FA LA S
Aljena Gjyrishevci: Little Miss Planet 2014
Faqe 15
4 KORRIK - 17 KORRIK 2014, E PËRDYJAVSHME E RAJONIT TË GJILANIT, NR.16 KOMUNA
Funksionon “Home Komuna” por çertifikatat mungojnë
Ata të cilët duan të pajisen me çertifikata, qoftë në mënyrë elektronike nga shtëpia, qoftë duke shkuar fizikisht në zyrat e Administratës së Përgjithshmë, mund të mbesin duarthatë ngase Komuna e Gjilanit ka mungesë të çertifikatave. Këtë e ka bërë të ditur për gazetën Sheshi nënkryetari i Komunës, Rexhep Kadriu. “Kemi mungesë të çertifikatave. Problemi është te Qeveria e Kosovës, nuk është te ne. Kemi huazuar çertifikata nga të gjitha komunat fqinje për me e kalu këtë fazë”, ka sqaruar Kadriu.
LIRI, GJENIU I VOGËL
ME KOEFICIENT 151 TË INTELEGJENCËS
Vazhdon faqe 8 KOMUNA
“Livadhet buxhetore” tëKryetari LDK-së Lutfi Haziri pas marrjes së detyrës ka thënë se barra
më e madhe që ka trashëguar nga qeverisja e kaluar ka qenë borxhi në vlerë 9.6 milion euro, në një intervistë për gazetën Express ai është shprehur se Gjilanin e ka gjetur me mbi 4 milionë euro borxhe, mirëpo në një deklaratë dërguar mediave me datë 3 prill të këtij viti Haziri ka thënë së borxhi i komunës është 9.6 milion euro. Ai ka kërkuar mirëkuptim nga qytetarët si dhe këshilltarët komunalë për “dietë buxhetore”, e cila është e obligueshme për shkak të këtyre borxheve që duhet të shlyhen patjetër. Duke folur për borxhe konkrete, Kryetari i Komunës, Lutfi Haziri, ka thënë se vetëm zyra e kryetarit, në qeverisjen e kaluar ka harxhuar katër herë më tepër mjete se sa janë dhënë për aktivitete kulturore. Vazhdon faqe 11
KOMUNA
Aktorët e Teatrit pa paga që nga muaji janar Teatri i qytetit po vazhdon të funksionojë vetëm përmes
subvencioneve. Mjetet mjetet financiare për nevojat e teatrit dhe pagat e stafit të punëtorëve lëshohen vetëm atëherë kur buxheti i komunës është i “mbushur”. Ndryshe, 26 punëtorët e këtij teatri që nga muaji janar, nuk i kanë marrë pagat e tyre edhe pse ato janë minimale, duke i demotivuar kështu aktorët për të punuar në projekte të reja teatrore. Drejtori i Teatrit Profesionist të Qytetit, Ali Demi, shprehet mjaft i brengosur dhe i shqetësuar me gjendjen e rëndë në të cilën gjendet ky teatër.
KLUBET E FUTBOLLIT DRITA DHE GJILANI ME RISI NË KRYESITË E TYRE
Diturie Hoxha Drejtoreshë Ekzekutive e KF Gjilanit
Dy klubet e qytetit të Gjilanit kanë sjellë risi këtë javë në kryesitë e tyre. KF Gjilani, i cili sezonin që e lamë pas ka bërë gara në kuadër të Ligës së Parë në futboll, edhe pse ishte shume afër për t’u inkuadruar në Superligën e Kosovës, nuk ia arriti këtij qëllimi pasi që u mposht në ndeshjen vendimtare të barazhit nga Feronikeli, pas ekzekutimit të penalltive. vazhdon faqe 30
Vazhdon faqe 14
OPINION NGA FEHMI SYLEJMANI
Gazetë që i ka munguar Rajonit të Anamoravës
Mbase ka kaluar tashmë një kohë relativisht e gjatë që nga dalja e numrit të parë të gazetës rajonale “Sheshi” në Gjilan, e cila me punën, seriozitetin, konceptin dhe vizionin po tregohet se është gazetë serioze e që duhet t’i përballojë konkurrencës dhe sfidave të ndryshme që mund ta presin. Në bazë të 15 ekzemplarëve të shpërndarë deri më tani te lexuesi, kjo gazetë dhe stafi i saj kanë dëshmuar një gatishmëri dhe qëndrim të qartë se në çfarë rruge do të shkojë dhe ndjekë kjo gazetë me politikat e saj. Ndonëse viteve të fundit përmes teknologjisë informative... Vazhdon faqe 24
Testi i maturës dhe rojet e (te)nderit Nga: Kaltrina Zymberi dhe Belkise Krasniqi
Nuk është lehtë të krijosh një të ardhme e aq më pak të sigurosh arsimimin e 46 mijë studentëve që pretendojnë shumë, e që në një të ardhme të afërt mund ta kenë në dorë mirëqenien dhe zhvillimin e vendit. Dikur merrnim diplomën e shkollës së mesme vetëm duke bërë përgatitjen e temës së diplomës, ndërsa tash është më ndryshe. Tash bëjmë testin e maturës i cili nuk kalohet nga më shumë se gjysma e nxënësve. Që do të thotë se jo të gjithë maturantëve i jepet mundësia të studiojnë. Tash e disa vjet nxënësit i nënshtrohen këtij testi i cili nuk ka rezultuar edhe aq i suksesshëm. Për të kaluar këtë test, nxënësit duhet të përgjigjen saktë në të paktën 50% të pyetjeve. Përndryshe, kot ke bërë 3 vjet shkollë, diplomë nuk mund të marrësh. vazhdon faqe 34
2
4 korrik - 17 korrik 2014
sheshi
Komuna
këtë numër
në Sheshi Pozitë e opozitë nuk pajtohen për Kornizën Afatmesme Buxhetore Faqe6 2015-2017
Kuvendi Komunal diskuton për reformat në arsim dhe implikimet
Të dhënat për motin ofrohen nga Moti në Gjilan (www.facebook.com/moti.06)
Valdrin Shala
A e dini se? Një ndër vendet më të thata në botë është Arika në Kili, ku më pak se 1mm shi bie në çdo vitë. 1 filxhan kafeje do ti duheshin rreth 100 vite për t'u mbushur!
Kuvendi Komunal i Gjilanit, ka diskutuar të martën, në një seancë të jashtëzakonshme, rreth problemit të mësimdhënësve që rrezikojnë të mbeten pa vende pune, shkaku i reformave në arsim dhe i ka rekomanduar kryetarit të Komunës si dhe Drejtorisë Komunale të Arsimit që të bëjnë zgjidhje brenda mundësive ligjore. Sahit Abazi, shef i grupit të këshilltarëve të PDK-së, i ka paraqitur rekomandimet e subjektit të tij, ku kërkohet që asnjë mësimdhënës të mos mbetet pa vend pune, ndërsa zgjidhja të bëhet duke shtuar numrin e paraleleve nëpër shkolla dhe duke ulur numrin e nxënësve nëpër paralele. Arben Mehmeti, në emër të grupit të këshilltarëve të LDK-së, ka thënë se problemi është krijuar nga MASHT-i dhe jo nga Komunat. Fehmi Sylejmani, në emër të Lëvizjes Vetëvendosje, ka thënë se shqetësimi i mësimdhënësve është i arsyeshëm, ndërkaq si alternativa për zgjidhjen e këtij problemi, ka propozuar që sivjet të mos ketë konkurs për punëtorë të rinj, por të sistemohen mësimdhënësit që humbin vendet e punës, themelimin e paraleleve me më pak nxënës, themelimin e drejtimeve të reja si dhe mundësi të tjera. Mevlyde Zejnullahu, në emër të grupit të këshilltarëve të AAK-së, tha se vetëm në shkollën e mesme “Marin Barleti” mbeten pa vende pune 23 mësimdhënës. Nazmi Musa, drejtor i Arsimit, i ka mirëpritur të gjitha propozimet, por ka thënë se zgjidhja nuk mund të bëhet jashtë ligjit. Musa ka garantuar se sivjet nuk do të ketë konkurs sikur viteve tjera, për shkak të nevojës për t`i sistemuar mësimdhënësit që mbeten pa vende pune.
BE edhe në të ardhmen do ta ndihmojë regjionin e Anamoravës
Agjencisë për Zhvillim Rajonal – Lindje ka mbajtur një takim, në të cilin kanë marrë pjesë zyrtarë të lartë të zyrës së Bashkimit Europian në Kosovë, nënkryetari i Ko-
Dalin para qytetarëve për të “dhënë llogari” Faqe 7
munës së Gjilanit Rexhep Kadriu, kryetari i Kamenicës Begzad Sinani. Bashkimi Europian ka ndihmuar Gjilanin dhe Anamoravën në ndërtim të shkollave, bibliotekës dhe ndihmë bizneseve të vogla dhe të mesme.
Përparësitë e agjërimit në aspektin fizik dhe shpirtëror
Funksionon “Home Komuna” por çertifikatat mungojnë Faqe 8
Kamenica me projekt në vlerë 1.2 milion euro
suesit e kompanisë Green Solary Energy. Me këtë rast kreu i komunës Begzad Sinani ka thënë se do të ndihej shumë i lumtur nëse
Kryetari i komunës së Kamenicës Begzad Sinani me bashkëpunëtorë vizitoi fillimin e punëve në rrugën Hogosht-Lisockë-Kapi. “Kjo rrugë do të lidh fshatrat kufitarë mes Kosovës e Serbisë, ndjehem i privilegjuar për fillimin e kësaj rruge që do t’ju lehtësoj qytetarëve qarkullimin dhe do të hap mundësinë e investimeve në turizëm malor dhe bujqësi e blegtori pasi që është një teren mjaft i mirë për këto lëmi bujqësore” ka thënë Sinani. Abedin Salihu, pronar i Dinocopmany, tha se punët po ecin sipas planit dinamik dhe kjo rrugë do të përfundohet brenda katër muaj. Faik Gerbavci, në emër të banorëve të lokalitetit të fshatit Lisockë, tha se kjo rrugë ka qenë e domosdoshme të rregullohet pasi që kemi pasur shumë vështirësi të qarkullimit, sidomos gjatë kohërave të ftohta dhe në dimër. Ky projekt është investim i Ministrisë së Infrastrukturës dhe Komunës së Kamenicës vlera e të cilit është 1.2 milion Euro, që parashihet të përfundojë brenda një viti.
një investitor është i gatshëm të investojë në komunën e Kamenicës. “Kuvendi komunal ka aprovuar vendimin për bashkëpunim me kompaninë tuaj dhe tash duhet ta realizojmë këtë bashkëpunim”, ka thënë Sinani. Edhe Fatmir Krasniqi Drejtori i Zhvillimit Ekonomik falënderoi ata për vizitën, duke pasur parasysh vullnetin dhe gatishmërinë e kryetarit Sinani për bashkëpunimin dhe realizimin e projekteve për të mirën e qytetarëve të Kamenicës. “Ne do të jemi në bashkëpunim me ju dhe ju falënderojmë që keni zgjedhur komunën tonë për investime”, ka thënë Krasniqi. Nico Lugt përfaqësues i kompanisë solare tha se janë krenar dhe të gëzuar të hyjnë në partneritet me komunën e Kamenicës për instalimin fabrikës fotovoltaike diellore në terren që është duke bërë në dispozicion për atë. “Në plotësim të marrëveshjes së nënshkruar në mes të Komunës se Kamenicës dhe Sunergic SA,
Faqe 8
Christof Stock, shef i bashkëpunimit në zyrën e BE-së në Kosovë, theksoi se rajoni i lindjes ka fituar më së shumti projekte në programin “Kosova e Bukur”, ndërsa u zotua se edhe në të ardhmen ky regjion do të ketë përfitime nga fondet e BE-së. Ndërsa nënkryetari Rexhep Kadriu ka falënderuar BE-në për ndihmën e madhe për Gjilanin, duke thënë se këto projekte ua kanë bërë jetën më të mirë qytetarëve. “Në emër të kryetarit Haziri ju falënderoj shumë për ardhjen në Gjilan. Pa ndihmën tuaj dhe RDAsë, nuk do të mund të bëheshin këto projekte të mira. Faleminderit Bashkimit Europian, që përmes programit të EURED’it kanë bërë projekte të mira në vitet e kaluara për ndërtimin e shkollave, bibliotekës etj, e tash së fundi edhe projektet e fituara nga “Kosova e Bukur”, të cilat kanë për qëllim t’ua bëjnë jetën më të mirë qytetarëve. Ndihma e BE-së për Gjilanin nuk është vetëm në ndërtim të objekteve, por edhe në ndihmën që u është ofruar bizneseve të vogla dhe të mesme dhe me këtë mbështetje është forcuar ekonomia gjilanase”, ka thënë nënkryetari Kadriu. Ndërsa kryesuesi i Bordit AZHR lindje kryetari i Kamenicës Begzad Sinani, ka çmuar angazhimet e BE për të ndihmuar regjionin e lindjes, duke thënë se pa këtë ndihmë as do të mund të imagjinohej zhvillimi i kësaj pjese. “Si kryesues i Bordit AZHR lindje, ju falënderoj për bashkëpunimin e deritashëm. Respektoj zgjedhjen që keni ardhur për vizitën që të informoheni për të arriturat e kësaj ane me vullnetin që të bëhen punë të mira. I çmoj shumë angazhimet tuaja, presim shumë nga ju, kemi nevojë për ju dhe me ndihmën tuaj synojmë t’i arrijmë standardet dhe jemi gati të dëgjojmë këshillat dhe rekomandimet tuaja”, ka pohuar kryetari i Kamenicës Begzad Sinani.
Përfaqësuesit e kompanisë Green Solary Energy të interesuar për investime në Kamenicë
Drejtues të Komunës së Kamenicës kanë pritur në një takim përfaqë-
Opozita: Formatizimi i qeverisjes komunale i domosdoshëm faqe10-11
Pronar dhe Botues: Sheshi PR & Marketing Kryeredaktore: Diturie Hoxha, d.hoxha@sheshionline.com, Politikë dhe ekonomi: Besarta Maliqi, b.maliqi@sheshionline.com, Teknologji: Prarim Hoxha, prarim.hoxha@boshti.com, Sport: Valon Rashiti, v.rashiti@sheshionline. com, Elife Sherifi, e.sherifi@sheshionline.com, Dizajni Grafik: Ngadhnjim Shabani, n.shabani@sheshionline.com, Marketing: marketing@sheshionline.com, Tel dhe email: redaksia@sheshionline.com , 045 506 411 | Bulevardi i Pavarësisë, pa nr, Gjilan, Kosovë
sheshi
4 korrik -17 korrik 2014
Komuna
3
Gjilanasja e Chelseas Faqe 29
Tempo Bar, kampione kafiterive në futboll Faqe 30
Haziri: Njerëzit të papërgjegjshëm, po i shkatërrojnë parqet
Faqe9
Komuna planifikon të rrisë buxhetin me ndëshkime Faqe 10
Opozita: formatizimi i qeverisjes komunale i domosdoshëm
ne jemi te gëzuar te konfirmojmë se ne do te dorëzojmë 100 copë ne total te dritave te rrugës LED me konsumim te ulte për tu instaluar ne terren sipas zgjedhjes se juaj ne Komune. Ne gjithashtu jemi te përkushtuar të mar-
Kosova në krizë për rrymë
rim disa masa që do të jenë të dobishme për aktivitetet lokale dhe ekonominë” Një person lokal do të punësohet për t’u përkujdesur për mirëmbajtjen e impiantit solar Pastrimi periodik i moduleve solare do të behet duke punësuar një ekip te punëtorëve lokal. Sesione trajnuese mund të organizohen për shkollat teknike në Komunë.
elektrike më pak sesa ishte planifikuar në bilancin e energjisë dhe kështu do të jetë deri në fund të vitit, kur pritet të kthehet në funksion njësia A5, që është paaftësuar pas shpërthimit, shkruan Koha Ditore. Vetëm mbështetja financiare për KEK-un nga ana e Qeverisë apo ndonjë donator tjetër për të siguruar import shtesë të energjisë elektrike do të mund të eliminojë rrezikun prej reduktimeve të ashpra të energjisë në sezonin e verës.
Kosova po rrezikon të futet në një krizë energjetike, për shkak të mungesës së prodhimit të energjisë pas shpërthimit që kishte ndodhur në termocentralin “Kosova A”. Aktualisht ka prodhim të energjisë
Serwer krahason Kosovën me Irakun
Kusari-Lila: Nuk shuhet AKR-ja
Zëvendëspresidentja e AKR-së, Mimoza Kusari-Lila, ka thënë se, pavarësisht rezultatit të zgjedhjeve të 8 qershorit, AKR-ja nuk do të shuhet. Përkundrazi, ajo ka thënë se kjo parti do të vazhdojë të kontribuojë në shtetndërtimin e Kosovës dhe në forcimin e radhëve të saj. “Në asnjë mënyrë Aleanca Kosova e Re nuk do të shuhet për shkak se ne besojmë që në skenën politike ka hapësirë dhe nevojë për AKR-në, sepse ajo çfarë ka ardhur deri më tani nga AKR-ja ka qenë vetëm pozitive për vendin tonë. Prandaj, besojmë se ende ka nevojë që AKR-ja të jetë faktor stabilizues e shtetformues me një ide e program të qartë ekonomik si dhe me vlera të mirëfillta liberal demokrate”, ka thënë Kusari-Lila në një intervistë për “Epokën e re”. Ajo ka thënë se është absurde që një parti e cila ka kontribuar maksimalisht për shtetndërtimin e vendit të mos e kalojë pragun zgjedhor. Ajo ka bërë me dije se pas certifikimit të rezultatit zgjedhor do të mblidhen strukturat e partisë për ta analizuar humbjen e AKRsë në zgjedhjet e 8 qershorit.
Analisti Daniel Serwer e ka krahasuar Kosovën me Irakun, ku sipas tij fituesi i zgjedhjeve, në këtë rast PDK, mund të mbetet në opozitë. “Iraku nuk është sistemi i vetëm parlamentar ku fituesi mund të humb”, ka shkruar ai në Tëitter. Me këtë koment të shkurtër Serwer e ka shoqëruar edhe një intervistë për Gazetën Express të publikuar dy ditë më parë. Në bisedën për Express Serwer ka pranuar se e ka befasur koalicioni LDK, AAK, NISMA, pasi këto parti kishin pasur qëndrime me ndryshe në këtë kaluarën.
Kosovarët intensifikojnë komunikimin, rriten shpenzimet për 6%
Agjencia e Statistikave të Kosovës, këtë muaj ka zhvilluar një anketë për të nxjerrë një statistikë në lidhje me buxhetin e ekonomive familjare. Rezultatet e kësaj ankete tregoj edhe për një rritje prej 6%, në shpenzimet për komunikim. Kështu nga viti 2012 deri në 1013, është shënuar një rritje për 9% e shpenzimeve të komunikimit në vendet urbane, dhe 4% në ato rurale. Sipas kësaj ankete pjesa më e madhe e buxhetit të ekonomive familjare në vitin 2013 është shpenzuar në ushqim dhe banim, 45 për qind për ushqim dhe 30 për qind për banim, të konsumit të përgjithshëm. Pasojnë shpenzimet nga 4 për qind për alkool dhe duhan, për transport dhe për veshmbathje. Në vitin 2013, ushqimi nga prodhimi vetanak në konsumin e përgjithshëm përbën 6 për qind.
Islamit dhe Latifit iu kanë skaduar kontratat te Drita
Faqe 11
Koalicioni PDK-LDK
Në seancën e fundit të Kuvendit Komunal në Gjilan, këshilltarët Arben Mehmeti nga LDK dhe Bujar Nevzadi nga PDK kanë ndërruar vendet. Mehmeti ka dal në anën e opozitës e Nevzadi ka dalë në anën e pozitës. Ky ndryshim vendesh nga këshilltarët tjerë komual u quajt si kualicion LDK-PDK, kurse nga ana e dy protagonistëve kjo çështje nuk u komentua. E kryesuesja e Kuvendit, Valentina Bunjaku – Rexhepi, ka thënë se nesë kjo çështje interpretohet si koalicion nga të tjerët, përgjegjësinë e bartin Mehmeti e Nevzadi, duke i kërkuar të dyve që të ndërrojnë vendet, e këshilltarit nga
Faqe 31
partia e saj Arben Mehmeti nuk ja dha fjalën derisa nuk u kthye në vendin e tij, pra në pjesën ku ulen zakonisht këshilltarë nga LDK.
4
4 korrik - 17 korrik 2014
sheshi
Komuna
Testi i maturës dhe rojet e (te)nderit Nga: Kaltrina Zymberi dhe Belkise Krasniqi
Nuk është lehtë të krijosh një të ardhme e aq më pak të sigurosh arsimimin e 46 mijë studentëve që pretendojnë shumë, e që në një të ardhme të afërt mund ta kenë në dorë mirëqenien dhe zhvillimin e vendit. Dikur merrnim diplomën e shkollës së mesme vetëm duke bërë përgatitjen e temës së diplomës, ndërsa tash është më ndryshe. Tash bëjmë testin e maturës i cili nuk kalohet nga më shumë se gjysma e nxënësve. Që do të thotë se jo të gjithë maturantëve i jepet mundësia të studiojnë. Tash e disa vjet nxënësit i nënshtrohen këtij testi i cili nuk ka rezultuar edhe aq i suksesshëm. Për të kaluar këtë test, nxënësit duhet të përgjigjen saktë në të paktën 50% të pyetjeve. Përndryshe, kot ke bërë 3 vjet shkollë, diplomë nuk mund të marrësh. Gati se në secilin vend ku praktikohet vlerësimi përmes testimit, është e pamundur t’i iket fenomenit të kopjimit dhe “vjedhjes”. Apo “gjindshmërisë”, siç e quajnë disa. Të gjithë e dimë cilësinë e arsimit në Kosovë. Është e pamundur t’i nënshtrohet një testi në të cilin janë mbi 100 pyetje, shumë prej të cilave nxënësit nuk mund t’u përgjigjen pasi që, siç thonë ata, temat për t’u nuk janë shpjeguar gjatë planprogramit mësimor. Jo vetëm nxënësit por edhe të tjerë nga institucionet dhe partitë politike mendojnë se testi i maturës është dështim. E për nxënësit, demoralizim dhe stres i madh. Pjesa e dytë e Testit të Maturës përfundoi më 28 qershor. Ky test u monitorua nga roje fizike të sigurisë dhe arsyeja për këtë ishte pengimi i kopjimit. Kishte anulime për disa nxënës, por nuk mund të thuhet se siguria ishte në nivelin e duhur. Në Gjilan testi i maturës është anuluar në 4 qendra, për shkak të manipulimeve gjatë testit. Gazeta Sheshi ka intervistuar disa nxënës për të marrë opinion e tyre lidhur me procesin dhe rregullin gjatë testit të maturës. Atyre kanë folur për përshtypjet e përgjithshme, për mundësitë për “t’u gjindur” si dhe për opinion e tyre lidhur me mënyrën e monitorimit të testit me anë të rojeve të sigurisë.
Përmendoret pa mirëmbajtje
faqe 7
Fiona Xhelili
Pjesën e dytë të testit nuk e kam kalu edhe aq mirë për shkak se kemi pasë sigurim te koka sikur të ishim kriminele, e jo nxënës të pafajshëm sikur që jemi. Arsyeja tjetër pse nuk kam kalu mirë është se kam qenë duke agjëruar. Testi u shty njëherë për shkak të zgjedhjeve dhe neve na ra me u testu në ramazan. Gjindshmëria ka qenë prezente, normal. Neve nuk munden me na ndalë 100 sigurima, e bile n’fakt ata të mëdhajt s’un i nalin. Qysh thojnë, qysh osht vendi bohet kuvendi. Mendoj se kjo metodë ka qenë e dështuar sepse na prapë se prapë e kemi arritë qëllimin tone me ato mundësi të vogla që i kemi pasë.
Rreze Abdyly
Pjesa e dytë e testit kaloi në përgjithësi mirë, ma ndryshe se e para por pa parregullsi të mëdha. Pjesërisht kishim mundësi gjindshmërie. Në sallën tonë nuk kemi pasur parregullsi dhe mundësi kopjimi por, duke marrë parasysh se testit i janë nënshtruar 46 mijë maturantë, një sallë e vogël është e papërfillshme. Për mua ky mision ishte krejt i dështuar ose i ngjashëm me ato të viteve të kaluara.
Dëfrim Shefkiu
Në pjesën e dytë të ketij testi kaluam mirë, përgjithësisht mirë, gjithashtu edhe gjindshmëria ishte në nivel, me aq sa mundeshim aq luftonim per veten. Mision i ketij testi ishte krejtesisht i dështuar. Arsimimi i një shteti nuk arriihet me ushtri dhe me dhunë.
Bjona Rexhepi
Në testin e dytë ka qenë shumë ma mirë se në të parin. Sigurimi ka qenë shumë më stabil se profesoreshat herën e kalume. Të paktën presion nuk na kanë bo dhe kanë qenë shumë korrekt. Por, si mision ishte dështim. Nëse është vërtetu që ka dështu testi i parë, është dashtë krejt testi i maturës me u anulu edhe ma kurrë mos me u mbajtë.
Donjeta Sherifi
Edhe në pjesën e dytë provimi u mbajt si ishte menduar. Gjithçka filloi me kohë dhe në bazë të rregullave të parapara. Mendoj se nëçdo provim përveç dijes, rol të rëndësishëm luan edhe gjindshmëria. Nuk mund të them se ishte kopjim, ndoshta është më mirë të thuhet bashkëpunim. Pyetjet nuk ishin të vështira, nga ato që kemi mësuar gjatë 4 viteve. Për dallim nga pjesa e parë e testit me 120 pikë, pjesa e dytë ka pasur 80 pyetje, kështu që kjo është një lehtësim psikologjik për ne. Përvoja në testin e parë na ka bërë më të përgatitur psiqikish dhe jemi ndier më komod në testin e dytë. Vendimi për monitorimin e testit ishte një mision i duhur, sepse viteve të fundit kishte manipulime dhe thyerje të rregullave. Kështu ndodhi edhe në testin e parë. Shpresoj që në këso raste të mos dëmtohen dhe ndëshkohen nxënësit e shkë;qyer dhe të përfitojnë nxënësit më të dobët. Mendoj se kësaj here monitorimi i testit ishtë më i mirë se herave të tjera, kjo është e rëndësishme.
Sumeja Baftijari
Pjesa e dytë ka kalu mire. Për drejtimin tonë pyetjet nuk kanë qenë shumë të vështira. Vlen të ceket se kemi gjetë pyetje gabim në test. Mirëpo zyrtarët nga Ministria na kanë thënë që ato gabime t’i raportojmë. Në përgjithësi ka shku mire edhe
kopjime nuk ka pasë aq sa thuhet. Sigurimi që është dërgu ka qenë i kujdesshëm mirëpo edhe ne nuk kemi tentuar të kopjojmë, kemi qenë të qetë dhe në përgjithësi ka pasë disiplinë. Nuk munde me e ditë se a kanë qenë të duhura këto pasi ishte fjala për nxënës që po tentonin të kalonin një test për të vazhduar shkollimin e lartë e jo për kriminelë! Megjithatë kjo është ajo që e ka parapa Ministria e Arsimit dhe deshtëm s’deshtëm ky është realiteti.
Gentrit Leka
Testi fatmirësisht ka shku shumë mirë, si herën e parë edhe këtë herë njëjtë. Rojat janë mundu me kry detyrën e caktume edhe besoj se e kanë kry mirë. Na ka konvenu neve si nxansa dhe të paktën kemi mujtë me kontaktu njonitjetrin kaniherë. Testi si test ka pasë shumë parregullsina, se pikë së pari shumë pyetje nuk i kemi kuptu edhe bile disa prej tyre nuk jon shpjegu n’shkollë.
Shpejtim Devaja
Në testin e dytë kemi kalu mirë. Testi i dytë ka qenë ma i lehtë se i parë se i kemi pasë lëndët profesionale e jo si në të parin në të cilin gjuhë shqipe s’kemi ditë asnjë gjë. N’klasën tonë kopjim me telefona s’ka pasë hiç veq kemi mujtë me komuniku kapak me njoni-tjetrin për me u konsultu rreth pyetjeve. E vlen të thuhet se monitorimi i testit pa dyshim që ka qenë dështim, së pari testi nuk osht real, duhet me u hjekë krejt. Jo me rritë masën e sigurisë sepse ky test nuk përputhet farë me planprogramin shkollor dhe nuk është valid sepse nuk tregon aftësitë apo njohuritë që ka nxënësi për lamitë e caktuara.
Testi fatmirësisht ka shku shumë mirë, si herën e parë edhe këtë herë njëjtë. Rojat janë mundu me kry detyrën e caktume edhe besoj se e kanë kry mirë. Na ka konvenu neve si nxansa dhe të paktën kemi mujtë me kontaktu njoni-tjetrin kaniherë. Testi si test ka pasë shumë parregullsina, se pikë së pari shumë pyetje nuk i kemi kuptu edhe bile disa prej tyre nuk jon shpjegu n’shkollë. Këshilltarët komunalë e vlerësojnë të dështuar testin e maturës Kuvendi Komunal i Gjilanit, në një seancë të jashtëzakonshme, ka diskutuar rreth rezultateve, sfidave dhe dobësive në arsim, ku pjesë e diskutimit ka qenë edhe testi i maturës shtetërore. Besa Baftiu nga Lëvizja Vetëvendosje ka thënë se angazhimi i rojeve fizike nga ana e Ministrisë së Arsimit për të ruajtur nxënësit që mos të kopjojnë në testin e maturës, është pasqyrë e keqe për arsimin në përgjithësi, sipas saj nxënësit janë ndier të shqetësuar dhe u është bërë presion psikologjik nga uniforma, gjegjësisht nga rojet fizike. Për Arben Maliqin nga LDK, pjesa e dytë e testit të maturës ka qenë skandaloze. “Veq KFOR-i dhe EULEX-i kanë mungu të jenë pjesë e testit, është më mirë që të largohet ky test krejt, sepse “dallavergjitë” po regjistrohen në fakultet e “të ndërgjegjshmit” po mbesin në rrugë”, ka sqaruar Maliqi. Edhe Fehmi Sylejmani nga Vetëvendosje, ka thënë se, nëse qëllimi i Ministrisë së Arsimit ka qenë pamundësimi i kopjimit, atëherë kjo nuk është arritur. Arben Mehmeti nga LDK testin e maturës e ka quajtur dështim të kësaj qeverisjeje. E drejtori i Arsimit në Gjilan, Nazmi Musa, ka thënë se rojet civile kanë qenë të kontraktuara nga Ministria e Arsimit. Komuna nuk ka pasur asnjë qasje dhe testi është vlerësuar si pozitiv.
sheshi
4 korrik -17 korrik 2014
Komuna
Baftiu: Do të jem zë i të gjithëve Nga: Besarta Maliqi
5
Bajrami: Gjilani ka shumë gra intelektuale Nga: Valon Rashiti
04.07.2014
04.07.2014
Edhe pse ende Komisioni Qendror i Zgjedhjeve nuk ka çertifikuar rezultatet e zgjedhjeve të përgjithshme të parakohshme të 8 qershorit, sipas rezultateve preliminare Besa Baftiu nga lëvizja Vetëvendosje do të jetë deputete e ardhshme e parlamentit të Kosovës, bashkë edhe me tre antarë të Lëvizjes nga regjioni i Anamoravës. Baftiu ka thënë për gazetën Sheshi, se të gjithë jemi dëshmitarë se regjioni i Anamoravës, gjegjësisht Gjilani, që nga paslufta është lënë pas dore nga të gjitha qeveritë sa i përket investimeve, edhe pse kemi qenë të përfaqësuar me një numër të deputetëve të cilët sipas Baftiut vetëm kanë propozuar tema e çështje për diskutim në parlament, por nuk kemi përfituar prej tyre. Prandaj ne do të angazhohemi që kjo pjesë të trajtohet në mënyrë të barabarëtë me të tjerat rajone të Kosovës. “Bashkë me deputetët e Lëvizjes do të angazhohemi për të jetësuar programin tonë, për të mirën e përbashkët e të gjithë qytetareëve të Kosovës, duke pasur parasysh që ne jemi me një zonë zgjedhore dhe votohemi nga qytetarë nga e gjithë Kosova”, është shprehur Baftiu. Me profesion pediatre-neonatologe, doktoresha Baftiu punon në spitalin Regjionlat të Gjilanit dhe në Spitalin Amerikan. Angazhimin e saj profesional Baftiu ka sqaruar se do ta përcjell në shëndetësi dhe do të jetë zëri i grave të kësaj ane në Parlamentin e Kosovës, ngase sipas saj nuk i është kushtuar rëndësi shëndetësisë si sektor shumë i
rëndësishëm, e gjithashtu edhe femrat nuk gëzojnë tretmanin e duhur. “Partitë që kanë qeverisur vendin viteve të fundit Ministrinë e Shëndetësisë ja kanë lënë çdo herë partisë tjetër të koalicionit. Këtë ministri nuk e ka marrë në kompetencë partia më e madhe. Kjo do të thotë që asnjherë nuk janë marrë seriozisht me shëndetësinë”, ka deklaruar Baftiu. Në zgjedhjet lokale të 3 nëntorit Baftiu fitoi besimin e qytetarëve të Gjilanit duke marrë mandatin e këshilltares komunale, ku ka qenë aktive në debate të kuvendit për tema me rëndësi për qytetarët e Gjilanit. Prandaj, sipas Baftiut, ky angazhim i saj në kuvend dhe puna shumë vjeçare në shëndetësi, gjegjësisht në pediatri-neonatologji, ka ndikuar që ajo të fitojë besimin e qytetarëve edhe për mandatin e deputetes. “Angazhimi im në parlament do të jetë një sfidë e veçantë dhe sigurisht më e vështirë se puna e këshilltares komunale, mirëpo me punën time dhe të kolegëve deputetë nga të gjitha partitë do të përfaqësojmë ata që na e besuan votën dhe gjithë të tjerët pa përjashtim”, ka përfunduar Baftiu. Pjesë e Lëvizjes Vetëvendosje është që nga viti 2010, njëherit edhe pjesë e këshillit të VV në qendër. Besa Baftiu u lind më 20.09.1968 në Zhegër të Gjilanit, ajo ka dy fëmijë, momentalisht jeton në Gjilan bashkë me fëmijët dhe bashkëshortin. Në Parlamentin e Kosovës do të jenë 8 deputetë nga Komuna e Gjilanit, katër prej të cilëve femra.
Edhe pse ende Komisioni Qendror i Zgjedhjeve nuk ka çertifikuar rezultatet e zgjedhjeve të përgjithshme të parakohshme të 8 qershorit, sipas rezultateve preliminare Valdete Bajrami nga Nisma për Kosovën, në zgjedhjet e fundit parlamentare, ka fituar një ulëse në Parlamentin e Kosovës. Bajrami, pasi ka përfunduar shkollimin në Gjermani, ka vendosur të kthehet në Kosovë dhe të japë kontributin e saj në vendlindje. Bajrami thotë se njëra prej arsyeve më të mëdha pse ka vendosur të garojë për deputete është gjendja jo e mirë në të cilën gjendet gruaja në Gjilan dhe Kosovë. “Si qytetare e kësaj komune, unë njoh mirë situatën në të cilën gjendet gruaja sot aty”, ka thënë Bajrami. Bajrami, thotë se papunësia në shkallë të lartë është si rezultat i mungesës së mbështetjes institucionale. Deputetja e re nga Gjilani, shprehet se gjatë vizitave dhe punës në terren që ka pas gjatë fushatës parazgjedhore e kishte rastin të bashkëbisedoj direkt me qytetarët. “Mora një pasqyrë të nevojave dhe kërkesave të tyre të cilat në bashkëpunim me kolegët e mij. Do të vazhdojmë angazhimin tonë me takime të rregulla me gratë dhe vajzat e Gjilanit dhe në këtë mënyrë do të jemi më afër tyre për t’i pranuar kërkesat e tyre dhe për t’i interpretuar dhe realizuar përmes së drejtës time si deputete e parlamentit të republikës së Kosovës, por edhe si anëtare e kryesisë së NISMA-s, për Kosovën” ka thënë Bajrami.
“Dhashtë zoti të mos jenë si deputetët e kaluar, të ngrisin zërin për
Gjilanin. Kam shpresë te deputetët e rinj të cilët janë deputetë për herë të parë, ndoshta janë mbushur mend nga të vjetrit. Kam shpresë te deputetët e rinj, e te të vjetrit jo” Rexhep Kadriu
Nënkryetar i Komunës së Gjilanit dhe kryetar i AAK-së, dega në Gjilan
“Konsideroj se ngritja e zërit për të drejtat e gruas, për inkuadrimin e gruas në vendimmarrje, në jetën politike, ekonomike dhe sociale, do të jetë ndër prioritetet parësore për mua gjatë mandatit tim si deputete e Kuvendit të Republikës së Kosovës nga radhët e subjektit Nisma-s për Kosovën”, ka thënë Bajrami. Bajrami shprehet e zhgënjyer me përfaqësimin e qytetarëve të Gjilanit nga deputetët të cilët thuajse nuk bënë asgjë për Gjilanin dhe Anamoravën “Në të gjitha legjislaturat Gjilani ka qenë i përfaqësuar edhe me deputetë, por edhe me ministra, por deri më tani të gjithë këta nuk i kanë përfaqësuar interesat e qytetareve të Gjilanit, thuaj se kanë harruar se për çfarë qëllimi gjenden atje, duke i krijuar vetës së tyre një komoditet dhe jo duke marrë përgjegjësi për të cilën janë votuar po nga ata qytetarë”, ka thënë Bajrami. Bajrami, për fund tha se gjinia femërore ka potencial që i duhet politikës dhe jo vetëm politikës, por edhe shtetit tonë për zhvillimin e mëtejshëm të vendit. “Është pra e rëndësishme që në të njëjtën kohë që flasim për pjesëmarrjen e grave dhe vajzave në politikë, si një kusht për demokracinë, të punojmë edhe për ndërgjegjësimin e shumë grave dhe vajzave për të drejtat, dhe aftësitë e tyre”, përfundon Bajrami.
6
4 korrik - 17 korrik 2014
sheshi
Komuna
N’SHESH
GJATË SEANCËS SË KUVENDIT TË KOMUNËS SË GJILANIT MË 27 QERSHOR 2014
“
Faleminderit opozitës që është shumë sy hapur
”
-Lutfi Haziri
Kryetar i Komunës së Gjilanit
“
”
Ma mirë pak se shumë
“
-Valentina Bunjaku
Kadriu Kryesuesja e Kuvendit të Komunës së Gjilanit
Opinioni i të tjerëve për ty nuk bëhet opinion i yti
”
-Avdyl Aliu
Anëtar i Kuvendit të Komunës nga radhët e LDK-së
“
Shpenzimet komunale, si nëpër mjegull
”
-Sahit Abazi
Anëtar i Kuvendit të Komunës nga radhët e PDK-së
“
Kuvendi është bërë fontanë dëshirash
”
-Riad Rashiti
Anëtar i Kuvendit të Komunës nga radhët e PDK-së
“
Ndryshe po flet kjo qeverisje, ndryshe po mendon, ndryshe po vepron dhe, në fund, ndryshe po realizon
”
-Bujar Nevzadi
Anëtar i Kuvendit të Komunës nga radhët e PDK-së
“
Kuvendi i Komunës ëshë bërë si kuvend i odave
”
-Ibish Ibishi
Anëtar i Kuvendit të Komunës nga radhët e AAK-së
Pozitë e opozitë nuk pajtohen për Kornizën Afatmesme Buxhetore 2015-2017 Nga: Besarta Maliqi
K
uvendi Komunal i Gjilanit ka miratuar Kornizën Afatmesme Buxhetore (KAB) 20152017, ndërsa opozita e ka quajtur KAB-in kopje të dokumentit të qeverisjes së kaluar. Riad Rashiti, këshilltar komunal nga PDK, ka thënë se KAB është një fontanë dëshirash, ndërsa synimi për të rritur buxhetin për 5 milionë euro në tri vitet e ardhshme nuk është real. Rashiti ka potencuar se kryetari i Komunës së Gjilanit, Lutfi Haziri, në vazhdimësi ka deklaruar se do të ketë ulje të taksave dhe tatimit në pronë, zvogëlim të buxhetit për shpenzime dhe subvencionime, zvogëlim të buxhetit për mallra dhe shërbime, po ashtu ka theksuar disa herë edhe zvogëlim të buxhetit për paga dhe meditje. “Ndërsa në praktikë ai po e bën krejt të kundërtën e asaj çka ka thënë më herët, sepse sipas kësaj kornize buxhetore ai ka planifikuar që për vitet e ardhshme 2015-2017, të ketë rritje të konsiderueshme të buxhetit për paga dhe mëditje, një rritje prej 20.1%. Sipas këtij planidikimi në vitin 2014 buxheti është 11,6 milion euro, ndërsa prej vitit 2015 është planifikuar të ketë shpenzime në vlerë prej 14,5 milion eurosh, apo 2,9 milion euro më shumë shpenzime për paga dhe mëditje. Për mallra dhe shërbime është planifikuar të ketë rritje të shpenzimeve për 443 mijë euro, për shpenzime komunale për 80 mijë euro më shumë, për rritje të subvencioneve 947 mijë euro apo 300% më shumë se një vit paraprak.”, ka thënë Rashiti. Sipas Rashitit, me këtë Kornizë Afatmesme Buxhetore, kur kemi një rritje të pabazuar të planifikimit buxhetor dhe kur kemi një rritje enorme të planifikimit për shpenzime, atëherë pritet që në Gjilan nuk do të ketë asnjë zhvillim pozitiv në vitet e ardhshme. Nuk është e mundur që me këto politika buxhetore të kemi rritje ekonomike, nuk do të ketë mundësi për investime kapitale në infrastrukturë dhe nuk do të kemi shërbime të mira për qytetarët e Gjilanit, por do ketë kthim prapa të gjendjes në komunë”. Duke reaguar pas deklaratës së Rashitit, Valentina Bunjaku-Rexhepi, Kryesuese e Kuvendit Komunal, ka sqaruar se në KPF u akuzuan nga një anëtar tjetër i PDK-së se e kemi kopjuar komplet këtë dokument nga qeverisja e kaluar, ndërsa këtu po thuhet se është bërë keq. Bujar Nevzati, këshilltar komu-
nal nga PDK, njëherit edhe pjesë e Komitetit për Politikë dhe Financa, nuk e mohoi ta ketë thënë këtë, duke shtuar se dokumenti është i njëjtë, por “ju e keni prishur aty ku keni prekur”, ka thënë ai. Nevzad Isufi nga Vetëvendosje paraqiti vërejtje rreth ndarjeve buxhetore, duke thënë se shpenzimet e planifikuara për mallra te shëndetësia janë më të ulëta se ato të zyrës së Kryetarit të Komunës. Për Shukrije Rapucën nga PDK, KAB është një dokument i mirë si përmbajtje, por nuk bazohet në burimet reale financiare. KAB mori mbështetje nga këshilltarët e koalicionit qeverisës. Zijadin Maliqi nga LDK ka sqaruar se KAB është një dokument që i paraprin planifikimit buxhetor për vitet e ardhshme, ndërsa detajet parashihen në buxhetin vjetor. Arben Mehmeti këshilltar komunal nga LDK, propozoi që në buxhet të parashihen mjete edhe për Kuvendin Komunal në formë të subvencioneve, ndërsa Avdyl Aliu (LDK) ka thënë se pjesë e këtij procesi të planifikimit buxhetor kanë qenë edhe qytetarët. Kryesuesja e Kuvendit Komunal, Valentina Bunjaku-Rexhepi, ka thënë se KAB është rekomanduar për miratim nga Komiteti për Politikë dhe Financa pasi ka kaluar edhe debatin me publikun, ku janë dëgjuar dhe marrë parasysh edhe vërejtjet dhe sugjerimet e qytetarëve. Sa i përket Komisionit 15 anëtarësh për emërtimin e rrugëve, që po ashtu u miratua nga Kuvendi Komunal, arsyetimin e kanë dhënë drejtori i Urbanizmit, Valon Shefkiu si dhe zyrtari Fehmi Agushi, duke thënë se kërkesa bazohet në projektin për sistemin e adresave në Kosovë. Subjektet politike do të përfaqësohen në komision në bazë të fuqisë që kanë në Kuvendin Komunal, duke respektuar kriterin e profileve profesionale që kërko-
hen, ka thënë Bunjaku-Rexhepi. Sahi Abazi nga PDK e Fehmi Sylejmani nga VV kanë kërkuar që në Komisionet e Aksionarëve për kompanitë “Ecohigjiena”, që vepron në partneritet publiko-privat, dhe “Kosovatrans” si kompani publike, njëri nga dy anëtarët, të jetë nga opozita, gjë që është pranuar nga kryesuesja e Kuvendit, duke hedhur në votim të dyja propozimet me emra konkretë. Ky propozim megjithatë nuk i ka marrë votat e shumicës. Kuvendi ka miratuar edhe vendimin për transferin e mjeteve financiare nga planifikimi i të hyrave vetanake, për nevoja të familjeve skamnore si dhe transferin e disa mjeteve të tjera në shëndetësi, me qëllim të furnizimeve mjekësore në QKMF, të cilat i ka arsyetuar Salih Kqiku, drejtor për Buxhet.
PDK e pa kënaqur me transparencën e qeverisjes së LKD-së Debate mospjatuese opozitëpozitë kanë bërë që seanca të zgjas mbi gjashtë orë. Bujar Nevzati (PDK) u shpreh i pakënaqur me listën e ofruar të të punësuarve në administratën komunale si dhe të projekteve të realizuara gjatë vitit 2014, të cilat i kishte kërkuar në seancën e kaluar. Edhe Riad Rashiti ka thënë se nuk ka marrë përgjigje në kërkesat e parashtruara. ”Ka tre muaj që kam bërë 17 kërkesa ose interesime dhe vetëm një përgjigje e kam marrë prej tyre. Komuna e Gjilanit po bënë shpenzime enorme duke filluar nga telefonia mobile kurse inkasimi nga tatimi në pronë ka shënuar rënie drastike. Kryetar, nëse nuk ndërmerrni masa të
korrigjoni drejtoritë që po dështojnë, atëherë deri në fund të vitit do të kemi 1 milion euro më pak të hyra nga tatimi në pronë” ka thënë Rashiti. Bujar Nevzati edhe në këtë seancë ka kërkuar llogari nga Lutfi Haziri për listën e të punësuarve në institucione. Nevzati ka sqaruar se ende s`ka marr përgjigje për këto interesime derisa ka akuzuar Lutfi Hazirin se ka punësuar militantë të LDK-së dhe po i largon ata të UÇK-së e të burgosurit politik. ”Luta ndryshe flet e ndryshe vepron. Unë kam tre muaj që kam kërkuar llogari për këtë listë dhe ende s’kam marrë asnjë përgjigje. Më janë dërguar 6 emra të të punësuarve që të gjithë të LDK-së”, tha Nevzati. Lutfi Haziri, kryetar i Komunës, ka deklaruar se debati kuvendar jashtë rendit të ditës nuk është normë statutare dhe i inkurajoi këshilltarët komunalë që ta inicojnë këtë çështje për ta futur në Statutin e Komunës, nëse duan që kjo pikë të jetë e përhershme. Ndërkaq, duke dhënë përgjigje në pyetjet e bëra nga opozita, Haziri ka thënë se borxhet e trashëguara edhe më tutje mbeten një barrë e madhe për qeverisjen e tashme, sepse borxhet duhet të servisohen nga të hyrat vetanake, për çka në këtë periudhë janë shpenzuar 1.8 milionë euro. Sa u përket borxheve më të vjetra se tri vjet, Haziri ka thënë se ato do të dërgohen në gjykatë, sepse nuk mund të paguhen me kaq vonesë. Sa u përket disa shërbimeve të kontraktuara më herët, i pari i Gjilanit ka thënë se ato kontrata janë ndërprerë meqë komuna nuk ka kapacitet buxhetor për t`i paguar ato shërbime. Haziri mohoi në mënyrë kategorike që të jenë rritur shpenzimet. Kurse rreth tenderit për dezinsektim, ai sqaroi se e ka anuluar atë pasi ka kuptuar se para tri vitesh, e njëjta kompani ishte kontraktuar me çmim shumë më të ulët për këtë shërbim.
sheshi
4 korrik -17 korrik 2014
Komuna
7
QEVERISJA HAZIRI MBAN DËGJIMIN E PARË PUBLIK ME QYTETARËT E GJILANIT
Dalin para qytetarëve për të “dhënë llogari” Nga: Valon Rashiti
K
ryetari i Komunës së Gjilanit, Lutfi Haziri, dhe të gjithë drejtorët e legjistraturës aktuale, mbajtën më 20 qershor debatin e parë me qytetarët e Gjilanit. Disa qytetarë ishin mbledhur në sallën e teatrit të qytetit, ndërsa pjesa tjetër e sallës së mbushur plot ishte me militantë të LDK-së dhe të partive të tjera të koalicionit. Haziri, pasi i përshëndeti të pranishmit, tregoi për të arriturat dhe sukseset gjatë periudhës së qeverisjes së Gjilanit nga ana e tij.
Suksesi i qeverisjes së Hazirit – servisimi i 1.8 milionë eurove borxhe
I pari komunës përsëri i përmendi borxhet të cilat i ka trashëguar nga qeverisja e kaluar ndërsa si sukses përmendi 1.8 milion euro te cilat janë servisuar deri më tani. Ndërsa, sipas kryetarit Haziri, 1.2 milion euro janë investuar në ujësjellës, kanalizim dhe në infrastrukturë rrugore. Haziri, në mesin e të arriturave ka përmendur parkun në lagjen Dardania si projekt në realizim e sipër, si dhe çerdhen në këtë lagje, e poashtu edhe shumën prej 100 eurove të cilat i ka ndarë komuna për familjet e pastreha dhe rastet sociale. Për këtë të fundit, komuna kishte formuar edhe një ekip i cili ka për detyrë vlerësimin e gjendjes së 1,140 familjeve të kësaj kategorie. Haziri, pasi rrumbullakoi sukseset dhe të arriturat, ia dha fjalën qytetarëve të cilët adresuan pyetjet e
tyre.
Pyetjet e qytetarëve ishin nga më të ndryshmet:
-Parku në lagjen Dardania -Përfshirja e shoqërisë civile në institucionet komunale -Projekti i lumit Mirusha -Bujqësia -Dezinfektimi i qytetit -Problemet e fshatit Sllakofc -Problemet me paga të aktoreve të teatrit -Zbatimi i Ligjit të Duhanit -Sahat Kulla -Mirëmbajtja e rrugëve në fshatra -Sporti dhe mungesa e fushave ndihmëse -Funksionimi i qendrave të mjekësisë familjare Hazriri, sa i përket lumit Mirusha, tha se është punuar diçka në këtë drejtim dhe se komuna ka filluar të bëjë shpronësimin e pronave. Si problem e përmendi edhe Mirushën e Vogël që është shfaqur te Lagjja e Bajës. Ndërsa, sa i përket parkut të lagjes Dardania, Haziri tha se ai projekt do të realizohet në bashkëpunim me Bashkimin Evropian, qeverinë zvicerane, GIZ-i gjerman dhe USAID-i amerikan, dhe se për këtë do të bisedohet me qytetarët e kësaj lagjeje.
Rexhepi Bunjaku: Po mundohem ta bëj punën mirë në Kuvend. Po i trajtoj njësoj asambleistët, si të pozitës ashtu edhe ata të opozitës
Kryesuesja e Kuvendit Komunal, Valentina Rexhepi Bunjaku, u përgjigj në pyetjen për bashkëpunimin
dhe përfshirjen e shoqërisë civile, në institucionet komunale. Rexhepi, ka thënë se shoqëria civile, është prezente në të gjitha trupat e kuvendit. Ajo tha se po mundohet ta bëjë punën mirë në Kuvend, duke i trajtuar asamblistët e pozitës dhe opozitës njësoj. Sa i përket investimeve në bujqësisë Haziri, tha se ka premtuar se 52 për qind do të shkojë në bujqësi dhe se kjo do të realizohet gjatë këtij mandati. Lutfi Haziri theksoi se i ka ndërprerë të gjitha kontratat në vepër. Kanë nisur projektet e katërshes së madhe të prioriteteve në infrastrukturë, ndërsa komuna e Gjilanit ka konkurruar në 8 programe dhe i ka fituar shumicën e tyre, ku donatorë janë: Bashkimi Evropian, Qeveria Zvicerane, GIZ-i e USAID-i. Kryetari i Komunës së Gjilanit gjithashtu është shprehur se do të rregullohet edhe çështja e transportit të nxënësve që udhëtojnë më larg se katër kilometra. Ai tha se
Qendra Kryesore Mjekësisë Familjare do të funksionalizohet, përderisa shtoi se do të zgjidhet edhe çështja e “Sahat Kullës” edhe pse Ministria e Kulturës ka përgjegjësinë për mirëmbajtjen e saj. Ndërsa, për mirëmbajtjen e rrugëve në fshatra dhe për problemet e fshatit Smakofc, u përgjigj Drejtori i Shërbimeve Publike, Sokol Haziri, i cili tha se po punohet edhe në fshatra, por për arsye të buxhetit nuk mund të mirëmbahen edhe rrugët e fshatrave.
Selver Xhelili kërcënon se do ta mbyllë “Konsonin” po qe se nuk i zbaton vendimet
Për ndotjen e ambientit nga fabrika e pulave “Konsoni”, u përgjigj Drejtori i Drejtorisë së Inspeksionit, Selver Xhelili, i cili tha se do ta mbyllë këtë fabrikë në rast se nuk i zbaton vendimet e kësaj drejtorie. Nazim Gagica, Drejtor i Adminis-
tratës së Përgjithshme, tha se komuna e Gjilanit ka qenë komuna e parë në Kosovë e cila ka filluar të lëshojë dokumente online dhe ka qenë model për të gjitha qytetet e Kosovës. Haziri edhe kësaj radhe nuk harroi t’i përmendë borxhet e qeverisjes së kaluar. “Në vend se të bëjmë investime të mëdha, ne është dashur të shlyejmë borxhet që janë kryesisht ndaj operatorëve privat nga Gjilani”, ka thënë Haziri. Edhe disiplina buxhetore mbetet njëra nga fjalët e tij më të shpeshta. Kryetari i Gjilanit Lutfi Haziri tha në fund se në të ardhmen do të ketë debate lagje për lagje dhe fshat për fshat, për t’i dëgjuar hallet dhe kërkesat e qytetarëve dhe për t’i realizuar projektet e duhura për ta. Një qytetar në sallë iu drejtua kryetarit Haziri duke e porositur:
“Qilni sytë, mos leni popullin rrugës”
DREJTORIA E SHËRBIMEVE PUBLIKE NUK TREGON PSE NUK MIRËMBAHEN PËRMENDORE, POR TREGON SE PREJ KUR NUK JANË PASTRUAR
Përmendoret pa mirëmbajtje Nga: Valon Rashiti
Të mbuluara me pluhur dhe pa përkujdesje gjenden përmendoret e dëshmorëve që ndodhen në qytet dhe në fshatrat e komunës së Gjilanit. Vetëm shiu që bie bën pastrimin e tyre dhe hapësirave për rreth, edhe pse sheshet e qytetit ku ato janë të vendosura emërohen me emrat e këtyre dëshmorëve. Me rastin e përkujtimit të dëshmorëve thuren vargje dhe himne
për ta, mirëpo kjo mjafton vetëm për një ditë ngase në ditët e tjera të vitit as kujdesi më i vogël nuk iu kushtohet as edhe përmendoreve që janë bërë kinse për hir të tyre dhe për t’i falënderuar dhe për t’u përkulur para veprës së tyre. Drejtori i Shërbimeve Publike, Sokol Haziri, ka thënë për gazetën “Sheshi”, se çështja e mirëmbajtjes së përmendoreve të dëshmorëve do të zgjidhet së shpejti. Sipas drejtorit Haziri, përmendoret e qytetit kanë mbetur pa mirëmbajte prej kohës kur janë përuruar, atyre iu vendosen lule vetëm atëherë kur përkujtohen dëshmorët e rënë gjatë luftës.
“Në kuadër të pastrimit dhe të mirëmbajtjes do të hyjnë edhe përmendoret e dëshmorëve të kombit. Kjo do të varet edhe prej buxhetit unë jam i interesuar që të caktoj një person të veçantë për mirëmbajtjen e përmendoreve të qytetit”, ka thënë Haziri. Haziri në një intervistë tjetër të dhënë për Sheshin ka premtuar gjithashtu se së shpejti do të zgjidhet çështja e dy parqeve pa mirëmbajtje. Gjithashtu ai ka thënë se nuk është i kënaqur me intensitetin e punës së Eco-Higjienës, kompanisë e cila është kontraktuar nga Komuna për mirëmbajtjen e parqeve.
Zgjidhjet nga enigmatika: Skandi 1 : M,ALPINE,JAPRAK,L,PIKS,IRR,AAK,NET,RA,DJEM,V,ANKESA,KESTET,E,AUTOBOTE,LXH,SHEROHEM,MEJ,RINORE,ENEU,SI,IT,NITRAT,ATI,DETAJ,SKAM,IRAN,TURLI Skandi2 ; RUHEM,IRENA,TE,DH,A,NEN,OREZI,RAM,T,AD,KJ,IKJE,ROLO,ALEKS,AAO,UTAKUA,CRAZYGIRL,IT,KUR,PSE,RIP,REGJ,AP,IVONE,GJANC,DERI,ZGJATI. faqe 26,27
8
4 korrik - 17 korrik 2014
sheshi
Komuna
PËRPARËSITË E AGJËRIMIT NË ASPEKTIN FIZIK DHE SHPIRTËROR
Osmani: Pse sipas fesë islame duhet të agjërohet Nga: Valon Rashiti
P
ër vlerat dhe virtytet shpirtërore të muajit të Ramazanit është thënë dhe shkruar shumë sosh. Është vështirë të thuhet, apo të shtohet diç e re në këtë aspekt. Njëra prej shumë të mirave dhe përparësive të këtij muaji, është ajo e bashkimit te të gjithë pjesëtarëve të familjes në një tryezë dhe ne një kohë të caktuar, për dallim me muajit e tjerë rrallë herë ndodh një gjë e tillë pasi që jeta tani në këtë kohë është bërë shumë dinamike. Sulejman Osmani, kryetar i BIKut, në Gjilan në një prononcim për gazetën “Sheshi”, i ka uruar të gjithë besimtarët islam dhe familjet e tyre dhe iu dëshiron agjërim sa me të lehtë dhe të pranueshëm te Zoti.
“Agjërimi është një prej shtyllave bazë të Islamit dhe nuk mund ta mendojmë fejën islame pa këtë muaj të madhërishëm” ka thënë Osmani.
uri dhe etje me ç’ast barazohet edhe me të varfrit dhe ia din më shumë rëndësinë atyre të mirave”, ka thënë Osmani.
Osmani, tha se muaji i ramazanit nuk është produkt i mendjes së njeriut por është urdhër i Zotit.
Osmani tha se ky muaj sjell dobi edhe shëndetit dhe organet vitale të trupit janë në favor të shëndetit të njeriut.
“Në përgjthësi ky muaj e ka për qëllim të na mësojë si të jetojmë me rregull dhe të respektojmë orarin e kohës sepse në masë të madhe edhe sot vuajmë për mosdisiplinë dhe respektim të orarit”, ka thënë Osmani.
Të gjithë ata ose ato që e kalojnë moshën e pubertetit, e kanë për obligim agjërimin, ndërsa të liruar nga ky muaj janë të sëmuret, fëmijët, gratë shtatzëna dhe femrat gjatë periudhës së menstruacioneve.
Sipas Osmanit, ky muaj na mëson edhe të jemi më të përgjegjshëm dhe më e mira e kësaj është se ne zbatojmë urdhrin e Zotit.
Ndryshe, edhe këtë vit në disa pjesë të botës, agjërohet me gjatë se në disa pjesë tjera.
“Përparësi tjetër është se agjërimi është rrugë e devotshmërisë dhe besimtari gjatë agjërimit përjeton
Në Norvegji agjërohet 22 orë, ndërsa në Argjentinë agjërohet vetëm 10 orë.
Qendra nNërkombëtare Astronomike, para fillimit të Ramazanit ka botuar një hartë të detajuar, e cila shpjegon gjatësinë e agjërimit në pjesë të ndryshme të botës gjatë muajit të Ramazanit të këtij viti duke vënë në dukje se besimtarët në pjesë të ndryshme të botës agjërojnë gati dy herë më gjatë se besimtarë në pjesë të tjera të botës.
Liri nga Gjilani, fëmija me koeficient të lartë të inteligjencës faqe 15
Funksionon “Home Komuna” por çertifikatat mungojnë Nga: Besarta Maliqi
A
ta të cilët duan të pajisen me çertifikata, qoftë në mënyrë elektronike nga shtëpia, qoftë duke shkuar fizikisht në zyrat e Administratës së Përgjithshmë, mund të mbesin duarthatë ngase Komuna e Gjilanit ka mungesë të çertifikatave. Këtë e ka bërë të ditur për gazetën Sheshi nënkryetari i Komunës, Rexhep Kadriu. “Kemi mungesë të çertifikatave. Problemi është te Qeveria e Kosovës, nuk është te ne. Kemi huazuar çertifikata nga të gjitha komunat fqinje për me e kalu këtë fazë”, ka sqaruar Kadriu. Drejtori i Drejtorisë së Administratës së Përgjithshme, Nazim Gagica, ka thënë se kjo situatë do të tejkalohet. Nuk do të ketë problem me pajisjen e qytetarëve me çertifikata. Ai i ka inkurajuar ata që të shfrytzojnë shërbimin më të ri të komunës për aplikim online për certifikata. Mirëpo, edhe përkundër kësaj një numër i madh i qytetarëve mund të shihen çdo ditë duke pritur në radhë para Administratës së Përgjithshme, duke filluar qysh para orës 8:30 të mëngjesit, kur edhe fillon orari zyrtar për shërbim të qytetarëve. Shërbimi i lansuar muaj më parë “Home Komuna”, me të cilin qytetarët mund të pajisen me çertifikata përmes aplikimit online, siç duket
nuk po shfrytzohet shumë nga ana e qytetarëve. Riad Rashiti nga PDK ka vlerësuar se ky projekt është shumë i rëndësishëm për qytetarët e Gjilanit, mirëpo ende është herët të flitet për rezultatet e tij. Radhët e gjata dhe mosshfrytzimin e këtij shërbimi, edhe pse teknlogjia ka arritur kulmin e zhvillimit, nënkryetari Kadriu e arsyeton me mospërdorimin e internetit. “Porositja e certifikatave është duke ndodhur, mirëpo nëpër disa fshatra nuk e përdorin internetin. Ndoshta është edhe mosinformim i duhur. Ne tash jemi edhe në pritje të bashkatdhetarëve. Duam t’i presim sa ma mirë”, është shprehur nënkryetari Kadriu. Përkundër të gjitha vështirësive dhe pengesave, punën që është duke u bërë në Administratën e Përgjithshme e ka vlerësuar si pozitive Sahit Abazi nga PDK. “Nuk ka diçka të prekshme apo të ndijshme nga ana e qytetarëve, mirëpo ka rënie të dinamikës së punëve. Vëllimi i punëve ka rënie secilin sektor, përjashto Drejtorinë e Administratës së Përgjithshme ku vërehet një pozitivitet”, është shprehur Abazi. “Home Komuna”, është projekt që mund të vlerësohet si pozitiv, mirëpo sipas Abazit, ky projekt nuk ëshët inovativ ngase ka qenë i planifikuar qysh në mandatin e qeverisjes së kaluar.
sheshi
4 korrik -17 korrik 2014
Komuna
9
KOMUNA SHKEL PROCEDURAT PËR PUNËSIMIN E PUNËTORËVE
Abazi: Qeverisja e Lutës, qeverisje sovjetike Nga: Besarta Maliqi Sahit Abazi, shef i Grupit të Këshilltarëve nga Partia Demokratike e Kosovës në Kuvendin Komunal në Gjilan, e vlerëson qeverisjen e kryetarit Lutfi Haziri si qeverisje sovjetike ngase, sipas tij, në qeverisjen sovjetike e kanë pranuar sistemin demokratik dhe ligjet kanë qenë vetëm në letër dhe jo të zbatueshme, dhe kjo po ndodh edhe me Gjilanin. “Rasti më i freskët është konkursi i fundit. Është shpallur konkursi përkundër faktit që në pozitat për të cilat është shpallur konkursi veq njerëzit kanë qenë duke punuar. Kjo do të thotë që përsonat që kanë konkuruar janë mashtruar. Për një vend pune kanë aplikuar mesatarisht 22 persona, edhe pse e kanë ditur se kush do të pnësohet”, ka thënë Abazi. Për qeverisjen aktuale, sipas Abazit, instiucioni i konkursit është vetëm në letër. Janë punësuar militantë tipikë partiakë, komplet
ka qenë edhe përvoja e punës së kandidatit”, është shprehur Kadriu. Edhe Riad Rashiti, këshilltar komunal nga PDK, thotë se Komuna e Gjilanit ka shpallur konkurs për disa vende të punës, mirëpo vendet për të cilat është shpallur konkursi kanë qenë të zëna që nga muaji janar e shkurt i këtij viti. Të njëjtët persona që kanë punuar atëherë janë pranuar në punë. Sipas tij, PDK si opozitë e ka ngritur këtë shqetësim edhe në Kuvendin e Komunës, ku janë theksuar edhe emrat e secilit të punësuar pa procedurë dhe kritere. Tash pritet që ata të punësuar të legalizohen përmes konkursit formal.
është struktura e LDK-së. Në këtë rast kemi partinë në shtet që po implementohet nga Lutfi Haziri. Ndërsa nënkryetari i komunës, Rexhep Kadriu, i ka thënë gazetës
ÇALON MIRËMBAJTJA E HAPËSIRAVE PUBLIKE TË GJELBËRUARA
Sheshi se janë respektuar të gjitha procedurat e konkursit dhe nuk ka pasur shkelje të ligjeve dhe rregulloreve në fuqi. “Konkursi i fundit për shërbyes
Haziri: Njerëzit të papërgjegjshëm, po i shkatërrojnë parqet Nga: Valon Rashiti Nëse bëjmë një pushim në parkun e qytetit në një dite vere të nxehtë, ndihemi menjëherë më mirë. Parqet nuk shërbejnë vetëm si vende pushimi, por janë të rëndësishëm edhe për klimën dhe disponimin e njerëzve të cilët i bën të ndihen me mirë dhe më të relaksuar. Qyteti i Gjilanit, krahasuar me numrin e madh të banorëve, ka shumë pak hapësira të gjelbëruara. E megjithatë, janë dy parqe në qytet të cilave nuk po u kushtohet kurrfarë mirëmbajtjeje. Është parku në lagjen Arbëria dhe ai tek Palestra Sportive. Parku i cili gjendet në qendër të qytetit është ne një gjendje te kënaqshme dhe mirëmbahet nga kompania e kontraktuar Eco-Higjena. Por e njëjta nuk po ndodh edhe me dy parqet tjera, njëri në lagjen Arbëria dhe atij afër Palestrës së Sporteve, të cilët për arsye të ndryshme nuk po shfrytëzohen nga qytetarët. Parku në lagjen Arbëria, kur ishte përuruar në vitin 2013, ishte quajtur “park evropian”, ndërsa tani ka mbetur pa mirëmbajtjen dhe ku-
jdesin e duhur edhe pse Komuna e Gjilanit e ka kontraktuar kompaninë Eco-Higjiena për mirëmbajtjen e paeqeve. Edhe parku te Palestra e Sporteve është pothuajse i shkatërruar dhe pa ndriçim dhe shfrytëzohet shumë pak nga qytetarët për arsye se nuk i ka as kushtet minimale për të pushuar dhe relaksuar. Drejtori i Shërbimeve Publike, në Komunën e Gjilanit, Sokol Haziri, thotë se mirëmbajtja e parqeve është mandat i drejtorisë që ai drejton. “Parkun në lagjen Arbëria, e kemi gjetë në një gjendje të mjerë si pasojë e disa njerëzve të papërgjegjshëm të asaj lagjeje” ka thënë Haziri. Haziri thotë se duke e parë një gjendje të tillë, drejtoria që ai drejton e ka angazhuar kompaninë Eco-Higjena, që ta dërgojë një punëtor për mirëmbajtjen e këtij parku. Qeverisja aktuale ka marrë pushtetin në janar të këtij viti. Njëra qeverisje ndreq, tjetra prish për të ndrequr sërish “Kam marrë shumë kërkesa nga Komiteti për Shërbime Publike për ta ndryshuar në tërësi projektin për këtë park” ka thënë Haziri. Sipas Hazirit, parku në lagjen Ar-
civil ka qenë i hapur për të gjithë ata që kanë dashur të konkurojnë. Mirëpo, janë pranuar në punë ata që i kanë plotësuar kushtet e konkursit. Natyrisht se njëri nga kushtet
Rashiti poashtu vlerëson se, përmes kontratës në vepër, janë pranuar në punë punëtorë pa asnjë procedurë dhe kriter ligjor. Bile ka edhe më keq. Ka aktivistë të LDK-së dhe AAK-së që sorollaten nëpër institucione të ndryshme komunale dhe nuk dihet a janë të punësuar, mbikëqyrësa, shefa apo inspektorë komunal.
bëria më shume është pengesë se sa dobi për qytetarët e asaj lagjeje. Ndërsa, për sa i përket parkut te Palestra e Sporteve, Haziri thotë se ai është shkatërruar nga njerëz të papërgjegjshëm. “Edhe ky park mirëmbahet nga kompania Eco-Higjena. Nuk jam shumë i kënaqur me intensitetin e punës së kësaj kompanie”, ka thënë ai. Haziri thotë se shumë shpejt do të bëhen ndryshimet e duhura në këto dy parqe të cilat do të mund të shfrytëzohen nga qytetarët e Gjilanit.
Shija personale e Abazit është park me më shumë lule dhe gjelbërim
Ndryshe, Sahit Abazi, shef i grupit parlamentar të këshilltarëve komunal të PDK-së, thotë se parku ka qenë jashtëzakonisht i nevojshëm sepse kjo lagje është ndër lagjet më të mëdha në qytet.
“Në këtë lagje frekuentojnë numër i madh i banorëve mirëpo, për shijen time personale, kisha pasë dëshirë me pasë ma shumë gjelbërim dhe lule”, ka thënë Abazi. Abazi, shprehet se mos vazhdimi i investimeve ne pjesën tjetër të këtij parku tregon se kjo qeverisje nuk është duke punuar për qytetarët. “Gjithçka e bërë nga të tjerët kësaj
qeverisje nuk i pëlqen dhe e keqja e kësaj është se kanë me pësu vetë, por e keqja më e madhe është që po pësojnë edhe qytetarët e kësaj lagjeje nga mosrealizimi i projekteve”, ka përfunduar Abazi. Y. Ramadani, njëri nga banorët e lagjes Arbëria, shprehet i pakënaqur me ndërtimin e këtij parku i cili sipas tij, është bërë shumë i madh dhe nuk është ndërtuar si duhet. “Shumica e banorëve nuk kemi qenë të kënaqur me ndërtimin e këtij parku sepse është ndërtuar në një hapësire mjaft të madhe dhe nuk është rregulluar në mënyrë profesionale dhe ka shumë pak gjelbërim”, ka thënë Ramadani. Sipas Ramadanit, në gjithë këtë hapësirë më mirë do ishte po të ndërtohej një “minitreg” se ky park i cili tani është shkatërruar dhe nuk është mirëmbajtur. Mbetet të shihet se cilat do të jenë masat e institucioneve komunale për rindërtimin e këtyre parqeve të cilat janë mase të nevojshme sidomos për fëmijët dhe të moshuarit.
10
4 korrik - 17 korrik 2014
sheshi
Komuna
PLANIFIKOHET RRITJE PREJ 5 MILIONËSH E BUXHETIT KOMUNAL
Komuna planifikon të rrisë buxhetin me ndëshkime Nga: Besarta Maliqi I shpejtë ka qenë reagimi i zyrtarëve komunal pas njoftimit se buxheti komunal do të shënojë rritje prej 5 milionësh gjatë tri viteve të ardhshme. Ata u ka bërë apel të gjithë qytetarëve që ta paguajnë tatimin - pjesën e parë të tatimit në pronë, deri më datën 31.06.2014, pasi që pas kësaj date do të ketë kamata dhe ndëshkime. A do të jetë kjo njëra nga mënyrat për të rritur buxhetin komunal? Drejtori për Buxhet dhe Financa, Salih Kqiku, është shprehur se shpreson që qytetarët e Komunës së Gjilanit do t’i përgjigjen pozitivisht apelit të Komunës për pagesën e tatimit në pronë në afatin e caktuar, meqë në këtë mënyrë nuk do të ngarkohen me kamata e ndëshkime. Kqiku ka sqaruar se ato lagje e vendbanime që paguajnë tatimet më së shumti, do të kenë prioritet për investime nga komuna.
Komuna parashehë 5 milionë euro rritje të buxhetit për tri vitet e ardhshme
Në tri vitet e ardhshme, buxheti i Komunës së Gjilanit do të shënojë një rritje të ndjeshme e cila do të shkojë deri në 5 milion euro, kështu ka thënë Salih Kqiku, drejtor i Drejtorisë për Buxhet dhe Financa, duke arsyeuiar se rritja është planifikuar në Kornizën Afatmesme Buxhetore (KAB), e cila është bazë për caktimin e politikave zhvillimore si dhe prioriteteve për periudhën 20152017. Kqiku ka sqaruar se, duke respektuar kufijtë buxhetorë të caktuar nga Ministria e Financave për vitin 2015 në varantin e parë, është planifikuar një buxhet prej mbi 21 milionë euro, ndërsa, bazuar në kërkesat e drejtorive dhe nevojat e qytetarëve, në variantin e dytë, është planifikuar buxheti prej mbi 25 milionë e 712 mijë euro. “Rritja do të jetë më e theksuar në dy vitet pasuese, kur buxheti do të shkojë në afër 26 milionë (2016), përkatësisht në 26 milionë e 285 mijë euro (2017). Në vitin 2015 parashihet një rritje reale prej 4.6 për qind, në vitin 2016 – 4.3 për qind dhe në vitin 2017 - 4.2 për qind”, ka shtuar Kqiku. Sipas drejtorit Kqiku, edhe të hyrat komunale kanë shënuar rritje nga viti në vit. Të hyrat e planifikuara për vitet 2015-2017 do të rriten përafërsisht prej 2.12 – 7.41 për
qind, në krahasim me vitin 2014. Rritja bazohet kryesisht tek të hyrat nga tatimi në pronë, që deri në vitin 2017 do të jetë 4.5 për qind. “Investimet kapitale do të shënojnë rritje në vitin 2015 për rreth 31 për qind, në krahasim me vitin 2014. Një pjesë e mirë e këtyre investimeve bazohen në të hyrat vetanake, ka thënë Kqiku. Sipas tij, rritja e investimeve vetanake do të shënojë rritje nga viti në vit”, është shrehur Kqiku. Si prioritete më të rëndësishme, në vizionin zhvillimor të Komunës së Gjilanit për tri vitet e ardhshme, Kqiku ka përmendur forcimin e ekonomisë lokale, përmirësimin e shëndetësisë dhe mirëqenies sociale, kujdesin ndaj ambientit si dhe avancimin e shërbimeve për qytetarë.
Rashiti: 5 milion euro rritje dhe angazhimi i kësaj qeverisje janë shumë larg njëra tjetrës
Riad Rashiti, ish-drejtor i Drejtorisë për Zhvillim Ekonomik, dhe tani këshilltar në Kuvendin Komunal nga radhët e PDKsë, ka vlerësuar se planifikimi për rritje të buxhetit komunal është joreal dhe nuk është i bazuar në parametrat real të treguesve financiar dhe mundësive të komunës së Gjilanit, sepse rritja prej 5 milion eurosh dhe puna e angazhimi i kësaj qeverisje lokale janë shumë larg njëra tjetrës. “Së pari, kjo dëshirë e mirë e kësaj qeverisjeje aspak nuk mund të përmbushet sepse nuk ka të bëjë me një planifikim profesional të Kornizës Afatmesme Buxhetore të Komunës së Gjilanit. Aspak nuk mund të parashikohej një rritje reale prej 5 milion eurosh, sepse kjo përputhet fare me
mundësitë reale të komunës për arritjen e saj, e sidomos të kësaj qeverisjeje lokale, posaqërisht duke pasur parasysh punën e kryer nga udhëheqja e këtij koalicioni gjatë këtyre gjashtë muajve të parë”, është shprehur Rashiti. Për Rashitin, kjo qeverisje nuk është në gjendje të mbajë as këtë nivel të realizimit të inkasimit sipas planifikimit buxhetor për të hyrat vetanake. Kjo është dëshmuar gjatë këtyre 6 muajve, periudhë gjatë së cilës në buxhetin e komunës janë inkasuar rreth 450 mijë euro më pak se sa që ka qenë e planifikuar, ndërsa gjatë vitit 2014 pritet të ketë rreth 1 milion euro më pak inkasim nga të hyrat vetanake se sa që është planifikimi. Mirëpo, nënkryetari i Komuës së Gjilanit, Rexhep Kadriu, ka insistuar se kjo rritje e buxhetit do të ndodhë d u k e marrë parasysh të hyrat vetanake, taksat e qytetarëve, tatimi në pronë, taksat nga biznesi. Sahit Abazi, shef i Grupit të Këshilltarëve Komunal nga PDK, ka ironizuar këtë rritje të buxhetit duke thënë se “këto 5 milion janë vetëm për me i bo qef vetit. Për të arritur këtë, këta duhet me pasë një super qeveri, super ekipe të cilat nuk i kanë”. “Kjo është ekipa ma e dobët e mundshme që e ka pasur Gjilani ndonjëherë. Për gjashtë muaj kanë ra të hyrat vetanake. Qysh po dojnë me rritë buxhetin. Kjo nuk ka kuptim, bile, bile unë besoj që ka me pas rënie me këtë performancë”, ka përfunduar Abazi.
Opozita:
i qeverisjes i domosdoshë Nga: Besarta Maliqi
P
aralajmërimin e Kryetarit të Komunës, Lutfi Hazirim për mundësinë e formatizimit të qeverisjes lokale, zyrtarë të partive opozitare në Gjilan e kanë vlerësuar të mirëpritur, ngase sipas tyre deri më tani kjo qeverisje nuk ka arritur që t’i përmbush as për së afëmi detyrat që i takojnë. Ndërsa kryetari Haziri ka thënë se ky hap nuk është diçka e papritur pasi të gjithë drejtorët kanë qenë në dijeni se pas 15 qershorit do të rishikohet mundësia e formatizimit të qeverisjes lokale, pasi të shikohet performanca e tyre, do të shihen cilat janë rezultatet dhe të arriturat e secilës drejtori dhe nuk përjashtohen ndryshimet nëse vlerësohet se një gjë e tillë është e nevojshme. Sipas tij, ky është vlerësim i punës dhe nuk ka të bëjë me ndonjë çështje tjetër. Për Riad Rashitin nga PDK paralajmërimi nga ana e kryetarit të ko-
munës për formatizimin e qeverisjes lokale dëshmon se emërimi i drejtorëve është bërë me shumë vonesë dhe se janë emëruar kuadro jo të dëshmuara për udhëheqjen e drejtorive të cilat do të duhej edhe më tutje t’i avancojnë zhvillimet pozitive në sektorët e tyre. “Disa drejtorë komunalë që nga fillimi i mandatit nuk kanë mundur të lëvizin projektet e nisura nga qeverisja e kaluara, por edhe i kanë penguar ato të cilat ishin krejt në fillim të nisjes së ekzekutimit të projekteve shumë të rëndësishme për qytetarët e Gjilanit. Përveç angazhimit të pamjaftueshëm dhe mosefikasitetit në punë, disa drejtori dhe zyre të kryetarit të komunës kanë bërë edhe shkelje të rënda procedurale dhe ligjore, kanë rritur në mënyrë enorme shpenzimet komunale. Ka ulje drastike të të hyrave vetanake, ka vonesa të mëdha në realizimin e punëve dhe shërbimeve komunale”, është shprehur Rashiti. Rashiti vlerëson se drejtoritë të cilat
sheshi
4 korrik -17 korrik 2014
Komuna
11
SI PO MENAXHOHET PARAJA PUBLIKE NË GJILAN
Rashiti: “Livadhet buxhetore” të LDK-së Nga: Besarta Maliqi
Formatizimi komunale ëm nuk janë në nivel të kryerjes së punëve dhe shërbimeve janë Drejtoria e Buxhetit dhe Financave e cila është shumë larg realizimit të planifikimit të të hyrave vetanake, Zyra e Prokurimit e cila ka bërë shumë shkelje procedurale dhe ligjore, Zyra e Projekteve duke mos respektuar kushtet dhe kriteret e e projekteve, Drejtoria e Inspekcionit dhe ajo e Urbanizmit, të cilat janë nuk janë duke i kryer punët me përgjegjësinë e duhur, duke dhënë leje jashtë planit rregullues urbanistik dhe duke lejuar ndërtime pa leje në qytet. Edhe për bashkëpartiakun e Rashitit, Sahit Abazin, mospuna e kësaj qeverisje ka ndikuar që në zgjedhjet e fundit nacionale LDK në Gjilan të ketë 3 mijë vota më pak vetëm për gjashtë muaj qeverisje. “Riformatimi i qeverisë tregon për përformancë të dobët. Le t’i merr Luta krejt të LKD-së, po le t’i merr ma të mirët e LKD-së bile. Ai leje që i ka bo krejt LKD po nuk i ka zgjedh ma të mirët e LKD-së, me këtë po u jepet
modeli i keq njerëvze”, ka përfunduar Abazi. Edhe nënkryetari Rexhepari Rexhe Kadriu, ka sqaruar se do të matet performanca e çdo drejtorie dhe do të shihet ku ka ngecje në mënyrë që të bëhen përmirësime. Drejtorët aktualë në Komunën e Gjilanit janë: Nazmi Musa - drejtor për Arsim; Labinotë Demi - Murtezi (PD) - drejtoreshë për Shëndetësi dhe Mirëqenie Sociale; Ismajl Januzi - drejtor për Zhvillim Ekonomik; Ramiz Ramadani - drejtor për Bujqësi; Salih Kqiku - drejtor për Buxhet dhe Financa; Sokol Haziri (AAK) - drejtor për Shërbimeve Publike; Nazim Gagica (AAK) - drejtor i Administratës së Përgjithshme; Valon Shefkiu - drejtor për Urbanizëm; Sadudin Berisha - drejtor për Kadastër dhe Gjeodezi; Selver Xhelili (LR) - drejtor i Inspekcionit; dhe Halit Rexhepi - drejtor për Mbrojtje dhe Shpëtim. Drejtoria për Kulturë, Rini dhe Sport ende është me ushtrues detyre, me u.d. të drejtorit Bujar Haziri.
Kryetari Lutfi Haziri pas marrjes së detyrës ka thënë se barra më e madhe që ka trashëguar nga qeverisja e kaluar ka qenë borxhi në vlerë 9.6 milion euro, në një intervistë për gazetën Express ai është shprehur se Gjilanin e ka gjetur me mbi 4 milionë euro borxhe, mirëpo në një deklaratë dërguar mediave me datë 3 prill të këtij viti Haziri ka thënë së borxhi i komunës është 9.6 milion euro. Ai ka kërkuar mirëkuptim nga qytetarët si dhe këshilltarët komunalë për “dietë buxhetore”, e cila është e obligueshme për shkak të këtyre borxheve që duhet të shlyhen patjetër. Duke folur për borxhe konkrete, Kryetari i Komunës, Lutfi Haziri, ka thënë se vetëm zyra e kryetarit, në qeverisjen e kaluar ka harxhuar katër herë më tepër mjete se sa janë dhënë për aktivitete kulturore. “Nëse zyra e kryetarit gjatë mandatit tim do të ketë këto shpenzime, unë do të jap dorëheqje”, pati premtuar Haziri. Opozita këmbëngul se borxhi ëshë 4 milion e 112 mijë euro, kjo edhe sipas raportit financiar janar-dhjetor 2013.
Abazi: Ambasadorit të Britanisë nuk i është servuar as një kafe në zyrën e kryetarit
Sahit Abazi nga PDK, është shprehur se pajtohet që të ulen shpenzimet e lluksit por nuk pajtohet që kjo të kalojnë në banalitet siç edhe po ndodh sipas tij. “Nuk pajtohem që nëse vjen ambasadori i një shteti të madh mik, kryetari nuk ia paguan një kafe. Është e rëndë ngase mund të shkaktohen ndonjë “ i nc ide nt diplomatik”, p.sh. vizita e Ambasadorit të Br ita n i së së Madhe, i cili vjen edhe e viziton Gjilanin. nuk i servohet as një kafe ose një drekë zyrtare. Kjo nuk është etike”, ka thënë Abazi i mllefosur. Në anën tjetër nënkryetari i komunës, Rexhep Kadriu, ka thënë se Gjilani është në dietë buxhetore duke filluar nga zyra e kryetarit e deri te të gjitha dikasteret, deri më tani nuk ka asnjë faturë të nënshkruar për dreka dhe darka zyrtare. Riad Rashiti, këshilltar komunal nga PKD është shprehur se dietën buxhetore qeverisja e LDK-së në Gjilan e ka shëndrruar në “livadhe buxhetore”, ku secila drejtori krijon shpenzime marramendëse
sikurse kryetari i komunës, ku vetëm për udhëtime zyrtare dhe mëditje jashtë vendit ka hargjuar mbi tre mijë euro. “Diet buxhetore” në Gjilan është bërë fjalë humori në realitet, sepse fillimisht është thënë se qeverisja LDK-AAK nuk do të qeverisë sikur PDK-AKR, por do të aplikojë dietë, ndërsa pas gjashtë muajsh qeveria komunale e ka harruar këtë fjalë dhe nuk po e përmend më, por ne si opozitë po e përdorim si fjalë humori”, ka thënë Rashiti
Rashiti: Zyrtarët komunalë në Gjilan kanë humbur peshë për shkak të dietës buxhetor, pranaj kanë blerë rroba të reja
Sipas tij përveç rritjes enorme të shpenzimeve tjera në komunën e Gjilanit, janë shpenzuar edhe 6,215.00 euro për blerjen e rrobave për zyrtarët komunalë. ”Ne po e themi se këtë shpenzim e ka bërë kryetari i komunës si nevojë që është krijuar nga dieta ku zyrtarët komunal kanë humbur kilogramët nga pesha e tyre dhe tani më nuk po munden ti veshin rrobat e njejta”, ka ironizuar ai. Opozitari Rashiti ka pohuar se në këtë vit ka rritje të shpenzimeve për 700 përqind, për projektin e dezinsfetimit të ambientit në Gjilan. Viteve të fundit janë shpenzuar mesatarisht nga shtatë mijë euro për këtë projekt, ndërsa kontrata e dhënë nga komuna tani ka kushtuar 160 mijë euro për tri vjet, që do të thotë nga 53 mijë euro mestarisht për një vit.
9 mijë euro tender për rrënimin e ish-objektit të Higjienës. HIB Petroli nuk rrënohet për shkak se Komuna nuk ka kompani të kontraktuar për rrënimin e objekteve pa leje
Sipas Rashitit, ekzistojnë edhe rreth 15 tenderë të dhënë nga komuna e Gjilanit pa procedurë të hapur të prokurimit, ku kryesisht ka rritje të planifikuar të kostos së projekteve, psh.kemi rreth 9 mijë euro tender për rrënimin e vetëm një objekti njëkatësh e të stërvjetëruar (ish-objekti i Higjienës), pra është një shpenzim jashtëzakonisht i madh, ndërsa në anën tjetër komuna ka gjashtë muaj që deklarohet se nuk po mundemi me e kontraktu një kompani për rrënimin e objekteve pa leje. Në një intervistë të dhënë më herët për gazetën Sheshi, Selver Xhelili drejtor i Inspeksionit pati deklaruar se arsyeja pse nuk po rrëzohet objekti i HIB Petrolit, i ndërtuar pa leje në rrugën Gjilan-Bujanoc, është se komuna nuk e ka të kontraktuar asnjë kompani për rrënimin e objekteve pa leje. “Është thënë në fillim të kësaj qeverisje se do të ketë zero shpenzime për telefon, për kartela të Vales, ndërsa tani komuna i ka dhënë tender Valës mbi 34 mijë për dy vitet e ardhshme, plus shpenzimet tjera mujore të cilat krijohen nëpër institucionet komunale. Pra, e kanë mbajtë fjalën këtu, s’ka më mbushje të Vales për zyrtarët, por ka shpenzim me fatura mujore për 350 zyrtarët komunalë me rritje enorme të shpenzimeve. Poashtu nga keqmenaxhimi ka rritje të kostos për procedurat e tenderimit, ku për të njejtën gjë, kontraktohet e njejta kompani dy herë, duke marrë tendera brenda 18 ditëve, kjo është absurd”, ka sqaruar këshilltari komunal Rashiti.
K.f. Gjilani me kryesi të re
faqe 30
12
4 korrik - 17 korrik 2014
sheshi
Personalitet
SELMAN VOKSHI, HOMERI SHQIPTAR I ANAMORAVËS SË KOSOVËS
Poezinë e doja shumë... Përmblodhi: Diturie Hoxha
Intelektualë të shumtë kosovarë Selman Vokshin e kanë krahasuar me Homerin dhe me At Gjergj Fishtën. Në një artikull të botuar më 1998 në gazetën e atëhershme regjionale “Bashkimi”, arsimtari Demir Krasniqi e kishte quajtur “Homeri shqiptar i Anamoravës së Kosovës”. Vepra e tij përbëhet nga rrëfime të plota të treguara përmes poezisë. Për më tepër që, ashtu si Homeri, ai nuk i kishte shkruar ato, por i mbante të tëra në kujtesë, deri sa natyrisht, u krijuan kushtet për t’i shkruar në letër dhe për t’i botuar. Nuk kemi të bëjmë me poezi të shkurtëra prej disa dhjetëra rreshtash. Poezitë e Selman Vokshit përbëhen prej disa qindra vargjesh. Është sikur njeriu në vend se të komunikojë me të tjerët përmes të folurit të zakonshim, të komunikojë me rimë, me plot elemente artistike në të. Kështu e kujtojnë edhe njerëzit e ndryshëm, qoftë në komunikimet direkte me të ose edhe atëherë kur ai filloi të shfaqej edhe në media. Recitime të rrjedhshme të recituara me zë melodik të cilat dëgjoheshin me kënaqësi dhe emociononin dëgjuesit. Ai ishte në gjendje që aty për aty të krijonte vargje me shumë lehtësi. Selman Vokshi e kishte humbur të pamurit para se t’i mbushte 50 vjet, duke e bërë kështu ngjashmërinë me Homerin edhe më të dukshme. Mund të ketë qenë pamundësia e tij për të shkruar, jo vetëm për shkak
të mungesës së të pamurit, por më shumë për shkak të rrethanave të atëhershme kur të shprehurit e lirshëm të ndjenjave të atdhedashurisë ishte tepër i rrezikshëm, që e shndërruan Selman Vokshin një poet i cili gjithë opusin e tij e mbante në kokë. Duhet të ketë qenë mundësia e tij e vetme për të shprehur botën e tij të brendshme në mënyrë artistike. Krijimtaria e tij përmblidhet në tri vepra, dy prej tyre të botuara, “Poezinë e doja shumë” dhe “Pa atdhe nuk ka fe”, dhe një libër që ka mbetur i pabotuar. Të tri veprat kanë rreth 25,000 vargje. Poemën e parë e kishte shkruar në letër kur i kishte mbushur 60. Të gjithë krijimtarinë e tij e ka bërë sa ishte i verbër. Selman Vokshi u lind me 1937 në Durrës të Shqipërisë, dita dhe muaji nuk dihen për arsye se nuk pati çertifikatë të lindjes. Ishte biri i Ismajl (Lotë) Vakut, patriotit, komandantit të çetës së dymbëdhjetë të kaçakëve nga rajoni i Karadakut. Në vitin 1929, Lota si kaçak ishte i detyruar të shpërngulet në Shqipëri, për t’u kthyer më 1941 në vendlindje në fshatin Vakaj të Kikës, afër Poliçkës. Në shtator 1948, kur për herë të parë në fshatin Poliçkë u hap klasa e parë fillore, u regjistrua në klasën e parë si nxënës i brezit të parë, te mësuesi Bejtullah Muja. Për shkak të moshës që kishte, iu mundësua
që për dy vjet t’i mbarojë 4 klasë fillore. Kështu, më 1 shtator 1950, me disa shokë të brezit të tij, u regjistrua në paragjimnazin e Hogoshtit. Në qershor 1954 mbaroi gjysmëmaturën me sukses shembullor dhe u shpall nxënësi më i mirë i shkollës. Pas disa vështirësive, më 1954 regjistrohet në shkollën e muzikës. Pasi mbaroi Shkollën e Mesme të Muzikës në Prizren, më 1 shtator 1958, fillon punën si arsimtar i muzikës në Shkollën fillore të Hogoshtit. Më 1 shtator 1959 u punësua në shkollen fillore “Vuk Karaxhiq”, ndërsa më 1 shtator 1960 kaloi në Shkollën Normale ku punoi deri me 1 nëntor 1973. Më pas kaloi në Radio Gjilan, në cilësin e redaktorit të programit muzikor deri më 1985. Gjatë punës në Shkollën Normale ishte udhëheqës i korit i cili mori pjesë në shumë festivale duke u shpërblyer me diploma e lavdata. Gjashtë vjet me radhë mbajti mësim në shkollën e ulët të Kulturës Muzikore në Gjilan, ku ishte kryetar i komisionit amë për hapjen e saj. Ishte shqiptari i parë nga tërë Anamorava që klarinetën e ka përdorur si instrument. Përfundoi karrierën e punës, pasi me 2 gusht të vitit 1985 e humbi të parit dhe u detyrua të pensionohet. Edhe pse i verbër nuk u ndal së punuari, ishte Kryetar i Unionit të të Verbërve të Kosovës. Vdiq në moshën 73-vjecare pas një sulmi ne zemër, më 18 korrik 2010 në Gjilan.
Selman Vokshi për veten e tij
“Muzikën e kam dashur se e kam pasur profesion. Me tingujt magjikë e ushqeja shpirtin tim , por muzika ime i magjepste edhe të tjerët. Për mua muzika nuk ishte vetëm profesion por ishte dashuri, jetë, thënë të drejtën....ishte ushqim shpirtëror për mua. Me të i kënaqja edhe të tjerët, dhe e them me plot sinqeritet se edhe sot shpesh mendoj për kohën e kaluar në shkollën e muzikës dhe për ca momente kthehem mbrapa dhe e përjetoj sikur atëherë (kuptohet, në mendjen time) përkundër asaj se nxënësit e mi kudo që i takoj, bisedojmë me kënaqësi për të kaluarën, e posaçërisht muzika ime ka lënë gjurmë tek të gjithë. Poezinë e doja e ma forconte mendjen dhe ma begatonte jetën. Tingujt magjikë të muzikës dhe fjalët e bukura artistike e ushqejnë njëra tjetrën, Muzikën dhe letërsinë i desha shumë, por muzikën e zgjodha për profesionn”.
Kjo është porosia ime. Pse sobë e jo dhomë?! Kur e kemi shprehjen tonë?! Pse gumë e jo gomë?! Pse stanicë e jo stacion?! Pse upravlaç e jo timon?! Pse penzi e jo pension?! Pse mast e jo yndyrë?! Pse stub e jo shtyllë?! Pse pivë e jo birrë?! Kur tingëllon shumë më mirë?! Pse carinë jo doganë?! Pse zadrugë e jo dyqan?! Pse halinë e jo fustan?! Pse pasosh e jo pasaportë?! Po pse shargarepë e jo karrotë?! Për të folur shqipen mirë Duhet pasur shumë dëshirë. Pse krevet e jo shtrat?! Pse stomak e jo bark?! Pse plloçë e jo pllakë?! Pse grealicë e jo nxehëse?! Pse pod e jo dysheme?! Pse bubrek e jo veshkë?! Pse breske e jo pjeshkë?! Pse praznik e jo festë?! TA FLASIM SHQIPEN Pse dnevnik e jo ditar?! Pse konop e jo litar?! PA SLLAVIZMA Pse bollnicë jo spital Ta duam, ta mësojmë, ta flasim e ta Pse vazduh e jo ajër?! Pse zejtin e jo vaj?! shkruajmë Shqipen tonë të bukur, pa gabime e Pse poziv e jo ftesë?! Pse stan e jo banesë?!Prandaj ta bastardime. flasim me dëshirë, Për ju prindër shqiptarë, Gjuhen tonë shumë të mirë, Për ju nxënës shkollarë, Se ky fjalor i mallkuar Kosovare e kosovarë, Pa nevojë i huazuar Shkrova këtë poezi, Shqipen tonë e ka dëmtuar. Me të vetmen porosi: Ky fjalor i çoroditur, “Shqipen tonë të mrekulluar, Shqipen tonë e ka tronditur. të dashur e të praruar, Shqipja jonë është shumë e pasa më parë për ta liruar, sur, prej serbishtes së tepruar, Është e ëmbël, është e dashur, që aq shumë e ka kapluar, Është gjuhë e moderuar, që më nuk duhet duruar, Është krejtësisht e njësuar, pa pasur aspak nevojë, Është në botë e respektuar. për çdo ditë po e zëmë me gojë.” Këtë kurrë s’duhet harruar. Pse dërzhavë e jo shtet?! Prandaj të flasim me dinjitet, Pse zavodë e jo ent?! Me përkushtim e me vullnet. Pse strujë e jo korrent?! Pse kaish kur ai është rrip?! Pse Të flasim bukur, e të flasim lehtë, Të flasim pastër siç e do ky vend. opshtinë e jo komunë?! Këto fjalë të huaja t’i hedhim në Pse vilushkë e jo pirun?! det. Pse gollub e jo pëllumb?! Dhe t’i harrojmë, pra përgjithPse tost e jo brumë?! monë, Pse rekë kur ai është lumë?! Se nuk kanë vend më në shqipen Pse porez e jo tatim?! tonë. Pse nagradë e jo shpërblim?! Ne se kemi aspak vështirë, Pse reshenje e jo vendim?! Që shqipen tonë ta flasim mirë. E pse i thoni frizhider? Gjuhën e ëmbël, gjuhën letrare Kur ai është frigorifer. Gjuhën e bukur - gjuhën amtare. Të flasim shqipen pa gabime Gjilan, maj 1998 rit. Atë fatkeqësi e përjetoi rëndë edhe familja ime. Një kohë bukur të gjatë u tërhoqa në vetmi, mirëpo ajshja nuk lejonte ashtu. Ajo më kurajonte, më ftonte për të shëtitur, me nxirrte jashtë. Me të ecja i lirë. Pasiq nuk mund të shkruaja, këtë detyrë e kryente Ajshja. E merrte lapsin e fletoren dhe pa përtesë ulej pranë tavolinës. Unë i diktoja e ajo shkruante. Me Ajshen ecja i lirë Sepse ajo më ndihmonte, Me Ajshen ecja më mirë, Sepse ajo më tregonte: Ja këtu i kemë dy shkallë, Ja këtu i kemë pesë shkallë, Tani jemi në kat të parë, E tani në trotuar. Ja këtu e kemi një vadë, Qitë hapin pak më të gjatë, Ja këtu e kemi një kthesë, tani ecim më me kujdes, Ja këtu e kemë një prag, Ngrite këmbën pak më lart....
Pickimi i mushkonjave, mënyra natyrale kurimi
Selman Vokshi për gruan e tij, Ajshen
“Në gusht të vitit 1985, pak pa i mbushur 47 vjet, e humba të pamu-
faqe 22
14
4 korrik - 17 korrik 2014
sheshi
Komuna
NUK PO ZGJIDHET PROBLEMI I TEATRIT PËRKUNDËR PREMTIMEVE PËR LINJË TË VEÇANTË BUXHETORE PËR TË
Aktorët e Teatrit pa paga që nga muaji janar Nga: Valon Rashiti
T
eatri i qytetit po vazhdon të funksionojë vetëm përmes subvencioneve. Mjetet mjetet financiare për nevojat e teatrit dhe pagat e stafit të punëtorëve lëshohen vetëm atëherë kur buxheti i komunës është i “mbushur”. Ndryshe, 26 punëtorët e këtij teatri që nga muaji janar, nuk i kanë marrë pagat e tyre edhe pse ato janë minimale, duke i demotivuar kështu aktorët për të punuar në projekte të reja teatrore. Drejtori i Teatrit Profesionist të Qytetit, Ali Demi, shprehet mjaft i brengosur dhe i shqetësuar me gjendjen e rëndë në të cilën gjendet ky teatër. “Në fillim të këtij viti, në bashkëpunim me institucionet komunale, kemi nënshkruar kontratat me aktorët për gjashtë muaj me mundësi vazhdimi për sezonin e ardhshëm, ndërsa me paga kemi mbetur shumë mbrapa”, ka thënë Demi. Demi thotë se kanë kërkuar nga Drejtoria e Kulturës mjete për një projekt por kërkesa iu është refuzuar me arsyetimin se ka mungesë të buxhetit. “Duhet të ketë vullnet prej njerëzve kompetent për zgjidhjen e problemit të pagave të punëtorëve. Ne disa herë kemi kërkuar që të sistemohemi në buxhetin e komunës në mënyrë që ky problem të zgjidhet përgjithmonë ka thënë Demi”.
Aktorët nuk janë shërbyes civilë por performues
Demi thotë se aktorët nuk po kërkojnë luks dhe favore por ata së paku kërkojnë kushte minimale për të re-
alizuar projekte dhe shfaqje për publikun. “Kryetari Haziri na pati premtuar se kulturën do ta ndajë si njësi të veçantë buxhetore dhe se do të merret me aspektin e zhvillimit të kulturës dhe politikave të reja menaxheriale”, thotë ai. Shumë shërbyes civilë planifikohet të largohen nga puna për t’i plotësuar disa nga kriteret e BE-së rreth numrit të punëtorëve nëpër institucionet komunale. “Po, ne kemi kërkuar me gjetë një formë tjetër për aktorët, në mënyrë që ata të mos llogariten si shërbyes civilë por si performues”, ka thënë Demi. Sipas Demit, zgjidhja më e mirë kishte me qenë që Teatri i Gjilanit të futej nën ombrellën e Ministrisë së Kulturës, sepse nuk do të kishte probleme të tilla financiare dhe do të ishte një lehtësim për Drejtorinë e Kulturës. “Ne kemi qenë dhe Teatri i Gjakovës mbi të cilët kompetencat, me decentralizim, iu dhanë komunave. Është e padrejtë që neve na kanë lenë në të njëjtin nivel me teatrot e tjera të cilat kanë shumë më pak staf. Mendoj se ai ligj ka shumë mangësi”, përfundon Demi. Ndryshe, gjatë seancës së fundit të Kuvendit Komunal, kryetari Lutfi Haziri, ka premtuar se do te emërojë Drejtorin e Kulturës i cili do të jetë i ndarë nga Drejtori i Rinisë dhe Sporteve dhe se ai do të merret me aspektin e zhvillimit të kulturës dhe politikave të reja. Ndërsa Ernest Zymberi, aktori i këtij teatri, thotë se teatri është pasqyrë e edukatës dhe kulturës të cilën ne si njerëz e posedojmë, kush më shumë
e kush më pak. “Teatri si institucion brenda tij ka punëtore teknik të muzikës të skenës të cilët, para së gjithash, janë njerëz familjare të gjeneratave të ndryshme që kanë kontribuar 40 vjet e më shumë të tmerrshme para luftës dhe kanë kontribuar në ruajtjen e kulturës dhe trashëgimisë te gjeneratat e sotme pa asnjë interes partiak apo politik”, ka thënë Zymberi. Zymberi thotë se kush do ta imagjinonte që 15 vjet pas luftës ne do të jemi armiq të kulturës sonë. “Megjithatë, mos të tingëlloj shumë pesimist sepse teatri dhe kultura kanë mbijetuar dhe kanë arritur
suksese të përsëri falë motivit dhe vullnetit të njerëzve”, thotë ai. “Në fund dua të shtoj se Gjilani është qytet që ka shumë aktorë, regjisorë, dramaturgë, skenografë dhe kostumografë shumë të mirë të cilët punojnë dhe dëshmohen çdo ditë në Kosovë”, përfundon Zymberi.
Luta nuk e mbajti asnjë prej premtimeve që na pati dhënë
Edhe Avni Shkodra, aktor i këtij teatri, shprehet i zhgënjyer me institucionet komunale që nuk po e bëjnë një zgjidhje për Teatrin e Gjilanit. “Kryetari Haziri na pati premtuar që
teatri do të kalojë në linjë të veçantë buxhetore, që nënkuptonte që nuk do të ketë vonesa më në paga”, ka thënë Shkodra. Shkodra thotë se atyre iu është premtuar se teatrit do t’i ndërrohet statusi që nënkuptonte se do të hynin 50 për qind e financave nga Ministria e Kulturës. “Premtim tjetër ka qenë se do të kthehen pozitat si udhëheqës artistik, këshilli drejtues, financieri dhe pozita e menaxherit’”, përfundon Shkodra.
Fatgzona, e Bukura e Artit Figurativ Nga: Kaltrina Zymberi “Jam rritur me artin dhe pikturat” na thotë vajza plot ngjyra, Fatgzona Maliqi, një 17 vjeçare me ndryshe nga të tjerat. “Me pikturën kam filluar si fëmijë kur fillova kursin e artit figurative. Në vitin 2003 kam pasur ekspozitën time të parë, ishte ekspozitë personale - kurr nuk do ta harroj atë ndjenjë fëmijërore. Ishte ndienja më e bukur në bote sepse ishte hera ime e parë që përballesha me publikun, me mediat dhe gjithçka ishte ndryshe nga jeta ime e deri atëhershme. Ekspozita e dytë që kam pasur ishte kur isha në klasën e katërt - ishte ekspozitë personale. Ndërsa ekspozitën e tretë e kisha në klasën e tetë. kam marrë pjesë në shumë ekspozita personale, kolektive dhe internacionale”, ka thënë për Sheshin, Maliqi. Ajo në vitin 2010 ka fituar vendin e dytë për
pikturën e realizuar më së miri dhe idenë që kishte hedhur në pikturë tema e së cilës ishte ANTI-KORRUPSIONI në nivel nacional. Por, çmimet e piktorës adoleshente nuk perfundojnë këtu. Ajo në vitin 2012 ka marrë çmimin nga Këshilli i Shkollës së Artit Pamor për grafikën më të mirë në ekspozitën e fundvitit shkollor. Fatgzona, edhe pse vetëm 17 vjeçe, mbante poste të mëdha. Në peridhën e vitit 2012-2014 ishte nënkryetare e shkollave të mesme dhe po ashtu kryetare e Shkollës së Mesme të Artit Pamor, por ishte edhe anëtare e Këshillit të Nxënësve të Kosvoës deri në mars të 2014. E pyetur se ku e gjen inspirimin dhe cili është piktori që ajo e ka model, Fatgzona na tha: ”Më shumë më pëlqejnë pikturat që kanë frymë reale se sa ato abstrakte. Periudha më e mirë është RENESANCA pasi që kësaj
periudhe i takon edhe piktori më i njohur, Da Vinçi, prej të cilit edhe e marr frymëzimin. Da Vinçin e kam pëlqyer që kur isha fëmijë. Në moshën 11 vjeçare për herë të parë pikturova Mona Lizën. Të njëjtën pikturë e përsërita në moshën 15 vjeçare kur arrita të zbuloj në mënyrën time buzëqeshjen e Monalizës. Mendoj që secili artist, nëse do të zbulojë diçka, duhet së pari të njohë veten e tij dhe të fillojë më pas të krijojë me mendjen e tij edhe gjërat e të tjerëve. “Piktura ndryshe quhet e BUKURA E ARTIT FIGURATIV. Me piktur shprehen ndienjat e shpirtit artistic, patjetër që aty shprehen knaqësitë dhe paknaqësit e artistit, por gjithmonë piktuat reale paraqesin botën reale dhe jo vetëm imagjinatën e tejzgjatur”. Fatgzona Maliqi është pjesë e e Qendrës Rinore në Gjilan, ku së bashku me këtë Qendër kishin bërë një udhëtim studimor në
Kroaci. Ajo e përshkroi Kroacinë si një vend me art dhe arkitekturë të zhvilluar, dhe Zagrebin e përkshkroi si qyteti ku mbizotëron Arti Roman në të gjitha ndërtesat. Ishim të interesuar të dinim se cfarë bën ajo me pikturat që ka punuar deri tani dhe se a e ka ndërmend të vazhdoj këtë rrugëtim që ka nisur. Ajo me thjeshtësi na tha se “portretet i bëj me porosi ndërsa pikturat e tjera i quaj si kryevepra të mijat dhe kam dëshirë t’i ruaj për veten”. Fatgzona na përshëndeti duke na premtuar shumë nga vetja e saj dhe për të gjithë ata që kanë vetëm pak talent tha se, “nëse doni te arrini diçka, gjithmonë duhet të fokusohemi në atë drejtim që doni dhe kurrë të mos ju mungojë deshira, talenti dhe puna, e cila është primare për të arritur sukses”.
sheshi
4 korrik -17 korrik 2014
Komuna
15
SI IDENTIFIKOHEN DHE ZHVILLOHEN TALENTET NË KOSOVË
Liri nga Gjilani, fëmija me koeficient të lartë të inteligjencës Nga: Valon Rashiti
Secili prind i gëzohet ndjenjës së papërshkruar të të bërit prind si ndjenja më e veçantë në botë. Por, më të lumtur janë ata prindër kur e shohin që po rrisin një fëmijë me koeficient të inteligjencës shumë të lartë. Një fat të tillë e ka Gyner Halili nga fshati Malishivë, i cili është babai i Lirit, dhe ndjehet njeriu më i lumtur në botë. Halili tregon se kanë punuar së bashku me bashkëshorten me Lirin, dhe janë munduar që ta edukojnë në mënyrën më të mirë. “Ne e kemi pa prej se ka lindë se Liri ka një inteligjencë mjaft të zhvilluar dhe për këtë patëm vendosur që t’ea bëjmë një test të inteligjencës këtu në Gjilan”, ka thënë Halili. Rezultatet e testit të kryer në Gjilan treguan për një koeficent 140 të intelegjencës. Pas këtyre rezultateve të jashtëzakonshme. Halili kishte vendosur që Lirin ta dërgonte në Prishtinë, të “En-Compass” - Qendra për Studime, Shërbime Psikologjike dhe Sociale. “I falënderona Florim Gallopenit, dhe projektit Atomi, që e kanë bërë vlerësimin dhe matjen e koeficientit
të inteligjencës së Lirit dhe e kanë vlerësuar me 151 koeficient të inteligjencës”, thotë ai. Ndryshe, projekti Atom synon identifikimin, trajnimin, fuqizimin, avancimin, përkrahjen dhe krijimin e mundësive për zhvillimin e talentëve. Sipas Halilit, Liri kishte filluar të fliste qysh në moshën njëvjeçare ndërsa në moshën 2 vjeçare ka filluar të lexojë dhe të shkruajë, çka nuk është e zakonshme tek fëmijët e tjerë. “Liri tani i 4 vjet dhe ka njohuri të shumta për teknologjinë, matematiken dhe e flet një anglishte të rrjedhshme dhe brenda tij ka brumë”. Halili tregon se shumë shpesh e dërgon Lirin në Prishtinë te “En-Compass”, aty ku mblidhen të gjithë fëmijët me inteligjencë të zhvilluar. “Liri është tip i veçantë, nuk lirohet shumë me njerëzit që nuk i njeh, ndërsa në qendër lirohet shumë shpejt me ata fëmijë, zhytet në ato gjëra dhe e gjen ngrohtësinë e fëmijëve të tjerë. E dëroj atje sa herë më jepet mundësia”. Halili thotë se Liri është një një tip i veçantë dhe i mbyllur në vetvete. Fëmijët me mbi-intelegjencë, thotë ai, e mbajnë një qëndrim, por nëse lirohen janë
shumë të mirë dhe komunikativë. “Tash jam duke menduar që ta dërgoj në ndonjë kurs. I pëlqen pianoja do të tentoj që ta regjistroj në shkollë muzike”. Babai i Lirit thotë se djali i tij është i gjithanshëm dhe ka njohuri për shumë gjëra dhe se lexon gjithçka që i del përpara. “Herën e fundit jam detyruar me ia ble atllasin e klasës seështatë, dhe për një ditë i ka mësuar të gjitha shtetet e Evropës, dha karakteristikat e tyre”, ka thënë ai. Në mungesë të mbështetjes dhe trajtimit më të veçantë nga institucionet tona të këtyre personave të rrallë dhe me aftësi të veçanta, shumë prindër detyrohen që fëmijët e tyre t’i largojnë në drejtim të shteteve evropiane të cilat kanë
programe dhe shkolla të veçanta për këta persona të rrallë. Edhe Halili po e mendon një gjë të tillë. Ai tashme ka bërë disa kërkesa dhe ka zhvilluar disa takime me disa ambasada në Kosovë. “Po, kam pas takim me disa ambasada të vendeve të ndryshme dhe nëse me ofrojnë kushte më të mira dhe me ofrojnë një punë dhe banesë ekziston mundësia që të largohemi në drejtim të Skandinavisë”, ka thënë Halili. Ai shprehet se më me dëshirë do të kishte qëndruar në Kosovë sepse nuk jeton keq edhe këtu, por është i detyruar të largohet për të mirën e Lirit sepse atij i duhet një vend ku e gjen ngrohtësinë më të madhe dhe se ky vend faktikisht ofron shumë pak për të mos thënë
asgjë. Gjithashtu Halili, tregon se është i dëshpëruar edhe i zhgënjyer edhe nga institucionet komunale, të cilat nuk po bëjnë asgjë për këta fëmijë të rrallë. “Këtë e kam pa me dëshpërim sepse Liri nuk është fëmijë vetëm i imi por i gjithë shtetit”pë, rfundon Halili. Kosova në fushën e mençurisë njerëzore nuk dallon shumë nga shtetet e tjera. Këtë fakt e nxjerr testi unik që përdoret ngjashëm në krejt botën dhe që nuk përmban aspekte kulturore dhe nacionale. Sipas En-Compass-it, që nga viti 2011 kur e ka filluar aktivitetin, 12 persona e tejkalojnë edhe Einsteinin me koeficient të inteligjencës, kurse 5 persona, kryesisht të rinj e kanë tejkaluar edhe testin.
Alejna Gjyrishevci: Little Miss Planet 2014 E vogël por bukuroshe, ajo rrëmbeu zemrat e të gjithë pjesmarrësve në Little Miss & Mister Planet 2014 në Spozol Bullgari. Bukuria e saj mahnitëse dhe mënyra se si ajo ka sfiluar në mesin e 38 fëmijëve të shtetëve si Bullgaria, Latvia, Rusia, Georgia e shtete të tjera. Edhe pse në moshë të vogël talenti i saj binte në sy të të tjerëve. Kjo bukuroshe është Alejna Gjyrisheci dhe vjen nga qyteti i bukur i Gjilanit. Kjo vogëlushe la të pa fjalë të gjithë me këndim dhe kërcim në Talent SHOË. Ajo ka prezantuar Republikën e Kosovës në dy gjuhë në shqip dhe në gjuhën angleze. Aljena ka valvitur flamurin e Kosovës së bashku me konkurentët e tjerë të botës. Ajo ka arritur të bëjë shumë miq, dhe do vazhdojë të mbetet e dashur për të gjithë. Aljena nga Kosova ka fitur çmimin e parë në: Mbretëresha e Kalasë Prizrenit 2014, në Natën Finale në Sozopol të Bullgarisë përfaqësoi Kosovën në: Little Miss & Mister Planet 2014. Të pranishmit s’kishin se si të votonin ndryshe - vendosën me mendjen e shëndoshë dhe me plot meritë çmimin e parë e ndanë për voglushën nga Gjilani, por se ç’ndodhi dhe çmimin e Kosovës e mori një shtet tjetër, kështu që Aljena u bë Little Miss Planet 2014 II. Ajo ishte e lumtur dhe si çdo fëmijë tjetër pyeste prindërit se: “Pse kuroroa ime është më e vogël se e vajzës tjetër”, pyetje së cilës ata nuk dinë si t’i përgjigjen.
16
4 korrik - 17 korrik 2014
sheshi
Komuna
Gjilani më në fund me muze!
G
jashtë muaj pas marrjes së detyrës si kryetar i komunës, Lutfi Haziri ka lëshuar objektin ku ka qenë e vendosur zyra e kryetarit të komunës dhe stafit të tij me qëllim që ai të shfrytëzohet për muzeun e qytetit. Premtimi i parë që kishte bërë Haziri në ditën e parë të punës si kryetar ishte që brenda një periudhe të shkurtër kohore do të lëshojë objektin e komunës për muze. Stafi nga zyra e kryetarit do të zhvendoet në objektin e ish-gjykatës, ndërsa kompetencat mbi të do të
barten tek Zyra për Trashëgimi Kulturore, ku Drejtoria për Kulturë do të jetë bartëse e programit dhe po ashtu një organizatë me prestigj të madh siç është Trashëgimia pa Kufij që është partnere në themelimin e Muzeut të qytetit të Gjilanit, ka sqaruar kryetari Haziri. Haziri ka potencuar se do të bëjmë një zgjidhje alternative të përkohshme edhe për kinemanë dhe Bibliotekën e Qytetit, dhe besojmë se këto projekte do të realizohen në një periudhë afatmesme më të qëndrueshme.
Një stil jete i Veqantë dhe Luksoz Ju mirëpresim në qendrën tonë të shitjes
www.chelseapoint.net
BËRNICA PARK | BËRRNICË E EPËRME | PRISHTINË
info@chelseapoint.net
049 603 100 045 703 032
Bernica Park_advert.indd 3
12/02/2014 15:56
Në komunën e Gjilanit 2500 hektarë të mbjella me grurë Nga: Valon Rashiti
D
rejtori i Drejtorisë së Bujqësisë dhe Pylltarisë për Komunën e Gjilanit, Ramiz Ramadani, thotë se janë bërë të gjitha përgatitjet e duhura që këtë muaj të filloi fushata e korrje-shirjeve në komunën e Gjilanit. Me vendim të Kryetarit të Komunës së Gjilanit është themeluar komisioni komunal për korrje-shirje. Ky komision përbëhet nga tre anëtarë të Drejtorisë së Bujqësisë, nga përfaqësuesi i kombanjerëve dhe inspektori për preventivë nga zjarri. Me qëllim të përgatitjes sa më të mirë dhe në kohë, komisioni është takuar dhe ka hartuar planin operacional të aktiviteteve. “Fillimisht kemi vizituar dhe vlerë-
suar gjendjen teknike të autokombanjave nga terreni kemi vlerësuar se 65 autokombajna janë të gatshëm për të filluar fushatën e korrje-shirjeve” ka thënë Ramadani. Sipas Ramadanit gjithashtu janë vizituar edhe tri kompanitë që grumbullojnë drithërat dhe janë njoftuar për përgatitjet që i kanë bërë si dhe për kapacitetet grumbulluese. “Nga vizitat e realizuara në terren nga stafi profesional i Drejtorisë, presim rendimente shumë të larta këtë vit. Prandaj duke e vlerësuar këtë jo vetëm si komision por edhe si Drejtori do të mobilizohemi për grumbullimin e çdo kokrre të grurit”, ka thënë Ramadani. Ramadani thotë se në fushë do të jenë të angazhuar 65 autokombaj-
na. Kjo fushtatë pritet të përfundojë për një periudhë dyjavore. “Siç e dini, të gjithë prodhuesit që kultivojnë mbi 2 hektarë subvencionohen nga Ministria e Bujqësisë, ndërsa pjesa tjetër, tash për tash, mbetet e papërkrahur mjaftueshëm. Me buxhetin e vitit 2015, kemi planifikuar që të gjithë prodhuesit e grurit që kultivojnë deri në 2 hektarë grurë do të subvencionohen nga komuna me farë dhe pleh. Me këtë masë shpresojmë se jo vetëm do t’ju ndihmojmë fermerëve, por edhe stimulojmë kultivimin e sipërfaqeve sa më të mëdha me grurë”, ka thënë Ramadani. Ramadani thotë se komisioni do të bashkëpunojë ngushtë me të gjithë akteret, duke filluar nga zjarrfikësit, autokombanjerët por edhe me të
gjithë bujqit. “Apelojmë të bujqit që mos t’i ndezin hamulloret, sepse do të krijonin dëme në mikroflorën e tokës, do të rrezikonin pronat e të tjerëve
dhe në fund, kjo do të jetë e sanksionueshme. Uroj që kjo fushatë të kryhet shpejt, të jetë plotësisht e rregullt dhe sa ma e bereqetshme”, ka përfunduar Ramadani.
sheshi
4 korrik -17 korrik 2014
Shëndetësi
17
6 ndryshime thelbësore që do t'ju zgjasin jetën Me kaq shumë vdekje të përvitshme në rang botëror, të lidhura në mënyrë të drejtpërdrejtë me zgjedhjet e varfwra shëndetësore që ne bëjmë, liderët e shëndetit botëror kanë vendosur si prioritet uljen e numrit të vdekjeve të parandalueshme në masën 25% nga viti 2010 deri në 2025-ën. Kjo do të kursente 37 milionë jetë, brenda 15 viteve. Ekspertët e shëndetit publik theksojnë se rrugët për parandalimin e vdekjeve nuk janë të panjohura. Mirëpo, veprimi mbi këto strategji do të kërkojë vullnet individual dhe politik. Ja si mendojnë të veprojnë ekspertët:
Ndalimi i duhanit Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara ka caktuar si qëllim reduktimin e duhanpirjes në botë, në masën 30% në vitin 2025. Tashmë, vendet me të ardhura të larta kanë vendosur ligje për ndalimin e duhanit në vendet publike dhe akcizat e duhanit kanë çuar në uljen e nivelit të duhanpirjes. Mirëpo, qytetarët në vendet me të ardhura të ulëta vazhdojnë që të pinë duhan në nivele të larta.
Kontrollimi i presionit të gjakut Mungesa e ushtrimeve dhe dietat e pasura me kripë kontribuojnë në hipertension dhe presioni i pakontrolluar i gjakut mund të çojë në ishemi dhe sëmundje zemre. Monitorimi i presionit të gjakut, me kontrolle të rregullta dhe trajtimi i niveleve të ndryshuara të tij me anë të ndryshimeve në dietë dhe ushtrimeve, ose mjekime nëse është e nevojshme, janë mënyrat më efektive për të adresuar këtë faktor.
Kufizimi i të pirit pa tepri Sasi të moderuara të alkoolit janë lidhur me përfitime për shëndetin, por teprimi mund të rrisë rrezikun për kancer dhe sëmundje të mëlçisë, si dhe të kontribuojë në rritjen e presionit të gjakut. Edukimi i njerëzve për risqet e të pirit pa tepri, po ashtu edhe vendosja e taksave institucionale mbi produktet alkoolike, ka qenë deri diku e suksesshme në uljen e abuzimit.
Adresimi i diabetit Diabeti ndikon vendet në zhvillim dhe të zhvilluara dhe mund të shtojë rrezikun për sëmundje zemre, mëlçie dhe sëmundje të tjera që shkurtojnë jetën. Studimet tregojnë se ndryshimet në stilin e jetës, duke pakësuar sheqerin në dietë dhe duke shtuar aktivitetin fizik, mund të jenë aq efektive sa barnat, për të ruajtur nivelet e sheqerit në normalitet.
Dashuria heq dhimbjet fizike Vizionit të dashurisë si një forcë lëvizëse ndaj gjërave, sipas studimit të fundit të studiuesve amerikanë në universitetin e Stanfordit, i shtohet edhe ai i konceptit si një ndjenjë që kapërcen edhe dhimbjet fizike. Sipas tyre, frymëzimi intensiv dhe plot pasion që jep dashuria, ka efekte të habitshme analgjezike (shëruese, lehtësuese ndaj dhimbjes) të krahasueshme me atë të drogës ad hoc, por edhe në atë të drogave të tilla si kokaina. “Kur njerëzit janë në këtë fazë të dashurisë pasionante që djeg çdo gjë, ata përjetojnë ndryshime të rëndësishme humori që ndikojnë në përvojën e tyre të dhimbjes,” shpjegon Sean Mackey, profesor i anestezisë dhe autor i studimit botuar në “PLoS ONE”. Sipas tij, ai është marrë pikërisht me studimin e shpërblimit aktiv në tru të një lënde që përfshin dopaminën, një primar neuro-transmetues, e cila ndikon në disponimin dhe motivimin e njerëzve. Pavarësisht nga këto arritje, shkencëtarët ende nuk janë në gjendje të thonë nëse njerëzit me dhimbje kronike, i harrojnë ato nëse përjetojnë një dashuri plot pasion.
Reduktimi i kripës Dietat e pasura në kripë mund të shtojnë presionin e gjakut dhe të kontribuojnë në sëmundjet e zemrës dhe ishemitë. Në shumë vende të zhvilluara, njerëzit hanë disa herë më tepër kripë sesa nevojat trupore. Në ShBA, një amerikan konsumon çdo ditë mesatarisht 800 gramë më tepër kripë sesa vlera e pranueshme sipas ekspertëve. Ofrimi i alternativave, si acidi citrik tek limoni, për të plotësuar nevojën për kripë, mund të ndihmojë në uljen e konsumimit të kripës.
Reduktimi i obesitetit Rritja globale e obezitetit vjen për shkak të shumë faktorëve, që nga përhapja e ushqimeve me shumë kalori, deri tek bërja e një jete sedentare. Adresimi i obezitetit mund të ketë përfitime pozitive në uljen e sëmundjeve kronike, si sëmundjet e zemrës, diabeti dhe hipertensioni. Fushatat e shëndetit publik e vënë theksin tek përbërja kalorike e ushqimeve të përpunuara. Programet që nxisin konsumimin e frutave dhe perimeve mund të jenë hapa të rëndësishëm në bërjen e një kthese madhore në epideminë globale të obezitetit.
4 korrik - 17 korrik 2014
18
sheshi
Shëndetësi
ARSYEJA PSE BUKA E BARDHË NA SHËNDOSH
Jemi mësuar që ta përdorim shpesh në tavolinë pa menduar gjatë për pasojat që mund të ketë në peshën tonë trupore. Buka e bardhë përbëhet nga një miell shumë i rafinuar, gjë që përbën një rrezik të vërtetë për linjat trupore. Sipas një studimi spanjoll, kjo lloj buke cilësohet si “bombë sheqeri” dhe nëse hahet më shumë se pesë feta nga kjo bukë në ditë, rritet me 40% rreziku i mbipeshës dhe obezitetit. Studimi u drejtua nga Miguel Martinez-Gonzalez i Universitetit të Navarra në Spanjë, ku u analizuan 927 persona me moshë të re, për pesë vjet rresht, që të gjithë me peshë normale në fillim të
studimit. Studiuesit grumbulluan informacione lidhur me konsumin e bukës dhe ushqimeve të tjera, si dhe duke analizuar ndryshimin e peshës së tyre trupore. Rezultoi se ata persona që konsumonin dy ose më shumë racione buke në ditë, mesatarisht pesë ose gjashtë feta buke, rrezikonin me 40% për tu shëndoshur dhe shfaqën një shtim të ndjeshëm peshe. Martinez-Gonzalez shpjegon se buka bardhë bëhet me një miell shumë të rafinuar, pa fibra, vitamina dhe embrion gruri, duke bërë që të cilësohet si “bombë sheqeri”
7 përfitime të mahnitshme shëndetësore nga shalqiri
Zyrtarisht ka filluar sezoni i shalqirit. Prania e shalqirit në ngjarjet e verës, si ndejat me skarë, plazh apo piknik, ka qenë gjithmonë një gëzim. Ai ka një shije delikate, por të ëmbël dhe është një hidratues i këndshëm. Shalqiri është një bimë lulëzuese dhe është me origjinë nga Afrika Jugore. Shalqiri është një pjesë aq e fuqishme e historisë afrikane sa që farat e tij janë gjetur madje edhe brenda varrit të Faraonit Tutankhamun. Edhe pse është me origjinë nga Afrika jugore, shalqiri është kultivuar në Kinë që prej shekullit të 10-të. Pjesa më e madhe e shalqinjve sot kultivohen në Kinë. Ka shumë varietete të shalqirit dhe si i tillë, "mishi" i shalqirit, të cilin ne zakonisht e njohim si të kuq apo rozë, mund të jetë i verdhë, portokalli ose i bardhë. Kjo pemë duhet konsumuar, sepse është përgjegjëse për lloje të ndryshme të përfitimeve shëndetësore! Prandaj, konsumojeni atë këtë verë duke i shijuar disa nga këto përfitimet e mahnitshme
shëndetësore:
1. Likopena
Likopena, e cila gjendet edhe në domate, është një karotenoid fitonutrinet që i jep një përmirësim të madh shëndetit kardiovaskular duke e përmirësuar shëndetin e eshtrave gjithashtu.
2. Citrulina
Citrulina është aminoacid të cilin organet tona mund ta konvertojnë në arginine. Nivelet e rritura të argininës kanë qenë të lidhura me shëndetin e përmirësuar kardiovaskular dhe qarkullimin e përmirësuar të gjakut. Nivelet e larta të argininës mund të jenë në gjendje ta parandalojnë grumbullimin e tepërt të yndyrës. Arginina gjithashtu është lidhur me një funksion më të mirë të veshkave, shërim të përmirësuar të plagëve, funksion të shëndetit imunitar dhe të hormoneve, dhe madje mund të ndihmojë edhe tek disfunksioni erektil.
3. Vitamina C
A e keni ditur se në çdo fetë të shalqirit ka rreth 23.2 mg të vitaminës C? Përfitimet e vitaminës C janë të shumta dhe mund të përfshijnë parandalimin e defiçencës imunitare, sëmundjet kardiovaskulare, sëmundjet e syve, rrudhat, etj.
ullt pa pengesa.
niveli të shëndetshëm të konsumit ditor të kalorive.
Shalqiri përmban vitaminë A, e cila na ndihmon t'i mbajmë të shëndetshme lëkurën dhe flokët, mes tjerash.
4. Kolina
7. Pak kalori
Shalqiri është një pemë freskuese dhe një ushqim çudibërës për shëndetin tonë. Kjo pemë ka fuqi të pabesueshme shëruese dhe parandaluese, kështu që sigurohuni të përfitoni nga sezoni i shalqirit, sa është këtu!
Kolina, e cila gjendet në këtë pemë të shijshme, e ndihmon trupin tonë që ta luftojmë inflamacionin. Ajo gjithashtu na ndihmon të flemë më mirë, ta përmirësojmë kujtesën dhe të mësuarit, dhe ta përmirësojmë lëvizjen e muskujve.
5. Fibrat
Për shkak se shalqiri është i mbushur si me fibra ashtu edhe me ujë, ai bën çudira për sistemin tonë të tretjes duke na ndihmuar që të kemi jashtëqitje të rreg-
6. Vitamina A
Shumë njerëz gabimisht supozojnë se shalqiri ka pak kalori, sepse ka vetëm ujë dhe sheqer. Kjo nuk është e vërtetë! Derisa shalqiri ka vërtet pak kalori, ai është i mbushur me ushqyes të shumtë që na ndihmojnë të jemi të shëndetshëm - duke na mbajtur të hidratuar dhe brenda një
Ju mund ta hani vetëm shalqirin, por gjithashtu mund të konsideroni ta përdorni shalqirin për të bërë sallatë shalqiri. Krem akulloreje me shalqi, lëng shalqiri, salsa shalqiri, shalqi të konservuar, shalqi-smothies, limonadë shalqiri, sangria (pije spanjolle me verë dhe fruta) me shalqi, gazpacho me shalqi (supë e ftohtë pikante), byrek me shalqi etj.
sheshi
4 korrik -17 korrik 2014
Teknologji
19
Facebook-u manipulon përdoruesit Facebook-u tashmë nuk është vetëm një rrjet social por zyrtarisht edhe një laborator shkencor. Kompania tani ka publikuar një raport që përmban rezultatet e një eksperimenti njëjavor të kryer me 690.000 përdorues për të parë se si transferohen ndjenjat online. Njoftimet e lajmeve në rreth 690.000 llogari të facebook-ut në gjuhen angleze janë manipuluar për të parë se a ndryshon mënyra e postimit kur i nënshtrohemi ndjenjave të ndryshme. Kështu, një pjesë e atyre llogarive gjatë kësaj periudhe njëjavore kanë parë më shumë postime me përmbajtje negative ndërsa pjesa tjetër postime pozitive. Facebook-u i ka kategorizuar postimet si pozitive apo negative në bazë të fjalëve që janë përdorur me anë të një algoritmi. Postimet kanë mbetur të paprekura, është manipuluar vetëm me mënyren se si ato shfaqen në njoftimet e të tjerëve.
Rezultatet e eksperimentit treguan se aktiviteti në facebook i atyre që kanë parë më shumë përmbajtje pozitive ka qenë më pozitiv ndërsa ata që i janë nënshtruar më shumë postimeve negative ishin edhe vetë më negativ gjatë kësaj periudhe. Kur në jetën reale shohim një shok të mërzitur, ndodh që mërzitemi edhe ne. Sipas Facebook-ut, përmbajtja tekstuale e postimeve duket se mjafton për të arritur të njejtin efekt. Kompania beson se ky hulumtim ishte i pari i këtij lloji me këso rezultate dhe padyshim është bërë në shkallë shumë më të madhe, por përdoruesit që iu nënshtruan këtij testi pa dijeninë e tyre kanë të drejtë të zemërohen. Kompania thotë se nuk i ka thyer rregullat e marrëveshjes pasi që përdoruesit kur krijojnë llogaritë e tyre, i japin leje facebook-ut që ndër gjëra të tjera, edhe të eksperimentojë. Sidoqoftë, testimi i teorive të këtilla në njerëz pa ndonjë paralajmërim mund të shihet si
Llampa virtuale që zbulon të fshehurat e artefakteve antike
keqpërdorim i pozitës dhe popullaritetit që e ka Facebook-u. Edhe vetë editori i këtij raporti thotë se etika prapa kësaj është mjaft problematike. Adam Kramer, një shkencëtar i të dhënave dhe njëri nga autorët e këtij raporti, arsyetohet duke thënë se mendonin se ishte e rëndësishme të hetohet mbi shqetësimin e zakonshëm se postimet e shokëve mund të shkaktojnë ndjenja negative. Njëkohësisht thotë se frigoheshin se negativiteti i shoqërisë mund t’i shtyjë përdoruesit drejt shmangies së Facebook-ut. Ky raport ka shkaktuar mjaft trazira tek përdoruesit dhe Kramer pranon se në raportin e tyre Facebook-u nuk i tregon qartë qëllimet e këtij hulumtimi.
Një gjetje meteorike mund të shpalos pjesërisht enigmën e jetës në tokë
Një fosil meteori që nuk ngjan me asgjë të zbuluar më parë është nxjerrë nga një gurore në Suedi. Ky gur mund të jetë pjesë e fillimit të krijimit të jetës në tokë. Rreth 100 fosile meteorite janë nxjerrë nga miniera gëlqerore në perëndim të Stockholm-it ku vazhdon gropimi. Të gjithë këta meteorë i përkasin një klase të quajtur ’L chondrites’ dhe datojnë 470 milion vite më parë deri në periudhën Ordoviciane kur planeti ynë përjetoi një vrull të madh të krijimit të specieve të reja. Tash, minatorët që po punojnë në guroren suedeze kanë gjetur një fragment të një meteori që nuk i përket asaj klase. Gjatë analizave të kristaleve mikroskopike të tij, Birger Schmitz nga Universiteti i Lund-it dhe kolegët e tij konstatojnë se guri i takon të njejtës periudhë kohore por i përket një lloji krejtësisht të panjohur për shkencën.
Një hije e shkatërrimit
Të gjitha artefaktet antike, pa përjashtim, do të kenë pësuar dëme dhe gjithmonë do të ketë diçka që s’mund të shohim. Qoftë ky një kënd i thyer i ndonjë guri apo gdhendje të ndryshme që janë fshirë apo edhe ngjyra që dikur ishin mahnitëse por janë zbehur. Tani, të gjitha këto tipare mund të ringjallen me ndihmën e llampës zbuluese, një sistem që projekton modele kompjuterike mbi objekte reale duke plotësuar
detaje të humbura kudo që prek drita e tij. Sistemi u pilotua në Muzeun Allard Pierson të Universitetit te Amsterdamit në Holandë, ku ndriçoi pigmente të humbura të një fragmenti të një varri egjiptian. Është përdorur edhe për të theksuar konturat e një kopjeje të shtypur me printer 3D, të një statuje të perëndeshës egjiptiane Isis si dhe për të ndihmuar vështruesit të deshifrojnë mbish-
krimet mbi një monument tjetër egjiptian. “Kemi qasje në shumë objekte virtuale, qofshin ato skanime të objekteve reale apo edhe objekte të krijuara virtualisht me anë të printerëve 3D,” thotë Patrick Reuter, drejtuesi i projektit. “Por gjithmonë mungon një pjesë e informacionit. Nganjëherë mund të nxirret më shumë nga objektet virtuale dhe pastaj nxirren informata plotësuese nga objektet
reale”. Projekti u lind nga dëshira për t’i bashkuar këto dy botë. Duke përdorur teknika të zakonshme të skanimit 3-dimenzional dhe fotogrametrisë, ekipi i Reuter-it ka krijuar një model kompjuterik të një objekti. Kjo ndihmon në identifikimin e lakoreve dhe rrudhave të rëndësishme të një objekti, apo elemente të humbura, që mund të luajnë rol të madh në verzion e projektuar virtualisht.
Rreth 515 milion vite më parë, planeti ynë po përjetonte një krizë evolucionare. Rritja e diverzitetit që kishte ndodhur gjatë periudhës Kambriane ishte ngadalësuar dhe po shfaqeshin shumë pak specie të reja. Por në mënyrë misterioze, rreth 25 milion vite më pas, jeta gufoi përsëri dhe u shfaqën shumë lloje të reja. Cili pra ishte shkaktari i këtij shpërthimi të ri të jetës? Fosilet meteorite nga gurorja sugjerojnë se gjatë asaj kohe, impaktet ishin dhjetëra deri në qindra herë më të shpeshta se që janë sot. Meteorët mund të kenë lindur nga perplasja e dy asteroidëve në mes Marsit e Jupiterit, njëri më i vogël e tjetri më i madh. Rrebeshi i meteorëve që bombardoi tokën para rreth 10 milion viteve ishin fragmente të të madhit, klasa L-kondrit e meteorëve. Sipas një ideje të përhapur, shkatërrimi që ata shkaktuan e ka shtyrë jetën në tokë drejt zgjerimit apo përhapjes së llojeve të reja. Sidoqoftë, ende nuk dihet fati i asteroidit të vogël. Fakti që fosili i fundit vie nga shtresat e njejta si L-kondritët sugjeron që ishte pjesë e këtij asteroidit të vogël, thotë Schmitz. Sipas teorisë së tyre, pjesa më e madhe e asteroidit të vogël është avulluar gjatë përplasjes, për atë arsye kanë mbetur vetëm fragmente të vogla. Duket se më në fund është identifikuar shkaktari i thyerjes së L-kondritit që mbetet një nga ngjarjet më të dhunshme në historinë e sistemit tonë diellor.
4 korrik - 17 korrik 2014
20
sheshi
Teknologji
Pankreasi bionik Një aplikacion ndihmës
I
biri i Ed Damianos u diagnostikua me sëmundjen e sheqerit në vitin 2000 kur ishte vetëm 11 muajsh. Damiano, një inxhinier i biomjekësisë, vendosi të krijonte një mjet për të ndihmuar djalin e tij dhe miliona të tjerë të menaxhojnë sëmundjet e tyre. Ai i vuri cak vetes që ky mjet të ishte gati në kohën kur i biri do të fillonte studimet. Rezultatet nga testet mjekësore të bëra me mjetin e tij, një pankreas artificial i lidhur me smartphone, sugjerojnë që mund t’ia arrijë qëllimit. Një lloj i caktuar i qelizave në pankreas shërbejnë për të matur nivelin e sheqerit në gjak dhe sekretojnë sasinë e nevojshme të insulinës për t’i kontrolluar ato nivele. Diabeti i tipit 1 karakterizohet me vdekjen e këtyre qelizave specifike. Insulina është hormoni që ia mundëson glukozës hyrjen në qeliza, është
si një lloj çelësi, aty brenda pastaj shërben si burim i energjisë. Kjo do të thotë se mungesa e balancit të sheqerit në gjak jo vetëm që ia bllokon enëve të gjakut furnizimin me energji por edhe e mban gjakun të stërmbushur me glukozë, gjë që mund t’i dëmtojë indet dhe shpeshherë edhe të shkaktojë komë apo edhe vdekje. Kjo sëmundje zakonisht shfaqet herët në jetë por mund të menaxhohet duke monitoruar me shumë kujdes nivelet e insulinës në gjak, duke kontrolluar kur dhe çka hahet dhe duke modifikuar aktivitetet fizike. Duhet përdorur edhe pumpa apo injeksione për të marrë insulinë dhe glukagon. Këto dy hormone kryejnë funksione të kundërta, e para e zvogëlon nivelin e glukozës, e dyta e rrit atë, dhe që të dyja janë të nevojshme për të mbajtur nivelin e sheqerit në gjak brenda masave normale.
Sidoqoftë, procesi i kontrollimit të kësaj sëmundjeje të pashërueshme është shumë konsumues dhe fshihet pas secilit vendim gjatë tërë kohës e tërë jetës. Damiano, që punon në Universitetin e Boston-it, thotë se një pankreas bionik që ekipi i tij ka krijuar në bashkpunim me kolegët në spitalin e përgjithshëm të Massachusetts u ofron personave me diabet të tipit 1 shpresë për një jetë normale.
“Aparati i tejkaloi pritjet tona, kreu një punë të mrekullueshme,” thotë Damiano. Si ngritjet, ashtu edhe uljet në nivelin e sheqerit u kontrolluan më mirë se që do të mund të ishin kontrolluar në mënyre manuale. Kjo është shumë e rëndësishme. Sipas shumë studimeve të bëra, sa më mirë që kontrollohet glukoza, sa më afër masave normale, aq më gjatë mund të shmangen komplikimet afatgjate shëndetësore të diabetit, thotë Damiano.
Ky lloj aparati e merr përsipër detyrën e monitorimit dhe rregullimit të niveleve të sheqerit në gjak. Nën lekurën e përdoruesit vendoset një monitor që çdo 5 minuta ia përçon një sinjal një aplikacioni në Iphone dhe i jep statusin e sheqerit në gjak. Aplikacioni pastaj llogarit sasinë e nevojshme të insulinës apo glukagonit dhe i çon sinjal pumpave që përdoruesi mban me vete që të lëshojnë sasitë e nevojshme përmes një kateteri. Para ngrënjes, përdoruesit mund edhe të shënojnë të dhëna mbi tipin dhe sasinë e ushqimit që do të hanë.
Ky hulumtim ka një impakt shumë të madh mbi pjesëmarrësit e testimeve. “Për një kohë të shkurtë ata panë se si duket jeta pa atë sëmundje dhe kjo është e mrekullueshme,” thotë ai. Në shumë raste, pjesëmarrësit nuk donin ta kthenin aparatin, thotë ai. Anna Floreen ishte pjesë e grupit të të rriturve dhe shkroi në Blogun e saj: “Shkova te Starbucks dhe hëngra një banane pa u friguar se nuk ka kaluar kohë e mjaftueshme në mes të injektimit të insulinës dhe konsumimit të ushqimit, dhe
Pankreasi artificial ka performuar mirë në teste klinike të bazuara në spitale në vitin 2010. Por testi më i rëndësishëm është se a mund të funksionojë në ambiente të përditshme. Në hulumtimin më të fundit, 20 persona të moshës madhore që bartnin këtë aparat u mbajtën në një hotel për 5 ditë, por ishin të lire të bënin çfarë të donin aty brenda, të hanin në restorant si dhe të ushtronin në palestër. 32 të rinj nga moshat 12-20 vjeç poashtu u monitoruan për 5 ditë me radhë në një kamp për fëmije me diabet. Për të dy grupet, rezultatet me pankreasin bionik u krahasuan me metodat tjera të kontrollimit të sëmundjes.
Impakti emocional
nuk pata nevojë të mendoja se mos ecja 20-minutëshe deri në punë ma zbritë nivelin e sheqerit në gjak pas 2 ore!”. “Është fantastike që studimet mbi pankreasin artificial po përparojnë, si në Shtetet e Bashkuara ashtu edhe në Mbretërinë e Bashkuar,” thotë Alasdair Rankin, drejtor i studimeve për “Diabetes UK”, një shoqatë bamirëse që po e mbështet zhvillimin e një mjeti të ngjashëm në Universitetin e Cambridge-it. “Padyshim që ka ende punë derisa këto sisteme të mund të përdoren në mënyrë të pavarur e të përhershme, por tani ekziston një shpresë e vërtetë që kjo teknologji mban potencial për të tranfsormuar jetët e njerëzve me këtë sëmundje brenda një brezi,” thotë ai. Damiano shpreson se një seri e testeve më të gjata që fillojnë këtë muaj dhe vitin tjetër të shtrojnë udhën për aprovim nga Administrata e Shteteve të Bashkuara për ushqim dhe barëra. Me pak fat, kjo mund të ndodh para se djali i tij të fillojë studimet në vitin 2017.
sheshi
4 korrik -17 korrik 2014
21
Bizhuteritë si dhuratë
Të zgjedhësh një dhuratë për dikë nuk është një çështje shumë e thjeshtë. Kur njerëzit japin dhurata, ata dëshirojnë që të jetë dicka kuptimplotë. Bizhuteritë, për shembull, janë dhurata perfekte për dikë. Bizhuteritë janë të veçanta dhe unike. Përvec cmimit të shtrenjtë, bizhuteritë janë të vecanta pasi dhe përdoren. Ju ato mund t’i vini; nuk kanë pse të rrinë në një dollap me vite, të paprekura ndonjëherë. Megjithëse librat janë shumë të nevojshëm nuk është njëlloj. Ju sigurisht nuk do mund të vishni një libër. Përvec kësaj librat nuk janë unikë, pasi prodhohen disa në seri. Lulet janë dhurata më e shpeshtë që marrin njerëzit sot. Janë shumë të bukura teksa i sheh dhe mbajnë erë të mirë. Gjithsesi nuk zgjasin dhe vdesin për disa ditë. Bizhuteritë zgjasin ndryshe nga lulet e cokollatat. Sigurisht kërkojnë të mirëmbahen dhe kujdes, por ama qëndrojnë. Kjo do ta bëjë atë të përhershme për personin që merr dhuratën. Femrat i dashurojnë koleksionet e reja. Ato e ndryshojnë garderobën e tyre pothuajse cdo stinë. Një zgjidhje e mirë dhe në këtë rast mbeten bizhuteritë. Gjithë shkëlqimi dhe ndricimi nga bizhuteritë nuk del jashtë mode pas një përiudhe kohe. Shpeshherë disa bizhuteri mjaft të vecanta mund t’i lihen dhe vajzës ose një personi të dashur.
Nëse shqetësoheni se vajza juaj ka një tip mjaft djaloshar, provoni t’i dhuroni bizhuteri asaj. Nuk keni pse të filloni me bizhuteri shumë të shtrenjta. Mund të filloni me një bizhuteri të thjeshtë si një rrip tip fanki. Më vonë mund t’i merrni nje byzylyk të thjeshtë ose zinxhir. Mos e trembni atë menjëherë me bizhuteri me shkëlqim. Ndoshta një rrip plastik do të bënte punë. Nëse kjo taktikë funskionon, mundohuni t’i merrni asaj bizhuteri argjëndi. Adoleshentët nuk para.i pëlqejnë bizhuteritë floriri. Ata mendojnë se floriri është shumë i sajuar. Kujt mund t’ja marrë mëndja se ju do jeni në gjëndje të nxirrni në pah anën e saj femërore? Ajo do të fillojë të shikojë për aksesorë dhe do fillojë të sillet si të gjitha vajzat. Bizhuteritë nuk janë vetëm për femrat, pasi dhe meshkujt vënë bizhuteri. Ka një shumëllojshmëri bizhuterish që mund t’i dhurohen një mashkulli. Bizhuteritë prej argjendi, për shembull, janë një zgjedhje mjaft e mirë. Nëse argjendi ju duket shumë i thjeshtë ose i zakonshëm, atëherë shihni për platin. Bizhuteria e përbërë prej këtij materiali është e fortë dhe mund të mbahet cdo ditë. Bizhuteritë prej platini zakonisht janë më të shtrenjta krahasuar me floririn. Pra bizhuteritë kanë qenë, janë dhe do mbesin gjatë një prej dhuratava më të vyera e të veçanta.
Këshilla për t’u veshur nga Rachel Zoe Këshilla për t’u veshur nga Rachel Zoe Një nga mbështetëset më të mëdha të pamjes boho-chic, Rachel Zoe ka veshur shumë vipa duke filluar nga Mary Kate e deri tek Ashley Olsen dhe gjithmonë veshjet e saj në një mënyrë ose tjetër kanë goditur në shenjë. Zbuloni më poshtë disa këshilla nga ajo që mund t’i implementoni shumë thjesht në veshjet tuaja. Trendet më të mira sipas stilit tuaj Nëse disa trende nuk i shkojnë siluetës tuaj ose lërini fare ose adaptojini ato sipas stilit dhe formës së trupit, edhe nëse janë të papërshtatshme me stilin tuaj. “Ju duhet të interpretoni çfarë është trend për momentin dhe ta bëni të duket bukur tek ju. Nëse kostumet janë shumë “in” për momentin por ju nuk jeni tipi i kostumeve, vishni xhaketën me një palë xhinse, thotë Rachel për revistën Elle. Kujdes me gjatësinë e pantallonave
Si një mbështetëse e madhe e pantallonave që takojnë dyshemenë, përjashtimi i vetëm është për ato pantallona deri tek kyçi i këmbës. Duke qenë se shumë femra nuk veshin një palë pantallona për të gjithë këpucët, duke i përshtatur ato njëherë për të sheshta e njëherë për këpucë me taka, një nga këshillat më të mira nga Zoe është t’i mbani pantallonat pak a shumë të një stili dhe të siguroheni që të jenë pak cm mbi dysheme. Mos i shmangni pantallonat e gjera në fund Megjithëse xhinset e ngushta pas trupit duken gjithmonë shumë bukur, stilistja është një fanse shumë e madhe e pantallonave “kauboj”. “Ato e zgjasin vërtetë shumë këmbën. Njerëzit mendojnë se duhet të veshin cdo gjë të ngushtë pas lëkurës për t’u dukur më të dobët, por jo gjithmonë është kështu”- shpjegon ajo. Ktheni sytë me aksesorë të mëdhenj Edhe me një veshje shumë të thjeshtë, që disa njerëz do ta kosideronin të mërzitshme, me
aksesorët e duhur mund të ndryshojë e tëra. Një këshillë nga Rachel Zoe që e ka përdorur me Nicole Richie, është të përdorësh aksesorë të mëdhenj. Një varëse e ngarkuar me një çantë shumë të madhë krijon një stil shumë modern, me ose pa ngjyra të forta. Streçet janë zgjidhje e shkëlqyer për mamatë Këshilla më e mirë e stilit nga Rachel Zoe për femrat shtatzanë dhe mamatë e reja është që të luajnë duke përzjerë stilin me rehatinë. Kombinojini me triko të gjata, xhaketa të ngushta dhe shtoni ndonjë bizhuteri. “Vishni streçe dhe cizme të sheshta, një xhaketë të bukur dhe pak buzëkuq”. Pellushi është perfekt për të udhëtuar Veshjet me pellush mund të përdoren në shumë mënyra, por koha ideale është kur udhëtoni. Mbështilluni në një jelek ose pallto të madhe me pellush. Nuk rrudhoset dhe është sikur të keni veshur një batanije të madhe.
Vetëm taka në ekstreme Në përgjithësi të gjithë stilistët e njohur të vipave nuk këshillojnë takat e mesme. Përdorni ose balerinat e sheshta fare ose takat e larta. Influencat mashkullore janë gjithmonë elegante Një nga pikat e rëndësishme të stilit të saj është inspirimi i madh nga veshjet e meshkujve duke i përzjerë me veshje femërore. Përshembull jelekët dhe pantallonat janë goditja e duhur nëse i kombinoni me bizhuteritë dhe aksesorët e duhur. Kur jeni e veshur e gjitha me të zeza përdorni buzëkuq të fortë Nuk ka asgjë më të bukur e seksi se një veshje e zezë e gjitha, me një buzëkuq të fortë. Shtoni pak ngjyrë me makiazhin, por përzjeni ngjyra të thjeshta që në fund të keni një look elegant.
4 korrik - 17 korrik 2014
22
sheshi
Këshilla Praktike
Receta
Pickimi i mushkonjave, mënyra natyrale kurimi
PASTICERIA TEUTA
Hithenik
M
e ardhjen e verës vijnë edhe ato të padurueshmet, mushkonjat. Pothuajse nuk ekziston njeri në botë që nuk ka ndier në lëkurën e tij/saj se sa irrituese dhe e bezdisshme është kruajtja e shkaktuar nga pickimi i mushkonjave, apo edhe se sa të lodhshme bëhen netët pa gjumë për shkak të tyre. Por zgjidhjet nuk mungojnë. Ne po ju paraqesim ato natyralet. Të shohim se cilat janë ato.
Vajrat esencialë
Nëse e urryera mushkonjë ka pickuar lëkurën tuaj, ju mund t’u drejtoheni vajrave esencialë bimorë, që janë mjaft efektivë. Në veçanti, ne rekomandojmë: - Vajin esencial të livandos. Duke e aplikuar mbi lëkurë qetëson dhimbjen dhe heq kruajtjen -Vajrat esencialë të citronellës dhe të barbarozës janë shumë të dobishëm sepse mbajnë larg mushkonjat - Vaji i pemës së çajit, i përdorur fillimisht në Australi nga vendasit më shumë se 1000 vjet më parë. Është një ndihmës i parë urgjent natyral -Vaji “Neem” vepron si qetësues, por edhe si ilaç kundër insekteve. Edhe Aloe Vera, një bimë me veti të shumta, na vjen në ndihmë.
Rezulton mjaft efektive në trajtimin e pickimeve të insekteve. Ajo është një antiseptik dhe antiinflamator i fuqishëm. Duke aplikuar pak nga tuli apo xheli i Aloe Verës në vendet e pickimit, ju do të ndieni menjëherë një ndjenjë freskie dhe lehtësimi. Por në vend të Aloe Verës ju mund të përdorni edhe një fetë qepe.
“Ilaçet e gjyshes”
Tradicionalisht ekzistojnë edhe ilaçet apo kurat e “shtëpisë” që vazhdojnë të rekomandohen ende nga gjyshet tona për t’u shpëtuar mushkonjave dhe pickimeve të bezdisshme të tyre: - Kripa Ajo është e dobishme për lehtësimin e kruajtjes. Mjafton të njomni pak me ujë sipërfaqet e pickimeve dhe më pas të vendosni butësisht mbi to kripë. -Bikarbonat natriumi Ju duhet të përgatisni vetëm një masë të përbërë prej bikarbonatit të natriumit dhe ujit dhe ta aplikoni atë në zonat ku ju kanë pickuar mushkonjat. Kruajtja do të zhduket në një kohë mjaft të shkurtër. -Limoni Ju mjafton vetëm të prisni një fetë limoni dhe ta kaloni nëpër zonat
ku iu është shkaktuar kruajtja. Irritimi dhe kruajtja do të zhduket menjëherë.
Për shtëpinë
Për të mbajtur mushkonjat larg nga shtëpia, ju mund të përdorni aromë limoni, ndoshta nga ato të cilat vendosen në prizë pranë dritareve dhe ballkoneve.
Çfarë janë mushkonjat dhe pse ushqehen me gjak
Mushkonja është një insekt fluturues që bën pjesë në klasën Ditteri, në familjen Culicidi. Është i përhapur në të gjithë botën në rajonet e ngrohta, nëntropikale dhe tropikale, përfshirë Amerikën e Veriut, Meksikën, Amerikën Qendrore, Afrikën, Azinë dhe Europën. Si territor për të jetuar, mushkonjat preferojnë vende me ujë dhe që janë të pasura me gjelbërim. Larvat e tyre rriten në ambiente që kanë një bimësi të madhe dhe të rrënjosura mirë, si orizoret, kanalet e kullimit të ujërave, këneta, brigjet e liqeneve. Femrat e mushkonjës lënë zonat
e riprodhimit dhe gjatë natës ushqehen kryesisht me gjakun e gjitarëve, përfshirë dhe njeriun, edhe pse për disa lloje preferojnë zogj dhe zvarranikë. Për të thithur gjakun, femrat janë të pajisura me një aparat të gojës të gjatë dhe shpues, të ngjashëm me një thithëse. Ky tub i vogël nuk është i pranishëm te meshkujt, të cilët jetojnë me nektarin dhe limfën e bimëve. Femrat pinë një sasi gjaku të barabartë me 1,7 herë sa pesha e tyre. Në bazë të shumë hulumtimeve laboratorike, rreth 20 për qind e popullatës botërore hyn në kategorinë e tërheqjes së madhe të mushkonjave. Mushkonjat janë qenie vizuale, veçanërisht kur lëvizin në orët e vonshme të pasdites dhe mënyra e parë e kërkimit për njerëz është përdorimi i shikimit. Njerëzit të cilët veshin rroba të errëta – të zeza, blu të errët dhe të kuqe – theksohen në mënyrë të veçantë, dhe pastaj si faktorë tjerë të atraktivitetit janë lëvizjet. Kur zgjedh vizualisht viktimën potenciale, ajo fillon të mbledhë aromat e saj. Njerëzit te të cilët metabolizmi është më i shpejtë prodhojnë më shumë dioksid të karbonit, dhe e njëjta gjë vlen edhe për njerëzit më të gjatë dhe gratë shtatzëna. Edhe pse dioksidi i karbonit është elementi kryesor sa u përket aromave, duhet të përmenden edhe gjërat e tjera të lidhura me frymëmarrjen, por edhe lëkurën.
Çfarë shkakton pickimi? Alergji Irritim të lëkurës Kruajtje në trup Puçrra të kuqe Sëmundje infektive
Përbërësit: • • • • • • •
0.5 kg hithra të freskët 2 purri 5 lugë miell misri 2 vezë 1 dl qumësht 1 dl vaj 1 lugë kripë
Përgatitja Hithrat e freskët dhe purritë lahen dhe grihen imët. Shtohen përbërësit e tjerë dhe përzihen mirë. Të piqet rreth 25-30 minuta në 200 gradë. Shërbehet me djath, kos, qumësht, tarator, etj.
Nr kontaktues : 044-406-468 facebook/pasticeria.teuta
SHPALLJE Jap objektin lokal afarist me qera me 800m2. Objekti posedon nxemje qëndrore dhe lejen e ndërtimit. Lokali gjendet te PARKU I QYTETIT, Gjilan. Çmimi sipas marrveshjes. Për informata mund të kontaktoni në 044/049 211 333. 2. Shes 35 ari troje në lagjen Dheu i Bardhë, konkretisht afër rrugës qarkore. Trojet kanë infrastrukturën përcjellëse ujësjellës, kanalizim dhe rrymë, gjithashtu edhe rrugë që i mundësojnë lidhje trojeve me rrugën qarkore. Çmimi sipas marrëveshjes. Për informata mund të lajmëroheni në 044 105 526. 3. Kërkoj lokal me qera, mundësisht të jetë jo shumë larg qendrës që qytetit (të preferushme lagjet Kamniku, Baleci). Lokali të jetë jo më i madh se 65 merta katrorë. Të gjithë të interesuarit të paraqiten në numrin e telefonit 045 626 478. 4. Shes shtëpinë me 178 metra katrorë. Shtëpia ka 3 dhoma gjumi, dhomën e pritjes, kuzhinën, dy banjo, dy ballkona, oborr me 4 ari. Shëpia është e mobiluar dhe është e lidhur në ujësjellës, gjithashu ka edhe pusin. Shtëpia gjendet në rrugën “Mumin Beqiri”. Çmimi është Iinegociushëm. Të interesuarit të lajmërohen në 045 681 382. 5. Shes 9 ari truall i cili posedon infrastrukturën percjellëse të kanalizimit, ujit dhe energjisë elektrike. Trualli gjendet në rrugën e Livoqit të Epërm. Çmimi mund të bëhët sipas marrëveshjes. Për informata mund të kontaktoni në 044 576 693.
Për publikimin e shpalljeve dhe reklamave në gazetën Sheshi, na kontaktoni në marketing@sheshionline.com ose në numrin e telefonit 049 560 194.
4 korrik - 17 korrik 2014
24
sheshi
Opinion Gazetë që i ka munguar Rajonit të Anamoravës
Nga: Fehmi Sylejmani
Mbase ka kaluar tashmë një kohë relativisht e gjatë që nga dalja e numrit të parë të gazetës rajonale “Sheshi” në Gjilan, e cila me punën, seriozitetin, konceptin dhe vizionin po tregohet se është gazetë serioze e që duhet t’i përballojë konkurrencës dhe sfidave të ndryshme që mund ta presin. Në bazë të 15 ekzemplarëve të shpërndarë deri më tani te lexuesi, kjo gazetë dhe stafi i saj kanë dëshmuar një gatishmëri dhe qëndrim të qartë se në çfarë rruge do të shkojë dhe ndjekë kjo gazetë me politikat e saj. Ndonëse viteve të fundit përmes teknologjisë informative, disa portale lokale kanë filluar të merren me raportimin dhe pasqyrimin e ngjarjeve në Rajonin e Anamoravës, nuk kemi pasur asnjë medium në të shkruar për këtë pjesë të Kosovës. Dhe fatmirësisht, për
fillim e përdyjavshmja “Sheshi” me tendencë që në një të ardhme të afërt të bëhet e përditshme, po bën një punë jashtëzakonisht të mirë, duke u përkujdesur për lexuesin që sa më shumë të ketë ngjarje, tema, lajme aktuale - lokale. Madje është mjaft e pasur me lloj - lloj informate të çfarëdo natyre qoftë. Është një gazetë që i ka munguar këtij rajoni dhe domosdoshmërisht duhet përkrahur dhe ndihmuar në çfarëdo forme qoftë. S’do mend që secila gazetë apo revistë, fillimisht has në vështirësi, mangësi dhe ngërçe të ndryshme, gjë që është normale ta përcjellin edhe këtë gazetë, mirëpo me kalimin e kohës këto evitohen dhe eliminohen, duke u rritur jo vetëm në sasi, por edhe në cilësi. Nuk dëshirojmë të lëshohemi për të komentuar cilësinë e kësaj gazete, por ajo që më së shu-
Letër nga Anglia Bashkuar) kjo gjë po e shpejton procesin. Një rezultat i tillë është shumë i mundshëm, por do të jetë interesant se a do të bëhet Skocia e pavarur. Do të ketë shumë çështje të cilat do të jenë të ndara së paku se cila do të jetë anëtarësia e BE-së dhe se çka do të ndodh me forcat ushtarake.
Nga: Bob Symons
E di se kohëve të fundit keni pasur zgjedhje në Kosovë. Ne do t’i kemi zgjedhjet tona Parlamentare vitin e ardhshëm. Megjithatë, në ndërkohë kemi votuar në zgjedhjet evropiane më 22 maj. Merreni me mend se çfarë votash ishin! Partia e Pavarur e Mbretërisë së Bashkuar (UK Independence Party UKIP) mori vota të shumta. Ata dëshirojnë ta largojnë Britaninë nga BE (Bashkësia Evropiane) dhe t’i largojnë emigrantët. Problemi është se Anëtarët e përsosur të Parlamentit u lanë krejt anash dhe idiotët Anëtarët e Parlamentit të UKIP-it (Partia e Pavarur e Mbretërisë së Bashkuar), ndoshta gjithçka nuk ka humbur, por në zgjedhjet Parlamentare vitin e ardhshëm votat do të kthehen drejt kuptimit të tyre. Sido që të jetë, në BE neve do të na përfaqësojnë njerëzit të cilët janë të përqendruar në pagesa dhe shtesa por do të dështojnë për sa i përket mbrojtjes së interesave britanike. Në ndërkohë, për sa i përket fushatës skoceze të referendumit për t’u pavarësuar nga MB (Mbretëria e
Tahiri, boksieri kosovar, që po shkëlqen në Austri faqe 30
Kohëve të fundit kam marrë pjesë në një takim ndërkombëtar gjatë një fundjave në Ekseter (Exeter) organizuar nga Shoqata e Juristëve të Devonit dhe Samersetit (Devon and Somerset Law Society). Prezentë në këtë takim ishin juristët nga Franca, Spanja, Gjermania, Polonia, Irlanda dhe Italia. Është për të ardhur keq se askush nuk kishte ardhur nga Kosova, edhe pse ishin ftuar. Ndër të tjera, bëmë edhe një vizitë interesante të një ndërtese të vjetër në Eksetër ku edhe hëngrëm një darkë tepër të mirë. Të dielën, të gjithë gjykatësit, avokatët, juristët dhe policia bënë një paradë nëpër qytetin e Eksetërit me paruka dhe me uniforma (xhybe) për të marrë pjesë në një shërbesë në katedrale. Kjo pjesëmarrje kishte një dimension të veçantë këtë vit, sepse grupi protestues i quajtur ‘Baba për Drejtësi – Father for Justice’ ishte ngjitur në maje të katedrales dhe kishte ngritur një flamur të madh protestues.
mit na pëlqen në këtë gazetë është qasja e saj, që e ka menduar, dizajnuar, sajuar dhe po e mban - gazetë ekskluzivisht për rajonin e Anamoravës. Për derisa për pjesën e qytetit të Gjilanit lirisht mund të thuhet se po përfshihet mjaftueshëm në hapësirat e kësaj gazete, ka mungesë të informatave për fshatrat e kësaj komune, sikundër që ka edhe mungesë të informatave për komunat e Dardanës, Vitisë dhe Artanës. Mund t’i justifikojmë drejtuesit e kësaj gazete, për faktin se kanë mungesë të stafit redaktues, mirëpo duhet ta planifikojnë qartë dhe atë shumë shpejtë ta jetësojnë që në faqet e kësaj dritareje informative të ketë informata edhe nga ato vende të lartshënuara. Mbase pa të keqe, një preferencë e
lexuesve, është që në numrat e rinj të daljes së kësaj gazete të rritet fondi i shkronjave, meqë aktualisht është paksa sfond i imët i shkronjave, që ua bën të vështirë leximin qytetarëve të këtij rajoni, që i përkasin moshës së vjetër dhe të shtyrë. Sidoqoftë, ky nuk është vetëm mendimi im për këtë gazetë, kuptohet në aspektin pozitiv, andaj i dëshirojmë punë të mbarë dhe shumë suksese në rrugëtimin e saj të nisur. (Autori është mësimdhënës Matematikës dhe ish gazetar)
i
Konvertimi i Cepotinit nga një poligon ushtarak në një iniciativë globale për operacione paqeruajtëse në mesin e ushtrisë së NATO-s. Cepotini do të jetë qendra për stërvitje dhe për përdormin e armëve jovdekjeprurëse për operacionet paqeruajtëse.
Nga: Refik Hasani
Kampionati Botëror në Facebook
faqe 31
Është për t’u përshëndetur lajmi që ky poligon do të shërbejë duke u funksionalizuar eksluzivisht si në një qendër regjionale për stërvitjen e njësiteve speciale që marrin pjesë në operacionet paqëruajtëse në gjithë globin. Ky është një sinjal i mirë që Evropa dhe faktori ndërkombëtar nuk do të lejojnë luftëra dhe poligone ushtarake që mbjellin ndarje, frikë, pasiguri për këtë pjesë të Ballkanit multietnik. Medvegjës, Bujanocit dhe Preshevës i nevojitet demilatirizim i forcave paqeruajtëse e jo shtim i arsenalit të ushtrisë dhe të armatimit. Gjithsesi, këto tri komuna e mirëpresin vendimin që baza në Ceoptin të Bujanocit në të ardhment do të jetë njëra ndër bazat kryesore në rajon për trajnimin e ushtarëve të vendeve ballkanike pasi që të gjithë jemi aspirues që të jemi
Shkrimet në këtë faqe nuk përfaqësojnë qëndrimet e redaksisë. Të interesuarit mund të dërgojnë shkrimet e tyre në adresën sheshi@zoom-ks.com. Shkrimet nuk duhet të jenë më të gjata se 800 fjalë. Redaksia mban të drejtën për redaktimin e shkrimeve si dhe vendimin për t’i botuar ose jo.
Vendbanimi i quajtur Cepotin, gjashtë kilometra larg Bujanocit, i njohur si baza me përqëndrimin më të madh në jug të Serbisë, ishte planifikuar dhe ndërtuar si njëra ndër bazat më të mëdha në këtë pjesë të Ballkanit që ishte hapur në nëntor të vitit 2009. Kjo bazë ushtarake ka 35 hektarë sipërfaqe në 66 objekte, prej të cilave 44 janë të ndërtimit të lartë me hapësirë prej 22.000 metra katrorë, ku mund të vendosen 1000 persona dhe pajisje speciale, përkrahje logjistike, objekte për pushim dhe aktivitete të tjera sportive. Ky poligon i sapondërtuar i ushtrisë serbe ishte një kërcënim serioz jo vetëm për Bujanocin, por edhe për Preshevën, Medvegjën e edhe më gjerë, pasi ishte afër me kufirin administrativ të Republikës së Kosovës, Maqedonisë dhe Bullgarisë.
sheshi
4 korrik -17 korrik 2014
25
Opinion
Sanxhak: Pas ndryshimeve të mbiemrave në radhë është ndryshimi i emërtimit të shkollave
Nga: Ismet Azizi Këshilli Kombëtar Boshnjak (KKB), pas iniciativës për heqjen e prapashtesave ić dhe vić, së fundmi ka vendosë t’i ndryshoj edhe emrat e shkollave në Sanxhak. Ka indikacione se në radhë do të vijnë edhe ndryshimi i emrave të vendbanimeve. Pas iniciativës për ndryshimin e mbiemrave dhe për tua heqë prapashtesat ić, dhe vić, kryetari i KKB-së, së fundmi ka dalë me një iniciativë të re, për ndryshimin e emërtimeve të shkollave. Nga mbledhja e fundit e Këshillit Kombëtar Boshnjak, të cilën e kryesoi Esad Džudže(vić) doli iniciativa për ndryshimin e emrave të tetë shkollave fillore në Novi Pazar të cilat mbajnë emrat e personaliteteve
serbe. Këto do të zëvendësohen me emra të personaliteteve të shquara, siç thonë ata, “boshnjake” nga Sanxhaku. Shkolla fillore “Aleksa Đilas Bećo” në të ardhmen të quhet “ Fehrat–beg Draga”, mandej, ajo që sot quhet “Desanka Maksimović” do të ndryshohet në “Musa Qazim Çatiq” , “Jovan Jovanović Zmaj” do të quhet “Ahmet Ali Gurbi” kurse “Vladimir Perić Valter” do të zëvendësohet me “Murat effendi Sheqeragiq”, etj. Shkollat janë shpallur si institucione të rëndësisë së veçantë për myslimanët (Sanxhaklinjtë-Boshnjakët), ndërsa iniciativën në fjalë e kanë dorëzuar në Ministrinë e Arsimit dhe në administratat e këtyre shkollave. Propozimi ende nuk ka arritur të shqyrtohet në Ministrinë e Arsimit, Shkencës dhe Zhvillimit Teknologjik, e cila e jep fjalën e fundit për ndryshimin e emërtimeve të institucioneve arsimore. Si duket një ndryshim i tillë nuk është i pa mundur. KKB e ka vërejtur me kohë këtë gjë. Sipas ligjeve të Serbisë, vendimin për të ndryshuar emrin e institucionit arsimor së pari e bën organi menaxhues, në këtë rast Këshilli i Shkollës. Mendimin për ndryshimin e emrit të shkollës do të duhet ta jap edhe Këshilli i Arsimtarëve dhe Këshilli i Prindërve, si dhe qeveria lokale. Pas kësaj, kërkesa për rishikim
i dorëzohet Ministrisë, përmes administratorit të shkollave i cili duhet ta jap mendimin e tij, duke arsyetuar procedurën formale në Ministrinë e Arsimit. Nëse kërkesa i kalon të gjitha këto procedura, Ministria do të duhej të sjell vendimin e vet. Lista me emra të personaliteteve serbe siç janë Karaxhiqi, Shantiqi, Zmaji, Maksimoviqi, etj, do të zëvendësohen me emra të figurave të shquara myslimane të Sanxhakut që janë poetë, politikanë, gjykatës, profesorë universitar etj. Më i vjetri është nga shekulli XIV, e deri te personaliteti që ka vdekur kohëve të fundi. Kjo nismë është krejt në fillim dhe nuk ka arritur as në shkollat të cilat është kërkuar riemërtimi nga KKB. Drejtorët nuk janë shumë të gatshëm për të komentuar për këtë iniciativë. Mundohen të gjinden disi, gjëja se nuk kanë dëgjuar, nuk kanë marrë kërkesa zyrtare, dhe se nuk kanë dëgjuar zyrtarisht, e kështu me radhë. Ndoshta do të ishte shumë më mirë sikur KKB të ndërmerrte iniciativë në ndryshimin, gjegjësisht kthimin e emërtimeve - toponimve të mëhershme të cila i ka ndryshuar Serbia me rastin e okupimit të Sanxhakut në vitin 1912. Novi Pazari, dikur është quajtur Pazarishte, mandej Yeni Pazar, Pazari
i Ri, kurse vendbanimet fshatare si Ugao - Uglla, Bandžovi-Buxhovi, Mur-Muri, Orle-Orli, DacićiDacajt. Toponimet; Ibar- I bardhë, Lim –Lum, Vapa –Vapa, Peshter,- Peshterr, Raska-Rrasa, etj. Mandej mbiemrat si Ljajić-Lajqi, Ṡalići-Shala, Ugla-Uglanin, Gusinac-Gucia etj. Departamenti për Arsim i Bashkësisë Demokratike të Sanxhakut, duke analizuar iniciativën për ndryshimin e emërtimeve të shkollave në Sanxhak, ka lëshuar këtë deklaratë për shtyp: “Kërkesa për riemërtimin e shkollave fillore në Novi Pazar, Tutin dhe Sjenicë bazohet në të drejtën legjitime të boshnjakëve se institucionet arsimore, në vendbanimet ku ata janë shumicë, të emërtohen më emrat e personaliteteve të shquara nga radhët e popullit të Sanxhakut. Ministria e Arsimit duhet t’i shqyrtoj seriozisht dhe t’i merr në konsideratë sepse këto kërkesa rrjedhin nga idetë e thella humanitare dhe nuk prishin marrëdhëniet ndër njerëzore dhe nuk kanë për bazë urrejtjen nacionale dhe as fetare apo ndonjë diskriminim tjetër. Në mënyrë që këto kërkesa të marrin epilog pozitiv zyrtar, është e nevojshme që të harmonizohen me të gjithë faktorët politikë, etnike dhe sociale të boshnjakëve në
Shkrimet në këtë faqe nuk përfaqësojnë qëndrimet e redaksisë. Të interesuarit mund të dërgojnë shkrimet e tyre në adresën sheshi@zoom-ks.com. Shkrimet nuk duhet të jenë më të gjata se 800 fjalë. Redaksia mban të drejtën për redaktimin e shkrimeve si dhe vendimin për t’i botuar ose jo.
Serbi. Në këtë drejtim në të ardhmen duhet koordinim para se të parashtrohen kërkesat e tilla apo të ngjashme për autoritetet kompetente që kanë të bëjnë me të drejtat kolektive të boshnjakëve. “Urban in”, një organizatë joqeveritare, e cila në fakt është është pro qeverisë së Serbisë, propozimin e KKB për ndryshimin emrave të shkollave në Sanxhak e ka vlerësuar si (s’ka si mos ta vlerësojnë ndryshe) “vazhdimësi e sjelljes së papërgjegjshme të udhëheqësish së këtij këshilli”. Të gjitha këto iniciativa, kërkesa për ndryshime të gjendjes aktuale në Sanxhak, kanë duke shkuar në drejtim të një autonomie kulturore dhe territoriale, për të cilën myftiu M. Zukorliq pat deklaruar: “Ne nuk do ta shpallim autonominë. Ne do ta krijojmë autonominë”. Tek e fundit e ardhmja është e popujve që kanë zhvillim pozitiv demografik. Vlen të përmendet në vazhdimësi se shtim pozitiv të popullsisë kanë pikërisht komunat e këtij regjioni dhe ato të Luginës së Preshevës. Nataliteti më i lartë është në komunën e Tutinit me 16.2 ‰, N. Pazar 15.6 ‰, mandej vjen Presheva me 13.6 ‰. Autoritete serbe duket se e kanë kuptuar që këto shkolla u takojnë këtyre fëmijëve që sa po kanë lindur dhe që do të lindin.
26
4 korrik - 17 korrik 2014
sheshi
Enigmatikë
DETYRA LOGJIKE
SKANDI 1
UDHËZIME: Çifti i fjalëve me shkronja të mëdha kanë një lidhje kuptimplotë mes vete. Zgjedhni njërin nga çiftet e fjalëve nga pesë opcionet e ofruara, lidhja e të cilëve ndërmjet vete i ngjan më së shumti lidhjes së atij me shkronja të mëdha. HUNDË : KOKË A. dorë : krah B. shputë : gisht C. sy : kapak D. i qetë : i paarsyeshëm E. dhëmbë : mish
ROMAN : LIBËR A. e re : moderne B. e lirë : e shtrenjtë C. e panevojshme : e nevojshme D. e dëshiruar : e nevojshme E. e pasur : e vlefshme
DETYRA 1
Vërejtje: figurat nuk janë të vizatuara sipas përmasave. Detyra: Në figurën mmësipërme, x =60. Sa më i madh është perimetri i trekëndëshit ABC krahasuar me trekëndëshin DEF. (A) 0 (B) 2 (C) 4 (D) 6 (E) 8
DETYRA 2 Në figurën e mëposhtme, sa është vlera e y?
SUDOKU
(A) 40 (B) 50 (C) 60 (D) 100 (E) 120
Kuriozitet Pasi kishte nevojë për 13 litra gjak për një operim në moshën 13 vjeçare, një njeri i quajtur James Harrison premtoi se do të dhurojë gjak sapo ti mbushte 18 vjet. U zbulua se gjaku i tij posedonte një antigjen që sheronte sëmundjen Rhesus. Ai ka shënuar rekord duke dhuruar gjak 1.000 herë dhe ka shpëtuar 2.000.000 jetëra njerëzish.
Çdo rresht vertical dhe horizontal dhe cdo bllok “3X3”, duhet të permbajë numrat prej 1-9. Secili numër është njëkohësisht pjesë e tri fushave të tilla dhe duhet të jetë për të tria.
sheshi
4 korrik -17 korrik 2014
Enigmatikë
FJALËKRYQ FOL SHQIP Për çdo fjalë të kërkuar tek të dhënat,në skemë duhet të shkruhet sinonimi i zëvendësues sipas Fjalorit të Gjuhës Shqipe
HORIZONTALISHT 1.Gradual 3.Aliazh 9.Gratacel 12.I Civilizuar 14.Proklamoj 15.Spektator 16.Falas 18.Respekt 22.Aplikoj 23.Kaldaja 24.Gjenerate 26.Refuzohet 28.Buqete 30.Inciative 33.Korparmate 35.Evitimet 36.Kuadrati 37.Megaloman 38.Gusto. VERTIKALISHT 2.Konsulative 4.Ekuivalent 5.Rigoroze 6.Baft 7.Novacion 8.Ofendues 10.Ofendohem 11.Aferim 13.Kolektive 15.Ekspresive 17.Legjendat 19.Evidente 20.Orientimi 21.Bahce 23.Asistentja 25.Apeli 27.Hezitim 29.Vaditje 31.Harabeli 32.Steril 34.Vatan
KAKURO Me numrat prej 1-9, plotësoni shumën e kërkuar tek të dhënat. Numri i njëjtë nuk përsëritet përgjatë një zgjedhjeje, po sikur tek sudoku. Zgjidhja për 4 asnjëherë nuk është 2/2, por 3/1 ose 1/3
Kuriozitet - Tryeza Biophotovoltaic prodhon energji elektrike nëpërmjet fotosintezës, duke përdorur materiale biologjike të tilla si alga, alga blu të gjelbra, dhe bimët vaskulare. - Një fëmijë i parakohshëm, pasi u deklarua i vdekur, u kthye në jetë pasi nëna e perqafoi dhe e mbajti në krahë më tepër se dy orë.
SKANDI 2
27
28
4 korrik - 17 korrik 2014
sheshi
Argëtim
KURIOZITETE
Nga: Nim Shabani
Uroj qe në ketë muaj të Ramazanit, politikanët tanë mos mi hongër fjalët e veta. Do të investojmë në fabrika për rrush e kumlla!
Barcoleta
Gjasat që t’ju kafshojë Luis Suarez i Urugait janë më të mëdha se t’ju kafshojë peshkaqeni
Nëse Haliti halitët, Xhaviti a xhavitët ? Nese t'duhen ma shume se 15 minuta mu bo gati me dal, s'je edhe qaq e bukur Gjej dallimin : "A t'vrajti najkush a bone vetvrasje ? " Sipas logjikës së disa 15 vjeçarëve, Kosova i ka ka 5 "hejtera" për kokë banori
Si fëmijë, shumica prej nesh kemi ëndërruar të kemi një shtëpi prej druri në një vend të fshehtë në të cilin do ta kalonim shumicën e kohës, një vend secret në të cilin mund të ndiheshim më rehat dhe të kemi privatësinë tonë, larg prindërve, të cilën ndonjëherë dinë të bëhen të bezdisshëm dhe dëshirojnë të dinë çdo gjë rreth nesh. Nuk janë vetëm fëmijët ata që kanë dëshirë të kenë një shtëpi të tillë dhe të kalojnë
Dashi Kjo javë do të jetë shumë pozitive për ata që janë në një lidhje. Beqarët do të kenë njohje të reja dhe shumë shpejt do të fillojnë një histori të bukur dashurie. Shëndeti do të vijë gjithmonë duke u përmirësuar.
Peshorja Do të ndiheni mirë në krahët e partnerit dhe emocionet do të jenë të papërshkrueshme. Do të jeni edhe më largpamës. Beqarët do të emocionohen mjaft nga dikush që do t’ju gjendet pranë.
Sigurisht keni dëgjuar për yllin e futbollit të kombëtares së Uruguait, Luis Suarez. FIFA ia ka ndaluar atij hyrjen në stadium për katër muaj rresht për shkak se në ndeshjen me Italinë ai e kafshoi Giorgio Chiellinin e Italisë. Me qëllim. Duke luajtur futboll. Seriozisht. Dhe, për më tepër, kjo nuk ishte shkelja e parë e tillë që ka bërë ai. Bile as e dyta. Seriozisht, kjo është e treta herë që Suarez, i cili luan gjithashtu edhe për Liverpulin, e ka kafshuar kundërshtarin gjatë ndeshjes. Ian Steadmen nga New Statesmen u bë kureshtar për të llogaritur gjasat që një
kohë në të, por edhe të rriturit i dëshirojnë ato. Madje ata nuk i konsiderojnë ato si një vend ekzotik por si pjesë e përditshmërisë në jetët e tyre. Për shembull, në Guinenë e Re banorët jetojnë në shtëpi prej druri. Fatmirësisht, shtëpitë e drurit tani janë bërë më shumë se vetëm të bukura e përrallore. Falë arkitektëve dhe dizajnerëve kemi dia nga dizajnet më të bukura dhe praktike për të jetuar në to.
Demi Çaste plot gëzim do të keni gjatë kësaj jave në jetën tuaj në çift. Beqarët ende nuk do ta gjejnë personin me të cilin do të fillojnë një lidhje të qëndrueshme. Financat do të jenë goxha delikate.
Akrepi
Gjatë kësaj jave jeta në çift do të jetë gjatë gjithë kohës e mbrojtur. Beqarët gjithashtu do të jenë me fat dhe do të krijojnë lidhjen e ëndërruar. Financat nuk do të jenë të këqija.
Një ditë dimri në mëngjës, Agimi u fut në lokalin e tij të zakonshëm dhe i drejtohet kamarierit: - Një shishe birrë! - Birrë, qysh tani në mëngjes?! — u habit kamarieri. - Më sill birrën, – insiston Agimi, – ku din gjë birra a është mëngjes apo darkë. Shkon ni djal i vogel te pemëshitësi edhe i thotë: Mi jep 5 kg domate po ami t,vogjel se nuk muj me bajt rond
"A je martu me msit a e ke gjet vet ?"
Shtëpitë e drurit
Mesuesja: Beni me thuaj tre kafshe te egra ? Beni: Dy tigra dhe nje luan mesuese.
Binjakët Mos bëni gabimin të abuzoni me durimin dhe tolerancën e parnerit tuaj gjatë kësaj jave sepse do të keni problem serioze të cilat mund të çojnë deri në ndarje. Beqarët do të jenë më të qartë për atë që duan.
Shigjetari Mos flisni as me miqtë dhe as me familjarët tuaj këtë javë për problemet e vogla që mund të keni në çift. Beqarët do të kenë shumë besim tek vetja dhe do të arrijnë të gjejnë personin e duhur.
kundërshtar i Suarezit të kafshohet nga ai krahasuar me, për shembull, gjasat për t’u kafshuar nga peshkaqeni. Që nga viti 2005 Suarez ka luajtur në 441 ndeshje seniore për kombëtaren e Uruguait dhe për klube të tjera të ndryshme. Duke supozuar se ka gjithsej 11 lojtarë kryesorë dhe 3 lojtarë rezervë për çdo lojë, i bie që 6,160 lojtarë kanë luajtur kundër tij dhe kanë qenë në rrezik që të kafshohen nga ai. Sipas kësaj, gjasat që Suarez të kafshojë një kundërshtar të tij janë rreth 1 në 2,000. Sa janë gjasat që të vriteni nga peshkaqeni kur notoni në oqean? 1 në 3.7 milionë. Bile gjasat mund të zvogëlohen edhe më shumë, varësisht se sa njerëz dhe sa herë hyjnë në oqean për të notuar. Ian Steadmen ka shkuar edhe më tej dhe ka llogaritur se gjasat që të kafshoheni nga Suarezi janë bile edhe më të mëdha se gjasat që të goditeni nga rrufeja (1 në 10,000), ose gjasat që të vriteni në një rrëzim aeroplani (1 në 11 milionë). E megjithatë, Suarezi nuk është as për së afërmi i rrezikshëm si Majk Tajson. Gjasat që ai të kafshojë një kundërshtar gjatë meçit të boksit janë 1 në 50.
Gaforrja Çështjet e zemrës do të jenë më të privilegjuara gjatë kësaj jave. Beqarët do të jenë gjithashtu të privilegjuar. Në planin financiar, fatmirësisht, do jeni me shumë fat. Do të arrini të shlyeni borxhet që keni pasur.
Bricjapi Beqarët duhet të tregohen më realiste nëse nuk duan të zhgënjehen më vonë. Në planin financiar duhet të merrni disa masa strikte. Shëndeti nuk do të jetë i keq, por nuk do të jeni as në formën më të mirë të mundshme.
Luani
Nëse doni që jeta juaj në çift të shkojë mirë duhet të keni më tepër besim tek partneri. Beqarët do të mundohen të bëjnë për vete një person i cili nuk do të jetë më i përshtatshmi për ta.
Ujori
Kjo javë do të jetë e vështirë për ata që janë në një lidhje. Beqarët do të keni ditë të zakonshme dhe ditë me fat. Financat do të jenë të paqëndrueshme.
Komshiu e ndjeu zhurmën dhe të nesërmen e pyeti Nastradinin. - Çfarë ishte gjithë ajo zhurme mbrëmë? - Asgjë, vetëm se gruaja ime hodhi xhaketën nga shkallët, - Çfarë një xhaketë vetëm beri aq shumë zhurme? - Po. Brënda saj isha dhe unë. Vjen burri nga puna: - Zemër, çfarë ka për të ngrënë? - Asgjë. - Po edhe dje pati ‘asgjë’. - Po kam gatuar për dy ditë… Pas një aksidenti të rëndë, policia fton mjekun në vendin e ngjarjes. - Ky i vdekur, ky i vdekur, ky i vdekur… Në një moment njëri thotë: - Eeeej, unë jam gjallë.
Virgjeresha
Do të jeni mjaft energjikë gjatë kësaj jave. Nga mesi i muajit partneri mund t’ju përgatisë edhe ndonjë surprizë. Beqarët duhet të tregohen sa më të hapur dhe të përfitojnë nga mundësitë.
Peshqit
Do të ndani gjithçka me partnerin tuaj gjatë kësaj jave dhe marrëdhënia me të do të jetë goxha e mirë. Beqarët do të mundohen disa ditë, por në fund do të gjejnë personin e përshtatshëm.
sheshi
4 korrik -17 korrik 2014
29
"Kemi vuajtur shumë, me të vërtetë shumë nga Zvicra."
Lionel Messi
NGA HISTORITË E SPORTISTËVE
GJILANASJA e Chelseas! ketboll dhe anasjelltas”, thotë Xhangi. Gjithë meritat për sukseset e karrierës u shkojnë prindërve. Ajo kishte fat që prindërit e saj kishin një qasje më moderne për sportin dhe për jetën në përgjithësi. Në cdo iniciative që ajo kishte përkrahjen e familjes, duke përfshirë edhe hapat e saj në sportet e lartpërmendura.
Nga: Elife Sherifi
X
hangyle Jashari – Ilazi është ndër femrat e para, e cila ka marrë pjesë në katër sporte, duke shkelur stadiumet e njohura angleze si ‘Stamford Bridge’ e ‘Wembely’. ‘Një femër dhe sportiste’ ishte një temë që as nuk diskutohej në familjet shqiptare në vitet e 70-ta. Por, një fat me të mirë e kishte Xhangylja nga Gjilani, e cila përkundër barrierave të kohës, dëshirën dhe pasionin për t’u marrë me sport e bëri realitet. Ajo filloi ta jetësojë ëndrrën fillimisht si një hendbolliste, duke luajtur në KH Bozhur të Gjilanit, ku me suksese të njëpasnjëshme mbrojti ngjyrat e kësaj skuadre. Ajo ishte ndër hendbollistet e dalluara të Kosovës dhe ishte edhe pjesë e përfaqësueses së Kosovës. ‘Xhangi’ nofka me të cilën njihet në qytet, ishte takuar edhe me hendbollisten më të mirë në botë, Svetllana Kitiq, me të cilën edhe është përballur. Në atë kohë Xhangi ishte në kulmin e karrierës së saj dhe kishte oferta nga klube të shumta të ish-Jugosllavisë, por asnjëherë nuk është larguar nga Kosova. Ajo vlerësonte se sportit kosovar dhe shqiptar i duhej kontributi i saj, pasi kishte mungesë të lojtareve femra në pothuajse secilin sport. Arsyeja tjetër për moslargimin e Xhangit nga vendlindja, ishte edhe lidhja e saj me familjen dhe me qytetin. Në mungesë të pjesëmarrjes së femrave shqiptare në sport, Xhangi ishte detyruar t’u bënte qare edhe sporteve të tjera. Kështu, në kohën kur luante hendboll, klubi i basketbollit ‘Mlladosti’ shprehu interesim dhe ftoi Xhangin në radhët e tij. Xhangyli shpjegon se ka qenë i mangët aktiviteti i femrës shqiptare në sport, dhe në disa shtëpi as që është paramenduar të flitet për të. “Shumë herë ka ndodhur të luaj të shtunën hendboll, ndërsa të dielën bas-
Xhyngylja ishte femra e parë në Anamoravë që përfundoi studimet në gjuhën angleze, më 1972. Pas përfundimit të studimeve, kërkohej që të përforcohej më tej, kështu ajo merr rrugën për në Londër për një specializim. E vërteta është se udhëtimi i Iliazit deri në ishull, më shumë se 30 vjet më parë, nuk ishte paramenduar si një shans për t’u marrë me sport, ndonëse në Gjilan tashmë kishte bërë emër si hendbolliste dhe si basketbolliste. Kështu në vitin 1972-73 ka mbrojtur ngjyrat e Chelseas si xhudiste e klubit londinez. Klubin e xhudos e kishte afër qendrës ku kryente studimet. Përfshirja në një aktivitet sportive për gjilanasen nuk përbënte ndonjë problem. Ajo tashmë kishte nje bagazh të përgatitjes fizike. E pranon se xhudoja i kishte pëlqyer shumë, por nga dashuria e madhe për futbollin dhe nga entuziazmi i anglezëve për këtë sport, shumë shpejt e lë mënjanë xhudon, për ta sfiduar veten në sportin e ëndrrave. Gjatë qëndrimit të saj në Londër, hendbollistja, basketbollistja e së fundmi edhe xhudiste, lojrat e futbollit nuk i shikoi vetëm si një tifoze e thjeshtë. Xhangylja nuk i kishte kundruar stadiumin e Chelseas ‘Stamford Bridges’ dhe ‘Wembley’ vetëm nga prizmi i një turisti apo vetëm nga tribunat e tifozëve. Në vitet e 70-ta ajo ka frekuentuar te gjitha stadiumet angleze, bile edhe ka luajtur në to. Në sezonin 1974/75 u regjistrua në skuadren londineze Chelsea. Xhangi në klubin blu nga Londra jo vetem që luajti futboll, por mori një përvojë në sportin e ëndrrave të fëmijërisë, takoi emra të njohur të futbollit anglez dhe mbi të gjitha fitoi shoqëri dhe eksperiencë të paharruar. “Për një vit sa kam qëndruar në këtë skuadër kam pasur rastin të luaja në të gjitha stadiumet e njohura angleze, por mbresat më të mira i kam nga stadium ‘Ëembley’ “, tregon Xhangi. Ajo përshkruan me nostalgji këtë stadium dhe njerëzit nga Londra. Sipas saj ‘Ëembley’ është një histori në vete në kapitullin e përvojës në Angli. “Përvec që njerëzit e mbajnë mend për ndeshje futbolli, ai mbahet mend edhe për spektakle dhe koncerte muzikore”, rrëfen Xhangi. Ish-futbollistja flet edhe për fanatizmin e adhuruesve të Chelseas. Ajo thotë se me mijëra njerëz në Londër që jetojnë 24 orë në ditë duke e ndjerë dhe duke folur
vetëm për këtë klub. Ajo edhe sot ka kontakte me njerëzit që atë botë ishin pjesë e klubit, por edhe te klubeve te tjera angleze. “Une edhe sot kam korrespodencë me njerëzit e klubit nga Londra, ata nuk i harrojnë njerëzit që kanë luajtur aty qoftë edhe një minutë, ndryshe nga ajo që ndodh tek ne je i vlefshëm vetëm për sa kohë që djersitesh për një skuadër”, shprehet Xhangi.
gjendjen e sportit kosovar në të gjitha segmentet. Sipas saj sporti është globalizuar dhe në çdo vend të botës është duke ecur me hapa të shpejtë të zhvillimit, ndërsa tek ne gjendja është alarmante. Bile, Xhangi thotë se është për të ardhur keq, që në aspektin e organizimit dhe monitorimin e talentëve gjendja sot është edhe më keq se në vitet e 70-ta.
villuara të Evropës”, thotë Xhangi. Ajo thotë se Kosova ka rini të mrekullueshme, ambicioze dhe arsyetimi se ka mungesë talentësh është i pakuptimtë. “Kosova ka rini të mrekullueshme, por nuk ka kuadro që mund të nxjerrin më të mirën nga ta”, përfundon sportistja gjilanase. Xhangyle Ilazi pas luftës ka punuar me stafin ndërkombëtar dhe aktualisht është pjesë e misionit ‘EULEX’.
Xhangyle Ilazi edhe pas përfundimit të karrierës nuk është shkëputur nga sporti. Për vite me radhë ka qenë pjesë e bordeve udhëheqëse të klubeve të hendbollit dhe të basketbollit Drita. Ajo shprehet e pakënaqur me
Ajo është kundër arsyetimeve që përdoren, kinse faza e tranzicionit po pengon zhvillimin e sportit. “Ka shumë vende që kanë kaluar transicionin, mirëpo atje sporti jo që nuk ka ngecur, por është i krahasueshëm me vendet më të zh-
Rrjedh nga një familje me traditë, të shkolluar, por edhe adhurues të sportit. Është e martuar dhe ka tre fëmijë. Bashkëshorti i saj, Bashkimi, ka qenë po ashtu dikur futbollist i vlerësuar, si mbrojtës i ekipit ‘Cërvena Zvezda’ nga Gjilani.
Distributor i autorizuar për Kosovë
4 korrik - 17 korrik 2014
30
sheshi
Sport
Klubi Futbollistik Gjilani Gjilan, Kosovë 3 korrik 2014 KOMUNIKATË PËR SHTYP
Diturie Hoxha emërohet Drejtoreshë Ekzekutive e KF Gjilanit funksionin e Drejtoreshës Ekzekutive të këtij klubi.
Kryesia e Klubit Futbollistik Gjilani ka kënaqësinë t’ju informojë se, në takimin e mbajtur më 1 korrik 2014, ka emëruar Diturie Hoxhën në
Kryesia e KF Gjilanit ka besim të plotë se emërimi i znjsh. Hoxha dhe angazhimi i saj do të përforcojë klubin për të arritur synimin e tij për rikthim në Superligën e Futbollit të Kosovës. Diturie Hoxha ka përvojë të konsiderueshme menaxheriale. Funksione të ngjashme ka ushtruar në disa organizata, përfshirë sektorin privat. Për 7 vjet rresht ka udhëhequr Shoqatën e Bankave të Kosovës, dhe njëkohësisht ka qenë pjesë e bordeve të disa orga-
nizatave të ndryshme, në cilësinë e Kryetares dhe anëtares, respektivisht. Aktualisht, znjsh. Hoxha është pronare dhe udhëheqëse e kompanisë Sheshi Marketing & PR në Gjilan dhe botuese dhe kryeredaktore e gazetës rajonale të Anamoravës me po të njëjtin emër, “Sheshi”. Diturie Hoxha do të fillojë punën në këtë funksion nga data 7 korrik 2014. Sinqerisht, Kryesia e Klubit KF Gjilani
Klubet e futbollit Drita dhe Gjilani me risi në kryesitë e tyre Dy klubet e qytetit të Gjilanit kanë sjellë risi këtë javë në kryesitë e tyre. KF Gjilani, i cili sezonin që e lamë pas ka bërë gara në kuadër të Ligës së Parë në futboll, edhe pse ishte shume afër për t’u inkuadruar në Superligën e Kosovës, nuk ia arriti këtij qëllimi pasi që u mposht në ndeshjen vendimtare të barazhit nga Feronikeli, pas ekzekutimit të penalltive. Ky klub, megjithatë, ka sjellë risinë më të madhe për një klub futbolli në Kosovë, duke emëruar një femër në postin e drejtoreshës së klubit. Diturie Hoxha është drejtoresha e sapoemëruar e klubit. Hoxha thotë se synimi i saj dhe i kryesisë së klu-
bit është rikthimi i KF Gjilanit në Superligën e Kosovës në futboll vitin e ardhshëm si dhe forcimi i mëtejmë i shkollës së futbollit. KF Gjilani njihet për një akademi dhe shkollë profesionale të futbollit. Ndërsa KF Drita, klub i cili bën gara në Superligën e Futbollit të Kosovës, sezonin e fundit përfundoi kampionatin në mesin e tabelës. Edhe pse në radhët e tij kishte futbollistët më të mirë në Kosovë, kjo nuk i ndihmoi që ta sjellë Kupën e Kosovës në Gjilan. Ky klub poashtu ka sjellë anëtarë të rinj në kryesi. Ramadan Bunjaku është emëruar kryetari i ri i Dritës. Ai e ka marre këtë pozitë pas kuvendit zgjedhor, ndërsa Besim Is-
majli, është zgjedhur kryetari i ri i Bordit. Ndërkohë që KF Gjilani veq e ka emëruar Diturie Hoxhën në postin e Drejtoreshës Ekzekutive, KF Drita ende nuk ka emëruar drejtorin e tij. Ka gjasa që këtë klub ta drejtojë ish-futbollisti i klubit, Fadil Ademi, i cili për një kohë të gjatë ishte ndihmëstrajner si dhe trajner i klubi të Hysit nga Podujeva, klub i cili tashmë ka vendosur të largohet nga garat. Përndryshe, edhe në sezonin e ardhshëm qytetarët e Gjilanit nuk do të mund ta shohin derbin e madh lokal, Drita – Gjilani.
Tempo Bar, ka
kafiterive në fut Nga: Valon Rashiti
P
ër të tretin vit me radhë po mbahet turneu në futboll të vogël i kafiterive të qytetit të Gjilanit. Në këtë turne morën pjesë 16 kafiteri. Për të marrë pjesë në këtë turne secila kafiteri ka paguar 35 euro dhe ka pasur të drejtë të përfaqësohet vetëm nga kamerieret dhe shankistat. Ideja për një turne të tillë i cili i ka bashkuar të gjithë gastronomët e
Gjilanit, ka qenë e Blend Sylqevcit, i cili falënderon të gjitha kafiteritë qytetit për përkrahjen që ia kanë dhënë. “Qëllimi i këtij turneu ka qenë me i mbledhë të gjithë kamarierët bashkë dhe m’u kënaqë sepse ne shumë rrallë mblidhemi të gjithë së bashku sepse punojmë në vende të ndryshme”. Sylqevci thotë se interesimi për pjesëmarrje ka qenë shumë i madh nga të gjitha kafiterit e qytetit. “Secilin vit po rritet in-
Tahiri, boksieri kosovar, që po shkëlqen në Austri Nga: Valon Rashiti
G
ëzim Tahiri, karrierën e tij e filloi në moshën 12 vjeçare si boksier amator në Ëels dhe gjatë kësaj periudhe ka pasur 140 ndeshje, ka qenë 5 herë kampion i Austrisë dhe përfaqësues i kombëtares së boksit amator të Austrisë, prej vitit 2005 deri në vitin 2011. Tahiri, sa ishte në boksin amator, mori pjesë tri herë në kampionate evropiane, në Talin më 2005, Liverpul më 2008, dhe në Moskë më 2010.
“Nga 140 ndeshje në boksin amator i kam shënuar 120 fitore për çka jam shumë i lumtur”, ka thënë ai. Pas rezultateve të mira të arritura në boksin amator, Tahiri, në vitin 2012, kaloi në boksin profesionist. “Po, në boksin profesionist kundërshtarët janë shumë më të fortë dhe me të përgatitur por deri më tani nga dhjetë luftëra të zhvilluara i kam të gjitha fitore”, shprehet Tahiri. Tahiri tani është anëtar i klubit të njohur nga Austria “Iron Steel Box-
promotion”. “Përkrahjen më të madhe e kam nga vëllai i cili gjithmonë është përkrah meje dhe më mbështet
moralisht”, ka thënë ai. Për te qenë boksier i suksesshëm, Tahiri thotë se duhet të konsumojë sa më pak ushqime që kanë yndyrë më pak. “Unë edhe pse zyrtarisht jam duke boksuar për Austrinë, gjithmonë jam krenuar dhe jam mburrur që jam shqiptar”, ka thënë Tahiri. Tahiri thotë se me shumë dëshirë do ta përfaqësonte Kosovën në arenën ndërkombëtare dhe se krenohet me të arriturat e boksierëve kosovar, siç është Luan Krasniqi e
shumë të tjerë. Tahiri shpreh keqardhje me kushtet e rënda me të cilat po përballen boksierët në Kosovë. “Fatkeqësisht mendoj që nuk ka kushte të mjaftueshme edhe pse boksi si sport është njëri nga sportet ku shqiptarët, ndër vite kanë treguar suksese dhe shpresoj që të ardhmen të ketë më shumë mbështetje institucionale”. Boksierët nga të cilët është inspiruar më së shumti janë Luan Krasniqi dhe boksieri amerikan, Floyd Mayëeather junior.
sheshi
4 korrik -17 korrik 2014
Sport
31
Islamit dhe Latifit iu kanë skaduar kontratat te Drita Nga: Valon Rashiti Me të përfunduar kampionati, pjesa dërmuese e skuadrave të Superligës ndërprenë stërvitjet dhe shkuan në pushim. Ndërkohë, pjesa tjetër vazhdoi edhe për disa ditë, derisa tash të gjitha ekipet janë në pushim, por jo edhe futbollistët. Një pjesë e madhe prej tyre nuk i kanë ndalur stërvitjet duke punuar ne mënyrë individuale.
Përparim Islami dhe Ismet Ramushi momentalisht janë lojtarë të lirë pasi që kontratat me klubin e Dritës iu kanë skaduar. “Kam pasur oferta nga disa klube të Superligës por ende nuk kam vendosur se ku do ta vazhdoj karrierën”, ka thënë Islami. Ndërsa edicionin që sapo e lamë pas, skuadra e Dritës e nisi me ambicie te mëdha mirëpo në fund të kampionatit mezi i shpëtoi largimit nga barazhi. Për Latifin ky ishte sezoni me i dobët
në katër-pesë vitet e fundit. “Prej se jam kthyer në skuadrën e Dritës, edicioni që sapo e lamë pas ishte me i dobëti”, ka thënë Latifi. Atij i ka skaduar kontrata me klubin dhe tani është lojtar i lirë. “Po, me klubin kam pasur kontratë vetëm deri në përfundim të kampionatit dhe tani jam lojtar i lirë. Pres të bisedoj me zyrtarët e klubit për mundësinë e vazhdimit të bashkëpunimit”, ka thënë Latifi. Latifi thotë se nëse nuk merret me Dritën, do të gjejë një angazhim të ri.
Berisha, drejt majave të suksesit Nga: Valon Rashiti
A
ltin Berisha i cili jeton në Sc Kriens të Lucernit, shumë shpejt pritet t’i bashkohet ndonjërit prej klubeve të mëdha evropiane të futbollit. Berisha, edhe pse vetëm 13 vjeçar, është një futbollist profesionist por edhe tmerr për portat kundërshtare dhe karakterizohet si njëri ndër futbollistët më perspektivë të Lucernit në Zvicrës. Karakteristikë e veçantë e këtij futbollisti është se ai luan me dy këmbët, por e djathta e tij është me precize dhe deri me tani i ka rënë në sy shumë menaxhereve të klubeve të mëdha evropiane, dhe shumë shpejt pritet t’i bashkohet ndonjë klubi të madh për të vazhduar karrierën. “Futbollin e dua sepse me këtë lojë e gjej qetësinë dhe lumturinë. Për mua futbolli është gjithçka në jetë”, ka thënë Berisha. Berisha luan në pozitën e mesfushorit shkatërrues dhe specialitet i tij janë gjuajtjet e lira dhe precize. “Unë jap kontributin tim në fushë atë çka e kërkon trajneri nga unë për çdo ndeshje që e zhvillojmë ne jemi nën mbikëqyrje të menaxherëve të ndryshëm dhe klubeve të mëdha evropiane. Shpresoj që gjatë verës do të jem pjesë e ndonjë klubi të madh pasi që në këto klube punohet në mënyrë profesionale”,
ampione e tboll të vogël teresimi për këtë turne sepse po iu duket një ide mjaft interesante dhe atraktive”, thotë ai. Shikueshmëria dhe interesimi i myshterive të kafiterive ishte tepër i madh për t’i parë këto ndeshje dhe për ta përkrahur kafiterinë në të cilën rrinë dhe janë myshterinj të rregullt. “Ndeshjet janë zhvilluar natën prej orës 12, për arsye se shumica e lokaleve, e përfundojnë orarin në mesnatë dhe ka qenë e pamundur që ndeshjet të zhvillohen ditën”, ka thënë Sylqevci.
Sylqevci thotë se për turneun e vitit të ardhshëm do të kërkojë mbështetje edhe nga institucionet dhe bizneset e ndryshme ne mënyrë që ky turne të bëhet tradicional. “Do të mundohem që t’i bind institucionet komunale dhe bizneset që të na mbështesin sepse ky është një shembull i mirë për të gjitha qytetet e Kosovës”. Ndryshe, në finale të këtij turneu u takuan Tempo Bari me Viva Freshin, dhe fitore bindëse shënoi Tempo Bar, me rezultat të thellë 5 me 2.
FIFA i rrit pagat në mënyrë sekrete
P
restigjiozja britanike “Sunday Times” vazhdon të lëshojë bomba mediatike të cilat po e vënë në një pozitë shumë të vështirë FIFA-n, organizatën më të lartë të futbollit në botë. Një tjetër akuzë në drejtim të Sep Blater dhe anëtarëve të komunitetit ekzekutiv që vjen në kulmin e skandalit të blerjes së votave për përzgjedhjen e kandidaturës së Katarit për organizimin e botërorit të vitit 2022. Sipas “Sunday Times” secili nga 25 anëtarët e komunitetit ekzekutiv ka përfituar 200 mijë euro plus bonuse të ndryshme.
Kampionati Botëror në Facebook
P
rej se ka filluar Kampionati Botëror në Facebook janë postuar diku rreth 495 milion postime, komente dhe pëlqime ndërsa kjo shifër e tejkalon atë të ngjarjeve të mëdha si Olimpiada “Sochi 2014” apo Nata e Çmimeve Oskar. Pothuajse të gjitha vendet janë aktive në Facebook, por aktiviteti më i madh vjen nga Brazili, i ndjekur nga SHBA, Anglia, Indonezia dhe Meksika. Ndërsa, deri më tani, ndeshja me e komentuar në rrjetet sociale mbetet ndeshja e hapjes ndërmjet Brazilit dhe Kroacisë, ku gjyqtari japonez kishte dhënë një penallti të dyshim-
ka thënë Altini. Meritat më të mëdha Berisha ia atribuon trajnerit zviceran, Roland Kurmann, i cili për disa vjet me radhë punon me kategoritë e reja në këtë klub. “Ai është një trajner shumë i madh i cili jep gjithçka nga vetja e tij për të mirën e futbollistëve. Por, një meritë e veçantë i shkon edhe prindërve të mi që më përkrahin në çdo kohë dhe në çdo moment”, ka thënë Berisha. Berisha, për fund ka një porosi për Federatën e Futbollit te Kosovës [FFK]. “nteresohuni për futbollistet që janë në diasporë sepse ka një numër të madh të talentëve dhe mos i leni anash sepse ëndrra e shumë prej tyre është përfaqësuesja e Kosovës” përfundon Berisha. Edhe babai i Berishës, Shefkiu, shprehet i bindur se djali i tij ka potencialin dhe talentin e duhur për t’u bërë një futbollist i madh evropian në të ardhmen e afërt. “Do të bëjmë gjithçka që Altini të ecë hapave të sigurt. Për këtë jam shumë i bindur se kemi të bëjmë me një talent të jashtëzakonshëm dhe të fuqishëm. Koha do ta na tregojë të gjithëve për potencialin e tij, për të cilin nuk dyshoj për asnjë moment”, ka thënë ai.
itë për Brazilin që në fund të atij takimi doli të ishte vendimtar.