Leiden INTO business Winter 2017 by INTO business

WINTER 2017

Zakenmagazine voor: Leiden, Leiderdorp, Zoeterwoude, Voorschoten, Oegstgeest, Warmond, Wassenaar en Roelofarendsveen

Wij weten alles van verzekeren, én van het beperken van bedrijfsrisico’s. Het verzekeringsteam van uw Rabobank

Een nieuw team, vertrouwde gezichten Ondernemen is risico’s nemen. Maar er zijn risico’s die u liever mijdt. Een brand in uw bedrijfspand bijvoorbeeld. Problemen met een afnemer. Of griep bij een personeelslid op een belangrijke positie. Het team van Rabobank weet precies welke zakelijke verzekering uw risico het beste dekt en hoe u problemen voorkomt. De verzekeringsteams van de Rabobanken Zuid-Holland Midden, Regio Den Haag, Leiden-Katwijk en Westland gaan intensiever samenwerken. Dat betekent dat u voortaan kunt rekenen op de gebundelde kennis van enkele tientallen specialisten. Zij staan 24 uur per dag voor u klaar. Uw Risicospecialisten in Leiden en Katwijk zijn Bram Dijkdrent en Maarten Barnhoorn. Verzekeren.LeidenKatwijk@Rabobank.nl Telefoon: (071) 700 61 00 www.rabobank.nl/bedrijven/verzekeringen

Growing a better world together

Een risico zit in een klein hoekje

LEIDEN INTO BUSINESS

Innovative horloge broers uit de Bollenstreek Johnny (25) & Robert (22) Spies zijn de broers achter het houten horlogemerk 1915 watches. Begin 2015 ontdekten de broers de bestaande houten horloges. Gefascineerd door het product en materiaal besloten de broers dat zij dit beter konden. Na een paar schetsen was daar het plan voor 1915 watches. Binnen een maand stampten de ondernemende broers hun merk uit de grond. Vanaf dat moment gingen de houten 1915 watches uit de Bollenstreek de hele wereld over.

â&#x20AC;&#x153;Het is geweldig om mensen zo blij te zien worden van je beste stukje design. Zo maken we de wereld een stukje mooier en kleurrijker.â&#x20AC;? Waar de broers bij de eerste collectie hun horloges onderscheidend maakten met de kleurrijke wijzerplaten, werd er al snel verder gedacht. Collecties van diverse soorten hout volgden, waarbij er combinaties werden gemaakt met natuursteen, denim stof en aluminium. De ontwerpen met deze diverse materialen zijn al bij vele fans geliefd.

MODEL-T 1915 watches voor de helden in de zorg De 1915 watches MODEL-T is de nieuwste innovatie van de broers. Als eerste merk brengen zij een houten horloge voor de helden die werkzaam zijn in de zorg. Voor veel zorgverleners is een polshorloge niet toegestaan tijdens hun werk. Zij zijn aangewezen op een zogeheten verpleeghorloge. De enige optie zijn nietszeggende siliconen zorghorloges. Maar volgens de broers moeten deze helden ook iets kunnen dragen wat zij gaaf vinden. Meer informatie: www.1915watches.com LEIDEN INTO BUSINESS

EEN GREEP UIT ONS AANBOD

Prettige feestdagen! Vrijheidslaan 35 | 2321 JR Leiden | tel. 071 - 5233 277 e-mail: info@basis.nl | website: www.basis.nl

TE HUUR LEIDEN

Rooseveltstraat 55

TE HUUR LEIDERDORP

Haarlemmerstraat 40

Touwbaan 1

Circa 290 m² kantoorruimte

Circa 115 m² winkelruimte

Circa 525 m² bedrijfs-/showroomruimte

§ bouwen aan de toekomst van uw bedrijf begint hier § gelegen op mooie zichtlocatie op industrieterrein Roosevelt § voorzien van o.a. internetfaciliteiten en meubilair § uitstekend bereikbaar via A4 en N11 § parkeerplaatsen voor verhuur beschikbaar § beschikbaar vanaf 18 m²

§ § § § § §

centrum van Leiden incl. magazijn ca. 6 m. front welstandsklasse: A1 in overleg met verhuurder uitstekende locatie

Huurprijs: € 3.000,00 per maand

gelegen op bedrijventerrein ‘De Baanderij’ zeer eenvoudig uit te breiden buitenterrein is eenvoudig te overkappen aanvaarding in overleg voldoende eigen parkeerplaatsen goede bereikbaarheid

Huurprijs: € 44.500,-- per jaar

Huurprijs: V.a. € 360,-- per maand (all-in)

TE HUUR LEIDEN

Bétaplein 20

TE HUUR OEGSTGEEST

Kooilaan ong.

De Kempenaerstraat 41

Circa 374 m² commerciële ruimte

Circa 308 m² commerciële ruimte

Circa 63 m² winkelruimte

§ § § § § §

zichtlocatie gelegen naast Station Lammenschans ondergrondse parkeergarage aanwezig per direct beschikbaar ‘turn-key’ oplevering kortere huurperiode is bespreekbaar

Huurprijs: € 165,-- per m² per jaar

TE HUUR KATWIJK

uitgebreide bestemmingsmogelijkheden nieuwbouwontwikkeling “Kooiplaza” strategische zichtlocatie casco oplevering per direct beschikbaar deelverhuur vanaf ca. 117 m²

Huurprijs: € 100,-- per m² per jaar

TE HUUR LEIDEN

Zeehosplein 25

uitstekende locatie, nabij Albert Heijn en Saton Optiek zeer breed front, ca. 12 m² tegenover bushalte aanvaarding in overleg welstandsklasse A1 vrij parkeren in directe omgeving

Huurprijs: € 29.500,-- per jaar

TE KOOP SASSENHEIM

Rooseveltstraat 8-10 (unit 26)

Rijksstraatweg ong.

Circa 68 m² commerciële ruimte

Circa 966 m² commerciële ruimte

Circa 5.100 m² perceel bouwgrond

§ § § § § §

gelegen in gezondheidscentrum Zeehos ca. 500 m. afstand van het centrum ruime parkeergarage oplevering in huidige staat aanvaarding in overleg ruime bestemmingsmogelijkheden

Huurprijs: € 1.000,00 per maand

ontwikkeling en realisatie door Bouwbedrijf Niersman langs doorgaand vaarwater ‘turn-key’opleveringsniveau oplevering Q4 2017 16 parkeerplaatsen hoogwaardig en multifunctioneel

Huurprijs: € 110,-- per m² per jaar

bedrijfsmatige bestemming tegenover bedrijventerrein Sasseneheim-Zuid naast toerit A44 per direct beschikbaar maximum bebouwingspercentage 75% geschikt voor bedrijven t/m categorie 3.1

Koopsom: € 300,00 per m² k.k.

EEN GREEP UIT ONZE TRANSACTIES

Onderstaand een aantal recente transacties in de gemeente Leiden en omgeving, verhuurd of verkocht aan ondernemers met vertrouwen in de toekomst! TE HUUR LEIDEN

TE KOOP KATWIJK

Stationsweg 20

erd e t i c i l e f e G cces u s l e e v en

TE HUUR LEIDEN

Boslaan 2/a

Haarlemmerstraat 175

PA RT VE IC RK UL O IE CH Circa 1.050 m² kantoorruimte RE T § gelegen op absolute zichtlocatie BE AA § herontwikkeling LE N § incl. 13 parkeerplaatsen GG § aanvaarding in overleg

§ Circa 144 m² kantoorruimte in de directe omgeving van NS Station Leiden § gelegen in een monumentaal kantoorverzamelgebouw § gelegen op de eerste verdieping § beschikt over een privé parkeerplaats § beschikt over afzonderlijke bergruimte § goede bereikbaarheid via Rijkswegen A4 en A44 § BTW vrije verhuur behoort tot de mogelijkheden

§ incl. woonbestemming § nabij supermarkt Lidl en winkelcentrum ‘Bosplein’

§ § § § § §

Huurprijs: € 28.500,-- per jaar

Koopsom: n.o.t.k.

Huurprijs: N.o.t.k.

OT E

TE HUUR LEIDEN

Circa 1.120 m² bedrijfs- en kantoorruimte

Circa 2.635 m² bedrijfsruimte

§ § § § § §

gelegen op industrieterrein Roosevelt uitstekende bereikbaarheid via A4 & N11 vrije overspanning nabij McDonald’s & H2O Autowas vrij parkeren per direct beschikbaar

Huurprijs: € 69.500,-- per jaar

TE HUUR VOORSCHOTEN Industrieweg 16 - 18

PE VE ET RH CL UU Circa 506 m² bedrijfsruimte AS RD § gelegen op bedrijventerrein SI ‘Dobbewijk’ C AA § incl. ca. 56 m² kantoor CA N § per direct beschikbaar RSGifts § nabij Your Life sportschool en Plenty

gelegen op bedrijventerrein ‘Katwijkerbroek’ incl. kantoorruimte van ca. 250 m² uitgebreid opleveringsniveau zeer ruim buitenterrein van ca. 4.920 m² vrije overspanning ca. 17 m. zichtlocatie vanaf provinciale weg

Huurprijs: € 250.000,-- per jaar

TE HUUR KATWIJK Ambachtsweg 1/b

V PPERH G UU Ca. 365 m² bedrijfsruimte CO R § gelegen op zichtlocatieA D T § ca. 900 m² buitenterrein IN AA § nabij AH en Beddenreus GS N § per direct beschikbaar

§ onlangs gerenoveerd § voldoende parkeerplaatsen

§ goede bereikbaarheid § zeer ruime frontbreedte

Huurprijs: € 2.650,-- per maand

Huurprijs: € 37.800,-- per jaar

welstandsklasse: A1 per direct beschikbaar uitstekende locatie ca. 16 m. front centrum van Leiden in de huidige staat

TE HUUR LEIDEN

Katwijkerbroek 51

VE UU

TE HUUR KATWIJK

Rooseveltstraat 42

Circa 957 m² winkelruimte

Willem Barentszstraat 5

VE N. R H P. UU Circa 655 m² bedrijfsruimte K. R DE “DeD Waard” § gelegen op bedrijventerrein SI AA § incl. ca. 220 m² kantoorruimte GN NSloopwerken § nabij Jobo de Bouwers & Van Diemen § aanvaarding in overleg § voldoende eigen parkeerplaatsen § courante maatvoering Huurprijs: v.a. € 40.000,-- per jaar

TE HUUR LEIDERDORP Rietschans 72

VOAA ORNG Ca. 800 m² bedrijfsruimte E V KO § goede bereikbaarheid A N CH § 20 parkeerplaatsen G T § bedrijventerrein De Baanderij I LS § nabij Praxis en Gamma

§ aanvaarding in overleg

Huurprijs: € 59.500,-- per jaar

INHOUD

Pagina

De Machtigste

van Leiden is…

Pagina

NIEUWS Stand van Zaken De Machtigste van Leiden 2017 Gemeente Leiden Manifest Ondernemend Leiden Into BV Leiden LEF 2017 Nieuws Spark MVO platform Business Platform Schipholweg Samenwerken aan de Centrumroute Zorg en Zekerheid Leiden Basketball

10 13 22 32 36 46 48 54 56 68

Rabobank Leiden-Katwijk: Vermogensmanager voor Machtige Leidenaren

Pagina

Ondernemend Leiden roept op

tot intensievere samenwerking

Pagina

Groei HET IT zet zich voort

COLUMNS Eddy Staas Wim de Leeuw Erik Versnel

21 35 61

REPORTAGES Villa HBK Rabobank Vermogensmanagement TK Business Update Van Diemen Sloop ABS Den Elzen HET IT Van der Valk Hotel Leiden mbo Rijnland Van Dorp AHZ Van Bunningen Rabobank Verzekeringen Svala Auto Leiderdorp OMS-i Blomsma Printmedia Leiden gaat Goed Duurzaam Leiden

12 24 26 28 30 38 40 42 44 49 51 52 62 65 66

INTERVIEW

Pagina

Business Platform Schipholweg:

Nieuwe privacywet belicht door Natascha van Duuren en Martijn van Pelt

EN VERDER

‘Het gebied moet levendiger worden!’

LEIDEN INTO BUSINESS

Colofon

VOORWOORD

GELOOF IN DE MAGIE VAN SAMENWERKING! In gesprekken met relaties van buiten Leiden word ik er regelmatig op gewezen dat het toch ongelooﬂijk is wat er in Leiden gebeurt. Of, juist niet gebeurt op het gebied van onze sportfaciliteiten. “Straks hebben jullie een te korte ijsbaan, een te klein zwembad én een te kleine sporthal,” grapt men cynisch. Een doemscenario dat trouwens dichterbij lijkt dan ooit tevoren. “Typisch Leids, om nét-niet-projecten op te leveren,” krijg ik ook vaak lachend om mijn oren. En ondertussen schaam ik me dan rot. Als het gaat om sport in Leiden heb ik gemerkt dat een gezamenlijke visie en drive ontbreekt bij sportbesturen. Als het er echt op aan komt worden uitsluitend de eigen belangen nagestreefd. En zo kan geen vuist gemaakt worden naar de politiek om sport (breed en top) hoger op de prioriteitenlijst te krijgen. Sterker nog: door het gebrek aan saamhorigheid bij de Leidse sport wordt de gemeente in de kaart gespeeld om (onbedoeld) eenvoudig verdeel en heers te spelen. De oplossing voor bijvoorbeeld het schaatsen, zwemmen, basketball, evenementen en congressen, de Leonardo-school én wonen lijkt wat mij betreft gevonden te kunnen worden in één gezamenlijk project. Een commerciële combinatie met een hotel en aanvullende retail is daarbij haalbaar. Op dit moment staan

er genoeg investeerders, projectontwikkelaars én exploitanten voor in de rij. Er zijn zeker twee locaties beschikbaar en geschikt voor een dergelijk project. Eén cruciale factor die daarbij nodig is: grond! De gemeente kan als het wil in één grote beweging een hoop dossiers samenbundelen, kosten besparen, eﬃciënter werken, congresambities waarmaken en tegelijkertijd tegemoetkomen aan de grote vraag naar woningen. Welke partij maakt zich hier sterk voor de komende Gemeenteraadsverkiezingen? Onhaalbaar? Nee hoor. Kwestie van belangen en (denk) krachten bundelen. En lef tonen om het eigen belang ondergeschikt te maken aan het gezamenlijke belang. En dat begint bij de Leidse sport zelf. Door niet naar anderen te wijzen en af te wachten, maar door bij zichzelf te beginnen en grondig na te denken over wat goed is voor de stad op gebied van sport en faciliteiten over pakweg een jaar of twintig. En neem van mij aan; een te korte schaatsbaan, een te klein zwembad en een sporthal die niet te exploiteren valt, horen daar niet bij. Laten we on-Leids gaan voor een magisch project waarmee we de lachers buiten Leiden voorgoed het zwijgen opleggen. Maar boven alles de Leidse sport naar een hoger plan tillen. Ramses Braakman LEIDEN INTO BUSINESS

STAND VAN ZAKEN

Het duurzaamheidsevenement van SPARK Het duurzaamheidsevenement van SPARK vond dinsdag 31 oktober plaats bij Gebr. de Nobel in Leiden. De middag was een afwisseling van sprekers en heerlijke gerechten. Sprekers op deze dag warren Merijn Tinga, Paul Dirkse en Sidney Fortman. SPARK is het platform voor de regio Leiden, waar maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) en duurzaamheid centraal staan. De drie P’s People, Planet en Profit worden hierbij als uitgangspunten genomen.

Wethouder Paul Dirkse vertelt over hetgeen de gemeente aan duurzaamheid doet.

De bediening van de middag/avond was in handen van medewerkers van DZB.

SPARK voorzitter Henriëtte van Baalen opent het programma.

Victor Molkeboer van MBO Rijnland stelt zijn vraag aan Mertijn Tinga.

Sidney Fortman (Rufo Clean) en dagvoorzitter Leila Prnjavorac over duurzaam ondernemen.

Meer informatie over SPARK is te vinden op www.sparkmvo.nl.

€ 15.250,42 voor het Ronald McDonaldhuis Leiden Elke derde donderdag van de maand komen circa 70 Leidse ondernemers bij elkaar voor het Ronald McDonald Business Breakfast. Het ontbijt wordt elke maand op een andere locatie bij een van de aangesloten ondernemers georganiseerd. Twee keer per jaar staat de locatie vast, dat is bij het kerstontbijt in Koetshuis de Burcht en in november bij BDO als de jaarlijkse cheque wordt uitgereikt. Met een bedrag van € 15.250,42 was de opbrengst weer hoger dan voorgaande jaren. In de 21 jaar (1996) dat de Leidse Ronald McDonald Business Breakfast bestaat is er al meer dan € 250.000,00 aan het Ronald McDonaldhuis Leiden geschonken, een geweldig resultaat. Wilt een meer weten over Ronald McDonald Business Breakfast of lid worden? Kijk dan op www.rmbb.nl 10

LEIDEN INTO BUSINESS

And the award is made by... Bosch Glaskunst De Machtigste van Leiden wordt beloond met een fraaie door Bosch Glaskunst van kristalhelder glas vervaardigde award. Michel van den Bosch: “De plaquette is een compositie van drie glaspaneeltjes op een glazen voetplaat. Door brandschildering is het logo van INTO business en de naam van de winnaar aangebracht, d.m.v. lichtdoorlatende kleurenfotoprint het portret van de winnaar en als transparante tekst in een gematteerd vlak de naam van de award. Een combinatie van meerdere technieken.” (Zie:*) In de showroom van Bosch Glaskunst is zichtbaar wat het bedrijf nog meer kan vervaardigen. Michel: “Met technieken zoals fusen, blazen en zandstralen maken wij glazen grafornamenten, urnen, kunstobjecten, bedrijfsplaquettes zoals naam-, logo- en bedrijfsborden en bewegwijzering. In vergelijking met kunststof of aluminium zijn er belangrijke voordelen. Bijvoorbeeld duurzaamheid, een langdurig frisse uitstraling, perfecte eenvoud en onderhoud, blijvende helderheid, krasvastheid etc. Gezandstraalde, bedrukte en beletterde glaswanden voor binnen en buiten zijn in vrijwel alle vormen en afmetingen leverbaar. Glas is hard en onwijs sterk, het verkleurt niet en blijft veel langer mooi! Wij verzorgen het hele traject, van ontwerpen en inmeten tot plaatsen of monteren.”

BOSCH GLASKUNST BV | SHOWROOM & ATELIER

Heliumstraat 150 | Zoetermeer | 079-343 33 77 info@boschglaskunst.nl | www.boschglaskunst.nl (* www.boschglaskunst.nl/voorbeelden-glazen-awards)

FD Gazelle Award voor SERA Een website bouwen kan iedereen. SERA gaat veel verder. Door mee te denken en uw bedrijfsprocessen van A tot Z te analyseren, is het mogelijk uw bedrijfsproces en uw business te optimaliseren. Dat maakt het werk makkelijker, levert geld op door besparingen en biedt ruimte voor new business opportunity’s. SERA ontwikkelt gestructureerde en efficiënte systemen in de breedste zin van het woord. SERA biedt een one-stop-shop waarbij het doel is om niet alleen de automatisering te optimaliseren maar ook het bedrijfsproces. Eén pakket, waar ‘Een aantal van onze 30 collega’s haalde vol trots de FD Gazellen Award op in de Stadsgehoorzaal’ alles in zit en dat ten alle tijden kan worden uitgebreid. Zodat uw bedrijf én het bedrijfsproces ‘toekomst proof ’ is. SERA denkt mee in niet winnen.” Terwijl SERA de ontwikkeling en groei van nieuwe mogelijkheden die er zijn. “Wij begrijpen de klant en haar klanten mogelijk maakt, groeien zij zelf ook hard. Door vooral de klanten van onze klant goed. We passen diensten FD werden zij de afgelopen vier jaar al drie keer geëerd met aan op een wereld die inmiddels anders in elkaar steekt en de FD Gazelle voor bedrijven die meer dan 20% per jaar zich online afspeelt. Met een simpele website ga je de oorlog groeien. Dat voorspelt een hoop goeds voor 2018. LEIDEN INTO BUSINESS

VILLA HBK

HET JAARLIJKSE LADIES EVENT Geheel in de traditie werd op vrijdag 27 oktober door de dames van HBK belastingadviseurs & accountants weer het jaarlijkse Ladies Event georganiseerd. Een terugkerende activiteit binnen de Villa HBK evenementen speciaal georganiseerd voor vrouwelijke relaties. Net als vorig jaar hadden de dames de luxe om in een eigen zaal van bioscoop Trianon een voorpremière te beleven. Dit jaar was het de film: C’est la vie! Na afloop van de film zijn de ongeveer 60 dames bij Aperitivo een afsluitende borrel gaan drinken. Wederom een zeer geslaagde avond!

LEIDEN INTO BUSINESS

Fotograﬁe John Brussel

TOP 50 2017

De tiende nummer één is een feit

Trots op Eregalerij der Machtigen In de eerste editie van Leiden INTO business van eind 2008 werd de Top 50 van machtigste personen in de Leidse regio geïntroduceerd. Tekst en samenstelling Oscar Middeldorp

Een lijst die vanaf het eerste moment een hoop stof deed opwaaien en waar nu ieder jaar reikhalzend naar wordt uitgekeken. Nu, negen jaar later, wordt in deze editie de tiende nummer één bekend gemaakt. Aansluitend op dit artikel kunt u lezen wie in 2017 deze eer toekomt maar wij willen, voordat u verder leest, graag terugblikken op de negen voorgaande edities van de Lijst der Lijsten. De nummers één van voorgaande jaren gaan naar de Eregalerij der Machtigen, dit om de lijst ieder jaar spannend te houden maar bovenal omdat je, eenmaal op nummer één, nooit meer lager dan die positie zou mogen staan. Wanneer we alle eerdere nummers één op een rijtje zetten dan valt direct iets op: ze zijn stuk voor stuk nog actief in de Leidse regio en hebben nog allemaal dezelfde betrokkenheid als toen. Dit is echt heel bijzonder en dit zegt ook iets over hoe sterk de binding met Leiden voor deze personen is. Natuurlijk treden sommigen wat minder op de voorgrond dan voorheen maar we zijn per slot van rekening ook negen jaar verder. Wij zijn vooral heel trots op deze eregalerij en vandaar dat wij deze negen nogmaals in de schijnwerper willen zetten, met de originele uitleg en foto van het betreﬀende jaar.

2008 | PETER LABRUYERE

2009 | MARCEL VERBURG

Vat vol leuke tegenstrijdigheden. Zonder zijn instemming is het moeilijk zaken geregeld te krijgen in de Leidse binnenstad. Labruyere is een man van het volk en van de ondernemers. Man met het hart op de tong. Naar onze mening de terechte nummer één van de lijst.

De grote man achter het succes van Zorg en Zekerheid Leiden Basketball. Het siert hem des te meer dat hij er iedere keer op wijst het niet alleen te doen. De business club draait als een trein evenals de sportieve resultaten. Verburg is een sportliefhebber, een motivator en een voorloper. Hij zal blij zijn volgend jaar niet meer in deze lijst voor te komen. Echter, in de Eregalerij der Machtigen zal Marcel Verburg tot in lengte van dagen vereeuwigd staan.

2010 JAN VERSTEEGH De man van het grootste advocaten en notarissen kantoor in de Leidse regio. Een krachtige persoonlijkheid die TK in een korte periode écht op de kaart heeft gezet. Het kantoor ontving dit jaar voor de tweede keer op rij de prijs voor het snelst groeiende kantoor in Nederland, de Gouden Zandloper. TK zit verweven in het Leidse bedrijfsleven en is op vele fronten actief en betrokken. Versteegh is voorzitter van VNO-NCW Rijnland en laat ook daar zijn stem gelden. Jan Versteegh is met recht de Machtigste Leidenaar van 2010!

2011 | MENNO SMITSLOO De machtigste man in Leiden anno 2011 is Menno Smitsloo. Hij is bij bijna alles betrokken wat te maken heeft met het in stand houden van oud-Leiden. De Smitsloo Groep draait ondanks de perikelen in vastgoedland als nooit tevoren. Smitsloo is oprecht en combineert zaken en historie op een bijna on-Nederlandse elegante wijze. Hij is ook een man die partijen door zijn manier van communiceren in beweging weet te krijgen. Hij zegt zelf: “Kritiek en jaloerse blikken krijg je in Nederland altijd als je met je kop boven het maaiveld uitsteekt, daar trek ik me echt niets van aan. Beter dat, dan dat ze helemaal niet over je praten!”. En daar sluiten wij van Leiden INTO business ons helemaal bij aan. LEIDEN INTO BUSINESS

TOP 50 2017

2012 | THIJS HEMMES De onbetwist Machtigste Leidenaar van 2012 is Thijs Hemmes. Misschien voor sommigen een verrassing, maar wie de volgende opsomming leest, begrijpt het: - Hemmes is één van de stuwende krachten van Leiden Culinair. - Zijn accountantskantoor organiseerde een aantal zeer aansprekende bijkomsten, genaamd ‘Villa HBK’, waarvan de lezing van Bram Moszkowicz in De Waag absoluut de kroon spande. - Onlangs werd Thijs benoemd tot voorzitter van Stadslab Leiden. - Heeft het afgelopen jaar ‘De Slag om Leiden’ met opbrengst voor Hospice Issoria op de kaart gezet. - Naast zijn bestuurlijke en organisatorische talenten is Thijs Hemmes ook gewoon een heel goede ondernemer en loopt hij met zijn kantoor naar ons idee voorop in de transitie die zijn branche doormaakt. Om een lang verhaal kort te maken: Thijs Hemmes is gewoon de zeer terechte nummer 1 van dit jaar.

2013 | ROBERT STRIJK

2014 | WIM DE LEEUW

Een wethouder op 1 in een zakelijk magazine? Dan moet Robert Strijk het wel erg goed doen... En dat doet hij! Wij als ondernemers mogen blij zijn dat hij op deze post zit. Strijk is een wethouder die vecht voor zijn idealen en daadwerkelijk luistert naar de stad. Hij is bij diverse bijeenkomsten aanwezig en is een heel toegankelijk man. Hij ontplooide diverse initiatieven, waaronder economie071: de vijf gemeenten in de Leidse regio die samen met onderwijsinstellingen en het bedrijfsleven de handen ineen hebben geslagen om te komen tot een regionale economische agenda. Strijk is een begenadigd spreker: wanneer hij spreekt, wordt er écht geluisterd. Een zeer terechte nummer 1 positie dus.

Het was voor ons geen moeilijke keuze wie er dit jaar op nummer 1 in de Lijst de Lijsten moest komen. Wim de Leeuw is bij veel initiatieven in Leiden betrokken: De Slag om Leiden en de wijnactie ‘Issoria by Eradus’ voor Hospice Issoria, Zorg en Zekerheid Leiden Basketball en natuurlijk BV Leiden, om er maar een paar te noemen. Waar mogelijk levert hij op persoonlijke titel of met zijn bedrijf een bijdrage. De Leeuw is een echte ondernemer en heeft de laatste jaren met zijn bedrijf scherp aan de wind gevaren. Hij plukt daar nu de vruchten van, de huizenmarkt herstelt zich en de verzekeringstak proﬁteert van de economische opleving. Wim de Leeuw is dus met recht de Machtigste van 2014.

2015 | TON VAN HOUTEN Ton van Houten is een rasechte Leidenaar en al snel stond voor ons vast dat hij dit jaar verkozen zou worden tot machtigste Leidenaar. De klantloyaliteit bij zijn organisatie is hoger dan bij welke andere zorgverzekeraar en daarnaast heeft Zorg en Zekerheid een zeer sterke financiële positie. Dit heeft alles te maken met de manier waarop Ton van Houten, samen met Hennie Limberger, de organisatie aanstuurt. Zorg en Zekerheid is voor het tiende jaar de hoofdsponsor van de Leidse basketbalploeg en doet dit vanuit een maatschappelijk oogpunt: meer beweging en gezonder leven leiden tot een hogere welvaart. Vanuit diezelfde filosofie zijn zij al jaren sponsor van Leiden Marathon en sloten zij zich onlangs aan bij de TK Challenge. Ton van Houten en Zorg en Zekerheid, twee machtige namen.

2016 | RAMSES BRAAKMAN Creatief, energiek, ondernemend: dat is Ramses Braakman, eigenaar van Hart Voor De Zaak. De nummer 1 van de lijst is al jaren een belangrijke factor in Leiden. Of we het nu hebben over LEF, jongeren hospice Xenia, Zorg en Zekerheid Leiden Basketball of DIOK, de bijdrage van deze Leidenaar is telkens van groot belang. Braakman kwam begin dit jaar met het idee om een multifunctioneel complex aan de Lammenschans neer te zetten: een complex voor de Leidse topsport, muziekconcerten en retail. En tja, als Ramses eenmaal een idee in zijn hoofd heeft, wordt dit maar zelden niet gerealiseerd. Ramses Braakman is dit jaar de terechte nummer 1.

TOP 50 2017

De Machtigste van Leiden in 2017 is…

ERIK VERSNEL Hoe ziet de Lijst der Lijsten en dit jaar uit? Welke ondernemers of bestuurders leverden het afgelopen jaar een waardevolle bijdrage in de regio Leiden? Wie vielen op door uitmuntende prestaties of door hun maatschappelijke bijdrage? Hoe dan ook, de lijst met de vijftig machtigste personen in het Leidse regio kent weer behoorlijk wat verschuivingen, maar bovenal een meer dan waardige nieuwe nummer 1. Zijn naam: Erik Versnel, directeur Rabobank Leiden-Katwijk, een zeer betrokken bankdirecteur die zich het Leidse in een razend tempo eigen heeft gemaakt. Erik is de tiende persoon die wij mogen toevoegen Eregalerij der Machtigen.

50 AART VAN BOCHOVE

De voorzitter van Ondernemersfonds Leiden opent deze lijst. Van Bochove weet altijd feilloos de vinger op de zere plek te leggen en kan bogen op vele jaren bestuurlijke ervaring. 49 EDWIN VAN DIEMEN

Eigenaar van het gelijknamige en succesvolle sloop- en recyclingbedrijf. Een maatschappelijke betrokken ondernemer met een grote passie voor Diok. 48 CHRIS DE WAARD

De man van Sleutelstad die de voltallige gemeenteraad van Leiden achter zich kreeg en de komende vijf jaar de oﬃciële publieke omroep van Leiden wordt. Chris heeft grootse plannen. 47 MARLEEN DAMEN

46 ROB VAN MARWIJK

Rob is mede-eigenaar van de Van Marwijk Advies Groep maar dankt zijn notering in deze lijst aan zijn voorzitterschap van Leiden Culinair. Er moest een puist werk verzet worden om alles op de nieuwe locatie rond te krijgen maar het resultaat mocht er zijn. 45 GERDA SCHUKKING

Gerda geeft samen met partner Sander Pardon al jaren succesvol LEVEN! magazine uit. Gerda is voorzitter van het 3 October Gilde, de club voor ondernemers die Leidens Ontzet een warm hart toedraagt. 44 JOOST VAN DER HELM

Joost heeft zijn zaakjes prima voor elkaar en heeft met Crediﬁxx een mooi bedrijf opgebouwd. Van der Helm is slim, creatief maar ook bedachtzaam: een mooie combi.

Marleen is wethouder Werk en Inkomen, Wijken en Financiën. Had een wat roerig jaar met perikelen rond DZB maar wist deze prima te managen. Marleen Damen is oprecht betrokken bij de inwoners en ondernemers in Leiden. LEIDEN INTO BUSINESS

TOP 50 2017

43 MARTIJN VAN PELT

Met zijn bedrijf Interpulse ondersteunt hij al jaren het Leiden International Film Festival. Martijn heeft de afgelopen periode gebruikt om zijn bedrijf klaar te maken voor de toekomst en gaat nu weer meer tijd aan het lokale netwerk besteden, zoals bijvoorbeeld bij VNO-NCW.

36 ALEXANDER MOURET

Alexander is directeur van Leiden International Film Festival. Het festival staat als een huis en de afgelopen editie was weer beter, drukker en completer dan voorgaande jaren. 35 RAFFI BALDER

42 BAS VAN DIJK

Van Dijk heeft zijn bedrijf Jobo de Bouwers goed door de moeilijke periode heen geloodst en realiseert nu het ene na het andere schitterende project in de Leidse regio. Bas is een kerel uit één stuk. 41 MARTIJN PEETSOLD

Martijn Peetsold is conrector van het Leonardo College en voorzitter van Stichting Topsport Leiden. Peetsold vervult deze rol met passie, kennis en gedrevenheid. 40 SABINE BOONEKAMP

Sabine is al jaren een sponsor van Leiden Culinair en ondersteunt daarnaast diverse maatschappelijke initiatieven. Een stabiele naam in de top 50.

Raﬃ Balder is directeur van HUBspot, de broedplek voor ondernemerschap en innovatie. HUBspot is een initiatief van Gemeente Leiden, de Universiteit en de Hogeschool. 34 ROB REIZEVOORT

Het Haring en Corenwyn Gala, de Wet van Weber en het kerstgala van Zorg en Zekerheid Leiden Basketball: allemaal evenementen waarbij Rob met zijn All Class garant staat voor culinair genieten. Rob Reizevoort is een ondernemer met passie en toewijding. 33 SANDER ZWAAN

Sander is mede-eigenaar van Basis Bedrijfshuisvesting, dé specialist op vastgoedgebied in de regio. De markt draait weer op volle toeren en daar plukt ook Basis de vruchten van.

39 JOOST HARTMAN 32 ARNO DE JONG

Joost is partner bij Hart Voor De Zaak en heeft een actieve rol binnen het bestuur van Leiden Culinair en is sinds kort ook betrokken bij De Slag om Leiden. Joost houdt van aanpakken.

Arno de Jong is directeur van de Sligro vestiging in Leiden en voorzitter van OV Rooseveltstraat. Sligro is al jaren betrokken bij diverse evenementen in Leiden en heeft met De Jong de juiste man voor de job.

38 EDDY STAAS

Eddy Staas is bestuurslid van BV Leiden en organiseert al sinds jaar en dag de BDO-haringparty, de grootste haringparty in de regio. 37 EDWIN VAN HUIS

Edwin van Huis is algemeen directeur van Naturalis. De verbouwing van Naturalis loopt nu voorspoedig en T-rex Trix gaat de Leidse regio de komende decennia economisch gezien nog veel plezier opleveren.

LEIDEN INTO BUSINESS

31 GOVERT DE KOK EN GIDEON BOER

Govert en Gideon zijn de eigenaren van Bioscopen Leiden en timmeren keihard aan de weg. Ontwikkelden een fantastisch plan voor een nieuw bioscoopcomplex bij het Leiden Centraal, De Geus genaamd. Een ijzersterk koppel. 30 JEROEN MATERS

De geestelijk vader van het Singelparkproject en oprichter van Stadslab Leiden is Jeroen Maters. Een parkgevoel rond de singel creëren is omarmd door de Gemeente Leiden en zal de stad in vele opzichten aantrekkelijker maken.

TOP 50 2017

29 WILLEM-JAN ZIRKZEE

Sinds kort is Willem-Jan voorzitter Bedrijvig Leiden, het samenwerkingsverband van bedrijventerreinverenigingen in Leiden. Op de achtergrond wordt zijn rol steeds belangrijker. Zirkzee is stabiel en super integer. 28 ERNST BARTHEN

Ernst draait goed met zijn bedrijven Barthen verhuur, Huurmaat en Riool.nl. Deze ondernemer pur sang is niet weg te denken uit het Leidse.

22 ERWIN ROODHART

Roodhart’s enthousiasme werkt aanstekelijk want steeds meer mensen weten Leiden te vinden als winkelstad, zeer belangrijk voor ondernemend Leiden. Deze Centrummanager gaat recht op zijn doel af. 21 RON HOGENBOOM

Stabiel, inhoudelijk en betrokken, deze woorden horen bij Ron Hogenboom. Hij is al jaren het vertrouwde gezicht van Grant Thornton in Leiden. Hij is voorzitter van Business Platform Schipholweg en bestuurder bij Issoria.

27 FRANS SCHOHAUS 20 JORDY KOOL

Schohaus is nog altijd even betrokken bij van alles wat er speelt in Leiden maar is wel minder op de voorgrond dan voorheen. Frans zakt dan ook een paar plaatsen in de lijst. 26 NANETTE RIS

De Leidse Schouwburg en Stadsgehoorzaal draaien goed en Nanette Ris is als algemeen directeur medeverantwoordelijk voor dit succes. Er worden nieuwe initiatieven ontplooid en dat zien wij graag. 25 CEES AHSMANN

Het Leidse rugby staat weer op de kaart en daar mag de voorzitter van DIOK best trots op zijn. Cees Ahsmann bouwt met zijn bestuur aan de toekomst en diverse betrokken bedrijven bouwen met hem mee. 24 TRUDY KWIK

Kwik events was verantwoordelijk voor de spectaculaire opening van de Lammermarktgarage. Daarnaast rolt zij met haar team en Rrrollend Foodtruck Festivals door heel Nederland. Gelukkig had Trudy ook nog tijd voor de Slag om Leiden en het voorzitterschap van de Oranjevereniging Leiden.

De CEO van Infotheek heeft onlangs zijn afscheid aangekondigd. Kool heeft van Infotheek naar ons idee één van de mooiste bedrijven van Leiden gemaakt: ruim 900 medewerkers en 700 miljoen euro omzet. Het mede door hem geïnitieerde IT4Kids Foundation is een groot succes. 19 PAUL DIRKSE

Wethouder Paul Dirkse heeft zijn draai gevonden en voelt zich als een vis in het water in de Leidse politiek. De komende gemeenteraadsverkiezingen is hij lijsttrekker van D66, de grootste partij in Leiden. 18 CHRIS VERPLANCKE

Een vaste klant in onze Top 50 is Chris Verplancke. Deze rasechte Leidenaar met echt hart voor de stad stuurt al jaren met succes de Business Club Leiden (BCL) aan. 17 RAYMOND KERKVLIET

Kerkvliet is een ondernemende duizendpoot die betrokken is bij Xenia, Leids Startersfonds en de Vrienden van het Singelpark. Raymond treedt niet veel op de voorgrond maar is o zo belangrijk voor onze stad.

23 RUDO SLAPPENDEL 16 ROALD LAPORT

Rudo lijkt met zijn Rudeboy Media en Unity FM onvermoeibaar. De Leiderdorpse Ondernemersprijs, Ondernemersdag071, LEF en zo kunnen we nog even doorgaan. Rudo is sympathiek en creatief.

Deze creatieve ondernemer blijft ﬂink bouwen aan zijn reclamegroep. Vanuit de Meelfabriek geeft hij LOS uit en voert hij marketingbureau Van Zessen Klaar aan. Ook zit hij in het bestuur van de Business Club Leiden.

LEIDEN INTO BUSINESS

TOP 50 2017

15 BART HOENEN EN ARJAN MEESTER

De twee mannen van AREA071 weten van geen ophouden, AREA071 werd weer verder uitgebreid. Zowel Bart als Arjan zijn op vele fronten actief binnen de regio. We noemen de Leiderdorpse politiek, de 3 October Vereeniging, LEF, Luris en we kunnen nog wel even doorgaan.

AGNITA MUR EN SANDER VAN DEN EIJNDEN

Agnita Mur en Sander van den Eijnden vormen samen het college van bestuur van Hogeschool Leiden. Hogeschool Leiden is één van de initiatiefnemers van HUBspot, dé broedplaats voor jonge ondernemers. Mur is sinds dit jaar voorzitter van Economie071, zij nam het stokje over van Robert Strijk.

14 MARTIJN BULTHUIS 8

Onlangs werd 10 jaar Leiden Marketing bescheiden gevierd en Martijn mag trots zijn op wat er de laatste jaren gerealiseerd is. Leiden doet het goed in de diverse lijstjes en dat is voor een groot deel te danken aan Martijn Bulthuis, directeur Leiden Marketing.

ERNA KORTLANG

Kortlang is voorzitter van BV Leiden en voorzitter van de Stichting Ondernemend Leiden. De bijeenkomsten van BV Leiden, de grootste ondernemersvereniging in de regio, worden drukbezocht en er wordt hard gewerkt om de belangenbehartiging meer zichtbaar te maken.

13 CAREL STOLKER 7

Universiteit Leiden is economisch zeer belangrijk voor de Leidse regio: werkgelegenheid, huisvesting, horeca, Bio Science Park, etc. De sympathieke rector magniﬁcus Carel Stolker heeft z’n zaakjes goed voor elkaar. De in april met pensioen gegaande Willem te Beest zal hij zeker gaan missen. 12 AB VAN DER WIEL

De Meelfabriek heeft zijn eerste bewoners en voor de appartementen stond men in de rij. Ab van der Wiel bouwt aan hét creatieve centrum van Leiden. Alle eer voor de realisatie gaat naar doorzetter Van der Wiel. De Meelfabriek wordt uniek en multifunctioneel. 11 WOUTER EN RICHARD VAN LEEUWEN

Kamps gaat naar alle waarschijnlijkheid de huidige voorzitter van de 3 October Vereeniging, Michiel Zonnevylle, in mei 2018 opvolgen. Rik Kamps is daarnaast al jaren één van de aanjagers van het Haring en Corenwyn Gala. Doet goede zaken met de notariaattak van Teekens Karstens. 6

10 HENRI LENFERINK

De burgermeester van Leiden is de constante factor op het Stadhuis. Wij blijven erbij dat ondernemend Leiden hem te weinig hoort of ziet, en dat is jammer.

LEIDEN INTO BUSINESS

PAUL LAUDY

Paul Laudy is wethouder Bouw en Openbare ruimte, er is veel gerealiseerd in 2017. De Lammermarktgarage, de Catharinasteeg en natuurlijk alle ontwikkelingen rond het stationsgebied. Laudy is standvastig en maakt wederom een sprong omhoog in onze lijst. 5

De gebroeders Van Leeuwen blijven een vaste waarde in deze lijst. Wouter en Richard zijn in hart en nieren horecaondernemers en gaan altijd voor het maximaal haalbare. Een zeer sterke tandem.

RIK KAMPS

DEREK PETERS

Peters zit in het bestuur van Leiden Culinair en vervult een belangrijke rol bij het realiseren van dit evenement. Daarnaast is hij nauw betrokken bij de organisatie van de Slag om Leiden en de ontwikkelingen rond Hockeyclub Roomburg. Derek is bescheiden, een perfectionist en zeer daadkrachtig. 4

EIMERT VAN DER VLIET

Eimert maakt een grote sprong naar boven in de Top 50. Van der Vliet draagt op vele vlakken zijn steentje bij in het Leidse. De enthousiaste mede-eigenaar van Apek is onder andere betrokken bij Diok, stichting Top Waterpolo Leiden en de 3 October Vereeniging.

TOP 50 2017

BOB MEIJER EN JOHAN KLERKS

Hun Brasserie Groep met vijf restaurants is niet meer weg te denken uit de Leidse regio. Meijer en Klerks zijn enthousiast en bij veel initiatieven staan zij klaar om hun steentje bij te dragen. Bob en Johan zijn een mooi voorbeeld dat 1+1 ook 3 kan zijn.

HENRIËTTE VAN BAALEN

Henriëtte is het uithangboord van De Clercq Advocaten Notarissen. Zij is voorzitter van het MVOplatform SPARK, bestuurslid bij Zorg Zekerheid Leiden Basketball en lid van de Raad van Toezicht van Naturalis. Henriëtte van Baalen is toegankelijk, spontaan en zeer zakenkundig.

ERIK VERSNEL

De absolute nummer 1 van 2017 is Erik Versnel. Erik heeft zich in korte tijd de Leidse regio eigen gemaakt en Rabobank ondersteunt vele, voor ondernemers belangrijke, initiatieven. De directeur van Rabobank Leiden-Katwijk is betrokken, actief en het gezicht van de bank richting ondernemend Leiden. Een kleine greep uit dat wat Rabobank ondersteunt: Ondernemersdag071, Centrummanagement Leiden, starterswedstrijden LEF en Gulliver, het Leiden Bio Science Park en de TK Challenge. Versnel praat niet alleen maar doet vooral heel veel en legt verbindingen waar hij kan. Dit alles heeft de bank geen windeieren gelegd want reeds vele ondernemers en instellingen hebben de weg naar Rabobank gevonden.

- ADVERTENTIE -

UW STROOM- EN GASLEVERANCIER

VRAAG NU EEN OFFERTE AAN VIA WWW.SEPAGREENLEIDEN.NL

FAMILIEBEDRIJVEN BRENG PERSOONLIJK EN ZAKELIJK BELANG IN BALANS In een familiebedrijf sta je vaak voor complexe afwegingen. Heb je vragen over bedrijfsopvolging of waardeoverdracht? Zorgen over conflicterende (persoonlijke) belangen of continuïteit? Zoek je naar de optimale ondernemingsvorm? Advies nodig over visie en strategie? Bij JAN© staat een speciaal team van vijf zeer ervaren partners voor je klaar om mee én vooruit te denken. In goed vertrouwen. Op JAN© kun je rekenen.

Kijk voor meer informatie op de website of neem direct contact op met Jolanda van der Maden via 06 427 27 822 / JolandavanderMaden@JAN.nl

INFO@JAN.NL 088 220 2200 WWW.JAN.NL

COLUMN

68 Ik zie mijn echtgenote regelmatig contactloos betalen. Een soort betalen zonder #metoo zeg maar. Hagelnieuwe bankpas, ziet er echt ﬂitsend uit. Zelf heb ik nog een bankpas uit het jaar kruik, althans dat dacht ik. Ik heb een bankpas met een foto van mijn boot erop. Ik weet nog hoe trots ik was toen het mij gelukt was om die foto te uploaden zodanig dat mijn boot ook echt helemaal en met de goede kant boven op mijn bankpas verscheen.

Maar ook voor mij zou contactloos betalen wel eens handig kunnen zijn. Dus heb ik, voor het eerst sinds jaren weer eens een bankfiliaal bezocht. Aan de vriendelijke dame achter de balie vertelde ik dat ik een nieuwe bankpas kwam aanvragen omdat ik eindelijk ook wel eens contactloos wilde betalen. Ze pakte mijn bankpas aan, vroeg is dat uw boot, en draaide de pas om. Op de achterkant stond iets van een logo wat ik voor wifi aanzag maar waarvan de dame in kwestie bevestigde dat mijn pas dus wel (al) geschikt was voor contactloos betalen. Ik wilde mijn pas aanpakken en weg gaan maar toen vroeg ze of ik contactloos betalen wel online aangezet had. Geen idee. Wij hebben de taken thuis zo verdeeld dat mijn lief alle prive geldzaken regelt (ja ja ik durf dat) en ik de zakelijke. Ik heb dus nooit ingelogd op onze banksite laat staan dat ik iets aan of uit heb gezet. Of mijn echtgenote dat niet kon doen vroeg ik. Nee dat moest ik zelf doen. Ze zag de wanhoop in mijn ogen en daar kwam het aanbod. Zal ik het dan maar even voor u doen? Maar natuurlijk! Ze rommelde wat in haar bureau. Pakte een post-it briefje, schreef daarop ‘68’. Hier ga ik u zoiets over vragen zei ze voordat ze mij vroeg me om mijn pincode in te toetsen. Die pincode kwam er zonder haperen terwijl ik koortsachtig

nadacht over die ‘68’. Was het een getal wat ik wellicht ooit had ingevuld bij de controlevraag naar mijn favoriete kinderboek of de geboorteplaats van mijn moeder? Ik wist het echt niet. Ondertussen liet de bank mevrouw mij scrollend door de schermen zien dat ook het vinkje voor contactloos betalen op aan stond. Zonder dat ik het wist kon ik dus al (heel lang) contactloos betalen! Nu kreeg ik wel mijn pas terug en vroeg ze, wijzend op het post-it briefje, weet u wat dat is. Ik stamelde eh ‘68’ mevrouw maar ik heb geen idee wat u daarmee bedoelt. Dat is uw AOW leeftijd zei ze vriendelijk. Oh zei ik zo luchtig mogelijk. Bent u bezig met uw oudedagsvoorziening vroeg ze toen. Eh nou ik ben nu meer bezig met contactloos betalen zei ik maar overigens is het wel mijn vak om daarover na te denken ja. Dus ik kan u niet verleiden tot een gesprek met een van onze financiële planners vroeg ze. Nee, zei ik tenzij die in is voor een overstap naar BDO. Ze bedankte me vriendelijk en ik gaf haar een compliment over de simpele maar uiterst doeltreffende wijze waarop ze een lastig onderwerp onder mijn aandacht bracht. Ze zal het vast ergens geleerd hebben maar ik vind het een prachtig voorbeeld van hoe simpel en effectief sales soms kan zijn!

EDDY STAAS is partner bij BDO Belastingadviseurs Fotograﬁe John Brussel

Reageren? Reageren? eddy.staas@bdo.nl of

@eddystaas

LEIDEN INTO BUSINESS

REPORTAGE

EMA BIEDT KANSEN VOOR LEIDEN Het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) verhuist in 2019 naar Amsterdam. En dat is ook goed nieuws voor Leiden. Niet alleen voor Leiden Bio Science Park. De hele Leidse regio kan meeproﬁteren van de kansen die EMA Nederland biedt. Wethouder Robert Strijk (Economie): “Het is fantastisch nieuws dat de EMA naar Nederland komt! Leiden heeft meegewerkt aan het beste bid voor Nederland. De continuïteit van de EMA kan door Nederland worden gegarandeerd. Op de eerste plaats is dit goed nieuws voor alle patiënten en hun familie. En ook Leiden heeft hier profijt van. Als je kijkt naar de omvang van Londen, en je projecteert dat op Nederland, dan zie je dat Leiden een internationale wijk in de randstad is. We liggen straks op 20 minuten treinen van de EMA. Dat zijn afstanden van niks voor Londense begrippen.”

ven willen dicht bij de EMA zitten. Maar denk ook aan ondersteunende dienstverlening, zoals juridische consultants die het proces van medicijnregistratie kunnen begeleiden. Op Leiden Bio Science Park is nog plek genoeg voor dit soort bedrijven. Hier is nog 330.000 m2 bvo beschikbaar. Deze bedrijven zorgen ook weer voor extra werkgelegenheid in de regio in de dienstverlenende sector. Of het nu gaat om accountantsverklaringen of broodjes bezorgen, diners in de stad of hotelarrangementen. Bovendien bieden zij scholen weer de mogelijkheid om stage te lopen, op mbo-, hbo- en wo-niveau.”

LEIDEN BIO SCIENCE PARK

VAN DROMEN NAAR DOEN

Harry Flore, voorzitter Ondernemersvereniging BioScience Park (OV BSP) en CEO van Hal Allergy: “EMA is 300% goed voor Nederland. We zijn altijd al een farmacieland geweest, met een heel sterk onderzoeksklimaat. Na wat mindere jaren zit deze sector weer enorm in de lift. De komst van de EMA draagt daar extra aan bij. Het advies van de EMA is namelijk heel belangrijk voor het opzetten van de medicijnstudies. Dat heb je echt nodig om een trial te kunnen beginnen. Er zit straks heel veel expertise direct om de hoek. Daarnaast komen er allerlei experts van bedrijven uit de Life Sciences sector langs bij EMA. Zij zullen zien hoe goed Nederland georganiseerd is qua infrastructuur, onderzoeksfaciliteiten en scienceparken als de onze. En wie weet triggert hen dat voor vestiging hier. En wij hopen dan natuurlijk in Leiden.”

Kansen genoeg dus. Maar hoe denkt Leiden deze te gaan verzilveren? Geelhoed: “We, de OV BSP, Leiden Marketing en de gemeenten Leiden en Oegstgeest, werken nauw samen met Innovation Quarter (IQ) en Netherlands Foreign Investment Agency (NFIA). Zij hebben veel ervaring met het acquireren van bedrijven. We gaan samen kijken hoe we maximaal rendement kunnen halen uit de kansen die zich nu voordoen. Dat begint met het uitdragen van ons integrale verhaal. Wie zijn wij als stad en wat hebben we te bieden? Mensen die mij vaker spreken, kennen dat inmiddels goed: Het Leids Continuüm. Het is namelijk geen toeval dat Leiden Bio Science Park, een van de vijf Europese topcampussen op het gebied van Life Sciences & Health, hier in Leiden ligt. In onze Stad van Ontdekkingen waar al 400 jaar lang ontdekkingen worden gedaan. En waar we aan de vooravond staan van doorbraken op medisch gebied. Het was dan wel toevallig dat de EMA zich op steenworpafstand vestigt, het lot had immers ook op Milaan kunnen vallen, maar ook dit past weer naadloos in het Leids Continuüm.”

DIENSTVERLENING

Lucien Geelhoed, Leiden Marketing, ziet ook kansen voor de Leidse regio: “EMA verwacht dat er zo’n 50 tot 150 bedrijven mee zullen verhuizen naar Nederland. Farmaceutische bedrij22

LEIDEN INTO BUSINESS

Wat is de EMA? Het European Medicines Agency (EMA) bepaalt welke medicijnen voor mensen en dieren toegang krijgen tot de Europese markt. Het agentschap beoordeelt studies van de farmaceutische industrie over werkzaamheid en bijwerkingen van middelen. Sinds bekend werd dat Groot Brittannië uit de Europese Unie stapt, moest de EMA op zoek naar een vestigingsplek die wel in de EU ligt. Op 20 november vond er uiteindelijk een loting plaats tussen Milaan en Amsterdam, waarbij Amsterdam als winnaar uit de bus kwam. Bij de EMA werken 900 mensen en bezoekers uit de farmaceutische industrie leveren jaarlijks 30.000 overnachtingen op.

Naar een regionale strategie voor bedrijventerreinen ten we ruimtevraag van bedrijven. Een groot deel van die vraag in de toekomst zal sterk verbonden zijn aan de economie van de Leidse regio. Die moet dus ook in de regio gefaciliteerd worden. Het gaat dan om bedrijven in (groot)handel, bouw en productie; kortom reguliere bedrijvigheid. Binnenstedelijk is er daarnaast specifieke vraag vanuit stedelijke functies zoals sportscholen, reparatie en showrooms, en vraag gerelateerd aan het bioscience cluster. Het aanbod aan bedrijventerrein is echter beperkt in Leiden en de Leidse regio. Bovendien spelen er discussies over transformatie van werklocaties als gevolg van de verstedelijkingsopgave in de regio, wat een heldere koers en strategie van overheid en bedrijfsleven noodzakelijk maakt.”

Hoe zorgen we ervoor dat onze bedrijventerreinen kwantitatief en kwalitatief goed blijven aansluiten bij de vraag van de markt? Die opdracht staat centraal in het project Bedrijventerreinen van Economie071. De gemeenten in de Leidse regio willen samen met de ondernemers op de bedrijventerreinen tot een regionale bedrijventerreinenstrategie komen. Bestuurlijk verantwoordelijke Kees Wassenaar, wethouder economie Leiderdorp: “Gemeenten en bedrijfsleven hebben elkaar nodig. Bedrijventerreinen zijn van groot belang voor een sterke economie. Bedrijven zorgen immers voor 42.500 directe banen en zo’n 10.000 indirecte banen in onze regio.” In opdracht van Economie071 doet onderzoeksbureau Stec Groep momenteel onderzoek naar de behoefte van bedrijven. Hub Ploem van Stec: “De eerste resultaten laten zien dat er op korte en middellange termijn behoefte blijft bestaan naar bedrijventerreinen. Dat is ook terug te zien in de dynamiek van de afgelopen jaren. Er zijn diverse nieuwbouwontwikkelingen van grotere bedrijven en ook in de toekomst verwach-

Het onderzoek van Stec is in januari afgerond. De uitkomsten vormen de basis voor het vervolg. Eerst worden de uitgangspunten vastgelegd in een convenant tussen gemeenten en bedrijfsleven. Vervolgens wordt er een regionale bedrijventerreinenstrategie opgesteld. Dit gebeurt in samenwerking met de ondernemers van de bedrijventerreinen. De bedrijventerreinenstrategie van de Leidse regio is naar verwachting medio 2018 klaar. MEER INFORMATIE

Het project Bedrijventerreinen van Economie071 is een samenwerking van zes gemeenten in de Leidse regio (Leiden, Leiderdorp, Oegstgeest, Voorschoten, Zoeterwoude, Katwijk), VNO/NCW Rijnland, Leidse Koepel van Ondernemersverenigingen, Ondernemersvereniging Bio Science Park en de Katwijkse Ondernemersvereniging. Heeft u vragen over dit project? Kijk op www.economie071.nl/ bedrijventerreinen of neem contact op met projectleider Gerbrand Kuipers via gkuipers@leiderdorp.nl LEIDEN INTO BUSINESS

REPORTAGE

Vermogensmanager voor Machtige Leidenaren* *en regiogenoten 24

LEIDEN INTO BUSINESS

Rabobank Leiden-Katwijk is dit jaar gestart met een nieuw onderdeel van Private Banking: Vermogensmanagement. Een goede zaak voor ondernemers die hun vermogen willen structureren, denken aan bedrijfsoverdracht of -opvolging en vermogensoverdracht. Graag introduceren we Mark Janssen als nieuwe vermogensmanager van Rabobank Leiden-Katwijk. Hij heeft jarenlange ervaring in dit segment binnen de Rabobank. “Toen ik zag dat er in Leiden een vacature was voor een vermogensmanager, was ik meteen enthousiast. Ik ben in deze regio opgegroeid en mijn familie en vrienden wonen hier. Leiden bruist, de diversiteit van de stad spreekt me erg aan.” Met zijn aanstelling is de Rabobank nu ook uw partner op het gebied van vermogensmanagement. Vermogensmanagement kan, net als uw testament, een lastig onderwerp zijn. Maar denk er juist nu over na en bespreek het, want dat geeft rust en vertrouwen voor de toekomst. Janssen werkt hecht samen met zijn collega Wouter Keulers en assistent Ellen de Vreugd en kan beschikken over een team van specialisten zoals beleggingsspecialisten, financiële planners, Charity Management en Rembrandt Fusies & Overnames. DUIDELIJKE INZICHTEN

Janssen richt zich op cliënten met een vermogen vanaf een half miljoen euro. Ondernemers kunnen bij hem aankloppen als ze hun vermogen willen structureren. Bijvoorbeeld bij vragen over privébeleggingen of zakelijke beleggingen. Ook bij bedrijfsoverdracht en bedrijfsopvolging kan een vermogensmanager goed helpen. Wie van de kinderen neemt het bedrijf over en hoe compenseer je de rest van de kinderen die dat niet doen? Wie zijn de gegadigden als een externe partij het bedrijf overneemt? Vaak mag niet iedereen weten dat het bedrijf te koop staat; hoe pak je dat aan? Moet het bedrijf dezelfde naam houden na de overdracht? Zomaar wat vragen die dan spelen. Daarnaast helpt Janssen bij vermogensoverdracht aan de kinderen. Janssen vertelt: “Hoe doe je dat op de juiste manier? En wil je grip blijven houden op je vermogen? Je weet immers niet wat ze met het vermogen gaan doen. Wij kunnen hierin begeleiden.” Tot slot helpt de vermogensmanager bij het nagaan wat er financieel nodig is om, na verkoop van het bedrijf, de levensstandaard voort te zetten. Janssen geeft een voorbeeld. “55 jaar is een leeftijd waarop ondernemers beginnen na te denken over wat ze met hun bedrijf willen doen. Ik had een klant van precies die leeftijd, hij had jarenlang hard gewerkt en zijn bedrijf was flink gegroeid. Hij dacht erover om zijn bedrijf te verkopen. Ik introduceerde hem bij Rembrandt Fusies & Overnames en koppelde hem aan een vermogensplanner. We gingen na hoeveel het bedrijf waard was én welk bedrag hij nodig had om zijn huidige manier van leven voort te zetten. Het gaf hem duidelijke inzichten en daarmee een gevoel van rust.”

klant. Wat kan ik betekenen voor hem of haar, wat kan ons netwerk eventueel bijdragen en welke specialist past het beste bij de klant?” Met zijn team stelt hij een persoonlijk vermogensplan op. “Elk plan is maatwerk, we bieden geen standaardoplossingen, want elke klant is uniek met zijn of haar eigen specifieke doelen en wensen.” VOORDELEN

De voordelen van een vermogensmanager is dat hij veel tijd en aandacht voor zijn klanten heeft. Daarnaast werkt hij met een no-nonsense team dat snel schakelt. “Klanten verwachten dat van ons. Er is bijvoorbeeld op dinsdag voor het eerst contact over een bepaalde belegging. Donderdag gaan we om tafel en maandag kan er een voorstel klaarliggen. Ik vind het heel belangrijk om afspraken na te komen. Voor mij geldt: afspraak is afspraak. Zo werken we hier,” legt Janssen uit. Bovendien beschikt de Rabobank over een groot regionaal en landelijk netwerk. Janssen: “We organiseren voor cliënten kleinschalige events. Een recent voorbeeld hiervan is een rondleiding op het bedrijf van een van onze cliënten met aansluitend een informeel diner met alle aanwezigen. Zo proberen we klanten met elkaar te verbinden.” VLIEGWIEL

Verder vertelt Janssen over de initiatieven ‘Money Meets Ideas’ en Rabo&Co. “Bij ‘Money Meets Ideas’ kunnen ondernemers investeren in jonge start-ups. Investeren doen ze natuurlijk met geld, maar ook met hun kennis en netwerk. Daar hebben jonge ondernemers ook heel veel aan. Gevestigde ondernemers kunnen zo iets teruggeven aan de maatschappij. Het principe van het vliegwiel, daar geloof ik echt in. Rabo&Co is een unieke mogelijkheid voor vermogende klanten om samen met de Rabobank financieringen te verstrekken aan het midden- en kleinbedrijf. Zo brengen we vraag en aanbod bij elkaar, een mooi initiatief dus.” VERTROUWEN

Janssen is op zijn plek bij Rabobank Leiden-Katwijk als vermogensmanager. “Het contact met mensen en de verhalen over hun onderneming geven me veel energie. En dat houdt mijn werk boeiend. Ik ben geïnteresseerd in ondernemen en begrijp situaties die ondernemers aangaan. Het vermogen van mijn cliënten is voor mij en mijn team veel meer dan een som geld, er zit een persoonlijke geschiedenis aan vast. Het contact dat ik met klanten heb, is vaak informeel. Na verloop van tijd bouw je echt een vertrouwensband op.” WILT U EENS KENNIS MAKEN?

MAATWERK

Janssen ziet zichzelf als sparringpartner van zijn klanten. “Je bent een spin in het web. Ik denk mee en redeneer vanuit de Tekst Marleen Hogendoorn | Fotograﬁe John Brussel

Mark Janssen, Vermogensmanager van Rabobank Leiden-Katwijk, is rechtstreeks bereikbaar via mark.j.janssen@rabobank.nl en via 06-12672102. LEIDEN INTO BUSINESS

REPORTAGE

Ambities versus Risicoâ&#x20AC;&#x2122;s TK LANCEERT INSPIRERENDE BUSINESS UPDATE VOOR ONDERNEMERS

Pietia Laarhoven (l) en Kim Remerij 26

LEIDEN INTO BUSINESS

Ondernemen anno nu, hoe up-to-date bent u? Zo luidde de uitnodiging voor de eerste TK Business Update voor ondernemers, georganiseerd door Pietia Laarhoven (partner advocatuur) en Kim Remerij (partner notariaat) van TeekensKarstens advocaten notarissen. Juridische zaken zijn voor ondernemers niet altijd even inspirerend, maar ze zijn vaak wel van (groot) belang. Met de TK Business Update informeerde TK haar relaties op een aansprekende en vooral praktische manier over de juridische risico’s waar ze tegenaan kunnen lopen. Dat past helemaal bij de manier waarop TK graag samenwerkt. Tekst May-lisa de Laat | Fotograﬁe John Brussel

Pietia: “Wij helpen ondernemers bij het realiseren van hun ambities. Onze geïntegreerde dienstverlening, de directe samenwerking tussen advocaten en notarissen, werkt dan ook heel goed. Wij kunnen snel en direct met elkaar schakelen. Zowel in onze advisering als bij de implementatie. TK staat bekend om haar toegankelijkheid en de vooruitstrevende manier van werken. Onze no-nonsense aanpak leidt tot helder advies met een concrete aanbeveling. Zodat onze klanten verder kunnen. Simpel.”

PRAKTISCHE JURIDISCHE INFORMATIE BIEDEN VOOR ONDERNEMERS HOE UP-TO-DATE BENT U?

Kim: “Wij houden onze klanten zo goed mogelijk op de hoogte van veranderende wetgeving en zaken waar ze alert op moeten zijn. Echter, we merken dat in de drukte van de dag ondernemers niet altijd tijd (en zin) hebben om deze toch enigszins ‘droge stof ’ tot zich te nemen. Aan de andere kant bellen ze ons regelmatig met de zogenaamde veelgestelde vragen. Daarom hebben we de TK Business Update gelanceerd. Een inspirerend informatief event op basis van een interessante Leidse casus met diverse juridische actualiteiten.” PARKEERGARAGE LAMMERMARKT

Pietia: “Op de Lammermarkt parking mag Leiden ontzettend trots zijn. Een zeer ambitieus bouwproject van top 5 bouwer Dura Vermeer: de diepste binnenstedelijke garage van Europa én een van de mooiste en prettigste garages. Tijdens onze update gaf Dura Vermeer een duidelijk beeld van de zakelijke ambities versus de (technische) risico’s van het project dat zij samen met Besix realiseerden.” “Projectleider Peter Gossink was er gelijk eerlijk over: soms moet je zakelijke risico’s nemen om in de toekomst interessant werk naar je toe te kunnen trekken. Dat herkent denk ik iedere ondernemer. Dit project startte met een aanbesteding en het samenwerken met een concurrent. Vervolgens ontstonden diverse constructies waaronder ook het inlenen en uitlenen van personeel en moesten contracten opgesteld

worden. Vanuit dit verhaal, koppelden we de risico’s aan juridisch advies.”

BEWUSTWORDING VAN EVENTUELE RISICO’S ACTUELE ONDERWERPEN

Tijdens de TK Business Update kwam een aantal interessante onderwerpen naar voren. Zoals mededinging. De realisatie van een samenwerkingsvorm of een overname is meestal niet in één week beklonken. De aanwezige ondernemers spraken met elkaar over de vraag hoe je in de aanloop van deze processen kunt omgaan met concurrentiegevoelige informatie. Veel ondernemers hebben - of krijgen ooit - te maken met inschrijven voor een aanbesteding. De overheid wil de kansen voor het MKB vergroten. Helaas sluit de praktijk niet helemaal aan. Ook dit onderdeel leverde een boeiende discussie op: Wanneer zijn de eisen die worden gesteld redelijk? Wat kun je doen als er oneerlijk wordt beoordeeld? De weten regelgeving rond het onderwerp privacy is veelomvattend en wordt steeds verder aangescherpt. Per 25 mei 2018 treedt de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) in werking. Bij samenwerkingen, zoals de casus, moet extra goed worden gelet op de verantwoordelijken. Ook de aankomende wetgeving rondom de UBO-registratie (Ultimate Beneficial Owner) van natuurlijke personen met meer dan 25% van het aandelenkapitaal of zeggenschap over een juridische entiteit roept bij veel ondernemers de nodige vragen op. TK organiseert hierover in 2018 een cursus. WORDT VERVOLGD

Kim: “We hebben veel positieve reacties ontvangen. De TK Business Update krijgt in 2018 zeker een vervolg. Wilt u nu al advies over bepaalde zaken, neem dan gerust contact met ons op. De communicatielijnen bij TK zijn kort, ook als het gaat om zakendoen met het buitenland.” TEEKENSKARSTENS ADVOCATEN NOTARISSEN

Vondellaan 51 | 2332 AA Leiden 071-5358000 | info@tk.nl | www.tk.nl LEIDEN INTO BUSINESS

REPORTAGE

Van Diemen al tien jaar hoofdsponsor van DIOK

‘ERG BEGAAN MET DE LEIDSE SPORT’ Tekst Martin Hoekstra | Fotograﬁe John Brussel

Al op jonge leeftijd kwam Van Diemen in aanraking met de rugbysport. “Mijn vader stond vroeger langs de lijn bij DIOK. Zijn vrienden speelden daar. In het verleden ben ik dus wel bij DIOK geweest, toen nog gevestigd in de Kikkerpolder”, stelt Van Diemen. In eerste instantie wist de sport rugby hem niet zo te boeien. Zijn buurjongen in Leiderdorp voetbalde bij RCL. Zowel de voetbalclub als DIOK had in die tijd een wachtlijst. Bij RCL kwam als eerste een plek vrij, dus koos Van Diemen voor voetbal. 28

LEIDEN INTO BUSINESS

“Ik heb nooit meer aan rugby gedacht, tot elf jaar geleden.” Marcel van Loon, een oud-klasgenootje van Van Diemen, benaderde hem in 2006 met de vraag of hij sponsor wilde worden van DIOK. Van Diemen wilde dat best doen, maar dan wel een jaar later. “Ik was als sponsor nog verbonden aan FC Boshuizen en dat wilde ik netjes afmaken.” Van Diemen gaf tevens aan dat hij zijn zoon Beau mee wilde nemen naar DIOK. “Hij was toen een jaar of zes. Het leek me wel leuk als hij ook aan rugby kon gaan doen.”

Edwin van Diemen, eigenaar van het familiebedrijf Van Diemen Sloop, is erg begaan met de Leidse samenleving, en dan sport in het bijzonder. Nadat hij vijf jaar als sponsor had gefungeerd van de voetbalclub FC Boshuizen, maakte Van Diemen in 2007 de overstap naar DIOK, de Leidse rugbytrots. De 48-jarige ondernemer is zelf ook geregeld op het rugbyveld te bewonderen; als speler van het derde team. “Dit is het gezelligheidsteam”, aldus Van Diemen.

WERELDJE

In 2007 ging Van Diemen dan ook in zee met DIOK. “Dan rol je vanzelf dat wereldje in. Na twee jaar ben ik zelf ook gaan spelen en dat doe ik nog steeds.” Het derde team van DIOK bestaat uit oud-spelers van het eerste team, een paar nieuwe jongens en vaders van kinderen die bij DIOK spelen, van wie ik er dus ook één ben.” Overigens is zijn zoon Beau ook nog steeds lid van DIOK. Hij speelt nu in de Colts. “Dat is het team net voor de senioren. Volgend jaar of het jaar daarop schuift hij door naar de senioren. Ik kan niet anders zeggen dan dat hij het goed doet. Hij is wel talentvol.” Toen Van Diemen werd binnengehaald bij DIOK werd hij samen met Ton van Bemmelen hoofdsponsor. “Het ene jaar stond Ton van Bemmelen op de voorkant van het shirt en ik

De groei van de Van Diemen Sloop Het bedrijf ‘Van Diemen’ zag het levenslicht in 1936. De grootvader van Edwin van Diemen bracht vroeger puin met een bootje naar de boeren. Van lieverlee nam hij ook wel eens wat aan. Aannemers en metselaars moesten immers van stenen af die uit de binnenstad afkomstig waren. “Van origine was het bedrijf een inzamelaar van puin, een renovatie-sloopbedrijf”, vertelt Van Diemen. “Zo is het bedrijf gegroeid. We hebben nu te maken met machines, compressoren, vrachtwagens, asbest vanaf de jaren negentig en bodemsanering.” Van Diemen nam het bedrijf vlak voor de eeuwwisseling over van zijn vader, die zijn opa was opgevolgd in de jaren zeventig. In eerste instantie samen met zijn zus, maar inmiddels is Van Diemen al weer tientallen jaren de enige Directeur-grootaandeelhouder (DGA) in het bedrijf. Asbestverwijdering, afvalcontainers; jaarlijks groeit het werk op dit vlak nog steeds. “Bodemsaneringen doen we de laatste tijd ook veel meer. Daar zijn we sinds 2008 voor gecertiﬁceerd. We zien nu wel een tendens dat het hebben van zo’n certiﬁcaat zijn vruchten afwerpt.”

op de achterkant, het jaar daarop was het precies andersom.” Dat is zo gebleven totdat Ton van Bemmelen er mee stopte. Sinds een jaar of drie zijn er grote en kleinere sponsoren bijgekomen.” PASSIE

DIOK heeft een bloeiende businessclub, zo meent Van Diemen. “Rugby is een stukje passie dat je met elkaar deelt. Het hoeft niet altijd over werk te gaan, maar zonder werk kun je niet sponsoren. Binnen de rugbysport, en zeker binnen DIOK, zijn respect, commitment, discipline, integriteit, openheid en kameraadschap van groot belang. Daar wil je je naam als bedrijf graag aan verbinden. Bovendien kun je jezelf op en rond het veld ontladen en ontspannen.” MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN

Van Diemen beschouwt sponsoring wel als een onderdeel van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Door middel van sponsoring geef je iets terug aan de maatschappij. “Op deze manier kun je wat terugdoen voor de jeugd. Dat het dan breed wordt gedragen, vind ik leuk. Of het werk voor mijn bedrijf oplevert? Dat is voor mij niet te meten. Het levert naamsbekendheid op, maar volgens mij hebben wij dat al in de stad en in de regio.” VAN DIEMEN SLOOP

Admiraal Banckertweg 32 | 2315 SR Leiden 071-5323082 | info@vandiemensloop.nl www.vandiemensloop.nl LEIDEN INTO BUSINESS

REPORTAGE

‘Onze vestigingen zijn Tesla Approved Body Shop’ Tesla werkt in Nederland met een beperkt aantal schadeherstelbedrijven. De autofabrikant doet dit om grip te houden op de reparatiewijze, om te zorgen dat de juiste originele onderdelen worden gebruikt en dat er volgens de speciﬁcaties wordt hersteld. “Wij wilden daar graag bij komen”, geeft Joost den Elzen, eigenaar van ABS Den Elzen, aan. “Maar dan moest er eerst voldoende volume zijn.” Tekst Martin Hoekstra | Fotograﬁe John Brussel

Doordat de modellen S en X nog steeds goed verkocht worden en er massaal is ingetekend op het nieuwe model van Tesla, zag de autofabrikant zich genoodzaakt om het netwerk van schadeherstelbedrijven uit te breiden. ABS Den Elzen behoort nu ook tot de door Tesla erkende schadeherstelbedrijven. “Met onze zes vestigingen zijn we nu Approved Body Shop”, aldus Den Elzen. ONTWIKKELING IN TECHNIEK

De carrosserie van een Tesla is volledig van aluminium. Het accupakket bevindt zich onder de auto. “Een Tesla is op een hele andere manier gebouwd dan een standaard auto. Die 30

LEIDEN INTO BUSINESS

ontwikkeling in techniek is voor ons heel interessant. Je gaat in de komende jaren meer modellen van andere fabrikanten zien, waarbij de Tesla toch wel als voorbeeld dient. Een platte bodem, de wielen meer op de hoek en het accupakket onder de auto.” Wat je nu nog bij veel fabrikanten ziet, is dat een bestaande auto zodanig is aangepast om er een elektrische auto van te maken. Hier en daar overweegt men al om over te stappen naar een andere manier van ontwerpen van een elektrische auto. “Wij krijgen nu al de kans om qua kennis en kunde voorop te blijven lopen. Het is qua aluminiumconstructie ook echt een andere auto om aan te werken.”

ABS Den Elzen breidt aantal vestigingen uit ABS Den Elzen had al vestigingen in Leiden, Zoetermeer, Den Haag, Rotterdam en Gorinchem. Sinds begint dit jaar is het aantal locaties uitgebreid met een vestiging in Breda. Momenteel is er een trend waarneembaar dat schadeherstelbedrijven streven naar meer merkerkenningen. Verzekeraars zoeken ook steeds meer zekerheid. Als auto’s complexer worden, wordt er dan nog wel gewerkt volgens de fabrieksspeciﬁcaties en wie neemt de verantwoordelijkheid als er iets misgaat? Het is van belang dat een bedrijf over goed opgeleide medewerkers beschikt, dat er met de juiste materialen wordt gewerkt en dat het bedrijf de aansprakelijkheid ook nog eens goed geregeld heeft. ABS Den Elzen gaat in dat streven naar meer merkerkenningen mee. “Dat lukt niet op alle locaties met alle merken die je maar wilt”, legt Den Elzen uit. “Op sommige plekken zijn de netwerken dichtgetimmerd.” In Leiden heeft ABS Den Elzen naast de merkerkenning Tesla ook die van Hyundai, in Den Haag en Zoetermeer voor Hyundai, Fiat, Alfa, Jeep en Chrysler. Bij de nieuwe vestiging in Breda heeft ABS Den Elzen merkerkenning in samenwerking met Volkswagen, Seat, Audi en Skoda. De vestiging in Breda is een doorstart van het faillissement van Care. Half februari, begin maart heeft ABS Den Elzen deze vestiging in gebruik genomen. “We hadden de locatie Breda al langer op het oog. Het is ons gelukt om het pand te huren zodat we daar nu ook een vestiging hebben kunnen starten.”

TESLA KIEST VOOR ABS DEN ELZEN HOGE OPLEIDINGSEISEN

Erkenning verkrijgen van Tesla is niet eenvoudig. Tesla stelt namelijk hoge eisen. “Bij veel fabrikanten liggen de eisen op het gebied van opleiding niet zo hoog als bij Tesla.” Alle medewerkers die met een Tesla in aanraking komen, moesten een uitgebreide online training volgen. Voor monteurs die echt complexere werkzaamheden gaan uitvoeren (lassen, richten, vervangen van lasdelen) was een training in Engeland nodig. Twee medewerkers van ABS Den Elzen hebben twee weken lang een opleiding gevolgd in Thatcham Research in Engeland en daarna nog een week in Tilburg bij de assemblage fabriek. “Hier hing best wel wat van af ”, weet Den Elzen. “Je moest echt voor die lastest slagen, want anders zou je die erkenning niet krijgen. Al met al was het voor ons een forse investering. Twee man die drie weken een opleiding gaan volgen en dan nog het aanschaffen van speciale gereedschappen.”

in Gorinchem. “Deze vestiging lag het meest centraal van alle vestigingen en qua pand konden we daar een mooie aparte ruimte maken voor aluminium werkzaamheden. Deze moeten namelijk afgeschermd zijn van andere werkzaamheden. Aluminium en staal verdragen elkaar niet heel goed.” Op de vijf andere vestigingen, de zogenaamde satellite vestigingen, worden alle voorkomende werkzaamheden uitgevoerd. Alle andere medewerkers zijn immers volledig getraind via de online trainingen. “Alleen als het echt complex wordt, gaat de auto naar Gorinchem.” Vooralsnog heeft Den Elzen deze investering alleen gedaan voor de vestiging in Gorinchem, waar de twee in Engeland opgeleide medewerkers ook gestationeerd zijn. “Als het aanbod zodanig toeneemt, dan kunnen we er altijd voor kiezen om er een tweede vestiging bij te nemen. Die ruimte hebben we binnen de afspraak met Tesla.” ABS DEN ELZEN LEIDEN

COMPLEXERE REPARATIES

De echt complexere reparaties vinden plaats op de vestiging

Harteveltweg 2 | 2314 XX Leiden | 071-5410320 leiden@denelzen.nl | www.denelzen.nl LEIDEN INTO BUSINESS

REPORTAGE

Ondernemend Leiden roept op tot intensievere samenwerking Het gaat goed met Leiden maar overheid en bedrijfsleven moeten nog meer hun krachten bundelen Een brede samenwerking van 17 (ondernemers)verenigingen (zie kader Hoe is Ondernemend Leiden georganiseerd) roept op tot een intensievere samenwerking tussen overheid en bedrijfsleven. In het kader van de Gemeenteraadsverkiezingen 2018 hebben de 17 organisaties, onder aanvoering van Stichting Ondernemend Leiden en met steun van VNO-NCW, een manifest uitgewerkt. Hierin spreken de organisaties ambities uit om het vestigingsklimaat voor bedrijven en werknemers te optimaliseren in een stad en regio die volop in ontwikkeling is. In het manifest worden de volgende 8 ambities en de gewenste publiek-private samenwerking omschreven:

LEIDEN INTO BUSINESS

1. OMGEVINGSWET EN VERSTEDELIJKINGSOPGAVE 2. BEREIKBAARHEID 3. DUURZAAMHEID EN CIRCULAIRE ECONOMIE 4. LEIDEN EEN ‘SMART CITY’ 5. DYNAMISCHE BEHEER OPENBARE RUIMTE 6. ONDERWIJS EN ARBEIDSMARKT 7. DE BINNENSTAD: CAMPUS EN HUISKAMER VAN DE REGIO 8. REGIE EN ORGANISEREND VERMOGEN

Hoe is Ondernemend Leiden georganiseerd? Leiden telt 9.000 ondernemingen waar ruim 67.000 mensen werkzaam zijn (Bron: Leiden in cijfers, 1 januari 2017). Het merendeel van deze ondernemingen is aangesloten bij de samenwerkende ondernemersverenigingen die geograﬁsch georganiseerd zijn:

BEDRIJVIG LEIDEN - OV Amphoraweg - OV Boerhaave District - BTV Lammenschansdriehoek - OV Roosevelt & Trekvliet / de Vliet e.o. - OV Stevenshof - OV de Waard OV BUSINESS PLATFORM SCHIPHOLWEG STICHTING CENTRUMMANAGEMENT LEIDEN - OV Beestenmarkt - OV Breestraat - OV Haarlemmerstraat - OV Hartje Leiden - OV HerenDoeza - OV Pieterskwartier - Koninklijke Horeca Nederland - Café Vereniging Leiden - VeCoVab ONDERNEMERSVERENIGING BIOSCIENCE PARK (OV BSP)

Om de onderlinge samenwerking tussen de verschillende ondernemersorganisaties in Leiden te versterken, is het samenwerkingsverband Ondernemend Leiden opgericht. In Ondernemend Leiden zitten Bedrijvig Leiden, BV Leiden, Centrummanagement Leiden, Ondernemersfonds Leiden en OV BSP met elkaar aan tafel. Op dossiers als bedrijventerreinen, economie, bereikbaarheid en parkeren wordt onderlinge afstemming bereikt en zoveel mogelijk met één stem gesproken richting gemeente en provincie.

HET GAAT GOED MET LEIDEN!

De stad staat wereldwijd volop in de belangstelling. Ruim 70% van de bevolking trekt naar de steden waarmee de komende decennia de verstedelijking doorzet. Voor Leiden betekent dit een groei van 10.700 inwoners in de komende 10 jaar.1 De afgelopen jaren is er enorm veel geïnvesteerd in de stad, ze groeit, zo ook de werkgelegenheid. Met kennis als grote motor achter die werkgelegenheid, trekt de stad jonge en hooggeschoolde werkers aan, uit binnen- en buitenland. Het MKB in de binnenstad en op de bedrijventerreinen

en een mooi pakket aan culturele en sportieve voorzieningen gedijen goed in dit klimaat. Erna Kortlang, voorzitter Stichting Ondernemend Leiden kijkt tevreden terug op de afgelopen jaren: “Het gaat goed met Leiden. De intensieve samenwerking met een koersvast college hebben hierin een belangrijke rol gespeeld. Tegelijkertijd waarschuwt ze voor de concurrentie tussen steden en regio’s. Die is hard. Een paar jaar gebrek aan concentratie kan je als stad al op verlies zetten. In deze fase is het van groot belang dat we doorpakken, uitdagingen aangaan en samen kansen verzilveren.”

1. http://programmabegroting.leiden.nl/beleidsbegroting/paragrafen/demograﬁsche-ontwikkelingen

LEIDEN INTO BUSINESS

LEIDEN IS EEN DICHTBEVOLKTE STAD MET EEN KWETSBARE, MONUMENTALE KERN

Alle 8 ambities zijn erop gericht om de basis op orde te krijgen en in te spelen op de economische kansen die gepaard gaan bij de verstedelijking. Een goede bereikbaarheid (ook tijdens werkzaamheden), een schone en veilige stad en het verminderen van de regeldruk behoort tot de basis. De verwachte groei vraagt van ons om innovatiever om te gaan met de beschikbare ruimte. De omgevingswet, die in 2019 van kracht wordt, geeft gemeenten en gebruikers van de ruimte nieuwe mogelijkheden om tot goede visies en goede afspraken te komen over alle ruimtelijke ontwikkelingen. Voorzitter Willem Jan Zirkzee van Bedrijvig Leiden: “Bedrijvig Leiden realiseert zich dat de Leidse regio voor een pittige uitdaging is geplaatst om invulling te geven aan de geraamde behoefte aan woningen, gecombineerd met de daaraan door provincie gekoppelde voorwaarden (stedelijke verdichting). Het college en de raadsleden dienen echter te beseffen dat dit uitsluitend realiseerbaar is door goede communicatie en overleg vooraf met alle belanghebbenden. Transformatie van bedrijventerrein naar bijvoorbeeld een gemengde woon- en werkfunctie, is uitsluitend mogelijk op die plekken waar de reeds gevestigde bedrijvigheid dit toelaat. De bedrijventerreinen zijn de motor van de lokale economie en goed voor zo’n 40% van de werkgelegenheid in de regio! Vooraf dient daarom duidelijk te zijn hoe de te transformeren locaties zich verhouden tot de reeds aanwezige bedrijvigheid en hoe deze m2 in zowel ruimtelijke zin als (indien de transformatie noodzakelijk dan wel wenselijk is) ook in financiële zin zullen worden gecompenseerd. Door het wegvallen van de Oostvlietpolder is de druk op de bedrijventerreinen in de regio alleen maar toegenomen.”

werpt z’n vruchten af maar de druk op de openbare ruimte neemt hierdoor ook toe. Dit resulteert in meer zwerfvuil en bijvoorbeeld fietsen die kriskras op de stoepen worden geparkeerd. De toenemende aantrekkingskracht vraagt de komende jaren om een hogere kwaliteit, een dynamischer vorm van beheer en betere handhaving”, aldus Sjaak Scheffer, interim-voorzitter Centrummanagement Leiden. EEN STERKE OVERHEID EN EEN STERK BEDRIJFSLEVEN, LEIDEN HEEFT ZE ALLEBEI NODIG

Eind november werd bekend gemaakt dat het Europees geneesmiddelenagentschap (EMA) in 2019 gaat verhuizen naar Amsterdam. 900 medewerkers en 500 gezinsleden verhuizen naar Amsterdam en de regio. Daarnaast ontvangt EMA jaarlijks 36.000 bezoekers en kan er gerekend worden op 30.000 hotelovernachtingen en ruim 500 vergaderingen. Met Leiden Bio Science Park binnen handbereik kan Leiden enorm profiteren van de komst van het agentschap. Om dit te kunnen doen is het van groot belang dat de overheid en het bedrijfsleven intensief samenwerken. Voorzitter Harry Flore van de Ondernemersvereniging BioScience Park zegt hierover: “Waar overheid en het bedrijfsleven vroeger vaak tegenover elkaar stonden herkennen ze elkaar steeds meer als partners in ontwikkeling. Leiden Bio Science Park is hier een voorbeeld van. Laten we er voor zorgen dat we de komende jaren de krachten en expertise nog meer laten samenkomen. Een sterke overheid en een sterk bedrijfsleven, Leiden heeft ze allebei nodig.”

CONSUMENT WORDT STEEDS KRITISCHER EN IS MINDER LOYAAL

Uit onderzoek van Nederland Schoon onder 576 winkelgebieden scoort de Leidse binnenstad een 6,96. Het gemiddelde van alle gebieden (Diamantplein (5,79), Kopermolen (6,28), Luifelbaan (6,50), Wagnerplein (6,6), Herenstraat (6,88), Leidse binnenstad (6,96), Stevensbloem (7,29)) ligt op een 6,62. Met deze scores eindigt Leiden op de laatste plaats van de 25 deelnemende grote gemeenten (Bron: Nederland Schoon: verkiezing schoonste winkelgebied van Nederland.). Van alle 576 deelnemende gebieden scoort de Stevensbloem het hoogst met plek 159 en het Diamantplein het laagst en eindigt op plek 565. Op zich zijn deze scores opvallend aangezien de afgelopen jaren volop is geïnvesteerd in het beheer van de openbare ruimte. Zo zijn er (slimme) ondergrondse containers en nieuwe prullenbakken geplaatst. Tegelijkertijd groeit de aantrekkingskracht van de stad en wordt er onvoldoende geanticipeerd op het veranderende consumentengedrag. De consument wordt namelijk steeds kritischer en is minder loyaal. “Om bezoekers en inwoners te verleiden om voor Leiden te kiezen wordt er volop geïnvesteerd in het upgraden van het voorzieningenniveau, festivals en de marketing. Dit 34

LEIDEN INTO BUSINESS

Bekijk het volledige manifest op www.ondernemendleiden.nl Noteer 7 februari 2018 alvast in de agenda voor het verkiezingsdebat. Voor dit debat kunnen vragen/stellingen van ondernemers voor de politici, waarvan een selectie zal worden gemaakt, ingeleverd worden via info@ondernemendleiden.nl.

COLUMN

De geschiedenis leert ons... De gedupeerde huizenbezitter. Nog geen vier jaar geleden wemelde het ervan in de praatprogramma’s. Huizenbezitters die zich gedupeerd voelden door banken. Want banken hadden hen te gemakkelijk een hoge hypotheek aangeboden. En dus moesten de banken de restschulden voor hun rekening nemen. We leven vier jaar later en het begrip ‘restschuld’ is bijgezet in het taalkundig museum, links van ‘zure regen’, rechts van ‘gat in de ozonlaag’. En op dit moment staat er forse druk op overheid en banken. Om vooral maar weer gemakkelijker hogere hypotheken te verstrekken. De geschiedenis leert ons dat we van onze geschiedenis niets leren. Om voor die stelling extra bewijs te leveren neem ik u mee naar 1993, het jaar waarin het internet werd opengesteld voor bedrijven en particulieren. Binnen vier jaar werd alles dat met dat internet te maken had, beschouwd als ‘nieuwe economie’. Nina Brink’s World Online werd in korte tijd ‘virtueel’ meer waard dan AKZO. Beleggers in de oude economie werden als fossielen beschouwd. Totdat de koers van World Online halveerde. En de internetzeepbel in 2001 knapte en een wereldwijde recessie veroorzaakte. Een laatste voorbeeld van enkele jaren later. Ook in 2008 was de spaarrente in Nederland laag. Gelukkig was er de IJslandse bank Icesafe, die wel een riante rente betaalde. Dat Icesafe de tweede bank was van een land met net zoveel of weinig inwoners als de stad Utrecht, leek niemand te deren. Nederlanders brachten hun geld naar IJsland. En mochten na een paar maanden hun zielige verhaal ophangen in de praatprogramma’s. Op dit moment herhaalt de geschiedenis zich. Allereerst: de bitcoins. Ik ken maar weinig mensen die me in Jip-en-Janneketaal kunnen uitleggen hoe het nu precies zit

met cryptovaluta ofwel bitcoins en wat die onderliggende blockchain-technologie nu precies inhoudt. Maar wie op een ondernemersborrel bekent nog geen bitcoins te bezitten, wordt meewarig aangekeken. Wie geen bitcoins heeft, is een sukkel en mist de boot. Ook wat betreft ‘beleggen in woningen’ loopt vermogend Nederland op dit moment als lemmingen achter elkaar aan. Natuurlijk kan het verstandig zijn om particulier vastgoed toe te voegen aan een (gespreide) beleggingsportefeuille. Dat argument gold echter ook tijdens het dieptepunt van de crisis en toen waren de prijzen een stuk interessanter. Maar nu moet iedereen, in blinde paniek, nog dit jaar ‘een pandje’ hebben gekocht. Het is fijn dat de Nederlandse economie weer in de lift zit, zodat we met elkaar weer wat kunnen verdienen. Maar laten we een beetje nuchter blijven. Er bestaat geen hoog rendement zonder hoog risico. En wat te mooi lijkt om waar te zijn, is dat waarschijnlijk ook. Mag ik u vanaf deze plek fijne feestdagen, een mooie jaarwisseling en een rendabel maar vooral gezond 2018 toewensen?

WIM DE LEEUW is directeur / Register Makelaar Taxateur van De Leeuw Groep B.V. Fotograﬁe John Brussel

Reageren? wimdeleeuw@deleeuw.nl

LEIDEN INTO BUSINESS

INTO BV LEIDEN

2017...GESLAAGD! Althans, in ieder geval voor BV Leiden. Met veel plezier en genoegen kijken we terug op een mooi verenigingsjaar. We hebben met elkaar verdieping gezocht, belangen behartigd, inspirerende evenementen beleefd en ons 10-jarig bestaan gevierd met een prachtig gala. Stuk voor stuk geslaagde evenementen van onze mooie ondernemersvereniging uit de Leidse regio. En zoals een goed draaiende ondernemersvereniging betaamt zijn de commissies al weer hard bezig met 2018. Een jaar waarin wij ons wat meer â&#x20AC;&#x2DC;internâ&#x20AC;&#x2122; willen richten. Samen met elkaar en voor elkaar. Zoals een vereniging is georganiseerd. Met leden en voor leden. Samenwerken aan een gezamenlijk doel. En dan is het aan ieder individu om zich af te vragen wat hij of zij kan toevoegen aan de vereniging. En aan de andere leden. Om vervolgens die kennis en kunde met elkaar te delen en er samen sterker (en beter) van te worden. Elkaar meer werk te gunnen. Of meer plezier. Of kennis... BV Leiden gaat daar in 2018 meer focus op leggen. Natuurlijk op de bekende leuke en gezellige, laagdrempelige manier. Maar met als doel elkaar verder te helpen. Het doel is om een echte vereniging te zijn! En dus nodigen we jullie weer allemaal uit op de bijeenkomsten in 2018. Zet ze alvast in je agenda. Namens de evenementencommissie, Jaap van Pampus Commissie Evenementen BVL met: Jaap van Pampus van De Leeuw Makelaardij, Vanessa Neuerburg van Eventcy, Gerbrand Tjaden van BVL, Jennifer van der Hooft van Rical Cleaning Products, Rik Kentie van Have fun Events, Irene Slats-van Ommen van BV Leiden, Marta Klement van Duocore

BV Leiden Evenementen Agenda 2018 10 januari 7 februari 8 maart 17 april 17 mei 4 juni 20 juni 29 augustus 27 september 17 oktober 12 november 18 december

LEIDEN INTO BUSINESS

Nieuwjaarsreceptie071 ALV plus politiek debat BV Leiden Marathon borrel BVL Pubquiz BVL BBQ BVL Bedrijfsbezoek op de Solex BVL op het water Borrel / back-up BVL op het water Bedrijvig BVL Running Dinner BVL leden voor leden BVL IntoKerst

Uitgelicht

BVL Bedrijfsbezoek op de Solex Op 4 juni gaan we een nostalgische rit maken op een Solex uit 1964. U wordt gastvrij ontvangen op de prachtige locatie van de Businessclub van Rijnsburgse Boys. Hiervandaan rijden we onder leiding van Have Fun Events op de Solex naar verschillende ondernemers van BV Leiden voor een korte rondleiding en pitstop. Bij terugkomst sluiten we af met een gezamenlijke borrel en eten. Kortom, een leuk event met netwerken, fun, lekker eten en drinken.

Lid worden van BV Leiden? Neem contact op via 071-5127885 of info@bvleiden.nl Voor meer informatie zie: www.bvleiden.nl

Het Running Dinner van BVL Het Running Dinner van BVL, gehouden op 24 oktober was de best bezochte editie tot nu toe. 93 personen genoten van een overheerlijk 3 gangendiner. Het voor -en hoofdgerecht werd genuttigd in drie verschillende restaurants. Met dank aan Kitch&, Wielinga en nieuwkomer in Leiden: Hudson Bar & Kitchen. Samen sloten we af in Villa De Beukenhof in Oegstgeest met een dessert en aansluitend een borrel. Het bleef nog lang gezellig...

Fotograﬁe Eelk.nl Fotograﬁe

BVL Lustrumgala Het Lustrumgala van BVL werd gehouden op 11 november in kasteel Oud Poelgeest, een fantastische avond met walking dinner, veel entertainment, gezelligheid en heerlijke dansmuziek. Wanneer zijn we weer jarig?

Fotograﬁe John Brussel

LEIDEN INTO BUSINESS

REPORTAGE

Productdienstcombinatie D-A-A-S is een schot in de roos

GROEI HET IT ZET ZICH VOORT HET IT bevindt zich al weer negen maanden op de nieuwe locatie in Zoetermeer. In februari verhuisde de full service IT-dienstverlener naar een pand aan de Industrieweg. “Het resultaat mag er zijn”, stelt Ap Padberg. “Op alle fronten zijn we wat ruimer in een jasje gaan zitten. Dit is een grote stap vooruit voor HET IT.” Tekst Martin Hoekstra | Fotograﬁe John Brussel

Als full service IT-dienstverlener heeft HET IT een focus op ondersteuning van IT-afdelingen in de (groot)zakelijke en overheidsmarkt. Dit uit zich in ondersteuning door selectie en levering van producten en daarnaast ook bij de implementatie, uitrol en het gebruik. De toegevoegde waarde van HET IT is een direct gevolg van een gedegen kennis van de producten én van de klant. STAP VOORUIT

In 2016 was Padberg al op zoek naar een nieuwe locatie om ruimte te bieden aan de groei van HET IT. Op 1 februari van dit jaar openden HET IT en Hartman Service Center de deuren van een pand aan de Industrieweg. “We hebben een grote stap vooruit gemaakt op het gebied van met name technische faciliteiten. Daarnaast kan het magazijn flink doorgroeien. Hier bevindt zich de voorraad spare parts, evenals de klantenvoorraad.” Niet alleen qua faciliteiten heeft HET IT een ruimer en comfortabeler onderkomen gekregen, ook het personeelsbestand is weer gegroeid. Zo zijn er dit jaar twee techneuten en een extra accountmanager in dienst getreden. Per 1 januari gaat er ook een nieuwe pre-sales consultant beginnen. “We zijn flink aan het uitdijen”, erkent Padberg. 38

LEIDEN INTO BUSINESS

Dé Lenovo partner van Nederland Hartman Service Center, de serviceorganisatie van HET IT, is een landelijk opererende merkonafhankelijke serviceorganisatie voor IT-apparatuur, zowel op de werkplek als in het datacenter. Sinds vorig jaar is Hartman Service Center toegetreden tot de warranty service partners van Lenovo. “Daardoor kunnen we nu ook in opdracht van en voor rekening van Lenovo garantiestoringen verhelpen”, geeft Padberg aan. “Dit zorgt ervoor dat wij ook voor andere businesspartners van Lenovo een rol in de serviceorganisatie spelen. Wij staan deze Lenovo businesspartners bij op het gebied van reparaties, installatie en implementatie.” Daar komt nog eens bij dat HET IT sinds dit jaar Lenovo Platinum PC Partner en Lenovo Platinum Data Center Partner is geworden. “Alle benodigde certiﬁceringen hebben we in huis. Wij zijn nu de enige Lenovo partner in Nederland, zowel op het gebied van pc’s als op het gebied van server & storage.” HET IT levert de producten en Hartman Service Center is de serviceorganisatie die het grootste deel van de diensten levert rond de producten die HET IT verkoopt. “Juist die combinatie maakt ons dé Lenovo partner van Nederland.”

D-A-A-S CONCEPT

Op het gebied van pc’s en enterprise (server & storage) heeft HET IT opnieuw flinke stappen kunnen maken. Daarnaast hanteert HET IT nu het D-A-A-S concept. Dit staat voor Device As A Service. “Vanuit de markt krijgen we steeds meer vragen om niet alleen de producten te leveren, maar daar omheen ook een vaste dienstenportefeuille aan te bieden. Dat hebben we D-A-A-S genoemd”, legt Padberg uit. D-A-A-S is in beginsel bedoeld om zakelijke werknemers van een device te voorzien, zoals een laptop, desktop, workstation of een tablet. Het zijn vooral persoonlijke devices die ‘as a service’ worden geleverd, een productdienstcombinatie. Hier is een maandelijkse vergoeding aan gekoppeld. “Deze vergoeding dekt eigenlijk alles: de aanschaf van de apparatuur, het onderhoud en het dienstenpakket. Je moet hierbij denken aan installatie, ingebruikname, maar ook de afvoer van producten aan het einde van de rit.” Padberg trekt de vergelijking met het zakelijk leasen van een auto. Iemand kiest een auto en vervolgens alles geregeld: verzekering, brandstof, onderhoud, nieuwe banden, winterbanden. “Dat hele concept is in een operationele lease gegoten. Dat is nu ook beschikbaar voor persoonlijke IT-devices!”

Ap Padberg

ONTZORGEN

Vooral middelgrote partijen hebben behoefte aan zo’n concept. Padberg ziet het als het ontzorgen van de klant. Iemand heeft op een bepaalde datum een hoeveelheid devices nodig die aan een aantal specificaties moeten voldoen. “Natuurlijk kunnen wij dat regelen. We beschikken in samenwerking met Lenovo over een vast assortiment. Dat varieert van een lichte laptop tot een heel zwaar grafisch workstation. Met looptijden van zes maanden tot zestig maanden.”

Of het nu voor een veel onderweg zijnde accountmanager is of een ontwerper die de hele dag achter zijn bureau zit; voor alle rollen is wel een device te vinden. “We zien dat de vraag naar zo’n leaseconcept toeneemt. Dit voorkomt dat klanten hun medewerkers moeten belasten met logistiek en technisch werk. Dat kunnen ze beter uitbesteden. Deze dienst zit heel dicht tegen de producten die wij leveren aan, dus is het voor ons een logische stap om dat erbij te gaan doen.” FLEXIBELE KARAKTER

Waardering voor HET IT Lenovo sprak in 2017 opnieuw haar waardering uit voor de werkzaamheden en dienstverlening van HET IT. Het Zoetermeerse bedrijf mag zich opnieuw Lenovo Premium Gold Business Partner noemen. Als klap op de vuurpijl kreeg HET IT ook nog een tweede award, namelijk die van Lenovo Solution Reseller 2016-2017! “Dit is een mooie basis voor de toekomst!”, aldus Padberg.

De voordelen voor de klant zitten vooral in het flexibele van het concept D-A-A-S. Ze hebben geen overschot aan apparatuur op de plank liggen. “Als ze het niet meer gebruiken, geven ze het weer terug. Als ze iets projectmatig nodig hebben, dan maken wij een afspraak met hen voor drie maanden, zes maanden of nog langer”, besluit Padberg.

HET IT

Industrieweg 5 | 2712 LA Zoetermeer | 079-5939384 sales@het-it.nl | a.padberg@het-it.nl | www.het-it.nl LEIDEN INTO BUSINESS

REPORTAGE

Sander van der Snoek (l) en Frans Schohaus.

Voorlopers op het gebied van duurzaamheid Duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen; ieder zichzelf respecterend bedrijf houdt zich hier tegenwoordig wel mee bezig. Frans Schohaus, general manager van Van der Valk Hotel Leiden, wil zich geen pionier noemen, maar is daar in het verleden al mee begonnen. “Zo’n zeven jaar geleden hebben wij ambitieuze plannen ontwikkeld op het gebied van duurzaam en maatschappelijk verantwoord ondernemen. Deze worden jaarlijks beloond met het Gouden Green Key certiﬁcaat.”

Tekst Martin Hoekstra | Fotograﬁe John Brussel

Binnen de Van der Valk Exclusief Groep besloot men zo’n zeven jaar geleden om voor de Green Key te gaan. Green Key is hét internationale keurmerk voor duurzame bedrijven in de recreatie- en vrijetijdsbranche en zakelijke markt. Binnen Green Key zijn er drie gradaties: goud, zilver en brons. “Wij zijn natuurlijk voor goud gegaan”, geeft Schohaus aan. “Dat is gelijk gelukt en daar zijn we best wel trots op.” Schohaus heeft in die tijd al een aantal zaken ingevoerd, die nu wellicht heel vanzelfsprekend zijn maar voor die tijd nog vooruitstrevend waren. Hij wijst op led verlichting, klimaatbeheersing, maar ook op lokale producten op de menukaart. 40

LEIDEN INTO BUSINESS

Binnen Leiden was Van der Valk Hotel Leiden het eerste bedrijf in de hotellerie dat het keurmerk kreeg. “Andere hotels zagen dit natuurlijk ook. Als Van der Valk Hotel Leiden dit certificaat heeft, dan willen zij dat ook. Zo krijgt het een verdiepingsslag. Voor ons is het de kunst om anderen steeds een stapje voor te blijven.” Om dit te bewerkstelligen is Schohaus destijds al een samenwerking met Hogeschool Leiden aangegaan. Zo hebben studenten al in 2010 een minor gedaan, omdat Schohaus de Green Key wilde behalen. “Dat bleek voor een minor veel te groot te zijn. Een van die studenten heeft hier zijn afstudeer-

Van der Valk Hotel Leiden heeft al zeven jaar het certiﬁcaat Green Key Goud opdracht gedaan. Hij heeft een bepaald frame neergezet, wat wij nog steeds gebruiken.” GREEN TEAM

Daarnaast heeft Schohaus een Green Team ingesteld. Van elke afdeling maakt minimaal één werknemer deel uit van dit Green Team. “Wij proberen nieuwe dingen te verzinnen en de Green Key te waarborgen”, stelt Sander van der Snoek. Hij werkt sinds 2011 bij Van der Valk Hotel Leiden als boekhouder en is binnen het Green Team coördinator voor duurzaamheid. Als een bedrijf voor de eerste keer het Green Key certificaat in de wacht sleept, geldt dat voor één jaar. Daarna is zo’n certificaat twee jaar geldig. “Je moet aan alle verplichte normen voldoen”, legt Van der Snoek uit. “Het aantal optionele normen is bepalend voor je niveau. Jaarlijks worden die normen vernieuwd en ook aangescherpt. Door de steeds zwaardere normen blijven we zelf ook scherp.” Bij maatschappelijk verantwoord ondernemen draait het om de p’s van people, planet en profit. “Wij zijn ondernemers”, zegt Schohaus. “Het is leuk dat we van alles doen voor duurzaamheid, maar het moet ook wat opleveren. Die insteek had ik nodig om het aan mezelf te kunnen verantwoorden.” Afval scheiden, minder afval, een lager energieverbruik; het leidt tot positieve effecten op de CO2-uitstoot. VANGNET

Tegenwoordig is er veel aandacht voor de p van people. Schohaus wijst op de opleidingen die Van der Valk in samenwerking met het ROC biedt. “Wij zijn een vangnet voor jonge mensen die van school gaan en hier een tussenjaartje gaan doen. Sommigen vinden het hier zo leuk dat ze blijven. Soms zonder diploma. Ze werken bij ons en gaan dan in plaats van één keer in de week één keer per maand naar school op een van onze vestigingen. Mensen die tussen wal en schip dreigen te vallen, hebben met een diploma gastheer/gastvrouw toch een kans op de arbeidsmarkt.” Schohaus heeft ook een aantal wajongers in dienst. “Wij geven hen een kans om zich hier te ontwikkelen. Ik heb er lol in om te zien dat het vaak de hardste werkers zijn. Ze zijn vaak blij dat jij hen die mogelijkheid hebt gegeven.” NIEUW INITIATIEVEN

Een van de voorwaarden om het keurmerk Green Key te mogen behouden, is om telkens met iets nieuws te komen. Zo is de keuken van het restaurant nu voorzien van een intelligente afzuigkap. “Deze is uitgerust met infrarood en warmtesensoren. Op het moment dat er gekookt wordt, gaat de afzuigkap pas aan. Als er meer damp is, gaat de afzuigkap harder draaien. Deze installatie hadden we bijna in een jaar terugverdiend. Die kan ik echt iedereen aanbevelen.” Elk jaar wordt er wel iets vernieuwd bij Van der Valk Hotel

Leiden. Zo wordt er nu gewerkt aan de gevels. Het spreekt voor zich dat Schohaus dan kijkt naar milieuvriendelijke verf. Een andere vernieuwing is het invoeren van een verklikkertje om onnodig verwarmen te voorkomen. “Als ik nu de terrasdeuren open doe, gaat de verwarming automatisch uit. Vroeger bleef de verwarming gewoon doorloeien, maar er zit nu een verklikkertje op de deur.” Twee jaar geleden paste Schohaus dit al toe bij de kamers. Als mensen de balkondeur openzetten, gaat meteen de airco uit. Bij de vergaderzalen en bij het restaurant bevindt zich een tapwaterinstallatie. “We filteren en zuiveren ons eigen water.” Op het terras aan de Rijn staan veel planten. Om deze planten te besproeien, maakt Schohaus via een pomp in de Rijn gebruik van het water van de rivier. “Dat scheelt misschien wel tienduizenden liters water per jaar.” ZANDLOPER

Studenten van de Hogeschool Leiden, die onlangs een minor in het Van der Valk Hotel Leiden volgden, kwamen met een origineel idee op de proppen om de douchetijd te verlagen van gemiddeld acht naar vijf minuten met behulp van een zandloper. “Als onze gasten zich daar dan aan gaan houden, levert dat weer een enorme besparing op.” Bij het uitchecken wil Schohaus zijn gasten dan een zandloper met het opschrift Van der Valk Hotel Leiden meegeven. “Het is nog een idee, maar als mensen die zandloper thuis ook gaan gebruiken, is dat weer heel goed voor het milieu.” VAN DER VALK HOTEL LEIDEN

Haagse Schouwweg 14 | 2332 KG Leiden 071-5731731 | leiden@valk.nl | www.hotelleiden.nl LEIDEN INTO BUSINESS

REPORTAGE

Alma Feenstra

ID College en ROC Leiden vormen mboRijnland Het is misschien al opgevallen in Leiden. Er hangt een andere naam op de gebouwen van ROC Leiden en ID College. Vanaf 1 september is ID College samengegaan met ROC leiden onder de nieuwe naam mboRijnland. Tekst Hans Klemens | Fotograﬁe mboRijnland

WAAROM DEZE FUSIE EN WAAROM EIGENLIJK EEN NIEUWE NAAM? WAAROM NIET EEN VAN DE BESTAANDE NAMEN GEKOZEN?

Alma Feenstra, directeur Marketing en Communicatie van het nieuwe mboRijnland, legt uit: “In 2015 bleek ROC Leiden in moeilijkheden te zijn geraakt. Er werd in samenwerking met ID College naar een uitweg gezocht die uiteindelijk resulteerde in een fusie tot één organisatie. ‘We hebben een onderzoek gedaan onder medewerkers, studenten en stagebedrijven. Welke naam moet de nieuwe fusieorganisatie hebben? ID College, ROC Leiden, een combinatie van beide namen of een nieuwe naam? Een grote meerderheid van de ondervraagden gaf aan dat ze een nieuwe 42

LEIDEN INTO BUSINESS

naam belangrijk vinden, met name om de gezamenlijkheid te symboliseren. Daar zijn we mee verder gegaan. We weten dat een krachtige naam een positieve bijdrage levert aan de naamsbekendheid en de reputatie en zorgt voor een gevoel van verbinding en trots onder medewerkers. Uiteindelijk hebben we gekozen voor mboRijnland. We krijgen vrijwel alleen positieve reacties op die naam. Hij is helder en krachtig. No-nonsense.” WAAROM IS ER EIGENLIJK GEKOZEN VOOR PAARS EN ROOD IN HET LOGO?

“De kleuren hebben een betekenis die past bij onze koers en ambities. Rood staat voor geestdrift, inzet en prestaties, paars

voor creativiteit, originaliteit en inspiratie. Ze verwijzen naar waarden, zoals passie, inclusiviteit en nieuwsgierigheid. Die zijn kenmerkend voor ons gedrag, ons onderwijs en onze manier van communiceren. Daarnaast zie je deze kleurencombinatie weinig in onderwijsland. We vallen er echt mee op. De nieuwe pay-off is “méér dan mbo”. Hiermee geeft mboRijnland aan dat studenten niet alleen een vak leren bij ons. Ze ontwikkelen zich ook persoonlijk en leren hun eigen weg in de samenleving te vinden. Meer dan mbo betekent ook dat we naast middelbaarberoepsonderwijs ook cursussen en trainingen aan bedrijven en instellingen verzorgen. Daarnaast bieden we voortgezet algemeen volwassenenonderwijs (VAVO) aan: vmbo, havo en vwo.” RIJNLAND VERWIJST DAARNAAST NAAR DE REGIO WAARIN WE ACTIEF ZIJN.

Feenstra vervolgt: “Dat klopt. Hoewel letterlijk genomen is onze regio groter dan Rijnland. Leidschendam-Voorburg, Zoetermeer, Gouda en Woerden vallen ook binnen ons gebied. Ons onderwijs draagt bij aan de ontwikkeling van de regio. Dit is het gebied waarin we samenwerken met bedrijven, andere scholen, maatschappelijke instellingen en politiek. Samen met andere partijen leiden we studenten op die echt iets toevoegen aan de arbeidsmarkt.” LEIDEN

Feenstra: “In Leiden zijn ROC Leiden en ID College al jaren een partner van het bedrijfsleven, maatschappelijke instellingen en de politiek. Daar verandert niets aan met deze naamsen organisatieverandering. We blijven de intensieve verbinding met onze omgeving zoeken. Samen hebben we ruim 1.700 medewerkers met een schat aan vakkennis. Met die expertise maken we samen studenten sterker. Wij werken aan beter onderwijs met passende huisvesting. Dat organiseren we vanuit gebouwen die kleinschalig zijn ingericht. Uiteindelijk werken we in Leiden vanuit vijf betaalbare onderwijslocaties: Zernikedreef, Gitstraat, Breestraat, Lammenschans en de Storm Buysingstraat. WAARDERING VAKMANSCHAP

Alma Feenstra: “Het Rijnlands denken hecht veel waarde aan vakmanschap, verbinding en vertrouwen. Dat past bij ons. Allereerst leiden we studenten op tot echte vakmensen, iedere dag weer. Het mooie is dat de samenleving steeds meer waardering gaat krijgen voor dat vakmanschap. En dat is begrijpelijk. Met alleen maar academici wordt er geen huis gebouwd, geen auto gerepareerd of patiënt verpleegd. Mbo’ers vormen het fundament van onze samenleving, of beter gezegd, de motor. Het is prachtig dat we daar aan mee mogen bouwen. Maar dat doen we niet alleen! Dat doen we ook samen met de bedrijven en tal van instellingen waar onze studenten hun stage lopen. In Leiden zijn dat vele bedrijven en instellingen. Hiermee hebben we prachtige contacten die voor de studenten zeer waardevol zijn en die ook een kruisbestuiving opleveren naar Leiden. Denk bijvoorbeeld aan Economie071 waarbij mboRijnland aanhaakt op het thema aansluiting Onderwijs -Arbeidsmarkt. De studenten Ge-

Entree Breestraat

zondheidszorg die prachtige dingen doen als stagiaire bij het LUMC en de studenten van de opleiding Laboratoriumtechniek die in het gebouw van de Hogeschool Leiden hun lessen volgen. Wat we ook koesteren zijn onze goede contacten met de toeleverende scholen.” Feenstra: “Heel zichtbaar voor leiden zijn onze studenten Orde en Veiligheid die als handhavers samen met de politie op grote evenementen meelopen. Zoals tijdens Leiden Ontzet waar jaarlijks veel bezoekers op af komen. Kortom, we zijn op veel terreinen actief.” HOE ZIET DE TOEKOMST ERUIT VOOR MBORIJNLAND?

“Het is de komende jaren belangrijk dat we met mboRijnland onze naam waarmaken. En verder kunnen bouwen aan een herkenbare organisatie met een positieve reputatie”, aldus Feenstra. Maar belangrijker blijft natuurlijk dat onze studenten een goede kwaliteit van onderwijs ontvangen en dat we samen met de externe partners de samenwerking blijven koesteren. Studenten op de juiste plek goed positioneren in de maatschappij: Dat is en blijft onze belangrijkste opdracht.”

mboRijnland heeft vestigingen in Alphen aan den Rijn, Gouda, Leiden, Leidschendam/Voorburg, Woerden en Zoetermeer. Voor meer info kijk op mborijnland.nl LEIDEN INTO BUSINESS

REPORTAGE

Bedrijfsleider Wilco Qualm (l) en Paul van Dorp voor het nieuwe pand aan de Amphoraweg

Van Dorp Leiden verhuist in voorjaar naar nieuwe locatie

‘We zijn hier uit ons jasje gegroeid’ Van Dorp Leiden is in de afgelopen drie jaar enorm gegroeid, met als gevolg een toename van het aantal werknemers. “Op dit moment is de kantinetafel mijn kantoor”, lacht adjunct-directeur Paul van Dorp. “Mijn werk is grotendeels het ontmoeten van mensen buiten de deur. Als ik binnen ben, ben ik meestal in gesprek. Van iedereen op kantoor heb ik het minst een eigen werkplek nodig.” Dat gaat in het voorjaar veranderen. Van Dorp Leiden gaat namelijk verhuizen. “In het nieuwe pand krijg ik gelukkig een eigen ruimte.” Tekst Martin Hoekstra | Fotograﬁe John Brussel 44

LEIDEN INTO BUSINESS

De zoektocht naar kwalitatief goed personeel Van de aantrekkende economie proeft Van Dorp Leiden ook de vruchten. “Wij zijn continu op zoek naar nieuwe collega’s. Op dit moment is personeelstekort de grootste reden waarom wij niet kunnen groeien. Ik moet zelfs opdrachten afzeggen”, moet Paul tot zijn grote spijt bekennen. Het is ontzettend belangrijk om goed personeel vast te houden en om hen goede perspectieven te bieden. “De technische installatiebranche is altijd al doordrongen van het feit dat het van belang is goed met personeel om te gaan. Heel veel mensen die wij zoeken, zijn op dit moment al ergens anders werkzaam. Ik ben geenszins van plan om die mensen daar weg te trekken.” Paul is wel bereid om mensen nieuw perspectief te bieden, wanneer zij het idee hebben dat ze bij hun huidige werkgever onvoldoende kunnen groeien. “Ik wil hen graag helpen

Aan de voorgenomen verhuizing liggen drie redenen ten grondslag. Door de enorme groei komt Van Dorp werkplekken tekort. Daarnaast is er in de wijk betaald parkeren ingevoerd. Dit heeft impact gehad. “Dat merk je met de medewerkers die hier nu op het kantoor werken, maar ook met de monteurs die af- en aanrijden. Dit is voor ons echt een knelpunt.” Ten derde past de uitstraling van het pand niet meer bij Van Dorp. “Als technisch dienstverlener wensen wij een andere sfeer en uitstraling. Het pand is sterk verouderd. We zijn aan iets nieuws toe.” NIEUWE KANTOORLOCATIE

In het voorjaar staat dan ook een verhuizing op stapel. Van Dorp Leiden neemt zijn intrek in een kantoorlocatie aan de Amphoraweg. Het oppervlak op nummer 18 bedraagt 360 m². Op de begane grond komen een entree, een ontmoetingsruimte en nog wat andere ruimtes. De eerste verdieping wordt grotendeels kantoor. “We hebben het pand iets op de groei geselecteerd”, legt Paul uit. “De aankomende vijf jaar kunnen wij hier zeker vooruit.” Voor opslag van materialen is Van Dorp bezig om een van de bedrijfshallen achter het nieuwe kantoorpand te kunnen betrekken. Als dat lukt, dan wordt de huurovereenkomst met het pand aan de Morsweg beëindigd. Mocht het niet lukken om een van die bedrijfshallen te huren, dan zal Van Dorp nog steeds van de huidige hal gebruik blijven maken. In 2011 nam Van Dorp het loodgietersbedrijf Van der Linden over. In die tijd telde het bedrijf 14 werknemers. In de daaropvolgende jaren is het medewerkersbestand gestabiliseerd rond de 16 medewerkers. Drie jaar geleden heeft Van Dorp Leiden grote sprongen gemaakt. Op dit moment telt Van Dorp Leiden 34 medewerkers. “We zijn hier uit ons jasje gegroeid.”

om het vakmanschap verder te ontdekken en te ontwikkelen. Nu wij zo aan het groeien zijn, kunnen wij mensen een mooier perspectief bieden.” Dat er weinig instroom van de onderkant is, betreurt Paul. “De gedachte leeft dat installatietechniek niet sexy is. Jongeren kiezen eerder voor IT en programmeren.” Paul ervaart dat de installatietechniek aan de vooravond staat van een hele digitaliseringsslag. “Door alles met het internet te verbinden, zie je de communicatiemiddelen vele malen groeien en kun je dus ook veel meer intelligentie toevoegen. Als beginnend monteur kom je steeds vaker op het snijvlak van werkgebouw en IT, en elektrotechniek en IT. Die werelden gaan meer in elkaar over. Voor jongeren is installatietechniek echt een aantrekkelijk vakgebied!”

OVERNAME VERKAART

Een deel van die groei is te verklaren doordat Van Dorp vorig jaar het installatiebedrijf Verkaart uit Wateringen overnam. De vestiging in Wateringen is aan het begin van dit jaar opgeheven. De werkzaamheden zijn verdeeld over de kantoren van Van Dorp in Zoetermeer, Rotterdam en Leiden. “In Leiden hebben wij een specifieke klantengroep die bestaat uit particulieren en MKB/klein-zakelijk. Daarom is ervoor gekozen om de particuliere en klein-zakelijke klanten in Leiden onder te brengen. Zat je voorheen met zes man op kantoor, toen waren dat er ineens tien. We kunnen nu al voorzichtig zeggen dat we de overname als een succes zien. Van klanten krijgen wij ook zeer positieve feedback over hoe Van Dorp Leiden het nu overgenomen heeft.” In Leiden heeft Van Dorp ook een groei doorgemaakt. Zo zijn de gemeente Leiden en het Hoogheemraadschap van Rijnland belangrijke klanten geworden. Bij het LUMC heeft Van Dorp Leiden een vaste basis als huisinstallateur, maar het bedrijf is daar wel een deel van het werk kwijtgeraakt. “Wij hebben de aanbesteding voor het sanitaire onderhoudscontract nipt verloren. Dit vinden wij wel zeer spijtig.” DUIN- EN BOLLENSTREEK

Een van de beslissingscriteria voor de locatie van het nieuwe pand was een goede ontsluiting naar de Duin- en Bollenstreek. “Wij hebben de gemeente Noordwijk aan ons weten te binden voor onderhoud aan de gebouwinstallaties”, legt Paul uit. “Wij hopen in de aankomende jaren ook MKB-ondernemers uit de Duin- en Bollenstreek aan ons klantenbestand toe te kunnen voegen. Wij kunnen voor hen van toegevoegde waarde zijn.” VAN DORP LEIDEN

Morsweg 55 /B2 | 2312 AB Leiden | 071-5125355 infoleiden@vandorp.eu | www.vandorp.eu LEIDEN INTO BUSINESS

LEF NIEUWS

Volgende editie startersverkiezing staat in de steigers

POLARIKS WINT LEF 2017

De finale van LEF, een starterswedstrijd voor de regio Rijnland, trok 350 toeschouwers. Die genoten in de Leidse Schouwburg van de scherpe manier waarop Jort Kelder de na een voorronde en twee halve finales overgebleven kandidaten ondervroeg. Daarnaast vuurde ook het publiek al twitterend via journaallezeres Amber Brantsen de nodige vragen op de kandidaten af. Presentator Rudo Slappendel toonde zich na afloop meer dan tevreden. “LEF 2018 staat al in de steigers”, vertelde hij. “Starters kunnen zich vanaf woensdagochtend aanmelden voor het nieuwe seizoen via www.heblef.nl.”

HEBLEF.NL 46

LEIDEN INTO BUSINESS

ROBOT

Polariks scant gewassen met een robot. De analyse die daaruit voortvloeit maakt zichtbaar welke gewassen rijp, onrijp, gezond of ziek zijn. Hierdoor weet de akkerbouwer waar geoogst kan worden en waar een (medische) behandeling nodig is. Ziektes kunnen al in een vroeg stadium gedetecteerd worden, waardoor de boer tijdig maatregelen kan nemen. De jury was eenduidig, maar had een lange beraadslaging nodig. De reden: Polariks is nog niet operationeel. Momenteel vinden er nog allerlei onderzoeken plaats en bovendien

NIEUWE OPZET LEF NU AL GESLAAGD

Polariks, dat ruimtevaarttechnologie toepast voor een betere wijnteelt, heeft de ﬁnale van LEF 2017 gewonnen. Het bedrijf liet 1915 Watches (houten horloges) en Vrendly (vriendelijk debiteurenbeheer) achter zich. 1915 Watches won wel de publieksprijs.

Tekst INTO business | Fotograﬁe John Brussel

zijn de eigenaars nog druk om de financiering rond te krijgen. Toch won Polariks. De jury was namelijk van mening dat dit bedrijf een oplossing heeft voor een wereldproblematiek. Door de groei van de bevolking kan er in de toekomst voedselschaarste optreden. Door efficiënt te telen en dus veel te kunnen oogsten, draagt Polariks in belangrijke mate een steentje bij om dit probleem op te lossen.

zichzelf winnaar noemen. Dit bedrijf, dat houten horloges vervaardigt en verkoopt (met een eigen winkel in Lisse en via nog eens meer dan dertig verkoopkanalen in Nederland), won de publieksprijs.

VERDEELD

Na afloop waren de reacties verdeeld. Want misschien had Vrendly wel moeten winnen. Dit bedrijf doet aan vriendelijk debiteurenbeheer met intelligente software en haalt bijna dagelijks nieuwe klanten binnen. Vrendly is al bijna door het break-evenpoint heen. In elk geval mocht ook 1915 Watches

LEF LEEFT! LEIDEN INTO BUSINESS

SPARK NIEUWS

SPARK evenement over duurzaamheid Het SPARK evenement over duurzaamheid vond 31 oktober plaats bij Gebr. de Nobel in Leiden, we kijken terug op een geslaagd evenement. Ruim 80 ondernemers kwamen hierop af. Sprekers waren wethouder Paul Dirkse, SPARK partner Sidney Fortman van Rufo Clean en kunstenaar Merijn Tinga. Merijn vertelde over zijn strijd tegen plastic afval. Hij zoekt nog donateurs die hem willen sponsoren. Meer informatie over zijn initiatief is te vinden op www.plasticsoupsurfer.org.

SPARK radio

Op 20 februari 2018 vindt het volgende SPARK evenement plaats, dan staat de ‘p’ van people centraal.

Henriëtte van Baalen en Rudo Slappendel tijdens de eerste uitzending van SPARK radio

SPARK startte donderdag 2 november met een eigen radioprogramma. Iedere donderdagavond staan MVO en duurzaamheid centraal in dit programma op Unity FM. Ondernemers komen tussen 21.00 en 22.00 uur aan het woord en vertellen wat MVO en duurzaam ondernemen voor hen betekent. SPARK radio is iedere donderdagavond te horen op Unity FM. Luister tussen 21.00 en 22.00 uur via 105.7FM mhz of online via www.unityfm.nl.

Het Foundersdiner 2017s van SPARK

Het jaarlijkse foundersdiner van SPARK vond op dinsdag 21 november plaats bij restaurant De Zijlstroom in Leiderdorp. Naast dat de founders werden bijgepraat over de plannen voor 2018, werd er heerlijk gegeten en genetwerkt. SPARK is het MVO-platform voor ondernemers uit de Leidse regio. Kijk voor meer informatie over SPARK op www.sparkmvo.nl DIT ZIJN DE FOUNDERS

We heten onze nieuwe partners AREA071, Van Benschop Catering, Vriendendienst, Zorg & Zekerheid, Gebr. de Nobel, RPS Adviesen ingenieursbureau B.V. welkom bij SPARK.

LEIDEN INTO BUSINESS

REPORTAGE

Backoﬃce Autohaag Zeeuw-Van Bunningen maakt het verschil

Ford presenteert nieuwe lijn voor zakelijk segment Gijs de Rooij, Accountmanager Fleetsales bij Autohaag Zeeuw-Van Bunningen, merkt dat het zakelijke marktaandeel van Ford in en om Leiden oplopend is. Momenteel heeft hij twee rayons onder zijn hoede, een uitgestrekt gebied vanaf de Lek tot aan de Noordzee.

Tekst Martin Hoekstra Fotograﬁe Autohaag Zeeuw-Van Bunningen

De Rooij wijst trots op de totaal nieuwe lijn van Ford; met een laadvermogen van 500 kilo tot aan 1600 kilo. Vanaf maart staat de vernieuwde Ford Custom in de showroom. “De Custom is vrij jong, maar die gaan we toch weer updaten. Een ander dashboard, een andere look & feel voor de berijder.” Zo wordt het comfortniveau van de Custom weer verder verhoogd. Tevens is deze nieuwe versie weer comfortabeler. De techniek gaat momenteel erg snel. “Het is dan makkelijker om op kortere termijn zaken aan te passen aan de auto. Ford doet dat nu met de Custom en dat gaat ook gebeuren met de Connect en de Courier”, kondigt De Rooij aan. FORD COURIER

Gijs de Rooij

De Ford Courier is de kleinste auto van Ford in het zakelijk segment. De hiervoor genoemde modellen van Ford zijn allemaal dieselauto’s, al is de Courier ook verkrijgbaar als een auto die op benzine rijdt. Elektrisch rijden zit er bij Ford nog niet in. “We zijn bezig met de actieradius. Met een actieradius van 80 kilometer hoef je niet aan te komen, want dan wordt die auto gebruikt als boodschappenwagen. Daar kun je bijvoorbeeld geen pakketdiensten mee doen. Ford wil een uitgebreider systeem, zodat je toch minimaal 400 kilometer met een elektrisch aangedreven Ford kunt rijden.” De Rooij spreekt de verwachting uit dat Ford in 2019/2020 met elektrisch aangedreven modellen op de markt komt. ONTZORGEN

Een sterk punt van Autohaag Zeeuw-Van Bunningen is de backoffice voor de fleetsales. Met drie man regelen zij enorm veel voor de berijder en het bedrijf (auto-inkoper en/of wagenparkbeheerder). “Als wagenparkbeheerder heb je veel

minder zorgen wanneer je een auto bij Autohaag Zeeuw-Van Bunningen koopt”, stelt De Rooij. Naast scherpe prijzen bij oplopende aantallen zet Autohaag Zeeuw-Van Bunningen stevig in op het volledig ontzorgen van de klant. “We doen verzekeringen, onderhoud, schade, maar er zijn veel dealers die dat ook doen. Maar met name de informatiestroom en de communicatie vanuit de backoffice (waar de klant zelf niets voor hoeft te doen) is veel beter verzorgd dan bij andere dealers. We zijn met Van Bunningen nu drie jaar onderdeel van Autohaag Zeeuw. Ontzorgen is al jaren de insteek van Autohaag Zeeuw. Ik hoor van mijn klanten dat dit hét verschil maakt.” AUTOHAAG ZEEUW-VAN BUNNINGEN

Weversbaan 11 | 2352 BZ Leiderdorp | 071-5793800 g.derooij@vanbunningen.nl | www.autohaagzeeuw.nl LEIDEN INTO BUSINESS

- ADVERTENTIE -

de ideale locatie voor uw zakelijke evenement Een historische locatie in het centrum van Leiden, voorzien van alle moderne gemakken. Uitstekend bereikbaar met auto of openbaar vervoer. Professionele technici, servicegericht personeel, ondersteuning van begin tot eind. Uw evenement krijgt net dat beetje extra en wordt een beleving voor uw gast! Neem vrijblijvend contact met ons op voor meer informatie: bel 071 516 2433 of mail naar sales@leidseschouwburg-stadsgehoorzaal.nl.

leidseschouwburg-stadsgehoorzaal.nl/zakelijk

BLOMSMA PRINTMEDIA VOOR AL UW PRINTWERK EN MARKETINGUITINGEN

UW ARCHIEF IN VERTROUWDE HANDEN GEDIGITALISEERD ONGEACHT DE LEEFTIJD

REPORTAGE

Verzekeren is kiezen voor continuïteit

‘Een risico zit in een klein hoekje’ Ondernemen is risico’s nemen. Brand, storm, problemen met een afnemer, cybercrime; allemaal risico’s die de continuïteit van een bedrijf in de weg kunnen staan. Met risicomanagement is echter meer af te dekken dan menig ondernemer denkt. Het verzekeringsteam van Rabobank Leiden-Katwijk weet welke risico’s met verzekeringen gedekt kunnen worden en hoe een ondernemer problemen kan voorkomen. Erik Willemse, eigenaar van twee bedrijven in de regio,

Erik Willemse (l) en Maarten Barnhoorn

geeft zijn visie op risicomanagement. “Verzekeren is meer dan uw maandelijkse premie”, stelt Maarten Barnhoorn, risicospecialist verzekeringen bij Rabobank Leiden-Katwijk. “Een risico zit nu eenmaal in een klein hoekje, maar het gaat wel om de continuïteit van een onderneming. Met de juiste verzekeringen zijn risico’s te beperken en kan een ondernemer na eventuele pech snel weer operationeel zijn.”

informeren en het gesprek aan te gaan, kom ik niet achteraf voor vervelende beslissingen te staan.” Als voorbeeld: “op dit moment ben ik van plan om zonnepanelen te plaatsen. Door dit vroegtijdig bij Maarten te melden weet ik waar ik op moet letten en kan een verplichte elektrakeuring gecombineerd worden met een keuring van de installatie van de zonnepanelen. Dit scheelt mij tijd en geld, en ik weet dat het goed geregeld is.”

RISICO’S AFDEKKEN

Roma Nova, een van de twee bedrijven van Willemse, is een toonaangevende bollenkwekerij, gevestigd in Voorhout. Dit bedrijf levert ook home decoration. Via Roma in Hillegom bewaart, koelt en prepareert bloembollen voor kwekers, broeiers en exporteurs. Hij heeft de laatste tijd steeds meer overleg met de Rabobank. “Het is ook mijn wens om goed te kijken welke risico’s ik wel neem en welke ik wil afdekken.” VERZEKERING VOOR BRAND EN STORM

Willemse ziet vooral het risico van brand als bedreiging voor de bedrijfscontinuïteit. Hij heeft verzekeringen afgesloten voor brand, storm en hagelschade. “Als de panden, koelcellen, inventaris en bollen in as opgaan, hebben we een probleem. We willen niet het risico lopen dat we alles zelf moeten betalen.” Willemse geeft aan het belangrijk te vinden dat hij geadviseerd wordt over de maatregelen die hij kan treffen om risico’s terug te dringen. “Er is veelvuldig contact met Maarten, mijn adviseur, aangezien er de afgelopen jaren veel wijzigingen hebben plaatsgevonden. Door hem hierover vroegtijdig te Tekst Martin Hoekstra | Fotograﬁe John Brussel

MAATWERKOPLOSSINGEN

Het ene bedrijf is het andere niet. Barnhoorn: “Daarom zoeken we naar de beste maatwerkoplossing voor een bedrijf in plaats van een standaardpakket. Wij brengen risico’s in kaart en denken mee op het gebied van preventie.” Het afdekken van risico’s en de eventueel daaruit voortvloeiende schade is niet voldoende. “Wij bieden aanvullende diensten. Hierbij moet je denken aan maatregelen om de kans op schade terug te dringen en de gevolgen te beperken. Het begint met een preventiescan”, stelt Barnhoorn. “Vervolgens gaan we in gesprek over de reeds getroffen maatregelen en adviseren we over mogelijkheden om de risico’s te verminderen.” Uiteindelijk blijft de verzekering het sluitstuk. “Mocht er onverhoopt toch een geval van schade voorkomen, dan doen we er alles aan zodat het werk weer snel kan worden hervat.” RABOBANK LEIDEN-KATWIJK

Schipholweg 9 | 2316 XB Leiden | 071-7006100 Verzekeren.LeidenKatwijk@rabobank.nl www.rabobank.nl/leidenkatwijk LEIDEN INTO BUSINESS

REPORTAGE

Svala Auto Leiderdorp presenteert het nieuwste model van Volvo

DE VOLVO XC40: COMPACTE SUV MET GROOTSE INNOVATIES In het afgelopen jaar werden geregeld tipjes van de sluier opgelicht. Na deze uitvoerige teasercampagne was het eind september dan eindelijk zover: Volvo presenteerde de volledig nieuwe XC40, de eerste échte compacte cross-over van Volvo en tevens het eerste model van de kersverse 40-serie. Svala Auto Leiderdorp verwacht de XC40 half januari in de showroom te hebben. “De XC40 kan nu al besteld worden”, zegt Richard Jongejan, vestigingsmanager van Svala Auto Leiderdorp.

Tekst Martin Hoekstra | Fotograﬁe Volvo

Met meer dan honderd automotive bedrijven is de Stern Groep de grootste autogroep van Nederland. Voor alles wat bij mobiliteit om de hoek komt kijken, kan men bij de Stern Groep terecht; van lease en financiering tot verzekering en schade. Binnen deze groep bevindt zich ook Svala Auto. Dit is een groep van acht dealers van Volvo. Svala Auto Leiderdorp is de meest zuidelijke vestiging. SLIMME TECHNOLOGIE

Meer dan een jaar geleden kwam Volvo met een eerste vooruitblik op de volledig nieuwe 40-serie. Het bleek een realistische preview, want het koetswerk van de nieuwe XC40 wijkt niet af van het koetswerk van de 40.1 Concept. Het uitgesproken design, de vernuftige opbergruimte en slimme technologie maken de XC40 een ideale auto voor het leven in de stad. Bij de ontwikkeling van de XC40 was het uitgangspunt dat de bestuurder centraal staat. Het ontwerp en de innovaties van de XC40 maken het leven aangenaam en minder ingewikkeld. De XC40 beschikt onder meer over LED koplampen en Harman/Kardon Premium Sound. Daarnaast is de achterklep elektrisch bedienbaar. Deze compacte SUV is uitgerust met 19 inch 5-spaaks black/diamond cut velgen.

Pilot Assist. Dit is een systeem waarmee deze cross-over semiautonoom door het verkeer kan gaan.” Veiligheidssystemen als City Safety, Run-off Road Protection, Run-off Road Mitigation, Cross Traffic Alert met Auto Brake en een 360-gradencamera ontbreken bij deze nieuwste Volvo uiteraard niet. Met behulp van deze camera is parkeren een fluitje van een cent. De bestuurder heeft immers bovenaanzicht van zijn auto en de omgeving. Het infotainment uit de jongste modellen van Volvo is ook in de XC40 geïmplementeerd. De middenconsole is dan ook uitgerust met het Sensus-systeem, dat gekoppeld is aan een verticaal georiënteerd scherm. Bij de introductie is de Volvo XC40 uitgerust met twee viercilinders: een D4-dieselmotor en een T5-benzinemotor. Hierbij blijft het zeker niet. De 40-serie zal bestaan uit een reeks drie- en viercilinder benzine- en dieselmotoren. De driecilinder variant heeft een inhoud van anderhalve liter. Op stapel staat ook nog een plug-in hybride, de zogenaamde Twin Engine. Deze moet ruim 180 pk sterk zijn. Later volgen nog meer varianten, van wie de specificaties nu nog niet bekend zijn. Wel is al bekend dat er een volledig elektrische XC40 op de markt gaat komen. PERSONALISATIEMOGELIJKHEDEN

VEILIGHEIDSSYSTEMEN

“Op veiligheidsgebied heeft Volvo een naam hoog te houden. De nieuwe XC40 is hierop zeker geen uitzondering”, geeft Jongejan aan. De XC40 bezit de uitgebreide mix aan veiligheidssystemen waarmee de 90-serie en de XC60 ook al waren uitgerust. “De XC40 is optioneel te verkrijgen met 52

LEIDEN INTO BUSINESS

Met de XC40 zet Volvo ook sterk in op de opties voor personalisatie. Dit betekent dat het nieuwe model diverse kleurencombinaties en verschillende soorten afwerking gaat krijgen. Two-tone koetswerken zijn mogelijk, maar je kunt het interieur ook aankleden van gedurfd speels tot stijlvol premium. Volvo heeft al door laten schemeren dat het vloertje

De Volvo XC40

Lava Orange-kleurig kan zijn. Ook een Oxide Red-gekleurd hemeltje behoort tot de vele mogelijkheden. “Kom eens kijken om het jeugdige, authentieke en karaktervolle ontwerp te ontdekken”, raadt Jongejan aan. Hij doelt daarmee op de sterk uitgeruste Launch Edition en de RDesign Launch. “De XC40 heeft een krachtige, eigentijdse stijl met een zelfverzekerde en urbane uitstraling. Daarnaast is de XC40 verkrijgbaar in contrasterende combinaties. Kom eens langs om het zelf te ontdekken!”

als in het segment van de XC60, XC90, V90 en S90, enorm van belang. Svala Auto Leiderdorp behoort op dit gebied al vele jaren tot de top-4 van Volvo dealers in Nederland. “Wij doen al bijna een kwart eeuw ons werk en onze klantenbenadering op de manier zoals wij vinden dat het moet: persoonlijk en op maat gesneden. U bent niet alleen voor een topproduct bij ons op het juiste adres, dat geldt ook voor een topservice. Geheel naar uw tevredenheid.” SVALA AUTO LEIDERDORP

KLANTTEVREDENHEID

In het segment van de Volvo XC40 is klanttevredenheid, net

Rietschans 70 | 2352 BB Leiderdorp | 071-5810950 verkoop@svalaauto.nl | www.svalaauto.nl LEIDEN INTO BUSINESS

REPORTAGE

Aad Barnhoorn (l) en John Boender

‘HET GEBIED MOET LEVENDIGER WORDEN!’ In de afgelopen jaren hebben diverse steden wonen en werken in het stadsgebied gecombineerd. De Binckhorst in Den Haag en het stadshart van Alphen aan den Rijn zijn daar goede voorbeelden van. In Leiden gaat het straks in het stationsgebied ook die kant op. Wat betekent dit dan voor het Business Platform Schipholweg, dat de belangen behartigt van de ondernemers die gevestigd zijn in het gebied Schipholweg/Schuttersveld en directe omgeving? Aan het gebied rond de Schipholweg is in de afgelopen periode niet zo heel veel gedaan. Door de komst van Achmea staat er een modern pand waar de rest van het gebied enigszins bij afsteekt. Dat gat wordt straks nog groter, want het stationsgebied wordt in de komende jaren helemaal ingericht en gemoderniseerd. “Ons gebied ligt daar pal naast”, stelt John Boender, bestuurslid van het Business Platform Schipholweg. “Dan steekt het daar nog meer bij af. Hoe kunnen we dit gebied weer aantrekkelijk genoeg maken? Het is nu puur 54

LEIDEN INTO BUSINESS

werken. Als iedereen naar huis is, is het stil, donker en gebeurt er niets meer. Dat zienwij graag veranderen.” COMBINATIE WONEN EN WERKEN

De upgrade van het stationsgebied gaat voor veel beweging zorgen. Niet alleen overdag, maar ook ’s avonds doordat horeca en middenstand zich daar gaan vestigen. “Dat hebben wij helemaal niet”, erkent Boender. “We willen onderzoek laten doen naar een combinatie van wonen en werken, en

Modernisering stationsgebied stelt Business Platform Schipholweg voor een belangrijke keuze

Het bestuur van het Business Platform Schipholweg gaat eind januari (in het pand van Achmea) een bijeenkomst beleggen om de mening van de leden te vragen over hoe zij denken over de toekomst van het gebied. “Wij hebben daar wel een bepaald beeld van, maar het is ook goed om te weten hoe de leden, die je als bestuur vertegenwoordigt, er tegenaan kijken”, meent Barnhoorn. VISIE

Tekst Martin Hoekstra | Fotograﬁe John Brussel

misschien wel een stuk middenstand. Op die manier bereiken we dat er hele dag, maar ook ’s avonds beweging is. Dan wordt dit een gezelliger en aantrekkelijker gebied.” Dat er vernieuwd moet worden, staat voor Aad Barnhoorn, secretaris van het bestuur van het Business Platform Schipholweg, als een paal boven water. “Kantoren verouderen heel snel. Dan is het belangrijk dat je nieuwe kantoorruimte gaat toevoegen, maar ook rekening houdt met andere functies. De combinatie van wonen en werken zou heel goed zijn voor de sociale controle en de veiligheid. Als ik ’s avonds door het gebied loop, gebeurt er niets. Het is saai. Het zou wat levendiger moeten worden, zodat het ook weer aansluiting vindt bij het nieuwe stationsgebied.”

In de visie van Barnhoorn zouden de gebouwen meer de hoogte in moeten. Tevens moet er gekeken worden naar een combinatie van wonen en kantoren, maar ook horeca en middenstand. “Het is goed om van beleggers en huurders te horen hoe zij daarover denken. Ik verwacht dat ze wel openstaan voor dit soort ideeën. Zij zullen zich er ook wel van bewust zijn dat ze met de tijd mee moeten gaan.” Boender geeft aan dat er nog niet met eigenaren is gesproken. Wat bovenaan de prioriteitenlijst staat, is in gesprek gaan met de leden van het Business Platform Schipholweg. “Als onze leden dit een goed idee vinden, sluiten wij voor de leden aan en gaan we ook echt een rol in het plan pakken”, zegt Boender. “Als onze leden daar geen brood in zien, dan doen wij wel mee als stakeholder, maar dan vanuit een andere insteek.” Als de deelname geformaliseerd wordt, kan het bestuur van het Business Platform Schipholweg een rol gaan pakken. Daarop volgt een coalitiegesprek. Dit wordt door de gemeente georganiseerd. In een veel breder kader wordt er dan met eigenaren en andere stakeholders gesproken over het gebied, bijvoorbeeld over vervoer, parkeren en de inrichting. Tijdens de bijeenkomst eind januari is een aantal sprekers uitgenodigd die ervaring hebben met het herinrichten van dit soort gebieden en die daar ook succesvol in zijn geweest. “Zij komen hun verhaal vertellen. Op die manier kunnen we iedereen enthousiast maken voor onze plannen”, hoopt Boender. Het postkantoor op de hoek van de Schipholweg, vlakbij de Willem de Zwijgerlaan, maakt ook deel uit van het gebied. Het spreekt voor zich dat de eigenaar en mogelijke ontwikkelaar van dat pand ook bij de plannen worden betrokken. “Dat zijn mensen vanuit de praktijk”, weet Barnhoorn. “Daar kun je veel input van verwachten.” BRANDWEERKAZERNE

Een paar jaar geleden had de gemeente Leiden al de wens uitgesproken om op de plaats van het postkantoor een brandweerkazerne neer te zetten. “Ze willen die kazerne combineren met wonen”, vult Boender aan. “Dit is dan al de eerste stap in dit gebied waar wonen en werken gecombineerd gaat worden. Dan sluit de rest daar natuurlijk ook logisch op aan.” Barnhoorn breekt nogmaals een lans voor de toevoeging van horeca en middenstand in dit gebied. Hij ziet hierin een manier om een klimaat te creëren waar iedereen graag wil vertoeven. Boender is het roerend met hem eens. “Als je daar woont en de kantoren zijn na vijf uur leeg, dan gebeurt er op straat verder nog niets en is het ook niet heel aantrekkelijk. Een combinatie met horeca en middenstand werkt toch veel beter.” LEIDEN INTO BUSINESS

REPORTAGE

Samenwerken aan de Centrumroute Klankbordgroepen, meedenksessies en informatieavonden zijn vanzelfsprekend geworden bij de gemeente Leiden. Het bouwen aan relaties met mensen in de directe omgeving en intensief contact in een vroeg stadium is belangrijk voor het slagen van een project. Samenwerking leidt immers tot draagvlak en betere plannen.

Hoe is dit gegaan bij de Centrumroute? Projectleider Centrumroute van de gemeente Leiden Eveline Mos vertelt: “Bij de voorbereiding van het uitvoeringsbesluit van het tweede tracédeel van de Centrumroute is veel geïnvesteerd in het betrekken van bewoners, ondernemers, andere overheden en belangenpartijen.”

Wat is de Centrumroute? De gemeente Leiden werkt aan de herinrichting van de Centrumroute die loopt van de Jan van Houtbrug naar station Leiden Centraal via de Hooigracht, de Langegracht en het Schuttersveld. Deze route wordt van gevel tot gevel opnieuw ingericht en geschikt gemaakt voor hoogwaardig busvervoer. Het doel is vermindering van doorgaand autoverkeer en verbetering van de leefbaarheid en de kwaliteit van de openbare ruimte.

WAT GAAT ER GEBEUREN?

In 2018-2019 krijgt de Hooigracht een volledige metamorfose. Het tracédeel Hooigracht sluit aan op het eerste deel van de Centrumroute, Jan van Hout, dat al is uitgevoerd. Dit tweede deel loopt van de Sint Jorissteeg, via de Hooigracht tot en met de Pelikaanstraat. De kruising ir. Driessenstraat en de Klokpoort zijn al opnieuw ingericht. Mos: “Bewoners en gemeente zijn het eens over de slechte kwaliteit van de Hooigracht. Het straatbeeld wordt straks rustiger en overzichtelijker. Ook wordt de weg ingericht voor de R-net bus (lijn 400 Leiden - Zoetermeer) die hier in de toekomst gaat rijden.” MIJN WINKEL IS BEREIKBAAR!

De metamorfose van de Hooigracht zal niet ongemerkt voorbij gaan. De gemeente Leiden probeert samen met de aanne56

LEIDEN INTO BUSINESS

Gezicht op de westzijde van de Hooigracht met nrs 110-112, hoek Oude Rijn nu Kaasmarkt. Met uitgestalde artikelen voor de winkel van Smederij Langezaal.Tekst: M.Langezaal & Zoon. Rechts de Gepekte Brug en op de achtergrond de Pelikaanstraat. – 19e eeuw

mer de overlast tot een minimum te beperken, maar hinder is er altijd. Samen met ondernemers zoekt de gemeente Leiden naar de beste communicatiemiddelen om de bezoeker van de stad te laten weten dat de winkels bereikbaar zijn. Zo ook bij de ondernemers aan en in de buurt van de Hooigracht. Mos: “Samen met een groep ondernemers en bewoners wordt tijdens een inspiratieavond een communicatiepakket samengesteld. Dit pakket bevat de gebruikelijke middelen die de gemeente inzet zoals de Stadskrant, bewonersbrieven en sociale media maar ook middelen en een boodschap die ondernemers graag willen inzetten. Zij kennen hun klanten tenslotte beter dan wij. Een beetje ondernemer is creatief en kan goede oplossingen bedenken, de gemeente Leiden draagt hier graag een steentje aan bij.”

Impressie van de toekomstige Hooigracht. De boomstructuur wordt teruggebracht, parkeren verdwijnt maar laden en lossen mag en er worden hoogwaardige materialen toegepast.

Wat kunt u zelf doen? Een Groningse winkel maakt ludiek gebruik van de wegwerkzaamheden om zijn winkel toch te laten opvallen tussen de steigers.

begonnen zodat de ondernemer zijn kerstbomenverkoop op tijd kon starten.” Maar er zijn ook praktische zaken af te stemmen zoals het verwijderen van vuil of het mogelijk maken van een verhuizing. “Voor deze en andere vragen heeft de aannemer een Omgevingsmanager. Blijf dus altijd in contact, schroom niet om vragen te stellen en werk samen aan de oplossing,” aldus Mos. HOE NU VERDER

SUCCESVERHALEN TRACÉDEEL JAN VAN HOUT

Als de aannemer aan het werk is, kunnen werkzaamheden of planningen nog steeds wijzigen (natuurlijk binnen bepaalde grenzen). Niet alleen vanwege de uitvoering, maar ook naar aanleiding van een vraag. Mos: “Zo zijn de werkzaamheden aan een trottoir vorig jaar na overleg op de andere hoek

De gemeenteraad neemt naar verwachting in januari 2018 het besluit. Daarna wordt het ontwerp uitgewerkt tot een bestek en de aannemer gezocht. De uitvoering wordt mogelijk gemaakt met provinciale subsidie. Meer informatie over de Centrumroute vindt u op www.leiden.nl/centrumroute.

Ondernemer Paul van Ginkel van biologische winkel Zaailing: “Mijn biologische supermarkt is gevestigd aan de Hooigracht. Ik maak me best zorgen over de bereikbaarheid van mijn winkel. Samen met de gemeente Leiden zorg ik voor een ludieke actie. Ik wil graag een uniek museum in mijn winkel. Ik ben benieuwd hoe we dit samen gaan vormgeven. Er zijn genoeg leuke foto’s van de Hooigracht dus qua beeldmateriaal komt het vast wel goed.”

LEIDEN INTO BUSINESS

INTERVIEW

Natascha van Duuren en Martijn van Pelt

NIEUWE PRIVACYWET IS UITDAGING VAN FORMAAT Tekst May-lisa de Laat | Fotograﬁe John Brussel

“Er is zeker geen reden tot paniek”, aldus Martijn. “Maar afwachten is geen optie meer. Het is echt zaak om een plan van aanpak te maken.” Zowel Interpulse als De Clercq hebben de juiste specialisten in huis en adviseren en begeleiden ondernemers daar graag bij. Natascha: “Ik merk dat de nieuwe wet veel teweegbrengt. Dat is ook te begrijpen, want om hieraan te voldoen (compliant te zijn), betekent nogal wat. Wat mij echter opvalt, is dat veel bedrijven nog niet voldoen aan de huidige regelgeving op privacygebied. Die zullen dus een inhaalslag moeten maken. Ik constateer ook dat bedrijven door allerlei partijen worden benaderd, maar het blijft vooral een juridisch en technisch vraagstuk. Ondernemers zien door alle informatie die op ze af komt, door de bomen het bos niet meer. Dan is het zinvol om deskundig en betrouwbaar advies in te roepen. En er vervolgens nuchter mee aan de slag te gaan.” Martijn en Natascha beamen dat het tijd is voor ondernemers om in actie te komen. Natascha adviseert: “Pak het op, want het moet toch gebeuren. Maak eerst een inventarisatie van alle 58

LEIDEN INTO BUSINESS

persoonsgegevens die je in je bedrijf verwerkt, met welk doel je dit doet, aan welke partijen deze gegevens worden doorgegeven, van welke zogenaamde bewerkers je gebruikmaakt, enz. Maak vervolgens een tijdpad met concrete stappen die nodig zijn om aan de wettelijke regels te voldoen. Dat geeft overzicht. En ja, het is inderdaad veel werk. Maar de nieuwe wet biedt ook voordelen en kansen.” In de praktijk merken beiden dat vooral MKB’ers worstelen met de vraag hoe ze ervoor moeten zorgen dat ze straks aan de wettelijke normen voldoen. Natascha: “Ik adviseer om het praktisch te houden, prioriteiten te stellen en aan de slag te gaan. Martijn knikt instemmend: “Dikwijls helpt het om na te gaan wat er zou gebeuren als nog maar de helft van de huidige gegevens bewaard zou blijven. Vaak is het mogelijk met minder gegevens en bestanden te werken. Gegevens bewaren zonder ze te gebruiken, is vanaf 25 mei niet langer toegestaan. Bij het inventariseren raad ik ondernemers aan te starten met de CRM-systemen. Big data is weliswaar het nieuwe goud, maar

Over minder dan zes maanden is het zover. Dan treedt de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG), de nieuwe privacywet, in werking. Vanaf 25 mei 2018 zijn de nieuwe regels van kracht voor alle lidstaten van de Europese unie. Tot die tijd geldt de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp). De nieuwe wetgeving roept bij ondernemers vooral juridische en technische vragen op. Twee specialisten Martijn van Pelt, algemeen directeur bij ICT dienstverlener Interpulse in Leiden en Natascha van Duuren, advocaat en partner bij De Clercq advocaten en notariaat gingen hierover met elkaar in gesprek. Binnen haar vakgebied is Natascha specialist in IT-, IE- en privacyrecht. Natascha is bovendien als docent aan de Hogeschool Arnhem Nijmegen betrokken bij de opleiding voor privacy oﬃcers en is gastdocent aan de Vrije Universiteit. Martijn adviseert bij strategische vraagstukken rond de verantwoorde en slimme inzet van ICT binnen organisaties.

ZORGVULDIG OMGAAN MET DATA KLANTEN, LEVERANCIERS EN MEDEWERKERS het brengt ook grote verantwoordelijkheid met zich mee. Alles wat te maken heeft met ‘data driven marketing’ komt onder een vergrootglas te liggen.” ACCOUNTABILITY / VERANTWOORDINGSPLICHT

Een belangrijk verschil tussen de AVG en de huidige Wbp is dat de AVG uitgaat van zogeheten ‘accountability’. Dat wil zeggen dat je als ondernemer moet kunnen aantonen dat je voldoet aan de wet en welke maatregelen je hebt genomen. Het is dus essentieel om alles goed vast te leggen. Martijn: “Klanten vragen ons hoe wij met de nieuwe wet omgaan en of wij alles op orde hebben. In de hoop dat ze daarmee automatisch zelf ook compliant zijn. Helaas is het niet zo eenvoudig. Want bijvoorbeeld IT-beveiliging is belangrijk, maar je kunt je niet alleen daar op richten. Het is een onderdeel van het totaal. Ik adviseer iedereen daarom eerst grondig te inventariseren welke persoonsgegevens bewaard worden in de totale organisatie. Ook op de vraag ‘Met welke partijen delen we data en is dat toegestaan?’ moet een antwoord komen. De nieuwe wetgeving heeft namelijk betrekking op alle processen in een organisatie, van HR tot marketing en van inkoop tot productie. Dat betekent ook dat iedere ondernemer, groot of klein ermee te maken krijgt.” BOETES BIJ NIET NALEVEN

Toezichthouder Autoriteit Persoonsgegevens heeft laten weten bij overtreding hoge boetes op te leggen. Martijn: “Dat zal

niet direct voor ieder bedrijf gelden, maar signalen afgeven gebeurt nu al. Veel grote technologiebedrijven zoals Google en Facebook worden al scherp in de gaten gehouden. Ik verwacht dat de komende jaren steeds vaker bedrijven worden aangesproken op bijvoorbeeld datalekken of de mate van beveiliging van gegevens. Natascha vult aan: “Ja, dat zien wij ook. Er zijn trouwens ook vele kleinere bedrijven die veel gegevens verwerken. De omvang van een bedrijf is dus niet bepalend voor de hoeveelheid persoonsgegevens die het verwerkt. Ook de vraag of gevoelige persoonsgegevens worden verwerkt, heeft niets te maken met de omvang van een bedrijf. Bij dit soort gegevens, zoals gezondheidsgegevens of BSN-nummers, is het helemaal oppassen geblazen.” INFORMATIEPLICHT EN VOORDELEN

De privacyrechten van mensen worden door de AVG versterkt en uitgebreid. Een goede zaak, vinden zowel Martijn als Natascha. Organisaties hebben bijvoorbeeld een informatieplicht om te melden welke en hoe gegevens zijn opgeslagen. MomenLEIDEN INTO BUSINESS

12 tips om mee aan de slag te gaan Martijn

1. 2. 3. 4. 5. 6.

Beperk de hoeveelheid persoonsgegevens binnen de organisatie Consolideer waar mogelijk de hoeveelheid applicaties met daarin persoonsgegevens Betrek de organisatie bij de stappen die je zet op het gebied van privacy en beveiliging Breng in kaart wat je zelf doet en wat bijvoorbeeld een ICT-dienstverlener voor je doet Maak iemand verantwoordelijk en geef deze persoon mandaat (en budget) Kies een cloud platform of applicatie op basis van beveiligingsniveau

Natascha

7. 8. 9. 10. 11. 12.

Breng in kaart welke persoonsgegevens worden verwerkt Neem alle gegevensverwerkingen op in een verwerkingsregister Zorg voor een goed privacybeleid Zorg dat aan de wettelijke informatieplicht wordt voldaan door heldere privacyverklaringen te hanteren Sluit met alle bewerkers een schriftelijke bewerkersovereenkomst Hanteer een helder protocol meldplicht datalekken

teel worden de gegevens van veel mensen zonder dat zij dat weten of toestemming hebben gegevens, in allerlei bestanden opgeslagen. Natascha is daarom positief over het versterken van de rechten van mensen van wie persoonsgegevens worden verwerkt. Martijn: “Het is daarbij een uitdaging om een en ander technisch zo in te richten dat bedrijven ook daadwerkelijk gevolg kunnen geven aan een verzoek van iemand van wie persoonsgegevens worden verwerkt. Het is niet altijd eenvoudig om het meenemen van persoonsgegevens, dataportabiliteit, goed te organiseren.” GOED ONDERNEMERSCHAP

Martijn: “Ik vind het enorm positief dat wij als ondernemers uitgedaagd worden kritisch en zorgvuldig om te gaan met de gegevens van onze klant. Het spreekt sterk voor Europa dat dit via de wet nu goed geregeld wordt in de gehele EU. Wat mij betreft is de weg hiernaartoe dus geen onderzoek en document dat straks in een la verdwijnt. Het moet in praktijk gebracht worden en ‘tussen ieders oren komen’. Bij Interpulse zijn we al ruim twee jaar bezig met alles rond privacy en de aangescherpte wetgeving.” Natascha: “De AVG is een kans voor ondernemers om te laten zien dat zij privacy hoog in het vaandel hebben, dat ze een professionele partij zijn die op de wet anticipeert. Zeker ook in het kader van goed werkgeverschap.” Ze vervolgt: “Er gelden na 25 mei aanvullende verplichtingen zoals het bijhouden van een register voor alle verwerkingen die een derde in opdracht van de ondernemer uitvoert, bijvoorbeeld een salarisverwerker.” Martijn: “Het in gebruik nemen van bijvoorbeeld een recruitmentsysteem, in plaats van cv’s die ‘rondslingeren’ in mailboxen, zal doorgaans leiden tot verantwoordelijker en bewuster omgaan met persoonsgegevens. Vaak betekent opnieuw inrichten namelijk ook een efficiencyslag.” Natascha: “De nieuwe wet is niet op alle punten glashelder, maar belangrijk is wel om als ondernemer transparante en heldere keuzes en afspraken te maken en die vast te leggen.” Ondernemers met vragen over de uitvoerbaarheid van de AVG zijn van harte welkom contact op te nemen. Natascha: “Samen komen we tot de juiste oplossing, want het technisch goed 60

LEIDEN INTOBUSINESS

regelen kan niet zonder goed te kijken naar de juridische kant van de zaak. En andersom.” Interpulse is full-service ICT-dienstverlener in Leiden die geavanceerde websites en webapplicaties bouwt en daarnaast ook ICT beheer en clouddiensten biedt. Met ervaring op het gebied van de praktische toepassing van IT security en het ontwikkelen en beheren van applicaties en data, adviseren en ondersteunen zij klanten in de aanloop naar de invoering van de AVG. De Clercq advocaten en notariaat heeft een sterke focus op een aantal rechtsgebieden en in specifieke markten. Privacy is één van deze gebieden. Een team van privacyspecialisten adviseert bedrijven en instellingen over privacyvraagstukken en staat hen bij in de voorbereiding op de komende privacywetgeving. DE CLERCQ ADVOCATEN EN NOTARIAAT

Hoge Rijndijk 306 | 2314 AM Leiden 071-5815300 | info@declercq.com www.declercq.com INTERPULSE

Zoeterwoudsesingel 56 | 2313 EK Leiden 071-5665282 | info@interpulse.nl www.interpulse.nl

COLUMN

V-FACTOR VAN LEIDEN Een leider maakt mensen beter en sterker. Maar voordat die leider daarmee begint, moet hij eerst bij zichzelf te rade gaan en zich afvragen: ben ik een vakman, ben ik vitaal en heb ik het vermogen om mijzelf en anderen te veranderen? Janine Vos, Chief HR Officer bij de Rabobank en onlangs uitgeroepen tot CHRO van het jaar, introduceerde dit jaar in onze organisatie de drie V’s: Vakmanschap, Vitaliteit en Verandervermogen. Deze drie V’s zijn stuk voor stuk voorwaarden voor goed persoonlijk leiderschap. Sterker, je moet ze alle drie voldoende ontwikkelen, anders ben je in disbalans. Ik zou daar graag een vierde V aan toe willen voegen: voorbeeldgedrag. Dus heb ik mijzelf maar eens tegen het licht gehouden. Of ik een vakman ben? Dat mogen anderen bepalen. Vakbekwaam voel ik mij zeker. Ik ben nieuwsgierig en leergierig en ben mij ervan bewust dat kennis voortdurend aan verandering onderhevig is. De kennis van drie jaar geleden is nu eenmaal niet meer de kennis van nu. En dus school ik mijzelf bij, spijker ik mijzelf bij en lees veel. Ik eis van mezelf dat ik up-to-date ben.

Ja, de Leidse regio is een vitale regio. Er zijn toonaangevende zorginstellingen en talloze recreatiemogelijkheden. Ondanks dat we niet echt een grote (top)sportcultuur hebben in de stad Leiden, vervult sport, getuige de hoeveelheid sportverenigingen, een belangrijke rol in de regio. Een uitschieter in topsport is het hoge niveau amateurvoetbal in Katwijk en Rijnsburg en natuurlijk onze basketballers van ZZ Leiden.

Wat betreft vitaliteit mag ik niet klagen. Ik hockey meestal twee keer per week en probeer daarnaast één keer per week ‘s ochtends vroeg de sportschool nog kort te bezoeken. Uit de jaarlijkse fitheidcontrole die ik nooit oversla bleek ik over een prima conditie te beschikken. Meten is weten tenslotte.

Over vakmanschap valt niet te twisten, zeggen ze. En in Leiden al helemaal niet. Hier wordt vakmanschap namelijk met hoofdletters geschreven. Universiteit Leiden, LUMC, Bio Science Park, Flora Rijnsburg… Onze stad en onze regio blinken uit als het om kennisinstellingen gaat.

En ja, ik geloof dat er best wel wat veranderkracht in mij schuilgaat. Ik ben reflectief, durf feedback te vragen en stel mezelf regelmatig de vraag: vertoon ik het leiderschap dat nodig is? Soms moet ik dan, beken ik eerlijk, ook iets veranderen. Niet leuk, wel noodzakelijk.

Tot slot, ik ben onder de indruk van het Leidse verandervermogen. Aan de hand van Leiden Marketing gaan we steeds meer een uitdagende woon- en werkomgeving worden. Bovendien gaat het hier goed met de economie.

Leiderschap is voorbeeldgedrag, zo stelde ik. Maar is voorbeeldgedrag ook leiderschap? Niet altijd, maar ik denk dat dit wel opgaat voor de stad Leiden. Die vervult namelijk een voorbeeldfunctie in de regio. Ik kom tot die conclusie als ik de vier V’s van Janine en mij op Leiden loslaat.

Fotograﬁe John Brussel

Robert Strijk positioneerde op de Ondernemersdag071 de Leidse regio met Katwijk erbij als de vijfde grootste metropool van Nederland. Een positie die nog meer vakmanschap, vitaliteit, verandervermogen zal vragen in de toekomst. De V-factor van Leiden inclusief voorbeeldgedrag. Hoe zit het met uw leidend voorbeeldgedrag?

ERIK VERSNEL is directievoorzitter bij Rabobank Leiden-Katwijk

LEIDEN INTO BUSINESS

REPORTAGE

Aniel Misier (l) Jeroen Krijt

‘Wij leveren geen product, maar een oplossing’ OMS-i levert klantspeciﬁeke oplossingen voor beheer en monitoring. “Met onze IoT-oplossingen garanderen wij een veilige, betrouwbare en kosteneﬀectieve oplossing”, stelt Jeroen Krijt. Samen met Aniel Misier is Krijt verantwoordelijk voor het Leidse bedrijf, dat ‘Connect Anything to Everything’ als slogan heeft. “Wie niet meegaat met IoT, raakt als bedrijf achterop”, vult Misier aan.

Tekst Martin Hoekstra | Fotograﬁe John Brussel 62

LEIDEN INTO BUSINESS

Het idee voor OMS-i ontstond ruim een jaar geleden. Jeroen Krijt, in het dagelijks leven ook directeur van KFMS management consultancy, raakte tijdens een vakantie in Mallorca aan de praat met een investeerder in AED’s. “Hij vroeg mijn hulp. Van de 33 leveranciers van AED’s in de wereld stond hij op de elfde plaats en hij wilde naar de eerste plaats.” In de avonduren nam Jeroen contact op met Aniel Misier, die zelf ook een bedrijf heeft in de maritieme sector: E-Naval. De volgende ochtend kon Jeroen bij het ontbijt melden dat hij de oplossing had gevonden. “Het is geen marketingprobleem, maar een technisch probleem dat gevolgen heeft voor de marketing. Een mooi voorbeeld van interactie tussen technologie en business.”

COMMUNICATOR

BUSINESS ECO-MODEL

Een AED heeft twee lichtjes. Rood geeft aan dat het apparatuur niet functioneert. Om zeker te weten dat het apparaat het doet als het groene lampje brandt, moet je continu een aantal zaken checken. “Hiervoor hebben wij een apparaatje ontwikkeld, de OMS-i Communicator®. Dat stoppen we in de AED, zodanig dat de certificering van de AED geen geweld wordt aangedaan. De Communicator® gaat continu de hardware, software, batterijstatus en de status van de pads checken.” Jeroen en Aniel hebben dit ontwikkeld voor het in Hoofddorp gevestigde CardiAid. Alle AED’s die dit bedrijf verkoopt, worden in Hoofddorp gemonitord. “Je hoeft dus niet meer met een milieuvervuilende auto rond te rijden om alle AED’s te controleren, je kunt het nu zien op je beeldscherm. Met zo’n Communicator® kunnen partijen, waar ook ter wereld, hun apparaat controleren, beheren en monitoren.”

OMS-i werkt op basis van het business eco-model. “Wij werken graag samen met partijen die wij volledig kunnen vertrouwen. Waar we dus in het verleden mee hebben samengewerkt of met wie we een bepaalde mate van gemeenschappelijkheid hebben. De klant heeft te maken met één partij: OMS-i. Ons doel is onze klant ontzorgen en hem of haar in een nieuwe marketing – verbeterde – positie te plaatsen.” OMS-i verzorgt de sales, marketing en business development. Een bedrijf uit Leiden bouwt het prototype en het product. Een industrieel ontwerper in Delft geeft aan hoe het device eruit moet zien. Tot slot is er nog een partij die zich bezighoudt met telecom. “We zitten in een schijf met vier bedrijven die het elkaar gewoon gunnen. Dat maakt het leven simpeler en aangenamer.”

CONTRACTNALEVING

Dit succesverhaal was het begin van OMS-i, Open Mobiele Solution op internet. Zo heeft OMS-i ook een Communicator® in ontwikkeling voor een bedrijf dat een vloeistof levert om bloemen en fruit te voorzien van een houdbare laag. In principe moeten de klanten het apparaat en de bijbehorende vloeistof van het bedrijf gebruiken. Het is gebleken dat klanten in Zuid-Amerika zich hier niet aan houden en een goedkopere vloeistof gebruiken. “Dit betekent dat zij continu over de wereld moeten reizen om te controleren of de klant zich aan de afspraken houdt. Een dure en tijdrovende bezigheid. Onze Communicator® gaat bijhouden of de juiste vloeistof wordt gebruikt, maar ook of de spuitmondjes juist zijn afgesteld, of er voldoende voorraad op de klantlocatie aanwezig is en of de juiste manier van mengeling plaatsvindt. Is dit niet het geval, dan stopt het apparaat door onze Communicator® met functioneren. Wij zijn dus ook in staat om met onze Communicator® contractnaleving te verzorgen.” HEALTH CARE

Van het een kwam het ander. Zo is OMS-i in het medisch segment bezig met apparatuur voor diagnostiek. Deze apparaten raken nog weleens zoek, waardoor ziekenhuizen een groot deel van hun budget aan nieuwe apparatuur moeten besteden. Een eenvoudige oplossing zou het aanbrengen van een track & trace systeem zijn. “Dan kun je zo’n apparaat altijd traceren”, legt Jeroen uit. “Wij hebben echter ook de mogelijkheid ingebouwd om vanuit de centrale in het systeem te kijken en firmware en security maatregelen te downloaden. Als je nu een apparaat wilt gebruiken, kun je er zeker van zijn dat het apparaat hygiënisch in orde is, goed werkt en wanneer de laatste servicebeurt is geweest. Daarmee voorkom je onnodig geldmisbruik (verspilling) in de health care.”

OMS-i stelt partijen in staat om hun apparatuur op afstand te beheren, controleren en monitoren MARKTSEGMENTEN

Op dit moment is OMS-i in vijf marktsegmenten actief: de medische markt, dienstverlenend, offshore, agro en defensie. “Wij leveren geen product, wij leveren een oplossing. In tegenstelling tot andere generieke oplossingen biedt OMS-i specifieke oplossingen die gebruik maken van meerdere (tele) communicatieprotocollen, zoals WiFi, Bluetooth, LoRa, NBIoT, GSM, GPRS, Satelliet en sensoren, die de benodigde meetdata (bijvoorbeeld temperatuur, druk, vochtigheid etc.) collecteert voor het proces van de klant. Het is een modulair systeem”, stelt Aniel. “Het device zoekt altijd het sterkste signaal. Onze oplossingen kunnen bi-directioneel communiceren. Hierdoor kunt u niet alleen data uitlezen voor controle en beheer, maar ook upgrades en content installeren op uw apparaten of objecten.” OMS-i ziet Internet of Things als de technische onderbouwing van de business case, die het vooraf bij de klant houdt, om de besparing duidelijk te maken die jaarlijks naar voren komt met de OMS-i oplossing, een echte maatoplossing. OMS-i

Wenst u prettige kerstdagen en een voorspoedig 2018 met aanzienlijk lagere kosten voor verlichting

Admiraalsweg 6 | 2315 SC Leiden | 071-5892462 | 06-42396115 | www.lltw.nl

REPORTAGE

Blomsma PrintMedia, maatwerk met print- en scanoplossingen Blomsma Repro. Daar begon het voor Blomsma PrintMedia mee in 1982. Toen werd er namelijk nog analoog gereproduceerd. Bedrijven hadden immers nog geen printers staan. Zeker niet voor groot formaat, zoals technische tekeningen en posters. Dat werd toen nog uitbesteed. Toen kwamen de thuisprinters en vervolgens kwam de digitalisering. Toch overleefde Blomsma Repro ook de opmars van de internetdrukkers en de crisis. Het bedrijf, samen met Blomsma Print & Sign en Blomsma Signs & Safety onderdeel van de Blomsma Groep, onderging een transformatie. Door de jaren heen kreeg Blomsma Repro steeds minder printvolumes door verschillende technologische ontwikkelingen. De naam werd omgedoopt tot Blomsma PrintMedia. Het transformeerde van reprografisch bedrijf naar een verlengstuk van diverse organisaties en bedrijven. Dit door toegevoegde waarde te bieden in de vorm van meedenken, kwaliteit, snelheid en flexibiliteit. Kortom, maatwerk. “We zijn op een andere manier gaan denken en doen”, vertelt directeur Hans van Hoven in zijn kantoor aan de Storkstraat in Zoetermeer. “We houden wel vast aan ons DNA en dat is er altijd zijn voor de klant. Als iemand een spoedopdracht heeft en naar onze balie komt, Hans van Hoven kan hij even wachten en dan regelen we het meteen. Waarom zou je printwerk zelf doen als het gemakkelijker is om uit te besteden? Wij kunnen lokale, regionale en nationale bedrijven daarin ontzorgen. In tegenstelling tot internetdrukkers hebben wij een gezicht. Klanten kunnen ons mailen, bellen of gewoon langskomen. Wij bieden betrouwbaarheid en zekerheid.” DIGITAAL KLANTPORTAL

Om bijvoorbeeld een marketingafdeling van een organisatie te ondersteunen kan de klant via een digitaal klantportal, met voorraadbeheer, bestanden uploaden naar Blomsma PrintMedia. Denk bijvoorbeeld aan gepersonaliseerde brieven die vervolgens worden geprint op speciaal briefpapier en verstuurd in een unieke bedrijfsenvelop. Vervolgens verstuurt Blomsma PrintMedia deze direct naar de eindklant. “Wij kunnen dit volledige traject uit handen nemen. De marketeer verzorgt alleen de inhoud van de brief, stuurt het op, en hoeft er niet meer naar om te kijken.”

maakt het full service printbedrijf onder meer roll-up banners, posters, schapkaarten, wobblers, mappen en nog veel meer. Van Hoven laat enthousiast voorbeelden zien van opdrachtgevers uit Leiden, Alphen aan de Rijn, Rotterdam en Zoetermeer. Eén van de specialiteiten is archieven scannen. Blomsma PrintMedia digitaliseert het archief, waardoor belangrijke documenten worden vereeuwigd in één overzichtelijke database. Het archief is direct toegankelijk vanaf meerdere locaties en voorkomt kwaliteit- en informatieverlies. Dit bespaart enorm op ruimte en kosten. Dit werk wordt bij Blomsma gedaan door mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Bij veel handmatige werkzaamheden wordt er samengewerkt met de sociale werkplaats. Bedrijven kunnen hier hun MVO-bijdrage aan leveren door dit soort werk uit te besteden aan Blomsma PrintMedia. Een digitaal archief in vertrouwde handen.

ARCHIEF SCANNEN

BLOMSMA PRINTMEDIA

Naast de bekende reproservice voor bouwtekeningen, kopieerwerk, lamineren en inbinden van digitaal printwerk

Storkstraat 1-3B | 2722 NN Zoetermeer | 079-3301000 printmedia@blomsma.nl | www.blomsma.nl

Tekst Silvester van der Hansz | Fotograﬁe John Brussel

LEIDEN INTO BUSINESS

REPORTAGE

Strijden voor ‘de duurzaamste kilometer van Nederland’ Laten we eerlijk zijn: de Schipholweg, Stationsplein en Stationsweg vormen niet het mooiste wat Leiden te bieden heeft. Dat moet veranderen. Kan het uitgroeien tot ‘de duurzaamste kilometer van Nederland’? De gemeente Leiden, volop in gesprek met bedrijven en bewoners, werkt er hard aan.

Ook studenten denken mee. Vijf ‘groene’ ideeën hebben zij ontwikkeld, als deelnemers aan de landelijke ‘Sustainable Business Challenge’. Verschillende opdrachten, ingebracht door een tiental bedrijven en overheden, zijn aan de uitgedaagde studententeams voorgelegd. Energiebedrijf ENGIE en de gemeente kwamen met deze opdracht, samengevat: “Ontwikkel een nieuw onderdeel van het Leidse Stationsgebied dat zowel duurzaam is, als bijdraagt aan verfraaiing van de openbare ruimte.” Uit heel Nederland kwamen de studenten vrijdag 17 november naar HUBspot, de broedplaats voor start-ups in Leiden, voor de halve finale van de ‘challenge’. Paula Ver-

Een ‘algenboerderij’ als symbool voor een groene economie, voor het ‘afvangen’ van CO₂, terwijl de gekweekte algen kunnen worden gebruikt voor onderzoek in het Leiden Bioscience Park.

LEIDEN INTO BUSINESS

hoeven, directeur Stedelijke Ontwikkeling van de gemeente Leiden, was één van de juryleden. “Elk van de vijf ideeën voor ons Stationsgebied bevat verrassende elementen”, blikt zij terug. “Het was mooi geweest als de verschillende teams vervolgens samen één plan hadden kunnen maken. Maar ja, het is nu eenmaal een wedstrijd: er kan er maar één de winnaar zijn.” De finale strijd werd op 8 december in Almere gestreden. De hoofdprijs viel hier niet aan Leiden toe. Niettemin is één van de winnaars zonder twijfel het Leidse Stationsgebied, dat volop ruimte biedt om verrassende, duurzame, fraaie vernieuwingen te realiseren.

Brug naar de Toekomst: een loopbrug en tribune, inclusief voorzieningen voor energie opwekken, waterregulering en groen, om het busstation visueel te scheiden van de looproute naar het centrum.

5 ideeën

DIT BEDACHTEN VIJF STUDENTENTEAMS VOOR HET LEIDSE STATIONSGEBIED

3 Een wandelroute naar het centrum die energie opwekt, met onder de tegels een buizensysteem voor koeling bij hitte en verwarming in koude perioden. Deze inzending won de halve ﬁnale in Leiden.

Kassen voor ‘urban farming’ bovenop de daken van nieuwbouw, met name ook van een supermarkt, waar de geteelde groenten meteen kunnen worden verkocht.

Leiden gaat Een ‘moving walkway’ met energie-opwekkende overkapping als verbinding tussen station en Beestenmarkt, waardoor een deel van de (stads-)bussen niet hoeft te stoppen bij station Leiden en de Stationsweg/ Steenstraat een groene route voor wandelaars, ﬁetsers en terrassen wordt.

Meer over de ‘Sustainable Business Challenge’ en de ideeën voor het Stationsgebied zijn te lezen op Gagoed.nl/challenge. Heeft u ideeën/plannen voor duurzaam ondernemen, in het Stationsgebied of elders in Leiden? Mail Caroline Gerritsma, gemeente Leiden, c.gerritsma@leiden.nl. LEIDEN INTO BUSINESS

REPORTAGE

Volop activiteiten Businessclub Zorg en Zekerheid Leiden Basketball

‘DIT MAAKT ONZE BUSINESSCLUB HEEL AANTREKKELIJK’ Het Kerstgala van Zorg en Zekerheid Leiden Basketball is nog maar net achter de rug. Het sfeervolle gala in de Stadsgehoorzaal was een mooie afsluiter van een hele reeks activiteiten voor de Businessclub van Zorg en Zekerheid Leiden Basketball. “Al die activiteiten samen met het basketbal maken onze Businessclub heel aantrekkelijk voor de leden”, stelt Marcel Verburg, voorzitter van de Businessclub van Zorg en Zekerheid Leiden Basketball. Tekst Martin Hoekstra | Fotograﬁe Marja van Tilburg

Het Kerstgala op vrijdag 15 december was de meest recente activiteit. In de Stadsgehoorzaal werd de Businessclub in een bijzondere omgeving een mooie avond aangeboden met food, dans en theater. De leden werden ontvangen door het stemgeluid van zangeres Kim de Boer. Iedereen was smaakvol aangekleed: de dames stijlvol, de heren in black tie. Buiten de immer spectaculaire veiling waren er optredens van het Alankara Orchestra met onder anderen saxofonist Jan Kooper en zangeres Sarina Voorn, net als Kim de Boer bekend van The Voice. Pieter Douglas bracht werk van Frank Sinatra ten gehore. De verdere muzikale omlijsting was in handen van twee DJ’s van de Businessclub zelf, namelijk DJ Ram (Ramses Braakman) 68

LEIDEN INTO BUSINESS

en DJ Zjoebie (Marcel Joubie). De culinaire verwennerij behoorde ook weer tot de vaste ingrediënten. “We kunnen weer terugkijken op een zeer geslaagde avond voor de leden van onze Businessclub. In een gezellige kerstsfeer kon men weer ongestoord netwerken en kennismaken met enkele nieuwe leden en de aanwezige spelers.” THE NIGHT OF THE PROMS

In veel agenda’s stond maandag 20 november omcirkeld. Leden van de Businessclub waren met hun partners door Arno de Jong van Sligro Leiden en het bestuur van de Businessclub van Zorg en Zekerheid Leiden Basketball uitgenodigd voor een topavond in Ahoy. Na ontvangst

GOEDE START EERSTE TEAM Zorg en Zekerheid Leiden Basketball is uitstekend aan de competitie begonnen. In eigen huis werd al afgerekend met topploegen als New Heroes Den Bosch, Landstede Basketbal en regerend landskampioen Donar. Mede door deze zeges ging het record van beste seizoenstart ooit (zes wedstrijden op rij gewonnen, gevestigd in 2014 door Eddy Casteels) eraan. In de thuiswedstrijd tegen Forward Lease Rotterdam werd het record door coach Paul Vervaeck en zijn pupillen aangescherpt tot zeven wedstrijden. Hoewel bij het ter perse gaan van dit magazine nog niet alle uitslagen bekend waren, ziet het er naar uit dat Zorg en Zekerheid Leiden Basketball het kerstreces ingaat met een fraaie koppositie in de Dutch Basketball League. Komende zaterdag - 23 december - sluit Zorg en Zekerheid Leiden Basketball de eerste seizoenshelft af met een thuiswedstrijd tegen Den Helder Suns. Het duel in de Vijf Meihal begint zoals gewoonlijk om 20.00 uur.

PROGRAMMA THUISWEDSTRIJDEN ZORG EN ZEKERHEID LEIDEN BASKETBALL VOOR DE BEKER

21 DECEMBER TEGEN FORWARD LEASE ROTTERDAM

23 DECEMBER TEGEN DEN HELDER SUNS 13 JANUARI TEGEN ARIS LEEUWARDEN 1 FEBRUARI TEGEN APOLLO AMSTERDAM 3 FEBRUARI TEGEN BASKETBALL ACADEMIE LIMBURG 10 FEBRUARI TEGEN NEW HEROES DEN BOSCH

AGENDA BUSINESSCLUB

met een welkomstdrankje bij de Sligro werd de reis naar Rotterdam ingezet. In de bus was er ruim aandacht voor de inwendige mens. De gasten werden van begin tot eind helemaal in de watten gelegd. In Rotterdam stapte men uit voor de deuren van de grootste foodhal van Nederland. Ook hier kon uitgebreid en onbeperkt van de vele lekkernijen genoten worden. Dit was nog maar het vooraf, want daarna begon het feest pas echt. De Businessclubleden waren namelijk te gast bij ‘the Night of the Proms’. De optredens van Douwe Bob, Mel C., Joss Stone, Leona Philippo en natuurlijk John Miles vielen zeer in de smaak. Ook op de terugreis ontbrak het de leden van de Businessclub en hun partners aan niets. Voorwaar een zeer geslaagde happening!

17 JANUARI

Nieuwjaarsreceptie Zorg en Zekerheid

VOORJAAR

Businessclubreis naar het buitenland

zonnetje kon iedereen zich verder bekwamen in de golfsport. Na afloop was het tijd voor een hapje, een drankje en de prijsuitreiking. Een groot deel van de aanwezigen maakte nog gebruik van de mogelijkheid om na de borrel te dineren.

GOLF BIJ TESPELDUYN

Aan het eind van vorig seizoen was er een golfclinic met uitgebreid buffet gepland bij mede-sponsor Landgoed & Golfbaan Tespelduyn. De clinic viel destijds in het water, maar dat werd op 19 oktober ruimschoots goed gemaakt. Na ontvangst met koffie of thee en gebak, deed een deel van de zestig aanwezige leden van de Businessclub mee aan de golfclinic onder leiding van twee ervaren golfprofessionals van Golfschool Tespelduyn. Het andere deel waagde zich aan een golfwedstrijd over 9 of 12 holes met een shotgun-start. De weergoden gooiden dit keer geen roet in het eten. In het

ZORG EN ZEKERHEID LEIDEN BASKETBALL

Boshuizerlaan 1 | 2321 SG Leiden | 071-5722519 commercie@eredivisiebasketballleiden.nl LEIDEN INTO BUSINESS

COLOFON

HET VOLGENDE NUMMER:

SUCCES IS EEN KEUZE LEIDEN INTO BUSINESS VERSPREIDINGSGEBIED

UITGEVERIJ

Leiden INTO business

ADRES

Zuiderkeerkring 389, 2408 HT Alphen a/d Rijn

TELEFOON

06-51577886

E-MAIL

oscar@intobusiness.nu

INTERNETADRES

www.leidenintobusiness.nu

INTO BUSINESS TITELS ALPHEN

Alphen aan den Rijn (Alphen, Boskoop,

INTO BUSINESS

Rijnwoude) en Woubrugge

AMSTELLAND

Amstelveen, Ouderkerk aan de Amstel,

INTO BUSINESS

Aalsmeer, Uithoorn, Kudelstaart en De Kwakel

DE VENEN

De Ronde Venen, Nieuwkoop met alle

INTO BUSINESS

bijbehorende dorpskernen

UITGEVER

Oscar Middeldorp (06-51577886)

HOOFDREDACTIE

Dennis Captein

DEN HAAG

Den Haag en omstreken: Leidschendam,

REDACTIE

Martin Hoekstra, May-lisa de Laat, Marleen

INTO BUSINESSÂ

Nootdorp, Rijswijk, Voorburg, Wateringen

Hogendoorn, Dennis Captein, Hans Klemens,

en Ypenburg

Silvester van der Hansz en Oscar Middeldorp FOTOGRAFIE

John Brussel, mbo Rijnland, Marja van Tilburg

DUIN- EN

Noordwijk, Noordwijkerhout, De Zilk,

en Eelk.nl Fotografie

BOLLENSTREEK

Voorhout, Sassenheim, Warmond, Lisse,

VORMGEVING

Sevenwords, Erik Straver

INTO BUSINESS

Lisserbroek, Hillegom, Vogelenzang,

VERKOOP

Oscar Middeldorp (06-51577886)

DRUK

Damen Drukkers, Werkendam

VERSPREIDING

Mail Management International

GOUDA

Gouda, Waddinxveen, Moordrecht, Reeuwijk,

ADRESWIJZIGINGEN

Adreswijzigingen kunnen doorgegeven

INTO BUSINESS

Bodegraven, Vlist, Gouderak, Bergambacht en

Bennebroek, Katwijk, Rijnsburg en Valkenburg

worden via oscar@intobusiness.nu

Schoonhoven

HAARLEMMERMEER

Hoofddorp, Nieuw-Vennep, Schiphol en

gemaakt door middel van druk, fotokopie, film of op welke andere wijze dan

INTO BUSINESS

omliggende kernen

INTO business Magazine BV is niet aansprakelijk voor eventuele onjuistheden

ZOETERMEER

Zoetermeer, Benthuizen, Bleiswijk,

in deze uitgave en niet verantwoordelijk voor handelingen van derden welke

INTO BUSINESS

Bergschenhoek, Berkel en Rodenrijs,

ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever-directie.

mogelijkerwijs voortvloeien uit het lezen van deze uitgave.

Pijnacker-Nootdorp, Forepark (Den Haag)

LEES AL ONZE NIEUWSTE UITGAVEN NU OOK ONLINE VIA WWW.LEIDENINTOBUSINESS.NU OF VIA DE INTO BUSINESS APP WILT U OOK GRATIS HET MAGAZINE ONTVANGEN? NEEM DAN CONTACT MET ONS OP VIA OSCAR@INTOBUSINESS.NU OF BEL 06 - 51 57 78 86 70

LEIDEN INTO BUSINESS

VERBREEPARK 27 BENTHUIZEN (A12 AFRIT 8) T (079) 331 12 00 WWW.VANWAAYINTERIEURS.COM