poPolsku 8, April 2013 Coronation special by poPolsku

POPOLSKU NUMER 8 • KWIECIEŃ 2013 • € 1,00

KrÓleWSKie UCZUCIE WYWIAD Z OBSERWATOREM KRÓLEWSKIM MARC VAN DER LINDEN JOiN Our MiSSiON POMaga POlSKiM DZieCiOM i MŁODZieŻY • HOROSKOP PODaTeK gMiNNY • WSZYSTKO, CO MUSISZ WIEDZIEĆ O NOWYM KRÓLU POlSKa DZieNNiKarKa eurOPeJKą rOKu • WYGRAJ I-PADA MINI

Mężczyzna. Sport.

Show.

Praca.

BYŁY UCZEŃ 3JS

DANNI LOWINSKI:

WSZYSTKO

OPraCOWaŁ CYfrOWY KurS giTarOWY

ARBITRZY

i SęDZiOWie liNiOWi W WiaDOMOŚCiaCH

NOWY Serial W SBS6

O OPieCe NaD DZieĆMi W HOlaNDii (CZ.2 Z 3)

Jesteś z Polski lub mówisz po polsku? Znajdź wymarzoną pracę na terenie UE. Malarz (tapeciarz, sztukator)

oferta nr:

Techvisie Personeelsdiensten BV Siedziba główna Deventer, Overijssel

Pracownik logistyki

oferta nr:

Tempo-Team Uitzenden Den Bosch / Utrecht, NoordHolland

Operator

oferta nr:

Pracownicy ogrodnictwa ozdobnego

oferta nr:

AB Zuid-Holland De Lier, ZuidHolland

Pracownicy terenów zieleni

oferta nr:

AB Zuid-Holland De Lier, ZuidHolland

Zapylacze

oferta nr:

Tempo-Team Uitzenden Diemen, NoordHolland

AB Zuid-Holland De Lier, ZuidHolland

Accounting Assistant - Query Agent

oferta nr:

Pracownicy ogrodnictwa warzywnego

oferta nr:

IBM Poland Cracow

Holenderskie umiejętności językowe poszukiwane

oferta nr:

Eurojob International Holding BV Venray, NoordHolland

Personal Assistant - Administratief Medewerker

oferta nr:

Florek Vastgoedonderhoud Zoetermeer, ZuidHolland

AB Zuid-Holland De Lier, ZuidHolland

Doświadczeni pracownicy szkółki leśnej

oferta nr:

AB Zuid-Holland Boskoop, ZuidHolland

Więcej ofert pracy znajdziesz na naszej stronie internetowej.

Obserwuj nas na

GazetaPoPolsku i

@gazetapopolsku.

PoPolsku numer 8 Kwiecień 2013

04 Mężczyzna 06 Sport 07 Show 08 Kobieta 10 Relaks 11 Życie 13 Praca 15 Kariera i rozwój 16 Rekreacja 17 Zdrowie 18 Kultura i Sztuka 20 Książka 21 Lekcja holenderskiego 22 W kraju i za granicą 24 Czas wolny

„Popełniając błędy, podejmując złe decyzje oraz wzmacniając i poszerzając źródła informacji, możesz – posiadając odpowiednią siłę przebicia – zdobyć swoje miejsce w świecie dziennikarstwa, ale to niełatwa droga.”

STOPKA REDAKCYJNA reDaKCJa victor Brenntice, arnold Nienhuis, Marjolein van Driel, Charlotte de Meyere fred Steenbergen, rebecca van der voort Minnie, angelique van ‘t riet KONCePCJa guido Keutgen & angelique van ‘t riet WSPÓŁPraCa Mikołaj Pawłowski, Carolus Kręcichwost, Bożena Kwiecień, Marjolijne van ’t Hof, Jeroen ledoux, anna Knapen-Potyrała, Hans Pannekeet, Nela Bartyńska (DTP), Jakub Bartyński (DTP) DruK Janssen/Pers rotatiedruk POPOlSKu geerweg 7, 2461 TS Ter aar e-mail: redactie@popolsku.nu Strona internetowa: www.popolsku.nl Numer Kvk: 24308228 Nakład: 40.000

OBSERWUJ POPOLSKU: @gazetapopolsku

gazetaPoPolsku

Najświeższe wiadomości z Holandii znajdziesz codziennie przed 8:30 na stronie www.popolsku.nl.

POPOLSKU NUMER 9 • MAJ 2013 • € 1,00 9 • MAJ 2013 • € 1,00 POPOLSKU NUMER

POPOLSKU

• € 1,00 • MAJ 2013 NUMER 9

BYĆ WOLNYM M BYĆ WOLNY YM Oa.LN MężcW zyzn BYĆ Sport. Show

WYWIAD Z OBSERWATOR WSZYSTKO, CO MUSISZ EM KRÓLEWSKIM MARKIEM VAN DER LINDENEM WIEDZIEĆ O NOWYM HOROSKOP • JOIN KRÓLU • PODATEK OUR EM Y GMINN DER LINDEN POLSK A DZIEN NIKAR MISSION POMAG POLSKIM M VAN M DZIECIO SKIM AMARKIE KRÓLEW KA GMINNY EURO PEJKĄ LINDMENE IEŻY KI MŁODZ PODATE ROKU KRÓLU WYWIAD Z OBSERWATOREM VAN••DER WYGR NOWYM INNY ŻY AJ I-PADA WIEDZIEĆ O M MARKIEM POD MINI I MŁODZIE ATEKMGM WSZYSTKO, CO MUSISZ KRÓLEWSKI POLSKIM LU .• DZIECIO POMAGA DZIEŻY MINI OUR MISSION YM KRÓ J I-PADA • JOIN M I MŁO ATOREM Praca KOP WYGRA • NOW CIO ERW . I HOROS O ROKU DZIE Ć OBS EJKĄ Z DA MIN WIEDZIEA EUROP POLSKIM WYWIAD A DZIENN MUSISZ IKARK GRA J I-PA POLSK POMAGA . CO WY • Praca SION KO, KU MIS YST . RO WSZ . OP EJK Ą Show • JOIN OUR . Sport OP zyzna EUR Praca. Mężc HOROSK IKA RK A DZI ENN Show. PO LSK A .

NUMER 9 DOSTĘPNY JUŻ 5 OD63 MAJA! . Sport

yzna Mężcz BYŁY

UCZEŃ 3JS

ARBITRZY

OPRACOWAŁ CYFROWY KURS GITAROWY

OPRACOWA OWY KURS GITAR

NOWY SERIAL W SBS6

I SĘDZIOWIE LINIOWI W WIADOMOŚCIACH

NOWY SERIAL

I: W SBS6 LOWINSK DANNI L

ARBITRZY LINIOWI IOWIE

I SĘDZ CIACH W WIADOMOŚ

NOWY SERIA W SBS6

WSZYSTKO

O OPIECE NAD DZIEĆMI

7 13 3 77 113

DANNI LOWINSKI:

ARBITRZY

5 5

Ń 3JS BYŁY UCZEŁ CYFROWY

DANNI LOWINSKI:

I SĘDZIOWIE LINIOWI W WIADOMOŚCIACH

BYŁY UCZEŃ 3JS

W HOLANDII O WSZYSTK (CZ.2 Z 3) O OPIECE O NAD DZIEĆMI MI Z 3) WSZYSTK (CZ.2 DZIEĆ W HOLANDII NAD O OPIECE (CZ.2 Z 3) W HOLANDII

MarC VAN DER LINDEN Marc van der linden – dziennikarz, redaktor naczelny tygodników Weekend i royalty, ekspert w dziedzinie dynastii królewskiej w bardzo popularnym programie rTl Boulevard oraz autor wielu książek, wśród których m.in. Kobiety Księcia Bernharda. Karierę dziennikarską rozpoczął 25 lat temu. Zawód, w którym według niego wciąż trzeba się rozwijać. Ostatecznie zaczął się specjalizować w dziedzinie dynastii królewskich. Kombinacja glamour, historii, prawa państwowego i podróży sprawia, że jest to bardzo szeroki temat. i dzięki temu jest dla niego bardzo interesujący. „Ponieważ kontakty z postaciami, o których piszesz, są sporadyczne, pozostanie dobrze poinformowanym jest prawdziwym wyzwaniem. Zwłaszcza, że rodziny królewskie są dobrze chronione i informacje o nich rzadko przedostają się na zewnątrz”. „Naszą dynastię królewską reprezentuje jedna rodzina, która jest symbolem jedności. Jednoczy ludzi, ale nie ma swobody głoszenia własnych opinii”. rola rodziny królewskiej jest czysto symboliczna, co nie każdemu się podoba. Jednak większa część holenderskiego społeczeństwa docenia tą rolę. reszta jest natomiast zbyt słaba i za mało zmotywowana, żeby coś zmienić. „Największa różnica pomiędzy monarchią, a republiką jest taka, że monarchia reprezentuje każdego. W przypadku urzędu prezydenta, zawsze pojawiają się jego przeciwnicy. No, może oprócz ameryki – tam bardzo wyraźnie widać, że ostatecznie wszyscy stają za prezydentem. Monarchie w europie dbają o zachowanie stabilności w kraju, dzięki nim nie trzeba przeprowadzać wyborów prezydenckich, co zaoszczędza wielu napięć. W Holandii faktyczną władzę sprawuje jednak premier rutte, Królowa czy Król jej nie mają”.

Marc ciepło wspomina swoją przyjaźń z Piotrem Czajkowskim, kolegą z klasy, który pojawił się w szkole bez jakiejkolwiek znajomości języka niderlandzkiego, a w ciągu sześciu miesięcy stał się najlepszym uczniem w klasie. Wyczyn godny podziwu, który Marc bardzo szanuje. Piotr przyjechał do Holandii wraz ze swoją matką. Kobieta ciężko pracowała, a jej syn był dla niej wszystkim, dawał jej siłę. feralny wypadek sprawił, że niedługo po tym Piotr zmarł, co pozostawiło duży ślad w życiu Marca. Był to pierwszy raz, kiedy jako chłopiec zetknął się ze śmiercią, dlatego regularnie wspomina Piotra i jego matkę. uważa, że Holendrzy powinni okazywać Polakom więcej szacunku. „Holendrzy niewystarczająco zdają sobie sprawę z więzi łączących ich z Polską, tymczasem polskie społeczeństwo odegrało bardzo ważną rolę w procesie wyzwolenia Holandii podczas ii Wojny Światowej, bardzo długo jesteśmy też partnerami w handlu”. Dla Marca duża ilość polskich pracowników w Holandii to żaden problem. Chciałby jednak, by Polacy nawiązywali większy kontakt z holenderskim społeczeństwem, by lepiej się nawzajem zrozumieć i uczyć się od siebie. „Jeśli chcesz być częścią holenderskiego społeczeństwa, musisz także być odpowiedzialny za rolę, którą ty w nim odgrywasz. Ważne jest więc, żebyś znalazł się w centrum tego społeczeństwa, a nie zamykał się na kempingu, na którym jesteś niewidoczny. Spróbuj bardziej aktywnie uczestniczyć w życiu społecznym!”. Z nadchodzącą zmianą na holenderskim tronie i obecnością w programie rTl Boulevard, Marc ma w tej chwili bardzo napięty okres. ale widać, że jest stworzony do zawodu dziennikarza. Wkrótce w sieci supermarketów pokażą się dwie nowe książki jego autorstwa: jedna o królowej Beatrix, druga o księciu Willemie-alexandrze. Książki będą zawierały wiele fotografii i opisy najważniejszych wydarzeń. •

poPolsku nr 8 • 04

MĘŻCZYŹNI I ICH STROJE PODCZAS DNIA KRÓLOWEJ ludzie świętujący Dzień Królowej, często czynią to zakładając odpowiednie stroje. Dotyczy to zarówno kobiet, jak i mężczyzn. Zazwyczaj nosi się kolor pomarańczowy, przy czym nie ma tu znaczenia, czy jest to T-shirt, spodnie czy skarpetki. Jeśli planujesz wziąć udział w obchodach Dnia Królowej, koniecznie odwiedź stronę www.30april.spreadshirt.nl. Znajdziesz tam przeróżne T-shirty przygotowane specjalnie na Dzień Królowej. Także strona www.fashionstore.nl oferuje różnego rodzaju artykuły, które pozwolą ci świętować ten dzień w odpowiednim stroju. •

ZAsiĄDZiE MęŻCZyZNA

Holandia nie miała króla od 1890 roku. Teraz, 123 lata później, dzięki zrzeczeniu się tronu (zwanego również abdykacją) przez królową Beatrix, to się zmieni: na tronie zasiądzie jej syn, książę koronny Willem-alexander. a dzięki temu na holenderskim tronie ponownie zasiądzie mężczyzna. Zadanie stojące przed Willemem-alexandrem nie będzie łatwe. Wprawdzie wciąż może liczyć na szerokie poparcie holenderskiego społeczeństwa dla monarchii, ale nie łatwo będzie mu dorównać popularnością swojej matce. Jednocześnie znaczna część społeczeństwa ma już dosyć rodziny królewskiej i najchętniej by się jej pozbyła. a monarchię zastąpiła republiką. Jeśli dodać do tego fakt, że przyszły król całkiem niedawno przysporzył sobie nowych wrogów, gdy wyszło na jaw, że w tych trudnych ekonomicznie czasach zamierza kupić luksusowy dom letni w Mozambiku, kłopotliwa sy-

Bohaterski pies z Polski uratował życie trzyletniej dziewczynki z Pierzwina. Julia zgubiła się w lesie i zanim została odnaleziona, spędziła tam noc. Kiedy temperatura spadła poniżej zera, pojawiło się zagrożenie, że krótkie życie Julii może mieć tragiczne zakończenie. Na szczęście z dziewczynką był pies. Zwierzę całą noc leżało na dziewczynce i ogrzewało ją swoim ciałem tak, jak tylko było to możliwe. Julia została odnaleziona następnego ranka. Z lekkimi odmrożeniami przewieziono ją do szpitala. Śmiało można powiedzieć, że pies uratował życie dziewczynki. gdyby nie było go przy dziecku, wszystko mogłoby się zakończyć tragicznie. •

NA HOLENDERSKIM TRONIE

tuacja naszego przyszłego władcy wydaje się być kompletna. Teraz naprawdę będzie musiał wytężyć wszystkie siły, by przekonać ludzi do opowiedzenia się za monarchią w Holandii. Mała pociecha dla nowego króla: mając u boku żonę Màximę, ma w swoich rękach potężną broń. Zwłaszcza, gdy weźmie pod uwagę jej ogromną popularność w Holandii. •

FAKTY NA TEMAT NOWEGO KRÓLA • Willem-alexander urodził się 27 kwietnia 1967 roku w utrechcie. • W czasach studenckich otrzymał przydomek „Prins Pils” (książę piwa), który wiązał się z ogromnym entuzjazmem, z jakim pogrążył się w życiu studenckim. • Teraz, kiedy zostanie królem, otrzyma przydomek „Koning Kroonkurk” (król kapsli – kapsle nazywa się bowiem inaczej zamknięciem koronowym). • W okresie od sierpnia 1985 roku do stycznia 1987 roku odbywał służbę wojskową w Królewskiej Marynarce Wojennej. • Pobierał szkolenia w lotniczej Szkole Narodowej, gdzie zrobił licencję pilota. • Posiada wiele stopni wojskowych w holenderskiej armii. • 2 lutego 2002 roku zawarł związek małżeński z argen© rvD

POLSKI PIES RATUJE TRZYLETNIĄ DZIEWCZYNKĘ

tynką Màximą Zorreguietą. • razem z nią ma 3 córki: Catharinę-amalię Beatrix Carmen victorię (ur. 7 grudnia 2003 roku), alexię Julianę Marcelę laurentien (ur. 26 czerwca 2005 roku) i ariane Wilhelminę Màximę ines (ur. 10 kwietnia 2007 roku). • Następca tronu jest wielkim miłośnikiem sportu. Więcej na ten temat przeczytasz w rubryce Sport na stronie 6. • Prawie 46-letni dziś Willem-alexander jest drugim najstarszym dziedzicem tronu, jakiego miało dotąd holenderskie królestwo. Jedynym holenderskim władcą, który obejmując tron był starszy, był król Willem ii – miał 47 lat, 10 miesięcy i jeden dzień. • Z powodu objęcia tronu w dniu 30 kwietnia, Willem-alexander będzie musiał złożyć rezygnację z pełnienia innych funkcji. •

poPolsku nr 8 • 05

BYŁY UCZEŃ GITARZYSTÓW 3JS OPraCOWaŁ CYfrOWY KurS giTarOWY gitarzysta Koen Snoek chciał, by możliwość nauki gry na gitarze była dostępna dla wszystkich. aby nieco przybliżyć tę możliwość, opracował – jak to określa – „metodę nauki gry na gitarze, gitaarspelen 2.0”. Koen: „Kiedy opanujesz tą metodę, w ciągu tygodnia i z pomocą cyfrowego kursu zagrasz pierwszy numer”.

ków, autorów tekstów i kompozytorów, którzy zasłynęli jako członkowie zespołu 3JS. Kwakman gra w nim na gitarze i mandolinie oraz użycza swojego głosu w chórkach. De Witte to muzyk, który gra na gitarze i fortepianie. On także śpiewał niegdyś w chórkach 3JS, ale opuścił zespół w styczniu 2013 roku, z powodu zaburzeń neurologicznych. BegiNNerSgiTareN.Nl Strona internetowa beginnersgitaren.nl jest częścią sklepu muzycznego Mr. Drubbel’s Musicstore w Purmerend – jest to sklep internetowy wyspecjalizowany w sprzedaży gitar dla początkujących gitarzystów. Jedna z tych gitar została ufundowana dla najbardziej zmotywowanego, zarejestrowanego uczestnika programu gitaarspelen 2.0. Właściciel remko Drubbel wyjaśnia: „Koen pomógł w nauce dobrej techniki gry na gitarze dziesiątkom moich klientów. Z przyjemnością pomogę mu, w misji nauczenia gry na gitarze większej ilości osób. Dlatego właśnie ufundowałem gitarę dla najbardziej zmotywowanego zarejestrowanego uczestnika”.

gra Na giTarZe: KieDYŚ i DZiŚ Jeśli chodzi o naukę gry na gitarze, istnieją dwie możliwości: możesz zapisać się do miejscowej szkoły muzycznej, w której otrzymasz (grupowe) lekcje albo znaleźć prywatnego nauczyciela, który będzie cię uczył w jego lub twoim domu. Jednym z takich nauczycieli był Koen. Przez wiele lat udzielał lekcji, co wspomina tak: „Kiedy udzielasz prywatnych lekcji, pomagasz kilku osobom tygodniowo. a ja chciałem pomóc większej ilości osób. Właśnie dlatego opracowałem ten program”. Dzięki jego programowi w wersji beta już 1000 osób nauczyło się podstaw gry na gitarze. Opracowany przez niego program, uczy podstawowych technik gry na gitarze w ciągu 22 tygodni i w taki sposób, że lekcje pobiera się cyfrowo, za pośrednictwem internetu. Zainteresowani mogą się zarejestrować na stronie www.ikwilgitaarlerenspelen.nl.

Wiele SuKCeSÓW Dzięki wykorzystaniu wersji beta programu cyfrowego do nauki gry na gitarze, wiele osób odniosło już sukcesy i w międzyczasie zarejestrowało się na poziomie zaawansowanym. Niektórzy z nich szukają pierwszej okazji do zaprezentowania swoich umiejętności szerszej publiczności. Dlatego powstał pomysł, by pod koniec tego roku zorganizować koncert, na którym zagraliby najbardziej utalentowani uczniowie. •

KWaKMaN i De WiTTe: giTarZYŚCi 3JS Koen nauczył się techniki gry na gitarze od Jaapa Kwakmana i Jaapa de Witte - holenderskich muzy-

ONE ANDROID: FLAGOWY SMARTPHONE HTC NA 2013 ROK HTC One android to flagowy smartphone firmy HTC na 2013 rok. Na rynku będzie konkurować z i-Phonem 5, Sony Xperią Z i Samsungiem galaxy S4. firma HTC uczyniła więc wszystko, by jej najnowszy model był niezwykły.

i tak telefon posiada ekran o przekątnej 4,7 cala oraz najwyższej gęstości pikseli, jaka kiedykolwiek została zainstalowana w smartphonie z wysoką rozdzielczością full HD 1920 x 1080 pikseli. Także serce aparatu mówi samo za siebie: czterordzeniowy procesor Qualcomm Snapdragon 600, taktujący z częstotliwością 1,7 gHz, daje jednoznacznie do zrozumienia, że z tym modelem HTC chce zwiększyć swoje szanse na rynku. Już od ubiegłego roku HTC obrała strategię, w której stawia się nacisk na jakość aparatu fotograficznego w telefonach. W One kontynuuje się ten kurs, dlatego HTC promuje technologię ultrapixel w module aparatu fotograficznego. Oprócz standardowych mediów, więcej informacji na temat telefonu znajdziesz na pierwszej niezależnej stronie wspólnoty HTC One: HTCOne.nl. •

1010-4,6 /

BIE WAĆ DLA SIE II W HOLAND Ę! RAJ NAGROD GO KIE RS DE EN

ycie.

6.&3 t 45

:$;&ē

WSPANIAŁY

t å

SUKCES

Ć DLA SIEBIE NĲ PRACOWA II ITEM t ZACZ ODOWY W HOLAND Z JANEM SM Ę! CH AJ NAGROD Y WYWIAD TEK SAMO WYJĄTKOW OES I SEKS t PODA ZWIĄŻ SUDOKU I WYGR DERSKIEGO KR A HOLEN LAT t RO YK 75 DOUTZEN JĘZ MA Z T I TES BEATRIX KRÓLOWA ERKOWANIE t LEKCJA Życie. Kobieta. TANIE MAJST

. Mężczyzna

Show.

AGRANICZN

EJESTRACJA W HOLANDII

PKI

PETARDY: KARBIDOWE OSOWANIE ALNE ZAST LOK W HOLANDII

IA ŚWIADCZEN W

WŁOSKIE KLA JĄ

DLA CZŁONKÓLEWSKIEJ RODZINY KRÓ

ROZGRZEWA PY KOBIECE STO

ZAGRANICZN REJESTRACJA W HOLANDII

poPolsku nr 8 • 06

BaDaNie: SęDZiOWie gŁÓWNi i SęDZiOWie liNiOWi W PIŁCE NOŻNEJ SĄ MASOWO NARAŻENI NA GROŹNE INCYDENTY aż 78% sędziów głównych i sędziów liniowych w piłce nożnej amatorów miało w ostatnich dwóch latach do czynienia z groźnymi incydentami na boisku piłkarskim. Dane te pochodzą z badania przeprowadzonego przez program eenvandaag we współpracy z organizacją KNvB i stowarzyszeniem sędziów sportowych COvS, pośród 1900 sędziów głównych i sędziów liniowych. Czy z piłką nożną w Holandii jest naprawdę tak źle? SZOKuJąCe liCZBY Przyjrzyjmy się bliżej tym danym. Pod pojęciem 78% rozumie się: incydenty wymierzone przeciw sędziom głównym lub sędziom liniowym, wahające się od lekkiej przemocy słownej do gróźb i przemocy fizycznej. 13% spośród badanych doznało w pracy ciężkiej przemocy słownej lub poważnych gróźb, a 11% z nich miało do czynienia z przemocą fizyczną jak pobicia, kopnięcia czy oplucia. uderzające jest, że w takich zajściach często uczestniczą trenerzy i osoby spośród publiczności. i tak wśród badanych znalazło się 44% sędziów, którzy doznali przemocy ze strony trenerów i opiekunów oraz 40% sędziów, którzy mieli takie incydenty z osobami z publiczności. Statystyki te są absolutnie szokujące i jednoznacznie pokazują, że incydenty ze śmiertelnym zakończeniem - jak w przypadku sędziego liniowego richarda Nieuwenhuizena – mogą zdarzać się łatwo i o wiele częściej, jeśli szybko nie zaradzi się temu dotkliwemu problemowi.

PRZYSZŁY KRÓL HOLANDII

JEST WIELKIM MIŁOŚNIKIEM SPORTU

SugeSTie Sędziowie sportowi, którzy wzięli udział w badaniu, wystąpili z licznymi sugestiami, które mogłyby przyczynić się do zmiany obecnej sytuacji. Przeważająca większość z nich (82%) opowiada się za udzielaniem kar czasowych, w miejsce żółtych kartek. Wielu badanych poparło też pomysł udzielania surowszych kar dla klubów i graczy, których nazwa i nazwiska notorycznie pojawiają się w związku z incydentami przemocy (79%). Wielu z nich uważa też za ważne, by kary dyscyplinarne nałożone przez KNvB ponownie były podawane do publicznej wiadomości (84%). Zasadą, która spotkała się z największym poparciem badanych (aż 86%), było obowiązkowe szkolenie podstawowe dla każdej osoby pełniącej funkcję arbitra, które prowadziłoby do wniesienia pozytywnego impulsu przez poprawę znajomości zasad gry. Badani byli bowiem zdania, że często znajomość tych zasad jest niewystarczająca, przez co dochodzi do dyskusji i irytacji na boisku. Dużym poparciem (84%) cieszyła się też sugestia wprowadzenia wśród wszystkich zawodników - począwszy od grupy juniorów - obowiązkowych testów ze znajomości zasad gry. Wiele głosów (81%) zebrał też pomysł, by prawo możliwości komunikowania się z sędzią głównym miał wyłącznie kapitan danej drużyny. W reakcji na badanie organizacja KNvB zapowiedziała podjęcie szeregu akcji, mających na celu poprawę sytuacji. • Przeczytaj cały artykuł na stronie: http://plazilla.com/onderzoek-scheidsrechters-en-grensrechters-in-voetbal-hebben-massaal-met-incidenten-te-maken.

Jako miłośnik sportu książę koronny Willem-alexander wiele razy wywoływał ogromne zamieszanie. i tak w 1986 roku, pod przybranym imieniem „W. a. van Buren” wziął udział w wyścigu elfstedentocht, w którym pojechał ubrany w spodnie z logo Playboya i kurtkę z logo Marlboro.

W 1996 roku, podczas igrzysk Olimpijskich w atlancie znów wywołał zamieszanie, gdy na trybunie zaczął śpiewać popularną wśród holenderskich kibiców piosenkę „Wat zijn die Yanken stil” (ależ ci Jankesi zamilkli), by następnie, na wiadomość o tym, że holenderska damska drużyna hokejowa zdobyła brązowy medal, entuzjastycznie wbiec na boisko w krótkich spodenkach. Ponadto Willem-alexander jest od 1998 roku członkiem Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego (MKOl). Niestety, w związku z koronacją będzie musiał zrezygnować z tego członkostwa. Jako członek MKOl zajmował się m.in. stymulacją rozwoju sportu w afryce. •

poPolsku nr 8 • 07

NoWy sEriAL W sBs6: DANNi LoWiNsKi

MÀXIMA JAKO IKONA STYLU Księżna Màxima od zawsze była dla świata mody ikoną stylu i kiedy zostanie królową, prawdopodobnie nic się pod tym względem nie zmieni. Zawsze wygląda perfekcyjnie. Jednym popełnionym dotąd błędem (jak utrzymuje część Holendrów) było założenie przez nią futra. To z tego powodu na początku tego roku krytycy nadali księżnej tytuł „dom bontje” (co ma stanowić połączenie wyrazu futro i głupiej blondynki). Màxima lubi widoczny makijaż oczu. Na wieczór wybiera przeważnie ciemnobrązowe smokey-eyes, podczas gdy w ciągu dnia używa zaledwie zwykłej kredki do oczu i jasnego cienia do powiek. Przyszła królowa została także obdarzona zdrową skórą. u prawie 42-letniej piękności niemal nie widać oznak starzenia się. Màxima pije dużo wody, która zapewnia gładką skórę. Noszone przez nią duże okulary są nie tylko stylowe, ale pomagają też w ukryciu nielicznych zmarszczek wokół oczu.

Pod koniec marca pojawił się nowy serial telewizyjny: Danni lowinski – od fryzjerki do niezwykłej pani adwokat. Pełna humoru tzw. „feel-good” seria, oparta jest na belgijskim serialu pod tym samym tytułem.

Oprócz pracy adwokata, Danni zajmuje się swoim zrzędliwym polskim ojcem. Pracując niegdyś przy myciu okien, uległ wypadkowi i wylądował na wózku inwalidzkim. Danni i jej ojciec bardzo się kochają, ale odkąd przygarnęła go pod swój dach, działają sobie na nerwy. To prawdziwa relacja nienawiści i miłości pomiędzy ojcem i córką. Danni lowinski to w oryginale serial produkcji niemieckiej, napisany przez Marca Terjunga. Serial okazał się sukcesem także w Belgii i obecnie zainteresowanie nim wyrazili także producenci w ameryce. W Holandii serial Danni lowinski można oglądać od 20 marca, w każdą środę, o godzinie 20:30. W rolach głównych wystąpili m.in. Marlijn Weerdenburg, Michiel romeyn, Nyncke Beekhuyzen, gürkan KüÇüksentürk, Christopher Parren, frederik, Brom i Charly luske. •

KRÓL ZACHOWA SILNĄ WIĘŹ Z SiŁaMi ZBrOJNYMi Książę Orański posiada w tej chwili stopień komandora Marynarki Królewskiej oraz odpowiednie stopnie generalskie w innych oddziałach sił zbrojnych. Jako głowa państwa, król nie będzie mógł czynnie pełnić żadnych funkcji wojskowych. Po wyprowadzeniu na urząd Króla Niderlandów, zostanie więc poproszony o honorową rezygnację z pełnionych funkcji. MuNDur Ze względu na silne więzi z siłami zbrojnymi, król będzie nosił mundur na oficjalnych uroczystościach i ceremoniach. Oznaczenia stopni wojskowych zostaną zamienione na insygnia królewskie. •

Po koronacji 30 kwietnia Książę Orański będzie musiał rozstać się ze swoim obecnym statusem militarnym. Będąc pierwszym, mającym za sobą służbę wojskową królem od 1849 roku, nadal będzie dumnie służył Ministerstwu Obrony słowem, czynem i obecnością podczas uroczystych ceremonii.

Pracująca jako fryzjerka Danni lowinski (grana przez Marlijn Weerdenburg) właśnie ukończyła szkołę prawniczą. Ponieważ Danni znacznie odbiega od stereotypu typowej pani adwokat, ma trudności ze znalezieniem pracy w dużych firmach prawniczych. Dlatego postanawia otworzyć własną kancelarię w… centrum handlowym! Pomaga w nim zwykłym obywatelom, a za swoje prawnicze porady pobiera jedynie 1 euro za minutę. Pomysł dziewczyny okazuje się strzałem w dziesiątkę, czym wzbudza podziw Oliviera Smitsa, odnoszącego sukcesy inteligentnego adwokata, ze stałym kręgiem zamożnych klientów. Wprawdzie nie prędko się do tego przyznaje, ale nie pozostaje obojętny na wdzięki Danni.

SEKSOWNA Ostatnio dużo mówiło się o seksownej czarnej sukni, którą Màxima założyła na rozdanie nagród edison awards w budynku WTC w rotterdamie. Skórzana sukienka z paskiem, dopasowane do tego skórzane kozaki na wysokim obcasie i pończochy, zajmowały umysły wszystkich zgromadzonych. Także i tutaj księżna postawiła na wyraźne podkreślenie oczu. W makijażu ust księżna używa przeważnie naturalnych kolorów różu lub beżu. Zawsze zadbane paznokcie maluje kolorami transparentnymi. Czasem używa fluidu, ale tylko cienkiej warstwy, tak, by wciąż widoczne były jej piegi. STRÓJ Màxima ma kilku stałych projektantów. Wszystko zaczęło się w 2002 roku, kiedy to zamówiła suknię ślubną od valentino. Projektant zaprojektował też dla niej dżinsową kurtkę, w której księżna często jest widywana. Często widziano ją w przepięknych kreacjach Jana Taminiau, Marca Jacobsa i louboutina. Co Màxima założy na koronację, wciąż pozostaje tajemnicą. Pewne jest natomiast, że król założy frak (white tie) i koronacyjny płaszcz królewski. Wiadomo tylko, że Màxima będzie miała długą suknię. Tyle przynajmniej można wyczytać ze strony www.koninklijkhuis.nl. •

poPolsku nr 8 • 08

SKŁaDNiKi: 225 g MąKi • 1 ŁYŻeCZKa PrOSZKu DO PieCZeNia • 3 ŁYŻeCZKi MieSZaNKi PrZYPraW NP. Z iMBiru, CYNaMONu i WaNilii • 3 DuŻe JaJa • 125 Ml OleJu SŁONeCZNiKOWegO • 350 g STarTeJ MarCHWi • STarTa SKÓrKa Z JeDNeJ (uMYTeJ) POMaraŃCZY • 80 g POKruSZONYCH OrZeCHÓW WŁOSKiCH • 225 g CuKru • 2 TOreBKi CuKru WaNiliOWegO • eW. rODZYNKi DO SMaKu • fOrMa DO CiaSTa O ŚreDNiCY 20 CM

przygotowanie: • rozgrzej piekarnik do 180 stopni, natłuść formę i wyłóż papierem do pieczenia. • Przesiej mąkę przez sito i wsyp ją razem z proszkiem do pieczenia i mieszanką przypraw do dużej miski, robiąc dołek pośrodku. • W innej misce wymieszaj jaja, cukier i olej, tworząc jednorodną całość. • Połącz mokre składniki z suchymi i dobrze wymieszaj drewnianą łyżką. • Dodaj marchew, startą skórkę pomarańczy i orzechy, a następnie wymieszaj. • Przełóż masę do formy i piecz ciasto nieco poniżej pół godziny (będzie gotowe, jeśli nakłute widelcem lub wykałaczką nie pozostawi na nich śladu). • Pozostaw na 5 minut do schłodzenia i następnie wyjmij z piekarnika. POleWa i DeKOraCJa: 100 g CuKru PuDru • 2 ŁYŻKi WODY • STarTa SKÓrKa Z CYTrYNY • OrZeCHY WŁOSKie • Wymieszaj wodę i cukier puder ze skórką cytrynową. • rozsmaruj równomiernie na cieście i ułóż na tym orzechy włoskie. • Oczywiście możesz też zastosować inną dekorację!

PrZePiS CiaSTO

MarCHWiOWe Z OrZeCHaMi WŁOSKiMi

poLsKA DZiENNiKArKA AGNiEsZKA roMAsZEWsKA

EUROPEJCZYKIEM ROKU 2013 Polska dziennikarka agnieszka romaszewska europejczykiem roku 2013 agnieszka romaszewska, 51-letnia dziennikarka telewizyjna, została wybrana przez reader`s Digest europejczykiem roku 2013. Tytuł został jej przyznany za kampanię przeciw prezydentowi Białorusi, aleksandrowi Łukaszence. Bronią romaszewskiej jest Biełsat, polska stacja telewizyjna z siedzibą w Warszawie. Przez 10 godzin dziennie nadaje ona wiadomości, programy publicystyczne i dokumentalne dla Białorusi. Za pośrednictwem satelity ogląda ją prawie połowa Białorusinów. Białoruś jest państwem policyjnym, które zamieszkuje 10 milionów mieszkańców i które jest praktycznie całkowicie odcięte od reszty europy. Na utworzenie i prowadzenie Biełsatu, romaszewska otrzymała środki od m.in. holenderskiego, norweskiego, szwedzkiego i polskiego rządu. Każdego roku zespół reader’s Digest nagradza europejczyka, dzięki któremu życie innych ludzi stało się lepsze. Zespół reprezentowany jest przez 20 europejskich edycji tego miesięcznika. W lutowym wydaniu reader’s Digest znalazł się szczegółowy profil zdobywczyni nagrody, o której można powiedzieć, że stawianie oporu wyssała z mlekiem matki. Jej prababcia zignorowała w 1911 roku społeczne konwenanse i utworzyła w znajdującym się na południu Polski mieście Zakopane, pierwszą mieszaną szkołę dla dziewcząt i chłopców. Prababcia romaszewskiej zaangażowana była także w Powstanie Warszawskie przeciwko nazistom. Jej rodzice natomiast byli członkami Komitetu Obrony robotników, który był prekursorem Solidarności. • Źródło: www.readersdigest.nl

poPolsku nr 8 • 09

PaNOWie, uPrZeJMe ZaCHOWaNie

JEST POŻĄDANE! Większość samotnych kobiet w Holandii (93%) docenia, gdy mężczyzna, z którym są na randce jest uprzejmy. Słuchanie bez przerywania uważają za najważniejsze (48%), za nim podąża przedstawienie partnerki w przypadku spotkania znajomego (42%) i przytrzymanie partnerce drzwi (33%). Badanie przeprowadzono w siedmiu europejskich krajach pośród 10 000 respondentek. W Holandii w badaniu wzięło udział 1500 kobiet. Holenderki uważają uprzejmość za bardzo ważną cechę. Dowodem na to jest fakt, że ponad dwie trzecie z nich docenia romantyczną postawę podczas (pierwszej) randki. Kobiety pociągają też mężczyźni, którzy dają do zrozumienia, że mogą i chcą o nie zadbać. Jeśli trafią na mężczyznę, który nie sprawdza się w tym obszarze, myślą: „najwyraźniej nie jestem dla niego wystarczająco ważna”. a to duży minus dla potencjalnego partnera. Zdaniem badanych kobiet uprzejmość oznacza też, że mężczyzna powinien zapłacić rachunek w restauracji (czynność ta znalazła się na miejscu piątym z 30%). Ponad połowa pań (56%) chętniej podzieliłaby koszty, a tylko 1% badanych najchętniej sama zapłaciłaby cały rachunek. Na miejscu czwartym znalazło się zabranie partnerki na miejsce randki samochodem w przypadku brzydkiej pogody (31%).

UPRZEJMI NA PÓŁNOCY Spośród różnych regionów Holandii, najmniej pod wrażeniem uprzejmych mężczyzn (89%) były kobiety z prowincji północnych (groningen, fryzji i Drenthe). Tymczasem to właśnie mężczyźni z północy kraju zaliczają się do najbardziej uprzejmych (96%). EUROPEJSKA SZARMANCKOŚĆ Przeciętna, samotna europejka jest ogólnie mniej nastawiona na uprzejmość niż przeciętna Holenderka. Zdania na temat uprzejmości są w europie podzielone. i tak francuzki uważają na przykład, że ważniejsze jest użyczenie kobiecie kurtki w przypadku chłodu, a włoszki oczekują ponad wszystko, że to mężczyzna zapłaci rachunek za kolację. uderzające jest, że w krajach południowych (m.in. francji i Hiszpanii), romantyka podczas randki jest mniej ważna niż w krajach północnych. We francji sądzi tak tylko 55% kobiet, podczas gdy w Norwegii aż 70%. •

KOBIETY MAJĄ SKŁONNOŚĆ

Do porANNEGo ZŁEGo HuMoru Zdarzyło ci się nacisnąć po raz dwudziesty na „drzemkę”, podczas gdy twój partner krążył już po mieszkaniu wesoło przy tym podśpiewując? Czy w takim wypadku dasz jeszcze radę wstać dobrą nogą z łóżka czy awantura wisi na włosku? Kobiety są bardziej podatne na poranny zły humor niż mężczyźni – wynika z badania naukowego przeprowadzonego przez uniwersytet loughborough. Jeśli więc zdarzy ci się wstać lewą nogą z łóżka, nie ma w tym nic dziwnego. Kobiety potrzebują też ogólnie więcej snu niż mężczyźni. Według eksperta snu dr Michaela Breusa, kobiety szybciej doświadczają tzw. punktów zapalnych, spowodowanych brakiem snu. Wiążą się one z odczuwaniem bólu, przez co kobiety podczas wstawania dosłownie odczuwają ból. a ten wg Breusa jest przyczyną złego humoru. WSZYSTKO NaraZ Z tego samego badania wynika też, że w ciągu nocy kobiety potrzebują średnio o dwadzieścia minut dłuższego snu niż mężczyźni. Wyjaśnieniem tego może być fakt, że dzięki zdolności do wielozadaniowości, kobiety aktywniej używają swojego mózgu. To miło, że możesz smarować kanapkę podczas rozmowy telefonicznej, dodatkowo wieszając pranie, ale powinnaś wziąć też pod uwagę, że następnego dnia rano będziesz przez to potrzebowała dwudziestu minut dłużej, aby zacząć normalnie funkcjonować. POOBieDNia DrZeMKa lekarstwem na poranny zły humor, może być poobiednia drzemka. Ostatecznie, ogarniająca nas senność i zły humor są wy-

wołane brakiem snu. Staroświecka sjesta, z drzemką trwającą od 25 do 90 minut, będzie więc świetnym rozwiązaniem. Śpiąc zbyt krótko lub zbyt długo, według dr Breusa poczujesz się jeszcze bardziej śpiąca. i jeszcze coś drogie panie – poobiednia drzemka, nie tylko sprawi, że wstaniecie rano radosne jak skowronek. To także wspaniałe remedium na urodę. a zatem śnijcie o zwycięstwie! •

SPOJRZENIE ZA KULISY Stało się. W tym roku będziemy świadkami niezwykłego wydarzenia, o którym nasze dzieci i wnuki będą uczyć się z książek do historii. 30 kwietnia abdykuje królowa Beatrix, a jej obowiązki przejmie Willem-alexander. Coś takiego nie zdarza się często. To jedna z tych chwil, kiedy na zawsze zapamiętamy, gdzie w tym szczególnym momencie byliśmy. Coś pięknego! Tym, czego równie rzadko będziemy doświadczać, a może nawet nie zdarzy się nam wcale, jest wgląd w prywatne życie rodziny królewskiej. Oczywiście Biuro informacyjne rządu (rvD) we współpracy z członkami rodziny królewskiej, organizuje co jakiś czas sesje fotograficzne monarchów w „sferach życia prywatnego”. Pamiętacie zdjęcia z zimowych wakacji w lech? Jakoś mało prywatności w tych ujęciach. Za każdym razem są to pozowane zdjęcia portretowe, bez odrobiny spontaniczności. Cała rodzina królewska, niezależnie od tego gdzie się udaje, wygląda moim zdaniem zawsze tak samo. Nie zachowują się źle w miejscach publicznych, używają wymyślnych sformułowań, nawet poruszają się godnie i żyją według określonych form etykiety. Chciałabym móc przez dzień lub dwa podejrzeć, co naprawdę dzieje się za kulisami królewskiego dworu. Na przykład chciałabym się dowiedzieć, czy królowej - tak, jak i mnie - zdarza się czasem wieczorem wyciągnąć wygodnie na sofie, z ręką schowaną do połowy w spodniach od dresu. No i wiecie, nikt przecież nie wie, czy przyszła królowa Màxima puszcza wiatry. Może jest na to zbyt dystyngowana? ani tego, czy po przełknięciu ostatniego kęsa posiłku, po prostu głośno beka, by następnie głośno się z tego śmiać, zarażając tym wszystkich gości przy stole? Czyż nie byłoby wspaniale przyłapać naszego przyszłego króla w sytuacji, gdy wieziony przez swojego szofera samochodem z przyciemnionymi szybami, nagle zaczyna dłubać w nosie? a kto wie, może i zjada „kozy”? Więcej! Chciałabym wiedzieć, czy Willem i Màxima po skończonym seksie także chichoczą bez konkretnej przyczyny? Jestem też pewna, że nie ja jedna zadaję sobie pytanie, czy Beatrix kiedykolwiek – uderzając małym palcem stopy o stolik do kawy – zaklęła głośno „KuT!”? Ostatecznie, to przecież tacy sami ludzie, jak ja i ty, prawda? •

poPolsku nr 8 • 10

HOrOSKOP BARAN (21 marca – 20 kwietnia) Spokój zaczyna powoli powracać, wykorzystaj go i absorbuj energię. Zanim się obejrzysz, znowu będzie dużo pracy. BYK (21 kwietnia – 21 maja) Życie jest piękne i pełne wyzwań. Nie opieraj się za wiele i spróbuj coś zmienić. Pomoże ci to rozwinąć skrzydła! BLIŹNIĘTA (22 maja – 21 czerwca) Nie możesz się już doczekać wakacji, ale musisz uzbroić się w cierpliwość. Ostatnie zadania są najtrudniejsze do wykonania. Na razie pozostaje ci planowanie wyjazdu. RAK (22 czerwca – 22 lipca) Pomyśl, zanim coś zrobisz, co za dużo, to niezdrowo. Uważaj na zdrowie. Zbyt wiele, te słowa mówią same za siebie. Zawsze chcesz wszystkiego na raz. Dozowanie to twoje słowo klucz. LEW (23 lipca – 22 sierpnia) Bądź dumny bez bycia aroganckim. Spójrz z miłością na rodzinę i przyjaciół. Ciesz się rzeczami, które po prostu się dzieją. Na horyzoncie nowe szanse, nie przegap ich. PANNA (23 sierpnia – 23 września) Szczegóły nie ujdą twojej uwadze, ale sam wiesz, że to może przeszkadzać komuś, kto bardzo się stara. Bycie perfekcjonistą jest przydatne, ale czasami bardzo denerwujące. Licz się z innymi. WAGA (24 września – 23 października) W twoim życiu brakuje równowagi. Dobrze wiesz, co musisz zrobić, żeby to naprawić. Przyjrzyj się sprawom, które zabierają dużo czasu i przynoszą mało korzyści. SKORPION (24 października – 22 listopada) Jesteś na polowaniu. Czy to w kontekście miłości, czy pracy, chcesz dostać to, na co masz ochotę. Pamiętaj, by nie być zbyt pewnym siebie, bo możesz znaleźć się w trudnym położeniu. STRZELEC (23 listopada – 21 grudnia) Podjąłeś mądre decyzje. Brakuje jeszcze jednego – już czas podjąć wyzwanie i zapisać się na kurs lub szkolenie. To dobra inwestycja w przyszłość. KOZIOROŻEC (22 grudnia – 20 stycznia) Świetnie! Wygrało serce. Upór jeszcze całkiem nie zniknął, ale rzadziej daje o sobie znać i to jest doceniane. Jeśli popełnisz błędy, spróbuj naprawiać je z miłością, to działa najlepiej. WODNIK (21 stycznia – 19 lutego) Kilka konfliktów sprawia, że nie możesz beztrosko cieszyć się życiem. Zdaj sobie sprawę z tego, że częściowo jesteś za nie odpowiedzialny, ale są do rozwiązania. Czas na rozmowę. RYBY (20 lutego – 20 marca) Twoje zdrowie nie jest w najlepszym porządku. Spokój, regularność i świeże powietrze są bardzo ważne. Dzięki temu szybciej nabierzesz sił i odzyskasz kontrolę fizyczną. Sport to zdrowie!

FiLMoWy typ:

BEATRIX,ORANJE POD OBSTRZAŁEM „Beatrix, Oranje pod obstrzałem” (org. „Beatrix, Oranje onder vuur”) to czteroczęściowy holenderski serial telewizyjny, opowiadający o życiu królowej Beatrix. Serial opowiada historię rodziny królewskiej, bezpośrednio po zamachu podczas obchodów Dnia Królowej w 2009 roku w apeldoorn, gdzie spotkały się teraźniejszość i przeszłość. Serial jest kontynuacją „Bernhard, łotr Oranje” (org. „Bernhard, schavuit van Oranje”), którą można było zobaczyć w ubiegłym roku w telewizji vPrO. Serial dostępny jest już na DvD. faBuŁa 30 kwietnia 2009 roku w apeldoorn ma miejsce zamach na jadącą autobusem rodzinę królewską. Dokładnie w tym momencie królowa uświadamia sobie, jak bardzo tęskni za Clausem. Jej wspomnienia cofają się do momentu, w którym go poznała, kiedy to wraz siostrami szukały mężczyzn, wspierających je w takich trudnych momentach. Przypomina też sobie protesty, jakie spowodował jej wybór Clausa na męża, które odbiły się cieniem na jej zaślubinach i uroczystości wstąpienia na tron. Zamach na rodzinę królewską bardzo dotyka Beatrix. Czy ma jeszcze siłę na to wszystko? Czy może powinna wreszcie zrealizować to, co obiecała Clausowi? aKTOrZY i aKTOrKi rola „starszej” Beatrix została w serialu zagrana przez samą Willeke van ammelrooy. Marja van vlijmen podjęła się natomiast zagrania roli „młodej” Beatrix. W roli „młodego” księcia Bernharda wystąpił Thom Hoffman, a „starszego” zagrał eric Schneider. Książę Willem-alexander został zagrany przez znanego holenderskiego aktora Bastiana ragasa. Serial „Beatrix, Oranje pod obstrzałem” został zrealizowany w celu zobrazowania życia królowej Beatrix od 1960 roku. Przedstawione w serialu wydarzenia są fikcją, ale jego twórcy próbowali jak najwierniej odtworzyć rzeczywistość. •

CieKaWOSTKa:

DZIEŃ KRÓLOWEJ? Obchody Dnia Królowej wcale nie rozpoczęły się 30 kwietnia, tylko 31 sierpnia 1885 roku – w dniu urodzin ówczesnej księżniczki Wilhelminy. W 1885 obchody te nazywano jeszcze Prinsessendag (Dzień Księżniczki). Sformułowania Dzień Królowej użyto po raz pierwszy dopiero w 1890 roku, kiedy zmarł ojciec Wilhelminy, król Wilhelm iii. Księżniczka została jednak królową dopiero 8 lat później, w 1898 roku. Biorąc pod uwagę, że 31 sierpnia był zwykle ostatnim dniem wakacji, w tamtym czasie Dzień Królowej był przede wszystkim świętem dla dzieci. Patrząc wstecz, jedyną zachowaną tradycją z tego okresu jest organizacja tradycyjnych zabaw dla dzieci. W 1949 roku Dzień Królowej został przeniesiony na 30 kwietnia. Stało się tak ze względu na przekazanie władzy córce Wilhelminy – Księżnej Julianie, która obchodziła urodziny właśnie 30 kwietnia. •

2 Euro Z poDWÓjNyM

PORTRETEM

W nadchodzących tygodniach dobrze sprawdzaj swój portfel. Kto wie, może trafi ci się unikalna moneta o nominale 2 euro, z podwójnym portretem? Ta niezwykła holenderska moneta została wybita na pamiątkę zmiany na tronie.

Na monecie widnieje podwójny portret Willema-alexandra i Beatrix. Jest to nawiązanie do sławnego guldena, z podwójnym portretem Beatrix i Juliany z 1980 roku. Specjalna moneta o nominale 2 euro, choć bardzo pożądana przez kolekcjonerów, jest zwyczajnym środkiem płatniczym, wymienialnym w każdym z krajów, w których obowiązuje waluta euro. Nie przegap jej! •

SuDOKu Wypełnij cyfry od 1 do 9. Każdy numer może pojawić się tylko 1 raz w każdym rzędzie, każdej kolumnie i bloku 3x3. rozwiązanie znajdziesz w polach a, B, C, D i e. rozwiązaniem sudoku jest kod cyfrowy. Na naszej stronie internetowej www.popolsku.nu możesz wpisać rozwiązanie w zakładce relaks. Wśród wszystkich nadsyłających prawidłowe rozwiązanie, wylosujemy 3 zwycięzców, którzy otrzymają bilety lotnicze do Berlina lub innego miasta w Niemczech linii eurolines. •

poPolsku nr 8 • 11

Wyprostuj się! Czasami w twoim życiu zdarzają się rzeczy, nad którymi nie masz kontroli. Rwiesz sobie włosy z głowy i nie możesz znaleźć wyjścia. Nie poddawaj się w takim przypadku, tylko weź sprawy w swoje ręce. Dostałeś rachunki, których nie jesteś w stanie opłacić? Mimo wszystko otwórz pocztę i miej dług pod kontrolą. Tylko wtedy możesz znaleźć wyjście z sytuacji. Nie myśl sobie, że jeśli nie otworzysz drzwi komornikowi, twój problem się skończy. Być może odsunie się nieco w czasie, ale na pewno wróci i to ze zdwojoną siłą. Spróbuj porozumieć się z firmami, w których masz długi. Jeśli nie uda wam się nic wspólnie uzgodnić, w Holandii istnieje jeszcze jedna opcja: raz w życiu możesz uporządkować swoje długi. Oznacza to, że zostanie sporządzone szczegółowe zestawienie twoich wszystkich zaległości finansowych oraz zostaną przeprowadzone konsultacje z twoimi wierzycielami, w celu znalezienia wspólnego rozwiązania. Jeżeli wierzyciele nie będą chcieli współpracować, sprawę rozstrzygnie sąd. W większości przypadków zawiera się wtedy z dłużnikiem umowę na spłatę długów, która trwa do trzech lat. W tym okresie cała twoja wypłata będzie przekazywana kuratorowi. Z tych pieniędzy będą pokrywane wszystkie płatności obowiązkowe, a ty dostaniesz jedynie określoną kwotę tygodniowo – taką, która pozwoli ci przeżyć. To bardzo dobre rozwiązanie, które gwarantuje, że jeśli będziesz w pełni współpracował, po trzech latach pozbędziesz się długu. Pod koniec tego okresu, sędzia rozpatrzy, czy zrobiłeś wszystko co w twojej mocy, by spłacić długi. Jeśli tak, prawdopodobnie zwolni cię ze spłaty reszty długu. Daj sobie szansę na drugą szansę! Jeśli potrzebujesz pomocy, udaj się do gminy, w której mieszkasz. Zadbaj wcześniej o to, abyś był wpisany do gminnego rejestru. Jeśli nie uda ci się samemu dokonać

wpisu, idź do jednego z wielu punktów informacyjnych w Holandii i poproś o pomoc w tej sprawie. Jeżeli masz inne problemy, z którymi nie możesz sobie poradzić, na przykład konflikt w miejscu pracy, rozwód, konflikt z wynajmującym ci mieszkanie, powinieneś udać się do biura pomocy prawnej (juridisch loket). Dostaniesz tam poradę, w jaki sposób możesz rozwiązać swój problem. Usługi te są gratis. Prawie w każdym mieście w Holandii znajduje się takie biuro. Pracownicy udzielają porad w prostych sprawach, pomagają sporządzić pisma czy wypełnić formularze. Jeżeli sami nie będą w stanie ci pomóc, wydadzą ci skierowanie do adwokata. Sądząc, że masz zbyt niskie dochody, żeby opłacić adwokata, grubo się mylisz. W Holandii istnieje bowiem system sfinansowanej pomocy prawnej. Oznacza to, że holenderski rząd pokrywa część kosztów, które poniosłeś na adwokata. Jeżeli twoje roczne dochody za rok 2013 nie przekroczą 17.700€, z własnej kieszeni zapłacisz jedynie 129€. W przypadku ewentualnego procesu, dochodzą tu jeszcze koszty kancelarii sądowej. Te również są uzależnione od twoich dochodów, ale przy uwzględnieniu ww. dochodów, powinny wynieść 75€. Gdy udasz się do adwokata ze skierowaniem z biura pomocy prawnej, możesz liczyć na zniżkę na własny wkład w wysokości 52€. Ze względu na kryzys Holandia szuka oszczędności i w polityce trwają w tym momencie rozmowy o obniżeniu pomocy prawnej subsydiowanej przez rząd. Może to oznaczać, że w przyszłości zatrudnienie adwokata będzie droższe. A może masz obecnie konflikt, np. z pracodawcą albo miałeś taki konflikt w przeszłości, ale nic z nim nie zrobiłeś, choć powinieneś otrzymać pieniądze? Zacznij działać już teraz! Warto wiedzieć, że każdy adwokat w Holandii może skorzystać z tłumacza na telefon. Możesz więc opowiedzieć swoją historię w swoim własnym języku. I tak, to może trochę potrwać, zanim sąd wyda opinię w twojej sprawie. Pozwól jednak zająć się sprawą adwokatowi. Czy – nawet i po pół roku – nie będzie miło otrzymać pieniądze, do których masz przecież prawo? • Źródło: www.migrada.nl

poPolsku nr 8 • 12

PODATEK GMINNY WRACA JAKO

DoDAtKoWy „poLsKi poDAtEK”! To, że europa i duża część świata znajdują się od kilku lat w recesji gospodarczej, nie jest niczym nowym. W tych ponurych czasach spowolnienia gospodarki i Holandia musi oszczędzać. Problem dotyczy także prowincji i gmin. Dlatego muszą one być kreatywne w wymyślaniu nowych możliwości generowania przychodów. Dobrym przykładem takiej kreatywności jest wprowadzenie tzw. podatku turystycznego. Jest to podatek, który przeżywa właśnie drugą młodość i który można po prostu nazwać „polskim podatkiem”.

Jakie mogą być konsekwencje wprowadzenia podatku turystycznego? Odpowiedzialność spoczywa na właścicielu obiektu, w którym nocują osoby niewpisane do gBa. Teoretycznie więc, taki podatek może zostać naliczony każdemu, kto jest właścicielem hotelu czy pensjonatu i/lub wynajmuje lokal mieszkalny osobom nieposiadającym wpisu do gminnego rejestru administracji podstawowej. uwagę zwracają na przykład takie lokale, przed którymi stosunkowo często widuje się samochody na zagranicznych rejestracjach. Kwota podatku turystycznego dla każdego, kto nie jest wpisany do gBa, wynosi 1,05 euro od osoby za noc, do zapłaty na rzecz gminy. a to oznacza duże koszty, zwłaszcza dla agencji pośrednictwa pracy, które zatrudniają do pracy w Holandii pracowników z zagranicy. Koszty te mogą być pobierane od pracowników tymczasowych. Ponieważ jednak w wielu przypadkach chodzi tu o pracowników, wykonujących pracę za wynagrodzenie minimalne, nie każdy pracodawca będzie chciał obciążać swoich pracowników dodatkowym podatkiem. Wyjściem z sytuacji mogłoby tu być wpisanie się do rejestru gBa i osiedlenie w Holandii. Minusem takiego rozwiązania jest to, że ludzie musieliby się jednocześnie wypisać z rejestracji administracji kraju pochodzenia. Mówiąc inaczej – formalnie opuścić kraj, ze wszystkimi tego konsekwencjami. Co więcej, w takim przypadku muszą oni płacić wiele innych holenderskich podatków. i nie da się tego obejść.

W ustawie zapisane jest, że każda gmina może pobierać podatek turystyczny w stosunku do osób, które przebywają na terenie tej gminy, ale nie są wpisane do gminnego rejestru administracji podstawowej (gBa). W praktyce oznacza to, że podatek ten może być pobierany nie tylko od turystów, ale od każdego, kto (w sensie formalnym) tam nie mieszka. Celem podatku turystycznego było pierwotnie gromadzenie środków na utrzymanie atrakcji i obiektów turystycznych. Jednak w tym momencie, stał się on sposobem na uzupełnienie kas tych gmin, które bynajmniej nie słyną z atrakcji przyciągających turystów. Zwłaszcza gminy na południu kraju celują w tym procederze.

Piotr M. Wawrzyniak •

Poprzez działania organizacji nadrzędnej „Belastingsamenwerking West Brabant”, próbuje się poprawić wpływy z podatku. W jej ramach sprawdza się, czy przepisy gminne mogą być zastosowane do tzw. „Polen proof” i czy ewentualnie będą musiały zostać dopasowane tak, by podatek mógł być również pobierany od tymczasowych mieszkańców, a więc także pracowników tymczasowych. Nawiasem mówiąc, termin „Polen proof” (odporny na Polaków) nie został wymyślony na potrzeby artykułu – rzeczywiście istnieje i jest używany przez wiele organizacji.

Piotr jest adwokatem w Holandii i właścicielem PWA Legal Advice. Studiował prawo na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz Uniwersytecie Mannheim w Niemczech i ukończył studia na wydziale prawa polskiego. Następnie studiował na Uniwersytecie w Tilburgu i na Uniwersytecie w Amsterdamie. W 2008 roku został zaprzysiężony jako adwokat w Holandii. info@pwalegal.nl

Tanie mieszkania w Limburgii Środkowej Projekt Leiverse Velden Leveroy (gmina Nederweert)

Centralny apartament

147 400 € v.o.n. Łazienka i kuchnia dopasowywane na życzenie klienta

Możliwy odbiór mieszkania w stanie surowym po niższej cenie Dożywotnia trwałość mieszkań

173 000 € v.o.n.

Sprawdź możliwości

René Dwars Makelaardij 0495 - 537 599 www.renedwars.nl

Jacobs en Gijsen Vastgoed 0495 - 460 180 www.jacobsgijsen.nl

JEŚLI MARZYSZ O SWOIM WŁASNYM KĄCIE, TRAFIŁEŚ POD WŁAŚCIWY ADRES! Gwarantujemy nisko oprocentowane kredyty hipoteczne na zakup własnego mieszkania lub domu. Oferujemy rzetelną i kompleksową obsługę w języku polskim. Pomagamy również w uzyskaniu hipoteki pracownikom uitzendbiur oraz samodzielnym przedsiębiorcom. Działamy na terenie całej Holandii, a dzięki współpracy ze wszystkimi Bankami takimi jak: ING Bank, Rabobank, ABN Amro, SNS Bank i wiele innych, mamy możliwość zaoferowania naszym klientom jak najkorzystniejszego dla nich oprocentowania. Specjalizujemy się również w zawieraniu wszelkich ubezpieczeń związanych z kredytami hipotecznymi.

www.kupnodomu.nl

tel. 010-286 5933

poPolsku nr 8 • 13

OPIEKA NAD DZIECKIEM

W HOLANDII (cz. 2) Trzy kolejne wydania poPolsku postanowiliśmy poświęcić opiece nad dzieckiem w Holandii. W poprzednim numerze pisaliśmy o dodatku z tytułu opieki nad dzieckiem. Tym razem opisujemy różne formy opieki nad dziećmi w Holandii: ośrodki opieki dla dzieci, świetlice pozaszkolne i zarejestrowanych opiekunów. Kinderdagverblijf Rodzice dzieci w wieku od 6 tygodni do 4 lat, mogą skorzystać z ośrodków opieki nad dziećmi, odpowiadających polskim żłobkom i przedszkolom. Można w nich pozostawić dzieci w stałych grupach przez jedną lub więcej części dnia. Wielkość grupy uzależniona jest od przestrzeni danego ośrodka i wieku dzieci. Grupy dzielone są przeważnie pod względem wieku. I tak na przykład do grupy najmłodszych (babygroep) zalicza się dzieci w wieku od 0 do 2 lat, a do grupy maluchów i przedszkolaków (peutergroep) – dzieci w wieku od 2 do 4 lat. Grupy te nazywa się pionowymi. W niektórych ośrodkach opieki dzieci dzieli się w grupy poziome. Oznacza to, że w jednej grupie znajdują się dzieci w różnym przedziale wiekowym, np. od 0 do 4 lat. Dzieci są pod opieką i nadzorem pracowników dydaktycznych, którzy muszą się legitymować wykształceniem co najmniej na poziomie MBO3. Większość dziennych ośrodków opieki nad dziećmi otwartych jest w dni robocze pomiędzy godziną 07:30 a 18:00. Niektóre ośrodki oferują opiekę 24-godzinną. Buitenschoolse opvang Opieka pozaszkolna (świetlica, BSO) przeznaczona jest dla dzieci w wieku od 4 do 12 lat. BSO oferują opiekę nad dziećmi w czasie przed i po szkole, ale także w dni wolne od szkoły i podczas wakacji. Szkoły podstawowe w Holandii mają obowiązek zorganizowania przedi pozaszkolnej opieki nad dziećmi, w godzinach między 07:30 a 18:00, jeżeli poproszą o nią rodzice. Szkoły mogą zapewnić tą opiekę same, lub zlecić ją organizacjom zajmującym się opieką nad dziećmi. Muszą jednak być spełnione następujące warunki: • Jako rodzic, to ty odpowiadasz za zapewnienie opieki dla swoich dzieci. Ty ponosisz koszty, ale spełniając określone warunki możesz ubiegać się o zwrot kosztów poniesionych na opiekę nad dzieckiem (patrz poprzednia edycja). • Będąc rodzicem powiadamiasz szkołę o swoich życzeniach, co do opieki nad dzieckiem. Działając w porozumieniu z radą współdecydującą, szkoły układają grafik opieki. • Ośrodek opieki nad dziećmi musi być zarejestrowanym centrum dla dzieci (zarówno w szkole, jak i poza nią) albo też znajdować się u zarejestrowanych opiekunów. • W przypadku, gdy w świetlicy nie ma miejsca, szkoła musi szukać innych alternatyw. Gastouderopvang Placówki prowadzone przez opiekunów do dzieci to świetne rozwiązanie dla rodziców, którzy pracują w nieregularnych godzinach, mieszkają na słabo zaludnionych obszarach lub po prostu szukają opieki w domowej atmosferze. Według ustawy o opiece nad dziećmi, placówka prowadzona przez opiekunów do dzieci musi być placówką prowadzoną w warunkach rodzinnych i działającą w ramach zarejestrowanej agencji.

Opiekun do dzieci może zajmować się dziećmi we własnym domu lub w domu rodziców, którzy poproszą o taką pomoc. Jeśli opieka odbywa się w domu rodzica, istnieje możliwość pozostawienia tam także innych dzieci. Peuterspeelzaal Rodzice dzieci w wieku od 2,5 do 4 lat, mogą podjąć decyzję o zapisaniu dzieci do peuterspeelzaal (instytucja, która mogłaby odpowiadać polskiemu przedszkolu w grupie starszaków lub zerówce). Dzieci są tu przygotowywane do szkoły podstawowej. Ośrodki te podlegają pod edukację przedszkolną, nie są jednak oficjalnie uznawane za formę opieki nad dziećmi (mają raczej formę edukacyjną). Jeśli więc zaprowadzasz swoje dziecko do peuterspeelzaal, nie będziesz mógł wystąpić z wnioskiem o dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem. System edukacji przed szkołą podstawową został powołany do życia z myślą o dzieciach w wieku od 0 do 4 lat, u których wystąpiły opóźnienia (np. językowe). Lekcje te miały zapobiec powstawaniu dużych różnic w nauce u małych dzieci, które trudno byłoby później nadgonić. Gminy mają obowiązek zapewnienia szerokiego wyboru szkółek przedszkolnych. W następnym numerze poPolsku: Jak sprawdzić jakość ośrodków opieki nad dziećmi? • Więcej informacji na ten temat znajdziesz na www.rijksoverheid.nl.

poPolsku nr 8 • 14

SAMOCHÓD PRYWATNY, CZY SŁUŻBOWY? Załóżmy, że masz własną firmę i samochód służbowy. Może się zdarzyć, że zaczniesz używać go także w życiu prywatnym, np. jadąc na wakacje, robiąc zakupy czy odwiedzając rodzinę. Ponieważ przynosi ci to korzyści, takie działanie określa się jako „wykorzystywanie samochodu służbowego do prywatnego użytku”. Ten „prywatny użytek” będziesz musiał odliczyć od kosztów przedsiębiorstwa. Zasady związane z „prywatnym użytkiem” obowiązują prawie wszystkie samochody dostawcze. Wyjątek stanowią tu samochody dostawcze, które niemal wyłącznie dostosowane są do przewozu towarów. Takim przykładem są samochody, posiadające np. tylko fotel dla kierowcy, w których punkty mocowania fotela zostały zeszlifowane lub zaspawane. W takich przypadkach od kosztów samochodu służbowego odlicza się liczbę kilometrów, wykorzystanych w prywatnym użytku razy faktyczną cenę za kilometr. PODaTeK BTW i SaMOCHÓD OD liPCa 2011 rOKu Od lipca 2011 roku obowiązują nowe zasady wykorzystywania samochodu służbowego do użytku prywatnego. Według nowego uregulowania odchodzi się od łączenia tych zasad z zasadami obowiązującymi dla podatków od wynagrodzenia i dochodowego. Przykładem tego jest deklaracja o nieużywaniu samochodu służbowego do celów prywatnych (verklaring geen privégebruik auto) przy podatku od wynagrodzenia. Deklaracja ta nie będzie miała żadnego znaczenia dla podatku BTW. MaJąTeK firMY, CZY MaJąTeK PrYWaTNY? Kupujesz samochód, który chcesz wykorzystywać zarówno do użytku służbowego, jak i celów prywatnych? Musisz w takim razie wybrać, czy zaliczysz go do majątku firmy, czy służbowego. Ma to znaczenie przy odliczeniu BTW od zakupu. Wybór ten będzie miał również konsekwencje w przypadku, gdy będziesz chciał sprzedać samochód. istnieją 3 możliwości: w ogóle nie odliczysz podatku BTW, nie odliczysz podatku BTW za koszty poniesione na wykorzystanie samochodu do celów prywatnych lub odliczysz podatek BTW w całości, ale pod koniec roku opłacisz podatek BTW za wykorzystanie samochodu do celów prywatnych.

Zaliczyłeś samochód wyłącznie do majątku firmy? W takim razie możesz odliczyć podatek BTW od nabycia, utrzymania i wykorzystania samochodu w ramach podatku naliczonego, o ile będziesz używał samochodu do celów objętych podatkiem. Ty lub jeden z pracowników twojej firmy używacie samochodu do celów prywatnych? W takim razie musisz zapłacić za to prywatne wykorzystanie podatek BTW. PrOWaDZiĆ aDMiNiSTraCJę KilOMeTrÓW, CZY Nie? Posiadasz samochód osobowy lub dostawczy, który zaliczyłeś do majątku firmy? i wykorzystujesz ten samochód do celów prywatnych? W takim razie możesz odliczyć podatek BTW od nabycia, utrzymania i wykorzystania samochodu, o ile będzie on używany do celów objętych podatkiem. To samo tyczy się samochodów wziętych w leasing. Ponieważ samochód wykorzystywany jest do celów prywatnych, będziesz musiał zapłacić podatek BTW za faktyczne użycie samochodu. aby móc to określić, musisz prowadzić dokładną administrację przejechanych kilometrów. Dzięki niej będziesz mógł wyliczyć zależność pomiędzy ilością kilometrów przejechanych w użytku służbowym i prywatnym. BraK aDMiNiSTraCJi KilOMeTrÓW Nie posiadasz administracji przejechanych kilometrów? W takim razie podatek BTW, który musisz zapłacić za wykorzystanie samochodu do celów prywatnych ustalasz na 2,7% wartości katalogowej samochodu, włączając BTW i bpm (podatek od samochodów osobowych i motocykli). PrZYKŁaD Cena katalogowa samochodu wynosi 30 000€, włącznie z podatkami BTW i bpm. Odliczyłeś w całości podatek od nabycia, konserwacji i użytkowania samochodu. Wykorzystujesz auto także do celów prywatnych, ale nie prowadzisz dokładnej administracji przebytych kilometrów. Za użycie samochodu do celów służbowych musisz wtedy zapłacić 810€ podatku BTW (2,7% x 30 000€). używasz samochodu także do celów zwolnionych z podatku? W takim razie możesz proporcjonalnie obniżyć tą kwotę. Na przykład, jeśli w 50% używasz samochodu do celów zwolnionych z podatku, to 50% z kwoty 810€ wyniesie 405€. W takim przypadku podatek BTW od nabycia, konserwacji i użytkowania, także

odliczyłeś w połowie. Podatek BTW opłacasz składając ostatnie zeznanie podatkowe w roku księgowym. KuPiŁeŚ SaMOCHÓD BeZ ODliCZeNia PODaTKu BTW Nie odliczyłeś podatku BTW przy nabyciu samochodu (np. przy kupnie samochodu z marżą albo samochodu zakupionego prywatnie)? Do wyliczenia wykorzystania samochodu do celu prywatnych używasz wtedy 1,5% wartości samochodu (a nie 2,7% jak poprzednio). Dalszy sposób wyliczenia nie zmienia się. TWÓJ SaMOCHÓD PrYWaTNY STaJe Się SaMOCHODeM SŁuŻBOWYM Jeśli twój prywatny samochód stanie się samochodem służbowym, także w znaczeniu podatku dochodowego przejdzie z twojego majątku do majątku firmy. Wartość samochodu wliczasz też w (początkowy) bilans firmy. Pamiętaj o uwzględnieniu przebiegu kilometrów, szkód i ewentualnie dodatkowego wyposażenia. Odtąd koszty poniesione na samochód będą liczone na rachunek firmy. Koszty te możesz odliczyć od swoich zysków. Weź jednak pod uwagę wykorzystanie samochodu do celów prywatnych. Podatku BTW, który zapłaciłeś przy zakupie samochodu, nie możesz odliczyć ponownie jako podatku naliczonego. Mianowicie dlatego, że kupiłeś swój samochód jeszcze przed założeniem działalności (zanim zaczął pełnić rolę służbowego). Możesz za to odliczyć koszty konserwacji, napraw i użytkowania, o ile samochód jest wykorzystany do celów służbowych. W takim wypadku możesz wyjść z zależności liczby służbowych kilometrów w stosunku do liczby wszystkich przejechanych kilometrów w skali roku. SaMOCHÓD leaSiNgOWY Samochodów leasingowych nie wlicza się do majątku firmy. firma ponosi jednak koszty, jak np. spłata rat leasingowych i paliwo. Poza tym samochody leasingowe obejmują takie same zasady, jak w przypadku kupna samochodu. Możesz odliczyć koszty uzyskania przychodu. Jeżeli wykorzystujesz samochód w leasingu do celów prywatnych, musisz odliczyć użytkowanie prywatne od kosztów poniesionych na samochód. firma leasingowa uwzględni podatek BTW na twojej fakturze. Będziesz mógł je odliczyć jako podatek naliczony, o ile wykonujesz działalność, która jest obciążona podatkiem BTW. • Źródło: www.belastingdienst.nl

Zadzwoń po informacje: +31 (0)75 6401040,

+31 (0)20 6715270

info@tijbout-letselschade.nl, www.tijbout-letselschade.nl

Specjaliści w odszkodowaniach powypadkowych

OFERUJEMY DARMOWĄ POMOC W UZYSKANIU ODSZKODOWANIA W PRZYPADKU:

WYPADKI DROGOWE

WYPADKI W MIEJSCU PRACY

BŁĘDY MEDYCZNE

BYŁEŚ OFIARĄ WYPADKU? ZADZWOŃ PO DARMOWĄ POMOC ! ZAJMIEMY SIĘ TYM.

poPolsku nr 8 • 15

oD MArZENiA

Do rEZuLtAtu Każdy ma jakieś marzenia. a i tak istnieje tylko niewielka grupa osób, którym udaje się je spełnić. Dlaczego tak jest? Odpowiedź jest prosta – trzeba wyznaczać sobie cele i rzeczywiście je realizować. uświadomić sobie, czego naprawdę chcesz, dlaczego tego chcesz, jak zamierzasz tego dokonać i kiedy chcesz ten cel osiągnąć (konkretny termin).

Jak często naprawdę wyznaczasz sobie cele? Nieświadomie robisz to bardzo często, ale to dzieje się „automatycznie”. Świetnym przykładem jest tu twój dzień wolny - na początku myślisz: najpierw zjem porządne śniadanie – i dalej wypełniasz dzień różnymi zadaniami. Dokładnie wiesz, co chcesz zrobić, kiedy i jak. Także i tutaj masz do czynienia ze spełnianiem życzeń i realizowaniem założonego planu. Jednak w momencie, w którym musisz postawić sobie cele, które dotyczą twojego życia, pojawia się zagrożenie. Zadajesz sobie od razu tysiące pytań i wyobrażasz różne scenariusze, które sprowadzają się do jednego: czy to zda egzamin? Czy to dobrze się skończy? Strach przejmuje kontrolę. Wiara, że może się udać maleje, tak samo jak twoja wiara we własne możliwości. Następnym krokiem jest konkluzja: lepiej zostanę tam, gdzie jestem i będę robić to, co zawsze. i tak zostajesz w tym samym miejscu, z niespełnionymi marzeniami i cierpkim poczuciem, że znowu ci się nie udało. Przyznaj jednak uczciwie: co właściwie zrobiłeś, jakie kroki przedsięwziąłeś? Oprócz trwania w strachu, właściwie niewiele. a więc wstań z krzesła, przestań się nad sobą litować, odsuń na bok obawy i weź się do pracy. Krok po kroku, stwórz swój własny plan działania. Nie tylko w głowie, ale i na papierze. Tworzysz plan swojego życia, więc potraktuj go poważnie i poświęć mu czas. aby marzenia zamienić w czyny, ważne jest, by skoncentrować się na pasji, a nie pieniądzach. Wiem, w twoich uszach pewnie brzmi to dziwnie. i nie tylko w twoich! Wiele osób ma to jedno marzenie: MieĆ DuŻO PieNięDZY! Mimo wszystko, jeśli zdecydujesz się podążać za swoją pasją, spełnienie finansowe pojawi się samo. a ty jeszcze na tym skorzystasz, mając nie tylko pieniądze, ale też zajęcie, które przynosi ci satysfakcję. Weź przykład z ludzi, którzy odnoszą prawdziwe sukcesy. Poznaj ich drogę do sukcesu, zastanów się w jaki sposób żyją, co ich motywowało? Ty też możesz to zrobić! Na początek spisz swoje marzenia. Te duże i te małe, na górze zapisując najważniejsze z nich, a resztę pod spodem. Skoncentruj się na tych marzeniach, które zapisałeś na górze. Następnie wyznacz sobie cele. To da ci wsparcie w realizacji marzeń. Pamiętaj jednak, żeby zapisać je w systemie SMarT (Specyficzne, Mierzalne, akceptowalne, realistyczne). Ostateczny cel najłatwiej jest osiągnąć małymi krokami. Wyznaczaj więc sobie cele krótkoterminowe. i jeszcze jedno: żyj swoim marzeniem! rozmawiaj o nim, dziel się nim z innymi, pisz o nim,

W JEDEN

Chcesz zdobyć dyplom VCA? DZIEŃ !!! Szkolenia i egzaminy w języku polskim. W Amsterdamie, Rotterdamie, Hadze, Utrechcie, Tilburgu lub Venray. (także polskie certyfikaty EVC na wózki widłowe)

Więcej informacji znajdziesz na

www.epetersen.nl

czytaj o nim, informuj się, spraw, by marzenie stało się namacalne. Zacznij od razu: odkładanie to zaprzestanie działania! Tylko ty możesz opisać swoje marzenia, pasje i życzenia. To pierwszy i najważniejszy krok. Jeśli nie będziesz tego dokładnie wiedział, nie ruszysz się z miejsca. Wszystko, co nastąpi później, będzie wprowadzeniem tego planu w życie. Możesz wprowadzać zmiany, które będą potrzebne do osiągnięcia ostatecznego rezultatu. Co nie jest elastyczne, to czas. Możliwie jak najdokładniej ustal ostateczną datę dla osiągnięcia swojego celu. Ty decydujesz! Przejdziesz od marzeń do rezultatów? raDY, JaK OSiągNąĆ Cel: • uwierz w siebie. • Wszystko, czemu poświęcisz uwagę, zaprocentuje. • Myśl pozytywnie. • Droga do spełnienia marzenia nie jest tak piękna, jak samo marzenie. • Świętuj swoje sukcesy. • Korzystaj ze swoich znajomości. • Nigdy się nie poddawaj. • Poinformuj innych o swoim marzeniu. • Od razu podejmij akcję. • Bądź wytrwały! •

poPolsku nr 8 • 16

MUZEUM RAFANDYNEK W ENKHUIZEN Czy zdarzyło ci się kiedykolwiek zastanawiać nad tym, w jaki sposób umieszcza się perfekcyjne szczegółach miniatury żaglowców w butelkach? Muzeum rafandynek w enkhuizen posiada największą ich kolekcję na świecie.

WyDArZENiA: DZiEŃ KrÓLoWEj 2013

Znajdziesz tam wszystkie rodzaje i rozmiary żaglowców z niemal każdej części świata. Ponad 1000 egzemplarzy, m.in. z czasów początków żeglugi morskiej i czasów Holenderskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej, ale także miniatury kutrów rybackich, statków polujących na wieloryby i jednostek ratunkowych. Doświadcz chwili, w której statek przeciska się przez wąską szyjkę butelki, by zacumować w swoim macierzystym porcie. W muzeum można obejrzeć stałą prezentację wideo, często spotkasz tam też konstruktorów rafandynek przy pracy, którzy opowiedzą ci wszystko o tym marynarskim kunszcie. Tak, konstruowanie rafandynek to prawdziwie marynistyczne rzemiosło. Niektórzy żeglarze budowali podczas długich rejsów maleńkie miniaturki żaglowców i umieszczali je w butelkach. Jeśli chcesz się dowiedzieć, jak tego dokonać bez rozbicia butelki, naprawdę musisz wybrać się do tego muzeum. •

Zbliża się wtorek 30 kwietnia – Dzień Królowej. Na razie ostatni, bo w trakcie jego obchodów, Królowa Beatrix zrzeknie się tronu. Zmiana na tronie odbędzie się w stolicy Holandii – Amsterdamie. Zaplanowane na ten dzień wydarzenia kulturalne, tam gdzie to możliwe – będą kontynuowane. Tylko niektóre z miast przełożyły obchody na inny termin. Nie chcesz w tym roku jechać do amsterdamu? Jeśli mimo wszystko masz ochotę na imprezę, dobrą alternatywą będzie eindhoven. Także w innych dużych miastach jak utrecht, alkmaar, Haarlem, almere i amersfoort przewidziano wiele wydarzeń i imprez kulturalnych, które mają na celu przekształcenie tego dnia w historyczną imprezę. •

BILETY WSTĘPU: dorośli 3,50€, dzieci 2,50€ GODZINY OTWARCIA: wt - so 12:00 - 17:00 www.ﬂessenscheepjesmuseum.nl

pCHLi tArG W DNiu KrÓLoWEj

Zajrzyj na stronę www.youropi.com po więcej informacji na temat wydarzeń kulturalnych w twojej okolicy.

Każdego roku Dzień Królowej w Holandii jest świętowany na pomarańczowych kiermaszach (oranjemarkten) i festynach ulicznych (koninginnebraderieën).

KONINGINNENACH W HADZE

Są więc pchle targi w amsterdamie i Hadze oraz pomarańczowe kiermasze w Den Bosch i okolicach. W każdym miejscu Holandii natkniesz się na uliczny festynu lub „Oranje Boven Happening”. Pchli targ organizowany w Dniu Królowej to typowa holenderska tradycja. Wielu Holendrów zamienia się 30 kwietnia w przebudzonego z zimowego snu sprzedawcę. Wielu z nich negocjuje niczym prawdziwy kupiec, więc jeśli chcesz coś kupić, zawsze próbuj się targować. Wyciągnij wszystko ze swojej szopy, szafy, garażu i piwnicy, posortuj dawno nieużywane zabawki swojego dziecka, spakuj koc oraz stolik i idź zarobić kieszonkowe podczas Dnia Królowej. Możesz oczywiście tylko wtopić się w tłum i zwyczajnie poszperać w „bałaganie” innych. Kto wie, może natkniesz się na piękną, antyczną wazę do kolekcji? Oprócz pchlich targów, w wielu miejscach organizuje się tradycyjne, stare holenderskie gry dla dzieci, takie jak jedzenie ciastka zawieszonego na sznurku, bieg w worku i inne. i chociaż wiele stowarzyszeń organizujących Dzień Królowej podkreśla, że chce się pozbyć tego staromodnego wizerunku, nadal organizuje się pokazy takich gier jako przykład prawdziwej holenderskiej tradycji. informacje o wydarzeniach i pchlich targach organizowanych w twojej okolicy, znajdziesz na stronie internetowej swojej gminy. •

Loty do ponad

500 miast w Europie

LONDYN PARYŻ BRUKSELA * W zależności od aktualnej oferty. Warunki na eurolines.nl

już od

Nie, nie zgubiliśmy literki T w tytule. Koninginnenach (wymawiane jak Kewnenginnennâch) to coroczny, bezpłatny festiwal muzyczny na świeżym powietrzu, odbywający się w Hadze, w noc poprzedzającą Dzień Królowej. Pisownia słowa Koninginnenach pozwala zauważyć, że hażanie (mieszkańcy Hagi), często opuszczają literę T na końcu słowa. Koninginnenach istnieje oficjalnie od 1989 roku. Tak jak i w ubiegłych latach, tak i w tym roku centrum miasta w czasie Koninginnenach(t) będzie prawdziwym „place to be”. Wieczór przed koronacją nowego króla, będzie stał pod znakiem life i live feSTival – MuSiC CiTY THe Hague, który zorganizowano już po raz trzeci z rzędu. Wstęp na festiwal muzyczny, który składa się z terenu podzielonego na wiele wiosek muzycznych, będzie gratis. Każda z tych wiosek będzie reprezentowała jeden gatunek muzyczny. Od bluesa przez rock i jazz, po soul i funk do muzyki hinduskiej. Zobaczymy koncerty na żywo zagrane przez nowe lokalne talenty, przeplatane występami znanych narodowych i międzynarodowych gwiazd. Dla każdego znajdzie się coś dobrego. istna mekka dla kulturalnie uświadomionych miłośników muzyki z całego świata. • Więcej informacji? Zajrzyj na stronę LIFE I LIVE FESTIVAL: www.lifeilive. nl. Chcesz wziąć udział w festiwalu? Przyjedź transportem publicznym. Jest to zalecane także ze względu na spodziewane tłumy.

poPolsku nr 8 • 17

ZMęCZENiE: DLACZEGo ZAWsZE

JESTEM TAKI ZMĘCZONY?

Czy masz poczucie, że będziesz mógł stawić czoła dniu tylko po wypiciu kilku filiżanek mocnej kawy? a może nie możesz w ciągu dnia opanować ziewania? Jeśli zawsze czujesz się zmęczony i chcesz coś z tym zrobić ważne jest, abyś poznał przyczynę swojego zmęczenia. Przeczytaj o sześciu ważnych jego przyczynach i kilku sposobach rozwiązania tego problemu. ZBYT MaŁO SNu Wydaje się to oczywiste, ale może naprawdę sypiasz zbyt mało? Powiedzenie, że człowiek potrzebuje ośmiu godzin snu w ciągu nocy jest mitem. Zapotrzebowanie na sen różni się w zależności od człowieka. i tak jeden będzie wypoczęty już po sześciu godzinach, podczas gdy ktoś inny będzie potrzebował aż dziewięciu godziny, by obudzić się wypoczętym. Standardowe osiem godzin jest średnią i dotyczy mniej więcej dwóch trzecich populacji. Jeśli sypiasz krócej, niż potrzebuje tego twój organizm, szybko zauważysz to w ciągu dnia. Szybciej będziesz się męczyć, a z powodu zmęczenia trudniej będzie ci się skoncentrować. ZeSPÓŁ BeZDeCHu ŚrÓDSeNNegO Czasem wydaje ci się, że śpisz wystarczająco długo, a i tak – nie zdając sobie z tego sprawy – często budzisz się w nocy. Nazywa się to zespołem bezdechu śródsennego. W trakcie bezdechu przestajesz na krótko oddychać, co powoduje przebudzenie. Natychmiast po takim przebudzeniu zasypiasz na nowo, dlatego nie zdajesz sobie sprawy z całej sytuacji. Myślisz, że przespałeś całą noc, podczas gdy tak naprawdę pół nocy nie spałeś. Przez to możesz czuć się w ciągu dnia bardzo zmęczony i śpiący. Problemy z bezdechem możesz ograniczyć rzuceniem palenia i zmniejszeniem masy ciała. Na dwie godziny przed snem, lepiej też nie pij alkoholu. leki nasenne i uspokajające również możesz odstawić, bo tylko nasilają objawy bezdechu. Przy poważanych zaburzeniach bezdechu można użyć maski nosowej CPaP albo aparatu nazębnego przeciw chrapaniu. NieDOKrWiSTOŚĆ W czerwonych krwinkach znajduje się hemoglobina. Jest ona potrzebna do przenoszenia tlenu przez krew. Jeśli

cierpisz na niedobór czerwonych krwinek we krwi albo nie działają one prawidłowo, prawdopodobnie cierpisz na niedokrwistość. Ponieważ twój organizm ma za mało tlenu, możesz cierpieć na zawroty głowy, osłabienie i ogólne zmęczenie. Brak żelaza jest najbardziej znaną przyczyną niedokrwistości, ale jest ich więcej. Na przykład krwawienia, schorzenia, które zaburzają produkcję czerwonych krwinek i podwyższają ryzyko ich większego podziału. leczenie jest tu uzależnione od ustalenia dokładnej przyczyny. NieDOCZYNNOŚĆ TarCZYCY Twój metabolizm jest sterowany przez tarczycę. Produkuje ona hormony. Jeśli działa zbyt wolno i w związku z tym produkuje zbyt mało hormonów, mówi się o niedoczynności tarczycy (hypothyreosis). Spowolniona tarczyca może spowodować, że czujesz się słaby i zmęczony. Możesz także często czuć się zmarznięty i przybierać na wadze. Niedoczynność tarczycy może wykazać badanie krwi. Niedobór hormonu tarczycy uzupełnia się lekami. KOfeiNa filiżanka kawy sprawi, że obudzisz się i będziesz czujny, ale jeśli będziesz przyjmował jej zbyt wiele, możesz poczuć się bardzo zmęczony. Ze względu na częste występowanie objawów odstawienia, najlepiej jest stopniowo zmniejszać dawki kofeiny. Spróbuj spożywać mniej kofeiny poprzez ograniczenie ilości wypijanej kawy, herbaty i coli. NieregularNY CZaS PraCY Jeśli pracujesz w nieregularnym wymiarze godzin i/lub na nocną zmianę, zaburza się twój naturalny rytm biologiczny. Jeśli musisz wtedy pracować, często czujesz się zmęczony, a kiedy w dzień próbujesz odespać, często nie możesz zasnąć. rada: spróbuj maksymalnie zaciemnić sypialnię, zanim położysz się spać. Ciemny, cichy i chłodny pokój ułatwia zasypianie. Pomóc mogą także suplementy zawierające melatoninę. reguluje ona rytmy snu i czuwania. W normalnych warunkach, twoje ciało produkuje melatoninę samodzielnie, w nocy (w ciemnościach). Naturalnie przedstawione powyżej powody zmęczenia nie są jedynymi jego przyczynami. Najważniejsze jest, byśmy – zanim podejmiemy próby ograniczenia zmęczenia – poznali najpierw jego dokładne przyczyny. •

ŁAKOCIE JEDZ SZYBKO I Z UMIAREM! Podstawowe zasady higieny jamy ustnej znane są większości ludzi. Dobrze jest szorować zęby po każdym posiłku, przez co najmniej dwie minuty, używać pasty z fluorem, regularnie używać nitki, wody do płukania ust i dwa razy w roku kontrolować uzębienie u stomatologa. Przestrzeganie wymienionych zasad jest ważne, aby zapobiegać dziurom i innym dolegliwościom, mieć świeży oddech, dbając o zdrowe dziąsła i białe zęby. Ważne jest też, jak często jesz i pijesz oraz co jesz i pijesz. Najlepiej będzie, jeśli zafundujesz zębm siedem posiłków dziennie. Oznacza to: 3 posiłki główne i maksymalnie 4 przekąski. Jeśli będziesz jeść częściej, zwiększy się też szansa na dziury. CUKIER Kiedy cukry wchodzą w kontakt z bakteriami znajdującymi się w jamie ustnej, produkowany jest kwas. Kwasy niszczą szkliwo zębów, co może prowadzić do powstawania dziur. im częściej spożywasz cukry i im dłużej posiłki i napoje pozostają w twoich ustach, tym większe niebezpieczeństwo pojawienia się dziur. Wszystkie pokarmy zawierają cukry, nawet owoce i warzywa. Cukry proste to cukry, które producenci dodają do żywności (w przeciwieństwie do naturalnych cukrów, które występują np. w mleku, warzywach i owocach). Znajdziesz je przede wszystkim w słodyczach, ciastkach i napojach gazowanych. W zasadzie nie unikniesz sytuacji, w której nie będziesz dostarczał organizmowi cukrów. KWASY Bakterie znajdujące się w jamie ustnej zamieniają cukry w kwasy, obecne w niektórych produktach, np. napojach gazowanych i sokach. Przez to, że są słodzone, często nawet ich nie zauważasz. a jednak są one zabójcze dla szkliwa zębów – rozpuszczają je. Nazywa się to erozją zębów. Dobrą alternatywą jest picie wody albo herbaty owocowej. Podsumowując, najważniejszymi zabiegami do zachowania pięknego uzębienia są: spożywanie maksymalnie siedmiu posiłków dziennie i mycie zębów po każdym głównym posiłku. a jeśli zjadasz łakocie, rób to szybko! •

poPolsku nr 8 • 18

JOiN Our MiSSiON POMaga POLSKIM DZIECIOM I MŁODZIEŻY Już po raz dwunasty czterdziestu młodych ludzi z Kockengen i okolic uda się do Polski na warsztaty pracownicze z Join Our Mission (12-17 sierpnia). Join Our Mission koncentruje się na pomocy trzem domom dziecka w południowo-wschodniej Polsce. Tymczasowo lub na stałe, mieszkają tu dzieci w wieku od 0 do 18 lat. Czy to przez alkohol, wykorzystywanie seksualne, Ewa jest miłą, przemoc domową, otwartą dziewczyną czy sytuację finansową, nie mogły dłużej pozostać w rodzinnym domu, bo sytuacja była dla nich nie do wytrzymania. Join Our Mission udziela pomocy zarówno takim dzieciom, jak i ich przełożonym z domu dziecka. Join Our Mission powstało w 2002 roku, kiedy wolontariusze z Kościoła reformowanego w Kockengen, chcieli podwyższyć wartość obozu dla dzieci, poprzez zorgani-

zowanie wyjazdu połączonego z warsztatami pracowniczymi. Młodzież w wieku od 16 do 25 lat mogła się dzięki temu zaangażować w pracę dla innych. aby wyjazdy połączone z warsztatami pracowniczymi mogły dojść do skutku, Join Our Mission organizuje akcje zbiórki pieniędzy, jak np. trzy wieczory na rowerze, dzień mycia samochodów czy akcję sprzedaży czekoladowych literek. Obecnie Join Our Mission przygotowuje nowe wyzwanie dla młodych ludzi w wieku od 18 lat. Jedną z osób, które pilnie potrzebują pomocy, jest ewa. Bardzo miła dziewczyna, otwarta i pełna miłości. gdy skończyła 18 lat, musiała opuścić dom dziecka, ponieważ zaszła w ciążę. Obecnie mieszka wraz ze swoim przyjacielem i jego matką w dwupokojowym mieszkaniu. Musi bardzo ciężko pracować,

Pod koniec 2012 roku “dom 18+” był uszczelniony przed wiatrem i wodą. W tej chwili potrzebne są środki na prace wykończeniowe by związać koniec z końcem. Jej przyjaciel nie ma pracy i żadnych dochodów. Dla ludzi takich jak ewa i jej dziecko Join Our Mission próbuje stworzyć bezpieczną przystań. W Pieszycach organizacja buduje tzw. „dom 18+”, w którym pod okiem dobrego, choć minimalnego kierownictwa, młodzi dostaną czas, by samodzielnie wkroczyć w dorosłość. Join Our Mission składa się w tej chwili z dwóch fundacji uznanych przez aNBi, które koncentrują się na organizacji wyjazdów połączonych z warsztatami pracowniczymi oraz budowie domów 18+. uznanie przez organizację aNBi sprawia, że wsparcie finansowe Join Our Mission jest bezpieczne.

Także tym dzieciom pomaga Join Our Mission

Pomóż nam pomagać! Więcej informacji znajdziesz na stronie www.joinourmisschion.nl. •

ArMiN ZAGrA DLA NoWEj

PARY KRÓLEWSKIEJ

30 kwietnia na wyspie Java w amsterdamie, armin van Buren zagra specjalnego seta muzycznego dla nowo koronowanych króla i królowej Holandii – księcia Willema-alexandra i księżnej Màximy. DJ wystąpi wraz z orkiestrą symfoniczną filharmonii Królewskiej, podczas tzw. „królewskiego rejsu” – specjalnego, kulturowego rejsu po amsterdamie. armin prowadzi już z orkiestrą konsultacje na temat wyboru repertuaru muzycznego. Muzyka van Burena nie jest obca parze książęcej. W czasie wizyty w Nowym Jorku we wrześniu 2009 roku, Willem-alexander i Màxima znaleźli się na koncercie artysty na governor’s island. Tysiące uczestników koncertu, było świadkami tego, jak księżna przejęła na krótko rolę DJ`a. Przyszła królowa jest także od kilku lat patronką filharmonii Królewskiej.

ORGANIZUJEMY IMPREZY URODZINOWE FIRMOWE OKOLICZNOSCIOWE

GASTHUISSTRAAT 36, 5961GB HORST

„Królewski rejs” rozpocznie się o godzinie 19:00 w instytucie filmowym eye, znajdującym się w amsterdamie Północnym i zakończy około godziny 20.30 w sali koncertowej Muziekgebouw aan ‘t iJ. •

poPolsku nr 8 • 19

DESZCZ

ErAZM Z ROTTERDAMU

ODZNaCZeŃ

erazm urodził się w rotterdamie, przypuszczalnie w 1469 roku. Był nieślubnym dzieckiem księdza. To, że będzie zakonnikiem, było więc oczywistością. Po zakończeniu edukacji, m.in. w szkole z internatem Braci Wspólnego Życia, trafił do klasztoru w goudzie.

„lintjesregen”, czyli przyznawanie wielu odznaczeń jednego dnia, jest znaną holenderską tradycją. Wyznaczone osoby otrzymują wtedy odznaczenie królewskie za niezwykły wkład w życie społeczne. Warunkiem przyznania takiego odznaczenia jest wyznaczenie kandydata przez inną osobę.

erazm docenił zbiory tamtejszej biblioteki i poprzez prace klasycznych autorów i włoskich humanistów, zagłębił się w klasyce Średniowiecza. Ponieważ erazm uważał reguły klasztoru za zbyt surowe, wkrótce go opuścił. Zaczął podróżować jako niezależny uczony (posiadający wyjątkową wiedzę w zakresie łaciny), odwiedzając większość części europy, żyjąc z wpływów, jakie przynosiły mu pisma

Nie jest więc możliwe, że ktoś sam zgłosi swoją osobę do odznaczenia. Każdy może natomiast zgłosić inną osobę do uhonorowania odznaczeniem królewskim, ale nominowana osoba musi spełnić kilka warunków. Na przykład musi wykonywać daną pracę minimum od 15 lat, zajęcie to musi być wykonywane w ramach wolontariatu i w momencie zgłoszenia kandydatury, dana osoba musi wciąż aktywnie wykonywać tą działalność. Odznaczenie może zostać przyznane za pracę w wolontariacie albo dokonania w dziedzinie sportu lub nauki, które uważa się za niezwykłe. Odznaczenia królewskie wręczane są podczas uroczystej ceremonii w trakcie obchodów Dnia Królowej. Ten właśnie moment, określa się jako „lintjesregen” (deszcz odznaczeń). Jeśli chcesz zgłosić czyjąś kandydaturę do przyznania odznaczenia królewskiego, musisz przedłożyć burmistrzowi gminy albo innej osobie decyzyjnej w miejscu, w którym mieszka nominowany, szeroko uzasadniony wniosek, zawierający wszelkie dane i referencje jego działalności. urzędnicy sprawdzą następnie, czy dana osoba kwalifikuje się do przyznania odznaczenia. Po tym sprawę przejmuje Komisarz Królowej lub przedstawiciel rządu. Opiniuje on ponownie wniosek i przesyła go Kapitule Odznaczeń Cywilnych, składającej się z pięciu obywateli, która sprawdza zgodność wszystkich wniosków pod kątem zasad przyznawania odznaczeń i doradza zainteresowanemu ministrowi. Jeżeli minister zaopiniuje sprawę pozytywnie, nagroda zostaje przyznana dekretem królewskim. •

trADyCjA sADZENiA

KRÓLEWSKICH DRZEW oraz dobrodziejstw oferowanych przez rosnące grono wielbicieli. Dzięki szeroko uprawianej korespondencji, utrzymywał stały kontakt z przyjaciółmi, myślicielami i informatorami. W 1500 roku erazm napisał adagię, jeden z pierwszych bestsellerów młodej wciąż prasy drukowanej. Ten zbiór klasycznych przysłów oferował czytelnikowi przyspieszony kurs humanistycznego sposobu życia i myślenia. Oprócz tego publikował księgi traktujące o etykiecie i traktaty, które miały na celu wychować władców i zwykłych obywateli na mądrych i odpowiedzialnych chrześcijan. Jego Pochwała głupoty wydana w 1509 roku, była satyrą na ludzkość, która własne interesy stawiała na pierwszym miejscu.

Dla uczczenia zmiany na tronie królewskim, stowarzyszenie Stichting Boomfeestdag i związek Koninklijke Bond van Oranjeverenigingen, w porozumieniu z Biurem informacyjnym rządu, podjęły inicjatywę o zasadzeniu królewskich drzew, które miałyby być otoczone zaprojektowanym specjalnie na ten cel, dekoracyjnym płotem.

erazm jako pierwszy wystosował humanistyczną krytykę w stosunku do chrześcijańskich tekstów. aby móc czytać w oryginale prace wczesnych ojców kościoła i Nowy Testament, nauczył się greckiego. W rezultacie napisał szereg tekstów, krytykujących pierwsze chrześcijańskie pisma. Tak powstało też nowe, krytyczne wydanie Nowego Testamentu po grecku oraz w nowym przekładzie łacińskim. W tym Novum instrumentum zdecydowanie odstąpił od oficjalnego kościelnego tłumaczenia, broniąc prawa do krytycznego podejścia do Biblii, z zamiarem wzmocnienia doświadczania wiary. Miał nadzieję, że kiedyś każdy będzie w stanie głosić Biblię i wszyscy będą ją czytać. Jego ideałem była spokojna, prosta pobożność, wynikająca z wewnętrznej refleksji. Zmarł latem 1536 roku. •

Od momentu powstania Dworu Królewskiego w Holandii jest to piękna i długa tradycja. Podczas każdej z abdykacji w tym kraju, sadzone są tzw. lipy królewskie, przeważnie otoczone pięknym, dekoracyjnym ogrodzeniem. W wielu gminach te, obecnie monumentalne drzewa, przypominają o początkach panowania królowych Wilhelminy, Juliany i Beatrix. Celem inicjatorów jest posadzenie lipy królewskiej z otaczającym ją dekoracyjnym płotem w każdej z holenderskich gmin. Możliwy jest też zakup sadzonek drzew bez dekoracyjnego ogrodzenia. Sadzenie drzew ma być w założeniu happeningiem, w który zaangażowani są mieszkańcy każdej gminy, w tym zwłaszcza dzieci. Także szkoły, przy pomocy programów edukacyjnych,

poświęcają uwagę temu wydarzeniu. Szkółka leśna ebben przygotowała w porozumieniu z administracją lasów Państwowych sadzonki drzew, zarezerwowane dla każdej gminy w Holandii. artysta plastyk Margot Berkman dostała od inicjatorów akcji zlecenie wykonania ozdobnego ogrodzenia. W między czasie jego prototyp został wykonany i zaprezentowany w Pałacu Noordeinde. Ogrodzenie ozdobne ma średnicę o długości 2 metrów, wysokość 1,2 metra i kształt okręgu. Projekt jest stworzony tak, jakby ogrodzenie miało obejmować królewską lipę. elementy, z których zbudowano ogrodzenie, mają się kojarzyć z bogatą historią rodu Oranje. Pierwsza forma przedstawia drzewo Oranje, które jednocześnie kwitnie i wydaje owoce. Od momentu powstania dynastii Oranje, symbol ten był wielokrotnie używany do ukazania jej niezłomności i zespolenia. W symbolice tej drzewo Oranje, tak jak lipa królewska, nigdy nie może przeminąć. Zawsze będą kiełkować nowe pędy, które są jej siłą. Drugą z przedstawionych form jest bogato dekorowane berło królewskie – znak władzy. W całym ogrodzeniu znajdują 4 drzewa Oranje, połączone trzema sznurami, przymocowanymi do czterech bereł. Dzieło wykonano z ręcznie polerowanego aluminium. •

poPolsku nr 8 • 20

POMOC Hans Pannekeet

W rozdziale 7 przeczytaliśmy o tym, jak Zoutkamp przeszukał dom w Belgii i znalazł w ukrytym pomieszczeniu wyryte na drzwiach słowa ‘Pomocy lana’. Śledztwo przeniosło się do willi w południowej francji. Zoutkamp skontaktować się z trzema policjantami z listy otrzymanej od De vriesa. andrzeja z Polski, francoisa z francji i alberta z Belgii. lana okazała się być zaginioną kobietą z Polski. W aktach dotyczących kilku zaginionych kobiet Zoutkamp odkrył tożsamość zamordowanej dziewczyny, którą znalazł wraz z Jongiem. Rozdział 8 – Muszę znaleźć sposób, by ściągnąć Dirka do francji. – pomyślał Zoutkamp. Była tylko jedna możliwość. Zadzwonić do prokuratora w alkmaar. Marga Jansen-Baas była ambitną kobietą, która swoją pozycję zawdzięczała po części Zoutkampowi. Żeby dostać awans musiała przedstawić przed sądem orzekającym w składzie wieloosobowym akta z 280 rozwiązanymi sprawami. Zoutkamp został zaproszony na to nadzwyczajne posiedzenie sądu, podczas którego została zaprzysiężona. Okazało się, że mają takie samo poczucie humoru. Po części oficjalnej, na przyjęciu, jeszcze razu mu podziękowała i obiecała, że jeśli kiedykolwiek będzie czegoś potrzebował, zawsze będzie gotowa mu pomóc. – Hej Marga, mówi Johan Zoutkamp. Przez chwilę w słuchawce panowała cisza, a w tle Zoutkamp słyszał, jak zamykają się drzwi. – Johan, cieszę się, że cię słyszę. Brakuje mi tu ciebie. Nic ciekawego się już nie dzieje. gdzie jesteś? – Wszystko ci opowiem, ale najpierw muszę poprosić cię o pomoc i dyskrecję, a potem obiecuję ci, mam nadzieję, trochę dreszczyku. – Mów, co mogę dla ciebie zrobić. – Zoutkamp poczuł, że brzmi nieźle i może jej zaufać. – Chcę cię prosić o dwie rzeczy. Pierwsza to taka, że musisz mi zaufać i absolutnie z nikim nie rozmawiać o tym, co ci zaraz opowiem. – Załatwione. Mów dalej. – Musisz zlecić mojemu byłemu szefowi brygady, by oddelegował Dirka Jonga do tajnego śledztwa, które będzie musiał przeprowadzić wraz z tobą. Szef będzie musiał zachować pełną dyskrecję, pod groźbą zwolnienia, jeśli cokolwiek się wyda. Dla osób z zewnątrz Dirk jest na urlopie. – Wzbudziłeś moją wielką ciekawość, ale myślę, że mogę to dla ciebie załatwić. On i tak się trzęsie, jak się

do niego o coś zwracam, więc to będzie pestka. W słuchawce rozbrzmiał jej głośny śmiech. – No to opowiadaj, co tam dla mnie masz. – Jak wiesz, zacząłem pracować dla dużej międzynarodowej firmy, by pomóc zarządowi w kwestii kilku wewnętrznych problemów, przede wszystkim w ameryce i Korei Południowej. Dostałem od nich do dyspozycji w zasadzie nieograniczony budżet. Nie powiem ci ile dokładnie, bo zostałabyś jeszcze moją sekretarką. gdy przyjmowałem tę pracę, udało mi się jeszcze z nimi uzgodnić, że mogę wciąż pomagać Dirkowi w trzech śledztwach, których rejonowy śledczy nie ujawnił lub przy których nie chce współpracować. – Niech zgadnę. Dziewczyna z wałów. a pozostałe? – rzeczywiście chodzi o tę sprawę, o kuter, który według nas będzie wykorzystywany jako statek przemycający haszysz oraz o zaginięcia kilku dziewczyn z Polski. W międzyczasie poznałem tożsamość zamordowanej dziewczyny, lecz zaginęła także jej siostra i w jakiś bardzo dziwny sposób wydaje się, że istnieją jakieś związki między tą sprawą a ludźmi, którzy zajmują się kutrem. – Wow, mów dalej. – Mam wskazówki dotyczące śladów zorganizowanego przestępstwa, które wiedzie z Polski, przez Holandię i Belgię, aż do Południowej francji. Mogę współpracować z grupą policjantów, którzy są w stanie bardzo szybko, dzięki przepływowi informacji, wkroczyć do akcji. – Czego ode mnie potrzebujesz? – Na razie tylko Dirka. Jestem w Południowej francji i chcę zebrać razem ekipę. Dirk musi przy tym być, by mógł przekazać ci gotową sprawę. Do tego czasu musimy mieć całkowitą ciszę radiową. Mamy bowiem do czynienia z niebezpiecznymi ludźmi, którzy bez wątpienia także mają swoje wtyki w policji. Mogę korzystać z najbardziej zaawansowanych technologii, dzięki którym uzyskam pełny obraz tej organizacji. Potrzebujemy jednak bystrej ekipy, by rozwalić wszystko za jednym razem i móc dostarczyć wiarygodne dowody. – rozumiem, że nie ufasz temu towarzystwu wzajemnej adoracji z alkmaar, bo to już jakby nie są moi przyjaciele po tej fuszerce, którą odwalili. informuj mnie na bieżąco. Zróbmy z tym znowu coś konkretnego. Zadzwoń do mnie jutro, to powiem ci, od kiedy Dirk będzie dostępny.

Telefoniczny coaching po polsku odpowiadamy na wszystkie pytania 24 godziny dziennie, 7 dni w tygodniu

Dzwoń (0900) 21 12 2012 (0,80 centów/minuta)

wybierz język polski i polskiego coacha, z którym chcesz rozmawiać

a z kim współpracujesz? – W tej chwili z policją z Warszawy, francuską żandarmerią narodową gigN i policją belgijską. Wszyscy są znani ze swoich wyjątkowych metod śledczych i mają gdzieś konwenanse. – Czyli tacy jak ty. Może być ciekawie, ale będziemy mieć na was oko i będziemy pilnować, żeby dotarł do nas dobry materiał dowodowy. – Zdaję sobie z tego sprawę i cię nie zawiodę. Przecież o tym wiesz, Marga. – Jeśli ktokolwiek inny zwróciłby się do mnie z taką sprawą uznałabym go za wariata, ale z tobą się odważę. – Dziękuję, będziemy w kontakcie. Połączenie zostało przerwane i Zoutkamp wyobraził sobie, jak Marga tańczy wokół swojego biurka i przygotowuje się do zabawnej rozmowy z szefem brygady. Teraz mail do Dirka, a potem czas na pyszne jedzonko. ‘Przygotuj się, że za parę dni będziesz musiał wyjechać. gabriel.’ Mała, lecz przyjemna restauracja, w której było co najwyżej piętnaście stolików, znajdowała się na skrzyżowaniu dwóch ulic w centrum starego fortu. Można było tam dotrzeć wyłącznie schodząc stylową uliczką przez zamek. Zoutkamp zostawił samochód na całkowicie zautomatyzowanym parkingu podziemnym wybudowanym w górze, na której stał średniowieczny zamek. gdy samochód został zaparkowany w swego rodzaju śluzie, przejął go komputer, a na ekranie telewizora można było zobaczyć, jak jedzie on po taśmie rolującej i windą zostaje zabrany do wnęki w ścianie, by następnie w niej zniknąć. W okienku osoba obsługująca cały system wydrukowała bilet, dzięki któremu później będzie można odszukać samochód. ...

Zaprezentowany fragment pochodzi z książki Pomoc, której autorem jest Hans Pannekeet. Cały tekst możesz przeczytać na stronie www.popolsku.nl, w zakładce Książka. Zapraszamy do przeczytania kolejnego rozdziału książki, który ukaże się za dwa tygodnie, w następnym numerze naszej gazety!

ku 2012 w Polsce.

rana na Grę Ro Kolejka została wyb

Grę można kupić za jedyne 25 euro Wystarczy wysłać e-mail o nazwie „Gra Kolejka” ze swoim imieniem, nazwiskiem i adresem na: redactie@popolsku.nu

poPolsku nr 8 • 21

BiJ HeiDi Bij Heidi

W każdym numerze poPolsku znajdziesz lekcję języka niderlandzkiego, przygotowaną przez Talen Training Centrum www. talentraining.nl. Na końcu lekcji znajduje się praca domowa, którą możesz rozwiązać i wysłać. Wyślemy ci odpowiedź, czy poprawnie wykonałeś zadanie.

u Heidi

ania:

Wat een mooie en rustige straat is dat! Jaka to ładna i cicha ulica!

Heidi:

Ja, en toch vlak bij het centrum. Dat is fijn! To prawda, a tak blisko centrum. Wspaniale!

ania:

Jouw woonkamer is ook mooi: groot en zonnig. Twój pokój dzienny też jest ładny: duży i słoneczny.

Heidi:

Ja, maar de keuken is klein. Dat vind ik jammer. Tak, ale kuchnia jest mała. Strasznie szkoda.

rozwiązując pracę domową masz szansę na wygraną! Co dwa tygodnie każdy nadsyłający będzie miał możliwość wygrania nagrody, którą zaprezentujemy na ostatniej stronie poPolsku. Zwycięzca, z którym osobiście się skontaktujemy, będzie losowany komputerowo. Zadania pracy domowej możesz także wypełnić na stronie www.popolsku.nl w zakładce „lekcja Holenderskiego”.

Hier is mijn slaapkamer en daar de badkamer met de douche en de WC. Tutaj jest moja sypialnia, a tam łazienka z prysznicem i WC. ania:

Heidi:

Mijn woning is niet zo groot, maar ook gezellig. Kom maar een keertje kijken. Moje mieszkanie nie jest tak duże, ale też przyjemne. Przyjdź kiedyś obejrzeć. Met plezier. Z przyjemnością. Zullen we nu wat drinken? Może teraz się czegoś napijemy?

Zwroty, słówka zullen we…/ zal ik…? czy / może… (wyrażanie oferty, propozycji w formie pytania) Zullen we een kopje koffie drinken? Czy (może) napijemy się kawy?

Zal ik bij jou komen? Może przyjdę do ciebie? Hij zal komen. Powinien przyjść. (wyrażanie prawdopodobieństwa, możliwości)

NO LIMIT COACHING coaching dla kobiet

Odmiana czasowników vinden, zullen vinden (regularny)

zullen (nieregularny)

vind

zal

jij

vindt

zal

hij

vindt

zal

wij

vinden

zullen

jullie

vinden

zullen

zij

vinden

zullen

PRACA DOMOWA 1. Z podanych słów ułóż zdania. Zwróć uwagę na szyk wyrazów. 1. kom – bij – Ik – jou – straks a. Ik kom bij jou straks b. Ik kom straks bij jou c. kom ik jou bij straks 2. het – bij - centrum – Hij – vlak – woont a. Hij woont bij het centrum vlak b. Hij woont vlak het centrum bij c. Hij woont vlak bij het centrum 3. hebben – een – Wij – huis – groot a. Wij hebben een groot huis b. hebben Wij een groot huis a. een groot huis hebben Wij 4. huis – staat – het – bos – Zijn – in a. Zijn huis staat in het bos b. Zijn bos staat in het huis c. Zijn huis staat het in bos

Poradnictwo dla kobiet, które stanęły w obliczu trudności, pytań lub życiowego zastoju i potrzebują specjalistycznej pomocy, która da im motywację do zmian. Bożena Kwiecień wysłucha Cię i zachęci do zrozumienia w jakim punkcie życia się znajdujesz, gdzie chcesz dotrzeć oraz jak możesz to możesz osiągnąć. Bożena pomoże Ci wykorzystując NLP, Strategic Transformation i terapię regresji, dzięki którym znowu będziesz szczęśliwa!

www.nolimitcoaching.nl Tel: 070-3062533

5. drinken? – bij – koffie – me – Kom – je a. Kom koffie je bij me drinken? b. Kom je drinken koffie bij me? c. Kom je koffie bij me drinken? 6. genoeg – hebben – Jammer – televisie – geen – wij a. Jammer genoeg wij hebben geen televisie b. Jammer hebben wij geen televisie genoeg c. Jammer genoeg hebben wij geen televisie 7. heel – Jullie – is – huis – modern a. Jullie huis is modern heel b. Jullie huis is heel modern c. Jullie is heel modern huis

8. een – stad! – Wat – grote a. Wat grote een stad! b. Wat een stad grote! c. Wat een grote stad! 9. wat – wij – Zullen – drinken? a. Zullen drinken wij wat? b. Zullen wij wat drinken? c. Zullen wat wij drinken? 10. kijken – een – kom – Ik – keertje a. Ik kom een keertje kijken b. Ik kom kijken een keertje c. kom Ik een keertje kijken 2. Wpisz w puste miejsca czasownik „zullen” w odpowiedniej formie. 11. ………… we een kopje koffie drinken? a. Zal b. Zullen c. Zul 12. Ja, lekker ……… ik ook wat koekjes halen? a. zal b. zul c. zullen 13. Ik …………… het niet meer doen. a. zult b.czullen c. zal 14. …………… hij naar de winkel gaan? a. Zal b. Zullen c. Zult 15. Ik ………… nooit meer met haar praten. a. zal b. zul c. zullen

poPolsku nr 8 • 22

MuZEuM W ŚroDKu poLA Co łączy polskie miasto portowe, most, który został zbudowany we Flandrii Zelandzkiej podczas II Wojny Światowej i znajdujące się w Axel muzeum? Wszystkie trzy miejsca otrzymały swoje imię od nazwy Gdynia. Jesienią 1944 roku alianci wyzwolili flandrię Zelandzką. Miasto axel zostało oswobodzone przez oddziały polskie. Żołnierze toczyli walkę z wrogiem i z wszechobecną wodą. Dlatego budowali mosty, jak ten koło axel. Most otrzymał nazwę gdynia, ponieważ budujący go polscy żołnierze pochodzili z miasta o tej samej nazwie. Do dziś stoi tam tablica upamiętniająca te wydarzenia. Kilkadziesiąt lat później, w latach siedemdziesiątych, pewien sześcioletni chłopiec zaczął interesować się ii Wojną Światową i kolekcjonować militarne parafernalia. Chłopiec nazywał się Mario Maas i pochodził z miasta axel. Żołnierskie przedmioty skupował na targach i w sklepach z używanymi rzeczami. Kiedy w okolicy zrobiło się głośno o zainteresowaniach chłopca, ludzie sami zaczęli przynosić mu historyczne przedmioty, które przechowywali dotąd w piwnicy albo na poddaszu. i tak kolekcja małego Mario z roku na rok stawała się większa. Wiele lat później, w roku 2011 przyjechałam do Holandii i postanowiłam na własne oczy zobaczyć rezultaty jego starań. Okazało się, że Mario Maas przygotował w międzyczasie wspaniałą wystawę tych zbiorów w swoim prywatnym – otwartym kilka lat wcześniej, bo w 2004 roku – muzeum, dla uczczenia sześćdziesięciolecia wyzwolenia Holandii. Muzeum znajduje się poza miastem. Przystanek autobusu kursującego z axel do Hulst, także znajduje się dość daleko od muzeum. Na szczęście był to piękny dzień na początku maja, świetnie nadający się do długiego spaceru w spokojnej zelandzkiej okolicy. Nagle pośród pola zobaczyłam stojącą stodołę, ale nawet przez myśl nie przeszło mi, że to może być miejsce, którego szukam. Dopiero, kiedy podeszłam bliżej, zobaczyłam napis na bramie: Muzeum gdynia. Kto by pomyślał? Przemierzasz nagi, pusty kawałek krajobrazu Holandii z krowami w tle i nagle ogarnia cię poryw polskiego patriotyzmu. Zupełnie, jak cofnięcie się w czasie. Jakby znikąd, pojawia się miły staruszek. Okazuje się, że nazywa się roland Maas i jest ojcem Mario. Jego syna nie ma w domu, jest akurat w Polsce. Oczywiście w gdyni, by zacieśniać więzy przyjaźni pomiędzy muzeum i miastem. Oficjalnie muzeum było tego dnia zamknięte, ale gdy powiedziałam, że przyjechałam do axel z Polski, wystarczyło to, by otworzyć mi drzwi. Stodoła jest jedynym budynkiem, który zachował się jeszcze z czasów przedwojennych. Wszystkie inne

gospodarstwa zostały wtedy zniszczone. Stodoła znajdowała się w sercu działań wojennych w 1944 roku. Chronili się w niej polscy żołnierze. Pan Maas oprowadził mnie po swojej kolekcji. Wystawa wywarła na mnie ogromny wpływ, nie tylko ze względu na ilość interesujących obiektów, ale przede wszystkim – ich różnorodność. Stały tam jeepy, różne atrybuty wyposażenia technicznego, broń, żołnierska aparatura i naturalnej wielkości manekiny, ubrane w polskie i niemieckie mundury. Niektóre z manekinów były tak ustawione, że inscenizowały scenki wojenne, co sprawiało wrażenie, że oto patrzy się przez wizjer fotoplastykonu. Znajdujące się tam też przeróżne medale, naramienniki, ordery i inne insygnia militarne były dla mnie bardzo interesujące, tak samo jak dokumenty, listy, afisze i plakaty z tamtych czasów. W niektórych witrynach znajdowały się także książki o ii Wojnie Światowej. Okazało się też, że pan Maas posiada ogromną wiedzę na temat wojny, zwłaszcza na temat wydarzeń we flandrii Zelandzkiej, a w dodatku jest prawdziwym gawędziarzem. Muzeum nie jest duże, ale urządzone w nowoczesny i interesujący sposób. Wystawa urządzona w tym niezwykłym miejscu ma specyficzną atmosferę, która jest tak ważna, by doświadczyć historii w muzealnym kontekście. Pomagają w tym także filmy, dźwięki i przeróżne rekonstrukcje historyczne. Z powrotem do axel mogłam wrócić z moim przewodnikiem. Zaprosił mnie na lunch, który zjadłam z nim i jego miłą żoną. Opowiedzieli mi bardzo dużo o swojej sympatii do Polaków, dobrych stosunkach z nimi, a także o swoich polskich przyjaciołach i znajomych. Po drodze zatrzymaliśmy się jeszcze przy pomniku poświęconym polskim żołnierzom, którzy polegli na tych terenach, udekorowanym po obu stronach flagami Polski i Holandii. Na tablicy pamiątkowej znajduje zdanie „Za wolność waszą i naszą” – napisane po polsku. gdy tylko wróciłam do Polski, wysłałam do tego uroczego muzeum pocztówkę z gorącymi pozdrowieniami z Krakowa. Nigdy nie zapomnę tej gościnności na środku pustkowia! • Marta Kargól

lebara.nl/pl

NOWE niskie stawki po doładowaniu w Lebara

cent /min

44 krajów

na numery stacjonarne

Połączenia krajowe na numery stacjonarne

Plus DARMOWE rozmowy i SMS-y do innych numerów telefonów komórkowych Dutch Lebara JUŻ TERAZ KUP KREDYT W TARYFIE Po doładowaniu w taryfie Lebara One zawsze będziesz dzwonić i wysyłać SMS-y w niskich stawkach taryfy Lebara One. Doładowanie nie powoduje podwojenia kredytu taryfy Lebara One. Stawka startowa za każde połączenie w taryfie Lebara One wynosi 9 centów. Darmowe połączenia z numerami w sieci Lebara stawka startowa nie jest naliczana. Opłaty są naliczane w cyklu minutowym. Wszystkie dane i stawki taryfy Lebara One można znaleźć w witrynie www.lebara.nl/one. Dzwonienie lub wysyłanie SMS-ów z sieci Lebara pod inne numery Dutch Lebara jest bezpłatne przez 14 dni po każdym doładowaniu za €10. Stosuje się zasadę limitu minut na połączenia. W przypadku wykrycia nadmiernego wykorzystywania usługi, Lebara ma prawo zaprzestania jej świadczenia. Po zakończeniu ważności okresu darmowych połączeń, stosuje się standardowe stawki taryfy Lebara One za połączenia z komórkami i SMS-y. Produkty firmy Lebara są przeznaczone wyłącznie do użytku osobistego i nie mogą być używane do celów komercyjnych. Niniejsza publikacja nie stanowi oferty handlowej w myśl przepisów kodeksu cywilnego. Warunki mogą ulec zmianie i mogą zawierać błędy powstałe podczas drukowania. Ogólne warunki korzystania z sieci Lebara podano pod adresem www.lebara.nl/en

NL3558P_14c Promo Ad_Popolsku_PL_21-2.indd 1

21/02/2013 14:08

poPolsku nr 8 • 24

KALENDARZ IMPREZ Co? gdzie?

Targi ParaNOrMalNe ParavieW 3 OKTOBerHal, leiDeN, ZuiD HOllaND Kiedy? 27 - 28 KWieTNia informacje: www.paraview.nl, wejście 6,50 euro Co? gdzie? Kiedy? informacje:

OTWarCie DelfiNariuM HarDerWiJK, gelDerlaND 27 KWieTNia - 27 PaŹDZierNiKa www.dolfinarium.nl, wejście 25 euro

Co? gdzie?

NOC KSięŻNeJ i DZieŃ KrÓlOWeJ HOreCa KaPelSTraaT, aPelDOOrN, gelDerlaND Kiedy? 29 - 30 KWieTNia informacje: www.ecicultuurfabriek.nl, wejście gratis Co? gdzie?

feSTiWal OraNJe fraNJe eCi CulTuurfaBrieK, rOerMOND, liMBurg Kiedy? 30 KWieTNia informacje: www.ecicultuurfabriek.nl, wejście gratis Co? gdzie? Kiedy? informacje:

feSTiWal KSiąŻeK MaaSTriCHT MaaSTriCHT, liMBurg 25 - 28 KWieTNia www.boekenffestijn.com, wejście gratis

Co? gdzie?

MaJOWY feSTYN SCHiNvelD SCHiNvelD (ONDerBaNKeN), liMBurg Kiedy? 3 - 5 MaJa informacje: www.jonkheid-schinveld.nl, wejście 8,50 euro w przedsprzedaży 12,50 euro w kasie

Masz informację, która powinna znaleźć się w naszym kalendarzu imprez? Prześlij ją na adres: redactie@popolsku.nl

KOMIKS autor: Jeroen ledoux

MIKOLAJ & CAROLUS W:

ZAMEK MEK LOEVESTEIN

Tym razem odwiedziliśmy zamek loevestein, piękne, typowo holenderskie miejsce z dużą ilością wody i płaskim krajobrazem. Miejsce bardzo szczególne i warte zobaczenia, bo spotykają się tu dwie duże rzeki oraz trzy prowincje: gelderland, Brabancja i Południowa Holandia.

Miejsce: lokalizacja

Zamek Lo evestein Pomiędzy Z i Woudrich altbommel em Cena wstęp u: Doro śli - 10 Dzieci 4-18 € lat - 7€ godziny Sprawdź otwarcia: na www.slotl o (zmiany g evestein.nl od cia podcz zin otwaras remont Dodatkow u) e Od 1 maj atrakcje: a: prezentacja 1001 b granatów omb i .

Zamek jest częścią linii wodnej, która odegrała dużą rolę obronną podczas wojen. Zrobiono też użytek z długich deszczowych okresów, głębokie fosy (z powodzeniem) chroniły kraj przed najeźdźcą. Zamek istnieje około 650 lat. To miejsce tyle doświadczyło na przestrzeni wieków, że jego historii nie da się opisać w kilku słowach. Zwłaszcza pełniona niegdyś przez zamek funkcja krajowego więzienia, czyni go niezwykle interesującym. W więzieniu zamykano bowiem zwłaszcza tych, których opinie odbiegały od tego, co pożądane, albo po prostu wyznawali religię inną od tej, która w danym momencie była akceptowana. Jednym z najważniejszych wydarzeń było tu aresztowanie i ucieczka znanego na całym świecie prawnika Hugona de groota. uciekł z więzienia ukrywając się w skrzyni na książki. Mężczyzna odegrał znaczącą rolę w ówczesnym systemie prawnym i z tego powodu znalazł się w Kanonie Holandii (do przeczytania w każdym wydaniu poPolsku na stronie 19). Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej na temat Hugona de groota, możesz pobrać pakiet informacyjny o nim ze strony internetowej zamku loevestein. Zamek zawsze pełnił funkcje militarne i nigdy nie był zamieszkany na stałe przez rodzinę szlachecką. Mieszkali w nim za to karczmarze, żołnierze i zwykli obywatele. Na zamku dostępna jest m.in. wystawa „Wykopaliska”, na której można zobaczyć, co kryła ziemia z terenu zamku i okolic na przestrzeni wieków. To miejsce zachęca przede wszystkim do spokojnego zwiedzania i rozkoszowania się niezwykłym otoczeniem. Tym razem wycieczka pozbawiona prawdziwych przygód, ale na pewno warta zachodu! • Mikołaj & Carolus

NaJŚWieŻSZe WiaDOMOŚCi Z HOlaNDii znajdziesz codziennie przed 8:30 na stronie www.popolsku.nl. Wysyłając nam zadanie z lekcji języka niderlandzkiego, masz szansę na wygranie tego Apple iPad mini. Odpowiedzi zadania domowego możesz wypełnić na stronie www.popolsku.nl. Spośród wszystkich osób, które nadeślą nam dwa rozwiązane zadania z danego miesiąca, wysłane ze strony internetowej, komputer wylosuje co miesiąc jednego zwycięzcę. Wygrany będzie miał prawo do odebrania nagrody Apple iPad mini pod warunkiem okazania nam wydania gazety, w którym zamieszczono zadanie. Zwycięzcę poinformujemy o wygranej mailowo.