Tekst Orije Kirchner - opgedragen aan Joris Linden Tekst Annelore en foto's Jeroen
WINTER- EN ICECANYONING Wintercanyoning biedt geoefende canyoneers kansen om tijdens de koudere maanden de minder toegankelijke plekken op de berg te verkennen. Denk maar aan gletsjercanyons waar in de zomer een gigantische hoeveelheid smeltwater door stroomt. Tijdens die vaak gedurfde exploraties krijg je er de prachtige winterse taferelen bij. Bij sommigen, zoals bij Jeroen Kirchner, ontstond de passie om die unieke winterpracht systematisch op te zoeken en tegelijkertijd de confrontatie met de meest barre condities aan te gaan. Voor velen is icecanyoning het summum. Inderdaad is het een van de meest complete en uitdagende bergsporten. Stel je een afdaling tussen half-bevroren watervallen en spectaculaire ijsstructuren maar eens voor! Toch blijken de condities niet altijd even winters en idyllisch mooi als we ze ons voorstelden, of zijn ze net strenger dan verwacht. Water, sneeuw en ijs zijn onvoorspelbare factoren. Nog meer dan in de zomer zal een wintercanyoneer in z’n planning met heel wat rekening moeten houden: het temperatuurverloop over een lange periode, de temperatuur van het water (zeker met een gletsjer of smeltwater aan de bron), de toestand van het ijs of de sneeuw… en niet in het minst de tijd die men voor de afdaling denkt nodig te hebben. Het Stop of Go!-principe is meer dan ooit van toepassing en zeer bepalend voor de uiteindelijke beleving en voor de veiligheid. Op de KBF-website staat een uitgebreid artikel voor wie er zelf wil van proeven. In Monte schetsen we een beeld van de activiteit en focussen we op enkele aandachtspunten. winter- en icecanyoning, lang niet zonder risico! Wanneer de buitentemperatuur en de temperatuur van het water om en bij het vriespunt liggen, spreken we in het algemeen over wintercanyoning. Je beschermen tegen de koude is daarbij de voornaamste bezorgdheid. Om over een echte icecanyoning te kunnen spreken, moet de buitentemperatuur al langere tijd ruim negatief zijn (max. -5° à -6°C). IJs is dan overvloedig en in diverse vormen aanwezig. Sneeuw en ijs veranderen dan het landschap en bedekken vaak ook de ankers. Alles bevriest: het touw waarop je afdaalt en de rotsen worden glad, zelfs je karabiners vriezen vast. Een wintercanyon hoeft dus niet noodzakelijk een icecanyon te zijn maar kan best wel als opstap bekeken worden.
Piumogna III (Ticino) half-gevormde ijstunnels
42
Terwijl je bij andere bergsporten vaak nog rechtsomkeer kan maken, heb je door het ontbreken van begaanbare vluchtwegen die kans bij wintercanyoning meestal niet. Eens de tocht begonnen is, zit er niets anders op dan hem te volbrengen. Eventuele reddingsacties van buitenaf zijn vrijwel onmogelijk en zouden in ieder geval veel tijd vergen. De canyoneer zal z’n uiterste best moeten doen, zowel tijdens de voorbereiding als tijdens de activiteit zelf, om een mogelijke stilstand in de canyon, onderkoeling en de kans op vrieswonden te vermijden.
42
