schilderlessen
10
portret | schilderen William Morris
Portret | 1e schilderopzet prepareren Deze week gaan we voor het eerst schilderen. Het is de bedoeling dat we gaan werken op een schilderdoekje oftewel een canvas. Je kunt
ook op een canvasboard werken dit is canvasdoek op karton.
Belangrijk is dat het schilderdoekje
maakt dat je
woord voor voorbereiden.
werkt...
wordt geprepareerd, dat is een duur ‘Frans Landschap’ | Andrew Zeegers.
prepareren
1
prettiger
Canvasdoekjes in de winkel zijn vaak met Gesso geprepareerd maar dat alleen is niet genoeg.
Een andere woorden zijn: voorstrijken of impregneren. Het doel is om ervoor te
zorgen dat je doekje niet meer zuigt. Dit is belangrijk omdat wanneer een doekje
zuigt, dan zuigt het het water uit de acrylverf (of als je met olieverf werkt, de olie uit
de olieverf). Wanneer dat gebeurt dan krijg je hele stugge verf om mee te werken en
tevens wordt het eindresultaat erg dof. Als je dit wilt voorkomen dan dien je het
doekje goed te prepareren. Dit is zeker het geval als je als schilder nat-in-nat werkt.
Hier komen we later op terug.
Prepareren van een doekje. Trek je in
ieder geval niets aan van wat een
verkoper in de winkel zegt n.l. dat je
doekje al met Gesso geprepareerd is.
Gesso is een mengsel van lijm zoals
houtlijm, of acryllijm gemengd met kalk,
krijt of gipspoeder,
water en witte
acrylverf. Een brede platte kwast is perfect voor voorstijken.
2
prepareer je
canvas een dag
van tevoren...
prepareermiddel. Het beste is Plextol B-500 maar niet iedere winkel heeft dat. Vaak is er echter wel een alternatief in de vorm van acrylbinder.
Gesso kan gebruikt worden om vele ondergronden geschikt te maken voor verdere
bewerking met verf, zoals hout, canvas glas of metaal. Het geeft die witte kleur. Om het doekje goed te prepareren moet je het nog extra voorstrijken met acrylbinder.
Dit is a.h.w. acrylverf, maar dan zonder pigment, het is puur het bindmiddel van de
acrylverf en het droogt dus ook transparant op. Er zijn verschillende merken. Plextol
B5 is een goede naam om te onthouden. Maar als je in de winkel vraagt om acryl-
binder kunnen ze ook met een andere naam komen.
Acrylbinder droogt transparant op. Als je het
opbrengt moet je het en paar uur laten drogen b.v. 5
uur en dan een tweede laag geven. Dan laat je het
een nachtje rusten en de volgende dag is je schilder-
doekje klaar. Je kunt aan de slag.
opdracht De eerste schilderopdracht wil ik graag eenvoudig houden. En dan iedere volgende les gaan we een wit, oker, en tipje rod als basis voor huidskleur
3
stapje verder. Belangrijk is dat we nu met kleur bezig gaan en kleur is plezier.
• teken met dunne lijnen op het
schilderdoekje een ovaal van een
gezicht en betrek ook de oren hierbij.
• als je de omtrek hebt staan ga je eerst met de achtergrond bezig. Het is
namelijk zo dat een schilderdoekje
met een witte achtergrond erg lelijk en saai is om te zien.
Paletmessen voor het mengen van acrylverf...
• dus schilder die achtergrond met
mooie kleurrijke balken of stippen of met wat fraaie bloemen of vogeltjes. Als het maar kleurrijk is. Als je tevreden bent daarover laat je het drogen. Later gaan we hier meer mee doen.
• dan ga je binnen de ovaal werken. Het doel is nu eerst om de ovaal te vullen met huidskleur.
wit, oker en een tipje rood, de basis voor
• Huidskleur maak je als volgt: neem een palet, en neem een wat grotere hoeveelheid
huidskeur...
witte verf (titaanwit) b.v. 1 a 2 eetlepels. Dan pak je een
tube met okergeel, dit is een wat donkerder geel. En je mengt met een
paletmes, steeds kleine schepjes (laten we zeggen van ongeveer een halve theelepel) okergeel door het wit. Het is belangrijk dat je telkens als je wat
oker toevoegt, je ook steeds het bergje verf goed mengt. Je zult wel merken dat als je eenmaal begint met schilderen, het mengen nu eenmaal een
tijdrovende bezigheid is die erbij hoort. Ik wil jullie goed leren mengen.
4
enkele losse schetsen van het oor
Bloemenontwerp | William Morris
kunstgeschiedenis | William Morris William Morris Een kunstenaar die mij zeer aan het hart ligt is William Morris, die aan de wieg stond van de
Engelse Arts and Crafts movement.
De tijd dat William Morris leefde en werkte als kunstenaar was de tijd van de industrialisatie, waarin producten meer en meer werden
vervaardigd door machines in fabrieken. Het was
een hele rationele tijd waarin mensen dachten de wereld te kunnen beheersen door middel van de
machine. Tevens was het het Victoriaanse tijdperk waarin extreme kuisheid plaatsvond en elke
William Morris
gedachte of gevoel dat te maken had met zinnelijkheid uitgebannen werd. Bij vele
kunstenaars riep dit weerstand op en het bracht een tegenbeweging tot stand.
5
De Arts & Crafts Movement was zo’n beweging.
Allereerst stond de Arts & Crafst movement voor het samengaan van kunst en ambacht. Men was (terecht) bang dat veel van de ambachtelijke
vaardigheden en kennis verloren zouden gaan op
het gebied van architectuur, beeldhouwwerk, hout-
snijkunst, drukwerk, tapijtkunst, keramiek, boek-
bindkunst etc., etc. Tevens was het een tijd waarin
arbeiders die in die fabrieken werkten enorm
werden uitgebuit door de industriëlen. Dit in combispreuk | William Morris
natie met de Victoriaanse principes van extreme
kuisheid en uitbanning van het gevoel en de
romantiek, dus een hele rationele tijd, maakte dat
vele kunstenaars weg wilden uit deze tijd en naar een tijd verlangden waarin de
kunstzinnige en ambachtelijke kennis en vaardigheden volledig tot uitdrukking
kwamen en zochten tevens iets
hogers dan het platte rationele en
machinale. Daarbij kwam dat men in
actie kwam tegen de enorme uitbuit-
ing door de industriëlen. Een van de figuren die daar een centrale rol bij speelden was William Morris.
Men wilde weg uit deze tijd en zocht in de geschiedenis naar een periode
die eigenlijk alle principes in zich had
die men miste in de industialisatie. En
‘Green Dining Room interieur | William Morris
men vond die in een (geromantiseerd)
en collega’s glas in lood kunst door Burne-Jones.
beeld van de middeleeuwen. Men dacht
dat alles in de middeleeuwen beter was en stelde zich een beeld voor van b.v. hoe kathedralen gebouwd werden, voor en door de gemeenschap.
6
Men vond tevens een (geroman-
tiseerd) beeld van het spirituele in de
religie en daarnaast vond men terecht alle ambachtelijke kennis en
vaardigheden van de kunsten en
ambachten, het originele handwerk
van boekdrukkunst, illustratie, tapi-
jtweven, houtsnijkunst, tegelontwer-
pen etc. etc. De middeleeuwen leken
dus ideaal. Naast de Arts & Crafts
movement vormde zich in die tijd de Gothic Revival, alles wat met de
middeleeuwen te maken had kwam tot uiting in de kunst. Niet alleen in
Engeland maar ook in andere landen
‘Floral Design’ nog niet helemaal voltooid | William Morris
in Europa. Voorstellingen met ridders, oude lettertypes, etc. Centraal stond
hierin het beeld van de Gotische
Kathedraal. De Gotische Kathedraal was het ene kunstobject waarin alles samen
kwam: alle kunsten verenigden zich in één groot kunstwerk en naast die kathedraal stond de werkplaats bij de kathedraal. Dit was de plek waar alle kunstenaars en ambachtlieden als een gemeenschap samenwerkten en samenkwamen en hun
beeldhouwwerken, schilderijen, glas-in-lood voorstelllingen etc. maakten, m.a.w.
met hun handen alles maakten. Dit was dé plek die model stond voor de hele Arts & Crafts movement. Een gemeenschap van kunstvormen, gemaakt door een gemeen-
schap van kunstenaars en bedoeld voor een gemeenschap van mensen. (Bedenk dat tegenwoordig ook op pop-festivals, theatervoorstellingen en andere kunstgebieden verschillende disciplines samengaan in één geheel.)
7
’’Lyndhurst dining room’ | voorbeeld van een intrichting in de Gothic Revival stijl
Deze beweging stond model voor de beweging die daarop volgde, de Jugenstil
(Duitsland), de Art Nouveau (Frankrijk) en weer later de inspiratiebron werd voor
Nederlandse architecten als Kuipers maar ook Berlage. Het betreft vaak kunst
opgenomen in het groter geheel van architectuur en vormgeving. In het Duits werd
dit het ‘Gesammtkunstwerk’ genoemd, verschillende kunstvormen die samen één
geheel vormen.
(bronnen: eigen studie, Pinterest, Wikipedia) veel plezier deze week met je les,
Cursussen voor kinderen slechts € 3,00 per maand
Andrew Zeegers Domino Design
8