LANDSCHAP IN BEELD
LIJNEN IN HET LANDSCHAP Vandaag komen we al eens op plekken waar we nog nooit zijn geweest, zelfs al liggen die soms – bijna letterlijk – aan onze achterdeur. Afgelopen winter verkende ik de weilanden en akkers langs de Leie tussen de Lauwebrug en de Posthoorn. Kletsnatte bottinnen zijn een bekend risico bij een winterse landschapswandeling. Dan voelt het tenminste écht en dan smaakt de tas koffie achteraf nog eens zo goed. De aanleiding voor mijn escapades was de aankoop van Natuurpunt Wevelgem van enkele stukken grond in de Leievallei rond de verdwenen Guldenbergabdij.
ERWIN DECOENE
↓
Foto 1: Natuurpunt Wevelgem
heeft net de eerste meters van de kasseiweg vrijgemaakt. Het toekomstige maaibeheer op en rond de weg zal afhangen van hoe de natuurontwikkeling verloopt.
↘
Foto 2: Snede van een
luchtfoto uit 1952. De Leie is veel smaller en meandert meer dan vandaag nog het geval is. Een nog grotere kanalisatie is op komst.
↘
Foto 3: Een deel van het
terrein is afgesloten en is de uitdovende thuis voor een enkel paard. De begrazing, maar mogelijk ook de verstoorde bodem leveren een kleurcontrast op met het verder gelegen hooiland. © Erwin Decoene
42
•
Al dat water accentueerde enkele lijnen in het landschap die mij tot dan toe volledig waren ontgaan. Aanvankelijk begreep ik niet wat ik zag, maar wat opzoekwerk maakte duidelijk dat de meest opvallende lijn bestaat uit een overgroeide kasseiweg. De weg start bij de abdijpoort en loopt evenwijdig aan de Leie stroomopwaarts door hooiland. Foto 1 is genomen thv de abdijpoort en toont de inmiddels deels blootgelegde weg door het weiland in westelijke richting. Hopelijk ontwikkelt de blootgelegde kasseiweg zich tot een interessant biotoop dat o.a. aantrekkelijk is voor allerlei insecten. Vanuit de landbouwlogica van vandaag ligt de kasseiweg op een onverwachte plek. Mogelijk is de weg aangelegd om transport van zware ladingen (vlas of zelfs klei, baksteen of steenkool?) te transporteren van en naar dit zompig hooiland. Wat ook de reden mag zijn voor de aanleg, vandaag biedt de weg interessante natuurontwikkelingsmogelijkheden.
Foto 2 is een luchtfoto uit 1952 en ontleend aan de website Cartesius1. Op deze foto zien we de weg veel verder doorlopen in zuidwestelijke richting, mogelijks zelfs tot aan de meander ter hoogte van de historische hoeve aan de Visserijstraat. Op de luchtfoto zien we natuurlijk ook de abdijhoeve zelf omgeven door haar wal, bomenrijen en een boomgaard. Andere bronnen (oude vergunningen, belastingregister, foto’s, de bodemkundige kaart en niet in het minst de lokale heemkundige kring), leren dat er klei is afgegraven en in veldovens tot baksteen is gebakken. Pas tijdens de grote depressie van de jaren 20 & 30 van de vorige eeuw verdwijnen de veldovens langs de Leie. Toeval of niet, op en nabij de percelen waar we tot ca 1922 vergunningen voor kleiafgravingen kennen, zien we in de luchtfoto van 1952 voor het eerst huisvuilstorten opduiken. Het huisvuilstort t.h.v. de Visserijstraat – in 1952 nog heel bescheiden – zal uiteindelijk de afgesneden Leiemeander grotendeels opvullen. Dichter bij de abdijhoeve, aan het uiteinde van de huidige Kloosterstraat, is in 1952 een ander huisvuilstort in uitbating. De afgravingen en de stortactiviteiten vormen mogelijk een verklaring voor de patronen die we in andere luchtfoto’s (zie Geopunt) zien opduiken.
