INTERVIEW
De camera als wapen Toen Faydim Ramshe op de Filmacademie begon had ze nooit verwacht een hoofdrol in haar eigen afstudeerdocumentaire te hebben. Veel liever bracht ze de verhalen van anderen in beeld. Maar in de drie jaar op de academie zag ze steeds meer de waarde in van het vertellen van haar eigen verhaal. Ze besloot een documentaire te maken over haar migratie vanuit Iran, dat ze op zeventienjarige leeftijd ontvluchtte om hier een nieuw bestaan op te bouwen. Met haar film hoopt ze een groter verhaal te vertellen over migratie. “Nog te vaak wordt er gedacht: het is gelukt om weg te gaan en je bent in het beloofde land, dus het zal wel goed zitten. Dat is lang niet altijd zo. Ook die realiteit moet verteld worden,” vertelt Faydim. Met haar documentaire wil ze loskomen van de praktische kant van migratie en juist ruimte geven aan de emotionele verhalen die erachter schuilgaan. Zoals het gemis van de mensen die je achterlaat – Faydims ouders en de rest van haar familie wonen nog in Iran – en de moeite die het kost om je draai te vinden in een andere cultuur. “De vluchteling en migrant moet vaker een gezicht krijgen. Alleen dan gaan we meer begrip hebben voor elkaar,” aldus Faydim. We spreken haar wanneer ze middenin de laatste edit zit van Yalda: de langste nacht. 6
Hey Faydim! Je filmt speelt zich gedeeltelijk af in Iran, maar je kon door de lockdown niet op reis. Hoe heb je dat aangepakt? Dat was een behoorlijke uitdaging natuurlijk. Ik kon geen film over mijn jeugd in Iran maken zonder dat ik ook beelden van het land liet zien. Uiteindelijk moesten we een creatieve oplossing bedenken. We hebben een cameraman in Iran gevonden en benaderd en ik heb hem op afstand geregisseerd. Dat ging op allerlei manieren: via de telefoon live aanwijzingen geven, een uitgebreide shotlist met beschrijvingen delen, en onze cameravrouw die video’s en foto’s deelde om de juiste hoek en belichting te laten zien. Het pakte natuurlijk niet altijd uit zoals wij het voor ons zagen en het was niet hoe ik had gedacht dat het maken van mijn eerste film zou lopen, maar er zat niks anders op dan het te accepteren en door te gaan.
