Het digitale palet
Mijn belangstelling voor de betekenis van nieuwe wegen voor de toekomst van de Amazone werd gewekt toen ik aan de universiteit van Suriname een serie gastcolleges verzorgde over economische samenwerking in ZuidAmerika en de gevolgen van globalisering. Tijdens een van die wekenlange collegeperiodes kwam ik bij toeval een Braziliaans wegproject op het spoor met de naam Arco Norte, boog van het noorden. Het ging om een weg door het minst ontsloten deel van de Amazone, van de metropool Manaus aan de Amazonerivier in Brazilië naar de Caribische Zee. Vandaar zou de route na honderden kilometers al bestaande kustwegen uitkomen bij de monding van de Amazonerivier. Voor het eerst zouden Surinamers dan over land naar Brazilië kunnen reizen en Braziliaanse vrachtwagens zouden kunnen opduiken in de straten van Paramaribo. Deze noordelijke boog was tot voor kort op geen enkele kaart in getekend. Nergens waren documenten over het project beschikbaar, niemand had ervan gehoord. Wanneer ik erover begon, werd het idee lachend afgedaan als een van de vele grandioze plannen die zouden sneuvelen door gebrek aan financiering of in een poel van corruptie en politieke intriges een stille dood zouden sterven. Niemand die ook maar de geringste neiging vertoonde om mee te denken over de mogelijke gevolgen van zo’n weg. Al was het maar als een theoretische verkenning of desnoods simpelweg als stof voor conversatie bij een literfles Parbobier, ’s avonds na zonsondergang op het terras. Zou de markt van Paramaribo worden overspoeld met Braziliaanse producten, zoals rijst, suiker, auto’s, televisietoestellen en schotelantennes? Zouden er nog meer Brazilianen naar de stad en het bos komen? Die manifeste onverschilligheid en het openlijk beleden ongeloof brachten mij niet aan het twijfelen. Aan de andere kant van het grote bos dat dichtbij de collegezalen in Paramaribo begint en duizenden kilometers verder naar het zuiden overgaat in grote vlaktes voor vee en soja, is een reus uit zijn lethargische slaap ontwaakt. In hoog tempo is die bezig zijn economisch systeem op orde te brengen, internationale markten binnen 17
