BLAUWALG KAN MOGELIJK GIFTIG ZIJN
Hoe veilig is het oppervlaktewater? Deon van der Merwe
Blauwalgen, ook wel cyanobacteriën genoemd, bevinden zich in elk natuurwater. Er zijn blauwalgen die gifstoffen kunnen produceren. Deze kunnen tot grote problemen leiden bij mens en dier. Waterkwaliteitsspecialist Frans de Bles van waterschap Vallei en Veluwe en GD-toxicoloog Deon van Merwe in gesprek over blauwalg, een vervelend verschijnsel.
Niet elke blauwalg hoeft problematisch te zijn. Sommige soorten kunnen echter toxines produceren. Het drinken van water waarin gifstoffen zitten, kan leiden tot ernstige leverschade of afwijkingen in het zenuwstelsel. Getroffen dieren kunnen abnormaal gedrag vertonen, diarree hebben en spierspasmes vertonen. Bij hoge inname kan een dier snel sterven. Snel ingrijpen is belangrijk, dan is behandeling wellicht nog mogelijk. Het is dus goed om te weten of in het oppervlaktewater in het weiland een blauwalgsoort aanwezig is die mogelijk giftig kan zijn. Controle door het waterschap Frans houdt zich al jaren bezig met blauwalg. “In Nederland controleert het waterschap de kwaliteit van zwemwater in de zomerperiode om de veertien dagen. Ook controleren we water in wijken als er klachten van bewoners binnen komen. Blauwalg geeft een groene waas over het water en kan worden verward met kroos of ‘gewone’ algen. Er zijn honderden soorten en niet elke soort is giftig. Wij onderzoeken het zwemwater op de aanwezigheid van mogelijk toxische blauwalgen. De eerste melding kregen we dit jaar al halverwege april. In de warme zomers in recente jaren zien we niet heel veel meer meldingen, wel ontdekken we meer giftige combinaties van blauwalgen. Zit er eenmaal een soort blauwalg in je water die gifstoffen produceert? Dan kun je ervanuit gaan dat die het jaar erop ook weer gaat groeien. Vandaar dat ook de bord-
18 - Herkauwer, juni 2022
jes blauwalg jaarlijks terugkeren in zwemwater en in gemeenten. Veel inname kan ook bij mensen problemen geven, zoals huidirritaties en irritatie van de luchtwegen. Stilstaand water in de gaten houden Nederland wordt relatief minder getroffen dan regio’s met warmere klimaten, al zien we het de laatste jaren wel toenemen. Blauwalg kan een dichte drijflaag aan het wateroppervlak vormen en door de wind naar de kant worden geblazen. Daar drin-
Zie je een groene drijflaag? Blijf er dan uit en vermijd toegang voor je dieren.
