GIÁO TRÌNH THÍ NGHIỆM HÓA HỮU CƠ (Giáo trình dùng cho sinh viên ngành CNKT Hóa học)

Page 38

CI AL

hoà, sau đó làm lạnh từ từ dung dịch. Quá trình chất rắn kết tinh tách ra khỏi dung dịch khi làm lạnh được gọi là hiện tượng kết tinh. Tạp chất không tan trong dung dịch ngay cả khi nóng được loại đi bằng cách lọc nóng (trước khi kết tinh), chất màu được loại bằng cách hấp phụ với than hoạt tính và tạp chất tan rất tốt trong dung môi được loại đi khi lọc áp suất kém.

NH

ƠN

OF

FI

Điều quan trọng nhất của phương pháp kết tinh là việc chọn dung môi. Dung môi được chọn để thực hiện kết tinh cần đảm bảo các yêu cầu như sau: (1) Hoà tan tốt chất rắn cần tinh chế ở nhiệt độ cao và ít hoà tan ở nhiệt độ thấp; (2) Không phản ứng hoá học với chất cần tinh chế; (3) Không hoà tan các tạp chất (để có thể loại bỏ khi lọc nóng) hoặc hoà tan rất tốt tạp chất (khi làm lạnh các tạp chất này vẫn tan, có thể loại bỏ khi lọc áp suất kém); (4) Dung môi cần dễ dàng loại bỏ khỏi bề mặt tinh thể khi rửa hay làm bay hơi dung môi; (5) Nhiệt độ sôi của dung môi phải thấp hơn nhiệt độ nóng chảy của chất cần tinh chế ít nhất từ 10-15oC.

QU

Y

Thông thường dung môi được chọn theo quy tắc các dung môi không phân cực sẽ hoà tan tốt các hợp chất không phân cực, còn các dung môi phân cực sẽ hoà tan tốt các hợp chất phân cực. Trên thực tế có thể chọn dung môi kết tinh dựa vào các cuốn sách cẩm nang hoá học. Trường hợp không có dữ liệu với chất cần tinh chế thì thực hiện thí nghiệm kiểm tra độ hoà tan.

M

Than hoạt tính có thể được sử dụng để loại màu khi bản thân chất rắn cần tinh chế không màu nhưng khi tiến hành hoà tan lại thu được dung dịch có màu. Khi dùng bột than hoạt tính cần lưu ý là chỉ sử dụng một lượng nhỏ vì than hoạt tính cũng hấp phụ chất cần tinh chế. Lưu ý không cho than hoạt tính vào dung dịch đang sôi vì sẽ tạo sự sôi bùng.

DẠ

Y

Trong trường hợp dịch lọc bão hoà đã làm nguội mà vẫn chưa kết tinh có thể kích thích kết tinh bằng một trong những cách sau: (1) Dùng đũa thủy tinh cạ nhẹ vào thành bình chứa, theo thao tác kéo lên và xuống ngay bề mặt dung dịch; (2) Cho một mầm tinh thể nhỏ sẵn có vào dung dịch bão hoà. 37


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.