leiden september 2011 by INTO business

OKTOBER 2011

Zakenmagazine voor Leiden, Leiderdorp, Zoeterwoude, Voorschoten, Oegstgeest, Warmond

Bang & Olufsen Oegstgeest en GW Roest

vullen elkaar prima aan

Minister Schultz bij Miljoenenontbijt

Grant Thornton laat de zon doorbreken

Golf met Paul van der Plas

Lenferink blij met Glazen Huis

Welk etiketje hoort gevoelsmatig het meest bij een banaan?

a Merkch risma Iedereen die direct aan etiketje c moet denken, begrijpt waar MerkCharisma zo ongeveer over gaat. Meteen komt dan ook de vraag: “Kan zoiets ook met mijn merk?” Het antwoord is ja. Niet dat uw merk overmorgen op 380 miljoen fruitschalen ligt. Maar werkend via de MerkCharisma-methode ontwikkelt uw merk gaandeweg wel veel meer zeggingskracht. Zo’n claim moet onderbouwd worden. Het liefst met een kennismakingssessie gewijd aan uw merk. Doen? Bel 071 5230791.

Filmpje zien? Scan mij!

IK beloof dat u er nooIt alleen voor staat

viola van Westen. senior Consulent.

u zoekt een nieuwe medewerker Liever vandaag dan morgen. Wij vinden snel de medewerker die bij uw organisatie past. Daar zorgen wij voor! We leren u en uw organisatie graag eerst goed kennen. Zodat we weten wat uw wensen zijn. Zodat we weten waar u naar op zoek bent en wat u juist niet wilt. We zorgen niet voor iemand die alleen maar goed functioneert. Maar voor een medewerker met iets extraâ&#x20AC;&#x2122;s: de perfecte match! weten waar we het over hebben Luba Uitzendbureau behoort tot Luba Groep. Al meer dan 40 jaar biedt Luba Groep met al haar werkmaatschappijen allround ĂŠn specialistische HRdiensten.

Uitzenden, detacheren, werving & selectie, inhouse dienstverlening en payrolling. Kortom, met onze totaaloplossingen op HR-gebied kunnen wij u vooruit helpen. Beloofd!

we beloVeN dat u er Nooit alleeN Voor Staat we beloVeN u MedewerkerS die bij u PaSSeN we beloVeN dat wij u SNel VaN dieNSt ZijN we beloVeN dat u weet waar u aaN toe beNt we beloVeN dat u altijd oP oNS kuNt rekeNeN we beloVeN dat wij uw orGaNiSatie Vooruit HelPeN

we komen graag kennismaken Voor een afspraak neemt u contact op met onze vestiging in Leiden, Kort Rapenburg 10, T (071) 514 03 41, kortrapenburg@luba. nl, onze vestiging in Leiderdorp, Winkelhof 9, T (071) 589 98 62, leiderdorp@luba.nl of met onze vestiging in Alphen aan den Rijn, Thorbeckestraat 1b, T (0172) 49 46 45, alphen@luba.nl. Graag tot ziens!

luba werkt altijd. beloofd! www.luba.nl

uitzendbureau

aanbod regio Leiden

te KooP/ Leiden te huur hoge rijndijk 278/a

te huur Leiden

Koopsom: € 285.000,-- resp. € 625.000,-- k.k. Huurprijs: geheel € 57.500,--, gedeelte n.o.t.k.

Huurprijs: € 90,-- per m² per jaar

te huur VaLKenburg

te huur Voorschoten

castellumplein 4

rooseveltstraat 55

Witte de Withlaan 1/c

Aan d rand vae Leiden n

Huurprijs: € 70.000,-- per jaar

Huurprijs: € 110,-- per m² per jaar

aanbod regio Leiden

te huur Leiden Kanaalpark 145

te huur Leiden Lammenschansweg ong.

Huurprijs: € 125,-- per m² per jaar

Huurprijs: € 150,-- per m² per jaar

te huur Leiden

te huur oegstgeest

haarlemmerstraat 231

Huurprijs: € 17.500,-- per jaar

haarlemmerstraatweg 32

Huurprijs: € 35.000,-- per jaar

VOORWOORD EN INHOUDSOPGAVE

PAGINA BANG & OLUFSEN

PAGINA HARRY MENS

PAGINA GEEN PUNT

PAGINA GRANT THORNTON

PAGINA DE CLERCQ

PAGINA RANDSTAD

PAGINA BMW

PAGINA TRNSPRNT

PAGINA BURGEMEESTER LENFERINK

LEIDEN INTOBUSINESS 06

PAGINA RABOBANK

PAGINA TEGELHANDEL LEIDEN

PAGINA HOGESCHOOL LEIDEN

PAGINA PKF WALLAST

PAGINA SPORTOMATIC

THEMA: VASTGOED & ONTWIKKELING ACTUEEL

Ondernemende Actualiteiten

LEF nieuws

Miljoenenontbijt VNO-NCW

Zorg en Zekerheid Leiden Basketball 66 COLUMNS

REPORTAGES

Pietia Laarhoven-van der Mark

Henny Rietkerk

Eddy Staas

Martijn van Pelt

Theo-Willem van Leeuwen

Jan Buitendijk

Bang & Olufsen en GW Roest

Rabobank

Geen Punt Makelaars & Beheer

Grant Thornton

Tegelhandel Leiden

De Clercq advocaten en notarissen 28

INTERVIEWS

LIFESTYLE

EN VERDER

Randstad

Drankengroothandel Boonekamp

TRNSPRNT

Hogeschool Leiden

Deutsche Bank

Hidalgo

PKF Wallast

Sportomatic

Harry Mens

Paul van der Plas

Burgemeester Henri Lenferink

BMW Van Poelgeest Katwijk

Culinair Festival

Business & Style

Colofon

We gaan weer bouwen! Toch? We gaan weer bouwen! Toch? Dat moest ons oktoberthema worden. Noem ons opportunistisch, maar na drie jaar van malaise in de constructiewereld meenden we dat het tijd werd voor een positief geluid. Immers, als we allemaal om het hardst roepen dat het slecht gaat, zal het in elk geval niet beter worden. Dus draaiden we dit om. We gaan weer bouwen! Het woord ‘toch’ en dat vraagteken zetten we er wel achter, voor de zekerheid. Want nee, overtuigd waren we niet en we wilden de realiteit niet uit het oog verliezen. Echter, een rondje langs talloze bouwgerelateerde bedrijven leert ons dat het lang niet overal kommer en kwel is en dat her en der mooie bouwprojecten verrijzen. Er gebeurt in deze regio nog van alles op bouwgebied. De insteek is anders, dat wel. Het is niet langer groot, groter, groots, het zijn eerder bescheiden projecten. Maar goed, mijn vader zegt altijd: “Tien kleintjes zijn samen ook een grote.” Natuurlijk is er meer. Dit magazine staat, zoals u van ons gewend bent, bol van de reportages, interviews en columns met, van en door streekgenoten. Ik zou zeggen, leest u dit magazine lekker door en schroom niet te reageren als u daar behoefte aan hebt. Dan ga ik me ondertussen focussen op een van mijn grootste liefhebberijen: het samenstellen van de leukste lijst, de top 50 van onze machtigste mensen anno 2011. Verschijnt in december!

Oscar Middeldorp Uitgever

THEMA DECEMBER: FINANCE LEIDEN INTOBUSINESS 07

ACTUEEL Team Boonekamp heeft wederom de Alpe d’Huez bedwongen Evenals vorig jaar heeft Team Boonekamp met de actie Steppen tegen Kanker een groot bedrag op gehaald voor de stichting Stophersen-tumoren. Aad Boonekamp, vader van Sabine Boonekamp en broer & compagnon van Jacques Boonekamp overleed vorig jaar aan de gevolgen van een hersentumor, een kwaadaardige hersentumor werd geconstateerd. Zij hebben de stichting Stophersentumoren omarmd en maken zich sterk sterk om geld in te zamelen voor de broodnodige onderzoeken. Het team bestaat uit Sabine Boonekamp, Dennis Boudestein, Frans Kaltner, Bram van der Slik en Jacques Boonekamp. Het was zwaar, maar het weer zat mee en iedereen was super gedreven om de top te halen. Er waren vele supporters meegekomen die onderweg iedereen aanmoedigden. De top werd door iedereen gehaald. Team Boonekamp heeft het geweldige bedrag van € 38.525 aan de stichting kunnen overhandigen. De totale opbrengst was € 302.590. Tezamen met de opbrengsten van de andere actie van de stichting, de ‘Ride for Hope’, kunnen vier onderzoeken gestart worden.

LEIDEN INTOBUSINESS 08

BMW Van Poelgeest Katwijk maakt het verschil

De Katwijkse vestiging van Van Poelgeest BMW is uitgeroepen tot BMW-dealervestiging die in 2011 de grootste sprong voorwaarts gemaakt heeft op het gebied van Customer Satisfaction ten opzichte van 2010 in Nederland. Een toekenning die onderdeel is van het internationale ‘BMW Excellence in Sales’ programma. “Onze vestiging in Katwijk telt 26 enthousiaste medewerkers. Door de betrokken-

heid bij de onderneming en de oprechte belangstelling voor onze relaties is het succes blijkbaar niet onopgemerkt gebleven. De sprong voorwaarts is met name te danken aan de klantgerichte instelling van de medewerkers en aan de mannen in de werkplaats die waarmaken wat elke BMW rijder verwacht: rijplezier!”, volgens de zeer tevreden vestigingsdirecteur Michel Heus.

Wakz loop 2011 Op zondag 6 november 2011 wordt er voor het Willem-Alexander Kinderfonds een Loop georganiseerd. De route gaat deels door het LUMC en over het Bio Science Park. De Loop is voor kinderen (1 of 2 km) voor volwassenen en kinderen (5, 10 en 15 km). Op initiatief van de sportschool Sport2Bfit wordt deze Loop, wegens het succes van vorig jaar, voor de tweede keer georganiseerd. Dit jaar is de Loop groter van opzet en zijn er veel bedrijven in Leiden en scholen in de regio benaderd om mee te doen. Meedoen aan de WAKZ Loop betekent dat het Willem-Alexander Kinderfonds wordt ondersteund maar ook dat een ieder zijn gezondheid verbetert door in beweging te komen. En wat is er mooier om gezamenlijk in actie te komen voor het ernstig zieke kind! De dag wordt muzikaal opgeluisterd en er zullen vele activiteiten op de start/finish locatie plaatsvinden. Er zijn prijzen voor de beste lopers

in elke categorie en er zal een loterij zijn op startnummer. Het startschot zal gegeven worden door een bekende Nederlander. Deelnemen? De kosten voor de WAKZ-kinderloop zijn € 5,00 bij voorinschrijving en € 7,50 op 6 november en voor volwassen respectievelijk € 7,50 bij voorinschrijving en € 10,00 op 6 november. Inschrijven kan via www.inschrijven.nl en informatie vindt u op www.willem-alexanderkinderfonds.nl

Benefiet golftoernooi voor RonaldMcDonaldhuis Leiden levert € 22.750,- op Afgelopen dinsdag 23 augustus werd voor het eerst het 9-holes-menu golftoernooi georganiseerd. De opbrengst van dit event komt ten goede van het Ronald McDonaldhuis Leiden, waar ouders en broertjes/zusjes van ernstig zieke kinderen de mogelijkheid wordt geboden te logeren om zodoende dichtbij te zijn. Door ondermeer de fantastische en kostenloze medewerking van Golfclub Kagerzoom en diverse toprestaurants uit de Leidse regio is dit unieke concept, waarbij bij iedere hole een restaurant haar specialiteit uitserveerde, een doorslaand succes geworden. 33 flights met in totaal ongeveer 175 mensen uit de Leidse regio hebben zich uitstekend vermaakt. Er zijn veel contacten gelegd en er zijn fantastische ballen geslagen. Een traditie is geboren. Het Ronald McDonaldhuis Leiden, dat volledig afhankelijk is van donaties, is er blij mee!

BV Leiden organiseert Serious Dance Donderdag 15 december, noteer de datum alvast in uw agenda! De grootste ondernemersvereniging van Leiden, de bv.leiden, organiseert dan namelijk een uniek dance feest voor ondernemend Leiden. De BV Leiden nodigt naast haar eigen leden ook alle leden van collega ondernemers verenigingen en businessclubs uit. Dit zijn onder andere de leden van de LOV, de PvOO, B4, BCL, PBO, ZZ Leiden, Café de Derde Donderdag en het 3 oktober Gilde. Voorafgaand aan het feest kunnen

bezoekers stemmen op hun favoriete muziek, zo ontstaat er een Top 40 welke op de avond zelf gedraaid zal worden. En er wordt nog een lijst gepresenteerd: Leiden IntoBusiness presenteert namelijk haar lijst met de 50 Machtigste Leidenaren. Wie volgt die avond respectievelijk Peter Labruyère, Marcel Verburg en Jan Versteegh op als allermachtigste persoon in het Leidse? Het belangrijkste deze avond is natuurlijk plezier maken: een keer onder andere omstandigheden, op

de dansvloer met muziek van bekende DJ’s, je medeondernemers ontmoeten. De opbrengst van de avond gaat naar 3FM Serious Request. De BV Leiden rekent op zo’n 500 bezoekers en natuurlijk zijn de partners van een ieder ook van harte welkom. Aanvang van Serious Dance is om 19.30 uur en de locatie blijft nog even geheim. Kaarten kunnen binnenkort besteld worden via de site van BV Leiden: www.bvleiden.nl. Houd de site dus in de gaten!

LEIDEN INTOBUSINESS 09

COVERSTORY

Bang & Olufsen Oegstgeest en GW Roest BV vullen elkaar prachtig aan

‘Service verlenen is onze kracht’ Op 1 maart 1930 opende ‘opa’ Roest in Oegstgeest een fietsenzaak. Door de jaren heen is de handel behoorlijk gewijzigd, maar 81 jaar later staat Roest nog als een huis. Jobs Brussee is de derde generatie die de winkel leidt. “Bij Zorg en Zekerheid Leiden Basketball heb ik een bord waar Bang & Olufsen Oegstgeest op staat. Maar we verkopen naast Bang & Olufsen nog zoveel andere mooie apparatuur. Want Roest bestaat als merken firma naam natuurlijk al veel langer. Daar we in beide bedrijven voor dezelfde kwaliteit gaan, zullen we ook in de publiciteit nog meer samen naar buiten treden”, kondigt Jobs Brussee, algemeen directeur van GW Roest BV en Bang & Olufsen Oegstgeest, aan. Kees-Jan te Nijenhuis is verantwoordelijk voor de inkoop en alle zaken die met Roest te maken hebben. “Je moet het zo zien, dat Kees-Jan en ik samen de zaken regelen”, legt Brussee uit. TEKST MARTIN HOEKSTRA l FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL LEIDEN INTOBUSINESS 10

GW Roest BV is van oudsher een familiebedrijf. De handel mag zich dan verplaatst hebben van fietsen naar multimedia en witgoed, de relatie met de klant wordt beslist niet vergeten. “We hebben te maken met de snelle ontwikkelingen rond internet en multimedia, maar wat altijd blijft, is service”, stelt Brussee. “Daarin zijn we heel sterk. Dat zal onze kracht blijven. Met de vergrijzing en alles wat er nog gaat gebeuren, gaan we daar de komende jaren nog verder onze kansen zoeken.” Van de achttien mensen die in het bedrijf werken, zitten er elf in de service. Alles is tegenwoordig overal te koop, maar mensen lopen nogal eens vast. Alle oplossingen zijn in de winkel te vinden. De servicemedewerkers hebben niet alleen de kennis, er wordt ook in geïnvesteerd. “Wij zijn er voor de klant. We hebben jongens die op de knietjes gaan om de kabels weg te werken, onder de grond kruipen of andere fraaie oplossingen verzinnen. Maar die ook verstand hebben waar alle kabels in moeten en hoe ze een netwerk moeten aansluiten! Wij hebben echt een goed team mensen.” Algemeen denkt Brussee te weten waar de kracht ligt van het succesvolle bedrijf: “We denken in oplossingen, willen graag onze klanten ‘ontzorgen’. Niet één keer, nee, elke dag opnieuw, ieder moment!” Multimedia Op het gebied van multimedia zijn de ontwikkelingen haast niet te volgen. Op dit moment draait alles om de integratie van beeld, geluid, de pc, tablets en netwerken. “Ook daarin gaan we ons verder manifesteren. Dat doen we al, maar dat gaan we nog verder naar buiten brengen.” Brussee wijst op een televisie van Samsung. Het toestel is uitgerust met een toetsenbord en heeft een open browser. Daarmee kun je enorm veel doen. Denk aan het ophalen van mail, via Apps films binnenhalen en foto’s bekijken en muziek via iTunes afspelen. “Alles wordt bestuurbaar via de PDA, de iPad, de iPod of de iPhone. En ook met de nieuwe tablets van Samsung en Sony, want daar zijn ze nu ook bezig om alles te koppelen. Dat wordt een volledige integratie.”

Jobs Brussee: “We denken in oplossingen, willen graag onze klanten ontzorgen.”

Samsung, Philips en Sony de hoofdmerken. “Dat zijn belangrijke merken voor ons. Die zie je ook terug in onze winkel in Rijnsburg. Ons filiaal Roest Rijnsburg is een mooie afspiegeling van de winkel in Oegstgeest. Ook daar werkenenthousiaste jongens die graag in oplossingen denken.”

komen aansluiten, demonstreren en werkend opleveren. “Daarin kunnen wij onze klanten goed helpen.”

Witgoed In beide filialen hoort witgoed thuis, zoals wasautomaten, drogers, fraaie espressoapparaten maar zeker ook inbouwapparatuur! “Daarin zijn we erg sterk met Miele, Siemens, Bosch en Liebherr”, stelt Te Nijenhuis. “We zijn Miele Innovation Centre. We hebben altijd de nieuwste producten van Miele in huis. Daarnaast krijgen onze monteurs een opleiding bij Miele, zodat we ook in eigen huis kunnen repareren.” Te Nijenhuis weet dat Roest in de loop der jaren op dat gebied een goede naam heeft opgebouwd. Het bedrijf is in staat om snel

Bang & Olufsen gaat ook met de tijd mee. Het merk is aan het moderniseren. “We zien daar ook allemaal toepassingen van Apple. Er komen tv’s uit waar Apple TV al volledig is voorbereid en daardoor heel erg eenvoudig is af te spelen. Maar ook komen er ‘verjongende’ producten op de markt, tegen zeer aantrekkelijke prijzen.” In de andere winkel zijn Bose, Loewe,

Brussee kan zich goed voorstellen dat het voor veel mensen te snel gaat. Dan is het belangrijk dat er mensen zijn die dat LEIDEN INTOBUSINESS 11

te reageren en de mensen goed te helpen. Het is bekend dat mensen niet lang zonder een apparaat als een wasmachine kunnen. “Dat willen ze ook niet. Dan kijken ze al gauw naar een vervanger. Dat kan bij sommige dingen beter zijn, maar een wasautomaat van zes jaar gooi je niet zo maar even weg. Dan laat je er toch even iemand naar kijken.” En dat geldt natuurlijk ook voor vervanging van de inbouwapparatuur in de keuken. “Onze monteur komt vooraf kijken en adviseert ter plekke het juiste vervangende model, bouwt deze vervolgens netjes in en neemt het oude apparaat en de verpakkingsmaterialen nog eens mee ook!” Ontzorgen, Brussee noemde het al…. Roest zoekt het echt in totaaloplossingen. Niet alleen als het om reparaties gaat, LEIDEN INTOBUSINESS 12

maar ook zaken die mooi en functioneel zijn. Iedereen kent de beelden wel van een tafel met zes verschillende afstandsbedieningen. Die tijden zijn voorbij. “Bose werkt daar mooi mee. Zij hebben één afstandsbediening waarmee je Blu-ray, Apple TV, de digitale ontvanger, de televisie, de cd-speler en de radio mee kunt bedienen. Dat is echt heel mooi”, vindt Brussee. Om daar fijntjes aan toe te voegen: “Bang & Olufsen werkt al decennia standaard met slechts één afstandsbediening, voor alles!” Servicepunt Roest fungeert trouwens als dealer en servicepunt van Ziggo. Het bedrijf voert alle wijzigingen voor Ziggo uit, maar mensen kunnen in de winkel ook hun pakket uitbreiden of all-in-one aanvragen. “Op dat gebied doen we echt alles. Dat wordt ook

steeds belangrijker, want iedereen in deze regio heeft te maken met Ziggo. Wij kunnen alles voor onze klanten regelen en dat is wel zo gemakkelijk. Dat scheelt enorm voor onze klanten, één aanspreekpunt.” De heren benadrukken tenslotte dat het ‘ontzorgen en in oplossingen denken’ alleen kan met dank aan het totale team van gemotiveerde medewerkers. “Samen zijn we sterk en kunnen we voor een verschil zorgen in deze turbulente markt…”

Bang & Olufsen Oegstgeest GW Roest BV Lange Voort 11a 2343 CA Oegstgeest T 071 - 519 33 33 E info@roest.tv I www.roest.tv www.bang-olufsen.com/oegstgeest

COLUMN

De dag van de deadline voor het aanleveren van deze column was de dag na Prinsjesdag. De miljoenennota, de troonrede, de algemene politieke beschouwingen: ik heb het allemaal kunnen lezen en horen alvorens in de pen te klimmen. Genoeg inspiratie dus.

Topsectoren

Mij sprak het volgende uit de troonrede direct aan. “Wij kunnen in Nederland met onze kennis op het terrein van water, energie en de hoogwaardige voedsel- en landbouwsector […] een bijdrage leveren aan de oplossing van complexe vraagstukken zoals klimaatverandering en grondstoffenschaarste, en tegelijkertijd onze economie versterken.” Met andere woorden: (de door het kabinet benoemde) topsectoren versterken de economie. Eén van deze topsectoren is Agrofood. Ik haak in mijn bijdrage graag aan bij het thema van deze uitgave ´vastgoed & ontwikkeling´ met een koppeling naar deze sector. In de `Factsheet Kernpunten bedrijfslevenbrief` van 13 september jl. van het ministerie van EL&I wordt benoemd dat concentraties van bedrijven en onderzoeksinstellingen uit bepaalde sectoren in één regio aantrekkingskracht uitoefenen op andere (Nederlandse en buitenlandse) bedrijven om zich ook daar te vestigen. Een mooi voorbeeld is “Food Valley”. Nederland behoort tot de top in de grenzeloze Agri & Food wereld. In de regio Wageningen zijn kennis en ondernemerschap doelgericht samengebracht ter bevordering van innovatie. De Stichting Vastgoedmonitor regio Food Valley is opgericht door een aantal ondernemers in de vastgoedsector. Inmiddels hebben ook gemeenten, woningcorporaties en diverse andere ondernemers zich aangesloten. De Vastgoedmonitor draagt bij aan een succesvolle programmering voor de woningbouw en het bedrijfseconomisch onroerend goed in de regio.. De gemeente Ede stond dit jaar zelfs met een stand op de Provada (de beurs van de vastgoedbranche) in Amsterdam om contact te leggen met projectontwikkelaars, bouwers en makelaars en de boodschap te verkondigen dat de gemeente foodbedrijven in haar regio wil hebben. Er werd een seminar aan gekoppeld over het effect van de ontwikkelingen binnen de sector op vastgoed. Wat heb ik als advocaat, die zich in het dagelijks leven met name bezig houdt met transacties en mededingingsrecht, nu met de sector Agri & Food? Ik hoor het u denken. Niet alleen de BV Nederland heeft een aantal topsectoren benoemd. Ook TeekensKarstens advocaten en notarissen NV heeft een aantal topsectoren benoemd. Eén daarvan is de Agri & Food Sector. Als partner binnen de praktijkgroep Ondernemingsrecht mag ik mij tegenwoordig ook Sectorhoofd noemen van de Agri & Food Sector binnen TK. De advocaten en notarissen uit verschillende praktijkgroepen die binnen een Sector werkzaam zijn, beschikken stuk voor stuk over expertise die relevant is voor cliënten uit die Sector. Zo weet ik dat fusies en overnames, joint-ventures en andere vormen van samenwerking succesvolle manieren zijn om het rendement in de Agri & Food Sector te verbeteren. Tegelijkertijd weet ik dat het mededingingsrecht grenzen stelt aan de marktmacht van ondernemingen binnen de ketens. Van een collega in mijn Sector (uit de praktijkgroep Vastgoed) hoor ik weer wat de ontwikkelingen binnen het agrarisch vastgoed zijn en dat onlangs nieuwe pachtnormen zijn ingegaan. Een andere collega in mijn Sector (uit de praktijkgroep Arbeidsrecht) kan weer alles vertellen over de specifieke CAO´s binnen de Agri & Food Sector, seizoensarbeid en uitzendkrachten. Ik noem zo maar een greep. Waar het om gaat is bundeling van kennis, ervaring en kunde. Zo lossen wij complexe Sectorgebonden vraagstukken op en leveren wij Sector-made juridische diensten. Voor de BV Nederland geldt dat de topsectoren de economie versterken. Voor de cliënten van NV TK geldt dat onze (top)Sectoren hun positie versterken.

TEKST PIETIA LAARHOVEN-VAN DER MARK FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL PIETIA IS PARTNER BIJ TEEKENSKARSTENS ADVOCATEN NOTARISSEN

REAGEREN? LAARHOVEN@TK.NL LEIDEN INTOBUSINESS 13

INTERVIEW HARRY MENS

Van Harry Mens mag de weelde rechtvaardiger worden verdeeld

‘Bouwbeleid

is té belangrijk om aan gemeenten over te laten’

Harry Mens. Wie kent ‘m niet? In 1947 geboren in Lisse, begonnen als commissionair in bloembollen en later makelaar in onroerend goed met een eigen kantoor (Mens Makelaars) in Lisse. Tegenwoordig bemiddelt hij vooral in bedrijfsmatig vastgoed en exclusieve woonobjecten in het hogere segment van de markt. Bij het grote publiek is Mens met name bekend als presentator van het televisieprogramma Business Class. Mens was persoonlijk bevriend met Pim Fortuyn, die hij vele malen ontving in zijn programma. Hij trad ook op als belangrijk financier van Fortuyn. Mens is altijd goed voor spraakmakende uitspraken en dat is in dit interview niet anders. Hate him or love him, Mens is Mens. TEKST TEKSTBUIS/ROB BUISMAN l FOTOGRAFIE REGIOSTOCK/ARJAN VAN DER ZWART

Volgens Harry Mens is Nederland nog lang niet uit de economische dip. “Ik ervaar een onrustig, argwanend klimaat. Nederland rammelt fundamenteel. Daarom sluit ik helemaal niet uit dat we te maken krijgen met een dubbele dip. Banken financieren minder of helemaal niet, aannemers gaan failliet en de detailhandel verandert sterk onder invloed LEIDEN INTOBUSINESS 14

van internet. We zijn nog niet klaar.” Mens’ hart ligt in de vastgoedsector. Daar signaleert hij megalomaan gedrag van lokale overheden. “Elke zichzelf respecterende wethouder ruimtelijke ordening heeft kennelijk de behoefte om geschiedenis te schrijven. Wanneer ik lezingen in het land geef, kom ik overal borden tegen waarop

staat: ‘Hier wordt gebouwd: de poort van Europa’. Maar hoeveel poorten kun je hebben? Dat versnipperde beleid werkt totaal niet. Naar mijn idee zou dat landelijk moeten worden vastgesteld. Zeker als het om bedrijfshallen, kantoren en winkels gaat. Bouwbeleid is té belangrijk om aan gemeenten over te laten.”

Flexibiliteit De behoefte aan woningen en bedrijfsruimte is aan veranderingen onderhevig, weet Mens. “Dat komt vooral door de veranderende samenstelling van de bevolking. Verhoudingsgewijs komen er steeds meer zestigplussers met andere woonbehoeftes. Dat levert een andere marktsituatie op, maar dat is het beeld van de tijd. Daar moet je als overheid flexibel mee omgaan en een kleinere organisatie zorgt ervoor dat je makkelijker op veranderingen kunt inspelen. In dat opzicht zet ik een groot vraagteken bij de fusiedrang van gemeenten. Ik zie liever kleine slagvaardige gemeenten waarbij ik dan dus wel de voorwaarde stel dat

de ruimtelijke ordening nationaal wordt geregeld.” Inspraak Mens vindt dat de inspraak met betrekking tot ruimtelijke plannen uit de hand is gelopen. “Mede dankzij partijen als D66 mag iedereen tegenwoordig iets roepen over allerlei plannen die daardoor teveel vertraging oplopen. Maar misschien moet dat nog wel erger worden voordat iedereen dat beseft. Het huidige VVD-CDA kabinet geeft me trouwens wel goede hoop dat noodzakelijke beslissingen in het algemeen sneller kunnen worden genomen. Het terugdringen van regelgeving zou nog veel beter kunnen, maar het verlagen van

‘Geert Wilders kan nog niet in de schaduw staan van Pim Fortuyn’

de overdrachtsbelasting is bijvoorbeeld een goede maatregel die de economie stimuleert.” Te provocerend Dat de PVV geen deel uitmaakt van het kabinet, vindt Mens bepaald niet erg. De partij van Geert Wilders is in Mens’ ogen niet te vergelijken met die van Pim Fortuyn. “Wilders kan niet in de schaduw staan van Pim Fortuyn. Dat was een erudiete man. Maar zoals de vader van Theo van Gogh bij Theo’s begrafenis al zei: ‘Je mag alles zeggen wat je denkt, maar je hóeft niet alles te zeggen...’ Daar ligt de nuance. Wilders’ uitspraken zijn te provocerend. Ik vind dat hij moet ophouden met vertellen hoe het niet moet. Laat ‘ie nu maar eens zeggen hoe het wél moet. Dat eeuwige stigmatiseren van moslims is in elk geval nergens voor nodig.”

LEIDEN INTOBUSINESS 15

Rechtvaardig Mens is een voorstander van een harmonieuze maatschappij. “Je zou het van mij misschien niet verwachten, maar ik vind werkelijk dat de rijkdom eerlijker verdeeld moet worden. Sommige mensen hebben helemaal geen AOW nodig. Geef dat geld maar aan mensen die het wél nodig hebben. Hypotheekrente, dat is ook zoiets. Dat moet echt anders worden aangepakt. Boven een miljoen geen aftrek meer. Van een half miljoen tot een miljoen vijftig procent en tot een half miljoen honderd procent aftrek. Op deze manier kunnen we in elk geval niet langer doorgaan. En begrijp me goed, ik heb niets tegen rijkdom of hoge beloningen. Als iemand er hard voor werkt, mag ‘ie van mij ook veel verdienen. Maar de weelde mag best rechtvaardiger worden verdeeld en het profiteren van het systeem moet afgelopen zijn. Dan komt er geld vrij voor maatschappelijke doelen waar we allemaal iets aan hebben.” Kiesstelsel Harry Mens, de sociaalliberaal. Het is even wennen. “Je kunt mensen nu eenmaal niet zomaar aan hun lot overlaten. Maar de politiek toont te weinig lef om er echt iets aan te doen. Er wordt electorale politiek bedreven in plaats van dat er concrete acties worden ingezet. Hoe je dat in beweging krijgt? Ach, ik ben nu 64 en het zal mijn tijd wel duren. Natuurlijk heb ik er wel ideeën over. Je zou eens kunnen denken aan een ander kiesstelsel waarin partijen met

Mens: “Sommige mensen hebben helemaal geen AOW nodig.”

minder dan tien procent van de stemmen geen Kamerzetels krijgen. Dat geeft meer kans om zaken fundamenteel aan te pakken omdat je dan niet vast zit aan het voortdurend zoeken naar de juiste coalitie en het lobbyen voor een meerderheid.”

‘Woningmarkt heeft bodem bereikt, maar winkelsector gaat nog meer klappen krijgen’

Makelen van geld Nog even terug naar de vastgoedmarkt die volgens Mens redelijk stabiel is. Hoewel? “Er is te weinig grond, maar tegelijk is er sprake van een beschermde markt. Daarom zal het zo’n vaart niet lopen en de woningmarkt heeft de bodem nu wel bereikt. Ik denk alleen dat met name de winkelsector

Harry Mens tegen IntoBusiness-verslaggever Rob Buisman: “Geef mij maar kleine, krachtige gemeenten.”

LEIDEN INTOBUSINESS 16

klappen gaat krijgen. Er vindt een verschuiving plaats van fysieke winkels naar opslag om internethandel uit te kunnen leveren. Die markt is dus in beweging. Daarnaast voorspel ik dat er een particuliere markt voor hypotheken gaat ontstaan. Ik denk zelfs dat het een gat in de markt is: het makelen van vraag en aanbod van geld. Hoe de AFM daarover denkt, is een ander verhaal. Maar ik weet wel manieren om in minder risicodragende hypotheken te beleggen. Noem het maar onderpandfinanciering met durfkapitaal. Daar zie ik mogelijkheden in. Of ik me daar zelf mee bezig ga houden? De tijd zal het leren.”

REPORTAGE

Rabobank levert bijdrage in het kader van verbinding

‘Leiden verdient een hoogwaardig project als de Meelfabriek’ René de Jong (l) en Ab van der Wiel LEIDEN INTOBUSINESS 17

Al bijna een kwart eeuw is Ab van der Wiel bezig om zijn ideeën voor de Meelfabriek te realiseren. De eigenaar van het industriële gebouw heeft zich ingezet voor het behoud van de Meelfabriek en een stuk nieuwbouw. Het kasteel op de Singel, zo omschrijft Van der Wiel het project. Halverwege 2012 gaat de bouw dan eindelijk van start. Rabobank Leiden, Leiderdorp en Oegstgeest is ook nauw betrokken bij het project. Niet zozeer vanwege de financiële dienstverlening, de rol van de bank ligt op dit moment meer in het kader van verbinding, geeft algemeen directeur René de Jong aan. TEKST MARTIN HOEKSTRA l FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL

Het idee voor het huidige plan voor de Meelfabriek, een van de belangrijkste overblijfselen van het rijke industriële verleden van Leiden, deed Van der Wiel al in 1982 op tijdens een bezoek aan New York. Wandelend door de stukgoedhavens, kwam hij voor het eerst in een echte loft. “Ik was overdonderd dat iemand zo’n industrieel gebouw een compleet andere sfeer kon geven en dat je je daar ook thuis voelde.” Industrieel erfgoed Jaren heeft Van der Wiel naar een dergelijk gebouw in Nederland gezocht, totdat in 1986 bekend werd gemaakt dat de Meelfabriek in 1988 zou sluiten. Het complex, dat bestaat uit gebouwen van de oude fabriek en een halflege kavel, beslaat 16.000 m2. Het totale vloeroppervlak voor wonen, werken en recreëren zal 44.000 m2 zijn. Zeker twintig projectontwikkelaars kwamen hierop af, maar de eigenaren van de Meelfabriek kozen voor het plan van Van der Wiel, dat gebaseerd was op behoud van het industrieel erfgoed en nieuwbouw om zo een aantrekkelijke mix van wonen, werken, leren, recreatie, zorg, cultuur en winkelen te creëren. Voor het ontwerp ging Van der Wiel in zee met de beroemde Zwitserse architect Peter Zumthor. Het nieuwe Meelfabriekcomplex, waar nieuwe gebouwen aan de oude gebouwen worden toegevoegd, wordt een voetgangersgebied met een grote tuin boven een ondergrondse parkeergarage voor circa 400 auto’s. De beeldbepalende elementen van de Meelfabriek, zoals de silo’s, kolommen en andere draagconstructies, blijven gehandhaafd. De oude gevel wordt vervangen door een nieuwe, zeer transparante gevel. Van der Wiel heeft ook een verzoek gedaan aan Günther Vogt en Piet Oudolf, LEIDEN INTOBUSINESS 18

twee internationaal vermaarde landschaps-/tuinarchitecten. Het plan is om de Leidse stadsparken met elkaar te verbinden. Als voorbeeld haalt Van der Wiel de High Line in New York aan, een nieuw park ontworpen door Oudolf, dat is

project te betrekken, is Van der Wiel in staat geweest om een verbinding te leggen waardoor in één keer alle partijen die er iets mee van doen hebben en die er iets over te zeggen hebben, van mening zijn dat we hier iets mee moeten willen.”

Ab van der Wiel

aangelegd op een ongebruikte, verhoogde spoorweg die dwars door Manhattan loopt. Dit park is een enorm succes bij de inwoners van de stad en heeft geleid tot veel investeringen door derden. “In Leiden zal het niet zo groot worden”, stelt Van der Wiel. “Günther Vogt heeft op initiatief van Van der Wiel een plan gemaakt om de parken naast de Meelfabriek beter toegankelijk te maken en te upgraden.” “Als je naar de historie van Leiden kijkt, dan denk ik dat we nu eindelijk een project hebben staan waarvan iedereen vindt dat er iets mee moet gebeuren”, geeft De Jong aan. “Door Zumthor bij het

Coöperatieve identiteit Het project past ook prima in de visie van de Rabobank. “Wij willen onze coöperatieve identiteit en alles wat daarmee samenhangt, inzetten om economische meerwaarde voor ons werkgebied te organiseren. Als je naar coöperatieve identiteit kijkt, heb je het vrijwel altijd over verbinden. Het verbinden van mensen met elkaar, het verbinden van mensen met hun omgeving, het verbinden van omgevingen met elkaar.” De Jong erkent dat dit allemaal mooi klinkt, maar je moet het ook uitvoeren. Een bureau heeft onderzocht welke issues

de komende jaren van belang zijn voor de ontwikkeling van de stad. Daaruit zijn vijf thema’s naar voren gekomen. Een van die thema’s is biotechnologie. Volgens burgemeester Lenferink gaat de werkgelegenheid in het Leiden Bio Science Park de komende vijf tot zeven jaar verdubbelen. “Dat is mooi”, vindt De Jong. “Maar waar moeten die mensen dan gaan wonen, want Leiden zit vol. Daaruit vloeit dus tegelijkertijd het volgende thema: huisvesting.” De andere thema’s zijn zorg, onderwijs en mobiliteit, dat door alle thema’s heen loopt. Het project Meelfabriek raakt veel van die thema’s. In de ogen van de Rabobank een prima project om mee te beginnen. “Om Leiden nationaal en misschien zelfs internationaal op een heel bijzondere

gaat gebeuren. Wij denken zelf dat de rol van de Rabobank in eerste instantie bij het verbinden ligt.” Wie met De Jong in gesprek gaat, spreekt niet alleen met de directievoorzitter van Rabobank Leiden, Leiderdorp en Oegstgeest, maar ook met Robeco, de Lage Landen, het Rabo Pensioenfonds, Rabobank International, 30% van Eureko Achmea, Bouwfonds MAB, FGH, kortom met alle onderdelen van de Rabobank. “Als je een probleem hebt, moet het gek zijn willen wij het niet kunnen oplossen. Wij vinden het belangrijk dat het project Meelfabriek daadwerkelijk wordt verwezenlijkt. Daar gaan we ons uiterste best voor doen, want wij denken dat het uiteindelijk goed is voor de stad Leiden. Als het goed is voor

René de Jong

manier te positioneren, verdient de stad een hoogwaardig project als de Meelfabriek”, is de stellige overtuiging van De Jong. “Daar wordt iets gemaakt dat zo bijzonder is. Dat gaat heel veel mensen van buiten trekken. Op het moment dat de stad zoiets verdient, en dat komt eigenlijk doordat langzaamaan iedereen de handen in elkaar heeft durven slaan, willen wij daar onze kracht voor inzetten om mensen bij elkaar te brengen om het ook daadwerkelijk tot uitvoer te brengen.” De Jong weet dat daar geld voor nodig is, maar dat is in zijn ogen een hulpmiddel om iets tot stand te brengen. “Je moet het eerst met elkaar eens worden over wat er

de stad, is het goed voor de bank; en is het goed voor onze klanten. Ontwikkeling De Jong is van mening dat dit project geen doorsnee project is op het gebied van projectontwikkeling en vastgoedfinanciering. “Dan moet je het niet doen, want daar is op dit moment geen markt voor. Je moet het juist zien als een onderdeel van de ontwikkeling van de stad Leiden die belangrijke gevolgen kan hebben voor de ontwikkeling van de lokale economie en bepalend is voor de wijze waarop de Rabobank en onze klanten zich kunnen ontwikkelen. Daarom proberen wij een bijdrage te leveren.”

Ontwerp begint bij de menukaart Waar veel architecten beginnen met het ontwerp van de buitenkant van een gebouw, bewandelt Zumthor een ander pad. Van der Wiel herinnert zich dat men bezig was met een restaurant in de Meelfabriek. “Zumthor begon met de menukaart. Wat is onze doelgroep en wat eten en drinken die mensen? Als je dat weet, kun je de grootte van de keuken en het restaurant bepalen. De volgende stap is de logistiek en pas daarna is de buitenkant aan de beurt. Belangrijk is dat je een gebouw een functie geeft en dat de mensen die erin zitten, gedijen. Wij kijken naar functies die er in Leiden niet of te weinig zijn.” Van der Wiel doelt niet alleen op het hotel, maar ook op het concept Azzurro (bewegen, ontspannen en gezond eten), studentenhuisvesting, woningen voor grotere gezinnen, een combinatie tussen zorg en wonen, kantoren voor het nieuwe werken, ruimtes voor kunst en cultuur, een kleine winkelstraat met de uitstraling en sfeer van een markt, pleinen, parken en vervoer over het water.

Rabobank Leiden, Leiderdorp en Oegstgeest Schipholweg 105 2316 XC Leiden T 071 - 565 93 00 E info@leiden.rabobank.nl I www.rabobank.nl/ leiden-leiderdorp-oegstgeest LEIDEN INTOBUSINESS 19

- advertentie -

wanbetalers?

dat laat ik snel, efficient en met respect fixxen plaats vandaag nog een gratis proefincasso op www.credifixx.nl

accountancy administratieve- en fiscale dienstverlening AutoLeaseTeam Verrassend Vertrouwd!

WWW.AUTOLEASETEAM.NL

Een krachtige en heldere aanpak Zijlbaan 44, 2352 BN Leiderdorp Tel.: 071 - 7503285 rjochems@acadi.eu www.acadi.eu

REPORTAGE Geen Punt Makelaars & Beheer

Nieuwe speler in het commerciële vastgoed Geen Punt Makelaars & Beheer is de nieuwe speler in de bedrijfsmakelaardij in de regio Leiden en omstreken: “Wij zagen een kans om als nieuwe speler toe te treden in de nog steeds groeiende markt in Leiden.” Geen Punt bestaat uit een drietal onderdelen te weten bedrijfsmakelaardij, vastgoedbeheer en monumenten. TEKST INTOBUSINESS l FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL

Met de bedrijfsmakelaardij adviseren we enerzijds ondernemers en bedrijven met hun huisvesting en anderzijds de belegger in vastgoed met het oplossen van hun leegstand. “Huurlasten zijn vaak een grote kostenpost op de balans van veel ondernemingen en hier is juist nu veel winst te boeken”, zegt Laurens Vrind. “Wat veel huurders zich niet realiseren is dat er vaak flinke besparing valt te behalen. Juist óók wanneer de huurovereenkomst nog een aantal jaar doorloopt.” De twee partners van Geen Punt Makelaars hebben beiden

meer dan 10 jaar ervaring in het adviseren van bedrijven en weten daarom precies hoe ze besparingen kunnen realiseren. Naast heronderhandeling in lopende huurcontracten, adviseert Geen Punt bedrijven met hun zoektocht naar nieuwe huisvesting. “Ook al zoekt een onderneming een grotere of juist kleinere locatie, wij weten precies welke incentives er te behalen zijn. Zo zorgen wij er onder meer voor dat de ondernemer financieel het maximale er uithaalt”, zegt Gijs Vrind. Voor de vastgoedbelegger is het belang-

Geen Punt Monumenten Naast de bedrijfsmakelaardij en beheer heeft Geen Punt een Monumenten tak. Buiten dat Geen Punt een voorliefde heeft voor monumenten is Leiden de derde monumentenstad van Nederland. Monumenten kom je tegen in allerlei soorten; woningen, commerciële ruimten en bijzondere gebouwen zoals kerken en watertorens. Monumenten vragen een andere aanpak dan reguliere woning en bedrijfsruimten. Ieder object is uniek en beschikt over haar eigen bijzondere eigenschappen. Om deze reden heeft Geen Punt zich hierin gespecialiseerd. “Indien u overweegt uw monument te verkopen komen wij graag bij u langs voor een vrijblijvend gesprek en geven wij u kosteloos een prijsadvies.”

rijk dat hij het maximale rendement haalt uit zijn vastgoed. Dit betekent dat zijn panden zo veel en zo goed mogelijk verhuurd moeten zijn. “Panden die Geen Punt Makelaars in de verhuur- of verkoopportefeuille heeft, worden door ons actief beheerd. Ook wanneer de officiële beheersopdracht bij een andere partij ligt.” De panden moeten er goed bij staan, ook al staan ze leeg. Bij een bezichtiging is er maar één keer om een pand goed te presenteren. ‘Om onze opdrachtgevers goed te adviseren, moet je de panden kennen, weten wat er speelt in de straat en de concurrentie kennen, zodat je hoort wat er leeft’ is de stelling van de enthousiasme uitstralende broers. “Want als je weet wat er gebeurt in de stad en met de verschillende panden, kun je ook, wat een makelaar hoort te doen, de juiste partijen er aan koppelen.” Doezastraat 2A, 2311 HB Leiden T 071 - 512 43 33 E info@geenpunt.nu I www.geenpunt.nu LEIDEN INTOBUSINESS 21

U komt er beter uit met Qisolute Het recht vormt ons vertrekpunt. Maar uw echte belang is ons doel.

Jan Floris Holsteijn Advocaat, mediator

Bij de begeleiding van transacties en de beëindiging van conflicten, focussen wij op datgene waar het

Dirk Oomens Advocaat

werkelijk om draait. Wij hanteren niet alleen juridisch, maar ook psychologisch gereedschap. En ja, die anders-dan-anders-

Ernst van Bemmelen Advocaat

aanpak werkt. In de praktijk vaak ver boven de verwachting van de betrokken partijen. U komt er beter uit met Qisolute.

Ide Hendriks Juridisch medewerkster

advocaten mediators conflictregie

Voor belangen waar het echt om draait • voor ondernemers • voor ondernemingen • voor prive-personen in arbeidszaken

Qisolute Plantage 7 2311 JB LEIDEN T 071 51 64 888 www.qisolute.nl

COLUMN

In de wereld van social media heeft men het over de Big 4. Dat zijn Facebook, Twitter, Youtube en LinkedIn. Deze keer ga ik het in mijn column hebben over Facebook. Hoe je als ondernemer klanten binnen kunt harken via Facebook? Dat klinkt toch interessant, nietwaar?

Als ondernemers willen we niet alleen zaken doen, we willen ook nieuwe klanten binnenhalen. Social media als Facebook kunnen hierin een belangrijke rol spelen, meer dan je voor mogelijk hebt gehouden. Facebook telt inmiddels meer dan 550 miljoen gebruikers over de hele wereld, en de teller is zeker nog niet gestopt. Facebook weet alles van haar gebruikers en kan die op maat bedienen. Het is een almaar groeiende advertentiemachine. Vroeger was men op de marketingafdeling al blij met een naam, geslacht en leeftijd. Door de opkomst van Facebook is dat een compleet achterhaald principe geworden. Facebook weet wat je leuk vindt, waar je winkelt, van welke muziek je houdt en hoe je liefdesleven in elkaar zit. Naar deze informatie snakken ondernemers, zodat ze aanbiedingen op maat kunnen ontwikkelen.

Facebook voor klanten, klanten en nog meer klanten

F-commerce wordt steeds meer hét kanaal voor directe online sales. Het heeft een flink aantal voordelen. Bij het traditionele ecommerce trok je bezoekers naar jouw winkel om ze vervolgens iets te verkopen. Bij F-commerce maak je gebruik van jouw bestaande netwerk en benader je de juiste doelgroep in dat netwerk. Als je in Facebook een winkel aanbiedt, hoef je de doelgroep niet uit hun vertrouwde omgeving weg te lokken. Je slaat meteen toe wanneer zich een aankoopbehoefte voordoet. Facebook stelt ondernemers ook in staat om het aanbod op de gebruiker af te stemmen. Op basis van ‘vind ik leuk’, aankoopgeschiedenis, reacties van vrienden en vriendinnen en demografische gegevens kun je producten aanbieden die haarfijn aansluiten bij het profiel van de gebruiker van Facebook. Als je nog een klein stapje verder gaat, kun je jouw volgers toegang geven tot exclusieve aanbiedingen. Zo vergroot Facebook de betrokkenheid van de gebruikers bij jouw bedrijf. Nog niet zo heel lang geleden raadpleegde je Google als je informatie zocht voor een nieuwe aankoop. Maar het advies van jouw vrienden is natuurlijk veel meer waard dan de gladde teksten op de site van de aanbieder. Facebook is in staat om bij deze gesprekken advertenties te plaatsen van aanbieders van deze producten. In de Verenigde Staten besteedt de gemiddelde gebruiker ruim eenderde van zijn online tijd aan Facebook. Facebook heeft de kracht om bezoekers vast te houden, in tegenstelling tot de zoekmachines die je doorsturen naar andere sites. Vooraanstaande spelers als Coca Cola en Nike hebben de kracht van Facebook al onderkend. Het netwerk is een integraal onderdeel van de marketingstrategie van deze grootmachten geworden. Als je op Facebook zit, weet je dat je wordt beziggehouden. Advertenties vragen gebruikers om een filmpje af te spelen of ergens een stem op uit te brengen via de ‘vind ik leuk’ button. Die knop dient als aanbeveling aan vrienden. Op die manier komt nog meer informatie over de sociale voorkeuren van gebruikers van Facebook boven tafel. Als ondernemers content plaatsen die gebruikers aanspreekt (en daarvan krijg je melding in het contentvlak), kunnen advertenties migreren naar de conversatie. Dat is nou precies waar ondernemers altijd al hadden willen zijn. Als je de boot niet wilt missen, dan is het tijd om niet alleen een eigen pagina op Facebook aan te maken, maar ook om een eigen strategie voor Facebook te ontwikkelen. Wij kunnen je natuurlijk daarbij helpen.

TEKST HENNY RIETKERK FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL HENNY IS DIRECTEUR VAN COMPRA E-COMMERCE SERVICES

REAGEREN? H.RIETKERK@COMPRA.NL WWW.COMPRA.NL

LEIDEN INTOBUSINESS 23

REPORTAGE Ondernemend Nederland in zwaar weer?!

Adviseurs van Grant Thornton

‘laat de zon doorbreken’

Links: Ron Hogenboom ron.hogenboom@gt.nl (06 - 539 701 85)

Rechts: Steven den Ouden steven.den.ouden@gt.nl (06 - 158 948 29)

De economie lijkt nog steeds niet in veilig vaarwater te zijn beland. Menig ondernemer kan daarom deskundig advies gebruiken als het gaat om de toekomst van diens bedrijf. Grant Thornton is een gevestigde naam op het gebied van accountancy- en belastingadvies, maar beschikt ook over een breed palet aan specialistische kennis. Hiermee biedt Grant Thornton haar klanten door middel van een vast en vertrouwd contactpersoon een ‘behandelteam’ aan dat de ondernemer zakelijk en privé bijstaat bij de diverse vraagstukken waar een onderneming in haar levenscyclus mee te maken krijgt. LEIDEN INTOBUSINESS 24

Naast een breed pakket aan dienstverlening zit de kracht van een goede adviseur ook in de kennis van het werkveld van de ondernemer. Zo spreek je als adviseur en ondernemer dezelfde taal en weet je waar de risico’s en kansen liggen. Neem nu een sector als het vastgoed. De adviesgroep real estate van Grant Thornton bundelt als multidisciplinair team van professionals de kennis over vastgoed uit de disciplines accountancy, fiscaliteit en specialistische diensten. “Door vanuit meerdere disciplines te werken krijgt de makelaar, aannemer, projectontwikkelaar, belegger of het familiebedrijf met vastgoed het allround advies dat ze nodig hebben. Want ondanks de sombere berichten in de media zijn er genoeg kansen om geld te besparen en panden aantrekkelijker te maken voor kopers of huurders.” Dat betogen Ron Hogenboom en Steven den Ouden, beide partner bij Grant Thornton in Leiden. Tip 1: Duurzaam wordt echt beloond(!) Ron Hogenboom: “Door out-of-the-box te denken zijn er vooral op fiscaal gebied interessante voordelen te behalen. Met het oog op de hoge leegstand moeten we misschien gewoon weer kijken naar de technische levensduur en aanvullende multifunctionaliteit van een gebouw in plaats van de bekende formule: zoveel keer de huur = de waarde. Denk bijvoorbeeld aan de investeringsaftrek voor energie en milieu. Als je reeds bij de investering tijdens de bouw een beroep doet op deze subsidievorm kun je tot circa 42% van je investering aftrekken. Dit kan bijvoorbeeld door het gebruik van duurzame materialen, lichtenergie, speciaal glas en warmte-koude-systemen. Bij een investering in een duurzaam pand van laten we zeggen 2 miljoen verdien je het eerste jaar al snel een ton terug. En ook de jaren erna kun je extra afschrijven. Bovendien blijkt uit onderzoek dat een duurzaam pand een 2% hogere huurprijs heeft en 6 tot 9% hogere effectieve huurinkomsten door een gemiddeld hogere bezettingsgraad. Overigens, zo’n belastingaftrek geldt niet alleen voor nieuwbouw, maar is ook toepasbaar bij bestaande panden die (tot) duurzaam verbouwd worden. Grant Thornton kan met haar specialistenteam helpen bij de subsidieaanvraag en andere aspecten die bij een dergelijk project komen kijken.”

Tip 2: Het Nieuwe Werken? “Los van het fiscale aspect kun je bij de verbouwing van een pand ook denken aan een nieuw type huurder,” stelt Steven den Ouden. “In plaats van enkele ‘grote’ huurders bijvoorbeeld zzp’ers en freelancers, zoals uit de creatieve beroepen. Dit zijn huurders die behoefte hebben aan kleine ruimtes met niet meer dan een gezamenlijke pantry en toiletgroep per verdieping. Ze werken onafhankelijk en bij voorkeur in een stimulerende omgeving. Omdat ze elkaar niet als concurrenten beschouwen, hebben ze er geen bezwaar tegen samen in een pand te werken. Deze formule heeft zich afgelopen jaren al aardig bewezen in zowel stadscentra als op industrieterreinen. Toch gaat zo’n aanpak verder dan alleen de faciliteiten. We praten hier over professionals die niet van 9-tot-5 werken. Ze willen 24/7 toegang tot hun werkplek. Denk daarom flexibel als je zo’n project start. Hetzelfde geldt voor grote huurders die ‘Het Nieuwe Werken’ hebben ingevoerd. Ook zij zoeken een andere soort kantoorruimte.” Tip 3: Meeliften op lagere ovb? Hogenboom: “Erg interessant zijn de stimuleringsmaatregelen van de regering om de huizenmarkt los te trekken. Voor ondernemers zijn daar eveneens voordelen te behalen. De verlaging van de overdrachtsbelasting (ovb) met tweederde naar 2% maakt het aantrekkelijk voor dga’s om verhuurde woningen uit de BV te halen. Dat kan een aardig bedrag schelen. Dit lijkt een gunstig mutatiemoment, niet alleen vanwege de lagere overdrachtsbelasting maar ook door de huidige ‘prijsstelling’ van woningen.” Tip 4: Pand belastingvrij doorschuiven! “Een puur op de ondernemer gerichte fiscale regeling is de bedrijfsopvolgingsfaciliteit in de successiewet,” vertelt Den Ouden. “En het is één van de meest voordelige regelingen die we de afgelopen jaren hebben gezien. Met name voor familiebedrijven die eraan denken de onderneming naar de volgende generatie over te

brengen is de faciliteit lonend. De regeling houdt 100% belastingvrijstelling in voor het eerste miljoen ondernemingsvermogen en 83% daarboven. Bij een ondernemingsvermogen van een miljoen levert dit een besparing op van bijna twee ton. Als je kan regelen dat bedrijfspanden ook onder de faciliteit vallen, is het voordeel al snel evident.” Meer tips of behoefte aan een advies op maat? Grant Thornton nodigt u van harte uit om eens kennis te maken.

Top 10 advisering… • • • • • • • • • •

Expat services Juridisch advies Pensioenadvies Estate en financiële planning Fusies en overnames Subsidieadvies Forensic & investigation services BTW-advies HRM-advies Restructuring & performance improvement

Alphen aan den Rijn - Amsterdam Boskoop - Gouda - Leiden - Rijswijk Rotterdam - Woerden www.gt.nl LEIDEN INTOBUSINESS 25

REPORTAGE

Klant hoog in het vaandel bij De Tegelhandel Al bijna 75 jaar staat de klant bij De Tegelhandel op de Bloemistenlaan in Leiden heel hoog in het vaandel. “Wij onderscheiden ons door onze drive om klanten goed voor te lichten. Wij leveren een hele goede kwaliteit tegen een goede prijs en natuurlijk onze klantvriendelijkheid. Mijn medewerkers weten dat ik daar heel erg op let”, zegt directeur Ruud Videler. TEKST MANON VONK l FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL

“Wij hebben veel vaste klanten, maar die houd je alleen vast met een goede service, goede kwaliteit en een eerlijke prijs”, meent Videler. “Ik leer mijn mensen op een zelfde wijze met klanten om te gaan zoals ik. Wij zijn heel klantgericht, dat blijkt onder andere uit het feit dat wij dit jaar voor het derde achtereenvolgende jaar open zijn geweest in de bouwvak. Dat wordt toch gewaardeerd. Per dag hadden we zo’n veertig tot zestig klanten in huis. Dat was pittig doorwerken.” Ruud Videler Talen “De medewerkers moeten een middelbare schoolopleide mouwen steekt. Als ik moet sjouwen, ding afgerond hebben en moeten in ieder doe ik het ook.” geval Duits, Engels en een mondje Frans kunnen praten. Het is voor de klant heel Klanten prettig als hij in zijn eigen taal welkom De Tegelhandel is een groot- en kleinhanwordt geheten. Wij leiden onze nieuwe, del in wand- en vloertegels en natuursteen. vooral jongere medewerkers zelf intern Klanten van het bedrijf zijn aannemers, op. Ik constateer dat er maar weinig projectontwikkemensen zijn die echt verstand van het laars, de overheid, vak hebben. Er is ook weinig aanwas van jonge mensen. Wij zijn hier intern nu wel tegelzetters en particuliere klanten. aan het verjongen”, zegt Videler. Niet iedereen heeft een vastomlijnde eigen “Wij doen de bevoorrading van professionele verwerkers. taak in de winkel. “Bij ons moet je van Zo leveren wij ook aan tegelwinkels. Ik alle markten thuis zijn. We zijn een klein familiebedrijf waar iedereen de handen uit denk dat de verhouding 40% grossierderij

is, 40% aannemerij en 20% particulieren”, zegt Videler. “Bij de aannemerij is er nu veel werk weggevallen door de crisis. Dat zie ik ook nog niet direct aantrekken. Doordat de verkoop van woningen is weggevallen, is ook het volume sterk afgenomen. Je moet goed inspelen op dat wat de markt vraagt. Om die markt goed te volgen, bezoek ik met regelmaat beurzen samen met mijn zoon Christiaan, die hier bedrijfsleider is.” “Door de crisis zijn we rationeler gaan

Bij ons moet je van alle markten thuis zijn

LEIDEN INTOBUSINESS 26

werken. We zijn heel kritisch op onze voorraad, op de omloopsnelheid van producten en letten ook heel goed op de voorwaarden die fabrieken ons op willen leggen.” Voorraad “Wij hebben er voor gekozen om geen voorraad af te bouwen. Voorraad is heel belangrijk. Als iemand belt met een vraag of ik nog een bepaalde tegel heb en hij moet daar vervolgens drie weken op wachten, dan ben ik hem kwijt. Door onze voorraad zijn wij in staat snel te leveren, zijn wij heel flexibel en is er sprake van een uitgebalanceerde voorraad”, is de stellige overtuiging van Videler.

Om zijn klanten nog beter van dienst te zijn, is De Tegelhandel dan ook een samenwerking aangegaan met de inkoopcombinatie FIT. “In Nederland heb je in tegelland een aantal groepen die de markt dicteren. Wij zijn echter een zelfstandige tegelhandel. Om dan toch je mannetje te blijven staan, hebben we gekozen om onze inkoop te bundelen in deze vorm van vrijwillige samenwerking.” Outlet Op de Rooseveltstraat 5 heeft De Tegelhandel een professionele Tegel-Outlet. Ooit gestart als cash & carry van tegels met

als doel de verkoop van restpartijen tegels. “De start was inderdaad het lozen van winkeldochters, oftewel restantpartijen tegels. Onze zoon Arnoud doet daar alle in- en verkoop voor. Het liep aardig in het begin, maar het was een ratjetoe van restanten. Door er een echte outlet van te maken, ziet het er nu mooi uit. Alle tegels staan in schappen met de prijzen erbij en onder de schappen staat meteen de partij tegels. Iedereen betaalt cash of met pin. Het is direct afrekenen. Maar wij verkopen daar A-kwaliteit tegels en ook zeer actuele tegels. Wij kopen er

toekomst zal vergroten. “Het zal alleen maar meer worden.” Het aantal merken van tegels daarentegen ziet hij krimpen. Dat heeft volgens hem te maken met de opkomst van landen als China en Arabië. “De garantie op de tegels uit die landen is triggy. Binnen Europa is de garantie goed geregeld, maar daar is het toch anders.” Zelf importeert Videler uit landen als Griekenland, Turkije, Portugal, Italië, Spanje, Duitsland, België, Engeland en Tsjechië. “Uit Tsjechië halen we veel voor de woningbouw, de wandtegels komen voornamelijk uit Spanje, vloertegels uit Italië en Portugal biedt een goede mix van beide. Het zijn geen weggooi-merken. Het is goede kwaliteit tegen een goede prijs. Soms boek ik een ticket en ga ik onverwachts langs bij de fabrieken in Spanje. Dan zie je hoe het er echt aan toe gaat. Als ze je verwachten, gaan ze dingen regelen. Dit is veel leuker.”

De outlet zal steeds groter worden

75 jaar In 1937 is De Tegelhandel opgericht en na de begin jaren ’40 werd het bedrijf behoorlijk uitgebouwd door B. Bakels en C.J. Videler, de vader van de huidige directeur. “Volgend jaar bestaan we 75 jaar en de jonArnoud Videler gere generatie, onze zonen Christiaan en Arnoud, staan te trappelen om de zaak over te nemen. Ik hoop dat zij het voor elkaar speciaal op in.” De outlet richt zich op krijgen om een nieuw pand neer te zetparticulieren en op zelfstandig werkende ten met voldoende parkeergelegenheid.” tegelzetters. Videler heeft nog geen idee of de 75 jaar gevierd gaat worden en zo ja hoe. “Maar Toekomst dat zal dan of in mei of in september zijn.” Videler voorziet dat de outlet zich in de

De Tegelhandel Bloemistenlaan 51 2313 BB Leiden T 071 - 514 4642 F 071 - 513 2099 E directie@detegelhandelleiden.nl I www.detegelhandelleiden.nl

Tegel-Outlet Rooseveltstraat 5 2321 BK Leiden T 071 - 514 46 42 E detegeloutlet@mail.com I www.detegeloutlet.nl

LEIDEN INTOBUSINESS 27

REPORTAGE

Rally De Clercq vol ware blikvangers

Happening om niet snel te vergeten De Rally van De Clercq, die 16 september voor een achtste keer werd verreden, leverde als vanouds een deelnemersveld vol ware blikvangers op. Maar liefst ruim 60 auto’s, waarvan er bepaald geen dertien in een dozijn gaan, reden die dag van restaurant De Vier Balken in Haarzuilens naar het advocaten- en notarissenkantoor van De Clercq aan de Hoge Rijndijk in Leiden. De Clercq organiseert dit evenement jaarlijks. Hiermee wil het bedrijf haar relaties in het zonnetje zetten.

TEKST DENNIS CAPTEIN l FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL

De tocht ging dit jaar dwars door het natuurrijke Groene Hart. Via onder andere Kockengen, Vinkeveen, Woerdense Verlaat, Wilnis, Nieuwkoop, Zwammerdam, Boskoop en Hazerswoude vonden alle deelnemers, met behulp van drie verschillende rallykaartsystemen, hun weg naar Leiden. Onder de deelnemers bevonden zich veel oude Porsches en cabrio’s. Maar ook de Austin Healeys, een Bugatti, een Jaguar XK 140, een DAF uit het Nederlandse leger, een Chevrolet Corvette en de oude Messerschmitt kregen de ogen van andere weggebruikers op zich gericht. Bij de nieuwe(re) auto’s waren een Porsche edition 918 Spyder, een Mercedes SLR, een BMW 640i cabrio en 2 elektrische auto’s opvallende verschijningen. De rally van De Clercq had net als de voorgaande edities niets met snelheid te maken. De deelnemers kregen als opdracht mee om tien fotolocaties te herkennen en te benoemen. De gepensioneerde mr. Paul de Clercq, de nestor van het kantoor, verzorgde ook dit jaar weer de traditionele prijsuitreiking. De LEIDEN INTOBUSINESS 28

eerste prijs ging naar het team van Van Oerle Nettpro, vertegenwoordigd door Ivo van Oerle en Machteld Vlaanderen (Vlaanderen Makelaardij). Zij vulden de fotokaart foutloos in. De poedelprijs ging naar het team van Zirkzee & Partners, bestaande uit Hans Smittenaar en Marion Sluijs. Voorafgaand aan de prijsuitreiking werden de aanwezigen getrakteerd op een ludiek bezoek van de ‘ex-Stig’, bekend van het vermaarde Britse autoprogramma TopGear. Dit tot ieders vermaak. Hanno Wols, partner/advocaat (vastgoed- en bestuursrecht) zegt: “Ieder jaar weer ontvangen wij zoveel leuke reacties van onze gasten op dit evenement. Er wordt door onze relaties gewoon op gerekend. En dat mag ook. Wij ontvangen ze met veel plezier. Je ziet dat onze gasten er van genieten, en wij daardoor ook. Ook nu weer werd het een happening om niet snel te vergeten. Met dank aan natuurlijk onze gasten, maar ook aan het mooie weer, de mooie auto’s en niet te vergeten de tomeloze inzet van onze medewerkers.”

LEIDEN INTOBUSINESS 29

Uw belang ons werk Hoewel De Clercq al ruim 160 jaar bestaat, zijn de advocaten en notarissen van dit Leidse kantoor zeker niet ‘ouderwets’ te noemen. De Clercq kiest voor een moderne, klantgerichte aanpak, kwaliteit en no-nonsense. Een succesformule zo blijkt, zeker gelet op de vele langdurige klantrelaties en jubilerende medewerkers, 5 jaar, 10 jaar of zelfs nog langer in dienst. De Clercq kent veelal landelijk opererende cliënten, maar het kantoor hecht ook grote waarde aan haar verbintenis met de regio Leiden. Zo is onder andere jongste partner Sashil Durve bestuurslid bij ZZ Leiden Basketball, partner Henriëtte van Baalen bestuurslid van de 3 October Vereeniging en partner Hanno Wols bestuurslid bij de Leiden Marathon. Notaris en partner Janbert Heemstra is sinds juni jl. voorzitter van Starterswedstrijd LEF. De Clercq zet zichzelf hiermee in Leiden op de kaart. Op bezoek bij De Clercq? Dit najaar host De Clercq diverse evenementen: • 12-13 oktober: stand op beurs Performa/OR Live, vakbeurs voor HR-professionals • 20 oktober: Ronald McDonald Business Breakfast • 28 oktober: B4-Brunch • 3 november: Doe een Wens Bizz-ontbijt • 22 en 29 november: ontbijtseminar grensoverschrijdende arbeid. Houd voor meer informatie de site in de gaten: www.declercq.com of volg ze via Twitter @De_Clercq

LEIDEN INTOBUSINESS 30

COLUMN

Mijn functie laat zich vaak goed vergelijken met die van een huisarts. Cliënten met een fiscale kwaal probeer ik beter te maken, te kalmeren of gerust te stellen. De hele bijzondere gevallen kan ik gelukkig doorsturen naar uitstekende specialisten. Mijn cliënten snappen dat. Ze zouden het ook gek vinden als hun huisarts ter plekke een open hart operatie zou uitvoeren. De parallellen zijn talrijk.

Zo weet ik ook het nodige over het (last) hebben van overgewicht of ondergewicht. En dan heb ik het niet over het gewicht van de ondernemers, maar wel over dat van hun ondernemingen. Ook een onderneming kan namelijk last hebben van overgewicht of ondergewicht. Zeker in deze tijd van het jaar is het tijd voor de weegschaal. Een weegschaal die laat zien hoe uw onderneming ervoor staat. Iedere ondernemer heeft zo’n weegschaal. Die weegschaal heet balans. Maar zeg eens eerlijk, hoe vaak kijkt u naar uw tussentijdse balans? Veel ondernemers die ik ken kijken door het jaar heen alleen naar hun resultatenrekening. Uiteindelijk, zo is hun redenering, rolt daar, haast vanzelf, een keer een balans uit en die zien ze dan wel in het boekje dat ze een aantal maanden na afloop van het boekjaar krijgen. Niets is minder waar. Door nu (ook) naar uw balans te kijken, krijgt u een goed maar vooral volledig antwoord op de volgende drie vragen: 1. Waar sta ik 2. Waar had ik willen/moeten staan 3. Waar wil ik naar toe

Tijd voor een balansdag

Vraag 1 geeft antwoord op de vraag of uw onderneming op gewicht is. Vraag 2 zegt iets over uw begroting en de realisatie daarvan en vraag 3 zegt iets over uw ambities voor de toekomst. Uw balans is niet iets wat vanzelf ontstaat. Het is een belangrijke weegschaal die ook nog eens door u te beïnvloeden is. Daarbij moet u zich realiseren dat uw balans voor uw bank een hele belangrijke bron van informatie is. De bank zal er ratio’s uithalen en mede op basis daarvan een beslissing nemen over uw financiering en de kosten daarvan. Een betere balans kan lagere rente betekenen! Zaken van de balans afhalen (overgewicht) kan resulteren in betere balansverhoudingen en dus betere bancaire ratio’s en een betere presentatie. Dat soort dingen moet u wel doen voor het einde van uw boekjaar want anders is de jaarrekening alweer een gegeven.

TEKST EDDY STAAS FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL EDDY STAAS IS PARTNER BIJ BDO BELASTINGADVISEURS

Bent u klaar voor zo’n 30-9 consult, waarbij niet alleen de resultatenrekening maar ook de balans per 30 september op tafel ligt? Een dergelijk consult vereist adequate tussentijdse cijfers. U moet bij zijn met uw administratie. Dat lijkt zeker in deze uitdagende tijden logisch maar de praktijk is vaak anders. Zo’n 30-9 gesprek is voor mij altijd weer een prima basis om met mijn cliënten niet alleen stil te staan bij bovengenoemde vragen maar ook na te gaan wat ze dit jaar nog wel en beter niet kunnen doen. De belastingplannen voor volgend jaar zijn immers bekend en anticiperen mag nog steeds boetevrij in Nederland. Zo maken we het concreet en maken we daarmee de patiënt ook echt beter. Beter op gewicht en beter toegerust voor de toekomst en de alsmaar strenger wordende bancaire eisen. Durft u het aan om eens een balansdag te nemen? Eddy Staas Partner bij BDO Belastingadviseurs

REAGEREN? EDDY.STAAS@BDO.NL OF VIA TWITTER @EDDYSTAAS LEIDEN INTOBUSINESS 31

TOT 15 NOVEMBER BIJ OPEL

HANDEL MET VOORKENNIS. Nu 5 jaar 0% rente + 5 jaar gratis onderhoud.

Tot 15 november proteert Nederland van de Opel 5+5 deal. 5 jaar lang rijden zonder een cent rente te betalen en 5 jaar lang gratis onderhoud. De 5+5 deal is de slimste deal voor iedereen die de komende 5 jaar precies wil weten wat hij maandelijks aan zijn auto kwijt is. Weinig, namelijk. Kom snel naar onze showroom voor meer informatie of een vrijblijvende offerte!

www.motorhuis.nl

Alphen aan de Rijn: Curieweg 9, Tel. 0172 – 460 960 Delft: Exportweg 3 Delfgauw, Tel. 015 – 251 7230 Den Haag Binckhorst: Binckhorstlaan 125, Tel. 070 – 381 0381* Den Haag Forepark: Rhône 18, Tel. 070 – 347 1747 (alleen showroom) Den Haag Kerketuinen: Kerketuinenweg 70, Tel. 070 – 309 8980 Den Haag Scheveningen: Westduinweg 156 – 158, Tel. 070 – 354 2991* Gouda: Keerkring 3, Tel. 0182 – 683 939 Haarlem: Grijpensteinweg 10, Tel. 023 – 528 1550

Heemskerk: Rijksstraatweg 30, Tel. 0251 – 229 162 Hillegom: Arnoudstraat 10, Tel. 0252 – 241 260 Hoofddorp: Graftermeerstraat 26 a, Tel. 023 – 563 1614* Katwijk: Lageweg 22, Tel. 071 – 402 9203* Leiden: Vondellaan 80, Tel. 071 – 535 1800 Leiderdorp: Weversbaan 12, Tel. 071 – 589 8900* Leidschendam: Veursestraatweg 280 b, Tel. 070 – 301 1030 Velserbroek: Zeilmakerstraat 15, Tel. 023 – 537 5241

*Alleen servicecenter

Gemiddeld brandstofverbruik en CO2-uitstoot: liter/100 km: 11,0 – 3,5; kms/liter: 9,1 – 28,6; CO2 gr/km 259 – 94. De 5+5 actie loopt op nieuwe orders van 12 sept. t/m 15 nov. 2011 (uiterlijk 31 dec. 2011 kentekenregistratie) op alle Opel personenauto’s m.u.v. Astra GTC, Zara Tourer en Ampera. Het betreft een niet doorlopend krediet aangeboden door GMAC Nederland N.V. te Breda (KvK nr. 24107861, AFM register nr. 12013025). GMAC behoudt het eigendom van de auto tot het krediet inclusief de rente is terugbetaald. De vermelde kredietsommen zijn voorbeelden; het maximaal te nancieren bedrag bedraagt de adviesconsumentenprijs incl. BTW/BPM , excl. aeveringskosten, onder aftrek van minimaal15% aanbetaling contant of via inruil (korting wordt niet gezien als aanbetaling). Indien wenselijk zijn kortere looptijden mogelijk tijdens deze actie periode tegen 0% debetrentevoet condities. Toetsing bij het BKR te Tiel. Vraag naar het informatieblad bij uw Opel dealer of bij de klantenservice van GMAC (0765448932). GMAC en uw Opel dealer geven geen advies. U dient zelf te bepalen of het door u gewenste krediet aansluit bij uw wensen, behoeften en persoonlijke/bedrijf situatie. Uw Opel dealer bemiddelt voor GMAC op basis van een contractuele verplichting. Zie www.opel.nl voor de uitgebreide 5+5 actievoorwaarden.

KREDIETSOM LOOPTIJD IN MAANDEN TOTAAL PRIJS KREDIET

MAANDLAST DEBETRENTEVOET

€ 5.000,€ 7.500,-

€ 83,34 € 125,-

60 60

€ 5.000,€ 7.500,-

0,00% 0,00%

REPORTAGE Randstad regelt ’t voor het MKB

‘Bent u klaar voor morgen?’ ‘Randstad Uitzendbureau werkt toch alleen maar voor grote bedrijven’. Of: ‘Randstad richt zich uitsluitend op administratief werk’. Sabine Bogaert, rayonmanager voor Leiden, Sassenheim, Lisse en Katwijk, heeft deze en andere veronderstellingen in de zeventien jaar dat ze werkzaam is bij Randstad regelmatig gehoord. “De meeste bedrijven kennen ons wel, maar het MKB denkt niet altijd meteen aan Randstad.” TEKST MARTIN HOEKSTRA FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL

“Wij voelen ons ook een MKB-bedrijf”, stelt Bogaert. “Hoewel we een grote organisatie achter ons hebben staan, is elke vestiging het lokale Randstadgezicht in de eigen markt en willen we werken voor de lokale MKB-bedrijven.” Bogaert erkent dat de website wellicht bijdraagt aan een vertekend beeld. Daar schieten de grote namen voorbij. “Terwijl dat niet de realiteit is. Het grootste deel van onze klantenportefeuille zit in het MKB. Zij bezorgen 60% van de werknemers in Nederland een baan. Wij willen het MKB heel nadrukkelijk kennen, opzoeken en bedienen.” Bedrijven kunnen voor alle functies bij Randstad Uitzendbureau terecht. “Wij kennen de mensen die een baan dichtbij huis zoeken.” Ook voor aanvullende dienstverlening als outplacement, consultancyvraagstukken, verloning en wervingen selectievragen is het MKB bij Randstad aan het juiste adres.

Sparren Het zijn - economisch gezien - spannende tijden, weet Bogaert. “Er komen kansen voor bedrijven. Maar het kan ook zinnig zijn om na te denken over hoe je met de veranderde situatie buiten omgaat. De centrale vraag is: ‘Bent u klaar voor morgen?’ We sparren graag met onze klanten over strategische personeelsplanning en hoe je je kunt voorbereiden op de toekomst.” Naast het bemiddelen van personeel is Randstad Leiden Duinbollenstreek betrokken bij de lokale ondernemersverenigingen maar ook bij de Kamer van Koophandel, het UWV en de grote regionale opleidingsinstellingen. “Op die manier proberen we een actieve speler in de lokale markt te zijn. Dat vinden wij enorm belangrijk. Als mensen je kennen, krijg je wellicht ook eens iets gegund. Dan moeten we laten zien dat we het kunnen en dat we er zijn voor het MKB; dat één telefoontje van een bedrijf voldoende is en Randstad regelt ‘t.”

Social media Regelmatig organiseert Randstad kennissessies voor bedrijven. Bijvoorbeeld over de complexe weten regelgeving rond personeelszaken, maar ook hoe bedrijven social media in kunnen zetten voor werving en selectie. Interessante onderwerpen voor het MKB, meent Bogaert. “Tegenwoordig gaat steeds meer via internet; ook aanvragen komen regelmatig digitaal binnen. Maar ondanks al die nieuwe communicatiemiddelen is het persoonlijke contact met de klant nog steeds van cruciaal belang. We moeten weten wat er in een bedrijf speelt; wat iemand nodig heeft; hoe de cultuur binnen het bedrijf is. Dat kan niet via het systeem.” Randstad Schuttersveld 9 2316 XG Leiden T 071 - 524 95 00 I www.randstad.nl LEIDEN INTOBUSINESS 33

REPORTAGE Drankengroothandel Boonekamp levert drank en materialen

Vooral in element bij grote evenementen Des te groter het feestje, des te meer is Jacques Boonekamp, eigenaar van de gelijknamige drankengroothandel, in zijn element. Waar een ander misschien opziet tegen een verjaardagsfeestje met twintig gasten, beschikt zijn onderneming over de kennis, de kunde en de slagkracht om evenementen met duizenden gasten te voorzien van drank en materialen. “De organisator van zo’n evenement kan ons met een gerust hart inschakelen. Hier zijn we namelijk goed in!” TEKST DENNIS CAPTEIN l FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL

In Nederland vinden jaarlijks circa zevenduizend evenementen plaats waar meer dan drieduizend bezoekers komen. Het biermerk Grolsch zorgt voor de drankenvoorziening bij zo’n 4300 van deze evenementen en is dus marktleider. Drankengroothandel Boonekamp is Grolsch-agent. Jaarlijks verzorgt dit bedrijf de drank en de materialen bij ruim tachtig evenementen.

op welke omzet zij kan rekenen. Verder is er een aantal randvoorwaarden die in ogenschouw moet worden genomen: voor de drank en de materialen is het van groot belang dat de equipment in orde is, dat er voldoende loopruimte is achter de barren en dat men probleemloos kan doortappen. Zeker bij warm weer heeft de drankenverkoop ook baat bij perfect functionerende koelsystemen.”

Logistiek en inrichting Het geheim van Boonekamps werk schuilt in de logistiek en de inrichting van het evenemententerrein. Jacques Boonekamp legt uit: “De verkoop van drank is de moneymaker van elk evenement. Maar dan moet de programmering goed zijn. Aan de hand daarvan kunnen wij een nauwgezette schatting maken van het aantal consumpties en weet de organisatie

Advies Het werk gaat voor Jacques Boonekamp dan ook verder dan louter ‘leveren’. Hij heeft een schat aan ervaring en geeft de organisaties dan ook graag advies. “Ik geniet intens van geslaagde evenementen. Een geslaagd evenement is immers een reden voor een vervolg. Dan moet alles van A tot Z goed geregeld zijn. Wat dat betreft stopt ons werk niet bij het leveren van

drank en materialen, maar kunnen we elk evenement een belangrijke meerwaarde meegeven met advies.” Spitsuur Voor Boonekamp en zijn medewerkers is het in de zomermaanden ‘spitsuur’. De meeste evenementen vinden immers in die periode plaats. Hij haalt zijn schouders op en zegt: “Voor ons is het verzorgen van drank en materialen tijdens evenementen uitgegroeid tot één van de belangrijkste pijlers onder het bedrijf. Mijn zomervakantie geef ik er dan ook graag voor op.” Drankengroothandel Boonekamp B.V. Amphoraweg 12 2332 EE Leiden T 071 - 576 30 00 I www.boonekamp.nl

Uitgebreid assortiment Drankengroothandel Boonekamp is een groothandel in dranken, food en non-food die levert aan onder andere horeca, kantines, bedrijven en instellingen. De drankengroothandel, gevestigd aan de Amphoraweg te Leiden, bestaat sinds 1980. Sindsdien heeft Boonekamp het agentschap van de Grolsch Bierbrouwerij Nederland B.V. Samen met Grolsch en de andere leveranciers van A-merken probeert Boonekamp zijn relaties optimaal van dienst te zijn met het uitgebreide assortiment.

LEIDEN INTOBUSINESS 34

REPORTAGE

Reinier Asberg

Eén digitaal systeem voor beveiliging en brandveiligheid van gebouwen

TRNSPRNT maakt einde aan administratieve rompslomp Voor 2011 verwacht Reinier Asberg, eigenaar van Huschka Beveiligers en een van de drie mannen achter TRNSPRNT, geen schokkende dingen rond het nieuwe softwarepakket TRNSPRNT, een systeem dat alle informatiestromen over beveiliging en brandveiligheid beheert en bewaakt. “We zijn nu bezig om het concept bij een aantal partijen voor het voetlicht te brengen. Ik verwacht dat in 2012 twee- tot vijfduizend eindgebruikers en gebouwen direct of indirect gebruik maken van het systeem. Het is iets nieuws en dat is altijd spannend.”

TEKST MARTIN HOEKSTRA l FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL LEIDEN INTOBUSINESS 35

Emill de Waal

In 2005 namen Asberg en Emill de Waal Huschka Beveiligers over. In die tijd was er van automatisering geen sprake. Asberg herinnert het zich nog goed. “Er was in het pand maar één computer en geen e-mail. De eigenaar zei altijd dat de mail eruit lag en of iedereen maar een fax wilde sturen. Dat heeft hij toch tien jaar volgehouden.” Automatiseren Van een planningsprogramma was geen sprake en er werd nog gewoon met papieren alarmbriefjes gewerkt. Tijdens de surveillancerondes werden de bonnetjes bij de klant in de bus gedaan als bewijs dat Huschka Beveiligers langs was geweest. “We zijn gaan kijken wat er in de markt was, want automatiseren was noodzakelijk.” De klokpunten waren al wel geautomatiseerd, maar voor de rest liep het systeem nog steeds via papieren briefjes. Dat werden er steeds meer, zeker toen Huschka Beveiligers zich ook nog ging richten op brandveiligheid. “In een week was ik 2,5 dag kwijt met het wegwerken van alarmmeldingen, en dat voor maar 5% van de omzet. Veel te dure handelingstijden.”

Aangezien er geen goed systeem op de markt was, besloot Huschka Beveiligers een systeem vanaf scratch te bouwen. In eerste instantie ging de aandacht uit naar de beveiligingstak. “Ons motto was dat iets nog maar één keer mocht worden ingevoerd. Daarna moet het helemaal het systeem door. Als bij een controle ergens actie op moet worden genomen, moet de beveiliger vinkje aan of uit kunnen zetten. Verder mag er niemand meer tussen de eerste handeling van de surveillant en de facturatie zitten.”

TRNSPRNT beheert en bewaakt informatiestromen rond beveiliging en brandveiligheid van gebouwen

LEIDEN INTOBUSINESS 36

In 2008 heeft Asberg alles uitgeschreven, juni 2009 ging het nieuwe systeem live. “Toen had ik ineens geen 2,5 dag facturatie aan mijn alarmbriefjes meer, maar was ik in tien minuten klaar. En de teamleider hoefde niet meer elke week alle briefjes en mails uit te zoeken. De klant logde in en zag precies wanneer we langs waren geweest. Dat gaat realtime. Zo kan de klant zien dat de surveillant drie seconden geleden langs een bepaalde deur is geweest. Bij 99 van de honderd meldingen is niets aan de hand. De medewerker kan dan een foutloos standaardverhaaltje via drie klikken invoeren.

Ook voor bepaalde bijzonderheden is een standaardtekst ingevoerd. “Eventueel kunnen ze er zelf nog wat inzetten, maar in principe hoeft dat niet.” Natuurlijk heeft het ontwikkelen en bouwen van dit systeem geld gekost, maar binnen twee maanden kon Huschka Beveiligers zonder problemen de operationeel manager uit de organisatie halen. “We konden meer werk doen met minder mensen. In een half jaar tijd had ik mijn systeem terugverdiend.” Asberg vermoedde dat andere beveiligingsbedrijven ook in dit systeem geïnteresseerd zouden zijn. “De hele grote jongens hebben hun zaken wel geregeld, maar er zijn een hoop beveiligingsbedrijven met 250 tot 500 man in dienst, die eveneens tegen deze problematiek aanlopen.” Eind 2009 ging Huschka Beveiligers met het systeem de boer op, maar de crisis gooide roet in het eten. Iedereen hield de beurs op de knip; het systeem had geen prioriteit meer. Nu, twee jaar later, zijn er drie bedrijven, groter dan Huschka Beveiligers, geïnteresseerd in het systeem. “Het duurt even, maar dan komen ze wel.” Papieren logboeken Inmiddels was Huschka Beveiligers zich ook met brandveiligheid van gebouwen bezig gaan houden door de maandelijkse controles uit te voeren. “Dat is maar een

Apart bedrijf Reinier Asberg, Emill de Waal en Jeroen Reitsema, het drietal achter TRNSPRNT, hebben er bewust voor gekozen om het als bedrijf los te knippen van Huschka Beveiligers. “De beveiligingsbedrijven aan wie we het systeem in het begin lieten zien, vonden het geen goed idee dat wij dan ook hun klanten konden zien. Daarom hebben we besloten om het in een apart bedrijf onder te brengen, zodat het losstaat van Huschka Beveiligers.” Er is nog een andere reden om het te scheiden. Het is immers een andere activiteit. TRNSPRNT gaat vooral richting inzicht en informatie, Huschka Beveiligers is echt een leverancier op het gebied van beveiliging en controleren van brandveiligheid. TRNSPRNT beheert en bewaakt alle informatiestromen die uit de beveiliging en brandveiligheidscontroles voortkomen. Fysiek zetelt TRNSPRNT nog in het pand van de Huschka Beveiligers. “Zodra TRNSPRNT gaat lopen en mensen nodig heeft, gaat het hier weg. Dit pand is net groot genoeg voor Huschka, maar meer mensen kunnen hier gewoon niet terecht. Zodra de eerste klanten hun handtekening hebben gezet en er inkomsten binnenkomen, gaan we TRNSPRNT ook echt fysiek losknippen.”

stukje. Brandveiligheid is vrij complex. Er spelen heel veel regels rondom maandelijkse controles, viermaandelijkse controles en jaarlijkse controles. Dat moet je allemaal registreren in papieren logboeken. Daar werd ik niet blij van.” Asberg kan zich wel voorstellen dat deze manier van werken niet altijd goed gaat. Dingen worden vergeten of niet goed opgeschreven, het logboek is onvindbaar of, in het ergste geval, bij een brand in een pand verloren gegaan. “Het was zaak om dat logboek digitaal te krijgen, want veertig logboeken op kantoor bewaren of bij de klant laten, was ook niet alles.” In het ideale plaatje neemt een medewerker bij de controle een laptop mee. Hij logt op de site in, voert de rapportagecontroles in en dan staat het in het systeem opgeslagen. Dat is het centrale punt. Desgewenst kan de controleur een printje uitdraaien voor de klant, maar de klant kan ook zelf inloggen op de site. Hier bestond nog geen geautomatiseerd systeem voor. “Eigenlijk moesten we daar wat mee. We hebben bij een aantal partijen geïnformeerd of hier een markt voor was en daar werd positief op gereageerd.” Vorig jaar zomer besloot Asberg de stap te zetten en het uit te gaan werken tot een systeem waarmee je als gebouwbeheerder je brandveiligheid kunt waarborgen, waarbij installateurs hun werkzaamheden in dat

systeem kunnen rapporteren en waarbij tot slot een gemeente, een brandweer of een verzekeraar op afstand mee kan kijken of alles op orde is. “Nu is het zo dat de brandweer van gebouw tot gebouw controleert of het logboek op orde is. Dat kost tijd. Als je nou alles in dit systeem zet, dan zegt het systeem wel welke gebouwen niet op orde zijn en dan hoef je alleen maar naar die gebouwen te gaan waar het niet op orde is.” Begin 2011 is het systeem opgeleverd. De Rijksgebouwendienst toonde zich enthousiast, maar een reorganisatie zat een deal in de weg. “Er zijn nu zes of zeven bedrijven geïnteresseerd om met het systeem te gaan werken. Het is klaar, er kan mee gewerkt worden, alleen mensen moeten wel een besluit gaan nemen. Daar gaat doorgaans toch wel wat meer tijd overheen.” Asberg denkt aan trajecten van drie tot zes maanden. Overlap Het systeem was bedacht vanuit brandveiligheid. Huschka Beveiligers had voor de beveiliging ook al een apart systeem. “Bij onze bestaande klanten zit er al overlap. Ik kan het niet maken om tegen mijn klant te zeggen dat hij voor brandveiligheid dat ene systeem moet gebruiken en voor beveiliging weer in een ander systeem moet inloggen. We willen dat stuk inzicht in de beveiliging aan het systeem toevoegen,

zodat je in één systeem je brandveiligheid en je beveiliging kan beheren en bewaken. Dat systeem wordt dit najaar opgeleverd.” Ook voor beveiligingsbedrijven die via een ander IT-systeem met hun klanten communiceren, is de combinatie te maken. Volgens Asberg zijn de koppelingen niet zo ingewikkeld. “Het gaat erom dat die eindgebruiker in één schermpje alle informatie ziet. Het systeem TRNSPRNT maakt vervolgens melding dat er nog geen registratie is van de werkzaamheden die met de leverancier zijn afgesproken. Misschien moet je er wat mee. Of dat een beveiliger na een alarmmelding pas na een uur ter plekke was, terwijl in het Service Level Agreement is afgesproken dat alarmopvolging binnen een half uur plaats moet vinden. Dat gaat TRNSPRNT beheren. In het systeem zet je welke afspraken je met klanten of leveranciers hebt gemaakt en TRNSPRNT gaat die afspraken bewaken.” Als voorbeeld neemt Asberg de universiteit. Daar vinden wekelijks veel meldingen plaats. Een medewerker heeft dan de taak om bij alle meldingen te checken of de aanrijdtijd in orde was of niet. “Dan moet je dus tweehonderd meldingen doorworstelen om drie meldingen eruit te halen waar wat aan de hand was. Maar je wilt eigenlijk alleen die drie specifieke meldingen hebben. In TRNSPRNT kun je selecties aangeven en alleen de signalen bovenkrijgen waar wat mee was. Als de afspraak is dat een gebouw altijd om negen uur wordt afgesloten en dat gebeurt ook, dan interesseert me dat niet. Maar als er een keer niet op tijd wordt afgesloten, dan wil ik dat weten. TRNSPRNT zorgt er dan voor dat jij een melding krijgt als er iets niet volgens afspraak verloopt en dat je daar wat mee moet doen.” Op dit moment heeft Asberg de nodige afspraken staan om het systeem aan de man te brengen. “We zijn nu TRNSPRNT aan het verkopen aan eindgebruikers, toezichthouders en leveranciers. Dat zijn spannende tijden.” TRNSPRNT Weversbaan 11a 2352 BZ Leiderdorp T 071 - 402 04 01 E r.asberg@trnsprnt.nl I www.trnsprnt.nl LEIDEN INTOBUSINESS 37

REPORTAGE

BMW Van Poelgeest lifestyle event

weer een succes! Op zaterdag 17 september jl. bezocht ik BMW dealer Van Poelgeest in Katwijk die voor de derde maal haar jaarlijkse Lifestyle Event in haar showroom organiseerde. Dit keer ter gelegenheid van de introductie van de nieuwe BMW 1 Serie. TEKST JOHN VROOM l FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL

“Ook dit jaar is het de hele dag druk geweest”, vertelt vestigingsdirecteur Michel Heus mij enthousiast bij binnenkomst. Naast de nieuwe BMW 1 Serie trof ik een aantal collega-ondernemers aan uit de regio met een aanbod premium kwaliteitsproducten op het gebied van Watersport en Waterrecreatie, zoals supersnelle en superluxe boten, nautische accessoires en ‘on-board’ BBQ’s, romantische picknickLEIDEN INTOBUSINESS 38

manden en buitenserviezen, modische waterrecreatie- en watersportkleding, luxueus en ultramodern sanitair, fraai vormgegeven watersporthorloges en zonnebrillen, weldadige zwembaden en HotTubs, hightech buitenaudio, budgetvriendelijke botenverhuur, Bourgondische wijnen en spijzen, relaxte cruise vakanties en comfortabel buitenmeubilair. Het geheel werd muzikaal live omlijst door zang

van Mike Peterson en zangeres Roselle, een Nederlands talent dat momenteel een internationale doorbraak maakt. “Voor de ruim 500 bezoekers die dag blijkbaar een goede reden om bij ons langs te komen en te genieten van zaken die het leven extra aangenaam maken”, volgens Michel Heus. Naar mijn idee een effectieve wijze om een nieuw automodel bij de doelgroep te introduceren.

RIJ-IMPRESSIE Tijdens het Lifestyle Event maakte ik van de gelegenheid gebruik om even een korte proefrit met de nieuwe BMW 1 Serie te maken. Wat mij als eerste opviel, is dat hij forser oogt dan zijn voorganger. Je zou kunnen zeggen dat hij volwassen is geworden, met mooie scherpere lijnen en dat zie je ook terug in het interieur. De zit achter het dikleren stuur is prima met uitzicht op een mooi dashboard met een fraai vormgegeven instrumentarium. Helemaal nieuw zijn de TwinPower Turbomotoren voor dit model die uiterst efficiĂŤnt zijn, waardoor, volgens BMW, een verbruik van 1 op 18 haalbaar is met als bijkomend zakelijk voordeel, dat hij in aanmerking komt voor slechts 20% bijtelling. In mijn demo zat de nieuwe 8-traps automaat met de Start/Stop-functie die fluweelzacht schakelde. Rijden met deze compacte BMW is een genoegen. Stuurt strak en de motor reageert goed op het gas. Kortom, voor mij echt rijplezier. En over kwaliteit en betrouwbaarheid hoef ik het bij BMW natuurlijk niet te hebben, dat spreekt voor zich.

LEIDEN INTOBUSINESS 39

- advertentie -

REMON RIJNDORP PROPERTY | PROJECT MANAGEMENT

PROJECT MANAGEMENT In de huidige markt is het projectmatig upgraden van uw gebouwen misschien niet uw hoogste prioriteit. Toch biedt het duurzaam renoveren of verhuurbaar maken van uw gebouwen kansen. Door bijvoorbeeld een showetage te maken, of de algemene ruimten te upgraden krijgt u vaak direct positieve reactie van (kandidaat) huurders. Is de huurder eenmaal bereidt een nieuw huurcontract

aan te gaan, dan kunt u door RRPM de verhuurde ruimte turn-key laten opleveren (op tijd en binnen het overeengekomen budget). RRPM heeft veel ervaring met het snelle ‘schakelen’ tussen huurder en eigenaar tijdens de contractonderhandelingen. RRPM kan, voor beide partijen, de onderhandelingen ondersteunen door middels

www.rrpm.nl

info@rrpm.nl

een quick-scan inzichtelijk te maken wat de kosten zijn (kostenraming), hoe de huurder past in de nieuwe huisvesting (3D impressie en plattegrondtekening) en stelt een plan op om uw afspraken op tijd te realiseren. De komende 2 jaar nemen de kansen voor nieuwe verhuur toe. Zorg dat uw gebouwen hier klaar voor zijn en bespreek de vele mogelijkheden met RRPM.

Telefoon: 087 - 7840567

Alles voor kantoor!

Onze service is net zo doeltreffend als een p.......p!

Moerbeistraat 4 • 2321 DJ Leiden Tel. 071 - 579 30 30 • Fax 071 - 532 32 44 sales@wolfslag.nl • www.wolfslag.nl

AutoLeaseTeam Verrassend Vertrouwd!

WWW.AUTOLEASETEAM.NL

COLUMN Er is veel te doen rond privacy en veiligheid van gegevens. Als je de critici moet geloven is het einde nabij. Het verderfelijke internet zorgt er immers op oncontroleerbare wijze voor dat niets meer geheim is. Tenenkrommend wat mij betreft, want waarom is technologische vooruitgang en ontwikkeling een bedreiging? Volgens mij is het juist een accelerator van de welvaart waar we allemaal zo hard van profiteren.

Digivertrouwen

Het werkelijke probleem zit in de aard van de mens om naast briljant ook veelal impulsief en ondoordacht te handelen. Daarnaast kunnen we onze eigen uitvindingen niet allemaal meer bevatten. Een mooi voorbeeld is de brede toepassing van locatiegegevens die verkregen worden via het Global Positioning System (GPS), een stukje militaire technologie uit 1967 dat sinds 1983 ook civiel wordt toegepast en de meeste mensen vooral kennen van hun navigatiesysteem in de auto. GPS wordt tegenwoordig standaard ingebouwd in veel modellen digitale camera’s, maar ook Smartphones en Tablets zijn ermee uitgerust. Tot zover prima, maar overziet de gemiddelde gebruiker de gevolgen hiervan, GPS staat immers vaak standaard aan op deze apparaten. Het gevolg is dat iedere foto die je maakt, wordt voorzien van GPS coördinaten, zodra je de foto gaat delen via een website, bijvoorbeeld via social media, dan deel je dus niet alleen de afbeelding, maar ook deze zogenaamde metadata. Klinkt onschuldig, maar als je normaal gesproken bewust je huisadres niet deelt via social media, kan die spontane foto van het kinderpartijtje op je profiel die informatie alsnog prijsgeven. Deel je veel foto’s via social media, dan is het kinderlijk eenvoudig om je sociaal geografische omgeving in kaart te brengen.

Een ander voorbeeld dat recent in de media kwam, was de zaak rond Diginotar. Voor de meeste mensen een haast onbegrijpelijk tafereel, maar in feite een zaak die past in deze tijd. De certificaten van Diginotar bleken niet meer betrouwbaar, pijnlijk want de overheid maakte hier juist gebruik van. Met zogenaamde digitale certificaten wordt de identiteit vastgesteld van bijvoorbeeld de website waar men verbinding mee maakt. Dit zie je vaak bij versleutelde verbindingen, zoals bij banken en sites waar vertrouwelijke en/of financiële gegevens worden uitgewisseld. Alhoewel er door diverse experts al gezinspeeld wordt op het einde van deze digitale certificaten, is het momenteel de meest gebruikte vorm van het kenbaar maken van de identiteit. De Rabobank maakt bijvoorbeeld gebruik van certificaten van Verisign (een van de grootste aanbieders), zodat bezoekers die internet bankieren, kunnen controleren of ze zich wel écht op de website van de bank bevinden. Bepaald geen overbodige luxe.

TEKST MARTIJN VAN PELT FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL MARTIJN IS DIRECTEUR VAN INTERPULSE AUTOMATISERING

Feitelijk zitten we nog volop in de wild west fase als het gaat om veiligheid op internet. De grenzen verschuiven nog dagelijks en het einde is niet in zicht. Volop kansen voor pioniers en ondernemende mensen, maar vanwege het tempo waarin de technologische vooruitgang momenteel gaat, is de noodzaak voor bewustwording, regelgeving, toezicht én controle alleen maar groter geworden. Met de toename van de hoeveelheid gegevens die in cloudoplossingen wordt bewerkt en bewaard, is informatieveiligheid en vertrouwen in deze systemen van cruciaal belang. Dit zou de nummer 1 prioriteit moeten zijn van ICT managers, niet alleen qua techniek, maar ook wat betreft het creëren van bewustwording bij eindgebruikers. Martijn van Pelt

REAGEREN? MARTIJN.VAN.PELT@INTERPULSE.NL TWITTER: @PELTSKI LEIDEN INTOBUSINESS 41

FINALE LEF Publieksprijs voor Eerlijke Kansen

Sportomatic wint finale LEF

LEF 2011-2012 gaat beginnen De data van de voorronden van LEF 2011-2012 zijn bekend. Op 11 oktober 2011 vindt de eerste plaats in de Business Lounge van ZZ Leiden. Overige data: • 13 december 2011 (Katwijk) • 14 februari 2012 (Leiden) • 3 april 2012 (Alphen a/d Rijn)

Vlak na het ter perse gaan van de juniuitgave van Leiden IntoBusiness werd de finale van LEF gehouden. Het is derhalve al weer enige tijd geleden, maar vanwege de superorganisatie en de fantastisch happening willen we daar toch nog even op terugkomen. In een bomvolle Leidse Schouwburg ging Sportomatic met de hoofdprijs aan de haal. Eigenaar Andreas Stam uit Katwijk schotelde de jury een presentatie van zijn bedrijf voor dat als meest veelbelovend en perspectiefrijk werd beschouwd. De publieksprijs ging naar Eerlijke Kansen van Joep van Ginderen, die in Afrika fietsen van bamboe laat maken en in Nederland aan de man brengt. TEKST DENNIS CAPTEIN l FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL

De finale van LEF, een starterswedstrijd voor de regio Rijnland (Rijn- en Veenstreek, Leidse Regio en Duin- en Bollenstreek), was van een bijzonder hoog niveau. Ook Speedbooks (software) en Elvolution (elektrische voertuigen) kregen van het publiek een ovationeel applaus. Smaakmaker van de avond was Jort Kelder, die de finalisten na hun presentatie op zijn geheel eigen wijze ondervroeg. Het hoge niveau werd zeker ook gehaald door de entertainers, die de finale van LEF elk jaar weer sieren, waaronder de meermalen bekroonde clowns/illustionisten Scott & Muriel en wereldkampioen goochelen Lodewijk de Wit. Winnaar dolblij Vijf jaar geleden liep Andreas Stam de kantine van een Wassenaarse voetbalclub in. Er stond een pot schoenveters op de bar. Handig, dacht hij. Inmiddels is Stam ondernemer en hangen zijn eerste twaalf Sportomatics. Het idee is even simpel als briljant. De Sportomatic is een soort snoepautomaat, maar dan voor sportarti-

HOOFDSPONSOR

kelen. “Toen ik die veters bij die voetbalclub zag, bedacht ik dat veel sportclubs die service helemaal niet bieden. Het zou ideaal zijn als clubs sportartikelen dichtbij de kleedkamers kunnen aanbieden”, herinnert Stam zich zijn gedachte van vijf jaar eerder. Vervolgens werd het idee een afstudeerscriptie, dat uitmondde in twee testautomaten en vervolgens een baan bij een sportmanagementbureau. Maar het idee bleef in zijn hoofd zitten. Investeerders werden gezocht voor de ontwikkeling van automaten die geschikt waren voor ‘zijn’ producten. Nadat de Rabobank zijn idee financierde kon alles echt van start gaan. Zijn eigen club Quick Boys heeft inmiddels de primeur gehad. Daar pronkt de Sportomatic in de gang bij de kleedkamers. Inmiddels hebben meer dan honderd sportclubs en fitnesscentra aangegeven een Sportomatic te willen. “Ik krijg van alle kanten goede reacties. Veel mensen zijn verbaasd dat zoiets nog niet bestond. Dat is dan

SPONSOREN

ook denk de reden waarom ik LEF heb gewonnen”, aldus Stam, die na het horen van zijn naam als winnaar bijkans een gat in de lucht sprong van vreugde. Afscheid De gastheer van de avond was Ramses Braakman. Voor hem had de avond een speciaal tintje, want hij stopt ermee, na dertien jaar in de organisatie van LEF te hebben gezeten waarvan acht jaar als presentator. Ook voorzitter Martijn van Pelt nam afscheid. Voor een uitgebreid interview met de winnaar: zie pagina 64 en 65. Voor meer info: www.heblef.nl.

Jort Kelder en winnaar Andreas Stam

MEDIA PARTNERS

Advocaten Notarissen

LEIDEN INTOBUSINESS 42 11015 Sponsorbalk.indd 1

21-09-11 17:25

9 HOLES, 9 VRAGEN Paul van der Plas:

â&#x20AC;&#x153;Herontwikkeling? Nee, platgooien en iets nieuws op zetten!â&#x20AC;?

Golfprofessional Augie Jong a Tai van golfschool Swingline spreekt in ieder magazine met ondernemende en bekende mensen uit de regio gedurende een partijtje golf op de baan van golfclub Kagerzoom: negen holes, negen vragen. Gesprekken die een andere kijk geven op ondernemerschap. Of een unieke gelegenheid om persoonlijke drijfveren van mensen te doorgronden. In deze editie spreken we met Paul van der Plas, mede-eigenaar en oprichter van Basis Bedrijfshuisvesting. Een goeroe op het gebied van de bedrijfsmakelaardij. Het weer is dreigend op deze woensdagochtend in september maar de baan ligt er prachtig bij, tijd voor een interessant interview.

LEIDEN INTOBUSINESS 43

Wat je handicap met golf? En wat is je handicap buiten de golfbaan? “Ik heb handicap 36, ben ook pas drie jaar aan het golfen. En buiten de baan ben ik veel te ongeduldig, alles moet snel worden opgelost. Hierdoor loop ik nog wel eens een heilig huisje plat!” Even een stilte en Paul vervolgt: “Ik heb dan ook zware bewondering voor mensen die voor zaken echt de tijd nemen of zelfs dingen bewust op zich af laten komen. Je ziet dat het bij hen bijna altijd goed komt. Zij zullen van de andere kant ook sneller tevreden zijn met een niet honderd procent oplossing en dat gebeurt bij mij niet.” Je bent vanaf de oprichting betrokken bij Basis Bedrijfshuisvesting. Wat doen jullie in jouw optiek vanaf de start anders dan collega makelaars? “Dat is nu een mooie parallel met golf: je moet het lang en veel doen om er goed in te zijn. Wij hebben daarnaast altijd gekeken naar de langere termijn. Om op te bouwen moet je de tijd nemen maar ook hebben, en dat creëer je zelf. Ik heb nooit voor het grote geld gewerkt, alleen maar om m’n hoofd boven water te houden. Geld is de beloning aan het einde van de rit wanneer je het goed hebt gedaan. Wat wij in mijn optiek echt vanaf de start anders gedaan hebben is ons specialiseren,

LEIDEN INTOBUSINESS 44

de totale focus op bedrijfsmatig onroerend goed. Toen ik begon was er bijna niemand die specialiseerde.” Is de volgende stelling waar: Elke makelaar die vandaag de dag zegt dat het leven mooi is, liegt. “Die stelling klopt zeker, het is een slechte markt. Maar er is een groot verschil tussen bedrijfsmatig onroerend goed en woningen. Op het gebied van woningen is er een algehele malaise, in het bedrijfsmatig onroerend goed is het gelukkig wel beter. Je kunt in mijn vak veel creatiever zijn, je kunt veel meer je eigen mogelijkheden scheppen en de rente is natuurlijk erg gunstig. Ondernemers blijven bezig, gaan naar een kleiner pand of splitsen hun eigen pand op. De markt blijft hierdoor enigszins in beweging.” Hoe is de situatie qua leegstand op dit moment in de Leidse regio? Is herontwikkeling de oplossing? “Laten we eerst vaststellen dat er altijd leegstand is geweest en dat zal altijd zo blijven. Er is altijd meer aanbod dan vraag. Ten tweede is het zo dat door de starre houding van de banken veel ondernemers hun ei niet kunnen leggen, ook dit leidt tot leegstand. Ten derde is het probleem voor de winkelpanden dat

de klanten steeds meer via internet gaan kopen en zijn veel mensen overgegaan van lenen naar sparen. Ten vierde loopt het met kantoorpanden al jaren slecht, die markt was al jaren ziek en die blijft voorlopig ziek. Er zijn al jaren veel te veel meters kantoorruimte en de pensioenfondsen zullen echt de komende jaren moeten gaan afwaarderen. Tot slot het antwoord op je vraag: ik geloof totaal niet in herontwikkeling, je kunt het beter platgooien en er wat nieuws op zetten. Een kantoor ombouwen tot wooncomplex is bouwkundig gezien bijna onmogelijk, dan wel zo duur dat je beter nieuwbouw kan plegen. Verder is het zo dat een wooncomplex tussen kantoren tot gevolg heeft dat de waarde van de appartementen in het wooncomplex laag zal zijn. Immers, wie wil er in een zakelijke omgeving wonen? Een wooncomplex te midden van kantoorgebouwen zal een negatieve invloed hebben op de waarde van de andere kantoorgebouwen.” Waar kun je verschrikkelijk boos om worden? “Boos maak ik me over het niet benutten van de prachtige binnenstad van Leiden. Jarenlang hebben conservatisme, stroperigheid, monumentencommissies en een totale onwil om in de periferie van de stad parkeergarages te bouwen, Leiden geremd in haar ontwikkeling. De situatie in de Breestraat is verontrustend. De Haarlemmerstraat is een simpele discount straat. De RijnGouwelijn is in Leiden tegengehouden door mensen die weliswaar vinden dat andere mensen beter met de trein kunnen gaan, maar een tramrail te dicht bij je huis in b.v. de professorenwijk kan echt niet. Voor mensen met een auto is de mooiste binnenstad van Nederland goed bereikbaar, als aan de rand van de binnenstad, bijvoorbeeld bij het oude belastingkantoor, grote parkeergarages worden aangelegd. Monumenten moeten geconserveerd worden maar de huidige regelgeving is lachwekkend. Ik ben een paar dagen in Milaan geweest. Hier kan je zien hoe commercie en monumenten hand in hand gaan en elkaar met respect behandelen.” Even een pauze en hij vervolgt: “Ik kan me ook verschrikkelijk boos maken om krakers, anoniem iemand z’n eigendom vernielen en nergens verhaal kunnen halen. Lijkt

mij heerlijk om hetzelfde recht bij het huis van een oud-kraker toe te passen!” Geleerden zeggen dat het prijsniveau van zowel huizen als bedrijfsobjecten eerst nog twintig procent moet zakken, alvorens de markt weer echt in beweging kan komen. Ben je het daarmee eens? “Nee! Het zal op korte termijn misschien nog een beetje dalen maar zeker geen twintig procent, welke geleerde roept dat? Op de lange termijn komt het terug op het oude niveau en een verdere toename daarvan. Grond en stenen blijven geld waard.” Waar vinden we Paul van der Plas als hij niet aan het werk is? “Ben veel aan het reizen en ik ben ook veel bij Quick Boys. Ik kan heerlijk genieten van mijn vrije tijd, zeker op de golfbaan. Ik vaar ook veel en speel graag bridge. Dit kan ook omdat we de juiste mensen in de winkel hebben, zoals Sander Zwaan in Leiden. Kan ook genieten van jonge talenten die bij me werken. Ik geniet van hun enthousiasme, het snel oppakken van kennis en vooral geniet ik van het feit dat ik hen kan begeleiden.” Hoe zie jij de rol van de banken in de huidige situatie? “Daar is al genoeg over gezegd en geschreven. De banken zijn op dit moment te star en stagneren daardoor de groei van de economie. We zitten gedeeltelijk door de banken in een vicieuze cirkel en de banken zijn aan zet.” Waar word je echt gelukkig van? “Van ontspannen leven, heerlijk om 6 uur ’s morgens op het strand wandelen. Niet teveel gezeik aan m’n kop en dat alles, zowel privé als zakelijk, lekker loopt. Ik ben echt een gelukkig mens!”

DE BEST VERZORGDE GOLFOPLEIDINGEN • Beginners • Gevorderden • Handicappers • Verschillende golfcursussen •

BEDRIJFS GOLFCURSUSSEN OP MAAT Swingline golfschool werkt alleen met gediplomeerde PGA professionals

Gevestigd in Warmond, Voorschoten, Wassenaar, Oegstgeest

Swingline golfschool Veerpolder 20 - 2361 KV Warmond Voor meer informatie tel.: 071 - 301 11 32 e-mail: info@swingline.nl - website: www.swingline.nl

LEIDEN INTOBUSINESS 45

VNO-NCW MILJOENENONTBIJT

“Er beuren hier rare dingen” “Er beuren hier rare dingen”, zo opende Jan Versteegh als dagvoorzitter het derde miljoenenontbijt van VNO-NCW Rijnland. Versteegh doelde hiermee op de stormachtige ontwikkelingen in Europa. “De eurocrisis, landen die failliet gaan en eilanden die opgekocht worden. Er beuren hier rare dingen.” TEKST GEORDIE KOOIMAN l FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL

“Hebben we nu een pensioenakkoord?” informeerde Jan Versteegh, voorzitter VNO-NCW Rijnland bij Meindert van den Berg, bestuursvoorzitter Abvakabo FNV. Zijn antwoord was weifelend. “Ja én Nee. In juni 2010 hadden we een akkoord. FNV heeft zich aan dat akkoord gecommitteerd, maar in de uitwerking wordt daar niet helemaal aan voldaan.” Van den Berg maakt zich sterk voor de lagere inkomcategorieën en de zware beroepen. Hij vreest voor de mensen die tot duizenden euro’s op hun pensioen gekort worden. “Minister Kamp moet nog met geld over de brug komen om het gat te dichten, maar waar dat geld nu precies vandaan moet komen is nog onduidelijk’, aldus Van den Berg. “Flauwekul”, reageerde de Leidse professor Kees Goudswaard. In zijn ogen is er wel degelijk een akkoord gesloten en hij vindt de koppeling aan de levensverwachting een sterk punt. “Het compenseren van zware beroepen is een slecht idee, want wat is een zwaar beroep? Als je dat gaat benoemen blijkt dat ongeveer zeventig procent van de werkgelegenheid hieronder valt.”Goudswaard gaf de aftrap van het miljoenenontbijt bij de Leidse Hogeschool met een uiteenzetting van de miljoenennota. Hij vond het opmerkelijk dat het VNO-NCW zich verheugd toonde met de miljoenennota, terwijl het bedrijfsleven geconfronteerd wordt met drie miljard lastenverzwaring. Goudswaard schetste dat de koopkracht gemiddeld redelijk evenwichtig is en dat de economie terugloopt, maar van recessie is nog geen sprake. Hij vroeg aandacht voor hervormingen op verschillende terreinen, waaronder het pensioenakkoord, de gezondheidszorg en de arbeidsmarkt en woningmarkt. “Vooral LEIDEN INTOBUSINESS 46

Rijnlandroute komt er “Ik ben blij dat de cijfers van de heer Goudswaard overeenkomen met die op mijn papiertje”, grapte minister Schultz van

kelijk gepland. Omdat nu ook de variant Churchill Avenue volwaardig wordt meegenomen in de onderzoeken is er sprake van enkele maanden vertraging. “Maar de Rijnlandroute komt er! Het is alleen belangrijk dat de onderzoeken volledig worden en de inspraakmomenten goed in het proces worden opgenomen.”

Infrastructuur en Milieu. Zij gaf aan dat de crisis in 2009 nog voornamelijk gevoeld werd door de overheid en het bedrijfsleven, maar dat in 2012 de gevolgen van de economische recessie ook voor de burgers voelbaar zal gaan worden. Toch is aan de bezuinigen niet te ontkomen. “In 2012 geeft Nederland zeventien miljard meer uit dan er binnenkomt. Daarnaast zijn wij aan rente op de staatsschuld al tien miljard kwijt.” Desondanks weet de minister wel geld vrij te maken voor infrastructuur, waaronder de Rijnlandroute. Er zal honderd miljoen meer geïnvesteerd worden dan aanvan-

Paneldiscussie Na het vertrek van de minister was het tijd voor een paneldiscussie tussen Marleen Barth, fractievoorzitter PvdA in de Eerste Kamer, de heer Paul van Maanen, lid van het bestuur van de Hogeschool Leiden, Huibrecht Bos, directeur MoveNext Latus en Meindert van den Berg. Een ondernemer uit de zaal vroeg zich af of Nederland het slechter deed dan de andere landen. Bos: “We doen het goed in vergelijking met andere landen, maar we zijn er nog lang niet. Om bij de echte top terug te komen, moeten we investeren. Dertig pro-

de arbeidsmarkt en woningmarkt zijn aan hervormingen toe. Helaas rust hier nog een politiek taboe op.”

cent kan bezuinigd worden, maar veertig procent moet worden geïnvesteerd.” Handen aan het bed Tijdens de paneldiscussie uitte Barth haar zorgen over de zorg. Zij benadrukt dat er forse efficiencyslagen gemaakt moeten worden. “In de zorg moeten mensen zo kort mogelijk op bed blijven, want thuis behandelen scheelt geld.” Toch ziet zij tot haar verbazing dat de PVV pleit voor een onduurzame aanpak met 12.000 extra handen aan het bed, maar dit wordt gefinancierd door te korten op de ambulante zorg.

“Het populistische voorstel van de PVV zorgt ervoor dat instellingen de bedden nu juist vasthouden in plaats van afstoten en dat is een dure aanpak.”

Langstudeerregeling Uit de miljoenennota blijkt dat het onderwijs nog even buitenschot blijft. Toch is de kans groot dat hier volgend jaar rake klappen gaan vallen. Volgend jaar wordt de langstudeerregeling ingevoerd. Studenten krijgen dan één jaar respijt voor een HBO studie van vier jaar. Als studenten er zes jaar over doen, moeten zij drieduizend euro extra betalen. In eerste instantie wordt de drieduizend euro gekort op het budget van de instellingen, het gevaar is dat als de student voortijdig stopt met studeren vanwege de langstudeerregeling, de Hogeschool 3000 euro mist op haar budget. “Het deugt niet dat er geen overgangsmaatregelen zijn voor studenten die studeren en nu geconfronteerd worden met een langstudeerregeling. De overheid moet dit invoeren voor nieuwe studenten en niet studenten hier achteraf mee confronteren”, aldus Van Maanen.

Het VNO-NCW Miljoenenontbijt in Leiden werd mede georganiseerd door KPMG, Van Lanschot Bankiers en TeekensKarstens. Er waren honderdvijftig ondernemers en relaties van VNO-NCW Rijnland aanwezig.

LEIDEN INTOBUSINESS 47

COLUMN

Van 18 tot 24 december is Leiden het kloppend hart van radiominnend Nederland. De 3 FM DJ’s slaan dit jaar hun ‘Glazen Huis’ op in Leiden. Gaat het Leidse bedrijfsleven massaal achteroverhangen of omarmen we het initiatief?

Het GLAZEN HUIS in Leiden - wie volgt?

TEKST THEO-WILLEM VAN LEEUWEN FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL THEO-WILLEM IS PARTNER BIJ ABCOR BV MERKEN- EN MODELLENBUREAU ABCOR IS GESPECIALISEERD IN GOODWILL BESCHERMING

Het Glazen huis en Serious Request Sinds 2004 organiseert 3FM Serious Request samen met het Rode Kruis een grote nationale inzamelingsactie. Het idee is simpel. 3 DJ’s laten zich opsluiten in een Glazen Studio en draaien op verzoek plaatjes voor geld. Tijdens die zes dagen eten de DJ’s niet en in de uitzendingen (die live zijn te volgen op radio, TV en internet) wordt aandacht gevraagd voor een groot “vergeten” probleem. Thema’s van de afgelopen jaren waren: vluchtelingen in Darfur, kindsoldaten in Congo, landmijnen, schoon drinkwater, de malaria mug en weeskinderen door Aids.

Binnenhalen van het Huis Het Glazen Huis is een fantastisch concept, waar Nederland massaal voor warm loopt. Niet gek dat diverse steden er van alles aan doen om deze actie binnen de gemeentegrenzen te halen. In 2009 was er een ware titanenstrijd tussen Leiden en Eindhoven. Imponerend was de wijze waarop Leiden massaal achter het initiatief ging staan, met als klap op de vuurpijl het Leidse strijdlied vertolkt door diverse groepen uit de stad. Al die energie was niet voor niets, want uiteindelijk leverde dit twee winnaars op. Het Glazen Huis koos in 2010 voor Eindhoven en voor Leiden in 2011. Moeders als steunpilaren Dit jaar wordt aandacht gevraagd voor de ruim 10 miljoen moeders in oorlogs- en conflictgebieden. Moeders die hun mannetje moeten staan als de wereld om het gezin instort. Moeders die soms niet alleen hun partner maar soms alles verliezen. Echter, deze moeders blijven “overleven” want als zij omvallen, valt alles om. Dit jaar wordt er geld ingezameld om deze vrouwen een basis te geven om voor de kinderen te zorgen. “This One’s for Mama. Help een moeder, red een gezin.” Wake-up call voor het bedrijfsleven Serious Request is een actie die gedragen wordt door de bevolking. Toch zou het mooi zijn als de actie wordt omarmd door het bedrijfsleven. Met de bezuinigingen is het niet te verwachten dat het bedrag door het rijk wordt verdubbeld. Dat maakt het moeilijker om de opbrengst van vorig jaar te overtreffen. Als bedrijfsleven kunnen we natuurlijk wel ons steentje hieraan bijdragen. Daarnaast is het natuurlijk een uitgelezen kans om Leiden op de kaart te zetten als een bruisende stad waar het goed zakendoen is. Slaapstad of stilte voor de storm? Het lijkt echter eerder of we in een slaapstad werken. Er zijn wel wat acties op touw gezet (vooral door verenigingen) maar vanuit het bedrijfsleven heerst er grote stilte. Laten we hopen dat dit de beruchte stilte voor de storm is. Zien eten, doet eten. Daarom onze oproep om bewust achter de actie te gaan staan. Hierbij onze aftrap. Met alle juristen binnen ons merkenkantoor hebben we besloten 5% van de gehele omzet in de periode 1-24 december te schenken aan het Glazen Huis. Als alleen de juridische kantoren het idee omarmen, zijn we al een stuk verder (er zijn namelijk heel wat advocatenkantoren in Leiden). Als het bedrijfsleven volgt, wordt het helemaal een spetterende eindspurt. Wie volgt!

LEIDEN INTOBUSINESS 48

REPORTAGE Leerproject ComOn van Hogeschool Leiden is een schot in de roos

‘Leerzaam, maar ook leuk’ In het afgelopen seizoen draaide op Hogeschool Leiden voor het eerst het project ComOn. Dit is het leerwerkbedrijf van de opleiding Communicatie, waarbij studenten als communicatiebedrijven opdrachten voor externe opdrachtgevers uitvoeren. Het doel van dit initiatief was om tweedejaarsstudenten, nog voordat zij in het derde jaar aan hun stage gaan beginnen, een realistische praktijksetting te bieden.

TEKST MARTIN HOEKSTRA FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL

Op die manier kunnen studenten voelen hoe het is om met externe opdrachtgevers te werken, hoe het is om een eigen communicatiebureau te hebben en hoe het is om een echte opdracht uit te voeren. “Het was een geweldig succes”, geeft Mark Eckhart, docent Commerciële Economie en Communicatie aan Hogeschool Leiden, aan. “Studenten, docenten en bedrijven waren erg enthousiast. Door studenten werd het Leidse publiek bekend met ‘Theatertafelen’ en ‘Moonlightshopping’. Het leefde enorm.” Het heeft ertoe geleid dat ComOn als vast onderdeel in het programma voor tweedejaarsstudenten is opgenomen. Het leerproject ComOn is opgezet door Hogeschool Leiden en Leiden Communicatiestad. “Het verbaasde ons dat er zoveel

mensen op communicatie afstudeerden, terwijl ze nog nooit een communicatiebureau van binnen hadden gezien”, legt Peter Duijvestein, directeur van Leiden Communicatiestad, uit. Een realistische praktijksetting zou de studenten in de juiste richting kunnen sturen.

Eigen bedrijfjes ComOn was opgesplitst in drie delen. In de eerste twee weken gingen de studenten alle Leidse communicatiebureaus af, met in het achterhoofd de vraag bij welk bureau ze zouden willen werken en wat voor rol ze zouden willen hebben. Bij elk LEIDEN INTOBUSINESS 49

bureau kregen de studenten een opdracht, zodat ze zelf ook een duidelijker beeld konden vormen waar hun talenten liggen. Na de eerste week werden groepjes van vijf tot zes personen gevormd. Geïnspireerd door de eerste week gingen de studenten aan de slag met hun eigen bedrijfjes. Wat voor bureau willen we zijn, welke positionering bedenken we voor ons bedrijf, waar staan we voor en wat doen we anders dan andere bureaus? Dat waren de vraagstukken waarover zij zich moesten buigen. “Op de vrijdag van de tweede week organiseerden we een soort communicatiemarkt”, vertelt Eckhart. Ieder groepje had een eigen, schitterend aangeklede communicatiestand en presenteerde zich aan docenten, belangstellenden en vooral opdrachtgevers. “Om ze een beetje te triggeren, hebben we die week ook via Twitter wat opdrachten weggegeven”, voegt Duijvestein toe. “Actieve studenten hadden soms binnen twee dagen al een opdracht. Studenten moeten zich actief opstellen en niet rustig afwachten tot er iets langskomt. Zo werkt het in de praktijk ook niet.” Het tweede blok bestond uit het geven van een communicatieadvies aan de externe opdrachtgever. Dit deel bestond uit weekopdrachten. In de eerste week stond de briefing op de agenda, de volgende week was de communicatie-audit onderwerp van gesprek. Eigenlijk alle stappen uit het echte leven waren onderverdeeld in weekopdrachten. Op maandag was er een hoorcollege. “Vanuit de opleiding vertelden wij precies wat de bedoeling was”, geeft Eckhart aan. “Daarna hadden we een gastdocent die dieper op een bepaald onderwerp inging. Dinsdag en woensdag waren er dan nog begeleidingsmomenten, op vrijdag volgde een eindpresentatie van de weekopdracht.” Onderscheidend Tijdens de derde cyclus vertaalden de studenten het communicatieadvies naar communicatieproducten. “Want anders blijft het alleen maar steken bij een leuk advies, belandt het in de onderste la en doet niemand er meer wat mee”, aldus Eckhart. “Ze moesten echt een communicatieproduct maken. Hoe kun je nou tekLEIDEN INTOBUSINESS 50

sten schrijven, websites en folders maken of een billboard realiseren? We hebben wel meerdere projecten op de hogeschool waarbij je een advies moet geven, maar het zelf maken van communicatieproducten was in mijn ogen onderscheidend voor dit project.” Voor opdrachtgevers kan het project van toegevoegde waarde zijn, meent Eckhart. “Behalve een frisse blik van jonge studenten die anders naar het vak kijken en nog out of the box kunnen denken, worden alle communicatieactiviteiten onder de loep genomen. De studenten doen een goed onderzoek, komen met ideeën hoe ze het beleid kunnen verbeteren en ontwikkelen diverse communicatieproducten.”

Josse Moers is een van de studenten die aan het project meedeed. Een verplicht leerproject waarbij studenten een eigen bureau opzetten en opdrachten moeten binnenhalen, dat leek hem wel interessant. Samen met drie andere studenten vormde hij The Word Factor, een bedrijf dat zich vooral richtte op bedrijfsjournalistiek. Bij Maters & Hermsen werd een opdracht binnengehaald. “Wij hadden het plan om een personeelsblad maken. Een personeelsblad maken voor een personeelsbladenmaker zagen we als een uitdaging. Met dat idee zijn we hard aan de slag gegaan.” De studenten kozen uiteindelijk niet voor een periodiek personeelsblad, maar voor een almanak,

een jaarboek. “Naarmate het einde van het project naderde, begonnen we ons af te vragen of het allemaal ging lukken. Na gesprekken met Maters & Hermsen werden nog heel wat teksten en illustraties veranderd, maar we hebben het gehaald; een almanak van ruim negentig pagina’s. Het waren lange weken en we maakten veel uren, maar we wilden onze opdracht ook goed uitvoeren.” Stage Moers en zijn team hebben bij Maters & Hermsen nog een eindpresentatie gehouden. Naast leuke reacties heeft Moers op zijn verzoek ook een stage bij het Leidse bedrijf bemachtigd. Hij is daar net mee begonnen. “Het gaat nu niet specifiek om

het maken een personeelsblad, maar echt alles uit het complete journalistieke veld. In het begin zullen het vooral kleine interviews en kleine teksten zijn, maar hopelijk wordt het op een gegeven moment ook wat groter.” Behalve een stageplek heeft ComOn Moers ook laten inzien wat hij het leukste vindt binnen het brede communicatievak. “ComOn heeft mijn voorkeur voor journalistiek werk bevestigd. Dat vind ik erg leuk om te doen.” Het succes is volgens Eckhart onder andere toe te schrijven aan het goede didactische model. Serieuze zaken werden afgewisseld met leuke dingen, zoals een rondvaarttocht door de Leidse grachten

‘Het was echt enorm inspirerend’ Als coördinator opleiding en ontwikkeling bij Maters & Hermsen kreeg Pjotr van Lenteren ook te maken een van de twee groepen studenten die bij Maters & Hermsen aan de slag gingen. Zijn taak was om te zorgen dat de studenten aan de gang bleven, de weg wisten te vinden en om hen wat over het vak te vertellen. “Ik heb ze gestimuleerd om te proberen de opdracht op ons niveau uit te voeren, wat bij deze groep ook behoorlijk geslaagd is.” Al meteen bij het begin had Van Lenteren door dat hij met een enthousiaste groep studenten te maken had. Zij zagen het als een uitdaging om voor Maters & Hermsen, een personeelsbladenmaker, nota bene een personeelsblad te maken. “Dat vond ik wel een gewaagd plan. Ik heb ze verteld dat we intern veel via intranet communiceren. Dat is er dagelijks. Wat kun je daar nou nog op papier aan toevoegen?” Jaarboek De studenten stelden voor een almanak te maken; een jaarboek met de hoogteen dieptepunten. Iets wat je kunt bewaren. “Dat vond ik het sterkste eraan. Personeelsbladen gaan op een gegeven moment toch bij het oud papier, deze almanak zet je in de kast en kun je later nog eens openslaan om te zien wie hier in 2010 werkten, wat er toen speelde en wie de werknemer van het jaar 2010 was.” Voor studenten is het een geweldig project, meent Van Lenteren, want ze komen op een leuke manier in aanraking met het bedrijfsleven. Wat gebeurt daar nou echt in de praktijk? “Hogeschool Leiden moet vooral doorgaan met het project. Wij zouden er in een volgende ronde ook weer positief tegenover staan om mee te doen. Ik denk niet dat we dan weer twee groepen nemen, want dat was eigenlijk wat te veel. Het is echt een investering en je moet daar ook wel in geloven. Wij doen graag dingen voor Leiden en voor het onderwijs. We vertellen graag over ons vak en daarom doen we het.” Hoogtepunten Van Lenteren heeft genoten van de hele sfeer tijdens het project. Het werken op de vloer, maar ook de rondvaart door de stad met alle studenten en bedrijven. “Dan merk je wel wat dat bij studenten doet. We hebben veel voor elkaar gedaan, ook veel last minute, en dat had zijn charme. Als het project de volgende keer veel strakker wordt georganiseerd, zul je zien dat er minder sfeer is”, waarschuwt Van Lenteren.”Voor mij was het een van de hoogtepunten uit mijn twaalf jaar bij Maters & Hermsen. Echt enorm inspirerend. Ik hoop dat andere bedrijven dat ook gaan ervaren.”

aan het eind van de rit. “Ons uitgangspunt was om het programma inhoudelijk en didactisch goed te krijgen. Vervolgens hebben we gekeken hoe we er ook echt een leuk programma van konden maken. Tegenwoordig wil iedereen het leuk maken voor de studenten. Men bedenkt veel toeters en bellen, zonder dat er naar de serieuze inhoud wordt gekeken. ComOn heeft echt naar een combinatie gezocht. De studenten leren veel, maar het moet ook

leuk zijn.” Een ander sterk punt was dat de studenten de theorie meteen konden toepassen in de dagelijkse praktijk. “De bijdrage van de externe opdrachtgevers die belangeloos meewerkten aan ComOn, mogen we zeker niet vergeten”, stelt Eckhart. “Maar ik denk dat de combinatie van alle betrokken partijen tot het succes van ComOn heeft geleid. Een zeer enthousiaste groep studenten, docent

Geïnteresseerde bedrijven die een bijdrage willen leveren aan ComOn, kunnen contact opnemen met: Mark Eckhart T 06 - 4813 3860 E eckhart.m@hsleiden.nl Peter Duijvestein T 071 - 516 20 51 E pd@leidencommunicatiestad.nl Hogeschool Leiden Zernikedreef 11 2333 CK Leiden T 071 -518 88 00 E info@hsleiden.nl I www.hsleiden.nl

en gastdocent, de bedrijven en natuurlijk Leiden Communicatiestad.” Vrijheid Wat Moers vooral aansprak, was de vrijheid die hij kreeg om een eigen opdracht zo goed mogelijk uit te voeren. “In tegenstelling tot vorige projecten, waar je vaak nog veel begeleiding bij had en bepaalde zaken vooraf al geregeld waren, mochten we nu alles zelf regelen. Een bureau opzetten, nadenken over je bedrijfsfilosofie, een opdracht binnenhalen en die zo goed mogelijk uitvoeren; dat stimuleert je om er echt voor te gaan.” Eckhart verwacht dit jaar een verdiepingsslag te maken. “We hebben veel dingen uitgeprobeerd. Sommige elementen kunnen we nog beter doen.” Zo denkt hij erover om bij de gastcolleges een subopdracht te geven, die weer kan worden teruggekoppeld naar de gastdocent. Workshops behoren ook tot de mogelijkheden. “Ik vind dat we de nieuwe media component moeten uitbreiden. We hebben daar een gastles van anderhalf uur over gehad, maar eigenlijk zou je daarmee een hele week aan de slag moeten.” LEIDEN INTOBUSINESS 51

We moeten bezuinigen Verduurzaming van de bedrijfsvoering, dat is het antwoord op de uitdagingen van een budgettair benauwd klimaat. Hoog tijd om randvoorwaarden te scheppen, zodat inspirerend resultaat zich ontwikkelt tot een vaste werkgewoonte. Om cultuurprocedures te bevorderen, waardoor er energie ontstaat. Wees zuinig op wat u kan. Bel voor meer informatie 071 - 301 28 41.

Resultaat voorop dus mens centraal

www.ciep.nl

DEUTSCHE BANK

Deutsche Bank Hollands Midden blijft in Lisse en is nu nog meer zichtbaar! In haar nieuwe Regio Hollands Midden, heeft Deutsche Bank ervoor gekozen op de huidige locatie aan de Heereweg in Lisse te blijven. “Juist voor onze zakelijke relaties is het een goed bereikbare locatie. We zitten letterlijk middenin het marktgebied en Deutsche Bank is zeer tevreden deze zichtbare uitvalsbasis te hebben”, vertelt Regiodirecteur Martine Engel. TEKST PR DEUTSCHE BANK l FOTOGRAFIE MARCEL VERHEGGEN

Door de plaatsing van het markante Deutsche Bank logo op het pand zijn we nu ook meer herkenbaar. Vanaf volgend jaar wordt Deutsche Bank alleen maar zichtbaarder. In het derde kwartaal van volgend jaar werkt Deutsche Bank op het speciaal voor haar ontwikkelde IT platform en zullen klanten volop van de kracht en mogelijkheden van Deutsche Bank kunnen profiteren. “Nu al bieden we onze eigen rente- en valutaproducten aan. De positieve ervaringen daarmee, sterken mij en alle medewerkers in de overtuiging dat klanten die in het verleden tevreden waren over hun bank, na alle veranderingen nog tevredener zullen zijn”, aldus Martine. “De bevestiging dat Lisse een belangrijke uitvalsbasis is voor het gebied met daarin tevens, Hoofddorp/Haarlemmermeer, Aalsmeer en Leiden is een mijlpaal voor zowel onze klanten als medewerkers. Het is een duidelijk bewijs van de aanwezigheid van Deutsche Bank in Nederland en haar belofte van Nederland haar tweede thuismarkt te willen maken. Voor medewerkers markeert het de start van een tijdperk waarin we naast in de werkwijze en mentaliteit nu ook visueel de Deutsche Bank uitstraling krijgen. Deutsche Bank laat zich zien in Hollands Midden!” Deutsche Bank Hollands Midden Heereweg 333A 2161 BL Lisse T 06 - 229 100 74 E martine.engel@deutsche-bank.nl I www.deutschebank.nl

Peter Baltus

Peter Smit

Martine Engel

Marc Grijsen

Thijs Breuer

Ton van Zonneveld

Jeroen van der Zon LEIDEN INTOBUSINESS 53

REPORTAGE REPORTAGE Hidalgo levert maatwerk Hidalgo levert maatwerk

Tassen Tassen in alle in alle soorten,maten matenenenkleuren kleuren soorten,

Rutger Blommers (l) en Leo Hooijmans Rutger Blommers (l) en Leo Hooijmans

De buitenkant van het pand van Hidalgo, aan de Zoetermeerse Platinastraat, geeft weinig prijs. Maar de De buitenkant het pand Hidalgo, de Zoetermeerse geeftgrote weinig prijs.en Maar de showroomvan binnen des tevan meer: tassenaan in alle soorten, matenPlatinastraat, en kleuren, van merken multinationals, showroom binnen des te meer: tasseneen in alle soorten, maten en kleuren, van grote staan hier uitgestald. Ze geven beeld waar de fabrikant/groothandel meemerken bezig isenenmultinationals, wat er allemaal mogelijk is. staan hier uitgestald. Ze geven een beeld waar de fabrikant/groothandel mee bezig is en wat er allemaal mogelijk is. TEKST MARTIN HOEKSTRA l FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL

TEKST MARTIN HOEKSTRA l FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL

stelt Rutger. “Wij doen hier alles in huis en op een paar tassen op tafel. “Deze modelHidalgo, dat sinds 1990 bestaat, heeft zich sturen“Wij de fabriek in China staan vast, kunt modelzelf de kleuren gespecialiseerd in bestaat, tassen. In de beginjastelt Rutger. doen hier alles invanaf huishier en aan. op eenlen paar tassen opmaar tafel.je“Deze Hidalgo, dat sinds 1990 heeft zich Een leuke en creatieve business.” bepalen, of je je welkunt of geen logokleuren wilt, hoe sturen je ren warenindit alleenInmaar promotionele len staan de fabriek in China vanaf hier aan. vast, maar zelf de gespecialiseerd tassen. de beginjade of zijkant hebben. ookjemaat-Een leuke en creatieve business.” tassen, heeft Hidalgo een bepalen, je welwilt of geen logoDit wilt,is hoe ren waren ditmaar alleensinds maar2005 promotionele Rutger en Leo hebben nog een tip voor werk, maar dat kan heel snel gerealiseerd strategische alliantie met de Rongfeng tasde zijkant wilt hebben. Dit is ook maattassen, maar sinds 2005 heeft Hidalgo een bedrijven. “Kom dit gerealiseerd in Europa doen,Rutgerregionale senfabriek in het van China. en Leo hebben nog een tip eens voorlangs in werk, worden. maar datOmdat kan heelwesnel strategische alliantie metzuiden de Rongfeng tas- Deze onze showroom en laat verrassen kunnen weken leveren.”regionale fabriek, diezuiden aandelen het bedrijf bedrijven. “Kom eensjelangs in door Omdatwewebinnen dit in vier Europa doen, senfabriek in het vaninChina. Dezeheeft,worden. de vele mogelijkheden. Als jedoor iets met kon veel in meer Leoheeft, Hooijmans onze showroom en laat je verrassen kunnen we binnen vier weken leveren.” fabriek, dieechter aandelen het aan. bedrijf wilt, laat ons meedenken. Dat gaat niet op voor het maatwerk in de veletassen en Rutger Blommers, dieHooijmans het bedrijf in mogelijkheden. Alsdan je iets met kon echter veel meer aan. Leo Bovendien doe je dan ook nog eens China, maar dat is ook geen standaard 2004 van de oude eigenaar overnamen, tassen wilt, laat ons dan meedenken. Dat gaat niet op voor het maatwerk in en Rutger Blommers, die het bedrijf in rechtstreeks zaken het leuk om eenBovendien zagen enormeigenaar veel kansen liggen, waardoor doe je dan ookmet nog China.” eens China,werk. maar “Klanten dat is ookvinden geen standaard 2004 van de oude overnamen, in eenhettasleuk te doen in plaats rechtstreeks zaken met China.” bedrijf graden is gedraaid. “Klanten vinden om een zagenhet enorm veel180 kansen liggen, waardoor werk. kerstpakket Hidalgo van inineen aan. Als een kerstpakket eendoos”, tas tegeeft doenLeo in plaats het bedrijf 180 graden is gedraaid. Platinastraat 52, 2718 RZ Zoetermeer klant een eigen idee heeft of de identiteit “Onze specialiteit is tassen op maat maken”, Hidalgo van in een doos”, geeft Leo aan. Als een T 07952, - 331 33 Zoetermeer van zijn bedrijf in een tas terug wil zien, legt Leo uit. “Iemand komt met een idee Platinastraat 271801RZ “Onze specialiteit is tassen op maat maken”, klant een eigen idee heeft of de identiteit info@hidalgo.nl danbedrijf is hij in bijeen Hidalgo aanwil hetzien, juiste adres. of een danmet kunnen wij dat van zijn T 079E- 331 01 33 tas terug legt Leo uit. ontwerp “Iemand en komt een idee I www.hidalgo.nl bedrijven realiseren”, stylen leveren.” E info@hidalgo.nl hij bij Hidalgo aan kunnen het juisteditadres. of eenhelemaal ontwerp en danen kunnen wij Rutger dat wijstdan is “Weinig “Weinig bedrijven kunnen dit realiseren”, I www.hidalgo.nl helemaal stylen en leveren.” Rutger wijst

LEIDEN INTOBUSINESS 54 LEIDEN INTOBUSINESS 54

REPORTAGE REPORTAGE

Leiden blij met de komst van het Glazen Huis Leiden blij met de komst van het Glazen Huis

‘Het wordt een hele ‘Het wordt een hele

bijzondere week!’ bijzondere week!’ 3FM Serious Request is een jaarlijkse geldinzamelingsactie voor het Rode Kruis. Dj’s van radiozender 3FM worden 3FM Serious Request is een jaarlijkse geldinzamelingsactie voor het Rodebetaling Kruis. Dj’s van zij radiozender 3FM worden zes dagen lang zonder eten in het Glazen Huis opgesloten. Tegen draaien verzoeknummers. Buiten de zes dagen langerzonder in hetNederlanders Glazen Huisinopgesloten. draaien verzoeknummers. Buiten de aan het dj’s zijn altijd eten bekende het GlazenTegen Huis betaling te gast om op diezij manier hun steentje bij te dragen dj’s zijn er altijd Nederlanders in het Glazen Huis gastheer te gast omvoor op die drageninaan goede doel.bekende Van 18 tot en met 24 december is Leiden het manier Glazen hun Huis,steentje dat opbij eenteponton hethet water goede bij doel. Van 18 tot en met 24 december is Leiden gastheer voor het Glazen Huis, dat op een ponton in het water de Beestenmarkt komt te liggen. “Het wordt een hele bijzondere week!”, voorspelt burgemeester Henri Lenferink. bij de Beestenmarkt komt te liggen. “Het wordt een hele bijzondere week!”, voorspelt burgemeester Henri Lenferink. TEKST MARTIN HOEKSTRA l FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL

TEKST MARTIN HOEKSTRA l FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL LEIDEN INTOBUSINESS 55 LEIDEN INTOBUSINESS 55

In de afgelopen jaren is het Glazen Huis In de afgelopen jaren is het Glazen Huis uitgegroeid tot een groot evenement dat uitgegroeid tot een groot evenement veel bezoekers trekt. “Steden vinden dat het veel bezoekers trekt. “Steden vinden over het algemeen leuk om grote eve-het over het algemeen om groteweet evenementen in de stadleuk te hebben”, nementen in“Wij de stad weet3FM Lenferink. zijnteerhebben”, trots op dat Lenferink. “Wij zijn er trots op dat 3FM voor Leiden heeft gekozen!” voor Leiden heeft gekozen!” Verbinden Verbinden 3FM Serious Request vraagt met de actie 3FM Serious vraagt actie aandacht voorRequest een stille ramp.met Dede actie zet aandacht voor een stille ramp. De actie zich dit jaar in voor moeders die geraaktzet zich door dit jaar voor moeders dieGlazen geraakt zijn de in oorlog. Omdat het zijn door de oorlog. Omdat het Glazen Huis in Leiden staat, zal er veel aandacht Huis de in stad Leiden zal er veel aandacht voor zijn.staat, Lenferink heeft in voor de stad zijn. Lenferink heeft de afgelopen periode gemerkt dat in veel de afgelopenzich periode gemerkt dat veel organisaties aan het evenement willen organisatiesenzich aan acties het evenement willen verbinden allerlei aan het planverbinden en allerlei acties aan het plannen zijn om meer geld in te zamelen voor nengoede zijn om meer geld in teheeft zamelen voor het doel. “Misschien het wel het goede doel. “Misschien heeft het wel

Ontdek Ontdek Leiden Leiden via via de de mobiel mobiel Leiden Marketing biedt sinds kort Leiden Marketing sindsviakort de mogelijkheid ombiedt Leiden de de mogelijkheid om Leiden via de mobiele telefoon te ontdekken. De mobiele telefoon te ontdekken. De informatie is te downloaden via de informatie is te downloaden de mobiele website m.leiden.nl. via Gebruimobiele website m.leiden.nl. Gebruikers van een iPhone of een smartpkers van een iPhone een smartphone kunnen de Appofdownloaden. hone kunnen de App downloaden. Via de site of de App zijn locaties op Viazoeken de siteen of krijgen de App gebruikers zijn locatiesin-op te te zoeken en krijgen gebruikers in- in formatie over alle evenementen die formatie over alle evenementen die de stad spelen. Ook leuke winkeltjes,in de stad spelen. Ookmusea, leuke theater, winkeltjes, restaurants, cafés, restaurants, cafés, musea, theater, bioscopen, hotels, rondvaarttochten bioscopen, hotels, rondvaarttochten en parkeergelegenheid zijn op deze en parkeergelegenheid zijn optoerisdeze manier snel te vinden. Naast manier snel te vinden. Naast toeristische wetenswaardigheden geeft de tische geeft de site ookwetenswaardigheden praktische informatie weer. site ook praktische informatie weer. Zo kun je bijvoorbeeld de dichtstbijZo kunhuisartsenpost je bijvoorbeeldachterhalen. de dichtstbijzijnde zijnde huisartsenpost achterhalen. “Dit is een handige tool voor al “Ditmensen is een handige tool voor die die straks naar dealstad die mensen die straks naar de stad komen, niet alleen in december als komen, niet alleen in december het Glazen Huis hier staat”, steltals het Glazen “Daar Huis hier stelt Lenferink. zijnstaat”, we best trots Lenferink. “Daar zijn we best trots op. Het is een prima initiatief omdat op.erHet eenondernemers prima initiatief je ookisalle eenomdat plek je er ook alle ondernemers een plek kunt geven.” kunt geven.” LEIDEN INTOBUSINESS 56 LEIDEN INTOBUSINESS 56

te maken met het feit dat wij een langere te maken met het feit dat wijLeiden een langere voorbereidingstijd hebben.” was voorbereidingstijd hebben.” Leiden immers in de running voor 2010. Dewas keuze immers running voor 2010. De keuze viel toeninopdeEindhoven, maar tegelijkerviel werd toen op Eindhoven, maar tegelijkertijd Leiden aangewezen als gastheer tijd werd Leiden aangewezen als om gastheer voor 2011. “Het evenement helpt menvoor 2011. “Het evenement helpt om mensen in de stad samen te laten werken voor sen in de stad samen te laten werken voor dat goede doel. Allerlei partijen willen dat goede doel. Allerlei partijen willenten acties organiseren die geld opbrengen acties organiseren die geld opbrengen ten behoeve van het 3FM Serious Request.” behoeve van het 3FM Serious Request.” Studentenorganisaties, verenigingen, ze Studentenorganisaties, verenigingen, ze zijn er allemaal mee bezig. Ook kinderen zijn er allemaal mee bezig. Ook kinderen organiseren acties om geld op te halen organiseren acties omEen geldmeisje op te heeft halen voor het goede doel. voorplan het opgevat goede doel. meisje het om Een samen met heeft een paar het plan opgevat om samen met eenenpaar vriendinnetjes een cd op te nemen die vriendinnetjes een cdaan op tete nemen aan de burgemeester bieden.en Zodie is aan de burgemeester aan tevan bieden. Zo is ook bekend dat leerlingen een lagere ook bekend van eenvan lagere school bezig dat zijnleerlingen met het maken een school bezig zijn met het maken van historische film. De opbrengst van dieeen film. het De Glazen opbrengst van“Dat die fihistorische lm is ook voor Huis. fiontwikkelen lm is ook voor het Glazen Huis. “Dat van al die initiatieven is juist ontwikkelen van Lenferink. al die initiatieven is juist het leuke”, vindt “Daarmee het leuke”, vindt Lenferink. “Daarmee verbind je het goede doel ook aan de stad. verbind het goede ook aan en de de stad. Dat was jeeigenlijk bij doel het bidbook Dat was eigenlijk bij het bidbook en de competitie ook al het geval. Er was toen competitie ook al in hetdegeval. Erallerlei was toen heel veel reuring stad en parheel veel reuring in de stad en allerlei partijen wilden zich inzetten om het Glazen tijen wilden zich inzetten om het Glazen Huis naar Leiden te halen.” Huis naar Leiden te halen.” Afgevaardigden van Leiden Marketing en Afgevaardigden van zijn Leiden Marketing en de gemeente Leiden vorig jaar bij het de gemeente Leiden zijn vorig jaar bij het Glazen Huis in Eindhoven geweest. Ook Glazen Huis in met Eindhoven geweest. Ook is er gesproken andere steden waar is erGlazen gesproken andere steden waar het Huismet al eens heeft gestaan. het Glazen Huis al eens heeft gestaan. “Daar hebben we veel aan gehad. Elke “Daar hebben weanders veel aan Elke stad is toch weer engehad. het evenement stad is toch weer anders en het evenement is elke keer weer groter dan je denkt. Dat is elke keerlangere weer groter dan je denkt. hebDat we nu een voorbereidingstijd we nu een langere voorbereidingstijd hebben gekregen, is een groot voordeel. Door ben gekregen, is een groot voordeel. Door het ontbreken van echt grote pleinen in de het ontbreken van echt van grotegrote pleinen in de stad, is het organiseren evenestad, is het organiseren van grote evenementen in onze stad lastig. Dan is het juist menten onze stadextra lastig.tijd Dan is het juist wel goedindat je wat hebt.” wel goed dat je wat extra tijd hebt.” Lenferink ziet het gastheerschap als een Lenferink ziet een uitgelezen kanshet omgastheerschap Leiden op de als kaart uitgelezen kans om Leiden op de kaart te zetten. “Omdat er zoveel mensen van te zetten. er zoveel mensen van heinde en“Omdat verre komen en het programma heinde en verre komen en hetis,programma dagenlang elke dag op 3FM krijgt dagenlang elke dag op 3FM krijgt Leiden veel aandacht. Dat is is, natuurlijk Leiden veel aandacht. Dat is natuurlijk prachtig.” Problemen met de infrastrucprachtig.” Problemen metniet. de infrastructuur verwacht Lenferink Het tuur verwacht Lenferink niet. grootste deel van de doelgroep Het zal met het grootste deel van de doelgroep zalhet metstahet openbaar vervoer komen. “Vanaf openbaar vervoer komen. “Vanaf het station loop je zo naar de Beestenmarkt toe.” tion loop je zo naar de Beestenmarkt toe.”

Veiligheid Veiligheid Het spreekt voor zich dat de gemeente Het spreekt voor zich de gemeente ook nadrukkelijk heeftdat nagedacht over ook nadrukkelijk heeft nagedacht over veiligheid. Er zijn de laatste jaren wel veiligheid. Er zijn de laatste jaren wel wat evenementen uitgelopen op drama’s wat evenementen uitgelopen drama’s met veel slachtoffers, zoals in op Düsseldorf. met veel slachtoffers, zoals in Düsseldorf. “Veiligheid is altijd een issue als er grote “Veiligheid is altijdtegelijkertijd een issue alsop er de grote aantallen mensen been aantallen mensen tegelijkertijd op de been zijn. Maar we hebben steeds meer ervazijn. Maar we hebben steeds meer ervaring hoe we daarmee om moeten gaan, ring hoe we daarmee om moeten gaan, bijvoorbeeld rond 3 oktober. De stad is bijvoorbeeld rond 3 oktober. De stad is groot genoeg om al die mensen te herbergrootmaar genoeg om al dieniet mensen te herbergen, ze moeten allemaal op één gen, maar ze moeten niet allemaal op kern, één kluitje gaan staan. Dat is eigenlijk de kluitje gaan staan. Dat is eigenlijk de kern, dus zorg dat het een beetje gespreid wordt. dus het zorgecht dattehetdruk een wordt, beetje gespreid wordt. Als moeten we Als het echt te druk wordt, moeten we iets met toegangsdosering doen. Je weet iets met toegangsdosering Je weet van tevoren natuurlijk nietdoen. helemaal waar van tevoren natuurlijk niet helemaal waar je aan begint, maar op het moment dat je je aan begint, maar op het moment dat je

Hulp Hulp aan aan oorlogmoeders oorlogmoeders Met 3FM Serious Request vragen de Metvan 3FMhetSerious de dj’s GlazenRequest Huis opvragen de Beestendj’s vantehet Glazen Huis op deaandacht Beestenmarkt Leiden in december markt te Leiden in december aandacht voor moeders die zijn beschadigd door voor moeders dieicten. zijn beschadigd door die oorlogen en conﬂ Een stille ramp oorlogen en conﬂ icten. Een stille ramp die mondiaal meer dan tien miljoen vrouwen mondiaal meer dan tien miljoen vrouwen raakt. Veel vrouwen in deze gebieden raakt. Veel in deze hebben hunvrouwen man verloren engebieden staan er hebben hun man verloren staan er alleen voor. Zij moeten de en kinderen alleen voor. Zij moeten de kinderen opvoeden en de kost verdienen. Het komt opvoeden en de kost verdienen. Het komt

geregeld voor dat deze vrouwen met hun geregeld voor vluchten, dat deze vrouwen met hun gezin moeten geconfronteerd gezin moeten vluchten, geconfronteerd worden met verlies of worden misbruikt. worden met verlies of worden misbruikt.

zo’n groot evenement wil huisvesten, moet zo’n evenement wil huisvesten, je er groot rekening mee houden dat er ook moet je er rekening mee houden er ook maatschappelijke kosten aandatvastzitten. maatschappelijke kosten aan vastzitten. Dat is onvermijdelijk. Maar die kosten Dat is onvermijdelijk. diewaren kostenwe dragen we graag, wantMaar anders dragen we graag, want anders waren we er niet aan begonnen.” er niet aan begonnen.”

Leiden Marketing zet zich in om mensen Leiden Marketing zet met zichLeiden in om mensen op een andere manier kennis op een andere manier met Leiden te laten maken. Leiden noemt zichkennis de stad te laten maken. Leiden zichmensen de stad van ontdekkingen. “Alsnoemt er zoveel van buiten ontdekkingen. zoveel mensen van komen, is“Als heternatuurlijk erg van buiten komen, is het natuurlijk erg leuk als ze de stad ook een beetje ontdekleuk als ze de stad ook een beetje ontdekken. We merken het zo vaak. Als we ken. Wevan merken hetmee zo vaak. we mensen buiten de stadAls innemen, mensen van buiten mee de stad innemen, dan staan ze telkens weer verbaasd over dan staan zestad.” telkens weer verbaasd over onze mooie onze mooie stad.”

Lenferink verwacht dat de drukte in de Lenferink verwacht dat de tot drukte in de stad zich niet zal beperken de Beestenstad zich zal beperken tot deHuis. Beestenmarkt en niet het drijvende Glazen markt en het drijvende Glazen Huis. Ook elders in de stad worden activiteiten Ook elders in de“Ikstad activiteiten georganiseerd. benworden er zeker van dat georganiseerd. “Ik ben er zeker de mensen ook in de rest van de van staddat gaan de mensen ook in de rest van de gaan kijken wat daar allemaal te doenstad is. Het kijken gewoon wat daareen allemaal te doenweek; is. Het wordt fantastische wordt gewoon een fantastische week; Leiden is er klaar voor!” Leiden is er klaar voor!”

Het Rode Kruis biedt deze moeders onHet Rodevoedsel, Kruis biedt deze moedersenonderdak, gezondheidszorg psyderdak, voedsel, gezondheidszorg en psychologische hulp om hun oorlogstrauma’s chologische hulp om hun oorlogstrauma’s (gedeeltelijk) te verwerken. Daarnaast (gedeeltelijk) te verwerken. Daarnaast leert het Rode Kruis de moeders om zelf leert het Rode Kruis de moeders om zelf voor hun bestaan te zorgen door middel voor hun bestaan te zorgen door middel

Bestemmingsplan Bestemmingsplan Niet iedereen is positief. Zo is Paul GroeNietvan iedereen is positief. Zo isniet Paul Groenen Rederij Rembrandt gelukkig nen van Rederij Rembrandt gelukkig met de locatie van het Glazenniet Huis. De gemet de locatie van het Glazen Huis. meente is met de reder in gesprek omDehetgemeente is met de reder in gesprek om het

van opleidingen. Iedereen kan het Rode van opleidingen. kan steunen: het Rode Kruis tijdens het Iedereen Glazen Huis Kruisintijdens Glazen steunen: kom grotenhet getale naarHuis Leiden, zet zelf kom in groten getale naar Leiden, zet zelf een actie op en vraag de dj’s in het Glazen een actie op en vraag de dj’s in het Glazen Huis om een plaatje te draaien. Huis om een plaatje te draaien. Vorig jaar stond het Glazen Huis in Vorig jaar stond het Glazen Huisvan in Eindhoven. De totale opbrengst Eindhoven. De totale opbrengst van alle activiteiten bedroeg maar liefst alle activiteiten bedroeg maar liefst €7.135.707,-. €7.135.707,-.

probleem op te lossen. Sinds anderhalf jaar probleem op te lossen. jaar is het noodzakelijk datSinds als eenanderhalf plein of het is het noodzakelijk dat als een plein of het water voor evenementen wordt gebruikt, water voorbestemmingsplan evenementen wordt dit in het moetgebruikt, worden dit in het bestemmingsplan moet worden opgenomen. “Als er iets bijzonders was, opgenomen. “Als er iets bijzonders was,was organiseerde je dat op een plek die vrij organiseerde je dat op een plek die vrij was in de stad, zoals pleinen of grote parkeerin de stad, zoals pleinen of grote parkeerplaatsen. Tegenwoordig moet dat dus in plaatsen. Tegenwoordig moet opgenomen. dat dus in het bestemmingsplan worden het bestemmingsplan Overal in Nederland isworden men nuopgenomen. bezig om te Overal in Nederland is men nu bezig kijken of die bestemmingsplannen nietom herte kijken of die bestemmingsplannen niet her en der moeten worden gerepareerd.” Lenen der moeten worden gerepareerd.” Lenferink weet dat zoiets niet van de ene op de ferink weet zoiets niet detijd. ene “Wij op de andere dag isdat geregeld. Hetvan kost andere dag is geregeld. Hetom kost “Wij moeten ermee aan de slag dietijd. aanpasmoeten ermee aan de slag om die aanpassing in het bestemmingsplan te realiseren.” sing in het bestemmingsplan te realiseren.” LEIDEN INTOBUSINESS 57 LEIDEN INTOBUSINESS 57

LEIDEN CULINAIR Nieuwe formule Leiden Culinair schot in de roos

Vertrouwd culinair festival na 25 jaar nog altijd springlevend

Een aangepaste formule, intensieve samenwerking met de Lakenfeesten en een grote rol voor horecaopleider ROC Leiden. Het was geen ‘business as usual’ bij het vijfde lustrum van Leiden Culinair. De 25e editie van het op één na oudste eetfestijn van Nederland werd evengoed een groot succes. FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL

Het was een spannend jaar voor de organisatie van Leiden Culinair. De keuze om het concept van het festival aan te passen pakte goed uit. Het proeven staat weer centraal, zo bleek afgelopen juni op de Garenmarkt. Zestien restaurants serveerden hun gerechten, elk vanuit een eigen uitgiftepunt aan de randen van één centraal plein. Deze opzet werd mogelijk gemaakt door één van de hoofdsponsors LEIDEN INTOBUSINESS 58

van het festival, het Noordwijkse Verver standbouw & events. Onder deelnemers zowel vertrouwde gezichten (’t Fust, Buddahs, Brasserie Streeder) als nieuwe namen (Asian Palace, Intenz dineren en Chique). Het bleek een schot in de roos, zowel voor de gasten als voor de deelnemers. Bezoekers genoten van een keur aan gerechten, met een maximaal bedrag van € 7,50 vriendelijk geprijsd. Leerlingen van

de horeca opleiding van het ROC Leiden deden vier dagen lang ervaring op, een geslaagd experiment én een goede gelegenheid voor restaurateurs om een indruk te krijgen van de nieuwe lichting die in hun sector binnenkort op de arbeidsmarkt komt. De jury, dit jaar onder leiding van hoofdredacteur Edine Russel van culi-

nair magazine ELLE Eten, maakte op donderdagavond haar ronde over het plein. Zij deelde vier eervolle vermeldingen uit, aan Niven Basics, restaurant Kitch&, aan het vernieuwde City Hall en aan Brasserie De Poort. De keuze voor het beste restaurant viel op Restaurant Dartel. Chef-kok Norbert van Dartel nam trots de wisselbeker in ontvangst.

De samenwerking met de Leidse Lakenfeesten werd in 2011 geïntensiveerd. Beide organisaties boden sponsors de mogelijkheid van gezamenlijke sponsorpakketten. Ook het programmaboekje werd gecombineerd, in de vorm van een glossy magazine. Veel sponsors zagen in het festival een goede gelegenheid hun relaties te ontvangen, in de speciaal daartoe door Nieuwenburg Sfeer ingerichte hospitality

ruimte. Onder andere Rabobank, Van Zessen Klaar, Van Oerle Nettpro, Drankengroothandel Boonekamp én de gemeente Leiden maakten hiervan gebruik. Eind oktober ontvangt het bestuur van het festival in Stadscafé Van der Werff de sponsors en deelnemers om nog eens terug te kijken op een geslaagd evenement en alvast met een schuin oog te kijken naar de editie van 2012. LEIDEN INTOBUSINESS 59

- advertentie -

U wilt de dag toch zeker fris beginnen?

Admiraal Banckertweg 30, 2315 SR, Leiden Tel: 071 5232308 - Fax: 071 5234574 info@oerle-nettpro.nl - www.oerle-nettpro.nl

auto

schade? Wij Weten het mooi gemaakt!

kijk op onze Website voor alle mogelijkheden

www.denelzen.nl

AutoLeaseTeam Verrassend Vertrouwd!

WWW.AUTOLEASETEAM.NL

den haag 路 leiden 路 zoetermeer

COLUMN

Talentmanagement een nieuwe HR-hype? Kwaliteit van mensen is voorwaardelijk voor prestaties. Zijn daar alleen talenten voor nodig? En hoe hiermee om te gaan?

Manage talent, focus op begeleiding

Veel organisaties geven structuur aan het verzamelen van talent of talentvolle kanjers. De traditionele ‘klasjes’ bestaan nog steeds, soms voorzien van trendy-namen waarbij ‘high potentials’ het meest gebruikt. Voldoet dit ook aan de wensen van de Y-generatie en de in de hedendaagse digitale wereld geboren Z-generatie? Zijn niet juist zij diegenen die opereren en leven vanuit gevoel, zelfbewustzijn, individualiteit, zelfs afwijkend gedrag. Zij laten talent bovendrijven door ruimte en omstandigheden te creëren om hun persoonlijke drijfveren te openbaren. Ben je een talent of heb je talent. En daarmee een ster binnen de organisatie? Of ben je gewoon een goede performer? Jeff Joeres (CEO Manpower) bevestigt het: het tijdperk van de technicus is voorbij, dat van de mens is aangebroken. De agrarische en ook de geïndustrialiseerde maatschappij is verworden tot een diensteneconomie. En binnen diensten is de menselijke maat doorslaggevend. Goede performers, en zeker talenten maken het onderscheid. Het is de begeesterde medewerker die zich passie- en energievol laat zien, vol vuur onderscheidende diensten neerzet. Drijfveer of talent? Is het talent de basis? Of is intrinsieke motivatie wat uiteindelijk het verschil maakt? In de sport valt een goede performer af, het talent stroomt door en gaat voor goud. Het is een bekend gegeven dat goede jeugdspelertjes van Ajax successievelijk afvallen, moeten vertrekken, en slechts Yep Kramer overleefde de jeugdkernploeg van gewest Friesland. Voor ‘goede’ voetballers en ‘goede’ schaatsers geen roem, maar wel fijne sportbeleving en prestaties op hun niveau. Het talent in de sport heeft als doel het hoogste podium. Geloof in eigen kunnen, erkenning en doelgerichtheid kenmerken het talent. Wetenschappers Van Bottenberg en Botelie stellen dat neveneffecten van talentidentificatie te weinig aandacht krijgt. Niet tot talent worden bestempeld kan een averechts effect hebben op de wilskracht van deze niet-talenten. En kan zelfs demotiverend werken. Het ogenschijnlijk louter benadrukken van talent slaat dood, en gaat voorbij aan de energie die velen in zich hebben om zaken gedaan te krijgen, zich te ontplooien en bovenal zich te laten zien. Binnen organisaties blijft de goede performer aan, en kan de persoonlijke talenten blijven inzetten naar mooie al dan niet zichtbare prestaties. Onderscheid goede performers van talenten en geef beiden aandacht in hun ontwikkeling. De high potential, het talent heeft een gebaande weg voor zich. De loopbaan vormt zich in carrièrestappen. Drijft deze op talent naar het hoge podium? Of is motivatie, feitelijk ambitie, hierin doorslaggevend? Het laatste lijkt het geval. Besteed niet te veel aandacht aan het meten van talent. Dat komt toch wel bovendrijven. Investeer energie in het begeleiden van het talent. Een echt talent heeft een doel voor ogen en lijkt dit via de weg van goede begeleiding te bereiken. Begeleid het talent op gedrag. Focus je binnen die begeleiding op wat je ziet, en niet op wat je zelf vindt! Creëer ruimte, maak energie vrij en laat drijfveren en latente talenten vrijkomen. Afwijkend gedrag kan bepalend zijn, juist zij die opvallen hebben iets extra’s. Spannend? Uitdagend? Ben benieuwd of u het talent heeft dit op te pakken. Ik ontmoet u graag! Jan Buitendijk

TEKST JAN BUITENDIJK JAN IS REGIODIRECTEUR HAAGLANDEN RIJNSTREEK FOCUS | MENS-WERK-ORGANISATIE FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL

REAGEREN? J.BUITENDIJK@FOCUSNEDERLAND.NL TWITTER: JANBTNDK LEIDEN INTOBUSINESS 61

PKF WALLAST

V.l.n.r. Anko van Ek, Eric Gort en Jan Roeland

Vastgoed & Belastingen; Locatie, locatie, locatie en geen heffing? PKF Wallast heeft een groot aantal cliënten die in het vastgoed actief zijn. Als wij hen vragen wat nu belangrijk is bij de aanschaf van vastgoed, dan horen wij: “locatie, locatie, locatie en het besparen van belastingen”. Bij dat laatste helpen wij onze cliënten. Voorbeeld is de recente overdrachtsbelasting verlaging bij de aankoop van woonhuizen van 6% naar 2%; iedereen die van plan is om een huis te kopen bespaart 4% overdrachtsbelasting als dat huis voor 1 juli 2012 wordt geleverd.

TEKST JAN ROELAND l FOTOGRAFIE REGIOSTOCK/MICHEL TER WOLBEEK

LEIDEN INTOBUSINESS 62

Bij aankoop van vastgoed moet er 6% overdrachtsbelasting betaald worden (als er geen sprake is van woonhuizen, zie boven, of bij nieuw vastgoed of bouwterrein). Recent, bij een sale en leaseback structuur van een groot bedrijfspand konden de koper en verkoper, het niet eens worden over de prijs inclusief overdrachtsbelasting. Ons advies is toen geweest om te kiezen voor een erfpachtlease waarbij de overdrachtsbelasting wordt bespaard. Ook bij de koop van aandelen in een vastgoedvennootschap is 6% overdrachtsbelasting verschuldigd maar alleen als de gekochte aandelen een bepaalde grens overschrijden. Soms is het fiscaal dan ook aantrekkelijker om aandelen te kopen in plaats van de stenen. Het houden van beleggingsvastgoed in box 3 via een CV/VOF met een in aandelen verdeeld kapitaal of de inbreng van

stenen”) wordt verkocht maar onder voorwaarden kan belastingheffing worden uitgesteld via de herinvesteringsreserve. Regelmatige adviseren wij onze cliënten ook om niet “de stenen” maar de aandelen in een vastgoedvennootschap te verkopen; de verkoopwinst met betrekking tot de aandelen is in bepaalde gevallen vrijgesteld. Belastingbesparing is ook te realiseren bij de aankoop van een nieuw gebouw of een bouwterrein. In zo’n geval hoeft er geen overdrachtsbelasting betaald te worden maar omzetbelasting (“BTW”). Het grote voordeel is dat de omzetbelasting in het algemeen kan worden teruggevraagd en de overdrachtsbelasting niet. Het is met name voor projectontwikkelaars dan ook van belang om bij de aankoop van gronden waarop te slopen panden staan

riode genoemd. Nadeel van het opteren voor BTW bij verkoop is dat bij de koper een nieuwe herzieningsperiode van 10 jaar van toepassing wordt. Opteren hoeft niet indien de verkoop van een verhuurd bedrijfspand kan worden beschouwd als een “algemeenheid van goederen”. Het voordeel hiervan is dat de verkoper geen BTW hoeft terug te betalen en de koper het resterende gedeelte van de al lopende 10-jaars herzieningsperiode kan volmaken zonder dat er een nieuwe 10-jaars herzieningsperiode begint. De belastingdienst is bereid te bevestigen dat er bij bedrijfsvastgoed, onder voorwaarden, sprake is van de koop/verkoop van een algemeenheid van goederen en er dus niet hoeft te worden geopteerd. Moraal van dit verhaal: “the right location with low taxation!

Jan Roeland

vastgoed in een CV op aandelen waarna de CV-aandelen kunnen worden verkocht zijn dan ook structuren die PKF Wallast regelmatig adviseert Bij verkoop van het vastgoed aan meerdere kopers kan op deze manier overdrachtsbelasting worden bespaard en zal de verkoopwinst in het algemeen hoger zijn vergeleken met de situatie dat er wel overdrachtsbelasting zou moeten worden betaald. De verkoopwinst wordt bij een box 3 vastgoedbelegger niet belast maar jaarlijks betaalt de belegger 1,2% belasting over de waarde -/- schulden per 1 januari van het betreffende jaar. In alle andere gevallen is de winst meestal belast indien het pand (i.e. in jargon “de

ervoor te zorgen dat er sprake is van een bouwterrein, bijvoorbeeld door de verkoper de sloopvergunning te laten aanvragen en te laten beginnen met de sloopwerkzaamheden. PKF Wallast adviseert verschillende ontwikkelaars hierover zodat deze cliënten de 6% overdrachtsbelasting besparen. Bij de aankoop van een bedrijfspand, met BTW, kan de BTW door de koper in één keer worden teruggevraagd. Als deze koper het pand binnen 10 jaar weer verkoopt, dient een deel van de teruggevraagde BTW alsnog terugbetaald te worden tenzij er wordt geopteerd voor met BTW belaste verkoop. De 10-jaars periode wordt ook wel de herzieningspe-

PKF Wallast J.D. Roeland T 06 - 204 146 29 E jrd@pkfwallast.nl I www.pkfwallast.nl LEIDEN INTOBUSINESS 63

REPORTAGE

Via een automaat sporten verzorgingsartikelen aanschaffen

Sportomatic voorziet in behoefte van actieve sporters

Nog een half uur te gaan voor de belangrijke voetbalwedstrijd van jouw team. Bij het strikken van je schoenveters breekt een veter. Je weet dat zoiets een keer kan gebeuren, maar het komt altijd op een moment dat je er net niet op zit te wachten. Een reserveveter heb je niet bij je. Gelukkig bevindt zich bij de kleedkamers een Sportomatic van Andreas Stam. Even wat geld in de automaat werpen en je hebt een nieuwe veter. Het is een van de oplossingen die de automaten van Stam kunnen bieden.

TEKST MARTIN HOEKSTRA l FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL

Op de Academie voor Lichamelijke Opvoeding in Amsterdam legde Stam zich toe op Sport, Management en Ondernemen. Tijdens zijn tweede jaar liep hij in Wassenaar een sportkantine binnen. Op de balie stond een pot met schoenveters. “Dat is makkelijk. Als je je veter breekt, kun je op locatie het probleem meteen oplossen. Ik bedacht voor mezelf steeds meer producten die je vaak gebruikt en nodig hebt bij het sporten, maar die je niet kunt kopen in sportaccommodaties: sporttape, blaarpleisters, spierbalsem, douchegel, deodorant, paracetamol.” LEIDEN INTOBUSINESS 64

Pilot Stam besloot in het derde jaar zijn ondernemingsplan toe te spitsen op dit idee. Als naam koos hij voor Sportomatic: een automaat met sporten verzorgingsartikelen die in sportaccommodaties wordt geplaatst, zodat sporters hun spulletjes op locatie kunnen kopen. Stam schafte twee spiraalautomaten aan en zette die neer bij voetbalvereniging Katwijk en Rijnsburgse Boys. “De pilot van een half jaar is mij goed bevallen. Wel zag ik twee nadelen. Die grote spiraalautomaten zijn heel duur in aanschaf (6000 euro) en met de omloop-

snelheid op dit soort producten haal je dat er waarschijnlijk niet uit, laat staan dat ik wat geld verdien. Daarnaast kun je zo’n grote kast in veel sportaccommodaties niet goed kwijt.” Na lang zoeken belandde Stam bij een Zwitserse fabrikant van ‘vending machines’. Stam wilde een automaat die veel spullen kan bevatten, zodat je een goede afvullingsgraad hebt en vijftien tot zestien verschillende producten kunt aanbieden. “Na twee maanden stond er een concept voor de automaten. Hij kon de automa-

ten ontwikkelen voor minder geld dan normale engineer bedrijven rekenen, op voorwaarde dat hij een contract zou tekenen voor 250 automaten, want anders kwam hij niet uit de kosten.” Op dit moment heeft Stam zeventig afzetplekken gevonden. Daarmee is hij naar de bank gestapt voor een lening. Ondanks de interesse in het plan, kreeg Stam de opdracht om eerst zelf financiers te zoeken. De bank was niet bereid om het volledige risico te lopen. Uiteindelijk had Stam succes in Amsterdam. Twee investeerders waren bereid om in te stappen. “Daarmee had ik het benodigde geld om een banklening los te krijgen, zodat ik de opdracht aan de fabrikant kon geven.” Herontwikkeling De eerste serie van twintig automaten (één meter hoog, 76 centimeter breed en 25 centimeter diep) had nog wat last van kinderziektes. “Ik was alleen maar bezig om storingen te verhelpen. Na een herontwikkeling komt nu de tweede generatie uit. Die vijf machines ga ik een maand lang testen. Als die zo goed werken als het er nu uitziet, volgt de echte uitrol.”

LEF is een meerwaarde voor je ondernemerschap Als een van de sponsoren van LEF wees de Rabobank Stam op de starterswedstrijd van de regio Rijnland. Een logische stap aangezien de Rabobank ook de financier is van Stam, die op dat moment de automaten in ontwikkeling had. Na een screening en het winnen van een van de voorrondes haalde Stam met Sportomatic de finale in de Leidse Schouwburg. “Dat was een mooi podium om je concept of product onder de aandacht te brengen. In de zaal zaten zevenhonderd mensen, Jort Kelder deed de interviews.” Stam geloofde in zijn concept, maar begon toch te twijfelen na de presentaties van de andere finalisten. “Uiteindelijk durf je er niet eens meer op te hopen, maar toen kwam ik toch als winnaar uit de bus. Het is super dat dit soort initiatieven bestaan, want die helpen je echt om verder te komen. Als starter heb je nog niet veel inkomsten, dus dat cash geld kun je zeker goed gebruiken. Je komt ook gelijk in een netwerk terecht. De finale van LEF is echt van meerwaarde voor je ondernemerschap.”

Stam richt zich op drie doelgroepen: de traditionele sportverenigingen, sporthallen en fitnesscentra. “Ik heb in Katwijk bij fitnesscentrum Olympia zowel in de heren- als dameskleedkamer een automaat hangen en dat loopt goed. Binnen sportverenigingen bied ik het gratis aan als service. Voor fitnesscentra is een leasecontract mogelijk. Dan doe ik het volledige beheer en onderhoud. Of ze kunnen de automaat gewoon kopen.” Om de kostprijs zo laag mogelijk te houden, zijn er nog geen technieken aangebracht die aangeven dat een product op raakt. Volgens Stam houdt de automaat in principe tot vier maanden voorraad. “Door de automaten eens per vier tot zes weken te bezoeken, ben ik absoluut voor het leegverkoopmoment. Als ik zie dat een populair product als Dextro Energy echt heel snel loopt, dan kan ik er twee stacks in zetten. Op termijn is het wel de bedoeling om via sms-techniek melding te krijgen van een automaar die moet worden bijgevuld.”

Hoewel de grote uitrol nog niet heeft plaatsgevonden, heeft Sportomatic al de interesse gewekt van Rabobank Nederland (betalen via de mobiel) en sportminnende merken. “Voor mij is het in eerste instantie heel belangrijk om het concept zelf bekend te krijgen. Nu staat Star Balm op de voorkant van de automaat en Red Bull Energy Shot op de zijkant. Zij worden een jaar lang gecommuniceerd op alle automaten die ik ophang. Op die manier

probeer ik mijn business model nog wat meer rond te krijgen. Het is voor geïnteresseerde merken echt een hele mooie branding tool.” Sportomatic Mr. C. Fockstraat 32 2225 TN Katwijk T 071 - 750 78 50 E a.stam@sportomatic.nl I www.sportomatic.nl LEIDEN INTOBUSINESS 65

REPORTAGE

Businessclub Zorg en Zekerheid Leiden Basketball groeit tegen de markt in

‘Het meest aantrekkelijke netwerk van Leiden en de regio’ Bomvolle zalen, de Vijf Meihal die uit zijn voegen barstte, een volle bak op het Stadhuisplein na het behalen van het landskampioenschap, 250 minuten op de nationale televisie; het kon afgelopen seizoen haast niet op voor Zorg en Zekerheid Leiden Basketball. De finalereeks was het best bekeken basketbalprogramma van de laatste zes, zeven jaar”, weten Marcel Verburg en Theo Knijnenburg. “Dat zijn goede ontwikkelingen. Aan ons de taak om daar weer een goed vervolg aan te geven.” TEKST MARTIN HOEKSTRA l FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL LEIDEN INTOBUSINESS 66

Team in de breedte sterker Zowel Verburg als Knijnenburg is dezelfde mening toegedaan. Het huidige team van Zorg en Zekerheid Leiden Basketball is in de breedte sterker dan de kampioensformatie van afgelopen seizoen. “Op een aantal posities zijn we ook beter geworden”, meent Verburg. Het is zaak voor coach Toon van Helfteren om er weer een hecht team van te maken, want dat was toch de kracht van de afgelopen twee jaren. “Als hem dat lukt, dan is dit team weer beter dan dat van vorig jaar.” Ook de aanwezigheid van tien contractspelers is nieuw voor de club. Verburg spreekt van een nieuw stapje voorwaarts. “Als de puzzelstukjes allemaal goed bij elkaar passen, dan doen we ook weer mee om de prijzen.” Dat past ook bij de doelstelling van de club. Het bestuur van Zorg en Zekerheid Leiden Basketball heeft destijds gesteld dat het team vanaf het vierde jaar structureel mee moet doen met de top-4 en af en toe een prijs moet pakken. Met een beker en een landskampioenschap is dat uitgekomen. Mensen vragen wel eens aan Verburg of de druk niet toe zal nemen. “Dan zeg ik nee. Het beleid wordt niet anders door het succes. Wij willen structureel meedoen met de top 4 en af en toe een prijs pakken. Zo staan we er ook dit jaar weer in. Als je in de eredivisie gaat kijken naar de begrotingen van de ploegen, dan is dat ook reëel. Wij zijn niet top-1 of top-2, want dat zijn Groningen en Den Bosch en de concurrentie zit ook niet stil. Maar geld is ook niet alles. Dat is afgelopen seizoen wel gebleken. Wat dat betreft geeft het de sport ook wel weer een eigen dynamiek en zal het weer een spannende competitie worden.”

Vlak na het einde van de competitie viel het doek voor ABC Amsterdam. In de hoofdstad was nauwelijks sprake van een businessclub, terwijl de publieke opkomst ook uiterst mager was. “Eigenlijk ontbrak de basis die er moet zijn om de boel gezond te maken”, meent Verburg. “Dat zijn toch sponsoren en publiek. Als je volledig afhankelijk bent van één of twee grote sponsoren, ben je heel kwetsbaar. Wij hebben dat vanaf het begin in ons achterhoofd gehouden. Het is misschien een langere weg, maar als wij het neerzetten, dan heeft dat wel meer continuïteit.” Avondje uit Als je topsport bedrijft, krijg je te maken met spanning. Daar hoort ook bij dat je af en toe verliest. Verburg: “Maar het is nog steeds een heerlijk avondje uit, waarbij je mensen ziet genieten van wat er gebeurt. Als je heel eerlijk bent, is dat de basis voor continuïteit.” Knijnenburg meent dat dat gevoel eigenlijk al vanaf het begin aanwezig was. Ondanks de nederlagen in de beginjaren, beleefden mensen een

geweldige avond in de Vijf Meihal. “Ze bedankten ons daarvoor. We hadden dan wel verloren, maar de mensen hadden een fantastische avond. Dat is continuïteit, want ze komen terug. Een volgende keer nemen ze vrienden mee. Uiteindelijk borduur je daar op voort.” Al snel bleek de oude Vijf Meihal te klein om de ambities van de businessclub te kunnen volgen. Bijna twee jaar lang liepen Verburg en Knijnenburg met de rem erop, want een volle zaal met alleen maar sponsoren was niet de bedoeling. Nu de accommodatie is uitgebreid, is er weer ruimte voor groei. “De businessclub gaat op zeker groeien”, stelt Verburg. “Het klinkt heel gek, maar wij groeien tegen de markt in. Dat zal ook dit jaar weer gebeuren.” Daarmee doemt dan voorzichtig een volgend probleem op: de lounge zou wel eens te klein kunnen worden. De garderobe en de ontvangstbalie krijgen een plaats buiten de lounge, waardoor er extra ruimte ontstaat. Ook komt er een mooie bar op het plateau bij de nieuwe tribune. “Als je hier

gegeten hebt, kun je daar alvast gezellig gaan borrelen en eens kijken wat er allemaal in die zaal gebeurt. Het is een heel leuk plekje om te vertoeven. We zien ook dat steeds meer sponsoren gebruik willen maken van het restaurant. Dat is niet alleen een goed teken, het zorgt ook weer voor een stukje ontlasting in de lounge.” Mooie basis De businessclub wordt eigenlijk steeds interessanter voor iedereen. Er is steeds meer bedrijvigheid en er zijn steeds meer mogelijkheden tot business. “Dat geeft ons een hele mooie basis. Samen met je vaste supporters en de vaste leden van de businessclub heb je al een behoorlijk gevulde zaal. Als we geen kaartjes verkopen, zit er misschien al een kleine duizend man. Dat zijn allemaal dingen die meetellen. De basis wordt eigenlijk steeds beter, steeds gezonder. Ik denk dat wij nu wel het meest aantrekkelijke netwerk hebben van Leiden en de regio. Qua spreiding van de bedrijven, maar ook qua aard van de bedrijven. Wat je hier aan bedrijven treft, tref je bij geen enkele businessclub.” Knijnenburg vult Verburg aan: “Wij creëren een omgeving waar mensen goed zaken kunnen doen. Niet alleen hier bij de wedstrijden, maar ook buiten het veld om.” Verburg en Knijnenburg hebben vanaf dag één gesteld dat de businessclub een weerspiegeling moet zijn van het maatschappelijke krachtenveld in de regio. Langzaam maar zeker zie je dat ook ontstaan. De scholen, de gezondheidszorg, de politiek, alles komt langs bij het basketbal. “De stad heeft het basketbal omarmd. Je ziet ook dat sponsoren er steeds meer mee willen. De hoofdsponsor heeft het aantal kaarten verdubbeld. Zorg en Zekerheid wil gewoon meer met relaties doen. Ze zien nu wat hier mogelijk is. Je kunt hier met je relaties een geweldige avond beleven. Het is een heel interessant netwerk dat zich blijft ontwikkelen en steeds interessanter wordt. En we kunnen de mensen nu een keer een fatsoenlijke zetel aanbieden.” Zorg en Zekerheid Leiden Basketball Boshuizerlaan 1 2321 SG Leiden T 071 - 572 25 19 E info@eredivisiebasketballleiden.nl I www.eredivisiebasketballleiden.nl LEIDEN INTOBUSINESS 67

BUSINESS & STYLE

Verbindende schakel mét B&O allure Voor wie op zoek is naar een chique muzieksysteem met onbegrensde mogelijkheden is er nu de BeoSound 5 Encore. Door verschillende media met elkaar te verbinden of te kiezen uit meer dan 13000 online radiostations, creëert u uw eigen muziekbibliotheek. Dé ideale muziekoplossing met de vertrouwde allure en kwaliteit van Bang & Olufsen. De BeoSound 5 Encore is verkrijgbaar voor € 2555,- bij: Bang & Olufsen Oegstgeest Lange Voort 11a

Stoer van buiten Voor wie zijn MacBook niet alleen durft te laten, is er nu een wel heel stoere verpakking. Neem uw 13 inch MacBook voortaan overal mee naar toe met de Acme Made Cargo. Waterdicht, stoer en modern afgewerkt van buiten, satijnzacht gevoerd en mooi afgewerkt van binnen. Acme Made Cargo is verkrijgbaar voor € 199,95 bij: iFactors, Haarlemmerstraat 197 in Leiden

Fijne bal De Ecowasbal is niet alleen fijn voor het milieu, maar bespaart u ook nog eens handenvol geld. In combinatie met een beetje wasmiddel wast deze wonderbal, gevuld met kleine keramische balletjes, namelijk even schoon als puur wasmiddel. Minstens zo effectief, antiallergeen, milieuvriendelijk en kostenbesparend. De Ecoswasbal is te verkrijgbaar voor € 25,- bij: Thuis bij Van Manen, Hogewoerd 6 in Leiden

LEIDEN INTOBUSINESS 68

Terug in de tijd met Polaroid Eyewear… Polaroid Eyewear gaat terug in de tijd. De hipste, meest opvallende modellen uit de jaren ’30 tot en met ’80 zijn opnieuw uitgebracht, binnen een wel héél bijzondere collectie. ‘Best Under The Sun’ is het resultaat van een reis door de geschiedenis van de beroemdste zonnebril ter wereld. De Best under the Sun collectie is bij geselecteerde retailers en opticiens verkrijgbaar. Meer info: www.polaroidsunglasses1937.com

Lekkerzzz Eigen haard is... het dragen waard Een stalen blikvanger als centraal middelpunt in uw tuin? Of u ‘m nu in de schaduw, straks in de zon of toch liever knus binnen zet, met deze draagbare haard van Jee-O is verplaatsen geen enkel punt en kunt u op meerdere plekken van uw eigen vuurtje genieten.

Behoefte aan een hip en toch stylish drankje met een minimum aan alcohol? Ice tropez is het kleine pleziertje dat bedacht is in Saint-Tropez en een tikkeltje op wijn lijkt. Verfrissend en zacht bruisend met natuurlijke aroma’s van ‘Fleur de Brugnon’ (nectarine) in een vastberaden eigentijds design. Mmm, al dat lekkerzzzz. Ice tropez (verkoopadviesprijs van € 7,50 tot € 9,-) is verkrijgbaar bij: Wijnkoperij van Leeuwen, Winkelhof 32 in Leiderdorp

De Jee-O haard is verkrijgbaar vanaf € 750 bij: Sjartec badkamers, Flevoweg 2, 2318 BZ Leiden

LEIDEN INTOBUSINESS 69

COLOFON

De nieuwe Audi A6 Avant. Ervaar de kracht van minder.

U least al een Audi A6 Avant 2.0 TFSI 180PK bij Kamsteeg Auto Lease vanaf € 729,- excl. BTW per maand Full operational Lease, 60 maanden looptijd 15.000 km per jaar. Gemiddeld brandstofverbruik 5,0 - 8,2l/100 km, CO2-uitstoot 132 - 190 g/km. Vanafprijs € 47.580,- is inclusief BTW en BPM, exclusief verwijderingsbijdrage en kosten rijklaarmaken. Vraag uw Audi dealer naar meer informatie.

Hofweg 39, 2251 LP Voorschoten Telefoon: 071 - 5 794 794 Kijk voor onze servicevestigingen en openingstijden op www.kamsteeg.nl

WILT U OOK GRATIS HET MAGAZINE ONTVANGEN? NEEM DAN CONTACT MET ONS OP VIA OSCAR@INTOBUSINESS.NU OF BEL 06 - 51 57 78 86

Rooseveltstraat 49 2321 BL Leiden Telefoon: 071 - 7 505 505 www.kamsteegautolease.nl

ALPHEN INTOBUSINESS Alphen aan den Rijn, Bodegraven, Woubrugge, Ter Aar, Langeraar, Nieuwkoop

Warmond Oegstgeest

LEES AL ONZE NIEUWSTE UITGAVEN NU OOK ONLINE VIA WWW.INTOBUSINESS.NU OF VIA DE INTOBUSINESS APP

BOLLENSTREEK INTOBUSINESS Noordwijk, Noordwijkerhout, De Zilk, Voorhout, Sassenheim, Warmond, Lisse, Lisserbroek, Hillegom, Vogelenzang en Bennebroek Leiden

Voorschoten

Leiderdorp

Zoeterwoude

UITGEVER: Oscar Middeldorp HOOFDREDACTIE: Dennis Captein REDACTIE: Dennis Captein, Rob Buisman, Martin Hoekstra,

Oscar Middeldorp, Manon Vonk, Geordie Kooiman, Jan Roeland en John Vroom VORMGEVING: Sevenwords, Erik Straver en Martijn Broere FOTOGRAFIE: John Brussel en Regiostock/Michel ter Wolbeek VERKOOP: Oscar Middeldorp (06 - 51 57 78 86) DRUK: Okay Color Graphics VERSPREIDING: Mail Management International ADRESWIJZIGINGEN: Adreswijzigingen kunnen doorgegeven worden via oscar@intobusiness.nu UITGEVERIJ: Leiden IntoBusiness

ADRES: Zuiderkeerkring 389,

en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, film of op welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgeverdirectie. IntoBusiness Magazine BV is niet aansprakelijk voor eventuele onjuistheden in deze uitgave en niet verantwoordelijk voor handelingen van derden welke mogelijkerwijs voortvloeien uit het lezen van deze uitgave.

2408 HT Alphen aan den Rijn TELEFOON: 06 - 51 57 78 86 E-MAIL: oscar@intobusiness.nu INTERNETADRES: www.intobusiness.nu

LEIDEN INTOBUSINESS 70

AMERSFOORT INTOBUSINESS Amersfoort, Baarn, Hoogland, Hooglanderveen, Leusden, Nijkerk en Soest

GOUDA INTOBUSINESS Gouda, Waddinxveen, Reeuwijk, Moordrecht, Gouderak HAARLEMMERMEER INTOBUSINESS Hoofddorp, Nieuw-Vennep, Schiphol en omliggende kernen LEIDEN INTOBUSINESS Leiden, Leiderdorp, Zoeterwoude, Voorschoten, Oegstgeest, Warmond NOORDOOSTPOLDER & URK INTOBUSINESS Emmeloord, Urk, Marknesse, de Groendorpen, Lemmer, Blokzijl en Vollenhove WOERDEN INTOBUSINESS Woerden, Montfoort, Linschoten, Kamerik, Zegveld, Harmelen ZOETERMEER INTOBUSINESS Zoetermeer, Benthuizen, Pijnacker-Nootdorp, Bleiswijk, Berkel en Rodenrijs en Bergschenhoek

Petra Goddijn. Private banker, ook tussen de eerste en tweede gang. De economie stopt niet om 18.00 uur. Daarom is Petra Goddijn, ook als ze een overheerlijk hoofdgerecht aan het bereiden is, betrokken bij haar cliĂŤnten. Niet door te wachten op vragen. Maar door vragen voor te zijn. Petra denkt vooruit. En neemt zorgen weg voordat ze echt zorgelijk worden. Een geruste gedachte, vinden haar cliĂŤnten. Dat maakt haar tot een private banker pur sang. U kunt Petra bereiken op haar kantoor in Leiden of in de keuken op 06 53 28 92 66. Kijk op www.vanlanschot.nl welke private bankers er nog meer voor u klaarstaan.

Private Banking Pur Sang.

Van Lanschot Leiden Rijnsburgerweg 80 Telefoon 071 524 41 18 www.vanlanschot.nl/petragoddijn

Crown Business Centers

Kwaliteit is te huur

Kies voor de kwaliteit van Crown Business Centers. Bedrijfs vriendelijke huisvesting die werkelijk past. En blijft passen. Immers, bedrijfshuisvesting moet er zijn voor de onderneming. Niet andersom.

Concentreren op de hoofdzaak Key-Point, Schipholweg 103 Leiden

Alphen aan den Rijn, Leidse Schouw 2

Vanaf € 190,00 per m2 per jaar • Kantoorruimte v.a. 22 m2 tot ca. 500 m2 • Receptie- en vergaderfaciliteiten aanwezig • Mogelijkheid tot het huren van een parkeerplaats in de garage of op het parkeerdek • Nabij station Leiden Centraal • Op loopafstand van het centrum

Vanaf € 130,00 pe m2 per jaar • Kantoorruimte v.a. ca. 30 m2 tot ca. 450 m2 • Receptie- en vergaderfaciliteiten aanwezig • Flexibele huurcontracten • Voldoende parkeergelegenheid te huur • Goede bereikbaarheid

Bij Crown Business Centers vindt u een geheel van ondersteunende faciliteiten, waardoor u zich kunt concentreren op de hoofdzaak: uw zaak. Denkt u bijvoorbeeld aan het gemak van een centrale receptie, gezamenlijke secretariële diensten, professionele beveiliging en voldoende parkeergelegenheid.

Flexibiliteit en variatie • • • •

écht flexibele huurcontracten voorkom overcapaciteit bij start oplossingen bij groei en krimp gevarieerde voorzieningen per locatie, zoals restaurants, vergaderfaciliteiten en fitness

Per direct verhuurbaar

Crown Kids & Health Center Noordwijkerhout, Westeinde 94

Lammenschans, Pompoenweg 9 Leiden

Business Center Leiden, Schipholweg 9-11

Spoorgebouw I & II, Fruitweg 22

€ 160,00 per m2 per jaar • Kantoor/praktijkruimte v.a. ca. 23 m2 tot ca. 600 m2 • Deelverhuur mogelijk • Algemene toilet en pantryvoorziening aanwezig • Nabij ontsluitingswegen N206 en A44 • Aanvaarding in overleg • Monumentaal pand

€ 140,00 per m2 per jaar

• • • • • •

Neem voor meer informatie over de voordelen van Crown Business Centers vrijblijvend contact op met De Raad Makelaars. Bel 071 405 15 00 of mail naar info@deraadmakelaars.nl

€ 135,00 per m2 per jaar • Kantoorruimte v.a. ca. 42 m2 tot ca. 300 m2 • Receptie- en vergaderfaciliteiten aanwezig • Mogelijkheid tot het huren van een parkeerplaats en garagebox in de garage • Nabij de ontsluitingswegen naar de A4 • Goede openbaar vervoer verbindingen • Beschikbaar per direct

Kantoorruimte v.a. 186 m2 tot ca. 2.409 m2 beschikbaar Pantry en toiletvoorzieningen aanwezig Ligging tegenover Centraal Station Leiden Uitstekend bereikbaar Voldoende parkeergelegenheid te huur op eigen terrein Beschikbaar per direct

€ 95,00 per m2 per jaar • Kantoorruimte v.a. 24 m2 • Bedrijfsruimte ca. 1.213 m2 • Nabij ontsluitingswegen naar de A4 • Goede openbaar vervoer verbindingen • Voldoende parkeergelegenheid aanwezig (gratis) • Beschikbaar in overleg

Key-Point III Leiden

€ 165,00 per m2 per jaar • Kantoorruimte v.a. 150 m2 tot ca. 1.616 m2 beschikbaar • Pantry en toiletvoorzieningen aanwezig • Ligging tegenover Centraal Station Leiden • Uitstekend bereikbaar • Voldoende parkeergelegenheid • Beschikbaar in overleg

www.deraadmakelaars.nl Sandtlaan 38 - 2223 GG Katwijk - 071-4051500