N@uczyciel 2/2016 by Czasopismo Nauczyciel

Numer 2/2016 – marzec/kwiecień 2016

Temat numeru

SZKOŁA JAKO FIRMA str. 32

str. 16

Dzień otwarty

Artystycznie w bibliotece i świetlicy Jak sprawić, by lekcja biblioteczna nie była nudna?

str. 24

Targi edukacyjne Czyli jak się dobrze sprzedać?

Pokaż najlepszą twarz swojej szkoły!

str. 6

Zmiany w Karcie Nauczyciela Likwidacja godzin karcianych

Wydawca: OCDN sp z o.o. ul. Bronowicka 86/2 30-091 Kraków tel./fax +48 12 633 33 67 sekretariat@ocdn.pl Redaktor naczelny: Grzegorz Jasiński – g.jasinski@ocdn.pl Redaktor prowadzący: Sabina Irzyk – s.irzyk@ocdn.pl Współpraca: Adam Buszek, Aleksandra Wiśniewska, Alicja Sroka, Tomasz Matuszczak, Lidia Brzezicka, Monika Chrzanowska, Magdalena Wereszczyńska Korekta: Sabina Irzyk Opracowanie graficzne i skład: Konrad Nykiel Reklama: Sabina Irzyk – s.irzyk@ocdn.pl

facebook.com/nauczyciel.ocdn

Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych, zastrzega sobie prawo do redagowania nadesłanych tekstów i obróbki nadesłanych zdjęć, nie odpowiada za treść zamieszanych ogłoszeń i reklam. ©Copyright by OCDN. All right reserved.

rodzy Czytelnicy,

kiedy planowaliśmy tematy numerów tegorocznych, obowiązek szkolny dotyczył 6-latków. Nowa Minister Edukacji Narodowej przywróciła rodzicom możliwość wyboru: sami mogą zdecydować czy ich dziecko w wieku 6 czy 7 lat rozpocznie kształcenie w szkole podstawowej. Przez to przedszkola przeżywają oblężenie, a część szkół podstawowych ma ogromne problemy z zapewnieniem rekrutacji na zakładanym poziomie. Abstrahując od faktu, iż zachowanie rodziców potwierdza słuszność podjętych decyzji, szkoły stanęły przez koniecznością podejmowania szeregu działań zmierzających do odpowiedniej promocji swojej oferty. Z tego powodu postanowiliśmy przedstawić kilka pomysłów na działania promocyjne tj. promocję szkoły za pomocą dobrej strony www, organizacji nieszablonowych dni otwartych oraz aktywności podczas targów edukacyjnych. Biorąc pod uwagę stałą profesjonalizację szkół na każdym szczeblu, zachęcamy do lektury artykułów stanowiących wiodący temat numeru. Prezentujemy też przykład szkoły, na podstawie której analizujemy podjęte metody promocyjne i ich skuteczność. W nowym numerze nie zabrakło edukacyjnych aktualności. Poruszamy temat godzin karcianych oraz wskazujemy metody do przedmaturalnych powtórek. Przedstawiamy również pomysły na zachęcenie uczniów do aktywnego udziału w lekcjach bibliotecznych. Miło mi poinformować, że Ogólnopolskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli w dniach od 23 maja do 6 czerwca będzie prowadzić rekrutację na szkolenia dofinansowane w ramach projektu „TIK w edukacji” - edycja 2. Będzie to ostatnia rekrutacja w ramach projektu, dlatego szczególnie gorąco zapraszamy do udziału i podnoszenia kwalifikacji również w okresie wakacyjnym. Życzę przyjemnej i inspirującej lektury, Grzegorz Jasiński

SPIS TREŚCI

AKTUALNOŚCI Zmiany w Karcie Nauczyciela – likwidacja godzin karcianych

Krok do dorosłości - czyli jak skutecznie powtórzyć materiał przed maturą?

SZKOŁA JAKO FIRMA 12

Dlaczego warto promować szkołę?

Dzień Otwarty: pokaż najlepsza twarz swojej szkoły!

E-wizytówka, czyli czas na szkolny PR

Targi edukacyjne - czyli jak się dobrze sprzedać?

Z ŻYCIA NAUCZYCIELA 28

Promocja placówki na przykładzie działań Przedszkola Miejskiego nr 11 im. Tony Halika w Toruniu

Artystycznie w bibliotece i świetlicy

AKTUALNOŚCI Tomasz Matuszczak

Zmiany w Karcie Nauczyciela likwidacja godzin karcianych Na początku maja Prezydent RP podpisał przyjętą przez Sejm ustawę nowelizującą Kartę Nauczyciela. Najważniejsza zmiana dotyczy likwidacji tzw. godzin karcianych, wprowadzonych siedem lat temu przez poprzedni rząd. Ustawa porządkuje również przepisy dotyczące postępowania dyscyplinarnego wobec nauczycieli oraz reguluje wypłacanie jednorazowych nagród za uzyskanie honorowego tytułu profesora oświaty. Na mocy poprzedniej ustawy każdy nauczyciel w szkole podstawowej i gimnazjalnej musiał nieodpłatnie przepracować dwie dodatkowe godziny w tygodniu, w ramach zajęć pozalekcyjnych. Natomiast pedagog uczący w szkole ponadgimnazjalnej miał do odpracowania jedną taką godzinę. Nowa ustawa znosi ten obowiązek. Co w praktyce oznacza to dla nauczycieli? Wszystkie zajęcia pozalekcyjne będą odbywały się w ramach czterdziestogodzinnego tygodnia pracy, a o sposobie realizacji tych zajęć i liczbie godzin będzie decydowała dyrekcja danej placówki. Drugą ważną zmianą, wprowadzaną przez ustawę, jest objęcie wszystkich pedagogów wymogami niekaralności oraz odpowiedzialności dyscyplinarnej. Oznacza to, że w charakterze nauczycieli w przedszkolach, szkołach i innych placówkach oświatowych nie będą mogły zostać zatrudnione osoby, których prawa zostały ograniczone wyrokami sądów. Co więcej, do pracy z dziećmi nie zostaną dopuszczeni pedagodzy ukarani wydaleniem z zawodu lub zwolnieniem z pracy z zakazem przyjęcia do pracy w oświacie przez trzy lata. Ustawa przewiduje również utworzenie specjalnego rejestru takich nauczycieli – rejestr ma być

prowadzony przez Ministra Edukacji Narodowej. Ponadto nowy projekt Karty Nauczyciela unowocześnia i porządkuje przepisy regulujące postępowanie dyscyplinarne wobec nauczycieli oraz prawa i obowiązki osób biorących udział w takim postępowaniu. W ustawie znalazły się także przepisy, których celem jest ułatwienie planowania i wypłacania jednorazowych nagród pieniężnych nauczycielom, którym przyznano honorowy tytuł profesora oświaty. Tytuł taki może zostać nadany przez Ministra Edukacji Narodowej pedagogom, którzy wyróżnili się wybitnymi osiągnięciami w dziedzinie oświaty oraz pracują w zawodzie co najmniej od dwudziestu lat (w tym minimum dziesięć lat na stanowisku nauczyciela dyplomowanego). Nagroda dla takiego nauczyciela ma wynosić 18 000 zł brutto. Nowa ustawa zacznie obowiązywać po czternastu dniach od daty opublikowania jej w Dzienniku Ustaw. Przepisy dotyczące zniesienia godzin karcianych wejdą w życie 1. września bieżącego roku.

Magdalena Wereszczyńska

Krok do dorosłości Kończy się kwiecień, niedługo rozkwitną kasztany, które zwiastują maj- magiczny czas matur. To znak, że uczniowie niebawem podsumują wiele lat nauki i opuszczą szkolne mury. Ich radości i sukcesy to także ciężka praca pedagogów, trud nauczania i duma. To oni kształtują nowe pokolenia i przyszłość naszego kraju. To na ich barkach spoczywa wielka odpowiedzialność. Egzamin dojrzałości podsumowuje wspólnie spędzone lata. Absolwenci szkół idą na matury z głowami pełnymi wiedzy i umiejętności, otrzymują najlepsze wyniki, spełniają się zawodowo, są szczęśliwymi ludźmi. Osiągnięcia uczniów to także sukcesy rodziców i pedagogów.

Matura to zdecydowanie jeden z najważniejszych momentów w życiu każdego człowieka. Do egzaminu dojrzałości zostały jeszcze dwa tygodnie. W jaki sposób można pomóc uczniom uporządkować wiedzę? Czy na naukę nie jest za późno? Jak skutecznie powtarzać materiał? Oto nasze niezawodne rady!

ZAJĘCIA W PLENERZE Zmiana otoczenia korzystnie wpływa na proces myślenia. Świeże powietrze wspomaga zapamiętywanie. Zajęcia w parku lub na boisku szkolnym pobudzają wyobraźnię i kreatywność. Powtórki maturalne poza murami szkoły, zapadną w pamięci uczniów na długo.

POWTARZANIE MATERIAŁU NOWE TECHNOLOGIE Nawet jeśli zakurzone książki nadal stoją na półce, nigdy nie jest za późno, aby z nich skorzystać. Dwa tygodnie to za mało czasu, żeby nauczyć się czegoś nowego, ale wystarczająco dużo, aby powtórzyć to, czego uczniowie już się nauczyli, bądź przypomnieć to, co umknęło z ich pamięci. TRENING Bardzo dobrym treningiem przed egzaminem jest rozwiązywanie arkuszy maturalnych z poprzednich lat lub proponowanych przez wydawnictwa szkolne. Jest to dobra forma sprawdzania wiedzy uczniów i oswajania ich z formułą matury. Takie ćwiczenia zmniejszają stres na egzaminie majowym. 8

Warto wykorzystać na zajęciach dobrodziejstwa XXI wieku. Jest wiele testów lub arkuszy w formie multimedialnej. Maturzyści chętnie korzystają z tabletów lub smartfonów. Każdy uczeń może rozwiązywać zadania na platformie, dzięki czemu nauczyciel od razu widzi wyniki testów. Co więcej, mamy przejrzysty obraz tego, co sprawia uczniom najwięcej trudności. A na co warto zwrócić uwagę maturzystów? DOKŁADNA ANALIZA POLECEŃ Koniecznie należy zwrócić uwagę uczniów na treści poleceń. Na zajęciach, trzeba szczególnie podkreślać różne znaczenia czasowników. Oto

AKTUALNOŚCI

najważniejsze z nich: wybierz - zaznacz poprawną odpowiedź wykaż/udowodnij - przedstaw argumenty, które potwierdzą lub zaprzeczą daną tezę wymień - podaj informacje, o które proszą w poleceniu wyjaśnij - wytłumacz istotę podanego problemu, przedstaw własny tok rozumowania oceń - przedstaw swoje zdanie na dany temat porównaj - wypisz podobieństwa i różnice między podanymi zjawiskami Dzięki wcześniejszemu poznaniu tych czasowników, maturzyści po przeczytaniu polecenia na egzaminie, nie spanikują, a spokojnie rozwiążą zadanie. OBIEKTYWNA OCENA Uczniowie powinni prezentować

swoją wiedzę w sposób obiektywny, pamiętając o kluczu odpowiedzi. Powinni uzasadniać odpowiedzi przykładami i być precyzyjni.

o sprawdzeniu, czy praca jest poprawnie zakodowana, a odpowiedzi zostały przeniesione na kartę i wyraźnie zaznaczone.

„LANIE WODY“

MOTYWACJA

Należy przestrzec uczniów przed bezsensownym powtarzaniem tych samych myśli. Często psuje to kompozycję pracy i powoduje odejmowanie punktów przez egzaminatorów. Warto przypomnieć, aby nie dublować argumentów, ale dbać o spójność i logiczność zadań.

Najważniejsza ze strony nauczycieli jest mobilizacja i wsparcie. Nic bardziej nie motywuje do nauki niż dobre słowo pedagoga. Dzięki temu, uczniowie podczas egzaminu wierzą w swoją wiedzę i możliwości. Bez względu na pogodę, wakacyjne plany czy inne ważne sprawy. Wszystkie problemy zostawiają przed salą, bo są świadomi, że mają wsparcie w swoich nauczycielach.

STARANNOŚĆ Bardzo ważne jest przypominanie, że pośpiech nie sprzyja pisaniu. To nie wyścig Formuły 1 tylko egzamin dorosłości. Trzeba także podkreślać wielokrotne przeanalizowanie odpowiedzi. Ponadto, uczniowie muszą pamiętać

AKTUALNOŚCI

Aleksandra Wiśniewska

Dlaczego warto promować szkołę? „Promocja” – termin ten dla większości z nas z pewnością kojarzy się z pojęciem sklepowym, a nie z pojęciem, które możemy odnieść do szkoły. Jednakże „szkoła jest firmą. Owszem, specyficzną, ale jak. Dla przyzwoitego funkcjonowania, jak każde przedsiębiorstwo, potrzebuje promocji, w jakiejś mierze dla korzyści materialnych; lecz w pierwszej kolejności lub, lepiej powiedzieć wyłącznie w celu osiągania lepszych efektów wychowawczych i dydaktycznych”.

SZKOŁA JAKO FIRMA

Czym zatem jest promocja wiązana coraz częściej z instytucjami edukacyjnymi? W marketingu pojęcie promocji używane jest jako synonim komunikacji. Słowo „komunikowanie” pochodzi od łacińskiego czasownika „communico”, „comunicare” (uczynić wspólnym, połączyć, udzielić komuś wiadomości) i rzeczownika „communio” (wspólność, poczucie łączności). Można zatem stwierdzić, że podstawowym celem promocji szkoły jest budowanie relacji, relacji pomiędzy uczniami, rodzicami, nauczycielami, przedstawicielami władz samorządowych, sponsorami, mediami oraz wspólnotą lokalną. Jeśli placówka edukacyjna chce być dobrą szkołą, nie może koncentrować się wyłącznie na swoich zadaniach edukacyjnych, będzie nią, jeśli będzie instytucją mającą duży prestiż w swojej zbiorowości lokalnej. W takim razie, dlaczego warto promować szkołę? I jak to robić, przecież walka o klienta się toczy i z pewnością nie ominie placówek edukacyjnych? Poniekąd taki stan rzeczy wymusiła reforma oświaty przeprowadzona pod koniec lat 90. XX wieku. Rozpoczęła się rywalizacja o ucznia, gdyż powstanie gimnazjów spowodowało utratę uczniów w szkołach podstawowych i ponadgimnazjalnych. Sytuacja się powtórzy, gdyż ministerstwo oświaty zafundowało nam kolejną zmianę: od 1 września 2016 roku sześciolatki nie będą już posyłane do szkół, mogą zostać w przedszkolu. Istnieje zagrożenie, że do niektórych placówek nie uda się pozyskać uczniów do pierwszej klasy. I tak ten pusty rocznik będzie się przewijał przez kolejne lata szkoły podstawowej i gimnazjum. Wpływ na rozwijanie promocji placówek oświatowych ma również mniejszy przyrost naturalny. Z tego powodu zamknięto wiele szkół podstawowych i ponadgimnazjalnych. Przetrwały tylko te, które miały renomę w środowisku. Dlatego warto dbać o nawiązywanie pozytywnego dialogu ze środowiskiem lokalnym, gdyż może być to element kluczowy w kwestii rezygnacji z likwidacji placówki. Konkurencja na rynku edukacyjnym, zwłaszcza dynamiczny rozwój szkolnictwa niepublicznego, wymusza również na dyrektorach stworzenie dobrego planu promocji i rozwoju szkoły. Przewaga konkurencyjna opiera się na takich zmiennych jak: materialność (pomoce edukacyjne, wyposażenie sal); trwałość oferowanych usług (wykształcona kadra nauczycielska, rozwijanie zainteresowań i talentu uczniów, udział w różnorodnych konkursach, zawodach,

olimpiadach, wymiany zagraniczne, udział w akcjach charytatywnych); jakość (oferta zajęć dodatkowych); realność (lokalizacja, dobre połączenie komunikacyjne, cena); jawność działań (drzwi otwarte, imprezy lokalne, targi edukacyjne). Warto zwrócić uwagę na szczególny aspekt, który w znacznej mierze decyduje o postrzeganiu szkoły w środowisku lokalnym, a mianowicie wykształcona kadra nauczycielska. Warto inwestować w nauczycieli, którzy będą umieć w profesjonalny sposób współpracować i komunikować się z rodzicami oraz prowadzić zajęcia w sposób atrakcyjny i nieszablonowy. Aby nauczyciel mógł być twórczy (i nie wpadł w sidła rutyny) musi się dokształcać, by poznawać różne formy pracy dydaktycznej oraz dysponować ogromną wiedzą teoretyczną i praktyczną. „Książka z jej gotowymi formułami przytępiła wzrok i rozleniwiła myśl. Żyjąc cudzym doświadczeniem, badaniem, poglądem tak dalece zatracono ufność w sobie, że nie chcą sami patrzeć. Jak gdyby to, co zawiera drukowana bibuła, było objawieniem, a nie produktem badania - tylko czyjegoś, nie mojego, gdzieś na kimś, nie dziś, nad moim dzieckiem”. Gorzkie słowa J. Korczaka, wartościujące wysiłki intelektualne niektórych nauczycieli, mogą być „motorem napędowym”, aby podjąć się tego typu działań, by móc dostarczyć impulsów do rozwoju pewnej dziedziny praktyki społecznej, jaką jest praktyka edukacyjna, by móc wnieść do niej coś nowego, innowacyjnego, by móc poprawiać jakość pracy instytucji, jaką jest szkoła.

mgr Aleksandra Wiśniewska Nauczyciel w Przedszkolu Miejskim nr 11 im. Tony Halika w Toruniu, refleksyjny praktyk, który stara się aktywnie przygotowywać dzieci do samodzielnego zdobywania wiedzy o świecie i o sobie samym; uważa, że dziecko, które spotka na swojej drodze pedagoga przekazującego wiedzę jako gotowy produkt do przyswojenia, dozna wielkiej krzywdy, jej motto to : „Pozwólmy dzieciom chwycić pędzel wyobraźni i malować arcydzieło na płótnie ich życia”.

SZKOŁA JAKO FIRMA

Literatura: A. Jankowska, Atrakcyjne przedszkole. Przewaga konkurencyjna w praktyce, „Bliżej przedszkola” Nr 11/2011. J. Korczak, Jak kochać dziecko. Prawo dziecka do szacunku, Warszawa 2002, s. 33. S. Turowski, Jak promuję moją szkołę?, „Nowa Szkoła” Nr 6/1997.

Adam Buszek

Dzień Otwarty pokaż najlepszą twarz swojej szkoły! Zacznijmy od samej nazwy: Dzień Otwarty. Już w samym słowie możemy odczytać życzliwe zaproszenie, atmosferę wyjątkowości. To przecież tylko jeden wybrany dzień spośród dziewięciu miesięcy życia szkoły. Szkoła jest otwarta szerzej niż zwykle dla tych, którzy rozważają naukę w jej murach. Czy to oznacza, że na co dzień dla zainteresowanych pozostaje zamknięta? Oczywiście, że nie. Wybieramy jednak jeden dzień szczególnej gościnności: słowu „otwarcie” nadajemy uroczyste znaczenie. Istnieje w naszym społecznym życiu nieodzowna potrzeba święta. Szukamy symboli, które porządkują naszą rzeczywistość. Dzień Otwarty to nie tylko okazja do promocji szkoły. To przede wszystkim Święto Edukacji. Może się wydawać, że skoro żyjemy w kulturze obrazu, najważniejsza jest wizualna oprawa święta. Jest ona jednak ważna o tyle, o ile twórczo harmonizuje z jego faktyczną treścią. Nie sztuką jest bowiem zorganizować taneczny pokaz w szkole 16

SZKOŁA JAKO FIRMA

baletu, choć to pomysł zrozumiały w kontekście profilu szkoły. Kiedy sięgniemy do internetowych stron szkół, relacje z Dni Otwartych odznaczają się powtarzalnymi schematami. Spotkania z kadrą pedagogiczną i dyrekcją, prezentacja oferty, poczęstunki, występy pokazowe, turnieje sportowe i konkursy. Wszystkie te elementy są bardzo potrzebne, ale ich potencjał rzadko bywa wykorzystywany w pełni. Posłużę się wymownym przykładem z życia osobistego. Jako uczeń ostatniej (ósmej wówczas) klasy szkoły podstawowej, wybrałem się na prezentację jednego z ogólnokształcących liceów. Chciałem na własne oczy ujrzeć to, co dotąd widniało za papierowym parawanem broszur, ulotek, programów i innych materiałów informacyjnych. Interesowały mnie zwłaszcza praktyczne różnice w funkcjonowaniu klas profilowanych. Jeśli więc w klasie dziennikarskiej usłyszałem, że uczniowie regularnie odwiedzają muzea i teatry, najlepsi odbywają staże w lokalnych redakcjach i spotykają się z mistrzami sztuki dziennikarskiej, była to dla mnie niezwykle cenna i atrakcyjna informacja. Taką samą jednak wyczytałem w promocyjnej broszurze… Czy nie można było jednego ze wspomnianych autorytetów po prostu zaprosić na otwartą dyskusję? Ręczę, że oczy i uszy kandydatów i ich rodziców długo pamiętałyby ten dzień. Oto więc sedno problemu. Ofertę szkoły trzeba w przekonujący sposób unaocznić. Na podobnej zasadzie witryny kin prezentują kilkuminutowe zapowiedzi filmów z bieżącego repertuaru, producenci żywności bezpłatne degustacje, a firmy odzieżowe uroczyste pokazy. Czy to oznacza, że placówka edukacyjna powinna przyjmować strategie promocyjne typowe dla firm komercyjnych? Odpowiedź nie jest jednoznaczna. Pewne reguły są bowiem wspólne – niezależnie od tego, czy prezentujemy jakąś ideę, usługę czy produkt. Aby więc do czegoś zachęcić, potrzebny jest atrakcyjny przekaz. Fragment oferty przedstawiony w sposób wymowny, z wyraźnym 17

pomysłem, odpowiednią komunikatywnością. Nie ma lepszej metody perswazyjnej niż bezpośrednie doświadczenie. Młody miłośnik gastronomii chętnie obejrzy podczas Dnia Otwartego wymarzonej szkoły warsztaty kulinarne prowadzone pod okiem fachowca, nauczyciela czy osoby publicznej, która może wystąpić w roli asystenta szefa kuchni. Zapewniamy w ten sposób dwa efekty: informacyjny i promocyjny, a jednocześnie odpowiadamy na powszechną potrzebę młodej wyobraźni. Jest nią bezpośredni kontakt z idolem czy osobą podziwianą lub adorowaną ideą/wartością. Wydaje się, że ten prosty mechanizm psychologiczny jest idealnym polem do popisu dla organizatorów szkolnych prezentacji. A jednak… Warto odkryć pozytywne aspekty słowa „reklama”. Nie ma nic szkodliwego w konstruktywnym przejmowaniu skutecznych wzorców ze świata ekonomii, gospodarki czy biznesu. Formuła „najlepsza inwestycja w siebie” nabiera znaczenia z chwilą zapoznania się z realnym, inspirującym przykładem czyjegoś sukcesu, a nie z chwilą lektury ulotki promocyjnej. Jeden trening z piłkarskim idolem czyni w tej sprawie więcej niż kosztowny seans reklamowy szkoły sportowej. Sposobów na uatrakcyjnienie Dnia Otwartego jest więc bez liku. Szkoły profilowane mogą organizować demonstracyjne lekcje i doświadczenia (również plenerowe) czy występy najlepszych absolwentów (na przykład pokazowy mecz drużyn zwycięskich w międzyszkolnym turnieju piłkarskim). Placówki ogólnokształcące mają pełen wachlarz możliwości w prezentowaniu poszczególnych klas czy sekcji, dzięki czemu potencjalnym uczniom i ich rodzicom ukażą się bogate, szerokie 18

SZKOŁA JAKO FIRMA

perspektywy edukacyjne i rozwojowe. Jest to szczególnie ważne, zwłaszcza wobec współczesnych wyzwań, dotyczących choćby złożonych relacji pomiędzy rynkiem pracy i obszarem kształcenia. Wyobraźmy sobie bardzo aktualną sytuację. Młody człowiek o uzdolnieniach humanistycznych wybiera dalszą drogę swojej edukacji. Czyta sceptyczne wypowiedzi ekspertów rynku pracy, dowodzących, iż nadeszły czasy zawodów technicznych, szkół zawodowych, że humanistów jest nadmiar, a kluczem do sukcesu jawi się jak najwcześniejsza specjalizacja. Jest zaniepokojony, ale jednocześnie przekonany do swoich marzeń, talentów i aspiracji. Wybiera się więc na Dzień Otwarty cenionej szkoły średniej, prowadzącej liczne klasy humanistyczne. Podczas prezentacji jednej z nich znany pisarz czyta swoje dawne wypracowanie z polskiego na oczach wzruszonej nauczycielki „z tamtych lat”. Oboje śmieją się do łez przy zabawnych pomyłkach słynnego ucznia, a po lekturze kandydaci na przyszłych reżyserów, bibliotekarzy, pisarzy czy nauczycieli słyszą wyznanie szacownego gościa: Słuchajcie, ta szkoła nie dała mi zawodu. Dała mi coś znacznie więcej: otworzyła umysł. Dzięki temu mogłem sobie później wybierać zawody i zrozumiałem, w czym dzięki nauce mogę być najlepszy. Młody człowiek widzi w tym krótkim momencie nie tylko finał swojego marzenia, ale i fragment drogi do sukcesu. Jeśli wybieramy uroczysty dzień, aby otworzyć się na innych szerzej niż kiedykolwiek, to prezentujemy zarazem najlepsze chwile z naszej szkolnej codzienności. Otwieramy nie tylko drzwi, ale i okna. Odświeżamy nie tylko budynki, ale i umysły. 19

Monika Chrzanowska

czyli czas na szkolny PR Strony internetowe to obecnie jedno z najbardziej powszechnych i najłatwiej dostępnych źródeł informacji. Każde rozwijające się przedsiębiorstwo dba o to, aby ich strona była odpowiednio skonstruowana, przyjazna dla odbiorcy i przede wszystkim, aby merytorycznie była w stanie sprostać oczekiwaniom każdego użytkownika. Dlaczego więc wiele szkół zapomina o tym, jak ważnym aspektem jest budowanie wizerunku poprzez stworzenie nowoczesnej i dostosowanej do potrzeb użytkowników strony internetowej?

Coraz większa grupa osób traktuje Internet jako swego rodzaju okno na świat - wiele codziennych czynności przeniosło się do świata wirtualnego, który umożliwia załatwienie spraw za pomocą kilku kliknięć. Bardzo wiele instytucji publicznych zaczyna sobie zdawać sprawę, jak ważne jest świadczenie usług poprzez Internet. Niestety wciąż spora ilość polskich szkół nie może pochwalić się przejrzystymi, nowoczesnymi i atrakcyjnymi w swojej formie stronami internetowymi. Warto jednak zwrócić uwagę, że strona to tak naprawdę najlepsze narzędzie marketingowe, jakie jest do dyspozycji dla użytkowników sieci. Stworzenie profesjonalnej strony internetowej bądź jej odświeżenie przy niewielkim nakładzie, może przynieść wiele korzyści nie tylko dla samej placówki, a także dla osób ją odwiedzających. Są to przede wszystkim uczniowie i rodzice, ale także kadra nauczycielska bądź osoby z zewnątrz, które być może chciałby nawiązać współpracę z daną szkołą. 20

SZKOﾅ、 JAKO FIRMA

Za pośrednictwem dobrze przygotowanej strony, można przekazywać bieżące aktualności, prowadzić kronikę wydarzeń opatrzoną zdjęciami czy też tablicę z ogłoszeniami, która na szkolnym gruncie z pewnością zyskałaby wielu zwolenników. Najważniejszą jednak kwestią jest możliwość szybkiej komunikacji pomiędzy placówką, a osobami zainteresowanymi. Dla uczniów byłaby to szansa na nawiązanie bezpośredniego kontaktu z danym nauczycielem. Z kolei dla rodziców, mogłoby to być miejsce, gdzie dowiedzą się o postępach w nauce swoich dzieci oraz o planowanych wywiadówkach. Oczywiście lista elementów wchodzących w zakres strony www nie jest określona z góry - poprawnie stworzona strona powinna być wykonana na podstawie sugestii osób mających z niej korzystać. Wszystko po to, aby komunikacja pomiędzy serwisem, a jego użytkownikami była efektywna oraz aby strona spełniała oczekiwania. Wykreowanie dobrze odbieranego wizerunku szkoły wymaga wiele pracy oraz zaangażowania, w końcu samo

stworzenie strony to nie wszystko. Budowanie wizerunku to wiele czynności, które są ze sobą ściśle powiązane oraz oparte na przemyślanym i systematycznie realizowanym planie. Zatem wirtualna wizytówka szkoły powinna być przejrzysta, a wiadomości na stronie aktualizowane na bieżąco. Natomiast treści, należy przedstawiać w zachęcający sposób, by przykuły uwagę odbiorcy. Szata graficzna jest również bardzo ważnym elementem, nowoczesna oraz zsynchronizowana z popularnymi mediami społecznościowymi np. Facebook, to klucz do sukcesu. Obecność instytucji publicznej, jaką jest szkoła w Internecie, już na wstępie pozwala kształtować jej wizerunek jako placówki nowoczesnej, dobrze zorganizowanej, chętnie korzystającej z nowinek technicznych oraz otwartej na wszelkiego rodzaju działania. Dla potencjalnych klientów szkoły, czyli dla uczniów, którzy niedługo staną przed wyborem podjęcia nauki w wybranej przez siebie placówce, z pewnością dużo większe znaczenie zyskuje szkoła, która posiada dostoso-

waną do obecnie panujących trendów stronę, przekazującą wszelkie niezbędne informacje na łamach swojej witryny i jednocześnie utrzymującą stałą komunikację ze swoimi uczniami poprzez popularne komunikatory. Wydawać by się mogło, że wyzwanie, z którym muszą się zmierzyć szkoły w postaci zaprezentowania się przed szeroką publicznością, jaką jest grono internautów, jest drogą żmudną i niemożliwą do zrealizowania. Jednak walka o uczniów jest wciąż nieodłącznym elementem działań, które podejmują wszystkie placówki po to, by zapewnić sobie możliwość dalszego funkcjonowania. Dlatego też warto już teraz zadać sobie pytanie, jak ważna jest strona internetowa w promowaniu i kreowaniu pozytywnego wizerunku szkoły, a z pewnością przyniesie to wiele korzyści zarówno dla placówki, jak i dla samych uczniów i ich rodziców.

SZKOﾅ、 JAKO FIRMA

Lidia Brzezicka

Wypromuj na targach edukacyjnych!

Podjęcie decyzji o wyborze ścieżki kształcenia ma wpływ na życie młodego człowieka. Zwłaszcza jeśli dotyczy to nauki w szkole średniej. W ułatwieniu wyboru mogą służyć targi edukacyjne, na których szkoły mające swoje stanowiska, prezentują dostępną ofertę edukacyjną dla przyszłych uczniów.

UCZEŃ I RODZIC – KONSUMENCI NA RYNKU USŁUG EDUKACYJNYCH Oferta ma być nie tylko skierowana do ucznia, ale także do rodzica. Rodzice uczestniczą w procesie wychowania i jest to niejako projekt inwestycyjny w przyszłość swoich dzieci – mowa tu o pewnych działaniach finansowych ponoszonych w całym tym procesie. Dlatego w promocji szkoły, warto wykorzystać tzw. marketing parentingowy. Współczesna młodzież różni się od swoich rówieśników sprzed dekady. Młodzi ludzie są nastawieni na poznawanie świata i korzystanie z nowinek technologicznych. Są to stali użytkownicy portali społecznościowych. Liczy się dla nich akceptacja znajomych oraz bycie na bieżąco z najnowszymi trendami, w które wpisuje się również wybór szkoły. JAKIE FORMY REKLAMY ZASTOSOWAĆ NA TARGACH EDUKACYJNYCH? Reklama może być wykorzystana poprzez odpowiednią prezentację szkoły na stoisku edukacyjnym. Warto przed dniem targów przygotować kampanię informacyjną na szeroką skalę – wykorzystać reklamę na portalach społecznościowych, zamieścić ogłoszenia w aktualnościach szkoły, wykorzystać plakaty i ulotki (autobusy miejskie, przystanki, zaproszenia do innych placówek edukacyjnych).

PROPONOWANY SCHEMAT DZIAŁANIA I ORGANIZACJI STOISKA EDUKACYJNEGO: 1. Interesująca forma organizacji stoiska, dzięki której będzie wyróżniało się wśród pozostałych wystawców. Warto wykorzystać symbole danej szkoły w charakterystycznych dla niej kolorach oraz umieścić nazwę w taki sposób, by zwracała na siebie uwagę. 2. Wybór osób reprezentujących szkołę. Powinna być to grupa uczniów wraz z nauczycielem. Osoby charakteryzujące się otwartością, które w łatwy sposób nawiązują kontakt z innymi. Uczniowie będą mieć za zadanie opowiedzenie o atmosferze w szkole, systemie oceniania, zajęciach dodatkowych, wyposażeniu. Natomiast wybrany do reprezentacji nauczyciel, może przygotować pokazową lekcję z przedmiotu, którego uczy. Jeśli będzie to nauczyciel chemii, warto byłoby zastanowić się nad pokazem doświadczenia chemicznego. W podobnym sposób można zaprezentować każdą wybraną lekcję. 3. Konkursy i gadżety. Jest to potencjalny element zachęcający do zajrzenia na stoisko wystawcy. 4. Ankieta. Warto przygotować krótką ankietę na temat tego, czego przyszli uczniowie oczekują od nowej szkoły.

SZKOŁA JAKO FIRMA

szkołę

A w zamian za jej wypełnienie, zaoferować drobną nagrodę (np. gadżet w postaci długopisu czy smyczy z logiem szkoły). 5. Przygotowanie prezentacji multimedialnej będącej rodzajem „wirtualnego spaceru po szkole”. Uczniowie mogą od razu zobaczyć wyposażenie danej szkoły oraz wygląd poszczególnych sal. 6. Rozdanie zaproszeń na dzień otwarty w szkole, w tradycyjnej formie. Również atrakcyjną formą na targach edukacyjnych może okazać się obecność doradcy zawodowego. Jako przed-

stawiciel szkoły, pełniłby funkcję doradczą dla przyszłych uczniów. Jego działania opierałby się na zbadaniu potrzeb, kompetencji i umiejętności kandydatów oraz na dopasowaniu oferty szkoły pod tym kątem. Na pewno takie działania mogłyby wpłynąć na decyzję ucznia dotyczącą kierunku kształcenia w placówce edukacyjnej. Rozważania na temat uczniów jako konsumentów są niezwykle istotne, ponieważ szkoła podobnie jak inne usługi czy produkty musi również „dobrze się sprzedać”. Niezbędna jest do tego wiedza, która obrazuje, kim są młodzi ludzie oraz jakie są ich potrzeby. Tylko wtedy, uda się trafi do potencjalnego odbiorcy.

SZKOﾅ、 JAKO FIRMA

Aleksandra Wiśniewska

Promocja placówki na przykładzie działań Przedszkola Miejskiego nr 11 im. Tony Halika w Toruniu Ambicją zespołu Przedszkola Miejskiego nr 11 im. Tony Halika w Toruniu jest utrzymanie dobrego imienia i pozytywnego wizerunku przedszkola w środowisku lokalnym. Od początku swojego istnienia nasze przedszkole cieszy się uznaniem w środowisku. Jest to opinia rodziców wyrażona w badaniach ankietowych, poza tym nasze zaangażowanie w pracę dostrzegł ostatnio organ sprawujący nadzór pedagogiczny. Po przeprowadzonej wizytacji związanej z ewaluacją zewnętrzną, w zakresie wymagań: przedszkole realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój dzieci; dzieci są aktywne; przedszkole wspomaga rozwój dzieci z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji, otrzymaliśmy ocenę wskazującą na wysoki poziom podejmowanych działań.

Z ŻYCIA NAUCZYCIELA

Jednym z niezmiennych sposobów promowania naszej placówki jest organizacja uroczystości przedszkolnych. Staramy się, żeby życie w naszym przedszkolu obfitowało w różnego rodzaju uroczystości, gdyż są one festiwalem umiejętności i wiedzy dzieci, jak również pozwalają na integracją środowiska rodzinnego i całej społeczności przedszkolnej. Do stałych imprez przedszkolnych należą: Pasowanie na przedszkolaka, Obchody rocznicy odzyskania niepodległości przez nasz kraj, Wigilia w przedszkolu, Dzień Babci i Dziadka, Bal karnawałowy, Powitanie Wiosny, Dzień patrona, Dzień Rodziny – Dzień Mamy i Taty, Pożegnanie przedszkola. Znacznie rzadsze, ale również uroczyste są jubileusze. Są one nie tylko okazją do wspomnień, ale również do refleksji nad działalnością placówki. Biorą w nich udział przedstawiciele władz samorządowych i oświatowych, dzieci, rodzice oraz absolwenci przedszkola, którzy z wielkim wzruszeniem wspominają spędzony tu czas: ,,Bardzo lubiłem chodzić do przedszkola. Gdy przychodziła po mnie babcia, nie chciałem wracać do domu i prosiłem, żeby odbierała mnie trochę później, ponieważ chciałem się jeszcze trochę pobawić. Pamiętam, jak pani zaprowadziła nas na zajęcia z języka angielskiego, teraz to wspominam, bo obecnie jestem absolwentem klasy dwujęzycznej Liceum Ogólnokształcącego nr 10 w Toruniu. Być może już wtedy polubiłem naukę języka angielskiego”.; ,,To, co pamiętam z przedszkola najbardziej, to: zajęcia na terenie (na zewnątrz) przedszkola, obchodzenie urodzin przez każdego z członków grupy, wspólne wyjścia z grupą w różne ciekawe miejsca, uroczystości obchodzone na sali gimnastycznej oraz obchodzenie Wigilii. Bardzo smakowała mi przedszkolna kuchnia. Obiadki jak u mamy. Po odejściu z przedszkola udało mi się dużo osiągnąć, m.in. zakwalifikowałem się do etapu wojewódzkiego w konkursie ortograficznym, zacząłem się uczyć gry na keyboardzie, oraz udało mi się ukończyć gimnazjum z bardzo dobrą średnią, dzięki czemu dosta-

łem się do jednej z najlepszych szkół średnich w Toruniu - do I liceum Ogólnokształcącego”. Bardzo zależy nam, żeby edukacja w naszym przedszkolu przyczyniała się do zintegrowania środowisk życia dziecka, a jest to możliwe tylko dzięki pozytywnej współpracy z rodzicami. Zdajemy sobie sprawę z tego, że rodzice należą do jednych z głównych kreatorów wizerunku naszej placówki w środowisku lokalnym, dlatego wypracowaliśmy własne stałe, formy współpracy z rodzicami: zebrania grupowe – zebrania organizacyjne, warsztatowe, podsumowujące pracę wychowawczo-dydaktyczną za określone półrocze roku przedszkolnego, drzwi otwarte – raz w miesiącu wspólne zabawy rodziców z dziećmi w sali przedszkolnej, zajęcia otwarte – dwa razy w półroczu obserwacja przez rodziców zajęć prowadzonych przez nauczycielki grup, rozmowy indywidualne z rodzicami wg potrzeb, „Pół godzinki dla rodzinki” w ramach akcji „Cała Polska czyta dzieciom” – czytanie dzieciom przez rodziców, „Rodzic jako ekspert” – zapoznanie dzieci z ciekawymi zawodami, „Biesiada literacka” – pobudzanie aktywności twórczej oraz aktorskiej dzieci i ich rodziców, „Mania utrwalania – mania ćwiczenia” - forma listu kierowanego do rodziców, w którym informujemy o tym, co sprawia dziecku trudności i zapraszamy do podjęcia ćwiczeń utrwalających (do listu załączamy konkretne propozycje ćwiczeń), „Piknik rodzinny”, udział rodziców w przedstawieniach teatralnych przygotowywanych przez

Z ŻYCIA NAUCZYCIELA dzieci oraz dla dzieci, udział w uroczystościach przedszkolnych. Przedsięwzięciem o zasięgu lokalnym, który znacznie wpływa na promocję naszej placówki, jest udział przedszkola w Festiwalach Edukacji Przedszkolnej w Toruniu. Nauczyciele z naszej placówki bardzo często występują w roli prowadzących tego festiwalu, przygotowują program artystyczny na jego otwarcie, a jeszcze inni dzielą się swoimi doświadczeniami, prowadząc warsztaty. Wielu nauczycieli publikuje swoje sprawozdania z uroczystości przedszkolnych oraz podejmowanych działań na rzecz społeczności w lokalnej prasie. W przedszkolu działa zespół do spraw promocji placówki, którego zadaniem jest między innymi pisanie artykułów do gazet lokalnych. Artykuły te z pewnością wpływają na wiarygodność przedszkola i świadczą o jego dużej aktywności. Środkami przekazu niosącymi informacje o placówce, za pomocą których kontaktujemy się z rodzicami oraz budujemy przychylny jej obraz, są również gazetka przedszkolna „Mały podróżnik” oraz strona internetowa, które w naszym przedszkolu sukcesywnie się rozwijają i ewaluują, gdyż chcemy, aby ich charakter był zgodny ze specyfiką naszej placówki. Mam nadzieję, że choć w małym stopniu, na podstawie własnej dobrej praktyki, zachęciłam Państwa do poszukiwania nowych, innowacyjnych rozwiązań wpływających na rozwój promocji szkoły.

“Literatura”

Alicja Sroka

Pokolenie dzisiejszych czterdziesto i pięćdziesięciolatków pamięta szkołę, w której oprócz plastyki i muzyki organizowano zajęcia praktyczno-techniczne. Dziewczęta gotowały, szyły, haftowały; chłopcy uczyli się przycinać drewno, heblować, posługiwać imadłem. Zmieniający się świat, wraz z nim priorytety w edukacji sprawiły, że przedmiot ten zniknął z programów szkolnych. Tymczasem, według badań naukowych, aktywność manualna stymuluje rozwój sieci neuronalnej i wpływa pozytywnie na rozwój mózgu. Dzieci, które używają dłoni tylko do klikania w klawiaturę, ponoszą straty w rozwoju intelektualnym. Jak zmotywować nastolatki do prac manualnych? Z pewnością robótki na drutach, haftowanie czy prace w drewnie będą zbyt żmudne i czasochłonne. Należy zaproponować techniki pobudzające wyobraźnię, estetycznie inspirujące i dające szybki efekt.

Z ŻYCIA NAUCZYCIELA

W ostatnich latach obserwujemy wzrost zainteresowania arteterapią, czyli terapią przez sztukę z wykorzystaniem technik plastycznych i rękodzielniczych. Pracownie arteterapii są popularne w szkołach specjalnych, domach opieki i klubach seniora. Sam termin mógłby sugerować, że działania te są skierowane do osób chorych. Jednak arteterapia jako metoda odprężenia, relaksu, uwolnienia od stresu, polepszenia jakości życia, skierowana jest także do osób całkiem zdrowych. Jej funkcje to: pobudzenie wszechstronnego rozwoju ucznia, rozwój zainteresowań i uzdolnień plastycznych, stwarzanie możliwości wypowiedzi za pomocą różnych technik plastycznych, rozwój wyobraźni przestrzennej, rozwój sprawności manualnej, podnoszenie poziomu satysfakcji z wykonanego zadania i samoakceptacji, rozładowanie negatywnych napięć, emocji i agresji, poznanie różnego rodzaju materiałów, również odpadowych możliwych do powtórnego wykorzystania, uaktywnienie i otwarcie na kontakty z innymi, przygotowanie do uczestnictwa i odbioru kultury Warto zaproponować uczniom zajęcia, które mogą być alternatywą dla rozrywek dostępnych w Internecie, jednocześnie wzbogacą ofertę edukacyjną szkoły. Klub arteterapii z wykorzystaniem nowych technik plastycznych może być propozycją zajęć pozalekcyjnych organizowanych w czytelni lub świetlicy szkolnej. Zabawa polega na tworzeniu przedmiotów użytkowych z materiałów recyklingowych. Szklane opakowania za pomocą farby akrylowej i techniki decoupage’u można przerobić na wazonik lub pojemnik na długopisy. Nieaktualne czasopisma i broszury reklamowe zamienione na papierową wiklinę, przeobrażą się w kolorowe koszyki. Tekturki i kolorowy papier służy do wykonania kartek okolicznościowych. Z nieużywanych trykotowych koszulek, pociętych na paski tworzymy naszyjniki i bransoletki. Pomoże w tym opanowanie techniki makramy. Inspiracje i instrukcje znajdziemy na portalu YouTube, wpisując w wyszukiwarkę hasła: decoupage na szkle, cardmaking, papierowa wiklina, biżuteria z recyklingu, makrama. Wykonane prace mogą być wykorzystane jako drobny upominek, zaprezentowane w formie wystawy lub wystawione na okolicznościowym kiermaszu szkolnym.

Literatura: A. Arciszewska – Binnebesel, Arteterapia. Szczęśliwy świat tworzenia, Gdańsk, 2014. M. Żylińska, Neurodydaktyka, Toruń, 2013.

Z ŻYCIA NAUCZYCIELA

Alicja Sroka Ro m a n i s t k a i b i b l i o t e k a rka, nauczycielka z 25 letnim doświadczeniem na wszystkich poziomach edukacji. Miłośniczka literatury i górskich wędrówek. Pisze recenzje dobrych książek na portalu TV Lumen - Świat Kobiet.

ŹRÓDŁA: Okładka: Selected by freepik.com s. 3 - Grzegorz Jasiński, fot. własna s. 6-7 – Selected by freepik.com s. 8-9 - Selected by freepik.com s. 10 - Selected by freepik.com s. 12-13 – Selected by freepik.com s. 13-14 – Selected by freepik.com s. 14-15 – Aleksandra Wiśniewska, fot. własna s. 16-17 – Selected by freepik.com s. 18-19 – Selected by freepik.com s. 19-20 – Selected by freepik.com s. 20-21 – Selected by freepik.com s. 22 – Selected by freepik.com s. 24-25 – Selected by freepik.com s. 26 – Selected by freepik.com s. 28-31 – Aleksandra Wiśniewska, fot. własna s. 32-33 – Alicja Sroka, fot. własna s. 34-35 – Alicja Sroka, fot. własna