา​เว็บไซต์ โดย​จะ​ดำ�เนิน​การ​ต่อ​เนื่อง​มา​จาก​การ​กำ�หนด​ทาง​เลือก​ใน​การ​พัฒนา​เว็บไซต์ ซึ่ง​จะ​ได้​กล่าว​ต่อไ​ ป​ใน​เรื่อง​ที่ 5.2.3

ธ ส

ม

2. ทาง​เลือก​ใน​การ​พัฒนา​เว็บไซต์เ​พื่อ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์

ธ ส

ม

การ​ที่​จะ​มี​เว็บไซต์​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์น​ ั้น มี​ทาง​เลือก​ใน​การ​พัฒนา​หรือ​วิธี​การ​ได้​มา​ของ​เว็บไซต์​ หลาย​วิธี ได้แก่ พัฒนา​เอง จ้าง​บริษัท จ้าง​บุคคล​หรือ​ฟรี​แลน​ซ์21 (freelance) หรือ​ใช้​เว็บไซต์​สำ�เร็จรูป ซึ่งแ​ ต่ละ​วิธี​ก็​มี​ข้อดีแ​ ละ​ข้อ​จำ�กัดท​ ี่​มาก​น้อย​แตก​ต่าง​กัน​ไป 2.1 พัฒนา​เอง เป็นการ​ว่า​จ้าง​ผู้​ที่​มี​ความ​รู้ ความ​สามารถ​ใน​การ​พัฒนา​เว็บไซต์​มา​เป็น​เจ้า​หน้าที่​ ประจำ�​ของ​องค์กร​เพื่อ​รับ​ผิด​ชอบ​พัฒนา​และ​ดูแล​เว็บไซต์​เพื่อ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์​ของ​องค์กร ข้อดี​คือ ความ​สะดวก​ใน​การ​ประสาน​งาน​ใน​การ​พัฒนา​และ​บริหาร​จัดการ​เว็บไซต์ ข้อ​จำ�กัด​คือ คุณภาพ​ของ​เว็บไซต์​ จะ​ขึ้น​อยู่​กับ​คุณภาพ​ของ​บุคลากร​ที่​จ้าง​มา และ​หาก​จ้าง​ผู้​ที่​มี​ความ​สามารถ​สูง​ก็​จะ​มี​ค่า​ใช้​จ่าย​ประจำ�​มาก ซึ่ง​หาก​ให้​น้อย​ไป​ก็อ​ าจ​จะ​ทำ�งาน​อยู่ก​ ับ​องค์กร​ได้ไ​ ม่​นาน ดัง​นั้น วิธี​นี้​จะ​เหมาะ​สม​กับ​องค์กร​ซึ่ง​มี​หน่วย​งาน​ที่​รับ​ผิด​ชอบ​โดยตรง​และ​รับ​บุคลากร​เข้า​มา​เพื่อ​ สร้าง​ทีม​งาน แต่​หาก​เป็น​หน่วย​งาน​ขนาด​เล็ก​เจ้าของ​ธุรกิจ​มัก​จะ​ต้อง​ลงมือ​พัฒนา​เอง ดัง​นั้น จึง​จำ�เป็น​ต้อง​ ศึกษา​หาความ​รู้​เกี่ยว​กับ​การ​พัฒนา​เว็บไซต์ เช่น ภาษา​โปรแกรม​หรือ​คำ�​สั่ง​ต่างๆ ที่​ใช้​ใน​การ​สร้าง​เว็บไซต์ รวม​ถึง​การ​เชื่อม​โยง​เว็บไซต์​กับ​ฐาน​ข้อมูล เป็นต้น 2.2 จ้าง​บริษัท​พัฒนา เป็นการ​ว่า​จ้าง​บริษัท​ที่​รับ​พัฒนา​เว็บไซต์​โดย​เฉพาะ สามารถ​พิจารณา​ได้​ จาก​ชื่อ​เสียง​และ​ตัวอย่าง​ผล​งาน​ของ​ลูกค้า มัก​จะ​มี​ทีม​งาน​ประกอบ​ด้วย​บุคลากร​ที่​เกี่ยวข้อง​หลาย​ส่วน เช่น เว็บ​ครีเอทีฟ ผู้​เชี่ยวชาญ​เว็บ​มาร์เก็ต​ติ้ง นัก​ออกแบบ​เว็บ นัก​พัฒนา​เว็บ เป็นต้น ใน​การ​พัฒนา​และ​ดูแล​ เว็บไซต์​เพื่อ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์​ของ​องค์กร ข้อดี​คือ ได้​เว็บไซต์​ที่​มี​คุณภาพ เพราะ​มี​ทีม​งาน มี​การ​ ทำ�งาน​เป็นร​ ะบบ และ​มี​ประสบการณ์ ข้อ​จำ�กัด​คือ การ​ประสาน​งาน​อาจ​จะ​ทำ�ได้​ไม่​สะดวก​นัก และ​ค่า​ใช้​จ่าย​ ใน​การ​ว่า​จ้าง​ค่อน​ข้าง​สูง ดัง​นั้น วิธี​นี้​จะ​เหมาะ​สม​กับ​องค์กร​ซึ่ง​ไม่มี​หน่วย​งาน​ที่​รับ​ผิด​ชอบ​โดยตรง​และ​ไม่มี​ความ​เชี่ยวชาญ หรือ​หาก​มี​หน่วย​งาน​ที่ร​ ับ​ผิดช​ อบ​โดยตรง​แต่​มี​บุคลากร​ไม่​เพียง​พอ เนื่องจาก​วิธี​การ​นี้​มี​ค่าใ​ ช้​จ่าย​ค่อน​ข้าง​สูง​ ดัง​นั้น ​จึง​ควร​พิจารณา​เลือก​อย่าง​รอบคอบ 2.3 จ้าง​ฟรี​แลน​ซ์​พัฒนา เป็นการ​ว่า​จ้าง​ผู้​ที่​มี​ความ​รู้ ความ​สามารถ​ใน​การ​พัฒนา​เว็บไซต์​มา​ รับ​ผิด​ชอบ​พัฒนา​และ​ดูแล​เว็บไซต์​เพื่อ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์​ของ​องค์กร แต่​ไม่​ได้​ทำ�งาน​ประจำ�​ที่​องค์กร อาจ​จะ​ทำ�งาน​ประจำ�​ที่​บริษัทห​ รือห​ น่วย​งาน​อื่น หรือท​ ำ�งาน​อิสระ​ไม่​สังกัดห​ น่วย​งาน​ใด​ก็ได้ ข้อดีค​ ือ ค่า​ใช้​จ่าย​ ไม่ส​ ูง​นัก ข้อจ​ ำ�กัด​คือ การ​ประสาน​งาน​อาจ​จะ​ทำ�ได้​ไม่​สะดวก​นัก และ​คุณภาพ​ของ​เว็บไซต์ค​ วบคุม​ได้​ยาก

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

21 ฟรี​แลน​ซ์ (freelance) เป็น​ผู้​ที่​รับจ้าง​ทำ�งาน​อิสระ​ไม่มี​เงิน​เดือน​ประจำ�

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ธ ส

การพัฒนาเว็บไซต์เพื่อพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์

ม

5-35

ธ ส

ดัง​นั้น วิธี​นี้​จะ​เหมาะ​สม​กับ​องค์กร​ซึ่ง​มี​หรือ​ไม่มี​หน่วย​งาน​ที่​รับ​ผิด​ชอบ​โดยตรง​ก็ได้ แต่​ต้องการ​ ผู้​เชี่ยวชาญ​มา​ทำ�งาน​เพียง​ชั่วคราว เพื่อ​ทำ�งาน​ร่วม​กับ​ทีม​งาน หรือ​ใน​บาง​ช่วง​เวลา​ที่​มี​บุคลากร​ไม่​เพียง​พอ วิธี​นี้​จะ​มี​ความ​เสี่ยง​มากกว่า​วิธี​แรก​และ​วิธี​ที่​สอง เพราะ​การ​เลือก​ฟรี​แลน​ซ์​ที่​มี​คุณภาพ​และ​รับ​ผิด​ชอบ​งาน​ นั้น​ไม่ใช่เ​รื่อง​ง่าย 2.4 การ​ใช้​เว็บไซต์​สำ�เร็จรูป เป็นการ​ใช้​เว็บไซต์​สำ�เร็จรูป​ที่​มี​ผู้​พัฒนา​ไว้​แล้ว แต่​จะ​ออกแบบ​ หน้าตา หรือ​เท็ม​เพล​ต (template) และ​เครื่อง​มือ หรือ​ฟีเจอร์ (feature) ต่างๆ ให้​สามารถ​รองรับ​ความ​ ต้องการ​ที่​หลาก​หลาย ซึ่ง​ผู้​ที่​จะ​นำ�​มา​พัฒนา​เป็น​เว็บไซต์​ของ​ตนเอง​นั้น​สามารถ​ทำ�การ​ดัดแปลง​แก้ไข​ให้​ เหมาะ​สม​กับ​ธุรกิจ ข้อดี​คือ ค่า​ใช้​จ่าย​ต่ำ� ไม่​ต้อง​กังวล​เรื่อง​การ​ประสาน​งาน ข้อ​จำ�กัด​คือ คุณภาพ​ของ ​เว็บไซต์จ​ ะ​ขึ้น​อยู่​กับ​ฟีเจอร์​ที่ม​ ี ดัง​นั้น วิธี​นี้​จะ​เหมาะ​สม​กับ​องค์กร​ขนาด​เล็ก​หรือ​บุคคล​ทั่วไป​ที่​มี​ความ​รู้​ใน​การ​ใช้​งาน​คอมพิวเตอร์​ และ​อินเทอร์เน็ต​ใน​ระดับ​พื้น​ฐาน เพียง​พอที่​จะ​ดูแล​และ​บริหาร​จัดการ​เว็บไซต์​เพื่อ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์​ ของ​ตนเอง​ได้ เว็บไซต์​ที่​ให้​บริการ​เว็บไซต์​สำ�เร็จรูป เช่น ตลาด​ดอต​คอม (www.tarad.com) เร​ดี​แพ​ลน​ เน็ต (www.readyplanet.com) เป็นต้น ซึ่ง​หาก​มี​เพียง​เครื่อง​มือ​พื้น​ฐาน​มัก​จะ​ไม่มี​ค่า​ใช้​จ่าย แต่​หาก​มี​ เครื่อง​มือ​เพิ่มเ​ติม​หรือ​รองรับ​ธุรกิจข​ นาด​ใหญ่ข​ ึ้น​ก็​จะ​มี​ค่า​ใช้​จ่าย​เพิ่ม​ขึ้น​ตาม​ลำ�ดับ

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ภาพ​ที่ 5.14 การ​เปรียบ​เทียบ​ความ​ต้องการ​ด้าน​การ​ตลาด​กับ​เว็บไซต์​สำ�เร็จรูปแ​ ต่ละ​แพ็ก​เกจ​ของ​ตลาด​ดอต​คอม

ม

ที่มา: http://www.taradquickweb.com/new_qw/package/ ค้น​คืน​เมื่อ​วัน​ที่ 25 มกราคม 2554

5-36

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ม

ธ ส

จาก​ภาพ​ที่ 5.14 จะ​เห็น​ว่า​เว็บไซต์​สำ�เร็จรูป​ของ​เว็บ​ไซต์​ตลาด​ดอต​คอม​แบ่ง​เป็น 2 แพ็ก​เกจ​คือ แพ็กเ​กจ​พลาซ่าม​ อลล์ (plaza mall) และ​แพ็กเ​กจ​พรี​เมี่​ยม​มอลล์ (premium mall) ซึ่ง​การ​ตัดสินใ​ จ​เลือก​ แพ็ก​เกจ​ใด ต้อง​ให้​เหมาะ​สม​กับ​ธุรกิจ ซึ่ง​แพ็ก​เกจ​พลาซ่า​มอลล์​จะ​มี​แบบ​ฟรี แต่​สำ�หรับ​สินค้า​เพียง 35 รายการ​เท่านั้น ส่วน​แพ็ก​เกจ​พรี​เมี่ย​ ม​มอลล์​นั้น สำ�หรับ​ธุรกิจ​ที่​คาด​หวังร​ าย​ได้​ตั้งแต่ 150,000 บาท​ขึ้น​ไป การ​ใช้ว​ ิธีใ​ ด​ก็ตาม​ใน​การ​พัฒนา​เว็บไซต์จ​ ำ�เป็นต​ ้อง​วิเคราะห์ค​ วาม​ต้องการ​ของ​ผู้ท​ ี่ว​ ่าจ​ ้าง​พัฒนา​หรือ​ เจ้าของ​ธุรกิจ ซึ่ง​โดย​มาก​แล้ว​อาจ​จะ​พิจารณา​ร่วม​กับ​แผน​ธุรกิจ หรือ​หารือ​ร่วม​กัน​ระหว่าง​ผู้​ว่า​จ้าง​พัฒนา ​กับ​ผู้รับ​จ้าง เพื่อ​หา​ข้อ​สรุป​ร่วม​กัน

ธ ส

ม

ธ ส

ม

หลัง​จาก​ศึกษา​เนื้อหา​สาระ​เรื่อง​ที่ 5.2.1 แล้ว โปรด​ปฏิบัติ​กิจกรรม 5.2.1 ใน​แนว​การ​ศึกษา​หน่วย​ที่ 5 ตอน​ที่ 5.2 เรื่อง​ที่ 5.2.1

ธ ส

ม

เรื่อง​ที่ 5.2.2 การ​จด​ทะเบียน​โด​เมน​เนม​

​และการเต​รี​ยม​เว็บ​เซิร์ฟเวอร์

ม

ธ ส

1. การ​จด​ทะเบียน​โด​เมน​เนม

ธ ส

ม

การ​จด​ทะเบียน​โด​เมน​เนม​สำ�หรับ​เว็บไซต์​เพื่อ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์ (domain name registration) เป็น​ขั้น​ตอน​ที่​นำ�​ชื่อ​เว็บไซต์​หรือ​โด​เมน​เนม​ที่​ต้องการ​ไป​จด​ทะเบียน เพื่อ​จะ​ได้​ไม่มี​ใคร​มา​จด​ทะเบียน ​โด​เมน​เนม​ซ้ำ� โดย​มาก​จะ​ทำ�​ไป​พร้อม​กับ​การ​สมัคร​ใช้​บริการ​เว็บโ​ ฮ​สติ้​ง22 (web hosting) เพราะ​ผู้​ให้​บริการ​ จะ​บริการ​จด​ทะเบียน​โด​เมน​เนม​ให้ด​ ้วย ทั้งนี้ โด​เมน​เนม​ที่​จด​ทะเบียน​จะ​มีอายุ​การ​ใช้​งาน​สามารถ​จด​ทะเบียน​โด​เมน​เนม​ได้ 1-10 ปี เมื่อ ​โด​เมน​เนม​ใกล้​หมด​อายุ​จะ​ได้​รับ​การ​แจ้ง​เตือน​จาก​ผู้​ให้​บริการ หาก​ต้องการ​ใช้​งาน​โด​เมน​เนม​เดิม​จำ�เป็น​ ต้อง​ต่อ​อายุ ไม่​เช่น​นั้น​อาจ​มี​ผู้​อื่น​มา​จด​ทะเบียน​โด​เมน​เนม​ชื่อ​เดียวกัน​ได้ ซึ่ง​การ​จด​ทะเบียน​โด​เมน​เนม​ มี​ประเด็นท​ ี่ต​ ้อง​พิจารณา ดังนี้ 1.1 การ​ตั้ง​ชื่อ ใน​การ​สร้าง​เว็บไซต์​จำ�เป็น​ต้อง​คิด​และ​เลือก​ชื่อ​เว็บไซต์​หรือ​โด​เมน​เน​มอ​ย่าง​รอบ คอบ เพราะ​เป็น​ชื่อ​ที่​จะ​ใช้​เรียก​เว็บไซต์ หรือ​ให้​จดจำ�​ง่าย​ทำ�ให้​เกิด​เป็น​สัญลักษณ์ และ​ทำ�การ​ตลาด​เพื่อ ​ส่ง​เสริม​การ​ขาย​ต่อ​ไป ซึ่งก​ าร​ตั้ง​ชื่อโ​ ด​เมน​เนม​มี​กฎ​ดังนี้

ธ ส

ม

ม

ม

ธ ส

ธ ส

ม

22 เว็บ​โฮ​สติ้​ง (web hosting) คือ คอมพิวเตอร์แ​ ม่​ข่าย​หรือ​เซิร์ฟเวอร์ (server) ที่​ให้​บริการ​จัด​เก็บ​เว็บไซต์​ที่​พัฒนา​ขึ้น​มา

ธ ส

การพัฒนาเว็บไซต์เพื่อพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์

ม

5-37

ธ ส

- ต้อง​เป็น​ชื่อ​ภาษา​ไทย​ล้วน​หรือ​ภาษา​อังกฤษ​ล้วน ไม่​ใช้​ภาษา​อังกฤษ​และ​ภาษา​ไทย​ปน​กัน มี​ความยาว 2-46 ตัว​อักษร - ต้อง​ไม่มี​สัญลักษณ์พ​ ิเศษ​ต่างๆ เช่น @ ! # $ % ^ & * ( ) _ + = - สามารถ​ใช้​เครื่องหมาย -(dash) ได้ แต่​ห้าม​อยู่​หน้า​สุด​หรือ​หลัง​สุด เช่น หาก​กำ�หนด​ โด​เมน​เนม​เป็น -webdeedee.com หรือ webdeedee-.com จะ​ไม่​สามารถ​จด​ทะเบียน​โด​เมน​เนม​ได้ แต่​หาก​กำ�หนด​โด​เมน​เนม​เป็น web-dee-dee.com จะ​สามารถ​จด​ทะเบียน​โด​เมน​เนม​ได้ เป็นต้น ข้อ​คำ�​นึง​หลักๆ ใน​การ​เลือก​ชื่อโ​ ดเมน มี​ดังนี้ - ควร​ใช้​ชื่อ​ที่​มี​ลักษณะ​สื่อ​ความ​หมาย สั้น กระชับ จดจำ�​ง่าย หรือ​สะกด​ง่าย อาจ​จะ​เป็น ชื่อ​บริษัท ชื่อ​ตราสิน​ค้า ชื่อ​ที่​จดจำ�​ง่าย ชื่อ​ที่​บ่ง​บอก​ความ​เป็น​ตัว​ตน​ของ​เจ้าของ​เว็บไซต์​หรือ​บ่ง​บอก​สินค้า หรือ​ประเภท​ธุรกิจ​ของ​เว็บไซต์ เช่น เว็บ​ไซต์​แม่​กิ​มลั้ง http://www.maekimlung.com/ เป็น​ชื่อ​เจ้าของ เว็บ​ไซต์​แซด​ค​วิ​ซี​เนอ​ร์ http://www.zcuisiner.com เป็น​ธุรกิจ​จัด​เลี้ยง​และ​อาหาร เป็นต้น รวม​ถึง​ควร​ ตั้ง​ชื่อ​ให้​มี​ความ​น่า​เชื่อ​ถือเ​หมาะ​สม​กับ​ประเภท​ธุรกิจ - ควร​หลีก​เลี่ยง​ชื่อท​ ี่​มี​ลักษณะ​เป็น​คำ�ถาม คำ�​พ้อง​เสียง ชื่อ​ยาว​เกิน​ความ​จำ�เป็น คล้ายคลึง​ กับ​เว็บไซต์​ที่​มีชื่อ​เสียง หรือก​ าร​ใช้​เครื่องหมาย เช่น พัก​ที่​ไหน​ดอต​คอม ใช้​ชื่อ​เว็บไซต์เ​ป็น www.pakteenai.com หรือ www.pukteenai.com หรือ​เว็บ​ฟ​อร์​ยู ใช้​ชื่อ​เว็บไซต์เ​ป็น www.web4u.com www.web foryou.com เป็นต้น ไม่​ควร​ตั้ง​ชื่อ​ลักษณะ​นี้ เพราะ​จะ​ทำ�ให้​สะกด​ผิด จำ�​ได้​ยาก และ​สับสน สำ�หรับ​การ​ ตั้ง​ชื่อ​เว็บไ​ ซต์​ยาวๆ นั้น​อาจ​จะ​ยกเว้น​ให้​เฉพาะ​ชื่อ​ซึ่ง​เป็น​ที่​รู้จัก​อยู่​แล้ว​อาจ​จะ​ใช้​ชื่อ​ยาว​ได้ 1.2 การ​ตรวจ​สอบ หลัง​จาก​คิด​และ​เลือก​โด​เมน​เนม​ที่​ต้องการ​แล้ว จำ�เป็น​ต้อง​ตรวจ​สอบ​ว่า​ โด​เมน​เนม​ที่​ต้องการ​นั้น​ยัง​ไม่​ได้​จด​ทะเบียน​หรือ​ยัง​ว่าง​อยู่ สามารถตรวจ​สอบ​ได้​จาก​เว็บไซต์​ที่​ให้​บริการ​จด​ โด​เมน​เนม เช่น เว็บไซต์ไ​ ทยอิน​เท​อร์​นิก http://www.thaiinternic.com/th/index.htm เว็บ​ไซต์​ตลาด​ ค​วิก​เว็บ http://www.taradquickweb.com/new_qw/domain/ หรือ​เว็บไ​ ซต์​เช็ก​โดเมน http://www. checkdomain.com/ เป็นต้น โดย​กรอก​โด​เมน​เนม​ที่​ต้องการ​ และ​เลือก​ชนิด​ของ​โด​เมน​เนม​ ทั้งนี้ หาก​โด​เมน​เนม​ที่​ต้องการ​มี​ผู้​จด​ทะเบียน​ไป​แล้ว และ​ต้องการ​ได้​ชื่อ​นั้น ก็​สามารถ​ค้นหา​ชื่อ​ เจ้าของ​โด​เมน​เนม​หรือ​ผู้ท​ ี่​จด​ทะเบียน​เพื่อต​ ิดต่อ​ขอ​ซื้อ​ได้ เว็บไซต์​ที่​ให้​บริการ​ตรวจ​สอบ เช่น เว็บไซต์​โพ​ราร์ http://www.porar.com/register-domainname-th.html เว็บ​ไซต์​ฮู​อีส http://domains.whois. com/domain.php (ภาพ​ที่ 5.15) เป็นต้น

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

5-38

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ภาพ​ที่ 5.15 เว็บไซต์ท​ ใี่​ ห้​บริการ​ตรวจ​สอบ​ข้อมูลเ​จ้าของ​โด​เมน​เนม

ธ ส

ที่มา: เว็บไซต์ http://domains.whois.com/domain.php?action=whois

ม

1.3 การเต​รี​ยม​ข้อมูล จาก​นั้น​ควร​เตรียม​ข้อมูล​ที่​เกี่ยวข้อง​สำ�หรับ​การ​จด​ทะเบียน​โด​เมน​เนม เช่น - username และ password ที่​จะ​ใช้​สำ�หรับ​การ​จด​ทะเบียน​โด​เมน​เนม - primary DNS และ secondary DNS ที่​จะ​ใช้​สำ�หรับ​ชี้​โด​เมน​เนม​ที่​จด​ทะเบียน​แล้วไป​ ยัง​เว็บ​โฮ​สติ้​ง​ที่​ได้​เปิด​ใช้​บริการ​ไว้ ข้อมูล​นี้​จะ​ได้​มา​จาก​การ​สมัคร​ใช้​บริการ​เว็บ​โฮ​สติ้​ง เช่น เว็บ​ไซต์​เร​ดี​ แพ​ลน​เน็ต www.readyplanet.com เว็บไซต์​ที​เอช​เว็บโ​ ฮสต์ http://www.thwebhost.com/ เป็นต้น - ข้อมูลข​ อง​ผู้ท​ ี่​จะ​จด​ทะเบียน​โด​เมน​เนม​ที่​จะ​ใช้​สำ�หรับก​ าร​ติดต่อ เช่น ชื่อ ที่​อยู่ หมายเลข​ โทรศัพท์ หมายเลข​โทรสาร หรือ​อีเมล เป็นต้น - ข้อมูลบ​ ัตร​เครดิต​ที่​จะ​ใช้​ชำ�ระ​ค่าจ​ ด​ทะเบียน​โด​เมน​เนม โด​เมน​เนม​ของ​ไทย​ที่​ลงท้าย​ด้วย .th จำ�เป็น​ต้อง​มี​เอกสาร​เพิ่ม​เติม​เพื่อ​ประกอบ​การ​ขอ​จด​ทะเบียน​ โด​เมน​เนม ดังนี้ - หาก​เป็นการ​จด​ทะเบียน​โด​เมน​เนม​โดย​ใช้​ชื่อ​องค์กร โด​เมน​เนม​ต้อง​สอดคล้อง หรือ​เป็น​ ส่วน​ใด​ส่วน​หนึ่งห​ รือ​ย่อ​มา​จาก​ชื่อ​องค์กร และ​จด​ทะเบียน​ได้​เพียง​โด​เมน​เนม​เดียว ก) กรณี​ที่​เป็น​องค์กร​ใน​ประเทศไทย เอกสาร​ที่​ต้อง​ใช้​เพิ่ม​เติม ได้แก่ หนังสือ​รับรอง​ บริษัท ใบ ภ.พ.20 (ภาษี​มูลค่า​เพิ่ม) หรือ​ใบ ท.ค.0401 (ทะเบียน​การ​ค้า) ข) กรณี​ที่​เป็น​องค์กร​ต่าง​ประเทศ ต้อง​มี​ตัวแทน​ที่​จด​ทะเบียน​บริษัท​ใน​ประเทศไทย เอกสาร​ที่ต​ ้อง​ใช้เ​พิ่มเ​ติม ได้แก่ หนังสือร​ ับรอง​บริษัทต​ ่าง​ประเทศ หนังสือร​ ับรอง​บริษัทต​ ัวแทน​ที่จ​ ด​ทะเบียน​ บริษัท​ใน​ประเทศไทย หนังสือ​รับรอง​ที่​รับรอง​โดย​บริษัท​ต่าง​ประเทศ ซึ่ง​มี​ใจความ​สำ�คัญ 2 ใจความ คือ รับรอง​บริษทั ท​ จี​่ ด​ทะเบียน​ใน​ประเทศไทย​เป็นบ​ ริษทั ต​ วั แทน และ​รบั รอง​การ​อนุญาต​ใช้ช​ ือ่ อ​ งค์กร​ตา่ ง​ประเทศ​ ใน​การ​จด​ทะเบียน​โด​เมน​เนม ให้​ลงท้าย​ด้วย .co.th

ม

ม

ธ ส

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ธ ส

การพัฒนาเว็บไซต์เพื่อพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์

ม

5-39

ธ ส

- หาก​เป็นการ​จด​ทะเบียน​โด​เมน​เนม​โดย​ใช้​เครื่องหมายการค้า​หรือ​เครื่องหมาย​บริการ โด​เมน​เนม​ต้อง​ตรง​กับ​เครื่องหมายการค้า​หรือ​เครื่องหมาย​บริการ​ทุก​ตัว​อักษร และ​เครื่องหมายการค้า​หรือ​ เครือ่ งหมาย​บริการ​ตอ้ ง​จด​ทะเบียน และ​ประกาศ​รบั รอง​โดย​กรม​ทรัพย์สนิ ท​ าง​ปญ ั ญา​ของ​ประเทศไทย เอกสาร​ ที่​ต้อง​ใช้​เพิ่มเ​ติม ได้แก่ หนังสือ​สำ�คัญแ​ สดง​การ​จด​ทะเบียน​เครื่องหมายการค้า​หรือ​เครื่องหมาย​บริการ 1.4 การ​เลือก​ระยะ​เวลา ใน​การ​จด​ทะเบียน​โด​เมน​เนม​สามารถ​กำ�หนด​ระยะ​เวลา​ที่​ต้องการ​จด​ ทะเบียน​ได้ ซึ่ง​จะ​มี​ราคา​แตก​ต่าง​กัน​ไป เช่น เว็บไซต์ www.porar.com ซึ่ง​ให้​บริการ​รับ​จด​ทะเบียน​ โด​เมน​เนม​ได้​กำ�หนด​ราคา​ไว้​ว่า โด​เมน​เน​มลง​ท้าย​ด้วย .com หรือ .biz ค่า​จด​ทะเบียน​โด​เมน​เนม 1 ปี 450 บาท 2 ปี 890 บาท 3 ปี 1,320 บาท 4 ปี 1,740 บาท และ 5 ปี 2,150 บาท หรือ​โด​เมน​เน​มลง​ท้าย​ด้วย .co.th ค่า​จด​ทะเบียน​โด​เมน​เนม 1 ปี 800 บาท 2 ปี 1,500 บาท 3 ปี 2,250 บาท 4 ปี 3,000 บาท และ 5 ปี 3,750 บาท เป็นต้น 1.5 การ​ระบุ​โด​เมน​เนม​เซิร์ฟเวอร์ (DNS server) หาก​เช่า​บริการ​เว็บ​โฮ​สติ้​ง​ไว้​แล้ว​ก็​จะ​ได้​รับ​ โด​เมน​เนม​เซิร์ฟเวอร์​หลัก (primary DNS) และ​โด​เมน​เนม​เซิร์ฟเวอร์​รอง (secondary DNS) จาก​ผู้​ให้​ บริการ​เว็บ​โฮ​สติ้​ง เพื่อ​ใช้​ระบุ​และ​ชี้​โด​เมน​เนม​ไป​ยัง​เว็บ​โฮ​สติ้​ง​ที่​เปิด​ใช้​บริการ​ไว้ แต่​หาก​ยัง​ไม่​ได้​เช่า​เว็บ ​โฮ​สติ้​งอาจ​จด​ทะเบียน​โด​เมน​เนม​ไว้​ก่อน​โดย​ยัง​ไม่​นำ�​ไป​ใช้​งาน นอกจาก​นี้ ถ้า​มี​การ​เปลี่ยนแปลง​ผู้​ให้​บริการ​ เว็บ​โฮ​สติ้​งก็​จะ​ต้อง​มา​แก้ไข​ข้อมูลเ​หล่า​นี้ด​ ้วย ทั้งนี้ หาก​ไม่​ต้องการ​มี​โด​เมน​เนม​เป็น​ของ​ตัว​เอง​ก็​สามารถ​ใช้​โด​เมน​เนม​ย่อย (sub domain name) ได้ เช่น เว็บไซต์ www.tarad.com/nicelife ซึ่ง​เจ้าของ​โดเมน​เมน​คือ www.tarad.com โดย​ เปิด​โด​เมน​เนม​ย่อย​ให้​กับ​เจ้าของ​เว็บไซต์​ใน​ชื่อ nicelife ข้อดี​คือ ไม่มี​ค่า​บริการ หรือ​เป็นการ​ให้​พื้นที่​ เว็บไซต์​ฟรี แต่​ข้อ​เสีย​คือ ไม่​ได้​เป็น​เจ้าของ​โด​เมน​เนม หาก​ต้องการ​เปลี่ยน​ผู้​ให้​บริการ​เว็บ​โฮ​สติ้​งก็​จะ​ทำ� ​ไม่​ได้ มัก​จะ​อยู่​รวม​ใน​เว็บ​เซิร์ฟเวอร์​เดียวกัน​แต่​มี​หลาย​เว็บไซต์ การ​ทำ�ให้​ติด​อัน​ดับ​ต้นๆ ของ​เสิร์ช​เอน​จิ​น มี​โอกาส​น้อย​มาก รวม​ถึง​พื้นที่​หรือ​เครื่อง​มือ​ต่างๆ มัก​จะ​มี​ให้​ใช้​งาน​น้อย ขึ้น​อยู่​กับ​เจ้าของ​โด​เมน​เนม​เป็น​ หลัก

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

2. การเต​รี​ยม​เว็บ​เซิร์ฟเวอร์

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ม

ธ ส

การเต​รี​ยม​เว็บ​เซิร์ฟเวอร์ (web server) สำ�หรับ​จัด​เก็บ​และ​เผย​แพร่​เว็บไซต์ (ภาพ​ที่ 5.16) นั้น สามารถ​ดำ�เนินก​ าร​ได้​หลาย​วิธี ดังนี้ - การ​จัด​ตั้งเ​ว็บ​เซิร์ฟเวอร์​ขึ้น​มา​เอง - การ​ขอ​ใช้​พื้นที่จ​ าก​เว็บ​เซิร์ฟเวอร์​จาก​หน่วย​งาน​ที่​สังกัด - การ​ขอ​ใช้พ​ ื้นทีฟ่​ รีจ​ าก​ผใู้​ ห้บ​ ริการ​เว็บเ​ซิร์ฟเวอร์ฟ​ รี เช่น www.tripod.com www.yahoo. com www.google.com เป็นต้น - การ​เช่า​เว็บ​เซิร์ฟเวอร์จ​ าก​ผู้ใ​ ห้​บริการ หรือ​เว็บ​โฮ​สติ้​ง (web hosting)

ม

ม

ธ ส

ม

5-40

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ภาพ​ที่ 5.16 การ​จัด​เก็บ​เว็บไซต์ใ​ น​เว็บ​เซิร์ฟเวอร์เ​พื่อ​เผย​แพร่ส​ ู่​อินเทอร์เน็ต

ธ ส

ที่มา: พิภัช ดวง​คำ�​สวัสดิ์ สไลด์​การ​บรรยาย​เรื่อง หลัก​การ​ออกแบบ​เว็บเพจ

ธ ส

การ​มี​เว็บไซต์​นั้น​ต้องการ​พื้นที่​จัด​เก็บ หาก​ต้อง​จัด​ตั้ง​เซิร์ฟเวอร์​ขึ้น​มา​เอง​จะ​มี​ค่า​ใช้​จ่าย​สูง​และ​ ต้อง​มี​ผู้​ดูแล​ระบบ​ด้วย สำ�หรับ​องค์กร​ขนาด​ใหญ่ มี​ศูนย์​คอมพิวเตอร์ และ​มี​บุคลากร​ทาง​ด้าน​เทคโนโลยี​ สารสนเทศ​อยู่​แล้ว อาจ​จะ​จัด​ตั้ง​เว็บ​เซิร์ฟเวอร์​ขึ้น​เอง แต่​สำ�หรับ​ธุรกิจ​ขนาด​กลาง​และ​ขนาด​เล็ก​อาจ​ จะ​เลือก​ใช้​บริการ​เช่า​พื้นที่​จาก​ผู้​ให้​บริการ​เว็บ​โฮ​สติ้​ง มี​ให้​เลือก​หลาย​ราย​และ​หลาก​หลาย​แพ็ก​เกจ ใน​ ที่​นี้​จะ​กล่าว​ถึง​การเต​รี​ยม​เว็บ​เซิร์ฟเวอร์​โดย​การ​เช่า​จาก​ผู้​ให้​บริการ​หรือ​เว็บ​โฮ​สติ้​งเป็น​หลัก เนื่องจาก ​ผู้​ประกอบ​การ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์​ส่วน​ใหญ่​จะ​เป็น​ธุรกิจ​ขนาด​กลาง ธุรกิจ​ขนาด​เล็ก หรือ​เป็น​บุคคล​ ทั่วไป ซึ่ง​การ​เลือก​ผู้ใ​ ห้​บริการ​เว็บ​โฮ​สติ้​ง มีข​ ้อ​ควร​พิจารณา ดังนี้ 1) ความ​น่า​เชื่อ​ถือ ควร​เลือก​บริษัท​ที่​จด​ทะเบียน​เป็น​นิติบุคคล ซึ่ง​จะ​มี​ความ​มั่นคง​มากกว่า​ รวม​ถึงประสบการณ์​การ​ให้​บริการ ลูกค้า​ที่​ใช้บ​ ริการ และ​ราย​ละเอียด​หรือ​ข้อมูล​ที่​ให้​กับ​ลูกค้า 2) การ​ให้​ความ​ช่วย​เหลือ ควร​เลือก​บริษัท​ที่​มี​บริการ​ให้​ความ​ช่วย​เหลือ​ใน​กรณี​ที่​เซิร์ฟเวอร์​ เกิด​ขัดข้อง ผู้​ให้​บริการ​บาง​ราย​มี​การ​ให้​ความ​ช่วย​เหลือ​ตลอด 24 ชั่วโมง บาง​ราย​หาก​ติดต่อ​ใน​ช่วง​วัน​หยุด ​หรือ​นอก​เวลา​ทำ�การ​อาจ​จะ​ต้อง​รอ​ไม่​สามารถ​ดำ�เนิน​การ​ได้​ใน​ทันที รวม​ถึง​ความ​เชี่ยวชาญ​ของ​ทีม​ดูแล​ ลูกค้า 3) สถาน​ทต​ี่ งั้ ควร​พิจารณา​สถาน​ทีต่​ ั้งข​ อง​เว็บเ​ซิร์ฟเวอร์ ผู้​ให้บ​ ริการ​บาง​ราย​มที​ ีต่​ ั้งเ​ซิร์ฟเวอร์​ ใน​หลาย​ประเทศ ทำ�ให้​ผู้​เช่า​สามารถ​เลือก​ได้​ว่า​ต้องการ​วาง​เว็บไซต์​ไว้​ที่​ใด​เพื่อ​ให้​ใกล้​กับ​กลุ่ม​ลูกค้า และ​ มี​ผล​ต่อ​ความเร็ว​ใน​การ​เข้า​ถึง​ข้อมูล​ด้วย เช่น ผู้ใ​ ห้​บริการ​ของ​ไทย​รับ​วาง​เว็บไซต์​ทั้ง​ใน​ประเทศไทย​และ​ต่าง​ ประเทศ หาก​เว็บไซต์​มี​กลุ่ม​เป้า​หมาย​หรือ​กลุ่ม​ลูกค้า​อยู่​ใน​ประเทศ ก็​ควร​เลือก​วาง​เว็บไซต์​ไว้​กับ​เซิร์ฟเวอร์​ ใน​ประเทศไทย แต่​หาก​เว็บไซต์​มี​กลุ่ม​เป้า​หมาย​อยู่​ใน​ต่าง​ประเทศ ก็​ควร​เลือก​วาง​เว็บไซต์​ไว้​กับ​เซิร์ฟเวอร์​ ใน​ต่าง​ประเทศ

ม

ม

ธ ส

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ธ ส

การพัฒนาเว็บไซต์เพื่อพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์

ม

5-41

ธ ส

4) คุณสมบัติ​ของ​เซิร์ฟเวอร์ ควร​พิจารณา​ราย​ละเอียด​อุปกรณ์​ฮาร์ดแวร์​ของ​เซิร์ฟเวอร์​ที่​มี​ คุณภาพ​และ​ประสิทธิภาพ ทั้งห​ น่วย​ประมวล​ผลก​ลาง หน่วย​ความ​จำ� และ​ฮาร์ดดิสก์​ของ​เซิร์ฟเวอร์ เพื่อ​จะ​ ได้ม​ ั่นใจ​ว่า​เว็บโ​ ฮ​สติ้​ง​จะ​พร้อม​ให้​บริการ​อยู่เ​สมอ 5) ระบบ​ปฏิบัติ​การ ควร​ตรวจ​สอบ​ระบบ​ปฏิบัติ​การ​ที่​ผู้​ให้​บริการ​จัด​เตรียม​ไว้ รวม​ถึงรุ่น​ หรือ​เวอร์ชั่นข​ อง​ซอฟต์แวร์ท​ ี่​ติด​ตั้งบ​ น​เซิร์ฟเวอร์ ซึ่ง​จะ​ต้อง​เหมือน​กับ​ใน​ช่วง​ของ​การ​พัฒนา นอกจาก​นี้​แล้ว ต้อง​พิจารณา​ว่า​เซิร์ฟเวอร์ส​ ามารถ​รองรับ​เทคโนโลยี​ใหม่ๆ ที่​ผู้​พัฒนา​ต้องการ​ได้​ด้วย 6) ระบบ​สำ�รอง​ข้อมูล ควร​พิจารณา​ผู้​ให้​บริการ​เว็บ​โฮ​สติ้​ง​ที่​มี​บริการ​สำ�รอง​ข้อมูล สำ�หรับ​ รองรับ​กรณี​เกิด​เหตุการณ์ฉ​ ุกเฉิน​ที่​อาจ​ก่อ​ความ​เสีย​หาย​ต่อ​ข้อมูล 7) โด​เมน​เนม ผู้​ให้​บริการ​บาง​ราย​ให้​เช่า​เว็บ​โฮ​สติ้​ง​พร้อม​กับ​จด​โด​เมน​เนม​ และ/หรือ​การ​ ต่อ​อายุ​โด​เมน​เนม​ฟรี ทั้งนี้ จำ�นวน​โด​เมน​เนม​บน​เซิร์ฟเวอร์​หนึ่งๆ ไม่​ควร​มี​มาก​นัก เพราะ​จะ​เกิดก​ าร​แย่ง​ใช้​ ทรัพยากร​ของ​เซิร์ฟเวอร์ 8) ราคา​ค่า​บริการ ผู้​ให้​บริการ​แต่ละ​ราย​จะ​มี​การ​กำ�หนด​ราคา​ค่า​บริการ​คล้าย​กัน​บ้าง​ต่าง​กัน​ บ้าง อาจ​จะ​พิจารณา​ถึง​ปัจจัย​ต่างๆ เช่น ระยะ​เวลา​การ​เช่า ระบบ​ปฏิบัติ​การ​บน​เซิร์ฟเวอร์ ปริมาณ​ข้อมูล ​ที่​รับ-ส่ง และ​ดาวน์โหลด-อัพโหลด หรือ​จำ�นวน​อีเมล เป็นต้น 9) ระบบ​บริหาร​จัดการ ควร​มี​ระบบ​บริหาร​จัดการ​เว็บไซต์ท​ ี่​ใช้​งาน​สะดวก ผู้​ให้​บริการ​หลาย​ ราย​พัฒนา​ระบบ​บริหาร​จัดการ​เว็บไซต์​เป็น​ภาษา​ไทย โดย​มี​ฟีเจอร์​สำ�คัญ เช่น ระบบ​จัดการ​ไฟล์ ระบบ​ จัดการ​อีเมล ระบบ​จัดการ​ฐาน​ข้อมูล ระบบ​ช่วย​เหลือ​หรือ​อำ�นวย​ความ​สะดวก​อื่นๆ รวม​ถึง​สถิติ​ต่างๆ เกี่ยว​กับ​ผู้​เข้า​เยี่ยม​ชม​เว็บไซต์ เป็นต้น 10) ระบบ​อีเมล ส่วน​ใหญ่​การ​เช่า​เว็บ​โฮ​สติ้​ง​จะ​มี​ฟีเจอร์​ส่วน​ที่​เป็น​ระบบ​จัดการ​อีเมล​ด้วย แต่​จะ​มี​จำ�นวน​เท่าใด​นั้น​ขึ้น​อยู่​กับ​ราคา​ค่า​บริการ​ด้วย ทั้งนี้ ผู้​ให้​บริการ​บาง​ราย​จะ​มี​ระบบ​ป้องกัน​อีเมล​ขยะ​ และ​ไวรัส​คอมพิวเตอร์ ทั้งนี้ การ​จด​ทะเบียน​โด​เมน​เนม การเต​รี​ยม​เว็บ​เซิร์ฟเวอร์ และ​การ​เลือก​ใช้​บริการ​จาก​ผู้​ให้​บริการ​ เว็บ​โฮ​สติ้​ง​นั้น ควร​ดำ�เนิน​การ​ไป​ควบคู่ก​ ัน​ไป​ตั้งแต่​ได้​มี​การ​วางแผน​จะ​มี​เว็บไซต์​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์​เป็น​ ของ​ตนเอง เพราะ​จะ​เกี่ยวข้อง​กับ​การ​วางแผน​ธุรกิจ การ​สร้าง​ชื่อ​หรือ​ตราสิน​ค้า การ​ทำ�การ​ตลาด รวม​ถึง​ งบ​ประมาณ​ที่​ต้อง​จัดสรร​สำ�หรับ​การ​พัฒนา​เว็บไซต์​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์​ด้วย

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ธ ส

ม

หลัง​จาก​ศึกษา​เนื้อหา​สาระ​เรื่อง​ที่ 5.2.2 แล้ว โปรด​ปฏิบัติ​กิจกรรม 5.2.2 ใน​แนว​การ​ศึกษา​หน่วย​ที่ 5 ตอน​ที่ 5.2 เรื่อง​ที่ 5.2.2

5-42

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ม

เรื่อง​ที่ 5.2.3 แนวทาง​การ​พัฒนา​เว็บไซต์​

เพื่อพ​ าณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์

ธ ส

ม

ธ ส

ม

แนวทาง​ใน​การ​พัฒนา​เว็บไซต์​มี​ด้วย​กัน​หลาย​วิธี อาทิ โดย​การ​เขียน​ด้วย​ภาษา​โปรแกรม โด​ยการ แมชอัพ (mashup) และ​โดย​การ​ใช้​ระบบ​จัดการ​เนื้อหา (CMS) ใน​เรื่อง​นี้​จะ​กล่าว​ถึง​แนวทาง​การ​พัฒนา​ โด​ยการแมชอัพ ส่วน​แนวทาง​การ​พัฒนา​โดย​การ​ใช้​ระบบ​จัดการ​เนื้อหา จะ​ได้​กล่าว​ต่อ​ไป​ใน​ตอน​ที่ 5.3

1. ความ​หมาย​ของ​แมชอัพ

ธ ส

ม

ธ ส

ใน​การ​พัฒนา​เว็บไซต์​นั้น คำ�​ว่า แมชอัพ หมาย​ถึง เว็บเพจ​หรือ​เว็บ​แอพ​พลิ​เคชั่​นที่​ใช้​หรือ​ผสม​ ผสาน​ข้อมูล​จาก​สอง​แหล่ง​ขึ้น​ไป​เพื่อ​ให้​เกิด​บริการ​ผ่าน​เว็บ​ใน​รูป​แบบ​ใหม่ๆ การ​สร้าง​เว็บ​แมชอัพ​จึงสามารถ​ ดำ�เนิน​การ​ได้ง​ ่าย​และ​รวดเร็ว​กว่าก​ าร​สร้าง​เว็บไซต์​แบบ​เดิม โดย​มักจ​ ะ​ใช้ส​ ่วน​ต่อป​ ระสาน​โปรแกรม​ประยุกต์​ แบบ​เปิด หรือ​โอเพ่น​เอ​พี​ไอ23 (open APIs) และ​แหล่ง​ข้อมูล​หลาย​แหล่ง​เพื่อ​สร้าง​เป็น​เว็บท​ ี่​มี​ข้อมูล​มากมาย​ ที่​น่า​สนใจ​โดย​ไม่​ต้อง​สร้าง​ข้อมูล​ขึ้น​เอง ลักษณะ​เด่น​ของ​เว็บ​แมชอัพ ได้แก่ การ​ผสม​ผสาน (combination) การ​เห็น​เป็น​ภาพ หรือ​วิ​ชวลไล​เซ​ชั่น (visualization) และ​การ​รวม​กัน​เป็นก​ลุ่ม (aggregation) เพื่อ​นำ�​ข้อมูล​ที่​มี​อยู่​แล้ว​มา​ทำ�ให้​เกิด​ ประโยชน์ม​ าก​ยิ่ง​ขึ้น

ธ ส

ม

2. ประ​เภท​ของ​แมชอัพ

ธ ส

ม

ม

แมชอัพ​มี​ด้วย​กัน​หลาย​ประเภท ใน​ที่​นี้​จะ​กล่าว​ถึง 3 ประเภท​ที่​นิยม​พัฒนา ได้แก่ แมชอัพ​เชิง ​ธุรกิจ แมชอัพ​เชิง​ผู้บ​ ริโภค และ​แมชอัพ​เชิง​ข้อมูล มี​ราย​ละเอียด​ดังนี้ 2.1 แมชอัพ​เชิง​ผู้​บริโภค (consumer mashup) เป็น​เว็บ​แอพ​พลิ​เคชั่​นที่​ผสม​ผสาน​ข้อมูล​ชนิด​ ต่างๆ จาก​แหล่ง​ข้อมูล​สาธารณะ​หลาย​แหล่ง​ที่​เผย​แพร่​อยู่​บน​อินเทอร์เน็ต แล้ว​นำ�​มา​จัด​อยู่​ใน​เว็บไซต์​ใหม่ และ​เป็น​ประเภท​ที่​นิยม​พัฒนา​กัน​โดย​ทั่วไป เช่น วิกิ​พี​เดีย​วิชั่น (Wikipediavision) (ภาพ​ที่ 5.17) ผสม​ ผสาน​กู​เกิ้ลแม็บส์ (Google Maps) กับว​ ิกิพ​ ีเ​ดีย​เอ​พี​ไอ (Wikipedia API)

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ม

ธ ส

23 โอเพ่นเ​อ​พีไ​ อ (open API-open Application Programming Interface) เป็น​ชุด​ของ​เทคโนโลยี​ที่​ทำ�ให้​เว็บไซต์​ต่างๆ

สามารถ​ทำ�งาน​ร่วม​กัน​หรือ​โต้ตอบ​ระหว่าง​กัน​ได้ ซึ่งเ​ป็น​แนว​โน้ม​ของ​การ​ทำ�​เว็บ​แอพ​พลิ​เคชั่น​ใน​ยุค​นี้​และ​ใน​อนาคต

ธ ส

การพัฒนาเว็บไซต์เพื่อพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ภาพ​ที่ 5.17 เว็บไ​ ซต์​วิกพิ​ ี​เดีย​วิชั่น

ที่มา: เว็บไซต์ http://www.lkozma.net/wpv/index.html ค้น​คืน​เมื่อ​วัน​ที่ 25 พฤษภาคม 2554

ม

5-43

ธ ส

ม

ธ ส

ม

2.2 แมชอัพ​เชิงข​ ้อมูล (data mashup) เป็น​เว็บ​แอพ​พลิ​เคชั่​นที่​ผสม​ผสาน​สื่อ​และ​ข้อมูล​หลาย​ชนิด ​ที่​มี​ลักษณะ​คล้ายๆ กัน​จาก​แหล่ง​ข้อมูล​หลาย​แหล่ง โดย​การ​ผสม​ผสาน​นี้​จะ​สร้าง​เว็บ​เซ​อร์​วิส​ใหม่ๆ ที่​ไม่มี​ ใน​แหล่ง​ข้อมูล​ใด​มา​ก่อน เช่น เว็บไซต์ http://www.kayak.com/ เป็นต้น ซึ่ง​ตรง​ข้า​มกับแมชอัพ​เชิง​ ผู้​บริโภค 2.3 แมชอัพ​เชิง​ธุรกิจ (business mashup) เป็น​เว็บ​แอพ​พลิ​เคชั่​นที่​ผสม​ผสาน​ทรัพยากร แอพ​พลิ​เคชั่น และ​ข้อมูล​ของ​ตนเอง​กับ​เว็บเซอร์วิส​ภายนอก โดย​เน้น​การนำ�​เสนอ​ข้อมูล​และ​อนุญาต​ให้​มี​ การ​ดำ�เนิน​การ​ใดๆ ร่วม​กัน​ระหว่าง​ธุรกิจ​กับ​ธุรกิจ​ และ/หรือ​ธุรกิจ​กับ​นัก​พัฒนา เหมาะ​สำ�หรับ​การ​พัฒนา​ที่​ ต้องการ​ความ​รวดเร็ว​ใน​ส่วน​ของ​การ​นิยาม​ความ​ต้องการ​ของ​ธุรกิจ แมชอัพ​ประเภท​นี้​จะ​มี​ความ​ปลอดภัย เป็นเ​ว็บ​แอพ​พลิ​เคชั่​นที่ม​ ี​ข้อมูลท​ ัน​สมัย​ทั้งจ​ าก​แหล่ง​ข้อมูล​ภายใน​และ​ภายนอก​องค์กร แมชอัพ​เชิง​ธุรกิจ​แตก​ต่าง​จาก​แมชอัพ​เชิง​ผู้​บริโภค​ใน​เรื่อง​ของ​กา​รบู​รณา​การ​กับ​สภาพ​แวดล้อม​ใน​ การ​ประมวล​ผล ความ​ปลอดภัย การ​ควบคุม​การ​เข้า​ถึง เครื่อง​มือ​การ​เขียน​โปรแกรม ตลอด​จน​ทิศทาง​การ​ เติบโต​ของ​การ​ใช้​แมชอัพ​เชิง​ธุรกิจก​ ับ​เอส​เอ​เอ​เอส (SaaS - Software as a Service) นอกจาก​นี้ ผู้​จัดหา​ เทคโนโลยี​สำ�หรับ​แมชอัพ​เชิง​ธุรกิจ​ส่วน​ใหญ่จ​ ะ​เพิ่ม​ฟีเจอร์​เกี่ยว​กับ​เอส​โอ​เอ​เข้าไป​ด้วย

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

5-44

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

3. สถาปัตยกรรม​ของ​แมชอัพ

ม

ธ ส

สถาปัตยกรรม​ของ​แมชอัพ​แบ่ง​ได้เ​ป็น 3 ชั้น​หรือ​เลเยอร์ (layers) ดังนี้ 3.1 การนำ�​เสนอ เป็น​ส่วน​ต่อ​ประสา​นข​อง​แมชอัพ เทคโนโลยี​ที่​ใช้​ใน​เลเยอร์​นี้​คือ เอช​ที​เอ็ม​แอล เอ็กซ์​เอช​ที​เอ็ม​แอล ซี​เอส​เอส จาวา​สคริปต์ และ​เอ​แจ็กซ์ 3.2 เว็บเซอร์วิส เป็น​ฟังก์ชัน​ต่างๆ ที่​สามารถ​เข้า​ถึง​ได้​โดย​ใช้​เซอร์วิส​เอ​พี​ไอ เทคโนโลยี​ที่​ใช้​ใน ​เลเยอร์​นี้​คือ เอ็กซ์​เอ็ม​แอล​เอช​ที​ที​พี​รี​เควส (XMLHTTPRequest) เอ็กซ์​เอ็ม​แอล​อาร์​พีซี (XML-RPC) เจ​ซัน​อาร์​พีซี (JSON-RPC) โซ้พ (SOAP) และ​เรสต์ (REST) 3.3 ข้อมูล เป็นการ​จัดการ​ข้อมูล เช่น การ​ส่ง การ​จัด​เก็บ และ​การ​รับ เทคโนโลยี​ที่​ใช้​ใน​เลเยอร์​นี้​ คือ เอ็กซ์เ​อ็มแ​ อล เจ​ซัน และ​เค​เอ็ม​แอล24 (KML) จาก​สถาปัตยกรรม​ทั้ง 3 ชั้น​ที่​กล่าว​มา​นี้ สา​มา​รถ​จำ�แนก​แมชอัพ​ได้​เป็น 2 สไตล์ คือ อิง​เว็บ​หรือ​ เว็บ​เบส (web-based) และ​อิง​เซิร์ฟเวอร์​หรือ​เซิร์ฟเวอร์​เบส (server-based) ใน​ขณะ​ที่​แมชอัพ​อิง​เว็บ​ โดย​ทั่วไป​จะ​ใช้​เว็บ​เบ​รา​เซอร์​ใน​ฝั่ง​ผู้​ใช้​เพื่อ​ผสม​ผสาน​และ​ปรับ​เปลี่ยน​รูป​แบบ​ของ​ข้อมูล แต่​แมชอัพ​อิง ​เซิร์ฟเวอร์​จะ​วิเคราะห์​และ​ปรับ​เปลี่ยน​รูป​แบบ​ของ​ข้อมูล​ที่​ฝั่ง​เซิร์ฟเวอร์ แล้ว​ส่ง​ข้อมูล​ไป​ยัง​เบ​รา​เซอร์​ของ ​ผู้​ใช้​ตาม​รูป​แบบ​ที่​กำ�หนด​ไว้

ธ ส

ม

ธ ส

4. การ​สร้าง​เว็บ​แมชอัพ

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ม

การ​สร้าง​เว็บ​แมชอัพ​ที่​ขั้น​ตอน ดังนี้ 4.1 กำ�หนด​หัว​เรื่อง เป็นการ​ตั้ง​คำ�ถาม​และ​ตอบ​คำ�ถาม​ให้​ชัดเจน​ว่า​ต้องการ​จะ​สร้าง​เว็บ​แมชอัพ​ เกี่ยว​กับ​เรื่อง​อะไร เพราะ​จะ​นำ�​ไป​สู่​การ​เลือก​ใช้​เอ​พี​ไอ​และ​เครื่อง​มือ​ต่างๆ เช่น ต้องการ​ระบุ​ตำ�แหน่ง​ของ​ สถาน​ที่​ลง​บน​แผนที่ จำ�เป็น​ต้อง​ใช้​ข้อมูล​เกี่ยว​กับ​แผนที่ ภาพถ่าย บุ๊​กมาร์ก และ​อื่นๆ ที่​เกี่ยวข้อง เป็นต้น จาก​นั้น ควร​ค้นหา​เอ​พี​ไอ​ต่างๆ ที่​ต้องการ​บน​เว็บไซต์ เช่น เว็บไซต์ http://www.programmableweb. com/apis เป็นต้น และ​ควร​ค้นหา​ตัว​อย่าง​แอพ​พลิ​เคชั่น​เว็บ​แมชอัพ​ต่างๆ ที่​นำ�​เอ​พี​ไอ​เหล่า​นั้น​ไป​ใช้​งาน เช่น เว็บไซต์ http://www.programmableweb.com/mashups เป็นต้น เพื่อ​จะ​ได้​ใช้​เป็น​แนวทาง​ใน ​การ​กำ�หนด​หัวเ​รื่อง​ต่อไ​ ป 4.2 กำ�หนด​แหล่ง​ข้อมูล เป็นการ​ตัดสิน​ใจ​ว่า​จะ​ใช้​ข้อมูล​จาก​แหล่ง​ข้อมูล​ใด​บ้าง เพราะ​มี​ผล​ต่อ ​เอ​พี​ไอ​ที่​จะ​นำ�​มา​ใช้ เช่น ต้องการ​ดำ�เนิน​การ​เกี่ยว​กับ​ภาพถ่าย​บน​เว็บ​ไซต์​ฟ​ลิก​เกอร์ (Flickr) หรือ​รายการ​ ขาย​บน​เว็บ​ไซต์​อีเบย์ (eBay) เป็นต้น ก็​จะ​ต้อง​พิจารณา​เลือก​ใช้​เอ​พี​ไอ​จาก​เว็บไซต์​เหล่า​นี้​ก่อน

ม

ธ ส

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ม

ธ ส

24 เค เอ็มแอล (KML - Keyhole Markup Language) คือรูปแบบไฟล์ที่ใช้แสดงข้อมูลทางภูมิศาสตร์ในเบราเซอร์ที่

แสดงข้อมูลเกี่ยวกับโลก (Earth browser) เช่น กูเกิ้ลเอิร์ธ (Google Earth) กูเกิ้ลแม็บ (Google Maps) เป็นต้น โดย เคเอ็มแอล ใช้โครงสร้างแท็ก (tag) กำ�กับการแสดงผลและอิงตามมาตรฐานเอ็กซ์เอ็มแอล

ธ ส

การพัฒนาเว็บไซต์เพื่อพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์

ม

5-45

ธ ส

4.3 ประเมินท​ ักษะ​การ​เขียน​โปรแกรม เป็นการ​พิจารณา​อย่าง​รอบคอบ​เกี่ยว​กับ​ทักษะ​ใน​การเขียน​ โปรแกรม​ของ​ผู้​พัฒนา เอ​พี​ไอ​บาง​อย่าง​อาจ​จะ​ใช้​งาน​ง่าย​ไม่​ซับ​ซ้อน เช่น แผนที่ แต่​ก็​มี​บาง​เอ​พี​ไอ​ที่​มี​ความ​ ซับ​ซ้อน​มาก เช่น เอ​พี​ไอ​เกี่ยว​กับ​การ​เงิน การ​ประมูล เป็นต้น หาก​ซับ​ซ้อน​มาก​ก็​จะ​ใช้​เวลา​มาก ดัง​นั้น หาก​จะ​เลือก​ใช้​เอ​พี​ไอ​จึง​ควร​พิจารณา​ด้วย​ว่า​เอ​พี​ไอ​เหล่า​นั้น​ใช้​ภาษา​โปรแกรม​ใด และ​ควร​พิจารณา​ว่า​ใน ​การ​สร้าง​เว็บ​แมชอัพจ​ ะ​เลือก​ใช้​ภาษา​โปรแกรม​ใด 4.4 ลง​ทะเบียน​ขอ​ใช้​เอ​พีไ​ อ ผู้​ให้​บริการ​เอ​พี​ไอ​ส่วน​ใหญ่จ​ ะ​ต้องการ​ให้​ผู้นำ�​เอ​พี​ไอ​ไป​ใช้​ลง​ทะเบียน​ กับ​ทาง​เว็บไซต์​เอา​ไว้ มี​ทั้ง​แบบ​เลข​ทะเบียน​เดียว​สามารถ​ใช้ได้​หลาย​แอพ​พลิ​เคชั่น และ​แบบ​เลข​ทะเบียน​ เดียว​ใช้​ได้​แอพ​พลิ​เคชั่น​เดียว มี​ทั้ง​แบบ​ขั้น​ตอน​การ​ลง​ทะเบียน​ซับ​ซ้อน​และ​ไม่​ซับ​ซ้อน เช่น หน้า​เว็บไซต์​ การ​ลง​ทะเบียน​ของ​กูเ​กิ้ล http://code.google.com/apis/maps/signup.html เป็นต้น 4.5 ลงมือ​เขียน​โปรแกรม เป็น​ขั้น​ตอน​การ​สร้าง​เว็บ​แมชอัพ​โดย​ใช้​เอ​พี​ไอ​ตาม​ที่​ได้​พิจารณา​หรือ ​เลือก​ไว้​แล้ว​ใน​ขั้น​ตอน​ต่างๆ ก่อน​หน้า​นี้ โดย​เอ​พี​ไอ​ที่​จะ​นำ�​มา​ใช้​จะ​มี​เอกสาร​แนะนำ�​การ​ใช้​งาน​ตาม​เว็บไซต์​ ต่างๆ ที่​ให้​บริการ

ธ ส

ม

ธ ส

5. ข้อดี​และ​ข้อ​จำ�กัดข​ อง​เว็บ​แมชอัพ

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ม

5.1 ข้อดี​ของ​เว็บแ​ มชอัพ มี​หลาย​ประการ ดังนี้ - การ​นำ�​แอพ​พลิ​เคชั่​นที่​มี​อยู่แ​ ล้วก​ลับ​มา​ใช้​ซ้ำ� - การ​พัฒนา​แอพ​พลิ​เคชั่น​ดำ�เนิน​ไป​ได้​อย่าง​รวดเร็ว - การ​พัฒนา​เว็บแ​ มชอัพ​ไม่​จำ�เป็นต​ ้อง​อาศัย​ทักษะ​ทาง​ด้าน​เทคโนโลยี​สารสนเทศ​มากมาย​นัก - ต้นทุนห​ รือ​ค่า​ใช้จ​ ่าย​ใน​กา​รพัมน​ า​แอพ​พลิ​เคชั่น​จะ​ลด​ลง​ไป​ได้​อย่าง​มาก - แอพ​พลิเ​คชัน่​ ทีพ่​ ัฒนา​จะ​ตรง​ตาม​ความ​จำ�เป็นข​ อง​ผูใ้​ ช้ เพราะ​ผูใ้​ ช้ส​ ามารถ​สร้าง​เว็บแ​ มชอัพ​ ที่​มี​เนื้อหา​ตามต้องการ ซึ่ง​เป็น​เนื้อหา​ที่​ไม่​สามารถ​พัฒนา​ด้วย​ตนเอง เนื่องจาก​มี​ข้อ​จำ�กัด​ใน​เรื่อง​เวลา​และ​ ทรัพยากร 5.2 ข้อ​จำ�กัด​ของ​เว็บแ​ มชอัพ มี​หลาย​ประการ ดังนี้ - ผูใ้​ ช้ไ​ ม่ส​ ามารถ​ควบคุมค​ ุณภาพ​และ​ฟีเจอร์ต​ ่างๆ ของ​เนื้อหา​ได้ และ​การ​ให้ค​ วาม​ช่วย​เหลือ​ จาก​เจ้าของ​เอ​พี​ไอ​ไม่​สามารถ​รับ​ประกัน​ได้ - ผู้​ให้​บริการ​เอ​พี​ไอ​อาจ​จะ​ไม่​สามารถ​ขยาย​ระบบ​รองรับ​ได้ หาก​มี​ผู้​เยี่ยม​ชม​เว็บไซต์​เป็น​ จำ�นวน​มาก​ใช้​งาน​เอ​พี​ไอ​ผ่าน​ทาง​เว็บ​แมชอัพท​ ี่​พัฒนา​ขึ้น - ความ​ครบ​ถ้วน​สมบูรณ์​ของ​เนื้อหา​ไม่​สามารถ​รับ​ประกัน​ได้ - แหล่ง​ข้อมูล​ส่วน​ใหญ่​ไม่​ได้​สร้าง​ขึ้น​บน​แนว​คิด​เอส​โอ​เอ (SOA - Service-Oriented Architecture) ดัง​นั้น การ​เข้า​ถึงข​ ้อมูล​จึงท​ ำ�ได้​ยาก - ซอฟต์แวร์ท​ ีส่​ ามารถ​เข้าถ​ ึงไ​ ด้ด​ ้วย​เว็บเ​บ​รา​เซอร์เ​ท่านั้นจ​ ึงจ​ ะ​สามารถ​นำ�​มาส​ร้าง​เว็บแ​ มชอัพ ดัง​นั้น หาก​เป็นแ​ อพ​พลิ​เคชั่น​สำ�หรับ​คอมพิวเตอร์​ตั้ง​โต๊ะ​จะ​ไม่​ทำ�งาน​ร่วม​กับ​เว็บแ​ มชอัพ​ได้​ค่อน​ข้าง​ยาก

ม

ม

ธ ส

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ม

ธ ส

5-46

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ม

ธ ส

- การ​รักษา​ความ​ปลอดภัย​ของ​เนื้อหา​โดย​เฉพาะ​ข้อมูล​ที่​มี​ความ​สำ�คัญ​และ​ละเอียด​อ่อน ​เป็น​เรื่อง​ที่​จำ�เป็น​ต้อง​ให้​ความ​สนใจ - การ​สร้าง​เว็บ​แมชอัพ​ไม่มี​มาตร​ฐาน​ใดๆ ควบคุม ดัง​นั้น การ​ออกแบบ​และ​สร้าง​กลไก​ เกี่ยว​กับ​การ​รักษา​ความ​ปลอดภัย​จะ​ยาก​ขึ้น​เรื่อยๆ ราย​ละเอียด​ของ​ตัวอย่าง​เครื่อง​มือ​ใน​การ​สร้าง​เว็บ​แมชอัพ​สามารถ​ศึกษา​ราย​ละเอียด​เพิ่ม​เติม​ได้​ จาก​เว็บไซต์ http://pipes.yahoo.com/pipes/ ไพพ์ (Pipes) เป็นเ​ครื่อง​มือ​หรือ​บริการ​ฟรี​สำ�หรับ​การ​สร้าง​ เว็บ​แมชอัพจ​ าก​ยาฮู ซึ่ง​ช่วย​สร้าง​เว็บ​แมชอัพแ​ บบ​วิ​ชวล​และ​ไม่​ต้อง​มี​การ​เขียน​โค้ด​ภาษา​โปรแกรม เพียง​แค่​ ลาก​และ​วาง​แหล่ง​ข้อมูล​และ​ตัว​ดำ�เนิน​การ​ต่างๆ แล้วเ​ชื่อม​โยง​เข้า​ด้วย​กัน ราย​ละเอียด​ของ​เทคโนโลยี​และ​แนวคิด​ต่างๆ เกี่ยว​กับ​การ​สร้าง​เว็บ​แมชอัพ​ศึกษา​เพิ่ม​เติม​ได้​จาก​ เว็บไซต์ http://www.programmableweb.com/reference

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

หลัง​จาก​ศึกษา​เนื้อหา​สาระ​เรื่อง​ที่ 5.2.3 แล้ว โปรด​ปฏิบัติ​กิจกรรม 5.2.3 ใน​แนว​การ​ศึกษา​หน่วย​ที่ 5 ตอน​ที่ 5.2 เรื่อง​ที่ 5.2.3

ธ ส

ม

ม

เรื่อง​ที่ 5.2.4 ฟีเจอร์ใ​ น​เว็บไซต์เ​พื่อ​พาณิชย์อ​ ิเล็กทรอนิกส์

ธ ส

ม

เว็บไซต์เ​พื่อพ​ าณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์ต​ ้อง​อาศัย​ซอฟต์แวร์​ที่ม​ ี​ฟีเจอร์25 (features) ต่างๆ เพื่อ​รองรับ​ การ​ทำ�​ธุรกรรม​หรือ​การ​ค้าขาย​ออนไลน์ ฟีเจอร์​หลักๆ ที่​ควร​มี ได้แก่ แค​ตา​ล็อก​สินค้า​ออนไลน์ (online catalog) ตะกร้า​สินค้า​ออนไลน์ (online shopping cart) และ​ระบบ​รับ​ชำ�ระ​เงิน​ด้วย​บัตร​เครดิต​ออนไลน์ (online credit card processing)

ธ ส

1. แค​ตา​ล็อก​สินค้าอ​ อนไลน์

ม

ม

ธ ส

แค​ตา​ล็อก​สินค้า​ออนไลน์ (online catalog) คือ รายการ​สินค้า​ทั้งหมด​ที่​จำ�หน่าย​ใน​เว็บไซต์ (ภาพ​ที่ 5.18) หาก​องค์กร​ต้องการ​ขาย​สินค้า​ตัว​ใด​ก็​จะ​ต้อง​มี​รายการ​สินค้า​เหล่า​นั้น ซึ่ง​จัด​เก็บ​ไว้​ใน​ฐาน​ ข้อมูล ความ​ซับ​ซ้อน​หรือ​ความ​หรูหรา​ใน​การ​แสดง​สินค้า​บน​เว็บไซต์​นั้น​ขึ้น​อยู่​กับ​ขนาด​ของ​องค์กร​และ​ สินค้า​ที่​จะ​นำ�​มา​จำ�หน่าย หาก​องค์กร​ขนาด​เล็ก​หรือ​มี​จำ�นวน​สินค้า​ไม่​มาก​นัก อาจ​จะ​มี​รายการ​สินค้า​และ​ คำ�​อธิบาย​สินค้าแบบ​เรียบ​ง่าย โดย​มี​ภาพ​สินค้า​ประกอบ แต่​หาก​เป็น​องค์กร​ขนาด​ใหญ่​อาจ​จะ​เพิ่ม​เสียง ภาพ​เ คลื่ อ นไหว วี ดิ ​ทั ศ น์ ซึ่ ง ​จ ะ​ช่ ว ย​ใ น​ก าร​ส าธิ ต ​สิ น ค้ า ​ทำ � ให้ ​ลู ก ค้ า ​รู้ สึ ก ​เ หมื อ น​ไ ด้ ​สั ม ผั ส ​สิ น ค้ า เห็ น ​

ม

ธ ส

25 ฟีเจอร์ (feature) คือ ลักษณะ​เด่น หรือ​ลักษณะ​สำ�คัญ หรือ​ลักษณะ​เฉพาะ

ธ ส

การพัฒนาเว็บไซต์เพื่อพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์

ม

5-47

ธ ส

รายละเอียด และ​ได้​รับ​ข้อมูล​เกี่ยว​กับ​สินค้า​มาก​ขึ้น เช่น เว็บไซต์​บริษัท​จำ�หน่าย​รถยนต์ เว็บไซต์​โรงแรม เป็นต้น รวม​ไป​ถึง​การ​มี​พนักงาน​ให้​บริการ​ตอบ​คำ�ถาม​ลูกค้า​ผ่าน​ทา​งอินส​แทน​ซ์​เมส​เซจ​จิง26 (instant messaging - IM)

ธ ส

ม

ธ ส

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ภาพ​ที่ 5.18 ตัวอย่าง​แค​ตา​ล็อก​สินค้าอ​ อนไลน์​ของ​ห้าง​สรรพ​สินค้า​ไอ​เกีย (IKEA)

ที่มา: เว็บไซต์ http://onlinecatalog.ikea-usa.com/2011/ikea_catalog/US/ ค้น​คืน​เมื่อ​วัน​ที่ 30 มกราคม 2554

2. ตะกร้า​สินค้า​ออนไลน์

ม

ม

ตะกร้า​สินค้า​ออนไลน์ (online shopping cart) คือ สรุป​รายการ​สินค้า​ที่​เลือก​ซื้อ​ทำ�ให้​เห็น ​ราย​ละเอียด​ทั้ง​จำ�นวน​และ​ราคา ข้อมูล​จะ​ถูก​จัด​เก็บ​ไว้ แต่​สามารถ​ทบทวน​และ​แก้ไข​ได้​ใน​ระหว่าง​เลือก​ซื้อ เมื่อ​ได้​สินค้า​ครบ​ถ้วน​แล้ว​จึง​กด​ปุ่ม​เช็ก​เอา​ต์ (checkout) เพื่อ​ส่ง​ข้อมูล​การ​สั่ง​ซื้อ​สินค้า ก่อน​เข้า​สู่​ขั้น​ตอน​ การ​แจ้ง​ที่​อยู่​ใน​การ​จัด​ส่งแ​ ละ​ชำ�ระ​เงิน (ภาพ​ที่ 5.19)

ธ ส

ม

ธ ส

ม

26

ธ ส

ม

ภาพ​ที่ 5.19 ตัวอย่าง​ตะกร้า​สินค้าอ​ อนไลน์​ขอ​งอะ​เม​ซอน (Amazon)

ที่มา: เว็บไซต์ http://www.amazon.com ค้นค​ ืน​เมื่อ​วันท​ ี่ 30 มกราคม 2554

ม

ธ ส

อิน​ส​แทน​ซ์เ​มส​เซจ​จิง หรือ​ไอ​เอ็ม (Instant Messaging-IM) คือ ระบบ​การ​ส่งข​ ้อความ​ทันที​ระหว่าง​สอง​คน หรือ​กลุ่ม​ คนใน​ระบบ​เครือข​ ่าย​เดียวกัน เช่น การ​ส่งข​ ้อความ​ผ่าน​ทาง​อินเทอร์เน็ต

5-48

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ม

ธ ส

3. ระบบ​รับช​ ำ�ระ​เงิน​ด้วย​บัตร​เครดิต​ออนไลน์

ระบบ​รับ​ชำ�ระ​เงิน​ด้วย​บัตร​เครดิต​ออนไลน์ (online credit card processing) เป็น​ซอฟต์แวร์​ที่​ ทวน​สอบ​ข้อมูล​บัตร​เครดิต​ของ​ผู้​ซื้อ สะสม​ยอด​ซื้อ​หรือ​ราย​จ่าย​ไป​ยัง​บัตร​เครดิต และ​สะสม​ยอด​ขาย​หรือ​ รายรับ​ไป​ยัง​ร้าน​ค้า​พาณิชย์อ​ ิเล็กทรอนิกส์ โดย​ซอฟต์แวร์​นี้​จะ​ทำ�งาน​ต่อ​เนื่องจาก​ตะกร้า​สินค้า​ออนไลน์

ธ ส

ม

4. ฟีเจอร์​อื่นๆ

ธ ส

ม

ฟีเจอร์​อื่นๆ ที่​มี​เพิ่ม​เติม​สำ�หรับ​เว็บไซต์​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์ เช่น ระบบ​สมาชิก การ​ตรวจ​สอบ​ สถานะ​การ​สั่ง​ซื้อ หรือ​การ​สื่อสาร​ออนไลน์ เป็นต้น 4.1 ระบบ​สมาชิก ส่วน​ใหญ่​เว็บไซต์​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์​จะ​เกี่ยวข้อง​กับ​การ​เลือก​ซื้อ​สินค้า​และ ​การ​ชำ�ระ​เงิน ดัง​นั้น ผู้​ที่​ต้องการ​ซื้อ​สินค้า​มัก​จะ​ต้อง​สมัคร​เป็น​สมาชิก​ของ​เว็บไซต์ เพื่อ​เป็น​ช่อง​ทาง​ให้​กับ​ เจ้าของ​เว็บไซต์​ได้​ทราบ​ข้อมูล​เกี่ยว​กับ​ผู้​ซื้อ และ​สามารถ​นำ�​ไป​ใช้​ใน​การ​วิเคราะห์​เพื่อ​ทำ�การ​ตลาด​ให้​กับ ​ธุรกิจ​ได้​ต่อไ​ ป (ภาพ​ที่ 5.20)

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ภาพ​ที่ 5.20 ตัวอย่าง​ระบบ​สมาชิก​ของ​เว็บไซต์เ​มค​เว็บ​อี​ซี

ที่มา: เว็บไซต์ http://www.makewebeasy.com ค้น​คืนเ​มื่อ​วัน​ที่ 30 มกราคม 2554

ม

ธ ส

ม ม

ธ ส

ธ ส

การพัฒนาเว็บไซต์เพื่อพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์

ม

5-49

ธ ส

4.2 การ​ตรวจ​สอบ​สถานะ​การ​สั่ง​ซื้อ การ​ซื้อ​สินค้า​ผ่าน​เว็บไซต์​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์​นั้น สิ่ง​ที่​ ผู้​ซื้อ​ต้องการ ก็​คือ สามารถ​ตรวจ​สอบ​ได้​ว่า​สินค้า​ที่​สั่ง​ไป​แล้ว​นั้น​กำ�ลัง​ดำ�เนิน​การ​อยู่​ใน​ขั้น​ตอน​ใด หลังจาก​ สั่ง​ซื้อ​สินค้า​หรือ​ชำ�ระ​เงิน​ไป​แล้ว สินค้า​ถูก​ส่ง​ออก​มา​แล้ว​หรือ​ยัง จะ​ได้​รับ​สินค้า​ประมาณ​วัน​ที่​เท่า​ไหร่ ใน​ ทาง​กลับ​กัน เว็บไซต์ก​ ็​สามารถ​ให้​ผู้ซ​ ื้อ​ยืนยัน​ว่า​ได้​รับ​สินค้า​ที่​สั่ง​ไว้​เป็น​ที่​เรียบร้อย​แล้ว

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ม

ภาพ​ที่ 5.21 ตัวอย่าง​การ​ตรวจ​สอบ​สถานะ​และ​ยืนยันก​ าร​รับ​สินค้า​ของ​เว็บไ​ ซต์​วี​เลิฟ​ช้อปปิ้ง

ธ ส

ที่มา: เว็บไซต์ http://www.weloveshopping.com/portal/service/checkstatus.php?ln=th ค้น​คืน​เมื่อ​วัน​ที่ 30 มกราคม 2554

ทั้งนี้​ บาง​เว็บไซต์​ที่​ขาย​สินค้า​ออนไลน์​และ​จัด​ส่ง​ผ่าน​บริการ​ของ​ไปรษณีย์​ไทย​ก็​อาจ​จะ​ใช้​ระบบ​ ตรวจ​สอบ​สถานะ EMS และ​ไปรษณีย์​ลง​ทะเบียน​ของ​ไปรษณีย์​ไทย โดย​ทำ�​แบนเนอร์ “แทร็ก​และ​เทรซ” (Track & Trace) (ภาพ​ที่ 5.22) วาง​ไว้บ​ น​เว็บไซต์ และ​เชื่อม​โยง​ไป​ยังเ​ว็บไซต์ข​ อง​ไปรษณียไ์​ ทย http://track. thailandpost.co.th/trackinternet/Default.aspx ซึ่ง​สามารถ​ตรวจ​สอบ​สถานะ​ได้​หลัง​จาก​การ​ฝาก​ส่ง 24 ชั่วโมง โดย​สามารถ​ตรวจ​สอบ​ได้​ทั้ง​การ​ฝาก​ส่ง​ภายใน​ประเทศ​และ​ระหว่าง​ประเทศ การ​ตรวจ​สอบ​นี้​ จะ​ใช้​หมายเลข 13 หลัก​ที่ป​ รากฏ​ใน​ใบ​เสร็จ

ธ ส

ม

ม

ม

ธ ส

ม

ภาพ​ที่ 5.22 แบนเนอร์ “แทร็กแ​ ละ​เทรซ” (Track & Trace) ของ​ไปรษณียไ์​ ทย

ที่มา: เว็บไซต์ http://www.thailandpost.co.th/ ค้นค​ ืน​เมื่อว​ ัน​ที่ 30 มกราคม 2554

ธ ส

5-50

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ม

ธ ส

4.3 การ​สื่อสาร​ออนไลน์ เว็บไซต์​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์​หลาย​แห่ง​มี​บริการ​สื่อสาร​ออนไลน์​กับ ลูกค้าหลาก​หลาย​ช่อง​ทาง​มาก​ขึ้น เช่น เว็บไซต์​โพ​ราร์ มี​การ​สนทนา​ออนไลน์ (live chat) สำ�หรับ​ให้​ลูกค้า ติดต่อ​กับ​เจ้า​หน้าที่​ฝ่าย​ขาย และ​ติดต่อ​กรณี​ต้องการ​แจ้ง​ปัญหา​ให้​กับ​ฝ่าย​ดูแล​ลูกค้า หรือ​มี​อีเมล​หาก​ต้อง การ​ส่ง​ราย​ละเอียด​ไป​ยัง​สอบถาม​แบบ​ออฟ​ไลน์ หรือ​ติดตาม​ข่าว​สา​รบนเฟ​ซบุ๊ก หรือ​ส่ง​ข้อความ​แจ้ง​ปัญหา ​ผ่า​นท​วิต​เตอร์ หรือส​ ่งข​ ้อความ​หรือ​ข้อ​เสนอ​แนะ​ผ่าน​แบบ​ฟอร์ม​บน​หน้า​เว็บ เป็นต้น (ภาพ​ที่ 5.23)

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ภาพ​ที่ 5.23 การ​สื่อสาร​ออนไลน์​ของ​เว็บไซต์​โพ​ราร์

ที่มา: เว็บไซต์ http://www.porar.com/contact.html ค้น​คืน​เมื่อ​วันท​ ี่ 30 มกราคม 2554

ม

ม

ธ ส

ม ม

ธ ส

ซึ่ง​ฟีเจอร์​ต่างๆ ที่เ​พิ่ม​เติม​ขึ้น​มา​ก็​เพื่อ​อำ�นวย​ความ​สะดวก​ให้​กับ​ผู้​เยี่ยม​ชม​เว็บไซต์​ใน​การ​ตัดสิน​ใจ​ ซื้อ​สินค้า หรือ​ใช้เ​ป็น​ช่อง​ทาง​บริหาร​จัดการ​และ​ดูแล​ลูกค้า​ที่​ซื้อ​สินค้า​ไป​แล้ว

ธ ส

หลัง​จาก​ศึกษา​เนื้อหา​สาระ​เรื่อง​ที่ 5.2.4 แล้ว โปรด​ปฏิบัติ​กิจกรรม 5.2.4 ใน​แนว​การ​ศึกษา​หน่วย​ที่ 5 ตอน​ที่ 5.2 เรื่อง​ที่ 5.2.4

ม

ธ ส

การพัฒนาเว็บไซต์เพื่อพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์

ตอน​ที่ 5.3

ธ ส

ม

ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​เพื่อ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์

5-51

ธ ส

ม

โปรด​อ่าน​แผนการ​สอน​ประจำ�​ตอน​ที่ 5.3 แล้วจ​ ึง​ศึกษา​เนื้อหา​สาระ พร้อม​ปฏิบัติ​กิจกรรม​ใน​แต่ละ​เรื่อง

ม

หัว​เรื่อง

แนวคิด

เรื่อง​ที่ 5.3.1 ระบบ​จัดการ​เนื้อหา เรื่อง​ที่ 5.3.2 ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​จูม​ ล่า เรื่อง​ที่ 5.3.3 เวอร์​ชู​มาร์​ต

ธ ส

ธ ส

ม

ธ ส

1. ซอฟต์แวร์​ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​มี​เครื่อง​มือ​ใน​การ​พัฒนา​และ​บริหาร​เว็บไซต์ โดย​ผู้​ที่​ไม่มี​ ทักษะ​การ​เขียน​โปรแกรม​ก็​สามารถ​ใช้​งาน​ได้ มี​หลาย​ประเภท​ขึ้น​อยู่​กับ​การ​พัฒนา การ​ แสดง​ผล และ​ภาษา​โปรแกรม​ที่​พัฒนา โดย​มี​องค์​ประกอบ 3 ส่วน​คือ เครื่อง​มือ​จัดการ​ เนื้อหา เครื่อง​มือจ​ ัดการ​ข้อมูล​ของ​เนื้อหา และ​เครื่อง​มือ​นำ�​เสนอ​เนื้อหา ซึ่ง​ระบบ​จัดการ​ เนื้อหา​มี​ประโยชน์ห​ ลาย​ประการ และ​ต้อง​พิจารณา​เลือก​ใช้​ให้​เหมาะ​สม​กับง​ าน 2. ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​จู​มล่า เป็น​ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​ประเภท​ที่​ออกแบบ​มา​เพื่อ​ใช้​สำ�หรับ​ พอร์ทัล​เว็บ แต่​สามารถ​ติด​ตั้ง​เครื่อง​มือ​เสริม​สำ�หรับ​การ​ทำ�​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์​ได้ มี​ ลักษณะ​เด่น​หลาย​ประการ​ที่​น่า​สนใจ มี​เครื่อง​มือ​ช่วย​ใน​การ​ดาวน์โหลด​และ​ติด​ตั้ง​เพื่อ​ ใช้​งาน นอกจาก​นี้ ยัง​มี​ผู้​พัฒนา​เครื่อง​มือ​เสริม​มากมาย คู่มือ​และ​เว็บไซต์​ที่​ให้​ความ​รู้​ หลาย​แห่ง รองรับภ​ าษา​ไทย และ​มี​ผู้​นิยม​ใช้​กัน​อย่าง​แพร่​หลาย 3. เวอร์​ชู​มาร์​ต เป็น​เอ็กซ​์เทนชั่น​หนึ่ง​ของ​จู​มล่า ที่​มี​ฟีเจอร์​ครบ​ถ้วน​สำ�หรับ​งาน​พาณิชย์​ อิเล็กทรอนิกส์ มี​ประสิทธิภาพ ใช้​งาน​ได้​อย่าง​ดี และ​มี​ความ​ปลอดภัย เทียบ​เท่ากับ​ ซอฟต์แวร์ท​ ี่​มี​ลิขสิทธิ์

ม

ม

ธ ส

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

5-52

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ธ ส

วัตถุประสงค์

ม

ม

ธ ส

ม

เมื่อ​ศึกษา​ตอน​ที่ 5.3 จบ​แล้ว นักศึกษา​สามารถ 1. อธิบาย​ความ​หมาย ประเภท องค์ป​ ระกอบ การ​ทำ�งาน ประโยชน์ และ​การ​เลือก​ใช้ระบบ​ จัดการ​เนื้อหา​ได้ 2. อธิบาย​ความ​หมาย ลักษณะ​เด่น การ​ติด​ตั้ง และ​เอ็กซ์​เทนชั่​นข​อง​ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​ จู​มล่า​ได้ 3. อธิบาย​ความ​หมาย​และ​ฟเี จอร์​มาตรฐาน​ของ​เวอร์​ชม​ู าร์​ตใ​ น​การ​ท�​ำ พาณิชย์อ​ เิ ล็กทรอนิกส์​ได้

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ธ ส

ม

ธ ส

ม ม

ธ ส

ธ ส

ม ม

ธ ส

ธ ส

การพัฒนาเว็บไซต์เพื่อพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์

ม

ธ ส

เรื่อง​ที่ 5.3.1 ระบบ​จัดการ​เนื้อหา

ธ ส

1. ความ​หมาย​ของ​ระบบ​จัดการ​เนื้อหา

ม

5-53

ม

ระบบ​จัดการ​เนื้อหา หรือ​ซี​เอ็ม​เอส (Content Management System - CMS) หรือ​การ​จัดการ ​เนื้อหา​บน​เว็บ (web content management) เป็น​ซอฟต์แวร์​ที่​มี​เครื่อง​มือ​ใน​การ​พัฒนา​และ​บริหาร​ เว็บไซต์ การ​ผลิต​และ​จัดการ​เนื้อหา​ใน​เว็บไซต์ การ​ทำ�งาน​ร่วม​กัน​เพื่อ​ผลิต แก้ไข เผย​แพร่ และ​จัดการ​ เนื้อหา​บน​เว็บไซต์ โดย​ไม่​จำ�เป็น​ต้อง​พึ่งพา​ทักษะ​เชิง​เทคนิค​ใน​การ​เขียน​โปรแกรม​หรือ​ภาษา​มาร์​กอัป​มาก​ เหมือน​ใน​อดีต ดัง​นั้น ผู้​ที่​ไม่มี​ทักษะ​เชิง​เทคนิค​ก็​สามารถ​พัฒนา​เว็บไซต์​ได้​ด้วย​ตนเอง​โดย​เน้น​ไป​ที่​เนื้อหา​ ของ​เว็บไซต์แ​ ทน

ธ ส

2. ประเภท​ของ​ระบบ​จัดการ​เนื้อหา

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​มี​การ​แบ่ง​ประเภท​ได้​หลาย​วิธี ได้แก่ แบ่ง​ตาม​ภาษา​โปรแกรม แบ่ง​ตาม​การ​ แสดง​ผล และ​แบ่ง​ตาม​การ​พัฒนา 2.1 ประเภท​ของ​ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​แบ่ง​ตาม​ภาษา​โปรแกรม ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​มี​ผู้​พัฒนา​ขึ้น​ มา​มากมาย โดย​ใช้​ภาษา​โปรแกรม​คอมพิวเตอร์​ใน​การ​พัฒนา​ที่​แตก​ต่าง​กัน​ไป และ​มี​ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​ที่​ พัฒนา​โดย​คน​ไทย​ด้วย แบ่งไ​ ด้ 3 ประเภท ดังนี้ 1) ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​ที่​พัฒนา​ด้วย​ภาษา​พี​เอชพี (PHP) เป็น​ประเภท​ที่​ได้​รับ​ความ​นิยม​มาก​ ที่สุด เพราะ​ภาษา​พี​เอชพี​เป็น​ฟรี​แวร์​สามารถ​ใช้​จัดการ​ส่วน​ของ​การ​พัฒนา​เว็บไซต์ การ​ดูแล​เซิร์ฟเวอร์ และ​ การ​จัดการ​ฐาน​ข้อมูล มี​คุณสมบัติ​ทาง​ด้าน​ภาษา​ที่​ดี​สามารถ​รองรับ​การ​สร้าง​ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​ขนาด​ใหญ่ ซับซ​ ้อน และ​รองรับ​การ​ทำ�งาน​หลาย​อย่าง​ได้​ครบ​ถ้วน ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​ประเภท​นี้ เช่น จู​มล่า (Joomla) ดรูพัล (Drupal) พีเ​อชพี​นุก (PHP-Nuke) และ​ซูปส์ (XOOPS - eXtensible Object Oriented Portal System) เป็นต้น 2) ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​ที่​พัฒนา​ด้วย​ภาษา​จาวา (Java) หรือ​จาวา​สคริปต์ (JavaScript) เป็น​ ประเภท​ที่​ได้​รับ​ความ​นิยม​มาก​ขึ้น เนื่องจาก​ความ​สามารถ​และ​คุณสมบัติ​ของ​ภาษา​จาวา​เอง เช่น มี​ความ​ ยืดหยุ่น การนำ�​โค้ด​กลับ​มา​ใช้​ซ้ำ� การ​ไม่​ขึ้น​กับ​แพลตฟอร์ม เป็นต้น เป็น​ฟรี​แวร์ และ​เทคโนโลยี​ที่​น่า​สนใจ​ เป็น​อย่าง​มาก ก็​คือ เอ​แจ็กซ์ ซึ่ง​นำ�​มา​ใช้​ใน​การ​พัฒนา​เทคโนโลยี​ใหม่ๆ ให้​กับ​เว็บไซต์ ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​ ประเภท​นี้ เช่น โอเพ่น​ซี​เอ็ม​เอส (OpenCMS) อา​ปา​เช่​โค​คูน (Apache Cocoon) ดอต​ซี​เอ็ม​เอส (dotCMS) และ​คอน​วิ​โอ​ซีเ​อ็ม​เอส (Convio CMS) เป็นต้น 3) ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​ที่​พัฒนา​ด้วย​ภาษา​เอ​เอส​พี (ASP) หรือ​เอ​เอส​พีดอต​เน็ต (ASP.Net) เป็น​ประเภท​ที่​ได้​รับ​ความ​นิยม​ระดับ​หนึ่ง แต่​เป็น​ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​ที่​ทำ�งาน​โดย​อิง​อยู่​กับ​เทคโนโลยี​ของ​ บริษัท​ไมโครซอฟต์ ถึง​แม้ว่า​ภาษา​จะ​นำ�​มา​ใช้ได้​ฟรี แต่​สำ�หรับ​เซิร์ฟเวอร์​ที่​จะ​รองรับ​ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​

ม

ม

ธ ส

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ม

ธ ส

5-54

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ม

ธ ส

ประเภท​นี้​ต้อง​ติด​ตั้ง​ระบบ​ปฏิบัติ​การ​วินโดวส์ ซึ่ง​มี​ค่า​ใช้​จ่าย​มากกว่า​สอง​ประเภท​ก่อน​หน้า​นี้ ระบบ​จัดการ​ เนื้อหา​ประเภท​นี้ เช่น เอ​เอส​พี​นุก (ASPNuke) และ​โม​โจ​พอร์ทัล (mojoPortal) เป็นต้น ทั้งนี้ ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​บาง​ส่วน​ที่​ทำ�งาน​ตาม​แบบ​จำ�​ลอง​แซส (SaaS-Software-as-a-Service model) หรือ​ซอฟต์แวร์ต​ าม​ความ​ต้องการ (software on demand) ซึ่ง​ราคา​ของ​ซอฟต์แวร์​จะ​จ่าย​เป็น​ราย​ เดือน​ตาม​การ​ใช้​งาน​ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​ผ่าน​เว็บ​เบ​รา​เซอร์ ด้วย​แนวคิด​นี้​คาด​ว่า​จะ​ทำ�ให้​ต้นทุน​ของ​การ​ใช้​ ซอฟต์แวร์​ต่ำ�​ลง เพราะ​คิด​ค่า​ใช้​จ่าย​ตาม​การ​ใช้​งาน​เท่า​ที่​จำ�เป็นเ​ท่านั้น ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​ที่​ทำ�งาน​ตาม​แบบ​ จำ�​ลอง​แซส เช่น คอน​วิโ​ อ​ซีเ​อ็ม​เอส (Convio CMS) คิน​เท​ร่า (Kintera) เป็นต้น 2.2 ประเภท​ของ​ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​แบ่ง​ตาม​การ​แสดง​ผล ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​มี​ผู้​พัฒนา​ขึ้น​มา​ มากมาย โดย​มี​วัตถุประสงค์​ของ​การนำ�​ไป​ใช้​ที่​แตก​ต่าง​กัน แบ่ง​ได้​หลาย​ประเภท เช่น 1) ระบบ​จดั การ​เนือ้ หา​ส�ำ หรับพ​ าณิชย์อ​ เิ ล็กทรอนิกส์ (e-Commerce) เป็นป​ ระเภท​ทไี่​ ด้ร​ ับก​ าร​ ออกแบบ​และ​พัฒนา​ขึ้น​มา​เพื่อ​รองรับ​การ​ค้าขาย​ออนไลน์​ผ่าน​เครือ​ข่าย​อิน​เทอร์เน็ต จึง​มี​ฟีเจอร์​หลาย​อย่าง​ รองรับ​การ​ทำ�​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์ เช่น การ​ส่ง​เสริม​การ​ตลาด การ​ทำ�ให้​เว็บไซต์​ติดอันดับต้นๆ ของ​การ​ ค้นหาด้วยเสิร์ชเอนจิน หรือเอสอีโอ (SEO) การ​วิเคราะห์​และ​จัดท​ ำ�​รายงาน การ​จัดการ​แค​ตา​ล็อก​สินค้า การ​ ค้นหา​สินค้า การ​สั่งซ​ ื้อ การ​จัด​ส่ง การ​รับ​ชำ�ระ​เงิน การ​บริการ​ลูกค้า รองรับ​การ​ทำ�​ธุรกิจ​ทั่ว​โลก การ​พาณิชย์​ อิเล็กทรอนิกส์​บน​โมบาย (m-Commerce) การ​จัดการ​คำ�​สั่ง​ซื้อ เป็นต้น ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​ประเภท​นี้ เช่น โอเอส​คอม​เมิร์ซ (osCommerce) เวอร์ช​ ู​มาร์​ต (VirtueMart) มา​เจน​โต (Magento) เซน​คาร์ต (Zen Cart) เพรส​ตา​ช้อป (PrestaShop) เป็นต้น 2) ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​สำ�หรับ​บล็อก (blog) เป็น​ประเภท​ที่​ได้​รับ​การ​ออกแบบ​และ​พัฒนา ​ขึ้น​มา​เพื่อ​รองรับ​การ​สร้าง​บล็อก สามารถ​ใช้​ใน​การ​สร้าง​เว็บไซต์​บล็อก​ส่วน​ตัว​หรือ​สร้าง​เว็บไซต์​ให้​บริการ ​บล็อก​แก่​สมาชิก​ก็ได้ ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​ประเภท​นี้ เช่น เวิร์ด​เพรส มาย​พี​เอชพี​บล็อก (MyPHP Blog) ดรูพัล นิวเคลียส (Nucleus) เป็นต้น 3) ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​สำ�หรับพ​ อร์ทัล (portal) เป็นป​ ระเภท​ที่ไ​ ด้ร​ ับก​ าร​ออกแบบ​และ​พัฒนา​ ขึ้น​มา​เพื่อ​รองรับก​ าร​เสนอ​ข่าวสาร สามารถ​ใช้​ใน​การ​สร้าง​เว็บไซต์เ​พื่อ​บริการ​เนื้อหา​ข่าว​หรือ​บทความ ซึ่ง​จะ ​มี​ฟีเจอร์​ต่างๆ รองรับ​การ​สร้าง​เนื้อหา​ข่าว เช่น จัด​หมวด​หมู่​เนื้อหา จัด​กลุ่ม​เนื้อหา วัน​ที่​โพสต์​เนื้อหา​ข่าว วัน​ที่​แก้ไข​เนื้อหา​ข่าว​ล่าสุด สร้าง​เนื้อหา​ข่าว ระยะ​เวลา​ใน​การนำ�​เสนอ​เนื้อหา​ข่าว เป็นต้น ระบบ​จัดการ ​เนื้อหา​ประเภท​นี้ เช่น จูม​ ล่า ดรูพัล เป็นต้น นอกจาก​นี้ ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​ประ​เภท​อื่นๆ ยัง​มี​อีก​หลาย​ประเภท เช่น วิกิ (Wiki) กระดาน​ สนทนา​หรือ​เว็บ​บอร์ด (webboard) อี​เลิร์น​นิ่ง (e-Learning) การ​วางแผน​ทรัพยากร​องค์กร หรือ​อี​อาร์​พี (ERP) การ​บริหาร​ลูกค้า​สัมพันธ์ หรือซ​ ีอ​ าร์​เอ็ม (CRM) เป็นต้น ทั้งนี้ การ​ใช้​งาน​ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​บาง​ประเภท​สามารถ​นำ�​มา​ใช้​งาน​ร่วม​กัน​ได้ เช่น ระบบ​จัดการ​ เนื้อหา​จู​มล่า​ซึ่ง​เป็น​ประเภท​ที่​ใช้​สำ�หรับ​พอร์ทัล​ที่​ให้​บริการ​เนื้อหา​ข่าว​ผ่าน​เว็บไซต์ แต่​สามารถ​ติด​ตั้ง​ระบบ​ จัดการ​เนื้อหา​สำ�หรับ​อีคอมเมิร์ซ​เวอร์​ชู​มาร์​ต​เพื่อ​เพิ่ม​ความ​สามารถ​ให้​กับ​เว็บไซต์​รองรับ​การ​ทำ�​พาณิชย์​ อิเล็กทรอนิกส์​ได้​ด้วย เป็นต้น

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ธ ส

การพัฒนาเว็บไซต์เพื่อพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์

ม

3. องค์​ประกอบ​ของ​ระบบ​จัดการ​เนื้อหา

5-55

ธ ส

ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​มี​องค์​ประกอบ​อย่าง​น้อย 3 ส่วน จึง​จะ​ทำ�​หน้าที่​เป็น​ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​ได้​ อย่าง​สมบูรณ์ องค์​ประ​กอบ 3 ส่วน มีด​ ังนี้ 3.1 เครื่อง​มือ​จัดการ​เนื้อหา (Content Management Application - CMA) ใช้​สำ�หรับจ​ ัดการ​เนื้อหา​ มี​ส่วน​ที่​โต้ตอบ​กับ​ผู้​ใช้ หรือ​ฟ​ร้อน​ต์เอน​ด์ (front end) ทำ�ให้​ผู้​ใช้​สามารถ​สร้าง​และ​จัดการ​เนื้อหา​ต่างๆ ใน​ เว็บไซต์​ผ่าน​ส่วน​ต่อ​ประสาน​ผู้​ใช้​โดย​ไม่​ต้อง​ใช้​ภาษา​เอช​ที​เอ็มแ​ อล เครื่อง​มือ​การ​จัดการ​เนื้อหา​จะ​จัด​เต​รี​ยม​ เท็ม​เพล​ต​สำ�หรับ​การ​สร้าง​และ​แก้ไข​เนื้อหา รวม​ถึงออกแบบ​กระบวนการ​จัดการ​เนื้อหา​ให้​สามารถ​ดำ�เนิน ​ไป​ได้​อย่าง​รวดเร็ว​และ​มี​ประสิทธิภาพ​มาก​ที่สุด 3.2 เครื่อง​มือ​จัดการ​ข้อมูล​ของ​เนื้อหา (Metacontent Management Application - MMA) ใช้​ สำ�หรับ​จัดการ​ข้อมูล​ที่​ใช้​อธิบาย​เนื้อหา เช่น เนื้อหา สร้าง​เมื่อ​ใด โดย​ใคร จัด​เก็บ​ที่ไหน ใช้​งาน​บน​หน้า​เว็บ ​ใด จัด​วาง​บน​หน้า​เว็บ​ตำ�แหน่ง​ใด เป็นต้น เครื่อง​มือ​จัดการ​ข้อมูล​ของ​เนื้อหา​จะ​ช่วย​ควบคุม​เวอร์ชั่น​ของ ​เนื้อหา และ​ช่วย​ใน​การ​จัดการ​วงจร​ชีวิต​ทั้งหมด​ของ​ข้อมูล​เนื้อหา​ด้วย 3.3 เครื่อง​มือ​นำ�​เสนอ​เนื้อหา (Content Delivery Application - CDA) ใช้​สำ�หรับ​แสดง​ผล​งาน ​เนื้อหา​ต่างๆ ใน​เว็บไซต์ โดย​จะ​ดำ�เนิน​การ​ตาม​ข้อมูล​ของ​เนื้อหา ซึ่ง​ผู้​ดูแล​สามารถ​เปลี่ยนแปลง​ข้อมูล​ของ​ เนื้อหา​ได้

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

4. การ​ทำ�งาน​ของ​ระบบ​การ​จัดการ​เนื้อหา

ธ ส

ม

ธ ส

ม

การ​ทำ�งาน​ของ​ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​มีด​ ้วย​กัน 2 ส่วน ดังนี้ 4.1 ส่วน​ที่​ใช้​ใน​การ​บริหาร​จัดการ (administration panel) เป็น​ส่วน​ที่​ใช้​ใน​การ​บริหาร​จัดการ​งาน​ ต่างๆ ใน​เว็บไซต์ ซึ่ง​รวม​ถึง​ระบบ​จัดการ​ฟีเจอร์​ต่างๆ เช่น ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​หรือ​บทความ ระบบ​จัดการ​ ภาพ​ประกอบ ระบบ​จัดการ​แบนเนอร์ ระบบ​จัดการ​สิทธิ​์ของ​ผู้​ใช้ ระบบ​จัดการ​ทะเบียน​สมาชิก ระบบ​จัดการ​ โพลล์​สำ�รวจ เป็นต้น 4.2 ส่วน​ที่​เป็น​เนื้อหา เป็น​ส่วน​ที่​ผู้​เข้า​เยี่ยม​ชม​เว็บไซต์​จะ​เห็น​เนื้อหา​เหล่า​นี้​ปรากฏ​บน​เว็บไซต์ ซึ่ง​รวม​ถึง​ข้อความ ภาพ สัญลักษณ์ วิดีโอ หรือเ​สียง​เพลง

ธ ส

5. ประโยชน์​ของ​ระบบ​จัดการ​เนื้อหา

ม

ม

ม

ธ ส

ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​มี​ประโยชน์​หลาย​ประการ ดังนี้ 5.1 สามารถ​เริ่ม​ต้น​ใช้​งาน​ได้​โดย​ทันที ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​ที่​ดาวน์โหลด​มา​ติด​ตั้ง​แล้ว​นั้น​สามารถ​ ใช้​งาน​ร่วม​กับ​เว็บ​เบ​รา​เซอร์​ได้​ทันที โดย​ไม่​ต้อง​ติด​ตั้ง​โปรแกรม​อื่น​เพิ่ม​เติม สำ�หรับ​ผู้​เริ่ม​ต้นมือ​ใหม่​ก็​ สามารถ​เรียน​รู้​ทำ�​ตาม​ลำ�ดับ​ขั้น​ตอน​ของ​การ​สร้าง​เนื้อหา และ​ใช้​รูป​แบบ​ตาม​ที่​ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​จัด​เตรียม​ ไว้​ให้​ก่อน​แล้ว​ค่อยๆ ปรับ​แต่ง​เว็บไซต์​ตาม​ที่​ต้องการ นอกจาก​นี้ ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​มี​ส่วน​ของ​การ​จัดการ​ เซิร์ฟเวอร์​อยู่​แล้ว ดังน​ ั้น หาก​ผู้ใ​ ช้​มี​คอมพิวเตอร์​ส่วน​บุคคล​ทั่วไป​ก็​สามารถ​ใช้​งาน​ได้​ทันที​เช่น​กัน

ม

ธ ส

5-56

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ม

ธ ส

5.2 สามารถ​ควบคุม​รูป​แบบ​ของ​เว็บไซต์​ด้วย​เท็ม​เพล​ต ระบบ​จั ด การ​เ นื้ อ หา​จ ะ​อำ � นวย​ค วาม​ สะดวก​ให้​ผู้​ใช้​ดูแล​และ​ออกแบบ​เว็บไซต์​โดย​การ​ใช้​เท็ม​เพล​ต ทำ�ให้​รูป​แบบ​ของ​ตัว​อักษร สไตล์ การ​จัด​วาง​ ส่วน​ประกอบ​ต่างๆ บน​หน้า​เว็บ​เป็น​มาตรฐาน​เดียวกัน​เว็บไซต์ เนื้อหา​ต่างๆ ที่​ใส่​เข้าไป​ใน​เว็บไซต์​จะ​ถูก​จัด การ​ให้​อยู่​ใน​รูป​แบบ​เดียวกัน​โดย​อัตโนมัติ ทั้งนี้ เท็ม​เพล​ต​สำ�หรับ​ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​นั้น​มี​ให้​เลือก​ใช้​ มากมาย มี​ทั้ง​ที่มา​พร้อม​กับ​ซอฟต์แวร์​และ​สามารถ​ดาวน์โหลด​เพิ่ม​เติม​จาก​อินเทอร์เน็ต ผู้​ใช้​จึง​สามารถ​ มุ่ง​ความ​สนใจ​ไป​เฉพาะ​ที่ต​ ัว​เนื้อหา​มากกว่า​การ​ออกแบบ 5.3 สามารถ​บริหาร​จัดการ​เว็บไซต์​ผ่าน​เว็บ​เบ​รา​เซอร์ ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​จัด​เตรียม​ส่วน​ที่​เป็น การ​บริหาร​จัดการ​เว็บไซต์ต​ ั้งแต่ก​ าร​สร้าง แก้ไข ปรับปรุง ดูแล และ​บำ�รุง​รักษา​เว็บไซต์ ให้​สามารถ​ดำ�เนิน​การ ​ได้​อย่าง​สะดวก​รวดเร็ว​ผ่าน​เว็บ​เบ​รา​เซอร์ 5.4 ไม่​ต้อง​มี​ความ​รู้​ภาษา​โปรแกรม ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​อำ�นวย​ความ​สะดวก​ให้​กับ​ผู้​ใช้​ใน​การ ​สร้าง​เว็บไซต์​โดย​ไม่​ต้อง​มี​ความ​รู้​เรื่อง​การ​ใช้​คำ�​สั่ง​ภาษา​โปร​แก​รม​ใดๆ เช่น เอช​ที​เอ็ม​แอล หรือ​พี​เอชพี เป็นต้น เพราะ​ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​จะ​แยก​ส่วน​ของ​การ​สร้าง​เนื้อหา​กับ​ส่วน​ของ​การ​แสดง​ผลอ​อก​จาก​กัน ดัง​นั้น หาก​ผู้​ใช้​มีค​ วาม​รู้​เกี่ยว​กับ​ภาษา​โปรแกรม​ก็ส​ ามารถ​ปรับ​แก้​โค้ด​คำ�​สั่ง​เพิ่ม​เติมไ​ ด้ 5.5 รองรับ​การ​ทำ�งาน​ร่วม​กัน ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​รองรับ​การ​ทำ�งาน​พร้อม​กัน​หลาย​คน​ได้ โดย​ สามารถ​กำ�หนด​สิทธิ​์ของ​ผู้​ใช้​แต่ละ​คนใน​การ​บริหาร​จัดการ​เว็บไซต์​ที่​แตก​ต่าง​กัน​ได้ พร้อม​กับ​การ​เก็บ​ ข้อมูล​ประวัติการ​เข้า​ใช้​เว็บไซต์​ว่า​ผู้​ใช้​แต่ละ​คน​เข้า​มา​ดำ�เนิน​งาน​ใดๆ ใน​เว็บไซต์​บ้าง​เมื่อ​วัน​ที่​และ​เวลา​ใด นอกจาก​นี้ ยัง​มี​เครื่อง​มือ​ใน​การ​ควบคุม​เวอร์ชั่น​ของ​เนื้อหา ทำ�ให้​สามารถ​ดูแล​การ​ทำ�งาน​ร่วม​กัน​ระหว่าง​ ทีมง​ าน​ได้ 5.6 สามารถ​นำ�​เนื้อหา​กลับ​มา​ใช้​ซ้ำ� ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​แยก​ส่วน​ของ​การ​สร้าง​เนื้อหา​กับ​ส่วน​ ของ​การ​แสดง​ผลอ​อก​จาก​กัน จึง​ทำ�ให้​การนำ�​เนื้อหา​ที่​มี​อยู่​แล้วก​ลับ​มา​ใช้​ซ้ำ�​ได้​อย่าง​สะดวก​และ​รวดเร็ว นอกจาก​นี้ เนื้อหา​ที่​เคย​นำ�​เสนอ​ไป​แล้ว​ก็ส​ ามารถ​จัด​เก็บ​ไว้​เพื่อ​ดู​ย้อน​หลัง หรือ​เพื่อ​อ้างอิง​ได้ 5.7 สามารถ​เพิ่ม​เติม​ฟีเจอร์​อื่น​ได้​ตลอด​เวลา ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​มี​ส่วน​ที่​เป็น​โมดูล หรือ​พลั๊​กอิน ​เ พิ่ ม ​เ ติ ม ​ที่ ​มี ​ผู้ ​พั ฒ นา​กั น ​ม ากมาย​แ ละ​ห ลาก​ห ลาย มี ​ทั้ ง ​ที่ ​มี ​ค่ า ​ใ ช้ ​จ่ า ย​แ ละ​ไ ม่ มี ​ค่ า ​ใ ช้ ​จ่ า ย โดย​ส ามารถ ​ดาวน์โหลด​มา​ติด​ตั้ง​ภาย​หลัง​ได้​หาก​ต้องการ ซึ่ง​ฟีเจอร์​เหล่า​นี้​สามารถ​เสริม​การ​ทำ�งาน​ของ​เว็บไซต์​ให้​มี​ ประสิทธิภาพ​มาก​ขึ้น ประหยัด​เวลา​และ​ค่า​ใช้จ​ ่าย​ใน​การ​พัฒนา​เป็น​อย่าง​มาก

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ธ ส

การพัฒนาเว็บไซต์เพื่อพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์

ม

6. การ​พิจารณา​เลือก​ใช้ร​ ะบบ​จัดการ​เนื้อหา

5-57

ธ ส

การ​เลือก​ใช้​ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​มี​ประเด็น​ที่​ควร​พิจารณา ดังนี้ 6.1 ความ​ยาก​ง่าย​ใน​การ​ใช้​งาน ควร​พิจารณา​ว่า​ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​ได้​รับ​การ​ออกแบบ​หน้าตา การ​จัด​วาง และ​เครื่อง​มือ​ต่างๆ สะดวก​และ​ง่าย​ต่อ​การ​ใช้​งาน​หรือ​ไม่ สามารถ​ทำ�ให้​ผู้​ที่​ไม่มี​ความ​รู้​เกี่ยว​กับ​ ภาษา​เอช​ที​เอ็ม​แอล​ก็​สามารถ​ใช้​งาน​ได้ เช่น การ​สร้าง​เนื้อหา​คล้ายคลึง​กับ​การ​สร้าง​เอกสาร​บน​ซอฟต์แวร์​ ประมวล​คำ� เป็นต้น 6.2 ความ​ยืดหยุ่น​ใน​การ​พัฒนา ควร​พิจารณา​ว่า​ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​สามารถ​รองรับ​การ​ขยาย​ตัว ​ของ​เว็บไซต์​ใน​ประเด็น​ต่างๆ ได้​หรือ​ไม่ เช่น จำ�นวน​ผู้​ใช้ จำ�นวน​หน้า​เว็บ รายการ​สินค้า ภาพ เป็นต้น รวม​ถึง​คอมโพเนนต์ โมดูล หรือพ​ ลั๊​กอินต่างๆ เพื่อ​เสริม​ประสิทธิภาพ​ให้​กับ​เว็บไซต์ 6.3 การ​ทำ�ให้​เว็บไซต์​ติดอันดับต้นของการค้นหา (SEO) ควร​พิจารณา​ว่า​ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​ สามารถ​รองรับ​การ​ทำ�ให้​เว็บไซต์​ด้วยเสิร์ชเอนจิน หรือเอสอีโอ​หรือ​ไม่ เพราะ​ปัจจุบัน​การ​ทำ�ให้​เว็บไซต์​ ​มีชื่อไป​ปรากฏ​ใน​หน้า​แรก​และ​ภายใน​สิบ​อันดับ​แรก​ของ​การ​ค้นหา​ด้วยเสิร์ชเอนจินเป็น​ประเด็น​สำ�คัญ และ​ เป็นการ​แสดง​ให้​เห็น​การ​ประสบ​ความ​สำ�เร็จ​ของ​เว็บไซต์​ด้วย 6.4 ประเด็นอ​ ื่นๆ ควร​พิจารณา​ว่า​ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​ใน​ประเด็น​อื่นๆ เพิ่ม​เติม เช่น การ​จัด​เตรียม​ เครื่อง​มือ​อำ�นวย​ความ​สะดวก​ใน​การ​ทำ�งาน ความ​สามารถ​ใน​การ​ทำ�งาน​ที่​โดด​เด่น คอมโพเนนต์ โมดูล หรือ​พลั๊​กอิน ที่ส​ ามารถ​นำ�​มา​ติด​ตั้งไ​ ด้​เพิ่ม​เติม ราคา หรือ​ระบบ​ปฏิบัติ​การ​ที่​รองรับ เป็นต้น

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

หลัง​จาก​ศึกษา​เนื้อหา​สาระ​เรื่อง​ที่ 5.3.1 แล้ว โปรด​ปฏิบัติ​กิจกรรม 5.3.1 ใน​แนว​การ​ศึกษา​หน่วย​ที่ 5 ตอน​ที่ 5.3 เรื่อง​ที่ 5.3.1

ม

ธ ส

ม ม

ธ ส

ม

ธ ส

5-58

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ม

ธ ส

เรื่อง​ที่ 5.3.2 ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​จู​มล่า

ธ ส

ม

ใน​ที่​นี้​จะ​นำ�​เสนอ​ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​จู​มล่า (Joomla) เพื่อ​เป็น​ตัวอย่าง​สำ�หรับ​การนำ�​ระบบ​จัดการ​ เนื้อหา​ไป​ใช้ส​ ำ�หรับ​เว็บไซต์​พาณิชย์อ​ ิเล็กทรอนิกส์ เนื่องจาก​ใน​ประเทศไทย​มี​ผู้​ใช้​งาน​กัน​มาก มี​หลาย​หน่วย​ งาน​เปิด​อบรม มี​หนังสือ​วาง​ขาย​ใน​ท้อง​ตลาด มี​หลาย​เว็บไซต์​ให้​บริการ​ช่วย​เหลือ​ด้าน​เทคนิค ข้อมูล และ​ ความ​รู้ รวม​ถึง​เทคนิค​ต่างๆ ใน​การ​พัฒนา​เว็บไซต์​ด้วย​จู​มล่า ทำ�ให้​สามารถ​ศึกษา​หาความ​รู้​เพิ่ม​เติม​ด้วย​ ตนเอง​ได้

ม

1. ความ​หมาย

ธ ส

ม

ธ ส

จู​มล่า เป็น​ซอฟต์แวร์ร​ ะบบ​จัดการ​เนื้อหา​ใน​แบบ​โอเพ่นซอร์ส สามารถ​ดาวน์โหลด​มา​ใช้ได้​ฟรี เกิด​ ขึ้น​ภาย​ใต้​สนธิ​สัญญา​กนู27 (GNU - General Public License) ซึ่ง​เป็น​โครงการ​พัฒนา​ระบบ​ปฏิบัติ​การ ริเริ่ม​โดย ริ​ชาร์ด ส​ทอล​แมน (Richard Stallman) เมื่อ​ปี พ.ศ. 2527 โดย​มี​จุด​มุ่ง​หมาย​จะ​พัฒนา​ระบบ​ ปฏิบัติ​การ​ใน​ลักษณะ​ซอฟต์แวร์​เสรี​ซึ่ง​ทุก​คน​สามารถ​นำ�​ไป​ใช้ แก้ไข ปรับปรุง พัฒนา​ต่อ หรือ​จำ�หน่าย ได้​ ฟรี โดย​ไม่ต​ ้อง​เสีย​ค่า​ลิขสิทธิ์ ปัจจุบันจ​ ู​มล่า​เวอร์ชัน​ล่าสุด​คือ Joomla! 1.6

ธ ส

ม

ธ ส

2. ลักษณะ​เด่น​ของ​ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​จู​มล่า

ม

ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​จูม​ ล่า มี​ลักษณะ​เด่น​หลาย​ประการ เช่น 2.1 การ​สร้าง​เว็บไซต์ สามารถ​ออกแบบ พัฒนา และ​ดูแล​เว็บไซต์​ได้​อย่าง​สะดวก รวดเร็ว โดย​ อาศัย​ทักษะ​เชิง​เทคนิค​ขั้น​พื้น​ฐาน 2.2 เท็มเพลต สามารถ​ปรับ​เปลี่ยน​รูป​แบบ​หรือ​หน้าตา​ของ​เว็บไซต์​ได้​อย่าง​รวดเร็ว​ด้วย​เท็มเพลต ซึ่ง​มีใ​ ห้​เลือก​ใช้​จำ�นวน​มาก 2.3 การ​อัพโหลด​ไฟล์ สามารถ​เลือก​คำ�​สั่ง​บันทึก ข้อมูล​จะ​ถูก​จัด​เก็บ​บน​เซิร์ฟเวอร์​ทันที โดย​ไม่​ ต้อง​อัพโหลด​ไฟล์​ไป​ยังเ​ซิร์ฟเวอร์ 2.4 การ​ทำ�​งาน​ผ่าน​เบ​รา​เซอร์ สามารถ​จัดการ​เนื้อหา ทั้ง​การ​สร้าง แก้ไข และ​ปรับปรุง​ข้อมูล​ได้​ ตลอด​เวลา​ผ่าน​เว็บ​เบ​รา​เซอร์​บน​เครือ​ข่าย​อินเทอร์เน็ต 2.5 ความ​สามารถ​เพิ่ม​เติม​หรือ​เอ็กซ์​เทน​ชั่น (extension) สามารถ​ขยาย​ความ​สามารถ​ได้​โดย​การ​ ติด​ตั้ง​เอ็กซ์​เทน​ชัน​เพิ่ม​เติม เช่น การ​ทำ�​โพลล์ ฟ​อรั่ม จำ�นวน​ผู้​เยี่ยม​ชม (Who’s online) ตะกร้า​สินค้า (shopping cart) เป็นต้น

ธ ส

ม

ม

ม

ธ ส

ม

ธ ส

27 คำ�​ว่า กนู (อ่าน​วา กะ-นู) เป็น​คำ�​ย่อ​มา​จาก​คำ�​เต็ม​ว่า GNU’s Not Unix คือ กนู​ไม่ใช่​ยูนิกซ์ เพ​ราะ​กนู​พัฒนา​ขึ้น​มา​โดย​มี​

ลักษณะ​เหมือน​กับร​ ะบบ​ยูนิกซ์ แต่​ไม​ได้​ใช้​ซอร์สโ​ คด​ของ​ยูนิกซ์​เลย

ธ ส

การพัฒนาเว็บไซต์เพื่อพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์

ม

5-59

ธ ส

2.6 การ​จัดการ​เนื้อหา สามารถ​บริหาร​จัดการ​เนื้อหา​และ​ข้อมูล​ได้​เป็น​อย่าง​ดี จัด​เก็บ​อย่าง​เป็น​ ระบบ ทำ�ให้ง​ ่าย​ต่อก​ าร​ค้นหา และ​แก้ไข ตลอด​จน​สามารถ​ซ่อน​ข้อมูล​หรือ​เนื้อหา​ได้ 2.7 การ​บริหาร ผู้ใ​ ช้ส​ ามารถ​จัดการ​ข้อมูล​เกี่ยว​กับผ​ ู้​ใช้ ทั้ง​เพิ่ม ลบ หรือ​แก้ไข สำ�หรับ​ผู้​ที่​เกี่ยวข้อง​ ใน​การ​พัฒนา​เว็บไซต์ สามารถ​กำ�หนด​สิทธิ์​ให้​กับ​ผู้​ใช้ได้​ตาม​ความ​หน้าที่​ความ​รับ​ผิด​ชอบ​อย่าง​เหมาะ​สม หรือ​กำ�หนด​สิทธิ​์เพื่อ​ให้​เนื้อหา​บาง​ส่วน​ของ​เว็บไซต์​สามารถ​เปิดด​ ู​ได้​เฉพาะ​ผู้​ที่​เป็นส​ มาชิก​เท่านั้น

ธ ส

ม

3. การ​ติด​ตั้ง​ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​จู​มล่า

ธ ส

ม

ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​จูม​ ล่า​สามารถ​ดาวน์โหลด​ได้​จาก​เว็บไซต์ http://www.joomla.org/ และ​เลือก​ ติด​ตั้ง​ได้ 2 แบบ คือ 3.1 ติด​ตั้งบ​ น​เครื่อง​ลูกข​ ่าย (local installation) เป็นการ​ติด​ตั้ง​บน​เครื่อง​คอมพิวเตอร์​ส่วน​ตัว และ​ ทำ�ให้​เครื่อง​นี้​ทำ�​หน้าที่​เป็น​เสมือน​เว็บ​เซิร์ฟเวอร์​ด้วย มัก​จะ​ติด​ตั้ง​เพื่อ​การ​พัฒนา​และ​ทดลอง​ใช้​งาน​เว็บไซต์ ก่อน​ไป​ติด​ตั้ง​จริง​บน​เครื่อง​แม่​ข่าย​เว็บ ซึ่ง​จำ�เป็นต​ ้อง​จัด​เตรียม​สภาพ​แวดล้อม​สำ�หรับ​การ​ติด​ตั้ง​และ​ใช้​งาน ​โปรแกรม​ด้วย ได้แก่ ซอฟต์แวร์​เพื่อ​ทำ�​หน้าที่​เป็น​เว็บ​เซิร์ฟเวอร์​อา​ปา​เช่ ซอฟต์แวร์​จัดการ​ฐานข้อมูล​ มาย​เอส​คิวแ​ อล และ​ซอฟต์แวร์ป​ ระมวล​ผล​คำ�​สั่ง​ภาษา​พี​เอชพี 3.2 ติด​ตั้ง​บน​เครื่อง​แม่​ข่าย​เว็บ หรือ​เว็บ​เซิร์ฟเวอร์ (web server installation) เป็นการ​ติด​ตั้ง​บน​ เครื่อง​แม่​ข่าย เพื่อ​การ​เปิด​ใช้​งาน​เว็บไซต์ กรณี​นี้​หาก​เช่า​พื้นที่​บริการ​เว็บ​โฮ​สติ้​ง ผู้​ให้​บริการ​จะ​จัด​เตรียม​ ความ​พร้อม​ของ​ระบบ​คอมพิวเตอร์​เอา​ไว้​ให้ และ​ผู้​ใช้​สามารถ​อัพโหลด​ข้อมูล​ต่างๆ จาก​คอมพิวเตอร์​ส่วน​ตัว ​ขึ้น​ไป​ยัง​เครื่อง​แม่​ข่าย หรือ​ดาวน์โหลด​ข้อมูล​จาก​เครื่อง​แม่​ข่าย​ลง​มายัง​คอมพิวเตอร์​ส่วน​ตัว​ได้​โดย​ใช้​ ซอฟต์แวร์​สำ�หรับถ​ ่าย​โอน​ข้อมูล เช่น คิว​ต์​เอฟ​ที​พี (CuteFTP) ไฟล์​ซิล​ล่า​เอฟ​ที​พี (FileZillaFTP) เป็นต้น หรืออ​ าจ​จะ​ติด​ตั้งซ​ อฟต์แวร์เ​พิ่มเ​ติมส​ ำ�หรับก​ าร​บริหาร​เว็บไซต์ เช่น พี​เอชพีม​ าย​แอ​ดมิน (phpMyAdmin) เป็นต้น ทั้งนี้ การ​ใช้​ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​สร้าง​เว็บไซต์​นั้น​มี​ซอฟต์แวร์​ที่​เกี่ยวข้อง​หลาย​ตัว ซึ่ง​จำ�เป็น​ต้อง ​อาศัย​ความ​รู้​ใน​การเต​รี​ยม​พอ​สมควร ดัง​นั้น จึง​มี​การ​พัฒนา​ซอฟต์แวร์​ที่​เป็น​ชุด​รวม​ซอฟต์แวร์​เหล่า​นี้​ เข้า​ด้วย​กัน เพื่อ​อำ�นวย​ความ​สะดวก​ใน​การ​ติด​ตั้ง​และ​เตรียม​สภาพ​แวดล้อม​ให้​พร้อม​ใน​การ​ใช้​งาน​ระบบ​ จัดการ​เนื้อหา​จู​มล่า เช่น แซม​ป์ หรือ​เอ็กซ์​แอมป์ (XAMPP) แอป​เซิร์ฟ (AppServ) แวม​ป์ (WAMP) หรือ​ เว็บแ​ ม​ทริกซ์ (WebMatrix) เป็นต้น ใน​ที่​นี้​จะ​ใช้​เว็บ​แม​ทริกซ์​เป็น​เครื่อง​มือ​ใน​การ​ใน​การ​พัฒนา​เว็บไซต์ เมื่อ​ดาวน์โหลด​และ​ติด​ตั้ง​เว็บ​ แม​ทริกซ์​เสร็จ​แล้ว การ​เริ่ม​ต้น​พัฒนา​เว็บไซต์​นั้น​สามารถ​เลือก​ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​จู​มล่า​ได้​จาก​เว็บ​แก​เลอ​รี หลัง​จาก​นั้น เว็บ​แม​ทริกซ์​จะ​ตรวจ​สอบ​ระบบ​จัดการ​ฐาน​ข้อมูล​มาย​เอส​คิว​แอล​ที่​ใช้​ร่วม​กับ​จู​มล่า​หาก​ยัง​ ไม่มี​ก็​จะ​ทำ�การ​ติด​ตั้ง​ให้​ทันที หลัง​จาก​ติด​ตั้ง​เสร็จ​แล้ว​ก็​สามารถ​สร้าง​และ​จัดการ​เนื้อหา​ต่างๆ ใน​เว็บไซต์​ที่​ พัฒนา​ขึ้นม​ า​ผ่าน​หน้าต่าง​ของ​ผู้​ดูแล​ระบบ (administrator) ซึ่ง​จู​มล่า​จัด​เตรียม​ไว้​ให้ ทั้งนี้ ราย​ละเอียด​การ​ใช้​งาน​จู​มล่า​จะ​นำ�​เสนอ​ไว้​ใน​เว็บไซต์​ระบบ​การ​เรียน​การ​สอน​อิเล็กทรอนิกส์ (STOU online) สำ�หรับ​ระดับ​บัณฑิต​ศึกษา​ของ​ชุดว​ ิชา​นี้​ที่ http://www.stou.ac.th/stouonline/eLearning/mcourses.htm

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ธ ส

ม

ม

ธ ส

5-60

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

4. จู​มล่า​เอ็กซ์​เทน​ชั่น

ม

ธ ส

หลัง​จาก​ติด​ตั้ง​ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​จู​มล่า​ไป​แล้ว จะ​ยัง​ไม่มี​ฟีเจอร์​สำ�หรับ​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์ จึง​ต้อง​ติด​ตั้ง​เพิ่ม​เติม​ใน​ส่วน​ที่​เรียก​ว่า จู​มล่า​เอ็กซ์​เทน​ชั่น (Joomla Extensions) ซึ่ง​เป็น​ซอฟต์แวร์​ที่​ต้อง​ ติด​ตั้ง​เพิ่ม​เติม​เพื่อ​ขยาย​ขีด​ความ​สามารถ​ของ​ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​จู​มล่า มี​ให้​เลือก​มากมาย จู​มล่า​เอ็กซ์-​ เทน​ชั่น​ส่วน​ใหญ่​ดาวน์โหลด​ได้​ฟรี​จาก​เว็บไซต์ http://extensions.joomla.org/ โดย​จู​มล่า​เอ็กซ์​เทน​ชั่น สามารถ​แบ่งไ​ ด้​เป็น 3 ประเภท ดังนี้ 4.1 คอมโพเนนต์ (component) เป็น​เอ็กซ์​เทน​ชั่น​ที่​เป็น​ส่วน​ประกอบ​สำ�หรับ​ใช้​แสดง​ผล​ใน​หน้า​ เว็บ สามารถ​ปรับ​แต่ง​ได้​ผ่าน​เมนู​ของ​ผู้​ดูแล​เว็บไซต์ (administrator) สามารถ​สร้าง​ลิงก์​จาก​เมนู​ไป​ยัง​ คอมโพเนนต์ไ​ ด้ จะ​ต้อง​กำ�หนด​ตำ�แหน่งบ​ น​หน้าเ​ว็บ แต่ส​ ามารถ​แสดง​ได้ทลี​ ะ​คอมโพเนนต์ใ​ น​หนึ่งห​ น้าเ​ว็บเพจ เช่น การ​ค้นหา (search) ราย​ชื่อผ​ ู้ต​ ิดต่อ (contacts) หรือ​นิวส์ฟีดส์ (news feeds) เป็นต้น นอกจาก​นี้ การ ​ติดต​ ั้ง​ภาษา​ไทย​ให้​กับ​จู​มล่า​ก็จ​ ัด​ว่า​เป็น​คอมโพเนนต์​ด้วย ซึ่ง​จะ​ต้อง​ติด​ตั้ง​เพิ่ม​เติม​เช่น​กัน 4.2 โมดูล (Module) เป็น​เอ็กซ์​เทน​ชั่น​ที่​เป็น​ส่วน​ประกอบ​สำ�หรับ​ใช้​แสดง​ผล​ใน​หน้า​เว็บ จะ​ออก แบบ​ให้​มีล​ ักษณะ​เป็นก​ล่อง จะ​ต้อง​กำ�หนด​ตำ�แหน่ง​บน​หน้า​เว็บด​ ้วย เช่น บน ล่าง ซ้าย ขวา เป็นต้น สามารถ​ แสดง​ได้​หลาย​โมดูล​ใน​หนึ่ง​หน้า​เว็บ แต่​ไม่​สามารถ​สร้าง​ลิงก์​จาก​เมนู​ไป​ยัง​โมดูล​ได้ เช่น โมดูล​การ​ล็อกอิน (login) โมดูล​แสดง​จำ�นวน​ผู้ช​ ม​และ​สมาชิก​ที่​ออนไลน์ (Who’s online) โมดูล​ป้าย​โฆษณา (banner) หรือ​ โมดูลแ​ สดง​ภาพ​แบบ​สุ่ม (random image) เป็นต้น 4.3 พลั๊​กอิน (plugin) เป็ น ​เ อ็ ก ซ์ ​เ ทน​ชั่ น ​ที่ ​เ กี่ ย วข้ อ ง​กั บ ​ก าร​ติ ด ต่ อ ​ร ะหว่ า ง​ผู้ ​ใ ช้ ​กั บ ​จู ​ม ล่ า เช่ น แก​เลอ​รีภ​ าพถ่าย (image/photo gallery) ยู​ทิว​บ์​พลั๊​กอิน (youtube plugin) คอน​เทนต์ฟ​ ูล​เท็กซ์ (content full text) หรือ​เอดิเตอร์​ไท​นี​เอ็ม​ซี​อี (Editor-TinyMCE2.0) ซึ่ง​เอดิเตอร์​ตัว​นี้​ทำ�ให้​มอง​เห็น​เว็บเพจ เ​ป็นแ​ บบ​วซิ​ วิ​ ิก (WYSIWYG-What you see is what you get) เห็นผ​ ลลัพธ์ห​ รือเ​ว็บเพจ​ได้ท​ ันทีใ​ น​ขณะ​แก้ไข แต่​หาก​ไม่ใ​ ช้​พลั๊​กอิน​เอดิเตอร์ การ​แก้ไข​เว็บเพจ​จะ​ต้อง​แก้ไข​ในหน้าที่เขียนด้วยโค้ด​เอช​ที​เอ็ม​แอล เป็นต้น จาก​เว็บไซต์ http://extensions.joomla.org/ เอ็กซ์​เทน​ชั่น​เพื่อ​งาน​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์​นั้น ให้​ คลิกเ​ลือก​หัวข้อ e-Commerce จะ​ปรากฏ​ราย​ชื่อ​จู​มล่า​เอ็กซ์​เทน​ชั่น​เพื่อ​งาน​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์​มากมาย (ภาพ​ที่ 5.24) โดย​แบ่งต​ าม​ความ​นิยม เพิ่งอ​ อก​ใหม่ ปรับปรุงล​ ่าสุด ได้ร​ ับก​ าร​โหวต​หรือจ​ ัดอ​ ันดับ การ​เยี่ยมชม หรือ​ความ​นิยม​ชม​ชอบ ซึ่ง​จู​มล่า​เอ็กซ์​เทน​ชั่น​เพื่อ​งาน​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์​เหล่า​นั้น จะ​แบ่ง​เป็น​หมวดหมู่ (category) เช่น ช้อป​ปิ้ง​คาร์ต (shopping cart) ระบบ​ชำ�ระ​เงิน (payment system) การ​สมัคร​สมาชิก​ แบบ​เสีย​ค่า​ธรรมเนียม​หรือ​การ​บอก​รับ (paid membership and subscriptions) หรือ​การ​ดาวน์โหลด​ แบบ​ชำ�ระ​เงิน (paid downloads) เป็นต้น

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ธ ส

การพัฒนาเว็บไซต์เพื่อพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ภาพ​ที่ 5.24 จูม​ ล่า​เอ็กซ์​เทน​ชั่น​เพื่อ​งาน​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์ห​ มวด​ต่างๆ

ม

5-61

ที่มา: http://extensions.joomla.org/extensions/e-commerce ค้น​คืน​เมื่อ​วัน​ที่ 20 กุมภาพันธ์ 2554

ธ ส

จู​มล่า​เอ็กซ์​เทน​ชั่น​เพื่อ​งาน​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์ หมวด​หมู่​ช้อป​ปิ้ง​คาร์ต ก็​มี​ให้​เลือก​หลาย​ตัว (ภาพ​ที่ 5.25) เช่น ไฮ​กา​ชอป (HikaShop) ซิม​เพิล​แคด​ดี้ (SimpleCaddy) เม​ลออ​เด​อร์ (MailOrder) ไอ​ไพร​ซ์​แคล​คู​เลเต​อร์ (iPrice Calculator) อีซ​ ี​สโตร์ (EZ Store) หรือ​เวอร์​ชู​มาร์​ต (VirtueMart) เป็นต้น

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

5-62

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ภาพ​ที่ 5.25 จูม​ ล่า​เอ็กซ์​เทน​ชั่น​หมวด​หมู่​ช้อป​ปิ้ง​คาร์ต

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ที่มา: http://extensions.joomla.org/extensions/e-commerce/shopping-cart ค้น​คืน​เมื่อ​วันท​ ี่ 20 กุมภาพันธ์ 2554

ธ ส

ธ ส

ใน​ทนี​่ จี​้ ะ​กล่าว​ถงึ เวอร์ช​ ม​ู าร์ต​ (VirtueMart) เนือ่ งจาก​ได้ร​ บั ค​ วาม​นยิ ม​น�​ำ มา​ใช้ก​ นั ม​ าก ซึง่ ร​ าย​ละเอียด​ จะ​กล่าว​ถึง​ใน​เรื่อง​ที่ 5.3.3

ม

ม

หลัง​จาก​ศึกษา​เนื้อหา​สาระ​เรื่อง​ที่ 5.3.2 แล้ว โปรด​ปฏิบัติ​กิจกรรม 5.3.2 ใน​แนว​การ​ศึกษา​หน่วย​ที่ 5 ตอน​ที่ 5.3 เรื่อง​ที่ 5.3.2

ม

ธ ส

ธ ส

การพัฒนาเว็บไซต์เพื่อพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์

เรื่อง​ที่ 5.3.3 เวอร์ช​ ู​มาร์​ต

ธ ส

1. ความ​หมาย

ม

ม

5-63

ธ ส

ม

เวอร์ช​ ม​ู าร์ต​ (VirtueMart) เป็นโ​ ซลูชัน่ ห​ รือซ​ อฟต์แวร์ส​ �ำ หรับพ​ าณิชย์อ​ เิ ล็กทรอนิกส์แ​ บบ​โอเพ่นซอร์ส ดัง​นั้น จึง​สามารถ​ดาวน์โหลด​มา​ใช้ได้​ฟรี ต้อง​ใช้​งาน​ร่วม​กับ​ระบบ​จัดการ​เนื้อหา​จู​มล่า เขียน​ด้วย​ภาษา ​พี​เอชพี​เช่น​เดียว​กับ​จู​มล่า รวม​ถึง​สามารถ​ใช้​สภาพ​แวดล้อม​ของ​ระบบ​จัดการ​ฐาน​ข้อมูล​มาย​เอส​คิว​แอล และ​การ​บริหาร​เว็บไซต์ด้วย​กัน​ได้ เวอร์​ชู​มาร์​ตมี​ฟีเจอร์​ที่​ครบ​ถ้วน​สำ�หรับ​งาน​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์ ซึ่ง​มี​ประสิทธิภาพ ใช้​งาน​ได้​ อย่าง​ดี และ​มี​ความ​ปลอดภัย เทียบ​เท่ากับ​ซอฟต์แวร์ท​ ี่​มี​ลิขสิทธิ์ จึง​ได้​รับค​ วาม​นิยม​เป็น​อย่าง​มาก

ธ ส

2. ฟีเจอร์​มาตรฐาน

ม

ธ ส

ม

ฟีเจอร์​มาตรฐาน​ของ​เวอร์​ชู​มาร์​ต แบ่งเ​ป็น​กลุ่มๆ ได้​ดังนี้ 2.1 ฟีเจอร์ท​ ั่วไป (general features) เช่น - ความ​ปลอดภัย เวอร์​ชู​มาร์​ต​ใช้ Secure Sockets Layer (https) Encryption (128-

ม

bit)

ธ ส

ธ ส

- โมเดล​ภาษี (tax model) เวอร์​ชู​มาร์​ตมี​โมเดล​ภาษี​ที่​ยืดหยุ่น​ให้​เลือก​ใช้ เช่น อัตรา​ภาษี​ ตาม​พื้นที่ อัตรา​ภาษี​ตาม​การ​จด​ทะเบียน​ธุรกิจ อัตรา​ภาษี​ตาม​ระเบียบ​ของ​ประเทศ​ใน​กลุ่ม​ยู​โรป หรือ​อี​ยู (EU-European Union) - บัญชี​ผู้​ใช้ (user accounts) ผู้​ซื้อ​สามารถ​จัดการ​บัญชี​ของ​ตนเอง​ได้ แต่​ต้อง​มี​การ​ลง​ ทะเบียน - ระบบ​จัดการ​ที่​อยู่​ใน​การ​จัด​ส่ง (shipping address management) ซึ่ง​ผู้​ซื้อ​สามารถ​ระบุ​ที่​อยู่​ ใน​การ​จัด​ส่ง​ได้ - ประวัติการ​สั่ง​ซื้อ (order history) ผู้​ซื้อ​สามารถ​ดู​ราย​ละเอียด​การ​สั่ง​ซื้อ​ย้อน​หลัง​ได้ - อีเมล​ยืนยัน​การ​สั่ง​ซื้อ (order confirmation mail) เวอร์​ชู​มาร์​ตมี​กลไก​ส่ง​อีเมล​ยืนยัน​การ​ สั่งซ​ ื้อ​ไป​ยัง​ผู้​ซื้อ​และ​เจ้าของ​ร้าน ซึ่ง​สามารถ​ปรับ​แต่ง​ค่า​ต่างๆ ได้ - สกุล​เงิน​ที่​หลาก​หลาย (multiple currencies) เวอร์​ชู​มาร์​ตมี​กลไก​รองรับ​การ​ขาย​สินค้า​ได้​ หลาย​สกุล​เงิน โดย​ผู้​ซื้อส​ ามารถ​เลือก​สกุล​เงิน​ใน​การ​ซื้อ​สินค้า​ได้ - ภาษา​ที่​หลาก​หลาย (multiple languages) การ​รองรับ​ภาษา​ที่​หลาก​หลาย​จะ​ต้อง​ติด​ตั้ง​ คอมโพเนนต์จ​ ู​มล่าฟิช (Joom!Fish) เพิ่มเ​ติม

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ม

ธ ส

5-64

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ม

ธ ส

2.2 ฟีเจอร์แ​ ค​ตา​ล็อก​สินค้า (product catalog features) เช่น - ส่วน​ต่อ​ประสาน​ผู้​ใช้ มี​ส่วน​ต่อ​ประสาน​ผู้​ใช้​สำ�หรับ​ดูแล​และ​บริหาร​เว็บ​ที่​มี​ประสิทธิภาพ เนื่องจาก​ใช้​ภาษา​จาวา​สคริปต์​พัฒนา - จำ�นวน​สินค้า​และ​หมวด​หมู่ สามารถ​รองรับ​จำ�นวน​สินค้า​และ​หมวด​หมู่​สินค้า​ได้​ไม่​จำ�กัด​ จำ�นวน - ร้าน​ค้า หรือ​แค​ตา​ล็อก​ออนไลน์ สามารถ​พัฒนา​เป็น​ร้าน​ค้า​ทั้ง​ร้าน หรือ​ใช้​เป็น​เพียง​ แค​ตา​ล็อก​สินค้า​ออนไลน์​ก็ได้ รวม​ถึงก​ าร​แสดง​หรือ​ไม่​แสดง​ราคา​สินค้า - การ​คน้ หา​ทร​ี่ วดเร็ว สามารถ​คน้ หา​สนิ ค้า หมวด​หมูส​่ นิ ค้า ผูผ​้ ลิต โดย​กรอง​ตาม​คณ ุ ลักษณะ หรือส​ ินค้า​ที่​ลด​ราคา - การ​โหวต​และ​การ​รับรอง​สินค้า เปิด​ช่อง​ทาง​ให้​ผู้​ซื้อ​เข้า​มา​โหวต​สินค้า​ที่​ชื่น​ชอบ หรือ​ให้​ ความ​คิด​เห็น รวม​ถึง​การ​รับรอง​สินค้า โดย​สามารถ​แสดง​ผล​ทันที​ที่​มี​ผู้​โหวต หรือ​ตรวจ​สอบ​ก่อน​แสดง​ผล​ ก็ได้ - สินค้า​พิเศษ สามารถ​เลือก​และ​ระบุ​ได้​ว่า​สินค้า​ใด​เป็น​สินค้า​พิเศษ โดย​กำ�หนด​ค่า “on special” ที่​สินค้า​เหล่า​นั้น - สินค้า​พร้อม​ส่ง (product availability) สามารถ​แสดง​ความ​พร้อม​ใน​การ​จัด​ส่ง​สินค้า ทำ�ให้​ผู้​ซื้อ​ประมาณ​ระยะ​เวลา​ที่จ​ ะ​ได้​รับ​สินค้า​ได้ - ข้อมูลส​ ินค้า สามารถ​ดาวน์โหลด​ข้อมูล​สินค้า​ได้ - ข้อความ​เตือน สามารถ​ระบุ​ว่า​สินค้า​ถูก​ส่ง​คืน (product is back in stock) เพื่อ​เตือน​ ผู้​ซื้อ​ได้ 2.3 ฟีเจอร์ก​ าร​ดูแล​ระบบ (administration features) เช่น - จำ�นวน​ภาพ​และ​ไฟล์​ของ​สินค้า สามารถ​กำ�หนด​ให้​สินค้า​มี​ภาพ​ประกอบ​และ​ไฟล์​ประกอบ​ ได้​มากกว่าห​ นึ่ง​ภาพ หรือ​หนึ่งไ​ ฟล์ต​ ่อ​สินค้า​แต่ละ​รายการ - ราย​ละเอียด​สินค้า (product attributes) สามารถ​เพิ่ม​เติม​ราย​ละเอียด​สินค้า​ได้ เช่น ขนาด สี เป็นต้น - ประเภท​สนิ ค้า (product types) สามารถ​จดั แ​ บ่งห​ มวด​หมูส​่ นิ ค้าไ​ ด้ เช่น รถยนต์ มอ​เต​อร์ไบค์ อัลบั้มเ​พลง เครื่อง​ประดับ เป็นต้น - การ​จัด​กลุ่ม​ผู้​ซื้อ (shopper groups) สามารถ​จัด​กลุ่ม​ผู้​ซื้อ​ได้ โดย​อาจ​จำ�แนก​ตาม​ระดับ ​ราคา และ​วิธี​การ​ชำ�ระ​เงิน - ราคา​สนิ ค้า สามารถ​กำ�หนด​หรือร​ ะบุร​ าคา​ให้ก​ ับส​ ินค้าไ​ ด้ห​ ลาย​ราคา เช่น ขึ้นอ​ ยู่ก​ ับป​ ริมาณ​ ที่​ซื้อ หรือร​ าคา​ตาม​กลุ่ม​ผู้ซ​ ื้อ เป็นต้น - การ​แสดง​ราคา​สินค้า (price display) สามารถ​แสดง​ราคา​สินค้า​ที่​ยืดหยุ่น​ได้ โดย​แสดง​ จำ�นวน สกุล​เงิน ทั้งร​ วม​หรือ​ไม่​รวม​ภาษีม​ ูลค่า​เพิ่ม - การ​แปลง​สกุล​เงิน สามารถ​แปลง​สกุล​เงิน​ได้​ทันที​ตลอด​เวลา (on-the-fly price conversion)

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ธ ส

การพัฒนาเว็บไซต์เพื่อพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์

ม

5-65

ธ ส

- สถิติ สามารถ​ดู​สถิติ​ของ​ร้าน​ค้า​ออนไลน์ และ​มี​เครื่อง​มือ​สรุป​รายการ​ต่างๆ เช่น ลูกค้า ​ราย​ใหม่ คำ�​สั่ง​ซื้อ​ใหม่ เป็นต้น - การ​ควบคุม​ระดับ​สินค้า​คงคลัง (stock level control) สามารถ​ควบคุม​ระดับ​หรือ​จำ�นวน​ สินค้า​และ​อะไหล่​ใน​คลังส​ ินค้า​ได้ - การ​จัดการ​คำ�​สั่ง​ซื้อ (order management) สามารถ​จัดการ​คำ�​สั่ง​ซื้อ​ได้ด้วย​ประวัติการ​ สั่ง​ซื้อ การ​แจ้ง​เตือน​ลูกค้า และ​การ​แก้ไข​คำ�​สั่งซ​ ื้อไ​ ด้ - การ​จดั ท​ �​ำ รายงาน สามารถ​จัดท​ ำ�​รายงาน​พื้นฐ​ าน​ได้ เช่น รายการ​ขาย​สินค้า รายรับต​ ่อเ​ดือน หรือ​ต่อ​ปี เป็นต้น - การ​จัดการ​สถานะ​การ​สั่ง​ซื้อ (order status management) - การ​จัดการ​สกุล​เงิน สามารถ​จัดการ​สกุล​เงิน​ที่​แตก​ต่าง​กัน นอกจาก​ฟีเจอร์​พื้น​ฐาน​เหล่า​นี้​แล้ว สามารถ​ขยาย​ความ​สามารถ​ให้​จู​มล่า​และ​เวอร์​ชู​มาร์​ต​โดย​ใช้​ เอ็กซ์​เทน​ชั่น และ​เลือก​ใช้​เท็มเพลต​ได้​ตาม​ความ​เหมาะ​สม​กับ​สินค้า​ และ/หรือ​บริการ​ที่​ทำ�​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์ การ​สาธิต (demo) การ​ใช้​เวอร์ช​ ู​มาร์​ตนั้น สามารถ​ศึกษา​เพิ่ม​เติม​ได้ที่​เว็บไซต์ http://virtuemart. net/home/demo โดย​มท​ี ัง้ ก​ าร​สาธิตส​ �ำ หรับก​ ารใช้งานหน้าร​ า้ น (demo shop frontend) (ภาพ​ที่ 5.31) และ​การ​ สาธิต​สำ�หรับ​การใช้งานหลังร​ ้าน​ของ​ผู้ด​ ูแล​ระบบ (demo shop administrator)

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ธ ส

ม

ธ ส

ม ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

5-66

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ธ ส

ม

ธ ส

ม ม

ธ ส

ภาพ​ที่ 5.26 การ​สาธิตการใช้งาน​หน้าร​ ้าน​และ​หลังร้านสำ�หรับผ​ ู้​ดูแล​ระบบ​ของ​เวอร์​ชู​มาร์​ต

ที่มา: เว็บไซต์ http://demo.virtuemart.net/ และ http://demo.virtuemart.net/administrator/ ค้น​คืน​เมื่อ​วัน​ที่ 20 กุมภาพันธ์ 2554

ม

ธ ส

การพัฒนาเว็บไซต์เพื่อพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์

ม

5-67

นอกจาก​นี้ จู​มล่า​ลาย​ไทย28 ได้​เปิด​ตัว​จูม​ ล่า​ที่​รวม​ร้าน​ค้า​ออนไลน์​เอา​ไว้ ซึ่ง​แสดง​ผล​เป็น​ภาษาไทย​ เมื่อ​เดือน​ธันวาคม พ.ศ. 2553 ชื่อ ลาย​ไทย​อีคอมเมิร์ซ​เอดิชั่น​วี​เอ็ม 1.1.6 (LaiThai eCommerce Edition VM 1.1.6) ซึ่ง​พัฒนา​มา​จาก​เวอร์​ชู​มาร์ตอีคอมเมิร์ซ​เวอร์ชั่น 1.1.6 (VirtueMart e-Commerce v1.1.6) โดย​มีก​ าร​แก้ไข​ฟีเจอร์​ไว้​หลาย​อย่าง เช่น - เพิ่มช​ ื่อจ​ ังหวัด​และ​ตัว​ย่อเ​ป็น​ภาษา​ไทย​ไว้​ใน​ฐาน​ข้อมูล - เพิ่มอ​ ัตรา​ภาษี​มูลค่า​เพิ่ม 7% ไว้​ใน​ฐาน​ข้อมูล - แก้ไข​การ​แสดง​ชื่อ​สินค้า​เป็น​ภาษา​ไทย และ​อ่าน​ออก​ได้​ใน​แบบ UTF-8 - เพิ่มจ​ ำ�นวน​การ​แสดง​ชื่อส​ ินค้า​ได้​มาก​ขึ้น บน​ชื่อ​เรื่อง (title) ของ​เว็บ​เบ​รา​เซอร์ - แก้ไข​การ​แสดง​ข้อคิด​เห็น (comment) ให้​แสดง​ผล​และ​ตัดค​ ำ�​ได้​ถูก​ต้อง - แก้ไข​การ​แสดง​รายการ​ใน​เท็มเพลต จาก​ตัวเ​อียง​เป็นต​ ัว​ปกติ - แก้ไข​การ​แสดง​เท็มเพลต​ให้​รองรับ​อินเทอร์เน็ต​เอ็กซ์​โพล​เรอ​ร์​เวอร์ชั่น 7 และ 8 - แก้ไข​การ​แสดง​เวลา​ที่​ถูก​ต้อง เมื่อ​บวก​เวลา​เพิ่ม​สำ�หรับ​ประเทศไทย - เพิม่ โ​ มดูล​รหัส​ไปรษณีย​ไ์ ทย​ส�ำ หรับ​การ​จดั ​สง่ ​สนิ ค้า (Thailand post shipping module) - เพิ่มว​ ิธีก​ าร​ชำ�ระ​เงิน​ของ​ไทย​ชื่อ เพย์​สบาย (PaySbuy) - เพิ่มร​ ูป​แบบ​การ​กำ�หนด​ที่​อยู่ข​ อง​ร้าน​ค้า - เพิ่มก​ าร​แสดง​ชื่อ​ประเทศ​ใน​การ​สั่ง​ซื้อ​หน้า​สุดท้าย - แก้ไข​โซน​เวลา +7 ให้​เป็น​ค่า​ปกติ​ของ​ระบบ - เพิ่มเ​มนู “ข่าว” (news) ชี้​ไป​ยัง​คอมโพเนนต์​หน้า​แรก (com_frontpage) เพื่อ​แสดง​ผล​ หน้าร​ วม​ข่าว ราย​ละเอียด​เกี่ยว​กับ​ลาย​ไทย​อีคอมเมิร์ซ​เอดิชั่น​วี​เอ็ม 1.1.6 (LaiThai eCommerce Edition VM 1.1.6) ศึกษา​เพิ่ม​เติม​ได้ที่​เว็บไซต์ http://www.joomlacorner.com/jcornernews/600-laithaie-commerce-edition-vm-116-joomla-1522.html สำ�หรับ​เว็บไซต์​ของ​ไทย​ที่ใ​ ห้​ความ​รู้เ​กี่ยว​กับ​จูม​ ล่า​มีห​ ลาย​แห่ง​ด้วย​กัน เช่น จูม​ ล่า​ไทย​คลับ (Joomla Thai Club) สามารถ​ศึกษา​เพิ่มเ​ติม​ได้ที่เ​ว็บไซต์ http://www.joomlathaiclub.com จู​มล่าล​ าย​ไทย หรือ​ จู​มล่าค​ อร์​เนอ​ร์ (JoomlaCorner) สามารถ​ศึกษา​เพิ่ม​เติม​ได้ที่​เว็บไซต์ http://www.joomlacorner.com/ เป็นต้น ซึ่ง​มีข​ ้อมูลเ​กี่ยว​กับ​จู​มล่า​มากมาย เช่น เอ็กซ์เ​ทน​ชั่น​ที่​ออก​ใหม่ ข้อ​บกพร่อง​ของ​เอ็กซ์​เทน​ชั่น ความ​ คืบห​ น้าเ​กี่ยว​กับ​การ​พัฒนา​ภาษา​ไทย​สำ�หรับ​จูม​ ล่า​เวอร์​ชัน​ใหม่ๆ เป็นต้น

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

หลัง​จาก​ศึกษา​เนื้อหา​สาระ​เรื่อง​ที่ 5.3.3 แล้ว โปรด​ปฏิบัติ​กิจกรรม 5.3.3 ใน​แนว​การ​ศึกษา​หน่วย​ที่ 5 ตอน​ที่ 5.3 เรื่อง​ที่ 5.3.3

ม

ธ ส

28 จู​มล่า​ลาย​ไทย เป็น​ชื่อเ​ว็บไซต์​จู​มล่า​ภาษา​ไทย​อย่าง​เป็น​ทางการ (Thai Joomla Official Site)

5-68

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

บรรณานุกรม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

กอง​บรรณาธิการ​เว็บไซต์ ARiP.co.th ฟรี!!!MS WebMatrix เครื่อง​มือส​ ร้าง​เว็บ ค้นค​ ืนว​ ัน​ที่ 18 มกราคม 2554 จากเวิลด์ไวด์เว็บ http://www.arip.co.th/news.php?id=413009 ธี​ทัต พิทักษ์​พงศ์​พันธุ์ “หลัก​เกณฑ์​การ​ตัดสิน​เว็บไซต์​หมวด Best E-Commerce ของ PORAR AWARD 2010” วารสาร e-commerce ฉบับ March-October, 2010, (No.135-142) บุ​ริ​นทร์ เกล็ด​มณี ทาง​เลือก​ใน​การ​เปิด​เว็บไซต์ ค้น​คืน​​วัน​ที่ 24 มีนาคม 2554 จากเวิลด์ไวด์เว็บ http://www. thaiecommerce.org/index.php?lay=show&ac=article&Id=539059915&Ntype=13

เทคนิค​การ​ทำ�​แบนเนอร์​ด้วย​ตัว​เอง ค้น​คืน​วัน​ที่ 20 มีนาคม 2554 จากเวิลด์ไวด์เว็บ http://www. thaiecommerce.org/index.php?lay=show&ac=article&Id=539060142&Ntype=13

เทคนิคก​ าร​รกั ษา​ความ​ปลอดภัย ค้นค​ นื ว​ นั ท​ ี่ 20 มีนาคม 2554 จาก​เวิลด์ไ​ วด์เ​ว็บ: http://www.thaiecommerce.org/index.php?lay=show&ac=article&Id=539060149&Ntype=13

เทคนิค​ใน​การ​ปรับ​แต่ง​ภาพ​สินค้า​ให้​น่า​สนใจ ค้น​คืน​วัน​ที่ 20 มีนาคม 2554 จาก​เวิลด์​ไวด์​เว็บ: http:// www.thaiecommerce.org/index.php?lay=show&ac=article&Id=539060105&Ntype=13

หลัก​การ​ขอ​จด​ทะเบียน​พาณิชย์​อิเล็กทรอนิกส์ ค้นค​ ืนว​ ันท​ ี่ 20 มีนาคม 2554 จาก​เวิลด์​ไวด์เ​ว็บ: http:// www.thaiecommerce.org/index.php?lay=show&ac=article&Id=539065770&Ntype=13 พงศ์ศ​ ักดิ์ อภิล​ ักข​ ิตพ​ งศ์ (2552) สร้าง​เว็บไซต์ใ​ น​พริบต​ า​ด้วย Joomla! ฉบับส​ มบูรณ์ กรุงเทพมหานคร บริษัท ซีเ​อ็ด​ยูเค​ชัน จำ�กัด (มหาชน) พิภัช ดวง​คำ�​สวัสดิ์ สไลด์​หลักก​ าร​ออกแบบ​เว็บเพจ “เทคนิคใ​ น​การ​สร้าง​ความ​น่าเ​ชื่อ​ถือ​ให้​กับเ​ว็บไซต์” ค้นค​ ืนว​ ัน​ที่ 20 มีนาคม 2554 จาก​เวิลด์​ไวด์​เว็บ: http://www.thaiecommerce.org/index.php?lay=show&ac =article&Id=539065765&Ntype=13 “เว็บ​ไซต์​ตลาด​ดอต​คอม” ค้น​คืน​วัน​ที่ 24 มกราคม 2554 จากเวิลด์ไวด์เว็บ http://www.tarad.com/ “เว็บไซต์ข​ อง​ศนู ย์ส​ ารสนเทศ​เครือข​ า่ ย​แห่งป​ ระเทศไทย หรือท​ เ​ี อ​ชนิค” ค้นค​ นื ​​วันท​ ี่ 15 มีนาคม 2554 จากเวิลด์ไวด์เว็บ http://www.thnic.net/index.php “เว็บไซต์​ของ​มูลนิธิ​ศูนย์ส​ ารสนเทศ​เครือ​ข่าย​ไทย” ค้น​คืนวันท​ ี่ 15 มีนาคม 2554 จากเวิลด์ไวด์เว็บ http://www. thnic.or.th/ สาธิต ชัยวิวัฒน์​ตระกูล (2551) สร้าง​เว็บไซต์​ให้​ครบ​สูตร​ด้วย Joomla! กรุงเทพมหานคร สำ�นัก​พิมพ์ วิต​ตี้​กรุ๊ป เมษายน “เอกสาร​ประกอบ​การ​จด​ทะเบียน​และ​ความ​หมาย​ของ​โด​เมน​เนม” ค้นค​ ืนว​ ันท​ ี่ 18 มีนาคม 2554 จากเวิลด์ไวด์เว็บ http://www.porar.com/required-document.html Attard, Janet. “Twelve Secrets to Web Site Success.” ค้นค​ ืนว​ ันท​ ี่ 12 มกราคม 2554 จากเวิลด์ไวด์เว็บ http://www.hostway.com/web-resources/anatomy/web-site-plan/twelve-secrets-to-website-success/

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ธ ส

การพัฒนาเว็บไซต์เพื่อพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์

ม

5-69

ธ ส

Barnhill, Meredith. “Top Web Design Mistakes Small Businesses Make.” ค้น​คืน​วัน​ที่ 12 มกราคม 2554 จากเวิลด์ไวด์เว็บ http://www.hostway.com/web-resources/how-to-build-awebsite/webdesign/top-web-design-mistakes-small-businesses-make/ ”Bounce rate.” ค้น​คืนวัน​ที่ 16 มกราคม 2554 จากเวิลด์ไวด์เว็บ http://en.wikipedia.org/wiki/Bounce_ rate Charlotte. “10 Principles Of Navigation Design And Why Quality Navigation Is So Critical.” ค้น​คืน​ วันท​ ี่ 12 มกราคม 2554 จากเวิลด์ไวด์เว็บ http://www.onextrapixel.com/2009/07/03/10-principlesof -navigation-design-and-quality-navigation-is-so-critical/ “How To Make Your Own Web Mashup.” ค้น​คืนวันท​ ี่ 30 เมษายน 2554 จากเวิลด์ไวด์เว็บ http://www. programmableweb.com/howto Kyrnin, Jennifer. “Effective Web Nagigation.” ค้น​คืน​วัน​ที่ 12 มกราคม 2554 จากเวิลด์ไวด์เว็บ http:// webdesign.about.com/cs/webnaviga-tion/a/aaeffectivenav.htm “LaiThai e-Commerce Edition VM 1.1.6 (Joomal! 1.5.22).” ค้นค​ ืนวันท​ ี่ 20 มกราคม 2554 จากเวิลด์ไวด์เว็บ http://www.joomlacorner.com/jcornernews/600-laithai-e-commerce-edition-vm-116-joomla1522.html “Microsoft Web Matrix.” ค้น​คืน​วัน​ที่ 18 มกราคม 2554 จากเวิลด์ไวด์เว็บ http://www.microsoft.com/ web/webmatrix/ Pawoot. “10 เทคนิค​การ​ออกแบบ​เว็บ​ให้ Google รู้จัก” ค้น​คืนว​ ันท​ ี่ 20 มีนาคม 2554 จากเวิลด์ไวด์เว็บ http:// www.pawoot.com/node/276 ”Pros and Cons.” ค้น​คืนวัน​ที่ 30 เมษายน 2554 จากเวิลด์ไวด์เว็บ http://en.citizendium.org/wiki/ Mashup#Pros_and_Cons “Search Engine Optimization.” ค้น​คืน​วัน​ที่ 16 มกราคม 2554 จากเวิลด์ไวด์เว็บ http://en.wikipedia.org/ wiki/Search_Engine_Optimization “Ten Web Design Trends to Avoid.” ค้นค​ ืนว​ ันท​ ี่ 12 มกราคม 2554 จากเวิลด์ไวด์เว็บ http://www.hostway. com/newsletter/2008/08#top-story “What is Joomla? ค้น​คืน​วัน​ที่ 21 ธันวาคม 2553 จากเวิลด์ไวด์เว็บ http://www.joomla.org/about-joomla. html “Web traffic.” ค้น​คืน​วัน​ที่ 16 มกราคม 2554 จากเวิลด์ไวด์เว็บ http://en.wikipedia.org/wiki/Web_traffic White, Alex W. “Web Page Design vs Magazine Design.” ค้นค​ ืนว​ ันท​ ี่ 15 มกราคม 2554 จากเวิลด์ไวด์เว็บ http://www.logoorange.com/web-page-design.php “XHTML Tutorial.” ค้น​​วัน​ที่ 20 มกราคม 2554 จากเวิลด์ไวด์เว็บ http://www.w3schools.com/xhtml/ default.asp

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

5-70

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม ม

ธ ส

ธ ส

ม

ธ ส

ม ม

ธ ส