schilderlessen Portret
6
portret | de neus illustratiematerialen kunstgeschiedenis
de neus
de neus is heel
We gaan in deze les
nog even door op het
bepalend voor
portret, want we
portret...
onderdelen van het
een geslaagd
moeten de diverse
portret goed behan-
delen. anders doen we
half werk. Daarom deze week wat meer uitleg over de neus. Voor vele mensen lastig maar wat uitleg helpt enorm.
1
‘Stelletje’ een portret van Andrew Zeegers.
De eerste dingen die ik je vertel zijn
een beetje saai dus ik hoop niet dat je
in slaap valt.. Maar als je het en beetje weet dan maak je inder fouten bij het
tekenen. De neus bestaat uit verschil-
lende materialen:
• de neusbeentjes bestaan uit been (bot) en zijn onderdeel van de schedel
• het tussenschot, boven- en
onderkraakbeen bestaan uit kraakbeen
• tenslotte de neusvleugels, die
de opbouw van de botten met daaroverheen getekend de vorm van de neus.
bestaan uit vet-bevattend bindweefsel.
Het neustussenschot is meestal ‘n beetje één kant opgebogen waardoor het ene
neusgat groter kan zijn als de ander. Het middengedeelte van de neus wordt
gevormd door de bovenste neus-kraakbeenplaten die stevig vastzitten aan de neus-
beentjes en verder ook vastzitten aan het neustussenschot. Deze bovenste neus-
kraakbeen-platen hebben grote invloed op de vorm van de neus. Waar ze vastzitten aan de neusbeentjes kan ‘n knobbel zitten die je aak ziet bij mensen. Ook kunnen
deze kraakbeenplaten zorgen voor ‘n verbreding van de neus.
De punt van de neus: neustop, wordt bepaald door de onderste kraakbeen-plaatjes.
Die zien er bij ieder mens anders uit. Doordat de neustop uit twee kraakbeenplaat-
jes bestaat kan ‘t bij de ene mens betekenen dat ‘t lijkt of de neustop ‘n spleet heeft,
terwijl ‘t bij ‘n ander weer meer één geheel is.
2
De neusvleugels
liggen meestal iets hoger dan ‘t
neustussenschot.
zet ‘n sche-
ma’tje vlot en licht op, als
hulpmiddel...
Bij de verschillende mensenrassen is
de neus ook verschillend van vorm. Als portrettist heb je hiermee te
maken, anders lukt je portret niet. Zo
is de neus van iemand met een
donkere huidskleur uit Africa vaak
in dit een schema’tje zie je een horizontale lijn die
platter en staan de neusvleugels
over de neusgaten gaat en op diezelfde lijn ligt ook het
verder uiteen, bij het Aziatische ras is
breedste punt van de neusvleugels. Je ziet hier de
het weer anders.
neus recht van voren , van opzij en driekwart
gedraaid let hierbij op het verkort tekenen van de neusvleugel die van je afgedraaid is.
schema’tje Het schema’tje dat bij de neus hoort
bestaat uit drie vakjes. Zorg dat de lijntjes van de neusvleugels,
neustussenschot en neusgaten elkaar niet raken anders werkt het niet.
• Als je iemand recht van voren ziet, zie je in het midden een
een schema van van steeds drie vlakken met daarin de
schot.
plaatjes: drie vierkante hokjes naast elkaar. Daarin kun
gebogen lijntje van het tussen-
• Dan zie je de neusgaten. Heel
neus in verschillende standen. Kijk goed naar deze je heel gemakkelijk de neus plaatsen.
3
belangrijk is dat je de
neusgaten als platte lijntjes
tekent! Als je de neusgaten als rondjes tekent krijg je echt
zo’n lelijke varkensneus, dus teken platte lijntjes.
• de neusvleugels teken je met lijntjes die je daar weer
omheen krult. Zorg dat deze lijntjes de andere niet raken.
tip
op deze illustratie zie je de neus ‘uitgeblokt’.
Zoals eerder in de lessen stond bevindt
vereenvoudigen en dat is speciaal voor de kunstenaar
zich de onderkant van de neus halver-
wege de wenkbrouwen en de kin. En de
‘Uitblokken’ is een goede manier om de anatomie te heel geschikt. Vereenvoudigen daar gaat het om.
verticale middellijn loopt natuurlijk over
het midden van de neus. Als het goed is kun je alles nu beter plaatsen. Blijf oefenen
en je zult elke dag vooruit gaan.
opdracht De opdracht deze week is om te oefenen met de neus, en te kijken of je het
schema’tje van de neus makkelijk kunt uittekenen. Kijk dan of je misschien iemand
na mag tekenen in je omgeving, en probeer te kijken of je tijdens het tekenen steun hebt aan het schema’tje. Je hoeft niet alle zijlijnen van de neus
vraag of je
iemand in je
steeds te tekenen. Vaak is het genoeg als je alleen de onderste
lijnen tekent.
omgeving mag natekenen...
4
Moulin Rouge | Toulouse l”Autrec
kunstgeschiedenis | Toulouse L’Autrec Een van mijn grote voorbeelden uit de kunst-
geschiedenis blijft Toulouse L’Autrec. Hij was een multi-talent en zijn werkterrein spreidde zich uit
over schilderkunst, grafisch werk, illustratie en zelfs koken, want hij heeft ook een kookboek
geschreven. Hij kon waanzinnig goed schilderen en
omdat Frankrijk en vooral ook Parijs in die tijd het mekka van de kunst was zie je zijn werk ook
daarover gaan. Hij schilderde o.a. het nachtleven
van Parijs met zijn feesten en café’s en dansgelegenheden.
Henri de Toulouse-Lautrec is de afficheontwerper,
schilder, graficus, lithograaf en verslaggever van zijn
Toulouse Lautrec
5
‘la-troupe-de-mlle-eglantine’, voor een dansgroep, een van de vele posters die Loulouse Lautrec ontwierp
tijd, de "Belle Epoque". Hij is ook de decadente aristocraat (hij was van adel) die er
genoegen in schept de mensen in hun dwalingen, arrogantie, politieke wanorde, hypocrisie en de
eenzaamheid van zijn tijd uit te beelden. Hij schetst
de verschoppelingen uit zijn maatschappij, in hun
intiemste momenten. Hij was een waanzinnig goede weergever van karakters van mensen in hun
schoonheid maar ook in hun lelijkheid. Hij is ook de
kapotte mens, die zelf deel uitmaakt van de nacht
van Parijs. De kunstenaar vooral, die kijkt en
weergeeft, zonder te moraliseren, zonder pretentieus commentaar.
6
kookboek van Toulouse L’Autrec
Veel van zijn werk speelt in af in en rondom de Mouline Rouge en de mensen die er kwamen. Mouline
Rouge was dĂŠ feesttent en danszaal van die tijd. Vele kunstenaars, intel-
lectuelen en mensen uit de high-
society kwamen daar en in soort-
gelijke gelegenheden kwamen daar en de vele jaren daarna ook... Schilderkunst De eerste schilderstijl van Toulouse-
Lautrec is afgeleid van de impressionisten. In het bijzonder Pissarro.
Toulouse-Lautrec experimenteerde veel met verschillende techniken.
zoals Van Gogh deed in zijn
Toulouse Lautrec | zelfportret
pentekeningen.
Toulouse-Lautrec is ook beĂŻnvloed door Degas. Toulouse-Lautrec echter voegde
het eigene van zo'n danseresje aan de vorm toe en legde er mensenkennis in. Als hij
het danseresje neerzette, zag hij ook haar kleine vreugden, haar vermoeidheid en het karige loon. Meer nog dan een neo-impressionist is hij een voorloper van het
expressionisme en de Art Nouveau, jugendstil van de 20e eeuw. Toulouse-Lautrec tekent meer dan dat hij veegt met zijn penseel, hij gebruikt de lijn vaak als
expressiemiddel in zijn schilderijen. Hij tekende ook gewoon vaak op bruin karton i.p.v. wit papier. (bronnen, vrij naar Wikipedia)
7
Affiches Vanaf 1890 maakte hij affiches, en
deze hadden een visuele eenvoud en
directe impact, dat had te maken met zowel de druktechniek voor als
commerciële functie van de afbeelding. Hij werkte namelijk met litho-
grafie, dit is steendruk. En voor elke
Toulouse Lautrec aan het werk in zijn atelier.
kleur moest er een aparte drukgang, en dus ook een aparte steen worden gemaakt.
Zijn experimenten met kleurenlithografie maakten dit een van de belangrijkste
kunstvormen van de 19e eeuw. Toulouse-Lautrec heeft de lithografie veredeld als
kunstvorm en technisch verbeterd. Tot vijf stenen waren er nodig om zijn kleuren-
litho's te drukken. Dit waren niet louter affiches, maar eerder zelfstandige kunst-
werken waarin allerlei onderwerpen aan bod kwamen zoals de wielrennerij, de automobielsport, het theater, boeken en
tijdschriften.
Toulouse Lautrec heeft zoveel
gemaakt dat dit slechts een klein deel
is, vind je het leuk kijk dan eens op
internet wat er alemaal te vinden is. veel plezier deze week met je les, Andrew Zeegers Domino Design Cursussen voor kinderen slechts € 3,00 per maand
Mr. Boileau | Toulouse Lautrec
8