poPolsku 1, january 2014

WIADOMOŚCI I INFORMACJE NA TEMAT ŻYCIA I PRACY W HOLANDII

POPOLSKU NUMER 1 • STYCZEŃ 2014 • € 0,70

ZGON W HOLANDII Mieszkasz i pracujesz w Holandii, aż nagle spotykasz się z tematem śmierci.

Wiesz, co musisz uregulować? Przeczytaj artykuł w tym numerze poPolsku.

str. 22

WYWIAD Z PASTOREM JULES DRESMÉ • NOWA RUBRYKA: ŁAPACZ SNÓW HOROSKOP • RYWALIZACJA W HOLENDERSKIEJ ZAWODOWEJ PIŁCE NOŻNEJ BREDA NAJBARDZIEJ POLSKIM MIASTEM W HOLANDII • POMOC ANDRÉ RIEU • HOLENDERSKA NORMA DLA AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ

Życie.

str.

Praca.

12

DAMIAN: POLSKI BIEGŁY KSIĘGOWY W HOLANDII

str.

Praca.

13

MARKETING WIELOPOZIOMOWY W HOLANDII COŚ DLA CIEBIE?

str.

Kultura.

14

TOP 10 MĘSKICH ZAWODÓW W HOLANDII

str.

18

SZUKAMY KANDYTATÓW DO POLSKIEJ OPERY „HALKA”

PoPolsku numer 1 Styczeń 2014

04 06 07 08 10 11 13 15 16 17 18 20 21 22 24

Mężczyzna Sport Show Kobieta Relaks Życie Praca Kariera i rozwój Rekreacja Zdrowie Kultura i Sztuka Książka Lekcja holenderskiego W kraju i za granicą Czas wolny

“Nie myślę na poziomie tego, co wolno, a czego nie wolno. Zastanawiam się raczej, czy ma to sens, czy to jest dobre?

Jeżeli tak, to popieram tę opcję.”

STOPKA REDAKCYJNA REDAKCJA Carolus, Gosia Bruins, Rafał Długosz, Anna Knapen-Potyrała, Victor Brenntice, Arnold Nienhuis, Marjolein van Driel, Charlotte de Meyere, Fred Steenbergen, Rebecca van der Voort, Angelique van ‘t Riet, Minnie, Welmoed Post, Sytse Bruinsma KONCEPCJA Guido Keutgen & Angelique van ‘t Riet WSPÓŁPRACA Mikołaj Pawłowski, Bożena Kwiecień, Marjolijne van ’t Hof, Jeroen Ledoux, Hans Pannekeet, Nela Bartyńska (DTP), Jakub Bartyński (DTP) DRUK Janssen/Pers Rotatiedruk POPOLSKU Geerweg 7, 2461 TS Ter Aar E-mail: redactie@popolsku.nu Strona internetowa: www.popolsku.nl Numer Kvk: 24308228 Nakład: 40.000 Chcesz zaprenumerować poPolsku?

A może chcesz dać prenumeratę gazety w prezencie? To możliwe! Wyślij maila na adres guido@popolsku.nu, a co dwa tygodnie znajdziesz poPolsku w swojej skrzynce!

OBSERWUJ POPOLSKU: @gazetapopolsku

GazetaPoPolsku

Najświeższe wiadomości z Holandii znajdziesz codziennie przed 8:30 na stronie www.popolsku.nl!

WIADOMOŚCI I INFORMACJE NA TEMAT

NA TEMAT WIADOMOŚCI I INFORMACJE

I I WIADOMOŚC

ŻYCIA I PRACY W HOLANDII

ŻYCIA I PRACY W HOLANDII

HOLANDII POPOLSKU I PRACY W NUMER 1 • STYCZEŃ ŻYCIA 2014 • € 0,70 NA TEMAT INFORMACJE

€ 0,70 1 • STYCZEŃ 2014 • POPOLSKU NUMER

• STYCZEŃ NUMER 1

0,70 2014 • €

CIĄŻA W HOLAND II LANDII HO str. 12 CIĄŻA WHO LANDII.str.

12 W 12 A str Ż IĄ C POPOLSKU

W tym numerze: ciążowe wizyty kontrolne u położnej. Przeczytaj

artykuł w tym wydaniu

WYWIAD Z PASTO REM JULES DRESM É • NOWA HOROSKOP

poPolsku!

RUBRYKA: ŁAPACZ • RYWALIZACJA W HOLEND W tym numerze: artykuł w tym wydaniu poPolsku!

SNÓW ERSKIEJ ZAWODOWEJ BREDA kontrolne u położnej. Przeczytaj wizytyNAJBA ciążowe RDZIE POLSKIM niu poPolsku!

PIŁCESNÓW NOŻNEJ A: ŁAPACZ ANDRÉ RIEU • HOLENJ artyku EMRUBRYK ł w tym wyda W HOLAN • NOWA WPOMOC ÉMIAST DII DRESM SNÓ• zytaj DERSK JULES NOŻNEJ Przec ACZ EM A NORMA DLA PIŁCE PASTOR WEJ numerze: Zolne A: ŁAP u położnej.

ZAWODO W tymWYWIAD AKTYW RYK NEJ NOŚCI A RUB W HOLENDERSKIEJ NOŻ POMOC NEJ • FIZYCZ we wizyty kontr PIŁCEDII ciążoHOROS KOP • RYWALIZACJA SMÉ • NOW HOLAN M WWEJ

Życie.

Praca

. IM MIASTE OC EJ DRE Praca ZAWODO POM • . LANDII JULES POLSK FIZYCZN KIEJ RDZIEJ NOŚCI Kultu NAJBA AKTYW TOREM ra.

ENDERS BREDA EJ NORMA DLA W HO D Z PAS ERSKA ACJA W HOL • HOLEND CI FIZYCZN WYWIA RIEUALIZ MIASTEM ANDRÉ OP • RYW AKTYWNOŚ Kultura.

POLSKIM MA Praca HOROSK DZIEJPraca . NOR DLA .

NAJ. BAR Kultura. Życie ENDERSKA BREDA U • HOL Praca.

ANDRÉ RIE

NUMER DOSTĘPNY 12 2 13 14 18 14 1818 13 12 JUŻ OD 137 LUTEGO! 14 Życie.

str.

Praca.

str.

str.

DAMIAN: MARK TOP 10 POLSKI BIEGŁY WIELOPETING str.

OZIOMO str. WY MĘSKICH KSIĘGOWY str.

W HOLANDII ZAWOD W HOLANDII 10ÓW TOPstr.

COŚ DLATING MARKE CIEBIE? W str.

HOLANH DAMIAN: DII Y MĘSKIC ZIOMOW 10 WIELOPO str.

TOP POLSKI BIEGŁY ÓW TINGDII - MĘZAWOD RKE HOLAN SKICH MAW WY Y KSIĘGO HOLAND WODÓ W II IAN: CIEBIE?ZAW DLAMOW LOPOZIO DAM WIECOŚ DII W HOLANGŁY II II POLSKI BIE W HOLAND BIE? W HOLAND CIE DLA KSIĘGOWY II COŚ W HOLAND

12

str.

SZUKAstr. str. MY KANDY MY SZUKATATÓW DO Y TATÓW POLSK IEJ KAM KANDY SZU W OPERY ATÓ „HALKA EJ ” DYT POLSKI DO KAN EJ ” POLSKI„HALKA DOOPERY LKA” OPERY „HA

PROBOSZCZ JULES DRESMÉ W dzień powszedni pukam do drzwi plebanii proboszcza Dresmé. Imponujące drzwi otwiera pracownik parafii i zaprasza mnie serdecznie do środka. Proboszcza jeszcze nie ma, więc dla zabicia czasu piję otrzymaną kawę i kreślę pierwsze linijki artykułu do pierwszego numeru „Po Polsku”, który ukaże się w 2014 roku. Po chwili do środka wchodzi bardzo dynamiczny, ciepły mężczyzna ze spojrzeniem Clinta Eastwooda, przedstawia się jako „Jules” i zaprasza mnie na plebanię. Dobry początek!

Proboszcz Dresmé robi wrażenie nowoczesnego i energicznego człowieka. Od razu zaczyna opowiadać o swojej pracy i o tym, jak jest zaangażowany w życie swoich polskich parafian, którzy już od lat czują się w jego parafii jak w domu.

Jules Dresmé chętnie łączy. Zawsze spogląda poza swoje granice. Urodzony w Hadze, wychowany w wierze, dalej w niej wzrastał. Jego zainteresowanie wiarą było coraz większe. Po ukończeniu prawa postanowił studiować teologię katolicką w Amsterdamie, aby w rezultacie zostać księdzem.

Po krótkiej przerwie, kiedy to był bardzo aktywny w Kościele Rzymskokatolickim, powrócił do swoich studiów i w 1997 roku przyjął święcenia kapłańskie.

W parafii proboszcza Dresmé odprawia się msze po angielsku (w każdy sobotni wieczór), ponieważ uczestniczą w nich ludzie z różnych krajów. Językiem przewodnim jest angielski, aby osoby z Południowej Ameryki, Filipin, Kanady i Ameryki Północnej również mogły uczestniczyć we mszy świętej. Poza tym, w Holandii jest jeszcze osiem parafii, w których dla 320 000 polskich mieszkańców odprawia się msze po polsku*.

Proboszcz Dresmé poszukuje sposobów na ulżenie w cierpieniach, pochyla się nad trudnymi pytaniami i koncentruje się na możliwościach i rozwiązaniach, robiąc to wszystko w piękny i przejrzysty sposób. Według niego, wiara niesie ze sobą wspaniałą wieść: „Jesteśmy, aby sobie nawzajem służyć, prosić siebie nawzajem o pomoc i tej pomocy sobie wzajemnie udzielać.”

Kościół w Polsce opisuje jako „nieco bardziej surowy, o strukturze władzy, która w Holandii jest mniej obecna.” Jules Dresmé kontynuuje: “Nie jestem częścią władzy, uważam, że moim zadaniem jest wspieranie, pocieszanie, pomoc i łączenie

ludzi w różnorakich aspektach! Nawet jeśli nie jest łatwo! Bo przecież nieprzyjemne doświadczenia są częścią życia i wyzwaniem jest dla mnie właśnie wspólne przetrwanie, uzupełnianie siebie nawzajem w chwilach zarówno siły, jak i słabości.”

Jednym z przykładów wartościowego wkładu w łączenie podaży i popytu jest zorganizowanie polskojęzycznej mszy niedzielnej w Beverwijk, prowadzonej przez Ojca Krzysztofa Obiedzińskiego, który utworzył polską wspólnotę w Amsterdamie. Organizuje ona różne wydarzenia religijne i kulturalne dla polskojęzycznych katolików mieszkających w północnozachodnim regionie Holandii.

Pomiędzy „Dekalog to nie zakazy, ale właściwie obietnice” a „Dobrze jest mieć zasady, bo się wtedy wie, co oznacza czerwone, żółte i zielone światło i uniknie się potrącenia na jezdni” proboszcz nalewa mi drugą filiżankę kawy. Po chwili namysłu dodaje: „Nie chodzi o to, by żyć według zasad, bo wtedy żyje się w strachu. Chodzi o to, by odkryć, co te zasady oznaczają, aby mogły pomóc w uporządkowaniu życia.

Wówczas nie żyjesz według zasad, bo tak trzeba. Stosujesz się do nich, ponieważ zawierają mądrość prowadzącą do szczęścia. I to chciałbym przekazać!”

Piękne myśli biegną jedna za drugą i po prawie dwóch godzinach stoję znów na zewnątrz, z głową pełną wszystkich mądrości, które właśnie usłyszałam. Za mną otwierają się jeszcze drzwi i wychyla się proboszcz. „Czy mogę jeszcze coś przekazać polskim czytelnikom? Czy mogłaby Pani napisać, że ludzie powinni przede wszystkim dążyć do całkowitej wolności? I że sami powinni rozważać swoje osobiste decyzje? Bo wolność to nie dowolność i zawsze niesie ze sobą odpowiedzialność, za którą idzie własna decyzja zmieniona w działanie.”

Zapewniam go, że z pewnością przekażę tę myśl czytelnikom i jeszcze pod wrażeniem wsiadam na rower i jadę do redakcji.

Więcej informacji o działaniach proboszcza Dresmé można przeczytać na stronie: www.popolsku.nl • * Na stronie www.popolsku.nl są dostępne informacje o tych parafiach oraz jest możliwość wyszukiwania najbliższego kościoła na podstawie kodu pocztowego.

poPolsku nr 1 • 04

BISKUP DAJE NAUCZKĘ PARAFIANOM Biskup Musselman z Kościoła Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich dał niezłą nauczkę wspólnocie wiernych w amerykańskim Salt Lake City. Aby się dowiedzieć, jak to jest z sympatią członków jego kościoła wobec bliźnich, został ucharakteryzowany na bezdomnego i udał się do świątyni. Pięć osób poprosiło go, by ją opuścił. Pozostali próbowali go ignorować, nawet gdy życzył im wesołego święta dziękczynienia. Wszyscy osłupieli, gdy Mosselman udał się na ambonę i zdjął przebranie. Wyjaśnił, że nie chciał nikogo zawstydzać. Chciał jedynie przypomnieć wiernym, aby dostrzegali Chrystusa w każdym bliźnim, bez względu na jego status społeczny. •

GRY KOMPUTEROWE

JAKO HOLENDERSKI SPOSÓB

NA SPĘDZANIE CZASU Z RODZINĄ Gry komputerowe coraz częściej stają się sposobem na spędzanie czasu z rodziną. W jednej trzeciej rodzin gra się nawet raz w tygodniu. Trzy czwarte rodzin ma w salonie komputer do gier. Wyraźnie zmienia się także podejście rodziców do gier komputerowych, które są według nich ciekawe, pouczające i pożyteczne. Takie konkluzje przyniosło badanie przeprowadzone przez VIVA i Sony PlayStation wśród 2000 rodziców.

SPOSÓB NA SPĘDZANIE CZASU Z RODZINĄ Ponad 70% respondentów uznaje gry komputerowe za ciekawy sposób na spędzanie czasu z rodziną. Najczęściej gra się w gry towarzyskie i sportowe. Również gry strategiczne cieszą się wśród rodzin popularnością. Rodzice wolą nawet, by ich dzieci grały właśnie w te gry. Około 70% rodziców uważa, że gry komputerowe przynoszą więcej pożytku niż szkody.

CORAZ BARDZIEJ POZYTYWNIE Z badania wynika, że rodzice są coraz bardziej pozytywnie nastawieni do gier jako sposobu na spędzanie wolnego czasu. Około 60% rodziców uważa, że gry mają korzystny wpływ na ich dzieci. Około 90% sądzi, że gry komputerowe wspomagają strategiczne myślenie, rozwój językowy, koordynację wzrokowo-ruchową i umiejętność rozwiązywania problemów.

RODZICE NA TABLECIE, DZIECI NA PLAYSTATION Sami rodzice chętnie grają. Z tą różnicą, że grają przede wszystkim na tablecie albo smartfonie, podczas gdy dzieci najchętniej korzystają z komputera. W rodzinach gra się często na konsolach takich jak PlayStation®3.

GRY DLA CAŁEJ RODZINY PlayStation®3 i PlayStation Vita oferują szeroki wybór niedrogich gier dla całej rodziny. Jesienią 2013 roku pojawiły się dla dzieci: „Wonderbook: Wędrówki z dinozaurami” i „InviZimals”. W pierwszej dzieci odbywają podróż w świecie dinozaurów.

W drugiej, za pomocą PS Vita, mogą udać się na poszukiwanie niewidzialnych stworzeń, które kryją się w całym domu. W GT6 ojcowie mogą usiąść za kółkiem swojego ulubionego bolida, a dla mam na PS3 standardowo dostępny jest SingStar. •

BREDA NAJBARDZIEJ POLSKIM MIASTEM W HOLANDII

GALAXYCLUB.NL Jesteś wielbicielem Samsunga Galaxy i chciałbyś być na bieżąco ze wszystkimi nowinkami dotyczącymi tego popularnego Androida? GalaxyClub lub www.galaxyclub.nl to adres dla Ciebie! •

Polskie miasto w Holandii – coś takiego naprawdę istnieje? I tak, i nie. Nie, ponieważ Breda z jednej strony jest oczywiście miastem na terytorium Holandii. Tak, ponieważ z drugiej strony, ze względu na swoją historię, miasto ma wiele wspólnego z Polską.

Wszystko zaczęło się podczas drugiej wojny światowej, kiedy to Bredę wyzwolili Polacy.

Przypominają o tym: płyta pamiątkowa przed ratuszem, pomnik w Wilhelminapark i kaplica maryjna.

Po wojnie wielu żołnierzy osiadło tu na stałe. •

ŁĄCZY PRACĘ I POLSKIE RYTMY!

tel. 0617781022

poPolsku nr 1 • 05

WAARBORGFONDS

1 NA 10 KIEROWCÓW W HOLANDII ZARYSOWUJE INNE SAMOCHODY,

ALE TEGO NIE ZGŁASZA

Waarborgfonds Motorverkeer (Motoryzacyjny Fundusz Gwarancyjny) to zabezpieczenie przed szkodami, które możesz odnieść w ruchu drogowym i których nie możesz dochodzić u ubezpieczyciela. Bardzo ważny dla każdego, kto posiada samochód i ubezpieczenie samochodowe.

Jest on finansowany przez ubezpieczycieli, którzy opłacają roczną składkę. Celem Waarborgfonds jest zadbanie o to, by ludzie, którzy odnieśli szkodę, a nie mogą dochodzić swoich praw u ubezpieczycieli, mieli do kogo zwrócić się o pomoc.

Skontaktuj się z funduszem, jeśli ktoś uszkodził Twój samochód i nie pozostawił danych kontaktowych. Waarborgfonds wynagrodzi Ci szkodę od kwoty ryzyka własnego w wysokości 250€.

20% właścicieli samochodów przyznaje, że czasem zdarza im się zarysować inny samochód. 11%, po zarysowaniu cudzego auta, nawet zjechało z miejsca zdarzenia (bez zostawienia swoich danych kontaktowych).

BADANIE Wynika to z badania przeprowadzonego przez firmę AkzoNobel we współpracy z biurem badawczym Direct Research wśród 583 respondentów (grupa składała się w 51% z mężczyzn i w 49% z kobiet).

Badanie przeprowadzono w ramach promocji „stickerfix™”, folii pokrywającej rysy produkowanej przez AkzoNobel, a mającej sprawiać, że rysy staną się niewidoczne oraz mającej chronić miejsca narażone na zarysowanie.

OGROMNA WIĘKSZOŚĆ KIEROWCÓW MIAŁA ZARYSOWANY SAMOCHÓD Z 583 pytanych kierowców 88% przyznało, że miało zarysowany samochód. Według badania rysy były spowodowane przez innych użytkowników dróg (37%). Właściciele samochodów stwierdzają, że odstawiają samochód do warsztatu, jeżeli rysa jest głęboka albo zaczyna rdzewieć. 65% kierowców jeździ samochodem z zarysowaniami.

MOTORVERKEER

GDZIE NAJCZĘŚCIEJ DOCHODZI DO ZARYSOWAŃ?

Parkingi wielopoziomowe i centra miast to miejsca, gdzie ryzyko zarysowania jest największe. Najczęściej inni rysują samochód swoimi kluczykami. Wysoko na liście plasują się też parkingi otwarte: 31% obawia się, że ich auto będzie zarysowane na takim dużym terenie.

KIEDY MOŻESZ ZGŁOSIĆ ROSZCZENIE W WAARBORGFONDS? Fundusz przestrzega ścisłych zasad: • Szkoda musi zostać spowodowana przez pojazd mechaniczny. Dlatego wymagana jest ocena stanu pojazdu przez eksperta. Jest to regulowane przez Twojego ubezpieczyciela albo Waarborgfonds. Jeśli więc Twój samochód zostanie porysowany przez wandala, nie będziesz mógł skorzystać z funduszu.

• Musisz uczynić „wszystko, co w Twojej mocy”, by znaleźć sprawcę zdarzenia i poprosić go o wynagrodzenie powstałej szkody. Dlatego pamiętaj, by od razu zgłosić zdarzenie na policji (w ciągu 14 dni).

KOBIETY: TO MĘŻCZYŹNI NAJCZĘŚCIEJ USZKADZAJĄ SAMOCHODY Stickerfix™ zbadał również męskie i damskie stereotypy dotyczące zachowań za kierownicą. Według 85% kobiet to mężczyźni powodują najwięcej szkód.

Kobiety uważają, że są ostrożniejsze za kierownicą: 54% unika niebezpiecznych sytuacji przy parkowaniu.

Wśród mężczyzn grupa ta liczy 35%.

SZCZEROŚĆ Jeśli chodzi o uszkodzenia, mężczyźni i kobiety są jednak wobec siebie nawzajem szczerzy: 84% mężczyzn przyznaje się swoim partnerkom do szkody. Wśród kobiet grupa ta liczy 79%. •

WYNAJMOWANIE SWOJEGO SAMOCHODU:

OKAZJA DO ZYSKU CZY SZUKANIE PROBLEMÓW? Na pierwszy rzut oka, wynajmowanie swojego samochodu wydaje się świetnym sposobem na zmniejszenie obecnie bardzo wysokich kosztów posiadania i użytkowania auta. Czy rzeczywiście tak jest?

Porównywarka internetowa Diks.nl zbadała to zjawisko i szeroko je opisała.

RYZYKO I ZAGROŻENIA Wynajęcie własnego samochodu wiąże się z ryzykiem w zakresie ubezpieczenia. Właściciela mogą zaskoczyć spore nieprzewidziane wydatki. Ponadto, wszystkie szkody i mandaty rejestrowane są na jego

nazwisko, a na dodatek samochód może być użyty do działalności przestępczej. Prawdziwe niebezpieczeństwo zaczyna się dopiero, gdy najemca ma niespłacone mandaty lub niezapłacone podatki. W takim przypadku samochód może być zajęty przez policję lub urząd skarbowy! Wprawdzie niesprawiedliwie, ale takie są fakty.

ZAWRACANIE GŁOWY Wynajęcie własnego samochodu to nie tylko podjęcie ryzyka, ale również ogromna inwestycja czasu.

Właściciel musi między innymi: za pomocą strony internetowej na bieżąco informować o dostępności samochodu, ustalać szczegóły co do przekazania

kluczyków, notować stan licznika, uregulować kwestie ewentualnych uszkodzeń, a także sam musi płacić wszelkie kary i mandaty, by potem próbować je odzyskać od najemcy. O wszystkich tych sprawach, jak i o kosztach dodatkowej konserwacji samochodu, o jego zużyciu i utracie wartości, należy pamiętać ustalając cenę wynajmu, szczególnie, jeśli chcemy na tym nieco zarobić. Pojawia się zatem pytanie: czy zyski z wynajmu samochodu są warte wysiłku i ryzyka, które ta usługa ze sobą niesie? • Cały artykuł można znaleźć na stronie internetowej Diks.nl: http://www.diks.nl/blog/eigen-auto-verhuren-en-de-risicos-hierbij/.

poPolsku nr 1 • 06

RYWALIZACJA

W HOLENDERSKIM FUTBOLU ZAWODOWYM Nie od dziś wiadomo, że w polskim futbolu zawodowym dochodzi do rywalizacji cieszących się szczególnym zainteresowaniem ze strony kibiców.

Przykładem mogą być chociażby derby stolicy, czyli mecz Legii z Polonią. A jak to wygląda w Holandii?

KLOOTSCHIETEN:

WIELOWIEKOWY SPORT HOLENDERSKI

„Kloootschieten”, zwany również „kogel werpen” (rzucanie kulą) to wielowiekowy sport holenderski, w którym zawodnicy, najczęściej podzieleni na dwie drużyny, próbują jak najdalej rzucić kulą (kloot) obciążoną ołowiem. Jest to gra ludowa, którą w Holandii jako sport zorganizowany uprawia się przede wszystkim w Overijssel, Drenthe i Achterhoek. Według dokumentów dziejopisarstwa dotyczącego południowoholenderskiego Scheveningen, również i tam, przed laty, w XVII i XVIII wieku, uprawiano ten sport. Tradycyjną nazwę z regionu Twente, ‘kloatscheet'n’, jakiś czas temu zastąpiono współczesnym holenderskim terminem: „kogelwerpen”. W wielu miastach i wioskach regionu Twente organizuje się zawody w „klootschieten”. Zawodnicy zrzeszeni są w dwóch organizacjach: de Nederlandse Klootschietersbond i de Nederlands'n Kloatscheet Bond. Jeżeli zainteresował Cię ten stary i typowo holenderski sport, zajrzyj na stronę: www.klootschieten.com. •

KLASYK Najbardziej znany jest mecz pomiędzy Feyenoord Rotterdam a Ajax Amsterdam, zwany również „klasykiem”. Szczególne napięcie towarzyszące spotkaniom tych drużyn wynika głównie z długoletniej historii obu klubów oraz z faktu, że są to dwa największe miasta Holandii.

INNE WAŻNE MECZE: • De Derby van het Noorden (pomiędzy SC Heerenveen a FC Groningen) • De Gelderse Derby (pomiędzy Vitesse z Arnhem a N.E.C. z Nijmegen) • De Twentse Derby (pomiędzy Heracles Almelo a FC Twente z Enschede) • De Ijsselderby (pomiędzy Go Ahead Eagles z Deventer a PEC Zwolle) • De Brabantse Derby (jest ich kilka) pomiędzy NAC Breda a Willem II z Tilburga •

NAJPOPULARNIEJSZE

SPORTY W HOLANDII

ORGANIZUJEMY IMPREZY URODZINOWE FIRMOWE OKOLICZNOSCIOWE

GASTHUISSTRAAT 36, 5961GB HORST

Holandia to istny kraj pasjonatów sportu.

Uprawia go 71% mężczyzn i 66% kobiet. Zarówno wśród mężczyzn (21,5%) jak i kobiet (24,2%) króluje fitness, można wskazać wiele różnic w uprawianiu sportu w zależności od płci.

MĘŻCZYŹNI U panów na drugim miejscu stoi piłka nożna z mocnymi 19,9%. Natychmiast zwraca uwagę fakt, że sporty grupowe są popularniejsze wśród panów niż wśród pań.

Poza tym, mężczyźni chętnie uprawiają kolarstwo (16,1%), następnie bieganie (15,8%) i pływanie (11,7%).

KOBIETY Jeżeli chodzi o kobiety, na drugim miejscu pod względem popularności znajduje się pływanie (18,3%). Na trzecim miejscu znajdują się ćwiczenia grupowe przy muzyce (15,7%), zaraz za nimi wędrówki (15,6%). Bieganie znajduje się na miejscu piątym (12,5%). •

poPolsku nr 1 • 07

RAPER LANGE FRANS KORZYSTA NA SWOJEJ TERAPII Już od pewnego czasu raper Lange Frans zmaga się z problemem uzależnienia od alkoholu i narkotyków. Na szczęście postanowił poszukać pomocy.

Teraz twierdzi, że terapia bardzo mu pomaga. „Rozmawiamy nie tylko o moim zażywaniu narkotyków i piciu, ale też o wielu innych sprawach”.

Pod koniec ubiegłego roku, Frans i jego żona Daniëlle ogłosili, że po pięciu latach małżeństwa zamierzają się rozstać.

Jednym z powodów tego rozstania było uzależnienie Fransa. Jak jednak twierdzi 33-letni raper z Amsterdamu, wciąż ma dobre kontakty ze swoją byłą żoną. „Ze względu na dzieci chcemy pozostać w możliwie najbardziej zrelaksowanych stosunkach”.

Daniëlle i Frans chcą koncentrować się przede wszystkim na dwójce swoich dzieci. „Ostatecznie, jeśli nie będąc razem czujemy się szczęśliwsi, także dzieci wychodzą na tym lepiej”. Jednak pomimo tego, że sprawa rozwodowa jest nadal w toku, raper nie ma pewności, czy ich rozstanie jest definitywne. „Niczego nie wykluczam”, mówi. •

HENNY HUISMAN POWRACA DO ZDROWIA

PO OPERACJI RAKA NERKI

Henny Huisman, 62-letni prezenter programu „Supriseshow”, przeszedł w ubiegłym miesiącu skomplikowaną operację usunięcia raka nerki.

Po kilkudniowym pobycie w szpitalu Huisman został wypisany do domu, by tam powracać do zdrowia. „Własne łóżko jest o wiele wygodniejsze niż szpitalne”, uważa Huisman, którym w domowych pieleszach opiekuje się jego żona, Lia. „Ponadto mam tu wspaniałą pielęgniarkę. Wprawdzie niedyplomowaną, ale znam ją już czterdzieści lat”, żartował Henny.

TV KANTINE: MUSICAL W Holandii to już tradycja: uczniowie grup 8, którzy opuszczają szkołę podstawową, by przenieść się do średniej, zamykają okres szkolny wystawiając musical.

Od jakiegoś czasu pojawiały się pogłoski, że przygotowywany jest oficjalny musical satyrycznego programu TV Kantine. To jednak nie do końca prawda.

Musical tego programu satyrycznego ujrzy wprawdzie światło dzienne, jednak w rolach głównych nie zobaczymy w nim prowadzących programu, Carlo Bosharda i Irene Moors. Musical został bowiem przewidziany dla uczniów grup 8 szkół podstawowych.

Wspólnie z Bennym Vredenem, Carlo napisał przezabawny scenariusz oraz specjalne piosenki. Fabuła opowiada o chłopcu i dziewczynce, którzy przez przypadek trafiają do TV Kantine. Dzieci wcielają się między innymi w role Martijna Krabbé, Petera R. de Vriesa oraz Gastona Starrevelda. Począwszy od ubiegłego tygodnia musical dostępny jest dla wszystkich szkół podstawowych za pośrednictwem internetu. Zapowiedź tego szczególnego musicalu ukazała się już pod koniec ubiegłego roku w programie TV Kantine, podczas transmitowanego na żywo nagrania Life4You. Specjalnie na tą okazję, Carlo i Irene wcielili się w różne postacie: Jandino Asporaata, Joopa van den Einde, Ilse de Lange oraz Aliego B. •

PIOSENKARKA SUSAN BOYLE MA SYNDROM ASPERGERA

Dochodzenie do zdrowia po operacji, która – po wykryciu u niego „czegoś, co stanowiło zagrożenie” – okazała się konieczna, to także odzyskiwanie równowagi psychicznej po tej dramatycznej wiadomości.

Dzięki temu, że Henny co dwa, trzy lata poddaje się kompleksowym badaniom, wykryto u niego niewydolność nerek. Niestety kolejne wiadomości były tylko gorsze – diagnoza potwierdziła ‘renal cell carcinoma’, co oznacza raka nerek.

Kiedy myśli o momencie, w którym włożono mu w ręce folder „Rak nerek, co dalej?”, ponownie ogarnia go poczucie strachu. Wcześniej prezenter obiecywał sobie, że przy lekarzu nic nie da po sobie poznać, ale w tym momencie miał poczucie, jak gdyby ziemia usunęła mu się spod nóg.

Huisman nie ma jeszcze ostatecznej odpowiedzi na pytanie, czy usunięte z jego nerki guzy były łagodne, czy złośliwe. „Dziewięćdziesiąt procent wykrywanych w tym miejscu nowotworów jest złośliwych. Jeśli należę do tych dziesięciu procent, u których jest to postać łagodna, to będę ‘tylko’ musiał pozostawać pod kontrolą i na tym koniec.

Ponieważ, dzięki co dwa – trzy lata przeprowadzanej kontroli, sprawa została wykryta we wczesnym stadium, mam ogromną nadzieję, że na tym sprawa się zakończy i staram się koncentrować na zagojeniu się rany pooperacyjnej. To ma dla mnie w tej chwili priorytetowe znaczenie”, powiedział prezenter. •

Brytyjska piosenkarka Susan Boyle, która zyskała sławę w 2009 roku biorąc udział w programie Britain’s Got Talent, dowiedziała się właśnie, że cierpi na syndrom Aspergera – lekką odmianę autyzmu.

Wcześniej powiedziano jej, że cierpi na uszkodzenie mózgu, którego doznała w wyniku komplikacji powstałych podczas narodzin. „Teraz, kiedy o tym wiem, łatwiej mi zrozumieć co mi jest, odczuwam ulgę i nieco lepiej czuję się ze sobą”, wyznała Boyle dla brytyjskiej gazety.

Syndrom Aspergera utrudnia między innymi kontakty towarzyskie i nawiązywanie związków. Wcześniej Susan była często szykanowana tylko dlatego, że była „inna”. Piosenkarka nie liczy jednak na to, że nowa diagnoza będzie miała wpływ na jej życie. „To w żaden sposób nie zmieni mojego życia”, powiedziała Boyle. „To po prostu przypadłość, którą muszę zaakceptować i nauczyć się z nią żyć”. •

poPolsku nr 1 • 08

ŁAPACZ SNÓW

PRZEPIS POFFERTJES

Każdy z nas śni! W ciągu jednej nocy nawet kilka razy popadamy w tzw. fazę snu REM (ang. Rapid Eye Movement). W ciągu trwania tej fazy wykonujemy szybkie ruchy gałek ocznych. I to wszystko około czterech razy w ciągu nocy, co równa się około 24% całego, poświęconego na sen czasu.

PRAWDZIWIE HOLENDERSKA POTRAWA

Są to odpowiedniki malutkich racuszków, ale grubsze i bardziej słodkie. W trakcie przygotowywania, poffertjes (wym. pofercies) są (w przeciwieństwie do naleśników) obracane, zanim jeszcze zetnie się ciasto. Dzięki temu wewnątrz są przyjemnie miękkie i przyjmują okrągłą formę.

Poffertjes smakują najlepiej, gdy są serwowane z cukrem pudrem, masłem lub ewentualnie słodkim syropem, uzyskiwanym przy produkcji cukru (stroop). Poffertjes często prezentowane są jako potrawa typowo holenderska. Pochodzą jednak z Francji.

SKŁADNIKI I POTRZEBNE PRZEDMIOTY: SPECJALNA PATELNIA DO POFFERTJES (Z OKRĄGŁYMI WGŁĘBIENIAMI) • GOTOWA MIESZANKA JEŚLI CHCESZ PRZYGOTOWAĆ MIESZANKĘ SAMEMU: 250 G MĄKI Z PROSZKIEM DO PIECZENIA • 2 JAJKA • 2 DL MLEKA • SZCZYPTA SOLI • MARGARYNA DO PIECZENIA

przygotowanie: • Wymieszaj wszystkie składniki i smaż. Podawaj z cukrem pudrem lub innymi słodkościami.

Smacznego!

Zdania na temat znaczenia snów są bardzo podzielone. Analiza tego, co dokładnie dla nas oznaczają jest trudna, ale jesteśmy przekonani o tym, że jest potrzebna. W snach przetwarzamy często wrażenia, frustracje, uczucia lub po prostu wydarzenia minionego dnia, a nawet kilku dni. Zobrazowanie najgłębszych emocji może być bardzo pomocne. Sny są bardzo niezwykłe i na pewno warto poświęcić im uwagę!

Jeżeli chcesz nauczyć się lepszego zapamiętywania snów, sam możesz mieć na to wpływ. Każdego ranka, kiedy tylko się obudzisz, weź kartkę papieru i długopis. Następnie zapisz wszystko to, co pamiętasz. Robiąc to, ćwiczysz bowiem umiejętność zapamiętywania snów. Po prostu spróbuj!

Sama także dużo śnię i regularnie miewam sny powracające, a w każdym razie o powracającej tematyce. Inne okoliczności, ta sama sytuacja. Zabawne, że nie jestem w tym odosobniona – jest wielu ludzi, którym się to zdarza. Właściwie jednak nie rozmawiamy zbyt często o naszych snach z innymi. To wciąż świat intymny, tylko dla nas. W kolejnych numerach poPolsku będę dzielić się z Wami moimi snami. Będzie mi także ogromnie miło, jeśli i Wy zechcecie wysłać mi swoje sny, abyśmy mogli wspólnie je przeanalizować. Wysyłajcie swoje sny na adres: redactie@popolsku.nu.

Do następnego łapacza snów!

Minnie • Chcesz poznać znaczenie swoich snów? Wyślij maila z opisanym snem na adres redactie@popolsku.nu. Oczywiście wszystkie reakcje pozostaną anonimowe.

Jesteś z Polski lub mówisz po polsku?

Znajdź wymarzoną pracę na terenie UE. Medior Level SAP HCM/HR Consultant DSR Europe Rotterdam

SQL-server database administrator

Tech Specialist Incident & Risk Management

Career Value Wageningen Gelderland

IT Staffing Nederland B.V. Rijswijk

Electrical Engineer

C# ASP.NET MVC innovatieve developer

Application/Business Process Manager

Opus Recruitment Solutions Ltd Amsterdam

Career Value Zeist Utrecht

Michael Page International Netherlands BV Amsterdam

Senior Instrumentation Engineer

Business Analyst Payments/Sepa SDD

.NET (Scrum) Tech

Opus Recruitment Solutions Ltd Terneuzen Zeeland

Square One Resources Amsterdam

Career Value Raalte Overijssel

Project Management Officer

SOA Integration Architect

Top Junior Medior PHP'er Webdeveloper

Michael Page International Netherlands BV Utrecht

Next Ventures Ltd Eindhoven

Career Value Apeldoorn Gelderland

NOC Manager Darwin Recruitment Amsterdam

Infrastructure Solution Architect Levy Associates Ltd Amsterdam

Front end developer HTML/CSSJava/Jquery Webdeveloper NET, 50/50 back front end Career Value Rosmalen

Career Value Culemborg Gelderland

Senior Wireless Solution Sales Engineer Więcej ofert pracy na naszej stronie internetowej.

Obserwuj nas na: NL Manning GmbH Den Haag GazetaPoPolsku i @gazetapopolsku

poPolsku nr 1 • 09

PERYPETIE MIŁOSNE WYKRACZAJĄ

POZA MEDIA SPOŁECZNOŚCIOWE Pomimo ogromnej popularności Facebooka i Twittera holenderscy single utrzymują status swojego życia miłosnego na mediach społecznościowych w tajemnicy. Większość z nich najchętniej nie przekazywałaby w tych miejscach żadnych informacji na ten temat, wynika z badania przeprowadzonego przez holenderską stronę randkową.

MAGICZNE SŁOWO: PRYWATNOŚĆ Aż 84 procent badanych uważa, że Facebook nie jest odpowiednim miejscem do roztrząsania swojego życia uczuciowego przy pomocy postów lub zdjęć.

Ponad połowa z nich (sześciu na dziesięciu) uważa jednak, że w przypadku zaistnienia związku swojego (przyszłego) nowego partnera powinno się dodać do kręgu przyjaciół na mediach społecznościowych.

A 40 procent uważa nawet, że na tym sprawa powinna się zakończyć; wirtualne wyznania miłosne i wyrazy uczucia badani uznali za nieodpowiednie, bo według nich powinno się je zachować dla siebie i osoby zainteresowanej.

Magicznym słowem staje się tutaj prywatność. Tylko 44 procent uważa, że status związku powinien zostać dopasowany na Facebooku w momencie, gdy rzeczywiście się on zmienia.

BYŁY PARTNER POZOSTAJE W KRĘGU ZNAJOMYCH Czterech na dziesięciu badanych pozostawia byłego partnera w kręgu swoich znajomych na Facebooku. Wśród nich częściej robią tak mężczyźni niż kobiety (44 do 34 procent). Najczęściej wymienianym powodem zachowania takiego kontaktu na Facebooku, jest tu chęć pozostania w dobrej przyjaźni. Za dobry powód badani uważają także zachowanie kontaktów z kręgiem wspólnych przyjaciół obu byłych partnerów. Istnieje przecież szansa, że i tak się spotkają gdzieś w sieci, podczas dzielenia się i udostępniania rzeczy w ramach kręgu przyjaciół.

Z badania nie wynika, czy pary, które poznały się za pośrednictwem mediów społecznościowych, także uważają, że informacje na temat perypetii miłosnych i wyznań dotyczących uczuć nie powinny być udostępniane na Facebooku i Twitterze. •

NIEZADOWOLENIE Z SEKSU PROWADZI DO

ROZPADU ZWIĄZKU

Z najnowszych badań strony randkowej Parship wynika, że niezadowolenie z seksu i krytyka życiowego partnera mogą wskazywać na rychłe zakończenie związku.

Tylko 20 procent przyczyn rozpadu związku traktowane jest jako zaskoczenie.

Wiele kłótni, bolesne „ciche dni” i niechęć do przebywania z partnerem. Nawet, jeśli nie powiecie sobie tego wprost, przeważnie pojawiają się zdecydowane oznaki, że związek jest nie do uratowania. A najbardziej oczywiste z nich, znajdziesz „w łóżku”. Jeśli i tam nie znajdujesz przyjemności, to – według 37 procent badanych – jest to wystarczający powód do zakończenia związku.

Oprócz fizycznych sygnałów z sypialni, nadchodzący koniec związku może także zwiastować wiele innych sygnałów. Dla 27 procent badanych jest to krytyka zachowania i/lub wyglądu partnera. Spieranie się lub kłótnie to początek końca dla 35 procent biorących udział w badaniu, a 23 procent upatruje sygnałów do

rozstania w fakcie, że partner nagle chce spędzać o wiele więcej czasu z przyjaciółmi. I tylko mała ćwiartka respondentów twierdzi, że zabawa się skończyła, jeśli para zwyczajnie nie ma już o czym ze sobą rozmawiać.

TOP 3 ODPOWIEDZI NA PYTANIE: JAK ZAUWAŻYŁEŚ, ŻE TWOJEGO ZWIĄZKU NIE DA SIĘ JUŻ URATOWAĆ?

• Przestaliśmy uprawiać seks lub uprawialiśmy go bardzo rzadko (ogółem 27%, kobiety 37%, mężczyźni 38%).

• Rozmowy często kończyły się w drażliwych i/lub pełnych napięcia momentach (ogółem 35%, kobiety 35%, mężczyźni 36%).

• Częściej niż kiedyś krytykowaliśmy swoje zachowanie i wygląd (ogółem 27%, kobiety 30%, mężczyźni 25%). •

NOWOROCZNA KĄPIEL MORSÓW? BRRRRR, TO NIE DLA MNIE! Minęło już kilka tygodni nowego roku. Wiele osób powróciło do fanatycznego odchudzania się czy po raz setny rzuciło palenie. Inni obiecali sobie, że w tym roku będą więcej się ruszać, więcej oszczędzać i powzięli wiele innych dobrych postanowień. Zapewne setki osób siedzi też właśnie w domu z przeziębieniem albo zapaleniem płuc, bo uznali za konieczne, by 1 stycznia o 12 w południe zanurkować w lodowatym Morzu Północnym, na cześć tradycyjnej, noworocznej kąpieli morsów.

Nigdy nie rozumiałam, co opętuje ludzi, którzy pierwszego dnia każdego roku, około południa, odziani w kostiumy kąpielowe chcą dawać nura do lodowatej wody na plaży w Scheveningen, by następnie, niemalże z zapaleniem płuc, rozgrzewać się kubkiem zjełczałej grochówki. Na miłość boską, gdzie w tym jakikolwiek sens!?

Jeśli miałabym zadać to pytanie któremukolwiek z uczestników, zapewne otrzymałabym odpowiedź w stylu „Po prostu, żeby zmyć z siebie stary rok i mieć świeży start w nowy”.

Mimo wszystko nie rozumiem. Nie lepiej po prostu wskoczyć pod zimny prysznic? Dużo łatwiej i tak samo efektywnie. A kto wie, może nawet bardziej efektywnie? Nurkujesz pod zimny strumień wody, następnie odkręcasz kurek z gorącą, wskakujesz w rozgrzaną piżamę, raz – dwa – trzy i jesteś w swoim przyjemnym, a przede wszystkim ciepłym salonie.

Bez zimna, bez zapalenia płuc, bez zjełczałej grochówki (no dobra, jeśli lubisz – twój wybór), a mimo wszystko z poczuciem duchowego oczyszczenia i gotowy na nowy rok. Każdemu według potrzeb, że tak powiem.

A jednak z roku na rok liczba uczestników na wybrzeżu Scheveningen i w okolicach wzrasta.

Wciąż więcej osób wydaje się mieć potrzebę, by w ten sposób zmyć z siebie stary rok.

W tradycyjnej noworocznej kąpieli morsów, która w 1960 roku zawitała do Holandii z Vancouver, brała niegdyś udział zaledwie mała grupa pływaków. Obecnie urosła ona do wielkiego, międzynarodowego i przede wszystkim – komercyjnego wydarzenia, w którym tylko w naszym kraju bierze udział około 10.000 mężczyzn (i kobiet). W towarzystwie głośnych okrzyków i wiwatów zanurzają się w lodowatej wodzie. Specjalnie by wziąć udział w tej noworocznej tradycji, do Holandii zjeżdżają nawet cudzoziemcy.

To nie dla mnie! Wielbicieli lodowatej wody wolę oglądać podczas noworocznej emisji wieczornych wiadomości, leniwie wylegując się na fotelu. I – jakże by inaczej – w nagrzanej na kaloryferze piżamie, zagryzając olibollen z cukrem pudrem i popijając kieliszek wspaniałego szampana. •

poPolsku nr 1 • 10

HOROSKOP BARAN (21 marca – 20 kwietnia) Spróbuj znaleźć odpowiedź na trudne pytanie u starszego członka rodziny. Zapowiada się trudna rozmowa, ale ostatecznie przyniesie oczekiwaną odpowiedź.

BYK (21 kwietnia – 21 maja) W nadchodzącym czasie będziesz mieć mniej energii. Spróbuj to zaakceptować i wsłuchaj się dobrze w swoje ciało. Po okresie odpoczynku będziesz mieć wystarczająco dużo energii, by przenosić góry.

BLIŹNIĘTA (22 maja – 21 czerwca) Nie siedź bezczynnie, kiedy rozpęta się burza z kimś bliskim. Porozmawiajcie o tym, ale uważaj, by nie powiedzieć czegoś, czego będziesz żałowa ć.

RAK (22 czerwca – 22 lipca) Niezależnie od tego, czy jesteś w związku czy też nie, możesz w tej chwili czuć się bardzo samotny. Zadzwoń do przyjaciół, zawsze znajdziesz kogoś, kto zechce dotrzymać ci towarzystwa.

LEW (23 lipca – 22 sierpnia) Zaczynasz odczuwać klaustrofobię w związku lub przyjaźni. Spróbujcie dać sobie trochę więcej przestrzeni i wolności, abyście oboje znowu mogli zacząć oddychać.

PANNA (23 sierpnia – 23 września) Miłość wydaje się być intensywna. O każdą chwilę walczysz, jakby to miała być ostatnia okazja, by się nią nacieszyć. Zadaj sobie jednak pytanie: odgrywasz rolę czy odkryłeś swoje głębsze ja?

WAGA (24 września – 23 października) Właśnie teraz posiadasz dodatkowe pokłady energii. Nie pozwól się zatrzymać podnosząc za wysoko poprzeczkę i połącz życzliwą przyjacielskość ze zdecydowaniem, a osiągniesz cel.

SKORPION (24 października – 22 listopada) Zamykasz trudny, ciężki okres i zaczynasz mieć odwagę, by patrzeć w przyszłość i cieszyć się małymi rzeczami. Otrzymasz niezwykłą wiadomość z zagranicy.

STRZELEC (23 listopada – 21 grudnia) Pomimo tego, że nad głową wisi ci finansowe ryzyko, gwiazdy mówią, że to świetny moment, by podjąć się tego dużego projektu. Zbyt często rozpamiętujesz przeszłość, szanse są tu i teraz.

KOZIOROŻEC (22 grudnia – 20 stycznia) Wybierz siebie i nie daj się zbić z tropu. Baw się dobrze, ale pamiętaj, że masz przed sobą także inne zadania. Najpierw podejmij się skomplikowanych zadań, byś potem miał dużo czasu dla siebie.

WODNIK (21 stycznia – 19 lutego) Marnowanie czasu nie mieści się w twoich możliwościach, chyba, że zaakceptujesz konsekwencje. Licz się ze swoim otoczeniem, może się okazać, że nie zgadza się na twoje plany.

RYBY (20 lutego – 20 marca) Spróbuj znowu nauczyć się czegoś nowego.

Stoisz na początku dużej przygody w dziedzinie rozwoju osobistego. Nie bądź zbyt krytyczny w stosunku do siebie, początki zawsze są trudne.

FILOWY TYP NA DVD:

„PAWN SHOP

CHRONICLES”

Pawn Shop Chronicles to komedia akcji w reżyserii Wayne’a Kramera. W rolach głównych wystąpiły największe gwiazdy filmu, wśród których tragicznie zmarły niedawno Paul Walker, Norman Reedus znany z filmu The Walking Dead oraz Elijah Wood z Władcy Pierścieni.

FABUŁA W Pawn Shop Chronicles śledzimy cztery różne i niezależne od siebie wątki. Widzimy więc przygotowania czterech narkomanów, którzy w prześmieszny sposób zamierzają dokonać napadu na laboratorium metamfetaminy, wielbiciela Elvisa, który próbuje zarabiać na życie nieudanymi występami i świeżo upieczonego małżonka, który wyrusza na poszukiwania swojej zaginionej, byłej żony. W zasadzie jedynym ogniwem łączącym wszystkie wątki jest Alton – właściciel lombardu, który co i rusz pomaga wszystkim bohaterom, sprzedając zastawione przez nich przedmioty i jednocześnie próbując trzymać się z daleka od agresywnego, anonimowego kierowcy.

Podsumowując, czasami opowieść staje się nieco zagmatwana, ale reżyser Wayne Kramer wie, jak pokierować akcją, by w osobliwy sposób pod koniec filmu wszystkie wątki ułożyły się w logiczną całość. Jednak nawet wtedy, gdy wątki zaczynają do siebie pasować, upływ czasu we wszystkich czterech z nich został zestawiony w tak niezwykły sposób, że widz ma wrażenie, jakby jednocześnie oglądał cztery różne filmy. Dzięki temu mamy możliwość obejrzenia zabawnego filmu akcji, w którym musimy uważnie śledzić akcję, aby się nie pogubić. Pawn Shop Chronicles na pewno warty jest obejrzenia. Od 12 grudnia 2013 roku film Pawn Shop Chronicles dostępny jest na DVD. •

CIEKAWOSTKI:

W JAKI SPOSÓB USTALA SIĘ NUMER IDENTYFIKACYJNY OBYWATELA?

Numer BSN (burgerservicenummer), czyli inaczej numer identyfikacyjny obywatela, zawsze składa się z 9 cyfr.

Cyfry te ustalane są przez system komputerowy. W rzeczywistości nie wszystkie kombinacje cyfr są wydawane. Tylko numery BSN, które przejdą przez tzw. próbę jedenastu, mogą być wykorzystane, jako numery identyfikacyjne obywateli. Wyobraź sobie, że litery w numerze BSN są właściwie cyframi: abcdefghi.

Wtedy należy przeprowadzić (bardzo skomplikowane) działanie, którego wynik zdjęcie: ©AREND VAN DAM powinien być podzielny

przez 11. Jeśli mielibyśmy dokonać działania względem naszego przykładu, wyszłoby nam: (9xa) + (8xb) + (7xc) + (6xd) + (5xe) + (4xf) + (3xg) + (2xh) – (1xi).

Ten skomplikowany system został wymyślony po to, by zapobiec ewentualnym problemom, w przypadku pomyłki podczas konieczności wprowadzania numeru BSN. Komputer, np. należący do holenderskiego urzędu podatkowego, automatycznie wykryje nieistniejący numer, dzięki czemu do systemu nie zostaną wprowadzone błędne dane. •

SUDOKU Wypełnij cyfry od 1 do 9. Każdy numer może pojawić się tylko 1 raz w każdym rzędzie, każdej kolumnie i bloku 3x3. Rozwiązanie znajdziesz w polach A, B, C, D i E. Rozwiązaniem sudoku jest kod cyfrowy. Na naszej stronie internetowej www.popolsku.nl możesz wpisać rozwiązanie w zakładce Relaks. Wśród wszystkich nadsyłających prawidłowe rozwiązanie wylosujemy 2 zwycięzców, którzy otrzymają 2 bilety do Muzeum Teylers w Harlemie •

poPolsku nr 1 • 11

W HOLANDII UISZCZA SIĘ OPŁATY ZA WYRZUCENIE SPRZĘTÓW ELEKTRYCZNYCH Co roku Holandia produkuje około 60 milionów ton śmieci. W numerze 24 „Po Polsku” (ostatni numer w 2013 roku) umieszczony był pierwszy artykuł poświęcony tej tematyce.

Poniżej znajduje się jego druga część.

SPRZĘTY GOSPODARSTWA DOMOWEGO Elektryczne i elektroniczne sprzęty gospodarstwa domowego Holendrzy nazywają „Wit- en bruingoed” – sprzęty AGD i RTV. Od 1999 roku przy zakupie przyrządów elektrycznych uiszcza się w Holandii tak zwany „dodatek śmieciowy”. Czerpane zyski przeznacza się na odzyskiwanie materiałów oraz ekologiczne przetwarzanie pozostałych odpadów. Przy zakupie nowego aparatu można stary oddać do sklepu. Stare urządzenia można również oddać do sklepu w używanymi artykułami (nid. kringloopwinkel) lub pozostawić na gminnym wysypisku śmieci. W Holandii corocznie wyrzuca się miliony przyrządów elektrycznych i elektronicznych, między innymi: 600 000 lodówek i zamrażarek, 620 000 pralek i suszarek (sprzęt AGD) oraz 540 000 telewizorów. Ponadto co roku wyrzuca się około 10 milionów małych urządzeń elektrycznych.

ODPADY ORGANICZNE Mniej więcej połowa śmieci w gospodarstwie domowym to odpady organiczne, tzw. GFT – odpady warzywno- owocowo- ogrodowe. Można je wykorzystać jako surowiec do pozyskiwania kompostu albo energii. W tym celu odpady organiczne są segregowane, zbierane i przerabiane. Kompost z odpadów organicznych jest dobrym nawozem, ponieważ zwiększa przepuszczalność gleby i wspiera rozwój mikroorganizmów. Prawie połowę kompostu wykorzystuje się w rolnictwie i ogrodnictwie, część w parkach, skwerach i na obszarach przeznaczonych do rekreacji, a resztę wykorzystują głównie osoby prywatne w swoich ogródkach. Podczas fermentacji w warunkach beztlenowych, oprócz kompostu, powstaje również biogaz, który może służyć do uzyskiwania energii elektrycznej i termicznej.

ODPADY SZKLANE W Holandii, już od lat siedemdziesiątych, szkoło wrzuca się do specjalnych kontenerów. Obecnie ląduje w nich około 80% produktów wykonanych z tego surowca. Jak wiadomo, szkło można wciąż wykorzystywać na nowo, bez szkody dla jakości. W drodze

od kontenera do fabryki szkła, zostaje ono poddane intensywnej przeróbce w specjalistycznej przetwórni, dzięki czemu nadaje się do ponownego użytku. Szkło, które jest odpowiednio segregowane ze względu na kolor, łatwiej ponownie wykorzystać.

odpowiedniego kontenera. Można jej użyć ponownie do produkcji papieru lub kartonu. Papierowe i kartonowe opakowania mogą być ponownie przetworzone w 73%, a gazety, foldery i czasopisma – w 80%.

Zbiórka makulatury odbywa się w każdej gminie.

Wyroby ceramiczne, porcelanowe i kamienne sprawiają, że szkło nie nadaje się do ponownego użytku. Żaden z tych surowców nie topi się w piecu i powoduje, że szkło staje się bardziej kruche. Dlatego też do kontenera należy wrzucać jedynie szklane pojemniki.

Szyby, lustra, wyroby kryształowe, lampy, świetlówki czy naczynia żaroodporne można wywieźć na wysypisko.

POZOSTAŁE ODPADY Śmieci, które nie mogą być ponownie przetworzone, ale mogą być spalone, przewozi się do jednej z jedenastu spalarni. Odpady przywożone śmieciarkami wrzuca się do kontenerów, z których specjalny chwytacz przerzuca je do leja prowadzącego do pieca.

W piecu panują temperatury od 900 do 1100 °C. Instalacje do oczyszczania gazów spalinowych, stanowiące prawie połowę całej spalarni, filtrują substancje szkodliwe dla człowieka i środowiska naturalnego, takie jak dioksyny, azot czy siarka.

PUSZKI Puszek nie trzeba segregować. Razem z resztą odpadów trafią do spalarni śmieci, gdzie zostaną wysegregowane. 90% puszek jest wykonanych ze stali i zostaną oddzielone za pomocą magnesu. 10 % puszek jest wykonane z aluminium. Te oddzielą prądy wirowe.

Następnie materiał wędruje jako surowiec do pieca hutniczego. 84% wszystkich puszek produkowanych na rynek holenderski (215 kiloton) zostaje ponownie wykorzystane.

DROBNE ODPADY CHEMICZNE Farba, świetlówki, lekarstwa, tonery, płyny wytrawiające, odpady z napraw samochodowych, kwas akumulatorowy, odpady laboratoryjne klasyfikuje się jako drobne odpady chemiczne (nid. Klein Chemisch Afval, KCA). Aby zapobiec zanieczyszczeniu środowiska przez zawarte w nich szkodliwe substancje, takie jak: rtęć, ołów, rozpuszczalniki organiczne, dioksyny czy kadm, należy je oddawać oddzielnie w specjalnie do tego przeznaczonych miejscach, na przykład na wysypisku gminnym. Rocznie zbiera się około 21 milinów kilogramów tego typu odpadów.

PLASTIK Istnieje coraz więcej możliwości segregowania plastiku. Czyste, używane opakowania z plastiku można łatwo przetworzyć na surowiec do produkcji nowych wyrobów z tworzywa sztucznego, opakowań, ale także do produkcji odzieży z polaru, obudów telefonów komórkowych, laptopów, tablic rozdzielczych w samochodach, zabawek, a nawet piłek tenisowych.

W tym celu konieczne jest zbieranie czystych opakowań i ich segregowanie od innych odpadów. Wiele gmin oferuje możliwość wyrzucania plastikowych butelek i flakonów na tej samej zasadzie, na której zbierane jest szkło.

PAPIER Holandia przoduje w Europie w recyklingu papieru.

Makulatura jest podstawowym surowcem do produkcji nowego papieru i kartonu. 75% włókien używanych do produkcji papieru pochodzi z makulatury, a 25% stanowią nowe włókna. Rocznie 75% papieru i kartonu pochodzącego z gospodarstw domowych, biur i przemysłu zostaje na nowo przetworzone. Ponad 85% makulatury nadaje się do wyrzucenia do

Podczas spalania dzieje się również coś szczególnego: bez dodawania jakichkolwiek paliw (kopalnianych) uwalnia się energia. Spaliny powodują, że woda znajdująca się w ścianach pieców zamienia się w parę, która napędza turbiny i generatory, produkując energię elektryczną, a ta z kolei transportowana jest do sieci energetycznej. Pozostała część pozyskiwanej energii cieplnej przesyłana jest za pomocą miejskiego systemu grzewczego do domów i szklarni.

Pozostałości ze spalania również można wykorzystać.

Popiół stosuje się w fundamentach pod drogi, popiół lotny przerabia się na asfalt, a spalony złom wykorzystywany jest w przemyśle metalowym. Pozostałości ze spalania śmieci z gospodarstw domowych wykorzystuje się ponownie w 85%.

Odpady, których nie da się ponownie przetworzyć lub spalić, składuje się w Holandii w sposób jak najbardziej przyjazny dla środowiska. Oprócz wysypisk, na których składuje się między innymi odpady budowlane, istnieją również wysypiska przeznaczone do składowania wyższych kategorii odpadów, tak zwane odpady C2 i C3. Odpady te zawierają substancje nieorganiczne, które nie nadają się do spalenia ani do ponownego przetworzenia, jak na przykład metale ciężkie.

Wszystkie wysypiska muszą być wyposażone w najróżniejsze urządzenia chroniące środowisko naturalne. Aby zapobiec zanieczyszczeniu wody, powietrza lub gleby, wysypisko musi być odizolowane zarówno z góry jak i od spodu. Woda wyciekająca z odpadów jest odsączana i oczyszczana.

Biogaz powstający podczas rozkładu substancji organicznych służy do pozyskiwania energii elektrycznej lub przetwarzany jest do jakości gazu ziemnego. Gdy wysypisko jest pełne, zostaje zamknięte, uszczelnione i nadaje mu się nowe przeznaczenie. Można na nim utworzyć park rekreacyjny lub rezerwat przyrody. •

Źródło: www.verenigingafvalbedrijven.nl

poPolsku nr 1 • 12

DAMIAN BORSTEL ZAPRZYSIĘŻONY REWIDENT KSIĘGOWY

Damian urodził się i wychował w Amsterdamie, ale jego mama jest Polką. Jego ojciec – Holender, poznał ją na przyjęciu w Polsce i z miejsca się zakochał. Wraz z bratem, młodszym o siedem lat, Damian dorastał w Amsterdamie.

Na początku mama uczyła go polskiego, ponieważ uważała, że dwujęzyczność może się mu kiedyś przydać. Jednak, za namową jego dziadka, postanowiła w końcu mówić tylko po holendersku. Damian trochę rozumie, gdy ktoś mówi do niego po polsku, umie całkiem dobrze czytać polskie teksty, ale po polsku sam już nie mówi.

Jego mama postanowiła ciężko pracować, aby zapewnić rodzinie jak najlepszy byt.

W Polsce studiowała prawo. W Holandii chciała służyć swoją znajomością języków obcych. Mówiła dobrze po niemiecku, więc szybko przyswoiła sobie holenderski.

W rezultacie została przysięgłym tłumaczem słowa pisanego (polsko-holenderskim i holendersko-polskim), tłumaczem ustnym i nauczycielką polskiego. Specjalizuje się w tłumaczeniach prawniczych.

Jako młody chłopak, Damian często jeździł z rodziną do Polski, na wakacje i aby odwiedzić krewnych. Wspomina te czasy z rozrzewnieniem. Absolutnie nie kryje się ze swoją miłością do polskiego jedzenia! A szczególnie uwielbia polską kiełbasę i słodycze. Kupuje je w polskim supermarkecie. No i nikt nie robi takiego twarogu jak kiedyś jego babcia! Istny powrót do domowego ogniska zawarty w jednej miseczce.

Jedzenie to wydarzenie towarzyskie. Kolacja może trwać godzinami, a na stole będą się pojawiać kolejne przekąski. Damian już wie, ile będzie dań i starannie rozkłada siły, aby móc spróbować wszystkiego, a nie najeść się już po kilku daniach. Chce w końcu nacieszyć się posiłkiem. Jego mama opublikowała książkę kucharską z tradycyjnymi polskimi przepisami, nieco dostosowanymi do holenderskiego podniebienia.

Obecnie, z powodu wielu zajęć w domu i pracy, trudniej jest Damianowi odwiedzać Polskę regularnie. Na szczęście ma dobry kontakt z rodziną w Polsce i z pewnością zamierza ich jeszcze odwiedzić, choć prawdopodobnie nastąpi to dopiero za jakiś czas.

W nadchodzących miesiącach planuje przeprowadzkę. Wraz z żoną i dwoma synami przeprowadza się z Almere do Santpoort, bliziutko plaży.

Z wykształcenia Damian jest zaprzysiężonym rewidentem księgowym. Popracowawszy w różnych firmach jako audytor zewnętrzny i poznawszy je od kuchni, Damian wybrał pracę w DeltaLloyd jako audytor wewnętrzny. Poza tym, prowadzi stronę internetową, www.hulpbijaccountancy.nl, na której próbuje w bardziej przystępny sposób wyjaśniać zawiłe pojęcia ze świata księgowości.

W przyszłym roku zamierza kontynuować studia, aby zostać Certified Internal Auditor (CIA). Chciałby także bardziej zagłębić się w zagadnienia technologii informatycznej, którą się interesuje i uważa, że jeszcze wiele się może o niej nauczyć.

To ciągłe poszerzanie wiedzy i horyzontów przejął od mamy, która zawsze stymulowała swoje dzieci, aby dawały z siebie jak najwięcej, w szacunku do innych ludzi i przestrzegając zasad i wartości Kościoła Rzymskokatolickiego.

Damianowi podoba się „Po Polsku”, uważa, że to ciekawa inicjatywa. Ma szczerą nadzieję, że „Po Polsku” zbliży ku sobie nawzajem Polaków i Holendrów, przyczyni się do większego zrozumienia i zmniejszenia strachu przed nieznanym.

Z doświadczenia wie, że emancypacja w Polsce jest bardziej zaawansowana. Podział ról w Holandii jest jego zdaniem nieco staroświecki. Dobrym przykładem jest jego mama, która przeszła przygotowanie militarne będąc uczennicą liceum. Według Damiana, Polacy mają więcej uporu, nie marudzą, tylko prą naprzód, są niesamowicie zmotywowani, prawdopodobnie przyczyniła się do tego historia. Polacy przecież ciągle musieli walczyć o swoją tożsamość, szczególnie po drugiej wojnie światowej. Tę mentalność przejęły kolejne pokolenia. Poza tym, opieka społeczna w Polsce nie jest tak dobra, jak w Holandii, więc Polacy nie mają innego wyboru, tylko się nie poddawać. Pracują bardzo ciężko i można na nich polegać. Czysty zysk dla holenderskich przedsiębiorców. Życzymy Damianowi powodzenia w przygotowywaniu i realizacji planów. Jest ambitny, ale jednocześnie ma dużo szacunku wobec otaczających go osób. To bardzo ciepły i serdeczny człowiek. •

poPolsku nr 1 • 13

MARKETING WIELOPOZIOMOWY W HOLANDII

COŚ DLA CIEBIE?

Po Polsku zawiera informacje o mieszkaniu, pracy i życiu w Holandii w języku polskim. Informacje, które oczywiście dostępne są po holendersku, ale z pewnością nie po polsku. A jeżeli mowa o pracy w Holandii, to należy wspomnieć o marketingu wielopoziomowym (Multi Level Marketing, MLM) zwanym też marketingiem sieciowym.

Jest to rodzaj modelu sprzedaży, w którym usługi lub produkty sprzedaje się za pośrednictwem sieci dystrybutorów. Wszyscy pracują samodzielnie, nikt nikogo nie zatrudnia, nie jest się nikogo podwładnym.

W ramach marketingu sieciowego pracują na świecie miliony ludzi, a roczny obrót wynosi miliardy euro.

Liczbę osób pracujących w ramach MLM w Holandii szacuje się na grubo ponad 45 000, ale trudno znaleźć dokładne dane. W internecie dostępna jest następująca informacja: „W Holandii obrót wszystkich firm działających na zasadzie MLM wynosi w sumie € 102 000 000,00, a osiągnięty zostaje dzięki grubo ponad 45 tysiącom osób pracujących w ramach MLM.”

Osoby, z którymi rozmawialiśmy odznaczały się przedsiębiorczością. Wyposażone w dużą porcję zaradności i siły przebicia stawiają czoła sporemu wyzwaniu.

Rozmawialiśmy z charyzmatycznymi, mocnymi osobowościami o ogromnej sile woli i przekonaniu, że ich własne przedsięwzięcie okaże się wielkim sukcesem.

Z ludźmi, którzy generowali dochody rzędu € 2500,00 do € 5000,00 miesięczne, a nawet z takimi, którzy spokojnie mogli dopisać do tej liczby jeszcze jedno zero, naturalnie przed przecinkiem.

Osoby rozważające działalność w Holandii mają do dyspozycji masę możliwości, wśród których MLM jest jedną z opcji, później można wybierać spośród wielu koncepcji i zawsze znajdzie się coś, co przypadnie do gustu. Sekt nie spotkaliśmy, inwestowano głównie czas i energię, a zarabianie pieniędzy wydaje się być całkiem prawdopodobne! • Jeżeli dane się zgadzają, oznacza to przeciętny obrót w wysokości € 2266,00 rocznie na osobę. W Holandii MLM jest gorącym tematem z dużą liczbą zarówno zwolenników, jak i przeciwników. Tam, gdzie zwolennicy sami zaczynają działać w ramach MLM, współpracować z (dużą) siecią ludzi i zarabiać pieniądze, przeciwnicy tkwią w strachu i pielęgnują przesądy.

Porównują marketing sieciowy z piramidą finansową, obawiają się wciągnięcia do sekty i narzekają, że trzeba samemu zainwestować własne pieniądze.

Najwyższy czas przyjrzeć się bliżej marketingowi wielopoziomowemu w Holandii i sprawdzić, co jest prawdą, a co nie. Z ciekawości odwiedziliśmy kilka pokazów i trzeba to powiedzieć: pełno w nich entuzjastycznych opowieści i historii sukcesu. Firmy, z którymi rozmawialiśmy albo o których uzyskaliśmy informacje, to: Tupperware (plastikowe artykuły gospodarstwa domowego), Avon (kosmetyki) i WIN (witaminy i suplementy diety).

Tupperware jest w Holandii olbrzymem znanym z party Tupperware, spotkań pań, w domu, przy kawie, podczas których konsultantka Tupperware opowiada z pasją o plastikowych pojemniczkach w różnych rodzajach i rozmiarach, w których można przechowywać praktycznie wszystko. Pojemniki dobrej jakości – to w każdym razie należy przyznać. Avon jest przede wszystkim znany z kosmetyków. Okazuje się, że również w Holandii działa kilka polskich konsultantek tej firmy. WIN oferuje witaminy i suplementy diety dla wielu grup docelowych. Również i tutaj spotykamy polskich konsultantów, którzy w tym biznesie zarabiają całkiem niezłe pieniądze i doskonale odpowiadają na duży popyt w branży odnowy biologicznej, poświęconej zdrowemu i szczęśliwemu życiu.

Źrodło: Kamer van Koophandel, holenderska Izba Gospodarcza

Dane z 2013 roku, w momencie powstawania niniejszego artykułu, nie są jeszcze znane, ale w 2012 roku firmy otworzyło w Holandii około 133 200 osób. Jedna trzecia ze świeżo upieczonych przedsiębiorców to kobiety, a średnia wieku wynosi 38 lat. Wśród nowych przedsiębiorców obcego pochodzenia (20 100 w 2012 roku, to jest 20% całkowitej liczby nowych przedsiębiorców w Holandii) na czoło wysuwają się obywatele Turcji i Maroka. Razem z nowymi przedsiębiorcami z Niemiec i Iraku są jedynymi, których liczba w 2012 roku wzrosła.

PŁEĆ PRZEDSIĘBIORCÓW: • 75% przedsiębiorców to mężczyźni.

• 14,6 % bankructw dotyka kobiety, 85,4% mężczyzn.

• Kobiety dłużej rozważają wady i zalety zanim rozpoczną działalność gospodarczą. Podejmują mniejsze ryzyko i są lepiej przygotowane.

• Mężczyźni szybciej niż kobiety dostrzegają luki rynkowe.

• Kobiety są średnio lepiej wykształcone niż mężczyźni i mają dyplom. Mężczyźni łatwiej decydują się na sektor, co do którego nie mają wiedzy ani doświadczenia. Wychodzą z założenia, że nauczą się wszystkiego w praktyce.

• Mężczyźni chcą, aby ich firma jak najszybciej rosła, aby dać im status. Kobiety rozpoczynają działalność, ponieważ lubią to, co robią i chcą nieco dorobić.

poPolsku nr 1 • 14

10 NAJBARDZIEJ MĘSKICH

ZAWODÓW W HOLANDII

BUDOWA I TECHNIKA TO MĘSKA DOMENA Typowymi przykładami są: instalator systemów grzewczych i mechanik samochodowy. Niewiele kobiet zostaje też kierowcami ciężarówek. Procent kobiet wykonujących męskie zawody jest wyjątkowo niski. W 10 najbardziej męskich zawodach ponad 98 procent pracowników stanowią mężczyźni. Wśród tych zawodów, 6 wymaga niskiego, a 4 średniego wykształcenia. Lista ta przez lata pozostaje praktycznie niezmienna. W porównaniu z 1996 z listy zniknęli operatorzy wózków widłowych i monterzy wind. Ich miejsce zajęli brukarze, robotnicy ziemni, spawacze i lutownicy.

Poniżej znajduje się lista zawodów, w których pracują przede wszystkim mężczyźni, a kobiet jest tam jak na lekarstwo. Poszukujesz zawodu, gdzie będziesz mieć tylko kolegów i żadnych koleżanek? Zostań operatorem spychacza. W ogóle w świecie budowy pracuje niewiele kobiet. Oto lista prawdziwie męskich zawodów: • Operator maszyn ziemnych i budow• Stolarz meblowy 97,2% lanych 99% • Elektromechanik, elektryk 96,2% • Zamiatacz ulic, śmieciarz 94,5% • Budowniczy 99% • Drwal, robotnik leśny 99% • Malarz pokojowy, tapeciarz, dekora• Robotnik portowy, ładowacz, rozłator wnętrz 93,5% dowywacz statków 98,9% • Rzeźnik 90,7% • Strażak 98,9% • Inżynier 89,5% • Kierowca autobusu 88,3% • Elektryk 98,7% • Spawacz 98,5 % • Nadzorca, brygadzista 86,3% • Hydraulik 98,3% • Informatyk, analityk systemów kom• Mechanik samochodowy 98,3% puterowych 83,7% • Stolarz, cieśla, parkieciarz 98,3% • Policjant, żandarm 83,4% Źródło: FOD Economie Skoro już koncentrujemy się na mężczyznach, policzono również, który zawód mężczyźni wykonują najczęściej. Okazuje się, że najczęściej pracują jako kierowcy ciężarówek Na drugim miejscu, wielu mężczyzn pracuje w zawodach związanych

Kto właściwie określa, czy zawód jest bardziej „męski” czy „damski”? Ostatecznie my sami!

W najlepszym wypadku robisz to, co lubisz, z czego czerpiesz energię i co odpowiada Twojemu wykształceniu, bo przecież nie na darmo przesiedziało się tyle lat w szkole.

Jednak w Holandii niektóre zawody są zdecydowanie męskie, a spotkanie tam kobiety jest rzadkością!

W roku 2013 nadal istnieją zawody, które zarezerwowane są prawie wyłącznie dla mężczyzn. Chodzi tu głównie o zawody na niskim i średnim poziomie wykształcenia. Mężczyźni dominują na budowach i w zawodach technicznych. Zawody na wyższym poziomie wykształcenia i zawody związane z nauką częściej wykonywane są zarówno przez mężczyzn jak i kobiety. W ostatnich latach niewiele się zmieniło. z techniką informatyczną. Okazuje się zatem, że bardzo wielu mężczyzn wykorzystuje w pracy siłę mięśni: bardzo dużo dźwigają. Oto lista zawodów, które mężczyźni wykonują najczęściej: • Kierowca ciężarówki systemu, sieci • Analityk danych i systemów kompu• Akwizytor usług biznesowych terowych, projektant systemów, pro• Hurtownik, agent nieruchomości, gramista eksport, skup • Ładowacz, rozładowywacz, pracow• Planista produkcyjny nik magazynu, pracownik firmy prze• Handlowiec detaliczny prowadzkowej • Cieśla szalunkowy, cieśla budowlany, • Sprzedawca, pracownik sklepu parkieciarz • Operator komputerowy, administrator Źródło: CBS – niderlandzkie Centralne Biuro Statystyczne A może jeszcze bardziej interesujące będzie pytanie, co najbardziej uszczęśliwia mężczyzn w ich zawodzie? Biuro doradcze „Van Harte & Lingsma” przeprowadziło badanie nad czynnikami wpływającymi na poczucie szczęścia w pracy w ramach promocji książki „Gelukkig werken” [Pracować szczęśliwie, angielski tytuł: „Happiness at work” – vert.], której autorami są Onno Hamburger i Ad Bergsma, a wydanej w 2011 roku. Okazuje się, że największy wpływ mają koledzy w pracy: zajmują bezsprzecznie 1 miejsce (63%)! Następnie wymienia się „możliwość pożartowania” na miejscu drugim (58%) i „dobrą równowagę między życiem zawodowym a prywatnym” na miejscu trzecim (50%).

Z badania wynika, że Holendrzy są w pracy ogólnie zadowoleni i szczęśliwi: trzy czwarte wszystkich zatrudnionych ocenia poczucie szczęścia w swojej pracy na co najmniej 7 (w skali od 1 do 10). Zwraca uwagę fakt, że opinie mężczyzn i kobiet się różnią. „Wyzwanie w miejscu pracy” jest dla mężczyzn dużo ważniejsze niż dla kobiet. Kobiety podkreślają natomiast „umiarkowaną ilość pracy”, co dla mężczyzn odgrywa dużo mniejszą rolę.

Co najbardziej unieszczęśliwia mężczyzn w pracy? Najczęstszym czynnikiem jest kiepski szef! Poza tym, „negatywni ludzie” i „kiepskie kontakty z kolegami”. U kobiet na pierwszym miejscu znajduje się „negatywna atmosfera”, a także „brak pewności siebie”.

To ostatnie dokucza mężczyznom dużo rzadziej: jedynie około 8% na z tym kłopoty.

Okazuje się, że najmniej szczęśliwi w pracy są trzydziestolatkowie. Oceniają swoją pracę tylko na 6,8. Przyczyną jest między innymi próba łączenia intensywnego życia rodzinnego z dużymi ambicjami zawodowymi. Stawiają sobie poprzeczkę bardzo wysoko, zarówno w życiu zawodowym, jak i prywatnym, po czym mają ciągłe poczucie, że regularnie zawodzą. W wyniku tego, praca przynosi im najwięcej stresu, a najmniej zadowolenia.

Na koniec z przyjemnością udostępniamy listę pięciu najseksowniejszych zawodów w Holandii: • Pilot • Żołnierz • Strażak i barman (ex æquo na miej-

scu trzecim) • Ratownik wodny • Lekarz •

poPolsku nr 1 • 15

NOWOROCZNE POSTANOWIENIA

W HOLANDII!

Rok 2013 za nami i w między czasie rozpoczęliśmy już nowy. Styczeń to w Holandii dobry miesiąc, by rozpocząć wypełnianie „noworocznych postanowień”.

Od zawsze ludzie myśleli periodycznie: czas dzielili pomiędzy okres „przed” oraz okres „po” ważnych wydarzeniach, takich jak ślub, narodziny dziecka, choroba, itp. Także urodziny lub rozpoczęcie nowego roku są dla nas okazją do zakończenia pewnych spraw i nowy start. Są to momenty refleksji, spoglądania w przeszłość i przyszłość, a następnie – planowania noworocznych postanowień i zamieniania tych planów w czyny.

TOP 10 POSTANOWIEŃ NOWOROCZNYCH W HOLANDII „Noworoczne postanowienia” na nadchodzący rok są uniwersalne – planują je ludzie na całym świecie. Jednak popularność konkretnie wybieranych postanowień różni się w zależności od danego kraju. Poniżej przedstawiamy listę dziesięciu ubiegłorocznych, najczęściej podejmowanych postanowień noworocznych w Holandii: • Schudnąć i więcej się ruszać.

• Nauczyć się czegoś nowego lub zacząć to robić.

• Być bardziej oszczędnym.

• Poświęcać więcej czasu rodzinie i przyjaciołom.

• Więcej czasu poświęcać sobie i na relaks.

• Rzucić palenie.

• Znaleźć inną pracę.

• Doprowadzić do porządku dom lub własną administrację.

• Zostać wolontariuszem i częściej pomagać innym.

• Być lepiej zorganizowanym.

Kiedy rozpoczynamy nowy rok, chętnie patrzymy wstecz. Nawet wtedy, kiedy mamy za sobą udany rok. Zawsze myślimy, że możemy coś zrobić lepiej – to jest zakorzenione w naszej naturze. Człowiek potrzebuje tego, by móc ustalać cele, by do czegoś dążyć. To sprawia, że jesteśmy czujni i skoncentrowani. Ponadto, jak mówi holenderskie przysłowie: „jeśli robisz, co robiłeś, otrzymasz co otrzymywałeś”.

To dlatego pragniemy nowych rzeczy i nowych celów.

METODY WYWIERANIA WPŁYWU NA POSTANOWIENIA NOWOROCZNE POPRZEZ STAN UMYSŁU Jeśli spojrzysz na zamieszczoną wcześniej listę top 10, przekonasz się, że postanowienia dotyczą przeważnie spraw materialnych: twojego domu, pracy, ciała i rzeczy, którymi się zajmujesz. Wszystkie wspaniałe i bardzo przydatne, wiedz jednak, że możesz połączyć cele praktyczne z rozwijaniem swojego zdrowia psychicznego.

Nie od dziś wiadomo bowiem, że im bardziej zdrowy jesteś w zakresie psychicznym i emocjonalnym, tym większe masz szanse na powodzenie w spełnianiu swoich materialnych postanowień.

JAK DOTRZYMAĆ OBIETNIC ZŁOŻONYCH W NOWOROCZNYCH POSTANOWIENIACH?

DZIEŃ ROZPOCZĄŁ SIĘ 10 DOBRYMI POSTANOWIENIAMI

JUŻ SIĘ SKOŃCZYŁY

• Podziel się nimi z innymi, abyś zawsze mógł liczyć na wsparcie otoczenia.

• Ustal konkretny plan działania. Jeśli chcesz schudnąć, zacznij od przygotowania codziennej listy zakupów i ściśle się jej trzymaj.

• Wyznacz sobie kary za złamanie postanowień, np. przeznaczając jakąś kwotę pieniędzy na cele charytatywne. Wybacz sobie i pełen dobrej nadziei powróć do wypełniania powziętego postanowienia.

• Przelicz swoje dobre postanowienia na pieniądze i zobacz, ile dzięki temu uda ci się zaoszczędzić w skali całego roku. Często sobie o tym przypominaj.

• Regularnie przywołuj do porządku swój umysł i unikaj myśli i zachowań, którymi sam się sabotujesz. Zacznij uprawiać jogę lub medytować, by znaleźć harmonię pomiędzy ciałem i duszą. •

info@ksiegowa.nl / Tel: 088-1021588 (numer stacjonarny)

www.ksiegowa.nl

Rozliczenia podatku 2013 Administracja firm i vof.

Rodzinne Dodatki do ubezpieczenia i mieszkania

NAJSZYBCIEJ, SOLIDNIE I PROFESJONALNIE!

CZY ZOSTAŁO TO UDOWODNIONE NAUKOWO? Cóż, jeszcze do niedawna naukowcy mogli jedynie udowodnić, że zdrowe jest dla nas odrzucenie „negowania”. Szkodliwe efekty „stresu” znane są od dawna. Dużo trudniej było udowodnić ich przeciwieństwo: czy „pozytywne myślenie” ma dla ciebie jakieś zalety? W ostatnim czasie na wielu polach naukowych udowodniono, że pozytywne myślenie jest zdrowe i może pomóc ci w tym, co chcesz wprowadzić w życie.

Efekt placebo. Istnieje grupa ludzi, którzy – kiedy powiesz im, że po zjedzeniu łakoci poczują się lepiej, naprawdę zaczną odczuwać poprawę. Nie ma tu znaczenia, że zdają sobie sprawę z tego, że chodzi o „efekt placebo”. Działanie ma tak samo pozytywny efekt dla tych, którzy wiedzą, że to placebo, jak i dla tych, którzy o tym nie wiedzą. Wiele ze zwykle przyjmowanych leków także działa skuteczniej, jeśli wierzymy, że w magiczny sposób działają one na nas lepiej, niż powinno się tego oczekiwać.

Pozytywne myślenie. Albo jeszcze lepiej: zadbanie o to, abyśmy poczuli się lepiej.

Możemy to zrobić sami poprzez przywołanie na myśl przyjemnych i inspirujących obrazów oraz pozytywnych myśli. Dzięki temu zapobiegniemy szkodom, jakie w naszych organizmach wyrządza stres, poprzez wzorzec zachowań ukierunkowany na „ucieczkę” lub „walkę”. Stymulujemy bowiem wzorzec zachowań skierowany na „spokój” i „przetwarzanie problemu”. A to jest o wiele zdrowsze!

Czy wiesz, że kupno domu jest tańsze niż wynajem?

Zakup domu w Holandii! ntowanie!

Najniższe oproce

Załatwiamy także subsydia oraz kredyty na remont

Zaufanie innym ludziom. Samotność jest bardzo szkodliwa dla zdrowia. Jeśli pełni zaufania i miłości spotkamy odpowiednich ludzi, uruchomi to odpowiednie procesy, które sprawią, że staniemy się zdrowsi i zaczniemy odnosić większe sukcesy. Poza tym zaczniemy myśleć bardziej pozytywnie, a to – zgodnie z tym, co napisaliśmy wyżej – zapobiega wyrządzeniu dużych szkód.

Wiedz, po co żyjesz. Ludzie, którzy są nastawieni entuzjastycznie i mają powołanie w życiu, żyją dłużej.

www.domek.nl

info@domek.nl / Tel: 088-1021500 (numer stacjonarny)

poPolsku nr 1 • 16

W ROKU 2013 MNIEJ HOLENDRÓW WYJECHAŁO NA WAKACJE OSZCZĘDNIE NA KRÓTKI URLOP W roku 2013 o 1,2 miliona wzrosła liczba krótkich, trwających od 2 do 7 dni, wakacji.

To spadek o 6 procent, który odnotowano zarówno w przypadku wakacji krajowych, jak i zagranicznych. Liczba długich wakacji ustabilizowała się na poziomie 16,6 miliona.

PIĘKNA POGODA ZAPEWNIA WIĘCEJ URLOPÓW NAD MORZEM Liczba osób spędzających wakacje we własnym kraju spadła w ubiegłym roku o ponad 600.000, do 17,5 miliona. To kolejny spadek o 3 procent. Podobnie jak w poprzednich latach, tak i teraz wybrzeże było najchętniej wybieranym miejscem na wakacje we własnym kraju.

Liczba urlopów spędzanych nad morzem wzrosła o 1 procent do 2,3 miliona, właśnie głównie ze względu na piękną pogodę. Dla porównania, popularne De Veluwe przyciągnęło w tym roku mniej urlopowiczów ( - 10 procent) i znalazło się na drugim miejscu z 1,9 miliona.

Z powodu kryzysu gospodarczego w Holandii, w roku 2013 na wakacje wyjechało mniej Holendrów niż rok wcześniej. Liczba wyjazdów wakacyjnych zmalała aż o 3 procent do 36 milionów. Spadek ten odnosi się zarówno do wyjazdów krajowych, jak i zagranicznych.

Na wakacje wydawano także mniej pieniędzy. Wydatki wakacyjne zmalały ogółem o 2 procent do 15,5 miliarda euro. Dane pochodzą z rocznego sprawozdania firmy ContinuVakantieOnderzoek (CVO) 2013 przeprowadzonego przez NBTC-NIPO Research.

RÓWNIEŻ WYDATKI WAKACYJNE SĄ MNIEJSZE W ubiegłym roku Holendrzy wydali na wakacje 15,5 miliarda euro, z czego 2,9 miliarda we własnym kraju, a 12,6 miliarda za granicą. Ogólne wydatki urlopowe zmalały o 2 procent w porównaniu z rokiem 2012. Tego roku wydano 250 milionów więcej niż w roku 2013. Spadek ten dotyczy przede wszystkim wakacji za granicą.

Wydatki we własnym kraju pozostały na tym samym poziomie. • NAJBARDZIEJ POPULARNE MIEJSCA URLOPOWE Na szczycie listy dziesięciu najbardziej popularnych miejsc, do których udajemy się na urlop poza granice własnego kraju, znalazły się Niemcy. Wakacje u wschodnich sąsiadów spędziło około 3,2miliona Holendrów. Jednak w porównaniu do ubiegłego roku i tutaj odnotowano spadek o 6 procent. Na drugim miejscu znalazła się Francja, gdzie liczba wyjazdów wakacyjnych spadła o 4 procent do 2,7 miliona.

...KIEDYŚ MOŻE BYĆ BARDZO BLISKO; JEŚLI TYLKO SIĘ ODWAŻYSZ!

Wellness International Network (WIN) rozpoczyna działalność w Polsce!

W związku z tym, do rozwinięcia nowej organizacji WNMPoland poszukuje od zaraz :

PRZEDSIĘBIORCZYCH OSÓB (w pełnym/niepełnym wymiarze czasu pracy) które są zainteresowane rozwinięciem własnej organizacji marketingowej, osób z umiejętnościami menedżerskimi na rynek polski w Polsce oraz polski rynek w Holandii, Niemczech i Wielkiej Brytanii.

Produkty będą dostarczane przez Wellness International Network (WIN).

Jest to jedna z większych organizacji Marketingu Wielopoziomowego na całym świecie, aktywna w ponad 39 krajach. Do grona tych produktów zaliczają się wysokiej jakości suplementy diety i witaminy. System rekompensat jest niezwykle atrakcyjny i może być uważany za jeden z najlepszych w branży!

Co oferujemy?

- Prowadzenie międzynarodowych interesów na rozwijającym się rynku skoncentrowanym na polskiej grupie docelowej - Wykształcenie, szkolenia i wsparcie z centrali firmy - Niskie koszty rozpoczęcia działalności - Stałe dochody z tantiemów Fakt, że WIN nie jest jeszcze aktywna na polskim rynku, stanowi niepowtarzalną szansę dla prawdziwych gwiazd wśród najlepszych marketingowców, którzy razem z nami mogą rozwinąć polską grupę docelową na cały świat! Zainteresowany? Wyślij nam list motywacyjny w języku angielskim na adres mailowy: info@WNMpoland.pl

www.wnmpoland.pl

GDZIE POWINIENEŚ SIĘ WYBRAĆ I CZEGO ABSOLUTNIE NIE MOŻESZ PRZEGAPIĆ

Przez cały luty możesz wybrać się do gospodarstwa „Kameleon Terherne”. Znajduje się ono w centrum Terherne, w którym odtworzono znaną z holenderskiej serii książek „De Kameleon”, naturalnej wielkości wioskę Lenten, nadając jej wystrój zimowej scenerii z bajki „Het bevroren vuur”.

Zanim jednak wylądujesz w bajce lodowej księżniczki Katinki, zostaniesz wyposażony w szalik, czapkę i górniczą lampę. Ponieważ w ten sposób sam stajesz się częścią bajki, jest to coś więcej niż tylko opowieść. To fantastyczne zimowe doświadczenie dla całej rodziny! • Na stronie www.kameleonterherme.nl znajdziesz informacje o cenach wstępu i godzin otwarcia.

LEIDS CABARETFESTIVAL Jeśli uwielbiasz się śmiać i wysoko cenisz sobie humor, koniecznie musisz wybrać się na 36. już edycję Leids Cabaretfestival (Festiwalu kabaretów w Lejdzie). Będzie on miał miejsce od 10 do 15 lutego.

Po zaplanowanych na styczeń castingach, w poniedziałek 10 i we wtorek 11 lutego rozpocznie się festiwal, w którym swoje umiejętności zaprezentuje ośmioro utalentowanych uczestników.

Pięcioro z nich zakwalifikuje się do półfinału, który odbędzie się w czwartek 13 lutego. Spośród nich zostanie wyłoniona ostateczna trójka, która stanie naprzeciw siebie w finale, zaplanowanym na 15 lutego. Obserwuj więc stronę internetową, by nie przegapić rozpoczęcia sprzedaży biletów. •

Więcej informacji znajdziesz na: www.leidscabaretfestival.nl.

poPolsku nr 1 • 17

ZDROWY RUCH WEDŁUG NORM HOLENDERSKICH W Holandii istnieje norma dotycząca zdrowego ruchu: „’Nederlandse Norm Gezond Bewegen” (’Nederlandse Norm Gezond Bewegen). Norma wskazuje, ile ruchu potrzeba ze zdrowotnego punktu widzenia i aby utrzymać układ krążenia w dobrej formie. W tym celu zaleca się umiarkowaną aktywność fizyczną pięć dni w tygodniu po 30 minut dziennie. Dzieci, młodzież i osoby z nadwagą powinny poświęcać na ruch co najmniej 60 minut dziennie.

ZDROWY RUCH – CO TO TAKIEGO? Zdrowy ruch oznacza, że poruszasz się co najmniej 5 dni w tygodniu przez pół godziny dziennie. Rodzaj ruchu nie jest ważny: można na przykład jeździć na rowerze, spacerować, pływać, tańczyć albo pracować w ogrodzie. Prace domowe również się liczą.

Nie trzeba też się poruszać nieprzerwanie przez pół godziny, można rozłożyć ten czas w ciągu dnia. Być może bardzo dużo poruszasz się w pracy i nie musisz się obawiać, że masz za mało ruchu. Warto wówczas zwrócić uwagę, czy poruszasz się zdrowo. Młodzieży stawia się poprzeczkę nieco wyżej: powinni poruszać się co najmniej godzinę dziennie.

KORZYŚCI Regularna aktywność fizyczna może przynieść Ci wiele korzyści. Może być jeszcze przyjemniej, jeżeli poruszasz się w towarzystwie. Dużo ruchu i aktywności powoduje, że mięśnie, płuca i serce przyzwyczajają się do wysiłku, dzięki czemu czujesz się zdrowszy, masz więcej energii. Poza tym lepiej śpisz, jesteś mniej zmęczony, rano łatwiej wstajesz. Stajesz się silniejszy, twoja cera wygląda dużo lepiej. Ponadto zmniejsza się ryzyko infekcji. Ruch pomaga również psychice: zmniejsza poczucie stresu i zapobiega depresji, również tej zimowej.

POWOLI ZWIĘKSZAJ WYSIŁEK Jeżeli nie jesteś przyzwyczajony do ruchu, zacznij spokojnie. Chodzi przede wszystkim o to, by się ru-

szać. Można przy tym trochę podyszeć, serce może bić nieco szybciej. Ale nie należy dopuścić do sytuacji, w których nie można złapać oddechu. Powinieneś móc mówić normalnie, jak tylko się zatrzymasz. Jeśli musisz złapać oddech, aby coś powiedzieć, to tym razem nieco przedobrzyłeś. Następnie można stopniowo zwiększać intensywność ruchu. Można na przykład zacząć od codziennego 15-minutowego spaceru i co tydzień stopniowo go wydłużać do osiągnięcia 30 minut ruchu dziennie. Początkowo prawdopodobnie będziesz miał zakwasy, ale to nie szkodzi. Szybko zauważysz, że z każdym dniem jest coraz lepiej. A poruszanie się codziennie przez pół godziny jest lepsze niż godzinny intensywny trening dwa razy w tygodniu.

A może chcesz pozbyć się zbędnych kilogramów?

Wówczas pomoże Ci każda forma umiarkowanej lub intensywnej aktywności fizycznej. Jeżeli chcesz uprawiać sport, aby schudnąć, najlepiej wybierz jego lżejsze formy, jak na przykład spacery, pływanie, fitness, jazdę na rowerze, taniec, gimnastykę, które lepiej stymulują spalanie tkanki tłuszczowej. • Dalsze informacje można znaleźć na: www.thuisarts.nl, www.voorkomblessures.nl , www.etendebaas.nl

WYBIERZ RUCH, KTÓRY CI ODPOWIADA Wybierz ruch, który lubisz i który łatwo będzie Ci włączyć w codzienną rutynę. Możesz też zadbać o urozmaicenie, na przykład jednego dnia pojeździć na rowerze, następnego dnia pójść na spacer, a potem popracować w ogrodzie. Nawet spacer z psem czy jazda na rowerze do sklepu się liczą. Staraj się ruszać o stałej porze, na przykład po jedzeniu. Wówczas szybciej wejdzie Ci to w nawyk i łatwiej Ci będzie wytrwać.

Można się też umówić ze partnerem albo przyjaciółmi na wspólne uprawianie sportu albo zapisać się do klubu wędrownego, rowerowego lub klubu fitness albo też zostać członkiem klubu sportowego. Kluby fitness i kluby sportowe oferują dodatkowo wsparcie specjalisty.

KONDYCJA FIZYCZNA Pewnego dnia zauważamy, że wejście po schodach już nie przychodzi tak łatwo, a krótki bieg pozbawia nas oddechu: nasza kondycja pozostawia wiele do życzenia! Musimy coś zrobić! Konkluzja dość bolesna, ale to jest cena, którą musimy zapłacić za nasz rozpasany styl życia: jemy za dużo, za często, za słodko, a poruszamy się za mało.

NO LIMIT COACHING coaching dla kobiet

KLUB FITNESS Wówczas pojawia się pytanie: jak i gdzie uprawiać sport? Mamy zacząć biegać, jeździć na rowerze, wędrować, pływać, a może członkowstwo w klubie fitness ma jednak jakieś zalety? W końcu jak często jest na tyle ładna pogoda, żeby uprawiać sport na dworze? Wielu zadawało sobie to pytanie i w rezultacie 1 800 000 ludzi w Holandii jest członkami klubów fitness.

TANIEC Można też potańczyć! Jest to możliwe również w klubach fitness. Z danych holenderskiego Centralnego Biura Statystycznego sprzed kilku lat (2010) wynika, że kobiety częściej wybierają taniec i ruch przy muzyce niż mężczyźni. CBS badało osoby w wieku od 6 do 80 lat. Choć mężczyźni procentowo ćwiczą więcej niż kobiety, taniec i ćwiczenia przy muzyce są popularniejsze wśród kobiet.

Elementów tańca nowoczesnego, street dance, można nauczyć się w szkołach tańca i w formacjach tanecznych, jednak wiele klubów fitness włącza je do swoich programów jako część treningu. Tańcząc w tym stylu, nabiera się gibkości i zwiększa się swoją wytrzymałość. Wiele szkół tańca i klubów fitness oferuje obecnie również lekcje hip-hopu.

FITNESS Przez ostatnie dekady kluby fitness cieszą się popularnością. Zadbały w tym czasie również o zmianę wizerunku. Niedawne siłownie, pełne trenujących mięśniaków i seksownie ubranych kobiet, przeobraziły się w centra odnowy biologicznej i zdrowego trybu życia, oferujące optymalizację witalności i dobrego samopoczucia. •

Poradnictwo dla kobiet, które stanęły w obliczu trudności, pytań lub życiowego zastoju i potrzebują specjalistycznej pomocy, która da im motywację do zmian.

Bożena Kwiecień wysłucha Cię i zachęci do zrozumienia w jakim punkcie życia się znajdujesz, gdzie chcesz dotrzeć oraz jak możesz to możesz osiągnąć.

Bożena pomoże Ci wykorzystując NLP, Strategic Transformation i terapię regresji, dzięki którym znowu będziesz szczęśliwa!

www.nolimitcoaching.nl Tel: 070-3062528

poPolsku nr 1 • 18

Poszukujemy polskich kandydatów do polskiej opery „Halka” w Holandii!

Jos van der Knaap (przewodniczący LTO Glaskracht Westland) oraz Wilma Sekrève (dyrektor Dario Fo, przedsiębiorcy w sztuce) podjęli wspólnie ciekawą inicjatywę: stworzenie polskiej opery, będącej projektem artystycznym, łączącym społeczność z okolic Westland, Zachodniej Fryzji i Północnej Limburgii.

Polacy, którzy mieszkają i pracują w Holandii, stali się nieodłączną częścią tego kraju. Stanowią część naszej gospodarki i wykonują wiele pracy – sektory ogrodnictwa i budowlany dziś nie mogą się już bez nich obejść. „W codziennym życiu wsi, kontakty z Polakami nie wykraczają przeważnie poza rozpoznawanie ich po samochodach z polskimi tablicami rejestracyjnymi, spotykaniu w supermarkecie i ogólnej świadomości, że mieszkają w starych domkach ogrodników, domach wystawionych na sprzedaż, czy polskich hotelach. Ale są tu przecież także polskie rodziny z dziećmi, które normalnie chodzą do szkoły i są aktywne w kościele. Nasza znajomość Polaków, ich zwyczajów i kultury jest bardzo nikła, dlatego poza pracą rzadko się spotykamy. Z drugiej strony większość Polaków nie orientuje się, jak to wszystko jest zorganizowane w Holandii” – twierdzi Sekrève.

MUZYKA TO JĘZYK, KTÓRY ROZUMIE KAŻDY „Wychodząc z inicjatywą ‘opery dla polskiej społeczności’, chcemy upiec dwie pieczenie na jednym ogniu”, mówią pomysłodawcy. „Więcej zainteresowania i szacunku pomiędzy polskimi imigrantami zarobkowymi i rdzennymi Holendrami oraz pozytywny impuls dla sposobu postrzegania naszych polskich współobywateli i ich miejsca w naszej westlandzkiej społeczności”. Dlatego zdecydowano się na realizację najpopularniejszej polskiej opery – „Halki”.

Setki uczestników i tysiące widzów spotkają się, by wspólnie śpiewać, uczyć się swoich języków, przygotowywać kostiumy i dekoracje. Społeczny projekt artystyczny, o zasięgu odpowiadającym operom Cavalleria Rusticana, Carmen czy Turandot oraz musicalom Kromme Jongens i Afstallen. Uznanie, ciekawość, współpraca i integracja.

KILKA SŁÓW O „HALCE” „Halka” to jedna z najsłynniejszych polskich oper, napisana w 1848 roku przez Stanisława Moniuszkę.

Opowiada o Halce – niedoszłej narzeczonej, która przybywa na ślub swojego ukochanego: bogatego

młodzieńca Janusza, mającego poślubić córkę jeszcze bogatszego Stolnika, Zofię. W tajemnicy Janusz prosi Halkę, by powróciła w nocy, wtedy będą mogli razem uciec i rozpocząć nowe, wspólne życie. Oczekując w ciemnościach na swojego ukochanego, Halka natyka się na zazdrosnego Jontka, który mówi jej, że została zdradzona przez Janusza. Kiedy Halka i Jontek powracają do wioski, mieszkańcy dowiadują się o potajemnych zaręczynach dziewczyny i Janusza. Na wiadomość, że Halka jest z Januszem w ciąży, ludność pogrąża się w jeszcze większym gniewie. Obłąkana z rozpaczy dziewczyna podejmuje drastyczną decyzję: z zemsty zamierza podpalić kościół, w którym zgromadzili się goście weselni i młoda para. „Halka” to najsłynniejsza opera napisana przez kompozytora Stanisława Moniuszkę. Spektakularna opera o iście polskim charakterze, pełna pięknych partii chóralnych i porywających tańców. To piękna opowieść o zazdrości, miłości, pasji i poświęceniu. • Sprawdź oferty pracy na www.popolsku.nl lub wyślij maila na adres: info@dariofo.nl i zapytaj Flipa, Nancy lub Emi o więcej informacji (www.dariofo.nl).

Dzięki współpracy z popolsku.TV i Pracuj.Fm gazeta poPolsku trafia do ponad połowy z 320.000 Polaków żyjących i mieszkających w Holandii.

POPOLSKU TO JEDYNA POLSKA GAZETA W HOLANDII, KTÓRA TRAFIA DO PONAD 150.000 POLAKÓW!

Sponsorzy Ci, zarówno jak i my, uważają, że ważne jest, aby wiadomości i informacje o Holandii docierały do naszych czytelników regularnie.

W związku z tym dziękujemy następującym sponsorom:

WAAR WERK EN POOLSE BEATS SAMEN KOMEN!

www.poolsegroothandel.nl 06 - 87 34 10 69

www.pracuj.fm 06 - 53 13 22 58

www.lebara.nl/pl Masz informacje, którymi chciałbyś podzielić się z innymi Polakami w Holandii i za granicą?

Skontaktuj się z nami:

biuroreklamowe.nl

ofertypracy.nu 06 - 53 13 22 58

e-mail: guido@popolsku.nu nr. tel.: 06 - 53 13 22 58

www.popolsku.nl

poPolsku nr 1 • 19

EISE EISINGA 1744-1828 OŚWIECENIE W HOLANDII Eise Eisinga był astronomem-amatorem, który w swoim domu we Franeker zbudował planetarium, obecnie uważane za najstarsze działające planetarium na świecie.

Wybitnie uzdolniony Eisinga nie mógł uczęszczać do łacińskiej szkoły, bowiem, tak jak jego ojciec, przeznaczony był do zawodu prządnika. Samodzielnie zgłębiał podstawy matematyki i astronomii.

Bliskość uniwersytetu we Franeker stanowiła spore ułatwienie.

W 1774 roku ukazała się książka, w której przepowiadano wypadnięcie Ziemi z jej orbity na skutek zderzenia Księżyca z innymi planetami. Ta przepowiednia wywołała we Fryzji wielką panikę. Eisinga chciał udowodnić, że nie ma się czego bać i na suficie swojego salonu skonstruował model Układu Słonecznego. W 1781 roku planetarium było gotowe.

Eisingę, tak jak wielu jego rodaków, zainspirowało oświecenie. Byli oni przekonani, że wiedza może przyczynić się do ulepszenia społeczeństwa i człowieka. Ideały oświecenia przyjęły w Holandii nieco inny charakter niż we Francji. Obywatele żyjący w kraju bez wszechmocnego kościoła i absolutnego władcy nie wykazywali większej sympatii dla radykalnych i antyreligijnych poglądów niektórych filozofów.

Wierzono, że Bóg działał dla dobra świata i przyczynił się do powstania przyjaznego, harmonijnego społeczeństwa. Holendrzy w ogóle chętniej hołdowali zbiorowym inicjatywom. Wraz z innymi świadomymi obywatelami przeprowadzali eksperymenty przyrodnicze, badali skamieniałości, dyskutowali różne rozwiązania problemów społecznych i obserwowali ciała niebieskie.

ANDRÈ RIEU HOLENDERSKI MISTRZ! Andrè Rieu (64) to światowej sławy holenderski skrzypek i dyrygent.

Wraz ze swoim zespołem występuje na całym świecie, grając duże koncerty popularnej muzyki klasycznej na wolnym powietrzu. I wszędzie gdzie się pojawi, odnosi ogromne sukcesy!

Rieu studiował w konserwatorium w Maastricht i na akademii muzycznej w Brukseli. Tam rozwinął swoją miłość do muzyki kameralnej, w tym zwłaszcza walca, a w latach 80. założył Orkiestrę Kameralną z Maastricht. Jego sukces rósł w fenomenalnym tempie i już w 1987 roku rozszerzył swój zespół, nadając mu nazwę Orkiestry Johanna Straussa.

Wielki przełom w jego karierze nastąpił w 1994 roku, gdy do miana wielkiego, nieoczekiwanego przeboju urósł Walc Drugi z suity The Suite for Variety Orchestra Dimitriego Szostakowicza. Od tej pory Rieu jeździ po całym świecie, gdzie wystawia spektakle popularyzujące muzykę klasyczną, kameralną, operetkę, muzykę filmową i pop.

W roku 2009 znalazł się na 6 miejscu najlepiej sprzedawanych artystów na świecie, wyprzedzając tym samym Britney Spears (7), Metallicę (11) i Beyoncé (12). Osiąga obroty w wysokości ponad 95,8 miliona dolarów (ponad 67 milionów euro) i sprzedaje 834.992 biletów na całym świecie. Każdego roku, w dowód wdzięczności dla „domowej bazy”, organizuje koncert w rodzinnym Maastricht, na swym ukochanym placu Vrijthof.

MUZYKA, HOLENDRZY I PRACA Holendrzy często słuchają muzyki podczas pracy. Dzięki muzyce ludzie stają się bardziej produktywni, pracują szybciej, a przede wszystkim ma ona duży wpływ na atmosferę.

Oprócz kawy, to właśnie muzyki Holendrzy potrzebują najbardziej, by móc rozpocząć dzień – przyznało 72% badanych.

Dzięki centralnemu zegarowi wahadłowemu, napędzanemu przez dziewięć wag, każdej z planet nadawana jest odpowiednia prędkość obiegu Słońca. Jest to możliwe dzięki imponującemu mechanizmowi kół zębatych, zbudowanemu z drewnianych obręczy i tarcz z dziesięcioma tysiącami ręcznie kutych nitów.

Tak przynajmniej wynika z badania, które wśród Holendrów pracujących w różnych grupach zawodowych przeprowadził Randstad, koncern specjalizujący się w pracy tymczasowej. Badanie wykazało, że ludzie naprawdę korzystają na słuchaniu muzyki podczas pracy. Prawie wszyscy badani (95 procent) przyznali, że muzyka czyni ich pracę przyjemniejszą. Co ciekawe, badani przyznawali także, że to dzięki muzyce stają się produktywniejsi, a nawet może ona mieć wpływ na zmniejszenie się liczby nieobecności z powodu choroby. W pracy najczęściej słuchamy współczesnego popu i muzyki z lat 80.

W 1818 roku do Fryzji przybył król Wilhelm I. Planetarium wywarło na nim tak wielkie wrażenie, że postanowił zakupić je na użytek państwa. Eisinga zmarł dziesięć lat później, w 1829 roku, w wieku osiemdziesięciu czterech lat. W testamencie opisał działanie swojego planetarium. •

ULUBIONY GATUNEK W badaniu zapytano także o ulubiony i najczęściej grany gatunek muzyki. Okazało się, że najbardziej wydajnie pracujemy przy muzyce pop (58 procent). Panowie preferują częściej muzykę z lat 70., z kolei panie wolą muzykę współczesną.

Do dziś planetarium ukazuje aktualny układ planet.

Ich modele poruszają się bowiem wokół Słońca dokładnie w takim samym tempie, jak prawdziwe planety: Merkuremu zajmuje to 88 dni, Ziemi jeden rok, a Saturnowi więcej niż 29 lat.

Odnosi tak duże sukcesy, że wielu zastanawia się, co jest tajemnicą jego ogromnego powodzenia. Jak to możliwe, że jest tak popularny i odnosi tak wiele sukcesów na arenie międzynarodowej? Czy to siła jego muzyki, opracowania jej przez jego orkiestrę czy też kulturalno – historyczne tło jego repertuaru? A może sposób dotarcia do publiczności i umiejętność rozbudzania emocji?

Jak to możliwe, że Rieu nie tylko jest popularny w innych częściach świata, ale także wprawia w zachwyt miliony ludzi wywodzących się z zupełnie innej kultury? Tam gdzie pojawia się Rieu, zaczyna się zabawa! Jak to się dzieje i dlaczego jego muzyka tak bardzo porusza ludzi?

30 kwietnia tego roku Andrè Rieu wystąpił ze swoją stuosobową orkiestrą na koncercie, który odbył się na scenie Museumplein w Amsterdamie. Koncert zorganizowano ku czci zaprzysiężenia Willema-Alexandra, nowego króla Holandii.

Cały plac został tego dnia przemieniony w „Plac Orański”, a na zakończenie uroczystości, wieczorem odbył się tam bal królewski. •

„Metal” to z kolei gatunek muzyki, która nie pasuje do pracy (uważa 24 procent). Zauważalne są także różnice pomiędzy grupami zawodowymi.

W grupie zawodowej określonej jako „produkcja”, muzyka metalowa znalazła się w pierwszej trójce gatunków muzycznych podnoszących wydajność. Pracownicy sektora ICT preferują „rocka”. Z kolei wśród pracowników „produkcji” i „opieki zdrowotnej” najbardziej popularna jest muzyka niderlandzkojęzyczna.

MUZYKA W PRACY OBNIŻA WYDAJNOŚĆ W wielu miejscach prowadzona jest ożywiona dyskusja na temat tego, czy muzyki powinno się (bądź nie) słuchać w czasie pracy? Istnieją bowiem inne badania (np. brytyjskie badanie przeprowadzone przez University of Wales Institute), z którego wynika, że słuchanie muzyki podczas wykonywania obowiązków służbowych obniża prestację. To, jak głośna jest muzyka, której słuchamy oraz jej rodzaj, także ma wpływ na naszą wydajność: muzyka wielu gatunków i słuchana na każdym poziomie głośności może nas rozpraszać i ograniczać naszą pamięć oraz zdolność do powielania informacji. • Źródło: Badanie „Muzyka i praca” przeprowadzone przez Randstad, Intermediair, wrzesień 2012 Przeczytaj cały artykul na www.popolsku.nl

poPolsku nr 1 • 20

POMOC Hans Pannekeet

W rozdziale 24 przeczytaliśmy o tym, jak Brandsma i brat Bettine Witteman wpadli w panikę, bo nie byli w stanie się z nią skontaktować. W wyniku podjętych działań, z rąk przestępców uwolniono bardzo dużo dziewczyn.

Rozdział 25 Podczas gdy w kolejnych klubach trwały przeszukania nadzorowane przez prokuratorów i sędziów komisarzy, Marga z Dirkiem wsiedli do samochodu i pojechali w kierunku mieszkania Brandsmy, skąd mieli oczekiwać na meldunki grupy uderzeniowej. Kiedy byli jakieś pięć kilometrów od celu, zadzwonił telefon.

Witteman dzwonił do Brandsmy. Był wściekły i chciał się dowiedzieć, czy Brandsma zrobił już porządek z dziewczynami. Ten odpowiedział, że trzeba jeszcze tylko pozbyć się dziewczyn z jego szopy. Zdaniem Brandsmy reszta była załatwiona. Witteman zbeształ Brandsmę, a ten obiecał, że natychmiast usunie dwie ostatnie dziewczyny.

Dirk zadzwonił do dowódcy grupy uderzeniowej.

- Uwaga, Brandsma idzie do szopy. Zostań na linii i informuj nas na bieżąco. Mamy wszystkie papiery potrzebne do przeszukania domu i jesteśmy w pobliżu.

Nie podejmuj zbędnego ryzyka. Straciliśmy już jedną z dziewczyn.

- Jesteśmy gotowi - odpowiedział dowódca.

Marga i Dirk słuchali sprawozdania dowódcy.

- Wychodzi z domu i idzie w kierunku szopy. Otwiera zamek i wchodzi do środka. ‚Go, go,’ - usłyszeli głos dowódcy w tle. A potem w głośniku w samochodzie było już tylko słychać biegnących ludzi, otwierające się drzwi i dwa głośne trzaski. Dirk uruchomił silnik i ruszył, żeby jak najszybciej dostać się do grupy uderzeniowej.

- Mamy Brandsmę. Miał pistolet, ale poddał się bez oporu. Dziewczyn jeszcze nie znaleźliśmy - powiedział głos w telefonie.

- Zostańcie na miejscu. Zaraz będziemy - odpowiedział Dirk.

Kilka minut później wjechali w alejkę przy domu Brandsmy, gdzie czekał już na nich dowódca grupy uderzeniowej. Marga pogratulowała mu wzorowo przeprowadzonej akcji i razem weszli do szopy. To, co zobaczyli było zgodne z tym, czego można spodziewać się w każdej szopie. W całym pomieszczeniu leżało mnóstwo różnych gratów. Od strony wewnętrznej okna zabito deskami. Na podłodze siedział mężczyzna z naciągniętym na głowę kapturem. Ręce miał skute na plecach.

- Jak się pan nazywa? - zapytała mężczyznę Marga.

- Jaap Brandsma. Co to za żarty?

- Już panu wyjaśniam. Jest pan zatrzymany pod zarzutem morderstwa i handlu kobietami, zaś resztę zarzutów usłyszy pan już niedługo - odpowiedziała Marga, z trudem zachowując spokój.

- Jak to morderstwa? Nikogo nie zabiłem - powiedział Brandsma, ale Marga i Dirk dokładnie słyszeli niepewność bijącą z jego głosu.

- Zabrać go do aresztu. Czekają tam na was i dopilnujcie, żeby był, zgodnie z ustaleniami, osadzony w całkowitym odosobnieniu. - powiedział Dirk do dowódcy.

Marga położyła rękę na ramieniu Brandsmy.

- Radzę sobie dobrze to wszystko przemyśleć, panie Brandsma. Zostały tylko ostatnie elementy całej układanki.

- Zaczekaj, zaczekaj - krzyknął Brandsma. - Nie mam z tym wszystkim nic wspólnego. Złapaliście niewłaściwą osobę. Musicie zatrzymać Bettine Witteman.

Marga uśmiechnęła się - Tak się stanie, panie Brandsma, ale niebawem będzie pan miał okazję złożyć obszerne wyjaśnienia.

Brandsma został wyprowadzony, a w szopie rozpoczęto przeszukanie przy udziale biegłego sądowego i kilku członków zespołu uderzeniowego. Wygląd całego wnętrza szopy został metodycznie nagrany kamerą wideo i zabezpieczono dziesiątki odcisków palców. Marga i Dirk ze zdumieniem spoglądali na siebie, bo nie znaleźli niczego, co prowadziłoby do ukrytego schowka.

- Nie mogły jeszcze zostać stąd zabrane. Muszą gdzieś tu być. - Marga próbowała ich zachęcić, chociaż sama zaczynała już mieć poważne wątpliwości.

Powoli zaczynali skłaniać się do kontynuowania przeszukania w domu. Wtedy jeden z policjantów przesunął stary motocykl stojący z tyłu w samym rogu szopy, a duży klucz francuski leżący na siodełku spadł na stary dywan leżący na ziemi w miejscu, gdzie przed chwilą stał motor. Jednak towarzyszący temu dźwięk był inny niż można było oczekiwać. Dało się słyszeć stłumione echo. Dirk razem z policjantem odsunęli dywan, a ich oczom ukazał się jakiś właz. Najpierw musieli odsunąć zasuwkę wsuniętą w drewno i dopiero potem otworzyli właz pociągając za przytwierdzone do niego metalowe kółko. Na dół do piwnicy prowadziły małe drewniane schodki. Ostrożnie zaczęli schodzić do pomieszcze-

nia. Było wysokie na około 1,70 m. Za nisko, żeby stać w wyprostowanej pozycji. Zabranymi z góry latarkami oświetlili pomieszczenie. Po lewej stronie schodów stało klika skrzynek i kartonów używanych zwykle przy przeprowadzkach. Na razie zostawili je i szukali dalej. Pomieszczenie biegło dalej pod szopą, na lewo od schodów.

Tylna ściana była wyłożona grubymi płytami ze sklejki.

Na jej środku znajdowały się drzwi, przez które dało się tylko przeczołgać. Na drzwiach wisiała kłódka.

Szybko przyniesiono z góry nożyce do metalu, a Dirk przeciął kłódkę. Otworzył drzwi i natychmiast zza nich dało się wyczuć odrażającą woń fekaliów i zatęchłego powietrza. Krztusząc się Dirk i policjant starali się złapać oddech, zanim zdołali skierować światło latarki do wnętrza pomieszczenia. W środku przy tylnej ścianie zobaczyli dwie kobiety leżące na ziemi w pozycji embrionalnej. Oślepione światłem latarki kobiety zakryły rękami oczy i był to ich jedyny ruch, który wykonały.

Dirk zaczął spokojnie mówić do kobiet po angielsku.

- Nie bójcie się. Jesteśmy z policji i przyszliśmy was uwolnić. Człowiek, który was tu przetrzymywał został już zatrzymany, więc nic wam już nie zrobi.

Skierował światło latarki na sufit, żeby kobiety nie musiały patrzeć prosto w snop światła. Dziewczyny spojrzały na siebie i w tym samym momencie wybuchły płaczem. Ze łzami cieknącymi po policzkach dziewczyny na czworakach opuściły pomieszczenie, które jeszcze przed chwilą stanowiło ich więzienie. Gdy weszły po schodach, Marga okryła je grubymi wełnianymi kocami. Dziewczyny były bardzo zaniedbane. Wyrwały butelki z wodą z rąk policjantów. Głośno łykając piły łapczywie chłodną wodę, aż zakrztusiły się, a woda pociekła im po twarzach. ...

Zaprezentowany fragment pochodzi z książki Pomoc, której autorem jest Hans Pannekeet.

Cały tekst możesz przeczytać na stronie www.popolsku.nl, w zakładce Książka.

Zapraszamy do przeczytania kolejnego rozdziału książki, który ukaże się za dwa tygodnie, w następnym numerze naszej gazety!

(0900) 21.12.2012 Masz pytania dotyczące pracy, rodziny, relacji lub miłości?

Chcesz wiedzieć, czy spotkasz partnera swojego życia?

Zadzwoń do Bożeny 0900 - 21 12 2012.

(0,80 centów/minuta)

Po usłyszeniu wstępnego tekstu w języku holenderskim wybierz 3 na język polski i następnie numer kodu 3 na połączenie z Bożeną. Bożena jest Polką, jasnowidzem i jasnoczujna, odpowiada na pytania związane z miłością, rodziną, pracą i inne sytuacje życiowe. Trafnie i konkretnie.

Nie czekaj dłużej na odpowiedź na Twoje pytania!

Telefoniczny coaching po polsku

www.24hrscoach.nl Strona internetowa jest dostępna w języku polskim. W prawym rogu na górze wybierasz polski.

poPolsku nr 1 • 21

WEG WYJAZD Lia woont in Polen.

Lia mieszka w Polsce.

Over enkele maanden gaat ze weg.

Za kilka miesięcy wyjeżdża.

Voordat ze vertrekt, moet ze veel regelen.

Zanim wyjedzie, musi wiele uregulować.

Ze leert ook een nieuwe taal.

Ona uczy się także nowego języka.

Die heeft ze in de toekomst nodig.

Będzie go potrzebowała w przyszłości.

Lia, naar welk land in Europa ga je?

Lia, do którego kraju w Europie wyjeżdżasz?

- Naar Nederland.

- Do Holandii.

Dus je leert Nederlands op dit moment?

Więc w tej chwili uczysz się niderlandzkiego?

- Ja, dat klopt.

- Tak, zgadza się.

Heb je familie in Nederland?

Masz rodzinę w Holandii?

- Mijn man woont er.

- Mój mąż tam mieszka.

Hij heeft daar een baan.

On ma tam pracę.

Ik ga bij hem wonen.

Będę mieszkać u niego.

Wat voor werk doet hij, als ik vragen mag?

Jaką pracę on wykonuje, jeśli mogę zapytać? / Czym on się zajmuje, jeśli mogę zapytać?

- Hij werkt in de haven.

- On pracuje w porcie.

Dat schijnt zwaar werk te zijn.

Zdaje się, że to ciężka praca.

Maar hij verdient redelijk.

Ale on dość dobrze zarabia.

Ik wil ook graag een baan in Nederland.

Ja także chciałabym mieć pracę w Holandii.

Nederland, waar ligt dat eigenlijk?

Holandia, gdzie to właściwie jest?

- Dichtbij Duitsland en Frankrijk.

- Blisko Niemiec i Francji.

Ken je Amsterdam en Den Haag?

Znasz Amsterdam i Hagę?

Die steden liggen allebei in Nederland.

Oba te miasta znajdują się w Holandii.

Nederland wordt vaak Holland genoemd.

Holandię często nazywa się Holland.

Holland is hetzelfde als Nederland.

Holland to to samo, co Nederland.

Vind je het leuk om naar Nederland te gaan?

Cieszysz się, że wyjeżdżasz do Holandii?

- Ja zeker. Ik ben er al twee keer geweest.

- Tak, oczywiście. Byłam tam już dwa razy.

En het is fijn om weer bij mijn man te zijn.

I miło będzie znowu być z mężem.

Nederland lijkt me een mooi land.

Holandia wydaje się być pięknym krajem.

Ik heb films en foto’s gezien.

Widziałam filmy i zdjęcia.

- Ja, en er wonen mensen uit allerlei culturen.

- Tak i mieszkają tam ludzie z różnych kultur.

Daar komt er binnenkort eentje bij.

Wkrótce przybędzie jeszcze jedna.

Dat ben ik.

To jestem ja.

Gramatyka Ik heb foto’s en films gezien (zien).

Widziałem zdjęcia i filmy (widzieć)

Ik ben ziek geweest (zijn).

Byłem chory (być).

Hij heeft vijf dagen in bed gelegen (liggen).

On przeleżał pięć dni w łóżku (leżeć).

Nederland wordt Holland genoemd (noemen).

Holandia nazywana jest Holland (nazywać).

Zij heeft kort met Peter gepraat (praten).

Ona porozmawiała krótko z Peterem (rozmawiać).

PRACA DOMOWA 1. De man van Lia verdient heel weinig.

A. waar B. niet waar 2. Lia kent al goed Nederlands.

A. waar B. niet waar 3. Nederland ligt dichtbij Duitsland.

A. waar B. niet waar

ŁĄCZY PRACĘ I POLSKIE RYTMY!

4. In Nederland wonen mensen uit veel culturen.

A. waar B. niet waar 5. Holland en Nederland zijn twee landen.

A. waar B. niet waar

cube WIZYTÓWKI, ULOTKI, PLAKATY PROJEKTOWANIE LOGOTYPÓW SKŁAD DTP: gazety, foldery, katalogi rozmawiamy po polsku kubabe@gmail.com +31 647 066 841 +31 659 306 618

6. Waar werkt Lia’s man?

A. op een bank B. in de haven 7. Wanneer gaat Lia weg?

A. over enkele weken B. over enkele maanden 8. In welk land gaat Lia wonen?

A. in Frankrijk B. in Nederland 9. Waarom wil Lia naar Nederland?

A. voor het mooie weer B. voor haar man 10.

A. B. C.

Zij … kort met Peter gepraat. hebt heb heeft

11.

A. B. C.

Ik … ziek geweest. is ben bent

12.

A. B. C.

Hij is er al twee keer … geworden gewaren geweest

13.

A. B. C.

Nederland … vaak Holland genoemd. wordt word werd

14.

A. B. C.

Hij … vakantie …

Hij was vakantie geweest.

Hij was vakantie gehad.

Hij heeft vakantie gehad.

15.

A. B. C.

Hoe oud … u …?

Hoe oud is u geweest?

Hoe oud bent u geworden?

Hoe oud was u geweest?

W każdym numerze poPolsku znajdziesz lekcję języka niderlandzkiego, pochodzącą z pakietu do samodzielnej nauki „Zelf Starten met Nederlands”. Na końcu lekcji znajduje się praca domowa, którą możesz rozwiązać i wysłać. Wyślemy ci odpowiedź, czy poprawnie wykonałeś zadanie.

Rozwiązując pracę domową masz szansę na wygraną! Co dwa tygodnie każdy nadsyłający będzie miał możliwość wygrania nagrody, którą zaprezentujemy na ostatniej stronie poPolsku. Zwycięzca, z którym osobiście się skontaktujemy, będzie losowany komputerowo.

Zadania pracy domowej możesz także wypełnić na stronie www.popolsku.nl w zakładce „Lekcja Holenderskiego”. © 2013 Uitgeverij Boom, Amsterdam Więcej informacji na www.nt2.nl.

poPolsku nr 1 • 22

ZGON

W HOLANDII

W Holandii mieszka ponad 16 milionów ludzi.

Każdego dnia rodzą się kolejni, ale inni odchodzą.

Codziennie umiera w Holandii około 380 osób.

Jeśli jesteś Polakiem mieszkającym i pracującym w Holandii, może nadejść dzień, w którym ty lub ktoś z twoich bliskich znajdziecie się wśród tych 380 umierających. Jesteś tu daleko od bliskiej rodziny i może niczego nie ustaliłeś. Co musisz zrobić?

Jak należy zorganizować transport ciała z Holandii do Polski na pogrzeb lub kremację? A co zrobić, jeśli ostatnie pożegnanie ma się odbyć na terenie Holandii?

Jeżeli pogrzeb albo kremacja mają się odbyć w Polsce, warto wynająć firmę pogrzebową, która specjalizuje się w międzynarodowym przewozie zwłok. Firma przygotuje wszystko do transportu do Polski. Warto również wybrać polską firmę pogrzebową, która zajmie się organizacją wszystkich formalności już na terenie Polski.

Ostatnie pożegnanie, pogrzeb lub kremacja to kosztowne usługi. Dlatego wielu ludzi w Holandii ma ubezpieczenie pogrzebowe. Czy to rozsądne rozwiązanie?

To zależy od tego, na jak prosty lub luksusowy pogrzeb się zdecydujesz. Składka ubezpieczeniowa uzależniona jest od twojego wieku – gdy jesteś młody, płacisz mało, ale z wiekiem składka jest coraz wyższa. Bardzo skromna ceremonia z kremacją kosztuje w Holandii średnio około 5000 euro. Standardowa uroczystość pogrzebowa z pochówkiem to koszt około 8000 euro.

Cena pogrzebu lub kremacji może łatwo sięgnąć 12000 euro, jeżeli doliczy się nabożeństwo żałobne, pojazdy do konduktu żałobnego, trumnę i pomnik.

Koszt transportu zwłok do Polski to około 3000 euro. Jeśli wykupujesz ubezpieczenie pogrzebowe sprawdź, czy pokryje ono ewentualny koszt transpor-

tu zmarłego do kraju rodzinnego. Składki wahają się od 10 do 40 euro miesięcznie, w zależności od wysokości sumy ubezpieczenia oraz twojego wieku w momencie przystąpienia do niego. Możesz porównać ceny w internecie: http://www.uitvaartverzekeringenvergelijken.nl/ TRANSPORT ZWŁOK DO POLSKI Osobę zmarłą w Holandii można przetransportować do innego kraju, na przykład do Polski. Jest do tego niezbędny akt zgonu oraz „przepustka przewozowa” (nid. laissez-passer). Jest to zezwolenie na przewóz zmarłego do innego kraju. Należy okazać je na granicy przy wjeździe do Polski.

Złożenie odpowiednich wniosków, uzyskanie aktu zgonu z urzędu stanu cywilnego i przepustki przewozowej należy do zadań zakładu pogrzebowego. Zakład załatwia dokumenty w holenderskiej gminie, na terenie której zmarła dana osoba. Dostarcza oświadczenie lekarza lub koronera jako dowód naturalnej śmierci. Również w przypadkach, gdy śmierć nie nastąpiła w szpitalu, zakład pogrzebowy zapewnia przeniesienie zmarłego do domu pogrzebowego.

Zakład pogrzebowy potrzebuje jeszcze innych danych do organizacji transportu. Oprócz aktu zgonu, konieczna jest kopia paszportu zmarłego, adres członka rodziny

w kraju, gdzie zmarły ma być pogrzebany, dane zakładu pogrzebowego w tym kraju, nazwa miejsca, w którym odbędzie się pogrzeb i na koniec nazwa cmentarza.

Poprosi również o przedstawienie „Zezwolenia starosty/ prezydenta” z gminy lub miasta w Polsce, w której odbędzie się pogrzeb. Jest to dowód/pozwolenie, które należy potwierdzić w Ambasadzie Polski w Hadze.

TRANSPORT W zależności od tego, w jaki sposób zwłoki mają być przewożone, drogą powietrzną lub lądową, zakład pogrzebowy organizuje całość transportu. Gdy załatwione zostaną wszystkie formalności, można zacząć procedurę transportu zwłok.

Jeśli w przypadku transportu lotniczego jako krewny chcesz lecieć tym samym lotem, musisz kupić bilety w biurze podróży. Zakład pogrzebowy zorganizuje wszystko aż do lądowania w Polsce. Tam też lokalna firma pogrzebowa przejmie sprawę pogrzebu.

Wszystkie oficjalne pisma pozostają przy zmarłym aż do przybycia do Polski. Później zostaną one przekazane krewnym przez polski zakład pogrzebowy.

ZAŁATW TO TERAZ! Śmierć bliskiej osoby jest niezwykle smutnym wydarzeniem. Jesteś pełen emocji i po prostu nie masz głowy do tego, by cokolwiek organizować. Dlatego też dobrze jest już teraz pomyśleć o tych sprawach i załatwić jak najwięcej.

Jeśli masz rodzinę w Polsce, dla której ważna jest możliwość odwiedzania grobu swojego bliskiego we własnym kraju, to zdecyduj, by po śmierci twoje zwłoki zostały przetransportowane do Polski. A jeśli twoja rodzina nie jest zamożna i nie będzie ich stać na opłacenie pogrzebu, to sam zadbaj o zabezpieczenie środków na tę okoliczność. Oszczędzaj lub ubezpiecz się. • Chcesz wiedzieć więcej? Zajrzyj na www.ouwerkerkinternational.nl

lebara.nl/one

Rozmowy do Polski

1

oraz w Holandii na numery stacjonarne za

ct /min

9ct/min

NOWA niższa stawka

za połączenia z numerami komórkowymi w Polsce

Uzyskaj najlepsze stawki korzystając z kredytu na połączenia w Lebara One

Zawsze przy Tobie Dzięki kuponowi Lebara One zawsze będziesz dzwonić i wysyłać SMS-y w niskich stawkach taryfy Lebara One. Doładowanie nie powoduje podwojenia kredytu na połączenia w Lebara One. Wszystkie dane i stawki taryfy Lebara One można znaleźć w witrynie www.lebara.nl/one. *Dzwonienie lub wysyłanie SMS-ów z sieci Lebara pod inne numery Dutch Lebara jest bezpłatne przez 7 dni po każdym doładowaniu za 10 €. Stosuje się zasadę limitu minut na połączenia. W przypadku wykrycia nadmiernego wykorzystywania usługi, Lebara ma prawo zaprzestania jej świadczenia. Po zakończeniu ważności okresu darmowych połączeń, stosuje się standardowe stawki taryfy Lebara One za połączenia z komórkami i SMS-y. Stawka startowa za każde połączenie w taryfie Lebara One wynosi 9 centów. Opłaty są naliczane minutowo. Produkty firmy Lebara są przeznaczone wyłącznie do użytku osobistego i nie mogą być używane do celów komercyjnych. Niniejsza publikacja nie stanowi oferty handlowej w myśl przepisów kodeksu cywilnego. Warunki mogą ulec zmianie i mogą zawierać błędy powstałe podczas drukowania. Ogólne warunki korzystania z sieci Lebara oraz pozostałe stawki podano pod adresem lebara.nl/pl

NL4601P_14b_Popolsku Ad_205Wx285H_080114.indd 1

13/01/2014 17:48

poPolsku nr 1 • 24

KALENDARZ IMPREZ Co?

MUZEUM HET DOLHUYS

Gdzie?

HAARLEM

Kiedy?

NIECZYNNE W PONIEDZIAŁKI

Informacje: www.hetdolhuys.nl, wstęp 8,50€ Co?

FLIPJE I MUZEUM REGIONALNE TIEL

Gdzie?

TIEL

Kiedy?

NIECZYNNE W PONIEDZIAŁKI

Informacje: www.streekmuseumtiel.nl, wstęp 4,50€ Co?

WIDZIANE W CIEMNOŚCI

Gdzie?

VELSEN-NOORD

Kiedy?

NIECZYNNE W PONIEDZIAŁKI, KONIECZNA REZERWACJA

W jednym z najgęściej zaludnionych krajów (Holandii) powstał obszar przyrodniczy o międzynarodowym znaczeniu: Oostvaardersplassen.

Tutaj to natura decyduje o tym, co się wydarzy.

Przez dwa lata ekipy filmowe podążały za lisami, gęsiami, zimorodkami, jeleniami i największym stadem dzikich koni w Europie. W rezultacie powstał film przyrodniczy, jakiego nigdy przedtem nie nakręcono w Holandii: De Nieuwe wildernis (Nowa głusza).

Informacje: www.inhetdonkergezien.nl, wstęp 10€

MIKOLAJ & CAROLUS:

Co?

MUZEUM ERMITAŻU

W OOSTVAARDERSPLASSEN

Gdzie?

AMSTERDAM

Kiedy?

CODZIENNIE

Informacje: www.hermitage.nl, wstęp 15€ Co?

BIAŁY FAJANS Z DELFT

Gdzie?

HAGA

Kiedy?

CODZIENNIE

Informacje: www.gemeentemuseum.nl, wstęp 14,50€ Co?

MUZEUM “FABRYKA KORONEK”

Gdzie?

HORST (NOORD-LIMBURG)

Kiedy?

NIECZYNNE W PONIEDZIAŁKI

Informacje: www.museumdekantfabriek.nl, wstęp 5€ Masz informację, która powinna znaleźć się w naszym kalendarzu imprez? Prześlij ją na adres: redactie@popolsku.nu

KOMIKS Autor: Jeroen Ledoux

Miejsce: Lokalizacja

:

Cena wstęp

W tytule umieszczono wyraz „nowa” w odniesieniu Otw arte: do głuszy, ponieważ pierwotna przyroda nie istnie- W arto je już w Holandii. Nowe pustkowia czy mateczniki zobaczyć: znajdziesz obecnie w miejscach, w które człowiek niegdyś drastycznie ingerował, by potem się z nich wycofać. Tak, jak to miało miejsce w Oostvaarderplassen: osuszony obszar przeznaczony pod tereny przemysłowe, który jednak pozostał nietknięty i pozwolił opanować się przyrodzie. Ale przykładem nowej głuszy są także jezioro Lauwersmeer i obszar przyrodniczy Millingerwaard.

Na Oostvaardersplassen składa się młody obszar przyrodniczy o wielkości około 5600 ha (56 km²), położony pomiędzy miastami Almere i Lelystad, które znajdują się w holenderskiej prowincji Flevoland. Oostvaardersplassen mają znaczenie międzynarodowe, ponieważ stanowią naturalny obszar bagienny oraz obszar zimowania dla ptactwa. W przybliżeniu możemy powiedzieć, że obszar jest podzielony na dwie części: jedną mokrą (ok. 3600 ha) i jedną suchą (ok. 2000 ha).

Wstęp na teren obszaru jest ograniczony dla odwiedzających, znajduje się pod ochroną prawną i jest zarządzany przez Administrację Lasów Państwowych. Już od ponad 25 lat zamieszkują go grupy żyjącego wolno bydła, koni i jeleni szlachetnych. Zarządcy terenu wychodzą bowiem z założenia, że te duże roślinożerne zwierzęta lub ich przodkowie występowali w Holandii także w dawnej przeszłości, wnosząc swój udział w kształtowanie holenderskiego krajobrazu. Obecnie próbuje się pozostawić tym dużym roślinożercom „całkowitą wolność” na tym obszarze, co oznacza na przykład, że nie usuwa się padliny, a także nie dokarmia się zwierząt – nawet wtedy, kiedy z jakichś powodów brakuje im żywności. Dla Holandii oznacza to niezwykły eksperyment z dziedziny zarządzania, który często prowadzi do dyskusji na temat cierpienia zwierząt. Zwierzęta zamieszkujące ten obszar znajdują się bowiem na zamkniętym terytorium, na którym podczas i tuż po srogich zimach brakuje żywności do wyżywienia całej ich populacji, przez co wiele z nich pada z głodu. W Holandii pojawia się więc pytanie, które często przytaczane jest także w krajowej prasie: czy człowiek powinien ingerować w życie zwierząt żyjących w tym rezerwacie i uwalniać je od cierpienia, czy też nie? Tak, czy inaczej, jest to miejsce naprawdę warte odwiedzenia! • Mikołaj & Carolus

NAJŚWIEŻSZE WIADOMOŚCI Z HOLANDII znajdziesz codziennie przed 8:30 na stronie www.popolsku.nl.

Wysyłając nam zadanie z lekcji języka niderlandzkiego, masz szansę na wygranie tabletu. Odpowiedzi zadania domowego możesz wypełnić na stronie www.popolsku.nl. Spośród wszystkich osób, które nadeślą nam dwa rozwiązane zadania z danego miesiąca, wysłane ze strony internetowej, komputer wylosuje co miesiąc jednego zwycięzcę. Wygrany będzie miał prawo do odebrania nagrody, którą jest tablet, pod warunkiem okazania nam wydania gazety, w którym zamieszczono zadanie. Zwycięzcę poinformujemy o wygranej mailowo.

u:

Oostvaard ersplassen Kottersbo sweg 97, Lelystad bezpłatny cały rok www.staat sb www.denie osbeheer.nl, uwewilderni s.nl