DOSSIER BREXIT
4
Dit brexit-dossier geeft een overzicht van de stand van zaken met betrekking tot de gevolgen van de brexit voor de betrekkingen tussen België en het Verenigd Koninkrijk bekeken vanuit het oogpunt van de handelsrelaties, de btw, de fiscaliteit, de douanerelaties, ... Op het moment van redactionele afsluiting van de tekst (1 december
2020) zijn de onderhandelingen tussen het Verenigd Koninkrijk en de EU nog niet afgerond. Het is mogelijk dat er tegen 1 januari 2021 een globaal akkoord tussen beide partijen is (zachte brexit) of weinig of geen akkoord (harde brexit). Wij willen de aandacht van de lezer hier zeker op vestigen.
De handelsrelaties tussen België en het Verenigd Koninkrijk bestand tegen de brexit Voorwoord Voordat we het zullen hebben over de toekomst van de relaties tussen onze beide landen, moeten we de geografie even verduidelijken. Moet men spreken over Verenigd Koninkrijk of over Groot-Brittannië? Het Verenigd Koninkrijk is eigenlijk een land dat bestaat uit vier landen: Engeland, Schotland, Wales en Noord-Ierland, waarvan de volledige naam het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland is. Groot-Brittannië is gewoon het grootste Britse eiland. Het grondgebied ervan wordt ingenomen door drie landen: Engeland, Schotland en Wales. Door verkeerd taalgebruik wordt het Verenigd Koninkrijk echter vaak Groot-Brittannië genoemd. De Kanaaleilanden en het Isle of Man zijn autonome bezittingen van de Britse Kroon (“crown dependancies”) en hebben dan ook nooit deel uitgemaakt van de Europese Unie.
1. Stand van zaken van de handelsbetrekkingen tussen onze beide landen Door zijn nabije ligging en zijn nauwe handelsbetrekkingen met het Verenigd Koninkrijk zal België schade lijden door de brexit. Het Verenigd Koninkrijk is immers een van de belangrijkste handelspartners van ons land. Tussen 2017 en 2019 bedroeg het aandeel van het Verenigd Koninkrijk in de totale uitvoer van goederen van België gemiddeld 6,9% en dat van de invoer 4,5%. Het aandeel van het Verenigd Koninkrijk in het totaal van de commerciële dienstenstromen van België bedraagt gemiddeld 8,8% voor de uitvoer en 9,6% voor de invoer. Bovendien zijn de wederzijdse 1
Bron: Agentschap voor de Buitenlandse Handel
Maandelijks tijdschrift van het ITAA | Nr. 8 | December 2020
belangen van beide landen nauw verweven met elkaar, in het bijzonder op het gebied van de vele buitenlandse rechtstreekse investeringen in België, maar ook in het Verenigd Koninkrijk. Als men kijkt naar de toegevoegde waarde die voortvloeit uit de Britse eindvraag, stelt men vast dat het Verenigd Koninkrijk belangrijker is voor België dan voor onze buurlanden. De brexit zal bijgevolg een impact hebben op de buitenlandse handel, maar ook op de buitenlandse rechtstreekse investeringen en op de financiële markten. Om die reden werd beslist om een “Task Force” op te richten die de Belgische regering moet informeren aan de hand van uitgewerkte en verzamelde economische analyses die pertinent zijn voor de Belgische belangen. Er werd eveneens gestalte gegeven aan Monitoring Brexit, een gemeenschappelijk project van de Nationale Bank van België, het Federaal Planbureau en de FOD Economie, om de impact van de brexit op de economieën van beide landen te onderzoeken. Dit monitoringproject wordt periodiek bijgewerkt en direct aan minister Pierre-Yves Dermagne overgemaakt. We voegen hier voor de volledigheid nog aan toe dat België in 2018 de zesde grootste leverancier was van het Verenigd Koninkrijk en dat de handelsbalans tussen onze beide landen traditioneel een positieve evolutie kent in ons voordeel1 .
2. De Covid 19-crisis en haar economische gevolgen We weten allemaal dat deze gezondheidscrisis lange tijd gevolgen zal hebben voor de wereldeconomie. Voor het Verenigd Koninkrijk was de impact nog dramatischer dan voor België en de eurozone. Dit ligt aan het feit dat de lockdown er later werd ingevoerd en de Britse regering eerst
