Zer da aniztasuna

ANIZTASUNA HEZKUNTZAN

Aniztasuna, bere horretan, desberdintasunen multzo bezala definitzen da; haur desberdinen multzoa eskolaren kasuan. Hala ere, definizio horretatik haratago, aniztasunaren atzean ulertzeko modu bat ezkutatzen dela iruditzen zaigu. Beraz, desberdintasuna alde positibo eta inklusibo batetik begiratzea izango litzake; hau da, ematen zaion trataera baino gehiago, horren aurrean dugun jarrera izango litzatekeela uste dugu. Aniztasunak gure ikuspegia irekitzera garamatza. Gela batean gaudenean mota guztietako pertsonak aurki ditzakegu, zailtasunen bat duen haurra, etnia edo kultura desberdinetako haurrak... Gauza guzti horiek irakasleak aurrera eramaten jakin behar ditu, egunerokotasunean gertatuko zaizkion egoerak direlako.

Askotan eztabaidatzen aritu garen moduan, aniztasunak pertsona desberdinen arteko elkarketara garamatza eta hau benetan aberasgarria da. Ikasgela berean kultura, genero, adina, hizkuntza, adimen etab. desberdineko ikasleak izatea oso aberasgarria eta era berean, lagungarria da euren ikaskuntzarako nahiz garapen pertsonalerako. Modu honetan, munduko hainbat kultura ezagutzeko aukera dute, bizipenak partekatzea, ohiturak ezagutzea, hizkuntzak ikastea‌ Gainera, taldean lan egiten ikasi behar dute, talde anitzetan, pentsamendu eta iritzi desberdinak ezagutu eta errespetatzen jakiteko eta elkarlanean jarduteko. Hau guztia bideratu ahal izateko ordea, eskola inklusiboa sustatu behar da, ikasle berdinak eta desberdinak onartzen dituena. Baina zer da eskola inklusiboa?

Hasteko, inklusioa komunitatean bizitzeko modu bat da, baina eskola gizarteko eremu garrantzitsua denez, bertan ere eragina du. Honela, eskola inklusiboa bitarteko bat da, ikasle guztiak ikasgela berean batera ikastean ikasketa esperientzia egoki eta aberasgarri bat izateko, baita pertsona bezala hazteko ere. Eskola inklusiboak bere egitura pedagogikoa moldatzen du, ikasle bakoitzaren beharretara egokituz (curriculumaren egokitzapena). Horren adibide argiak ditugu eskola txikiak; bertan adin desberdinetako ikasleak elkarrekin batera hazi eta hezten dira.

Honela, euren

bizipenak, esperientziak, iritziak, arazoak‌ partekatzen dituzte eta arlo akademikoan laguntzeaz gain, arlo pertsonala ere garatzen dute. Inklusioak lortu nahi duen erronka zera da: eskola hauetan gertatzen dena gainerako eskoletan ere gertatzea, orokortasun bat lortu nahi baita. Eskolaren bidez etorkizuneko herritarren artean eraldaketa kualitatibo bat eman nahi da prozesu honen bidez.

Eskola inklusiboetan, dibertsitate sozialari, kulturalari eta indibidualari bere alde positiboa bilatzen zaio, hau da, arestian aipatu moduan, aniztasuna ikasle guztientzat aberasgarria da. Ikasle bakoitzak gaitasun, interes, motibazio eta esperientzia pertsonal bakarra du eta honi esker, gainerako ikasleek besteengandik asko ikasten dute. Ikasle guztiek dute zer eskainia eta ez zaie etiketatu edo baztertu behar desberdinak izateagatik. Behar beharrezkoa da beraz, tolerantzia jarrera argi bat edukitzea inguruarekiko. Honek ez du esan nahi ados egon behar denik, baizik eta denen arteko desadostasunen bidez hazteko eta ikasteko aukera aprobetxatzeari egiten dio erreferentzia.

Inklusioa aurrera eramateko, ezinbestekoa da ikasleen, familiaren eta irakaslearen parte hartzea. Irakasleak ikasleengan duen eragina erabatekoa da eta beraz, ikasleak lagundu eta onartu behar ditu. Honela, lehendik ikasgela erregularretik kanpo zeuden ikasleak, ikasgela erregularrera egokitu behar ditu, hauek taldeko kide direla sentiarazteko. Barruan egoteak gainerako ikasleei eskubide eta betebehar berri batzuk ekartzen dizkie, eta beraien artean dago laguntzearen beharra. Eguneroko dinamiken bitartez, pixkanaka-pixkanaka jarrera eta kontzeptu berriak ikasten joaten direla pentsatu nahi da, denei era positiboan ukituko dielarik.