Epiloges 05 02 2017

01 EPILOGES NEES exo.qxp:Layout 1 2/2/17 5:06 PM Page 1

οο Φεβρουάριος Νοέμβριος 2016 2017/ /ΝΝ 756 759

ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΑΥΤΗ ΕΙΝΑΙ Η ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΣΗΜΕΡΑ

ΚΘΒΕ Μια ανεκτίμητη θεατρική «κιβωτός» ζητά τη συνδρομή μας

ΕΣΤΡΟΓΚΟ ΝΑΧΑΜΑ Ο «άγνωστος» θεσσαλονικιός τραγουδιστής του Άουσβιτς ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟ Οδύσσεια σε εικόνες

ΖΗΣΤΕ ΤΗ ΜΑΓΕΙΑ ΤΩΝ 60s ΚΑΙ ΤΩΝ 70s Η εποχή της αθωότητας ζωντανεύει επί σκηνής στο Θέατρο Βεργίνα. του Regency Casino Thessaloniki, μέσα από την παράσταση «Τo πρώτo μας πάρτυ». διά χειρός Μάκη Δελαπόρτα..

01 EPILOGES NEES exo.qxp:Layout 1 2/2/17 5:06 PM Page 2

003-005ep-Edit-Periexomena.qxp:Layout 1 2/1/17 7:14 PM Page 1

Επιλογές 02/2017

ΠΡΟΣΕΥΧΗ & ΝΗΣΤΕΙΑ «Brace! Brace! Brace»! Η καθιερωμένη εντολή των αεροσυνοδών σε περίπτωση αναγκαστικής προσγείωσης ενός αεροσκάφους αρχίζει να ηχεί όλο και περισσότερο στ’ αυτιά μας ως εικόνα από το εγγύς μέλλον... ΚΕΙΜΕΝΟ: Άγγελος Ν. Βάσσος. angelos.vassos

@AVassos

avassos74

Και έτσι, για ακόμη μία φορά, για ακόμη μία χρονιά, ασχολούμαστε με το τι σχεδιάζει ο Αλέξης Τσίπρας, ποια θα είναι η επόμενη κίνησή του στο πολιτικό πόκερ στο οποίο επιδίδεται τα τελευταία δύο χρόνια (μια ενασχόληση με την οποία μάλλον ουδείς εξ ημών θα ασχολιόταν, αν το συγκεκριμένο παιχνίδι δεν επηρέαζε άμεσα τη ζωή και το μέλλον μας). Όπως το βλέπω, τα ενδεχόμενα που έχει σήμερα στη διάθεσή του είναι τρία: 01/ Παρά τις κατά καιρούς «κορώνες», το κυβερνών κόμμα ανακρούει πρύμνα και ψηφίζει όσα μέτρα τού ζητηθούν από την τρόικα (ακόμη και αυτά που θα αφορούν την περίοδο μετά το 2018). Δεν ακούγεται παράλογο, δεδομένης της πολιτικής ιδιοσυγκρασίας τού ΣΥΡΙΖΑ και της αθεράπευτης έλξης που ασκεί στα στελέχη του η εξουσία, «επιβάλλοντας» σχεδόν τη διατήρησή της με οποιοδήποτε μέσο. Το ενδεχόμενο αυτό (παρότι όντως θα εξασφάλιζε την παραμονή, μέχρι νεωτέρας, της κυβέρνησης στην εξουσία) συνοδεύεται από τρεις αστερίσκους: Την πιθανότητα ένα νέο πακέτο βαρύτερων -και εν μέρει μεταχρονολογημένων- μέτρων να μη μπορέσει να περάσει από την κοινοβουλευτική ομάδα των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ (μάλιστα, διαβάζω το τελευταίο διάστημα στον Τύπο ρεπορτάζ περί 30 βουλευτών τής συγκυβέρνησης που είναι έτοιμοι να καταψηφίσουν ένα τέτοιο νομοσχέδιο, αν ερχόταν προς συζήτηση στη Βουλή, ακόμη κι αν αυτό σήμαινε την απώλεια της δεδηλωμένης για την κυβέρνηση). Να με συμπαθάτε, προσωπικά όμως αμφιβάλλω για το κατά πόσον υπάρχει άνθρωπος μεταξύ των «153» των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ που θα διακινδύνευε την παραμονή του στη βουλευτική κα-

ρέκλα, ειδικά με τον «μπαμπούλα» των εκλογών να επικρέμαται και τις δημοσκοπήσεις να φέρουν τον ΣΥΡΙΖΑ στη δεύτερη θέση - και μάλιστα με διαφορά. Τη σημαντική (περαιτέρω) φθορά που θα επέφερε μια τέτοια κίνηση στο ήδη φθαρμένο προφίλ των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ στο εκλογικό τους κοινό - αν ψηφίζονταν ακόμη βαρύτερα μέτρα (ορισμένα, μάλιστα, προς εφαρμογή σε χρόνο πέραν της συνταγματικής θητείας της νυν κυβέρνησης), είναι εξαιρετικά πιθανό τα δύο κόμματα της συγκυβέρνησης να μη βρουν στις κάλπες ούτε καν τις δικές τους ψήφους. Το απίστευτο δώρο που θα έκανε στον Κυριάκο Μητσοτάκη ο Αλέξης Τσίπρας με μια τέτοια επιλογή. Είναι εξαιρετικά πιθανό η ΝΔ, ως δυνητικά επόμενη κυβέρνηση, να κληθεί από την τρόικα να εφαρμόσει μέτρα, τα οποία ούτε αυτή θα μπορέσει να αποφύγει. Αν, ωστόσο, τα μέτρα αυτά είχαν ψηφιστεί προκαταβολικά από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, μια κυβέρνηση ΝΔ θα είχε τη δυνατότητα να φορτώσει στους προκατόχους της το πολιτικό βάρος μιας τέτοιας πολιτικής.

02/ Ο Αλέξης Τσίπρας έρχεται σε πλήρη σύγκρουση με τους εταίρους, καταγγέλλει τη συμπεριφορά και τις πιέσεις τους και καλεί τον λαό να τον στηρίξει μέσω εκλογών, προβάλλοντας τον εαυτό του ως ανυποχώρητο διαπραγματευτή που δεν υποκύπτει στις πιέσεις των δανειστών και τον Κυριάκο Μητσοτάκη ως τον «Yes Man», που δεν θα δίσταζε να πει «ναι» σε οποιαδήποτε - 003 -

απαίτηση της τρόικας, λογική ή παράλογη. Το σενάριο αυτό δεν είναι εκτός συζήτησης - ταιριάζει μάλιστα με την πολιτική φιλοσοφία τού Αλέξη Τσίπρα, όπως τη φανέρωσε μέσα από μια σειρά από τζογαδόρικες κινήσεις στα δύο χρόνια τής θητείας του ως πρωθυπουργού. Η ωφέλεια μιας τέτοιας κίνησης είναι, νομίζω, προφανής: όπως στις επιχειρήσεις έρχεται κάποια στιγμή που ο επενδυτής επιλέγει τη λύση τού «cut losses» (τραβώντας την εταιρεία του από την «πρίζα», όταν κρίνει ότι δεν υπάρχει περίπτωση αυτή να ανακάμψει και μη θέλοντας να χάσει ακόμη περισσότερα χρήματα), έτσι και ο κ. Τσίπρας θα μπορούσε να επιλέξει τις κάλπες, για να βγάλει την κυβέρνησή του από την «πρίζα» (και από την καρέκλα της εξουσίας), ελπίζοντας ότι, διατηρώντας μετά τις εκλογές ένα ποσοστό περί το 15%-20% του εκλογικού σώματος, θα είχε τη δυνατότητα να εξακολουθήσει να δηλώνει το «παρών» στο πολιτικό παιχνίδι την επόμενη ημέρα [ας μη παραβλέπουμε ότι, σε ηλικία μόλις 42 χρόνων (γεννήθηκε στις 28 Ιουλίου 1974), ο πρωθυπουργός είναι ακόμη πολύ νέος, για να αποδεχθεί την απόσυρσή του από την πολιτική ζωή]. Σε μια τέτοια περίπτωση, ζητούμενο είναι ο χρόνος των εκλογών. Θυμίζω ότι, αν οι εκλογές πραγματοποιηθούν ώς την Κυριακή 19 Μαρτίου (εντός 18μήνου, δηλαδή, από τις εκλογές του Σεπτεμβρίου 2015) θα διεξαχθούν με λίστα και όχι με σταυρό προτίμησης (σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, θα πρέπει να προκηρυχθούν το αργότερο ώς την Κυριακή 26 Φεβρουαρίου). Το ερώτημα είναι τι θα βόλευε περισσότερο τη συγκυβέρνηση: εκλογές με σταυρό ή με λίστα; Θεωρώ αυτονόητη την απάντηση «εκλογές με σταυρό». Με δεδομένο ότι, εκτός συγκλονιστικού απροόπτου, ο ΣΥΡΙΖΑ θα είναι δεύτερο κόμμα στις επόμενες εκλογές, στην επόμενη Βουλή θα είχε τουλάχιστον 50 βουλευτές λιγότερους (όσο και το μπόνους του πρώτου κόμματος, χωρίς να συνυπολογίζουμε περαιτέρω μείωση των ποσοστών του). Αυτό σημαίνει ότι δεκάδες από τους βουλευτές του που σήμερα βρίσκονται στα βουλευτικά έδρανα θα βλέπουν την επόμενη Βουλή μόνον απέξω. Με δεδομένο, δε, ότι σε περίπτωση εκλογών με λίστα ένας σημαντικός αριθμός υποψήφιων

003-005ep-Edit-Periexomena.qxp:Layout 1 2/1/17 7:14 PM Page 2

Επιλογές 02/2017

βουλευτών θα γνώριζε ήδη το αποτέλεσμα (οι πρώτοι της λίστας θα είχαν την ασφάλεια της επανεκλογής τους, οι τελευταίοι τη βεβαιότητα της μη εκλογής τους - άρα, αμφότεροι δεν θα είχαν πραγματικό λόγο να ιδρώσουν τη φανέλα ενόψει κάλπης...), ο κλήρος θα έπεφτε στους άτυχους που θα βρίσκονταν στη «διακεκαυμένη ζώνη» της λίστας των ψηφοδελτίων, μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας. Αντίθετα, σε περίπτωση εκλογών με σταυρό (άρα, εκλογών οπωσδήποτε μετά τις 19 Μαρτίου) όλοι θα είχαν την ίδια αγωνία επανεκλογής τους, συνεπώς θα επεδείκνυαν τον ίδιο προεκλογικό ζήλο, προς όφελος τόσο των ίδιων όσο και, συνεπακόλουθα, του κόμματός τους.

03/ Η κυβέρνηση δεν κάνει τίποτα, αφήνοντας το πράγμα να σέρνεται ώς εκεί που δεν θα πηγαίνει άλλο [πιθανότατα ώς τον προσεχή Ιούλιο, όταν η χώρα μας θα κληθεί να καταβάλει περίπου 7,4 δισ. για την εξυπηρέτηση του χρέους της (6,6 δισ. για την πληρωμή χρεολυσίων και 800 εκατ. για την πληρωμή τόκων), χρήματα που δεν θα μπορέσει να συγκεντρώσει χωρίς τις προγραμματισμένες εκταμιεύσεις των δανείων από το υφιστάμενο πρόγραμμα προσαρμογής], σχεδιάζοντας τις κινήσεις της μέρα μέρα και προσβλέποντας σε θετικές γι’ αυτήν επιπτώσεις, στο πλαίσιο των αλλαγών που συντελούνται στον πολιτικό χάρτη της Ευρώπης και των ΗΠΑ. Η αλήθεια είναι ότι αυτός ο βραχύπνοος πολιτικός σχεδιασμός ταιριάζει στη mentalité τής κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ - «δεν χρειάζεται να σπάμε το κεφάλι μας, πάμε βλέποντας και κάνοντας και η τύχη βοηθά τους τολμηρούς»... Αυτός ήταν εξάλλου, σε αδρές γραμμές, ο τρόπος με τον οποίο πολιτεύτηκε η κυβέρνηση Τσίπρα στο πρώτο εξάμηνο του 2015, όταν επιχείρησε να εκβιάσει βήμα βήμα τους ευρωπαίους εταίρους με ρήξη και Grexit, προσπαθώντας -ατελέσφορα- να αποσπάσει διαγραφή τού χρέους και ευνοϊκούς όρους δανεισμού για τη συνέχεια. Μόνο που, αν η κυβέρνηση επιχειρήσει ένα αντίστοιχο τζογάρισμα φέτος, θα αποδείξει ότι «διαβάζει» εξαιρετικά λάθος τους συσχετισμούς... Βλέπετε, η Ευρώπη (και ο κόσμος) τού πρώτου εξαμήνου του 2017 δεν είναι η Ευρώπη (και ο κόσμος) του πρώτου εξαμήνου του 2015. Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν κάνει στροφή 180 μοιρών προς τα δεξιά με την εκλογή Τραμπ και όλοι αναμένουμε πώς θα

αποτυπωθεί αυτή η στροφή σε ό,τι αφορά τη χώρα μας, με την αναμενόμενη (αύριο Δευτέρα 06.02.2017) απόφαση του Εκτελεστικού Συμβουλίου του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) για το εάν θα συμμετάσχει στο ελληνικό πρόγραμμα. Υπό το φως, μάλιστα, της ανάλυσης βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους από τα στελέχη του (η οποία διέρρευσε τις προηγούμενες ημέρες), σύμφωνα με την οποία το ελληνικό χρέος είναι «εξαιρετικά μη βιώσιμο», ακόμη κι αν εφαρμοστούν πλήρως οι αποφάσεις που συμφωνήθηκαν στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) για πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ για μία δεκαετία, επιπλέον μέτρα λιτότητας κοκ. Στην Ευρώπη, η Ολλανδία είναι η πρώτη που ανοίγει τον εκλογικό χορό τού 2017, με τις βουλευτικές εκλογές που θα πραγματοποιηθούν στην «πατρίδα» της τουλίπας και των coffee shops στις 15 Μαρτίου. Σ’ αυτές, ο επικεφαλής τού ολλανδικού ακροδεξιού Κόμματος της Ελευθερίας, Γκέερτ Βίλντερς, θα διεκδικήσει την πρωθυπουργία - ενδέχεται μάλιστα, αν πιστέψουμε σε κάποιες δημοσκοπήσεις, να την κερδίσει (σύμφωνα με την τελευταία μεγάλη δημοσκόπηση του ινστιτούτου Maurice de Hond, πριν από περίπου δύο μήνες, το κόμμα του Βίλντερς θα συγκέντρωνε 33 από τις 150 έδρες του ολλανδικού κοινοβουλίου, έναντι 12 που διαθέτει σήμερα, ενώ το Λαϊκό Κόμμα για την Ελευθερία και τη Δημοκρατία τού νυν πρωθυπουργού, Μαρκ Ρούτε, θα βρισκόταν στη δεύτερη θέση, συγκεντρώνοντας 25 έδρες, έναντι 41 που έχει τώρα). Θυμίζω ότι ο Βίλντερς είχε δηλώσει σε συνέντευξή του στην ολλανδική εφημερίδα «De Telegraaf» (ήδη από τον Μάρτιο του 2011) ότι «θα έπρεπε να σταματήσει κάθε παροχή βοήθειας προς την Ελλάδα», απειλώντας μάλιστα με αποχώρηση της χώρας του από το ευρώ, αν δεν συνέβαινε κάτι τέτοιο. Παράλληλα, πολύ πιο πρόσφατα, τον Αύγουστο του 2015, σε συζήτηση στην ολλανδική Βουλή για το τρίτο ελληνικό μνημόνιο (θυμίζω ότι, σύμφωνα με το σύνταγμα της χώρας, το κοινοβούλιό της -και όχι η κυβέρνηση- αποφασίζει διά ψηφοφορίας για τη συμμετοχή τής Ολλανδίας σε προγράμματα στήριξης άλλων χωρών), ο Βίλντερς είχε αποκαλέσει την Ελλάδα «πρεζόνι της Ευρώπης, που δεν μπορεί να ελέγξει τις δαπάνες της και να τηρήσει τις υποσχέσεις της». Λίγο αργότερα, στις 23 Απριλίου, η Γαλλία προσέρχεται στις κάλπες για την εκλογή τού νέου (ή της νέας) προέδρου - 004 -

της, μια διαδικασία που θα επαναληφθεί στις 7 Μαΐου σε δεύτερο γύρο, αν δεν υπάρξει νικητής στον πρώτο. Η τελευταία μεγάλη δημοσκόπηση (του ινστιτούτου Elabe για λογαριασμό της εφημερίδας «Les Échos», στα μέσα Ιανουαρίου) εμφάνιζε τον υποψήφιο της κεντροδεξιάς, Φρανσουά Φιγιόν, να εξασφαλίζει στις 23 Απριλίου ποσοστό 28% των ψήφων και να περνά πρώτος στον δεύτερο γύρο, ακολουθούμενος από την πρόεδρο του Εθνικού Μετώπου, Μαρίν Λεπέν, η οποία φερόταν να συγκεντρώνει ποσοστό από 22% έως 24%. Έκτοτε, η Γαλλία ζει στον αστερισμό τού «σκανδάλου Φιγιόν», με τη σύζυγο του γάλλου πολιτικού να θεωρείται ύποπτη για αργομισθία (καθώς εισέπραξε άνω των 900.000 ευρώ κατ’ έτος ως κοινοβουλευτική βοηθός τού συζύγου της στο διάστημα 1988-1990 και

Η αλήθεια είναι ότι τα περιθώρια κινήσεων είναι πλέον δραματικά περιορισμένα, αν ο πρωθυπουργός και ο ΣΥΡΙΖΑ θέλουν να είναι παρόντες και στην επόμενη ημέρα τής πολιτικής ζωής του τόπου.

ως συνεργάτις στο λογοτεχνικό περιοδικό «La Revue des Deux Mondes» τα έτη 2012-2013) και δύο από τα παιδιά του να λαμβάνουν (επίσης ως κοινοβουλευτικοί βοηθοί του) ποσό 84.000 ευρώ στο διάστημα μεταξύ 2005 και 2007, ενώ σπούδαζαν. Περιττό να σας πω ότι η Μαρίν Λεπέν τρίβει ήδη τα χέρια της... Πρόκειται για την ίδια πολιτικό που δήλωσε ότι «το Frexit (σ.σ.: η έξοδος της Γαλλίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση και την ευρωζώνη) θα είναι μέρος της πολιτικής μου», συμπληρώνοντας πως, μετά την έξοδο της Γαλλίας, θα αγωνιστεί για την έξοδο και της Ελλάδας από το ευρώ. Σειρά στο εκλογικό γαϊτανάκι παίρνει η Γερμανία, στις 24 Σεπτεμβρίου, με τη συγκυβερνώσα Χριστιανοδημοκρα-

003-005ep-Edit-Periexomena.qxp:Layout 1 2/1/17 7:14 PM Page 3

Επιλογές 02/2017

τική Ένωση (CDU) της Άνγκελα Μέρκελ να κατηγορείται, μεταξύ άλλων, και για τη στάση που κράτησε σε ό,τι αφορά τα προγράμματα στήριξης της χώρας μας (νιώθοντας, μάλιστα, την «ανάσα» των αντιπάλων της Σοσιαλδημοκρατών, που κερδίζουν διαρκώς εκλογικό έδαφος μετά την ανάδειξη του τέως προέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Μάρτιν Σουλτς, ως υποψηφίου τους για την καγκελαρία). Είναι κάτι περισσότερο από σίγουρο ότι οι γερμανοί Χριστιανοδημοκράτες πολύ θα ήθελαν να επικαλεστούν ένα απτό δείγμα πυγμής, που θα επιβεβαίωνε στους ψηφοφόρους τους ότι «Deutschland über alles» («Η Γερμανία υπεράνω όλων»). Ίσως, λοιπόν, προς αυτήν ακριβώς την κατεύθυνση να κινείται η αναζωπύρωση της συζήτησης για Grexit, όπως ενορχηστρώνεται από τη γνωστή για τα «φιλελληνικά» αισθήματά της εφημερίδα «Bild»: σε άρθρο της τής 30.01.2017 υποστηρίζει πως «επειδή το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο αρνείται, όπως φαίνεται, να συνεχίσει τη συμμετοχή του στο ελληνικό πρόγραμμα, ο υπουργός Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, τάσσεται πλέον υπέρ της εξόδου τής Ελλάδας από το ευρώ», επισημαίνοντας ότι η συγκεκριμένη πληροφορία έφτασε στην εφημερίδα από κύκλους τής CDU, οι οποίοι υπενθυμίζουν πως ο Σόιμπλε εμμένει στην προ διετίας υπόσχεσή του ότι «βοήθεια προς την Ελλάδα θα δοθεί μόνον υπό την προϋπόθεση συμμετοχής τού ΔΝΤ». Μάλιστα, στο πλαίσιο του ίδιου δημοσιεύματος φιλοξενείται δήλωση του χριστιανοδημοκράτη Κάρστεν Λίνεμαν, εμπειρογνώμονα σε θέματα οικονομίας, ο οποίος υπογραμμίζει την «ανάγκη εξεύρεσης ενός διαφορετικού δρόμου, που να προβλέπει διαδικασία χρεοκοπίας εντός του ευρώ, μαζί με τη δυνατότητα εξόδου του χρεοκοπημένου κράτους». Σε ένα τέτοιο κλίμα, ειλικρινά αναρωτιέται κάποιος ποιο συμφέρον θα είχε η ελληνική κυβέρνηση να παίξει το παιχνίδι των καθυστερήσεων και σε ποια βοήθεια θα μπορούσε να προσβλέπει. Η αλήθεια είναι ότι τα περιθώρια κινήσεων είναι πλέον δραματικά περιορισμένα, αν ο πρωθυπουργός και ο ΣΥΡΙΖΑ θέλουν να είναι παρόντες και στην επόμενη ημέρα τής πολιτικής ζωής του τόπου. Οι εξελίξεις θα πρέπει να θεωρούνται μάλλον προδιαγεγραμμένες - και μάλιστα ώς το τέλος της άνοιξης, το πολύ ώς τις αρχές τού καλοκαιριού. Εξάλλου, είπαμε: ο κ. Τσίπρας είναι μόλις 42 χρόνων...

ΕΠΙΛΟΓΕΣ Μηνιαία έκδοση. Διανέμεται δωρεάν την τελευταία Κυριακή κάθε μήνα με τη «Μακεδονία της Κυριακής» #759 ΙΔΙΟΚΤΗΣIΑ-ΕΚΔΟΣΗ: Mακεδονική Εκδοτική Εκτυπωτική ΑΕ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: Μιχάλης Αλεξανδρίδης ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΥΝΤΑΞΗΣ Χριστίνα Χαλεπλίδου ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΞΙΑ: Άγγελος Ν. Βάσσος

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ —Φεβρουάριος 2017 Ιδέες & απόψεις 006 008 Θέματα 010 014 - 021 022 - 032

EDITOR AT LARGE: Λεόντιος Παπαδόπουλος ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ: Γιώργος Ρίζος

048 - 051

ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ: Γλυκερία Καπάνταη

052 - 058

Τ. 2310-560.311 Ε. kapantai@makthes.gr

ΥΠΕΥΘΥΝΕΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ: Χρύσα Γιασιμάκη Τ. 2310-560.328 E. giasimaki@makthes.gr

Kέλλυ Κερασίδου

Τ. 2310-560.318 E. kerasidou@makthes.gr

Μαρία Φωτιάδου

Τ. 2310-560.343 E. fotiadou@makthes.gr

ΥΠΟΔΟΧΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ: Ελένη Πιπινίκα Τ. 2310-560.310 E. pipinika@makthes.gr

ART DIRECTION: Βίκυ Παναγιωτίδου ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ-AΤΕΛΙΕ: Χρήστος Αθανασιάδης PHOTO EDITOR: Πάρις Παπάζογλου ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ: Σάκης Γιούμπασης IMAGE BANK: Shutterstock ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: Μοναστηρίου 85, 54627 Θεσσαλονίκη ΣΥΝΤΑΞΗ: Τ. 2310-560.320 F. 2310-534.854 E. epiloges@makthes.gr ΕΜΠΟΡΙΚΟ: F. 2310-534.822 ΕΚΤΥΠΩΣΗ: ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗ ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΕΚΤΥΠΩΤΙΚΗ Α.Ε. Απαγορεύεται η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή ολική, μερική ή περιληπτική, η κατά παράφραση ή διασκευή απόδοση του περιεχομένου του ειδικού ενθέτου με οποιονδήποτε τρόπο, μηχανικό, ηλεκτρονικό, φωτοτυπικό, ηχογραφήσεως ή άλλο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη. Νόμοι 238/1970, 4301/1979, Ν. 100/1975, Ν.Δ. 3565/1956 και 4254/1962 και κανόνες του Διεθνούς Δικαίου.

- 005 -

Διογένους λέξεις. « Ίδιάλλο». Όμορφα Ταξίδια. Να η ευκαιρία.

Ομάδες της πόλης. Με πρέσβη τη «γεύση Ελλάδας». Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος: μια θεατρική «κιβωτός» ζητά τη συνδρομή μας. Συνέντευξη. Γιάννης Αναστασάκης, καλλιτεχνικός διευθυντής Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος: «Κάθε μήνα -για να μη πω κάθε μέρα- έχουμε την οικονομική αγωνία...». Το πρόσωπο. Εστρόγκο Ναχάμα: ο «άγνωστος» θεσσαλονικιός τραγουδιστής τού Άουσβιτς. Οδύσσεια σε εικόνες. «Η διαδρομή»: έντεκα έλληνες και ξένοι φωτορεπόρτερ ακολουθούν τη διαδρομή των προσφύγων σε ένα συγκλονιστικό βιβλίο.

Good Life 059 «Απέναντι του βουνού». Ο Χρόνης Μπότσογλου στο Μορφωτικό Ίδρυμα της Εθνικής Τράπέζας στη Θεσσαλονίκη.

060 - 063 Cover story. Μάκης Δελαπόρτας: η εποχή τής αθωότητας ζωντανεύει επί σκηνής τού Θεάτρου Βεργίνα, στο Regency Casino Thessaloniki.

064 - 066 Ciné. Αναμένοντας τα Όσκαρ με… «δολοφονικά αμαξίδια». Οι νέες ταινίες τού μήνα από τον Αλέξη Ν. Δερμεντζόγλου.

067 Προβολές. Η μεγάλη αντεπίθεση.

068 Resto. «Viewmaster»: εστίαση με άποψη.

069 Πρόταση. «Μαϊάμι»: παράδοση στις θαλασσινές νοστιμιές.

070 Heures. Η ώρα τής νέας χρονιάς.

071 Πρόταση. «Βυθός Seafood»: η θάλασσα στο πιάτο.

072 Wine & spirits. Que Syrah, Syrah…

073 Πρόταση. «Γαστρονόμος»: το ιδανικό στέκι για τους meat lovers.

074 Fitness. Ο Έλληνας με το πιο ωραίο σώμα στον κόσμο.

075 Ψυχολογία. Οδηγός επιβίωσης για ζευγάρια.

076 Παιδί. Μαθαίνω να διαβάζω ή διαβάζω για να μάθω; 077 Αυτοκίνηση. Harley-Davidson Softail Slim: ο τέλειος συνδυασμός.

078 - 079 Αuto. Νέο Peugeot 3008: ολοκληρωμένο και αποτελεσματικό.

080 Tech. Tablets και smartphones «έφαγαν» laptops & PCs. 082 Male stories. Μοντέλα αναζητούν τεστοστερόνη.

06-09ep-Apopseis.qxp:Layout 1 2/1/17 7:17 PM Page 1

Επιλογές 02/2017

—Διογένους λέξεις «ΙΔΙΑΛΛΟ» Απορίες. Τι είναι αυτό το «ίδιάλλο»; Είναι σαν το «διαφορετικίδιο»; Μασίφ το μπέρδεμα...

ΚεΙμενο: Διογένης Δασκάλου.

Οταν λέμε «αξιοπρέπεια», ας πούμε, σίγουρα εννοούμε την ίδια; Όταν λέμε «λογικό»; Μιλάμε για την ίδια λογική; Η τρέλα; Είναι όντως αναγνωρίσιμη απ’ όλους με τον ίδιο τρόπο; Ή η τρέλα τού ενός είναι η πραγματικότητα του άλλου; Και -ω, του θαύματος- νάτο και το πασπαρτού για το θέμα «καλλιτέχνης». Τελευταίως τρακάρω όλο και πιο συχνά σε αναρτήσεις και κειμενάκια στο fb και στα tweets επί του ερεβώδους ερωτήματος «ποιος ο ρόλος των καλλιτεχνών στην κρίση». Τι έγινε, ρε παιδιά; Ποιους έχετε στον νου σας; Τους επαγγελματίες επαναστάτες τού «όχι» ή τους κοσμικούς τού «ναι»; Ή μήπως τους μετανοούντες; Και να οι σοφίες: «Οι καλλιτέχνες είναι ιχνηλάτες και καθοδηγητές ή όπου πάει η μάζα από πίσω κι αυτοί, για τη σιδερομάσα;». Μπορώ να ασχολούμαι ώρες, έχει χάρη όμως που κι εσείς τι φταίτε κι εγώ γιατί να κουραστώ… Και, μάλιστα, σε μιαν εποχή όπου καλλιτέχνης μπορεί να είναι κάποιος ζαχαροπλάστης («α, ρε καλλιτέχνη, τι τούρτα έκανες!»), κάποιος ψήστης πανσέτας («ποίημα το χοιρινό σου»), κάποιος παλικαράς σε τσόντα («εσύ ζωγραφίζεις, δεν πηδάς!») ή ένας γλωσσοτυλιχτάκιας συγκομιδής ψήφων την κατάλληλη εποχή. Αλήθεια, τώρα, σίγουρα μιλάμε για

το ίδιο θέμα; Αναφερόμαστε όλοι στο «κάλλος της τέχνης»; Εννοούμε ότι στην ομάδα περιλαμβάνουμε την Πάολα Φωκά με τον Μάνο Χατζηδάκι; Τον Ρέμο με τον Τσιτσάνη; Τον Καβάκο με τον Μάκη Δημάκη; Τον Πάνο Τζαβέλλα με τον Σάκη; Ή απλώς -ψάχνοντας κάποιον να μας φταίει και, ταυτόχρονα, να μας σώσει- θέλουμε να φορτώσουμε και πάλι σε κάποιον άλλον τον σταυρό; Ποιον καινούργιο Διονύση περιμένουμε, αφού δεν έχουμε ώτα για να ακούσουμε στ’ αλήθεια τι θα πει; Τι συμβαίνει, λοιπόν; Γιατί μου λες πως δεν σου γράφω, αφού δεν λαβαίνεις; Ή ισχύει το «απάν’ απάν’ στην κοπριά ανθίζουν οι ντομάτες, ό,τι σκατά είν’ το μαγαζί είναι και οι πελάτες»; Και, - 006 -

κατ’ αρχήν, μιλάμε για το ίδιο θέμα ή για κάτι άλλο; Μήπως είναι το «ίδιάλλο» ή το «διαφορετικίδιο»; Πρόταση: θέλετε να γίνουμε πρώτα καλύτεροι εμείς, ώστε να παράγουμε τους καλλιτέχνες που θα μας αξίζουν; Επειδή, σημειωτέον, ο καλλιτέχνης ο πραγματικός είναι ευγενής, γι’ αυτό και δεν προτείνει: καταγράφει και υπερτονισμένα φωτίζει το σκότος τής εποχής. Μας δείχνει, λοιπόν, αυτό που αντέχουμε να δούμε. Υ.Γ.: Μετά απ’ αυτό, μαζεύουμε υπογραφές λόγω των αυξημένων προσδοκιών από την κοινωνία για αλλαγή τού χαρακτηρισμού από «καλλιτέχνες» σε «βερμπαλιστές-σαλτανατζήδες» με έδρα το πανεπιστήμιο του Sex Fac-Tor. ⁕

06-09ep-Apopseis.qxp:Layout 1 2/1/17 7:17 PM Page 2

06-09ep-Apopseis.qxp:Layout 1 2/1/17 7:17 PM Page 3

Επιλογές 02/2017

—Όμορφα Ταξίδια ΝΑ Η ΕΥΚΑΙΡΙΑ Timing. Για όσους έχουν τη δυνατότητα να ταξιδεύουν πέραν των περιόδων των αργιών, αυτή η εποχή είναι η καλύτερη όλων.

ΚεΙμενο: Σάκης Παπαδόπουλος.

Κάθε χρόνο συμβαίνει αυτό, καθώς μετά τα Χριστούγεννα και μέχρι το Πάσχα, με εξαίρεση την περίοδο της αποκριάς, η ταξιδιωτική κίνηση πέφτει κατακόρυφα. Οι άδειες θέσεις στα αεροπλάνα είναι αρκετές, ενώ τα ξενοδοχεία είναι μισογεμάτα. Έτσι, η μία μετά την άλλη οι αεροπορικές εταιρείες ανακοινώνουν τις τελευταίες ημέρες προσφορές, ενώ το ίδιο συμβαίνει και με τα ξενοδοχεία. Αν, λοιπόν, ονειρεύεστε ένα ταξίδι, να η ευκαιρία: θα ξοδέψετε τα μισά (και λιγότερα) χρήματα απ’ ό,τι αν κάνατε το ίδιο ταξίδι σε περίοδο υψηλής ζήτησης (καλοκαίρι, Χριστούγεννα κοκ.). Χρειάζεται, ωστόσο, να κάνετε μια διεξοδική έρευνα, για να βρείτε τελικά όχι απαραίτητα την πιο οικονομική λύση, αλλά αυτή όπου η σχέση τιμής και υπηρεσιών θα είναι η καλύτερη (τις ώρες που θα ξοδέψετε στην έρευνα μην τις λυπηθείτε...). Το διαδίκτυο είναι πλέον ο καλύτερος σύμμαχος σ’ αυτό. Ξεκινήστε επιλέγοντας προορισμούς. Στη συνέχεια, ψάξτε για φθηνό αεροπορικό εισιτήριο. Αν δεν πολυνοιάζεστε για συγκεκριμένο προορισμό ή συγκεκριμένη ημερομηνία, τότε στις ιστοσελίδες των αεροπορικών εταιρειών θα βρείτε προτάσεις με τιμές εισιτηρίων που δεν θα τις πιστεύετε.

Στη συνέχεια (και αφού θα έχετε βρει φθηνό αεροπορικό εισιτήριο), αναζητήστε φθηνό δωμάτιο σε κατάλυμα ή ξενοδοχείο. Η περίπτωση των σελίδων τής «οικονομίας τού διαμοιρασμού» (δηλαδή, Airbnb και παρεμφερείς) είναι η μία καλή εναλλακτική... Αν δεν αισθάνεστε εξοικειωμένοι με τα καταλύματα αυτού του είδους και θέλετε δωμάτιο σε ξενοδοχείο, μπείτε σε σελίδες τύπου booking.com ή στις σελίδες σύγκρισης ξενοδοχειακών τιμών, όπως η trivago. Σ’ αυτές θα πάρετε μια πρώτη γεύση για το εύρος των τιμών και τη διαθεσιμότητα. Αφού επιλέξετε το ξενοδοχείο που σας ενδιαφέρει, έχετε δύο λύσεις, για να κάνετε κράτηση: η μία είναι μέσα από αυτές τις σελίδες κράτησης ξενοδοχείων και η άλλη απευθείας από τη σελίδα τού ξενοδοχείου που σας ενδιαφέρει. Η δεύτερη λύση φαίνεται πως είναι η καλύτερη, επειδή τα ξενοδοχεία δίνουν διάφορα κίνητρα στους πιθανούς πελάτες, για να κάνουν την κράτηση απευθείας από τη σελίδα τους και όχι από άλλες σελίδες κράτησης ξενοδοχείων (το κάνουν για να αποφύγουν την προμήθεια που δίνουν σ’ αυτές τις σελίδες, η οποία ξεκινά από 15%, συνήθως είναι 20%, αλλά μπορεί να φτάνει και το 30%). Ποια είναι αυτά τα κίνητρα; Ένα κρασί στο δωμάτιο για το «καλώς ήλθατε», μια θεραπεία στο spa, μια αναβάθμιση δωματίου κοκ. Κάποιες φορές, οι τιμές είναι χαμηλότερες στις σελίδες των ξενοδοχείων απ’ ό,τι στις άλλες σελίδες. Παλαιότερα, η Booking και οι παρεμφερείς σελίδες απαιτούσαν με συμβόλαιο από τα ξενοδοχεία να μην ανεβάζουν στις δικές τους σελίδες τιμές χαμηλότερες από εκείνες που έδιναν στη Booking. Ωστόσο, αυτό πλέον κατέρρευσε με δικαστικές αποφάσεις, οπότε οι ξενοδόχοι έχουν - 008 -

το ελεύθερο να πωλούν φθηνότερα στις δικές τους σελίδες. Πάντως, για λόγους τιμολογιακής πολιτικής, αυτό δεν το επιλέγουν όλοι: οι περισσότεροι το κάνουν σε κάποιους τύπους δωματίων, τους οποίους πωλούν φθηνότερα απευθείας στους πελάτες. Σημειωτέον ότι σε πολλά ξενοδοχεία υπάρχει η δυνατότητα να τους πάρετε τηλέφωνο και, γνωρίζοντας τις αρχικές τιμές, να κάνετε τα σχετικά παζάρια… Την τελευταία φορά που το έκανα σε ξενοδοχείο τής Μαδρίτης μού έδωσαν τζούνιορ σουίτα σε τιμή απλού δωματίου. Αν δεν είστε εξοικειωμένοι με το διαδίκτυο, υπάρχει η δυνατότητα να κάνετε κράτηση ξενοδοχείου σε ένα τουριστικό γραφείο. Τα τουριστικά γραφεία έχουν συνεργασίες με σελίδες κράτησης ξενοδοχείων (που πωλούν μόνο χονδρική και μόνο στα τουριστικά γραφεία) αντίστοιχες της Booking. Και εκεί μπορείτε να βρείτε καλές τιμές, αρκεί κάποιος υπάλληλος να ασχοληθεί σοβαρά μαζί σας. Γιατί να μην το πράξει; Πολύ απλά, επειδή οι άνθρωποι έχουν βαρεθεί να ξοδεύουν απίθανες ώρες για να βρουν τις καλύτερες και πιο οικονομικές λύσεις και μετά ο εξυπνάκιας να πηγαίνει σε διπλανό τουριστικό γραφείο και να λέει «εκεί μου ζητούν τόσο. Εσύ, μου το δίνεις δέκα ευρώ φθηνότερο;»... Όλα αυτά χρειάζονται χρόνο και υπομονή, για να φτάσετε στο καλύτερο για εσάς αποτέλεσμα. Ωστόσο, να θυμάστε ότι το ταξίδι ξεκινά τη στιγμή που το σχεδιάζετε. Επίσης, να θυμάστε ότι στο διαδίκτυο δραστηριοποιούνται αρκετοί απατεώνες, οπότε προτιμήστε γνωστές, επώνυμες ιστοσελίδες, για να έχετε το κεφάλι σας ήσυχο. ⁕

06-09ep-Apopseis.qxp:Layout 1 2/1/17 7:17 PM Page 4

10-11ep OMADES POLHS.qxp:Layout 1 2/1/17 7:26 PM Page 1

Επιλογές 02/2017

—Ομάδες της πόλης ΜΕ ΠΡΕΣΒΗ ΤΗ «ΓΕΥΣΗ ΕΛΛΑΔΑΣ» #oriste. Δύο δυναμικοί Έλληνες φιλοδοξούν να ισχυροποιήσουν την έννοια του «greek product» και να κάνουν ευρέως γνωστά τα πεντανόστιμα, ποιοτικά προϊόντα που μόνον ένας Έλληνας ξέρει.

ΚΕΙΜΕΝΟ: Δέσποινα Πολυχρονίδου.

Συνηθίζουμε να λέμε ότι η ελληνική διατροφή, τα προϊόντα που αγαπάμε σε κάθε περιοχή -το ούζο, οι ντομάτες, το λάδι, το κρασί μας- είναι πραγματικά η Ελλάδα. Όλα αυτά που σ’ εμάς είναι νόστιμα δεδομένα, στους άλλους, σε όλους όσοι δεν ζουν εδώ, είναι ακόμη σχετικά άγνωστα. Η φράση «greek product» τώρα, τα τελευταία χρόνια, κάνει δειλά την εμφάνισή της στο εξωτερικό. Υπάρχει όμως μια ομάδα που αποφάσισε να αλλάξει όλη αυτή την εσωστρέφεια. Να ισχυροποιήσει την έννοια του «greek product» και να κάνει ευρέως γνωστά τα πεντανόστιμα, ποιοτικά προϊόντα που μόνον ένας Έλληνας ξέρει. Ο Λευτέρης Ελευθεριάδης και η Γιούλη Πιλπιλίδου (δύο άνθρωποι που έχουν ταξιδέψει παντού, ζούσαν στο εξωτερικό και γύρισαν στην Ελλάδα εν μέσω κρίσης) θέλουν να κάνουν τη χώρα μας γνωστή και για άλλα πράγματα, πέραν του ήλιου και της θάλασσας. Η εταιρεία τους, «Places and Flavors», κάνει μικρά θαύματα με λίγο κρασί, λίγη θάλασσα και πολλή φαντασία.

 Ο ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΔΗΣ ΚΑΙ Η ΓΙΟΥΛΗ ΠΙΛΠΙΛΙΔΟΥ (ΔΥΟ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΤΑΞΙΔΕΨΕΙ ΠΑΝΤΟΥ, ΖΟΥΣΑΝ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΚΑΙ ΓΥΡΙΣΑΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΕΝ ΜΕΣΩ ΚΡΙΣΗΣ) ΘΕΛΟΥΝ ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ ΤΗ ΧΩΡΑ ΜΑΣ ΓΝΩΣΤΗ ΚΑΙ ΓΙΑ ΑΛΛΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ, ΠΕΡΑΝ ΤΟΥ ΗΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ. Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΤΟΥΣ, «PLACES AND FLAVORS», ΚΑΝΕΙ ΜΙΚΡΑ ΘΑΥΜΑΤΑ ΜΕ ΛΙΓΟ ΚΡΑΣΙ, ΛΙΓΗ ΘΑΛΑΣΣΑ ΚΑΙ ΠΟΛΛΗ ΦΑΝΤΑΣΙΑ. PHOTO CREDITS: ΣΑΚΗΣ ΓΙΟΥΜΠΑΣΗΣ.

«Θυμάμαι ότι τη χρονιά που αποφάσισα να γυρίσω, το 2012, είχα μάθει ότι ήρθαν από την Ελλάδα στη Σουηδία περίπου 4.000 άτομα... Μου φάνηκε δύσκολο, στενοχωριόμουν… Τόσος κόσμος που έψαχνε κάτι καλύτερο. Εμείς, που γεννηθήκαμε έξω -ειδικότερα της δεύτερης γενιάς-, ζήσαμε λίγο το όνειρο των γονιών για επιστροφή - για να το πω καλύτερα, πολλοί από εμάς το υιοθέτησαν... Όταν ήρθε η ώρα, ένιωσα πως όλα αυτά που πρέσβευα χρόνια -του στιλ «αγαπώ την Ελλάδα», «στην Ελλάδα όλα είναι καλύτερα» - έπρεπε να τα αποδείξω» εξηγεί, μιλώντας στις «Ε», η Γιούλη. Ο Λευτέρης ταξίδεψε πολύ: « Έζησα - 010 -

αρκετά διαστήματα στο εξωτερικό, σε διαφορετικές χώρες… Στη Θεσσαλονίκη ήρθα πριν από τεσσεράμισι χρόνια από το Βερολίνο, όπου είχα ζήσει μόλις ενάμισι χρόνο. Βάση μου για πολλά χρόνια και μετά τη Βέροια ήταν το βορειοανατολικό Αιγαίο και κυρίως η Μυτιλήνη. Πολλές φορές ξυπνάς με το κύμα, στο Πλωμάρι μεθάς με τον γλυκάνισο στον αέρα, στην Αγιάσο ξεχνιέσαι σε τσιμπούσια, σαν να μην υπάρχει αύριο, με τα λουκάνικα, τα παστά και τη φέτα της περιοχής... Ε, λοιπόν, αυτές οι εμπειρίες είναι τόσο δυνατές, που σε κάνουν -όπου κι αν πας- να θέλεις να επιστρέψεις εδώ, για να τις ζήσεις. Να προσφέρεις και να ζήσεις σαν άνθρωπος. Και να δώσεις ό,τι γνώσεις και εμπειρία

10-11ep OMADES POLHS.qxp:Layout 1 2/1/17 7:26 PM Page 2

10-11ep OMADES POLHS.qxp:Layout 1 2/1/17 7:26 PM Page 3

Επιλογές 02/2017

έχεις, για να αλλάξουν κάποια πράγματα. Μικρά και μεγάλα». Ανάμεσα σε άλλα συναρπαστικά πρότζεκτ, υλοποιούν και το υπέροχο «#oriste» στο εξωτερικό: πρόκειται για έναν νέο τρόπο, ώστε ο πλανήτης να μάθει τα μοναδικά ελληνικά προϊόντα. «Το #oriste είναι μια πρόσκληση, αυτή που κρύβει όλη την Ελλάδα στο άκουσμά της: ορίστε! Ορίστε στο τραπέζι μας, στη χώρα μας, στην καθημερινότητά μας, στη φιλοξενία μας. Είναι το κάλεσμα που βγάζει τον καλύτερο εαυτό μας, που δείχνει τη διάθεσή μας και προσφέρει τα αγαθά τής γης και της ψυχής μας», τονίζουν οι εμπνευστές του. Στο #oriste, ένας ξένος γνωρίζει την ελληνική φιλοξενία μπροστά από ένα τραπέζι, με ένα ποτήρι κρασί στο χέρι, πολλές νοστιμιές Ελλάδας και ένα σωρό πληροφορίες, για να αγοράσει τα προϊόντα για το μαγαζί ή για το εστιατόριό του. Τι ήταν εύκολο και τι δύσκολο στην πορεία αυτού του εγχειρήματος; «Δύσκολο ήταν να μεταφέρεις την ιδέα, να την καταλάβουν και να την υιοθετήσουν τόσο οι εντός συνόρων επιχειρηματίες, παραγωγοί και εταιρείες όσο και οι εκτός Ελλάδος καλεσμένοι στο ‘ορίστε’», εξηγούν στις «Ε» η Γιούλη και ο Λευτέρης. « Έπρεπε να λυθούν πολλά μικρά εμπόδια. Το εγχείρημα ωστόσο ήταν, εν τέλει, εύκολο, επειδή το οραματιστήκαμε και πιστέψαμε πολύ δυνατά σ’ αυτό που μπορεί να σημαίνει για τον έλληνα παραγωγό, σε ό,τι αφορά την προβολή τού ελληνικού προϊόντος. Μαζί μας το πίστεψε και το οραματίστηκε το ανθρώπινο δυναμικό της ΔΕΘ-Helexpo - και ειδικά οι άνθρωποι της Διεθνούς Έκθεσης Τροφίμων και Ποτών». Αυτό που αξίζει να σημειωθεί είναι ότι η εταιρεία δεν παίρνει ποσοστά από την όποια πώληση προϊόντων που, τελικά, καταλήγουν στα ράφια ή στις κουζίνες των νέων πελατών του εξωτερικού: «Σκοπός μας δεν είναι τα ποσοστά», εξηγούν στις «Ε» οι εμπνευστές της. «Άλλωστε, εμείς είμαστε υπέρμαχοι της ιδέας πως όλοι έχουν τα δικά τους πεδία δράσης και εξειδικεύονται σε συγκεκριμένους τομείς. Εμείς έχουμε το δικό μας όραμα και κάνουμε το δικό μας ‘ορίστε’ σε συνεργασίες με ανθρώπους που το μοιράζονται. Πιστεύουμε ότι μπορούμε να πάμε μπρο-

στά σε όλους τους τομείς, να διαπρέψουμε. Αγαπάμε το αντικείμενο. Είμαστε και οι δύο παιδιά που ζήσαμε εκτός Ελλάδος, νιώσαμε σε πολλές στιγμές μας ‘πρεσβευτές’ αυτής της χώρας και του πλούτου της - ιστορία, πολιτισμός, παράδοση και πολλά ακόμη πηγάζουν και συνδέονται άμεσα με τη γαστρονομική μας κουλτούρα. Πέραν, δε, όλων των άλλων, προερχόμαστε και οι δύο από οικογένειες που διατηρούσαν επιχειρήσεις με βάση την εστίαση, οπότε αγαπάμε το φαγητό!» (γέλια). Παράλληλα, η ομάδα τής «Places and Flavors» έχει ετοιμάσει μια σειρά από «εμπειρίες» - έτοιμα πακέτα ταξιδίων για τους ξένους, με περισσότερες από 90 γαστρονομικές εμπειρίες, μέσα από τις οποίες κάποιος μπορεί να γνωρίσει την Ελλάδα μέσα από τα αρώματα, τις γεύσεις και τις αισθήσεις της κουζίνας μας: «Ταξιδεύουμε σε διάφορες περιοχές ανά τη χώρα, ανακαλύπτουμε παραγωγούς, προϊόντα και ανθρώπους που έχουν πάθος με την ελληνική γαστρονομία, μαθαίνουμε πώς να μαγειρεύουμε και πώς να εντάσσουμε στις κουζίνες των επισκεπτών μας τα δικά μας προϊόντα και γευόμαστε όλα αυτά που μπορούν να τους γεμίσουν χαρά και ευχαρίστηση, ώστε να μείνουν χαραγμένα στη μνήμη τους» εξηγούν. «Θέλουμε να πάρουν την Ελλάδα μαζί τους μετά από κάθε γαστρονομική τους εμπειρία εδώ - οι επισκέπτες μας είναι οι πρεσβευτές μας». Αλήθεια… Τι κάνει την ελληνική κουζίνα ξεχωριστή; «Από την αρχαιότητα ώς τις μέρες μας, ο ορισμός τής ελληνικής κουζίνας έχει αλλάξει όσες φορές έχουν αλλάξει και οι συνήθειες των ανθρώπων που κατοικούν σ’ αυτό το ευλογημένο μέρος: δεν είναι απλά ψωμί, ελαιόλαδο και κρασί, που καθορίζουν τη λιτότητα που επί αιώνες κυριαρχούσε στην ελληνική κουζίνα, αλλά είναι, κυρίως, οι άνθρωποι και οι ιδέες τους», σημειώνει ο Λευτέρης. «Αυτό το ‘πάντρεμα’ πολιτισμών που απαντά εδώ είναι και αυτό που καθόρισε την ελληνική κουζίνα τού σήμερα. Το λικέρ τής γιαγιάς, η νουαζέτα τής θείας Φρόσως, το γλυκό συκαλάκι τής μαμάς, η πίτα Σάββατο πρωί, οι φακές μεσημέρι Παρασκευής, το κυριακάτικό τραπέζι... Συνήθειες και μνήμες που ‘παντρεύονται’ με το μπουρδέτο τής Ελισάβετ στην Κέρκυρα, την καραβιδομακαρονάδα - 012 -

τού Γιάννη στο Τρίκερι, το τραχανάτο με κόκορα του Μιχάλη στην Κοζάνη, τους ντοματοκεφτέδες τού Γιώργου στη Σαντορίνη. Όλα αυτά - και άλλα τόσα». «Η κουζίνα είναι μνήμη, είναι εμπειρία», προσθέτει η Γιούλη. «Όταν τρώω αβγόφετες με μέλι και κασέρι από πάνω, βλέπω τη γιαγιά μου, την Ανατολή, με απέραντη αγάπη στα μάτια, να στέκεται πάνω από τα μάτια γκαζιού στην κουζίνα στο χωριό, φορώντας την ποδιά της, να τις ψήνει και να τρέχουμε να τις παίρνουμε μία μία πριν καν φτάσουν στο τραπέζι. Κι εκείνη να μη δυσανασχετεί, να μη θυμώνει, να χαμογελάει όμως με μια ψυχή γεμάτη αγάπη. Βλέπω την αυλή τού σπιτιού στο χωριό, θυμάμαι τις παρέες, τη ξεγνοιασιά, την ελευθερία. Για εμένα, όλα αυτά είναι η Ελλάδα». Στο επόμενο διάστημα, η ομάδα ετοιμάζεται για μια σειρά ταξιδιών τού #oriste, στρώνοντας τραπέζια σε Λονδίνο, Βερολίνο, Στοκχόλμη, Αμερική και μια σειρά από χώρες. Παράλληλα, ετοιμάζονται πυρετωδώς και για τις κλαδικές εκθέσεις «Detrop» και «Oenos» τής ΔΕΘ-Helexpo (αμφότερες θα φιλοξενηθούν από τις 3 έως τις 6 Μαρτίου 2017, στο Διεθνές Εκθεσιακό Κέντρο Θεσσαλονίκης), όπου θα διοργανώσουν παράλληλες δραστηριότητες με στόχο την εξωστρέφεια, την καινοτομία και την έρευνα. ⁕

«Το #oriste είναι μια πρόσκληση, αυτή που κρύβει όλη την Ελλάδα στο άκουσμά της: ορίστε! Ορίστε στο τραπέζι μας, στη χώρα μας, στην καθημερινότητά μας, στη φιλοξενία μας. Είναι το κάλεσμα που βγάζει τον καλύτερο εαυτό μας, που δείχνει τη διάθεσή μας και προσφέρει τα αγαθά της γης και της ψυχής μας».

10-11ep OMADES POLHS.qxp:Layout 1 2/1/17 7:26 PM Page 4

14-21 KThBE.qxp:Layout 1 1/31/17 9:21 PM Page 1

Επιλογές 02/2017

—Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος

Μια θεατρική «κιβωτός» ζητά τη συνδρομή μας ΤΟ ΚΘΒΕ, ΕΝΑΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ. ΑΔΙΑΜΦΙΣΒΗΤΗΤΟΥΣ. ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΥΣ ΦΑΡΟΥΣ. ΤΗΣ ΒΟΡΕΙΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ,. ΖΗΤΑ ΦΕΤΟΣ ΤΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΜΑΣ. ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΣΩΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΔΕΙΞΗ. ΤΗΣ ΑΝΕΚΤΙΜΗΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ. ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ ΤΟΥ. ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΑΥΤΟ. ΤΟ ΠΡΩΤΟΓΝΩΡΟ «ΑΝΟΙΓΜΑ». ΤΗΣ ΔΕΥΤΕΡΗΣ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗΣ ΚΡΑΤΙΚΗΣ. ΣΚΗΝΗΣ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΚΟΙΝΟ ΤΗΣ,. ΟΙ «Ε» ΑΝΑΤΡΕΧΟΥΝ ΣΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ,. ΑΝΙΧΝΕΥΟΥΝ ΤΟ ΠΑΡΟΝ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΟΥΝ. ΝΑ ΣΚΙΑΓΡΑΦΗΣΟΥΝ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ. ΑΥΤΟΥ ΤΟΥ ΠΟΛΥΤΙΜΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ,. ΜΙΛΩΝΤΑΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΤΟΥ. ΚΑΙ ΚΑΤΑΓΡΑΦΟΝΤΑΣ ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ,. ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΤΗΝ (ΑΝΑΜΦΙΣΒΗΤΗΤΗ). ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΤΟΥ..

- 014 -

14-21 KThBE.qxp:Layout 1 1/31/17 9:21 PM Page 2

Επιλογές 02/2017

PHOTO CREDITS: Η φωτογραφία σε αυτό το δισέλιδο είναι του Σάκη Γιούμπαση. Οι φωτογραφίες στις σελίδες που ακολουθούν προέρχονται από το αρχείο του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος. Ευχαριστούμε θερμά για την ευγενική παραχώρηση.

- 015 -

14-21 KThBE.qxp:Layout 1 1/31/17 9:21 PM Page 3

Επιλογές 02/2017

—Αναδρομή ΠΟΡΕΙΑ ΣΑΝ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ Μια «ζωή» 56 ετών. Όλα ξεκίνησαν ένα βράδυ τού Νοεμβρίου 1960, σε μια δεξίωση στην οικία του Κωνσταντίνου Τσάτσου, στην Αθήνα, με παρόντες τον τότε πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Καραμανλή και τους «γεννήτορες» του ΚΘΒΕ, Γιώργο Θεοτοκά και Σωκράτη Καραντινό...

Κάτι λιγότερο από 56 χρόνια πέρασαν από την πρώτη παράσταση του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος (ΚΘΒΕ), του νεοσύστατου, τότε, δεύτερου κρατικού θεάτρου της χώρας, που δόθηκε στο αρχαίο θέατρο Φιλίππων στις 19 Αυγούστου 1961, με το έργο του Σοφοκλή «Οιδίπους Τύραννος»... Πενήντα έξι χρόνια, περισσότερες από 650 θεατρικές παραγωγές, δεκάδες μετακλήσεις και συμπαραγωγές, εκατοντάδες εκδόσεις, περισσότερες από 25 φιλοξενίες, εκατοντάδες συγγραφείς, μεταφραστές, σκηνοθέτες, συνθέτες, σκηνογράφοι, ενδυματολόγοι και χορογράφοι, χιλιάδες ηθοποιοί και παραστάσεις και πολλά εκατομμύρια θεατών είναι οι αριθμοί που δίνουν τον πρόχειρο απολογισμό ενός από τους πλέον ιστορικούς θεατρικούς οργανισμούς της χώρας. ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟ ΤΕΧΝΗΣ

Το ΚΘΒΕ υπήρξε το πρώτο θέατρο στη χώρα μας που καθιέρωσε εναλλασσόμενο δραματολόγιο, ενώ παράλληλα οργάνωσε σειρά λογοτεχνικών πρωινών με διακεκριμένους ομιλητές. Από το 1973 λειτουργεί η Δραματική Σχολή τού Κρατικού Θεάτρου, που παρέχει πλήρη θεατρική και, γενικότερα, καλλιτεχνική παιδεία, αποτελώντας φυτώριο για νέους ηθοποιούς. Από τον Νοέμβριο του 1977 άρχισε να λειτουργεί το «Θέατρο της Θράκης» με έδρα την Κομοτηνή, μια αποκεντρωτική προσπάθεια στην οποία ύστερα από μία διετία προστέθηκε το «Θέατρο Ανατολικής Μακεδονίας», με έδρα τις Σέρρες. Οι δύο συγκεκριμένες σκηνές διέκοψαν τη λειτουργία τους το 1984. Από τον Δεκέμβριο του 1977 λειτουρ-

γεί και η Παιδική Σκηνή, η οποία από τον Δεκέμβριο του 1984 έπαιρνε κατά καιρούς τη μορφή ενός πρωτότυπου είδους κουκλοθέατρου. Το Δεκέμβριο του 1982 στο καλλιτεχνικό δυναμικό τού ΚΘΒΕ ενσωματώθηκε η χορευτική ομάδα «Αέναον Χοροθέατρο» του Ντανιέλ Λομέλ και έτσι, για πρώτη φορά, η Θεσσαλονίκη απέκτησε μόνιμη σκηνή με τακτικές παραστάσεις χορού - τόσο στη Θεσσαλονίκη όσο και σε άλλες πόλεις. Τέλος, το 1997 (με πρωτοβουλία του οργανισμού «Θεσσαλονίκη - Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης ‘97») ιδρύθηκε, ως αυτοτελές τμήμα τού ΚΘΒΕ, η Όπερα Θεσσαλονίκης (με την ονομασία, τότε, «Όπερα Δωματίου Θεσσαλονίκης»). Το 2002 το υπουργείο Πολιτισμού τη μετονόμασε σε «Όπερα Θεσσαλονίκης». ΠΡΟΣΩΠΑ ΚΑΙ ΔΟΜΗ

Από την ίδρυσή του μέχρι σήμερα, καλλιτεχνικοί διευθυντές τού ΚΘΒΕ διετέλεσαν ο Σωκράτης Καραντινός (19611967), ο Γεώργιος Κιτσόπουλος (19671974), ο Μίνως Βολανάκης (1974-1977), ο Σπύρος Ευαγγελάτος (1977-1980), ο Νίκος Μπακόλας (1980-1983), ο Νίκος Χουρμουζιάδης (1984-1985), ο Μίνως Βολανάκης (1986-1989), ο Δημήτρης Μαρωνίτης (1989-1990), ο Νίκος Μπακόλας (1991-1993), ο Βασίλης Παπαβασιλείου (1994-1998), ο Κώστας Τσιάνος (από τις 5 Φεβρουαρίου ώς τις 13 Ιουλίου 1998), ο Διαγόρας Χρονόπουλος (19982001), ο Βίκτωρ Αρδίττης (2001-2004), ο Νικήτας Τσακίρογλου (2004-2009), ο Σωτήρης Χατζάκης (2009-2013) και ο Γιάννης Βούρος (2013-2015). Εν ενεργεία καλλιτεχνικός διευθυντής του οργανισμού είναι σήμερα ο Γιάννης Αναστασάκης, ο οποίος ανέλαβε τα καθήκοντά του τον Αύγουστο του 2015. Το νέο θεσμικό πλαίσιο του ΚΘΒΕ ψηφίστηκε το 1994 και, σύμφωνα μ’ αυτό, το θέατρο διοικείται από επταμελές διοικητικό συμβούλιο και από τον καλλιτεχνικό διευθυντή, ενώ εποπτεύεται και επιχορηγείται από το υπουργείο Πολιτισμού. Ως προς τον καλλιτεχνικό του προγραμματισμό, το ΚΘΒΕ παρουσιάζει σε ετήσια βάση ένα πρόγραμμα που συνδυάζει τις εσωτερικές παραγωγές τού θεάτρου (περιλαμβανομένων των

 ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΠΑΜΙΧΑΗΛ ΚΑΙ ΜΕΛΙΝΑ ΜΕΡΚΟΥΡΗ (ΔΕΞΙΑ) ΣΤΙΣ ΠΡΟΒΕΣ ΤΗΣ «ΜΗΔΕΙΑΣ» (1976). ΑΡΙΣΤΕΡΑ Ο ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ, ΜΙΝΩΣ ΒΟΛΑΝΑΚΗΣ.

- 016 -

14-21 KThBE.qxp:Layout 1 1/31/17 9:21 PM Page 4

Επιλογές 02/2017

παραγωγών χοροθεάτρου και όπερας), συμπαραγωγές με άλλους θεατρικούς οργανισμούς, αφιερώματα, καθώς και μετακλήσεις παραστάσεων από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Από τον Μάιο του 1996 το ΚΘΒΕ είναι μέλος της Ένωσης των Θεάτρων της Ευρώπης (www.ute-net.org). Τον Οκτώβριο του 1997 πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 6o Φεστιβάλ της Ένωσης των Θεάτρων της Ευρώπης, ενώ το 2001 διοργανώθηκε το Μικρό Φεστιβάλ τής Ένωσης Θεάτρων της Ευρώπης. Παράλληλα, από το 2006 το θέατρο δραστηριοποιείται στην περιοχή της Βαλκανικής. Η συνεργασία του με τα θέατρα των όμορων χωρών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης εδραιώθηκε με τη διοργάνωση του 1ου Φεστιβάλ Νοτιοανατολικής Ευρώπης, το 2007, και ενισχύθηκε με ανταλλαγές παραστάσεων μεταξύ των θεάτρων τής περιοχής στα χρόνια που ακολούθησαν. Στο ίδιο μήκος κύματος, η διοργάνωση και η φιλοξενία για δύο χρόνια (2007 και 2008) των εκδηλώσεων του Ευρωπαϊκού Βραβείου Θεάτρου αποτέλεσε σημαντική συμβολή στην αναζωογόνηση της καλλιτεχνικής ζωής τής Θεσσαλονίκης, αλλά και πόλο έλξης για καλλιτέχνες, δημοσιογράφους και θεατές από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Σήμερα, σχεδόν 56 χρόνια από την ίδρυσή του, το ΚΘΒΕ διαθέτει πέντε κλειστές σκηνές (Βασιλικό Θέατρο, Θέατρο Εταιρείας Μακεδονικών ΣπουδώνΕΜΣ, Φουαγιέ ΕΜΣ, σκηνή «Σωκράτης Καραντινός» Μονής Λαζαριστών, Μικρό Θέατρο Μονής Λαζαριστών) και δύο ανοιχτά θερινά θέατρα (Θέατρο Δάσους, Θέατρο Γης), συνολικής χωρητικότητας 10.000 και πλέον θεατών. Η ΓΕΝΕΣΗ

Το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος ιδρύθηκε στις 13 Ιανουαρίου 1961, με απόφαση του τότε υπουργικού συμβουλίου. Η ιδέα είχε πέσει λίγους μήνες νωρίτερα (στα τέλη Νοεμβρίου του 1960), όταν ο Γιώργος Θεοτοκάς και ο Σωκράτης Καραντινός εισηγήθηκαν (στο περιθώριο μιας δεξίωσης) στον τότε πρωθυπουργό, Κωνσταντίνο Καραμανλή, την αναγκαιότητα ίδρυσης ενός κρατικού θεάτρου στη Θεσσαλονίκη: ήταν, συγκεκριμένα, στο σπίτι τού τότε υπουργού Προεδρίας της Κυβερνήσεως, Κωνσταντίνου Τσάτσου, σε συγκέντρωση προσωπικοτήτων του πνεύματος, που ο Καραμανλής ρώτησε τον Θεοτοκά τι μπορούσε να κάνει για την προαγωγή - 017 -

14-21 KThBE.qxp:Layout 1 1/31/17 9:21 PM Page 5

Επιλογές 02/2017

τής πνευματικής ζωής του τόπου. «Να κάνετε θέατρο στη Θεσσαλονίκη» απάντησε ο Θεοτοκάς, αντικρούοντας τους ενδοιασμούς τού τότε πρωθυπουργού (κυρίως σε ό,τι είχε να κάνει με το κόστος ενός τέτοιου εγχειρήματος - ο πρώτος προϋπολογισμός τού ΚΘΒΕ δεν ξεπερνούσε το ένα εκατομμύριο δραχμές...) και αναφέροντας δύο-τρία ονόματα ανθρώπων του θεάτρου, που θα μπορούσαν να αναλάβουν το έργο. Ο Καραμανλής ζήτησε σχέδιο οργάνωσης και προϋπολογισμού από τον σκηνοθέτη και διευθυντή, τότε, της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου, Σωκράτη Καραντινό, με εντολή να του προσκομιστούν όσο το δυνατόν γρηγορότερα. Σε δέκα ημέρες υποβλήθηκαν το σχέδιο και ο προϋπολογισμός και, με πράξη του υπουργικού συμβουλίου που δημοσιεύτηκε στις 13 Ιανουαρίου 1961, ιδρύθηκε το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος. Η διοίκησή του (προσωρινά και μέχρι να δημοσιευτεί ο νόμος) ανατέθηκε σε «Επιτροπή Οργανώσεως Θεάτρου Βορείου Ελλάδος», την προεδρία της οποίας ανέλαβε, μετά από σημαντική πίεση που του ασκήθηκε, ο Γιώργος Θεοτοκάς. Ο καθηγητής Αλέξανδρος Συμεωνίδης ανέλαβε αντιπρόεδρος, ο ποιητής Γιώργος Θέμελης γενικός γραμματέας, ενώ μέλη ορίστηκαν οι καθηγητές Στίλπων Κυριακίδης (πρόεδρος της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών) και Λίνος Πολίτης (πρόεδρος της Μακεδονικής Καλλιτεχνικής Εταιρείας «Τέχνη»), ο τότε διευθυντής της Εθνικής Τραπέζης, Βασ. Χατζηκυριακού, και ο τότε πρόεδρος της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ), Γ. Γεωργιάδης. Ο γενικός διευθυντής (ως πρόεδρος), ο καθηγητής Λίνος Πολίτης και ο ποιητής Γ. Θέμελης αποτέλεσαν την καλλιτεχνική επιτροπή. Ο ΠΡΩΤΟΣ ΘΙΑΣΟΣ

Η υπουργική πράξη τής ίδρυσης του θεάτρου περιόριζε σε 20 τον αριθμό των ηθοποιών που θα προσλαμβάνονταν. Έτσι, στον πρώτο θίασο του ΚΘΒΕ συμμετείχαν οι Θάλεια Καλλιγά, Μαίρη Λαλοπούλου, Κλειώ Νικολάου, Σούλα Δημητρίου, Κυβέλη Μυράτ, Αντιγόνη Γλυκοφρύδη, Νίνα Κούλη, Ηλίας Σταματίου, Ιορδάνης Μαρίνος, Γιώργος Δαμασιώτης, Θάνος Τζενεράλης, Ηλίας Γαλανόπουλος, Κώστας Ματσακάς, Μπάμπης Γιωτόπουλος, Θάνος Αρώνης, Βασίλης Γκόπης, Νέλσων Μωραϊτόπουλος, Δημήτρης Βάγιας, Μιχ. Ρωμανός και Κώστας Γκίνης. Για τη συμπλήρωση των

 Η ΑΦΙΣΑ ΤΗΣ ΠΡΩΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ ΠΟΥ ΑΝΕΒΑΣΕ ΤΟ ΚΡΑΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ, ΣΤΙΣ 19 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 1961: ΕΠΡΟΚΕΙΤΟ ΓΙΑ ΤΟΝ «ΟΙΔΙΠΟΔΑ ΤΥΡΑΝΝΟ» ΤΟΥ ΣΟΦΟΚΛΗ, ΠΟΥ ΔΙΔΑΧΘΗΚΕ ΣΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΦΙΛΙΠΠΩΝ.  Η ΜΕΛΙΝΑ ΜΕΡΚΟΥΡΗ ΣΤΗ «ΜΗΔΕΙΑ» (1976).

διανομών την πρώτη χρονιά χρησιμοποιήθηκαν εκτάκτως και άλλοι ηθοποιοί - και, συγκεκριμένα, οι Γ. Γακίδης, Τ. Γακίδου, Β. Γανιτόπουλος, Κ. Βασίλα, Στ. Δελαβίνιας, Ν. Δηλαδέρη, Φ. Δωδόπουλος, Γ. Ιορδανίδης, Χρήστος Καλαβρουζιώτης, Διονύσης Καλός, Ρ. Καλτσά, Ανθή Καριοφύλλη, Ιωάννης Κόκκινος, Στέφανος Κυριακίδης, Ερωφ. Λάλου, Γ. Μπάρτης, Μ. Οικονομίδου, Π. Ποράβου, Κων. Πυρπασόπουλος, Γ. Τσάβαλος, Ευστράτιος Τσαλίκης, Αγγελική Τριανταφυλλίδη, Νίκος Χαραλαμπίδης και Αδ. Ψαρράκης. Το ΚΘΒΕ εγκαινίασε τις παραστάσεις του με την τραγωδία τού Σοφοκλή «Οιδίπους Τύραννος» σε μετάφραση Φώτου Πολίτη, που δόθηκε στα αρχαία θέατρα Φιλίππων και Θάσου το καλοκαίρι του 1961. Από τότε καθιερώθηκε περίοδος παραστάσεων αρχαίου δράματος Φιλίππων-Θάσου (χαρακτηρίστηκε ως η «Επίδαυρος της Βόρειας Ελλάδας»), που άρχιζε κάθε χρόνο το τελευταίο Σαββατοκύριακο του Ιουλίου και διαρκούσε ώς τις 15 Αυγούστου. Οι παραστάσεις δίνονταν πάντα στα αρχαία θέατρα Φιλίππων και Θάσου. Το ΚΘΒΕ επρόκειτο να στεγαστεί στο (υπό αποπεράτωση τότε) κτίριο της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών (ΕΜΣ). Μάλιστα, με συμφωνία της Πολιτείας και της ΕΜΣ το νέο θέατρο παραχωρήθηκε επί έξι μήνες τον χρόνο για δέκα χρόνια στη νεοϊδρυθείσα δεύτερη επίσημη κρατική σκηνή της χώρας. Ωστόσο, το θέατρο της ΕΜΣ δεν αποπερατώθηκε εγκαίρως και έτσι η πρώτη χειμερινή παράσταση του ΚΘΒΕ φιλοξενήθηκε στο - 018 -

παλιό Βασιλικό Θέατρο Θεσσαλονίκης. Το πρώτο διοικητικό συμβούλιο διορίστηκε τέσσερα χρόνια αργότερα (στις 30 Ιανουαρίου 1965), με πρόεδρο τον καθηγητή τού ΑΠΘ Βασίλη Τατάκη και γενικό γραμματέα τον λογοτέχνη Γιώργο Βαφόπουλο (οι πέντε τόμοι των «Σελίδων Αυτοβιογραφίας» του αποτελούν μοναδικά κείμενα για την ιστορία τού ΚΘΒΕ). Ως μέλη τής καλλιτεχνικής επιτροπής διορίστηκαν έναν μήνα αργότερα ο Παύλος Ζάννας, ο Γιώργος Δέλιος και ο ποιητής Μανόλης Αναγνωστάκης. ΕΤΟΣ-ΟΡΟΣΗΜΟ

«Η θεατρική ζωή τής Θεσσαλονίκης μπορεί να χωριστεί σε δύο περιόδους: πριν και μετά το 1961, οπότε ιδρύεται το ΚΘΒΕ», σημειώνει ο θεατρολόγος και ομότιμος καθηγητής Θεατρολογίας του ΑΠΘ Νικηφόρος Παπανδρέου. «Πριν, η θεατρική κίνηση ήταν κυρίως εισαγόμενη… Η πόλη, πέραν κάποιων σποραδικών προσπαθειών, δεν παράγει θέατρο, αλλά φιλοξενεί αθηναϊκούς θιάσους. Από το 1961 αρχίζει να υπάρχει εγχώρια θεατρική παραγωγή, σε μόνιμη βάση». ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΚΡΑΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Στην πραγματικότητα, το ΚΘΒΕ δεν έχει ζωή μόνο 56 χρόνων, αλλά... 76. Το πρώτο Κρατικό Θέατρο ιδρύθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1943, μέσα στον ζόφο τής γερμανικής κατοχής, αρχικώς ως αντίδραση στην πρόθεση του βούλγαρου αντιπροσώπου-συνεργάτη των ναζί να εγκαταστήσει στη Θεσσαλονίκη κλιμάκιο του Εθνικού Θεάτρου της Βουλγαρίας και της Όπερας της Σόφιας. Οι προθέσεις του προκάλεσαν την άμεση αντίδραση των Ελλήνων, οι οποίοι επιστράτευσαν σε χρόνο ρεκόρ τον γερμανομαθή Λέοντα Κουκούλα, τον σκηνογράφο Γιώργο Βακαλό και τον νέο, τότε, συνθέτη Κωστή Μιχαηλίδη, οι οποίοι αποτέλεσαν τα πρώτα στελέχη τού νεοσύστατου θεάτρου. Το «Κρατικό Θέατρο Θεσσαλονίκης» εγκαταστάθηκε πρόχειρα στο κτίριοπαράγκα τού Λευκού Πύργου. Βασικοί

14-21 KThBE.qxp:Layout 1 1/31/17 9:21 PM Page 6

Επιλογές 02/2017

- 019 -

14-21 KThBE.qxp:Layout 1 1/31/17 9:21 PM Page 7

Επιλογές 02/2017

πρωταγωνιστές του ήταν ο Μάνος Κατράκης, η Ντόρα Βολανάκη, η Έλλη Ξανθάκη, ο Γιάννης Αυλωνίδης κ.ά. Οι παραστάσεις του («Τρισεύγενη» του Παλαμά, «Βαβυλωνία» του Βυζάντιου, «Λουίζα Μίλερ» του Σίλλερ) αποτέλεσαν μόνιμα μηνύματα αντίστασης στη γερμανική κατοχή. Η τελευταία παράσταση του Κρατικού Θεάτρου Θεσσαλονίκης δόθηκε αμέσως μετά την απελευθέρωση, με το έργο τού Βασίλη Ρώτα «Ρήγας Βελενστινλής», με το Μάνο Κατράκη. Με το κατέβασμα της ιστορικής παράστασης το θέατρο έκλεισε για πάντα και οι αλλεπάλληλες προσπάθειες για επαναλειτουργία του απέβησαν άκαρπες για 15 και πλέον χρόνια. Η «ΠΡΩΤΗ» ΤΟΥ ΚΘΒΕ

Το καλοκαίρι του 1961 το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος είναι γεγονός... Στις 19 Αυγούστου δόθηκε στο αρχαίο θέατρο Φιλίππων η πρώτη παράστασή του, με τον «Οιδίποδα Τύραννο» του Σοφοκλή σε μετάφραση Φώτου Πολίτη και σκηνοθεσία τού ιδρυτή τού θεάτρου και διευθυντή του (του «δασκάλου», όπως απαιτούσε να τον αποκαλούν οι ηθοποιοί και οι συνεργάτες του), Σωκράτη Καραντινού. Τους ρόλους ερμήνευαν ο Ηλίας Σταματίου, ο Ιορδάνης Μαρίνος, η Θάλεια Καλλιγά και ο Κώστας Ματσακάς. Η χειμερινή περίοδος του πρώτου χρόνου λειτουργίας τού ΚΘΒΕ εγκαινιάστηκε με τον «Παπαφλέσσα» του Σπύρου Μελά, που σκηνοθέτησε ο Πέλος Κατσέλης. Οι παραστάσεις δόθηκαν, όπως προαναφέρθηκε, στο Βασιλικό Θέατρο. Την άνοιξη του 1962 το ΚΘΒΕ έκανε τα πρώτα του βήματα προς τη θεατρική αποκέντρωση, πραγματοποιώντας την πρώτη μεγάλη περιοδεία του σε 15 πόλεις του βορειοελλαδικού χώρου, όπου παρουσίασε όλα τα έργα τής χειμερινής περιόδου («Η κυρία με τα άσπρα γάντια» του Άγγελου Τερζάκη, «Η προξενήτρα» του Ουάιλντερ, «Φλωρεντινή τραγωδία» και «Σαλώμη» του Όσκαρ Γουάιλντ και «Ιωάννης Γαβριήλ Μπόργκμαν» του Ερρίκου Ίψεν). Αυτές οι ανοιξιάτικες περιοδείες συνεχίστηκαν όλα τα χρόνια τής διεύθυνσης του Καραντινού, εμ-

πλουτίστηκαν μάλιστα με θερινές περιοδείες (από το 1964) και φθινοπωρινές (από το 1966), τηρώντας έτσι την υπόσχεση για ένα θέατρο της Βόρειας Ελλάδας και όχι της Θεσσαλονίκης. ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ

Στα πρώτα, τουλάχιστον, χρόνια της λειτουργίας του το ΚΘΒΕ χαρακτηρίστηκε ως «πρωτοποριακό», ακόμη και «πειραματικό», λόγω τόσο των επιλογών ρεπερτορίου όσο και των συνεργατών-σκηνοθετών του, σε αντίθεση με το χαρακτηρισμένο ως «κλασσικό» Εθνικό Θέατρο. Έτσι, πέρα από το ιστορικό πρώτο ανέβασμα του «Οιδίποδα», έχουν ξεχωρίσει παραστάσεις όπως η «Σίβυλλα» του Άγγελου Σικελιανού, το 1964 (σε σκηνοθεσία Σωκράτη Καραντινού, με τη Θάλεια Καλλιγά στον ομώνυμο ρόλο), το «Μυστικό τής Κοντέσσας Βαλέραινας» του Γρηγορίου Ξενόπουλου (με την Κυβέλη), αλλά και η αποκαλούμενη «παράσταση-σταθμός για το νεότερο ελληνικό θέατρο» (όπως τη χαρακτήρισαν κριτικοί), με το έργο τού Σάμιουελ Μπέ-

 ΣΤΙΓΜΙΟΤΥΠΟ ΑΠΟ ΤΟ ΑΝΕΒΑΣΜΑ ΤΗΣ «ΣΙΒΥΛΛΑΣ» (1965) ΤΟΥ ΑΓΓΕΛΟΥ ΣΙΚΕΛΙΑΝΟΥ ΣΕ ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ ΣΩΚΡΑΤΗ ΚΑΡΑΝΤΙΝΟΥ, ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΝΑ ΣΥΝΟΔΙΝΟΥ (ΔΙΑΚΡΙΝΕΤΑΙ ΣΤΗ ΦΩΤΟ) ΣΤΟΝ ΟΜΩΝΥΜΟ ΡΟΛΟ.

- 020 -

κετ «Περιμένοντας τον Γκοντό» (Δεκέμβριος 1965) σε σκηνοθεσία Μίνωα Βολανάκη, με τους Νικήτα Τσακίρογλου, Κώστα Ματσακά και Αλέκο Πέτσο. Ακολούθησαν παραστάσεις όπως «Το ταξίδι» του Γ. Θέμελη, την οποία σκηνοθέτησε ο καραγκιοζοπαίχτης Ευγένιος Σπαθάρης (Φεβρουάριος 1966). Τις δύο πρώτες δεκαετίες λειτουργίας του, το ΚΘΒΕ ανέδειξε νέους -τότε- ηθοποιούς, όπως ο Νικήτας Τσακίρογλου (καλλιτεχνικός διευθυντής τού θεάτρου στα μέσα της πρώτης δεκαετίας τού 21ου αιώνα), ο Δημήτρης Καρέλλης (ιστορικός πρωταγωνιστής τού ΚΘΒΕ και από τους λίγους που παρέμεινε πιστός στη Θεσσαλονίκη), ο Δημήτρης Βάγιας, η Θάλεια Καλλιγά, ο Ανδρέας Ζησιμάτος, ο Χρήστος Καλαβρούζος, η Αλέκα Παΐζη, ο Στέφανος και ο Νίκος Κυριακίδης, ο Διονύσης Καλός, η Σοφία Λάππου, αλλά και εξαιρετικές συνεργασίες με την Αλεξάνδρα Λαδικού, την Κατερίνα Χέλμη, τον Τίτο Βανδή, τον Κώστα Ματσακά, την Άννα Συνοδινού, τη Μελίνα Μερκούρη, τον Δημήτρη Παπαμιχαήλ κ.ά.

14-21 KThBE.qxp:Layout 1 1/31/17 9:21 PM Page 8

Επιλογές 02/2017

 «ΠΕΡΣΕΣ» ΤΟΥ ΑΙΣΧΥΛΟΥ ΣΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΔΑΣΟΥΣ (ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 1978), ΔΙΑ ΣΚΗΝΟΘΕΤΙΚΗΣ ΧΕΙΡΟΣ ΣΠΥΡΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΥ.

Ακολούθησε (στις δεκαετίες του 1980 και του 1990) η συνεργασία με τον Ανδρέα Βουτσινά και η «σχολή» που αυτός δημιούργησε, αναδεικνύοντας νέους ηθοποιούς, όπως η Λυδία Φωτοπούλου, η Φιλαρέτη Κομνηνού, ο Νίκος Σεργιανόπουλος, ο Γιώργος Λέφας κ.ά. Ιστορικές από τις συγκεκριμένες δεκαετίες (1980 και 1990) παραμένουν οι παραστάσεις της «Τρελής του Σαγιό» του Ζιροντί με τη Δέσπω Διαμαντίδου (1981), το ποιητικότατο «Χάρολντ και Μοντ» του Κόλιν Χίγγινς (1984) διά σκηνοθετικής χειρός Ανδρέα Βουτσινά (επίσης με τη Δέσπω Διαμαντίδου), η αμφιλεγόμενη «Ελένη» του Ευριπίδη (1985) με την Αλεξάνδρα Λαδικού, αλλά και το «άνοιγμα» του επί μόλις έναν χρόνο καλλιτεχνικού διευθυντή του, καθηγητή Δημήτρη Μαρωνίτη, σε χώρους εκτός

τού θεάτρου τής ΕΜΣ (όπως η πρώτη χρήση ως θεάτρου των υπαίθριων χώρων των τέως φυλακών Επταπυργίου, οι οποίες έκλεισαν το 1989) με παραστάσεις όπως η «Ερωφίλλη» του Χορτάτζη, οι αναγνώσεις έργων και οι «ιδιαίτερες» παραστάσεις με φυσικό σκηνικό τα πολυθρύλητα κάστρα του Γεντί Κουλέ. Το ΚΘΒΕ «άνοιξε» πολύ περισσότερο μετά τη μετατροπή του σε ΝΠΙΔ, τις αλλαγές στον νόμο λειτουργίας του (το 1994), αλλά και τη μαξιμαλιστική λογική που επικράτησε όσον αφορά το κτιριακό και τη μεγιστοποίηση των σκηνών του (το ΚΘΒΕ «προικοδοτήθηκε» με κονδύλια του οργανισμού «Θεσσαλονίκη - Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης 1997») με νέες, ογκώδεις θεατρικές αίθουσες (ανακαίνιση και μεγιστοποίηση του θεάτρου της ΕΜΣ, εκ νέου ανέγερση του Βασιλικού Θεάτρου, δημιουργία των δύο σκηνών τής Μονής Λαζαριστών), που το οδήγησε στη νέα φάση λειτουργίας του, από το 2000 μέχρι σήμερα.

- 021 -

ΝΕΑ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ

Το «άνοιγμα» στην Ευρώπη, οι μεγάλες σκηνές, ο νέος τρόπος διοίκησης και λειτουργίας έδωσαν νέο προφίλ στο θέατρο και στο καλλιτεχνικό του προϊόν. Ως «ιστορικές» χαρακτηρίζονται πλέον μια σειρά από παραστάσεις-προκλήσεις, όπως αυτή των «Βακχών» τού Ευριπίδη υπό τη σκηνοθετική ματιά τού Γερμανού Ματίας Λάνχοφ, το 1997, λίγο νωρίτερα (1992) η «Ηλέκτρα» τού Ανδρέα Βουτσινά με τη Φιλαρέτη Κομνηνού, η 12ωρης διάρκειας παράσταση των «Δαιμονισμένων» του Ντοστογιέφκσι από το θέατρο «Μάλι» της Αγίας Πετρούπολης (στο πλαίσιο του Φεστιβάλ τής Ένωσης Θεάτρων της Ευρώπης, που φιλοξενήθηκε το 1997 στο λιμάνι τής Θεσσαλονίκης) και η μετάκληση του Ρουμανοαμερικανού, πολυσυζητημένου σκηνοθέτη Αντρέι Σερμπάν, που σκηνοθέτησε τον «Ηρακλή» το καλοκαίρι του 2002 (με τον Στέφανο Κυριακίδη και τη Λυδία Φωτοπούλου). ⁕

22-32ep anastasakis.qxp:Layout 1 1/31/17 9:23 PM Page 1

Επιλογές 02/2017

—Γιάννης Αναστασάκης καλλιτεχνικός διευθυντής ΚΘΒΕ

«Κάθε μήνα -για να μη πω κάθε μέρα- έχουμε την οικονομική αγωνία...» ΤΗ ΣΥΜΒΟΛΗ ΚΟΙΝΟΥ, ΦΟΡΕΩΝ ΚΑΙ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΤΗΣ ΒΟΡΕΙΑΣ ΕΛΛΑΔΟΣ, ΩΣΤΕ ΝΑ ΠΡΟΧΩΡΗΣΕΙ ΜΙΑ ΣΕΙΡΑ ΑΠΟ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΔΑΣΟΥΣ, ΖΗΤΑ, ΜΕΣΩ ΤΩΝ «Ε», Ο ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΤΟΥ ΚΡΑΤΙΚΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ (ΚΘΒΕ), ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΑΚΗΣ. Ο ΚΑΤΑΞΙΩΜΕΝΟΣ ΗΘΟΠΟΙΟΣ ΚΑΙ ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ ΑΝΑΦΕΡΕΤΑΙ ΣΤΟ ΕΓΧΕΙΡΗΜΑ ΤΟΥ CROWDFUNDING, ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΕΠΙΧΕΙΡΕΙ ΤΟ ΚΘΒΕ, ΣΤΙΣ ΤΕΡΑΣΤΙΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ ΠΟΥ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΕΙ Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΣΚΗΝΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ, ΣΤΗ ΣΧΕΣΗ ΤΟΥ ΜΕ ΤΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, ΣΤΗ ΘΕΑΜΑΤΙΚΗ ΑΥΞΗΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΕΛΕΥΣΗΣ ΚΟΙΝΟΥ ΣΤΙΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΣΤΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΚΘΒΕ, ΠΟΥ ΠΗΓΕ ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΚΟΝΤΑ ΣΕ ΕΥΠΑΘΕΙΣ ΟΜΑΔΕΣ ΚΑΙ ΑΠΟΜΑΚΡΥΣΜΕΝΑ ΧΩΡΙΑ. Συνεντευξη: Λεόντιος Παπαδόπουλος. ΦωτογραΦiεΣ: Σάκης Γιούμπασης.

- 022 -

22-32ep anastasakis.qxp:Layout 1 1/31/17 9:24 PM Page 2

Επιλογές 02/2017

- 023 -

22-32ep anastasakis.qxp:Layout 1 1/31/17 9:24 PM Page 3

Επιλογές 02/2017

Για όλους εμάς που μεγαλώσαμε στη Θεσσαλονίκη, η έννοια του όρου «θέατρο» είναι συνώνυμη με τις παραστάσεις τού Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος (ΚΘΒΕ). Ειλικρινά, αδυνατώ να απαριθμήσω τις παραστάσεις που είδα ως παιδί με το σχολείο, αλλά και στην ενήλικη ζωή μου με τους φίλους μου τόσο στις κλειστές, χειμερινές αίθουσες όσο και στο Θέατρο Δάσους. Το τελευταίο είναι από μόνο του μια ιδιαίτερη εμπειρία... Ίσως να παίζει ρόλο η καλοκαιρινή αύρα που ανεβάζει τη διάθεση, ίσως το γεγονός ότι βρίσκεσαι σε ανοιχτό χώρο, με το φεγγάρι πάνω από το κεφάλι σου… Αυτό το θέατρο, που «ευθύνεται» για ορισμένες από τις ωραιότερες στιγμές μας, ζητά σήμερα τη βοήθειά μας, ώστε να πραγματοποιηθούν σ’ αυτό σημαντικές εργασίες. Αναπόδραστα, δεν θα μπορούσα να αρχίσω τη συνέντευξη με τον καλλιτεχνικό διευθυντή τού ΚΘΒΕ, Γιάννη Αναστασάκη, με οτιδήποτε άλλο πέρα από αυτήν την επικαιρότητα… Ξεκινώντας τη συζήτησή μας, οφείλω να σας μεταφέρω μιαν απορία που γεννήθηκε σε αρκετούς συναδέλφους, όταν πληροφορήθηκαν ότι θα κάναμε αυτήν τη συνέντευξη: γιατί ένας τόσο μεγάλος -και δημόσιος- οργανισμός, όπως το ΚΘΒΕ, αποφασίζει να ζητήσει τη συνδρομή τού κοινού μέσω της πλατφόρμας Act4Greece, ώστε να προχωρήσει στην πραγματοποίηση εργασιών συντήρησης και προστασίας στο Θέατρο Δάσους… Τι απαντάτε; Το ΚΘΒΕ είναι πράγματι ένας μεγάλος οργανισμός. Ας μη ξεχνάμε, ωστόσο, ότι έχει και μεγάλα οικονομικά προβλήματα... Είμαστε αναγκασμένοι να παλεύουμε διαρκώς, ώστε να βρίσκουμε λύσεις που θα μας επιτρέπουν να εκτελούμε όλες εκείνες τις εργασίες που πρέπει να γίνονται σε ένα μεγάλο θέατρο. Είναι ωραίο να κάνεις τις παραγωγές σου, να έχεις παραστάσεις για όλο τον κόσμο, να έχεις χρήματα για να πληρώνεις τους εργαζομένους και τους συνεργάτες σου, επιβάλλεται όμως να κάνεις και εργασίες που αφορούν τα ίδια τα έργα υποδομής. Τα θέατρά μας είχαν εδώ και πολλά χρόνια ζητήματα που αφορούσαν τις υποδομές τους, για την επίλυση των οποίων απαιτούνταν επιπλέον χρήματα, μια που η κρατική επιχορήγηση δεν επαρκεί - καλύπτει οριακά τη μισθοδοσία,

«Τα θέατρά μας είχαν εδώ και πολλά χρόνια ζητήματα που αφορούσαν τις υποδομές τους, για την επίλυση των οποίων απαιτούνταν επιπλέον χρήματα, μια που η κρατική επιχορήγηση δεν επαρκεί - καλύπτει οριακά τη μισθοδοσία, ενώ υπάρχουν ακόμη χρέη ύψους περίπου τεσσάρων εκατομμυρίων ευρώ. Η λύση ήταν να απευθυνθούμε σε εταιρείες και πολίτες, οι οποίοι, με τη συμβολή τους, θα μας βοηθήσουν να προχωρήσουμε σ’ αυτές».

ενώ υπάρχουν ακόμη χρέη ύψους περίπου τεσσάρων εκατομμυρίων ευρώ. Η λύση ήταν να απευθυνθούμε σε εταιρείες και πολίτες, οι οποίοι, με τη συμβολή τους, θα μας βοηθήσουν να προχωρήσουμε στις αναγκαίες παρεμβάσεις. Λόγω αυτών ακριβώς των οικονομικών δυσκολιών, σοβαρές εργασίες στο Θέατρο Δάσους είχαν να γίνουν από την τελευταία ανακαίνισή του, πριν από περίπου 20 χρόνια. Αποταθήκαμε, λοιπόν, στην Εθνική Τράπεζα, εγκρίθηκε η πρότασή μας για το crowdfunding και κάνουμε τώρα την προσπάθειά μας. Εμείς θα βάλουμε περίπου 30.000 ευρώ, ενώ τα υπόλοιπα 100.000 ευρώ ελπίζουμε να τα συγκεντρώσουμε με τη συνδρομή των πολιτών. Με δεδομένο ότι η πρακτική τού crowdfunding βρίσκεται ακόμη σε βρεφική ηλικία στη χώρα μας (και παρότι, απ’ ό,τι διαβάζουμε στη σχετική σελίδα, εσείς είστε έτοιμοι να προσφέρετε σε όλους όσοι συνεισφέρουν στην προσπάθειά σας ανταλλάγματα - σε επίπεδο εισιτηρίων, αναμνηστικών κοκ.), πόσο αισιόδοξος είστε για την ευόδωση του εγχειρήματος; Υπάρχει «plan B» σε περίπτωση που ώς την εκ- 024 -

πνοή τής προθεσμίας συγκέντρωσης του ποσού, στις 30 του προσεχούς Απριλίου, δεν έχει επιτευχθεί ο στόχος σας για συγκέντρωση 105.000 ευρώ; Η διάθεση των ανθρώπων να βοηθήσουν είναι μεγάλη. Παράλληλα, πολλοί ηθοποιοί, σκηνοθέτες και τραγουδιστές που έχουν ανεβεί στη σκηνή τού Θεάτρου Δάσους ετοιμάζουν μια σειρά από βίντεο, που θα βοηθήσουν στην προβολή αυτής της προσπάθειας. Θα τα δείτε σύντομα. Αν καταφέρουμε να συγκεντρώσουμε τα χρήματα, θα κάνουμε όλα εκείνα που χρειάζεται να γίνουν. Αν μαζέψουμε λιγότερα, θα προσπαθήσουμε να κάνουμε ό,τι μπορούμε με τα χρήματα που θα έχουν συγκεντρωθεί. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος. Αυτό που πρέπει να γνωρίζει ο κόσμος είναι ότι βρισκόμαστε σε οριακό σημείο. Αν δεν γίνουν κάποια πράγματα τώρα, κτίρια, υποδομές και οργανισμοί κινδυνεύουν. Είστε αισιόδοξος για την έκβαση; Προσωπικά, είμαι αισιόδοξος άνθρωπος… Όταν ανέλαβα την καλλιτεχνική διεύθυνση, το θέατρο είχε χρέη ύψους 8,5 εκατ. ευρώ. Είπα ότι θα το παλέψω... Διεκδικώντας χρήματα από τα υπουργεία και με διάφορους τρόπους εξοικονόμησης πόρων, καταφέραμε να ρίξουμε τις οφειλές μας στα 4 εκατ. ευρώ. Ζητήσαμε έκτακτη επιχορήγηση, πήγαμε πολύ καλύτερα σε ό,τι αφορά τις εισπράξεις από τα εισιτήρια, κόψαμε από τα λειτουργικά έξοδα… Ήμουν αισιόδοξος και θέλω να είμαι ακόμη περισσότερο για τη συνέχεια. Σε έναν χρόνο από τώρα θα ήθελα να μη χρωστάμε: να το έχουμε μηδενίσει ή, έστω, να το έχουμε πλησιάσει. Μέσα από την αποκατάσταση των ζημιών στο Θέατρο Δάσους φιλοδοξείτε μεταξύ άλλων, όπως διάβασα, να αναδείξετε τους κρυμμένους θησαυρούς των φροντιστηρίων τού Κρατικού, μυώντας τους μαθητές και το κοινό στον αθέατο κόσμο του θεάτρου. Αλήθεια: έχουν σήμερα οι νέες και οι νέοι την ευκαιρία, αλλά και τη διάθεση να μάθουν περισσότερα για την ιστορία τού ΚΘΒΕ και των παραστάσεων που αυτό έχει ανεβάσει διαχρονικά - και, κατά συνέπεια, για την ιστορία τού ίδιου του ελληνικού θεάτρου; Ποια είναι η ανταπόκριση που λαμβάνετε; Πέραν των τεχνικών εργασιών που πρέπει να γίνουν στο Θέατρο Δάσους (για την καταπολέμηση της

22-32ep anastasakis.qxp:Layout 1 1/31/17 9:24 PM Page 4

Επιλογές 02/2017

Από εισιτήρια πάμε καλά... Η εξέλιξη. Εντυπωσιακή υπήρξε σε βάθος έτους η ανταπόκριση του κοινού στη νέα τιμολογιακή πολιτική του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος.

Στο τρίμηνο Οκτωβρίου-Δεκεμβρίου 2014 περίπου 37.000 θεατές παρακολούθησαν τις παραστάσεις του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος, ενώ το αντίστοιχο διάστημα του 2015 ο αριθμός των θεατών ανέβηκε στους 46.000. Εντυπωσιακά αυξημένη ήταν η προσέλευση του κοινού το ίδιο τρίμηνο του 2016, αφού κόπηκαν περισσότερα από 58.000 εισιτήρια, με εισπράξεις 480.000 ευρώ (περίπου 100.000 ευρώ περισσότερες από το 2015, παρότι οι τιμές των εισιτηρίων πέρσι ήταν μειωμένες σε σχέση με παλαιότερες χρονιές).

υγρασίας, για παράδειγμα), θέλουμε να φτιάξουμε έναν χώρο, που σήμερα είναι κλειστός για τους θεατές -είναι αποθήκη-, ώστε να καταστεί επισκέψιμος. Θα έχει φροντιστήρια από τις παραστάσεις μας, θα μπορεί να ξεναγηθεί κάποιος σ’ αυτόν -ένα σχολείο, για παράδειγμα- και, ουσιαστικά, να ξαναζωντανέψει ένα θέατρο που σήμερα ζει μόνο τα καλοκαίρια. Έχει φανεί από την εμπειρία μας ότι οι νέες και οι νέοι έχουν τη διάθεση να μάθουν για την ιστορία τού ΚΘΒΕ. Ετοιμάσαμε μιαν ηλεκτρονική έκδοση, την οποία έχουν ήδη διαβάσει αρκετές χιλιάδες κόσμου, ενώ όσοι επιθυμούν μπορούν να την κατεβάσουν δωρεάν. Στο πλαίσιο των «Δημητρίων» πραγματοποιήσαμε στο Αλατζά Ιμαρέτ μιαν έκθεση κοστουμιών, που πήγε πάρα πολύ καλά: ήταν η πρώτη φορά που 62 κοστούμια βγήκαν από τις αποθήκες μας, για να εκτεθούν. Στην ίδια λογική οργανώνουμε τον προσεχή Μάιο, στο Βασιλικό Θέατρο, μια μόνιμη έκθεση κοστουμιών. Παράλληλα, βγάλαμε από τα αρχεία μας παλιά προγράμματα παραστάσεων, τα πακετάραμε σε συσκευα- 025 -

22-32ep anastasakis.qxp:Layout 1 1/31/17 9:24 PM Page 5

Επιλογές 02/2017

σία δώρου και τα καταστήσαμε διαθέσιμα στο κοινό, σε εξαιρετικά προσιτή τιμή - ήδη, νέοι, αλλά και μεγαλύτερης ηλικίας θεατές τα αγοράζουν από τα βιβλιοπωλεία των θεάτρων μας. Έτσι, όλο αυτό το υλικό που είχε μείνει στις αποθήκες μας και κινδύνευε από την υγρασία -μέρος του, δυστυχώς, δεν το προλάβαμε και καταστράφηκε- ξαναβγαίνει στο φως, για να καταλήξει στα σπίτια των θεατρόφιλων. Στόχος μας δεν είναι το κέρδος: αυτό που θέλουμε είναι όλος αυτός ο πλούτος να αξιοποιηθεί και να μη καταστραφεί. Αντιλαμβάνομαι από τις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνετε, αλλά και από ζητήματα που κατά καιρούς εγείρονται, τα οποία αφορούν την εύρυθμη λειτουργία τής δεύτερης μεγαλύτερης θεατρικής σκηνής στη χώρα, ότι η οικονομική κρίση άγγιξε, αναπόδραστα, και εσάς. Πόσο άσχημα είναι σήμερα τα πράγματα στο ΚΘΒΕ, μιλώντας για την οικονομική του κατάσταση και επάρκεια; Έχει επηρεαστεί και πόσο το δικό σας έργο ως καλλιτεχνικού διευθυντή σε ό,τι αφορά τις παραγωγές, αλλά και την καθημερινή λειτουργία του οργανισμού; Η κρίση μάς επηρέασε, όπως επηρέασε και όλο τον κόσμο. Παρ’ όλα αυτά, αποφασίσαμε πέρσι η είσοδος στο θέατρο να είναι δωρεάν για τους ανέργους, ενώ ταυτόχρονα καθιερώσαμε εισιτήριο 5 ευρώ για όλους κάθε Τετάρτη και Πέμπτη, δίνοντας την ευκαιρία σε πολλές χιλιάδες κόσμου να έρθουν στο θέατρο. Χάρη σ’ αυτήν τη μειωμένη τιμή το θέατρο ενισχύθηκε σε ό,τι αφορά το ζήτημα των εσόδων του, ενώ παράλληλα αισθανθήκαμε κι εμείς ότι κρατάμε την επαφή μας με την κοινωνία. Σε ό,τι αφορά το δεύτερο σκέλος της ερώτησής σας, θα σας έλεγα ότι η καθημερινή λειτουργία μας δεν έχει επηρεαστεί, μια που όλοι οι εργαζόμενοι δείχνουν πολύ μεγάλη αυταπάρνηση. Τα τελευταία χρόνια είναι πάντα κακοπληρωμένοι, πάντα με καθυστέρηση… Όμως, αγαπούν πολύ αυτήν τη δουλειά. Ξέρετε, το θέατρο είναι μια τέχνη που, σε έναν μεγάλο οργανισμό, δεν αφορά μόνο τους ηθοποιούς που παίζουν στη σκηνή, τους σκηνοθέτες ή τους μουσικούς: τεχνικοί και διοικητικοί υπάλληλοι παλεύουν κι αυτοί για να γίνει μια παράσταση ή για να συνεχιστεί, για να διαφημιστεί σωστά, για να πέσει η μουσική την ώρα που πρέπει, για να αλλάξει το φως εκεί όπου έχει αποφασιστεί. Όλοι

«Αν καταφέρουμε να συγκεντρώσουμε τα χρήματα (σ.σ.: στο πλαίσιο της καμπάνιας crowdfunding μέσω του Act4Greece), θα κάνουμε όλα εκείνα που χρειάζεται να γίνουν. Αν μαζέψουμε λιγότερα, θα προσπαθήσουμε να κάνουμε ό,τι μπορούμε με τα χρήματα που θα έχουν συγκεντρωθεί. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος. Αυτό που πρέπει να γνωρίζει ο κόσμος είναι ότι βρισκόμαστε σε οριακό σημείο. Αν δεν γίνουν κάποια πράγματα τώρα, κτίρια, υποδομές και οργανισμοί κινδυνεύουν».

παίρνουν χαρά μέσα απ’ αυτό - και έτσι το αντιμετωπίζουμε. Αν ήταν μια άλλη επιχείρηση, που παρήγαγε, ας πούμε, κονσέρβες ή κάτι άλλο, το πρόβλημα θα ήταν μεγαλύτερο. Θα είχαν κουραστεί τόσο πολύ οι εργαζόμενοι, που δεν θα είχαν τη διάθεση να παράγουν κάτι. Την ίδια στιγμή, ο κόσμος μάς στήριξε, αλλά και εμείς ήμασταν μαζί με τον κόσμο. Πήγαμε σε πολλά ΚΑΠΗ, σε πολλά σχολεία, προσπαθήσαμε να πάμε κι εμείς να τον συναντήσουμε… Κάθε μήνα, πάντως -για να μη πω κάθε μέρα- έχουμε την οικονομική αγωνία. Κάθε μέρα έρχεται στο κινητό μου ένα μήνυμα: πόσα εισιτήρια και πόσα έσοδα είχαμε από τις παραστάσεις. Μ’ αυτά τα χρήματα σκεφτόμαστε τι θα κάνουμε την επόμενη ημέρα, τι θα πληρώσουμε, τι θα αφήσουμε για τη μεθεπόμενη... Πώς θα κρίνατε τη συνεργασία σας με το υπουργείο Πολιτισμού; Έχετε παράπονα; Όσο καιρό βρίσκομαι στη θέση αυτή, δεν είχα κανένα παράπονο. Όλοι οι υπουργοί που πέρασαν -Ξυδάκης, Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα για πολύ - 026 -

λίγο, καθώς ήταν υπηρεσιακή (παρότι και αυτή χρειάστηκε να βοηθήσει), ο κ. Μπαλτάς και τώρα η Λυδία Κονιόρδου- δεν έμειναν στην απλή συνειδητοποίηση ότι τα προβλήματα του Κρατικού είναι χρόνια, αλλά προσπάθησαν να βρουν λύσεις. Σε κάποιες περιπτώσεις τις βρήκαν και στήριξαν οικονομικά το θέατρο. Η κυρία Κονιόρδου, την οποία συ-

22-32ep anastasakis.qxp:Layout 1 1/31/17 9:24 PM Page 6

Επιλογές 02/2017

Τα σχέδια για το καλοκαίρι Το πρόγραμμα. Νέες, καινοτομικές παραστάσεις, αλλά και επανάληψη έργων που αγαπήθηκαν από το φιλοθεάμον κοινό.

Όπως αποκαλύπτει εμφανώς υπερήφανος στις «Ε» ο κ. Αναστασάκης, «το φετινό καλοκαίρι θα γίνει κάτι εξαιρετικά σπάνιο για το Φεστιβάλ Επιδαύρου -κάτι που έχει γίνει μόνο 3-4 φορές στο παρελθόν. Θα επαναληφθεί η παράστασή μας ‘Επτά επί Θήβας’, που ανεβάσαμε πέρσι. Τόσο οι κριτικοί όσο και το κοινό είπαν ότι ήταν η καλύτερη παράσταση του καλοκαιριού. Σκέφτηκα ότι ήταν κρίμα να χαθεί αυτή η παράσταση και να μην παιχτεί. Το ίδιο σκέφτηκε και το Φεστιβάλ Επιδαύρου. Έτσι, μέσα στις αμέσως επόμενες ημέρες θα ανακοινωθεί και η ημερομηνία που θα παίξουμε στην Επίδαυρο. Θα ξανακάνουμε και περιοδεία, επειδή υπάρχει κόσμος που θέλει να το δει και δεν πρόλαβε -υπάρχουν και κάποιοι άλλοι που θέλουν να το ξαναδούν. Αυτό είναι πολύ τιμητικό για το Κρατικό Θέατρο». Και δεν σταματούν εκεί τα σχέδια: «Για το καλοκαίρι ετοιμάζουμε μια επιθεώρηση που θα παιχτεί στο Βασιλικό Θέατρο, φτιαγμένη από νέα παιδιά τού θεάτρου μας. Τα κείμενα και τη σκηνοθεσία έχει αναλάβει ο Χρήστος Παπαδημητρίου. Νομίζω ότι θα αφορά όχι μόνο τον νέο κόσμο, αλλά και τους μεγαλύτερους, αφού θα αφορά το σήμερα. Θα ετοιμάσουμε, όμως, και μια μικρότερη παραγωγή, που θέλω να περιοδεύσει ανά την Ελλάδα (ειδικά στη Βόρεια), σε κάθε γωνιά. Η τραγωδία θέλει κάποιον ιδιαίτερο χώρο, ενώ μια άλλη παραγωγή μπορεί να είναι πιο ευέλικτη». νάντησα πρόσφατα, μου είπε ότι θα βρίσκεται κοντά μας σ’ αυτήν την προσπάθεια που καταβάλλουμε, ώστε να μπορέσουμε να μπούμε σε μια νέα πορεία με λιγότερα ή ακόμη και με καθόλου προβλήματα. Βέβαια, επειδή η πολιτική εξουσία έχει να αντιμετωπίσει μια σειρά από αντίστοιχες καταστάσεις και σε άλλους φορείς, που επίσης έχουν προβλήματα, οφείλεις να υπενθυμίζεις διαρκώς

την παρουσία σου και το πρόβλημά σου και να διεκδικείς. Αυτό κάνουμε κι εμείς. Είναι ένας πολυμέτωπος αγώνας… Η μία πλευρά αφορά το καλλιτεχνικό αποτέλεσμα των παραστάσεων, ώστε να ανεβάζουμε ωραίες παραστάσεις και να είμαστε κι εμείς ευτυχισμένοι και χαρούμενοι - να θέλουμε να καλούμε τον κόσμο να τις δει και αυτός να βγαίνει από το σπίτι του, να έρχεται στο θέατρο - 027 -

και να έχουμε πολλές χιλιάδες θεατών να μας παρακολουθούν. Να πηγαίνουμε κι εμείς να τους συναντήσουμε, ακόμη και εκτός θεάτρου - επειδή υπάρχουν και άνθρωποι που είναι δύσκολο να μετακινηθούν από το σπίτι τους ή που έχουν προβλήματα υγείας, τα οποία δεν τους επιτρέπουν μια έξοδο στο θέατρο. Η άλλη μας «μάχη» αφορά τη διαρκή προσπάθεια να πείθουμε την πολιτική

22-32ep anastasakis.qxp:Layout 1 1/31/17 9:24 PM Page 7

Επιλογές 02/2017

εξουσία -και είμαστε πολύ τυχεροί σήμερα, επειδή η Λυδία Κονιόρδου είναι ηθοποιός και σκηνοθέτις- για την ανάγκη ύπαρξης αυτού του θεάτρου, αλλά και για την ανάγκη επίλυσης των προβλημάτων που βάζουν τροχοπέδη στην προσπάθεια αυτό να λειτουργήσει όπως πρέπει, βάσει και του καταστατικού του. Ξέρετε, έχουμε μια μεγάλη ευθύνη: το Κρατικό Θέατρο δεν είναι «Κρατικό Θέατρο Θεσσαλονίκης», αλλά «Βορείου Ελλάδος». Ακόμη και τον χειμώνα, προσπαθούμε με τις παραστάσεις μας να ταξιδεύουμε σε όλη τη Βόρεια Ελλάδα. Το ίδιο, ασφαλώς, και το καλοκαίρι. Είμαστε σε διαρκή επαφή με τα ΔΗΠΕΘΕ - θα τα φιλοξενήσουμε την άνοιξη στη Μονή Λαζαριστών. Χρειάζεται και αυτά να βρουν έναν τρόπο επικοινωνίας με τη Θεσσαλονίκη, αλλά και εμείς μαζί τους. Την ίδια στιγμή, προσπαθούμε να έρθουμε σε επαφή και με τις γειτονικές χώρες, η συνεργασία με τις οποίες έχει ατονήσει από την περίοδο 2007-2008. Σχεδιάζουμε πράγματα προς αυτήν την κατεύθυνση. Θεωρώ πως, αν πηγαίνει καλά στο έργο του το ΚΘΒΕ, τότε βοηθούνται και όλες οι θεατρικές και πολιτιστικές προσπάθειες που γίνονται στη Βόρεια Ελλάδα. Έχουμε τη δυνατότητα να φιλοξενήσουμε δουλειές από ομάδες, όπως κάναμε και πέρσι. Με τον τρόπο αυτό, όλα αυτά τα σχήματα παίρνουν κουράγιο, γνωρίζοντας ότι υπάρχει ένας οργανισμός, στον οποίο μπορούν να αποταθούν, για να πάρουν κοστούμια από το βεστιάριο για μια παράστασή τους, για να βρουν στοιχεία για το σκηνικό τους, για να ζητήσουν κάποιον χώρο όπου θα δείξουν τη δουλειά τους, για να ζητήσουν οποιαδήποτε βοήθεια τεχνική ή δραματολογική... Παράλληλα, τα αρχεία και οι βιβλιοθήκες μας είναι ανοιχτές. Αν, ο μη γένοιτο, το Κρατικό είχε κάποια στιγμή τόσο πολλά προβλήματα, ώστε να μη μπορεί να ανταποκριθεί, τότε όλοι αυτοί οι άνθρωποι δεν θα είχαν έναν χώρο όπου θα μπορούσαν να αποταθούν και να ζητήσουν βοήθεια, για να κάνουν τη δουλειά τους. Η ανάληψη από τη Θεσσαλονίκη τού θεσμού τής Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης για το έτος 1997 κληροδότησε στην πόλη μια σειρά από θεατρικές σκηνές. Υπάρχουν ορισμένοι που υποστηρίζουν ότι οι σκηνές αυτές ίσως είναι υπερβολικά πολλές και κοστοβόρες όσον αφορά τη

λειτουργία τους για μια πόλη τού μεγέθους τής Θεσσαλονίκης, ώστε να μπορούν να (αυτο)συντηρηθούν. Ποια είναι η δική σας άποψη - μιλώντας, πέραν της ιδιότητάς σας ως καλλιτεχνικού διευθυντή, και ως μάνατζερ; Μπορεί να έχει ποτέ μια πόλη υπερβολικά πολλά θέατρα; Δεν είμαι μάνατζερ... Είμαι φιλόλογος, ηθοποιός και σκηνοθέτης. Αναγνωρίζω ωστόσο ότι στη θέση αυτή πρέπει να προσπαθήσεις να είσαι και μάνατζερ. Έχετε δίκιο: οι αίθουσες είναι μεγάλες. Η Μονή Λαζαριστών έχει ένα θέατρο με περισσότερες από 600 θέσεις, - 028 -

το ίδιο συμβαίνει με το Βασιλικό, αλλά και με το κεντρικό μας θέατρο, της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών (ΕΜΣ), που επίσης έχει πάνω από 600 θέσεις. Τι συμβαίνει, όμως, στην πραγματικότητα; Το Κρατικό έχει στην ιδιοκτησία του μόνον ένα θέατρο - και αυτό είναι το Βασιλικό. Όμως, δεν μπορούμε να εγκαταλείψουμε την κεντρική σκηνή τής ΕΜΣ, την οποία γνωρίζει όλος ο κόσμος, ούτε μπορούμε να μη λειτουργήσουμε τη Μονή Λαζαριστών. Φυσικά και υπάρχουν πολλά έξοδα: σκεφτείτε ότι εδώ (σ.σ.: στην ΕΜΣ) πληρώνουμε ενοίκιο ύψους 18.000 ευρώ τον μήνα,

22-32ep anastasakis.qxp:Layout 1 1/31/17 9:24 PM Page 8

Επιλογές 02/2017

«Ο κόσμος μάς στήριξε, αλλά και εμείς ήμασταν μαζί με τον κόσμο. Πήγαμε σε πολλά ΚΑΠΗ, σε πολλά σχολεία, προσπαθήσαμε να πάμε κι εμείς να τον συναντήσουμε… Κάθε μήνα, πάντως -για να μην πω κάθε μέραέχουμε την οικονομική αγωνία. Κάθε μέρα έρχεται στο κινητό μου ένα μήνυμα: πόσα εισιτήρια και πόσα έσοδα είχαμε από τις παραστάσεις. Μ’ αυτά τα χρήματα σκεφτόμαστε τι θα κάνουμε την επόμενη ημέρα, τι θα πληρώσουμε, τι θα αφήσουμε για τη μεθεπόμενη...».

ενώ δίνουμε και ένα μεγάλο ποσό κάθε χρονιά στη Μονή Λαζαριστών, όπου μετέχουν και άλλοι φορείς - η Περιφέρεια, οι δήμοι, ακόμη και η Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης έχει έναν χώρο εκεί… Μπορείς όμως να αφήσεις τις δυτικές συνοικίες χωρίς θέατρο; Ναι, είναι πολύ μεγάλο το θέατρο -υπάρχει, βέβαια, και το Μικρό Θέατρο της Μονής, που είναι δυναμικότητας περίπου 100 θέσεων-, πρέπει όμως να το λειτουργήσουμε. Παλεύουμε διαρκώς… Ευτυχώς, φέτος πηγαίνει πολύ καλά εκεί το «Τρίτο στεφάνι». Η θεατρική κίνηση, ωστόσο, δεν μπορεί να συγκεν-

τρωθεί μόνο στο κέντρο τής Θεσσαλονίκης. Καλό θα ήταν, βέβαια, να το έφτιαχναν 300 θέσεων... Όταν ανέκυψε η ευκαιρία μέσα από την Πολιτιστική Πρωτεύουσα, οι τότε υπεύθυνοι θέλησαν να κάνουν κάτι μεγαλεπήβολο - ίσως κάτι λίγο μεγαλύτερο από τις δυνάμεις που είχε η πόλη για να το στηρίξει. Έγιναν όμως θέατρα -Βασιλικό και Μονή Λαζαριστών- που έχουν τις τεχνικές δυνατότητες για να κάνεις πράγματα σ’ αυτά: έχουν μεγάλους χώρους και ο θεατής δεν προσβάλλεται όταν τα επισκέπτεται (στην Αθήνα θα βρεις πολλά μεσαία θέατρα, που έχουν προβλήματα χώρου, μικρά καμαρίνια, φουαγιέ όπου ο θεατής δεν μπορεί να ξεκουραστεί στο διάλειμμα...). Εγώ είμαι από τους Αμπελόκηπους, από την πλατεία Επταλόφου. Εκεί μεγάλωσα. Πηγαίναμε εκδρομή με το σχολείο στις «Καλόγριες» -έτσι λέγαμε τη Μονή Λαζαριστών- και ήταν ένα ερειπωμένο κτίριο. Χάρηκα που έγινε ένας τέτοιος μεγάλος χώρος -ο οποίος, σημειωτέον, φιλοξενεί τη Δραματική Σχολή μας, ένα μεγάλο θέατρο και ένα μικρότερο. Θα μπορούσε να μην έχει γίνει τίποτα.

- 029 -

Πιστεύετε ότι ένα κρατικό θέατρο θα μπορούσε να απαγκιστρωθεί, κατά κάποιον τρόπο, από το κράτος ή είναι «καταδικασμένο» να περιμένει πάντοτε την κρατική επιχορήγηση για τη λειτουργία του; Εξαρτάται άμεσα από το κράτος - δεν μπορεί να γίνει αλλιώς. Φανταστείτε ότι εμείς παίρνουμε μιαν επιχορήγηση της τάξης των 5,8 εκατ. ευρώ ανά έτος, ποσό ελαφρώς μικρότερο από τα τα έξοδα μισθοδοσίας και το ΙΚΑ των εργαζομένων. Δεν βάζω καν λειτουργικά έξοδα, ενοίκια χώρων και έξοδα παραγωγής... Όλα αυτά πρέπει να βγουν από τα εισιτήρια. Το 2016 η χρονιά έκλεισε θετικά κατά 200.000 ευρώ. Σκεφτείτε ότι σχεδόν κάθε χρόνο το ΚΘΒΕ «έμπαινε μέσα» κατά 1,5 εκατ. ευρώ. Η περσινή εξέλιξη μας δίνει μιαν ελπίδα για το 2017, ο αγώνας ωστόσο είναι συνεχής. Επιβάλλεται να ανεβάζεις καλές παραστάσεις, για να έρχεται ο κόσμος και να σε στηρίζει. Αν δεν υπήρχε η επιχορήγηση, δεν ξέρω από πού θα μπορούσαν να βρεθούν τα 6 εκατ. ευρώ. Οι χορηγοί έχουν υποχωρήσει... Δεν είμαστε στις παλιές εποχές, όταν μπορούσες να βρεις εύκολα κάποιον χορηγό. Υπό αυτά τα δεδομένα, για εμένα είναι αδιανόητο το κράτος να μη βοηθά. Έχουμε δει πολλές φορές στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια να «ποινικοποιείται» η εμπλοκή τού ιδιωτικού τομέα - υπάρχουν πλευρές που υποστηρίζουν ότι η πραγματική τέχνη μπορεί να υπηρετηθεί αποκλειστικά και μόνον από το κράτος και όχι από κάποιον ιδιώτη, ο οποίος θα έχει πάντα στο πίσω μέρος του κεφαλιού του το κέρδος, ακόμη και σε βάρος τού καλλιτεχνικού αποτελέσματος. Συμφωνείτε με μια τέτοια άποψη; Υπάρχει χώρος για εμπλοκή ιδιώτη ή ιδιωτών στο ΚΘΒΕ (προφανώς, εξαιρουμένης της πρωτοβουλίας που εξελίσσεται μέσω του Act4Greece) και, αν ναι, με ποιους τρόπους θα μπορούσε να γίνει κάτι τέτοιο; Η αλήθεια είναι ότι το Κρατικό Θέατρο έχει προχωρήσει κατά καιρούς σε συμπαραγωγές με ιδιώτες, οι οποίες όμως δεν μας βγήκαν σε καλό... Συνήθως ήταν προβληματικές συνεργασίες, μάλλον επειδή συνέβαινε αυτό που είπατε: ο ιδιώτης κοιτούσε πώς θα έχει αυξημένο κέρδος, ενώ το ΚΘΒΕ μεριμνούσε για το πώς θα πάει και σε μια πόλη ή ένα χωριό τής Βόρειας Ελ-

22-32ep anastasakis.qxp:Layout 1 1/31/17 9:24 PM Page 9

Επιλογές 02/2017

λάδας, όπου ενδεχομένως να μην έβγαιναν από τα εισιτήρια τα έξοδα του ταξιδιού. Πρέπει όμως να πάμε, για να μεταφέρουμε και εκεί τον πολιτισμό. Αυτό ο ιδιώτης θέλει να το αποφύγει… Θέλει να πάει εκεί όπου θα κόψει πολλά εισιτήρια, για να έχει κέρδος. Η επιχορήγηση που λαμβάνει το Κρατικό Θέατρο έχει και την εξής έννοια: από τους φόρους των πολιτών, από τη λειτουργία του κράτους και τον προϋπολογισμό του, ένα μέρος επιβάλλεται να επιστρέφεται στον πολίτη με τη μορφή τού πολιτιστικού αγαθού. Δεν ποινικοποιώ την ιδιωτική πρωτοβουλία, προσέχω όμως πολύ. Προτιμώ να συνεργαστώ με έναν ιδιώτη υπό μορφή μιας χορηγίας, να διαφημιστεί σε μια παράσταση, παρά να στήσουμε μαζί μια παραγωγή ή ένα σχέδιο. Και αυτό επειδή εμείς θα επιμείνουμε -και αυτό θέλω να το επαναλάβω- να πάμε και στην πιο απομακρυσμένη γωνιά, ενώ εκείνος θα θέλει να πάει μόνον εκεί όπου θα υπάρχει κέρδος. Στόχος μου και στόχος κάθε κρατικού θεάτρου δεν είναι να έχει κέρδος, αλλά να μην έχει ζημίες. Οι ζημιές που μαζεύτηκαν σ’ εμάς είναι πάρα πολλές… Προσπαθούμε να τις μαζέψουμε - ελπίζω στο αμέσως προσεχές διάστημα, σε κανέναν χρόνο από σήμερα. Μόνο στο ΙΚΑ οι οφειλές μας ανέρχονται σε περίπου 2 εκατ. ευρώ, επειδή κάποιοι εδώ είχαν αποφασίσει πριν από μερικά χρόνια να μη πληρώνουν το ΙΚΑ! Όπως γνωρίζετε, αυτό δίνει τις συντάξεις και τα επιδόματα... Έτσι, ένα κρατικό θέατρο δεν μπορεί να πει «δεν πληρώνω το ΙΚΑ». Πλέον, βέβαια, έχουμε ρυθμίσει τα χρέη μας και τα αποπληρώνουμε κάθε μήνα. Για να επιστρέψω στην ερώτησή σας: είναι υποχρεωτικό το κράτος να δίνει χρήματα για τον πολιτισμό και το θέατρο. Δική μας υποχρέωση είναι να μη σκεφτόμαστε με καθαρά ιδιωτικά κριτήρια, επειδή τότε θα πρέπει να ανεβάζουμε μόνον έργα με σίγουρη επιτυχία. Όμως, βάσει του κανονισμού λειτουργίας τού ΚΘΒΕ και του σχετικού προεδρικού διατάγματος, οφείλουμε να ανεβάζουμε έργα του κλασικού ρεπερτορίου, οφείλουμε να ανεβάζουμε νεοελληνικά έργα... Οφείλουμε να δίνουμε φωνή στους νέους και, κάποιες φορές, οφείλουμε και να ρισκάρουμε. Αναλάβατε καλλιτεχνικός διευθυντής του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος τον Αύγουστο του 2015 - μετράτε

«Όταν ανέκυψε η ευκαιρία μέσα από την Πολιτιστική Πρωτεύουσα, οι τότε υπεύθυνοι θέλησαν να κάνουν κάτι μεγαλεπήβολο - ίσως κάτι λίγο μεγαλύτερο από τις δυνάμεις που είχε η πόλη για να το στηρίξει. Έγιναν όμως θέατρα -Βασιλικό και Μονή Λαζαριστώνπου έχουν τις τεχνικές δυνατότητες για να κάνεις πράγματα σ’ αυτά: έχουν μεγάλους χώρους και ο θεατής δεν προσβάλλεται όταν τα επισκέπτεται. Στην Αθήνα θα βρεις πολλά μεσαία θέατρα, που έχουν προβλήματα χώρου, μικρά καμαρίνια, φουαγιέ όπου ο θεατής δεν μπορεί να ξεκουραστεί στο διάλειμμα...».

ήδη περίπου ενάμιση χρόνο παρουσίας και δράσης στη δεύτερη μεγαλύτερη κρατική σκηνή τής χώρας. Πώς αποτιμάτε το ΚΘΒΕ βάσει της μέχρι στιγμής εμπειρίας σας; Ποια είναι τα δυνατά σημεία και ποιες οι αδυναμίες του; Υπάρχουν πράγματα που θα μπορούσαν να γίνουν ή πρωτοβουλίες που θα μπορούσαν να αναληφθούν, τις οποίες δεν έχουμε δει ακόμη; Το ΚΘΒΕ είναι ένας οργανισμός με πολλούς ανθρώπους οι οποίοι γνωρίζουν πολύ καλά τη δουλειά τους - κι αυτό είναι εξαιρετικά βοηθητικό, για να προχωρήσει οτιδήποτε. Υπάρχει ένα καλλιτεχνικό δυναμικό, αλλά και ένα δυναμικό σε κάθε τομέα του θεάτρου -τους βλέπεις αυτούς τους ανθρώπους που δουλεύουν δίπλα μας-, το οποίο μπορεί να φέρει σε πέρας ακόμη και το πιο δύσκολο έργο. Αυτό είναι πολύ σημαντικό. Την ίδια στιγμή, τα στοιχεία που αφορούν τα εισιτήρια δείχνουν ότι υπάρχει ένα κοινό που έρχεται και ξανάρχεται στο θέατρο - κι εμείς πρέπει να παλέ- 030 -

ψουμε, για να φέρουμε ακόμη περισσότερο κόσμο, κυρίως νέους. Πρέπει να τους πείσουμε ότι έχει νόημα. Δεν θέλω να πω ότι δεν έχει νόημα ο κινηματογράφος ή η τηλεόραση - κι αυτά είναι ένας τρόπος για να διασκεδάσει και να ψυχαγωγηθεί κάποιος. Το θέατρο όμως έχει άλλη αξία, επειδή παράγεται την ίδια στιγμή, μπροστά σου, είσαι μέτοχος σ’ αυτό που συμβαίνει. Ίσως θα έχετε ακούσει από ηθοποιούς να λένε ότι «καμιά παράσταση δεν είναι ίδια με την προηγούμενη, το κοινό δεν είναι ποτέ το ίδιο». Συνεπώς, υπάρχει μια σχέση, μια αλληλεπίδραση μεταξύ κοινού και ηθοποιών, η οποία γίνεται αντιληπτή και από τις δύο πλευρές. Μπορείς να ενδιαφερθείς και να γίνει αυτή η επαφή πιο έντονη, μπορείς να αδιαφορήσεις και να γίνει έως και ψυχρή… Το εφήμερο της τέχνης και το γεγονός ότι παράγεται ζωντανά είναι τα στοιχεία που τη διαφοροποιούν. Από εκεί και πέρα, το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος είναι ένας οργανισμός που, εκτός από τα οικονομικά προβλήματα, για τα οποία σας μίλησα νωρίτερα, είχε και προβλήματα οργανωτικά. Χρειάζεται ένα νέο οργανόγραμμα - προχωράμε ήδη προς αυτήν την κατεύθυνση. Μετά την έναρξη της κρίσης, όταν μειώθηκαν οι επιχορηγήσεις, το θέατρο δεν είχε βρει τον βηματισμό του σε επίπεδο ρεπερτορίου, δεν είχε στενή συνεργασία με τους φορείς της πόλης, την οποία έχουμε κυνηγήσει πολύ - είχε συνεργασίες με κάποιους, τις οποίες συνεχίσαμε, κάποιες άλλες πόρτες όμως δεν τις είχε χτυπήσει. Το κάναμε εμείς. Τώρα άρχισαν οι φορείς της πόλης -δήμοι, Περιφέρεια, μουσεία- να καταλαβαίνουν ότι ουδείς μπορεί να υπάρξει μόνος του. Κάποτε ίσως και να το κατάφερνε. Σήμερα οφείλει να συνεργαστεί με τον άλλον. Η χώρα είναι σε ένα τέτοιο κρίσιμο σημείο που, αν καθένας κλειστεί στον εαυτό του, δεν πρόκειται να κάνουμε τίποτα. Νιώσατε ποτέ ως μικρό (και, ενδεχομένως, παραμελημένο) «αδελφάκι» του Εθνικού Θεάτρου; Ποιες είναι οι σχέσεις σας με τη μεγαλύτερη κρατική σκηνή της χώρας; Δεν θα έλεγα «μικρό»… Και οι δύο είμαστε μεγάλοι οργανισμοί - εμείς, μάλιστα, ίσως έχουμε και περισσότερες αίθουσες από το Εθνικό, για να παράγουμε έργο. Το Εθνικό Θέατρο έχει, θα έλεγα, μια γενική υποχρέωση προς όλη τη χώρα. Εμείς έχουμε

22-32ep anastasakis.qxp:Layout 1 1/31/17 9:24 PM Page 10

Επιλογές 02/2017

- 031 -

22-32ep anastasakis.qxp:Layout 1 1/31/17 9:24 PM Page 11

Επιλογές 02/2017

την ίδια γενική υποχρέωση προς την Ελλάδα, αλλά και την ειδική προς τη Βόρεια Ελλάδα. Δεν είμαστε, λοιπόν, το «μικρό αδελφάκι», αλλά το αδελφό θέατρο. Με το Εθνικό, όπου διευθυντής είναι ο Στάθης Λιβαθινός, ξεκινήσαμε μια συνεργασία ήδη από την πρώτη χρονιά που ανέλαβα. Η «Αντιγόνη» ήταν αποτέλεσμα συνεργασίας τριών θεάτρων (του Εθνικού Θεάτρου, του ΚΘΒΕ και του Θεατρικού Οργανισμού Κύπρου). Πήγε πολύ καλά και ήταν ένα πρώτο δείγμα ότι μπορούμε να συνεργαστούμε. Πέρσι ανέβηκε στη Θεσσαλονίκη παράσταση του Εθνικού, φέτος θα κατεβεί παράσταση δική μας -βρισκόμαστε σε συνεννοήσεις. Θα σας έλεγα, επομένως, ότι αρχίζει μια μεταξύ μας συνεργασία και σε επίπεδο ανταλλαγής παραστάσεων, πέρα από τις συνήθεις σχέσεις όπως ίσως γνωρίζετε, τα οικονομικά και τα θεσμικά προβλήματα, στα οποία αναζητούμε λύσεις από την εκάστοτε κυβέρνηση, είναι κοινά, έτσι συμπορευόμαστε για την επίλυσή τους. Επιτρέψτε μου να πάω σε ένα άλλο θέμα… Ο εκπαιδευτικός ρόλος του θεάτρου, εν γένει, είναι ευρύτατα αναγνωρισμένος - ειδικά, δε, του ΚΘΒΕ, το οποίο διαθέτει, πέραν όλων των άλλων δραστηριοτήτων του, παιδική και εφηβική σκηνή, ενώ πραγματοποιείται και πληθώρα εκπαιδευτικών προγραμμάτων. Πώς αποτιμάτε το νέο θεατρικό δυναμικό τής Βόρειας Ελλάδας - ακόμη και σε ερασιτεχνικό επίπεδο; Διακρίνετε νέα ταλέντα, τα οποία περιμένουν να ανακαλυφθούν και να λάμψουν; Και βέβαια υπάρχουν. Προσπαθώ να παρακολουθώ ιδιαίτερα ό,τι γίνεται στην πόλη - δεν είναι πολύ εύκολο να μετακινούμαι συνεχώς σε γειτονικές πόλεις, παρότι το κάνω και αυτό. Υπάρχουν ταλέντα. Πέρσι φιλοξενήσαμε πέντε θεατρικές ομάδες επαγγελματιών και είδαμε παιδιά με ταλέντο σε διάφορούς τομείς - από τη σκηνογραφία και τη σκηνοθεσία ώς την ηθοποιία. Πράγματι υπάρχουν ταλέντα που περιμένουν να λάμψουν - και η δική μας πόρτα είναι ανοιχτή. Ξεκινώντας από πέρσι, το Κρατικό πραγματοποιεί ανοιχτές ακροάσεις. Θέλουμε να εξαλειφθεί ο μύθος ότι στο Κρατικό υπάρχει ένας σταθερός θίασος, όπου που δεν μπαίνει κανείς. Σαφώς, οφείλεις να υπολογίζεις σε έναν πυρήνα ηθοποιών που ζουν πολλά χρόνια στη πόλη και δεν έχουν μετακινηθεί στην Αθήνα. Εκτιμάς το

ταλέντο τους και τους χρησιμοποιείς. Την ίδια στιγμή, ωστόσο, στη Βόρεια Ελλάδα υπάρχει ένα μεγάλο δυναμικό που θα έρθει σε ακροάσεις, θα φέρει προτάσεις και ορισμένες εξ αυτών θα τις προχωρήσουμε - κάποιες τις έχουμε προχωρήσει ήδη, επειδή και αυτό είναι ένα μεγάλο κομμάτι τής ευθύνης μας. Δεν θέλουμε έναν οργανισμό κλειστό, που θα παράγει έργο με τους ίδιους ανθρώπους και συνεργάτες επί χρόνια. Αντίθετα, θέλουμε έναν οργανισμό ανοιχτό στον κόσμο της τέχνης -είτε είναι άνθρωποι του θεάτρου είτε μουσικοί είτε συγγραφείς- δίνοντάς τους ένα βήμα για να εκφραστούν. Η πόρτα μας είναι ανοιχτή. Πέραν του εκπαιδευτικού του ρόλου, το ΚΘΒΕ ασκεί και κοινωνική πολιτική, προσφέροντας δωρεάν εισιτήρια σε ευπαθείς ομάδες και εξαιρετικά μειωμένο εισιτήριο κάθε Τετάρτη και Πέμπτη για όλο το κοινό. Παράλληλα, οργανώνετε παραστάσεις ακόμη και σε δομές προσφύγων. Υπάρχουν ιδέες για το πώς θα μπορούσατε να ενισχύσετε και να επεκτείνετε ακόμη περισσότερο αυτήν την πλευρά της δράσης σας; Κάνουμε ό,τι μπορούμε σε αυτό το επίπεδο. Είναι δύσκολο και για εμάς να βρισκόμαστε παντού. Πριν από λίγο καιρό κάναμε μια ωραία συζήτηση με την Περιφέρεια και βάλαμε μπροστά κάποια πράγματα. Ο αρμόδιος αντιπεριφερειάρχης Αλέξανδρος Θάνος ενδιαφέρθηκε πολύ για το έργο τού θεάτρου και για το πώς μπορούμε να συνεργαστούμε. Στο πλαίσιο αυτό, η παράσταση «Η απολογία τού Σωκράτη», που είχαμε στο ρεπερτόριό μας, πήγε στη Σερβία και παίχτηκε εκεί - και σ’ αυτό βοήθησε πολύ η Περιφέρεια. Υπάρχει ένα ολόκληρο σχέδιο για το πώς μπορούμε να πάμε σε διάφορες πόλεις με τη βοήθειά της. Το υπουργείο Μακεδονίας Θράκης βοήθησε και αυτό με ένα μικρό ποσό όσο μπορούσε-, ώστε να πάμε σε ακόμη περισσότερες πόλεις και χωριά τής Βόρειας Ελλάδας. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι έχουμε βρει συμμάχους. Η χώρα έφτασε στο σημείο που λες «ή βουλιάζω και πάει αύτανδρο το καράβι ή παλεύουμε όλοι μαζί, όχι απλώς για να σωθούμε, αλλά για να ανοίξουμε μια προοπτική». Στο διάστημα που είμαι εδώ έχουν έρθει περίπου 9.000 άνεργοι για να δουν δωρεάν παραστάσεις - κι αυτό είναι μια νίκη τού θεάτρου. Μπράβο και στους - 032 -

ίδιους που αποφάσισαν να βγουν και να δουν θέατρο. Ξέρετε, οι άνθρωποι αυτοί δεν είχαν χρήματα να διαθέσουν για να δουν θέατρο… Όταν ο άλλος δεν έχει χρήματα για να καλύψει βασικά έξοδα, δεν θα ψάξει να δει θέατρο. Φέτος όμως τους είπαμε: «Δεν χρειάζεται: μπορείς να κλείσεις θέση και να δεις όποια παράσταση θέλεις - δωρεάν». Παράλληλα (και αυτό είναι κάτι που το βρήκα όταν ανέλαβα), φροντίζουμε -πάντα σε συνεννόηση με τα σχολείαένα ποσοστό 15% των μαθητών που θα έρθουν με την τάξη τους να δουν μια παράσταση να μην πληρώσουν -μεριμνούμε ώστε τα παιδιά που θα επιλεγούν να είναι αυτά που πραγματικά δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να πληρώσουν για να δουν θέατρο. Είναι μια πολύ σωστή πρωτοβουλία - μάλιστα, πολλές φορές υπερβαίνουμε την ποσόστωση του 15%. Ας μη ξεχνάμε, ασφαλώς, ότι δίνουμε δωρεάν πρόσβαση σε όλα τα ΑμΕΑ και στα παιδιά με ειδικά προβλήματα. Η ευθύνη μας είναι μεγάλη για τη Θεσσαλονίκη και για ολόκληρη τη Βόρεια Ελλάδα. Μεγάλη όμως είναι και η χαρά μας, όταν βρίσκουμε τρόπους να «αγκαλιάσει» ο κόσμος το θέατρο. Δεν κάνουμε τέχνη για την τέχνη - μια ωραία σκηνοθεσία, για να τη χαρώ εγώ και πέντε φίλοι μου. Πρέπει αυτό το πράγμα να βρίσκει ανταπόκριση. Μόνο τότε παίρνεις πραγματικά μεγάλη χαρά και αισθάνεσαι ότι κάνεις κάτι χρήσιμο για όλη την κοινωνία. ⁕

Ένα e-book για το ΚΘΒΕ 1961-2016. Το αρχαίο δράμα στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος.

Πενήντα πέντε χρόνια δημιουργίας, 45 παραστάσεις αρχαίου δράματος, 464 ψηφιακές σελίδες, 289 εικόνες, 31 βίντεο, 34 ηχητικά αποσπάσματα, 12 πολυσέλιδα προγράμματα από τις πιο εμβληματικές παραστάσεις του ΚΘΒΕ: όλον αυτόν τον πλούτο μπορείτε να τον έχετε και στον δικό σας υπολογιστή, κατεβάζοντας δωρεάν το καινοτόμο ψηφιακό διαδραστικό λεύκωμα (e-book) του ΚΘΒΕ από την ηλεκτρονική διεύθυνση www. wefeel.gr/NTNG, για να ξεναγηθείτε στον μαγικό κόσμο τού θεάτρου.

33-36ep Dasous.qxp:Layout 1 1/31/17 9:23 PM Page 1

Επιλογές 02/2017

—Θέατρο Δάσους ΕΝΑ ΣΥΜΒΟΛΟ ΜΑΣ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ Νέα ήθη. Σε μια τολμηρή για κρατικό οργανισμό κίνηση προχώρησε στα μέσα τού περασμένου Δεκεμβρίου το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος: μέσω της πλατφόρμας crowdfunding Act4Greece ζητά τη συνδρομή τού κοινού για την εκτέλεση απαραίτητων εργασιών συντήρησης στους χώρους τού Θεάτρου Δάσους, αλλά και για τη δημιουργία κλειστών εγκαταστάσεων με αρχειακά κομμάτια σκηνικών και κοστουμιών από ιστορικές παραστάσεις του ΚΘΒΕ. ΚΕΙΜΕΝΟ: Λεόντιος Παπαδόπουλος. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Σάκης Γιούμπασης.

Δεν είναι πολύ συνηθισμένο να αρχίζεις ένα κείμενο κάνοντας μιαν εκτίμηση, αλλά, σε ό,τι αφορά το Θέατρο Δάσους, θα είναι σίγουρα απόλυτα ασφαλής: θεωρώ ότι κάθε θεατρόφιλος της Θεσσαλονίκης έχει δει τουλάχιστον μία παράσταση στο ιστορικό αυτό θέατρο, στον Κέδρινο λόφο. Σίγουρα έχει γελάσει με το διαχρονικό χιούμορ τού Αριστοφάνη (ορισμένα πράγματα δεν αλλάζουν ποτέ σ’ αυτήν τη χώρα...), έχει δακρύσει/ προβληματιστεί/ ταυτιστεί με τη ζωή τού ήρωα (ή του αντιήρωα) σε κάποια τραγωδία, έχει κουνήσει συγκαταβατικά το κεφάλι του βλέποντας τα χάλια μας (όπως συνέβη και μ’ εμένα, βλέποντας το υπέροχο «Μεγάλο μας τσίρκο» του Ιάκωβου Καμπανέλλη, που ανέβηκε πριν από μερικά χρόνια) ή έχει σιγοτραγουδήσει με τον αγαπημένο του καλλιτέχνη σε κάποια συναυλία (εδώ μπορείτε να αναπολήσετε τη δική σας ευχάριστη εμπειρία…). ΑΠΟ ΤΗ ΣΙΒΥΛΛΑ ΣΤΗ ΜΗΔΕΙΑ

Το Θέατρο Δάσους δεν είχε πάντοτε την εικόνα που αντικρίζουμε σήμερα. Στην

αρχική του μορφή (το 1965, όταν άρχισε να λειτουργεί) ήταν μια κατασκευή με μεταλλικές στηρίξεις και ξύλινες κερκίδες, σχεδιασμένη από τον αρχιτέκτονα Πάτροκλο Καραντινό. Υλοποιήθηκε χάρη στη σημαντική συμβολή του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού, ενώ η πρώτη παράσταση του ΚΘΒΕ που παρουσιάστηκε σ’ αυτό ήταν η «Σίβυλλα» του Άγγελου Σικελιανού, σε σκηνοθεσία Σωκράτη Καραντινού, τον Σεπτέμβριο του 1965. Η επόμενη περίοδος του Θεάτρου Δάσους αρχίζει το 1976, όταν ανακατασκευάζεται (με μπετόν αυτήν τη φορά) σε σχέδια του καθηγητή τού Τμήματος Αρχιτεκτόνων Νικόλαου Μουτσόπουλου.

- 033 -

Η πρεμιέρα τού νέου θεάτρου έγινε με τη «Μήδεια» του Ευριπίδη σε σκηνοθεσία Μίνωα Βολανάκη, με τη Μελίνα Μερκούρη και τον Δημήτρη Παπαμιχαήλ στους κεντρικούς ρόλους. Το ιδιαίτερο στοιχείο εκείνης της παράστασης ήταν ότι έβρεχε καταρρακτωδώς: παρ’ όλα αυτά (σύμφωνα με όσα έχουν καταγραφεί στις μνήμες των θεατών και στον Τύπο της εποχής), ουδείς εκ των θεατών άφησε τη θέση του για να φύγει… Η πλέον πρόσφατη αλλαγή στην εικόνα τού θεάτρου έγινε την περίοδο που η Θεσσαλονίκη φιλοξένησε τον θεσμό της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης, το 1997: το σημαντικότερο

33-36ep Dasous.qxp:Layout 1 1/31/17 9:23 PM Page 2

Επιλογές 02/2017

 ΠΑΝΟΡΑΜΙΚΗ ΑΠΟΨΗ ΤΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ ΔΑΣΟΥΣ, ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΜΕΡΙΚΕΣ ΗΜΕΡΕΣ. ΔΙΑΚΡΙΝΕΤΑΙ Η ΠΛΗΜΜΥΡΙΣΜΕΝΗ ΑΠΟ ΤΑ ΝΕΡΑ ΤΗΣ ΒΡΟΧΗΣ ΣΚΗΝΗ ΤΟΥ... ΟΠΩΣ ΣΗΜΕΙΩΝΟΥΝ ΟΙ ΕΠΙΤΕΛΕΙΣ ΤΟΥ ΚΘΒΕ, ΟΙ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΤΕΓΑΝΩΣΗΣ ΣΤΙΣ ΚΕΡΚΙΔΕΣ ΚΑΙ ΣΤΗ ΣΚΗΝΗ ΚΡΙΝΟΝΤΑΙ ΩΣ ΑΚΡΩΣ ΕΠΙΒΕΒΛΗΜΕΝΕΣ… ΣΤΟ ΒΑΘΟΣ ΔΙΑΚΡΙΝΕΤΑΙ Η ΜΟΥΝΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ.

στοιχείο εκείνης της αναδιαμόρφωσης ήταν η αύξηση της χωρητικότητάς του (στις 3.894 θέσεις). ΑΠΑΙΤΕΙΤΑΙ «ΛΙΦΤΙΝΓΚ»

Από εκείνη την εποχή και έως σήμερα, αυτή η εμβληματική ανοιχτή σκηνή τού Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος δεν έμεινε ανέγγιχτη από τον χρόνο... Έχει υποστεί αρκετές φθορές, με αποτέλεσμα να είναι πλέον επιβεβλημένη η εκτέλεση ορισμένων πολύ σημαντικών εργασιών, όπως για παράδειγμα η στεγάνωση της κεντρικής σκηνής και των κερκίδων. Προσωπικά, θεωρώ ως μεγαλύτερο - 034 -

33-36ep Dasous.qxp:Layout 1 1/31/17 9:23 PM Page 3

Επιλογές 02/2017

 ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ ΠΟΥ ΦΥΛΑΣΣΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ ΑΠΟ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΑΝΕΒΗΚΑΝ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΑ ΑΠΟ ΤΟ ΚΘΒΕ.

(και πιο ενδιαφέρον) στοίχημα το δεύτερο σκέλος των σχεδιαζόμενων εργασιών: τη μετατροπή των κλειστών εγκαταστάσεων κάτω από τη σκηνή, όπου σήμερα φιλοξενούνται αρχειακά κομμάτια σκηνικών και κοστούμια από ιστορικές παραστάσεις του ΚΘΒΕ), σε χώρο έκθεσης αντικειμένων και σκηνικών, ώστε να μπορούν να πραγματοποιούνται οργανωμένες ξεναγήσεις, ακόμη και κατά τους χειμερινούς μήνες. Φαντάζομαι ότι τα παιδιά των σχολείων θα διασκεδάσουν και θα μάθουν αρκετά πράγματα, όταν θα συμμετάσχουν σε έναν τέτοιο χώρο σε κάποιο εργαστήρι για τα μυστικά της σκηνογραφίας... ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟ

Η δική μας ξενάγηση στο φροντιστήριο - 035 -

του Θεάτρου Δάσους (έτσι αποκαλείται ο χώρος που φιλοξενεί όλο εκείνο το υλικό, το οποίο χρησιμοποιείται σε μια παράσταση) έγινε στα μέσα της περασμένης εβδομάδας, σε ημέρα που έβρεχε. Για να πάρετε μιαν ιδέα από την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στον συγκεκριμένο χώρο, αρκεί να φανταστείτε την αποθήκη του σπιτιού σας σε μια κακή μέρα: σκόνη, αταξία, πεσμένοι σοβάδες σε ορισμένα σημεία και διασκορπισμένα αντικείμενα που κάποτε χρησιμοποιήσατε και σήμερα δεν είναι απαραίτητα στην καθημερινότητά σας. Η διαφορά είναι ότι στην αποθήκη σας δεν θα βρείτε ποτέ κάποιο κοστούμι που χρησιμοποιήθηκε στους «Πέρσες» του Αισχύλου σχεδιασμένο από τον Γιώργο Πάτσα, ένα τεράστιο

33-36ep Dasous.qxp:Layout 1 1/31/17 9:23 PM Page 4

Επιλογές 02/2017

 ΔΥΟ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΚΟΣΤΟΥΜΙΑ ΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΘΗΚΑΝ ΣΕ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΡΑΤΙΚΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ: ΤΟ ΠΡΩΤΟ (ΜΠΡΟΣΤΑ) ΕΙΝΑΙ ΚΟΣΤΟΥΜΙ ΔΙΑ ΧΕΙΡΟΣ ΛΙΖΑΣ ΖΑΪΜΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ «ΟΘΕΛΛΟΣ» ΤΟΥ ΓΟΥΙΛΙΑΜ ΣΑΙΠΞΗΡ (1964). ΤΟ ΚΟΣΤΟΥΜΙ ΤΟΥ ΚΩΜΙΚΟΥ ΦΟΡΕΣΕ Ο ΗΛΙΑΣ ΠΛΑΚΙΔΗΣ. ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ (ΠΙΣΩ) ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΚΟΣΤΟΥΜΙ ΤΟΥ ΔΟΝ ΖΟΥΑΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΜΩΝΥΜΗ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΜΟΛΙΕΡΟΥ: ΤΟ ΣΧΕΔΙΑΣΕ Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΑΥΡΟΕΙΔΗΣ ΚΑΙ ΤΟ ΦΟΡΕΣΕ Ο ΑΝΔΡΕΑΣ ΖΗΣΙΜΑΤΟΣ.

πιθάρι, ένα πολύχρωμο ομοίωμα πτηνού, ξίφη, ασπίδες και ό,τι άλλο μπορεί να φανταστείτε. Μέχρι και ένα μεγάλο κουτί με εκατοντάδες ψεύτικα κιτρινισμένα φύλλα. Μάλλον κάποια στιγμή χρειάστηκε να αναπαραστήσουν το φθινόπωρο… ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΟΛΟΙ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΟΥΜΕ

Το συνολικό ποσό που απαιτείται για την πλήρη αποπεράτωση των εργασιών είναι €132.880 - ποσό ιδιαιτέρως μεγάλο, ειδικά στους χαλεπούς οικονομικούς

καιρούς που διανύουμε… Αυτός ήταν ο λόγος που το ΚΘΒΕ αποφάσισε να κάνει μια τολμηρή για έναν κρατικό οργανισμό κίνηση: να απευθυνθεί στο κοινό μέσω της πλατφόρμας Act4Greece ζητώντας τη συμβολή του. Το ίδιο το θέατρο θα συνεισφέρει με το ποσό των €27.880: έτσι, αναζητούνται πρόσθετοι πόροι ύψους €105.000. Από τη δική του πλευρά, το ΚΘΒΕ θα προσφέρει (ως ηθική επιβράβευση σε όσους βοηθήσουν) από αφίσες, προγράμματα και προσκλήσεις σε παρα- 036 -

στάσεις μέχρι τον ύψιστο τίτλο τού «Μέγα Χορηγού» του ΚΘΒΕ, ανάλογα με το ποσό της δωρεάς. Αν θέλετε να γίνετε κι εσείς κομμάτι τής ιστορίας του Θεάτρου Δάσους, επισκεφθείτε την ιστοσελίδα www.act4 greece.gr/challenge/theatre-dasousgr/ Η καμπάνια θα ολοκληρωθεί στις 30 Απριλίου και οι εργασίες θα αρχίσουν αμέσως μετά, ώστε το θέατρο να είναι εγκαίρως έτοιμο για τις καλοκαιρινές παραστάσεις του. Εσείς, θα κάνετε το «χρέος» σας; ⁕

37-43-theatro EMS-Vasiliko OK.qxp:Layout 1 2/1/17 7:30 PM Page 1

Επιλογές 02/2017

01

—Θέατρο ΕΜΣ Η «ΚΑΡΔΙΑ» ΤΟΥ ΚΘΒΕ

02

Η κεντρική σκηνή. Περισσότερο από μισό αιώνα διαρκεί η σχέση τού Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος με το κτίριο της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών. Η ιστορία, που άρχισε το φθινόπωρο του 1962, όταν το ΚΘΒΕ μεταφέρθηκε στο νεότευκτο, τότε, κτίριο, συνεχίζεται μέχρι τις ημέρες μας.

01. Η ΠΛΑΤΕΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΕΞΩΣΤΕΣ ΤΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ ΤΗΣ ΕΜΣ.

02. ΣΤΙΓΜΙΟΤΥΠΟ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΑ ΤΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ ΤΗΣ ΕΜΣ.

03. Η ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΑΠΟΨΗ ΤΟΥ ΚΤΙΡΙΟΥ

ΚΕΙΜΕΝΟ: Λεόντιος Παπαδόπουλος.

ΤΗΣ ΕΜΣ, ΠΟΥ ΣΤΕΓΑΖΕΙ ΤΗΝ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ ΤΟΥ ΚΘΒΕ.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Σάκης Γιούμπασης.

Το θέατρο της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών (ΕΜΣ) φιλοξενεί την κεντρική σκηνή (την ιστορική έδρα, αν προτιμάτε) του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος (ΚΘΒΕ) - δεν είναι τυχαίο ότι ο περισσότερος κόσμος έχει ταυτίσει αυτό το θέατρο με το ΚΘΒΕ. Αυτό, βέβαια, που

03

είναι άγνωστο στο ευρύ κοινό είναι το γεγονός ότι η δεύτερη σκηνή τής χώρας δεν είναι ιδιοκτήτρια, αλλά νοικιάζει από την ΕΜΣ όλους τους χώρους που χρησιμοποιεί - από τη σκηνή τού θεάτρου μέχρι τα γραφεία διοίκησης. Το εμβληματικό κτίριο του θεάτρου τής ΕΜΣ, χωρητικότητας 668 θέσεων, - 037 -

στεγάζεται στο Μέγαρο Β’ της εταιρείας, το οποίο θεμελιώθηκε στις 19 Νοεμβρίου 1951 από τον τότε βασιλιά Παύλο. Δύο χρόνια νωρίτερα, στις 8 Φεβρουαρίου 1949, ο μονάρχης είχε θέσει τον θεμέλιο λίθο και στο πρώτο μέγαρο, συνοδευόμενος από τη σύζυγό του, βασίλισσα Φρειδερίκη. Για την ιστορία, οι εργασίες

37-43-theatro EMS-Vasiliko OK.qxp:Layout 1 2/1/17 7:30 PM Page 2

Επιλογές 02/2017

04

05

06

07

08

04. Ο ΝΙΚΟΣ ΣΥΜΕΩΝΙΔΗΣ, ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ ΤΟΥ ΓΡΑΦΕΙΟΥ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ -ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ, ΣΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ.

05. ΣΤΟ ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ ΤΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ ΤΗΣ ΕΜΣ.

06. ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΧΩΡΟ ΤΟΥ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟΥ.

07. Ο ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΣΚΗΝΗΣ ΑΛΕΚΟΣ ΑΥΓΕΡΙΝΟΣ ΑΝΕΒΑΖΕΙ ΕΝΑ ΣΤΑΓΚΟΝΙ.

08. ΣΚΗΝΙΚΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ «ΜΑΝΑ ΚΟΥΡΑΓΙΟ».

- 038 -

37-43-theatro EMS-Vasiliko OK.qxp:Layout 1 2/1/17 7:33 PM Page 3

37-43-theatro EMS-Vasiliko OK.qxp:Layout 1 2/1/17 7:30 PM Page 4

Επιλογές 02/2017

09

10

11

12

ανέγερσης του τρίτου μεγάρου (πρόκειται για το κτίριο που συνδέει τα δύο προαναφερθέντα) ξεκίνησαν το φθινόπωρο του 1968. Στους χώρους τού κτιρίου ο επισκέπτης μπορεί να δει κοστούμια από ιστορικές παραστάσεις τού ΚΘΒΕ, ενώ από το βιβλιοπωλείο που φιλοξενείται στις ίδιες εγκαταστάσεις έχει τη δυνατότητα να προμηθευτεί προγράμματα και ιστορικό υλικό από παλαιότερες παραστάσεις σε συσκευασία δώρου.

Το προσεχές Σάββατο 11 Φεβρουαρίου πρεμιέρα στο Θέατρο της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών θα κάνουν τα «Ανεμοδαρμένα ύψη» της Έμιλι Μπροντέ, σε μετάφραση, διασκευή και σκηνοθεσία Γιάννη Καλαβριανού. Παράλληλα, στο Φουαγιέ τής ΕΜΣ συνεχίζεται η «Οικογενειακή Γιορτή» («Festen»), σε θεατρική διασκευή τού Ντέιβιντ Έλντριτζ, μετάφραση της Αλίκης Δανέζη-Κνούτσεν και του Μανώλη Δούνια και σκηνοθεσία τού Γιάννη Παρασκευόπουλου. ⁕ - 040 -

09. ΤΟ ΦΟΥΑΓΙΕ ΤΗΣ ΕΜΣ, ΜΕ ΤΙΣ ΠΡΟΘΗΚΕΣ ΤΟΥ ΝΑ ΚΟΣΜΟΥΝΤΑΙ ΑΠΟ ΚΟΣΤΟΥΜΙΑ ΠΟΥ ΦΟΡΕΘΗΚΑΝ ΣΕ ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΘΒΕ.

10-11. ΕΙΚΟΝΕΣ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΑ 12. ΣΤΙΓΜΙΟΤΥΠΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ «ΜΑΝΑ ΚΟΥΡΑΓΙΟ».

37-43-theatro EMS-Vasiliko OK.qxp:Layout 1 2/1/17 7:30 PM Page 5

Επιλογές 02/2017

01

—Βασιλικό Θέατρο Η... ΚΟΡΩΝΑ ΣΤΟ ΚΕΦΑΛΙ ΤΟΥ ΚΘΒΕ

02

Εδώ έγινε το «ποδαρικό». Το 1961 το Βασιλικό Θέατρο αποτέλεσε την πρώτη στέγη τού νεοϊδρυθέντος, τότε, Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος. ΚΕΙΜΕΝΟ: Λεόντιος Παπαδόπουλος. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Σάκης Γιούμπασης.

Λίγα μέτρα μακρύτερα από το θέατρο της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών - ΕΜΣ (για την ακρίβεια, στην απέναντι πλευρά τής πλατείας του Λευκού Πύργου) βρίσκεται η μόνιμη, πλέον, έδρα του Κρα-

01. Η ΕΙΣΟΔΟΣ ΤΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ.

τικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος (ΚΘΒΕ). Το αρχικό κτίριο χτίστηκε το 1940 από τον αρχιτέκτονα και πολεοδόμο Κωνσταντίνο Δοξιάδη ως ανοιχτό-καλοκαιρινό θέατρο. Η πρώτη παράσταση που ανέβηκε τον Ιούλιο της ίδιας χρονιάς ήταν ο «Ριχάρδος Γ’» του Γουίλιαμ Σαίξπηρ, σε σκηνοθεσία Δημήτρη Ροντήρη - 041 -

02. ΣΚΗΝΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ «ΨΥΛΛΟΙ ΣΤ’ ΑΥΤΙΑ».

και με πρωταγωνιστή τον Αλέξη Μινωτή. Το διάστημα εκείνο (από τον πρώτο κιόλας χρόνο λειτουργίας του) άρχισαν οι εργασίες, ώστε να μετατραπεί σε κλειστό-χειμερινό θέατρο.

37-43-theatro EMS-Vasiliko OK.qxp:Layout 1 2/1/17 7:30 PM Page 6

Επιλογές 02/2017

03

Στη διάρκεια της κατοχής χρησιμοποιήθηκε από τον κατακτητή ως χώρος ψυχαγωγίας των γερμανικών στρατευμάτων. Κατά τα πρώτα χρόνια της ελεύθερης Θεσσαλονίκης, στο Βασιλικό Θέατρο φιλοξενήθηκαν παραστάσεις του Εθνικού Θεάτρου, της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, του Θεάτρου Τέχνης τού Κάρολου Κουν, αλλά και πολλών ακόμη θιάσων. Το 1961 το Βασιλικό Θέατρο αποτέλεσε την πρώτη στέγη τού νεοϊδρυθέντος, τότε, Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος. Η πρώτη παράσταση που ανέβασε την περίοδο 1961-62 ήταν το ιστορικό δράμα «Παπαφλέσσας» τού Σπύρου Μελά, σε σκηνοθεσία Πέλου Κατσέλη, με τον ηθοποιό Ιορδάνη Μαρίνο στον πρωταγωνιστικό ρόλο. Το φθινόπωρο του 1962 οι παραστάσεις του ΚΘΒΕ μεταφέρθηκαν στο αποπερατωθέν θέατρο της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, με τον χώρο του Βασιλικού να χρησιμοποιείται πλέον μόνο για πρόβες και αποθήκευση σκηνικών. Τελικώς, ο χώρος εγκαταλείφθηκε... Το 1986 το κτίριο επισκευάστηκε μερικώς, για να φιλοξενήσει τις εκδηλώσεις της δεύτερης Biennale Νέων Καλλιτεχνών Ευρωπαϊκών Χωρών της Μεσογείου, ενώ το 1987 παραχωρήθηκε από το υπουργείο Πολιτισμού στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος. Το 1996 (στο πλαίσιο των έργων υποδομής που χρηματοδοτήθηκαν μέσα από τη διοργάνωση «Θεσσαλονίκη, Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης 1997») ξεκίνησε η ανέγερση του νέου θεάτρου. Σήμερα το Βασιλικό Θέατρο διαθέτει μιαν αίθουσα δυναμικότητας 683 θέσεων, τεράστια σκηνή πολλαπλών δυνατοτήτων με υποσκήνιο 10 μέτρων και τεχνική

04

05

06 03. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΠΟ ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΦΙΛΟΞΕΝΗΘΗΚΑΝ ΣΤΟ ΒΑΣΙΛΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ.

04. Η ΗΘΟΠΟΙΟΣ ΕΥΗ ΣΑΡΜΗ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΖΕΤΑΙ ΣΤΑ ΚΑΜΑΡΙΝΙΑ, ΛΙΓΟ ΠΡΙΝ ΑΝΕΒΕΙ ΣΤΗ ΣΚΗΝΗ.

05. ΤΟ ΦΟΥΑΓΙΕ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ.

06-07. Η ΑΘΕΑΤΗ (ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΘΕΑΤΕΣ) ΠΛΕΥΡΑ ΤΗΣ ΣΚΗΝΗΣ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ.

08. Ο ΗΘΟΠΟΙΟΣ ΘΑΝΟΣ ΦΕΡΕΤΖΕΛΗΣ ΠΕΡΙΜΕΝΕΙ ΤΗ ΣΕΙΡΑ ΤΟΥ, ΟΣΟ Η ΕΝΔΥΤΡΙΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΜΑΝΤΖΟΥΚΑ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΖΕΙ ΤΗΝ ΗΘΟΠΟΙΟ ΧΡΥΣΑ ΤΟΥΜΑΝΙΔΟΥ.

09-13. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΠΟ ΤΑ ΚΑΜΑΡΙΝΙΑ.

14. Η ΗΘΟΠΟΙΟΣ ΠΟΛΥΞΕΝΗ ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΥ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΖΕΤΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΠΑΙΖΕΙ.

υποδομή για θεατρικές παραστάσεις χορού, όπως επίσης και για συναυλίες και κινηματογραφικές προβολές. Αυτήν τη στιγμή, στο Βασιλικό Θέατρο συνεχίζονται οι παραστάσεις του έργου του Ζωρζ Φεντώ «Ψύλλοι στ’ αυτιά», σε μετάφραση του Μίνωα Βολανάκη και σκηνοθεσία τού Γιάννη Αναστασάκη. ⁕ - 042 -

37-43-theatro EMS-Vasiliko OK.qxp:Layout 1 2/1/17 7:30 PM Page 7

Επιλογές 02/2017

08

09

10

07 11

12

14

13

- 043 -

44-47ep Lazaristes.qxp:Layout 1 1/31/17 9:26 PM Page 1

Επιλογές 02/2017

01

02

—Μονή Λαζαριστών ΤΟ «ΙΕΡΟ» ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ

03

Σε νέο ρόλο. Στους χώρους που κάποτε λειτουργούσαν ως μονή τού τάγματος του Αγίου Βικεντίου του Παύλου -το τάγμα έγινε ευρύτερα γνωστό με το όνομα «Λαζαριστές»σήμερα στεγάζονται, μεταξύ άλλων, δύο σύγχρονες θεατρικές σκηνές και η Δραματική Σχολή τού ΚΘΒΕ. ΚΕΙΜΕΝΟ: Λεόντιος Παπαδόπουλος. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Σάκης Γιούμπασης.

Μια φορά κι έναν καιρό, το 1886, οι μοναχοί τού τάγματος του Αγίου Βι-

04 - 044 -

44-47ep Lazaristes.qxp:Layout 1 1/31/17 9:26 PM Page 2

Επιλογές 02/2017

06

07

01. ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΟΨΗ ΤΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ.

02. ΠΟΡΤΡΕΤΟ ΤΟΥ ΣΩΚΡΑΤΗ ΚΑΡΑΝΤΙΝΟΥ, ΙΔΡΥΤΗ ΤΟΥ ΚΘΒΕ ΚΑΙ ΠΡΩΤΟΥ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΤΟΥ (ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 1961-ΑΠΡΙΛΙΟΣ 1967).

03. ΠΑΝΟΡΑΜΙΚΗ ΑΠΟΨΗ ΤΗΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΘΕΩΡΕΙΩΝ ΤΗΣ ΣΚΗΝΗΣ «ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΚΑΡΑΝΤΙΝΟΣ», ΣΤΗ ΜΟΝΗ ΛΑΖΑΡΙΣΤΩΝ.

04. Η ΕΙΣΟΔΟΣ ΤΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ.

05-06. ΣΠΟΥΔΑΣΤΕΣ ΤΗΣ ΔΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΤΟΥ ΚΘΒΕ ΣΕ ΩΡΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ.

07. ΤΟ ΦΟΥΑΓΙΕ ΤΩΝ ΘΕΑΤΡΙΚΩΝ ΑΙΘΟΥΣΩΝ ΣΤΗ ΜΟΝΗ ΛΑΖΑΡΙΣΤΩΝ ΦΙΛΟΞΕΝΕΙ ΚΟΣΤΟΥΜΙΑ ΑΠΟ ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΘΒΕ.

05 - 045 -

κεντίου του Παύλου έχτισαν στη δυτική Θεσσαλονίκη (στην περιοχή τού Ζέιτενλικ) τη Μονή Λαζαριστών. Η ονομασία της προήλθε από την έδρα του τάγματος, στην εκκλησία Saint-Lazare, στο Παρίσι. Ο σκοπός τής δραστηριοποίησής τους στη Θεσσαλονίκη εκείνης της εποχής ήταν διττός: από τη μια να παράγουν κοινωνικό έργο -να φροντίσουν και να περιθάλψουν τους άπορους τής ευρύτερης περιοχής (κυρίως βουλγαρικής καταγωγής)- και από την άλλη να μορφώσουν τους κληρικούς και να εξαπλώσουν, γενικότερα, τον καθολικισμό. Το ιεροσπουδαστήριο που στεγαζόταν εκεί λειτούργησε για τελευταία χρονιά το 1913, με 32 βούλγαρους μαθητές και

44-47ep Lazaristes.qxp:Layout 1 1/31/17 9:26 PM Page 3

Επιλογές 02/2017

με 10 έλληνες καθολικούς ιερείς από τη Σύρα. Έκτοτε, το κτίριο άρχισε να αλλάζει χρήσεις... Έγινε νοσοκομείο τού γαλλικού στρατού στον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο, ενώ φιλοξένησε αστέγους μετά τη μεγάλη πυρκαγιά που κατέκαψε το κέντρο τής Θεσσαλονίκης το 1917, αλλά και πρόσφυγες της μικρασιατικής καταστροφής. Το 1941 επιτάχθηκε από τους Γερμανούς για τις ανάγκες τού στρατού κατοχής. Το 1978 το κτίριο κρίθηκε ετοιμόρροπο λόγω του μεγάλου σεισμού εκείνης της χρονιάς στην πόλη και εγκαταλείφθηκε. Δύο χρόνια αργότερα, ωστόσο, κηρύχθηκε διατηρητέο, λόγω της ιστορικής, αλλά και της αρχιτεκτονικής σημασίας του. Το 1983 αγοράστηκε από το ελληνικό Δημόσιο με αφορμή τον εορτασμό των 2.300 χρόνων της Θεσσαλονίκης και χαρακτηρίστηκε «πολιτιστικό κέντρο της Δυτικής Θεσσαλονίκης». ΜΙΑ ΝΕΑ ΕΠΟΧΗ

Η Μονή Λαζαριστών εντάχθηκε στο πρόγραμμα των μεγάλων έργων τού οργανισμού «Θεσσαλονίκη - Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης 1997». Ήταν την ίδια χρονιά που αποπερατώθηκαν οι εργασίες αναστήλωσης και προσθηκών στο αρχικό κτίσμα. Σήμερα, στα 20.000 τετρ. μ. που καλύπτει το συγκρότημα της μονής στεγάζονται δύο σύγχρονες θεατρικές σκηνές: η πρώτη φέρει το όνομα του Σωκράτη Καραντινού, πρώτου καλλιτεχνικού διευθυντή τού ΚΘΒΕ, και έχει χωρητικότητα 600 θέσεων. Αυτήν την εποχή εκεί ανεβαίνει η παράσταση «Το τρίτο στεφάνι». Η δεύτερη σκηνή, το «Μικρό Θέατρο», έχει χωρητικότητα 150 θέσεων: εκεί θα κάνει σε μερικές ημέρες πρεμιέρα το «Γκιακ» τού Δημοσθένη Παπαμάρκου, σε διασκευή και σκηνοθεσία Γεωργίας Μαυραγάνη. Στις εγκαταστάσεις τής Μονής Λαζαριστών στεγάζεται και η Ανώτερη Σχολή Δραματικής Τέχνης του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος. Λειτούργησε για πρώτη φορά το 1973. Η φοίτηση είναι τριετής και η επιλογή των σπουδαστών γίνεται με εξετάσεις. Σημειωτέον ότι στο παλαιό τμήμα τού κτιρίου έχει την έδρα του το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, όπου φιλοξενείται η συλλογή Κωστάκη, η μεγαλύτερη συλλογή έργων της ρωσικής πρωτοπορίας εκτός Ρωσίας. Στον

08 - 046 -

44-47ep Lazaristes.qxp:Layout 1 1/31/17 9:26 PM Page 4

Επιλογές 02/2017

09

10

11 08. ΑΠΟΨΗ ΤΗΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΘΕΩΡΕΙΩΝ ΤΗΣ ΣΚΗΝΗΣ «ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΚΑΡΑΝΤΙΝΟΣ».

09. Η ΕΙΣΟΔΟΣ ΚΑΙ Ο ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ ΤΗΣ ΣΚΗΝΗΣ «ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΚΑΡΑΝΤΙΝΟΣ».

10-11-12. Ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΗΣ ΔΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΤΟΥ ΚΘΒΕ, ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΗΓΑΣ (ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΣΤΗ ΦΩΤΟ 10), ΚΑΙ ΣΠΟΥΔΑΣΤΕΣ ΤΗΣ ΣΧΟΛΗΣ.

ίδιο χώρο βρίσκουν, επίσης, φιλόξενη στέγη το Κέντρο Πολιτισμού Θεσσαλονίκης, μέρος της διοίκησης της Κρατικής Ορχήστρας Θεσσαλονίκης, αλλά και αίθουσες εκδηλώσεων και εκθέσεων. ⁕

12 - 047 -

48-51­Estrogo­Nahama.qxp:Layout­1­­1/31/17­­9:27­PM­­Page­1

Επιλογές 02/2017

—Εστρόγκο Ναχάμα

Ο «άγνωστος» θεσσαλονικιός τραγουδιστής του Άουσβιτς ΗΤΑΝ ΕΝΑΣ ΣΠΟΥΔΑΙΟΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗΣ ΠΟΥ, ΜΕ ΤΗ ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΤΙΚΗ ΦΩΝΗ ΤΟΥ, ΜΙΛΗΣΕ ΣΤΙΣ ΚΑΡΔΙΕΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΩΝ ΚΑΙ ΕΒΡΑΙΩΝ ΣΤΗ ΜΕΤΑΠΟΛΕΜΙΚΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ. ΗΤΑΝ Ο ΨΑΛΤΗΣ ΣΤΗΝ ΤΑΙΝΙΑ «ΚΑΜΠΑΡΕ» ΤΟΥ ΜΠΟΜΠ ΦΟΣ ΜΕ ΤΗ ΛΑΪΖΑ ΜΙΝΕΛΙ. ΗΤΑΝ Ο ΑΡΙΘΜΟΣ 116155, ΠΟΥ ΕΣΠΑΓΕ ΠΕΤΡΕΣ ΣΤΑ ΛΑΤΟΜΕΙΑ ΤΟΥ ΑΟΥΣΒΙΤΣ. ΗΤΑΝ Ο ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΙΟΣ ΜΟΥΣΙΚΟΣ ΜΕ ΤΗΝ ΤΕΡΑΣΤΙΑ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ, ΠΟΥ ΕΜΕΙΝΕ ΠΑΝΤΕΛΩΣ ΑΓΝΩΣΤΟΣ ΣΤΗΝ ΠΑΤΡΙΔΑ ΤΟΥ. ΚΙ ΟΜΩΣ: ΟΤΑΝ ΠΕΘΑΝΕ, ΕΓΡΑΨΑΝ ΓΙ’ ΑΥΤΟΝ ΝΕΚΡΟΛΟΓΙΕΣ ΟΙ «NEW YORK TIMES» ΚΑΙ Ο «ECONOMIST»... ΑΣ ΞΕΚΙΝΗΣΟΥΜΕ ΟΜΩΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΟΠΟ ΟΠΟΥ ΓΕΝΝΗΘΗΚΕ: ΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ. ΚΕΙΜΕΝΟ: Σοφία Χριστοφορίδου. Ευχαριστούμε θερμά τη συγγραφέα Κατερίνα Οικονομάκου για την ευγενική παραχώρηση του φωτογραφικού υλικού.

Την ιστορία τού Θεσσαλονικιού Εστρόγκο Ναχάμα, ενός από τους σημαντικότερους εβραίους ψάλτες τού δεύτερου μισού τού 20ού αιώνα, συστήνει στο ελληνικό κοινό η δημοσιογράφος Κατερίνα Οικονομάκου με το βιβλίο της «Ο τραγουδιστής τού Άουσβιτς». Τον διάσημο κάντορα τον «ανακάλυψε» τυχαία, όταν διάβασε ένα άρθρο για την «Τοπιογραφία του τρόμου» - τον εκθεσιακό χώρο αφιερωμένο στα έργα και τις ημέρες των ναζί, που δημιουργήθηκε

στον χώρο όπου βρισκόταν η έδρα τής Γκεστάπο και των Ες Ες, στο Βερολίνο. Διευθυντής τού μουσείου είναι ο δρ. Αντρέας Ναχάμα, το σεφαραδίτικο όνομα του οποίου κίνησε τη δημοσιογραφική της περιέργεια: «Κι όμως: αντί να ανακαλύψω απλώς μια οικογενειακή ιστορία ή μια προσωπική περιπέτεια, είδα να ξετυλίγεται μπροστά μου ένα κομμάτι από την ιστορία της πατρίδας μου» υποστηρίζει η ίδια η κυρία Οικονομάκου, μιλώντας στις «Ε».

- 048 -

Πράγματι… Ο διευθυντής τού μουσείου ήταν γιος ενός έλληνα Σεφαραδίτη από τη Θεσσαλονίκη, του Εστρούγκο Ναχαμά, που μετά τον πόλεμο άλλαξε το όνομά του σε «Εστρόγκο Ναχάμα», όπως έγινε διάσημος στη Γερμανία. «Στην αρχή, κίνητρό μου ήταν ο θυμός για την άγνοιά μου, αλλά και η επιθυμία μου να την ξεπεράσω, να την εξηγήσω - υπό μιαν έννοια και να την αποδεχτώ, ακολουθώντας τα ίχνη εκείνου του άνδρα, σε μια προσπάθεια να ανασυστήσω

48-51­Estrogo­Nahama.qxp:Layout­1­­1/31/17­­9:27­PM­­Page­2

Επιλογές 02/2017

 Ο ΕΣΤΡΟΓΚΟ ΝΑΧΑΜΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΤΕΛΕΤΗ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΣΤΑΥΡΟΥ ΤΗΣ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΤΗΣ ΓΕΡΜΑΝΙΑΣ ΣΤΙΣ 27 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 1995. © PLATOW, THOMAS/ RECHTE: LANDESARCHIV BERLIN / K01174.

- 049 -

48-51­Estrogo­Nahama.qxp:Layout­1­­1/31/17­­9:27­PM­­Page­3

Επιλογές 02/2017

«Τραγουδούσα για τους ‘κάπο’, για τους γιατρούς τού στρατοπέδου, για τους άνδρες των Ες Ες» διηγούταν ο ίδιος ο Ναχάμα χρόνια μετά την απελευθέρωσή του από το Άουσβιτς. Η ανταμοιβή του; Ένα κομμάτι ψωμί πεταμένο στις λάσπες... «Αυτό με κράτησε στη ζωή. Έτσι επέζησα στο Άουσβιτς. Μόνο χάρη σ’ αυτό».

 Ο ΕΣΤΡΟΓΚΟ ΝΑΧΑΜΑ (ΑΡΙΣΤΕΡΑ) ΣΤΗ ΣΥΝΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΟΔΟΥ ΠΕΣΤΑΛΟΤΣΙ, ΤΟΝ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟ ΤΟΥ 1947.

PHOTO CREDITS: UNITED STATES HOLOCAUST MEMORIAL MUSEUM, COURTESY OF JOEL FABIAN.

την ιστορία του και, μαζί, να διασώσω ένα ψήγμα της αποσιωπημένης συλλογικής ιστορίας της πατρίδας μου» εξηγεί η κυρία Οικονομάκου στην εισαγωγή τού βιβλίου της. ΖΩΗ ΣΑΝ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ

 Ο ΕΣΤΡΟΓΚΟ ΝΑΧΑΜΑ ΣΕ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΜΝΗΜΗΣ ΓΙΑ ΤΑ 48 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΞΕΓΕΡΣΗ ΤΟΥ ΓΚΕΤΟ ΤΗΣ ΒΑΡΣΟΒΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΒΡΑΪΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΒΕΡΟΛΙΝΟΥ, ΣΤΙΣ 21 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1991. © GUNTER SCHNEIDER/ RECHTE: LANDESARCHIV BERLIN.

Ποιος ήταν, όμως, ο Εστρόγκο Ναχάμα; Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη, το 1918. Το «Μαύρο Σάββατο» ήταν μαζί με τους άλλους εβραίους Θεσσαλονικιούς που ταπεινώθηκαν στην πλατεία Ελευθερίας, στάλθηκαν στα καταναγκαστικά έργα, κλείστηκαν στο γκέτο και, τελικά, εκτοπίστηκαν στο Άουσβιτς, τον Μάρτιο του 1943. « Ήταν φριχτό… Ψέλναμε και προσευχόμασταν στον Θεό: ‘Θεέ μου, βοήθησέ μας’. Ο Θεός, όμως, δεν μας βοήθησε...» θα πει για όσα φρικιαστικά έζησε εκεί. Για να αντέξει τις κακουχίες, ο νεαρός Εστρόγκο κατέφευγε στο τραγούδι - και έτσι έμεινε στη μνήμη των συγκρατούμενών του ως «ο τραγουδιστής τού Άουσβιτς». Ήταν το σπάνιο ταλέντο του που τον έσωσε από τον θάνατο.

— «Τραγουδιστή, γέμισε πέτρες το καρότσι; Ε, τραγουδιστή;» του έλεγαν οι «κάπο» (σ.σ.: οι «κάπο» ήταν, κατά κανόνα, «επαγγελματίες» εγκληματίες που διορίζονταν από τις αρχές των στρατοπέδων ως επικεφαλής στις ομάδες εργασίας, αλλά και για να ελέγχουν τους στρατώνες).

— «Ναι».

- 050 -

— «Ε, τότε, έλα εδώ και πες μας ένα τραγούδι». «Κι εγώ τραγουδούσα για τους ‘κάπο’, για τους γιατρούς τού στρατοπέδου, για τους άνδρες των Ες Ες» διηγούταν ο ίδιος χρόνια μετά. Η ανταμοιβή του; Ένα κομμάτι ψωμί πεταμένο στις λάσπες... «Αυτό με κράτησε στη ζωή. Έτσι επέζησα στο Άουσβιτς. Μόνο χάρη σ’ αυτό». Ο Ναχάμα θα βγει από το στρατόπεδο ζωντανός, το 1945. Θα φτάσει με τα πόδια στην κατεστραμμένη γερμανική πρωτεύουσα, με την ελπίδα από εκεί να επιστρέψει στην Ελλάδα. Ακόμη δεν γνωρίζει ότι από το Ολοκαύτωμα δεν έχει επιβιώσει κάποιος από τους δικούς του... Μόνος στο Βερολίνο και χωρίς να γνωρίζει τη γλώσσα, θα συναντηθεί τυχαία με έναν παλιό συγκρατούμενό του στο Άουσβιτς, ο οποίος θα τον συστήσει στον επικεφαλής μιας συναγωγής τού Βερολίνου με τη φράση «Ένας Έλληνας με υπέροχη φωνή». Είναι σε εκείνη ακριβώς τη συνάντηση που θα ξεκινήσει η λαμπρή σταδιοδρομία του, που θα τον κάνει γνωστό σε όλο

48-51­Estrogo­Nahama.qxp:Layout­1­­1/31/17­­9:27­PM­­Page­4

Επιλογές 02/2017

 ΣΤΙΣ 23 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1987, ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΤΕΛΕΤΗ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ ΤΗΣ ΑΞΙΑΣ (ΠΡΩΤΟΥ ΒΑΘΜΟΥ) ΤΗΣ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΤΗΣ ΓΕΡΜΑΝΙΑΣ, ΣΤΟ ΔΗΜΑΡΧΕΙΟ ΤΟΥ ΣΕΝΕΜΠΕΡΓΚ. Ο ΕΣΤΡΟΓΚΟ ΝΑΧΑΜΑ ΚΡΑΤΑΕΙ ΣΤΑ ΓΟΝΑΤΑ ΤΟΥ ΤΟΝ ΕΓΓΟΝΟ ΤΟΥ. © ISRAELSON, FILIPP / RECHTE: LANDESARCHIV BERLIN/ K01174.

τον κόσμο - πλην της πατρίδας του... Σε μια ραδιοφωνική συνέντευξή του, ο Εστρόγκο θα θυμηθεί κάποιες συναυλίες που έδωσε στη Βραζιλία: « Έμενα σ’ ένα ξενοδοχείο κοντά στη θάλασσα και ξαφνικά με πήραν τα κλάματα». «Τι έπαθες», τον ρώτησε ανήσυχη η γυναίκα του. «Λίλλη, τι κάνω εγώ εδώ; Γεννήθηκα στην Ελλάδα. Πώς βρέθηκα να δίνω συναυλίες στο Ρίο ντε Τζανέιρο;». Ήταν καλά δάκρυα, δάκρυα χαράς αυτά που κυλούσαν στα μάγουλα του κάντορα... ΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ ΑΝΑΔΥΕΤΑΙ

«Ο τραγουδιστής τού Άουσβιτς» δεν είναι απλώς μια αφήγηση της ζωής τού Εστρόγκο - μια ολοκληρωμένη ιστορία που κάποιος διηγήθηκε στη συγγραφέα και αυτή τη μετέφερε στο χαρτί. Είναι η προσπάθειά της να ανακαλύψει και να ανασυστήσει το παρελθόν αυτού του ανθρώπου, στο οποίο ο ίδιος ουδέποτε αναφερόταν: «Δεν του άρεσε να μιλά για το παρελθόν, δεν ήταν άνθρωπος

της ιστορίας. Μου έλεγε πάντα να μην κοιτάω πίσω» λέει χαρακτηριστικά ο γιος τού Εστρόγκο. Ακολουθώντας τα ίχνη αυτής της μοναδικής ανθρώπινης περιπέτειας (από τη Θεσσαλονίκη τού 1918 ώς το Βερολίνο στην αυγή τού 21ου αιώνα), αναδιφώντας σε αρχεία, συζητώντας με τους οικείους και τους φίλους του, ζητώντας τη συνδρομή των ιστορικών πηγών, αλλά και χρησιμοποιώντας τα εργαλεία τής δημοσιογραφικής έρευνας, η συγγραφέας συνθέτει μια εικόνα για τον Εστρόγκο Ναχάμα μέσα από θραύσματα πληροφοριών. Κατά κάποιον τρόπο, η συγγραφέας γίνεται και η ίδια ηρωίδα του βιβλίου της στην προσπάθειά της να εντοπίσει τα χαμένα ίχνη τού Εστρόγκο: ο αναγνώστης παρακολουθεί τον ενθουσιασμό της, όταν βρίσκει μια πληροφορία, την αγωνία της να την επιβεβαιώσει και να τοποθετήσει την ψηφίδα στο σωστό σημείο τής εικόνας, την απογοήτευσή της, όταν φτάνει αργά και κάποιος απ’ αυτούς που γνώριζαν τον ψάλτη και θα μπορούσαν να τη βοηθήσουν έχει ήδη πεθάνει… Η μονογραφία για τον Ναχάμα μοιάζει άλλοτε με αστυνομικό μυθιστόρημα και άλλοτε με ιστορικό βιβλίο, καθώς, μέσα από τη ζωή τού Εστρούγκο, ξεδιπλώνονται πτυχές τής ιστορίας της Θεσσαλονίκης και του Βερολίνου, του Ολοκαυτώματος, της μεταπολεμικής, διαιρεμένης Γερμανίας… Κάπως έτσι, μαζί με την ιστορία ενός επιζήσαντος, το βιβλίο διασώζει κι ένα ψήγμα τής αποσιωπημένης συλλογικής ιστορίας μας. ⁕­­ ΓΙΑ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ: Διαβάστε στον «Economist»: «Estrongo Nachama, a Jewish voice in Berlin». Διαβάστε στους «New York Times»: «Estrongo Nachama, 81, Dies; Chief Cantor of Berlin’s Jews». Αναζητήστε στο YouTube: βίντεο με τη φωνή τού Ναχαμά. Δείτε ξανά: την ταινία «Καμπαρέ» του Μπομπ Φος.

- 051 -

 ΤΟ ΕΞΩΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ.

Το βραβείο «Εστρόγκο Ναχάμα» κατά των διακρίσεων Εστρόγκο Ναχάμα (1918-2000). Ως παγκοσμίου φήμης ψάλτης τής συναγωγής «Hüttenweg», αποτέλεσε σύμβολο της συμφιλίωσης μεταξύ των θρησκειών.

Το γερμανικό Ινστιτούτο «Meridian» καθιέρωσε στη μνήμη του ένα νέο βραβείο για την ανοχή και την πολιτική τόλμη. Στο πλαίσιό του, πρόσωπα που δραστηριοποιούνται ανιδιοτελώς, για να πολεμήσουν τις διακρίσεις σε βάρος μειονοτήτων, με θάρρος για την προστασία της ανθρώπινης ζωής, θα τιμώνται και θα αναγνωρίζονται, λαμβάνοντας το βραβείο «Εστρόγκο Ναχάμα», το οποίο συνοδεύεται από ποσό €10. 000.

52-58 Diadromi 7selides.qxp:Layout 1 1/31/17 9:31 PM Page 1

Επιλογές 02/2017

—«Η διαδρομή»

Οδύσσεια σε εικόνες ΕΝΤΕΚΑ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΙ ΞΕΝΟΙ ΦΩΤΟΡΕΠΟΡΤΕΡ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥΝ ΤΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΣΕ ΕΝΑ ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΤΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ.

- 052 -

52-58 Diadromi 7selides.qxp:Layout 1 1/31/17 9:31 PM Page 2

Επιλογές 02/2017

- 053 -

52-58 Diadromi 7selides.qxp:Layout 1 1/31/17 9:31 PM Page 3

Επιλογές 02/2017

Τους σταθμούς στο οδοιπορικό των προσφύγων από τα σημεία εκκίνησής τους μέχρι την Ελλάδα, την πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία τής Μακεδονίας (πΓΔΜ), τη Σερβία και την Ουγγαρία, μέσω των οποίων προσπαθούν να φτάσουν στον τελικό προορισμό τους, καταγράφουν έντεκα φωτορεπόρτερ σε ένα βιβλίο. Μια πορεία μέσα από 235 εικόνες που περιέχονται στο βιβλίο «The itinerary» («Η διαδρομή»). Η έκδοση αποτελεί συνέχεια της ομότιτλης έκθεσης φωτογραφίας που διοργάνωσε τον περασμένο Μάιο η Υπηρεσία Ασύλου, στην Αθήνα, η οποία αναμένεται να «ταξιδέψει» μέσα στους επόμενους μήνες στο Παρίσι, στο Λονδίνο και στο Κέιμπριτζ, αλλά και σε άλλες ελληνικές πόλεις (πέραν της Αθήνας), εντός των συνόρων. Φωτογραφίες παρουσιάζουν ο Μίλος Μπικάνσκι, ο Ανδρέας Μπονέτι, η Λουίζα Γκουλιαμάκη, ο Γιάννης Λιάκος, ο Δημήτρης Μπούρας, ο Μενέλαος Μυρίλλας, ο Νίκος Παλαιολόγος, η Άννα Παντελιά, ο Φώτης Πλέγας και ο Ορέστης Σεφέρογλου, καθώς και ο φωτογράφος του ΑΠΕ-ΜΠΕ Γιάννης Κολεσίδης. «Έντεκα φωτογράφοι με έντεκα ζεύγη ματιών και χεριών προσπαθούν να απαντήσουν με πάθος στο ερώτημα ‘ποιος είναι ο πρόσφυγας’… Ποιο είναι, τελικά, το πρόσωπο αυτό που φεύγει από την πατρίδα του, αναζητώντας καταφύγιο και ασφάλεια σε μια ξένη χώρα», σημειώνει σχετικά ο φωτορεπόρτερ Δημήτρης Μπούρας. Όπως εξηγεί, «η ιδέα για την έκδοση αυτή ξεκίνησε από την έκθεση: ωστόσο, δεν παρουσιάζουμε απλώς ένα λεύκωμα-κατάλογο της έκθεσης, αλλά προχωράμε ένα βήμα παραπέρα, αφηγούμενοι το τι συνέβη στο Προσφυγικό μετά την έκθεση». Σε ό,τι αφορά το ίδιο το προϊόν, ο κ. Μπούρας χαρακτηρίζει το βιβλίο μια «αυτοέκδοση των συμμετεχόντων φωτογράφων χωρίς οικονομικό όφελος», εξηγώντας: «Πάνω στην έννοια ‘πρόσφυγας’ επενδύουν και κεφαλαιοποιούν επιχειρηματικοί όμιλοι, μέσα μαζικής ενημέρωσης, πολιτικοί, καλλιτέχνες... Με την έκδοση αυτήν, εμείς δεν θέλαμε να κεφαλαιοποιήσουμε κάτι, αλλά να συμμετάσχουμε στη συζήτηση. Το βιβλίο δεν είναι ιστορικό ούτε προσφέρουμε συμπεράσματα: αναδεικνύουμε το θέμα και προσφέρουμε στοιχεία που ενισχύουν τη βιβλιογραφία μέσα από την καταγραφή. Έτσι, το βιβλίο αυτό δρα ως έναυσμα, ώστε ο αναγνώστης να κάνει - 054 -

52-58 Diadromi 7selides.qxp:Layout 1 1/31/17 9:32 PM Page 4

Επιλογές 02/2017

Τα έσοδα από την πώληση του βιβλίου-λευκώματος «The itinerary» («Η διαδρομή») θα διατεθούν για την ενίσχυση των δράσεων της «Μετάδρασης» για τα ασυνόδευτα παιδιά στην Ελλάδα.

- 055 -

52-58 Diadromi 7selides.qxp:Layout 1 1/31/17 9:32 PM Page 5

Επιλογές 02/2017

- 056 -

52-58 Diadromi 7selides.qxp:Layout 1 1/31/17 9:32 PM Page 6

Επιλογές 02/2017

περαιτέρω έρευνα και να εξαγάγει τα δικά του συμπεράσματα». Τα έσοδα από την πώληση του βιβλίου «The itinerary» («Η διαδρομή») θα διατεθούν για την ενίσχυση των δράσεων της «Μετάδρασης» για τα ασυνόδευτα παιδιά στην Ελλάδα. Η ΕΚΔΟΣΗ

Το βιβλίο προλογίζουν ο παγκόσμιας - 057 -

εμβέλειας φωτορεπόρτερ Ντέρεκ Χάντσον, ο δημοσιογράφος και παραγωγός τού «Αλ Τζαζίρα» Πάτρικ Στρίκλαντ και η διευθύντρια της Υπηρεσίας Ασύλου, Μαρία Σταυροπούλου. «Υποστηρίζεται ότι οι φωτογραφίες δεν ψεύδονται... Ωστόσο, υπάρχει πολλή διαμάχη για τις εικόνες που τροποποιούνται ηλεκτρονικά, για να διαστρεβλώσουν ειπωμένες αλήθειες» σημειώνει

52-58 Diadromi 7selides.qxp:Layout 1 1/31/17 9:32 PM Page 7

Επιλογές 02/2017

ο κ. Χάντσον, σχολιάζοντας την έκδοση. «Και πάλι, βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια δύσκολη αβεβαιότητα που ήταν σπάνια πριν έρθει η ψηφιακή εποχή. Ναι: αναμφισβήτητα, εικόνες περικόπτονταν, για να αποκλείσουν στοιχεία που έλεγαν μιαν άλλη ιστορία από αυτήν που σκόπευε να πει ο φωτογράφος. Ωστόσο, οι φωτογραφίες στις σελίδες αυτού του βιβλίου δεν ψεύδονται. Οι φωτογράφοι που τράβηξαν αυτές τις εικόνες είναι φωτορεπόρτερ με ανησυχίες

- και η πεποίθησή τους να πουν την ιστορία των προσφύγων είναι απολύτως σαφής». Οι 160 σελίδες τού βιβλίου διαρθρώνονται σε τρεις ενότητες: Στην πρώτη επιχειρείται η «μύηση» του αναγνώστη στο θέμα, μέσα από εισαγωγικά κείμενα. Η δομή τής δεύτερης ενότητας ακολουθεί τη διαδρομή τής έκθεσης, παρουσιάζοντας τις φωτογραφίες που εκτέθηκαν ανά δημιουργό.

- 058 -

Το τρίτο κεφάλαιο με τίτλο «The Aftermath?» αποτιμά την περίοδο μετά τη διοργάνωση της έκθεσης - μια περίοδο με πολλές εξελίξεις, τις οποίες έφερε η συμφωνία Ευρωπαϊκής Ένωσης-Τουρκίας για το Προσφυγικό. Η ενότητα αυτή διανθίζεται με πρόσφατες φωτογραφίες, με αποκορύφωμα στιγμιότυπα από την εκκένωση της Ειδομένης και την αλλαγή τής φυσιογνωμίας τής περιοχής μετά το συγκεκριμένο συμβάν. Το βιβλίο κυκλοφορεί στα Αγγλικά. ⁕

59ep-GOOD FIFE A.qxp:Layout 1 1/31/17 9:36 PM Page 1

Good Life Θέατρο / Κινηματογράφος / Γεύση / Έξοδος / Fitness / Αυτοκίνηση

—«Απέναντι του βουνού» Ο ΧΡΟΝΗΣ ΣΤΟ ΜΙΕΤ Βιωματική εμπειρία. Στην έκθεση παρουσιάζονται περίπου 110 έργα του Μπότσογλου που αποτυπώνουν το τοπίο που βλέπει ο καλλιτέχνης από το παράθυρο του σπιτιού του, στο Πετρί τής Λέσβου.

Την έκθεση «Χρόνης Μπότσογλου: Απέναντι του βουνού» παρουσιάζει το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης (ΜΙΕΤ) στο Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης τού ΜΙΕΤ (βίλα Καπαντζή, Βασιλίσσης Όλγας 108). Η έκθεση, που πρωτοπαρουσιάστηκε τον Οκτώβριο 2016 στο Μέγαρο Εϋνάρδου, στην Αθήνα, εγκαινιάστηκε στα μέσα Ιανουαρίου και θα παραμείνει ανοιχτή για το κοινό ώς τις 2 Μαρτίου. Σ’ αυτήν παρουσιάζονται περίπου 110 έργα (λάδια, ακουαρέλες και τέμπερες) που αποτυπώνουν το τοπίο που βλέπει ο καλλιτέχνης από το παράθυρο του σπιτιού του, στο Πετρί τής Λέσβου. Πρόκειται για μια δουλειά που ολοκληρώθηκε τα τελευταία οκτώ χρόνια (2008-2016), παρότι τον απασχολούσε τουλάχιστον από το 1977, όπως φαίνεται από δύο έργα τής έκθεσης χρονολογημένα στο 1977 και το 1978 - και όπως ομολογεί και ο ίδιος στο βιβλίο του «Το χρώμα τής σπουδής» (Αθήνα, 2005, σελ. 44-45). Όπως γράφει χαρακτηριστικά, «μέχρι τώρα ζωγράφισα αυτό το βουνό πάνω από δέκα φορές. Το ζωγράφισα με μπικ, με μολύβι, με μαύρη σινική μελάνη, με χρωματιστές σινικές, με τέμπερα, πάνω σε διαφορετικά χαρτιά και σε εφημερίδα. Απ’ αυτά τα σχέδια δεν μου έμεινε τίποτα. Είναι τα πιο εμπορικά έργα και έτσι όλοι είναι χαρούμενοι, όταν με βλέπουν να ζωγραφίζω. Σχεδόν το έχω μελετήσει. Συχνά ξεκινούσα από μια λύση για να το βρω, όμως τις περισσότερες φορές το ίδιο το βουνό και τα υλικά βοηθούσαν να

βρω τρόπους για να το σπουδάσω. Λέω, άμα γεράσω, όταν θα ‘χω ξοφλήσει τα χρωστούμενα, χωρίς άλλη έγνοια, θα κάτσω εδώ με ένα πολύ μεγάλο τελάρο, για να ζωγραφίσω το βουνό. Λέω πως στα γεροντάματά μου θα ‘χω τα μάτια, για να μπορώ να δω τον κάμπο και το βουνό και τη θάλασσα. Θα ‘χω κερδίσει τη σεμνότητα και την υπομονή, για να δω τα δέντρα και τα σπαρτά να μεγαλώνουν. Ώς τώρα, δεν τόλμησα να πάω πέρα από τα σχέδια. Και καμαρώνω τον Θεόφιλο που τα ζωγράφισε όλα τόσο αληθινά (ημερολόγιο, - 059 -

Πετρί, Αύγουστος 1977)». Και πράγματι: ο Μπότσογλου τόλμησε, πήγε πέρα από τα σχέδια και μας παρουσιάζει τοπία ενός τόπου που ο χρόνος τον αλλάζει, καθώς αλλάζει και τον ίδιο... ⁕ INFO: Η έκθεση φιλοξενείται στο Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης τού ΜΙΕΤ (βίλα Καπαντζή, λεωφόρος Βασιλίσσης Όλγας 108). Ώρες λειτουργίας: ΤΡ-ΚΥ 10.00-18.00. Δευτέρα: κλειστά. Είσοδος ελεύθερη για το κοινό.

60-63ep delaportas.qxp:Layout 1 1/31/17 9:29 PM Page 1

Επιλογές 02/2017

—Μάκης Δελαπόρτας

Η εποχή της αθωότητας ζωντανεύει επί σκηνής ΤΟ ΝΟΣΤΑΛΓΙΚΟ ΜΟΥΣΙΚΟ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΙΣ ΑΝΕΜΕΛΕΣ ΔΕΚΑΕΤΙΕΣ ΤΩΝ 60s ΚΑΙ ΤΩΝ 70s ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ ΓΙΑ ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΑΚΟΜΗ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ (ΣΤΙΣ 10, 11, 17 ΚΑΙ 18 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ) ΣΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΒΕΡΓΙΝΑ ΤΟΥ REGENCY CASINO THESSALONIKI. Η ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ «ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΜΑΣ ΠΑΡΤΥ» ΑΝΑΒΙΩΝΕΙ ΜΟΥΣΙΚΑ ΜΙΑ ΟΛΟΚΛΗΡΗ ΕΠΟΧΗ, ΠΟΥ ΕΜΕΙΝΕ ΧΑΡΑΓΜΕΝΗ ΣΤΗ ΜΝΗΜΗ ΜΑΣ. Ο ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΣ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ, ΜΑΚΗΣ ΔΕΛΑΠΟΡΤΑΣ, ΜΙΛΑ ΣΤΙΣ «Ε» ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΑΠΗ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΛΗΡΩΣΗ ΤΟΥ ΟΝΕΙΡΟΥ ΤΟΥ ΝΑ ΕΝΩΣΕΙ ΕΠΙ ΣΚΗΝΗΣ ΤΟΥΣ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΟΥΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ THΣ ΠΟΠ ΑΥΤΗΣ ΤΗΣ ΧΡΥΣΗΣ ΕΠΟΧΗΣ. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: Λεόντιος Παπαδόπουλος.

- 060 -

60-63ep delaportas.qxp:Layout 1 1/31/17 9:29 PM Page 2

Επιλογές 02/2017

Μουσική, συγκίνηση, χορός και τραγούδι. «Το πρώτο μας πάρτυ» είναι μια φαντασμαγορική μουσική υπερπαραγωγή που ταξιδεύει το κοινό σε μια εποχή ιδιαίτερα νοσταλγική διά χειρός του ταλαντούχου Μάκη Δελαπόρτα. Χρειάζεται να αναφέρω ότι όλες οι προηγούμενες παραστάσεις του ήταν sold out;.. Θα μου επιτρέψετε να αρχίσω με μια εκτίμηση: υποθέτω ότι δεν θα πρέπει να έχετε κάποιο παράπονο από τους Θεσσαλονικείς… Οι sold out παραστάσεις σας στο τέλος της περασμένης χρονιάς αποδεικνύουν εμπράκτως την αγάπη τους προς το πρόσωπό σας και το έργο σας… Δεν έχω το παραμικρό παράπονο. Το κοινό της Θεσσαλονίκης, παρότι είναι ένα δύσκολο κοινό, δείχνει διαρκώς την αγάπη του. Αν όμως περάσεις τις «εξετάσεις» από αυτό το κοινό, νομίζω ότι πολύ εύκολα μπορείς να περάσεις τις εξετάσεις σε όλη την Ελλάδα - και στην Αθήνα. Η Θεσσαλονίκη κρίνει αυστηρά, ξέρει όμως να εκτιμά, να χειροκροτεί και να κάνει sold out μια καλή παράσταση. Παρότι ο τίτλος «Το πρώτο μας πάρτυ» είναι ο ίδιος και σ’ αυτήν τη σειρά παραστάσεων στο Θέατρο Βεργίνα του Regency Casino Thessaloniki, στην πραγματικότητα δεν πρόκειται για την ίδια παραγωγή… Τι θα δει αυτές τις ημέρες το κοινό; Πρόκειται για μια ανανεωμένη παράσταση, με περισσότερο κέφι, με περισσότερη ζωντάνια και χορό. Είναι μια παράσταση-πάρτυ! Ας μην ξεχνάμε επίσης ότι βρισκόμαστε σε μια χαρούμενη περίοδο: ο Φεβρουάριος είναι η περίοδος της Αποκριάς και έτσι έχουμε εντάξει στην παράσταση και αποκριάτικο χρώμα. Όποιος είχε παρακολουθήσει την προηγούμενη παράσταση, θα αισθανθεί αυτήν τη νέα εκδοχή της ως κάτι καινούριο; Θα δει μια ανανεωμένη παράσταση, με τους ίδιους καλλιτέχνες: θα μπει, ωστόσο, σε μια εντελώς διαφορετική διαδικασία βλέποντάς τη για δεύτερη φορά. Οφείλω να σας πω ότι έρχονται άνθρωποι και μου λένε πως την είδαν δύο και τρεις φορές, χωρίς να τους κουράσει, χωρίς να βαρεθούν έστω και μία στιγμή. Αυτό είναι πάρα πολύ ωραίο για όλους εμάς, που βρισκόμαστε πάνω στη σκηνή, αλλά και για εμένα προσωπικά, που για ακόμη μία φορά εκπλη- 061 -

60-63ep delaportas.qxp:Layout 1 1/31/17 9:29 PM Page 3

Επιλογές 02/2017

ρώνω το όνειρό μου να μαζέψω επί σκηνής τα είδωλα των εφηβικών μου χρόνων και να στήσω μια παράσταση με αυτούς. Η επιθυμία μου έγινε πραγματικότητα - και μάλιστα με τον καλύτερο τρόπο και με πολύ μεγάλη επιτυχία. Τι θα δουν, λοιπόν, αυτές τις ημέρες όσοι δεν είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν την προηγούμενη παράσταση; Θα δουν μια παράσταση που θα τους ταξιδέψει, μέσα από τα τραγούδια, σε μια εποχή που δεν υπάρχει πια, σε μια εποχή πιο ανέμελη, στην εποχή της αθωότητας. Τότε, τα πάρτυ γίνονταν παντού: μπορούσαν να στηθούν στην παραλία, ακόμη και μέσα σε ένα… πούλμαν. Τότε υπήρχαν τα φορητά πικάπ με τις μπαταρίες και τα 45άρια. Πήγαιναν λοιπόν μια εκδρομή, σταματούσαν το αυτοκίνητο στην ύπαιθρο, έβγαζαν το πικάπ και χόρευαν. Δυστυχώς, εγώ αυτήν την εποχή δεν την έζησα… Όλα αυτά και ακόμη περισσότερα, όπως για παράδειγμα τα πάρτι σε σχολικές αίθουσες και τα μοντέρνα κλαμπ της εποχής, τα αναπαριστούμε επί σκηνής. Ας μη ξεχνάμε ότι ήταν η εποχή του Woodstock, των παιδιών των λουλουδιών. Ήταν η εποχή ενός καινούργιου κινήματος, που έκανε επανάσταση σε όλο τον κόσμο. Όλα αυτά θα τα δει το κοινό επί σκηνής. Ομολογώ ότι πρόκειται για μια μεγάλη παραγωγή, ανάλογη των μιούζικαλ που βλέπουμε στο εξωτερικό… Πράγματι. Και στο σημείο αυτό οφείλω να ευχαριστήσω τους ανθρώπους που στηρίζουν τέτοιου είδους ιδέες. Εγώ μπορεί να έχω μια ιδέα, αλλά, αν δεν υπήρχαν και οι άνθρωποι που τις στηρίζουν (σ’ αυτήν την περίπτωση, ο Γιάννης Κιόσης του Regency Casino Thessaloniki), δεν θα μπορούσαν να πραγματοποιούνται με αυτόν τον τρόπο. Φανταστείτε ότι έχουμε 120 κοστούμια!

O κόσμος περνάει δύο ώρες με ένα υπερθέαμα αλά ελληνικά. Είναι ένα μιούζικαλ ελληνικό, με στοιχεία ελληνικά και με τις συνήθειες εκείνης της εποχής που για εμάς είναι πια ιστορία. Για εμένα πάντως, ως, τρόπον τινά, «ιστορικό» του ελληνικού κινηματογράφου εκείνης της εποχής, το να καλούμαι να στήσω μια παράσταση για τα 60s και τα 70s είναι μια μεγάλη πρόκληση, αλλά και μια πάρα πολύ ενδιαφέρουσα θεατρική προσέγγιση.

Ένα ελληνικό μιούζικαλ που έχει, όμως, και κάποιες ξένες «πινελιές»… Οι επιρροές ήταν ξένες, αλλά τα τραγούδια της εποχής ήταν μεταφρασμένα στα Ελληνικά, όπως, ας πούμε, το «Κορίτσι του φίλου μου» ή το «Τρελοκόριτσο». Ήταν τραγούδια που είχαν ξένη μουσική και ελληνικό στίχο. Εγώ το κρατώ αυτό στη σκηνή. Έχουμε, βέβαια, και κάποια αυθεντικά ξένα, όπως το «The winner takes it all» και το «A casa d’Irene». Πάντως, τα περισσότερα τραγούδια εκείνης της εποχής είχαν επηρροές από την ξένη μουσική.

μαγαζί, σε μια ταβέρνα, σε μπουζούκια… Από τα μέσα της δεκαετίας του 1960 έκαναν την εμφάνισή τους στις ελληνικές ταινίες τα κλαμπ και κάποια συγκροτήματα που εμφανίστηκαν τότε, όπως οι «Charms», οι «Idols», οι «Forminx», οι «Olympians». Εμφανίστηκαν όμως και μοντέρνοι τραγουδιστές, όπως ο Δάκης, η Βίκυ Λέανδρος, ο Πασχάλης και πολλοί άλλοι. Πάντως, ήταν λιγοστές οι φορές που οι ελληνικές ταινίες φιλοξένησαν μοντέρνα συγκροτήματα και τραγουδιστές.

Μια και αναφέρατε νωρίτερα τον ελληνικό κινηματογράφο, νομίζω ότι είχαμε την ευκαιρία να πάρουμε μια μικρή «γεύση» από τα πάρτι της εποχής... Στις παλιές ελληνικές ταινίες υπήρχε πάντα η σκηνή σε κάποιο λαϊκό

Είπατε ποτέ στον εαυτό σας «θα ήθελα να ζήσω εκείνη την εποχή»; Θα ήθελα να είμαι 20 χρόνων το 1960 και να έχω ζήσει όλη εκείνη την τρυφερή εποχή, την εποχή της αθωότητας. Προφανώς, το αποδεικνύουν οι δουλειές μου, τα

- 062 -

60-63ep delaportas.qxp:Layout 1 1/31/17 9:29 PM Page 4

Επιλογές 02/2017

να σηκωθεί να χορέψει. Όλες οι ηλικίες περνούν καλά - κι αυτό το ξέρω, αφού έχουμε κάνει ξανά την παράσταση. Τα νέα παιδιά έρχονται και μου λένε: «Σας ευχαριστούμε που βλέπουμε μια εποχή που δεν την ξέραμε». Οι παλαιότεροι είναι πολύ συγκινημένοι και πολλές φορές βγάζουν χαρτομάντιλα και σκουπίζουν τα μάτια τους από τη συγκίνηση. Έχει ιδιαίτερη συγκίνηση η παράσταση… Ξυπνά μνήμες, βλέποντας τις εικόνες εκείνης της εποχής, καθώς θυμόμαστε τους ρυθμούς, τα πάρτι και τα τραγούδια. Όλοι έχουμε συνδέσει τους πρώτους έρωτές μας ή τα σχολικά μας χρόνια με τραγούδια.

βιβλία μου, οι παραστάσεις μου. Δείχνουν ότι είμαι άνθρωπος που είναι λίγο «κολλημένος» με εκείνα τα χρόνια. Μέσα στην παράσταση έχω κομμάτια, τα λεγόμενα μπλουζ, όπως «Το καλοκαίρι μαζί πηγαίναμε στην αμμουδιά», «Εσένα που σε ξέρω τόσο λίγο», «Συγγνώμη», «Ιστορία», «Tο καλοκαίρι εκείνο» και άλλα… Τραγούδια που χορεύοντάς τα οι νέοι έρχονταν πιο κοντά διασκεδάζοντας, πότε στις παραλίες με κιθάρες και πότε στα μοντέρνα κλαμπ του τότε. Περνούσαν διαφορετικά από τη σημερινή εποχή, όπου οι νέοι ερωτεύονται μέσα από τις οθόνες και η μοναξιά τους είναι απέραντη. Πιστεύετε ότι κάθε ηλικία θα βιώσει την παράσταση διαφορετικά; Δεν υπάρχει περίπτωση κάποιος που κάθεται σε μια καρέκλα να μη νιώσει την επιθυμία

Θα μας κάνετε μια «ξενάγηση» στους πρωταγωνιστές της παράστασης; Έχω πολύ μεγάλη χαρά, επειδή για πρώτη φορά σε μια μουσικοχορευτική παράσταση βρίσκονται επί σκηνής όλοι οι τραγουδιστές της εποχής που μπορούσαν να συγκεντρωθούν, καθώς, δυστυχώς, κάποιοι δεν βρίσκονται εν ζωή. Μαζί μας στο Θέατρο Βεργίνα του Regency Casino Thessaloniki βρίσκονται ο Δάκης, η Μπέσσυ Αργυράκη, ο Ρόμπερτ Ουίλιαμς, ο Γιώργος Πολυχρονιάδης και ο Λάκης Τζορντανέλι. Είχα την άποψη πως έπρεπε να βάλω και δύο νέους και άξιους σύγχρονους καλλιτέχνες, όπως ο Δημήτρης Κοργιαλάς και η Εβελίνα Νικόλιζα που έδεσαν υπέροχα με την παλιά φρουρά. Αξίζει να αναφέρω και τέσσερα παιδιά από τη Θεσσαλονίκη, που παίζουν, τραγουδούν και χορεύουν: τη Μαρία Στεφάνου, τον Δημήτρη Τερζίδη, τον Θάνο Πισανίδη και τη Σταματία Κολωνιάρη. Στην παράσταση θα δείτε πόσο όμορφα «δένει» η παλιά γενιά με τη σημερινή. Εγώ κρατάω τον ρόλο του αφηγητή και ταξιδεύω το κοινό σ’ εκείνη την εποχή μέσα από κείμενα, για τα οποία συνεργάστηκα με τον Στέλιο Παπαδόπουλο, μέσα φυσικά και από τη δική μου προσωπικότητα, επειδή ο κόσμος με έχει συνδέσει με εκείνη την εποχή μέσα από τα βιβλία μου και τη δισκογραφία που έχω επιμεληθεί. Κάποια στιγμή η παράσταση θα κάνει τον κύκλο της... Σκέφτεστε το επόμενο βήμα σας; Το έχω ήδη σκεφτεί, είναι όμως ακόμη πολύ νωρίς… Πάντοτε ξέρω τι θα κάνω παρακάτω, αλλά δεν μου αρέσει να κάνω μεγαλόπνοα σχέδια. Η ίδια η ζωή αποδεικνύει ότι δεν πρέπει να είμαστε τόσο ονειροπόλοι. Έχω τα σχέδια και τα οράματά μου, - 063 -

θέλω ωστόσο να προχωράω σιγά σιγά. Όπως κάνω και στη βιβλιογραφία μου. Θέλω να συμπληρώσω τον κύκλο όλων εκείνων των σπουδαίων πρωταγωνιστών που έχω βιογραφήσει - είκοσι πέντε στον αριθμό. Αυτό το διάστημα προχωράω τη βιογραφία της Μαίρης Χρονοπούλου, ενώ έπονται κάποιες ακόμη βιογραφίες, που θα είναι πολύ χρήσιμες για τις γενιές που θα έρθουν. Η δική μου δουλειά έχει να κάνει και με αυτό πια. Έχω ζήσει ωραίες στιγμές σ’ αυτόν τον χώρο από παιδί: έτσι, θα ήθελα να αφήσω και κάτι πίσω μου μέσα από αυτήν την έρευνα. Ο απώτερος σκοπός μου είναι ένα μουσείο για τον ελληνικό κινηματογράφο, αλλά με δικό μου υλικό, που έχω συγκεντρώσει μετά από τόσα χρόνια. Πάντως, θα συνεχίσω να στήνω παραστάσεις, όσο συνεργάζομαι με τόσο σημαντικούς καλλιτέχνες και έχω στην πλατεία ένα τόσο υπέροχο κοινό, όπως αυτό της Θεσσαλονίκης. Η Αθήνα δεν έχει δει ακόμη αυτήν την παράσταση θα τη δει από τον Μάρτιο. Σε κάθε περίπτωση, έχω για γούρι να ξεκινάω από το Θέατρο Βεργίνα του Regency Casino Thessaloniki. ΟΙ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Παρουσιάζει ο Μάκης Δελαπόρτας. Τραγουδούν: Δάκης, Μπέσσυ Αργυράκη, Ρόμπερτ Ουίλιαμς, Γιώργος Πολυχρονιάδης, Λάκης Τζορντανέλι. Συμμετέχουν: Δημήτρης Κοργιαλάς, Εβελίνα Νικόλιζα. Παίζουν, τραγουδούν και χορεύουν: Μαρία Στεφάνου, Δημήτρης Τερζίδης, Θάνος Πισανίδης, Σταματία Κολωνιάρη. Σκηνοθεσία: Μάκης Δελαπόρτας. Κείμενα: Στέλιος Παπαδόπουλος, Μάκης Δελαπόρτας. Ενορχήστρωση: Κωνσταντίνος Παγιάτης. Χορογραφίες: Μαρία Στεφάνου. Κοστούμια: Έλενα Παπανικολάου. ⁕ INFO Στο Θέατρο Βεργίνα τού Regency Casino Thessaloniki (Τ. 2310-491.234) στις 10, 11, 17 και 18 Φεβρουαρίου. Ώρα έναρξης: 21.45. Τιμή εισόδου: από €12 (συμπεριλαμβάνεται η είσοδος στο καζίνο και ένα ποτό). Προπώληση: από το καζίνο (όλο το 24ωρο), αλλά και από τα Public, 7Spots, Media Markt και www.viva.gr Η είσοδος επιτρέπεται σε άτομα άνω των 21 ετών. Απαραίτητη η εγγραφή στο καζίνο με την προσκόμιση αστυνομικής ταυτότητας ή διαβατηρίου.

64-66ep-CINEMA.qxp:Layout 1 1/31/17 9:30 PM Page 1

Επιλογές 02/2017

—Ciné ΑΝΑΜΕΝΟΝΤΑΣ ΤΑ ΟΣΚΑΡ ΜΕ… «ΔΟΛΟΦΟΝΙΚΑ ΑΜΑΞΙΔΙΑ» Οι ταινίες τού Φεβρουαρίου. Ο δεύτερος μήνας τού έτους είναι ο πιο «πονηρός» κινηματογραφικά… Δεν είναι μόνον οι απόκριες, που δημιουργούν μια αντιεμπορική «ζώνη»: την κατάσταση περιπλέκουν και τα κορυφαία κινηματογραφικά βραβεία -βασικά, τα Όσκαρ. Έτσι, αιθουσάρχες και διανομείς ρίχνουν προς προβολή ή συνεχίζουν με επαναλήψεις των φιλμ που έχουν τις υποψηφιότητες. Εκ των πραγμάτων, ξεχωρίζουν το «Manchester by the sea» και η ισπανική ταινία-έκπληξη «Ο άνθρωπος με τα χίλια πρόσωπα», ενώ από εκεί και πέρα υπάρχουν θρίλερ, κωμωδίες, συμπαραγωγές και ταινίες εποχής που διεκδικούν μια θέση στην καρδιά των θεατών. Αναμένεται στη λίστα να εισέλθουν και ελληνικές ταινίες, αλλά την τελευταία στιγμή. Άλλωστε, με την ύπαρξη πολλών νέων ανεξάρτητων γραφείων διανομής, είναι φανερό ότι θα έχουμε προσθήκες τής τελευταίας στιγμής, που ενδέχεται να μην υπάρχουν σ’ αυτό το κείμενο...

ται άχρηστοι, γίνονται πληρωμένοι δολοφόνοι τής μαφίας. Πρόκειται για μια κωμωδία δράσης με προκλήσεις, εμπόδια, αλλά και τον ανείπωτο πόνο που προκαλεί η απόρριψη από τον πατέρα. Σε δεύτερο επίπεδο, το φιλμ αποτελεί ένα εξαιρετικό σχόλιο για κάθε μορφής σκλαβιά και εξάρτηση, αποτελώντας μια διακριτική διερεύνηση της ζωής. Η ταινία απέσπασε διθυραμβικές κριτικές, συμμετέχοντας σε 100 φεστιβάλ - μεταξύ αυτών, στο Κάιρο, στο Κόντμπους, στο Σικάγο, στο Αράς και σε πολλά ακόμη.

Manchester by the sea (Manchester by the sea) Σενάριο: Κένεθ Λόνεργκαν. Παίζουν: Κέισι Άφλεκ, Μισέλ Γουίλιαμς, Κάιλι Τσάντλερ.

Κεiμενο: Αλέξης Ν. Δερμεντζόγλου / dermetzo@otenet.gr

(Tiszta szίvvel) Σκηνοθεσία: Ατίλα Τιλ. Σενάριο: Ατίλα Τιλ. Παίζουν: Ζάλμπολτς Τουρότσκι, Ζολτάν Φενιβεσί, Άντα Φέκετε.

Εξαιρετική ουγγρική ταινία τού Ατίλα Τιλ, που κέρδισε

τον «Χρυσό Αλέξανδρο» Καλύτερης Ταινίας στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Ο Ζολί, ένας φίλος του και ένας πρώην πυροσβέστης είναι χρήστες αναπηρικών αμαξιδίων. Φοβούμενοι πως σύντομα θα θεωρούν-

(El hombre de las mil caras) Σκηνοθεσία: Αλμπέρτο Ροντρίγκεζ. Σενάριο: Ραφαέλ Κόμπος. Παίζουν: Χοσέ Κορονάντο, Έντουαρντ Φερνάντεζ, Μικέλ Γκαρσία Μπόρντα.

(Στις αίθουσες από τις 02/02).

Σκηνοθεσία: Κένεθ Λόνεργκαν.

Δολοφονικά αμαξίδια

Ο άνθρωπος με τα χίλια πρόσωπα

Η πολύ γνωστή ταινία τού Κένεθ Λόνεργκαν με τους Κέισι Άφλεκ και Μισέλ Γουίλιαμς αποτελεί μια πολύπλοκη, συναισθηματική, οικογενειακή σύγχρονη τραγωδία. Μετά τον θάνατο του αδελφού του, ο βασικός ήρωας πηγαίνει στη γενέτειρά του, το Manchester by the sea, για να αναθρέψει τον γιο του. Εκεί συναντά την πρώην σύζυγό του - και τότε αναδύονται πολλά κρυμμένα οικογενειακά και προσωπικά μυστικά. Βαρύ μελόδραμα, είναι όμως καλογυρισμένο. (Στις αίθουσες από τις 16/02).

- 064 -

Ισπανικό θρίλερ του Αλμπέρτο Ροντρίγκεζ. Στο παρελθόν, ο Φρανσίσκο ήταν μυστικός πράκτορας της ισπανικής κυβέρνησης, υπεύθυνος για την πιο σημαντική επιχείρηση εναντίον της ΕΤΑ. Η κυβέρνηση τον παγιδεύει, εκείνος φεύγει από τη χώρα, επιστρέφοντας ωστόσο θα έχει μια δεύτερη ευκαιρία: ο Λουίς, ο πανίσχυρος τέως διοικητής τής αστυνομίας, του προσφέρει 1 εκατ. δολάρια ως αμοιβή, για να τον βοηθήσει να διαφυλάξει τα 12 εκατ. που έκλεψε από κάποιον προϋπολογισμό... Και τότε, ο Φρανσίσκο θα οργανώσει μια επιχείρηση εφάμιλλη των καλύτερων ταχυδακτυλουργών... Καλογυρισμένη, με πολύπλοκο σενάριο, που μας θυμίζει ανάλογες ταινίες. (Στις αίθουσες από τις 23/02).

Rings (Rings) Σκηνοθεσία: Χαβιέρ Γκουτιέρεζ. Σενάριο: Ακίβα Γκόλντσμαν. Παίζουν: Βίνσεντ ντ’ Ονόφριο, Τζόνι Γκαλέκι, Λάουρα Γουίγκινς.

Μη νομίζετε ότι κάνετε λάθος: υπάρχει σαφής

64-66ep-CINEMA.qxp:Layout 1 1/31/17 9:30 PM Page 2

Επιλογές 02/2017

Hidden figures (Hidden figures) Σκηνοθεσία: Θίοντορ Μέλφι. Σενάριο: Άλισον Σρέντερ. Παίζουν: Ταράτζι Χένσον, Οκτάβια Σπένσερ, Τζανέλ Μονέ.

σχέση με τα διάφορα ιαπωνικά μεταφυσικά θρίλερ - τη σειρά «Ring». Μια γυναίκα έχει μία εβδομάδα περιθώριο ζωής. Θα τα καταφέρει ή όχι; Η ατμόσφαιρα είναι υποβλητική... (Στις αίθουσες από τις 02/02).

Under sandet (Under sandet) Σκηνοθεσία: Μάρτιν Ζάνβλιετ. Σενάριο: Μάρτιν Ζάνβλιετ.

Ο τίτλος σαφώς παραπέμπει σε ξεχασμένες, παραγνωρισμένες φιγούρες, αναφερόμενος σε πραγματικά γεγονότα και πρόσωπα. Οι αμερικανοί επιστήμονες της ΝASA χρησιμοποίησαν πολλές αφροαμερικανίδες μαθηματικούς, για να τους δώσουν χρήσιμα στοιχεία για το διάστημα. Βασίζεται σε πραγματικά στοιχεία, είναι πάρα πολύ ενδιαφέρουσα, ενώ βγάζει και την ανάλογη πικρία. (Στις αίθουσες από τις 23/02).

Παίζουν: Ρόλαντ Μίλερ, Λούις Χόφμαν, Τζόελ Μπάσμαν.

Μπαουτίστα.

Γερμανοδανέζικη συμπαραγωγή που μας έρχεται με δύο χρόνια καθυστέρηση. Μετά την πτώση του Άξονα, στην ελεύθερη πια Δανία, οι αρχές χρησιμοποιούν γερμανούς αιχμαλώτους πολέμου, για να σκάβουν με τα χέρια τους στις παραλίες, ώστε να ανασύρουν τις θαμμένες γερμανικές νάρκες. Καλογυρισμένο.

Γαλλοσινική συμπαραγωγή σε σενάριο Λικ Μπεσόν, που αφηγείται μια πολύ απίθανη ιστορία… Ένας έφηβος βρίσκεται στην Κίνα - και εκεί εμπλέκεται με video games και κουνγκ-φου. Απλά θεαματικό, για μικρά παιδιά. (Στις αίθουσες από τις 02/02).

(Στις αίθουσες από τις 09/02).

Warrior’s Gate (Warrior’s gate)

Το διάστημα ανάμεσά μας (The space between us)

Σκηνοθεσία: Ματίας Χόενε. Σενάριο: Λικ Μπεσόν, Ρόμπερτ Μαρκ Κάμεν. Παίζουν: Μαρκ Τσάο, Νι Νι, Ντέιβ

Σκηνοθεσία: Πίτερ Τσέλσομ. Σενάριο: Άλαν Λομπ, Στιούαρτ Τσιλ.

Παίζουν: Άσα Μπάτερφιλντ, Μπριτ Ρόμπερτσον, Κάρλα Γκουτσίνο.

Α cure for wellness

Ο ταλαντούχος σκηνοθέτης Πίτερ Τσέλσομ γυρίζει μια ταινία επιστημονικής φαντασίας, στην οποία συμμετέχει ο Γκάρι Όλν-

Σκηνοθεσία: Γκορ Βερμπίνσκι.

τμαν. Είναι η ιστορία ενός παιδιού, του πρώτου ανθρώπου που γεννήθηκε στον Άρη. Επιθυμεί να επιστρέψει στη Γη, οι επιστήμονες όμως δεν γνωρίζουν αν τα όργανά του θα αντέξουν... Τελικά, μια κοπέλα θα διερευνήσει το μυστήριο της ύπαρξής του. Συμπαθητική και καλογυρισμένη ταινία. (Στις αίθουσες από τις 09/02).

- 065 -

(Α cure for wellness) Σενάριο: Τζάστιν Χέιθ. Παίζουν: Τζέισον Άιζακς, Μία Γκοθ, Ντέιν ΝτεΧάαν.

Ο ταλαντούχος σκηνοθέτης Γκορ Βερμπίνσκι σε μια ταινία, το σενάριο της οποίας είναι αρκετά ενδιαφέρον, διαθέτοντας αρκετές ανατροπές και εκπλήξεις. Ένας φιλόδοξος νεαρός, υπάλληλος εταιρείας, αποφασίζει να πάει σε ένα αναπαυτήριο στις Άλπεις, για να φέρει πίσω στη δουλειά το αφεντικό τής εταιρείας. Εκεί διαπιστώνει ότι το αναπαυτήριο δεν είναι αυτό που φαίνεται,

64-66ep-CINEMA.qxp:Layout 1 1/31/17 9:30 PM Page 3

Επιλογές 02/2017

αλλά κρύβει και άλλα πράγματα. Ενδιαφέρουσα. (Στις αίθουσες από τις 16/02).

La mécanique de l’ombre (La mécanique de l’ombre) Σκηνοθεσία: Τομά Κρούιτχοφ. Σενάριο: Γιαν Γκοσλάν, Τόμας Κρούιτχοφ. Παίζουν: Φρανσουά Κλουζέ, Ντένις Πονταλιντέ.

Tulip fever (Tulip fever) Σκηνοθεσία: Τζάστιν Τσάντγουικ. Σενάριο: Τομ Στόπαρντ. Παίζουν: Αλίσια Βικάντερ, Κάρα Ντελεβίν.

Ταινία εποχής τού Τζάστιν Τσάντγουικ, όπου πρωταγωνιστεί η Αλίσια Βικάντερ και, σε δεύτερους ρόλους, οι Κριστόφ Βαλτς και Ζακ Γαλιφιανάκης. Μας μεταφέρει στη Δανία του 17ου αιώνα, όπου πραγματοποιούνται κάποια «ιδιόρρυθμα» καλλιστεία… Καλογυρισμένη και με καλή ατμόσφαιρα. (Στις αίθουσες από τις 23/02).

Γαλλοβελγική παραγωγή τού Τομά Κρούιτχοφ. Μια άνεργη κοπέλα πιάνει με μεγάλη χαρά δουλειά σε έναν μυστηριώδη οργανισμό, που της ζητάει να καταχωρίζει απλώς κάποιες κλήσεις. Με την πάροδο του χρόνου, θα καταλάβει πόσο άσχημα έχει μπλέξει... Ενδιαφέρον, σύγχρονο νουάρ, με αργούς ρυθμούς. (Στις αίθουσες από τις 09/02).

The Lego Batman movie (The Lego Batman movie) Σκηνοθεσία: Κρις ΜακΚέι.

Ουκρανογαλλική παραγωγή, με μια μικρούλα να επιχειρεί ένα μαγικό ταξίδι... (Στις αίθουσες από τις 02/02).

Gold (Gold) Σκηνοθεσία: Στέφεν Γκάγκαν. Σενάριο: Πάτρικ Μασέ, Τζον Ζίνμαν.

άνετα. Στην ελληνική εκδοχή ξεχωρίζει η φωνή τού Χριστόφορου Παπακαλιάτη. Όσοι δουν τη βρετανική, υποτιτλισμένη εκδοχή, θα ακούσουν τον Ραλφ Φάινς και τον εκπληκτικό Ζακ Γαλιφιανάκη ως Τζόκερ.

Σενάριο: Σεθ Γκράχαμ Σμιθ, Κρις ΜακΚένα.

(Στις αίθουσες από τις 09/02).

Με τις φωνές των: Γουίλ Αρνέτ, Ραλφ Φάινς, Ζακ Γαλιφιανάκης.

Οι 50 πιο σκοτεινές αποχρώσεις του γκρι

Κινούμενο σχέδιο, μεταγλωττισμένο και σε 3D, σε σκηνοθεσία Κρις ΜακΚέι. Στη Γκόθαμ Σίτι ζυμώνονται μεγάλες αλλαγές, ενώ ο Μπάτμαν θέλει να σώσει την πόλη του από τον Τζόκερ. Ένα κινούμενο σχέδιο για τον μοναχικό εκδικητή, στη γραμμή τού ασεβούς πνεύματος και του ανατρεπτικού χιούμορ. Βλέπεται

στα προβλήματα του Κρίστιαν, στις γυναίκες που τον επιθυμούν, στις ζήλιες… Πρωτοφανώς κοινότοπο.

Παίζουν: Μάθιου ΜακΚόναχι, Έντγκαρ Ραμίρεζ, Μπράις Ντάλας Χάουαρντ.

(Στις αίθουσες από τις 09/02).

Polina (Polina, danser sa vie) Σκηνοθεσία: Αντζελίν Πρελτζοκάι. Σενάριο: Βάλερι Μίλερ. Παίζουν: Αναστασία Σέβτσοβα, Βερόνικα Ζοβνίτσκα, Ζιλέτ Μπινός.

(Fifty shades darker) Σκηνοθεσία: Τζέιμς Φόλεϊ. Σενάριο: Νίαλ Λέοναρντ. Παίζουν: Ντακότα Τζόνσον, Τζέιμι Ντόρναν.

Ο Τζέιμς Φόλεϊ σκηνοθετεί αυτήν την ταινία, με τη Ντακότα Τζόνσον ξανά παρούσα στον πρωταγωνιστικό ρόλο. Μας μεταφέρει - 066 -

Αμερικανική περιπέτειαθρίλερ, με την ιστορία ενός ζευγαριού που δεν τα πάει καθόλου καλά. Το ζεύγος πηγαίνει στην Ινδονησία, για να βρει χρυσάφι. Εκεί θα ξεσπάσουν οι προσωπικές τους διαφορές… Κοινότοπο. (Στις αίθουσες από τις 02/02).

67ep-KINHMAT LESXH.qxp:Layout 1 2/1/17 7:36 PM Page 1

 «Η ΕΝΤΙΜΗ ΚΥΡΙΑ ΚΑΙ Ο ΧΑΡΤΟΠΑΙΚΤΗΣ» («McCABE & MRS. MILLER») ΤΟΥ ΡΟΜΠΕΡΤ ΟΛΤΜΑΝ.

—Προβολές Η ΜΕΓΑΛΗ ΑΝΤΕΠΙΘΕΣΗ Κινηματογραφική λέσχη εργαζομένων ΕΡΤ-3. Οι προβολές για τον Φεβρουάριο, που πραγματοποιούνται, όπως πάντα, σε συνδιοργάνωση με το Κέντρο Μελετών & Ερευνών για το Σινεμά (ΚΕΜΕΣ), περιλαμβάνουν εξαιρετικά νουάρ, στο πλαίσιο του αφιερώματος «Το ζεύγος και η βία».

Μεγάλη «αντεπίθεση» πραγματοποιεί η Κινηματογραφική λέσχη των εργαζομένων της ΕΡΤ-3 τον Φεβρουάριο: παρουσιάζονται τρία εμβληματικά ευρωπαϊκά αριστουργήματα και δύο αμερικανικά, με πολλά βραβεία, με σκηνοθετικές υπογραφές τού επιπέδου των Ρόμπερτ Όλτμαν, Αλέν Κορνό, Μαρσέλ Καρνέ και Λιλιάνα Καβάνι, ενώ πρωταγωνιστούν ηθοποιοί της εμβέλειας των Γουόρεν Μπίτι, Τζούλι Κρίστι, Σιμόν Σινιορέ, Ιβ Μοντάν, Ραφ Βαλόνε, Ντερκ Μπόγκαρντ και Σαρλότ Ράμπλινγκ. ΤΙ ΘΑ ΔΕΙΤΕ ΠΟΤΕ

Τη Δευτέρα 6 Φεβρουαρίου: «Η έντιμη κυρία και ο χαρτοπαίκτης» («McCabe & Mrs. Miller») του Ρόμπερτ Όλτμαν, με τους Γουόρεν Μπίτι και Τζούλι Κρίστι (ΗΠΑ, 1971, έγχρωμη, 120’, υποψηφιότητα για Όσκαρ Α’ Γυναικείου Ρόλου). Τη Δευτέρα 13 Φεβρουαρίου: «Ο σκληρός νόμος τού επιθεωρητή Φερό» («Police Python 357») του Αλαίν Κορνό, με τους Ιβ Μοντάν και Σιμόν Σινιορέ (Γαλλία, 1976, έγχρωμη, 125’, βραβείο Σεζάρ Καλύτερου Μοντάζ, Βραβείο Καλύτερου Ηθοποιού στο Φεστιβάλ τής Ταορμίνα). Τη Δευτέρα 20 Φεβρουαρίου: «Τερέζα Ρακέν» («Thérèse Raquin») του Μαρσέλ Καρνέ, με τους Σιμόν Σινιορέ και Ραφ Βαλόνε (Γαλλία, 1953, ασπρόμαυρη, 102’, Αργυρό Λιοντάρι στο Φεστιβάλ Βενετίας). Τη Δευτέρα 27 Φεβρουαρίου: «O θυρωρός της νύχτας» («Il portiere di notte») της Λιλιάνα Καβάνι, με τους Ντερκ Μπόγκαρντ και Σαρλότ Ράμπλινγκ (Ιταλία, 1974, έγχρωμη, 118’). Οι προβολές τής κινηματογραφικής λέσχης πραγματοποιούνται κάθε Δευτέρα, στις 21.00, στον κινηματογράφο «Βακούρα 1» (Ιωάννου Μιχαήλ 8, Τ. 2310-233.665), χωρητικότητας 380 θέσεων. ⁕

68 RESTO.qxp:Layout 1 1/31/17 9:37 PM Page 1

Επιλογές 02/2017

—Resto ΕΣΤΙΑΣΗ ΜΕ ΑΠΟΨΗ «Viewmaster». Μία από τις νεότερες προτάσεις εστίασης και ψυχαγωγίας στη Θεσσαλονίκη άνοιξε στα μέσα Ιανουαρίου, στην οδό Κούσκουρα. Στον vintage χώρο με τις μοντέρνες πινελιές θα απολαύσετε, σε ένα εξαιρετικό περιβάλλον, από εκπληκτικά ζυμαρικά και πίτσες μέχρι το αγαπημένο σας ποτό. ΚΕΙΜΕΝΟ: Λεόντιος Παπαδόπουλος. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Σάκης Γιούμπασης.

Αν υπάρχει κάτι που απολαμβάνω, όταν αποφασίζω να παρουσιάσω έναν ολοκαίνουργιο χώρο εστίασης, αυτό είναι το γεγονός ότι έχω την ευκαιρία να ξεναγηθώ στους χώρους όπου δεν έχει πρόσβαση το κοινό, να δω τον εξοπλισμό και την κουζίνα του… Στην περίπτωση του «Viewmaster», αυτό που είδα είναι το ίδιο πράγμα που θα αντικρίσει και ο καταναλωτής, αφού η ανοιχτή κουζίνα σού επιτρέπει να παρακολουθήσεις τη «δράση» και τον τρόπο παρασκευής όλων των πιάτων. Αυτό σίγουρα λέει κάτι όσον αφορά την ποιότητα των υλικών και τον σεβασμό προς τον πελάτη. Επειδή είμαι λάτρης των ζυμαρικών, θα ξεκινήσω με αυτά. Θεωρώ ότι πρόκειται για το πιο δυνατό σημείο τού «Viewmaster» - συγκαταλέγω τα συγκεκριμένα πιάτα του στις καλύτερες επιλογές που έχετε σήμερα στη Θεσσαλονίκη, αν είστε pasta lover. Πρότασή μου (και αυτό είναι εξαιρετικά υποκειμενικό) είναι το πιάτο «Lalas» (penne, λουκάνικο, σάλτσα ντομάτας, πράσινες και κόκκινες πιπεριές, κρεμμύδι και ξηρή μυζήθρα). Εσείς θα βρείτε τουλάχιστον 15 πιάτα ζυμαρικών, για να επιλέξετε. Σε ό,τι αφορά την πίτσα, είμαι περισσότερο κλασσικός (αλλά ιδιότροπος): η «Ellegance» (μοτσαρέλα, προσούτο, ντοματίνια, baby ρόκα, παρμεζάνα και σάλτσα ντομάτας) πατάει επακριβώς στις γευστικές μου προτιμήσεις. Περνώντας στις σαλάτες (και πέραν της γεύσης τους), θα σας εντυπωσιάσει και η βιτρίνα με τις πρώτες ύλες: χρώματα,

υλικά και γεύσεις αναμειγνύονται μπροστά στα μάτια σας. Εξαιρετικές! Το «Viewmaster» ανοίγει στις 8 το πρωί, για να απολαύσετε τον πρώτο καφέ τής ημέρας, κάποιο ρόφημα ή ένα σούπερ πρωινό (από μιαν ομελέτα και - 068 -

pancakes μέχρι… αβγόφετες με ζάχαρη. Λογικό να σας ξυπνούν οι αναμνήσεις...). Οι βιαστικοί θα πρέπει οπωσδήποτε να πάρετε στο χέρι ένα σάντουιτς με πορκέτα ή τσικέτα: θα σας ενθουσιάσουν. Κλείνοντας, οφείλω να κάνω ιδιαίτερη μνεία στο μπαρ τού «Viewmaster», που ακολουθεί τη σύγχρονη τάση στα καταστήματα εστίασης: έχει δικό του χώρο, στον οποίο μπορείτε να απολαύσετε το αγαπημένο σας κοκτέιλ (και όχι μόνο) υπό τους ήχους τζαζ, σουίνγκ και αμέρικαν μπλουζ... ⁕ INFO: «Viewmaster», Κούσκουρα 5. Τ. 2310-266.111.

69-ADV miamib.qxp:Layout 1 2/1/17 7:52 PM Page 1

Advertorial

 Η ΝΕΑ ΔΙΑΚΟΣΜΗΣΗ ΤΟΥ ΑΓΑΠΗΜΕΝΟΥ ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΟΥ ΚΑΤΑΦΕΡΝΕΙ ΝΑ ΣΥΝΔΥΑΖΕΙ ΑΡΜΟΝΙΚΑ ΤΟ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΜΕ ΤΟ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟ. ΤΟ ΞΥΛΟ -ΣΕ ΜΟΝΤΕΡΝΟ, ΛΕΥΚΟ ΧΡΩΜΑ- ΚΥΡΙΑΡΧΕΙ ΠΑΝΤΟΥ, ΔΗΜΙΟΥΡΓΩΝΤΑΣ ΕΝΑ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ, ΓΙΑ ΝΑ ΑΠΟΛΑΥΣΕΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΤΙΣ ΘΑΛΑΣΣΙΝΕΣ ΝΟΣΤΙΜΙΕΣ.

—Πρόταση ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΣΤΙΣ ΘΑΛΑΣΣΙΝΕΣ ΝΟΣΤΙΜΙΕΣ «Μαϊάμι». Στους ανανεωμένους χώρους τού ιστορικού εστιατορίου θαλασσινών τής Καλαμαριάς (αλλά και της ευρύτερης Θεσσαλονίκης) θα απολαύσετε ό,τι φρεσκότερο και νοστιμότερο αλιεύεται στις ελληνικές θάλασσες. Αυτό, ωστόσο, είναι κάτι που μάλλον ήδη γνωρίζετε… ΚΕΙΜΕΝΟ: Λεόντιος Παπαδόπουλος. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Σάκης Γιούμπασης.

Το «Μαϊάμι» αποτελεί, χωρίς υπερβολή, ένα σημαντικό κομμάτι της ιστορίας εστίασης στη Θεσσαλονίκη. Άνοιξε το 1945 ως ένα μικρό ταβερνάκι στο απομακρυσμένο, τότε, ακρογιάλι της Νέας Κρήνης και με το πέρασμα των ετών άρχισε να γίνεται σημείο αναφοράς για όλους όσοι αναζητούν εκλεκτές θαλασσινές γεύσεις. Και δεν αναφερόμαστε αποκλειστικά στους κατοίκους της Θεσσαλονίκης: από τα τραπέζια του πέρασαν αρχηγοί κρατών, πρωθυπουργοί, πα-

τριάρχες, παγκοσμίου φήμης καλλιτέχνες και αθλητές. Σήμερα ο χώρος έχει ανανεωθεί πλήρως και το μόνο που έχει παραμείνει ίδιο και απαράλλακτο είναι η εξαιρετική ποιότητα των πρώτων υλών, οι υπέροχες γεύσεις και η τοποθεσία του, κυριολεκτικά δίπλα στο κύμα. Η νέα διακόσμηση καταφέρνει να συνδυάζει αρμονικά το σύγχρονο με το παραδοσιακό. Το ξύλο -σε μοντέρνο, λευκό χρώμα- κυριαρχεί παντού, δημιουργώντας ένα εξαιρετικό περιβάλλον, για να απολαύσει κάποιος τις θαλασσινές νοστιμιές. Παράλληλα με τη διακόσμηση έχει ανανεωθεί πλήρως και η φιλοσοφία του εστιατορίου: τα μεσημέρια του Σαββάτου, για παράδειγμα, θα φάτε το ψα- 069 -

ράκι με ένα ποτήρι κρασί υπό τους ήχους dj, βιώνοντας ένα διαφορετικό «πάρτι». Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει και στο φιλανθρωπικό έργο των ανθρώπων τού «Μαϊάμι», οι οποίοι -ειδικά τα τελευταία χρόνια- έχουν δείξει ιδιαίτερη ευαισθησία προς τις πιο ευάλωτες κοινωνικές ομάδες της πόλης, συμμετέχοντας σε φιλανθρωπικές εκδηλώσεις. Με αυτόν τον τρόπο στηρίζουν εμπράκτως την ίδια την κοινωνία που για περισσότερα από 60 χρόνια στήριξε το εστιατόριο και συνεχίζει να το πράττει… ⁕ INFO: «Μαϊάμι», Θέτιδος 18, Νέα Κρήνη, Καλαμαριά. Τ. 2310-447996.

70ep-HEURES.qxp:Layout 1 1/31/17 9:38 PM Page 1

Επιλογές 02/2017

—Heures Η ΩΡΑ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΧΡΟΝΙΑΣ Προτάσεις. Ορισμένα πιο κλασικά, κάποια άλλα πιο τολμηρά, τα συγκεκριμένα μοντέλα υπόσχονται να αποτελέσουν τον αναπόσπαστο συνοδό κάθε κομψού gentleman..

Aquatimer Chronograph, έκδοση «Sharks» (IWC Schaffhausen) Ειδική έκδοση του καταδυτικού ρολογιού Aquatimer, σε περιορισμένο αριθμό 500 τεμαχίων με εγχάραξη σφυροκέφαλου καρχαρία στο πίσω μέρος τής κάσας. Το γκρι καντράν είναι εμπνευσμένο από το χρώμα των καρχαριών, ενώ η κάσα είναι από ανοξείδωτο ατσάλι, χρησιμοποιώντας τον μηχανισμό 89365.

Seamaster Planet Ocean 600 (Omega) Αυτόματος χρονογράφος με κάσα διαμέτρου 45,5mm, κατασκευασμένη από ατσάλι και από χρυσό 18K Sedna. Το ρολόι φέρει μπλε καντράν και κεραμική στεφάνη, που δίνουν τον τόνο. Το συγκεκριμένο μοντέλο είναι αδιάβροχο στα 600 μέτρα, ενώ παράλληλα διαθέτει και λειτουργία αλλαγής ζώνης ώρας.

Oyster Perpetual Yacht-Master (Rolex) Σήμα κατατεθέν του μοντέλου, η αμφίδρομα περιστρεφόμενη στεφάνη, με ανάγλυφους αριθμούς σε ματ φόντο. Διαθέτει πιστοποίηση «Superlative Chronometer» για μοναδική απόδοση του χρονόμετρου και είναι εξοπλισμένο με μηχανισμό 3135 (μια αυτoκουρδιζόμενη μηχανική κίνηση 28.800 vph, που προσφέρει 48 ώρες εφεδρικής ισχύος).

Elite 6150 (Zenith) Ένα κλασικό, κομψό ρολόι με vintage αισθητική, που αντιστέκεται στην υπερβολή τού design, επενδύοντας στη δωρικότητα που αρμόζει σε ένα ανδρικό ρολόι, αλλά και στις διακριτικά εντυπωσιακές λεπτομέρειες (όπως οι περίτεχνα χαραγμένες στο ασημένιο καντράν γραμμές από ατσάλι, που δείχνουν την ώρα).

- 070 -

71-ADV Bythos.qxp:Layout 1 1/31/17 9:39 PM Page 1

Advertorial

—Πρόταση Η ΘΑΛΑΣΣΑ ΣΤΟ ΠΙΑΤΟ «Βυθός Seafood». Το ψάρι στα καλύτερά του.

ΚΕΙΜΕΝΟ: Λεόντιος Παπαδόπουλος. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Σάκης Γιούμπασης.

 ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΘΑ ΑΠΟΛΑΥΣΕΤΕ ΣΤΟ «ΒΥΘΟΣ SEAFOOD»; ΘΑ ΣΑΣ ΤΟ ΠΟΥΜΕ

Είναι πια ένα από τα κλασικά στέκια τής πόλης για όσους αγαπούν την ψαροφαγία -αγαπημένο όχι μόνο στους κατοίκους της δυτικής Θεσσαλονίκης, όπου βρίσκεται, αλλά και σε όλους όσοι γνωρίζουν από εκλεκτό φαγητό, ανεξαρτήτως περιοχής. Δεν είναι τυχαίο ότι το όνομα «Βυθός Seafood» είναι πλέον συνώνυμο των θαλασσινών γεύσεων, της κορυφαίας ποιότητας πρώτων υλών, των ευφάνταστων πιάτων, αλλά και του εξαιρετικού περιβάλλοντος (καθώς η αγαπημένη ψαροταβέρνα-εστιατόριο θαλασσινών έχει καταφέρει να συνδυάσει αρμονικά το παραδοσιακό στιλ με το μοντέρνο, δημιουργώντας έναν μίνιμαλ χώρο που σε κάνει να αισθάνεσαι εξαιρετικά οικεία. Σημειωτέον ότι το κατάστημα χωρίζεται σε δύο χώρους: στο ισόγειο -χωρητικότητας 120 ατόμωνκαι στον όροφο -δυναμικότητας 60 ατόμων-, στους οποίους μπορούν να φιλοξενηθούν επαγγελματικά τραπέζια και εκδηλώσεις σας).

ΣΕ ΜΙΑ ΠΡΟΤΑΣΗ: ΟΛΟΦΡΕΣΚΟ ΨΑΡΙ ΚΑΙ ΘΑΛΑΣΣΙΝΑ - Ο,ΤΙ ΒΓΑΖΟΥΝ ΟΙ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΘΑΛΑΣΣΕΣ (ΚΑΙ ΕΙΝΑΙ ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ).

ντοματοκεφτέδες και τον καβουρμά με αβγό μάτι. Όλα θεσπέσια! Τα βράδια της Παρασκευής και του Σαββάτου ο επισκέπτης θα απολαύσει το φαγητό του υπό τους ήχους ζωντανής μουσικής. Α, και κάτι ακόμη - εξαιρετικά σημαντικό: γύρω από την ψαροταβέρνα υπάρχει άφθονος χώρος, για να παρκάρετε το αυτοκίνητό σας. Έτσι θα κρατήσετε την όρεξή σας, χωρίς να πονοκεφαλιάζετε για το παρκάρισμα… ⁕

ΜΟΝΑΔΙΚΕΣ ΓΕΥΣΕΙΣ

Τι είναι αυτό που θα απολαύσετε στο «Βυθός Seafood»; Θα σας το πούμε σε μία πρόταση: ολόφρεσκο ψάρι και θαλασσινά - ό,τι βγάζουν οι ελληνικές θάλασσες (και είναι στην εποχή του). Σημειωτέον, δε, ότι τις καθημερινές (από Δευτέρα ώς Παρασκευή) τα μεγάλα ψάρια διατίθενται με έκπτωση 30% (και, όπως σπεύδουν να σημειώσουν με νόημα οι άνθρωποι του εστιατορίου, «η έκπτωση αφορά αποκλειστικώς την τιμή, όχι την ποιότητα»). Από εκεί και πέρα, θα βρείτε και αρκετές ιδιαίτερες γεύσεις, όπως κριθαρότο, ριζότο με θαλασσινά, γαριδομα-

καρονάδα, αλλά και την εκπληκτική μακαρονάδα με σολομό και φρέσκες ταλιατέλες. Οι λάτρεις του τσίπουρου θα εκτιμήσουν τα κεφτεδάκια από μπακαλιάρο, τον λευκό ταραμά (που παρασκευάζεται στην ψαροταβέρνα), τους - 071 -

INFO: «Βυθός Seafood», Αγνώστου Στρατιώτου 36, Πολίχνη. Τ. 2310-662.376. K. 6974-828.643.

E. vithosseafood@yahoo.gr

72ep-NETSIKA.qxp:Layout 1 2/1/17 7:40 PM Page 1

Επιλογές 02/2017

—Wine & spirits QUE SYRAH, SYRAH… Syrah. Εντυπωσιακά βαθύχρωμο, σαρκώδες, πυκνό και πιπεράτο, γοητευτικά εξωτικό, εξελίχθηκε σε μεγάλο έρωτα των οινόφιλων, παγκοσμίως.

ΚεIμενο: Μαρία Νέτσικα, χημικός-οινολόγος, δημοσιογράφος οίνου.

Το Syrah, τουλάχιστον μέχρι τη δεκαετία του 1970, το βρίσκαμε σχεδόν αποκλειστικά στις βόρειες πλαγιές τού Ροδανού, όπου συμμετέχει στη σύνθεση των φημισμένων Crozes-Hermitage, Côte Rôtie και St-Joseph (θαυμάσιων ερυθρών κρασιών με εξαιρετική αντοχή στον χρόνο). Η εκτεταμένη, ωστόσο, καλλιέργειά του στην Αυστραλία, όπου αποκαλείται Shiraz, με ανέλπιστα ποιοτικά, αλλά και ποσοτικά αποτελέσματα, ανέβασε σημαντικά τις μετοχές του. Είναι προφανές πως για την πλήρη ωρίμανση του σταφυλιού είναι απαραίτητο το ζεστό κλίμα. Ισπανία, Τοσκάνη, Καλιφόρνια, Νότια Αφρική, Χιλή και Αργεντινή άρχισαν να «φλερτάρουν» με το καινούργιο αστέρι τού οινικού στερεώματος. Γιατί όχι και η Ελλάδα; Όντως! Η καλλιέργειά του ξεκίνησε στις αρχές του 1990 από τη Μακεδονία και, πλέον, έχει εξαπλωθεί σε ολόκληρη τη χώρα. Οι έλληνες οινοποιοί μάς προτείνουν αξιόλογα Syrah, με δυνατά σημεία όλων τους το πορφυρό χρώμα, το σαρκώδες σώμα και το ιδιόμορφο, πιπεράτο άρωμα. Σήμερα δοκιμάζουμε τέσσερις ετικέτες από τη Βόρεια Ελλάδα. ⁕

Syrah 2013, Κτήμα Γεροβασιλείου Κρασί-ορισμός τής πυκνότητας: γεμάτο, ζεστό, σφιχτοδεμένο. Στο στόμα αποτελεί τον ορισμό τής αρρενωπής δομής, ενώ στην επίγευση στρώματα φρούτου περιμένουν υπομονετικά να ανεβούν στην επιφάνεια. Παράγεται από τα πιο παλιά κλήματα του κτήματος στην Επανομή, με πολύ μικρές αποδόσεις.

- 072 -

Emphasis Syrah 2010, Κτήμα Παυλίδη Πολυπλοκότητα, θέρμη, επίμονο φρούτο… Μήπως ξέχασα τίποτα; Τη φοβερή δομή! Αισθάνομαι αμήχανη μπροστά στη συμπύκνωση. Μια εντυπωσιακή πορφυρή καλλονή από τους ιδιόκτητους αμπελώνες τού κτήματος, στα Κοκκινόγεια και την Περιχώρα Δράμας.

Ήδυσμα Δρυός Syrah 2011, Κτήμα Τέχνη Οίνου Μεταγγίστε για δύο ώρες αυτό το Syrah από το Μικροχώρι Δράμας και θα με θυμηθείτε. Η μύτη του ξετυλίγει σιγά σιγά ένα αρωματικό «κουβάρι» γλυκών μπαχαρικών και κοκκινόμαυρων φρούτων. Στο στόμα, η οξύτητα και οι ζωντανές τανίνες δημιουργούν την τέλεια αντίστιξη με την πλούσια δομή.

Syrah Χελώνες 2014, Κτήμα Άλφα Ένα σκούρο βιολετί κρασί από το αμπελοτόπι «Χελώνες», στο Αμύνταιο. Εισπνέεις και νότες φίνου ξύλου, όμορφα τυλιγμένες από αρώματα μαρμελάδας βύσσινου και σοκολάτας - πλημμυρίζουν το είναι σου. Στόμα ζεστό, με σφιχτοδεμένες τανίνες. Πλανεύει τον ουρανίσκο.

73ep-ADV Gastronomos.qxp:Layout 1 1/31/17 9:39 PM Page 1

Advertorial

—Πρόταση ΤΟ ΙΔΑΝΙΚΟ ΣΤΕΚΙ ΓΙΑ ΤΟΥΣ MEAT LOVERS «Γαστρονόμος». Κρύο, καιρός για… το υπέροχο σαλόνι τού αγαπημένου εστιατορίου, όπου θα απολαύσουμε εξαιρετικά κρεατικά (και όχι μόνο), σε όποια μορφή λαχταράμε - από σούβλα μέχρι σχάρα και τηγάνι. Απλώστε στα πόδια την πετσέτα και ξεκινάμε... ΚΕΙΜΕΝΟ: Λεόντιος Παπαδόπουλος. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Σάκης Γιούμπασης.

Δεν χρειάζεται να σας πούμε τι θα δοκιμάσετε: είναι σίγουρο ότι κάποια στιγμή έχετε κάνει μια βόλτα μέχρι το 7,5ο χλμ. τής οδού Θεσσαλονίκης-Ασβεστοχωρίου, για να δοκιμάσετε με την παρέα σας τα περίφημα κρεατικά τού εστιατορίου «Γαστρονόμος»: το εξαιρετικό αρνάκι γάλακτος, το κοκορέτσι, το κοντοσούβλι (χοιρινό ή από κοτόπουλο), το ελασσονίτικο και οτιδήποτε άλλο σε παρασκευές τής ώρας και σοτέ. Ο σεφ Ηρακλής Ασπρίδης, που επιμελείται τα πιάτα της κουζίνας και το πλήρως ανανεωμένο μενού, έχει δημιουργήσει και μια σειρά από εξαιρετικές σαλάτες, ζυμαρικά, ριζότα, μαγειρευτά και πιάτα ημέρας, που θα ικανοποιήσουν ακόμη και τους πλέον απαιτητικούς. Η ενημερωμένη κάρτα κρασιών αποτελείται κατά βάση από ελληνικούς οίνους (τους οποίους μπορείτε να απολαύσετε και σε ποτήρι), ενώ δεν λείπουν και τα αφρώδη κρασιά. Οφείλω να σημειώσω ότι στον «Γαστρονόμο» θα βρείτε και ένα πλήρες ατομικό μενού: με 15 ευρώ μπορείτε να επιλέξετε από τον κατάλογο του εστιατορίου τα πιάτα που επιθυμείτε και να τα απολαύσετε με απεριόριστη ποσότητα κρασιού ή μπίρας. Άφησα για το τέλος το καλύτερο: το βράδυ της Παρασκευής και του Σαββάτου θα απολαύσετε το φαγητό σας συνοδεία ζωντανής μουσικής. Όσο για

 ΤΟ ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΟ «ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΟΣ» ΕΙΝΑΙ ΠΛΕΟΝ ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΔΗΜΟΦΙΛΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΠΕΡΙΦΗΜΑ ΚΡΕΑΤΙΚΑ ΤΟΥ: ΤΟ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΟ ΑΡΝΑΚΙ ΓΑΛΑΚΤΟΣ, ΤΟ ΚΟΚΟΡΕΤΣΙ, ΤΟ ΚΟΝΤΟΣΟΥΒΛΙ (ΧΟΙΡΙΝΟ Ή ΑΠΟ ΚΟΤΟΠΟΥΛΟ), ΤΟ ΕΛΑΣΣΟΝΙΤΙΚΟ ΚΑΙ ΟΤΙΔΗΠΟΤΕ ΑΛΛΟ ΣΕ ΠΑΡΑΣΚΕΥΕΣ ΤΗΣ ΩΡΑΣ ΚΑΙ ΣΟΤΕ.

τα παιδιά σας, δεν υπάρχει λόγος να άγχεστε: κάθε Σάββατο και Κυριακή από το μεσημέρι- επαγγελματίας παιδαγωγός θα τα απασχολεί δημιουργικά στον παιδότοπο του εστιατορίου, για να φάτε με την ησυχία σας. Όσο για το τζάκι; Με τον χειμώνα στο «φόρτε» του, σίγουρα θα αποτελέσει την αγαπημένη γωνιά του εστιατορίου, απολαμβάνοντας -μαζί με το υπέροχο - 073 -

φαγητό μας- τον ήχο που κάνουν τα κούτσουρα όταν καίγονται… ⁕ INFO: «Γαστρονόμος», λεωφόρος Παπανικολάου (στο 7,5ο χλμ. τής οδού Θεσσαλονίκης-Ασβεστοχωρίου). Τ. 2310674.200. Τη χειμερινή περίοδο το εστιατόριο είναι ανοιχτό κάθε Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή.

74ep-FITNESS.qxp:Layout 1 1/31/17 9:39 PM Page 1

Επιλογές 02/2017

—Fitness Ο ΕΛΛΗΝΑΣ ΜΕ ΤΟ ΠΙΟ ΩΡΑΙΟ ΣΩΜΑ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ Ζώης Μπάλλας. Ο συμπατριώτης μας έχει και επισήμως το ωραιότερο σώμα στον κόσμο, καθώς απέσπασε τον τίτλο τού «Mr. Universe» στους παγκόσμιους αγώνες fitness που πραγματοποιήθηκαν προ μηνών στην Ιταλία.

Έχοντας κορμί «φέτες» και ατελείωτους κοιλιακούς, ο Ζώης Μπάλλας αποκαλύπτει πόσο δύσκολο είναι να χτίσει κάποιος ένα τέτοιο σώμα: «Σ’ αυτόν τον διαγωνισμό (σ.σ.: αναφέρεται στη διοργάνωση της Ιταλίας) οι αθλητές πρέπει να συνδυάζουν την εξωτερική εμφάνιση -γι’ αυτό και είχαμε εμφανίσεις και με ρούχα- με το πολύ καλά γραμμωμένο σώμα. »Φέτος συμμετείχαν αρκετοί αθλητές

«Στο μόντελινγκ συνάντησα πολύ σωστούς ανθρώπους, αλλά και ‘περίεργους’, έζησα καλές εμπειρίες, αλλά και δύσκολες… Πήρα τίτλο στο ‘Manhunt’ το 2012 - το όνομά μου είχε αρχίσει να ακούγεται. Επειδή όμως είμαι γενικά πολύ χαμηλών τόνων, αισθάνθηκα έπειτα από δύο χρόνια ότι δεν μου ταίριαζε αυτό το περιβάλλον».

από πολλές χώρες και φαινόταν από την αρχή ότι η Ελλάδα θα ήταν ανάμεσα στα φαβορί. Το επίπεδο ήταν πολύ υψηλό... Το περίμενα ότι θα τα πήγαινα καλά, η πρώτη θέση ωστόσο ήταν τελικά ένα πολύ μεγάλο δώρο για εμένα και για τη μετέπειτα πορεία μου. Το παράδοξο είναι ότι τον αμέσως προηγούμενο μήνα, στους αντίστοιχους πανελλήνιους αγώνες, είχα κερδίσει την τέταρτη θέση, παρότι πίστευα πως άξιζα την πρωτιά. Τότε ήμουν οριακά στο να τα παρατήσω - είχα εκνευριστεί πάρα πολύ. Ευτυχώς, κάτι με κράτησε, ώστε να δώσω άλλη μια ευκαιρία στον εαυτό μου. Τελικά, οι διεθνείς κριτές, αξιοκρατικά, με δικαίωσαν και ουσιαστικά επιβράβευσαν το πείσμα μου και τις σκληρές προσπάθειες που έκανα το προηγούμενο διάστημα, προκειμένου να καταφέρω να εκπροσωπήσω επάξια τη χώρα μου σε τόσο υψηλού επιπέδου αγώνες. Σκεφτείτε ότι ήμουν ο μόνος που δεν είχα δικό μου προπονητή στην Ιταλία ή κάποια ομάδα ειδικών να με συνοδεύει - ακόμη και τη διατροφή μου την οργάνωνα μόνος μου» ανέφερε ο ίδιος ο Ζώης, μιλώντας στο «Πρώτο Θέμα». ΓΙΑΤΙ ΛΕΕΙ «ΟΧΙ» ΣΤΟ BODY BUILDING

Παράλληλα, ο Ζώης Μπάλλας εξήγησε τον λόγο που δεν έχει κάνει body building, παρά την εξαιρετικά καλή φυσική κατάστασή του: «Ποτέ δεν θέλησα να κάνω body building, επειδή θεωρώ πως σου χαλάει τη συμμετρία στο σώμα - για κάποιους, μάλιστα, όλο αυτό γίνεται και αντιαισθητικό... Γι’ αυτό προτίμησα το fitness, που συνδυάζει το μόντελινγκ με τη γυμναστική και ένα καλλίγραμμο κορμί, χωρίς το αποτέλεσμα να γίνεται υπερβολικό. Αφού σταμάτησα το μπάσκετ, άρχισα να κάνω μόντελινγκ για κάποια περίοδο, συνεργαζόμενος με τους περισσότερους έλληνες σχεδιαστές. Ήταν μια ενδιαφέρουσα εμπειρία για εμένα, δικός μου στόχος, ωστόσο, ήταν πάντα ο αθλητισμός». Όπως εξηγεί γι’ αυτήν την εμπειρία του, «στο μόντελινγκ συνάντησα πολύ σωστούς ανθρώπους, αλλά και ‘περίεργους’, έζησα καλές εμπειρίες, αλλά και δύσκολες… Πήρα τίτλο στο ‘Manhunt’ το 2012 - το όνομά μου είχε αρχίσει να ακούγεται. Επειδή όμως είμαι γενικά πολύ χαμηλών τόνων, αισθάνθηκα έπειτα από δύο χρόνια ότι δεν μου ταίριαζε - 074 -

 ΠΑΡΑ ΤΗΝ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΚΑΛΗ ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ, Ο ΖΩΗΣ ΜΠΑΛΛΑΣ ΔΕΝ ΘΕΛΗΣΕ ΠΟΤΕ ΝΑ ΚΑΝΕΙ BODY BUILDING: «ΘΕΩΡΩ ΠΩΣ ΣΟΥ ΧΑΛΑΕΙ ΤΗ ΣΥΜΜΕΤΡΙΑ ΣΤΟ ΣΩΜΑ - ΓΙΑ ΚΑΠΟΙΟΥΣ, ΜΑΛΙΣΤΑ, ΟΛΟ ΑΥΤΟ ΓΙΝΕΤΑΙ ΚΑΙ ΑΝΤΙΑΙΣΘΗΤΙΚΟ...» ΕΞΗΓΕΙ.

αυτό το περιβάλλον. Τότε αφοσιώθηκα απόλυτα στο αγωνιστικό fitness» καταλήγει. ⁕

75-ADV Pantelidou.qxp:Layout 1 1/31/17 9:46 PM Page 1

Advertorial

 ΠΡΟΣΠΑΘΗΣΤΕ ΝΑ ΘΥΜΑΣΤΕ ΟΤΙ ΚΑΜΙΑ ΣΧΕΣΗ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΔΕΔΟΜΕΝΗ. ΤΟ ΟΤΙ ΠΑΝΤΡΕΥΤΗΚΑΜΕ ΔΕΝ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΟΤΙ ΘΑ ΜΕΙΝΟΥΜΕ ΠΑΝΤΡΕΜΕΝΟΙ. ΜΙΑ ΣΧΕΣΗ, ΓΙΑ ΝΑ ΠΕΤΥΧΕΙ, ΘΕΛΕΙ ΣΥΝΕΧΗ ΚΑΙ ΣΥΝΕΙΔΗΤΗ ΔΟΥΛΕΙΑ.

—Ψυχολογία ΟΔΗΓΟΣ ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ ΓΙΑ ΖΕΥΓΑΡΙΑ Το να αποφασίσουμε να παντρευτούμε είναι εύκολο. Το να μείνουμε παντρεμένοι μοιάζει με πρόκληση... ΚΕΙΜΕΝΟ: Αθηνά Παντελίδου-Κωφίδου, ψυχολόγος, MSc.

Γιατί; Επειδή, απλούστατα, το «έζησαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα» είναι το τελευταίο που μας λένε στα παραμύθια, ουδείς μας λέει, όμως, τι γίνεται από εκεί και πέρα… Στην πραγματικότητα,

το να καταφέρουν δύο άνθρωποι να ζήσουν μαζί ευτυχισμένοι απαιτεί διαρκή δουλειά. Καλό λοιπόν θα ήταν, αν είστε παντρεμένοι ή σκέφτεστε να παντρευτείτε, να θυμάστε τα εξής: 01/ Κάντε μαζί πράγματα που σας γεμίζουν. Ακόμη κι αν ο χρόνος μας είναι περιορισμένος, οφείλουμε να βρίσκουμε χρόνο για να κάνουμε πράγματα ως ζευγάρι.

02/ Αν μπορούμε να είμαστε ευγενικοί με τους ξένους, γιατί ξεχνάμε να είμαστε ευγενικοί μ’ αυτούς που αγαπάμε; Πολύ συχνά αμελούμε να λέμε «παρακαλώ» και «ευχαριστώ» στους δικούς μας ανθρώπους. Η ευγένεια δεν είναι τυπικότητα: είναι ένας τρόπος να αναγνωρίζουμε αυτά που κάνει ο άλλος.

03/ Όταν ο άλλος κάνει λάθος, δεν λέμε ποτέ «εγώ στα έλεγα». Το ξέρει. Και νιώθει ήδη άσχημα. Γιατί να θέλουμε να κάνουμε κάποιον που αγαπάμε να νιώσει χειρότερα; Στα δύσκολα χρειαζόμαστε κάποιον όχι να μας υπενθυ- 075 -

μίζει το λάθος μας, αλλά να μας στηρίζει.

04/ Όσο δύσκολη κι αν είναι η ημέρα μας, ας προσπαθούμε να μη ξεσπάμε ο ένας στον άλλο. Ο σύντροφός μας είναι εκεί για να μας στηρίξει, όχι για να σηκώσει όλο το βάρος μας.

05/ Μη προσπαθείτε να αλλάξετε τον άλλο. Για να καταφέρουμε να ευτυχήσουμε, πρέπει να μπορέσουμε να αποδεχτούμε τον άλλον όπως είναι (άλλωστε, έτσι τον ερωτευτήκαμε) και να σταματήσουμε να προσπαθούμε να τον αλλάξουμε. Όταν εστιάζουμε σε όλα όσα μας ενοχλούν, ξεχνάμε όλα εκείνα που μας αρέσουν.

06/ Δεν μπορούμε να απαιτούμε. Μπορούμε μόνο να ζητάμε. Ουδείς έχει υποχρέωση να μας κάνει όλα τα χατίρια.

07/ Μάθετε να αναγνωρίζετε και να ανταποκρίνεστε στις ανάγκες τού άλλου. Όσο δυνατός κι αν φαίνεται κάποιος, πολλές φορές μας έχει ανάγκη κι ας μην το λέει. Ας προσπαθήσουμε να είμαστε εκεί.

08/ Μιλήστε για τα συναισθήματα και τις επιθυμίες σας. Επικοινωνήστε. Ευτυχώς ή δυστυχώς, ουδείς βρίσκεται μέσα στο μυαλό μας. Το ότι κάτι φαίνεται σ’ εμάς αυτονόητο δεν σημαίνει απαραίτητα ότι είναι κιόλας.

09/ Δείξτε καθημερινά την αγάπη και την τρυφερότητά σας. Η επαφή στο ζευγάρι είναι πολύ σημαντική. Δεν πρόκειται για πολυτέλεια, πρόκειται για ανάγκη. Η περιορισμένη σωματική επαφή δημιουργεί απόσταση και η απόσταση οδηγεί σε τριβές και προβλήματα.

10/ Αφιερώστε χρόνο στον εαυτό σας και σε ό,τι σας κάνει ευτυχισμένους. Για να είναι ένα ζευγάρι ευτυχισμένο μαζί, πρέπει πρώτα και κύρια καθένας να μπορεί να είναι καλά με τον εαυτό του.

11/ Μη φοβάστε να συμβιβάζεστε. Για να υπάρχει ισορροπία σε μια σχέση, πρέπει και οι δύο να είναι έτοιμοι να κάνουν μερικές φορές πίσω.

12/ Πείτε «σ’ αγαπώ». Το ότι ο άλλος το ξέρει δεν σημαίνει ότι δεν θέλει να το ακούει.

13/ Εκτιμήστε αυτό που έχετε (άλλωστε, εσείς το επιλέξατε). Προσπαθήστε να θυμάστε ότι καμία σχέση δεν είναι δεδομένη. Το ότι παντρευτήκαμε δεν σημαίνει ότι θα μείνουμε παντρεμένοι. Μια σχέση, για να πετύχει, θέλει συνεχή και συνειδητή δουλειά. ⁕

76ep-ADV tarasoudi.qxp:Layout 1 1/31/17 9:47 PM Page 1

Advertorial

—Παιδί ΜΑΘΑΙΝΩ ΝΑ ΔΙΑΒΑΖΩ Ή ΔΙΑΒΑΖΩ ΓΙΑ ΝΑ ΜΑΘΩ;

Μετά την ηλικία των 8 ετών, το παιδί πρέπει να έχει αναπτύξει έναν καλό συντονισμό όλων αυτών των δεξιοτήτων και η ανάγνωσή του να έχει πλέον μεγαλύτερη ταχύτητα, μελωδικότητα και ρυθμό, σημάδια που φανερώνουν καλό επίπεδο κατανόησης. Σε επίπεδο οφθαλμοκίνησης περιμένουμε πλέον λιγότερα λάθη, μεγαλύτερη ταχύτητα και ακρίβεια στις κινήσεις των ματιών - αν και μέχρι το γυμνάσιο θα βελτιωθούν περαιτέρω. Το παράθυρο απόδοσης προσοχής (δηλαδή, ο χώρος στον οποίο προσέχουμε) σε κάθε εστίαση είναι ευρύτερο και, συνεπώς, χρειάζονται λιγότερες κινήσεις για κάθε σειρά. Αν, για παράδειγμα, έχουμε μια μεγάλη λέξη (όπως, π.χ., η λέξη «παιδότοπος»), στην α’ δημοτικού θα χρειαστούν πολλές εστιάσεις και κινήσεις για να τη διαβάσουν (παι-δό-τοπος) και στη γ’ δημοτικού θα λιγότερες (παιδό-τοπος). Αυτό συμβαίνει επειδή, πλέον, αναπτύσσεται μια ανάγνωση περισσότερο οπτικού και λιγότερο φωνολογικού τύπου: δηλαδή, δεν χρειάζεται πια να συνθέτει τα γράμματα και τις συλλαβές μία μία, αλλά, αντίθετα, βλέποντας το σχήμα της λέξης το ερμηνεύει κατευθείαν σε έννοια.

Η συνεισφορά της όρασης. Στις περισσότερες χώρες του δυτικού κόσμου, τα παιδιά μαθαίνουν να διαβάζουν μέχρι την ηλικία των 7 ετών περίπου. ΚΕΙΜΕΝΟ: Μαρία Ταρασούδη, συμπεριφορική οπτομέτρης, MSc

Από την ηλικία των 8 ετών και μετά, η ανάγνωση ως διαδικασία θεωρείται πλέον δεδομένη και τα παιδιά καλούνται να απαντήσουν σε ερωτήσεις κατανόησης κειμένου ή να μάθουν απέξω μικρές ιστορίες. Για να μάθει ένα παιδί τον μηχανισμό της ανάγνωσης, απαιτούνται πολλές δεξιότητες και χρησιμοποιούνται ταυτόχρονα πολλές δομές του εγκεφάλου τους. Η ανάγνωση αποτελεί πολύπλοκη διαδικασία και, εκτός από τις γλωσσολογικές και φωνολογικές δεξιότητες, η όραση παίζει κυρίαρχο ρόλο. Αρχικά θα πρέπει να εξασφαλιστεί η καθαρή όραση στις κοντινές αποστάσεις. Αυτό σημαίνει πως, αν υπάρχουν διαθλαστικά προβλήματα (ιδιαίτερα υπερμετρωπία ή αστιγματισμός), θα πρέπει να εντοπιστούν και να φορέσει το παιδί τα κατάλληλα γυαλιά. Κατόπιν, απαραίτητο είναι να γίνει έλεγχος της συνεργασίας των δύο ματιών για την κοντινή όραση. Συχνά το στάδιο αυτό παραβλέπεται και μπορεί ένα παιδί να βιώνει θολή, διπλή ή μπερδεμένη όραση εξαιτίας δυσκολιών στη σύγκλιση και στην προσαρμογή. Ο τρόπος που κινούνται τα μάτια κατά τη διαδικασία της ανάγνωσης έχει μεγάλο ενδιαφέρον. Αυτό που κάνουν είναι μικρά αλματάκια από συλλαβή σε συλλαβή ή από λέξη σε λέξη και ένα μεγάλο άλμα, όταν αλλάζουν σειρά.

Η ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

 ΓΙΑ ΝΑ ΜΑΘΕΙ ΕΝΑ ΠΑΙΔΙ ΤΟΝ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟ ΤΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ, ΑΠΑΙΤΟΥΝΤΑΙ ΠΟΛΛΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΑ ΠΟΛΛΕΣ ΔΟΜΕΣ ΤΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ ΤΟΥΣ. Η ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΠΟΛΥΠΛΟΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΚΑΙ, ΕΚΤΟΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΚΕΣ ΚΑΙ ΦΩΝΟΛΟΓΙΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ, Η ΟΡΑΣΗ ΠΑΙΖΕΙ ΚΥΡΙΑΡΧΟ ΡΟΛΟ.

Όπως είναι φυσικό, αν για κάποιον λόγο υπάρχει δυσκολία στον συντονισμό των κινήσεων αυτών, το παιδί θα χάνει τη θέση του, θα ξεχνάει λέξεις ή άρθρα και θα δυσκολεύεται να κατανοήσει το κείμενο. Δυσκολίες στην οπτική αντίληψη και ιδιαίτερα στην οπτική διάκρισηεντοπίζονται όταν κάποιο παιδί μπερδεύει κατά την ανάγνωση ορισμένα παρόμοια γράμματα μεταξύ τους, όπως π.χ. το όμικρον με το άλφα, το ζήτα με το ξι κοκ.

- 076 -

Όταν, λοιπόν, ένα παιδί αντιμετωπίζει αναγνωστικές δυσκολίες, θα πρέπει να γίνει διαφοροδιάγνωση και να εντοπιστεί ακριβώς ο τομέας που δυσλειτουργεί, ώστε να μπορέσουμε να το βοηθήσουμε αποτελεσματικά. Αυτός είναι και ο λόγος που εμπλέκονται πολλές διαφορετικές ειδικότητες, όταν υπάρχουν μαθησιακές δυσκολίες (λογοθεραπευτές, εργοθεραπευτές, ειδικοί παιδαγωγοί κτλ.). Ο ρόλος του οπτομέτρη αφορά την αξιολόγηση και αποκατάσταση των οπτικών δεξιοτήτων που επηρεάζουν την απόδοση του παιδιού στο σχολείο. Η στενή συνεργασία του οπτομέτρη με τους άλλους ειδικούς φέρνει τα βέλτιστα αποτελέσματα. Η βελτίωση των οπτικών δεξιοτήτων γίνεται μέσω εξατομικευμένων προγραμμάτων Vision Training/ Vision Therapy από κατάλληλα εκπαιδευμένο συμπεριφορικό οπτομέτρη, με τη χρήση ειδικού εξοπλισμού (φίλτρα, φακοί, προγράμματα Η/Υ, στερεοσκόπια κτλ.). ⁕ INFO: Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφθείτε την ιστοσελίδα www.visiontraining-thessaloniki.gr

77-ADV Harley.qxp:Layout 1 1/31/17 9:43 PM Page 1

Advertorial

—HarleyDavidson® Softail Slim O ΤΕΛΕΙΟΣ ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΣ Softail Slim®. Σύγχρονη ισχύς, old iron χαρακτήρας.

Το νέο μοντέλο αποτελεί τον ορισμό τού τέλειου συνδυασμού τού ωμού στιλ bobber και της ισχύος τού υψηλής απόδοσης κινητήρα High Output Twin Cam 103B™, προσφέροντας σύγχρονη οδηγική απόλαυση με αναμφισβήτητη old-iron προσωπικότητα. Το Softail Slim® φέρνει το στιλ τής παλιάς σχολής σε μια νέα εποχή, με το τιμόνι Hollywood, τον λεπτό πίσω τροχό, την κονσόλα cat eye και τα επίπεδα μαρσπιέ να θυμίζουν τις απαρχές των μοτοσικλετών custom. Κι όμως: την ίδια στιγμή, το νέο μοντέλο «κρύβει» χαρακτηριστικά προηγμένης τεχνολογίας, όπως ο υψηλής απόδοσης κινητήρας Twin Cam 103B™, οι κρυμμένες αναρτήσεις και τα φρένα με ABS, τα οποία καθιστούν το Softail

 ΤΟ ΝΕΟ ΜΟΝΤΕΛΟ «ΚΡΥΒΕΙ» ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΗΓΜΕΝΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ, ΟΠΩΣ Ο ΥΨΗΛΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ ΚΙΝΗΤΗΡΑΣ TWIN CAM 103B™, ΟΙ ΚΡΥΜΜΕΝΕΣ ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΤΑ ΦΡΕΝΑ ΜΕ ABS, ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΚΑΘΙΣΤΟΥΝ ΤΟ SOFTAIL SLIM ΜΙΑ ΣΥΓΧΡΟΝΑ ΚΛΑΣΙΚΗ ΜΟΤΟΣΙΚΛΕΤΑ.

Slim μια σύγχρονα κλασική μοτοσικλέτα. Η μηχανή έχει συνολικό μήκος 2.350 mm, ύψος σέλας 650 mm, χω-

ρητικότητα καυσίμου 18,9l και βάρος (κενό) 308 κιλά. Φέρει κινητήρα AirCooled High Output Twin Cam 103B™, με κυβισμό 1.690cc και ροπή κινητήρα 126Nm στις 3000rpm. Εμπρός «φοράει» ελαστικά Black Laced Steel 16’’ Dunlop® D402F MT90 και πίσω Black Laced Steel 16’’ Dunlop® D402 MU85. Μπορείτε να την αποκτήσετε σε πέντε υπέροχες αποχρώσεις: Black Denim, Olive Gold, Red Iron Denim, TwoTone Charcoal Denim/ Black Denim και Vivid Black. ⁕

INFO: Είστε έτοιμοι για το test ride μιας Harley-Davidson®; Ελάτε για τη δική σας, δωρεάν οδηγική δοκιμή στη Harley-Davidson Thessaloniki, επίσημη αντιπροσωπεία Βορείου Ελλάδος της Harley-Davidson. Διεύθυνση: Μακεδονίας 10, Μενεμένη, Τ. 2310-700.707.

W. harley-davidson-thessaloniki.gr - 077 -

78-79ep-AUTO.qxp:Layout 1 1/31/17 9:40 PM Page 1

Επιλογές 02/2017

—Αuto ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΟ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟ Νέο Peugeot 3008. Μια διαφορετική προσέγγιση στην κατηγορία των SUV, με ιδιαίτερο σχεδιασμό, κορυφαία ποιότητα, σπουδαία οδικά χαρακτηριστικά, χώρους και τεχνολογία που βοηθά τον καθημερινό οδηγό.

KEIMENO: Στέργιος Μανώλης.

Το νέο Peugeot 3008 στοχεύει σ’ αυτούς που αναζητούν νέες, διαφορετικές εμπειρίες... Το φουτουριστικό ταμπλό αιχμαλωτίζει τα βλέμματα με την πρώτη ματιά, ενώ η στεφάνη τού τιμονιού είναι ακόμη πιο κόμπακτ σε μέγεθος και έχει επανασχεδιαστεί, διαθέτοντας δύο «κοφτά» πιασίματα για καλύτερη λαβή, για μέγιστη ορατότητα και για περισσότερο ελεύθερο χώρο πάνω από τα πόδια. Την ίδια στιγμή, η μεγάλη οθόνη αφής 8 ιντσών στο κέντρο τού ταμπλό παραπέμπει σε tablet, ενώ ο υπερυψωμένος πίνακας οργάνων με την υψηλής ποιότητας γραφικών οθόνη 12,3 ιντσών έχει τη δυνατότητα πλήρους διαρρύθμισης και εξατομίκευσης. Οι πέντε διαφορετικές θεματικές ενότητες -κάθε μία επιλέγεται από έναν διακόπτη στο τιμόνι- επιτρέπουν στον οδηγό να «προσωποποιήσει» το περιβάλλον τού πίνακα οργάνων. Η οδηγική απόλαυση ενισχύεται από δύο θεματικές επιλογές: τη «Boost», για δυναμική και σπορ οδήγηση, και τη «Relax» για πιο χαλαρή και ήρεμη οδηγική εμπειρία. Αμφότερες οι επιλογές

έχουν πλήρως εξατομικευμένη ρύθμιση, έτσι ώστε οι επιβάτες να νιώθουν πιο άνετα και πιο ευχάριστα. ΕΙΚΟΝΑ ΚΑΙ ΕΠΙΔΟΣΕΙΣ

Εξωτερικά, οι επιφάνειες στο επάνω μέρος και προς τα άκρα έχουν δύο «νεύρα» που ενισχύουν τον περιπετειώδη χαρακτήρα του νέου οχήματος, όπως και τα προστατευτικά στα τόξα των τροχών. Τα μοντέρνα στοιχεία συνδυάζονται με σοφιστικέ τρόπο, με φουτουριστικό προσανατολισμό και δίχως υπερβολή. Η ανάρτηση είναι ρυθμισμένη ιδανικά, παραπέμποντας στην αξεπέραστη γαλλική σχολή. Με εκτός δρόμου δυνατότητες -ειδικά χάρη στο «Grip Control» δεύτερης γενιάς- βελτιστοποιεί - 078 -

την πρόσφυση των τροχών μέσω πέντε προγραμμάτων («Normal», «Snow», «Mud», «Sand», «ESP OFF»). Παράλληλα, το νέο Peugeot 3008 είναι εφοδιασμένο με σύγχρονα ηλεκτρονικά συστήματα, αλλά και με τεχνολογίες όπως το «Mirror Screen», η επαγωγική φόρτιση smartphone (για εξοπλισμό συμβατό με τις προδιαγραφές Qi) και η 3D πλοήγηση. Η γκάμα των κινητήρων βενζίνης περιλαμβάνει τον 1,2 PureTech 130 S&S με εξατάχυτο χειροκίνητο κιβώτιο, τον 1,2 PureTech 130 S&S ΕΑΤ6, με αυτόματο εξατάχυτο κιβώτιο (ΕΑΤ6) και τον 1,6 THP 165 S&S, με αυτόματο εξατάχυτο κιβώτιο (ΕΑΤ6). Την ίδια στιγμή, οι κινητήρες πετρελαίου αφορούν τον 1,6

78-79ep-AUTO.qxp:Layout 1 1/31/17 9:41 PM Page 2

Επιλογές 02/2017

Νέα είσοδος στα SUV Alfa Romeo Stelvio. Με εξελιγμένη ανάρτηση, κεραμικά φρένα και Chassis Domain Control (CDC), το νέο μοντέλο απευθύνεται σε πελάτες που σέβονται τη μιλανέζικη μάρκα και θα εκτιμήσουν τη νέα της προσπάθεια.

BlueHDi 120 S&S με εξατάχυτο χειροκίνητο κιβώτιο, τον 1,6L BlueHDi 120 S&S με αυτόματο εξατάχυτο κιβώτιο (ΕΑΤ6) και τον 2,0L BlueHDi 180 S&S με αυτόματο εξατάχυτο κιβώτιο (ΕΑΤ6). ΠΟΥ ΑΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ

Τι είναι, τελικά, το νέο γαλλικό SUV; Πρόκειται για μια διαφορετική προσέγγιση στην κατηγορία, με ιδιαίτερο σχεδιασμό, κορυφαία ποιότητα, σπουδαία οδικά χαρακτηριστικά, χώρους και τεχνολογία που βοηθά τον καθημερινό οδηγό. Η συμπεριφορά του στον δρόμο θυμίζει μαγικό χαλί: η ποιότητα κύλισης εντυπωσιάζει, όπως και η ευκολία οδήγησης. Όλα αυτά (μαζί με τη γκάμα των προσφερόμενων κινητήρων και το κόστος απόκτησής του) καθιστούν το 3008 μιαν άκρως ενδιαφέρουσα και δελεαστική πρόταση. Οι τιμές του ξεκινούν από τα €24.900, για να φτάσουν στα €44.500 στη δίλιτρη και πλουσιότερη έκδοση. ⁕

Το πρώτο SUV στην ιστορία τής Alfa Romeo συμπυκνώνει το αυθεντικό πνεύμα τής εταιρείας, χάρη στον εντυπωσιακό σχεδιασμό, στις υψηλές επιδόσεις και στην κορυφαία τεχνολογία. Το όνομά του προέρχεται από το υψηλότερο βουνό της Ιταλίας. Το Stelvio Quadrifoglio φιλοξενεί κινητήρα βενζίνης, εξακύλινδρο, σε διάταξη V, 2,9 λίτρων BiTurbo ισχύος 510 ίππων και αυτόματο κιβώτιο οκτώ σχέσεων. Αργότερα θα εφοδιάζεται και με δίλιτρο τούρμπο κινητήρα βενζίνης 280 ίππων. Το σύστημα τετρακίνησης Αll-Wheel Drive με τεχνολογία Q4 κινείται υπό κανονικές συνθήκες σαν κλασικό πισωκίνητο μοντέλο, καθώς το 100% της ροπής τού κινητήρα μεταδίδεται

στον πίσω άξονα. Ωστόσο, σε περίπτωση που ανιχνευτεί μειωμένη πρόσφυση σε κάποιον τροχό, τότε το σύστημα μεταφέρει αυτόματα ροπή και στον εμπρός άξονα, σε ποσοστό μέχρι και 50%. Σε συνδυασμό με το σύστημα τετρακίνησης Q4, η τεχνολογία Torque Vectoring τής Alfa Romeo βελτιστοποιεί την οδική συμπεριφορά και τονίζει τον σπορ χαρακτήρα. Με εξελιγμένη ανάρτηση, κεραμικά φρένα και Chassis Domain Control (CDC), απευθύνεται σε πελάτες που σέβονται τη μάρκα και θα εκτιμήσουν τη νέα προσπάθεια: το τεράστιο «άνοιγμα» της μιλανέζικης εταιρείας στην κατηγορία των πολυτελών SUV.

Η συμπεριφορά τού Peugeot 3008 στον δρόμο θυμίζει μαγικό χαλί - η ποιότητα κύλισης εντυπωσιάζει, όπως και η ευκολία οδήγησης… Σε συνδυασμό με τη γκάμα προσφερόμενων κινητήρων και το κόστος απόκτησης, το νέο μοντέλο αποτελεί μιαν άκρως ενδιαφέρουσα και δελεαστική πρόταση.

- 079 -

80ep-TECH.qxp:Layout 1 1/31/17 9:42 PM Page 1

Επιλογές 02/2017

—Tech TABLETS & SMARTPHONES «ΕΦΑΓΑΝ» LAPTOPS & PCs

shop Huawei P8 Lite 16GB Dual Sim Διαθέτει οκταπύρηνο επεξεργαστή με 2GB RAM, προηγμένες κάμερες 13MP BSI (πίσω) με autofocus, HDR και Dual-LED flash και 5MP (μπροστά, για τέλειες selfies), μεγάλη αυτονομία, καθώς και τη νεότερη έκδοση Android 5.0 Lollipop (του λειτουργικού τής Google). Τιμή: €169.

Τα στοιχεία. Σε συνεχή υποχώρηση η συγκεκριμένη αγορά την τελευταία πενταετία.

Μείωση κατά περίπου 6% κατέγραψαν το 2016 οι πωλήσεις επιτραπέζιων και φορητών προσωπικών υπολογιστών (PCs και laptops) - και μάλιστα για πέμπτο συνεχόμενο έτος. Η φθίνουσα πορεία τής συγκεκριμένης αγοράς ξεκίνησε το 2012 και δεν έχει σταματήσει έκτοτε... Τα προκαταρκτικά στοιχεία τής εταιρείας ερευνών Gartner δείχνουν ότι πέρσι πωλήθηκαν παγκοσμίως 269,7 εκατ. PCs, κατά 6,2% λιγότερα από το 2015. Σύμφωνα με τα αντίστοιχα στοιχεία τής εταιρείας ερευνών IDC, το 2016 οι πωλήσεις PCs κινήθηκαν περί τα 260 εκατ., εμφανίζοντας μείωση 5,7% έναντι του 2015. «Η στασιμότητα στην αγορά προσωπικών υπολογιστών συνεχίστηκε και στο τέταρτο τρίμηνο του 2016, καθώς οι πωλήσεις την περίοδο των εορτών ήταν γενικά χαμηλές, εξαιτίας της θεμελιώδους αλλαγής στη συμπεριφορά των αγοραστών», σημειώνει ο επικεφαλής αναλυτής τής Gartner, Μικάκο Κιταγκάβα. Και, παρότι υπάρχει αυξημένη ζήτηση για

*

νέα, καινοτόμα μηχανήματα, όπως οι υβριδικοί φορητοί υπολογιστές με αποσπώμενη οθόνη τύπου tablet, αυτή δεν είναι αρκετή, για να αντισταθμίσει τη μείωση της ζήτησης για τα παραδοσιακά μοντέλα, σύμφωνα με τη Gartner. Την ίδια στιγμή, καθώς οι χρήστες χρησιμοποιούν ολοένα και συχνότερα μικρές φορητές συσκευές (ταμπλέτες, έξυπνα κινητά κ.ά.), καθυστερούν να ανανεώσουν τον επιτραπέζιο ή τον φορητό υπολογιστή τους, επειδή τον χρησιμοποιούν πλέον λιγότερο συχνά σε σχέση με το παρελθόν. Από την άλλη όμως, σύμφωνα με τους αναλυτές τής IDC, οι καταναλωτές εμφανίζουν πια έναν κορεσμό όσον αφορά τα tablets και τα smartphones, με συνέπεια να διακρίνεται μια τάση σταθεροποίησης -ακόμη και μικρής ανάκαμψης μελλοντικά- στην αγορά PCs και laptops. ⁕

Μια νέα ελληνική εφαρμογή, η News2Go, δίνει τη δυνατότητα στους χρήστες της να διαβάσουν και να αποθηκεύσουν ειδήσεις από τα μεγαλύτερα ειδησεογραφικά και ενημερωτικά sites τής Ελλάδας και όλου του κόσμου. Στο News2Go οι χρήστες μπορούν να βρουν και να ενημερωθούν από τα μεγαλύτερα websites από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Μεγάλη Βρετανία, την Ιαπωνία, την Κίνα, την Ινδία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιταλία, την Ισπανία, την Αυστραλία, τον Καναδά, τη Ρωσία, την Ιρλανδία, την Τουρκία και την Ελλάδα, είκοσι τέσσερις ώρες το 24ωρο.

App

- 080 -

MLS More 4G 5’’ Dual Sim Με «πρωταγωνίστρια» την προσωπική σας βοηθό, τη MAIC (MLS Artificial Intelligence Center), το συγκεκριμένο smartphone διαθέτει οθόνη αφής 5’’, τετραπύρηνο επεξεργαστή, συνδεσιμότητα 4G, πίσω κάμερα 8ΜΡ με LED flash και μπροστινή κάμερα 5ΜΡ. Τιμή: €169.

Samsung Galaxy J5 2016 4G 16GB Με επεξεργαστή Quad Core χρονισμένο στο 1,20GHz, 2GB RAM και 16GB αποθηκευτικού χώρου, διαθέτει κάμερες 13MP και 5MP με LED flash, υποστηρίζει Wi-Fi, Bluetooth 4.1 και GPS (Glonass), ενώ διαθέτει αποσπώμενη μπαταρία 3100mAh. Τιμή: €199.

Lenovo A1000 Dual Sim 8GB Ένα οικονομικό smartphone με μοναδική σχεδίαση, που διαθέτει οθόνη 4 ιντσών, κάμερες υψηλής ανάλυσης εμπρός και πίσω και χώρο για δύο κάρτες SIM - και όλα αυτά σε ασυναγώνιστη τιμή. Τιμή: €64,90.

81ep-Bazaar.qxp:Layout 1 2/1/17 7:52 PM Page 1

Επιλογές 02/2017

Η λύση για δυνατό ανοσοποιητικό σύστημα Το Immune Booster είναι μια πανίσχυρη φόρμουλα στήριξης του ανοσοποιητικού και ολόκληρου του οργανισμού. Και για τα παιδιά, Animal Parade Kids Immune Booster, σε μασώμενα ζωάκια με ακαταμάχητη γεύση. Προϊόν: Nature’s Plus, USA. Εισαγωγή: Apollonian Nutrition, Τ. 210-61.34.604.

W. www.apolloniannutrition.gr

Η Chiara Ferragni σχεδιάζει για τη Samsonite Η πιο αγαπημένη fashion blogger τού κόσμου συνεργάζεται με τη Samsonite για τη δημιουργία μιας πολύ ξεχωριστής αποσκευής. Διατίθεται σε περιορισμένο αριθμό (μόλις 100 τεμάχια), αποκλειστικά από το νέο e-shop τού blog της (shop.theblondesalad.com).

Αθήνα: Νέα όψη στο κτίριο ΜΙΝΙΟΝ χάρη στον Όμιλο FF Group Ο Όμιλος FF Group επένδυσε σε ένα από τα πλέον ιστορικά κτίρια του κέντρου της Αθήνας, στο πολυκατάστημα ΜΙΝΙΟΝ, χαρίζοντάς του μιαν ανανεωμένη όψη με το έργο τέχνης τού αναγνωρισμένου έλληνα εικαστικού Γιάννη Κόττη.

Φυσική βοήθεια για οισοφάγο, στομάχι, έντερο Το αλγινικό νάτριο από φύκια που περιέχει το Nutrasec δημιουργεί ένα ζελέ που προστατεύει τους υπερευαίσθητους ιστούς του οισοφάγου, επιτρέποντας τη δράση τού ΗCl και καλή πέψη. Προϊόν: Nature’s Plus, USA. Εισαγωγή: Αpollonian Nutrition, Τ. 210-61.34.604.

W. www.apolloniannutrition.gr

Αποκλειστική συνεργασία της Juicy Couture με το Topshop Μετά τη συνεργασία με τη Vetements, η Juicy Couture συνεργάζεται με τον βρετανικό κολοσσό Topshop. Η αποκλειστική συλλογή είναι διαθέσιμη online, αλλά και στο Topshop flagship store, στο Oxford Circus του Λονδίνου.

Chivas-The Venture: Η Ladd//roller ο έλληνας νικητής του διαγωνισμού Το Chivas-The Venture, ο παγκόσμιος διαγωνισμός επιχειρηματικότητας, ανέδειξε την ελληνική επιχείρηση Ladd//roller ως εκπρόσωπο της χώρας μας στον τελικό τού διαγωνισμού, που θα πραγματοποιηθεί στο Λος Άντζελες τον Ιούλιο του 2017, με έπαθλο μέρος της παγκόσμιας χρηματοδότησης του $1 εκατ.

- 081 -

Converse: συλλογή Chuck Taylor All Star Metallic Collection H Converse πρωταγωνιστεί για ακόμη μία φορά με τη νέα συλλογή Converse Chuck Taylor All Star Metallics, παρουσιάζοντας την πιο λαμπερή έκδοση του iconic sneaker, που ακτινοβολεί με στιλ από το πρωί ώς το βράδυ.

Εκπτωση έως και 60% σε 4G κινητά & tablets από τη Vodafone H Vodafone δίνει σε όλους τη δυνατότητα να επωφεληθούν από μοναδικές εκπτώσεις που φτάνουν έως και 60%, για να αποκτήσουν τα αγαπημένα τους 4G smartphones, tablets και αξεσουάρ σε ιδιαίτερα χαμηλές τιμές, μαζί με ακόμη ένα δώρο: άμεση αντικατάσταση της συσκευής έως και δύο μήνες από την αγορά της για περιστατικά εντός εγγύησης. Όσοι επισκεφτούν ένα κατάστημα Vodafone ή το vodafone.gr μπορούν να αποκτήσουν με έκπτωση 4G smartphones, επιλέγοντας μέσα από μια μεγάλη ποικιλία, αλλά και αξεσουάρ όλων των κατηγοριών (όπως αξεσουάρ ήχου και φόρτισης, θήκες για smartphones και tablets, συσκευές σταθερής, αλλά και αξεσουάρ που κάνουν κάθε σπίτι «έξυπνο»). Οι εκπτώσεις ισχύουν ώς τις 28.02.2017 ή μέχρι την εξάντληση των αποθεμάτων. Περισσότερες πληροφορίες στο www.vodafone.gr/sales

82ep-MALE.qxp:Layout 1 1/31/17 9:43 PM Page 1

Επιλογές 02/2017

Βομβάρδιζε καλάθια και γυναίκες

—Male stories ΜΟΝΤΕΛΑ ΑΝΑZHTOYN ΤΕΣΤΟΣΤΕΡΟΝΗ... Αχ, και να μας δίναν’ πάσα... Αν μάθαμε κάτι από τις αμερικανικές ταινίες και τις τηλεοπτικές σειρές με θεματικό άξονα τη ζωή στα κολέγια αυτό είναι ότι οι αθλητές τού ράγκμπι, του μπάσκετ και πάει λέγοντας είχαν τις τύχες τις καλές. Αυτοί έβγαιναν τα «καυτά» ραντεβού με τις cheerleaders και τις ωραιότερες φοιτήτριες και όχι οι «φύτουλες» με τους άριστους βαθμούς. Με θλίψη διαπιστώνουμε ότι και στην πραγματικότητα οι πανέμορφες γυναίκες προτιμούν τους αθλητές. Μάταια ο ψιλικατζής τής γειτονιάς αναζητά την ιστορική δικαίωση... ΚΕΙΜΕΝΟ: Λεόντιος Παπαδόπουλος.

Πώς αλλάζουν οι καιροί… Στην αρχαιότητα απαγορευόταν στις γυναίκες να παρακολουθήσουν αγώνες - ίσως για να μη δουν τα γυμνά κορμιά των αθλητών και σκανδαλιστούν. Μάλιστα, όποια τολμούσε να παραβεί τον κανόνα έπαιζε το κεφάλι της κορώνα γράμματα, αφού υπήρχε ο κίνδυνος να καταδικαστεί ακόμη και σε θάνατο. Δύο χιλιετίες αργότερα, το γυναικείο κοινό εξακολουθεί να ιντριγκάρεται από τους αθλητές - και το εκδηλώνει χωρίς περιστροφές. Οι αφίσες των ποδοσφαιριστών (και όχι μόνον) εξακολουθούν να βρίσκονται κολλημένες σε κοριτσίστικους τοίχους, ενώ οι γυναίκες συρρέουν στα γήπεδα, για να δουν τους κρυφούς τους πόθους, ακόμη κι αν δεν έχουν ιδέα για τους κανονισμούς των αθλημάτων... Δεν είναι, λοιπόν, τυχαίο ότι οι αθλητές που έχουν δόξα, χρήμα και, φυσικά, σμιλεμένα κορμιά έχουν σαφώς τις ωραιότερες γυναίκες (και ερωμένες) από σχεδόν όλες τις υπόλοιπες κατηγορίες των επαγγελμάτων. Ο αθλητής που βρίσκεται στην κορυφή των γυναικείων φαντασιώσεων -

Ο λόγος που οι ιστορικοί τού NBA θυμούνται τον Γουίλτ Τσάμπερλεν είναι επειδή ήταν ο πρώτος (και μοναδικός) παίκτης που κατάφερε να βάλει εκατό πόντους σε έναν αγώνα. Οι υπόλοιποι άντρες τον θυμούνται για την περίφημη δήλωσή του, σύμφωνα με την οποία στη διάρκεια της ζωής του πλάγιασε με 20.000 γυναίκες.

Η ΑΝΤΡΙΑΝΑ ΛΙΜΑ, «ΑΓΓΕΛΑΚΙ» ΤΗΣ VICTORIA’S SECRET, ΗΤΑΝ ΠΑΝΤΡΕΜΕΝΗ ΜΕ ΤΟΝ ΣΕΡΒΟ ΜΠΑΣΚΕΤΜΠΟΛΙΣΤΑ ΜΑΡΚΟ ΓΙΑΡΙΤΣ, O OΠΟΙΟΣ ΔΙΕΠΡΕΨΕ ΤΟΣΟ ΣΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΜΠΑΣΚΕΤ ΟΣΟ ΚΑΙ ΣΤΟ NBA. ΣΗΜΕΡΑ ΕΙΝΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΗ…

αλλά και της λίστας που μετρά τις κατακτήσεις μοντέλων- δεν είναι άλλος από τον Κριστιάνο Ρονάλντο. Από το 2003 μέχρι σήμερα τα σκανδαλοθηρικά περιοδικά τού δυτικού κόσμου έχουν καταγράψει τη σχέση του με τουλάχιστον 20 κυρίες, για τις οποίες κάθε άντρας θα έκοβε τις φλέβες του, ώστε να τις αποκτήσει. Μεταξύ άλλων; Τζέμα Άτκινσον, Μαρία Σαράποβα και -κατ’ εμέ, στην κορυφή- Ιρίνα Σάικ. Μια έρευνα στο ίντερνετ θα σας κάνει να δακρύσετε, βλέποντας τι δεν θα αποκτήσετε… Και μπορεί ο ποδοσφαιριστής τής Ρεάλ Μαδρίτης να είναι μοναδικός στο είδος του (και στην αλλαγή συντρόφων), δεν πηγαίνουν όμως πίσω και οι υπόλοιποι αθλητές - τουλάχιστον στην εμφάνιση των συντρόφων και των συζύγων τους. Βάλτε φωτιά στη μηχανή αναζήτησης για τα ονόματα Πίλαρ Ρούμπιο (έτερον ήμισυ του Σέρχιο Ράμος), Άνα Ιβάνοβιτς (Μπάστιαν Σβάινστάιγκερ), Μίσε Μπεκίρι (Άντερς Λίντεγκάαρντ), Σάρα Καρμπονέρο ( Ίκερ Κασίγιας), Άμρα Σιλάιτζιτς ( Έντεν Τζέκο), Άμπι Κλάνσι (Πίτερ Κράουτς), Τζορτζίνα Ντόρσετ (Τομ Κλέβερλι), Νάταλι Γουέμπερ (Μάουρο Ζάρατε), Ντανιέλ Μπαξ (Γκάρι Λίνεκερ) και Αλεξάντρα Ίβαρσντότιρ (Γκίλφι Σίγκουρντσον). ⁕ - 082 -

Κι αν οι σύγχρονοι αθλητές περηφανεύονται (έστω και κατ’ ιδίαν) για τις επιτυχίες τους στο γυναικείο φύλο, ουδείς μπόρεσε να πιάσει τον μέγιστο Γουίλτ Τσάμπερλεν. Στη βιογραφία του (υπό τον τίτλο «A View From Above») αφιέρωσε ένα ολόκληρο κεφάλαιο στην ιδιωτική του ζωή, αναφέροντας πως, αν έπρεπε να μετρήσει τις ερωτικές του συντρόφους, τότε ο αριθμός αυτός θα άγγιζε τις 20.000 γυναίκες - ουδεμία εκ των οποίων ήταν παντρεμένη τον καιρό της συνεύρεσης. Πέθανε εργένης στα 63 χρόνια του. Όσο για το άλλο του ρεκόρ; Τον Μάρτιο του 1962 οι «Philadelphia Warriors» νίκησαν τους «New York Knicks» με σκορ 169147. Το ιδιαίτερο εκείνης της ιστορικής μπασκετικής βραδιάς ήταν οι εκατό πόντοι που είχε βάλει ένας και μόνο παίκτης: ο Γουίλτ Τσάμπερλεν...  IΡΙΝΑ ΣΑΪΚ.

82ep-MALE.qxp:Layout 1 2/2/17 5:08 PM Page 2

82ep-MALE.qxp:Layout 1 2/2/17 5:08 PM Page 3