![](https://assets.isu.pub/document-structure/210826110512-b37d9849a78530e18d364e0aa8cce283/v1/590a216554757168fba2c3490a5fc52f.jpeg?width=720&quality=85%2C50)
4 minute read
MARKANTE ZAAK
Vandaag kan je als kunstenaar, schrijver of muzikant zelf online op zoek naar mensen die jouw werk financieel willen ondersteunen. Maar hoe begin je als creatieve ondernemer aan deze vorm van crowdfunding? Tekst Selma Franssen en Linda A. Thompson
e hebt vast weleens van crowdfunding gehoord: burgers die via digitale platformen eenmalig een groot bedrag samenbrengen om een project te steunen dat ze willen realiseren. De populariteit van crowdfunding leidt sinds kort tot nieuwe vormen van publieksfinanciering, die het mogelijk maken om doorlopend geld te geven aan creatieve ondernemers die je wil steunen. Ondernemende Vlamingen wagen zich steeds vaker aan deze vormen van rechtstreekse financiering, die in de Angelsaksische landen al ingeburgerd zijn.
ELKE MAAND EEN LIEDJE De grootste speler die zo’n modern mecenaat mogelijk maakt, is het platform Patreon. Makers geven je er de optie om aan de hand van een glijdende schaal maandelijks een vast bedrag te geven, waarvoor je bepaalde voordelen ontvangt. Zangeres Joni Sheila (31) uit Gent was er al in geslaagd om twee albums te financieren via crowdfunding, toen ze besloot om Patreon een kans te geven. Inmiddels steunen zestien fans elke maand haar muziekcarrière. Het merendeel draagt bij met een klein bedrag van een paar dollar, anderen steunen haar met 20 of 50 dollar. “Aanvankelijk maakte ik elke maand een nieuw liedje om mijn patrons te bedanken. Voor wie met 50 dollar steunde, nam ik zelfs elke maand een cover op van een liedje dat de fan zelf mocht kiezen. Daar kroop erg veel werk in, daarom wissel ik liedjes nu af met foto’s of persoonlijke verhalen”, vertelt Joni. “Mijn patrons leren me zo kennen als mens. Patreon is meer dan financiering, ik bouw via het platform een hechte band op met mijn trouwste fans.”
Deze vorm van patronaat is in ons land nog redelijk nieuw en onbekend, merkt Joni op, en ze moet vaak uitleggen hoe het systeem werkt. “Het bedrag dat ik ontvang via Patreon is daarom nog niet heel groot, maar binnen vijf jaar verwacht ik dat deze vorm van financiering een hoge vlucht zal nemen”, zegt ze. Creatieve ondermers die ook op deze manier willen proberen hun werk (deels) te financieren, raadt ze aan om eerst onderzoek te doen naar de verschillende platformen en hoe andere creatievelingen die gebruiken. Ze haalde veel inspiratie uit de webinars die Patreon organiseert. “Onthoud vooral dat de mensen die kiezen om jou via dit platform te steunen, echt in jou geloven”, zegt de zangeres. “Ze willen een faire prijs betalen voor jouw werk. Geef hen dus zeker de mogelijkheid om ook met grotere bedragen te steunen.”
www.patreon.com/jonisheila
MOOI BEDRAG Isabel Baele (33), een freelance ‘Mensen die jou illustrator uit Diest, is sinds 2015 actief op Patreon. Ze haalt elke maand ongeveer 75 dollar (63 euro) via dit platform op via een vijftiental patrons. Geen bakken geld, maar op jaarbasis gaat steunen geloven het wel om een mooi bedrag. Daar staat wekelijks een halfuurtje werk tegenover. Haar fans beloont ze met echt in jou’ screenshots en foto’s van schetsen en merchandising van haar illustraties: stickers, postkaarten, sleutelhangers en andere spulletjes. Voor Isabel zit de meerwaarde van platforms als Patreon in het vergroten van haar naamsbekendheid en bovendien werkt het drempelverlagend. “Via een platform zijn mensen sneller geneigd om je te sponsoren”, vertelt ze. “Je kan altíj́d vragen naar donaties, maar als je het via een website
(zoals Patreon of crowdfundingplatform Kickstarter, red.) doet, hebben mensen er meer vertrouwen in.” De illustrator houdt van de zelfstandigheid en de extra inkomstenbron die Patreon artiesten biedt. “We moeten niet meer naar galerijen of productiehuizen of een uitgeverij stappen. We kunnen financiële backing verzamelen voor eigen projecten, waardoor we wat onafhankelijker worden.”
BEGIN KLEIN Haar tips aan andere ondernemers die klaar zijn om zich op Patreon te smijten? “Let op met douanekosten als je rewards (beloningen voor de geldschieters, red.) begint op te sturen.” Want wie buiten de EU woont en iets van jou toegestuurd krijgt, moet daar dan een taks op betalen. “Soms hou je het beter op digitale rewards. Begin klein en wees niet te ongeduldig in het begin. Probeer op Patreon content te posten die je sowieso zou maken, maar bied deze exclusief aan aan je fans.” En hoewel Isabel grif toegeeft dat het niet gemakkelijk is om een fanbase op te bouwen, mag dat geen reden zijn om het niet te doen. “Patreon is voor iedere artiest, met een grote of kleine following. Maar je moet jezelf niet vergelijken met iemand die duizenden dollars ophaalt natuurlijk.”
www.patreon.com/webbelart
Zelf aan de slag
Wij – Linda en Selma – schrijven sinds vorig jaar een nieuwsbrief voor creatieve freelancers: The Friendly Freelancer. We krijgen vaak leuke mails van onze lezers, maar zouden ze onze nieuwsbrief ook financieel willen steunen via een online platform? We besluiten het uit te testen. De eerste stap is om bij onze boekhouder te polsen wat dit experiment betekent voor onze belastingaangifte. Niet zoveel, blijkt. Zolang we de ontvangen totaalsommen correct doorgeven aan onze boekhouders, kunnen zij de inkomsten netjes opnemen in onze respectievelijke aangiftes. Na een onderzoekje naar de verschillende sites voor publieksfinanciering, besluiten we om geld op te halen via een platform dat Ko-fi heet. We beseffen goed dat deze moderne vorm van mecenaat nog niet zo bekend is en hopen dat een platform als Ko-fi het concept meteen bevattelijk maakt. Bij Ko-fi doneer je namelijk het bedrag van een kopje koffie om de creatieveling van jouw keuze te ondersteunen. Dat de website alleen beschikbaar is in het Engels, nemen we er schoorvoetend bij. We registreren ons in enkele klikken bij Ko-fi. Een foto, een beschrijvend tekstje over wie we zijn en wat we doen en onze Ko-fi account is officieel kláár. Benieuwd of de bakken geld intussen zijn toegestroomd? Schrijf je in op onze nieuwsbrief via
defriendlyfreelancer.substack.com
om te weten hoe ons Ko-fi avontuur afliep! ■
Illustratie: Istock