Unit 15 by stou.onlinemedia

เอกสารอิ เ ล็ ก ทรอนิ ก ส ข องมหาวิ ท ยาลั ย สุ โ ขทั ย ธรรมาธิ ร าชฉบั บ นี้ ได รั บ การสงวนลิ ข สิ ท ธิ์ แ ละคุ ม ครองภายใต ก ฎหมายลิ ข สิ ท ธิ์ รวมทั้ ง สนธิ สั ญ ญาว า ด ว ยทรั พ ย สิ น ทางป ญ ญา

ธ ส

กรณีศึกษาธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์ของไทย

หน่วยที่

ธ ส

ม

กรณีศึกษาธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์ของไทย

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ชื่อ วุฒิ ตำ�แหน่ง หน่วยที่เขียน

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

อาจารย์ส หัส ตรีทิพยบุตร

ธ ส

ม

ธ ส

ม

อาจารย์สหัส ตรีทิพยบุตร M.Sc. (Computer and Information Science) Syracuse University, New York, USA นายกสมาคมผู้ประกอบการพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ไทย หน่วยที่ 15

ม

15-1

15-2

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

หน่วยที่ 15

ธ ส

ม

กรณีศึกษาธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์ของไทย

ม

เค้าโครงเนื้อหา

ธ ส

ม

แนวคิด

ม

ตอนที่ 15.1 ขอ้ มูลพ ืน้ ฐ านและปจั จัยแ ห่งค วามส�ำ เร็จข องบริษทั อ อฟฟิศเมท จ�ำ กัด (มหาชน) 15.1.1 ข้อมูลพื้นฐ านของบริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) 15.1.2 ปัจจัยแห่งค วามสำ�เร็จของบริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) ตอนที่ 15.2 การดำ�เนินธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์ของบริษัทอ อฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) 15.2.1 การดำ�เนินงานด้านการตลาด 15.2.2 การดำ�เนินงานด้านการบริหารคลังสินค้า 15.2.3 การดำ�เนินงานด้านระบบขนส่งสินค้า 15.2.4 การดำ�เนินงานด้านระบบชำ�ระเงินและการรักษาความปลอดภัย ตอนที่ 15.3 การจัดการด้านเทคโนโลยีสารสนเทศของบริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) 15.3.1 การจัดการด้านการพัฒนาระบบและบุคลากรด้านเทคโนโลยีสารสนเทศ 15.3.2 การจัดการด้านซอฟต์แวร์ ตอนที่ 15.4 การเตรียมการเข้าสู่โ ลกาภิวัตน์ของบริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) 15.4.1 เป้าหมายของการเข้าเป็นบริษัทจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ของบริษัท ออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) 15.4.2 การเตรยี มการเข้าจ ดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ข องบริษัทอ อฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) 15.4.3 ผลที่ได้จากการเข้าเป็นบริษัทจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ เอ็ม เอ ไอ ของ บริษัทอ อฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน)

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

1. บริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) ก่อตั้งจากธุรกิจครอบครัว และต่อยอดด้วยทายาท รุ่นปัจจุบัน โดยทำ�ธุรกิจจำ�หน่ายเครื่องเขียนและอุปกรณ์สำ�นักงานตั้งแต่ต้นด้วยการ เปิดหน้าร้านปกติ จนขยายมาเป็นธุรกิจพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์แบบบีทูบี โดยมีปัจจัย แห่งค วามสำ�เร็จใ นการดำ�เนินธ ุรกิจห ลายปัจจัยจ นสามารถนำ�บริษัทเข้าส ตู่ ลาดหลักทรัพย์ เอ็ม เอ ไอ ที่เป็นตลาดหลักทรัพย์เล็กของบริษัทเอสเอ็มอีได้ และมีเป้าห มายจะขยายไป สู่ตลาดหลักทรัพย์ใหญ่ (SET) และขยายต่อโดยทำ�ธุรกิจไปต่างประเทศ

ม

ธ ส

กรณีศึกษาธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์ของไทย

ธ ส

ม

วัตถุประสงค์

ธ ส

ม

2. ลักษณะการดำ�เนินธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์ข องบริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) ใช้แบบ จำ�ลองแบบบีท ูบี มีก ารเลือกผลิตภัณฑ์ที่เหมาะสม เพื่อจัดจำ�หน่ายให้กับลูกค้าองค์กร มี ระบบจัดทำ�อีแคตาล็อกทั้งใ นส่วนของบริษัทเอง และเอื้ออำ�นวยให้ลูกค้าองค์กรสามารถ จัดท �ำ อแี คตาลอ็ กของตนเองได้ มีร ะบบงานคลังส นิ ค้า และระบบงานการจดั ก ารโลจสิ ติก ส์ ที่เป็นหัวใจสำ�คัญของการดำ�เนินธุรกิจแบบบีทูบี ตลอดจนมีระบบรับชำ�ระเงินและการ รักษาความปลอดภัยในการชำ�ระเงินที่ท ันสมัย 3. การจัดการด้านเทคโนโลยีสารสนเทศ บริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) ใช้วิธีการ พัฒนาระบบงานคอมพิวเตอร์ต่างๆ ขึ้นใช้งานเอง โดยทีมพ ัฒนาระบบภายในของบริษัท และบริษัทมีวิธีการจัดการบุคลากรทางเทคโนโลยีสารสนเทศที่มีประสิทธิภาพเพื่อรักษา บุคลากรเหล่านั้นไว้กับบริษัทโดยระบบงานคอมพิวเตอร์หรือซอฟต์แวร์ที่พัฒนาขึ้นเพื่อ สนับสนุนก ารด�ำ เนินธ รุ กิจอ เิ ล็กทรอนิกส์ข องบริษทั ม หี ลายระบบดว้ ยกนั ครอบคลุมต ัง้ แต่ การรับคำ�สั่งซ ื้อจ ากลูกค้าจนถึงการรับชำ�ระเงินจากลูกค้า 4. ผลที่ได้จากการเข้าเป็นบริษัทจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ เอ็ม เอ ไอ ของบริษัท ออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) มีทั้งผลดีที่เกิดขึ้นในปัจจุบันแ ละผลที่ได้รับในอนาคต

ธ ส

ม

15-3

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

เมื่อศ ึกษาหน่วยที่ 15 จบแล้ว นักศึกษาสามารถ 1. วิเคราะห์ข อ้ มูลพ นื้ ฐ านและปจั จัยแ ห่งค วามส�ำ เร็จข องบริษทั อ อฟฟิศเมท จ�ำ กัด (มหาชน) ได้ 2. วิเคราะห์การดำ�เนินธุรกิจอ ิเล็กทรอนิกส์ของบริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) ได้ 3. วิเคราะห์ก ารจัดการด้านเทคโนโลยีส ารสนเทศของบริษัทอ อฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) ได้ 4. วิเคราะห์การเตรียมเข้าสู่การแข่งขันในยุคโลกาภิวัตน์ของบริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) ได้

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

15-4

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

บทนำ�

ธ ส

ม

ธ ส

ม

จากเนื้อหาของที่ผ ่านมา 14 หน่วย ได้บ รรยายถึงร ะบบธุรกิจพ าณิชย์อ ิเล็กทรอนิกส์ห รืออ ีคอมเมิร์ซ (e-Commerce) ตั้งแต่พ ื้นฐ านเบื้องต้นแ ละองค์ป ระกอบทีส่ ำ�คัญข องระบบธุรกิจพ าณิชย์อ ิเล็กทรอนิกส์อ ย่าง กว้างขวางและโดยละเอียด ตลอดจนยกตัวอย่างกรณีศ ึกษาของธุรกิจพ าณิชย์อ ิเล็กทรอนิกส์แ บบบีท ูซ ีท ี่เป็น สมาชิกของสมาคมผู้ป ระกอบการพาณิชย์อ ิเล็กทรอนิกส์ไทยที่ประสบความสำ�เร็จมาแล้ว ในหน่วยนี้จ ะนำ�เสนอกรณีศ ึกษาธุรกิจพ าณิชย์อ ิเล็กทรอนิกส์ข องไทยที่ม ีแ บบจำ�ลองเป็นแ บบบีท ูบี ที่ประสบความสำ�เร็จอย่างน่าชื่นชม และบริษัทยังด ำ�เนินธุรกิจอยู่ในปัจจุบันโดยเจริญก้าวหน้ามาโดยตลอด อย่างต่อเนื่องมาประกอบการบรรยาย การที่ผู้เขียนเน้นเหตุที่เลือกบริษัทธุรกิจไทยมาเป็นกรณีศึกษา เพราะถ้านำ�เทคโนโลยีจากต่าง ประเทศมาใช้โดยตรง ในบางกรณีอ าจจะยังไม่เหมาะสมกับสังคมและวัฒนธรรมองค์กรของไทย ฉะนั้นการ ประยุกต์ใช้เทคโนโลยีและเทคนิคกับการดำ�เนินธุรกิจอย่างสมดุลตรงกับสถานภาพและกาลเวลาย่อมเป็น ทางเลือกที่ดีที่จะนำ�พาให้ธ ุรกิจป ระสบความสำ�เร็จ กรณีศึกษาที่จะนำ�มาประกอบการบรรยายนี้คือ บริษัทอ อฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) ซึ่งเป็นบริษัทที่ เข้าตลาดหลักทรัพย์ เอ็ม เอ ไอ (Market for Alternative Investment – MAI) แล้วเมื่อเดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2553 และประสบความสำ�เร็จเจริญรุ่งเรืองเป็นอย่างดีมาโดยตลอด ทั้งในการดำ�เนินกิจการของบริษัท และสถานะของบริษทั ใ นตลาดหลักทรัพย์ เอ็ม เอ ไอ โดยราคาหุน้ ข องบริษทั ส งู ข ึน้ อ ย่างตอ่ เนือ่ งและมแี นวโน้ม จะขยายเข้าตลาดใหญ่ค ือ ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย (The Stock Exchange of Thailand – SET) ในโอกาสอันใกล้ ซึ่งผ ู้เขียนเห็นว่าตัวอย่างของบริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) เป็นตัวอย่างกรณีศึกษาที่ น่าสนใจ น่าติดตาม และน่าเป็นแบบอย่างที่นักศึกษาจะได้เรียนรู้และนอกจากภาคทฤษฎีแล้ว นักศึกษายัง มีโอกาสจะเรียนรู้ใ นภาคปฏิบัติจากบริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) ได้โดยสามารถติดต่อบริษัทเพื่อขอ เข้าเยี่ยมชมกิจการ ทั้งนี้เพราะกรรมการผู้จ ัดการของบริษัท คือ คุณวรวุฒิ อุ่นใจ ซึ่งเป็นเจ้าของกิจการและ เป็นผู้พัฒนาระบบทั้งหมดพร้อมจะบรรยายถ่ายทอดและแลกเปลี่ยนประสบการณ์จริงให้นักศึกษาที่จะเข้า เยี่ยมชมบริษัทได้อ ีกด้วย เหตุจูงใจที่นำ�บริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) มาถ่ายทอดเป็นกรณีศึกษาอีกประการหนึ่งคือ บริษัทเติบโตอย่างจริงจังใ นช่วงระยะเวลาอันสั้นเพียงช่วงอายุคนเพียงรุ่นเดียว (one generation) แม้นว่า ธุรกิจนี้จะเป็นธุรกิจของครอบครัวมาก่อน โดยใช้ความรู้จากการทำ�ธุรกิจแบบพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์มาใช้ ต่อยอดจากธุรกิจเดิมอย่างจริงจังแ ละครบถ้วนก็ทำ�ให้บริษัทประสบความสำ�เร็จอย่างน่าชื่นชม การนำ�เสนอเนื้อหาในหน่วยที่ 15 นี้จ ะอ้างอิงท ฤษฎีจ ากหัวข้อว ิชาที่ผ ่านมา มาประยุกต์แ ละประกอบ การบรรยายกับบริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) ว่าเขาประยุกต์อย่างไร และทำ�ไมเขาจึงประสบความ สำ�เร็จ

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

กรณีศึกษาธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์ของไทย

ม

15-5

ธ ส

ในเนื้อหาของการบรรยาย จะเริ่มต้นจากประวัติแ ละธุรกิจของบริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) โดย คุณวรวุฒิ อุ่นใจ เจ้าของบริษัทเป็นผู้เรียบเรียงเอง จากนั้นจะเข้าเนื้อหาคือ ปัจจัยแ ห่งความสำ�เร็จ และ จะขยายเข้าสู่รายละเอียดในแต่ละเรื่องจนถึงรายละเอียดภาคปฏิบัติ และในตอนท้ายแต่ละเรื่องจะมีการ วิเคราะห์ถึงเหตุแ ห่งความสำ�เร็จว ่า “ทำ�ไม” ต่อไ ป การลำ�ดับเนื้อหาในหน่วยนี้จะเรียงลำ�ดับตามความเชื่อมโยงกัน ได้แก่ หัวข้อที่เกี่ยวกับการเลือก ผลิตภัณฑ์ การประยุกต์ในเทคโนโลยีและปัจจัยสำ�คัญกับการใช้เทคโนโลยี เทคนิคด้านการตลาดและการ ส่งเสริมการขายต่างๆ เทคนิคด้านการให้บริการที่รวดเร็วมีประสิทธิภาพและต้นทุนต่ำ� ตลอดจนการใช้ เทคนิคด้านการบริหารสินค้าค งคลัง (inventoy) และการขนส่ง (logistics) และการบริหารข้อมูลลูกค้าหรือ การให้บริการและระบบการบริหารข้อมูลลูกค้าเพื่อการให้บริการ ที่เรียกว่า การบริหารลูกค้าสัมพันธ์หรือ ซีอาร์เอ็ม (Customer Relationship Management – CRM) การใช้ระบบการชำ�ระเงินและระบบรักษา ความปลอดภัย และสุดท้ายซึ่งจ ะเป็นตัวอย่างที่ด ี คือการเข้าส ู่ยุคโลกาภิวัตน์ โดยขยายกิจการของบริษัทเข้า สู่ตลาดหลักทรัพย์ เข้าสู่ระดับชาติ และขยายออกสู่ต่างประเทศต่อไป ซึ่งคงจะเป็นเป้าหมายของผู้ทำ�ธุรกิจ พาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ที่อ ยากจะไปถึงใ นปัจจุบัน

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม ม

ธ ส

15-6

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ตอนที่ 15.1

ธ ส

ม

ข้อมูลพ ื้นฐานและปัจจัยแห่งความสำ�เร็จของ บริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน)

ม

ธ ส

ม

โปรดอ่านแผนการสอนประจำ�ตอนที่ 15.1 แล้วจึงศ ึกษาเนื้อหาสาระ พร้อมปฏิบัติกิจกรรมในแต่ละเรื่อง

หัวเรื่อง

แนวคิด

ม

เรื่องที่ 15.1.1 ข้อมูลพื้นฐานของบริษัทอ อฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) เรื่องที่ 15.1.2 ปัจจัยแห่งความสำ�เร็จของบริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน)

ธ ส

ม

1. บริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) ก่อตั้งจากธุรกิจครอบครัว และต่อยอดด้วยทายาท รุ่นป ัจจุบัน โดยทำ�ธุรกิจจ ำ�หน่ายเครื่องเขียนและอุปกรณ์ส ำ�นักงานตั้งแต่ต ้นด ้วยการเปิด หน้าร้านปกติ จนขยายมาเป็นธุรกิจพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์แบบบีทูบี 2. ปัจจัยแห่งความสำ�เร็จในการดำ�เนินธุรกิจพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์แบบบีทูบีของบริษัท ออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) ประกอบไปด้วย การเลือกผลิตภัณฑ์ ระบบแคตาล็อกสินค้า ระบบรับชำ�ระเงินที่สอดคล้องกับพฤติกรรมของลูกค้า การบริหารสินค้าคงคลัง ระบบ การสื่อสารสองทาง การบริหารการขนส่ง คลังสินค้าอัจฉริยะ และทีมงานด้านเทคโนโลยี สารสนเทศของบริษัท ฐานข้อมูลด้านการตลาด การติดตามและประยุกต์ใช้สื่อการตลาด สมัยใหม่ และการวิจัยแ ละพัฒนาที่ทำ�อย่างต่อเนื่อง

ม

ธ ส

วัตถุประสงค์

ธ ส

ม

ธ ส

ม

เมื่อศึกษาตอนที่ 15.1 จบแล้ว นักศึกษาสามารถ 1. วิเคราะห์ข ้อมูลพื้นฐ านของบริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) 2. วิเคราะห์ป ัจจัยแ ห่งความสำ�เร็จของบริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน)

ธ ส

กรณีศึกษาธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์ของไทย

ม

15-7

ธ ส

เรื่องที่ 15.1.1 ขอ้ มูลพ นื้ ฐ านของบริษทั อ อฟฟิศเมทจำ�กัด (มหาชน)

ธ ส

1. ภาพรวมการประกอบธุรกิจ

ม

บริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) เป็นบริษัทธุรกิจของคนไทย ทำ�ธุรกิจจำ�หน่ายเครื่องเขียนและ อุปกรณ์ส ำ�นักงานให้แก่ลูกค้าอ งค์กรเป็นห ลัก ด้วยวิธีการจัดจำ�หน่ายแบบธุรกิจก ารค้าทางไกล (distance trade) ด้วยระบบแคตาล็อกและผ่านระบบสื่อสารออนไลน์ เป็นพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์แบบบีท ูบี ให้บริการ ครบวงจรตั้งแต่การสั่งซ ื้อจนถึงการจัดส่งสินค้าที่ท ันสมัยสามารถส่งสินค้าถึงมือลูกค้าในวันถัดไป รายการสนิ ค้าป ระเภทเครือ่ งเขียนและอปุ กรณ์ส �ำ นักงานผา่ นแคตาลอ็ กเป็นส นิ ค้าท มี่ คี ณ ุ ภาพและได้ มาตรฐานกว่า 10,000 รายการ ภายใต้ตราสินค้าของผู้ผลิตชั้นนำ�และตราสินค้าของบริษัท (house brands) แบ่งเป็น 11 หมวดสินค้า ครอบคลุมถึง ผลิตภัณฑ์สำ�หรับคอมพิวเตอร์ อุปกรณ์การเขียนและลบคำ�ผิด อุปกรณ์สำ�นักงานเบ็ดเตล็ด กาว เทป และอุปกรณ์เพื่อการบรรจุ ผลิตภัณฑ์กระดาษ แฟ้มและอุปกรณ์จัด เก็บเอกสาร อุปกรณ์เพื่อก ารประชุมแ ละนำ�เสนอ อุปกรณ์ส ำ�นักงานอิเล็กทรอนิกส์ อุปกรณ์ส ำ�หรับโ รงงานและ ซ่อมบำ�รุงอ าคาร เครื่องดื่ม เครื่องใช้ใ นโรงอาหาร (canteen) และผลิตภัณฑ์ท ำ�ความสะอาด และเฟอร์นิเจอร์ สำ�นักงาน บริษัทม ฐี านลูกค้าอ งค์กรมากกว่า 80,000 องค์กร ล้วนเป็นอ งค์กรชั้นน ำ�ขนาดใหญ่ข องประเทศ เช่น บริษัท ปตท. จำ�กัด (มหาชน) ธนาคารพาณิชย์เกือบทุกธ นาคาร กลุ่มบ ริษัทใ นเครือเจริญโ ภคภัณฑ์ กลุ่มบ ริษัท ในเครือน ้ำ�ตาลมิตรผล องค์กรในภาครัฐ กระทรวงต่างๆ และมหาวิทยาลัยห ลายแห่ง เป็นต้น บริษัทมีระบบรับคำ�สั่งซื้อท ี่อ ำ�นวยความสะดวกให้ลูกค้าองค์กรได้ 3 ระบบ คือ 1. ระบบรับคำ�สั่งซื้อผ ่านคอลล์เซ็นเตอร์ (call center) 2. ระบบรับคำ�สั่งแบบออนไลน์ 3. ระบบรับคำ�สั่งซื้อท ี่พ ัฒนาเฉพาะแต่ละองค์กร เรียกว่า OfficeMate e-Procurement ในปี พ.ศ. 2552 บริษัทข ยายธุรกิจส ู่กลุ่มลูกค้าบุคคลผ่านเว็บไ ซต์แบบบีท ูซี เว็บไซต์ท ี่ใช้กับลูกค้า กลุ่มใหม่น ี้เป็นเว็บไซต์แ นวคิดใหม่ท ี่เรียกว่า อีซีคอมเมิร์ซ (Electronic Community Commerce – ecCommerce) เป็นการผสมผสานแหล่งพบปะพูดคุยของคนออนไลน์ และการจำ�หน่ายสินค้าผ่านการสั่งซื้อ ออนไลน์ และนอกจากจะขายสินค้าเครื่องเขียนและอุปกรณ์สำ�นักงานที่ข ายอยู่แล้ว บริษัทยังได้เพิ่มสินค้าที่ เกี่ยวข้องกับช ีวิตป ระจำ�วันก ว่า 10,000 รายการ แบ่งเป็น 15 หมวด ได้แก่ ความงาม สุขภาพ เกมคอมพิวเตอร์ เป็นต้น โดยมุ่งเน้นการจำ�หน่ายสินค้าที่มีค ุณภาพ บริษัทไ ด้ม ีก ารลงทุนใ นคลังส ินค้าข นาดใหญ่แ ห่งใ หม่ พร้อมด้วยระบบการบริหารจัดการคลังส ินค้า และการขนส่งสินค้าด้วยเทคโนโลยี ทั้งอ ุปกรณ์แ ละระบบสารสนเทศที่ทันส มัย ซึ่งสามารถรองรับการสั่งซื้อ จากลูกค้าได้ม ากถึง 5,000 องค์กรต่อวันและบริการจัดส่งฟรีทั่วประเทศ กรณีลูกค้าในเขตกรุงเทพมหานคร

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

15-8

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ม

ธ ส

และพื้นทีใ่ กล้เคียงสามารถส่งใ ห้ถ ึงม ือล ูกค้าภ ายในวันท ำ�การถัดไ ป พร้อมรับป ระกันค วามพึงพ อใจของลูกค้า ทุกราย โดยบริษัทจะรับคืนสินค้าทุกชิ้นถ้าลูกค้าไม่พ อใจในสินค้า บริษัทพิมพ์แ คตาล็อกแบบรูปเล่ม 4 สี กว่า 600 หน้า จำ�นวน 200,000 เล่มโดยพิมพ์ปีล ะสองครั้ง สามารถนำ�เสนอรายละเอียดของสินค้ากว่า 10,000 รายการ แจกฟรีให้กับล ูกค้าทั่วประเทศ เพื่อต อบสนองการขยายตัวข องฐานลูกค้าท ีข่ ยายตัวอย่างรวดเร็ว บริษัทไ ด้ป รับก ลยุทธ์ก ารตลาดใน เชิงร ุกโ ดยการจัดท ำ�แคตาล็อกอิเล็กทรอนิกส์หรืออ แี คตาล็อก (e-Catalog) และแคตาล็อกรายเดือน เพื่อเป็น ช่องทางให้ลูกค้าสามารถติดตามสินค้าออกใหม่หรือราคาที่เปลี่ยนแปลงในแต่ละเดือนและเป็นการนำ�เสนอ รายการส่งเสริมการขายและเป็นเครื่องมือในการรักษาความสัมพันธ์กับล ูกค้าอย่างต่อเนื่อง

ธ ส

ม

ธ ส

ม

2. ข้อมูลสถานที่ตั้ง ทุนจ ดทะเบียน ผลการดำ�เนินงาน และข้อมูลด ้านบุคลากรของบริษัท ชื่อบริษัท ที่ตั้ง เว็บไซต์ ธุรกิจหลักคือ

ม

ออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) (Officemate Public Company Limited) เลขที่ 24 ซ.อ่อนนุช 66/1 แขวงสวนหลวง เขตสวนหลวง กรุงเทพฯ 10250 www.officemate.co.th และ www.trendyday.com จำ�หน่ายเครื่องเขียนและอุปกรณ์สำ�นักงานผ่านระบบแคตาล็อก ไม่มี หน้ า ร้ า นข ายป ลี ก หรื อ เ รี ย กอี ก แ บบห นึ่ ง ว่ า ธุ ร กิ จ ก ารค้ า ท างไ กล (distance trade) ทุนจดทะเบียน 80 ล้านบาท ชำ�ระเต็มจำ�นวน ตลาดหุ้นที่เข้าคือ ตลาดหลักทรัพย์ เอ็ม เอ ไอ (MAI) ราคาหุ้นต่อหน่วย 1 บาท ราคาในตลาด 14 บาท (เดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2554) สัดส่วนการถือหุ้น ตระกูลอุ่นใ จ 60% ผู้ถือหุ้นทั่วไป 40% นโยบายจ่ายเงินปันผลคือ ไม่น้อยกว่า 40% ของกำ�ไรสุทธิ ปี พ.ศ. 2554 (สถานะทางการเงินล้านบาทต่อปี) รายได้ (revenue)/ปี 1.152 ล้านบาท อัตราการเจริญเติบโต (% growth) 9.8 % กำ�ไรเบื้องต้น (EBITDA) 64.7 ล้านบาท กำ�ไรสุทธิ (net profit) 36.0 ล้านบาท ด้านบุคลากร กรรมการผู้จ ัดการชื่อ นายวรวุฒิ อุ่นใ จ จำ�นวนพนักงาน 400 คน จำ�นวนลูกค้าองค์กร 80,000 หน่วยงาน แคตาล็อก 600 หน้า สินค้า 10,000 รายการ พิมพ์ครั้งล ะ 200,000 เล่ม ทุก 6 เดือน

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

กรณีศึกษาธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์ของไทย

ม

3. วงจรในระบบการขายของบริษัท

15-9

ธ ส

เพื่อให้นักศึกษาเข้าใจวงจรของระบบการขายของบริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) ง่ายขึ้น จึง แสดงภาพเป็น 5 ขั้นต อน (ภาพที่ 15.1 ถึงภาพที่ 15.5) ดังนี้

ธ ส

ม

ขั้นตอนที่ 1 การสั่งซื้อ (ordering) : หลากหลายช่องทางในการสั่งสินค้า

ม

ธ ส

ม

ธ ส

โทรสั่งส ินค้าผ่านเจ้าห น้าที่ Contact Center

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

สั่งผ ่านโทรสารที่ห มายเลข 02-721-1717

ธ ส

สั่งผ ่าน www.officemate.co.th

ม

ม ม

ธ ส

ภาพที่ 15.1 ขั้นตอนที่ 1 ของวงจรของระบบการขายของบริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน)

15-10

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ม

ธ ส

ขั้นตอนที่ 2 ระบบประมวลผลคำ�สั่งซื้อ (ordering processing system) : พนักงานของฝ่าย “contact center” ส่งเอกสารใบสั่งขาย (sale order) ให้คลังสินค้า

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

สั่งซื้อสินค้าผ ่านทางระบบคอมพิวเตอร์

ธ ส

Sale order ถูกส่งไปยังคลังส ินค้า

ม

ธ ส

ม

ภาพที่ 15.2 ขั้นตอนที่ 2 ของวงจรของระบบการขายของบริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน)

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

กรณีศึกษาธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์ของไทย

ม

ธ ส

ขั้นตอนที่ 3 การตรวจสอบคุณภาพและการบรรจุ (quality checking & packing) : จัดสินค้า ตรวจสอบ และบรรจุสินค้า

ธ ส

ม

จัดสินค้า

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

บรรจุสินค้า

ม

15-11

ม

ตรวจสอบสินค้า

ธ ส

ม

ภาพที่ 15.3 ขั้นตอนที่ 3 ของวงจรของระบบการขายของบริษัทออฟฟิศเมทจำ�กัด (มหาชน)

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

15-12

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ม

ธ ส

ขั้นตอนที่ 4 ระบบโลจิสติกส์ (logistic system) : จัดสายส่งสินค้า

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

แบ่งส ินค้าต ามสายจัดส่ง

ม

ธ ส

เตรียมสินค้าข ึ้นรถ

ม

ธ ส

ม

ภาพที่ 15.4 ขั้นตอนที่ 4 ของวงจรของระบบการขายของบริษัทออฟฟิศเมทจำ�กัด (มหาชน)

ม

ขั้นตอนที่ 5 การจัดส่ง (delivery) : ส่งส ินค้าถึงมือลูกค้าภ ายใน 24 ชั่วโมง

ธ ส

ม

รถจัดส่งกว่า 80 คัน ครอบคลุม พื้นที่ก รุงเทพฯ และปริมณฑล

ม

ธ ส

ม

จ ัดส่งสินค้าถ ึงมือท่าน ภายใน 24 ชั่วโมงทำ�การ

ภาพที่ 15.5 ขั้นตอนที่ 5 ของวงจรของระบบการขายของบริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน)

ธ ส

15-13

กรณีศึกษาธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์ของไทย

4. โครงสร้างรายได้ของบริษัท

ม

ธ ส

บริษัทมีรายได้หลักจากการจำ�หน่ายสินค้าเครื่องเขียนและอุปกรณ์สำ�นักงานซึ่งเป็นธุรกิจหลักของ บริษัท ขณะที่แคตาล็อกสามารถสร้างรายได้ค่าโฆษณาให้แก่บริษัท (ตารางที่ 15.1)

ธ ส

ม

ตารางที่ 15.1 โครงสร้างรายได้ข องบริษัทออฟฟิศเมทจำ�กัด (มหาชน)

ม

รายได้

ล้านบาท

รายได้จากการจำ�หน่ายสินค้า

ธ ส

2550

2551

ร้อยละ

2552

2553

ล้านบาท

ร้อยละ

ล้านบาท

ร้อยละ

ล้านบาท

ร้อยละ

811.13

95.8%

925.74

95.9%

871.16

95.3%

1,045.23

95.84%

26.09

3.1%

36.32

3.8%

36.71

4.0%

37.77

3.46%

รายได้อื่นๆ

9.66

1.1%

3.37

0.3%

6.28

0.7%

7.65

0.7%

รายได้รวม

846.88

รายได้จากค่าโฆษณา

ธ ส

ม

100%

965.43

100%

914.16

5. ประวัตคิ วามเป็นมา การเปลี่ยนแปลง และพัฒนาการที่สำ�คัญ

100%

ธ ส

1,090.65

100%

ม

บริษัทอ อฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) จดทะเบียนจัดต ั้งเมื่อว ันท ี่ 28 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2537 โดยตระกูล อุ่นใจ ซึ่งมีประสบการณ์ในธุรกิจจ ำ�หน่ายเครื่องเขียนและอุปกรณ์สำ�นักงานมากว่า 40 ปี บริษัทเริ่มต ้นจ ากธุรกิจค รอบครัวข นาดเล็ก เปิดห น้าร ้านจำ�หน่ายสินค้าแ ก่ผ ูบ้ ริโภคทั้งข ายปลีกแ ละ ขายส่ง ต่อมาเมื่อเกิดวิกฤตเศรษฐกิจ คุณว รวุฒิ อุ่นใจ ทายาทขณะนั้นกำ�ลังศ ึกษาในระดับป ริญญาตรีได้เข้า มาชว่ ยบริหารกจิ การและได้พ ฒ ั นาระบบการบริหารงานดว้ ยแนวคิดด า้ นการตลาดยคุ ใ หม่ผ สมกบั ก ารนำ�ระบบ เทคโนโลยีส ารสนเทศเข้าม าใช้ใ นการดำ�เนินธ ุรกิจ โดยเริ่มจ ากการจัดท ำ�รายการสินค้าเสนอแก่ผ ูป้ ระกอบการ รายย่อยด้วยบริการส่งสินค้าถึงที่ ซึ่งเป็นการเข้าถึงผู้ประกอบการและลูกค้าโดยตรงด้วยตนเองเพื่อแนะนำ� ธุรกิจและสินค้า ด้วยวิธีก ารนี้ได้ผลตอบรับเป็นอย่างดี บริษัทได้ขยายกิจการจนก่อต ั้งเป็นบริษัทจำ�กัด ในนาม บริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด ในปี พ.ศ. 2537 ซึ่งเป็นจ ุดเริ่มต้นในการนำ�ธุรกิจก ารค้าทางไกล (distance trade) ผ่านแคตาล็อกและเว็บไซต์ในเวลาต่อมา ในชว่ งเริม่ ต น้ บ ริษทั ไ ด้ป ระกอบธรุ กิจจ �ำ หน่ายเครือ่ งเขียนและอปุ กรณ์ส �ำ นักงานผา่ นระบบแคตาลอ็ ก แบบรูปเล่ม โดยรับคำ�สั่งซ ื้อผ ่านระบบคอลล์เซ็นเตอร์ ต่อมาบริษัทได้มีการขยายหมวดสินค้าให้ครอบคลุม ไปถึงกลุ่มเฟอร์นิเจอร์ และอุปกรณ์สำ�นักงานที่เกี่ยวข้อง พร้อมกับพัฒนาระบบการขายแบบออนไลน์ด้วย แคตาลอ็ กอเิ ล็กทรอนิกส์ห รืออ แี คตาลอ็ ก (e-Catalog) แบบบที บู ที เี่ ข้าถ งึ ไ ด้ง า่ ย สะดวก ทันส มัยแ ละครอบคลุม ยิ่งขึ้นในลักษณะพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ และระบบการจัดซื้อจัดจ้างอิเล็กทรอนิกส์ (e-Procurement) เพื่อร องรับก ารจัดซ ื้อข ององค์กรทั้งภ าครัฐแ ละเอกชน ทีเ่น้นป ระสิทธิภาพและความโปร่งใสในการจัดซ ื้อ โดย ลูกค้าสามารถสั่งซื้อส ินค้าผ่านเว็บไซต์ของบริษัทไ ด้ทันที พร้อมบริการจัดส่งภายในวันทำ�การถัดไป

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

15-14

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ม

ธ ส

6. การพัฒนาที่สำ�คัญ ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2537 จนถึงป ัจจุบัน

รายละเอียดพัฒนาการที่สำ�คัญข องบริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) ดังแสดงในตารางที่ 15.2

ธ ส

ตารางที่ 15.2 พัฒนาการของบริษัทออฟฟิศเมทจำ�กัด (มหาชน)

ปี พ.ศ.

ม 2537

2542

ม

ธ ส

- ปรับเปลี่ยนระบบคลังส ินค้าเป็นระบบแนวราบบนพื้นที่ 2,000 ตารางเมตรและบริหารคลังสินค้า โดยระบบการจัดการคลังสินค้า ซึ่งช ่วยอำ�นวยความสะดวกในการบริหารคลังสินค้า และการจัด ส่งส ินค้า

ธ ส

ม 2551

ธ ส

- เปิดให้บริการเว็บไซต์ www.officemate.co.th และอีแคตาล็อก (e-Catalog) เพื่อเพิ่ม ประสิทธิภาพและเพิ่มช่องทางในการสั่งสินค้าของลูกค้าใ ห้เข้าถึงได้ง ่ายยิ่งขึ้น

2545

2548

ม

- จัดต ั้งบ ริษัทด ้วยทุนจ ดทะเบียนเริ่มแ รกจำ�นวน 5 ล้านบาท เพื่อจ ำ�หน่ายเครื่องเขียนและอุปกรณ์ สำ�นักงานผ่านระบบแคตาล็อกซึ่งพ ิมพ์ค รั้งแ รกประมาณ 20,000 เล่ม และรับคำ�สั่งซื้อผ่านระบบ คอลล์เซ็นเตอร์ โดยมีเป้าหมายลูกค้าอ งค์กรทำ�ธุรกิจพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์แบบบีทูบี

2544

2546

พัฒนาการที่สำ�คัญ

ม

- ติดตั้งระบบคอลล์เซ็นเตอร์อัจฉริยะ (intelligent call center) โดยนำ�ระบบซอฟต์แวร์เข้ามา ช่วยในการบริหารจัดการ และการควบคุมร ะบบคอลล์เซ็นเตอร์ให้ม ีป ระสิทธิภ าพมากขึ้น

- พัฒนาระบบการจัดซื้อจัดจ้างอิเล็กทรอนิกส์ (e-Procurement) ซึ่งเป็นแ บบบีท ูบีเพื่อให้ต รงกับ ความต้องการของลูกค้าองค์กรเฉพาะแต่ละองค์ก ร

ธ ส

- จัดทำ�นิตยสาร “At Office” เป็นรายเดือน จำ�นวนพิมพ์ครั้งแรกประมาณ 40,000 เล่ม

ม

- เริ่มดำ�เนินการ ณ คลังสินค้าแห่งใหม่ที่ทันสมัย สามารถรองรับสินค้าเครื่องเขียนและอุปกรณ์ สำ�นักงานกว่า 10,000 รายการ บนพื้นที่จัดเก็บสินค้ากว่า 7,200 ตารางเมตร - พิมพ์แ คตาล็อก 4 สีท ั้งเล่มก ว่า 600 หน้า จำ�นวน 200,000 เล่มท ี่ส ามารถนำ�เสนอรายละเอียดของ สินค้ากว่า 10,000 รายการเพื่อตอบสนองฐานลูกค้าที่ข ยายตัว - แปรสภาพเป็นบริษัทมหาชน เมื่อวันที่ 2 มิถุนายน พ.ศ. 2551 ด้วยทุนจ ดทะเบียน 80 ล้านบาท และทุนชำ�ระแล้วจำ�นวน 56 ล้านบาท

ธ ส

ม

ธ ส

2552

- เปิดใ ห้บ ริการเว็บไซต์ www.trendyday.com เพือ่ ต อบสนองความตอ้ งการของกลุม่ ล กู ค้าบ คุ คล โดยเพิ่มห มวดสินค้าที่เกี่ยวข้องกับชีวิตป ระจำ�วันภายใต้ช ื่อ Trendyday - ปรับกลยุทธ์การตลาดในเชิงรุกโดยการจัดทำ�แคตาล็อกรายเดือน “Trendyday/OfficeMate Catalog” แทนการจัดทำ�นิตยสาร “At Office” โดยนำ�เสนอรายการส่งเสริมการขายแก่ลูกค้า โดยตรงและเป็นเครื่องมือในการรักษาความสัมพันธ์กับลูกค้าไ ด้อ ย่างต่อเนื่อง - เริ่มบริการธุรกิจ Redeem Center เพื่อเป็นช ่องทางในการแลกรับของกำ�นัลท างออนไลน์ โดย เน้นธุรกิจบัตรเครดิตของธนาคารพาณิชย์เป็นกลุ่มลูกค้าเป้าหมายในช่วงเริ่มต้น

2553

- นำ�หุ้นของบริษัทเข้าจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ เอ็ม เอ ไอ (MAI)

ม

ธ ส

กรณีศึกษาธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์ของไทย

7. เป้าหมายในอนาคตของบริษัท

ม

15-15

ธ ส

บริษัทมีเป้าหมายหลักในเชิงธ ุรกิจ 3 ประการ คือ 1) ธุรกิจแบบบีทูบี บริษัทมุ่งมั่นให้บริษัทเป็นผู้นำ�ในตลาดของประเทศในธุรกิจการจำ�หน่าย เครื่องเขียนและอุปกรณ์สำ�นักงาน ตั้งเป้าหมายจะสร้างมาตรฐานรายการสินค้าให้มีรายการสินค้าให้มาก ที่สุด และราคาเป็นท ี่ยอมรับในแคตาล็อกของบริษัท เพื่อให้แคตาล็อกของบริษัทเป็นแ คตาล็อกของอุปกรณ์ สำ�นักงานแห่งชาติ 2) ขยายธุรกิจไ ปสบู่ ีทูซี บริษัทต้องการขยายฐานลูกค้าเป็นลูกค้าบุคคลมากขึ้น เพื่อให้ครอบคลุม ธุรกิจด้านนี้ส มบูรณ์แ ละครบวงจร เพื่อทำ�ธุรกิจท ี่เกี่ยวข้องอื่นๆ ต่อไป 3) ขยายธุรกิจออกไปประเทศเพื่อนบ้าน เมื่อบริษัททำ�ธุรกิจทั้งแบบบีทูบีและแบบบีทูซีครบวงจร และมีฐานของสินค้าที่ม ั่นคงแล้ว การนำ�ธุรกิจข องบริษัทขยายออกไปต่างประเทศคงไม่ยาก

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

หลังจากศึกษาเนื้อหาสาระเรื่องที่ 15.1.1 แล้ว โปรดปฏิบัติกิจกรรม 15.1.1 ในแนวการศึกษาหน่วยที่ 15 ตอนที่ 15.1 เรื่องที่ 15.1.1

ธ ส

ม

เรื่องที่ 15.1.2 ปัจจัยแห่งค วามสำ�เร็จของบริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน)

ธ ส

ม

จากความสำ�เร็จข องบริษัทอ อฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) ตั้งแต่อดีตถึงปัจจุบัน สามารถหยิบยกมา อธิบายให้นักศึกษาได้วิเคราะห์เพื่อเป็นกรณีศึกษาและเป็นแบบอย่างในการทำ�ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์ ธุรกิจ การค้าทางไกล (distance trade) โดยพิจารณาจากความสำ�เร็จของบริษัทมีแนวคิดและแนวปฏิบัติอย่างไร ในการทำ�ธุรกิจ จึงทำ�ให้บริษัทประสบความสำ�เร็จ โดยพบว่าบริษัทอ อฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) มีปัจจัยแ ห่ง ความสำ�เร็จด้วยกันหลายปัจจัย ดังนี้ 1. การเลือกผลิตภัณฑ์ คุณ วราวุฒิ อุ่นใ จ ผูบ้ ริหารระดับส ูงแ ละเจ้าของบริษัท โชคดที ีไ่ ด้ร ับส ืบทอด ธุรกิจการขาย เครื่องเขียนแบบพิมพ์และอุปกรณ์สำ�นักงานจากครอบครัว เพราะผลิตภัณฑ์นี้เหมาะอย่างยิ่ง กับการทำ�ธุรกิจพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ ถ้านักศึกษาย้อนกลับไปศึกษาในหัวข้อเกี่ยวกับการเลือกสินค้า ที่เหมาะสมกับการจำ�หน่ายผ่านระบบพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์แบบบีทูซีในหน่วยที่ 14 จะเห็นได้ว่าสินค้า เครื่องเขียนแบบพิมพ์ และเครื่องใช้สำ�นักงานมีความเหมาะสมอย่างยิ่ง คือเป็นสินค้าที่มีลักษณะมาตรฐาน ทั่วไปที่ลูกค้าสามารถจินตนาการรูปลักษณะได้ มีคุณภาพและราคาเป็นมาตรฐานที่สามารถรับรู้ทั่วกัน และ

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

15-16

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ม

ธ ส

นี่คือการเริ่มต้นการไปสู่ความสำ�เร็จของบริษัทในทิศทางที่ถูกต้อง ดุจการเริ่มต้นติดกระดุมเสื้อเม็ดแรกที่ ถูกต้องและจะนำ�ทางให้ติดเม็ดต่อๆ ไปถูกต้องตามไปด้วย 2. ระบบแคตาลอ็ กสนิ ค้า บริษัทเลือกการเริ่มต ้นธ ุรกิจด ้วยระบบการขายผ่านแคตาล็อกซึ่งเป็นการ เลือกจุดเริ่มต้นธ ุรกิจใหม่ท ี่เหมาะสมที่สุดสำ�หรับการจะต่อยอดธุรกิจเพื่อก้าวไปสู่ธุรกิจออนไลน์ เพราะเมื่อ ลูกค้าม ีความคุ้นเคยกับการสั่งซื้อสินค้าแบบไม่เห็นสินค้าจริงก่อน (ซึ่งก็ทำ�ได้ไม่ง่ายนัก) และจากนั้นลูกค้า จะสามารถปรับเปลี่ยนพฤติกรรมจากการซื้อแบบออฟไลน์สู่การสั่งซื้อแบบออนไลน์ง่ายขึ้น และบริษัทก็จะ สามารถพฒ ั นาอย่างเป็นร ะบบตอ่ เนือ่ งตอ่ ไ ป จนในทีส่ ดุ บ ริษทั ไ ด้พ ฒ ั นาระบบแคตาลอ็ กออนไลน์ใ นเวลาตอ่ ม า 3. ระบบการรับชำ�ระเงินที่สอดคล้องกับพฤติกรรมลูกค้า ในช่วงเริ่มต้น แม้บริษัทจะมีความ พร้อมด้านการชำ�ระเงินแบบออนไลน์ด้วยวิธีการต่างๆ แต่บริษัทย ังให้ความสำ�คัญกับการชำ�ระเงินระบบการ ออฟไลน์ก่อน เพราะบริษัทตระหนักดีว่าต้องใช้เวลาในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมของลูกค้า และอีกประการ หนึ่งล ูกค้าส ่วนใหญ่ย ังไ ม่ม ั่นใจในความปลอดภัยใ นระบบชำ�ระเงินแ บบออนไลน์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งก ารชำ�ระ แบบออนไลน์ด ้วยบัตรเครดิต ด้วยเหตุน ี้บริษัทจ ึงเลือกการชำ�ระเงินป ลายทางผ่านพนักงานเก็บเงิน จึงเป็น คำ�ตอบที่ดีที่สุดใ นช่วงเริ่มต้น 4. การบริหารสนิ ค้าค งคลัง เมื่อธ ุรกิจข องบริษัทด ำ�เนินไ ปได้ร ะยะหนึ่งแ ล้ว ปัจจัยแ ห่งค วามสำ�เร็จท ี่ สำ�คัญมากอีกอย่างหนึ่งของบริษัท คือ การบริหารสินค้าคงคลัง (stock management) และระบบการขนส่ง อย่างมีประสิทธิภาพ บริษัทได้ให้ความสำ�คัญอย่างมากในการสต็อกสินค้าเองทุกรายการ เพื่อให้สามารถ ควบคุมค ุณภาพ และมาตรฐานทั้งใ นด้านสินค้าแ ละการจัดส ่ง ซึ่งเป็นส ิ่งจ ำ�เป็นใ นการสร้างความพึงพ อใจและ ความเชื่อมั่นให้กับลูกค้า 5. ระบบการสื่อสารสองทาง เพื่อแก้จุดอ่อนของระบบธุรกิจพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ที่มีการสื่อสาร กับลูกค้าไม่มากนัก เพราะเป็นรูปแบบการสื่อสารทางเดียว บริษัทให้ความสำ�คัญกับการสื่อสารกับลูกค้าใน แบบการสื่อสารทั้งออนไลน์และออฟไลน์เข้าไว้ด้วยกัน เนื่องจากลูกค้าส่วนใหญ่ยังมีความพอใจที่จะได้รับ การติดต่อสื่อสารเพื่อให้เกิดความมั่นใจในการซื้อสินค้า และระบบนี้ยังเป็นการสร้างความสัมพันธ์ที่ดีกับ ลูกค้า เพื่อให้ลูกค้าเกิดความภักดี (brand loyalty) อีกด้วย 6. การจัดการโลจิสติก ส์ ต้นทุนของการขนส่งก็เป็นปัจจัยที่สำ�คัญอีกระบบหนึ่ง บริษัทสามารถแก้ ปัญหาที่ท ้าทายนี้ไ ด้ด ้วยการนำ�เทคโนโลยีมาใช้ได้อ ย่างเหมาะสมและมีป ระสิทธิภาพ โดยได้น ำ�โปรแกรมการ จัดสรรเส้นท างขนส่งม าใช้ เพื่อจ ัดสรรรายการสินค้าท ี่จะต้องส่งในเส้นทางเดียวกันห รือใกล้เคียงให้สามารถ ใช้รถจัดส่งร่วมกันได้ เพื่อล ดปริมาณการใช้รถขนส่งสินค้าและทำ�ให้การจัดส่งในแต่ละรอบคุ้มค่าก ับต้นทุน หรือท ี่เรียกว่าเกิด การประหยัดจากขนาด (economy of scale) อีกทั้งยังม ีการนำ�ระบบนำ�ทางผ่านดาวเทียม (GPS) มาควบคุมแ ละบริหารเส้นท างเดินรถจดั ส ง่ เพือ่ ช ว่ ยค�ำ นวณเส้นท างทแี่ ม่นยำ�และดที ีส่ ดุ ใ ห้แ ก่พ นักงาน ขับร ถ ทำ�ให้ล ดการสูญเสียเวลาและต้นทุนน ้ำ�มัน แม้บ ริษัทจ ะลงทุนด ้านนีส้ ูง แต่ก ารใช้ท รัพยากรร่วมกันข อง ทุกบริการ ไม่ว่าจะเป็น OfficeMate, www.trendyday.com หรือ Redeem Center ทำ�ให้ปริมาณการ สั่งซื้อที่เพิ่มขึ้น ช่วยลดต้นทุนต่อหน่วยในการขนส่งถูกลงมาก (economy of scale in logistics)

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

กรณีศึกษาธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์ของไทย

ม

15-17

ธ ส

7. คลังส ินค้าอัจฉริยะ การตัดสินใจในการสร้างคลังสินค้า (warehouse) ขนาดใหญ่และใช้ระบบ การบริหารงานคลังสินค้าด้วย เทคโนโลยีที่ทันสมัย พร้อมกับการวางกระบวนการทำ�งานภายในที่ดีก็เป็น ปัจจัยท สี่ �ำ คัญอ ย่างยิง่ ป จั จัยห นึง่ ท จี่ ะท�ำ ให้บ ริษทั ป ระสบความส�ำ เร็จ คลังส นิ ค้าถ กู บ ริหารดว้ ยระบบโปรแกรม คำ�นวณปริมาณสต๊อกที่เหมาะสมที่สุด (optimum stock) สำ�หรับสินค้าแต่ละรายการให้มีเพียงพอต่อการ ขาย ด้วยเหตุผลที่บริษัทไม่มีหน้าร้านจึงไม่มีความจำ�เป็นที่จะต้องสต๊อกสินค้าในปริมาณมากเพื่อให้ดูเต็ม พื้นทีแ่ สดงสินค้า อีกท ั้งบ ริษัทย ังม รี ะบบการจัดว างสินค้าท ีม่ ปี ระสิทธิภาพ โดยคำ�นวณจากข้อมูลก ารจำ�หน่าย สินค้า สินค้าก ลุ่มใ ดมกี ารเคลื่อนไหวรวดเร็ว (fast moving) จะถูกจ ัดอ ยูใ่ นโซนทีห่ ยิบไ ด้ง ่าย รวมถึงม กี ารใช้ โปรแกรมระบุท ีต่ ั้งข องสินค้าใ นใบจัดร ายการสินค้า เพื่อค วามรวดเร็วแ ละลดความผิดพ ลาดในการจัดเตรียม สินค้า ซึ่งเรียกว่า คลังส ินค้าอัจฉริยะ (intelligent warehouse) 8. ทีมงานด้านเทคโนโลยีสารสนเทศภายในองค์กร การมีทีมงานด้านคอมพิวเตอร์ภายในองค์กร (inhouse – IT experts) เป็นป ัจจัยท ี่บ ริษัทเห็นว ่าส ำ�คัญอ ย่างยิ่งแ ละบริษัทก ็ส ามารถบริหารเรื่องนี้ ได้ส ำ�เร็จ เป็นอ ย่างดีเพื่อต้องการเน้นการบริการระบบคอมพิวเตอร์ออนไลน์ในการ จำ�หน่ายสินค้าและบริการผ่าน ทั้ง www.officeMate.co.th www.trendyday.com e-Procurement และ Redeem Center โดยมีความ จำ�เป็นที่ต้องมีการปรับปรุง พัฒนา และแก้ปัญหาระบบโปรแกรมต่างๆ ให้รวดเร็ว จึงเป็นเรื่องที่สำ�คัญอย่าง มากที่บริษัทต้องมีทีมผู้เชี่ยวชาญด้านนี้โดยเฉพาะ จึงสามารถสนองตอบต่อปัญหาอย่างทันท่วงทีและด้วย ความเข้าใจพฤติกรรมการใช้ง านของลูกค้าเป็นอ ย่างดีเพื่อพ ัฒนาโปรแกรมที่มีความเหมาะสมต่อพ ฤติกรรม การใช้งานมากที่สุด 9. ฐานขอ้ มูลด า้ นการตลาด (database marketing) เป็นเสมือนคลังข ้อมูลท ั้งหมดที่เกี่ยวกับลูกค้า และผู้บริโภค การตลาดและการขาย โลจิสติกส์และการจัดส่ง การจัดซื้อและการบริหารสินค้าคงคลัง อันเป็น ปัจจัยหลักส ำ�หรับการขายผ่านแคตาล็อกและพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ ซึ่งฐานข้อมูลทั้งหมดจะเป็นพ ื้นฐานใน การวิเคราะห์วางแผนและพัฒนาโปรแกรมให้เหมาะสมกับพฤติกรรมการใช้งาน เป็นข้อมูลเพื่อจัดหาสินค้า และการส่งเสริมการขาย (promotion) ที่ตรงต่อความต้องการของลูกค้า รวมถึงเพื่อเป็นการพัฒนาการให้ บริการ ฉะนั้นฐ านข้อมูลจึงเป็นเสมือนปัจจัยขับเคลื่อนความสำ�เร็จของบริษัท 10. การติดตามและประยุกต์ใช้สื่อการตลาดสมัยใหม่เสมอ บริษัทเห็นความสำ�คัญต่อการพัฒนา เทคโนโลยีที่ก้าวหน้าตลอดเวลา บริษัทใช้จุดเด่นของ ระบบสังคมออนไลน์ (social network) มาสร้างให้ เกิดผลทางการตลาด ในปัจจุบันม ีการใช้เครือข ่ายสังคม (social network) เช่น เฟซบุ๊ก (Facebook) เพื่อ เป็นแหล่งพบปะพูดคุย สร้างความผูกพันกับสมาชิก มีกิจกรรมต่างๆ ให้สมาชิกได้ร่วมสนุก ตลอดจนเป็น ช่องทางในประชาสัมพันธ์ข ่าวสาร แนะนำ�สินค้าและบริการใหม่ๆ 11. การวิจัยและพัฒนา จากความสำ�เร็จจากอดีตสู่ปัจจุบันบริษัทตระหนักถึงความสำ�คัญต่อการ พัฒนาระบบการบริหารงานและระบบการค้าท างไกลด้วยการนำ�เทคโนโลยีส ารสนเทศมาใช้ใ นการบริหารงาน ซึ่งจ ากการวิจัยแ ละพัฒนา (research and development) อย่างต่อเนื่องส่งผ ลให้บ ริษัทม คี วามพร้อมในการ ให้บริการในทุกรูปแบบ

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

15-18

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ม

ธ ส

บริษัทต ระหนักถ ึงค วามสำ�คัญข องการวิจัยแ ละพัฒนา โดยเฉพาะระบบเทคโนโลยีส ารสนเทศซึ่งถ ือ เป็นป ัจจัยส ำ�คัญต ่อธ ุรกิจข องบริษัท บริษัทจ ึงไ ด้จ ัดใ ห้ส ายงานระบบสารสนเทศเป็นห น่วยงานวิจัยแ ละพัฒนา ในการนำ�ระบบสารสนเทศเข้ามาใช้ในทุกส่วนงานของบริษัท

ธ ส

บทวิเคราะห์ท ้ายเรื่อง

ม

ในหัวเรื่องนี้ได้แสดงถึงปัจจัยแห่งความสำ�เร็จของบริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) ไว้ถึง 12 ปัจจัย นักศึกษาสามารถนำ�มาวิเคราะห์ว ่าปัจจัยเหล่านั้นมีความสำ�คัญมากน้อยอย่างไร โดยเฉพาะอย่างยิ่ง เมื่อนักศึกษามีโอกาสทำ�ธุรกิจด้านพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ หรือการขายทางไกลด้วยตนเอง นักศึกษาก็จะ สามารถนำ�มาเปรียบเทียบเพื่อป ระยุกต์ใ ช้โ ดยหาจุดเหมาะสมและสมดุลต ามแต่ก รณี แม้ว่าใ นตอนที่ 15.1 นี้ นักศึกษายังไม่ท ราบการปฏิบัติงานของบริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) โดยละเอียด แต่ได้ทราบว่าอะไร คือป ัจจัยแ ห่งค วามสำ�เร็จข องบริษัทไ ว้ก ่อน เพื่อเป็นป ระเด็นเชิญช วนให้น ักศึกษาได้ค ้นคว้าต อนต่อๆ ไปของ หน่วยนี้อย่างละเอียดและวิเคราะห์เปรียบเทียบกับเรื่องอื่นต่อไป

ธ ส

ม

ธ ส

ม

หลังจากศึกษาเนื้อหาสาระเรื่องที่ 15.1.2 แล้ว โปรดปฏิบัติกิจกรรม 15.1.2 ในแนวการศึกษาหน่วยที่ 15 ตอนที่ 15.1 เรื่องที่ 15.1.2

ม

ธ ส

ม ม

ธ ส

ม

ธ ส

กรณีศึกษาธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์ของไทย

ตอนที่ 15.2

ธ ส

ม

15-19

ธ ส

การดำ�เนินธ ุรกิจอ ิเล็กทรอนิกส์ข องบริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน)

ม

ธ ส

ม

โปรดอ่านแผนการสอนประจำ�ตอนที่ 15.2 แล้วจึงศ ึกษาเนื้อหาสาระ พร้อมปฏิบัติกิจกรรมในแต่ละเรื่อง

หัวเรื่อง

แนวคิด

ม

เรื่องที่ 15.2.1 การดำ�เนินงานด้านการตลาด เรื่องที่ 15.2.2 การดำ�เนินงานด้านการบริหารคลังสินค้า เรื่องที่ 15.2.3 การดำ�เนินงานด้านระบบขนส่งสินค้า เรื่องที่ 15.2.4 การดำ�เนินงานด้านระบบชำ�ระเงินและการรักษาความปลอดภัย

ธ ส

ม

ธ ส

ม

1. กลุ่มลูกค้าเป้าหมายของบริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) ประกอบไปด้วยทั้งลูกค้า รายย่อยและลูกค้าองค์กร โดยสินค้าที่บริษัทจำ�หน่ายมีหลากหลายประเภท มีการดำ�เนิน กลยุทธ์ก ารตลาดในหลายรูปแบบตลอดจนการใช้ประโยชน์จากสื่อสังคมออนไลน์ หัวใจ สำ�คัญของงานด้านการติดต่อสื่อสารกับลูกค้า ได้แก่ การมีระบบแคตาล็อกสินค้าใน รูปแบบอิเล็กทรอนิกส์และมีระบบรับคำ�สั่งซื้อสินค้าที่มีประสิทธิภาพ 2. บริษัทอ อฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) ได้เลือกทำ�เลที่ตั้งของคลังสินค้าในทำ�เลที่สะดวกต่อ การกระจายสินค้าแ ละประหยัดค ่าใ ช้จ ่ายในการขนส่ง เป็นท ำ�เลทมี่ ตี ้นทุนใ นเรื่องของที่ดิน เพื่อต ั้งค ลังส ินค้าท ีเ่หมาะสม บริษัทม กี ารจัดการกลุ่มส ินค้าใ นคลังส ินค้าต ามหลักว ิชาการ โดยแบ่งอ อกเป็นกลุ่มส ินค้าข นาดเล็ก กลุ่มส ินค้าข นาดใหญ่แ ละมนี ้ำ�หนัก และกลุ่มส ินค้า มูลค่าสูง ตลอดจนมีระบบการจัดหีบห่อสินค้าเพื่อการนำ�ส่งลูกค้าที่มีประสิทธิภาพ 3. บริษัทอ อฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) ใช้ว ิธจี ัดการระบบขนส่งส ินค้าโ ดยการเอาต์ซอร์ส ด้วย การให้พ นักงานขบั ร ถเป็นเจ้าของรถขนส่งเอง มีก ารใช้ซ อฟต์แวร์ช ว่ ยค�ำ นวณเพือ่ จ ดั ส มดุล ของปริมาณสินค้าท ี่จะขนส่งในเส้นทางหนึ่งๆ เพื่อให้ค่าใช้จ่ายในการขนส่งอยู่ในระดับที่ เหมาะสมที่สุด

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

15-20

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ธ ส

ม

ธ ส

ม

4. ระบบการรับชำ�ระเงินจ ากลูกค้า จะแยกตามรูปแบบการดำ�เนินธุรกิจ หากเป็นรูปแบบการ ดำ�เนินธุรกิจพ าณิชย์อิเล็กทรอนิกส์แบบบีทูบี จะใช้วิธีรับช ำ�ระเงินผ่านพนักงานเรียกเก็บ เงิน หรือผ า่ นระบบอตั โนมัตปิ ระเภทตา่ งๆ หรือร ะบบออนไลน์ต า่ งๆ ส่วนรปู แบบการด�ำ เนิน ธุรกิจพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์แบบบีทูซีจะมีระบบรับชำ�ระเงินคล้ายกับบีทูบี ยกเว้นการ ชำ�ระเงินผ่านพนักงานเรียกเก็บเงิน และมีช่องทางรับชำ�ระเงินเพิ่มเติมอีก 2 ระบบ ได้แก่ การชำ�ระเงินแบบออนไลน์ผ่านองค์กรกลาง และการผ่อนชำ�ระการซื้อกับธ นาคารเจ้าของ บัตร

ธ ส

วัตถุประสงค์

ธ ส

ม

ธ ส

ม

เมื่อศึกษาตอนที่ 15.2 จบแล้ว นักศึกษาสามารถ 1. วิเคราะห์ก ารดำ�เนินงานด้านการตลาดของบริษัทอ อฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) ได้ 2. วเิ คราะห์ก ารด�ำ เนินง านดา้ นการบริหารคลังส นิ ค้าข องบริษทั อ อฟฟิศเมท จ�ำ กัด (มหาชน) ได้ 3. วิเคราะห์ก ารดำ�เนินงานด้านระบบขนส่งส ินค้าของบริษัทอ อฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) ได้ 4. วิเคราะห์การดำ�เนินงานด้านระบบรับชำ�ระเงินและการรักษาความปลอดภัยของบริษัท ออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) ได้

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

กรณีศึกษาธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์ของไทย

ม

ธ ส

เรื่องที่ 15.2.1 การดำ�เนินงานด้านตลาด

ธ ส

1. ภาวะการแข่งขันธ ุรกิจจำ�หน่ายเครื่องเขียนและอุปกรณ์สำ�นักงาน

ม

15-21

ม

ธุรกิจจำ�หน่ายเครื่องเขียนและอุปกรณ์สำ�นักงานเป็นต ลาดที่ม ีการแข่งขันในด้านราคาสูง เนื่องจาก สินค้ามีลักษณะไม่แตกต่างกันและมีคู่แข่งมากราย ทั้งนี้สามารถแบ่งผู้ประกอบการในธุรกิจประเภทนี้ออก เป็น 4 กลุ่ม ได้แก่ 1.1 กลุ่มโมเดิร์นเทรด (modern trade) อาทิ เทสโก้โลตัส บิ๊กซี คาร์ฟู ซึ่งมีแผนกหรือโซน เครื่องเขียนให้บริการลูกค้า โดยเน้นสินค้าร าคาถูก แต่ความหลากหลายของสินค้ามีจำ�กัด 1.2 กลุ่มธุรกิจที่เสนอขายเฉพาะเครื่องเขียนและอุปกรณ์สำ�นักงาน (category killer) ซึ่งสามารถ แบ่งช ่องทางในการจำ�หน่ายสินค้าออกเป็น 2 ประเภท คือ 1) จำ�หน่ายสนิ ค้าผา่ นหน้ารา้ นของตนเอง เน้นก ลุ่มล ูกค้าท ีเ่ข้าม าซื้อส ินค้าใ นร้าน (cash and carry) เป็นหลัก เดิมมีผู้ป ระกอบการหลักในกลุ่มธุรกิจนี้ 2 รายคือ ออฟฟิศดีโป และออฟฟิศเซ็นเตอร์ แต่ ปัจจุบันถือเป็นกลุ่มเดียวกันภายหลังจากที่ออฟฟิศดีโป ประเทศไทย ซื้อกิจการจากออฟฟิศเซ็นเตอร์ เมื่อ เดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2551 2) จำ�หน่ายสินค้าแบบไม่มีหน้าร้าน อาทิ ผ่านระบบคอลล์เซ็นเตอร์ และการสั่งซื้อออนไลน์ ผ่านเว็บไซต์ เช่น บริษัท ลีเรคโก (ประเทศไทย) จำ�กัด และบริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) เป็นต้น 1.3 ร้านเครื่องเขียน และอุปกรณ์ส ำ�นักงานทั่วไป ซึ่งมีจำ�นวนมาก และตั้งอยู่ตามชุมชนทั่วไป 1.4 กลุม่ ธ รุ กิจท ขี่ ายสนิ ค้าเฉพาะโดยตรงให้ก บั ล กู ค้า เช่น ดับ๊ เบิล้ เอ และเมโทรซสิ เต็มส ์ คอร์ปอเรชัน่ เป็นต้น

ธ ส

ม

2. กลยุทธ์ทางการตลาด

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

เพื่อให้สามารถแข่งขันกับผู้ป ระกอบการรายอื่นใด บริษัทดำ�เนินกลยุทธ์ทางการตลาด ดังนี้ 2.1 ต้องการเป็นศูนย์รวมของอุปกรณ์เครื่องเขียน และอุปกรณ์สำ�นักงาน (one stop service) ที่มี ความหลากหลายของสนิ ค้าผ า่ นระบบการขายทมี่ พี นักงานขาย และระบบสนับสนุนก ารขายทีส่ ามารถให้ข อ้ มูล และคำ�แนะนำ�แก่ลูกค้าไ ด้อย่างมีป ระสิทธิภาพซึ่งช ่วยลดต้นทุนการจัดหาสินค้า (procurement cost) ของ ลูกค้าไ ด้ 2.2 ต้องการให้บ ริการจดั จ �ำ หน่ายสนิ ค้าใ นชวี ติ ป ระจำ�วนั ผ า่ นออนไลน์ เพือ่ ต อบสนองความตอ้ งการ ของลูกค้าบ ุคคล ตลอดจนการนำ�เสนอชุมชนออนไลน์ (online community) เพื่อเป็นแหล่งพบปะพูดคุย 2.3 การสร้างมาตรฐานในการนำ�เสนอสินค้า บริษัทต ้องการสร้างมาตรฐานการจำ�หน่ายสินค้าผ่าน แคตาล็อก โดยสินค้าท ี่จ ำ�หน่ายผ่านระบบนี้ต ้องมีค ุณภาพเป็นท ีย่ อมรับข องทั้งล ูกค้า ผูผ้ ลิตส ินค้าห รือแ ม้แต่

ม

ธ ส

ม

15-22

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ม

ธ ส

ผู้ป ระกอบธุรกิจเช่นเดียวกับบ ริษัทแ ละเป็นส ื่อก ลางในการโฆษณาประชาสัมพันธ์ใ ห้ก ับส ินค้าแ ละองค์กร ทั้ง ของบริษัท และผู้ผลิตสินค้าหรือตัวแทนจำ�หน่ายสินค้า 1) ระบบโครงสร้างราคาสินค้าแบบราคาเดียว (one price policy) ลูกค้าสามารถมั่นใจได้ว่า ราคาสนิ ค้าจ ากบริษทั เป็นร าคามาตรฐาน เปรียบเทียบได้ ด้วยคณ ุ ภาพสนิ ค้าท ผี่ า่ นการคดั เลือกและตรวจสอบ โดยฝ่ายจัดซ ื้อ 80,000 องค์กรที่เลือกใช้บริการอย่างต่อเนื่อง 2) การจัดส่งสินค้าฟรีทั่วประเทศ เป็นกลยุทธ์ในการสร้างความสามารถในการแข่งขันกับ คู่แข่งที่เป็นร ้านค้า เนื่องจากลูกค้าไม่ต้องใช้เวลาออกไปเลือกซื้อสินค้า 3) การจัดทำ�รายการส่งเสริมการขายอย่างต่อเนื่อง ลูกค้าสามารถเข้าถึงการส่งเสริมการขาย โดยผ่านแคตาล็อกรายเดือนที่แ จกฟรีใ ห้ล ูกค้า และอีกท างหนึ่งค ือเว็บไซต์ข องบริษัท โดยจัดส ิทธิพ ิเศษมอบ ให้แก่ลูกค้า ได้แก่ Officemate Member Rewards เมื่อลูกค้าสั่งซื้อสินค้าแล้วสามารถเปลี่ยนเป็นคะแนน สะสมเพื่อแลกรับของรางวัลได้ที่เว็บไซต์ www.trendyday.com ตลอดจนการเสนอคูปองอิเล็กทรอนิกส์ หรืออีค ูปอง (e-Coupon) เพื่อส ่งเสริมให้ลูกค้าซ ื้อสินค้าผ่านเว็บไซต์อย่างสม่ำ�เสมอ 4) บริการการขายและการรักษาความสัมพันธ์กับลูกค้า ความพึงพอใจของลูกค้าเป็นปัจจัย สำ�คัญต ่อความสำ�เร็จข องธุรกิจจ ำ�หน่ายสินค้าผ ่านระบบแคตาล็อก โดยได้พัฒนาระบบอำ�นวยความสะดวก แก่ล ูกค้าผ ่าน Live Chat ซึ่งเป็นบ ริการให้ข ้อมูลก ารสั่งซ ื้อแ ละคำ�แนะนำ�ผ่านการสนทนากับพ นักงานเพื่อใ ห้ สามารถเข้าถึงข้อมูลและบริการของบริษัท สร้างความเชื่อมั่นในสินค้าและบริการหลังการขายโดยบริษัทรับ ประกันค วามพึงพอใจในสินค้า และบริการโดยยินดีรับเปลี่ยนหรือคืนสินค้าภายใน 7 วัน การใช้เครือข่ายสังคม (social network) เสริมการตลาด บริษัทใช้เทคโนโลยีการสื่อสารที่ทันสมัยมาใช้ประกอบการสื่อสารการตลาดและสนับสนุนการขาย เสมอ บริษัทไ ด้ติดตามและพัฒนางานของบริษัทโดยนำ�สื่อสังคมออนไลน์มาประยุกต์ใช้หลายประการ บริษัทใช้จุดเด่นของเครือข่ายสังคม (social network) มาสร้างให้เกิดผลทางการตลาด โดยการ พัฒนาเว็บไซต์ร ูปแบบใหม่ที่เรียกว่า อีซ ีคอมเมิร์ซ (ec-Commerce) โดยการก่อตั้งเว็บไซต์ www.trendyday.com ขึ้นเพื่อมุ่งให้เกิดสังคมออนไลน์ในเชิงธุรกิจ โดยเริ่มมาจากแนวคิดความพยายามดึงดูดกลุ่มผู้ ใช้งานอินเทอร์เน็ตท ั่วไปให้เข้ามาเยี่ยมชมเว็บไซต์ และส่งเสริมกิจกรรมสัมพันธ์ระหว่างผู้ใช้งานและบริษัท หรือระหว่างผู้ใช้งานด้วยกัน จากนั้นจึงแทรกการขายสินค้าสู่สังคมออนไลน์อันนำ�ไปสู่การซื้อขายขึ้น ขณะ เดียวกันบริษัทก็กระตุ้นให้มีการสื่อสารกันระหว่างผู้ซื้อและผู้ขาย เพื่อสร้างความเชื่อมั่นในการเข้ามาใช้ บริการและมีกลยุทธ์ส ำ�คัญที่จ ะผลักด ันให้เว็บไซต์ www.trendyday.com กลายเป็นชุมชนออนไลน์อย่าง เต็มรูปแบบภายใต้แนวคิด “Show and Share Your Style” ที่เปิดให้สมาชิกทุกค นมีเว็บบล็อกที่เปรียบ เสมือนห้องส่วนตัว นอกเหนือจากช่องทางการสั่งซื้อดังกล่าว Live Chat ยังเป็นอีกหนึ่งช่องทางในการติดต่อสื่อสาร ระหว่างลูกค้าด้วยกันได้ทันที โดยลูกค้าที่เข้ามาใช้บริการเว็บไซต์สามารถพิมพ์ข้อความเพื่อพูดคุยหรือ สอบถามเรื่องสินค้าแ ละบริการต่างๆ ผ่านหน้าเว็บไซต์ ทำ�ให้ลูกค้ารู้สึกใกล้ชิดกับบริษัทแ ละมีความเชื่อมั่น ในการใช้บ ริการ และตัดสินใจซื้อส ินค้าได้เร็วยิ่งข ึ้น

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

กรณีศึกษาธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์ของไทย

ม

15-23

ธ ส

การส่งเสริมก ารขายด้วย Reward และ Rebate นอกจากนี้ บริษทั ย งั ไ ด้ใ ห้ค วามส�ำ คัญต อ่ ก ารปรับปรุงเว็บไซต์ใ ห้ม คี วามทนั ส มัยแ ละเหมาะสมกบั ก าร ใช้ง านของลูกค้าอ ยู่เสมอ รวมทั้งก ารจัดโ ปรแกรมส่งเสริมก ารตลาดและการขาย เช่น OfficeMate Member Reward ซึ่งเป็นการสะสมแต้มเพื่อแลกของรางวัลสำ�หรับสมาชิก และ OfficeMate Rebate เพื่อเป็นการลด ราคาให้แก่ลูกค้าเมื่อมีย อดซื้อเพิ่มขึ้นอีกด ้วย ผลพลอยได้จ ากการทำ�ระบบส่งเสริมก ารขายแบบ Reward และ Rebate นี้ทำ�ให้บ ริษัทไ ด้ร ับค วาม ไว้ใจจากธนาคารใหญ่ๆ บริษัทบ ัตรเครดิตแ ละบริษัทท ั่วไปที่ป ระสงค์จ ะทำ�การส่งเสริมก ารขาย โดยให้ล ูกค้า สะสมแต้มแ ละน�ำ แต้มม าแลกสนิ ค้า ธุรกิจแ บบนบี้ ริษทั ส ามารถให้บ ริการได้อ ย่างเหมาะสมและมปี ระสิทธิภาพ เพราะบริษทั ม รี ะบบซอฟต์แวร์ท พี่ ฒ ั นาใช้ง านอยูแ่ ล้วแ ละบริษทั ก ม็ สี นิ ค้าป ระเภทใช้ก บั ช วี ติ ป ระจำ�วนั ม ากมาย ที่เหมาะกับการให้ลูกค้าเลือกเพื่อแ ลกแต้มอยู่ในแคตาล็อกให้เลือกอยู่แล้ว

ธ ส

ม

ธ ส

ม

3. ลักษณะลูกค้าและกลุ่มล ูกค้าเป้าห มาย

ม

ธ ส

ในปัจจุบัน บริษัทมีฐานลูกค้าก ว่า 80,000 ราย ซึ่งส่วนใหญ่เป็นบริษัท ห้างร้าน และหน่วยงานรัฐ ที่ ตัง้ ใ นเขตกรุงเทพมหานคร นิคมอตุ สาหกรรม และจงั หวัดท ใี่ กล้เคียง เนือ่ งจากพืน้ ทีด่ งั ก ล่าวเป็นพ ืน้ ทีท่ บี่ ริษทั มีความสามารถในการจัดส่งส ินค้าได้ทั่วถ ึงภ ายในวันทำ�การถัดไป ตัวอย่างลูกค้าของบริษัท ณ ปัจจุบัน เช่น บริษัท ปตท. จำ�กัด (มหาชน) ธนาคารขนาดใหญ่เกือบทุกธนาคาร กลุ่มบริษัทในเครือเจริญโภคภัณฑ์ กลุ่ม บริษัทในเครือน้ำ�ตาลมิตรผล และองค์กรในภาครัฐ กระทรวงต่างๆ และมหาวิทยาลัย เป็นต้น นอกจากนี้ บริษัทย ังม ีแ ผนที่จ ะเพิ่มฐ านลูกค้าอ งค์กรให้ม ีค วามหลากหลาย ทั้งใ นเขตกรุงเทพมหานคร จังหวัดใ กล้เคียง รวมถึงจังหวัดหัวเมืองสำ�คัญใ นภาคต่างๆ โดยการทำ�การตลาดผ่านพนักงานขาย (sales representatives) ที่มีกว่า 40 คน และการทำ�โฆษณาประชาสัมพันธ์อย่างต่อเนื่องในปี พ.ศ. 2553 ลูกค้าของบริษัทครอบคลุม องค์กร บริษัทและห้างร้านในทุกประเภทธุรกิจ โดยมีสัดส่วนยอดขายแบ่งตามประเภทธุรกิจได้ดังนี้ • ธุรกิจป ระเภทอุตสาหกรรมและโรงงานคิดเป็นร้อยละ 49 ของยอดขาย • ธุรกิจก ารค้าทั่วไปคิดเป็นร้อยละ 24 ของยอดขาย • กลุ่มล ูกค้าธุรกิจบ ริการและอสังหาริมทรัพย์ แสดงให้เห็นว่าบริษัทสามารถตอบสนองความต้องการของลูกค้าที่หลากหลายได้อย่างครบวงจร ซึ่งเป็นปัจจัยสำ�คัญในการเติบโตทางธุรกิจ ทั้งนี้ลูกค้าของบริษัทส่วนใหญ่อยู่ในเขตพื้นที่กรุงเทพมหานคร และปริมณฑล ร้อยละ 77 ของยอดขายในปี พ.ศ. 2553 รองลงมาคือลูกค้าในพื้นที่ภาคตะวันออกร้อยละ 9 ภาคกลางร้อยละ 6 และภาคอื่นๆ ร้อยละ 8 ตาม “กราฟแสดงยอดขายปี 2553 แบ่งต ามภูมิภาคของลูกค้า” (ภาพที่ 15.6)

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

15-24

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ภาพที่ 15.6 กราฟแสดงยอดขายในปีพ.ศ. 2553 แบ่งตามภูมิภาคของลูกค้า

ธ ส

4. ลักษณะผลิตภัณฑ์

ม

4.1 สินค้าประเภทเครื่องเขียนและอุปกรณ์สำ�นักงาน เนื่องจากบริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) ดำ�เนินธุรกิจหลักในการจัดจำ�หน่ายเครื่องเขียนและอุปกรณ์เครื่องใช้ในสำ�นักงานมานานกว่า 40 ปี บริษัท มีความมั่นใจว่าบริษัทมีความเข้าใจในลักษณะและความต้องการของผลิตภัณฑ์ในกลุ่มนี้ดีที่สุดองค์กรหนึ่ง จนมั่นใจได้ว่ารายการสินค้าที่จำ�นวน 10,000 รายการ เป็นรายการสินค้าที่ครอบคลุมสินค้ากลุ่มนี้มากที่สุด และรายการสินค้าท ั้งหมดจะนำ�มาลงไว้ใ นแคตาล็อก ทั้งแ บบรูปเล่มแ ละแบบอแี คตาล็อก ภายใต้แ บรนด์ข อง “Officemate” ซึ่งเป็นธุรกิจแ บบบีทูบี ซึ่งแ คตาล็อกแบบรูปเล่มนี้จัดพิมพ์ 4 สี กว่า 800 หน้า พิมพ์ปีละ 2 ครั้งๆ ละ 20,000 เล่ม รายการสินค้าแยกตามประเภทของสินค้า แบ่งอ อกเป็น 11 กลุ่มได้ดังนี้ 1) ผลิตภัณฑ์สำ�หรับคอมพิวเตอร์ (computer supplies) สินค้าในหมวดนี้ เช่น ตลับหมึก เครื่องพิมพ์ จอภาพ สแกนเนอร์ โพรเจ็กเตอร์ อุปกรณ์บันทึกข้อมูล แผ่นดีวีดี เมาส์ คีย์บอร์ด แผ่น รองเมาส์ และอุปกรณ์ทำ�ความสะอาดคอมพิวเตอร์ เป็นต้น โดยที่สินค้าที่นำ�มาจำ�หน่ายนั้นล้วนแล้วแต่เป็น สินค้าที่ได้ผ่านการคัดเลือกผู้ผลิตที่มีชื่อเสียงเชื่อถือได้ เช่น โซนี่ ฮิวเลตต์-แพคการ์ด ไมโครซอฟท์ 3M บราเดอร์ เอปสัน และแคนนอน เป็นต้น 2) อุปกรณ์ก ารเขียน และลบคำ�ผิด (writing and correction) สินค้าในหมวดนี้ เช่น ปากกา ประเภทต่างๆ ดินสอ ดินสอเขียนกระจก เทปลบคำ�ผิด และยางลบ เป็นต้น ภายใต้ตราสินค้าที่เป็นที่รู้จัก อาทิ ตราม้า ซีบร้า เพนเทล ครอส ปาร์กเกอร์ และไอ-ย่า (ตราสินค้าของบริษัท) เป็นต้น 3) อุปกรณ์สำ�นักงานเบ็ดเตล็ด (office stationery) สินค้าในหมวดนี้ เช่น เครื่องเย็บกระดาษ เครื่องยิงบอร์ด กรรไกร เครื่องตัดซองจดหมาย คัตเตอร์ บัตรติดหน้าอก ตรายาง ตู้จดหมาย แท่นประทับ ชุดเครื่องใช้สำ�นักงาน ป้ายข้อความ เป็นต้น และสินค้าที่บริษัทเลือกมาจัดจำ�หน่ายล้วนมาจากบริษัทผ ู้ผลิต ที่ม ีชื่อเสียง มีคุณภาพเป็นที่ย อมรับได้แก่ แม็กซ์ ตราม้า ตราช้าง มาเพ็ด และนานมี

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

กรณีศึกษาธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์ของไทย

ม

15-25

ธ ส

4) กาว เทป และอุปกรณ์เพื่อการบรรจุ (glue, tape and packing) สินค้าในหมวดนี้ เช่น กาว อเนกประสงค์ กาวช้าง เทปขุ่น เทปใส เทปโอพีพี เทปพลาสติกไ วนิล อุปกรณ์เพื่อการบรรจุ เป็นต้น ภายใต้ ตราสินค ้าที่เป็นท ี่ร ู้จัก อาทิ สก๊อตช์ 3M ยู้ฮู ตราช้าง และโบคุ โบคุ (ตราสินค้าของบริษัท) เป็นต้น 5) ผลิตภัณฑ์ก ระดาษ (paper, pad and envelope) สินค้าใ นหมวดนี้ เช่น กระดาษถ่ายเอกสาร กระดาษการ์ดสี กระดาษหนังช้าง กระดาษอิงค์เจ็ท แผ่นใส กระดาษต่อเนื่อง กระดาษแฟกซ์ กระดาษ คาร์บอน โพสต์-อิท โน้ต กระดาษโน้ตกาวในตัว สมุดฉีก สมุดปกอ่อน ใบสำ�คัญรับ-จ่าย ใบส่งของ บิล สมุดบ ญ ั ชี ซองเอกสาร ซองจดหมาย และปา้ ยสติก เกอร์ เป็นต้น ภายใต้ต ราสินค า้ ท เี่ ป็นท รี่ ูจ้ กั แ ละได้ม าตรฐาน เช่น ดั๊บเบิ้ลเอ กรีนรีดของเครือซิเมนต์ไทย เอปสัน ตราช้าง โพสต์-อิท ตราวีนัส และสตริง (ตราสินค้า ของบริษัท) เป็นต้น 6) แฟ้มแ ละอุปกรณ์จัดเก็บเอกสาร (filing and storage) สินค้าในหมวดนี้ เช่น แฟ้มสันกว้าง แฟ้ม 2-4 ห่วง แฟ้มหนีบ แฟ้มแขวน แฟ้มค ลิปสปริง แฟ้มคอมพิวเตอร์ แท่นโชว์เอกสาร แฟ้มโชว์เอกสาร ซองเอกสารพลาสติก ซองอเนกประสงค์พ ลาสติก อินเด็กซ ์ ลิ้นแ ฟ้ม ตาไก่ คลิปบอร์ด ฉากกั้นห นังสือ กล่อง เอกสาร ตระกร้าเอกสาร ตู้เอกสาร เป็นต้น ภายใต้ตราสินค้า ตราช้าง ตราม้า คิงส์จิม เทอริโฟลด์ โคมิค ฟลามิงโก้ ไอ-ย่า(ตราสินค้าของบริษัท) เป็นต้น 7) อุปกรณ์เพื่อการประชุม และนำ�เสนอ (conference and presentation) สินค้าในหมวดนี้ เช่น กระดานไวท์บอร์ด กระดานฟลิปชาร์ต กระดานอิเล็กทรอนิกส์บอร์ด บอร์ดต่างๆ แปรงลบกระดาน เครื่องเข้าเล่ม สันห่วงเข้าเล่ม สันรูด เครื่องเคลือบบัตร พลาสติกเคลือบบัตร ชุดไมโครโฟน อุปกรณ์ ขยายเสียง เทปคาสเซ็ต และวิดีโอเทป เป็นต้น บริษัทได้ทำ�การคัดเลือกบริษัทผ ู้ผลิตที่มีคุณภาพ น่าเชื่อถือ ได้มาจัดจ ำ�หน่าย เช่น ฟูจิ อิบิโก้ ครีเอตุส-ยูนีค โซนี่ และตราซี (ตราสินค้าของบริษัท) เป็นต้น 8) อุปกรณ์ส �ำ นักงานอเิ ล็กทรอนิกส์ (office electronics) สินค้าใ นหมวดนี้ เช่น เครื่องคิดเลข เครื่องบันทึกเงินสด เครื่องพิมพ์อักษร โทรศัพท์ เครื่องโทรสาร เครื่องถ่ายเอกสาร ฟิล์มแฟกซ์ ผ้าหมึก เครื่องพิมพ์ดีด นาฬิกา ถ่านไฟฉาย ไฟฉาย เครื่องลงเวลา เครื่องทำ�ลายเอกสาร เครื่องฟอกอากาศ เครื่อง พับกระดาษ เครื่องพิมพ์เช็ค เครื่องตรวจนับธนบัตร เครื่องนับแยกเหรียญ และปลั๊กไฟ เป็นต้น ภายใต้ ตราสินค้าที่เป็นท ี่รู้จัก เช่น คาสิโอ โคมิค แคนนอน ชาร์ป โอลิมเปีย ออโรร่า บราเดอร์ พานาโซนิค จีอี และ รีช เป็นต้น 9) อุปกรณ์ส �ำ หรับโ รงงานและซอ่ มบ�ำ รุงอ าคาร (factory and maintenance) สินค้าใ นหมวดนี้ เช่น ไขควง ประแจ คีม ค้อน กุญแจ หมวกนิรภัย แว่นครอบตากันสะเก็ด ถุงมือ รองเท้าบู๊ท ตลับเมตร กล่องใส่เครื่องมือ ปืนยิงกาว ป้ายตั้งเตือน กรวยจราจร สายยาง เครื่องชั่ง ถังขยะ ตู้เก็บเครื่องมือ หลอดไฟ พัดลม ชั้นวางของ บันได รถเข็น รถยก ล้อรถเข็น และอุปกรณ์กีฬา เป็นต้น ภายใต้ตราสินค้าที่ มีความน่าเชื่อถือและมีค ุณภาพ 10) เครื่องดื่ม เครื่องใช้ในแคนทีนและผลิตภัณฑ์ทำ�ความสะอาด (canteen and cleaning) สินค้าที่ใช้ใ นห้องอาหาร ห้องรับรอง และห้องน้ำ�ในองค์กรทั่วไป เช่น กาแฟ ครีมเทียม นมข้นหวาน น้ำ�ตาล ชา เครื่องดื่มส ำ�เร็จรูป ลูกอม บะหมี่ ซุปก ึ่งส ำ�เร็จรูป อุปกรณ์ส ำ�หรับห ้องแคนทีน ถาด ช้อน แก้วน ้ำ� ตู้น ้ำ�เย็น

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

15-26

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ม

ธ ส

กระติกน้ำ�ร้อน คูลเลอร์น ้ำ� ที่ใส่ช ้อน กระดาษชำ�ระ เครื่องเป่าม ือ สบู่ เครื่องจ่ายสบู่ น้ำ�ยาเช็ดกระจก แชมพู ล้างรถ น้ำ�ยาล้างจาน ผงซักฟอก น้ำ�หอมปรับอากาศ ยากำ�จัดยุงและแมลง ถุงมือยาง ไม้ถูพื้น ไม้กวาด ไม้ขนไก่ เครื่องดูดฝุ่น เก้าอี้ ถุงขยะ และถังขยะ เป็นต้น โดยที่สินค้าในหมวดนี้บริษัทได้เลือกผู้ผลิตที่มี ชื่อเสียงเป็นที่ยอมรับและเชื่อถือได้ในตลาด เช่น เนสกาแฟ มอคโคน่า เบอร์ดี้ ไมโล โอวัลติน คอฟฟี่เมต ลิปตัน ทไวนิงส ์ ยำ�ยำ� สก๊อตช์ กีวี และวิม เป็นต้น 11) เฟอร์นเิ จอร์ส �ำ นักงาน (office furniture) สินค้าใ นหมวดนี้ เช่น เก้าอี้ ชุดร บั แขก โต๊ะท �ำ งาน โต๊ะคอมพิวเตอร์ ชุดโต๊ะผู้จ ัดการ โต๊ะประชุม ตู้เอกสาร ตู้หนังสือ เคาน์เตอร์ อุปกรณ์เสริม ชุดเฟอร์นิเจอร์ ในห้องครัว ชุดโ ต๊ะอาหาร ตู้เอกสารเหล็ก ตู้เซฟ และตู้เก็บกุญแจ เป็นต้น ภายใต้ตราสินค้า เช่น ลัคกี้ และ เฟอร์ร าเดค (ตราสินค้าของบริษัท) เป็นต้น พร้อมบริการติดตั้งโดยพนักงานที่มีความชำ�นาญและเชื่อถือได้ เป้าห มายของบริษัทจะพยายามให้ร ายการสินค้าเครื่องเขียนและอุปกรณ์สำ�นักงานทุกช นิดท ี่จ ะขาย ให้กับลูกค้า มาลงในแคตาล็อกของบริษัท เพื่อใ ห้แคตาล็อกของบริษัทเป็นแคตาล็อกของสินค้าเครื่องเขียน และอุปกรณ์สำ�นักงานแห่งชาติ (national office equipment catalog) ให้ได้ 4.2 สินค้าที่ใช้กับชีวิตประจำ�วัน ในปี พ.ศ. 2552 บริษัทได้ขยายธุรกิจจำ�หน่ายสินค้าที่เกี่ยวข้อง กับชีวิตประจำ�วัน ภายใต้แบรนด์ของ Trendyday ซึ่งเป็นธ ุรกิจแบบบีทูซี เพื่อจำ�หน่ายให้กับลูกค้าประเภท บุคคล สินค้าก ลุ่มนี้สามารถแบ่งประเภทของสินค้าออกเป็น 16 หมวด ได้แก่ 1) ความงาม (beauty and personal care) สินค้าใ นหมวดนี้ เช่น ครีมบ ำ�รุงผ ิว น้�ำ หอม อุปกรณ์ เสริมส วย และเครื่องสำ�อาง เป็นต้น 2) สุขภาพ (healthy) สินค้าในหมวดนี้ เช่น เครื่องออกกำ�ลังกาย อาหารเพื่อสุขภาพ วิตามิน และอาหารเสริม และเครื่องมือเพื่อสุขภาพ เป็นต้น 3) เกมคอมพิวเตอร์ (เames) สินค้าในหมวดนี้ เช่น แผ่นดีวีดีเกม เมาส์ คีย์บอร์ด ชุดหูฟัง แผ่นรองเม้าส์ เกมแพด (gamepad) และจอยสติ๊ก (joystick) สำ�หรับเล่นเกม เป็นต้น 4) แฟชั่น (fashion) สินค้าในหมวดนี้ เช่น เสื้อผ้า กระเป๋า รองเท้า เครื่องประดับ เข็มขัด นาฬิกา ชุดชั้นใน และถุงน ่อง เป็นต้น 5) หนังสือ (book) แบ่งเป็นห นังสือใ นหมวดต่างๆ เช่น นิยาย วรรณกรรม สุขภาพความงาม ศาสนาปรัชญา ภาษาและวิชาการ บริหารจัดการ พยากรณ์ บ้านและสวน สัตว์เลี้ยง แม่และเด็ก สารคดี เยาวชน การ์ตูน ท่องเที่ยววัฒนธรรม คอมพิวเตอร์และไอที อาหารและเครื่องดื่ม ศิลปะและงานฝีมือ ดนตรี กีฬา เกม และพระราชนิพนธ์ เป็นต้น 6) กิฟ๊ ช้อปและเครือ่ งเขียน (gift and stationary) สินค้าใ นหมวดนี้ เช่น ตุ๊กตา กระปุกอ อมสิน พวงกุญแจ ที่ห ้อยโทรศัพท์ ประดับยนต์ กรอบรูป และสมุดและเครื่องเขียน เป็นต้น 7) หนังแ ละดวี ดี ี (movie & DVD) แบ่งเป็นส ินค้าล ิขสิทธิแ์ ท้ 100% ตามหมวด เช่น หนังซ รี ีย์ แอ็ค ชั่น ผจญภัย สืบสวนสอบสวน โรแมนติก ดราม่า สารคดี สยองขวัญ คอนเสิร์ต และตลก เป็นต้น 8) ตกแต่งบ้าน (home and living) สินค้าในหมวดนี้ เช่น หมอนอิง มู่ลี่ เครื่องนอน โคมไฟ อุปกรณ์ตกแต่งสวน อุปกรณ์ในห้องน้ำ� กล่องใส่ของเอนกประสงค์ พรม ผ้าเช็ดมือ และผ้าขนหนู เป็นต้น

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

กรณีศึกษาธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์ของไทย

ม

15-27

ธ ส

9) เครือ่ งใช้ใ นบา้ น (home appliance) สินค้าใ นหมวดนี้ เช่น เครื่องฟอกอากาศ กระติกไ ฟฟ้า กาต้มน ้ำ�ไฟฟ้า เครื่องชงกาแฟ อุปกรณ์ท ำ�ครัว หม้อ เตา กระทะไฟฟ้า เครื่องปิ้งขนมปัง เตารีด ไมโครเวฟ เตาอบ เครื่องปั่น เครื่องดูดฝ ุ่น เครื่องเสียง และเครื่องเล่นซีดี/ดีวีดี เป็นต้น 10) อุปกรณ์ไ ฮเทค (gadget) สินค้าใ นหมวดนี้ เช่น แฟลชไดรฟ์ ฮับ ลำ�โพง หูฟัง จีพ เีอส เมาส์ คีย์บอร์ด กล้องเว็บแคม MP3 MP4 และอุปกรณ์เสริม เป็นต้น 11) โทรศัพท์ม อื ถ อื (mobile) สินค้าใ นหมวดนี้ ได้แก่ โทรศัพท์ม ือถ ือร ุ่นต ่างๆ ภายใต้แ บรนด์ HTC 12) เครื่องครัว (kitchen) สินค้าในหมวดนี้ เช่น หม้อและเตากระทะไฟฟ้า ไมโครเวฟ เตาอบ กระติกน้ำ� กาต้มน้ำ� เครื่องปิ้งขนมปัง เครื่องปั่นและเตรียมอาหาร เครื่องชงกาแฟ อุปกรณ์ทำ�ครัว กล่อง บรรจุและถนอมอาหาร ของใช้บนโต๊ะอาหาร และอุปกรณ์ทำ�ความสะอาด เป็นต้น 13) บันเทิง (entertainment) สินค้าในหมวดนี้ เช่น โทรทัศน์ เครื่องเล่นซีดี และเครื่องเล่น ดีวีดี เป็นต้น 14) กล้อง (camera) สินค้าในหมวดนี้ เช่น กล้องดิจิทัลและกล้อง Toys ภายใต้แบรนด์ ชั้นนำ� เช่น แคนนอน คาสิโ อ นิคอน โอลิมปัส พานาโซนิค และซัมซุง เป็นต้น 15) ของเล่น (toy) สินค้าใ นหมวดนี้ เช่น ของเล่นเสริมท ักษะ หุ่นย นต์ กีฬา เครื่องบังคับว ิทยุ เป็นต้น 16) สินค้าสำ�หรับสัตว์เลี้ยง (pet shop) สินค้าในหมวดนี้ เช่น อุปกรณ์อาบน้ำ�และเสริมสวย สินค้าแฟชั่น ขนม อาหารและสุขภาพ ที่นั่งที่นอน ของเล่น ปลอกคอ สายจูง และกระเป๋าใส่สัตว์เลี้ยง เป็นต้น

ธ ส

ม

ธ ส

ม

5. การคัดเลือกสินค้าเพื่อขาย

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ในส่วนของการคัดเลือกสินค้า บริษัทได้ให้ความสำ�คัญกับคุณภาพของสินค้าที่จำ�หน่าย เนื่องจาก เป็นปัจจัยสำ�คัญต่อความเชื่อมั่นของลูกค้าบริษัทท ี่มีความคาดหวังท ี่จะจำ�หน่ายสินค้าที่มีคุณภาพเหมาะสม กับราคาและเชื่อถือได้ ทั้งนี้บ ริษัทจ ัดหาสินค้าจากผู้ผลิตและตัวแทน ซึ่งส ามารถจำ�แนกออกเป็น 2 กลุ่มคือ 5.1 บริษัทผู้ผลิตสินค้าหรือตัวแทนจำ�หน่ายสินค้า ภายใต้ตราสินค้าชั้นนำ� เช่น โซนี่ พานาโซนิค คิงส์ต ัน แม็กเซล ฮิวเล็ตต์-แพคการ์ค 3M ซัมซุง นานมี ดั๊บเบิ้ลเอ และเนสเล่ท์ เป็นต้น สินค้าจากแบนด์เนม เหล่าน ไี้ ด้ร บั ค วามเชือ่ ถ อื เรือ่ งคณ ุ ภาพของลกู ค้าโ ดยทัว่ ไปอยูแ่ ล้ว และสนิ ค้าเหล่าน แี้ ต่ละชิน้ ม ลี กั ษณะทที่ ราบ กันด ียิ่ง ถ้ามีภาพประกอบด้วยแล้วยิ่งช ัดเจนและราคาก็เป็นมาตรฐานไม่แตกต่างกันมาก 5.2 บริษัทผ ู้ผลิตร ับจ้างผลิตสินค้าแ ละบริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) นำ�เข้าส ินค้าภายใต้ตรา สินค้าของบริษัทเองโดยจดลิขสิทธิ์ในเครื่องหมายการค้าของบริษัท อาทิ โบคุ โบคุ (Boku Boku) ไอ-ย่า (I-Ya) และเฟอราเดค (Furradec) เป็นต้น สินค้าเหล่าน เี้ ป็นส นิ ค้าท มี่ คี ณ ุ ภาพผา่ นระบบการผลิตท ไี่ ด้ม าตรฐาน โดยสินค้าม ีหลายประเภทและรูปแบบ อาทิ ปากกาลูกลื่น ไม้บรรทัด เทปลบคำ�ผิด คลิปหนีบกระดาษ แฟ้ม พลาสติก และเฟอร์นิเจอร์สำ�นักงาน เป็นต้น บริษัทจะเลือกขายสินค้ากลุ่มนี้เพื่อเป็นทางเลือก เมื่อได้ศึกษา

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

15-28

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ม

ธ ส

พฤติกรรมของลูกค้าแล้วว่าลูกค้าไม่ค่อยพิถีพิถันกับการต้องใช้แบรนด์เนมที่มีชื่อเสียงมากกับสินค้ากลุ่มนี้ ในที่สำ�นักงาน การเลือกสินค้าลักษณะที่กล่าวนี้ทำ�ให้ลูกค้ามั่นใจในสินค้าก่อนการสั่งซื้อ และเมื่อได้รับสินค้าแล้ว ลูกค้าจะไม่ผิดหวังเพราะได้เห็นสินค้าตามที่ค าดหวังและจินตนาการภาพไว้ ฉะนั้นการปฏิเสธการรับของจะ มีน้อยมาก

ธ ส

ม

6. ระบบแคตาล็อกที่มปี ระสิทธิภาพ

ธ ส

ม

ระบบแคตาล็อกถือว่าเป็นระบบที่สำ�คัญมากของบริษัท ซึ่งทำ�ให้บริษัทประสบความสำ�เร็จ และ สามารถทำ�ให้บริษัทเป็นผู้ย ึดครองตลาดอาชีพจำ�หน่ายอุปกรณ์สำ�นักงานได้อย่างสมบูรณ์ 6.1 เป้าหมายของการทำ�แคตาล็อก วัตถุประสงค์หลักที่สำ�คัญคือ ต้องการให้แคตาล็อกของบริษัท ครอบคลุมร ายการเครื่องเขียนและเครื่องใช้และอุปกรณ์สำ�นักงานทั้งหมดที่มีอยู่ในประเทศ บริษัทอ ยากไป ให้ถึงจุดหมายที่ เมื่อไรก็ตามที่ล ูกค้าต้องการหาซื้ออุปกรณ์สำ�นักงาน ต้องนึกถึงแคตาล็อกของออฟฟิศเมท จนเป็นวัฒนธรรมองค์กรทุกแห่งทั่วประเทศ บริษัทตั้งเป้าหมายที่จะพิมพ์รายการอุปกรณ์สำ�นักงานให้ครบ ถ้วนในแคตาล็อกเพื่อแ จกทุกสำ�นักงานฟรีทั่วป ระเทศ 6.2 ลักษณะแคตาล็อกของบริษัท ลักษณะแคตาล็อกพิมพ์ 4 สี 600 หน้า พิมพ์ครั้งละ 200,000 เล่ม แจกทัว่ ป ระเทศทกุ ๆ รอบ 6 เดือน และ เพือ่ ป รับร าคาสนิ ค้าท อี่ าจมกี ารเปลีย่ นแปลงในชว่ งนแี้ ละเพือ่ ส นับสนุน การขายให้ก ับล ูกค้า บริษัทไ ด้อ อกวารสารรายเดือนเพื่อแ จกให้ก ับล ูกค้าอ ีกเดือนละหนึ่งเล่ม วารสารนีเ้รียกว่า ช้อปปิ้งโซน (Shopping Zone) หรือเทรนดี้เดย์ (Trendyday) ในขณะเดียวกันในช่วงนี้บริษัทได้ออก แคตาล็อกอิเล็กทรอนิกส์ (e-Catalog) เป็นรายเดือน ประกอบด้วยรายการต่างๆ เหมือนแคตาล็อกรูปเล่ม โดยเก็บไว้ใ นคอมพิวเตอร์ เพื่อให้ลูกค้าสามารถเปิดเพื่อค้นหาผ่านอินเทอร์เน็ตได้ (ภาพที่ 15.7)

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ภาพที่ 15.7 แคตาล็อกของบริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน)

ธ ส

ม

ธ ส

กรณีศึกษาธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์ของไทย

ม

15-29

ธ ส

6.3 ข้อมูลสำ�คัญท ี่อยูใ่ นแคตาล็อก ในแคตาล็อกจะจัดกลุ่มของผลิตภัณฑ์เป็นกลุ่มๆ เพื่อให้ค้นหา ได้ง่ายและสะดวก โดยสินค้าทั้งหมดแบ่งออกเป็น 11 กลุ่ม ซึ่งทั้ง 11 กลุ่ม แบ่งเป็นร ายการย่อยๆ คล้ายกับ ระบบห้องสมุด และในแต่ละหน้าจะมีภาพแสดงลักษณะอุปกรณ์ชนิดนั้นๆ โดยมีรหัสประจำ�สินค้า มีขนาด มีส ีและมีราคาประกอบ ซึ่งบ ริษัทมีความภูมิใจในการออกแบบแคตาล็อกว่ามีข้อมูลครบถ้วนและใช้งานง่าย ที่สุดและการมีภาพประกอบที่ดี เมื่อลูกค้าดูสินค้าจากแคตาล็อกของบริษัทแล้วสามารถจินตนาการได้ว่า สินค้าที่จ ะซื้อมีล ักษณะและราคาอย่างไร นอกจากรายการที่ล ะเอียดแล้ว ในแคตาล็อกยังออกแบบให้ลูกค้าสามารถค้าหาสินค้าที่ต้องการซื้อ ได้อย่างสะดวก โดยมีดัชนีเพื่อก ารสืบค้น เป็นด ัชนีข องชื่อ (name index) ซึ่งลูกค้าส ามารถค้นหาสินค้าด ้วย ชื่อของอุปกรณ์ได้ จุดเด่นอ ีกป ระการหนึ่งใ นแคตาล็อก คือม คี ำ�ชี้แจงถึงว ิธกี ารซื้อแ ละวิธกี ารชำ�ระเงิน และมขี ้อก ำ�หนด และเงื่อนไขในการซื้อส ินค้า และกรณีเมื่อซื้อแ ละรับสินค้าแล้วหากลูกค้าไม่พอใจในสินค้า ถ้าลูกค้าต้องการ จะส่งคืนสินค้าเพื่อเปลี่ยนสินค้าลูกค้าจะต้องทำ�อย่างไร และแน่นอนที่สุดในแคตาล็อกต้องมีการหน้าโฆษณาของบริษัทต่างๆ ที่ขายผลิตภัณฑ์ของเขาใน แคตาล็อกและบางบริษัทจ ะซื้อหน้าโฆษณาด้วย ซึ่งเป็นการลดค่าใ ช้ใ นการพิมพ์แ คตาล็อกของบริษัทไ ปด้วย และบ่อยครั้งท ี่บริษัทม ีกำ�ไรจากการพิมพ์แคตาล็อกครั้งละไม่น้อยเลย

ธ ส

ม

ธ ส

ม

7. ระบบรับคำ�สั่งซื้อของบริษัท

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ตั้งแต่เริ่มก ่อต ั้งบ ริษัท บริษัทไ ด้ใ ห้ค วามสำ�คัญก ับโ มเดลของธุรกิจก ารค้าท างไกล (distance trade) ใน 3 ด้าน คือ Demand Chain, Supply Chain และ Market Coverage ควบคู่ไปกับห ลักการผสมผสาน ระหว่าง “เทคโนโลยี กระบวนการ และสุนทรียภาพ” (Technology-Process-Aesthetic – TPA) เช่น การ พัฒนาและปรับปรุงก ระบวนการทำ�งานในด้านต่างๆ ด้วยการใช้เทคโนโลยีท ีท่ ันส มัย เพื่อใ ห้เกิดผ ลประโยชน์ สูงสุดและตอบสนองความต้องการของลูกค้าไ ด้อย่างรวดเร็วที่สุด ปัจจุบันบริษัทม ีระบบรับคำ�สั่งซื้อแ บ่งเป็น 3 ระบบหลักๆ ดังนี้ 7.1 ระบบรบั คำ�สงั่ ซ อื้ ผ า่ นคอลล์เซ็นเตอร์ ทีม่ ชี อื่ ว่า “Contact Center” ในช่วงทบี่ ริษัทเปิดใ ห้บ ริการ ใหม่ๆ การสั่งซื้อสินค้าแบบออนไลน์เป็นสิ่งใหม่สำ�หรับพฤติกรรมของคนไทย ลูกค้าบางกลุ่มยังขาดความ เชื่อมั่นใ นระบบออนไลน์ ทำ�ให้ร ะบบคอลล์เซ็นเตอร์ข องบริษัทเป็นท างออกในการแก้ไขปัญหาดังกล่าวได้ดี เนื่องจากลูกค้าย ังส ามารถสอบถามรายละเอียดต่างๆ เกี่ยวกับต ัวส ินค้าแ ละบริการผ่านคอลล์เซ็นเตอร์ไ ด้ ซึ่ง ทำ�ให้ล ูกค้าเกิดค วามเชื่อม ั่นและไว้วางใจในสินค้า ในขณะเดียวกันล ูกค้าท ี่ยังไม่คุ้นเคยกับการใช้เทคโนโลยี อินเทอร์เน็ตห รือค อมพิวเตอร์ก็ยังส ามารถสั่งซ ื้อส ินค้าผ่านแคตาล็อก และคอลล์เซ็นเตอร์ได้ บริษัทม กี ารพัฒนาและส่งเสริมก ารตลาดออนไลน์อ ย่างเต็มร ูปแ บบ เพื่อส นับสนุนก ารค้าเชิงพ าณิชย์ อิเล็กทรอนิกส์ให้เกิดขึ้นได้จริงในประเทศ เพื่อลดต้นทุนในการบริหารงานของแต่ละองค์กรและประหยัด ค่าใช้จ่ายได้อย่างเป็นรูปธรรม

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

15-30

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ม

ธ ส

7.2 ระบบรบั คำ�สงั่ ซ อื้ ใ นระบบออนไลน์ผ า่ นเว็บไซต์ ในชว่ งกระแสการคา้ เชิงพ าณิชย์อ เิ ล็กทรอนิกส์ จากสหรัฐอเมริกาได้เริ่มเข้าสู่ประเทศไทยนั้น ในทัศนะของบริษัทเห็นว่า พฤติกรรมผู้บริโภคในประเทศไทย ต่างจากผู้บ ริโภคในสหรัฐอเมริกาซึ่งจ ะคุ้นเคยกับก ารซื้อส ินค้าโ ดยดูแ คตาล็อกแล้วจ ดหมายตอบหรือโ ทรไป สั่งธุรกรรมแบบนี้เขาทำ�มาก่อนหน้าเราเป็นสิบปี เรียกว่า mail-order หรือแคตาล็อกเซลส์ และเมื่อปรับไ ปสู่ การซื้อขายผ่านอินเทอร์เน็ตจึงไม่ใช่เรื่องยาก 1) การสงั่ ซ อื้ ด ว้ ยแคตาลอ็ ก ด้วยเหตุข ้างต้น บริษัทจ ึงไ ด้ว างกลยุทธ์ใ นการพัฒนาขั้นต อนการ เรียนรู้เทคโนโลยีของคนไทย ซึ่งขณะนั้นย ังเคยชินกับการเลือกจับจ่ายผ่านหน้าร้าน บริษัทได้เริ่มจากการทำ� แคตาล็อกเพื่อใ ห้ลูกค้าใช้ประกอบเป็นข้อมูลเพื่อการตัดสินใจโดยไม่ได้สัมผัสกับสินค้าจริง ลูกค้าจะยืนยัน การสัง่ ซ ือ้ โ ดยการโทรศัพท์ม ายังบ ริษทั เมือ่ ไ ด้ป รับพ ฤติกรรมผบู้ ริโภคให้ค ุน้ เคยกบั เทคโนโลยีแ ละการสือ่ สาร มาระยะหนึง่ บริษทั จ งึ ไ ด้พ ฒ ั นากา้ วไปสรู่ ปู แ บบการสนับสนุนก ารสัง่ ซ ือ้ ส นิ ค้าข องลกู ค้าเป็นแ บบออนไลน์ผ า่ น เว็บไซต์ 2) การสั่งซื้อผ่านเว็บไซต์จากอีแคตาล็อก ผลจากการปรับพฤติกรรมผู้บริโภค จากการใช้ ข้อมูลในแคตาล็อกและสั่งซื้อสินค้ามายังพนักงานขายทางโทรศัพท์แล้วนั้น ทำ�ให้เมื่อมีการปรับใช้ระบบ ออนไลน์ ลูกค้าจึงคุ้นเคยและรับการเปลี่ยนแปลงได้ง่าย ดังนั้น ด้วยความพร้อมในด้านการให้บริการของพนักงานขาย คลังสินค้า และระบบจัดส่ง อีกทั้งความคุ้นเคยและความเชื่อมั่นของลูกค้าในการซื้อสินค้าผ่านแคตาล็อก ทำ�ให้ธุรกิจออนไลน์จึงกลาย มาเป็นทางเลือกในการพัฒนารูปแบบและขยายกิจการในลำ�ดับถัดมา จึงได้เปิดให้บริการเว็บไซต์ เพื่อเพิ่ม ประสิทธิภาพและเพิ่มช่องทางในการสั่งสินค้าของลูกค้าให้เข้าถ ึงได้ง่ายยิ่งขึ้นอีก ซึ่งในการเข้าสู่ธ ุรกิจอ อนไลน์ในครั้งนี้ บริษัทได้มีการลงทุนเพิ่มเติมในส่วนระบบสารสนเทศ โดยมีทีมผู้เชี่ยวชาญพร้อมเทคโนโลยีที่มีประสิทธิภาพภายในองค์กรเอง เพื่อทำ�การออกแบบ พัฒนาและ ปรับปรุงระบบสารสนเทศให้เหมาะสมกับรูปแบบธุรกิจ มีประสิทธิภาพ มีความยืดหยุ่นและเหมาะสมกับ พฤติกรรมของลูกค้าคนไทยมากที่สุด ซึ่งทำ�ให้เว็บไซต์มีการตอบสนองต่อความต้องการของลูกค้าและ ตอบสนองต่อป ัญหาต่างๆ ได้อ ย่างทันท ่วงที โดยภายในเว็บไซต์จ ะประกอบด้วยรายละเอียดสินค้า การสั่งซ ื้อ การชำ�ระเงินและการจัดส่ง ลูกค้าสามารถทำ�รายการสั่งซื้อได้ตลอด 24 ชั่วโมงทุกวัน 7.3 ระบบรับคำ�สั่งซื้อเฉพาะองค์กร ระบบการจัดซื้อจัดจ้างอิเล็กทรอนิกส์ (e-Procurement) เป็นร ะบบงานคอมพิวเตอร์ท บี่ ริษทั ไ ด้ส ร้างขึน้ เพือ่ อ �ำ นวยความสะดวกให้แ ก่ล กู ค้าส �ำ นักงานหรือล กู ค้าอ งค์กร ใช้ในการสั่งซื้อสินค้าสำ�นักงาน เนื่องจากกลุ่มลูกค้าเป้าหมายของบริษัท คือ กลุ่มลูกค้าองค์กร ซึ่งในแต่ละองค์กรจะมีเงื่อนไขและ ระบบการจัดซื้อจัดจ้างที่แตกต่างกัน บางองค์กรขนาดใหญ่มีกระบวนการภายในเพื่อการจัดซื้อเครื่องใช้ สำ�นักงานที่ซับซ้อน ทำ�ให้ฝ่ายจัดซื้อไม่สะดวกจะใช้บริการผ่านเว็บไซต์ ดังนั้นเพื่อเข้าถึงกลุ่มลูกค้าองค์กร บริษัทจ ึงพ ัฒนาระบบการจัดซ ื้อจ ัดจ ้างอิเล็กทรอนิกส์ (e-Procurement) ซึ่งเป็นร ะบบจัดซ ื้ออ อนไลน์เฉพาะ กลุ่มล ูกค้าอ งค์กรเฉพาะราย เพื่อใ ห้สอดคล้องกับกระบวนและเงื่อนไขการจัดซื้อของแต่ละองค์กร ซึ่งบริษัท ตั้งทีมง านผู้เชี่ยวชาญระบบสารสนเทศเพื่อออกแบบให้ตรงกับความต้องการของลูกค้า

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

กรณีศึกษาธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์ของไทย

ม

15-31

ธ ส

ระบบการจัดซื้อจัดจ้างอิเล็กทรอนิกส์ เป็นแนวคิดการจัดซื้อจัดจ้างยุคใหม่เป็นระบบไร้กระดาษ (paperless system) ซึ่งแ ตกต่างจากระบบเดิมท ีฝ่ ่ายจัดซ ื้อต ้องทำ�งานอย่างยุ่งย าก โดยต้องรวบรวมคำ�สั่งซ ื้อ ของแผนกต่างๆ ในองค์กรและติดต่อหาร้านค้าต่างๆ เพื่อเปรียบเทียบราคา แล้วนำ�มาสรุปเพื่อยื่นขออนุมัติ ซึ่งทุกขั้นตอนก่อให้เกิดการสิ้นเปลืองเวลา กระดาษ และค่าใ ช้จ่ายในการดำ�เนินการ ระบบการจัดซ ื้อจ ัดจ ้างอิเล็กทรอนิกส์ข องบริษัท เป็นร ะบบพัฒนาเพื่อล ดขั้นต อนการจัดซ ื้อท ซี่ ับซ ้อน และสิ้นเปลืองทรัพยากรโดยไม่จ ำ�เป็น การทำ�งานของระบบเริ่มโดยลูกค้าของแผนกต่างๆ ในองค์กรสามารถ สั่งซื้อได้ด้วยตัวเองผ่านระบบที่บริษัทได้ออกแบบให้และทุกขั้นตอนสามารถตรวจสอบได้ตามอำ�นาจการ อนุมัติและงบประมาณที่บริษัทเป็นผู้ก ำ�หนดเอง ดังนั้น ระบบการจัดซื้อจัดจ้างอิเล็กทรอนิกส์จึงช่วยในด้าน การควบคุมง บประมาณการจัดซ ื้อข ององค์กร ช่วยลดเวลาและขั้นต อนในการดำ�เนินก ารสั่งซ ื้อข องลูกค้า ช่วย ลดค่าใช้จ ่ายแฝงที่เกิดจากการจัดซื้อน อกระบบ และลูกค้าสามารถตรวจสอบการสั่งซื้อได้ ในระบบนี้ล ูกค้าอ งค์กรสามารถเลือกสร้างรายการสินค้าม าตรฐาน (standard catalog) ขององค์กร เองเพื่อให้เจ้าหน้าที่ธ ุรการที่ท ำ�หน้าที่จัดซื้อตามหน่วยงานหรือสาขาต่างๆ ขององค์กรสามารถเลือกซื้อสินค้า สำ�นักงานจากรายการมาตรฐานได้โดยตรงกับบริษัท ซึ่งในระบบจะมีระบบการรักษาความปลอดภัยในการ สั่งซ ื้อโ ดยผู้ส ั่งซ ื้อต ้องซื้อส ินค้าใ นรายการมาตรฐาน (standard catalog) พร้อมราคาตามที่อ งค์กรได้ก ำ�หนด ไว้เท่านั้น และการสั่งซื้อทุกครั้งต้องมีการอนุมัติในระบบออนไลน์จากผู้บริหารในระดับสูงขึ้นไปที่ได้รับ มอบหมายเป็นผ ู้ทำ�รายการอนุมัติ บริษัทหวังจะให้ลูกค้ามีความสะดวก ลดต้นทุนในการสั่งซื้อโดยลดความ ย ุง่ ย ากจากกระบวนการสัง่ ซ ือ้ แ บบระบบเก่า และสามารถปรับแ ต่งใ ห้ส ะดวกกบั ผ ใู้ ช้ได้ม าก สามารถปรับว ธิ กี าร ทำ�งานตามความเหมาะสมของแต่ละองค์กรและลูกค้ายังสามารถควบคุมและตรวจสอบรายการสั่งซื้อสินค้า สำ�นักงานและราคาให้อ ยู่ใ นงบประมาณ โดยเฉพาะอย่างยิ่งแ ละเป็นจุดเด่นของระบบคือ ระบบนี้ป ้องกันและ ควบคุมก ารทุจริตในการจัดซื้ออ ุปกรณ์ส ำ�นักงานขององค์กรลูกค้าเป็นอย่างดี 1) ขั้นตอนการทำ�งานของโปรแกรมการจัดซื้อจัดจ้างอิเล็กทรอนิกส์ วัตถุประสงค์ในการ แสดงขั้นตอนการทำ�งานของโปรแกรมการจัดซื้อจัดจ้างอิเล็กทรอนิกส์ (e-Procurement) ต่อไปนี้ เพื่อให้ นักศึกษาได้ท ราบคร่าวๆ ว่าใ นโปรแกรมของเขาทำ�งานอะไรได้บ ้าง เพื่อเป็นพ ื้นฐ านในการบรรยายสรุปใ นบท วิเคราะห์ท ้ายเรื่องว่า โปรแกรมของบริษัทม ีผ ลต่อธ ุรกิจบ ริษัทอ ย่างไรและจะได้เห็นก ารออกแบบระบบรักษา ความปลอดภัย (security) ในระบบงานอย่างไร ขั้นตอนที่ 1 การเปิดระบบใช้ง าน ก่อนจะใช้งานผู้จะเข้าระบบที่เกี่ยวข้องทุกคนจะต้อง ทำ�ขั้นต อนการเปิดร ะบบก่อนเสมือนกับก ารลงทะเบียนตนเองกับร ะบบคอมพิวเตอร์เพื่อใ ห้ค อมพิวเตอร์ร ู้จัก ผู้ใช้งานแต่ละคน • การล็อกอิน (login) เข้าเว็บไซต์มีขั้นต อนการทำ�งาน คือ - พิมพ์ http://www.officemate.co.th/epo - พิมพ์อ ีเมลแอดเดรสของผู้ใช้ - ใช้ง านครั้งแรกใช้รหัสผ่าน (password) เป็น Officemate

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

15-32

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ม

ธ ส

• การเปลี่ยนรหัสผ่าน มีข ั้นตอนการทำ�งาน คือ - เมื่อค ลิก Sign-in แล้ว ให้พิมพ์เปลี่ยนรหัสผ่านของผู้ใช้ในช่อง “รหัส ผ่านใหม่” และพิมพ์ “รหัสผ่านใหม่” ซ้ำ�อีกค รั้ง • กรณีล ืมรหัสผ่าน มีข ั้นต อนการทำ�งาน คือ - คลิกท ี่ “Forgot Password” - จะปรากฏหน้าจอให้พิมพ์อีเมลแอดเดรส - ระบบจะส่งรหัสผ่านเก่าของผู้ใช้ ไปทางอีเมลของผู้ใช้ ขั้นตอนที่ 2 การกำ�หนดรายการสินค้ามาตรฐาน (standard catalog) ก่อนลูกค้าจะเริ่ม การสั่งซื้อสินค้าได้ ลูกค้าจะต้องทำ�รายการกำ�หนดรายการสินค้ามาตรฐาน (standard catalog) ก่อนโดย เจ้าห น้าทีส่ ่วนกลางทีไ่ ด้ร ับม อบหมายและต้องผ่านการเห็นช อบจากผูบ้ ริหารทีร่ ับม อบหมายทำ�รายการอนุมัติ ในระบบก่อน การปฏิบัตขิ องเจ้าหน้าที่ส่วนกลางที่ได้รับมอบหมาย พนักงานส่วนกลางที่ได้รับมอบหมายต้องทำ�รายการสินค้ามาตรฐาน (standard catalog) ขององค์กรก่อน โดยใช้ระบบโปรแกรมนี้เลือกรายการสินค้าต่างๆ ในแคตาล็อกอิเล็กทรอนิกส์ (e-Catalog) ของบริษัท โดยสินค้าแ ต่ละรายการ จะมีชื่อสินค้าและราคาต่อหน่วยพร้อมรูปสินค้าประกอบ เมื่อรายการสินค้าถูกเลือกสรรลงในรายการสินค้ามาตรฐาน (standard catalog) แล้ว พนักงานส่วนกลาง ที่ทำ�รายการ จะส่งรายการเหล่านี้ไปให้ผู้บริหาร (admin) ที่รับผิดชอบ ให้ความเห็นชอบหรืออนุมัติให้เป็น รายการสินค้ามาตรฐาน (standard catalog) ของบริษัทก่อน เพื่อให้เป็นมาตรฐานให้พนักงานธุรการ (requester) ของลูกค้าตามหน่วยงานหรือสาขาต่างๆ ขององค์กรสามารถสั่งซื้อสินค้าเพื่อใช้งานในหน่วยงาน ของตนเองต่อไปได้ ผู้บริหารที่รับผ ิดชอบ ผู้บ ริหารที่ร ับผ ิดช อบ เมื่อไ ด้ร ับร ายการสินค้าม าแล้ว ต้องตรวจดูว ่าร ายการสินค ้าน ั้นๆ คือส ินค้า ทีค่ วรจะสั่งซ ื้อเพื่อใ ช้ง านในองค์กรหรือไ ม่ และด้วยราคาทีย่ อมรับไ ด้ และเมื่อผ ูบ้ ริหารทีร่ ับผ ิดช อบ อนุมัตริ ายการในรายการสินค้าม าตรฐาน (standard catalog) แล้ว เจ้าห น้าทีธ่ ุรการหรือผ ูท้ ีไ่ ด้ร ับม อบหมาย ในการจัดซื้อตามหน่วยงานหรือสาขาต่างๆ จะสามารถสั่งซื้อสินค้าได้ภายใต้การควบคุมรายการสินค้าและ ราคาที่อ ยู่ในแคตาล็อกโดยที่เขาต้องควบคุมค่าใช้จ่ายให้อยู่ในงบประมาณที่เขารับผิดชอบ ขั้นตอนที่ 3 การสั่งซ ื้อสินค้า วิธกี ารที่ 1 การสั่งซ ื้อส ินค้าต ามรายการสินค้าม าตรฐาน (standard catalog) เจ้าหน้าที่ ธุรการของลูกค้าที่อยู่ตามหน่วยงานหรือสาขา สามารถทำ�รายการสั่งซื้อด้วยระบบออนไลน์ได้เองเลย ตาม ระบบที่กำ�หนด

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

กรณีศึกษาธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์ของไทย

ม

15-33

ธ ส

เจ้าหน้าทีธ่ ุรการหรือผู้ที่ได้รับมอบหมาย • เจ้าหน้าที่ธุรการของลูกค้าต้องการสั่งซื้อสินค้า สามารถเลือกรายการ สินค้าในรายการสินค้ามาตรฐาน (standard catalog) โดยคลิกเลือกสินค้าที่ต้องการซื้อและเติมจำ�นวน หน่วยที่จะซื้อลงในรายการสินค้าและคลิกปุ่ม “หยิบลงตะกร้า” • กรณีที่อยากดูลักษณะและรูปสินค้าก่อนจะเลือก ให้คลิก “รูปสินค้า” จะปรากฏรูปของสินค้านั้นบนจอภาพเพื่อป ระกอบการเลือกซื้อ • เมื่อเลือกรายการครบแล้ว กดปุ่ม จบ เครื่องจะปรากฏรายการสั่งซื้อ ทั้งหมดอีกครั้ง เพื่อก ารตรวจสอบ และถ้ากดปุ่ม ยืนยัน เครื่องจะแสดงใบสั่งซื้อ (Purchase Order – PO) และเมื่อยืนยันใบสั่งซ ื้อแ ล้วใ ห้กด Logout รายการนี้จะถูกส่งทางอีเมลให้ผู้อนุมัติ วิธีการที่ 2 การสั่งซื้อสินค้าที่ไม่มีรายการในรายการสินค้ามาตรฐาน (standard catalog) เจ้าหน้าทีธ่ ุรการ หรือผู้ที่ได้รับมอบหมาย • เมื่อเจ้าหน้าที่ธุรการจะสั่งซื้อสินค้าที่ไม่มีรายการในรายการสินค้า มาตรฐาน (standard catalog) ให้กด Special Request เพื่อให้สามารถเลือกสินค้าใหม่นอกเหนือจาก รายการในรายการสินค้ามาตรฐาน (standard catalog) • เลือกใส่รหัสสินค้าหรือถ้าจำ�รหัสไม่ได้สามารถเปิดดูจากเว็บไซต์ของ บริษัท เพื่อด ูแคตาล็อกอิเล็กทรอนิกส์ (e-Catalog) • เมื่อปรากฏรายการสินค้าที่ต้องการแล้วให้เติมจำ�นวนหน่วยที่จะสั่งซื้อ ลงไป • เมื่อเลือกรายการสินค้าจนครบแล้ว เครื่องจะแสดงรายการเพื่อยืนยัน • หลังจ ากการยืนยันแ ล้วใ ห้ส ่งร ายการเหล่าน ี้ท างอีเมลไปหาผู้อ นุมัติเพื่อ พิจารณาอนุมัติต่อไป ผู้อนุมัตหิ รือผู้ทไี่ ด้รับมอบหมายให้อนุมัติ • เมือ่ ผ อู้ นุมตั ไิ ด้ร บั อ เี มลแล้วจ ะพจิ ารณาอนุมตั สิ นิ ค้าท เี่ สนอมาใหม่พ ร้อม ด้วยราคาต่อหน่วย ที่บริษัทอ อฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) เสนอ ถ้าผู้อนุมัติเห็นชอบจะกดอนุมัติ จากนั้นจะ ส่งอีเมลให้เจ้าหน้าที่ธุรการเพื่อส ั่งซื้อต ่อไ ป • หลังจากที่มีการอนุมัติแล้ว เครื่องจะนำ�รายการสินค้านั้นเข้าไปอยู่ใน รายการสนิ ค้าม าตรฐาน (standard catalog) ให้เจ้าห น้าทีธ่ รุ การคนอืน่ ๆ สามารถสัง่ ซ ือ้ ส นิ ค้าน ัน้ ต อ่ ไ ปได้ด ว้ ย วิธีการที่ 3 การกำ�หนดและการสั่งซื้อสินค้าซื้อบ ่อย (My Catalog) • การกำ�หนดรายการสินค้าที่ซื้อบ่อย (My Catalog) สำ�หรับเจ้าหน้าที่ ธุรการที่ทำ�หน้าที่สั่งซ ื้อ

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

15-34

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ม

ธ ส

ระบบนี้ออกแบบมาเพื่อประโยชน์ต่อเจ้าหน้าที่ธุรการของบริษัทที่ต้องทำ� รายการสั่งซ ื้อส ินค ้าซ ้ำ�ๆ และบ่อยๆ เป็นประจำ� เพื่อให้เขาสามารถทำ�งานได้ง ่ายไม่ต ้องไปเลือกรายการสินค้า จากรายการสินค้ามาตรฐาน (standard catalog) ให้ยุ่งยากทุกครั้ง เจ้าห น้าที่สามารถเลือกรายการสินค้าที่ ตนเองใช้บ่อยออกมาไว้ในแคตาล็อกส่วนตัว โดยกดปุ่ม My Catalog เครื่องจะปรากฏรายการสินค้ามาให้ เจ้าหน้าที่เพื่อเลือกรายการที่ต้องการเข้าไปในแคตาล็อกของตนเองเพื่อใช้ในการสั่งซื้อที่ส ะดวกต่อไป • การสั่งซ ื้อส ินค้าจาก My Catalog ทุกครั้งที่เจ้าหน้าที่ธ ุรการเปิดระบบ แล้ว เพียงแต่กดปุ่ม My Catalog รายการสินค้าที่ได้เลือกไว้ในแคตาล็อกก็จะปรากฏบนจอภาพ เพียงเติม ตัวเลขจ�ำ นวนสนิ ค้าท จี่ ะซือ้ ล งในชอ่ ง “จำ�นวน” ในรายการทตี่ อ้ งการสัง่ ซ ือ้ ถ้าร ายการใดไม่ต อ้ งการสัง่ ซ ือ้ เพียง เติมเลข 0 ลงในช่อง “จำ�นวน” เมื่อเลือกครบทุกรายการแล้ว กดปุ่ม End เครื่องจะแสดงรายการใบสั่งซื้อ ขึ้นมาให้ดูบ นจอภาพเพื่อย ืนยันอีกครั้งห นี่ง นอกจากจะมีระบบรับคำ�สั่งซื้อของบริษัทในหลายรูปแบบแล้ว บริษัท ยังได้พัฒนาเทคโนโลยีสมัยใหม่เพื่อมาสนับสนุนการบริหารอื่นๆ หรือนำ�มาเสริมการให้บริการที่มีอยู่ให้มี ประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้นโดยนำ�มาผสมผสานกับวิธีเดิม เพื่อให้ทันสมัยและอำ�นวยความสะดวกแก่ลูกค้า มากยิ่งขึ้น

ธ ส

ม

ธ ส

บทวิเคราะห์ท ้ายเรื่อง

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

1) การวเิ คราะห์เชิงธ รุ กิจ บริษัทใ ช้ก ลยุทธ์ท ีด่ มี ากทีส่ ร้างโปรแกรมการจัดซ ื้อจ ัดจ ้างอิเล็กทรอนิกส์ (e-Procurement) ให้ล กู ค้าอ งค์กรใช้ เพราะบริษทั เห็นว า่ อ งค์กรสว่ นใหญ่ม ปี ญ ั หาการสัง่ ซ ือ้ อ ปุ กรณ์ส �ำ นักงาน ชิ้นเล็กชิ้นน้อยที่มีจำ�นวนมาก และราคาไม่แพง ถ้าซื้อครั้งละมากๆ ก็อาจใช้ไม่หมดและเสื่อมสภาพได้ ครั้น จะซื้อบ ่อยๆ ก็เสียเวลาและการควบคุมจ ัดซ ื้อก ท็ ำ�ได้ย าก บางองค์กรเสียห ายจากการจัดหาอุปกรณ์ส ำ�นักงาน ปีละมากๆ ฉะนั้นถ้าบริษัทสามารถทำ�ให้องค์กรมั่นใจว่าสินค้าที่จะซื้อได้มาตรฐานทั้งคุณภาพและราคาและ ป้องกันการทุจริตได้ ซึ่งเรื่องของการป้องกันก ารทุจริตใ นการจัดซ ื้อเป็นป ัจจัยห ลักท ี่จ ะทำ�ให้อ งค์กรต่างๆ เลือกใช้ว ิธีก าร ซื้อผ่านระบบนี้ เพราะผู้บริหารองค์กรไม่อย่างมายุ่งยากกับปัญหาแบบนี้ และที่สำ�คัญอีกประการหนึ่งคือ บริษัทส ามารถส่งสินค้าให้ถึงม ือผู้ใ ช้ตามหน่วยงานหรือสาขาต่างๆ ขององค์กรได้ภายในวันรุ่งขึ้น โดยลูกค้า ไม่ต้องเสียค้าใช้จ่ายเพิ่มเติมมาจัดแรงงานเพื่อจ ัดและกระจายสินค้าส่งให้ผู้ใช้ของตนโดยตรงอีกครั้ง บริษัทสร้างแคตาล็อกอิเล็กทรอนิกส์ (e-Catalog) ให้ครอบคลุมสินค้าเครื่องเขียนและอุปกรณ์ สำ � นั ก งานที่ มี อ ยู่ ใ นท้ อ งต ลาดใ ห้ ม ากที่ สุ ด แ ละยั ง ไ ด้ อ อกแ คต าล็ อ กทั้ ง ที่ เ ป็ น ว ารสารแ ละแ คต าล็ อ ก อิเล็กทรอนิกส์ (e-Catalog) โดยมีการปรับปรุงราคาอยู่เสมอๆ ทุก 3 เดือน เพื่อให้ลูกค้าองค์กรมั่นใจว่า สินค้าที่ซื้อจากออฟฟิศเมทคุณภาพมาตรฐานราคาเป็นกลางและถูกต้อง ลูกค้าสามารถเลือกจะซื้ออะไรและ ไม่ซื้ออะไรและเก็บไว้ในรายการสินค้ามาตรฐาน (standard catalog) ของตนเองเพื่อให้หน่วยงานสั่งซื้อ ใช้งานได้โ ดยตรงต่อไ ป

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

กรณีศึกษาธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์ของไทย

ม

15-35

ธ ส

จะเห็นไ ด้ช ัดว ่าการออกแบบโปรแกรมการใช้ง านให้ล ูกค้าใ ช้ได้ส ะดวกเป็นเคล็ดล ับส ำ�คัญอ ย่างยิ่งท ี่ ทำ�ให้ลูกค้าอยากใช้บริการ ตัวอย่างที่เห็นได้ชัดคือ My Catalog และนี่คือเคล็ดลับสู่ความสำ�เร็จใ นการขาย อุปกรณ์สำ�นักงานของบริษัท ซึ่งค ู่แ ข่งขันจะพัฒนาเพื่อมาแข่งขันได้ไม่ใช่ง่ายนัก 2) วิเคราะห์การรักษาความปลอดภัย (security) ของระบบ • ความปลอดภัยในการใช้รหัสผ่าน เพื่อให้พนักงานของลูกค้าองค์กรใช้งานโปรแกรม ได้สะดวก บริษัทจึงสร้างโปรแกรมโดยผ่านอินเทอร์เน็ต โดยกำ�หนดให้ผู้ใช้ทุกคนต้องมีอีเมลของตนเอง การมีอีเมลของตนเองก็ต้องมีรหัส (ID) และรหัสผ่าน (password) ของตนเอง ซึ่งก็เท่ากับมีการรักษา ความปลอดภัยระดับหนึ่งแล้วและถ้าลูกค้าใช้ระบบนี้เป็นครั้งแรก ระบบจะกำ�หนดให้ใช้รหัสผ่านเป็น “Officemate” เพื่อให้เริ่มต้นเข้าสู่ระบบได้ก ่อน แล้วจึงค่อยเปลี่ยนเป็นรหัสผ่านของตนเอง การทำ�แบบนี้ ทำ�ให้ล ูกค้าใ ช้ง านง่ายและสะดวก ส่วนลูกค้าต ้องการจะมกี ารรักษาความปลอดภัยใ นรหัสผ ่านมากน้อยเพียง ใดลูกค้าสามารถกำ�หนดเองได้ โดยการเปลี่ยนหรือไม่เปลี่ยนรหัสผ่านก็ได้ กรณีลืมรหัสผ่านให้กดปุ่ม “Forget Password” ระบบจะส่งรหัสผ่านที่ลืมกลับไปที่อีเมล ของผู้ใช้ ซึ่งผู้ใช้ก็ต้องมีรหัส (ID) และรหัสผ่าน (password) ของตนเองเพื่อเปิดอ่าน วิธีการนี้จัดได้ว่าเป็น ระบบที่ดีแ ละสมดุลกับลักษณะของงาน กล่าวคือผู้ออกแบบระบบ ต้องรักษาความสมดุลระหว่างการใช้งาน ของลูกค้าท ีส่ ะดวก (เพราะเราต้องการขายของ) กับก ารใช้ง านทีย่ ุ่งย ากสลับซ ับซ ้อนเพื่อใ ห้ม รี ะบบการป้องกัน ความปลอดภัยที่ม ากจนเกินความพอดี ถ้าหากจะมีการรั่วไหลของรหัสผ่านก็ไม่มีปัญหาเพราะยังมีระบบป้องกันอีกหลายชั้น ที่คอย ป้องกันก ารทุจริตอยู่ • การป้องกันในการใช้รายการสินค้ามาตรฐาน (standard catalog) เจ้าหน้าที่ของลูกค้าที่ ได้รับมอบหมายต้องเลือกรายการสินค้าและราคาที่จะซื้อก่อนและผ่านระบบการอนุมัติของผู้บริหารโดย ผู้บริหารก็ต้องใช้รหัสผ่านของเขาเองเช่นเดียวกัน จากนั้นระบบจึงจะเก็บรายการที่อนุมัติแล้วลงในรายการ สินค้าม าตรฐาน (standard catalog) ขององค์กร พนักงานที่จะซื้อสินค้าขององค์กรสามารถเลือกซื้อสินค้า ได้เฉพาะที่อยู่ในรายการสินค้ามาตรฐาน (standard catalog) และด้วยราคาที่ระบุไว้เท่านั้น ซึ่งเพียงเท่าน ี้ ก็ม ีก ารป้องกันอีกระดับหนึ่งแล้ว • การป้องกันในการออกใบสั่งซื้อ ใบรับข อง และการชำ�ระเงิน ระบบงานจะออกใบสั่งซื้อที่ ลูกค้าต้องการ ส่งไปให้บริษัทเพื่อจัดสินค้าส่งให้ลูกค้าในวันรุ่งขึ้น และเมื่อสินค้าถูกส่งถึงมือพนักงานที่รับ ของด้วยใบสั่งซื้อ พนักงานรับของก็ต้องลงนาม “รับของ” พร้อมตรวจนับสินค้า ซึ่งขั้นตอนทั้งสองนี้ถือว่า มีร ะบบรักษาความถูกต้องโดยการตรวจสอบ และสุดท้ายเมื่อมีการเก็บเงินด้วยใบเรียกเก็บเงิน ก็ต้องมีการ ตรวจสอบความถูกต ้องของรายการในใบเรียกเก็บอ ีกค รั้งก ่อนการชำ�ระเงิน และในระบบชำ�ระเงินก ต็ ้องมกี าร ตรวจสอบเพื่อร ักษาความปลอดภัยอีกชั้น ซึ่งจ ะกล่าวต่อไป

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

หลังจากศึกษาเนื้อหาสาระเรื่องที่ 15.2.1 แล้ว โปรดปฏิบัติกิจกรรม 15.2.1 ในแนวการศึกษาหน่วยที่ 15 ตอนที่ 15.2 เรื่องที่ 15.2.1

15-36

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ม

ธ ส

เรื่องที่ 15.2.2 การดำ�เนินงานด้านการบริหารคลังสินค้า

ธ ส

1. การวิเคราะห์การเลือกสถานที่ตั้งคลังสินค้า

ม

บริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) เลือกจัดตั้งคลังสินค้า เลขที่ 70 หมู่ 2 ถนนร่วมพัฒนา แขวง ลำ�ต้อยติ่ง เขตหนองจอก กรุงเทพมหานคร (ภาพที่ 15.8)

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ภาพที่ 15.8 ข้อมูลท ี่ตั้งค ลังสินค้าของบริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน)

ธ ส

1.1 คลังสนิ ค้าของบริษทั ในเขตกรุงเทพมหานคร การเลือกที่ต ั้งคลังสินค้าก็ถ ือว่าเป็นปัจจัยส ำ�คัญ อย่างยิง่ ใ นการบริหารงานการขนส่ง ผูบ้ ริหารบริษทั ต อ้ งตดั สินใ จครัง้ ส �ำ คัญข องบริษทั ในทีส่ ดุ บ ริษทั ก ต็ ดั สินใ จ เพื่อเลือกจุดสร้างคลังสินค้าในปัจจุบัน ด้วยเหตุผลคือ 1) องค์ประกอบการลงทุนทางการเงิน ก่อนการลงทุนในอสังหาริมทรัพย์ในการซื้อที่ดิน ผู้ลงทุนต้องพิจารณาองค์ป ระกอบอย่างน้อยต่อไปนี้ • การลงทุนซื้อที่ดิน (investment cost) ก่อนซื้อที่ดินควรพิจารณาว่าต้องการซื้อ ที่ดินหรือเช่าที่ดิน ขึ้นอยู่ก ับบ ริษัทม ีส ภาพคล่องทางการเงินมากน้อยเพียงไร การซื้อท ี่ดินเพื่อเป็นคลังสินค้า เป็นการลงทุนอ สังหาริมทรัพย์ทางอ้อม ตัวอย่างเรื่องนี้คือ ธุรกิจโมเดิร์นเทรด อย่างเทสโก้โลตัส บิ๊กซี หรือ แม้แต่ McDonald’s ยังบ อกว่าธ ุรกิจของเขาเป็นธุรกิจลงทุนในอสังหาริมทรัพย์ • ค่าใ ช้จ่ายในการปฏิบัติงาน (operation cost) การลงทุนครั้งแรกในการจัดซื้อที่ดิน (investment cost) กับค่าใช้จ่ายในการขนส่งสินค้า (operation cost) ต้องนำ�มาประกอบการตัดสินใจที่ เหมาะสมในการลงทุนแ ละเหมาะสมกับสถานะทางการเงินของบริษัทด้วย

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

กรณีศึกษาธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์ของไทย

ม

15-37

ธ ส

การคาดหวังใ นอัตราการเพิ่มของมูลค่าของที่ดิน ก็เป็นปัจจัยของการตัดสินใจ • การคาดหวังใ นอัตราการเพิ่มข องมูลค่าข องที่ดิน ก็เป็นป ัจจัยข องการตัดสินใ จ อัตรา การเพิ่มค่าของที่ดินสูงก ว่าก ารลงทุนทางการเงิน การซื้อที่ดินก็น่าจะเป็นท างเลือกที่ดี • เลือกอยูร่ อบนอกของตัวเมือง หลักก ารนเี้ป็นห ลักก ารพื้นฐ านของการเลือกสร้างคลัง สินค้า เพราะที่ดินในตัวเมืองจะมีราคาสูงทำ�ให้ต้นทุนในการเก็บสินค้าสูงตามไปด้วย ส่วนจะอยู่ที่ไหน ไกล ขนาดไหน ราคาที่ดินเป็นอย่างไร ต้องพิจารณาจากองค์ประกอบอื่นด้วย 2) เลือกใกล้ความหนาแน่นของลูกค้า ซึ่งลูกค้าของบริษัทเป็นลูกค้าองค์กรแบบสำ�นักงาน และอุตสาหกรรม ต้องพิจารณาต่อว่าลูกค้าองค์กรสำ�นักงานของบริษัทอยู่บริเวณใด 3) เลือกที่ตั้งฝั่งตะวันออก หรือฝั่งตะวันตกของตัวเมือง จะเป็นที่ดินของสำ�นักงานและ อุตสาหกรรมมากกว่ากัน ปรากฏว่าตัวเมืองฝั่งตะวันออกเป็นที่ตั้งของสำ�นักงานและอุตสาหกรรมมากกว่า ฝั่งตะวันต กซึ่งเป็นท ี่ต ั้งข องที่อ ยู่อาศัย 4) ค่าทางด่วนของฝั่งตะวันออก การจราจรในฝั่งตะวันออกด้วยกันหรือจากตะวันออกเข้า ตัวเมือง ไม่ต้องใช้หรือใช้น้อยกับเส้นทางที่ผ ่านทางด่วน ซึ่งจะลดค่าใช้จ่ายในการขนส่งอย่างมาก ในที่สุดผู้บ ริหารตัดสินใจลงทุนซื้อท ี่ดินจำ�นวน 15 ไร่ ที่เขตหนองแขมในปัจจุบัน 1.2 คลังส นิ ค้าใ นตา่ งจงั หวัด เนื่องจากประเทศไทยมขี นาดทีไ่ ม่ใ หญ่เมื่อเทียบการพื้นทีข่ องประเทศ สหรัฐอเมริกาหรือจีน ดังนั้น ในเบื้องต้นบริษัทจึงไ ม่จำ�เป็นต้องสร้างคลังสินค้าลักษณะเครือข่าย ทั้งนี้เพราะ รถบรรทุกส ามารถเดินท างจากกรุงเทพมหานครไปจดุ เหนือส ดุ ห รือใ ต้ส ดุ ข องประเทศไทยได้ภ ายใน 12 ชัว่ โมง เพราะฉะนั้นบริษัทสามารถให้บริการจัดส่งสินค้าภายวันถัดไปทั่วประเทศได้โดยไม่จำ�เป็นต้องพึ่งคลังสินค้า ในต่างจังหวัด อย่างไรก็ดี ถ้าปริมาณลูกค้าในต่างจังหวัดมีปริมาณเพิ่มขึ้นในอนาคตทางบริษัทย่อมจะต้อง ทำ�การประเมินใ หม่ว า่ ต้นทุนก ารขนส่งใ นลกั ษณะเดิมก บั ใ นลกั ษณะทมี่ คี ลังก ระจายสนิ ค้าใ นตา่ งจงั หวัดอ ย่าง ใดจะคุ้มทุนม ากกว่าก ัน ปัจจุบันการขนส่งสินค้าไปยังต่างจังหวัดนั้น บริษัทอาศัยการส่งสินค้าผ่านไปรษณีย์ แห่งประเทศไทย ซึ่งท ำ�ให้บริษัทไ ม่ต้องสร้างหน่วยงานเพื่อจัดส่งสินค้าในต่างจังหวัดด ้วยตัวเอง

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

2. การจัดการกลุ่มส ินค้าในคลังสินค้า

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ลักษณะการจัดเก็บสินค้าค งคลังจ ะเป็นไ ปในลักษณะที่ใ กล้เคียงกับระบบคงคลังแบบแยกประเภท ABC คือ บริษัทจ ะทำ�การแยกประเภทสินค้าโ ดยแบ่งอ อกเป็นส ินค้าข นาดเล็ก ขนาดใหญ่ ขนาดใหญ่ม าก และ สินค้ามีมูลค่าสูง (ภาพที่ 15.9) • สินค้าข นาดเล็ก สินค้าอุปกรณ์เครื่องเขียน และอุปกรณ์สำ�นักงานเล็กๆ น้อยๆ • สินค้าข นาดใหญ่แ ละมีน ้ำ�หนัก ต้องอาศัยร ถยกหรืออ ุปกรณ์ช ่วยซึ่งจ ะอยู่ใ นบริเวณที่ร ถสามารถ เข้าออกได้สะดวก • สินค้ามูลค่าสูง จะมีการดูแลอย่างเข้มงวดมากขึ้นเพื่อลดการสูญเสียที่อาจเกิดขึ้นจากความ ผิดพลาด

ม

ธ ส

ม

15-38

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ภาพที่ 15.9 คลังสินค้าของบริษัท

ธ ส

2.1 การจัดสินค้าขนาดเล็กอย่างมีประสิทธิภาพ บริษัทอาศัยระบบไอทีในการติดตามความถี่ของ สินค้าที่ลูกค้าสั่งซื้อเพื่อทำ�การจัดเรียงสินค้าในลักษณะที่ให้สินค้าที่ถูกสั่งซื้อเป็นประจำ�อยู่ในบริเวณที่หยิบ จับได้สะดวก และระยะทางในการเดินเพื่อไปนำ�สินค้ามาบรรจุนั้นมีระยะทางที่สั้นที่สุด โดยตำ�แหน่งของ สินค้าจะถูกปรับต ำ�แหน่งตลอดเวลาให้สอดคล้องกับความถี่ในการสั่งซื้อสินค้านั้นอยู่เสมอ ข้อมูลท กุ อ ย่างจะถกู เก็บอ ย่างละเอียดโดยอาศัยค อมพิวเตอร์ เพือ่ ใ ห้การประมวลและการคาดการณ์ การเปลี่ยนแปลงการนำ�เข้าส ต็อ กสินค้าใ ห้เพียงพอ ไม่ว ่าจ ะเป็นแนวโน้มการสั่งซ ื้อห รือการสั่งซ ื้อต ามฤดูกาล เป็นไ ปได้อ ย่างแม่นยำ� และเนื่องจากการเก็บข้อมูลเป็นไปในลักษณะเกือบจะทันทีทันใดหรือเรีย ลไทม์ (real time) ดังน ั้นจะไม่เกิดปัญหาในลักษณะของวิกฤตสินค้าขาดสต๊อก (trumpet of doom) เกิดขึ้น 2.2 การจัดสินค้าข นาดเล็กบ นชั้นวางของ ชั้นสำ�หรับว างสินค้าขนาดเล็กมี 6 ชั้น อุปกรณ์สำ�นักงาน ซึ่งเป็นสินค้าชิ้นเล็กและอยู่ในรายการที่ขายบ่อยจะถูกจัดให้อยู่ในชั้นที่เห็นและหยิบได้ง่ายคือชั้นที่ 3 หรือ 4 ระดับสายตา เมื่อสายพานนำ�ตะกร้าที่มีรายการสั่งซื้อสินค้าอยู่ด้วยผ่านมาถึงพนักงานที่ยืนตามจุดต่างๆ (station) ก็จ ะหยิบร ายการสัง่ ซ ือ้ ข ึน้ ม าดวู า่ ม รี ายการใดบา้ งทตี่ นตอ้ งหยิบ ถ้าม กี จ็ ะหยิบส นิ ค้าจ ากชัน้ ล งตะกร้า จนครบรายการที่ต นรับผิดชอบ พร้อมทำ�เครื่องหมายในใบรายการว่าได้หยิบแล้ว จากนั้นตะกร้าจะเลื่อนไป หาพนักงานที่อ ยู่จุดยืนอื่นต ่อไป จนการหยิบสินค้าจะครบทุกรายการ 2.3 การบรรจุสินค้าล งกล่อง หลังจากพนักงานที่ทำ�หน้าที่หยิบสินค้าลงกล่องชิ้นสุดท้ายแล้ว กล่อง จะถูกเลื่อนไปตามสายพานไปถึงพ นักงานตรวจสอบ พนักงานตรวจสอบจะตรวจสอบความครบถ้วนและถูก ต้องของสินค้าท ี่บ รรจุล งไปในกล่องให้ต รงกับใ บสั่งซ ื้อ โดยนำ�ใบสั่งซ ื้อใ นกล่องมาสอบทานความถูกต ้องและ ครบถ้วนอีกครั้งหนึ่ง และเมื่อตรวจสอบถูกต้องครบถ้วนแล้วจะมีการปิดกล่องด้วยอุปกรณ์อย่างดีให้แน่น หนา และเลื่อนกล่องสินค้าไ ปตามสายพานเพื่อไปหา “รถสำ�รอง” ที่มีหมายเลขตามที่คอมพิวเตอร์พ ิมพ์ไว้ ในใบสั่งซื้อ โดยรถสำ�รองจะมีหมายเลขตรงกับรถขนส่งที่จะต้องไปส่งสินค้าตามสายในวันร ุ่งขึ้น

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

กรณีศึกษาธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์ของไทย

ม

15-39

ธ ส

ตลอดกระบวนการตรวจสอบเพื่อค วบคุมค ุณภาพหรือค ิวซ ี (Quality Control – QC) (ภาพที่ 15.10) ที่พ นักงานปฏิบัติจ ะมีกล้องวงจรปิด (CCTV) บันทึกภ าพไว้ตลอดตั้งแต่ต ้นจนจบ ทั้งนี้ ด้วยวัตถุประสงค์ คือ - ให้พ นักงานตัง้ ใจท�ำ งาน เพราะทราบดวี า่ ท กุ อ ริ ยิ าบททตี่ นท�ำ อะไรอยู่ ผูบ้ งั คับบ ญ ั ชาสามารถ มองเห็นแ ละสามารถนำ�มาพิจารณาย้อนดูเทปที่บ ันทึกไว้ได้ - เพื่อป ้องกันการทุจริตของพนักงานที่จะหยิบข องออกจากกล่อง เมื่อทราบว่ามีการบันทึก วิดีโอไว้ก็ไม่กล้าทำ�การทุจริตหรือขอเคลมอย่างไม่มีเหตุผล - เพื่อย ืนยันก ารตรวจสอบสินค้าต ามรายการของพนักงานตรวจสอบ หรือแ ม้แต่ก ารควบคุม ให้พนักงานตรวจนับและสอบทานสินค้าท ี่บรรจุลงในกล่องครบถ้วนอย่างแน่นอนก่อนปิดกล่อง - เพื่อเป็นห ลักฐ านยืนยันก ับล ูกค้าก รณีท ีล่ ูกค้าร ับส ินค้าไ ปแล้ว และร้องเรียนว่าไ ด้ร ับส ินค้า ในกล่องไม่ครบถ้วนขาดหายไป เทปที่บ ันทึกไว้สามารถนำ�มาสอบทานและตรวจสอบได้

ธ ส

ม

บทวิเคราะห์ท้ายเรื่อง

ธ ส

ม

ธ ส

- การลงทุนเพื่อซื้อที่ดินเป็นปัจจัยสำ�คัญต่อบริษัทเป็นอย่างมาก ถ้าเลือกที่ดินได้ถูกต้องจะทำ�ให้ มูลค่าที่ดินในอนาคตสูงขึ้น และเป็นผลดีต่อบริษัท ที่ดินที่ซื้อเป็นคลังสินค้าในปัจจุบันมีมูลค่าสูงขึ้นอย่าง มาก - การจัดตั้งคลังส ินค้าที่ฝั่งต ะวันออกลดค่าใช้จ่ายค่าท างด่วนได้มาก - การจัดว างสินค้าใ นคลังส ินค้า บริษัทใ ช้ร ะบบคอมพิวเตอร์เก็บข ้อมูลโ ดยตลอด บริษัทจ ึงจ ัดเก็บ สินค้าในที่ๆ เหมาะสมหยิบง่าย และที่ส ำ�คัญก ารเก็บสินค้าในสต๊อกจะต้องมีปริมาณน้อยที่สุด เพราะสินค้า ในสต๊อกมีต้นทุน แต่ก็ต้องมีสินค้าเพียงพอที่จะไม่ทำ�ให้ขาดส่งสินค้าเมื่อมีการสั่งซื้อ ต้องยอมรับว่าบริษัท ใช้ร ะบบสารสนเทศเข้าช่วยอย่างมีประสิทธิภาพมาก - การมีระบบควบคุมค ุณภาพ (QC) ในการตรวจเช็คส ินค้าก ่อนบรรจุก ล่องพร้อมมีกล้องวงจรปิด เป็นว ิธีก ารที่ด ีม ีป ระโยชน์ ที่ส ำ�คัญค ือบ ริษัทส ามารถยืนยันล ูกค้าไ ด้ว ่าส ินค้าไ ม่ห ายโดยสามารถนำ�เอาภาพที่ บันทึกไ ว้ม าพิสูจน์ เพราะถ้าไ ม่มรี ะบบนเี้มื่อส ินค้าข าดหายไปไม่ส ามารถพิสูจน์ไ ด้ว ่าห ายเพราะพนักงานบริษัท หยิบไปหรือลูกค้าหยิบไป และวิธีก ารนี้ทำ�ให้ทั้งพ นักงานของบริษัทและพนักงานของลูกค้าไม่กล้าทุจริต

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

หลังจากศึกษาเนื้อหาสาระเรื่องที่ 15.2.2 แล้ว โปรดปฏิบัติกิจกรรม 15.2.2 ในแนวการศึกษาหน่วยที่ 15 ตอนที่ 15.2 เรื่องที่ 15.2.2

15-40

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ม

ธ ส

เรื่องที่ 15.2.3 การดำ�เนินงานด้านระบบขนส่งสินค้า

ธ ส

ม

การจัดการขนส่งสินค้าข องบริษัทจะทำ�วันล ะ 1 เที่ยวคือเวลา 09.00 น. เมื่อถึงเวลาพนักงานขับรถ ก็จ ะนำ�รถมาจอดอยู่ท ี่แ นวลานจอดรถเป็นแ ถวเหมือนกับล านจอดเครื่องบิน เมื่อถ ึงเวลาที่ก ำ�หนดบริษัทเปิด ประตูค ลังส ินค้า พนักงานขับร ถจะเข้าม ายกสินค้าท ีบ่ รรจุก ล่องพร้อมระบุช ื่อท ีอ่ ยูล่ ูกค้าเรียบร้อยในรถสำ�รอง ที่จอดไว้ในช่องของตนขึ้นรถ และรถขนส่งแต่ละคันรู้เส้นทางการเดินรถและลูกค้าของเขาเป็นอย่างดี เขาจะ ออกรถไปตามเส้นทางของเขาโดยจะดูร ายการว่าม ีส ินค้าก ล่องไหนไปส่งใ ห้ล ูกค้า รายใด เมื่อส ่งส ินค้าแ ล้วใ ห้ ลูกค้าลงนามรับของโดยไม่ต้องรับเงินเพราะบริษัทม ีระบบเก็บเงินภายหลัง พนักงานส่งของจะต้องส่งของให้ ลูกค้าจนหมดในวันเดียวกันจ ึงจะกลับเพื่อนำ�ใบรับของมาส่ง 1. การบริหารรถและพนักงานขับรถ • บริษทั เป็นเจ้าของรถยนต์เอง เมื่อเริ่มก ิจก ารใหม่ๆ บริษัทจัดซ ื้อร ถยนต์เอง โดยบริษัทเป็น ผูล้ งทุนแ ละจัดหาว่าจ ้างพนักงานขับร ถมาดำ�เนินง าน หลังจ ากได้ด ำ�เนินง านมาระยะหนึ่งพ บว่าม ปี ัญหาในทาง ปฏิบัติหลายประการ - การลงทุนในรถยนต์ขนส่งสูงมาก ถ้าต้องใช้รถถึง 80 คัน ต้องลงทุนห ลายล้านบาท - จัดหาบุคลากรขับรถที่มีคุณภาพหาได้ไม่ง่ายนัก - อั ต ราก ารเ ข้ า -ออก ของพ นั ก งานขั บ ร ถสู ง ม าก พนั ก งานขั บ ร ถใ หม่ ย่ อ มไ ม่ มี ประสิทธิภาพ มีป ัญหาเรื่องเส้นทางการเดินรถ และความสัมพันธ์กับลูกค้า - พนักงานขบั ร ถไม่ร กั ษารถ เพราะรถเป็นข องบริษทั ทำ�ให้ร ถเสียห ายและเกิดอ บุ ตั เิ หตุ บ่อยครั้ง • การจัดจ้างแบบเอาต์ซอร์สเพื่อแก้ปัญหาที่เกิดขึ้นในอดีต บริษัทเปลี่ยนวิธีการบริหารใหม่ โดยทำ�สัญญาจ้างระยะยาวโดยจ้างเหมารายวันก ับพ นักงาน ทั้งนี้ใ ห้พ นักงานขับร ถเป็นเจ้าของรถเอง และมา รับจ้างบริษัทโดยมีสัญญาว่าจ้างระยะยาวเพื่อให้พนักงานขับรถมั่นใจว่าเขาจะมีรายได้แน่นอนเพื่อสามารถ ผ่อนชำ�ระค่ารถได้ วิธีน ี้ประสบความสำ�เร็จด้วยดี เพราะเป็นผ ลดีทั้งต่อพนักงานขับรถและต่อบริษัท ระบบ นี้จึงใ ช้อยู่จนถึงปัจจุบัน ผลดีต่อบริษัท 1) ไม่ต ้องใช้เงินล งทุนสูง 2) ไม่ต ้องมีทีมงานมาดูแลซ่อมบำ�รุงรถ 3) ลดค่าใช้จ่ายค่าเสื่อมสภาพรถ 4) เพิ่มป ระสิทธิภาพในการปฏิบัติงาน 5) ลดการบริหารน้ำ�มันรถ 6) ลดปัญหาขาดแคลนพนักงานขับรถ 7) ลดปัญหาอัตราการเข้าออกของพนักงานขับรถ

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

กรณีศึกษาธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์ของไทย

ม

ผลดีต่อพนักงานขับรถ 1) เป็นเจ้าของรถเอง 2) รายได้แ น่นอน 3) ดูแลรักษารถด้วยตนเอง

ธ ส

15-41

ธ ส

ม

2. การบริหารให้รถขนส่งให้เต็มประสิทธิภาพ • การรักษาความสมดุลในการบรรจุสินค้า เนื่องจากบริษัทใช้ระบบคอมพิวเตอร์ช่วยในการ บริหารจัดการเรื่องการบรรจุสินค้าลงกล่อง คอมพิวเตอร์จะช่วยบริหารจัดการให้โดยทราบถึงพฤติกรรม การสั่งซื้อของลูกค้าแต่ละสายอยู่แล้ว การจัดสินค้าในแต่ละกล่องและแต่ละสายการเดินรถได้ถูกคำ�นวณ เพื่อจัดสรรสินค้าให้กระจายเฉลี่ยไปตามรถต่างๆ ให้พอดีกับความจุของรถแต่ละคันไม่มากหรือน้อยเกิน ไปจนเป็นที่เรียบร้อยก่อนพิมพ์รายการในใบส่งสินค้า เมื่อพนักงานหยิบสินค้าและบรรจุสินค้าลงกล่องเสร็จ เรียบร้อย สายพานจะพากล่องไปที่ “รถสำ�รอง” ตามสายการเดินรถเพื่อให้รถขนส่งนำ�สินค้าไปส่งตามที่ไ ด้ รับมอบหมาย • กรณีสินค้าเกินความจุของรถขนส่ง กรณีที่สินค้าในสายใดสายหนึ่งเกินกว่าความจุรถ หนึ่งค ันจ ะบรรจุไ ด้เกิดข ึ้นบ ่อยครั้ง ครั้นจ ะเพิ่มร ถอีกห นึ่งค ันเพื่อม าจัดส ่งส ินค้าน ั้นก ็จ ะมีค ่าใ ช้จ ่ายต่อห น่วย สินค้าท สี่ ง่ ส งู การบริหารจดั การกบั ป ญ ั หากรณีน ที้ างบริษทั จ ะรบี แ ก้ไขโดยตอ้ งรบี ข ยายเพิม่ ต ลาดลกู ค้าใ นสาย การเดินรถนี้ให้มากขึ้น เพื่อให้ปริมาณสินค้าที่ส่งเพียงพอกับต้นทุนเฉลี่ยต่อหน่วยของการส่งสินค้า บริษัท แก้ไขปัญหานี้โ ดยการระดมพนักงานตัวแทนขายไปขยายการขายให้ล ูกค้าใ หม่ใ นบริเวณที่ส ายการเดินรถนั้น เพื่อเพิ่มย อดขายให้ปริมาณสินค้ามากเพียงพอกับการเพิ่มรถคันต่อไป แต่จะไม่เพิ่มยอดขายมากเกินไปกับ รถคันต ่อๆ ไปอย่างทันทีท ันใดอย่างไม่ส มดุล เพราะถ้าม ยี อดขายมากจนเกินไ ปจะทำ�ให้ก ารบริหารลูกค้าไ ม่มี ประสิทธิภาพ ย่อมเป็นผ ลเสียแ ก่บ ริษัทม ากกว่าผ ลดี ฉะนั้นบ ริษัทจ ะพยายามรักษาความสมดุลข องปริมาณ ขาย ปริมาณรถขนส่ง และคุณภาพการให้บริการอย่างสมดุลอย่างค่อยเป็นค่อยไป

ม

ธ ส

ม

บทวิเคราะห์ท ้ายเรื่อง

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ในการบริหารระบบขนส่ง บริษัทแก้ปัญหานี้ได้ด้วยดี เพราะทุกอ งค์กรที่ทำ�ธุรกิจที่ต้องมีการขนส่ง ลักษณะนี้จะมีปัญหาคล้ายคลึงกัน เพียงแต่จะแก้ปัญหาได้ถูกจุดหรือไม่ การแก้ปัญหาโดยให้พนักงาน ขับร ถเป็นเจ้าของรถเองเป็นวิธีแก้ท ี่ดีที่สุด ดีทั้งก ับบริษัท ดีทั้งพนักงานขับรถ และดีทั้งต่อสังคม ทรัพยากร และเศรษฐกิจข องชาติโ ดยรวม ทั้งนี้เพราะพนักงานขับร ถจะดูแลรักษารถเป็นอ ย่างดีเพราะเป็นร ถของตนเอง และจะไม่ขับรถเร็วเกินไป ทำ�ให้ลดอุบัติเหตุ ลดค่าน้ำ�มัน ยืดอายุการใช้งานรถ พนักงานขับรถมีฐานะทั้ง การเงินแ ละครอบครัวด ีขึ้นกว่าก ารเป็นลูกจ้าง ชีวิตเป็นสุข สังคมเป็นสุข บริษัทสามารถควบคุมและคำ�นวณค่าใช้จ่ายเรื่องการขนส่งได้อย่างถูกต้องและแม่นยำ� เพราะค่า ขนส่งเป็นต้นท ุนทางตรงที่สำ�คัญข องธุรกิจก ารค้าแบบนี้

ม

ธ ส

ม

หลังจากศึกษาเนื้อหาสาระเรื่องที่ 15.2.3 แล้ว โปรดปฏิบัติกิจกรรม 15.2.3 ในแนวการศึกษาหน่วยที่ 15 ตอนที่ 15.2 เรื่องที่ 15.2.3

15-42

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ม

เรื่องที่ 15.2.4 การดำ�เนินงานด้านระบบการชำ�ระเงิน และการรักษาความปลอดภัย

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ช่องทางการชำ�ระเงิน เป็นอ ีกห นึ่งร ะบบที่บ ริษัทใ ห้ค วามสำ�คัญเป็นอ ย่างยิ่งเพื่ออ ำ�นวยความสะดวก ให้แก่ลูกค้า ในช่วงเริ่มต ้น แม้บ ริษัทจ ะมีค วามพร้อมด้านการชำ�ระเงินแ บบออนไลน์ แต่บ ริษัทย ังใ ห้ค วามสำ�คัญ กับการชำ�ระเงินแบบออฟไลน์เช่นกัน เนื่องจากบริษัทต ระหนักด ีว่าลูกค้าส ่วนใหญ่ยังเคยชินก ับก ารชำ�ระเงิน แบบเดิม ฉะนั้นก ารปรับเปลี่ยนพฤติกรรมคงต้องใช้เวลาสักร ะยะหนึ่ง และอีกป ระการหนึ่งล ูกค้าส ่วนใหญ่ย ัง ไม่มีค วามมั่นใจในความปลอดภัยของระบบการชำ�ระเงินแ บบออนไลน์ โดยเฉพาะการชำ�ระเงินแ บบออนไลน์ ด้วยบัตรเครดิต ฉะนั้น การชำ�ระเงินปลายทางด้วยพนักงานเก็บเงินของบริษัทจึงเป็นคำ�ตอบที่ดีที่สุดในช่วง เริ่มต้นหรือแม้แต่ในปัจจุบันบริษัทก ็ยังค งให้บริการชำ�ระเงินด้วยวิธีออฟไลน์อยู่ บริษัทดำ�เนินธุรกิจเป็นแบบบีทูบี (B2B) เป็นหลักภายใต้แบรนด์เนม “OfficeMate” และได้ขยาย ธุรกิจในลักษณะบีทูซี (B2C) ด้วย ภายใต้แบรนด์เนม “TrendyDay” ดังได้กล่าวไปแล้ว ฉะนั้นทางบริษัท จึงมีระบบชำ�ระเงินให้กับสองธุรกิจน ี้ในลักษณะที่แ ตกต่างกันตามคุณลักษณะและความสะดวกลูกค้า จึงจะ แยกการอธิบายระบบการชำ�ระเงินข องบริษัทออกเป็น 2 ส่วนคือ ของธุรกิจแบบ “ออฟฟิศเมท” และธุรกิจ แบบ “เทรนดี้เดย์”

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

1. ระบบชำ�ระเงินข องธุรกิจออฟฟิศเมท

ธ ส

ม

โดยทั่วไปลักษณะการขายสินค้าในธุรกิจลักษณะนี้จะมีเงื่อนไขหรืองวดการชำ�ระเงินเป็น 2 แบบ

คือ

ธ ส

แบบที่ 1 ขายแบบชำ�ระทันทีเมื่อรับสินค้า กล่าวคือ เมื่อลูกค้าได้รับสินค้าแล้วต้องชำ�ระทันที แต่จะ ชำ�ระด้วยวิธีใดในระบบการชำ�ระเงินใดนั้นจะได้อ ธิบายต่อไป แบบที่ 2 ขายแบบมีเครดิต คือ ขายแบบให้ระยะเวลาในการชำ�ระ ในแบบที่สองนี้ บริษัทจะมีข้อ ตกลงกับลูกค้าว่าเงื่อนไขการชำ�ระเงินจะเป็นอย่างไรหลังจากรับสินค้าแล้ว โดยปกติจะให้ช่วงระยะเวลาใน การชำ�ระไม่เกิน 30 วัน หรืออาจจะกำ�หนดวันชำ�ระเป็นท ุกวันที่ 15 หรือ 30 หรือวันใดตามที่ลูกค้าและบริษัท จะตกลงกันเพื่อหาความสะดวกทั้งส องฝ่าย อย่างไรก็ตาม จะเป็นการขายแบบชำ�ระทันทีหรือขายแบบมีเครดิต สุดท้ายก็คือการชำ�ระเงินของ ลูกค้าให้บริษัท (money transfer) ในที่น ี้จะอธิบายการชำ�ระเงินด้วยวิธีการต่างๆ ดังนี้ 1.1 ชำ�ระผา่ นพนักงานเรียกเก็บ ลูกค้าข องบริษทั ส ว่ นใหญ่เป็นน ติ บิ คุ คล หรือธ รุ กิจ ยังน ยิ มการจา่ ย หรือชำ�ระเงินจ ากการซื้อส ินค้าในแบบเดิมๆ คือ เมื่อถึงเวลานัดชำ�ระ บริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) จะ

ม

ธ ส

ม

ธ ส

กรณีศึกษาธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์ของไทย

ม

15-43

ธ ส

ต้องเป็นผ ู้ออกบิลเพื่อเรียกเก็บ โดยบริษัทจ ะมีพนักงานนำ�บิลไ ปเรียกเก็บกับลูกค้า ส่วนลูกค้าจะชำ�ระด้วย วิธีการใดนั้นแล้วแต่ลูกค้าจะสะดวก ซึ่งส ามารถจะชำ�ระได้ด้วยวิธีการดังนี้ 1) ชำ�ระด้วยเงินสด/เช็คของลูกค้า วิธีการนี้บริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) ต้องพิมพ์ บิลเพื่อส่งไปให้ลูกค้าล่วงหน้าและนัดวันเพื่อไปเก็บเงินจากลูกค้า เพื่อให้ลูกค้าเตรียมการเพื่อชำ�ระเงิน เมื่อ พนักงานเรียกเก็บของบริษัทไ ปหาเจ้าหน้าที่การเงินของลูกค้า เจ้าห น้าที่จะให้เงินสดหรือเช็คเงินสดที่เตรียม ไว้ตามบิลที่บริษัทส่งมาล่วงหน้าให้กับพนักงาน โดยพนักงานเก็บเงินของบริษัทจะต้องให้ “ใบเสร็จรับเงิน และใบกำ�กับภาษี” ที่เตรียมมาให้กับเจ้าหน้าที่ของลูกค้า เป็นอันว่าการชำ�ระเงินของลูกค้ารายนี้เสร็จสิ้น พนักงานของบริษัทที่ทำ�หน้าที่เก็บเงินก็ต ้องไปเก็บเงินกับลูกค้ารายอื่นๆ ต่อไป ซึ่งปกติได้มีการวางระบบไว้ แล้วว่าลูกค้าแต่ละรายที่จะเรียกเก็บแต่ละรอบของพนักงานรายนี้ควรต้องอยู่ใกล้ๆ กัน เพื่อลดค่าใช้จ่ายใน การเดินทาง 2) ชำ�ระดว้ ยบตั รเครดิต วิธีน ี้ก ็ค ล้ายกับว ิธีช ำ�ระด้วยเงินสด เพียงแต่ท ำ�รายการชำ�ระเงินผ ่าน ระบบบัตรเครดิตแ ทน โดยพนักงานเก็บเงินข องบริษัทจะมีเครื่องรูดบัตรอัตโนมัติ (Electronic Data Capture – EDC) ที่เป็นระบบไร้สาย (remote) ผ่านเครือข่ายโทรศัพท์มือถือแบบจีพ ีอาร์เอส (GPRS) ลูกค้าจะ นำ�บัตรขององค์กรลูกค้ารูดท ี่เครื่องรูดบัตร ด้วยรายการตามจำ�นวนเงินบนบิล จากนั้นพนักงานเก็บเงินของ บริษัทก จ็ ะให้ใ บเสร็จท ี่อ อกจากเครื่องและใบกำ�กับภ าษีท ีเ่ตรียมมาให้ก ับล ูกค้า หรือบ างกรณีบ ริษัทอ าจจะส่ง มาให้ลูกค้าภายหลัง 1.2 ชำ�ระผ่านระบบคอมพิวเตอร์ ในกรณีที่จะชำ�ระผ่านระบบคอมพิวเตอร์โดยไม่ผ่านพนักงาน เก็บเงินของบริษัท ลูกค้าสามารถทำ�ได้โดยบริษัทไ ด้อำ�นวยความสะดวกไว้หลายช่องทางคือ 1) ชำ�ระผา่ นระบบเคาน์เตอร์ ลูกค้าส ามารถนำ�เงินสดหรือเช็คไ ปชำ�ระให้บ ริษัทโ ดยผ่านสาขา ของธนาคารต่างๆ ทุกธนาคาร หรือชำ�ระผ่านระบบเคาน์เตอร์ของบริษัทต่างๆ ได้ เมื่อลูกค้าชำ�ระแล้วบ ริษัท สามารถรับรู้ข้อมูลการชำ�ระเงินได้จากระบบธนาคารหรือบริษัทที่ให้บริการชำ�ระเงิน บริษัทก็จะออกใบเสร็จ และใบกำ�กับภาษีส่งให้ล ูกค้าในภายหลัง 2) ชำ�ระผ่านระบบเอทีเอ็ม ลูกค้าสามารถชำ�ระเงินผ่านเครื่องเอทีเอ็ม (ATM) เพื่อชำ�ระเงิน ให้แก่บริษัทได้โ ดยลูกค้าทำ�รายการโอนเงินจ ากบัญชีของตนเองเพื่อชำ�ระให้แก่บริษัท 3) ชำ�ระผา่ นระบบเครือ่ งเอดเี อ็ม ถ้าล กู ค้าป ระสงค์จ ะน�ำ เงินสดไปช�ำ ระสามารถท�ำ ได้โ ดยช�ำ ระ ผ่านเครื่องเอดีเอ็ม (ADM) ลูกค้าน ำ�เงินสดใส่ไปในเครื่องเอดีเอ็ม (ให้เครื่องรับเงิน) และลูกค้าทำ�รายการ ชำ�ระเงินที่เครื่อง เพื่อชำ�ระให้แก่บริษัทไ ด้เช่นกัน สังเกตว่าใ นการชำ�ระเงินผ ่านเครื่องเอทีเอ็ม (ATM) หรือเอดเีอ็ม (ADM) การทำ�รายการโอนเงินเพื่อ ชำ�ระเงินจ ะต้องทำ�ผ่านเครื่องเอทีเอ็มแ ละเอดีเอ็มข องธนาคารที่เป็นเจ้าของบัตรเอทีเอ็มท ี่ล ูกค้าใ ช้อ ยู่เท่านั้น จะใช้บริการนี้ผ่านเครื่องของธนาคารอื่นไ ม่ได้ 1.3 การชำ�ระเงินผ ่านระบบออนไลน์ การชำ�ระผ่านระบบออนไลน์ทำ�ได้ 2 ช่องทางใหญ่ คือ ช่องทางที่ 1 ชำ�ระผ่านระบบธนาคารออนไลน์ของธนาคาร กล่าวได้ว่าทุกธนาคารจะมีระบบ การชำ�ระเงินผ ่านระบบธนาคารออนไลน์ (online banking) ของธนาคาร โดยจะเรียกชื่อบริการที่แตกต่าง

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

15-44

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ม

ธ ส

กันออกไป และมีระบบความปลอดภัย (security) ที่ระดับต่างๆ ขึ้นอยู่กับลูกค้าจะเลือกใช้ บางระบบการ ทำ�รายการชำ�ระเงินต้องมีผู้ทำ�รายการ 2 คน คือ ผู้ทำ�รายการคนหนึ่ง และอนุมัติอีกคนหนึ่ง และมีระบบ ร่องรอยการตรวจสอบ (audit trail) เพื่อก ารตรวจสอบต่างระดับก ัน และมรี ะบบการแจ้งเตือนหรือแ จ้งข ้อมูล การโอนให้ทั้งผู้ท ำ�รายการ (ลูกค้า) และผู้รับเงิน ผ่านเอสเอ็มเอส (SMS) มือถือ และ/หรือผ ่านระบบอีเมล หรือบ างระบบจะมีร ะบบ “one time password” ส่งม าทางมือถ ือเพื่อใ ห้ผ ู้ท ำ�รายการยืนยัน (confirm) ผ่าน ระบบออนไลน์อีกค รั้ง ทุกธนาคารต้องสร้างระบบรักษาความปลอดภัยให้เป็นท ี่น ่าเชื่อถ ือข องลูกค้า และต้อง สามารถป้องกันก ารทุจริตแ ละถูกโจมตีข องผู้ไม่หวังดีได้ เพราะหากเกิดอ ะไรขึ้นในระบบโดยไม่ใช่ค วามผิด ของลูกค้า ธนาคารจะต้องรับผิดชอบทุกประการ ช่องทางที่ 2 การชำ�ระด้วยบัตรเครดิตแบบออนไลน์ บริการนี้เป็นบ ริการที่บริษัทออฟฟิศเมท ได้พ ัฒนาขึ้นเพื่อใ ห้บ ริการแก่ล ูกค้า โดยลูกค้าส ามารถชำ�ระเงินจ ากบัตรเครดิต (เสมือนทำ�รายการผ่านเครื่อง รูดบัตรได้) ด้วยการทำ�รายการด้วยตนเองผ่านระบบโปรแกรมที่ทางบริษัทออฟฟิศเมทสร้างขึ้น โดยลูกค้า สามารถทำ�รายการชำ�ระเงินตามบิลรายการใด และจำ�นวนเท่าใด โดยต้องคีย์เลขบัตรเครดิตลูกค้าตาม เลข หน้าบ ัตรเครดิตล งในเครื่องคอมพิวเตอร์ด ้วย หรือล ูกค้าส ามารถใช้เลขประจำ�ตัวอ ื่นท ี่บ ริษัทอ อกให้ ซึ่งด ้วย วิธีการนี้ลูกค้าม ักกลัวเรื่องความปลอดภัย ด้วยเหตุนี้บริษัทต้องแสดงให้ลูกค้าและธนาคารผู้รับบัตรเครดิต (acquirer bank) มีความมั่นใจในระบบรักษาความปลอดภัยของระบบ ระบบนี้แม้จะยุ่งยากและชี้ชวนลูกค้าได้ยาก แต่ระบบนี้จะเป็นทิศทางของการชำ�ระเงินที่กว้างขวาง ทั้งในและต่างประเทศทั่วโลกต่อไปในอนาคต โดยเฉพาะอย่างยิ่งการทำ�พาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ข้ามประเทศ ทั่วโลก

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

2. ระบบการชำ�ระเงินของธุรกิจเทรนดเี้ดย์

ม

ธ ส

ม

เนื่องจากธุรกิจข องกลุ่มเทรนดี้เดย์ (Trendyday) เป็นร ะบบบีทูซ ี (B2C) คือลูกค้าจะเป็นรายย่อย หรือเป็นบ ุคคลทั่วไปจำ�นวนมาก ฉะนั้นร ายการสินค้าที่ขายมักจ ะมีชิ้นเล็กก ว่า ราคาถูกก ว่า มีจ ำ�นวนรายการ มากกว่า ด้วยเหตุน ี้ระบบการชำ�ระเงินต ้องเน้นการใช้เทคโนโลยีให้มาก เพื่อลดต้นทุนก ารดำ�เนินงาน การชำ�ระเงินในธุรกิจเทรนดี้เดย์จะไม่เน้นการให้เงื่อนไขการชำ�ระเงินแบบมีเครดิต แต่จะเป็นแบบ “ต้องชำ�ระเงินทันทีเมื่อได้ร ับส ินค้า” และจะไม่เน้นการให้พ นักงานเก็บเงินไปเก็บเงินท ี่บ ้าน เพราะมีค ่าใ ช้จ ่าย สูงและไม่สะดวก ฉะนั้นรูปแบบการชำ�ระเงินส่วนใหญ่จะเป็นแ บบออนไลน์ 2.1 ชำ�ระผ่านระบบเคาน์เตอร์ ลูกค้าสามารถชำ�ระผ่านระบบเคาน์เตอร์ธนาคารหรือเคาน์เตอร์ ชำ�ระเงินทั่วไปเหมือนกับการชำ�ระเงินของธุรกิจอ อฟฟิศเมท 2.2 ชำ�ระผ่านเครื่องเอทีเอ็มหรือเครื่องเอดีเอ็ม (ATM/ADM) ลูกค้าสามารถชำ�ระเงินผ่านเครื่อง เอทีเอ็มหรือเอดีเอ็มของธนาคารเจ้าของบัตรได้เหมือนระบบชำ�ระเงินของออฟฟิศเมท 2.3 การช�ำ ระเงินผ า่ นระบบออนไลน์ การชำ�ระเงินผ ่านระบบออนไลน์ข องเทรนดี้เดย์สามารถทำ�ได้ 2 ช่องทางเช่นเดียวกันแ ละด้วยวิธกี ารเดียวกันแ ละเนื่องจากการชำ�ระเงินข องธุรกิจเทรนดี้เดย์จะมจี ำ�นวนเงิน ไม่ม าก และลูกค้าโ ดยรวมเป็นบ ุคคลทั่วไปไม่ต ้องมีระเบียบและเอกสารมากมาย โดยเฉพาะอย่างยิ่งใ บเสร็จ

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

กรณีศึกษาธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์ของไทย

ม

15-45

ธ ส

รับเงินท ีเ่ป็นกระดาษ หรือใ บกำ�กับภ าษี ไม่มคี วามสำ�คัญต ่อล ูกค้าก ลุ่มน ีม้ ากนัก ฉะนั้นล ูกค้าจ ึงน ิยมใช้บ ริการ ช่องทางการชำ�ระเงินด ้วยวิธีนี้ ช่องทางที่ 1 การชำ�ระเงินผ่านระบบธนาคารออนไลน์ของธนาคาร โดยทั่วไปลูกค้าสามารถ ชำ�ระเงินผ่านระบบธนาคารออนไลน์ (online banking) หรือธนาคารเคลื่อนที่ (mobile banking) (ผ่าน smart phone) ของธนาคาร แต่ระบบนี้จะมีระบบรักษาความปลอดภัยที่ใช้ไม่ยุ่งยากสลับซับซ้อนเหมือน ของบริษัท ลูกค้าสามารถทำ�รายการได้สะดวกและรวดเร็วกว่า แต่ลูกค้ายังมีข้อจำ�กัด คือ • ต้องเป็นธ นาคารออนไลน์ (online banking) หรือธ นาคารเคลื่อนที่ (mobile banking) ของธนาคารก่อน โดยสมัครที่ส าขาธนาคารหรือสมัครผ่านเครื่องเอทีเอ็ม ทั้งนี้เพื่อขอรหัสผ่านและขอ ให้เชื่อมโยงกับบัญชีของลูกค้าเองที่ม ีอยู่กับธนาคาร • ทำ�รายการข้ามธนาคารไม่ได้ กล่าวคือ ลูกค้าที่จะชำ�ระเงินผ่านระบบนี้จะต้องเป็น ลูกค้าของธนาคารเดียวกับธนาคารที่บริษัทเป็นลูกค้าด้วย ลูกค้าที่จะชำ�ระเงินไม่สามารถทำ�รายการข้าม ธนาคารได้ อย่างไรก็ตามปัญหานี้ ทางบริษัทแ ก้ไขได้ โดยบริษัทเปิดบัญชีกับธนาคารใหญ่ๆ ทั้งหมด ช่องทางที่ 2 การช�ำ ระเงินดว้ ยบตั รเครดิตแบบออนไลน์ ช่องทางนี้ก ็ค งเหมือนกับช่องทางที่ 2 ของระบบการชำ�ระเงินในระบบออฟฟิศเมท ระบบนี้เป็นที่สนใจของลูกค้าที่จะชำ�ระเงิน และบริษัทรับชำ�ระ เงิน แต่เป็นท ีน่ ่าส ังเกตว่าร ะบบนีธ้ นาคารผู้รับบ ัตร (acquirer bank) กลับไ ม่ค ่อยชอบและไม่อ ยากให้บ ริการ ด้วยเหตุผลหลายประการ • ประการแรก จำ�นวนเงินในแต่ละรายการที่ทำ�เป็นจำ�นวนต่ำ� ค่าบ ริการต่อรายการที่ คิดเป็นเปอร์เซ็นต์ ก็จ ะน้อยไปด้วย เช่น การทำ�รายการ 1,000 บาท กับ 100,000 บาท มีต ้นทุนใ นการปฏิบัติ การของธนาคารผู้รับบ ัตรเท่ากัน แต่ธนาคารผู้รับบ ัตรได้ค่าบริการต่างกันถึง 100 เท่า • ประการที่ส อง โอกาสที่ลูกค้าองค์กรจะทำ�รายการทุจริตน้อยกว่าล ูกค้าบุคคลทั่วไป เพราะบัตรเครดิตขององค์กรจะต้องมีผู้รับผิดชอบในการดูแลและมีผู้ควบคุม และหากมีการทุจริตและ เสียหายผู้ดูแลบัตรต้องรับผิดชอบ ในช่องทางที่ 2 นี้ ไม่เป็นป ัญหากับอ อฟฟิศเมทเพราะเป็นบ ริษัทใ หญ่ มีค วามมั่นคง และระบบ เชื่อถือไ ด้ ฉะนั้นธ นาคารที่ร ับบัตรย่อมยินดีที่จะให้บริการร่วมกับออฟฟิศเมทเป็นอย่างดี 2.4 ระบบการชำ�ระเงินแบบออนไลน์ผ่านองค์กรกลาง เนื่องจากมีข้อจำ�กัดในการชำ�ระเงินข้าม ธนาคารระหว่างผู้ซื้อและผู้ขายต้องเป็นลูกค้าธนาคารเดียวกัน จึงเกิดองค์กรกลางขึ้นทำ�หน้าที่รับชำ�ระเงิน จากลูกค้าด้วยบัตรเครดิต หรือด้วยบัตรเดบิต (บัตรเอทีเอ็ม) หรือด้วยเงินสด เพื่อชำ�ระให้แก่ผู้ขาย ธุรกิจ ประเภทคนกลางรับชำ�ระเงินให้ผู้ขายและผู้ซื้อเป็นที่นิยมกันมากในปัจจุบันคือ Mpay และ Paysbuy ซึ่ง ทางออฟฟิศเมทก็ให้บริการกับลูกค้ารายย่อยของเทรนดี้เดย์สามารถชำ�ระเงินให้กับบริษัทโดยใช้บริการของ ทั้งสององค์กร 2.5 การผอ่ นช�ำ ระการซอื้ ก บั ธ นาคารเจ้าของบตั ร ระบบนีเ้พิ่งจ ะนำ�มาใช้ก ับก ารชำ�ระเงินข องไทยไม่ นานนเี้ อง ระบบนกี้ �ำ ลังเป็นท นี่ ยิ มของการขายตรง ขายทางไกล และขายผอ่ นในปจั จุบนั เมือ่ ล กู ค้าซ ือ้ ส นิ ค้าก บั ผูข้ าย (ออฟฟิศเมท) และเมื่อบ ริษัทผ ูข้ ายส่งส ินค้าใ ห้ผ ูซ้ ื้อ พนักงานผูส้ ่งข องจะนำ�เครื่องอดี ซี ี (EDC) ติดตัวไ ป

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

15-46

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ม

ธ ส

ด้วย เมื่อลูกค้ารับของแล้วล ูกค้าจะรูดบ ัตรเครดิตกับเครื่องอีอีซี เพื่อชำ�ระเงินเสมือนกับซื้อสินค้าเป็นเงินสด โดยปกติบ ริษทั ผ ขู้ ายจะให้เปอร์เซ็นต์ส ว่ นลดให้ล กู ค้าซ ือ้ เป็นเงินสด เพือ่ เป็นส ิง่ จ งู ใจให้ล กู ค้าเลือกวธิ ชี �ำ ระเงิน แบบนี้โดยผู้ขายจะได้เงินสดจากธนาคารในวันเดียวกัน แต่ผู้ซื้อสามารถผ่อนชำ�ระกับธนาคารได้เป็นงวดจะ จ่ายงวดละเท่าใดและจำ�นวนเท่าใดและด้วยอัตราดอกเบี้ยเท่าใด เป็นธุรกิจระหว่างธนาคารเจ้าของบัตรกับ ลูกค้าผู้ซื้อ ไม่มีค วามสัมพันธ์หรือเกี่ยวข้องทางการเงินระหว่างผู้ขาย (ออฟฟิศเมท) กับผ ู้ซื้ออีกต่อไปเพราะ ผู้ขายได้ร ับเงินค รบถ้วนจากธนาคารแล้ว อย่างไรก็ตาม ก่อนทีล่ ูกค้าจ ะสามารถทำ�รายการข้างต้นไ ด้ก ต็ ้องได้ร ับก ารอนุมัตจิ ากธนาคารเจ้าของ บัตรก่อน ระบบการเก็บเงินโดยใช้พนักงานเก็บเงินบวกกับการให้เครดิตอีก 30 วันนั้น มีประมาณ 60 – 70% ของยอดขาย เป็นร ะบบทมี่ คี ่าใ ช้จ ่ายสูง ทำ�ให้ต ้นทุนข องสินค้าส ูงข ึ้น กล่าวได้ว ่าม ากถึง 1% ของราคาขาย ทำ�ให้ ผลต่างของราคาขายกับต้นทุน (margin) แคบลง บริษัทจ ึงต้องพยายามหาหนทางลดค่าใช้จ่ายด้านอื่น การ ชำ�ระแบบนี้บริษัทได้ใ ห้บริการกับลูกค้าม านานแล้ว จนลูกค้าองค์กรเคยชิน ฉะนั้นการจะเปลี่ยนแปลงทำ�ได้ ไม่ง่ายนัก ซึ่งเป็นอ ุปสรรคต่อการพัฒนาเทคโนโลยีการชำ�ระเงินวิธีการอื่นๆ ที่อำ�นวยความสะดวกให้หลาย ต่อหลายวิธีดังที่กล่าวไปแล้ว ฉะนั้นก ารแก้ไขให้ลูกค้าเปลี่ยนมาใช้ระบบใหม่ได้บริษัทจึงต้องเสนอสิ่งจูงใจ (intensive) จนเป็นท นี่ า่ ส นใจของลกู ค้าม ากเพียงพอทีจ่ ะเปลีย่ นแปลงระบบการช�ำ ระเงิน โดยเสนอเปอร์เซ็นต์ ส่วนลดมากพอกับการชดเชยต้นทุนกระแสเงินสดของลูกค้าช่วงเวลา 30 วัน และเพิ่มการประชาสัมพันธ์ให้ ลูกค้ามั่นใจในระบบออนไลน์อย่างแท้จริงมากขึ้น และอุปสรรคที่ส ำ�คัญอีกป ระการหนึ่งของการใช้ระบบออนไลน์ชำ�ระเงิน คือ การออกใบกำ�กับภาษี แบบอิเล็กท รอนิกส์ใ ห้ล ูกค้า ไม่ส ามารถทำ�ได้ค วบคูไ่ ปกับก ารชำ�ระเงินแ บบออนไลน์ เพราะใบกำ�กับภ าษีแ บบ อิเล็กทรอนิกส์ยังไม่เป็นที่ยอมรับของกรมสรรพากร จึงเป็นอุปสรรคอย่างยิ่งในการให้บริการ ปัญหานี้ทาง กรมสรรพากรตระหนักดีและกำ�ลังห าหนทางแก้ไขปัญหานี้ต่อไป บริษัทกำ�ลังพัฒนาให้ระบบจัดซื้อจัดจ้างอิเล็กทรอนิกส์ (e-Procurement) ของบริษัท ให้ลูกค้า สามารถชำ�ระเงินให้บริษัทได้ด้วยวิธีการผ่านระบบออนไลน์กับธนาคาร หรือผ่านบัตรเครดิตแบบออนไลน์ ได้ จะช่วยลดค่าใช้จ่ายในการเรียกเก็บจากลูกค้าลงได้มาก แต่ก็ต้องใช้เวลาที่จะเชิญชวนลูกค้าเปลี่ยนมาใช้ บริการนี้

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

บทวิเคราะห์ท ้ายเรื่อง

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

แม้จะมีเทคโนโลยี การชำ�ระเงินอย่างหลากหลายและทันสมัยก็ตาม หากลูกค้ายังไม่สนใจจะใช้ บริษัทต้องรักษาความสมดุลระหว่างความสะดวกและต้นทุนของบริษัทกับการต้องการใช้ของลูกค้า เรื่องนี้ บริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) ได้ร ักษาสมดุลเรื่องนี้เป็นอย่างดี โดยเสนอทางเลือกให้ลูกค้าหลากหลาย วิธี และถ้าใช้วิธีที่ทำ�ให้บริษัทลดค่าใช้จ่าย บริษัทก็จะมีส่วนลดให้เพื่อเป็นส ิ่งจูงใจเลือกใช้

ม

ธ ส

หลังจากศึกษาเนื้อหาสาระเรื่องที่ 15.2.4 แล้ว โปรดปฏิบัติกิจกรรม 15.2.4 ในแนวการศึกษาหน่วยที่ 15 ตอนที่ 15.2 เรื่องที่ 15.2.4

ธ ส

กรณีศึกษาธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์ของไทย

ตอนที่ 15.3

ธ ส

ม

การจัดการด้านเทคโนโลยีสารสนเทศของ บริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน)

ม

ธ ส

15-47

ธ ส

ม

โปรดอ่านแผนการสอนประจำ�ตอนที่ 15.3 แล้วจึงศ ึกษาเนื้อหาสาระ พร้อมปฏิบัติกิจกรรมในแต่ละเรื่อง

หัวเรื่อง

แนวคิด

ม

เรื่องที่ 15.3.1 การจัดการด้านการพัฒนาระบบและบุคลากรด้านเทคโนโลยีสารสนเทศ เรื่องที่ 15.3.2 การจัดการด้านซอฟต์แวร์

ธ ส

ม

1. บริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) ใช้วิธีการพัฒนาระบบประยุกต์ที่ใช้สนับสนุนการ ดำ�เนินงานและการตัดสินใจของผู้บริหารเองโดยบุคลากรทางด้านเทคโนโลยีสารสนเทศ ของบริษัท การจัดการด้านบุคลากรทางด้านเทคโนโลยีสารสนเทศ บริษัทเน้นคัดเลือก บุคลากรทางไอทีที่ยังไ ม่มีป ระสบการณ์มาก่อน และเน้นการทำ�งานแบบทีม และบริษัทมี ระบบการพัฒนาและธำ�รงรักษาบุคลากรด้านไอทีที่มีประสิทธิภาพ 2. ซอฟต์แวร์หรือระบบประยุกต์ที่บริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) พัฒนาใช้เองมีด้วย กันหลายระบบ ครอบคลุมการดำ�เนินธุรกิจพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ทั้งแบบบีท ูบีและบีท ูซี ตั้งแต่การรับคำ�สั่งซื้อของลูกค้าจนถึงระบบรับชำ�ระเงินจากลูกค้า โดยมีกลุ่มบุคลากร ทางด้านเทคโนโลยีสารสนเทศ 3 กลุ่ม แบ่งหน้าที่กันรับผ ิดชอบแยกเป็นกลุ่มพัฒนาและ ออกแบบซอฟต์แวร์ กลุ่มพ ัฒนาและจัดการฐานข้อมูล และกลุ่มงานบริการให้คำ�ปรึกษา

ม

ธ ส

วัตถุประสงค์

ม

ธ ส

ม

ธ ส

เมื่อศึกษาตอนที่ 15.3 จบแล้ว นักศึกษาสามารถ 1. อธิบายการจัดการด้านการพัฒนาระบบและบุคลากรด้านเทคโนโลยีส ารสนเทศของบริษัท ออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) ได้ 2. อธิบายการจัดการด้านซอฟต์แวร์ข องบริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) ได้

ม

ธ ส

15-48

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ม

ธ ส

เรื่องที่ 15.3.1 การจัดการด้านการพัฒนาระบบและบุคลากร ด้านเทคโนโลยีสารสนเทศ

ธ ส

ม

บริษัทเล็งเห็นว่าการนำ�เทคโนโลยีคอมพิวเตอร์มาใช้ในองค์กรถือว่าเป็นปัจจัยที่สำ�คัญอย่างยิ่งใน การพัฒนาองค์กรเพื่อใ ห้องค์กรสามารถ - ลดต้นทุนในการปฏิบัติงาน เมื่อมีระบบงานคอมพิวเตอร์เข้ามาใช้งานในบริษัท ย่อมทำ�ให้การ ปฏิบัติงานของบริษัทมีประสิทธิภาพและประสิทธิผลทำ�ให้ต้นทุนการผลิตต่ำ�ลง โดยเฉพาะอย่างยิ่งงานของ บริษัท เป็นงานที่มีก ารปฏิบัติงานที่สลับซับซ้อนและมีปริมาณมาก - ค่าจ ้างแรงงานนับวันจ ะสูงข ึ้นเรื่อยๆ - สามารถแข่งขันก ับค ูแ่ ข่งไ ด้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งใ นยุคข องโลกาภวิ ัตน ใ์ นขณะนี้ ซึ่งเป็นย ุคข องโลก กว้าง และยุคของไซเบอร์ การมีเทคโนโลยีเท่านั้นจะทำ�ให้องค์กรอยู่รอด - เพิม่ ย อดขาย การซือ้ -ขาย ต้องสะดวก รวดเร็ว และทนั ต อ่ ค วามกา้ วหน้าข องลกู ค้า และการสือ่ สาร ที่กว้างไกล - ควบคุมต ลาดสนิ ค้าแ ละบริการ ถ้าบ ริษทั ส ามารถควบคุมต ลาดให้ก ว้าง ก็จ ะสามารถเป็นผ คู้ วบคุม สัดส่วนของตลาด (market share) ได้ - การมีองค์กรที่มีประสิทธิภาพ จะช่วยป้องกันคู่แข่งขันเข้ามาแย่งชิงตลาดไม่ได้โดยง่าย

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

1. การสร้างทีมง านพัฒนาระบบงานคอมพิวเตอร์ภ ายในบริษัท

ธ ส

ม

แนวคิดใ นการเลือกทีมง านคือ เพื่อใ ห้บ รรลุเป้าห มายในการนำ�เทคโนโลยีด ้านคอมพิวเตอร์ม าใช้ใ น องค์กรให้ม ีป ระสิทธิภาพและประสิทธิผลสูงสุดต ามกลยุทธ์ที่ต ั้งใจไว้ บริษัทได้เลือกวิธีก ารสร้างทีมงานด้าน เทคโนโลยีภายในบริษัทเองหรือเรียกว่า “In house IT Development Team” แทนการซื้อซอฟต์แวร์จาก ต่างประเทศมาใช้โดยตรงด้วยเหตุผล ดังนี้ 1.1 ซอฟต์แวร์ต่างประเทศราคาแพง ปกติซอฟต์แวร์ที่ซื้อมาจากต่างประเทศมีราคาสูงมาก และ มีขนาดของซอฟต์แวร์ขนาดใหญ่ต้องใช้ทรัพยากรโดยเฉพาะฮาร์ดแวร์ขนาดใหญ่ และผู้ดูแลต้องเป็น ผู้ชำ�นาญการพิเศษ มีค่าจ้างแรงงานสูงมาก ออฟฟิศเมท เป็นบ ริษัทเล็กที่ตั้งขึ้นใหม่ จึงไม่สามารถจะเลือก วิธีการนี้ได้ เพราะเกินกำ�ลังค วามสามารถ 1.2 ซอฟต์แวร์ต า่ งประเทศไม่เหมาะกบั ส งั คมไทย ซอฟต์แวร์ต ่างประเทศจะถูกพ ัฒนาจากประเทศ ตะวันตก จึงเหมาะกับธุรกิจ สังคมและวัฒนธรรมของเขา ซึ่งคงไม่เหมาะจะนำ�มาใช้กับประเทศไทย 1.3 การปรับปรุงแก้ไขซอฟต์แวร์ต่างประเทศทำ�ได้ยาก เนื่องจากซอฟต์แวร์สำ�เร็จรูปจากต่าง ประเทศส่วนใหญ่ม ีความสลับซับซ้อน การจะนำ�มาปรับ (customize) ให้เข้าก ับสังคมไทยที่ยังไม่ได้ปรับต ัว ให้เข้าก ับโลกของเทคโนโลยีได้เต็มรูปแบบย่อมทำ�ได้ไม่ง่ายนัก

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

กรณีศึกษาธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์ของไทย

ม

15-49

ธ ส

1.4 เงื่อนไขการจัดหาซอฟต์แวร์มีเงื่อนไขยุ่งยาก การจัดซื้อหรือจัดหาซอฟต์แวร์ต่างชาติทำ�ไม่ได้ ง่าย ต้องทำ�ตามเงื่อนไขของเขา และโปรแกรมที่ให้มาหลังจ ากใช้งานแล้วจะแก้ไขปรับปรุงทุกครั้งก็ต้องมีค่า ใช้จ่ายค่อนข้างสูง จากความยุ่งย ากต่างๆ มากมายในการซื้อซอฟต์แวร์ต่างประเทศข้างต้น บริษัทจึงเลือกวิธีการสร้าง ทีมง านคอมพิวเตอร์ใ นบริษัทข ึ้นมาเอง และในการสร้างทีมงานคอมพิวเตอร์นี้บริษัทเลือกวิธีจัดตั้งทีมง านที่ เป็นบ ัณฑิตใหม่พ ึ่งจ บจากมหาวิทยาลัย

ธ ส

ม

ธ ส

2. การไม่ว่าจ้างบุคลากรด้านคอมพิวเตอร์ทมี่ ีประสบการณ์ทันที

ม

มีเหตุผล ดังนี้ 2.1 ต้นทุนสูง พนักงานด้านคอมพิวเตอร์ที่มีประสบการณ์ส่วนใหญ่ มีค่าจ้างแรงงานสูง และ ขาดแคลนไม่ส ามารถหาได้ง ่ายนักใ นตลาดประเทศไทยเพราะทุกอ งค์กรก็ห วงแหนบุคลากรด้านนี้ข องตนเอง โดยกำ�หนดอัตราค่าจ้างไว้สูงเพื่อเป็นกำ�แพงไม่ให้ลาออกจากบริษัทต นไป 2.2 การทำ�งานประสานกันทำ�ได้ยาก บุคลากรที่มีความรู้ความสามารถในด้านคอมพิวเตอร์ โดย ส่วนใหญ่มักจะมีความเชื่อม ั่นต นเองสูง ถ้านำ�บุคลากรด้านนี้จากหลายองค์กรหรือหลายสังคมที่แตกต่างกัน มาอยูร่ ่วมกัน มักจ ะเกิดป ัญหาในการทำ�งานร่วมกัน และทีส่ ำ�คัญอ ย่างยิ่งค ือ การประสานงานกันใ นการทำ�งาน ไม่ดี หรืออ าจจะร้ายไปถึงข ั้นขัดแย้งก ันในองค์กร

ธ ส

ม

ธ ส

3. วิธีการพัฒนาบุคลากรด้านคอมพิวเตอร์ภายในบริษัท

ธ ส

ม

การพัฒนาบุคลากรด้านคอมพิวเตอร์ท ี่เป็นบัณฑิตใหม่ให้บรรลุเป้าหมายต้องใช้การบริหารจัดการ บุคลากรอย่างเต็มความสามารถ โดยผู้จ ัดการบริษัทให้ความสนใจเรื่องนี้อย่างจริงจังเป็นพิเศษ ดังนี้ 3.1 ให้ผ ลตอบแทนสงู ก ว่าต ลาดทวั่ ไป เนื่องจากบริษัทเป็นบ ริษัทเล็กแ ละเพิ่งจ ะเริ่มต ้น บัณฑิตใ หม่ ที่มีคุณภาพมักมีโอกาสเลือกงานในองค์กรขนาดใหญ่และมั่นคงได้ง่าย ฉะนั้นกลยุทธ์แรกของบริษัทที่จะมี โอกาสเลือกบัณฑิตที่มีคุณภาพได้ก็ค ือ การเสนอค่าตอบแทนสูงกว่าตลาดไม่น้อยกว่า 30% แต่ถึงก ระนั้นก็ ยังม ีค่าใช้จ่ายถูกกว่าก ารหาผู้ช ำ�นาญการเข้ามาเลยตั้งแต่ต้น 3.2 ให้การฝกึ อ บรมดา้ นวชิ าการอย่างสม่�ำ เสมอ บัณฑิตใ หม่ใ นสาขาวิชาชีพน ี้ต ้องการสิ่งจ ูงใจหลัก อย่างหนึ่งค ือ การแสวงหาความรู้แ ละประสบการณ์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งก ารได้ร ับก ารฝึกอ บรมอย่างสม่ำ�เสมอ เป็นส ิ่งที่พ วกเขาต้องการมาก ซึ่งอาจจะมากกว่าค่าตอบแทนที่สูงกว่าตลาดด้วยซ้ำ�ไป 3.3 ให้การดูแลด้านการเป็นอยู่และสิ่งแวดล้อม สภาพแวดล้อมในการทำ�งาน และสิ่งอำ�นวยความ สะดวก อุปกรณ์คอมพิวเตอร์ที่จะใช้งานต้องมีให้อย่างเพียงพอ หรือแม้แต่สิ่งอำ�นวยความสะดวกด้านการ เป็นอ ยู่และที่พักก็มีค วามสำ�คัญต่อความต้องการของพวกเขา 3.4 เพื่อนร่วมงานที่เข้ากันได้ การมีเพื่อนวัยเดียวกัน มีระดับความคิดใกล้เคียงกัน เมื่อมาทำ�งาน ร่วมกันโอกาสจะทำ�งานร่วมกันได้ด้วยดี

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

15-50

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ม

ธ ส

3.5 ให้ขวัญและกำ�ลังใจในการทำ�งาน การเอาใจใส่โดยให้ความสำ�คัญ และการให้กำ�ลังใจกับพวก เขาก็เป็นเรื่องสำ�คัญ 3.6 ให้ค วามภมู ใิ จในผลงานทที่ �ำ ส�ำ เร็จ ให้ค วามสำ�คัญแ ละความภูมิใจในผลงานทีเ่ขาทำ�สำ�เร็จ เช่น ซอฟต์แวร์หรือโครงการที่เขาทำ�สำ�เร็จต้องให้เขาภูมิใจว่าเขามีบทบาทหรือมีส่วนร่วม

ธ ส

ม

4. การรักษาบุคลากรคอมพิวเตอร์ให้คงอยู่กับบริษัท

ธ ส

ม

4.1 สถานะปัจจุบันของบุคลากรคอมพิวเตอร์ กล่าวกันเสมอว่า “การสร้างนั้นว่ายาก แต่การดูแล รักษาให้ค งอยูน่ ั้นย ากกว่า” ในทำ�นองเดียวกันบ ุคลากรทีมง านคอมพิวเตอร์ข องบริษัทท ำ�งานร่วมกันใ นบริษัท มานานกว่า 14 ปี ได้ท �ำ งานโครงการและพฒ ั นาซอฟต์แวร์ส �ำ เร็จก นั ม าโดยตลอด ภูมใิ จรว่ มกนั ม าจนถึงป จั จุบนั บัดนี้พวกเขาอายุเฉลี่ย 40 ปี เป็นบุคลากรที่ม ีค่าของบริษัท 1) เป็นผ ชู้ �ำ นาญการ (in house expert) ภายในองค์กร บุคคลเหล่าน นี้ อกจากจะมคี วามรคู้ วาม ชำ�นาญด้านคอมพิวเตอร์ แต่ยังม ีความรู้ความสามารถด้านการประยุกต์ธุรกิจเกือบทุกสายงาน ไม่ว่าจะเป็น พาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ การตลาด การบริหารคลังส ินค้า การขนส่ง หรือ แม้แต่การบริหารองค์กร 2) ประสบความสำ�เร็จและความสุขในชีวิต เขามีความก้าวหน้าในหน้าที่การงาน และมี ผลตอบแทนจากบริษัทที่ส ูงขึ้น ทั้งนี้เพราะพวกเขามีความรอบรู้มากขึ้น 3) ภูมิใจผลงานที่ตนผลิต ผลงานที่เขาผลิต ถ้าผลงานนั้นเป็นที่นิยมต่อธุรกิจทั้งของบริษัท และของธุรกิจป ระเภทเดียวกันใ นประเทศ ผลงานของเขาจะเป็น “สินทรัพย์ท างปัญญา” ที่ม ีค ุณค่าแ ละราคา ทั้งต่อบ ริษัทและต่อพวกเขาเอง เก็บไว้เป็นความภาคภูมิใจ 4.2 ความต้องการทเี่ปลี่ยนแปลงไป 1) รู้สึกหรือเริ่มรู้สึกว่างานที่ทำ�อยู่ขาดความท้าทาย ปุถุชนทั่วไปการทำ�อะไรซ้ำ�ๆ และเป็น เวลานานย่อมเบื่อหน่าย แม้จ ะแสวงหางานที่ท ้าทายเสมอๆ ก็จะรู้สึกเหน็ดเหนื่อย 2) เมื่ออ ายุม ากขึ้นย ่อมแสวงหาความมั่นคงของชีวิต เมื่อม คี รอบครัวต ้องมภี าระมากขึ้น เป็น ทีม่ าของการคดิ ถึงค วามเพียงพอของรายได้เพือ่ ค วามมัน่ คงของชวี ติ และยิง่ อ ายุม ากขึน้ ก ารท�ำ งานหนักต ลอด เวลาย่อมทำ�ได้ยาก 3) ผลตอบแทนในปัจจุบันเพียงพอกับชีวิตปัจจุบันและอนาคตหรือไม่ แม้บริษัทจะให้ผล ตอบแทนสูงขึ้นเรื่อยๆ แต่ก็ต ้องมีข ้อจำ�กัดของค่าของงานระดับหนึ่ง เพราะค่างานที่ท ำ�ในหน้าที่เดิมไม่สูงพอ กับค่าจ้างที่บริษัทจ่าย บริษัทก็จ่ายเพิ่มไ ม่ได้ 4) อนาคตจะเป็นอย่างไรถ้าปัจจุบันไม่ดีขึ้นอย่างที่คาดหวัง บุคลากรกลุ่มนี้มีความคาดหวัง ค่อนข้างสูงและประเมินตนเองสูงด้วย และพวกเขายังเป็นท ี่ต้องการของตลาดมาก 4.3 การบริหารเพื่อรักษาบุคลากรคอมพิวเตอร์ เนื่องจากบริษัทตระหนักดีว่าบุคลากรกลุ่มนี้มี คุณค่าต้องพยายามรักษาไว้ใ ห้คงอยู่ก ับองค์กรให้ม ากที่สุด และนานที่สุด 1) ปรับเปลีย่ นให้เป็นผ บู้ ริหาร บุคลากรกลุ่มน ีเ้ป็นก ำ�ลังส ำ�คัญข ององค์กรในทุกแ ขนง เพราะ นอกเหนือจ ากคอมพิวเตอร์เทคโนโลยีท ีพ่ วกเขาได้ม โี อกาสได้เรียนรูแ้ ล้ว พวกเขายังม โี อกาสได้เรียนรูง้ านใน

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

กรณีศึกษาธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์ของไทย

ม

15-51

ธ ส

ธุรกิจที่เขามีส่วนร่วมในการออกแบบและพัฒนา และด้วยที่พวกเขาเป็นบุคคลที่มีทักษะทางตรรกะ (logic) ในการทำ�งานดีเป็นทุนเดิมอยู่แล้วและถ้าพวกเขาได้พัฒนาตนเองอีกเล็กน้อยโดยเฉพาะอย่างยิ่งนำ�ความรู้ ด้าน “บริหารโครงการ” (project management) มาประยุกต์ใช้ด้วย พวกเขาจะสามารถพัฒนาตนเองจน เป็นผู้บริหารของบริษัทท ี่ดีม ีคุณภาพต่อไป 2) หางานทมี่ คี ณ ุ ค่าเพิม่ ข นึ้ เมื่อบ ุคลากรกลุ่มน ีป้ ระสบความสำ�เร็จต ามเป้าห มายแล้ว ทิศทาง และอนาคตของพวกเขาจะเป็นอ ย่างไรต่อไ ปในอนาคต เพื่อค วามเจริญร ุ่งเรืองต่อต ัวพ วกเขาเองและต่อบ ริษัท พัฒนาตนเองให้ท ันก ับเทคโนโลยีส มัยใ หม่ต ่อไ ป เป็นท ีแ่ น่นอนว่าเทคโนโลยีด ้านคอมพิวเตอร์ไ ม่มคี ำ�ว่าห ยุด ยั้ง แต่กลับตรงข้ามกับมีตัวเร่งให้มีการพัฒนาเร็วยิ่งขึ้นเป็นท วีคูณ ฉะนั้นบุคลากรกลุ่มนี้ ถ้ายังคงสนุกกับ การติดตามความก้าวหน้าของเทคโนโลยีสมัยใหม่เรื่อยๆ จนเข้าสู่ยุคของเครือข่ายสังคม (social network) การสื่อสารที่ไร้พรมแดนมากขึ้น 3) จัดต งั้ บ ริษทั จัดต ัง้ บ ริษทั พ ฒ ั นาซอฟต์แวร์ข ึน้ ใ นเครือข องออฟฟิศเมท เมือ่ บ คุ ลากรกลุม่ น ี้ มีค วามสามารถดา้ นบริหารจดั การในการพฒ ั นาซอฟต์แวร์ใ ห้เป็นร ะบบมากขึน้ มีท มี ง านมากขึน้ และซอฟต์แวร์ ที่ผลิตอยู่ ถือได้ว่าเป็นซอฟต์แวร์ที่ดีที่สุดของไทยและของประเทศเพื่อนบ้าน บริษัทจึงมีแนวความคิด ว่าน่าจะจัดตั้งบริษัทพัฒนาซอฟต์แวร์ (software house) เพื่อจำ�หน่ายซอฟต์แวร์ที่มีอยู่ให้กับองค์กรอื่นใน ประเทศไทย และประเทศเพือ่ นบา้ น และรบั จ้างพฒ ั นาซอฟต์แวร์ใ ห้ล กู ค้าเพือ่ ห ารายได้ใ ห้ม ากขึน้ และสดุ ท้าย คือยังพัฒนาและปรับปรุงซอฟต์แวร์ท ี่ใช้งานในออฟฟิศเมทให้ดีขึ้น ทันส มัยขึ้นตลอดเวลา

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

บทวิเคราะห์ท ้ายเรื่อง

ม

ธ ส

ม

หนทางสู่ความสำ�เร็จขององค์กรที่สำ�คัญที่สุดงานหนึ่งคือ งานเทคโนโลยีคอมพิวเตอร์ ฉะนั้น ผู้บ ริหารองค์กรที่จ ะประสบความสำ�เร็จต้องมีว ิสัยทัศน์ที่จ ะทำ�อย่างไรให้อ งค์กรมีร ะบบงานคอมพิวเตอร์ที่ม ี ประสิทธิภาพ ค่าใช้จ่ายเหมาะสมกับองค์กรมากที่สุด ออฟฟิศเมทเลือกการมีทีมงานพัฒนาระบบงานคอมพิวเตอร์ในบริษัทเอง (in house computer team) และเป็นทีมงานที่เป็นบัณฑิตใหม่ที่ไม่มีประสบการณ์เข้าร่วมทีม วิธีการนี้เหมาะสมกับออฟฟิศเมท ด้วยเหตุผลคือ 1) ผู้จ ัดการหรือเจ้าของเป็นค นหนุ่มแ ละเป็นบ ัณฑิตใ หม่จ ากมหาวิทยาลัย ไม่มชี ่องว่างทางวัย ต้อง สามารถสื่อสารกันได้ด้วยดีและมีความสุขใ นการทำ�งานร่วมกัน ให้การยกย่อง และให้เกียรติซึ่งกันและกัน 2) บริษัทต ั้งข ึ้นใหม่ทุนน้อย ต้องลงทุนแบบค่อยเป็นค่อยไป สามารถร่วมกันศึกษาระบบงานและ พัฒนางานแบบ “ศึกษาไปแก้ไขไปจนได้งานที่ด ีที่สุด” 3) แสวงหาโปรแกรมงานที่เหมาะสมกับสังคมไทย 4) ปรับต วั ใ ห้เข้าก บั ก ารเติบโตแต่ละชว่ งชวี ติ แ ละความกา้ วหน้าข องทมี ง าน ทัง้ หมดนผี้ จู้ ดั การบริษทั รับบทบาทที่ดีมากจึงประสบความสำ�เร็จมาจนทุกวันนี้ ทั้งๆ ที่ไม่ใช่งานง่ายๆ และแม้แต่การบริหารทีมงาน กลุ่มนี้ให้คงอยู่กับบริษัทในอนาคตไม่ใช่งานง่ายเช่นกัน เพราะบุคลากรกลุ่มนี้ยังคงแสวงหางานที่ท้าทาย ก้าวหน้า และผลตอบแทนสงู ข ึน้ ซึง่ ผ จู้ ดั การทราบสจั ธรรมขอ้ น ดี้ ี จึงไ ด้ว างแผนการววิ ฒ ั นาการทมี ง านและงาน

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

15-52

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ม

ธ ส

ส่วนนี้ต่อไปในอีกรูปแบบหนึ่งค ือ การจัดตั้งบ ริษัทในเครือให้เป็นบ ริษัทที่ปรึกษา พัฒนา และขายซอฟต์แวร์ ที่พ ัฒนาขึ้นม า (software house) หรือใ ห้บ ุคลากรกลุ่มน ี้เป็นผ ู้ถ ือห ุ้น เป็นเจ้าของบริษัทเอง เป็นผ ู้จ ัดการเอง เป็นผู้บริหารเอง อย่างเป็นอิสระมากขึ้น และนี่คือการท้าทายอีกบทบาทหนึ่งของวัฏจักรขององค์กรที่เจริญ เติบโตเป็นขั้นเป็นตอนของคนอาชีพนี้

ธ ส

ม

หลังจากศึกษาเนื้อหาสาระเรื่องที่ 15.3.1 แล้ว โปรดปฏิบัติกิจกรรม 15.3.1 ในแนวการศึกษาหน่วยที่ 15 ตอนที่ 15.3 เรื่องที่ 15.3.1

ธ ส

ม

เรื่องที่ 15.3.2 การจัดการด้านซอฟต์แวร์

ธ ส

ม

เนื่องจากบริษัทท ำ�ธุรกิจเป็นแ บบการค้าท างไกลไม่มหี น้าร ้าน ฉะนั้นก ารใช้เทคโนโลยีเพื่อก ารสื่อสาร ช่วยในการขายและบริการ ย่อมเป็นสิ่งจ ำ�เป็นอย่างยิ่งที่จะทำ�ให้ธุรกิจของบริษัทบรรลุเป้าหมาย สิ่งที่ได้ร ับจากการพัฒนาซอฟต์แวร์ภ ายในองค์กร 1. ปัจจัยในการพัฒนาซอฟต์แวร์ - เสริมส ร้างศักยภาพในการแข่งขันท างธุรกิจแบบไม่มีหน้าร้านอย่างเป็นระบบ - สร้างความโดดเด่นใ นการบริหารธุรกิจ ด้วยกระบวนการทำ�งานภายในอย่างมปี ระสิทธิภาพ - พัฒนาโอกาสใหม่ๆ ทางธุรกิจได้ง่ายและเร็วทันต ่อสถานการณ์ - ปรับเปลี่ยนธุรกิจใ ห้สอดคล้องต่อการเปลี่ยนแปลงทางธุรกิจได้รวดเร็ว - สามารถแก้ไขและปรับเปลี่ยนซอฟต์แวร์ได้ตลอดเวลา โดยไม่เสียเวลาและค่าใช้จ่าย - ลดภาระและค่าใช้จ่ายในการซื้อซอฟต์แวร์ภายนอก - ไม่เสียเวลาในการทดลองใช้และปรับซ อฟต์แวร์ภายนอกให้เหมาะสมกับธ ุรกิจ - ลดค่าใช้จ่ายในการบริหารงานภายในองค์กร - เพิ่มป ระสิทธิภาพในการบริหารงานภายในองค์กร 2. บุคลากรในสายงานคอมพิวเตอร์ บุคลากรและหน้าทีค่ วามรบั ผ ดิ ช อบดา้ นการพฒ ั นาคอมพิวเตอร์ ของบริษัท • ทีมงานพัฒนาและออกแบบซอฟต์แวร์ มี 15 คน ทำ�หน้าที่ รับผิดชอบด้านการออกแบบ ซอฟต์แวร์เพื่อรองรับกระบวนการทำ�งาน และเพื่อต่อยอดธุรกิจการค้าระบบทางไกล เช่น ออกแบบเว็บไซต์ และโครงสร้างการใช้งานให้เหมาะสมกับโครงสร้างทางธุรกิจและพฤติกรรมผู้บริโภค เป็นต้น

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

กรณีศึกษาธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์ของไทย

ม

15-53

ธ ส

• ทีมงานพัฒนาและจัดการฐานข้อมูล มี 3 คน ทำ�หน้าที่ รับผิดชอบด้านการจัดเก็บและ วิเคราะห์ฐานข้อมูลลูกค้า เพื่อพัฒนาระบบรองรับพฤติกรรมผู้บริโภคได้อย่างเหมาะสมและเป็นข้อมูลเพื่อ จัดกิจกรรมทางการตลาด • ทีมงานบริการให้คำ�ป รึกษา มี 2 คน ทำ�หน้าที่ รับผิดชอบติดตามงานที่ได้พัฒนาจากทีม พัฒนาและออกแบบซอฟต์แวร์ และทีมพัฒนาและจัดการฐานข้อมูล 3. ซอฟต์แวร์แ ละการพัฒนาซอฟต์แวร์ • ซอฟต์แวร์เพื่อการตลาด ซอฟต์แวร์เพื่อสนับสนุนการขายของบริษัทในขณะนี้มีอยู่ 6 เว็บไซต์ ซึ่งทั้งหมดได้พัฒนาขึ้นเองภายในบริษัทโดยบริษัทภูมิใจในผลงานทั้งหมดนี้อย่างยิ่ง เว็บไซต์ทั้ง 6 คือ

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

เว็บไซต์ www.officemate.co.th www.officemate.co.th/eprocurement www.trendyday.com www.trendyprint.net www.redeemcenter.com www.trendyday.com/ushop

ม

ออกแบบเพื่อ บีทูซี/บีทูบี สินค้าเครื่องเขียนและอุปกรณ์สำ�นักงาน บีทูบี ระบบคำ�สั่งซื้อเฉพาะองค์กร บีทูซี/บีทูบี สินค้าอุปโภค/บริโภค/สินค้าทั่วไป สำ�หรับงานพิมพ์ เช่น นามบัตร โปสการ์ด เป็นต้น Redeem แลกแต้มแ ละส่งเสริมค วามจงรักภ ักดีต ่อต ราสินค ้า Redeem KTC จับม ือกับพันธมิตร เช่น ธนาคาร เพื่อทำ�การ แลกคะแนนบัตรเครดิตกับสินค้าของบริษัท ผ่านช่องทางของบริษัท

ธ ส

ม

ธ ส

ม

นอกจากออกแบบและพัฒนาซอฟต์แวร์เพื่อสนับสนุนการขายแล้ว บริษัทยังออกแบบและ พัฒนาซอฟต์แวร์เพื่อก ารบริหารงานภายในบริษัทเองอีกมากมายโดยประกอบด้วย • ซอฟต์แวร์ด ้านการตลาด ด้านการพนักงาน ด้านบัญชี ระบบออี าร์พี และด้านการขนส่ง

ธ ส

ฝ่ายงานที่ใช้ซอฟต์แวร์ ฝ่ายขาย

ม

ซอฟต์แวร์ที่พัฒนา

ม

ธ ส

Sale Order Redeem System Document Controlling CRM (Customer Relationship Management) Outbound Management สำ�หรับกิจกรรมในการติดต่อ ลูกค้า Reward System (การแลกคะแนนสะสมเพือ่ รับของรางวัล) Intranet เพื่อออกรายงานลูกค้าและยอดขาย

ม

ธ ส

15-54

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ฝ่ายงานที่ใช้ซอฟต์แวร์ ฝ่ายการตลาด

ธ ส

ม

ฝ่ายบุคลากร

ฝ่ายบัญชีและการเงิน

ธ ส

ม

ฝ่ายจัดการขนส่ง

ผู้บริหาร

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ซอฟต์แวร์ที่พัฒนา

Purchase Order Product Management Promotional Design Intranet เพื่อออกรายงานข้อมูลลูกค้าและยอดขาย ID Staff Log e-Learning e-Recruitment Financial Statement Invoice System Bank Reconcile ระบบบัญชีลูกหนี้และเจ้าหนี้ Budgeting Management Tax System Intranet เพื่อออกรายงานบริหารข้อมูลลูกหนี้ ระบบ Warehouse Management Inventory Control Quantity Control Shelf Location Intranet รายงานเพือ่ การบริหารสินค้าและการตรวจจำ�นวน สินค้า ระบบ Delivery Network Intranet เพื่อการบริหารการจัดส่ง Routing Management Tracking & Delivery Network design Check & Bill Handling Inventory Analysis, Sales

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

หลังจากศึกษาเนื้อหาสาระเรื่องที่ 15.3.2 แล้ว โปรดปฏิบัติกิจกรรม 15.3.2 ในแนวการศึกษาหน่วยที่ 15 ตอนที่ 15.3 เรื่องที่ 15.3.2

ม

ธ ส

กรณีศึกษาธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์ของไทย

ตอนที่ 15.4

ธ ส

ม

การเตรียมการเข้าสโู่ ลกาภิวัตน ์ของ บริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน)

ม

ธ ส

15-55

ธ ส

ม

โปรดอ่านแผนการสอนประจำ�ตอนที่ 15.4 แล้วจึงศ ึกษาเนื้อหาสาระ พร้อมปฏิบัติกิจกรรมในแต่ละเรื่อง

หัวเรื่อง

ธ ส

ม แนวคิด

ม

เรื่องที่ 15.4.1 เป้าหมายของการเข้าเป็นบริษัทจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ของบริษัท ออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) เรื่องที่ 15.4.2 การเตรยี มการเข้าจ ดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ข องบริษทั อ อฟฟิศเมท จ�ำ กัด (มหาชน) เรื่องที่ 15.4.3 ผลที่ไ ด้จากการเข้าเป็นบริษัทจ ดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ เอ็ม เอ ไอ ของ บริษัทอ อฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน)

ธ ส

ม

1. บริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) ได้มีเป้าหมายของการเข้าเป็นบริษัทจดทะเบียนใน ตลาดหลักทรัพย์เพื่อให้สามารถดำ�เนินธุรกิจในสภาวการณ์แข่งขันทางธุรกิจที่รุนแรงใน ยุคโลกาภิวัตน์ได้ โดยเป้าหมายดังกล่าวคือ เพื่อยกระดับบริษัทให้เป็นมาตรฐานสากล เพื่อใ ห้ม แี หล่งเงินท ุนร ะยะยาว เพื่อส ร้างความน่าเชื่อถ ือแ ละภาพลักษณ์ส ินค้าท ีม่ คี ุณภาพ เพื่อการขยายตัวทางธุรกิจทั้งภายในประเทศและต่างประเทศ และเพื่อความภูมิใจของ พนักงานภายในบริษัท 2. บริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) ได้มีการเตรียมการเข้าเป็นบริษัทจดทะเบียนใน ตลาดหลักทรัพย์ เอ็ม เอ ไอ ตามหลักเกณฑ์ของการเข้าเป็นบริษัทจดทะเบียนในตลาด หลักทรัพย์ดังกล่าวทุกประการ และได้แปรสภาพเป็นบริษัทมหาชนเพื่อระดมทุนจาก ตลาดหลักทรัพย์ดังก ล่าวเมื่อวันท ี่ 28 กรกฎาคม พ.ศ. 2553 3. ผลที่ได้จากการเข้าเป็นบริษัทจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ เอ็ม เอ ไอ ของบริษัท ออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) ในปัจจุบัน ได้แก่ ความมีชื่อเสียงและการรับรู้ในตลาด การค้า ยอดขายและการเติบโตของยอดขาย คุณค่าท ีม่ ตี ่อบ ุคลากรของบริษัทใ นหลายด้าน และสามารถต่อยอดการวิจัยและพัฒนาได้อย่างต่อเนื่อง ผลที่ไ ด้ในอนาคต ได้แก่ ความ เป็นผ ู้นำ�ในธุรกิจป ระเภทธุรกิจอ อนไลน์ใ นภูมิภาคอาเซียน การเติบโตของธุรกิจ และการ ต่อยอดธุรกิจด ้วยการเพิ่มพันธมิตรทางธุรกิจ

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

15-56

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ธ ส

วัตถุประสงค์

ม

ธ ส

ม

เมื่อศึกษาตอนที่ 15.4 จบแล้ว นักศึกษาสามารถ 1. บอกเป้าหมายของการเข้าเป็นบริษัทจ ดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ เอ็ม เอ ไอ ของบริษัท ออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) ได้ 2. อธิบายการเตรียมการเข้าจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ของบริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) ได้ 3. อธิบายผลทีไ่ ด้จ ากการเข้าเป็นบ ริษัทจ ดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ เอ็ม เอ ไอ ของบริษัท ออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน)

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม ม

ธ ส

ม ม

ธ ส

กรณีศึกษาธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์ของไทย

ม

15-57

ธ ส

เรื่องที่ 15.4.1 เป้าหมายของการเข้าเป็นบริษัทจดทะเบียนในตลาด หลักทรัพย์ข องบริษัทออฟฟิศเมทจำ�กัด (มหาชน)

ธ ส

ม

1. การเข้าส ู่โลกาภิวัตน์

ธ ส

ม

เป้าหมายที่ส ำ�คัญขององค์กรธุรกิจเกือบทุกองค์กร ทั้งขนาดเล็กและขนาดกลางที่ดำ�เนินธุรกิจแล้ว ประสบความส�ำ เร็จม าระดบั ห นึง่ แ ล้วอ ยากจะกา้ วหน้าต อ่ ไ ปและอยากไปให้ถ งึ อ ย่างยิง่ คือก ารนำ�บริษทั ข องตน เข้าจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ไม่ว่าจะเป็นตลาดหลักทรัพย์เล็ก (MAI) หรือค่อยพัฒนาเข้าสู่ตลาด หลักทรัพย์ใหญ่ (SET) ของประเทศ หรือถ ้าเหนือไปกว่านั้นก็อยากจะเข้าไปตลาดต่างประเทศต่อไป นั้นเป็น เป้าห มายสูงสุดท ีน่ ักธ ุรกิจอ ยากจะก้าวไปให้ถ ึง และถ้าจ ะถามว่า “ทำ�ไมจึงอ ยากจะนำ�บริษัทเข้าไปจดทะเบียน ในตลาดหลักทรัพย์?” และ “การบริษัทเข้าไปในตลาดหลักทรัพย์จ ะได้ประโยชน์อ ะไร ?” จึงจะขอนำ�กรณี ศึกษาของออฟฟิศเมทมาเป็นตัวอย่างเพื่อเป็นแนวทางในการปฏิบัติต่อไป ก่อนจะนำ�บริษัทเข้าจ ดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ได้จ ะต้องมีข ั้นต อนที่จ ะต้องผ่านการดำ�เนินการ ห ลายขัน้ ต อน และตอ้ งสามารถปฏิบตั ใิ ห้ถ กู ต อ้ งตามขอ้ ก �ำ หนดและขอ้ บ งั คับข องสองสถาบันห ลักค อื สำ�นักงาน คณะกรรมการกำ�กับหลักทรัพย์แ ละตลาดหลักทรัพย์ (ก.ล.ต.) และคณะกรรมการตลาดหลักทรัพย์ ซึ่งแบ่ง กันทำ�หน้าที่ออกข้อกำ�หนดและข้อบังคับเพื่อควบคุมการปฏิบัติงานของบริษัทมหาชนที่จะเข้าและเข้ามาอยู่ ในตลาดหลักทรัพย์ เพื่อเป็นการคุ้มครองผลประโยชน์ผู้ถือหุ้นที่เป็นประชาชนทั่วไป ทุกบริษัทที่จะนำ�บริษัทเข้าจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ได้ก็จะต้องปรับปรุง หรือปรับแต่ง โครงสร้างและระบบการทำ�งานในบริษัทให้ได้มาตรฐานตามเกณฑ์ก่อนจะผ่านการอนุมัติให้เข้าจดทะเบียน ในตลาดหลักทรัพย์ไ ด้ โดยมีองค์กรด้านการเงินคือ บริษัทที่ปรึกษาทางการเงิน (FA) และองค์กรด้านการ ควบคุมแ ละการบริหารความเสี่ยงคือ บริษัทต รวจสอบภายนอก (external audit) มาให้ความช่วยเหลือโดย ให้คำ�แนะนำ�และปรับปรุง ระบบ ระเบียบ ระบบการบัญชี และอื่นๆ จนกว่าบริษัทที่จะนำ�เข้าจดทะเบียนใน ตลาดมีค ุณสมบัติครบถ้วนก่อน และต้องผ่านความเห็นของสองสถาบัน

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

2. เป้าหมายของการเข้าตลาดหลักทรัพย์ของบริษัทอ อฟฟิศเมทจำ�กัด (มหาชน)

การเข้าตลาดหลักทรัพย์ของบริษัทอ อฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) จึงม ีเป้าห มายสำ�คัญ ได้แก่ 2.1 เพื่อยกระดับบริษัทให้เป็นมาตรฐานสากล บริษัทมีความมุ่งมั่นที่จะยกระดับมาตรฐานการ ประกอบการของบริษัท เพื่อรองรับการขยายตัวและเติบโตทางธุรกิจในอนาคต ซึ่งการเข้าจดทะเบียนใน ตลาดหลักทรัพย์ มีส่วนช่วยกระตุ้นให้บริษัทมีการบริหารงานอย่างมีประสิทธิภาพแบบมืออาชีพมากขึ้นและ มีการบริหารงานภายในบริษัทให้เป็นระบบและเป็นมาตรฐานสากลมากขึ้น

ม

ธ ส

15-58

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ม

ธ ส

2.2 แหล่งระดมเงินทุนระยะยาว บริษัทสามารถระดมทุนจากประชาชนเพื่อนำ�มาใช้ขยายธุรกิจ ของบริษัท ซึ่งก่อให้เกิดความได้เปรียบในด้านการแข่งขัน รวมทั้งช่วยให้มีโครงสร้างทางการเงินที่แข็งแรง ในการดำ�เนินกิจการ นอกจากนี้ในอนาคตบริษัทย ังสามารถเลือกระดมทุนผ่านการออกหลักทรัพย์ประเภท อื่นๆ เช่น หุ้นกู้หรือหุ้นกู้แปลงสภาพ เป็นต้น ซึ่งล้วนแต่จะช่วยให้บริษัทสามารถบริหารการเงินได้อย่างมี ประสิทธิภาพ 2.3 สร้างความนา่ เชือ่ ถ อื แ ละภาพลกั ษณ์ส นิ ค้าท มี่ คี ณ ุ ภาพ เนื่องจากบริษัทป ระกอบธุรกิจค ้าป ลีกท ี่ จำ�หน่ายสินค้าผ ่านออนไลน์แ ละแคตาล็อก ความน่าเชื่อถ ือใ นสินค้าแ ละการทำ�ธุรกิจจ ึงเป็นส ิ่งส ำ�คัญม าก การ เข้าจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ ก่อให้เกิดความน่าเชื่อถือแก่ลูกค้าและคู่ค้าของบริษัทและที่สำ�คัญคือจะ เป็นการส่งเสริมภ าพลักษณ์ท ี่ด ีให้บริษัท ทั้งนี้เพราะว่าบริษัทที่จะผ่านการจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ได้ นั้นต้องผ่านการพิจารณาจากสำ�นักงานคณะกรรมการกำ�กับห ลักทรัพย์แ ละตลาดหลักทรัพย์ (ก.ล.ต.) และ คณะกรรมการตลาดหลักทรัพย์ ซึ่งเป็นส ถาบันท ี่จ ัดต ั้งข ึ้นเพื่อด ูแลผลประโยชน์ข องผู้ถ ือห ุ้นท ี่เป็นป ระชาชน ทั่วไป ซึ่งบ ริษัทท ี่จ ะผ่านการพิจารณาของสองสถาบันนี้ย ่อมจะต้องเป็นบ ริษัทท ี่ม ีผ ลการดำ�เนินก ารที่ด ี และมี ฐานะมั่นคง รวมทั้งม ีก ารเปิดเผยข้อมูลที่โ ปร่งใสและสามารถตรวจสอบได้ นอกจากนีย้ ังจ ะช่วยบริษัทเผยแพร่ข ่าวสารและความเคลื่อนไหวผ่านสื่อต ่างๆ ของตลาดหลักทรัพย์ และภาคธุรกิจ ช่วยให้บริษัทเป็นที่รู้จักและยอมรับของสาธารณชนมากขึ้น รวมถึงสร้างความตระหนักและ ความนิยมในสินค้าและบริการของบริษัทใ นทางอ้อม 2.4 การขยายตวั ท างธรุ กิจใ นประเทศและตา่ งประเทศ ในยคุ ก ารคา้ เสรีไ ร้พ รมแดนทจี่ ะมกี ารแข่งขัน สูงมากนั้น บริษัทที่จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ จะเป็นที่น่าสนใจของนักลงทุนที่เข้าร่วมเป็นพันธมิตร ธุรกิจ เนื่องจากบริษัทมีร ะบบบัญชีม าตรฐาน โปร่งใส ตรวจสอบได้และเป็นที่ยอมรับของสากล ซึ่งจะก่อให้ เกิดความแข็งแ กร่งท างธุรกิจข องบริษัทมากยิ่งขึ้น 2.5 ความภาคภมู ใิ จของพนักงานของบริษทั เมือ่ บ ริษทั ไ ด้จ ดทะเบียนในตลาดหลักท รัพย์ พนักงาน ของบริษัทจะมีความภาคภูมิใจในบริษัทมากยิ่งขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากบริษัทมีผลประกอบการดีและ ภาพลักษณ์ดี มีชื่อเสียงและเป็นที่รู้จักก ันอย่างแพร่หลายย่อมจะทำ�ให้พนักงานของบริษัทเกิดความรู้สึกที่ดี ต่อบริษัท มีค วามยึดม ั่นหรือค่านิยมร่วมและมีส่วนร่วมต่อการสร้างชื่อเสียงและเกียรติคุณของบริษัท ทั้งนี้ ธุรกิจที่ต้องการจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ เอ็ม เอ ไอ จะต้องมีคุณสมบัติสอดคล้องกับ เกณฑ์ที่ต ลาดหลักทรัพย์ เอ็ม เอ ไอ กำ�หนดไว้ ดังนี้ 1) คุณสมบัติของหุ้นสามัญของบริษัท บริษัทที่จะขอจดทะเบียนจะต้องแปรงสภาพเป็นบริษัท มหาชนโดยมีหุ้นสามัญที่ร ะบุชื่อผู้ถ ือแ ละไม่มีข ้อจำ�กัดในการโอนหุ้น เว้นแต่ข้อจำ�กัดที่เป็นไปตามกฎหมาย ที่ร ะบุไว้ในข้อบังคับบริษัท

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

กรณีศึกษาธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์ของไทย

2) คุณสมบัติของบริษัท

ม

15-59

ธ ส

สถานะ ต้องเป็นบริษัทมหาชนจำ�กัด ทุนชำ�ระแล้วเฉพาะหุ้นสามัญ ≥ 20 ล้านบาท (หลังการเสนอขายหุ้นแก่ประชาชน) การกระจายการถือหุ้นรายย่อย (หลังการเสนอขายหุ้นแก่ประชาชน) จำ�นวนผู้ถือหุ้นรายย่อย ≥ 300 ราย อัตราส่วนการถือหุ้น ถือห ุ้นรวมกัน > 20% ของทุนชำ�ระแล้ว ผู้ถือหุ้นรายย่อย คือ ผู้ที่ไม่ได้เป็น Strategic Shareholders คือ กรรมการ ผู้จ ัดการ และผู้บริหาร รวมถึงผ ู้ที่เกี่ยวข้อง หรือผู้ถือหุ้นที่ ถือหุ้น > 5% นับร วมผู้ที่เกี่ยวข้อง การได้รับอนุญาต ต้องได้รับอนุญาตให้เสนอขายหุ้นจาก ก.ล.ต. จำ�นวนหุ้นที่เสนอขาย ≥ 15% ของทุนชำ�ระแล้ว ผลการดำ�เนินงาน • มีผลการดำ�เนินงานต่อเนื่อง > 2 ปี โดยอยู่ภายใต้การจัดการของ ผู้บ ริหาร ส่วนใหญ่ชุดเดียวกัน > 1 ปี ก่อนการยื่นคำ�ขอ และกำ�ไร สุทธิในปีล่าสุดก่อนยื่นคำ�ขอมีกำ�ไรสุทธิ และมีกำ�ไรสุทธิในงวด สะสมของปีที่ยื่นคำ�ขอ • ในกรณีที่มีผลการดำ�เนินการเพียง 1 ปี สามารถเข้าจดทะเบียนได้ หากมีมูลค่าราคาตลาดของหลักทรัพย์ไม่น้อยกว่า 1,000 ล้านบาท ฐานะการเงินและสภาพคล่อง • มีส่วนของผู้ถือหุ้น > 20 ล้านบาท - สามารถพิสูจน์ไ ด้ว ่าบ ริษัทย ังม ีส ถานะทางการเงินท ี่ม ั่นคง ตลอด จนมีเงินทุนหมุนเวียนที่เพียงพอ การบริหารงาน • มีผู้บริหารและผู้มีอำ�นาจควบคุมที่มีคุณสมบัติ และไม่มีลักษณะ ต้องห้ามตามหลักเกณฑ์ที่กำ�หนดในประกาศของ ก.ล.ต. - มกี ารกำ�หนดขอบเขตอำ�นาจหน้าทีข่ องคณะกรรมการบริษัทต าม หลักเกณฑ์ที่กำ�หนดในประกาศของ ก.ล.ต. การกำ�กับดูแลกิจการ • มีระบบการกำ�กับด ูแลกิจการทีด่ ี มีค ณะกรรมการตรวจสอบ (audit และการควบคุมภายใน committee) ซึ่งมีคุณสมบัติตามที่ตลาดหลักทรัพย์กำ�หนด • จั ด ใ ห้ มี ร ะบบก ารค วบคุ ม ภ ายในต ามห ลั ก เ กณฑ์ ที่ กำ � หนดใ น ประกาศของ ก.ล.ต. ความขัดแย้งทางผลประโยชน์ • ไ ม่ มี ก ารขั ด แ ย้ ง ท างผ ลป ระโยชน์ ต ามห ลั ก เ กณฑ์ ที่ กำ � หนดใ น ประกาศของ ก.ล.ต.

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

15-60

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ข้อบังคับบริษัท

ธ ส

งบการเงินและผู้สอบบัญชี

ม

กองทุนสำ�รองเลี้ยงชีพ

ม

ธ ส

• ข ้อบังคับของบริษัทและบริษัทย่อยมีข้อกำ�หนดครบถ้วนตามหลัก เกณฑ์ท ี่กำ�หนดในประกาศของ ก.ล.ต. • มีงบการเงินที่มีลักษณะและเป็นไปตามหลักเกณฑ์ที่กำ�หนดใน ประกาศของ ก.ล.ต. • ผู้ส อบบัญชีของผู้ยื่นคำ�ขอต้องได้รับความเห็นชอบจาก ก.ล.ต. • มีการจัดตั้งกองทุนสำ�รองเลี้ยงชีพตามกฎหมายว่าด้วยกองทุน สำ�รองเลี้ยงชีพ

ธ ส

ม

บริษัทออฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) จะสามารถยื่นคำ�ขอเพื่อเข้าจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ได้ บริษัทจะต้องมีคุณสมบัติครบถ้วนตามเกณฑ์ที่กล่าวมาข้างต้น ซึ่งบริษัทต้องใช้เวลาเตรียมการหลายปีกว่า จะบรรลุเป้าหมาย

ธ ส

ม

ธ ส

หลังจากศึกษาเนื้อหาสาระเรื่องที่ 15.4.1 แล้ว โปรดปฏิบัติกิจกรรม 15.4.1 ในแนวการศึกษาหน่วยที่ 15 ตอนที่ 15.4 เรื่องที่ 15.4.1

ม

ธ ส

ม ม

ธ ส

ม

ธ ส

กรณีศึกษาธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์ของไทย

ม

15-61

ธ ส

เรื่องที่ 15.4.2 การเตรียมการเข้าจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ ของบริษัทอ อฟฟิศเมทจำ�กัด (มหาชน)

ธ ส

ม

1. ขั้นตอนที่ต้องเตรียมการ

ธ ส

ม

จากเกณฑ์คุณสมบัติที่กำ�หนดบริษัทม ีขั้นตอนที่ต้องเตรียมการเป็นข ั้นเป็นตอนดังนี้

ระยะเวลาเตรียมการ 3 - 6 เดือน ก่อนยื่นคำ�ขอ

ธ ส

ม

ธ ส

❐ ศกึ ษาข้อมูลแ ละกฎระเบียบทีเ่กี่ยวข้อง เช่น พระราชบัญญัตบิ ริษัทม หาชนจำ�กัด เกณฑ์ของ ก.ล.ต. เกี่ยวกับการออกและเสนอขายหุ้นแ ก่ประชาชน เกณฑ์ของ ตลาดหลักทรัพย์ ในการรับหุ้นสามัญเข้าจ ดทะเบียน ❐ คัดเลือกบริษัทท ี่ป รึกษาทางการเงิน (financial advisor) ที่ได้รับความเห็นชอบ จาก ก.ล.ต. เพื่อช่วยเหลือในด้านการให้คำ�ปรึกษาและการเตรียมการ 1) ให้คำ�ปรึกษาและแนะนำ�ในการปรับโครงสร้างของบริษัท 2) เตรียมเอกสารและติดต่อประสานงานกับตลาดหลักทรัพย์ 3) ให้ค วามรคู้ วามเข้าใจแก่บ ริษทั ถ งึ ห น้าทีค่ วามรบั ผ ดิ ช อบในการเป็นบ ริษทั จดทะเบียน 4) ศึกษาข้อมูลของบริษัทและรับรองว่าบริษัทมีคุณสมบัติครบถ้วน 5) รับรองว่าบริษัทไ ด้เปิดเผยข้อมูลที่ถูกต้องและครบถ้วน 6) ติดตามผลการดำ�เนินงานและร่วมชี้แจงกับบ ริษัทต่อไ ปอีก 1 ปี ❐ ให้ข้อมูลรายละเอียดแก่ที่ปรึกษาทางการเงินเพื่อตรวจสอบคุณสมบัติ และ ปรับปรุงแก้ไขให้สอดคล้องกับห ลักเกณฑ์ที่เกี่ยวข้อง ❐ วางแผนการจัดเตรียมข้อมูลและตารางเวลาดำ�เนินการ ❐ จัดโครงสร้างการถือห ุ้นข องบริษัท และกลุ่มบ ริษัทใ ห้ป ราศจากความขัดแ ย้งท าง ผลประโยชน์ และเตรียมการให้มีระบบการกำ�กับดูแลกิจการที่ดี ❐ จัดเตรียมงบการเงินและข้อมูลทางบัญชีในรูปแบบที่ถูกต้องตามมาตรฐาน ❐ แต่งตั้งคณะกรรมการตรวจสอบ ซึ่งถือว่าเป็นคณะกรรมการที่สำ�คัญมากต้อง ทำ�หน้าที่รับผิดชอบและมีคุณสมบัติ ดังนี้

ธ ส

ม

การเตรียมตัว

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

15-62

ระยะเวลาเตรียมการ

ม

ธ ส

ม

2 - 5 เดือน ก่อนยื่นคำ�ขอ

ธ ส

ม

1 - 2 เดือน ก่อนยื่นคำ�ขอ

ม

ธ ส

การเตรียมตัว

หน้าที่รับผิดชอบ 1) สอบทานรายงานทางการเงิน 2) สอบทานระบบควบคุมภายในและระบบตรวจสอบภายใน 3) พิจารณาคัดเลือกและเสนอแต่งตั้งผู้สอบบัญชี 4) สอบทานการปฏิบัติงานตามข้อกำ�หนดของกฎหมายที่เกี่ยวข้อง 5) พิจารณาการเปิดเผยข้อมูลในรายการเกี่ยวโยงให้ถูกต้องครบถ้วน 6) หน้าทีอ่ ืน่ ใดทีค่ ณะกรรมการบริษทั มอบหมายและคณะกรรมการตรวจสอบ เห็นชอบ 7) จัดทำ�รายงานของคณะกรรมการตรวจสอบไว้ในรายงานประจำ�ปี องค์ประกอบและคุณสมบัติ 1) ประกอบด้วยคณะกรรมการบริษัทอย่างน้อย 3 คน (1 คน ควรมีความรู้ ด้านบัญชีหรือการเงิน) 2) ต้องได้รับการแต่งตั้งโดยคณะกรรมการบริษัท หรือ ผู้ถือหุ้น 3) เป็นกรรมการที่ไม่ใช่กรรมการบริหารหรือผู้บริหาร พนักงาน หรือที่ปรึกษา ที่ได้รับเงินเดือนประจำ�จากบริษัท 4) ไม่มีผลประโยชน์หรือส่วนได้เสียทั้งด้านการเงินหรือการบริหารงานกับ บริษัท 5) ถือหุ้นไม่เกินร้อยละ 5 โดยให้นับรวมหุ้นที่ถือโดยผู้ที่เกี่ยวข้องด้วย ❐ แปรสภาพบริษัทเป็นบริษัทมหาชน โดยการติดต่อกับกรมพัฒนาธุรกิจการค้า กระทรวงพาณิชย์ เพื่อย ื่นข อแปรสภาพบริษัทเป็นบริษัทมหาชนจำ�กัด ❐ จัดเตรียมเอกสารตามกำ�หนดเพื่อยื่นต่อ ก.ล.ต. ❐ รวมกับท ี่ป รึกษาทางการเงินว างแผนและศึกษาการกำ�หนดราคาและจัดจ ำ�หน่าย หุ้นในตลาดหลักทรัพย์ ❐ จัดเตรียมแผนการประชาสัมพันธ์ ❐ จัดตั้งก องทุนส ำ�รองเลี้ยงชีพให้แก่พนักงาน ❐ แต่งตั้ง นายทะเบียนหลักทรัพย์ (registrar) บริษัทต ้องมอบหมายให้บ ริษัทศ ูนย์ร ับฝ ากหลักท รัพย์ ให้ค วามเห็นช อบทำ�หน้าที่ เป็นนายทะเบียนหลักทรัพย์ ❐ ยื่นข ออนุญาตจำ�หน่ายหุ้นของบริษัทต ่อ ก.ล.ต. ❐ เตรียมการให้ ก.ล.ต.เยี่ยมชมกิจการและตอบข้อซักถาม ❐ จัดเตรียมเอกสารที่ก ำ�หนดเพื่อยื่นต่อคณะกรรมการตลาดหลักทรัพย์

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

กรณีศึกษาธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์ของไทย

ระยะเวลาเตรียมการ

ม

ธ ส

การเตรียมตัว

❐ ยื่นคำ�ขอเข้าจดทะเบียนกับตลาดหลักทรัพย์ ❐ เตรียมการให้คณะกรรมการตลาดหลักทรัพย์เยี่ยมชมกิจการ และ ตอบข้อซักถาม ❐ เสนอขายหุ้นแก่ประชาชน ❐ เริ่มซื้อขายหลักทรัพย์ในตลาดหลักทรัพย์ ภายใน 2 วันทำ�การนับแต่วันที่สั่งรับ หลักทรัพย์จดทะเบียน ทำ�การซื้อขายวันแรกเมื่อ วันที่ 28 กรกฎาคม 2553

ธ ส

ยื่นคำ�ขอ

15-63

ธ ส

ม

2. ปัญหาอุปสรรคในช่วงการเตรียมการ

ม

ธ ส

กว่าจะเข้าตลาดหลักทรัพย์ได้ บริษัทต้องมีการเตรียมตัวเป็นขั้นเป็นตอน บริษัทพบปัญหาและ อุปสรรคบ้าง โดยเฉพาะวิกฤตเศรษฐกิจท ั้งข องโลกหรือของไทยเราเอง

ธ ส

พ.ศ. 2551

ม

บ ริ ษั ท ไ ด้ แ ปรส ภาพเ ป็ น บ ริ ษั ท ม หาชนจำ � กั ด แ ล้ ว แ ละมี แ ผนจ ะเ ข้ า จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ แต่เนื่องจากสภาวะว ิกฤตทางเศรษฐกิจ ทั่ ว โ ลก ส่ ง ผ ลใ ห้ บ ริ ษั ท ต้ อ งช ะลอใ นก ารเ ข้ า จ ดท ะเบี ย นใ นต ลาด หลักทรัพย์ออกไปก่อน พ.ศ. 2551-2552 เกิดป ัญหาสภาวะเศรษฐกิจข องไทยและตลาดโลกประสบวิกฤต Hamburger Crisis อีก บริษัทก็ต้องชะลอออกไปอีก พ.ศ. 2553 (6 เดือนแรก) เกิดปัญหาการเมืองในประเทศไทย

ม

ธ ส

ม

ธ ส

อย่างไรก็ตาม ในที่สุดเมื่อเศรษฐกิจกลับมาดีขึ้น บริษัทก็สามารถมาถึงจุดหมายที่ตั้งใจไว้ คือเมื่อ วันที่ 28 กรกฎาคม พ.ศ. 2553 บริษัทได้นำ�หลักทรัพย์เข้าซื้อขายในตลาดหลักทรัพย์ เอ็ม เอ ไอ ได้ตาม เป้าหมาย และในวันนั้นหุ้นบริษัทได้รับความสนใจจากผู้ลงทุนอย่างมากมาย เกินการคาดหมาย ราคาหุ้น เพิ่มข ึ้นเป็น 2 เท่าจ ากราคาเปิดตัว เพีย งภายใน 2 ชั่วโมงเท่านั้น

ม

ธ ส

ม

หลังจากศึกษาเนื้อหาสาระเรื่องที่ 15.4.2 แล้ว โปรดปฏิบัติกิจกรรม 15.4.2 ในแนวการศึกษาหน่วยที่ 15 ตอนที่ 15.4 เรื่องที่ 15.4.2

ม

ธ ส

15-64

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ม

เรื่องที่ 15.4.3 ผลที่ได้จากการเข้าเป็นบ ริษัทจดทะเบียน ในตลาดหลักทรัพย์ เอ็ม เอ ไอ ของ บริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน)

ธ ส

ม

ธ ส

ม

1. ผลทไี่ ด้จากการเข้าเป็นบริษัทจ ดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ เอ็ม เอ ไอ

หลังจากเข้าตลาดหลักทรัพย์แล้วตั้งแต่ เดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2553 เวลาผ่านไปปีเศษ บริษัทรับรู้ ได้ท ันทีว่าบริษัทดีข ึ้นในด้านๆ ดังนี้ ชื่อเสียงและการรับรู้ในตลาดการค้า • บริษัทเป็นที่ร ู้จักอ ย่างกว้างขวาง ได้รับก ารยอมรับและเข้าถ ึงสาธารณชนมากขึ้น • บริษัทได้รับการตอบรับจากนักลงทุนในฐานะบริษัทที่มีแนวคิดการตลาดและการค้าสมัย ใหม่ เน้นก ารใช้เทคโนโลยีในการบริหารงาน ยอดขายและการเติบโต • สินค้าแ ละบริการของบริษัทเป็นที่รู้จักและยอมรับอ ย่างกว้างขวางในวงการธุรกิจเครื่องใช้ สำ�นักงาน สามารถขยายยอดขายให้เติบโตได้มากขึ้นเป็นทวีคูณ • สามารถขยายตลาดไปสู่ลูกค้าบ ริษัทขนาดเล็กได้มากขึ้น คุณค่าทมี่ ีต่อบุคลากรของบริษัท • พนักงานมีรายได้จ ากส่วนแบ่งข องหุ้นที่ขายในตลาด • พนักงานมีความภูมิใจและเชื่อมั่นในบริษัทมากขึ้น • พนักงานมีข วัญและกำ�ลังใ จมากขึ้น • พนักงานมีความภักดีกับบริษัทมากขึ้น • สามารถสรรหาและคัดเลือกบุคลากรได้เหมาะสมเข้าร่วมงานกับบ ริษัทได้ง่ายขึ้น การวิจัยและพัฒนา • มีการวิจัยและพัฒนาจุดแข็งของบริษัทได้อย่างต่อเนื่องและได้รับความร่วมมือจากหลาย หน่วยงาน

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

2. ผลในอนาคตที่ได้จากการเข้าเป็นบริษัทจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ เอ็ม เอ ไอ

ผลในอนาคตที่ได้จ ากการเข้าเป็นบริษัทจ ดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ เอ็ม เอ ไอ หรืออีกนัยหนึ่ง คือ การเติบโตอย่างต่อเนื่องของธุรกิจ ซึ่งหมายความถึง การคาดหวังการเติบโตของออฟฟิศเมทต่อไปใน อนาคต

ม

ธ ส

กรณีศึกษาธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์ของไทย

ม

15-65

ธ ส

เมื่อบริษัทเข้าตลาดหลักทรัพย์แล้วม ีฐานะต่างๆ ดีขึ้น บริษัทย ังคงตั้งความคาดหวังก ้าวไปข้างหน้า เพื่ออนาคตต่อไป • ความเป็นผ ู้นำ�ทางธุรกิจ ประเภทธุรกิจออนไลน์ในภูมิภาคอาเซียน การเข้าจ ดทะเบียนในตลาด หลักทรัพย์ก่อนบริษัทค ู่แข่งอ ื่นทำ�ให้บริษัทม ีเงินท ุนเพียงพอที่จะลงทุนเน้นการวิจัยและพัฒนา เพื่อสามารถ ช่วยให้บริษัทมีการพัฒนาเทคโนโลยีและการทำ�ธุรกิจที่ได้เปรียบทางการค้าในเวลาอันสั้นและเพื่อให้บริษัท เติบโตอย่างยั่งยืนส ามารถแข่งขันใ นตลาดการค้าร ะดับภ ูมิภาคเอเชียห รือร ะดับโ ลกต่อไ ปได้ และทำ�ให้บ ริษัท สามารถปกั ธ งความเป็นผ ูน้ �ำ ในธรุ กิจก ารคา้ ผ า่ นระบบทางไกลอย่างภาคภมู ติ ามทไี่ ด้ต ัง้ ค วามคาดหวังไ ว้แ ต่ต น้ • การเติบโตทางธุรกิจ จากการที่สินค้าและบริการเป็นที่รู้จักและยอมรับอย่างกว้างขวาง ส่งผ ลให้ บริษัทส ามารถขยายตลาดไปสูล่ ูกค้าข นาดเล็กท ีก่ ำ�ลังแ สวงหาบริษัทผ ูใ้ ห้บ ริการอุปกรณ์ส ำ�นักงานทีม่ คี วามน่า เชื่อถ ือ ทำ�ให้บ ริษัทส ามารถขยายยอดขายให้เติบโตได้ม ากขึ้น อีกท ั้งย ังส ามารถทำ�การตลาดทางอ้อมผ่านการ ประชาสัมพันธ์ของตลาดหลักทรัพย์ และนักลงทุนท ี่มีความไว้วางใจและเป็นล ูกค้าของบริษัท • การตอ่ ยอดธรุ กิจดว้ ยการเพิม่ พนั ธมิตรทางธรุ กิจ จากการเข้าตลาดหลักทรัพย์ ส่งผลให้บ ริษัทมี ความน่าเชื่อถ ือเพิ่มข ึ้นใ นทุกๆ ด้าน เช่น ความโปร่งใส ความมีป ระสิทธิภาพในการบริหารกิจการ และสะท้อน จุดเด่นในการให้บริการด้านโลจิส ติกส์ การค้าออนไลน์ เป็นต้น ด้วยเหตุนี้ ทำ�ให้พันธมิตรหลายรายให้ความ สนใจในการต่อยอดธุรกิจร่วมกันกับบริษัท บริษัทได้รับการติดต่อจากพันธมิตรหลายรายและได้ศึกษา รูปแ บบการส่งเสริมก ารปฏิบัติง านร่วมกัน และในที่สุด พันธมิตรรายแรกที่ไ ด้ร ่วมธุรกิจก ารค้าก ัน คือ บริษัท ในวงการบันเทิงย ักษ์ใ หญ่ใ นสื่อดิจิทัลแ ละวงการเพลงในประเทศไทย จะเห็นไ ด้ว่า ประโยชน์จากการเข้าตลาดหลักทรัพย์ ทำ�ให้บริษัทเป็นที่รู้จักของบริษัททั้งขนาดใหญ่ และขนาดเล็กในตลาดหลักทรัพย์ในเวลาอันร วดเร็ว และจุดแข็งของบริษัทจะเป็นที่ประจักษ์ใ นวงกว้างและ นำ�ไปสู่การต่อยอดทางธุรกิจไ ด้ไม่ยาก (ภาพที่ 15.10)

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ภาพที่ 15.10 กำ�ไรสุทธิของบริษัทออฟฟิศเมทจำ�กัด (มหาชน) ระหว่างปีค.ศ. 2005-2010

15-66

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

3. บทวิเคราะห์ท ้ายเรื่อง

ม

ธ ส

ประโยชน์ โ ดยร วมข องก ารเ ข้ า จ ดท ะเบี ย นใ นต ลาดหลั ก ทรั พ ย์ แ ห่ ง ป ระเทศไทย (SET) และ ตลาดหลักทรัพย์ เอ็ม เอ ไอ (MAI) นั้น ล้วนแต่สร้างประโยชน์ต่อผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องทั้งสิ้นไม่ว่าจะเป็น เจ้าของกิจการ ผู้ลงทุน ตลาดทุน เจ้าหนี้ ลูกหนี้ พนักงาน ตลอดจนประเทศชาติโดยรวม อย่างไรก็ดี ผู้ที่จะ ได้รับประโยชน์ชัดเจนที่สุดคือ บริษัทและผู้ถ ือหุ้น โดยทั่วไปวิวัฒนาการในการทำ�ธุรกิจส่วนตัวของกลุ่มธุรกิจขนาดย่อยจะมีลำ�ดับการพัฒนาเป็น ข ั้นเป็นต อนโดยเริ่มจ ากธุรกิจข นาดเล็กๆ ด้วยเงินท ุนส ่วนตัวห รือจ ากครอบครัวห รือจ ากคนใกล้ช ิด และเมื่อ ประสบความสำ�เร็จร ะดับห นึ่งแ ล้วต ้องการขยายกิจการก็จะต้องมีการขยายเงินท ุนโดยการเปลี่ยนรูปองค์กร เดิมให้เป็นรูปบริษัทจำ�กัด มีผู้ถือหุ้นเป็นสัดเป็นส่วนและในระยะนี้อาจจะต้องใช้เงินทุนหมุนเวียนในธุรกิจ ด้วยการกู้เงินจากสถาบันการเงินและเมื่อธุรกิจก้าวหน้าขึ้นเรื่อยๆ การจะขยายแหล่งเงินทุนด้วยการกู้เงิน จากสถาบันการเงินหรือจากครอบครัวหรือคนใกล้ช ิดย่อมมีข้อจำ�กัดม ากขึ้น ฉะนั้นแนวคิดที่จะนำ�บริษัทเข้า จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ย่อมเป็นทางออกที่ดีที่สุดทางหนึ่ง การนำ�บริษัทเข้าจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์มีประโยนช์คุณาประการทั้งแก่ผู้ถือหุ้นเดิมแก่ตัว บริษัทเอง โดยผู้ถ ือห ุ้นเดิมจ ะได้ผ ลประโยชน์ต อบแทนเป็นท ั้งต ัวเงินแ ละทรัพย์สิน โดยจะแสดงให้เห็นใ นรูป คณิตศาสตร์ต่อไป ส่วนตัวองค์กรคือบ ริษัทเองก็ได้รับผลประโยชน์ทั้งทางตรงและทางอ้อม โดยบริษัทได้มี เงินท ุนเข้าม าสนับส นุน การบริห ารและการขยายธุรกิจม ากขึ้นโ ดยไม่ต ้องใช้แ หล่งเงินก ู้ และเนื่องจากก่อนการ เข้าจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ บริษัทต้องดำ�เนินการตามข้อกำ�หนดและเงื่อนไขของตลาดหลักทรัพย์ และ ก.ล.ต ทำ�ให้บริษัทต้องพัฒนาตัวเองในด้านการปฏิบัติงานให้ได้มาตรฐานและแบบมืออาชีพมากขึ้น แ ละการบริหารองค์กรให้ม ีป ระสิทธิภาพและโปร่งใสเข้าตรวจสอบได้ และในอนาคตถ้าบ ริษัทไ ด้พ ัฒนาต่อไ ป อย่างต่อเนื่องในระดับหนึ่งเป็นที่เชื่อมั่นของประชาชนและนักลงทุน บริษัทก็จะสามารถระดมทุนก้อนใหญ่ ได้เองโดยการออกพันธบัตรของบริษัท (corperate bond) หรือหุ้นกู้ของบริษัทได้เอง ซึ่งเหมือนกับบริษัท ใหญ่ๆ ทำ�กันในปัจจุบัน

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

4. การวิเคราะห์ผลประโยชน์ที่ได้จากการที่บริษัทออฟฟิศเมทจำ�กัด (มหาชน) นำ�บริษัทเข้า ตลาดหลักทรัพย์ เอ็ม เอ ไอ

ม

ประการที่หนึ่ง ผลประโยชน์ด้านการเงินแก่บริษัทและแก่ผู้ถือหุ้นเดิม จากข้อมูลของออฟฟิศเมทในวันเปิดตัวเข้าตลาดหลักทรัพย์ (วันที่ 28 กรกฎาคม พ.ศ. 2553) ทุนจดทะเบียน 80 ล้านบาท ราคาหุ้นต่อหน่วย 1.0 บาท/หุ้น มูลค่าหุ้นทางบัญชี (book value) 2.42 บาท/หุ้น ราคาหุ้นในวันเปิดตัว (IPO) 4.50 บาท/หุ้น ผู้ถือห ุ้นเดิมต้องการถือหุ้นไว้ (60%) 48 ล้านหุ้น เสนอขายให้พนักงานและในตลาดหลักทรัพย์ 32 ล้านหุ้น ราคาหุ้นในตลาดเมื่อสิ้นปีพ.ศ. 2554 18.50 บาท/หุ้น

ม

ธ ส

กรณีศึกษาธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์ของไทย

ม

ธ ส

จากข้อมูลข้างต้นสามารถวิเคราะห์เพื่อก ารศึกษาได้ดังนี้ • ประโยชน์ของผถู้ ือหุ้นเดิม ผู้ถือหุ้นเดิมขายหุ้นออกไป 32 ล้านหุ้นในราคาหุ้นละ 4.50 บาท ได้รายได้ 32*4.50 เป็นเงิน 144 ล้านบาท เมื่อหักจากต้นทุนเดิมที่ราคาทางบัญชี (book value) คือ 2.40 บาท/หุ้น จะมีผลประโยชน์ 144 – (32*2.40 = 76.8) = 67.2 ล้านบาท ถ้าคิดจากราคาหุ้น (ราคาพาร์) ที่ 1.0 บาท/หุ้น สามารถคิดเป็นประโยชน์ได้ที่ 144 – (32*1) = 32) = 112 ล้านบาท หุ้นที่ผ ู้ถ ือหุ้นเดิมยังถ ืออยู่จ ำ�นวน 48 ล้านหุ้น ถ้าร าคาตลาดในปัจจุบันเป็น 18.50 บาท ผู้ถ ือห ุ้นเดิมจะมีท รัพย์สินเป็นมูลค่าหุ้น 48*18.50 = 888 ล้านบาท

ธ ส

ม

ธ ส

ม

15-67

ม

ธ ส

ปัจจุบันผู้ถ ือหุ้นเดิมแบ่งห ุ้น 5% คือ 2.4 ล้านหุ้นให้บริษัทบันเทิงข นาดใหญ่ในราคา 12.0 บาท/หุ้น เป็นเงิน 28.8 ล้านบาทและจากการขายหุ้นให้บริษัทบันเทิงขนาดใหญ่ที่มีธุรกิจส่งเสริมกับธุรกิจของบริษัท จะทำ�ให้บ ริษัทม รี ายได้จ ากธุรกิจร ่วมมากขึ้นแ ละทำ�ให้บ ริษัทม ั่นคงขึ้น ฉะนั้นร าคาหุ้นใ นตลาดอาจจะขยับข ึ้น เป็น 20 หรือ 30 หรือ 40 บาทในอนาคต ลองคำ�นวณเองว่าผู้ถือหุ้นเดิมจะมีทรัพย์สินเป็นเท่าใด ด้วยเหตุน ี้ นักธ ุรกิจรุ่นใหม่จ ะมองข้ามการบริหารทางการเงินแบบใหม่ที่พ ัฒนาไปข้างหน้าอย่างรวดเร็วไม่ได้เลย • ประโยชน์ของบริษัท เมื่อนำ�บริษัทเข้าตลาดและนำ�หุ้นจำ�นวน 32 ล้านหุ้นออกขาย สมมติว่าขายได้ในราคาโดย เฉลี่ยที่ 4.50 บาท/หุ้น บริษัทจะได้รายได้ส่วนต่างเป็น 32 * (4.50-1.0 = 3.50) = 112 ล้านบาท มากกว่าทุน จ ดทะเบียนเสียอ ีก ซึ่งบ ริษัทส ามารถนำ�รายได้ส ่วนนี้ม าลดภาระสินเชื่อแ ละเสริมส ภาพคล่องหรือน ำ�มาลงทุน เพื่อขยายธุรกิจของบริษัทให้เจริญก้าวหน้าต่อไป • ประโยชน์ของผลู้ งทุนและประเทศ ผู้ลงทุนพอใจที่ได้ร่วมลงทุนในบริษัทที่ตนคาดหวังว่าจะประสบความสำ�เร็จและคาดหวัง ที่จะได้ผลตอบแทนเป็นเงินปันผล (dividend) ในตอนสิ้นปี ซึ่งเงินปันผลโดยทั่วไปคงไม่ต่ำ�กว่าดอกเบี้ย เงินฝากกับธนาคารและผู้ลงทุนยังคาดหวังที่จะได้เห็นราคาหุ้นของบริษัทสูงขึ้นเรื่อยๆ (ปัจจุบันราคาหุ้นใน ตลาด 18.50 บาท/หุ้น ถ้าผู้ล งทุนซื้อห ุ้นต อนเปิดตัวราคา 4.50 บาท จะมีผลต่างถึง 14.0 บาท/หุ้น) ฉะนั้น ผู้ลงทุนจะมีความรู้สึกมีส่วนร่วมและเป็นเจ้าของบริษัท และเมื่อมีโอกาสก็จะให้การสนับสนุนในทางธุรกิจ หรือทางใดทางหนึ่งท ี่ทำ�ได้ ในมุมมองของประเทศ ในการที่ออฟฟิศเมทนำ�หุ้นมาซื้อขายในตลาดหลักทรัพย์ เป็นโอกาส ให้นักลงทุนต่างประเทศมาลงทุนซึ้อหุ้นของไทย ซึ่งเป็นการนำ�เงินเข้าประเทศเพื่อเสริมสภาพคล่องให้ ประเทศไทย และในขณะเดียวกันก น็ ำ�เงินม าให้อ อฟฟิศเมทขยายกิจการทำ�ให้ธ ุรกิจใ นประเทศเดินส ะพัดม าก

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

15-68

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

ม

ธ ส

ขึน้ แ ละในทางออ้ มถา้ ล กู ค้าข องออฟฟิศเมทได้ซ ือ้ ส นิ ค้าท ใี่ ช้ใ นส�ำ นักงานถกู ล งกจ็ ะท�ำ ให้ต น้ ทุนใ นการผลิตข อง ลูกค้าถ ูกล งด้วย ด้วยเหตุน รี้ ัฐบาลทุกส มัยต ้องหาทางสนับสนุนใ ห้อ งค์กรธุรกิจห รือแ ม้แต่ร ัฐวิสาหกิจบ างแห่ง นำ�บริษัทของตนเข้าม าจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์และยังมีการลดหย่อนภาษีให้อีกเพื่อเป็นแรงจูงใจ ประการทสี่ อง บริษัทมีระบบการบริหารจัดการองค์กรที่แข็งแกร่งและเป็นมาตรฐานมากขึ้น ก่อนที่ บริษัทออฟฟิศเมทจะผ่านการจดทะเบียนได้ บริษัทจะต้องจัดตั้งคณะกรรมการต่างๆ และ/หรือคณะทีมงาน ทั้งภายในและภายนอกบริษัทมาช่วยการบริหารองค์กรอย่างเป็นระบบและน่าเชื่อถือ • คณะกรรมการบริษัท โดยปกติบริษัทต้องแสวงหาประธานกรรมการและกรรมการอิสระ ของบริษัทที่เป็นที่ย่อมรับและเชื่อถือของนักลงทุนเพื่อช่วยให้นักลงทุนมั่นใจในการลงทุนเพราะกรรมการ ทุกคนจะต้องรับผิดชอบต่อผ ู้ถ ือหุ้นและต่อนักลงทุนตามกฎหมาย • คณะกรรมการตรวจสอบ เป็นคณะกรรมการอีกชุดหนึ่งที่มีบทบาทสำ�คัญต่อบริษัทโดย ต้องรับผ ิดช อบในการตรวจสอบการปฏิบัตงิ านและการบริหารการเงินข องบริษัทแ ละหน้าท อี่ ื่นๆ ตามกฎหมาย กำ�หนด คณะกรรมการบริหารของบริษทั เป็นค ณะกรรมการที่มาจากกรรมการภายนอกหรือม าจากผูบ้ ริหาร ของบริษทั เพือ่ ป ระชุมห ารือแ ละบริหารจดั การธรุ กิจข องบริษทั แ บบเป็นห มูค่ ณะแทนทีจ่ ะให้ก รรมการผจู้ ดั การ บริหารองค์กรเองลำ�พังเพียงคนเดียว โดยบริษัทต ้องกำ�หนดอำ�นาจหน้าที่ของคณะกรรมการอย่างชัดเจน คณะกรรมการสรรหาและกำ�หนดค่าตอบแทน เป็นคณะกรรมการที่จะช่วยบริษัทในการสรรหาและ กำ�หนดค่าตอบแทนให้แก่ผู้บ ริหารและแก่พนักงาน คณะกรรมการความเสี่ยง เป็นคณะกรรมการที่หารือกันเพื่อกำ�หนดวิธีการป้องกันความเสี่ยงที่อาจ จะเกิดข ึ้นกับบริษัท บริษัทตรวจสอบภายนอก เป็นบริษัทตรวจสอบภายนอกที่มีคุณภาพโดยบุคลากรมืออาชีพและ เชื่อถือได้โดยต้องเป็นบริษัทท ี่จะต้องได้รับความเห็นชอบจากตลาดหลักทรัพย์ เลขานุการบริษทั เป็นพนักงานของบริษัทที่ต้องได้รับการอบรมเป็นพิเศษโดยต้องศึกษากฎระเบียบ ต่างๆ ของตลาดหลักทรัพย์และ ก.ล.ต เพื่อทำ�หน้าที่ดูแลการประชุมของคณะกรรมการบริษัทและติดต่อ ประสานงานกับตลาดหลักทรัพย์และ ก.ล.ต. ด้วยเหตุที่มีค ณะกรรมการชุดต่างๆ และคณะที่ปรึกษาหลายชุดจะช่วยให้บริษัทป รับปรุงและเสริม สร้างความแข็งแกร่งในการบริหารจัดการระบบงานและวิธีการทำ�ธุรกิจให้ดีขึ้น ประการทสี่ าม การมรี ะบบปฏิบัตงิ านภายในอย่างเป็นร ะบบ บริษัทย ังจ ะต้องจัดร ะบบการปฏิบัตงิ าน ภายในให้เป็นระบบและมีประสิทธิภาพ โดยเฉพาะอย่างยิ่งต้องมีระบบบัญชีที่ถูกต้องมีประสิทธิภาพเป็น ระบบที่ไ ด้ม าตรฐานตามมาตรฐานการบัญชีต ามกฎหมาย และสามารถปิดบ ัญชีเพื่อเสนอให้ต ลาดหลักทรัพย์ ได้ทุกสิ้นเดือน ทุกสิ้นงวด และทุกสิ้นปี และนำ�เสนอให้ผู้ถือหุ้นตรวจสอบได้อย่างโปร่งใส่และสามารถ เปิดเผยต่อสาธารณชนได้ นอกจากนี้ร ะบบการปฏิบัติง านภายในของบริษัทท ุกร ะบบจะต้องมีค ู่มือป ฏิบัติ (operating procedure manual) อาทิ ระเบียบว่าด ้วยการธุรการ การจัดซ ื้อจ ัดจ ้าง อำ�นาจในการลงนามของผูบ้ ริหารระดับต ่างๆ

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

กรณีศึกษาธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์ของไทย

ม

15-69

ธ ส

อำ�นาจในการอนุมัติท างการเงิน ระบบงานเอกสาร ระบบงานบัญชี ระบบบริหารลูกหนี้และเจ้าหนี้ ทั้งนี้ควรมี การใช้เทคโนโลยีด ้านคอมพิวเตอร์เข้าช ่วยในการปฏิบัติง านโดยระบบงานต่างๆ เหล่าน ี้ต ้องมีค ู่มือป ฏิบัติเพื่อ ให้หน่วยงานตรวจสอบสามารถตรวจสอบได้ (operation audit) การมีระบบปฏิบัติงานเป็นมาตรฐานและมีคู่มือปฏิบัติอย่างถูกต้องจะช่วยให้องค์กรปฏิบัติงานเป็น มาตรฐานเดียวกันอ ย่างเป็นร ะบบ (systematic) ทำ�ให้ก ารทำ�งานในองค์กรไม่ข ึ้นก ับบ ุคคลใดบุคคลหนึ่งแ ละ เมื่อมีการพัฒนาระบบงานใหม่ก็สามารถปรับปรุงและเปลี่ยนแปลงได้ง่าย เป็นผลให้บริษัทสามารถพัฒนา ตนเองให้ก้าวหน้าต ่อไปในอนาคตได้อ ย่างรวดเร็ว ประการที่สี่ การบริหารบุคลากรในองค์กรมีประสิทธิภาพมากขึ้น ปัจจัยที่สำ�คัญที่จะทำ�ให้องค์กร ธุรกิจจะประสบความสำ�เร็จที่จะละเลยไม่ได้คือบุคลากรขององค์กร ฉะนั้นหลังจากบริษัทเข้าจดทะเบียน ในตลาดหลักทรัพย์แล้วจะสร้างความเชื่อมั่นให้แก่พนักงานมากกว่าก่อนการเข้า เพราะพนักงานมีความ รู้สึกว่าตนเองมีส่วนร่วมการเป็นเจ้าของบริษัทและมีความมั่นคงมากขึ้นเพราะบริษัทเจริญรุ่งเรืองมากขึ้น ทั้งใ นปัจจุบันแ ละอนาคต และพนักงานมีสวัสดิการอยู่ในระดับท ี่ดีขึ้นตามเกณฑ์ท ี่ตลาดกำ�หนด และเป็นท ี่ ยอมรับว ่า การหาบุคลากรทีม่ คี ุณภาพเข้าร ่วมงานกับบ ริษัทท ีจ่ ดทะเบียนแล้วย ่อมหาได้ง ่ายกว่าบ ริษัทท ีไ่ ม่ไ ด้ จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ จะเห็นไ ด้ว ่าการนำ�บริษัทเข้าจ ดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ม ผี ลดตี ่อบ ริษัทแ ละต่อผ ูป้ ระกอบการที่ ได้พัฒนาธุรกิจของตนเองมาถึงร ะดับหนึ่งแ ละต้องการให้บริษัทส ามารถพัฒนาต่อไปอย่างมั่นคงในอนาคต บริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) ได้พัฒนาองค์กรของตนเองด้วยหลักวิชาการอย่างค่อยเป็น ค่อยไปและด้วยความมั่นคงและประสบความสำ�เร็จอย่างน่าชื่นชมและน่าเป็นแบบอย่าง จึงได้นำ�เอาบริษัท ออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) มาเป็นก รณีศ ึกษาเพื่อใ ห้น ักศึกษานำ�ไปเป็นแ บบอย่างในการทำ�ธุรกิจข องตนเอง เมื่อมีโอกาส

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

หลังจากศึกษาเนื้อหาสาระเรื่องที่ 15.4.3 แล้ว โปรดปฏิบัติกิจกรรม 15.4.3 ในแนวการศึกษาหน่วยที่ 15 ตอนที่ 15.4 เรื่องที่ 15.4.3

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

15-70

ธ ส

ธุรกิจอิเล็กทรอนิกส์และการประยุกต์

บรรณานุกรม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ข้อมูลก ารลงทุนข องบริษัทอ อฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) จาก http:/www.set.or.th ค้นคืนเมื่อว ันท ี่ 15 พฤศจิกายน 2554 ข้อมูลเกี่ยวกับบริษัทออฟฟิศเมท จำ�กัด (มหาชน) จาก www.officemate.co.th/ ค้นคืนเมื่อวันที่ 15 พฤศจิกายน 2554

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม

ธ ส

ม ม

ธ ส

ม ม

ธ ส