ΕΠΙΛΟΓΕΣ 04 06 2017

01 EPILOGES NEES MONTAGE.qxp:Layout 1 5/31/17 7:16 PM Page 1

Ιούνιος 2017 / Ν ο 763

ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΑΥΤΗ ΕΙΝΑΙ Η ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΣΗΜΕΡΑ

ΟΙ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ ΤΗΣ ΔΙΠΛΑΝΗΣ ΠΟΡΤΑΣ Οι τέσσερις παράγοντες που απειλούν να ανατρέψουν τις ευαίσθητες ισορροπίες στο Προσφυγικό, η κατάσταση που επικρατεί σήμερα στη Βόρεια Ελλάδα, αλλά και οι νέοι γείτονες που εγκαθίστανται δίπλα μας (με το βλέμμα τους στραμμένο σε κάποια άλλη ευρωπαϊκή χώρα...).

01 EPILOGES NEES MONTAGE.qxp:Layout 1 5/31/17 7:17 PM Page 2

03-05ep-Edit-Periexomena.qxp:Layout 1 5/31/17 11:51 PM Page 1

—Editorial ΓΙΑΤΙ ΜΟΥ ΑΡΕΣΕΙ Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΠΟΥΤΑΡΗΣ Τι μετράει περισσότερο; Το φαίνεσθαι ή το είναι; Το σήμερα ή το αύριο; Το συγκυριακό ή το διαχρονικό; Η συζήτηση είναι μεγάλη, η εκτίμηση χωράει πολλή κουβέντα, εκεί όμως κρίνεται στο τέλος τής ημέρας το αποτέλεσμα. ΚΕΙΜΕΝΟ: Άγγελος Ν. Βάσσος. angelos.vassos

@AVassos

avassos74

Σπάνια οι χαρισματικές προσωπικότητες έχουν μόνο φίλους ή μόνον αντιπάλους. Κατά κανόνα, έχουν και τα δύο - και μάλιστα σε υπερθετικό βαθμό: όσοι συντάσσονται με την άποψή τους τις λατρεύουν, όσοι διαφωνούν φτάνουν πολλές φορές τη διαφωνία τους στα άκρα. Κάπως έτσι συμβαίνει και με τον δήμαρχο Θεσσαλονίκης, Γιάννη Μπουτάρη: υπάρχουν οι άνθρωποι που τον στηρίζουν με πάθος… Ταλιμπάν, υπάρχουν κι εκείνοι που πιστεύουν ότι η Θεσσαλονίκη (ενδεχομένως και οι ίδιοι...) θα ήταν σε πολύ καλύτερη θέση, αν έλειπε από το προσκήνιο του δημόσιου βίου. Έχω την άποψη ότι (όπως και στις περισσότερες περιπτώσεις) η αλήθεια βρίσκεται κάπου στη μέση. Ως δήμαρχος, ο Γιάννης Μπουτάρης χαρακτηρίζεται από κάποιες θεαματικές αποτυχίες, αλλά και από ορισμένες πραγματικά σημαντικές επιτυχίες. Από εκεί και πέρα, το ζήτημα κρίνεται στο πώς αποτιμά καθένας τις μεν και τις δε και ποιο τελικό ισοζύγιο βγάζει. Είναι γεγονός ότι υπάρχουν ορισμένα μέτωπα, στα οποία ο Μπουτάρης απέτυχε παταγωδώς σε σχέση με τις προεκλογικές δεσμεύσεις του. Δυστυχώς τόσο για εκείνον όσο και για ολόκληρη την πόλη, τα μέτωπα αυτά αφορούν θέματα που είθισται να αποκαλούμε «ζητήματα που άπτονται της άμεσης καθημερινότητας». Δυστυχώς για την πόλη, επειδή επιδεινώνουν την ποιότητα ζωής όλων εμάς, των κατοίκων της. Δυστυχώς όμως και

για τον ίδιο τον Μπουτάρη, καθώς η αποτυχία σε κάτι που σχετίζεται με τη λεγόμενη «καθημερινότητα του πολίτη» γίνεται άμεσα αντιληπτή, επομένως και η πολιτική ευθύνη καταλογίζεται χωρίς χρονοτριβή. Ο δήμαρχος απέτυχε -ή, για να είμαι ακριβέστερος, δεν πέτυχε ακόμη (καθώς έχει τουλάχιστον άλλα δύο χρόνια θητείας ώς τις επόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές, αν τελικώς η κυβέρνηση δεν μεταθέσει τη διεξαγωγή τους από τον Μάιο στον Οκτώβριο του 2019)- στο μέτωπο της καθαριότητας. Παρά τις προεκλογικές υποσχέσεις του, οι ξέχειλοι από σκουπίδια κάδοι αποτελούν καθημερινό φαινόμενο, πεζοδρόμια και ρείθρα «κοσμούνται» συχνά από χαρτιά, κουτάκια αναψυκτικών, αποτσίγαρα κοκ. (σαφώς φταίμε εμείς, οι πολίτες, σε ό,τι αφορά την πρόκληση του φαινομένου, η ευθύνη για την πλημμελή αντιμετώπισή του βαραίνει ωστόσο τις δημοτικές υπηρεσίες), ενώ και οι τοίχοι τής πόλης βρίσκονται σε άθλια κατάσταση (από συνθήματα και βανδαλισμούς παντός είδους, αλλεπάλληλες στρώσεις αφισών κτλ.). Η Θεσσαλονίκη δεν είναι όσο καθαρή θα θέλαμε - κυρίως με ευθύνη δική μας, που τη βρωμίζουμε, αλλά και εξαιτίας μιας αβελτηρίας εκ μέρους του δήμου να προλάβει ή να αντιμετωπίσει τη δική μας άθλια συμπεριφορά. Ο δήμαρχος δεν πέτυχε (ακόμη) στο μέτωπο της παράνομης στάθμευσης. Δη- 003 -

μότες παρκάρουν όπου τους καπνίσει (χωρίς να σέβονται, έστω, τις διαβάσεις για τα ΑμΕΑ), επαγγελματίες ανεφοδιάζουν τις επιχειρήσεις τους όποτε τους βολέψει (πρωί, μεσημέρι ή βράδυ, καθημερινή, Κυριακή, γιορτή και σχόλη), ενώ οι επαγγελματίες τής αυτοκίνησης (όπως οι οδηγοί ταξί) φτύνουν κατάμουτρα τόσο τον νόμο όσο και όλους εμάς τους πολίτες, αντιμετωπίζοντας τον δρόμο με ιδιοκτησιακή αντίληψη, κινούμενοι εντός, εκτός και επί τ’ αυτά χωρίς φλας ή αλάρμ και στήνοντας πιάτσες όπου και όποτε γουστάρουν. Ο δήμαρχος δεν πέτυχε (ακόμη) και στο μέτωπο του παρεμπορίου. Χάρη (και) στο τζαμπατζιλίκι των Θεσσαλονικέων (που θέλουν να κρατήσουν σώνει και καλά μια επώνυμη τσάντα - κι ας είναι «μαϊμού»), τα σεντόνια με την παράνομη πραμάτεια απλώνονται ανενόχλητα στην Παλιά και τη Νέα Παραλία τής πόλης, ακόμη και σε κεντρικούς εμπορικούς δρόμους, όπως η Τσιμισκή, επιτρέποντας στο παράνομο αλισβερίσι να διεξάγεται μπρος στα μάτια των νόμιμων καταστηματαρχών, οι οποίοι -παρότι πληρώνουν κανονικά και με τον νόμο όποιο τέλος και όποιο χαράτσι τούς επιβάλλεται- δεν τυγχάνουν κρατικής προστασίας έναντι των πειρατών τής αγοράς. Δεν αναφέρω τυχαία αυτά τα τρία μέτωπα. Καθαριότητα, παράνομη στάθμευση και παρεμπόριο αποτέλεσαν ζη-

03-05ep-Edit-Periexomena.qxp:Layout 1 5/31/17 11:51 PM Page 2

Επιλογές 06/2017

τήματα, τα οποία ο ίδιος ο Γιάννης Μπουτάρης είχε «σηκώσει» ιδιαίτερα στον δημόσιο διάλογο ήδη πριν από την πρώτη εκλογή του στον δημαρχιακό θώκο - και πολύ σωστά, καθώς πράγματι αποτελούν μείζονα «αγκάθια». Ο θυμόσοφος λαός, όμως, λέει «μεγάλη μπουκιά φάε, μεγάλη κουβέντα μη πεις» - και έχει δίκιο και σ’ αυτήν την περίπτωση. Δεν ισχυρίζομαι πως δεν υπήρχαν αντικειμενικές δυσκολίες που εμπόδισαν τον δήμο να πετύχει τους στόχους του: και στα τρία μέτωπα (καθαριότητα, παράνομη στάθμευση, παρεμπόριο) η δική μας «συμβολή», ως πολιτών, ήταν καθοριστική (βρωμίζοντας ανενδοίαστα, διπλοπαρκάροντας ασύστολα ή αγορά-

Ως δήμαρχος, ο Γιάννης Μπουτάρης χαρακτηρίζεται από κάποιες θεαματικές αποτυχίες, αλλά και από ορισμένες πραγματικά σημαντικές επιτυχίες. Από εκεί και πέρα, το ζήτημα κρίνεται στο πώς αποτιμά καθένας τις μεν και τις δε και ποιο τελικό ισοζύγιο βγάζει.

ζοντας «μαϊμούδες» σαν να μην υπάρχει αύριο). Δεν ξέρω να υπάρχει περίπτωση πόλης στον κόσμο, ωστόσο, όπου οι δημότες φέρονται σαν πρόσκοποι - κάθε δημοτική αρχή σε κάθε πόλη τού κόσμου έχει να αντιμετωπίσει αντιξοότητες. Στο τέλος τής ημέρας, όμως, κρίνεται και βαθμολογείται το έργο της ως προς το αποτέλεσμα, όχι η βούληση των πολιτών να συμμετάσχουν στην προσπάθεια. «Και τότε; Αφού τα επισημαίνεις όλα αυτά μόνος σου, γιατί υποστηρίζεις ότι σου αρέσει ο Γιάννης Μπουτάρης;»

ίσως με ρωτήσετε (εύλογα). Μου αρέσει όχι γι’ αυτά που δεν κατάφερε, αλλά για εκείνα τα οποία έχει πετύχει. Επειδή έχει πετύχει πράγματα - και μάλιστα σε ένα πολύ σημαντικό μέτωπο, που στη δική μου συνείδηση ξεπερνά σε σοβαρότητα και θετική επίπτωση σε βάθος χρόνου όλα τα αρνητικά που προανέφερα. Πράγματι, ο Γιάννης Μπουτάρης ίσως να μην κατάφερε να αλλάξει (μέχρι στιγμής) το πρόσωπο της Θεσσαλονίκης στα χρόνια που κρατά το τιμόνι τής πόλης. Έχει καταφέρει να αλλάξει σε μεγάλο βαθμό, ωστόσο, την ψυχή της - και αυτό είναι ακόμη πιο σημαντικό. Έχει καταφέρει (κυρίως χάρη στο προσωπικό του χάρισμα, ξοδεύοντας μέρος από το προσωπικό του κεφάλαιο) να πάρει μια πόλη «κλειστή», φοβική απέναντι στο «άλλο», το ξένο, το διαφορετικό και να την καταστήσει μία από τις πλέον φιλικές πόλεις στην Ελλάδα σήμερα. Έχει καταφέρει να πάρει μια πόλη με νοοτροπία παλιακή και να τη μετατρέψει σε έναν ιδιότυπο «φάρο» avantgarde τέχνης, πολιτισμού, στάσης ζωής, ακόμη και γαστρονομίας, με σημαντική επίδραση εντός και εκτός συνόρων (ανατρέξτε στα συνεχή εξυμνητικά δημοσιεύματα σε έντυπο και ηλεκτρονικό Τύπο σε Ευρώπη, Αμερική και Ασία - κάτι παραπάνω θα βλέπουν όλοι αυτοί οι άνθρωποι, για να γράφουν όσα γράφουν), που καταφέρνει να προσελκύσει όλο και περισσότερους επισκέπτες από το εσωτερικό και το εξωτερικό, οι οποίοι φτάνουν πλέον κάθε χρόνο σε αριθμούς υπερδιπλάσιους του μόνιμου πληθυσμού τής Θεσσαλονίκης. Τέλειος ο Γιάννης Μπουτάρης; Κάθε άλλο! Όπως κάθε χαρισματική προσωπικότητα (λόγω και μιας εγγενούς οίησης που το εγνωσμένο χάρισμα συνεπάγεται), έχει τα αρνητικά του, κάνει τα λάθη του. Όταν κάποιος κατέχει ένα δημόσιο αξίωμα που τον φέρνει σε θέση μάνατζερ, ωστόσο, πρωτίστως κρίνεις το αποτέλεσμα της δουλειάς του (το μακροπρόθεσμο, όχι το συγκυριακό) και όχι τις -κατά την προσωπική σου άποψη- αδυναμίες τού χαρακτήρα του. Στο μέτωπο αυτό, είμαι πεπεισμένος ότι ο συνολικός μέχρι στιγμής απολογισμός (χωρίς να παραγνωρίζει κάποιος τα λάθη) είναι θετικός. Λίγη περισσότερη προσοχή να δοθεί στη λεγόμενη «μάχη τής καθημερινότητας» και θα ζούμε σε μία από τις καλύτερες πόλεις τού κόσμου. ⁕ - 004 -

ΕΠΙΛΟΓΕΣ Μηνιαία έκδοση. Διανέμεται δωρεάν την πρώτη Κυριακή κάθε μήνα με τη «Μακεδονία της Κυριακής» #763

ΙΔΙΟΚΤΗΣIΑ-ΕΚΔΟΣΗ: Mακεδονική Εκδοτική Εκτυπωτική ΑΕ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: Μιχάλης Αλεξανδρίδης ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΥΝΤΑΞΗΣ: Άγγελος Ν. Βάσσος EDITOR AT LARGE: Λεόντιος Παπαδόπουλος ΕΜΠΟΡΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: Γιώργος Ρίζος ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ MARKETING: Χρύσα Γιασιμάκη Τ. 2310-560.328 E. giasimaki@makthes.gr

ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ: Γλυκερία Καπάνταη Τ. 2310-560.311 Ε. kapantai@makthes.gr

ΥΠΕΥΘΥΝΕΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ: Kέλλυ Κερασίδου Τ. 2310-560.318 E. kerasidou@makthes.gr

Μαρία Φωτιάδου Τ. 2310-560.343 E. fotiadou@makthes.gr

ΥΠΟΔΟΧΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ: Ελένη Πιπινίκα Τ. 2310-560.310 E. pipinika@makthes.gr

ART DIRECTION: Βίκυ Παναγιωτίδου ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ-AΤΕΛΙΕ: Χρήστος Αθανασιάδης PHOTO EDITOR: Πάρις Παπάζογλου ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ: Σάκης Γιούμπασης IMAGE BANK: Shutterstock ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: Μοναστηρίου 85, 54627 Θεσσαλονίκη ΣΥΝΤΑΞΗ: Τ. 2310-560.320 F. 2310-534.854 E. epiloges@makthes.gr ΕΜΠΟΡΙΚΟ: F. 2310-534.822 ΕΚΤΥΠΩΣΗ: ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗ ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΕΚΤΥΠΩΤΙΚΗ Α.Ε. Απαγορεύεται η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή ολική, μερική ή περιληπτική, η κατά παράφραση ή διασκευή απόδοση του περιεχομένου του ειδικού ενθέτου με οποιονδήποτε τρόπο, μηχανικό, ηλεκτρονικό, φωτοτυπικό, ηχογραφήσεως ή άλλο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη. Νόμοι 238/1970, 4301/1979, Ν. 100/1975, Ν.Δ. 3565/1956 και 4254/1962 και κανόνες του Διεθνούς Δικαίου.

03-05ep-Edit-Periexomena.qxp:Layout 1 5/31/17 11:52 PM Page 3

Επιλογές 06/2017

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ —Iούνιος 2017

Σελ. 048-050 Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΕΒΡΑΙΩΝ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ ΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΑΝΟΙΧΤΟ, ΓΙΑ

Ιδέες & απόψεις 006 Διογένους λέξεις. Του Αγίου Πλέγματος.

008 Όμορφα Ταξίδια. Κι όμως, ο ελληνικός τουρισμός δεν πάει καλά...

ΝΑ ΕΠΙΣΤΡΕΦΕΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΚΑΙ ΝΑ ΠΡΟΣΘΕΤΕΙ ΜΙΚΡΕΣ Ή ΜΕΓΑΛΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΜΕ ΕΝΑ ΚΟΙΝΟ

Θέματα 009

ΘΕΜΑ: ΤΗ ΖΩΗ Ή ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ. Η

010 - 011

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΝΙΝΑΣ ΜΠΕΝΡΟΥΜΠΗ ΚΑΤΑΛΗΓΕΙ ΣΤΗ ΖΩΗ. ΠΕΡΑΣΕ ΟΜΩΣ ΚΙ ΕΚΕΙΝΗ, ΟΠΩΣ

012 - 013

ΚΑΙ ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΑΛΛΟΙ, ΑΠΟ ΤΑ ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΑ

014 - 022

ΘΑΝΑΤΟΥ. ΚΑΙ ΓΛΙΤΩΣΕ...

024 - 025 026 - 030

031 - 037 038 - 039 041 - 047

Σελ. 062-065 ΝΕΟΙ, ΑΝΕΡΧΟΜΕΝΟΙ ΚΑΙ ΠΡΟΣΦΑΤΩΣ ΒΡΑΒΕΥΜΕΝΟΙ ΜΕ ΑΣΤΕΡΙ MICHELIN ΣΕΦ, ΤΟ ΤΑΛΕΝΤΟ ΤΩΝ ΟΠΟΙΩΝ ΕΧΕΙ ΑΝΑΤΕΙΛΕΙ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΚΟ ΤΟΠΙΟ, ΘΑ ΒΡΕΘΟΥΝ ΣΤΟ ΠΡΟΣΚΗΝΙΟ ΤΟΥ ΦΕΤΙΝΟΥ SANI GOURMET, ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΚΗΣ ΓΙΟΡΤΗΣ ΤΗΣ ΒΟΡΕΙΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ, ΠΟΥ ΘΑ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΘΕΙ ΑΠΟ ΤΙΣ 23 ΕΩΣ ΤΙΣ 27 ΙΟΥΝΙΟΥ.

ΣΤΟ ΕΞΩΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΤΕΥΧΟΥΣ #763: ΕΝΑ ΑΠΟ ΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΤΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ, ΦΩΤΟΓΡΑΦΗΜΕΝΟ ΔΙΑ ΧΕΙΡΟΣ SYLVIE BOUCHARD.

048 - 050

Ταλέντο. Δημιουργώντας χώρους που γίνονται η ψυχή τής πόλης. Γνωρίζοντας από την αρχή την πόλη μας. Ένα καινοτόμο πρόγραμμα με την ονομασία «Βαδίζοντας στα μονοπάτια τής πόλης μας» έχει εκπονήσει τo Mediterranean Cosmos, το μεγαλύτερο εμπορικό κέντρο στη Βόρεια Ελλάδα, σε συνεργασία με την πολιτιστική εταιρεία dot2dot. Η πόλη μέσα από τα μάτια αστέγων. Τους προσωπικούς χάρτες των βιωμάτων τους στη Θεσσαλονίκη κλήθηκαν να φτιάξουν πωλητές τού περιοδικού δρόμου «Σχεδία». Προσφυγικό: μια «καυτή πατάτα» στην αυλή τής Ελλάδας. Ποιες είναι οι τέσσερις παράμετροι που απειλούν να τινάξουν στον αέρα την ούτως ή άλλως δυσχερή διαχείριση της προσφυγικής κρίσης στη χώρα μας. Ασυνόδευτα προσφυγόπουλα. Τα μεγάλα θύματα μιας ανείπωτης τραγωδίας. Συνέντευξη/Γιάννης Μουζάλας, υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής: «Η ελληνική κοινωνία έχει σταθεί, στο σύνολό της, στο ύψος των περιστάσεων». Αυτοψία. Στα μέρη που οι πρόσφυγες αποκαλούν «σπίτι τους» στην Ελλάδα. Πρόγραμμα REACT. Τι λένε οι δήμαρχοι της Θεσσαλονίκης που άνοιξαν την αγκαλιά τους. «Καλώς ήλθατε σπίτι μου». Μεγάλος αριθμός προσφύγων -κυρίως οικογένειες- διαμένουν ήδη σε διαμερίσματα (πολλοί από αυτούς εδώ, στη Θεσσαλονίκη). Ποιοι είναι οι νέοι μας γείτονες; Οι «Ε» επισκέπτονται τρεις οικογένειες που είχαν την καλοσύνη να μας ανοίξουν το καινούργιο τους σπιτικό, ζητώντας να μάθουν περισσότερα για τη ζωή που άφησαν πίσω, για την ελληνική εμπειρία τους, αλλά και για τα όνειρα που έχουν για το αύριο - αυτήν τη φορά σε μια νέα πατρίδα. Νίνα Μπενρουμπή. Ζώσα ιστορία.

Παιδί 051 - 060 Αφιέρωμα. Από τις πρώτες του ανάγκες ώς την επιλογή σχολείου, την άθληση και τη φροντίδα του, ένας μίνι οδηγός με όλα όσα πρέπει να γνωρίζουν οι γονείς - νυν και μέλλοντες.

Good Life 061 Παράσταση. Είκοσι πέντε χρόνια Άγαμοι Θύται.

062 - 065 Sani Gourmet 2017. Rising Stars (μέρος ΙΙ).

066 Resto. «Brizola»: Έμφαση στην ποιότητα.

068 Bar etc. «Το δέντρο στο μπαρ»: η αυλή των θαυμάτων.

069 Wine & spirits. Top class Chardonnay.

070 - 072 Ciné. Πίστη στις σκηνοθετικές υπογραφές. Οι νέες ταινίες τού μήνα από τον Αλέξη Ν. Δερμεντζόγλου.

074 Προβολές. Μπόουι, γέλιο και νουάρ.

078 - 079 Αuto. Skoda Kodiaq: ο νέος παίκτης στα μεγάλα SUVs. 080 Tech. WWDC 2017: έφτασε η ώρα που αναμένουν οι tech freaks.

082 Male stories. Γδύσου γρήγορα και βάλε το μαγιό σου.

- 005 -

06-08ep-Apopseis.qxp:Layout 1 5/30/17 7:29 PM Page 1

Επιλογές 06/2017

—Διογένους λέξεις ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΛΕΓΜΑΤΟΣ «Πλέγμα και ηθική». Και ορίστε που, κατευθείαν, η αντικατάσταση του παλιού με το νέο είναι έτοιμη. Κι όπως το νέο μπορεί να αντικατασταθεί από το «neon», έτσι μπορεί και το πλέγμα να είναι το νέο πνεύμα.

ΚεΙμενο: Διογένης Δασκάλου.

«Πλέγμα και ηθική» πλέον και ουχί «πνεύμα και ηθική». Και μήπως είναι περιττή και η ηθική; Έχει κάποια αξία, πια, το ήθος; Μήπως όλα αυτά ήταν ένας μύθος; Γιατί, αλήθεια, να συνεχίζουμε αυτό το

παλιακό εορτολόγιο; Σε τι μας χρησιμεύει η ημέρα τού Αγίου Πνεύματος, αφού όλοι περιμένουμε τις εξυπνάδες του και τις γνωστές παραλλαγές τού οινοπνεύματος; Τύπου «καλό, έεεεε;» ή «αχαχούχααα!». Πατήρ, υιός και άγιο πλέγμα, λοιπόν. Και ζήτω! Κάθε γιορτή που θα βουλώσει αορτή με τσίκνα, λίπος και σουβλάκια, μπίρες, κρασιά και τσίπουρα και του survivor χανουμάκια. Ε, ναι, λοιπόν: μας είναι περιττή κάθε ουσία ουσιώδης, όπως η πνευματική, επειδή έχει πλήρως αντικατασταθεί από την ηδονιστική. Άλλωστε, γιορτάζουμε κάτι όταν υπάρχει. Όταν υφίσταται. Ακόμη και η απουσία είναι κάτι υπαρκτό. Γι’ αυτό, όποιος θυμάται τιμά τους εκλιπόντες, γιορτάζει με το «εις μνήμην». Μνημονεύουμε το υπαρκτό τού παρελθόντος, του οποίου είμεθα παράγωγα στο παρόν, για να το διακτινίσουμε στο μέλλον. Το Άγιο Πνεύμα, όμως, το ζωφόρο και το παντοτινό; Είναι εδώ ή είναι πάντα απόν; Και, αν ναι, λείπει σε κανέναν; Και όχι από κανέναν… Επειδή ζήτημα είναι να βρούμε ελάχιστους που να μας λείπει και να το ζητούμε διακαώς. Κι αν βιάστηκες να με χαρακτηρίσεις, όχι, δεν σου κάνω τον έξυπνο ή τον άγιο - ούτε τον πνευματώδη: δεν συγγράφω την ελεγεία τού πνεύματος λόγω των ημερών. Απλώς αναρωτιέμαι μήπως αυτές οι ημέρες μάς είναι άχρηστες και περιττές.

- 006 -

Άλλωστε, τι μας δείχνει οτιδήποτε διαφορετικό από αυτό; Σε τι να χρησιμεύει η επιφοίτηση; Οι Έλληνες είμαστε σαν τα μικρά παιδιά, που «έτσι κι αλλιώς τα ξέρουν όλα». Εβίβα, επαίτες, εβίβα, παιδιά - κι ό,τι φάμε, ό,τι πιούμε και άει σιχτίρ το πνεύμα μας! Υ.Γ.: Αυτά μας είπε ο μασκαράς και φώναξε τον πνευματικό του, ο φουκαράς… Αλήθεια: αποδίδει η ΑΕΠΙ τα πνευματικά δικαιώματα στο Άγιο Πνεύμα; ⁕

Όποιος θυμάται τιμά τους εκλιπόντες, γιορτάζει με το «εις μνήμην». Μνημονεύουμε το υπαρκτό τού παρελθόντος, του οποίου είμεθα παράγωγα στο παρόν, για να το διακτινίσουμε στο μέλλον.

06-08ep-Apopseis.qxp:Layout 1 5/30/17 7:29 PM Page 2

06-08ep-Apopseis.qxp:Layout 1 5/30/17 8:25 PM Page 3

Επιλογές 06/2017

—Όμορφα Ταξίδια ΚΙ ΟΜΩΣ, Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΔΕΝ ΠΑΕΙ ΚΑΛΑ... «Μαγική εικόνα». Ο ελληνικός τουρισμός χάνει πολύτιμο χρόνο για να αναδιοργανωθεί, για να αποκτήσει υπεραξία και να βασίζεται πλέον στις δικές του δυνάμεις και όχι στα προβλήματα των άλλων.

ΚΕΙΜΕΝΟ: Σάκης Παπαδόπουλος.

Μπορεί οι αρμόδιοι να θριαμβολογούν και να μας διαβεβαιώνουν ότι η Ελλάδα «τα σπάει» φέτος στον τουρισμό, ότι περιμένει περισσότερους τουρίστες από οποιαδήποτε άλλη χρονιά, τα στοιχεία τής Τραπέζης τής Ελλάδος για το πρώτο τρίμηνο του έτους, ωστόσο, δεν είναι καθόλου ενθαρρυντικά. Τα έσοδα μειώθηκαν κατά 4,8% και οι αφίξεις κατά 1,8%: δηλαδή, λιγότερα έσοδα και αφίξεις σε σχέση όχι μόνο με το ίδιο διάστημα πέρσι, αλλά ακόμη και με την αντίστοιχη περίοδο πρόπερσι. Εκτός από την Ελλάδα, μόνον η Τουρκία είδε (για τους γνωστούς λόγους) τα έσοδά της να μειώνονται στο πρώτο τρίμηνο του έτους. Όλοι οι υπόλοιποι ανταγωνιστές μας είχαν αύξηση. Και ενώ λοιπόν τα έσοδα της Ελλάδας στο πρώτο τρίμηνο περιορίστηκαν στα 513,2 εκατ., στην Ισπανία τα έσοδα του πρώτου τριμήνου αυξήθηκαν κατά 13,2%, φτάνοντας τα 13,6 δισ. (δηλαδή, κάτι

λιγότερο από αυτά που προσδοκά να εισπράξει η Ελλάδα όλη τη φετινή χρονιά). Θυμίζουμε πως πέρσι η Ισπανία, με περίπου τριπλάσιους τουρίστες από την Ελλάδα (75,3 εκατ.), εισέπραξε πάνω από έξι φορές περισσότερα έσοδα απ’ ό,τι η χώρα μας (77 δισ.), αποτελώντας ένα εξαιρετικό παράδειγμα τουριστικής ανάπτυξης και απόδοσης. Τα γράφουμε όλα αυτά, επειδή είναι απολύτως βέβαιον ότι ο ελληνικός τουρισμός έχει πρόβλημα. «Ζαλίζεται» από μια συγκυριακή -λόγω Τουρκίας και Μέσης Ανατολής- αύξηση των αφίξεων, την οποία ωστόσο δεν μπορεί να αξιο- 008 -

ποιήσει, για να αυξήσει τα έσοδά του. Οι τωρινοί κυβερνώντες, όπως και όλοι οι προηγούμενοι, καταμετρούν ως τουρίστα όποιον εισέρχεται στην Ελλάδα, για να «φουσκώνουν» τα νούμερα και να έχουν κάτι για να κοκορευτούν (καθώς σε όλα τα υπόλοιπα οι επιδόσεις τους είναι τραγικές). Στην πραγματικότητα, ο ελληνικός τουρισμός χάνει πολύτιμο χρόνο για να αναδιοργανωθεί, για να αποκτήσει υπεραξία και να βασίζεται πλέον στις δικές του δυνάμεις και όχι στα προβλήματα των άλλων. Αν δεν το πράξουμε, τότε, όταν οι συγκυρίες σταματήσουν να μας ευνοούν, θα ζήσουμε ακόμη μία τουριστική τραγωδία. ⁕

09ep-Urban Soul.qxp:Layout 1 5/30/17 9:45 PM Page 1

01

02

03

04

—Ταλέντο ΔΗΜΙΟΥΡΓΩΝΤΑΣ ΧΩΡΟΥΣ ΠΟΥ ΓΙΝΟΝΤΑΙ Η ΨΥΧΗ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ

05

01. «THE GARDEN BAR», ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ.

06

02. «THE FLOATING APARTMENT», ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ.

03. «ISOBAR», ΑΘΗΝΑ.

04. «OPTICIAN CO.», ΚΟΖΑΝΗ.

05. «ΕRGON AGORA», ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ.

06. «EAGLES PALACE HOTEL», ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ.

Urban Soul Project. Ένα γραφείο ταλαντούχων δημιουργών στη Θεσσαλονίκη συνθέτει ολοκληρωμένα περιβάλλοντα κατοικίας και εργασίας, όπου λατρεύουμε να περνούμε τη ζωή μας.

Το αρχιτεκτονικό γραφείο Urban Soul Project δημιουργήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 2009, με στόχο να κινηθεί στον χώρο μεταξύ μελέτης και κατασκευής. Μέχρι σήμερα, το γραφείο έχει αναλάβει τον σχεδιασμό, την κατασκευή, αλλά και την ανακατασκευή μονοκατοικιών, διαμερισμάτων, καταστημάτων και γραφείων

στη Θεσσαλονίκη, στην Αθήνα, σε άλλα μέρη τής Ελλάδας, αλλά και σε πόλεις τής Ευρώπης, όπως το Λονδίνο και οι Βρυξέλλες. Η ομάδα που στελεχώνει το γραφείο καλύπτει ειδικότητες αρχιτεκτόνων, πο- 009 -

λιτικών μηχανικών, ηλεκτρολόγων μηχανικών και διακοσμητών, ώστε να προσφέρει μια ολοκληρωμένη υπηρεσία σχεδιασμού. Η δυνατότητα που δίνεται, τις περισσότερες φορές, για την οργάνωση και τον έλεγχο της κατασκευής προσφέρει την ολιστική αντιμετώπιση του σχεδιαστικού ζητήματος, με όλες τις παραμέτρους που αυτό έχει. Η επαφή και η συνεργασία με τους κατασκευαστές (και) κατά τη διάρκεια του σχεδιασμού προσφέρουν μια ροή γνώσης και εμπειρίας, η οποία επιστρέφει στον σχεδιασμό, διορθώνει και εξελίσσει τις σχεδιαστικές επιλογές και λύσεις. ⁕

10-11ep-Cosmos.qxp:Layout 1 5/30/17 9:53 PM Page 1

Επιλογές 06/2017

—Ιδέα

Γνωρίζοντας από την αρχή την πόλη μας ΕΝΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕ ΤΗΝ ΟΝΟΜΑΣΙΑ «ΒΑΔΙΖΟΝΤΑΣ ΣΤΑ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΜΑΣ», ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΙ ΕΙΔΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΕΝΕΣ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΞΕΝΑΓΗΣΕΙΣ ΣΕ ΜΝΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΣΗΜΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ, ΕΧΕΙ ΕΚΠΟΝΗΣΕΙ TO MEDITERRANEAN COSMOS, ΤΟ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΣΤΗ ΒΟΡΕΙΑ ΕΛΛΑΔΑ, ΣΕ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ DOT2DOT. Στο πλαίσιο της δράσης «Βαδίζοντας στα μονοπάτια της πόλης μας» που διοργανώνει το Mediterranean Cosmos, το κοινό τής Θεσσαλονίκης έχει τη δυνατότητα -συμμετέχοντας δωρεάν σε διαφορετικές κάθε φορά θεματικές διαδρομές- να γνωρίζει όψεις τής ιστορίας και της πολιτιστικής κληρονομιάς τής Θεσσαλονίκης. Στόχοι τού εν λόγω προγράμματος είναι η εξοικείωση του κοινού με τις έννοιες του πολιτισμού και της τέχνης, η γνωριμία με την ιστορία τής πόλης, η προβολή και η ανάδειξη της υλικής και της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, αλλά και η ενθάρρυνση του κοινού να γνωρίσει και να κατανοήσει τη σημασία τής πολιτιστικής κληρονομιάς, με απώτερο σκοπό να την αγαπήσει και να τη διαφυλάξει συνειδητά. Μέχρι σήμερα, στο πρόγραμμα «Βαδίζοντας στα μονοπάτια της πόλης μας» έχουν συμμετάσχει περίπου 450 πολίτες τής Θεσσαλονίκης, σε θεματικές δια-

δρομές όπως «Η άλλη πόλη: ο παραδοσιακός οικισμός τής Άνω Πόλης», η οποία πραγματοποιήθηκε συνολικά οκτώ φορές, δίνοντας στους συμμετέχοντες τη δυνατότητα να γνωρίσουν την ιδιαίτερη ιστορία και τον χαρακτήρα αυτής της πλευράς τής πόλης. Τέσσερις φορές πραγματοποιήθηκε η θεματική διαδρομή «Η πρώτη μετά την πρώτην: η βυζαντινή Θεσσαλονίκη» (στο πλαίσιο της οποίας επιχειρήθηκε η ανασύνθεση της εικόνας τής πόλης και της καθημερινής ζωής των πολιτών της την περίοδο της βυζαντινής αυτοκρατορίας), ενώ επίσης τέσσερις φορές οργανώθηκε η θεματική διαδρομή «Πύργοι ή Εξοχές: το πρώτο κοσμοπολίτικο προάστιο της πόλης», μέσα από την οποία οι συμμετέχοντες έμαθαν την ιστορία μιας ξεχωριστής γειτονιάς δίπλα στη θάλασσα (γύρω από τη σημερινή λεωφόρο Βασιλίσσης Όλγας, στα ανατολικά τής πόλης), με τον άλλοτε πολυπολιτισμικό - 010 -

χαρακτήρα και την ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική της. ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ Το πρόγραμμα «Βαδίζοντας στα μονοπάτια της πόλης μας» της φετινής χρονιάς ξεκίνησε προ ημερών, με την πρώτη θεματική διαδρομή υπό τον τίτλο «Μια βόλτα στην παραλία: η ιστορία τού παραλιακού μετώπου». Στο πλαίσιό του, Θεσσαλονικείς περπάτησαν στο παραλιακό μέτωπο της πόλης, ανακαλύπτοντας τη διαχρονική σχέση της με τη θάλασσα (όπως αυτή αποτυπώνεται

10-11ep-Cosmos.qxp:Layout 1 5/30/17 9:53 PM Page 2

στην καθημερινή ζωή των κατοίκων και στη λειτουργία και τη διάρθρωση του αστικού ιστού), αλλά και το παραλιακό μέτωπο ως «καθρέφτη» όλων των μεγάλων αλλαγών που βίωσε η Θεσσαλονίκη στη μακραίωνη ιστορία της από την εποχή που υψώνει διαχωριστικά τείχη ανάμεσα σ’ αυτήν και στον έξω κόσμο (μέχρι το γκρέμισμα του τείχους, για να χτιστεί μια νέα σχέση με τη θάλασσα) έως το όραμα του Ερνέστ Εμπράρ για μια πόλη ανοιχτή και εκσυγχρονισμένη και από τις καθοριστικές μεταπλάσεις τής μεταπολεμικής περιό-

δου μέχρι τη σημερινή διαμόρφωση ενός από τους πιο ζωτικούς δημόσιους χώρους τής Θεσσαλονίκης. Μέσα στους μήνες που ακολουθούν προγραμματίζεται η πραγματοποίηση άλλων τριών θεματικών διαδρομών, υπό τους τίτλους «Μια ‘κυρία’ 2.300 χρόνων: η ιστορία μιας διαχρονικής πόλης», «Βυζαντινές εκκλησίες τής πόλης» (μια διαδρομή στα μνημεία παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς) και «Όταν ο Άλκης συνάντησε τη Ρόζα!» (μια πολύ ιδιαίτερη θεματική οικοπεριήγηση στη Νέα Αγαθούπολη και στις Αλυκές Κίτρους, όπου - 011 -

το κοινό τής πόλης θα έχει τη δυνατότητα να γνωρίσει το περιβάλλον και την ιστορία τής ευρύτερης περιοχής τής Μακεδονίας). ⁕ INFO: Μπορείτε να πληροφορηθείτε το πρόγραμμα των προσεχών ξεναγήσεων επισκεπτόμενοι το Mediterranean Cosmos, δηλώνοντας συμμετοχή στο Γραφείο Πληροφοριών τού εμπορικού κέντρου, καλώντας στο Τ. 2310-489.571 ή στέλνοντας e-mail στη διεύθυνση info@medcosmos.gr

12-13ep-Astegoi.qxp:Layout 1 5/30/17 9:45 PM Page 1

—Αστικό περιβάλλον H ΠΟΛΗ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΑΣΤΕΓΩΝ Μαρτυρία. Τους προσωπικούς χάρτες των βιωμάτων τους στη Θεσσαλονίκη κλήθηκαν να φτιάξουν πωλητές τού περιοδικού δρόμου «Σχεδία», οι οποίοι ανασχεδίασαν τον χάρτη της πόλης μέσα από τα δικά τους μάτια, καλώντας τούς πολίτες της να μπουν για λίγο στη δική τους θέση και να ακούσουν τις ιστορίες τους.

Πώς ζεις την πόλη σου; Θυμάσαι πού είδες τελευταία φορά τον ανεκπλήρωτο έρωτά σου; Πού μυρίζει ζεστό ψωμί και καλαμαράκια; Σε ποια περιοχή έζησαν οι ποιητές της; Τους προσωπικούς χάρτες των βιωμάτων τους στη Θεσσαλονίκη κλήθηκαν να φτιάξουν πωλητές τού περιοδικού δρόμου «Σχεδία», οι οποίοι ανασχεδίασαν τον χάρτη τής πόλης μέσα από τα δικά τους μάτια. Μάλιστα, στο τεύχος Μαΐου τού περιοδικού, που κυκλοφόρησε στη Θεσσαλονίκη, διανεμήθηκε έντυπο με την ιστορία των αστέγων τής πόλης μέσα από έναν διπλής όψης αφηγηματικό χάρτη, που δημιουργήθηκε στο πλαίσιο

Η δράση υποστηρίχθηκε από το START - Create Cultural Change, ένα πρόγραμμα του Ιδρύματος Robert Bosch, σε συνεργασία με το Goethe Institut Thessaloniki και την Ομοσπονδιακή Ένωση Κοινωνικοπολιτιστικών Κέντρων τής Γερμανίας.

του κοινωνικού-πολιτιστικού έργου «Eye am Thessaloniki». Όπως εξηγεί ο διαχειριστής τού έργου, Βασίλης Νάνης, «με αφετηρία τη συμπλήρωση εκατό χρόνων (1917-2017) από τη μεγάλη πυρκαγιά που κατέστρεψε το μεγαλύτερο μέρος τού ιστορικού κέντρου τής Θεσσαλονίκης, αφήνοντας πίσω της χιλιάδες αστέγους, αποφασίσαμε να προβάλουμε τους διαφορετικούς παράγοντες που μπορούν να καταστήσουν κάποιον άστεγο. Προς την κατεύθυνση αυτή, έχουν επιλεγεί πέντε χρονικά σημεία-κλειδιά στην ιστορία τής πόλης: η πυρκαγιά τού - 012 -

1917, η ανταλλαγή πληθυσμών και οι πρόσφυγες της περιόδου 1922-23, ο πόλεμος και η γερμανική κατοχή των ετών 194144, ο σεισμός τού 1978 και η οικονομική κρίση και οι ‘νεοάστεγοι’ του σήμερα». Πέραν της διανομής αυτού του ιδιαίτερου χάρτη μαζί με το περιοδικό «Σχεδία», το «Eye am Thessaloniki» διοργάνωσε το διήμερο 6-7 Μαΐου εκδηλώσεις με στόχο την ανάδειξη του κοινωνικού φαινομένου των αστέγων, συνδέοντάς το με την ίδια την ιστορία τής πόλης. Οι δράσεις πραγματοποιήθηκαν στο κτίριο του Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης,

12-13ep-Astegoi.qxp:Layout 1 5/30/17 9:45 PM Page 2

«Όπου κι αν πας βρίσκεις καλούς ανθρώπους»

αλλά και στους δρόμους τής πόλης. Συνολικά οκτώ πωλητές τού περιοδικού δρόμου σχεδίασαν και παρουσίασαν τους προσωπικούς τους χάρτες, καλώντας τους πολίτες τής Θεσσαλονίκης να μπουν για λίγο στη δική τους θέση, να ακούσουν τις δικές τους ιστορίες. Παράλληλα, στη διάρκεια του ίδιου διημέρου ( 6-7 Μαΐου) πραγματοποιήθηκαν μια ειδικά διαμορφωμένη περιπατητική διαδρομή (σχεδιασμένη από την πολιτιστική εταιρεία εναλλακτικών ξεναγήσεων dot2dot) και μια αφηγηματική παράσταση από την ομάδα «Lupus in Fabula». Στο ίδιο πλαίσιο, οι επισκέπτες

έλαβαν μέρος σε ένα παιχνίδι δρόμου με χάρτη, ενώ συμμετείχαν και σε ολοήμερο εργαστήριο από μέλη τού προγράμματος Tόpio της ΑΜΚΕ Creativity Platform, με στόχο να δημιουργήσουν τον δικό τους, μοναδικό χάρτη τής πόλης. Το κοινωνικό-πολιτιστικό έργο «Eye am Thessaloniki: Η πόλη μου με άλλα μάτια» υποστηρίζεται από το START - Create Cultural Change, ένα πρόγραμμα του Ιδρύματος Robert Bosch, σε συνεργασία με το Goethe Institut Thessaloniki και την Ομοσπονδιακή Ένωση Κοινωνικοπολιτιστικών Κέντρων τής Γερμανίας. ⁕ - 013 -

Στην Ίωνος Δραγούμη συνάντησε έναν ανεκπλήρωτο έρωτα, την Άθωνος τη χαρακτηρίζει η μυρωδιά από τα καλαμαράκια, ενώ στη Βενιζέλου ο λαχειοπώλης τον «γλυκαίνει» πάντα με δύο καραμέλες: έτσι σχεδίασε τη δική του Θεσσαλονίκη ένας 48χρονος πωλητής τής «Σχεδίας», που έβαλε τη δική του ταυτότητα σε έναν χάρτη (φωτό αριστερά) που συμπεριελήφθη στην έκθεση προσωπικών αφηγηματικών χαρτών που δημιούργησαν οι πωλητές τού περιοδικού (και οι οποίοι εκτέθηκαν στη Θεσσαλονίκη το διήμερο 6-7 Μαΐου). Σε αυτόν τον γλαφυρό-βιωματικό χάρτη, ο 48χρονος σημειώνει τη Διαγώνιο ως «ένα ιδιαίτερο σημείο που δεν θα σε προδώσει ποτέ», το σημείο όπου μια «ξεχωριστή κυρία» τού έδωσε τον αριθμό τού τηλεφώνου της, την περιοχή πίσω από τη Ροτόντα, που το ξημέρωμα μυρίζει ψωμί από τον φούρνο τής γειτονιάς, αλλά και την Άνω Πόλη, την οποία που προτιμούν οι ποιητές τής Θεσσαλονίκης: ο Μάρκος Μέσκος, ο Μανόλης Αναγνωστάκης και ο Ντίνος Χριστιανόπουλος - τα «ατίθασα μυαλά», όπως τους χαρακτηρίζει. Δίπλα στον προσωπικό του χάρτη, ο 48χρονος σημειώνει με κόκκινο στυλό: «Όπου κι αν πας στην πόλη, βρίσκεις καλούς ανθρώπους. Χάρη σ’ αυτούς μπόρεσα να κρατηθώ, μην πέσω...».

14-22ep-Prosfygiko.qxp:Layout 1 5/30/17 9:47 PM Page 1

Επιλογές 06/2017

—Προσφυγικό

Μια «καυτή πατάτα» στην αυλή της Ελλάδας ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΠΟΥ ΑΠΕΙΛΟΥΝ ΝΑ ΤΙΝΑΞΟΥΝ ΣΤΟΝ ΑΕΡΑ ΤΗΝ (ΟΥΤΩΣ Ή ΑΛΛΩΣ ΔΥΣΧΕΡΗ) ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΜΑΣ - ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ ΟΙ ΑΡΜΟΔΙΕΣ ΑΡΧΕΣ ΚΑΘΟΝΤΑΙ ΚΥΡΙΟΛΕΚΤΙΚΑ ΣΕ ΑΝΑΜΜΕΝΑ ΚΑΡΒΟΥΝΑ... Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΕ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΚΑΙ ΒΟΡΕΙΑ ΕΛΛΑΔΑ. ΚΕΙΜΕΝΟ: Άγγελος Ν. Βάσσος.

- 014 -

14-22ep-Prosfygiko.qxp:Layout 1 5/30/17 9:48 PM Page 2

14-22ep-Prosfygiko.qxp:Layout 1 5/30/17 9:48 PM Page 3

14-22ep-Prosfygiko.qxp:Layout 1 5/30/17 9:48 PM Page 4

Επιλογές 06/2017

Υπό την απειλή ακόμη πιο δύσκολων συνθηκών σε ό,τι αφορά τη διαχείριση του Προσφυγικού βρίσκεται η Ελλάδα, παρά το γεγονός ότι, φαινομενικά, η κατάσταση μοιάζει να έχει τεθεί υπό μερικό έλεγχο, με τις προσφυγικές ροές να εμφανίζονται σημαντικά μειωμένες φέτος σε σύγκριση με πέρσι και με τα προγράμματα φιλοξενίας και εγκατάστασης προσφύγων σε δικούς τους χώρους να βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη. Αυτήν τη -θεωρητικώς- βελτιωμένη εικόνα απειλούν να ανατρέψουν τέσσερις απολύτως υπαρκτοί κίνδυνοι, που θα μπορούσαν να οδηγήσουν τη χώρα μας στα όρια της ασφυξίας (σημειωτέον ότι η Ελλάδα αντιμετωπίζει ήδη σημαντικές προκλήσεις στη διαχείριση των προσφυγικών πληθυσμών, που σήμερα αριθμούν -σύμφωνα με στοιχεία τής 09.05.2017 που εξασφάλισαν οι «Ε» μέσω της Ύπατης Αρμοστείας τού ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες/UNHCR- 35.247 άτομα στην ηπειρωτική Ελλάδα, 12.953 στη νησιωτική χώρα και άλλους 13.889 στις δομές φιλοξενίας τής UNHCR). Πρόκειται για το ζήτημα της αναθεώρησης του Κανονισμού τού Δουβλίνου (στο πλαίσιο του οποίου οι ευρωπαίοι εταίροι μας θα έχουν τη δυνατότητα να επιστρέφουν στη χώρα μας τους μετανάστες που αιτούνται άσυλο), για το σχέδιο ανακατανομής των προσφύγων στο σύνολο των χωρών-μελών τής ΕΕ (το οποίο έχει προκαλέσει σφοδρές αντιδράσεις σε ορισμένες χώρες, οι οποίες προσέφυγαν ήδη στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, ζητώντας να κηρυχθεί παράνομο), για την (πολύ σοβαρή και πολύ υπαρκτή) απειλή κατάρρευσης της συμφωνίας μεταξύ Τουρκίας και Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Προσφυγικό (κίνδυνο τον οποίο επισημαίνει σε απόρρητη έκθεσή της και η Frontex), αλλά και για τις δυσκολίες που καταγράφονται στο εσωτερικό τής χώρας μας σε ό,τι έχει να κάνει με το σχέδιο εγκατάστασης των προσφύγων σε δικά τους διαμερίσματα, ώστε να ενσωματωθούν ομαλότερα στον κοινωνικό ιστό (σχέδιο το οποίο «σκοντάφτει» αφενός στις ελλείψεις σε κατάλληλους χώρους και αφετέρου στην άρνηση αρκετών τοπικών κοινωνιών να συμμετέχουν σ’ αυτό). Στην πραγματικότητα, όπως εξηγούν (μιλώντας υπό καθεστώς ανωνυμίας στις «Ε») παράγοντες του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής, «η Ελλάδα βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα μεγάλο πρόβλημα κυριολεκτικά στην αυλή της. Είμαστε αναγκασμένοι να υποδεχόμαστε τους πρόσφυγες που εισέρχονται στη χώρα

Η πλατφόρμα «Help» από την UNHCR Μια νέα πλατφόρμα ενημέρωσης για τους πρόσφυγες και τους αιτούντες άσυλο στη χώρα μας εγκαινίασε στις αρχές Απριλίου η Ύπατη Αρμοστεία τού ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR). Στον σύνδεσμο help.unhcr.org/greece οι πρόσφυγες και οι αιτούντες άσυλο μπορούν να βρουν ειδικά προσαρμοσμένες και αξιόπιστες πληροφορίες για τη διαδικασία ασύλου στη χώρα μας, για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους για όσο καιρό θα βρίσκονται στην Ελλάδα, καθώς και για τις διαδικασίες μετεγκατάστασης, οικογενειακής επανένωσης και εθελοντικής επιστροφής. Η πλατφόρμα συγκεντρώνει, επίσης, τις υπηρεσίες όπου κάποιος μπορεί να αναζητήσει βοήθεια στην Ελλάδα, παρέχοντας παράλληλα διευκρινίσεις για τον ρόλο και τις δράσεις τής UNHCR. Οι πληροφορίες είναι διαθέσιμες στα Αραβικά, τα Αγγλικά, τα Φαρσί, τα Γαλλικά και τα Ελληνικά. Η ιστοσελίδα αποτελεί τμήμα μιας διεθνούς πλατφόρμας που στόχο έχει την παροχή ειδικά σχεδιασμένων και βασικών πληροφοριών στους πρόσφυγες και στους αιτούντες άσυλο για μια νέα χώρα - συνήθως αυτήν στην οποία αναζήτησαν προστασία. Η ιστοσελίδα θα ανανεώνεται συχνά, ώστε να αντικατοπτρίζει αλλαγές σε βασικούς τομείς και να δίνει συμβουλές για την παροχή υπηρεσιών και για τα κοινωνικά δικαιώματα, καθώς και για τη διαμονή των προσφύγων στην Ελλάδα.

- 017 -

μας, με δεδομένο ότι ούτε φράχτες μπορείς να σηκώσεις στο Αιγαίο -η δύναμη της Frontex είναι σήμερα τόσο περιορισμένη, που δεν μπορεί να λειτουργήσει επί της ουσίας αποτρεπτικά- ούτε, φυσικά, μπορείς να αφήσεις τις βάρκες με τα γυναικόπαιδα που φτάνουν ώς τα παράλια των νησιών σου να βουλιάξουν. Την ίδια στιγμή, μετά το κλείσιμο του βαλκανικού διαδρόμου από τους βόρειους γείτονές μας και με δεδομένη την άρνηση των εταίρων μας να αναλάβουν μέρος των βαρών, όπως έχει συμφωνηθεί, δεν υπάρχει οδός εκτόνωσης των προσφυγικών ροών. Το πρόβλημα είναι αποκλειστικά δικό μας». ΑΠΕΙΛΗ ΜΕΣΩ ΔΟΥΒΛΙΝΟΥ «Η επίτευξη συμφωνίας είναι πολύ δύσκολη, παρότι η σχετική συζήτηση έχει ξεκινήσει εδώ και αρκετό καιρό. Η Ελλάδα διαπραγματεύεται με την πρόθεση να επιτευχθεί συμφωνία το συντομότερο, παραμένοντας ωστόσο ανυποχώρητη σε κάποια σημεία. Πρώτον, σε ό,τι αφορά τον μηχανισμό ανακατανομής προσφύγων σε περίπτωση κρίσης, για τον οποίον θέση τής Ελλάδας είναι ότι πρέπει να είναι αυτόματος και ποσοτικός. Ορισμένα κράτη-μέλη επιθυμούν η ανακατανομή των προσφύγων να γίνεται μετά την εξέταση του αιτήματος χορήγησης ασύλου από τη χώρα πρώτης υποδοχής, κάτι στο οποίο εμείς διαφωνούμε. Δεύτερον, για την Ελλάδα ιδιαίτερη σημασία έχει η ύπαρξη ενός ενιαίου ευρωπαϊκού μηχανισμού επιστροφών, ώστε η Ευρωπαϊκή Ένωση να αναλαμβάνει την επαναπροώθηση στις χώρες καταγωγής όλων όσοι δεν έχουν δικαίωμα παραμονής. Η ΕΕ δίνει μεγάλα ποσά σε αναπτυξιακή βοήθεια στις χώρες αυτές και, επομένως, έχει μεγαλύτερη δύναμη από τα μεμονωμένα κράτη». Με τον τρόπο αυτό σκιαγράφησε προ ημερών τη δύσκολη διαπραγμάτευση στο ζήτημα της αναθεώρησης του Κανονισμού τού Δουβλίνου ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής, Γιάννης Μουζάλας, εξερχόμενος του συμβουλίου υπουργών Εσωτερικών τής ΕΕ, που πραγματοποιήθηκε για το θέμα αυτό στις Βρυξέλλες. Και όχι άδικα... Είχε προηγηθεί (στα μέσα Μαρτίου) σύσταση της αρμόδιας επιτροπής τής Κομισιόν, βάσει της οποίας οι χώρεςμέλη τής Ευρωπαϊκής Ένωσης θα έχουν τη δυνατότητα να επιστρέφουν στη χώρα μας τους μετανάστες που αιτούνται άσυλο, έχοντας χρησιμοποιήσει ως πύλη εισόδου τους στην ΕΕ την ελληνική επικράτεια. Επί της ουσίας, η συγκεκριμένη σύσταση της ΕΕ ισοδυναμεί με επαναφορά των

14-22ep-Prosfygiko.qxp:Layout 1 5/30/17 9:48 PM Page 5

Online βοήθεια από τους Γιατρούς του Κόσμου Διαδικτυακή πλατφόρμα που σχεδιάστηκε για να βοηθήσει τους πρόσφυγες και τους μετανάστες να αναζητήσουν πληροφορίες σχετικά με τη δράση οργανώσεων και δημόσιων υπηρεσιών στη χώρα μας δημιούργησαν οι «Γιατροί του Κόσμου». Η πλατφόρμα «Safe Refugees» προσφέρει πληροφορίες σε πέντε γλώσσες (Ελληνικά, Αγγλικά, Γαλλικά, Αραβικά και Φαρσί). Αφού ο χρήστης επιλέξει τη γλώσσα πλοήγησης, θα βρεθεί στο κεντρικό μενού, το οποίο είναι χωρισμένο σε 12 κατηγορίες, ανάλογα με την προσφερόμενη υπηρεσία (από διαμονή και σίτιση μέχρι νομική υποστήριξη, ψυχοκοινωνικές υπηρεσίες και απεξάρτηση). Σε κάθε κατηγορία περιλαμβάνονται οι οργανώσεις που παρέχουν δωρεάν ιατρική περίθαλψη, κοινωνική συμβουλευτική, ψυχολογική υποστήριξη, νομική βοήθεια, σίτιση, στέγαση, εκπαίδευση κ.ά. Στο μενού κάθε οργάνωσης ο χρήστης έχει την επιλογή να επικοινωνήσει μαζί της (είτε μέσω τηλεφώνου είτε μέσω email), να επισκεφθεί την ιστοσελίδα της και να λάβει οδηγίες για το πώς θα φτάσει στα γραφεία της. Το «Safe Refugees« είναι σχεδιασμένο ώστε να λειτουργεί πλήρως σε όλες τις συσκευές που έχουν ίντερνετ (κινητά τηλέφωνα, tablets, PCs και laptops). Η πλατφόρμα είναι διαθέσιμη μέσα από την ιστοσελίδα www.saferefugees.info

σκληρών κανόνων τού Κανονισμού τού Δουβλίνου, κάτι που πρακτικά θα οδηγούσε αφενός σε οριστικό εγκλωβισμό των μεταναστών που ζουν σήμερα στην Ελλάδα, αφετέρου σε ακόμη μεγαλύτερη αύξηση του αριθμού τους, λόγω των εισροών από άλλες κοινοτικές χώρες (παρότι πρέπει να σημειωθεί πως η σύσταση δεν αφορά το περίπου ένα εκατομμύριο ατόμων που μετακινήθηκαν από το 2015 μέσω Ελλάδας προς χώρες τής Κεντρικής και της Βόρειας Ευρώπης, αλλά μόνον όσους ζητούν άσυλο από τις 15 Μαρτίου και εφεξής, έχοντας προηγουμένως χρησιμοποιήσει τη χώρα μας ως πύλη εισόδου στην ΕΕ. Ασφαλώς, από τη σύσταση εξαιρούνται και οι ευάλωτοι πληθυσμοί, όπως τα ασυνόδευτα παιδιά). Σύμφωνα με τον Κανονισμού τού Δουβλίνου, η επεξεργασία τού αιτήματος παροχής ασύλου γίνεται στη χώρα-μέλος τής ΕΕ όπου καταφθάνει πρώτα ο πρόσφυγας ή ο μετανάστης. Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στο σχετικό κείμενο της Κομισιόν, «ο κανόνας αυτός είναι απαραίτητος για την κανονική λειτουργία των 26 εθνών τής Ευρώπης που περιλαμβάνονται στη ζώνη τού Σένγκεν, η οποία ξεκίνησε το 1995». Ο κανονισμός αυτός ανεστάλη το 2011, ενώ το 2015 παραβιάστηκε μαζικά, καθώς εκατοντάδες χιλιάδες μεταναστών και προσφύγων μετακινήθηκαν μέσω Αιγαίου και Μεσογείου (από το έδαφος της Ελλάδας και της Ιταλίας) προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, γεγονός που οδήγησε σειρά χωρών στην - 018 -

απόφαση να υψώσουν φράχτες μήκους πολλών χιλιομέτρων στα σύνορά τους. ΑΝΑΚΑΤΑΝΟΜΗ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ (ΑΛΛΑ ΜΟΝΟ ΣΤΑ ΛΟΓΙΑ...) Την ίδια στιγμή, «στον πάγο» παραμένει, επί της ουσίας, η επιχείρηση ανακατανομής προσφύγων στο εσωτερικό τής ΕΕ, την οποία οι 28 ηγέτες της συμφώνησαν προ διετίας. Συγκεκριμένα, τον Σεπτέμβριο του 2015 οι επικεφαλής των χωρών-μελών τής Ένωσης είχαν εκπονήσει ένα διετές σχέδιο ανακατανομής των προσφύγων που βρίσκονταν στην Ελλάδα και στην Ιταλία, στο πλαίσιο του οποίου συνολικά 66.400 άτομα θα έφευγαν από τη χώρα μας προς άλλα κοινοτικά κράτη, ενώ ο αντίστοιχος αριθμός προσφύγων που θα εγκατέλειπαν την Ιταλία ανερχόταν στους 39.600 (συνολικά, οι πρόσφυγες που θα επανεγκαθίσταντο είχαν υπολογιστεί στις 120.000). Κι όμως: σήμερα, σχεδόν 20 μήνες μετά από εκείνη την απόφαση, μόλις 12.646 πρόσφυγες έχουν μετεγκατασταθεί από την Ελλάδα σε κάποια άλλη κοινοτική χώρα (ποσοστό 19% του αρχικώς προϋπολογισθέντος). Συγκεκριμένα (σύμφωνα με στοιχεία τής Ευρωπαϊκής Επιτροπής με ημερομηνία 5 Μαΐου 2017), η Αυστρία δεν υποδέχθηκε ούτε έναν πρόσφυγα, το Βέλγιο υποδέχθηκε 430, η Βουλγαρία 29, η Κροατία 36, η Κύπρος 55, η Δημοκρατία τής Τσεχίας 12, η Δανία κανέναν, η Εσθονία 122, η Φινλανδία 780, η Γαλλία 3.074, η Γερμανία 2.430, η Ουγγαρία κα-

14-22ep-Prosfygiko.qxp:Layout 1 5/30/17 9:48 PM Page 6

Η προσφυγική κρίση στην Ελλάδα σε αριθμούς (στοιχεία 11ης Μαΐου 2017) Συνολικές αφίξεις στην Ελλάδα (Ιανουάριος-Μάιος 2017) Συνολικές αφίξεις στην Ελλάδα, Μάιος 2017 Αφίξεις ημερησίως (μέσος όρος), Μάιος 2017 Αφίξεις ημερησίως (μέσος όρος), Απρίλιος 2017 Εκτιμώμενες αναχωρήσεις (ημερησίως) από τα νησιά προς την ηπειρωτική χώρα Εκτιμώμενες αναχωρήσεις από τα νησιά προς την ηπειρωτική χώρα (Μάιος 2017)

ΝΕΚΡΟΙ ΚΑΙ ΑΓΝΟΟΥΜΕΝΟΙ

5.765 601 55 39 205 641

ΑΦΙΞΕΙΣ ΑΝΑ ΜΗΝΑ

2017

10-05-2017

46 109

11-05-2017

IAN.

ΦΕΒ.

ΜΑΡ.

ΑΠΡ.

2.970

3.447

1.991 ΝΟΕ.

∆ΕΚ.

ΜΑΪ.

ΙΟΥΝ.

ΙΟΥΛ.

ΠΟΙΑΣ ΕΘΝΙΚΟΤΗΤΑΣ ΕΙΝΑΙ ΣΥΝΗΘΩΣ ΕΚΕΙΝΟΙ ΠΟΥ ΦΤΑΝΟΥΝ ΔΙΑ ΘΑΛΑΣΣΗΣ;

ΑΥΓ.

ΣΕΠ.

ΟΚΤ.

6.716

0

ΟΚΤ.

7.625

09-05-2017

ΣΕΠ.

6.268

0

ΑΥΓ.

(Δεν υποβάλλονται υποχρεωτικώς από άρτι αφιχθέντες)

4.010

08-05-2017

ΙΟΥΛ.

4.254

44

ΙΟΥΝ.

ΑΙΤΗΣΕΙΣ ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ ΑΣΥΛΟΥ

4.281

07-05-2017

ΜΑΪ.

3.695

91

ΑΠΡ.

2.952 4.884

06-05-2017

ΜΑΡ.

1.467 5.638

98

ΦΕΒ.

1.167 6.346

05-05-2017

IAN.

5.125

(Βάσει στοιχείων αφίξεων ή καταγραφών από τις ελληνικές αρχές)

3.531

ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΦΙΞΕΩΝ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΕΝΟΣ ΕΠΤΑΗΜΕΡΟΥ

1.665

0

3.080

9

1.920

Απρ. 2017

1.554

2016

1.721 601

51

3.650 1.156

146

26.971 1.526

Δεκ. 2016

57.066 1.089

ΑΓΝΟΟYΜΕΝΟΙ

67.415 1.393

ΝΕΚΡΟI

ΝΟΕ.

∆ΕΚ.

ΗΛΙΚΙΑ ΚΑΙ ΓΕΝΟΣ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ (Απρίλιος 2017)

671

MAΡ. 2016 ΑΠΡ. 2017

447

ΠΑΙ∆ΙΑ

ΑΝ∆ΡΕΣ

410 477

163 185 56

77

51

42

41

56 269

ΣΥΡΙΑ

ΑΦΓΑΝΙΣΤΑΝ

ΛΑΪΚΗ ∆ΗΜ. ΤΟΥ ΚΟΝΓΚΟ

ΙΡΑΚ

ΑΛΓΕΡΙΑ ΓΥΝΑΙΚΕΣ

Πηγή: Ύπατη Αρμοστεία τού ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) (με στοιχεία από τις ελληνικές υπηρεσίες ασύλου, την Ελληνική Ακτοφυλακή και την Ελληνική Αστυνομία).

14-22ep-Prosfygiko.qxp:Layout 1 5/30/17 9:48 PM Page 7

νέναν, η Ιρλανδία 459, η Λετονία 281, η Λιθουανία 267, το Λουξεμβούργο 216, η Μάλτα 79, η Ολλανδία 1.211, η Πολωνία κανέναν, η Πορτογαλία 1.003, η Ρουμανία 523, η Σλοβακία 16, η Σλοβενία 137, η Ισπανία 742 και η Σουηδία (όπως και το Ηνωμένο Βασίλειο) κανέναν. Πρόσφυγες από την Ελλάδα υποδέχθηκαν (ως μέλη τού ενιαίου ευρωπαϊκού οικονομικού χώρου) το Λίχτενστάιν (10 άτομα), η Νορβηγία (417 άτομα) και η Ελβετία (317 άτομα). Αντίστοιχα κακή (αν όχι χειρότερη) είναι η εικόνα στην Ιταλία, από την οποία αναχώρησαν προς άλλες κοινοτικές χώρες μόλις 5.473 πρόσφυγες, έναντι 39.600 προϋπολογισθέντων (ποσοστό μόλις 16%). Κι όμως: τα πράγματα μπορούν, δυστυχώς, να γίνουν ακόμη χειρότερα... Στις αρχές Μαΐου, δύο από τις χώρες τής λεγόμενης «ομάδας τού Βίζενγκραντ» (εν

προκειμένω, η Ουγγαρία και η Σλοβακία) προσέφυγαν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, ζητώντας του να κρίνει συλλήβδην παράνομο το ευρωπαϊκό σύστημα ποσοστώσεων για την ανακατανομή των προσφύγων, υποστηρίζοντας πως στερείται νομικής βάσης. Υπενθυμίζεται ότι το 2015 η Ευρωπαϊκή Ένωση κατέληξε σε ένα σύστημα ανακατανομής 120.000 προσφύγων μεταξύ των 28 κρατών-μελών, σε μια κίνηση αλληλεγγύης προς την Ελλάδα και την Ιταλία, που δέχονται το μεγαλύτερο βάρος τής προσφυγικής κρίσης. Εντούτοις, η συμφωνία συνάντησε τη σθεναρή αντίσταση των τεσσάρων χωρών τής «ομάδας τού Βίζεγκραντ» (Πολωνία, Τσεχία, Ουγγαρία, Σλοβακία), που υποστηρίζουν ότι οι ποσοστώσεις στην κατανομή των προσφύγων θα πρέπει να είναι «μη υποχρεωτικές» (μάλιστα, οι πρωθυπουργοί τής - 020 -

Ουγγαρίας και της Σλοβακίας, Βίκτορ Όρμπαν και Ρόμπερτ Φίτσο, αντίστοιχα, επιδίωξαν πολλές φορές να εγκαταλείψουν μονομερώς το σύστημα ποσοστώσεων, το οποίο συμφωνήθηκε από την ΕΕ κατά πλειοψηφία). Η εισαγγελική πρόταση επί της προσφυγής Ουγγαρίας και Σλοβακίας αναμένεται στις 26 Ιουλίου. Και, παρότι οι πιθανότητες να γίνει δεκτή είναι εξαιρετικά περιορισμένες (στην ακρόαση ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου μόνον η Πολωνία υποστήριξε τα δύο κράτη που αντιδρούν, με το σκεπτικό ότι «η υποδοχή προσφύγων και μεταναστών μπορεί να απειλήσει την εθνική ασφάλεια των χωρών», ενώ ενάντια στο αίτημα τάχθηκαν Γερμανία, Γαλλία, Ελλάδα, Ιταλία, Σουηδία, Λουξεμβούργο, Βέλγιο, αλλά και η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, υποστηρί-

14-22ep-Prosfygiko.qxp:Layout 1 5/30/17 9:48 PM Page 8

Επιλογές 06/2017

ζοντας χαρακτηριστικά ότι «η θεμελιώδης αρχή τής ευρωπαϊκής αλληλεγγύης βρίσκεται σε κίνδυνο σε αυτήν την υπόθεση»), η πραγματικότητα παραμένει αμείλικτη: ακόμη και αν δεν καταργηθεί, το σύστημα ανακατανομής των προσφύγων παραμένει γράμμα κενό περιεχομένου, από τη στιγμή που δεν εφαρμόζεται στην πράξη. Ούτως ή άλλως, η περίοδος εφαρμογής του λήγει τον προσεχή Σεπτέμβριο. Όταν, δηλαδή, αναμένεται να εκδοθεί και η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου επί της προσφυγής... ΑΠΕΙΛΗ ΑΠΟ ΤΑ ΑΝΑΤΟΛΙΚΑ Την ίδια στιγμή, τον σοβαρό κίνδυνο ακύρωσης της συμφωνίας μεταξύ Τουρκίας και Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Προσφυγικό (μετά την αποδυνάμωση των τουρκικών αρμόδιων υπηρεσιών εξαιτίας

των εκκαθαρίσεων με αφορμή το πραξικόπημα του περασμένου καλοκαιριού) επισημαίνει η Frontex σε απόρρητη έκθεσή της, την οποία έφερε προ εβδομάδων στο φως τής δημοσιότητας η γερμανική εφημερίδα «Die Welt». Συγκεκριμένα, η Frontex προειδοποιεί για την πιθανότητα η Τουρκία να μην είναι πλέον σε θέση να συγκρατήσει πρόσφυγες που θέλουν να φύγουν για την Ελλάδα. Η απόρρητη έκθεση, που αναλύει τις φετινές προκλήσεις στο Προσφυγικό, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι «η κατάσταση στην Τουρκία προκαλεί ερωτήματα σε ό,τι αφορά τη βιωσιμότητα της συμφωνίας». Αυτήν τη στιγμή η διμερής συμφωνία

γεμάτα γυναικόπαιδα, επειδή προσεγγίζουν τα παράλιά σου». Αξίζει να σημειωθεί ότι τους τελευταίους μήνες, σύμφωνα με πληροφορίες των «Ε», άνοιξε ακόμη μία δίοδος παράνομης εισόδου προσφύγων και μεταναστών στην Ελλάδα - αυτήν τη φορά στο μέτωπο του Έβρου, από «χαραμάδες» που προκάλεσε η φθορά τού χρόνου στον περίφημο φράχτη (ύψους τριών μέτρων και μήκους 10,3 χιλιομέτρων), ο οποίος ολοκληρώθηκε τον Αύγουστο του 2012. Σύμφωνα με όσα πληροφορούνται οι «Ε», αυτήν τη στιγμή οι εισροές είναι της τάξης των 70-80 ατόμων ημερησίως (έναντι 50 ατόμων τους αμέσως προηγούμενους μήνες). Ωστόσο, αποτε-

ΕΕ-Τουρκίας επί της ουσίας δεν εφαρμόζεται στο σκέλος τής υποχρέωσης που ανέλαβε η Άγκυρα για επανεισδοχή προσφύγων, περιοριζόμενη απλώς στις ενέργειες στις οποίες προχωρά η Τουρκία, για να περιορίσει τα σκάφη των διακινητών που αναχωρούν από τα παράλια της Μικράς Ασίας. Όπως επισημαίνουν μιλώντας στις «Ε» στελέχη τού ελληνικού υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής, «αν υπάρχει μία ελπίδα να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά οι προσφυγικές ροές, αυτό θα γίνει επί τουρκικού εδάφους, πριν τα σκάφη που μεταφέρουν τους πρόσφυγες αποπλεύσουν για τα ελληνικά νησιά. Όταν βγουν στη θάλασσα, τα περιθώρια αντίδρασης που έχεις είναι εξαιρετικά περιορισμένα: ούτε να υψώσεις κάποιον ‘φράχτη’ σε όλο το Αιγαίο μπορείς ούτε, φυσικά, να βουλιάξεις πλοιάρια

λούν και αυτές έναν επιπλέον πονοκέφαλο για τις ελληνικές αρχές. Όπως επισημαίνει χαρακτηριστικά στις «Ε» πρόσωπο με γνώση τής κατάστασης, «αν φτάσουμε στις 100 νέες εισόδους την ημέρα, μέσα σε μόλις ένα εξάμηνο θα έχουμε 18.000 επιπλέον πρόσφυγες και μετανάστες στη χώρα - κι αυτό θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να το διαχειριστούμε, με δεδομένο ότι όλοι αυτοί οι άνθρωποι θα εγκλωβιστούν αναγκαστικά στην Ελλάδα«. Η ανάλυση της Frontex ασχολείται και με το ζήτημα της ταυτοποίησης των προσφύγων στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ. Όπως διαπιστώνεται, πράγματι οι περισσότεροι από αυτούς καταγράφονται στα hot spots τής Ελλάδας και της Ιταλίας: παρ’ όλα αυτά, «παραμένει μια σημαντική πρόκληση η ακριβής ταυτοποίηση μεγάλου αριθμού μεταναστών που δεν διαθέτουν

- 021 -

14-22ep-Prosfygiko.qxp:Layout 1 5/30/17 9:48 PM Page 9

δελτία ταυτότητας. Χωρίς, όμως, ικανοποιητική ταυτοποίηση, οι μετακινήσεις αυτών των ατόμων εντός της ΕΕ θα έχουν σημαντικές συνέπειες για την ασφάλεια». Η Frontex προειδοποιεί επίσης ότι εξακολουθεί να υφίσταται ο κίνδυνος, μαζί με τους πρόσφυγες, να φτάσουν στην Ευρώπη και τρομοκράτες. Όπως εκτιμάται στην ανάλυση, «λόγω των στρατιωτικών ηττών τού λεγόμενου ‘Ισλαμικού Κράτους’, ευρωπαίοι μαχητές τής τρομοκρατικής οργάνωσης επιδιώκουν να επιστρέψουν στις πατρίδες τους. Γι’ αυτόν τον λόγο, ο ρόλος των συνοριακών αρχών αναφορικά με τον έλεγχο των μετακινήσεών τους θα καθίσταται όλο και πιο σημαντικός». Η ΦΙΛΟΞΕΝΙΑ ΣΕ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΑ Πρόκειται για ακόμη ένα μέτωπο, στο οποίο καταγράφονται δυσκολίες εφαρμογής. Αυτήν τη στιγμή (σύμφωνα με στοιχεία τής 16.05.2017, που βρίσκονται στη διάθεση των «Ε»), στη χώρα υπάρχουν ανοιχτές 17.129 θέσεις φιλοξενίας για πρόσφυγες (12.929 θέσεις σε 2.088 διαμερίσματα, 2.174 θέσεις σε 26 κτίρια, 63 θέσεις σε 11 οικογένειες που φιλοξενούν πρόσφυγες στο σπίτι τους, 1.247 θέσεις σε 12 ξενοδοχεία και 716 θέσεις σε 28 δομές ειδικά για ασυνόδευτα παιδιά). Δεν επαρκούν, ωστόσο, για να καλύψουν τις ανάγκες. Το πρόβλημα ξεκινά από το γεγονός ότι τα διαμερίσματα που θα διατεθούν για τη φιλοξενία προσφύγων πρέπει να πληρούν συγκεκριμένες προϋποθέσεις, οι οποίες δεν είναι πάντα εφικτό να ικανοποιούνται. Αυτό περιορίζει άμεσα τους διαθέσιμους προς στέγαση χώρους. Την ίδια στιγμή, δυστοκία παρατηρείται και στη διάθεση που εμφανίζουν (ή μάλλον: που δεν εμφανίζουν) οι δήμοι για συμμετοχή στο χρηματοδοτούμενο από

την Κομισιόν πρόγραμμα «REACT« (Refugee Assistance Collaboration Thessaloniki). Στο πλαίσιο της εν λόγω δράσης, οι ΟΤΑ συντονίζουν τη φιλοξενία προσφύγων σε ανάδοχες οικογένειες, αλλά και τη μίσθωση διαμερισμάτων δημοτών τους για τη φιλοξενία αιτούντων άσυλο ή υποψήφιων για μετεγκατάσταση σε άλλη χώρα τής ΕΕ, αναλαμβάνοντας την υποχρέωση να καλύπτουν τις λειτουργικές ανάγκες των διαμερισμάτων (η επιδότηση ενοικίου ανέρχεται έως και €400 μηνιαίως), να τα συντηρούν καθ’ όλη τη διάρκεια της μίσθωσης (μέσω επιμελητών διαμερισμάτων), να τα εξοπλίζουν με έπιπλα, ηλεκτρικές συσκευές και λευκά είδη, να παρέχουν ψυχοκοινωνική υποστήριξη, διερμηνεία και νομικές υπηρεσίες, να συνοδεύουν τους ωφελούμενους σε ιατρικές και δημόσιες υπηρεσίες, όπως επίσης και να τους υποστηρίζουν οικονομικά με μετρητά. Παράλληλα (πάντα με συντονισμό των δήμων), στους ωφελούμενους παρέχονται κάρτες απεριορί- 022 -

στων διαδρομών τού ΟΑΣΘ, δημιουργική απασχόληση και αθλητικές δραστηριότητες για παιδιά ηλικίας 4-16 χρόνων, οικονομική ενίσχυση των φιλοξενουσών οικογενειών με το ποσό των €75 κατ’ άτομο και προπληρωμένες κάρτες για την αγορά τροφίμων, ειδών υγιεινής και ειδών καθαριότητας για το σπίτι. Κι όμως: παρότι το πρόγραμμα (το οποίο έχει ήδη παραταθεί ώς το τέλος Δεκεμβρίου 2017) χρηματοδοτείται γενναία από την αρμόδια διεύθυνση τής Ευρωπαϊκής Επιτροπής και υποστηρίζεται από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, η ανταπόκριση δεν ήταν η αναμενόμενη. Για παράδειγμα, από το σύνολο των δήμων τού πολεοδομικού συγκροτήματος μόνο τρεις (οι δήμοι Θεσσαλονίκης, Καλαμαριάς και ΝεάποληςΣυκεών) συμμετέχουν στο «REACT«, παρά τις κατά καιρούς προσπάθειες της πολιτικής ηγεσίας τού υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής.

«Off the record, οι επικεφαλής των δήμων μάς λένε ότι τυχόν συμμετοχή τους στο πρόγραμμα θα δημιουργούσε κοινωνικές εντάσεις στο εσωτερικό των τοπικών κοινωνιών» εξηγεί, μιλώντας στις «Ε», στέλεχος του μηχανισμού που επιβλέπει τη διαδικασία. «Πώς το γνωρίζουν, όμως, αυτό; Πραγματοποιήθηκε κάποιο δημοψήφισμα, με το οποίο οι δημότες τοποθετήθηκαν υπέρ ή κατά; Πώς μπορούμε να εκφέρουμε τέτοιες απόψεις χωρίς τεκμηρίωση;». Η λύση, η οποία -όπως είναι σε θέση να γνωρίζουν οι «Ε»- εξετάζεται αυτήν τη στιγμή στο υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής (με δεδομένο ότι, παρότι το πρόγραμμα έχει παραταθεί ώς το τέλος Δεκεμβρίου 2017, θεωρείται σχεδόν βέβαιη η εκ νέου παράτασή του λόγω των συνεχιζόμενων αναγκών), προβλέπει τη δημιουργία μιας πανελλαδικής ηλεκτρονικής βάσης διαμερισμάτων, στην οποία οποιοσδήποτε ιδιοκτήτης κατάλληλου για τη φιλοξενία προσφύγων διαμερίσματος θα μπορεί να ανατρέξει, για να δηλώσει το ακίνητό του. Μια τέτοια λύση θα έλυνε μεν το πρόβλημα που αφορά τις δημοτικές αρχές οι οποίες εμφανίζονται αρνητικές στην προοπτική συμμετοχής τους στο «REACT«, θα πρέπει ωστόσο να εξευρεθεί παράλληλα λύση και στο ποιος θα είναι ο φορέας που θα επιφορτιστεί με τη διαχείριση και τη συντήρηση των διαμερισμάτων, αλλά και με τον εν γένει συντονισμό τού εγχειρήματος, τον οποίο σήμερα αναλαμβάνουν οι συμμετέχοντες δήμοι. ⁕

14-23ep-Prosfygiko.qxp:Layout 1 5/30/17 7:30 PM Page 10

24-25ep-Prosfygopoula.qxp:Layout 1 5/30/17 9:53 PM Page 1

Επιλογές 06/2017

—Ασυνόδευτα παιδιά ΤΑ ΜΕΓΑΛΑ ΘΥΜΑΤΑ ΜΙΑΣ ΑΝΕΙΠΩΤΗΣ ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ Σοκάρουν τα στοιχεία. Από την 1η Ιανουαρίου έως τις 31 Δεκεμβρίου 2016 συνολικά 100.264 ανήλικοι πρόσφυγες ή μετανάστες έφτασαν στην Ελλάδα, την Ιταλία, την Ισπανία και τη Βουλγαρία. Από αυτούς, οι 33.806 (34%) ήταν είτε ασυνόδευτα παιδιά είτε παιδιά που είχαν χωριστεί από τις οικογένειές τους στη διάρκεια του (μακρού) ταξιδιού τους. ΚΕΙΜΕΝΟ: Άγγελος Ν. Βάσσος.

Συνολικά 63.920 μικροί πρόσφυγες ή μετανάστες -ένας συγκλονιστικός αριθμόςέφτασαν στη χώρα μας στη διάρκεια του 2016: και παρότι αναλυτικά στοιχεία που να αφορούν το πόσοι εξ αυτών ήταν ασυνόδευτοι δεν κατέστη δυνατό να συλλεχθούν κατά την άφιξή τους, εκτιμάται ότι τα συγκεκριμένα παιδάκια ανέρχονται στο 8% (5.192 ανήλικοι) του συνολικού αριθμού, σύμφωνα με αναφορές προς το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΕΚΚΑ). Η πλειονότητα του συνόλου των παιδιών που έφτασαν πέρσι στη χώρα μας καταγόταν από τη Συρία, το Αφγανιστάν και το Ιράκ, ενώ σε ό,τι αφορά ειδικότερα τα ασυνόδευτα αυτά προέρχονταν κυρίως από το Πακιστάν, το Αφγανιστάν και τη Συρία. Όσον αφορά τις υπόλοιπες κοινοτικές χώρες πρώτης άφιξης: Στην Ιταλία, επί συνόλου 28.223 ανηλίκων που έφτασαν πέρσι στη χώρα, ένα συντριπτικό ποσοστό 92% (25.846 παιδιά) αφορούσε είτε ασυνόδευτα παιδιά είτε παιδιά που είχαν χωριστεί από τις οικογένειές τους στον δρόμο τής προσφυγιάς. Πρόκειται για αριθμό διπλάσιο από τον αντίστοιχο της αμέσως προηγούμενης χρονιάς (2015), με την πλειονότητα των ανηλίκων που φτάνουν στην Ιταλία να προέρχεται από τη Βόρεια, την Ανατολική και τη Δυτική Αφρική.

 ΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΤΟΥΣ ΟΠΟΙΟΥΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΟΥΝ ΟΙ ΑΝΗΛΙΚΟΙ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ Ή ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΟΥΝ ΤΟΝ ΑΠΟΧΩΡΙΣΜΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΤΟΥΣ, ΤΗΝ ΚΡΑΤΗΣΗ, ΤΗΝ ΥΠΟΒΟΛΗ ΣΕ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ Η ΦΥΛΕΤΙΚΗ ΒΙΑ, ΤΗΝ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ, ΟΠΩΣ ΕΠΙΣΗΣ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΚΑ ΚΑΙ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΑ ΤΡΑΥΜΑΤΑ.

Στη Βουλγαρία, στο διάστημα Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου 2016, 6.447 παιδιά υπέβαλαν αίτηση ασύλου. Από αυτά, ένα ποσοστό 43% (2.768 παιδιά) ήταν ασυνόδευτα ή αποχωρισμένα από τους δικούς τους, τα περισσότερα δε προέρχονταν από το Αφγανιστάν, το Ιράκ και τη Συρία. Σημειωτέον ότι σε ό,τι αφορά τη συγκεκριμένη περίπτωση δεν υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία που να αφορούν τις αφίξεις στη Βουλγαρία, με δεδομένο ότι οι συλλήψεις των ανηλίκων γίνονται είτε κατά την παράνομη είσοδο ή έξοδο είτε στο εσωτερικό τής χώρας. Στην Ισπανία οι αφίξεις παιδιών στη διάρκεια του 2016 ανήλθαν στις 1.674, με περίπου τους μισούς ανηλίκους (809) να προέρχονται από τη Συρία. Δυστυχώς, το ισπανικό υπουργείο Εσωτερικών δεν έχει διαθέσιμα στοιχεία που να αφορούν το πόσα από τα παιδιά αυτά είναι ασυνόδευτα. ΤΟ ΠΡΟΦΙΛ ΤΩΝ ΑΝΗΛΙΚΩΝ Με βάση τις έρευνες που έχει στη διάθεσή της η Ύπατη Αρμοστεία τού ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) αναφορικά με τους ανηλίκους που έφτασαν πέρσι σε κοινοτικές χώρες, χρησιμοποιώντας τις διαδρομές είτε της Ανατολικής είτε της Κεντρικής Μεσογείου (με προορισμό την Ελλάδα και τη Βουλγαρία ή την Ιταλία και την Ισπανία, αντίστοιχα), προκύπτουν τα εξής, συγκλονιστικά ευρήματα: Λόγος εγκατάλειψης της χώρας τους. Οι ανήλικοι πρόσφυγες ή μετανάστες που χρησιμοποίησαν τη διαδρομή τής Ανατολικής Μεσογείου ανέφεραν ότι εγκατέλειψαν τη χώρα καταγωγής τους ή τη χώρα στην οποία διέμεναν εξαιτίας πολέμου, συρράξεων ή για πολιτικούς λόγους (84%), λόγω της οικονομικής κατάστασης (14%), αλλά και εξαιτίας της περιορισμένης πρόσβασης σε βασικά αγαθά και υπηρεσίες ή για άλλους λόγους (2%). Τα ασυνόδευτα παιδιά που ακολούθησαν τη διαδρομή τής Κεντρικής Μεσογείου το έπραξαν λόγω πολέμου ή συρράξεων (63%), για οικονομικούς λόγους (20%) ή εξαιτίας της περιορισμένης - 024 -

Πού πάνε αυτά τα αγγελούδια; Σύμφωνα με τη Eurostat, στη διάρκεια του 2016 συνολικά 390.770 παιδιά εκκίνησαν διαδικασίες χορήγησης ασύλου στην Ευρώπη (περίπου το 1/3 του συνολικού αριθμού υποβληθεισών αιτήσεων ασύλου). Δύο στα τρία από αυτά τα παιδιά αναζήτησαν άσυλο στη Γερμανία (261.300), με ένα στα δύο εξ αυτών να είναι ηλικίας από 0 έως 5 ετών. Άλλες ευρωπαϊκές χώρες που υποδέχθηκαν σημαντικό αριθμό ανηλίκων που αιτήθηκαν ασύλου ήταν

πρόσβασης σε βασικά αγαθά και υπηρεσίες (14%). Διάρκεια ταξιδιού. Τα ασυνόδευτα παιδιά από το Αφγανιστάν, τα οποία μετακινήθηκαν μέσω Ιράν και Τουρκίας, χρειάστηκαν περίπου 7 μήνες, για να ολοκληρώσουν το ταξίδι τους. Στη διαδρομή τής Κεντρικής Μεσογείου, οι μικροί πρόσφυγες ή μετανάστες ταξίδεψαν για περισσότερο από 5 μήνες, κατά μέσον όρο, με το 27% αυτών να βρίσκονται στον δρόμο για διάστημα από 6 μήνες έως έναν χρόνο. Μόρφωση και απασχόληση. Συνεντεύξεις από ασυνόδευτους ανήλικους πρόσφυγες και μετανάστες στη Σουηδία, με στόχο να σκιαγραφηθεί το προφίλ τους,

24-25ep-Prosfygopoula.qxp:Layout 1 5/30/17 9:53 PM Page 2

Επιλογές 06/2017

Η εικόνα σε αριθμούς 92% ΠΑΝΩ ΑΠΟ 100.000 ΑΝΗΛΙΚΟΙ έφτασαν στην Ελλάδα, την Ιταλία, τη Βουλγαρία και την Ισπανία το 2016, εκ των οποίων περισσότεροι από 33.800 (34%) ήταν ασυνόδευτοι ή βιαίως αποχωρισθέντες από τις οικογένειές τους.

η Αυστρία (17.125), η Ελλάδα (16.900), η Γαλλία (12.945), η Ιταλία (11.165), η Σουηδία (9.445), το Ηνωμένο Βασίλειο (9.200) και η Ελβετία (8.930). Παρότι το 2015 η Σουηδία ήταν η ευρωπαϊκή χώρα που δέχθηκε τον μεγαλύτερο αριθμό αιτήσεων χορήγησης ασύλου από ασυνόδευτα παιδιά (35.400), πέρσι ο αριθμός αυτός υποχώρησε στις μόλις 2.200 αιτήσεις. Αντίθετα, 35.935 ασυνόδευτοι ανήλικοι ζήτησαν πέρσι άσυλο στη Γερμανία (61% περισσότεροι σε σχέση με το 2015). Βάσει προκαταρκτικών στοιχείων, το 2016 εκδόθηκαν συνολικά 346.150 αποφάσεις επί αιτήσεων χορήγησης ασύλου από ανηλίκους. Από αυτές, το 67% ήταν θετικές και το 33% απορριπτικές.

κατέδειξαν ότι τα περισσότερα από τα παιδιά αυτά είχαν ολοκληρώσει μόλις την πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Περίπου τα 2/3 εξ αυτών είχε χρειαστεί να εργαστούν την αμέσως προηγούμενη χρονιά για διάστημα 10 μηνών, κατά μέσον όρο, κάτι που τα εμπόδισε από το να συνεχίσουν το σχολείο. Οικογενειακή κατάσταση. Η πλειονότητα των ασυνόδευτων Αφγανόπουλων από τα οποία ελήφθη συνέντευξη στη Σουηδία δήλωσαν ότι μέχρι και πριν από την αναχώρησή τους έμεναν με την άμεση οικογένειά τους. Ωστόσο, τα περισσότερα από αυτά προσέθεταν ότι ένας από τους γονείς ή τους κηδεμόνες τους ήταν ήδη

ΣΤΗΝ ΕΕ, Η ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΥΠΟΔΕΧΘΗΚΕ τον μεγαλύτερο αριθμό αιτουμένων ασύλου το 2016. Σε αυτούς περιλαμβάνονται 261.390 ανήλικοι που υπέβαλαν αίτηση ασύλου και 35.935 ασυνόδευτα παιδιά.

ΣΥΝΟΛΙΚΑ 25.846 ΠΑΙΔΙΑ ή το 92% του συνολικού αριθμού των ανηλίκων που πάτησαν σε κοινοτικό έδαφος ακολουθώντας τη διαδρομή τής Κεντρικής Μεσογείου ήταν ασυνόδευτα ή είχαν χωριστεί από τους δικούς τους στη διάρκεια του ταξιδιού τους.

ΜΟΝΟΝ 3.259 ΠΑΙΔΙΑ στην Ελλάδα και την Ιταλία ωφελήθηκαν από τις διαδικασίες μετεγκατάστασης εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Από αυτά τα παιδιά τα 166 ήταν ασυνόδευτα.

Οι κίνδυνοι τους οποίους αντιμετωπίζουν οι ανήλικοι πρόσφυγες ή μετανάστες περιλαμβάνουν τον αποχωρισμό από την οικογένειά τους, την κράτηση, την υποβολή σε σεξουαλική ή φυλετική βία, την εκμετάλλευση, όπως επίσης και σωματικά και ψυχολογικά τραύματα.

απών από το σπίτι. Έτσι, σχεδόν τα μισά ασυνόδευτα παιδιά από το Αφγανιστάν δήλωσαν ότι ο πατέρας τους είχε πεθάνει, ενώ το ένα τέταρτο όσων απάντησαν υποστήριξαν ότι η μητέρα τους είτε είχε πεθάνει είτε δεν ήταν γνωστό σε αυτά πού βρισκόταν. Ασφάλεια στη διάρκεια του ταξιδιού. Σε αμφότερες τις διαδρομές (τόσο της Ανατολικής όσο και της Κεντρικής Μεσογείου), τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετώπισαν οι πρόσφυγες ή οι μετανάστες (ανήλικοι και ενήλικοι) αφορούσαν τη σωματική ή την ψυχολογική βία που υπέστησαν από τρίτα πρόσωπα (λαθροδιακινητές, τοπική αστυνομία, - 025 -

άλλους ταξιδιώτες), το δύσβατο της διαδρομής και την κράτησή τους είτε από τις αρχές είτε από πρόσωπα πέραν των τοπικών αρχών. Σχεδόν το 75% των παιδιών που μίλησαν στις ιταλικές αρχές είχαν εκτεθεί σε πρωτοφανή αριθμό κινδύνων που σχετίζονται με τη σωματεμπορία, ποσοστό ελαφρά υψηλότερο εκείνου των ενηλίκων (73%). Παρότι τα αντίστοιχα μεγέθη στη διαδρομή τής Ανατολικής Μεσογείου είναι χαμηλότερα, αποτελεί γενικό κανόνα ότι οι ανήλικοι τείνουν να μιλούν πιο ανοιχτά γι’ αυτές τις καταστάσεις σε σύγκριση με τους ενηλίκους (20% των παιδιών έναντι 13,5% των ενηλίκων). ⁕

26-30ep-MOUZALAS.qxp:Layout 1 5/31/17 11:48 PM Page 1

26-30ep-MOUZALAS.qxp:Layout 1 5/31/17 11:48 PM Page 2

Επιλογές 06/2017

—Γιάννης Μουζάλας υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής

«Η ελληνική κοινωνία έχει σταθεί, στο σύνολό της, στο ύψος των περιστάσεων» «ΟΙ ΕΞΑΙΡΕΣΕΙΣ ΕΙΝΑΙ ΛΙΓΕΣ, ΘΛΙΒΕΡΕΣ ΚΑΙ ΕΛΠΙΖΩ ΝΑ ΕΞΑΛΕΙΦΘΟΥΝ» ΤΟΝΙΖΕΙ, ΜΙΛΩΝΤΑΣ ΣΤΙΣ «Ε», Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΟΥΖΑΛΑΣ, Ο ΟΠΟΙΟΣ ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ ΞΕΚΑΘΑΡΙΖΕΙ, ΩΣΤΟΣΟ, ΟΤΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙ ΓΙΝΕΤΑΙ ΚΑΤΑΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ ΑΣΥΛΟΥ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΠΕΡΙΠΟΥ 61.000 ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ ΠΟΥ ΦΙΛΟΞΕΝΟΥΝΤΑΙ ΑΥΤΗΝ ΤΗ ΣΤΙΓΜΗ ΣΤΗ ΧΩΡΑ. ΤΙ ΛΕΕΙ ΓΙΑ ΤΑ CAMPS, ΓΙΑ ΤΗ ΦΙΛΟΞΕΝΙΑ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΣΕ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΑ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΙΝΔΥΝΟ ΚΑΤΑΡΡΕΥΣΗΣ ΤΗΣ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ-ΤΟΥΡΚΙΑΣ. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ στον Άγγελο Ν. Βάσσο. ΠΟΡΤΡΕΤΑ: Σάκης Γιούμπασης.

- 027 -

26-30ep-MOUZALAS.qxp:Layout 1 5/31/17 11:48 PM Page 3

Επιλογές 06/2017

Θα ήθελα να ξεκινήσω ζητώντας την εκτίμησή σας για τη συμφωνία Ευρωπαϊκής Ένωσης-Τουρκίας για το Προσφυγικό. Σε ποιον βαθμό τηρείται σήμερα; Ανησυχείτε ότι ίσως ελλοχεύει ο κίνδυνος να επιστρέψουμε σε παλαιότερες εποχές, όταν στη χώρα μας κατέφθαναν καθημερινά χιλιάδες πρόσφυγες προερχόμενοι από τα τουρκικά παράλια; Η συμφωνία Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ)-Τουρκίας για το Προσφυγικό είναι μια συμφωνία που -παρά τις όποιες δυσκολίες έχει (δυσκολίες τις οποίες εμείς έχουμε επισημάνει πολλές φορές)- είναι μια συμφωνία που τηρείται. Και επειδή η τήρηση της συμφωνίας δεν είναι κάτι θεωρητικό, αλλά είναι κάτι απτό, σας παραθέτω συγκεκριμένα στοιχεία τής Υπηρεσίας Ασύλου και της ΕΕ. Πιο συγκεκριμένα, λοιπόν, κατά τον πρώτο χρόνο εφαρμογής τής κοινής δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας (20.03.201605.04.2017) καταγράφηκε μείωση των προσφυγικών ροών κατά 97%. Ειδικότερα, το διάστημα 21.03.2016-21.02.2017 κατεγράφησαν 26.940 αφίξεις, τη στιγμή που στο διάστημα 20.04.2015-20.03.2016 ο συνολικός αριθμός των αφίξεων είχε ανέλθει σε 977.705. Χαρακτηριστικά, το πρώτο τρίμηνο του 2017 οι αφίξεις από τα θαλάσσια σύνορα ήταν 3.927, ενώ, αντίστοιχα, το 2016 ήταν 153.946. Ο μέσος όρος των ημερήσιων αφίξεων μετά τις 21.03.2016 υπολογίζεται σε 79 άτομα και βαίνει μειούμενος. Αντίστοιχα, για το διάστημα 01.09.2015-31.03.2016, για παράδειγμα, ο μέσος όρος ημερήσιων αφίξεων ήταν 4.049 άτομα. Προκύπτει, λοιπόν, το συμπέρασμα ότι η συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας είναι μια χρήσιμη συμφωνία - κι εμείς από πλευράς μας, ως ένα κράτος-μέλος τής ΕΕ, κάνουμε ό,τι μας αναλογεί, για να συνεχίσει να υφίσταται. Αυτό ζητάμε και από τους υπόλοιπους συμβαλλόμενους: να τηρήσουν τις δεσμεύσεις που τους αναλογούν, για να συνεχίσει να τηρείται η συμφωνία. Στα τέλη τού 2016 είχατε δηλώσει πως «χωρίς τη συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας για το Προσφυγικό θα είχαμε άλλους 100.000 ανθρώπους στην Ελλάδα». Έχει η χώρα μας κάποιο «plan B», σε περίπτωση που καταρρεύσει η συγκεκριμένη συμφωνία; Σε ερώτηση αντίστοιχη με αυτήν που μου κάνετε είχα αναφέρει ότι, χωρίς την κοινή δήλωση ΕΕ-Τουρκίας και με τα σύνορα των χωρών που συνορεύουν βορείως με την Ελλάδα κλειστά, θα είχαμε εγκλωβισμένους στη χώρα πέ-

ραν των περίπου 60.000 που ήδη έχουμε - έναν πολύ μεγάλο αριθμό ανθρώπων, 100.000, ίσως και παραπάνω… Δεν τους έχουμε, όμως - και ακριβώς επειδή δεν τους έχουμε, καταφέραμε να διαλύσουμε την Ειδομένη, καταφέραμε να δημιουργήσουμε θέσεις φιλοξενίας σε camps - που αρχικώς δεν ήταν όλες πολύ καλές, στη συνέχεια όμως τις βελτιώσαμε και πλέον είναι όλες σε πολύ καλή κατάσταση. Καταφέραμε να πάνε τα παιδιά

«Δεν με αποθαρρύνουν τα μεμονωμένα φαινόμενα σε διάφορα σχολικά συγκροτήματα της χώρας, τα οποία είναι για μικρό χρονικό διάστημα και από λίγους, καθώς με ενθαρρύνουν βαθύτατα οι -πολλαπλάσιες των αρνητικών- θετικές εικόνες παιδιών που παίρνουν από το χέρι τα προσφυγάκια και μπαίνουν μαζί στο σχολείο, μαζί στην τάξη για μάθημα, παίζουν μαζί στο προαύλιο... Βλέπουμε ότι τις πρώτες ημέρες αντιδρούν. Στη συνέχεια ηρεμούν, φεύγουν και τα φώτα της δημοσιότητας, που μεγεθύνουν μια κατάσταση, και μετά από λίγο καιρό δεν υπάρχει πρόβλημα».

σχολείο, καταφέραμε να μεταφέρουμε αιτούντες άσυλο από τα camps σε διαμερίσματα… Καταφέραμε επίσης, από τον ερχόμενο μήνα, οι πρόσφυγες να παίρνουν χρήματα για τη σίτισή τους, ώστε και οι ίδιοι να επιλέγουν πώς θέλουν να τα διαθέσουν και να μένουν αυτά τα χρήματα στις τοπικές αγορές. Γενικότερα, καταφέραμε να διαχειριστούμε με πολύ αξιοπρεπείς όρους τούς ανθρώπους αυτούς.

- 028 -

Τώρα στην «αγαπημένη» ερώτηση των περισσοτέρων συναδέλφων σας, θα σας απαντήσω αυτό που ισχύει και εύχομαι να μη χρειαστεί να το αντιμετωπίσουμε: θα δοκιμαστούμε, θα πιεστούμε, θα επιβιώσουμε φυσικά -έχουμε επιβιώσει και από δυσκολότερες καταστάσεις στο πέρασμα των χρόνων-, όμως θα δυσκολευτούμε. Φυσικά, έχουμε στραμμένη την προσοχή μας στη συμφωνία και κάνουμε ό,τι μας αναλογεί, για να συνεχίσει να υφίσταται, όπως συμβαίνει μέχρι σήμερα. Πολύ πρόσφατα επαναλάβατε τη δέσμευση ότι ώς το τέλος Μαΐου θα έχουν καταργηθεί τα κέιτερινγκ και θα υπάρχει απευθείας σίτιση των προσφύγων με κουπόνια, όπως επίσης και ότι θα επιταχυνθεί ο ρυθμός κατάργησης των camps, με μεταφορά των προσφύγων σε διαμερίσματα. Σε ποιο σημείο βρισκόμαστε σήμερα στα συγκεκριμένα μέτωπα; Οι συνθήκες φιλοξενίας προσφύγων και μεταναστών στην Ελλάδα έχουν βελτιωθεί. Σε όλα τα κέντρα φιλοξενίας έχουν υπάρξει βελτιωτικές εργασίες και πλέον μιλάμε για καλές ή για πολύ καλές συνθήκες εντός τους. Σε ό,τι έχει να κάνει με το πρόγραμμα φιλοξενίας αιτούντων άσυλο σε διαμερίσματα, το 2016 η ελληνική κυβέρνηση και το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής είχαν συμφωνήσει με τον αρμόδιο επίτροπο, κ. Δημήτρη Αβραμόπουλο, και είχαν διασφαλιστεί από την DG HOME τα χρήματα για 20.000 θέσεις φιλοξενίας. Το πρόγραμμα υλοποιεί -σε συνεργασία και σε συντονισμό με την ελληνική κυβέρνηση- η Ύπατη Αρμοστεία τού ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες. Αυτήν τη στιγμή έχουμε ήδη κοντά στους 18.000 ανθρώπους να φιλοξενούνται σε διαμερίσματα. Η ελληνική κυβέρνηση και το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής διασφάλισαν -σε συνεργασία με τον αρμόδιο επίτροπο της ΕΕ, κ. Χρήστο Στυλιανίδη, και το ταμείο τής DG ECHOτα χρήματα για 10.000 επιπλέον θέσεις φιλοξενίας το 2017 και για άλλες 10.000 το 2018, πρόγραμμα το οποίο επίσης υλοποιεί σε συνεργασία και σε συντονισμό με την ελληνική κυβέρνηση η Ύπατη Αρμοστεία τού ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες. Έχοντας, λοιπόν, διασφαλίσει αυτήν τη δυνατότητα, απευθυνθήκαμε στην τοπική αυτοδιοίκηση, στους δήμους, ώστε να συμβάλουν στην υλοποίηση του προγράμματος. Πιλοτικά στη Λιβαδειά, αλλά πλέον και στη Θεσσαλία, στην Κρήτη, στην Κεντρική Μακεδονία και αλλού,

26-30ep-MOUZALAS.qxp:Layout 1 5/31/17 11:48 PM Page 4

26-30ep-MOUZALAS.qxp:Layout 1 5/31/17 11:48 PM Page 5

αναπτύσσεται το πρόγραμμα φιλοξενίας αιτούντων άσυλο σε διαμερίσματα. Συνεχίζουμε την υλοποίηση του προγράμματος, με στόχο να αυξάνεται ο αριθμός των ανθρώπων που φιλοξενούνται σε διαμερίσματα, ώστε να μειώνεται ο αριθμός εκείνων που φιλοξενούνται σε camps, οπότε αντιστοίχως αυτά να κλείνουν. Αντιδράσεις έχουν καταγραφεί σε αρκετές περιοχές τής χώρας (όπως, για παράδειγμα, στο Ωραιόκαστρο της Θεσσαλονίκης) και στο ζήτημα της παρακολούθησης σχολικών μαθημάτων από προσφυγόπουλα. Μάλιστα, σε ορισμένες περιπτώσεις οι αντιδράσεις αυτές έφτασαν ακόμη και σε βιαιοπραγίες. Πώς σχολιάζετε αυτό το φαινόμενο; Δεν με αποθαρρύνουν τα μεμονωμένα φαινόμενα σε διάφορα σχολικά συγκροτήματα της χώρας, τα οποία είναι για μικρό χρονικό διάστημα και από λίγους, καθώς με ενθαρρύνουν βαθύτατα οι -πολλαπλάσιες των αρνητικών- θετικές εικόνες παιδιών που παίρνουν από το χέρι τα προσφυγάκια και μπαίνουν μαζί στο σχολείο, μαζί στην τάξη για μάθημα, παίζουν μαζί στο προαύλιο... Βλέπουμε ότι τις πρώτες ημέρες αντιδρούν. Στη συνέχεια ηρεμούν, φεύγουν και τα φώτα της δημοσιότητας, που μεγεθύνουν μια κατάσταση, και μετά από λίγο καιρό δεν υπάρχει πρόβλημα. Θεωρώ περιττό να πω ότι καταδικάζω όχι μόνο τις βιαιοπραγίες, αλλά και κάθε

πράξη που αναδεικνύει ρατσισμό και ξενοφοβία σε μια κοινωνία που, στο σύνολό της, έχει σταθεί στο ύψος των περιστάσεων. Οι εξαιρέσεις είναι λίγες, θλιβερές και ελπίζω να εξαλειφθούν. Χωρίς να υποβαθμίζει κάποιος τη σημασία τής ανθρωπιστικής βοήθειας σε συνανθρώπους μας που βρίσκονται σε δυσχερή θέση, τι θα λέγατε σ‘ εκείνους που υποστηρίζουν ότι έχει γίνει κατάχρηση του δικαιώματος στο άσυλο από όσους έφτασαν στη χώρα μας από το 2015 και μετά; Θα σας έλεγα ότι έχουν δίκιο... Γίνεται κατάχρηση του δικαιώματος ασύλου, καθώς αυτήν τη στιγμή από τους 61.000 μετανάστες και πρόσφυγες που φιλοξενούνται στη χώρα έχει υποβάλει αίτημα ασύλου πάνω από το 96% αυτών. Είναι κάτι που ανθρωπιστικά είναι κατανοητό και θεμιτό, δημιουργεί όμως προβλήματα στη διαδικασία τής εξέτασης και της απόδοσης ασύλου. Η Υπηρεσία Ασύλου έχει τριπλασιάσει τον αριθμό των υπαλλήλων που εργάζονται σ‘ αυτήν, όσο όμως κι αν αυξηθεί η δύναμή της, το να εξεταστούν όλα αυτά τα αιτήματα αποτελεί μια πολύ χρονοβόρα διαδικασία, καθώς είναι δεδομένο ότι κάθε αίτημα ασύλου εξετάζεται εξατομικευμένα για καθέναν που το καταθέτει. Αυτή η καθυστέρηση δημιουργεί προβλήματα πρωτίστως στους ίδιους τους ανθρώπους που δικαιούνται άσυλο, καθυστερεί όμως πολύ η εξέταση του αιτήματός τους. ⁕ - 030 -

Ερωτώμενος αν η Ελλάδα έχει «plan B» σε περίπτωση κατάρρευσης της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας: «Θα σας απαντήσω αυτό που ισχύει και εύχομαι να μη χρειαστεί να το αντιμετωπίσουμε: θα δοκιμαστούμε, θα πιεστούμε, θα επιβιώσουμε φυσικά -έχουμε επιβιώσει και από δυσκολότερες καταστάσεις στο πέρασμα των χρόνων-, όμως θα δυσκολευτούμε. Φυσικά, έχουμε στραμμένη την προσοχή μας στη συμφωνία και κάνουμε ό,τι μας αναλογεί, για να συνεχίσει να υφίσταται, όπως συμβαίνει μέχρι σήμερα».

31-37ep-Domes Floxenias.qxp:Layout 1 5/30/17 8:26 PM Page 1

Επιλογές 06/2017

—Αυτοψία

Στα μέρη που οι πρόσφυγες αποκαλούν «σπίτι τους» στην Ελλάδα ΟΙ «Ε» ΣΑΣ ΞΕΝΑΓΟΥΝ ΣΤΙΣ ΔΟΜΕΣ ΦΙΛΟΞΕΝΙΑΣ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΑΝΑΠΤΥΧΘΕΙ ΣΤΗ ΔΡΑΜΑ, ΤΗΝ ΚΑΒΑΛΑ ΚΑΙ ΤΙΣ ΣΕΡΡΕΣ, ΕΚΕΙ ΟΠΟΥ ΣΗΜΕΡΑ ΔΙΑΜΕΝΟΥΝ 733 ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ, ΑΝΑΔΕΙΚΝΥΟΝΤΑΣ ΜΕ ΤΗ ΔΥΝΑΜΗ ΤΟΥ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟΥ ΦΑΚΟΥ ΤΙΣ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΕΣ ΠΟΥ ΚΑΤΑΒΑΛΛΟΥΝ ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΚΑΙ ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΟΙ ΦΟΡΕΙΣ, ΓΙΑ ΝΑ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΘΟΥΝ ΣΤΙΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΤΟΥΣ. ΚΕΙΜΕΝΟ: Λεόντιος Παπαδόπουλος.

- 031 -

31-37ep-Domes Floxenias.qxp:Layout 1 5/30/17 7:32 PM Page 2

—Δομή φιλοξενίας Δράμας ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΣΤΕΓΑΣΕΙ 550 ΑΤΟΜΑ, ΦΙΛΟΞΕΝΕΙ 227

  Η ΝΟΤΙΟΔΥΤΙΚΗ ΟΨΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ (ΠΡΙΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑ).

Η ανθρωπογεωγραφία. Η δομή βρίσκεται στη βιομηχανική περιοχή τής πόλης, με δυνατότητα φιλοξενίας περίπου 550 ατόμων και με τους περισσότερους από τους 227 πρόσφυγες που φιλοξενούνταν στις 16.05.2017 να είναι Σύροι κουρδικής καταγωγής.

Κατά τις εργασίες ανακατασκευής τού χώρου, το παλιό βιομηχανικό κτίριο, που κάποτε λειτουργούσε ως καπναποθήκη, διαμορφώθηκε σε 70 ανεξάρτητα διαμερίσματα - όλα επιπλωμένα και διαθέτοντας πλήρη οικιακό εξοπλισμό (σεντόνια, κουβέρτες, εξοπλισμός κουζίνας). Υπεύθυνος για τη διαχείριση της δομής είναι ο ελληνικός στρατός, σε συνεργασία με το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής. Η ασφάλεια είναι αρμοδιότητα της Αστυνομίας. Το υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων εποπτεύει την ένταξη των παιδιών μεταναστών και προσφύγων στο εκπαιδευτικό σύστημα και στις δράσεις ανεπίσημης εκπαίδευσης. ⁕

  Η ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΔΙΑΡΡΥΘΜΙΣΗ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΥ ΟΡΟΦΟΥ (ΠΡΙΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑ).

ΤΟ ΝΕΟ ΛΕΒΗΤΟΣΤΑΣΙΟ (ΝΟΤΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΟΨΗ).

31-37ep-Domes Floxenias.qxp:Layout 1 5/30/17 7:32 PM Page 3

  KATOIΚΙΕΣ A’ ΟΡΟΦΟΥ (ΠΡΙΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑ).

  ΟΙ ΣΚΑΛΕΣ ΠΟΥ ΟΔΗΓΟΥΝ ΣΤΗΝ ΤΑΡΑΤΣΑ (ΠΡΙΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑ).

   ΤΑ ΠΛΥΝΤΗΡΙΑ, ΟΙ ΤΟΥΑΛΕΤΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΝΤΟΥΖΙΕΡΕΣ (ΠΡΙΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑ).

  Η ΚΥΡΙΑ ΕΙΣΟΔΟΣ (ΠΡΙΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑ).

31-37ep-Domes Floxenias.qxp:Layout 1 5/30/17 7:32 PM Page 4

 Η ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΟΨΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΩΣ ΚΤΙΡΙΟΥ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ.

—Δομή φιλοξενίας Καβάλας ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΣΤΕΓΑΣΕΙ 270 ΑΤΟΜΑ, ΦΙΛΟΞΕΝΕΙ 153

  ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ ΤΩΝ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΙΚΟΥ ΚΤΙΡΙΟΥ (ΠΡΙΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑ).

Στην περιοχή Περιγιάλι. Η δομή φιλοξενίας βρίσκεται στο στρατόπεδο Ασημακοπούλου. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, έχει χωρητικότητα 270 ατόμων και στις 16 του περασμένου Μαΐου φιλοξενούσε 153 πρόσφυγες, έχοντας πληρότητα 56,7%.

Στον ίδιο χώρο, σε ξεχωριστά διαμερίσματα, λειτουργεί από το Πάσχα η πρώτη δομή φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων στη χώρα μας (αυτήν τη στιγμή φιλοξενεί 10 αγόρια ηλικίας 14-17 ετών από το Πακιστάν, την Αλγερία, το Μαρόκο και τη Συρία, ενώ αναμένονται άλλα 20 παιδιά). Στη δομή υπάρχουν σε σταθερή βάση κοινωνικοί λειτουργοί, εκπαιδευτικός, διοικητικό προσωπικό, μάγειρες, καθώς και συνεργεία απολύμανσης. Η διαχείριση γίνεται από τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης, τον συντονισμό ωστόσο έχει αναλάβει η Κοινωνική Υπηρεσία τού Ερυθρού Σταυρού. ⁕

  ΚΤΙΡΙΟ ΥΠ’ ΑΡΙΘΜ. 6, ΝΟΤΙΑ ΟΨΗ (ΠΡΙΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑ).

31-37ep-Domes Floxenias.qxp:Layout 1 5/30/17 7:32 PM Page 5

  ΚΤΙΡΙΟ ΥΠ’ ΑΡΙΘΜ. 5, ΝΟΤΙΑ ΟΨΗ (ΠΡΙΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑ).

  ΚΤΙΡΙΟ ΥΠ’ ΑΡΙΘΜ. 2, (ΠΡΙΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑ).

  ΚΤΙΡΙΟ ΥΠ. ΑΡΙΘΜ. 3, ΝΟΤΙΟΔΥΤΙΚΗ ΟΨΗ (ΠΡΙΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑ).

  ΚΤΙΡΙΟ ΥΠ’ ΑΡΙΘΜ. 5, (ΠΡΙΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑ).

31-37ep-Domes Floxenias.qxp:Layout 1 5/30/17 7:32 PM Page 6

  ΕΙΚΟΝΕΣ ΑΜΕΣΩΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΦΙΞΗ ΤΩΝ ΠΡΩΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ.

—Δομή φιλοξενίας Σερρών ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΣΤΕΓΑΣΕΙ 600 ΑΤΟΜΑ, ΦΙΛΟΞΕΝΕΙ 353 Τοπογραφία. Η δομή φιλοξενίας των Σερρών βρίσκεται στις εγκαταστάσεις τού τέως Κέντρου Γεωργικής Εκπαίδευσης (ΚΕΓΕ). Η χωρητικότητα τής δομής ανέρχεται στα 600 άτομα, στα μέσα τού περασμένου Μαΐου ωστόσο φιλοξενούσε 353 πρόσφυγες, με την πληρότητα να ανέρχεται στο 59%. Στη συγκεκριμένη δομή φιλοξενούνται περίπου 90 οικογένειες Γεζίντι (πρόκειται για κουρδική εθνοθρησκευτική ομάδα. Κοινότητες Γεζίντι υπάρχουν στο βόρειο Ιράκ, την Υπερκαυκασία, τη Συρία, την Αρμενία και την Τουρκία). Σημειωτέον ότι οι περισσότεροι από τους πρόσφυγες των Σερρών επιθυμούν να εγκατασταθούν μόνιμα σε περιοχές τής Βόρειας και της Κεντρικής Ευρώπης, όπου διαμένουν ήδη συγγενείς τους. ⁕

  ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΤΣΙΜΕΝΤΕΝΙΩΝ ΒΑΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΚΟΝΤΕΪΝΕΡ.

31-37ep-Domes Floxenias.qxp:Layout 1 5/30/17 7:32 PM Page 7

  ΤΑ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΑ ΚΤΙΡΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΔΡΟΜΟΙ ΤΗΣ ΔΟΜΗΣ.

 ΜΙΑ ΣΤΡΩΣΗ ΧΑΛΙΚΙΟΥ ΧΩΡΙΖΕΙ ΤΑ ΚΟΝΤΕΪΝΕΡ.

  ΤΑ ΕΠΙΠΛΩΜΕΝΑ ΚΟΝΤΕΪΝΕΡ.

  Η ΠΑΙΔΙΚΗ ΧΑΡΑ ΤΗΣ ΔΟΜΗΣ.

38-39ep-DHMARXOI.qxp:Layout 1 5/30/17 7:49 PM Page 1

Επιλογές 06/2017

Δεν έχουμε να φοβηθούμε τίποτα από τους πρόσφυγες ΑΠΟΨΗ του Γιάννη Μπουτάρη*

Το σοκ που πάθαμε, όταν αρχίσαμε να βλέπουμε στην τηλεόραση τον ερχομό των προσφύγων μέσω των νησιών τού Ανατολικού Αιγαίου -και υπό αυτές τις απάνθρωπες συνθήκες-, έγινε ακόμη πιο έντονο, όταν οι άνθρωποι αυτοί άρχισαν να εμφανίζονται με σάρκα και οστά στις πλατείες τής πόλης, όταν στη συνέχεια εγκλωβίστηκαν στην Ειδομένη, αλλά και μετά, όταν μεταφέρθηκαν σε καταυλισμούς, σε -δυστυχώς, έως και σήμερα- άθλιες συνθήκες. Αρχικά προστρέξαμε για μια στοιχειώδη υποστήριξη στον καταυλισμό των Διαβατών, με τον συντονισμό τής δημιουργικής απασχόλησης των παιδιών των προσφύγων και με την υποστήριξη της αποκομιδής των απορριμμάτων και τη συγκέντρωση ειδών πρώτης ανάγκης. Όμως, συνειδητο-

ποιήσαμε ότι ουδέν μονιμότερο του προσωρινού: ότι, δηλαδή, οι πρόσφυγες θα μείνουν για καιρό στη χώρα μας. Έτσι, κάναμε το μόνο βήμα που μπορούσαμε, για να αποφύγουμε την περιθωριοποίηση και τη γκετοποίησή τους. Μαζί με τους δήμους ΝεάποληςΣυκεών και Καλαμαριάς και σε συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία τού ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, βάλαμε μπρος το πρόγραμμα προσωρινής στέγασης προσφύγων σε ενοικιαζόμενα διαμερίσματα εντός της πόλης ή σε φιλοξενούσες οικογένειες. Στόχος, πέρα από το ανθρωπιστικό στοιχείο για αξιοπρεπείς συνθήκες διαμονής, είναι η κατά το δυνατόν ένταξή τους στην τοπική κοινωνία. Σε αυτόν τον σκοπό πολύ σημαντικό ρόλο παίζει και η ένταξη των προσφυγόπουλων στα ελληνικά σχολεία, πράγμα που στηρίξαμε όσο μπορούσαμε. Με αυτόν τον τρόπο αποφεύγουμε την ανάπτυξη ρατσιστικών και ξενοφοβικών φαινομένων και διασφαλίζουμε την κοινωνική ειρήνη. Τελικά, από τον Ιούλιο του 2016 έως σήμερα έχουν φιλοξενηθεί σε διαμερίσματα 551 άτομα (εκ των οποίων οι μισοί έχουν μετεγκατασταθεί σε διάφορες χώρες τής ΕΕ), ενώ άλλα 23 άτομα έχουν φιλοξενηθεί σε οικογένειες (από τα οποία τα μισά και παραπάνω έχουν επίσης μετεγκατασταθεί). Πιστεύω ότι και οι άλλοι δήμοι θα πρέπει να συμμετάσχουν σε αυτό το πρόγραμμα και ο αριθμός των προσφερόμενων διαμερισμάτων να αυξηθεί κατακόρυφα. Δεν έχουμε να φοβηθούμε τίποτα από τους πρόσφυγες: αντιθέτως, μόνο να ωφεληθούμε έχουμε, μόνο πλούτος για τις κοινωνίες μας είναι, όπως πλούτος υπήρξαν πάντοτε οι πρόσφυγες για τη Θεσσαλονίκη και τη χώρα. * Ο κ. Γιάννης Μπουτάρης είναι δήμαρχος Θεσσαλονίκης.

Οι αιτήσεις για ένταξη στο REACT ξεπερνούν τους στόχους ΑΠΟΨΗ του Θεοδόση Μπακογλίδη*

Παρακολουθώντας από έναν δήμο ως επί τω πλείστον προσφυγικό την εξέλιξη της προσφυγικής κρίσης από το καλοκαίρι τού 2015, βρεθήκαμε μπροστά σε μια σειρά από συνθήκες που δεν μας επέτρεπαν να μείνουμε απαθείς. Αρχικά, το μέγεθος του φαινομένου που ήρθε και βρήκε μιαν Ελλάδα αποδιοργανωμένη, στη δίνη ακόμη της οικονομικής κρίσης. Οι ελλείψεις και η ολιγωρία τής κεντρικής εξουσίας, που βρέθηκε σε αδυναμία να διαχειριστεί το ζήτημα. Αλλά, βέβαια, και ο σπαραγμός αυτών των ανθρώπων, ξεριζωμένων από έναν πόλεμο που δεν επέλεξαν, ταλαιπωρημένων από τις κακουχίες. Αποφασίσαμε, λοιπόν, συλλογικά και με ευρεία συναίνεση του δημοτικού συμβουλίου να συμβάλουμε στο μέτρο τού δυνατού στη διαχείριση μιας κατά-

—Μιλούν οι δήμαρχοι που συμμετέχουν στο πρό

Τι λένε όσοι άνοιξαν τ ΤΡΕΙΣ ΔΗΜΑΡΧΟΙ ΣE OΛΟΚΛΗΡΗ ΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΞΕΠΕΡAΣΑΝ ΤΙΣ ΑΝΤΙ - 038 -

38-39ep-DHMARXOI.qxp:Layout 1 5/30/17 7:49 PM Page 2

στασης που, εκ πρώτης όψεως, έμοιαζε χαοτική. Τα αποτελέσματα μετά από το σύντομο χρονικό διάστημα που το πρόγραμμα υλοποιείται στην Καλαμαριά κινούνται σε πολύ θετική κατεύθυνση. Από τον περασμένο Σεπτέμβρη, που έγιναν οι πρώτες προσλήψεις νέων παιδιών στον δήμο μας για να λειτουργήσει το REACT, μέχρι σήμερα έχουμε ξεπεράσει τους αρχικούς μας στόχους, διασφαλίσαμε δε την απαραίτητη πρόσθετη χρηματοδότηση από την Ύπατη Αρμοστεία τού ΟΗΕ. Αυτό δεν έγινε θέτοντας εκβιαστικά διλήμματα στους κατοίκους, αλλά με συζητήσεις και συναίνεση από τις γειτονιές. Έγινε επειδή η τοπική κοινωνία τής Καλαμαριάς αγκάλιασε το πρόγραμμα. Ως εκ τούτου, είμαστε στην ευχάριστη θέση να ανακοινώνουμε σήμερα ότι οι αιτήσεις συμμετοχής για ένταξη στο REACT από τους πολίτες τής Καλαμαριάς ξεπερνούν ακόμη και τους αναθεωρημένους στόχους που τέθηκαν για το 2017. Επιβεβαίωση της επιλογής τού δημοτικού συμβουλίου και καλή μαρτυρία αποτελεί το ότι σήμερα φτάνουν στα γραφεία τής αντιδημαρχίας Κοινωνικής Πολιτικής κάτοικοι από πολυκατοικίες όπου φιλοξενούνται οικογένειες προσφύγων όχι για να παραπονεθούν, αλλά για να διαθέσουν το διαμέρισμά τους προς ενοικίαση. Με γνώμονα, λοιπόν, τόσο τις επιλογές και το συμφέρον των πολιτών όσο και τις προκλήσεις που μας επιφυλάσσει η σημερινή, δύσκολη συγκυρία, μπορούμε να δεσμευτούμε στην υπεύθυνη υλοποίηση τέτοιου είδους προγραμμάτων, καθώς και στην αξιοποίηση οιωνδήποτε πόρων μπορούμε να εξασφαλίζουμε ως δήμος μέσα από ευρωπαϊκά προγράμματα για τους συμπολίτες μας που το έχουν ανάγκη. * Ο κ. Θεοδόσης Μπακογλίδης είναι δήμαρχος Καλαμαριάς.

ό

Να νοικιάσουμε 1.000 και πλέον διαμερίσματα στον νομό Θεσσαλονίκης ΑΠΟΨΗ του Σίμου Δανιηλίδη*

Το θέμα των προσφύγων, πέρα από τις πολιτικές του διαστάσεις, αποτελεί πρωτίστως ζήτημα ανθρωπιάς και πολιτισμού. Από τη γένεσή του μέχρι σήμερα, η όλη διαχείρισή του μας βρίσκει -αν όχι αρνητικούς- τουλάχιστον επιφυλακτικούς, έχοντας διατυπώσει κατ’ επανάληψη τις αντιρρήσεις, αλλά και τις προτάσεις μας. Πρόκειται για ένα θέμα που εκθέτει τη διεθνή κοινότητα, όπως αυτή εκφράζεται μέσα από τους οργανισμούς και τα όργανά της, χωρίς να απαλλάσσονται των ευθυνών και οι ελληνικές κυβερνήσεις. Απέναντι σε αυτό το ζήτημα, όπως καταγράφεται εδώ και χρόνια, ο δήμος μας, ένας δήμος κατεξοχήν τού ξεριζωμού και των προσφύγων, παραμένει

σταθερά προσηλωμένος στην πολιτική και τη φιλοσοφία του. Είμαστε ένας δήμος ανοικτός στους πρόσφυγες, ένας δήμος που αποτελεί μια ζεστή αγκαλιά γι’ αυτούς στον δρόμο να ξαναβρούν την ελπίδα και το χαμόγελο. Από την πρώτη στιγμή αναλάβαμε ως δήμος πρωτοβουλίες για την ανθρώπινη φιλοξενία όλων αυτών των θυμάτων τού πολέμου, προτείνοντας και διεκδικώντας σειρά λύσεων. Πεισμένοι ότι δεν δικαιολογείται οποιαδήποτε μορφή ξενοφοβίας και ρατσισμού, ανοίξαμε την αγκαλιά μας μαζί με όλη την κοινωνία και υποδεχόμαστε τις οικογένειες των προσφύγων στις γειτονιές μας και τα μικρά παιδιά τους στα σχολεία. Πρωτοστατώντας στο πρόγραμμα REACT, αυξήσαμε τις θέσεις φιλοξενίας σε ενοικιαζόμενα διαμερίσματα από 135 σε 182, τα διαμερίσματα από τα 20 στα 33, διπλασιάζοντας ταυτόχρονα και τον προϋπολογισμό (στις 375.410 ευρώ). Από την αρχή τού προγράμματος, στον δήμο μας έχουν φιλοξενηθεί 145 πρόσφυγες με τα παιδιά τους, ενώ σήμερα φιλοξενούνται 58, στους οποίους παρέχουμε όλες τις υπηρεσίες που απολαμβάνουν και όλοι οι υπόλοιποι συνδημότες και συμπολίτες μας. Όσο υπάρχει έστω και ένας πρόσφυγας που ζει σε σκηνές, κανείς δεν μπορεί να αισθάνεται υπερήφανος πολύ περισσότερο όταν πρόκειται για μικρά παιδιά. Γι’ αυτό πρέπει να επανεξεταστεί η πρότασή μου για ενοικίαση χιλίων και πλέον διαμερισμάτων στον νομό Θεσσαλονίκης, έτσι ώστε να καλυφθεί το σύνολο των οικογενειών που διαβιούν αυτήν τη στιγμή στα κέντρα φιλοξενίας, υπό απάνθρωπες συνθήκες. * Ο κ. Σίμος Δανιηλίδης είναι δήμαρχος Νεάπολης-Συκεών.

γραμμα «REACT»

τ ην αγκαλιά τους Ι

ΔΡΑΣΕΙΣ KAI ΣΤΑΘΗΚΑΝ ΣΤΟ ΥΨΟΣ ΤΩΝ ΕΥΘΥΝΩΝ ΤΟΥΣ.

- 039 -

40ep-Adv HolidayInn.qxp:Layout 1 5/30/17 7:49 PM Page 1

—Πρόταση ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΜΕ ΑΠΟΨΗ, ΙΔΑΝΙΚΗ ΔΙΑΜΟΝΗ Holiday Inn Thessaloniki. Το κορυφαίο business ξενοδοχείο βρίσκεται στη «καρδιά» του εμπορικού και πολιτιστικού κέντρου της πόλης.

Οι απόλυτα λειτουργικοί χώροι του Holiday Inn Thessaloniki, εξοπλισμένοι με την τελευταία λέξη της τεχνολογίας και οι εξειδικευμένες υπηρεσίες εγγυώνται την επιτυχία κάθε εκδήλωσης. Συνδυάστε ένα επιτυχημένο συνέδριο, μια εταιρική συνάντηση ή τη γαμήλια δεξίωσή σας με μια αξέχαστη διαμονή, απολαμβάνοντας την ενημερωμένη κουζίνα και τις ποιοτικές ξενοδοχειακές υπηρεσίες. Σε ένα ζεστό, σύγχρονο περιβάλλον, το έμπειρο και φιλικό προσωπικό δεσμεύεται να καλύψει τις πιο υψηλές απαιτήσεις σας. ⁕ INFO: Holiday Inn Thessaloniki, Μοναστηρίου 8, Θεσσαλονίκη. Τ. +30 2310-563.100, F. +30 2310-563.101. Ε. info@hithessaloniki.gr MH.T.E.: 0933K015A0161500

41ep-arabic.qxp:Layout 1 5/30/17 7:17 PM Page 1

Επιλογές 06/2017

* ΜΕΓΑΛΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ -ΚΥΡΙΩΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣΔΙΑΜΕΝΟΥΝ ΗΔΗ ΣΕ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΑ ΑΝΑ ΤΗ ΧΩΡΑ (ΠΟΛΛΟΙ ΑΠΟ ΑΥΤΟΥΣ ΚΑΙ ΕΔΩ, ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ), ΑΓΩΝΙΩΝΤΑΣ ΝΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΘΟΥΝ ΑΝ ΘΑ ΤΟΥΣ ΔΟΘΕΙ ΑΣΥΛΟ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Ή ΑΝ ΕΓΚΡΙΝΕΤΑΙ ΤΟ ΑΙΤΗΜΑ ΤΟΥΣ ΓΙΑ ΜΕΤΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΕ ΚΑΠΟΙΑ ΑΛΛΗ ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΧΩΡΑ. ΠΟΙΟΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΝΕΟΙ ΜΑΣ ΓΕΙΤΟΝΕΣ; ΟΙ «Ε» ΕΠΙΣΚΕΠΤΟΝΤΑΙ ΤΡΕΙΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ ΠΟΥ ΕΙΧΑΝ ΤΗΝ ΚΑΛΟΣΥΝΗ ΝΑ ΜΑΣ ΑΝΟΙΞΟΥΝ ΤΟ ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΟ ΣΠΙΤΙΚΟ ΤΟΥΣ, ΖΗΤΩΝΤΑΣ ΝΑ ΜΑΘΟΥΝ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΗ ΠΟΥ ΑΦΗΣΑΝ ΠΙΣΩ, ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΤΟΥΣ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΑ ΟΝΕΙΡΑ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΓΙΑ ΤΟ ΑΥΡΙΟ - ΑΥΤΗΝ ΤΗ ΦΟΡΑ ΣΕ ΜΙΑ ΝΕΑ ΠΑΤΡΙΔΑ. ΚΕΙΜΕΝΟ: Λεόντιος Παπαδόπουλος. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Σάκης Γιούμπασης. * Καλώς ήλθατε στο σπίτι μου.

- 041 -

42-43ep-Prosfyges 1.qxp:Layout 1 5/30/17 7:17 PM Page 1

Επιλογές 06/2017

—Φαρίντ, 32 χρόνων, από τη Συρία ΕΙΜΑΣΤΕ ΕΥΓΝΩΜΟΝΕΣ ΠΟΥ ΜΕΣΑ Σ’ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ ΜΑΣ ΥΠΟΔΕΧΤΗΚΑΤΕ Σε αναμονή. Η οικογένεια περιμένει από στιγμή σε στιγμή ένα συγκεκριμένο τηλεφώνημα από την Αθήνα: την απάντηση στο αίτημά της για μετεγκατάσταση. Αν όλα πάνε καλά, ίσως ακόμη και την ώρα που διαβάζετε αυτές τις γραμμές να έχουν πάρει τον δρόμο για την επόμενη πατρίδα τους, ευχόμενοι να είναι η Ιρλανδία.

Ο προσωρινός χώρος διαμονής τής οικογένειας του Φαρίντ είναι ένα ευήλιο διαμέρισμα στην περιοχή τής Μενεμένης. Η πολυκατοικία στην οποία διαμένει το ζευγάρι των Κούρδων από το Χαλέπι δεν πρέπει να έχει περισσότερα από 4-5 χρόνια που κατασκευάστηκε. Μας υποδέχτηκαν στην πόρτα, μας καλωσόρισαν και μας έδειξαν τον δρόμο προς το καθιστικό, όπου μας περίμενε η διερμηνέας μας (άλλωστε, η γνώση μας στα Κιρμαντζί, μία από τις κουρδικές διαλέκτους, την οποία μιλούν οι οικοδεσπότες, είναι ανύπαρκτη… Στο ίδιο επίπεδο γνώσης βρίσκεται και η σύγχρονη πρότυπη Αραβική, στην οποία έγινε η συζήτησή μας). Ο Φαρίντ είναι 32 ετών και η σύζυγός του, Σαουσάν, 34. Μέχρι και πριν από μερικά χρόνια ζούσαν μιαν ήρεμη καθημερινότητα. «Το Χαλέπι ήταν εξαιρετικά όμορφο πριν από τον πόλεμο και η ζωή μας ήταν ασφαλής. Είχε μια σταθερότητα…» θυμάται ο Φαρίντ. «Εγώ ήμουν διακοσμητής σπιτιών και η Σαουσάν δασκάλα σε δημοτικό σχολείο. Όταν άρχισε ο πόλεμος, δεν υπήρχε πια ασφάλεια - ειδι-

κότερα στο Χαλέπι. Τότε πήραμε την απόφαση να φύγουμε από τη Συρία. Να σώσουμε τα παιδιά μας». Από το διπλανό δωμάτιο -παρά την κλειστή πόρτα- ακούγονταν τα γέλια αρκετών παιδιών. Σίγουρα ήταν περισσότερα από δύο. «Είναι τα τρία παιδιά μας» εξηγεί η Σαουσάν. «Είναι και τα τρία αγόρια. Τα μεγάλα, που είναι δίδυμα, είναι εννέα ετών. Ο μικρός είναι τεσσάρων. Γι’ αυτά αποφασίσαμε να φύγουμε». ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ Το αρχικό σχέδιο της οικογένειας δεν ήταν να έρθουν στην Ευρώπη. «Στην αρχή πήγαμε στην Τουρκία» εξηγεί ο Φαρίντ. «Σκοπός μας ήταν να παραμείνουμε εκεί προσωρινά και να περιμένουμε μήπως και τελείωνε σύντομα ο πόλεμος, για να επιστρέψουμε στο Χαλέπι. Όμως, ο πόλεμος δεν τελείωσε και, έτσι, αποφασίσαμε να περάσουμε στην Ελλάδα». Η ιστορία τής μετάβασης της οικογένειας του Φαρίντ στην Ελλάδα δεν διαφέρει πολύ από αυτές που διαβάζουμε κατά καιρούς στη ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ή που βλέπουμε στα ντοκιμαντέρ τής τηλεόρασης. Η μεγάλη διαφορά είναι ότι, σε αντίθεση με αρκετούς άλλους πρόσφυγες, αυτοί κατάφεραν να φτάσουν υγιείς: «Φτάσαμε στην Ελλάδα με ένα μικρό φουσκωτό πλοιάριο, στο οποίο επέβαιναν 74 άτομα» θυμάται ο Φαρίντ. «Ξεκινήσαμε από τη Σμύρνη, έχοντας ως προορισμό τη Λέσβο. Κάναμε πέντε ολόκληρες ώρες… Το ταξίδι ήταν καλό στο πρώτο μισό τής διαδρομής, στην πορεία όμως ο καιρός χάλασε και άρχισε να βρέχει». Τα ρεπορτάζ των συναδέλφων κάνουν λόγο για κυκλώματα που ζητούν από τους πρόσφυγες υπέρογκα ποσά, για να τους περάσουν στην Ελλάδα. Τι συνέβη στην περίπτωσή τους; «Άπαντες πληρώνουν για να περάσουν. Σου προτείνουν ένα συγκεκριμένο ποσό και στη συνέχεια σε ρωτούν αν θέλεις να το πληρώσεις. Αν συμφωνείς, έχει καλώς… Αν όχι, δεν μπαίνεις στη βάρκα». Η ΖΩΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Την ώρα που μιλάμε, η Σαουσάν σηκώνεται και ετοιμάζει καφέ. Μας τον σερβίρει σε φλιτζανάκια τού ελληνικού. «Μπι σαχάτικουμ» σημαίνει στην «υγειά μας» εξηγεί η διερμηνέας μας. Το επαναλαμβάνουμε σπαστά και πίνουμε δυο γουλιές… Έχουν ήδη συμπληρώσει 15 μήνες παραμονής στην Ελλάδα. «Στην αρχή πήγαμε στην Ειδομένη» θυμάται η Σαουσάν.

- 042 -

«Στόχος μας δεν ήταν -ούτε είναι- να μείνουμε στην Ελλάδα. Θέλαμε να συνεχίσουμε το ταξίδι μας. Μείναμε εκεί για τρεις μήνες, στο τέλος όμως δεν μπορέσαμε να φύγουμε. Στη συνέχεια πήγαμε στο στρατόπεδο της Σίνδου, μετά από δύο μήνες σε ξενοδοχείο στα Γρεβενά και τώρα πάλι πίσω στη Θεσσαλονίκη». Τα παιδιά, τα οποία μόνον ακούγαμε ώς εκείνη την ώρα, έκαναν την εμφάνισή τους. Ήταν γελαστά και εξαντλημένα από το παιχνίδι. Όπως θα έπρεπε να είναι, δηλαδή, όλα τα παιδιά του κόσμου. Τι απέγινε όμως η υπόλοιπη οικογένειά τους; «Είμαστε οι μόνοι που φύγαμε»

42-43ep-Prosfyges 1.qxp:Layout 1 5/30/17 7:17 PM Page 2

που, μέσα σ’ αυτήν την κρίση, μας υποδεχτήκατε. Ο κόσμος είναι πολύ καλός και η αστυνομία μάς φέρθηκε καλά. Δεν νιώσαμε ποτέ μας ρατσισμό στην Ελλάδα. Ζούμε τόσο άνετα στη Θεσσαλονίκη όσο και στο Χαλέπι πριν από τον πόλεμο». «Δεν μπορώ να συγκρίνω τη Θεσσαλονίκη με καμία άλλη πόλη…» συμπληρώνει η Σαουσάν. «Είναι όμορφη, έχει καλούς ανθρώπους και όμορφη φύση». Η απάντηση της Σαουσάν με προκαλεί να τη ρωτήσω αν θα μπορούσαν να ζήσουν για πάντα εδώ: «Το κλίμα τής Συρίας μοιάζει μ’ αυτό της Ελλάδας: είναι ήπιο -όπως σε σχεδόν όλη τη λεκάνη τής Μεσογείου-, εύκρατο και οι άνθρωποι είναι πολύ καλοί. Υπάρχει όμως η οικονομική κρίση και η ανεργία. Πού θα βρούμε δουλειά; Ποιο θα είναι το μέλλον των παιδιών μας; Εδώ οι Έλληνες δεν βρίσκουν, θα βρουν οι πρόσφυγες;..».

εξηγεί ο Φαρίντ. «Κάποιοι από τους συγγενείς μας ζουν στη Συρία, κάποιοι άλλοι στην Τουρκία και ορισμένοι στον Λίβανο. Προσπαθούμε να επικοινωνούμε μαζί τους όσο μπορούμε».

 Ο ΦΑΡΙΝΤ (ΦΩΤΟ) ΕΙΝΑΙ 32 ΕΤΩΝ ΚΑΙ Η ΣΥΖΥΓΟΣ ΤΟΥ, ΣΑΟΥΣΑΝ, 34. ΜΕΧΡΙ ΚΑΙ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΜΕΡΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ ΖΟΥΣΑΝ ΜΙΑΝ ΗΡΕΜΗ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑ. «ΤΟ ΧΑΛΕΠΙ ΗΤΑΝ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΟΜΟΡΦΟ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ ΚΑΙ Η ΖΩΗ ΜΑΣ ΗΤΑΝ

ΣΧΕΔΙΑΖΟΝΤΑΣ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ Έχοντας ζήσει σχεδόν ενάμιση χρόνο στη χώρα μας, ζητάμε από το ζευγάρι να μας σκιαγραφήσει τη «δική του» Ελλάδα. «Πριν έρθουμε στην Ελλάδα, ακούγαμε για την οικονομική κρίση που ταλαιπωρεί τη χώρα σχεδόν εδώ και μία δεκαετία« μας λέει ο Φαρίντ. «Ήρθαμε και το είδαμε με τα μάτια μας… Και είμαστε ευγνώμονες

ΑΣΦΑΛΗΣ. ΕΙΧΕ ΜΙΑ ΣΤΑΘΕΡΟΤΗΤΑ…» ΘΥΜΑΤΑΙ Ο ΦΑΡΙΝΤ. «ΕΓΩ ΗΜΟΥΝ ΔΙΑΚΟΣΜΗΤΗΣ ΣΠΙΤΙΩΝ ΚΑΙ Η ΣΑΟΥΣΑΝ ΔΑΣΚΑΛΑ ΣΕ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ. ΟΤΑΝ ΑΡΧΙΣΕ Ο ΠΟΛΕΜΟΣ, ΔΕΝ ΥΠΗΡΧΕ ΠΙΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑ - ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ ΣΤΟ ΧΑΛΕΠΙ. ΤΟΤΕ ΠΗΡΑΜΕ ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ ΝΑ ΦΥΓΟΥΜΕ ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΡΙΑ. ΝΑ ΣΩΣΟΥΜΕ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΜΑΣ».

- 043 -

Η ΓΗ ΤΗΣ ΕΠΑΓΓΕΛΙΑΣ Αν, λοιπόν, η Ελλάδα δεν είναι ο τελικός προορισμός, ποιο είναι το τέλος τού μεγάλου ταξιδιού τους; «Η Ιρλανδία« απαντά με έμφαση ο Φαρίντ. «Η επιλογή έγινε με κύριο γνώμονα τα παιδιά. Η μόρφωσή τους και το μέλλον τους είναι ο σημαντικότερος λόγος που επιλέξαμε την Ιρλανδία. Γνωρίζουμε ήδη Αγγλικά, όπως και τα παιδιά. Επίσης, είναι σημαντικό ότι η χώρα ανήκει στην Ευρωπαϊκή Ένωση». Παρ’ όλα αυτά, δεν σκέφτονται την επιστροφή στο Χαλέπι, αν τελειώσει ο πόλεμος; «Αν φτάσουμε στην Ιρλανδία, αν τα παιδιά αρχίσουν το σχολείο και προσαρμοστούν στο σχολικό περιβάλλον, δεν θα γυρίσουμε…» απαντούν με μία φωνή. Η οικογένεια περιμένει από στιγμή σε στιγμή ένα συγκεκριμένο τηλεφώνημα από την Αθήνα: την απάντηση στο αίτημά της για μετεγκατάσταση. Αν όλα πάνε καλά, ίσως ακόμη και την ώρα που διαβάζετε αυτές τις γραμμές να έχουν πάρει τον δρόμο για την επόμενη πατρίδα τους, ευχόμενοι να είναι η Ιρλανδία (η διαδικασία προβλέπει τη συμπλήρωση από τους ενδιαφερόμενους λίστας με προτεινόμενες χώρες, κατά σειρά προτίμησης). Ο αποχωρισμός μας γίνεται με την προσφορά ενός μήλου, για να το φάμε στον δρόμο: «Η Ελλάδα είναι όμορφη χώρα και είναι κρίμα να υποφέρει από την οικονομική κρίση» μας λέει χαμογελώντας η Σαουσάν. «Εύχομαι σύντομα να βγει απ’ αυτήν. Είμαστε ευγνώμονες που μας δεχτήκατε…». Μια δύσκολη σελίδα τής ζωής τους κλείνει, μια νέα ανοίγεται… ⁕

44-45ep-prosfygas 2.qxp:Layout 1 5/30/17 7:17 PM Page 1

—Μουράντ, 23 χρόνων, από τη Συρία ΠΙΑΝΩ ΕΥΚΟΛΑ ΚΟΥΒΕΝΤΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ, ΔΕΝ ΕΚΑΝΑ ΩΣΤΟΣΟ ΦΙΛΟΥΣ ΜΕ ΔΙΑΡΚΕΙΑ... Όταν ορίσαμε τη συνάντηση με τον Μουράντ, δεν μπορούσα να φανταστώ ότι θα συναντούσαμε ένα «παιδί» μόλις είκοσι τριών ετών. Τη στιγμή που οι συνομήλικοί του στην Ελλάδα διάβαζαν για την εξεταστική τους στο πανεπιστήμιο, αυτός έφευγε από την πατρίδα του, τη Συρία, για να γλιτώσει τη ζωή του - και να διεκδικήσει το δικαίωμα σε ένα καλύτερο μέλλον στην Ευρώπη.

«Κατάγομαι από το Έντλεμπ τής Συρίας και είμαι ο μικρότερος από τα εννέα παιδιά τής οικογένειάς μου» μας συστήνεται ο Μουράντ. « Ήμουν φοιτητής στο πανεπιστήμιο Τισχρίν τής Λαττάκειας, στο τέταρτο έτος τού τμήματος Ιστορίας. Λόγω της κατάστασης που επικρατούσε, επέστρεψα στο πατρικό μου χωρίς να έχω τελειώσει τις σπουδές μου. Μόνο που εκεί η κατάσταση, λόγω του πολέμου, ήταν χειρότερη...». ΩΡΑ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ Η οικογένεια του Μουράντ, όπως μας εξηγεί ο διερμηνέας μας, ήταν εύπορη. Ο πατέρας του ήταν έμπορος, ενώ παράλληλα ασχολούταν και με τα κτηματομεσιτικά. Παρ’ όλα αυτά, τα χρήματα που απαιτούνταν, για να εγκαταλείψουν όλοι μαζί τη χώρα τους, ήταν πάρα πολλά.

Αφήστε που ένα τέτοιο ενδεχόμενο ήταν απαγορευτικό, αφού οι υπόλοιποι ήταν παντρεμένοι και είχαν φτιάξει τις δικές τους οικογένειες... «‘Πάρε αυτά τα χρήματα, για να σώσεις τον εαυτό σου και να χτίσεις το μέλλον σου’ μού είπε ο πατέρας μου» θυμάται ο Μουράντ. «Η απόφαση, όμως, δεν ήταν εύκολη... Άλλαζα διαρκώς γνώμη όσον αφορούσε το τι έπρεπε να κάνω. Η μητέρα μου μού έλεγε: ‘Ξέρω ότι δεν θα σε δω για πέντε χρόνια, καταλαβαίνω όμως ότι είναι για το καλό σου’. Τελικά, με βοήθησαν συγγενείς και γείτονες, που με έπεισαν ότι θα μπορούσαν να φροντίσουν τη μητέρα μου». Το διάστημα που μεσολάβησε μέχρι να έρθει η ώρα τής αναχώρησης ήταν έντονα φορτισμένο συναισθηματικά. Ακόμη περισσότερο, η ώρα τού αποχωρισμού: «Τη στιγμή που πέρασα την πόρτα, η μητέρα μου βγήκε στη βεράντα και κοιτούσε. Ήταν όμως δυνατή, χωρίς κλάματα. Ο μεγαλύτερος αδελφός μου, όμως, δεν ήρθε… Αργότερα έμαθα από τη θεία μου ότι δεν μπορούσε να με δει να φεύγω. Έμεινε τρεις ημέρες κλεισμένος στο δωμάτιό του κι έκλαιγε». ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΤΑΞΙΔΙ Στον τοίχο τού στενού δωματίου, όπου ο Μουράντ κοιμάται, υπάρχει ένα γαλάζιο - 044 -

σεντόνι με δύο γνωμικά. Εκείνο που ήταν γραμμένο στα Αγγλικά («A dream without a plan is just a wish», δηλαδή « Ένα όνειρο χωρίς σχέδιο είναι απλώς μια ευχή») ήταν εύκολο να το καταλάβω. Για την πρόταση στα Αραβικά χρειάστηκα τη βοήθεια του διερμηνέα μας. Το γνωμικό έγραφε: «Όταν αποφάσισα να χτίσω το μέλλον μου, η χώρα μας έπεσε». Η περιπέτεια του Μουράντ είχε μόλις αρχίσει… Με αυτοκίνητο έφτασε ώς τα σύνορα με την Τουρκία. «Τρεις φορές προσπαθήσαμε να τα περάσουμε. Τα καταφέραμε την τρίτη φορά. Το αυτοκίνητο που μας παρέλαβε από την απέναντι μεριά μάς άφησε στις δύο τα ξημερώματα σε μιαν αποθήκη λίγο έξω από την Αντάκια (Αντιόχεια). Ξαφνικά, από τη μέση τού πουθενά εμφανίστηκαν καμιά δεκαριά άνθρωποι, που μιλούσαν Τουρκικά. Άνοιξαν τις πόρτες και με φωνές προσπαθούσαν να μας εκφοβίσουν. Οι δύο πρόλαβαν να φύγουν. Στις τέσσερις τα ξημερώματα με άφησαν μόνο, με μία βαλίτσα». Χάρη στη βοήθεια συγγενών του, κανονίστηκε ο Μουράντ να περάσει στην Ελλάδα από τη Σμύρνη. « Έμεινα στη Σμύρνη για μία εβδομάδα. Όλες αυτές τις ημέρες έρχονταν ανά δύο ώρες και μας έλεγαν ‘σε λίγο φεύγουμε’. Όταν τελικά ήρθε εκείνη η ώρα, μας έβαλαν σε ένα μικρό βανάκι χωρίς καθίσματα και

44-45ep-prosfygas 2.qxp:Layout 1 5/30/17 7:17 PM Page 2

Επιλογές 06/2017

 ΣΤΟΝ ΤΟΙΧΟ ΤΟΥ ΣΤΕΝΟΥ ΔΩΜΑΤΙΟΥ, ΟΠΟΥ Ο ΜΟΥΡΑΝΤ ΚΟΙΜΑΤΑΙ, ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΝΑ ΓΑΛΑΖΙΟ ΣΕΝΤΟΝΙ ΜΕ ΔΥΟ ΓΝΩΜΙΚΑ. ΕΚΕΙΝΟ ΠΟΥ ΗΤΑΝ ΓΡΑΜΜΕΝΟ ΣΤΑ ΑΓΓΛΙΚΑ («A DREAM WITHOUT A PLAN IS JUST A WISH», ΔΗΛΑΔΗ «ΕΝΑ ΟΝΕΙΡΟ ΧΩΡΙΣ ΣΧΕΔΙΟ ΕΙΝΑΙ ΑΠΛΩΣ ΜΙΑ ΕΥΧΗ») ΗΤΑΝ ΕΥΚΟΛΟ ΝΑ ΤΟ ΚΑΤΑΛΑΒΩ. ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΤΑΣΗ ΣΤΑ ΑΡΑΒΙΚΑ ΧΡΕΙΑΣΤΗΚΑ ΤΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΕΡΜΗΝΕΑ ΜΑΣ. ΤΟ ΓΝΩΜΙΚΟ ΕΓΡΑΦΕ: «ΟΤΑΝ ΑΠΟΦΑΣΙΣΑ ΝΑ ΧΤΙΣΩ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΜΟΥ, Η ΧΩΡΑ ΜΑΣ ΕΠΕΣΕ».

παράθυρα. Έβαλαν μέσα σχεδόν 40 άτομα, με το ζόρι αναπνέαμε. Όταν φτάσαμε στη θάλασσα, στο σημείο απ’ όπου θα φεύγαμε, είδαμε και άλλες ομάδες ατόμων. Μπήκαμε σαράντα άτομα σε ένα φουσκωτό - γυναίκες, παιδιά, παππούδες. Μετά από μισή ώρα άρχισαν να υψώνονται κύματα. Ο οδηγός δεν μπορούσε να το κουμαντάρει. Παντού φωνές. Στην βάρκα επικρατούσε πανικός». ΜΑΧΗ ΜΕ ΤΑ ΚΥΜΑΤΑ Την εβδομάδα που ο Μουράντ ανέμενε στη Σμύρνη τη στιγμή που θα έφευγαν για Ελλάδα, γνώρισε έναν κύριο μεγάλης ηλικίας. Ήταν ο άνθρωπος που, μέσα στον πανικό τού φουσκωτού, είχε μιαν εξαιρετική -όπως αποδείχθηκε εκ του αποτελέσματος- ιδέα: «‘Ας διώξουμε τον οδηγό, για να πιάσεις εσύ το πηδάλιο’ μου έλεγε. ‘Θα τα καταφέρεις καλύτερα’« θυμάται ο νεαρός Σύρος. Τα άλλα αγόρια ήταν σε κατάσταση φόβου... «‘Δεν ξέρω, δεν ξέρω…’ έλεγα στον κόσμο, ‘αλλά θα το δοκιμάσω. Έτσι κι αλλιώς χαμένοι είμαστε’. Πήγα σ’ αυτόν που κρατούσε το πηδάλιο και μου έδειξε πώς να στρίβω. Ο οδηγός πήρε κάποιον στο τηλέφωνο και μου έδωσε να του μιλήσω. Μου έλεγε: ‘Μη φοβάσαι, όταν βλέπεις τα κύματα να κάνεις ανάποδα, να στρίβεις’. Έδινε συμβουλές. Δεν ήξερα ποιος ήταν. Και οδηγούσα εγώ. Υπήρχε και κάποιος άλλος που κρατούσε το GPS τού τηλεφώνου, για να ξέρουμε προς τα πού να πάμε. Και ο κόσμος ηρέμησε...». ΑΠΟ ΤΗ ΛΕΣΒΟ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Με το που μπήκε στα ελληνικά χωρικά ύδατα το φουσκωτό, πέρασε από πάνω του ένα αεροπλάνο. Σε λίγο εμφανίστηκε ένα φουσκωτό τού Λιμενικού. «Μπήκαν μπροστά μας και μας σταμάτησαν, αφού δεν ξέραμε να κάνουμε τους ελιγμούς»

θυμάται ο Μουράντ. «Δύο άνδρες άρχισαν να φωνάζουν -περισσότερο για να ηρεμήσουν τον κόσμο- και μας τράβηξαν στη Λέσβο. Όταν φτάσαμε στο λιμάνι, όλοι ήταν πολύ ευγενικοί. Δύο ημέρες μετά την καταγραφή μου, τον Φεβρουάριο του 2016, πήραμε το πλοίο και φτάσαμε στην Καβάλα. Κι από εκεί πήραμε τον δρόμο για Ειδομένη. Μείναμε στο βενζινάδικο της ΕΚΟ για μία εβδομάδα. Τα σύνορα ήταν ακόμη ανοιχτά, επέτρεπαν όμως να περάσει πολύ λίγος κόσμος. Στην Ειδομένη έμεινα τρεις μήνες, χωρίς τελικά να καταφέρω να περάσω». Έχοντας κλείσει ο δρόμος για τον βορρά, ο Μουράντ έφτασε στο κέντρο φιλοξενίας «Καραμανλή», στη Σίνδο. Εκεί πέρασε περισσότερους από έξι μήνες. «Ακολούθησε η διαμονή μου για δύο μήνες σε ξενοδοχείο των Γρεβενών. Μετά μπήκα στο πρόγραμμα REACT και εγκαταστάθηκα στη Θεσσαλονίκη». Η ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΤΟΥ ΜΟΥΡΑΝΤ Έχοντας πλέον αρχίσει να ζει σε διαμέρισμα (και αποκτώντας μια περισσότερο «φυσιολογική» ζωή), ο νεαρός Σύρος προσπαθεί να μάθει την ελληνική κουλτούρα. « Έχω δύο φίλους Αμερικανούς από την εποχή του camp και κάνω παρέα μαζί τους. Με βοηθούν να μάθω την πόλη και τη νοοτροπία των κατοίκων. Όταν πίνω καφέ, κοιτάζω τι γίνεται γύρω μου. Ουδέποτε με έκαναν να νιώσω υποτιμητικά οι νεαροί Έλληνες. Δεν είχα ποτέ το συναίσθημα ότι είμαι κάτι κατώτερο, δεν με έκαναν ποτέ να νιώσω ξένος». Μία από τις πλέον ευφυείς κινήσεις τού Μουράντ ήταν να ανακαλέσει τις μνήμες από τη φοιτητική του ζωή. «Γνωρίζοντας ως φοιτητής στο πανεπιστήμιο ότι υπάρχουν ομάδες χορού, ομάδες μουσικής και χορωδίες, πήγα στο πανεπιστήμιο, για να κάνω επαφή με Έλληνες. Είχα πάει σε ένα πάρτι και μιλούσαμε σπαστά Αγγλικά. Μπορώ και πιάνω εύκολα κουβέντα με τους Έλληνες, δεν κατάφερα ωστόσο να κάνω φίλους με διάρκεια». ΜΙΑ ΝΕΑ ΖΩΗ Μετά από αρκετή ώρα συζήτησης για τη Θεσσαλονίκη και τη σχετική ευκολία με την οποία προσαρμόζεται στον ελληνικό τρόπο ζωής, έκανα στον Μουράντ μια αυτονόητη, πιστεύω, ερώτηση: «Θα ήθελες να μείνεις για πάντα στην πόλη;». «Δεν είναι τόσο εύκολο, επειδή πλέον έχω κάνει τα χαρτιά για τη μετεγκατά- 045 -

στασή μου», μου απαντά. «Λάτρεψα τη Θεσσαλονίκη. Η οικονομική κατάσταση ωστόσο είναι άσχημη. Προσπαθώ να φτιάξω το μέλλον μου. Αν υπάρχει η ευκαιρία κάπου αλλού να είμαι οικονομικά δυνατός, προτιμώ να πάω στην Ευρώπη. Υπολογίζω ότι σε κανέναν μήνα θα με καλέσουν από την Υπηρεσία Ασύλου, για να πάρω την απόφαση στα χέρια μου». Ποιος είναι ο τόπος όπου θα ήθελε να ζήσει τα επόμενα χρόνια; «Θέλω να πάω στην Ολλανδία. Αγαπώ αυτήν τη χώρα από παλιά, μου αρέσει η κουλτούρα της. Το πρώτο πράγμα που θα κάνω είναι να μάθω τη γλώσσα, να φύγει γρήγορα το τείχος ανάμεσα στη χώρα και σ’ εμένα, να καταλαβαίνω τη νοοτροπία τού λαού. Δεν νομίζω ότι θα επιδιώξω να τελειώσω τις σπουδές μου... Άλλωστε, τι να κάνεις την Ανατολική Ιστορία στην Ολλανδία... Μπορεί να στραφώ σε κάποια άλλη σχολή. Ας φτάσω όμως πρώτα εκεί και μετά παίρνω τις αποφάσεις μου». ⁕

«Έμεινα στη Σμύρνη για μία εβδομάδα. Όλες αυτές τις ημέρες έρχονταν ανά δύο ώρες και μας έλεγαν ‘σε λίγο φεύγουμε’. Όταν τελικά ήρθε εκείνη η ώρα, μας έβαλαν σε ένα μικρό βανάκι χωρίς καθίσματα και παράθυρα. Έβαλαν μέσα σχεδόν 40 άτομα, με το ζόρι αναπνέαμε. Όταν φτάσαμε στη θάλασσα, στο σημείο απ’ όπου θα φεύγαμε, είδαμε και άλλες ομάδες ατόμων. Μπήκαμε σαράντα άτομα σε ένα φουσκωτό - γυναίκες, παιδιά, παππούδες. Μετά από μισή ώρα άρχισαν να υψώνονται κύματα. Ο οδηγός δεν μπορούσε να το κουμαντάρει. Παντού φωνές. Στην βάρκα επικρατούσε πανικός».

46-47ep-prosfygas 3.qxp:Layout 1 5/30/17 7:18 PM Page 1

—Φαρίντ και Αμίνα, 32 και 33 χρόνων, από τη Συρία ΑΝ ΥΠΗΡΧΕ ΔΟΥΛΕΙΑ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ, ΘΑ ΜΕΝΑΜΕ ΕΔΩ Θύματα του πολέμου. «Ο μοναδικός λόγος, για τον οποίο φύγαμε από τη Συρία, είναι ο πόλεμος. Είδαμε πράγματα που δεν θέλαμε να δουν τα παιδιά μας. Έτσι, αποφασίσαμε να περάσουμε στην Ευρώπη, για να ζήσουμε με ασφάλεια».

Το τρίτο και τελευταίο ραντεβού μας είναι με μια οικογένεια από τη Συρία: τον Φαρίντ, την Αμίνα και τα δύο τους παιδιά. Ζουν σε ένα διαμέρισμα μιας οικοδομής κοντά στην οδό Καυτανζόγλου, περιμένοντας από στιγμή σε στιγμή την (ευχάριστη) ειδοποίηση από την Αθήνα, που θα τους ανοίξει την πόρτα τής μετεγκατάστασής τους σε κάποια άλλη ευρωπαϊκή χώρα. Αναμένοντας το ασανσέρ που θα μας ανέβαζε στον όροφό τους (και κλείνοντας τις ομπρέλες που είχαμε, για να προστατευτούμε από την καταρρακτώδη βροχή που έπεφτε την ημέρα εκείνη στη Θεσσαλονίκη), είδαμε το χαρτί των κοινοχρήστων. Αντί για το όνομα της οικογένειας ανέφερε «δήμος Θεσσαλονίκης», επιβεβαιώνοντας και με αυτόν τον τρόπο τη συμμετοχή τού κεντρικού δήμου στο πρόγραμμα REACT. ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ Ο Φαρίντ μάς υποδέχτηκε στην πόρτα και μας πέρασε στην κουζίνα τού διαμερίσματος, όπου βρισκόταν η σύζυγός

του, Αμίνα, με τα δύο τους παιδιά. Το μεγάλο, η Χαντίτζα, δεν πρέπει να ήταν πάνω από 2-3 ετών. Το μικρό, ο Ιμπραήμ, ήταν μερικών μόλις μηνών. Ο Φαρίντ είναι 32 ετών και η Αμίνα 33. Μερικά χρόνια νωρίτερα είχαν μια φυσιολογική ζωή: ζούσαν στο Κομπάνι τής Συρίας, την «πρωτεύουσα» των Κούρδων. Ο Φαρίντ εργαζόταν ως ελαιοχρωματιστής και διακοσμητής, βγάζοντας τα απαραίτητα για να συντηρήσει την οικογένειά του. Μετά, ήρθε ο πόλεμος... «Ο μοναδικός λόγος, για τον οποίο φύγαμε από τη Συρία, είναι ο πόλεμος» εξηγεί στις «Ε» ο Φαρίντ. «Είδαμε πράγματα που δεν θέλαμε να δουν τα παιδιά μας. Έτσι, αποφασίσαμε να περάσουμε στην Ευρώπη, για να ζήσουμε με ασφάλεια». ΤΟ ΦΟΥΣΚΩΤΟ ΤΟΥ ΤΡΟΜΟΥ Όπως και με τους προηγούμενους πρόσφυγες που επισκεφθήκαμε, έτσι και για την οικογένεια του Φαρίντ το ευρωπαϊκό όνειρο ξεκίνησε πάνω σε ένα φουσκωτό. Και, μάλιστα, υπό πολύ κακές συνθήκες.

- 046 -

«Γνωρίζαμε ότι θα περνούσαμε από τη Σμύρνη στη Χίο με βάρκα. Δεν ξέραμε όμως ότι θα έβαζαν 60 άτομα σε ένα μικρό φουσκωτό. Η Χαντίτζα ήταν πολύ μικρή, ενώ η Αμίνα ήταν έγκυος στον Ιμπραήμ. Επιβιβαζόμενοι στο πλοιάριο, είχαμε πείσει ήδη τους εαυτούς μας ότι θα πνιγούμε...» μας λέει με έμφαση ο Φαρίντ. Το χώμα τής Χίου ήταν το πρώτο ευρωπαϊκό έδαφος που πάτησε η οικογένεια. Οι επόμενοι τέσσερις μήνες τούς βρήκαν στην Ειδομένη, οι επόμενοι οκτώ στο camp τής Σίνδου, ενώ εδώ και λίγο καιρό ζουν σε διαμέρισμα του προγράμματος. Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ «ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΙΟΥ» Ο μικρός Ιμπραήμ είναι ξαπλωμένος στο βρεφικό ρηλάξ και μας παρακολουθεί εξαιρετικά χαμογελαστός. Προφανώς, απολαμβάνει την παρουσία κόσμου... Οι πρώτες ώρες τής ζωής του, ωστόσο, δεν ήταν αυτές που θα έπρεπε να έχει κάθε παιδί. «Πήγαμε τον περασμένο Νοέμβριο για μια συνέντευξη» θυμάται ο Φαρίντ. «Η Αμίνα ήταν έγκυος στον Ιμπραήμ.

46-47ep-prosfygas 3.qxp:Layout 1 5/30/17 7:18 PM Page 2

Επιλογές 06/2017

 Ο ΦΑΡΙΝΤ ΜΑΣ ΥΠΟΔΕΧΤΗΚΕ ΣΤΗΝ ΠΟΡΤΑ ΚΑΙ ΜΑΣ ΠΕΡΑΣΕ ΣΤΗΝ ΚΟΥΖΙΝΑ ΤΟΥ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΟΣ, ΟΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΤΑΝ Η ΣΥΖΥΓΟΣ ΤΟΥ, ΑΜΙΝΑ (ΦΩΤΟ), ΜΕ ΤΑ ΔΥΟ ΤΟΥΣ ΠΑΙΔΙΑ. ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ, Η ΧΑΝΤΙΤΖΑ, ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΗΤΑΝ ΠΑΝΩ ΑΠΟ 23 ΕΤΩΝ. ΤΟ ΜΙΚΡΟ, Ο ΙΜΠΡΑΗΜ, ΗΤΑΝ ΜΕΡΙΚΩΝ ΜΟΛΙΣ ΜΗΝΩΝ.

Εμείς ωστόσο δεν είχαμε καν τις στοιχειώδεις ιατρικές υπηρεσίες και έτσι το μωρό γεννήθηκε υπό ακατάλληλες συνθήκες. Και τώρα, με το πρόβλημα του παιδιού, υποφέρουμε πολύ...».

Από τη συνέντευξη πήγαμε κατευθείαν στο ‘Ιπποκράτειο’ νοσοκομείο. Αρχικά, οι γιατροί μάς είπαν ότι θα κάνει δίδυμα. Μετά ήρθε ένας άλλος γιατρός και μας είπε ότι το μωρό, τελικά, είναι ένα. Και έτσι κύλησε το πράγμα: από τον έναν γιατρό στον άλλο. Στο τέλος, ο γιατρός μάς καθησύχασε, λέγοντας ότι δεν επίκειται άμεσα η γέννα και ότι θα έπρεπε να επιστρέψουμε στο camp. Θα γυρίζαμε στο νοσοκομείο μερικές ημέρες αργότερα, όταν θα ήταν η ώρα να γεννηθεί το παιδί. Και ενώ μας είπαν ότι η Αμίνα δεν ήταν έτοιμη για γέννα, με το που γυρίσαμε στο camp γέννησε μετά από μία ώρα». Όπως εύκολα μπορεί να φανταστεί κάποιος (ειδικά αν είχε παρακολουθήσει τα ρεπορτάζ τηλεοπτικών σταθμών), οι συνθήκες για να γεννήσει μια γυναίκα σε ένα camp δεν ήταν οι ενδεδειγμένες: «Λόγω αυτής της γέννας, χωρίς τις κατάλληλες ιατρικές υπηρεσίες, το μωράκι γεννήθηκε με πρόβλημα στο ποδαράκι του» εξηγεί ο Φαρίντ. «Γνωρίζουμε ότι στην Ελλάδα υπάρχει οικονομική κρίση και δεν μπορούμε να περιμένουμε πολλά.

ΟΜΟΡΦΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Έχοντας περάσει αρκετούς μήνες σε ελληνικό έδαφος, ζητάμε από τον Φαρίντ να μας πει τη γνώμη του για τους Έλληνες και για τη Θεσσαλονίκη. Την ώρα που η διερμηνέας τού μεταφέρει την ερώτηση, εκείνος γυρίζει, σηκώνοντας επιδοκιμαστικά τον αντίχειρα («thumbs up»): «Η πόλη τής Θεσσαλονίκης είναι πολύ ωραία. Όπως και ο κόσμος της. Δεν είδα καθόλου ρατσισμό, πέρα από κάποιες πολύ μικρές εξαιρέσεις. Η φύση και η συμπεριφορά των Ελλήνων είναι σαν αυτή των Σύρων». Αν αισθάνεται, λοιπόν, σαν στο σπίτι του, γιατί δεν αποφασίζει να εγκατασταθεί στη χώρα μας; Ήδη βρίσκεται σε ένα διαμέρισμα, επιχειρώντας να επαναφέρει τη ζωή σου σε φυσιολογικούς ρυθμούς: «Αν μπορούσα να βρω δουλειά στην Ελλάδα, δεν θα έφευγα από εδώ. Και το λέω με κάθε ειλικρίνεια, χωρίς διάθεση να κολακέψω τον κόσμο. Αν υπήρχαν επαγγελματικές ευκαιρίες, θα έμενα εδώ». ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ: ΓΕΡΜΑΝΙΑ Οι ημέρες περνούν, με την οικογένεια του Φαρίντ να περιμένει την άδεια μετεγκατάστασης στην Ευρώπη. Τον ρωτάμε ποιος είναι ο επιθυμητός προορισμός του. «Θα προτιμούσα να πάω στη Γερμανία ή στην Ισπανία. Ο πατέρας μου, η μητέρα μου και η αδελφή μου πέρασαν πριν από έναν μήνα από την Τουρκία στην Ισπανία. Εκεί βρίσκεται εδώ και επτά χρόνια ένας από τους αδελφούς μου. Είχε φύγει πολύ πριν από τον πόλεμο, για να δουλέψει στη Βραζιλία. Μετά, πήγε στην Ισπανία. Δύο αδέλφια μου είναι παντρεμένα με παιδιά και μένουν στην Τουρκία. Ο ένας από αυτούς θα πάει στην Ισπανία. Ένας άλλος αδελφός μου βρίσκεται στη Γερμανία. Πήγε πριν από τρία χρόνια, λόγω του πολέμου. Η Γερμανία είναι και η δική μου πρώτη επιλογή».

- 047 -

Ρωτάμε τον Φαρίντ αν έχει ακόμη συγγενείς στην πατρίδα του και αν ανησυχεί γι’ αυτούς: «Η άλλη μου αδελφή, που παντρεύτηκε πριν από τον πόλεμο, παραμένει στη Συρία, στη Δαμασκό. Επικοινωνώ μαζί της μέσω της εφαρμογής WhatsApp. Και εκεί είναι δύσκολη η κατάσταση… Όχι τόσο λόγω του πολέμου όσο εξαιτίας της ακρίβειας. Ακόμη και ένα κιλό ζάχαρη, για παράδειγμα, είναι υπερβολικά ακριβό για να το αγοράσεις...». Πριν αποχαιρετήσουμε τον Φαρίντ (και αφού του έχουμε ευχηθεί ό,τι καλύτερο στη μακρά πορεία που ξεκίνησε πριν από αρκετούς μήνες), δεν μπορούμε παρά να τον ρωτήσουμε το αυτονόητο: αν θα ήθελε να επιστρέψει στη Συρία. «Αν αυτήν τη στιγμή μού έλεγαν ότι ο πόλεμος τελείωσε, θα επέστρεφα αμέσως. Αν τελειώσει ο πόλεμος, όλα τα μέλη τής οικογένειάς μου, όπου κι αν βρίσκονται, θα επιστρέψουν» λέει χωρίς δισταγμό. Για την ώρα, είναι προσηλωμένος στον στόχο του, την Ευρώπη. Σημειώνει όμως για ακόμη μία φορά: «Αν υπήρχε κάποια δουλειά στη Θεσσαλονίκη, για να θρέψω τα παιδιά μου, θα έμενα εδώ. Δεν με ενδιαφέρουν οι πολυτέλειες και οι υψηλοί μισθοί. Να καλύψω τις ανάγκες της οικογένειάς μου θέλω…». ⁕

Ρωτάμε τον Φαρίντ αν έχει ακόμη συγγενείς στην πατρίδα του και αν ανησυχεί γι’ αυτούς: «Η άλλη μου αδελφή, που παντρεύτηκε πριν από τον πόλεμο, παραμένει στη Συρία, στη Δαμασκό. Επικοινωνώ μαζί της μέσω της εφαρμογής WhatsApp. Και εκεί είναι δύσκολη η κατάσταση… Όχι τόσο λόγω του πολέμου όσο εξαιτίας της ακρίβειας. Ακόμη και ένα κιλό ζάχαρη, για παράδειγμα, είναι υπερβολικά ακριβό για να το αγοράσεις...».

48-50ep-BENROUBI b.qxp:Layout 1 5/30/17 7:18 PM Page 1

Επιλογές 06/2017

—Νίνα Μπενρουμπή

Ζώσα ιστορία Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΕΒΡΑΙΩΝ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ ΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΑΝΟΙΧΤΟ, ΓΙΑ ΝΑ ΕΠΙΣΤΡΕΦΕΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΚΑΙ ΝΑ ΠΡΟΣΘΕΤΕΙ ΜΙΚΡΕΣ Ή ΜΕΓΑΛΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΜΕ ΕΝΑ ΚΟΙΝΟ ΘΕΜΑ: ΤΗ ΖΩΗ Ή ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ. Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΝΙΝΑΣ ΜΠΕΝΡΟΥΜΠΗ ΚΑΤΑΛΗΓΕΙ ΣΤΗ ΖΩΗ. ΠΕΡΑΣΕ ΟΜΩΣ ΚΙ ΕΚΕΙΝΗ, ΟΠΩΣ ΚΑΙ ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΑΛΛΟΙ, ΑΠΟ ΤΑ ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΑ ΘΑΝΑΤΟΥ. ΚΑΙ ΓΛΙΤΩΣΕ... ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ στη Σοφία Χατζηνικολάου. ΠΟΡΤΡΕΤΟ: Σάκης Γιούμπασης.

Η κυρία Μπενρουμπή γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1923 - μοναχοκόρη μιας οικογένειας μορφωμένων Εβραίων που ανήκαν στη μεσαία τάξη. Το πατρικό της βρίσκονταν στην περιοχή τής Μαρτίου. Όταν ξεκίνησε το μαρτύριο για τους Εβραίους, το καλοκαίρι τού 1942 (όταν όλοι οι άνδρες Εβραίοι ηλικίας 18 έως 45 χρόνων διατάχθηκαν να παρουσιαστούν στην πλατεία Ελευθερίας), η Νίνα ήταν μόλις 19 ετών. ΑΠΟ ΤΗ ΜΑΡΤΙΟΥ ΣΤΟ ΜΠΕΡΓΚΕΝ ΜΠΕΛΣΕΝ «Εμείς μέναμε στη Μαρτίου μέχρι την ημέρα που μας πήραν οι Γερμανοί. Δεν μας έπαιρναν, επειδή ήμασταν Ισπανοί και έκανε τα πάντα ο ισπανός πρέσβης στη Αθήνα, για να μας στείλει στην Ισπανία. Κάθε μέρα τηλεφωνούσε στον Φράνκο, που ήταν αντισημίτης, και έπαιρνε συνέχεια την ίδια απάντηση: ‘Δεν είναι ακόμη ώρα να έρθουν’. Ήμασταν κάπου 300-400 Εβραίοι -ισπανοί υπήκοοι- από τη Θεσσαλονίκη. Εγώ έχω ακόμη τα διαβατήρια του μπαμπά, της μαμάς και το δικό μου. Ο πρέσβης έχασε τη ζωή του, παρακαλώντας τον Φράνκο να μας δεχτεί. Δυστυχώς, κάποια στιγμή, αφού δεν μας δέχτηκε ο Φράνκο, αναγκαστήκαμε να

φύγουμε για τη Γερμανία, με το τελευταίο κομβόι. Πολλοί Έλληνες έκρυψαν ανθρώπους - ορισμένοι χωρίς να πάρουν φράγκο. Κάποιοι άλλοι, επειδή είχαν ανάγκες, πληρώνονταν - και είχαν δίκιο. Πάντως, τους έσωσαν. »Μας έβαλαν στο τελευταίο τρένο και φύγαμε. Τα τρένα ήταν αυτά που απέξω έγραφαν ‘20 άτομα’ και μέσα έβαζαν 85. Σ’ εμάς, επειδή ο πρόξενος της Ισπανίας ήταν θείος μου, μας έκαναν τη χάρη και, αντί για 85 άτομα, έβαλαν 65. Είχα τον ποπό τού διπλανού μου στο πρόσωπό μου - όλοι ήμασταν καθισμένοι χάμω. Δεν μας έστειλαν στο Άουσβιτς, επειδή ήμασταν Ισπανοί και δεν ήθελαν να σκοτωθούμε - βλέπετε, και ο Φράνκο ήταν ναζί. Εμάς μας έστειλαν στο Μπέργκεν Μπέλσεν». «ΔΕΝ ΣΚΕΦΤΗΚΑΜΕ ΠΟΤΕ ΟΤΙ ΥΠΗΡΧΑΝ ΑΕΡΙΑ ΚΑΙ ΦΟΥΡΝΟΙ» Όπως θυμάται η κυρία Μπενρουμπή, μιλώντας στις «Ε», «όταν ήταν να πάρουν τους γονείς τού άνδρα μου -που τότε δεν ήταν ακόμη σύζυγός μου-, εκείνος ήταν στην Αθήνα. Είχε φίλους Χριστιανούς και τον έκρυψαν. Ήθελε να έλθει για τους γονείς του και του είπα ‘Θα σε γραπώσουν, θα σε στείλουν κι εσένα μαζί τους και δεν θα προσφέρεις κάτι. Εγώ σου δίνω - 048 -

τον λόγο μου ότι θα τους συνοδεύσω ώς εκεί’. Και πήγα. Την ώρα που τους κατέβαζαν -γέρους ανθρώπους- τους βοήθησα, πήρα τα μπογαλάκια τους... Το σπίτι έμεινε έτσι, με την πόρτα ανοιχτή. Τα πήραν όλα - πρώτα οι Γερμανοί και μετά, ό,τι απέμεινε, η γειτονιά. »Έρχονταν αραμπάδες με γαϊδουράκια κι όποιος δεν μπορούσε να περπατήσει τον έβαζαν επάνω. Παρακάλεσα να τους βάλουν κι εκείνους επάνω κι εγώ περπατούσα με τα πόδια, από κοντά. Δίπλα μου είχα έναν πολιτοφύλακα - πολιτοφύλακας ήταν ένας Εβραίος που φορούσε κι αυτός στο μπράτσο το αστέρι, δεν ήταν προδότης. Το έκανε για να σώσει τον εαυτό του, επειδή γνώριζε ότι, σε διαφορετική περίπτωση, θα τον έπαιρναν κι αυτόν. Αυτός, τέλος πάντων, ήταν φίλος μου.

48-50ep-BENROUBI b.qxp:Layout 1 5/30/17 7:18 PM Page 2

 ΡΩΤΑΜΕ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑ ΜΠΕΝΡΟΥΜΠΗ ΓΙΑΤΙ ΟΣΟΙ ΚΑΤΑΦΕΡΑΝ ΝΑ ΕΠΙΒΙΩΣΟΥΝ ΚΑΙ ΝΑ ΕΠΙΣΤΡΕΨΟΥΝ ΔΕΝ ΜΙΛΗΣΑΝ ΠΑΡΑ ΜΟΝΟ ΠΟΛΛΑ ΧΡΟΝΙΑ ΑΡΓΟΤΕΡΑ: «ΔΕΝ ΘΕΛΑΜΕ ΝΑ ΜΙΛΗΣΟΥΜΕ ΓΙ’ ΑΥΤΟ, ΔΕΝ ΤΟ ΑΝΤΕΧΑΜΕ» ΟΜΟΛΟΓΕΙ. «ΕΓΩ, ΓΙΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ, ΕΧΑΣΑ 27 ΑΤΟΜΑ… ΤΙ ΝΑ ΠΩ; ΗΜΑΣΤΑΝ ΣΕ ΤΕΤΟΙΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΟΥ, ΟΤΑΝ ΑΝΟΙΓΕ ΚΑΠΟΙΟΣ ΤΟ ΣΤΟΜΑ ΤΟΥ ΓΙΑ ΝΑ ΜΙΛΗΣΕΙ, ΛΕΓΑΜΕ ‘ΠΑΙΔΙΑ, ΣΑΣ ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ, ΜΗ ΜΙΛΑΤΕ ΑΛΛΟ ΓΙ’ ΑΥΤΑ’, ΕΠΕΙΔΗ ΟΣΟΙ ΣΩΘΗΚΑΝ ΘΥΜΟΥΝΤΑΙ ΔΥΣΚΟΛΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ. ΕΤΣΙ, ΠΕΡΑΣΑΝ ΤΑ ΧΡΟΝΙΑ».

Μου λέει, με το που φτάνουμε στην πλατεία Βαρδαρίου: ‘Άκου να σου πω, Νίνα: σήκω και φύγε τώρα, επειδή δεν το έχουν σε τίποτα οι Γερμανοί να σου πάρουν την κάρτα, να τη σκίσουν και να σε πάρουν κι εσένα στο στρατόπεδο. Ώς εδώ σε άφησα να τους συνοδεύσεις. Από εδώ και πέρα, όταν θα μπούμε στο στενάκι, τίποτα δεν μπορεί να σε σώσει. Εγώ δεν θα είμαι κοντά σου και δεν το έχουν σε τίποτα να σου σκίσουν τα χαρτιά και να σε στείλουν κι εσένα με το πρώτο τρένο’. Με το που μου το λέει αυτό -το θυμάμαι σαν τώραανέβηκα στον αραμπά και τους φίλησα. Κλαίγανε… Τους είπα: ‘Μην κλαίτε. Θα δείτε ότι, με το καλό, θα γυρίσετε. Ο Αλμπέρτος στα χέρια μας θα περάσει πολύ καλά - ο μπαμπάς μου και η μαμά μου θα τον έχουν σαν παιδί τους κι εσείς, με

το καλό, θα γυρίσετε’. Ήξερα ότι δεν θα γυρίσουν, επειδή, συν τοις άλλοις, ήταν και γέροι. Αλλά δεν ξέραμε. Δεν σκεφτήκαμε ποτέ ότι υπήρχαν τα αέρια και οι φούρνοι». Πώς κρατήθηκε μυστική αυτή η φρικτή πραγματικότητα; «Ώσπου να φύγουμε», συνεχίζει την εξιστόρησή της η κυρία Μπενρουμπή, «δεν ξέραμε ούτε πού πάμε ούτε πόσα στρατόπεδα υπάρχουν ούτε ότι υπάρχουν στρατόπεδα εξόντωσης. Με το που φτάνουμε στο στρατόπεδο και βλέπουμε πάνω από την πόρτα την επιγραφή ‘Arbeit macht frei’, δηλαδή ‘η εργασία απελευθερώνει’, μας λένε ‘οι γυναίκες σ’ αυτήν την παράγκα, οι άνδρες σ’ εκείνη’. Πάντα φτάναμε μεσάνυχτα, όλα τα κομβόι, για να μη βλέπει ο κόσμος και επηρεάζεται».

- 049 -

Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ «Εμάς μας απελευθέρωσαν πριν τελειώσει ο πόλεμος, επειδή επενέβησαν οι Αμερικανοί και ο Φράνκο έδωσε εντολή στους Γερμανούς να μας αφήσουν ελεύθερους. Μας έβαλαν σε τρένα τρίτης θέσεως που μας φάνηκαν ανάκτορα σε σύγκριση με τους χώρους όπου ζούσαμε- και φτάσαμε στην Ισπανία. Κατεβήκαμε στα σύνορα της Ισπανίας με τη Γαλλία και από εκεί συνεχίσαμε με λεωφορείο. Η χαρά μου την ώρα που αφόπλιζαν τους Γερμανούς που μας συνόδευαν ήταν απερίγραπτη. Στο μεταξύ, ένας που ήταν μαζί μας, με το που κατεβήκαμε από το τρένο, άρχισε να τρώει φλούδες από φρούτα που έβρισκε κάτω - τέτοια ήταν η πείνα του. Οι καλόγριες, όμως, μας είχαν ετοιμάσει φαγητό. Μας είχαν φτιάξει ομελέτες και είχαν στρώσει τα τραπέζια. Μας είπαν μόνο να τρώμε σιγά σιγά και όχι πολύ μαζί, επειδή μπορεί να παθαίναμε ανακοπή. Τόσον καιρό τη βγάζαμε με νερόβραστό ραπάνι, βλέπετε… Μόνο την Κυριακή μάς έβαζαν πατάτες και κανένα κομματάκι κοτόπουλο. Κάθε πρωί μάς έφερναν καφέ - ένα νεροζούμι. Ο μπαμπάς μου και η μαμά μου δεν έπαιρναν την μπουκίτσα ψωμί και τυρί που είχαν για πρωινό. Πήγαινα εγώ, άνοιγα το ντουλαπάκι -είχαμε κάτι ντουλαπάκια, επειδή στο στρατόπεδο κοιμόμασταν χωριστά οι γυναίκες, χωριστά οι άνδρες- κι έβλεπα τρεις μπουκίτσες. Δεν τρώγανε οι γονείς μου, για να φάω εγώ, επειδή ήμουν ‘τσίρος’. Τους ρωτούσα: ‘Γιατί δεν φάγατε;’. ‘Πώς, φάγαμε…’ μου απαντούσαν. Ο μπαμπάς μου είχε τσιγάρα και με δύο τσιγάρα αγόραζε μια σούπα νερόβραστη, για να φάει και το πρωί. Φαγητό ήταν αυτό; Είχαν όμως τη μοναχοκόρη. Εγώ τους έλεγα: ‘Δεν θα φάω’. ‘Είναι κρίμα’, μου απαντούσαν, ‘θα πάει χαμένο, ούτε

48-50ep-BENROUBI b.qxp:Layout 1 5/30/17 7:18 PM Page 3

Επιλογές 06/2017

εμείς θα το φάμε’. Κι έτσι, έτρωγα. Αλλιώς, θα ‘σχολούσα’. Μας έβαζαν και φάρμακο μέσα στο φαγητό, για να μας κοπεί η περίοδος - κι ευτυχώς που το έκαναν, επειδή εκεί δεν μπορούσες να καθαριστείς... »Όταν πήγαμε σε αμερικανικό στρατόπεδο, ήμασταν πλέον ελεύθεροι και δεν το πιστεύαμε. Όταν μας απελευθέρωσε ο Φράνκο, μας έδωσε δικαίωμα παραμονής μόλις τεσσάρων μηνών στην Ισπανία, παρότι -λόγω της ιδιότητάς μας ως ισπανών υπηκόων- θα μπορούσαμε να μείνουμε εκεί όλη μας τη ζωή. Ήταν όμως τόσο αντισημίτης, που μας έδωσε μόνο τέσσερις

«Είμαι Εβραία, αλλά δεν έχω να χωρίσω τίποτα με τους Χριστιανούς. Όπως εγώ γεννήθηκα Εβραία, αν οι γονείς μου ήταν Χριστιανοί, θα ήμουν κι εγώ Χριστιανή. Αυτό δεν μπορώ να καταλάβω… Θα πεθάνω μια μέρα και δεν θα έχω καταλάβει τι είναι ο αντισημιτισμός. Τι κάνουν οι Εβραίοι; Τι κακό κάνουν; Δεν θα καταλάβω ποτέ γιατί οι Γερμανοί σκότωσαν τόσους αθώους ανθρώπους - παιδάκια, μωράκια, γυναίκες, άνδρες…».

μήνες - τον τέταρτο μήνα φύγαμε. Στο αμερικανικό στρατόπεδο ήμασταν ‘βασιλιάδες’ - μέχρι και τον Αρθούρο Ρούμπινστάιν, τον μεγαλύτερο πιανίστα, μας έφερε ο διοικητής τού στρατοπέδου. Από εκεί μας μετέφεραν σε ένα αγγλικό στρατόπεδο στη Γάζα, που τότε ήταν ένα χωριό. Εκεί κατέφτασε μιαν ημέρα ένας κύριος από τη Jewish Agency, που μας είπε: ‘Φέρνω τόσα πασαπόρτια -διότι ήταν αγγλική παροικία όλη η περιοχή- αλλά, σας παρακαλώ, να τα πάρει μόνον όποιος σκοπεύει να μείνει στο Τελ Αβίβ και όχι όσοι είναι να φύγουν για Ελλάδα’. Ήταν όμως

τόσο άσχημα στο αγγλικό στρατόπεδο δεν είχαμε προστασία: τη νύχτα έρχονταν οι Άραβες, χάραζαν τα παράθυρα, που ήταν από μουσαμά, και έκλεβαν τα ρούχα των ανθρώπων. Ήταν τόσο δύσκολα, ιδίως μετά από όσα είχαμε περάσει. Ο Θεός να μας συγχωρέσει, είπαμε όμως ένα ψέμα: ότι θα μείνουμε για πάντα στο Ισραήλ. Δεν ήταν αλήθεια. Εγώ ήθελα οπωσδήποτε να επιστρέψω στην Ελλάδα, επειδή έμαθα ότι ο Αλμπέρτος ζούσε και ήξερα ότι θα τον ξανάβρισκα. Με είχε ειδοποιήσει ένας γνωστός: μου έστειλε τηλεγράφημα στο Ισραήλ, γράφοντας ‘Αλμπέρτος ζει’ κι από κάτω το όνομά του». ΟΙ ΤΡΑΓΙΚΕΣ ΦΙΓΟΥΡΕΣ «Η μία μου φίλη, η Μαργκό, πέθανε - αλλά πέθανε βλακωδώς. Κοίτα να δεις τι είναι η μοίρα τού ανθρώπου... Έβγαλε ένα σπυρί στη μύτη της -είχε πρηστεί πολύ- και λέει ‘ας πάω στον γιατρό’. Ο γιατρός θα περνούσε από μια συγκεκριμένη παράγκα την τάδε ώρα. Πήγε. Κι εκείνος άρχισε να τους βγάζει μπροστά: ‘Εσύ κάνε ένα βήμα μπρος, εσύ κάνε ένα βήμα μπρος, εσύ κάνε ένα βήμα μπρος...’ - έτσι, στα κουτουρού. Και λέει και σ’ αυτήν: ‘Κάνε κι εσύ ένα βήμα μπρος’. Έτσι τη χάσαμε - την πήγαν στον φούρνο. Ο γιατρός δεν ενδιαφερόταν, μετρούσε ανθρώπους και τους έστελνε. Οπότε, πάει η Μαργκό... »Ο φίλος μου ο Μαρσέλ ήταν στους φούρνους. Εργαζόμενος εκεί, έκαψε τη μαμά και τον μπαμπά και την αδερφή του - πεθαμένους βέβαια. Και του έστριψε του ανθρώπου. Δεν είναι λίγο να βάζεις στον φούρνο τον μπαμπά σου και τη μαμά σου - υποχρεωτικά, καθώς δίπλα στέκονταν οι Γερμανοί. Έβαζαν Εβραίους να καίνε Εβραίους - μερικούς μάλιστα τους έκαιγαν και μισοζώντανους. »Από την πλευρά τής μαμάς μου έφυγαν όλοι και δεν γύρισε κανένας. Είχα μια εξαδέλφη, θεά στην ομορφιά - με μπλε μάτια και γλυκό πρόσωπο. Είχε ένα μωρό δύο ετών. Με το που πήγε εκεί μαζί με το μωρό, τους σκότωσαν. Πρώτα τους σκότωναν με αέριο και μετά τους έκαιγαν στον φούρνο. Όταν μας πήγαιναν εμάς στο μπάνιο, φοβόμασταν πολύ. Λέγαμε: ‘Αν βρεθεί κανένας τρελός και, αντί για νερό, ανοίξει το γκάζι, θα πεθάνουμε’. Πηγαίναμε όμως υποχρεωτικά, επειδή έπρεπε να κάνουμε ένα μπάνιο. Έπρεπε να ξεντυθούμε μπροστά στους Γερμανούς - μάλιστα, ήταν εκεί και μια Γαλλίδα, που πάντα της έδιναν μια οι Γερμανοί στον ποπό. Ευτυχώς, εγώ δεν είχα κρέας και τη γλίτωνα.

- 050 -

»Όσο για τους άνδρες, εργάζονταν, δεν ήταν όμως πραγματική δουλειά. Τους έβαζαν να κουβαλούν μεγάλες κοτρόνες - τη μία ημέρα να τις ανεβάζουν και την άλλη να τις κατεβάζουν, ίσα ίσα για να τους ταλαιπωρούν. Στο μεταξύ, σκότωναν και κάποιους από αυτούς κατά περιόδους...». «ΔΕΝ ΑΝΤΕΧΑΜΕ ΝΑ ΜΙΛΗΣΟΥΜΕ» Ρωτάμε την κυρία Μπενρουμπή γιατί όσοι κατάφεραν να επιβιώσουν και να επιστρέψουν δεν μίλησαν παρά μόνο πολλά χρόνια αργότερα: «Δεν θέλαμε να μιλήσουμε γι’ αυτό, δεν το αντέχαμε» ομολογεί. «Εγώ, για παράδειγμα, έχασα 27 άτομα… Τι να πω; Ήμασταν σε τέτοια ψυχολογική κατάσταση που, όταν άνοιγε κάποιος το στόμα του για να μιλήσει, λέγαμε ‘παιδιά, σας παρακαλούμε, μη μιλάτε άλλο γι’ αυτά’, επειδή όσοι σώθηκαν θυμούνται δύσκολα πράγματα. Έτσι, πέρασαν τα χρόνια. Ασφαλώς, κρατήσαμε από την αρχή την παράδοση να τους θυμόμαστε, να τους αναφέρουμε, να κάνουμε το μνημόσυνό τους στην επέτειο που έφυγε το πρώτο κομβόι». Αναρωτιόμαστε αν επιζώντες όπως η κυρία Μπενρουμπή νιώθουν τον αντισημιτισμό ακόμη και σήμερα: «Ναι και μάλιστα σήμερα ακόμη χειρότερα. Δυστυχώς, αν διαβάσεις οποιαδήποτε εφημερίδα που ασχολείται με το θέμα, θα δεις ότι ο αντισημιτισμός αυξάνεται παντού, όχι μόνον εδώ. Ρώτα ένα παιδί τώρα τι θα πει ‘αντισημίτης’ ή, τι θα πει ‘Εβραίος’. Δεν ξέρει... Είμαστε άνθρωποι σαν όλους τους άλλους. Υπάρχουν καλοί, υπάρχουν κακοί, πλούσιοι και φτωχοί... Είμαι Εβραία, αλλά δεν έχω να χωρίσω τίποτα με τους Χριστιανούς. Όπως εγώ γεννήθηκα Εβραία, αν οι γονείς μου ήταν Χριστιανοί, θα ήμουν κι εγώ Χριστιανή. Αυτό δεν μπορώ να καταλάβω… Θα πεθάνω μια μέρα και δεν θα έχω καταλάβει τι είναι ο αντισημιτισμός. Τι κάνουν οι Εβραίοι; Τι κακό κάνουν; Δεν θα καταλάβω ποτέ γιατί οι Γερμανοί σκότωσαν τόσους αθώους ανθρώπους - παιδάκια, μωράκια, γυναίκες, άνδρες… Γιατί; Τι έκαναν αυτοί οι άνθρωποι; Όσο μπορούσαν πιο γρήγορα, τους καθάριζαν. Αντισημιτισμός θα πει να σκοτώνεις; Τραβήξαμε πολλά, μόνο και μόνο επειδή ήμασταν Εβραίοι. Εγώ λέω πως είμαι πολύ υπερήφανη που είμαι Εβραία, επειδή δεν έχω πειράξει κανέναν, δεν έχω κάνει κακό σε κανέναν. Δεν βρίσκω τον λόγο να το κρύβω και θα το φωνάζω». ⁕

51-60ep-PAIDI allages.qxp:Layout 1 5/30/17 7:35 PM Page 1

Π Επιλογές 06/2017

ΑΦΙΕΡΩΜΑ: ΠΑΙΔΙ

Από τις πρώτες του ανάγκες ώς την επιλογή σχολείου, την άθληση και τη φροντίδα του, ένας μίνι οδηγός με όλα όσα πρέπει να γνωρίζουν οι γονείς - νυν και μέλλοντες.

- 051 -

51-60ep-PAIDI allages.qxp:Layout 1 5/30/17 7:35 PM Page 2

Επιλογές 06/2017

—Δραστήριο από κούνια

Βάλτε τώρα την άσκηση στη ζωή του ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΙΣ ΕΠΙΣΗΜΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΩΝ ΕΙΔΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ, ΕΝΑ ΠΑΙΔΙ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΞΑΣΦΑΛΙΖΕΙ ΠΕΡΙΠΟΥ 60 ΛΕΠΤΑ ΑΣΚΗΣΗΣ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ. Η ΕΝΤΑΣΗ ΠΟΥ ΣΥΣΤΗΝΕΤΑΙ ΕΙΝΑΙ (ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ) ΜΕΤΡΙΑ, ΔΗΛΑΔΗ ΝΑ ΠΡΟΚΑΛΕΙ ΜΕΤΡΙΟΥ ΒΑΘΜΟΥ ΛΑΧΑΝΙΑΣΜΑ Ή ΕΦΙΔΡΩΣΗ, ΕΝΩ ΤΟ ΕΙΔΟΣ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΚΑΙ ΤΟΣΗ ΣΗΜΑΣΙΑ - ΑΡΚΕΙ ΝΑ ΣΥΜΒΑΔΙΖΕΙ ΜΕ ΤΙΣ ΠΡΟΤΙΜΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ. Αν και η συγκεκριμένη ποσότητα φυσικής δραστηριότητας έχει υπολογιστεί κυρίως με γνώμονα τη βελτιστοποίηση της σωματικής υγείας των παιδιών, τα οφέλη τής άσκησης δεν περιορίζονται στη σωματική ανάπτυξη, αλλά περιλαμβάνουν ψυχικά και κοινωνικά οφέλη. Τα πολυδιάστατα οφέλη τής άσκησης για τα παιδιά μπορούν να συνοψιστούν στα εξής: 01/ Η άσκηση βοηθά τα παιδιά να αναπτύξουν ένα υγιές μυοσκελετικό σύστημα. Μέσω της άσκησης δυναμώνουν σημαντικά τα οστά, οι μύες και οι αρθρώσεις τους.

02/ Παράλληλα με την ενδυνάμωση του σκελετικού και του μυϊκού συστήματος, η άσκηση βοηθά στην ενδυνάμωση και του καρδιαγγειακού συστήματος. Ουσιαστικά, κατά την πραγματοποίηση μιας φυσικής δραστηριότητας γυμνάζονται παράλληλα η καρδιά και οι πνεύμονες, προπονείται δη-

λαδή συνολικά το καρδιαναπνευστικό σύστημα.

03/ Μέσω της άσκησης αναπτύσσεται η νευρομυϊκή συναρμογή των παιδιών: με απλά λόγια, μέσω των τεχνικών ασκήσεων (και των επαναλήψεών τους) τα παιδιά μαθαίνουν να ελέγχουν καλύτερα το σώμα και τις κινήσεις τους, βελτιώνοντας τα αντανακλαστικά τους και αναπτύσσοντας τον συγχρονισμό μεταξύ ματιών και άκρων.

04/ Η άσκηση συμβάλλει σημαντικά και ουσιαστικά στη διατήρηση ενός υγιούς και φυσιολογικού βάρους. Η συγκεκριμένη επίδραση της άσκησης αποτελεί ένα γεγονός ιδιαίτερα σημαντικό, ειδικά αν αναλογιστεί κάποιος την αλματώδη αύξηση στα ποσοστά παιδικής παχυσαρκίας, καθώς και το πλήθος των σοβαρών και αρνητικών συνεπειών που η αύξηση αυτή επιφέρει στην υγεία.

05/ Η φυσική δραστηριότητα έχει σχε- 052 -

51-60ep-PAIDI allages.qxp:Layout 1 5/30/17 7:35 PM Page 3

Σύμφωνα με τους ειδικούς μέσω της άσκησης αναπτύσσεται η νευρομυϊκή συναρμογή των παιδιών: με απλά λόγια, μέσω των τεχνικών ασκήσεων (και των επαναλήψεών τους) τα παιδιά μαθαίνουν να ελέγχουν καλύτερα το σώμα και τις κινήσεις τους, βελτιώνοντας τα αντανακλαστικά τους και αναπτύσσοντας τον συγχρονισμό μεταξύ ματιών και άκρων.

τιστεί με πολλαπλά ψυχολογικά οφέλη για τα παιδιά. Για παράδειγμα, έχει βρεθεί ότι βελτιώνει αισθητά τον έλεγχο του άγχους και μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης και εκδήλωσης συμπτωμάτων κατάθλιψης, περιστατικών που ενδέχεται να αποδειχθούν επικίνδυνα, ιδιαίτερα κατά την ευαίσθητη φάση τής εφηβείας.

06/ Σε κοινωνικό επίπεδο, έχει βρεθεί ότι η συμμετοχή σε φυσικές δραστηριότητες (και ειδικά σε ομαδικά αθλήματα) βοηθά τα παιδιά στη γρηγορότερη και ουσιαστικότερη κοινωνικοποίησή τους, παρέχοντάς τα ευκαιρίες για αυτοπροβολή, χτίζοντας την αυτοπεποίθησή τους και αναπτύσσοντας αισθήματα συνεργασίας και ομαδικότητας.

07/ Σε επίπεδο πνευματικής λειτουργίας, έρευνες έχουν καταδείξει ότι τα παιδιά τα οποία ασκούνται εμφανίζουν μεγαλύτερα ποσοστά επιτυχίας στα σχολικά μαθήματα.

08/ Τέλος, μια περισσότερο μακροπρόθεσμη, αλλά εξίσου σημαντική επίδραση της άσκησης είναι ότι τα παιδιά που είναι σωματικά δραστήρια ακολουθούν και έναν συνολικότερα πιο υγιεινό τρόπο ζωής, αποφεύγοντας την κατάχρηση αλκοόλ, το κάπνισμα ή τη χρήση ουσιών τόσο κατά τη φάση τής ανάπτυξής τους όσο και στην ενήλικη ζωή τους. ⁕

51-60ep-PAIDI allages.qxp:Layout 1 5/30/17 7:35 PM Page 4

—Είδος... πολυτελείας H ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Ναι μεν, αλλά... Η φυσική αγωγή αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι τού σχολικού προγράμματος στις περισσότερες χώρες τού κόσμου, ενώ η καθημερινή φυσική αγωγή συστήνεται από πολλούς επιστημονικούς φορείς. Κι όμως: στην Ελλάδα δεν φαίνεται να της αφιερώνουμε όσο χρόνο θα τής άξιζε.

Πέραν τού να παρέχει τη δυνατότητα για σωματική δραστηριότητα και οργανωμένη άσκηση, η φυσική αγωγή εμπεριέχει στους σκοπούς της και θέματα που δεν σχετίζονται ευθέως με το ζήτημα της υγείας (όπως γνωστικά, κοινωνικά και συναισθηματικά αντικείμενα). Σύμφωνα με τις τρέχουσες διεθνείς συστάσεις, ο συνιστώμενος χρόνος φυσικής αγωγής για την πρωτοβάθμια εκπαίδευση είναι 150 λεπτά εβδομαδιαίως. ΠΑΡΑΓΝΩΡΙΖΕΤΑΙ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ Κι όμως: σήμερα η σωματική άσκηση στη διάρκεια της σχολικής ημέρας φαίνεται να διατρέχει κίνδυνο περιθωριοποίησης. Δεν είναι τυχαίο ότι τα τελευταία έτη ο χρόνος που αφιερώνεται στη φυσική αγωγή στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) μειώνεται σταδιακά. Συγκεκριμένα, από το 2002 ώς το 2007 μειώθηκε από τα 121 στα 109 λεπτά εβδομαδιαίως στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση και από τα 117 λεπτά στα 101 λεπτά στη δευτεροβάθμια, ενώ, σύμφωνα με έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, υπάρχουν ενδείξεις ότι η επισήμως συνιστώμενη διάρκεια του μαθήματος της φυσικής αγωγής στα σχολεία δεν ακολουθείται πιστά από όλες τις χώρες, με δεδομένο ότι δεν εμπίπτει στις νομικές υποχρεώσεις όλων των κρατών. Στη χώρα μας, ο εβδομαδιαίος χρόνος φυσικής αγωγής στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση κυμαίνεται από 80 έως 90 λεπτά και είναι σημαντικά μικρότερος από τον μέσο χρόνο των άλλων ευρωπαϊ-

 ΣΗΜΕΡΑ Η ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΗΜΕΡΑΣ ΦΑΙΝΕΤΑΙ ΝΑ ΔΙΑΤΡΕΧΕΙ ΚΙΝΔΥΝΟ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟΠΟΙΗΣΗΣ: ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΤΥΧΑΙΟ ΟΤΙ ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΕΤΗ Ο ΧΡΟΝΟΣ ΠΟΥ ΑΦΙΕΡΩΝΕΤΑΙ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ ΜΕΙΩΝΕΤΑΙ ΣΤΑΔΙΑΚΑ.

κών χωρών, αλλά και από εκείνον που συστήνεται. Προσφάτως, η ελληνική Πολιτεία προχώρησε σε ένα πιλοτικό πρόγραμμα διπλασιασμού των εβδομαδιαίων ωρών τής φυσικής αγωγής (στα 160-180 λεπτά εβδομαδιαίως) στις τέσσερις πρώτες τάξεις (Α’-Δ’ τάξη) περίπου 1.200 σχολείων πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης (στο πλαίσιο του Ενιαίου Αναμορφωμένου Εκπαιδευτικού Προγράμματος-ΕΑΕΠ). Σύμφωνα με πρόσφατα επιστημονικά ευρήματα στη χώρα μας, ο συνολικός χρόνος που αφιερώνεται σε σωματικές δραστηριότητες (περιλαμβανομένης της οργανωμένης σωματικής άσκησης τις ημέρες τού σχολείου, όπου πραγματοποιείται και το μάθημα της Φυσικής Αγωγής) είναι 69 λεπτά (+/-23 λεπτά) για τα αγόρια και 62 - 054 -

λεπτά (+/-21 λεπτά) για τα κορίτσια. Από τον προαναφερθέντα χρόνο, τα 59 λεπτά (+/-21 λεπτά) στα αγόρια και τα 44 λεπτά (+/-26 λεπτά) στα κορίτσια αφορούν μέτριας έως υψηλής έντασης σωματικές δραστηριότητες, όταν οι διεθνείς συστάσεις προτείνουν τουλάχιστον 60 λεπτά ημερήσιας συμμετοχής σε μέτριας έως υψηλής έντασης σωματικές δραστηριότητες. Μάλιστα, περαιτέρω ανάλυση των δεδομένων ανέδειξε ότι στη διάρκεια του μαθήματος της Φυσικής Αγωγής ο μέσος χρόνος άσκησης με μέτριας έως υψηλής έντασης σωματικές δραστηριότητες είναι περίπου 35 λεπτά και για τα δύο φύλα, εύρημα που υποδηλώνει τη σημαντική συμβολή τής καθημερινής ένταξης στο ημερήσιο πρόγραμμα του μαθήματος της Φυσικής Αγωγής. ⁕

51-60ep-PAIDI allages.qxp:Layout 1 5/30/17 7:35 PM Page 5

 ΣΗΜΕΡΑ Η ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΕΧΕΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΕΙ ΟΤΙ Η ΟΣΤΙΚΗ ΜΑΖΑ ΕΙΝΑΙ ΥΨΗΛΟΤΕΡΗ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΣΩΜΑΤΙΚΑ ΔΡΑΣΤΗΡΙΑ ΣΕ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΕΚΕΙΝΑ ΠΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥΝ ΠΡΟΤΥΠΑ ΚΑΘΙΣΤΙΚΗΣ ΖΩΗΣ.

—Μέσω της άσκησης ΘΩΡΑΚΙΣΤΕ ΤΑ ΟΣΤΑ ΤΟΥ Το προνοείν... Ένας από τους κυριότερους παράγοντες που σχετίζονται με κίνδυνο οστεοπόρωσης είναι η μέγιστη οστική μάζα, η οποία με τη σειρά της αναπτύσσεται κατά κύριο λόγο κατά την παιδική ηλικία και για λίγα χρόνια μετά την ενηλικίωση.

Με δεδομένο ότι ποσοστό μεγαλύτερο από το 90% της μέγιστης οστικής μάζας επιτυγχάνεται στα κορίτσια μέχρι την ηλικία των 18 και στα αγόρια μέχρι την ηλικία των 20 ετών, καθώς και ότι τα οφέλη που επιφέρει η άσκηση στην οστική μάζα των παιδιών διατηρούνται και κατά την ενήλικη ζωή (εφόσον η άσκηση συνεχιστεί), συνάγεται το συμπέρασμα ότι οι συνήθειες σωματικής δραστηριότητας κατά τη φάση τής ανάπτυξης φαίνεται να έχουν σημαντικά μακροχρόνια οφέλη για την υγεία των οστών. Η οστική μάζα είναι υψηλότερη στα παιδιά που είναι σωματικά δραστήρια (σε σύγκριση με εκείνα που ακολουθούν

πρότυπα καθιστικής ζωής), όπως επίσης και στα παιδιά τα οποία συμμετέχουν σε δραστηριότητες που εμπεριέχουν συχνές και ισχυρές δυνάμεις πρόσκρουσης (γυμναστική, μπαλέτο, πετοσφαίριση, καλαθοσφαίριση κοκ.), αντιπαραβάλλοντας προς εκείνα που απλώς περπατούν ή επιδίδονται σε δραστηριότητες όπου δεν αναπτύσσονται οι συγκεκριμένες δυνάμεις (π.χ., κολύμβηση). Ο λόγος; Οι δυνάμεις πρόσκρουσης που αναπτύσσονται, φερ’ ειπείν, στη διάρκεια αλμάτων αναλογούν σε αντίσταση έως και 6-8 φορές μεγαλύτερη του συνολικού σωματικού βάρους τού παιδιού, σε αντίθεση με τις αντίστοιχες δυνάμεις που αναπτύσσονται κατά το περπάτημα ή το τρέξιμο, οι οποίες αναλογούν σε 1-2 φορές το σωματικό του βάρος. Σε γενικές γραμμές, δηλαδή, τα παιδιά που συμμετέχουν σε έντονες δραστηριότητες (οι οποίες περιλαμβάνουν άλματα) αυξάνουν σημαντικά περισσότερο την οστική τους μάζα συγκρινόμενα με τα παιδιά που συμμετέχουν σε πιο ήπιες δραστηριότητες. Ακόμη ένας σημαντικός δείκτης για την υγεία των οστών είναι η μέγιστη οστική πυκνότητα, η οποία δείχνει πόσο συμπαγές είναι ένα οστό. Από έρευνες έχει διαπιστωθεί ότι η οστική πυκνότητα αυξάνεται σε μεγαλύτερο βαθμό μεταξύ των 11 έως 14 χρόνων, προσεγγίζοντας ένα σταθερό επίπεδο περίπου στα 16 έτη. Σαφώς, η αύξηση είναι ταχύτερη, - 055 -

όταν το πρόγραμμα άσκησης περιλαμβάνει ασκήσεις πρόσκρουσης. ΤΙ ΠΡΟΤΕΙΝΕΤΑΙ Οι οδηγίες τού Αμερικανικού Κολλεγίου Αθλητιατρικής αναφέρουν ότι ένα προτεινόμενο πρόγραμμα άσκησης με στόχο τη βελτίωση της υγείας των οστών των παιδιών θα πρέπει να έχει τα εξής χαρακτηριστικά ως προς τις διάφορες παραμέτρους τής άσκησης: Είδος: δραστηριότητες πρόσκρουσης (όπως η γυμναστική, οι πλειομετρικές και τα άλματα), σε συνδυασμό με ασκήσεις αντιστάσεων μέτριας έντασης. Η συμμετοχή σε ομαδικά αγωνίσματα που εμπεριέχουν τρέξιμο και άλματα, όπως η καλαθοσφαίριση και το ποδόσφαιρο, φαίνεται να έχει επίσης σημαντικά οφέλη. Ένταση: μέτρια προς έντονη. Σε ό,τι αφορά τις ασκήσεις αντιστάσεων, η προπόνηση θα πρέπει να γίνεται σε επίπεδα της τάξεως του 60% της μίας μέγιστης επανάληψης. Συχνότητα: τρεις φορές την εβδομάδα. Διάρκεια: 10 με 20 λεπτά (δύο ή και περισσότερες φορές την ημέρα πιθανώς να επιφέρουν μεγαλύτερα οφέλη). Σημειωτέον ότι, βάσει πρόσφατης μετα-ανάλυσης από την Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής, συστήνεται μεγαλύτερος αριθμός εβδομαδιαίων προπονητικών συνεδριών για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, ώστε να επιτευχθεί ακόμη καλύτερη μυϊκή και οστική υγεία για τα παιδιά. ⁕

51-60ep-PAIDI allages.qxp:Layout 1 5/30/17 7:35 PM Page 6

51-60ep-PAIDI allages.qxp:Layout 1 5/30/17 7:35 PM Page 7

51-60ep-PAIDI allages.qxp:Layout 1 5/30/17 7:35 PM Page 8

—Ένδυση και αξεσουάρ ENA ΣΤΑ TΡΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΠΑΣΧΕΙ ΑΠΟ ΟΣΦΥΑΛΓΙΑ «Ενοχη» η σχολική τσάντα. Περισσότερα από ένα στα τρία παιδιά τού δημοτικού πονούν στην πλάτη και στη μέση τους λόγω της βαριάς σχολικής σάκας που μεταφέρουν, υποστηρίζουν επιστήμονες από την Ισπανία.

Σε μελέτη που πραγματοποίησαν σε δείγμα 78 παιδιών ηλικίας 6-12 ετών ανακάλυψαν ότι οι σχολικές τσάντες τους είναι τόσο βαριές, ώστε περισσότερα από επτά στα δέκα κουράζονται όταν τις μεταφέρουν και πολλά νιώθουν πόνους εξαιτίας τους. Μάλιστα, αυτό δεν παρατηρείται μόνο στα παιδιά που κουβαλούν βαριά σακίδια πλάτης, αλλά και σε όσα χρησιμοποιούν σάκες με ροδάκια. Όπως γράφουν ερευνητές από το πανεπιστήμιο της Γρανάδας στην επιθεώρηση «Gait and Posture», το 97% των παιδιών που κουβαλούσαν τα βιβλία στην πλάτη τους και το 85% όσων είχαν σάκες τρόλεϊ δήλωσαν ότι οι σχολικές τσάντες τους είναι πάντοτε πολύ βαριές. Επιπλέον, το 87,5% όλων όσα χρησιμοποιούσαν σακίδια ράχης και το 71% όσων είχαν σάκες τρόλεϊ δήλωσαν ότι κουράζονται κατά τη μεταφορά των σχολικών βιβλίων τους. Το σοβαρότερο, όμως, είναι ότι το 43% των παιδιών που είχαν σακίδια ράχης ανέφεραν ότι είχαν πόνους στη μέση εξαιτίας του βάρους που καθημερινά σήκωναν - ένα ποσοστό που έπεφτε στο 31% για τα παιδιά, τα οποία χρησιμοποιούσαν σχολικές τσάντες με ροδάκια. «ΚΑΜΠΑΝΑΚΙ» ΚΙΝΔΥΝΟΥ «Τα ευρήματά μας είναι εξαιρετικά ανησυχητικά, αλλά, δυστυχώς, αναμενόμενα...», δήλωσε η επικεφαλής ερευνήτρια δρ. Εύα Οράντες-Γκονζάλες, από το Τμήμα Φυσικής Δραστηριότητας & Αθλητισμού του πανεπιστημίου. «Το 23% των

 ΟΙ ΣΧΟΛΙΚΕΣ ΤΣΑΝΤΕΣ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΖΥΓΙΖΟΥΝ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΑΠΟ ΤΟ 10%-15% ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΙΚΟΥ ΒΑΡΟΥΣ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ, ΣΕ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΔΙΑΝΟΙΓΕΤΑΙ ΜΠΡΟΣΤΑ ΤΟΥΣ ΜΙΑ ΖΩΗ ΟΣΦΥΑΛΓΙΑΣ ΚΑΙ ΑΛΛΩΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ ΣΤΗ ΜΕΣΗ.

κοριτσιών που συμμετείχαν στη μελέτη μας δήλωσαν ότι τα σχολικά είδη ζυγίζουν περισσότερο από το 20% του σωματικού τους βάρους, δηλαδή πολύ περισσότερο απ’ όσο συνιστάται για την υγεία τής σπονδυλικής στήλης». Επιπλέον, το 47% των αγοριών και των κοριτσιών που συμμετείχαν στη μελέτη δήλωσαν ότι το βάρος που καλούνταν να μεταφέρουν κάθε μέρα ήταν πολύ μεγαλύτερο απ’ όσο αντέχουν.

- 058 -

«Οι σχολικές τσάντες δεν πρέπει να ζυγίζουν περισσότερο από το 10%-15% του σωματικού βάρους τού παιδιού, σε διαφορετική περίπτωση διανοίγεται μπροστά τους μια ζωή οσφυαλγίας και άλλων προβλημάτων στη μέση», τόνισε η δρ. Οράντες-Γκονζάλες, για να προσθέσει: «Σε κάθε περίπτωση, τα ευρήματά μας επιβεβαιώνουν ότι, για τα παιδιά, οι τσάντες με ροδάκια είναι πιο άνετες και ασφαλείς από τα σακίδια πλάτης». ⁕

51-60ep-PAIDI allages.qxp:Layout 1 5/30/17 7:35 PM Page 9

 ΑΝ ΚΑΙ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ Η ΧΕΙΡΟΤΕΡΗ ΤΙΜΩΡΙΑ, Η «ΚΑΡΕΚΛΑ ΤΗΣ ΣΚΕΨΗΣ» ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΤΙΜΩΡΙΑ ΠΟΥ ΣΤΗΡΙΖΕΤΑΙ ΣΤΟΝ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟ, ΣΤΗΝ ΑΠΕΙΛΗ ΤΗΣ ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΨΗΣ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΤΑΠΕΙΝΩΣΗ. ΚΙ ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ ΟΣΟ ΑΣΧΗΜΟ ΑΚΟΥΓΕΤΑΙ…

—Ψυχολογία ΠΩΣ ΘΑ ΠΕΙΘΑΡΧΕΙ ΤΟ ΠΑΙΔΙ Το καρεκλάκι της σκέψης. Γιατί δεν δουλεύει και γιατί να το αποφεύγετε. ΚΕΙΜΕΝΟ: Αθηνά Παντελίδου-Κωφίδου, ψυχολόγος, MSc.

Δεν υπάρχει σήμερα ειδικός που να μην είναι ενάντια στη σωματική τιμωρία που, όπως έχει αποδειχθεί, μπορεί να βλάψει σοβαρά την ηθική, συναισθηματική και νοητική ανάπτυξη του παιδιού και να έχει μακροπρόθεσμες αρνητικές συνέπειες. Όταν, λοιπόν, δημιουργήθηκε αυτό το κενό στο πώς θα «πειθαρχήσουμε» ένα μικρό παιδί, προέκυψε μια σειρά από διαφορετικές μεθόδους, με κυρίαρχη την ιδέα τής «καρέκλας τής σκέψης» (στην ουσία πρόκειται για ένα «διάλειμμα», μέσω της απομάκρυνσης του παιδιού, που θα του δώσει την ευκαιρία να ηρεμήσει και να αναλογιστεί τι έκανε). Θεωρητικά, μοιάζει λογικό… Δεν είναι βίαιο και προσελκύει την προσοχή τού παιδιού, δίνοντας -φαινομενικά- τόσο

στο παιδί όσο και στον γονιό πολύτιμο χρόνο μακριά ο ένας από τον άλλο, για να ηρεμήσουν. Όμως, στην πραγματικότητα δεν είναι παρά ακόμη ένα είδος τιμωρίας με, πρακτικά, κανένα απολύτως εκπαιδευτικό περιεχόμενο. Στην ουσία, δεν διαφέρει από το να βάλεις ένα παιδί να κάτσει τιμωρία στη γωνία. ΨΕΥΔΕΠΙΓΡΑΦΟΣ ΣΥΝΕΤΙΣΜΟΣ Άρα, ας ξεκαθαρίσουμε πρώτα ένα πράγμα: η «καρέκλα τής σκέψης» και τα «υποχρεωτικά διαλείμματα» δεν βελτιώνουν πραγματικά τη συμπεριφορά. Μπορεί να κάνουν ένα παιδί να συνεργαστεί, αλλά θα είναι μόνο προσωρινά. Επειδή, στην ουσία, αυτές οι μέθοδοι είναι στον πυρήνα τους ένα είδος απόσυρσης και στέρησης της αγάπης, άρα μια μορφή τιμωρίας: κι ένα παιδί που νιώθει ότι του στερείς την αγάπη και την αποδοχή δεν νιώθει ασφαλές και έχει πολύ περισσότερες πιθανότητες να συνεχίσει να φέρεται με τρόπους που εμείς προσπαθούμε να σταματήσουμε, από αντίδραση. Τελικά, αυτές οι μέθοδοι περνούν λάθος μηνύματα και μάλλον ενισχύουν παρά αποτρέπουν τις άσχημες συμπεριφορές, επειδή: Κάνουν τα παιδιά να πιστέψουν ότι είναι «κακά». Απομακρύνοντας ένα παιδί από κοντά σας, του επιβεβαιώνετε αυτό

 H ΑΘΗΝA ΠΑΝΤΕΛΙΔΟΥ-ΚΩΦΙΔΟΥ, ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ, MSC. - 059 -

που φοβόταν: ότι είναι κακό. Και αυτοί που νιώθουν άσχημα με τον εαυτό τους έχουν περισσότερες πιθανότητες να κάνουν άσχημα πράγματα. Όταν διώχνετε μακριά το παιδί σας, περνάτε το μήνυμα ότι δεν είναι απλώς η συμπεριφορά του απαράδεκτη, αλλά και τα συναισθήματα που το οδήγησαν εκεί. Στην ουσία, το μήνυμα που περνάτε είναι ότι θα το διώχνετε μακριά σας, αν δείχνει αυτό που αισθάνεται. Αυτό που χρειάζονται τα παιδιά είναι να μάθουν πώς να διαχειρίζονται τα έντονα συναισθήματα, όχι πώς να τα καταπιέζουν. Χρειάζονται ένα ζεστό περιβάλλον που θα τα αγκαλιάζει ακριβώς όπως είναι, που θα τα δίνει τον χώρο και τον χρόνο να βιώνουν όλα τα συναισθήματα, για να μάθουν σιγά σιγά να τα ελέγχουν. Με την απομάκρυνση είναι σαν να λέτε στο παιδί πως μόνο τα ευχάριστα και θετικά συναισθήματα είναι αποδεκτά. Δουλεύουν μέσα από τον φόβο τής συμβολικής εγκατάλειψης. Όταν απομακρύνετε ένα αναστατωμένο παιδί, του στερείτε αυτό που χρειάζεται περισσότερο εκείνη τη στιγμή: εσάς. Μπορεί να καταφέρετε να το κάνετε να συνεργαστεί, θα το κάνει όμως μόνο και μόνο από φόβο μη σας χάσει. Συμπερασματικά, αν και δεν είναι η χειρότερη τιμωρία, η «καρέκλα τής σκέψης» είναι μια τιμωρία που στηρίζεται στον αποκλεισμό, στην απειλή τής εγκατάλειψης και στην ταπείνωση. Κι αυτό είναι όσο άσχημο ακούγεται… Αυτό που χρειάζονται το παιδιά είναι θετική καθοδήγηση, άνευ όρων αποδοχή και απεριόριστη αγάπη. ⁕

51-60ep-PAIDI allages.qxp:Layout 1 5/30/17 7:35 PM Page 10

 ΣΗΜΕΡΑ ΥΠΟΛΟΓΙΖΕΤΑΙ ΟΤΙ ΤΟ 25%-35% ΤΩΝ ΝΗΠΙΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ ΕΧΟΥΝ ΚΑΠΟΙΟΥ ΒΑΘΜΟΥ ΙΔΙΟΤΡΟΠΙΑ ΣΤΟ ΦΑΓΗΤΟ.

—Διατροφή ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΓΕΝΝΙΕΤΑΙ ΙΔΙΟΤΡΟΠΟ ΣΤΟ ΦΑΓΗΤΟ, ΔΕΝ ΓΙΝΕΤΑΙ Όταν ο μικρός δεν τρώει... Οι ιδιοτροπίες πολλών παιδιών στο φαγητό καθορίζονται σε μεγάλο βαθμό από τα γονίδιά τους, υποστηρίζουν βρετανοί επιστήμονες.

Σε μελέτη που πραγματοποίησαν σε χιλιάδες δίδυμα παιδιά ανακάλυψαν ότι υπάρχει ισχυρή γενετική συνιστώσα κυρίως στην άρνησή τους να δοκιμάσουν νέες γεύσεις. Στην πραγματικότητα, η άρνηση αυτή (που επιστημονικά αποκαλείται «τροφική νεοφοβία») οφείλεται σε ποσοστό μόλις 22% στην ανατροφή των παιδιών. Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στην

Επιθεώρηση Παιδικής Ψυχολογίας & Ψυχιατρικής (JCPP), πραγματοποιήθηκε από επιστήμονες του University College τού Λονδίνου (UCL), οι οποίοι εξέτασαν στοιχεία από 1.921 οικογένειες που είχαν δίδυμα ηλικίας 16 μηνών. Στόχος τής μελέτης ήταν να εξακριβωθεί γιατί μερικά παιδιά αρνούνται κατηγορηματικά να δοκιμάσουν νέες γεύσεις ή/και είναι πολύ επιλεκτικά στο τι τρώνε (η τάση αυτή αποκαλείται γενικώς «τροφική ιδιοτροπία»). Αυτές οι δύο τάσεις συχνά συνυπάρχουν στα παιδιά και οι επιστήμονες πιστεύουν ότι καθορίζονται από τα ίδια γονίδια. Ωστόσο, αυτό έπρεπε να αποδειχθεί.

μυρωδιά των τροφίμων που είναι πρόθυμα να φάνε, υποδηλώνοντας ότι ρόλο παίζει και η γενετική προδιάθεσή τους, υποστηρίζουν οι ερευνητές: «Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορούν να αλλάξουν τις διατροφικές συμπεριφορές τους», συμπληρώνουν. Σήμερα υπολογίζεται ότι το 25%-35% των νηπίων και των παιδιών προσχολικής ηλικίας έχουν κάποιου βαθμού ιδιοτροπία στο φαγητό. ⁕

ΔΕΝ ΦΤΑΙΝΕ ΟΙ ΓΟΝΕΙΣ Όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές, η γενικευμένη ιδιοτροπία στο φαγητό επηρεάζεται εξίσου από τα γονίδια και την ανατροφή (καθένα από αυτά την εξηγεί κατά 46%, σημειώνουν οι ερευνητές), ενώ η ανατροφή παίζει πολύ μικρότερο ρόλο στην τροφική νεοφοβία, η οποία καθορίζεται από τα γονίδια σε ποσοστό 58%. Επιπλέον, η ιδιοτροπία και η νεοφοβία συσχετίζονται ισχυρά μεταξύ τους και έχουν κοινή γενετική αιτιολογία. Τα ευρήματα αυτά αντικρούουν την ευρέως διαδεδομένη άποψη ότι οι γονείς ευθύνονται για όσα παιδιά είναι πολύ επιλεκτικά στην υφή, στη γεύση και στη

Ευρήματα μελέτης αντικρούουν την ευρέως διαδεδομένη άποψη ότι οι γονείς ευθύνονται για όσα παιδιά είναι πολύ επιλεκτικά στην υφή, στη γεύση και στη μυρωδιά των τροφίμων που είναι πρόθυμα να φάνε, υποδηλώνοντας ότι ρόλο παίζει και η γενετική προδιάθεσή τους.

- 060 -

61ep-GoodLife A.qxp:Layout 1 5/30/17 7:15 PM Page 1

Good Life Θέατρο / Κινηματογράφος / Γεύση / Έξοδος / Fitness / Αυτοκίνηση

—Παράσταση 25 ΧΡΟΝΙΑ ΑΓΑΜΟΙ ΘΥΤΑΙ Στο Θέατρο Δάσους. Μια επετειακή παράσταση του Ιεροκλή Μιχαηλίδη. Στη Θεσσαλονίκη (και, συγκεκριμένα, στη σκηνή τού Θεάτρου Δάσους) ετοιμάζεται να ανεβεί την Τετάρτη 14 Ιουνίου η καινούργια, συλλεκτική παράσταση του Ιεροκλή Μιχαηλίδη «25 χρόνια Άγαμοι Θύται» για μία και μόνον εμφάνιση στη Βόρεια Ελλάδα. Επί σκηνής μαζί με τους Άγαμους Θύτες θα συμπράξει ο Σπύρος Παπαδόπουλος, σε ένα επετειακό υπερθέαμα με 16 ηθοποιούς, τραγουδιστές και μουσικούς, σε κείμενα Δήμητρας Παπαδοπούλου, Ιεροκλή Μιχαηλίδη και Χρήστου Τολιάδη. Ασφαλώς, οι συστάσεις είναι περιττές… Όλα αυτά τα χρόνια, οι Άγαμοι Θύται έχουν αφήσει ένα μοναδικό (και συχνά σουρεαλιστικό), δικό τους στίγμα με τις παραστάσεις-βαριετέ που στήνουν, πάντα με κέφι, φαντασία, χιούμορ, άφθονο γέλιο και σάτιρα, με τον δικό τους, υπαινικτικό τρόπο και με τη μουσική να παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο. Και ενώ πάντοτε

«ιδρώνουν τη φανέλα» (με τη διάρκεια των παραστάσεών τους να ξεπερνά τις δυόμισι ώρες), ο κόσμος που τους ακολουθεί πιστά σε όλη τους την πορεία επιμένει να ζητά κι άλλο. Απόδειξη, τα χαμόγελα που βλέπεις στην έξοδο, στο τέλος κάθε βραδιάς.

στας Σωτηρίου και ο Θεοφάνης Θεοχάρης. Παίζουν οι μουσικοί Γιάννης Αρβανιτάκης (τρομπόνι), Αποστόλης Παπαπέτρος (κοντραμπάσο), Χρήστος Ταμπουρατζής (κιθάρα), Θανάσης Τσαουσέλης (πιάνο), Βρεζ Χατσατριάν (ακορντεόν) και Γιάννης Ψάλτης (τύμπανα). ⁕

ΟΙ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ Η καλοκαιρινή παράσταση «25 χρόνια Άγαμοι Θύται» θα παρουσιαστεί αποκλειστικά σε Θεσσαλονίκη, Αθήνα και Κύπρο. Επί σκηνής πρωταγωνιστούν ο Ιεροκλής Μιχαηλίδης, ο Δημήτρης Σταρόβας, ο Χρήστος Μητρέντζης, ο Πυγμαλίων Δαδακαρίδης, ο Γιώργος Χρυσοστόμου, ο Γιώργος Χατζής, η Σοφία Παπουλάκου, η Ρούλα Μανισάνου και, φυσικά, o βιρτουόζος Σπύρος Παπαδόπουλος. Τη σκηνοθεσία υπογράφει ο Ιεροκλής Μιχαηλίδης, τα κείμενα η Δήμητρα Παπαδοπούλου, ο Χρήστος Τολιάδης και ο Ιεροκλής Μιχαηλίδης, τις ενορχηστρώσεις ο Γιώργος Χατζής και τη μουσική επιμέλεια ο B. Gatz και ο Ιεροκλής Μιχαηλίδης. Την ενδυματολογική επιμέλεια έχει η Νικόλ Παναγιώτου, βοηθός σκηνοθέτη και παραγωγής είναι η Πένυ Μιχαηλίδου, ενώ στον συντονισμό παραγωγής βρίσκεται ο Juanjo Corrales και στον σχεδιασμό τού ήχου ο Μιχάλης Αλεξάκης και ο Κώστας Σωτηρίου. Ο σχεδιασμός φωτισμού είναι του Φίλιππου Τρέπα, ενώ την ηχοληψία έχουν αναλάβει ο Κώ-

INFO: Την Τετάρτη 14 Ιουνίου, στο Θέατρο Δάσους. Οι πόρτες ανοίγουν στις 20.00 (έναρξη στις 21.00). Τα πρώτα 800 εισιτήρια πωλούνται προς €10 έκαστο. Προπώληση: ανέργων €10, μαθητικό, φοιτητικό και για άτομα άνω των 65 ετών €12, κανονικό €15. Στο ταμείο: ανέργων €10, μαθητικό, φοιτητικό και για άτομα άνω των 65 ετών €15, κανονικό €18. Σημεία προπώλησης: «Public» στη Θεσσαλονίκη (σε Τσιμισκή και Mediterranean Cosmos), αλλά και σε Κατερίνη, Σέρρες και Δράμα. Επίσης, από τον «Ιανό» (Αριστοτέλους 7), το «Σάρωθρον» (Κατούνη 17, Λαδάδικα), την «Αρκούδα» (Μελενίκου 20), το καφέ «Διώροφο» (Κερασούντος 81, Καλαμαριά), αλλά και από το κεντρικό εκδοτήριο του Βασιλικού Θεάτρου (πλατεία Λευκού Πύργου) και τα ταμεία τού Κρατικού Θεάτρου στην πλατεία Αριστοτέλους. Επίσης, ηλεκτρονικά από το www.ticketservices.gr (η αγορά επιβαρύνεται με €0,60 ανά εισιτήριο).

- 061 -

62-65-SaniGourmet.qxp:Layout 1 5/30/17 7:15 PM Page 1

Επιλογές 06/2017

—Sani Gourmet 2017

Rising Stars (μέρος ΙΙ)

ΝΕΟΙ, ΑΝΕΡΧΟΜΕΝΟΙ ΚΑΙ ΠΡΟΣΦΑΤΩΣ ΒΡΑΒΕΥΜΕΝΟΙ ΜΕ ΑΣΤΕΡΙ MICHELIN ΣΕΦ, ΤΟ ΤΑΛΕΝΤΟ ΤΩΝ ΟΠΟΙΩΝ ΕΧΕΙ ΑΝΑΤΕΙΛΕΙ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΚΟ ΤΟΠΙΟ, ΘΑ ΒΡΕΘΟΥΝ ΣΤΟ ΠΡΟΣΚΗΝΙΟ ΣΤΟ ΦΕΤΙΝΟ SANI GOURMET, ΠΟΥ ΘΑ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΘΕΙ ΑΠΟ ΤΙΣ 23 ΕΩΣ ΤΙΣ 27 ΙΟΥΝΙΟΥ.

Η μεγάλη γαστρονομική γιορτή τής Βόρειας Ελλάδας βρίσκεται για ακόμη μία φορά προ των πυλών: συνεχίζοντας την επιτυχία τής προηγούμενης χρονιάς, όταν πραγματοποιήθηκε το πρώτο «Rising Stars - Α Taste of Future», τα βραβευμένα εστιατόρια του Sani Resort («Water», «Ντομάτα», «Katsu», «Byblos Caviar» και «Asian») θα φιλοξενήσουν για ακόμη μία φορά ταλαντούχους σεφ από την Ελλάδα και το εξωτερικό στο 12ο Sani Gourmet, τη διεθνούς φήμης ετήσια γαστρονομική διοργάνωση που και φέτος είναι αφιερωμένη στην προώθηση νέων σεφ, οι οποίοι έχουν ήδη κερδίσει υψηλού κύρους βραβεία και επαίνους (συμπεριλαμβανομένου του πρώτου τους αστεριού Michelin), αλλά και ανερχόμενων συναδέλφων τους, οι οποίοι αναμένεται να λάμψουν σύντομα στον χώρο. Το ταξίδι στις γεύσεις θα περιλαμβάνει στάσεις σε πολλές και διαφορετικές κουζίνες, από τις οποίες θα εμπνευστούν οι δέκα καλεσμένοι σεφ, παρουσιάζοντας τις προτάσεις τους. Επιπλέον δυναμική στη διοργάνωση θα δώσει και το official

opening party την Κυριακή 25 Ιουνίου, στο πλαίσιο του οποίου οι σεφ θα συνεργαστούν -καθένας στο δικό του workstation- για ένα δημιουργικό κρεσέντο στην παρουσίαση γεύσεων, τις οποίες οι καλεσμένοι θα απολαύσουν στο μαγευτικό τοπίο τής Sani Marina, υπό τους ήχους χαλαρωτικής μουσικής από γνωστούς DJs. Σημειωτέον ότι φέτος, για πρώτη φορά στο opening party, θα συμμετέχουν τα συνεργαζόμενα οινοποιεία τού Sani Gourmet, παρουσιάζοντας τα βραβευμένα κρασιά τους. Στη 12η χρονιά του φέτος, το Sani Gourmet θα πραγματοποιηθεί για πρώτη φορά μεσούσης τής καλοκαιρινής περιόδου (από τις 23 έως τις 27 Ιουνίου), λίγες ημέρες πριν από το επίσημο opening του Sani Dunes, του νέου ξενοδοχείου τού Sani Resort. ⁕

- 062 -

EGON VAN HOOF 23-25 ΙΟΥΝΙΟΥ, ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΟ «ΝΤΟΜΑΤΑ» (SANI MARINA) Ο Egon Van Hoof γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Ολλανδία, έξω από το Άμστερνταμ. Από μικρός ήξερε τι ήθελε να κάνει στη ζωή του - κι όταν του δόθηκε η ευκαιρία να δουλέψει σε εστιατόριο, την άρπαξε. Ξεκίνησε στο «Old Rosmolen», στην πόλη Χόορν, δίπλα στον σεφ Constant Fonk, από τον οποίον έμαθε πολλά και αναθεώρησε άλλα. Έτσι άρχισε το γαστρονομικό του ταξίδι, που συνεχίστηκε ακόμη πιο εντυπωσιακά. Έχοντας ήδη μαζέψει αρκετές εμπειρίες, του ζητήθηκε να αναλάβει σεφ στο εστιατόριο «Aan de Poel», όπου παρέμεινε για τα επόμενα 7,5 χρόνια. Μαζί με τον συνέταιρό του σκέφτηκαν να δημιουργήσουν ένα εστιατόριο που -με την κατάλληλη τοποθεσία, διακόσμηση και κουζίνα- θα προσέφερε την απόλυτη γαστρονομική εμπειρία. Αυτό ήταν το «MOS», στο νησάκι Ijdok τού Άμστερνταμ. Οι προσπάθειές τους απέδωσαν καρπούς και έτσι, ύστερα από μόλις 1,5 έτος λειτουργίας, κέρδισε το πρώτο αστέρι Michelin.

62-65-SaniGourmet.qxp:Layout 1 5/30/17 7:15 PM Page 2

Επιλογές 06/2017

ADAM BYATT 23-25 ΙΟΥΝΙΟΥ ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΟ «BYBLOS CAVIAR» (PORTO SANI)

STEFANO DEIDDA 23-25 IΟΥΝΙΟΥ ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΟ «ASIAN» (SANI MARINA)

ANTHONY JEHANNO 23-25 ΙΟΥΝΙΟΥ ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΟ «WATER» (SANI ASTERIAS)

O Adam Byatt είναι ένας από τους πιο συναρπαστικούς σεφ τού Λονδίνου. Μεγάλωσε σε οικογένεια με παράδοση στη μαγειρική, καθώς η μητέρα του ήταν επαγγελματίας σεφ και ο παππούς του μάγειρας στον στρατό. Ο ίδιος ξεκίνησε κάνοντας την πρακτική του στο «Claridge’s», ενώ συνέχισε με τον Phil Howard στο «Square» (ένα εστιατόριο δύο αστεριών Michelin στο Μέιφερ του Λονδίνου). Παρουσίασε την εποχιακή, βιώσιμη φιλοσοφία του με το άνοιγμα του πρώτου του εστιατορίου, του «Thyme», το 2004.

Eπέστρεψε στο Κλάπαμ Όλντ Τάουν με το εστιατόριο «Trinity» το 2006, με εξίσου μεγάλη επιτυχία. Τρίτο του εγχείρημα, το «Bistro Union» (το 2011), ενώ το «Upstairs at Trinity» βραβεύτηκε με το Bib Gourmand Award (μάλιστα, αυτό το τελευταίο κατέχει πλέον το πρώτο αστέρι Michelin, καθώς και τρία ΑΑ βραβεία, μεταξύ άλλων: ψηφίστηκε μέσα στα 10 καλύτερα εστιατόρια στο Λονδίνο από το Hardens και το Zagat και συμπεριελήφθη από τους «Τάιμς» στα 100 καλύτερα εστιατόρια στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Ο Stefano Deidda είχε κρυφή επιθυμία να ασχοληθεί με τη γαστρονομία, ωστόσο σπούδασε Νομικά. Με το πέρας των σπουδών του αποφάσισε να γραφεί στο Τμήμα Γαστρονομίας τής Alma International School of Italian Cuisine, στην Πάρμα, απ’ όπου αποφοίτησε πρώτος στην τάξη του. Ξεκινώντας την επαγγελματική του διαδρομή, οδηγήθηκε πρώτα στο εστιατόριο του πεντάστερου ξενοδοχείου τού Μιλάνου «Principe di Savoia», για να μεταπηδήσει στο «Sadler Milano», ένα εξαιρετικό εστιατόριο με δύο αστέρια Michelin. Μετά και από αυτήν την εμπειρία μετακόμισε στη λίμνη Γκάρντα και στο βραβευμένο με ένα αστέρι Michelin «Relais & Chateaux Villa Fiordaliso». Η επόμενη δουλειά του τον φέρνει στο «Orta San Giulio» της Νοβάρα και στο εστιατόριο «Villa Crespi», με 2 αστέρια Michelin. Τελευταίος σταθμός του, η Ισπανία και το τρεις φορές βραβευμένο με αστέρια Michelin εστιατόριο «Lasarte» του Martin Berasategui. Τα τελευταία πέντε χρόνια είναι ο σεφ τού εστιατορίου «Dal Corsaro Cagliari» και του «Bistrot Fork».

O Anthony Jehanno είχε από την εφηβεία του κιόλας πάθος με τη μαγειρική, όντας αποφασισμένος να ασχοληθεί με τη γαστρονομία. Στα 16 του άρχισε να εργάζεται σε εστιατόρια, ενώ το 1998 μαθήτευσε για δύο χρόνια δίπλα στον φημισμένο Jean Luc-Larvoir, στο βραβευμένο εστιατόριο «L’Auberge» της Βρετάνης. Ώς το 2005 εργαζόταν ως sous chef στα εστιατόρια του Ducasse στο Παρίσι και στο Λονδίνο. Έχοντας συλλέξει πολλές εμπειρίες, συνέχισε το γαστρονομικό του ταξίδι στο λονδρέζικο «Greenhouse Restaurant», μαζί με τον Antonin Bonnet, για τα επόμενα τέσσερα χρόνια. Το Μάιο του 2010 άνοιξε το δικό του εστιατόριο, το «Terre-Mer», ενώ τo 2011 κέρδισε το βραβείο «Bib Gourmand», που απονέμεται σε εστιατόρια με εξαιρετική ποιότητα και χαμηλές τιμές. Το 2015 τού απονεμήθηκαν δύο σκούφοι από το «Gault & Millau» και το 2016 το «Talent Young Chef 2016». Έναν χρόνο αργότερα, το 2017, κερδίζει το πρώτο του αστέρι Michelin.

- 063 -

62-65-SaniGourmet.qxp:Layout 1 5/30/17 7:16 PM Page 3

ROBERT MAAS 23-25 ΙΟΥΝΙΟΥ ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΟ «KATSU» (SANI MARINA)

ROMAIN PAILLEREAU 26-27 ΙΟΥΝΙΟΥ ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΟ «WATER» (SANI ASTERIAS)

EDWIN VAN GOETHEM 26-27 ΙΟΥΝΙΟΥ ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΟ «BYBLOS CAVIAR» (PORTO SANI)

Γεννημένος το 1980 στην Κολωνία, ο Robert Maas εγκατέλειψε στα 22 του χρόνια το πανεπιστήμιο, για να ακολουθήσει το όνειρό του. Μετά την τριετή πρακτική του μετακόμισε στο Λονδίνο, σε εστιατόριο με αστέρι Michelin, ώστε να μπορέσει να αναπτύξει τις ικανότητές του. Το 2009 αναχώρησε για το Παρίσι (ύστερα από ένα μικρό πέρασμα από τη γενέτειρά του), όπου, στη τη διάρκεια της καλοκαιρινής σεζόν, εργάστηκε σε εστιατόριο επίσης βραβευμένο με αστέρι, για να φύγει εκ νέου - για τη Νέα Υόρκη αυτήν τη φορά, όπου θήτευσε σε εστιατόριο με τρία αστέρια Michelin. Το 2010 επιστρέφει στη Κολωνία, όπου αρχίζει να εργάζεται ως sous chef σε ένα καινούργιο γαλλικό εστιατόριο. Πολύ γρήγορα αναβαθμίζεται σε σεφ. Μετά από δύο χρόνια σκληρής δουλειάς αποφάσισε να ανοίξει το δικό του εστιατόριο στη Βόννη, όπου τον Μάρτιο 2015 εγκαινίασε το «Remise». Τον Οκτώβριο του ίδιου χρόνου, στον ίδιο χώρο, εγκαινίασε το «EQUU», με το οποίο το 2016 κέρδισε το πρώτο αστέρι Michelin χάρη στα εμπνευσμένα και μοντέρνα πιάτα του.

Στα 31 του χρόνια ο Romain Paillereau κερδίζει το πρώτο του αστέρι Michelin και μόλις μία εβδομάδα αργότερα προτείνεται από το «Gault & Millau» ως «Gault & Millau Discovery of the Year». Έχοντας κερδίσει την αναγνώριση του κοινού και της διεθνούς γαστρονομικής κοινότητας, μπήκε δικαιωματικά (με το «La Pinte des Mossettes») στην ελίτ των ευρωπαϊκών εστιατορίων, αφού συμπεριελήφθη με βαθμολογία 16 στη λίστα τού θεσμού. Στις δημιουργίες του βάζει όλο του το πάθος, καθώς επιθυμία του είναι να προσφέρει στους πελάτες του μιαν αξέχαστη γαστρονομική εμπειρία. Η κουζίνα του μπορεί να περιγραφεί με τρεις λέξεις: ένστικτο, ταξίδια, συναντήσεις. Έχει δουλέψει με πολλούς καταξιωμένους σεφ, όπως οι Eric Frechon, Michel Troisgros και Anne-Sophie Pic, σε εστιατόρια όπως το «George V», το «Bristol» και το «Lancaster» στο Παρίσι, ενώ έχει αποκτήσει εμπειρία και εκτός γαλλικών συνόρων (στο «Ortolan» τού Λος Άντζελες).

Ο Edwin Van Goethem μυήθηκε στον χώρο τής φιλοξενίας και της γαστρονομίας σε μικρή ηλικία, ως μαθητής τής σχολής τουρισμού Koksijde, στο Βέλγιο. Ξεκίνησε την καριέρα του κάνοντας πρακτική σε βραβευμένα με αστέρι Michelin εστιατόρια της χώρας του και του εξωτερικού, ενώ συνεχίζει να εκπαιδεύεται, παρακολουθώντας τις τελευταίες τάσεις στη γαστρονομία. Έχει αναπτύξει το δικό του, μοναδικό στιλ, προσθέτοντας σε όλα τα πιάτα του τη δική του, προσωπική πινελιά, ανεξαρτήτως του εάν οι επιρροές του είναι από τη γαλλική, την ιταλική, την ισπανική ή την ιαπωνική κουζίνα. Μάλιστα, στις πρόσφατες γαστρονομικές προτάσεις του αντιλαμβάνεται κάποιος την έλξη που του ασκεί η κουζίνα τής χώρας τού Ανατέλλοντος Ηλίου, η οποία διαπερνά διακριτικά τα πιάτα του: συστατικά όπως τα miso, σουσάμι, dashi, wasabi και yuzu είναι αυτά που δημιουργούν τη γευστική διαφορά, κάνοντάς τα ξεχωριστά. Πέρσι κέρδισε και το πρώτο του αστέρι Michelin.

- 064 -

62-65-SaniGourmet.qxp:Layout 1 5/30/17 7:16 PM Page 4

Επιλογές 06/2017

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΓΙΑΚΑΛΗΣ 26-27 ΙΟΥΝΙΟΥ, ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΟ «ΝΤΟΜΑΤΑ» (SANI MARINA)

JOEL CASTANYE DANIEL 26-27 ΙΟΥΝΙΟΥ ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΟ «ASIAN» (SANI MARINA)

CHRISTOFFER NORTON 25-26 ΙΟΥΝΙΟΥ, ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΟ «KATSU» (SANI MARINA)

Ο Παναγιώτης Γιακαλής είναι ένας από τους πιο ταλαντούχους έλληνες σεφ τής γενιάς του. Οι σπουδές μαγειρικής ήρθαν να επιβεβαιώσουν την κλίση του - και η καριέρα του ξεκίνησε με υποσχέσεις. Αναγνώριση του ταλέντου του είναι η πρόσφατη βράβευσή του με Χρυσό Σκούφο για τη δουλειά του στο «Patio» (το γαστρονομικό εστιατόριο του ξενοδοχείου «Τhe Margi», στη Βουλιαγμένη, του οποίου είναι executive chef), ενώ έχει λάβει εξίσου σημαντικές διακρίσεις από τα FΝL Best Restaurant Awards (δύο αστέρια FΝL για το «Patio» και ένα για το «Malabar», το bistro τού «The Margi»). Μάλιστα, τo CNN ανακήρυξε το «Patio» ένα από τα καλύτερα νέα εστιατόρια στον κόσμο για το 2017, ενώ το San Pellegrino ένα από τα πιο επιδραστικά. Με προϋπηρεσία σε μερικά από τα καλύτερα εστιατόρια στην Ευρώπη, έχει θητεύσει δίπλα σε μερικούς από τους πιο σημαντικούς ευρωπαίους σεφ. Ως θιασώτης τού διεθνούς γαστρονομικού κινήματος «From Farm to Table», έχει αναπτύξει ένα μαγειρικό στιλ που εστιάζει στην αγνότητα των πρώτων υλών.

O Joel Castanye Daniel είναι executive chef από το 2007 - και ο μικρότερος από τους τρεις αδελφούς Castanye. Πρόκειται για έναν επαγγελματία που πιστεύει ακράδαντα πως το καλύτερο σχολείο είναι αυτό που σε μαθαίνει στην πράξη: γνωρίζει, δε, καλά ότι μια περιοχή, όπως η Λιέιδα της Καταλονίας, με τη μακρά γαστρονομική παράδοση, μπορεί να διαμορφώσει και να ωριμάσει τον χαρακτήρα ενός σεφ. Με θητεία σε γνωστά εστιατόρια, όπως το «Neichel» και το «Abac» στη Βαρκελώνη, αλλά και το «Bulli Catering BCN», άνοιξε μαζί με την οικογένειά του το 2014 το «La Boscana», έναν πολυχώρο με έκταση πάνω από 50.000 τετρ.μ., εστιατόριο, κήπους και άλλους γαστρονομικούς χώρους, όπου ο επισκέπτης μπορεί να απολαύσει τα μυστικά τής καταλανικής κουζίνας. Μόλις δύο χρόνια μετά την έναρξη της λειτουργίας του, το 2016, το «La Boscana» κέρδισε αστέρι Michelin.

Ο Christoffer Norton είναι ένας από τους πιο γνωστούς σεφ τής νέας γενιάς. Γεννήθηκε το 1986 και μεγάλωσε με όνειρό του να ασχοληθεί με τη μαγειρική. Ξεκίνησε ως ασκούμενος στο δανέζικο εστιατόριο «Molskroen», όπου παρέμεινε για τρία χρόνια. Στη συνέχεια μεταπήδησε (για δύο χρόνια, μέχρι το 2010) στο εστιατόριο τού ξενοδοχείου «Comwell Kellers Park», το οποίο εγκατέλειψε για να επιστρέψει στο «Molskroen», αναλαμβάνοντας sous chef. Η πρώτη του θέση ως chef de cuisine ήρθε το 2013, στο εστιατόριο «Castenskiold», όπου συγκέντρωσε την απαραίτητη εμπειρία και ανέπτυξε τις δεξιότητές του, ώστε να μπορέσει να κάνει το επόμενο βήμα του το 2015: το (ήδη βραβευμένο με ένα αστέρι Michelin) εστιατόριο «Domestic», του οποίου είναι ιδιοκτήτης και σεφ.

- 065 -

66-67ep-Resto.qxp:Layout 1 5/30/17 7:43 PM Page 1

—Resto ΕΜΦΑΣΗ ΣΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ «Brizola». Εξαιρετικό φαγητό, εντυπωσιακή διακόσμηση, ιδιαίτερη τοποθεσία: η «Brizola», που άνοιξε πριν από περίπου έναν μήνα στην περιοχή των Ξυλάδικων, περιμένει τους λάτρεις των εκλεκτών γεύσεων, για να τους μυήσει στη μαγεία των dry-aged μοσχαρίσιων κρεάτων. ΚΕΙΜΕΝΟ: Λεόντιος Παπαδόπουλος.

Είχα πολλούς μήνες να παρουσιάσω έναν τόσο ιδιαίτερο χώρο όσο η «Brizola». Και αιτιολογώ αμέσως τον χαρακτηρισμό «ιδιαίτερο». Αρχικά, η τοποθεσία του: προσωπικά, δεν είναι εκείνη που θα επέλεγα, για να ανοίξω ένα εστιατόριο με τόσο εκλεκτές γεύσεις (θα αναφερθώ αναλυτικά σ’ αυτές). Βρίσκεται σε μια σχεδόν ερημική περιοχή τής Θεσσαλονίκης, που κάποτε έσφυζε από ζωή: τα Ξυλάδικα. Σήμερα θα συναντήσεις μόνον άδειους βιομηχανικούς χώρους και αποθήκες. Είναι, λοιπόν, ένα μεγάλο στοίχημα. Αν όλα πάνε κατ’ ευχήν -που το ελπίζω-, να είστε σίγουροι ότι θα γίνει το επόμενο hot σημείο τής πόλης. Να το θυμάστε αυτό... Το δεύτερο στοιχείο που δικαιολογεί τον χαρακτηρισμό μου είναι το βιομηχανικό design. Λιτό και απέριττο. Τα αρχιτεκτονικά σημεία που καθορίζουν τον χώρο είναι το μεγάλο, σιδερένιο τζαμωτό βιομηχανικού τύπου, μια παλιά ξύλινη πόρτα 400 ετών, το ξύλινο πάτωμα από μαδέρια και τα μεταλλικά φωτιστικά από εξαερισμούς καμινάδας. Όλα εξαιρετικά! Το σημαντικότερο στοιχείο, ωστόσο, που καθιστά ιδιαίτερη τη «Brizola» είναι το νέο concept εστίασης. Έχει στο επίκεντρό του τα dry-aged μοσχαρίσια κρέατα, κάτι που δεν συναντάς οπουδήποτε αλλού στη Θεσσαλονίκη. Τα κρέατα ωριμάζουν επί 30 ημέρες σε συγκεκριμένες συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας, σε περιβάλλον αλατιού Ιμαλαΐων. Το αποτέλεσμα είναι να αποκτούν τρυφερότητα και ιδιαίτερα αρώματα. Εκεί θα βρείτε, επίσης, ολόκληρες μοσχαροκεφαλές για παρέες, αλλά και το εξαιρετικό «Brizola burger»: μεγάλο, πλούσιο και ζουμερό.

   ΤΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΟΥ ΚΑΘΟΡΙΖΟΥΝ ΤΟΝ ΧΩΡΟ ΤΟΥ «BRIZOLA« ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ, ΣΙΔΕΡΕΝΙΟ ΤΖΑΜΩΤΟ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΟΥ ΤΥΠΟΥ, ΜΙΑ ΠΑΛΙΑ ΞΥΛΙΝΗ ΠΟΡΤΑ 400 ΕΤΩΝ, ΤΟ ΞΥΛΙΝΟ ΠΑΤΩΜΑ ΑΠΟ ΜΑΔΕΡΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΜΕΤΑΛΛΙΚΑ ΦΩΤΙΣΤΙΚΑ ΑΠΟ ΕΞΑΕΡΙΣΜΟΥΣ ΚΑΜΙΝΑΔΑΣ. ΤΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟ ΠΟΥ ΤΟ ΚΑΘΙΣΤΑ ΙΔΙΑΙΤΕΡΟ, ΩΣΤΟΣΟ, ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΝΕΟ CONCEPT ΕΣΤΙΑΣΗΣ ΠΟΥ ΦΕΡΝΕΙ: ΣΤΟ ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ ΤΟΥ ΕΧΕΙ ΤΑ DRY-AGED ΜΟΣΧΑΡΙΣΙΑ ΚΡΕΑΤΑ, ΚΑΤΙ ΠΟΥ ΔΕΝ ΣΥΝΑΝΤΑΣ ΟΠΟΥΔΗΠΟΤΕ ΑΛΛΟΥ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ.

Εξαιρετικά είναι και τα ορεκτικά του. Δοκιμάστε τα «ψίχουλα» από προζυμένιο ψωμί, πατάτα, φρέσκα αρωματικά και τσίλι, καραμελωμένα σε λίπος από μοσχαρίσιο λουκάνικο με αβγό τηγανητό και σάλτσα μορνέ. Συνοδέψτε τα πιάτα σας με κάποια από τις 60 ετικέτες κρασιού, με πέντε εξ αυτών να προέρχονται από τον παγκόσμιο αμπελώνα. Όσο για τη μουσική, σε ένα «μεσαιωνικό» περιβάλλον θα ακούσετε μεσαιωνική μουσική. ⁕ INFO: «Brizola», Νικολάου Μάντζαρου 18 με Κώττα Ρούλια 2 (περιοχή Ξυλάδικων). Τ. 2310-532.800. Ωράριο λειτουργίας: 14.00-23.00 (Τρίτη με Πέμπτη), 14.00-00.00 (Παρασκευή και Σάββατο) και τα μεσημέρια τής Κυριακής.

- 066 -

66-67ep-Resto.qxp:Layout 1 5/30/17 7:44 PM Page 2

Ο παράδεισος για τους λάτρεις του κρέατος

Λεωφόρος Παπανικολάου (στο 7,5ο χλμ. Θεσσαλονίκης-Ασβεστοχωρίου). Τ. 2310-674.200. Τη χειμερινή περίοδο το εστιατόριο είναι ανοιχτό κάθε Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή

68ep-BARetc.qxp:Layout 1 5/30/17 7:14 PM Page 1

—Bar etc. Η ΑΥΛΗ ΤΩΝ ΘΑΥΜΑΤΩΝ «Δέντρο στο μπαρ». Αν πραγματικά επιθυμείτε να αποδράσετε από το αστικό περιβάλλον χωρίς να χρειαστεί να απομακρυνθείτε από τη Θεσσαλονίκη, τότε σας προτείνουμε να πεταχτείτε ώς τη Βασιλέως Γεωργίου. Εκεί θα σας περιμένει μία από τις ωραιότερες αυλές τής πόλης. ΚΕΙΜΕΝΟ: Λεόντιος Παπαδόπουλος. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Σάκης Γιούμπασης.

Αρχίζουμε από το αυτονόητο: ο λόγος που το café bar ονομάστηκε «Δέντρο στο μπαρ» οφείλεται στο τεράστιο μεν, αγνώστου είδους δε δέντρο που βρίσκεται στην αυλή τού καταστήματος. Αν ανήκετε στους πρωινούς επισκέπτες, θα καθίσετε σε κάποιο τραπεζάκι κάτω από τη σκιά του. Αν είστε βραδινοί τύποι, θα θαυμάσετε το επιβλητικό «ανάστημά» του, υπό τον περίτεχνο φωτισμό. Ακόμη πιο εντυπωσιακό είναι το διατηρητέο αρχοντικό του 1899, που στεγάζει το café bar (δεν είναι της παρούσης να ασχοληθούμε με αυτό, θα το κάνουμε όταν με το καλό χειμωνιάσει. Τώρα μας ενδιαφέρει η αυλή). Η πρώτη μεγάλη απόφαση της ημέρας αφορά τον καφέ που θα πιείτε. Θα βρείτε περισσότερες από 25 ποικιλίες ελληνικού

καφέ που παρασκευάζονται στη χόβολη και σερβίρονται με λουκουμάκι - θα βρείτε καφέ από την Κολομβία, από τη Γουατεμάλα, Αράβικο, με κάρδαμο, κανέλα, μαστίχα και πάει λέγοντας. Πραγματικά θα θελήσετε να τους δοκιμάσετε όλους. Και δεν αρχίσαμε να μιλάμε καν για τους εσπρέσσο, τους καφέδες φίλτρου και τα 16 είδη σοκολάτας (προτιμήστε την τον χειμώνα). Προσωπικά, θεωρώ το πιο «δυνατό» σημείο τού καταστήματος τη μπίρα. Θα βρείτε 41 βαρέλια μπίρας (σωστά διαβάσατε), ένα εκ των οποίων εισάγεται αποκλειστικά για το μαγαζί. Σ’ αυτές προσθέστε ακόμη 100 ετικέτες σε μπουκάλι. Φυσικά, θα τις συνοδεύσετε με ποικιλία από λουκάνικα, το θεσπέσιο κότσι φούρνου και μια σειρά από λιχουδιές, ενώ - 068 -

υπάρχουν και πιατέλες αλλαντικών και τυριών, που ταιριάζουν υπέροχα με το κρασί σας. Πρότασή μου, βέβαια, είναι να δοκιμάσετε κάποιο κοκτέιλ. Ας πούμε, ένα υπέροχο negroni… Για όσους αναζητούν μια γλυκιά γεύση, κανένα πρόβλημα: το γλυκό κουταλιού, η μηλόπιτα και το σουφλέ σοκολάτας με μπάλες παγωτού δεν θα αφήσουν κανέναν παραπονεμένο. Όσο για τη μουσική, αυτή κυμαίνεται σε επίπεδα που επιτρέπουν την επικοινωνία μεταξύ των θαμώνων: πίνετε το κοκτέιλ σας και την ακούτε στο βάθος. Το... μενού περιλαμβάνει από ροκάκια μέχρι ελαφριά house. ⁕ INFO: «Δέντρο στο μπαρ», Βασ. Γεωργίου 25. T. 2310-811.885.

69ep-NETSIKA.qxp:Layout 1 5/30/17 7:13 PM Page 1

Επιλογές 06/2017

—Wine & spirits TOP CLASS CHARDONNAY Ποια είναι η γεύση τού Chardonnay; Ακόμη και οι πιο φανατικοί οπαδοί τού σταφυλιού δυσκολεύονται να απαντήσουν στο ερώτημα. Και αυτό επειδή η αξιοθαύμαστη προσαρμοστικότητά του σε εξαιρετικά μεγάλη ποικιλία μικροκλιμάτων, η οποία το εγκατέστησε στους αμπελώνες όλων των ηπείρων, έχει ως αποτέλεσμα την τεράστια ποικιλομορφία χαρακτήρων.

Chardonnay 2016, Κτήμα Αρβανιτίδη

ΚεIμενο: Μαρία Νέτσικα, χημικός-οινολόγος, δημοσιογράφος οίνου.

Το εκλεκτό σταφύλι εμφανίζει εντελώς διαφορετικό χαρακτήρα, όταν καλλιεργείται σε ψυχρά απ’ ό,τι σε θερμά κλίματα. Έτσι, τα Chardonnay των ψυχρών κλιμάτων, όπως τα κορυφαία Chablis, Meursault, Montrachet και Pouilly-Fuissé από τη Βουργουνδία, είναι κρασιά με μέτριο αλκοολικό τίτλο, υψηλή οξύτητα και φίνα αρώματα που θυμίζουν άγουρα φρούτα. Αντίστοιχα, τα Chardonnay των θερμών κλιμάτων, όπως αυτά που παράγονται στην Ελλάδα, στην Ιταλία, στον νότο τής Γαλλίας και στην Αυστραλία, έχουν υψηλό αλκοολικό τίτλο, πιο χαμηλές οξύτητες, πλούσιο σώμα και αρώματα ώριμων και εξωτικών φρούτων. Στο παρόν τεύχος των «Ε» δοκιμάζουμε τέσσερα ελληνικά Chardonnay που εκφράζουν τον άψογο εγκλιματισμό τού σταφυλιού στις ισάριθμες αμπελουργικές περιοχές. ⁕

Το Κτήμα Αρβανιτίδη έχει εμβαθύνει στη μελέτη τής ποικιλιακής έκφρασης του Chardonnay στον Ασκό Θεσσαλονίκης. Το κρασί, τυπικό σε όλες του τις εκφράσεις, μας πλησιάζει με ένα σύννεφο αρώματος από λευκόσαρκα φρούτα και εσπεριδοειδή, που εντείνεται από την εξαιρετική φρεσκάδα στόματος. Χυμώδες, ζωηρό και φιλικό προς τις τροφές, τελειώνει με γευστική κομψότητα.

Αρμύρα 2016, Γιώργος Σκούρας Εξαιρετικά καλοφτιαγμένο Chardonnay με μικρή συμμετοχή Μαλαγουζιάς (5%). Αρωματικό, μοσχοβολά εσπεριδοειδή, βούτυρο και βανίλια, ενσωματώνοντας άριστα το βαρέλι στο οποίο ζύμωσε και ωρίμασε το 30% του κρασιού. Γεμάτη γεύση, τονισμένη από πιπεράτα τσιμπήματα και ωραιότατη οξύτητα. Γεμάτη πολυπλοκότητα, η Αρμύρα τού Γιώργου Σκούρα από την Αργολίδα μάς δείχνει πώς είναι ένα κλασικό, καλό ώριμο Chardonnay.

- 069 -

Ήδυσμα Δρυός Chardonnay 2016, Κτήμα Τέχνη Οίνου Και μια τυπική έκφραση ενός βαρελάτου Chardonnay με αρμονικά δεμένες όλες τις γευστικές συνιστώσες του: η μύτη ξεκινά με εξωτικές νότες και εμπλουτίζεται με μέλι, κάστανο και καπνό, που φανερώνουν το πέρασμα από βαρέλι (ζύμωση και πεντάμηνη ωρίμανση πάνω στις οινολάσπες, σε καινούργια, δρύινα βαρέλια). Από το Μικροχώρι Δράμας.

Chardonnay 2016, Κτήμα Γεροβασιλείου Chardonnay με όμορφα συνταιριασμένες τις γευστικές του συνιστώσες. Και εδώ, η μύτη ξεκινά με εξωτικές νότες και εμπλουτίζεται με μέλι, κάστανο και καπνό, όλα ενδεικτικά τής ζύμωσης, αλλά και μιας εξάμηνης ωρίμανσης πάνω στις οινολάσπες. Προέρχεται από τους ολοκληρωμένης διαχείρισης αμπελώνες τού κτήματος στην Επανομή Θεσσαλονίκης.

70-72-Cine.qxp:Layout 1 5/30/17 7:11 PM Page 1

Επιλογές 05/2017

—Ciné ΠΙΣΤΗ ΣΤΙΣ ΣΚΗΝΟΘΕΤΙΚΕΣ ΥΠΟΓΡΑΦΕΣ

Σκηνοθεσία: Πασκάλ Μπορντό.

πραγματικά συγκλονιστικά γεγονότα. Υπάρχει ένα είδος τριάθλου που ονομάζεται «αγώνας Iron-Man», στο πλαίσιο του οποίου οι συμμετέχοντες καλούνται να τρέξουν 42 χιλιόμετρα, να κολυμπήσουν 3.800 μέτρα και να κάνουν 180 χιλιόμετρα ποδήλατο. Ένας Ισπανός που έπασχε από σκλήρυνση κατά πλάκας είχε ιατρική γνωμάτευση πως δεν μπορεί να τρέξει ούτε καν 100 μέτρα. Κι όμως: συμμετείχε και προσπάθησε να τερματίσει σε αυτό το βάναυσο τρίαθλο. Καλογυρισμένο, ενδιαφέρον φιλμ, όπου, δυστυχώς, αναμασιούνται τα γνωστά στερεότυπα του είδους για τη δύναμη της θέλησης.

Σενάριο: Καρόλ Τζιακομπί.

(Στις αίθουσες

Παίζουν: Ζαν Ρενό, Καμίλ Σαμού.

από τη 1η Ιουνίου).

μα: να τα βάλει με μιαν εγκληματική οργάνωση που επιχειρεί να θέσει τον κόλπο σε κίνδυνο. Μια ιστορία καθαρά αμερικανική και τυποποιημένη. (Στις αίθουσες από την 1η Ιουνίου).

Οι ταινίες τού Ιουνίου. Για τον έκτο μήνα τού χρόνου έχουν προγραμματιστεί, στις 5 εβδομάδες του, 30 ταινίες - αν υπολογίσουμε και άλλες 15-20 που θα κυκλοφορήσουν από τα ανεξάρτητα γραφεία διανομής (τα οποία δεν μας πληροφορούν έγκαιρα…), σχεδόν μισή εκατοντάδα φιλμ δημιουργούν ένα πεδίο άναρχο, με αχαρτογράφητα νερά και με δυσκολίες επιλογής και προτάσεων. Ως εκ τούτου, εμείς θα βασιστούμε σε γερές σκηνοθετικές υπογραφές, όπως του κορυφαίου οσκαρικού ισπανού σκηνοθέτη Φερνάντο Τρουέμπα, της Ιζαμπέλ Κοϊξέ, της Πάτι Τζένκινς, αλλά και του διακεκριμένου ανεξάρτητου Αμερικανού Τζέιμς Γκρέι. Κατά τα λοιπά (και επειδή έχουμε δει το αρχικό φιλμ), προτείνω να δείτε οπωσδήποτε το «Εκδίκηση με στιλ», με πολλούς διακεκριμένους ηθοποιούς. Εντύπωση προκαλεί η πληθωρική γαλλική παρουσία.

Οικογενειακό κόλπο (Mes trésors)

Γαλλική αστυνομική κωμωδία με τον Ζαν Ρενό. Μας αφηγείται την ιστορία ενός διάσημου διαρρήκτη που εμπλέκει τις δύο ωραίες κόρες του στην προσπάθειά του να πετύχει ένα μεγάλο κόλπο. Συμπαθές...

Κεiμενο: Αλέξης Ν. Δερμεντζόγλου / dermetzo@otenet.gr

(Στις αίθουσες από τη 1η Ιουνίου).

Η βασίλισσα της Ισπανίας (La reina de España) Σκηνοθεσία: Φερνάντο Τρουέμπα. Σενάριο: Φερνάντο Τρουέμπα. Παίζουν: Πενέλοπε Κρουθ, Κάρι Έλβες, Μάντι Πάτινκιν.

Baywatch (Baywatch) Σκηνοθεσία: Σεθ Γκόρντον. Σενάριο: Μάικλ Μπεργκ, Ντάγκλας Σβαρτζ. Παίζουν: Ντουέιν Τζόνσον, Ζακ Έφρον, Αλεξάντρα Νταντάριο.

Η «καταγωγή» τής ταινίας προέρχεται από την ομώνυμη (και αγαπημένη) τηλεοπτική σειρά. Έχουμε τις

ιστορίες ανδρών και γυναικών ναυαγοσωστών που επιτηρούν τον κόλπο τού Λος Άντζελες, ώστε να δράσουν σωτήρια, αν παραστεί ανάγκη. Στο φιλμ, ο βασικός ήρωας επιλέγει άνδρες και γυναίκες για τη νέα ομάδα, που έχει να αντιμετωπίσει και ένα επιπρόσθετο πρόβλη-

100 μέτρα (100 metros) Σκηνοθεσία: Μαρσέλ Μπαρένα. Σενάριο: Μαρσέλ Μπαρένα. Παίζουν: Ντάνι Ροβίρα, Κάρα Ελεχάλντε, Αλεχάντρα Χιμένεθ.

Ενδιαφέρουσα ισπανική ταινία τού Μαρσέλ Μπαρένα, που βασίζεται σε - 070 -

Η νέα ταινία τού Φερνάντο Τρουέμπα με την Πένελοπε Κρουθ αποτελεί συνέχεια της μεγάλης επιτυχίας τού 1998. Η διάσημη ισπανίδα ηθοποιός Μακαρένα, που γνωρίζει μεγάλη επιτυχία στο Χόλιγουντ τη δεκαετία του 1950, επιστρέφει στην πατρίδα της, για να πρωταγωνιστήσει σε μια επική χολιγουντιανή ταινία, όπου θα παίξει τον ρόλο τής βασίλισσας Ισαβέλας τής Κα-

70-72-Cine.qxp:Layout 1 5/30/17 7:11 PM Page 2

στίλης. Ο Τρουέμπα συνδυάζοντας θέαμα και στοχασμό πάνω σ‘ αυτό, βρίσκει τις αντιστοιχίες θεάματος και ζωής, αναπαραστατικής τέχνης και πραγματικότητας. Όλα καλά, αλλά οι ρυθμοί του είναι αργοί και πλατιαστικοί.

Η χαμένη πόλη τού Ζ

(Στις αίθουσες

Ο σπουδαίος ανεξάρτητος αμερικανός σκηνοθέτης Τζέιμς Γκρέι αξιοποιεί κινηματογραφικά το μπεστ σέλερ τού Ντέιβιντ Γκραν. Παίζουν οι γνωστοί ηθοποιοί Ρόμπερτ Πάτινσον, Σιένα Μίλερ και Τομ Χό-

από τη 1η Ιουνίου).

(The lost city of Z) Σκηνοθεσία: Τζέιμς Γκρέι. Σενάριο: Τζέιμς Γκρέι, Ντέιβιντ Γκραν. Παίζουν: Τσάρλι Χάναμ, Ρόμπερτ Πάτινσον, Σιένα Μίλερ.

λαντ. Η ταινία βασίζεται στην πραγματική ζωή ενός βρετανού εξερευνητή που εξαφανίστηκε, ενώ αναζητούσε μια μυστηριώδη

το νησί, πολεμά σκληρά κοντά στους ανθρώπους σε μια σύγκρουση άνευ προηγουμένου και ανακαλύπτει τη μοίρα της - και τις πραγματικές της δυνάμεις... Εξαιρετική φωτογραφία, μεγάλα κόστη παραγωγής, αλλά και τρομερή κενότητα.

Το βιβλιοπωλείο (The bookshop) Σκηνοθεσία: Ιζαμπέλ Κοϊξέ. Σενάριο: Ιζαμπέλ Κοϊξέ, Πενέλοπε Φιτζέραλντ. Παίζουν: Έμιλι Μόρτιμερ, Πατρίσια Κλάρκσον, Μπιλ Νάι.

Η ταινία είναι βασισμένη στο βραβευμένο με «Μπούκερ» βιβλίο τής Πενέλοπε Φιτζέραλντ. Είμαστε στο 1959: η Φλορίν Γκριν, πάσχουσα από κατάθλιψη εξαιτίας της απώλειας του συζύγου της, ανοίγει ένα βιβλιοπωλείο σε ένα παλιό σπίτι μιας βρετανικής πόλης, του Χάρντμπορουν. Στην αρχή τα πράγματα πηγαίνουν εξαιρετικά: το βιβλιοπωλείο γνωρίζει μεγάλη επιτυχία, γίνεται κοσμοσυρροή και έτσι η Φλορίν τολμά να προτείνει ανατρεπτικά βιβλία, όπως τη «Λολίτα» τού Ναμπούκοφ και το «Φάρενάιτ 451» του Μπράντμπερι. Οι άλλοι βιβλιοπώλες, ενοχλημένοι, στρέφονται εναντίον της. Κλασική μυθοπλασία, βασισμένη στις αντιπαραθέσεις τού κατεστημένου με το διαφορετικό. Καλό, αλλά με αργούς ρυθμούς. (Στις αίθουσες από τις 8 Ιουνίου).

Wonder woman

πόλη στον Αμαζόνιο. Ατμοσφαιρικό, αλλά αργών ρυθμών biopic. (Στις αίθουσες από τις 8 Ιουνίου).

ρός Καρλ Φρόιντ όσο και από την πρόσφατη αναβίωση. Mία από τα ίδια και γεμάτη από κλισέ. (Στις αίθουσες από τις 15 Ιουνίου).

(Στις αίθουσες από τις 8 Ιουνίου).

(Wonder woman) Σκηνοθεσία: Πάτι Τζένκινς. Σενάριο: Άλαν Χάινμπεργκ, Ζακ Σνάιντερ. Παίζουν: Γκαλ Γκαντότ, Ρόμπιν Ράιτ, Κρις Πάιν.

Ο αρχιτσιγκούνης

Η γνωστή σκηνοθέτις Πάτι Τζένκινς αξιοποιεί την πανέμορφη Γκαλ Γκαντότ για να αφηγηθεί την ιστορία τής αμαζόνας Νταϊάνα, που έμεινε γνωστή ως «Wonder Woman». Νωρίτερα ήταν πριγκίπισσα των Αμαζόνων και άριστα εκπαιδευμένη πολεμίστρια. Είχε μεγαλώσει σε ένα προστατευμένο, παραδεισένιο νησί, χωρίς να έχει αίσθηση του τι συμβαίνει στον έξω κόσμο. Και τότε, ένας αμερικανός πιλότος που έπεσε στο νησί τής λέει για τον μεγάλο πόλεμο που εξαπλώνεται στην ανθρωπότητα. Η Νταϊάνα παίρνει τη δύσκολη απόφαση: φεύγει από

(Radin!) Σκηνοθεσία: Φρεντ Καβαγιέ. Σενάριο: Νικολά Κουσέ.

Η μούμια (The mummy) Σκηνοθεσία: Άλεξ Κούρτζμαν. Σενάριο: Τζον Σπάιθς, Κρίστοφερ ΜακΚουάρι. Παίζουν: Τομ Κρουζ, Σοφία Μπουτέλα, Άναμπελ Γουόλις.

Μια πριγκίπισσα βγαίνει από τον τάφο της, περιπλανάται στην έρημο και αρχίζει να σπέρνει το κακό και τις καταστροφές. Ριμέικ που παίρνει στοιχεία τόσο από την κλασική ασπρόμαυρη «Μούμια» τού Μεσοπολέμου διά χει- 071 -

Παίζουν: Ντάνι Μπουν, Λόρενς Αρνέ.

Ο σπουδαίος γάλλος σκηνοθέτης Φρεντ Καβαγιέ μάς εκπλήσσει με τις νέες επιλογές του, με δεδομένο ότι, ύστερα από τα εξαιρετικά σκοτεινά νουάρ, γυρίζει μια κομεντί καταστάσεων. Ένας αρχιτσιγκούνης πληροφορείται ότι έχει μια κόρη - και τότε τα πράγματα αλλάζουν θεαματικά. Κλασικό θέμα, καλή σκηνοθετική διαχείριση, απλά μειδιάματα για τους θεατές. (Στις αίθουσες από τις 8 Ιουνίου).

70-72-Cine.qxp:Layout 1 5/30/17 7:11 PM Page 3

Εκδίκηση με στιλ (Going in style) Σκηνοθεσία: Ζακ Μπραφ. Σενάριο: Θίοντορ Μέλφι, Έντουαρντ Κάνον. Παίζουν: Μόργκαν Φρίμαν, Μάικλ Κέιν, Άλαν Άρκιν.

Αυτοκίνητα 3 (Cars 3) Σκηνοθεσία: Μπράιαν Φι. Σενάριο: Κιλ Μούρεϊ, Μπομπ Πίτερσον. Με τις φωνές των: Άρνι Χάμερ, Νέιθαν Φίλιον.

Η δεύτερη συνέχεια της μεγάλης επιτυχίας τού γνωστού κινούμενου σχεδίου που αφορά αυτοκίνητα κούρσας. Εδώ, ο βασικός ήρωας μαθαίνει πως έχουν βγει καινούργια, εκσυγχρονισμένα μοντέλα αυτοκινήτων και προσπαθεί να αποδείξει ότι εξακολουθεί να παραμένει το καλύτερο. Καλό για τα παιδιά. (Στις αίθουσες από τις 15 Ιουνίου).

Ο Ζακ Μπραφ γυρίζει το ριμέικ τής εξαιρετικής ταινίας τού Μάρτιν Μπρεστ «Ληστές για κλάματα». Σε εκείνο το αξέχαστο φιλμ, τον ρόλο των γέρων έπαιζαν οι Τζορτζ Μπερνς, Αρτ Κάρνι και Λιζ Στράτσμπεργκ. Εδώ έχουμε τρεις επίσης φοβερούς ηθοποιούς, τους Μόργκαν Φρίμαν, Μάικλ Κέιν και Άλαν Άρκιν. Δίπλα τους οι Αν Μάργκρετ, Κρίστοφερ Λόιντ και Ματ Ντί-

λον. Οι Φρίμαν (Γουίλι), Κέιν (Τζο) και Άρκιν (Αλ) είναι συνταξιούχοι. Θα μάθουν ότι οι συντάξεις τους εξαφανίστηκαν εξαιτίας εταιρικής κακοδιαχείρισης. Παράλληλα, τα παιδιά τους έχουν πολλά οικονομικά προβλήματα: μια τράπεζα τους έφαγε τα χρήματα. Οπότε, είτε μπουν φυλακή

γάζεται, αλλά και ότι η ζωή της αναστατώνεται από την εμφάνιση της Βεατρίκης, μιας πολύ εντυπωσιακής γυναίκας που υπήρξε ερωμένη τού πεθαμένου πατέρα της. Η εμπειρία και η επιδεξιότητα του γαλλικού σινεμά σε τέτοιες ιστορίες μάς προσφέρει μιαν ευαίσθητη, ατμοσφαιρική ταινία.

για τις εξωσυζυγικές απιστίες τους, για φορολογικές παραβάσεις και για άλλες παρεκτροπές. Οι δουλειές πάνε καλά, μέχρι τη στιγμή που ο Γκρεγκ αρχίζει να έχει προβλήματα με τη σύζυγό του. Συμπαθητικό και σχετικά πρωτότυπο. (Στις αίθουσες από τις 15 Ιουνίου).

(Στις αίθουσες από τις 15 Ιουνίου).

Alibi.com (Alibi.com) Σκηνοθεσία: Φιλίπ Λασό. Σενάριο: Ζουλιέν Αρουτί. Παίζουν: Φιλίπ Λασό, Ελοντί Φοντάν, Ζουλιέν Αρουτί.

Γαλλική κωμωδία τού Φιλίπ Λασό, ο οποίος πρωταγωνιστεί: υποδύεται τον ρόλο τού Γκρεγκ, που προσλαμβάνει δύο φίλους του ως συνεταίρους, δημιουργώντας μαζί την εταιρεία Allibi.com. Πρόκειται για έναν πρωτότυπο φορέα που δημιουργεί άλλοθι σε άνδρες

Λογική γυναίκα (Sage femme) Σενάριο: Μαρτίν Προβόστ.

Amityville: το ξύπνημα

Παίζουν: Κατρίν Ντενέβ, Μιλέν Ντεμονζό.

(Amityville: the awakening)

Ακόμη μία γαλλική ταινία… Η Κλερ είναι μια πολύ καλή επαγγελματίας μαία, η οποία έχει δύο προβλήματα: ότι, προσεχώς, θα κλείσει το μαιευτήριο όπου ερ-

Σκηνοθεσία: Φρανκ Καλφούν.

Σκηνοθεσία: Μαρτίν Προβόστ.

Σενάριο: Φρανκ Καλφούν. Παίζουν: Μπέλα Θορν, Κάμερον Μόναγχαν, ΜακΚίνα Γκρέις.

Ο Φρανκ Καλφούν σκηνοθετεί ακόμη μία αναβίωση - 072 -

είτε μείνουν σπίτι, είναι ένα και το αυτό. Έτσι, αποφασίζουν το μεγάλο κόλπο. Πολύ συμπαθητική, αναρχίζουσα και αντικομφορμιστική αστυνομική κωμωδία, με κοινωνικές προεκτάσεις και εκπληκτικούς ρόλους. Τη συνιστώ. (Στις αίθουσες από τις 22 Ιουνίου).

της ιστορίας τού σπιτιού με τους δαίμονες, που εκκίνησε εξαιρετικά το 1979 με τον Στιούαρτ Ρόζενμπεργκ, ενώ μια ταινία γύρισε και ο Νταμιάνο Νταμιάνι. Η μικρή Μπελ με την αδελφή και τον δίδυμο αδερφό της (που βρίσκεται σε κωματώδη κατάσταση) μετακομίζουν σε ένα καινούργιο σπίτι, ώστε η μαμά τους να εξοικονομήσει χρήματα για τη θεραπεία τού αδελφού. Η μικρή δεν γνωρίζει ότι το σπίτι είναι στοιχειωμένο... Μεταφυσικά γεγονότα μεγάλης έντασης αρχίζουν να συμβαίνουν και η μικρή αναρωτιέται τι γίνεται. Ξαφνικά, ο αδελφός της, που βρισκόταν σε κώμα, γίνεται καλά ως διά μαγείας. Η Μπελ υποψιάζεται πολλά και σκέφτεται μήπως η μητέρα της έκανε κάποια παράξενη συναλλαγή... Ενδιαφέρουσα προσπάθεια ανανέωσης, κατά τα άλλα, ωστόσο, μία από τα ίδια, με τα κλισέ τού δαιμονολογικού θρίλερ να επικρατούν. (Στις αίθουσες από τις 29 Ιουνίου).

73ep-ADV G-HOTELS.qxp:Layout 1 5/30/17 8:28 PM Page 1

SIMANTRON BEACH HOTEL.

—Πρόταση ΟΝΕΙΡΙΚΕΣ ΔΙΑΚΟΠΕΣ Ghotels. Με μια διαδρομή που ξεπερνά τα 40 χρόνια, ο όμιλος ξενοδοχείων Ghotels αποτελεί σήμερα ένα από τα μεγαλύτερα ονόματα στον τουριστικό κλάδο της Χαλκιδικής και έναν από τους μεγαλύτερους ξενοδοχειακούς ομίλους στην Ελλάδα. ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΟ ΑΚΡΟΓΙΑΛΙ.

Ξεκινώντας τη διαδρομή του από το 1972 και ακολουθώντας μια πορεία καινοτομίας και συνεχούς εξέλιξης, ο όμιλος Ghotels δημιούργησε ένα καταξιωμένο όνομα στον παγκόσμιο τουριστικό χάρτη, που αποτελεί εγγύηση ποιότητας για τον επισκέπτη και διαφήμιση για την Ελλάδα.

SIMANTRON BEACH HOTEL Αντιπροσωπευτικό δείγμα παραδοσιακής αρχιτεκτονικής τού Αγίου Όρους, εντυπωσιάζει από την πρώτη στιγμή. Βρίσκεται στη βορειοδυτική πλευρά τής χερσονήσου τής Κασσάνδρας, στη γνωστή περιοχή Σάνη. Πρόκειται για ένα ξενοδοχείο με εξαιρετικές εγκαταστάσεις, που προσφέρει υπηρεσίες φιλοξενίας διεθνών προδιαγραφών. Είναι περιτριγυρισμένο από μαγευτικά δάση με πεύκα και υπέροχους, πολύχρωμους κήπους. Στις εγκαταστάσεις του περιλαμβάνονται εξοπλισμένη ιδιωτική παραλία, τρία φημισμένα εστιατόρια, τέσσερα bars, τέσσερις πισίνες, spa με γυμναστήριο και πολλές αθλητικές υποδομές. Ένα εξαιρετικό σκηνικό καλοκαιρινών διακοπών με δεδομένη ποιότητα υπηρεσιών και σύγχρονες ανέσεις, προσφέρει μια ξεχωριστή εμπειρία διαμονής στη Χαλκιδική. ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΟ ΑΚΡΟΓΙΑΛΙ Το εστιατόριο βρίσκεται κυριολεκτικά «στην άκρη τού γιαλού»: πάνω σε ένα ξύλινο κατάστρωμα δίπλα στο νερό, συνδυάζει το γραφικό μπλε με την ομορφιά τής παραλίας, προσφέροντας ολόφρεσκα ψάρια και θαλασσινά, αλλά και παραδοσιακούς ελληνικούς μεζέδες. Το «Ακρογιάλι» βρίσκεται στο ξενοδοχείο Pallini Beach.

ATHOS PALACE HOTEL Βρίσκεται στην Κασσάνδρα, δίπλα στο χωριό Καλλιθέα, μπροστά σε μια πανέμορφη αμμώδη παραλία με κρυστάλλινα νερά. Διαθέτει 414 δωμάτια και σουίτες

όλων των τύπων. Έχει ιδιωτική παραλία, εσωτερική και εξωτερική πισίνα, spa, αθλητικές υποδομές, τρία εστιατόρια, bar, beach bar, υπαίθριο αμφιθεατρικό χώρο εκδηλώσεων, κατάστημα δώρων και μίνι μάρκετ.

MACEDONIAN SUN HOTEL Χτισμένο πάνω στον λόφο, με πανοραμική θέα και άμεση πρόσβαση στην παραλία με τα γαλαζοπράσινα νερά. Παραδοσιακή αρχιτεκτονική και παροχές που ανταποκρίνονται σε διεθνείς προδιαγραφές. Αποτελεί ιδανικό προορισμό διακοπών, λόγω της πολύ καλής σχέσης ποιότηταςτιμής. Το ξενοδοχείο βρίσκεται κοντά στην Καλλιθέα, επίκεντρο της νυχτερινής ζωής στη Χαλκιδική.

PALLINI BEACH HOTEL Ο ιδανικός προορισμός για διακοπές στη Χαλκιδική για οικογένειες, αλλά και για παρέες όλων των ηλικιών. Το Pallini Beach έχει ιδιωτική αμμώδη παραλία, πλήρως οργανωμένη και με θαλάσσια σπορ. Διαθέτει συνδυασμό εστιατορίων ελληνικής και διεθνούς κουζίνας, beach bars και snack bar. Επίσης, υπαίθριο χώρο εκδηλώσεων και διάφορα καταστήματα.

- 073 -

THEOPHANO IMPERIAL PALACE HOTEL Ένα υπερπολυτελές θέρετρο πέντε αστέρων, σε προνομιακή θέση στη χερσόνησο της Κασσάνδρας, με υπέροχη θέα στον Τορωναίο κόλπο, που ανοίγει στον επισκέπτη έναν κόσμο πολυτέλειας και μεγαλοπρέπειας. Το διακεκριμένο μέλος τού ομίλου ξενοδοχειακών επιχειρήσεων G-Hotels Group είναι ένα από τα πολυτελέστερα ξενοδοχεία στη Χαλκιδική. Διαθέτει μοναδικά σχεδιασμένες εγκαταστάσεις, που εξασφαλίζουν στους επισκέπτες άνετη, ξεκούραστη και ευχάριστη διαμονή, με απόλυτη προστασία τής ιδιωτικότητας, σεβασμό στις ανάγκες τους και με τα υψηλότερα στάνταρντ αυθεντικής ελληνικής φιλοξενίας. Μια ξεχωριστή, allinclusive διαμονή, για όσους δεν συμβιβάζονται με τίποτα λιγότερο από το καλύτερο. ⁕ INFO: Ξενοδοχειακός όμιλος Ghotels, Κασσάνδρα Χαλκιδικής, ΤΚ 63077. Τ. 23740-22.100, F. 23740-23.605 W. www.ghotels.gr E. info@ghotels.gr

74ep-Provoles.qxp:Layout 1 5/30/17 7:10 PM Page 1

—Προβολές ΜΠΟΟΥΙ, ΓΕΛΙΟ ΚΑΙ ΝΟΥΑΡ

01

Κινηματογραφική λέσχη εργαζομένων ΕΡΤ-3. Οι προβολές για τον Ιούνιο (που πραγματοποιούνται, όπως πάντα, σε συνδιοργάνωση με το Κέντρο Μελετών & Ερευνών για το Σινεμά - ΚΕΜΕΣ) περιλαμβάνουν τέσσερα έγχρωμα αριστουργηματικά φιλμ. Σημειωτέον ότι, πλέον, οι προβολές φιλοξενούνται στον θερινό κινηματογράφο «Απόλλων».

Η πρώτη ταινία είναι αφιερωμένη στον αείμνηστο Ντέιβιντ Μπόουι, οι άλλες δύο είναι γνωστές κωμωδίες (και εντάσσονται στο αφιέρωμα «Γέλιο από την Ευρώπη»), ενώ η τέταρτη είναι η πρώτη τού αφιερώματος «Μεταμοντέρνο αμερικανικό νουάρ». Οι προβολές πραγματοποιούνται κάθε Δευτέρα, στις 21.15 (πλέον, φιλοξενούνται στον θερινό κινηματογράφο «Απόλλων», Σαρανταπόρου με Βασιλέως Γεωργίου, Τ. 2310-828.642), ενώ προηγούνται εισηγήσεις και πολύ ποιοτικοί μουσικοί πρόλογοι και συναυλίες. Παράλληλα, στους θεατές διανέμονται ειδικά φύλλα αναλύσεων, ενώ στις συζητήσεις που επακολουθούν μετά το πέρας των εκδηλώσεων γίνονται και σεμινάρια γύρω από τον κινηματογράφο, με διάφορες προτάσεις για κινηματογραφικά ρεύματα. Τις ταινίες υπογράφουν διακεκριμένα ονόματα, όπως οι Νίκολας Ρεγκ, Λίνα Βέρτμίλερ, Κλοντ Λελούς και Μάικλ Γουίνερ, ενώ πρωταγωνιστούν ηθοποιοί τού επιπέδου των Τζιανκάρλο Τζανίνι, Μαριάντζελα Μελάτο, Λίνο Βεντούρα, Μπαρτ Λάνκαστερ, Αλέν Ντελόν και Πολ Σκόφιλντ. Πριν από τη μεθαυριανή προβολή (Δευτέρα 05/06) θα προηγηθεί ροκ συναυλία, που θα συνοδεύεται με προβολές αποσπασμάτων από καλτ ροκ ταινίες.

02

04

01. «Ο ΣΚΟΡΠΙΟΣ» («SCORPIO») ΤΟΥ ΜΑΙΚΛ ΓΟΥΙΝΕΡ.

02. «Η ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ ΕΙΝΑΙ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ» («L’AVENTURE, C’EST L’AVENTURE») ΤΟΥ ΚΛΟΝΤ ΛΕΛΟΥΣ.

03. «ΜΙΜΗΣ, Ο ΣΙΔΕΡΑΣ» («MIMI, METALLURGICO FERITO NELL’ONORE») ΤΗΣ ΛΙΝΑ ΒΕΡΤΜΙΛΕΡ.

04. «Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΠΟΥ ΕΠΕΣΕ ΣΤΗ ΓΗ» («THE MAN WHO FELL ΤΟ EARTH») ΤΟΥ ΝΙΚΟΛΑΣ ΡΕΓΚ.

ΤΙ ΘΑ ΔΕΙΤΕ ΠΟΤΕ Το ακριβές πρόγραμμα του Ιουνίου έχει ως εξής: Τη Δευτέρα 5 Ιουνίου: «Ο άνθρωπος που έπεσε στη Γη» («The man who fell το Earth») του Νίκολας Ρεγκ, με τον Ντέιβιντ Μπόουι (Βρετανία, 1976, έγ-

03

χρωμη, 139’). Η ταινία ήταν υποψήφια για Χρυσή Άρκτο στο Φεστιβάλ τού Βερολίνου. Τη Δευτέρα 12 Ιουνίου (στο πλαίσιο του αφιερώματος «Γέλιο από την Ευρώπη): - 074 -

«Μίμης, ο σιδεράς» («Mimi, metallurgico ferito nell’onore») της Λίνα Βέρτμίλερ, με τους Τζιανκάρλο Τζανίνι και Μαριάντζελα Μελάτο (Ιταλία, 1972, έγχρωμη, 121’). Η ταινία ήταν υποψήφια για Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ των Καννών. Τη Δευτέρα 19 Ιουνίου (στο πλαίσιο του αφιερώματος «Γέλιο από την Ευρώπη): «Η περιπέτεια είναι περιπέτεια» («L’aventure, c’est l’aventure») του Κλοντ Λελούς, με τους Λίνο Βεντούρα και Ζακ Μπρελ (Γαλλία, 1972, έγχρωμη, 120’). Τέλος, τη Δευτέρα 26 Ιουνίου (στο πλαίσιο του αφιερώματος «Μεταμορντέρνο αμερικανικό νουάρ): «Ο σκορπιός» («Scorpio») του Μάικλ Γουίνερ, με τους Μπαρτ Λάνκαστερ και Αλέν Ντελόν (ΗΠΑ, 1973, έγχρωμη, 114’). ⁕

75ep-advEduAct.qxp:Layout 1 5/30/17 6:56 PM Page 1

—Πρόταση SEA, SUN + FUN STEAM & ROBOTICS CAMP Δημιουργικές διακοπές. Και αυτό το καλοκαίρι, η τεχνολογία και η διασκέδαση γίνονται ο αγαπημένος μας προορισμός!

Για τέταρτη συνεχή χρονιά, το Φιλεκπαιδευτικό Σωματείο eduACT προσκαλεί τα παιδιά ηλικίας μεταξύ 6 και 16 ετών στην πιο δημιουργική εμπειρία του καλοκαιριού: το «Sea, Sun + Fun STEAM & Robotics Camp« είναι πλέον θεσμός τα καλοκαίρια μας, με δύο κατασκηνωτικές περιόδους: από 17/6 έως 23/6 και από 23/8 έως 29/8. Στο πλαίσιό τους: Τα παιδιά μαθαίνουν να λειτουργούν ως ομάδα ενώ παίζουν παιχνίδια, παίζοντας μέσα από προκλήσεις και ζώντας κατασκηνωτικές στιγμές ως ομάδα. Το STREAM (Science, Technology, Robotics Engineering, Arts, Mathematics) αποτελεί την απόλυτα ολοκλη-

ρωμένη πρόταση, καθώς περιλαμβάνει όλα τα πεδία γνώσης και δημιουργικότητας για τους μικρούς μας φίλους στα πεδία των επιστημών και των τεχνών. Η eduACΤ υποστηρίζει ένθερμα το όραμα για μεγαλύτερη πρόσβαση των παιδιών στις τελευταίες τεχνολογικές εξελίξεις. Για τον λόγο αυτό, το πρόγραμμα «Sea, Sun + Fun» συνδυάζει τη διασκέδαση με τη γνώση - και κάθε χρόνο έχει κάτι παραπάνω! Ρομπότ, θάλασσα, σπορ και πολλές ακόμη εκπλήξεις έρχονται να καταλήξουν σε κάτι εντελώς καινούριο. Αν σου αρέσει κι εσένα η ρομποτική, η τεχνολογία και η επιστήμη, δεν θα χάσεις τη φοβερή εμπειρία του πρώτου καλοκαιρινού SΤREAMathon! Με φόντο το καταπράσινο φυσικό τοπίο και την υπέροχη θάλασσα της Χαλκιδικής, τα παιδιά αποκτούν την ευκαιρία να συμμετάσχουν σε ένα πρόγραμμα που συν- 075 -

δυάζει τη δράση με τη γνώση και την τεχνολογία με την ψυχαγωγία. Την επιμέλεια του εκπαιδευτικού προγράμματος, καθώς και την επιλογή των στελεχών έχει αναλάβει η eduACΤ με την πολύ έμπειρη ομάδα των εκπαιδευτών της και την ποιότητα που χαρακτηρίζει πάντοτε τις δράσεις της. Το πρόγραμμα θα φιλοξενηθεί στις υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις της κατασκήνωσης Skouras Sports Camp. Η κατασκήνωση βρίσκεται στις Νέες Φώκιες Χαλκιδικής, ένα από τα πιο δημοφιλή τουριστικά θέρετρα στη Βόρεια Ελλάδα, πάρα πολύ κοντά στη Θεσσαλονίκη. ⁕ INFO: Φιλεκπαιδευτικό Σωματείο eduACT, Τσιμισκή 136, Θεσσαλονίκη. Τ. 6984-332.342 W. http://eduact.org/el/home/ Ε. info@eduact.org

76ep-Adv Fragouli.qxp:Layout 1 5/30/17 8:21 PM Page 1

—Οι τάσεις στο μακιγιάζ ΦΩΤΕΙΝΕΣ ΣΚΙΕΣ ΚΑΙ ΛΑΜΨΕΙΣ ΠΑΝΤΟΥ Χρύσα Φραγκούλη. Η καταξιωμένη makeup artist προτείνει τις «in style» τάσεις στο μακιγιάζ γι’ αυτό το καλοκαίρι.

Μακιγιάζ… «Το μακιγιάζ είναι μαγεία, είναι ψευδαίσθηση» μου είχε πει μια καθηγήτριά μου. Λέξεις που με προκάλεσαν και με παρακίνησαν να αγαπήσω τόσο πολύ τη δουλειά μου. Από την πολυετή εμπειρία μου έμαθα ότι το μυστικό για ένα επιτυχημένο μακιγιάζ είναι να αναδείξεις την προσωπικότητα και τον χαρακτήρα μιας γυναίκας. Είναι ωραίο να ακολουθούμε τις τάσεις τής εποχής, ακόμη πιο σημαντικό ωστόσο είναι να τις προσαρμόζουμε στο προσωπικό μας look. Καλωσορίζουμε, λοιπόν, το καλοκαίρι με φωτεινές σκιές και λάμψεις παντού! Οι καλοκαιρινές τάσεις για το 2017 έχουν να κάνουν με την υφή και όχι με το χρώμα, μια τάση που αφήνει στο παρελθόν τα ματ μάτια και φέρνει στο προσκήνιο τα λαμπερά.

 Η MAKE UP ARTIST ΧΡΥΣΑ ΦΡΑΓΚΟΥΛΗ ΕΠΙ ΤΟ ΕΡΓΟΝ.

ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΕΡΙΣΤΑΣΕΙΣ Ενας επιπλέον λόγος που λατρεύω τη δουλειά μου είναι ότι συμμετέχω σε σημαντικές στιγμές, όπως αυτή του γάμου. Γι’ αυτήν λοιπόν την ιδιαίτερη ημέρα, που θέλετε να ξεχωρίσετε, προτείνω απαλές, παστέλ αποχρώσεις, φωτισμένες εσωτερικές γωνίες και έντονα, ματ χείλη. Βέβαια, πάνω απ’ όλα πρέπει να φρον-

τίσουμε για ένα πολύ καλά ενυδατωμένο πρόσωπο, έτσι ώστε να πετύχουμε το άψογο αποτέλεσμα που επιθυμούμε. Τέλος, θέλω να μοιραστώ τη χαρά μου για τον νέο μου χώρο (που λειτουργεί από τα τέλη Μαΐου στο κέντρο τού Εύοσμου), όπου εγώ και οι συνεργάτιδές μου θα χαρούμε να σας παρέχουμε τις γνώσεις και τις ανανεωμένες υπηρεσίες μας. ⁕

77ep-advXatzaki.qxp:Layout 1 5/30/17 7:02 PM Page 1

Advertorial

—Ask the expert ΑΠΟΚΤΗΣΤΕ ΧΑΜΟΓΕΛΟ ΠΟΥ... ΚΕΡΔΙΖΕΙ ΤΙΣ ΕΝΤΥΠΩΣΕΙΣ Ώρα ανανέωσης. Οι καλοκαιρινές διακοπές πλησιάζουν και η διάθεσή μας αλλάζει.

ΚΕΙΜΕΝΟ: Μαρία Α. Χατζάκη Οδοντιατρική - Αισθητική

Συχνά, όταν αποφασίζουμε να ανανεωθούμε και να βελτιώσουμε την εμφάνισή μας, θέλουμε να αποκτήσουμε και ένα νέο, ολόλευκο χαμόγελο. Πολλές φορές όμως η κληρονομικότητα, κάποια φαρμακευτική αγωγή ή ορισμένοι άλλοι παράγοντες καθορίζουν το χρώμα των δοντιών. Προλαβαίνουμε να βελτιώσουμε την εικόνα μας ώς τις διακοπές μας; Τα φυσικά μας δόντια μπορεί να είναι κίτρινα, υποκίτρινα ή σκουρόχρωμα, με

λιγότερη ή περισσότερη φωτεινότητα και πολλές ή λίγες διαφάνειες στη δομή τους. Εξωγενείς παράγοντες, όπως φάρμακα (οι τετρακυκλίνες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή κάποια θεραπεία οξέων φλεγμονών κατά τη βρεφική ηλικία), έχουν ως αποτέλεσμα τα δόντια να έχουν σκούρο χρώμα. ΛΥΣΕΙΣ ΓΙΑ ΛΕΥΚΑ, ΛΑΜΠΕΡΑ ΔΟΝΤΙΑ ΣΕ ΕΝΑ ΡΑΝΤΕΒΟΥ 01/ Λεύκανση με laser στο ιατρείο και συμπληρωματικά μασελάκια για χρήση στο σπίτι. Ιδανική για καπνιστές και ανθρώπους που όσους απέκτησαν χρωστικές στα δόντια στη διάρκεια της ζωής τους. Χρειάζεται επανάληψη μία ή δύο φορές τον χρόνο, η οποία μπορεί να ενταχθεί στη διαδικασία τού εξάμηνου ελέγχου.

02/ Όψεις ρητίνης (bonding) με μόνιμο και άριστο φυσικό αποτέλεσμα, που απαιτεί ελάχιστο ή μηδενικό τρόχισμα των δοντιών. Όσοι επιλέξουν τη συγκεκριμένη μέθοδο θα πρέπει να τη συντηρούν κάθε εξάμηνο και να την επαναλαμβάνουν, εφόσον χρειάζεται, κάθε 8-10 χρόνια.

03/ Καθαρισμός δοντιών και αφαίρεση χρωστικών με τη βοήθεια του air flow και του air flow link, ώστε να επανέλθει το αρχικό χρώμα των φυσικών δοντιών.

04/ Αποκατάσταση όλων των τερηδονισμένων δοντιών, αντικατάσταση των παλαιών, μαύρων σφραγισμάτων με λευκά και θεραπεία των ούλων, όπου είναι απαραίτητο.

05/ Όψεις πορσελάνης. Απαιτούνται

 Η ΜΑΡΙΑ Α. ΧΑΤΖΑΚΗ, ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ - ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ.

περισσότερο τρόχισμα και υψηλότερο κόστος, λόγω του ακριβότερου υλικού. Χάρη στην πιο σύγχρονη ψηφιακή τεχνολογία, ωστόσο, μπορούν να κατασκευαστούν και να τοποθετηθούν σε μόλις ένα ραντεβού.

06/ Ολοκεραμικές στεφάνες. Εφαρμόζονται σε όλα τα δόντια. Απαιτείται περισσότερο τρόχισμα απ’ ό,τι στις όψεις πορσελάνης, είναι ωστόσο ιδανικές για απονευρωμένα δόντια. Γίνονται σε μόλις ένα ραντεβού, με τη βοήθεια του ρομποτικού μηχανήματος CAD-CAM, χωρίς παρεμβολή οδοντοτεχνίτη. Η ΕΠΙΛΟΓΗ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΟΥ Σε όλες τις περιπτώσεις απαιτείται ο κατάλληλος οδοντίατρος, ο οποίος οφείλει να διαθέτει όχι μόνο την επιστημονική γνώση, αλλά και την αισθητική εξειδίκευση, έτσι ώστε να προτείνει την καλύτερη λύση, πάντα με σωστή ενημέρωση του ασθενούς. Το τελικό αποτέλεσμα εξαρτάται από το είδος τού υλικού ή της αποκατάστασης, αλλά και από τη δεξιοτεχνία τού γιατρού και τη σωστή συνεργασία του με τον ασθενή. Η χρήση υψηλής πιστότητας και ποιότητας οδοντιατρικών υλικών, η τήρηση των κανόνων εφαρμογής τους και η εκπαίδευση του ασθενούς στο πώς θα συντηρεί σωστά τα δόντια του είναι αυτά που θα μας δώσουν το άριστο αποτέλεσμα. Μόνο τότε αποφεύγονται προβλήματα με αφύσικη αισθητική ή θεραπευτικά προβλήματα, με εργασίες που ξεκολλούν ή όψεις ρητίνης που αποχρωματίζονται. ⁕

78-79ep-AUTO.qxp:Layout 1 5/30/17 6:58 PM Page 1

—Αuto O ΝΕΟΣ ΠΑΙΚΤΗΣ ΣΤΑ ΜΕΓΑΛΑ SUVs Skoda Kodiaq. Το νέο μοντέλο διαθέτει στον βασικό ή στον προαιρετικό εξοπλισμό του περισσότερα από 40 συστήματα «Simply Clever», 8 εκ των οποίων είναι καινούργια και προσφέρουν πρακτικές και έξυπνες λύσεις που κάνουν ευκολότερη την καθημερινότητα του οδηγού και των επιβατών. μoγή «Skoda Connect» και τις πρωτοποριακές και καινοτόμες online υπηρεσίες, ορίζει τη νέα εποχή στην πλοήγηση, την πληροφόρηση και τη διασκέδαση.

KEIMENO: Στέργιος Μανώλης.

Το πρώτο μοντέλο τής Skoda στην κατηγορία των μεγάλων, οικογενειακών SUVs (και το πρώτο επταθέσιο μοντέλο τής μάρκας) είναι πλέον διαθέσιμο στην ελληνική αγορά. Το συνολικό μήκος του φτάνει τα 4,697 μ., το πλάτος του το 1,882 μ. και το ύψος του το 1,676 μ. (με μπάρες οροφής), ενώ το μεταξόνιο είναι στα 2,791 μ. Όσο για τη χωρητικότητά του, αυτή κυμαίνεται από τα 720 λίτρα (πενταθέσια έκδοση) έως τα 2.065 λίτρα (με αναδιπλωμένα τα πίσω καθίσματα).

«SIMPLY CLEVER» Το νέο μοντέλο διαθέτει στον βασικό ή στον προαιρετικό εξοπλισμό του περισσότερα από 40 συστήματα «Simply Clever», 8 εκ των οποίων είναι καινούργια και προσφέρουν πρακτικές και έξυπνες λύσεις που κάνουν ευκολότερη την καθημερινότητα του οδηγού και των επιβατών. Παράλληλα, με τις νέες δυνατότητες που προσφέρει η μάρκα στον τομέα τού infotainment και της διαδικτύωσης, γίνεται το πρώτο Skoda με δυνατότητα συνεχούς συνδεσιμότητας: με την εφαρ-

SMARTLINK+ Για πρώτη φορά στο νέο Kodiaq, η λειτουργία SmartLink+ (η οποία αποτελεί βασικό εξοπλισμό τού μοντέλου) ενσωματώνει τη λειτουργία SmartGate, σε συνδυασμό με το υπάρχον λογισμικό Apple CarPlay, Android Auto και MirrorLink. Έτσι, όλες οι δημοφιλείς υπηρεσίες είναι διαθέσιμες σε μία μόνον εφαρμογή: δεδομένα πλοήγησης, μουσική και ειδήσεις, αλλά και στοιχεία λειτουργίας τού αυτοκινήτου, μέσω του συστήματος infotainment και ανεξάρτητα από το επίπεδο εξοπλισμού. ΜΕ ΚΙΝΗΤΗΡΕΣ TSI ΚΑΙ TDI Το νέο Kodiaq είναι διαθέσιμο με δύο κινητήρες TSI και άλλους δύο κινητήρες TDI. Ο βασικός βενζινοκινητήρας 1.4 TSI αποδίδει 125 ίππους και 200 Nm ροπής, διατίθεται δε με το χειροκίνητο εξάρι και με κίνηση μόνο στους εμπρός τροχούς. Ο ισχυρότερος βενζινοκινητήρας 1.4 TSI αποδίδει 150 ίππους και 250 Nm ροπής: διαθέτει το σύστημα ACT - 078 -

(Active Cylinder Technology) που έχει τη δυνατότητα απενεργοποίησης των κυλίνδρων Νο2 και Νο3, όταν το φορτίο και ο ρυθμός περιστροφής τού κινητήρα είναι χαμηλά. Προσφέρεται με χειροκίνητο εξάρι ή με εξάρι DSG και τετρακίνηση. Ο 2.0 TDI είναι διαθέσιμος σε δύο εκδόσεις ισχύος. Η πρώτη έχει ισχύ 150 ίππους, σε δικίνητη έκδοση με κιβώτιο DSG 7 σχέσεων και η τετρακίνητη με χειροκίνητο κιβώτιο έξι σχέσεων ή με κιβώτιο DSG επτά σχέσεων. Η κορυφαία έκδοση 2.0 TDI αποδίδει 190 ίππους και διαθέτει στάνταρ επτάρι κιβώτιο DSG, με κίνηση σε όλους τούς τροχούς. Το νέο Kodiaq διατίθεται στην Ελλάδα

78-79ep-AUTO.qxp:Layout 1 5/30/17 6:58 PM Page 2

Το μέγεθος μετράει Citroën C5 Aircross. Mε υδραυλικό σύστημα αναρτήσεων το νέο μοντέλο της γαλλικής εταιρείας.

με δύο επίπεδα εξοπλισμού: Ambition και Style. Η τιμή του μοντέλου ξεκινά από τα €22.000. ⁕

Το νέο C5 Aircross είναι ένα νέο, μεγάλο SUV, το μεγαλύτερο σε διαστάσεις έως σήμερα. Είναι βασισμένο στην πλατφόρμα EMP2 τής PSA, με μήκος 4,500 μ., πλάτος 1,840 μ., ύψος 1,670 μ. και μεταξόνιο 2,73 μ. Η μεγάλη εμπρός μάσκα φιλοξενεί λεπτά φωτιστικά σώματα, ξεχωρίζει όμως και το πίσω τμήμα, το οποίο παραπέμπει σε εκδόσεις κουπέ. Η εντυπωσιακή παρουσίασή του από τη Citroën πραγματοποιήθηκε στο πρόσφατο σαλόνι τής Σαγκάης. Το νέο μοντέλο θα εφοδιάζεται με τη γκάμα κινητήρων τής εταιρείας σε βενζίνη και ντίζελ. Ουσιαστικά ξεκινά από τα 1,2 λίτρα και φτάνει ώς τον Plug-In υβριδικό των 300 ίππων. Ο τε-

λευταίος έχει αυτονομία κίνησης με ηλεκτρική ενέργεια περί τα 60 χιλιόμετρα και θα διαθέτει κίνηση σε όλους τους τροχούς. Οι Γάλλοι προγραμματίζουν να τον περάσουν στην παραγωγή αρχικά στην Κίνα (εντός του 2018) και αργότερα στην Ευρώπη. Η κορυφαία τεχνολογική εφαρμογή τού C5 Aircross είναι ότι πρόκειται για το πρώτο μοντέλο τής Citroën που θα εξοπλίζεται με το νέο υδραυλικό σύστημα αναρτήσεων Progressive Hydraulic Cushions. Πρόκειται για ένα πολύ ευρύχωρο μοντέλο με χώρο αποσκευών 482 λίτρων, το οποίο, εκτός των άλλων, θα εφοδιάζεται με ψηφιακό πίνακα οργάνων 12,3 ιντσών και με οθόνη.

Για πρώτη φορά στο νέο Kodiaq, η λειτουργία SmartLink+ (η οποία αποτελεί βασικό εξοπλισμό τού μοντέλου) ενσωματώνει τη λειτουργία SmartGate, σε συνδυασμό με το υπάρχον λογισμικό Apple CarPlay, Android Auto και MirrorLink. Έτσι, όλες οι δημοφιλείς υπηρεσίες είναι διαθέσιμες σε μία μόνον εφαρμογή.

- 079 -

80ep-TEXNOLOGIA.qxp:Layout 1 5/30/17 6:59 PM Page 1

shop  ΤΟ ΤΙ ΘΑ ΠΟΥΝ Ο ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΤΗΣ APPLE, ΤΙΜ ΚΟΥΚ, ΚΑΙ Η ΟΜΑΔΑ ΤΟΥ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΕΠΤΑΣΦΡΑΓΙΣΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ. ΟΛΟΙ ΟΜΩΣ ΓΝΩΡΙΖΟΥΝ ΑΠΟ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ ΧΡΟΝΙΕΣ ΟΤΙ ΘΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΤΟΥΝ ΟΡΙΣΜΕΝΑ ΠΟΛΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ (ΦΩΤΟ ΑΡΧΕΙΟΥ ΑΠΟ ΤΗ WWDC ΤΟΥ 2016).

—Tech ΕΦΤΑΣΕ Η ΩΡΑ ΠΟΥ ΑΝΑΜΕΝΟΥΝ ΟΙ TECH FREAKS WWDC 2017. To Apple Worldwide Developers Conference θα πραγματοποιηθεί στο McEnery Convention Center τού Σαν Χοσέ τής Καλιφόρνια από αύριο Δευτέρα 5 και έως τις 9 Ιουνίου. Η μετάφραση της πλήρους ονομασίας τού WWDC στα Ελληνικά είναι «παγκόσμιο συνέδριο προγραμματιστών». Ωστόσο, παρότι απευθύνεται αποκλειστικά σε άτομα που ασχολούνται με τη δημιουργία προγραμμάτων για τις συσκευές τής Apple, αυτοί που αναμένουν με μεγαλύτερη αγωνία το συνέδριο δεν έχουν οιαδήποτε σχέση με τον προ-

*

γραμματισμό: πρόκειται για το φανατικό αγοραστικό κοινό των προϊόντων του αμερικανικού κολοσσού, που περιμένουν την καθιερωμένη ομιλία που ανοίγει το συνέδριο. Το τι θα πουν ο διευθύνων σύμβουλος της Apple, Τιμ Κουκ, και η ομάδα του αποτελεί επτασφράγιστο μυστικό. Όλοι όμως γνωρίζουν από προηγούμενες χρονιές ότι θα παρουσιαστούν ορισμένα πολύ ενδιαφέροντα πράγματα… Επειδή πρόκειται για ένα συνέδριο προγραμματιστών, τα καλούδια θα περιστρέφονται κυρίως γύρω από αυτό το μέτωπο. Έτσι, να είστε βέβαιοι ότι θα δείτε ορισμένες πολύ ενδιαφέρουσες νέες λειτουργίες τού επερχόμενου iOS 11, που θα κυκλοφορήσει (μάλλον) κάποια στιγμή τον προσεχή Σεπτέμβριο. Λέγεται πως ιδιαίτερη βαρύτητα θα δοθεί στο Siri (λέτε να ήρθε η ώρα να αρχίσει να μιλά και Ελληνικά;). Επίσης, να αναμένετε νέο macOS, το λειτουργικό τού ρολογιού και ίσως κάποιο hardware update σε laptops και στο apple TV. Μην περιμένετε, ωστόσο, να μάθετε πράγματα για το iPhone 8... Για την ιστορία, τα εισιτήρια (που κόστιζαν 1.599 δολάρια ή περίπου 1.460 ευρώ έκαστο) έγιναν ανάρπαστα μέσα σε λίγα λεπτά. Η εταιρεία επέλεξε τους τυχερούς αγοραστές μέσα από κλήρωση... ⁕

Μία από τις μεγαλύτερες εισπρακτικές επιτυχίες των τελευταίων ετών σε ό,τι αφορά τα παιχνίδια για κονσόλες ήταν το «Injustice». Σ’ αυτό, οι αγαπημένοι σούπερ ήρωες του σύμπαντος της DC «πλακώνονταν» μεταξύ τους σε ένα από τα καλύτερα fighting games όλων των εποχών. Και επειδή ομάδα που κερδίζει δεν αλλάζει, η εταιρεία αποφάσισε να βγάλει μια νέα εκδοχή με τον... ευρηματικό τίτλο «Injustice 2», με ενισχυμένα γραφικά, περισσότερους χαρακτήρες και καλύτερο σύστημα μαχών. Το νέο παιχνίδι κυκλοφόρησε στις 19 Μαΐου και οι απανταχού «καμένοι» τρίβουν τα χέρια τους…

games

- 080 -

Oculus Rift VR Headset Virtual Reality headset από την Oculus, με προηγμένη τεχνολογία απεικόνισης, εύχρηστο controller αφής, εργονομική κατασκευή και φουτουριστικό design. Το οπτικό πεδίο είναι 110 μοίρες, ο τύπος τής οθόνης OLED και η ανάλυση ανέρχεται στο εκπληκτικό νούμερο των 2.160x1.200 pixels. Τιμή: €699,00.

Sony Playstation VR Headset Η πρόταση της Sony έχει ήδη πουλήσει εκατοντάδες χιλιάδες headsets σε ολόκληρο τον κόσμο, είναι δε μία από τις πλέον οικονομικές προτάσεις. Για να ζήσετε την εικονική πραγματικότητα με το PS VR θα χρειαστεί να έχετε και μια κονσόλα PlayStation 4. Η διαγώνιος τής οθόνης είναι 5,7 ίντσες. Τιμή: €409,00.

Samsung VR Glasses Gear 2 Για τους χρήστες που επιθυμούν να ζήσουν την εμπειρία τού VR, θέλουν ωστόσο κάτι πολύ οικονομικό, η δεύτερη πρόταση της Samsung θα τους ικανοποιήσει. Το οπτικό πεδίο τής συσκευής είναι 101 μοίρες, ενώ οθόνη (όπως και στην επόμενη επιλογή) είναι το smartphone σας. Τιμή: €69,00.

Samsung VR Glasses Gear Orchid Gray Το συγκεκριμένο μοντέλο τής Samsung δεν αποτελεί μια μεμονωμένη συσκευή, αλλά απαιτεί τη χρήση κινητού τηλεφώνου. Το αποτέλεσμα, ωστόσο, είναι εντυπωσιακό. Ένας ολόκληρος VR κόσμος ανοίγεται μπροστά σας, με εκατοντάδες εφαρμογές και προηγμένους αισθητήρες κίνησης και εικόνας. Τιμή: €129,00.

81ep-Bazaar.qxp:Layout 1 5/30/17 7:40 PM Page 1

Επιλογές 06/2017

H Juicy Couture συνεργάζεται με τo Urban Outfitters Athleisure και αναβίωση των ‘90s αποτελούν τις τάσεις που εμπνέουν τη νέα, αποκλειστική συνεργασία που αναδεικνύει το velour ως απόλυτο πρωταγωνιστή: oversized hoodies, stirrup κολάν, crop top και ολόσωμες φόρμες εναλλάσσονται σε παλ και έντονους χρωματισμούς, δίνοντας την τάση τής εποχής.

Η συνταγή για καλό ύπνο, όλη νύχτα Το Dreaminol ελευθερώνει πρώτα μελατονίνη (για καλή έναρξη του ύπνου), ακολούθως Lactium και θεανίνη (για καλό ύπνο έως 6 ώρες) και τέλος 5-ΗΤΡ (για καλό ύπνο κατά την τελευταία φάση). Προϊόν: Nature’s Plus, USA. Eισαγωγή: Apollonian Nutrition, Τ. 21061.34.604. W. www.apolloniannutrition.gr

Η νέα πολυτελής έκδοση Rosewater Balancing Mist 2017 Κάθε χρόνο, οι λάτρεις τής Jurlique ανυπομονούν για την ετήσια, πολυτελή έκδοση του μοναδικού Rosewater Balancing Mist, μιας λοσιόν σε μορφή mist με ένα αποκλειστικό μείγμα ισχυρών εκχυλισμάτων τριαντάφυλλου, για να ενυδατώνει, να αποκαθιστά και να απαλύνει την επιδερμίδα.

Η λύση για ζωντάνια και υγιεινό αδυνάτισμα Αν θέλετε ένα υγιεινό ρόφημα που δίνει ενέργεια για πολλές ώρες δοκιμάστε το SPIRU-TEIN. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως υποκατάστατο γεύματος. Προϊόν: Nature’s Plus, USA. Εισαγωγή: Αpollonian Nutrition, T. 210-61.34.604.

W. www.apolloniannutrition.gr

Η capsule συλλογή Z Zegna για τη Maserati Multi70 H Ermenegildo Zegna και η Maserati συνεχίζουν τη συνεργασία τους, αυτήν τη φορά με αφορμή τη νέα Maserati Multi70, το φουτουριστικό trimaran. Η Ermenegildo Zegna αναλαμβάνει να ντύσει το πλήρωμα, το οποίο θα αγωνιστεί σε κορυφαίους αγώνες.

Reebok Classic+Local Heroes για τη δημιουργία sportswear συλλογής Η γυναικεία συλλογή, που κυκλοφόρησε την 1η Μαΐου, είναι εμπνευσμένη από την έντονη ενέργεια των αστικών χώρων τού Τόκιο, με στοιχεία δραστήριου lifestyle, αλλά και street style. Περιλαμβάνει μπουστάκια, cropped tops, φούτερ, φορέματα, κολάν και κάλτσες.

Springfield: το ισπανικό brand ένδυσης και υπόδησης ήρθε στην Ελλάδα H παγκοσμίου φήμης ισπανική αλυσίδα νεανικής γυναικείας και ανδρικής ένδυσης και υπόδησης για τους millennials που θέλουν να αισθάνονται και να δείχνουν υπέροχα άνοιξε το πρώτο της κατάστημα σε έναν από τους πιο εμπορικούς δρόμους του Χαλανδρίου (Πλάτωνος 2 και Αγίου Γεωργίου).

Στην εταιρεία Κολιός με τη LIDL Hellas Στα καταστήματα LIDL θα βρίσκετε κάθε μέρα αγνά, ποιοτικά, θρεπτικά γαλακτοκομικά προϊόντα από την ελληνική φύση με την επωνυμία ΓΑΛΠΟ και Τρεις Βοσκοί. Η σειρά ΓΑΛΠΟ περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, γάλα, φέτα, λευκό τυρί και γιαούρτι, ενώ η σειρά Τρεις Βοσκοί γραβιέρα Κρήτης, κεφαλογραβιέρα Αμφιλοχίας, ημίσκληρο τυρί, καπνιστό τυρί και κεφαλοτύρι. Η εταιρεία Κολιός αποτελεί έναν από τους προμηθευτές τής Lidl στη γκάμα των γαλακτοκομικών προϊόντων και μία από τις δυναμικότερες ελληνικές βιομηχανίες τροφίμων και τις πιο σύγχρονες βιομηχανίες τού κλάδου στην Ευρώπη. Σήμερα κατέχει εξέχουσα θέση στην Ελλάδα στην παραγωγή τυριών και την πρώτη θέση στις εξαγωγές φέτας ΠΟΠ. Στο υπερσύγχρονο εργοστάσιό της στον Λιμνότοπο Πολυκάστρου Κιλκίς (με καλυμμένη επιφάνεια 46.000 τετρ.μ.) επεξεργάζεται το φρέσκο πρόβειο, κατσικίσιο και αγελαδινό γάλα, το οποίο συλλέγει καθημερινά από επιλεγμένες και ελεγχόμενες κτηνοτροφικές μονάδες των 15 νομών τής Μακεδονίας και της Θράκης.

- 081 -

82ep-Male Stories.qxp:Layout 1 5/30/17 6:59 PM Page 1

Επιστροφή στην ομαλότητα Κέιτ είναι μόνο μία (και δεν είναι γαλαζοαίματη...). Την περασμένη χρονιά, οι άνθρωποι του «Sports Illustrated» είχαν τη φαεινή ιδέα να κυκλοφορήσουν μιαν ειδική έκδοση με τρία διαφορετικά εξώφυλλα, ώστε ο αναγνώστης να μπορεί να επιλέξει ένα από τα τρία μοντέλα τής αρεσκείας του. Φέτος είχαν μια ακόμη πιο φαεινή ιδέα: Κέιτ Άπτον επί τρία.

 ΤΟ 23ΧΡΟΝΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΒΙΤΑ ΣΙΝΤΟΡΚΙΝΑ (ΕΚ ΡΩΣΙΑΣ ΟΡΜΩΜΕΝΟ) ΠΟΖΑΡΕΙ ΣΤΟΝ ΦΑΚΟ ΤΟΥ ΜΠΕΝ ΓΟΥΟΛΣ ΣΕ ΚΑΠΟΙΑ ΠΑΡΑΛΙΑ ΤΟΥ ΚΟΥΡΑΣΑΟ.

—Male stories ΓΔΥΣΟΥ ΓΡΗΓΟΡΑ ΚΑΙ ΒΑΛΕ ΤΟ ΜΑΓΙΟ ΣΟΥ Τιμώντας την παράδοση. Μπορεί οι αθλητικοί συντάκτες να χρησιμοποιούν τη φράση «οι παραδόσεις υπάρχουν για να σπάνε», υπάρχει όμως και μία που δεν θα θέλαμε να σπάσει ποτέ: να σταματήσει το «Sports Illustrated» να βγάζει την ετήσια ειδική έκδοση με τα μαγιό. Δεν θα το αντέξουμε.. Αλλά και πάλι: πόση ώρα μπορούμε να αντέξουμε καλλίγραμμες κυρίες με μαγιό; ΚΕΙΜΕΝΟ: Λεόντιος Παπαδόπουλος.

Έφτασε και το φετινό καλοκαιράκι… Τα πουλάκια κελαηδούν, οι ιδιοκτήτες ενοικιαζόμενων δωματίων στη Μύκονο τρίβουν τα χέρια τους και οι αναγνώστες τού «Sports Illustrated Swimsuit Edition 2017» ανεβάζουν παλμούς σε σημείο επικινδυνότητας. Και όχι άδικα: για ακόμη μία φορά, η ομάδα που ανέλαβε να φέρει σε πέρας αυτήν τη δύσκολη αποστολή τα κατάφερε περίφημα. Επέλεξε μερικές

από τις πιο όμορφες γυναίκες τού μόντελινγκ και του αθλητισμού (εξαιρώ την τενίστρια Σερένα Ουίλιαμς, επειδή δεν είμαι φίλος τού «νταβραντισμένου» στιλ) και τις έντυσε -που λέει ο λόγος- με ό,τι πιο καυτό σχεδίασαν για το φετινό καλοκαίρι οι κορυφαίες εταιρείες μαγιό τού πλανήτη (αφήστε που ορισμένες επέλεξαν να μην τις ντύσουν καν, αλλά να κάνουν body painting στα σώματά τους: ευτυχώς, οι άνθρωποι της παραγωγής προνόησαν να απομακρύνουν εγκαίρως από τις παραλίες τού Μεξικού, των νησιών Τερκς και Κέικος, των Φίτζι, του Κουρασάο και της Σούμπα τους παρευρισκόμενους λουόμενους. Το πρόβλημα δεν ήταν, βεβαίως, η λαθροβλεψία, αλλά ο φόβος μηνύσεων από εκείνους που, ενδεχομένως, θα αντιμετώπιζαν καρδιακά προβλήματα). Με την ευκαιρία, ιδού και ένα μικρό μάθημα ιστορίας: η ειδική έκδοση του «Sports Illustrated» «γεννήθηκε» πριν από 50 χρόνια όχι επειδή το αθλητικό περιοδικό ενδιαφερόταν να μπει στον χώρο τής μόδας, αλλά διότι αναζητούσε επιπλέον έσοδα. Η έμπνευση ήταν του τότε αρχισυντάκτη, Αντρέ Λαγκέρ, ο οποίος (εν έτει 1964) πίστεψε πως ο συνδυασμός καλλίγραμμων κοριτσιών με μαγιό θα μπορούσε να αποφέρει πολλά έσοδα. Έπεσε μέσα… ⁕ Υ.Γ.: Αν στην αποστολή που θα αναλάβει τη δημιουργία τής έκδοσης του 2018 υπάρχει θέση δημοσιογράφου, ενημερώνω εγκαίρως ότι θα επιθυμούσα να προσφέρω (ακόμη και αμισθί) τις υπηρεσίες μου.

- 082 -

Αν ζητήσετε από οποιονδήποτε Αμερικανό να σας ονοματίσει το αγαπημένο του μοντέλο, η απάντηση-φαβορί ακούει στο όνομα «Κέιτ Άπτον». Δεν είναι τυχαίο ότι η συγκεκριμένη νεαρά φιγουράρει σε όλες τις λίστες με τις πιο ποθητές γυναίκες στον πλανήτη μας. Δεν είναι τυχαίο, επίσης, ότι επελέγη από την παραγωγή τού περιοδικού ως η «βιτρίνα« τής ειδικής έκδοσης για το 2017. Η ξανθιά καλλονή πόζαρε στον φακό τού Γιου Τσάι σε κάποια ερημική τοποθεσία των νησιών Φίτζι. Έτσι, η Κέιτ συγκεντρώνει (με τη φετινή) πέντε συμμετοχές μέσα σε λίγα χρόνια. Και είναι ακόμη νέα…

01 EPILOGES NEES MONTAGE.qxp:Layout 1 5/31/17 7:17 PM Page 3

01 EPILOGES NEES MONTAGE.qxp:Layout 1 5/31/17 7:17 PM Page 4