Εφημερίδα Λογοτεχνικό Βήμα - Φύλλο 9 - Σάββατο 31 Αυγούστου 2019

ΣΑΒΒΑΤΟ 31 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2019 • ΕΤΟΣ 1 Ο • ΦΥΛΛΟ 9 Ο • ΔΕΚΑΠΕΝΘΗΜΕΡΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΗ-ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ

Καλό ξεκίνημα! Αγαπητοί αναγνώστες της εφημερίδας μας «Λογοτεχνικό Βήμα» σας ευχόμαστε καλό φθινόπωρο, γεμάτο δημιουργικότητα. Το καλοκαίρι πέρασε τουλάχιστον ημερολογιακά και τώρα που βρίσκουμε σιγά-σιγά τους ρυθμούς μας, ξεκινάμε δυναμικά για μία πλούσια σε δράσεις χρονιά. Κατ΄ αρχάς η εφημερίδα μας θα κυκλοφορεί πάλι κάθε δεκαπέντε ημέρες και όχι μία φορά το μήνα, όπως γινόταν το καλοκαίρι. Πιο συγκεκριμένα θα κυκλοφορεί την 15η και 30η ή 31η ημέρα έκαστου μηνός. Από το επόμενο μάλιστα φύλλο με αριθμό 10 θα ανανεωθεί με προσθήκη νέων στηλών, οι οποίες θα ανακοινωθούν την ερχόμενη εβδομάδα. Κατά δεύτερον, όσον αφορά το έντυπο πλέον λογοτεχνικό περιοδικό μας: «Κέφαλος - Το Λογοτεχνικό Περιοδικό της Κεφαλονιάς», είναι έτοιμο ν’ ανοίξει τα φτερά του με νέες συλλογικές δράσεις και εκδόσεις. Ήδη εκδόθηκε ο 1ος τόμος της «Εγκυκλοπαίδειας Σύγχρονων Λογοτεχνών», ενώ ο 2ος τόμος θα εκδοθεί στις 9 Σεπτεμβρίου. Τέλη του Σεπτέμβρη θα κυκλοφορήσει ο «Συλλεκτικός Τόμος του 1ου Πανελλήνιου Διαγωνισμού Ποίησης ΚΕΦΑΛΟΣ» με τα ποιήματα των διαγωνιζομένων. Επίσης, ανακοινώθηκε ήδη η πρόσκληση συμμετοχής για το έντυπο: «Λογοτεχνικό Ημερολόγιο 2020», το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 2 Δεκεμβρίου, ενώ μέχρι 30 Σεπτέμβρη είναι σε εξέλιξη η υποβολή συμμετοχής για τη δωρεάν έκδοσης της: «Ταυτότητας Λογοτέχνη», η οποία θα σταλεί σε όλους όσους έχουν κάνει αίτηση. Επιπλέον σε εξέλιξη βρίσκονται οι δύο μεγάλοι λογοτεχνικοί διαγωνισμοί μας. Ο «2ος Πανελλήνιος Διαγωνισμός Ποίησης ΚΕΦΑΛΟΣ», ο οποίος δέχεται συμμετοχές έως τις 31 Δεκεμβρίου 2019. Παράλληλα έχει προκηρυχθεί και ο «Διαγωνισμός Βραβείων Βιβλίου 2000-2019» για βιβλία που εκδόθηκαν την εν λόγω εικοσαετία. Ο εν λόγω διαγωνισμός δέχεται συμμετοχές έως τις 28 Φεβρουαρίου 2020. Τέλος, θα θέλαμε να σας προσκαλέσουμε στη μεγάλη γιορτή της λογοτεχνίας που θα πραγματοποιήσουμε το Σάββατο 2 Νοεμβρίου 2019, στις 18:00 μ.μ. στην Εταιρία Ελλήνων Λογοτεχνών, με τις τελετές απονομών του: «1ου Πανελλήνιου Διαγωνισμού Πεζογραφίας ΚΕΦΑΛΟΣ», του «Διαγωνισμού Βραβείων Βιβλίου 2017 και 2018» και των «Λογοτεχνικών Βραβείων Κέφαλος 2019». Πλούταρχος Πάστρας

Από 30 Αυγούστου έως 15 Σεπτεμβρίου, το 48ο Φεστιβάλ Βιβλίου στο Ζάππειο

ΜΗΝ ΧΑΣΕΤΕ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 2020 - Σ. 3 ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ 2ος ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΠΟΙ- Σ. 4 ΗΣΗΣ ΚΕΦΑΛΟΣ ΠΕΘΑΝΕ Ο ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ Γ Ι Ω Ρ Γ Ο Σ Σ. 6 ΜΠΡΑΜΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΒΡΑΒΕΙΩΝ ΒΙΒΛΙΟΥ 2000 Σ. 7 -2019 ΚΕΦΑΛΟΣ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Αφιερωμένο στις πολυπρισματικές διαστάσεις της λογοτεχνίας, η οποία εμπνέει και πρωταγωνιστεί σε τέχνες όπως το θέατρο, ο κινηματογράφος και η μουσική, είναι το 48ο Φεστιβάλ Βιβλίου, που διοργανώνει ο Σύνδεσμος Εκδοτών Βιβλίου

(ΣΕΚΒ) από την Κυριακή 30 Αυγούστου έως τις 15 Σεπτεμβρίου, στους υπαίθριους χώρους του Ζαππείου.

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ ΣΤΗ ΣΕΛ. 2

Σ. 14

ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ ΓΑΒΡΙΕΛΑΤΟΥ ΘΑ ΚΛΕΙΣΕΙ Η ΔΗΜΟΣΙΑ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΡΟΔΟΥ;

Σ. 20

Η στήλη των Αγωνιστών Ειρώνων Τους αγωνιστικούς χαιρετισμούς μου στους συντρόφους αγωνιστές είρωνες του μάταιου τούτου κόσμου. Σας έλειψα αγαπημένοι μου φίλοι είρωνες, το γνωρίζω. Επέστρεψα όμως από τις διακοπές μου, που έκανα μαζί με τον πρωθυπουργό μας στην Κρήτη ως κοινός θνητός και ξεκινάω δυναμικά να σχολιάζω τον ειρωνικό κόσμο στον οποίο ζούμε. Πρώτα θα ήθελα να σχολιάσω την επιθετικότητα της Τουρκίας. Για ακόμη μία φορά βρισκόμαστε στο ίδιο έργο θεατές. Η Τουρκία πράττει ότι θέλει, μ’ έναν Σουλτάνο που θέλει να μας ρίξει στη θάλασσα ξανά, να κάνει γεωτρήσεις παρανόμως στην κυπριακή ΑΟΖ, να απειλεί θεούς και δαίμονες και τόσο η Ελλάδα, όσο και η Ευρώπη μαζί με τους φίλους μας του Αμερικανούς, πλατσουρίζουν στα ρηχά προσπαθώντας να τρομάξουν τον καρχαρία μ’ ένα ζαχαροκάλαμο γεμάτο αίμα. Και ξέρουμε πολύ καλά, πως ο καρχαρίας (βλέπε Τουρκία) αν μυρίσει το αίμα, γίνεται τόσο επιθετικός μέχρι που θα σε κατασπαράξει χωρίς να βγάλεις κιχ. Θα μου πείτε εντάξει βρε Λόρδε μου, δεν τους ξέρεις τους Αμερικανούς και τους Ευρωπαίους, θα μας βοηθούσαν ποτέ εμάς τη μικρής Ελλαδίτσα; Δεν τους ξέρεις τους Τούρκους, έτσι πάντα κάνουν, δεν βαριέ-

σαι. Δεν πρέπει, όμως, να βαριόμαστε αγαπητοί μου. Έχουμε καταντήσει μία χώρα άβουλη, με πολιτικούς, οι οποίοι στην πλειοψηφία τους είναι άχρηστοι να διαχειριστούν αυτό το πολύτιμο ενεργειακό και στρατηγικό διαμάντι της Μεσογείου. Αλλά κι εμείς δεν πάμε πίσω. Έχουμε ανάγει τη μοιρολατρία σε θεότητα, τόσο σεβαστή που δεν κάνουμε ούτε μία απλή κίνηση του χεριού μας για να μην ταράξουμε τη μοιρολατρική και εγωιστική ζωή μας. Ο καθένας για τον εαυτό του αγαπητοί είμαστε οι Έλληνες. Για πόσο ακόμη όμως; Δεν το βλέπετε ότι οδεύουμε προς την καταστροφή; Ο καθένας μόνος του δεν μπορεί να πράξει τίποτα. Δεν θ’ ακουστεί η φωνή του. Μόνο όλοι μαζί θα καταφέρουμε ν’ αλλάξουμε τα κακώς κείμενα, αρκεί όμως να κάνουμε πρώτα την αυτοκριτική μας και να αλλάξουμε τον εαυτό μας και κυρίως στάση απέναντι στη ζωή. Τέλος, θα ήθελα να πω και δύο λόγια για τις πρώτες ημέρες τις κυβέρνησης Μητσοτάκη. Βλέπουμε πάλι μία κάπως καλύτερη, αλλά πάντα την ίδια εικόνα σκλάβου που προσπαθεί να πείσει τον αφέντη του, να μην του ρίξει 100, αλλά 99 χτυπήματα με το μαστίγιο… Και η δουλεία συνεχίζεται…

Λόρδος Είρων

ΣΕΛ. 2 | 31 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2019 | ΠΡΩΤΟΣΕΛΙΔΟ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

Γύρω από αυτόν τον άξονα, το αφιέρωμα «Η λογοτεχνία επί σκηνής» και σε συνεργασία με το Εθνικό Θέατρο, το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος (ΚΘΒΕ) και το Θέατρο Τέχνης «Κάρολος Κουν», θα αναπτύξει διαδραστικές συζητήσεις και ομιλίες, στρογγυλά τραπέζια και θεατρικά δρώμενα. Έτσι, οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή και να εξοικειωθούν με την έλξη και η γοητεία που ασκεί η λογοτεχνία εδώ και αιώνες στις άλλες τέχνες. Όπως λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος του ΣΕΚΒ, Γρηγόρης Πλαστάρας, «το Φεστιβάλ Βιβλίου κλείνει σχεδόν πενήντα χρόνια αδιάλειπτης παρουσίας στην πολιτιστική ζωή της Ελλάδας, έχει καθιερωθεί και αναγνωριστεί ως θεσμός και αποτελεί μια ανοιχτή πρόσκληση και πρόταση επικοινωνίας, ιδίως με το αφιέρωμα «Η λογοτεχνία επί σκηνής», που έχει ως σκοπό να υποδείξει τους εσωτερικούς δεσμούς ανάμεσα στη λογοτεχνία και τη θεατρική, την κινηματογραφική και τη μουσική παραγωγή μέσα από τους πλέον καταξιωμένους εκπροσώπους τους». Και προσθέτει: «Τρεις σκηνές θα λειτουργούν επί καθημερινής βάσεως στο Ζάππειο για να αποδείξουν τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να διευρυνθεί σε σκηνικό επίπεδο η λογοτεχνία, ενώ παράλληλα θα υπάρχουν, και πάλι επί καθημερινής βάσεως, συνεχείς παρουσιάσεις βιβλίων, όπως και δεκάδες λογοτεχνικές εκδηλώσεις». Η θαλασσινή αύρα της αφίσας και του εξωφύλλου του καταλόγου του Φεστιβάλ, έργο της ζωγράφου Μαρίας Φιλοπούλου, παραπέμπει στο καλοκαίρι που δεν έχει τελειώσει ακόμη, αλλά και στην παραμυθία ή την ψυχική ανάταση την οποία προσφέρει το βιβλίο στον αναγνώστη. Στην ετήσια γιορτή του βιβλίου λαμβάνουν μέρος, όπως σημειώνει ο πρόεδρος του ΣΕΚΒ, «περισσότεροι από 200 εκδότες οι οποίοι θα φιλοξενηθούν σε πάνω από 170 περίπτερα. Η φετινή συμμετοχή έχει ξεπεράσει κάθε προηγούμενο και κάθε προσδοκία». Στο πλαίσιο του κεντρικού αφιερώματος, πέρα από τη συνεργασία με το Εθνικό Θέατρο, το ΚΘΒΕ και το Θέατρο Τέχνης, το παρών θα δώσουν το Αθηναϊκό Καλλιτεχνικό Δίκτυο, το Αναλόγιο Φεστιβάλ και μεγάλος αριθμός έγκριτων καλλιτεχνών. Οι παράλληλες εκδηλώσεις, όπως οι συναυλίες και οι προβολές αρχειακού υλικού, θα διανθίσουν το Φεστιβάλ Βιβλίου, προδίδοντάς του μιαν εορταστική νότα. Για τη γενική διοργάνωση θα συνεργαστούν, επίσης, η Επιτροπή Ολυμπίων και Κληροδοτημάτων – Ζάππειο Μέγαρο και η ΕΡΤ, υπό την αιγίδα του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού (Διεύθυνση Γραμμάτων της Γενικής Διεύθυνσης Σύγχρονου Πολιτισμού). του Δήμου Αθηναίων και του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού. Το ΚΘΒΕ θα παρουσιάσει το Σάββατο 7 Σεπτεμβρίου, στις 8 το βράδυ, θεατρικό αναλόγιο σε επιμέλεια της αναπληρώτριας καλλιτεχνικής διευθύντριας Μαρίας Τσιμά. Ηθοποιοί της μεγάλης καλοκαιρινής παραγωγής του ΚΘΒΕ «Ιφιγένεια η εν Αυλίδι» θα διαβάσουν αποσπάσματα από τα έργα που έχουν ανέβει στις σκηνές του ΚΘΒΕ. Το ΚΘΒΕ τα τελευταία χρόνια παρουσίασε έργα που στηρίχθηκαν σε σπουδαία λογοτεχνικά κείμενα, όπως το «Τρίτο Στεφάνι» του Κώστα Ταχτσή, το «Γκιακ» του Δημοσθένη Παπαμάρκου, το «Δε σε ξέχασα

ποτέ» του Λέοντα Ναρ, το «Καληνύχτα Μαργαρίτα» του Γεράσιμου Σταύρου (Κ. Χατζής), το «Υπέρ Ελλάδος» της Σοφίας Νικολαΐδου, τον «Μεγάλο περίπατο του Πέτρου» της ‘Αλκης Ζέη και το «Ποιος σκότωσε τον σκύλο τα μεσάνυχτα» του Σάιμον Στήβενς (Μ. Χάντον). Τη χειμερινή περίοδο 2019-2020, το ΚΘΒΕ τιμά τον Νίκο Μπακόλα και το έργο του. Ο ‘Ακης Δήμου ανέλαβε, μετά από παραγγελία του Θεάτρου, να μεταφέρει στη θεατρική σκηνή τη «Μεγάλη πλατεία» του Νίκου Μπακόλα, ένα εμβληματικό κείμενο της μεταπολεμικής ελληνικής πεζογραφίας. Επιπροσθέτως θα παρουσιαστεί το μυθιστόρημα της Αγλαΐας Βετεράνι «Εδώ ουρανός». Ώρες λειτουργίας του Φεστιβάλ: Δευτέρα-Πέμπτη: 18:00-22:30. Παρασκευή και Σάββατο: 18:00-23:00. Κυριακή: 10:30-15:00 και 18:00-22:30.

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ Η ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΛΟΓΟΤΕΧΝΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΕΩΣ & ΣΥΝΤΑΞΕΩΣ Πλούταρχος Σ. Πάστρας ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ ΚΕΦΑΛΟΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ logotexnikovima@gmail.com

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ ΝΕΑ | 31 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 3

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΣΤΟ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 2020 ΤΟΥ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ ΚΕΦΑΛΟΣ

Το περιοδικό «Κέφαλος – Το Λογοτεχνικό Περιοδικό της Κεφαλονιάς» προσκαλεί ποιητές, συγγραφείς, φωτογράφους και ζωγράφους να συμμετάσχουν στο έντυπο ημερολόγιο: «ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 2020», το οποίο θ’ αποτελείται από ποιήματα, διηγήματα, παραμύθια, φωτογραφίες, πίνακες ζωγραφικής και σκίτσα (σε φωτογραφίες ασπρόμαυρες). Σκοπός είναι το εν λόγω ημερολόγιο να μας κάνει παρέα για έναν ολόκληρο χρόνο και να μας ταξιδέψει μέσα από τις σελίδες του στον κόσμο της λογοτεχνίας. Το «ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 2020» θα είναι έντυπο και μπορούν να συμμετάσχουν ποιητές και συγγραφείς από την Ελλάδα, την Κύπρο, την Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο, με ποιήματα, διηγήματα, παραμύθια, φωτογραφίες, πίνακες ζωγραφικής και σκίτσα. Το «ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 2020» θα εκδοθεί στις 2 Δεκεμβρίου 2019. Η συμμετοχή για δημοσίευση έργων στο ημερολόγιο είναι δωρεάν, δηλαδή δεν υπάρχει κόστος έκδοσης από τους συμμετέχοντες -θα το αναλάβει το περιοδικό. Όταν εκδοθεί το ημερολόγιο όσοι από τους συμμετέχοντες θέλουν να προμηθευτούν αντίτυπό του, τότε θα μπορέσουν να το αγοράσουν. ΥΠΟΒΟΛΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ Μπορείτε να συμμετάσχετε σε τρία μόνο είδη από τα εξής: 1. ποίηση, 2. διήγημα, 3. παραμύθι, 4. φωτογραφία, 5. ζωγραφική, 6. σκίτσο. ΟΔΗΓΙΕΣ



ΠΟΙΗΣΗ: γίνονται δεκτά από 1 έως 2 ποιήματα έως 40 στίχους (σε περίπτωση συμμετοχής με δύο ποιήματα, δεν πρέπει να ξεπερνούν τους 50 στίχους και τα δύο μαζί).



ΠΟΙΗΣΗ ΧΑΪΚΟΥ: γίνονται δεκτά από 1 έως 5 χαϊκού.



ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ: γίνονται δεκτά είτε 1 διήγημα έως 2.000 λέξεις, είτε 2 μικρά διηγήματα έως 1.000 λέξεις το καθένα.



ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ: γίνονται δεκτά είτε 1 παραμύθι έως 2.000 λέξεις, είτε 2 μικρά παραμύθια έως 1.000 λέξεις το καθένα.



ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: γίνονται δεκτές από ΄1 έως 3 φωτογραφίες (ασπρόμαυρες).



ΠΙΝΑΚΕΣ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΣ: γίνονται δεκτά από 1 έως 3 φωτογραφίες πινάκων ζωγραφικής (ασπρόμαυρες)



ΣΚΙΤΣΑ: γίνονται δεκτές από 1 έως 3 φωτογραφίες σκίτσων (ασπρόμαυρες).

Η ΥΠΟΒΟΛΗ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ θα γίνεται μόνο μέσω email. Πιο συγκεκριμένα θα πρέπει να μας αποστείλετε στο email μας: vivlia.kefalos@gmail.com, τα έργα σας σε αρχείο word, με την ένδειξη: «Για το Λογοτεχνικό Ημερολόγιο 2020», μέχρι την Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2019. ΚΕΦΑΛΟΣ ΤΟ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΤΗΣ ΚΕΦΑΛΟΝΙΑΣ

ΣΕΛ. 4 | 31 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2019 | ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ ΝΕΑ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

2 ΟΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΠΟΙΗΣΗΣ «ΚΕΦΑΛΟΣ»

1. Ο Διαγωνισμός χωρίζεται σε τρεις κατηγορίες διαγωνιζομένων:

α. Ποίημα με ελεύθερο στίχο. β. Ποίημα με έμμετρο στίχο. γ. Χαϊκού.

Α) Μαθητών μέχρι 18 ετών.

δ. Σατιρικό ποίημα.

Ποιητικά Είδη Κατηγορίας:

ε. Σονέτο.

α. Ποίημα με ελεύθερο στίχο.

στ. Μουσικός στίχος (τραγούδι).

β. Ποίημα με έμμετρο στίχο. γ. Χαϊκού. δ. Σατιρικό ποίημα. ε. Σονέτο. στ. Μουσικός στίχος (τραγούδι). Β) Νέων από 18 έως 30 ετών. Ποιητικά Είδη Κατηγορίας: α. Ποίημα με ελεύθερο στίχο. β. Ποίημα με έμμετρο στίχο. γ. Χαϊκού. δ. Σατιρικό ποίημα. ε. Σονέτο. στ. Μουσικός στίχος (τραγούδι). Γ) Ενηλίκων από 31 ετών και άνω. Ποιητικά Είδη Κατηγορίας:

2. Οι διαγωνιζόμενοι μπορούν να λάβουν μέρος σ’ ένα ή σε δύο ή σε όσα θέλουν ή και σε όλα τα ποιητικά είδη της κατηγορίας που ανήκουν, όμως, με μόνο ένα έργο σε καθ' ένα είδος από αυτά.

3. Όσοι επιθυμούν να λάβουν μέρος στο διαγωνισμό τα έργα τους θα πρέπει να είναι αδημοσίευτα και να έχουν τις εξής προδιαγραφές-κανόνες: α. Τα ποιήματα όλων των κατηγοριών -εκτός των χαϊκού- να μην ξεπερνούν τους 35 στίχους. β. Τα ποιήματα χαϊκού θα πρέπει να έχουν την εξής μορφή: ο πρώτος στίχος να είναι πεντασύλλαβος, ο δεύτερος στίχος επτασύλλαβος και ο τρίτος πεντασύλλαβος. Τα ποιήματα χαϊκού έχουν ακριβώς τρεις μόνο στίχους.

4. Τα έργα πρέπει να είναι υπογεγραμμένα όλα με το ίδιο ψευδώνυμο.

5. Τα έργα πρέπει να αποσταλούν σε αρχείο word μόνο μέσω email στο: kefalos.diagonismoi@gmail.com με ένδειξη στο θέμα: «ΓΙΑ ΤΟΝ 2ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ ΠΟΙΗΣΗΣ» και την αντίστοιχη κατηγορία στην οποία συμμετέχουν: «Μαθητών έως 18 ετών» ή «Νέων από 18 έως 30 ετών» ή

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ «Ενηλίκων από 31 ετών και άνω». Επίσης, να επισυνάψετε ένα δεύτερο αρχείο word, με τα στοιχεία επικοινωνίας σας (Ονοματεπώνυμο, ηλικία, διεύθυνση κατοικίας, αριθμός τηλεφώνου). Απαραίτητο είναι ν' αναφέρεται και το ποιητικό είδος του κάθε ποιήματος.

6. Ο διαγωνισμός θα διαρκέσει από την 5η Ιουνίου 2019 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2019.

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ ΝΕΑ | 31 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 5

9. Στην Κατηγορία Νέων από 18 έως 30 ετών θα απονεμηθούν στους διακριθέντες του κάθε είδους: Βραβεία στους τρεις πρώτους, Έπαινοι και Τιμητικές Διακρίσεις στους υπόλοιπους διακριθέντες. Επίσης, όλοι οι μη διακριθέντες συμμετέχοντες θα λάβουν Τιμητικό Δίπλωμα Συμμετοχής, για τη συμμετοχή τους στο διαγωνισμό ως επιβράβευση για τη συμβολή τους στη λογοτεχνία, αρκεί το έργο ή τα έργα που θα μας στείλουν να τηρούν τους κανόνες-προδιαγραφές που θέσαμε παραπάνω.

7. Τα έργα θα κριθούν από μία κριτική επιτροπή, η οποία θα είναι κοινή για όλες τις κατηγορίες διαγωνιζομένων. Η κριτική 10. Στην Κατηγορία Ενηλίκων από 31 ετών και άνω θα απονεμηθούν στους διακριθέντες του κάθε είδους: Βραβεία στους επιτροπή αποτελείται από τα εξής μέλη: τρεις πρώτους, Έπαινοι και Τιμητικές Διακρίσεις στους υπόλοι-Μιλτιάδης Ντόβας - Διδάκτωρ Φιλοσοφίας του Πανεπιστημί- πους διακριθέντες. Επίσης, όλοι οι μη διακριθέντες συμμετέχοου Ιωαννίνων, Λογοτέχνης ντες θα λάβουν Τιμητικό Δίπλωμα Συμμετοχής, για τη συμμε-Σμαραγδή Μητροπούλου - Καθηγήτρια Μέσης Εκπαίδευσης, τοχή τους στο διαγωνισμό ως επιβράβευση για τη συμβολή τους στη λογοτεχνία, αρκεί το έργο ή τα έργα που θα μας στείΛογοτέχνιδα λουν να τηρούν τους κανόνες-προδιαγραφές που θέσαμε παρα-Έλενα Λιάτου - Εκπαιδευτικός, Συγγραφέας, Ραδιοφωνικός πάνω. Παραγωγός, Εικονογράφος 11. Τα αποτελέσματα του «2ου Πανελλήνιου Διαγωνισμού -Νίκη Σκουτέρη - Εκπαιδευτικός, Λογοτέχνιδα Ποίησης ΚΕΦΑΛΟΣ» θ' ανακοινωθούν το Μάρτιο του 2020.

-Βασίλης Φλαμπουράρης - Ποιητής, Ιατρός 12. Η τελετή βράβευσης θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα το -Χρίστος Τσιαήλης – Καθηγητής Αγγλικών, Λογοτέχνης Μάρτιο του 2020, σε ειδική εκδήλωση, όπου θα απονεμηθούν τα Βραβεία, οι Έπαινοι, οι Τιμητικές Διακρίσεις και τα Τιμητι-Μαρία Ανδρεαδέλλη – Καθηγήτρια Αγγλικών, Λογοτέχνης, κά Διπλώματα Συμμετοχής. Μεταφράστρια -Ειρήνη Μαθιουδάκη - Υποψήφια Διδάκτωρ Τμήματος Χημεί- 13. ΕΚΔΟΣΗ ΑΝΘΟΛΟΓΙΩΝ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ - Θα εκδοθούν δύο έντυπες και καλαίσθητες Ανθολογίες του Διαγωνισμού. ας Πανεπιστημίου Κρήτης, Λογοτέχνιδα 8. Στην Κατηγορία Μαθητών έως 18 ετών θα απονεμηθούν στους διακριθέντες του κάθε είδους: Βραβεία στους τρεις πρώτους, Έπαινοι και Τιμητικές Διακρίσεις στους υπόλοιπους διακριθέντες. Επίσης, όλοι οι μη διακριθέντες συμμετέχοντες θα λάβουν Τιμητικό Δίπλωμα Συμμετοχής, για τη συμμετοχή τους στο διαγωνισμό ως επιβράβευση για τη συμβολή τους στη λογοτεχνία, αρκεί το έργο ή τα έργα που θα μας στείλουν να τηρούν τους κανόνες-προδιαγραφές που θέσαμε παραπάνω.

ΚΕΦΑΛΟΣ ΤΟ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΤΗΣ ΚΕΦΑΛΟΝΙΑΣ

7 ΟΣ Δ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ Ε ΛΕΥΘΕΡΗΣ Γ ΡΑΦΗΣ - Α ΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Όπως κάθε χρόνο, λίγο πριν φύγει το καλοκαίρι ολοκληρώνεται και ο 7ος Διαγωνισμός Ελεύθερης Γραφής. Πολλές και αξιόλογες οι συμμετοχές, έβαλαν δύσκολα στα μέλη της κριτικής μας επιτροπής (Νατάσα Γκουτζικίδου, Βαρβάρα Σεργίου και Χρυσάνθη Σωτηροπούλου) η οποία πρόκρινε τις 10 συμμετοχές που πέρασαν στην δεύτερη και τελευταία φάση. Εκεί, οι ίδιοι οι αναγνώστες μας ψήφισαν τα αγαπημένα κείμενα και επέλεξαν τα 3 αγαπημένα.

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ ΠΕΖΩΝ

2) Ανάσταση: Το ταξίδι του Λέροϋ Κρίπκε - Γιώργος Γιάγκου με ποσοστό 20,4% 3) Οι Δράκοι - Απόστολος Δαβίλας με ποσοστό 11,8% Οι αναγνώστες μας τίμησαν τους συγγραφείς με πάνω από 1.700 ψήφους και θα θέλαμε να τους ευχαριστήσουμε για τη συμμετοχή τους ακόμα μία χρονιά.

Όπως είχαμε ανακοινώσει και στα ποιήματα, έχει ενδιαφέρον πριν Συγχαρητήρια στους νικητές μας αλλά και σε όλους τους συμμετέδούμε τους νικητές μας, να δούμε ποια 3 πεζά συγκέντρωσαν τις χοντες που μας τίμησαν και μας εμπιστεύτηκαν τα κείμενά τους!!! περισσότερες επισκέψεις (για καθαρά στατιστικούς λόγους βέβαια). Και του χρόνου...!!! Τα 3 πιο "κλικαρισμένα" κείμενα του διαγωνισμού είναι τα εξής: 1) Ανάσταση: Το ταξίδι του Λέροϋ Κρίπκε - Γιώργος Γιάγκου 2) Ο Εφιάλτης της Εκάτης - Αντώνης Ευθυμίου ΚΟΑΛΑΚΙΑ 3) Η μόνη διαφορά ανάμεσα στον καλό και στον κακό της ιστορίας είναι η κάλυψη απ’ τον Τύπο - Αγγελική Πετρίδη Αλλά αρκετά με τα στατιστικά… ήρθε η ώρα για τους νικητές!!! Οι 3 νικητές του φετινού διαγωνισμού ελεύθερης γραφής στην κατηγορία των πεζών είναι οι παρακάτω: 1) Ο Εφιάλτης της Εκάτης - Αντώνης Ευθυμίου με ποσοστό 38,6%

ΣΕΛ. 6 | 31 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2019 | ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ ΝΕΑ

Π ΕΘΑΝΕ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

Ο ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ ΚΑΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ

Γ ΙΩΡΓΟΣ Μ ΠΡΑΜΟΣ

Ο Γιώργος Μπράμος γεννήθηκε το 1952 στην Τρίπολη και σπούδασε Νομικά και Κινηματογράφο στην Αθήνα και την Ιταλία. Μεταξύ των σημαντικών θέσεων που υπηρέτησε ήταν και αυτή του ειδικού συμβούλου για θέματα πολιτιστικού και ψυχαγωγικού περιεχομένου στην ΕΡΤ. Εργάστηκε ως δημοσιογράφος και κριτικός κινηματογράφου σε εφημερίδες -Αυγή, Καθημερινή, Ελευθεροτυπία- και περιοδικά Σύγχρονος Κινηματογράφος, Τέταρτο, Αντί κά. Συνεργάστηκε στα σενάρια των ταινιών «Ήταν ένας ήσυχος θάνατος» της Φρίντας Λιάππα, «Καλή πατρίδα, σύντροφε» του Λευτέρη Ξανθόπουλου, «Κλοιός» του Κώστα Κουτσομύτη, «Ξένια» του Πατρίς Βιβανκός, «Terra incognita» του Γιάννη Τυπάλδου. Έγραψε δοκίμια για τον κινηματογράφο, μονογραφίες σκηνοθετών και συμμετείχε σε πολλές συλλογές διηγημάτων. Έχει εκδώσει τα μυθιστόρηματα «Μαύρα μάτια» (1999) και «Το ψέμα του λύκου» (2013) όπως και τις συλλογές διηγημάτων «Βρεγμένο ρούχο» (1993) και «Άσπρα γένια» (2006), όλα στον Καστανιώτη. Τα «Μαύρα μάτια» έχουν μεταφραστεί στα Ιταλικά από την Λουκία Μαρκεζέλι και κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Crocetti. Στην διάρκεια της Δικτατορίας ήταν μέλος του Πατριωτικού Αντιδικτατορικού Μετώπου (ΠΑΜ) και της Αντιδικτατορικής Οργάνωσης «Ρήγας Φεραίος» και στην μεταπολίτευση της ΕΚΟΝ «Ρήγας Φεραίος» και του ΚΚΕ εσ.

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΗ (ΔΩΡΕΑΝ ΕΚΔΟΣΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΗ ΑΠΟ ΤΟ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΚΕΦΑΛΟΣ) - ΠΑΡΑΤΑΣΗ Αγαπητοί συνεργάτες του λογοτεχνικού περιοδικού μας: «Κέφαλος - Το Λογοτεχνικό Περιοδικό της Κεφαλονιάς», σας ενημερώνουμε πως το περιοδικό μας αποφάσισε να εκδώσει την: «ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΗ», μία πλαστικοποιημένη ταυτότητα, που θα εκδίδεται δωρεάν για όλους τους συνεργάτες του λογοτεχνικού περιοδικού μας, ως ένα μεγάλο ευχαριστώ για τη στενή συνεργασία μας. Η «ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΗ» θα αναφέρει την ιδιότητά σας ως: λογοτέχνη και ότι είστε τακτικός συνεργάτης του λογοτεχνικού περιοδικού μας: «Κέφαλος - Το Λογοτεχνικό Περιοδικό της Κεφαλονιάς». Μάλιστα η εν λόγω ταυτότητα, δεν θα είναι μόνο μία απλή λογοτεχνική ταυτότητα, αλλά θα σας δίνονται και κάποιες παροχές με την . Περισσότερες πληροφορίες για την προϋπόθεση και για το αίτημα έκδοσης της: «ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΗ» διαβάστε παρακάτω. ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ Μόνη προϋπόθεση για να εκδοθεί η: «ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΗ» είναι να έχετε συνεργαστεί έστω μία φορά με το λογοτεχνικό περιοδικό μας με δημοσίευση είτε στα τεύχη είτε στην «Εγκυκλοπαίδεια Σύγχρονων Ελλήνων Λογοτεχνών» είτε στις εκδόσεις βιβλίων μας (Λογοτεχνικό Ημερολόγιο 2019, Τόμοι Εγκυκλοπαίδειας Σύγχρονων Ελλήνων Λογοτεχνών κτλ.) είτε στην ιστοσελίδα του περιοδικού. Αν δεν έχετε δημοσιεύσει κάποιο έργο σας (π.χ. ποίημα ή άρθρο ή διήγημα κτλ.), μπορείτε ν' αποκτήσετε δικαίωμα δωρεάν έκδοσης της: «ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΗ» δημοσιεύοντας έστω ένα έργο σας στην ιστοσελίδα του περιοδικού μας.

ΑΙΤΗΣΗ ΔΩΡΕΑΝ ΕΚΔΟΣΗΣ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΗ Μπορείτε να κάνετε αίτηση δωρεάν έκδοσης της: «ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΗ» (αρκεί να πληρείτε την παραπάνω προϋπόθεση) στο email: kefalos.periodiko@gmail.com, γράφοντας το ονοματεπώνυμό σας και επισυνάπτοντας μία φωτογραφία σας. Τελευταία ημερομηνία υποβολής αίτησης ορίζεται: 30/9/2019. ΠΑΡΟΧΕΣ Οι παροχές θα ξεκινήσουν να ισχύουν από την 2/10/2019.

-> Έκπτωση 10% σε έντυπες εκδόσεις μας .

-> Έκπτωση σε αγορές βιβλίων από συγκεκριμένους Εκδοτικούς Οίκους.

-> Έκπτωση σε αγορές βιβλίων από συγκεκριμένα συνεργαζόμενα Βιβλιοπωλεία.

-> Χορήγηση διαπίστευσης για ειδικές εκδηλώσεις.

-> Δωρεάν συμμετοχή και απόκτησης ηλεκτρονικού αντιτύπου σε εκδόσεις ebook του λογοτεχνικού περιοδικού Κέφαλος.

-> Από 2 Οκτωβρίου 2019 και με το καιρό θα διατίθενται κι άλλες παροχές για τους συνεργάτες μας. Ο Εκδότης του Λογοτεχνικού Περιοδικού ΚΕΦΑΛΟΣ Πλούταρχος Πάστρας

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ ΝΕΑ | 31 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 7

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΒΡΑΒΕΙΩΝ ΒΙΒΛΙΟΥ ΚΕΦΑΛΟΣ 2000-2019

ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΒΡΑΒΕΙΩΝ ΒΙΒΛΙΟΥ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ ΚΕΦΑΛΟΣ 2000 - 2019

4. Οι διαγωνισμός είναι διεθνής και μπορούν να λάβουν μέρος Έλληνες συγγραφείς ή συγγραφείς που έχουν εκδώσει το βιβλίο τους στην ελληνική γλώσσα (όχι μετάφραση).

5. Δεν γίνονται δεκτές συμμετοχές ανέκδοτων βιβλίων.

6. Το έργο ή τα έργα (μαζί με ένα χαρτί με τα στοιχεία επικοινωνίας σας) πρέπει να αποσταλούν με -ΠΡΟΣΟΧΗ: ΜΕ ΑΠΛΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ, 2. Ο διαγωνιζόμενος (φυσικό πρόσωπο ή δημόσιος/ιδιωτικός/ ΟΧΙ ΣΥΣΤΗΜΕΝΗ- σ' ένα αντίτυπο στην εξής ταχυδρομική διεύθυνση: συλλογικός φορέας) έχει δικαίωμα να συμμετάσχει σε όσα έτη και σε όσα Σεργίου Πατριάρχου 20, είδη ενδιαφέρεται.

11471 - Αθήνα 3. Τα είδη στα οποία μπορεί να συμμετάσχει ο κάθε διαγωνιζόμενος στο όνομα του Παραλήπτη θα γράψετε Πλούταρχος Πάστρας και θα είναι τα εξής: σημειώσετε κάτω από τη διεύθυνση: «Διαγωνισμός Βραβείων Βιβλίου α. Προσωπική Ποιητική Συλλογή. ΚΕΦΑΛΟΣ», αναφέροντας απαραίτητα το έτος έκδοσης του βιβλίου ή των βιβλίων. ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ: Tα βιβλία σε μορφή ebook, θα τα στέλνετε β. Μυθιστόρημα ηλεκτρονικά -όχι ταχυδρομικάστο εξής email: kefaγ. Νουβέλα. los.diagonismoi@gmail.com. δ. Προσωπική Συλλογή Διηγημάτων.

7. Μόλις το/τα αποστείλετε ταχυδρομικώς, ενημερώστε μας μ' ένα μήνυμα στο email στο: kefalos.diagonismoi@gmail.com. Επίσης, να επισυε. Παιδικό Παραμύθι. νάψετε ένα αρχείο word ή pdf, με τα στοιχεία επικοινωνίας σας στ. Βιβλίο Παιδικής Λογοτεχνίας για παιδιά από 7 έως 12 ετών. (Ονοματεπώνυμο, διεύθυνση κατοικίας, αριθμός τηλεφώνου και διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου). ζ. Βιβλίο Εφηβικής Λογοτεχνίας για εφήβους 13 ετών και άνω.

1. Ο Διαγωνισμός χωρίζεται σε είκοσι έτη έκδοσης.

8. Τελευταία ημερομηνία αποστολής των βιβλίων ορίζεται η 28η Φεβρουαρίου 2020. θ. Επιστημονική Μελέτη (π.χ. ιστορίας, λογοτεχνίας, λαογραφίας 9. Τα βιβλία θα αξιολογηθούν από κριτική επιτροπή και θα δοθούν κλπ.). βραβεία σε κάθε είδος και για κάθε έτος. ι. Θεατρικό Έργο 10. Η τελετή βράβευσης θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα το Φθινόπωια. Συλλογικό Έργο (με δύο και άνω συμμετέχοντες - στο εν λόγω είρο του 2020, μαζί με την απονομή του «2ου Πανελλήνιου Διαγωνισμού δος εμπίπτουν: ανθολογίες, συλλεκτικοί τόμοι, εγκυκλοπαίδειες, ημεροΠεζογραφίας Κέφαλος» που θα προκηρυχθεί το αμέσως επόμενο διάστηλόγια, λευκώματα κτλ.) μα. ιβ. Ηλεκτρονικά Βιβλία - Ebooks 11. Οι μη διακριθέντες θα λάβουν Έπαινο Τιμής Ένεκεν. η. Δοκίμιο

ΣΕΛ. 8 | 31 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2019 | ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ ΝΕΑ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

1ος Ετήσιος Ποιητικός Διαγωνισμός «Ανδρέας Εμπειρίκος»

Όροι συμμετοχής: η Υπερρεαλιστική Ομάδα Θεσσαλονίκης προκηρύσσει



Αποστολή ποιημάτων 1η έως 30η Σεπτεμβρίου



Τα ποιήματα θα δημοσιευτούν στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης και το blog της ΥΟΘ το διάστημα 1η έως 25η Οκτωβρίου



Στις 30 Οκτωβρίου θα ανακοινωθούν τα αποτελέσματα των νικητών



Στον 1ο νικητή θα απονεμηθεί τιμητική πλακέτα. Στον δεύτερο και τρίτο θα απονεμηθούν έπαινοι. Και στους τρεις θα προσφερθούν το νέο Ανθολόγιο ΙΙ της ΥΟΘ. Η απονομή θα λάβει χώρα επίσημα στην εκδήλωση παρουσίασης του νέου Ανθολογίου ΙΙ, αρχές Δεκεμβρίου

Ετήσιο Ποιητικό Διαγωνισμό «Ανδρέας Εμπειρίκος» με θέμα «Περί έρωτος» Όροι συμμετοχής: 

Δικαίωμα συμμετοχής έχει οποιοσδήποτε, άνευ διακρίσεων



Το ποίημα θα πρέπει να εκτείνεται μεταξύ 4 στίχων (ελάχιστο) έως 8 στίχων (μέγιστο)

 Τα 11 μέλη της ΥΟΘ θα εκλέξουν τους νικητές μετά από Η σύνθεση του ποιήματος θα πρέπει να βασίζεται αποκλειψηφοφορία. Κάθε μέλος διαθέτει 3 ψήφους, σύνολο 33 ψήστικά στα τεχνικά, μορφολογικά και υφολογικά χαρακτηριφους. Θα εξεταστούν τα τεχνικά, υφολογικά και μορφολογιστικά του υπερρεαλισμού. Για το λόγο αυτό θα κοινοποιηκά χαρακτηριστικά του εκάστοτε ποιήματος θούν δύο link στα οποία περιέχονται ποιήματα εκ μέρους μελών της Υπερρεαλιστικής Ομάδας Θεσσαλονίκης. Παρα-  Για τη σύνθεση των ποιημάτων σας δύνανται τα μέλη της ΥΟΘ να παρέχουν τη συνεισφορά τους. Στόχος, στην καλούμε, όπως χρησιμοποιήσετε τα εν λόγω ποιήματα ως έκδοση του Ανθολογίου ΙΙ τα ποιήματα των συμμετεχόντων οδηγούς στις δικές σας συνθέσεις του διαγωνισμού να χαρακτηρίζονται από ομοιομορφία στα  Βασικό τρίπτυχο το οποίο αναγνωρίζει η Υπερρεαλιστική τρία συνθετικά που αναφέρθηκαν νωρίτερα. Ομάδα Θεσσαλονίκης ως απαραίτητο μοχλό για την σύνθε







 

ση αντίστοιχων ποιημάτων είναι το εξής: α. κατάργηση ροής της συνείδησης β. οι λέξεις υποτάσσονται στις εικόνες 1 Ποιήματα δείγμα: που υπηρετούν γ. δίνεται έμφαση στο νόημα της εκάστοτε εικόνας 2 https://surrealistsalonik.wordpress.com/2019/05/18/%ce% ac%cf%80%ce%bd%ce%bf%ce%b9%ce%b1/ Αποφύγετε αναφορές με μεταφυσικά, υπερφυσικά και λοιπά όντα καθώς και αναφορές σε πολιτικά ή θρησκευτικά πρό- https://surrealistsalonik.wordpress.com/2019/04/03/%cf%87% cf%89%cf%81%ce%af%cf%82-%ce%ba%ce%b1%cf%80% σωπα και καταστάσεις. ce%bd%cf%8c/ Αποστέλλετε τα ποιήματα σας στην ηλεκτρονική διεύθυνση surrealists.salonik@gmail.com με την αναγραφή στο θέμα «Περί έρωτος» Η υπογραφή των ποιημάτων να συνοδεύεται από το πραγ- ΥΓ. Συμμετέχετε χωρίς φόβο αλλά με πάθος στην δημιουργικόματικό ονοματεπώνυμο του συμμετέχοντα και όχι από ψευ- τητα της ανθρώπινης έκφρασης. Αφεθείτε ελεύθεροι στον κόσμο της φαντασίας, της επιθυμίας, του ονείρου και της πραγμαδώνυμο (εκτός κι αν υπάρχει συγκεκριμένος λόγος) τικότητας νέου τύπου. Τα ποιήματα να συντάσσονται σε word ως εξής: γραμματοσειρά Garamond 12, αριστερή στοίχιση, χωρίς διάστιχο Να θυμάστε πως δεν υπάρχει καλή και κακή ποίηση. ΑναγνωΜε τη συμμετοχή αποδέχεται ο εκάστοτε ποιητής/τρια την ρίζουμε μόνο την αναγκαιότητα έκφρασης και η ποίηση είναι ενσωμάτωση και δημοσίευση του ποιήματος του στο Ανθο- αποφασιστικό πνευματικό όπλο στην κατεύθυνση αυτή. λόγιο ΙΙ της Υπερρεαλιστικής Ομάδας Θεσσαλονίκης το ο- Με εκτίμηση, ποίο και θα εκδοθεί αρχές Δεκέμβρη. Εάν ΔΕΝ επιθυμείτε την δημοσίευση του στο Ανθολόγιο ΙΙ παρακαλούμε όπως Υπερρεαλιστική Ομάδα Θεσσαλονίκης ρητώς το αναφέρετε στο μήνυμα αποστολής του ποιήματος.

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ ΝΕΑ | 31 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 9

ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ 2ου ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΠΟΙΗΣΗΣ του ΣΥΛΛΟΓΟΥ "ΛΙΝΟΣ ". Ο Σύλλογος Λόγου- Μουσικής- Τέχνης, "Λίνος" προκηρύσσει τον 2ο Διαγωνισμό Ποίησης, για τον οποίο η προθεσμία υποβολής των ποιημάτων αρχίζει την 1η Ιουνίου 2019 και λήγει την 31η Οκτωβρίου 2019. Η κρίση των έργων θα γίνει από κριτική επιτροπή που ορίζεται από το Δ.Σ. του Συλλόγου και αποτελείται από διακεκριμένους λογοτέχνες και φιλολόγους. Για λόγους διασφάλισης της αντικειμενικότητας του διαγωνισμού τα ονόματα των μελών της κριτικής επιτροπής θα ανακοινωθούν την ημέρα της απονομής των βραβείων. Η ημέρα της απονομής των βραβείων θα ανακοινωθεί στην ιστοσελίδα του Συλλόγου "Λίνος", καθώς και στο Facebook, που θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα, τον Μάρτιο του 2020. Κατά την τελετή αυτή, στους διακριθέντες θα απονεμηθούν τρία βραβεία, τρεις έπαινοι και είκοσι διακρίσεις. Παρακαλούνται οι συμμετέχοντες να είναι παρόντες κατά την τελετή απονομής, όπως συνηθίζεται. Όσοι μένουν μακριά μπορούν να στείλουν αντιπρόσωπο. Α. ΓΕΝΙΚΟΙ ΟΡΟΙ 1. Δικαίωμα συμμετοχής στο διαγωνισμό έχουν ενήλικες, (άνω των 18 ετών), που γράφουν στην Νέα Ελληνική Γλώσσα και διαμένουν στην Ελλάδα ή το εξωτερικό.

2. Οι υποψήφιοι έχουν δικαίωμα να λάβουν μέρος με ένα αδημοσίευτο σε ηλεκτρονική ή έντυπη μορφή (βιβλία, περιοδικά, εφημερίδες, διαδίκτυο) ποίημα, τηρώντας τους όρους που ακολουθούν και αναφέρονται παρακάτω αναλυτικά.

3. Τα ποιήματα θα είναι γραμμένα απαραίτητα στην ελληνική γλώσσα και όχι σε κάποια τοπική διάλεκτο ή άλλη ξένη γλώσσα.

4. Τα γράμματα θα είναι Αrial, μέγεθος 12 και η έκταση του ποιήματος θα είναι έως 30 στίχους και σε ένα μόνο φύλλο, με σωστή ορθογραφία και σύνταξη. (Υπενθυμίζεται ότι: α) Θα επιλεγούν τα 100 πρώτα ποιήμα-

τα, με τη σειρά βαθμολογίας, και θα μπουν σε Ανθολόγιο. β) Οι συμμετέχοντες μπορούν να αποστείλουν ένα μικρό βιογραφικό τους έως τρεις σειρές).

5. Το ποίημα θα έχει το ψευδώνυμο του ποιητή γραμμένο στο επάνω μέρος στη δεξιά πλευρά της σελίδας, σε έξι αντίτυπα, που θα μπουν σε έναν μεγάλο φάκελο με το ψευδώνυμο επάνω και τα στοιχεία του "Λίνου", ( όχι το ονοματεπώνυμο). Μέσα σε έναν άλλο μικρό φάκελο που θα έχει ξανά το ψευδώνυμο του ποιητή επάνω, θα υπάρχει ένα χαρτί μέσα με το ονοματεπώνυμο του αποστολέα, το ψευδώνυμο, τον τίτλο του ποιήματος, διεύθυνση κατοικίας, ηλεκτρονική διεύθυνση και τηλέφωνα. Ο μικρός φάκελος θα είναι κλεισμένος με όλα τα στοιχεία και θα μπει μέσα στον μεγάλο. Όχι φωτογραφίες ή οτιδήποτε γραμμένο με το χέρι.

6. Με την αποστολή του έργου, ο διαγωνιζόμενος αποδέχεται πως το έργο του θα τεθεί υπό αξιολόγηση. Οι συμμετέχοντες συμφωνούν με τους όρους του διαγωνισμού και αποδέχονται την απόφαση της κριτικής επιτροπής.

7. Εάν οποιαδήποτε συμμετοχή δεν πληροί όλους ανεξαιρέτως τους όρους του διαγωνισμού, θα αποκλείεται, χωρίς ειδοποίηση του διαγωνιζομένου.

8. Τα ποιήματα που υποβάλλονται στον διαγωνισμό δεν επιστρέφονται, ενώ, τα μη διακριθέντα θα καταστραφούν μετά την ολοκλήρωση του διαγωνισμού.

9. Η διεύθυνση αποστολής είναι: Για τον διαγωνισμό Ποίησης του Συλλόγου "Λίνος", Λεωφόρος Βουλιαγμένης 115- 117 και Ηλία Ηλιού, Θυρίδα 18763. Για περισσότερες πληροφορίες στο τηλ. 6909336870, παρακαλώ μόνο κατάλληλες ώρες.

ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ "ΛΙΝΟΣ" , ΓΙΑ ΒΙΒΛΙΑ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΕΚΔΟΘΕΙ ΤΟ 2018- 2019. Ο Σύλλογος Λόγου- Μουσικής- Τέχνης, "Λίνος" προκηρύσσει Διαγωνισμό Βιβλίων: Μυθιστορήματος, Διηγήματος, Παραμυθιού, Ποίησης, για τον οποίο η προθεσμία αποστολής του αρχίζει την 1η Αυγούστου 2019 και λήγει στις 30η Νοεμβρίου 2019 Η κρίση των βιβλίων θα γίνει από κριτική επιτροπή που ορίζεται από το Δ.Σ. του Συλλόγου και αποτελείται από διακεκριμένους λογοτέχνες και φιλολόγους.Για λόγους διασφάλισης της αντικειμενικότητας του διαγωνισμού τα ονόματα των μελών της κριτικής επιτροπής θα ανακοινωθούν την ημέρα της απονομής των βραβείων. Η ημέρα της απονομής των βραβείων για τα Βιβλία, θα ανακοινωθεί στην ιστοσελίδα του Συλλόγου "Λίνος", καθώς και στο Facebook, που θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα, τον Μάρτιο του 2020. Κατά την τελετή αυτή, στους διακριθέντες θα απονεμηθούν τρία βραβεία, τρεις έπαινοι και είκοσι διακρίσεις. Παρακαλούνται οι συμμετέχοντες να είναι παρόντες κατά την τελετή απονομής, όπως συνηθίζεται. Όσοι μένουν μακριά μπορούν να στείλουν αντιπρόσωπο. Α. ΓΕΝΙΚΟΙ ΟΡΟΙ 1. Δικαίωμα συμμετοχής στο διαγωνισμό έχουν ενήλικες, (άνω των 18 ετών), που γράφουν στην Νέα Ελληνική Γλώσσα και διαμένουν στην Ελλάδα ή το εξωτερικό.

2. Οι υποψήφιοι έχουν δικαίωμα να λάβουν μέρος τηρώντας τους όρους που ακολουθούν και αναφέρονται παρακάτω αναλυτικά.

3. Τα βιβλία θα είναι γραμμένα απαραίτητα στην ελληνική γλώσσα και όχι σε κάποια τοπική διάλεκτο ή άλλη ξένη γλώσσα.

4. Με την αποστολή του έργου, ο διαγωνιζόμενος αποδέχεται πως το έργο του θα τεθεί υπό αξιολόγηση. Οι συμμετέχοντες συμφωνούν με τους όρους του διαγωνισμού και αποδέχονται την απόφαση της κριτικής επιτροπής.

5. Τα βιβλία που υποβάλλονται στον διαγωνισμό θα είναι από τρία σε κάθε είδος βιβλίου και δεν χρειάζεται να υπάρχει ψευδώνυμο. 6. Στον διαγωνισμό Βιβλίου, μπορούν να λάβουν μέρος συγγραφείς, μεταφραστές και εκδοτικοί οίκοι με βιβλία τους, οι οποίοι προτείνουν προς βράβευση ένα ή περισσότερα βιβλία. Επίσης παρακαλούμε να υπάρχουν στοιχεία επαφής με τον συγγραφέα. 7. Η διεύθυνση αποστολής είναι: Για τον διαγωνισμό Μυθιστορήματος, Διηγήματος, Παραμυθιού, Ποίησης, του Συλλόγου "Λίνος" , Ε.Λ.Τ.Α. Λεωφόρος Βουλιαγμένης 115117 και Ηλία Ηλιού. Θυρίδα 18763. Για περισσότερες πληροφορίες στο τηλ. 6909336870, με την παράκληση η επικοινωνία να γίνεται μόνον κατάλληλες ώρες.

ΣΕΛ. 10 | 31 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2019 | ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΑ ΝΕΑ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

Χαιρετισμός της υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Λίνας Μενδώνη στα εγκαίνια της έκθεσης “Η Πάτρα της Μεσογείου” Η επέτειος των δέκα χρόνων λειτουργίας του Αρχαιολογικού Μουσείου Πατρών συμπίπτει με τους Παράκτιους Μεσογειακούς Αγώνες. Πρόκειται για ένα σημαντικό γεγονός, που τονίζει την εξωστρέφεια της πόλης και τον διεθνή της χαρακτήρα. Το Αρχαιολογικό Μουσείο, συντονίζεται με τη διάθεση εξωστρέφειας, την οποία εκπέμπει η πόλη των Πατρών και διοργανώνει την έκθεση "Η Πάτρα της Μεσογείου", παρουσιάζοντας με τρόπο μοναδικό και συνάμα διδακτικό τον σημαντικό ρόλο της πόλης στη Μεσόγειο. Αναλύει τις σχέσεις της με άλλες πόλεις, και αναδεικνύει την αλληλεπίδρασή της με αυτές.

που δημιουργήθηκαν και αναπτύχθηκαν με αυτό στο επίκεντρο. Όμως τα ποικίλα εκθέματα που παρουσιάζονται στην έκθεση μαρτυρούν ότι η Αχαία και η Πάτρα κατάφεραν κάτι πολύ σημαντικότερο, πέρα από τις επιτυχημένες εμπορικές σχέσεις που εξαπλώθηκαν σε ολόκληρη τη Μεσόγειο: Από τη Μικρά Ασία μέχρι την Ιταλία και την Κύπρο. Από την Αίγυπτο και τη Συρία, μέχρι την Τυνησία και την Ιβηρική.

Η ευρύτερη περιοχή των Πατρών έχει μια προνομιακή σχέση με τον έξω κόσμο εδώ για περισσότερο από 4000 χρόνια. Μια σχέση που συνεχίζεται και σήμερα. Η σύνδεση της Πάτρας με τη Δύση είναι πολύ παλιά. Γίνεται όμως στενότερη μετά τη ρωμαϊκή κατάκτηση της Ελλάδος. Η νέα πολιτική τάξη που επιβάλλεται από τον Αύγουστο, ευνοεί την ανάπτυξή της και η πόλη σύντομα αναδεικνύεται σε ένα από τα μεγαλύτερα αστικά κέντρα της Πελοποννήσου.

της Πάτρας με τον κόσμο.

Η έκθεση, την οποία έχομε την χαρά να εγκαινιάζομε σήμερα, είναι η απόδειξη αυτής της αντίληψης που βρήκε στον τόπο αυτό γόνιμο έδαφος και άνθισε: Αντικείμενα κατασκευασμένα από αλλοδαπούς τεχνίτες, που ζούσαν και δημιουργούσαν στην Πάτρα. Πολλά τέχνεργα που εισήχθησαν στην πόλη από τους Ρωμαίους πραγματευομένους, αλλά και από τους μεταγενέστερους πραματευτάδες χάρη στις συστηματικές εμπορικές επαφές της πατραϊκής κοινωνίας. Κείμενα και επιγραφές, που αποτελούν τις εύγλωττες και αψευδείς μαρτυρίες της πολυπολιτισμικότητας που χαρακτηρίζει την ευρύτερη περιοχή, παράλληλα με την ύπαρξη μιας ισχυρής αστικής τάξης.

κούς και συναινετικούς τρόπους σκέψης και προσέγγισης των προβλημάτων και των προκλήσεων.

Η ευρύτερη περιοχή των Πατρών μπόρεσε να διαμορφώσει ένα δεκτικό, πραγματικά κοσμοπολίτικο περιβάλλον, μέσα στο οποίο άνθρωποι από διαφορετικές αφετηρίες και διαφορετικά υπόβαθρα, συμβίωσαν στην πό«Η Πάτρα έχει ένα ορίζοντα που είναι κλειστός και ανοιχτός. Ανοιχτός λη, σε χρονικές περιόδους με διαφορετικά χαρακτηριστικά. Είτε στην είναιειδικώτερα προς τη Δύση. Και αυτό είναι ψυχικά σημαντικό. Οταν pax Romana, είτε σε χρόνους που σημαδεύτηκαν από κατακτήσεις, όπως φεύγει η ήμερα, δεν κλείνει το φως της, τον ήλιο της, μια πόρτα η Ενετοκρατία και η Οθωμανοκρατία. ορθωμένη εμπρός μας ως σκοτεινός εδαφικός τείχος. Η ημέρα φεύγει Οι Αχαιοί ταξίδεψαν σε πλατιές θάλασσες, προσέγγισαν λιμάνια σπουδαίπρος το άπειρο, το θαλασσινό άπειρο. Πάει και η ψυχή της και ταξειδεύει. α και νόον έγνωσαν. Έγιναν πολίτες του κόσμου. Κατέλαβαν θέσεις εξουΑλλά μόνο προς τη δύση έχει η Πάτρα τον ορίζοντα ανοιχτό». σίας σε άλλες χώρες. Έγιναν φορείς και δέκτες λατρευτικών παραδόσεων Έτσι σκιαγραφεί την πόλη ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος στην εισαγωγή και σπουδαίων καλλιτεχνικών επιρροών, που αποτυπώθηκαν στα αντικείτου στην δεύτερη έκδοση της Ιστορίας της πόλεως των Πατρών του Στέ- μενα της δικής τους δημιουργίας. Η μεγάλη θάλασσα που ενώνει λαούς φανου Θωμόπουλου. και πολιτισμούς, αποτέλεσε τον δρόμο για την αμφίδρομη επικοινωνία Εδώ είναι φανερός ο ρόλος που έπαιξε και συνεχίζει να παίζει η κινητικότητα των αγαθών, των ανθρώπων και κυρίως των ιδεών στη διαμόρφωση της ευρωπαϊκής ιστορίας και ταυτότητας, από τις απαρχές της Προϊστορίας μέχρι τις μέρες μας. Αυτές οι διαδικασίες της επαφής, της επικοινωνίας, της ανταλλαγής και του διαλόγου, μέσα από τις οποίες γεννήθηκαν και άνθισαν οι μεγάλοι πολιτισμοί της Μεσογείου, οδήγησαν τον μεγάλο Η ιδιότητά της ως colonia augusta, ως ρωμαϊκή αποικία, και η μοναδική ιστορικό Fernand Braudel να βασίσει το θεμελιώδες έργο του στην ιδέα γεωγραφική της θέση την μετασχηματίζουν σε πύλη της Ανατολής προς ότι «Μεσόγειος σημαίνει δρόμος». την Δύση. Ένας μετασχηματισμός που σημαδεύει την ιστορία της πόλης Αυτές οι διαδρομές εκφράζουν στην πράξη ένα οικουμενικό και ουμανιακόμα ως σήμερα. Η Πάτρα έχει πρωτοστατήσει σε αυτό, που για την στικό πρότυπο δημιουργικής συνύπαρξης. Ένα πρότυπο, που στην κρίσιΕλλάδα είναι το μεγάλο ζητούμενο: Η εξωστρέφεια, το άνοιγμα της τοπι- μη περίοδο που διανύουμε, μας μαθαίνει τον σεβασμό της πολυμορφίας κής κοινωνίας στις γειτονικές χώρες, σε νέες συνεργασίες, στον κόσμο. και της διαφορετικότητας, ενώ συνάμα μας ωθεί προς νέους συνεργατι-

Τελειώνοντας, θα ήθελα να συγχαρώ και να ευχαριστήσω την Διευθύντρια της Εφορείας Αρχαιοτήτων Αχαΐας, κ. Αννίτα Κουμούση, όπως και την ομάδα των συνεργατών της, καθώς μέσα στο πλαίσιο μιας έκθεσης, κατάφεραν, με τρόπο άμεσο, ευφάνταστο και δημιουργικό να μας ταξιδέψουν από τη δεύτερη χιλιετία π.Χ. έως τον 18ο μεταχριστιανικό αιώνα.

Η έκθεση αποτυπώνει, κατά τον πλέον εύληπτο και φιλικό τρόπο για τον επισκέπτη, τη συνέχεια της δυναμικής παρουσίας των Πατρών στην μεγάλη διαχρονία. Είναι το απαύγασμα της έντονης εξωστρέφειας που εξακοΣτην περιηγητική περιγραφή του Παυσανία αποτυπώνεται μια πρωτοφα- λουθεί να χαρακτηρίζει αυτή την πόλη. Είναι όλα αυτά που νής οικιστική ανάπτυξη –που τεκμαίρεται ανασκαφικά από τις vilτης χαρίζουν τον ξεχωριστό της ρόλο στη Μεσόγειο. lae urbanae, τις villae rusticae, τις villae suburbanae στα προάστια της πόλης- αλλά και από μια δημογραφική έκρηξη χωρίς προηγούμενο. Θα μπορούσε κανείς να θεωρήσει ότι αυτά τα επιτεύγματα είναι τα ανα- Σας ευχαριστώ μενόμενα λόγω της ύπαρξης του λιμανιού και των εμπορικών σχέσεων

Ο Δημήτρης Λιγνάδης ορίζεται καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου Με απόφαση της υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού, κ. Λίνας Μενδώνη, ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Δημήτρης Λιγνάδης ορίζεται ως Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου, επιστρέφοντας έτσι σε έναν γνώριμό του χώρο. Η θητεία του θα είναι τριετής, σύμφωνα με τον ιδρυτικό νόμο του φορέα. Παράλληλα, όπως έχει ήδη ανακοινωθεί από την Υπουργό, θα προετοιμαστεί εγκαίρως η προκήρυξη για την πλήρωση της οικείας θέσης μετά την λήξη της θητείας του κ. Λιγνάδη, σύμφωνα με καλές διεθνείς πρακτικές και μέσα από διάλογο με την καλλιτεχνική κοινότητα. Στόχος μας είναι μία αδιάβλητη και καλά προετοιμασμένη διαδικασία, η οποία θα ακολουθείται εφεξής. Βάσει της ευρύτερης στρατηγικής για τον σύγχρονο πολιτισμό, κατά τη

διάρκεια της τριετούς θητείας του νέου καλλιτεχνικού διευθυντή, το Εθνικό Θέατρο φιλοδοξεί να αναπτυχθεί τόσο σε εύρος κοινού, όσο και σε βάθος έργου. Η εκπαιδευτική διάσταση του Εθνικού Θεάτρου είναι αυτονόητη και θα ενισχυθεί τόσο ως προς την Δραματική Σχολή, όσο και από τον κοινωνικό του ρόλο. Ο Δημήτρης Λιγνάδης είναι αριστούχος απόφοιτος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου (1985). Δίδαξε επί σειρά ετών στο Τμήμα Θεάτρου του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, στο Ναύπλιο, σε δραματικές σχολές (Δραματική Σχολή Εθνικού Θεάτρου, Ίασμος, Θέατρο των Αλλαγών κ.ά.). Διετέλεσε Διευθυντής της Νέας Σκηνής του Εθνικού Θεάτρου, καθώς

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΑ ΝΕΑ | 31 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 11

και αναπληρωτής Διευθυντής στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου, ενώ την περίοδο 2014-15 ήταν Καλλιτεχνικός Διευθυντής στο Θέατρο Πάνθεον. Υπήρξε επί σειρά ετών υπεύθυνος του θεατρικού ομίλου στα Αρσάκεια Σχολεία και στο Κολλέγιο Ψυχικού. Από το 2018 έως σήμερα, έχει αναπτύξει ένα πρωτότυπο εκπαιδευτικόκαλλιτεχνικό εγχείρημα, τα Μαθήματα Πολέμου, βασισμένο στο έργο του Θουκυδίδη, με σκοπό την εμπέδωση και εφαρμογή της λεγόμενης βιωματικής διδασκαλίας της Ιστορίας. Στο Εθνικό Θέατρο, για μία δεκαετία, ερμήνευσε βασικούς ρόλους στις χειμερινές και θερινές παραγωγές του, με κορυφαίους σκηνοθέτες και ηθοποιούς (Μινωτής, Σολωμός, Ευαγγελάτος, Βογιατζής, Ντασέν, Βαλάκου, Χατζηαργύρη, Συνοδινού, Κούρκουλος κ.ά.) Ακολούθως, συνεργάστηκε με το ελεύθερο θέατρο (Θέατρο Τέχνης, Θέατρο του Νότου, Θίασος Γιώργου Κιμούλη κ.ά.). Από το 2001 σκηνοθετεί, τόσο στο Εθνικό Θέατρο όσο και στο ελεύθερο θέατρο. Ενδεικτικές δουλειές του στο Εθνικό Θέατρο είναι: Ορέστεια, Βιομαγεία, Δόκτωρ Φάουστους και Βάτραχοι του Αριστοφάνη (Επίδαυρος 2008), Έξοδος και Έρως Θηλυκρατής (Μικρή Επίδαυρος 2005-2006) καθώς και άλλες παραγωγές μεταξύ των οποίων Ο συλλέκτης, Πέτρες στις τσέπες του, Όσκαρ (3 βραβεία θεάτρου). Για το Φεστιβάλ Αθηνών, έχει σκηνοθετήσει τα έργα: 13 αντικείμενα, Φαίδρα, Δεσποινίς Τζούλια. Έχει επίσης σκηνοθετήσει ή πρωταγωνιστήσει στα έργα Αμαντέους, Ο άνθρωπος της βροχής, Το έπος του Διγενή, Το τέλος του παιχνιδιού, Βάκχες, Πελοποννησιακός Πόλεμος, Billy Elliot, Ριχάρδος Γ', Αντιγόνη, Πέερ Γκυντ. Έχει επίσης εργαστεί στο ραδιόφωνο και στην τηλεόραση. Βραβεύτηκε με Κρατικό Βραβείο της Ένωσης Κριτικών για την παράστασή του Συμπόσιον 1-Περί Έρωτος βασισμένο στο κείμενο του Πλάτωνα και Ελλήνων ποιητών (2010, Θέατρο Θησείον του Μιχαήλ Μαρμαρινού).

Το Φεστιβάλ Βενετίας τιμά τον Κώστα Γαβρά Με το βραβείο Jaeger-LeCoultre Glory 2019 θα τιμηθεί ο Κώστας Γαβράς στο 76ο Φεστιβάλ Βενετίας (28/8-7/9), όπου κάνει παγκόσμια πρεμιέρα εκτός διαγωνιστικού προγράμματος, η νέα του ταινία «Adults in the Room». Το μεγάλο τιμητικό βραβείο της φετινής διοργάνωσης θα απονεμηθεί στον Κώστα Γαβρά σε ειδική τελετή στις 31 Αυγούστου στη Sala Grande του Λίντο της Βενετίας, πριν από την πρεμιέρα της ταινίας του, η οποία εμπνέεται από το βιβλίο «Ενήλικοι στο Δωμάτιο» του Γιάνη Βαρουφάκη. Ο διευθυντής του Φεστιβάλ Βενετίας, Αλμπέρτο Μπαρμπέρα, ανακοινώνοντας την τιμητική βράβευση του Κώστα Γαβρά έκανε την ακόλουθη δήλωση: «Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους ο Κώστας Γαβράς αξίζει να συγκαταλέγεται ανάμεσα στους σημερινούς μεγάλους σκηνοθέτες, αλλά και για ένα συγκεκριμένο λόγο. Για την ικανότητά του να μετατρέπει την πολιτική σε ένα συναρπαστικό θέμα, ένα θέμα όπως κάθε άλλο, όχι μόνο

για τους λίγους και ήδη πεπεισμένους αλλά και για το ευρύτερο κοινό, χρησιμοποιώντας όλα τα μέσα που διαθέτει ο κινηματογράφος προκειμένου να αγγίξει τον μεγαλύτερο δυνατό αριθμό θεατών. Αυτός ο σκηνοθέτης, σεμνός αλλά αποφασισμένος, ανέκαθεν έκρινε ότι όλες οι ταινίες είναι πολιτικές. Γεγονός που όχι μόνο του επιτρέπει να αποφύγει την ετικέτα του πολιτικού σκηνοθέτη, με την οποία πάντα τον συνέδεαν -συχνά με μειωτικό τρόπο- αλλά και να διεκδικήσει μια ειρηνική και ειλικρινή δημοκρατική πίστη σε ένα είδος λαϊκού κινηματογράφου που κάνει τον θεατή να στοχάζεται και να διερωτάται, προκαλώντας βαθιά συναισθήματα. Χάρη στην εγγενή, αυθεντική αγανάκτηση των ταινιών του, στον βαθύ ανθρωπισμό που τις χαρακτηρίζει και στην ελευθερία που απαιτούν, ο Κώστας Γαβράς αμφισβητεί τις αδυναμίες μας και την υποταγή μας. Έχει ειπωθεί ότι “αν έχουμε αποκοιμηθεί, ο κινηματογράφος του μας ξυπνά. Και αν έχουμε χάσει την ελπίδα, οι ταινίες του μας την αποκαθιστούν”».

ΣΕΛ. 12 | 31 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2019 | ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΑ ΝΕΑ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

Δεύτερο Ομαδικό Αναλυτικό Συμπόσιο Αρχαίας Δωδώνης «Σύνδεση Αρχαίας Ελληνικής με την Ψυχαναλυτική και την Ομαδική-Αναλυτική Σκέψη: …» ”Σύνδεση Αρχαίας Ελληνικής με την Ψυχαναλυτική και την Ομαδική-Αναλυτική Σκέψη: Οι Ασυνείδητες Ομαδικές Δυναμικές στην Αρχαιότητα και Σήμερα” Ο Δήμος Δωδώνης, το Ινστιτούτο Ομαδικής Ανάλυσης “S.H. Foulkes” (Ι.Ο.Α.Φ. – μέλος EGATIN) και το Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Δωδώνης, διοργανώνουν σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων το 2ο Διεπιστημονικό Συμπόσιο Αρχαίας Δωδώνης με θέμα: «Σύνδεση Αρχαίας Ελληνικής με την Ψυχαναλυτική και Ομαδική – Αναλυτική σκέψη. Οι Ασυνείδητες Ομαδικές Δυναμικές στην Αρχαιότητα και σήμερα», το οποίο θα λάβει χώρα στη Δωδώνη στις 7 & 8 Σεπτεμβρίου 2019. Με αφετηρία το σύνθετο ρόλο του ιερού της Δωδώνης κατά την ελληνική αρχαιότητα, το Συμπόσιο στοχεύει στην αναζήτηση συνδέσεων της Αρχαίας Ελληνικής με την Ψυχαναλυτική και ΟμαδικήΑναλυτική σκέψη, με επίκεντρο τις ασυνείδητες ομαδικές δυναμικές στην Αρχαιότητα και σήμερα. Η ομαδική-αναλυτική σκέψη που βασίζεται σε μια ολιστική αντίληψη των πραγμάτων, συμπυκνώνοντας παρελθόν, παρόν και μέλλον, ενδεχομένως μπορεί να συμβάλει σε νέες νοηματοδοτήσεις, καθώς και σε αναδύσεις νέων προοπτικών προσέγγισης της αρχαίας κληρονομιάς μας και ανάδειξης της αξίας της, στο παγκόσμιο γίγνεσθαι. Ο πρόεδρος του ΙΟΑΦ, Νίκος Λαμνίδης μας εισάγει στο πνεύμα του συνεδρίου ως εξής: «Οι ασυνείδητες ομαδικές δυναμικές διαμορφώθηκαν κάτω από μία σειρά ανθρωπολογικών προϋποθέσεων, κοινωνικών, σχεσιακών και γνωστικών, που κορυφώθηκαν στην αρχόμενη ανάπτυξη αυτού που η κοινωνική επιστημολογία αποκαλεί επιστημική πίστη (epistemic trust). Διαθέτουμε επιστημική πίστη (κατά το “εμπορική πίστη”), είτε ως κοινωνία, είτε και ως μέλη της, όταν μπορούμε κάπως να δεχτούμε ότι, εν τέλει, για κάθε θέμα αποφαίνονται οι επαΐοντες (Wittgenstein). Η επιστημική πίστη (σαν την βασική εμπιστοσύνη, Erickson), εγγράφεται στην θεμελιώδη (ομαδική) μήτρα (foundation matrix, Foulkes) όταν οι ανθρώπινες κοινωνίες είναι σε κάποια ισορροπία, διάλογο και απρόσωπη συντροφικότητα (impersonal fellowship, Pat de Mare). Η ανάπτυξη επιστημικής πίστης οδηγεί με την σειρά της στην ενίσχυση της κοινωνιακής (societal) και κοινωνικής επικοινωνίας και εμπιστοσύνης και συνεπώς καθιστά τους ανθρώπινους ψυχισμούς περισσότερο διαθέσιμους σε διεργασίες ενδοβολών (Ferenczi), εσωτερικεύσεων και ταυτίσεων (Freud). Αυτή η επιγενετική σειρά προϋποθέσεων (…> κοινωνικοί + γνωστικοί + σχεσιακοί παράγοντες > επιστημική πίστη > επικοινωνία + εμπιστοσύνη > ενδοβολές, εσωτερικεύσεις, ταυτίσεις >…) έχει ως τελικό αποτέλεσμα την περαιτέρω αναπτυσσόμενη εν-νόηση (Fonagy), ασυνειδήτων αναπαραστάσεων (Klein) και σχηματισμών (Elias) στο ατομικό και κοινωνικό ασυνείδητο των ανθρώπων. Η εξέλιξη του πολιτισμού των κοινωνιών (Elias) βαίνει παράλληλα με τον βαθμό της ικανότητας εσωτερίκευσης, εν-νόησης και συμβολοποίησης. Το ενδιαφέρον του Συμποσίου θα επιχειρηθεί να εστιαστεί σε όμοιες και διαφορετικές μορφές ασυνειδήτων ομαδικών δυναμικών και διεργασιών κατά την Ελληνική Αρχαιότητα και τη σημερινή εποχή. Για παράδειγμα, πώς ήταν οι σχέσεις δασκάλων και μαθητών τότε και τώρα; Οι απαγορεύσεις των γονέων; Οι φόβοι για τους πολέμους και τις (φυσικές) καταστροφές ή το θάνατο; Ποια σημασία είχαν και έχουν οι εορτές και οι πανηγύρεις; Πώς λειτουργούσαν ή λειτουργούν οι συλλογικές εμπειρίες στη θρησκεία, στο θέατρο, στην πολιτική ζωή; Θα μπορούσαμε να εστιάσουμε το ενδιαφέρον μας σε ερωτήματα σχετικά με την μετάδοση της παράδοσης και της γνώσης, συνεπώς και στην (ασυνείδητη) μετάδοση από γενιά σε γενιά ανείπωτων και

τραυματικών στοιχείων (Hopper), που σε τελευταία ανάλυση, δεν είναι άλλα από τα κεντρικά περιεχόμενα του ασυνειδήτου, ατομικού και κοινωνικού.*» Τόπος διεξαγωγής του Συμποσίου θα είναι ο Αρχαιολογικός Χώρος της Αρχαίας Δωδώνης και το κοντινό ξενοδοχείο «Πρυτανείο». Το πρόγραμμα περιλαμβάνει: Σύντομες εισηγήσεις Ομαδικών Αναλυτών, Αρχαιολόγων και Ιστορικών, οι οποίες θα ολοκληρωθούν μέσω του διαλόγου με το κοινό. Ομάδες (Μικρές και Μεγάλη) βιωματικής συμμετοχής και συζήτησης. Το Συμπόσιο είναι ανοιχτό στο ενδιαφερόμενο κοινό. Επισημαίνουμε ότι θα είναι πιο δημιουργικό για τους συμμετέχοντες να λάβουν μέρος σε όλες τις δραστηριότητες του Συμποσίου, οι οποίες άλλωστε είναι αλληλένδετες. Οι Ομάδες (μικρές και μεγάλη) θα δώσουν την ευκαιρία στους συμμετέχοντες να διερευνήσουν και να συνδέσουν βιωματικές εμπειρίες με σκέψεις και γνώσεις, σε θέματα που απασχόλησαν και απασχολούν βαθύτατα την ανθρώπινη ύπαρξη. Σύμφωνα με τη φιλοσοφία της Ομαδικής Ανάλυσης, η συμβολή του κοινού στη συζήτηση, τόσο με αφορμή τις εισηγήσεις όσο και εντός των Ομάδων, θεωρείται ίσης σημασίας με τις προετοιμασμένες ομιλίες. Κρίνεται απαραίτητη η υποβολή της σχετικής δήλωσης συμμετοχής, διότι οι θέσεις είναι περιορισμένες. Ιδιαίτερα για τη συμμετοχή στις Ομάδες είναι αναγκαία η εμπρόθεσμη δήλωση ενδιαφέροντος.

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΑ ΝΕΑ | 31 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 13

8ο Ετήσιο Συνέδριο της ESPRit 2019 Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος, ΚΠΙΣΝ 11-13 Σεπτεμβρίου 2019 ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΣ ΤΥΠΟΣ ΚΑΙ ΟΠΤΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ Η Ευρωπαϊκή Επιστημονική Οργάνωση για την Έρευνα του Περιοδικού Τύπου (ESPRit) διοργανώνει στην Αθήνα το 8ο ετήσιο συνέδριό της με θέμα τον οπτικό πολιτισμό στον περιοδικό τύπο. Θεματικός στόχος του συνεδρίου είναι να εξεταστούν υπό την ευρύτερη δυνατή έννοια και μέσα σε ένα συγκριτικό πλαίσιο, θέματα που αφορούν οπτικές/απεικονιστικές πλευρές του περιοδικού τύπου, όπως η τυπογραφική εμφάνιση, τα εξώφυλλα, το σχήμα, η εικονογράφηση. Θα εξεταστούν επίσης πλευρές της οπτικής κουλτούρας στην έντυπη σελίδα, όπως η φωτογραφία, το φωτορεπορτάζ, οι εικονογραφημένες ταξιδιωτικές περιγραφές και οι εικονογραφημένες εθνογραφικές μελέτες, καθώς και ζητήματα όπως οι διαφημίσεις, η ένδυση και η μόδα. Επίσης θέματα που αφορούν την κοινωνική απήχηση της εικόνας, την εικόνα της γυναίκας στον περιοδικό τύπο, το δημοσιογραφικό και τεχνικό δυναμικό του περιοδικού τύπου. Θέματα ιδιαίτερου ενδιαφέροντος που θα απασχολήσουν το συνέδριο είναι η ανάπτυξη και η χρήση των νέων τυπογραφικών τεχνικών για την αναπαραγωγή της εικόνας, η αντιπαράθεση ή η αλληλεπίδραση εικόνας και κειμένου στο επίπεδο της σελίδας ή του εξωφύλλου, του τεύχους ή της σειράς, η εξέλιξη των οπτικών σχημάτων (tropes/memes) (για παράδειγμα στη διαφήμιση), η καινοτομία στον σχεδιασμό, η ανάδυση νέων αγορών και η μελέτη του αναγνωστικού κοινού ως προς την υποδοχή της εκάστοτε οπτικής κουλτούρας καθώς και η σύνδεσή του με αυτή, οι τυπικοί (νομικοί) ή άτυποι (εκδοτικοί) κανόνες που διέπουν την έντυπη εικόνα, η επιρροή της εικονογράφησης του περιοδικού τύπου στην τέχνη και τη φωτογραφία γενικά και, ειδικότερα, στη χρήση της εικόνας στον ημερήσιο τύπο, η εικόνα στην ψηφιακή τεχνολογία και ο ηλεκτρονικός περιοδικός τύπος, κ.λ.π.

η ανάδυση νέων αγορών και η μελέτη του αναγνωστικού κοινού

ως προς την υποδοχή της εκάστοτε οπτικής κουλτούρας ανάπτυξη και χρήση των νέων τυπογραφικών τεχνικών για την αναπαραγωγή της εικόνας η εικόνα στην ψηφιακή τεχνολογία και ο ηλεκτρονικός περιοδικός τύπος Καθώς και θέματα όπως: εικονογράφηση σκίτσα / γελοιογραφίες φωτορεπορτάζ τίτλοι και γραμματοσειρές σχήμα εντύπου (formats) διαφημίσεις ένδυση, μόδα

Άλλες πτυχές της έντυπης σελίδας: εικονογραφημένες ταξιδιωτικές αφηγήσεις εικονογραφημένες εθνογραφικές μελέτες προώθηση εικόνων συγκεκριμένων αντιλήψεων, π.χ. στη διαφήμι-

ση και άλλα συναφή θέματα Στο πλαίσιο του συνεδρίου διοργανώνεται Μεταπτυχιακό Εργαστήριο για τη μελέτη του περιοδικού τύπου. Το Εργαστήριο απευθύνεται σε μεταπτυχιακούς φοιτητές και υποψήφιους διδάκτορες. Οι συνεδρίες του θα ασχοληθούν με: (1) την ανάπτυξη ή την εφαρμογή καινοτόμων ερευνητικών μεθοδολογιών, (2) τα οφέλη της εφαρμογής ψηφιακών ανθρωπιστικών μεθόδων στην περιοδική δημοσιογραφία, (3) παραδείγματα πρόσφατης έρευνας πάνω στην οπτική κουλτούρα του περιοδικού τύπου, (4) ανακοινώσεις που εξερευνούν τις πολλαπλές έννοιες του «λαϊκού» σε σχέση με τον περιοδικό τύπο, και (5) περιοδικός τύπος και φύλο. Οι συμμετέχοντες θα έχουν την ευκαιρία να παρουσιάσουν την εργασία τους και να επωφεληθούν από την εποικοδομητική ανταλλαγή απόψεων πάνω στην παρουσίαση που θα κάνουν στο πλαίσιο της συνάντησης. Συντονιστές του εργαστηρίου θα είναι Έλληνες και ξένοι πανεπιστημιακοί και Το συνέδριο επιδιώκει να συμβάλλει στην ανάδειξη νέων γνώσεων εξειδικευμένοι μελετητές του περιοδικού τύπου. και να διευρύνει την έρευνα πάνω στον ελληνικό περιοδικό τύπο. Η θεματική επιλογή του συνεδρίου βασίστηκε σε ερευνητικό πρό- Οι εργασίες του Συνεδρίου θα ολοκληρωθούν με συζήτηση εστιαγραμμα της Ερευνητικής Μονάδας για την Τεκμηρίωση και Μελέ- σμένη στην τρέχουσα κατάσταση των σπουδών του περιοδικού τύτης της Ιστορίας του Ελληνικού Τύπου (ΕΤΜΙΕΤ)/Κέντρο Έρευνας που στην Ευρώπη και στις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι ομιλητές θα επιΣύγχρονης Ιστορίας (ΚΕΝΙ) του Πάντειου Πανεπιστημίου. Στόχος χειρήσουν να παρουσιάσουν τις κυριότερες επιδιώξεις της σημεριτου προγράμματος αυτού είναι η συγκρότηση ιστορικού αρχείου νής έρευνας στο πεδίο των σπουδών του περιοδικού τύπου εν γένει, του περιοδικού τύπου στην Ελλάδα, σε συνεργασία με την Ένωση καθώς και να εξετάσουν τυχόν εμπόδια στην περαιτέρω ανάπτυξή Συντακτών Περιοδικού και Ηλεκτρονικού Τύπου (ΕΣΠΗΤ) και την της, παραδείγματος χάριν αρχειακές ελλείψεις, άλλες προτεραιότηΕθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος. Άλλες θεματικές προσεγγίσεις του τες της ακαδημαϊκής εκπαίδευσης, καθώς και την ανάγκη να υπάρσυνεδρίου περισσότερο προσανατολισμένες στην εμπειρία Ελλήνων ξουν νέες μορφές και νέοι τρόποι διεπιστημονικής προσέγγισης της και Ελληνίδων δημοσιογράφων του περιοδικού τύπου μπορούν να έρευνας για τον περιοδικό τύπο και των περιοδικών σπουδών. περιλαμβάνουν α) τις ομοιότητες και διαφορές της μεταξύ των χρήσεων της εικονογράφησης στον περιοδικό τύπο της Μητρόπολης σε σύγκριση με αυτή της διασποράς, β) την εξέταση της μεθοδολογίας Το συνέδριο θα πλαισιωθεί από πολύμορφες εκθέσεις ανοικτής και της πολιτικής οικονομίας στην υλοποίηση τέτοιων ερευνών στις πρόσβασης για το ευρύτερο κοινό με συναφές προς τα θέματά του σημερινές συνθήκες λιτότητας που έχουν επιβληθεί διεθνώς στον περιεχόμενο,. χώρο των κοινωνικών επιστημών. Οι γλώσσες εργασίας του συνεδρίου είναι τα αγγλικά και τα ελληνιΣτα θέματα περιλαμβάνονται τα ακόλουθα: αντιπαραβολή ή αλληλεπίδραση εικόνας και κειμένου σε επίπεδο

σελίδας ή εξωφύλλου, τεύχους ή σειράς. παρουσία του περιοδικού τύπου (παραγωγή, εκτύπωση, εμπορική κυκλοφορία) εντός της οπτικής κουλτούρας γενικότερα κοινωνική διάσταση της εικόνας, π.χ. η εικόνα της γυναίκας στον περιοδικό τύπο δημοσιογραφικό και τεχνικό δυναμικό του περιοδικού τύπου

κά.

ΣΕΛ. 14 | 31 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2019 | ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

Συνέντευξη της Μαρίας Γαβριελάτου από τη Σμαραγδή Μητροπούλου Ένα κορίτσι πολυτάλαντο, πανέμορφο, με υπέροχο ψυχικό κόσμο και δυνατή πένα. Η Μαρία Γαβριελάτου, η Μαρία της καρδιάς μας, το Μαράκι μας. Ας τη γνωρίσουμε καλύτερα… Οι φωτογραφίες είναι από το bookie (www.bookia.gr) 1. Μαρία, καλημέρα και να σε καλωσορίσω κοντά μας. Πες μας κάποια πράγματα για σένα, ώστε να σε γνωρίσουμε καλύτερα. Καλημέρα και ευχαριστώ για την φιλοξενία. Είναι τιμή και χαρά μου η δυνατότητα που μου δίνεται-μέσω του Λογοτεχνικού Βήματος- να μιλήσω για το έργο μου.

2. Σύστησε μας με λίγα λόγια το νέο σου βιβλίο. Το νέο μου βιβλίο, που κυκλοφόρησε στο τέλος του 2017 με τίτλο ΤΑ ΣΠΑΣΜΕΝΑ ΦΤΕΡΑ ΤΗΣ ΝΙΟΤΗΣ ΜΟΥ, είναι μια ιστορία ζωής μέσα από ρεαλιστικές εικόνες της Αθήνας πριν τον πόλεμο και κατά την διάρκεια του πολέμου. Μέσα από την πολύπαθη ζωή του Στράτου του ήρωα μου, ο αναγνώστης ταξιδεύει στο χθες που οι νεότεροι δεν ζήσαμε αλλά ακούσαμε από ιστορίες μέσα από το οικογενειακό μας περιβάλλον ή μέσα από την ιστορία που διδαχθήκαμε στο σχολείο. Ο Στράτος βίωσε τα πέτρινα χρόνια της εποχής εκείνης παλεύοντας με όρκους ζωής, την δύσκολη επιβίωση και το «Τέρας» που λέγεται γερμανική κατοχή. Από την Αθήνα στη Θεσσαλονίκη και από κει στο Άουσβιτς σ’ένα ανελέητο παιχνίδι της μοίρας που ο Στράτος πάλεψε για να βγει νικητής.

3. Ποιο μήνυμα θα ήθελες να περάσεις στους αναγνώστες με το βιβλίο σου; Σε όλα μου τα βιβλία ένας είναι ο στόχος που περιέχει πολλά μηνύματα, όπως την δύναμη της αγάπης, την αισιοδοξία ακόμα και τις στιγμές που πιστεύουμε πως τίποτα δεν θ’ αλλάξει.

4. Οι ήρωες σου έχουν προδιαγεγραμμένη πορεία την οποία γνωρίζεις κι ακολουθείς ως την τελευταία σελίδα ή υπάρχει πι- 7. Πώς ξεκίνησες να γράφεις το πρώτο σου βιβλίο; θανότητα «αυτονόμησής» τους κατά τη διάρκεια συγγραφής του Ολοκληρωμένα ξεκίνησα πριν δεκατρία χρόνια, μέχρι τότε κάθε βιβλίου; σκέψη την έγραφα σε χαρτάκια που τα έκρυβα σαν πολύτιμο θηΚατά βάση έχω προδιαγεγραμμένη πορεία για τους ήρωες μου, σαυρό, ίσως γιατί ντρεπόμουν να αποκαλύψω στους οικείους μου όμως υπάρχουν φορές που έχουν «αυτονομηθεί» και ομολογώ έχει το μεράκι που είχα για την συγγραφή. Θεωρώ πως για καθετί υπάρβγει σε καλό, γιατί με οδηγούν σε δρόμους που ούτε κι εγώ πολλές χει το σωστό timing, το πλήρωμα του χρόνου, η ωριμότητα αν θέλεφορές δεν φανταζόμουν πως θα ακολουθήσω. τε. Έτσι πήρα ένα τετράδιο μεγάλο με πολλές σελίδες και ξεκίνησα να γράφω πιο δομημένα πια. Το βιβλίο αυτό ήταν το «ΟΤΑΝ Ο ΡΗ5. Ποια είναι τα δικά σου όνειρα για το μέλλον, τόσο σε επαγγελ- ΓΑΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕ ΤΗΝ ΝΤΑΜΑ». Θυμάμαι έγραφα ατελείωτα, τελείωσα γύρω στους πενήντα στιλούς, αλλά αποτελείωσα και το ματικό-καλλιτεχνικό όσο και σε προσωπικό επίπεδο; χέρι μου δυστυχώς από τότε. Ήμουν λίγο αρνητική στο να γράψω Σε επαγγελματικό-καλλιτεχνικό επίπεδο ένα όνειρο έχω, να μπορέ- σε υπολογιστή… είναι αυτό το ρομαντικό «κουσουράκι» που έχω σω να δώσω ό,τι καλύτερο μπορώ στα έργα μου. Σε προσωπικό επί- που αγαπώ ακόμα και τώρα, το χαρτί και το μολύβι. πεδο έμαθα να είμαι ολιγαρκής και το μόνο που ζητάω είναι να είμαι γερή, δυνατή καθώς και η οικογένεια μου. Θέλω να δω τα παι- 8. Πώς σου έρχονται οι ιδέες για να γράψεις ένα βιβλίο; διά μου να είναι ευτυχισμένα να προοδεύσουν στην ζωή τους και να βρουν την προσωπική τους ευτυχία. Οι ιδέες; Αααα, αυτές μου έρχονται τις πιο τρελές ώρες τις ημέρας, δόξα τω Θεώ είναι πολλές, τόσες που ώρες-ώρες απορώ με το 6. Πώς περνάς το χρόνο σου όταν δεν ασχολείσαι με τη συγγρα- «διαστροφικό δημιουργικό μυαλό μου». Και επειδή τώρα πια και λόγω ηλικίας ασθενεί το μυαλό μου, μόλις μου έρθει μια ιδέα φτιάφή βιβλίων; χνω έναν μπούσουλα στο σημειωματάριο μου, ώστε όταν έρθει η Δυστυχώς με τόσες υποχρεώσεις ο χρόνος μου είναι από ελάχιστος ώρα να τον χρησιμοποιήσω. ως ανύπαρκτος πολλές φορές. Προσπαθώ όμως- και ας είναι κάτω από το καθεστώς πίεσης λόγω έλλειψης χρόνου- να γυμνάζομαι, εκεί χαλαρώνω ομολογώ και κυρίως έτσι αφήνεται και το μυαλό πιο 9. Πώς ακριβώς γράφεις; Όταν βρίσκεις χρόνο κι ένα ήσυχο μέελεύθερο και κατεβάζει ένα σωρό ιδέες για μελλοντικά βιβλία. ρος ή ακολουθείς κάποιο συγκεκριμένο ''τελετουργικό'';

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ Φυσικά παλεύω να βρω ελεύθερο χρόνο, αλλά ήσυχο μέρος με την οικογένεια στο σπίτι δεν υπάρχει. Όσο για το «τελετουργικό» που ακολουθώ, είναι να φροντίσω να τους στείλω όλους στα κρεβάτια τους νωρίς ώστε να υπάρχει άκρα ησυχία στο σπίτι. Γράφω συνήθως νύχτα μέχρι να με βρει το ξημέρωμα.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ | 31 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 15

Όταν έχεις όλα τα παραπάνω μαζί με την έμπνευση, το μεράκι, την αγάπη για την συγγραφή και κυρίως τον σεβασμό προς τον αναγνώστη, νομίζω έχεις βρει το κλειδί της επιτυχίας. Όλα αυτά όμως θέλουν δουλειά και δεν πρέπει να επαναπαυόμαστε, γιατί όπως έρχεται η επιτυχία έτσι εύκολα έρχεται η αποτυχία.

16. Πιστεύεις ότι υπάρχει συγγραφή κατά παραγγελία; Κι αν ναι 10. Τα βιβλία σου βασίζονται σε δικές σας εμπειρίες, πραγματι- ποια η γνώμη σας; κά γεγονότα ή είναι, ως επί το πλείστον, μυθοπλαστικά; Δεν ξέρω αν υπάρχει συγγραφή κατά παραγγελία και αν υπάρχει Βιβλία χωρίς τις εμπειρίες ζωής του συγγραφέα δεν υπάρχουν. Αν δεν θα έμπαινα ποτέ σε αυτή την διαδικασία. Όπως έχω ξανά πει, δεν έχεις ζήσει πράγματα και καταστάσεις, δεν έχεις βιώσει τι θα εγώ γράφω από αγάπη και μεράκι, δεν θα επιτρέψω ποτέ στον εαυτό πει ζωή απ’ όλες τις πλευρές της, τις καλές και τις άσχημες, πώς θα μου να γίνει «εργοστάσιο παραγωγής μυθιστορημάτων» για να είμαι μπορέσεις να στήσεις την ζωή ενός ήρωα; Και φυσικά σε πολλά από συνεχώς στο προσκήνιο. Όνειρο μου είναι να με θυμούνται για το τα βιβλία μου υπάρχουν και πραγματικά γεγονότα σε συνδυασμό με έργο μου και όχι για την φάτσα μου. Γι’ αυτό και αφήνω ελεύθερο την μυθοπλασία, όπως για παράδειγμα στα ΣΠΑΣΜΕΝΑ ΦΤΕΡΑ τον εαυτό μου, γράφω χωρίς το άγχος του χρόνου και χωρίς περιοΤΗΣ ΝΙΟΤΗΣ ΜΟΥ, στις πρώτες σελίδες που περιγράφω τον τρό- ρισμούς! πο που ορφάνεψε ο Στράτος και ο τρόπος που «πετάχτηκε» από τον ίδιο του τον πατέρα καθώς και η νεογέννητη αδερφή του, η περιγρα- 17. Εκτός από το νέο σου βιβλίο πες μας λίγα λόγια για τη λογοφή είναι αληθινή όπως την βίωσε ο παππούς μου Ευάγγελος Τζου- τεχνική σου πορεία μέχρι σήμερα. τζάς . Η έκδοση του πρώτου μου βιβλίου έγινε το 2013 και ήταν η ΜΥ11. Την σημερινή εποχή διαβάζουν οι Έλληνες και ιδιαίτερα οι ΣΤΙΚΗ ΔΑΝΤΕΛΑ. Το 2014 βγήκε το δεύτερο βιβλίο μου το ΟΣΑ Η ΑΓΑΠΗ ΟΝΕΙΡΕΥΕΤΑΙ που δεν είναι άλλο από το ΟΤΑΝ Ο νέοι; Τι πιστεύεις; ΡΗΓΑΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕ ΤΗΝ ΝΤΑΜΑ. Ακολούθησαν τα ΣΠΑΜε χαρά διαπίστωσα ότι στα άσχημα χρόνια της κρίσης που βιώ- ΣΜΕΝΑ ΦΤΕΡΑ ΤΗΣ ΝΙΟΤΗΣ ΜΟΥ από τις εκδόσεις ΕΞΗ το νουμε όλοι τα τελευταία χρόνια, αυξήθηκε ο αριθμός των αναγνω- 2017 που κυκλοφορούν μέχρι σήμερα και ελπίζω για πολλά χρόνια στών, ίσως γιατί το βιβλίο κατάφερε και απέδειξε πόσο μπορεί να ακόμα. Αυτή την εποχή είμαι σε αναμονή της επανέκδοσης της βοηθήσει τον κάθε άνθρωπο να ξεφύγει από την πεζή πραγματικό- ΜΥΣΤΙΚΗΣ ΔΑΝΤΕΛΑΣ από τις εκδόσεις ΕΞΗ, που σκεφτήκαμε τητα. Αποδείχθηκε ο καλύτερος φίλος, προσφέροντας ένα ταξίδι με να προηγηθεί σε σχέση με το καινούργιο βιβλίο που έχει στα χέρια προορισμό την μαγεία και την ψυχική γαλήνη. Όσο για τους νέους του ο εκδοτικός οίκος κατόπιν μεγάλης επιθυμίας του αναγνωστιένα ποσοστό, αλλά όχι αρκετά μεγάλο, διαβάζει και ελπίζω το πο- κού κοινού μιας και το συγκεκριμένο βιβλίο το αναζητούν και δεν σοστό αυτό να γίνει μεγαλύτερο μιας και η τεχνολογία πια τους βο- κυκλοφορεί, γιατί δυστυχώς στάθηκε άτυχο από τις προηγούμενες ηθάει να κατεβάζουν στον υπολογιστή ή στο τάμπλετ βιβλία. συνεργασίες μου. Και εδώ θα ήθελα δημόσια να ευχαριστήσω το εκδοτικό μου σπιτικό τις εκδόσεις ΕΞΗ και την ψυχή του οίκου, κυ12. Ελληνική λογοτεχνία, ελληνικά βιβλία. Πιστεύεις πως σήμε- ρία Ισμήνη Λαμπροπούλου που με εμπιστεύτηκαν και με στήριξαν. ρα υπάρχουν καλά ελληνικά λογοτεχνικά βιβλία, αξιόλογοι Έλληνες συγγραφείς; Ποια είναι η γνώμη σου; Mαρία μου, σ’ ευχαριστώ πολύ για την όμορφη συζήτηση μας. Να είσαι πάντα χαμογελαστή και να μας ταξιδεύεις με τα γραΦυσικά και πιστεύω πως υπάρχουν καλά ελληνικά λογοτεχνικά βι- πτά σου. βλία, κάποια για μένα είναι και διαμάντια θα έλεγα, γιατί έχουμε πολλούς και αξιόλογους συγγραφείς, φτάνει ο αναγνώστης να είναι «ψαγμένος». Έχω βρει βιβλία εκπληκτικά σε εκδοτικούς οίκους μικρούς που δεν έχουν την τύχη να βρίσκονται στις προθήκες όλων των βιβλιοπωλείων .

13. Έχεις έντονη και δραστήρια παρουσία στο Διαδίκτυο. Διατηρείς λογαριασμό στο facebook, όπου έχεις δημιουργήσει και τη δική σου σελίδα. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης βοηθάνε έναν συγγραφέα αλλά κι έναν αναγνώστη; Όλοι κατηγορούμε πολλές φορές το διαδίκτυο, αλλά στη δική μου περίπτωση ναι θα πω πως μου έκανε καλό, με βοήθησε απίστευτα όχι μόνο γιατί γνώρισαν την Μαρία ως συγγραφέα αλλά έχτισα μαζί με τους αναγνώστες μια σχέση φιλίας.

14. Όταν κράτησες για πρώτη φορά το βιβλίο σου στα χέρια σου, ποια ήταν η πρώτη σου σκέψη; Εκείνη την στιγμή δεν έκανα καμία σκέψη, είχα απλά μια συγκίνηση. Κοίταζα το βιβλίο και δεν πίστευα πως το παιδικό μου όνειρο έγινε πραγματικότητα.

15. Πέραν του ταλέντου και της φαντασίας, οι εμπειρίες όπως και τα βιώματα, είναι άραγε όπλα για την επιτυχία ενός συγγραφέα; Ποιοι άλλοι παράγοντες συμβάλουν στα υπέρ της γραφής του ;

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΣΕΛ. 16 | 31 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2019 | ΠΑΙΔΕΙΑ

ΟΙ ΧΟΡΟΙ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ! Του Πάνου Κουμπούρα - Φιλολόγου-Λογοτέχνη Γιορτή κρασιού στα Χρυσάμπελα γιορτή φασολιού στην Περιστέρα . Από την Ήπειρο στο Μοριά κι απ’ το σκοτάδι στη λευτεριά το πανηγύρι κρατάει χρόνια στα μαρμαρένια του χάρου αλώνια . Κριτής κι αφέντης είν ’ ο θεός και δραγουμάνος του ο λαός . ΝΙΚΟΣ ΓΚΑΤΣΟΣ : ΤΣΑΜΙΚΟΣ Όλα μας τα πήραν , τουλάχιστον , ας γνοιαστούμε να μην μας πάρουν και τους χορούς και τα τραγούδια μας . Οι Χοροί των Ελλήνων , που απειλούνται κι αυτοί από τα νέα ήθη της ξενομανίας και του μοντερνισμού , είναι ο τελευταίος θησαυρός της ψυχής μας , που μας απέμεινε . Χορός σημαίνει ψυχές ενωμένες . Και στην τραγωδία και στην κωμωδία , αρχαία και νέα , Χορός σημαίνει σφιχτή αγκαλιά από σώματα και καρδιές ! Των Ελλήνων οι Κοινότητες θα χορέψουν τους δικούς τους χορούς στην τίμια τράπεζα της άδολης ψυχής τους , θα γλεντήσουν τον πόνο τους και την οργή τους στη γιορτή κρασιού στα Χρυσάμπελα , στη γιορτή φασολιού στην Περιστέρα , σε όλες τις γιορτές – ανάσες που κανείς δεν μπορεί να τις κλέψει και να τις λεηλατήσει . Με χέρια σφιχτά , των Ελλήνων οι Κοινότητες ενωμένες στον κύκλιο χορό του χωροχρόνου θα διαφυλάξουν τις δικές τους Πολιτισμικές Περιφέρειες από τη μια άκρια της Ελλάδας ως την άλλη . Οι Περιφέρειες του Πολιτισμού μας και οι Χοροί των Ελλήνων παραμένουν για πάντα ασφαλείς στο φυλαχτό της καρδιάς του λαού! ΗΠΕΙΡΟΣ . Ήπειρος σημαίνει : άπειρος γη . Απέραντη στεριά . Βουνά , ριζά και ρίζες . Οι χοροί της Ηπείρου είναι κυκλικοί , σαν την ορχήστρα αρχαίας τραγωδίας . Μόνον που τώρα , την αρχαία θυμέλη - τον βωμό δηλαδή - αντικατέστησε το μεγάλο γέρικο πλατάνι της πλατείας του χωριού . Κυρίαρχο στοιχείο στους χορευτές των ηπειρώτικων ρυθμών είναι το μέτρο , η αρμονία . Κινήσεις μετρημένες , στέρεες , βήμα αργόσυρτο , χέρια και ψυχές ενωμένα σαν ασημένια αλυσίδα . « Ασημένια μου αλυσίδα , έχω χρόνια που δεν σ’ είδα . » Κι ο πρώτος , ο κορυφαίος του χορού , οδηγεί τους Ηπειρώτες μαστόρους στον πόνο της ξενητειάς για να χτίσουν με την πέτρα την πελεκητή και του μοιρολογιού το δάκρυ ένα καλύτερο μέλλον . « Ο Ρόβας εξεκίνησε μες στη Βλαχιά να πάει , γειά σου Ρόβα μου … » Ήπειρος σημαίνει απέραντη στεριά . Κι αν οι χοροί της έχουν το τοπίο μιας πέτρινης πίκρας , όμως μέσα τους αναβλύζουν κελαριστά ρυάκια και πηγές μιας απέραντης αισιοδοξίας ! ΘΡΑΚΗ . Η Θράκη κατά την Μυθολογία ήταν κόρη του Ωκεανού . Η ετυμολογική της ρίζα παραπέμπει στην έννοια της θρησκείας . Αυτή η μυστηριακή τελετουργία κυριαρχεί και στους χορευτικούς της ρυθμούς . Και δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικά , για τη γη του θεϊκού Ορφέα . Τα Ορφικά μυστήρια και τα μυστήρια των Καβείρων , κληροδότησαν έντονα χαρακτηριστικά στους Θρακιώτικους χορούς . Κινήσεις γρήγορες και ζωηρές , που κορυφώνονται συχνά με κραυγές Βακχικής απελευθέρωσης . Κι ο διθυραμβικός ήχος της γκάιντας ωθεί τα σώματα στην απογείωση από το φθαρτό , το γήινο , στην υπερκόσμια μέθη της Διονυσια-

κής έκστασης . « Κρουουν τα νταούλια μαρέ Στέργιο μ’ , κρουουν κι τα βιολιά … » Μ’ αυτή τη μέθη χορεύοντας , γλεντά και ποδοπατά τη μικρότητα της καθημερινότητας η Βασιλ’ κούδα η Σουφλιουτούδα , που , για μια οκά δαμάσκ’να τη γύρισαν τ’ ανάσκ’λα . Παιδί του ξεριζωμένου Ελληνισμού του Πόντου της επεφύλαξε της Θράκης η ιστορική της μοίρα . Όμως , ήταν και είναι πάντα κόρη του Ωκεανού , του αχανούς Ελληνικού γαλάζιου … ! ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ . Μακεδονία σημαίνει : γη των ψηλών , των λεβεντόκορμων . Το δωρικόν « μάκος » - μήκος δηλαδή - προσδιόρισε καταλυτικά , διαχρονικά και αμετάκλητα την Ελληνική λεβεντιά της Μακεδονικής γης . Η μεγαλοσύνη και το παράστημα είναι τα κύρια στοιχεία , τόσο στις φορεσιές , όσο και στην κίνηση των χορών της Μακεδονίας . Στολές επιβλητικές , με αρχοντιά και πλούτο . Σώματα όρθια - στητά , σαν τα δόρατα των πολεμιστών . Τα βήματα πάλλονται σαν εκκρεμές , που αιωρείται ανάμεσα σε μια ακάθεκτη κίνηση κατά μπρος και στην υπερηφάνεια του θάρσους - του υπέρμετρου , δηλαδή , θάρρους - που προσέχει να αποφύγει την ανισορροπία της έπαρσης . Το ίδιο δυνατή με τον άνδρα εμφανίζεται και η γυναίκα στους Μακεδονικούς χορούς . « Κυρά μ’ δεν είνι δώ , πάεισι στη βρύση , πάεισι να πιεί νερό και να γεμίσει … » Δεν είναι τυχαίο ότι στην περιοχή αυτή καθιερώθηκε το έθιμο της γυναικοκρατίας , ως συνέχεια της αρχαιοελληνικής γιορτής των Θεσμοφορίων . Μακεδονία σημαίνει γη της λεβεντιάς . Σημαίνει μακρόπνοος χορός ψυχών , που τις συνέχει Ελληνική ευγένεια και τόλμη . ΘΕΣΣΑΛΙΑ . « Καραγκούνα, καραγκούνα, σένα πρέπουν τα σεγκούνια. Καραγκούνα το σαγιά σου και γλυκό ειν' το φίλημά σου. Καραγκούνα λυγισέ τη, την ψιλή, λιγνή σου μέση. Πέρασε ένα καλοκαίρι και δε μου 'στειλες χαμπέρι. Τι χαμπέρι να σου στείλω, που 'πιασα καινούριο φίλο. » ΡΟΥΜΕΛΗ . « Του Ανδρούτσου η μάνα χαίρεται , του Διάκου καμαρώνει , γιατί έχουν γιους αρματολούς και γιους καπεταναίους . » ΜΟΡΙΑΣ . « Πέρασα χώρες και χωριά , χωριατοπούλα του Μοριά , δεν είδα άλλη στο ντουνιά σαν τη δική σου ομορφιά .» « Γεια σας και χαρά σας Μοραΐτες αδελφοί κι εσείς κοπέλες γειά σας , τη λευτεριά η Ελλάδα μας χρωστά στη λεβεντιά σας . » ΝΗΣΙΑ . Ελληνικά νησιά : ένα απέραντο λευκό φωτεινό σώμα . « Μια κουταλιά γλυκό βύσσινο μετά τον απογεματινόν ύπνο » , όπως απεκάλεσε την Μυτιλήνη ο ποιητής του Αιγαίου Οδυσσέας Ελύτης . Ελληνικά νησιά . Ανοιχτόχρωμα τα τρεμάμενα κύματα και σκούρος βαρύς , αντίκρυ , ο κωνικός βράχος . Εδώ , ο χορός διαθλάται , όπως οι φωτεινές ακτίνες του ήλιου . Διασκορπίζεται σε σχήματα εσωτερικά , κατά το πέταγμα που κάνουν τα θαλασσοπούλια . « Έλα να πάμε εκεί που λες , που κάνουν τα πουλιά φωλιές … » Τα σώματα δονούνται στους κυματισμούς του φλοίσβου . Λικνίζονται αντικρυστά . Μάτια αντικρύ σε μάτια . Το ανέμισμα των μαντηλιών αναδεύει στα πρόσωπα την αισθησιακή χάρη και τον έρωτα . Ελληνικά νησιά : μια ατέλειωτη επιφάνεια γλαυκού , όπου αιώνες τώρα χορεύουν μπάλο ο Όμηρος και η Σαπφώ . Κι ο ατέλειωτος χορός τους , γίνεται στις ψυχές των Ελλήνων σ’ αλλοτινούς καιρούς αρμένισμα της νιότης . Της νιότης της Ελληνικής , που σμίγει μέσα στο χορό στεριές , πελάγη κι ουρανό με χορευτές τ’ αστέρια …

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΑΠΟΨΕΙΣ | 31 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 17

Η αβάσταχτη γοητεία του βιβλίου Του Δημήτρη Α. Δημητριάδη Τα βαρόμετρα της δημοσκόπησης έχουν μπει για τα καλά στη ζωή μας και από ότι φαίνεται τίθενται σε μόνιμη βάση προσέγγισης κι αξιολόγησης της πραγματικότητας, αποτελώντας στοιχείο ενός υπεύθυνου σχεδιασμού. Σε ότι αφορά, λοιπόν, την αναγνωσιμότητα των βιβλίων, τα πράγματα είναι απογοητευτικά. Ελάχιστοι διαβάζουν βιβλία σε καθημερινή βάση επί μία ώρα, ενώ το ποσοστό ανεβαίνει όχι τόσο σημαντικά όσον αφορά τις εφημερίδες και τα περιοδικά. Χρόνια, τώρα, το βιβλίο συνδέεται απόλυτα με τις δεσμεύσεις και τα «βάσανα» του σχολείου, υπονομευόμενο, μάλιστα, στη συνείδηση του παιδιού πριν ακόμη περάσει στη σχολική αυλή, αφού η οικογενειακή εστία, δύσκολα γνωρίζοντας τη θαλπωρή του, συνδέει το σχολείο μαζί του με έναν ιδιαίτερο ψυχαναγκασμό. Έτσι, το βιβλίο, μην έχοντας εμφανή παρουσία στο γενικότερο πλαίσιο της ζωής του νέου ανθρώπου, καταγράφεται στην πολιτιστική του μήτρα ως κάτι περιθωριακό. Είναι φυσικό, λοιπόν, να δεινοπαθεί η εκπαίδευση και να είναι ευάλωτη, αφού το κύριο εργαλείο της δεν έχει πέραση στην ιστορικότητα της εποχής μας. Η κοινή αυτή διαπιστωτική εικόνα της κρίσης του βιβλίου έχει έναν κοινό τόπο, την αμφισβήτηση και τη περιθωριοποίηση της μελέτης και του διαβάσματος. Οι αναλυτές αυτού του φαινομένου ρίχνουν το βάρος της προσέγγισής τους κυρίως στην ταχεία ανάδειξη των μέσων μαζικής ενημέρωσης, της εικόνας και των τεχνολογικών ευρημάτων. Ισχυρίζονται, με άμεσο ή έμμεσο τρόπο, ότι οι νέες πηγές γνώσης είναι πιο γοητευτικές, πιο ψυχαγωγικές και κυρίως πιο αποτελεσματικές. Επιπρόσθετα, απαιτούν λιγότερο κόπο και ενέργεια, ενώ ταυτόχρονα δείχνουν μεγαλύτερη συμβατότητα με τις γοργές εξελίξεις των σημερινών κι αυριανών εποχών. Ωστόσο, στο βιβλίο στηρίχτηκε, σε πολύ μεγάλο βαθμό, η εξέλιξη του σύγχρονου ανθρώπου. Τα ιδεολογικά και φιλοσοφικά ρεύματα, η κίνηση των ιδεών, η στοχαστική ανέλιξη της ανθρώπινης σκέψης, η ανάπτυξη των εκπαιδευτικών συστημάτων, οι εκρήξεις της έρευνας και οι περιπέτειες της γνώσης, αναδύθηκαν στον απέραντο κόσμο των σελίδων του συναινώντας τις αναζητήσεις των ανθρώπων, ανεξάρτητα από ιστορικές αναφορές και γεωγραφικές συντεταγμένες. Το βιβλίο είναι ο πιο σημαντικός παράγοντας για την πολιτιστική ανάπτυξη κι όσο οι επιστημονικές εξελίξεις πολλαπλασιάζουν τα πεδία παρέμβασής του, τόσο η αναγκαιότητά του γίνεται όλο και περισσότερο επιτακτική. Καλλιεργεί τη δημιουργικότητα και την κοινωνική έκφραση. Τροφοδοτεί τη στοχαστική αναζήτηση και τη φιλοσοφική διάθεση. Οι σελίδες του αγκαλιάζουν την ανθρώπινη πορεία όπου γης και όπου χρόνου. Εδώ συμπυκνώνεται η εμπειρία χιλιάδων χρόνων κι ανιχνεύεται το απροσπέλαστο μέλλον. Το νήμα του διαβάσματος δεν έχει τελειωμό, γιατί συνδέει την αέναη αγωνία για τις διαρκείς ανησυχίες του ανθρώπου στο ταξίδι του μέσα στο χρόνο. Από τον Όμηρο και τον στοχαστικό Αριστοτέλη, ως τον μυθιστορηματικό Βέρν και τον απόλυτα ανθρώπινο Ντοστογιέφσκι, από τη διαχρονική σκέψη των προσωκρατικών και το δράμα του Οιδίποδα και της Αντιγόνης ως την ανάταση της εθνικής μας συνείδησης του Μακρυγιάννη και του Σολωμού, τα πολιτιστικά γονίδια που αναδύονται μέσα από τις σελίδες του είναι αυτά που διατηρούν το περιεχόμενο και την ομορφιά της ζωής. Το ατέλειωτο νήμα της έλλογης σκέψης μας, με τα μικρά και μεγάλα ερωτήματα και τα απέραντα πεδία της γνώσης, πάντα θα βρίσκουν το προσφορότερο έδαφος στο βιβλίο, που ζητά συνέχεια, σταθερά κι επίμονα αναγνώστες, ανήσυχους και δημιουργικούς. Το βιβλίο και το διάβασμα δεν είναι αποκλειστικά σχολική υπόθεση. Η αντίθετη κρατούσα αντίληψη, προϊόν αντιπνευματικής νοοτροπίας, υπονομεύει ευθέως τη μορφωτική διαδικασία. Η αυτομόρφωση κι η διαρκής εκπαίδευση καθίστανται πρώτες προτεραιότητες για τον σύγχρονο άνθρωπο και για έναν πρόσθετο λόγο. Η έκρηξη των πληροφοριών και της επικοινωνίας απαιτεί κοινωνίες με γνωστικές εντάσεις. Καμιά εκπαιδευτική μεταρρύθμιση δεν μπορεί να δώσει κινητικότητα στο χώρο του σχολείου αν δεν ενσωματώνει μια νέα πολιτική αντίληψη για το κύριο εργαλείο της μόρφωσης, το βιβλίο. Η σχέση του μαθητή με το βιβλίο και η φιλαναγνωσία, αφορούν το σχολείο και ως μια ξεχωριστή λειτουργία, η συζήτηση της οποίας πρέπει να ξεκινήσει αμέσως. Μια καλά θεμελιωμένη πολιτική για το βιβλίο είναι αγώνας πολιτισμού. Συνδέεται με την ιεράρχηση των αξιών στις σύγχρονες κοινωνίες. Ως εκ τούτου, οποιαδήποτε συζήτηση διάδοσής του δεν μπορεί να εγκλωβιστεί στο τεχνικό μέρος της εμπορευματικής όψης, που ούτως ή άλλως έχει περιορισμένη δυναμική. Σε μια κοινωνία που θα προάγει τις ανθρώπινες αξίες και θα αναζητεί το νόημα της ζωής, το βιβλίο δεν μπορεί παρά να έχει προνομιακή θέση. Στις σύγχρονες εποχές, όπου οι πολιτιστικές αναμείξεις και οι οικονομικοί ανταγωνισμοί παίρνουν διευρυμένο κι έντονο χαρακτήρα και τα μέσα επικοινωνίας διαμορφώνουν την απέραντη ομοιομορφία του «απέραντου χωριού» και ομογενοποιούν τις ποικίλες ιστορικές πορείες των λαών, το βιβλίο καλείται να « υπερασπίσει » τη διαφορετικότητα, την ανεκτικότητα και τον απέραντο πλουραλισμό στις αντιλήψεις, στις ιδέες και στις κάθε μορφής ανθρώπινες εκφράσεις.

ΣΕΛ. 18 | 31 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2019 | ΑΠΟΨΕΙΣ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

Ο μύθος του Σίσυφου και η προσπάθεια της κάθε νέας γενιάς να συντελεί στην ανοδική πορεία της ανθρωπότητας προς την κορυφή των κατακτήσεων της. Πρωτότυπη ανάλυση της στον ανθρώπινο εγκέφαλο σαν κληρονομικότητα. Όχι μόνο είΜαργαρίτας Αρβανίτη. ναι υποχρεωμένη να εκπαιδευτεί θεωρητικά σε αυτές τις ανάγκες και αξίες ζωής αλλά να τις ζήσει και εμπειρικά. Ο ΑριΣύμφωνα με τον μύθο ο Σίσυφος, ο πολύ σοφός, ο «κέρδιστος στοτέλης έχει πει ότι η νέα γενιά είναι άγραφη! Ο πολιτισμός των ανδρών» όπως τον χαρακτηρίζει ο Όμηρος στην Ιλιάδα, διδάσκεται. Το βλέπουμε και στην καθημερινή ζωή μας. Οι νέεπειδή θύμωσε τους θεούς γιατί τους ξεγέλαγε με την κατάλυ- οι δεν δέχονται τις συμβουλές των εμπείρων ενηλίκων. Αρνούση του θανάτου, του δικού του και της ανθρωπότητας, τον τι- νται. Αμφισβητούν. Θέλουν μόνοι τους να αποκτήσουν γνώμώρησαν να ζει μέσα στα Τάρταρα και στα σκοτάδια του. Εκεί σεις ζωής ακόμα και μέσα από τις προσωπικές τους εμπειρίες τον ανάγκασαν να σπρώχνει σε μία διαρκή και επίπονη προ- έστω και αν κάνουν λάθη. Αυτή είναι η μοίρα της ανθρωπότησπάθεια ένα βράχο προς την κορυφή ενός λόφου. Λίγο πριν τας. Είναι υποχρεωμένη να τα ζει όλα από την αρχή! φτάσει στην κορυφή ο βράχος κάθε φορά κατρακυλάει πίσω. Ο Αυτή είναι και η σημασία του Μύθου του Σίσυφου. ΤιμωρήΣίσυφος είναι καταδικασμένος να ξεκινάει διαρκώς την ίδια θηκε ο Σίσυφος γιατί με την κατάλυση του θανάτου εμπόδιζε προσπάθεια και διαρκώς ο βράχος να του ξεφεύγει. Να καταλή- τη δυνατότητα εξασφάλισης όρων νέας εξελικτικής δημιουργίγει ξανά στους πρόποδες. ας καθώς ο θάνατος αποτελεί συντελεστή βιολογικής εξέλιξης της ζωής καθώς συγκρατεί σε μικρά μεγέθη τους αριθμούς των Συχνά η αναφορά στον μύθο του Σίσυφου σχετίζεται με την ατόμων κάθε μορφής ζωής, επιτρέποντας άνεση και χώρο για άκαρπη και μάταιη προσπάθεια του ανθρώπου όπως αυτή του την ανάδειξη βελτιωμένων ειδών υπέρτερης μορφής όλο και Σίσυφου. Ο μύθος όμως του Σίσυφου αντιπροσωπεύει τη συ- πιο προσαρμοσμένης στις ανάγκες του ζωτικού και κοινωνικού μπυκνωμένη προσπάθεια της ανθρωπότητας σε μία χωρίς τέλος της περιβάλλοντος, το οποίο επίσης αλλάζει ανά τους αιώνες. επίπονη, ανοδική και εξελικτική πορεία προς την «κορυφή» και Μέσα στα πλαίσια της αναγκαιότητας για εξέλιξη συμπεριλαμόχι την αποτυχημένη ατομική προσπάθεια του κάθε ανθρώπου βάνεται και η προσωρινότητα των ανθρώπων της εκάστοτε γεμεμονωμένα. νιάς. Αποτελεί ανάγκη να φεύγουν οι παλιοί και να έρχονται οι Η ανθρωπότητα έχει τον «βράχο» της, το βαρύ της φορτίο καινούριοι για κατάκτηση νέων γνώσεων αντιλήψεων και απου με πολύ κόπο και συνεχή προσπάθεια το σπρώχνει προς ξιών ζωής, για δόμηση κοινωνιών πιο κοντά στις ανάγκες πνεύτην κορυφή η κάθε γενιά της. Σπρώχνοντας το «φορτίο» της, ματος ψυχής και σώματος του εκάστοτε σύγχρονου ανθρώπου. το φορτίο της γνώσης, της επιστήμης, της τεχνολογίας, του κα- Η νέα γενιά των ανθρώπων, στο καινούργιο αυτό ξεκίνημα με λού του κακού, του άδικου του δίκαιου των θεσμών και των ότι έχει «σωθεί» ή έχει επιλεγεί από την μέχρι τότε συσσωρευαξιών γενικότερα της κοινωνίας μέσα από μία διαρκή πάλη των μένη πείρα της ανθρωπότητας, συν τις νέες γνώσεις που προαντιθέσεων που φέρνει την εξέλιξη, κοπιάζει, αγωνιά και βήμα σθέτει η ίδια μέσα από την πάλη των αντιθέσεων που φέρνει - βήμα σπρώχνει το «βράχο» της προς τη κορυφή. Φτάνει τον την εξέλιξη, σπρώχνει επίπονα το δικό της φορτίο προς την κο«βράχο» λίγο πριν την κορυφή. Ο «βράχος» όμως ξεφεύγει, κα- ρυφή. Το φέρνει με τη σειρά της λίγο πριν την κορυφή. Δίνει τρακυλά και φτάνει ξανά στους πρόποδες. Δεν θα μπορούσε ο ότι μπορεί να δώσει. Εκεί γίνεται και αυτή κατώτερη των περιμύθος να ισορροπήσει τον βράχο στην κορυφή! Η κορυφή θα στάσεων, ξεφεύγει και πάλι ο «βράχος», κυλά προς τα κάτω. σήμαινε το τέλος της προσπάθειας. Θα σήμαινε το τέλος της Καταλύεται η παλιά προσπάθεια για να δώσει την θέσει της εξέλιξης . Θα σήμαινε το τέλος της αναγέννησης των προσπα- στην νέα. Και πάλι από την αρχή. Το μέλλον αβέβαιο δεν ξέθειών. ρεις τι θα βγάλει. Οι αντικειμενικές συνθήκες γύρω μας διαμορφώνουν διαρκώς Σκοτεινό όπως και τα Τάρταρα όπου αγωνιά και δουλεύει ο Σίνέες ανάγκες που ζητούν τη λύση τους. Προκύπτουν νέα ερω- συφος. Κάποτε είχε πει ο Αϊνστάιν « Δεν ξέρω με τι όπλα θα τηματικά που επιζητούν τις απαντήσεις του. Απαιτούνται νέες γίνει ο 3ος παγκόσμιος πόλεμος, αλλά ο 4ος θα γίνει με ξύλα γνώσεις και νέοι χειρισμοί ικανοί να ανταποκριθούν στις νέες και πέτρες.» Υπονοούσε μία κοινωνία πρωτόγονης κατάσταανάγκες. σης που όλα θα ξεκινήσουν πάλι από την αρχή. Η ανθρωπότητα και η γενιά που την εκπροσωπεί την κάθε Σε πρώτη ματιά μας στενοχωρεί η συνεχής κατρακύλα του συγκεκριμένη χρονική στιγμή με την ευρύτερη έννοια μέσα βράχου, εκεί όμως βρίσκεται και η ουσία της εξέλιξης της στον χρόνο, μπορεί και φέρνει τον «βράχο», το φορτίο της λίγο ζωής. Δίνει την δυνατότητα της νέας αρχής. Της αναγεννημέπριν την κορυφή. Κάποια στιγμή όμως «αδειάζει», πεθαίνει βι- νης ζωής! Δεν υπάρχει τέλος. Υπάρχει πάντα μια νέα αρχή. ολογικά και πνευματικά και είναι κατώτερη των διαμορφωμέ- Ένα νέο ξεκίνημα. Η ανθρωπότητα μέσα από την νέα γενιά νων περιστάσεων. Κουράζεται, χάνει τον έλεγχο όπως ο Σίσυ- σπρώχνει διαρκώς το φορτίο της προς την κορυφή. Η προσπάφος, και ο «βράχος» ξεφεύγει, κατρακυλά. Φτάνει στους πρό- θεια δεν είναι άκαρπη, ούτε μάταιη. Αντίθετα είναι κομμάτι της ποδες. Εκεί που όλα ξεκινούν από την αρχή. Σηματοδοτείται γενικότερης εξέλιξης μέσα στον χρόνο. Η ζωή περνάει μέσα μια καινούργια αρχή. Η ανθρωπότητα είναι υποχρεωμένη να από κάθε σώμα το οποίο κάνει τον κύκλο του ζει και πεθαίνει. ζήσει τα ίδια από την αρχή. Δίνει τη θέση του στον επόμενο για να «πατήσει» πάνω του το Η καινούργια γενιά που προορίζεται να συνεχίσει τον επίπονο γένος-το είδος- η ίδια η ανθρωπότητα και να συνεχίσει την ποανηφορικό δρόμο της εξέλιξης είναι υποχρεωμένη να κατακτή- ρεία της προς το μέλλον. «Πατήματα» είμαστε όλοι μας με αρσει τη γνώση από την αρχή, από τις πρώτες βαθμίδες εκπαί- χή και τέλος στο διάβα της ζωής το αιώνιο! Όταν το κουκούλι δευσης καθώς και τις αξίες και ανάγκες της ζωής. Τι είναι ισό- που μας φιλοξενεί γεράσει αρρωστήσει και το πνεύμα δώσει τητα, ελευθερία, δημοκρατία, ισοπολιτεία, αδικία , απολυταρχί- ότι ήταν δώσει, η σοφία του δημιουργού του σύμπαντος δίνει α, πληροφορίες και γνώσεις οι οποίες δεν είναι καταγραμμένες τη σκυτάλη στο επόμενο που ακολουθεί για να πάει τη ζωή πιο

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ μπροστά. Συντελείται το πέρασμα από το ειδικό που είναι ο κάθε άνθρωπος στο γενικό της ανθρωπότητας. Συντελείται η ενσωμάτωση της ατομικότητας στον βασικό κορμό της ανθρωπότητας. Το μεγαλείο βρίσκεται σε αυτή την επίγνωση. Το ελπιδοφόρο κάθε φορά νέο ξεκίνημα, παρά την γνώση της αναγκαίας «κατρακύλας», γεννάει την νέα αρχή. Το μήνυμα του Μύθου είναι αισιόδοξο.. Ο βράχος συνεχώς κυλάει … «Τα πάντα ρει» … και ο σοφός λαός μας λέει «Πέτρα που κυλά δεν χορταριάζει!» Δεν θα μπορούσε η Ελληνική Μυθολογία με τον Μύθο του Σίσυφου να πραγματεύεται ένα μύθο με αποθαρρυντικό μήνυμα για τον ανθρώπινο κόπο, όπως θα συνέβαινε αν υπονοούσε το μάταιο των προσπαθειών του ανθρώπου. Θα ερχόταν σε αντίθεση με την αξιολόγηση που υπήρχε από τους Θεούς σχετικά με τους θνητούς, εκ των οποίων μόνο όσοι είχαν αξιοποιήσει με σημαντικά έργα τα προσόντα και τις δεξιότητες που τους δώρισαν οι αθάνατοι ευεργέτες τους, τους περίμεναν σύμφωνα την Μυθολογία τα Ηλύσια πεδία! Όσοι δεν αξιοποίησαν αυτές τις δυνατότητες κατά την διάρκεια του βίου τους οδηγούντο ως νεκροί στα σκοτεινά παλάτια του Άδη και στα Τάρταρα όσοι διέπραξαν εγκλήματα. Αν ο Μύθος του Σίσυφου, αναφερόταν στην ατομική ζωή και στο μάταιο των προσπαθειών του ανθρώπου, θα αναγνωριζόταν τρόπον τινά η φυσική αδυναμία

ΑΠΟΨΕΙΣ | 31 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 19

του ανθρώπου να πράξει έργα σπουδαία. Σε αυτή την περίπτωση αφού από την μοίρα του ο άνθρωπος δεν θα μπορούσε να ολοκληρώσει το έργο του δεν θα υπήρχε η απαίτηση των θεών για έργα ανάλογα των δεξιοτήτων και δυνατοτήτων του ούτε θα υπήρχαν Ηλύσια Πεδία. Συνεπώς ο μύθος του Σίσυφου συμβολίζει την συλλογική προσπάθεια της ανθρωπότητας και όχι τη ματαιότητα των προσπαθειών του ανθρώπου σε ατομική βάση. Συμπερασματικά, συμβολίζει την συλλογική προσπάθεια της ανθρωπότητας που είναι υποχρεωμένη να τα ζει όλα από την αρχή κάθε φορά που αναλαμβάνει η νέα γενιά να σηκώσει το βάρος της εξέλιξης προς την κορυφή. Μέχρι να γίνει και αυτή με την σειρά της κατώτερη των περιστάσεων και να αναλάβει η επόμενη και η εκάστοτε επόμενη σε μία αέναη προσπάθεια προς την κορυφή των επιδιώξεων της ανθρωπότητας που δεν τελειώνει καθώς διαρκώς επέρχεται η εξέλιξη και ότι σημαίνει αυτό σε απαιτήσεις ζωής και δημιουργίας. Ο Σίσυφος ο ήρωας του μύθου που κατέλυσε τον θάνατο, τιμωρήθηκε να συντελεί στο ακατάλυτό του που οδηγεί στην εξέλιξη της ζωής, της ανθρωπότητας, του κόσμου γενικότερα μέσα στην απεραντοσύνη του σύμπαντος που μας περιβάλλει!

ΣΕΛ. 20 | 31 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2019 | ΝΕΑ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΩΝ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

Θα κλείσει η Δημόσια Βιβλιοθήκη Ρόδου;

Μια αναζήτηση στην ιστοσελίδα του Υπουργείου σχετικά με τις μετακινήσεις και αποσπάσεις εκπαιδευτικών, μας οδήγησε στην «ανακάλυψη» ότι για φέτος δεν εγκρίθηκε καμιά απόσπαση στη Δημόσια Βιβλιοθήκη της πόλης μας. Ακόμα ανακαλύψαμε, ότι σε άλλες Βιβλιοθήκες και συγχαρητήρια, σε όσους συνέβαλαν σε αυτό, αποσπάσθηκαν 5 και 6 εκπαιδευτικοί διαφόρων ειδικοτήτων, όπως Ηλεκτρολόγων, Αρχιτεκτόνων, Φυσικών κλπ. Είναι γνωστό το πρόβλημα της έλλειψης προσωπικού της Δημόσιας μας Βιβλιοθήκης, η οποία λειτουργούσε μέχρι σήμερα με το Διευθυντή της και μια αποσπασμένη εκπαιδευτικό.

Ελλάδα – Κύπρος 2014-2020. Το πρόγραμμα σκοπό έχει την ψηφιοποίηση και του υπολοίπου αρχείου τοπικών εφημερίδων της Βιβλιοθήκης περιόδου 1976-2006. Με την ολοκλήρωσή του θα είμαστε από τις λίγες περιοχές της χώρας, όπου ο τοπικός τύπος και για την περίοδο 1915 έως και 2006 θα είναι στη διάθεση μας από οπουδήποτε και οποτεδήποτε, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την έρευνα και τη διάσωση μιας πολύτιμης πηγής της τοπικής μας ιστορίας, όπως είναι οι τοπικές εφημερίδες. Πολλά θα μπορούσαμε να γράψουμε ακόμα, π.χ. για το εκδοτικό έργο της Βιβλιοθήκης ή να ρωτήσουμε γιατί σταμάτησε η λειτουργία της κινητής Βιβλιοθήκης, που τόσα πρόσφερε στα Επικοινωνήσαμε με τον Διευθυντή της Βιβλιοθήκης κ. Αγγε- παιδιά και στους κατοίκους του νησιού μας; λή, που διανύει το 36ο έτος στη Βιβλιοθήκη και ο οποίος μας Αναμένουμε λύσεις πριν είναι αργά. επιβεβαίωσε το πρόβλημα της υποστελέχωσης και της αδυναμίας λειτουργίας της Βιβλιοθήκης με έναν υπάλληλο. ΣυμπληΡΟΔΙΑΚΗ ρώνουμε ότι ο κ. Αγγελής έχοντας συμπληρώσει προ πολλού τα συντάξιμα έτη είναι έτοιμος να αποχωρήσει, από τα λεγόμενα του καταλάβαμε ότι με τη διαμορφωθείσα κατάσταση είναι υποχρεωμένος να παραιτηθεί. Αξίζει μια τέτοια τύχη προσπάθεια τόσων χρόνων; Δικαιούται η πόλη μας και οι νέοι της των υπηρεσιών μιας καλά οργανωμένης και λειτουργικής Βιβλιοθήκης, όπως η Δημόσια μας Βιβλιοθήκη; Απασχολεί τους αρμόδιους, τους εκπροσώπους μας, αλλά και τους πολίτες η ύπαρξη και λειτουργία βιβλιοθήκης στο νησί μας; Μιας Βιβλιοθήκης που ο αριθμός των μελών του δανειστικού της Τμήματος υπερβαίνει τις 8500 και τα βιβλία που δανείσθηκαν το 2018 ανήλθαν στις 55.000, που την προηγούμενη σχολική χρονιά, τα τρία εκπαιδευτικά της προγράμματα για την τοπική Ιστορία παρακολούθησαν 2206 μαθητές/τριες, μαζί με 163 εκπαιδευτικούς από 59 σχολεία του νησιού; Μιας Βιβλιοθήκης που συμμετέχει στο φιλόδοξο πρόγραμμα Ψηφιακός Ηρόδοτος ΙΙ ως εταίρος του Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου και της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, στο πλαίσιο του προγράμματος διασυνοριακής συνεργασίας Interreg V-A

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΒΙΒΛΙΟ | 31 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 21

Πρόλογος του νέου βιβλίου της Σοφίας Σκλείδα: «Καππαδοκικές θεολογικές αναφορές σε στιχηρά ιδιόχειρα» ΠΡΟΛΟΓΟΣ Στιχηρά : Τροπάρια της βυζαντινής εκκλησιαστικής ακολουθίας που επισυνάπτονται σε καθέναν από τους τελευταίους στίχους κάποιου ψαλμού. Η Σοφία Σκλείδα μας έχει δώσει και άλλοτε δείγματα της ποιητικής της ευαισθησίας. Τη φορά αυτή η έμπνευσή της οιστρηλατείται από την επαφή της με ένα βιβλίο του ιστοριοδίφη , Κων/νου Νίγδελη, μια μελέτη που εξετάζει διεξοδικά τα απτά δείγματα της θρησκευτικότητας των Ρωμιών της Καππαδοκίας. Το ευτυχές αποτέλεσμα είναι μια σειρά από ποιήματα που προσομοιάζουν με τα στιχηρά της εκκλησιαστικής υμνογραφίας. Στην εποχή μας είναι σπάνιο φαινόμενο να εμπνέεται ο ποιητής από ένα κείμενο που περιγράφει τα θρησκευτικά δρώμενα και τις λατρευτικές εκδηλώσεις μιας περιοχής, από όπου ο ζωντανός ελληνισμός έχει σβήσει. Όσο κι’ αν τα αρχιτεκτονικά και ιστορικά τεκμήρια του ελληνισμού παραμένουν σχεδόν ακέραια εκεί, για να διασαλπίζουν εσαεί τον “ ένδοξό μας βυζαντινισμό ”, παραμένει όμως άτεγκτο το λυπηρό γεγονός, ότι στους τόπους αυτούς της Ανατολής δεν ρέει πλέον το “ λάλον ύδωρ ” της χριστιανοσύνης και κάθε “ παγά λαλέουσα ” έχει στερέψει. Οι άνθρωποι που ζωντάνευαν τις εκκλησιές και τα ιερά προσκυνήματά μας δεν υπάρχουν πια. Αν δεν υπάρχουν όμως σήμερα εκεί εμφανείς πιστοί χριστιανοί, υπάρχουν ωστόσο οι απόγονοί τους στην Ελλάδα, όπου κατέφυγαν οι Μικρασιάτες Έλληνες μετά το 1922. Οι περισσότεροι διασώζουν εδώ μεγάλο μέρος της πατροπαράδοτης θρησκευτικής τους εθιμοταξίας και συνεχίζουν τα δρώμενα που τους εμπιστεύθηκαν οι γονείς τους και οι παππούδες τους. Η έλξη που εκπέμπει ο χριστιανικός ελληνισμός της Μικράς Ασίας και της Καππαδοκίας, της αγιοτόκου αυτής περιοχής, που μπορούμε να την αποκαλέσουμε Μεγάλη Ελλάδα

της Ανατολής (όπως ήταν η άλλη Μεγάλη Ελλάδα της Δύσης, στην Κάτω Ιταλία και τη Σικελία), κινητοποίησε τα τελευταία χρόνια μια υπερπαραγωγή δημοσιευμάτων παντός είδους, όπου κυριαρχεί συνήθως μια εύκολη και επιδερμική προσέγγιση των “ χαμένων πατρίδων ”. Η Σοφία Σκλείδα όμως, αποφεύγει αυτήν την πεπατημένη και προσεγγίζει αυτόν τον ελληνισμό μέσα από τη θρησκευτικότητα που τον χαρακτήριζε. Η ένθεη αυτή πίστη των Καππαδοκών μετουσιώθηκε με τον τρόπο αυτό σε στίχους, οι οποίοι παραπέμπουν ευθέως στην εκκλησιαστική υμνογραφία. Περαιτέρω, η έμπνευσή της την οδήγησε στην αναγέννηση ενός λυρικού λόγου που βαδίζει στα αχνάρια των υμνωδών της Ορθοδοξίας. Ακολουθώντας την κατά μήνας κατάστρωση της ύλης του βιβλίου του Κώστα Νίγδελη, το οποίο συντονίζεται με το εορτολόγιο της Εκκλησίας, η μουσόληπτος ποιήτρια αφιερώνει από ένα “ στιχηρόν ιδιόχειρον ” σε κάθε μήνα, αρχής γιγνομένης από τον Σεπτέμβριο, ο οποίος άλλωστε σηματοδοτεί και την αρχή της Ινδίκτου. Στους στίχους που της έχει υπαγορεύσει ο Πήγασος παρεμβαίνουν όμως και λέξεις ή φράσεις τουρκικές, τις οποίες χρησιμοποιούσαν οι χριστιανοί της Καππαδοκίας. Ας μην εκπλαγούν οι σύγχρονοι ελλαδικοί αναγνώστες. Η επί τόσους αιώνες συμβίωση και ο συνοικισμός με τουρκογενείς πληθυσμούς στα ίδια εδάφη είναι φυσικό να έχει αφήσει τέτοια ίχνη. Η Σοφία Σκλείδα, που δεν έχει μικρασιατικές ρίζες, γοητεύτηκε από την βαθειά ευλάβεια των Καππαδοκών και τη συγκίνησή της αυτή την μετουσίωσε σε γνήσια ποίηση. Ως απόγονος Μικρασιατών κλίνω ευχαριστήριον γόνυ στη Μούσα που την χειραγώγησε. Αθήνα , Φεβρουάριος 2019 Τάκης Α. Σαλκιτζόγλου, Δικηγόρος, Συγγραφέας

ΣΕΛ. 22 | 31 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2019 | ΒΙΒΛΙΟ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΒΙΒΛΙΟ | 31 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 23

Η άλλη πλευρά των πραγμάτων ΔΗΜΗΤΡΗ Α. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗ “Απ’ το χιόνι ως το βαθύ κόκκινο” εκδ. Πνοές Λόγου και Τέχνης, Γράφει η Ντίνα Σωτηρίου Στη διαρκή αναζήτηση της ομορφιάς του κόσμου, πρωταγωνιστικός αποδεικνύεται ο ρόλος της τέχνης, ιδίως όταν εκείνη αναλαμβάνει να εκφράσει την ομορφιά με τρόπο δημιουργικό κι εμπνευσμένο. Η έμπνευση και η δημιουργικότητα στην καλλιτεχνική έκφραση δεν είναι ωστόσο διόλου αυτονόητες. Και ο Δημήτρης Α. Δημητριάδης στην ποιητική του συλλογή «Απ’ το χιόνι ως το βαθύ κόκκινο», αναλαμβάνει να κωδικοποιήσει τα απαιτητικά βήματα προς μια γνήσια καλλιτεχνική έκφραση. Αλλά ποιες, όμως, οδούς διέρχεται η «σοφή εκείνη διάθεση» του ανθρώπου ώστε να εκφραστεί καλλιτεχνικά; Ο Δημητριάδης αναζητά μια γνησιότητα η οποία δομείται με συναισθήματα εξορυγμένα από τα κοιτάσματα της ψυχής· με την απαλότητα και την αθωότητα της παιδικής ψυχή όπως αυτή αποτυπώνεται, για παράδειγμα, σε παιδικές ζωγραφιές· με την αμεσότητα που διατηρείται απομακρυσμένη από την «πολλή φιλοσοφία», τις θεωρίες και τα ρεύματα που ασελγούν επάνω στο σώμα της τέχνης· με το φως που διαλύει τα σκοτάδια κι επιτρέπει στα σώματα ν’ ανθίσουν. Άλλωστε, το φως επιτρέπει και την ύπαρξη σκιών, χάρη στις οποίες το σχόλιο παραμένει υποφωτισμένο και λειτουργεί υπαινικτικά, χωρίς να κραυγάζει διδακτικά. Χωρίς, επιπλέον, να απορρίπτει το τυχαίο, που έχει κι εκείνο την αξία του όταν δεν καταντά φορτικό κι όταν δεν απολήγει ρυθμιστής μιας ολόκληρης ζωής, ο ποιητής προκρίνει το καλλιτεχνικό σχέδιο, την πρωτοβουλία και την αποφασιστικότητα, που δεν επιτρέπουν στις εξελίξεις να απορρέουν απλώς από τον παράγοντα της τύχης. Η γνήσια καλλιτεχνική έκφραση, αντίστροφα, οφείλει να αποφεύγει, κατά τον Δ. Α. Δημητριάδη, ποικίλες κακοτοπιές. Διογκωμένα βιογραφικά σημειώματα δεν έχουν πραγματική σχέση με το καλλιτεχνικό αποτέλεσμα. Κραυγές και ψευτοκλάματα, για κοινωνικοπολιτικά θέματα, επίσης απορρίπτονται. Στο σημείο αυτό ο ποιητής επισημαίνει ότι το γενικευμένο «παπαγάλισμα» της αναπηρίας της εποχής δεν συνιστά αυτομάτως κάποια καλλιτεχνική μετουσίωση, ιδίως όταν το εν λόγω «παπαγάλισμα» εκπέμπει ψυχρή αντιμετώπιση του θέματος, αποστασιοποίηση και υπεροψία. Ο Δημητριάδης, αξιοποιώντας το βασικότερο στοιχείο της ποιητικής του, τη λιτότητα και την αποφθεγματικότητα, πετυχαίνει καταρχάς την αμεσότητα στη μετάδοση των ποιητικών του σχολίων. Ο μεταφορικός λόγος, εναλλασσόμενος με την κυριολεξία, πολλαπλασιάζει τα νοητικά επίπεδα. Εικόνες πολλαπλασιάζονται, αντιθέσεις και μεταφορές μεταφέρουν το σημαινόμενο. Ο χρόνος, η φθορά, ο θάνατος, είναι παρόντες, ακόμα και σε σκηνές όπου κυριαρχεί η ομορφιά. Η παρούσα συλλογή, αλλά και ολόκληρο το μέχρι τώρα ποιητικό έργο του ποιητή, συνιστούν μια ιδιαίτερη θέαση του κόσμου μέσα από έναν ποιητικό λόγο λιτό, πυκνό και βαθιά ριζωμένο στα χώματα των μεγάλων κλασικών ποιημάτων και μύθων. Δεν είναι υπερβολικό να πει κανείς ότι το έργο αυτό μπορεί να διαβαστεί σαν μια καίρια πρόταση για το παρόν και το μέλλον της ποίησης στον τόπο μας, μακριά από βεμπαλισμούς, πόζες και ρηχές αναζητήσεις. Ο ποιητής αναζητά με θάρρος και υπομονή την αλήθεια, μέσα στον σύγχρονο κόσμο της αποδόμησης, στον οποίο η πίστη έχει χαθεί. Το ίδιο θάρρος δείχνει κι

όταν αποκαλύπτει την άλλη πλευρά των πραγμάτων: τη φωτεινή, μέσα στο σκότος, την τρυφερή μέσα στις σκληρότερες αλήθειες.

ΣΕΛ. 24 | 31 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2019 | ΒΙΒΛΙΟ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΝΕΟ ΒΙΒΛΙΟ: «Barsaat ο χορός της βροχής» της Σμαραγδής Μητροπούλου Κυκλοφόρησε πρόσφατα το βιβλίο «Barsaat, ο χορός της βροχής» της συγγραφέως & εκπαιδευτικού Σμαραγδής Μητροπούλου, από τις εκδόσεις 24γράμματα. Πρόκειται για μία συλλογή με πεζά και ποιήματα γεμάτα θάλασσα κι έρωτα, ξενιτιά, νοσταλγία μα και ελπίδα με φόντο-τι άλλο;- τη βροχή των αναμνήσεων. Το βιβλίο προλογίζει ο ποιητής, συγγραφέας και ραδιοφωνικός παραγωγός Θεοφάνης Λ. Παναγιωτόπουλος. Άλλα έργα της συγγραφέως: Πριν ο ήλιος δύσει (θεατρικό), εκδόσεις ΟΣΤΡΙΑ Μια στιγμή, μια αιωνιότητα μονάχα, εκδόσεις ΟΣΤΡΙΑ Ήχοι στη σιωπή, εκδόσεις ΟΣΤΡΙΑ

ΝΕΟ ΒΙΒΛΙΟ: «Παραμυθοταξιδεύοντας» της Εύας Πετροπούλου-Λιανού Τίτλος παραμυθιού: Παραμυθοταξιδεύοντας - Λευκάδιος Πάτρικ Χερν Μετάφραση: Εύα Πετροπούλου Λιανού Εικονογράφηση: Ντίνα Αναστασιάδου Σχεδιασμός & Ηλεκτρονική Σελιδοποίηση: Αθηνά Καζαντζίδου Επιμέλεια κειμένου: Τζένη Κουκκίδου Ευχαριστούμε θερμά: Τον κ.Τάκη Ευσταθίου, International Cultural Coordinator Μέλος του The Hearn Society Τον Ιάπωνα Πρέσβη Yasuhiro SHIMIZU για τον υπέροχο πρόλογό του. Την κ. Δώρα Γιαννίτση, διδάκτωρ ιστορίας, ηθοποιός, δ/ντρια Κέντρου Ελληνικού Πολιτισμού (ΚΕΠ) Μόσχας,για τον πολύ ζεστό χαιρετισμό που μας έκανε στο βιβλίο μας που έγινε πραγματικά με αγάπη και μεράκι απ' όλους μας.

Νέες κυκλοφορίες: Νίκη Μπλούτη Καράτζαλη, Άδεια φωλιά / Εκδόσεις Φίλντισι Άδεια φωλιά Νίκη Μπλούτη Καράτζαλη Διηγήματα Λιανική τιμή: 12 ευρώ +ΦΠΑ Σελ. 244 ISBN: 978-618-5101-84-8 Η συλλογή διηγημάτων «Άδεια φωλιά» είναι μικρές, καθημερινές ιστορίες που εστιάζουν στο συναίσθημα και στην ψυχολογία των ανθρώπων. Τα θεματικά μοτίβα των ιστοριών είναι η αγάπη που λειτουργεί σαν καταλύτης σε κάθε δυσκολία, η ελπίδα που αποτελεί το μοναδικό εφαλτήριο για ένα καλύτερο αύριο, η νοσταλγία, η αλληλεγγύη και το μεγαλείο της προσφοράς στους συνανθρώπους μας, αλλά κι η μοναξιά, ο φόβος, η φτώχεια, το άχθος της ύπαρξης, ο τρόμος του πολέμου, η προσφυγιά, η βαριά σκιά του χρόνου που παρήλθε, η φθορά στις σχέσεις μας, η αδυσώπητη μνήμη, η οικονομική και ηθική κρίση που βάζουν τροχοπέδη στα όνειρά μας, η απουσία, ο θάνατος που καραδοκεί σε κάθε μας βήμα. Τα λάθη και τα πάθη που καταλήγουν σε ακραίες συμπεριφορές και οδηγούν τους ήρωες σε δύσβατα μονοπάτια. Η αφήγηση ψηλαφίζει τις ψυχές των ηρώων και ιχνογραφεί τις ανθρώπινες σχέσεις. Σχέσεις φιλικές, οικογενειακές, ερωτικές, κοινωνικές, άλλοτε ελλειματικές και άλλοτε γεμάτες αγάπη που υπάρχουν στη ζωή τού καθένα μας και την επηρεάζουν συναισθηματικά. Στις ιστορίες σκιαγραφούνται χαρακτήρες αληθινοί που δοκιμάζονται σε οριακές καταστάσεις και μάχονται με το πρόσκαιρο. Στη συλλογή αυτή διηγημάτων υφαίνεται ένας κοινωνικός ιστός από καθημερινούς, οικείους ανθρώπους που ενίοτε αναμετρώνται με κάθε είδους απώλεια. Βιογραφικό Η συγγραφέας Νίκη Μπλούτη Καράτζαλη γεννήθηκε και μεγάλωσε στον Άγιο Γεώργιο Λιβαδειάς. Τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια ζει μόνιμα με την οικογένειά της στη Λιβαδειά και ασχολείται με τη συγγραφή.

Διηγήματά της έχουν δημοσιευτεί σε ηλεκτρονικά περιοδικά (Λόγω Γραφής, vivlionet, Gulturagenta, Θεματοφύλακες βιβλίων κ.α) και στην τοπική εφημερίδα «Διάβημα». Τελευταία, συνεργάζεται με τo ψηφιακό περιοδικό «GreekAffair», καθώς επίσης και τη λογοτεχνική ιστοσελίδα «Λόγω Γραφής» στην οποία δημοσιεύει διηγήματα στη στήλη «Ένα τραγούδι για σένα». Έχει παρακολουθήσει σεμινάρια Δημιουργικής Γραφής και έχει συμμετάσχει σε εκδηλώσεις για παιδιά (ανάγνωση, εργαστήρια δημιουργικότητας) στη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Λιβαδειάς. Διηγήματά της διακρίθηκαν σε λογοτεχνικούς διαγωνισμούς και έχουν συμπεριληφθεί σε Ανθολογίες. Έχει εκδώσει δυο μυθιστορήματα, «Όταν η σιωπή μιλάει στα όνειρα» (Πρότυπες εκδόσεις Πηγή). Νοέμβριος 2014 και «Κάποτε… στον Παράδεισο» (Εκδόσεις Όστρια). Μάιος 2016. Το 2017 κυκλοφόρησε η πρώτη συλλογή διηγημάτων της με τίτλο «Το κίτρινο δάνειο». (Εκδόσεις Όστρια). Νοέμβριος 2017 Το διήγημα «Το κίτρινο δάνειο» πήρε το Α’ Βραβείο στον Πανελλήνιο διαγωνισμό της Εταιρίας ΕΤΕΠΚ το 2016 και το διήγημα «Τα φιλαράκια» διακρίθηκε με έπαινο στον ίδιο διαγωνισμό το 2017. Εκδόσεις Φίλντισι Ξανθίππου 123, Παπάγου, 210 6540170 www.filntisi.gr info@filntisi.gr

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΕΠΙΣΤΗΜΗ | 31 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 25

Η πορεία της ψυχικής νόσου στην Κύπρο - Μέρος Πρώτο

Οθωμανική Περίοδος (1471-1878) Στην περίπτωση της Κύπρου κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας δεν υπήρξε καμία κρατική μέριμνα για τους ασθενείς πόσο μάλλον για τους ψυχικά ασθενείς. Δεν υπήρχαν αλλά ούτε και λειτουργούσαν νοσοκομεία και ψυχιατρικά άσυλα. Οι ψυχικά ασθενείς στέλνονταν στην Μικρά Ασία, Κωνσταντινούπολη, Σμύρνη όπου εκεί παρέμεναν μαζί με άλλους, αλυσοδεμένοι σε άθλιες και απάνθρωπες συνθήκες επιβίωσης. Το πιο γνωστό ήταν το Σουλειμανιέ και το Τοπ-Ταχί στην Κωνσταντινούπολη. Τα άσυλα αυτά είχαν κυρίως ως πρότυπα τα διάφορα κρατητήρια καταδίκων, φυλακές και οι ψυχικά ασθενείς τυγχάναν κτηνώδους και απάνθρωπης μεταχείρισης. Χαρακτηριστικά τους έπλεναν και τους έλουζαν μια φορά την εβδομάδα, τους ξύριζαν το κεφάλι και τους άφηναν μόνο μια τούφα μαλλιά στο κέντρο τους, ενώ παράλληλα τους ξυλοκοπούσαν και τους έδεναν με χοντρές αλυσίδες. Η τριπλή θεραπευτική συνταγή που εφαρμοζόταν σε όσους κατέληγαν στο Σουλειμανιέ είτε από την Κύπρο είτε από αλλού περιλάμβανε δίαιτα, αφαιμάξεις και καθαρτικά τα οποία είχαν σαν αποτέλεσμα να στέλνουν στον άλλο κόσμο σημαντικό αριθμό από τρόφιμους (Δ. Πλουμπίδης, 1989). Ψυχικά ασθενείς οι οποίοι είχαν διαπράξει κάποιο σοβαρό έγκλημα απαγχονίζονταν δημόσια κοντά στο κονάκι. Αρκετοί ψυχασθενείς εγκαταλείπονταν στην τύχη τους άλλα άτομα γίνονταν αντικείμενο εκμετάλλευσης αγυρτών και άλλα άτομα χρησιμοποιούνταν ως μέσο ελεημοσύνης και ζητιανιάς. Ήταν κύριο φαινόμενο κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας να περιπλανιούνται οι ψυχικά πάσχοντες στους δρόμους των πόλεων και των χωριών ενώ ο κόσμος είτε τους ανεχόταν είτε τους περιγελούσε είτε τους αγνοούσε. Κάποιοι που είχαν την τύχη μεταφέρονταν ή έβρισκαν καταφύγιο σε μοναστήρια. Παρόλα αυτά αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι αρκετοί Έλληνες αλλά και ξένοι γιατροί εργαστήκαν στην Κύπρο. Πριν τον 19ον αιώνα τα ιδρύματα που φρόντιζαν για την δημόσια υγειά στην περίοδο της Οθωμανικής κυριαρχίας βασίζονταν στο θεσμό των «βακουφίων» τα οποία ήταν ευαγή ιδρύματα που δημιουργούνταν με την μόνιμη δωρεά προσωπικής περιουσίας για την συντήρηση δραστηριοτήτων οι οποίες θεωρούνταν φιλανθρωπικές ή δημοσίως συμφέροντος (Κ. Κωστής 1934). Οι μεγάλες δυνάμεις της Ευρώπης και ιδιαίτερα η Ρωσία επέβαλαν μεταρρυθμίσεις στην Οθωμανική Αυτοκρατορία όσο αφορά τον τομέα της υγείας. Στο πλαίσιο αυτό τοποθετείται η προσπάθεια για εκσυγχρονισμό των νοσοκομείων και των ασύλων φρενοπαθών τόσο στην Μικρά Ασία όσο και στην Κωνσταντινούπολη. Τα άσυλα κατά κύριο λόγο προορίζονταν μόνο για εκείνους τους ψυχιατρικά ασθενείς που θεωρούνταν επικίνδυνοι, ιδιαίτερα οχληροί, ενοχλητικοί, ταραχοποιοί καθώς και για εγκληματίες ψυχασθενείς. Όμως η γενική στάση των Οθωμανών απέναντι στους συνήθεις ψυχοπαθείς εκείνους που ονομάζουμε πράους και ήσυχους ήταν μια στάση αποδοχής και συμπάθειας. Λόγω του ότι οι θρησκευτικές αντιλήψεις των Οθωμανών ήταν τέτοιες που θεωρούσαν τους πράους ψυχικά ασθενείς και ιδιαίτερα τους πνευματικά καθυστερημένους ως πηγή ευτυχίας και ευημερίας για αυτό και ετύγχαναν σεβασμού προστασίας και εκτίμησης (Α. Γεωργιάδης, 2001). Φίλιππος Φιλίππου

ΣΕΛ. 26 | 31 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2019 | ΕΠΙΣΤΗΜΗ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

Οι «έξυπνες» οθόνες κλέβουν την φαντασία των παιδιών

Η αφιέρωση υπερβολικού χρόνου μπροστά σε μια οθόνη έχει αρνητική επίδραση στη φαντασία των παιδιών, σύμφωνα με δημοσκόπηση σε νηπιαγωγούς την οποία επικαλείται η Independent. Τα παιδιά σήμερα ξοδεύουν πάρα πολύ χρόνο μπροστά σε οθόνες (smartphones, tablets, τηλεόραση). Αν και δεν είναι λίγοι αυτοί που υποστηρίζουν ότι η ενασχόληση με την τεχνολογία συμβάλλει στην ανάπτυξη των παιδιών, οι ειδικοί λένε ότι το να αφιερώνει ένα παιδί υπερβολικό χρόνο μπροστά σε μια οθόνη μπορεί να έχει κόστος στη φαντασία του. Σε μια δημοσκόπηση που έγινε σε 1.000 νηπιαγωγούς από τον ιστότοπο daynurseries.co.uk, φάνηκε ότι περίπου τα δύο τρίτα των επαγγελματιών που ασχολούνται με παιδιά πιστεύουν ότι οι οθόνες τα κάνουν λιγότερο δημιουργικά. Συγκεκριμένα, το 48% των νηπιαγωγών δήλωσε ότι υπάρχουν παιδιά με φανταστικούς φίλους στο νηπιαγωγείο, το 72% συμφώνησε ότι το ποσοστό αυτό των παιδιών έχει μειωθεί αισθητά τα τελευταία πέντε χρόνια και το 63% θεώρησε υπεύθυνες τις οθόνες για τη μείωση της εφευρετικότητας. Οι απόψεις των ειδικών ποικίλουν Ο Ντέιβιντ Ράιτ, ιδιοκτήτης του παιδικού σταθμού «Paint Pots» στο Σάουθχαμπτον, συμφωνεί με τα ευρήματα της έρευνας και εξηγεί ότι όταν τα παιδιά είχαν περισσότερο ελεύθερο ανάγκαζαν το μυαλό τους να κάνει κάτι δημιουργικό, όπως να φτιάξει έναν φαντα-

στικό φίλο, ενώ, σήμερα, παίρνουν εικόνες από την τηλεόραση ή τα τάμπλετ, κάτι που μειώνει την ικανότητα να χρησιμοποιήσουν τη δική τους φαντασία. «Δεν αφήνουμε πλέον τα παιδιά να βαρεθούν», δηλώνει ο ίδιος. Από την άλλη η δρ. Πέιτζ Ντέιβις καθηγήτρια ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Γιορκ, λέει πως είναι απλά ο τρόπος που παίζουν τα παιδιά που έχει αλλάξει. Πριν τις οθόνες, κατά την ίδια, το παιχνίδι ήταν πιο αυθόρμητο και τα παιδιά έπαιρναν ερεθίσματα από τους γονείς ή τα άλλα παιδιά, ενώ, σήμερα, δεδομένης της δομή της τηλεόρασης θεωρούν ότι πρέπει να παίξουν με τον τρόπο που αυτή υποδεικνύει. Πρόσφατη έρευνα από το Πανεπιστήμιο της Αλμπέρτα στον Καναδά υποστήριξε παράλληλα ότι ο χρόνος που περνούν τα παιδιά μπροστά στην οθόνη σχετίζεται με προβλήματα συμπεριφοράς και προσοχής στα παιδιά. Ανάλογα με το χρόνο που περνούσαν τα παιδιά μπροστά στην οθόνη, βρέθηκαν τα αντίστοιχα πρότυπα συμπεριφοράς. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τα παιδιά που περνούσαν πολύ χρόνο μπροστά στην οθόνη στην ηλικία των τριών και των πέντε ετών είχαν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης προβλημάτων προσοχής και συμπεριφοράς. ΑΠΕ-ΜΠΕ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΕΠΙΣΤΗΜΗ | 31 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 27

Τέλος στα social media για παιδιά κάτω των 15 ετών

Από την ηλικία των 15 ετών θα μπορούν να διαθέτουν νόμιμα λογαριασμό στις ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης οι ανήλικοι στην Ελλάδα, σύμφωνα με τις διατάξεις που περιλαμβάνει το προς ψήφιση νομοσχέδιο για την προστασία των προσωπικών δεδομένων. Ειδικότερα, στο νομοσχέδιο «Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, μέτρα εφαρμογής του Κανονισμού (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 27ης Απριλίου 2016 για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και ενσωμάτωση στην εθνική νομοθεσία της Οδηγίας (ΕΕ) 2016/680 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 27ης Απριλίου 2016» που είναι έτοιμο να εισαχθεί στην Ολομέλεια της Βουλής προβλέπεται η απαγόρευση της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα ανηλίκου κάτω των 15 ετών, στο πλαίσιο προσφοράς υπηρεσίας στην κοινωνία της πληροφορίας απευθείας σε αυτόν, όπως για παράδειγμα η δημιουργία λογαριασμού από ανήλικο σε υπηρεσία κοινωνικής δικτύωσης. Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στην αιτιολογική έκθεση το νομοσχεδίου, η συγκεκριμένη ηλικιακή επιλογή αντιστοιχεί σε αρκετές ρυθμίσεις του Ελληνικού Δικαίου, σύμφωνα με τις οποίες αναγνωρίζεται σε πρόσωπα 15 ετών περιορισμένη δικαιοπρακτική ικανότητα (βλ. άρθρο 136 ΑΚ). «Σε κάθε περίπτωση, η συγκατάθεση του ανηλίκου πρέπει να πληροί κατά μείζονα λόγο τους όρους που περιλαμβάνονται στον ορισμό της συγκατάθεσης και

στους ειδικότερους όρους 13 που περιλαμβάνονται στο άρθρο 7 του ΓΚΠΔ» συμπληρώνεται στην αιτιολογική έκθεση, ενώ για τους ανήλικους κάτω των 15 ετών θα απαιτείται η συγκατάθεση των νομίμων αντιπροσώπων του ανηλίκου για την επεξεργασία των δεδομένων του. Τέλος, με την παράγραφο 3 ορίζεται ότι ο εκάστοτε υπεύθυνος επεξεργασίας φέρει το βάρος να επαληθεύσει ότι η συγκατάθεση στην περίπτωση ανηλίκου μεταξύ 13 και 15 ετών παρασχέθηκε από το νόμιμο αντιπρόσωπό του. «Μια τέτοια πρόβλεψη υπαγορεύεται από την αναγκαιότητα για προστασία της προσωπικότητας του ιδιαίτερα ευαίσθητου και ευάλωτου εν προκειμένω υποκειμένου των δεδομένων», καταλήγει το άρθρο 21 της αιτιολογικής έκθεσης του νομοσχεδίου του υπουργείου Δικαιοσύνης. Διαβάστε την αιτιολογική έκθεση του ν/σ ««Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, μέτρα εφαρμογής του Κανονισμού (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 27ης Απριλίου 2016 για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και ενσωμάτωση στην εθνική νομοθεσία της Οδηγίας (ΕΕ) 2016/680 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 27ης Απριλίου 2016». ΒΗΜΑ

ΣΕΛ. 28 | 31 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2019 | ΠΟΙΗΣΗ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ Με τη σιγαλιά

Τρέξε Τρέξε καρδιά μου να κρυφτείς Δεν είσαι μαθημένη Να δέχεσαι και να μιλάς Με τρόπο αφημένη.

Σε λογισμών στολίσματα Επέλεξες να παίζεις Μα αποκυήματα του νου Φανταςίας παραπαίεις.

Με τη σιγαλιά της νύχτας καμωμένη η καινούρια μέρα

Στα ψίχουλα που θέλησαν και σε τρατάραν άλλοι Φάνηκες γενναιόδωρη Τους έδωσες στο κεφάλι.

Σε δέχτηκαν αληθινά Σε θεώρησαν στολίδι Μα πάλι φόβοι θίχτηκαν Κέρδισαν το παιχνίδι.

τον αέρα σχίζει μ’ ένα καράβι φιλιά να το αγκυροβολήσει στην απαλότητα των χειλιών σου

Καρπαζιά που δεν περίμεναν Από σένα να δεχτούνε Τώρα ας αναπολούν Το άδικο να βρούνε.

Μα εσύ σαι η αρχοντιά Δική μου ΄σε παινεύω Το άδικο των αλλονών Δικό σου κυριεύω.

κι ένα μπουκέτο ακτίνες για να κουρνιάσουν στη θαλασσινή ίριδα των ματιών σου.

Σου μαθα και δεν το ξεχνάς Πως αν σου προκαλέσουν Τρόμο και φόβο με της μια Εςένα κι αν πονέσουν.

Άννα Ζανιδάκη

Να πάρεις δρόμο τη φυγή Στράτα την ευθύνη Φιλία να αποδειχθεί Μονάχα τότε εκείνη.

Όσο για τα μάγουλά σου, της παρήγγειλα να μου χαρίσει λίγη απ’ την ξέπλεκη δροσιά του κήπου της για να τα νιώθω πάνω στα δικά μου κάθε φορά που με δροσίζει η αυγή.

Να χαθεί στης ψυχής Το βάθος και το πάθος Γιατί φάνηκε θρασσύτατα Της επιλογής το λάθος.

Είναι το δώρο σου για το πρωινό σου ξύπνημα. Δεν ήξερα τι άλλο να σου στείλω.

Ετσι παρέμεινε ορθή Σωστή να διαφεντεύεις Τα λιγοστά σου θέλγητρα Αλήθεια να κυριεύεις.

Βασίλης Κομπορόζος

Δε θέλω να φτιασιδώνεσαι Σ αρέσαν όπως είσαι Ποτέ επίπλαστη ευμετάβλητη Αυθεντική να κείσαι.

Από τότε που έφυγες Σε ένα καραβόσκοινο επάνω, περπατάω από τότε που έφυγες. Από εκεί μπορώ να αγναντεύω μπλε ωκεανούς και σύννεφα ταξιδιάρικα. Να φροντίζω ροζ κυκλάμινα στης θάλασσας τον πάτο και να ταΐζω με μπαγιάτικο ψωμί τους γλάρους και τα θαλασσοπούλια. Να χτενίζω τους ήλιους το πρωί και να γαργαλάω τις νυχτιές τα φεγγάρια. Να βάφω κόκκινα τα άστρα του ουρανού και να παίζω κρυφτό με τον Αυγερινό. Να τραγουδάω της αγάπης σκοπούς μελωδικούς κι ας ξέρω πως ποτέ σου δεν πρόκειται να τους ακούσεις. Ιωάννα Πιτσιλλή Από την ποιητική συλλογή : Ράβδοι πλαστελίνης

Έπεσε ένα αστέρι Έπεσε ένα αστέρι πινέλο φωτός ζωγραφίζοντας μια γωνίτσα στο Στερέωμα πριν γίνει σκοτάδι ευχή που έσβησε πριν καν γίνει αναλαμπή ή ένα μπουμπούκι που μαράθηκε πριν καν το μυρίσω. Ίσως πάλι νά ’ταν μια πνοή που θυσιάστηκε για άλλες πνοές κι έλαμψε σαν Ήλιος, πριν ενωθεί με τον Άπειρο. Βασίλης Κομπορόζος

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΗΣ ΣΙΩΠΗΣ Ωδή Μύρτιδα Μεγάλωσα σε στέρφα γη, στου λοιμού και του πολέμου την μανία , ματωμένη από τις λόγχες της πατρίδας Τα μάτια καρφωμένα στου προσώπου τις αόρατες ρυτίδες και οι παλάμες στα βάθη των καιρών για πάντα ενωμένες Σε μια άκρη ενός αρχαίου νεκροταφείου στην αιώνια λήθη ανώνυμη αμίλητη και ακοίμητη Σε έναν κοινό ομαδικό τάφο μέσα στον χρόνο και την Ιστορία σε ένα μοναδικό ταξίδι …………………………. Του τριαντάφυλλου η αναπνοή και αυτή σιωπηλή όπως και η δική μας Μόνο η καρδιά θορυβεί και σιγοτραγουδεί το τραγούδι σου Μύρτιδα με ατέλειωτες σιωπές ήτταςαλλά και σιωπές νίκης στην μνήμη της αθώας μορφής σου της εσωτερικής αταραξίας και γαλήνης Νιώθω τον πόνο της καρδιάς που πνίγεται στους κύκλους της φωνής και στα προστάγματα της Μα στην τρυφερή μορφή σου Μύρτιδα Ήσυχα γαλήνια σε μια απέραντη σιγή κατά του πολέμου της ανθρωπιστικής κρίσης και της αλληλοσφαγής επαναστατεί Αναστημένη εσύ , σύμβολο ελπίδας και αρμονίας σε μια γη που ακατάσχετα σήμερα «αιμορραγεί» THE SONG OF SILENCE Ode Myrtis I grew up in steadfast land, in pestilence and of the war the fury, bloodied by the spears of the homeland The eyes nailed to the face the invisible wrinkles and palms in the depths of time forever united At an edge of an ancient cemetery in eternal oblivion anonymous silent and uninvited In a common group tomb in time and history on a unique journey ...............................

The rose is breathing and silent as ours Only the heart is sleeping and your song Myrtis is silent with endless silences of defeat and victory silences in the memory of your innocent form of inner inaction and serenity I feel the pain of the heart which drowns in the circles of the voice and its ordinances But in your tender form, Myrtis Quietly peaceful in an immense silence against the war of the humanitarian crisis and the rebellion revolts Resurrected, a symbol of hope and harmony on a land that is now unhealthy "bleeds" ΔΡ. ΚΑΠΑΡΔΕΛΗ ΕΥΤΥΧΙΑ

Πόρευση Μονάχος μου έφτιαξα την ειμαρμένη, πέτυχα χίλιους στόχους και σκοπούς, γιατί δεν πήρα την πεπατημένη, με το βηματισμό μου σ’ ατραπούς!

που στη ζωή πολύ επιθυμούσα αλλιώς ίσως ακόμα περπατούσα, αλλά χωρίς ποτέ να πορευτώ! Γιώργος Παπασταθόπουλος

Προτίμησα να μπω σ’ ένα δερβένι, δρόμο στενό, για τους αρρενωπούς και με ψυχή γεμάτη από σθένη, διάβαινα τους καιρούς τους χαλεπούς!

ΠΟΙΗΣΗ | 31 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 29

ΧΑΡΙΣΜΑ Πάντα μυστικά μέσα σε ρόδινες λάμψεις στις αποχρώσεις του κόσμου την ώρα που γεννιέται το φώς η ψυχή και η καρδιά μου Πίσω από τους άγνωστους λόφους ο χρόνος ακούραστος κρατά τα βαριά φύλλα των δένδρων εκεί που βυθίζονται τα ουράνια αστέρια Και η μοίρα σέρνει τις εποχές τον μελαγχολικό του Φθινοπώρου αέρα του Καλοκαιριού την καυτή ανάσα τους ατέλειωτους χειμώνες και της Άνοιξης τα βαριά γλυκά αρώματα Υπερήφανα λυγερά κορίτσια που λαχταρούν το φιλί τυλίγονται στην ευτυχία που από την τρυφερή αγάπη της ζωής ξεχειλίζει Ω! πόσα χρόνια με το σκοτάδι πάλευα τα δεσμά λύθηκαν τα παρατεταγμένα δένδρα μεταμορφώθηκαν σε κόκκινα τριαντάφυλλα Άπλωσα τα χέρια και για πρώτη φορά τα άγγιξα Δεν υπάρχουν πια αινίγματα ξεκάθαρα χρώματα πεντακάθαροι ήχοι ,διάφανες εικόνες Πουλιά -πολλά πουλιά στην ζωή μου εισβάλουν CHARISMA Always secrets inside pink flashes in the shades of the world when the light is born my soul and my heart Behind the unknown hills the time tireless it keeps the heavy leaves of the trees where the heavenly stars sink And the fate drags seasons the melancholy of autumn air Summer's hot breath the endless winters and heavy sweet perfumes Spring's Absolutely leaky girls who long for the kiss they wrap themselves in happiness where from on the tender love of life overflows Oh! how many years in the dark struggled the bonds were resolved the stacked onestrees were transformed in red roses I stretched my hands and for the first time touched There are no riddles anymore clear colors crystal clear sounds, transparent images Birds many birds in my life invade Poem selected for MultiLingual Poetry Poetess: Kapardeli Eftichia

Το καθετί που έβαζα για στόχο, σε λίγο χρόνο γνώριζα θα το’χω κι απόχτησα το κάθε ποθητό,

ΔΡ. ΚΑΠΑΡΔΕΛΗ ΕΥΤΥΧΙΑ

ΣΕΛ. 30 | 31 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2019 | ΠΟΙΗΣΗ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ Προσευχή μιάς Δασκάλας

Θα μετράω και θα βλέπω Δεν με νοιάζει ποιος θα είναι,όταν τέσσερις με πάνε ούτε χώμα αν φτυαρίζουν ή λουλούδια μου πετάνε ποιος θα κλαίει στην εκκλησία με το ψεύτικο το δάκρυ ούτε ποιοι θα είναι έξω στο παγκάκι προς την άκρη όταν ο παπάς στ’αυτί και ο διάκος στο κεφάλι θα μου πούνε την ευχή,για να μπώ μέσ’ το κανάλι. Αν αξιωθώ να έχω μουσικές μα και παράτες όλα για το θεαθήναι και εφήμερες απάτες

Θεέ μου σε παρακαλώ βοήθαμε πάντα νά’χω μιά καρδιά που να’ναι, πολύ πιό εκφραστική. να δείχνω στα παιδιά που κάθε μέρα θα’χω, πως όταν είναι αυτά εδώ, νοιώθω χαρά αληθινή. Χάρισέ μου υπομονή, πάντοτε να αντέχω, τις πολλές αταξίες που θα κάνουν αυτά. και πάντοτε στον νουν μου ενθύμηση να έχω ότι τα ίδια έκανα και γω κάμια φορά.

Θα μετράω και θα βλέπω,ποιος με έχει στην ψυχή του ποιος στη ζήση του αυτή,θα φυλάει την αντοχή του να με σκέφτεται που πάω,ποιός θα με καλοσορίσει με μια προσευχή για μένα,πού και πού να με τιμήσει αν του πρόσφερα λιγάκι, έστω ένα ψυχουλάκι είτε ήτανε αγάπη είτε ήτανε φιλία εάν έχω συντελέσει στη δική του ευτυχία εάν λίγο έχω προσφέρει,τη ζωή του για να φτιάξει εάν έχω συνεισφέρει,νάν’ ο βίος του εντάξει

Παρακαλώ δώσ’ μου στιγμές, φρόνηση γεμάτες. Την προαίσθηση που έχει η μάνα μοναχά. Βοήθα με και κάνε με ποτέ να μην ξεχάσω, ότι δεν είναι ίδια ποτέ όλα τα παιδιά. Βοήθα τα χέρια μου να ξέρουν ν’ ανγκαλιάζουν, όταν ο φόβος φτάνει στην τριφερή τους την καρδιά, κάνε τότε να γνωρίζω, πως ότι και να είναι, θα πρέπει να σταθώ σ’ αυτά πάντα κοντά.

Μια ευχή για την ψυχή μου και μια σκέψη λιγουλάκι κάνα κόλυβο για μένα,καμομένο με μεράκι Ίσως και μια προσευχούλα στη χαμένη την ψυχούλα μην πλανάτ’εκεί που πάει κι’όλους σας θα σας φυλάει

Μέσα στα χέρια μου κάνε με να κατέχω, μιά αγάπη δίχως τέλος, αγάπη ειλικρινή. Να δείχνω σε κάθε ‘να παιδί όταν το χαϊδεύω, πως είμαι μιά δασκάλα με γνώση και στοργή. Αμφιτρίτη Κωνσταντέλου-Εμμανουήλ

Ιωάννης Γ. Χειμωνάκος 06.03.2016

O Λύκος και το Αρνάκι (Λύκος διώκει Αμνόν) Ένα παχουλό αρνάκι, εβοσκούσε χαρωπά, σ’ ένα δροσερό λιβάδι χορταράκια τρυφερά. Όταν χώρτασε φαγάκι έτρεχε εδώ κι’ εκεί και ξένοιαστα χαιρόταν την ωραία εξοχή. Ξαφνικά βλέπει πιό πέρα ένα λύκο πονηρό, να το πλησιάζει κι’ έννοιωσε φόβο τρομερό. Άρχισε, λοιπόν, να τρέχει καταφύγιο να βρεί, προσπαθώντας το καημένο απ’το λύκο να κρυφτεί. Βλέπει ‘να ναό μπροστά του! Μπαίνει μέσα με ορμή, την πόρτα του κλειδώνει, παίρνει βαθειά αναπνοή. Έφτασε τότε κι’ ο λύκος, έξω απ’ τον μικρό ναό,

και λέει στο αρνάκι, με στόμφο ειρωνικό: «Αρνάκι μου δεν ξέρεις, πως στου ναού τα ιερά, οι ανθρώποι θυσιάζουν στους θεούς τους τα αρνιά;» «Ακουσέ με που σου λέω κι’ έβγα έξω πρίν σε βρούν, οι άνθρώποι που σε λίγο θά’ ρθουν να προσευχηθούν.» Και τ’ αρνάκι απαντάει, με τρεμάμενη φωνή: «Λύκε μου, καλά το ξέρω, πως μου κόντηνε η ζωή» «Μα κάλλιο να με θυσιάζουν, οι ανθρώποι στον βωμό, παρά να με ξεσχίσει το στόμα σου το κορτερό.» Αμφιτρίτη Κωνσταντέλου-Εμμανουήλ Fayetteville, NC

(Απόσοση από τα Αγγλικά) from “Please, Grant Me” by Gigi Predmore

Δυο γραμμές στον κόσμο που αλλάζει. Ζούμε εδώ σε κόσμο που αλλάζει δύο γραμμές αντίθετες εκτείνονται μια προς το κακό απανθρωπιά και μίσος η άλλη αντίθετα πρόοδος και εξέλιξη. Μαζί κάθε μέρα αλλάζουν την θέση μας βρισκόμαστε και αλλού μέσα σε έναν κόσμο που αλλάζει. Ευθύμιος-Ραφαήλ Αγγελής

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΠΟΙΗΣΗ | 31 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 31

Αέναη Φλόγα Ψάξε και βρες το χαμένο κλειδί του αρχαίου σεντουκιού της κρυμμένης αλήθειας της ποιήσεως. Ξεκλείδωσε το λουκέτο της λογικής και λύσε τις αλυσίδες της πραγματικότητας, εκείνες που κρατούν ερμητικά κλεισμένη την παρθενία του νου, την ελευθερία του συνειρμού, την αχαλίνωτη φαντασία. Λύστες και μπες μέσα στα άδυτα της πολιτείας των Μουσών και μαζί με την καλλίπλοη τριήρης της γραφίδας σου, πλεύσε πάνω στα καλλίρροα ύδατα του Αρχιπελάγους της εμπνεύσεως, μαγεύοντας με τις σειρήνιες καντάδες σου τις μητέρες των τεχνών, κάνοντάς τες να σου εκμυστηρευθούν τα εφτασφράγιστα μυστικά τους για την απόκρυφη γνώση του ποιείν. Και μόνο τότε θα μπορέσεις να γίνεις η μέγα αυδή της ελλικώνιας προσωδίας, ένας γνήσιος απόγονος του πατήρ των ποιητών, τέκνο του μέγα Ραψωδού, του θειογέννητου Ομήρου, και να δεις ολόκληρο τον κόσμο, κάτω από τα τανύπεπλα αγάλματα των στίχων σου, γονυπετής να υμνεί τη λυτρωτική μορφή σου, τον ηρωισμό του νέου Προμηθέα που έκλεψε την αέναη φλόγα της ποιήσεως από το καλλιμάρμαρο βωμό των Ολυμπιάδων Μουσών, για χάρη της καρδιάς και της ψυχής των θνητών αδερφών του.

Πλούταρχος Πάστρας (Έπαινος - Στ΄ Πανελλήνιος Διαγωνισμός Ποίησης «Καισάριος Δαπόντες»)

Άτιτλο

Άτιτλο

Είσαι η πιο όμορφη Ατσάλινα αταλάντευτης προσμονής Δεν κομπιάζεις ούτε υποκύπτεις Μελετημένη η σκέψη σου Στέκω να την αφουγκράζομαι Αιμοδιψής για Έρωτα Έρωτα έντιμο ευγενικό Μη ανταλλάξιμο Ακύλιστο σε ανίερα σεντόνια.

Πριν τον πανικό στάσου Θάψε οχετό ψάξου Στήσε χωρατό λείψε Το άναρχο βουβό πνίξε Λύσε τους καρπούς δείξου Σε σπασμούς πνιχτούς κρύψου Τράβα δυνατά σκάψε Χώμα ζωντανό ψάξε Πέτρες στιβαρές κρατά Η ζωή μικρή βάστα Ψυχισμό και νου στάξε Μίσος και οργή θάψε.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΙΤΙΡΗΣ 8/12/2018

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΙΤΙΡΗΣ 15/3/2019

ΣΕΛ. 32 | 31 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2019 | ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ Ένα έγκλημα για την αγάπη.

Της Μαρίας Μίγκλη Ο Θεόκλητος Δαμιανός ήταν γόνος μεγάλης οικογένειας . Μακρίνος πρίγκιπας της αυτοκρατορίας – και παντρεμένος με μια άγνωστη για τον κόσμο κυρία - ζούσε μόνιμα σε ένα παραθαλάσσιο πύργο . Το μικρό απομένον τμήμα από τα θεμέλια που άφησαν οι Ιωαννίτες ιππότες συστοιχιζόταν με το νέο χτίσμα όπου περνούσε τον περισσότερο καιρό του. Ζούσε διακριτικά την άγνωστη ζωή του – καθώς μπαινόβγαινε στο σπίτι αόρατος από τα μάτια της συζύγου του . Ένα βροχερό απόγευμα ,η Λυδία Δαμιανού επέστρεψε στο σπίτι και έκλεισε την πόρτα προφέροντας δυνατά το όνομα του . Τον αναζήτησε σε όλο το σπίτι. Εν τέλη , ανέβηκε τα σκοτεινά σκαλοπάτια του πύργου – που δεν έλεγε ακόμα να εξοπλιστεί με ρεύμα – κρατώντας ψιλά ένα αναμμένο κηροπήγιο . Οι βιβλιοθήκες όπως και κάθε άλλο έπιπλο πνίγονταν στη σκόνη , όμως οι αραχνοΰφαντοι ιστοί έπεφταν σαν μεταξωτά σεντόνια πάνω στα ξύλα . Από το μικρό παράθυρο μπορούσε να δει τη μικρή μερίδα γης , που οι άκρες της κατέληγαν στα βράχια στα οποία έσπαγαν αφρισμένα κύματα. Για όσους γνώριζαν , ο πύργος αυτός ήταν ένα παρατηρητήριο . Για εκείνη ήταν ένα καταφύγιο όπου η σκέψη της μπορούσε να σεργιανήσει ελεύθερη. Όμως η θέρμη από το φως των κεριών δεν την ζέστανε για πολύ , αφού με μια δυνατή φωνή του κηροπήγιο σοριάστηκε στο πάτωμα . Ο Θεόκλητος Δαμιανός ήταν νεκρός . Ο Άκανθος Στεφάνου επέστρεψε το μεσημέρι στο σπίτι του μετά από μια κουραστική υπηρεσία . Ο απογευματινός του ύπνος διακόπηκε από ένα τηλεφώνημα . Σύρθηκε ως το καθιστικό σπρώχνοντας πίσω τα λιγοστά μαλλιά του και κατευθύνθηκε μουρμουρίζοντας προς το τηλέφωνο.

- Δεν είναι δυνατόν ... Εμπρός ; Πότε; Μάλιστα , κατάλαβα . Ξεκινάω. Έπρεπε , όπως καταλαβαίνεται , απόψε να ανακρίνει την χήρα Δαμιανού και να της αποσπάσει όσα γνώριζε για την άγνωστη ζωή του συζύγου της . Εκείνη καθόταν απόμακρη , άσπρη και παγωμένη όπως τα κύματα που άφριζαν πέρα από τον πύργο. Ο αστυνόμος κατάλαβε ότι το σημερινό απόγευμα θα ήταν δύσκολο και για τους δύο . Μόλις λίγα βήματα πέρα από τον εαυτό του , έριξε μια ματιά στο ζαρωμένο σώμα της Λυδίας Δαμιανού , το οποίο παρέμενε πιστά διπλωμένο στο κίτρινο ανάκλιντρο.

-Πως ήταν οι σχέσεις σας με τον σύζυγο; Υπήρξαν διακυμάνσεις ποτέ στο γάμο σας; Το σώμα της γυναίκας κινήθηκε ελαφρά χωρίς να αλλάξει θέση .

- Ο Θεόκλητος δεν μπορούσε να κάνει παιδιά . Έριξε την ευθύνη επάνω μου . Συνεχώς μαλώναμε και ύστερα εξαφανιζόταν. Με συγχωρείτε ... Σηκώθηκε από τη θέση της και διέγραψε έναν κύκλο μέσα στον χώρο.

- Γνωρίζετε που πήγαινε ο άντρας σας; -Δεν ξέρω. Πιθανόν να συνεχίσει τη δυναστεία του κάπου αλλού . Αποκρίθηκε με ένα βλέμμα σάτιρας . Ο αστυνόμος ,κατάφερε να φέρει στο φως ,ένα πρόσωπο με το οποίο ο πρίγκιπας φαινόταν να σχετίζεται . Τη λέγανε Άντα , μια σαγηνευτική σερβιτόρα που δούλευε στο εστιατόριο ΤΡΑΤΟΡΊΑ .

-Τον έπιασα να της τηλεφωνάει κρυφά , αναχωρώντας για το νησίμου.

-Τη γνωρίζεται προσωπικά; Η Λήδα με πόνο άφησε ένα δυνατό ρουθούνισμα.

- Εργαζόμασταν μαζί . Προτού ακόμα τον γνωρίσω. Έπειτα έγειρε στο μικρό παράθυρο – που θαρρούσες ότι ίσα που τη χώραγε – για λίγα λεπτά . Ο αστυνόμος κατάλαβε ότι κοίταζε ένα μικρό σμήνος μέλισσες που τρυγούσαν τους ανθούς της κάπαρης. Ήταν η αμέλεια μιας κουρασμένης συζύγου ή μήπως η απαλλαγή μιας απατημένης γυναίκας . Και οι ώρες περνούσαν γεμάτες μιλιούνια ερωτήσεων . Κανείς δεν ήξερε ποιος και τι ακριβώς ήταν πραγματικά ο κύριος Δαμιανός .Ένα μόνο ήταν ευρέος γνωστό , ο πρίγκιπας δεν είχε φίλους . Μοναδική στήριξη ,του παρείχε ο γραμματέας του , ο οποίος έμαθε εν απουσία του για το συμβάν. Η χήρα Δαμιανού μίλησε με ιδιαίτερο ζήλο για αυτό τον άνθρωπο.

Καλόψυχος , υπεύθυνος , ευπαρουσίαστος . Πιο ευπρεπής από το Θεόκλητο . Ήταν απορίας άξιο , το πώς μια γυναίκα περιέγραφε τον υπάλληλο της , πόσο μάλλον ο τρόπος που είχε, να τον συγκρίνει με το σύντροφο της . Πολλά έδειχναν ότι η Λυδία Δαμιανού με το αθώο της πρόσωπο , προσπαθούσε να καλύψει ένα στυγνό έγκλημα . Και ο ζυγός έγερνε εναντίον της, διότι ο πρίγκιπας πέθανε από ένα χτύπημα στο κεφάλι . Την επόμενη μέρα οι λιγοστοί συγγενείς αποχαιρέτησαν τον Θεόκλητο Δαμιανό . Ο αστυνόμος παρέστη και από την περιγραφή της χήρας , αναγνώρισε στο πλευρό της τον γραμματέα του πρίγκιπα , Στέφανο Λεοντή . Όταν όλα είχαν τελειώσει πια , τον είδε να ανοίγει την πόρτα του συνοδηγού και να την βάζει στο αμάξι του. Επιτάχυνε βιαστικός προσπαθώντας να αποφύγει τα βλέμματα όσων αναχωρούσαν πεζοί . Δεν υποψιάστηκε όμως ότι το βλέμμα του αστυνόμου τους ακολουθούσε διαρκώς. Κοίταξε με συμπάθια τη Λυδία , που έδειχνε να ασφυκτιεί γερμένη στο κάθισμα της.

- Πρέπει να ξεκουραστείς . Δεν θα αφήσω να σε δει κανένας σήμερα.

- Δεν μπορώ να πιστέψω ότι τελείωσε... Όμως η ζάλη δεν άφησε την όμορφη χήρα να ολοκληρώσει την πρόταση .

-Τελείωσε ... Είπε απλά ο Στέφανος Λεοντής. Ύστερα την κοίταξε με ένα επίμονο βλέμμα . Ένα χαμόγελο άρχισε να χαράζεται αυθόρμητα στο ώριμο δέρμα του προσώπου του . Λαγνεία ... πάθος ... ίσως μια απλή συμπόνια ... κάθε άλλο παρά θλίψη γέμιζε τις πτυχές στην επιφάνεια του. Όμως αυτή η ανείπωτη χαρά του δεν κράτησε όσο το επιθυμούσε, καθώς ο αστυνόμος Στεφάνου εμφανίστηκε το ίδιο απόγευμα στο σπίτι των Δαμιανών. Ο Στέφανος έριξε μια γρήγορη ματιά στη χήρα -που είχε απομονωθεί από ώρα στον καναπέ της - και ύστερα με ένα αυστηρό βλέμμα του εξήγησε.

- Περίμενα να σεβαστείτε την παρούσα κατάσταση .Αντ’αυτού ,την ανακρίνατε μέσα στον πύργο! Στο σημείο που βρέθηκε ο άντρας της. Πως τολμήσατε !

- Μη φωνάζεται κύριε Λεοντή . Είναι φανερό πόσο προστατευτικός είστε με τους φίλους σας. Αποκρίθηκε ο αστυνόμος Στεφάνου ρίχνοντας μια κοφτή ματιά στην χήρα . Ο Στέφανος Λεοντής ξεφύσησε προσπαθώντας να φανεί συγκρατημένος. Τα επιβλητικά του μάτια όμως βλεφάριζαν ανυπόμονα .

- Τι θέλετε να μάθετε...

-Προς Θεού κύριε Λεοντή! Δεν θέλω να μου πείτε τίποτε. Θα εξετάσω τα αρχεία του εργοδότη σας , ελπίζοντας να ανακαλύψω κάποιες συνήθειες. Φανερές ή κρυφές... Αυτή τη φορά το βλέμμα του συναντήθηκε με της Λήδας . Αυτή αναγκάστηκε να συμφωνήσει.

- Το γραφείο του βρίσκεται στο δεύτερο όροφο. Δεξιά , στο τέλος της σκάλας. Ο Αστυνόμος Στεφάνου θέλησε να ανέβει μόνος . Η Λυδία σήκωσε το καπάκι της φοντανιέρας και απεκάλυψε το σημείο που ο πρίγκιπας έκρυβε το κλειδί. Το γραφείο του πρίγκιπα είχε καλυφτεί από ένα διάφανο σεντόνι σκόνης . Προφανώς , κανένας άλλος δεν είχε πρόσβαση εκτός από τον κάτοχο του. Πίσω από τους δερμάτινους φακέλους, ο αστυνόμος διέκρινε τα αποτυπώματα που ο Θεόκλητος άφησε με τις άκρες των δαχτύλων του. Ο Στεφάνου περπάτησε γύρω από το γραφείο και ευθύς πρόσεξε μερικά ακόμα αποτυπώματα στο συρτάρι .

- Ότι κι αν κρύβεται θα φανεί απόψε. Σκέφτηκε γεμάτος αισιοδοξία . Όμως όσο εκείνος σκάλιζε ανάμεσα στα χαρτιά και τα συμβόλαια του πρίγκιπα , η Λυδία σηκώθηκε απο τον καναπέ της και άφησε τον Στέφανο Λεοντή να την πλησιάσει. Αδημονούσε... Και έμοιαζε όλη η ανησυχία του κόσμου να συγκεντρώθηκε στο γυάλινο βλέμμα του.

- Τον αγαπούσες . Κι αυτός φρόντισε να αφανίσει ότι έχτισες. Όταν έμαθες τα μυστικά του σιώπησες. Όμως ζήλευες ... κι όταν εγώ σε παρηγορούσα . Τον αγαπούσες... Ακόμα τον αγαπάς ! Τελειώνοντας την κάρφωσε κατηγορηματικά με το δάχτυλο .

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ | 31 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 33

Η Λυδία δεν αποκρίθηκε. Είχε χρήσει τον εαυτό της θύμα αυτής της Είστε ένοχοι με όλα τα κίνητρα. περίστασης. Τώρα την δίκαζε η ζήλια ενός ερωτευμένου άντρα. Αργότερα θα την δικάζανε όσοι την ξέρανε. Ο Λεοντής την έσφιξε με μετα- Ξάφνου , την στιγμή που ο αστυνόμος ολοκλήρωσε την κατηγορία ένα μέλεια πάνω του. Ένιωθε τόσο έντονα ένα τέλος να πλησιάζει. μεγάλο βάρος προσγειώθηκε στο πρόσωπο του. Ένα χτύπημα αδύναμο , ανίκανο να σκοτώσει , παρά μόνον να ματώσει το δέρμα. Τότε μόΣυγχώρεσε με ... νον ,πεσμένος και ζαλισμένος είδε στο πρόσωπο της ,την απελπισία που την κατέκλισε. Τα χέρια της σφίγγονταν γύρω από ένα κηροπήγιο . Έκλεγε όπως το σώμα της λυγούσε. Ο Λεοντής κατάφερε να το αρΟ αστυνόμος είχε σχεδόν τελειώσει από το ξεσκαρτάρισμα με τους πάξει από τα χέρια της. Ένας δυνατός βρυχηθμός ξεγλίστρησε μέσα σωρούς από χαρτιά . Το μόνο που αποκόμισε έως τώρα , ήταν η φωτο- από το στέρνο του. γραφία μιας όμορφης κοκκινομάλλας που τραβήχτηκε έξω από την -Φτάνει πια! ΤΡΑΤΟΡΙΑ. Ο αστυνόμος χαμογέλασε ικανοποιημένος από το γούστο Πέταξε με φόρα το κηροπήγιο , εκείνο σύρθηκε κάτω από ένα έπιπλο. του αείμνηστου πρίγκιπα. Η μόνη φωτογραφία που απέσπασε από την Ο Στεφάνου ανατρίχιασε από την τριβή στο πέτρινο πάτωμα. ερωμένη του . Ο Στεφάνου διάβασε την αφιέρωση στην πίσω πλευρά . Η Λυδία δεν ξέρει τίποτα. Εγώ ευθύνομαι . Αφήστε την ήσυχη . ΣΤΟΝ ΆΝΤΡΑ ΠΟΥ ΑΓΑΠΏ. ΑΝΤΑ. Βρεθήκαμε λοιπόν σε αυτό τον λίγο χρόνο , που τόσα πολλά και απίΤο ψάξιμο στο ετοιμόρροπο έπιπλο τέλειωσε . Απέμειναν μόνο κάποια στευτα αποκάλυψε ,να αντικρίζουμε τον Στέφανο Λεοντή , τον τίμιο πανωφόρια στο ξύλινο καλόγερο για να ψάξει. Ο αστυνόμος σήκωσε και αξιοπρεπή άνθρωπο , να μας εξηγεί ότι στο έγκλημα δεν τον οδήεκείνο που κρεμόταν ψιλότερα και ένα παχύ στρώμα σκόνης προσ- γησε κανείς ... Μονάχα η αγάπη , μπορούσε να τα εξηγήσει όλα. γειώθηκε στο πάτωμα.

-Τη γνώρισα την ημέρα του γάμου τους. Νόμιζα πως κάποια αγία κατέβηκε από το εικόνισμα της. Άστραφτε ολόκληρη ... Αλλά μέσα μου Ο Στέφανος Λεοντής αφουγκράστηκε τα βαριά βήματα του αστυνόμου ήξερα ... Στη γιορτή του είδα πρώτη φορά τις μελανιές στα χέρια της. στη σκάλα και ελευθέρωσε την Λυδία από τα σκληρά του μπράτσα . Εκείνη τη μέρα έμαθε για την Άντα και του ζήτησε διαζύγιο. Μετά - Μην πεις τίποτα... όλα άλλαξαν. Δεν της άρμοζε να την πονά , να την απατά , να την εΚαθάρισε το λαιμό του και περίμενε ώσπου ο αστυνόμος κατέληξε δί- ξευτελίζει.. πλα τους.

-Λοιπόν , άρχισε να λέει ο αστυνόμος , θέλω να μου απαντήσεις σε ο- Ο λαιμός του στέγνωσε . Δέχτηκε το ποτήρι που του πρόσφερε η Λυδίρισμένα προσωπικά ερωτήματα. α και ήπιε μονορούφι το νερό. Κάθε τι που έλεγε έμοιαζε να τον ταρά-Ο εργοδότης μου έδινε αναφορά μόνο στον εαυτό του. ζει.

- Αναφέρομαι στα δικά σας. Είπε πάλι ο Στεφάνου . Αμέσως έβγαλε από την εσωτερική του τσέπη Τηλεφωνούσε στην Άντα ενώπιον μου. Ήξερα που και πότε θα τη συένα διπλωμένο χαρτί. ναντήσει. Όμως κάτω από το βλέμμα του , η Λυδία ήταν δική μου. Η Λυδία κιτρίνισε ολόκληρη στη θέα του. Δεν χρειαζόταν κάποια ανά- Ναι ... η Λυδία ήταν μόνο δική μου... γνωση , μιας και το περιεχόμενο ήταν γνωστό. Ύστερα με ένα βλέμμα ευχαρίστησης κοίταξε το φουρτουνιασμένο της Αγαπημένη μου Λυδία . πρόσωπο . Οι μέρες μου εδώ στην Ισπανία, με κάνουν να αισθάνομαι έτη μακρυά -Μέχρι τη μέρα που ο πρίγκιπας βρήκε το γράμμα.. από την παρουσία σου , όσο ακόμα ταχτοποιώ το ενοίκιο του πύργου. Τόλμησε να πει ο Άκανθος Στεφάνου. Το πρόσωπο του Λεοντή σκλήΔεν μπορώ να σου εγγυηθώ τον γυρισμό μου με ακρίβεια , καθώς ο ρυνε. ίδιος δυνάστης μας χειραφετεί . Αν και γνωρίζει ότι το χτίσμα δεν ανή- - Την μέρα εκείνη με κάλεσε στο σπίτι. Έστειλε την Λυδία στην πόλη . κει δικαιωματικά στους Δαμιανούς, είναι προφανές ότι το διεκδικεί για - Και τότε ; άλλους απώτερους σκοπούς . Στους οποίους εσύ δεν είσαι μέρος. Συγ- - Καθίσαμε εδώ. Εδώ που καθόμαστε τώρα .Είχε αργήσει να πάει στην χώρεσε με που σου προδίδω μια τόσο σκληρή αλήθεια. Σου έχω ορκι- ΤΡΑΤΟΡΙΑ. Τον ρώτησα γιατί . Με αιφνιδίασε. Μου είπε ότι γνώριζε στεί όμως ... για εμένα και τη Λυδία. “Έτσι σκόπευες να με ευχαριστήσεις;” Έχασε Θα αδημονώ και θα μαραζώνω ώσπου να σε σφύξω επάνω μου. τον έλεγχο. Με τράβηξε από τα ρούχα και άρχισε να με χτυπά. Άρπαξα Σ’αγαπώ το κηροπήγιο – ναι το ίδιο κηροπήγιο – για να αμυνθώ. Σ.Λ -Διαπράξατε ένα έγκλημα πάθους. Ο Στέφανος Λεοντής κάγχασε.

- Φανερώνει πολλά. Αν και σύντομο. Δεν σας άφηνε πολύ ώρα μόνο... -Το έγκλημα πάθους είναι μόνο δυο λέξεις αστυνόμε. Περίμενα τρία Η ώμοι του Στέφανου Λεοντή κινήθηκαν με έναν ελαφρό σπασμό. ολόκληρα χρόνια . Όμως τώρα φτάνει.

-Δεν σας καταλαβαίνω. Ζητάτε να δικαιωθεί ένα κάθαρμα ,που δε δίστασε να σπαταλήσει την προίκα μιας φτωχής κοπέλας! Με κάθε τρόπο μικρό η μεγάλο ο Στέφανος Λεοντής μας φανέρωσε -Προφανώς , διέκοψε ο αστυνόμος , δεν περίσσεψαν χρήματα για τα πόσα θυσιάζουν ή ρισκάρουν οι άνθρωποι για την αγάπη ,πάντα έξοδα της ερωμένης του. Και είχε ως αποτέλεσμα , να τον μισείτε πε- έτοιμοι , αποφασισμένοι να πληρώσουν το όποιο τίμημα. Κάτι που οι ρισσότερο . Που αλλού θα μπορούσε να γυρνάει ο άνθρωπος αυτός ; λογικοί αυτού του κόσμου κατονόμασαν σε δυο λέξεις. Αλήθεια , δεν το ξέρουμε.

- Τελείωσε ... Τώρα μπορείτε να με συλλάβετε. Η Λυδία σκούπισε κρυφά το δάκρυ που απρόσμενα κύλησε στο μά- Κατέληξε τώρα ο Λεοντής. γουλο της. Πλησίαζαν σχεδόν μεσάνυχτα όταν τον έβγαλαν με χειροπέδες από το O Στέφανος Λεοντής την αντιλήφθηκε και ακούμπησε το χέρι του α- σπίτι. παλά στην μέση της . Δεν τον ενδιέφερε αν η στοργή του κάτι πρόδιδε. Η Λυδία έτρεξε στο κατώφλι του σπιτιού , ευσυγκίνητη κοίταζε τους - Σας φερόταν απάνθρωπα Λυδία , πούλησε την περιουσία σας για να άντρες της ασφάλειας να τον οδηγούν στο περιπολικό. Ο Στέφανος ξοφληθεί το ενοίκιο του πύργου. Όταν ανακαλύψατε τις κρυφές επι- Λεοντής στράφηκε προς το μέρος της. Ελεύθερος . Χωρίς κανένα πλέσκέψεις στην ΤΡΑΤΟΡΙΑ , χρειαστήκατε ένα αποκούμπι . Ένας Λεο- ον φόβο. ντής ... Ένας πρίγκηπας ,που δούλευε ,για να ζήσει. Και αφού έμαθε για την σχέση σας, φτιάξατε ένα ανάλογο σκηνικό για να φανεί ότι ο Όλα θα πάνε καλά αγάπη μου. Δαμιανός δολοφονήθηκε . Τον χτυπήσατε στο κεφάλι. Είχατε άφθονο χρόνο , για να τελειώσετε το έγκλημα και να απαλλαγείτε. Η Άντα τον περίμενε στην ΤΡΑΤΟΡΙΑ , αλλά απρόσμενα , σας είδε να οδηγείτε το αμάξι του.

ΣΕΛ. 34 | 31 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2019 | ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ Ο ΓΕΩ..ΠΟΝΟΣ!΄΄

Είχε αρχίσει να θυμάται μόνο τα στοιχειώδη. Το πρόσφατο αυτοκινητιστικό ατύχημα που έπαθε, έκανε επιλεκτική την μνήμη του, και το μυαλό του αναγνώριζε μόνο την τωρινή του ζωή, τίποτε από το παρελθόν. Το αυτοκίνητό του έγινε βίδες μα δόξα τω θεώ ο ίδιος επέζησε, ζούσε μόνος εδώ και τρία χρόνια τότε δηλαδή που πέθαναν και οι δύο γονείς του εξαιτίας της..ανίατης ασθένειας. Το χωριουδάκι του ήταν γραφικό ντυμένο με πράσινα πέπλα, και ο ίδιος ως γεωπόνος περιποιούταν το περιβολάκι με τις πορτοκαλιές δουλεύοντας με όρεξη και μεράκι Την πρωτεύουσα την γνώρισε καλά, δεν του ταίριαζε η Αθήνα με την..ανωνυμία της, το νέφος την φασαρία, δούλεψε περιστασιακά για να βγάλει το ψωμί του, ντελιβεράς, σερβιτόρος,. Τα παράτησε όλα και εγκαταστάθηκε μόνιμα στο επαρχιώτικο χωρίο του. Σαν άτομο δεν είχε πολλούς φίλους, μόνο τον Θανάση τον δάσκαλο του χωριού ένα καλοκάγαθο χοντρο και φαλακρό τύπο που διέθετε μεγαλείο ψυχής διότι άνηκε στα Α.ΜΕ.Α, ήταν..τυφλός όμως είχε μάθει τεχνικές αφής για να διαβάζει και τα παιδάκια στο σχολείο χαιρόταν το μάθημά του. Μόνο κάτι δύστροποί άξεστοι χωρικοί τον περιγελούσαν, τον ειρωνεύοταν, εκείνος αν δεν του μιλούσα, μέσα απ' τα μάτια της ψυχής του καταλάβαινε τα κακά σχόλια και πονούσε βαθιά και ας του είχαν κολλήσει οι μαθητές του το..παρατσούκλι ΄΄ο χαμογελαστός'' Μαζί με τον γεωπόνο τον Ντίνο πίνανε τα ουζάκια τους στον καφενέ, μιλώντας άλλοτε για ευχάριστα και αλλοτε για τους κοινούς τους πόνους, τις πικρίες τους αφού παντα υπήρξαν άνθρωποι που τους ταλαιπώρησαν, και τον Θανάση και τον Ντίνο τον γεω..πόνο! Έτσι πορεύοταν στη ζωή τους από παλιά μέχρι και στις καινούργιες μέρες που θα άρχιζαν ελπίζοντας, με χαρά και όχι ..ΠΟΝΟ!.-

ΣΥΝΤΟΜΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Ο ΠΕΤΡΟΣ ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΒΕΛΟΥΔΑΣ ΓΕΝΗΘΗΚΕ ΣΤΟ ΑΓΡΙΝΙΟ ΑΙΤΩΛ/ΝΙΑΣ ΤΟ 1977 ΟΠΟΥ ΖΕΙ ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ.ΣΠΟΥΔΑΣΕ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ ΣΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ.ΕΙΝΑΙ ΕΚΛΕΓΜΕΝΟΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ ΤΟΥ,ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΑΓΡΙΝΙΟΥ,ΜΕΛΟΣ ΤΗΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑΣ ΕΝΩΣΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΩΝ.ΣΕ ΠΡΟΣΦΑΤΟ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΠΟΙΗΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ ΕΛΑΒΕ ΕΠΑΙΝΟ.ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΚΑΙ ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΙ ΣΕ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΑΝΘΟΛΟΓΙΕΣ,ΚΑΙ ΕΧΟΥΝ ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΕΙ ΣΕ ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ ΤΟΥ ΑΓΡΙΝΙΟΥ ΜΑΧΗΤΗΣ,ΠΑΛΜΟΣ,ΚΑΙ ΣΤΙΧΟΙ ΤΟΥ ΜΕΛΟΠΟΙΗΘΗΚΑΝ,ΕΧΕΙ ΕΡΓΑΣΤΕΙ ΔΕ ΚΑΙ ΩΣ ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ.

Πέτρος Βελούδας

Εγκλωβισμένη Η ψυχή της βρισκόταν συνεχώς σε μια έντονη φουρτούνα. Όλα τα έβλεπε μαύρα! Όλα για αυτήν δεν είχαν χρώμα! Από τα ρούχα που φορούσε (πάντα υπέρηχε το μαύρο) καθώς και από τα υπόλοιπα αντικείμενα που υπήρχαν στο δωμάτιο της. Διαγνωσμένη εδώ και χρόνια με κατάθλιψη, αφέθηκε στη μονοτονία και τη θλίψη της. Τα χρώματα χάθηκαν από τη ζωή της λες και είχαν μετακομίσει από αυτή και έφυγαν για πάντα μακριά! «Που τα θυμήθηκα τώρα όλα αυτά» μονολόγησε και άφησε το μυαλό της να συνεχίσει το ταξίδι πίσω στο παρελθόν της «ίσως αυτό έπρεπε να το είχα κάνει εδώ και καιρό» διερωτήθηκε «όμως ποτέ δεν είναι αργά πρόσθεσε» στο εαυτό της με σιγουριά που άρχισε να τον πιέζει να συνεχίσει αυτό που πήγαινε να αρχίσει! Με το δεξί της χέρι σκούπισε τα πρώτα δάκρια από τα είδη κόκκινα υγρά της μάτια. Θυμήθηκε το γιατρό της, τον ψυχίατρο για την ακρίβεια που είχε πει κάποτε στην μάνα της ότι έχει εγκλωβιστεί στις σκέψεις της. Η ίδια χαμογέλασε. Μια ζωή εγκλωβισμένη! Πότε στις σκέψεις της, πότε στις πράξεις της και τις αποφάσεις της. Και τώρα που μεγάλωσε πάλι εγκλωβισμένη ήταν στους τέσσερις τοίχους του σπιτιού της κλεισμένη να κοιτάζει έξω από το παλιό γυάλινο κλειστό παράθυρο. «Η ζωή μου όλη εγκλωβισμένη είναι» φώναξε. Πράγματι έτσι ήταν! Από τον καιρό που γεννήθηκε θυμάται τον εαυτό της να είναι πάντα εγκλωβισμένη. Πρώτα ήταν το σχολείο εγκλωβισμένη στην εικόνα του καλού και άριστού μαθητή που απαιτούσαν οι γονείς της. Εγκλωβισμένος συνέχιζε να είναι και στο λύκειο να πετύχει, να ικανοποιήσει τους στόχους, όχι μόνο των γονέων της αλλά και όλων των άλλων που απλόχερα επένδυαν σε αυτήν, χωρίς κάνεις να την ρωτήσει πραγματικά τι ήταν αυτό που ήθελε και ονειρευόταν! Κατάφερε όμως να τους βγάλει ασπροπρόσωπους καταφέρνοντας να περάσει στο καλύτερο πανεπιστήμιο της χώρας και μάλιστα στην πιο δημοφιλή σχολή! Όλοι τους ήταν χαρούμενοι εκτός από την ίδιο που ένοιωθε μια από τα ίδια ξανά και ξανά εγκλωβισμένη! Η ίδια ποτέ της δεν είχε ικανοποιήσει το δικό της εγωισμό! Πάντα ήταν εκεί για να ικανοποιεί τους άλλους! Έτοιμη στη συνέχεια για το πανεπιστήμιο, να σπουδάσει, να γίνει μια καλή λογίστρια για να μπορεί μετά με «αξιοπρέπεια» να παρακαλεί γνωστούς και άγνωστους για μια θέση, ίσως και ασήμαντη! Εγκλωβισμένη στα κιλά της «πρέπει να κάνεις επειγόντως δίαιτα» της ανακοίνωσε μια μέρα η μάνα της. Το αποδέχτηκε χωρίς να μπορέσει να αρθρώσει τίποτα γιατί πάσκιζε εγκλωβισμένη ανάμεσα σε ζυγαριές και νερόβραστα φαγητά όπως την νερόβραστη ζωή που ζούσε. Συνέχιζε να είναι εγκλωβισμένη και στη δουλειά της στην υπεράκτια εταιρία που δούλευε που την εγκλώβισε για την ακρίβεια να δουλέψει η οικογένειά της εκεί προσπαθώντας

να δίνει συνεχώς το καλύτερο της εαυτό για να μπορεί να πάρει μια μέρα την προαγωγή, για ένα καλύτερο μισθό που φυσικά ούτε το ένα ούτε το άλλο πήρε ποτέ της. Ένιωθε ότι πνιγόταν, ότι ο αέρας της τελείωνε! Το μυαλό της άρχισε να παίρνει ανάποδες στροφές! Ήταν ίσως η πρώτη φόρα που κατάλαβε ότι τελικά δεν ήταν ο εαυτό της. Δυστυχώς τόσο καιρό τόσα χρόνια δεν είχε το χρόνο να σκεφτεί τι της συνέβαινε. Την είχε πιέσει αρκετά και ο Μάριος, το αγόρι της, που τόσο πολύ την είχε εγκλωβίσει που ούτε να αναπνεύσει μπορούσε! Που να μπορέσει να σκεφτεί με καθαρό μυαλό! Μόνο έβλεπε και άκουγε! Εδώ τα πράγματα και αν ήταν δύσκολα! Ένα χρόνο μαζί και άρχισαν οι μπηχτές για επισημοποίηση. «Πως είχα μπλέξει έτσι;» διερωτήθηκε και συνέχισε «πάλι δικό μου λάθος;» Αναστέναξε «γιατί να πρέπει να φορτωθώ ευθηνές, οικονομικά βάρη παιδιά και αδιέξοδα.» Και τι δεν θα έδινε να μάθη τελικά τι είχαν όλοι οι άλλοι μέσα στο κεφάλι τους! Σκέφτηκε τη μάνα της που και αυτή την εγκλώβισε ρίχνοντάς της συχνά και αύτη τα υπονοούμενα της «πρέπει να παντρευτείς παιδί μου ως πότε θα είμαι γερή να σε φροντίζω;» τι ακριβώς έφταιξε που ήταν μόνο 29 χρόνων εγκλωβισμένη; Υπάκουσε και παντρεύτηκε . Πως είχε μπλέξει αλήθεια έτσι τη ζωή της. Λίγο αργότερα ήρθε και η διάγνωση από τους ειδικούς «κατάθλιψη». Είδη είχαν φανεί από καιρό τα πρώτα συμπτώματα! Κλείστηκε στον εαυτό της δεν ενδιαφερόταν για την δουλειά ούτε για το σπίτι της πόσο μάλλον για τον Μάριο ο οποία στην προσπάθεια του να μην εγκλωβιστεί και αυτός από την ίδια, την παράτησε φεύγοντας, ενώ στην συνέχεια βρήκε και κάποιαν άλλον για να συνεχίσει τη ζωή του ανενόχλητα μα προπαντός ελεύθερος και απεγκλωβισμένος σε σχέση με αυτήν που συνέχιζε να παραμένει εγκλωβισμένη! Για πόσο ακόμα θα άντεχε να είναι εγκλωβισμένη; Για πόσο καιρό ακόμα θα ελπίζει για κάτι καλύτερο; Αφού όλα αυτά που αγωνιζόταν μια ζωή και εγκλωβιζόταν συνεχώς για να τα έχει, τα είχε είδη χάσει από καιρό! Η ίδια ένιωθε τώρα όσο ποτέ άλλοτε έτοιμη για να απεγκλωβιστεί από όλα αυτά τα βαρίδια που την πίεζαν τόσα χρόνια μην μπορώντας να αντιδράσει! Ναι ακριβώς έτσι για πρώτη φορά θα άφηνε την ψυχή της να απεγκλωβιστεί! Τώρα ήταν για πρώτη φόρα σίγουρος για αυτό που θα έκανε! Φίλιππος Φιλίππου

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑ | 31 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2019 | ΣΕΛ. 35

ΤΟ ΚΕΛΙ Καθισμένος στην άκρη του κρεβατιού του, με την γκρίζα, τσόχινη, κουβέρτα, κοιτούσε αφοσιωμένος το πάτωμα. Είχε βάλει ένα σημαδάκι, πάνω στο παλιό πλακάκι, μια μικρή εκδορά,που έμοιαζε με σχήμα κάποιας αλλόκοτης χώρας. Περίμενε υπομονετικά. Ήξερε πως σε λίγο θα φανεί η ακτίνα του ήλιου και θα φωτίσει το αγαπημένο του αυτό σημείο. Αυτό θα σήμαινε πως έχει φτάσει πια το μεσημέρι. Έτσι υπολόγιζε την ώρα, κάθε μέρα. Όχι ότι είχε σημασία ο χρόνος, εκεί που βρισκόταν, αλλά πιο πολύ τον ικανοποιούσε που ο ήλιος ήταν πιστός στο ραντεβού του και τον χαιρετούσε κάθε μεσημέρι, μπαίνοντας στο σκοτεινό κελί του, από το μικρό παράθυρο που βρισκόταν ψηλά, σχεδόν στο ταβάνι. Η ακτίνα του ήλιου έκανε την εμφάνισή της ακριβώς πάνω από το σημαδάκι και σε λίγη ώρα του έφεραν το μεσημεριανό γεύμα. Κάθισε στη μεταλλική καρέκλα κι απόλαυσε το φαγητό του, κοιτάζοντας τις μέρες που είχε σκαλίσει με μορφή γραμμών, στον απέναντι τοίχο. Ύστερα έβγαλε το άδειο πιάτο έξω από τα κάγκελα και ξάπλωσε να ξεκουραστεί. Δεν έχει σημασία που δεν έκανε τίποτα όλη μέρα, ακόμη κι αυτή η αβάσταχτη αδράνεια τον κούραζε κι ήθελε πάντα να παίρνει έναν υπνάκο μετά το μεσημεριανό του. Έκλεισε τα μάτια κι αποκοιμήθηκε. Κι ένας άλλος κόσμος φανερώθηκε μπροστά του. Έβλεπε πως κυλούσε το σώμα του στριφογυρίζοντας σε χλωρό γρασίδι και γελούσε με την ψυχή του. Ύστερα, λουζόταν κάτω από γάργαρους μικρούς καταρράκτες κι έβλεπε μυριάδες πουλιά να διασχίζουν τους αιθέρες. Έτρωγε λαχταριστά φρούτα κάτω από πανέμορφα δέντρα και ατένιζε πορτοκαλί ηλιοβασιλέματα. Ύστερα είδε μια κατακόκκινη πεταλούδα, που ήρθε και κάθισε στην παλάμη του κι εκείνος την παρατηρούσε με θαυμασμό. Ξάφνου, η πεταλούδα φτερούγισε και πέταξε μακριά κι εκείνος ξύπνησε απότομα. Άνοιξε τα μάτια. Ανασηκώθηκε στο κρεβάτι του μούσκεμα στον ιδρώτα. Αναλογιζόμενος το όνειρο, ύψωσε τα μάτια του στο στενό παράθυρο, που τον κοιτούσε ειρωνικά από ψηλά. Ένιωσε μια ακατανίκητη επιθυμία να δει τι υπάρχει έξω. Τοποθέτησε τη μεταλλική καρέκλα πάνω στο στενό τραπεζάκι και προσπάθησε να ισορροπήσει εκεί, πατώντας στις μύτες των ποδιών του, μήπως και καταφέρει να δει τον έξω κόσμο. Η πρώτη προσπάθειά του απέτυχε παταγωδώς, αφού σωριάστηκε στο έδαφος χτυπώντας το κεφάλι του, στην μικρή λεκάνη της τουαλέτας, που βρισκόταν στη γωνία του δωματίου. Δεν το 'βαλε όμως κάτω, πείσμωσε περισσότερο και προσπάθησε ξανά και ξανά, ώσπου είδε με την άκρη του ματιού του, ένα φουντωτό δέντρο, με καταπράσινα φύλλα που βρισκόταν εκεί έξω. Πάνω του ήταν αμέτρητα πουλιάπου κάθε τόσο φτερούγιζαν μακριά. Χαμογέλασε ενθουσιασμένος! Είναι τόσο όμορφα εκεί, σκέφτηκε. Έψαξε με τα μάτια του τη μικρή αραχνούλα που τον συντρόφευε για πολύ καιρό. Είχε κεντήσει έναν περίτεχνο ιστό στη γωνία του δωματίου, ακριβώς πάνω από το κρεβάτι του και κάθε πρωί που ξυπνούσε την καλημέριζε. Μα τώρα δεν ήταν στον ιστό της. Πού να πήγε; Διέγραψε με τα μάτια του την επιφάνεια του τοίχου, περιμετρικά στο κελί του και την βρήκε! «Ώστε εδώ μου είσαι!», της είπε. «Θέλω να σου εκμυστηρευτώ κάτι» είπε με μυστικότητα. «Δεν αντέχω άλλο εδώ, θέλω να φύγω. Θέλω να δω τον κόσμο! Τι υπάρχει έξω από αυτή τη φυλακή!» ξεστόμισε και τα στήθη του γέμισαν με ενθουσιασμό. Όλο το απόγευμα προσπαθούσε να βρει τρόπο να αποδράσει. Όμως δεν μπορούσε να βρει κάτι. Το παράθυρο ήταν τόσο στενό που ούτε το κεφάλι του δεν χωρούσε να βγει από κει και τα χοντρά ατσάλινα κάγκελα, έκαναν την απόδραση να μοιάζει αδύνατη. Εξέτασε χτυπώντας με τα δάχτυλά του, τους τοίχους απ’ άκρη σ’ άκρη, μήπως και υπάρχει κάποιο κενό πίσω από τους σοβάδες. Κάποιο μυστικό πέρασμα ίσως. Έψαξε για τυχόν κρυφή καταπακτή στο πάτωμα. Μάταια. Το κελί του ήταν υψίστης ασφαλείας. Καμία ελπίδα διαφυγής. Ένα βάρος πλάκωσε με μιας το στήθος του κι άρχισε να κλαίει, βάζοντας το κεφάλι του ανάμεσα στα γόνατά του. Λύθηκε σε λυγμούς σπαρακτικούς. Η απόγνωση τον έπνιγε. Δεν άντεχε άλλο. Σηκώθηκε οργισμένος κι άρχισε να φωνάζει δυνατά. «Ανοίξτε

μου!» ούρλιαζε. «Ανοίξτε μου τη πόρτα, θέλω να βγω έξω!» έκραζε και χτυπούσε δυνατά τα κάγκελα. Η οργή του μεγάλωνε όλο και περισσότερο και τώρα χτυπιόταν σαν τρελός. «Ανοίξτε μου! Θέλω να δω τον κόσμο» ωρυόταν κι η φωνή του βράχνιαζε από την ένταση. Σε λίγη ώρα ένας κοστουμαρισμένος κύριος εμφανίστηκε έξω από τα κάγκελα του κελιού του.

-Γιατί φωνάζεις; τον ρώτησε με αυστηρό ύφος.

-Σας παρακαλώ, ανοίξτε μου την πόρτα, θέλω να βγω έξω, να δω τον κόσμο, τα δέντρα, τα λιβάδια, δεν αντέχω άλλο, σας παρακαλώ, θέλω να φύγω από εδώ, είπε παραπονεμένος, εκλιπαρώντας για οίκτο.

-Θέλεις να βγεις έξω; -Ναι.

-Και ποιος σε εμποδίζει αγαπητέ μου; είπε ο κύριος ήρεμα.

-Τι εννοείται; Με κοροϊδεύετε; είπε ενοχλημένος και κοίταξε έκπληκτος την πόρτα του κελιού του. Δεν υπήρχε κλειδαριά. Μόνο ένας σύρτης, που ήταν κλειστός από τη μέσα μεριά. Τα ΄χασε! Ο μυστηριώδης κύριος, θεώρησε το συμβάν λήξαν. Έκανε μεταβολή κι απομακρύνθηκε. Εκείνος άρχισε να χαϊδεύει τα κάγκελα με τρεμάμενα χέρια. Ύστερα άνοιξε τον σύρτη κι έσπρωξε απαλά την σιδερένια καγκελόπορτα. Ακούστηκε ο γλυκός ήχος του σκουριασμένου σίδερου κι η πόρτα άνοιξε διάπλατα. Έμεινε αποσβολωμένος στη μέση του κελιού και κοιτούσε την πόρτα που έχασκε μπροστά του. Είχε μείνει με το στόμα ανοιχτό. Δεν μπορούσε να το πιστέψει πως ήταν ελεύθερος να φύγει! Χαμογέλασε αυθόρμητααλλά ευθύς αμέσως κρύος ιδρώτας έλουσε το κορμί του κι ένας παράξενος φόβος άρχισε να τον κυριεύει. Κοίταξε γύρω του. Το μικρό κρεβάτι του, την ασημί, μεταλλική καρέκλα που είχε ακόμη πάνω τις πατημασιές του. Το στενό του τραπεζάκι, που πάνω του είχε σκαλίσει το όνομά του και τη μικρή υφάντρα του, που του κρατούσε συντροφιά τόσα βράδια. Πώς θα τα άφηνε όλα αυτά; Τι θα έκανε εκεί έξω; Θα μπορούσε άραγε να επιβιώσει; Εδώ τουλάχιστον είχε ένα πιάτο φαγητό κάθε μέρα. Μπορεί να μην ήταν καλομαγειρεμένο, αλλά τουλάχιστον ήταν δεδομένο. Τον συντηρούσε. Εκεί έξω τι θα έβρισκε να φάει; Και πού θα κοιμόταν; Θα μπορούσε να βρει ένα κρεβάτι ή θα κατέληγε να κοιμάται στο δρόμο σαν αδέσποτο σκυλί. Οι σκέψεις αυτές κυρίευσαν το μυαλό του κι έκανε ένα βήμα πίσω. Κατέβασε την καρέκλα από το τραπεζάκι και σωριάστηκε πάνω της. Κοιτούσε σκεφτικός το σημαδάκι στο πάτωμα. Ήταν το πιο ακριβές ρολόι του κόσμου. Κι η στιγμή που το φώτιζε η αχνή ακτίνα του ήλιου ήταν μοναδική! Αν έφευγε, δεν θα το ξανάβλεπε, έτσι, λουσμένο στο φως. Ένιωσε ένα σφίξιμο στην καρδιά του. Όχι, δεν μπορούσε να αποχωριστεί το κελί του. Το είχε αγαπήσει. Έκλεισε την πόρτα, πέρασε τον σύρτη και ξάπλωσε ήρεμος στο μικρό κρεβατάκι του,με την γκρίζα, τσόχινη κουβέρτα. «Δεν είναι για μας η ελευθερία», ψιθύρισε στη μικρή του φίλη που είχε κρεμαστεί με τη λεπτή κλωστούλα της από το ταβάνι και στεκόταν μπροστά στο πρόσωπό του. «Καλά είμαστε εδώ στο κελί μας» είπε κι έκλεισε τα μάτια, παρακαλώντας να δει πάλι εκείνο το όμορφο όνειρο, μήπως και νιώσει ξανά πως ζει. ΟΥΡΑΝΙΑ ΣΙΑΜΟΡΕΛΗ

ΣΕΛ. 36 | 31 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2019

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΒΗΜΑ

ΥΠΟΒΟΛΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΣΤΟ: vivlia.kefalos@gmail.com ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ ΕΡΓΑ: ΠΟΙΗΣΗ, ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ, ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ ΕΡΓΑ: ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ, ΣΚΙΤΣΟ, ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ