INTO business Alphen Herfst 2020

Page 1

'Verslaafd aan ondernemen' Boskoper Achint Atwal over ‘het spel’

Alphen

Building the future | Herfst 2020


DE VAKANTIE IS VOORBIJ! OP NAAR DE NIEUWE WERKELIJKHEID? De toekomst is onzeker. Voor zekerheid kunt u uw notariële zaken bij Just Notarissen regelen.

Levering en hypotheekakte voor €

JUST | Notarissen Albert Einsteinlaan 50 2719 ER Zoetermeer

079 323 97 61 www.justnotarissen.nl

763,-

voor overdrachten in Zoetermeer en Benthuizen obv KIK-tarief, inclusief kadastraal recht, recherchekosten en btw (vraag naar onze voorwaarden) Verkoper géén kosten doorhaling 1e hypotheekrecht en volmacht bij aanlevering koopcontract nieuwe woning!


Advertorial

BELEGGEN IN CORONATIJD: BALANSKRACHT DOORSLAGGEVEND Bij de uitbraak van het coronavirus kleurden de aandelenbeurzen diep rood. In recordtempo dumpten beleggers hun aandelen. Voor beleggers met een langetermijnvisie kan dat nooit het antwoord zijn. Maar wat dan wel? Op basis waarvan maak je keuzes als de toekomst onzeker is? Najib Nakad, Directeur bij Hof Hoorneman Bankiers en verantwoordelijk voor de beleggingen, over keuzes tijdens corona.

Stresstesten mogen de afgelopen decennia standaard zijn geworden bij grote ondernemingen, niemand had rekening gehouden met de extreme gevolgen van een wereldwijde pandemie. Geen enkele luchtvaartmaatschappij had gedacht dat hun machines maandenlang aan de grond zouden blijven. Hotelketens hadden niet gerekend op volledige opdroging van hun omzet. “Dit is een totaal nieuw scenario”, vertelt Najib Nakad, “Dat vraagt ook om een nieuwe benadering bij het invullen van onze portefeuilles.”

GENOEG VET OP DE BOTTEN De belangrijkste voorwaarde voor succesvol beleggen in crisistijd is dat de bedrijven waarin wordt belegd, de crisis zullen overleven. Nu hebben beleggers geen glazen bol, maar ze hebben wél inzicht in de financiële gezondheid van een onderneming. “Je moet een zekere mate van zekerheid hebben dat een bedrijf de crisis overleeft”, legt Nakad uit. “Dat doen we door te kijken naar de balans. Is er een gezonde verhouding tussen schulden en het eigen vermogen?” Met andere woorden: heeft een bedrijf genoeg ‘vet op de botten’ om een economische crisis door te komen? “Wij gaan uit van herstel op

“DIT IS EEN TOTAAL NIEUW SCENARIO. DAT VRAAGT OOK OM EEN NIEUWE BENADERING BIJ HET INVULLEN VAN ONZE PORTEFEUILLES.”

termijn. Of dat herstel nu één of drie jaar duurt, dat weten we niet. Maar de bedrijven die je uitkiest, moeten het tijdens de crisis in elk

In deze onrustige tijd is het prettig om uw vragen over uw

geval kunnen uitzingen.”

vermogen met professionals te kunnen bespreken. Neem gerust

Onder beleggers wordt dit ook wel ‘balanskracht’ genoemd.

www.hofhoorneman.nl/contact

contact met ons op en ontdek wat we voor u kunnen betekenen. Ondernemingen die hierover beschikken zijn zeer kredietwaardig, hebben dus weinig schulden, veel liquide middelen, een sterke marktpositie en, idealiter, een flexibele kostenbasis. “Een omvangrijke vaste kostenbasis vreet in deze tijd aan de waarde van een onderneming”, verklaart Nakad.

EEN TIJD OM TE ZAAIEN Bedrijven met balanskracht kunnen op termijn zelfs van een crisis

Oosthaven 52, 2801 PE Gouda

profiteren als zwakkere concurrenten meer schulden opbouwen of

0182-597777 | www.hofhoorneman.nl

failliet gaan.

DÉ BANK VOOR VERMOGENSBEHEER

Bij Hof Hoorneman Bankiers maakte balanskracht al standaard

Hof Hoorneman Bankiers heeft vestigingen in Gouda (hoofdkantoor), Arnhem, ’t Gooi, Groningen, ‘s-Hertogenbosch en Maastricht.

deel uit van de analyses van bedrijven, maar door de coronacrisis is die doorslaggevend geworden. Wij verrichten een uitgebreide due diligence, boekenonderzoek, en blijven investeren in sterke bedrijven met een gezonde balans. Daarmee zijn onze portefeuilles straks optimaal gepositioneerd voor herstel.”

Dit artikel verwoordt de inzichten van Hof Hoorneman Bankiers. Het is geen beleggingsadvies. Verdiep u in de risico’s van beleggen voordat u eraan begint. De waarde van uw beleggingen kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.


Na een drukke dag genieten van intense rust op een prachtige locatie? Dan bent u bij Bed & Breakfast Aangenaam op de Rijn op de juiste plek.

De woonboot is geschikt voor maximaal 4 personen en is zeer compleet ingericht met een eigen keuken, badkamer met sauna en wifi. Desgewenst is er een luxe ontbijt bij te boeken. Dit alles met een prachtig uitzicht over de polders en de enige werkende molenviergang ter wereld. Er is voldoende parkeergelegenheid en een oplader op eigen terrein aanwezig voor elektrische auto’s. Kom het ervaren op deze unieke locatie aan de rand van Alphen aan den Rijn! Voor meer informatie zie www.aangenaamopderijn.nl Aangenaam op de Rijn B&B op een woonboot Steekterweg 132D 2407 BJ Alphen aan den Rijn 06 - 234 552 26 info@aangenaamopderijn.nl www.aangenaamopderijn.nl


BACKTOBUSINESS v o o r d e e l m a a n d e n

ratis g t e NĂş m atpak ma

Gratis maatpak bij aanschaf van een C, E, S of EQC uit voorraad. U least al een C-Klasse vanaf â‚Ź 678 per maand (60 mnd./10.000 km). Deze actie is geldig op voertuigen aangeschaft in de periode tot en met 31 december 2020 en niet te combineren met andere acties. Van Mossel Mercedes-Benz is gevestigd in Rotterdam en Gouda - www.mb.vanmossel.nl


Inhoud Reportages en interviews 8

Coverstory: Balans Schoonmaakbedrijf: Boskoper Achint Atwal is verslaafd aan ondernemen

12

Toekomst staat centraal bij Bloemen Architecten

14

Een goed gevoel geven en krijgen bij

8

Topgeschenken 20

Tako Tromp over bouwen in onzekere tijden

24

Met een groter pand is WEKU klaar voor de

Achint Atwal

toekomst 25

VMD Koster klaar voor de toekomst

26

Kansen nemen toe bij Unica Building Services Bodegraven

28

Constante stroom aan leerlingen bij SPB Gouwe en Rijnstroom

32

De 5 vragen en antwoorden van Wille Donker

33

Corona informatie van Grant Thornton

34

CIV Smart Technology werkt slim samen aan technologie voor de toekomst

37

Product-as-a-servcie bij ABN AMRO

38

Woonforte gaat inzetten op nieuwbouw

46

Laat ďŹ lm voor je werken!

49

Nieuw gezicht bij Credion

50

Gunstige energie tarieven van Alphen Energie

52

Extra service van Bouwcenter Goedhart

Jeoffrey Bloemen en Joost Voortman

Columns 31

Wiebe de Boer

41

Jan Willem van de Stouwe

47

Machiel van de Schoot

55

Rico Verhoeven

12

Tako Tromp

20

Marcel van Liere

26

En verder 16

Themaverhaal: Building the future!

23

Feiten & Cijfers

42

INTO business club Alphen


Editorial

Een half jaar na 16 maart Erwin van Rijnberk

Kevin van Kempen

Bart Houtkoop en Martin Kalkhoven

Rico Verhoeven

38

49

50

63

Winst en verlies zijn elkaars buren. Terwijl een deel van het ondernemerslandschap in rouw is ondergedompeld, vaart een ander deel er wel bij. De horeca worstelt, de evenementenbranche hapt naar adem. Onlineverkopen verbreken records en regionale business-to-business zit op het niveau van vorig jaar of zelfs daarboven. Het is een rare, onrechtvaardige wereld. Corona heeft gericht slachtoffers gemaakt. Vooral ouderen waren de klos en businesswise kregen specifieke sectoren klappen. Maar het gros ontspringt de dans vooralsnog en boekt zelfs vooruitgang. Eén ding is voor iedereen gelijk: de toekomst is een andere dan wij pakweg zes maanden geleden voor ogen hadden. Er zijn nieuwe normen, nieuwe regelgeving en nieuwe maatstaven. Het gevolg is dat niemand op de oude, traditionele voet kan doorgaan. Maar we vinden onze weg uiteindelijk allemaal. De saamhorigheid van de eerste maanden na 16 maart, de dag van de Rutte’s gedenkwaardige speech, is gebleven. Andere ingrediënten voor een succesvolle toekomst: innovatie, veerkracht, flexibiliteit en omdenken. Deze INTO business staat er vol mee. Spraakmakende, vernieuwende ondernemers, met lef en doorzettingsvermogen, vallen de toekomst aan. Wij doen mee. Groet, Werner van den Bosch INTO business Alphen


Achint Atwal is verslaafd aan ondernemen

‘Zowel een zegen als een vloek’ Op Achint Atwal (34) lijkt geen maat te staan. In 2014 startte hij in Alphen aan den Rijn een bedrijf en nam vier mensen in dienst. Zes jaar later is Balans Schoonmaakbedrijf gevestigd in Alkmaar, beschikt de onderneming over vijfhonderd medewerkers en is hij hard op weg een jaaromzet van miljoenen euro’s aan te tikken. Zijn geheim: hard werken, digitaliseren en fit blijven. Een interview met een rasondernemer die zegt: “Op een dag hoop ik fulltime vrijwilligerswerk te doen.”

8


Coverstory

twee wokrestaurants. Na een paar jaar verkocht hij zijn aandelen en besloot in de schoonmaakbranche te stappen. De klantenkring van Balans bevindt zich voornamelijk in de provincies Noord-Holland, Zuid-Holland en Utrecht.

Zegen en vloek Over het fenomeen ‘ondernemen’ zegt hij: “Je kunt er naar kijken als een spel, waarbij degene met goed personeel, tevreden klanten en het meeste rendement bovenaan staat. Aan dat spel ben ik misschien wel een beetje verslaafd. Maar ondernemen heeft ook een keerzijde. Het is zowel een zegen als een vloek. Het zorgt voor vrijheid maar ketent je ook vast. Je krijgt financiële ruimte maar dreigt soms vast te lopen. Ik sta met mijn onderneming op en gaat ermee naar bed, wat betekent dat het in mijn hoofd altijd druk is.” De rust vindt Achint onder andere in de vroege morgen. Met een aantal vrienden heeft hij The 5Am Club. Elke ochtend om 4 uur gaat zijn wekker. Een uur later zit hij in de sportschool. Weer thuis duikt hij onder de douche, ontbijt en rijdt dan naar zijn werk in Alkmaar. “Voordat ik op kantoor ben, heb ik alles in mijn hoofd op een rij gezet en weet ik precies wat ik die dag wil doen en bereiken. Tussen 7 en 8 uur ’s avonds ben ik weer thuis. Dan ga ik eten en lees ik veel artikelen die online staan, al dan niet business gerelateerd. Doordeweeks probeer ik op tijd in bed te liggen, want de andere dag wil ik fit en uitgerust zijn.”

Top 30-bedrijf

Achint Atwal is geen man van de voorgrond. “Ik werk het liefst achter de schermen en bedenk daar mijn strategie.”

Achint is geboren en getogen in Boskoop, het befaamde heesterdorp. Daar woont hij nog steeds, net als zijn ouders en diverse vrienden. Al vroeg werd duidelijk dat er ondernemersbloed door zijn aderen stroomde. Ooit runde hij als mede-eigenaar

Balans is qua grootte een top 30-schoonmaakbedrijf in Nederland. Verder groeien is geen doel op zich, maar Achint ziet dat wel gebeuren. “Mijn kracht is vooruitdenken. De markt verandert continu, en hoewel die door corona even stil stond, zie ik nu weer bewegingen. Om grotere tenders te winnen, heb ik versterking nodig in mijn commerciële team. Daarmee zie ik onszelf verder groeien, zowel autonoom maar ook middels overnames. Voordat corona uitbrak, was ik met twee partijen in onderhandeling. Uiteindelijk heb ik niet doorgezet omdat niemand wist wat de toekomst met corona zou brengen. Nu zijn we een half jaar verder en blijkt dat de wereld

9


Coverstory

De kantoormedewerkers van Balans in Alkmaar met Boskoper Achint Atwal op de voorgrond.

gewoon doordraait, hetzij met inachtneming van wat regels. Wij hebben wel te maken gehad met een stukje omzetderving en ook hebben we een aantal leveranciers geholpen met hun betalingsverplichtingen, maar we mogen zeker niet klagen. Ik ben dan ook tevreden met de resultaten van de afgelopen maanden. Ik sluit niet uit dat overnamegesprekken nu weer op gang gaan komen. Ik ken de gedeponeerde jaarcijfers van bijna alle schoonmaakbedrijven uit mijn hoofd. Ook weet ik meestal wel waar hun werk zit. Die twee factoren zijn het belangrijkste voor mij, waardoor ik vooraf weet of ik interesse heb in een overname of niet.”

Extra aandacht Naast gezonde werklust en een nuchtere bedrijfscultuur is verregaande digitalisering een kracht van zijn organisatie. “Wat wij kunnen digitaliseren, digitaliseren wij. Meten is weten. Ik wil weten waar het goed gaat, maar nog interessanter is het om te ontdekken waar verbetering mogelijk is. Van mijn medewerkers wil ik om die reden alle relevante informatie. Die mailen ze mij en zo kan ik analyseren welke klanten, opdrachten of medewerkers extra aandacht nodig hebben.”

10

Achint is geen man van de voorgrond. “Ik ben geen netwerker pur sang. Ik werk het liefst op de achtergrond en bedenk daar mijn strategie. Momenteel ben ik bezig met het aanstellen van een commercieel manager/directeur. Er lopen gesprekken. Die persoon moet wel een netwerker zijn, want ik onderken het belang ervan. Laat

‘Ondernemen is als een spel dat draait om goed personeel, tevreden klanten en rendement’ mij ondertussen mijn ding maar doen achter de schermen.” Hij maakt een uitzondering voor AZ. “Balans is inderdaad een van de vijf hoofdsponsors van AZ. Maar niet zozeer voor het netwerk als wel voor de sfeer. Ik ben van AZ gaan houden, ben ook echt fan geworden. Dat komt mede door de familiaire sfeer die daar hangt.”

Stabiliteit en continuïteit Alles wat hij doet is gericht op stabiliteit en dus continuïteit. “Eigenlijk wil ik niets meer of minder dan een gezonde bedrijfshuishouding. Dat heeft Balans en dat wil ik zo houden. We financieren


Coverstory Fred Hoogendijck (links) is operational manager bij Balans. Khairi Ahdid is de rayonmanager voor de regio Alphen/Leiden.

nagenoeg alles uit eigen middelen en ook daar ben ik blij mee.” Vroeger had Balans ook vestigingen in Alphen aan den Rijn en Amstelveen, maar hij zag dat die een eilandjescultuur teweeg brachten. “Daarnaast is het overbodig om meerdere vestigingen te hebben. Onze mensen gaan van huis rechtstreeks naar de klanten. Dat scheelt tijd. Wij zorgen dat zij goede spullen hebben om mee te werken. Onze rayonleiders monitoren het werk. Goede mensen werven is best lastig, maar het lukt ons goed. Bij ons is een afspraak een afspraak, werkt iedereen

Balans is al jaren het schoonmaakbedrijf voor onder andere advocatenkantoor TK in Leiden en Alphen aan den Rijn.

TEKST Dennis Captein | FOTO'S Michel ter Wolbeek

met goede spullen en krijgen onze medewerkers keurig op tijd hun geld. Ondanks de hoeveelheid mensen is niemand hier een nummer en is er voldoende aandacht voor de mens achter de werknemer. En wat wij hier kunnen verduurzamen, verduurzamen wij. Dat heeft aantrekkingskracht op zowel klanten als medewerkers.”

Vrijwilligerswerk Een mooi bedrijf met perspectief dus. Over zijn persoonlijke toekomst zegt hij: “Balans biedt voor mij nog volop uitdagingen, maar op een dag wil ik fulltime vrijwilligerswerk gaan doen. Daar is veel behoefte aan. Bovendien is het dankbaar werk waar je veel voldoening uit haalt. Dat roep ik al jaren en ga ik ooit ook doen.”

BALANS SCHOONMAAK- EN BEDRIJFSDIENSTEN BV Parelweg 11B 1812 RS Alkmaar 072 - 303 0210 info@balansschoonmaak.nl www.balansschoonmaak.nl

11


Toekomst staat centraal bij Bloemen Architecten

'Design en techniek gaan hand in hand' Eind jaren 70 werd Bloemen Architecten opgericht door Ed Bloemen. Ondertussen is het architectenbureau overgenomen door Jeoffrey Bloemen, en wordt er al ruim 40 jaar gewerkt aan vele renovatie-, verbouwen nieuwbouwprojecten. Verschillende opdrachtgevers uit de particuliere en bedrijvensector zorgen voor uiteenlopende projecten. Bloemen Architecten ontwerpt daardoor zowel (sociale huur-)woningen als utiliteitsgebouwen, zoals bedrijfspanden en horecagelegenheden. Duurzaamheid is een terugkerend thema bij ieder project. “De vraag in de bouw is echt veranderd”, vertelt Joost. “Er wordt veel meer nagedacht over energietechnieken en isolatiewaarden, en ook multifunctionaliteit is steeds belangrijker geworden.” Een duurzaam gebouw beschikt niet slechts over een goed geïsoleerde gevel, maar is door middel van aanpasbaarheid ook geschikt voor een toekomstige andere gebruiker. Deze toekomstbestendigheid hangt weer samen met het ontwerp. Bloemen Architecten is van mening dat een goed ontwerp een langere levensduur met zich

12

Jeoffrey Bloemen (l) en Joost Voortman.

meebrengt. In de loop der tijd zijn de gebruikers van grachtenpanden bijvoorbeeld veranderd, maar de basis en de gevel blijven behouden. “Building the future gaat dus niet alleen over techniek, maar heeft ook een esthetische waarde. Dát is echt de toegevoegde waarde van ons beroep”, stelt Jeoffrey. Een belangrijk uitgangspunt voor Bloemen Architecten is maakbaarheid. “Wij zorgen ervoor dat alles dat we ontwerpen en tekenen ook maakbaar is. Als het niet uitvoerbaar blijkt te zijn, helpen we mee met het zoeken naar een oplossing.” Zo zorgt het architectenbureau er voor dat de aannemer goede werktekeningen ontvangt om van te bouwen, dat weer leidt tot een tevreden opdrachtgever. Bovendien zorgt de technische kennis van het bureau ervoor dat het ontwerp in stand blijft, en niet verloren gaat in het bouwproces of bij onderhoud en beheer na oplevering. Nu het ontwerpen van energieneutrale gebouwen ondertussen de standaard is, vormt circulair en natuurinclusief bouwen een nieuwe uitdaging. De bouw is één van de grootste afvalproducenten.


Reportage

AKKERWINDEBOTERBLOEMWEG & LAUWERS Aan de Akkerwinde en Boterbloemweg in Alphen aan den Rijn zijn 199 Oude situatie Nieuwe situatie sociale huurwoningen van Woonforte gerenoveerd De sociale huurwoningen aan de Akkerwinde kregen een volledige en verduurzaamd. Door upgrade naar duurzame woningen met een eigentijdse uitstraling. het plaatsen van prefab gevel- en dakelementen hebben de woningen bovendien een volledig nieuwe uitstraling gekregen. Bij de Lauwers in Alphen aan den Rijn gaat Bloemen Architecten nog een stapje verder: hier worden de bestaande eengezinswoningen gerenoveerd tot energieneutrale of Nul-Op-De-Meterwoningen. HOTEL VAN DER VALK Momenteel werkt Bloemen Architecten aan twee nieuwe Van der Valkhotels: één in Alphen aan den Rijn, langs de N11, en één in Doetinchem. Bij het ontwerp van de hotels wordt verder gekeken dan naar de ondergrens van de regelgeving. Het zijn goede voorbeelden van ontwerpen voor generaties: niet alleen voor de gebruiker nú, maar vooral ook voor later. Het nieuwe, duurzame Van der Valkhotel in Alphen aan den Rijn vormt een mooie blikvanger bij de entree van de stad.

HET NUTSGEBOUW Met de renovatie en herbestemming van het Nutsgebouw heeft Bloemen Architecten ervoor gezorgd dat een monumentaal pand op een belangrijke positie in het Alphense centrum behouden is gebleven. Het behoud van de authentieke uitstraling en details van gebouw was hierbij van groot belang. Na jaren van leegstand biedt het Nutsgebouw nu plaats aan drie horecagelegenheden.

Kiezen voor de toepassing van duurzame, herbruikbare materialen in een gebouw zorgt er voor dat er minder verloren gaat in het bouwproces. Ook natuurinclusiviteit krijgt steeds meer aandacht. Bloemen Architecten houdt bij het ontwerpen rekening met specifieke toepassingen in de architectuur, zoals broedkasten of groene gevels, die een positieve invloed hebben op de biodiversiteit van de omgeving. Zo wordt gezorgd voor een betere leefomgeving voor mens, dier en natuur. Bij Bloemen Architecten kunnen zowel particulieren als ondernemingen terecht voor het TEKST Martin Hoekstra | FOTO'S Oscar van der Wijk

gehele traject. In samenwerking met adviseurs en bouwpartners zorgt het architectenbureau onder andere voor het ontwerp en het aanvragen van de vergunning. Daarnaast beschikt het over de expertise om betrokken te blijven bij het gehele bouwproces. BLOEMEN ARCHITECTEN Wilhelminalaan 18 | 2405 ED Alphen aan den Rijn 0172 – 49 23 87 | info@bloemen-architecten.nl www.bloemen-architecten.nl We zijn binnenkort te vinden aan de Eikenlaan 20, 2404 BR Alphen aan den Rijn

13


EEN GOED GEVOEL GEVEN EN KRIJGEN, DAAR GAAT HET OM

Een attentie is altijd een goed idee. Om te geven en te ontvangen. Ook, of misschien wel juist in deze tijden van afstand, een manier om een ander zich bijzonder en dichtbij te laten voelen. Over de wereld achter de onlinebestelknop van een bos bloemen, een lekkere taart, een fruitmand of een duurzaam stuk zeep vertelt Edwin van Arkel van Topgeschenken.nl.


Vooral bekend van Topbloemen.nl “De groei van de onderneming is in geleidelijke stappen gegaan, waardoor het behapbaar en op eigen kracht te doen bleef. Ik zag kansen in online verkoop en in 2005 heb ik Topbloemen.nl opgericht. Door focus op kwaliteit van de bloemen en de service eromheen zijn we uitgegroeid tot marktleider. In 2015 kwam daar door een overname Topgeschenken, Toptaarten en Topfruit bij. Nu hebben we dus vier topmerken onder hetzelfde online dak, daar zijn we uitermate trots op. We richten ons met Topgeschenken voornamelijk op de business-to-business markt, de secretaresse of officemanager kan met één account en een druk op de knop heel makkelijk en overzichtelijk een grote variatie aan bestellingen doen. Een bloemetje voor een jubileum, een fruitmand voor een zieke collega of een taart ter ere van een verjaardag. Je ziet dat in deze tijden van thuiswerken en elkaar minder zien die attentie steeds meer op waarde wordt geschat. En de geefmomenten bij uitstek, Sinterklaas en Kerst, komen er ook aan. De voucher die je bij deze INTO Business vindt is wat mij betreft een uitgelezen kans voor een kijkje met korting op onze site.”

Alle zeilen bijzetten in pittige tijden “Als je bij ons een bestelling doet, moet je erop kunnen rekenen dat deze op tijd en goed verzorgd bij je wordt geleverd. En zoals ik al aangaf; daar TEKST My happy writings | FOTO Michel ter Wolbeek

zijn we scherp op en goed in. Toen de lockdown als gevolg van de corona-uitbraak afgekondigd werd, brak er bij ons een enorm hectische periode aan. Het was gewoon vier weken achter elkaar Moederdag, de dag waarop we normaal de jaarlijkse piek in bestellingen hebben. De collega’s van de klantenservice werden steeds witter, onze verpakkingsmaterialen raakten op, onze servicelevels daalden en de toevoer van producten als bloemen was niet meer bestendig of betaalbaar.

Reportage

Samen met zijn broer Robbert vormt Edwin de directie van Topgeschenken Nederland B.V. Edwin is de oprichter en algemeen directeur, Robbert verzorgt de operationele kant van de onderneming. “Ik ben van origine bloemist”, vertelt hij, “maar de ondernemerskant heeft me altijd getrokken, vooral de marketingkant. In 1999 ben ik begonnen en sinds 2015 doen Robbert en ik het samen. Inmiddels hebben we een zeskoppig managementteam en 90 mensen in dienst. Mijn eigen werkzaamheden zijn door de groei uiteraard veranderd. Dat ik zaken moet loslaten of niet zelf kan bepalen matcht niet altijd even goed met mijn perfectionisme en mijn controlerende aard, zeg maar”, glimlacht Edwin. “Maar gelukkig staan daar ook uitdagende taken tegenover en heb ik zeer capabele collega’s.”

‘Dat bloemetje moet er gewoon zijn. De logistiek daarachter is onze zorg’ Dan moet je flexibel en wendbaar zijn, en bereid om het oude los te laten. Ik ben er waanzinnig trots op dat het ons team gelukt is om dat te doen. Ik denk dat het muntje voor ons de goede kant op is gevallen. We hebben ongekende omzetten gedraaid, goed kunnen kijken naar een flexibele schil van werknemers en de gekoesterde groeiambitie in korte tijd kunnen verzilveren. Dat nu vasthouden en uitbouwen is een zeer prettige uitdaging.”

Lokaal en duurzaam bouwen aan de toekomst “Bloemen en taart nemen we af bij aangesloten bloemisten en bakkers. Allemaal lokale MKB ondernemers met liefde en ambacht voor hun vak. Dat heeft als groot voordeel dat je de lijnen kort kunt houden en je serviceniveau hoog. Dat het bijdraagt aan de duurzaamheid van onze onderneming is ook een plus. We werken sowieso bij voorkeur met bloemisten met een Green Florist Label (het keurmerk dat vertelt waar en hoe bloemen geteeld zijn-red.), de ambitie is om dat eind 2021 voor 100% te kunnen doen. Binnenkort worden onze bloemen geleverd in een tasje wat bij het oud papier kan, zelfs de hengels zijn van papier gemaakt. Met de ontwikkeling ervan zijn we ruim 1.5 jaar bezig geweest. Door de lamineerlaag van het huidige tasje moest deze nog bij het restafval. Gezien onze enorme volumes een mooie stap vooruit en een mooie manier om aan de toekomst te bouwen!” TOPGESCHENKEN.NL 088 - 110 80 50

15



Building the future met…

De menselijke maat Elke aankondiging van weer een persconferentie zet de boel op scherp. Wat gaat Rutte verkondigen? Meestal verrast hij ons met nieuwe maatregelen die niet voor iedereen even gunstig zijn. Bouwen aan een nieuwe toekomst is businesswise lastig als je weet dat de regels morgen of volgende maand weer veranderen.

Dat gegeven maakt het thema van deze INTO business extra interessant. Building the future, maar over welke toekomst hebben we het dan? De meeste ondernemers zijn gelukkig nuchter en, hoewel zij een stip aan de horizon hebben gezet, leven ze in het nu. Vandaag is vandaag en weten we wat we wel en niet kunnen. Morgen is morgen.

De angst regeert Niettemin is het voor sommige branches onmogelijk om te overleven. Zelfs bij de dag leven zet geen zoden aan de dijk. Je zou maar een evenementenbedrijf hebben. Je mag wel het een en ander, maar de angst regeert. Bang om zelf corona te krijgen of bang dat de gasten wegblijven. “Als het niet hoeft, dan maar even niet.” Dus schuiven veel ondernemers hun jubileumfeestje maar even vooruit. Naar 2021, en misschien komt dat jaar ook te vroeg. De tijd zal het leren. De horeca heeft het eveneens zwaar. Coronaregels worden in cafés met voeten getreden en de

kastelein knijpt een oogje toe. Immers, hij heeft omzet nodig. Ja, hij voelt zich wel degelijk verantwoordelijk, maar het bestrijden van corona is ieders verantwoordelijkheid. Restaurants vragen bij elke reservering of de gasten uit één gezin komen. Het antwoord is bijna altijd ‘ja’ en in veel gevallen een leugen. De exploitant vraagt niet door en neemt genoegen met dit antwoord, want omzet is zijn levensader en hij heeft al zoveel verloren de afgelopen maanden.

Aan de keukentafel Thuiswerken is een norm geworden. Nog zeker niet dé norm, maar de meeste ondernemers zijn akkoord gegaan dat (een deel van) de werkzaamheden aan de keukentafel wordt verricht. Een aantal is zeer positief en zegt dat de arbeidsproductiviteit alleen maar is toegenomen. Een even groot aantal twijfelt daaraan. Het mondkapje wordt met frisse tegenzin gedragen. Omdat het benauwend is, maar meer nog omdat we niet zeker weten of het COVID-19 tegenhoudt. De geleerden zijn in elk geval niet eenduidig. Mede daarom zijn Rotterdam en Amsterdam alweer gestopt het mondkapje verplicht te stellen. De anderhalve meter is heilig, zegt Rutte. We doen ons best. In veel bedrijfspanden zijn routings

17


Building the future

Laten we elkaar de kans geven geleidelijk toe te groeien naar een nieuwe methodiek aangebracht en zitten mensen ook daadwerkelijk op afstand. Maar pijlen worden over het hoofd gezien en elke begroeting zorgt voor verwarring. Boks? Elleboog? Hand? De hand is not done, zegt Rutte, maar toch is die nog niet uit het sociale leven verdwenen. O ja, de hand, dat mag eigenlijk niet meer, gniffelen we terwijl we elkaar zojuist de hand hebben geschud.

Historische proportie We worstelen. Wees niet te streng voor elkaar. De afgelopen maanden waren van historische proportie. De impact is enorm. Laten we elkaar de kans geven geleidelijk toe te groeien naar een nieuwe methodiek, een nieuwe gewoonte en een nieuw tijdperk. Building the future is voor iedereen mogelijk. De evenementenorganisator moet wellicht stoppen en met iets nieuws beginnen. Niet makkelijk, maar wie zegt dat het niet kan? De horecaexploitant moet roeien met de riemen die hij heeft. Maar ondertussen is het business, zij het lang niet overal ‘as usual’. De rekeningen moeten betaald, net als de salarissen. Veel branches hebben het (nog altijd) goed. Supermarkten draaien op volle toeren, onlineaankopen nemen toe en alles wat bouwmarkt gerelateerd is schrijft vette zwarte cijfers. De bouw tiert welig. Projecten lopen, de investeringsbereidheid is groot. Is dat omdat we leven alsof het onze laatste dag is of omdat we met z’n allen niets liever willen dan dat de wereld doordraait. Ik denk het laatste.

18

De menselijke maat Er is een toekomst, voor iedereen. Voor de een ziet die er op voorhand rooskleurig uit dan voor de ander. Wie creatief is en out of the box durft te denken, heeft een grotere kans van slagen. Wie blijft doen wat hij altijd deed, moet zichzelf achter de oren krabben. Immers, niemand kan ongestraft doen alsof er niets aan de hand is. Laten we hopen dat de saamhorigheid blijft. Laten we elkaar blijven helpen en niet bij het minste of geringste het mes op de keel zetten. Dat is misschien wel de grootste winst van de afgelopen maanden: dat de menselijke maat werd gehanteerd.


Building the future

HAROLD SIMONIS EN FABIËNNE FRANSEN Je zet een stip aan de horizon met je bedrijf en dan komt corona. In hoeverre is de toekomst van je bedrijf nu wezenlijk anders? Stip aan de horizon, toekomstvisie, als we iets geleerd hebben de afgelopen 6 maanden is dat de toekomst niet te voorspellen is. Wij denken dat flexibiliteit, creativiteit en 100% inzet voor je klanten de toverwoorden zijn om verder te komen in de toekomst. Natuurlijk is dat door twee creatieven niet te realiseren, daarom werken wij steeds meer samen met bedrijven en zzp’ers die dezelfde bloedgroep als wij hebben. Hoe bouw je nu verder aan je bedrijf? Welke doelen wil je het komende jaar realiseren? Waar wij tegenaan liepen is dat als je écht wil samenwerken en elkaar wil versterken, dan moet je eigenlijk dagelijks contact hebben. Een bespreking plannen is leuk, maar even bij elkaar langslopen, over de schouders meekijken of een gesprek bij de koffie werkt beter. Zo werken wij al jaren samen met Sera Business Design en Alphens.nl en proberen wij elkaar aan te vullen. Creatieve Geesten is sterk in beeld, tekst en onderscheidende concepten, maar miste de aansluiting met de nieuwe media. Sera heeft dit in huis maar miste creativiteit. Sinds januari 2019 zitten we samen met deze bedrijven in één pand en hebben we er opeens 22 collega’s bij. Er is een sprankelende samenwerking ontstaan waarbij samen naar klanten gaan, vanaf het begin opdrachten bespreken en elkaar versterken, een natuurlijk proces geworden is. Onze bedrijfsvoering door de samenwerking is totaal veranderd en dat zal de komende jaren zich verder ontwikkelen. TEKST Dennis Captein

PROTO: ALEKOS EN NIKOS BALOUMIS Je zet een stip aan de horizon met je bedrijf en dan komt corona. In hoeverre is de toekomst van je bedrijf nu wezenlijk anders? Als restaurant moesten we sluiten per 16 maart en vanaf 1 juni weer open met allerlei maatregelen. Dit betekent letterlijk veel minder gasten in de zaak om de 1,5 meter te waarborgen. Dit voelt als een ‘’dubbele crisis’’. Wat wij nu moeten doen is goed leren van de vorige crisis om op verschillende manieren er toch voor je gasten te zijn. Door afhalen of thuisbezorgen te realiseren, om zo op een nieuwe manier je gasten te bereiken. Eigenlijk moet je nu heel creatief zijn en kunnen omdenken, om te kunnen blijven innoveren. Om eerlijk te zijn kan je niet alles veranderen in jouw bedrijf, omdat de gasten al jaren terugkomen voor wat je altijd levert: jouw locatie, jouw concept en jouw gastvrijheid. Hoe bouw je nu verder aan je bedrijf? Welke doelen wil je het komende jaar realiseren? Ons doel is dat onze gasten kunnen blijven genieten in ons restaurant en om te zorgen dat ons bedrijf gezond blijft. Als ik nu terugdenk wat er met Proto is gebeurd op de nacht van 27 juni, kan ik zeggen dat niets zeker is in ons leven, ook zakelijk niet. Je gaat naar huis na een succesvolle vrijdag, de hele dag bomvol, iets dat in de maand juni dagelijks gebeurd. Midden in de nacht wordt je gebeld dat jouw bedrijfspand in brand staat. Dan zakt de grond letterlijk onder je voeten vandaan. Dan moet je je letterlijk herpakken om alles weer in een helder perspectief te kunnen zien zodat je weer verder kan. Voor mij is het het belangrijkste, dat je met je bedrijf meegaat met de trends.

19


Tako Tromp


“Grote kantoren verdwijnen, steeds meer vraag naar kleinere werkunits” De bedrijfsunits die Tako Tromp ontwikkelt, gaan als spreekwoordelijke zoete broodjes over de toonbank. De behoefte aan deze flexibele bedrijfsruimte is groot en wordt in de toekomst alleen maar groter. “Kleinschaligheid neemt weer toe. Nu vallen er ontslagen en creatievelingen beginnen voor zichzelf. Eerst op zolder, dan in een bedrijfsunit.’’ Tako had voorheen een bouwbedrijf, dus hij kent de markt meer dan goed. In 2006 zette hij de stap naar projectontwikkeling. “Mijn eerste grond kocht ik in Nieuw Vennep’’, licht hij toe. We spreken elkaar in zijn kantoor aan de Flemingweg 18 N in Alphen aan den Rijn. Daar heeft Tako een stijlvol en strak kantoorpand van twee verdiepingen. Vanaf zijn dakterras kijkt hij uit over de Alphense polder aan de rand van het industrieterrein. “Later ontwikkelde ik 24 bedrijfsunits aan de Röntgenweg. Mijn eerste project hier in Alphen aan den Rijn.’’

Bedrijfsunits op Schiphol-Rijk Ook in deze roerige periode heeft Tako meerdere projecten op stapel staan. “Zo bouwen we op Schiphol-Rijk 28 multifunctionele bedrijfsunits, elk bijna tweehonderd vierkante meter, verdeeld over de begane grond en de eerste verdieping’’, legt hij uit. “Daarvan hebben we al zestig procent verkocht. Aan dit soort kleine units is grote behoefde. Ze hebben allemaal een overheaddeur, een personenentree en diverse aansluitpunten voor een toilet en een pantry. Alles wordt casco

opgeleverd en is daardoor flexibel in te richten. Dat is wat bedrijven willen in deze tijd; sommigen willen uitbreiden en hebben extra ruimte nodig. Anderen starten net en willen graag zo’n ruimte voor zichzelf.’’

Steekterpoort Naast de units op Schiphol-Rijk, bouwt Tako ook dichterbij huis. “Op het bedrijventerrein Steekterpoort hier in Alphen bouwen we 15 bedrijfsunits’’, zegt hij. “Het wordt mooi. Het gebouw heeft een strakke en klassieke uitstraling en is geschikt voor allerlei soorten bedrijven die behoefte hebben aan een showroom, werkplaats, kantoor of opslag. De toegepaste materialen zijn degelijk en vragen weinig onderhoud. Ook dat is ideaal.’’

Toekomst? Toch gaat deze roerige periode ook aan de Alphense ondernemer niet onopgemerkt voorbij. “Ja, natuurlijk maak ik me zorgen’’, zegt hij. “Hoe moet het straks? Met onze gezondheid? En met de economie? Ik heb nog niemand gevonden die me dat kan vertellen.’’ Voor zijn eigen bedrijf heeft hij gelukkig minder vrees. “Grote kantoren krijgen het moeilijk’’, zegt hij. “Medewerkers moeten zoveel mogelijk thuis werken, de liften in hoge kantoorgebouwen mogen of kunnen niet meer worden gebruikt waardoor hoge panden minder courant worden. Bovendien zullen er ontslagen

21


Reportage

Tako Tromp over bouwen in deze onzekere tijd

vallen.’’ En dáár ligt juist voor hem een kans. “Wat we eerder hebben gezien in golven van ontslag is dat creativiteit de ruimte krijgt. Mensen beginnen voor zichzelf. Er kiemt en ontspruit straks van alles en dat heeft ook een bedrijfsruimte nodig. Ze starten wellicht op hun zolderkamertje, maar hebben al snel een bedrijfshal of unit nodig. Daar maak ik me dus niet zo’n zorgen over.’’

Beschermd dorpsgezicht in Stationsstraat Hoewel Tako het liefst met ondernemers werkt, realiseert hij ook projecten in opdracht voor particulieren. “Op de Stationsstraat in Alphen zitten we in de voorbereiding van twee appartementen op de locatie van een bestaande tussenwoning’’, legt

22

TEKST Rosanne Kok | FOTO'S Oscar van der Wijk

hij uit. “De woning zelf is niet meer te reanimeren. We moeten hem slopen en opnieuw opbouwen. Dat wordt een heel mooie uitdaging. Dat straatje heeft een beschermd dorpsgezicht dus we moeten terugbouwen in dezelfde stijl. Zelf vind ik het een heel gaaf pand: het is een van de weinige woningen die twee voordeuren had. Die twee voordeuren blijven behouden; het worden een beneden en een bovenwoning. Klassiek met een moderne twist.’’

BEZOEK TAKO TROMP: Flemingweg 18N 2408 AV Alphen aan den Rijn 0172 - 79 61 27 info@trompbouwenontwikkeling.nl


In 1920 stierf de gemiddelde Nederlander op 62-jarige leeftijd. Een halve eeuw later werd de Hollander gemiddeld 73 jaar. En nu, in 2020, wordt men doorgaans 82 jaar. De toekomst van de mensheid is in een eeuw tijd dus met 20 jaar toegenomen.

Feiten & Cijfers

In 1989 werd door Ed Nijpels, toenmalig minister van VROM, Het Huis van de Toekomst geopend. Dit was een project van Chriet Titulaer. Het huis was voorzien van de modernste bouwkundige en technologische innovaties, waaronder een centraal stofzuigersysteem, zonnecellen en stemherkenning. Titulaer, de bekendste futuroloog van Nederland, was zo gek nog niet. Zo voorspelde hij toen al de komst van zonnepanelen, interactieve tv, Facetimen (ofwel videobellen) en voice control.

In het verleden werd ook gebouwd. Het oudste gebouw ter wereld staat, verrassend genoeg, in Frankrijk. Le Cairn de Barnenez is een grafmonument en het oudste gedeelte is meer dan 6850 jaar geleden gebouwd. Geen A++ glas, geen panelen op het dak, maar wel lekker degelijk.

De twaalf gemeenten in het Groene Hart tellen in het jaar 2035 samen 564.700 inwoners. Dat zijn er 47.900 meer dan nu. Grootste groeier is Alphen, waar het inwonertal met 15.500 (14,1 procent) omhoog gaat van 109.700 naar 125.300.

In heel Nederland wonen in 2035 volgens de voorspelling van het CBS en het PBL 18,3 miljoen mensen. De stad Utrecht telt tegen die tijd 427.500 inwoners. Amsterdam komt door een groei net boven de een miljoen inwoners uit. 23


Reportage

“HIER GROEIEN WE UIT ONS JASJE. MET GROTER PAND ZIJN WE KLAAR VOOR NIEUWE GENERATIE”

VERHUIZING AANSTAANDE VOOR WEKU KUNSTSTOF KOZIJNEN Geen zin om het huis te schilderen? Of liever naar het strand, op reis of lekker genieten in de tuin in plaats van onderhoudsklussen aan het huis te verrichten? Kies dan voor kunststof kozijnen, ramen, deuren en dakkapellen van WEKU. Onderhoudsarm en energiezuinig. Op maat gemaakt door vakmensen. WEKU bestaat al 35 jaar en heeft grootse ambities: een nieuw pand voor de nieuwe generatie. ABN AMRO staat al die jaren aan haar zijde. Ook nu, in de coronacrisis. WEKU is een bedrijf van Cees de Groot uit Bodegraven. Nog wel. Zijn twee zoons staan te trappelen om het roer over te nemen. “Wij zijn een klein familiebedrijf dat kunststofkozijnen en dakkapellen plaatst bij particulieren en bedrijven in de regio’’, legt Cees uit. “We werken samen met een grote groep van lokale aannemers. Die lokale en regionale betrokkenheid vinden wij belangrijk. Korte lijnen, duidelijke afspraken. Dan weet je precies waar je aan toe bent.’’ Het bedrijf bestaat 35 jaar, waarvan 12 jaar met Cees aan het roer. “We groeien uit ons jasje’’, stelt hij. “Alles wat we verkopen, maken we zelf in onze fabriek. Dat past niet meer. Daarom zochten we naar een groter pand en dat hebben we gevonden. Deze verhuizing is een mooie stap naar de toekomst, als mijn zoons het bedrijf over zullen nemen.’’ Zijn oudste zoon werkte al in de fabriek en heeft nu de overstap gemaakt naar kantoor. Ook zijn jongste zoon is erbij gekomen na het afronden van zijn studie.

Voormalig transportbedrijf Cees heeft het pand van een voormalig transportbedrijf gekocht; voor hem een A-locatie. “Het is schitterend’’, zegt hij. “Al moet er ontzettend veel gebeuren voordat we erin kunnen. De gevel

24

moet worden aangepakt, we gaan een overkapping realiseren en de volledige inrichting moet anders.’’ De komende maanden wacht dus een rigoureuze verbouwing. “Wij hopen medio 2021 te kunnen verhuizen. Een spannende stap.’’ Voor de financiering van het nieuwe pand, klopte Cees aan bij ABN AMRO. “Ik ben heel mijn leven al klant bij hen’’, lacht Cees. “Vanaf mijn eerste hypotheekje tot nu, vermoedelijk mijn laatste hypotheek.’’ Door de bank werd hij gekoppeld aan relatiemanager Robbert Bruin, die het traject mocht begeleiden. “Samen met registeraccountant Willeke de Waal heeft Robbert dat ontzettend goed gedaan’’, stelt Cees. “Zeker in de coronatijd, waarin de financiële zaken niet vanzelf gaan. Robbert heeft zijn taak meer dan voldoende volbracht. Er wordt op dit moment veel gewisseld bij ABN AMRO, maar ik hoop dat Robbert mijn accountmanager mag blijven. We hebben echt leuk zaken gedaan.’’ NIEUWSGIERIG NAAR DE ZAKELIJKE FINANCIERINGSMOGELIJKHEDEN VAN ABN AMRO? Robbert Bruin | Adviseur MKB Banking 06-10349943 | robbert.bruin@nl.abnamro.com TEKST Rosanne Kok | FOTO Oscar van der Wijk


Reportage

VMD Koster klaar voor de toekomst Ondernemers moeten goed voorbereid zijn op tegenslag. Met persoonlijke aandacht, deskundig en onafhankelijk advies én zoveel mogelijk gemak biedt VMD Koster hierin de nodige ondersteuning. Dankzij een nieuwe indeling van het team risicobeheer en zakelijke verzekeringen, maakt de Alphense verzekeringsgroep dit ook in de toekomst waar. “De zakelijke afdeling verdelen we onder in vier teams”, legt Menno Sombroek uit, risicomanager en teamleider bij VMD Koster. “Dit zorgt ervoor dat we voor iedere klant een vaste risicomanager en vast aanspreekpunt hebben. “De lijnen in onze organisatie zijn kort. Binnen het team werken we intensief samen, net als met onze collega’s die gespecialiseerd zijn in schadebehandeling, pensioenadvies en particuliere verzekeringen. Door de goede samenwerking en het delen van kennis kunnen we meer tijd voor klanten vrijmaken en is er meer ruimte voor maatwerk.”

NLG Verzekeringen Naast de nieuwe indeling van het team zijn er meer veranderingen bij VMD Koster. Onlangs zijn alle volmachtverzekeringen van VMD Koster overgegaan naar NLG Verzekeringen, dat VMD Koster samen met twee andere grote assurantiekantoren heeft opgericht. “Door samen te werken, kunnen we klanten het beste aanbod blijven doen. Omdat we van veel meer verzekeraars een volmacht hebben, zijn klanten met een verzekering bij NLG Verzekeringen zeker van een uitstekende dekking en scherpe premie. Onze klanten hebben dezelfde zekerheid als wanneer de verzekering rechtstreeks bij de TEKST Jeroen Langelaar | FOTO Michel ter Wolbeek

verzekeraar wordt afgesloten. Alleen nu met korte lijnen en meer keus.” Daarnaast wordt administratieve rompslomp voorkomen omdat producten van verschillende verzekeraars in één pakket worden gecombineerd.

Trends Met de veranderingen speelt VMD Koster in op trends in de verzekeringsbranche. Zo wordt de acceptatie strenger en zijn er minder aanbieders vanwege overnames. “Ook zijn erbij schadeverzekeringen meer en strengere preventieeisen en clausules waaraan voldaan moet worden om de dekking te behouden. Denk bijvoorbeeld aan alarmeisen en de verplichting om de elektrische installatie te keuren conform de eisen van NEN.” “Het nemen van preventieve maatregelen blijft dan ook het belangrijkste onderwerp als wij met bedrijven spreken over risicobeheer”, besluit Menno. “Wij adviseren dan ook te investeren in het voorkomen van schades. Aan de andere kant zorgen we ervoor dat verzekeraars geen onterechte clausules opneemt op de polis.” VMD KOSTER VERZEKERINGEN info@vmdkoster.nl www.vmdkoster.nl

25


Marcel van Liere ziet kansen voor Unica Building Services Bodegraven toenemen

‘Samen bouwen, samen onderhouden’

26

Wie bij het pand van Unica Building Services in Bodegraven aankomt, ziet een gedateerd pand. Eenmaal binnen krijg je een warm onthaal. Op de muur hangen foto’s van medewerkers en klanten, allemaal met een grote lach op hun gezicht. “Ik heb een cultuurverandering doorgevoerd”, vertelt Marcel van Liere, vestigingsdirecteur van Unica Building Services Bodegraven. “Als we doelen halen, dan moeten we daar stil bij staan. Deze fotogalerij is onze Unica Happy Wall, uniek binnen ons concern.”

binnen wordt uitgestraald, daar draait het toch om.” Unica Building Services beheert en onderhoudt alle gebouw gebonden installaties om opdrachtgevers te verzekeren van een comfortabele, duurzame, veilige en gezonde omgeving. Unica Building Services coördineert het totale beheer en onderhoud van gebouwen. Daarnaast voert de vestiging ook keuringen en inspecties uit.

Van Liere straalt een en al passie voor het vak uit. Die bevlogenheid met zijn klanten uit zich ook in de happy socks, die zijn monteurs dragen. Hoe mooi is het om dan een foto te kunnen maken, waarbij de monteur van Unica en die van de klant allebei hun happy socks aan hebben. Dat het pand van buiten gedateerd is, weet Van Liere ook. “We zijn aan het kijken of het gerenoveerd kan worden. Maar wat er

Unica Building Services bestaat uit veertien locaties in Nederland om een optimale dekking te kunnen geven. Het werkgebied van de vestiging in Bodegraven is van Utrecht tot aan Den Haag. De totale organisatie van Unica Building Services telt ruim 1.100 medewerkers. “Mijn focus ligt op ondernemerschap, duurzaamheid en samenwerken. Niet voor niets luidt mijn motto:

Optimale dekking


Reportage

Veilig tijdens de coronacrisis Dat Unica Building Services onderdeel is van een netwerk van bedrijven, kwam goed van pas tijdens de coronacrisis. Nu er sprake is van een anderhalve meter economie, vraagt dat ook om andere oplossingen voor een veilig gebruik van gebouwen. Uit de technische mogelijkheden die binnen Unica aanwezig zijn om klanten te helpen met deze nieuwe samenlevingsvorm, kwamen er oplossingen naar voren die kunnen helpen bij de coronamaatregelen. Deze oplossingen richten zich op hygiëne en het gebruik van gebouwen, maar ook op data monitoring die gebouwbeheerders helpt om een gebouw op een veilige, gezonde manier te gebruiken tijdens de coronacrisis. Van Liere merkt op dat technieken nooit honderd procent garantie geven dat het virus zich niet zou kunnen verspreiden. “De techniek helpt wel om te voldoen aan de geadviseerde maatregelen om het risico van een verspreiding van het virus te verkleinen.”

Samen bouwen, samen onderhouden.” Het ‘bouwen en onderhouden’ is zowel in de technische oplossingen als in de relatie.

Allround technisch dienstverlener “Unica is dé allround technisch dienstverlener in Nederland”, vervolgt Van Liere. In eerste instantie wordt er geluisterd naar de wensen, behoeften en ervaringen die klanten hebben met en voor hun gebouwen. “Vervolgens delen wij graag onze uitgebreide expertise op het gebied van energie, ICT, beveiliging en installatietechniek, die we binnen ons netwerk van bedrijven in huis hebben. Samen komen we dan tot een kwalitatieve oplossing op maat, die voldoet aan alle wensen op TEKST Martin Hoekstra | FOTO'S Oscar vander Wijk

het gebied van comfort, veiligheid, communicatie, duurzaamheid en gezonde gebouwen. En vaak levert het ook een kostenreductie op.”

Verduurzaming In deze tijden hebben bedrijven nauwelijks nog interesse in een gebouw dat nog niet verduurzaamd is. “De meeste gebouweigenaren staan de komende jaren voor een flinke uitdaging op het gebied van verduurzaming”, stelt Van Liere. “Wij helpen onze opdrachtgevers bij deze uitdagingen en zoeken gezamenlijk naar de beste oplossingen.”

Klantteams Om te zorgen dat de juiste specialistische kennis op het juiste moment wordt ingezet bij een klantvraag, wordt er binnen de vestigingen van Unica Building Services gewerkt met klant teams. “Deze teams bestaan uit diverse vakmensen met hun eigen vakgebied, die specifiek kijken naar de wensen van klanten”, legt Van Liere uit. “Zij hebben de verantwoordelijkheid om de samenwerking met onze klanten zo goed mogelijk uit te voeren. Zij kennen onze klanten persoonlijk en weten zich ook goed in te leven in hun uitdagingen. Dit helpt hen om de juiste experts aan tafel te krijgen. Zo profiteren onze klanten in de regio van de inhoudelijke expertise die wij landelijk beschikbaar hebben. Dat maakt onze dienstverlening altijd relevant.” UNICA BUILDING SERVICES BODEGRAVEN Marcel van Liere | vestigingsdirecteur Beneluxweg 2 | 2411 NG Bodegraven 0172 – 64 41 44 | mvliere@unica.nl www.unica.nl

27


V.l.n.r. Herman Steenbergen, Ramon Looije en Peter Bruijnes

‘CONSTANTE STROOM AAN LEERLINGEN’ De afkorting in de naam SPB Gouwe en Rijnstreek staat voor Samenwerkingsverband Praktijkopleiding Bouw. Dit initiatief is in 1982 ontstaan door een groot aantal bouwbedrijven in de Alphense en Goudse regio. “We moeten een constante stroom aan leerlingen hebben”, vertelt Ramon Looije, directeur van het SPB. “Dat vroeg om een collectieve oplossing.”

28

Het doel van dit initiatief is om ervoor te zorgen dat het opleiden van leerlingen ook door kan gaan in mindere tijden. Als een leerling meteen bij een bedrijf in dienst treedt en het gaat even wat minder in de conjunctuurgevoelige bouwbranche, dan zijn leerlingen vaak het slachtoffer en gaan ze weg om nooit meer terug te keren. “Is er geen plek bij het ene bedrijf, dan is er via het SPB altijd wel weer plek bij een ander bedrijf. Dat kan zelfs tijdens de opleiding fluctueren.” SPB heeft als opdracht te zorgen voor genoeg goed opgeleid personeel. Daartoe is er ook veel contact met scholen. De vmbo-scholen zijn verantwoordelijk voor de toestroom van leerlingen, op de mbo-scholen komen de leerlingen één dag per week een theorielessen volgen. Vijf jaar geleden kwam Looije naar het SPB. In die tijd liepen tien leerlingen in de werkplaats van het SPB en was er behoefte aan werkplekken. Dat is in de loop der jaren omgedraaid. “Er zijn nu genoeg


het om de een of andere reden niet werkt, hebben ze de kans om via het SPB bij een ander bedrijf aan de slag te kunnen”, geeft Steenbergen aan.

leerbedrijven waar leerlingen onder begeleiding van een leermeester kunnen werken, maar je moet wel de juiste leerlingen zien te vinden”, legt Looije uit. Dit is lastiger geworden, onder meer een gevolg van het afstoten van technieklessen door het vmbo en concurrentie. “Nieuwe bedrijven zijn sneller geneigd om te zeggen dat collectiviteit voor hen minder belangrijk is.” Herman Steenbergen is algemeen verantwoordelijk voor Van Wijnen Stolwijk, een van de ruim 70 bedrijven die bij het collectief zijn aangesloten. Al jarenlang leiden de 18 leermeesters leerling timmermannen en vastgoedmedewerkers op. In de eerste vier jaar zijn de leerlingen in dienst van het SPB. “Als

De bouw kent pieken en dalen. Continuïteit is soms ver te zoeken. Dat maakt de collectieve constructie tot iets heel moois. “Wij zijn een plek waar jonge mensen het vak te leren. Als wij geen werk hebben, dan is het SPB een terugvalbasis voor deze leerlingen en krijgen ze daar les. Deze constructie is een uitgelezen kans om het vak van de bouw te promoten.” Peter Bruijnes vormt samen met zijn broer Edwin de tweede generatie die leiding geeft aan het Alphense Aannemingsbedrijf G. Bruijnes B.V. Ook hij is overtuigd van het nut van het SPB. “Sinds jaar en dag bieden wij plek aan leerlingen van het SPB. Veel van de mensen die bij ons werken, komen oorspronkelijk ook hier vandaan.”

Reportage

SPB Gouwe en Rijnstreek is hét opleidingsbedrijf voor jonge bouwvakkers

Bouw promoten

Vakmensen

Bouwacademie Groene Hart Looije merkt dat wanneer hij leerlingen bij het SPB binnen weet te krijgen, ze dan enthousiast worden. “Voor ons gaat het heel erg om zichtbaarheid. We moeten zorgen dat leerlingen in aanraking komen met het vak. Voor velen blijft het enigszins onbekend.” Dit was voor Looije reden om de combinatie te zoeken met het vmbo. In het voorjaar van 2021 verhuist het SPB naar de Bouwacademie Groene Hart in Waddinxveen. Een nieuwe, moderne locatie waar intensief wordt samengewerkt met het Coenecoop College in Waddinxveen. “We moeten zichtbaar zijn en uitstralen wat we doen. Doordat het pand heel open wordt, kan iedereen zien wat de praktijk te bieden heeft. Het is heel interessant om één plek te creëren waar techniek bij elkaar komt.”

TEKST Martin Hoekstra | FOTO'S Oscar van der Wijk

Bruijnes ziet de toekomst positief in. Er blijft een enorme vraag naar woningen en transformatieprojecten om bijvoorbeeld van een kantoor of een kerk woningen te maken. “Er zal hierbij nog steeds ruimte zijn voor vakmanschap. We zullen geen tekort hebben aan bouwprojecten, maar eerder een tekort aan vakmensen.” Steenbergen is ervan overtuigd dat er op een andere manier dan de traditionele bouw gewerkt moet worden. “Meer assemblage op bouwplaatsen bijvoorbeeld, maar hoe krijg je daar mensen op een leuke manier enthousiast voor? Dat is een uitdaging.” SPB GOUWE EN RIJNSTREEK B.V. Maarten Schoutenstraat 6, 2741 SZ Waddinxveen 0182 – 61 24 18 | looije@spb-waddinxveen.nl www.spb-waddinxveen.nl AANNEMINGSBEDRIJF G. BRUIJNES BV Koperweg 27 | 2401 LH Alphen aan den Rijn 0172 – 44 40 00 | p.bruijnes@meerdanbouwen.nl www.meerdanbouwen.nl VAN WIJNEN STOLWIJK Benedenkerkseweg 48 | 2821 LD Stolwijk 0182 – 34 80 00 | h.steenbergen@vanwijnen.nl www.vanwijnen.nl

29


Meer weten? sanidirect.nl/franchisenemers-gezocht


Column

Building the future? Beating the virus!

Het virus zal er in ieder geval toe leiden dat veel zaken in de toekomst niet meer hetzelfde zullen zijn. Uit mijn praktijk, maar ook via vrienden en kennissen maak ik bijvoorbeeld op dat – gedeeltelijk – thuiswerken binnen diverse branches de nieuwe norm zal worden. Een kantoor als sociale ontmoetingsplek in plaats van vaste werkplek. Lange afstanden reizen en overnachtingen voor vergaderingen? Iedereen kan inmiddels uit de voeten met Zoom, Teams of Hangouts. Deze verschuivende werksituaties zullen van invloed zijn op de vraag naar kantoor- en bedrijfspanden. Veel bedrijven zullen minder ruimte nodig hebben. In het kader van het thema building the future zal de bouwsector dit ontegenzeggelijk merken. Het biedt echter ook een kans om het nijpende tekort aan woningruimte aan te pakken. Bijvoorbeeld door kantoorpanden om te vormen tot betaalbare appartementen voor starters. Om te kunnen bouwen aan die toekomst, zullen we eerst gezamenlijk dat virus onder de duim moeten zien te krijgen. Daarvoor zullen we wel allemaal de maatregelen moeten opvolgen. Dat dit niet altijd makkelijk is, kunt u vragen aan minister Grapperhaus. Het feit dat het overgrote deel van de mensen weinig klachten ondervindt bij een besmetting in combinatie met de enorme economische schade door de maatregelen, maakt dat de weerstand tegen de maatregelen groter wordt. Kritiek houdt fris en scherp. Ik juich het dan ook toe dat het gevoerde beleid wordt onderworpen aan een kritische blik, zolang dat op een geïnformeerde en genuanceerde wijze gebeurt. FOTO Oscar van der Wijk

WIEBE DE BOER

Ten tijde van de vorige column zaten we middenin de eerste coronagolf. Inmiddels lijkt de tweede golf over ons heen te komen. Zolang het virus onze maatschappij in zijn greep houdt, zullen plannen om te bouwen aan de toekomst in de ijskast belanden.

Een debat gevoerd door en tussen experts. Mateloos stoor ik me aan de anti-coronarellen, de hordes zelfbenoemde virologen en de verzameling aan b-garnituur artiesten die protesteert tegen de maatregelen via de hashtag #ikdoenietmeermee. Doen ze dan ook niet meer mee als ze op de IC belanden? Met een dergelijke destructieve houding komen we nergens. Laten we er nou samen voor zorgen dat we snel weer naar volle kroegen, restaurants, sportverenigingen en andere evenementen kunnen. Zeur niet zo en volg de regels gewoon op. Om met de woorden van premier Rutte te spreken: “houd gewoon je *** en kijk de wedstrijd”.

Wiebe de Boer is woonachtig in Montfoort en sinds zeven jaar werkzaam bij TK advocaten notarissen als advocaat, waarbij hij ondernemers bijstaat – veelal binnen de sector Retail & Hospitality – op het gebied van arbeidsrecht en algemene verbintenissenrecht. In zijn vrije tijd fitnesst en tennist hij graag.

31


Reportage

5

Het eenzijdig wijzigingsbeding: vijf vragen en antwoorden

Besparen op personeelskosten kan in financieel zware tijden uitkomst bieden. Dat kan op verschillende manieren. Het bedrijfseconomisch ontslag is een van de meest verstrekkende maatregelen. Er bestaan ook alternatieven, zoals het eenzijdig wijzigen van arbeidsvoorwaarden. Kan dit zomaar? Zo ja, hoe werkt dit? Op deze en andere vragen geeft Wille Donker advocaten in deze bijdrage antwoord. VRAAG 1. Wat is een eenzijdig wijzigingsbeding? Een eenzijdig wijzigingsbeding is een schriftelijke bepaling in een arbeidsovereenkomst of cao die de werkgever de mogelijkheid biedt om zonder instemming van de werknemer een of meerdere arbeidsvoorwaarden te wijzigen. Deze wijziging kan ten nadele van de werknemers zijn. Een eenzijdig wijzigingsbeding is echter geen ‘vrijbrief’. De wet stelt aan het gebruik ervan zware eisen. VRAAG 2. Wat wordt verstaan onder een arbeidsvoorwaarde? Het begrip arbeidsvoorwaarde is een ruim begrip. Denk bijvoorbeeld aan de hoogte van het salaris, het aantal vakantiedagen, het wel of niet doorbetalen van loon tijdens pauzes, maar ook de beschikbaarheid van scholingsbudget, de toepasselijkheid van een winstregeling of het recht op een werktelefoon. Wat er niet onder valt zijn werktijden en werkroosters (voor zover aanpassing daarvan geen gevolgen heeft voor het loon). VRAAG 3. Wanneer kan ik een geslaagd beroep doen op een eenzijdig wijzigingsbeding? Uitgangspunt is en blijft: ‘afspraak is afspraak’. Het eenzijdig wijzigen van arbeidsvoorwaarden kan dus niet ‘zomaar’ – ook niet mét eenzijdig wijzigingsbeding. Vereist is dat de werkgever een zodanig zwaarwegend belang heeft, dat het belang van de werknemer daarvoor moet wijken. Dat is een zware toets. De belangen van de werkgever moeten dus worden afgewogen tegen de belangen van de werknemer. Daarbij zijn alle omstandigheden relevant, zoals de financiële situatie van de werkgever, de (thuis)situatie van de

32

werknemer, maar ook de eventuele instemming van een ondernemingsraad. Uiteraard is ook van belang hoe verstrekkend de wijziging is. Gaat het om een salarisvermindering van een paar procent of van 25 procent? En wordt daarbij wel of geen afbouwregeling gehanteerd? VRAAG 4. Ik heb geen eenzijdig wijzigingsbeding. Kan ik de arbeidsvoorwaarden toch wijzigen? Ook zonder eenzijdig wijzigingsbeding is het mogelijk om als werkgever eenzijdig arbeidsvoorwaarden te wijzigen. De werkgever moet in dat geval een beroep doen op ‘goed werknemerschap’. Van een goed werknemer mag worden verwacht dat hij een redelijk wijzigingsvoorstel van zijn werkgever als gevolg van gewijzigde omstandigheden binnen de organisatie niet ‘zomaar’ afwijst. De gewijzigde omstandigheden zullen wel duidelijk aanleiding moeten geven om dat wijzigingsvoorstel te doen. Belangrijk verschil: bij een eenzijdig wijzigingsbeding moet de werknemer aantonen dat de werkgever zich er ten onrechte op beroept; bij het ontbreken van zo’n beding moet de werkgever bewijzen dat hij een redelijk voorstel heeft gedaan. Vanuit bewijsrechtelijk oogpunt verkeert de werkgever mét eenzijdig wijzigingsbeding dus in een betere positie. VRAAG 5. Geeft de corona-pandemie aanleiding om eenzijdig arbeidsvoorwaarden te wijzigen? Dat is maatwerk. Een eenzijdige verlaging van 25 procent van het salaris als gevolg van de coronacrisis vindt de rechter in ieder geval onacceptabel. Meer kans van slagen heeft een wijzigingsvoorstel dat tijdelijk is, de werknemer hiervoor in de toekomst compenseert en waarmee een aanzienlijk deel van de werknemers heeft ingestemd. Eenzijdig wijzigen van arbeidsvoorwaarden vraagt per geval om een zorgvuldige beoordeling. De specialisten van Wille Donker advocaten staan graag voor u klaar.

Voor vragen of meer informatie: WILLE DONKER ADVOCATEN Leidse Schouw 2 2400 AJ Alphen aan den Rijn 0172 - 44 24 17 | www.willedonker.nl TEKST Wille Donker


Reportage

VERBETER UW LIQUIDITEITSPOSITIE MET EEN FISCALE ‘CORONA’ VOORZIENING Verwacht u, door de coronacrisis, de lonen niet meer te kunnen betalen? Of verwacht u extra kosten door een reorganisatie? Denk dan eens aan een (fiscale) voorziening die u geld oplevert.

Coronareserve

Stel, u verwacht de komende jaren nog allerlei uitgaven. Of u loopt omzet mis omdat uw klanten niet betalen. Dan is het goed om te weten dat u daarvoor fiscaal voordelig een potje mag reserveren. Dat werkt zo: u verlaagt dan al dit jaar het fiscale resultaat van uw onderneming met uitgaven die u gaat doen in 2021 of later. Uw onderneming betaalt dan in 2020 minder belasting. Zo houdt u meer werkkapitaal over. Daar zitten wel wat voorwaarden aan.

Hier moet u aan voldoen: De toekomstige uitgaven zijn een gevolg van feiten of omstandigheden, die voor 31 december 2020 ontstaan. U moet aantonen dat de kosten wel al zijn veroorzaakt, maar dat u hieraan nog geen geld heeft uitgegeven. De toekomstige uitgaven kunnen ook aan die periode worden toegerekend. Het is zo goed als zeker dat u in de toekomst deze kosten moet maken.

Voorbeelden Op onze website zetten we een aantal voorbeelden voor u op een rij:

GRANTTHORNTON.NL/CORONAVOORZIENING

TEKST EN FOTO'S Grant Thornton

Het kabinet heeft (tijdelijk) ingestemd met een zogeheten coronareserve. Verwacht u een verlies over 2020? Dan mag u de vennootschapsbelasting 2020 alvast ten laste van de winst van 2019 brengen. Normaal gesproken dient u de aangifte van 2020 pas in 2021 in. Zo verrekent u dus eerder het verlies in de vennootschapsbelasting en verbetert u de liquiditeitspositie van uw onderneming. Voor de coronareserve gelden overigens wel andere voorwaarden dan voor het vormen van een voorziening. Lees hierover meer op onze website:

GRANTTHORNTON.NL/PRINSJESDAG

Wij staan voor u klaar Om te bepalen of en zo ja welke voorziening voor u relevant is, moet u goed kijken naar de feiten en omstandigheden. Wij helpen u daar graag bij. Bel of mail ons als u vragen heeft. CONTACT Daan van Antwerpen | 088 - 676 93 10 daan.van.antwerpen@nl.gt.com Geert de Jong | 088 - 676 90 39 geert.de.jong@nl.gt.com GRANT THORNTON Accountants en Adviseurs B.V. Flemingweg 10 | 2408 AV Alphen aan den Rijn www.gt.nl

33


Otto Jelsma (l) en Jan van Laake.

Slim samenwerken aan technologie voor de toekomst Meer en verregaande samenwerking en kennisuitwisseling tussen ondernemers, overheden en onderwijs op het gebied van slimme technologie zijn essentieel voor onze toekomst. Op die manier zorgen we voor een naadloze aansluiting – integratie zelfs - van alle niveaus van beroepsonderwijs op de markt en daarmee voor concrete oplossingen voor actuele vraagstukken in de maatschappij. Voor alle betrokkenen levert het voordelen op: gekwalificeerde medewerkers, op ieder moment. Ook voor personeel dat al langer in dienst is. Meer betrokkenheid en daardoor een grotere motivatie bij docenten, studenten, ondernemers en bestuurders. Kortom, slim samenwerken aan technologie voor de toekomst loont. Het vraagt echter wel een andere manier van denken, organiseren en samenwerken. Over hun visie op het beroepsonderwijs ging INTO business in gesprek met Jan van Laake, directeur van het Centrum voor Innovatief Vakmanschap (CIV) Smart Technology en Otto Jelsma, voorzitter CvB mboRijnland.

Het CIV Smart Technology is een samenwerking tussen partners in het bedrijfsleven, overheden en het onderwijs rondom slimme technologie. mboRijnland voert op dit moment het bestuur

34

van het CIV. “Naast onze kerntaken, zien wij het middelbaar beroepsonderwijs als een middel om een bijdrage te leveren aan een inclusieve en duurzame samenleving”, zegt Otto Jelsma.


Bij de start van het CIV in 2015 werden vier gezamenlijke knelpunten geformuleerd: Er is onvoldoende goed gekwalificeerd technisch personeel beschikbaar. Bestaand personeel heeft behoefte aan her-, bij- en omscholing. Om in te blijven spelen op de ontwikkelingen zijn andere vormen van onderwijs nodig. Er moeten meer studenten kiezen voor het vak techniek.

‘School, bedrijfsleven en overheid vormen een ‘learning community’ die constant met elkaar in gesprek is.’ Het CIV wil een duurzame katalysator zijn bij het onderzoeken, ontwikkelen en succesvol toepassen van Smart Technology in producten en diensten, maatschappelijke vraagstukken en in het ontwikkelen van zittend en toekomstig personeel. In de afgelopen jaren is het CIV bekend geworden als dé plek waar ondernemingen, onderwijs en overheid slim samenwerken rondom het thema Smart Technology. Ondernemers kunnen op allerlei denkbare manieren als partner samenwerken in het CIV. Door een bedrijfslab in te richten, een onderwijsopdracht te formuleren of door experts, locaties of materialen beschikbaar te stellen. Hieronder leest u meer over enkele recente onderwijsprojecten die in samenwerking tot stand zijn gekomen. Meer informatie over alle projecten is te vinden op www.civ-smarttechnology.nl

Living labs, voorbeelden van moderne onderwijsprojecten De wijk Palenstein is de eerste aardgasvrije wijk in Zoetermeer. Studenten van verschillende niveaus werkten hierbij nauw samen met partners als Dura Vermeer en Van Dorp Installaties. Een mooi voorbeeld van innovatief onderwijs, gebaseerd op de eisen van de overheid als het gaat om de energietransitie. In dit geval was de gemeente Zoetermeer trekker van het project. Er zijn TEKST May-Lisa de Laat | FOTO'S Sandra Zeilstra en mboRijnland

gesprekken gaande om een dergelijk project ook in Leiden te starten. Andere voorbeelden van toepassingen in de praktijk zijn er op het gebied van mobiliteit. In moderne voertuigen wordt steeds meer ict en techniek toegepast. Dat vraagt om personeel met andere kennis, bijvoorbeeld bij de schadeherstelbedrijven. “In overleg met bedrijven passen we het onderwijs aan op de vraag uit de markt”, vertelt Jan.

Reportage

“Dit kunnen we niet alleen, vandaar de noodzakelijke samenwerking met partners uit de drie O’s: ondernemers, overheid en onderwijs.”

Naast het station in Leiden zijn begin dit jaar drie kleine kantoren, zogenoemde tiny offices, in gebruik genomen. Zij staan op The Field, het groen van de voormalige Kweektuin. Nu is het de proeftuin voor duurzaamheid en circulariteit in Leiden. De gebruikte materialen komen uit andere locaties in de stad en regio. Zo zijn de wanden en de bodem gemaakt uit restmateriaal van het 41ste lustrum van studentenvereniging Minerva en oude spijkerbroeken zorgen voor de isolatie van de wanden.

Kruisbestuiving tussen vakgebieden In de praktijk leiden innovatieve projecten dikwijls tot samenwerking met andere vakgebieden. Denk bijvoorbeeld aan een combinatie met studenten Economie of Gezondheidszorg en Welzijn in het Living Lab bij het Groene Hart Ziekenhuis in Gouda. Studenten van het mboRijnland werken hier samen met medewerkers van het Groene Hart Ziekenhuis aan het ontwikkelen van sensortechnologie. Het initiatief hiervoor lag bij het onderwijs. Eveneens vond in Gouda een innovatief onderwijsproject plaats om de fijnstof in de stad te meten. Niet alleen vanaf een vaste locatie, maar door sensoren te bevestigen op voertuigen.

35


Reportage

Door de locatie van de voertuigen te koppelen aan de metingen, ontstaat een fijnmazig beeld van de hoeveelheid fijnstof in de stad.

Economische en maatschappelijke agenda Wie het initiatief neemt voor een onderwijsproject wisselt. Bij gemeenten, waar het vaak gaat om grote actuele thema’s, is de economische en maatschappelijke agenda leidend. Denk bijvoorbeeld aan de bodemdaling of de vergroening van de binnenstad, belangrijke vraagstukken in Gouda en Alphen aan den Rijn. Het CIV Smart Technology zoekt met de partners dan ook steeds aansluiting op de agenda’s in de regio.

Hybride leren Jan: “We willen dat grote delen van ons onderwijs ingericht worden om aan samenwerkingsprojecten op het gebied van Smart Technology te werken. Dat vraagt om aanpassing van de onderwijsprogramma’s. De professionele norm ligt immers buiten de school. Maar het omgekeerde is ook het geval: ondernemers willen weten waar de markt behoefte aan heeft. Door steeds met elkaar in gesprek te zijn, kunnen we het onderwijs tijdig aanpassen. Voor de toekomst voorzie ik daarom een kanteling van het beroepsonderwijs.” Hybride leren in samenwerking tussen onderwijs, ondernemers en overheid zal in de toekomst alleen maar toenemen. Deze vorm van samenwerking biedt kansen voor bedrijven en organisaties om innovatie een boost te geven. Onderwijs verplaatst zich naar locaties buiten de muren van de onderwijsinstelling. Studenten gaan aan de slag met werkelijke, authentieke onderwijsopdrachten. Klassieke stages bestaan nog, maar voor hoe lang? De nu nog gescheiden werelden lopen steeds meer in elkaar over. Docenten bedenken niet meer zelf de projecten, maar doen dat uitsluitend in overleg met het bedrijfsleven. Het gevolg is ook dat docenten meer en meer met een been in het onderwijs en met het andere in het bedrijfsleven staan. Kortom, school, bedrijfsleven en overheid vormen een ‘learning community’ die constant met elkaar in gesprek is.

Technohub Verschillende niveaus van studenten zullen steeds vaker, samen met medewerkers uit bedrijven

36

Otto Jelsma

werken aan een gezamenlijk project. Dat kan op locatie plaatsvinden, de living labs, of op school. In een ‘technohub’ leren leerlingen van verschillende niveaus nieuwe technieken. Op een aantal plekken in de regio staat de school open om samen projecten uit te voeren. Ook bedrijven dragen bij door een locatie, de nieuwste machines en materialen of specifieke kennis ter beschikking te stellen. In Woerden is al een technohub gerealiseerd. Het is de ambitie van het CIV om ook in Gouda een technohub te vormen. De Goudse campus-strategie biedt hier mogelijkheden voor. In Zoetermeer is er de Dutch Innovation Factory, waarin ook mboRijnland en het CIV actief zijn. Otto: “Samenwerken in een technohub maakt het vak techniek interessanter. En dat is belangrijk omdat een toename van het aantal studenten dat kiest voor een technische opleiding nodig is. Voor de steeds kritischer wordende student is het prettig om een opleiding te volgen die dichtbij de maatschappij staat. Vakmanschap blijft centraal staan, maar na de studie betekenisvol aan de slag kunnen, is net zo belangrijk.” Jan: “Het is zo mooi om te zien dat studenten enthousiast bezig zijn met het oplossen van een vraagstuk, in plaats van dat ze denken in lesuren. De innovaties in het onderwijs op het gebied van Smart Technology maken studenten bovendien meer ondernemend. En zo bouwen we gezamenlijk aan een lerend regionaal netwerk dat de arbeidsmarktregio overstijgt.” Wilt u meer weten of heeft u interesse om partner te worden in het CIV Smart Technology? Neem contact met ons op. CIV SMART TECHNOLOGY info@civ-smarttechnology.nl www.civ-smarttechnology.nl


Financiering is een uitdaging

Reportage

De lessen van Product-as-a-Service bij gevels

Toch kent dit businessmodel een grote uitdaging: de financiering. “De kasstromen binnen het PaaS-model verlopen anders’’, legt Rob uit. “Bij dit businessmodel kan het jaren duren voordat de investering is terugverdiend. Een bijkomstige onzekerheid is dat het verhuurde product bij derden in gebruik is, buiten het zicht van de eigenaar. Deze factoren maken dat een financier geen concreet onderpand heeft. Als een gebruiker stopt met betalen, zou de leverancier er beslag op kunnen leggen, maar loopt dan tegen de barrière aan dat het vaak onwenselijk is om de verhuurde producten bij consumenten weg te halen. Zeker in het geval van de gevel.’’

Voordelen

Rob van Willigen

Wat gebeurt er als de gevel van een nieuw appartementencomplex economisch eigendom van de leverancier blijft en wordt gehuurd door de appartementseigenaren? Via de Vereniging van Eigenaren betaalt de woning eigenaar maandelijks voor het gebruik, het onderhoud en de service van de gevel. Samen met drie gevelbouwers, een projectontwikkelaar, juristen, twee andere banken en accountants namen Circle Economy en ABN AMRO deze casus onder de loep. Rob van Willigen, Commercial Advisor Product-asa-Service bij ABN AMRO, is meer dan enthousiast over het concept waarbij leveranciers economisch eigenaar van hun producten blijven. “Door het product niet te verkopen, maar te verhuren, spreek je het duurzame en circulaire karakter van de businessmodellen aan’’, stelt hij. “Het milieu wordt ontlast omdat producten langer in omloop blijven. De leverancier heeft een extra prikkel om kwalitatief hoogwaardige producten te maken die lang meegaan en makkelijk te repareren zijn en door de producten zó samen te stellen dat ze eenvoudig te recyclen zijn, verdient de leverancier na gebruik ook nog aan de restwaarde.’’ TEKST Rosanne Kok | FOTO'S ABN Amro

Toch kan dit businessmodel vanuit financieringsperspectief juist meer stabiliteit bieden dan de normale cyclus van productie en verkoop. “Als eenmaal voldoende producten bij verschillende gebruikers in de verhuur zijn, is de omzet voor de komende maand of zelfs het komende jaar redelijk gegarandeerd, zeker als vaste contracten met gebruikers worden gesloten’’, stelt Rob. “Zo ontstaat een voorspelbare kasstroom die financiers zekerheid biedt over rente en aflossing.”

Leren en experimenteren Om de uitdagingen op financieel en juridisch gebied het hoofd te bieden, is het belangrijk om te leren van experimenten. Zo voerden ABN AMRO-specialisten al wijzigingen door in fiscale regels, bancaire regels en accountancyregels om het PaaS-model op gang te helpen. “Wij willen als bank onze nek uitsteken om te laten zien dat het businessmodel ook nu al levensvatbaar is. De aanpassingen van de regels volgen dan vanzelf, waarna we de transitie naar de circulaire economie kunnen versnellen.’’ BENIEUWD NAAR ALLE MOGELIJKHEDEN? Download het rapport “De Circulaire Gevel” https://insights.abnamro.nl/2020/09/ de-lessen-van-product-as-a-service-bij-gevels/ Rob.van.willigen@nl.abnamro.com

37


WOONFORTE RONDT DIT JAAR TWEE GROTE RENOVATIEPROJECTEN AF

‘HET IS BIJNA NIEUWBOUW’ Erwin van Rijnberk

Woningcorporatie Woonforte is momenteel bezig met twee grote renovatieprojecten in Alphen aan den Rijn. Zowel Verduurzamen Lauwers als het project Akkerwinde/Boterbloemweg nadert zijn voltooiing. Naar verwachting worden deze renovaties, waarbij veel aandacht is voor duurzaamheid, in november afgerond. “Het zijn twee renovaties om trots op te zijn, waarbij ook echt het uiterlijk van de buurt ten goede verandert”, stelt Erwin van Rijnberk, Manager Vastgoed bij Woonforte.

38

Bij het project Akkerwinde/Boterbloemweg worden 200 eengezinswoningen aangepakt. Deze panden zijn voor 1975 gebouwd. Bewoners hebben last van vocht en tocht. Om dit tegen te gaan worden de voor- en achtergevels volledig vervangen. “We hebben daar extra maatregelen op het gebied van duurzaamheid aan toegevoegd”, vertelt Erwin. “Zonnepanelen en CO2 gestuurde ventilatie maken deze woningen ook energiezuiniger." In de uitvoering is Woonforte aan het eind van de rit een jaar bezig geweest, maar de voorbereidingen


Waar gaat Woonforte de komende jaren haar middelen op inzetten, was de vraag die de woningcorporatie aan haar stakeholders (gemeente, huurdersvertegenwoordiging, relaties) voor had gelegd. De uitkomst was, dat Woonforte de komende vijf tot tien jaar zoveel mogelijk middelen gaat inzetten op nieuwbouw. “Dat heeft consequenties voor ons duurzaamheidsprogramma”, erkent Erwin. “Woningtekort is echter wel een nijpend probleem.” De doelstelling van Woonforte is om tot 2030 te groeien met 700 woningen. Buiten de ring om Alphen aan den Rijn mag niet gebouwd worden, want dat is het Groene Hart. Binnen die ring heeft Woonforte nog flink wat nieuwbouwtrajecten in de planning staan en komt de doelstelling binnen bereik. “Maar binnen de ring is de ruimte te beperkt, waardoor er druk naar buiten toe ontstaat. Zodra er meer mogelijk is, zullen we daarin zeker participeren.” Eind volgend jaar wordt De Ampère, een van de nieuwbouwprojecten van Woonforte, opgeleverd. Dit woongebouw aan de Prins Bernhardlaan telt 63 appartementen, waarvan het grootste deel sociale verhuur zal zijn. Daarnaast komen er ook 58 zorgwoningen voor cliënten van Philadelphia en Ipse de Bruggen. Deze woningen bieden plaats aan mensen die zorg nodig hebben, maar met wat aanvullende voorzieningen zelfstandig kunnen wonen.

dateren al van eerder. Corona zorgde er voor dat de routing moest worden aangepast. “Daar hebben we mee geworsteld, want het proces was van tevoren al helemaal uitgedacht. De aannemer is met een voorstel gekomen hoe we dit moesten doen, maar dat zorgde wel voor vertraging.” Tijdens de werkzaamheden, die per woning TEKST Martin Hoekstra | FOTO'S Oscar van der Wijk

doorgaans drie werkdagen in beslag nemen, moeten de bewoners hun woning uit. Er zijn een rustwoning en een mobiele unit ingericht, maar bewoners kunnen ook in Hotel Avifauna verblijven. Als in november de werkzaamheden zijn afgerond, dan is het bijna nieuwbouw wat er staat. “Het steekt echt af tegen de andere woningen in het gebied.”

Reportage

‘Woningtekort is een nijpend probleem’

Nul-op-de-meter In de Lauwers gaat Woonforte nog een stap verder op het gebied van duurzaamheid, want 28 eengezinswoningen en 28 maisonnettes gaan van het gas af. Alle woningen worden vergaand geïsoleerd en voorzien van een warmtepomp en zonnepanelen op het dak. Dit betekent dat de 28 eengezinswoningen nul-op-de-meter worden gemaakt. “Bij de maisonnettes kan dat niet, want daar is te weinig dakoppervlak voor”, zegt Erwin. “Maar het komt wel heel aardig in de buurt. Nul-opde-meter creëren vanuit een renovatie is bijzonder, want dat is nog niet veel gedaan. Bij nieuwbouw is het inmiddels wel gangbaar.”

Zonnepanelenproject Een ander project op het gebied van duurzaamheid is het zonnepanelenproject, dat al enige jaren aan de gang is. Op grote schaal worden 3.000 eengezinswoningen voorzien van zonnepanelen. “Dit is een trein die door Alphen aan den Rijn gaat. Achter elkaar worden hele blokken voorzien van zonnepanelen”, geeft Erwin aan. Over het algemeen hebben huurders de mogelijkheid om zonnepanelen aan te vragen bij een corporatie, maar wel tegenover een huurverhoging. “Dat is vaak een belemmering, waardoor het op minder grote schaal plaatsvindt. Wij bieden het aan zonder huurverhoging. Het voordeel gaat naar de portemonnee van de huurder. Wij hebben destijds die afweging gemaakt en besloten om dit op grote schaal te doen, zodat er veel mensen plezier van hebben.” WOONFORTE Baronie 30 | Postbus 2001 2400 CA Alphen aan den Rijn 0172 – 418 577 erwin.vanrijnberk@woonforte.nl www.woonforte.nl

39


Synoniemen voor in optima forma zijn onder andere: onberispelijk, correct,

GESCHENKPAKKETTEN IN OPTIMA FORMA

feilloos, keurig, perfect, vlekkeloos, volmaakt, compleet, op-en-top, enz. en dat zijn allemaal begrippen die bij DEBO hoog in het vaandel staan. Door nauwe samenwerking met een aantal gerenommeerde leveranciers is DEBO in staat geweest om een zeer bijzondere plaats te verkrijgen tussen andere bedrijven die geschenkpakketten leveren.

De Kerstpakketten-tijd is bijna weer aangebroken. Een oer-Hollandse traditie waarbij werkgevers hun personeel bedanken voor een jaar inspanningen voor de zaak en waarbij bedrijven hun relaties kunnen bedanken voor een jaar goede samenwerking. 2020 is een jaar waarin door de huidige Corona-perikelen een geschenkpakket bedoeld als “Hart-onder-de-riem” bij velen extra welkom zal zijn. Het zeer ruime assortiment kant-en-klare pakketten is ook dit jaar weer met grote zorg samengesteld. De keuzemogelijk is - zoals u in onze uitgebreide (36 pagina’s !) brochure kunt zien - weer zeer groot. Er is dan ook voor elk-wat- wils en in allerlei prijsklassen. Naast die kant-en-klare pakketten biedt DEBO ook de mogelijkheid om wijzigingen in die pakketten aan te brengen. In de showroom in Bodegraven zijn ongeveer 4.000 verschillende artikelen uitgestald, waaruit dan een keuze kan worden gemaakt. Het is zélfs mogelijk om met die artikelen zélf een geheel “eigen” pakket samen te stellen. De pakketten kunnen ook worden aangevuld met artikelen die een bedrijf zélf aanlevert. Bijzonder is ook het feit dat pakketten eventueel door geheel Nederland individueel bij de ontvangers bezorgd kunnen worden. Kortom: met alle individuele wensen kan rekening worden gehouden. DEBO ontmoet u graag in de showroom. Een e-mail aan info@debo-volendam.nl of een telefoontje met Henk Schiermeier (0172-419236) is voldoende om een afspraak te maken voor een uiteraard geheel vrijblijvend bezoek.

Op onze website (www.debo-volendam.nl) treft u naast een groot aantal pakketten ook een groot assortiment ándere artikelen aan, zoals wijnen, cognac, whisky en een zeer uitgebreide collectie Rituals-producten, alles in geschenkverpakkingen. Wilt u onze uitgebreide 2020-brochure ontvangen, dan is een e-mail naar info@debo-volendam.nl of een telefoontje naar 0172-419236 voldoende.


Belasting betalen is noodzakelijk, uiteindelijk krijgen wij er ook het nodige voor terug. Van belang is wel dat het eerlijk gebeurt, dus heffing en inning van belastingen gebaseerd is op deugdelijke wetgeving. Een wirwar aan regels maakt de uitvoerbaarheid van wetgeving echter onmogelijk. Gevolg: Tegenstrijdige beslissingen die neigen naar willekeur. Het risico is dus groot dat er met twee maten wordt gemeten. Het meten met twee maten zien we steeds meer de samenleving in sluipen. Hoe is het toch mogelijk dat een Officier Van Justitie (OvJ) een nevenfunctie bekleedt bij een gesubsidieerde organisatie (KOZP). Je zal als nuchtere Fries maar voor het hekje staan en van het Sinterklaasfeest houden. Dan mag deze OvJ een oordeel vellen. Zal de beslissing volstrekt neutraal zijn (sic!). De OvJ moet bij het schrijven van het vonnis woordkunstenaar zijn? Nog een voorbeeld: Stuur eens een belastingaangifte te laat in. De boete is crimineel hoog. Maar laat een overheidsinstantie een termijn verlopen, dan staan daar niet of nauwelijks sancties op. Behalve de COA-ambtenaren, daar verlopen termijnen als sneeuw voor de zon maar krijgen de belanghebbenden flinke schadevergoedingen. Op kosten van... (luilekkerland). Kan iemand uitleg even? Tsja, meten met twee maten. Gaat dat wel goed in dit land? Begrijpt het linkse pluche niet dat je eerst geld moet verdienen voordat je het kunt uitgeven. Waarschuwingen uit de fiscale wetenschap (”eerlijk belasting heffen”) , dat het voorstel van GroenLinks (multinationals wegjagen) rampzalig is voor ons vestigingsklimaat, worden in de wind geslagen. Het grote aantal ZZP-ers baart ”links” zorgen, maar is toch echt een gevolg van het perverse stelsel van sociale zekerheid? Onbetaalbaar voor een kleine werkgever.

Column

JAN WILLEM VAN DE STOUWE

Meten overheidsinstanties met twee maten?

Er is een leger aan ambtenaren nodig voor toeslagen, subsidies, beschikkingen, scheefwonen, etcetera. En daar is ook nog eens een leger aan controleurs voor nodig? En wie betaalt hen? Oh ja, subsidies. Als we nu eens belasting innen op basis van draagkracht, voorzichtigheid, eenvoud en realisatie, (heffen op milieu, grondstoffen en consumptie). Zou dit niet veel eerlijker zijn dan torenhoge heffingen die deels worden gecompenseerd met bureaucratisch verleende subsidies en het idiote toeslagencircus. Beloon werken eens! NAHV Accountans / Ovendo Belastingadvies B.V / Tidak Administratiekantoor BV. Jan Willem van de Stouwe, alleenstaand, dochter van 14 jaar en woonachtig in Alphen aan den Rijn. Sinds begin jaren ‘90 werkzaam in de fiscale adviespraktijk.

FOTO Oscar van der Wijk

41


Businessclub

INTO business Alphen verwelkomt de volgende nieuwe leden: Unica Installatietechniek in Bodegraven is dé technische dienstverlener voor lokale en regionale opdrachtgevers in het onderwijs, het vastgoed, de gezondheidszorg, de retail, de zakelijke dienstverlening, de industrie en overige utiliteitsbouw, binnen gemeente en woningcorporaties. Voor het midden- en kleinbedrijf in Gouda en omgeving is Unica vertrouwd, dichtbij en dé installateur voor grote en kleine projecten. www.unica.nl

Na een drukke dag genieten van intense rust op een prachtige locatie? Dan bent u bij Bed & Breakfast Aangenaam op de Rijn op de juiste plek. De woonboot is geschikt voor maximaal 4 personen en is zeer compleet ingericht met een eigen keuken, badkamer met sauna en wifi. Desgewenst is er een luxe ontbijt bij te boeken. Dit alles met een prachtig uitzicht over de polders en de enige werkende molenviergang ter wereld. Er is voldoende parkeergelegenheid en een oplader op eigen terrein aanwezig voor elektrische auto’s. Kom het ervaren op deze unieke locatie aan de rand van Alphen aan den Rijn! Voor meer informatie zie www.aangenaamopderijn.nl Mate & Date helpt iedereen die op zoek is naar een serieuze liefdes- of vriendschapsrelatie. De online datingmarkt wordt door de single die echt op zoek is naar een duurzame en langdurige relatie, vaak als oppervlakkig ervaren met teleurstelling tot gevolg. Bureau Mate & Date speelt hierop in en kiest voor de persoonlijke benadering. Elke ingeschreven single kennen zij middels een diepgaand persoonlijkheidsinterview en deze wordt gematcht op basis van zijn of haar persoonskenmerken, overtuigingen, ontwikkelpunten en vele andere zaken. Daarnaast gaat Mate & Date op zoek naar een maatje wanneer je op zoek bent naar iemand om je interesses mee te delen. Mate & Date vindt liefde in elke vorm! Mate & Date | 06 - 43 00 07 42 | ontmoet@mateanddate.nl | www.mateanddate.nl Midden in het centrum van Alphen in een van de historische straatjes is het boutique hotel gevestigd in de voormalige hoofdmeesterswoning uit 1895. De Stadsherberg in boutique hotel stijl heeft 11 Kamers voorzien van alle comfort. Het is een warme Herberg met een moderne twist. De Stadsherberg is bedoeld als ontspannen ontmoetingsplek waar iedereen welkom is van jong tot oud. Een gemoedelijke huiselijke sfeer waar je kunt ontmoeten drinken, eten en slapen. Stadsherberg Alphen | Boutique hotel-restaurant | Laura en Niels Aben | 0172 74 80 90 Raadhuisstraat 118 | Alphen aan den Rijn | stadsherbergalphen.nl | info@stadsherbergalphen.nl Eskens is sinds 1984 gevestigd in Alphen aan den Rijn. We zijn een technische onderneming die zich met name richt op het leveren en onderhouden van machines voor de proces- en verfindustrie (o.a. de meer bekende kleurenmengmachines bij de bouwmarkt). Met vestigingen in Nederland, België, Frankrijk en Engeland bedienen we inmiddels een groot deel van de Europese markt. www.eskens.com

42


Businessclub

Het totaalconcept van INTO business Alphen bestaat uit het zakelijk kwartaalmagazine en INTO businessclub Alphen. Deze club biedt de leden diverse extra mogelijkheden, zowel online als offline. Kijk voor de mogelijkheden op www.intobusiness.nu. De kosten bedragen â‚Ź 295,- ex. btw per jaar. GeĂŻnteresseerd? U kunt zich aanmelden door een mail te sturen naar werner@intobusiness.nu We heten u van harte welkom bij de INTO business club Alphen!

JANNES

VOS BEHEER BV

JANNES

VOS

43


Businessclub

BOS

Anti Roest Center

schoonmaakservice

dan kwaliteit! niets anders

Bloemen Architecten B.V. Architectuur & Bouwmanagement

Clean Select

schoonmaakbedrijf

REEUWIJKSE HOUT

REEUWIJKSE HOUT

Van den Berg fysiovdberg.nl

44


A l p h e n a / d R i j n • w w w . s a l a m a n d e r. n l

Businessclub

Uitde kunst in lijsten!

bedrijfshuisvesting

Een impressie van de lancering INTO business Alphen bij Flora Boskoop

45 45


Filmmaker Hermen Buurman

LAAT FILM VOOR JE WERKEN! De afgelopen tijd was voor vele ondernemers een zeer roerige tijd. Dit komt doordat het Corona-virus veel beperkingen met zich meebracht. Als ondernemer ga je dan nadenken hoe je dan toch je klanten en nieuwe contacten kunt bereiken. Een film om de producten of diensten, is een goede manier om te laten zien, welke meerwaarde de onderneming heeft voor de opdrachtgever. Een bijkomend voordeel hiervan is dat deze 24/7 bereikbaar is op de website van het bedrijf. Door middel van een videoboodschap kun je de laatste update van de diensten of een nieuw product aanprijzen. Filmmaker Hermen Buurman is wat dat betreft van alle markten thuis en kan je hierbij helpen. Of het nu een complete bedrijfsfilm is of een videoboodschap, Hermen heeft een oplossing om het in beeld te brengen. Door middel van het stellen van vragen inventariseert hij wat de wens is en de aard van de boodschap die in de film moet komen. Denk bijvoorbeeld aan een bedrijf die met buitenlandse opdrachtgevers werkt en zodoende een film met een meertalige ondertiteling wil. Voor Hermen Buurman maakt het niet uit of in een kantoor of op een industriële vloer de film gemaakt moet worden. Hij is gewent om met veiligheidsvoorschriften om te gaan die bij diverse industrieën van kracht zijn. Zo heeft hij eigen veiligheidsschoenen, helm en hesje. Voor een bedrijfsfilm van Nedal moest hij onlangs het lassen

46

van aluminium filmen. Met het maken van deze beelden had hij net als de lasser een lasmasker op. Veiligheid voor alles. Naast het maken van de film of videoboodschap denkt Hermen ook met je mee met de toepassing ervan. Een film is tenslotte niet alleen voor de website van het bedrijf. Een toepassing die je steeds meer ziet, zijn de beeldschermen bij de recepties bij de binnenkomst van bedrijven. Verder zijn er een tal van mogelijkheden maar daar kan hij je beter over informeren als hij bij je langs komt. HERMEN BUURMAN FOTOGRAFIE & FILM Gravin Jacobastraat 12, 2805 PN Gouda 06 - 431 518 44 Image@hermenbuurman.nl www.hermenbuurman.nl TEKST & FOTO'S Hermen Buurman


Stel je eens voor dat een bouwbedrijf in plaats van huizen auto’s zou gaan bouwen. ’s Morgens vroeg, het is nog donker, komt een busje met werklui naar vies weiland, waar ze beginnen met de carrosserie van een aantal auto’s. Het metaal is nog niet gelakt en roest in de vochtige buitenlucht. Maar zowaar, na een paar maanden staan er voorwerpen, die beetje beginnen te lijken op een auto. Dan komt de elektricien, die kabeltjes trekt en metertjes monteert. Voor een klant die een open dakje had besteld, wordt een gat gezaagd en er wordt een ruitje gemonteerd. De loodgieter soldeert de remleidingen. Eerst moet de motorkap er weer af, waarna met veel moeite de motor geplaatst wordt. Nadat de wielen zijn gemonteerd en afgeplakt, komt de schilder aflakken. Als laatste gaat de stoffeerder de banken en stoelen bekleden. Overigens wel een bouw-stofje, want het vocht moet er nog uit. Pas na een jaar kan de klant overstappen op het zo gewenste leder. Vol trots overhandigt de bouwer de sleutel aan de koper. Die heeft echter een expert meegenomen en die vindt minstens 20 punten, die nog niet in orde zijn. Na 4 weken kan de gelukkige klant eindelijk wegrijden in een auto, die lijkt op een eenvoudige middenklasser, maar die 6 keer zo duur is geworden. We zijn er nog niet, want ook onderhoud en reparatie kost een veelvoud van een normale auto. Er is geen rekening gehouden met makkelijke vervanging van onderdelen. Vaak moet er eerst wat weggehakt worden, voordat er een remschijf of v-snaar kan worden vervangen. Die remschijf moet overigens meestal op maat gezaagd worden. Die kan je niet zomaar in de winkel kopen. Over de mogelijkheid van makkelijke recycling aan het eind van het leven van de auto zullen we maar

Column

MACHIEL VAN DER SCHOOT

Wat als bouwers auto’s zouden maken?

zwijgen. Daarover is nog nooit nagedacht. Bouwers zullen natuurlijk zeggen, dat de vergelijking onzin is, maar denk er maar eens over na. Er zit wel degelijk een kern van waarheid in. Hoe kan het dat een huis, dat veel minder complex in elkaar zit dan een auto, en voornamelijk van klei, grind, zand en hout gemaakt is, zoveel duurder zijn? En heren architecten: het is een publiek geheim, dat jullie de minst slimme op de technische universiteit waren. Jullie zijn de hoofdschuldigen, dat de bedrijfstak zo achter loopt. Ga eens een boekje kopen dat jullie medestudenten-industrieel ontwerpen, al in het eerste jaar moesten leren.

Machiel van der Schoot is eigenaar van Sera Software en Alphens.nl. Fervent blogger met het hart op de tong. Zingt graag, is toetsenist en gitarist. Meermaals bekroond voor zijn ondernemerschap en innovaties.

FOTO Oscar van der Wijk

47


Scan mij

De Kia e-Soul en Kia e-Niro. 100% elektrisch.

Vanaf € 33.995,-

Vanaf € 44.995,-

Netto bijtelling e-Soul vanaf € 82,36 p/m

Netto bijtelling e-Niro vanaf € 109,49 p/m

Uit voorraad leverbaar raadpleeg ons voor de beschikbaarheid In 2020 nog vanaf 8% bijtelling

Beste Kia-dealer in Europa

Curieweg 11 Jozef Israëlslaan 2 Coenecoop 143

Alphen aan den Rijn Woerden Waddinxveen

T. (0172) 474 933 T. (0348) 421 234 T. (0182) 200 202

De Kia e-Soul modeljaar 2020 heeft een 64kWh batterij met een actieradius tot 452 km. De Kia e-Niro modeljaar 2020 heeft een 64kWh batterij met een actieradius tot 455 km. Het vermelde rijbereik is gemeten volgens WLTP. Genoemde actie en consumentenprijzen zijn geldig bij aankoop van een nieuwe Kia e-Soul modeljaar 2020 en Kia e-Niro modeljaar 2020 met uiterste kentekenaanvraag en registratie op 31-12-2020. Genoemde prijzen zijn incl. kosten rijklaar maken. Bijtellingspercentages zijn afhankelijk van datum van registratie. Alle genoemde bijtellingspercentages, energielabels en vanaf netto bijtellingsbedragen (per maand) zijn per model gebaseerd op de uitvoering met het laagste bijtellingspercentage en altijd gebaseerd op 37,35% inkomstenbelasting. Kijk voor een compleet overzicht met de bijtellingspercentages per model en de volledige actievoorwaarden op kia.com of vraag ernaar bij uw Kia-dealer. Getoond model kan afwijken van de beschreven uitvoering. Wijzigingen en drukfouten voorbehouden.


Reportage

Kevin van Kempen zet nieuwe koers uit

‘Credion Alphen aan den Rijn realiseert bedrijfs- en vastgoedfinanciering’ Bijna acht jaar lang werkte Kevin van Kempen in Alphen aan den Rijn en omgeving bij grootbanken als Rabobank en ING. Steeds vaker kwam hij tot de conclusie dat een bancaire financiering voor een ondernemer uitdagender werd. Dat dreef hem ertoe zijn baan bij ING op te zeggen en per 1 september Credion Alphen aan den Rijn op te zetten. “Grootbanken trekken zich in ieder geval qua zichtbaarheid meer uit de markt terug”, vertelt Kevin. “Een klant krijgt lang niet altijd meer een vaste relatiebeheerder en veel zaken moeten onpersoonlijk via het internet worden gedaan. Ik kan de positie van de ‘ouderwetse’ relatiebeheerder mooi invullen, ongeacht waar het financieringsvraagstuk van de klant wordt gefinancierd. Als ik in een relatie en zijn plannen geloof en daarbij zie dat het kans van slagen heeft, wil ik die klant verder helpen.” “Het voordeel van Credion is, dat zij niet alleen met alle grootbanken werken, maar daarnaast ook nog afspraken hebben met meer dan negentig andere financieringspartijen”, legt Kevin uit. “Uiteindelijk ben ik de specialist op bedrijfsfinancieringsvlak en ga ik kijken hoe een vraagstuk het beste ingevuld kan worden. Dat kan bancair zijn, extern bij alternatieve partijen of een combinatie van

Credion Alphen aan den Rijn is actief in Alphen aan den Rijn, Aarlanderveen, Zwammerdam, Bodegraven, Nieuwerbrug, Boskoop, Hoogmade, Leimuiden, Rijnsaterwoude, Woubrugge, Vrouwenakker, Nieuwkoop, Noorden, Zevenhoven, Nieuwveen, Ter Aar, Woerdense Verlaat, Hazerswoude-Dorp, Hazerswoude-Rijndijk, Koudekerk aan den Rijn en Benthuizen.

TEKST Martin Hoekstra | FOTO'S Oscar van der Wijk

Kevin van Kempen

meerdere financieringsvormen. Alle vormen zijn mogelijk, waardoor je ondernemers verder kunt helpen.” Enerzijds spreekt Kevin van een gedurfde stap in deze tijd. “Aan de andere kant weet ik wie ik ben, wat ik kan, wat ik doe en welke feedback ik van mijn klanten terugkrijg. Zij weten wat ze aan mij hebben. Daarnaast start ik niet helemaal voor mezelf, want ik sluit me aan bij de landelijke franchiseformule van Credion die aan de achterkant de contacten met de financiers onderhoudt. Dat maakte de drempel lager.” Dat Kevin al heel wat jaren in Alphen aan den Rijn en omgeving actief is, helpt zeker mee. Als iets bancair gefinancierd kan worden, zal hij zijn netwerk zeker aanspreken. Het ligt er maar net aan welke invulling het beste bij het vraagstuk én de klant past. CREDION ALPHEN AAN DEN RIJN Europalaan 16, 2408 BG Alphen aan den Rijn 0172 – 255 060 | 06 – 2117 4497 kvankempen@credion.nl www.credion.nl

49


Bart Houtkoop (l) en Martin Kalkhoven

‘Eén aanspreekpunt voor alle energiezaken’ Het coronavirus is ook niet aan de horeca in Alphen aan den Rijn voorbijgegaan. In de lockdown moesten Maggie Blue, ‘s Molenaarsbrug en Wet ’n Wild hun deuren liefst drie maanden sluiten. Eigenaar Martin Kalkhoven stond toen, net als veel horecamensen, voor uitdagingen met zijn leveranciers. De energiebedrijven bleken ‘bepaald niet meedenkend’, zegt hij nu eufemistisch. Aansluiten bij inkoopcollectief Alphen Energie bood uitkomst.

50


Reportage Alphen Energie is het energiecollectief voor bedrijven in Alphen aan den Rijn en omgeving en is een initiatief van EnergyProof. Directeuren Bart Houtkoop en Robert Ensel organiseren de gezamenlijke inkoop van energie al bijna vijf jaar voor Alphense ondernemers. Alphen Energie biedt deelnemende bedrijven gunstige tarieven en kan individueel inkopen voor bedrijven waar maatwerk nodig is. Inmiddels doen ruim 50 bedrijven mee en zij besparen zo al gauw 35 procent op de inkoop van gas en elektriciteit. Daarnaast adviseert EnergyProof bij energiemanagement en begeleiden Bart en Robert klanten bij onder andere geschillen met leveranciers.

Lock-down Zo ook bij Martin Kalkhoven, die gas en elektriciteit voor zijn horecagelegenheden inkocht bij meerdere leveranciers. In de zomer ontstonden er liquiditeitsproblemen binnen zijn horecaondernemingen in de nasleep van de lockdown en coronacrisis. Net als veel horecaondernemers had hij begripvolle gesprekken met leveranciers, maar de energiebedrijven bleken hardvochtig en dreigden met afsluiting. “Net op het moment dat de maatregelen voor de horeca werden versoepeld en we de zaken weer wilden openen”, blikt Martin terug. “Dat kon ik dus even niet gebruiken. Dus heb ik Bart gebeld, hoewel hij op vakantie was. Gelukkig heeft hij de contracten voor al onze vestigingen kunnen laten aanpassen en ondergebracht bij Alphen Energie. Daar ben ik wel heel erg blij mee.”

Eén aanspreekpunt Bart moet glimlachen als hij terugdenkt aan het werken op zijn laptop vanuit Portugal. Maar hij is tegelijkertijd serieus. “Martin is als ondernemer TEKST Martin Hoekstra | FOTO'S Oscar van der Wijk

met drie bedrijven gewoon keihard geraakt door de coronacrisis en lockdown”, zegt hij. “Wij hebben natuurlijk goede en nauwe relaties met energiebedrijven en werken al jaren met leveranciers die meedenken met klanten. In situaties als deze blijkt dat bijzonder waardevol.” In het geval van Martin bleken de korte lijnen

Alphen Energie biedt deelnemende bedrijven gunstige tarieven en kan individueel inkopen voor bedrijven waar maatwerk nodig is. met leveranciers cruciaal. Bart hoort het vaker. “Ondernemers komen met hun vragen vaak terecht in een callcenter of weer een nieuwe accountmanager. Via Alphen Energie hebben ze één aanspreekpunt waar ze de inkoop neerleggen. Vervolgens krijgen ze terugkoppeling dat hun vraag of probleem is afgehandeld.”

Gastheerschap Martin is vooralsnog erg gelukkig met de overstap naar Alphen Energie en het feit dat de inkoop van energie nu goed is geregeld. “Met onze drie bedrijven krijgen we honderden nota’s per maand van allerlei leveranciers”, zegt Martin. “Door de aansluiting bij Alphen Energie zijn we er in ieder geval van verzekerd dat onze energie op een goede manier en voor een heel aantrekkelijk tarief is georganiseerd. Het gastheerschap naar onze klanten is onze primaire zorg. Daar kunnen we ons nu weer volledig op concentreren." ALPHEN ENERGIE Raadhuisstraat 34 | 2406 AG Alphen a/d Rijn 06 - 280 215 60 meedoen@alphenenergie.nl www.alphenenergie.nl

51


Reportage

Vaste contactpersoon voor zzp’er en kleine aannemer

Bouwcenter Goedhart Alphen aan den Rijn zet in op extra service “Kun je vandaag nog deze onderdelen leveren?”, “Weet jij wellicht een alternatief voor dit isolatiemateriaal?’’, “Ik wil graag een kleine hoeveelheid materiaal bestellen, kan dat?’’ Bouwcenter Goedhart uit Alphen aan de Rijn krijgt regelmatig dit soort vragen van zzp’ers en kleine aannemers. Om hen nóg beter van dienst te zijn, werd Michael Overduin aangesteld als vaste contactpersoon voor deze belangrijke doelgroep.

Een eeuw geleden, in 1919, werd in Alphen aan den Rijn een bouwmaterialengroothandel opgestart: Goedhart. Door de jaren heen groeide zij uit tot een organisatie met achttien vestigingen, waaronder bouwmarkten van GAMMA en KARWEI. “Daarnaast zijn we met Bouwcenter Goedhart nog steeds actief in de bouwmaterialengroothandel’’, begint Michael Overduin te vertellen. Waar hij voorheen in het magazijn werkte, heeft hij de nu overstap gemaakt naar kantoor. “Eind vorig jaar heb ik onderzoek gedaan naar de behoefte van onze klanten’’, legt hij uit. “Ik heb hen gevraagd waar voor ons bedrijf nog kansen liggen om de service te vergroten.’’ Zijn onderzoek toonde aan dat de klanten een vast aanspreekpunt misten; één contactpersoon aan wie ze al hun vragen kunnen voorleggen. “Zodoende heb ik de overstap gemaakt van het magazijn naar kantoor’’, zegt hij. “Met deze service kunnen we hen echt verder helpen. We denken mee, proberen dingen snel voor hen te realiseren en zoeken uit of er eventueel alternatieven beschikbaar zijn. Een mooie nieuwe functie in ons bedrijf.’’ Deze nieuwe functie is Michael op het lijf geschreven. “Ik werk al vanaf mijn twaalfde in

52

de bouw’’, lacht hij. “Dat komt door mijn oom, die aannemer is.’’ Hij was ook op jonge leeftijd al betrokken bij de GAMMA. “Dat kwam door een snuffelstage op de middelbare school’’, legt hij uit. “Dat beviel zo goed dat ik in het vierde jaar het aanbod kreeg om een heel jaar stage te komen lopen. Na mijn stage ben ik parttime bij GAMMA gaan werken en na mijn vervolgopleiding ben ik fulltime aan de slag gegaan.’’ Na elf jaar was hij toe aan een nieuwe uitdaging. “Ik gaf mijn wens aan bij het managementteam, dat mij met open armen ontving; bij Bouwcenter hadden ze plaats voor me. Ik heb vrijwel direct mijn handtekening gezet. Bij Bouwcenter voelde ik me meteen thuis. Daarin merk je dat je in een familiebedrijf werkt. Als ik iets wil oppakken, dan mag dat. Zodoende kon ik nu ook weer doorstromen naar mijn nieuwe functie.’’

Rooskleurige toekomst voor kleine vaklieden Met de extra ondersteuning van Michael hoopt Bouwcenter Goedhart het zzp’ers en kleine aannemers zo gemakkelijk mogelijk te maken om de bouwmaterialen bij hen in te kopen. “Hun werk wordt in de toekomst alleen maar


Reportage Robbert en Gert Jan van Crea Design samen met Michael Overduin van Bouwcenter Goedhart

belangrijker’’, legt Michael uit. “We zien het nu al in de coronacrisis; mensen gaan niet op vakantie, waardoor geld overblijft voor het verbouwen van de badkamer en de keuken. Dat is met name het werk van de kleine zelfstandigen. Aan de andere kant kijken we naar de stikstofcrisis; de grote bouwers hebben het niet makkelijk. De kleine ambachtslieden als de tegelzetter en de stukadoor zullen hun werk wel houden. Zij zullen met elkaar de grote aannemers vormen. Deze groep groeit en hun werk ook. Daarom willen wij het werk voor hen zo gemakkelijk mogelijk maken.’’

Mc Donalds voor bouwmaterialen Eerder realiseerde Goedhart al de bouwmaterialen ‘drive-in’. Het afhalen van bouwmaterialen gaat bij Goedhart in Alphen aan den Rijn op dezelfde gemakkelijke wijze als het kopen van een hamburger met een milkshake bij de bekende Grote Gele M. “Je rijdt het terrein op en volgt de routing door onze drive-in’’, legt Michael uit. “Dat kan gewoon met je servicebus. Onze collega’s staan klaar om je bestelling op te nemen en de producten uit het magazijn te halen. We zetten het TEKST Rosanne Kok | FOTO Oscar van der Wijk

zo in de bus. Afrekenen, en door. Snel, gemakkelijk en efficiënt.’’

Shop Naast de ‘drive-in’ beschikt Bouwcenter Goedhart ook over een shop, waarin klanten een uitgebreid assortiment aan ijzerwaren, gereedschappen, machines en hang- en sluitwerk kunnen vinden. “De klant kan daarmee alle benodigde materialen voor de bouwklus ophalen op één adres. En zijn er speciale materialen nodig? Of behoefte aan een extra snelle levering? Dan ben ik er om dat voor ondernemers te realiseren.’’ “Het is voor ons prettig zaken doen met Bouwcenter Goedhart. Het assortiment sluit aan bij onze behoefte en het one-stop-shopping zorgt ervoor dat we tijd besparen in het inkoopproces. Verder is er persoonlijke aandacht en wordt goed naar ons geluisterd, dat maakt dat wij tevreden klanten zijn”, aldus Robbert en Gert Jan van Crea Design. WWW.BOUWCENTER.NL/GOEDHART

53


Colofon Thema's 2020 Winter Van internationaal naar hyperlokaal

UITGEVERIJ ADRES TELEFOON E-MAIL INTERNETADRES

WB Media Steekterweg 132 d 2407 BJ Alphen aan den Rijn 06 - 53 19 43 93 werner@intobusiness.nu www.intobusiness.nu

INTO business Alphen Alphen aan den Rijn (Alphen, Boskoop, Rijnwoude) en Woubrugge INTO business Alphen verschijnt 4x per jaar en wordt gratis verspreid bij bedrijven en instellingen binnen Alphen aan den Rijn (Alphen, Boskoop, Rijnwoude) en Woubrugge.

Alphen aan den Rijn Benthuizen Hazerswoude-Dorp Hazerswoude-Rijndijk

UITGEVER HOOFDREDACTIE REDACTIE

FOTOGRAFIE

COLUMNISTEN

VORMGEVING WEBSITE VERKOOP DRUK VERSPREIDING ADRESWIJZIGINGEN

Werner v.d. Bosch (06-53194393) Werner v.d. Bosch Dennis Captein, Rosanne Kok, Jeroen Langelaar, Martin Hoekstra, May-Lisa de Laat en My Happy Writings DeBeeldredacteur.nl/Oscar van der Wijk, Michel ter Wolbeek, John Brussel, Sandra Zeilstra en Mirella Sleenhoff Machiel van der Schoot, Jan Willem van de Stouwe, Wiebe de Boer en Rico Verhoeven Sevenwords/Erik Straver Linda Persoon en Mariska van der Haven Werner v.d. Bosch (06-53194393) Damen Drukkers, Werkendam Mail Management International Adreswijzigingen kunnen doorgegeven worden via werner@intobusiness.nu

Koudekerk aan den Rijn Woubrugge

Boskoop

Andere INTO business regio's Alkmaar Amstelland De Venen Duin- en Bollenstreek Gouda Haarlem Haarlemmermeer Leiden Zoetermeer

Dit magazine wordt via een gratis abonnement verzonden aan ondernemers in het MKB, bestuurders van organisaties en (eind-)beslissers bij gemeenten in het verspreidingsgebied. Wilt u ook het magazine ontvangen of liever niet meer? Mail ons op werner@intobusiness.nu en uw aan- of afmelding wordt verwerkt. Wilt u weten welke gegevens wij van u bewaren in onze administratie? Op onze website www.intobusiness.nu leest u onder ‘over ons’ onze privacyverklaring. COPYRIGHT | Niets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, film of op welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever-directie. INTO business Magazine BV is niet aansprakelijk voor eventuele onjuistheden in deze uitgave en niet verantwoordelijk voor handelingen van derden welke mogelijkerwijs voortvloeien uit het lezen van deze uitgave.


Column

Proosten met het glas half vol Is het glas halfvol of half leeg? Positiviteit is voor mij de brandstof van mijn leven. Ik krijg oprechte irritaties van negatieve mensen. Natuurlijk kan je stevig balen. Zeker als het gegrond is. Maar het leven gaat door. Je moet door. Ik weet heel goed het verschil tussen opportunisme en positiviteit. Een lastige balans, maar ik zoek graag de grenzen ervan op. Want baat het niet, dan schaadt het niet.

Mijn laatste gevecht dateert inmiddels alweer van begin December 2019 en sindsdien heb ik nog geen zicht op een volgend gevecht. Sportief gezien een kleine ramp en heel netjes gezegd voor mij een flinke inkomstenderving in het door COVID19 toch al magere 2020. Heel veel financiële verplichtingen zijn het resultaat van beslissingen die je in het verleden hebt genomen. De luxe en financiële zorgeloosheid waarin je, al dan niet ineens, terechtkomt went snel. Maar als het dan even tegenzit, is dat juist een signaal om een tandje bij te zetten om een omgekeerde situatie te voorkomen. Je kunt óf anderen de schuld geven van de ellende en bij iedereen je beklag doen over het onrecht dat je is ’aangedaan’ óf zelf de verantwoordelijkheid nemen voor je eigen succes. Harder werken, nieuwe doelen stellen, creatief zijn en kansen durven pakken vormen mijn ‘secret sauce’. Het houdt me scherp, maar vooral positief. Zonder een concrete datum op een nieuw gevecht stel ik kleinere doelen voor mezelf tijdens mijn fictieve voorbereiding en heb ik de geestelijke vrijheid om wat dieper in te gaan op zakelijke kansen. Momenteel werk ik met FOTO Mirella Sleenhoff

RICO VERHOEVEN

Neem nou mijn huidige situatie bij GLORY, de organisatie waar ik November 2019 nog mijn contract met 3 jaar verlengde. Die maakte onlangs bekend een doorstart te gaan maken na een faillissement. Heel wrang en dubbel. Veel vechters en vooral kleinere leveranciers en daarmee dus ook gezinnen worden hierdoor gedupeerd.

mijn team drie nieuwe zakelijke kansen uit tot ondernemingsplannen. Dus ook met een halfvol glas kan je prima proosten.

Rico Verhoeven (1989) is GLORY wereldkampioen zwaargewicht kickboksen en ondernemer. Hij is sinds 2013 regerend wereldkampioen kickboksen in de zwaargewichtklasse. Hij verdedigde die titel inmiddels 11 keer op rij. Rico heeft twee dochters en een zoon en is naast sportman ook een begenadigd ondernemer.

55


Zorgeloos én elektrisch rijden? De BMW i3 • • • • •

100% elektrisch

Actieradius tot 260 kilometer Dit jaar leverbaar In 6,9 sec. van 0 naar 100 km/u Zakelijk rijden vanaf € 104,- bijtelling

Private Lease nu € 399,- per maand *

NIEUW

BMW i3 Dark Shadow Edition

In Fluid Black met Frozen Grey metallic accenten en extra getint glas. Rijk uitgerust met o.a. stoelverwarming,

20 inch lichtmetalen wielen, achteruitrijcamera en connectivity pakket.

€ 43.500,- of Private Lease € 419,- per maand *

Meer informatie: hanssevers.nl/elektrischrijden De BMW iX3

Met de eerste volledig elektrisch aangedreven Sports Activity Vehicle begint BMW een nieuw hoofdstuk in elektromobiliteit: hoge prestaties, een grotere actieradius en de modernste en meest efficiënte auto in deze duurzame categorie: de BMW iX3.

• • • •

Actieradius tot 459 kilometer Nu te bestellen & configureren in onze showroom Leverbaar eerste kwartaal 2021 vanaf € 71.000,In 6,8 sec. van 0 naar 100 km/u

Uitgebreid gamma aan hybride modellen Extra power en lagere brandstofkosten

Wist u dat BMW van bijna ieder model een hybride variant heeft? Sinds kort toegevoegd aan het assortiment: de BMW 330e Touring, de BMW X1 25e en de BMW X2 25e. Vanaf november en nu al te bestellen: de BMW 545e Sedan en BMW 530e Touring.

* Na aftrek van € 83,- subsidie, op basis van 48 maanden en 10.000 km per jaar. Hans Severs Private Lease wordt onder het Keurmerk Private Lease aangeboden door BMW Financial Services. Algemene voorwaarden via bmw.nl/privatelease

Alphen aan den Rijn • Gouwelandenlaan 13 • 0172 422 214 • alphen@hanssevers.nl • hanssevers.nl


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.