Strategie & Accenten Strategie

Page 1

&

Strategie Accenten ... voor het beheer van uw persoonlijk en familiaal vermogen

Beleggen voor 50 plussers

2

Spanje in het vizier

4

Kies voor kwaliteits- 10 aandelen Combineer rendement met risicobewaking

11

Technologiebedrijven zijn goedkope groeiers

12

Spanje staat voor een haalbare uitdaging

14

Maandelijkse uitgave van KBC Bank & Verzekering Nr. 05 - 2 mei 2012


Klemtonen

Thema

• Risicospreiding is voor iedereen belangrijk • Hou rekening met uw beleggingshorizon … • … ook als die wijzigt

Beleggen voor 50 plussers

Vanaf de leeftijd van 50 veranderen uw financiële noden. De behoefte om kapitaal op te bouwen vermindert, de nood tot kapitaalbehoud, en in een latere fase tot kapitaalafbouw, vergroot. Uw beleggingsportefeuille ondergaat dezelfde verandering en moet dus regelmatig aangepast worden aan uw wijzigende behoeften. De basis van elke goede beleggingsportefeuille blijft diversificatie. Ook uw beleggingshorizon speelt een belangrijke rol. Met wat moet u rekening houden? We geven enkele tips en mogelijke oplossingen.

Beheers uw risico Aandelen en obligaties hebben een plaats in elke portefeuille. Toch bouwt u het best het aandelengedeelte in uw portefeuille af vanaf 10 jaar voor het moment dat u uw kapitaal wil gebruiken. Bij een beleggingshorizon van 7 tot 10 jaar begint u best met het verlagen van het risico. Dat is mogelijk door stelselmatig het obligatiegedeelte op te bouwen. Met een beleggingshorizon tussen de 3 en 7 jaar vormen obligaties of producten met kapitaalbescherming het grootste deel van de beleggingsportefeuille (ongeveer 75%). Wie voor minder dan 3 jaar belegt, belegt risicoloos met vastrentende producten of producten met kapitaalbescherming. Het afbouwen van een grote aandelenpositie gebeurt het best niet in een keer. Er doen zich regelmatig situaties voor om het risico van de portefeuille te verlagen. Verkoop eerst de meest dynamische effecten zoals individuele aandelen. Geef bij een herbelegging de voorkeur aan obligaties of obligatiefondsen. Zo verlaagt u het risicol van uw beleggingsportefeuille. Strategie & Accenten

2


U kan het beheer van uw spaarbuffer ook overlaten aan een professionele beheerder. Er bestaan gemengde fondsen voor het defensieve en het dynamisch risicoprofiel. Het verschil tussen deze profielen zit in het aandelenpercentage. Een defensief gemengd fonds voert het aandelengehalte op tot 54%, grotendeels belegd in formules met kapitaalbescherming, de rest in open aandelenfondsen. Bij

Bovenstaande formules bieden de mogelijkheid om op regelmatige basis (maandelijks) een vast inkomen te verwerven uit uw beleggingsportefeuille. De omvang van die uitkering is afhankelijk van de gekozen risicoklasse, de looptijd en de omvang van uw belegging. Een maandelijks uitkeringsplan is alleen mogelijk bij beleggingsfondsen met een defensief profiel. Dat om te

In vele gevallen is een maandelijks extraatje meegenomen

de dynamische gemengde fondsen loopt het aandelenbelang verder op. U kunt heel eenvoudig overschakelen van het ene naar het andere risicoprofiel. Wie extra zekerheid zoekt, kiest voor een gemengde belegging met kapitaalbescherming. Zo wordt bij een defensieve portefeuille 95 % van het oorspronkelijk belegde kapitaal beschermd.

Ontsparen Niet alleen het risico is een element in uw wijzigende behoeften. U wilt uit uw spaarbuffer ook een aanvullend inkomen verwerven. Zo vallen bij (brug) pensionering de inkomsten meestal lager uit dan toen u nog aan het werk was. In vele gevallen is een maandelijks extraatje dan ook meegenomen. Strategie & Accenten

voorkomen dat er al teveel kapitaal verloren gaat bij hevige beurscorrecties. Wanneer de uitkering te hoog is t.o.v. het belegde bedrag eet u een deel van het belegde kapitaal op. Uw relatiebeheerder kan u een realistische simulatie maken om uw bijeengespaard kapitaal uit te keren in een maandelijks aanvullend inkomen.

Enkele gouden tips

Schakel uw pensioenspaarfonds tijdig en kosteloos om naar het defensieve compartiment. Dat voorkomt onaangename verrassingen bij een forse daling van de aandelenmarkten. Laat u niet misleiden door de hoge coupons van bepaalde producten. Hoe hoger de voorgestelde coupon,

hoe hoger het risico. Wacht met het opvragen van uw kapitaal uit fiscaal voordelige beleggingsformules (pensioensparen) tot u de anticipatieve heffing* hebt betaald. Er wacht u anders een boete. Daarna mag u nog verder sparen tot en met de leeftijd van 64. Een gedeeltelijke opvraging van het kapitaal is evenwel ook mogelijk. Eens het kapitaal volledig is opgevraagd mag er niet meer bijgestort worden. Vraag daarom geleidelijk het kapitaal op en geniet nog volop van het fiscaal voordeel. Groeiaandelen die nog in portefeuille zitten kunnen langzaam maar zeker vervangen worden door aandelen met een hoog dividend. Deze aandelen schommelen minder hard maar ze kennen naast het dividendrendement dikwijls ook nog een mooie kapitaalaangroei.

Tot slot willen we nog meegeven dat elke situatie voor iedereen verschillend is. Neem contact en bespreek uw behoeften met uw relatiebeheerder. *anticipatieve heffing Belasting die wordt geheven op een pensioenspaarrekening. Die heffing is meestal verschuldigd op het ogenblik dat de pensioenspaarder 60 jaar is geworden.

3


Klemtonen

Strategie

• Spanje breekt de eurozone niet op • Europese kiezer spreekt zich uit • Rendementen worden mager voor obligaties

Spanje in het vizier

De KBC-Beleggingsstrategie wordt almaar meer een verhaal van T.I.N.A (There Is No Alternative). Obligaties bieden nog weinig interessante beleggingsmogelijkheden. Wie rendement zoekt, komt bij aandelen terecht. Wie de risico’s schuwt, zoekt kapitaalbescherming.

Spanje in het vizier De positieve stemming na de Griekse schuldherschikking/kwijtschelding was van korte duur. In de voorbije weken kwam Spanje in het vizier van de obligatiebeleggers. Een beetje vreemd, zo kort nadat de Griekse pil zonder enige krimp was geslikt. Er was ook niet echt een concrete aanleiding voor de onrust. Spanje heeft flinke problemen om de gezondheid van zijn staatsfinanciën weer op orde te krijgen, dat ontkennen we niet. Maar we stellen vast dat die uitdagingen al meer dan een jaar gekend zijn, die uitdagingen sindsdien niet groter geworden zijn, het land alles in het werk stelt voor het op te lossen. Neen, het voortbestaan van de eurozone is niet in gevaar.

• • •

In de komende weken zal de Europese kiezer de stemming op de obligatiemarkten bepalen, niet de obligatiebeleggers: Franse presidents- en parlementsverkiezingen, parlementsverkiezingen in Griekenland, verkieStrategie & Accenten

zingen in een aantal Duitse deelstaten, een Iers referendum over de Europese golden rule, ...

Economische groei trekt aan Ondertussen klaart de conjunctuurhemel verder op. In de VS daalt de werkloosheid, worden duurzame banen gecreëerd, trekt het vertrouwen van ondernemers en consumenten weer aan, … Het lijkt erop dat de Amerikaanse economie uit de gevarenzone van een recessie is. Europa stevent af op een aantal kwartalen van negatieve groei. De saneringsplannen wegen op de economische groei, wat meteen ook het austeriteitsprogramma moeilijk verteerbaar maakt. Gelukkig zorgt de uitvoer voor wat ademruimte. Met dank aan de VS en vooral Azië, waar de economieën stevig blijven groeien. Ook Duitsland doet z’n duit in ’t zakje. De krappe Duitse arbeidsmarkt vertaalt zich namelijk in sterkere loonsstijgingen. Daardoor krijgt de Europese conjunctuur extra zuurstof. De lagere inflatie zal helpen om de economische groei aan te zwengelen. 2012 kan zo teruggeven wat 2011 ontnomen heeft: meer koopkracht voor de gezinnen, meer zuurstof voor de economie. In 2011 liep de inflatie fors op onder druk van stijgende olie-,

voedings- en grondstoffenprijzen. Die prijzen piekten in het voorjaar van 2011. Sinds een aantal maanden vertaalt zich dat in een afkoeling van de inflatie.

Inflatie is een risico op lange termijn De centrale banken hebben de geldkraan wagenwijd opengezet. Inflatie is een van de instrumenten in de strijd tegen de schuldencrisis. Op korte termijn is inflatie niet aan de orde, maar de risico’s zijn gekend. Eens de economische herleving een duurzaam karakter heeft gekregen, kan een inflatieversnelling mogelijk niet meer gestopt worden. Op langere termijn is inflatie dan ook het grootste risico in een beleggingsportefeuille.

De lat ligt laag voor de bedrijfswinsten Na het sterke winstherstel sinds de voorbije recessie ligt het winstniveau (S&P 500) vandaag al weer zo’n vier procent boven het vorige record van vijf jaar geleden. De aandelenkoersen liggen daarentegen nog 12% lager. Dát is de essentie van de goedkope waardering. Bedrijven publiceren nu volop hun resultaten over het eerste kwartaal van 2012. De verwachtingen zijn niet hooggespannen. Na verschillende kwartalen van recordwinsten hebben

4


de analisten last gekregen van hoogtevrees. Voor het voorbije kwartaal rekent men op een winst die maar 2,1% hoger ligt dan een jaar eerder. Voor de

ruimte voor positieve verrassingen. Ooit moet de winststijging zich vertalen in een koersstijging. Ooit, want

Ondertussen klaart de conjunctuurhemel op Ooit vertaalt een winstgroei zich in hogere koersen

drie volgende kwartalen van 2012 zou het gaan om een stijging van 2,4%, 5,4% en 11,9%. Vooral op korte termijn zijn die verwachtingen heel voorzichtig. Als de lat niet hoog ligt, is het makkelijker om erover te springen dan eronder te kruipen. Kortom, er is veel

soms - zoals dat vandaag het geval is - laat dat heel lang op zich wachten. Als de winst stijgt aan een tempo van 6% op jaarbasis en de waardering blijft wat ze is, stijgen de koersen met 6%. Plus nog wat dividend‌ Moet het meer zijn?

110

140 120

100 100 90

80 60

80

40 70 20 60

2002

2003

2004

2005

2006

2007

EMU (linkerschaal)

2008

2009

2010

2011

0 2012

VS (rechterschaal)

Consumentenvertrouwen neemt toe

Strategie & Accenten

5


Aandelen zonder kapitaalbescherming Aandelen met kapitaalbescherming Obligaties

Strategie

Vastgoed Alternatieve beleggingen Liquiditeiten

Samenstelling van de portefeuille In de zeer defensieve doelportefeuille beleggen we 12,5% in aandelen. We vullen de aandelenpositie volledig in met beleggingsvormen met kapitaalbescherming (25%). Het aandelenrisico van deze afgeschermde beleggingsinstrumenten bedraagt 50%. De obligatiepositie maakt 40,5% van de portefeuille uit, inclusief het vastrentende gedeelte van de aandelenbeleggingen met kapitaalbescherming. Dat maakt 12,5% van de portefeuille uit (dat is 50% van 25%, zie hoger). We beleggen 28% rechtstreeks in obligaties. Liquiditeiten maken 47% van de portefeuille uit. De vermelde accenten die slaan op beleggingen in andere munten dan euro passen maar in heel beperkte mate in een zeer defensieve portefeuille.

25% 47%

28%

In de defensieve doelportefeuille beleggen we 32,5% in aandelen. Beleggingsformules zonder kapitaalbescherming maken 15% van de portefeuille uit. Beleggingsvormen met kapitaalbescherming krijgen een gewicht van 35%. Het aandelenrisico van deze afgeschermde beleggingsinstrumenten bedraagt 50%. De obligatiepositie maakt 62,5% van de portefeuille uit tegenover onze langetermijnnorm van 75%. In het obligatierisico moet ook rekening gehouden worden met het vastrentende gedeelte van de aandelenbeleggingen met kapitaalbescherming. Dat maakt 17,5% van de portefeuille uit (dat is 50% van 35%, zie hoger). We beleggen 45% van de portefeuille rechtstreeks in obligaties. De liquiditeiten (3% van de portefeuille) worden belegd in euro. De vermelde accenten die slaan op beleggingen in andere munten dan euro passen maar in beperkte mate in een defensieve portefeuille.

In de dynamische doelportefeuille beleggen we 55% in aandelen. Beleggingsformules zonder kapitaalbescherming maken 35% van de portefeuille uit. Beleggingsvormen met kapitaalbescherming krijgen een gewicht van 40%. Het aandelenrisico van deze afgeschermde beleggingsinstrumenten bedraagt 50%. De obligatiepositie maakt 43% van de portefeuille uit (langetermijnnorm: 50%). In het obligatierisico moet ook rekening gehouden worden met het vastrentende gedeelte van de aandelenbeleggingen met kapitaalbescherming. Dat maakt 20% van de portefeuille uit (dat is 50% van 40%, zie hoger). We beleggen 23% van de portefeuille rechtstreeks in obligaties met een relatief korte restlooptijd (max. 3 jaar). We houden in een beleggingsportefeuille geen liquiditeiten aan. Alle vermelde accenten komen in aanmerking voor een dynamische portefeuille.

In de zeer dynamische doelportefeuille beleggen we 77% in aandelen. Beleggingsformules zonder kapitaalbescherming maken 62% van de portefeuille uit. Beleggingsvormen met kapitaalbescherming krijgen een gewicht van 30%. Het aandelenrisico van deze afgeschermde beleggingsinstrumenten bedraagt 50%. De obligatiepositie maakt 21% van de portefeuille uit (langetermijnnorm: 25%). In het obligatierisico moet ook rekening gehouden worden met het vastrentende gedeelte van de aandelenbeleggingen met kapitaalbescherming. Dat maakt 15% van de portefeuille uit (dat is 50% van 30%, zie hoger). We beleggen 6% van de portefeuille rechtstreeks in obligaties met een relatief korte restlooptijd (max. 3 jaar). We houden in een beleggingsportefeuille geen liquiditeiten aan. Alle vermelde accenten komen in aanmerking voor een zeer dynamische portefeuille. Strategie & Accenten

2% 3%

15%

45%

35%

2%

35%

23%

40%

6% 2%

62%

30%

6


Overheidsobligaties

We verhogen het gewicht van aandelen Cyclische en structurele factoren kunnen de risicobereidheid ondersteunen: de daling van de inflatie en het besef dat Europa een voldoende stevige verdedigingswal tegen de eurocrisis heeft opgetrokken. Met de terugkeer van risicobereidheid krijgt de essentie weer meer aandacht. Alleen met aandelenbeleggingen neemt de belegger deel aan de hoogconjunctuur op wereldvlak. Niet de consumenten of de overheden profiteren van het economisch herstel, wel de bedrijven. Het gemis aan groei in het westen staat dat niet in de weg. Vooral de groei in de opkomende markten wordt opgepikt, misschien niet rechtstreeks dan toch onrechtstreeks.

Bedrijfsobligaties Converteerbare obligaties Geïndexeerde obligaties Obligaties opkomende markten Euro- en Dollarsatellieten, PLN

90% 80% 70% 60% 50%

Zelfs een bescheiden economische groei in de Oude Wereld valt perfect te rijmen met uitgesproken percentages van winststijging. De bedrijfswinsten stijgen al negen kwartalen op rij. Voor de Amerikaanse S&P 500 ligt de winstmassa al hoger dan het vorig record. Bedrijven zijn nooit zo welvarend geweest als vandaag. Ruime kasposities, sterke financiële structuur,hoge winstgevendheid, … Een gemiddeld Europees bedrijf boekt een rendement van 12 à 13% op het eigen vermogen. Bij een “risicoloze” rente van nauwelijks 2 à 4% - maar wat is vandaag nog risicoloos? - is dat een premie voor ondernemerschap van meer dan 10%. Zelden was kwaliteit zo goedkoop.

40% 30% 20% 10% 0%

EUR

USD OBLIGATIEPORTEFEUILLE Defensief profiel

(zeer)

Andere

100% 90%

Bedrijfsobligaties We houden in de beleggingsportefeuille geen cash aan. In euro levert het nauwelijks rendement op – elders in de markt zijn betere opportuniteiten. We vrezen op korte termijn geen forse stijging van de obligatierente. We beseffen dat langere looptijden meer rente bieden dan kortere, maar we geven toch de voorkeur aan obligaties met een relatief korte restlooptijd. We hebben een sterke voorkeur voor bedrijfsobligaties. Ze bieden een riante vergoeding voor het kredietrisico. Het renteverschil met Duitse overheidsobligaties is al fors gedaald, maar blijft met twee procentpunten heel aantrekkelijk.

80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%

EUR

USD OBLIGATIEPORTEFEUILLE Zeer defensief profiel

Defen (zeer

Andere

70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% EUR

Strategie & Accenten

USD OBLIGATIEPORTEFEUILLE (zeer) dynamisch profiel

Andere

7


Strategie Accenten in de portefeuille

Mooie aandelenrendementen liggen binnen handbereik. Belegd zijn, in de markt zitten, is de boodschap. We zien in mogelijke periodes van lagere beurskoersen goede instapmomenten om de aandelenpositie op te bouwen, niet om aan onze beleggingsstrategie te gaan twijfelen.

Accent - Aandelen uit de eurozone De aandelenmarkten uit de eurozone presteerden in de voorbije twee en een half jaar veel slechter dan de beurzen in andere regio’s. Dat heeft natuurlijk alles te maken met de eurocrisis. Het returnverschil in euro tussen de MSCI EMU (-8,4%) en de Amerikaanse S&P 500-index (+50,2%) liep over die periode op tot bijna 60% (gemeten tussen 19-10-2009 en 19-04-2012). De economische vooruitzichten voor de eurozone zijn weliswaar minder gunstig dan voor de VS en Europese bedrijven kenden niet dezelfde positieve winstontwikkeling als Amerikaanse, maar de winstgroeivooruitzichten voor 2012 zijn nagenoeg dezelfde. Er is dus meer kans op positieve verrassingen in Europa. De waardering is heel aantrekkelijk. De koers-winstverhouding van 10,5 ligt een kwart lager dan de 13,5 van de VS. Europa noteert altijd wel goedkoper, maar de korting is vandaag sterk opgelopen. We verwachten een inhaalbeweging. Strategie & Accenten

Accent - Aziatische opkomende markten De twijfels over het Aziatische groeiverhaal zijn in de voorbije maanden grotendeels weggeëbd. De opkomende economieën, in het bijzonder die in Azië, blijven de groeipolen van de wereldeconomie. De Aziatische beurzen zijn in de voorbije weken aan een inhaalbeweging begonnen. Sinds begin 2012 steeg de MSCI Emerging Asia-index in euro met meer dan 11% tegenover 6,4% voor de MSCI wereldindex. De waardering is aantrekkelijk. De MSCI Emerging Asia-index noteert tegen een koers-winstverhouding van 10,6. Dat is een korting van ongeveer 15% tegenover de wereldindex. In het verleden wettigden de grotere risico’s in de regio een korting, maar vandaag liggen de risico’s veeleer elders geconcentreerd. Ze verdienen dus veeleer een premie dan een korting.

Accent - Technologie

een exponentiële groei van de ‘Data mobility’. Kortom, de sector zal profiteren van een voortdurende productvernieuwing, investeringen in capaciteit, een snelle vervangingsvraag, … Voor het vierde kwartaal van 2012 publiceerden technologiebedrijven een gemiddelde winststijging van 20,4%. Op basis van de eerste resultaten van het prille publicatieseizoen over de eerste drie maanden van 2012 lijkt die puike winstontwikkeling zich verder te zetten. Tot nu toe inspireert het analisten niet om hun voorzichtige winstvooruitzichten op te trekken. De koers-winstverhouding van 12,6 ligt zo’n 10% lager dan die van de brede Amerikaanse markt. In historisch opzicht is ze zelfs extreem laag, want in de voorbije 15 jaar was de sector gemiddeld zo’n 38% duurder. De verwachte winstgroei met 11% ligt in lijn met de markt. Nochtans tekent Technologie de hoogste winstgroei van alle sectoren op, tot zelfs twee keer hoger dan het marktgemiddelde. Er is dus heel wat ruimte voor positieve verrassingen.

Het groeipotentieel van de sector wordt onderschat. Vier grote ontwikkelingen zorgen voor een sterke structurele groei. ‘Mobility’ vuurt de ontwikkeling en verkoop van smartphones en tablet-pc’s aan, de ‘Digital living room’ brengt heel wat nieuwe toepassingen in de huiskamer, met ‘Cloud computing’ kunnen consumenten altijd en overal op hun eigen en hun sociale netwerk. Deze factoren zorgen voor

8


Sectorspreiding aandelenportefeuille Energie Basismaterialen IndustriĂŤle sectoren Cycl. consumentensectoren Niet-cycl. consumentensectoren Gezondheidszorg FinanciĂŤle sectoren Informatietechnologie Telecomoperatoren Nutsbedrijven 0%

5% Huidige spreiding

Neutrale spreiding

10% Neutrale spreiding

15%

20%

25%

Huidige spreiding

Economische vooruitzichten 25-04-2012 Economische groei (%) 2011 2012 2013 Inflatie (%) 2011 2012 2013 Beleidsrente (%) (*) 25-04-2012 Juli 2012 Oktober 2012 Tienjaarsrente (%) (*) 25-04-2012 Juli 2012 Oktober 2012 Wisselkoers (**) 25-04-2012 Juli 2012 Oktober 2012

EMU

VK

VS

Japan

1,6 -0,2 1,2

0,8 0,9 1,6

1,7 2,0 2,1

-0,7 1,9 1,4

2,7 2,4 1,9

4,4 2,8 2,0

3,1 2,1 1,8

-0,3 -0,2 -0,1

1,00

0,50

0,25

0,10

1,655%

1 -

2,046%

1 EUR = GBP 0,82

1,986%

1 EUR = USD 1,32

0,923%

1 EUR = JPY 107,33

(*) : stijging van ongeveer 25 basispunten vanaf huidig niveau; : stijging van ongeveer 50 basispunten vanaf huidig niveuau; enz; : appreciatie van ongeveer 5% t.o.v. de euro vanaf huidig niveau; enz. ( * * ) : appreciatie van ongeveer 2,5% t.o.v. de euro vanaf huidig niveau

Strategie & Accenten

9


Tak 23-beleggingsverzekering (1)

In de kijker

Klemtonen • Wie rendement zoekt, komt bij aandelen terecht • Wie risico mijdt, zoekt kapitaalbescherming

Kies voor kwaliteitsaandelen

Overweeg om vandaag in te stappen in aandelen. Wie aan de zijlijn blijft staan loopt namelijk het risico om een deel van de klim van de aandelenmarkten te missen. De beleggers zijn nog altijd afkerig van het nemen van risico’s. Daardoor noteren de aandelenmarkten nog altijd heel goedkoop. Niemand kan evenwel een exacte voorspelling maken wanneer het conjunctuurherstel weer overtuigt. Maar ook op momenten dat beleggers meer houvast zouden willen dan het economische nieuws hen aanreikt, is het verstandig om belegd te zijn.

Neem afstand van de commotie op de markten. De afwisseling van goed en slecht nieuws zorgt nog altijd voor aanzienlijke schommelingen van de koersen. Maar het is niet omdat de conjunctuur in het westen zwak is dat de bedrijven zwakke prestaties neerzetten. Zowel in Europa als in de VS profiteren vele bedrijven van de sterke groei elders in de wereld. Omdat deze bedrijven in verschillende regio’s actief zijn blijft hun winst op peil. De zwakke groei in de ene regio wordt er gecompenseerd door de sterkere groei in een andere.

KBC-Life MI Safety Booster-1 KBC lanceert als verzekeraar, Safety Booster-1(2), een beleggingsfonds onder de tak 23-beleggingsverzekering KBC-Life Multinvest. De inventariswaarde volgt een korf van 20 aandelen van kwaliteitsbedrijven. Dat zijn aandelen van bedrijven die goed scoren op basis van een kwa-

litatief management, een gezonde balansstructuur en een solide langetermijnvisie. Ze hebben bovendien een hoge beurskapitalisatie. Op de einddatum, 30/06/2017 wordt 200% van de eventuele stijging van de aandelenkorf in rekening gebracht. De netto geïnvesteerde premie (exclusief taks en instapkosten) is 100% beschermd op einddatum. De stijging van de aandelenkorf wordt berekend als (eindwaarde min startwaarde) gedeeld door startwaarde. Het beleggingsfonds heeft een wettelijke risicoklasse: III op een schaal van Ø (laag risico) tot VI (hoog risico). Daardoor komt deze belegging in aanmerking voor alle beleggers die hun tegoeden gedurende de volledige looptijd kunnen missen. (1) Zie voetnoot 1 op de laatste bladzijde. (2) Zie voetnoot 3 op de laatste bladzijde.

Voorwaarden: Emissieperiode van 30-04-2012 tot 02-06-2012 (behoudens vervroegde afsluiting). Betaaldatum: 08-06-2012. Initiële inventariswaarde: 1000 EUR. Minimum beginstorting 2 500 EUR. Instapkosten: 3% per storting, afgetrokken van het intekenbedrag. Verzekeringstaks op stortingen: 1,1%. Uitstapkosten vóór de einddatum: 1%, op de einddatum: 0%. Minimaal opgevraagd bedrag:1 250 EUR. Bij een gedeeltelijke opvraging moet minimum 1 250 EUR belegd blijven.

Strategie & Accenten

10


Tak 23-beleggingsverzekering (1)

In de kijker

Klemtonen • Ten volle profiteren van stijgende markten • Het risico beperken in dalende markten

Combineer rendement met risicobewaking

Ieder belegger wilt profiteren van periodes waarin de beurzen het goed doen. En als het even kan, de verliezen beperken als het wat minder gaat. Niet gemakkelijk maar het kan met KBC-Life Privileged Portfolio Protected (2). Het is een belegging die risicodragende activa (aandelen en obligaties) opbouwt als het zomert op de beurzen. Uw beleggingen staan dan in het teken van rendement. Als later stormweer de kop op steekt, worden de risicovolle activa afgebouwd ten voordele van risicobeperkende activa (liquiditeiten).

Geniet van comfort dat u op het lijf geschreven is Het beheer van een vermogen kost heel wat tijd. Met KBC-Life Privileged Portfolio Protected laat u het dagelijks beheer over aan specialisten. Zij nemen de beleggingsbeslissingen in uw plaats en selecteren de interessantste aandelen en de voordeligste obligaties. U blijft evenwel ons uitgangspunt. Door uw risicoprofiel te bepalen weet uw adviseur hoeveel risico u bereid bent te nemen. Zo kiest u samen de beleggingsformule die het best bij u past.

Verzoen rendement met risico Risicospreiding is een van de basisregels voor elke belegger. Maar dit sluit de risico’s niet volledig uit. Beleggingen met bodembewaking gaan nog een stap verder. Daarmee streven we ernaar dat de waarde van de belegging gedurende een periode van één jaar niet onder een bepaalde grens zakt (bv. 90% van de waarde). Deze waarde noemt men de bodemgrens. Als de bodemgrens in het gedrang dreigt te komen, zal meer belegd worden in cash. Zo worden tijdig de risico’s afgebouwd als stormweer dreigt op de beurzen. Als de aandelenmarkten later weer stijgen, wordt de cash weer in aandelen en obligaties belegd. Zo wordt naar extra rendement toegewerkt als het zomert op de beurzen.

Blijf niet aan de zijlijn staan

stappen. Het is natuurlijk niet mogelijk om dat moment perfect te timen. Gemengde beleggingen hebben een langere beleggingshorizon en volgen de KBC-Beleggingsstrategie op de voet. Zo weerspiegelt de portefeuille voortdurend de economische actualiteit en wordt kort op de bal gespeeld. (1) Zie voetnoot 1 op de laatste bladzijde (2) Zie voetnoot 4 op de laatste bladzijde

Theoretisch is het dieptepunt van de beurzen het beste moment om in te

Voorwaarden: Er kan dagelijks in en uitgetreden worden. Minimum beginstorting 50 000 euro. Toetredingskosten: 3% per storting, afgetrokken van het intekenbedrag. Verzekeringstaks op stortingen 1,1%. Geen uittredingskosten. Minimaal opgevraagde bedrag: 1250 euro. Bij een gedeeltelijke opvraging moet minimum 1250 euro belegd blijven.

Strategie & Accenten

11


Klemtonen

In focus aandelenmarkt

• Groei nog altijd hoger dan de brede markt … • … maar de koersen volgen die trend niet

Technologiebedrijven zijn goedkope groeiers

De meeste technologiebedrijven realiseren een veel hogere groei dan het marktgemiddelde terwijl hun aandelenkoers in lijn ligt met de markt. Als die sterkere groei, zoals dat in het verleden het geval was, vertaald wordt in een premie, kunnen de aandelenkoersen een mooie klim maken. Op korte termijn beperkt de dure energie de uitgaven van de gezinnen. De aankoop van een smartphone of een tablet valt nog binnen het huishoudbudget. De lancering van een nieuwe versie van het Windows besturingssysteem kan eind 2012 een boost geven aan de verkopen van pc’s. Bedrijven zetten volop in op cloud computing om hun IT-infrastructuur onderhoudsvriendelijker te organiseren. Traditionele softwarereuzen bouwen in dat segment een marktpositie uit door jonge pioniers over te nemen.

Smartphones en tablets passen nog binnen het gezinsbudget De blijvend sterke verkopen van smartphones zoals de iPhone en tablets zoals de iPad, compenseren de zwakke verkopen van andere hardware. In de eerste maanden van 2012 bleven de verkopen van pc’s en randapparatuur slabakken. Enerzijds brachten de overstromingen in Thailand in 2011 de producenten van harde schijven een zware slag toe. Het tekort aan harde schijven is tot op heden nog niet helemaal weggewerkt en het duwt de prijs van pc’s omhoog. Anderzijds wordt het besteedbare inkomen van de gezinnen afgeremd door de hoge energiekosten. Ten slotte zet de aankondiging van Windows 8 veel geïnteresseerden aan om hun aankoop uit te stellen tot het najaar van 2012.

Pc-verkopen aan vooravond van nieuwe groeifase Vanaf de tweede helft van 2012 moet de verkoop van pc’s hernemen. De productiecapaciteit van harde schijven zal weer op peil zijn. Daarnaast zullen alsmaar meer Strategie & Accenten

lichtgewicht toestellen uitgerust zijn met Solid State Drives. Dat geheugentype is hetzelfde als dat van smartphones en tablets. Ook de verkopen van tablets zullen sterk blijven groeien in 2012. Apple heeft net een nieuwe versie gelanceerd en in het najaar komen ook tablets op de markt die met Windows 8 werken. Niet alleen Apple en Microsoft zullen van deze investeringsgolf profiteren, maar ook Samsung Electronics. Samsung produceert sleutelonderdelen voor andere merken. Zo produceert het de processor van de iPhone en de iPad. Samsung profiteert dus mee van het succes van Apple.

Succes cloud computing trekt Intel en softwarefabrikanten mee Intel levert processors die voldoen aan de hoge eisen voor cloud computing. Daarbij heeft de eindgebruiker een toestel in handen dat de informatie visualiseert en krachtige computers op het internet (de cloud) doen de verwerking en bewaren de gegevens (datacenters). Het ondernemerslandschap van de softwareproducenten ondergaat structurele veranderingen met gevol-

12


gen op korte en op lange termijn. Zo investeren bedrijven alsmaar meer in datacenters, een logisch gevolg van het toenemende succes van cloud computing. Sommige bedrijven gaan nog een stap verder en huren zelfs hun software bij een externe producent. Deze aanbieder van software as

Groei moet koersklim op gang kunnen trekken We verwachten een moeilijker 2012 voor de verkopen van software. Toch zijn we voorzichtig optimistisch. De waardering van de softwareproducenten is goedkoop en de toekomst-

teert Google volop in zijn toekomst. Zo maakt de onderneming werk van mobiele advertenties, advertenties op Youtube en display advertising. En de nieuwe Google toepassingen breken door.

De dominantie van Intel zal niet van vandaag op morgen voorbij zijn. Bent u geïnteresseerd a service (Saas) staat zelf in voor het beheer en het onderhoud. Op termijn kan deze trend voor softwarereuzen zoals SAP een bedreiging worden. Ze proberen dat evenwel te voorkomen en bouwen zelf een marktpositie op in dit segment door jonge trendsetters over te nemen.

in aandelenbesprekingen?

verwachtingen van de beleggers zijn realistisch. Zelfs binnen de huidige moeilijke economische omgeving zullen een aantal bedrijven een sterke omzetgroei optekenen. Google blijft een structurele groeier. Zoekadvertenties blijven de belangrijkste inkomstenbron en het marktaandeel houdt goed stand. Daarnaast inves-

Vraag aan uw KBC-bankkantoor om u ook de publicatie Strategie & Accenten AANDELEN te bezorgen.

140 120 100 80 60 40 20 0 01/2007

01/2008

01/2009

01/2010

01/2011

01/2012

MSCI World AC Technologiesector Ontwikkeling Technologiesector naast de brede markt

Bedrijfsinformatie Apple

Apple ontwerpt, fabriceert en verkoopt pc’s, tablets en muziekspelers. Advies: kopen Advieswijzigingen over de jongste 12 maanden: geen Koers: 610,00 USD Koersdoel: 750,00 USD

Microsoft

Naar omzet gemeten is Microsoft de grootste softwarefabrikant. Advies: opbouwen Advieswijzigingen over de jongste 12 maanden: geen Koers: 32,20 USD Koersdoel: 37,00 USD

Strategie & Accenten

Samsung Electronics

Samsung Electronics is de grootste producent van geheugenchips. Het produceert ook consumentenelektronica en huishoudtoestellen. Advies: kopen Advieswijzigingen over de jongste 12 maanden: geen Koers: 256,00 EUR Koersdoel: 300,00 EUR

Google

Google is een toonaangevende zoekrobot voor het internet. Advieswijzigingen over de jongste 12 maanden: geen Advies: kopen Koers: 609,20 USD Koersdoel: 770,00 USD

SAP

SAP is de grootste aanbieder van zakelijke software ter wereld. Advies: kopen Advieswijzigingen over de jongste 12 maanden: geen Koers: 49,55 EUR Koersdoel: 60,00 EUR

Intel

Intel is de grootste producent van halfgeleiders. Advies: kopen Advieswijzigingen over de jongste 12 maanden: geen Koers: 28,22 USD Koersdoel: 32,00 USD

13


Klemtonen

In focus obligaties

• Beleggers twijfelen aan Spanje • Onderschat het incasseringsvermogen evenwel niet • Europa zal lidstaat nooit aan zijn lot overlaten

(1)

Spanje staat voor een haalbare uitdaging

De situatie in Spanje maakt duidelijk dat een orthodox begrotingsbeleid geen garantie is om uit het vizier te blijven van de beleggers. Het land kreunt onder het uiteenspatten van een vastgoedzeepbel en een recessie. Bovendien kunnen lagere belastingsontvangsten bijkomende besparingen noodzakelijk maken. Maar zelfs in het meest sombere scenario ontspoort de staatsschuld niet. De voorbije jaren legden hervormingen zoals die van de arbeidsmarkt een stevige basis voor de

toekomst. Daardoor blijft de slagkracht van de Spaanse economie onaangetast.

Oplopende staatsschuld is verre van blok aan het been Het duurde tot april 2012 voor de beleggers in de gaten kregen dat Spanje, in vergelijking met de overige Europese lidstaten, zijn benijdenswaardig kleine staatsschuld aan het uitdiepen was. Ze liep op van 36,2% van het bruto binnenlands product (bbp) in 2007 tot 68,1% eind 2011. Dat het begrotingstekort hoger zou oplopen dan vooropgesteld werd al in de loop van 2011 duidelijk. Het tekort strandde op 8,5% van het bbp, 2% hoger dan de afspraak met Europa. Europa gaat ervan uit dat de staatschuld oploopt van 68,1% eind 2011 tot 81% eind 2015, in het slechtste geval tot 86%. Spanje heeft dus een ruime buffer voor de schuld in de buurt komt van 100%.

Sanering is haalbare evenwichtsoefening De genomen bezuinigingsmaatregelen schieten allicht tekort om de begrotingsdoelen te halen, maar de centrale regering moet niet ver zoeken naar bijkomende besparingen om het begrotingstekort in 2013 te beperken tot 3%. Het ligt voor de hand om enkele belastingen te verhogen. Zo behoort het standaard btw-tarief van 18% tot een van de laagste in de eurozone. Ook al verlopen de gesprekken tussen de centrale regering en de autonome regio’s moeilijk, iedere regio zal de Europese norm - een begrotingstekort van maximaal 1,3% van het bbp - moeten verankeren in zijn grondwet. De autonome regio’s boekten in 2011 een gezamenlijk tekort van 3,3% van het bbp en moeten hun deel van de inspanning bijdragen. Een vastgoedzeepbel die uiteen spat en een recessie is natuurlijk een zware last om dragen. De recessie ondermijnt de belastingsontvangsten en dat dringt bijkomende bezuinigingen op. Die kunnen op hun beurt de recessie uitdiepen en een vicieuze cirkel op gang trekken. Het dieptepunt van de vastgoedcrisis is evenwel nog niet in zicht, zeker niet als de groei verder terugvalt. (1): zie voetnoot 2 op de laatste bladzijde

Strategie & Accenten

14


Spanje brengt de muntunie niet in gevaar

“Spanje maakte gebruik van de gunstige marktomstandigheden begin 2012 om een buffer aan te leggen”

Staatsfinanciën blijven overeind in meest negatieve scenario

Hervormingen op kruissnelheid

De recessie en de vastgoedcrisis hebben de kapitaalpositie van de Spaanse banken aangetast. De sector moet zo’n 52 miljard euro vers kapitaal aan te trekken om te vermijden dat de overheid moet bijspringen. Dat zou de staatsschuld met 5% van het bbp opdrijven. Maar zelfs in het meest pessimistische scenario blijft de staatsschuld eind 2015 beperkt tot 100% van het bbp. Dat is nog altijd aanvaardbaar.

De Spaanse bewindvoerders voerden de voorbije jaren hervormingen door om de Spaanse economie weer op de rails te zetten, vooral in de arbeidsmarkt. Die hervormingen hebben de concurrentiekracht van Spanje al fors verbeterd. Dat vertaalde zich in de voorbije vijf jaar in: een sterke groei van de uitvoer; een stabiel marktaandeel in de wereldhandel, terwijl het westen marktaandeel verliest; een relatieve verbetering van de loonkosten tegenover zijn concurrenten met meer dan 20%.

• • •

Het is weinig waarschijnlijk dat Spanje in betalingsproblemen komt of steun moet vragen bij Europa. Spaanse overheidsobligaties zijn sterk gewild bij de binnenlandse belegger. Spanje maakte bovendien gebruik van de gunstige marktomstandigheden begin 2012 om een buffer aan te leggen. We mogen er ook op rekenen dat de ECB zal doen wat binnen haar macht ligt mocht Spanje alsnog in de problemen komen. Vandaag flirt de Spaanse obligatierente met de grens van 6%. Dat is hoog want het vergroot de kans dat de opbrengst van extra besparingen opgeslorpt wordt door hogere rente-uitgaven. Als Spanje een beroep zou moeten doen op het steunfonds komt de eurocrisis in een nieuwe fase. Het zal de Duitse weerstand tegen de uitgifte van eurobonds breken. Dat vormt dan een nieuwe uitdaging voor de Europese leiders, maar het zal het voortbestaan van de muntunie niet in gevaar brengen.

Onze obligatieselectie(1) Munt

Lening

Uitgifteprijs of indicatieve koers

Coupon

Rating

Rendement (in %)

Te g e n waarde in EUR (*)

101.88

23/05

-

4.08

1018.80

101.88

23/05

-

4.68

1018.80

99.55

09/03

AA-

2.54

767.23

102.65

26/01

A-

3.14

1038.34

99.00

22/03

A+

4.19

993.84

100.35

20/04

AA-

3.17

1327.65

Nieuwe emissies EUR

OMEGA PHARMA NV 4.750% 23-05-2012 2017

23-05-

EUR

OMEGA PHARMA NV 5.000% 23-05-2012 2019

23-05-

Secundaire markt CAD

AUSTRALIA & NEW ZEALAND BANKING 2.375% 09-03-2015

EUR

KBC IFIMA NV 4.750% 26-01-2014

EUR

REPUBLIC OF SLOVENIA 4.000% 22-03-2018

NOK

LAND NORDRHEIN-WESTFALEN 3.250% 20-04-2017

SEK

EIB 3.000% 23-04-2019

99.70

23/04

AAA

3.05

1137.20

TRY

KFW 7.750% 16-12-2013

100.40

16/12

AAA

7.44

436.64

USD

FRANCE TELECOM 4.125% 14-09-2021

103.40

14/09

A-

3.69

791.28

(1)

zie voetnoot op laatste bladzijde

(*)

Tegenwaarde in EUR van de minimum coupure inclusief verlopen rente. Indicatieve wisselkoers: 25-04-2012

Strategie & Accenten

15


Beeldspraak Bedrijfswinsten … Surprise, Surprise! Amerikaanse bedrijven hebben nooit eerder zoveel winst gemaakt. Als beleggers weer oog krijgen voor die winstontwikkeling kunnen de aandelenkoersen maar een kant op: omhoog.

Tussentijdse balans Uit de al gepubliceerde bedrijfsresultaten blijkt weer dat Corporate America blaakt van gezondheid. De totale gerealiseerde winst is nog nooit zo hoog geweest Maar liefst 80% van de beursgenoteerde ondernemingen presteerde beter dan verwacht. We moeten er wel bij vertellen dat de verwachtingen behoorlijk laag liggen. Analisten hebben ze sinds vorige zomer fors naar beneden bijgesteld. De eurocrisis woedde in alle hevigheid, de Amerikaanse economie vertraagde en ook in Azië ging het allemaal iets trager. Ondertussen is duidelijk geworden dat de er geen globale recessie komt want de Amerikaanse economie herstelt en de groeilanden blijven op schema.

WWW Meer info op: www.kbc.be/beleggers

Briefwisseling aan: KBC BANK NV, KBC Asset Management, Havenlaan 6, 1080 Brussel Strategie & Accenten is een publicatie van KBC Asset Management NV (KBC AM). Voor de gegevens die dienen als uitgangspunt voor de projecties, scenario’s, prognoses en richtkoersen wordt een beroep gedaan op betrouwbare bronnen en eigen onderzoek. Deze aanbeveling valt niet onder de noemer ‘onderzoek op beleggingsgebied’ zoals bedoeld in het koninklijk besluit van 3 juni 2007 dat de voorschriften bevat ter bevordering van de onafhankelijkheid van onderzoek op beleggingsgebied en valt bijgevolg onder de wettelijke omschrijving van publicitaire mededeling. De fondsbeheerders van KBC AM kunnen vóór de verspreiding van deze aanbeveling handelen in de besproken aandelen. De artikelen in de publicatie vormen op zich geen gepersonaliseerd beleggingsadvies. De belegger dient zelf nog, best in samenspraak met zijn adviseur Sparen en Beleggen of relatiebeheerder, na te gaan of de besproken activa passen bij zijn persoonlijk risicoprofiel en zijn concrete beleggingsportefeuille. KBC AM noch enige andere vennootschap van de KBC-groep kan aansprakelijk worden gesteld voor de eventuele onjuistheid of onvolledigheid van de gegevens. Verantwoordelijke uitgever / hoofdredacteur: Alex Wolfers, Product & knowledge management KBC AM / Christiaan De Moor Feiten versus andere informatie met betrekking tot beursgenoteerde bedrijven: Voor de beursgenoteerde bedrijven die in deze publicatie vermeld worden, publiceert KBC AM een aandelenfiche op zijn website. Deze aandelenfiche bestaat enerzijds uit puur feitelijke informatie en anderzijds uit de mening van de analist over dat bedrijf. Die laatste tekstgedeelten hebben een gekleurde achtergrond. Frequentie van de advieswijzigingen De analisten van KBC Asset Management volgen de gebeurtenissen in de financiële wereld op de voet. Het aandelenadvies is een conclusie van een zorgvuldige afweging van drie dimensies: het aandeel zelf, de sector waartoe het bedrijf behoort en de regio waarin het gevestigd is. Elke wijziging in één van die drie componenten kan aanleiding geven tot een advieswijziging. De adviesmethodiek Een uitvoerig omschrijving van onze adviesmethodiek staat in de editie van Strategie & Accenten nummer A01 van 6 januari 2011. Deze editie is raadpleegbaar op www.kbcam.be/aandelen/adviesmethodiek. Een exemplaar van deze brochure is ook verkrijgbaar in elk KBC-kantoor. Voor een aantal essentiële elementen van deze beleggingsaanbeveling, die wegens plaatsgebrek niet in deze fiche zijn opgenomen, kunt u de “Algemene richtlijnen m.b.t. de beleggingsaanbevelingen van KBC Asset Management” raadplegen op www.kbcam.be/aandelen. Gebruikte foto’s: www.shutterstock.com (1) Een bevek is een Instelling voor Collectieve Belegging (ICB). Een ICB wordt doorgaans opgericht door een financiële instelling, maar vormt een onafhankelijke juridische entiteit. Een deelbewijs gekocht in een ICB geeft recht op een deel van het resultaat in functie van het belegde bedrag. Het belegde kapitaal kan evenwel in waarde verminderen. De belegging in een ICB laat toe om het beleggingsrisico te spreiden en de toegang tot de beurzen en buitenlandse markten te vergemakkelijken. Beleggingen in ICB’s worden gedekt door het beschermingsfonds voor deposito’s en financiële instrumenten. Dit betekent dat een tegemoetkoming kan bekomen worden bij het beschermingsfonds ten belope van maximaal 20.000 EUR als een kredietinstelling of een beursvennootschap rechten van deelneming van ICB’s aanhoudt voor rekening van haar cliënten en deze niet kan leveren of teruggeven aan de rechtmatige eigenaars. Er wordt opgemerkt dat het eventuele verlies aan waarde van een ICB ten opzichte van zijn aanschaffingsprijs niet wordt gedekt door het Beschermingsfonds. (2) Een obligatie is een schuldtitel uitgegeven door een onderneming, een overheidsinstelling of een staat, terugbetaalbaar op een datum en voor een bedrag dat op voorhand werd vastgelegd en dat een interest opbrengt. (3) KBC-Life MI Safety Booster-1 is een beleggingsfonds onder KBC-Life Multinvest, een tak 23-beleggingssverzekering aangeboden door KBC Verzekeringen. Men kiest zelf de begunstigde die bij overlijden het opgebouwde vermogen ontvangt. Bovendien blijft het vermogen tussentijds beschikbaar. Men kan altijd de volledige som of een deel ervan opvragen. De waarde van de fondsen en hun eenheden is niet gewaarborgd door de verzekeringsonderneming en kan schommelen in de tijd. Het financiële risico wordt gedragen door de verzekeringnemer. Meer gegevens vindt u in het beheersreglement en in de financiële infofiche bij uw KBC-tussenpersonen. Zetel van de vennootschap: KBC Verzekeringen NV – Professor Roger Van Overstraetenplein 2 – 3000 Leuven – België. BTW BE 0403.552.563 – RPR Leuven – Bankrekening 730-0042006-01 – FSMA 038571 A – IBAN BE43 7300 0420 0601– BIC (4) KBC-Life Privileged Portfolio is een tak 23-levensverzekering aangeboden door KBC Verzekeringen, waarvan het rendement verbonden is met beleggingsfondsen. U kunt kiezen voor een variant met of zonder beheersmodel. Het fonds mét beheersmodel heeft als doel een bodemgrens te verbinden aan de inventariswaarde. Deze bodemgrens wordt jaarlijks vastgelegd volgens de geëvolueerde inventariswaarde. De hoogte ervan is afhankelijk van het gekozen fonds: 95% bij een defensief fonds (risicoklasse 1 op een schaal van 0 tot 6), 90% bij een dynamisch fonds (risicoklasse 2 op een schaal van 0 tot 6) en 85% bij een dynamisch fonds (risicoklasse 3 op een schaal van 0 tot 6). De bodemgrens biedt geen garantie. Het doel van het onderliggende fonds is om een meerwaarde te realiseren, maar de netto-inventariswaarde (NIW) van dit fonds kan schommelen. Het financiële risico verbonden aan de schommelingen van de NIW van het onderliggende fonds wordt gedragen door de verzekeringnemer. De verzekeringsmaatschappij biedt noch een garantie voor de terugbetaling van de gestorte premies, noch een rendementsgarantie, en dat zowel tijdens de looptijd als op de vervaldatum van het contract. Meer informatie vindt u in het beheersreglement en in de financiële Infofiche bij uw KBC-tussenpersoon. KREDBEBB. Onderneming toegelaten voor alle takken onder code 0014 (KB 4 juli 1979, BS 14 juli 1979). KBC Bank NV, FSMA 026 256 A

volgend nummer verschijnt op 7 juni 2012


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.