Ode aan
n e g n i l y e T
Teylingen is ... Historie Lievelingsplek Ondernemers uitgelicht Bijzondere plekken Mooi moment Scholen Samen Het verhaal van ... Geboren & getogen Weetjes Keukengeheimen 2017 â‚Ź 9,90
©Eendenkooi Warmond - Bart van Konijnenburg
©Carla Stigter
©Carla Stigter
©Derek Mair ©Peter Valentijn
©Ed Slagboom
©Judith Cappon
©Anneke van der Heiden
©Tim Brugmeijer
Voor elkaar Wilt u een reactie geven? Graag! We zijn erg benieuwd! www.ode-aan.nl/reacties/teylingen Meer info over dit magazine of over de totstandkoming ervan: www.ode-aan.nl groep > odeaanteylingen
Weet u wie er schuin bij u aan de overkant
woont? En of die oudere buurman verderop in de straat wellicht hulp kan gebruiken?
Waarschijnlijk wel. Als er namelijk iets is
dat ons in de afgelopen periode opviel, is dat
mensen in Teylingen betrokken zijn bij elkaar
en hun omgeving. Met bevlogen ondernemers, een toegewijde lokale overheid, actieve
bewoners en een verenigingsleven waar je u tegen zegt.
© 2017 Ode aan Teylingen ODE AAN - KOESTER MEDIA
Wat dit magazine daaraan toevoegt?
www.koestermedia.nl www.facebook.com/koestermedia
van al deze schakels in uw gemeenschap:
‘ Ode aan’ is een initiatief van Koester media en staat geregistreerd bij CC proof www.ow.ly/DQQJU
Dit bewaarexemplaar is de papieren optelsom het maakt de verbinding tussen inwoners, bedrijven en gemeente. Het verwoordt en
brengt in beeld wat hen beweegt en drijft.
Een kijkje in de keuken en achter de schermen BEELD Omslag Ruïne > Tim Burgmeijer - Aerial Footage Holland Kijk eens op www.aerialfootageholland.nl Ansichtkaart Kagerplassen > ssrp.nl Bollenvelden Sassenheim > 50plusser.nl Clara Sikking > Judith Cappon Boerhaavetuin > Piet van Burgel Rob Essen en Peter de Boer > Puck Hartgring BEELD BINNENKANT OMSLAG + ACHTERkant Piet van Burgel, Annemiek Keijzers en inzendingen van inwoners uit de drie dorpen.
dus. Om iedereen (nog) een stapje dichter bij
elkaar te brengen, voor (nog meer) gezamenlijk woon- en werkplezier in dit mooie dorp.
Deze 196 pagina’s, met 175 artikelen over, en
483 foto’s van prachtige plekken en personen, vormen een liefdevol, oprecht portret van
Teylingen. Een woord van dank aan alle deelnemende bedrijven is trouwens op zijn plek.
Dit blad is namelijk een cadeau van hen aan u. Dankzij hun deelname ploft het gratis bij alle huishoudens in Teylingen op de mat.
Sla open, blader en bekijk, lees en geniet! Namens alle makers,
Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Koester media worden overgenomen of worden vermenigvuldigd.
©John vd Geest
©Ed Slagboom
Aan alle artikelen is de grootst mogelijke zorg besteed, maar fouten maken is menselijk. Daarom kan geen verantwoordelijkheid worden aanvaard voor eventuele onvoorziene gevolgen, veroorzaakt door foute gegevens in dit magazine en/of daaraan verwante media. We hebben ons uiterste best gedaan om de rechten van de gebruikte tekst en afbeeldingen vooraf te controleren en voor zover mogelijk de bron te vermelden, cq. toestemming te vragen.
Edith van Beek Concept, hoofdredactie, ontwerp en realisatie
6
Meer over ‘Ode aan Teylingen’
Hoe kwam de inhoud tot stand?
Dit cadeau is voor u!
Voor de inhoud van ‘Ode aan Teylingen’ zaten we bij Het Alternatief in Voorhout
‘Ode aan Teylingen’ is een cadeau van alle ondernemers, bedrijven en instanties die in deze eenmalige uitgave staan. Zij bieden gezamenlijk dit blad aan, het is dankzij hun deelname dat ieder huishouden in Teylingen een gratis exemplaar ontvangt.
om de tafel met een groep Teylingers. Dit brainstormteam is bewust samen-
gesteld uit dorpsgenoten uit de drie kernen die ieder door een andere bril naar de gemeente en de inwoners kijken, voor een diverse kijk op Teylingen.
Hun bijdrage bestaat uit een betaalde uiting die op een redactionele manier is ingevuld. Géén advertentie dus of gemiddeld verkooppraatje, maar treffende quotes en inhoudelijke artikelen met een persoonlijke noot. Opgetekend en in beeld gebracht door onze schrijvers en fotografen. Waarom? Wij geloven in de kracht van verbinding door het vertellen en delen van verhalen. De insteek van dit magazine is dan ook elkaar en de omgeving beter te leren kennen.
De tafel rond vanaf links (foto boven): Stephan Hoogink, Karin Heppener, Willem Vink, Edith van Beek,
Hans Oudshoorn, Theo Gozeling, Antoinette Breedijk - Bos en Marga van Winsen.
We kijken erg uit naar uw reactie www.ode-aan.nl/ reacties/teylingen en uw feedback
Extra exemplaren zijn te koop bij: •
oek Kado Enzo B Dorpsstraat 106 - Warmond Boekhandel Wagner Hoofdstraat 18 - Sassenheim
www.ode-aan.nl/ teylingen-enquete
•
Benieuwd en bedankt!
Zolang de voorraad strekt!
Deze eenmalige uitgave ‘Ode aan Teylingen’ is in november 2017 door Carnavalsvereniging De Bokken en de Scoutinggroepen Tjarda en Scojesa verspreid en bij alle huishoudens in Teylingen op de deurmat gevallen.
We zijn blij dat er zo veel ondernemers in Teylingen net zo enthousiast waren als wij en de deuren openden voor een kijkje op hun werkvloer. Onze dank gaat dan ook uit naar al deze bedrijven en mensen die met ons de handen ineensloegen. De ondernemersverhalen zijn opgedeeld in thema’s en ze zijn te herkennen aan de lichtgeel gekleurde pagina’s. In het register, vanaf pagina 187, ziet u op welke pagina’s de bedrijven staan.
P
P
Dit ben ik | 1 | 2 | 3 |
Ode aan Teylingen
7
oliticus en oud-minister van Veiligheid en Justitie Ard van der Steur huurt een appartement in Huys te Warmont. Het landgoed herbergt zijn huis, maar ook “het mooiste plekje dat er is”. Lievelingsplek? “ Het bankje hier op het landgoed dat uitkijkt over de Kaag. Het biedt uitzicht op een verstild polderlandschap. Met koeien in de weilanden aan de overkant en in de verte de zeilen van bootjes. Je kunt er zomaar een ooievaar, kleine eendjes of hazen tegenkomen. Toen ik nog in de politiek zat, deed ik het eigenlijk te weinig, hier zitten.
Nu ben ik er geregeld aan het einde van de dag; even tot rust komen.”
Zaterdagochtend “ Dat is echt mijn moment. Dan doe ik boodschappen op de markt in Warmond. Klein, maar je vindt er van alles. Een kaasboer met verrukkelijke kaas van blaarkopkoeien bijvoor-
beeld, prachtige bloemen en een uitstekende visboer met de lekkerste haring. Meestal ga ik vroeg op pad, dan heb je de hele dag nog voor je.”
Dierbaar voorwerp “ Mijn vrouw is handig met hout en maakte ooit een doosje voor me waar ik m’n manchetknopen in bewaar. Uit hout gesneden met fluwelen binnenkant, prachtig en bovendien heel praktisch. Daar ben ik ontzettend blij mee.” Levensmotto “ Dat is er eentje van mijn moeder: viert uw vierdagen. Als je dag mooi was, als je iets leuks doet of lekker hebt gekookt: sta er bij stil en vier wat mooi is. Dat doe ik ook en gelukkig is dat veel. Ik ben een zeer optimistisch mens.” Leest “ Een indrukwekkende biografie van een familielid: ‘Johannes “Pa” van der Steur (1865-1945).’ Hij vertrok uit geloofsovertuiging naar Nederlands-Indië, ving in een weeshuis zo’n zevenduizend kinderen op en leverde een enorme bijdrage aan de toekomst van al die kinderen.” Onmisbaar: “ Mijn telefoon, haha. Daar kan ik echt niet zonder. Als ik iets wil weten, zoek ik het gelijk op. Ik ben de grootste googeler die er is.”
TEKST Niobe Moen / BEELD Judith Cappon
Liefde is … “ Het mooiste dat je kan overkomen!”
8
Teylingen is ... | 1 | 2 |
BEELD Puck Hartgring
RenĂŠ (49) en Fer (56) Vergeer Geboren en getogen in Warmond
Mirande Nijenhuis (25) Woont in Voorhout sinds maart 2017
Leo van den Ende (78) Woont in Voorhout sinds 1969
Thomas Tiggelman (21) Geboren en getogen in Sassenheim
Ruud Bakker (59) Woont in Sassenheim sinds 1979
Sven Rijswijk (10) - Sinds geboorte in Sassenheim Eva de Jong (10) - Sinds 2008 in Sassemheim
Aad van der Geest (65) Geboren en getogen in Sassenheim
Riet van der Lans (51) - Sinds 1987 in Voorhout Ria Durieux (59) - Sinds geboorte in Voorhout
Ode aan Teylingen
Karin Loo (59) Woont in Warmond sinds 1987
Dave (32) en Fenna (2) van de Wijngaard Wonen in Sassenheim sinds januari 2017
Sophie (2) en Harriet (40) Mulindwa Wonen in Warmond sinds 2014
Damon Jongeleen (22) - Woont in Voorhout sinds 1995 | Leander Stoel (24) - Geboren en getogen in Voorhout | Jack Waasdorp (26) - Woont in Voorhout sinds 2003
Esmee de Grooth (10) Woont in Warmond sinds 2011
9
14
Historie en karakter
Teylingen, gedwongen huwelijk tussen Sassenheim, Voorhout en Warmond, tast de identiteit van de dorpen niet aan TEKST Loek Hieselaar
Dit artikel kwam tot stand op grond van gesprekken met diverse inwoners en met name ook vertegenwoordigers van de drie historische verenigingen. Voorts dankzij informatie uit verschillende bronnen, waaronder de gemeente Teylingen en Wikipedia.
V
Ode aan Teylingen
15
raag een inwoner van Teylingen naar zijn woonplaats en hij zegt: Sassenheim, Voorhout of Warmond. Want deze drie plaatsen vormen tezamen, sinds 1 januari 2006, de gemeente Teylingen.
Teylingen mag dan 36.000 inwoners hebben, ruim 33
vierkante kilometer groot zijn, een grote variĂŤteit aan landschappen bezitten en een historie kennen die teruggaat tot de middeleeuwen, als nieuwgevormde fusiege-
meente heeft het nog geen eigen identiteit opgebouwd. Geen eigen smoel, zoals dat in marketingjargon heet.
Er zullen dan ook waarschijnlijk een paar generaties over-
heen gaan voordat Teylingen een alom bekende plaats is
De dorpen werden rijk van de zandgrond waarop ze ontstaan waren
in Nederland. In ieder geval symboli-
seert de naam van de nieuwgevormde
gemeente de band met het verleden, toen slot Teylingen nog als markante burcht het belangrijkste herkenningspunt in deze omgeving vormde.
Op zoek naar de ware identiteit van Teylingen komen we onherroepelijk
terecht bij de drie oorspronkelijke kernen waaruit deze
plaats is ontstaan. En die verschillen onderling, ook al hebben ze gezamenlijke kenmerken. Samen hebben ze de inwoners en bezoekers veel te bieden. Een kleine op-
somming:
Een aantrekkelijk woongebied in het groene hart van
Zuid-Holland, ingeklemd tussen de duinen en de polders, tussen de zee en de Hollandse plassen. Met prachtige historische steden als Haarlem en Leiden op korte af-
stand, met een watersportgebied (Kagerplassen) dat tot een van de hotspots van het Nederlandse watertoerisme behoort, met een agrarisch gebied dat in het voorjaar
honderdduizenden bollenkijkers uit binnen- en buiten-
land trekt en met een woongebied waar het goed toeven is na gedane arbeid.
16
Historie en karakter
3
©Puck Hartgring
1
©geschiedenisvanzuidholland.nl
2
4
©absolutefacts.nl
©lowtechmagazine.be
Piepkleine nederzettingen ontstonden van boeren en vissers die er veiligheid bij elkaar zochten
©Stichting Oud Sassenheim
Die arbeid moet voor de meeste inwoners buiten de ge-
meentegrenzen worden gezocht, want de oorspronkelijke
agrarische sector, de bedrijven die zich in de gemeente gevestigd hebben en het toerisme bieden gezamenlijk onvoldoende werk aan de gehele beroepsbevolking. Vroegste historie
Qua vroegste historie komen de drie kernen aardig over-
een, zoals eigenlijk voor veel dorpen in Zuid-Holland geldt die aan de binnenduinrand zijn gelegen.
Ontstaan op strandwallen die duizenden jaren geleden door de zee zijn opgeworpen en waar piepkleine nederzet-
tingen ontstonden van boeren en vissers die er veiligheid bij elkaar zochten.
Archeologische vondsten laten zien dat deze strandwal-
len tussen de zee aan de ene kant en een onafzienbaar moerasgebied aan de andere kant al duizenden jaren geleden bewoond werden.
Ode aan Teylingen
5
Šilibrariana.wordpress.com
1 2 3 4 5 6
"Romeinen" Sint willibrordus Buitenplaats Oostergeest Turfsteken Leydsche treckvaert Bollenvelden
vakanties doorbrachten en hun weelde etaleerden, ze zijn nagenoeg allemaal verdwenen. Rijk van het zand
Sassenheim, Voorhout en Warmond bleven piepklein totdat in de tweede helft van de 19e eeuw een nieuwe
vorm van agrarische bedrijvigheid ontstond: de bloembollenteelt. Met name Sassenheim en in mindere mate Voorhout groeiden uit tot echte bollendorpen.
De dorpen werden rijk van de zandgrond waarop ze ont-
staan waren, allereerst door de verkoop van zand aan uitdijende steden in de omgeving en ver-
volgens door die afgegraven zandgrond te
gaan benutten als grond voor de teelt van
6
bollen. Afgraving van het veen rond War-
mond en verkoop daarvan als turf deden een omvangrijk watergebied ontstaan, dat Rond het begin van de jaartelling bezet door de Romeinen, die hun immense Rijk vanuit ItaliĂŤ langs de Rijn uitbreid-
Bollen en zand, turf en water
zich later tot toeristische trekpleister voor de zeil- en pleziervaart zou ontwikkelen.
den tot aan Katwijk aan Zee. In ongeveer dezelfde tijd be-
Ontsluiting van het gebied via de aanleg van de Leidse-
Slot Teylingen werd tijdens de tachtigjarige oorlog verwoest
weer later door de elektrische tram van Haarlem naar
woond door Germaanse stam-
men, later door de Friezen. In de 7e eeuw gekerstend door St. Willibrord die met elf mon-
niken vanuit Engeland voet aan wal zette om hier het
christelijk geloof onder de heidense Friezen te versprei-
den. Ook nog geplunderd door de Noormannen. Later overheerst door de Hollandse graven en andere ridder-
geslachten, die er verschillende burchten lieten verrijzen,
vaart, de spoorweg van Haarlem naar Den Haag en nog
Leiden en verder, verbeterden de bereikbaarheid sterk en stuwden de bedrijvigheid eveneens op.
Qua groei bleven Sassenheim en Voorhout met elkaar in evenwicht, Warmond bleef daarbij achter.
Toen op 1 januari 2006 de nieuwe gemeente Teylingen ge-
vormd werd, telden Sassenheim en Voorhout ieder circa 15000 inwoners en Warmond een kleine 5000.
waaronder het slot Teylingen, dat tijdens de tachtigjarige
Gedwongen huwelijk
verdwenen, maar de landhuizen kwamen er twee eeuwen
zeker Voorhout had forse bezwaren tegen de van bovenaf
oorlog tegen de Spanjaarden verwoest werd. De burchten
Was het een gedwongen huwelijk? In feite wel, want
later voor in de plaats. Tientallen landhuizen en hofste-
opgelegde fusie. Men vreesde verlies van identiteit en on-
des van rijke kooplieden uit de steden, die hier graag hun
gebreidelde nieuwbouw in de polders rondom.
17
18
Historie en karakter
9
12 ©rijksmonumenten.nl
©Stichting Oud Sassenheim
©pinterest - historische kostuums
10
4
©rijksmonumenten.nl ©bollenstreek.nl
©debieenverkuijl.nl
8
©rijksmonumenten.nl
7
©rijksmonumenten.nl
11
Warmond stond als kleinste gemeente ook niet te sprin-
De identiteit van de drie dorpen wordt gekoesterd, er wordt
naar van Leiden’ voelde men meer voor een samengaan
andere en wat niet onbelangrijk is: de financiën zijn op
gen om op te gaan in dit grotere geheel. Als het ‘Wasse-
met het chiquere Oegstgeest dan met Sassenheim en
Voorhout. Alleen Sassenheim, een gemeente waar zich door de komst van bedrijven toch al veel bewoners van buitenaf hadden gevestigd, dacht wat minder xenofoob.
Maar de fusie ging door en de aanvankelijke weerstand is
vervlogen. Het bestuur van de nieuwgevormde gemeente
heeft indertijd een ambitieus beleidsplan gepresenteerd, dat gebaseerd is op participeren, regisseren, samenwerken en duurzaamheid en voert dat consequent uit.
En ook Teylingens burgemeester Carla Breuer loopt als het ware haar benen uit de gat om aan alle drie de plaatsen evenveel aandacht te schenken.
gewaakt tegen bevoordeling van het ene dorp boven het orde.
De bevolking ziet in dat het oorspronkelijke karakter van haar dorp niet lijdt onder een ‘huwelijk’, dat economische schaalvoordelen en grotere bestuurlijke capaciteit biedt.
Er komt zelfs voorzichtig ook van onderop samenwerking tot stand tussen de diverse dorpen, zoals het geval is bij de Heemkunde-verenigingen, de TOV (Teylingen Onder-
nemers Vereniging) en de ouderenbonden. Het ‘samen sterker’ begint wortel te schieten.
Voor de inwoners van Teylingen is het belangrijkste gege-
ven dat de ziel van de onderscheiden plaatsen niet wordt
aangetast. Wat is dan die ziel? Wat zijn dan vooral die eigen kenmerken?
Ode aan Teylingen
7 8 9 10 11 12 13
Huis ter Leede Kanon van Huys te warmond Munt voorhout 10 eeuwen Jacoba van beieren Ruïne van Teylingen Boerderij De Burght Recreatiestrand aan 'T joppe
13
Sassenheim, in de volksmond ook wel Sassem genoemd,
aantal sportverenigingen en de opkomst bij de jaarlijkse
lenteelt er geen grote rol meer. Door de bedrijvigheid van
in Voorhout gevestigd. Voorhouts
is vanouds het meest bekende bollendorp, al speelt de bol-
buiten, waaronder een verffabriek en wat lichte industrie, alsook de import van inwoners, is het dorp wat stadser geworden en meer met de moderne tijd meegegroeid dan
Vanouds het meest bekende bollendorp
de andere twee dorpen. Er is zelfs een moskee. De industrialisering zorgde
feestweek. Het nieuwe bestuurscentrum van Teylingen is beroemdste inwoner was ooit gravin Jacoba van Beieren, die in 1436
op slot Teylingen aan tuberculose
De dorpse sfeer van vroeger
overleed. En nu is dat wellicht emeritus kardinaal Simonis.
enerzijds voor een grote winkelstand
Warmond tenslotte is met circa 5000 inwoners het klein-
vaagde ook veel plekken weg die nog
ten en lommerrijke lanen, die in het dorp een soort Zwitser-
en toename van de welvaart, maar
aan vroeger tijden herinnerden. Van
de tientallen rijksmonumenten die Sassenheim telde, zijn
er bijvoorbeeld nog maar 22 over. Sassenheim is dus van bollendorp getransformeerd in een industrie- en forensenplaats.
Voorhout is qua inwonertal even groot als Sassenheim
(om en nabij de 15000) maar ademt nog meer de dorpse
sfeer van vroeger. In 1988 vierde het dorp zijn duizendjarig
bestaan. Vanouds is de bevolking er overwegend katholiek en zeer betrokken bij het wel en wee van dorp en inwoners
(de historische vereniging telt bijvoorbeeld 900 leden). Die inwoners worden buiten het dorp ook wel dwars-
drijvers genoemd vanwege hun vaak autonome opstelling. De betrokkenheid van de inwoners blijkt ook uit het grote
ste zusje van de drie. Het heeft wel de meeste monumen-
levengevoel oproepen. Niet voor niets gaat Warmond door
Het Haagje van Leiden
voor ‘Het Haagje van Leiden’, hetgeen
duidt op de voorkeur van welstandigen
om zich daar te vestigen. En dan heb je natuurlijk de Kagerplassen die meer
dan de helft van het oppervlak van Warmond beslaan en die vanwege de maritieme/toeristische bedrijvigheid
daaromheen voor een heel andere sfeer zorgen dan in de oorspronkelijke bollendorpen Voorhout en Sassenheim.
19
Dit drijft mij
TEKST Nienke Koenders / BEELD Petra Schuster
Marga van Winsen
Willemien Wagner
“ Een grote boekhandel in een klein dorp. Onderscheidend, creatief en energiek. Met een escaperoom en ongelooflijk veel liefde voor boeken.”
“ Door een goede baan te verruilen voor een eigen wijnbedrijf is een droom in vervulling gegaan. MARGA’S wijnlokaal is zoveel meer dan Rhônewijnen uit eigen import.”
Boekhandel Wagner
MARGA’S wijnlokaal
Hoofdstraat 181 - 2171 BB Sassenheim
Herenweg 40 - 2361 ES Warmond
0252 21 27 78
06 53 60 46 87
www.boekhandelwagner.nl
www.rhonevaluewines.eu
“ Het fietsvak zit in m’n bloed, in 2016 heb ik dit mooie bedrijf overgenomen. Snel en vakkundig fietsen repareren en mensen helpen, daar word ik blij van.” Peter Rijnsburger
Brian de Kooker
“ Als Grand Café een ontmoetingsplek bieden waar iedereen welkom is voor koffie, lekker eten of een borrel. Voor prijzen die nog normaal zijn.”
Hekker Fietsen
Grand Café Graaf-Jan
Herenstraat 40 - 2215 KH Voorhout
Jan van Brabantweg 3 - 2171 HC Sassenheim
0252 22 39 30
0252 25 80 07
www.hekkerfietsen.nl
www.graaf-jan.nl
TEKST Niobe Moen / BEELD Petra Schuster
TEKST Myrke van der Does / BEELD Petra Schuster
TEKST Charlot Spoorenberg / BEELD Petra Schuster
30
Mijn lievelingsplek
“ Warmond is een heel mooi dorp. De bossen en het water, daar genieten we allebei volop van. Die natuur willen we behouden, ook voor de volgende generaties. In ons vernieuwde pand hebben we daarom bewust gekozen voor duurzame oplossingen zoals infrarood verwarmen en zonnepanelen. De beste oplossingen biedt Jolanda ook op gebied van slapen. Want iedereen verdient een lekker bed en een goede nachtrust. Franks passie? Mooie vloeren, het ambachtelijke werk. Van deurmat tot complete inrichting, al vier generaties lang helpen we je, binnen je budget, van jouw huis of kantoor een plek te maken waar jij je thuis voelt.� Frans van Stijn wonen & slapen Dorpsstraat 64 2361 BH Warmond 071 301 00 52 www.fransvanstijn.nl TEKST Nienke Koenders / BEELD Petra Schuster
Ode aan Teylingen
Wij zijn overal thuis
Frank en Jolanda van Stijn
31
Een hart vol kleur Clara Sikking (77)
118 Het verhaal van ...
Clara Sikking (26-07-1940) runt al 47 jaar Galerie De Pomp, gevestigd in de voormalige hoofdonderwijzerswoning op het pleintje bij de pomp in Warmond. Al die jaren staan haar deuren open voor kunstenaars. Niet alleen Clara’s deuren staan open, ook haar hart. Voor jongeren, ouderen en iedereen die behoefte heeft aan een beetje kleur en gezelligheid.
“I
k ben geboren als oudste van acht kinderen, hier in Warmond. Ik heb alleen de lagere school afgemaakt, waar ik nog les kreeg van de non-
nen. Die waren niet altijd even aardig, hoor. Ik kom uit een eenvoudig nest, mijn vader was
kaarsenmaker. Er was dus niet veel geld thuis
en schoolreisjes verdienden mijn zusje en ik terug door de klaslokalen schoon te maken. Van mijn moeder heb ik de lief-
de en het gevoel voor kleuren meegekregen. Zij stond altijd te genieten van het kleurige Mobach-aardewerk in de bloemen-
zaak hier in het dorp. Mijn vader heeft ooit een club hier in het
dorp opgericht voor jongeren en dat ben ik later ook gaan doen. Zo leven zij in mij voort.” In betrekking
Kijk voor alle exposities en workshops bij op www.galeriedepomp.nl
TEKST Charlot Spoorenberg / BEELD Judith Cappon
“We kregen naailes op school en daar was ik nogal handig mee. Nadat ik van school kwam, werd ik gevraagd wat overhemden voor de kinderen van een dame te naaien en zo kon ik wat centjes voor mijn moeder verdienen. Later heb ik jaren als dienst-
Ode aan Teylingen 119
“ Mijn vader heeft ooit een club hier in het dorp opgericht voor jongeren en dat ben ik later ook gaan doen” meisje gewerkt bij welvarende gezinnen. Een echtpaar waar ik
langere tijd voor gewerkt heb, kocht ieder jaar met Sinterklaas cadeaus voor mijn broer en zusjes, zo attent. De meneer vertel-
de me een keer dat ik een bromfiets mocht uitzoeken. Ik trok wit
weg, want ik zag mezelf echt niet rijden op zo’n ding. Hij heeft hard gelachen en toen mocht ik iets anders uitzoeken, dat werd
een naaimachine. Toen ik een jaar of negentien was begon ik
moest bijvoorbeeld wel opruimen na zo’n avond. Dan stond je
de rest van mijn leven, waar ik mensen mee van dienst kon zijn.
als begeleiding gingen dan ’s nachts om twee uur nog naar ‘De
me af te vragen waar ik me nou echt mee bezig wilde houden
Creativiteit zit gewoon in me en die wilde eruit. Ik bedacht me dat kleien iets is wat je met jong en oud kan doen. Ook iemand
die ziek is kan iets maken met klei. Nu, vijfenveertig jaar later,
soms braaksel op te dweilen. Maar het was wel gezellig en wij
Saloon’ om zelf een drankje te drinken. Dat was echt ons uurtje.” Open huis
klei ik nog steeds elke maandag en dinsdag in het Trefpunt!”
“Ik ben in mijn leven ongehuwd en kinderloos gebleven. Ik vond
Voor kinderen en jongeren
voor had. Maar dat betekent niet dat ik altijd alleen heb ge-
“Rond die tijd kwam ik iemand tegen die vertelde dat hij zo'n
plezier had gehad op de club van mijn vader. Hij zei dat er weer
“ Op een gegeven moment had ik wel honderd kinderen per week”
weinig te doen was voor jon-
geren en vroeg me of ik zin had iets op te richten. Zo zijn
mijn hobbyclubjes ontstaan. Ik deed allemaal creatieve dingen met kinderen en jon-
geren uit de buurt. Op een gegeven moment had ik wel honderd
kinderen per week, verspreid over een middag en wat avonden. Dit gebeurde op een zolder bij iemand, levensgevaarlijk eigen-
lijk en dat zou tegenwoordig niet meer mogen. Later kreeg ik een vaste plek in parochiehuis De Burcht. Er was in die tijd weinig te doen voor de jeugd. Daarom heb ik, samen met an-
deren, ‘Ut Sloepie’ opgericht. Dat was een jeugdsociëteit, ook in De Burcht, waar jongeren op vrijdag- en zaterdagavond terecht-
konden. Dat was me een werk! Bier tappen kon ik niet, maar ik
zoveel dingen leuk en mooi om te doen dat ik er geeneens tijd woond. Als jongeren problemen met hun ouders hadden, dan
kwamen ze vaak bij mij terecht. Ik had extra kamers en daar
sliep diegene dan. Ik stimuleerde dan wel dat er met de ouders gecommuniceerd werd. Maar mijn deur stond open en ze moch-
ten altijd een poosje blijven. Later kwamen er ook jongeren via Jeugdzorg en Curium. Het kwam ook voor dat er ’s avonds laat
bij me aangebeld werd. Ik deed dan in mijn ochtendjas open, omdat ik lag te slapen en daar stond dan een club jongens. Ze vroegen of ze nog wat gitaar bij me mochten spelen in de kelder. Dan pakte ik een wijntje en ging er gezellig - in mijn ochtendjas – bij zitten. Als iemand oud of
ziek is dan bezoek ik die
“ Mijn deur stond open en ze mochten altijd een poosje blijven”
persoon graag voor een praatje en wat aandacht. Ik zag laatst
zoiets bijzonders op een gesloten afdeling voor ouderen: twee
heren zaten met een leeg vel voor zich en een kwastje en wat
120 Het verhaal van ...
Ode aan Teylingen 121
“ Kunst en creativiteit hebben mij altijd geholpen en blij gemaakt”
De galerie
“Het was als alleenstaande vrouw niet makkelijk een woning te vinden in die tijd. Via een kennis van de gemeente is het toch gelukt deze woning op Dorpsstraat 38 te krijgen. Het was uit-
gewoond en vies, maar toch zag ik al de mogelijkheden van dit
pand. Vanwege mijn liefde voor kunst en cultuur had ik al snel het idee om de voorkamer en gang open te stellen voor kun-
stenaars om te exposeren. Ik ben kunstenaars hier in Warmond
gaan benaderen en de meesten vonden het geweldig om hier
te mogen exposeren. Inmiddels zijn hier al 47 jaar exposities van beginnende en meer ervaren kunstenaars. water. Toen ze over het vel streken, verscheen er een afbeelding
die na twintig minuten weer verdween. Zo simpel, maar zo prachtig dat die mensen op die manier toch iets kunnen laten ontstaan, iets creëren!”
schilderijen; eigenlijk alle vormen van beeldende kunst. Ik vind het interessant om ver-
schillende dingen tegelijkertijd te laten zien, tegenstellingen, zoals wandkleden en penteke-
ningen. Iedere vijf weken wisselt de expositie
Het ziekenhuis
“Een kennis van me werkte in het Elizabeth-ziekenhuis. Ze was
activiteitenbegeleider, maar ze kon het niet meer opbrengen. Ze vroeg of ik zin had om dit over te nemen. Ik was hier niet voor
opgeleid, maar ik hoefde geen injecties te geven, dus ik zag het wel zitten. Dit werd mijn betaalde baan. Ik kon mijn hobbyclub-
“ Het was als alleenstaande vrouw niet makkelijk een woning te vinden in die tijd”
Ik exposeer papierwerk, vilt, hoeden, keramiek,
jes blijven doen en in het ziekenhuis reed ik met een kar-
retje langs de bedden om met
mensen iets creatiefs te doen.
en ik denk altijd vooruit. Zo weet ik nu al wat
er volgend jaar komt te liggen en hangen. In de
“ Ik vind dat ik in een mooie tijd geboren ben”
zomer kunnen mensen de tuin in en genieten van sculpturen in het gras of langs de vijver. Ik organiseerde ook themamark-
ten op het pleintje. Dat doet nu de galerie Het Oude Raadhuis, maar ik draag daar nog wel mijn steentje aan bij. Om bezoekers binnen te krijgen moet je echt moeite doen, dat gaat niet vanzelf. Ik zie de belangstelling teruglopen en daar word ik wel verdrietig van.”
We deden natuurlijk alles zelf
Passie en levenslust
nen voor borduurwerk. Soms
ei in kwijt kunnen, gepassioneerd over kunnen zijn. Dat kan
in die tijd, zoals patronen teke-
“Ik heb mensen altijd gestimuleerd iets te zoeken waar ze hun
reed ik rond met de boekenkar en mensen waren vooral heel blij
iets creatiefs zijn of bijvoorbeeld een sport. Als het leven niet
met een praatje. Ik had ook een plek in de kelder waar mensen
die dat konden naartoe kwamen. In het ziekenhuis werkten ook nonnen en die vroegen dan verbaasd wat ik met die meneer in
de kelder ging doen. Er was in die tijd niets in het ziekenhuis; geen muziek, geen kleuren. Dus heb ik samen met een aantal col-
lega’s een radio-omroep opgericht. Op zaterdagavond hadden we
uitzending en dit hebben we nog jaren kunnen doen. Ik vind dat ik in een mooie tijd geboren ben. Als je iets wilde, dan regelde
je dat. Je kreeg dingen voor elkaar. Ik heb uiteindelijk 36 jaar in het ziekenhuis gewerkt. Daarna ben ik er op vrijwillige basis de exposities gaan inrichten en dat doe ik gedeeltelijk nog steeds."
meezit, dan kun je daar tenminste je levenslust in hervinden. Kunst en creativiteit hebben mij altijd geholpen en blij gemaakt
en ik vind het belangrijk dat we dit blijven stimuleren. Ik merk dat mensen veel haast hebben tegenwoordig, de tijd niet meer
nemen om écht te kijken en te genieten van mooie dingen. Dat vind ik jammer. Ik ben drie jaar niet lekker geweest, maar
nu slik ik een pilletje en bruis weer van de energie! Heerlijk, want stilzitten is niets voor mij. Ik hoop dat de deuren van de
galerie nog lang openblijven en ik mensen nieuwsgierig kan
blijven maken naar al het moois dat kunstenaars uit de regio te bieden hebben.”
124 Ons familiebedrijf
Van schuiten naar vrachtwagens Het begon in 1906 met het transport van bloembollen, granen en stukgoed over water. Maar de Sassenheimsche Motorreederij ging met de tijd mee. Water werd weg, schuiten werden TEKST Nienke Koenders / BEELD Judith Cappon + familiebezit
vrachtwagens en het bedrijf kreeg de naam van oprichter Gerrit: Expeditie Wesseling. Ondertussen staat de vierde generatie aan het roer van Wesseling Logistics, zoals het 120 medewerkers tellende familiebedrijf nu heet. Marcel Wesseling en zijn zwager Wilfred van Wattum zijn continu op zoek naar nieuwe mogelijkheden op het gebied van transport, op- en overslag, 24-uurs distributie Benelux en warehousing. Ondanks de sterke groei zijn de kernwaarden onveranderd: mensen, kwaliteit en continuĂŻteit staan centraal.
Ode aan Teylingen 125
Aandacht voor mens en logistiek “Wij zijn trots op onze medewerkers. Ze zijn gemotiveerd en betrokken. We stimuleren ze om kritisch naar hun
werk te kijken en hun bevindingen, positief of negatief, met ons te delen. Samen zoeken we naar oplossingen en
tillen Wesseling Logistics zo telkens weer naar een hoger niveau. Veel van onze medewerkers leiden we zelf op. On-
danks dat we steeds groter worden, voelt het als een echt familiebedrijf.
” Als logistiek dienstverlener ben je een verlengstuk van je klant. Dan is het fijn als je van ze te horen krijgt dat je medewerkers zo hulpvaardig zijn. Dat ze meedenken, een extra handje bieden en ervoor zorgen dat een klus snel geklaard is.” Marcel Wesseling (links) en Wilfred van Wattum
Leuk om te weten • Wesseling Logistics is sportief en steunt veel lokale verenigingen en sportclubs. • Lean & Green award: het streven is om de CO2-uitstoot waar mogelijk te reduceren. • Slimme samenwerkingsverbanden garanderen levering binnen 24 uur
Wesseling Logistics is in leeftijd oud, in werkwijze zeker niet. We zijn innovatief en leggen samenwerkingsver-
banden met andere vervoerders. Met een geavanceerd route- en automatiseringssysteem streven we naar veel
stops in een klein gebied, waardoor je het aantal gereden kilometers terugdringt. Naast bedrijven beleveren we
steeds vaker particulieren. We hebben intensief contact
met onze klanten en investeren veel in ons wagenpark, medewerkers en IT-systemen voor onze transport- en wa-
rehouseactiviteiten. Nee, elektrisch rijden is bij ons nog niet aan de orde, over een jaar of vier verwachten we de
eerste volledige elektrische Wesseling-auto op de weg te hebben.”
binnen de Benelux. • Met het magazine Familybusiness geeft het bedrijf een kijkje in de keuken. • Het wagenpark bestaat uit zo’n 100 voertuigen, verdeeld over bestelwagens, motorwagens, city-opleggers en distributietrailers. Ze worden wekelijks allemaal gewassen in de eigen wasstraat. • Chauffeurs worden intern opgeleid en krijgen een vaste baan aangeboden. • Gemiddeld heeft het bedrijf zo’n 2.500 orders per dag. • Het bedrijf mag zich Bij Koninklijke Beschikking Hofleverancier noemen.
Wesseling Logistics Anton Philipsweg 20 2171 KX Sassenheim 0252 24 00 00 www.wesseling-transport.nl
• Wesseling Logistics beschikt over 15000 m2 warehouse.
180
De gemeente Teylingen kent heel wat keukenprinsen en -prinsessen die voor zichzelf of juist graag voor anderen koken. Zoals Fatima en Gerritjan. Hier delen zij hun favoriete recept en keukengeheimen.
Keukengeheimen
“ Oezi is easy om te maken” Fatima Alsheikh
Koken doet ze maar wat graag. Bij Fatima thuis staan er vaak Arabische gerechten op het menu, maar ze zet net zo lief een bord spaghetti of macaroni op tafel. Tot anderhalf jaar geleden kookte ze nog in Syrië, inmiddels is ze hier
181
Zonnebloemolie 300 gram gehakt 250 gram doperwten, diepvries 250 gram wortelen, gesneden in dunne plakjes 3 eetlepels geroosterde pijnboompitten 3 eetlepels geroosterde amandelen Filodeeg (lange vellen) Zwarte peper Zout 400 gram basmati rijst Komkommersalade: 1 komkommer 500 gram Griekse yoghurt 1 teen knoflook
statushouder en kokkerelt ze in haar keuken in Warmond. Bereiding Welk gerecht wil je hier graag delen?
Verwarm de oven voor op 200 graden. Verhit wat olie in een
“Het gerecht op de foto heet Oezie, een bijzonder en rijk ge-
pan, braad het gehakt erin en breng op smaak met zout en
recht met rijst en groenten, kaas, noten en brood. Je braadt het vlees aan, later gaat het in de oven, om en om in laagjes,
in een bowl. Heerlijk. Lekker met een salade van yoghurt,
komkommer en een beetje knoflook. Het kan eigenlijk bij elke gelegenheid wel. Easy om te maken. Ik maak vaak
Arabische gerechten, mahachie of kabaab. Veel salades
en soepen, alles vers. Of spaghetti of macaroni, ook lekker. En ik bak graag taarten.”
peper. Voeg de doperwten en gesneden wortelen toe. Laat ± 10 minuten pruttelen en giet het geheel daarna zo nodig af, zodat een ‘droog’ geheel overblijft en zet dit apart. Verhit olie in een pan, voeg de basmati rijst toe en bak deze al roerend twee minuten. Voeg water toe en kook zoals op de verpakking staat aangegeven. Giet daarna goed af. Houd eventueel een aantal amandelen achter voor de garnering. Meng het vlees, de rijst, de pijnboompitten en de rest van de amandelen goed door elkaar.
Hoe anders is de Nederlandse keuken?
“Ik doe vrijwilligerswerk in de Havenkerk en het repair-
café en help bij het maken van maaltijden voor ouderen.
TEKST Niobe Moen / BEELD Petra Schuster
Daar zag ik het verschil tussen de Nederlandse en Syrische
keuken. Hollandse gerechten zijn wat sneller te maken. Arabisch koken neemt meer tijd, het duurt langer om ge-
rechten te maken.”
Doe twee of drie vellen filodeeg in een met olie ingevette soepkom, waarbij het deeg voldoende oversteekt om na het vullen te kunnen sluiten. Vul met het mengsel en sluit het ‘pakketje’. Draai de soepkom om op een ingevette bakplaat. Besprenkel met olie en doe er als je dat lekker vindt nog wat amandelen bovenop. Zet de bakplaat in de voorverwarmde oven en wacht tot de OEZI goudbruin is. Eet smakelijk!
Wie mogen van jouw kookkunsten smullen?
“Ik houd van koken, echt m’n hobby. In Syrië kookte ik voor
my big en small family. Hier kook ik meestal voor mijn
Schil de komkommer en snijd in stukjes. Doe er ruim Griekse yoghurt bij, knijp een teen knoflook erover uit en meng het
man, al 31 jaar, en voor mijn zoon. Hij is eerst naar Neder-
geheel.
Turkije. Nu wonen we in Warmond. Heel rustig, peacefully
Eventueel kunnen er nog twee blaadjes in stukjes geknipte verse munt doorheen.
land gekomen, mijn man en ik anderhalf jaar geleden, via en very beautiful village.”
Dit eenmalige magazine is 196 pagina’s dik!
Wilt u meer weten over of zien van ‘Ode aan ...’ of wilt u dit magazine thuis ontvangen? Neem dan contact op met: Koester media edith@koestermedia.nl 06 52 60 85 72 - Edith van Beek www.koestermedia.nl © ODE AAN – KOESTER MEDIA ‘Ode aan’ is een initiatief van Koester media en staat geregistreerd bij CC proof www.ow.ly/DQQJU