17
Bezoek van deurwaarder voor niet-betaalde geldsom. Hoe wordt de verjaringstermijn berekend? U kreeg een deurwaarder over de vloer omdat u het bedrag waartoe u onlangs werd veroordeeld, nog niet hebt betaald. Of omgekeerd, u maakte als beroepsbeoefenaar een ereloonnota op voor een klant, die maar niet betaalt. Wanneer is er sprake van verjaring? Rechts- en proceshandelingen moeten binnen een bepaalde termijn gesteld worden. Wanneer die termijn wordt overschreden, verjaart de procedure. Dat wordt ‘verval’ genoemd. De schuldenaar is dan niets meer verschuldigd en de schuldeiser kan niets meer ondernemen.
1. Principe Wanneer verjaring is ingetreden, is men bevrijd van zijn verbintenissen. De verbintenissen zijn dan vervallen. Door het verval dooft de verbintenis uit voor de schuldenaar (diegene die een ander persoon iets verschuldigd is). De andere persoon, de schuldeiser, kan dan niet meer in rechte optreden of kan de procedure niet meer voortzetten omdat het te laat is om nog een vorderingsrecht uit te oefenen of een bedrag te innen. De wettelijk bepaalde termijnen zijn verjaard. Door de verjaring hoeft de schuldenaar de feiten die hem worden toegerekend, na een bepaalde termijn niet meer te bewijzen. Een nakende verjaring verplicht de schuldeiser ook om vaart te zetten achter de uitoefening van zijn rechten. Verjaring is een vorm van ‘recht om vergeten te worden’, omdat het risico op een gerechtelijke dwaling toeneemt met de tijd.
2. Berekening van de termijnen Er bestaan tal van verjaringstermijnen. De meeste termijnen zijn opgenomen in het Burgerlijk Wetboek, maar
verjaringstermijnen bestaan ook in het strafrecht, economisch recht, sociaal recht, fiscaal recht, enz. Het is niet de bedoeling van dit artikel om alle situaties in het economische leven te behandelen waarin er verjaring kan optreden, maar wel om het moment te bepalen waarop er verjaring optreedt wanneer een gerechtsdeurwaarder met het oog op een beslag aanbelt bij een schuldenaar die zijn schuld niet betaalt. Als algemene regel geldt voor verjaring een basistermijn van tien jaar. Er zijn echter zoveel uitzonderingen dat u voor uw specifieke situatie beter een jurist kan raadplegen die gespecialiseerd is in het betrokken onderwerp. Voor de berekening van een verjaringstermijn worden alle dagen meegeteld, dus ook de zon- en feestdagen. De berekening gebeurt van middernacht tot middernacht. De termijn start na middernacht en de verjaring treedt in wanneer de laatste dag van de termijn is verstreken. Een ingebrekestelling die voldoet aan de voorwaarden van artikel 2244 van het Burgerlijk Wetboek en die op maandag 7 maart 2022 met de post wordt verstuurd, krijgt uitwerking op donderdag 10 maart 2022 om middernacht, waarna de verjaringstermijn begint te lopen op vrijdag 11 maart 2022 om 0.00 u. Als het om een
verjaringstermijn van één jaar gaat, eindigt die termijn dus op vrijdag 10 maart 2023, om middernacht.
3. Stuiting van de verjaring Een verjaring kan gestuit of geschorst worden. Ook hier bestaan er talrijke bijzondere gevallen en doet u beter een beroep op een deurwaarder om de verschillende stuitingen of schorsingen te berekenen die een invloed kunnen hebben op de verjaringstermijn. De stuiting van de verjaring heeft tot gevolg dat er een nieuwe termijn begint te lopen vanaf nul; een geldige handeling met stuitende werking zorgt er dus voor dat een nieuwe verjaringstermijn wordt opgestart. Dat is ook het geval bij een schuldbekentenis: op de dag van ondertekening van een schuldbekentenis start een nieuwe termijn om het bedrag te innen; zelfs als de oorspronkelijke schuld al een paar jaar oud is. Er bestaan nog andere voorbeelden van handelingen met stuitende werking, zoals een beslaglegging, een vonnis, een dagvaarding of het indienen van een verzoekschrift.
Maandelijks tijdschrift van het ITAA | Nr. 3 | April 2022
