2011 DRHS
Driehuis in woord en beeld
Een magazine gemaakt voor en door Driehuizenaren
DRHS Driehuis is ... Geboren en getogen Wat schaft de pot De Parels van Driehuis Driehut Samen Historie The place to be Driehuis aan het werk Kettingreactie Dichter bij de kunst Lievelingsplek De feiten
Driehuis is ...
BEELD Ernst Merhottein
Julia Stompul
Matthijs Jansen
Heerlijk midden in de natuur Roland Sinnige
Roland Sinnige
Adrienne Moleman
Loek Schouten
Jeroen de Hulster
Pim Dekker
Vanessa Vermeer-Ludenhoff
002
Aan de DRHS werkten mee...
DRHS
BEELD Julia Krijnen
Edith van Beek
Hans Rombouts
Anja Roelofs
concept + hoofdredactie + art-direction + realisatie
gedicht: Dichter bij de kunst - Cor Sneekes
beeld: Driehuis aan het werk + Samen
Corine van Oeveren
Ingrid Brouwers
Anja van Wijgerden
traffic-manager
tekst: redigeren + Samen
beeld: De Parels van Driehuis + Geboren en getogen
Loek Hieselaar
Anton Buurman
tekst: De Parels van Driehuis Ruud Gerrits + Historie
beeld: Driehuis is ...
Michiel Bom
Lotje Eikelboom
Brecht Langhout
uitgever
tekst: Geboren en getogen familie Wolfs
kunstwerk: Dichter bij de kunst - Cor Sneekes
Jeske Fonck
Monique Hulsman
Ernst Merhottein
organisatie + acquisitie
tekst: De Parels van Driehuis - Quirien Mechanicus + Wat schaft de pot + pr
tekst en beeld: Historie - Westerveld + beeld: Driehuis is ...
Joost Kok
Monique van der Velden
Irma Noteboom
acquisitie
tekst: Geboren en getogen - familie Macdaniel + Schols + pr
beeld: Driehut
Tabolien Jorritsma
Reina de Haan
Julia Krijnen
acquisitie + tekst en beeld: The place to be
tekst: De Parels van Driehuis Franc Weerwind
beeld: portretten medewerkers
Remco Harms
Karen Winnubst
tekst: www.ons3huis.nl
beeld: Driehuis aan het werk + Samen + Driehuis is ...
Anneke Meulenberg
Wilmien Schols
Karin Seisveld
tekst: Lievelingsplekken
organisatie: Geboren en getogen
organisatie: Kettingreactie
Bauke ter Braak
Kees Giesbergen
tekst: redigeren
illustraties: Lievelingsplek
Edwin Fonck
Ada Leenheer
Ronald Koetzier
gedicht: Dichter bij de kunst - Sint Engelmunduskerk
kunstwerk: Dichter bij de kunst - Sint Engelmunduskerk
beeld: Historie - Kriemhilda
003
Voorwoord
DRHS
BEELD Marcel Reimer
Marcel Reimer beeld: coverbeeld kerk + Historie + Driehuis aan het werk + Mooier en schoner + Kettingreactie + beeldbewerken
Miranda Bakker beeld: Driehut
Remko Kraaijeveld beeld: Wat schaft de pot - gerechten
Plezier in DRHS! Rob Huizinga
We zijn er met 35 dorpsgenoten een hele
DRHS, een magazine voor en door
archiefbeeld: Historie
tijd mee bezig geweest, maar hier is-ie dan:
Driehuizenaren. Mogelijk gemaakt door
de DRHS. Een titel zonder klinkers, maar
sponsors werkend en/of wonend in
daar zorgen de Driehuizenaren zelf wel
Driehuis.
Robert-Jan van Hoogstraten
voor. Want daar staat het magazine
beeld: Wat schaft de pot - koks
helemaal vol mee. Wat ze doen, wat ze vinden, wat ze willen. Mooie foto’s, korte stukjes, hartenkreten, langere interviews.
© 2012 DRHS – IN VORM –
Oud en jong, nieuwe bewoners en mensen
Edith van Beek
die er al generaties lang leven. Van de kroegbaas en de burgemeester tot meneer Louis van den Eijkhof uit Velserduin en
Alle rechten voorbehouden. Niets uit
Sira Roos van 7 jaar, die het hier een leuke
deze uitgave mag zonder voorafgaande
plek vindt. Allemaal leert u ze met dit blad
schriftelijke toestemming van
een beetje beter kennen. Zo ontstaat een
Edith van Beek en de Stichting Dorps-
levendig beeld van het dorp en zijn
raad Driehuis worden overgenomen of
bewoners. Een bonte verzameling is het
worden vermenigvuldigd.
geworden, maar die tekent Driehuis: iedereen voelt zich er thuis. En door dit magazine misschien zelfs nog iets meer.
Aan alle artikelen is de grootst
Wij hebben deze bijzondere uitgave met
mogelijke zorg besteed, maar fouten
groot plezier gemaakt. Ik zou zeggen:
zijn menselijk. Daarom kan geen
Dorpsraad Driehuis
geniet van DRHS!
verantwoordelijkheid worden aanvaard
DRHS is gemaakt door 35 enthousiaste medewerkers
Namens alle makers,
voor eventuele onvoorziene gevolgen,
in opdracht van de Stichting Dorpsraad Driehuis, ter ere van hun 33 jarig bestaan.
dit magazine en/of daarvan verwante
Edith van Beek
media. We hebben ons uiterste best
hoofdredactie
gedaan om de rechten van de
Luchtfoto omslag: © Copyright Gemeente Velsen
Drukwerk: PRinterface
veroorzaakt door foute gegevens in
gebruikte tekst en afbeeldingen vooraf
Wilt u een reactie geven? Wilt u meer weten?
te controleren en voor zover mogelijk
Ga naar www.dorpsmagazine.nl
de bron te vermelden cq. toestemming te vragen.
010
DRHS
Historie
TEKST Loek Hieselaar
Driehuis, een van oorsprong katholiek gehucht met een boerderijkerk
Bronnen: oa. “Kroniek van Driehuis� van Siebe Rolle
Het dorp Driehuis vormt met zijn 102 hectare oppervlakte en een paar duizend inwoners de op een na kleinste woonkern van de gemeente Velsen. Alleen Velsen-Zuid is kleiner in oppervlak. Bij elkaar opgeteld hebben Velsen-Zuid en Driehuis bijna 5.000 inwoners op een totaal van 67.349 in de hele gemeente.
011
DRHS
Van vroeger tot nu
HISTORISCH BEELD Rob Huizinga BEELD Marcel Reimer
Door de bebouwing (veel villa’s, hoogbouw komt nauwelijks voor), het vele groen achter en rond de huizen, de aanwezigheid van een spoorwegstation, van scholen, zorginstellingen en een aangrenzend recreatiegebied, dat zowel landgoederen, polders, duinen als strand omvat is het een ideale woonplek. En de nabijheid van steden als Amsterdam en Haarlem is ook niet onbelangrijk.
katholieke kerken aan de gereformeerden
belegden in ruime hofsteden met park-
werden toegewezen.
achtige tuinen eromheen. Landgoederen als Beeckestijn, Waterland, Velserbeek en
Zo’n plaats van samenkomst in de vorm
Schoonenberg herinneren hier nog aan.
van een boerderij werd ook gebouwd in
De van oorsprong agrarische bevolking van
Driehuysen, omdat dat mooi centraal lag.
Driehuis zag het landschap drastisch
Die heeft iets ten zuidwesten van de
veranderen. Grote delen van het kale en
huidige Sint Engelmunduskerk gestaan.
lage duingebied werden afgegraven,
De bewoners van Velsen konden er via
bossen ingeplant en tuinen aangelegd.
de Driehuizerkerkweg heen en die uit
Velen verdienden hun dagelijks brood
Santpoort via het Kerkvoetpad en de
voortaan als seizoenpersoneel op de land-
Hagelinger- of Doodweg. Overigens hoef-
goederen en boerenhofsteden. Of als zij
den die katholieken zich niet zo onopval-
geluk hadden op een pachtboerderij.
Amsterdamse kooplui
lend te gedragen als in sommige steden,
Toch is Driehuis pas echt landelijk op de
De ontwikkeling van het dorp heeft zich
want de pastoor was bij de overheid
kaart gezet door de bouw van het
pas in de 20e eeuw voltrokken. Voor die
bekend en het bestuur van deze katholieke
Crematorium Westerveld in 1913, het
tijd stelde Driehuis nauwelijks iets voor.
gemeente werd zelfs officieel aangeslagen
eerste crematorium in Nederland.
Van oorsprong was het een onbeduidend
voor het bezit van een kerkhuis en een
Veel bekende Nederlanders kozen voor
gehucht, waar aan het eind van de Middel-
pastorie.
deze vorm van lijkbezorging, ondanks de
eeuwen niet meer dan drie boerenhofste-
Als er geld te verdienen valt zijn Neder-
ophef die dit initiatief vooral in katholieke
den stonden. Vandaar de oorspronkelijke
landers immers altijd tolerant, zo heeft de
kring (en zeker in het katholieke Driehuis)
naam Driehuysen, die je op oude kaarten
geschiedenis geleerd.
ondervond. De rk kerk was tot 1963 op
nog wel tegenkomt. De oudste vermelding,
principiële gronden fel tegenstander van
die in het rijksarchief te vinden is, dateert
De ‘moederkerk’
van 1557.
Die eerste boerderijkerk heeft ervoor
Het aangrenzende Velsen oftewel Felison
gezorgd, dat Driehuis eeuwenlang het
“Driehuis aan tafel”
heeft een geschiedenis die al teruggaat tot
centrum was van katholieke missionering
Tenslotte mag ook niet onvermeld blijven,
de 8e eeuw. als we althans de Romeinen
in grote delen van Kennemerland.
dat Driehuis in de eerste decennia van de
met hun kampement op de plaats van de
Opeenvolgende pastoors hadden hun
20e eeuw zijn katholieke naam alle eer
huidige Velsertunnel even niet meereke-
standplaats in Driehuis. En nog heden ten
aandeed door de vestiging van zowel een
nen. En ook Santpoort had al in de 14e
dage is de St. Engelmunduskerk in
paters- als nonnenklooster, een seminarie
eeuw een eigen kerk, de St. Patrickkapel,
Driehuis, die gebouwd is in de periode
en een missiehuis. Geen van allen hebben
gesticht door een van de Heren van
1892 tot 1894, de ‘moederkerk’ voor een
die de 21e eeuw gehaald.
Brederode.
krimpende katholieke gemeenschap in
De St. Engelmunduskerk wel. Die prijkt
Zuid-Kennemerland.
nog steeds als het hart van Driehuis in
Agrarisch gehucht
lijkverbranding.
het centrum van het dorp en wordt ook
Driehuysen was dus een agrarisch gehucht
Was het eerst een katholieke boerderij-
door het niet-katholieke deel van het dorp
tussen deze beide plaatsen in. Het kreeg
kerk, die de basis vormde voor de bekend-
geacht sinds de bestuurders een liberaal
pas enige bekendheid in de omgeving,
heid van het gehucht Driehuis, in de 17e
beleid voeren wat het gebruik betreft. Zelfs
toen de katholieken in West Nederland na
en de 18e eeuw waren dat de buitenplaat-
“Driehuis aan tafel”, het culinaire gebeuren
de Beeldenstorm van 1566 en het vertrek
sen van rijke Amsterdammers, die er in de
tijdens het jaarlijkse dorpsfeest, heeft er al
van de Spanjaarden hun geloof alleen nog
nabije omgeving verrezen. Bestuurders
twee keer bij hevige regenval gebruik van
maar ondergronds, d.w.z. in schuilkerken
van de VOC, burgemeesters van Amster-
kunnen maken. En in november 2011 werd
konden belijden en de oorspronkelijke
dam en rijke kooplieden, die hun geld
Sinterklaas er zelfs welkom geheten. n
012
DRHS
Lievelingsplek
TEKST Anneke Meulenberg
Vaste tijden Een tiental houtduiven en tortels komen dagelijks de tuin in. Soms zit er een kauwtje bij. Alsof ze er een klok voor hebben, ‘s middags zo rond een uur of één. Dan strooi ik speciale tortelzaadjes en kijk graag door het raam naar al die vogels. Met het voeren ben ik niet veel tijd kwijt.
Dierenvriend De vogels zijn niet bang voor me. Als ik de tuin in ga, blijven ze rustig zitten. Vangen kan ik ze niet, want het zijn natuurlijk geen tamme dieren. Vroeger hadden wij thuis kippen en een duiventil. Ik trek alle dieren aan, dat heb ik altijd gehad. Zo geef ik, naast onze eigen kat, ook nog twee egeltjes te eten. Van zwerfkatten die komen aanlopen, krijg ik gelijk kopjes. n
Ik trek alle dieren aan, dat heb ik altijd al gehad Meneer J.P. Hogendijk
013
DRHS
BEELD Brecht Langhout ILLUSTRATIES Kees Giesbergen
Willie Wortel-zaadjes Een jaar geleden zijn Jeroen en ik hier naartoe verhuisd. Leek me altijd zo leuk, bloemen uit eigen tuin. Maar wil je ook een moestuin, dan red je het niet met zaadjes in de grond stoppen en water geven. Het voorzaaien binnen bleek voor Lasse en Emma spannender dan toen de groente eenmaal in de tuin groeide. Daar kregen vooral de rupsen op de groene kool, de pissebedden en wormen aandacht.
Eten uit de tuin Onze eerste oogst leverde veel sla, wat bietjes, kool en basilicum, voor eigengemaakte pesto op. Eksters en kraaien aten mee van onze druiven en peren. Je moet in een tuin de loop van de seizoenen ondergaan en ervaren wat er gebeurt. Volgend jaar gaan we voor bessen en aardbeien. n
Volgend jaar gaan we voor bessen en aardbeien Ulrike Lesnieweski, Jeroen van Schagen, Lasse en Emma
036
DRHS
De Parels van Driehuis
037
DRHS
TEKST Loek Hieselaar BEELD Anja van Wijgerden
Ruud Gerrits, de herbergier van Driehuis
038
DRHS
De Parels van Driehuis
“Als kind van drie, vier jaar wilde ik eigenlijk het liefst groenteboer worden.”
Z
ijn overgrootvader kwam in 1884 als pachtboer vanuit de Breesaap (waar nu Tata Steel gevestigd is) naar Driehuis. Zelf werd hij geboren schuin tegenover café Middeloo aan de Driehuizerkerkweg. Hij ging in Driehuis naar school, hielp er in twee groentewinkels, begon er een supermarkt en heropende later in de oude familieboerderij opnieuw een café met de naam Middeloo. Dat café heeft zich in 10 jaar tijd ontwikkeld tot de “huiskamer” van het dorp. En de eigenaar staat er vier dagen per week met een rood voorschoot achter de tap: Ruud Gerrits, 56 jaar oud. Op en top een vriendelijke waard, die in heel Driehuis en omstreken bekend is. Een markante Driehuizenaar dus. Hoewel? Hij woont al 35 jaar in IJmuiden.
041
DRHS
Ruud Gerrits
misschien zijn er wel mensen, die dan bij de één, dan bij de ander zitten. Wij zijn natuurlijk niet een echt restaurant, wij hebben maar een eenvoudige kaart. En voor een biertje op het terras of in het café is in Driehuis genoeg plaats voor twee horecagelegenheden. We gaan dan ook heel vriendschappelijk met elkaar om. Zien elkaar meer als collega’s, die elk een eigen segment van de markt bestrijken.” Maar je werd uiteindelijk geen groenteman?
“Ik ben wel opgeleid voor de detailhandel op het Ondernemerscollege in Schalkwijk. Toen ik in 1972 klaar was, ben ik in de supermarkt gaan werken, waar ik als scholier dus al geholpen had. Tien jaar later kon ik de zaak overnemen en in de loop der jaren ben ik gaan uitbreiden en moderniseren. Ik was aangesloten bij Schuitema en ik kon mede daardoor een goed prijsniveau handhaven en een redelijk uitgebreid assortiment voeren. Ik ben niet met de supermarkt opgehouden omdat de klad erin kwam. En ik maak me sterk, dat als ik erin gebleven was, het nog steeds een goed lopende zaak zou zijn”. Waarom ben je dan gestopt?
“Het was natuurlijk wel hard werken. Elke dag moet je zorgen voor de inkoop van je dagverse producten, zoals brood, vlees, groenten enz. Het was behoorlijk hectisch. Alleen de zaterdagavond en de zondag was ik vrij en als je dan midden veertig bent, ga je nadenken of je dat wilt blijven doen totdat je echt oud bent. Zo rond 2000, toen ik 45 jaar oud was, zocht ik eigenlijk een nieuwe uitdaging. Ik ben met mijn vrouw Pia aan tafel gaan zitten en toen kwam de gedachte op om het vroegere familiecafé weer open te gooien. We hebben het zoveel mogelijk in de oude stijl teruggebracht en dat blijkt wel gewaardeerd te worden.”
niet zomaar verzonnen. Het is echt oma’s kamer geweest. Zowel mijn moeder, de oma van mijn kinderen als mijn eigen oma hebben er gewoond.” Je hebt dus nooit spijt gehad van de overstap?
“Geen dag. Ik vind het leuk om met mensen om te gaan. Ook in de supermarkt ga je veel met mensen om en hoor je veel. Driehuis kende ik al goed, veel inwoners ook, al moet ik zeggen dat de huidige klandizie in het café niet alleen uit Driehuis, maar uit de hele gemeente komt. Ook uit IJmuiden en Velserbroek.” En nooit gedonder: dronken mensen, agressie?
“Nee, gelukkig hebben wij een prettig publiek, maar dat bepaal je ook zelf. Van het begin af aan moet je duidelijk uitstralen wat voor soort café je wilt zijn en wat je wel of niet accepteert.” Je blijft dus nog wel even doorgaan? Wanneer ga je jezelf met pensioen?
“Ik houd van werken, ik kan niet stilzitten, dus voorlopig ga ik gewoon door. Als ik gezond blijf ook na mijn vijfenzestigste. Misschien dat ik dan nog een dag of twee blijf werken. Met een dergelijk bedrijf als dit kan dat gemakkelijk. Desnoods tot aan mijn dood toe. Ik ben geen type om stil te zitten of veel op reis te gaan. Als we op vakantie gaan, zal je mij nooit op een of ander zonnig strand aantreffen. Ik hou er wel van om een stad te bezoeken en dan een beetje rond te kijken. Lezen en vissen zijn aan mij ook niet zo besteed. Ik moet wat om handen hebben. We hebben nu een dag in de week de kleinkinderen over de vloer. Dat vind ik leuk.” Heb je nog speciale wensen ten aanzien van Driehuis? Stel dat je voor een dag de absolute baas was, wat zou je dan veran-
Maar nu werk je je nog steeds een slag in de rondte!
“Dat valt wel mee. Ik ben vier dagen van de week hier en bestel in één keer mijn voorraad. Mijn oudste zoon van 28 en zijn vrouw zitten inmiddels ook in de zaak. Hij neemt het bedrijf op termijn over. De drie andere kinderen doen heel andere dingen en willen ook niet in de zaak. We hebben voldoende hulp. En al met al draait het lekker. Vijf jaar na de opening, in 2006, toen mijn moeder naar Huis Ter Hagen verhuisde, hebben we Oma’s Kamer in gebruik genomen, speciaal voor besloten bijeenkomsten, feestjes of vergaderingen en zo. En daar is ook veel belangstelling voor. Die naam is dus
deren?
“Niks. Driehuis moet blijven zoals het is.” n
Dit eenmalige dorpsmagazine is 116 pagina’s dik!
Wil je meer weten over of zien van ‘Ode aan ...’ of wil je dit magazine thuis ontvangen? Neem dan contact op met: Edith van Beek edith@ode-aan.nl 06 52 60 85 72 www.ode-aan.nl © ODE AAN – IN VORM – Edith van Beek ‘Ode aan’ is een initiatief van IN VORM | Edith van Beek en staat geregistreerd bij CC proof www.ow.ly/DQQJU