poPolsku 13, June 2013

Tylko w tej gazecie przeczytasz wszystko o tym, co chcesz wiedzieć na temat życia i pracy w Holandii POPOLSKU NUMER 13 • CZERWIEC/LIPIEC 2013 • € 1,00

miEsZKaĆ na POLDERZE WYDANIE SPECJALNE: MIESZKANIE • liPiEC JEst miEsiĄCEm fEstiWali WYWIAD Z ANNĄ CHOJNACKĄ Z 1%CLUB • naŁaduJ sWÓJ samOCHÓd WYGRAJ IPADA MINI • JOanna GŁadysZ - miss POland bEnEluX 2012 • POMOC ZaKuP WynaJmOWanEGO miEsZKania • JAK OBNIŻYĆ MIESIĘCZNE WYDATKI

Mężczyzna. Sport.

Kobieta.

Życie.

ŻYCIE

ONA ROBI TO SAMA

ODPOWIEDNIA

W sZErEGOWCu

4

WIOSKI

OlimPiJsKiE

damsKiE maJstErKOWaniE

6

9

PrZEstrZEŃ dO ŻyCia

11

Jesteś z Polski lub mówisz po polsku?

Znajdź wymarzoną pracę na terenie UE. Każdy, kto poszukuje zatrudnienia wie, że pośród tysiąca ofert pracy zamieszczanych w internecie, czasem trudno jest znaleźć tą jedną, wymarzoną. dodatkowych trudności przysparza poszukiwanie pracy w innym kraju. dlatego powstała strona www.ofertypracy.nu - tablica z ogłoszeniami o ofertach pracy w unii Europejskiej, dla Polaków oraz osób polskojęzycznych. możesz tu przeglądać dostępne wakaty, zamieścić swoje CV i zasubskrybować serwis e-mail, dzięki któremu będziesz mógł otrzymywać wiadomości o pojawieniu się nowych, interesujących cię propozycji.

Zaletą strony www.ofertypracy.nu jest możliwość wyszukiwania określonych wakatów spośród szerokiej oferty. i to w bardzo prosty sposób! Wystarczy zaledwie kilka kliknięć myszką, byś mógł sprawdzić oferty pracy dostępne w unii Europejskiej. a nowe wakaty pojawiają się tu każdego dnia! W dodatku swoje poszukiwania możesz zawęzić do ofert odpowiadających twoim wymaganiom, które zostały sklasyfikowane w 16 kategoriach!

Ponadto, na stronie www.ofertypracy.nu możesz założyć własny profil użytkownika i umieścić w nim swoje CV. dzięki temu łatwiej znajdą cię pracodawcy i tzw. łowcy głów! Po zalogowaniu się na stronę zobaczą oni informację o tobie, jednak bez nazwiska i adresu. te informacje udostępniamy wyłącznie na twoje życzenie. Zapamiętaj jednak: im pełniejszy jest twój profil, tym większą masz szansę na znalezienie pracy!

- artyKuŁ PrOmOCyJny -

WWW.OFERTYPRACY.NU TO NAJWIĘKSZA SZANSA NA ZNALEZIENIE PRACY ODPOWIADAJĄCEJ TWOJEMU POZIOMOWI WYKSZTAŁCENIA! Oferty pracy dla różnych poziomów wykształcenia Łatwy dostęp sprawny i zautomatyzowany proces Wielu zleceniodawców i wiele ofert pracy Współpraca z polską gazetą w Holandii (poPolsku, nakład 40.000 egzemplarzy) Oferty pracy w językach polskim, angielskim i niderlandzkim aktualne oferty pracy w Holandii i innych krajach uE Współpraca z największymi europejskimi tablicami z ogłoszeniami ofert pracy i giełdami pracy online

Spawacz/monter, praca przy rozbiorkach

Business Analyst Java

Web Developer

MBA - Amsterdam Almere, Flevoland

NIIT Technologies Ltd Amsterdam

Szef konserwacji warsztatu

Technical Support Engineer

TDS Specialist

Automan Den Haag, ZuidHolland

Rendeck Automatisering B.V. Amsterdam

Rendeck Automatisering B.V. Utrecht

SAP PI Solution Architect (permanent)

Business Analyst/Bloomberg/TOMS/Gateway

SAP ACM - Consultant

Makoto ERP Recruitment Limited Warsaw, Poland

Levy Associates Ltd Amsterdam

Westhouse Consulting GmbH Den Haag

SAP ABAP Developer - Russian Speaking

SAP CRM Team Lead (Sales & Marketing) - permanent

Communications Consultant

EurSAP Ltd Rotterdam, The Netherlands

Makoto ERP Recruitment Limited Warsaw, Poland

The Fifth Business

SAP PI Team Lead (permanent)

Windows Server Engineer

Helpdesk Engineer

Makoto ERP Recruitment Limited Warsaw, Poland

Amoria Bond Ltd Utrecht

Square One Resources Amsterdam

Ron Montage BV Echt, Limburg

Vb.NET developer 12 maanden contract Amoria Bond Ltd Ede, Gelderland

SAP Master Data Governance Architect - MDG Więcej ofert pracy na naszej stronie internetowej.

Obserwuj nas na: PROTEUS EUROPE Maarssen, Utrecht GazetaPoPolsku i @gazetapopolsku

Należy wyjaśnić, że oferta pracy została zgłoszona przez stronę trzecią i Ofertypracy.nu nie odpowiada za ewentualne rozbieżności między warunkami pracy określonymi w ofercie pracy i warunkami oferowanymi przez potencjalnego pracodawcę.

PoPolsku numer 13 Czerwiec 2013

04 Mężczyzna 06 Sport 07 Show 08 Kobieta 10 Relaks 11 Życie 13 Praca 15 Kariera i rozwój 16 Rekreacja 17 Zdrowie 18 Kultura i Sztuka 20 Książka 21 Lekcja holenderskiego 22 W kraju i za granicą 24 Czas wolny

„Miej zawsze duszę i serce otwarte.”

STOPKA REDAKCYJNA rEdaKCJa Victor brenntice, arnold nienhuis, minnie, marjolein van driel, Charlotte de meyere, fred steenbergen, rebecca van der Voort, angelique van ‘t riet, Welmoed Post KOnCEPCJa Guido Keutgen & angelique van ‘t riet WsPÓŁPraCa mikołaj Pawłowski, Carolus Kręcichwost, bożena Kwiecień, marjolijne van ’t Hof, Jeroen ledoux, anna Knapen-Potyrała, Hans Pannekeet, nela bartyńska (dtP), Jakub bartyński (dtP) druK Janssen/Pers rotatiedruk POPOlsKu Geerweg 7, 2461 ts ter aar E-mail: redactie@popolsku.nu strona internetowa: www.popolsku.nl numer Kvk: 24308228 nakład: 40.000

OBSERWUJ POPOLSKU: GazetaPoPolsku

@gazetapopolsku

Najświeższe wiadomości z Holandii znajdziesz codziennie przed 8:30 na stronie www.popolsku.nl!

Tylko w tej gazecie co chcesz wiedzieć na przeczytas z wszystko o tym, temat życia i pracy w Holandii POPOLSKU NUMER 14 • LIPIEC 2013 • € 1,00 wszystko o tym, Tylko w tej gazecie przeczytasz życia i pracy w Holandii co chcesz wiedzieć na temat tko o tym, 2013 • € 1,00 • LIPIEC wszys NUMER zytas z 14 dii POPOLSKU gazec ie przecżycia i pracy w Holan tej w Tylko 1,00 ieć na temat 2013 • € co chces z wiedz • LIPIEC 14 ER NUM POPOLSKU

SŁONECZNE MARZ ENIA NIA MARZE SŁONECZNE ZENIA R A M E SŁONECZN

BURMISTRZ HORST - KEES VAN ROOIJ • FUNDACJA DE CLUB TORNADA • KTO ZASTĄPI KRÓLA W VAN POLEN MKOL? NAGOŚĆ • WYGRA DIA OSZCZ J IPADA-MINI Z LEKCJĄ • HOLAN POLEN ĘDZA CLUB VAN THE GHOST WRITER JA DE NIDERL JĘZYKA • FUNDAC ENĘDZA ROOIJ POL ANDZK • STRES VAN W IEGO VAN OSZCZ RODZINIE•ZHOLAN DIA TRZ HORST - KEES CLUB TRÓJK BURMIS MKOL? Ą DZIECI WFUN DZA Mężc DACJA DE I KRÓLA • POMOC EGO zyzn ZASTĄP ANDZKI • OSZCZĘ KTO • a.

IJ DA Sport DIANIDERL JĘZYKA TORNA . INI Z LEKCJĄ LAN S VAN ROO ZKI•EGO • HO . NID POMOC L?Życie J IPADA-M AND DZIECI • WYGRA Rekr MKO ERL ST - KEE W TRÓJKĄ eacja Z NAGOŚĆ IE HOR LA .

W RODZIN TRZ KRÓ JĘZYKA • POMOC BURMIS ZASTĄP•I STRES DZIECI GHOST THE A acja.

I Z LEKCJĄ Z TRÓ JKĄ • KTOWRITER Rekre MIN DANAD TOR . RODZINIEŻycie.

GRAJ .IPASport W • WY zyzna Rekreacja.

Mężc • STRES NAGOŚĆ ST WRITER Życie.

THE GHO

NUMER 14 DOSTĘPNY JUŻ4 OD612 LIPCA! . Sport.

yzna Mężcz BOHATER SKI

PAINTBALL:

POLAK RATUJE TONĄCEGO

HOBBY CZY PRAWDZIWY SPORT

POLAK RATUJE TONĄCEGO

SKI BOHATER JE K RATU POLA TONĄCEGO

4 4

HOBBY CZY PRAWDZIWY SPORT

L: PAINTBAL

HOLENDERSKI

SYSTEM SZKOLNICTWA

FESTIWALE

SUMMERDANCE

11 16 11 6 6 1 116 1 6

PAINTBALL:

BOHATERSKI

HOBBY CZYY SPORT PRAWDZIW

HOLENDERSKI SYSTEM

NDERSKI A HOLESZKOLNICTW SYSTEM WA SZKOLNICT

IFESTIWAL PARKFEESTE NCE SUMMERDA E FESTIIWAL PARKFEEST NCE SUMMERDA I PARKFEEST

anna CHOJNACKA anna Chojnacka jest jednym z założycieli 1%Club. była między innymi przedstawicielką młodzieży z ramienia Holandii w Zgromadzeniu Ogólnym OnZ w 2003 roku, pracowała jako doradca i badacz dla gminy amsterdam i była liderem kampanii fair trade Original. Jest członkiem komitetu doradczego Worldconnectors. anna pochodzi z Poznania, skąd w wieku dziesięciu lat przeprowadziła się do Holandii. W 1989 roku razem z mamą i bratem zamieszkała w maastricht, gdzie spędziła większą część swojego dzieciństwa. studia na kierunku stosunki międzynarodowe, Ekonomia i rozwój międzynarodowy ukończyła w amsterdamie. Obecnie mieszka w Haarlem z mężem i trójką dzieci.

Jej matka, zaradna i przedsiębiorcza kobieta, podjęła odważną decyzję o przeprowadzce do Holandii, uzasadnioną głównie sytuacją ekonomiczno-polityczną ówczesnej Polski. „Cały proces asymilacji przebiegł w moim przypadku całkiem gładko. miałam wtedy dziesięć lat i dość szybko zaaklimatyzowałam się w szkole i w towarzystwie. mojej mamie było trochę ciężej. długo zmagała się z językiem niderlandzkim i nigdy w pełni nie zintegrowała się z holenderskim społeczeństwem.

Podsumowując – był to dla mnie bardzo intensywny okres, podczas którego doświadczyłam wszystkich aspektów emigracji, w tym także wyzwań, które się z nią wiążą.”

W przypadku anny jabłko padło niedaleko od jabłoni – okazała się być tak przedsiębiorcza jak jej matka. Jako jeden z założycieli 1%Club może w pełni poświęcić się swojej największej pasji, jaką jest pomoc kreatywnym ludziom w realizacji ich pomysłów poprzez udostępnienie im środków na ich realizację.

Oraz – przede wszystkim – sprawianie, by świat stał się odrobinę lepszy, w szczególności dla ludzi z krajów rozwijających się. strona internetowa organizacji 1%Club (www.1procentclub.nl) jest platformą crowdfundingową. Łączy ona pomysły, środki, ekspertyzy i pieniądze, wszystko po to, by realizować wspaniałe plany. Piękna inicjatywa, która poprzez różnego rodzaju projekty stymuluje samodzielność ludzi z całego świata i podnosi ich poziom życia.

Obok swojej działalności w 1%Club anna znalazła czas na napisanie książki, zatytułowanej de Poolster (gra słów: Gwiazda Polarna, ale też Polska Gwiazda). inspiracją powieści był dla niej okres asymilacji z Holandią, proces przyzwyczajania się do życia w nowym kraju, regularne podróże do Polski i wszystkie rzeczy z tym związane. Książka ukaże się w 2013 roku nakładem wydawnictwa luitingh-sijthof. „Zawsze fascynowała mnie ta ‘większa opowieść’, jestem świadoma naszych wzajemnych powiązań. to, co obecnie mówię i robię (lub czego nie robię), ma wpływ na ludzi z mojego otoczenia. W czasach globalizacji nasze czyny mają widoczny wpływ na ludzi z drugiego końca świata. Chciałabym móc wykorzystywać tę prawidłowość tak pozytywnie, jak tylko możliwe.” na pytanie, czy czuje się bardziej Polką czy Holenderką, nie potrafi udzielić jednoznacznej odpowiedzi. mówi, że oba kraje są jej drogie. „Podczas pisania książki bardziej niż dotychczas zgłębiłam współczesną historię Polski; zatrważające było, jak wielu rzeczy o niej nie wiem. Zatrudniałam w tym czasie polską opiekunkę do moich dzieci; rozmawiałyśmy często o moich „wspomnieniach” o kartkach żywnościowych, do 1989 używanych w Polsce. niewiele z tego pamiętała – jest o 6 lat młodsza ode mnie. Wtedy dotarło do mnie, że jestem chyba jednym z ostatnich roczników, które świadomie uczestniczyły w tamtej rzeczywistości. również to było inspiracją dla mojej powieści.”

Zdaniem anny, poPolsku zainteresuje przede wszystkim tych Polaków, którzy mieszkają w Holandii od niedawna i nie zdążyli jeszcze wystarczająco opanować języka. Jest to swego rodzaju przewodnik po Holandii, który może pomóc w sytuacjach, z którymi na co dzień muszą mierzyć się Polacy mieszkający w Holandii. uważa więc, że to świetna inicjatywa.

Jej marzeniem jest ciągły rozwój, nowe wyzwania i dążenie do osiągania coraz to wyższego poziomu. Polska wersja 1% Club świetnie wpisałaby się w te plany! „W 1%Club chodzi o moc i niemoc. Żyjemy w świecie, w którym środki pieniężne nie są równo rozłożone. Powinniśmy zadbać o to, by część naszych pieniędzy powędrowała tam, gdzie są najbardziej potrzebne!” – anna Chojnacka. •

poPolsku nr 13 • 04

NA ŚWIECIE WZROSŁA LICZBA KATOLIKÓW

liczba katolików na świecie wzrosła o 1,5% - z 1,196 mld w 2010 roku do 1,214 mld w roku 2011. dane te opublikowano w annuarium statisticum Ecclesiae, roczniku stolicy apostolskiej, zawierającym statystyki religii rzymskokatolickiej.

Wzrost jest widoczny na różnych kontynentach. W afryce liczba katolików wzrosła o 4,3% (przy średnim wzroście populacji na poziomie 2,3%), zaś w azji o 2%, przy wzroście liczby ludności na wynoszącym 1,2%. dane dla poszczególnych kontynentów rozkładają się następująco: 16% wszystkich katolików mieszka w afryce, 48,8% w ameryce, 10,9% w azji, 23,5% Europie, a 0,8% w Oceanii. •

WSKAZÓWKI DO UDANEJ PRZEPROWADZKI Przeprowadzka to nie lada zadanie i wiele spraw do załatwienia. dzięki poniższym wskazówkom poPolsku pomoże ci w przygotowaniach.

• Wszystkie sprawy załatw dużo wcześniej.

Już 4 do 6 tygodni wcześniej zacznij pakować swoje rzeczy w pudła. Zadbaj też o przyjaciół do pomocy lub firmę, która zajmuje się przeprowadzkami.

• Podczas pakowania opisuj pudła pod względem zawartości. to naprawdę irytujące, kiedy nie wiesz, co znajduje się w każdym z nich.

• musisz przetransportować ciężkie rzeczy, jak lodówka czy pralka? skorzystaj z przydatnych systemów, takich jak stairmobil czy Grippey. dzięki nim możesz łatwo przenieść ciężkie przedmioty. Grippey jest także bardzo przydatny, kiedy chcesz przemieścić pianino lub fortepian. • Źródło: vindjeplek.nl

WIĘKSZOŚĆ HOLENDRÓW miEsZKa W sZErEGÓWKaCH 6 na 10 osób – z tym wynikiem Holandia zajmuje pierwsze miejsce w Europie pod względem liczby osób mieszkających w domach szeregowych. dane pochodzą z Eurostatu, bazy danych unii Europejskiej, a w tym roku pisały o tym m.in.

Volkskrant i metro. szeregówki są tak popularne jeszcze tylko w dwóch innych państwach: irlandii i Wielkiej brytanii. Zdaniem Keesa dola, pracownika instytutu badawczego Otb z Politechniki w delft, zajmującego się badaniami na temat mieszkań i budownictwa, ten rodzaj mieszkań jest ściśle związany ze specyfiką holenderskiej kultury. twierdzi, że Holendrzy chętniej decydują się na

taki dom, gdyż jest on większy od mieszkania w bloku czy kamienicy i zazwyczaj przynależy do niego ogródek. mniej niż 20% Holendrów wybiera życie w mieszkaniu lub domu wolnostojącym. •

ŁADowANiE AUtA w CzAsiE zAKUPów Ładowanie elektrycznego samochodu w czasie zakupów – taka możliwość istnieje od niedawna w maassluis, gdzie, przy uiverlaan – na parkingu Koningshoek (z boku dworca maassluis West), powstała druga stacja ładowania tego typu pojazdów.

Pierwszy taki punkt został otwarty 11 marca tego roku przy P.C. Hooftlaan. na raZiE bEZPŁatniE stacja ładowania dysponuje dwoma „dystrybutorami”. Oznacza to, że jednocześnie można ładować dwa samochody. Obecnie ładowanie jest całkowicie bezpłatne, gdyż gmina maassluis zdecydowała się wziąć na siebie pierwsze 2000 euro kosztów ładowania.

W raZiE POWOdZEnia staCJi będZiE WięCEJ Otwierając dwie stacje ładowania, gmina poczyniła spore kroki na drodze do realizacji idei ekologicznego maassluis. Wspieranie korzystania z samochodów elektrycznych

spowoduje z pewnością ograniczenie miejskiego hałasu i zanieczyszczenia powietrza. Prąd tankowany na stacjach pozyskiwany jest ekologicznie i nie przyczynia się do zwiększenia efektu cieplarnianego. na razie jest to projekt pilotażowy, jednak jeśli odniesie sukces, gmina zamierza wybudować kolejne takie punkty. Zostaną one umieszczone w miejscach ogólnodostępnych, które odwiedza wiele ludzi. dOfinansOWaniE PunKtu ŁadOWania na tErEnaCH PryWatnyCH mamy też dobrą wiadomość dla właścicieli samochodów elektrycznych, którzy chcieliby wybudować sobie własne punkty ładowania.

Obszar miejski rotterdam przeznaczy każdorazowo 1000 euro na dofinansowanie budowy punktu ładowania pojazdów elektrycznych. Wnioski i dalsze informacje na temat dofinansowania dostępne są na stronie internetowej obszaru miejskiego rotterdam: www.stadsregio.nl/subsidie-laadpalen-op-eigen-terrein. •

ku 2012 w Polsce.

rana na Grę Ro Kolejka została wyb

Grę można kupić za jedyne 25 euro Wystarczy wysłać e-mail o nazwie „Gra Kolejka” ze swoim imieniem, nazwiskiem i adresem na: redactie@popolsku.nu

poPolsku nr 13 • 05

WŁasny DOM w HoLANDii Zastanawiasz się nad kupnem mieszkania, ale nie masz zielonego pojęcia, na co szczególnie zwrócić uwagę? Warto w takiej sytuacji zwrócić się do Vereniging Eigen Huis (stowarzyszenia Własny dom), organizacji dla (przyszłych) właścicieli nieruchomości. dZiaŁalnOŚĆ stOWarZysZEnia stowarzyszenie Vereniging Eigen Huis świadczy usługi doradcze na rzecz osób zamierzających kupić lub sprzedać dom. Pytania o koszty, ubezpieczenie, kwestie prawne i dotyczące techniki budowlanej nie pozostaną tu bez odpowiedzi. Członkostwo w tej organizacji niesie ze sobą wiele korzyści, na przykład: • zniżki na ubezpieczenia, usługi agentów nieruchomości, wycenę rzeczoznawcy, opłaty notarialne i księgowe, oraz dostęp do broszur z informacjami na temat posiadania domu; • Eigen Huis Hypotheekservice (serwis Hipoteczny), inspekcje budowlane i pomoc prawna; • Vereniging Eigen Huis staje w obronie praw właścicieli nieruchomości; • co miesiąc członkowie stowarzyszenia otrzymują bezpłatne czasopismo Eigen Huis magazine. można tam znaleźć informacje na temat mieszkań i rynku nieruchomości.

Więcej informacji o Vereniging Eigen Huis na stronie internetowej www.eigenhuis.nl.

OdliCZEniE OdsEtEK Od KrEdytu HiPOtECZnEGO specjalnie dla właścicieli nieruchomości kilka lat temu rząd holenderski wprowadził tzw. odliczenie odsetek od kredytu hipotecznego. Oznacza to, że właściciele nieruchomości mogą odliczyć od podatku odsetki od kredytu hipotecznego. na chwilę obecną przepisy te nadal pozostają w mocy. Pytanie tylko, jak długo tak jeszcze będzie – już wcześniej ta kwestia budziła burzliwe dyskusje przeciwników i zwolenników w parlamencie holenderskim. Po dziś dzień temat ten powraca jak bumerang, wywołując przy tym niemałe emocje.

O CZym trZEba PamiętaĆ Planując zakup nieruchomości, trzeba pamiętać o następujących kwestiach: • domy w atrakcyjnej lokalizacji są zazwyczaj droższe, ale jest duża szansa, że w przyszłości zyskają na wartości; • Posiadanie domu na własność znacznie ogranicza możliwości łatwej przeprowadzki. Zakup domu/mieszkania staje się więc dobrym pomysłem, dopiero gdy planujemy mieszkać w nim przez dłuższy czas; • W przeciwieństwie do mieszkań wynajmowanych, swoje własne „m” można urządzić i przebudować wedle własnego uznania; • Jeśli nieruchomość z czasem straci na wartości, przyjdzie nam zmierzyć się ze spłatą pozostałej części zadłużenia, gdyż najprawdopodobniej sprzedaż dojdzie do skutku po cenie niższej od ceny zakupu. •

KERKRADE naJtaŃsZĄ GminĄ W HOlandii Jeszcze słów kilka o kupnie mieszkania w Holandii: ceny znacząco różnią się między sobą w zależności od regionu kraju. Jeśli chcesz nabyć nieruchomość po najniższej cenie, pomyśl o przeprowadzce do Kerkrade (oczywiście, jeżeli jeszcze tam nie mieszkasz).

Jak wynika z danych ze strony www.vbowonenenzo.nl, średnia cena mieszkania w tym mieście na południu limburgii wynosiła w zeszłym roku 136.112 euro. dla porównania: ceny mieszkań w najdroższej gminie w Holandii – blaricum w prowincji Holandia Północna wynosiły w 2012 roku 761 560 euro. to ponad 5,5 raza więcej! naJbEZPiECZniEJ WE fryZJi Jeśli zależy ci na bezpieczeństwie, powinieneś zamieszkać we fryzji. fryzyjskie gminy littenseradeel i dantumadeel zostały przez ad misdaadmeter 2012 ogłoszone najbezpieczniejszymi gminami w całej Holandii.

Z kolei najniebezpieczniej jest w amsterdamie. burmistrz amsterdamu Eberhard van der laan ogłosił w związku z tym, że głównymi zadaniami instytucji powołanych do walki z przestępczością będzie zwalczanie ciężkich przestępstw. skutki takich przestępstw są bowiem najbardziej odczuwalne dla ich ofiar.

Przy sporządzaniu listy najbezpieczniejszych gmin w Holandii brano pod uwagę liczbę zgłoszeń w 10 kategoriach. do kategorii tych należały m.in. napaści, kradzieże, włamania, zastraszenia itp. W zestawieniu nie brano pod uwagę gmin o liczbie mieszkańców nieprzekraczającej 4000. •

poPolsku nr 13 • 06

naJstarsZy stadiOn wiosKA oLiMPijsKA PIŁKARSKI NA ŚWIECIE sandygate road, stadion klubu Hallam fC ma już ponad 200(!) lat. Śmiało można go nazwać zdecydowanie najstarszym stadionem świata. stadion (a właściwie stadionik, bo mieści jedynie 700 osób, z czego aż 450 miejsc jest niezadaszonych) został wybudowany w roku 1804 i Księga rekordów Guinessa uznaje go za najstarszy stadion piłkarski na świecie.

Przebywający w wiosce sportowcy mają zapewnione wszelkie wygody, mogą przebywać i chodzić wszędzie, gdzie zechcą. mogą nawiązywać znajomości z innymi sportowcami czy też – na przykład – wspólnie jeść posiłki. to jedna z części składowych specyficznej atmosfery i niepowtarzalnego charakteru igrzysk Olimpijskich, które należą do grupy najciekawszych i najsławniejszych wydarzeń sportowych na świecie. Osoby mające wstęp na teren wioski olimpijskiej oprócz gigantycznej jadalni mają również do dyspozycji lokalne centrum handlowe, rewelacyjne placówki medyczne oraz część rekreacyjną, w której można znaleźć na przykład salę fitness i inne atrakcje. Ponadto na terenie każdej wioski znajduje się również część dostępna jedynie dla personelu. sandygate road, podobnie jak stadion bramall lane, był pierwotnie areną rozgrywek krykieta (pełni tę rolę do dzisiaj). dopiero ponad pół wieku później, w roku 1860, zaczęto rozgrywać na nim mecze piłki nożnej. W tym właśnie roku odbył się pierwszy mecz klubowy na świecie, w którym to Hallam fC zmierzyło się z sheffield fC (nie mylić z sheffield united fC). do dziś mecze tych zespołów są postrzegane jako lokalne derby... •

Wilt u ook „poPolsku” in uw winkel?

Neem contact met ons op distributie@popolsku.nu Kijk voor de voorwaarden op onze site onder Distributie Ben je distributeur van poPolsku dan kun je voor 25 euro adverteren op www.popolsku.nl!

Wil je meer informatie? Bel 06-53 13 22 58 of mail naar sales@popolsku.nu

AĆ DLA SIEBIE II W HOLAND Ę!

AJ NAGROD GO ENDERSKIE

cie.

GRANICZNA

JESTRACJA HOLANDII

Wioska olimpijska to teren stanowiący tymczasowe miejsce zamieszkania uczestników Olimpiady. Wstęp do wioski mają jedynie sportowcy, działacze, trenerzy oraz inni zgłoszeni członkowie reprezentacji olimpijskich. Wioska olimpijska jest – co oczywiste – pilnie strzeżona.

11

Zasadniczo wioska olimpijska powstaje w mieście będącym gospodarzem igrzysk.

Często jednak zdarza się, że zawody rozgrywane są w miejscach oddalonych od samego miasta. W takim przypadku tworzone są mniejsze wioski olimpijskie w pobliżu obiektów będących areną poszczególnych konkurencji. •

WADA BĘDZIE UŻYWAĆ innOWaCyJnEJ HOlEndErsKiEJ

aPliKaCJi „WHErEabOuts”

Chcesz sprzedawać gazetę „poPolsku” w swoim sklepie?

Skontaktuj się z nami: distributie@popolsku.nu Sprawdź warunki współpracy na naszej stronie w zakładce Dystrybucja gazety poPolsku Jeśli sprzedajesz gazetę poPolsku w swoim sklepie, możesz zamieścić swoją reklamę za jedyna 25 euro na www.popolsku.nl!

Po więcej informacji zadzwoń pod 06-53 13 22 58 lub napisz na e-mail sales@popolsku.nu

u.nu istribu-

najlepsi sportowcy muszą przekazywać informacje o swoim miejscu pobytu (nazywane również „whereabouts”) międzynarodowej federacji antydopingowej, aby możliwe było ich zlokalizowanie w celu przeprowadzenia kontroli dopingowych. stworzona w Holandii aplikacja na smartfony o nazwie whereabouts app bardzo ułatwia przestrzeganie tego obowiązku. Światowa agencja antydopingowa (World anti-doping agency, Wada) będzie wykorzystywać tę unikalną aplikację na całym świecie. Organizacja ta prowadzi światową kampanię na rzecz sportu wolnego od dopingu.

1010-4,6 /6.&3

101

0

t 45:$;&ē t å

t å 1010-4,6 /6.&3 t 45:$;&ē t å $;&ē t 45:

/6.&3

,6 å -4 t 1010

;&ē t å 45:$

&3 t /6. 5:$;&ē -4,6 t 4 1010

3 .& 6 /6 -4,

WSPANIAŁY SUKCES ES KC ŁYSSU WSPANIA CSSES K U E Y Ł C A

WYJĄTKOWY WYWIA D Z JANEM SMITEM DOUTZEN KROES I t ZACZNIJ PRACOWAĆ SEKS t PODATEK DLA IE SIEBIE SAMOCHODOS KRÓLOWA BEATRIX SIEBSIEBIE IEIEBABIE WY IE DL W HOL MA 75 LAT t ROZ DLA WAĆ A S ODW PRACO LAĆ t ZACZ II ANDII II ND LA PRAC D Ż NIJ M SMITEM WIĄ T

Jedną z części tej kampanii jest zarządzanie bazą informacji, w której większość sportowców podaje swoje miejsce pobytu. Holenderska aplikacja whereabouts stanowi ważne narzędzie w walce o czystość sportu a Holandia jest pierwszym krajem na świecie z aplikacją na smartfona służącą do przekazywania informacji o miejscu pobytu jej użytkownika. •

poPolsku nr 13 • 07

JOHNNY DE MOL WYSTAWIŁ

na sPrZEdaŻ PEntHOusE Holenderski prezenter, aktor, dj i przedsiębiorca Johnny de mol, który wcześniej tego roku przeszedł ze stacji sbs do rtl, wystawił na sprzedaż swój wspaniały, luksusowy apartament, znajdujący się przy ulicy Herengracht w amsterdamie. równocześnie pojawiły się plotki, jakoby miał on zamieszkać wspólnie ze swoją narzeczoną, wokalistką K3 Josje Huisman. nie wiadomo jednak, czy de mol będzie chciał przeprowadzić się do antwerpii, czy też para zamierza wkrótce poszukać nowego lokum.

Przestronny, luksusowy apartament został wystawiony na sprzedaż za „niewielką” kwotę 1.170.000 euro. Za tą cenę nabywca otrzyma trzypokojowy apartament o powierzchni 169 m², składający się m.in. z dwóch sypialni oraz luksusowej łazienki wyposażonej w saunę, kabinę z hydromasażem, wannę, prysznic i toaletę. Przestronna wanna oferuje widok na amsterdamską wieżę Westertoren.

Ponadto apartament posiada przepiękny taras okalający basen kompleksu. Penthouse de mola posiada też własny taras na dachu zajmujący powierzchnię o wielkości aż 22 m². także parkowanie nie będzie stanowić problemu dla przyszłego właściciela, bowiem penthouse posiada kryte miejsce parkingowe.

Johnny kupił swój luksusowy pałacyk w czerwcu 2004 roku za kwotę 1.120.000, z kredytem hipotecznym na kwotę 1,2 miliona euro. John de mol jr nie powinien więc spodziewać się dużego zysku ze sprzedaży. •

CARO EMERALD ODNOSI MIĘDZYNARODOWE SUKCESY

najnowszy album piosenkarki jazzowej Caro Emerald „the shocking miss Emerald”, w fenomenalny sposób dotarł na pierwsze miejsce brytyjskiej listy przebojów albumcharts. „the shocking miss Emerald” to następca pierwszego, znakomitego albumu artystki – „deleted scenes from the Cutting room floor”. dużo czasu upłynęło od ostatniego razu, kiedy holenderski artysta trafił na pierwsze miejsce brytyjskiej albumcharts. Wcześniej udało się to jedynie zespołowi 2unlimited, który z albumem „real things” trafił na pierwsze miejsce w 1994 roku. sama artystka także wydaje się być zaskoczona tą wspaniałą informacją. na swoim koncie na twitterze napisała nawet: „Czy ktoś może mnie uszczypnąć? to chyba jakiś sen! mój album jest na 1 miejscu w Wielkiej brytanii!”. We wrześniu tego roku będąca na fali popularności Emerald zagra w Wielkiej brytanii aż 14 koncertów. Już teraz wszystkie są całkowicie wyprzedane! •

KSIĘŻNA CATHERINE OTRZYMAŁA LEKCJE GOTOWANIA

ANDRÉ KUiPERs otwiERA

„wŁAsNĄ” ALtANĘ w VijFHUizEN 1 czerwca 2013 roku andré Kuipers, który cieszy się międzynarodową sławą dzięki swym niezmierzonym podróżom kosmicznym, otworzył w Vijfhuizen altanę nazwaną jego imieniem – andré Kuipers Prieel. altana jest inicjatywą stowarzyszenia Przedsiębiorców Vijfhuizen, które to postanowiło uczcić 25-lecie istnienia Vijfhuizen trwałą pamiątką.

Po dwóch latach przygotowań inicjatywa doszła wreszcie do skutku. Wykonanie altany im. andré Kuipersa stało się możliwe dzięki wsparciu kilku znaczących sponsorów.

symboliczny klucz do altany im. andré Kuipersa, w imieniu wsi Vijfhuizen został przekazany miejscowemu stowarzyszeniu. O oprawę muzyczną uroczystości zadbał tego dnia zespół teisterband. Zaproszeni i goście wznieśli także toast za „najnowszy pomnik w najstarszej wsi w obrębie gminy Haarlemmermeer”.

Wieś Vijfhuizen zamieszkuje około 5000 mieszkańców.

W ostatnich latach stało się o niej głośno ze względu na jej najsłynniejszego mieszkańca – andré Kuipersa.

Oprócz pomnika narodowego station Vijfhuizen – który wcześniej funkcjonował jako stacja kolejowa, a obecnie został przemieniony na dom mieszkalny – Vijfhuizen otrzymało więc kolejny, nowy pomnik. •

Książę William i Księżna Catherine (Kate middleton) zatrudnili nową gospodynię domową. Według magazynu „us Weekly”, nowa gosposia ma nie tylko zadbać o to, by wszystko było jak spod igły i świeciło czystością. Kobieta będzie także udzielać Catherine lekcji gotowania.

Gosposia, antonella fresolone, pracowała wcześniej 13 lat w Pałacu buckingham, w którym zasłynęła ze swoich świetnych, włoskich przepisów. Para książęca zatrudniła fresolone trzy tygodnie temu. W tym krótkim czasie ciężarna Catherine nauczyła się już przygotowywać różne potrawy. na stronie internetowej magazynu możemy także przeczytać, że księżna Cambridge w ostatnim czasie bardzo interesuje się zajęciami domowymi. narodziny jej pierwszego dziecka oczekiwane są w lipcu. •

poPolsku nr 13 • 08

sKŁadniKi: 2 POdWÓJnE filEty Z KurCZaKa, drObnO POKrOJOnE • 1 CZErWOna PaPryKa i 1 ŻÓŁta PaPryKa, POKrOJOnE W drObnĄ KOstKę 8 ŁOdyŻEK sElEra naCiOWEGO, POKrOJOnEGO W KOstKę • 1 brOKuŁ bEZ GŁĄba, rOZdrObniOny W mniEJsZE rÓŻyCZKi • 6 ŁyŻEK stOŁOWyCH OlEJu • 3 ZĄbKi CZOsnKu, drObnO POsiEKanE • sOs sambal dO smaKu • OdrObina sOsu sOJOWEGO

W HOlandii PrZybyWa

MIESZKAJĄCYCH SAMOTNIE najważniejszą przyczyną takiego stanu jest starzenie się społeczeństwa. Więcej osób starszych oznacza więcej wdów i wdowców. Jednak dzięki rosnącej granicy długości życia, przesunęła się także granica owdowienia.

przygotowanie: • Włóż różyczki brokuła i łodyżki selera do gotującej się wody i zagotuj.

• Odlej i pozwól warzywom ocieknąć.

• Podgrzej olej w woku i usmaż w nim kawałki kurczaka, aż do zrumienienia.

• dodaj kawałki papryki i mieszaj całość jeszcze przez 5 minut.

• następnie dodaj czosnek i sambal.

• na końcu dodaj brokuły oraz seler naciowy i podsmaż wszystko przez 5 minut na dużym ogniu, ciągle mieszając.

• najlepiej podawać z białym ryżem. smacznego!

PrZEPis KurCZaK

Z WOKa Z WarZyWami

W najbliższych latach w Holandii będzie przybywać osób mieszkających samotnie. Obecnie w mieszka ich tu 2,8 miliona.

Według oczekiwań Centralnego biura statystycznego (Cbs), liczba ta zwiększy się w 2025 roku do 3,3 miliona, a w 2060 będzie to aż 3,8 miliona osób mieszkających samotnie.

Oprócz starzenia się społeczeństwa są jeszcze inne powody zwiększenia się liczby osób mieszkających w pojedynkę. ludzie częściej postanawiają przez jakiś czas mieszkać samodzielnie, zanim zdecydują się na wspólne zamieszkanie z partnerem. sytuację tą odnajdujemy też w przypadku osób, które się rozwiodły lub zakończyły relacje. Jednak według Cbs, mieszkające razem pary wciąż przeważają nad samotnymi. naukowcy przypuszczają, że w 2025 roku aż 4,3 miliona par powinno zamieszkać razem. Obecnie w Holandii mieszka 2 miliony par, które mają 2,2 miliona dzieci mieszkających poza domem. Z prognoz wynika, że liczba par z potomstwem mieszkającym w domu w 2025 roku zmniejszy się jedynie o 80 000. to także jest następstwem starzenia się społeczeństwa. Według biura statystycznego, w tym okresie zwiększy się za to liczba rodzin z jednym rodzicem - do około 540 000.

Według Cbs, w nadchodzących latach oczekuje się także wzrostu liczby gospodarstw domowych o 630 000 do całkowitej liczby 8,2 miliona. Według obecnych przewidywań, w 2060 roku Holandia będzie liczyła 8,6 miliona gospodarstw domowych. •

poPolsku nr 13 • 09

Czy PRaCe DOMOWe

to tyPowo bAbsKiE zAjĘCiE? Pranie, prasowanie, odkurzanie, mycie okien i zmywanie… Wiele osób wciąż postrzega te zajęcia jako typowo kobiece. Z badania przeprowadzonego pośród 696 mężczyzn wynika, że jeśli chodzi o prace domowe nie są oni wcale tacy leniwi.

Ponad 40 procent wypełnia obowiązki domowe razem ze swoimi partnerkami. tylko pół procenta wszystkich badanych było zdania, że domowe porządki to typowo kobiece zajęcie i w związku z tym nie zamierzają oni brać w nich udziału. Oprócz tego 4 procent badanych przyznało, że w domu nie robi nic dlatego, że „on pracuje, a ona nie”.

Ponad połowa mężczyzn uważa też, że kobiety są po prostu dużo lepsze w utrzymaniu domowego porządku. sprzątanie (87 procent) i odkurzanie (84 procent) to dwa zajęcia, które znalazły się na szczycie najczęściej wykonywanych przez panów prac. Po drugiej stronie jako najmniej ulubione zajęcie znalazło się prasowanie, z jedynymi 36 procentami. Jedna trzecia mężczyzn

okazała się też na tyle sprytna, by do pomocy w pracach domowych włączać własne dzieci. na pytanie, „które z domowych pomieszczeń powinno być nieskazitelnie czyste?”, aż 63 procent panów wymieniło toaletę. męskie królestwa, jak kącik hobby, strych i szopa, mogą zdaniem większości panów pozostać brudne i zakurzone. a 12 procent badanych przyznało nawet, że brudne pomieszczenia w domu w ogóle im nie przeszkadzają. sPrZęty GOsPOdarstWa dOmOWEGO 44 procent mężczyzn przyznało podczas badania, że nie obeszliby się w domu bez żelazka. tylko 9 procent wymieniło odkurzacz ręczny jako niezbędne urządzenie domowe, a skromne 3 procent badanych nie wyobraża sobie życia bez zwykłego odkurzacza. najważniejszym domowym urządzeniem dla większości panów jest jednak lodówka, która z 92 procentami zajmuje wśród najbardziej potrzebnych domowych urządzeń silną, pierwszą pozycję. •

ONA ROBI TO SAMA strOna O maJstErKOWaniu dla PaŃ

nawet jeśli wciąż istnieje wiele gospodarstw domowych, w których na centralnym miejscu stawia się podział ról, gdzie „mężczyzna zarabia na utrzymanie rodziny, a kobieta zajmuje się domem”, panie często są dużo bardziej niezależne, niż ogólnie się to przyjmuje.

Coraz częściej kobiety biorą do ręki młotek lub wiertarkę, aby samodzielnie wykonać drobne prace w domu. i nie ma tu mowy o dwóch lewych rękach czy zbyt delikatnych dłoniach! Współcześnie położenie listew przypodłogowych, zawieszenie obrazu, czy powieszenie zasłon, to żaden problem dla płci pięknej. dzisiejsze kobiety nie potrzebują już mężczyzn do takich drobiazgów. strona www.zedoethetzelf.nl to internetowa społeczność, która została specjalnie powołana do życia dla kobiet, które nie brzydzą się majsterkowaniem, a przy tym chcą pozostać piękne. na „Ona robi to sama” znajdziesz różne porady z dziedziny majsterkowania. Zamieszczono tam np. wskazówki jakie materiały powinnaś wybrać, jak najlepiej sporządzić plan prac, jakich narzędzi będziesz potrzebowała i gdzie to wszystko możesz znaleźć. a jak wiadomo, dobre przygotowanie to połowa sukcesu. na „Ona robi to sama” kobiety dzielą się także użytecznymi drobiazgami, a ważnych porad udzielą ci kobiety – fachowcy.

będziesz też mogła przejrzeć najnowsze trendy w urządzaniu wnętrz i znajdziesz całą stronę informacji na temat różnych warsztatów, dzięki którym staniesz się jeszcze bardziej zręczna niż dotychczas. a jeśli na urodziny, zamiast kolejnej lokówki do włosów, dnia w salonie piękności czy pudełka czekoladek, wolisz dostać frezarkę górnowrzecionową, klucz płaski lub klucz hydrauliczny, strona www.zedoethetzelf.nl jest wprost stworzona dla ciebie! •

W DOMU W WORMERVEER minęły już ponad dwa lata, odkąd zamieszkałam w malowniczej wsi nad rzeką Zaan. miejscowość jest wspaniała: cicha i niewielka, ale wystarczająco duża, by uniknąć poczucia, że wszyscy się tu znają. Znajdziesz tu wszystko, czego potrzebujesz. Od mini bulwaru mieszkaniowego z umieszczonymi obok siebie sklepami Gamma, Praxis i Karwei, po aż pięć supermarketów, basen i kilka pubów. Jest ich wystarczająco dużo, by mieć poczucie, że mieszka się w mieście, a przy tym cieszyć się spokojem i ciszą leżącej na uboczu, zacisznej wioski oraz dobrym połączeniem do wielkiego, nieokrzesanego, ale przyjemnego i gwarnego randstad. Wormerveer, tu mieszkam! dlaCZEGO tam? dosyć często słyszę pytanie, dlaczego zdecydowałam się zamieszkać właśnie tam. nikogo tu nie znałam, nie mieszka tu żadna rodzina, przyjaciele czy nawet znajomi, no i pracuję w Haarlem. Jeszcze lepiej: zanim pojechałam oglądać moje mieszkanie, nigdy wcześniej nie byłam w Wormerveer. tja, dlaczego więc Wormerveer? to proste, szukałam takiego miejsca zamieszkania, które będzie oddalone maksymalnie pół godziny od mojego miejsca pracy.

ZaKOCHana W ciągu mojego 32-letniego życia przeprowadzałam się już sześć lub siedem razy. Kilka pierwszych razy, ponieważ przeprowadzali się moi rodzice i kilka razy ze względu na miłość. do Wormerveer także przeprowadziłam się z powodu miłości. tyle, że tym razem nie zakochałam się w mężczyźnie, ale w apartamencie. moim apartamencie. może i zachowałam się nonszalancko, ale działałam pod ciśnieniem szybkiego znalezienia domu blisko pracy, no i była to prawdziwa miłość od pierwszego wejrzenia. Jak tylko moje wysokie obcasy dotknęły płytek podłogowych w kolorze antracytu, wydając z siebie charakterystyczne „klik-klak”, byłam sprzedana. romantyczny portal w przedpokoju, półotwarta kuchnia, oryginalna drewniana podłoga w pozostałej części domu i nawet fioletowa ściana w pokoju gościnnym… wszystko się zgadzało! duma Jeszcze tego samego dnia złożyłam ofertę i po krótkiej wymianie maili pomiędzy mną, bankiem, agentem nieruchomości i sprzedawcami, już po trzech dniach wszystko udało się załatwić. Jeszcze nigdy w życiu nie byłam z siebie tak dumna, jak wtedy. i nadal mój apartament jest moją ogromną dumą, moją pompą, moim pierwszym kawałkiem prawdziwej, dorosłej samodzielności. moim domem, który teraz całą miłością dzielę ze swoim ukochanym i naszymi pieskami. dom, w którym ściągasz szpilki i wygodnie wyciągasz stopy na sofie, to dla mnie Wormerveer! •

poPolsku nr 13 • 10

HOrOsKOP BARAN (21 marca – 20 kwietnia) Czasami przelatujesz przez dom jak burza.

Wszystko musi być od razu zrobione, nie masz cierpliwości do powolnych osób. Licz się jednak z ich uczuciami.

BYK (21 kwietnia – 21 maja) Przyjemności nie muszą kosztować fortuny.

I nie kupuj znowu czegoś, co i tak oddasz komuś w prezencie, bo uznasz, że to nie dla ciebie.

BLIŹNIĘTA (22 maja – 21 czerwca) Zmiany, posuwanie się do przodu - tego teraz pragniesz w życiu. Nowości i świeżego powietrza. Wiedz jednak, że nie wszystko podoba się twoim współmieszkańcom.

RAK (22 czerwca – 22 lipca) Może to całkiem niezły pomysł, żeby wziąć farbę i nadać całości innego koloru? Szukaj kolorów, które cię relaksują.

LEW (23 lipca – 22 sierpnia) Tak poświęcasz się planowaniu pracy, że czasem treść przerasta formę i rzeczywista praca pozostaje nieruszona. Działanie jest naprawdę niezbędne!

PANNA (23 sierpnia – 23 września) Zaplanuj wielkie domowe sprzątanie i porządkowanie. Niech wszystko znajdzie się na swoim miejscu. Przyniesie ci to ulgę i spokój.

WAGA (24 września – 23 października) Kup kwiaty, albo jakiś przedmiot, który nada domowi nieco świeżości. Może wystarczy piękna lampa, która rozświetli przytulne wieczory?

SKORPION (24 października – 22 listopada) Zapal świece, przygotuj coś pysznego i zasiądź na sofie z (nową) miłością. Tym razem dobrze wam zrobi pozostanie w domu i wspaniały relaks.

STRZELEC (23 listopada – 21 grudnia) Być może masz gdzieś to, jak wygląda twój dom, ale jeśli posprzątasz i nadasz mu nieco atmosfery, naprawdę będzie ci się przyjemniej mieszkać.

KOZIOROŻEC (22 grudnia – 20 stycznia) Otwórz okna i drzwi, przewietrz mieszkanie, wytrzyj kurze. Włącz swoją ulubioną muzykę oraz rozkoszuj się świeżym powietrzem. To jest to, czego potrzebujesz!

WODNIK (21 stycznia – 19 lutego) Wciąż jesteś czymś zajęty, ciągle majsterkujesz i poprawiasz coś w domu. Jesteś jak pracowita pszczółka, spróbuj czasem przyznać się do zmęczenia.

RYBY (20 lutego – 20 marca) Twój dom to zawsze miła przystań, ludzie są tu zawsze mile widziani. Może nie wszystkim się to spodoba, ale rób wszystko, na co masz ochotę.

FiLMOWy na DVD:

NEw iN towN

film „new in town” (w Polsce znany pod tytułem „Za jakie grzechy”), to komedia romantyczna z 2009 roku w reżyserii Jonasa Elmera, gdzie w rolach głównych wystąpili gwiazda filmu „bridget Jones” renée Zellweger i Harry Connick Jr (znany z serialu „Will and Grace”). fabuŁa ambitna lucy Hill (renée Zellweger) wiedzie wspaniałe życie w słonecznym miami. ma świetną i bardzo dobrze płatną pracę, regularnie też poddaje się zakupowym szaleństwom, dzięki którym wciąż przybywa jej nowych butów, torebek i innych luksusowych produktów. nieoczekiwanie dostaje szansę na nadanie swojej karierze znaczącego biegu w prowincjonalnej minnesocie. Koledzy z pracy typują ją do wykonania, restrukturyzacji firmy w położonym na końcu świata miasteczku new ulm. lucy bez namysłu przyjmuje ofertę, ale od momentu, w którym stawia nogę na zamarzniętej płycie lotniska, wszystko zaczyna wyglądać dużo gorzej, niż zakładała.

Jej dom nie posiada żadnych wygód, nowi koledzy kompletnie ją ignorują, w dodatku spadają jej na głowę związki zawodowe. i kiedy wydaje się już, że sytuacja ją przerosła, jej uwagę zwraca szarmancki lider związkowców, ted mitchell (Harry Connick Jr).

Kobieta zauważa, że w zasadzie jest on bardzo przystojny i pociągający. Wkrótce odkrywa także, że zarówno sama wioska, jak i jej mieszkańcy mają swój nieodparty urok. Powoli, ale zdecydowanie odkrywa prawdziwe ciepło tego mroźnego zakątka… Czy sama także nieco stopnieje? •

filmOWE faKty • W trakcie realizacji zdjęć do filmu w Winnipeg panowały tak ekstremalnie niskie temperatury (- 55°C!), że każde ujęcie trwało nie dłużej niż 1 minutę. W ten sposób starano się zapobiec pęknięciu obiektywu kamery.

• roboczy tytuł filmu nosił nazwę „Chilled in miami”.

• W zwiastunie filmu możemy oglądać scenę, w której grająca główną rolę lucy, podczas jazdy po lodzie traci panowanie nad kierownicą. scena nie została jednak wykorzystana w filmie.

FAKTY Z MIEJSCA ZAMIESZKANIA • W Holandii mieszka obecnie ponad 16,8 miliona ludzi. Oznacza to 488 osób na każdy kilometr kwadratowy.

• Holandia ma najwięcej muzeów na świecie. tylko w amsterdamie mieści się ich aż 51.

• Przeciętny Holender przebywa rocznie 21 kilometrów podczas… odkurzania!

• spośród wszystkich gospodarstw domowych w Holandii około 60% posiada panele podłogowe.

• W czasie swojego życia Holendrzy przeprowadzają się średnio siedem razy.

sudOKu Wypełnij cyfry od 1 do 9. Każdy numer może pojawić się tylko 1 raz w każdym rzędzie, każdej kolumnie i bloku 3x3. rozwiązanie znajdziesz w polach a, b, C, d i E. rozwiązaniem sudoku jest kod cyfrowy. na naszej stronie internetowej www.popolsku.nu możesz wpisać rozwiązanie w zakładce relaks. Wśród wszystkich nadsyłających prawidłowe rozwiązanie, wylosujemy 2 zwycięzców, którzy otrzymają album Jana smita „Vrienden”. •

poPolsku nr 13 • 11

Od dłuższego czasu w Holandii toczy się dyskusja na temat tego, w jakich warunkach powinni mieszkać emigranci zarobkowi. może się to wydawać dziwne, bo przecież każdy ma prawo samemu wybrać sobie miejsce zamieszkania. Jednak wielu emigrantów, przybywających do Holandii za pracą, otrzymuje mieszkanie od swojego pracodawcy i najczęściej nie ma żadnego wpływu na to, gdzie przyjdzie im zamieszkać. na tym polu ma miejsce wiele nadużyć: ludzie upchnięci w małym, jednorodzinnym mieszkaniu, mieszkający w pomieszczeniach nad halami produkcyjnymi, śpiący w trzy osoby na wynajętym materacu.

Chociaż wszyscy zgadzają się, że sytuacja jest poważna, to takie rzeczy nadal są na porządku dziennym.

Każdy ma prawo do tego, by w miejscu swojego pobytu czuć się jak u siebie w domu.

Ważną rolę odgrywa tu przestrzeń mieszkalna.

oDPowiEDNiA PRzEstRzEŃ

Do ŻyCiA

Głos w dyskusji zabrała migrada – stowarzyszenie dbające o interesy pracowników migrujących. Zdaniem organizacji w tym przypadku powinny zostać wprowadzone określone normy mieszkaniowe.

W Holandii funkcjonuje kilka systemów „homologacji” przestrzeni mieszkalnych. W najbliższej przyszłości zostaną one przekształcone w jeden ogólnokrajowy system. Zostanie w nim określone m.in. ile metrów kwadratowych, pomieszczeń sanitarnych i kuchennych powinno przypadać na jedną osobę. smutne jest jednak to, że w ogóle musimy o tym pisać – takie normy nie powinny przecież podlegać dyskusji.

Powtarza się twierdzenie, że pracodawcy nie powinni lokować swoich pracowników w przyczepach kempingowych. Jest jednak wielu ludzi, którzy świadomie wybierają takie miejsce zamieszkania i mają do tego pełne prawo! i mnie zdarzyło się przez pół roku mieszkać w takiej przyczepie. był to mój wybór, w tamtym momencie najlepszy z możliwych. W tym wszystkim chodzi właśnie o wolny wybór. dopóki ludzie ten wybór mają, nie widzę problemu. ale nie mam tu na myśli fikcyjnego wolnego wyboru, który tak naprawdę wyborem nie jest!

Holandia jest w zasadzie niewielką prowincją. Prowincją Europy. taką europejską prowincją jest również Polska. Europejczycy są ich mieszkańcami. mieszkańcami, którzy mogą zdecydować, w której z prowincji chcą pracować i mieszkać. Patrząc na to w ten sposób, powinniśmy dostosować naszą politykę mieszkaniową do warunków zjednoczonej Europy. Jeśli wyjadę do Polski, chcę móc bez problemów odnaleźć się na polskim rynku mieszkaniowym. tego samego oczekują Polacy przybywający do Holandii. Wspaniale byłoby móc po przybyciu do danego

miejsca w Europie rejestrować się w jednej (i jedynej) organizacji pośredniczącej w obrocie nieruchomości. niestety tak nie jest. musimy więc radzić sobie przy użyciu dostępnych środków. nie wyklucza to jednak tego, abyśmy w międzyczasie budowali taką Europę, w której taka sytuacja będzie możliwa. istnieje wiele możliwości znalezienia mieszkania w Holandii. najtańszym sposobem jest skorzystanie z usług spółdzielni mieszkaniowej. Oddaje ona do dyspozycji mieszkania socjalne, które można wynająć za cenę nieprzekraczającą 650 euro miesięcznie. spółdzielnia wynajmuje także mieszkania o nieco wyższym, a co za tym idzie – droższym standardzie.

W obu przypadkach należy zapisać się na listy oczekujących. niekiedy czas oczekiwania na mieszkanie wynosi 10 lat. Pamiętaj więc, by tuż po przyjeździe do Holandii zarejestrować się w kilku spółdzielniach! W niektórych z nich obowiązuje zasada, według której zarejestrować mogą się jedynie osoby zarejestrowane w Gba (czyli posiadające meldunek w danej gminie). Warto więc się zameldować! W przypadku problemów z meldunkiem udaj się do punktu informacyjnego w twojej okolicy i poproś o pomoc.

Poza tym można też wynająć pokój lub mieszkanie z sektora prywatnego, poprzez agentów nieruchomości, agencje nieruchomości lub bezpośrednio od osób prywatnych. Ogólnie rzecz biorąc, mieszkania z tego sektora są droższe od tych w spółdzielniach, ale z pewnością łatwiej i szybciej dostępne. inną opcją są różnego rodzaju kempingi, parki wakacyjne itp., jednak w większości przypadków mieszkanie w takich miejscach nie jest oficjalnie dozwolone.

są one przeznaczone na pobyty rekreacyjne i wypoczynkowe i nie można w nich mieszkać na stałe. mogą również wystąpić problemy z uzyskaniem meldunku w gminie – gminy nie chcą bowiem, by ludzie osiedlali się tam na stałe. niezależnie od wybranej opcji należy zadbać o spisanie umowy najmu. taka umowa daje wiele praw.

Przede wszystkim, właściciel mieszkania nie może z dnia na dzień wystawić lokatora za drzwi. W tym celu musi on uzyskać najpierw zgodę sądu. W przypadku zbyt wysokiego czynszu za wynajem można zgłosić się do huurcommissie (komisji ds. najmu), której decyzje w większości przypadków są wiążące dla właściciela mieszkania. można także zdecydować się na kupno mieszkania w Holandii. Z tej opcji korzysta coraz więcej Polaków.

W obecnych czasach, gdy ceny nieruchomości znacząco spadły, kupno mieszkania stało się atrakcyjnym rozwiązaniem.

W Polsce za dom płaci się pieniędzmi, które się posiada lub zaciąga się kredyt hipoteczny na część nieruchomości. W Holandii już dawno przywykliśmy do tego, że kredyt hipoteczny zaciąga się na całą wartość domu lub mieszkania. Holendrzy powinni w tym zakresie brać przykład z Polaków. Po spłaceniu kredytu na dom, na którego całkowitej wartości ciąży hipoteka, często okazuje się, że poniesione koszty często trzykrotnie przekroczyły wartość tego domu. szkoda pieniędzy. szukasz mieszkania lub domu? Pamiętaj, by w tym zakresie podejmować własne decyzje i się ich trzymać. • www.migrada.nl

poPolsku nr 13 • 12

JOANNA

GŁadysZ Joanna Gładysz zdobyła koronę miss Poland in benelux w 2012 roku. Zdobywając ten tytuł, piękna Wielkopolanka została ambasadorką Polek na terenie beneluxu.

W konkursie tym najważniejsze jest połączenie osobowości, intelektu i charyzmy uczestniczek. Celem organizatorów wyborów miss Poland in benelux jest poprawa wizerunku Polaków mieszkających na terenie krajów beneluxu oraz obalenie stereotypów dotyczących Polaków.

Zwyciężczyni konkursu, urodzona w 1988 roku w Złotowie, pochodzi z Piły. tam też spędziła dzieciństwo, razem z dwoma starszymi braćmi. Pierwszą styczność z Holandią miała w 2009 roku za sprawą wymiany studenckiej między uniwersytetem Ekonomicznym w Poznaniu a uniwersytetem fontys w Eindhoven, gdzie przez sześć miesięcy studiowała stosunki międzynarodowe i Zarządzanie. Po ukończonym licencjacie na poznańskiej uczelni postanowiła kontynuować naukę w Eindhoven, gdzie zdobyła drugi licencjat. następnie Joanna uzyskała tytuł magistra na uniwersytecie w maastricht.

Częste przeprowadzki związane ze studiami w różnych miastach nie sprzyjały nawiązywaniu trwałych znajomości, więc Joannie nie było łatwo poczuć się w Holandii jak w domu. Jednak z czasem, dzięki jej otwartości, odwadze i znajomości języka niderlandzkiego, grono znajomych zaczęło się powiększać. Joanna oczywiście na-

„Bądź sobą i traktuj innych tak, jakbyś chciał/a być traktowany/a. Dobro powraca.” dal tęskni za Polską i rodziną. brakuje jej polskich tradycji i przeszkadza jej, iż ludzie tutaj często trzymają dystans i zachowują niezależność. samą siebie miss postrzega jako osobę ambitną, konsekwentną, kreatywną i opiekuńczą.

Zdobycie tytułu miss Poland in benelux przyniosło Joannie nie tylko nagrody, ale też zainteresowanie mediów holenderskich i polskich. Otworzyło jej to również drzwi do udziału w konkursie miss Polski, w którym dostała się aż do finału. miss Poland in benelux nawiązała przyjaźnie z innymi Polkami mieszkającymi na terenie Holandii – udział w konkursie był dla mnie przygodą i wartościowym doświadczeniem – głównie ze względu na możliwość konfrontacji z własnymi słabościami.

– mówi. rada Joanny dla przyszłych uczestniczek konkursu? – nie zastanawiajcie się – po prostu się zgłoście! nie macie nic do stracenia, a zyskać można tak wiele. to ogromna szansa, aby poznać samą siebie w całkowicie innych warunkach, pokonać swoje słabości, zawrzeć nowe znajomości i... dla odmiany zrobić coś innego. W tym wszystkim najważniejsza jest oczywiście zabawa!

Po raz pierwszy w historii, 10 zasad flirtowania w biznesie, punkt po punkcie. „10 przykazań Flirtu”, z uśmiechem, przedstawia zasady flirtowania i udowadnia, że flirtowanie nie tylko uprzyjemnia twoje życie i pracę, ale wiedzie do sukcesu i dobrobytu. Nie przegap okazji!

E-booka możesz zamówić za 7€ na stronie

www.zakelijkflirten.com/Polish.

Jej zdaniem Polacy, aby lepiej odnaleźć się w Holandii, powinni zainwestować w naukę języka niderlandzkiego oraz poznać kulturę holenderską. W ten sposób rodacy poczują się bardziej związani z tym krajem i wiele aspektów codzienności oraz komfort ich życia ulegną poprawie. dzięki wzajemnemu wysiłkowi i zaangażowaniu powinniśmy obalić negatywne stereotypy, poprawić wizerunek Polaków i wypromować naszą Ojczyznę. Polska to przecież piękny kraj, z którego powinniśmy być dumni!

– to wspaniale, że powstało poPolsku – pierwsza gazeta wydawana przez Holendrów specjalnie dla Polaków. Widzę tu ogromny potencjał, ale musi on zostać wsparty odpowiednimi środkami przekazu i reklamą, aby dotrzeć do odbiorców.

Popieram tę inicjatywę w stu procentach!

Przyszłość maluje się w różowych barwach, Joanna ma całą masę planów. Z pewnością jeszcze o niej usłyszymy. •

poPolsku nr 13 • 13

KUPUjMy oD sPóŁDziELNi MiEszKANiowyCH

Mieszkania PRzeznaCzOne WCzeŚnieJ na WynaJeM! spółdzielnie mieszkaniowe w Holandii zostały, m.in. przez nowe regulacje prawne rządu, zmuszone do wystawienia na sprzedaż mieszkań przeznaczonych wcześniej tylko na wynajem. dawne mieszkania do wynajęcia zwalniają się, gdy obecnie zamieszkująca je osoba przeprowadza się lub wypowiada wynajem z innych powodów. takie mieszkania często kuszą swoją przystępną ceną. niektóre spółdzielnie często zachęcają również korzystnymi programami dla kupujących (np. Koopgarant – zniżka od wartości rynkowej mieszkania przy jego zakupie i gwarancja jego odkupienia; starters renteregeling – program dla osób marzących o pierwszym „własnym” mieszkaniu: rata kredytu hipotecznego niższa o 20% i zdolność kredytowa na kupno mieszkania wyższa o 20%; slimmer kopen – zniżka aż do 40% od wartości rynkowej mieszkania; starterslening – nieoprocentowana pożyczka uzupełniająca do kredytu hipotecznego przy zakupie pierwszego mieszkania).

NE SPRZEDA

W każdym roku spółdzielnie mieszkaniowe sprzedają około 15 000 mieszkań. ich głównym celem jest oferowanie mieszkań socjalnych pod wynajem, a sprzedaż mieszkań ma jedynie na celu utrzymanie dobrej sytu-

10 NAJDROŻSZYCH DOMÓW W HOLANDII

Dom o wartości 6 250 000 euro w Aerdenhout (k.k. - koszty po stronie kupującego)

KUPNO

WYNAJEM

acji finansowej. Kupno mieszkań od spółdzielni mieszkaniowych niesie ze sobą sporo korzyści.

CEny WyWOŁaWCZE POniŻEJ staWEK rynKOWyCH Ze względu na dużą liczbę mieszkań przeznaczonych do odsprzedaży znajdujących się w ofercie spółdzielni mieszkaniowych bywa, że mieszkania te sprzedawane są poniżej wyceny rzeczoznawcy. dzięki temu oferty te są kuszące dla osób poszukujących mieszkań, a spółdzielnie szybciej znajdują nabywców wystawionych na sprzedaż mieszkań. różnice sięgają czasem nawet 10%, a to sprawia, że niższy jest również kredyt hipoteczny. Oprócz niższej ceny dostępne są także takie programy jak starterslening, Koopgarant, Kopen met Korting (kupno ze zniżką), slimmer Kopen i wiele innych. Programy te umożliwiają kupno mieszkania z dodatkową zniżką. W niektórych przypadkach spółdzielnia mieszkaniowa gwarantuje nawet odkupienie mieszkania w razie chęci jego zbycia.

WiaryGOdny sPrZEdaWCa miEsZKaŃ spółdzielnie mieszkaniowe dysponują dużą liczbą mieszkań. Każdego roku określona ich część jest wy-

W tej chwili najdroższe domy w Holandii można kupić w aerdenhout, Wassenaar, het Gooi oraz Oud-Zuid (w amsterdamie). Jeśli masz do dyspozycji przynajmniej 6,5 miliona euro – teraz jest najlepszy czas, żeby kupić taki dom w dobrej cenie.

Kryzys sprawił, że spadają również ceny domów milionerów. W tej chwili w Holandii wystawiono na sprzedaż 489 domów kosztujących powyżej 2 milionów euro. można je zobaczyć na www.funda.nl. •

CO OZNACZA VRIJ OP NAAM? Vrij op naam – wolne od kosztów dodatkowych, często w formie skrótu VOn lub v.o.n., to termin stosowany w handlu nieruchomościami. VOn mówi o kosztach składowych ceny sprzedaży. Cena sprzedaży na rynku nieruchomości jest wolna od kosztów dodatkowych (vrij op naam), gdy wszystkie koszty dodatkowe (podatek od przeniesienia własności lub podatek Vat, koszty notarialne i prowizja dla agenta nieruchomości) są już zawarte w cenie. Cena z kosztami po stronie kupującego (k.k.) oznacza, że koszty dodatkowe nie są zawarte w cenie. Przy obliczaniu ceny VOn należy dodać 8 do 10% do ceny k.k. •

stawiana na sprzedaż, by oferta spółdzielni była przez cały czas atrakcyjna. Znajomość rynku mieszkaniowego oraz dbałość o oferowane mieszkania sprawiają, że spółdzielnie są wiarygodnym sprzedawcą mieszkań.

Kupujący wie dokładnie, na czym stoi. spółdzielnie dbają o swoją własność. również w czasie trwania wynajmu to spółdzielnia dba o wynajmowany budynek. dzięki temu mieszkania pozostają w dobrym stanie. dla kupującego dużym plusem jest możliwość zamieszkania w zakupionym mieszkaniu krótko po transakcji. Ponadto spółdzielnie oferują często pomoc w załatwianiu spraw administracyjnych i prawnych. to niepodważalna zaleta, ponieważ przy kupnie mieszkania takich formalności jest naprawdę sporo. niezbędne jest podpisanie umów oraz aktów notarialnych, a przy zmianie właściciela mieszkania zawsze jest to skomplikowane. spółdzielnia ma dużo więcej doświadczenia w tym zakresie i oferuje swą pomocną dłoń podczas tego procesu. Od czasu do czasu organizowane są również przeróżne promocje, które jeszcze bardziej uatrakcyjniają oferty sprzedaży mieszkań przeznaczonych wcześniej na wynajem.

ZnaJdŹ sWOJE miEJsCE - Vind JE PlEK strona internetowa Vind je Plek (Znajdź swoje miejsce) zbiera ogłoszenia o mieszkaniach przeznaczonych wcześniej na wynajem należących do spółdzielni mieszkaniowych, by ułatwić wgląd w takie oferty wszystkim osobom poszukującym mieszkania. Już 25 spółdzielni mieszkaniowych umieszcza swoje ogłoszenia o sprzedaży mieszkań przeznaczonych wcześniej na wynajem na stronie Vind je Plek. W sumie stale w ofercie jest ponad 1500 takich mieszkań. • Pełną ofertę mieszkań przeznaczonych wcześniej na wynajem od spółdzielni mieszkaniowych można znaleźć na stronie www.vindjeplek.nl!

Ceny MieszkaŃ W ROkU 2013

sPADŁy o 7 PRoCENt

Wpływ na to mają między innymi rosnące bezrobocie, mniejszy wzrost wynagrodzeń, przewidywane przez rząd cięcia budżetowe . W tej chwili mamy niewątpliwie do czynienia z rynkiem kupującego i dlatego postanowiliśmy wyszukać dla was najtańsze mieszkania w Holandii. na stronie funda.nl znaleźliśmy mieszkanie w rotterdamie za 50 000 euro, mieszkanie w nieuwe Pekela za 65 000 euro oraz apartament w landgraaf za 54 500 euro (k.k. * - koszty po stronie kupującego). trzy gminy w Holandii, w których koszty zamieszkania są najniższe to: • reiderland 124 300 euro • delfzijl 141 300 euro • Winschoten 141 800 euro. • *Kosten Koper, koszty po stronie kupującego (k.k.) oznacza, że kupujący musi pokryć wszystkie dodatkowe koszty przekazania mieszkania. Koszty te stanowią około 5% ceny kupna. do kosztów po stronie kupującego należą: podatek od przeniesienia własności (Overdrachtsbelasting), koszty notarialne za przygotowanie aktu dostarczenia lokalu, koszty katastralne za rejestrację aktu dostarczenia lokalu. W skład k.k. nigdy nie wchodzi prowizja dla agenta nieruchomości. Jeśli agenta nieruchomości zatrudnił sprzedający, to pokrywa on również jego prowizję.

Jeśli zaś to kupujący zatrudnia takiego agenta, to wtedy koszty pracy agenta leżą po stronie kupującego.

poPolsku nr 13 • 14

LEPiEj wyNAjĄĆ Oprócz kupna domu, możemy oczywiście skorzystać także z opcji wynajmu. Wynajmem mieszkań zajmują się na przykład spółdzielnie mieszkaniowe. trzeba się w nich zarejestrować, by mieć szansę na wynajęcie takiego mieszkania.

Jeśli się na to zdecydujemy, wówczas obowiązkowa jest także rejestracja w Gba (czyli uzyskanie meldunku). możemy to zrobić w urzędzie gminy. mieszkania wynajmują także prywatni właściciele nieruchomości. na rynku dostępne są różne mieszkania oraz mieszkania wakacyjne. te drugie są jednak przeznaczone wyłącznie do celów urlopowych, a emigrantom zarobkowym nie wolno mieszkać w parku wakacyjnym. Z kolei niektóre wynajmowane mieszkania trzeba dzielić z kilkoma osobami, więc najczęściej wynajmuje się po prostu jeden pokój.

CErtifiEd flEX HOmE Związek agencji Pracy tymczasowej (de algemene bond uitzendondernemingen - abu) oraz Holenderski Związek biur Pośrednictwa Pracy i agencji Pracy tymczasowej (nederlandse bond van bemiddelings- en uitzendondernemingen nbbu) wspólnie stworzyły naklejkę Certified flex Home. ma ona informować władze samorządowe, okolicznych mieszkańców, straż pożarną, organy kontrolne oraz pracowników tymczasowych o tym, że dana agencja pracy tymczasowej prawidłowo i odpowiedzialnie postępuje w kwestiach zakwaterowania oraz, że miejsce zakwaterowania spełnia wszystkie niezbędne normy.

Chcąc zatem wynająć coś za pośrednictwem agencji pracy tymczasowej, w której znaleźliśmy zatrudnienie (lub chcemy zacząć pracę), zwróćmy uwagę, czy agencja ta posiada taki certyfikat. Członkowie związków abu i nbbu, którzy współpracują z pracownikami zza granicy i oferują im miejsca zakwaterowania, muszą spełniać normy ujęte w układzie Zbiorowym Pracy (CaO) dla Pracowników tymczasowych związku abu oraz w układzie Zbiorowym Pracy (CaO) dla Pracowników tymczaso-

wych związku nbbu.

Jeśli okaże się, że wymagania stawiane w tych normach te zostały spełnione, na tych miejscach może pojawić się naklejka Certified flex Home.

Zatem przy oglądaniu mieszkania wypatrujcie tej naklejki!

Jeśli wynajmujesz mieszkanie, a znaczną część swoich zarobków przeznaczasz na opłacenie czynszu, to możesz otrzymać częściowy zwrot poniesionych kosztów najmu (patrz artykuł dodatek do czynszu). W tym przypadku także musisz zarejestrować się w Gba. rozstrzyganiem sporów między najemcą i wynajmującym w sprawach dotyczących kosztów najmu, utrzymania i kosztów serwisowych zajmuje się Huurcommissie (Komisja do spraw najmu). Jest to niezależna organizacja o zasięgu krajowym. Komisja udzieli odpowiedzi na pytania dotyczące m.in. wysokości naszego czynszu i pomoże w przypadku wystąpienia jakichkolwiek problemów z wynajmującym. (www.huurcommissie.nl) • Przeczytaj cały artykuł na www.popolsku.nl

JEDEN Z DWÓCH PROGRAMÓW

ZaKuPu niEruCHOmOŚCi KOrZystniE WPŁyWaJĄCE na WysOKOŚĆ rat Zgłoś nadużycia dotyczące zatrudnienia tymczasowego w punkcie przyjmującym zgłoszenia na temat nieuczciwych biur pośrednictwa pracy - Meldpunt Malafide Uitzendbureaus !

Zaniżona wypłata?

(zarabiasz brutto mniej niż € 8,53 za godzine po ukończeniu 23 lat)

Drogie i złe zakwaterowanie?

(w przypadku gdy zapewnia je pracodawca)

Długie dni pracy?

(a praca w nadgodzinach nie jest odpowiednio wypłacana?)

Zgłoś nadużycia dotyczące zatrudnienia tymczasowego w punkcie Meldpunt Malafide Uitzendbureaus na stronie www.inspectieszw.nl.

W jakich sytuacjach zgłaszać nadużycia do SNCU ?

(Stowarzyszenie Przestrzegania Układu Zbiorowego Pracy dla Pracowników Tymczasowych) Jako pracownik tymczasowy masz prawo do warunków pracy, jakie są zawarte w układzie zbiorowym pracy (tzw. CAO).

Masz pytania na temat zasad i przepisów zawartych w układach zbiorowych pracy dla sektora zatrudnienia tymczasowego lub przypuszczenia, że przepisy CAO zostały naruszone?

Zgłoś to w punkcie meldunkowym SNCU za pomocą formularza na www.poinformowaniepomaga.nl lub zadzwoń pod bezpłatny numer 0800-7008 (również w języku polskim), dzwoniąc z Polski: 00800-1124212.

KuPnO ZE ZniŻKĄ i GWaranCJĄ OdKuPiEnia niEruCHOmOŚCi Gdy kupujemy mieszkanie w programie Koopgarant, dostajemy zniżkę od wartości rynkowej nieruchomości. Zniżka ta waha się od 10 do 33% wartości transakcji. dobra wiadomość czeka na nas, gdy po pewnym czasie postanowimy sprzedać naszą nieruchomość: spółdzielnia lub deweloper gwarantuje odkupienie mieszkania w ciągu trzech miesięcy od naszej decyzji! W momencie sprzedaży nieruchomości jej wartość rynkowa może być wyższa lub niższa niż w chwili kupna. różnica w cenie przy sprzedaży jest wówczas dzielona według ustalonych wcześniej proporcji.

PEŁna WŁasnOŚĆ Gdy kupujemy nieruchomość w programie Koopgarant, stajemy się jej pełnoprawnym właścicielem. Poza tym korzystamy z wszelkich zalet z tym związanych, np. możliwości odpisu od podatku odsetek od kredytu hipotecznego. możemy też urządzić mieszkanie wedle własnych upodobań. Wzrost wartości nieruchomości na skutek własnych inwestycji w mieszkanie zostaje nam zwrócony w 100% podczas sprzedaży, a kwotę tę zachowujemy tylko dla siebie. dodatkowych informacji na ten temat udzieli sprzedający. licencji na program Koopgarant udziela stichting Opmaat (stowarzyszenie na miarę). dodatkowych informacji na www.opmaat.nl. startErs rEntErEGElinG by ułatwić zdobycie kluczy do pierwszego własnego „m”, niektóre spółdzielnie mieszkaniowe wraz z organizacją konsumencką stichting Eigen Huis (stowarzyszenie Własny dom) stworzyły program starters renteregeling – przeznaczony dla osób marzących o pierwszym „własnym” mieszkaniu. Korzyści płynące z tego programu: • do 20% dodatkowego budżetu dzięki systemowi zaliczek, dzięki czemu możemy kupić mieszkanie, które wcześniej było dla nas poza zasięgiem.

• dzięki zaliczkom miesięczna rata kredytu hipotecznego jest do 20% niższa niż przy porównywalnym kredycie.

• Posiadamy pełną własność nieruchomości.

• Jeśli przy sprzedaży okaże się, że nieruchomość nie zyskała na wartości, to zaliczki i odsetki zostają umorzone.

• Gwarancja narodowego funduszu Gwarancyjnego Kredytów Hipotecznych (nationale Hypotheek Garantie).

Więcej informacji można znaleźć na stronie www.startersrenteregeling.nl (niestety strona jest dostępna tylko w języku niderlandzkim). • Przeczytaj cały artykuł na www.popolsku.nl

poPolsku nr 13 • 15

Rozwój osobisty: „Mieszkać z innymi” Dzielenie przestrzeni mieszkalnej: jak to na ciebie wpływa?

Mieszkasz w domu z jeszcze pięcioma, dziesięcioma, lub dwudziestoma osobami, często w jednym pokoju.

Jak to wygląda w praktyce? Cierpisz na brak prywatności, brak poczucia wolności, czujesz się niezręcznie, dusisz się.

Czasami popadasz przez to w konflikty, często rodzące wiele stresu! Jak to na ciebie wpływa? Wycofujesz się i wyłączasz, czy próbujesz osiągnąć porozumienie?

W Holandii wielu pracowników tymczasowych, pochodzących z Polski i innych krajów Europy Środkowo-Wschodniej, wciąż przebywa w niepełnowartościowych miejscach zakwaterowania. Holenderskie biura pośrednictwa pracy, zatrudniające wielu pracowników z Europy Środkowo-Wschodniej, w szybkim tempie i na wielką skalę rozwijają tzw. „Polenhotels”, które mieszczą się w niegdysiejszych budynkach biurowych na terenach przemysłowych, piętrowych kontenerach mieszkalnych, czy nowych kompleksach budowlanych powstających na terenach szklarni.

Zalety i wady W takim rozwiązaniu można odnaleźć zarówno zalety, jak i wady. Zaletą jest niewątpliwie fakt, że miejsca zakwaterowania nie musisz szukać samodzielnie i przeważnie nie jest ono drogie. Często jest też praktyczne, bo minibusy dowożące cię do pracy, odbierają cię rano z ustalonego punktu obok miejsca zamieszkania. Czasami większe lokacje mają też wspólne udogodnienia w postaci bezprzewodowego internetu, sklepu czy pomieszczeń sportowych. Wielu polskich pracowników wynajmuje pokoje w dużych domach, położonych w centrach dużych miast. Właściciele takich domów mają przeważnie do dyspozycji większą ilość lokali, w których wynajmują pokoje. Takich właścicieli określa się mianem „kamieniczników”. Opisane powyżej sytuacje często prowadzą do zatargów z gminami i okolicznymi mieszkańcami. Ale i wewnątrz wynajmowanych, przeludnionych domów nie zawsze jest łatwo!

Problem prywatności Jak do tego dochodzi? Mieszkasz w pokoju, sam albo z większą ilością osób. Dzielą was cienkie ściany, przez które wszystko słychać. Zdarza się, że któryś ze współmieszkańców nagle otworzy drzwi i wejdzie do twojego pokoju. Zaproszony lub nie, czasami uprzednio pukając, czasami nawet bez tego. A to fizyczne naruszenie twojej prywatności. Czasami współmieszkańcy zbyt głośno słuchają muzyki, krzyczą i hałasują. A to ozna-

cza naruszenie twojej strefy ciszy.

Może się także zdarzyć, że w wynajmowanym domu będziesz musiał dzielić z innymi kuchnię lub łazienkę. Niektórzy współmieszkańcy mogą nieproszeni używać twoich rzeczy lub co gorsza – pożyczać je na wieczne nieoddanie. A to naruszenie twojej strefy własności. Wreszcie, może być dla ciebie uciążliwe to, że inne osoby ciągle przychodzą do ciebie z pytaniami i problemami. A to najzwyczajniejsze w świecie naruszenie twojego spokoju!

Zasady postępowania Jeśli na małej powierzchni mieszkaniowej umieszcza się razem wiele osób, potrzebne jest ustalenie zasad postępowania. Na szczęście istnieją zasady uprzejmości, dobre maniery i przyzwoitość. Są one głęboko zakorzenione w naszej kulturze i na ich podstawie możemy się do siebie zwracać. Ale kiedy zmuszony jesteś dzielić swoją (skąpą) przestrzeń mieszkalną z innymi ludźmi, znajdują się oni bardzo blisko ciebie. Nie każdy potrafi w takiej sytuacji opanować się i postępować zgodnie z obowiązującymi zasadami.Wtedy często pomocne okazuje się ustalenie własnych granic. Musisz wtedy zająć swoją przestrzeń i ustalić, dokąd mogą wchodzić inni. W jakich sytuacjach będą musieli opuścić twoją przestrzeń?

Jak zamierzasz tego dokonać? W jaki sposób to zrobisz? Dobrze jest się nad tym zastanowić. Możesz wymyśleć i wypróbować różne sposoby, które w zdecydowany sposób i bez obrażania innych pokażą, czego oczekujesz. W jaki sposób określisz swoją przestrzeń, bez naruszania przestrzeni innych? Skąd wiesz, gdzie znajdują się granice innych? Czy ktoś narusza twoją przestrzeń bez zapytania cię o zgodę na to? W takim razie nie okazuje ci szacunku i za nic ma twoje granice.

Ale czy powiadomiłeś go o nich?

Telefoniczny coaching po polsku odpowiadamy na wszystkie pytania 24 godziny dziennie, 7 dni w tygodniu

Dzwoń (0900) 21 12 2012 (0,80 centów/minuta)

wybierz język polski i polskiego coacha, z którym chcesz rozmawiać

A może oczekujesz, że inni po prostu powinni to wiedzieć, bo takie są niepisane zasady przyzwoitości?

Czy każdy ze współmieszkańców myśli w taki sposób? Pamiętaj, że istnieją różnice kulturowe, różnice pomiędzy osobami pochodzącymi z miasta i ze wsi, pomiędzy młodymi i starymi, kobietami i mężczyznami, wreszcie Polską i Holandią.

Zaufaj sobie W takich sytuacjach konieczne może się okazać wzięcie odpowiedzialności za siebie. Bycie wiernym temu, czego oczekujesz – bycie wiernym sobie, posiadanie siły, by stać za swoimi wyborami, bycie asertywnym, nie umniejszanie znaczenia swojej osoby. Będziesz musiał nieustannie negocjować na temat swoich norm i granic: gdzie leżą granice tego, co uważasz za miłe lub przykre, czyste lub brudne, uprzejme lub nieuprzejme. Jeśli będziesz wierny swoim wyborom, łatwiej będzie ci negocjować na temat rzeczy praktycznych: sprzątania, zadań i obowiązków oraz dyżurów. Jeśli w tym wszystkim nie zagubisz samego siebie, a przy tym będziesz się komunikował z ludźmi znajdującymi się wokół ciebie, na pewno się uda! •

poPolsku nr 13 • 16

TARGI

miEsZKalniCtWa 2013 intEriOrs unitEd interiors united już od ponad 10 lat noszą miano największych profesjonalnych targów wnętrzarskich w Holandii. targi organizowane przez Home trade Center i Woonmodecity, wyróżniają się spośród szerokiej oferty dużą różnorodnością grupy produktów. interiors united można odwiedzać codziennie, w terminie od 9 do 12 września. Odbywają się w World trade Center w nieuwegein, w godzinach od 10:00 do 17:30. Więcej informacji znajdziesz na stronie www.interiorsunited.nl.

WOOnbEurs amstErdam Od 1 do 6 października b.r., możesz udać się na mieszczące się w hali amsterdam rai targi mieszkalnictwa Woonbeurs amsterdam 2013. Przez sześć dni znajdziesz tam w jednym miejscu wszystkie style wnętrzarskie, które pomogą ci dokonać mniejszych i większych zmian w twoim (nowym) domu. Zainspiruj siebie, znajdź inspirację dla domu i domowego ogniska! targi odbędą się w pierwszym tygodniu października i możesz odwiedzać je codziennie w godzinach od 10:00 do 18:00, a w czwartek i piątek nawet do godziny 21:00! dutCH dEsiGn WEEK Podczas odbywających się od 20 do 28 października br. w Eindhoven targów dutch design Week, projektanci i absolwenci szkół wnętrzarskich prezentują swoje projekty w aż 65 różnych miejscach. targi to świetna okazja do wymiany informacji i spostrzeżeń pomiędzy publicznością, przedstawicielami firm i projektantami. Więcej informacji znajdziesz na www.dutchdesignweek.nl.

EXCEllEnt WOnEn & lEVEn bEurs targi Excellent Wonen & leven beurs to gwarancja wysokiej jakości i ekskluzywności. Podstawowym pojęciem, charakteryzującym istotę tego wydarzenia jest wyraz

Czy wiesz, na których spośród targów mieszkalnictwa i wydarzeń wnętrzarskich możesz w tym roku cieszyć się wszystkim w dziedzinie mieszkalnictwa, przebudowy i urządzania wnętrz? Przygotowaliśmy dla ciebie listę kilku miejsc, które warto odwiedzić.

„styl”. Oprócz ekskluzywnej oferty zewnętrznego i wewnętrznego wyposażenia lokali, na targach poświęcono także uwagę zagadnieniu, jakim jest styl życia. targi odbędą się od 21 do 25 listopada w beursgebouw w Eindhoven. sprawdź więcej informacji na stronie www.excellentwonenleven.nl.

EiGEn Huis (VEr)bOuWEn En inriCHtEn bEurs Od piątku 18 października do niedzieli 21 października odwiedź Jaarbeurs w utrechcie. Znajdziesz tam wszystko z dziedziny mieszkalnictwa, budowy, przebudowy i wyposażenia wnętrz. na targach dowiesz się także wszystkiego z zakresu finansowania budowy i remontu, od zatrudnienia architekta i wykonawcy, po porady w dziedzinie dachów, podłóg, sufitów, schodów, drzwi i okien, łazienek, kuchni, werand i ogrodów. na targach znajdziesz też stoiska z informacjami na temat budowy kominków, porad wnętrzarskich, ogrodów i architektury.

Przez wszystkie trzy dni targi czynne są od godziny 10:00 do 17:00. Więcej informacji znajdziesz na stronie www.realiseerjedroomhuis.nl. •

WaRszTaTy sTyLizaCJi WnĘTRz

„FRENCH LiViNG” Chciałabyś czasem wywrócić swój pokój do góry nogami i nadać mu inny styl, ale nie bardzo wiesz, od czego masz zacząć? a może po prostu lubisz rozmawiać o nowych pomysłach wnętrzarskich z grupą przyjaciół i przyjaciółek?

ORGANIZUJEMY IMPREZY URODZINOWE FIRMOWE OKOLICZNOSCIOWE

GASTHUISSTRAAT 36, 5961GB HORST

W takim razie zapisz się na ciekawe i inspirujące warsztaty organizowane przez decorayę. dzięki nim jednym skinieniem ręki przemienisz swój pokój w prawdziwy „french living”. W trakcie trwających 2,5 godziny warsztatów otrzymasz informacje i porady na temat takiego rozmieszczenia mebli, materiałów, kolorów, przedmiotów, oświetlenia i akcesoriów, które pozwoli ci na samodzielne stworzenie swojego własnego stylu.

W trakcie warsztatów stworzysz swoją moodboard i paletę kolorów. Wykorzystując wiele praktycznych porad możesz od razu zabrać się do pracy, aby nadać swojemu domowi wspaniałą, ciepłą atmosferę. Koszt warsztatów wynosi 55€ od osoby. • Więcej informacji na ten temat znajdziesz na stronie: www.decoraya.nl.

poPolsku nr 13 • 17

DAtA PRzyDAtNoŚCi ŻywNoŚCi

zaCHĘCa DO JeJ MaRnOWania na opakowaniach naszej żywności znajduje się tylko data przydatności. Po upływie tej daty wiele osób wyrzuca jedzenie. Często jest to po prostu marnowanie żywności i pieniędzy! Wiele produktów nadal nadaje się do spożycia po przekroczeniu daty przydatności. artykuły, które można przechowywać w zamkniętym opakowaniu w temperaturze pokojowej są zazwyczaj zdatne do spożycia znacznie dłużej niż podano na opakowaniu. smaK Związek Konsumentów (Consumentenbond) przeprowadził ostatnio na zlecenie ministerstwa spraw Gospodarczych badania jakości soku pomarańczowego, piwa, jogurtu, chleba, produktów mięsnych oraz konserw. niemal trzy czwarte respondentów uznało, że smak i jakość soku pomarańczowego, który o 14 miesięcy przekroczył datę przydatności do spożycia, nadal jest do przyjęcia, a połowa respondentów nie uznała zamrożonego przez dziesięć miesięcy chleba za czerstwy po jego rozmrożeniu!

ZdrOWiE Poza smakiem niezwykle istotną kwestią jest pytanie, czy takie jedzenie jest nadal zdrowe. W wyżej wymienionym teście laboratorium zbadało produkty również pod kątem występowania bakterii. trzeba się dobrze postarać, żeby doprowadzić do zepsucia się jogurtu, szczególnie w sytuacji, gdy jest on prawidłowo przygotowany. Jogurt jest bowiem jednym z produktów, które są „sfermentowane” już w procesie produkcji.

Piwo można pić bezpiecznie nawet lata po przekro-

czeniu daty przydatności. smak będzie już prawdopodobnie trochę gorszy, jednak takie piwo można nadal wypić bez większego ryzyka dla zdrowia. marnOtraWstWO tylko w ciągu jednego roku około 50 kilogramów jedzenia na jedną osobę ląduje w koszu na śmieci, głównie z powodu przekroczenia daty przydatności do spożycia. bart Combee, dyrektor Związku Konsumentów, mówi - Wyniki naszych badań pokazują, że wiele produktów często zupełnie niepotrzebnie trafia do kosza. Przed wyrzuceniem produktów nieprzechowywanych w lodówce, których data przydatności do spożycia minęła, należy ich po prostu spróbować.

OZnaCZEnia daty PrZydatnOŚCi dO sPOŻyCia Występują dwa oznaczenia daty przydatności produktów spożywczych: • najlepiej spożyć przed (końcem) (tHt, tenminste Houdbaar tot) - zazwyczaj pojawia się na pakowanych produktach, które nie psują się zbyt łatwo, można je przechowywać dłużej, a w sklepie nie znajdują się w lodówkach. Po przekroczeniu podanej na

CUKIER A TWOJE ZDROWIE Prawie połowa dorosłych Holendrów (47%) ma nadwagę, a jeden na dziesięciu – jest otyły (łac. obesitas). Cukier jest prawdopodobnie główną przyczyną obecnej epidemii otyłości oraz wielu chorób cywilizacyjnych.

Cukier wzbudza kontrowersje, bo potrafi uzależnić. Ponadto jest takim małym trucicielem. Wielu ekspertów ds. zdrowia dowodzi, że cukier, gdyby został wynaleziony dopiero w dzisiejszych czasach, byłby jedną z substancji zakazanych.

JaKi WPŁyW na tWOJE CiaŁO ma CuKiEr? Wiele badań udowodniło szkodliwy wpływ długotrwałego używania cukru: • Cukier znacząco podwyższa stężenie glukozy we krwi, który musi potem być obniżany za pomocą hormonu – insuliny. Jest ona czasem nazywana hormonem magazynowania tłuszczu. Gdy trzeba go używać zbyt dużo i zbyt często w ciele odkłada się tłuszcz, który „idzie” najczęściej w „boczki” i brzuch.

• nadprodukcja insuliny powoduje zaburzenie równowagi hormonalnej, przez co większość procesów w naszym ciele ulega zachwianiu, przez co możemy skarżyć się na różne dolegliwości, m.in. spadek libido.

• Cukier zaburza bilans składników mineralnych w naszym ciele, utrudnia wchłanianie magnezu i wapnia. Oba te minerały są niezbędne m.in. do tego, by nasze kości były mocne.

• Cukier zakwasza florę żołądkową i jelitową, co może prowadzić do grzybicy – drożdży we florze jelitowej. to z kolei wpływa na osłabienie naszego systemu immunologicznego.

• duże spożycie cukru podwyższa ryzyko zachorowania na raka piersi, raka jelita oraz choroby serca i układu krążenia. nadmiar cukru wpływa na nadmierne wytwarzanie endorfin, przez co człowiek może stać się niespokojny, niestabilny emocjonalnie i nerwowy. może to doprowadzić do problemów z koncentracją, poczucia otępienia, depresji i apatii. •

opakowaniu daty produkt nie staje się automatycznie niezdatny do spożycia. Czasami traci tylko trochę swoich walorów smakowych.

• należy spożyć do (tGt, te Gebruiken tot) - data „należy spożyć do” widnieje na żywności, która może być przechowywana jedynie przez krótki czas, na przykład świeże produkty schłodzone: mięso, ryby, warzywa w kawałkach, świeże, schłodzone obiady oraz świeże soki owocowe. są to produkty łatwo psujące się. data ta oznacza ostatni dzień, w którym bezpiecznie można spożyć dany produkt. Po przekroczeniu tej daty w żywności mogą rozwijać się szkodliwe bakterie lub grzyby. Często nie da się ich zauważyć lub wyczuć, jednak mogą być bardzo szkodliwe dla zdrowia. Po przekroczeniu daty “należy spożyć do” produkt trzeba po prostu wyrzucić. tej daty pod żadnym pozorem nie wolno lekceważyć – na szali leży tu nasze zdrowie. Z badań wynika, że niektóre z produktów mięsnych traciły swoje walory nawet przed upłynięciem daty “należy spożyć do”. • Przeczytaj cały artykuł na www.popolsku.nl

poPolsku nr 13 • 18

tHE sHufflE JEst miEJsCEm dla POlaKÓW

W HOLANDII NA SOBOTNI WIECZÓR! Każdej soboty od godziny 22:00 do 03:00 w the shuffle pojawiają się goście, reprezentujący średnio 15 narodowości. Jednorazowo na parkiecie znajduje się około setki osób, dla których świetną muzykę gra aż 3 dj-ów. „dj basz to nasz holenderski dj, dj fabian to Polak, który od kilku lat mieszka w Holandii i całkiem nieźle mówi po niderlandzku. dj tmboy ma polską mamę i holenderskiego ojca – dla niego niderlandzki jest więc językiem ojczystym. Grają piosenki na życzenie, by przez cały wieczór zapewnić optymalną, taneczną atmosferę”. „staramy się, by każdy znalazł tu coś dla siebie. Ponieważ spotykają się u nas różne narodowości, ale też dlatego, że nie jest to dyskoteka dla młodzieży, tylko wieczór dla dorosłych, ważne jest by nasi dj-e mieli i podtrzymywali kontakt z publicznością na parkiecie. Od muzyki tanecznej, top40, ‘slamfm z domieszką twistu’ i znanych polskich piosenkarzy, po wielkie gwiazdy w stylu michaela Jacksona czy świetną salsę: u nas gra się wszystko”.

„W tej chwili chciałabym wykorzystać moją szeroką wiedzę i doświadczenia z ostatnich lat w rozwoju nilema bV. Prowadziłam np. polski staż w Holandii. Zaoferowałam też pomoc pewnej ciężarnej Polce, która miała mnóstwo pytań w zakresie pomocy medycznej, szpitala, a ostatecznie także urzędu pracy uWV. Oprócz tego pełniłam funkcję tłumacza przy dużej transakcji biznesowej. Holenderska firma chciała pokazać polskiemu klientowi wiele różnych gałęzi z działalności swojej firmy. spędziłam z nimi dwa pełne dni, tłumacząc wszystko oprowadzanym gościom.

Wspaniałe doświadczenie”.

Według niki różnicę między Holendrami i Polakami najszybciej zauważa się na parkiecie. „Polacy od młodości uczyli się tańca. Zarówno młodzi, jak i starsi ludzie, po wejściu od razu idą tańczyć. W porównaniu z Polakami, Holendrzy mają spore trudności z poruszaniem biodrami”. „Polacy już w dzieciństwie dostają lekcje tańca. na tradycyjnych ślubach i wielu uroczystych przyjęciach, które są organizowane w trakcie nauki szkolnej w Polsce. W Holandii niestety nie mamy takiej kultury tańca, co osobiście uważam za wielką szkodę”.

Gorąco zachęcamy do odwiedzania the shuffle tych wszystkich, którzy mimo wymienionych w artykule zalet wciąż mają wątpliwości, czy na pewno warto się tam wybrać. nic nie tracicie, a wstęp na dyskotekę kosztuje jedyne 3 euro! •

the shuffle, Gasthuisstraat 36, 5961 Gb Horst Przeczytaj cały artykuł na stronie: www.popolsku.nl

NO LIMIT COACHING coaching dla kobiet

cube PROJEKTOWANIE GRAFICZNE:

ulotki, banery, plakaty, wizytówki

PROJEKTOWANIE LOGOTYPÓW Poradnictwo dla kobiet, które stanęły w obliczu trudności, pytań lub życiowego zastoju i potrzebują specjalistycznej pomocy, która da im motywację do zmian.

Bożena Kwiecień wysłucha Cię i zachęci do zrozumienia w jakim punkcie życia się znajdujesz, gdzie chcesz dotrzeć oraz jak możesz to możesz osiągnąć.

Bożena pomoże Ci wykorzystując NLP, Strategic Transformation i terapię regresji, dzięki którym znowu będziesz szczęśliwa!

www.nolimitcoaching.nl Tel: 070-3062533

SKŁAD DTP:

gazety, foldery, katalogi rozmawiamy po polsku

kubabe@gmail.com +31 659 306 618

+31 647 066 841

poPolsku nr 13 • 19

zJeDnOCzOna kOMPania

wsCHoDNioiNDyjsKA

mauritius, Hollandia i amsterdam – tak nazywały się trzy statki handlowe, które 2 kwietnia 1595 roku, wypłynęły wraz z małym żaglowcem o nazwie duyfken z portu w texel, na „Wschód”. tylko trzy z tych statków i 87 z 249 członków załogi powróciło w sierpniu 1597 roku do Holandii.

Zysk był więc umiarkowany. Pomimo tego, ta „pierwsza holenderska żegluga” do azji była sukcesem, ponieważ otworzyła wodny szlak handlowy na wschód.

Po niej nastąpiły kolejne rejsy. Wkrótce kupcy z Zelandii i Holandii prześcignęli Portugalczyków, którzy już od jakiegoś czasu znali te szlaki handlowe. aby zablokować wzajemną konkurencję, Johan van Oldenbarnevelt podjął inicjatywę powołania Zjednoczonej Kompanii Wschodnioindyjskiej (Verenigde Oostindische Compagnie, VOC). 20 marca 1602 roku kompania ta objęła holenderski monopol nad całym handlem na wodach azjatyckich od Przylądka dobrej nadziei.

CZAROWNICE

KiEdyŚ i dZiŚ

Czary, czy coś takiego jeszcze istnieje? Oczywiście! Tyle, że obecnie określa się je terminem Wicca i jest to potężny ruch religijny oraz styl życia, który fascynuje coraz więcej osób.

A tym samym zajmuje coraz większe miejsce w naszym codziennym życiu.

Czarownice pojawiały się we wszystkich okresach czasu i kulturach. Znane były już w przeszłości. miały to być mądre kobiety, które udzielały porad, zbierały i znały się na ziołach oraz pomagały w chorobach i przy porodach. swą mądrość przekazywały z matki na córkę. W każdej wiosce mieszkały takie stare, mądre kobiety. Kiedy pojawiło się chrześcijaństwo, kościół uznał je za zagrożenie, ponieważ miały zbyt duże wpływy, a w niektórych miejscach także władzę. Od kiedy Kościół Katolicki rozszerzył swoje wpływy w Europie, czarownice coraz częściej postrzegano jako niebezpieczne istoty pozaziemskie lub stworzenia o diabelskich mocach. dlatego też uważano, że prawdziwy chrześcijanin powinien omijać je szerokim łukiem.

W średniowieczu nie posiadano jeszcze zbyt wielkiej wiedzy medycznej. starym, mądrym kobietom udawało się czasem uzdrawiać ludzi, wykorzystując przy tym znajomość zielarstwa.

Proste średniowieczne społeczeństwo bardzo szybko zaczynało wtedy wierzyć, że przywrócenie kogoś do zdrowia to sprawka czarów. Wykorzystał to Kościół, który podsycał atmosferę dowodząc, że czarownice mogą wywoływać swoimi magicznymi sztuczkami zło. Obwiniał je więc o rzucanie uroków i powodowanie chorób u ludzi i zwierząt, słabe zbiory podczas żniw czy przywoływanie złej pogody. Wielu ludzi wierzyło też, że czarownice w nocy wsiadają na miotły i latają po niebie. aby było to możliwe, kobiety musiałyby być naturalnie lekkie jak piórko. aby móc to sprawdzić, powszechną praktyką stało się ważenie podejrzanych o odprawianie czarów kobiet. Czyniono to w prymitywny sposób, poprzez wrzucanie ich do wody. Jeśli potrafiły się na niej utrzymać, uznawano je za czarownice.

Jeśli zanurzały się w wodzie, często tonęły. ale wtedy na pewno wiedziano, że kobiety nie były czarownicami… szacuje się, że w przeszłości zabito w ten sposób w Europie 50 000 kobiet, oskarżonych o odprawianie czarów. i naprawdę niewiele trzeba było, by rzucić na siebie podejrzenia o bycie wiedźmą.•

Przeczytaj więcej na www.popolsku.nl

CzARowNiCE W OUDeWaTeR

nigdzie w Holandii nie doświadczysz historii czarownic w tak namacalny sposób, jak w Oudewater. miasteczko znajduje się w centrum Groene Hart - tam, gdzie rzeczka linschoten wpada do Hollandsche iJssel.

VOC rozwinęła się do budzącej respekt potęgi. „tutaj może wydarzyć się coś wielkiego”, pisał Jan Peterszoon Coen do zarządu VOC Heren XVii, znajdującego się w odległej ojczyźnie. W roku 1619 zdobył miasto Jayakarta (dzisiejsza dżakarta) i założył tam twierdzę o nazwie batavia. Holendrzy zajęli części wysypy Jawa. miasta ambon i ternate znajdujące się w prowincji moluki zostały ujarzmione, a ich ludność zmuszona do uprawy przypraw. VOC utworzyła swoje strefy wpływów przede wszystkim w azji, m.in. w indiach, Cejlonie (sri lance) i w makassar, ale forty zbudowano też w afryce Południowej. następnie Holendrzy zajęli Chiny, a kiedy szogun Japonii zamknął w 1641 roku swój kraj dla obcokrajowców, VOC jako jedyna dostała pozwolenie kontynuowania działalności handlowej z małej wysepki decima, znajdującej się w pobliżu nagasaki.

W ten sposób VOC nie tylko zaopatrywała holenderskie magazyny w towary kolonialne, a swoich obywateli w osobliwości z nieznanego świata, ale odgrywała też bardzo ważną rolę w stosunkach handlowych z azją. na wschodnio – indyjskich statkach przewożono niezliczoną różnorodność towarów, między innymi kawę, herbatę, tytoń, miedź, srebro, złoto, porcelanę, a nawet muszle. działalność VOC zakończyła się w 1799 roku, w czasach świetności francuzów. W dzisiejszych czasach archiwa VOC opisywane są, jako światowe dziedzictwo (memory of the world). •

Oudewater od dawien dawna znane jest ze swojego przemysłu linowego, bocianich gniazd i wielu zabytków. Znaczna część centrum uznana została za chronioną wizytówkę miasta. Jeśli zapytasz dowolnego Holendra o to, co wie na temat Oudewater, istnieje duża szansa, że wymieni wagę czarownic! muZEum dE WaaG W OudEWatEr W późniejszych czasach ważenie czarownic nie odbywało się w wodzie, a na prymitywnych wagach. Oskarżone o czarownictwo kobiety mogły liczyć na uniewinnienie, jeśli ich waga zgadzała się z „proporcjami ciała”. ale mistrzowie obsługujący takie wagi, często byli skorumpowani i za parę złotych dukatów ogłaszali, że kobieta jest zbyt lekka. Według przekazów stało się tak też w czasie sławnego procesu czarownic, odbywającego się w 1545 roku w Polsbroek. Obecny na nim cesarz Karol V nie dał wiary zapewnieniom, że jedna z oskarżonych o czarownictwo kobiet była zbyt lekka. Kazał więc zważyć ją jeszcze raz, przez nieskorumpowanego mistrza wagi w miejscowości Oudewater. tam okazało się, że kobieta waży sto funtów, dlatego została oczyszczona z zarzutów. doceniwszy uczciwość mieszkańców Oudewater, cesarz Karel V wyświadczył im wyjątkową przysługę. Jako jedynemu miastu w Europie nadał mu przywilej

przeprowadzania uczciwych procesów ważenia czarownic.

W konsekwencji do de Waag w Oudewater już od setek lat przyjeżdżają odwiedzający z całego świata. stają następnie na wadze i otrzymują certyfikat, potwierdzający lub zaprzeczający bycie czarownicą. Ważenia takie odbywały się już w XVi wieku. Wtedy jednak decydowały one o życiu lub śmierci: ludzie byli oskarżani o czarownictwo i jeśli po zważeniu okazywało się, że ważą zbyt mało, lądowali na stosie. Jednak w uczciwym Oudewater już nigdy nikt nie został skazany za czarownictwo.

CHCEsZ OdWiEdZiĆ OudEWatEr? Oudewater na pewno warte jest odwiedzenia. to przepiękne miasteczko. doświadczysz w nim bogatej historii i będziesz mógł cieszyć się współczesnym pięknem!

Każdego roku organizowany jest tam „festyn Czarownic”, który odbędzie się także w 2013 roku, w ostatni weekend czerwca, a dokładnie w dniach 28 i 29. Co zaczęło się w 1990 roku, w między czasie stało się już tradycją i dzięki temu festyn Czarownic odbędzie się już po raz 23. •

Przeczytaj więcej na www.popolsku.nl

poPolsku nr 13 • 20

POMOC Hans Pannekeet

W rozdziale 12 przeczytaliśmy o tym, jak śledzono kuter przemytniczy i podsłuchiwano rozmowy marynarza z przestępcą Wittemanem w amsterdamie oraz o tym, jak poznano tożsamość pasażerów statku. W jaskiniach odkryto piwnicę sm i kobiety z Polski, których na ten moment jeszcze nie można było uwolnić.

Rozdział 13 françois wszedł wraz z mężczyzną, którego chciał wysłać na ibizę i przedstawił go Zoutkampowi. Philipe, jak się przedstawił, był naturalizowanym belgiem, którego françois wyciągnął z francuskiej legii Cudzoziemskiej. był on doświadczonym komandosem i już wcześniej zdarzało mu się przenikać w szeregi wroga. Poza flamandzkim biegle znał jeszcze sześć innych języków. Po wspólnym omówieniu jego zadania, Philipe został przewieziony na lotnisko, by stamtąd samolotem rejsowym udać się na ibizę. tam początkowo miał być zdany sam na siebie i czekać, aż kuter przypłynie do portu. do tego czasu miał kręcić się po porcie i rozpowiadać na prawo i lewo, że szuka dorywczej pracy jako marynarz. Kuter był jeszcze przynajmniej jeden dzień od portu, więc Philipe miał wystarczająco dużo czasu, by zapoznać się z kapitanatem portu, właścicielami knajp i całą otoczką.

Zoutkamp zadzwonił do prokurator Jansen-baas. Od razu po zakończeniu kontroli paszportowej drosta na holenderskim lotnisku schiphol, miała zostać o tym poinformowana i otrzymać kopię jego paszportu i biletu. Chociaż decyzja o rozpoczęciu infiltracji nie została jeszcze podjęta, to poczyniono już ku temu wszelkie przygotowania. albert także nie siedział z założonymi rękami i współpracując ściśle z ministerstwem finansów i policją sądową zaczął kompletować materiały w sprawie firmy E.m.s. bez włamywania się do firm udało im się sporządzić listę firm bezpośrednio lub pośrednio powiązanych z główną siedzibą E.m.s. w brukseli. Od razu otoczono je dyskretną opieką. ich działalność porównywano z działalnością zgłoszoną we wpisie do izby handlowej.

Potwierdzono także powiązania z zagranicznymi oddziałami. We właściwym czasie właściwe organy skarbowe i sądowe zostaną jednocześnie powiadomione i, w przypadku zgromadzenia wystarczających dowodów, ostatecznie pogrążą całą organizację. nie ulegało wątpliwości, że kilka z tych firm były po prostu pustymi biurami, w których znajdował się tylko telefon i biurko. Żeby zdemaskować stosowane przez przestępców sztuczki księgowe, wszystkie służby musiały współpracować ze sobą na szczeblu międzyna-

rodowym. Jeśli okaże się, że k u t e r przypłynął z ładunkiem haszyszu, a w jaskiniach rzeczywiście znajdowała się fabryka ecstasy, proceder prania brudnych pieniędzy wyjdzie na jaw i będą potrzebne dziesiątki nalotów, by w tym samym czasie skonfiskować cały materiał dowodowy i majątek firm.

Pieniądze z handlu narkotykami były często prane przez drobnych pośredników a potem inwestowane w nieruchomości, domy, działki, a przede wszystkim luksusowe przedmioty, takie jak samochody, łodzie i biżuteria. trzeba będzie także odwiedzić filie E.m.s., gdzie na pewno trzeba będzie sprawdzić całą stertę faktur i rozdzielić te prawdziwe od fikcyjnych. Przyjeżdżające do willi samochody miały być śledzone aż do ustalenia tożsamości znajdujących się w nich osób. Śledczy podejrzewali, że byli to kurierzy, którzy wymieniali góry pieniędzy w zamian za ecstasy lub haszysz. Zważywszy na ogromne zyski osiągane z handlu ecstasy, można było przyjąć z dużą dozą prawdopodobieństwa, że transporty haszyszu były finansowane całkowicie z własnych pieniędzy, bez pośredników, którzy mogliby narazić organizację na niebezpieczeństwo. Obliczono, że koszt wytworzenia porcji narkotyku to około 40 centów. Przy średniej ulicznej cenie 3 euro, czysty zysk z partii 10 000 tabletek wynosił około 26 000 euro . linia produkcyjna sfotografowana w jaskiniach tylko w ciągu jednego tygodnia musiała produkować wielokrotność tych ilości. Zarys firmy obracającej milionami powoli wychodził na jaw.

Zespół ciężko pracował nad opracowaniem wszystkich informacji przydatnych do wspólnego omówienia różnych hipotez. na kolejnym zebraniu ustalono szczegóły pierwszej akcji. françois zaczął mówić.

– Jacht Wapiti dotarł już do wybrzeża antibes i proponuję, byśmy dziś po południu zrobili sobie małą wycieczkę. siedzimy tu już ponad tydzień i wszystkim przyda się krótki odpoczynek. Chcę też zacząć wykorzystywać jacht. Przedstawię was Władimirowi. Władimir pochodzi z rosji, ale już od ponad trzydziestu lat mieszka w Europie. skończył ekonomię na w Oxfordzie. mówi płynnie po angielsku, rosyjsku i francusku. W GiGn jest naszym ekspertem w dziedzinie nadużyć w przedsiębiorstwach i świetnie zna się na przepływach brudnych pieniędzy. mężczyźni przywitali się a wrodzony, bijący od niego autorytet sprawiał, że wyglądał bardziej na odnoszącego sukcesy biznesmena niż wyszkolonego policjanta. Jego wygląd i rysy twarzy były charakterystyczne dla mężczyzn z Europy Wschodniej i rosji. nie znając go można było uznać, że

jest jednym z tych nowobogackich rosjan z moskwy szastających pieniędzmi na lazurowym Wybrzeżu. to właśnie ta grupa zdawała się nie mieć hamulców i swoimi ekstrawaganckimi wymaganiami doprowadzać ludzi do pasji. Wszyscy obecni byli zgodni, że Władimira spokojnie można było zaliczyć do grona rosyjskiej elity. dirk, Zoutkamp, albert, andrzej, françois i Władimir, zatrzymując się tylko na chwilę, zostali przewiezieni zaciemnionym samochodem do portów w Gagnes sur mer, antibes, nicei i Villeneuve loubet. Zoutkamp wcześniej tylko na zdjęciach widział kupiony statek i był ciekawy, co będzie czuł rzeczywiście wchodząc na pokład swojego tymczasowego symbolu bogactwa. Łodzią hybrydową opuścił mały port jachtowy Villeneuve loubet. minąwszy ostatnią boję dopływu do portu, łódź pełną parą ruszyła po morzu Śródziemnym. dzięki swojej budowie wręcz ślizgała się po falach. Kształt kadłuba sprawiał, że pluskająca woda rozdzielała się na dwie zasłony, by następnie ponownie opaść w powstającej za łodzią silnej fali rufowej.

Przed wybrzeżem w antibes zakotwiczonych było kilka dużych statków. bogaci, owszem - byli bogaci, ale jeżeli tylko mogli oszczędzić na drogich opłatach w portach, to nie wahali się i zakotwiczali kilkaset metrów od portu, niedostępni dla paparazzich i ciekawskich turystów codziennie spacerujących po nabrzeżach portowych. na większości statków powiewały flagi krajów tropikalnych, znanych z wyjątkowo przyjaznego klimatu podatkowego. Prywatnych jachtów było niewiele. Prawie wszystkie były administrowane przez specjalne firmy czarterowe. dzięki timesharingowi ich udziałowcy mogli stylowo spędzać swój urlop na jachcie. ...

Zaprezentowany fragment pochodzi z książki Pomoc, której autorem jest Hans Pannekeet.

Cały tekst możesz przeczytać na stronie www.popolsku.nl, w zakładce Książka.

Zapraszamy do przeczytania kolejnego rozdziału książki, który ukaże się za dwa tygodnie, w następnym numerze naszej gazety!

poPolsku nr 13 • 21

W każdym numerze poPolsku znajdziesz lekcję języka niderlandzkiego, przygotowaną przez talen training Centrum www.talentraining.nl. na końcu lekcji znajduje się praca domowa, którą możesz rozwiązać i wysłać. Wyślemy ci odpowiedź, czy poprawnie wykonałeś zadanie.

WOnEn En WErKEn in nEdErland - En Wat dOE JiJ? miEsZKaniE i PraCa W HOlandii - a CO ty rObisZ? d: Waarom werk je in nederland? d: dlaczego pracujesz w Holandii? m: ik kwam een nederlandse vrouw tegen in Kraków. Ze was daar een weekend op vakantie. daarna bezocht ik haar in amsterdam. m: spotkałem w Krakowie Holenderkę. Ona była tam przez weekend na wakacjach. następnie odwiedziłem ją w amsterdamie.

rozwiązując pracę domową masz szansę na wygraną! Co dwa tygodnie każdy nadsyłający będzie miał możliwość wygrania nagrody, którą zaprezentujemy na ostatniej stronie poPolsku. Zwycięzca, z którym osobiście się skontaktujemy, będzie losowany komputerowo. Zadania pracy domowej możesz także wypełnić na stronie www.popolsku.nl w zakładce „lekcja Holenderskiego”.

die stad vond ik zo leuk, dat ik besloot er te gaan wonen. tak bardzo spodobało mi się to miasto, że postanowiłem tam zamieszkać. d: Was het moeilijk om hier een leuke baan te vinden? d: Czy trudno było tu znaleźć dobrą pracę? m: nee, eigenlijk niet. toen ik hier drie jaar geleden kwam was er nog genoeg vraag naar it-specialisten. m: nie, właściwie to nie. Kiedy przyjechałem tutaj trzy lata temu, wciąż było duże zapotrzebowanie na informatyków. d: Vind je jouw werk leuk? d: Czy lubisz swoją pracę?

Zwroty, słówka wennen aan

–

przyzwyczaić się do

moeite hebben met

–

mieć trudność z

zelden

–

rzadko

ik ga zelden naar de bioscoop, misschien twee keer per jaar.

–

Chodzę rzadko do kina, może dwa razy do roku.

a: dat is misschien wel zo, maar toch betwijfel ik of dat te maken heeft met het land waar je werkt. a: może tak być, ale i tak wątpię, czy ma to związek z krajem, w którym pracujesz.

direct

–

bezpośrednio,

zonder te wachten

–

bez czekania

directheid

–

bezpośredniość

m: inderdaad, in nederland heb ik al drie banen gehad, een was afschuwelijk, een prima en een fantastisch. m: rzeczywiście, w Holandii miałem już trzy posady, jedna była okropna, jedna znakomita i jedna fantastyczna.

afstandelijk

–

zdystansowany

afschuwelijk

–

okropny

liggen aan (lag aan – gelegen aan)

–

to jest spowodowane (w znaczeniu: z powodu, to powoduje)

m: Hmmm… een “leuke” baan vinden is weer een ander verhaal. leuke banen zijn uitzonderingen. de meeste banen zijn afschuwelijk. m: Hmmm… znalezienie „fajnej” pracy, to zupełnie inna historia. takie dobre posady to wyjątki. Większość miejsc pracy jest okropna.

PRACA DOMOWA Zet in de juiste vorm.

Wstaw podkreślone czasowniki w odpowiedniej formie.

Tylko w tej gazecie przeczytasz wszystko o tym, co chcesz wiedzieć na temat życia i pracy w Holandii

Rozwiąż zadanie domowe ze strony 21, wypełnij je na www.popolsku.nl i każdego miesiąca stwórz szansę na wygranie i-Pada mini

Co dwa tygodnie ciekawe nagrody za rozwiązanie Sudoku ze strony 10, rozwiązanie można podać na www.popolsku.nl.

1. Gisteren ………… ik het boek. (pakken) a. Gisteren pakte ik het boek. b. Gisteren paktte ik het boek.

2. Vorige week ………… hij een grote fout. (maken) a. Vorige week maakte hij een grote fout. b. Vorige week maaktte hij een grote fout.

3. Hij ………… de auto van de buurman. (repareren)

9. Hij ………… tegen het kind. (praten) a. Hij prat tegen het kind. b. Hij praatte tegen het kind.

10. ………… zij op het schoolbord? (tekenen) a. Tekente zij op het schoolbord? b. Tekende zij op het schoolbord?

11. Hij ………… zijn huisdeur. (verven) a. Hij verfdde zijn huisdeur. b. Hij verfde zijn huisdeur.

4. Vrijdag ………… ik in de stad. (winkelen)

12. Hij ………… zijn tanden. (poetsen)

5. Ik ………… schoolboeken. (bestellen) a. Ik besteldde schoolboeken. b. Ik bestelde schoolboeken.

I WYGRAJ !!!!

a. Pakte jij het boek? b. Pakt jij het boek?

a. Hij reparerde de auto van de buurman. b. Hij repareerde de auto van de buurman.

a. Vrijdag winkelde ik in de stad. b. Vrijdag winkelt ik in de stad.

WEŹ UDZIAŁ

8. ………… jij het boek? (pakken)

a. Hij poetste zijn tanden. b. Hij poetsde zijn tanden.

13. Hij ………… over straat. (zwalken) a. Hij zwalkte over straat. b. Hij zwalktte over straat.

6. Hij ………… mij niet. (horen)

14. Gisteren ………… hij zijn lesje geleerd. (hebben)

a. Hij hoorde mij niet. b. Hij horde mij niet.

a. Gisteren had hij zijn lesje geleerd. b. Gisteren heeft hij zijn lesje geleerd.

7. Wanneer ………… hij naar buiten? (rennen)

15. Zij ………… heel even dat ze vrij was. (vergeten)

a. Wanneer gerend hij naar buiten? b. Wanneer rende hij naar buiten?

a. Zij vergat heel even dat ze vrij was. b. Zij vergeette heel even dat ze vrij was.

poPolsku nr 13 • 22

TRaDyCyJne HOLenDeRskie

wiAtRAKi

Są jednym z pierwszych skojarzeń, które nasuwają się każdemu człowiekowi na świecie zapytanemu o Holandię.

Ale właściwie w jaki sposób działają wiatraki i jaką pełnią funkcje?

CZym sĄ WiatraKi? Wiatraki to młyny posiadające mechanizm, który pozwala na przetwarzanie energii powietrza (czyli wiatru) w energię kinetyczną napędzającą ich skrzydła. Wytworzona energia doskonale nadaje się do wytwarzania elektryczności, mielenia zbóż lub przepompowywania wody.

POCHOdZEniE najprawdopodobniej najstarszym wiatrakiem jest wiatrak chiński, choć już sam jego wiek bywa kwestionowany. Przez długi czas zakładano, że pierwszym rodzajem wiatraka w Europie był tak zwany wiatrak kozłowy inaczej zwany koźlakiem. Konstrukcja wiatraka kozłowego opierała się na koźle - pionowym słupie o grubości mniej więcej 60-80 cm. Przyjmuje się, że koźlaki są rezultatem „ewolucji”, która trwała setki lat, gdyż taki rodzaj struktury budowy wydaje się być zbyt zaawansowany, aby powstał z dnia na dzień.

W Europie pierwsze wiatraki pojawiły się w 12 wieku. budowano je nie w Holandii, ale w północno-zachodniej francji, flandrii i południowej anglii. ich ce-

chą charakterystyczną był mechanizm umiejscowiony centralnie na słupie, napędzany wodą, w którym koło zostało zastąpione przez łopatki. Ostatnie egzemplarze zniknęły około 1930 roku. nie zachowały się po nich żadne ślady.

Obecnie w Holandii zarejestrowanych jest tylko 1191 wiatraków (w dziewiętnastym wieku liczba ta wynosiła 10.000!). Co ciekawe, oznacza to, iż w belgii znajduje się obecnie więcej zarejestrowanych wiatraków (1331) niż w Holandii.

HistOria WiatraKÓW W HOlandii młyny kozłowe budowano w północnej francji, flandrii i anglii prawdopodobniej już przed jedenastym wiekiem. W Holandii, mianowicie w limburgii, koźlaki po raz pierwszy pojawiły się dopiero pod koniec dwunastego wieku (1180). najstarszym holenderskim, istniejącym do dziś wiatrakiem kozłowym jest tak zwany doesburgermolen. dokładna data jego powstania nie jest znana. Podaje się kilka dat jego budowy. mógł powstać w roku 1401, 1471 lub 1507.

funKCJE WiatraKÓW W tym artykule zostały przedstawione tylko niektóre funkcje wiatraków. mają one jednak dużo więcej zastosowań.

Jednym z nich jest na przykład przetwarzanie różnych surowców takich jak: drewno, miedź, proch strzelniczy, olej czy papier. Ponadto mogą one również pełnić funkcję mieszkalną.

W 1280 pojawiła się pierwsza wzmianka o murowanym wiatraku wieżyczkowym (zwanym też po polsku „holenderskim”), nakrytym obracającą się bryłą dachową. Wiatraki tego typu służyły głównie do mielenia ziarna. W Holandii istnieją jeszcze cztery takie wiatraki. Kilkaset lat później, w piętnastym wieku, na terenie Holandii pojawił się tak zwany wiatrak dźwigniowy, będący pierwszym typem wiatraka polderowego. do czasu wprowadzenia silnika parowego pojawiło się jeszcze kilka rodzajów wiatraków. Wprowadzenie tego rodzaju napędu spowodowało, iż wiele wiatraków popadło w ruinę. nie były one już używane, odnawiane lub po prostu oddano je do rozbiórki. Z niektórych wiatraków pozostała jedynie podstawa.

KiErunEK ObrOtu sKrZydEŁ WiatraKa skrzydła tradycyjnych wiatraków obracają się przeciwnie do ruchu wskazówek zegara, kiedy wiatr wieje prosto na wiatrak (czyli w plecy człowieka patrzącego w jego kierunku). na podstawie licznych prób odkryto już wcześniej, że właśnie w ten sposób można uzyskać największą wydajność ich pracy. Wytłumaczeniem tego może być wiatr charakteryzujący się prawoskrętnością (wiejący zgodnie ze wskazówkami zegara) wydłużający sprawną pracę wiatraka. •

NA KONIEC JESZCZE DWIE CIEKAWOSTKI • W trakcie drugiej Wojny Światowej wiatraki były wykorzystywane jako tajne telegrafy optyczne.

Poprzez odpowiednie ustawienie skrzydeł wiatraka ostrzegano okolicę o niemieckim ataku.

• najwyższym wiatrakiem wybudowanym w Holandii jest powstały w 2005 nolet w schiedam.

Jego wysokość sięga 42 metrów (55 metrów wliczając aerodynamiczne skrzydła). Jest to jednocześnie najwyższy wiatrak na świecie!

WIECEJ INTERNETU wiecej wartosci

Mobilny internet 200MB

1GB 10 za

€

BlackBerry®

BBM™ | Internet | Push e-mails

200MB

1GB 12 za

,50€

Więcej rozmów | Więcej internetu | Więcej korzyści | Mobile Prepaid Każdy klient, który zakupi doładowanie Lebara Online 200 MB, Lebara BlackBerry® 200 MB, zestaw karty SIM Lebara Online lub zestaw karty SIM Lebara BlackBerry®, otrzyma 1 GB transferu danych zamiast 200 MB. Kredyt na transmisję danych jest ważny przez 30 dni od aktywacji.

W przypadku przedterminowego wykorzystania kredytu na transmisję danych zastosowana zostania obniżona stawka. Stawki podano w witrynie www.lebara.nl/online. Produkty firmy Lebara są przeznaczone wyłącznie do użytku osobistego i nie mogą być używane do celów komercyjnych. Niniejsza publikacja nie stanowi oferty handlowej w myśl przepisów kodeksu cywilnego. Warunki mogą ulec zmianie i mogą zawierać błędy powstałe podczas drukowania. Ogólne warunki korzystania z sieci Lebara i stawki podano pod adresem www.lebara.nl/pl

NL4091P_16a_new Data Promo_1GB_Popolsku_PL_200613.indd 1

lebara.nl 21/06/2013 09:26

poPolsku nr 13 • 24

KALENDARZ IMPREZ

Tym razem wsiedliśmy do pociągu jadącego do Rotterdamu. Kiedy dojeżdżaliśmy do miasta, naszym oczom ukazała się jego panorama, bo Rotterdam, to jedyne w Holandii miasto wieżowców.

fEstiWalE liPiEC 2013 DATA

FESTIVAL

KRAJ

DNI

ARTYŚCI KEMPING

02.07

rock for People

4

13

03.07

birds of Paradise

5

6

04.07

Over het iJ festival rock Werchter

11 4

1 79

05.07

Gorcums Hippiefestival Parade den Haag

3 10

21 18

06.07

stereo sunday Have a nice day

2 1

50 54

07.07

de Wereld draait buiten metropolis festival

1 1

34 13

10.07

Exit festival

5

46

11.07

balaton sound

4

43

12.07

north sea Jazz

3

82

13.07

XO live Valkhof festival bospop

1 7 2

81 48 23

14.07

Pagepop

1

11

18.07

festival internacional de benicàssim Parade utrecht

4

76

17

23

20.07

buiten Westen

1

40

21.07

metaldays

6

90

23.07

boomtown

5

40

25.07

free & Easy festival

17

37

26.07

Zwarte Cross festival

3

77

27.07

Welcome to the future festival

1

51

28.07

uit Je bak! festival

1

4

masz informację, która powinna znaleźć się w naszym kalendarzu imprez? Prześlij ją na adres: redactie@popolsku.nu

KOMIKS autor: Jeroen ledoux

MIKOLAJ & CAROLUS W:

ROTTERDAMIE

miejsce: lokalizacja

De Kijkku

bus Overblaak 70 Rotterdam , Cena wstęp u: 0-3 la t - gratis 12-64 lat -2,50€ Godziny Pn - Nd otwarcia: 11:00 - 17 :00 dodatkow e M uz eum Boi atrakcje: Beuningen jmans - Van , Euromas t, port Oude Haven

licząca 616.528 mieszkańców gmina rotterdam, jest drugą co do wielkości gminą w Holandii. rotterdam to miasto portowe, a jego port należy do największych i najważniejszych portów na świecie. miasto położone jest nad nową mozą, jedną z rzek w delcie uformowanej przez rzeki ren i mozę. nazwa rotterdam pochodzi z Xiii wieku i odnosi się do tamy (dam) na rzece rotte.

Historyczne centrum miasta niemal w całości zostało zniszczone podczas niemieckiego bombardowania w 1940 roku. to dlatego znalazło się tu tyle miejsca na nowe budownictwo. Zobaczyliśmy nowoczesne miasto, prezentujące się, jako międzynarodowa perełka architektoniczna, posiadające wiele drapaczy chmur i często określane, jako „manhattan nad mozą”. a w obszarze nad nową mozą wciąż powstają nowe budynki.

Jednym z przykładów nowoczesnej architektury jest Kop van Zuid włącznie z Wilhelminapier. W tym miejscu znajdują się najwyższe drapacze chmur w Holandii, wieże budynku mieszkalnego new Orleans (160 metrów) i biurowiec maastoren (164 metry). W tym roku powinny zostać ukończone budynki de baltimore (171 metrów), Havana (154 metry) i de rotterdam (149 metrów). a obok budynku new Orleans mają się jeszcze pojawić trzy budynki mieszkalne o wysokości 70 metrów. najbardziej okazałe budynki mieszkalne w rotterdamie, to oczywiście tzw. kubuswoningen autorstwa architekta Pieta bloma, znajdujące się w pobliżu portu Oude Haven. Kubuswoning, to dom w kształcie przechylonego sześcianu umieszczonego na palu. W każdym sześcianie mieszkalnym bloma znajdują się trzy poziomy mieszkalne: tzw. straathuis, nad nim het hemelhuis, a na samej górze de loofhut. sześciany mieszkalne zostały wybudowane w latach 1982 – 1984 i jest ich 38. Od początku przyciągały tak wielu gapiów, że jeden z mieszkańców postanowił otworzyć swój dom w formie kostki dla publiczności. możesz go odwiedzić i na własne oczy przekonać się, jak to jest mieszkać w takim sześcianie. będziesz mógł zmierzyć się z wyzwaniami, z którymi mieszkańcy mają do czynienia na co dzień. Więcej informacji na ten temat znajdziesz na stronie http://www.kubuswoning.nl. rotterdam zamieszkują ludzie o ponad 175. różnych narodowościach.

Wśród nich możemy spotkać dwie grupy Polaków: nieco starsi związkowcy i trochę młodsi Polacy, często z wyższym wykształceniem.

Pierwsza grupa to zwykle pracownicy sektora budowlanego. druga grupa to polska odpowiedź na zapotrzebowanie w ogrodnictwie, produkcji żywności, sektorze przetwórstwa mięsnego i budowlanym. rotterdam to miasto, które tętni życiem przez całą dobę! • mikołaj & Carolus

naJŚWiEŻsZE WiadOmOŚCi Z HOlandii znajdziesz codziennie przed 8:30 na stronie www.popolsku.nl Wysyłając nam zadanie z lekcji języka niderlandzkiego, masz szansę na wygranie tego Apple iPad mini. Odpowiedzi zadania domowego możesz wypełnić na stronie www.popolsku.nl. Spośród wszystkich osób, które nadeślą nam dwa rozwiązane zadania z danego miesiąca, wysłane ze strony internetowej, komputer wylosuje co miesiąc jednego zwycięzcę. Wygrany będzie miał prawo do odebrania nagrody Apple iPad mini pod warunkiem okazania nam wydania gazety, w którym zamieszczono zadanie. Zwycięzcę poinformujemy o wygranej mailowo.

: