MAGAZYN LUBELSKIEJ BLOGOSFERY KULINARNEJ # 17 LATO 2019
D RODZY C ZYTELNICY Lato już puka do drzwi, by obdarzyć nas ciepłym słońcem, soczystymi owocami prosto z drzewa, chrupiącymi warzywami z ogródka. Lato to też czas odpoczynku i wyjazdów oraz spędzania czasu na łonie natury. Dlatego w najnowszym, letnim numerze naszego magazynu nie mogło zabraknąć przepisów na lekkie sałatki, nietypowe lody czy grillowane mięsa. Kolejny raz sięgamy też do kuchni Lubelszczyzny, żeby przybliżyć naszym Czytelnikom regionalne potrawy, takie jak zupa cebulowa, psiochy, podcos czy słynne cebularze. Podpowiadamy również, jak bezpiecznie korzystać ze słonecznej kąpieli. Życzymy owocnej lektury!
ZESPÓŁ MAGAZYNU AROMAT
A ROMAT TWORZĄ Edyta Kondrat
Małgorzata Bandzarewicz www.jedzismakuj.blogspot.com
@moderntaste_photography
Małgorzata Łaniak
Marlena Lalak-Skałecka
redaktor naczelna social media
z-ca redaktor naczelnej
projekt graficzny i skład
social media
Olga Zalewska-Wenarska
Dorota Soroka-Kapłon
www.pasjasmaku.com
Joanna Bronikowska
www.sekretymaleiduze.blogspot.com
Justyna Zalewska
www.cookinggoodlooking.wordpress.com
social media
Julianna Bednarczuk www.obiadgotowy.pl
www.cookinggoodlooking.wordpress.com
www.smerfetka79.blogspot.com
projekt i realizacja okładki
Kinga Ciszewska
Angelika Kasiak
www.malekulinaria.pl
www.zyciezaczynasiewkuchni.blogspot.com
Łukasz Ostrowski
Krzysztof Strzemiecki
WSPÓŁPR ACA
Aneta Warowna
www.kolorowyprzepisownik.pl
socjolog, dziennikarz winiarski i sommelier
www.platimati.com
magazyn.aromat@gmail.com www.facebook.com/MagazynAromat www.instagram.com/magazyn_aromat
W NUMERZE 6 - SMAROWIDŁA DO CHLEBA 14 - BUDDHA BOWL - MISKA SZCZĘŚCIA 20 - LETNIE SAŁATKI 26 - MIĘSA Z GRILLA 32 - PRZEPIS KROK PO KROKU - RISOT TO ZE SZPINAKIEM 36 - LUBELSKA KUCHNIA 54 - NIET YPOWE LODY 62 - GRZYBY LUBIĄ WINO 66 - 4 ZASADY ROZSĄDNEGO KORZYSTANIA Z KĄPIELI SŁONECZNYCH 72 - LATO NA LUBELSZCZYŹNIE
SMAROWIDŁA DO CHLEBA Przepisy i zdjęcia: Joanna Bronikowska
MASŁO KOKOSOWE
1,5 szklanki wiórków kokosowych 1-2 łyżki słodzika (miodu / ksylitolowego cukru pudru / stewii) - opcjonalnie 10-20 ml wody kokosowej - opcjonalnie
Wiórki kokosowe zblendować na gładki krem – trwa to zwykle kilka minut. Do uzyskanego kremu można dodać opcjonalnie wody kokosowej i słodzika – w zależności od preferencji smakowych. Dobrze zblendowane wiórki tworzą wspaniałe, kremowe smarowidło na chleb. Świetnie komponuje się z owocami sezonowymi (truskawki, maliny, jeżyny).
7 | Aromat
WEGETARIAŃSKI SMALEC
100 g oleju kokosowego 1 cebula 1 małe kwaśne jabłko 1 ząbek czosnku sól, pieprz, majeranek, tymianek
Zacznij od obrania cebuli, pokrojenia jej w kostkę i przesmażenia jej na łyżce oleju kokosowego na złoty kolor. Zetrzyj jabłko na tarce o grubych lub średnich oczkach, ale nie na najmniejszych! Rozpuść lub roztop w garnuszku olej do konsystencji lejącej. Do ciekłego oleju dodaj jabłko, cebulę i przyprawy. Dobrze wymieszaj. Przelej do miseczki lub słoika i wstaw na kilka kwadransów by ponownie zastygł.
9 | Aromat
SMALEC KLASYCZNY
0,5 kg słoniny bez skóry 1-2 cebule Sól, pieprz, majeranek
Słoninę pokrój w małą kostkę lub zmiel w maszynce do mielenia mięsa. Przełóż do garnka, posól i przetapiaj na średnim ogniu od czasu do czasu starannie mieszając by się nie przypaliła słonina. W międzyczasie obierz i pokrój cebulę w drobną kostkę. Przesmaż ją na patelni na złoty kolor z odrobiną wytopionej już słoniny. W momencie gdy słonina się wytopi i powstaną apetyczne rumiane skwarki smalec jest prawie gotowy. Wystarczy go zdjąć z ognia, lekko go przestudzić i dodać przyprawy. Wymieszać. Przelać do naczyń w których będzie przechowywany (najlepiej szklanych lub kamiennych z pokrywkami). Przechowywać w chłodnym miejscu.
11 | Aromat
PASTA Z KORZENIA PIETRUSZKI
3-4 średniej wielkości pietruszki Kilka gałązek natki pietruszki 1-2 łyżki słonecznika 1 łyżka oliwy 1 mały ząbek czosnku sól, pieprz do smaku
Pietruszkę umyć, obrać, pokroić w kostkę lub talarki i ugotować w niewielkiej ilości osolonej wody. Wodę można wypić – działa oczyszczająco na nerki (pod warunkiem, że nie jest zbyt słona). Ostudzoną pietruszkę zblendować dodając do niej oliwę, czosnek, poszatkowaną natkę. Słonecznik podprażyć przez chwilę na patelni, następnie zblendować delikatnie „na grube ziarno” i połączyć z pietruszką. Doprawić solą i pieprzem. Wszystko raz jeszcze dobrze wymieszać i wstawić na 1-2 godziny do lodówki.
13 | Aromat
BUDDHA BOWL – MISKA SZCZĘŚCIA Przepisy i zdjęcia: Edyta Kondrat Buddha bowl to w dosłownym tłumaczeniu miska Buddy. Jest wypełniona po brzegi pysznymi i zdrowymi smakołykami, zróżnicowanymi pod kątem struktury, koloru i smaku. Taką miskę każdy z nas może przygotować w domu. Ich najważniejszymi elementami są świeże, zielone liście (rukola, szpinak, jarmuż), gruboziarniste kasze (jaglana, gryczana, bulgur) oraz dodatek białkowy w postaci roślin strączkowych (ciecierzyca, fasola czy bób). Do tego oczywiście porcja świeżych warzyw!
BUDDHA BOWL Z KASZĄ GRYCZANĄ I SZPINAKIEM 50 g ugotowanej kaszy gryczanej 1 marchewka 1/2 batata Kilka pomidorków koktajlowych 3-4 czarne oliwki Garść szpinaku 1/2 łyżeczki czarnuszki Sos: 1 łyżka tahini 2 łyżki syropu klonowego 1 łyżka soku z cytryny
Batat pokroić w kostkę, a marchewkę w grube słupki. Polać oliwą i wstawić do piekarnika rozgrzanego do 180°C na ok. 25 minut. Piec do miękkości. Następnie wyjąć i ostudzić. Składniki sosu dobrze wymieszać, do momentu uzyskania jednolitej konsystencji. Pomidorki i oliwki pokroić na pół. Do miski przełożyć ugotowaną kaszę gryczaną tak, by była widoczna, obok ułożyć liście szpinaku, upieczonego batata i marchewkę oraz pomidorki koktajlowe i oliwki. Posypać czarnuszką i polać sosem.
15 | Aromat
BUDDHA BOWL Z CIECIERZYCĄ I SZPAR AGAMI
Garść roszponki 50 g ugotowanej kaszy bulgur 1/2 awokado 4 zielone szparagi Pieczona ciecierzyca: 1/2 szklanki ugotowanej ciecierzycy (może być z puszki) 1 łyżka oleju Po 1/2 łyżeczki wędzonej papryki, papryki chili, pieprzu i soli Dressing: 2 łyżki oleju sezamowego Sok z 1/2 cytryny
Ze szparagów odłamać końcówki i ugotować je na parze. Ugotowaną ciecierzycę wymieszać z przyprawami i olejem. Piec w piekarniku rozgrzanym do 180°C przez ok. 30 minut. Składniki dressingu wymieszać. W misce ułożyć kaszę bulgur, tak by była widoczna, obok roszponkę, pokrojone w paski awokado, upieczoną ciecierzycę i kawałki szparagów. Polać dressingiem.
17 | Aromat
AZJATYCKI BUDDHA BOWL garść ugotowanego na parze bobu 1/2 batata 1/2 zielonego ogórka 100 g ugotowanego makaronu sobą 1 łyżeczka uprażonego sezamu Smażone tofu po azjatycku 1/2 kostki naturalnego tofu 2 łyżki sosu sojowego 1/2 łyżki brązowego cukru 1/2 papryczki chili 1 łyżka oleju Sos: 1 łyżka sosu sojowego 1/2 posiekanego chili 1 łyżeczka soku z cytryny
Tofu pokroić w 1 cm plastry, podsmażyć z obu stron na rozgrzanym oleju. Następnie wlać sos sojowy i wsypać cukier oraz chili - smażyć, aż tofu wchłonie sos i zmieni kolor. Batat pokroić jak na frytki, olać oliwą i wstawić do piekarnika rozgrzanego do 180°C na ok. 25 minut. Piec do miękkości. Następnie wyjąć i ostudzić. W misce ułożyć makaron sobą, obok niego plastry usmażonego tofu, plastry ogórka, frytki z batata oraz ugotowany bób. Można dodatkowo posypać pokrojoną papryczką chili i uprażonym sezamem. Składniki sosu wymieszać.
19 | Aromat
LETNIE SAŁATKI Przepisy i zdjęcia: Kinga Ciszewska
Sezon na grillowanie mamy w pełni. W ogromie przepisów na mięsa można się pogubić, a jednak wszystkie są bardzo do siebie podobne. Często kuszą nas gotowe marynaty z dodatkami sztucznych wzmacniaczy smaków, które może i podkręcą smak naszych potraw, ale na pewno nie przysporzą nam zdrowia. Dlatego też przygotowałam dla Was kilka przepisów na dania, które nie są skomplikowane, a na pewno zaskoczą smakiem i łatwością przygotowania.
SAŁATKA Z PIECZONYM BUR AKIEM
3 małe buraczki garść pomidorków koktajlowych mix ulubionych sałat: rukola, szpinak, botwinka, roszponka 1 mała czerwona cebula 1/2 opakowania sera feta garść borówek 2 łyżki prażonych pestek słonecznika Sos/marynata: 4 łyżki oliwy, 2 łyżki soku z cytryny, 2 soku malinowego lub syropu klonowego, świeżo zmielony pieprz, sól morska
Buraki wyszorować, wysuszyć, zawinąć w folię aluminiową i upiec do miękkości. Ostudzić. Obrać i pokroić w plasterki lub kostkę. Buraki polać marynatą, odstawić na kilka godzin. W misce umieścić sałatę, przekrojone na pół pomidorki koktajlowe, pokrojoną czerwoną cebulę. Wymieszać. Na sałacie umieścić buraczki i polać sosem/ marynatą. Całość posypać pokruszoną fetą, pestkami słonecznika i borówkami. Nie mieszać!
21 | Aromat
SAŁATKA Z PĘCZAKIEM I MŁODYMI, PIECZONYMI MARCHEWKAMI 1/3 szklanki pęczaku 2 garści młodych marchewek (malutkich, grubości małego palca u ręki; większe pokrójcie w słupki) 1/2 kostki sera feta 1/3 szklanki orzechów laskowych, grubo posiekanych oliwa z oliwek po 1 łyżce posiekanej natki pietruszki i posiekanego koperku Sos: 1/4 szklanki oliwy z oliwek, 2 łyżki soku z cytryny, sól, pieprz
Marchewki wyszorować. Ułożyć w naczyniu do zapiekania. Posypać solą, orzechami laskowymi i polać oliwą. Wstawić do piekarnika rozgrzanego do 180°C i piec do miękkości ok. 20-30 minut. Ja lubię jak marchewki są jeszcze chrupiące a nie całkiem miękkie. Sprawdź jaka miękkość Tobie najbardziej odpowiada. Ugotuj kaszę pęczak i ostudź. Przygotuj sos. Na półmisku lub dużym talerzu umieść kaszę, na nią wyłóż upieczone marchewki i orzechy, posyp pokruszonym serem feta. Posyp ziołami i skrop sosem.
23 | Aromat
MIX SAŁAT Z LETNIMI WARZYWAMI I SEREM FETA
1 opakowanie mixu sałat (sałata masłowa, rzymska, endywia, frisa, cykoria, radicho, rukola, botwinka). Możesz użyć gotowych mieszanek sklepowych lub wykonać własną kompozycję 2 małe gruntowe ogórki 1 szklanka pomidorków koktajlowych 6 rzodkiewek 80 g sera feta gałązka mięty Sos: 1,3 szklanki oliwy, 4 łyżki soku z cytryny, 1 ząbek czosnku (przeciśnięty przez praskę, sól, pieprz, kilka posiekanych listków mięty)
Sałaty umyć i ułożyć w salaterce, dodać posiekane ogórki i rzodkiewki, pomidory przekrojone na pół. Ser feta pokroić w kostkę lub rozkruszyć. Dodać do sałatki. Polać sosem i posypać listkami świeżej mięty.
25 | Aromat
MIĘSA Z GRILLA Przepisy i zdjęcia: Dorota Soroka-Kapłon Sezon na grillowanie mamy w pełni. W ogromie przepisów na mięsa można się pogubić a jednak wszystkie są bardzo do siebie podobne dlatego często kuszą nas gotowe marynaty z dodatkami sztycznych wzmacniaczy smaków które może i podkręcą smak naszych potraw ale na pewno nie przyspożą nam zdrowia. Dlatego też przygotowałam dla Was kilka przepisów na dania które nie są skomplikowane a na pewno zaskoczą smakiem i łatwością przygotowania.
SŁODKO-OSTRE SKRZYDEŁKA W MARYNACIE BBQ
1 kg skrzydełek z kurczaka 2 łyżki masła 1 ząbek czosnku 1 łyżka brązowego cukru 1 łyżka miodu (lub syropu klonowego) 2 łyżki sosu pomidorowego lub ketchupu 1 łyżka słodkiej papryki w proszku 2 łyżeczki pieprzu cayenne lub pikantnej papryki 1 łyżka soli morskiej
Skrzydełka nacieramy sola morską i odstawiamy. W rondelku rozpuszczamy masło i dodajemy czosnek. Ciągle mieszając po chwili dodajemy cukier brązowy i czekamy aż się rozpuści. Dodajemy resztę składników mieszamy. Tak przygotowaną marynatę odstawiamy do ostudzenia. Skrzydełka zalewamy marynatą i odstawiamy na 2-3 godziny a najlepiej na noc. Skrzydełka przed wyłożeniem na grill dokładnie mieszamy w marynacie która spłynęła na dno naczynia. Grillujemy po ok 10 minut z każdej strony. Nie należy bać się mocnego zarumienienia - nie musi ono oznaczać spalenizny tylko skarmelizowany cukier i miód. Podajemy z grillowanymi warzywami lub sałatką ze świeżych warzyw.
27 | Aromat
SZASZŁYKI Z KARCZKIEM I WARZYWAMI NA STYL ORIENTALNY
Marynata: 6 łyżek sosu sojowego 2 łyżeczki wasabi 6 łyżek oleju rzepakowego 2 łyżki sosu ostrygowego 1 łyżeczka mielonej kolendry 1 łyżeczka papryki slodkiej Na szaszłyki: 1/2 kg karczku pokrojonego w grubą kostkę 2 cebule pokrojone w talarki 1 papryka pokrojona w dużą kostkę 1 cukinia
Składniki marynaty łączymy i zalewamy nią pokrojoną karkówkę. Dobrze mieszamy i odstawiamy na noc. Na namoczone w zimnej wodzie patyczki do szaszłyków nabijamy mięso przeplatając je warzywami. Grilujemy po pare minut z każdej strony.
29 | Aromat
KARCZEK WIEPRZOWY MARYNOWANY W WHISKY
1 kg karczku wieprzowego pokrojonego w plastry 2 łyżeczki słodkiej papryki 1 łyżeczka ostrej papryki 3 łyżki ketchupu pikantnego 1 łyżka musztardy rosyjskiej 3 ząbki czosnku przeciśniete przez praskę 1 łyżeczka majeranku 4-5 łyżek whisky
Składniki marynaty mieszamy i zalewamy nimi pokrojony w plastry karczek. Całość dobrze mieszamy wcierając marynatę w mięso. Odstawiamy na noc. Plastry karkówki kładziemy na dobrze nagrzany ruszt grilla i pieczemy po 3-4 minuty z każdej strony. Gotowe mięso odstawiamy na 5-10 minut zawiniete w folie alumioniową aby odpoczęło. Idealnie do tak przygotowanej karkówki sprawdza się sos ze świeżych ziół: majeranku, mięty, bazylii drobno posiekanych z solą i wymieszanych z oliwą i octem balsamicznym.
31 | Aromat
PRZEPIS KROK PO KROKU - RISOTTO ZE SZPINAKIEM Przepis i zdjęcia: Julianna Bednarczuk Sekretem kremowego risotto jest odpowiedni ryż oraz sposób gotowania, polegający na dolewaniu kolejnej porcji bulionu dopiero gdy poprzednia się wchłonie. Wbrew pozorom to danie nie jest trudne, wymaga jedynie uwagi i cierpliwości.
RISOTTO ZE SZPINAKIEM NA 4 PORCJE 150 g ryżu arborio 1 mała cebula 1 ząbek czosnku 50 g suszonych pomidorów 2 garści szpinaku baby 2 łyżki oleju z suszonych pomidorów 1 łyżka masła 100 ml białego wytrawnego wina 500 ml gorącego bulionu warzywnego 4 łyżki tartego sera (parmezan, grana padano) gałązka tymianku sól, pieprz
Cebulę pokroić w drobną kostkę. Czosnek posiekać. Olej wlać do głębokiej patelni, zeszklić cebulę i czosnek (nie rumienić!). Wsypać ryż, smażyć mieszając, aż każde ziarenko będzie pokryte olejem. Suszone pomidory pokroić w kostkę. Dodać do ryżu, wymieszać. Wlać wino, zredukować na dużym ogniu. Wlać 1/4 bulionu, ciągle mieszając gotować, aż płyn się wchłonie. Wlać kolejną cześć bulionu, znów gotować, aż się wchłonie, wlać pozostały bulion, wrzucić gałązkę tymianku i znów mieszając gotować, aż ryż będzie al’dente. Pod koniec gotowania dodać szpinak, masło, doprawić solą i świeżo mielonym pieprzem. Gotować ciągle mieszając, aż szpinak zwiędnie, a danie nabierze kremowej konsystencji. Do risotta dodać starty ser, wymieszać. Gorące risotto wyłożyć na talerze, posypać odrobiną sera.
Zdjęcia z poszczególnych etapów przygotowywania na kolejnej stronie.
33 | Aromat
1
2
3
4
KUCHNIA LUBELSKA Zakopane ma oscypki, Kazimierz – koguty, Poznań - rogale marcińskie, Kraków – obwarzanki, a Lublin słynie z cebularzy. Chrupiąca skórka, mięciutkie ciasto, aromatyczne cebulowe nadzienie z makiem – taki jest cebularz lubelski. Historia cebularzy sięga przełomu XIX i XX wieków, kiedy to Żydzi zamieszkujący Stare Miasto wypiekali cebulowo-makowe placki. Dostępność składników i niskie koszty sprawiły, że cebularze szybko zyskały popularność. Przed wojną można było je kupić w każdej żydowskiej piekarni oraz od ulicznych sprzedawców zarówno w Lublinie, jak i w Kazimierzu Dolnym czy Zamościu.
DOMOWE CEBULARZE Przepis i zdjęcie: Julianna Bednarczuk
Dziś cebularze to duma naszego miasta. Od 2007 roku znajdują się one na Liście Produktów Tradycyjnych, natomiast 5 sierpnia 2014 roku cebularz otrzymał certyfikat Chronione Oznaczenie Geograficzne. Oprócz stosowania tradycyjnej receptury podczas wypieku wiąże się to również z zachowaniem określonych norm, dotyczących wyglądu placka.
NA 16 SZTUK 400 g mąki pszennej 100 g mąki krupczatki 25 g świeżych drożdży 1 szklanka mleka 2 jajka 1 łyżeczka soli 1 łyżka cukru 50 g masła 1 łyżka oleju
Nadzienie: 4 duże cebule 4 łyżki maku 3 łyżki oleju 1 łyżeczka soli
Nadzienie lepiej przygotować dzień lub przynajmniej kilka godzin wcześniej. Cebulę obrać i pokroić w grubą kostkę, wrzucić do wrzącej wody na kilkanaście sekund, odcedzić, wymieszać z olejem, solą i makiem, przełożyć do słoika i zamknąć, gdy wystygnie, wstawić do lodówki. Mleko podgrzać. Z drożdży, cukru, łyżeczki mąki i pół szklanki mleka przygotować rozczyn. Jajka rozkłócić widelcem, 1/3 przelać do miseczki i odstawić do posmarowania brzegów ciasta. Pozostałe jajka wymieszać z mlekiem i solą, wsypać obie mąki, wlać wyrośnięty rozczyn. Wyrabiać ciasto, dodając miękkie masło, aż będzie odstawać od ręki. Z ciasta uformować kulę, posmarować olejem, przykryć ściereczką i odstawić w ciepłe miejsce do wyrastania. Gdy ciasto podwoi objętość, zagnieść jeszcze raz, podzielić na 16 kawałków. Każdy rozwałkować na grubość ok 1cm, ułożyć na blasze w sporych odstępach. Na każdym placku nałożyć cebulowe nadzienie i odstawić do napuszenia. Brzegi ciasta posmarować pozostawionym jajkiem. Cebularze wstawić do nagrzanego piekarnika, piec ok 15 minut w temp. 200°C do uzyskania złotego koloru.
37 | Aromat
BOCIANY LUBELSKIE Przepis i zdjęcie: Angelika Kasiak
Farsz: 1 kg ziemniaków 2 sztuki cebuli sól, pieprz 1 łyżka tłuszczu
Ciasto: 1 kg mąki 1,5 szklanki wody Sól 1 jajko
Dodatkowo: 1 łyżka tłuszczu 300 g boczku
Na stolnicę przesiewamy mąkę, dodajemy sól. Mąkę łączymy z ciepłą wodą i zagniatamy ciasto. Tak powstałe ciasto dzielimy na 2 kawałki. Zostawiamy, przykryte ściereczką aby ciasto odpoczęło. Ziemniaki obieramy, płuczemy pod wodą. Następnie ścieramy na drobnych oczkach. Dodajemy startą lub posiekaną cebulę. Na patelnie wykładamy tłuszcz, rozpuszczamy. Wrzucamy obraną i pokrojoną cebulę, następnie dodajemy do niej starte ziemniaki i smażymy. Doprawiamy solą i pieprzem, dość obficie. Każdą z części ciasta rozwałkowujemy na grubość ok. 0,5 cm i wykładamy farsz ziemniaczany. Rozsmarowujemy go na całej długości. Zwijamy w rulon. Następnie kroimy go w kawałeczki tak około 4-5 cm, prosto lub pod skosem, wg uznania. Bociany wrzucamy do garnka z osoloną wrzącą wodą, gotujemy ok. 5 minut od momentu wypłynięcia. Serwujemy na ciepło, polane tłuszczykiem i podsmażonym boczkiem.
39 | Aromat
HOŁOJEC Przepis i zdjęcie: Małgorzata Bandzarewicz
Hołojec to rodzaj białego barszczu podawanego na zimno. Znany od pokoleń na terenie powiatu Radzynia Podlaskiego, szczególnie we wsiach od strony Łukowa. Myślę, że wspaniale smakuje zwłaszcza w upalne dni. Proporcje można zmieniać wedle uznania.
chłodna przegotowana woda ogórki ząbki czosnku cebula szczypior kwaśna śmietana ocet sól
Ogórki obierz, pokrój w kostkę, wymieszaj z odrobiną soli. Zostaw do wypuszczenia soku. Obraną cebulę i szczypior drobno posiekaj Dodaj przetarty czosnek (ilość według uznania). Wymieszaj z ogórkami, posól i wygnieć dobrze łyżką. Dodaj śmietanę i wodę. Wlej 1/2 łyżeczki octu (do smaku). Hołojec możesz podawać po staropolsku, czyli z jednej miski. W drugiej zaś jako dodatek, usmażone w plasterkach młode ziemniaki z listkiem laurowym.
41 | Aromat
KOTLETY Z KASZY GRYCZANEJ Z TWAROGIEM I ZIEMNIAKAMI Przepis i zdjęcie: Aneta Warowna
200 g kaszy gryczanej (1 szkl.) 300 g twarogu półtłustego (klinek) 200 g ugotowanych ziemniaków 5 młodych cebulek dymek ze szczypiorkiem (po posiekaniu około 2/3 szkl.) 2 jajka 1/2 szkl. bułki tartej 2 łyżki mąki pszennej 3-4 łyżki posiekanego koperku 1 łyżka słodkiej papryki w proszku sól i pieprz ziołowy do smaku tłuszcz do smażenia
Kaszę gotujemy na sypko w lekko osolonej wodzie. Studzimy. W misce mieszamy ostudzoną kaszę, twaróg, ugotowane i utłuczone ziemniaki. Najwygodniej jest wyrabiać dłońmi. Następnie dodajemy pozostałe składniki i wszystko razem dokładnie łączymy. Z masy formujemy kotleciki i smażymy na rozgrzanym tłuszczu z obu stron na złoto-brązowy kolor. Można też upiec w piekarniku.
43 | Aromat
PODCOS Przepis i zdjęcie: Małgorzata Bandzarewicz
Tradycyjnie kapustę do podcosu należy poszatkować i obgotować (krótko i bez przykrycia.) Następnie należy ją przełożyć do garnka i gotować. Dodać pęczak lub kaszę jęczmienną, a jeśli są kości to przyrządzić na wywarze z kości. Gotować do momentu rozgotowania kaszy, doprawić solą, pieprzem i zaprawić zasmażką lub zasmażką z cebulą. Na koniec wsypać posiekany szczypiorek i koperek.
1 główka młodej kapusty 200 g kaszy pęczak 500-600 ml bulionu koperek szczypiorek sól pieprz
Poszatkuj kapustę. Następnie wrzuć ją do wrzątku na 3 minuty, odcedź i przelej zimną wodą. Na patelnię wlej 1/4 bulionu, zagotuj go i dodaj kaszę. Gotuj pod przykryciem przez 15-20 minut, dolewając bulion, tak by kasza cały czas bulgotała w nim. Do ugotowanego pęczaku dodaj kapustę, wrzuć koperek, wymieszaj i dopraw do smaku. Przed podaniem posyp posiekanym szczypiorkiem.
45 | Aromat
PSIOCHA ZIEMNIACZANA Przepis i zdjęcie: Angelika Kasiak
1 kg ziemniaków 2 kopiate łyżki stołowe mąki 1 duża cebula sól
Ziemniaki obieramy i gotujemy do miękkości. Podczas odcedzania, zostawiamy w garnku z ziemniakami 3 cm wody. Posypujemy ugotowanie ziemniaki mąką, przykrywamy i zostawiamy je do dalszego gotowania na bardzo małym ogniu 20-30 minut. Po tym czasie „tłuczemy” ziemniaki tłuczkiem do uzyskania jednolitej masy. Gotowe danie możemy podać na dwa sposoby, na ciepło wykładamy na talerze i polewamy tłuszczem ze skwarkami i/lub zrumienioną cebulką. Druga propozycja podania jest taka, że zostawiamy psiochę do całkowitego wystudzenia. Następnie formujemy z niej kulki, obtaczamy w panierce np. z ciecierzycy czy bułki tartej i smażymy na tłuszczu.
47 | Aromat
ZACIERKI Przepis i zdjęcie: Joanna Bronikowska
Przepis na zacierki pochodzi z książki pt. „Smaki ziemi puławskiej” wydanej w 2009 roku przez Powiatową Bibliotekę Publiczną w Puławach oraz Starostwo Powiatowe w Puławach. Zacierki to kluski z surowych ziemniaków, jajek i mąki. Robi się je podobnie jak placki ziemniaczane, tyle, że nie smaży się ich na tłuszczu, a gotuje w osolonej wodzie. Na Mazowszu znane są jako przecieraki, a na Śląsku to kluski żelazne albo kluski szare. Jak to bywa w kuchni regionalnej (dawnej) przepis jest prosty, a danie sycące. Urozmaiciłam ten przepis dodając do klusek posiekaną (sparzoną wrzątkiem pokrzywę).
1 kg ziemniaków (wybierajcie gatunek bardziej mączny) 2 jajka 1/2 - 3/4 szklanki mąki pszennej garść pokrzyw (zbieranych z dala od ruchliwych ulic) – opcjonalnie sól, pieprz do smaku
Ziemniaki umyć, obrać i zetrzeć na tarce o najmniejszych oczkach. Tarte ziemniaki przełożyć na sito aby ociekły. Pulpę ziemniaczaną przełożyć z sita do miseczki, dodać jaja, sól, pieprz i posiekaną pokrzywę (sparzoną we wrzątku) oraz tyle mąki aby ciasto było gęste. Dobrze wymieszać. W dużym garnku zagotować wodę z odrobiną soli. Nabierać ciasto ziemniaczane na łyżeczkę i zanurzać we wrzątku. Od wypłynięcia gotować jeszcze przez 3-5 minut. Wyciągać łyżką cedzakową. Kluski podawać z okrasą wykonaną z boczku i cebulki.
49 | Aromat
ZUPA CEBULOWA Z GOR AJA Przepis i zdjęcie: Edyta Kondrat
To jedna z najbardziej znanych zup na Lubelszczyźnie, która łączy niepowtarzalny smak z tradycją naszego regionu. Podstawą zupy jest wywar z kości wieprzowych oraz cebula, z uprawy której słynie Goraj i okoliczne tereny. 22 lipca 2011 roku została wpisana na Listę Produktów Tradycyjnych.
0,5 kg wieprzowych kości
4 ziarenka czarnego pieprzu
750 g białej cebuli
3 liście laurowe
250 g ziemniaków
pieprz ziołowy
250 g marchwi
sól
125 g pietruszki
2 kromki żytniego chleba
125 g selera korzeniowego
2 łyżki masła
4 ziarenka ziela angielskiego
Kości wieprzowe przełożyć to wysokiego garnka, wlać ok. 3 l wody, dodać ziele angielskie, pieprz ziarnisty i liście laurowe. Na małym ogniu gotować przez 2-3 godziny. Następnie wywar przecedzić i ponownie wlać do garnka. Warzywa obrać i drobno pokroić. Przełożyć do wywaru i gotować do miękkości warzyw. Doprawić do smaku solą i pieprzem. Zblendować na gładki krem. Na patelni rozgrzać masło, podsmażyć na nim pokrojony w kostkę chleb. Zupę podawać ze zrumienionymi na maśle grzankami.
51 | Aromat
ZUPA KAPUŚCIANA W POMIDOR ACH Przepis i zdjęcie: Aneta Warowna
1 główka młodej kapusty włoskiej 4 pomidory malinowe lub mięsiste 2-3 łyżki śmietany 30 % 1-2 łyżeczki koncentratu 4 łyżki posiekanego koperku 3 listki świeżej bazylii (może być też suszona) bulion warzywny lub rosół 2 łyżeczki słodkiej papryki w proszku sól, pieprz do smaku
Kapustę obieramy z wierzchnich liści i siekamy. Przekładamy do garnka i zalewamy bulionem do połowy wysokości kapusty - ona puści jeszcze swój sok. Gotujemy na małym ogniu. W tym czasie sparzamy pomidory, zdejmujemy skórkę i blendujemy je na przecier. Gdy kapusta będzie miękka dodajemy pomidory, zagęszczamy koncentratem i zaprawiamy śmietaną. Doprawiamy słodką papryką i do smaku pieprzem oraz solą. Koperek dodajemy na samym końcu. Podawać można z ziemniakami, ale też pieczywem.
53 | Aromat
NIETYPOWE LODY Przepisy i zdjęcia: Angelika Kasiak Bez maszynki, bez dziwnych składników, konserwantów i polepszaczy smaku. Domowe, proste i szybkie jeśli nie będziemy liczyć czasu mrożenia. Na mleku, na śmietance, na wegańskim jogurcie, z mięta, bazylią czy z rozmarynem, każde smaczne i wyjątkowe. Lody zrobione w domu to świetna sprawa, możemy się bawić smakami, łączyć, mieszać, miksować, tam dodać, tu ująć. Takie domowe pięknie wyglądają i pięknie pachną! Nie można kupić tego w żadnym sklepie!
LODY Z BIAŁĄ PORZECZKĄ, CYTRYNĄ I MIĘTĄ
sok z 2 cytryn skórka z 1 cytryny 2-3 łyżki stewii 200 ml śmietanki 36% 250 g mascarpone 2 garści białej mrożonej porzeczki
Z podanych składników otrzymamy około 1000 ml lodów. Śmietankę i mascarpone chłodzimy w lodówce. Cytryny bardzo dobrze umyjemy. Skórkę z 1 cytryny ścieramy na tarce. Sok wyciskamy. Najlepiej przecedź go dodatkowo przez sitko, by wyłapać wszystkie pestki. Śmietankę łączymy z mascarpone. Na początku ubijamy mikserem na mniejszych obrotach, stopniowo zwiększając je. Po kilku minutach dodajemy stewię ciągle miksując dodajemy sok z cytryny. Na koniec łączymy wszystko zamrożoną białą porzeczkę i mieszamy łyżką. Wkładamy do zamrażalnika lub maszynki do lodów.
55 | Aromat
WEGAŃSKIE LODY STR ACIATELLA
Ok. 500 ml jogurtu sojowego naturalnego lub innego roślinnego 4 łyżeczki ksylitolu, cukru lub innego słodzidła 50 g gorzkiej czekolady
Propozycja tych lodów to tak naprawdę deser jogurtowy stracciatella, który możemy zamrozić np. w pojemniczkach do lodów. Są to najszybsze lody na świecie. Czekoladę schładzamy w lodówce i ścieramy na tarce. Jogurt mieszamy z ksylitolem, aż się rozpuści. Następnie mieszamy jogurt z czekoladą i siup do maszynki lub zamrażalnika.
57 | Aromat
LODY CZEKOLADOWE NA MLEKU KOKOSOWYM
1 puszka mleka kokosowego 2 jajka 1 gałązka bazylii 1 łyżeczka ekstraktu z wanilii ok. 4 łyżki ksylitolu 2 łyżki kakao
W rondelku gotujemy mleko kokosowe zmiksowane z kakao, bazylią i z ksylitolem. Jajka ubijamy na gładką masę, cały czas miksując dodajemy do nich porcję gorącego kakao, co chwilę kolejną i kolejną. Następnie całość przelać do rondelka. Cały czas mieszając podgrzewać kilka minut, aż masa zacznie gęstnieć. Kiedy masa zgęstnieje, zdejmujemy ją z ognia i chłodzimy do temperatury lodówkowej. Następnie wlewamy do maszynki do lodów i postępujemy według instrukcji producenta. Jeśli jednak nie posiadamy maszynki do lodów, możemy masę zamrozić ok. 2 godzin w zamrażalniku ,co kilkanaście minut miksując lub intensywnie mieszać.
59 | Aromat
LODY Z JAGODY KAMCZACKIEJ Z ROZMARYNEM
250 ml śmietany kremówki 2-3 łyżki miodu laska wanilii 2 gałązki rozmarynu 300 g jagody kamczackiej
Kremówkę wlewamy do garnuszka, dodajemy miód, gałązki rozmarynu i przeciętą na pół laskę wanilii z wyskrobanymi nasionkami. Gotujemy i studzimy. Przelewamy płyn przez sitko, a następnie mieszamy ze zmiksowaną jagodą kamczacką. Zostawiamy do wystudzenia i całość miksujemy kilka minut robotem na dość wysokich obrotach żeby napowietrzyć lody. Na koniec umieszczamy w zamrażarce do całkowitego zamrożenia.
61 | Aromat
GRZYBY LUBIĄ WINO Tekst: Łukasz Ostrowski
G
rzyby to w naszej części Europy cało-
O ile kulinarne wykorzystanie grzybów nie
roczni towarzysze posiłków. Przynajmniej
przedstawia większych trudności, o tyle dopa-
potencjalnie. Pierwsze, świeże, letnie kurki wy-
sowanie wina do potraw z nimi nie jest już ta-
rastają już w czerwcu, potem, wraz z upływem
kie proste. Grzyby, same w sobie, mają bardziej
roku pojawiają się kolejne gatunki. Jesień aż do
intensywny aromat, niż smak. Jednak ten dru-
początków zimy to prawdziwe grzybowe eldo-
gi, choć często bywa mało wyrazisty, ma rów-
rado. Gdy dodać do tego grzyby konserwowa-
nież duże znaczenie z racji zawartego w nim
ne (suszone, solone, marynowane) oraz stale
umami. Odpowiada ono za poczucie pełności,
obecne na rynku pieczarki i boczniaki, grzyby
solidności i konkretności potrawy. Do tego (co
możemy jeść przez cały rok.
bynajmniej nie ułatwia zadania) różnorodność
Aromat | 62
63 | Aromat
gastronomicznego
wykorzystania
grzybów
serwować białe, wytrawne, rześkie wina, któ-
jest bardzo duża. Mogą być one samodzielnym
re zawierają w sobie dużo żywej kwasowości.
daniem, dodatkiem, czy wyłącznie przyprawą.
Riesling, sauvignon blanc, grüner veltliner, cha-
W efekcie grzybowa kategoria kulinarna oka-
blis mają ją w sobie, dzięki czemu dobrze prze-
zuje się w praktyce bardzo rozdrobniona i we-
bijają się przez nieco otępiającą porcję grzy-
wnętrznie zróżnicowana. Jak zatem dobrać do
bowego umami. Do tego ładnie zgrywają się
niej wino?
ze smakami warzyw. W przypadku cięższych dań, w których grzyby są silniej przetworzone,
Ułatwieniem tego zadania może być uporząd-
a nierzadko występują połączone z tłuszczem
kowanie potraw z grzybami na wyobrażonej
(masło, śmietana) najlepiej skorzystać z bia-
osi smaków od lekkich do ciężkich. Na lekkim
łych win beczkowanych. Chardonnay (zwłasz-
jej krańcu mielibyśmy dania ze słabo przetwo-
cza nowoświatowe), pinot gris (pinot grigio),
rzonymi grzybami występującymi w towarzy-
viognier czy furmint powinny dobrze wywiązać
stwie lekkich składników (np. sałatki z surowy-
się z tego zadania. Gdy szukamy połączenia
mi pieczarkami). Na ciężkim ulokowałyby się
dla dań mięsnych z grzybami bez sosu (np.
potrawy, w których grzyby są mocno przetwo-
steki) można spojrzeć w kierunku niezbyt cięż-
rzone (np. suszone, a potem duszone) i połą-
kich win czerwonych. Dobrze wtedy mieć pod
czone z zawiesistymi sosami i/lub tłustym mię-
ręką pinot noir, zweigelta albo valpolicellę. Zaś
sem. Pośrodku lokowałyby się formy pośrednie
czerwona Burgundia będzie tu ideałem, nieste-
(np. makaron w śmietanowym sosie z kurkami,
ty nie zawsze możliwym do osiągnięcia. Przy
boczniaki z patelni, smażone kanie, pieczarki
potrawach z mięsa w wersji ciężkiej (zawiesiste
duszone z natką pietruszki itp.). Kiedy to zrobi-
sosy, grzyby suszone, a później duszone) najle-
my, możemy zacząć dopasowywać wino. Naj-
piej sprawdza się cięższe wina, w których moc-
bezpieczniejszym działaniem będzie łączenie
niej wyczuwa się charakterystyczne ziemiste
potrawy i napoju wg lekkości, czyli lżejsze wina
smaczki – kékfrankos (blaufränkisch), ewentu-
do lżejszych dań, a cięższe do cięższych.
alnie egri bikavér. Jeśli chcemy oddalić się od środkowoeuropejskich klimatów, dobre będą
Do najlżejszych potraw z mało intensywny-
iberyjskie tempranillo i touriga nacional, albo
mi i słabo przetworzonymi grzybami najlepiej
włoskie sangiovese.
Aromat | 64
4 ZASADY ROZSĄDNEGO KORZYSTANIA Z KĄPIELI SŁONECZNYCH Tekst: Joanna Bronikowska, zdjęcia: Pixabay
S
łońce to nasz przyjaciel, a nie wróg. Wys-
Jeśli jednak myślicie, że będę zachwalać lub te-
tarczy tylko z dbałością i rozwagą podcho-
stować jakieś super balsamy lub jeszcze lepsze
dzić do kąpieli słonecznych, a zapewniam Was,
kremy z mega filtrami przeciwsłonecznymi to
że nic Wam nie będzie grozić. Krótkie ekspozycje
niestety muszę Was rozczarować. Uważam bo-
ciała na działanie promieni słonecznych są
wiem, że nakładając na siebie te wszystkie rekla-
nam wręcz niezbędne dla życia i zdrowia.
mowane kremy, balsamy czy olejki do opalania
Podczas „opalania” wytwarza się w naszym
możemy tylko pogorszyć kondycję naszej skóry.
organizmie niezbędna do życia witamina D,
Przypatrzcie się proszę ich składowi. Ja już od sa-
o
ostatnio głośno,
mego czytania dostaję gęsiej skórki. Ośmielę się
niezbędna
twierdzić, że nakładając na siebie tyle chemicz-
której
tak
a która jest nam życia.
do
nych substancji nie tylko mogę sobie zaszkodzić i
w
najgorszym
razie
nawet
rozchoro-
wać, ale również poparzyć i wysuszyć skórę w najłagodniejszym razie, bo wiele ze składników tych kremów to substancje ropopochodne, fototoksyczne oraz sprzyjające przyspieszonemu starzeniu się skóry. Większość z tych kremów chroni jedynie przed promieniowaniem UVB a nie UVA – a to niestety zaburza wytwarzanie wspomnianej już witaminy D. Dobrze zatem przypomnieć sobie kilka podstawowych zasad, by w sposób rozważny i bezpieczny korzystać z kąpieli słonecznych.
Aromat | 66
ZASADA 1
– W DNI BARDZO SŁONECZNE NOŚ ODPOWIEDNIE UBRANIE. Powszechnie wiadomo, że jasne, lekkie i przewiewne ubrania noszone w dni bardzo upalne i słoneczne są najlepszym sposobem na uniknięcie poparzeń słonecznych. Noś zatem odpowiednie ubrania i nie unikaj cienia zamiast nakładać na siebie kolejne warstwy kremów z filtrem przeciwsłonecznych.
ZASADA 2
– WŁAŚCIWIE SIĘ ODŻYWIAJ I NAWADNIAJ.
A to lista najbardziej odżywczych składników wzmacniających odporność skóry na promienie uv zawartych w żywności: Beta-karoten zawarty w warzywach i owocach pomarańczowych i zielonych. Jedzcie zatem marchew, bataty, morele, dynię, szpinak, jarmuż, sałatę, kapustę i brokuły. Likopen zawarty między innymi w pomidorach, arbuzach, czerwonej papryce, czerwonych grejpfrutach, gujawie, owocach dzikiej róży, morelach. Lute-
Już teraz możesz zadbać w sposób właści-
ina - obfitują w nią zielone warzywa - jarmuż,
wy o stan swojej skóry, a jeszcze lepiej będzie
szpinak, brokuły, brukselka, zielony groszek,
gdy będziesz pamiętać o tym przez cały rok.
cukinia. Polifenole występują w herbacie zie-
Odżywiając się za pomocą właściwej diety
lonej i czarnej oraz w naparze z czystka, suro-
sprawisz, że Twoja skóra będzie bardziej od-
wym kakao, w owocach aronii i czarnego bzu
porna na działanie promieni słonecznych. Jedz
oraz oregano, rozmarynie, tymianku i czosnku.
produkty bogate w zdrowe tłuszcze i antyok-
Flawonoidy - bogate są w nie skórki owoców
sydanty - dużo orzechów i nasion, produktów
cytrusowych, czarna porzeczka, granaty, wino-
z pełnego ziarna, oleju kokosowego, awo-
grona, czerwona cebula, papryka, brokuły, po-
kado, algi oraz ciemno wybarwione owoce
midory. Witamina C wraz z beta-karotenem i
i warzywa oraz zioła i przyprawy, a także rośli-
witaminą E tworzy mocne trio w walce z rakiem
ny strączkowe. Nie zapominaj również o odpo-
i ochronie skóry przed promieniami słonecznymi
wiednim nawadnianiu organizmu - zwłaszcza
– najwięcej witaminy C znajduje się w owocach
w upalne dni miej butelkę wody zawsze przy
dzikiej róży, aceroli, papryce, natce pietruszki,
sobie. Pomocne mogą być specjalne izotoniki.
cytrusach, kiwi, truskawkach. Inne substancje odżywcze to: witamina E zawarta m.in. w kieł-
W pierwszym numerze Magazynu Aromat
kach pszenicy, migdałach i orzechach włoskich,
podawałam przepis na naturalną domową wodę
laskowych, arachidowych, nasionach słoneczni-
izotoniczną pozbawioną chemii i konserwantów.
ka, oliwie z oliwek, pomidorach i morelach; oraz
Nie zapominajcie również o świeżo wyciskanych
kwasy Omega-3 – duże ich ilości ma: siemię
sokach warzywnych i owocowych oraz o zielo-
lniane, nasiona chia, nasiona fasoli, orzechy wło-
nych koktajlach.
skie, algi i tłuste ryby morskie – żyjące dziko.
Aromat | 68
ZASADA 3
– UŻYWAJ TYLKO NATURALNYCH FILTRÓW PRZECIWSŁONECZNYCH.
Równie godny polecenia jest olej z nasion marchwi SPF ok. 38-40
(uwaga! ma dodatkowe
właściwości barwiące nadając skórze przyjemną poświatę) i olej z kiełków pszenicy SPF ok. 20, który ma właściwości nie tylko odżywcze, ale również nawilżające i zmiękczające. Doskonale sprawdza się również dla skóry suchej lub mieszanej olej z orzechów laskowych SPF ok. 10-30 – chroniący zarówno przed promieniami UVA jak i przed UVB. Podobną moc jak olej z orzechów laskowych ma olej sojowy
Czy wiesz, że w przyrodzie występuje wiele na-
nierafinowany (uwaga! ma właściwości odstra-
turalnych filtrów przeciwsłonecznych? Wystar-
szające komary.
czy po nie tylko sięgnąć. Mam na myśli oleje roślinne. Ich działanie opiera się na zapobieganiu
Jeżeli nie posiadacie możliwości zakupienia po-
fotostarzenia (zmarszczki, przebarwienia, opa-
lecanych wyżej olejów to zwykła oliwa z oliwek
rzenia słoneczne), a nie na mechanicznym nie-
(extravergine) lub olej kokosowy również do-
dopuszczeniu słońca do skóry. Swoje właściwo-
brze będą chronić Waszą skórę. Chociaż już nie
ści zawdzięczają zawartych w nich substancjach
w tak wysokim stopniu jak olej z pestek malin
o silnym działaniu antyoksydacyjnym. Wszyst-
czy olej z orzechów laskowych, bo ich SPF wyno-
kie oleje, które nakładamy na skórę powinny
si od 2-8 dla oliwy i 4 dla nierafinowanego oleju
być tłoczone na zimno i nierafinowane.
kokosowego. Oleje można kupić w sklepach ze zdrową żywnością, małych drogeriach lub lokal-
Jeśli szukasz mocnego filtra przeciwsłonecz-
nych olejarniach – również za pomocą Internetu.
nego to olej z pestek malin będzie najbardziej godny polecenia. Jest silnym antyoksydantem i
Wszystkie wymienione oleje można dodatkowo
posiada właściwości ochronne o szerokim spek-
wzmocnić poprzez dodanie witaminy E.
trum – gdyż chroni skórę zarówno przed promieniami UVB jak i UVA. Jego filtr SPF wynosi 28-50. Ponadto przyjemnie pachnie i dobrze się wchłania. Można nanosić go bezpośrednio na skórę lub mieszać z balsamem do ciała.
69 | Aromat
ZASADA 4
Jeśli już zdarzy się, że przesadzisz z opala-
– ZACHOWUJ UMIAR I ROZSĄDEK
niem i dojdzie do oparzenia słonecznego to pamiętaj, że dobrze w takich sytuacjach
Nie pomoże ani zdrowa dieta, ani naturalne filtry jeśli podczas zażywania kąpieli słonecz-
sprawdzają się sposoby naszych babć:
nych nie zachowasz umiaru oraz rozsądku, a
- okłady z kwaśnego mleka i twarogu – to chy-
to oznacza, że nie można przebywać na słońcu
ba najstarszy i najprostszy sposób na oparzenia
i „smażyć się jak frytka” przez wiele godzin. Ko-
słoneczne. Zsiadłe mleko można nakładać bez-
rzystaj więc z kąpieli słonecznych z umiarem.
pośrednio na skórę lub moczyć kawałek płótna
Przede wszystkim unikaj wylegiwania się na
najpierw w kwaśnym mleku, a następnie robić
słońcu, gdy operuje ono najsilniej, czyli między
okłady. Ulga przychodzi natychmiastowo i jest
godziną 11 i 15 – lepiej schroń się wtedy pod pa-
szansa, że skutki poparzenia słonecznego będą
rasolem.
znacznie mniejsze, - na poparzonej słońcem skórze dobrze sprawdza się olej lniany, - moja babcia na oparzenia słoneczne stosowała okłady z domowego octu jabłkowego i wody w proporcji 1:1 robiąc mi z niego okłady co kilkanaście minut. Jeśli macie obawy czy przypadkiem nie będzie Was skóra piekła jeszcze bardziej – możecie zmienić proporcje i na początek zastosować kurację 2:1, a Ci najbardziej ostrożni nawet 3:1. Jednak wg mnie szkoda czasu bo to naprawdę działa! Ważne by ocet był domowej produkcji!
Źródła: K. Walczak-Zeidler, A. Feliczak-Guzik, I. Nowak: Oleje roślinne stosowane jako surowce kosmetyczne – leksykon, Rośliny w nowoczesnej kosmetologii. Monografia naukowa pod redakcją Anny Kiełtyka-Dadasiewicz A. Baranowska, K. Radwańska, K. Zarzecka, M. Gugała, I. Mystkowska: Właściwości prozdrowotne owoców maliny właściwej. M. Żynda, K. Byczyk: Holistyczne podejście do pielęgnacji słonecznej http://www.czytelniamedyczna.pl/1385,ochrona-przeciwsloneczna.html
Aromat | 70
LATO NA LUBELSZCZYŹNIE CZERWIEC 1-2
Jarmark Hetmański - Zamość (Rynek Wielki)
2
XX Ogólnopolski Festiwal „W Krainie Pierogów” - Bychawa
2
Kiermasz Produktów Lokalnych - Kazimierz Dolny (skwer u zbiegu ulic Nadwiślańska i Podzamcze)
8-9
Festiwal Azjatycki - Lublin (Radość)
8-9
Jarmark Sitarski - Biłgoraj
15
Kiermasz Produktów Lokalnych - Nałęczów (Park Zdrojowy)
22-23
Festiwal „Na Kulinarnym Szlaku Wschodniej Polski” - Nałęczów
22-23
Wege Festiwal - Lublin (Radość)
22-23
Czas Dobrego Sera i Wina - Lublin
29
Dni Zwierzyńca - Zwierzyniec
30
Festiwal Flaków - Piaski
LIPIEC 6
Święto Owoców Miękkich i Rękodzielnictwa “Maliniaki”- Kraśnik
7
IX Święto Truskawki w Gminie Puławy - Góra Puławska
7
Kiermasz Produktów Lokalnych - Kazimierz Dolny (skwer u zbiegu ulic Nadwiślańska i Podzamcze)
20
Aromat | 72
Jarmark Roztoczański - Zwierzyniec
SIERPIEŃ 1-4
Żarciowozy w Tomaszowie Lubelskim - Tomaszów Lub.
4
V Święto Bobu - Karczmiska
4
Kiermasz Produktów Lokalnych - Kazimierz Dolny (skwer u zbiegu ulic Nadwiślańska i Podzamcze)
10-11 11 16-18 18
Festiwal Kaszy „Gryczaki” - Janów Lubelski Jarmark Ordynacki - Tomaszów Lubelski Jarmark Jagielloński - Lublin Kiermasz Produktów Lokalnych - Nałęczów (plac przed Nałęczowskim Ośrodkiem Kultury)
23-25
Chmielaki - Krasnystaw
73 | Aromat