Op packraft microavontuur!

Packraften is een peddelsport waarbij je in een lichtgewicht opblaasbare boot lokale waterwegen en omliggende natuurgebieden verkent. Dankzij de unieke eigenschappen van de packraft neem je hem – in tegenstelling tot een kano of kajak – moeiteloos mee op bijvoorbeeld een wandel- of fietstocht. Dat unieke voordeel is ook de reden van het ontstaan van packrafts.

Alaska wordt gezien als de bakermat van het packraften. Daar heeft de behoefte aan een robuust vaartuig dat gedurende een hele expeditie kan meegenomen worden de ontwikkeling van packrafts in gang gezet. Natuurlijk gebeurde dat samen met de ontembare zin voor avontuur die deze regio ademt.

Wanneer precies de eerste packrafts ontstaan zijn is niet duidelijk. In het Packraft Handbook van de hand van Luc Mehl zijn verwijzingen naar eerste concepten uit de 19de eeuw opgenomen. Een bijzonder voorbeeld is een lange jas waarin een opblaasbare zone verwerkt zit. Of dat concept echt bruikbaar was om het water op te gaan is helemaal niet zeker.

Het ontstaan van de moderne packrafts wordt gelinkt aan het merk Alpackaraft. Dat wordt beschouwd als de ontwikkelaar van de eerste prototypes met moderne materialen en technieken. We hebben het hier over het jaar 2000: het packraften is dus nog een zeer jong concept. De voorbije jaren gingen steeds meer ontwikkelaars met lichtgewicht materialen aan de slag. Wereldwijd werden verschillende merken opgestart, bijvoorbeeld MRS (China) en Mekong (Frankrijk). Het concept is steeds hetzelfde, maar elk merk heeft een eigen visie op materiaal, ontwerp en toepassingen van de boten.

Het packraften is intussen aan een sterke opmars bezig en heeft op korte tijd een plaats tussen de andere peddelsporten ingenomen. Het blijft voorlopig echter eerder in de recreatieve sfeer hangen, waar het goed zit.

Bijzondere opblaasboot

Een opgeblazen packraft is een omvangrijk vaartuig. Dat zou je niet verwachten als het leeg en opgerold voor je ligt. Bij het opblazen van de tubes krijgt de packraft vorm, volume en drijfvermogen. De packraft ligt op het wateroppervlak. De vloer van de packraft, die enkel uit een doek van kunststof bestaat, maakt volledig contact met het water en zorgt voor beperkte diepgang.

De vorm van de packraft zorgt voor een grote stabiliteit op het water, althans in de eerste fase. Van zodra de packraft toch naar één zijkant overhelt en voorbij het kantelpunt komt, is het zeer moeilijk hem terug recht te brengen en is omkantelen nagenoeg onvermijdelijk.

Door de eigenschappen van de packraft kan je deze boot makkelijk meenemen in een rugzak, aan de fiets, op het openbaar vervoer, … De mogelijkheden zijn eindeloos. Het draait echter niet om de afstand of de snelheid waarmee een trip wordt afgelegd.

Packrafts zijn de perfecte ‘compagnons de rivière’ voor actieve natuurbeleving. Ze bieden een comfortabele zitpositie, stabiliteit op het water en de tijd en ruimte om rond te kijken: een echte onderdompeling in de natuur.

De unieke mogelijkheid om het peddelen te combineren met een andere vorm van buitensport, maakt dat je je omgeving op korte tijd op verschillende manieren kan gaan ontdekken. Je indruk van het landschap verandert helemaal wanneer je ze aanschouwt van op het water.

Packraft microavontuur

De term microavontuur werd gedefinieerd door avonturier Alastair Humphreys als: “A microadventure is an adventure that is short, simple, local – yet still fun, exciting, challenging, refreshing and rewarding”.

Een microavontuur haalt je kort maar krachtig uit je comfortzone en stimuleert je om op een niet-alledaags avontuur te gaan. Het packraft microavontuur kan verschillende manieren van voortbewegen omvatten, maar uiteraard is het packraften er steeds in verweven.

Voor wie?

Packraften is perfect voor avonturiers en natuurliefhebbers die op zoek zijn naar een bijzondere manier om de natuur te verkennen. Het biedt bovendien een erg toegankelijke en rustgevende peddelervaring die toelaat volop te genieten. Met een basisconditie en een gezonde portie nieuwsgierigheid ben je er snel mee weg.

Toch blijft het belangrijk om de omstandigheden in en rond de rivier goed in te schatten. Vlak of stromend water, de directe omgeving van de waterloop, de lucht- en watertemperatuur, materiaalkeuze, … zijn allemaal zaken waar je best bij stilstaat alvorens op avontuur te vertrekken. Draag steeds een zwemvest en eventueel bijkomende bescherming als de omstandigheden daar om vragen.

Actief Natuur Beleven

Op en langs de rivier waan je je vaak nog in een van de laatste wildernissen van België. Hoewel een heleboel van onze infrastructuur zich in de riviervalleien bevindt, zijn de waterlopen zelf en de oeverzone vaak nog heel natuurlijk. Water brengt leven in de natuur en de dynamische omgeving van een waterloop creëert tal van variabele omstandigheden waar planten en dieren van kunnen profiteren. Een dier dat je steeds vaker langs onze waterlopen zal vinden, is de bever.

Bijna gelijktijdig met het ontstaan van de eerste packrafts in Alaska is, toevallig uiteraard, de bever in België begonnen aan een terugkeer. Een handje geholpen door de mens keerde dit dier terug naar de Belgische waterlopen en is er nu niet meer weg te denken. Als zoogdier voelt hij zich als een vis in het water. Volledig aangepast aan een aquatisch bestaan, leeft de bever in de rivier en doet de riviervallei herleven. Vanaf het water heb je een indrukwekkend zicht op de vele sporen die de bever nalaat in het landschap. Je kijkt vanuit kikvorsperspectief naar de wissels die bevers gebruiken om in en uit het water te klauteren. In het water vind je soms geschilde takken die vanaf hun eetplaats zijn weggedreven. Bevers blijven in de buurt van water om voedsel te zoeken, dus ook hun knaagsporen aan boomstammen zijn vanuit de packraft goed zichtbaar. Laat je verwonderen!

Packraften in Vlaanderen

Het zal je als buitensporter niet verbazen dat ook het packraften gebonden is aan een aantal regels. Je kan niet zomaar overal en altijd in en uit het water gaan. Doorgaans gelden dezelfde regels als voor kano’s en kajaks en worden een heleboel faciliteiten aangeboden om op het juiste moment en op de juiste plaats te packraftten. Denk bijvoorbeeld aan steigers, infoborden, online kaartmateriaal…

Verspreid over Vlaanderen zijn verschillende peddelroutes uitgewerkt waar alle door spierkracht aangedreven vaartuigen welkom zijn. Deze routes werden ontwikkeld door Peddelsport Vlaanderen, in samenwerking met de betrokken overheden langsheen het traject, de waterloopbeheerders en eventueel aanwezige aanbieders van watersporten in de regio. De peddelroutes zijn voorzien van verplichte in- en uitstapplaatsen op regelmatige afstand van elkaar om de kwetsbare oeverzone langs onze waterlopen te beschermen. Op deze trajecten kan je met je eigen of gehuurd materiaal terecht, steeds binnen het afsprakenkader, specifiek voor de gekozen waterloop en route.

In Oost- en West-Vlaanderen vind je al enkele verhuurlocaties van packraftmateriaal ter ondersteuning van verschillende plaatselijke routes die werden uitgestippeld. Voorzien van packraftmateriaal, de nodige (online) instructies en kaarten kan je eropuit trekken voor een packraft microavontuur in de Zwinstreek, de Leiestreek of het Waasland en de Westhoek.

Packraften in Wallonië

Bij het woord raften denken veel mensen meteen terug aan een ervaring die ze gehad hebben op een woeste bergrivier. Onder die omstandigheden kom je rafts inderdaad het vaakst tegen. Toch hoef je niet ver te reizen om te raften op wilder stromend water. Je kan er op het juiste moment voor terecht in Wallonië. Packraften in Wallonië is een spel van regenval en waterstanden, volgens de spelregels die door de Waalse Overheid worden bepaald. Net als in Vlaanderen zijn de in- en uitstapplaatsen vastgelegd en strikt te gebruiken. Er werden minimum- en maximumdebieten vastgelegd die je moet respecteren in functie van de veiligheid op en rond het water en de bescherming van het rivierecosysteem. Onder impuls van de klimaatverandering wordt regenval onvoorspelbaarder en intenser, wat de omstandigheden in regenwatergevoelige gebieden steeds uitdagender maakt voor het plannen van een trip. De informatie om dat zorgvuldig te doen is online beschikbaar.

In Wallonië worden packrafts gezien als opblaasbare kajaks en vallen ze dus onder dezelfde regels. De regels staan allemaal gebundeld op de website van de Waalse Overheid (kayak.environnement.wallonie. be).

Met stromend water mag je bijkomende risico’s verwachten bij het peddelen, door de energie die in het water zit. Hou hier rekening mee bij het plannen van je tocht.

Langere tochten

Het packraften werd bedacht en verder ontwikkeld vanuit de behoefte om mensen en materiaal te transporteren. De boten bieden de mogelijkheid om makkelijk een grote trekkingrugzak met kampeermateriaal mee op het dek te nemen. Tijdens meerdaagse tochten kan je zo wandelen en peddelen afwisselen en een unieke tocht uitstippelen.

Mag het wat wilder?

Oorspronkelijk waren packrafts vrij brede, volumineuze boten met veel stabiliteit op het water. Doorheen de jaren hebben verschillende merken ingezet op het verfijnen van het ontwerp waardoor packrafts steeds gestroomlijnder worden. We zien een opsplitsing in het gamma dat steeds gespecialiseerder wordt voor een bepaald type omstandigheden. De packrafts voor vlak of rustig stromend water worden slanker en langer. De packrafts voor wildwater krijgen een opgeblazen vloer en daardoor bolle onderkant zodat ze vatbaarder worden voor de stroming. Daardoor benaderen een aantal modellen op de markt de prestaties van vergelijkbare hardshell kajaks, met een fractie van het gewicht.

Mathias Michielsen is zaakvoerder van Fagus Outdoor en beheerder van Packraften.be. Alle informatie beschikbaar via https://packraften.be/