poPolsku 12, June 2014 by poPolsku

€135,-

wiaDoMoŚCi i infoRMaCJe na teMat ŻYCia i PRaCY w HolanDii

POPOLSKU NUMER 12 • CZERWIEC/LIPIEC 2014 • € 0,70

HOLENDERSKA TOLERANCJA Holandia znana jest z tolerancji. Tradycyjne chusty na głowę, marihuana, prostytucja, aborcja, małżeństwa homoseksualne, transseksualność i eutanazja: tutaj są to normalne tematy. Przeczytaj artykuł w tym wydaniu poPolsku!

str. 19

wywiad z mateuszem siedleckim • wygraj lalkę lalaloopsy wartą 35€ praca na kempingu • zapytaj o Dofinansowanie stUDiów w holanDii restauracja, w której przekąsisz owada • UbezpieCzenie w holanDii asmr, nowa sensacja • wygraj tablet z lekCją języka niDerlanDzkiego

Mężczyzna. Sport.

str.

wymysojer: jĘzyk w polsce spokrewniony z holenDerskiM

Życie.

str.

104-letni polak przebiegł 100 m w rekorDowyM Czasie

Życie.

str.

dobre cV jest podstawą poszUkiwania praCy w holanDii!

str.

cHoroby przenoszone Drogą płCiową

popolsku numer 12 Czerwiec/lipiec 2014

04 06 07 08 10 11 14 15 16 17 18 20 21 22 24

Mężczyzna Sport Show Kobieta Relaks Życie Praca Kariera i rozwój Rekreacja Zdrowie Kultura i sztuka Książka Lekcja holenderskiego W kraju i za granicą Czas wolny

Mateusz Siedlecki jest absolwentem polonistyki toruńskiego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Jego przygoda z Holandią rozpoczęła się od wakacyjnych wyjazdów zarobkowych. W kraju wiatraków spodobało mu się na tyle, że po zakończeniu studiów postanowił zamieszkać tu na stałe. Dziś znany jest przede wszystkim jako prezenter radia Pracuj.FM.

STOPKA REDAKCYJNA reDakCja Carolus, gosia bruins, rafał Długosz, anna knapen-potyrała, Victor brenntice, arnold nienhuis, Charlotte de Meyere, fred steenbergen, rebecca van der Voort, angelique van ‘t riet, welmoed post, Minnie, sytse bruinsma, Mateusz siedlecki, kasia łyczkowska konCepCja guido keutgen & angelique van ‘t riet współpraCa Mikołaj pawłowski, bożena kwiecień, jeroen ledoux, hans pannekeet, nela bartyńska (Dtp), jakub bartyński (Dtp) DrUk janssen/pers rotatiedruk popolskU geerweg 7, 2461 ts ter aar e-mail: redactie@popolsku.nu strona internetowa: www.popolsku.nl numer kvk: 24308228 nakład: 40.000 chcesz zaprenumerować popolsku? a może chcesz dać prenumeratę gazety w prezencie? to możliwe! wyślij maila na adres guido@popolsku.nu, a co dwa tygodnie znajdziesz popolsku w swojej skrzynce!

OBSERWUJ POPOLSKU: gazetapopolsku

@gazetapopolsku

Najświeższe wiadomości z Holandii znajdziesz codziennie przed 8:30 na stronie www.popolsku.nl!

WIADOMOŚCI I INFORMACJE NA TEMAT

NA TEMAT WIADOMOŚCI I INFORMACJE

WIADOMOŚCI

ŻYCIA I PRACY W HOLANDII

HOLANDII I PRACY W NUMER POPOLSKU ŻYCIA 13 • LIPIEC 2014 • NA TEMAT € 0,70 I INFORMACJE

0,70 13 • LIPIEC 2014 • € POPOLSKU NUMER

0,70 2014 • € • LIPIEC NUMER 13

CHCESZ ZOSTAĆ HO LENDREM? HOLENDREM M? ?22 ESZ ZOSTAĆ CHC WYWIAD Z MATEUSZEM HOLENDRE str.str. AĆ SIEDLE ST CKIM • WYGRAJ LALKĘ 22 PRACA NA ZO OPSY WARTĄ 35€ ESZKEMPINGU • ZAPYTAJ O DOFINANSOWANIELALALO RESTAURACJA, str. 22 CHC POPOLSKU

Nie unikniesz ceremonii naturalizacji i egzaminó w państwowych. Przeczytaj artykuł w tym wydaniu poPolsku!

państwowych. naturalizacji i egzaminów Nie unikniesz ceremonii wydaniu poPolsku! ych. STUDIÓWWARTĄ Przeczytaj artykuł w tym W KTÓREminó w państwow 35€ DII J PRZEKĄ PSY W HOLAN SISZ OWADA ASMR, NOWA LALALOO alizacji i egza • UBEZPIE SENSAC WYGRAJ LALKĘ 35€ CZENIE onii natur KIMJ •TABLET TĄHOLAND JA • WYGRA II II W HOLAND SIEDLEC W iesz cerem poPolsku! OPSY WAR Z MATEUS STUDIÓW ZSOWANI EJĘZYKA niu ZEM LEKCJĄ Nie unikn WYWIAD II LALALO O DOFINAN ł w tym wyda II O NDZKIEG LALKĘ HOLWAND HOLAND WNIDERLA RAJ zytaj artykuNA KEMPINGU • ZAPYTAJ PrzecPRACA WYG DIÓWCZENIE UBEZPIE II OWADA • STU KIM •

Mężczyzna. Sport .

SISZ Życie ANIE. O HOLAND NDZKIEG W SIEDLECPRZEKĄ W KTÓREJ INANSOW Praca ZEM RACJA, JĘZYKA CZENIENIDERLA . RESTAU Z LEKCJĄ J O DOFTABLET UBEZPIE Z MATEUSSENSAC • WYGRAJ NDZKIEGO JAYTA WYWIAD OWADA • NOWA NIDERLA PINGU • ZAP ASMR,KEM Praca. PRZEKĄSISZ Z LEK CJĄ JĘZY . KA PRACA NA JA, W KTÓREJ . TABLET Życie RAC zyzna.JA Sport Praca. • WYGRAJ Mężc RESTAU A SENSAC Życie. ASMR, NOW

NUMER 4 13 6DOSTĘPNY 13 14 13 1414 6 LIPCA! 4 JUŻ OD 611 13 . Sport. Mężczyznastr.

str.

str. WYMYSOJER: 104-LET JĘZYK W POLSCE PRZEBI NI POLAK CHOROBY DOBRE str. str. EGŁ 100 str. CV JEST SPOKREWNIO str. NY W REKOR str. M PRZENOSZONE PODST CV JEST DOBREAWĄ str. BY DROGĄ Z HOLENDERSKIM CZASIE DOWYM CHORO JESTIA POSZU NI POLAK PŁCIOW KIWAN RE CV 104-LET AWĄ str. PODST DOB WYMYSOJER: OSZONE Ą M PRZEN PRACY BY 100 WĄ GŁ W RO HOLAND str. STA IWANIA PRZEBIE II! CHO POSZUK POD AK JĘZYK W POLSCE LETNI POLOWYM DROGĄ NIA II! ENOSZONE POS ZUKIWA W HOLAND PRACY WNIONY104-W REKORD M PRZ SPOKRE PŁCIOWĄ ANDII! SOJER: EBIEGŁ 100 WYZMY PRZCZASIE DROGĄ ERSKIM PRACY W HOL SCE YM HOLEND OW POL W Ą ORD REK JĘZYK PŁCIOW IONY W SPOKREWN KIM CZASIE Z HOLENDERS

„Zaczęło się od muzyki, a potem juz jakoś samo poszło.”

MateUsz siedlecki „Doskonale pamiętam moje początki w holandii. z całą pewnością nie należały one do najłatwiejszych. zaczynałem z naprawdę niskiego pułapu. budzik dzwonił o 5 rano, kolejnych 11 godzin spędzałem w pracy. weekend składał się tylko z niedzieli, którą zazwyczaj spędzało się w domu, ponieważ po całym tygodniu zwyczajnie nie było siły na wycieczki i zwiedzanie. takie sobie wymyśliłem wakacje. w październiku trzeba było wracać na uniwerek”. Mateusz od zawsze interesował się pracą w mediach. pierwsze dziennikarskie kroki stawiał jeszcze podczas studiów. „zdarzyło mi się współpracować z kilkoma redakcjami. przez dość długi czas pracowałem jako copywriter, pisząc artykuły na przeróżne tematy. później postanowiłem zrobić coś, co bardziej odpowiadałoby moim zainteresowaniom. stąd też współpraca z kilkoma portalami muzycznymi, dla których pisałem newsy, recenzje czy relacje z koncertów. w zasadzie to wszystko zaczęło się od muzyki, a potem już tak jakoś samo poszło” – mówi. szczęśliwy traf sprawił, że udało mu się pogodzić fascynację mediami z zamiarem zamieszkania w holandii. „przez te kilka lat zdobyłem doświadczenie dziennikarskie oraz cenną wiedzę dotyczącą zagadnień związanych z podjęciem zatrudnienia na terenie holandii. większość problemów, z którymi na co dzień zmagają się tu nasi rodacy, znam z autopsji. Dlatego też, kiedy usłyszałem o radiu pracuj.fM, postanowiłem spróbować. w ten właśnie sposób zostałem prezenterem programu „bhp – bardziej holenderscy polacy”. „nasze radio ma jeden nadrzędny cel – ułatwienie polakom życia w holandii. zarówno ja, jak i cała redakcja, skupiamy się przede wszystkim na udzielaniu wszelkich niezbędnych informacji dotyczących pracy w holandii oraz wyjaśnieniu tych zagadnień, które bezpośrednio wiążą się ze stałym pobytem w tym kraju. w naszym studiu gościmy przedstawicieli najróżniejszych zawodów – właścicieli firm, tłumaczy, specjalistów ds. zatrudnienia, artystów, księgowych, polityków, nauczycieli holenderskiego czy nawet trenerów rozwoju osobistego. wszyscy oni udzielają wielu naprawdę cennych wskazówek odnośnie tego, jak w pełni wykorzystać możliwości, które otwiera przed nami holandia”. Mateusz zapytany o to, co najbardziej lubi w swojej pracy, odpowiada: „praca w radiu to przede wszystkim ciągły ruch

i poznawanie nowych ludzi. wszystko kręci się wokół słów „agenda” i „deadline”. każdy wywiad staram się przygotowywać inaczej niż poprzedni. Chodzi przede wszystkim o zaciekawienie słuchaczy i ukazanie im pełnego obrazu ich szans w holandii. najważniejsze jest chyba to, żeby lubić to, co się robi. wtedy satysfakcja przychodzi sama”. postanowiliśmy też zapytać Mateusza o to, jakie są jego zdaniem najistotniejsze różnice między polską i holandią? „Myślę, że każdy, kto spędził w holandii chociaż kilka miesięcy, z pewnością jest w stanie wskazać przynajmniej kilka. oczywiście, że różnice w zarobkach i ogólnym poziomie życia są dość znaczne. Dokonując tego typu porównań należy jednak pamiętać o tym, że polska jest demokratycznym państwem dopiero od 25-ciu lat. nie chcę w tym miejscu bawić się w eksperta do spraw historycznych uwarunkowań aktualnej sytuacji gospodarczo-politycznej, ponieważ należę do pokolenia, które upadek muru berlińskiego oglądało z perspektywy nocnika. Demokracja, jako forma sprawowania rządów, z całą pewnością się sprawdza. wydaje mi się jednak, że minie jeszcze trochę czasu, zanim w pełni nauczymy się nią posługiwać”. praca w radiu pochłania zdecydowaną większość czasu Mateusza. zapytany o to, w jaki sposób odpoczywa od codziennych obowiązków, odpowiada z lekkim uśmiechem: „nie chcę zabrzmieć, jak typowa kandydatka na miss świata, ale chyba jednak muszę powiedzieć, że „interesuję się muzyką i sportem”. późne wieczory to zazwyczaj internetowe polowania na nową muzykę albo posiedzenia z gitarą. w każdy weekend staram się wybrać na jakiś koncert. Środek tygodnia to zawsze piłkarska liga Mistrzów”. na zakończenie poprosiliśmy Mateusza o kilka słów dla naszych rodaków. po chwili namysłu odpowiedział: „jestem prezenterem polskojęzycznego radia w holandii. na co dzień rozmawiam w studiu z polakami, którym udało się osiągnąć tutaj sukces. łatwo daje się zauważyć ich wspólne stanowisko w tej sprawie – jeżeli chce się cokolwiek osiągnąć, absolutną podstawą jest nauka języka niderlandzkiego. ja już zacząłem, a ty? • posłuchaj na żywo polskiego radia w holandii: www.pracuj.fm.

poPolsku nr 12 • 04

wYMYsiÖeRYŚ:

SPoKReWNioNY Z NideRlaNdZKiM JĘZYK W PolSce

kot sieje terror w nootdorp rudy kot z położonego w prowincji holandia południowa nootdorp udowodnił, że nie tylko wśród ludzi są psychopaci. zwierzę najwyraźniej uważa się za tygrysa – boleśnie dowiedziały się o tym dwa psy i jeden z ich właścicieli, których kot poranił. koci psycholog orzekł, że kot prawdopodobnie mógłby się zmienić, gdyby jego właściciel poszedł z nim na specjalne szkolenie. kto odważy się przekazać tę wiadomość kociemu terroryście? •

gdy w holandii słyszysz, że „ktoś dostał za swoje” (nid. boontje komt om z’n loontje), oznacza to, że ktoś, kto zrobił innemu coś złego, dostał zasłużoną karę. tak, jak było to w przypadku złodzieja, który ukradł kilka noży ze sklepu w północnym amsterdamie. by nie zostać złapanym, postanowił dobrze ukryć noże. tak dobrze, że wbił je we własną skórę, przez co zaczął mocno krwawić. oczywiście nie pozostało to niezauważone i szybko go złapano. •

przez ponad siedem wieków wymysiöeryś był językiem potocznym, używanym w położonej w południowej polsce miejscowości wilamowice. jako że obecnie posługuje się nim około 60 osób, język ten jest skazany na wymarcie.

maczona na niderlandzki oznacza „oko willema”, co jeszcze bardziej uwydatnia to prawdopodobieństwo. w okresie rozkwitu etnolektu wilamowickiego posługiwało się nim 2000 użytkowników.

historia Użytkownicy etnolektu wilamowickiego, który z biegiem czasu zaczął brzmieć bardziej jak niemiecki niż niderlandzki, mówią, że pochodzą od osadników z niderlandów, czyli z holandii. jeśli tak jest, etnolekt wywodzi się ze średniowiecznego języka niderlandzkiego (nid. Middelnederlands), którym posługiwano się na ternie holandii w latach 1200 do 1500. archiwalne dokumenty wskazują na to, że użytkownicy wymysiöeryś mają rację. polski król dał pewnemu willemowi i grupie ludzi z zachodu zgodę na osiedlenie się na obszarze, gdzie obecnie na mapie leżą wilamowice. Miasto zostało najprawdopodobniej założone przez tychże osadników. nazwa wilamowice przetłu-

wyjaŚnienie DłUgiego żyCia wyMysiÖeryŚ pozornie dziwne wydaje się to, że etnolekt wilamowicki przetrwał tak długo mimo małej ilości użytkowników. istnieje jednak logiczne wytłumaczenie. w Xiii wieku południowa część polski była dość pustynnym i opuszczonym obszarem. w ten sposób zachodnia kultura dotarła również na te tereny polski. to podejście dało rezultaty, bowiem wilamowice rozrosły się do stosunkowo zamożnego miasta handlowego, które utrzymywało dobre kontakty z dużymi miastami takimi jak berlin, wiedeń i triest. pewną rolę odegrał też prawdopodobnie fakt, iż do pierwszej wojny światowej w wilamowicach zawierano niewiele mieszanych małżeństw. powstała swego rodzaju tradycja, według której należało poślubić osobę ze swojego miasta, dzięki czemu pieniądze oraz inny majątek zostawał w gminie. •

ogroMne MeDUzy

na Holenderskim wybrzeŻu holenderskie wybrzeże znane jest z tego, że pojawiają się na nim niesamowicie duże meduzy. tego roku są naprawdę bardzo duże. Mówiąc dokładniej: napotkano niedawno meduzę, która miała pół metra średnicy i ważyła jedenaście kilo. Meduzy takich rozmiarów nazywa się też „morskimi grzybami” (nid. zeepaddenstoelen). zwierzęta te są w tym roku tak duże ze względu na to, że tegoroczna zima w holandii była lekka. podczas zimnych zim meduzy po prostu umierają, jednak teraz temperatury były na tyle wysokie, że udało im się przeżyć zimę i osiągnąć imponujące rozmiary. nie są jednak niebezpieczne. •

cube ADWOKAT DLA POLAKÓW W HOLANDII www.schelstraete-wawrzyniak.nl -wawrzyniak.nl www.prawopracy.nl Kontakt Dr. Hub van Doorneweg 181 5026 RD Tilburg The Netherlands Tel: 0031 (0) 13-5114420 Fax: 0031 (0) 13-5114290 E-mail: info@schelstraete.nl

WIZYTÓWKI, ULOTKI, PLAKATY PROJEKTOWANIE LOGOTYPÓW SKŁAD DTP: gazety, foldery, katalogi rozmawiamy po polsku cubedesign.dtp@gmail.com +31 647 066 841 +31 659 306 618

poPolsku nr 12 • 05

stUletni szlak tUrystyCzny

amsterdam – arnHem

otwarty na nowo nie tak dawno temu ponownie otwarto pieszy szlak turystyczny amsterdam – arnhem. jest to niezwykłe wydarzenie biorąc po uwagę fakt, iż trasa ta po raz pierwszy została otwarta w roku 1914, co czyni ją najstarszym szlakiem turystycznym w holandii. trasa ma długość 150 kilometrów. •

metal, Żelazo i stal: różniCe W codziennym życiu mamy do czynienia z wieloma metalowymi przedmiotami. Chociaż czy na pewno metalowymi? Niektórzy będą dowodzić, że niektóre przedmioty są z żelaza, inni za to będą twierdzić, że te same przedmioty wykonano ze stali. Jakie są właściwie różnice? Metal pod nazwą „metale” kryje się szereg pierwiastków z kilku rzędów układu okresowego. najważniejszą cechą metali jest ich mała elektroujemność (miara tendencji do przyciągania elektronów przez atomy danego pierwiastka, gdy tworzy on związek chemiczny z atomami innego pierwiastka). sprawia to, że elektrony nie wiążą się mocno ze rdzeniem i dzięki temu łatwo tworzą dodatnio naładowane jony (atomy lub cząsteczki o mniejszej lub zwiększonej liczbie atomów), z których tworzy się sól. Metale można rozpoznać po tym, że błyszczą, mają wysoką plastyczność, ciągliwość, wysoką temperaturę topnienia i zdolność do przewodzenia ciepła oraz energii elektrycznej. popularne metale to żelazo, ołów, aluminium, miedź, srebro i złoto.

Ujmując to prosto: oznacza to, że wokół przedmiotu wykonanego z materiału ferromagnetycznego, takiego jak żelazo, wytwarza się stałe pole magnetyczne. skorupa ziemska składa się w przybliżeniu z 5% żelaza. Czyste żelazo wytwarza się z rud żelaza izolowanych poprzez redukcję z węglem w wysokiej temperaturze. kopalnie żelaza znajdują się w zasadzie we wszystkich częściach świata, jednak największe obszary wydobycia znajdują się w Chinach, brazylii, australii, rosji i indiach. w sumie obszary te zapewniają około 70% produkcji światowej. ponadto żelazo występuje w żywności. przykładowo: w mięsie, rybach, zbożach, fasoli i warzywach strączkowych. ludzki organizm potrzebuje żelaza, mimo że w dużych ilościach jest ono trujące i może powodować problemy ze zdrowiem.

żelazo żelazo jest zatem rodzajem metalu.naturalne żelazo ma szorstką powierzchnię i szary kolor. tak jak nikiel i kobalt, żelazo jest metalem ferromagnetycznym.

stop stop jest stałą mieszaniną metalu i jednego lub więcej innych pierwiastków. w znaczeniu bezwzględnym, stop jest stałym roztworem substancji stałych w innym

metalu. wiele metali w stanie płynnym można połączyć z innymi. w metalurgii rozróżnia się stopy do obróbki plastycznej (to stop, który przyjmuje swoją końcową formę przy użyciu techniki transformacji) oraz stopy odlewnicze (stop, w którym po wlaniu płynnego metalu do odpowiedniej formy od razu przyjmuje on swoją formę końcową). istnieje też rozróżnienie na stopy interstycjalne (gdzie elementy stopu znajdują się w jamach o strukturze kryształu) oraz stopy wtórne (gdzie elementy stopu zastępują atomy metalu bazowego w strukturze kryształu). przykładowymi stopami są mosiądz (miedź i cynk) oraz stal nierdzewna (na przykład połączenie żelaza z chromem). być może kiedykolwiek zastanawiałeś się, dlaczego wiele produktów faktycznie wykonuje się ze stopu. odpowiedź jest prosta: czyste metale nie posiadają pożądanych cech. bo co wybierzesz: wykonany z czystego żelaza nóż, który szybko rdzewieje, czy nóż ze stali nierdzewnej? •

poPolsku nr 12 • 06

MistRZowie ZaKoŃCZoneGo

SeZoNU PiŁKaRSKieGo najbardziej prestiżowe zawody piłkarskie dobiegły końca. w niektórych krajach pozycje końcowe były zaskakujące, ale w innych – nie tak bardzo.

104-letni polak przebiegł

100 metrów

w rekorDowyM Czasie

w holandii po raz czwarty z rzędu i po raz 33 w historii trofeum zdobył ajax. jego największy rywal feyenoord zajął drugie miejsce, z wynikiem gorszym tylko o cztery punkty. niemiecką bundesligą żelazną ręką rządzi bayern Monachium. z aż 19 punktami przewagi nad drugą borussią Dortmund klub z południa niemiec znów został mistrzem. tym razem ani fC barcelona, ani real Madryt nie mogą nazwać się hiszpańskim numerem 1. Mistrzem zostało atlético Madrid – po raz pierwszy od roku 1996. włoskim mistrzem po raz kolejny został juventus, który – podobnie jak bayern Monachium w niemczech – zdystansował numer 2 (as roma) zdobywając aż o 17 punktów więcej i tym samym zdobył „scudetto”. w anglii, Manchester City wygrał po raz drugi (w przeciągu trzech lat) trzymającą w napięciu walkę, w której przez długi czas to liverpool i arsenal miały szansę na zostanie mistrzem. •

stanisław kowalski może śmiało nazwać się „twardym sportowcem”. 104-letni polak przebiegł dystans 100 metrów w czasie 34 sekund, dzięki czemu ustanowił rekord życiowy w biegu na tym krótkim dystansie. - Czuję się jak w niebie - powiedział kowalski, który po ustanowieniu tego fantastycznego wyniku oznajmił, że jeszcze się nie wybiegał. - już myślę o następnych zawodach w bieganiu. Muszę coś robić! kiedy zastukam już do bram nieba, muszę przecież opowiedzieć świętemu piotrowi, co robiłem na ziemi! •

sPoRt to sPoiwo

dZiSieJSZeGo SPoŁecZeŃSTWa niegdyś to kościół był łącznikiem społeczeństwa. obecnie liczba wierzących mocno się zmniejszyła, w związku z czym pojawił się następca kościoła. według socjologa ruuda stokvisa – jest nim sport. w książce socjologa „puste kościoły, pełne stadiony: sport i społeczne funkcje religii” wyjaśnia on, że społeczna funkcja religii została przejęta przez inne instytucje, które aktywnie działają na polu sportu i rozrywki. jednym z najważniejszych współczesnych środków łączących ludzi jest, według stokvisa, sport. sport przyczynia się do formowania norm moralnych i budowania społecznych więzi oraz daje człowiekowi poczucie sensu. nie tylko młodzież uprawiająca sport, ale też fani sportu odczuwają społeczne oddziaływanie świata sportu. Dzięki temu sport odgrywa coraz ważniejszą rolę w społeczeństwie. stokvis przekonująco pokazuje w swojej pracy, że religia i sport mają ze sobą dużo więcej wspólnego, niż nam się wydaje i są ze sobą ściśle powiązane. •

poPolsku nr 12 • 07

Film o micHielu de ruyterze

brad i angelina znowu razem

frank lammers zagra tytułową rolę w filmie fabularnym o życiu morskiego bohatera, Michiela de ruytera (1607-1676). aktor - zwycięzca złotego Cielca za rolę taksówkarza w filmie „nachtrit”, często pojawiający się w reklamach telewizyjnych promujących supermarkety jumbo – zajmie miejsce yoricka van wageningena, który był pierwszym wyborem producentów. ponieważ jednak nie mogli oni dojść z artystą do porozumienia na temat wysokości gaży, ostatecznie wybór padł na lammersa. oprócz tego ostatniego, ważne role w filmie zagrają także barry atsma (jako adiutant De ruytera) oraz egbert-jan weeber. film otrzymał budżet opiewający na osiem milionów euro i zostanie nakręcony w wielu miejscach w holandii. na przykład zdjęcia pogrzebu De ruytera powstaną na placu De Dam, ale plan filmowy obejmie też różne miejsca w prowincji zelandia, na wyspie texel, na Morzu wattowym i w sali rycerskiej. wykorzystany zostanie także okręt zjednoczonej kompanii wschodnioindyjskiej - batavia. stworzenie filmu fabularnego o holenderskiej historii to niełatwe zadanie. wcześniej podjął się tego reinout oerlemans, reżyser filmu „nova zembla”. film, którego premiera odbyła się około czterech lat temu, okazał się dużym hitem. obejrzało go ponad 800.000 widzów. zaprezentowany niedawno film „kenau” musi natomiast jeszcze trochę poczekać, by zapracować sobie na miano kasowego hitu. •

DJ MaRCel wooDs KoŃcZY KaRieRĘ! odnoszący sukcesy Dj Marcel woods, po wieloletniej międzynarodowej karierze rzuca na ring przysłowiowy ręcznik. tym samym staje się pierwszym holenderskim didżejem z tzw. złotej generacji, który ogłosił zakończenie kariery. woods, który rozpoczął karierę w 1988 roku, często występował na głównych scenach takich wydarzeń, jak Mysteryland, sensation, trance energy i MayDay. ponadto jest odpowiedzialny za wysoko notowane kompilacje i single na Dance Charts. Didżej i producent da 24 maja br. swój ostatni, oficjalny show, który będzie można zobaczyć podczas festiwalu home-town w eindhoven. Czeka nas więc prawdziwy, domowy pokaz sił. pionier Marcel woods ma za sobą imponującą karierę. znany jest między innymi z hymnu trance energy z 2006 roku i słynnego remiksu dla utworu tytułowego sensation. w roku 2011 współpracował także z tiesto nad singlem „Don’t Ditch”. w sumie woods wydał 13 albumów i ponad 30 singli. jednymi z najwyższych punktów w jego karierze było przygotowanie essential Mix dla radia bbC1, założenie

wytwórni Musical Madness oraz wysokie notowania na liście DjMag top 100. ojCostwo Marcel ma dwoje małych dzieci, którym chce obecnie poświęcić swoją całkowitą uwagę. sam 45-letni didżej twierdzi: „zwyczajnie nie dam rady kontynuować mojej międzynarodowej kariery”. strona internetowa: www.marcelwoods.com. •

adele trzeci album adele zatytułowany będzie prawdopodobnie „25”. w wiadomości zamieszczonej na twitterze, piosenkarka pożegnała się z pierwszymi 25 latami swojego życia pisząc: „żegnaj 25… do zobaczenia później w tym roku”. fani upatrują w tym nowego tytułu dla kolejnego albumu artystki. sześć lat temu adele także wydała płytę, której tytuł powiązany był z jej wiekiem. Chodzi o pierwszy album, „19”. również jej drugi album, „22”, który został wydany w 2011 roku, odpowiadał nazwą wiekowi adele. Dlatego aż prosi się o powiedzenie „do trzech razy sztuka”! •

po niemal 10 latach przerwy, najbardziej popularna para hollywoodu ponownie nakręci wspólny film. brad pitt i angelina jolie zagrają razem w ekranizacji skryptu, którego autorką jest właśnie angelina. na temat samego filmu nie wiadomo jeszcze zbyt wiele. ludzie związani z produkcją twierdzą jednak, że będzie to dramat miłosny. jeśli wszystko się uda, będzie to drugi raz, kiedy pitt i jolie będą pracować razem. po raz pierwszy mogliśmy ich oglądać w filmie „Mr. and Mrs. smith”. film odniósł kasowy sukces – w samej tylko ameryce północnej zarobił 186 milionów dolarów. •

Żigolak burmistrza z maastricHt zamierza siĘ wygadaĆ albert Verlinde, stały prezenter programu rtl boulevard, będzie musiał się zmierzyć z dość bolesnym wyznaniem. ruud schepers, 24-latek, który w ubiegłym roku zasłynął jako „żigolak” burmistrza onno hoesa (małżonka alberta), zamierza przelać swoją historię na papier. głównym wątkiem będzie oczywiście jego pozamałżeński romans z o 28 lat starszym burmistrzem Maastricht i jednocześnie mężem alberta Verlinde. tytuł książki „Mój rok z onno” mówi sam za siebie. hoes został przyłapany na pocałunkach z ruudem w ubiegłym roku. jego cudzołóstwo naraziło miasto Maastricht na negatywny obraz w wiadomościach. rada miejska wybaczyła jednak onno tę „pomyłkę”. także albert okazał się bardzo wyrozumiały i razem postanowili uczynić wszystko, by ratować swój związek. a ruud? Cóż, ten ma już nowego przyjaciela. •

glennis grace bĘdzie znów graĆ koncerty! fani glennis grace mogą radować swoje serca. od lutego 2015 roku powraca ona na deski teatrów. jej pierwsze tournée po teatrach odwiedziło 14.000 osób i, jak sama twierdzi: „chętnie ponownie przeżyję to doświadczenie w przyszłym roku”. nowe tournée teatralne rozpocznie się 25. lutego 2015 roku w teatrze gooiland w hilversum i zakończy 1. czerwca w teatrze beatrix w Utrechcie. w sumie odbędzie się 19 spektakli, na które już rozpoczęła się przedsprzedaż. informacje: www.glennisgrace.nl. •

poPolsku nr 12 • 08

ŁaPaCZ SNÓW

PRZEPIS: kUrCzak

Dysponujemy Chcesz, abyśmy rozwikłali znaczenie twojego snu? wyślij go nam, a z przyjemnością o nim napiszemy. oczywiście anonimowo! jak już wiecie, snów można doświadczać z różnych powodów. Czasami dlatego, że doznaliśmy czegoś w danym dniu, ale czasem z powodu czegoś, co jest w nas głęboko zakorzenione, a czemu w prawdziwym życiu zaprzeczamy. jednak nasza podświadomość próbuje wciąż przetworzyć te uczucia, a może nawet uczynić nas świadomymi tego, co dzieje się w naszym życiu i z czym właściwie powinniśmy wreszcie coś zrobić. tak właśnie jest w przypadku snu, nadesłanego do nas przez s.

w Coli

Może brzmi to nieco dziwnie, ale cola zapewnia wspaniały, lepki sos bbQ. bardzo łatwy przepis dla każdego! skłaDniki:

1 kg pałeCzek (UDek) lUb skrzyDełek z kUrCzaka • sól i pieprz • 200 g CieMnego CUkrU trzCinowego • 8 łyżek stołowyCh keCzUpU poMiDorowego • 4 łyżki stołowe głaDkiej, ostrej MUsztarDy • 600 Ml CoCa Coli (ŚwiaDoMie nie Cola light!)

przygotowanie:

• rozgrzej piekarnik do 180 stopni. • włóż kurczaka do naczynia do pieczenia, albo garnka przystosowanego do użycia w piekarniku (bez plastikowych elementów!). • posyp kurczaka solą i cukrem. wymieszaj keczup i musztardę ze 100 ml coli. rozłóż powstałą mieszankę równomiernie na kurczaku. wlej resztę coli. wstaw do piekarnika i piecz przez 2 godziny. Uważaj, by danie się nie przypaliło, efekt pieczenia różni się w zależności od rodzaju naczynia do pieczenia i tego, jak głęboko kurczak zanurzony jest w coli. • wyjmij naczynie z piekarnika. jeśli sos nadal jest rzadki, wyjmij kurczaka i postaraj się zagęścić sos w garnku na wysokim ogniu. Uważaj – to może stać się bardzo szybko! zwróć też uwagę na rozpryskiwanie się sosu, przyda się pokrywka. • lepkiego kurczaka podawaj z bułką paryską, frytkami i warzywami. to prawdziwa uczta i gwarantowany sukces kulinarny! smacznego!

pozdrawiam serdecznie, Minnie • przyśnił Ci się sen, którym chcesz podzielić się z Minnie? wyślij maila z jego opisem na adres redactie@popolsku.nu. oczywiście wszystkie reakcje pozostaną anonimowe.

Promocje.nl

r te in

w to

r te in

-30% % -80

„Bardzo często śni mi się, że wypadają mi zęby. Albo, że któryś z nich mi się łamie. Czasem we śnie wybieram się do dentysty, a tam sprawy przybierają jeszcze gorszy obrót. Wypada mi jeszcze więcej zębów, a nawet zaczynam je rozgryzać. Wtedy wpadam w panikę i nie wiem już, co mam dalej robić. Patrzę w lustro i widzę w dziąsłach dziury po moich brakujących zębach. Co chwila dostaję napadów płaczu. Wtedy często budzę się z nieprzyjemnym uczuciem. W takim momencie odczuwam ulgę, że to tylko sen, ale po tego rodzaju snach nie czuję się bezpiecznie. Co to może oznaczać?”. ponieważ często takie sny są bardzo gwałtowne, postanowiłam skontaktować się z nadawczynią listu i dowiedzieć się nieco więcej o jej prywatnej sytuacji. Dzięki temu wiem już, co jest przyczyną złych snów. kobieta, która je śni, znajduje się obecnie w bardzo napiętym związku, w którym partner często ją zdradza. ona dobrze o tym wie, ale nie ma odwagi, by coś z tym zrobić, ponieważ boi się dalej iść przez życie sama. zostałaby wtedy bez dachu nad głową i nie wie, gdzie miałaby się udać. podpowiedziałam jej kilka rozwiązań, ale sama będzie musiała zmierzyć się ze swoją nieszczęśliwą i niepewną sytuacją. jest tego warta, by znów przejąć kontrolę nad swoim życiem. bo wypadające we śnie zęby wskazują na utratę kontroli, w połączeniu z faktem, iż bardzo dobrze wie, że jest oszukiwana, ale właściwie temu zaprzecza. życzę jej wiele siły i mam nadzieję, że wybierze siebie.

Kody rabatowe, zniżki i gratisy w Holandii

www.e-rookshop.nl

Ekskluzywne rabaty i zniżki

E-PAPIEROSY

RABAT

promocje.nl

Oferta ważna do: 31.07.2014 r.

ep r te in ne

w to

Nie wiesz jak skorzystać z rabatu lub promocji?

r te in

135

euro

l Sk

minimum

p le

W tym miesiącu zaoszczędzisz

Oferta ważna do: 15.07.2014 r.

www.betaalbaar-slaapcomfort.nl

www.bodyfashionstore.com

ŁÓŻKA I MEBLE DO SYPIALNI

ARTYKUŁY I BIELIZNA DLA KOBIET

RABAT

Masz ciekawą propozycję?

Napisz do nas! pomoc@promocje.nl

promocje.nl Oferta ważna do: 31.07.2014 r.

Wszystkie oferty promocyjne zostały przygotowane za zgodą ich właścicieli oraz przy współpracy z magazynem poPolsku i serwisem Promocje.nl. Nie bierzemy odpowiedzialności za błędne lub niewłaściwe użycie kodu.

poPolsku nr 12 • 09

wygraj lalkĘ lalaloopsy! lalaloopsy to szmaciane laleczki, które w magiczny sposób zostały powołane do życia, gdy tylko ostatnie ukłucie igły zakończyło szycie. każda lalka ma własną osobowość, pasującą do materiału, z którego została wykonana. Charakter każdej lalki określony jest przez fikcyjny temat, a za datę jej urodzin przyjmuje się dzień, w którym zakończono jej szycie. lalki zostały zaprojektowane po to, by nauczyć dzieci, że każdy jest na swój własny sposób wyjątkowy. zadaniem lalek jest uświadamianie, że stare rzeczy mogą znów stać się nowymi, wszystko może być użyte ponownie i nic nigdy nie będzie utracone. zostały zaprojektowane po to, by pobudzać wyobraźnię i kreatywność dzieci oraz udzielić im ważnych życiowych lekcji na takie tematy, jak różnorodność, indywidualność oraz świadomość, że wszystko zasługuje na drugie życie. lalaloopsy żyją w zwariowanym świecie pełnym szalonych niespodzianek. z m.in. Mini lalaloopsy, miłością lalczanej matki i odrobioną fantazji, magia lalaloopsy pozostanie z nami na wieki! w 13. numerze popolsku zastąpimy lekcję języka niderlandzkiego (str. 21), stroną poświęconą dzieciom. aby nieco wprowadzić was w nastrój, postanowiliśmy rozlosować wśród czytelników popolsku oryginalną lalkę ocean seabreeze™ o wartości 35€. ocean seabreeze™ wykonana jest z muszli. Uwielbia pływać i nic nie sprawia jej większej przyjemności, jak wstrzymywanie oddechu pod wodą i nurkowanie na dnie morza, gdzie znajdują się najpiękniejsze muszelki. została wykonana 8 stycznia, w Dzień kąpieli z bąbelkami. na stronie www.lalaloopsy.com znajdziesz zarówno informacje o niej, jak i o jej przyjaciołach. strona dostępna jest także w języku polskim! • każda lalaloopsy ma swojego zwierzęcego przyjaciela. wyślij maila na adres redactie@popolsku.nu, podając w treści informację o tym, które zwierzątko jest przyjacielem lalki ocean seabreeze™. spośród wszystkich nadesłanych maili, wylosujemy zwycięzcę, który otrzyma jedną lalkę. o wygranej poinformujemy mailowo.

długie, gĘste włosy w CiągU DwóCh goDzin! najbardziej popularnym środkiem do przedłużania włosów jest prawdopodobnie metoda great lengths. pasma włosów dołączane są do twoich własnych włosów za pomocą niewielkich łączeń. piękny efekt utrzymuje się około 4 miesięcy, a ponieważ w tym czasie twoje własne włosy rosną, po tym czasie należy je zdjąć lub wymienić. pasma włosów wykonane są z włosów pochodzących z hinduskich świątyń. na południu indii znajdują się świątynie hinduskie, gdzie tamtejsi mężczyźni i kobiety oferują swoje włosy, by podziękować bogom za pomoc lub o nią poprosić. największym i najważniejszym z takich klasztorów jest klasztor tirupati, znajdujący się na północ od Chennai. Codziennie pojawia się tu do 50.000 wiernych z całych indii, aby się modlić, składać ofiary i ścinać włosy. ofiary składane z włosów to pradawna tradycja. więcej na temat tej metody wydłużania włosów przeczytasz na stronie www.greatlengths.nl. opłaty wnosisz za jedno pasmo włosów, tak więc (w zależności od długości) za jedno pasmo zapłacisz około 6€. •

Są takie kobiety, które mają naprawdę wszystko! Piękne włosy, długie paznokcie i wspaniałą figurę. Wydaje ci się, że są perfekcyjne i mogą sprawić, że czujesz się gorsza. Niepotrzebnie! Obecnie możesz kupić niemal wszystko, co sprawia, że kobieta wygląda zjawiskowo. Środków pomocy aż nadto, wybór należy więc do ciebie!

Nie: RodZice MÓWiĄ Je do SWYcH DZieCi ŚReDnio 27 RaZY na DZieŃ w powszedni dzień, słowo „nie” rodzice wypowiadają do swoich dzieci średnio 27 razy. głównie wtedy, gdy ich pociechy robią coś, czego im nie wolno, marudzą lub proszą o coś słodkiego. również popołudniowe zabawy w domu i czas obiadokolacji, to prawdziwe momenty„nie” w życiu młodej rodziny. Dane pochodzą z badania Motivaction, przeprowadzonego pośród rodziców dzieci w kategorii wiekowej od 4 do 8 lat. najważniejszym z powodów wypowiadania „nie” jest chęć „wyznaczania granic” oraz „bycia

konsekwentnymi”. siedem procent przyznaje, że używanie „nie” jest dla nich „rodzajem przyzwyczajenia”, a trzy procent wykorzystuje to zaprzeczenie, ponieważ „nie chcą wypaść, jako osoby słabe”. z powodu „nie” cierpią zwłaszcza sześciolatki, które słyszą taką odpowiedź średnio 31,5 raza dziennie. kolejne miejsce zajmują ośmiolatki, do których „nie” mówimy 22 razy na dzień. aż 72 procent rodziców – w tym szczególnie matek – obwinia się z tego powodu. w miarę jak ich dzieci rosną, zwiększa się także poczucie winy. •

��A

ŁYCZKOWSKA kobieta XXi wieku współczesne kobiety są bardziej aktywne zawodowo, później zawierają małżeństwa i rodzą mniej dzieci, niż 20 lat temu. kobiety XXi wieku definiują siebie poprzez pryzmat osiągnięć zawodowych, ambicji, osobowości, a mniej przez to, czy są matkami czy żonami, choć to nadal silny bodziec spełnienia. kobieta jest jak słońce świecące własnym światłem. Światło tym jaśniejsze, że kobiety są obecnie znacznie lepiej wykształcone, niż mężczyźni. z raportu oświaty wynika, że wśród osób w wieku od 19 do 24 lat, studiuje ponad 60 procent pań i jedynie 42 procent panów. i na tym się nie kończy. współczesna kobieta pragnie się ciągle rozwijać. Świadczy o tym zróżnicowana oferta warsztatów rozwoju osobistego, odzwierciedlająca nasze potrzeby oraz po brzegi wypełnione sale. zarówno w polsce, jak i tu, w holandii znalazłam ich całe mnóstwo. w kilku, ku mojej frajdzie, wzięłam także udział. edukacja biznesowa, zajęcia szamańskie, joga śmiechu, czy tygodniowy detoks z lewatywami odtruwającymi ciało i duszę – tematy czasem zadziwiają. kobiety stanowią 95 procent osób obecnych na salach. z czego to wynika? Mam w tej kwestii własną teorię. kobiety często obarcza się w domu i rodzinie liczniejszymi obowiązkami, niż mężczyzn. natomiast w życiu społecznym czy zawodowym często spycha się je na drugie miejsce. Dlatego też przez wieki wyrobiłyśmy w sobie szczególną cechę: potrafimy wykorzystywać rezerwy własnej energii do powiększenia swojego potencjału. gatunkowo niewiele różnimy się od mężczyzn, mamy podobne potrzeby spełniania się. stąd tkwi w nas przekonanie, że aby w życiu się sprawdzić, potrzeba nam czegoś więcej, niż dzieci. zajrzyjmy na warsztaty rozwoju– kobiety, do księgarni – kobiety, na sale taneczne – kobiety, do kościołów –wszędzie, w zdecydowanej większości, kobiety. ta chęć rozwoju niesie jednak pewne pułapki i zagrożenia, już podaję przykład. Moja przyjaciółka brała niedawno udział w warsztatach dotyczących budowania bliskich relacji z partnerem i rodziną. kiedy się dowiedziałam, że chodzi tam sama, bez partnera, a salę wypełnia 99 procent kobiet, zbladłam z szoku. i co jej z takiego warsztatu? nawet jeśli sama usprawni komunikację w związku, to będzie to tylko jednostronna poprawa. bo do tanga trzeba dwojga, jak śpiewał Cugowski. kolejnym zagrożeniem jest przejmowanie męskich wzorców, takich jak rywalizacja, ciągła presja odnoszenia sukcesów, czy tkwienie w zimnym świecie, w którym niezależność finansowa jest ważniejsza niż bliskie związki z ludźmi. to z kolei powoduje nieustanny stres i życie w napięciu. Ciężko o odnowienie zasobów energii, których tak bardzo potrzebujemy do samodoskonalenia się. i tu koło się zatacza. wszystko jest dobre, jeśli odpowiednio wyważone. Mam tutaj więc cichą nadzieję, że zbuntujemy się trochę i przestaniemy tak dużo wymagać od siebie, a zaczniemy wymagać od innych, w odpowiedni i zbalansowany sposób, oczywiście. kasia • kasia łyczkowska – Coach rozwoju osobistego i zawodowego

poPolsku nr 12 • 10

horoskop BARAN (21 marca – 20 kwietnia) W ubiegłym tygodniu pomogłeś komuś i on teraz chce odwdzięczyć się za przysługę. Dokładnie w momencie, w którym się tego spodziewasz. Przyjmij ofertę z entuzjazmem! BYK (21 kwietnia – 21 maja) Wszystko, co rozpocząłeś w ubiegłym tygodniu jest już gotowe albo prawie gotowe. W nadchodzącym tygodniu zasiądź więc wygodnie na sofie z książką i przez chwilę nie rób nic! BLIŹNIĘTA (22 maja – 21 czerwca) Zawsze wszystko wydaje się wyborem i to w dodatku twoim! Nie znosisz tego, że zawsze wszystko wydaje się spoczywać na twoich barkach. Jesteś wystarczająco silny. RAK (22 czerwca – 22 lipca) Jeśli będziesz prowokować ludzi, sprawy mogą potoczyć się we wszystkich kierunkach, także w tych złych. Zanim się zorientujesz ludzie zerwą z tobą kontakty i zostaniesz sam. LEW (23 lipca – 22 sierpnia) Spotykasz inne Lwy i masz problem z ich dumą. To sprawia, że zaczynasz się zastanawiać, to bardzo dobrze. Duma jest dozwolona, ale nie kosztem wszystkiego. PANNA (23 sierpnia – 23 września) Chociaż raz bądź bardziej ostrożny i nie przestawaj promieniować pewnością siebie. Jesteś tego wart. Twoja cierpliwość zostanie wystawiona na ciężką próbę, ale uda ci się. WAGA (24 września – 23 października) W najbliższych dwóch tygodniach nikt i nic cię nie złamie. Wiesz, co potrafisz i czego chcesz. Także twoja kondycja nigdy nie była lepsza. SKORPION (24 października – 22 listopada) Jeśli chodzi o związek, będzie cię prześladować twoja przeszłość. Ta osoba straszy w twoich myślach i naprawdę musisz dokonać wyboru. Albo nigdy więcej o tym nie pomyślisz, albo nie dokończysz tego, co wciąż nie jest zakończone. STRZELEC (23 listopada – 21 grudnia) Nigdy nie jest wystarczająco dobrze i ludzie z twojego otoczenia już za tobą nie nadążają. Zrób krok w tył i przez chwilę nic nie rób. To, co zasiałeś, musi mieć czas, żeby wyrosnąć. KOZIOROŻEC (22 grudnia – 20 stycznia) Walczysz z negatywnymi nastrojami i niepotrzebnie wyolbrzymiasz sprawy. Bądź nieco mniej cyniczny i nie aż tak krytyczny. Ludzie nie mają złych zamierzeń, to ty wstajesz lewą nogą z łóżka. WODNIK (21 stycznia – 19 lutego) To jest okazja do nawiązania nowych kontaktów! Nie pomijaj żadnego zaproszenia i zadbaj o to, by być tam, gdzie coś się dzieje. W nadchodzących tygodniach nastąpi zmiana kursu! RYBY (20 lutego – 20 marca) Wygląda na to, że nie jesteś w stanie podjąć żadnej decyzji bez koniecznych wątpliwości. A jeśli w końcu uda ci się jakąś podjąć, poddajesz w wątpliwość nawet ten wybór. Czas na trochę wolnego!

HolenDeRsKie filMY i naGoŚĆ:

cZY JedNo MoŻe SiĘ obYĆ beZ dRUGieGo?

Czy ostre, nagie sceny zawsze pojawiają się w holenderskich filmach, czy jednak jest to mocno przesadzona opinia? to zwykłe cliché, czy prawda? jest to pytanie, na które odpowiesz sobie tylko oglądając holenderskie filmy. w ubiegłym roku „nagość” była tematem holenderskiego festiwalu filmowego, na którym pokazano 15 filmów „eksponujących goliznę”. a takie tytuły jak bloot (paul Cohen, 2013) i nieUwe tieten (sascha polak, 2013), zdawały się pełnić honory w zakresie głównej tematyki festiwalu. wszystkie oczywiście z mocnym przymrużeniem oka, jednak faktem jest, że kino holenderskie ma długą historię w dziedzinie nagości w filmie. Dla tych, którzy chcieliby zgłębić tę tematykę, dostępnych jest wiele nagich scen z holenderskiej kinematografii, które zyskały miano klasyków i o których niemal każdy holender może coś powiedzieć lub pochwalić się ich znajomością. redaktorzy uznali, że konkretne ich opisywanie wykracza nieco za daleko, dlatego – w zamian za to – podajemy listę 10-ciu wspaniałych holenderskich filmów fabularnych, które z zupełnie innych (niż powyżej wymienione) powodów, warte są obejrzenia! •

top 10 holenDerskiCh filMów, które MUsisz zobaCzyć: jeśli chcesz oglądać filmy (także holenderskie) za darmo, wejdź na stronę: www.filmklapper.nl.

• schatjes! • turks fruit • flodder • zwartboek kter ouw bij de Do • komt een Vr • loft • De lift n nam kee • oesters va on im •s • De aanslag

holenderskie filmy przeważnie odnoszą sukcesy we własnym kraju. nieco mniej szczęścia mają jednak za granicą. jeśli chcesz się przekonać, które pięć holenderskich filmów zostało uznanych za najlepsze, a więc najbardziej docenione i najczęściej oglądane, przeczytaj poniższą listę: • zwartboek • simon • spoorloos • karakter • soldaat van oranje

snoutlout i reszta bandy młodych wikingów rzucają sobie wzajemne wyzwania w wyścigach smoków (najnowszym, popularnym sporcie), nierozłączna para przemierza nieodkryte krainy i poznaje nowe światy. kiedy nasza dwójka chroni się w tajemniczej jaskini lodowej, będącej kryjówką setki dzikich smoków, momentalnie wplątuje się w sam środek ogromnej bitwy, która stanowi zagrożenie dla pokoju.

Masz Chwilowo DoŚć holenDerskiego kina? i ChCesz się DowieDzieć, DlaCzego warto wybrać się Do kina w lipCU? Cóż, właŚnie Dlatego! od 2 lipca możesz oglądać film „how to train your Dragon 2” (pol. „jak wytrenować smoka 2”). w drugiej części trylogii spotykamy hiccupa i jego smoczego przyjaciela toothlessa, tym razem pięć lat po wydarzeniach z pierwszej części filmu. podczas gdy astrid,

Możesz też wybrać się na dostępny od 14-tego lipca film „Dawn of the planet of apes” (pol. „ewolucja planety Małp”). w „ewolucji…” podążamy za wciąż rosnącą grupą genetycznie zmutowanych małp, którym przewodzi Cezar. kiedy napotykają grupę ludzi, którzy najwyraźniej przeżyli niszczycielski wirus sprzed dziesięciu lat, czują się zagrożone. początkowo obie grupy podchodzą do siebie pokojowo, upływa jednak niewiele czasu, zanim wybuchnie wojna, mająca definitywnie określić, który z obu rodzajów ma tutaj władzę. •

sUDokU wypełnij cyfry od 1 do 9. każdy numer może pojawić się tylko 1 raz w każdym rzędzie, każdej kolumnie i bloku 3x3. rozwiązanie znajdziesz w polach a, b, C, D i e.

rozwiązaniem sudoku jest kod cyfrowy. na naszej stronie internetowej www.popolsku.nl możesz wpisać rozwiązanie w zakładce relaks. wśród wszystkich nadsyłających prawidłowe rozwiązanie wylosujemy 2 zwycięzców, którzy otrzymają bilety wstępu do neMo o wartości 15€ – www.e-nemo.nl. •

poPolsku nr 12 • 11

Dobre CV jest podstawą, jeśli szukasz pracy w Holandii!

Życiorys to pierwsze spotkanie z zagranicznym pracodawcą, dlatego jest to ważne, aby znajdowała się w nim jasna i odpowiednia informacja i przede wszystkim – zrozumiała dla zagranicznego pracodawcy. Chodzi o to, aby CV informowało o tym, kim jesteś i co potrafisz. Oto kilka praktycznych wskazówek jak napisać dobre CV:

Opisując swoje doświadczenie zawodowe, kieruj sie stanowiskiem, na które starasz się o pracę. Nie opisuj długo doświadczenia, które dla pracodawcy nie jest wazne.

• Dane osobiste – Nie zapomnij umieścić aktualnego numeru telefonu (z numerem kraju, w którym aktualnie przebywasz!), pod którym jesteś osiągalny/a w ciągu dnia oraz adresu e-mail. • Wykształcenie – Nie używaj skrótów i polskich nazw niezrozumiałych dla zagranicznego pracodawcy (np. LO). Nie pisz ogólnie „Technikum Mechaniczne”. Napisz np. „Średnia Szkoła Techniczna o kierunku...”. Napisz jakiego zawodu konkretnie sie wyuczyłe(a)ś i jaką (o czym) posiadasz wiedzę. Jeśli jest to ważne w ofercie, na którą reagujesz, wymień ewentualnie niektore przedmioty, które miałeś w szkole. • Doświadczenie zawodowe – Dobry opis doświadczenia i umiejętności jest najważniejszy w twoim CV. Na to przede wszystkim zwracają uwagę pracodawcy. Licz się z tym, że: • pracodawca holenderski nie zna polskich lub zagranicznych firm, dlatego oprócz nazwy firmy, napisz zawsze, co to za firma (np. co produkuje, jakiego rodzaju usługi wykonuje itd.). • wykonywane czynności w danym zawodzie w Polsce mogą różnić się od holenderskich, dlatego nie wymieniaj tylko zawodu ale opisz krótko co robiłe(a)ś. W niektórych zawodach (przede wszystkim w technicznych) jest bardzo ważne aby opisac znajomość narzędzi, maszyn lub pojazdów, z którymi ma się doświadczenie (np. rodzaj wózka widłowego). Jeśli szukasz pracy np. jako elektryk, napisz czy masz doświadczenie w budownictwie komunalnym czy przemysłowym, czy pracowałeś z niskimi czy wysokimi napięciami. Pracowałe(a)ś na budowie? Napisz co budowałe(a)ś domy, mosty czy drogi? Jeśli starasz się o pracę w rolnictwie lub ogrodnictwie,

Przyklad: Jeśli starasz sie o pracę w szklarni lub jako pracownik przy produkcji, nie opisuj na pół strony i na pierwszym miejscu np. doswiadczenia w administracji finansowej. Dla przyszłego pracodawcy to tylko dowód na to, że szukasz w zasadzie innej pracy i nie masz wystarczającej motywacji na stanowisko, o które sie starasz. Dane dotyczące doświadczenia zawodowego muszą być aktualne, więc należy je zawsze uzupełnić najnowszymi danymi! Nie wysyłaj CV, które kończy się np. dwa lata temu! Języki Nie zapomnij podać znajomości języków obcych, nawet jeśli znasz język tylko w stopniu podstawowym. Jeśli napisałe(a)ś w CV, że znasz język na poziomie komunikatywnym, nie zdziw się gdy pracodawca do ciebie zadzwoni i będzie chciał to sprawdzić.

napisz z jakimi warzywami, kwiatami lub drzewami masz doświadczenie! Ogrodnictwo i rolnictwo wymaga dobrej kondycji i jest to często praca na zewnątrz. Zaznacz w CV, że masz tego typu doświadczenie (jeśli je masz!) lub że nie masz ograniczeń fizycznych. Nie pisz zbyt ogólnikowo (np. pracowalem jako technik, w szklarni, w magazynie itd.). Zawsze opisz w paru słowach, co robiłe(a)ś (np. w szklarni przesadzałam sadzonki do donniczek, ścinałem róże, zbierałam pomidory lub sortowałam sadzonki truskawek itp.) Szukasz pracy w administracji? Musisz wtedy znać bardzo dobrze przynajmniej język angielski. Jeśli jesteś np. księgową/księgowym, opisz jakie znasz programy komputerowe i co należało do twoich obowiązków.

Pozostałe informacje Zaznacz zawsze czy masz prawo jazdy i czy jesteś w posiadaniu samochodu! To często ważna informacja dla pracodawcy. Oczywiście dobrze jest wymienić swoje zainteresowania ale licz się z tym że wymieniając jako hobby np. karate, pracodawca może pomyśleć, że jesteś agresywny(a). Pisząc CV weź pod uwagę o jakie stanowisko się starasz i jakie oczekiwania ma pracodawca! Jeśli masz doświadczenie w różnych zawodach (np. w ogrodnictiwe i administracji) musisz napisać dwie wersje CV i w zależności od tego, na które stanowisko się starasz, wysłać ukierunkowany życiorys. • Barbara Zahuta - EURES Holandia

3 powody zakupu własnego domu dla początkujących

3 wskazówki dla początkujących na rynku mieszkaniowym

Korzystne uregulowania hipoteczne • Rząd robi bardzo dużo, by ułatwić początkującym zakup własnego domu. Dla ciebie, jako osoby stawiającej pierwsze kroki na rynku mieszkaniowym, rząd opracował nowe, korzystne uregulowania hipoteczne. Oprócz tego, niektóre korporacje mieszkaniowe oferują ci też tzw. Starters Renteregeling (uregulowania dla początkujących w zakresie odsetek przy kredycie hipotecznym), Koopgarant (gwarancja zakupu), czy inne uregulowania. • Kupując własny dom inwestujesz w swoją przyszłość. Wynajmując lokal mieszkalny niczego nie budujesz, natomiast kupując go, zwiększasz swój majątek. Kto zatem przechodzi do zakupu własnego domu, myśli nie tylko o tym, co jest teraz, ale także o przyszłości! • Ceny domów są obecnie relatywnie niskie. Jeśli właśnie poszukujesz wymarzonego domu wiedz, że jeszcze 10 lat temu za ten sam dom zapłaciłbyś relatywnie wyższą cenę. •

Jesteś początkujący na rynku mieszkaniowym? Przed tobą zalety i wady kryzysu na rynku nieruchomości. Naturalnie w twoim przypadku korzystne jest, że ich ceny są niższe niż zazwyczaj, niestety obecnie trudniej jest otrzymać kredyt hipoteczny. Dlatego poniżej prezentujemy 3 pożyteczne wskazówki dla początkujących na rynku mieszkaniowym. • Skorzystaj z serwisu spółdzielni mieszkaniowych. Dzięki temu będziesz mógł skorzystać z wielu użytecznych uregulowań, jak np. Starters Renteregeling. • Skorzystaj z usług uznanego doradcy. Zadba o to, byś dokonał właściwego wyboru w przypadku zakupu domu, a więc o to byś nie przepłacił lub nie przeoczył tych zapisów w umowie, które napisano „małymi literami”. • Zawrzyj w umowie warunki odstąpienia od zakupu nieruchomości. W ten sposób unikniesz niepotrzebnych kosztów, jeśli zrezygnujesz z zakupu tej nieruchomości. •

Źródło: vindjeplek.nl

Na stronie www.popolsku.nl, w rubrykach mieszkanie – praca – życie w Holandii, znajdziesz więcej artykułów na te tematy. Aktualne oferty pracy znajdziesz na stronie pearlpeople.eu.

poPolsku nr 12 • 12

Ubezpieczenie zdrowotne w Holandii Stale otrzymujemy dużo pytań na ten temat i wygląda na to, że jeszcze nie dla wszystkich jest to jasne, dlatego też kolejny raz z chęcią poświęcamy uwagę ubezpieczeniom zdrowotnym w Holandii. Na stronie www.popolsku.nl jest już kilka artykułów na ten temat, które łatwo można znaleźć dzięki funkcji szukania na stronie, jednak z przyjemnością jeszcze raz wszystko dla ciebie podsumujemy. Odpowiedź na pytanie, czy zawarcie ubezpieczenia zdrowotnego w Holandii jest obowiązkowe, jest jasna: Tak, to jest obowiązkowe! Każda osoba mieszkająca lub pracująca w Holandii musi zawrzeć ubezpieczenie podstawowe. Ubezpieczenie to pokrywa standardowe koszty takie jak na przykład lekarz rodzinny, pobyt w szpitalu czy zakupy w aptece. Jedynie ubezpieczenie uzupełniające nie jest obowiązkowe. Jeśli pracę w Holandii dostałeś poprzez agencję pracy tymczasowej, w niektórych przypadkach to właśnie ona pokryje koszty ubezpieczenia zdrowotnego. Koniecznie o to zapytaj! Zwróć się do swojego zleceniodawcy lub swojego opiekuna z ramienia agencji z pytaniem, czy zawarto grupowe ubezpieczenie zdrowotne oraz gdzie jest ono zawarte (nazwa towarzystwa ubezpieczeniowego). Poproś również o potwierdzenie, ponieważ zgodnie z układem zbiorowym pracy dla pracowników tymczasowych (nid. cao voor Uitzendkrachten, ABU) agencja pracy musi zaoferować ci ubezpieczenie zdrowotne. Ty (jako pracownik tymczasowy) możesz nie zaakceptować tej oferty. Jeśli ją zaakceptujesz, w przeciągu dwóch tygodni musisz otrzymać umowę ubezpieczeniową od to-

warzystwa ubezpieczeniowego swojego zleceniodawcy. Biuro pośrednictwa pracy musi poinformować swojego pracownika o możliwości kontynuacji ubezpieczenia w przypadku zakończenia stosunku pracy. Jeśli nie otrzymasz takiej informacji, ryzykujesz brak ubezpieczenia!! Jeśli nie masz ubezpieczenia w Holandii i coś ci się stanie, czeka cię wiele nieprzyjemności. Ponosisz koszty leczenia, a na dodatek musisz zapłacić karę! Jeśli chcesz się sam ubezpieczyć, to za wszystkie miesiące, w których pracujesz bez ubezpieczenia musisz sam płacić składki. Koszty mogą być gigantyczne. Gdy pracujesz w Holandii, jesteś zobowiązany do zawarcia ubezpieczenia zdrowotnego, nawet jeśli jesteś pracownikiem tymczasowym. Jeśli zatrudnia cię agencja pracy tymczasowej, twoim pierwszym krokiem powinno być zapytanie, czy zawarte jest ubezpieczenie grupowe dla pracowników (czyli dla ciebie). Jeśli tak nie jest, musisz jak najszybciej zgłosić się do towarzystwa ubezpieczeniowego. Składki na ubezpieczenie zdrowotne pobierane są od momentu zawarcia przez ciebie umowy o pracę. Istnieje bardzo dużo towarzystw oferujących ubezpieczenie zdrowotne w Holandii. Za pośrednictwem strony www.geld.nl/zorgverzekering/ vergelijkenmożesz wprowadzić swoje dane, a otrzymasz ofertę wielu działających w Holandii towarzystw ubezpieczeniowych, z którymi możesz się skontaktować (strona w języku niderlandzkim). Przedstawiamy przykładową sytuację, która miała miejsce w zeszłym miesiącu: Joanna przyjechała do Holandii w styczniu tego roku i otrzymała umowę o pracę, która wchodziła w życie z dniem 21 lutego 2014. Nie była to umowa zawierana poprzez agencję pracy tymczasowej, dlatego też od tego momentu była zobowiązana sama zawrzeć ubezpieczenie zdrowotne. Ponieważ jej dochód był niski, a chciała na początku oszczędzić trochę pieniędzy, postanowiła zawrzeć ubezpieczenie dopiero od 1 czerwca 2014. Zarejestrowała się przez stronę internetową, gdzie poproszona została o przesłanie kopii paszportu i umowy o pracę. Na umowie widniała data 21 lutego 2014. Ubezpieczenie mogła bez problemu zawrzeć poprzez stronę internetową, pozostawało tylko czekać na potwierdzenie wysłane pocztą i blankiet płatności. Jaka była zaskoczona! Otrzymała potwierdzenie rejestracji razem z fakturą. Ale!...na fakturze widniała również kwota zaległych składek do opłacenia! Joanna myślała, że zacznie płacić składki dopiero 1 czerwca, towarzystwo ubezpieczeniowe kierowało się jednak datą na jej umowie o pracę – w przypadku Joanny był to 21 lutego 2014. Był to ogromny cios finansowy, ponieważ w miejsce miesięcznej składki w wysokości 96,75 € Joanna musiała zapłacić 425,70 €!! Była to część składki z miesiąca lutego (od 21 lutego do końca miesiąca), oraz składki za marzec, kwiecień, maj i czerwiec! Należy pamiętać o tym, że jesteś zobowiązany do zawarcia ubezpieczenia zdrowotnego od momentu podjęcia pracy w Holandii! Możesz zadecydować, że nie chcesz zawierać ubezpieczenia, ponieważ nie dasz sobie rady finansowo, ale wtedy sam robisz sobie krzywdę! Obowiązek płacenia składek od dnia zatrudnienia, a nie od dnia rejestracji w towarzystwie ubezpieczeniowym jest regulowany prawnie. Dlatego też jeśli miesiącami się nie ubezpieczyłeś albo nie zostałeś ubezpieczony przez swojego pracodawcę, chociaż myślałeś, że tak jest, lub też chciałeś to załatwić później – będziesz zmuszony do zapłaty zaległych składek!!! Mamy jednak również dobre wieści! Masz mianowicie prawo do dodatku do ubezpieczenia zdrowotnego w Holandii – jest todopłata do składek na ubezpieczenie zdrowotne, które mają być wpłacane do towarzystwa ubezpieczeniowego. Jak uzyskać dodatek do ubezpieczenia zdrowotnego, gdzie można się o niego ubiegać i jak się zakwalifikować do otrzymania go – o tym przeczytasz w 13 numerze PoPolsku. Nie przegap go! •

poPolsku nr 12 • 13

CHoRoBY PRZenosZone DRoGĄ PŁCiowĄ?

To MoŻe doTYcZYĆ RÓWNieŻ ciebie! Myślisz sobie pewnie: niezły temat dla popolsku! jest to jednak temat, który należy do kategorii „życie” naszej gazety, ponieważ według szacunków, w holandii rocznie ma miejsce ponad 100 000 zarażeń chorobami przenoszonymi drogą płciową. Może to zatem dotyczyć również twoich przyjaciół, kręgu twoich znajomych lub nawet ciebie. Mówiąc krótko i jasno, są to choroby, na które można zachorować w przypadku uprawiania seksu bez prezerwatywy; czasami są tylko uciążliwe, a czasami poważne. te tematy (choroby przenoszone drogą płciową, seksualność oraz bezpieczny seks) nie dla wszystkich są łatwe. przekonania, kultura lub tabu sprawiają, że nie zawsze łatwo jest mówić o seksie czy o ryzyku zachorowania na choroby przenoszone drogą płciową, o badaniach pod ich kątem czy ich leczeniu – dlatego też publikujemy artykuł na ten temat. Często niepotrzebnie utrudniamy sobie życie, czasem wręcz ze szkodą dla naszego zdrowia, ponieważ z pytaniami i dolegliwościami zawsze można się zwrócić do lekarza rodzinnego lub do kliniki chorób przenoszonych drogą płciową. w ten sposób zapobiegasz „przechodzeniu” choroby, co może być szkodliwe dla twojego zdrowia oraz przez co ryzykujesz roznoszenie choroby. a tego na pewno nie chcesz!

również skontaktować się z organizacją sense, aby poruszyć takie tematy jak: seksualność, seks wbrew woli, niechciana ciąża, antykoncepcja, czy problemy ze współżyciem. CzyM są Choroby przenoszone Drogą płCiową (stD)? stD jest chorobą (infekcją) przenoszoną drogą płciową poprzez współżycie bez zabezpieczeń. niektóre z tych chorób są poważne, inne po prostu uciążliwe. są one głównie przenoszone poprzez spermę, krew lub wydzielinę z pochwy oraz kontakt z błonami śluzowymi. błony śluzowe znajdują się między innymi w pochwie, penisie, odbycie, ustach i oczach. Choroby przenoszone drogą płciową mogą przebiegać bezobjawowo. przez to choroby te mogą być nieświadomie przenoszone na innych. Choroby przenoszone drogą płciową zazwyczaj nie ustępują samoistnie, dlatego warto się przebadać, w przypadku podejrzenia możliwości zarażenia.

w hadze znajduje się regionalne centrum chorób przenoszonych drogą płciową (centrum stD). Można się tutaj bezpłatnie i anonimowo przebadać pod kątem chorób przenoszonych drogą płciową, jeśli jest się w grupie podwyższonego ryzyka. skierowanie od lekarza nie jest wymagane. rozmawialiśmy o tym w zeszłym roku z lekarzem - robem huijsenem oraz pielęgniarką społeczną - Monique zeppieri, ale jeszcze raz do nich zadzwoniliśmy, by dowiedzieć się, jak sytuacja wygląda teraz. regionalne centrum chorób przenoszonych drogą płciową w hadze jest jednostką świadczącą dodatkową opiekę medyczną. są to świadczenia uzupełniające podstawową opiekę oferowaną przez lekarzy pierwszego kontaktu. Świadczenia te są skierowane jedynie do osób będących w grupie wysokiego ryzyka. ponad 24 lata oraz przynależność do wymienionych poniżej grup docelowych uprawnia do bezpłatnych i anonimowych badań pod kątem pięciu najważniejszych chorób przenoszonych drogą płciową. te przenoszone drogą płciową (stD) choroby to: rzeżączka, chlamydia, syfilis, wirusowe zapalenie wątroby typu b i hiV. zawsze możesz się przebadać, czy to w regionalnym centrum chorób przenoszonych drogą płciową, czy u lekarza rodzinnego. jeśli chcesz mieć pewność, że nie jesteś nosicielem wirusa hiV, przebadaj się jeszcze raz po trzech miesiącach od czasu, gdy uprawiałeś seks bez zabezpie-

czeń. wytworzenie przeciwciał przeciwko hiV w twojej krwi może trwać do trzech miesięcy. rzadko jednak trwa to tak długo, by test na hiV wykazał, że jesteś seropozytywny. jeśli odczuwasz dolegliwości, które pasują do ostrego zakażenia hiV i wiesz, że zostałeś narażony na zakażenie wirusem, przebadaj się najszybciej, jak to możliwe: wczesne leczenie hiV działa najlepiej! przebaDać Można się zawsze przed ukończeniem 25. roku życia również można się przebadać. w przypadku młodego wieku i braku przynależności do którejś z wyżej wymienionych grup, zostanie przeprowadzone samo badanie na obecność bakterii chlamydii. ewentualne leczenie chlamydii, rzeżączki czy kiły jest bezpłatne. Można

przy uprawianiu bezpiecznego seksu (z prezerwatywą) szansa na zarażenie się stD jest niewielka. w przypadku wystąpienia objawów mogących wskazywać na chorobę przenoszoną drogą płciową, uprawiania seksu bez zabezpieczeń lub przynależności do jednej z wyżej wymienionych grup ryzyka, poddanie się badaniu jest zdecydowanie zalecane. zapraszamy w godzinach pracy centrum lub prosimy o wcześniejsze umówienie terminu wizyty. Można również umówić się na wizytę razem ze stałym partnerem seksualnym. wcześniej jednak należy zadzwonić, gdyż konieczne będzie zadanie kilku pytań osobistych każdemu z partnerów. konsultacje odbywają się również osobno (bez obecności partnera, przyjaciół czy członków rodziny). •

więcej informacji można znaleźć na stronie internetowej centrum: www.soacentrumdenhaag.nl Można również umówić się na wizytę dzwoniąc pod numer telefonu: (070) 353 66 88. na stronie www.soaaids.nl można znaleźć więcej informacji w języku niderlandzkim i angielskim. osobiste wypowiedzi roba i Monique można znaleźć na stronie www.popolsku.nl.

kieDy warto się przebaDać? gdy jesteś w nowym związku i chcecie zacząć współżyć bez prezerwatywy. gdy uprawiałeś seks bez zabezpieczenia lub gdy prezerwatywa pękła. gdy ostrzegł cię twój obecny lub były partner. gdy zauważasz u siebie dolegliwości fizyczne takie jak brodawki, pęcherzyki, wydzielina (w większej ilości lub innego rodzaju), ból przy oddawaniu moczu. lub gdy jesteś w ciąży i nie chcesz przenieść ewentualnej stD na swoje dziecko. albo też po prostu dla pewności, lub gdy w przeszłości współżyłeś bez zabezpieczenia. na stronie www.soaaids.nl możesz zrobić test na choroby przenoszone drogą płciową! jeśli odczuwasz dolegliwości, od razu zgłoś się do lekarza. Martwisz się po stosunku bez zabezpieczeń lub po takim, w trakcie którego pękła prezerwatywa, ale (jeszcze) nie odczuwasz dolegliwości? po dwóch tygodniach stD można wykryć za pomocą testu. Źródło: soa-aiDs nederland

poPolsku nr 12 • 14

Dofinansowanie do studiów w Holandii: coś dla ciebie? W chwili pisania tego artykułu populacja w Holandii wynosiła 16850 665 osób, z których około 1 185 000 to studenci. Rozkład płci wśród studentów to około pół na pół, większość studentów płaci za swoją naukę z pomocą rodziców i DUO (Dienst Uitvoering Onderwijs, pol. Biuro Edukacji). W niektórych sytuacjach można w Holandii ubiegać się o dofinansowanie do studiów, również jeśli przebywasz w Holandii tymczasowo. Poniżej przedstawiamy wymagania, a jeśli chcesz wiedzieć więcej, zajrzyj na stronę www.duo.nl. Dofinansowanie do studiów składa się z 4 części: stypendium podstawowego, stypendium dodatkowego, ewentualnie z pożyczki oraz karty ov (ov chipkaart, studentenreisproduct – karta transportu publicznego dla studentów). Stypendium podstawowe oraz karta transportu publicznego dla studentów są dostępne dla wszystkich (po spełnieniu określonych warunków). O stypendium dodatkowe i pożyczkę trzeba się dodatkowo ubiegać. Opłaty za twoją edukację ponoszą z zasady trzy strony: DUO, twoi rodzice i ty. DUO opłaca stypendium podstawowe i kartę ov. Jeśli twoich rodziców nie stać na dofinansowanie twojej nauki, to możesz złożyć w DUO wniosek o stypendium uzupełniające. Możesz również sam dołożyć się do opłat za swoje studia podejmując pracę lub pożyczając pieniądze w DUO. Dofinansowanie do studiów: prezent czy pożyczka? Jeśli uczysz się w mbo na poziomie 1 lub 2, twoje stypendium jest zawsze bezzwrotne. Jeśli uczysz się w mbo na poziomie 3 lub 4, albo jeśli uczysz się w hbo lub na uniwersytecie, twoje stypendium będzie bezzwrotne dopiero, gdy zdobędziesz dyplom w cią-

gu 10 lat, licząc od pierwszego miesiąca, w którym otrzymujesz dofinansowanie do studiów. Nazywamy to „prestatie beurs” (stypendium za osiągnięcia w nauce). Jeśli nie zdobędziesz dyplomu, musisz spłacić wszystko: stypendium podstawowe, uzupełniające oraz kartę transportu publicznego dla studentów. Tylko stypendium uzupełniające za pierwszych 12 miesięcy zawsze możesz zachować. Wysokość dofinansowania do studiów, jakie otrzymasz, możesz łatwo sprawdzić za pośrednictwem kalkulatora dofinansowania do studiów (nid. Berekenen studiefinanciering). Dostępny jest on zarówno w języku niderlandzkim, jak i angielskim. W większości przypadków na poziomie 3 i 4 mbo oraz w szkolnictwie wyższym otrzymujesz stypendium 4-letnie. Ponadto jako osoba na poziomie 3 i 4 mbo możesz jeszcze przez 3 lata pożyczać pieniądze i jeździć dzięki karcie ov. Musisz zużyć swoje stypendium w ciągu 10 lat. Dofinansowanie do studiów na poziomie 1 albo 2 możesz otrzymywać tak długo, jak długo jesteś wpisany jako uczeń poziomu 1 lub 2. O dofinansowanie możesz ubiegać się do miesiąca, w którym ukończysz 30 lat i potem normalnie jest ono kontynuowane. Jeśli po swoich 30-tych urodzinach zakończysz pobieranie stypendium, nie będziesz mógł już więcej się o nie ubiegać. Obcokrajowcy Student zagraniczny, chcący studiować w Holandii, również może ubiegać się o dofinansowanie do studiów. W takim przypadku ważne są dwie sprawy: jak długo mieszkasz w Holandii i z jakiego kraju pochodzisz. Ponadto musisz spełnić warunki obowiązujące studentów holenderskich. Możesz wypełnić formularz na stronie www.duo.nl (dostępna w języku niderlandz-

kim lub angielskim), albo użyć poniższych wskazówek zarówno dla MBO, HBO jak i wykształcenia uniwersyteckiego w Holandii jako obcokrajowiec: Masz mniej niż 30 lat i jesteś zarejestrowany jako student w pełnym lub niepełnym wymiarze czasu. Ubiegaj się o dofinansowanie około 3 miesiące wcześniej. Możesz ubiegać się o stypendium, jeśli spełniasz co najmniej wymagania krajowe i masz numer obsługi obywatela (nid. burger service numer, BSN, wcześniej tzw. sofinummer), który otrzymujesz w momencie rejestracji w gminie, w której mieszkasz. Nie spełniasz wymagań krajowych odnośnie dofinansowania do studiów? W tym przypadku możesz kwalifikować się do ograniczonego zwrotu kosztów za opłaty związane ze studiami. Musisz mieć mniej niż 30 lat i pochodzić z kraju UE/EWG lub Szwajcarii. •

Stypendium podstawowe Każda osoba mająca prawo do dofinansowania do studiów otrzymuje stypendium podstawowe. Stypendium podstawowe jest częścią stypendium wynikowego. Stypendium za wyniki w nauce Stypendium wynikowe to pożyczka. Jeśli w ciągu 10 lat otrzymasz dyplom, nie będziesz musiał jej spłacać, będzie ono bezzwrotne. Stypendium za wyniki w nauce otrzymuje się przez 4 lata, poza dłuższymi studiami. Wtedy możesz pożyczać jeszcze przez 3 lata. Taka pożyczka nigdy nie stanie się bezzwrotna, zawsze trzeba ją spłacić. Stypendium uzupełniające Uzależnione od dochodów twoich rodziców, ale również od tego, czy w rodzinie są inne studiujące dzieci. To stypendium jest bezzwrotne przez pierwszych 5 miesięcy. Karta transportu publicznego dla studentów Masz prawo do zwrotu kosztów podróży podczas nominalnej długości twoich studiów (w większości przypadków to 4 lata), plus 1 rok rozszerzony w przypadku ho oraz 3 lata w mbo. Możesz wybrać abonament tygodniowy lub weekendowy. Musisz załadować kartę transportu publicznego dla studentów na swoją osobistą kartę chipową ov. Kredyt studencki? Dla studentów w szkolnictwie wyższym (hbo lub uniwersytet) istnieje możliwość, by oprócz zwyczajnej pożyczki wziąć pożyczkę w DUO, by współfinansować swoje studia. Taka pożyczka nazywana jest kredytem studenckim (nid. collegegeldkrediet ) i jest częścią dofinansowania do studiów. Kredyt studencki, tak jak i reszta dofinansowania do studiów, jest wypłacany miesięcznie. Po ukończeniu studiów musisz spłacić pożyczoną kwotę. Tutaj obowiązują takie same prawa, jak w przypadku zwykłej pożyczki. Kredyt studencki jest pożyczką oprocentowaną. Oprocentowanie obliczane jest od pierwszego miesiąca po wypłacie. Po ukończeniu studiów musisz spłacić kredyt na następujących warunkach: w ciągu piętnastu lat, na podstawie dochodów. Oprocentowanie w roku 2012 wynosiło 1,39%, a w 2013: 0,6%. Minimalna kwota miesięcznej raty jest obliczanana spłatę w ciągu 15 lat, ale może ulec obniżeniu na podstawie twoich dochodów, łącznie z dochodami twojego ewentualnego partnera (tak jak to zarejestrowano w podstawowym rejestrze dochodów). Jeśli po 15 latach nadal masz dług, zostanie on umorzony. Dług jest również umarzany w przypadku śmierci, więc nie jest dziedziczony przez krewnych. Od roku 2012 istnieje możliwość czasowego wstrzymania spłaty w czasie jednego lub kilku okresów co najmniej 3-miesięcznych, w sumie nie więcej niż 60 miesięcy. W trakcie trwania takiego okresu odsetki nadal są naliczane. Ponadto maksymalny 15-letni okres spłaty zostaje wydłużony o miesiące, w których spłata została wstrzymana.

poPolsku nr 12 • 15

negoCjaCje: trzecie wyjście w poprzednim numerze popolsku przeczytałeś o negocjacjach, prowadzonych w sposób „twardy” lub „miękki”. twardy negocjator prowadzi rozmowy z pozycji swojej siły i zależy mu głównie na treściach. Miękki negocjator chce przede wszystkim zachować dobre relacje. ale jest też trzecie wyjście! wznosi się ono ponad oba przedstawione – chodzi mianowicie o negocjowanie z pozycji wzajemnych interesów. nie stajemy naprzeciw siebie, podkreślając własne zdanie i pozycję, tylko cały czas mamy na uwadze wspólny cel. porozumiewamy się więc! zawsze kiedy negocjujesz, pojawiają się dwa główne priorytety: „treść” tego, co negocjujesz i „relacje” pomiędzy tobą, a partnerem negocjacji. oba często stają w sprzeczności do siebie. jeśli jednak podejdziesz do sprawy inaczej i będziesz negocjować z pozycji „wzajemnych interesów”, zwiększysz swoje szanse, aby temu zapobiec. zrobisz to pamiętając, by: • to, o czym rozmawiasz, a więc przedmiot negocjacji, zawsze rozdzielać od osoby, z którą rozmawiasz • przede wszystkim patrzeć na interes poza stanowiskami, a nie na same stanowiska • być otwartym na wiele różnych rozwiązań. przykłaD wyobraź sobie, że dostajesz jakieś zlecenie. starasz się wypełnić je jak najlepiej, ale i tak zostajesz skrytykowany przez zleceniodawcę: uważa on, że nie zrobiłeś tego dobrze i że zajęło ci to zbyt wiele czasu. Cóż, to sprawia, że jesteś wściekły: pracujesz bardzo profesjonalnie, a poza tym, zleceniodawcy nie powinno obchodzić, w jaki sposób to zrobisz, tak długo, jak rezultat jest dobry, czyż nie?

• rozmawiajcie o drugorzędnych interesach. bądź w tym szczery i otwarty. • skonsultujcie sposób obiektywnej oceny własnych rozwiązań. kreatywne rozwiązania jak wspomnieliśmy, przeważnie chodzi o „interesy”. nierzadko oznacza to, że możliwa jest większa liczba wyjść i rozwiązań. wcale nie sprowadzają się do „ja mam rację” lub „on ma rację”! szukając właściwych rozwiązań, bądź przede wszystkim kreatywny. nie zawieszaj się w pozycji „on wygrywa” lub „ja wygrywam”. to może oznaczać, że rozwiązania znajdują się prawdopodobnie w zupełnie innym miejscu, niż początkowo ich szukałeś. postaraj się znaleźć takie rozwiązania, które prowadzą do tego, że obie strony „wygrywają”. bądź konkretny i wyrażaj się jasno: wymień wspólne interesy i określ także te z nich, które prowadzą do konﬂiktu. wtedy wzajemnie się o nich poinformujecie. • podsumowując: • prowadźcie negocjacje w oparciu o poszukiwanie wspólnych interesów i rozwiązań. • bądźcie otwarci i szczerzy w stosunku do siebie. • Ustalcie wspólny sposób kontroli. innymi słowy, ustalcie kiedy i w jaki sposób zostanie osiągnięty cel. • nie ulegajcie presji!

obaj mogliście jednak spojrzeć na wasze wspólne interesy. Co jest w interesie zleceniodawcy? Martwi się i obawia, że nie wykonasz planu. Co jest w twoim interesie? Chcesz mieć jego zaufanie, by móc wykonywać pracę na swój sposób. w końcu zawsze udaje ci się dostarczyć na czas dobrze wykonaną pracę. ale zleceniodawca chce uzyskać zapewnienie: chce usłyszeć od ciebie, że masz zlecenie pod kontrolą, że w razie czego posiadasz alternatywy, jeśli coś pójdzie źle. ty także chcesz uzyskać pewność: że możesz liczyć na jego wsparcie i materiały, by móc wykonać zlecenie. jeżeli wybierzesz trzecie wyjście i będziesz negocjować z pozycji wzajemnych interesów, jest bardzo ważne, byś uważnie i szczerze się sobie przyjrzał. jakie są twoje motywy, czego się obawiasz, jakie istnieją uprzedzenia? jak możesz sobie z nimi poradzić w taki sposób, by pomogło to negocjacjom i byś mógł zachować dobre relacje? spójrz także szczerze na partnera w negocjacjach: postaw się na jego miejscu. jakie może mieć obawy, motywy i uprzedzenia, co leży w jego interesie? zapytaj o nie, abyście wspólnie mogli wziąć je pod uwagę. to nada negocjacjom ludzką twarz. przecież zawsze podstawę negocjacji formują potrzeby obu stron, wasze życzenia, obawy i lęki. aby mądrze i skutecznie negocjować musicie więc dostrzec i pogodzić wzajemne interesy. w tym celu musicie być bardziej elastyczni i gotowi na ustępstwa w zakresie swoich stanowisk i rozwiązań.niekiedy wydaje się, że stanowiska te są zupełnie niezgodne! pomaga wtedy przypomnienie sobie, że za tymi stanowiskami kryją się interesy. przeważnie są to obopólne interesy! jak oDgaDnąć interesy innyCh i własne? • Uważnie słuchaj drugiej strony, używając przy tym wszystkich swoich zmysłów. nie zwracaj więc wyłącznie uwagi na to, co rozmówca powie, ale także na jego zachowanie, twarz, oczy i gesty, które wykonuje. • zadawaj pytania i od czasu do czasu rób podsumowanie tego, co mówi druga strona. wtedy od razu sprawdzisz, czy dobrze zrozumiałeś, a rozmówca otrzyma komunikat, że go słuchasz. • nie oceniaj osoby, z którą prowadzisz negocjacje, tylko mów o tym, co ta osoba mówi. to da obu stronom więcej przestrzeni i energii.

1010-4,6 /

6.&3 t 45

:$;&ē

WSPANIAŁY

t å

SUKCES

Ć DLA SIEBIE NĲ PRACOWA ITEM t ZACZ ODOWY W HOLANDII Z JANEM SM Ę! CH AJ NAGROD Y WYWIAD TEK SAMO WYJĄTKOW OES I SEKS t PODA ZWIĄŻ SUDOKU I WYGR DERSKIEGO KR 75 LAT t RO TEST Z JĘZYKA HOLEN DOUTZEN I BEATRIX MA . KRÓLOWA ERKOWANIE t LEKCJA cie Ży Kobieta. TANIE MAJST

. Mężczyzna

Show.

PKI

PETARDY: KARBIDOWE OSOWANIE ALNE ZAST LOK W HOLANDII

IA ŚWIADCZEN W

WŁOSKIE KLA JĄ

DLA CZŁONKÓLEWSKIEJ RODZINY KRÓ

ROZGRZEWA PY KOBIECE STO

ZAGRANICZN REJESTRACJA W HOLANDII

poPolsku nr 12 • 16

praca na kempingu lUb w oŚroDkU wCzasowyM wykonując pracę organizatora wolnego czasu lub animatora w okresie wakacyjnym, odpowiadasz za organizowanie programu rekreacyjnego na kempingu, w ośrodku wczasowym lub hotelu. organizujesz zajęcia sportowe, gry, pokazy, teatr oraz dyskoteki (także dla dzieci). wynagrodzenie za taką pracę wynosi około 200- 300 euro za tydzień. Często masz także zapewniony nocleg na kempingu lub w ośrodku wczasowym, w którym pracujesz. praca zajmuje przeważnie kilka tygodni w okresie wakacyjnym. aby podjąć taką pracę musisz mieć ukończone 18 lat i wyrazić zgodę na uczestniczenie w weekendzie treningowym. na stronie www.allesoverrecreatieweek.nl znajdziesz przegląd wszystkich pracodawców, poszukujących organizatorów czasu wolnego i animatorów, a także wiele innych przydatnych informacji. •

WYbieRZ SiĘ do ReSTaURacJi,

w KtóReJ PRZeKĄsisZ owaDa!

4 czerwca każdy w Utrechcie mógł skosztować insektów. Zadziwiające, że w ten zabawny sposób eksperci zwalczający robactwo i organizatorzy próbowali zwrócić uwagę na… eliminowanie insektów. Zbliża się lato i robactwo w rodzaju os, much i mrówek może spowodować znaczne niedogodności. Najwyższy więc czas, by im się odgryźć! – uznali pomysłodawcy.

co To JeST ZwaRte CRoss? Vaak bU’j te bange! (Często straCh się bać!) zwarte Cross to połączenie wyścigów motocrossowych, muzyki, pokazów kaskaderskich, teatru i humoru, wymieszanych z dużą dawką szaleństwa. spotkanie się tych z pozoru kompletnie różnych światów, tworzy w rezultacie unikalną w skali światowej imprezę. oczywiste skojarzenie z „De achterhoek”, gdzie odbywa się festiwal, znajduje odzwierciedlenie w charakterystycznej przyjazności i gościnności tego regionu, w którym młodzi i starzy bawią się razem. od czasów pierwszej edycji festiwalu (1.000 uczestników), aż do ostatniej edycji w 2013 roku (162.795 uczestników), dla gości i organizatorów festiwalu jedno jest pewne: nie ma rzeczy niemożliwych! osiemnasta edycja festiwalu zwarte Cross odbędzie się w dniach od piątku 25 lipca (goście kempingu są mile widziani już dzień wcześniej) do niedzieli 27 lipca br. Miejsce: zalesiony teren festiwalowy De schans w lichtenvoorde. sprawdź też: www.zwartecross.nl. •

w menu tzw. pestaurant znalazły się mini muffiny z larwami żuków buffalo, koniki polne w czekoladzie, świerszcze w kwaśnej śmietanie oraz grillowane larwy chrząszczy, przygotowane przez prawdziwego szefa kuchni. zdaniem ekspertów żywienia, w tym roku nastąpi definitywny przełom na spożywanie insektów w ramach przekąski. jeśli więc przemawia do ciebie ten pomysł i chciałbyś dowiedzieć się więcej, uważnie śledź pojawiające się restauracje i odwiedzaj je w celu skosztowania zakąski ze skorpiona, czy precelka ze świerszczem. •

postCarD eXperienCe w top 20

atrakcji amsterdamu od momentu otwarcia, które odbyło się pół roku temu, postcard experience odwiedziły już setki entuzjastycznych turystów. także recenzje na popularnej i często odwiedzanej stronie www.tripadvisor.com są bardzo pozytywne.

przeczytaj cały artykuł na www.popolsku.nl.

postcard experience znalazła się nawet na liście 20-stu najlepszych atrakcji amsterdamu, tym samym przewyższając Muzeum Miejskie, nemo i stadion amsterdam arena. postcard experience to innowacyjna atrakcja, znajdująca się w centrum amsterdamu. odwiedzający ją, zostają sfilmowani w studio na tle zielonego ekranu, wcielając się w główną rolę zabawnego filmu animowanego o holandii lub amsterdamie. zarówno wskazówki reżyserskie, jak i pozdrowienia umieszczane na końcu filmu, dostępne są w kilku językach (niemieckim, angielskim, francuskim, włoskim, holenderskim i ﬂamandzkim), niestety na razie brakuje wśród nich języka polskiego. postcard experience znajduje się przy Utrechtsedwarsstraat 95 w amsterdamie, w odległości spaceru od placu rembrandta, ermitażu i targu alberta Cuypa. atrakcja czynna jest przez siedem dni w tygodniu, w godzinach od 10:00 do 19:00. piętnastominutowy blok nagrania możesz zarezerwować uprzednio na stronie www.postcardexperience.com.

ORGANIZUJEMY IMPREZY URODZINOWE FIRMOWE OKOLICZNOSCIOWE

GASTHUISSTRAAT 36, 5961GB HORST

jesteś już w amsterdamie? w takim razie odwiedź ulicę zeedijk, położoną w chińskiej dzielnicy Chinatown. Dzięki budowie tamy morskiej w Xiii wieku, amsterdam przestał być nękany licznymi powodziami. zeedijk chroniła bowiem miasto przed zdradliwymi wodami ij i zuiderzee. to między innymi z tego powodu amsterdam mógł się rozwijać i w końcu stać się ważnym miastem portowo-handlowym. tama, mimo upływu 700 lat, wciąż jest widoczna. zeedijk znana jest ze swych autentycznych kamienic oraz oryginalnych i odrestaurowanych fasad. stanowi część Chinatown. spotkasz tu wiele specjalistycznych sklepów, lokali degustacyjnych, stołówek i restauracji, nie wspominając już o amsterdamskim klasztorze buddyjskim. Chcesz wiedzieć, co jeszcze możesz robić w amsterdamie? • wejdź na www.amsterdamoudestad.nl.

poPolsku nr 12 • 17

asmr, nowa sensaCja! każdy to zna: dni, w których nie jesteś zrelaksowany, tylko niespokojny i spięty. w nocy nie możesz zasnąć, nie potrafisz przestać myśleć. Czasami pomaga szklanka ciepłego mleka, ale na pewno odczujesz różnicę, gdy wypróbujesz tego… poznaj asMr! szepty, skrzypienie, drapanie... o to chodzi w asMr: brzmi to trochę dziwnie. ale to też dużo więcej. Dla niektórych asMr jest metodą odstresowania i pomocą w zasypianiu. jak to działa? za pośrednictwem twojego tabletu lub telefonu, internetu i słuchawek. znajdź swój ulubiony filmik asMr i możesz zaczynać! CzyM jest asMr? asMr czyli autonomous sensory Meridian response to zjawisko występujące, gdy słuchasz monotonnych dźwięków i oglądasz monotonne obrazy. Mogą mieć one na ciebie określony fizyczny wpływ. to coś, na co każdy jest wyczulony w mniejszym lub większym stopniu. najczęstszymi wyzwalaczami asMr są szepczące, trzeszczące, tykające, trące lub skrobiące dźwięki. występuje też przy wypowiadanych szeptem opisach codziennych czynności. poszukaj w internecie strony youtube, gdzie znajdziesz mnóstwo filmików z cichymi, dziwnymi dźwiękami. istnieje nawet cała wideo-społeczność szepczących dziewcząt, które odgrywają najróżniejsze scenariusze, od rezerwowania podróży, przez masaż szyi aż po pakowanie przedmiotów w folię bąbelkową. panie te posługują się nazwami użytkownika gentle whisper oraz heather feather i tworzą filmiki asMr jeden za drugim. jak to Działa? nie przeprowadzono jeszcze zbyt wielu badań na ten temat. nie jest zatem wiadome, co powoduje asMr, dlaczego niektórzy ludzie są na to bardziej podatni, a inni mniej, czy jak wielu ludzi jest w stanie tego doświadczyć. od kilku lat trwa szał na asMr i jest wiele osób, które entuzjastycznie tworzą nowe wideo. niektóre „szeptane filmiki” obejrzano już prawie pół miliona razy. zazwyczaj zaczyna się to lekkim mrowieniem z tyłu głowy, pod czaszką. to troszkę jak łaskotanie w mózg, ale w przyjemny sposób. jeśli dasz się temu ponieść, mrowienie rozprzestrzeni się powoli na górne części twojego ciała – plecy i ramiona. Ciężko dokładnie to opisać, ale jest to przyjemne uczucie. Czasami uczucie to idzie w parze z widzeniem błysków światła. Czynniki powodujące ten„braingasm” (z ang. – brain – mózg, orgasm – orgazm) różnią się w zależności od osoby.

• pooglądaj filmiki i posłuchaj specjalnych dźwięków przez internet. Usiądź lub połóż się spokojnie i zwróć uwagę na to, co się wydarzy. „słuchaj” własnego ciała i odkryj, co się z nim dzieje. • bądź czujny w codziennym życiu: może nagle zobaczysz lub usłyszysz coś, dzięki czemu odczujesz uczucie „mrowienia”. wtedy będziesz wiedział, że to za sprawą dźwięku lub obrazu asMr. od tego momentu możesz szukać już kierunkowo i doświadczać coraz więcej. • odwiedź muzeum, przejdź się wśród obrazów, obiektów i obserwuj co robi twoje ciało, gdy oglądasz te rzeczy. • najfajniej jest oczywiście robić to z przyjaciółmi. Dzięki temu możecie dzielić się doświadczeniami i może szybciej odkryć asMr. odkryłeś swoje asMr? Używaj go! są chwile, w których jesteś spięty i nie czujesz się zrelaksowany? odetnij się od świata. włóż słuchawki w uszy, nie myśl o niczym, tylko patrz i słuchaj. na pewno zauważysz, że asMr ci pomaga! •

NO LIMIT COACHING coaching dla kobiet

Może przypominasz sobie, gdy jako dziecko potrafiłeś całkowicie skupić się na przykład na dźwięku stukających o stół paznokci. asMr można z tym porównać. Może być tak, że dzięki asMr trochę cofniesz się do swojego dzieciństwa. to trochę jak słuchanie czytanych bajek przed snem. niektóre filmiki asMr mogą wywołać wspomnienia twojej mamy czy wychowawczyni i sposobu, w jaki kiedyś delikatnie i czule się do ciebie zwracały.ta czułość jest bardzo ważna, ponieważ odgrywanie ról jest również bardzo popularne w społeczności asMr. oDkryj swoje asMr jeśli to do ciebie przemawia, możesz spróbować odkryć swoje ulubione asMr, bo to działa na każdego. niektórym jest to łatwiej odkryć niż innym. Możesz zacząć na różne sposoby:

Poradnictwo dla kobiet, które stanęły w obliczu trudności, pytań lub życiowego zastoju i potrzebują specjalistycznej pomocy, która da im motywację do zmian. Bożena Kwiecień wysłucha Cię i zachęci do zrozumienia w jakim punkcie życia się znajdujesz, gdzie chcesz dotrzeć oraz jak możesz to możesz osiągnąć. Bożena pomoże Ci wykorzystując NLP, Strategic Transformation i terapię regresji, dzięki którym znowu będziesz szczęśliwa!

www.nolimitcoaching.nl Tel: 070-3062528

poPolsku nr 12 • 18

aMbiTNa PRaca

Dla aMBitnYCH luDZi!

jeśli ktoś powie Ci, że jesteś perłą, na pewno możesz odczytać to, jako komplement! już od wielu lat perły wywierają na ludziach ogromne wrażenie. są symbolem transformacji, odrzucania stałych wzorców oraz wzrostu, rozwoju i wejrzenia w to, co sprawia, że to wszystko jest możliwe. nie powinno więc dziwić, że biuro, które pomaga ludziom się rozwijać tak, aby mogli oni osiągać wyższe cele i dokłada wszelkich starań, by każdy z nich mógł znaleźć pracę na odpowiadającym mu poziomie, zdecydowało się na wykorzystanie „pereł” w swojej nazwie. to biuro to pearl people! biuro, które dba o to, by każdy w Unii europejskiej otrzymał szansę na wykonywanie takiego zawodu, w którego kierunku zdobywał wykształcenie. nasza wizja to sprawnie funkcjonujący rynek pracy, na którym potencjał pracowników z wykształceniem na poziomie Mbo oraz wyżej wykształconych pracowników z europy, wykorzystywany jest optymalnie. na właściwym miejscu, za właściwą kwotę i na właściwym poziomie! jak to robimy? pozwalając ludziom na wykonywanie takiej pracy, w kierunku której zdobyli wykształcenie oraz pomagając im w tym, by wciąż rozwijali się i realizowali swoje ambicje. Masz wykształcenie na poziomie Mbo lub wyższe i chcesz pracować w holandii minimum 1 rok? w takim razie jesteś perłą, której szukamy! ale także jeżeli szukasz najlepszych (technicznych) pracowników do swojej organizacji, posiadających minimum dyplom Mbo, którzy znają język niderlandzki i przeszli dodatkowe szkolenia, chętnie się z tobą skontaktujemy! pearl people inwestuje w kapitał ludzki. w Ciebie! robimy to poprzez ułatwienie Ci zdobycia międzynarodowego poświadczenia wartości dyplomu (wy-

a jeśli chcesz aspirować do stanowiska technicznego, może się okazać, że twój przyszły pracodawca poprosi Cię o przedstawienie certyfikatu VCa. także i to jest możliwe za pośrednictwem pearl people!

magamy dyplomu na poziomie Mbo lub wyższym), a także poprzez dodanie twoich nowych lub uzupełnionych kompetencji. zarówno twój dyplom, jak i doświadczenie są bardzo cenne. razem z nami możesz rozpocząć swoją karierę w Ue. we współpracy z funduszem poświadczania wartości dyplomu oraz instytucjami kształcenia na terenie całej holandii, oferujemy Ci mnóstwo możliwości. obejmują one swym zakresem uczestnictwo w koniecznych szkoleniach zawodowych oraz naukę języka niderlandzkiego.

jesteś zainteresowany możliwościami naszej oferty szkoleniowej? szukasz pełnej wyzwań pracy na poziomie odpowiadającym twojemu wykształceniu (Mbo lub wyższe)? a może chcesz dowiedzieć się więcej na temat funduszu poświadczania wartości dyplomu, z którego chciałbyś skorzystać? skontaktuj się z nami poprzez stronę www.pearlpeople.eu albo od razu się zarejestruj. stale jesteśmy zainteresowani kandydatami, którzy podążali jedną z dwóch wymienionych poniżej ścieżek edukacyjnych: • szkoła średnia, a następnie studia na uniwersytecie, poparte dyplomem. • szkoła zawodowa (albo jej odpowiednik w ramach przygotowań do konkretnego zawodu). oczywiście jeżeli ktoś skończył szkołę zawodową, a potem studia - kwalifikuje się tym bardziej.

PosZuKuJeMY PeReŁ Dla nasZYCH Klientów! elektroMonter k/M (Mbo / pozioM 4 / VCa / Monter / bUDowniCtwo / bUDowniCtwo Mieszkaniowe / bUDowniCtwo przeMysłowe) zakres obowiązków • odpowiedzialność za samodzielną instalację, naprawę i konserwację (części-) instalacji. • Uruchamianie instalacji i przekazywanie ich do użytku. • Montowanie instalacji zgodnie z instrukcją „do wykonania” oraz z uwzględnie niem obowiązujących norm, przepisów oraz zaleceń zleceniodawcy. • przeprowadzanie inspekcji końcowych. • rozwiązywanie problemów technicznych. • w razie konieczności – gotowość do wykonywania pracy w weekendy. wyMagania • wykształcenie elektrotechniczne, minimum na poziomie 4 Mbo. • prawo jazdy kategorii b i własny samochód. • samodzielność i zdolność do pracy w zespole. • zdolność do kreatywnego myślenia i działania. • Minimum dwa lata doświadczenia na stanowisku montera instalacji elektrycznych w budownictwie, budownictwie mieszkaniowym i przemysłowym. • podejście zorientowane na klienta i dobre umiejętności komunikacyjne. • posiadanie certyfikatów VCa i nen3140 będzie dodatkowym atutem.

spawaCz k/M (Mbo / pozioM 3-4 / Mig / Mag / tig) zakres obowiązków • wykorzystanie techniki spawania produktów lub części, zgodnej z opisem/ rysunkiem. • przygotowanie do prac spawalniczych. • kontrola jakości spawanych produktów. • ewentualne świadczenie prac montażowych i/lub naprawczych. wyMagania • posiadanie certyfikatu VCa 1 e-018 • aktualne certyfikaty spawalnicze na Mig / Mag / spawanie elektrodami / (135/136/111), tig (141) oraz Combi tig/ spawanie elektrodami (141/111) • prawo jazdy kategorii b i własny samochód • Co najmniej 4 lata odpowiedniego doświadczenia • lts/Mts Metal

więcej ofert pracy znajdziesz na stronie www.pearlpeople.eu. zarejestruj się, aby zareagować na interesujące Cię oferty pracy.

poPolsku nr 12 • 19

i wojna światowa

1914-1918

HoleNdeRSKa toleRanCJa

wojna i neUtralnoŚć w latach 1914 - 1918 toczyła się w europie wielka wojna, która, choć niosła za sobą poważne konsekwencje również dla holandii, oszczędziła jej jednak swoich największych okrucieństw. w i wojnie światowej państwa centralne (niemcy, austria i turcja) wałczyły przeciwko państwom tzw. ententy (francja, wielka brytania i rosja). w rzeczywistości walczyli ze sobą przede wszystkim żołnierze dwóch wrogich stron konﬂiktu, bez końca tkwiący w ciągnących się kilometrami okopach. jeśli trafili pod ostrzał, jedyne, co mogli zrobić, to szukać schronienia przed wybuchającymi pociskami i mieć nadzieję na pomyślny rozwój sytuacji. jeszcze bardziej bezsilni byli wtedy, gdy wzywano ich do bezpośredniego ataku. kiedy tylko zdołali wydostać się z okopu, niemal natychmiast trafiali pod ostrzał karabinów maszynowych czyhającego wroga. w tej wojnie po raz pierwszy zostały wykorzystane także gazy bojowe. i wojna światowa pochłonęła miliony ofiar. kiedy w 1917 roku stany zjednoczone przyłączyły się do państw ententy, strona zyskała przewagę w konﬂikcie. w listopadzie następnego roku państwa centralne skapitulowały.

holandia pozostawała neutralna, bowiem od wieków neutralność stanowiła fundament holenderskiej polityki zagranicznej. jednocześnie wojsko było w pełnej gotowości do obrony własnych terytoriów. ponadto kraj musiał zmierzyć się z innymi, pośrednimi skutkami wojny. schwytano wielu belgijskich uchodźców, którzy przeważnie trafiali do obozów namiotowych. na skutek upadku międzynarodowego handlu rosło bezrobocie, a liczne okręty handlowe były ostrzeliwane. wprowadzono kartki na żywność, której ciągle brakowało. w latach 1917 i 1918 w amsterdamie i w rotterdamie zdesperowane gospodynie domowe plądrowały banki żywności. już w czasie wojny i tuż po niej wiele państw europy doświadczyło rewolucyjnych przewrotów. w rosji car został zdetronizowany i zamordowany. w niemczech i w ówczesnych austro-węgrzech cesarstwo zastąpiono republiką. także w holandii podczas wojny doszło do istotnych przemian politycznych. w roku 1917 wprowadzone zostało powszechne prawo wyborcze. kobiety uzyskały je w 1919 roku, już po zakończeniu wojny. od 1919 roku holandia jest państwem w pełni demokratycznym: każdy dorosły obywatel lub obywatelka ma prawo - poprzez udział w wyborach - decydować o losach kraju. •

Holandia znana jest z tolerancji. Tradycyjne chusty na głowę, marihuana, prostytucja, aborcja, małżeństwa homoseksualne, transseksualność i eutanazja: tutaj są to normalne tematy. Nie wszędzie za granicą tak jest! Jak doszło do tego, że Holandia ma taką „otwartą kulturę”? I… czy naprawdę tak jest? kUltUra otwarta za granicą holandia słynie ze swojej tolerancji i kultury otwartej. holenderskie biuro ds. turystyki i kongresu (nbtC) przeprowadziło w ubiegłym roku badania na ten temat. wynika z nich, że zagraniczni turyści uważają holendrów za tolerancyjnych, otwartych, przyjaznych i gościnnych. Co ciekawe, holendrzy też tak o sobie myślą. ale na ile rzeczywiście są tolerancyjni? Czy ta tolerancja wybiega poza kosztowanie obcych kuchni innych kultur? przeczytanie od czasu do czasu interesującej książki na temat egzotycznych narodów? albo też uprawianie sportu z homoseksualnym sąsiadem? tak, z badania wynika, że holendrzy wciąż gotowi są do dzielenia swej przestrzeni z innymi. nie zawsze z głębi serca, ale i to nie jest takie straszne. „tolerować” oznacza dosłownie „znieść”, „ścierpieć”: czyli dobrowolnie zgodzić się na coś, przeciw czemu właściwie mamy zastrzeżenia, ale nie zamierzamy przeciw temu zastosować środków sprawowania władzy. religia holandia jest bardzo tolerancyjna, jeśli chodzi o religię. wolność religijna zapisana jest w konstytucji. akceptowane są wszystkie rodzaje kościelnych wyznań. holandia ma w tym zresztą długą, sięgającą XVi wieku, tradycję. wtedy to powstały różne nurty w wierze chrześcijańskiej. holandia była krajem kupieckim i bardzo dbano o to, by różnice religijne nie miały wpływu na handel. już wtedy więc, reformatorscy, menoniccy, luterańscy, żydowscy i katoliccy obywatele, musieli nauczyć się wzajemnej akceptacji. w praktyce okazało się, że byli też w stanie obok siebie żyć. także i teraz wszyscy obywatele mogą w spokoju i obok siebie wyznawać swoją wiarę: muzułmanie, hindusi, reformatorzy czy katolicy. orientaCja seksUalna obszarem, co do którego holendrzy są bardzo tolerancyjni, są preferencje seksualne. rządowy instytut badawczy Urząd planowania społecznego i kulturalnego, przeprowadził w zeszłym roku badania na ten temat. licząc od 2006 roku, procent holendrów, którzy przyznają się do akceptowania homoseksualizmu, wzrósł z 85 do 96 w 2012 roku. osoby homoseksualne mają w holandii takie same prawa, jak pozostali obywatele. już od wielu lat istnieje tu możliwość zawarcia ślubu przez homoseksualistów. pomimo tego, niektórzy holendrzy (17 procent) wciąż mogą mieć problem z tym, że ich dziecko zwiąże się z kimś o tej samej płci. a wśród holendrów pochodzenia tureckiego i marokańskiego takie podejście ma nawet trzy czwarte z nich. poChoDzenie rasowe zdarza się jednak, że niektórzy holendrzy są czasami nieco nietolerancyjni. jest to szczególnie skierowane przeciw obcokrajowcom i obcym wpływom, wynika z badania przeprowadzonego przez team Vier, na zlecenie sire. okazuje się, że tylko 12 procent holendrów życzyłoby sobie, by ich kraj przyjmował więcej uciekinierów, niż

robi to w tej chwili. a mniej niż połowa (46 procent) uważa, że dobrze się dzieje, iż mieszkańcy europy wschodniej przyjeżdżają tu do pracy. również mniej więcej jedna czwarta holendrów chciałaby wprowadzenia zakazu noszenia tradycyjnych chust religijnych (23 procent), podczas gdy jedna osoba na trzy (35 procent) z przyjemnością zatrzymałaby budowę nowych meczetów. holenDerskie społeCzeŃstwo ogólnie holenderskie społeczeństwo jest raczej tolerancyjne, na pewno w porównaniu z innymi krajami. Można to wytłumaczyć różnicami kulturowymi, powstającymi na przestrzeni wieków. od XVii wieku holandia zawsze była krajem zamożnym, przedsiębiorczą republiką prowadzącą interesy handlowe, szczycącą się żeglugą morską i wybiegającą wzrokiem daleko ponad granicami. przybywało tu wielu zagranicznych pracowników migrujących, marynarzy ze statków handlowych, żołnierzy biorących udział w licznych wojnach handlowych oraz robotników rolnych do ciężkiej pracy w rolnictwie. holandia posiadała także wiele kolonii, z których przybyło wielu imigrantów. w ten sposób holendrzy od zawsze byli przyzwyczajeni do obcokrajowców. w holandii zawsze istniało także wiele różnych religii. oprócz nurtu katolickiego, jest tu także obecny duży nurt protestancki. wewnątrz kościoła protestanckiego istniało wiele wyznań. z tego powodu w holandii powstało wiele różnych kościołów, które często stawiano obok siebie. Mówiąc krótko: holandia została rozproszona, zarówno pod względem kościelnym, jak i politycznym, rasowym, czy pod względem pochodzenia. wielokulturowe społeczeństwo, z dużą ilością subkultur, które mają swoje własne społeczności, kościoły, rytuały, normy i wartości. różniCe kUltUrowe z polską jakby nie było, na pewno istnieje co najmniej jedna różnica kulturowa pomiędzy holandią, a innymi krajami w europie, w tym z polską. Chociaż polacy także zawsze byli narodem kupieckim, pojawiło się tam relatywnie dużo ubóstwa, w tym zwłaszcza na wsiach. ponadto, polska historia pamięta wiele wojen, przemocy i ucisku, w wyniku których pojawiła się potrzeba bezpieczeństwa i spokoju. w tych okolicznościach ludzie zaczęli szukać bezpieczeństwa w grupach. i tak polskie społeczeństwo rozwinęło duże poczucie wspólnoty i silne poczucie rodzinnych więzi. kościół jest tu głównie katolicki i zajmuje spajające, centralne miejsce w życiu społecznym. przyjacielskie przysługi są czymś zwyczajnym, a w relacjach biznesowych ważne są osobiste relacje. tak więc holendrzy i polacy żyją w tej chwili obok siebie. byłoby wspaniale, gdyby mogli się nawzajem od siebie uczyć! być może polacy staną się bardziej tolerancyjni, a holendrzy doświadczą większego poczucia wspólnoty? a wszystko na bazie postawy, którą oba narody już posiadają: życzliwości i gościnności! •

poPolsku nr 12 • 20

pomoc hans pannekeet

w rozdziale 33 przeczytaliśmy o tym, jak kuter w drodze powrotnej do holandii nie niepokojony przepływał przez wody terytorialne różnych krajów.

"od samego początku istnienia gazety popolsku (styczeń 2013) w każdym numerze publikujemy rozdział z książki “pomoc”. jej fabuła prezentuje się następująco: Detektyw johan zoutkamp akceptuje ofertę pracy i uzyskuje dostęp do ogromnego budżetu oraz do listy oficerów policji, którzy słyną z niekonwencjonalnych metod działania. zanim rozpocznie nową pracę, musi najpierw dokończyć trzy zaległe sprawy. Śledztwo w sprawie zabójstwa kobiety, kradzież na kutrze. wydaje się, że wszystkie trzy sprawy są ze sobą powiązane. laboratorium ecstasy, transport haszyszu oraz handel kobietami prowadzą do likwidacji międzynarodowego gangu. pod przewodnictwem prokuratora Marga jansen-baas i jego dawnego kolegi jonga, sprawa wydaje się bardzo szybka do rozwiązania, dopóki dwaj główni podejrzani zostają zabici. rozdział 34 możesz przeczytać tutaj, a na stronie na www.popolsku.nl możesz znaleźć rozdziały od 1 do 33. znajdziesz je tutaj: http://popolsku.nl/blog/category/ksiazka/. na naszej stronie internetowej możesz przeczytać książkę pt. „pomoc” w języku holenderskim i polskim."

rozdział 34-1 tymczasem zoutkamp i Dirk starali się dojść, kto zorganizował zabójstwo wittemana. w sprawie brandsmy nie dowiedzieli się niczego nowego, więc tylko bettine wiedziała, czy w sieci klubów przetrzymywano jeszcze jakieś dziewczyny. Mieli również nadzieję, że więcej cennych informacji znajdą w willi, którą ludzie françoisa mieli gruntownie przeczesać. Marga jeszcze nie podjęła decyzji o przesłuchaniu bettine, a kiedy Dirk zapytał ją o to, odpowiedziała tylko, że chce zebrać możliwie najwięcej dowodów, aby bettine nie mogła się z tego wywinąć. wydawało się, że kuter zupełnie przestał ją interesować i sprawiała niemal wrażenie, że pozwoli Dikstrze ogrzać się w blasku tego sukcesu. za to sprawa handlu kobietami pochłonęła ją całkowicie. wpadła wręcz w obsesję na jej punkcie. zoutkampowi nie mieściło się w głowie, że jeszcze nie zapytała, gdzie siedzi bettine, ale roztropnie nie zaczynał tego tematu. Dziwnie się z tym czuł. więź, która ich początkowo łączyła, zdawała się słabnąć. Czasami Marga była jakby nieobecna i starała się zachować dystans, którego zoutkamp nie potrafił zniwelować. stała teraz na czele potężnego lobby i niczym wytrawny dyplomata jednoczyła wszystkie organizacje zaangażowane w sprawę. kierowała wszystkim i sprawiała, że różne zespoły przyjęły rolę trybików w doskonale naoliwionej międzynarodowej maszynie. Ustalony porządek rzeczy i skostniałe organizacje dla Margi nie istniały. Małe zespoły ściśle dochowując tajemnicy pracowały jednocześnie nad wieloma aspektami tej sprawy. tłumacze przysięgli nadali zlecanym im tłumaczeniom najwyższy priorytet. Dla każdego kraju powstały osobne akta sprawy. specjalny zespół sędziów specjalizujących się w prawie międzynarodowym analizował cały materiał dowodowy i podpisane zeznania, dzięki czemu cała dokumentacja została prawnie zatwierdzona. Całe śledztwo stanowiło modelowy przykład prowadzenia śledztwa międzynarodowego. opinia publiczna miała jednak jeszcze przez pewien czas być informowana w bardzo okrojonym zakresie. Upublicznianie zbyt wielu informacji nie tylko wpłynęłoby niekorzystnie na tę sprawę, ale też na dziesiątki innych, które wypłynęły przy okazji, a zidentyfikowanie podejrzanych byłoby niemal

gdyby tamtym niemożliwe, niższy priorytet. sprawom nadano trzy, jak się wydawało, proste sprawy nieoczekiwanie rozlały się po europie niczym wielka plama ropy na powierzchni wody. trzeba było jeszcze wielu miesięcy i dziesiątek roboczogodzin pracowników wymiaru sprawiedliwości, by wszyscy podejrzani trafili pod sąd. na szczęście baza danych gign była wykorzystywana optymalnie i profesjonalnie, a zoutkamp i françois byli w stanie panować nad wszystkim i przekazywać odpowiednie informacje właściwym osobom. trwało przeszukiwanie willi, a oprócz brandsmy, wittemana i bettine nikomu innemu z tego środowiska nie przyszło do głowy, żeby sprawdzić, co się w niej dzieje. następca wittemana jeszcze się nie objawił. przestępcy starali się zachowywać możliwie najspokojniej i przede wszystkim próbowali uniknąć kontaktu z Dirkiem i Margą, których imiona jako głównych prowadzących śledztwo zaczęły krążyć w półświatku. Śledczy w każdym miejscu zostawiali wizytówki z numerem telefonu i prośbą o informację. jednak jak dotąd specjalnie zabezpieczony telefon na wapiti milczał. aby móc w spokoju omówić plan działania, zoutkamp i françois wrócili na wapiti i na jachcie urządzili centrum dowodzenia. françois miał dobre wieści. na specjalnym posiedzeniu sądu ustalono, co stanie się ze znalezionymi w willi pieniędzmi. wszystkie koszty związane ze sprawą miały zostać pokryte ze środków skonfiskowanych w willi. sąd postanowił ponadto, że powstaną specjalne fundusze wsparcia, z których korzystać miały uwolnione dziewczyny i ich rodziny. wciąż znajdowano i przeliczano banknoty, a skonfiskowane pieniądze z całą pewnością były wystarczające, by nieco złagodzić traumę ofiar przestępczego procederu. liczenie pieniędzy jeszcze trwało, ale księgowi już teraz szacowali, że skonfiskowano około siedemdziesiąt milionów euro. Dokładne kwoty miały zależeć od kursu wymiany wszystkich znalezionych walut. tymczasem w różnych krajach zatrzymano i przesłuchano dziesiątki pomniejszych uczestników procederu. skonfrontowani z faktami i zeznaniami innych, szybko godzili się na współpracę obciążając wspólników, a sami starali się uniknąć odpowiedzialności. przyjmowali nawet wieloletnie kary więzienia, byle tylko uniknąć wyroków grożących grubym rybom kierującym grupą przestępczą. ...

(0900) 21.12.2012 Masz pytania dotyczące pracy, rodziny, relacji lub miłości? Chcesz wiedzieć, czy spotkasz partnera swojego życia?

Zadzwoń do Bożeny 0900 - 21 12 2012. (0,80 centów/minuta)

ŁĄCZY PRACĘ I POLSKIE RYTMY!

Po usłyszeniu wstępnego tekstu w języku holenderskim wybierz 3 na język polski i następnie numer kodu 3 na połączenie z Bożeną. Bożena jest Polką, jasnowidzem i jasnoczujna, odpowiada na pytania związane z miłością, rodziną, pracą i inne sytuacje życiowe. Trafnie i konkretnie. Nie czekaj dłużej na odpowiedź na Twoje pytania!

Telefoniczny coaching po polsku

www.24hrscoach.nl Strona internetowa jest dostępna w języku polskim. W prawym rogu na górze wybierasz polski.

poPolsku nr 12 • 21

Vrije dagen Dni wolne hoeveel dagen per week werk jij eigenlijk? ile dni w tygodniu właściwie pracujesz? - zes. zondag is mijn vrije dag. - sześć. niedziela jest moim dniem wolnym. zes dagen! Dat is meer dan normaal. sześć dni! to więcej, niż normalnie. - zaterdag doe ik overwerk. - w sobotę robię nadgodziny. Dan verdien ik wat meer. wtedy zarabiam nieco więcej. om vijf uur ga ik naar huis: lekker douchen. o godzinie piątej idę do domu: wziąć przyjemny prysznic. Dat is voor mij het begin van het weekend. to jest dla mnie początek weekendu. wat doe je zaterdagavond? Co robisz w sobotę wieczorem? - Met mijn vrouw naar de film. - idę z moją żoną na film. of naar een cafe. Daar treffen we vrienden. albo do pubu. tam spotykamy przyjaciół. soms komen mijn collega’s bij ons. Czasami przychodzą do nas moi znajomi. we maken muziek of we spelen een spelletje kaart. gramy muzykę albo rozgrywamy partyjkę w karty. en zondag? a w niedzielę? - Uitslapen. - odsypiam.

Daarna ga ik vaak voetballen. następnie często idę grać w piłkę nożną. ik zit op een club. Dat is gezellig. należę do klubu. to miłe. Maar aanstaand weekend speel ik niet mee. ale w najbliższy weekend nie zagram. ik heb me afgemeld. zgłosiłem swoją nieobecność. Vrijdag gaan we namelijk naar polen. Mianowicie w piątek jedziemy do polski. naar mijn familie. Mijn moeder is jarig. Do mojej rodziny. Moja mama ma urodziny. er is een groot feest. będzie tam duża impreza. Dat wil ik niet missen. nie chcę tego przegapić. Maar ik moet eerst vrij vragen. ale najpierw muszę poprosić o wolne. aan meneer De wit, mijn chef. pana De wita, mojego szefa. Dat wordt misschien een moeilijk gesprek. Możliwe, że będzie to trudna rozmowa. Meneer De wit. Mag ik u even wat vragen? panie De wit. Czy mógłbym pana o coś zapytać? ik wil dit weekend graag naar huis. Chciałbym w ten weekend pojechać do domu. we vertrekken op vrijdagavond. wyjeżdżamy w piątek wieczorem. kan ik zaterdag vrij krijgen? Czy mógłbym dostać wolne w sobotę? - Dat is lastig.

praca domowa 1. Zondag is normaal gesproken een vrije dag. A. waar B. niet waar 2. Als je overwerk doet, verdien je meer. A. waar B. niet waar 3. In je vrije tijd kun je een spelletje kaart spelen. A. waar B. niet waar 4. Als je niet kunt werken, moet je dat melden. A. waar B. niet waar 5. Voetballen bij een club doe je voor of na het weekend. A. waar B. niet waar 6. Hoeveel dagen per week werkt deze man? A. vijf B. zes C. zeven

C. muziek maken 9. Waarom heeft hij zich afgemeld voor voetballen? A. hij is ziek B. hij heeft een feest bij vrienden C. hij gaat naar Polen 10. Wie is er jarig? A. zijn vrouw B. z’n moeder C. z’n zus 11. Zie daar de trein aankomen! A. Daaraankomt de trein. B. Daar aan de trein komt. C. Daar komt de trein aan. 12. Je moet afbellen als je ziek bent. A. Bel je af als je ziek bent? B. Afbel je als je ziek bent? 13. Hij kan deze deur openmaken. A. Hij openmaakt de deur B. Hij maakt de deur open.

7. Tot hoe laat werkt hij op zaterdag? A. tot vijf uur B. tot zes uur C. tot tien uur

14. Zij … de trein. A. uitstappen B. stappen uit

8. Wat doet hij op zondagochtend? A. uitslapen B. werken

15. Zij … voor de zaagmachine. A. oppassen B. passen op

w każdym numerze popolsku znajdziesz lekcję języka niderlandzkiego, pochodzącą z pakietu do samodzielnej nauki „zelf starten met nederlands”. na końcu lekcji znajduje się praca domowa, którą możesz rozwiązać i wysłać. wyślemy ci odpowiedź, czy poprawnie wykonałeś zadanie. rozwiązując pracę domową masz szansę na wygraną! Co dwa tygodnie każdy nadsyłający będzie miał możliwość wygrania nagrody, którą zaprezentujemy na ostatniej stronie popolsku. zwycięzca, z którym osobiście się skontaktujemy, będzie losowany komputerowo. zadania pracy domowej możesz także wypełnić na stronie www.popolsku.nl w zakładce „lekcja holenderskiego”. © 2013 Uitgeverij boom, amsterdam

więcej informacji na www.nt2.nl.

- to będzie trudne. ik heb je zaterdag nodig voor de ploegendienst. potrzebuję cię w sobotę do pracy na zmiany. weet u, mijn moeder is jarig. wie pan, moja mama ma urodziny. ze is al oud en niet zo gezond. ona jest już stara i niezbyt zdrowa. er is een feest voor haar georganiseerd. będzie tam dla niej zorganizowana impreza. Dat feest is erg belangrijk voor mij. ta impreza jest dla mnie bardzo ważna. De hele familie is er. ik wil iedereen graag weer zien. będzie tam cała rodzina. bardzo chciałbym znowu wszystkich zobaczyć. en ik ben al heel lang niet thuisgeweest. i już bardzo długo nie byłem w domu. - hm. wanneer kom je weer terug? - hm. kiedy znowu wrócisz? zondagavond. Maandag kan ik om zeven uur weer aan de slag. w niedzielę wieczorem. w poniedziałek mogę znowu zacząć o godzinie siódmej. - nou vooruit. akkoord. Maar maandag reken ik op je. prettig weekend in elk geval. - Cóż, niech będzie. zgoda. ale w poniedziałek na ciebie liczę. Miłego weekendu w każdym razie.

gramatyka ik speel niet mee. ik heb me afgemeld. ludwik wijst artikelen aan. schrijf je zo snel mogelijk in! stel je maar eens voor! staan jullie vroeg op? Veeg de schuur schoon. woorden als meespelen, afmelden, terugkomen, … noemen we scheidbare werkwoorden. je kunt deze woorden in twee stukken scheiden (= delen). słowa takie jak: meespelen, afmelden, terugkomen, … nazywamy czasownikami rozłącznymi. Możesz je rozdzielić (= podzielić) na dwie części.

poPolsku nr 12 • 22

o sire i kampanii „porozMawiaj z DzieCkieM o porno”

SIRE (Stichting Ideële Reclame, pol. Stowarzyszenie Reklamy Idealnej) istnieje od 1967 roku. Często się z nim spotykasz w blokach reklamowych – zajmują się oni kampaniami społecznymi, w których poruszają ważne tematy społeczne. SIRE chce uświadomić ludzi, sprawić, by zaczęli myśleć i zdawać sobie sprawę, że niektóre kwestie nie mogą pozostawać niezauważone. Mogą to robić dzięki bezinteresownej pomocy branży komunikacyjnej, poprzez kampanie multimedialne. Wszystkie te kampanie mają za zadanie przyczynić się do stworzenia lepszego społeczeństwa. Od roku 1967 powstało ponad 100 kampanii, które można znaleźć na stronie www.sire.nl. Najnowsza kampania SIRE to: Porozmawiaj z dzieckiem o porno, zanim zrobi to internet. wiele dzieci już w młodym wieku styka się z pornografią w internecie bez wiedzy rodziców. Dlatego też sire lansuje kampanię uświadamiającą skierowaną do rodziców małych dzieci. hasło „porozmawiaj z dzieckiem o porno, zanim zrobi to internet” ma zachęcić rodziców do lepszego przygotowania dzieci na obrazy, które – często niespecjalnie – mogą zobaczyć w internecie.w tej kampanii sire wspierane jest przez rutgers wpf*. w dwóch reklamach telewizyjnych sire odnosi się na różne sposoby do dziwnego, często twardego biznesowego światka internetowej pornografii. widz nagle jest zmuszony obejrzeć pornograficzny filmik.tak, jak dzieje się to w przypadku dzieci, które naiwnie gra w gry w internecie. w specjalnie spreparowanym filmiku porno, który umieszczony został na prawdziwych stronach pornograficznych, w środku sceny aktorzy nagle zwracają się wprost do niczego nie spodziewającego się widza: „twoje dziecko też mogłoby to zobaczyć. i pomylić to z rzeczywistością. porozmawiaj ze swoim dzieckiem o seksie, zanim my to zrobimy”. spośród wszystkich dzieci w wieku poniżej dziesięciu lat, jedno na trzy widziało kiedyś pornografię w internecie, zazwyczaj niespecjalnie. tak wynika z badania

przeprowadzonego przez flycatcher dla sire. 66% rodziców zapytanych, dlaczego jeszcze nie porozmawiali o tym z dziećmi, jako główny powód podaje to, że uważają iż ich dziecko jest na to za małe. - nasza kampania opiera się na rzeczywistości, w której dzieci wcześniej czy później natkną się na pornografię w internecie - mówi annemarieke de haan, członkini zarządu sire i przewodnicząca projektu tej kampanii. - wielu rodziców sobie tego nie uświadamia, dlatego sire rozpoczęło kampanię uświadamiającą. sire chce zadbać o to, by rodzice przygotowali swoje dzieci na obrazy, które mogą napotkać w internecie. żeby dzieci nie myliły pornografii z rzeczywistością. badanie sire wykazało ponadto, że dzieciom łatwo jest znaleźć pornografię w internecie. - Dzieci, które szukają darmowych gier mogą już po trzech kliknięciach natknąć się na wyraźnie seksualne obrazy mówi Marion koopman, członek zarządu sire. - jak wynika z badania, reakcje dzieci są różne, od „brzydkie”, „ciekawe” aż do „śmieszne”. tym ważniejsze jest, by rodzice porozmawiali z dziećmi o takich obrazach. istotne jest, by rodzice sami zaczęli rozmowę ze swoim dzieckiem. ponad trzy czwarte rodziców uważa, że dziecko powie im, gdy zobaczy coś dziwnego w inter-

necie, jednak 43% dzieci tego nie robi. im dziecko jest starsze, tym mniej chętnie rozmawia o tym z rodzicami. rodzice, którzy chcą wiedzieć jak przeprowadzić taką rozmowę ze swoim dzieckiem mogą znaleźć informacje na www.sire.nl. tam również znajdą przekierowanie na stronę ze wskazówkami i poradami, stworzoną przez rutgers wpf oraz soa aids nederland. sire w trakcie kampanii doradza rutgers wpf, renomowany instytut wiedzy w zakresie edukacji seksualnej. sire zbadało, jak łatwo dzieci mogą natknąć się na pornograficzne obrazy w internecie. wystarczą zaledwie trzy kliknięcia. • *rutgers wpf to holenderskie centrum wiedzy na temat seksualności, które wspiera profesjonalistów oraz pośrednie grupy docelowe w edukacji seksualnej i udzielaniu pomocy. odbywa się to poprzez prowadzenie badań, dokumentacji, rozwój materiałów, poradnictwo i wsparcie. od niedawna udzielają oni również bezpośrednich informacji ostatecznym grupom docelowym takim jak młodzież, obcokrajowcy i niepełnosprawni. zarządzają również stroną www.seksualiteit.nl.

lebara.nl/one

Dzwoń na telefony komórkowe I stacjonarne w Polsce jedynie za

ct /min

TYLKO TERAZ jeszcze NIŻSZA CENA

Uzyskaj najlepsze stawki, korzystając z kredytu na połączenia w Lebara One

Zawsze przy Tobie Wejdź na lebara.nl/one i sprawdź, do kiedy trwa promocja. Dzięki kuponowi Lebara One zawsze będziesz dzwonić i wysyłać SMS-y w niskich stawkach taryfy Lebara One. Doładowanie nie powoduje podwojenia kredytu na połączenia w Lebara One. Wszystkie dane i stawki taryfy Lebara One można znaleźć w witrynie www.lebara.nl/one. *Dzwonienie lub wysyłanie SMS-ów z sieci Lebara pod inne numery Dutch Lebara jest bezpłatne przez 7 dni po każdym doładowaniu za 10 €. Stosuje się zasadę limitu minut na połączenia. W przypadku wykrycia nadmiernego wykorzystywania usługi, Lebara ma prawo zaprzestania jej świadczenia. Po zakończeniu ważności okresu darmowych połączeń, stosuje się standardowe stawki taryfy Lebara One za połączenia z komórkami i SMS-y. Stawka startowa za każde połączenie w taryfie Lebara One wynosi 9 centów. Opłaty są naliczane minutowo. Produkty firmy Lebara są przeznaczone wyłącznie do użytku osobistego i nie mogą być używane do celów komercyjnych. Niniejsza publikacja nie stanowi oferty handlowej w myśl przepisów kodeksu cywilnego. Warunki mogą ulec zmianie i mogą zawierać błędy powstałe podczas drukowania. Ogólne warunki korzystania z sieci Lebara oraz pozostałe stawki podano pod adresem lebara.nl/pl

poPolsku nr 12 • 24

kalendarz imprez

z holandii południowej udaliśmy się do prowincji flevoland, by odwiedzić lelystad i stocznię batavia. stocznię, gdzie już w złotym wieku konstruowano okręty, które odegrały ważną rolę w żeglarskiej historii holandii. Dziedzictwo to, z uwagi na ograniczoną w owych czasach trwałość, zostało rozebrane lub jako wraki spoczęło na dnie morza.

Co? gdzie?

setki festiwali w holanDii DokłaDnie taM, gDzie ChCesz się UDać kiedy? CzerwieC, lipieC, sierpieŃ informacje: www.djguide.nl Co?

giełDa staroCi i ChałUpniCtwa – sientjes DoChter: broCante erffair gdzie? hellUM (groningen) kiedy? 5 i 6 lipCa informacje: www.sientjesdochter.nl Co? gdzie? kiedy? informacje:

ekstreMalny bieg z przeszkoDaMi eilanD Van MaUrik (UtreCht) 5 lipCa www.mudandwaterchallenge.com, gratis

Co? gdzie? kiedy? informacje:

festiwal DanCefloat rotterDaM 5 lipCa www.danceﬂoat.com, 45€

Co? gdzie? kiedy? informacje:

CentrUM sportU i iMprez the beaCh aalsMeer Cały rok www.beach.nl, gratis

Co?

zawoDy DUtCh Masters shortboarD gdzie? sChieDaM (zUiD-hollanD) kiedy? 12 lipieC informacje: www.schiedam2014.nl, gratis Masz informację, która powinna znaleźć się w naszym kalendarzu imprez? prześlij ją na adres: redactie@popolsku.nu

komiks autor: jeroen ledoux

Miejsce: adres:

mikolaj & carolus w:

bataVia

otwarte: wstęp: strona ww

stocznia batavia z przyjemnością wyciąga historię na powierzchnię wody, ponieważ po ukończeniu okrętu batavia w 1995 roku, rozpoczęto tam drugi projekt – De 7 provinciën: XVii-wieczny statek admiralicji, na którym Michiel de ruyter stoczył wiele bitew morskich. stocznia realizuje budowę okrętów poprzez przypisanie środków w postaci reintegracji i doświadczenia zawodowego. w ten sposób odgrywa ważną rolę w życiu ludzi, dla których przepaść do rynku pracy - ze względu na okoliczności - znacznie się zwiększyła w ostatnich latach. oryginalny okręt batavia został wybudowany w 1628 roku w amsterdamskiej stoczni peper, na polecenie holenderskiej zjednoczonej kompanii wschodnioindyjskiej (VoC). był to okręt zaprojektowany specjalnie na długie rejsy do indii i z powrotem. jednakże 4 czerwca 1629 roku, okręt z 332 osobami na pokładzie, wyruszył w swój pierwszy rejs w kierunku wyspy jawa. w wyniku spisku okręt zszedł z kursu i rozbił się u wybrzeży australii zachodniej. Dalsza historia tej wyprawy to prawdziwie krwawy thriller, który charakteryzują zabójstwa i śmierć, zdrada, rewolta i ostateczne zwycięstwo sprawiedliwości. o czym jeszcze warto wiedzieć, to fakt, że batavia błyszczy w powstającym holenderskim filmie „Michiel de ruyter”. okręt VoC batavia, odegrał wielką rolę w tym przygodowym filmie o życiu największego holenderskiego bohatera morskiego, Michiela de ruytera (1607 - 1676). film kręcony jest już od połowy maja tego roku. wystąpią w nim m.in. lieke van lexmond i barry atsma. premiera filmu przewidziana jest na początek 2015 roku. będzie on opowiadał o życiu charyzmatycznego, inteligentnego, skromnego a zarazem nieco krewkiego człowieka, który jako dowódca holenderskiej ﬂoty stoczył na morzu spektakularne walki przeciw anglikom. w podzielonym kraju, w którym zwolennicy dynastii orańskiej i republikanie walczyli o władzę wśród intryg i spisków. Michiel de ruyter odmówił opowiedzenia się po stronie którejś z tych grup. jego poczucie obowiązku przyniosło mu międzynarodową sławę, ale i wewnętrzny konﬂikt, bo przez swą nieobecność nie miał czasu dla swojej żony anne i własnych dzieci. film otrzymał budżet w wysokości 8 milionów euro. w połowie lipca w stoczni batavia odbędą się zdjęcia we wnętrzach okrętu. naturalnie wiąże się to z wieloma, ciekawymi zajęciami, związanymi z tworzeniem filmu. Chcesz wiedzieć więcej? przeczytaj artykuł ze strony „show” w tym numerze popolsku. • Mikołaj & Carolus

najŚwieższe wiaDoMoŚCi z holanDii znajdziesz codziennie przed 8:30 na stronie www.popolsku.nl. Wysyłając nam zadanie z lekcji języka niderlandzkiego, masz szansę na wygranie tabletu. Odpowiedzi zadania domowego możesz wypełnić na stronie www.popolsku.nl. Spośród wszystkich osób, które nadeślą nam dwa rozwiązane zadania z danego miesiąca, wysłane ze strony internetowej, komputer wylosuje co miesiąc jednego zwycięzcę. Wygrany będzie miał prawo do odebrania nagrody, którą jest tablet, pod warunkiem okazania nam wydania gazety, w którym zamieszczono zadanie. Zwycięzcę poinformujemy o wygranej mailowo.

BATAVIA Lelystad,

Flevoland Codzienni e 10:00-17 :00 5€ lub 11 €, leżności o w zad wycieczki rodzaju www.batav iawerf.nl